Camping De Bouwte, De Vicarie En Kikkerpolder Draaibrug En Tolhuis
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
21 20 19 18 15 16 17 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 3 start Als u het dorp in westelijke richting nog verder uit zou lopen, komt u op turflaan en grijzevrouwenlaantje Het huis naast de boerderij wordt Villa Hermans genoemd. Het is de villa de plek waar vroeger het oude tolhuis stond. In de 19e eeuw was het heel De turfindustrie was een belangrijke bron van inkomsten voor Midwolda. waar de familie Hermans rentenierde. De bouwstijl is eclectisch, maar camping de bouwte, de vicarie en kikkerpolder gewoon dat reizigers bij het betreden van een dorp een kleine som geld Dit komt tot uiting in de Turflaan, die net na de Ennemaborg aan de rech- vooral in het interieur is de opkomende Jugendstil te herkennen. Camping de Bouwte ontleent zijn naam aan bouwtegrond; lichte veenach- moesten betalen. Met dat geld werden doorgaans de dorpswegen onder- terkant van de Hoofdweg ligt. Aan de andere kant van de weg staat nog een deel van de in 1795 opgerich- tige en zanderige grond. Ten noorden van de dorpen liggen de gebieden die houden. Schuin tegenover de Turflaan herinnert het smalle Grijzevrouwenlaantje te klokkengieterij van de klokkengietersfamilie Van Bergen. Deze familie onder invloed van de Dollard stonden en bestaan uit lichte en zware klei. nog aan het voormalig Grijzevrouwenklooster dat hier tot 1594 stond. De richtte ook de klokkengieterij in Heiligerlee op, waar nu nog steeds het 2 Ten zuiden van de Hoofdweg ligt de bouwtegrond. Ooit moet hier het diurckenlaan en ennemaborg naam komt van de grauwe kleding waarin deze nonnen van de orde der Klokkengieterijmuseum te vinden is. Scheemdermeer hebben gelegen dat al in de 17e eeuw werd drooggelegd. Aan de rechterhand ziet u de Diurckenlaan. Deze laan ontleent haar naam Cisterciënzers liepen. Het klooster was onderdeel van het grijzemonikken- 5 In de volksmond kreeg dit vroe- aan de familie Diurcken die aan het begin van de 17e eeuw veel land in haar klooster in Termunten. De Reformatie en de oprukkende Dollard waren er blauwestadhoeve gere waterrijke gebied de naam bezit had en de Ennemaborg bewoonde. Van oudsher stonden hier de ar- de oorzaak van dat het klooster uiteindelijk verdween. De Blauwestadhoeve aan de rechterkant van de “Kikkerpolder”. beidershuisjes van de Ennemaborg. Hoofdweg is gebouwd in 1879 en staat op de plek Schuin tegenover de camping, 4 boerderij hermans dijkstra, villa hermans waar vroeger de kloosterboerderij van het Grijze- aan de overkant van de Hoofd- Na enkele honderden meters ziet u aan de rechter- en klokkengieterij vrouwenklooster stond. Het klooster had een enorm weg ligt de Vicarie. Deze boer- hand de Ennemaborg, van oorsprong een steenhuis Naast het Grijzenvrouwenlaantje bevindt zich boerderij Hermans Dijkstra. landbezit en verpachtte dat aan landbouwers die de derij gebruikte in het verleden een deel van de vicarie, het kerkland waar- gebouwd rond het begin van de 14e eeuw. In de 17e Deze boerderij in Zwitserse chaletstijl, werd gebouwd in de meest welva- kloosterboerderij, ook wel voorwerk genoemd, be- van de opbrengst werd gebruikt om de vicaris te betalen. eeuw is de borg voor een groot deel afgebroken en rende tijd van de Oldambtster boerenstand. Het voorhuis dateert uit 1858 woonden. Na de hervorming van 1594 viel het land 1 opnieuw opgebouwd voor Wilhelmus Hora. en de schuur uit 1877. De Jugendstil-elementen die het interieur kenmerken aan de stad Groningen toe. draaibrug en tolhuis zijn rond 1905 aangebracht. 