kom uiten in je streek

LANDSCHAPSKRANT - VOORJAAR 2021

MULTIMOVEPAD UITGETEST

chefop stapJürgen met Crombez

WIE ZOEKT, DIE VINDT VOORWOORD NIEUWE STREKEN KOM BUITEN IN DE WESTHOEK!

De lente is in het land! Gedaan met ons binnen te heeft geluk, want die vindt zijn gading op pagina 26 met verstoppen voor de koude – en voor corona. We kunnen tips over ‘de grote goesting’. terug buiten en moeten dat ook doen, want, voor wie het nog niet wist, het is gezond. Lees er alles over op pagina 21. Mogelijkheden genoeg in elk geval. Het nieuwe multimovepad in de Sixtusbossen ontdek je op pagina tien en een overzicht van zowat alle bestaande zoektochten in Jurgen Vanlerberghe de Westhoek staat op pagina 28. Wie de vele inspanningen Voorzitter Regionaal graag doorspoelt met een streekeigen drankje of hapje, Landschap Westhoek

WEERZEGGERIJ 01. WEERZEGGERIJ “Rood bij het rijzen, is regen voor de avond” is één 02. DE SINT-NIKLAASKERK IN © JAN D’HONDT BAD INHOUD van de 601 weerspreuken die Radio 2 weerman Geert 03. LAAT HET ZOEMEN MET Naessens niet alleen bevestigt, maar ook uitlegt in zijn BLOEMEN boek ‘Weerzeggerij’. De spreuken zijn een soort van 3 | NIEUWE STREKEN volksweerkunde. En al is het geen wetenschap, toch houden sommige stellingen steek. ‘Weerzeggerij’ is een 5 | DRIE BIJZONDERE KIJKWANDEN 20 | OPROEP: VRIJWILLIGERS GEZOCHT boek dat verrassende verhalen bij het weer brengt aan de hand van gezegden. 6 | INTERVIEW 21 | IN DE KIJKER: NATUUR MET ZORG www.geertnaessens.be/weerzeggerij

| DE FIETS OP 8 24 | ONDER DE LOEP: BEEKVALLEIEN BEKLIM DE SINT-NIKLAASTOREN IN … Geniet van het prachtig panoramisch 360° uitzicht | UITGETEST! MULTIMOVEPAD | OP STAP MET... 10 26 bovenop de toren. Terwijl je de 214 trappen oploopt, kan je op verschillende plaatsen even verpozen en krijg je 12 | OP SAFARI IN DE WESTHOEK 28 | WIE ZOEKT, DIE VINDT informatie over de beiaard, de voormalige klokkengieterij, 03 de geschiedenis van de toren en zijn omgeving en de 13 | HET GETAL 30 | DE GROOTE WEDEROPBOUW wederopbouw van de stad na WO I (zie p. 30). Opening 14 | UIT-TIPS 31 | DOE MEE EN WIN! voorzien voorjaar 2021.

… OF DE SINT-NIKLAASKERK IN MESEN LAAT HET ZOEMEN MET BLOEMEN Mesen is, sinds de fusie van Durbuy en Barvaux, nu De provincie West-Vlaanderen lanceert haar campagne écht wel de kleinste stad van België! Drie torens sieren “Laat het zoemen met bloemen”, waarbij je nu jouw zakje er het pittoreske landschap. Eén van die torens is de bloemenzaad kan bestellen voor een mini-zaaiprojectje kerktoren, met zijn bolle vorm, heel gekend in het in je tuin. Het zaadmengsel zaai je op een zonnige plek Westhoeklandschap. Aan de buitenkant van de koepel op losgewerkte grond. Een tijd later kan je genieten van de toren, op een hoogte van 37 meter, wordt een van een bloemenpracht. En jij niet alleen, want het zal nieuwe rondgang voor bezoekers gerealiseerd. De toren er krioelen van dankbare bijtjes. Meer info: www.west- was nog nooit eerder toegankelijk voor het grote publiek. vlaanderen.be/bijen In provinciehuis Potyze kun je Van daaruit krijg je een fantastisch weids uitzicht op tijdens de kantooruren ook een zakje bloemenzaadjes COLOFON de heuvelrug van en Mesen, ontdek je de afhalen. Het Regionaal Landschap Westhoek stelde een

REDACTIE: Hilde Cuyt (CO7), Emanuel Demey (Provincie West-Vlaanderen), in De Lovie © Angie Verbrigghe • ONTWERP: scarabar Leievallei en komen de ‘terrils’ in Noord-Frankrijk in zaadmengeling samen in het kader van hun interreg- Michèle Delbecque (Provincie West-Vlaanderen), Aurelia Leyn (Westtoer), Nele DRUK: Drukkerij die Keure, Brugge • VERANTWOORDELIJKE zicht. Op de eerste verdieping kan je ook de expo over project TEC!. Net als de zaadjes van de provincie zaai je Saint-Germain (Regionaal Landschap Westhoek) UITGEVER: Regionaal Landschap Westhoek vzw | www.rlwesthoek.be het project Feniks 2020 bezoeken. (zie p. 30) Opening die in je tuin uit. Zolang de voorraad strekt. WERKTEN MEE: Bart Depestel, Dieter David, Miguel Depoortere, | +32(0)57 23 08 50 | [email protected] | Zonnebeekseweg 361, 8900 voorzien vanaf juni 2021. Kristin Kino, Wim Packet, Bert Pattyn, Ann Vansteenhuyse, Shari Ieper | Ondernemingsnummer: 0469.129.810 | RPR Gent, afdeling Veurne

Platteeuw, Delphine Vanoverberghe • COVERFOTO: Multimovepad WETTELIJK DEPOTNUMMER: D/2021/0248/01 | 3 DRIE BIJZONDERE NIEUWE STREKEN kijkwanden

©Westtoer – Thierry Caignie

AAN DE VERDRONKEN WEIDE Om in en rond Ieper wateroverlast te voorkomen, werd de Verdronken Weide uitgediept en ingericht als een ruim wachtbekken. Met prachtige natuur als gevolg. Meer dan 200 vogelsoorten werden er al gespot op deze plas. Van in de vogelkijkhut heb je er een goed zicht op. Vergeet je verrekijker niet en neem er de mooiste soorten waar! Tip: ga op stap met het Verhaal voor Onderweg ‘Ieper, Waterstad’ en ontdek dat de Verdronken Weide niet alleen vogels, maar ook middeleeuwse resten van de Sint-Michielsparochie herbergt. www.verhalenvooronderweg.be

LANDART INSTALLATIE VOOR ROLSTOELGEBRUIKERS “THE ANCESTORS” In de Blankaart zijn heel wat ingerichte kijklocaties te De Kemmelberg is altijd een berg vol verhalen Tip: Je passeert de landart installatie als je het vinden. Natuurpunt heeft er o.m. een kijkwand ingericht geweest. Vroeger, nu en zeker ook in de Kemmelbergwandelpad volgt. Ook als je wat die ook voor rolstoelgebruikers toegankelijk is. Deze kijkt toekomst. Als ‘berg’ in het vlakke landschap verder stapt na de Bergkabouters te ontmoeten, niet alleen uit over de Blankaartvijver en haar bekende was het een toevluchtsoord voor de jager- de Kemmelberggames te spelen of vanop een eilandje, maar laat ook toe om in de nabije rietkraag klein verzamelaar, de eerste boer, de Kelt … Hoog dichtbij terras met zicht op Frankrijk. ‘gewriemel’ te spotten. op de top was het veilig wonen. Met het land art project ‘the ancestors’ - op de flank van de berg Een project van Provincie West-Vlaanderen, IN HET ZAND - wordt dit verleden terug tastbaar. Jean-Louis Regionaal Landschap Westhoek, Gemeente In de tuin van het provinciaal bezoekerscentrum Muller bouwde metershoge vuurstenen. Maar Heuvelland, naturalliving.be in het kader van Duinpanne in zijn er heel wat mooie plekjes te niet alleen. Een 20-tal studenten van de Vives het Europees Interreg programma Cupido zien. Het kan ook niet anders, want in deze biotopentuin, hogeschool werkten hieraan mee. Zo maakten - ondernemerschap op vlak van landschap, vind je in microvormen de belangrijkste duinbiotopen ze kennis met de techniek van het dynamisch erfgoed en cultuur. van de Westkust. Wie doorheen deze wand kijkt, ziet de vlechten met wilgentenen. Al eeuwenlang mooie duinpoel. In dit kleine vijvertje, dat heel gevoelig is gebruikt de mens wilgensoorten vanwege hun voor het peil van het grondwater, vind je veel rietvoorn. sterk buigzame twijgjes. Deze twijgen vlochten Vooral de oevers zijn een waardevolle broedplaats voor ze tot gebruiksvoorwerpen of als bindmiddel. allerlei libellen. Als het echt rustig is kan je de ijsvogel Een jaar lang kan je van deze parels in het waarnemen of durft een reiger zelfs te landen. Een landschap genieten. educatief bord geeft wat meer duiding. Kortom, de ideale plaats voor een verrassende waarneming of een aangename tussenstop tijdens jouw wandeling.

| 5 uit komt. Toen ik wat op- ambachtelijke wijze bakken of een zoekingen over de geschiedenis van (h)eerlijk Heuvellands product lan- de molen deed, bleek dat de molen ceren. op 200m van mijn ouderlijke huis in Beernem stond! Ik heb nadien ook een tiental jaar in Westouter ge- woond, de molen lag dus opnieuw in mijn achtertuin.

