100 LAT MINĘŁO… Kalejdoskop Wydarzeń Jubileuszowych

MAGAZYN ISSN 1506-0233 MAGAZYN OLIMPIJSKI

PISMO POLSKIEGO KOMITETU OLIMPIJSKIEGO NR 3 (132) PAŹDZIERNIK 2020 NR 3 (132) PAŹDZIERNIK 2020 PAŹDZIERNIK 3 (132) NR 100 LAT MINĘŁO… Kalejdoskop wydarzeń jubileuszowych

WSTĘP

DRODZY CZYTELNICY „MAGAZYNU OLIMPIJSKIEGO”!

Zbliża się 12 października 2020 r. – dzień, narodowych. Podobne przesłanie, choć w którym Polski Komitet Olimpijski będzie ze względów obiektywnych w mniejszej obchodzić swoje 101 urodziny. Ponieważ skali, towarzyszyło również wielu innym rodowód powstałego jesienią 1919 roku sto- imprezom składającym się na jubileuszowe warzyszenia jest ściśle związany z odzy- obchody. Przygotowywały je zarówno PKOl, skaniem przez nasz kraj niepodległości, jak i – we współpracy z lokalnymi samorzą- jubileuszowe obchody rozpoczęliśmy jesz- dami – nasze struktury terenowe, tj. Regio- cze w roku 2018, włączając je w świętowa- nalne Rady Olimpijskie, Kluby Olimpijczy- nie 100-lecia Niepodległej. W praktyce ka, szkoły imienia Olimpijczyków, a także, okazało się, że trwały one pełne dwa lata, w dużej części, polskie związki i organiza- które wypełniły się wieloma ważnymi cje sportowe. Za to zaangażowanie w ce- dla naszego ruchu i polskiego sportu lebrowanie naszego 100-lecia serdecznie przedsięwzięciami. wszystkim dziękujemy! Staraliśmy się zrobić wiele, by jubileusz Tak bogate obchody jubileuszu nie byłyby wypadł godnie, a przygotowane z jego oka- możliwe bez wielkiego zaufania, jakim ob- zji wydarzenia przypadły do gustu uczest- darzył nas Pan Prezydent Andrzej Duda, nikom. I by sprawiły, że naszym ruchem obejmując je Narodowym Patronatem oraz zainteresuje się grono Polek i Polaków bez życzliwego (i wymiernego) wsparcia, wcześniej go nieznających. Nie mnie oce- którego udzielił nam nasz Sponsor Strate- niać, na ile nam się to udało, ale na pewno giczny – Polski Koncern Naftowy ORLEN. ANDRZEJ KRAŚNICKI największym przeżyciem dla wszystkich, Jego Zarządowi, na czele z Prezesem, a szczególnie dla mistrzów i medalistów Panem Danielem Obajtkiem, serdecznie olimpijskich kilku pokoleń, był udział za tę pomoc dziękujemy. Dziękujemy tak- Prezes Polskiego w Gali zorganizowanej w październiku że za to, że właśnie dzięki PKN ORLEN Pol- Komitetu Olimpijskiego ub.r. w gościnnym Teatrze Wielkim – Ope- ski Komitet Olimpijski mógł otrzymać nowy rze Narodowej w Warszawie. sztandar. Z kolei dzięki osobistemu zaan- Gościliśmy na niej znamienitych gości, gażowaniu Prezydenta MKOl Thomasa na czele z Prezydentem Rzeczypospolitej Bacha mogliśmy gruntownie zmodernizować Panem Andrzejem Dudą, szefami: Klub Olimpijczyka w Centrum Olimpijskim. MKOl – Thomasem Bachem i EOC – Jane- W niniejszym, specjalnym wydaniu zem Kocijančičem oraz delegacjami kilku- „Magazynu Olimpijskiego” prezentujemy dziesięciu narodowych komitetów olim- kilkadziesiąt wybranych wydarzeń – cen- pijskich, nie tylko z naszego kontynentu. tralnych, regionalnych i lokalnych, które Podczas tego, mam nadzieję, niezapomnia- odbyły się w ramach obchodów 100-lecia nego wieczoru przypomnieliśmy najważniej- Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Tymcza- sze momenty z udziału polskich sportow- sem myślimy już o zbliżających się szybki- ców w igrzyskach olimpijskich. Zwróciliśmy mi krokami, przełożonych na przyszły rok, też uwagę na to, jak PKOl promuje ideę olim- Igrzyskach XXXII Olimpiady w Tokio, licząc pijską i łączące się z nią wartości – praco- że po ich zakończeniu będziemy mogli witość, rzetelność, uczciwość, wytrwałość, dopisać do polskiego dorobku olimpijskie- szacunek dla rywali, przywiązanie do barw go kolejne zdobycze.

MAGAZYN OLIMPIJSKI 3 ORLEN_Tokio 333.pdf 1 25.05.2020 12:21

CMY

K WSTĘP

SZANOWNI PAŃSTWO!

Założyciel Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego i twórca nowożytnego ruchu olimpijskiego – baron Pierre de Coubertin – podkreślał, że „istotą igrzysk nie jest zwyciężyć, ale wziąć w nich udział. Nie musisz wygrać, bylebyś walczył dobrze”. Za sprawą Polskiego Komitetu Olimpijskiego maksyma ta jest obecna w sercach naszych sportowców już od 100 lat. PKN ORLEN pragnie złożyć gratulacje i wyrazy uznania za nieustające zaangażowanie w polski sport oraz wkład w sukcesy naszych zawodników na między- narodowych arenach. Mam satysfakcję, że także konsekwentne inwestowanie PKN ORLEN w rozwój polskiego sportu, w tym dyscyplin olimpijskich, przynosi zakładane efekty. Sportowcy, z któ- rymi współpracujemy, zdobywają medale na najważniejszych imprezach na całym świecie. To dla nas powód do dumy, ale też konkretne korzyści biznesowe. Jesteśmy DANIEL OBAJTEK obecni już w ponad stu krajach na 6 kon- tynentach, a 60 proc. przychodów genero- wanych jest poza granicami Polski. Dlatego Prezes Zarządu PKN ORLEN tak ważne jest wzmacnianie marki ORLEN na międzynarodowym rynku, a współpraca Przewodniczący Rady PKOl ze znakomitymi zawodnikami, którzy mają wielkie szanse na medale na igrzyskach olimpijskich, jest wsparciem tego procesu. PKN ORLEN jest największym sponsorem polskiego sportu. Nasza aktywność w tym obszarze oznacza korzyści dla obu stron. Dla nas to skuteczny kanał komunikacji z otoczeniem oraz wsparcie sprzedaży i wizerunku. Natomiast dla sportowców to możliwość uzyskania niezbędnej dla dalszego rozwoju pomocy finansowej, a co za tym idzie, komfort pracy i poczucie stabilizacji, zwłaszcza w tej nadzwyczajnej sytuacji, która spowodowała przełożenie letnich igrzysk olimpijskich o rok. Wierzę, że polscy zawodnicy dobrze wykorzystają ten czas. Trzymam kciuki, by w decydującym momencie byli w życiowej formie. Natomiast Polskiemu Komitetowi Olimpijskiego życzę wspaniałej przyszłości i kolejnych stu lat obfitujących w sukcesy.

MAGAZYN OLIMPIJSKI 5 100 LAT PKOl

100 LAT POLSKIEGO KOMITETU OLIMPIJSKIEGO OTO NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE, W OKRESIE OD WIOSNY 2018 DO JESIENI 2020 ROKU, JUBILEUSZOWI 100-LECIA POLSKIEGO KOMITETU OLIMPIJSKIEGO...

6 MAGAZYN OLIMPIJSKI OD REDAKCJI

Na stronach tego szczególnego wydania „Magazynu Olimpijskiego” staraliśmy się przed- stawić, a de facto przypomnieć, naj- ważniejsze wydarzenia towarzyszące, w okresie od wiosny 2018 do jesieni 2020 roku, jubileuszowi 100-lecia Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Na pewno nie jest to pełny obraz tego, co PKOl, jego Sponsorzy i Partnerzy oraz Przyjaciele Ruchu Olimpijskiego w całej Polsce przygotowali z tej niezwykłej okazji. Jesteśmy jednak zdania, że każde, nawet skromne uczczenie naszej rocznicy, to hołd oddany zarówno wizjonerom, którzy w 1919 roku widzieli głęboki sens dołączenia Polski do światowej rodziny olimpijskiej, jak i tym wszystkim rodakom, którzy na przestrzeni minionego stulecia współtworzyli nasz olimpijski dorobek. Mamy na myśli przede wszystkim zawodników, ich trenerów, osoby z nimi współpracujące oraz szerokie grono działaczy oddanych wolontariatowi na rzecz sportu. Cieszymy się, że wszyscy zaangażowani w jubileuszowe obchody zrobili wiele, by przy ich okazji przybliżyć do sportu kolejne grupy Polek i Polaków, aby ruch olimpijski pozyskał w nich sympatyków i przyjaciół. Bo przecież olimpizm jest zjawiskiem pod wieloma względami wyjątkowym i niech takim pozostanie. Henryk Urbaś

MAGAZYN OLIMPIJSKI Wydawca: Polski Komitet Olimpijski, ul. Wybrzeże Gdyńskie 4, 01-531 Warszawa, tel.: +48 22 560 37 00, faks: +48 22 560 37 35, e-mail: [email protected] Redaguje: Zespół Redaktor naczelny: Henryk Urbaś Realizacja wydawnicza: Content Tube Sp. z o.o. , ul. Pilicka 4, 02-629 Warszawa, tel./faks: +48 22 642 96 40, www.contenttube.pl Prezes Zarządu: Jacek Bełdowski Menedżer Projektu: Katarzyna Łada Korektorka: Karolina Ostrowska Dyrektor kreatywny: Marcin Górecki Dyrektor artystyczna: Marta Michałowska Autor fotografii na okładce: Szymon Sikora/PKOl Zdjęcia: Szymon Sikora/PKOl, Tomasz Piechal/PKOl, Włodzimierz Włoch/PKOl, Marek Biczyk/ PKOl, Robert Hajduk/PKOl, Hanna Starzyńska/PKOl, Włodzimierz Kleniewski/PKOl, PAP/Grzegorz Momot, Witold J. Szulecki, Natalia Sułek, Dariusz Kawka, Paweł Oprządek/ Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, Zbigniew Kulik/Muzeum Sportu i Turystyki w Karpaczu, Rafał Kasabuła, Kamil Broszko/Teraz Polska, Bernadetta Klimczak, Marek Skonieczka, materiały Regionalnej rady Olimpijskiej w Bydgoszczy oraz Klubu Olimpijczyka w Terespolu

MAGAZYN OLIMPIJSKI 7 100 LAT PKOl

FAKTEM, KTÓRY JUŻ NA POCZĄTKU LUTEGO 2018 ROKU nadał jubileuszowi niezwykle wysoką rangę, było objęcie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudę Narodowym Patronatem obchodów 100-lecia PKOl w latach 2018-2020. Wnio- sek w tej sprawie złożony przez Prezesa Andrzeja Kraśnickiego spotkał się z życzli- wością Głowy Państwa. Wiemy, że Pan Prezydent bacznie śledził przebieg wielu imprez organizowanych z okazji jubileuszu.

