Scheemda in De Lift
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Scheemda in de lift ‘Een onderzoek naar het aantrekken van (jonge) gezinnen met betrekking tot de woningvoorraad in Scheemda’ Julianne Haan 6 JULI 2020 Scheemda in de lift ‘Een onderzoek naar het aantrekken van (jonge) gezinnen met betrekking tot de woningvoorraad in Scheemda’ 6 juli 2020 Auteur: Julianne Haan - 358629 Student Vastgoed en Makelaardij Hanzehogeschool, Groningen Opdrachtgever intern: Opdrachtgever extern: Mevrouw R. Shokoohi Meneer A. Oosterhoff Onderzoeker Leefomgeving in Transitie Voorzitter van het bestuur Kenniscentrum Noorderruimte, Dorpsbelangenvereniging Scheemda Hanzehogeschool Groningen Coach en beoordelaar: Tweede beoordelaar: Meneer W. de Vries Mevrouw I. Mook Instituut voor Bedrijfskunde Instituut voor Bedrijfskunde Hanzehogeschool, Groningen Hanzehogeschool, Groningen Het afstudeerproduct is geschreven onder verantwoordelijkheid van de Hanzehogeschool Groningen (HG). Het copyright berust bij de auteur. Zowel de HG als de auteur verklaren dat zij eventuele gegevens van derden als vertrouwelijk zijn aangemerkt, als zodanig behandelen. 1 Voorwoord In januari 2020 werd de keuze voor de opdracht ‘Scheemda in de lift’ al snel gemaakt. Zelf kom ik van het platteland en ben ik echt een dorpsmeisje. Toen ik van de opdracht over Scheemda hoorde, wist ik gelijk dat dit mijn afstudeeropdracht werd. Scheemda is een interessant dorp, waar de komst van het Ommelander Ziekenhuis Groningen veel teweeg heeft gebracht. Ook voor mij betekende dit dat ik niet langer naar het ziekenhuis in Delfzijl kon gaan, maar dat ik voortaan naar het ziekenhuis in Scheemda moet. Een dorp waar ik anders (bijna) nooit zou komen. Ik wil dit voorwoord gebruiken om een aantal personen te bedanken. Allereerst mijn interne- en externe opdrachtgevers. Ik wil Roya Shokoohi, mijn interne opdrachtgever vanuit het Kenniscentrum Noorderruimte, bedanken voor de begeleiding tijdens het onderzoek. Ook de mensen van het Kenniscentrum, waar wekelijks contact mee is geweest, wil ik bedanken voor alle begeleiding en hulp. Het omschakelen van wekelijks contact in de innovatiewerkplaats in Winschoten, naar online contact met de groep vanuit huis is vrij soepel verlopen. Dorpsbelangenvereniging Scheemda is de externe opdrachtgever voor dit onderzoek. Ik wil Dorpsbelangen dan ook bedanken voor de opdracht. Ook het contact met meneer de Vries, de coach vanuit de opleiding Vastgoed en Makelaardij, is goed verlopen. Contact op school was niet mogelijk in verband met de maatregelen omtrent het Coronavirus. Het overgaan op online meetings was even omschakelen, maar is vrij soepel verlopen. Ik wil meneer de Vries dan ook bedanken voor alle meetings, goede tips, adviezen, begeleiding en hulp. Als laatste wil ik dit voorwoord gebruiken om iedereen te bedanken die heeft meegewerkt aan het onderzoek. Contact was in deze bijzondere tijd erg moeilijk. Bedankt aan alle mensen die tijd hebben vrij gemaakt om vragen te beantwoorden tijdens het onderzoek. Groningen, 6 juli 2020 Julianne Haan 2 Samenvatting De gemeente Oldambt ligt in het oosten van de provincie Groningen. Oost-Groningen is een krimpgebied, uit verschillende dorpen van de gemeente