Al van toen ik klaar was met school wou ik snel op eigen benen staan en mijn leven zo onafhankelijk mo- gelijk inrichten. Het lokaal, biolo- gisch en duurzaam gedachtegoed dat vandaag zo ‘in’ is, is eigenlijk al De Lijstermolen naast Het Molenhof op de Rodeberg © privécollectie Westhoek verbeeldt De Lijstermolen diende vaak als achtergronddecor bij huwelijksfoto’s, zo ook voor Raymond en zijn vrouw meer dan 20 jaar mijn levensmotto. Mia in 1976. © Raymond Six Ik kweek zoveel mogelijk mijn eigen Zo was er in de 16e eeuw ongeveer groenten, bak brood en gebak, en ik één graanmolen per 1000 inwoners heb de voorbije jaren al verschillen- Jo aan de slag als bakker © Jo Nuyttens nodig om voldoende meel te hebben. de ambachtelijke cursussen gevolgd: Mijn vader leerde me al vroeg de lo- pottenbakker, stoelenvlechter en re- OP BEZOEK BIJ catie kennen van de laatste Nieuw- cent herborist. kerkse molen die op amper 100 m Nieuw educatief pakket: van ons huis stond. Deze molen werd Ik heb vanuit mijn bakkersopleiding de Molenbrigade! DE MOLENAAR in 1586 al vernoemd in documenten het molenaarsambacht ontdekt. De Molenbrigade laat leerlingen als de Warandemolen, maar ver- Sinds mijn 15e had ik een vakantie- van het 3de en 4de leerjaar OP ZONDAG 25 APRIL 2021 IS HET VLAAMSE MOLENDAG! IN WEST-VLAANDEREN STAAN ER 66 dween tijdens WOI. Recent bracht ik job bij bakker Vanhee in Krombeke. kennismaken met de fascinerende MOLENS, WAARVAN ER 35 NOG ACTIEF ZIJN. IN WESTOUTER (HEUVELLAND) LOOPT een aantal instanties samen om te Later werkte ik twee jaar bij Kobe wereld van windmolens en DE RESTAURATIE VAN DE LIJSTERMOLEN TEN EINDE. HET IS EEN HOUTEN STAAKMOLEN MET OPEN ijveren voor het behoud en de her- Desramaults in ‘In de Wulf’ in Dra- molenaars. Het educatieve pakket VOET, DIE FUNGEERDE ALS KORENMOLEN. DE MOLEN WERD IN 1805 GEBOUWD IN DE LIJSTERHOEK waardering van deze oude molenlo- nouter, waar ik buiten in de houtoven bestaat uit een reeks korte TE BEERNEM EN DRAAIDE TOT 1947. EMIEL HARDEMAN, DE BURGEMEESTER VAN WESTOUTER, catie. brood bakte voor het restaurant. We filmpjes, een molenbezoek en een KOCHT DE MOLEN IN 1957. DE MOLEN WERD HEROPGEBOUWD EN FEESTELIJK gebruikten er bloem en meel van de experimenteerkoffer. Leerlingen INGEHULDIGD IN 1961. Toen de voorzitter van de heemkun- Artemeersmolen uit Poeke bij Aalter. maken spelenderwijs kennis met dekring Dovie, Hubert Masquelin, Nu werk ik bij de groendienst. Door windenergie, tandwieltechniek, MOMENTEEL VOLGT EEN GROEP ENTHOUSIASTE VRIJWILLIGERS EEN OPLEIDING vroegtijdig overleed in 2006 werd die job interesseer ik me nu ook voor het onderscheid tussen grondstof OM DE LIJSTERMOLEN WEER TOT LEVEN TE BRENGEN. ZE KIEZEN TUSSEN TWEE RICHTINGEN: mij gevraagd om zijn studie over de mechanica. (graan, vlas, lijnzaad), half afgewerkt MOLENGIDS OF MOLENAAR, WAARBIJ ZE VOOR DE LAATSTE EEN AANVULLENDE PRAKTISCHE Heuvellandse molens af te werken. product (meel, vlasvezels, lijnolie) en STAGE MOETEN DOEN. WE SPREKEN MET RAYMOND SIX EN JO NUYTTENS DIE VAN JONGS Het is voor mij dan ook een logische Als toekomstig molenaar heb ik dus afgewerkt product (brood, textiel en AF AAN DOOR MOLENS GEFASCINEERD ZIJN. beslissing om nu deel te nemen aan voeling met het eindproduct (meel of verf). Het educatief pakket kan gratis de opleiding. Ik wil molengids wor- na het builen bloem), het ambacht aangevraagd worden vanaf eind den, maar als ik dan toch bezig ben (het malen van verschillende soorten augustus 2021. Raymond Six, 66 jaar, woont in Nieuwkerke In de restaurantkeuken leerde ik mijn vrouw Mia kennen. kan ik evengoed de praktische stage graan), als voor de mechaniek van www.co7.be/molenbrigade Op zomerse zondagen kwam ik als kind in de jaren zestig Wisten wij toen veel dat een molen ook symbool is van voor molenaar doen. Die kennis zal de molen (hoe alles technisch in el- wel eens naar de ‘bergen’ om te wandelen en een terrasje vruchtbaarheid! Enkele jaren later gingen we met onze mijn gidsbeurten ten goede komen, kaar zit en werkt). Zodra de opleiding te doen. We kwamen dan altijd voorbij de Lijstermolen. eerste auto op stap. Zodra we ergens een molen in het besluit Raymond. is afgerond hoop ik met een bende Die liet een grote indruk op me na, vooral wanneer de landschap zagen, dan moesten we daar zeker naartoe. enthousiastelingen de Lijstermolen wieken draaiden. Sinds mijn 15e hielp ik op zondagen in Tijdens die bezoeken leerden we het mechanisme van Jo Nuyttens, 39 jaar, woont in draaiend te houden tijdens de week- het ernaast gelegen restaurant Het Molenhof. ’s Morgens molens kennen. Door mijn interesse in onze streekge- Dikkebus ends en op vakantiedagen. Hopelijk hielp ik parkingwachter Michel de molen naar de wind te schiedenis leerde ik ook het belang van molens in het De Lijstermolen is voor mij heel mogen we heel wat volk ontvangen. Meer info over de Vlaamse Molendag zetten. Soms gaf Emiel Hardeman een rondleiding. verleden kennen. speciaal omdat de molen net als ik Misschien kunnen we zelf brood op www.molenforumvlaanderen.be

6 | INTERVIEW INTERVIEW | 7 Panoramafietsroute, van de bergen tot de zee

De mooiste vergezichten tijdens onderstaande fietsroute ontdek je vanop de Sint-Niklaastoren in Veurne, vanuit het bezoekerscentrum Westfront Nieuwpoort, vanuit het Onze-Lieve- Vrouwhoekje in Oud-Stuivekenskerke, Sint-Niklaastoren, Veurne © Westtoer Veurne Sint-Niklaastoren, vanuit het bezoekerscentrum aan de Dodengang en vanop de 83 m hoge IJzertoren. Wie dit wenst kan The sky is the limit onderweg ook even halthouden bij Naast deze uitkijktorens, geniet je ook op heel wat andere torens van het mooie Bezoekerscentrum De Duinpanne. uitzicht op het Westhoeklandschap: o.a. de Mouttoren van de Kinderbrouwerij in Reningelst, de Sint-Niklaaskerk in Mesen (vanaf juni 2021), de kerktoren in , de kerktoren in en de Vredesmolen in Houthulst. Meer info: www.toerismewesthoek.be/nl/inspiratie/uitkijkpunten Museum aan de IJzer © Westtoer Museum aan de IJzer DE MOOISTE