DWA MIESIĄCE PÓŹNIEJ Prezes PKOl Andrzej Kraśnicki i Dyrektor Biura Progra- mu „Niepodległa” Jan Kowalski podpisali list intencyjny dotyczący współpracy obu jącej zrealizowanie wszystkich wcześniej instytucji w zakresie „wzmocnienia wspól- założonych przedsięwzięć. noty obywatelskiej” w związku z jubileuszami 100-lecia odzyskania przez Polskę nie- ROK 2018 BYŁ JEDNAK przede wszystkim podległości oraz powstania PKOl. Realizując czasem intensywnych przygotowań do wła- ustalenia zawarte w dokumencie Polski ściwych obchodów 100-lecia PKOl – załoga Komitet Olimpijski, włączył się w obchody Komitetu, wspierana przez jego przyjaciół 100-lecia niepodległości, organizując sze- i partnerów, zrobiła wiele, by zwłaszcza rok reg działań, w których opowieści o losach jubileuszu (2019) został wypełniony jak naj- Ojczyzny i rodzimego sportu olimpijskiego lepiej przygotowanymi i pod każdym wzglę- silnie się przeplatały. dem udanymi imprezami. W styczniu w Warszawie odbyło się Nowo- ISTOTNYM WYDARZENIEM, rzutującym roczne Spotkanie Rodziny Olimpijskiej. na późniejszy przebieg jubileuszowych uro- Polskiego Ruchu Olimpijskiego i naszych De facto otworzyło ono rok jubileuszu, a go- czystości, stała się decyzja Zarządu Polskie- olimpijskich reprezentacji, jako firma będąca ściem honorowym wydarzenia był Prezydent go Koncernu Naftowego ORLEN o objęciu nie od dziś najpoważniejszym partnerem ca- Andrzej Duda. Gośćmi PKOl byli również jego mecenatem obchodów 100-lecia PKOl. łego polskiego sportu, uznał, iż przedstawio- członkowie delegacji japońskiego miasta Koncern, kierowany przez Prezesa Daniela ny jej program obchodów wart jest wsparcia Takasaki, z którym PKOl zawarł umowę, Obajtka, będący Sponsorem Strategicznym i udzielił PKOl wydatnej pomocy, umożliwia- w myśl której nasi sportowcy, w okresie po- przedzającym igrzyska w Tokio, będą mogli w tym mieście zorganizować zgrupowania. Zebrani chwilą ciszy uczcili pamięć zmar- łej w połowie 2018 roku Ireny Szewińskiej, zdobywczyni siedmiu medali olimpijskich, członkini MKOl i Wiceprezes PKOl. Nie zabrakło wyróżnień i podziękowań. Pierwszym było przekazanie przez Andrzeja Kraśnickiego okolicznościowej grafiki przedstawicielom PKN ORLEN:

W styczniu odbyło się Noworoczne Spotkanie Rodziny Olimpijskiej

8 MAGAZYN OLIMPIJSKI w unikatowym Programie dla Akcjonariuszy Indywidualnych PKN ORLEN

PARTNER PARTNER PARTNER EDUKACYJNY MERYTORYCZNY PROGRAMU AKADEMII PROGRAMU 100 LAT PKOl

Wiceprezesowi Zarządu – Wiesławowi Protasewiczowi i Dyrektor Sponsoringu, Annie Ziobroń, w podzięce za cenne wsparcie przy obchodach setnej rocznicy powstania Komitetu. Uhonorowane zostały polskie związki spor- o sporcie – zwłaszcza że w połowie lutego towe, których zawodnicy odnieśli w minio- w Sarajewie rozgrywano kolejny Zimowy nym roku największe sukcesy międzynaro- Olimpijski Festiwal Młodzieży Europy. Nasza dowe. Kolejnym punktem Noworocznego niespełna 40-osobowa ekipa w stolicy Bośni Spotkania było wręczenie Wielkiej Hono- i Hercegowiny spisała się tak, jak na jubile- rowej Nagrody Sportowej PKOl im. Piotra usz PKOl przystało, bowiem młodzi biało- Nurowskiego. Za rok 2018 Kapituła posta- -czerwoni wywalczyli w tych zawodach pięć nowiła przyznać Nagrodę w kategoriach: medali – 2 złote, srebrny oraz 2 brązowe. Sportowiec Roku – Kamil Stoch, Trener To pod względem zdobyczy medalowych naj- Roku – Jakub Urban, Drużyna Roku – repre- lepszy wynik w historii udziału polskich spor- zentacja Polski w piłce siatkowej mężczyzn. Młodzi biało-czerwoni towców w tych młodzieżowych zawodach. Doroczne Nagrody Nadziei Olimpijskich, Dał on polskiej ekipie wysokie ósme miejsce noszące imię Eugeniusza Pietrasika, trafiły w Sarajewie spisali się, jak w medalowej klasyfikacji państw. Dodajmy, tym razem do Igi Świątek (tenis) i Bartosza że największą gwiazdą w reprezentacji była Grabowskiego (kajakarstwo). Podczas spo- na jubileusz PKOl przystało biegaczka narciarska Monika Skinder. Wró- tkania pożegnano troje naszych medalistów ciła z dwoma medalami – złotym i brązowym. olimpijskich, którzy w roku 2018 postanowili zakończyć zawodnicze kariery. To Ka- tarzyna Bachleda-Curuś, Bartłomiej Bonk i Marcin Dołęga. Były podziękowania dla Sponsorów i Partnerów Polskiego Ruchu Olimpijskiego.

JUBILEUSZ JUBILEUSZEM, ale w roku 100-lecia nie mogliśmy przecież zapominać

10 MAGAZYN OLIMPIJSKI

100 LAT PKOl

MÓWIĄ Podczas lutowego wieczoru MEDALIŚCI OLIMPIJSCY

w Centrum Olimpijskim Renata Mauer–Różańska (strzelectwo sportowe) mogliśmy usłyszeć głos Jubileuszowa Gala w Teatrze Wielkim zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Podobało Kazimierza Wierzyńskiego mi się zwłaszcza przypomnienie naj- większych polskich sukcesów olimpijskich oraz ich autorów. Myślę choćby TYMCZASEM W KRAJU… m.st. Warszawy Rafała Trzaskowskiego, o Halinie Konopackiej czy Irenie Sze- Kalendarz imprez 100-lecia rozkręcał się z rąk jego zastępców – Renaty Kaznowskiej wińskiej, a przy okazji mogłam popa- na dobre. 18 lutego w Centrum Olimpijskim i Michała Olszewskiego odebrał Prezes trzeć na filmowy zapis moich startów. To taka niezwykła lekcja historii rodzi- odbył się „Wieczór pierwszych polskich PKOl Andrzej Kraśnicki, któremu towarzy- mego sportu połączona z wielkimi, mistrzów olimpijskich”. Stał się on właści- szył Sekretarz Generalny Adam Krzesiński. wręcz niesamowitymi emocjami, które wie kompilacją sportu, muzyki i poezji. Zgromadzeni w „Arenie Usynów” powitali towarzyszyły występom biało-czerwonych w kolejnych igrzyskach. Spotkanie miało kształt pełnej anegdot to wydarzenie gromkimi oklaskami. gawędy o bohaterach spotkania, snutej przez prowadzącego red. Henryka Urbasia. 1 MARCA NA UROCZYSTEJ GALI Narracja o Halinie Konopackiej, Kazimierzu na Zamku Królewskim w stolicy Polski Adam Krzesiński Wierzyńskim i Januszu Kusocińskim prze- Komitet Olimpijski został wyróżniony (szermierka) platana była pokazami krótkich filmów, po- „Złotym medalem z diamentem”, przyzna- Obchody 100-lecia Polskiego wstałych z archiwalnych zdjęć i radiowych nym mu przez Akademię Polskiego Komitetu Olimpijskiego na- komentarzy. Szczególne miejsce w tym Sukcesu. Odebrał go Sekretarz Generalny brały szczególnego wymiaru między innymi za sprawą 48. Zgroma- wieczorze wspomnień zajął laureat Olim- Adam Krzesiński. Jak podkreślili prezydent dzenia Ogólnego EOC. Do Warszawy pijskiego Konkursu Sztuki z Amsterdamu Fundacji Akademii prof. dr hab. n. med. przyjechały delegacje 50 narodowych z 1928 roku – z uwagi na przypadającą Henryk Skarżyński i jej Prezes dr Franciszek komitetów olimpijskich i wielu gości z innych kontynentów. To świadczy 13 lutego 50. rocznicę jego śmierci. „Sport Gaik – przyznany PKOl medal to uznanie o pozycji polskiego ruchu olimpijskie- wyrasta z potrzeby oporu, a nawet rebe- jego zasług w rozwój sportu i ruchu olimpij- go, wypracowanej przez lata. Cieszy lii, jest wyżyciem instynktu walki i nasyca skiego w naszym kraju. Warto dodać, nas to, że właśnie w roku jubileuszu Stowarzyszenie Europejskich Komite- poczucie rywalizacji” – mogliśmy usłyszeć że w gronie pozostałych wyróżnionych tów Olimpijskich przyznało nam orga- głoś Wierzyńskiego czytającego fragmenty na gali osób i instytucji znaleźli się również nizację w roku 2023 III Igrzysk Europej- „Pamiętnika poety” czy wiersz „Nocna prof. dr hab. n. med. Marek Krawczyk, skich Kraków-Małopolska. To swego rodzaju symbol, że w nowe 100-lecie ojczyzna”. Spotkanie uświetniła obecność członek Rady PKOl oraz Fundacja PKOl wchodzimy znów na terenie red. Macieja Wierzyńskiego, który przybliżał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Małopolski. zebranym postać swojego krewnego. Okolicznościową prezentację artystyczną przygotowali uczniowie Szkoły Podstawo- wej im. Janusza Kusocińskiego w Pacynie Serhij Bubka (lekkoatletyka, Ukraina) oraz Szkoły Podstawowej im. Polskich Olimpijczyków i Gimnazjum Publicznego Wiele historycznych osiągnięć, świetni sportowcy. Rywalizo- im. Polskich Olimpijczyków w Niedomicach. wałem z nimi i uczyłem się od nich. Myślę choćby o Ślusarskim O JUBILEUSZU POLSKIEGO KOMITETU czy Kozakiewiczu – byli moimi mistrza- mi. I na tym właśnie polega wyjątko- OLIMPIJSKIEGO pamiętały władze stolicy. wość sportu. Sam udział w igrzyskach Potwierdziły to 22 lutego podczas dorocz- olimpijskich jest wielkim osiągnięciem. nego Balu Warszawskiego Sportu. W jego Po drodze trzeba przecież przejść wiele kwalifikacji. Dlatego sam udział w olim- trakcie ogłoszono wyniki plebiscytu pijskiej rywalizacji i obecność wśród na „Najlepszego Sportowca Stolicy” w roku najlepszych jest zaszczytem. 2018 (tytuł ten zdobyła Anita Włodarczyk), ale uhonorowano także PKOl. Specjalne wyróżnienie, przyznane przez Prezydenta

12 MAGAZYN OLIMPIJSKI Centrum Olimpijskie PKOl 100 LAT PKOl

W POŁOWIE MARCA W CENTRUM OLIMPIJSKIM odbyła się – zorganizowana przez Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń oraz PKOl – konferencja pod hasłem „100 lat idei olimpijskiej w Polsce”. Przedsięwzięcie skierowane było do nauczycieli wychowa- nia fizycznego i miało przybliżyć im rodo- wód ruchu olimpijskiego oraz miejsce się w tym mieście ruchu sportowego i nie- przybycia do Gniezna tak licznej grupy w nim sportu polskiego. Rozmawiano zwykle przychylnego stosunku jaki mają naszych wybitnych sportowców. Miłym też o symbolice olimpijskiej, zasadach doń lokalne władze. Potwierdzeniem tego elementem uroczystości było wręczenie fair play oraz ruchu paraolimpijskim są choćby miejskie i powiatowe stypendia przez Andrzeja Kraśnickiego piętnastce i Olimpiad Specjalnych. dla wyróżniających się zawodników młodych zawodników gnieźnieńskich Dodajmy, że PKOl wydał (po polsku czy sportowe gale. Gospodarz wydarzenia, klubów pierwszych kółek olimpijskich. i angielsku) praktyczny folder promujący Prezydent Gniezna Tomasz Budasz, Centrum Olimpijskie oraz podręcznik mówił z kolei o znaczeniu sportu dla rozwo- BOGATY W INTERESUJĄCE WYDARZENIA edukacyjny „100 lat w ruchu olimpijskim”. ju młodzieży i o jego roli jako czynnika kon- był maj 2019 roku. Rozpoczęła go oficjalna solidującego lokalną społeczność. Podzię- prezentacja wyemitowanych przez Pocztę AKCENTÓW ZWIĄZANYCH ZE STULECIEM kował także PKOl za powierzenie właśnie Polską znaczka pocztowego i koperty Polskiego Komitetu Olimpijskiego nie za- jego miastu roli gospodarza tegorocznych FDC (pierwszego dnia obiegu), poświęco- brakło podczas kwietniowych Centralnych uroczystości. Wyraził satysfakcję z faktu nych jubileuszowi Polskiego Komitetu Uroczystości Dni Olimpijczyka. Ich gospodarzem było tym razem Gniezno. Zgroma- dziły one kilkanaścioro olimpijczyków (nie tylko z regionu Wielkopolski) oraz wielu miejscowych sympatyków sportu, w tym uprawiającą różne dyscypliny młodzież. Był olimpijski ceremoniał oraz okoliczno- ściowe wystąpienia. Prezes Kraśnicki przy- pomniał, że Dni Olimpijczyka tradycyjnie są organizowane w kwietniu, ponieważ wła- śnie w tym miesiącu rozegrano w Atenach w roku 1896 pierwsze igrzyska ery nowożyt- nej. Nawiązał też do jubileuszu 100-lecia polskiego ruchu olimpijskiego oraz organizowanych z tej okazji przedsięwzięć. Powiedział też, iż Gniezno nieprzypadkowo zostało wybrane przez PKOl na miejsce 55. Centralnych Dni Olimpijczyka. Ten wy- bór to wyraz uznania dla stale rozwijającego

