VAREN IN OLDAMBT toeristische vaarroutes in Oldambt

OLDAMBT.GRONINGEN.NL1 starten. Winschoten is met ruim 18.000 inwoners een van de grootste steden van de provincie Groningen en is de bakermat van het enten van rozen. Een bezoekje aan het rosarium aan de rand van de binnenstad herinnert hier aan. Verder biedt deze vestingstad een goed geoutilleerde passantenhaven, drie kenmerkende molens, een compact centrum met veel histori- sche gebouwen en een stoomgemaal. Dit laatste kan worden Mei 2015 - De Blauwe Passage maakt het Oldambtmeer ook de stagnatie van de huizenmarkt werd het weliswaar niet het bezocht maar kijk uit, het is beperkt open. Voor wie meer over vanuit Groningen en de Dollard over water bereikbaar. De nog succes waarop iedereen hoopte, maar de impuls is gegeven Winschoten wil weten is een rondleiding wellicht een idee. Dat onontdekte regio van wuivend graan en geel koolzaad is nu nog en het is nu een gebied waar natuur en recreatie elkaar ge- kan onder leiding van een gids elke woensdagmiddag van mei BOOG VAN ZIEL aantrekkelijker voor de recreatievaart. De ANWB schreef er vonden hebben.” tot september. Met het grote rondje Oldambt ga je in plaats van bakboord uit een artikel over in de Waterkampioen. bij Nieuwolda in noordelijke richting naar Termunterzijl. De oude Het geheel is te lezen op oldambt.groningen.nl/water. sluis met de naam Boog van Ziel is versierd met de wapens van RECREATIE HEEFT ENORME VLUCHT RONDVLUCHTEN de zijlvesten en zijlvesters van Groningen en uit het Oldambt. GENOMEN Vanuit Winschoten steek je het meer over en kom je uit bij de Door het dorp loopt de Internationale Dollardroute en Het mu- Neem de aanleg van de jachthavens. In het Oldambt zijn in dorpen Oostwold en Midwolda die tegen elkaar liggen. Je ver- seumgemaal, volledig functionerend en inzetbaar in geval van totaal acht jachthavens met vele aanlegplaatsen waar je vaak wacht het niet, maar Oostwold heeft een vliegveld van waaruit calamiteiten, is elke zondag van 13.00 uur tot 17.00 uur open ook mag overnachten. Vier van de jachthavens liggen aan of je rondvluchten kunt maken en kunt parachutespringen. An- voor bezoek. Nabij het dorp ligt Jachthaven Termunterzijl. De bij het Oldambtmeer. Het Havenkwartier spreekt vanwege de dere vormen van vermaak zijn een Pitch & Putt golfbaan, een haven telt 100 ligplaatsen en heeft naast de gebruikelijke fa- architectuur van de gebouwen het meest tot de verbeelding. forellenvisvijver met eetcafé en landgoed Ennemaborgh met ciliteiten een restaurant en een supermarkt. Overigens heeft Jammer was dat je tot voor kort alleen vanaf het Winschoter- het Midwolderbos. Termunterzijl ook een zandstrand voor recreatie. diep op het meer kon komen. Met het realiseren van de noor- delijke ontsluiting kun je het meer nu ook vanuit het noorden bereiken. De officiële opening van deze Blauwe Passage is op ZELFBEDIENING BRUGGEN EN SLUIZEN OVER DE DOLLARD 16 en 17 mei tijdens het Waterweekend Blauwestad. In dit Over het Nieuwe Kanaal naar Nieuwolda zie je onderweg de Het vervolg is een beetje spannend. Je vaart namelijk over de weekend staan de jachthavens bol van de activiteiten en wordt uitgestrekte graan- en koolzaadvelden. Bij Nieuwolda kun je Dollard helemaal naar het oosten en komt via de Westerwold- Onbekend maakt onbemind geldt misschien vooral wel voor tevens het 10-jarig bestaan van Blauwestad gevierd. door naar Termunten of een kleiner rondje maken via het Ter- se Aa weer op het binnenwater. Varen op de Dollard betekent Oost-Groningen. Met het onderwater zetten van een 800 munterzijldiep, ’t Waar, Nieuw Scheemda, Scheemda, Heili- dat je te maken krijgt met getijden en stroming. hectare groot stuk akkerbouwland tien jaar geleden ontstond gerlee terug naar Winschoten. In en rond Scheemda moeten het Oldambtmeer. Het krimpgebied kon goed een frisse im- DRIE VAARROUTES de mouwen worden opgestroopt. De bruggen en sluizen mag puls krijgen. Edwin van der Woude, verantwoordelijk voor de Er zijn drie vaarroutes uitgestippeld. De eerste is een rond- je zelf bedienen met een sleutel die je in verschillende dorpen BESCHERMD DORPSGEZICHT marketing van Oldambt: “Tegelijk met het onderwater zetten, je over het Oldambtmeer door Blauwestad. Dat kost je een en ook in Winschoten kunt bemachtigen, tegen betaling van Bad Nieuweschans, dat vanwege de vele historische gebou- begon de aanleg van Blauwestad, een dorp met grote kavels halve tot een hele dag en kan ook met een sloepje die je bij 25 euro borg. wen is aangewezen als beschermd dorpsgezicht, is de groot- aan de zuidoostelijke kant van het meer. Door de recessie en het meer kunt huren. De tweede tocht kun je bij Winschoten ste plaats die we onderweg naar Winschoten tegenkomen.