Oldambt vertrekken jaarlijks meer mensen dan dat er zich vestigen. Het dorp Scheemda daarentegen krimpt niet. De opdrachtgever, Dorpsbelangen, heeft aangegeven dat er in grote mate sprake is van vergrijzing. Zij vinden dat er te weinig (jonge) gezinnen met kinderen in het dorp wonen en denken dat de woningvoorraad hier de reden voor is. Dit was dan ook aanleiding voor het onderzoek. De centrale vraag voor het onderzoek luidt als volgt: ‘In welke mate kunnen geschikte woningen en de directe woonomgeving daarvan bijdragen aan het toenemen van (jonge) gezinnen in het dorp Scheemda?’ Het concurrerend vermogen van de Blauwestad is besproken met meneer van der Broek van Gemeente Oldambt en met meneer Blanken van Dorpsbelangenvereniging Scheemda. Beiden waren het erover eens dat Blauwestad beslist geen concurrentie voor Scheemda is, de plaatsen zijn hier te verschillend voor. Scheemda biedt vele voorzieningen, terwijl Blauwestad daarentegen bijna geen voorzieningen te bieden heeft. De voorzieningen van Scheemda worden dan ook door veel mensen gezien als een groot pluspunt van het dorp. Daarnaast trekken de plaatsen twee hele verschillende doelgroepen aan, waardoor vergelijken niet mogelijk is. De woningvoorraad van Scheemda is schaars. Om te achterhalen of de huidige woningvoorraad aansluit op de woonwensen en de woonbehoeften van de doelgroep, (jonge) gezinnen met kinderen van 4 tot en met 12 jaar oud, is er een online enquête uitgezet. Deze enquête is 66 keer ingevuld en bijna alle respondenten kwamen uit Scheemda zelf. Deze respondenten gaven aan op zoek te zijn naar een vrijstaande woning met 3 slaapkamers en een tuin, het liefst in een kindvriendelijke buurt. Er zijn wel woningen in Scheemda die voldoen aan de wensen van de respondenten, maar deze woningen zijn momenteel bijna allemaal bezet. Er staan immers maar een klein aantal woningen te koop. Volgens meneer Blanken is doorstroming hierdoor niet mogelijk. Momenteel worden er drie bouwkavels aangeboden in Scheemda. Daarnaast is het niet mogelijk om te bouwen in het dorp, dit komt door het beleid van de gemeente Oldambt. De gemeente Oldambt heeft wel gronden in bezit in Scheemda waar zij, wanneer ze dit zouden willen, een woonbestemming aan kunnen geven. Op dit moment zou dit geen logische stap zijn voor de gemeente, omdat de gemeente Oldambt te maken heeft met een bevolkingsafname. De gemeente Oldambt krimpt, waardoor de woningvoorraad momenteel groter is dan nodig. Er kan geen concreet antwoord worden gegeven op de centrale vraag. Dit komt doordat er sprake was van datavervuiling bij de antwoorden van een aantal enquêtevragen. Ook is er te weinig respons gekomen van mensen uit de omliggende dorpen van Scheemda. Aan Dorpsbelangen wordt dan ook aanbevolen om een vervolgonderzoek uit te voeren, op deze manier kan er wel een concreet antwoord gegeven worden op de centrale vraag. Naar verwachting zal er wel degelijk vraag zijn naar gezinswoningen in Scheemda. Daarnaast is het woningaanbod momenteel schaars en zijn er nog altijd woningzoekenden, ook in Scheemda. Naar aanleiding van het vervolgonderzoek kan er een rapport opgesteld worden, dat Dorpsbelangen kan presenteren aan de gemeente Oldambt. In dit rapport zullen concrete plannen uitgewerkt staan met betrekking tot de woningmarkt van Scheemda. Dit rapport zal Dorpsbelangen helpen bij het overtuigen van het college van B&W dat er meer aanbod in gezinswoningen moet komen, waardoor de doelgroep zal aantrekken. 