VERGEZICHTEN VAN 82 67 24 VEURNE – NIEUWPOORT 8 70 10

58 46 66 & 65 62 76 59

55

50

9 36 94 1 4 39 83 62 KM 72 5

15 85 TEGEN 2025 WIL HET PROJECT HORIZON 2025 20 À 25 NIEUWE UITKIJKPUNTEN CREËREN. 14 3 88 53 HET PROJECT OMVAT NIEUWE TORENS EN UITKIJKPUNTEN, SOMS IN BESTAANDE GEBOUWEN. 16 82 32 52 OP DEZE MANIER KAN JE HET MOOIE LANDSCHAP VANUIT DE LUCHT BEWONDEREN. 70 74 48 DE UITKIJKPUNTEN ZIJN VEELAL GELEGEN LANGS HET FIETSNETWERK, 31 46 49 ZIJN GRATIS TOEGANKELIJK EN ZIJN GOED BEREIKBAAR. WESTTOER/TOERISME WESTHOEK STIPPELDE 4 PANORAMAFIETSROUTES UIT OP HET FIETSNETWERK WESTHOEK, DIE EEN 15-TAL UITKIJKPUNTEN MET ELKAAR VERBINDEN. VOLG DE KNOOPPUNTEN 9 – 84 – 1 – 50 – 76 – 59 – 65 - 62 – 58 – 66 – 24 – 82 – 67 – 8 – 70 – 10 – 46 – 95 – 55 – 36 – 39 – 5 – 85 – 88 – 82 – 74 – 49 – 48 – 52 – 3 – 53 – 40 – 70 – 46 – 31 – 32 – 16 – 15 – 72 – 14 – 4 – 83 – 9

8 | DE FIETS OP DE FIETS OP | 9 Even verderop schommelen we Onderweg picknicken we. Van al tussen de bomen. “Hoger mama! dat bewegen krijgen we honger en Ik zit bijna aan de takken met mijn dorst. Bij de totempalen spelen we tenen.“ verstoppertje. “Je bent te breed, mama. Ik zie je wel!” roept Cato.

En ondertussen genieten we van dat helgroene mos en de bloempjes van de hazelaar. Cato merkt op dat die dezelfde kleur hebben als haar muts. Terug op weg naar het park van De Lovie wiegt Cato nog even in de hangmat. Daar ga ik straks ook even inliggen! Want hoewel het We wandelen verder. Gelukkig op multimovepad zich vooral richt op laarzen! We komen bij de volgende kinderen tussen 3 en 12 jaar, kunnen uitdaging. Cato klimt er gezwind op. ook volwassenen volop genieten Zelfs op één been. van de wandeling. Wat een prachtig gebied! UITGETEST! MULTIMOVEPAD SIXTUSBOSSEN

CATO: “MAMA, VOOR ZO’N WANDELING MAG JE ME ALTIJD MEEVRAGEN!” MIJN DOCHTER IS GROOT LIEFHEBBER VAN SPEURTOCHTEN IN DE BOSSEN VAN DE WESTHOEK, MAAR OOK HIER ZAT ALLES PRECIES GOED: DE AFSTAND, HET SAMEN SPELEN EN LACHEN, DE MODDER TOT AAN ONZE NAVEL EN JA, … ZELFS DE MOTREGEN OP ONZE BOL.

In de Sixtusbossen kun je al sinds de van een klimnet naar een katrol in herfst terecht op het multimovepad. gezelschap van vos, eekhoorn en Op het menu: een ideale mix van kikker. De natuurlijke hindernissen bewegen, ravotten en natuurbeleving. nemen ons mee op ontdekkingstocht! Bewegen is goed voor iedereen en Kikker wijst ons de weg. Eén lus zeker voor onze kinderen. Bewegen van dit multimovepad doorkruist de is kinderspel want het kan altijd en Sixtusbossen terwijl de andere lus overal. Bewegen is ook sociaal want door het mooie kasteeldomein De het kan samen. Ideaal voor een Lovie gaat, samen goed voor 4,5 km gezinsuitstap! aan speelplezier. Het Multimovepad is een realisatie van Natuur en Bos, De Lovie vzw, de openbare besturen van Starten doen we op de parking aan De reuzexylofoon met houtblokken uit en en Sport Vlaanderen. O.a. het Regionaal Landschap Westhoek breit er tegen het begin van de de Sixtusbossen in Poperinge (hoek het bos kun je zowel vanop de grond Leeuwerikstraat – Canadaweg), als twee meter hoger bespelen. We zomervakantie nog een extraatje aan vast. Hou www.rlwesthoek.be in de gaten! aan een zandspeelpleintje: meteen vonden een goeie tak.

10 | UITGETEST UITGETEST | 11 © Vildaphoto

het getal 130 Tijdens de afgelopen winter heeft de werkploeg 48.709 van Natuurpunt een huzarenstukje voor elkaar ge- Samen met alle bewoners van het platteland werkt kregen. In een zeer nat broekbosje werd het oude het Regionaal Landschap Westhoek aan een duur- gehavende plankenpad, dat deel uitmaakt van de zaam landschap: ze planten hagen, bomenrijen en Blankaartwandelroute, over 130 meter vernieuwd boomgaarden aan. In de winter van 2020 - 2021 wa- en uitgebreid met vijf uitwijkstroken om een veiliger ren er dat allen samen maar liefst 48.709 planten, passage mogelijk te maken. goed voor 11,8 km haag, 3,7 ha boomgaard en 10 km bomenrij. Zelf interesse in een plan? www.rlwesthoek.be > wat doen we?

Schuwe en alerte beestjes, die reeën. Ze komen ook in de Westhoek al vrij verspreid voor. Je vindt ze voornamelijk in bossen en bosranden, omdat ze voldoende dekking en beschutting nodig heb- OP VERHALENTOCHT IN DE PALINGBEEK ben en een plaats zoeken met voldoende rust en De Palingbeek is in de ban van de ree. Geniet vanaf 1 juni van een rijk voedselaanbod. Ze eten kruiden, blade- een spannende verhalentocht met leuke doe-opdracht­jes en ren, jonge scheuten … Reeën leven alleen of in wijze raad van de Ranger. Houten dieren wijzen de weg. kleine (familie)groepjes. ‘RHEA IS MAMA KWIJT’ (3 TOT 6 JAAR) WIST JE DAT …

• een zomervacht er roestbruin uitziet en een Rhea moest rennen voor haar leven. Met de hulp van de 7

wintervacht grijstinten bevat? dieren gaat ze samen met jou op zoek naar mama ree. © CO • bokken, de mannetjesree, elk jaar hun gewei 25 afwerpen in het najaar, waarna er een nieuw ‘TATTI IN HET TOVERBOS’ (6 TOT 9 JAAR) Vanaf juli 2020 gingen 25 vrijwilligers van CO7 op pad voor de actualisatie van de inventaris bouwkundig erfgoed in gewei groeit? Ieper, Heuvelland, Mesen, Langemark-Poelkapelle en Poperinge. Allemaal fervente stappers of fietsers met een • een jong reekalfje de eerste levensdagen Ree Tatti maakt zich zorgen over twee bulten op zijn kop. hart voor erfgoed. Samen controleerden en fotografeerden ze zo’n 1.300 items! Een actuele inventaris is nodig geurloos is om niet opgemerkt te worden Komt dit door een gekke val of is hij echt betoverd? Zoek jij om een onderbouwde visie voor het erfgoed te kunnen formuleren. Bedankt! De resultaten worden nu verwerkt door roofdieren? Vind je zelf een reekalf tus- het mee uit? om aan te passen op inventaris.onroerenderfgoed.be sen dichte vegetatie, blijf er dan zeker af. Zo- niet zet je een menselijke geur af op het kalf De boekjes zijn te koop (2,5 euro) in Bezoekerscentrum De en zal de moeder haar kleintje verstoten. Palingbeek. www.west-vlaanderen.be/palingbeek

Zaterdag 3 juli om 5u00 Op 8 november 2020 werd CO 15 jaar, en dat wordt het hele jaar gevierd! De focus in 15 7 IN HET SPOOR VAN DE REE het feestjaar ligt op terugkijken, vooruitblikken en delen, samen met partners en de

Natuurgids Miguel neemt je mee doorheen de Palingbeek op ganse bevolking. Als kers op de taart krijgt ook de huisstijl een nieuw jasje. Volg CO7 zoek naar sporen van de reeënpopulatie. Wat is hun favoriete via facebook, instagram en de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven of bezoek woonplek en wat staat er bij hen op het menu? De ree is vooral www.co7.be/feest actief in de schemering en in de vroege ochtenduren. Benieuwd of we een ree kunnen spotten. OP SAFARI 12 | www.west-vlaanderen.be/palingbeek HET GETAL | 13 ontdek onze UiT-TIPS 02 04 - 02 05