2 3 ONTDEK ‘T OLDAMBT Termunterzijl Termunterzijldiep Met de boot ‘t Oldambt ontdekken, dat is pas echt bijzonder. VANAF HET OLDAMBTMEER KUN JE ALLE DOLLARD Op het Oldambtmeer zelf is van alles te zien en te beleven. De KANTEN OP dorpen en stadjes in deze graanstreek, het riet en in het voor- We selecteren drie routes: jaar de felgele koolzaadvelden. Dat is Groningen op z’n mooist. • RONDJE BLAUWESTAD pagina 6 – binnen een halve dag De jachthavens met alle faciliteiten die je nodig hebt, de hore- proef je de schoonheid van het Oldambtmeer ca, de bijzondere musea en de vele fietsroutes maken van je • OLDAMBT ROUTE pagina 10 – in één of twee dagen van korte of lange vakantie een waar vaargenot. Winschoten en Nieuwolda naar Scheemda en weer terug Alle toeristische informatie vind je op oldambt.groningen.nl naar Winschoten • GRAAN ROUTE pagina 10 – twee of drie dagen varen van Nieuwolda Winschoten en Nieuwolda naar Termuntenzijl, dan de Delfzijl Dollard op en via Nieuwestatenzijl en Bad Nieuweschans Nieuwe Statenzijl Appingedam weer terug naar Winschoten Nieuwe Kanaal Termunterzijl

Termunterzijldiep DOLLARD BLAUWE PASSAGE Sinds de komst van de Blauwe Passage vaar je gemakkelijk Nieuwolda Blauwe Passage Nieuwe Statenzijl van het Oldambtmeer naar het Termunterzijldiep. Onderweg Nieuwe Kanaal kom je in en langs leuke stadjes en dorpen, zoals Termunterzijl

Blauwe Passage (visje eten!), Appingedam en Delfzijl. OLDAMBTMEER OLDAMBTMEER Midwolda Bad Nieuweschans Blauwestad A7 Midwolda Scheemda Beerta Westerwoldse AA Bad Nieuweschans A7 Winschoterdiep Blauwediepsluis GOED BEREIKBAAR Winschoten Vanuit de stad Groningen, Duitsland, de Waddenzee en na- Blauwestad

A.G. Wildervanckkanaal tuurlijk Winschoten… Het Oldambtmeer kun je vanaf alle kan- ten bereiken. Beerta Westerwoldse AA Veendam Pekel Aa Scheemda N33 A7 Westerwoldse AA Winschoterdiep Blauwediepsluis

4 Winschoten 5 12 km

Oldambtmeer RONDJE BLAUWESTAD

Waterju er Langelandbrug Natuurgebied De Tjamme Hidra Dwergju er Falsterbrug Funenbrug 6 km Viknabrug Vlintenberg Het Riet Glazenmaker Anholtbrug

Freyabrug Reiderdiep

BEERTA Kanaalju er

Watersnu el Natuurgebied Reiderwolde Jachthaven De Wei Oeverlibel Beerta Smaragdlibel