3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Probleembeschrijving 6 2.1 Aanleiding probleem 6 2.2 Beschrijving probleem 6 2.3 Afbakening probleem 6 2.4 Beschrijving opdrachtgevers 7 2.5 Managementvraag Dorpsbelangen 7 3. Probleemanalyse 8 3.1 Doelstelling onderzoek 8 3.2 Centrale vraag en deelvragen 8 4. Theoretisch Kader 10 4.1 Kernbegrippen definiëren 10 4.2 Modellen en theorieën 10 4.2.1 DESTEP-analyse 10 4.2.2 SWOT-analyse 11 4.2.3 Push- en pullfactoren 11 4.2.4 Piramide van Maslow 11 4.3 Bestaande onderzoeken 12 4.3.1 Woningmarktonderzoek Oldambt 12 4.3.2 Dorpsvisie Scheemda 12 5. OnderzoeKsverantwoording 14 5.1 Kwalitatief en kwantitatief onderzoek 14 5.2 Woningmarktonderzoek Scheemda 14 5.3 Gebruikte onderzoeksmethoden 14 5.3.1 Deskresearch 14 5.3.2 Interview 15 5.3.3 Surveyonderzoek 15 5.4 Betrouwbaarheid en validiteit 16 6. OnderzoeKsresultaten per deelvraag 17 6.1 Beantwoording deelvraag 1 17 6.1.1 DESTEP-analyse uitgewerkt 17 6.1.2 Woningvoorraad Scheemda 19 6.1.3 Onderzoeksmethode: Enquête 19 6.1.4 Vraag en aanbod 20 6.1.5 Concurrerend vermogen Blauwestad 21 6.2 Beantwoording deelvraag 2 22 6.2.1 Informatie over de doelgroep 22 6.2.2 Woonwensen en woonbehoeften doelgroep 23 6.2.3 Piramide van Maslow uitgewerkt 24 6.3 Beantwoording deelvraag 3 25 6.3.1 Directe woonomgeving 25 6.4 Huidige woningvoorraad VS. eisen doelgroep 25 6.4.1 Push- en pullfactoren 26 6.4.2 Beleid Gemeente Oldambt 27 6.4.3 SWOT-analyse uitgewerkt 27 7. Conclusie 30 8. Aanbeveling 31 9. Discussie 32 Literatuurlijst 33 Bijlagen 37 Bijlage 1 – Dataverzameling 37 Bijlage 2 – Inwoneraantal Scheemda 2019 38 Bijlage 3 – Interviewschema en interview Acantus 39 Bijlage 4 – Interviewschema en interview Gemeente Oldambt 41 Bijlage 5 – Interviewschema en interview Dorpsbelangen 44 Bijlage 6 – Enquête woonwensen en woonbehoeften (jonge) gezinnen 48 Bijlage 7 – Resultaten enquête 54 Bijlage 8 – Promotieberichten enquête 65 4 1. Inleiding Tijdens het afstudeersemester van de opleiding Vastgoed en Makelaardij is er onderzoek gedaan naar de leefbaarheid van het dorp Scheemda. Deze opdracht, genaamd ‘Scheemda in de lift’, werd aangeboden door het Kenniscentrum Noorderruimte van de Hanzehogeschool, te Groningen. Tijdens het semester zijn verschillende studenten aan de slag gegaan met een onderzoek binnen de opdracht. Dit onderzoek is dus onderdeel van een groter onderzoekstraject (Kenniscentrum Noorderruimte, 2020). Er zijn meerdere partijen betrokken geweest bij de opdracht. De gemeente Oldambt heeft dat er een plan opgesteld moet worden om het geld, afkomstig van het Nationaal Programma Groningen (NPG), op de juiste manier te besteden. De Ondernemersvereniging vindt dat de veiligheid verbeterd moet worden in het centrum. Het Ommelander Ziekenhuis Groningen richt zich vooral op de ouderen en zien de eenzaamheid onder deze mensen als een groot probleem. Er is sprake van vergrijzing binnen Scheemda en Dorpsbelangen ziet de verhouding tussen de leeftijden van de inwoners