BEKIJK ALTIJD DE WEBSITE VAN DE ACTIVITEIT OM Expo WhiteSheets DE MEEST RECENTE RICHTLIJNEN ROND CORONA OP TE VOLGEN. Het witte blad. Datgene waarmee een kunstenaar start, letterlijk en figuurlijk. Maar ook een dilemma, een twijfel, een angst om iets op papier/doek te krijgen. De 23 kunstenaars met roots in de Westhoek in deze expo zijn die barrière al voorbij en hebben ondertussen een volwaardig parcours achter de rug. Wat deed de kunstenaar met zijn wit blad en wat MAART is het eindresultaat? Locatie: Oud Gemeentehuis en Pastorie, Wijtschate MAART - SEPTEMBER Meer info: www.toerismeheuvelland.be BINGO Op wandel in en om De Blankaart kan je heel wat fauna 03 04, 07 04, 09 04, 16 04, 14 05, 06 07, 20 en flora ontdekken. Van de late lente tot de vroege herfst 07, 03 08, 17 08 kan dat voortaan ook met een speelse toets. Met de © Martin Ott Borelle Blankaartzomerbingo in de hand tracht je tijdens de VANAF 20 03 Rangerpostentocht wandeling vier planten of dieren op een rij aan te kruisen. Borellewandeling Een enthousiast team van Rangers staat klaar om je op sleeptouw te nemen doorheen Slaag je hierin dan mag jij je gezelschap een weetvraag de verborgen wereld van dieren en planten. Ze verrassen deelnemers vanaf 7 jaar stellen over de natuur in dit bijzondere gebied. Vraag Geniet van de Borellesfeer in Dranouter en stap de met leuke opdrachten: veilig met een mes leren werken en hout snijden, een broodje ernaar aan de balie van het bezoekerscentrum. Borellewandeling! Het Borellecomité werkte een bakken op het kampvuur, dierengeluiden leren kennen en zelf ‘natuurlijke’ muziek wandelbrochure uit (met een digitaal luik!). maken, ontdek geneeskrachtige planten en boeiende weetjes over het leven van een Locatie: Bezoekerscentrum De Blankaart, Woumen Borelle, Borelle, stik het vier in d’helle! boom … Meer info: www.west-vlaanderen.be/blankaart Meer info: www.borelle.be Locatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Ieper Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek T.E.M. MEI APRIL Expo Miniralen, fossielen, schelpen en haaientanden uit het Noordzeebekken 01 04 - 31 08 Tentoonstelling PIEP! JONG Bewonder een deel van de collectie van de 05 04, 11 04, 14 04 06 04, 07 04 fossielenvereniging ‘Guapo Team ’. Kom de In deze gratis doe-tentoonstelling ontdekken kinderen Word Mini-Ranger van de Palingbeek -VIP! Zelf kruien in zee ouderdom en vindplaats te weten en van welk dier ze vanaf 3 jaar op een speelse manier welke babydieren er Met de keileuke zoektocht ‘Word Mini-Ranger van de Zoek met een steeknet naar levende diertjes in zee. Onze afkomstig zijn. De Strandwerkgroep stelt enkele vondsten in het bos leven. Maak kennis met de pasgeboren muizen, Palingbeek’ ontdek je door 7 uitdagingen heel wat over het ‘vangsten’ worden besproken door een gids en later terug uit De Panne in de kijker. Voor kinderen is er een extra mollen en vossen in de tunnel. Maak zelf een nest en bos en de dieren. Vandaag ben je even VIP en krijg je hulp in zee gezet. kidsuitdaging. voerder de jonge dieren. Snuffel in het konijnenhol en van een heuse Ranger! Hij leert jou 2 skills die handig zijn zoek de gecamoufleerde dieren. Zoek, ruik, voel, speel en bij het verkennen van de natuur. Spannend en leerrijk voor Locatie: Bezoekerscentrum Duinpanne, De Panne Locatie: Bezoekerscentrum Duinpanne, De Panne ontdek! gezinnen met kinderen van 6 tot 10 jaar! Boek nu je Ranger Meer info: www.west-vlaanderen.be/duinpanne Meer info: www.west-vlaanderen.be/duinpanne en rugzakje! Locatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Ieper Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek Locatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Ieper Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek

14 | UIT-TIPS UIT-TIPS | 15 ontdek onze UiT-TIPS

25 04, 26 09 07 04, 05 05, 09 06, 22 09 Het verhaal van de Oude Vaart

Natuur@elier Tussen 1864 en 1913 vonden vier pogingen plaats Enkel voor buitenspelende kinderen die zot zijn van natuur! om een verbindingskanaal te graven tussen de Of het willen worden… Leie in Komen en het Kanaal Ieper-IJzer in Ieper. Ontdek dit uniek verhaal en hoe een vernietigd Locatie: Bezoekerscentrum De Blankaart, Woumen landschap zich herstelde. Meer info: www.blankaart.be Locatie: Provinciedomein De Palingbeek, Ieper Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek 09 04 VANAF 23 04 Murder@sea Léonie. Burgemeester tussen dorp en adel Er werd een moord gepleegd! Word superdetective. Voer Geluveld herdenkt in 2021 Léonie Keingiaert de Gheluvelt, MEI allerlei opdrachten uit en kom te weten wie de dader is. Dit de eerste vrouwelijke burgemeester van het land. Ver- kun je allemaal verwachten: speren maken, geheimschrift schillende verenigingen en instanties organiseren talrijke 07 - 09 05 15 05 ontwikkelen, opgravingen doen, tips verzamelen tijdens evenementen met een verwijzing naar deze veelbesproken Atelier in Beeld Dag van de Noordzee een behendigheidsparcours. dame. Ontdek de activiteiten doorheen het jaar. Atelier- in Beeld is een gloed- WWF en andere natuurbeschermingsorganisaties vragen nieuw open atelierweekend voor aandacht voor de Noordzee. Speciaal voor Dag van de Locatie: Bezoekerscentrum Duinpanne, De Panne Locatie: Geluveld beeldend kunstenaars. Ontdek Noordzee is de expo Sea Change gratis toegankelijk het Meer info: www.west-vlaanderen.be/duinpanne Meer info: https://herdenkingsjaarleoniekeingiaert.com werkplekken vol beeldende kunst hele weekend. Kom op die dag in Duinpanne meer te waar je het niet verwacht! weten over het leven in de Noordzee en hun gebruikers. 11 04 24 - 25 04 Meer info: www.atelierinbeeld.be Locatie: Bezoekerscentrum Duinpanne, De Panne Boshyacintenfestival Erfgoeddag Meer info: www.west-vlaanderen.be/duinpanne Hyacinten en andere vroege bloeiers onder de loep – wat Een heel weekend lang

zijn ze, wat doen ze, wat drijft ze, hoe smaken ze? draait alles om ‘De Nacht’, Evenbeeld – atelier in beeld © Evenbeeld het centrale thema van deze 21 05, 14 08 EN 26 09 feesteditie. De nacht betovert Locatie: Openbare parking, Kasteeldreef, Kemmel 16 05 Waterlanders Meer info: www.rlwesthoek.be en ontsluiert, spreekt tot de verbeelding en nodigt uit. Alle Lukkefeesten Laat je voeren met de belbus naar Langewade en mee- activiteiten zijn gratis. nemen van het ene naar het andere waterverhaal waar 11 04, 21 04, 16 05, 13 06 Straatanimatie, streekproductenmarkt, picknick, mensen nooit ver weg zijn. Om 14 kilometer verder terug mogelijkheid tot bezoek aan het bezoekerscentrum in de parel van de IJzervallei te eindigen. Deze begeleide Klimaattuinieren Jules Destrooper. Westhoektrail gaat door van 10 tot 16 uur.