14 MAGAZYN OLIMPIJSKI Olimpijskiego. W czasie spotkania, które oprócz przedstawicieli Poczty i PKOl zgromadziło grupę filatelistów i kolekcjo- nerów olimpijskich, przypomniano, że nasi pocztowcy od ponad półwiecza upamiętnia- ją udział polskich sportowców w letnich i zimowych igrzyskach oraz zdobywane przez nich medale olimpijskie. Nawiasem mówiąc polskie znaczki, powstające według projek- tów wybitnych grafików, uchodzą

MÓWIĄ MEDALIŚCI OLIMPIJSCY

Natalia Madaj-Smolińska (wioślarstwo) Igrzyska olimpijskie to praw- dziwe święto sportu – impreza nieporównywalna z innymi. Osobiście byłam przeszczęśliwa, że mogłam w takim wydarzeniu uczest- niczyć – być w gronie najlepszych spor- towców z całego świata. Zresztą, jest to po części także wydarzenie o cha- rakterze towarzyskim, w trakcie którego wszyscy naprawdę – niezależnie od sportu, który uprawiają – tworzą au- tentyczną wielką drużynę. Kiedy przed laty patrzyłam na moje koleżanki i kole- gów zdobywających medale na igrzyskach, widziałam w nich wielkich hero- sów. Wtedy dla mnie było wręcz niewyobrażalnym pojechać na taką im- prezę, a co dopiero wywalczyć na niej medal… Podium? To wybuch emocji, ogromna radość, gdy przy dźwiękach polskiego hymnu na najwyższy maszt wciągana jest biało-czerwona flaga.

Robert Korzeniowski (lekkoatletyka) Teraz wypadałoby życzyć Polskiemu Komitetowi Olimpij- skiemu dwustu lat i wielu na- stępnych sukcesów – zarówno medalowych, jak i tych w innych sferach jego działalności. Ja jestem „dzieckiem” igrzysk w Monachium, Montrealu i Mo- skwie – doskonale pamiętam ich boha- terów, ale takim największym, a dla mnie najważniejszym z nich, pozostaje Bronisław Malinowski, który na bieżni moskiewskiego stadionu stoczył porywający, zwycięski pojedynek z Filbertem Bayi i ostatecznie został mistrzem olimpijskim. Takie biegi na długo zostają w pamięci. 100 LAT PKOl

za niezwykle ciekawe okazy filatelistyczne i cieszą się uznaniem na całym świecie.

11 MAJA DO WARSZAWY dotarła sztafeta z „ogniem pokoju”, zmierzająca z Rzymu do Mińska – miasta-gospodarza II Igrzysk Europejskich, które rozpoczynały się do- kładnie 50 dni później. Zapalona przez nią „polska lampa” pozostała w Centrum Olimpij- skim jeszcze przez dwa tygodnie by towa- rzyszyć tego dnia odbywającemu się 21. Piknikowi Olimpijskiemu. Mińskie igrzyska i 100-lecie PKOl były przewodnimi tematami tej imprezy. Na terenie Parku na Kępie Specjalnymi gośćmi Targów byli: członek Potockiej rozpoczęło działalność przeszło MKOl, Przewodniczący Komisji Kultury oraz 40 stanowisk przygotowanych przez polskie Dziedzictwa Olimpijskiego Ching-Kuo Wu związki sportowe i inne organizacje spor- oraz Rektor Rosyjskiego Międzynarodowego towo-turystyczne. Rozpoczęły się rozmaite Uniwersytetu Olimpijskiego w Soczi konkursy, gry i zabawy. Nie zabrakło emocji prof. Lev Belousov. Przedsięwzięcie przycią- i… nagród. Do niektórych stoisk (także do gnęło również przedstawicieli kilku zagra- tego, przygotowanego przez Sponsora Stra- nicznych muzeów sportu, a w wśród nich tegicznego PKOl – PKN ORLEN, w którym delegację nowo tworzonego wówczas autografy rozdawali: Anita Włodarczyk i Piotr Muzeum Olimpijskiego w Tokio. Małachowski) ustawiały się kilkudziesięcio- metrowe kolejki. Dużym zainteresowaniem 31 MAJA w ramach ogólnopolskiej akcji cieszyły się: nawiązujący do historii polskie- „Cała Polska czyta dzieciom” do Centrum go sportu olimpijskiego program przygoto- Olimpijskiego wraz z Muzeum Sportu wany przez Dział Kultury i Edukacji Olimpij- i Turystyki w Warszawie zaprosiliśmy grupę skiej PKOl, stoiska Klubu Fair Play, Polskiego ok. 250 uczniów stołecznych szkół podsta- Komitetu Paraolimpijskiego czy sektor wowych. Grupa wybitnych sportowców, Fundacji LOTTO im. Haliny Konopackiej. na czele z Tomaszem Majewskim, Luizą Złotkowską i Krzysztofem Wiłkomirskim, IMPREZĄ UŚWIETNIAJĄCĄ OBCHODY dzieliła się z nimi wspomnieniami z lat swo- 100-LECIA PKOL były XXV Światowe jej kariery zawodniczej. W opowieściach Targi Kolekcjonerów Olimpijskich, zorganizo- tych nie zabrakło ciekawostek i anegdot, wane w Warszawie, w dniach 24-26 maja ale również – po podzieleniu się z zebrany- 2019 roku. Sale Centrum Olimpijskiego mi czytelniczymi pasjami i literackimi od- zapełniły bardzo gęsto ustawione stoły kryciami – zachęcania młodych słuchaczy z często bezcennymi eksponatami, prezen- Mińskie igrzyska i 100-lecie właśnie do czytania, czego dali przykład, towanymi przez przeszło 130 wystawców pokazując jak można i należy to robić… przybyłych z 33 państw świata. Kilkukrotnie PKOl były tematami więcej było wizytujących stoiska kolekcjone- WIELKI ZASZCZYT spotkał na początku rów krajowych i międzynarodowych. 21. Pikniku Olimpijskiego czerwca obchodzący swe 100-lecie PKOl.

16 MAGAZYN OLIMPIJSKI Oto podczas uroczystej Gali w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej Kapituła MÓWIĄ Godła Promocyjnego „Teraz Polska” posta- MEDALIŚCI OLIMPIJSCY nowiła przyznać naszemu narodowemu komitetowi honorowe wyróżnienie. Organi- zowany od blisko 30 lat niezwykle prestiżo- Gerd Kanter (lekkoatletyka, Estonia) wy konkurs wyłania co roku wybitne firmy i przedsiębiorstwa – laureaci stawiani są 100-lecie narodowego komitetu olimpijskiego jest niczym innym za wzory godne naśladowania. kamień milowy pięknej podró- W roku 2019 dostrzeżono wartości, jakie ży. Jak wiadomo Polska to kraj sportu. do naszego życia społecznego wnosi rodzi- Stąd pochodzi wielu wybitnych spor- towców i naprawdę wielkich mistrzów. my ruch olimpijski, obecny na ziemiach pol- Duch sportu nie zależy od pochodzenia, skich od 100 lat. Uznanie Kapituły zdobyło jest uniwersalny. Wygrana na igrzy- zaangażowanie PKOl w promowanie Polski skach olimpijskich to marzenie każdego sportowca. Ja jestem dumny z wywal- na arenie europejskiej i światowej, pielęgno- czonego przeze mnie złota i brązu. wanie pamięci o sukcesach biało-czerwonych oraz propagowanie zdrowego,sportowego stylu życia. Krisztián Kulcsár (szermierka, Węgry)

W DNIACH 21-30 CZERWCA emocjono- Związki między Polską a Wę- grami są wyjątkowe, szczegól- waliśmy się przebiegiem rozgrywanych nie w mojej dyscyplinie. Węgry w Mińsku II Igrzysk Europejskich. straciły świetnego szermierza, kiedy Na starcie tej imprezy, w gronie 50 narodo- János Kevey zamieszkał w Polsce. My- śmy stracili, ale Polska zyskała wspa- wych reprezentacji, byli również biało-czer- niałego zawodnika i trenera. Potem woni. Nasza, licząca półtora setki sportow- szkolił on Jerzego Pawłowskiego i wielu ców, ekipa przywiozła do kraju 14 medali innych polskich szermierzy, współtwo- rząc ich sukcesy. Na pewno miał duży (3–1–10) i choć może nie był to wynik olśnie- wpływ na ruch olimpijski w Polsce. Wy- wający – nikomu, kto znalazł się w składzie, grana w sportowej walce czyni sportow- nie można odmówić ambicji i chęci walki ca bohaterem i dlatego medale olimpijskie są dla mnie najcenniejsze. o jak najlepszy rezultat. Na najwyższym stopniu podium stanęli w Mińsku: gimna- stycy Artur Zakrzewski i Łukasz Jaworski Tomasz Wójtowicz w skokach synchronicznych na trampolinie, (piłka siatkowa) kanadyjkarz Tomasz Kaczor w wyścigu Udział w igrzyskach olimpij- na 1000 m oraz pięściarka kat. 69 kg – Ka- skich, odbywających się raz na cztery lata, to dla sportowca rolina Koszewska. Ważne było i to, że przez wielki zaszczyt i wyróżnienie. Niełatwo kilkanaście dni na budynku nr „8” w igrzy- dostać się do olimpijskiej kadry, a i tej skowej Wiosce powiewały biało-czerwone trudno wywalczyć prawo udziału w olimpijskim turnieju. Dlatego udział flagi oraz banery przypominające o przypa- w igrzyskach jest tak ważnym wydarze- dającej w roku 2019 setnej rocznicy obec- niem w życiu każdego sportowca. Takie ności Polski w międzynarodowym ruchu występy, kolejne mecze długo się potem pamięta i zwykle długo pamiętają olimpijskim. Jubileusz zaakcentowano je kibice. To wielka satysfakcja sprawiać również na przygotowanym przez stronę im przyjemność. polską koncercie w Filharmonii Narodo- wej Białorusi. Jeszcze przed rozpoczęciem Igrzysk w stolicy Białorusi, podczas obrad Komitetu Wykonawczego Stowarzyszenia Narodowych Komitetów Olimpijskich Europy, zapadła decyzja o tym, że gospoda- Jubileusz PKOl uczczono rzami kolejnej, trzeciej takiej imprezy sportowej (w roku 2023) będą Kraków także w Filharmonii i Region Małopolski. To wielki zaszczyt, ale i ogromne wyzwanie… Narodowej Białorusi

MAGAZYN OLIMPIJSKI 17 100 LAT PKOl

POD HASŁEM 100-LECIA POLSKIEGO RUCHU OLIMPIJSKIEGO przebiegał zorga- nizowany w Gdyni w trzeciej dekadzie lipca jubileuszowy XXV Światowy Polonijny Sejmik PKOl. Wzięło w nim udział ponad 120 naszych rodaków z 21 państw całego świata. Współorganizatorami tego spotkania byli Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” i Miasto Gdynia, zaś wydatnego wsparcia udzieliły im Senat RP, a także ministerstwa Sportu i Turystyki oraz Spraw Zagranicz- nych. W atrakcyjnym programie Sejmiku znalazły się m.in. spotkania z trójmiejski- mi olimpijczykami, wystawa fotograficzna i wieczór wspomnień o Irenie Szewińskiej, program turystyczny, rozgrywki sportowe (w tym polonijne regaty żeglarskie na Zato- MIESIĄC PO IGRZYSKACH W MIŃSKU, ce Puckiej), a także obrady plenarne z cen- w Baku odbywał się XV Letni Olimpijski ną wymianą doświadczeń ze sportowej Festiwal Młodzieży Europy. Do stolicy działalności organizacji polonijnych w róż- Azerbejdżanu delegowaliśmy 100-osobową nych państwach. Po zakończeniu Sejmiku reprezentację, złożoną z przedstawicieli niemała grupa jego uczestników pozostała ośmiu dyscyplin sportu. w Gdyni, by wziąć udział w XIX Światowych Młodzi biało-czerwoni nie zawiedli i – po- Letnich Igrzyskach Polonijnych. dobnie jak ich koleżanki i koledzy z dyscyplin zimowych (startujący w podobnej imprezie w Sarajewie) – zanotowali najlepszy wynik medalowy w historii udziału naszej reprezentacji w Festiwalach. Na ich dorobek złożyło się tym razem 15 krążków (6–3–6). W medalowej klasyfikacji państw na 49 uczestniczących w imprezie (nie startowała jedynie Armenia) dało to naszej ekipie wysokie 9. miejsce. To kolejny, efektowny sportowy akcent wydarzeń odbywających się w roku jubileuszu 100-lecia PKOl. Indywidualnie wśród naszych reprezen- tantów najkorzystniej wypadł lekkoatleta Patryk Grzegorzewicz, który był drugi w fi- nale biegu na 400 metrów, a wraz kolegami triumfował w tzw. sztafecie szwedzkiej. Co ciekawe – na 6 złotych medali biało-czerwonych aż 5 było dziełem lekkoatletów, a jeden zdobył pływak.