Vuurju er BLAUWESTAD Keizerlibel Het Havenkwartier

Reiderdiep Het Park Jachthaven Havenkwartier

Strand Zuid

Glanslibel 6 km Paardenbijter Het Wold

Zin om een paar uurtjes te varen om zo Blauwestad te ontdek- Winschoterdiep HAVENKWARTIER BLAUWESTAD Blauwe Loper Blauwediep gereed in 2017 ken? Af en toe aanmeren om van het mooie uitzicht te genieten Havenkwartier Blauwestad geeft een heerlijk vakantiegevoel! natuurbegraafplaats Jachthaven Reiderhaven of om een wandeling te maken in Natuurgebied Reiderwolde? Midden tussen het groen ligt de jachthaven aan het Oldambt- A7 Kies dan voor het Rondje Blauwestad. meer. Lekker relaxen doe je bij Brasserie De Bottelier, binnen Oostereinderplas Beertsterplas in het prachtige ecologische gebouw of buiten op het gezellige 6 km terras aan het water. Stadspark Zadellibel WINSCHOTEN 6 7 Blauwediep TUREN OVER ‘T OLDAMBT FRISSE DUIK te creëren. Koningin Beatrix draaide in 2005 de kraan open ‘T SPEULPARADIES BEERTA Klim ook even naar boven, vanaf de uitkijktoren heb je een Via de voetgangersbrug wandel je binnen vijf minuten naar het en 800 hectare landbouwgrond verdween onder water. Het Kinderen kunnen er uren spelen. Speeltuin en dierenweide gigantisch uitzicht over het meer en de dorpen van ‘t Oldambt. strand en de zonneweide. Is het mooi weer? Neem dan een meer is ideaal voor zeilboten, kleine motorjachten, kano’s en ’t Speulparadies in Beerta, achter de supermarkt, is geopend frisse duik in het helderste water van Groningen. roeiboten. Maar ook voor vissen, windsurfen en zwemmen. van maandag t/m vrijdag, van 09:30 tot 17:00 uur. Op zater- dag en zondag van 13:00 - 17:00 uur. NATUURGEBIED REIDERWOLDE De rode uitkijktoren van Natuurgebied Reiderwolde zie je al OLDAMBTMEER GROOTS WONEN OP EEN EILAND van verre. Hier, tussen Beerta, Winschoten, Blauwestad en Tot eind jaren tachtig was het Oldambtmeer nog gras- en ak- Wie in Blauwestad is, moet ook even een bezoek brengen aan Finsterwolde, kun je wandelen en fietsen en staan er fruit- kerland. Boeren hadden het zwaar. Opvolgers waren er niet en Het Riet. De woningen op deze eilanden aan de oostkant van bomen waarvan je naar hartenlust appels, peren en pruimen de werkloosheid was hoog. Gemeenteraadslid Wim Haasken het Oldambtmeer zijn allemaal architectonische hoogstandjes. mag plukken. Naast de toren ligt een amfitheater met daar en architect Jan Timmer, beiden uit Scheemda, lanceerden het De eigenaren kregen alle vrijheid om hun droomhuizen te bou- vlakbij een natuurbegraafplaats. revolutionaire idee om hier Blauwestad met het Oldambtmeer wen en dat zie je!

8 9 Smaragdlibel De Wei Vuurju er BLAUWESTAD EERSTE TRAJECT OLDAMBTROUTE EN GRAANROUTE Het Havenkwartier

Het Park Reiderdiep Natuurgebied WINSCHOTEN – Jachthaven Havenkwartier Reiderwolde

HAVENKWARTIER Strand zuid

Voordat je de stad uitvaart, moet je even naar de historische 6 km Paardenbijter Glanslibel haven van Winschoten varen. Vervolg daarna de tocht naar Het Wold het Havenkwartier, naar het nieuwe natuurgebied rond Blau- Winschoterdiep Blauwe Loper westad. Een bijzondere ervaring. Gereed in 2017 Blauwediep

Jachthaven Reiderhaven

Oostereinderplas 6 km Stadspark Beersterbrug Zadellibel

STOOMGEMAAL Blauwediep Ooit, lang geleden, regelden watermolens de hoogte van het Blauwediepsluis grondwater. Toen ze er tijdens een onweersbui de brui aanga- ven en huizen onderstroomden, is het stoomgemaal gebouwd. Het is nu een museum en ligt even voorbij de A7. Winschoterdiep Openingstijden: zie www.stoomgemaalwinschoten.nl SHOPPEN EN LEKKER ETEN In vijf minuten loop je van jachthaven De Rensel naar het cen- Renselbrug trum van Winschoten. Ideaal om lekker uit eten te gaan, te Jachthaven vaarrichting De Rensel shoppen of om het uitgaansleven van Winschoten te ontdek- TIP! Met een gids een stadswandeling maken door het cen- ken. Slagen doe je altijd in de gezellige winkelstraten met hun trum van Winschoten? Dat kan iedere woensdagmiddag grote, kleine, aparte, leuke en mooie winkels. om 14.00 van mei tot september. Op vrijdagavond is het koopavond.

10 11 TWEEDE TRAJECT OLDAMBTROUTE EN GRAANROUTE HAVENKWARTIER – BLAUWE PASSAGE Wie over het Oldambtmeer vaart, voelt zich rijk. Zeldzame VAN TWEE KANTEN vogelsoorten op het water, in het riet en op het land, maken Per boot is de haven van twee kanten bereikbaar. Vanaf het 12 km Blauwestad uniek. Moeras- en bosgebieden zijn met elkaar Winschoterdiep vaar je door de Blauwediepsluis en dan kom verbonden zodat een groots, divers natuurgebied ontstond. je via het Oldambtmeer in de haven. Ten noorden van de jacht- Kijk om je heen en geniet! haven ligt de Blauwe Passage, de vaarverbinding van Midwol- Oldambtmeer da naar Termunterzijl en Delfzijl. Hiervandaan kun je dus alle kanten op, ook naar Groningen, de Waddenzee en Duitsland! RELAXEN OP STRAND NOORD Aan de noordrand van het Oldambtmeer, in Midwolda, kun- Waterju er nen kinderen en volwassenen zich de hele dag vermaken. Het

Dwergju er water is perfect om in te zwemmen: lekker schoon en helder. Falsterbrug Er is een groot zandstrand, een speeltuin en een terras met uitzicht op de jachthaven en het water.