Maak jouw tuin klimaatvriendelijk. Je kan aan elke acti- Ilse Hermans © FARO, Locatie: Lo-Reninge viteit afzonderlijk deelnmeen of aan het volledige traject. Meer info: www.uitindewesthoek.be/erfgoeddag Locatie: Bezoekerscentrum De Blankaart, Woumen Meer info: www.lukkefeesten.be Meer info: www.rlwesthoek.be Locatie: Houthulst, Zonnebeke, Diksmuide, De Panne Meer info: www.rlwesthoek.be

16 | UIT-TIPS UIT-TIPS | 17 30 05, 29 08 ELKE WOENSDAG IN JULI 13 07, 27 07, 10 08, 24 08 EN AUGUSTUS Verkenning van het oorlogslandschap Avondje Palingbeek Verken de talrijke oorlogssites, frontlinies en Natuurclub kids only Beleef de Palingbeek op een uniek moment van de begraafplaatsen zoals Hill 60, Hedge Row, Niemandsland JULI In de Palingbeek valt er voor jonge natuurbengels heel wat dag! Een boeiende tocht met verrassende stops: de … Persoonlijke verhalen van soldaten brengen het te beleven. Heb je zin om naar buiten te trekken? Schrijf sterrenwacht AstroLAB IRIS, de ree en de nacht, oorlogsverleden weer tot leven. ELKE MAANDAG, WOENS- dan als de bliksem in voor een keileuke activiteit: kampen een magische bosvertelling op een unieke plaats en DAG, VRIJDAG EN ZONDAG bouwen, een waterraket maken, werken op de boerderij, kampvuursneukelen … Locatie: Provinciedomein De Palingbeek, Ieper IN JULI EN AUGUSTUS bezoek aan de babydieren van het bos zijn slechts een Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek greep uit het aanbod. Locatie: Provinciedomein De Palingbeek, Ieper Aquariumsnuisteren en –raadseltjes Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek In het zee-aquarium zitten heel wat dieren verstopt. Een Locatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Ieper raadseltje kan jou helpen om ze stuk voor stuk te vinden. Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek JUNI Lukt het jou niet alleen? Dan helpt een natuurgids jou een 14 07, 21 07, 28 07, 04 08, 11 08, 18 08 13 06, 15 08 eindje op weg. Met hun tips kan je jouw aquariumtekening helemaal afwerken. De natuurgids deelt misschien ook 03 07 – 05 09 De Palingbeek VIP wel enkele geheimen van de Noordzee met je. Kunstenfestival Picknick met een grote K Het Palingbeekdomein groeide de voorbije jaren uit tot Locatie: Bezoekerscentrum Duinpanne, De Panne Magische en keileuke verhalen een ruim landschap van 250 hectaren bos, boomgaarden, In 2021 kijkt Stad Poperinge enthousiast en hoopvol Meer info: www.west-vlaanderen.be/duinpanne maken er een betoverende PicknicK vijvers en moeras, heide en bloemrijke graslanden. Het uit naar de 40ste editie van het Kunstenfestival Watou. van. Vertellen, zingen of dansen domein is in volle evolutie. Maak kennis met de nieuwe Liefhebbers van beeldende kunst, poëzie en open ruimte zijn de ingrediënten. Vertellers nemen je mee naar de bloemrijke ruigtes, poelen, uitgebreide graaszones zijn opnieuw welkom in het grensdorp en zijn unieke ELKE WOENSDAG IN JULI wondere wereld van spannende verhalen. Een exclusieve doorheen bos en grasland. Neem een kijkje achter de omgeving. Naast een dagje Watou, kan je ook een ruimer EN AUGUSTUS picknickbeleving voor gezinnen midden in de natuur. schermen en ontdek hoe het hedendaagse beheer meer fietstraject afleggen naar een paar kunstlocaties buiten Bestel een hoevepicknick of breng je eigen picknick mee. diversiteit brengt in het bosgebied. Gezinsdag met een grote G de stad.

Elke woensdag krijgt de Blankaart een ander Locatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Ieper Locatie: Provinciedomein De Palingbeek, Ieper Locatie: Watou, Poperinge gezicht. Want verhalenbrengers, natuurvertellers, Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek Meer info: www.kunstenfestivalwatou.be groenehandigaards, natuurrangers en 15 06, 20 07, 17 08, 14 09 boomklimbegeleiders staan dan ergens voor je klaar om je bezoek aan het domein op te leuken. 04 07 AUGUSTUS Het Vogelkind Op toer met de groenselboer Muzikale vertelwandeling met Yves Bondue die in Locatie: Bezoekerscentrum De Blankaart, Woumen 21-22 08 verschillende episodes het leven van een kasteelmeisje, Meer info: www.blankaart.be Een culinaire fietstocht in Langemark-Poelkapelle. de mythologie der watervogels en de intrige der Nachtje Blankaart dorpelingen uitrolt. ELKE VRIJDAG IN JULI EN Locatie: Langemark-Poelkapelle 24 uur natuur met overnachting in eigen tent in de AUGUSTUS Meer info: 057 49 09 41 schaduw van het kasteel. Voor kinderen van 8 tot 11 jaar Locatie: Bezoekerscentrum De Blankaart, Woumen in gezelschap van een ouder of familielid. Meer info: www.blankaart.be Kemmelberg op zijn zomers 05-09 07 EN 23-27 08 27 06 Laat je verrassen met een verteller, bergapero, bergpick- Locatie: Bezoekerscentrum De Blankaart, Woumen nick, natuurcreatie of een muzikaal intermezzo. Zomerstreken Meer info: www.blankaart.be Wandeling ‘Van oorlogslandschap naar uniek natuurgebied’ Locatie: provinciedomein De Kemmelberg Ook zo zot van uze streke? Of begrijp je niet waarom al die 28-29 08 Ontdek talrijke oorlogsrelicten en hoe de natuur de Meer info: www.west-vlaanderen.be/domeinen/kemmel- anderen daar zo gek op zijn? Kom dan zeker eens af naar voorbije 100 jaar evolueerde. Zeldzame soorten vonden berg de Zomerstreken van Avansa. Nacht van de Vleermuis hun plekje in de Palingbeek. Zin om deze mysterieuze ‘zwaluwen van de nacht’ beter te Locatie: Geluveld en De Panne leren kennen? Locatie: Provinciedomein De Palingbeek, Ieper Meer info: www.rlwesthoek.be Meer info: www.west-vlaanderen.be/palingbeek Meer info: www.rlwesthoek.be

18 | UIT-TIPS UIT-TIPS | 19 gezocht: VRIJWILLIGERS Natuuroase Eversambos © Regine Vanallemeersch, ANB

WWW.LANDSCHAPINBEELD.BE IS EEN DIGITAAL OBSERVATORIUM WAAR JE DE EVOLUTIE VAN DE WESTHOEK IN BEELDEN EN OP KAART KUNT TERUGVINDEN. AAN DE HAND VAN FOTO’S UIT WWW.WESTHOEKVERBEELDT.BE EN DE MEDIATHEEK VAN HET FRANSE WORMHOUT ZIE JE HOE ONZE OMGEVING DOORHEEN DE JAREN VERANDERT OF NET NIET.

Wil je hieraan meebouwen? We zijn op zoek naar heel wat van invoervelden. Deze beelden komen op de website van NATUUR MET ZORG vrijwilligers met verschillende profielen. het observatorium.

De fotograaf De schrijver IN HET BEGIN VAN DE CORONACRISIS BEVAL TOENMALIG MINISTER VAN VOLKSGE- Trek je er graag op uit? Hou je van ons landschap en/of Ken je wat van ons karakteristiek landschap of onze ZONDHEID ÉN ARTS MAGGIE DE BLOCK ONS AAN OM VOLOP TE WANDELEN EN TE onze gebouwen? Vanuit dezelfde ooghoek herfotografeer gebouwen? Je vergelijkt beelden van onze streek FIETSEN IN DE NATUUR. DIT OM DE OPGELEGDE QUARANTAINEMAATREGELEN OVER je een beeld uit ‘Westhoek verbeeldt’ of een andere doorheen de jaren en kan de evolutie op een treffende EEN LANGERE PERIODE TE KUNNEN VOLHOUDEN. NATUUR OP DOKTERSVOORSCHRIFT databank en stuurt dat digitaal door. Je krijgt een manier omschrijven. Bij voorkeur doe je dat meteen in DUS! thematische lijst met locaties en beelden. het achterliggende systeem van de website.