W Baku odbywał się XV Letni Olimpijski Festiwal Młodzieży Europy

18 MAGAZYN OLIMPIJSKI

100 LAT PKOl

Wystawę „Od stu lat na olimpijskim szlaku” otwarto we wrześniu 2019 roku w Krakowie

AŻ 505 PRAC wpłynęło na ogłoszony przez Polski Komitet Olimpijski międzynarodowy konkurs plakatu z okazji 100-lecia PKOl. Prace oceniało jury po kierownictwem izra- elskiego grafika i plakacisty Yossiego Le- PIERWSZE DNI WRZEŚNIA 2019 ROKU mela. Na posiedzeniu w dniu 13 września oznaczały dla PKOl wejście w najważniejszy wypracowało ono werdykt. W finałowym okres jubileuszowych obchodów. etapie znalazło się 19 prac, spośród których Rozpoczęło go uroczyste otwarcie wystawy autorzy trzech – wszyscy z Polski – otrzy- pod hasłem „Od stu lat na olimpijskim szla- mali nagrody (kolejno: Piotr Depta – Kleśta ku”. Zlokalizowano ją w kolebce polskiego za „Olimpiada 5”, Maria Wittchen za pracę olimpizmu – Krakowie, na Placu Jana No- „Union 1” oraz Maja Żurawiecka za „Skok”). waka-Jeziorańskiego, w pobliżu tłumnie od- Przyznano także 7 wyróżnień i specjalną wiedzanej Galerii Krakowskiej. W ceremonii, nagrodę jury (Paulina Wojdyna za pracę obok włodarza królewskiego grodu – prof. „Sport to zdrowie”). Prace nagrodzone oraz Jacka Majchrowskiego i Prezesa PKOl inne, zakwalifikowane do pokon- Andrzeja Kraśnickiego, wzięła udział duża kursowej wystawy, można było grupa naszych wybitnych olimpijczyków następnie oglądać w Łazienkach z różnych okresów igrzysk. Królewskich, we foyer Centrum Były okolicznościowe przemówienia i cere- Olimpijskiego PKOl, a nawet monialne przecięcie wstęgi przez liczną w holu głównym gmachu Parla- reprezentację gospodarzy i ich gości. mentu Europejskiego w Brukseli. Na wystawę złożyło się 18 kubików (w tym interaktywnych i podświetlanych) z kilku- dziesięcioma planszami wypełnionymi foto- grafiami i grafikami, przedstawiającymi naj- ważniejsze wydarzenia z historii rodzimego olimpizmu. Między innymi takimi, które pre- zentowały naszych najlepszych sportow- ców kilku pokoleń – mistrzów i medalistów igrzysk. Nad całością górowały sporych roz- miarów koła olimpijskie, przed którymi ustawione zostało autentyczne podium. Przez kolejne 1,5 miesiąca cała wystawa cieszyła się dużym zainteresowaniem krakowian i gości tego miasta. Dla wielu, zwłaszcza młodych, zwiedzających szczególną radość sprawiała możliwość sfotografowania się na… olimpijskim podium. Od 23 października do 11 listopada tę samą ekspozycję można było oglądać na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, niemal w sąsiedztwie Zamku Królewskiego. Także tam towarzyszyło jej podobne ogromne zainteresowanie.

20 MAGAZYN OLIMPIJSKI gorąco dopingowali przedszkolaków oraz najmłodszych uczniów. MÓWIĄ MEDALIŚCI OLIMPIJSCY „OLIMPIJSKIE STULECIE” to hasło zorga- nizowanego przez PKOl ogólnopolskiego konkursu plastycznego dla uczniów szkół Luiza Złotkowska (łyżwiarstwo szybkie) podstawowych. Zadaniem uczestników było przygotowanie prac nawiązujących Dla mnie wielkim przeżyciem był fakt, iż podczas jubileuszo- do postaci polskich olimpijczyków i ich wych uroczystości w Krakowie udziału w igrzyskach. Wpłynęło 169 prac, mogłam być w składzie pocztu sztanda- wykonanych bardzo zróżnicowanymi tech- rowego PKOl. Cieszy mnie także to, że w jakiś wymierny sposób zapisałam się nikami – od rysunku kredką, poprzez ma- w historii ruchu olimpijskiego poprzez lunki farbami plakatowymi, po misterne zdobycie dwóch medali olimpijskich: wyklejanki. Na spotkaniu, w dniu 2 paź- brązowego w Vancouver i srebrnego w Soczi. Olimpijczycy na całym świecie dziernika, autorzy najciekawszych prac i ich naprawdę są wielką rodziną. Kiedy wi- opiekunowie otrzymali nagrody ufundowa- dzę kółka olimpijskie, zawsze maluje mi ne przez PKOl i Sponsora Kolekcji Olimpij- się na twarzy uśmiech. Wiem jednak jak ciężko trzeba pracować by osiągnąć skiej – firmę OTCF (właściciela marki 4F), sukces. Wielcy sportowcy mają wielkie a wręczane m.in. przez Ambasadorów marzenia i ja też takie miałam – wyma- PAMIĄTKOWĄ TABLICĘ, poświęconą księ- konkursu – mistrzów olimpijskich: rzyłam sobie igrzyska i wymarzyłam medal. Mam dwa! To ukoronowanie ciu Stefanowi Lubomirskiemu – współtwór- Anitę Włodarczyk i Zbigniewa Bródkę. przygody ze sportem, nagroda cy Polskiego Komitetu Olimpijskiego, od- za wszystkie wyrzeczenia – nie pamięta słonięto 15 września 2019 roku w Kruszynie TYMCZASEM ZBLIŻAŁ SIĘ 12 PAŹDZIER- się wtedy o bolących mięśniach, kontu- zjach czy chwilach słabości… w pow. częstochowskim. To w tej niedużej NIKA – to tego dnia przypadała okrągła wsi mieszkała przed laty rodzina Lubomir- rocznica zawiązania w Krakowie Komitetu skich. Wydarzenie miało uroczystą oprawę. Udziału Polski w Igrzyskach Olimpijskich, Po mszy świętej jej uczestnicy udali się przekształconego po latach w Polski Tomasz Majewski na miejscowy cmentarz by złożyć kwiaty Komitet Olimpijski. Na 11 i 12 października (lekkoatletyka) na grobach Lubomirskich. Odsłonięto 2019 roku wyznaczono więc krakowską Po igrzyskach długo pamięta także – przy bramie wejściowej do zespołu część jubileuszowych uroczystości. się te najważniejsze, fanta- pałacowo-parkowego – wspomnianą wcze- Rozpoczęła ją w Collegium Maius Uniwer- styczne momenty – nawet nie tylko ceremonię wręczania medali, śniej tablicę. Jubileuszowe spotkanie uzu- sytetu Jagiellońskiego konferencja ale w ogóle – atmosferę imprezy i po- pełniła część typowo sportowa, przeprowa- „Olimpizm polski”, której głównym inicjato- czucie, że jest się mistrzem olimpijskim dzona w pobliskim Widzowie. Poprzedziła rem i zarazem gospodarzem był długoletni i w ten sposób człowiek wpisuje się na karty historii, nie tylko sportu. Mam ją „olimpijska” defilada uczestników oraz Przewodniczący Polskiej Akademii Olim- wielką satysfakcję z faktu, iż w całym sztafeta, której zwieńczeniem było zapale- pijskiej – prof. dr hab. Józef Lipiec. Na to swoim sportowym życiu zawsze znaj- nie zlokalizowanego na boisku sportowym ciekawe spotkanie udało się mu zaprosić dowałem się we właściwym miejscu i tam spotykałem się z właściwymi oso- znicza. W tej ceremonii uczestniczyło kilka- grono najwybitniejszych polskich znawców bami, które mnie motywowały i popy- naścioro olimpijczyków, którzy następnie problematyki olimpijskiej. Dzięki ich wystą- chały w kierunku sukcesów. Pewnie z zainteresowaniem obserwowali sportowe pieniom uczestnicy konferencji mogli zapo- dlatego jestem dziś tu, gdzie jestem. zmagania dzieci i młodzieży. Szczególnie znać się z niezwykle szerokim wachlarzem

MAGAZYN OLIMPIJSKI 21 100 LAT PKOl

zagadnień związanych z historią i dniem dzisiejszym polskiego ruchu olimpijskiego oraz różnymi dziedzinami z działalności PKOl. Poruszano bowiem tematy z zakre- Na 11 i 12 października su prawa, socjologii, filozofii, architektury, muzyki, sztuk plastycznych, edukacji olim- 2019 roku wyznaczono pijskiej, muzealnictwa, sportu polonijnego, literatury czy mediów. Podczas konferencji krakowską część zaprezentowano wydrukowaną ledwie kilka dni wcześniej obszerną publikację o iden- jubileuszowych uroczystości tycznym tytule jak hasło krakowskiego spotkania – „Olimpizm polski”. owane były obrady, rozpoczętej dzień wcze- Konferencja stała się też doskonałą oka- śniej, konferencji „Olimpizm polski”. Po dro- zją do wręczenia medali „Kalos Kagathos” dze ten olimpijski „korowód” zatrzymał się (piękny i dobry), przyznawanych wybitnym na chwilę przy kościele św. Trójcy, by złożyć sportowcom, którzy po zakończeniu kariery kwiaty przy krypcie tak zasłużonej dla po- doskonale sprawdzili się również w „cywil- wstania PKOl rodziny Lubomirskich. nym” życiu. Z rąk JM Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dra hab. n. med. Z OKAZJI 100-LECIA PKOL 18 i 19 paździer- Wojciecha Nowaka medale odebrali: nika w Poznaniu obradował Ogólnopolski Krystyna Chojnowska-Liskiewicz (żeglar- Sejmik Klubów Olimpijczyka. Zorganizował stwo), Bohdan Gonsior (szermierka), go miejscowy Klub Olimpijczyka wraz Marek Jóźwik (la), Marek Koźmiński z Departamentem Sportu Urzędu Marszał- (piłka nożna), Maciej Pietrzyk (koszykówka) kowskiego i Wydziałem Sportu Urzędu i Bogdan Wenta (piłka ręczna). Nagrodzono Miasta Poznania. Ciekawe referaty – „Za- również, nieobecną tego dnia w Krakowie, pomniane kultury sportu” oraz „Narodziny Annę Czerwińską (alpinizm). ruchu olimpijskiego” – wygłosili dwaj wybit- Były również złote medale „Za zasługi ni naukowcy, cenieni znawcy problematyki dla Polskiego Ruchu Olimpijskiego” dla olimpijskiej: prof. prof.: Wojciech Lipoński Prezydenta Krakowa prof. Jacka Majchrow- i Ryszard Wryk. Wystąpienie zatytułowa- skiego, Rektora UJ prof. Wojciecha Nowaka, ne „Igrzyska olimpijskie – upadek ideałów” przewodniczącego PAOl prof. Józefa Lipca. miał z kolei nasz mistrz olimpijski z Sydney Wyróżniono także kilkanaście osób w rzucie młotem, Szymon Ziółkowski. szczególnie aktywnych w strukturach W trakcie Sejmiku przedstawiciele Klubów Małopolskiej Rady Olimpijskiej. Olimpijczyka z różnych stron kraju wymie- niali się doświadczeniami z ich działalności, DRUGI DZIEŃ KRAKOWSKICH OBCHO- starając się wychwycić z dyskusji te wzory, DÓW rozpoczęło poranne spotkanie przy ta- które warto wykorzystać u siebie – to zresz- blicy pamiątkowej umieszczonej na ścianie tą tradycja tych spotkań. Gospodarze przy- hotelu Francuskiego przy ul. Pijarskiej – to gotowali na Sejmik specjalną wystawę w tym obiekcie 100 lat wcześniej narodził się „100 lat sportu polskiego w medalierstwie” polski ruch olimpijski. Po złożeniu kwiatów oraz prezentację wybranych obiektów spor- pod tablicą, członkowie kierownictwa PKOl, towych stolicy Wielkopolski , w tym m.in. Minister Sportu, gospodarze miasta i wo- toru regatowego „Malta” i Term Maltańskich. jewództwa oraz czworo naszych mistrzów olimpijskich (Robert Korzeniowski, Anita W DNIACH 24-26 PAŹDZIERNIKA Włodarczyk, Tomasz Kucharski i Zbigniew Warszawa stała się stolicą europejskiego Bródka), w „Sali Olimpijskiej” hotelu, złożyli ruchu olimpijskiego. Najpierw obradował tu podpisy pod dokumentem niejako „odna- Komitet Wykonawczy Stowarzyszenia Na- wiającym” podpisany przed 100 laty akt zało- rodowych Komitetów Olimpijskich Europy życielski PKOl. Uczestnicy tego wydarzenia (EOC), który m.in. dokonał podsumowania przeszli następnie ulicami Starego Miasta organizowanych w roku 2019 II Igrzysk do budynku Urzędu Miasta, gdzie kontynu- Europejskich w Mińsku oraz zimowego