Viknabrug vaarrichting

Anholtbrug Het Riet

Kanaalju er

Watersnu el

12 km Smaragdlibel De Wei Vuurju er Het Havenkwartier 12 13 Jachthaven Havenkwartier Het Park DERDE TRAJECT OLDAMBTROUTE EN GRAANROUTE PARACHUTESPRINGEN VERGT LEF! OVERNACHTEN IN ‘T OLDAMBT Uit een vliegtuig springen? Ja, ook dat kan in ‘t Oldambt. Het Voor iedere smaak en voor iedere portemonnee is er wel een BLAUWE PASSAGE – vergt wel wat lef, maar de ervaring is onvergetelijk. Vastgegespt slaapplaats. De één logeert het liefst bij mensen thuis in een aan een ervaren parachutespringer maak je een tandem- B&B of – wat luxer – in erfgoedlogies en de ander geniet volop MIDWOLDA sprong, eventueel gefilmd door een professionele videoman. in een trekkershut of chalet of kruipt het liefst in een tentje. In Kijk op de website van vliegveld Oostwold! ‘t Oldambt kan het allemaal. De Blauwe Passage is de nieuwe vaarverbinding van de noord- PITCH & PUTT OOSTWOLD rand van het Oldambtmeer naar Nieuwolda. Hier ligt een sluis Bij Pitch&Putt speel je golf waarbij de afstanden naar de holes van 30 meter lang en 6 meter breed en een brug met een korter zijn. Bij Pitch&Putt Oostwold kun je in de monumentale doorvaarthoogte van 2,50 meter (dicht) of 3,75 meter (open). boerderij Huninga’s Heem – of op het terras ervoor – heerlijk Via de Oost-Westvaarverbinding van bijna drie kilometer kom lunchen, dineren of gewoon wat drinken. je bij het dorp Midwolda. FOREL VANGEN EN ETEN Zelf vis vangen en lekker bereiden zoals jij dat wilt. Of omrui- len tegen een gerookte forel. In Forellenvisvijver De Kolk in Midwolda, bij de camping, is het allemaal mogelijk. Hou je niet van vissen? Dan koop je kant-en-klare verse forel, dat kan ook.

Blauwe Passage

vaarrichting Blauwe Passage

Kikkerberg Strand

Jachthaven Midwolda

14 15 Oldambtmeer VIERDE TRAJECT OLDAMBTROUTE EN GRAANROUTE IN MEI IS GRONINGEN GEEL Tussen april en juni bloeit het koolzaad en ligt er een gele deken MIDWOLDA – over ‘t Oldambt. Je wordt er helemaal vrolijk van. Hele velden NIEUWOLDA zijn dan geel en het is een genot om daar tussendoor te varen.

In Midwolda moet je eenvoudigweg even van boord. Wande- len over landgoed de Ennemaborgh en een kijkje binnen bij de OLDAMBTROUTE OF kleurrijke Maya Wildevuur zijn een must. Van Midwolda vaar GRAANROUTE? je over het Nieuwe Kanaal naar het lange lintdorp Nieuwolda. Kun je niet kiezen tussen Oldambtroute of Graanroute? Geen punt. De eerste kilometers zijn gelijk. Pas vanaf Nieuwolda kies je tussen de korte en de lange route, binnendoor via Scheemda of buitenom via de Dollard.

vaarrichting Nieuwolda

Nieuwe Kanaal WANDELEN ROND ENNEMABORGH De Ennemaborgh ligt middenin een statig park in Midwolda waar u heerlijk kunt wandelen. Via het park loopt u naar het bos waarin vele bosvogels, zangvogels en roofvogels wonen. Ook een das en een kudde konikpaarden voelen zich thuis op het landgoed.

KLEURRIJKE KUNST VAN ETEN IN MIDWOLDA MAYA WILDEVUUR Het aantal restaurants in Midwolda is groot en het aanbod Nieuwe Kanaal In de Ennemaborgh, in Midwolda, woont de kleurrijke kun- divers. Voor een lekkere snelle maaltijd ga je naar Camping stenares Maya Wildevuur. Ze schildert kleurrijk, ze kleedt zich de Bouwte, eetcafé de Kolk voor een verse forel of naar pan- kleurrijk en ze woont kleurrijk. De levensvreugde spat van de nenkoekenrestaurant d’Olle Smidse. Voor wat meer luxe ga je grote schilderijen af. Ze schildert veel boeketten en de klap- naar Gasterij Smits, waar je ook kunt bowlen, naar Boerderij roos – haar handelsmerk – vormt de rode draad. Hermans Dijkstra of naar Midwolda’s eethuis.