De ziener Heb je zin om mee te werken? Heb je vragen? Wanneer vroeg jouw arts nog naar je blootstelling aan maatregelen. Toch is er beweging in het werkveld. De Heb je een fijn oog? Je selecteert oude beelden uit natuur? Misschien vroeg hij/zij of je rookt, hoeveel alcohol voorbije jaren interesseert de gezondheidssector zich ‘Westhoek verbeeldt’ die in aanmerking komen om Geef dan voor 1 april 2021 een seintje via je drinkt en of je sport? Maar naar de tijd die je doorbracht expliciet in de link tussen natuur en gezondheid en opnieuw gefotografeerd te worden. Je kent goed de weg in [email protected] of in de natuur, vroeg hij/zij waarschijnlijk niet. En toch is zoekt daar ook een wetenschappelijke onderbouwing je gemeente (of de Westhoek) en kan via Google Streetview [email protected] blootstelling aan groene ruimte even positief voor je voor. Ecologen op hun beurt krijgen meer oog voor de of ter plekke te gaan kijken of het beeld opnieuw op een Tijdens een eerste infosessie in april informeren we je gezondheid als andere levensstijlfactoren, die traditioneel weldoende rol van natuur in het psychologisch evenwicht toegankelijke manier kan gefotografeerd worden. over het project en de werkwijze. Daarna volg je een korte bij een medisch bezoek aan bod komen. van mensen. opleiding afhankelijk van het profiel dat bij je past. De afwerker Beter voorkomen dan genezen – letterlijk dan Zot van natuur Ben je graag nauwkeurig? Wil je dat de dingen Dit observatorium kadert in ‘Partons 2.0’, een grensoverschrijdend Onze medische wereld is nog steeds heel sterk gericht Wetenschapsjournalist Mark Mieras specialiseerde ‘kloppen’? Deins je niet terug voor wat computerwerk? samenwerkingsproject van Interreg, dat onze grensstreek wil doen op genezen en veel minder op voorkomen. De investering zich door de jaren heen in hersenonderzoek. Zo raakte Via een toegankelijke webpagina voer je beelden van de heropleven met projecten waar bewoners bij betrokken zijn. in de gezondheidszorg toont dit trouwens ook aan: nog hij ook gefascineerd door de invloed van natuur op de fotografen en de zieners in en beschrijf je die aan de hand geen 10% van het totale budget dient voor preventieve gezondheid. Hij was te gast op het symposium “Zot van

20 | OPROEP IN DE KIJKER | 21 Baden in het bos Japans concept van mindful genieten van de natuur

Bij bosbaden wandel je traag en bewust, alsof je voor tempo en je legt slechts een 3-tal km af zonder tijdsdruk. de eerste keer in een bos bent. Je ervaart de rust en Zo krijg je pas echt de tijd om het bos met al je zintuigen de natuur. Je focust op je zintuigen en je tempert jouw te ervaren. Het is een moment om te onthaasten, nieuwe denken. Deze vorm van Japanse natuurtherapie heeft energie op te doen en je batterijen op te laden. Misschien een weldadig effect op je gezondheid: je bloeddruk en leer je jezelf nog beter kennen of vind je een manier om stresshormonen dalen, concentratie en het geheugen zowel je lichaam als geest te ontspannen. verbetert. Twee uur bosbaden werkt een week na, maar Sentier 68 nu zelfs al na amper twintig minuten heb je al effect. Maak kennis met dit bosbaden. Je wandelt aan een rustig Data, info en inschrijvingen via www.avansa-ow.be

Natuuroase Eversambos © Griet Buyse, ANB

Natuur” en vertelde daar over het effect op speelgedrag is creatiever en gevarieerder, de gezondheid van twee tot drie uur per de emotionele ontwikkeling is stukken week in de natuur door te brengen. Je bent beter en de prestaties gaan erop vooruit. vaker tevreden en gezond. Het maakt niet uit of die twee uur aaneengesloten zijn of Uit studies in ziekenhuizen blijkt dat een verspreid in de week. Zodra we de natuur verblijf in een kamer met planten alleen opzoeken, resulteert dat in meer energie maar voordelen biedt: de patiënt heeft en aandacht. De verklaring schuilt in onze minder sterke pijnstillers nodig, is minder hersenen. De prikkels die de natuur levert vermoeid en de opnameduur is ook korter. laten het brein gedachten op orde zetten. Tuinen bij ziekenhuizen of wachtkamers Mensen die 40 seconden naar een tuin hebben hetzelfde effect. Naturathlon Kinderyoga kijken, maken zichtbaar minder fouten. En op de werkvloer met voldoende groen zijn Kortom, een groene omgeving draagt bij Onder het motto “bewegen in de natuur is Op 6 en 13 april kun je tijdens een wandeling door bos, duinen en langs werknemers gemiddeld 15% productiever. aan de gezondheid van mensen. En om gezond” biedt het bezoekerscentrum De de poel op een unieke manier de natuur beleven: via yoga, aandachts- jullie helemaal gezond te houden, volgen Blankaart in de maanden juli en augustus en ontspanningsoefeningen, muziek, spel en creativiteit. Zo leer je niet Groene rustplek hierna wat tips om zelf het groen in te opnieuw haar zomerarrangement alleen over de bomen, de planten en de dieren die in Duinpanne wonen Ook op de speelplaats heeft groen duiken! Naturathlon aan. Na reservatie staan maar ontdek je ook je eigen kracht. Je hoort, ziet en voelt heel bewust een positieve invloed op kinderen: hun picknickmand, fiets en fluisterboot voor alles wat er is en je komt zo dicht als maar kan bij de natuur. Vanzelf motorische ontwikkeling is beter, het Met dank aan Dieter Willems je klaar om met eigen bubbel wandelend, groeit het respect voor alle leven op aarde. Je mag je volledig uitleven fietsend en varend de IJzervallei te en helemaal in het moment zijn. verkennen. Inschrijven kan vanaf 1 mei. In de zomervakantie kun je je ook inschrijven voor yoga(belevings) Meer info vind je op www.blankaart.be. wandelingen op het strand. Meer info op www.duinpanne.be.

22 | IN DE KIJKER IN DE KIJKER | 23 ONDER DE LOEP

Ook graften en houtwallen zijn typerend voor valleigebieden. Testcase “uitgesteld reiten langs de Veelal vormen ze een natuurlijke of kunstmatige Wijtschatebeek” ‘knik’ in de helling. Het zijn ideale erosiebuffers en Om de waterafvoer te garanderen vinden regelmatige onderbreken eveneens de afspoeling van bijvoorbeeld onderhoudsbeurten plaats aan de beek. Zo verwijdert gewasbeschermingsmiddelen. Ook met hagen en de provincie enerzijds de sliblaag, en anderzijds houtkanten kunnen we een variant van een plantaardige maaien ze de bodem- en taludbegroeiing (=reiten). HERSTEL VAN ONZE dam maken. Maar door te reiten raken oevers ook beschadigd en verliezen ze hun stabiliteit. Daarom experimenteert Een houtkant, elzensingel, haag, houtwal bij jou? de provincie om de komende 3 jaar niet meer te rijten BEEKVALLEIEN Contacteer het Regionaal Landschap Westhoek via langs de Wijtschatebeek. We verwachten dat de beek [email protected] of 0499 77 41 55. zo steviger zal zijn en dat er meer water gestockeerd wordt voor gebruik tijdens drogere periodes. AFGELOPEN JAAR GINGEN HET LANDINRICHTINGSPROJECT WATER-LAND-SCHAP ‘ROBUUSTE WATERLOPEN WESTHOEK’ EN LEADER WESTHOEK PROJECT ‘SAMEN NAAR EEN BETERE WATERKWALITEIT IN DE BOLLAERTBEEK EN KLEINE KEMMELBEEK’ VAN START. SAMEN MET LANDBOUWERS, LOKALE INWONERS EN HEEL WAT PARTNERS WERKT HET REGIONAAL LANDSCHAP WESTHOEK VIA DEZE PROJECTEN AAN EEN KLIMAAT-ROBUUSTER LANDSCHAP DIE DE WATERVOORRAAD (KWALITEIT EN OPROEP AANLEG BUFFERSTROOK KWANTITEIT) BINNEN DE VALLEIEN VEILIG MOET STELLEN. Heb je een erosiegevoelig perceel, al dan niet langs een beek of Ben jij landbouwer binnen de gracht? Via de aanleg van een grasbuffer- of graskruidenstrook respectievelijke afstroomgebieden en beschermen we de waterloop, beperken we erosie en afspoeling kan één van de demomaatregelen bij jou van gewasbeschermingsmiddelen en geven we akkernatuur een uitgetest worden? boost. Waarom net de Kleine Kemmelbeek en de Kan Water-Land-Schap een oplossing zijn? Lees dan zeker verder wat je kan doen Vergoeding: 1.500 – 2.300 euro/ha/jaar Wijtschate-Bollaertbeek aanpakken? Duidelijk is dat we met alle betrokken partijen samen of neem contact op met Inagro via Beide beken ontspringen in het Heuvelland en monden moeten werken om de problematieken rond erosie [email protected] of 0490 57 66 41. AANLEG PLANTAARDIGE DAM uit in de spaarbekkens van de Verdronken Weide, en residu’s van gewasbeschermingsmiddelen aan te Een plantaardige dam (houthaksel, wilgenteen, stro) is een Zillebekevijver en Dikkebusvijver. Al dit water is dus pakken! We moeten op zoek gaan naar maatregelen efficiënte maatregel om erosie tegen te gaan. Samen met de ook meteen ons drinkwater. Een bijkomend probleem die voor allen een win-win betekenen en een garantie erosiecoördinator bepalen we de meest kritieke plaats van het is de erosiegevoelige omgeving waarmee landbouwers kunnen (en blijven) bieden op een leefbare landbouw en perceel om erosie en afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen geconfronteerd worden. Naast tonnen vruchtbare grond, duurzame waterproductie. te beperken. worden ook veel gewasbeschermingsmiddelen mee Vergoeding: 2 euro/m²/jaar voor de levensduur van de dam afgevoerd. Dit heeft een grote impact op de waterkwaliteit. Landbouwers testen nu momenteel demomaatregelen En steeds drogere zomers met watertekorten tot gevolg (zie kadertekst) uit die ze zelf bedachten. Concreet gaat INWERKEN VAN STRO OP HET PERCEEL duiden aan dat de (drink)watervoorraad zwaar onder het over maatregelen zoals de aanleg van grasbuffer- of Strosnippers inwerken op je perceel? Het is een brongerichte druk staat. graskruidenstroken, plantaardige dammen, het inwerken maatregel ter verhoging van het organisch koolstofgehalte van de van stro of het inrichten van overstromingsgraslanden en bodem. Het verbetert de bodemstructuur en bodemvruchtbaarheid