22 MAGAZYN OLIMPIJSKI Kinder_JOM_reklama_olimpijczyk_ogolna_240x270_07.2020 spad.pdf 1 12.08.2020 13:30:30 100 LAT PKOl

i letniego Olimpijskiego Festiwalu Młodzie- ży Europy. Każda z tych imprez została zdaniem członków Komitetu dobrze Thomas Bach i Andrzej zorganizowana i stała na wysokim pozio- mie sportowym. Kraśnicki dokonali Po Komitecie Wykonawczym w Warszawie, pod przewodnictwem słoweńskiego dzia- oﬁcjalnego otwarcia łacza Janeza Kocijančiča, obradowało jeszcze 48. Zgromadzenie Ogólne EOC – wzięły zmodernizowanego w nim udział delegacje narodowych komite- tów olimpijskich ze wszystkich (50) państw Klubu Olimpijczyka Starego Kontynentu. Gościem specjalnym wydarzenia był Prezydent Międzynarodowe- przygotował dla wszystkich uczestni- go Komitetu Olimpijskiego – dr Thomas Bach. ków wieczoru pamiątkowe medale. W trakcie posiedzenia rozmawiano m.in. Zwieńczeniem oficjalnej części wieczoru o organizowanych pod auspicjami EOC było otwarcie przez Thomasa Bacha i MKOl międzynarodowych imprezach spor- i Andrzeja Kraśnickiego zmodernizowanego towych, w tym o najbliższych igrzyskach i przebudowanego (dzięki wydatnemu olimpijskich w Tokio (letnie, 2020) i Pekinie wsparciu udzielonemu przez PKN ORLEN (zimowe, 2022). Poruszano tematy doty- i MKOl) Klubu Olimpijczyka, zlokalizo- czące funkcjonowania Solidarności Olim- wanego na najwyższej kondygnacji pijskiej MKOl oraz współpracy ze Światową Centrum Olimpijskiego. Agencją Antydopingową WADA. Uczestników Zgromadzenia uroczystą ko- lacją w Centrum Olimpijskim podjął Prezes PKOl Andrzej Kraśnicki. Przed jej rozpoczę- ciem gospodarz wraz z Wiceprezesem Bia- łoruskiego Komitetu Olimpijskiego Wikto- rem Łukaszenką i Ambasadorem tego kraju dowego Uniwersytetu Olimpijskiego w Soczi, w Polsce Władymirem Czuszewem odsłonił Jarosławowi Stawiarskiemu – Marszałkowi we foyer Centrum tablicę upamiętniającą Województwa Lubelskiego, Annie Rulkiewicz udział polskich sportowców w czerwcowych – Wiceprzewodniczącej Rady PKOl i Prezes Igrzyskach Europejskich w Mińsku. Grupy Luxmed, Olgierdowi Cieślikowi – Pre- Prezes Kraśnicki wręczył następnie złote zesowi Totalizatora Sportowego oraz prof. medale „Za zasługi dla polskiego ruchu Andrzejowi Szwarcowi – wybitnemu specjali- olimpijskiego”: Olegowi Matytsinowi – kieru- ście prawa sportowego.. Jan Lubomirski- jącemu Międzynarodową Federacją Sportu -Lanckoroński, Prezes Fundacji Książąt Akademickiego (FISU), prof. Lwu Biełouso- Lubomirskich (rodu, który odegrał tak istotną wowi – Rektorowi Rosyjskiego Międzynaro- rolę przy powoływaniu 100 lat temu PKOl),

24 MAGAZYN OLIMPIJSKI UCZESTNICY ZGROMADZENIA OGÓL- NEGO EOC jeszcze obradowali, a tymcza- GALA 100-LECIA sem w pomieszczeniach Teatru Wielkie- GOŚCIE SPECJALNI go – Opery Narodowej w Warszawie trwały ostatnie przygotowania do uroczystej Gali 100-lecia PKOl. Wypełniona do ostat- Z przemówienia Prezydenta RP Andrzeja Dudy niego miejsca widownia zgromadziła na Gali 100-lecia PKOl przede wszystkim ludzi sportu – zawod- Obchodzimy dzisiaj uroczyście ników (w tym wielu mistrzów i medalistów rocznicę wydarzenia, które olimpijskich), ich trenerów, działaczy, pra- można postrzegać na wielu cowników instytucji sportowych, osoby za- płaszczyznach – z całą pewnością na płaszczyźnie sportowej, z całą pew- angażowanie w promowanie sportu i olim- nością na płaszczyźnie emocjonalnej, pizmu w różnych środowiskach. Gośćmi z całą pewnością na płaszczyźnie orga- specjalnymi PKOl byli: Prezydent RP nizacyjnej, ale także na płaszczyźnie politycznej. Dlatego, że Polski Komitet Andrzej Duda, Prezydent MKOl Thomas Olimpijski został założony 25 lat po Bach, Prezydent Stowarzyszenia Europej- Międzynarodowym Komitecie Olimpij- skich Komitetów Olimpijskich Janez skim, wtedy, kiedy można było to zrobić już w wolnej, suwerennej i niepodległej Kocijančić, Minister Sportu i Turystyki Polsce. I to, że nasza krajowa organiza- Witold Bańka oraz przedstawiciele Sponso- cja została przyjęta, znalazła się pośród rów Polskiego Ruchu Olimpijskiego.W Gali członków Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego było z jednej strony suk- udział wzięli także: parlamentarzyści, mini- cesem także i politycznym, ale przede strowie, dyplomaci, delegacje narodowych wszystkim było znakiem tego, że mię- komitetów olimpijskich oraz międzynarodo- dzynarodowo uznawane jest, istniejące wtedy przecież od tak niedawna, wych federacji sportowych. Na Gali nie mo- odrodzone polskie państwo. gło zabraknąć byłych prezesów Polskiego […] Dla absolutnej większości Komitetu Olimpijskiego: Bolesława Kapitana, sportowców, nie tylko u nas w Polsce, ale także na świecie, medal igrzysk Aleksandra Kwaśniewskiego i Andrzeja olimpijskich jest jednym z absolutnie największych osiągnięć, jakie mogą nastąpić w sporcie. Poczynając od 1924 roku, kiedy po raz pierwszy Polacy mogli pojechać na igrzyska olimpijskie – bo niestety w 1920 roku, z uwagi na napaść sowiec- ką na Polskę było to niemożliwe – od 1924 roku, kiedy Polacy zdobyli pierwszy srebrny i pierwszy brązowy medal na igrzyskach olimpijskich, tych medali polscy sportowcy zdobyli w sumie 305. […] Ale igrzyska olimpijskie i ruch olimpijski to nie tylko medale, choć one są tym najwspanialszym. Ale to przede wszystkim duch – duch sportu, duch uczciwej, rzetelnej rywalizacji, duch przyjaźni. To jest najważniejszy element ruchu olimpijskiego. Chciałem Państwu w to 100-lecie z całego serca podziękować i pogratulować przede wszystkim sportowcom, wszystkim trenerom, działa- czom, wszystkim tym, którzy przyczy- niali się przez to 100-lecie do olimpijskich sukcesów. Chcę podziękować za to, że nas tak wspaniale reprezento- waliście i że przynieśliście nam tyle dumy i tyle radości. Dziękuję, że umieli- ście walczyć o honor Polaków i Polski, o naszą godność w najtrudniejszych czasach. Dziękuję za wszystkie Mazurki Dąbrowskiego, których słuchaliśmy ze łzami w oczach.

MAGAZYN OLIMPIJSKI 25 100 LAT PKOl

GALA 100-LECIA GOŚCIE SPECJALNI

Z wystąpienia Prezesa Andrzeja Kraśnickiego Świętujemy dziś 100-lecie dzia- łalności Polskiego Komitetu Olimpijskiego – powstałej w Krakowie organizacji, dzięki której Pol- ska jest obecna w światowym ruchu olimpijskim. To okazja by złożyć szcze- gólny hołd tym naszym rodakom, którzy okazali się wizjonerami, słusznie wal- cząc o pozycję Polski w świecie sportu. Gdy w roku 1894 powoływano do życia Międzynarodowy Komitet Olimpijski, państwa polskiego nie było na mapie, ale już niespełna rok po odzyskaniu Szalewicza. Obecni byli również: Prezydent przez Polskę niepodległości dołączyła ona do ruchu, który dziś obejmuje cały Światowej Organizacji Sportu Akademickie- świat. Cieszymy się, że obecnie jeste- go Oleg Matytsin i Rektor Rosyjskiego śmy jego trwałym elementem. […] Dzi- Anita Włodarczyk odebrała siejsze spotkanie chciałbym wykorzy- Międzynarodowego Uniwersytetu stać do przekazania wdzięczności Olimpijskiego w Soczi Lew Biełousow. wszystkim tym instytucjom, organiza- Były okolicznościowe przemówienia i skie- „zaległy” złoty medal cjom i osobom, które przez minione rowane do polskich sportowców zarówno 100 lat wspierały i wspierają nadal Polski igrzysk olimpijskich Komitet Olimpijski. Cieszy nas opieka, gratulacje za to „co już”, jak i życzenia wielu jaką nad naszą organizacją roztaczają następnych olimpijskich sukcesów. władze państwowe, czego potwierdze- Prezes Andrzej Kraśnicki i Sekretarz w Londynie z 2012 roku niem jest choćby udział w dzisiejszej uro- czystości Prezydenta Rzeczypospolitej Generalny PKOl Adam Krzesiński medala- Polskiej – Pana Andrzeja Dudy, który mi 100-lecia PKOl uhonorowali: Andrzeja nasz jubileusz objął Narodowym Patro- Dudę, Thomasa Bacha, Janeza Kocijančiča natem. Wspierają nas parlamentarzyści i rząd, Minister Sportu Witold Bańka. i Witolda Bańkę. Zawsze możemy liczyć na współpracę Wielką chwilę miała krótko po tym Anita z samorządami wszystkich szczebli. […] Włodarczyk. Nasza mistrzyni w rzucie mło- Działalność PKOl oparta jest na wolon- tariacie. Jubileusz 100-lecia to wielkie tem z rąk szefa MKOl odebrała „zaległy”, święto również osób pracujących w na- aż o 7 lat spóźniony, złoty medal igrzysk szych komisjach problemowych, w ra- olimpijskich w Londynie z 2012 roku. dach regionalnych i klubach olimpijczyka, a także dzieci i młodzieży pobiera- To efekt dyskwalifikacji za doping jej rosyj- jących naukę w szkołach, których patro- skiej rywalki, która nad Tamizą stanęła nami są nasi najwybitniejsi sportowcy. na najwyższym stopniu podium. Orkie- Przed nami kolejna dekada i… kolejne 100 lat. Wierzymy, że będą jeszcze bar- stra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej dziej pomyślne niż te wcześniejsze. odegrała hymn olimpijski, Prezydent Duda Liczymy, że nadal będzie naszej działal- wręczył sportsmence kwiaty, a do gratulacji ności towarzyszyć zarówno życzliwość władz, sympatia rodaków na całym świe- dołączył Prezes Kraśnicki. Następnie wszy- cie i silne wsparcie ze strony znakomitych scy przybyli do Teatru usłyszeli nasz hymn sponsorów i partnerów, w tym kierowanej państwowy w niezwykłym wykonaniu chó- przez Prezesa PKN ORLEN – Pana Daniela Obajtka – Rady PKOl. Jemu i in- ru i orkiestry Teatru Wielkiego pod dyrekcją nym sponsorom oraz partnerom – w tym Rafała Kłoczki, a jakże szczęśliwa Pani Sponsorowi Generalnemu (którego dzieje Anita z trudem powstrzymywała wzruszenie. od początku przeplatają się z naszymi) – Totalizatorowi Sportowemu, Grupie Miłe chwile na deskach Teatru Wielkiego LUXMED dbającej o zdrowie naszych przeżyła też inna lekkoatletka – 17-letnia sportowców, firmie OTCF, która w stroje Jarosława Mahuczich z Ukrainy. Specjalizu- 4F ubiera olimpijczyków oraz oficjalnemu przewoźnikowi – PLL LOT – dziękujemy jąca się w skoku wzwyż zawodniczka, se- za to, co dotąd dla nas czynili i czynią. niorska wicemistrzyni świata z Ad-Dauhy,

26 MAGAZYN OLIMPIJSKI Reklama_PKOL_Enea_17032020.pdf 1 18.03.2020 11:10:20

CMY

Dodajemy energii w walce o złoto!