16 17 VIJFDE TRAJECT OLDAMBTROUTE NIEUWOLDA N362 Graan route

NIEUWOLDA – Oldambt SCHEEMDA route

10 BIJ 10 Aan het Termunterzijldiep, aan de rand van Nieuwolda, runnen Cocky Loos en Bram van der Lyke Galerie 10 bij 10. Ze to- VARKENS- EN SPEELPARADIJS nen beeldende kunst uit de 20e en 21e eeuw. Openingstijden: In het Swienenparadies in Nieuw-Scheemda zie je dat varkens Termunterzijldiep zaterdag van 13.00 tot 14.00 uur en zondag van 14.00 tot sociaal en intelligent zijn. En dus niet dom, lui en vraatzuchtig. Nieuwe Kanaal 17.00 uur. Verder op afspraak. Vlakbij is De Leeuwenborg, een indoorspeelparadijs voor kin- deren tot 10 jaar.

N362

Termunterzijldiep

Bij Nieuwolda liggen mooie aanlegsteigers aan de bosrand. Je kunt het kinderwagenmuseum bezoeken of een kijkje nemen GRONINGER WIJN? ZONSOPGANG bij het voormalige stoomgemaal De Hoogte, waar je langs Ja, Groninger wijn! Dat en nog veel meer streekproducten uit Sta een keer extra vroeg op en zie hoe mooi Groningen in de vaart. Bij het gehucht ‘t Waar is een idyllisch havenkommetje. ‘t Oldambt vind je in Landwinkel Ol Diek in Nieuwolda. Het aan- ochtend is. Als de zon opkomt ervaar je – meer dan ooit – de Het haventje hoort bij de Waarschipwerf, die de hechthouten bod is enorm breed: van fruit en jam tot klomp en kaas. Proe- weidsheid en de stilte. Het water, de akkers, de koolzaadvel- waarschepen (zeilboten) bouwde. Als je het Termunterzijldiep ven van al het lekkers kan in het proeflokaal en op het terras, den, alles wordt gehuld in het mooie licht dat je alleen in Gro- N362 vervolgt, arriveer je in Scheemda. met uitzicht over de wijngaard. ningen ziet.

18 LAATSTE TRAJECT OLDAMBTROUTE NAAR HEILIGERLEE natuurgebieden De Hoogte en De Garst en komt door bossen, Een duik in het verleden maak je in Heiligerlee. In Museum kruidenrijke graslanden en langs het water. Tijdens de route SCHEEMDA – Slag bij Heiligerlee zie je hoe in 1568 de Slag is uitgevochten ontdek je het landschap en sporen van het verleden. en de 80-jarige oorlog begon. In het even verderop gelegen WINSCHOTEN Klokkengieterijmuseum hangt en staat een rijke collectie klok- ken, speelwerken en uurwerken en waan jezelf even een echte ROSARIUM Het Winschoterdiep is een van de grote kanalen in de provincie JACHTHAVEN SCHEEMDA carillonspeler. In het Stadspark aan de Mr. D.U. Stikkerlaan in Winschoten Groningen. Het stroomt van de stad Groningen, via Hoogezand De kleine jachthaven ligt in het centrum van Scheemda. Alle veranderen in mei duizenden rododendrons het Rosarium in en Scheemda naar Winschoten. Een kilometer na Scheemda basisvoorzieningen, zoals water, elektriciteit, toilet en douche een sprookjesachtige droomtuin. Vervolgens bloeien vanaf juni is vlak voor de Graaf Adolfbrug een steiger voor zo’n 4 of 5 zijn aanwezig. BELEEFROUTE de twintigduizend rozen. Op de eerste zaterdag van juli is de plezierjachten. De stad Winschoten ligt zo’n 5 km verderop, Op loopafstand van de beide musea bevindt zich het Graaf Groenmarkt, met planten, tuinaccessoires en natuurlijk heel gewoon het Winschoterdiep volgen. Adolf monument voor de ‘Slag bij Heiligerlee’. Dit is het veel rozen! GALERIE BEELDKRACHT startpunt van de Beleefroute. De wandeling voert langs de In zijn karakteristieke pand in Scheemda toont Galerie Beeld- kracht een uitgebreide collectie moderne schilderijen, grafiek, sculpturen en sieraden. Ook organiseert eigenaar Sander Kletter regelmatig exposities.

Jachthaven Scheemda

Eexterbrug

Midwolderplas 12 km De Wei SCHEEMDA Smaragdlibel

BLAUWESTAD Het Havenkwartier

Natuurgebied Jachthaven Redersplein Het Park Havenkwartier Reiderwolde Eextahaven vaarrichting Strand Zuid Graaf Adolfbrug

6 km Paardenbijter Winschoterdiep Kloosterbrug Blauwe Loper gereed in 2017 Blauwediep A7

HEILIGERLEE Oostereinderplas WINSCHOTEN 6 km Beersterbrug Zadellibel

WESTERLEE Blauwediep

H

Renselbrug 20 Jachthaven 21 De Rensel VIJFDE TRAJECT GRAANROUTE De Dollard NIEUWOLDA – TERMUNTERZIJL vaarrichting Jachthaven Keersluis Termunterzijl Bij Nieuwolda vind je mooie aanlegsteigers aan de bosrand. Je kunt het kinderwagenmuseum bezoeken of een kijkje nemen bij Nieuwe sluis het voormalige stoomgemaal De Hoogte, waar je langs vaart. Het water komt uit bij Termunterzijl. Hoewel de meeste vis- sers zijn verdwenen, hangt er nog wel de typische sfeer van TERMUNTERZIJL een vissersplaatsje.