6 De brug waar u overheen bent gekomen was in het De arbeidershuisjes tegenover de borg komen uit Opvallend is de sierlijke Engel- hervormde kerk en de wissel verleden een draaibrug. Meteen aan het water staat de 19e eeuw en zijn de oudste huisjes van Midwolda. se slingertuin (situatie 1858). Een niet te missen monument is de Hervormde Kerk (1738) aan de rechter- de woning van de toenmalige brugwachter en ach- Hier woonden de arbeidersgezinnen die werkten op De boerderij doet tegenwoor- kant van de Hoofdweg. Het is een zogenaamde zaalkerk. De grote toren ter het huis was een haven waar ook turfschepen het land in de turfwinning. dig dienst als bed and break- van de Hervormde kerk was al in 1708 gereed. Het interieur van de kerk aanlegden en landbouwproducten als aardappelen fast, restaurant en museum. stamt uit de barok en bestaat uit eiken banken, een fraaie preekstoel en werden ingeladen. twee eiken herenbanken ten behoeve van de bewoners van de Ennema- Vereniging Dorpsbelangen Oostwold. Dorpsbelangen Vereniging 12 18 Midwolda, Dorpsbelangen Vereniging Pit, met Kern Heidemaatschappij Nederlandse borg. Het orgel dat in 1772 door café “de twee oldambten” boerderij ebbens en kloosterboerderij goldhoorn Koninklijke Fonds, Albino Stichting Groningen, Provincie Eemsmond, SNS Oldambt, Antoni Hinsz werd gebouwd, is Aan het einde van de Huningaweg ligt café De Twee De bewoningsgeschiedenis van Oostwold gaat terug tot ver in de Middel- Gemeente Rabobank, Fonds, VSB Kammingafonds, Scholten Stichting Groningen, het grootste plattelandsorgel Oldambten. Er is inderdaad sprake van twee Oldamb- eeuwen. Aan de Goldhoorn zijn nog sporen van deze oude geschiedenis Oost- LEADER Huis, Groninger Het door: gemaakt mogelijk mede is routefolder Deze van de provincie Groningen. ten: het op zandgrond gelegen Wold-Oldambt en het ontdekt. Op ruwweg de plek van Kloosterboerderij Goldhoorn lag vroeger op kleigrond gelegen Klei-Oldambt. een grote kloosterboerderij van Schuin tegenover de kerk, aan de overkant van de Hoofdweg ligt een smal Tot ver in de negentiende eeuw was het café een ont- het Johannieterklooster van Oos- straatje genaamd ‘De Wissel’. Deze naam herinnert aan de tijd dat er een moetingscentrum voor de boderijders, die hier hun terwierum. Goldhoorn verwijst tramlijn door de dorpen liep en de trams elkaar hier konden passeren. paarden wisselden en stalden. Later was hier de eer- naar de goede grond, die goud of ste disco van de provincie Groningen gevestigd. gold waard was, vaak voormalige 7 homerilaan, schortinghuislaan en oude gemeentehuis bezittingen van de kerk. 13 In Midwolda herinneren verschillende straatnamen aan beroemde predi- voormalig tramhuisje 19 kanten die hier gewerkt hebben, zoals Wigboldus Homeri, die deelnam Op de hoek van de Huningaweg en de Hoofdstraat vliegveld en bounderstreek aan de Dordtse synode van 1618. De bekendste is zonder twijfel Wilhelmus staat een klein wit huisje. Het was een stations- De officiële benaming van het vliegveld is: “Groningen Airport Oostwold”. Schortinghuis, wiens naam terug te vinden is in de gebouw op de lijn Scheemda-Finsterwolde van de Het vliegveld beschikt over een start/landingsbaan van 880 meter en is