Kibicujemy polskim Olimpijczykom podczas Igrzysk Olimpijskich Tokio 2020.

enea.pl 100 LAT PKOl

GALA 100-LECIA GOŚCIE SPECJALNI

Z wystąpienia Prezydenta MKOl Thomasa Bacha […] Wielki to dla mnie zaszczyt, iż mogę uczestniczyć w uroczy- stych obchodach 100-lecia została bowiem laureatką dorocznej go wydarzenia otrzymali jeszcze „ciepłe” Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Od- Nagrody EOC im. Piotra Nurowskiego dla egzemplarze specjalnie przygotowanego bywają się w tym pięknym Teatrze Naro- najlepszego młodego sportowca Europy. przez PKOl (w językach polskim i angiel- dowym 125 lat po tym, jak powstał Mię- dzynarodowy Komitet Olimpijski. Już Wyłoniono ją z grona pięciorga finalistów. skim) albumu fotograficznego pt. „100 lat jego twórca Pierre de Coubertin chwalił Po muzycznym akcencie hołd naszej na olimpijskim szlaku”. Zespół jego autorów Polskę jako kraj niezwykle gościnny. Po- pierwszej mistrzyni olimpijskiej Halinie na prawie 450 stronach przedstawił – z za- dzielamy te odczucia – nie tylko za spra- wą dzisiejszego spotkania, ale również Konopackiej złożył Daniel Olbrychski, re- chowaniem kolejności chronologicznej – zdo- na podstawie opinii o wielu imprezach cytując – przy akompaniamencie orkiestry bywców każdego z 305 medali olimpijskich sportowych organizowanych w Waszym – wiersz Jacka Cygana „Dziewczyna w czer- wywalczonych przez biało-czerwonych kraju. Od piłki nożnej po kajakarstwo, od skoków narciarskich po łyżwiarstwo wonym berecie”. Nie zapomniano także w latach 1924-2018. Publikacja ta spotkała szybkie… Sam wciąż mam w pamięci o najlepszej polskiej zawodniczce, siedmio- się z ciepłym przyjęciem, zarówno ze strony wspaniałą ceremonię otwarcia Świato- krotnej medalistce olimpijskiej, Irenie polskich uczestników wieczoru, jak i gości wych Igrzysk Sportowych Wrocław 2017. Albo – niesamowity mecz otwarcia Szewińskiej. Na jej cześć Magdalena zagranicznych. mistrzostw świata siatkarzy w 2014. Stefaniak, przy wsparciu orkiestry, zaśpie- Już za kilka dni w Polsce będzie obrado- wała jeden z ulubionych utworów Pierwszej wać światowa konferencja na temat dopingu w sporcie, a stery WADA przej- Damy Polskiego Sportu – „Niech żyje bal”. mie Minister Witold Bańka, co też świad- Z kolei widzowie zostali porwani w muzycz- Galę zakończyło czy o roli, jaką Wasz kraj odgrywa ną podróż przez pięć kontynentów. w sporcie światowym. Olimpijski dorobek Polski to ponad Uroczystość zakończyło symboliczne podziękowanie złożone 300 medali, w tym m.in. w najbliższej mi podziękowanie złożone gospodarzom szermierce, w której macie piękne trady- obiektu, w którym się odbywała. Dyrekto- Dyrektorowi Teatru cje, m.in. za sprawą takich zawodników jak Egon Franke czy Witold Woyda. Jest rowi Teatru Wielkiego – Opery Narodowej jednak jedna wybitna postać polskiego Waldemarowi Dąbrowskiemu wręczono Wielkiego - Opery Narodowej sportu, szczególnie mi bliska – to wielka „Honorowy Złoty Wawrzyn Olimpijski PKOl”. Irena Szewińska. Na zawsze pamięć o niej zachowam w swoim sercu. Dodajmy, że wszyscy uczestnicy wyjątkowe- Waldemarowi Dąbrowskiemu Na przestrzeni minionych 100 lat Polska zawsze była w czołówce państw promujących ideę olimpijską, zachęcają- cych młodzież do uprawiania sportu, po- pularyzujących sport dla wszystkich. Dzięki takim liderom jak Piotr Nurowski czy mój wielki przyjaciel Andrzej Kraśnicki Polski Komitet Olimpijski może z dumą mówić o tym, co dotąd osiągnął i z optymizmem spoglądać w przyszłość. Wspomniałem wcześniej o gościnności, jaka cechuje Polaków, ale muszę dodać, iż są to także ludzie żyjący i działający zgodnie z wartościami olimpijskimi. Za to serdecznie dziękuję. „Sto lat. Niech żyje Polski Komitet Olimpijski” (te słowa Thomas Bach wypowiedział po polsku).

28 MAGAZYN OLIMPIJSKI W DNIACH 9-22 STYCZNIA W LOZANNIE i jej okolicach rozgrywano III Zimowe Młodzieżowe Igrzyska Olimpijskie. Dla naszej reprezentacji była to impreza udana, wynikowo najlepsza wśród dotychczaso- wych startów biało-czerwonych w takich zawodach. Nasi młodzi sportowcy zdobyli czyły zespoły międzynarodowe). Marcin w Szwajcarii pięć medali, w tym ten najcen- idealnie trafił z formą na start na dystansie niejszy, bo złoty. Padł on łupem biathlonisty 7,5 km. Przebiegł go w znakomitym stylu, Marcina Zawoła i nasz zawodnik nie musiał na strzelnicy zaliczył tylko jedno „pudło” dzielić się nim z kolegami z innych państw i na mecie wyraźnie, o kilkanaście sekund, (w części konkurencji w rywalizacji uczestni- wyprzedził najgroźniejszych konkurentów. 100 LAT PKOl

Podczas Noworocznego

W ROKU 2020 kontynuowane były zainau- Spotkania gurowane już dwa lata wcześniej jubileuszowe obchody. Rozpoczęło je organizowane Rodziny jak co roku na początku stycznia Noworocz- ne Spotkanie Rodziny Olimpijskiej. I tym Olimpijskiej razem swoją obecnością zaszczycił je Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Prezes Andrzej Andrzej Duda. Gospodarz spotkania, Prezes PKOl Andrzej Kraśnicki, podsumował wy- Kraśnicki wręczył niki osiągnięte przez polskich sportowców w roku 2019, zwracając uwagę na fakt, Prezydentowi iż wyzwaniem dla całego polskiego sportu był i pozostaje cel, jakim jest udany występ Andrzejowi biało-czerwonych w zaplanowanych na przełom lipca i sierpnia Igrzyskach Dudzie Order XXXII Olimpiady w Tokio. Przypomniał także (zresztą z pomocą specjalnie przygotowa- Zasługi PKOl nego filmu) najważniejsze punkty ubiegło- rocznych obchodów 100-lecia PKOl. Dzię- kując Głowie Państwa za objęcie obchodów czucie ich jedności. W tym kontekście wspo- Narodowym Patronatem, Andrzej Kraśnicki mniał m.in. olimpijskie osiągnięcia śp. Ireny wręczył Prezydentowi najwyższe odznacze- Szewińskiej. W dalszej części spotkania, jak nie polskiego ruchu olimpijskiego – Order co roku, były specjalne statuetki dla polskich Zasługi PKOl. Andrzej Duda w swoim wystą- związków sportowych, notujących w minio- pieniu wyraził szacunek dla dotychczaso- nym roku największe sukcesy międzynaro- wych stuletnich osiągnięć polskiego sportu dowe oraz podziękowania (wraz z medalami olimpijskiego. Wywołują one we wszystkich 100-lecia i okolicznościowymi grafikami) rodakach wielkie emocje, wpływają na po- dla Sponsorów i Partnerów polskiego ruchu

30 MAGAZYN OLIMPIJSKI GALA 100-LECIA GOŚCIE SPECJALNI

Z wystąpienia Prezydenta EOC Janeza Kocijančiča (po polsku) Szanowne Panie i Panowie, w imieniu europejskich komite- tów olimpijskich proszę pozwo- lić mi pozdrowić Państwa, a szczególnie naszych polskich przyjaciół i gospodarzy. To ogromny zaszczyt być tutaj, w Warszawie w czasie obchodów 100-lecia Polskiego Komitetu Olimpij- skiego. Gratuluję Wam z głębi serca pierwszego stulecia olimpijskiej działal- ności. Wasz sukces potwierdza tak wiele olimpijskich medali. Życzę Wam kolejne- go takiego stulecia! (dalej po angielsku) […] Proszę mi wybaczyć, że nie będę mó- wił o gospodarce, choć wiem, iż Polska bardzo szybko w tej dziedzinie się rozwi- ja. Nie będę też wymieniać nazwisk liderów polityki, religii czy armii, ale chcę zwrócić uwagę na inne wybitne polskie osobistości. Mam na myśli Mikołaja Ko- pernika i Madame Curie-Skłodowską w dziedzinie nauki, w literaturze – Hen- ryka Sienkiewicza, Adama Mickiewi- cza, Czesława Miłosza, Olgę Tokarczuk, w muzyce – Fryderyka Chopina i Artura Rubinsteina, a w filmie Andrzeja Wajdę i wielu innych… Przejdźmy jednak do sportu. Irena Szewińska, Agnieszka Radwańska czy Justyna Kowalczyk – jak widać równowaga płci w polskim sporcie nigdy nie była problemem… A z drugiej strony – Robert Lewandowski, Adam Małysz i Kamil Stoch. Wiem, że część z tych osób jest dziś z nami, więc mu- szę im powiedzieć, że zrobiliście wspa- niałą robotę, dzięki czemu zapisaliście się w historii europejskiego i światowe- go sportu i myślę, że tak będzie również w następnym stuleciu. Myślę, że Polska może być dumna ze swoich sportowców, a Europa i świat mogą być dumne z Polski. Wszystkiego najlepszego na następne stulecie! 100 LAT PKOl