Termunterzijldiep BINNENDOOR Via een apart kanaaltje tussen Termunterzijl en de Ooster- Aansluiting vanaf p. 17 en p.19 Nieuwolda hornhaven kun je binnendoor naar Delfzijl te varen. TERMUNTEN

VISJE ETEN IN TERMUNTERZIJL Bijna elke Groninger kent wel het Vispaleis of Landman. ‘Even een visje eten in Termunterzijl’ is een veelgehoorde uitspraak. En niet zonder reden! Vroeger woonden er veel garnalenvis- LET OP HET TIJ! sers en was het een echte vissersplaats. Maar nog steeds liggen er garnalenschepen in de haven.

RONDJE OM DE KERK DE EEMS OP Het museumgemaal Cremer is op zondagmiddag open. Kijk De buitenhaven staat in open verbinding met de rivier de ook even naar de Boog van Ziel, wandel via de dijk naar het Eems. Hiervandaan kun je prachtige pittoreske dorp Termunten en maak daar een rondje om de dagtochten maken naar Duitsland: Emden (ca 1 uur), Ditzum kerk. Breng bij terugkomst een bezoek aan Teetied, al was het (ca 2 uur) of het eiland Borkum (ca 4 uur). Pas wel op, bij laag maar voor de superlekkere appeltaart! water kun je niet overal varen, houd rekening met de getijden enN992 de sterke stroming.

22 23 ZESDE TRAJECT GRAANROUTE TERMUNTERZIJL – NIEUWE STATENZIJL Kies je voor de langere, meerdaagse tocht, dan ga je hier de WADVOGELS EN ZEEHONDEN Dollard op. Een unieke ervaring die je niet snel vergeet! Op de droogliggende platen zie je veel wadvogels en soms – Belangrijk bij een tocht over de Dollard zijn de getijden en de als je geluk hebt – liggen er zeehonden te luieren. Neem een sterke stroming. Vertrek met opkomend water uit de haven verrekijker mee, je zult er plezier van hebben. van Termunterzijl, zodat je niet droog komt te liggen. De vaar- geulen zijn smal en bij Nieuwe Statenzijl vaar je dicht langs de rietkragen op de kwelders. DOLLARD Eigenlijk is de Dollard een heel bijzonder stukje Nederland. Lang geleden lagen hier tientallen dorpen. Vele overstromin- KIJK VANUIT DE KIEKKAASTE gen en stormvloeden zetten het gebied onder water en nu is Door de luikjes van de Kiekkaaste zie je de honderden bonte het beschermd natuurgebied. Bij laagwater valt bijna tachtig strandlopers, meeuwen, ganzen en eenden in de kwelders en procent van de Dollard droog als wad. vaargeulen. De hut is niet bereikbaar met de boot. Je loopt vanaf de sluizen van Nieuwestatenzijl via een soms wat blub- berig pad door de rietvelden.

De Dollard

vaarrichting

Nederland Duitsland

Haven Nieuwe Statenzijl

Schutsluis Spuisluis

LET OP HET TIJ! NIEUWE STATENZIJL 24 25 Westerwoldse Aa LAATSTE TRAJECT GRAANROUTE NIEUWE STATENZIJL – BAD NIEUWESCHANS – WINSCHOTEN

Van het indrukwekkende sluizencomplex vaar je tussen Nieuwe Statenzijl en Bad Nieuweschans door het Groningse polder- landschap met uitgestrekte akkers, afgewisseld met bos en Duitsland moerasgebied. Via het Westerwoldse Aa en Winschoterdiep Nederland GLASBLAZERIJ kom je weer in Winschoten. Spoorbrug Aan de Hamdijk, richting Oudeschans, wonen de glaskunste- naars Tanja de Heus en Johan de Vries. In hun Glasblazerij Old BAD NIEUWESCHANS Ambt zul je verbaasd staan over wat zij van glas maken.

Westerwoldse AA TERUG NAAR DE BRON vaarrichting In Fontana Bad Nieuweschans keer je letterlijk en figuurlijk weer terug naar de bron. Onder het dorp bevindt zich namelijk op ongeveer 600 meter diepte een unieke mineraalrijke bron. Het warme water van het Thermaalbad komt direct uit deze A7 bron. Ook zijn er het Stoom & Sole Badhuis, de lavendelkamer en het Badjassenpark met kunst en fitnessapparatuur. Nog meer ontspanning biedt het saunaplein met whirlpools, sau- na’s en diverse relaxruimtes. En natuurlijk de restaurants en het hotel.