op- Schortinghuislaan aan uw rechterhand. Stoomtramwegmaatschappij Oldambt, die in 1882 gericht in 1964. Naarmate het spuiten van gewassen met vliegtuigen door werd opgericht. De spoorlijn zelf was geen succes en de overheid werd verboden, ging het vliegveld nieu- Schuin tegenover de Schortinghuislaan staat het werd in 1884 stopgezet. we activiteiten als lesvluchten en parachutespringen oude gemeentehuis van de voormalige gemeente aanbieden. Iedere twee jaar vindt tijdens het pink- 14 Midwolda. Het gemeentehuis is gebouwd in 1927. In hervormde kerk en pastorie sterweekend een grote luchtvaartshow plaats, die de voorgevel is het oude wapen van Midwolda nog De Hervormde kerk werd in 1775 gebouwd ter vervanging van een kerk die vele tienduizenden bezoekers trekt. te zien. Dit wapen is in 1894 bij koninklijk besluit iets noordelijker stond. De kerk heeft een fraai interieur met overhuifde verleend en stelt de voormalige Kruiskerk ‘Ol’ Kerke’ herenbanken, een preekstoel en een houten doopvont. De torenklok da- De Noorderstraat werd vroeger Bounderstreek ge- dorpen. deze van voor. teert uit 1807 en is gegoten door A.H. van Bergen. Het torenuurwerk da- noemd. Op de plek waar nu het vliegveld ligt, stroomde verleden rijke het uit sporen onzichtbare en bare e - teert uit de 17 eeuw. vroeger de Dollard. Het verhaal gaat dat de inwoners zicht allerlei langs voert route De Oostwold. en 8 niesoordlaan en menistenlaan De pastorie, gesitueerd direct van Oostwold in de tijd dat de zee er nog stroomde Midwolda van geschiedenis de door kingstocht De Niesoordlaan herinnert nog aan een zeer afgele- ten zuiden van de kerk, is ge- hier gezamenlijk hun was handmatig boenden. Het - gen gebied in het hoogveen, dat toebehoorde aan de bouwd in 1771. De pastorie staat Groningse woord voor boenen is bounen. Vandaar de ontdek op mee je neemt route deze – arbeiders Ennemaborg. Ver van de bewoonde wereld woonden op een groot omgracht perceel naam Bounderstreek. en herenboeren dominees, (eigen)wijze ningen, - hier dagloners en turfgravers in kleine, vaak zelf ge- met fraaie tuinaanleg met oude, arbeiderswo en boerderijen gemalen, en polders 20 steenhuis, eeuwenoud een dorpen, Verdwenen bouwde huisjes. waardevolle bomen. De toegang tot de kerk en pastorie via de Kerksingel buitengebieden en grasdrogerij wordt gemarkeerd door een fraai ijzeren Jugendstil hekwerk uit 1907. De Ten noordoosten van het dorp in de huidige Oostwolder Polder, lag vroe- 9 oldambtmeer / blauwestad en moushörn kerk, de pastorie en het hek zijn rijksmonumenten. ger een kleine nederzetting, die Lutje Loug werd genoemd. De nederzet- Net voorbij de grens met Oostwold, waar de Hoofdweg overgaat in de ting bestond uit een kleine lagere school, een café, een paar huisjes en een 15 Huningaweg is het Oldambtmeer niet te missen. Dit kunstmatig meer is voormalige steenfabriek watermolen. een onderdeel van het project Blauwestad. In 2005 werd hier door konin- Op de hoek van de huidige Wilhelminalaan/Havenstraat stond een gro- gin Beatrix de kraan opengedraaid om het meer vol te laten lopen. Het is te steenfabriek die was opgericht in 1856. De klei van het land en de turf Ten noorden van het dorp, aan ruim 8 km2 groot en daarmee één van de grootste meren van Nederland. werden via schepen aangevoerd en de bakstenen, de Langeweg, ligt sinds 1951 de dakpannen en later draineerbuizen werden per schip grasdrogerij Oldambt BV.