olimpijskiego i olimpijskich reprezentacji. GALA 100-LECIA Wielkimi Honorowymi Nagrodami Sportowy- GOŚCIE SPECJALNI mi PKOl im. Piotra Nurowskiego za rok 2019 wyróżniono lekkoatletę Pawła Fajdka, wioślarską męską czwórkę bez sternika Z wystąpienia Ministra Sportu (Michał Szpakowski, Marcin Brzeziński, i Turystyki Witolda Bańki Mikołaj Burda i Mateusz Wilangowski) 100 lat Polskiego Komitetu oraz trenerkę lekkoatletyki Malwinę Wojtu- Olimpijskiego i polskiego olim- lewicz-Sobierajską. Nagrody Nadziei Olim- pizmu to czas pięknej historii. 305 wspaniałych powodów do dumy pijskich im. Eugeniusza Pietrasika otrzy- i radości, 305 medali olimpijskich, 305 mali z kolei: kajakarka Helena Wiśniewska wspaniałych historii życia, walki, poświę- i wioślarz Fabian Barański. Nostalgicznym cenia i miłości do Ojczyzny. Za każdą z tych historii, za każdym medalem stoi elementem wydarzenia było oficjalne po- człowiek – ten, dla którego orzełek żegnanie czwórki wybitnych sportowców, na piersi, Mazurek Dąbrowskiego czy medalistów olimpijskich, którzy w minionym biało-czerwona powiewająca na masz- cie to były wartości najpiękniejsze. […] roku postanowili zakończyć karierę. Zebrani, Ale 101 lat od odzyskania przez Polskę za lata godnego reprezentowania barw na- niepodległości to też trudna historia rodowych i powiększanie naszego olimpij- Rzeczpospolitej, to walka o wolność i suwerenność. Niejednokrotnie Ojczy- skiego dorobku medalowego, podziękowali: zna bywała we krwi skąpana i często Tomaszowi Majewskiemu (la), Magdalenie także nasi biało-czerwoni medaliści, któ- Fularczyk-Kozłowskiej i Natalii Madaj-Smo- rzy oddawali za Ojczyznę życie, często rezygnując z zaszczytów, często rezy- lińskiej (wioślarstwo) oraz Monice Michalik gnując z kontynuowania kariery zawod- (zapasy). Nie zabrakło także gratulacji i ży- niczej, bo taka była historia i takie były czeń od Sponsorów i Partnerów PKOl. W ich czasy. Jednak w ich sercu zawsze była biało-czerwona i zawsze była Ojczyzna. imieniu przemówił Zbigniew Leszczyński nam towarzyszyć niepewność czy sytuacja Chciałbym dziś pięknie podziękować – członek Zarządu PKN ORLEN ds. Rozwoju. epidemiczna na świecie na to pozwoli lub nie za ten piękny czas, za sto lat polskiego – Z radością i dumą wspieramy polski sport, zmusi organizatorów do zmiany formuły tej olimpizmu – tej pięknej, szlachetnej idei olimpijskiej. także ten olimpijski – uważamy to za swoją imprezy. Andrzej Kraśnicki, podobnie jak szef Ale chciałbym też powiedzieć kilka powinność. Cieszymy się z każdego sukcesu Misji Olimpijskiej Marcin Nowak, podkreślił, słów o tym, co nastąpi za chwilę. Za mo- polskiego zawodnika czy drużyny. że tokijskie zawody rozpoczną drugie stule- ment przeżyjemy ponownie moment wyjątkowy. Wybitna, wspaniała Radują one zarówno kierownictwo Orlenu, cie obecności Polski w międzynarodowym zawodniczka odzyska złoty medal olim- jak i naszą załogę. Liczymy na udane dla Pol- ruchu olimpijskim – miejmy nadzieję jeszcze pijski – ten najcenniejszy, który jest ski igrzyska w Tokio – powiedział m.in. przed- bardziej udane niż to pierwsze. Obaj panowie dla każdego sportowca celem. Odzyska go po wielu latach, bo kiedyś ktoś ją stawiciel Sponsora Strategicznego PKOl podziękowali zawodnikom, że choć zmiana oszukał. I za chwilę znów poczujemy się i mecenasa obchodów jego 100-lecia. terminu igrzysk wymusiła zmiany w planie ich dumni i poczujemy moc jaka płynie przygotowań, pracują nad wypracowaniem z biało-czerwonych barw. Sport jest być może jedyną dziedziną TAKŻE NA ROK 2020 PKOl zaplanował jak najwyższej formy, w czym pomagają im życia – tą, która została nam wszystkim jeszcze kilka przedsięwzięć nawiązujących ich związki sportowe oraz Sponsorzy, z najpo- jako ta, która może budować mosty, do jubileuszu jego 100-lecia. Na przeszko- ważniejszym – PKN ORLEN – na czele. łączyć, budować atmosferę wspólnoty. Ale – tylko czysty sport – ten, który hoł- dzie w ich zrealizowaniu stanęła pandemia duje idei olimpizmu, pięknej, szlachetnej koronawirusa. Zresztą, przypomnijmy, rywalizacji. Naszą misją, naszym celem, że na rok następny przełożone zostały Igrzy- celem wszystkich ludzi dobrej woli, któ- rzy kochają sport, jest bronić tej idei. ska XXXII Olimpiady w Tokio. PKOl ze swych Niech więc z tego miejsca, w tym wyjąt- planów nie rezygnuje i jeśli warunki epidemicz- kowym miejscu zabrzmi apel do ludzi ne pozwolą, spróbuje realizować je później. polityki, biznesu, sportu, do możnych tego świata – brońmy tej wartości, która nam została – pięknego, uczciwe- SZCZĘŚLIWIE DOSZŁO DO SKUTKU SPO- go sportu. Wartości, która pozwala bu- TKANIE pod hasłem „Rok do Tokio”, zorgani- rzyć mury nienawiści, zatrzymywać wojny, wartości, w której przeciwnicy zowane (z zachowaniem reżimu sanitarnego) i wrogowie mogą sobie podać ręce. 23 lipca – 365 dni przed inauguracją Igrzysk Brońmy tej idei pięknej, szlachetnej XXXII Olimpiady. Już na wstępie Prezes PKOl rywalizacji, idei coubertinowskiej – pięknego, czystego olimpizmu. Andrzej Kraśnicki wyraził przekonanie, że igrzyska w Tokio odbędą się, choć będzie

32 MAGAZYN OLIMPIJSKI kwartalnik_lipiec_2020_240x270_final_osadzone_krzywe.pdf 1 28.07.2020 16:30:04

CMY

K 100 LAT PKOl

NIE TYLKO JUBILAT… NIE JEST ZASKOCZENIEM FAKT, IŻ ZDECYDOWANĄ WIĘKSZOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘĆ ORGANIZOWANYCH W RAMACH OBCHODÓW 100-LECIA PKOI PRZYGOTOWAŁ I PRZEPROWADZIŁ SAM JUBILAT, ALE PRZECIEŻ DOŁĄCZYŁY DOŃ RÓWNIEŻ SKUPIONE W NIM POLSKIE ZWIĄZKI SPORTOWE

KILKANAŚCIE SPOŚRÓD NICH jubileuszowe akcenty wkomponowało w ceremoniał i scenografię towarzyszącą organizowanym przez siebie w roku 2019 istotnych imprez. Miło nam odnotować takie właśnie zaanga- żowanie ze strony Polskich Związków: Narciarskiego – Puchar Świata w skokach narciarskich w Zakopanem oraz cykl zawodów w ramach programu „Szukamy następców mistrza” Szermierczego – 64. Turniej Pucharu Świata o „Szablę Wołodyjowskiego” w Warszawie Tenisowego – Drużynowe Mistrzostwa Świata Kobiet – FED CUP w Zielonej Górze Gimnastycznego – Mistrzostwa Europy w gimnastyce sportowej w Szczecinie Piłki Nożnej – Finał Pucharu Polski na Stadionie Narodowym w Warszawie Pływackiego – Główne Mistrzostwa Polski w Olsztynie Pięcioboju Nowoczesnego – Młodzieżo- we Mistrzostwa Europy U-22 i U-24 oraz Młodzieżowe Mistrzostwa Świata U-22 w Drzonkowie Piłki Ręcznej – Mistrzostwa Europy Seniorów i Juniorów (dla drużyn kobie- cych i męskich) w Starych Jabłonkach Golfa – Drużynowe Mistrzostwa Europy Seniorów i Juniorów we Wrocławiu Lekkiej Atletyki – I. Memoriał Ireny Szewińskiej w Bydgoszczy Kajakowy – Mistrzostwa Świata Juniorów i U-23 w slalomie w Krakowie

34 MAGAZYN OLIMPIJSKI Ciekawe wystawy o tematyce olimpijskiej przygotowało Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie

Żeglarski – Mistrzostwa Świata Juniorów World Sailing w Gdyni Piłki Siatkowej – Turniej w ramach Mistrzostw Europy Kobiet w Łodzi Łyżwiarstwa Figurowego – Między- narodowe zawody Junior Grand Prix „Baltic Cup” w Gdańsku Karate – Turniej Polish Open w Karate Olimpijskim w Bielsku-Białej Łyżwiarstwa Szybkiego – Mistrzostwa Polski na dystansach w Tomaszowie Mazowieckim

Z relacji bezpośrednich obserwatorów oraz publikacji medialnych wiemy, iż każde z tych zawodów były imprezami udanymi zarówno pod względem sportowym, jak i organizacyjnym. Szczerze dziękujemy! gronie placówek zrzeszonych w Światowej SŁOWA WDZIĘCZNOŚCI kierujemy także Sieci Muzeów Olimpijskich – to od lat do tych organizacji i instytucji, które – wy- wierny i solidny partner polskiego ruchu kazując sporą inwencję i nie czekając na ja- olimpijskiego. Nie zapomniało oczywiście kiekolwiek zachęty ze strony PKOl – same także o naszym jubileuszu, koncentrując podjęły się przygotowania wydarzeń nawią- związane z nim działania na roku 2019. zujących do naszego olimpijskiego jubile- Złożyły się na nie trzy bardzo ciekawe wy- uszu. Część z nich zwróciła się o patronat Ko- stawy o tematyce olimpijskiej – „Olimpizm mitetu nad swymi przedsięwzięciami, ale i ci, na pocztówkach ze zbiorów Muzeum Spor- którzy tego nie zrobili, potraktowali 100-lecie tu i Turystyki (18 lipca – 30 sierpnia), „Kalos PKOl jako wielkie święto, również swojego Kaghatos – rzeźba i medale Jerzego Nowa- środowiska. Nie sposób wymienić wszyst- kowskiego” (16 października – 16 listopada) kich inicjatorów i imprez przez nich zorgani- oraz „Citius – Altius – Fortius – polska sztu- zowanych, ale wspomnijmy choć niektórych: ka olimpijska” (16 października – 5 stycznia 2020). Ekspozycjom towarzyszyły przy- MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI W WAR- gotowane przez pracowników muzeum SZAWIE – instytucja obecna w prestiżowym efektowne katalogi.

MAGAZYN OLIMPIJSKI 35 100 LAT PKOl

ODNOTUJMY RÓWNIEŻ udany koncert organizowano w roku 2019 szereg imprez. pt. „Olimpijczycy II Rzeczypospolitej”, który Przybliżały one rodakom ideę olimpijską w pomieszczeniach Muzeum odbył się i przypominały nasze sukcesy na kolejnych 18 listopada. Impreza przybliżyła zebranym igrzyskach. Do organizacji takich wydarzeń nie tylko sylwetki największych polskich aktywnie włączyły się terenowe struktury sportowców okresu międzywojennego, ale polskiego ruchu olimpijskiego: Rady również ówczesną muzykę, piosenki i…modę. Regionalne, Kluby Olimpijczyka oraz szkoły różnego szczebla, noszące imiona STARANIEM FUNKCJONUJĄCEGO naszych wybitnych sportowców. Odnotujmy w strukturze „Łazienek Królewskich” Mu- niektóre z takich przedsięwzięć: zeum Łowiectwa i Jeździectwa w Warszawie 30 marca odbyło się spotkanie poświęcone W KARPACZU z okazji Dni Olim- sukcesom polskich sportowców na igrzy- pijczyka spotkanie Karkonoskiego Klubu skach olimpijskich w Amsterdamie (1928). Olimpijczyka odbyło się w jego siedzibie, W pięknych wnętrzach Teatru Królewskiego którą stanowi miejscowe Muzeum Sportu można było wysłuchać tego wieczoru cieka- grywany w 2019 r. 76. Tour de Pologne. i Turystyki. Placówka ta szczyci się bogatą wych wykładów, ale i anegdot związanych To inicjatywa wicemistrza olimpijskiego kolekcją medali uczestnictwa w zimo- z rozwojem polskiego sportu w okresie mię- z Moskwy (1980) Czesława Langa, dziś wych igrzyskach (od 1928 do 2018 roku), dzywojnia i jego roli w odbudowie naszej Dyrektora Generalnego tej prestiżowej impre- a także – pochodni olimpijskich. państwowości. Wielką rolę w tym dziele zy kolarskiej. Wyścigowi nadano specjalną Na spotkaniu z kibicami pojawili się odegrali polscy olimpijczycy, uczestniczący nazwę, określając go jako „Wyścig pokoleń”. m.in.: Renata Mauer-Różańska, Jan w igrzyskach od roku 1924. Rozpoczął się 3 sierpnia na Rynku Głównym Brzeźny, Aleksandra Kaczyńska-Błoch, W trakcie spotkania przywołano nazwiska w Krakowie, a zakończył 6 dni później Jan Cych i miejscowi olimpijczycy: Andrzej naszych medalistów – na czele ze zdobyw- w Bukowinie Tatrzańskiej. Kolarze pokonali Kozik, Tomasz Żyła, Wojciech Chmielewski, czynią pierwszego złotego medalu olim- 7 etapów o łącznej długości ponad 1000 km. Jakub Kowalewski, Mateusz Sochowicz pijskiego dla Polski – Haliną Konopacką, Zwycięzcą Touru został rosyjski kolarz Paweł i Mateusz Luty. Dyrektor placówki a także – jeźdźców, wioślarzy czy szermie- Siwakow z brytyjskiej grupy Team Ineos. Zbigniew Kulik zaprosił przybyłych rzy. Wśród prezentujących ich sylwetki do zwiedzenia udostępnionej przez znaleźli się m.in.: prof. Wojciech Zabłocki, POD HASŁEM 100-LECIA POLSKIEGO PKOl wystawy „XXIII Zimowe Igrzyska Tomasz Majewski, Tomasz Waszczuk KOMITETU OLIMPIJSKIEGO w całym kraju Olimpijskie – PyeongChang 2018”. i red. Kazimierz Marcinek.