Nederland BAD NIEUWESCHANS Duitsland In het oude centrum van Bad Nieuweschans heerst nog altijd de sfeer van lang vervlogen tijden. Zoals de Hoofdwacht in de DE OUDE REMISE Voorstraat, beter bekend als het Klokkentorentje, uit 1631. In Aan de rand van Bad Nieuweschans staat de Oude Remise, de Kanonnierstraat huist het Vestingmuseum met een grote een voormalige locomotiefloods uit 1876. Tegenwoordig is het maquette van het dorp zoals dat er rond 1825 uitzag. Neem een plek vol cultuur en informatie. Hier is namelijk Grand Café ook een kijkje bij de Garnizoenskerk, de marechausseekazerne, en Culturele Pleisterplaats De Oude Remise met toeristisch de oude synagoge en de Joodse begraafplaats en archeologisch informatiepunt.

27 VAARGEGEVENS

ZELFBEDIENING BRUGGEN EN SLUIZEN Sluis Blauwe Passage (verbinding Oldambtmeer met Blauwe Voor een aantal bruggen en sluizen in ’t Oldambt geldt zelf- Passage) bediening. Soms kan dit door een trekkoord of drukknop, Bediening sluis aanvragen (06-52307525) van 1 mei tot 1 maar in de meeste gevallen gebruik je hiervoor een “zelfbe- oktober. Buiten vaarseizoen op afspraak (0598-693800). dieningssleutel”. Je hoeft maar één sleutel te bezitten. De Zelfbediening borg voor een sleutel is € 25,00. De sleutel is verkrijgbaar B 6m, D 1.6m, Sluis max 30m bij de jachthavens in Winschoten (06-46016291), Scheem- da (06-53233794), Midwolda (06-52307528), Blauwestad Termunterzijldiep (0597-851001) en Termunterzijl (0596-602168), slijterij de diverse vaste bruggen Haven in Scheemda, de sluiswachter in Nieuwe Statenzijl, de Laagste vaste brug: H 2,50m bij KP brugwachter in Nieuweschans, brugwachter van spoorbrug in Winschoten (06-46016291) en VVV Oldambt in Winschoten Termunterzijl (0597-430022). Bediening sluis en brug in Termunterzijl aanvragen bij gemaal Rozema (0596-635050) Bediening is afhankelijk van het getij (ivm inkomend zout water) BRUG EN SLUISBEDIENING Winschoten Renselbrug Nieuwe Statenzijl bediening op afstand vanuit Beertsterbrug Bediening is afhankelijk van getij en diepgang Ma t/m zaterdag: 06.00-12.00 en 13.00-19.00 uur Ma tm zon 08.00 – 17.00 uur (gesloten tussen 12.00-13.00) Zon- en feestdagen: 09.00-19.00 uur Nieuweschans (3 bruggen) Blauwediepsluis (verbinding Oldambtmeer met Winschoter- Spoorbrugbediening buiten vaarseizoen op verzoek 24 uur diep via Blauwediep) van te voren aanvragen bij synergon (06-10746342 of 0597- Openingtijden sluis van 08.00-22.00 uur van 1 mei tot 1 okto- 453803) ber. Buiten vaarseizoen op afspraak (0598-693800). Zelfbediening Doorvaart hoogte van de vaste bruggen is bij RONDJE BLAU- WESTAD en OLDAMBT ROUTE 2,50 meter. Bij de GRAANROUTE is de laagste vaste brug 2,47 meter hoog.

28 29 trailerhelling en een vuilwaterafzuiginstallatie. In het kleine HAVEN INFORMATIE winkeltje zijn watersportartikelen te koop. Naast de haven is een tankstation met benzine en diesel voor boten. Strandweg 1, 9681 BK Midwolda, 06-52307528

JACHTHAVEN BAD NIEUWESCHANS P100 · 150 In de jachthaven in Bad Nieuweschans is plaats voor vijf pas- santen. Voorzieningen zijn er niet, behalve water en een stort- plaats chemisch toilet. JACHTHAVEN BEERTA Oudezijl 3-5, 9693 PA Bad Nieuweschans. Aan de Buitenlandenstraat, achter de Coop in het centrum van Beerta, ligt een passantenhaven waar plaats is voor 14 P5 · 5 JACHTHAVEN TERMUNTERZIJL De jachthaven - voorheen de vissershaven van Termunterzijl - boten. Deze haven is prachtig gelegen en de steigers zijn goed beschikt over 100 ruime vaste ligplaatsen. Ca 65 ervan in de onderhouden. JACHTHAVEN HAVENKWARTIER buitenhaven, de rest aan het Termunterzijldiep. De buitenha- Buitenlandenstraat 2a, 9686 PZ Beerta, 06-46016291 In juni 2013 is de jachthaven aan het zuiden van het Oldambt- ven is - in verband met het flinke getij - uitgerust met drijvende b.g.g. 06-15549599.