buffer-/irrigatiebekkens. Aanleg plantaardige dam van het perceel en verhoogt ook de weerstand tegen erosie. Vergoeding: vergoeding komend werkjaar moet nog vastgelegd Het Regionaal Landschap Westhoek zet daarnaast worden in op een extra luik, met name het herstel van de oorspronkelijke beekvalleien. Knelpunten op een INRICHTEN VAN EEN OVERSTROMINGSGRASLAND natuurlijke manier inrichten is erg waardevol. Zo zorgen Heb je een perceel dat geschikt is om (deels) onder water te laten houtkanten en elzensingels voor een natuurlijke vorm lopen en zo laaggelegen gebieden/woonkernen bij wateroverlast van oeverversteviging en kalven oevers minder af. Door te beschermen? Samen met de dienst Waterlopen van de Provincie bovendien aan te planten op de taludinsteek van de beek West-Vlaanderen gaan we na wat mogelijk is. blijft het verlies van productiegrond voor de landbouwer Vergoeding: 1000 euro/ha bij eerste overstroming tot een minimum beperkt.

Grasbufferstrook met elzensingel 24 | ONDER DE LOEP ONDER DE LOEP | 25 Bierbeleving in de Westhoek Wijnbeleving in de Westhoek

In de Westhoek drink je ’s werelds beste bieren. Het Heuvelland mag zich officieel een wijnbouwgebied noemen. gerstenat vloeit hier in zo veel gedaantes: van de Een échte wijnstreek, compleet met een AOC kwaliteitslabel wereldberoemde Westvleterentrappist over biobieren dat al die heerlijke wijnen van een officieel label voorziet. tot de creaties van kleine (seizoens)brouwerijen. De Maar ook in andere gemeenten in de Westhoek komen streek is ook de basis voor heel wat lekkers: bierpaté, alsmaar meer wijngaarden tevoorschijn. Vintage vertelavonden in volkscafés en zelfs ambachtelijk ijs. Heuvelland vzw groepeert 21 gepassioneerde wijnbouwers, In de agenda: waarvan 16 gelegen in Heuvelland, die geloven in dit unieke • 29 augustus: biobierenfestival De Plukker, terroir. De ideale manier om het wijnverhaal te ontdekken, Poperinge is de Vintage Heuvelland fietsroute (24 km), die je brengt naar 10 Heuvellandse wijndomeinen. In de agenda: • 3 - 4 juli: Open Wijngaardfeesten, Heuvelland • 15 augustus: jaarlijkse wijnfeesten in Kemmel • 25 jaar wijngoed Monteberg met vernieuwd © Westtoer - Jan D’Hondt - Jan © Westtoer Culinaire wandelingen onthaal in Dranouter Zin om al het lekkers van de Westhoek op een andere • Wijngoed Ravenstein met nieuw onthaal in manier te ontdekken? Dan is één van de culinaire Kruiseke () wandelingen zeker iets voor jou. In Stavele () ontdek je met de ‘muzikale bierwandeling’ heel wat Diners Insolites OP STAP MET ... cafeetjes en brouwerijrelicten. Met de ‘zoete zonde wandeling’ ga je op stap in Lo-Reninge en geniet je Wil jij ook graag eens dineren aan de langste CHEF JÜRGEN CROMBEZ van een lekkere foodpairing in bezoekerscentrum Breugheltafel rond Zillebekevijver, of wil je dineren in Jules Destrooper. Tijdens ‘wien ët er nog e ghoestje’ een chalet met zicht op de wijnvelden en Frankrijk, IN 2021 ZET TOERISME WESTHOEK DE VERHAALLIJN “DE GROTE GOESTING” VOLOP IN DE KIJKER. geniet je van een gastronomische wandeling door of wil je eerder genieten van een authentieke maaltijd ONDER DE NOEMER ‘GA NAAR DE BRON VAN AL HET LEKKERS DAT DE WESTHOEK TE BIEDEN Diksmuide. Nog meer wandelingen vind je op de op een belevingsboerderij, of in de bassin van een HEEFT’ WORDEN ER IN SAMENWERKING MET DE DIENSTEN VOOR TOERISME EN DE website. leeg zwembad? Diverse chefs uit de regio organiseren ONDERNEMERS TAL VAN ACTIVITEITEN GEORGANISEERD OM HET LEKKERS UIT DE STREEK dergelijke ‘diners insolites’ in de regio. Alle diners IN DE KIJKER TE ZETTEN: UNIEKE DINERS OP UITZONDERLIJKE LOCATIES, CULINAIRE worden samengesteld met (grensoverschrijdende) (VERTEL)WANDELINGEN, ‘ZALIGE ZONDES’ IN DE WESTHOEKMUSEA … WIJ GAAN ALVAST OP streekproducten. Van uitgebreide sterrendiners, tot STAP MET JÜRGEN CROMBEZ VAN DE LISSEWAL IN ELVERDINGE EN democratische & familievriendelijke maaltijden/hapjes. POLSEN NAAR ZIJN FAVORIETE WESTHOEKPRODUCT. Voor elk wat wils!

Wat betekent ‘De Grote Goesting’ voor jou? Wat vind je zelf het lekkerste uit de Westhoek? Data en praktische info: Elke woensdagnamiddag zorgde mijn grootmoeder voor Het beste gerecht van mijn grootmoeder was verse www.toerismewesthoek.be/grotegoesting mij en mijn broer en zus. Ze vroeg dan altijd: ‘Ventje, frieten met verse mayonaise, een spiegelei met veldsla, in wat heb je goesting vandaag?’ om dan vervolgens witte bonen en een klassieke vinaigrette. De simpele pannenkoeken of wafels te bakken. De grote goesting polderaardappel is voor mij het beste en het lekkerste uit staat voor genieten en beleven op culinair vlak. Van een de Westhoek. klassieke hutsepot tot een gastronomisch menu. Als het maar goed is klaargemaakt. Je bent één van de chefs die een diner insolite organiseert: de langste Breugheltafel. Aan wat Een lekker wijntje of een biertje? mogen we ons verwachten? Bij een gerecht kies ik steevast voor een wijntje. Dat Een volle, grote tafel met plezier van begin tot eind. We geeft voor mij toch altijd nog wat meer ‘cachet’. In de bouwen de langste tafel rond Zillebekevijver en serveren Heuvellandse wijnen vind je heel goede wijnen, heel tapenades van vergeten groentjes, lokale sappen en smaakvol. biertjes, een breughelmaal met rilette, pasteien, worsten, kazen en fruit. Al het lekkers uit de Westhoek! © Westtoer

26 | OP STAP MET ... OP STAP MET ... | 27 WIE ZOEKT, DIE VINDT, LUIDT HET SPREEKWOORD. WEL, IN DE WESTHOEK KAN EEN MENS WEL ERG VEEL ZOEKEN. WANT ER BESTAAT ONDERTUSSEN AL EEN RUIM ASSORTIMENT AAN SPEURFOLDERS EN LEUKE ZOEKTOCHTEN VOOR JONG EN OUD. WE LIJSTEN ENKELE MOGELIJKHEDEN VOOR JE OP:

1 - IN HET BOS in Sint-Jans-Cappel/Westouter, 8 jaar. Haal het verhaal en de kaart Speurtochten met verrassende Oost-Cappel/Beveren-aan-de-IJzer, voor 2,5 euro af in de toeristische mysteries, leuke weetjes en plezante Oudezeele, Buysscheure en Steene dienst van Heuvelland. doe-opdrachten, gericht aan mama’s in Frankrijk zul je je gading vinden. Poelkapelle, Houthulst en 9 - WORD MINI-RANGER enkele leuke opdrachten. Word jij één en papa’s met kinderen van vijf tot Speurfolders zijn gratis verkrijgbaar 5 - IN DE STAD een fietszoektocht uit. Ook nu weer VAN DE PALINGBEEK! van de Palingbeek Mini-Rangers? elf jaar, in de mooiste bossen van de in het Frans of Nederlands in In Lo-Reninge, Diksmuide, Veurne kun je tijdens de twee zomermaanden Met dit zoek- en doeboekje ‘Word www.west-vlaanderen.be/palingbeek Westhoek. Alle speurtochten zijn 2 bezoekerscentra De Palingbeek of De en Vleteren gaan gezinnen via een gratis deelnemingsformulier Mini-Ranger van de Palingbeek’ à 3 km lang. Een folder kost 1 euro. Blankaart. opdrachten op zoek in het dorp. Een afhalen in de toeristische diensten. kruip je in de huid van een Palingbeek 10 - PAASZOEKTOCHTEN Er zijn speurtochten in Alveringem, rugzakje met de nodige informatie Op een traject van 38 km zoek je 15 Ranger. Met 7 leuke uitdagingen Van 3 t.e.m. 18 april kun je aan het Diksmuide, Heuvelland, Houthulst, haal je af in de toeristische dienst. plekjes en beantwoord je 15 vragen. ontdek je niet alleen heel wat over het onthaal van bezoekerscentrum Ieper, , Poperinge en www.westhoekkd.be Ook in Koekelare, Zonnebeke, bos en de dieren, maar behaal je ook Duinpanne in De Panne een Zonnebeke. Heuvelland en Diksmuide kun je een heus ‘Mini-Ranger Bosbrevet’ en paaszoektocht afhalen. Gezinnen www.verhalenvooronderweg.be > Ga in Ieper op kattenjacht en in het met een tijdelijke zomertocht aan de een nog te ontdekken coole beloning. met kinderen van 5 tot 7 jaar moeten om te speuren Motepark in Koekelare ga je op slag. Alle info op de websites van de Speuren naar sporen, een kamp konijnenstaartjes volgen om uit te Tip: er is een gloednieuwe zoek naar het Motespook. Ook in respectievelijke toeristische diensten. bouwen, vogels spotten, zijn slechts zoeken waarom er nog geen paaseitjes speurtocht in de Krekemeersen Alveringem zijn twee speurtochten zijn. En gezinnen met kinderen van in ! uitgewerkt. 8 - HET BAKELANDT 8 tot 11 jaar gaan op zoek naar het www.toerismewesthoek.be MYSTERIE hazenpad, want de paashaas is op de Een tijdelijke (van 15 juni tot 15 vlucht! 3 - OP VLEERMUIZEN- 6 - OP DE FIETS september) en gratis fietstocht voor www.west-vlaanderen.be/duinpanne SAFARI Jaek en Nink nemen jullie mee wie van ingewikkelde raadsels houdt. In de Palingbeek gaan gezinnen met doorheen hun Waterland. Volg de In ware escape-room stijl zoek je zelf kinderen vanaf 8 jaar aan de slag met fietsknooppunten voor een tocht je traject. Vind je vlot de oplossingen een vleermuizenzakje met doeboekje, van 33 km of stippel je eigen route van alle puzzels, enigma’s en badge en vleermuizenmasker. Het uit en bezoek de mooiste plekjes uit geheimschrift, dan schuiven er een zakje kost 4 euro en is verkrijgbaar in de Handzamevallei. Voer op elke kleine 30-tal kilometers onder jouw BC De Palingbeek. locatie een opdrachtje uit en los zo wielen. Ben je een gekke gokker, dan de geheime cijfercode op. Ideaal voor krijg je maximaal 48 km op jouw bord. 4 - VOOR DE gezinnen met kinderen. www.langemark-poelkapelle.be 2 - OVER DE GRENS ALLERKLEINSTEN www.rlwesthoek.be/wandelfiets Wil je net over de grens speurplezier Stap en speel mee met de beleven? In Wadelincourt, Komen Bergkabouters op de Kemmelberg! 7 - ZOMERTOCHTEN en Léaucourt in Henegouwen of Voor gezinnen met kinderen van 4 tot Elke zomer stippelen Langemark-

28 | WIE ZOEKT, DIE VINDT WIE ZOEKT, DIE VINDT | 29 DOE MEE EN WIN! DE GROOTE WEDEROPBOUW: EEN VERHAAL VAN ALLE TIJDEN

De Eerste Wereldoorlog heeft tientallen dorpen en Uit de as herrezen, Diksmuide steden in de Westhoek volledig van de kaart geveegd. Met muziek, theater en humor beleef je de wederopbouw Toch herrees de Westhoek als een Feniks uit zijn as. De van de stad en ontmoet je drie getuigen van het eerste uur. Onder het motto ‘Roger was erbij’ nemen wederopbouw bepaalt tot op vandaag het uitzicht van de Scenarist Bart Cafmeyer brengt het thema met grote en Stefaan Beun uit Ieper en Ronny Declerck uit streek. Onder de vlag ‘Feniks’ worden er enkele expo’s van kleine verhalen op een luchtige manier. Nieuwpoort, beiden vrijwilligers voor ‘Westhoek het themajaar ‘Feniks 2020’ verlengd en worden er grote verbeeldt’, onze reizende reporter Roger mee publieksevenementen georganiseerd, over de heropbouw Symphony of Trees, Ieper naar hun favoriet plekje in hun gemeente. van de Westhoek. A Symphony of Trees werd gecomponeerd door Piet Swerts als hommage aan de stad Ieper en dichter componist “Ik koos voor deze plaats omdat het mijn Follow the Feniks, Nieuwpoort Ivor Gurney. De Britse soldaat, dichter en componist Ivor favoriete plek is in de Ieperse binnenstad, zonder Een beklijvend spektakel met muziek en projecties. Een Gurney was diep geschokt door de totale vernieling van toeterende auto’s die voorbij razen. Ik kom er ontroerend verhaal over moeten loslaten en de wil om de natuur door de Eerste Wereldoorlog en schreef over graag om de sfeer te proeven en vraag me dan terug vast te nemen en verder te gaan, wederop te bouwen. de dorre, verminkte bomen als een symbool voor het af hoe het hier zou geweest zijn vóór 1714.” Regisseurs Mieke Dobbels en Frieda Vanslembrouck - menselijk lijden. Welke god staat in steen gebeiteld in deze muzikaal begeleid door Johan Bouttery - slaan de handen indrukwekkende poort? in elkaar om Nieuwpoort als typevoorbeeld van een Wederopbouwstad na WO I terug op te roepen. “Je ziet het uniek gebouw Barkentijn (vroeger Kindervreugde) in Nieuwpoort-bad. Als postbode leerde ik hier veel mensen kennen en herinner ik me nog levendig de zomerkampen met spelende kinderen.” In welk jaar kocht S.V. Kindervreugde uit het gebouw aan?

Je kan de antwoorden vinden door zoektermen in te geven op © Westtoer © Westtoer www.westhoekverbeeldt.be

Door de corona maatregelen kunnen de data van de Stuur je antwoorden, samen met je naam en expo’s en de evenementen nog wijzigen. Voor de juiste adres, voor 1 mei naar data kijk op www.feniks2020.be. [email protected] of naar Westhoek verbeeldt, Grote Markt 1, 8970 Poperinge. We verloten een leuke stoffen draagtas en ne- gen pakketjes met 16 unieke wenskaarten van Gids ‘Terug naar de Westhoek’ ‘Westhoek verbeeldt’.

Voor de eerste keer worden alle wederopbouwverhalen van de hele Westhoek gebundeld in een boek. Deze publicatie brengt naast een geschiedkundig relaas ook praktische info over thematische wandelroutes. Het boek laat je de meest markante wederopbouwsites in de Westhoek ontdekken.

Deze gids kost 5 euro en is te verkrijgen bij de diensten voor toerisme in de Westhoek of via shop.westtoer.be.

30 | EXPO | 31 DE WESTH EK onder water Vorige maand nog konden we genieten van het grootste natuurlijk overstromingsgebied van Vlaanderen: de IJzer die, na aanhoudende regen, met haar teveel aan water de broeken overspoelt. Het levert prachtige kiekjes op.

OMGEVING KNOKKEBRUG © Koen Cornelus

FINTELE © Glenn Vanderbeke

WESTBROEK MET ZICHT OP RENINGE © Yves Adams

NABIJ EVERSAMBOS © Yves Adams