OBCHODZĄCEMU JUBILEUSZ Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu dedykowano roz-

76. Tour de Pologne był dedykowany obchodzącemu jubileusz Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu

36 MAGAZYN OLIMPIJSKI Pod hasłem 100-lecia PKOl w całym kraju organizowano szereg imprez. Przybliżały one rodakom ideę olimpijską

Uroczysty przebieg miały też Dni Olimpijczyka w Bydgoszczy, gdzie przecież już w roku 1935 zawiązano Regionalny Ko- mitet Olimpijski. Godzi się również przypo- mnieć, iż barw narodowych na igrzyskach broniło dotąd ok. 200 sportowców z regionu kujawsko-pomorskiego. Plonem ich startów jest 30 olimpijskich krążków. Pierw- szy, historyczny medal dla regionu wywal- czyła w roku 1928 w Amsterdamie, złożona z zawodników Bydgoskiego Towarzystwa Wioślarskiego, czwórka ze sternikiem w składzie: Leon Birkholz, Franciszek Na skrzydłach po złoto Bronikowski, Edmund Jankowski, Bernard Ormanowski i sternik Bolesław Drewek. Gorąco kibicujemy i trzymamy kciuki Dodajmy jeszcze, że dzięki dobrej współ- pracy Regionalnej Rady Olimpijskiej za naszych sportowc w podczas z bydgoskimi Wodociągami jesienią ub.r. w gościnnej „Wieży ciśnień” udało się uro- Igrzysk Olimpijskich Tokio 2020! czyście podsumować konkurs plastyczny o tematyce olimpijskiej. W wernisażu najlepszych prac uczestniczyli m.in.: najstarszy bydgoski olimpijczyk – 90-letni lekkoatleta Alfons Niklas, wioślarz Antoni Rosołowicz oraz kajakarze: Danuta Pilecka-Lewicka i Dariusz Białkowski. 100 LAT PKOl

Kilka ciekawych i cieszących się dużym zainteresowaniem imprez przygotowali w roku 2019 działacze z Płocka. Najpierw na początku maja przeprowadzi- Do organizacji li już czwarty festyn olimpijski, połączony z otwarciem sezonu Płockiego Towarzystwa wydarzeń Wioślarskiego (klubu, który wychował aż 12 olimpijczyków, w tym 5 medalistów). pod hasłem W programie imprezy były zawody sprawno- ściowe, regaty wioślarskie na Wiśle, a także 100-lecia konkursy wiedzy olimpijskiej i podsumowa- nie konkursu plastycznego pod hasłem PKOl włączyły „Igrzyska olimpijskie dawniej i dziś”. Także pod koniec roku w Płocku miało miejsce się terenowe inne wydarzenie – to „Sztafeta olimpijska” czyli – zawody na ergometrach wioślar- struktury skich. Zbiegła się ona nie tylko z obcho- dami 100-lecia PKOl, ale i z jubileuszami polskiego ruchu 100-lecia Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich i 35-lecia miejscowej Szkoły olimpijskiego Mistrzostwa Sportowego. Gośćmi Sztafety było grono olimpijczyków, wśród nich:

Grzegorz Stellak, Ryszard Jedliński, Bogdan Każde odbyło się z udziałem olimpijczyków Zalewski, Sławomir Maciejowski, Marek – m.in.: Wojciecha Matusiaka, Janusza Bałdyga i Marian Sypniewski. Brzozowskiego, Ryszarda Stadniuka, Mariana Tałaja, Henryka Wawrowskiego, Tradycyjnie dużą aktywność w upa- Agnieszki Skrzypulec i innych. miętnianiu jubileuszu PKOl wykazała Zachodniopomorska Rada Olimpijska, która Doroczne spotkanie ze sportem zor- do współpracy pozyskała Urząd Marszał- ganizowała Dolnośląska Rada Olimpijska, kowski w Szczecinie i Kluby Olimpijczyka obchodząca w roku 2019 swoje 25-lecie. z regionu. W efekcie – udało się przeprowa- Była okazja do wspomnień i do spotkania dzić kilka atrakcyjnych imprez, w czasie któ- kilku pokoleń wrocławskich (i nie tylko) rych popularyzowano podstawowe zasady olimpijczyków. Działalność Rady doceniły olimpizmu oraz przypomniano największe władze samorządowe Wrocławia i woje- sukcesy polskich sportowców, w tym wództwa – zadowolone także z tego, iż olim- olimpijczyków z Pomorza Zachodniego. pijscy działacze co roku na torze wyścigów Każda taka impreza miała staranną oprawę, konnych „Partynice” organizują festyn sze- z ceremoniałem olimpijskim i elementami roko promujący olimpizm i sport. Ciekawe artystycznymi i skupiała na sobie uwagę konkursy wiedzy olimpijskiej, przypomina- zarówno osób dorosłych jak i dzieci. jące stulecie obecności polskich sportow- Takie właśnie wydarzenia miały miejsce ców w gronie olimpijczyków, odbyły się m.in. w Stargardzie, Pyrzycach, Goleniowie, m.in. w Białymstoku, Wałczu i Bydgoszczy. Dobrej, Kaliszu Pomorskim czy Złocieńcu. Specjalnością Regionalnej Rady Olimpijskiej

38 MAGAZYN OLIMPIJSKI w Łodzi stały się z kolei spotkania organi- Beskidzka Rada Olimpijska zadbała innymi Terespolski Klub Olimpijczyka zowane pod hasłem „Dotknij olimpijskiego o nadanie imienia Olimpijczyków zmoder- (kierowany przez energiczną Krystynę medalu”. W kolejnych miastach regionu nizowanemu kompleksowi skoczni narciar- Pucer) wraz z władzami miasta przygoto- gośćmi dzieci i młodzieży są nasi wybitni skich w Szczyrku oraz miejscowej Szkole wał – wiosną i jesienią – tradycyjne masowe sportowcy – mistrzowie i medaliści olimpij- Mistrzostwa Sportowego. zawody biegowe – tam do udziału w nich scy, nie tylko z Łódzkiego. To, w zgod- nigdy nie trzeba było nikogo specjalnie nej opinii uczestników i organizatorów, Jubileuszowe imprezy odbyły się zachęcać. Frekwencja była murowana! doskonałe lekcje sportu i olimpizmu. także w innych ośrodkach w kraju. Między Biegano także, jak co roku, w wielkopolskim 100 LAT PKOl

„Urazy przeciążeniowe tkanek miękkich oraz złamania zmęczeniowe w sporcie. Łączymy naukę z praktyką”. Organizatorowi – znanemu lekarzowi sportowemu dr. Markowi Krochmalskiemu udało się zaprosić do Łodzi grono wybitnych specjalistów z Polski, Włoch, Portugalii i RPA. Gośćmi wydarzenia byli m.in.: Prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego Andrzej Kraśnicki i członek Prezydium, Prezes PZLA Henryk Olszewski. Obok zagadnień zawartych w tytule sympozjum w jego trakcie poruszono również takie tematy, jak aktywność fizyczna seniorów, nagły zgon sportowca, doping w sporcie czy też przepisy związane z RODO.

O stuletnim dorobku polskiego sportu olimpijskiego rozmawiano 2 marca na już siódmym spotkaniu „Salonu sportowego” Racocie, a najstarszy w kraju Terenowy Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Klub Olimpijczyka im. M. Matysiaka Politechniki Warszawskiej. Gośćmi Salonu w Wysocku Wielkim zorganizował specjalną byli: b. Prezes PKOl Andrzej Szalewicz galę z programem artystycznym w wykona- (absolwent PW); dwukrotny medalista olim- niu uczniów i promocją książki „Biegiem pijski w kolarstwie, Prezes Towarzystwa ku pamięci”, a uzupełniło ją uroczyste Olimpijczyków Polskich i Wiceprezes otwarcie nowego boiska piłkarskiego. PKOl Mieczysław Nowicki; historyk kultury Świadkami tego byli m.in.: Iwona fizycznej dr hab. Michał Słoniewski i re- Marcinkiewicz, Zygmunt Anczok i Zenon daktor naczelny „Magazynu Olimpijskiego” Licznerski. Imprezy biegowe z okazji Henryk Urbaś. Zebranym zaprezentowano 100-lecia PKOl odbyły się też m.in. film relacjonujący przebieg obchodów w Krakowie (Olimpijska piątka) i w stolicy jubileuszu PKOl, po czym wywiązała się (Bieg stulecia, Bieg „Kusego”). wielowątkowa dyskusja na temat ruchu olimpijskiego dawniej i dziś. Przywołano W obchody jubileuszu rodzimego m.in. wspomnienia o największych sukce- ruchu olimpijskiego wpisało się także sach polskiego sportu, a całość uzupełnił zorganizowane w grudniu 2019 roku przeprowadzony wśród uczestników międzynarodowe sympozjum medyczne quiz wiedzy olimpijskiej.

O jubileuszu PKOl rozmawiano także w „Salonie sportowym”

40 MAGAZYN OLIMPIJSKI 4F_reklama_do_magazynu_olimpijskiego_240x270mm_spad_5mm.pdf 1 2020-07-30 12:18:16

CMY

K SUMMARY HOW WE CELEBRATED OUR ANNIVERSARY THE RED LETTER DATE OF OCT. 12 IS FAST APPROACHING. THIS IS WHEN THE STARTING PISTOL FOR THE POC’S 101TH ANNIVERSARY GOES OFF. AS YOU CAN SEE, OUR CENTENNIAL CELEBRATIONS HAVE SPANNED TWO YEARS - FROM THE SPRING OF 2018 TO THE MIDDLE OF THE CURRENT YEAR.

TEXT BY: MATEUSZ WILANOWICZ TRANSLATED: STEVE CANTY

IN THIS ISSUE, we would like to remind you of the most important events we’ve managed to organize in these celebrations. But first off, we should mention that the POC’s member sports federations, as well as local branches of the Olympic movement, i.e. Regional Councils, Olympic Clubs, and Schools under the patronage of Poland’s greatest athletes, have been actively involved in organizing various initiatives in addition to the anniversary itself. The Sponsors and Partners of the Polish Olympic movement (especially PKN ORLEN, which is sponsoring our anniversary), the Ministry of Sport and Tourism, and various levels of local government authorities, have given them and us invaluable support. We would not be celebrating our anniversary without Olympism], published on the occasion of President Andrzej Duda, who has assumed our centennial. the role of national patron, and who has In this issue, we look always been favorable towards the POC. THIS ISSUE CONTAINS a brief record of Nor have the national and local media at the recent past these events. We would especially like to forgotten us. We cordially thank them draw your attention to our Centennial Gala, all for their goodwill. of Polish Olympism held at the Grand Theater in Warsaw on Oct. 26, 2019. Present were Poland’s most WE ALREADY HAVE DOZENS OF EVENTS senior government figures, International behind us. Some were typically sporting and European Olympic movement heads, in that medals and were contested. But delegations from 50 national committees, there were others in which the POC and and several generations of Olympic its members (sport federations) attempted champions. It was a very festive evening, to display various aspects of the Olympic and a particularly pleasant one for Anita movement, including fair play, stamping Włodarczyk. The world’s top female out doping, honoring domestic sports hammer thrower of all time, Włodarczyk was achievements, caring for aging former award her “overdue” gold medal from the champions, and maintaining the very close 2012 London Olympics. The delay was due ties between Olympic sport and art and to the disqualification of her Russian rival for culture over the years. All this is described doping. There is no place for cheats in sport in the book “Olympizm polski” [Polish – and especially not in Olympic sport.

42 MAGAZYN OLIMPIJSKI Przystąp do Programu VITAY!

Pobierz aplikację ORLEN VITAY! Korzystaj z wirtualnej karty VITAY, kuponów promocyjnych oraz płać mobilnie dzięki ORLEN PAY.