meer in Blauwestad geopend. Het Havenkwartier Blauwestad steigers. De jachthaven is voorzien van alle gemakken, zodat je P14 · 14 is een full-service haven met 80 vaste ligplaatsen. Een greep verzekerd bent van een aangenaam verblijf. Zo is er een aan- uit de voorzieningen: café-restaurant, terras aan het water, sluiting voor elektra en water en een douche- en toiletgebouw. steigers met water en elektriciteit, trailerhelling, verhuur van 0596-601356 / 06-53382704 sloepen en kano’s, gratis WiFi in de haven en op het terras, P100 ·100 uitkijktoren, sanitairgebouw, watersportwinkel, fietsverhuur

en elektrisch oplaadpunt, speelweide en een strand. Redersplein 6, 9685 AW Blauwestad, 0597-851001 JACHTHAVEN HET DOK

JACHTHAVEN REIDERHAVEN P15 · 130 In Nieuwolda ligt jachthaven Het Dok met mooie aanlegstei- Jachthaven Reiderhaven bevindt zich in Beerta. De haven gers aan de bosrand. Je kunt het kinderwagenmuseum bezoe- grenst aan het Oldambtmeer en is omgeven door veel groen. ken, maar ook een kijkje nemen bij het voormalige stoomge- De steigers zijn voorzien van water en electriciteit. Behalve JACHTHAVEN DE RENSEL maal ‘De Hoogte’, waar je langs vaart. een trailerhelling hebben ze een toilet- en douchegebouw, een Op slechts vijf minuten van het centrum van Winschoten vind Dok 17, 9944 BR Nieuwolda, 0596-541118. JACHTHAVEN SCHEEMDA vuilwaterpomp, een spoelplaats, ligplaatsen, een kraan en uit- je Jachthaven De Rensel. Ideaal dus om lekker uit eten te In het centrum van Scheemda vind je een kleine jachthaven P10 · 10 gebreide stallingmogelijkheden. gaan, te shoppen of om het uitgaansleven van Winschoten te met de basisvoorzieningen als water, stroom, toilet en dou-

Het terrein van de Reiderhaven wordt ’s avonds afgesloten ontdekken. che. Het centrum van Scheemda biedt verder diverse winkels door een hek en doordat er verschillende mensen op het ter- Hellingbaan 4, 9672 BM Winschoten, 06-46016291 b.g.g. JACHTHAVEN MIDWOLDA en twee supermarkten. rein aanwezig zijn is de sociale controle groot. 06-15549599. Aan de noordrand van het Oldambtmeer ligt Jachthaven Mid- Brugstraat 2, 9679 BR Scheemda, 06-53233794 b.g.g. 06-

P10 · 125 P35 · 35 wolda. Er zijn ruim 200 ligplaatsen, voor vaste ligplaatshou- 15549599

ders en voor passanten, met gratis toiletten, douches, een P25 · 15

30 31 EEN GREEP UIT ONZE EVENEMENTEN

MEI/JUNI JULI AUGUSTUS GROENMARKT ROSARIUM Wie van groen houdt, mag de Groen- markt in het Rosarium van het stads- park in Winschoten niet missen! Op deze markt vind je allerhande tuinplan- ten, tuinmeubelen en tuingereedschap. Uiteraard ontbreken de rozen niet. Win- schoten is immers de Rozenstad. OOSTWOLD AIRPORT PURA VIDA De ohhh’s en ahhh’s zijn tijdens de Pink- KELTISCH MIDZOMER Jaarlijks speelt het Noord Nederlands sterdagen niet van de lucht. Oostwold FESTIVAL Orkest in Blauwestad. Tijdens het open- Airport organiseert eens in de twee Tijdens het Keltisch Midzomer Festival luchtconcert verdwijnt de langzaam van jaar een spectaculair vliegevenement in Bad Nieuweschans bereiden de Kel- kleur veranderende, ondergaande zon in met honderden vliegtuigen en duizen- ten het eten ter plekke in houtgestookte de loop van de avond achter het prach- den bezoekers. Tijdens deze grootste vuren en ovens. Je drinkt uit handge- tig verlichte transparante podium. De burgerluchtvaartshow van Nederland maakte, aardewerken bekers en je eet tientallen bootjes op het water maken kun je niet alleen historische vliegtuigen van houten of aardewerken borden. Het het beeld meer dan compleet. bewonderen, maar ook antieke trekkers Keltisch Midzomer Festival brengt je en veel voertuigen uit de Tweede We- weer even in een andere tijd. reldoorlog. ZANDSCULPTUREN Tijdens de zomerperiode worden bij de Blauwestad weer diverse zandsculp- turen gebouwd. Bezoek ook het gratis toegankelijk zandsculptuurfestival en laat u verrassen. De zandsculpturen staan er tot eind september. HET VOLLEDIGE AANBOD VAN EVENEMENTEN IN HET OLDAMBT VIND JE OP UITAGENDAOLDAMBT.NL COLOFON Productie: Marketing Oldambt - Winschoten Vormgeving: Pro Motion Pictures - Blauwestad DISCLAIMER Alle gegevens zijn met grote zorgvuldigheid verzameld en verwerkt. Marketing Oldambt kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden.