Download PDF Van Het Wijkverbeterplan
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
2 | Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 5 01 Aanleiding 9 02 Beeld vande wijk 13 03 Proces en organisatie 21 04 Hoofdthema’s 27 1. Leefbare wijk 29 2. Ondernemende wijk 30 3. Veerkrachtige en vitale wijk 31 4. Een aantrekkelijke wijk voor iedereen 32 05 Programma’s 2020-2023 34 06 Toekomstperspectief 57 07 Financiën en organisatie 61 08 Dankwoord 65 09 Bijlagen 67 Legenda 67 Manifest 69 Colofon 72 Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 | 3 Stance Dasar Bewoner en vrijwilliger van de Meidenvilla “Tussen oud en jong is een grote kloof. Als ze samenwerken en over hun vooroordelen heen stappen is de wijk een stuk hechter en leren ze van elkaar. Het begin is een schone wijk. Dat kinderen en ouderen zich thuis op straat voelen. Dat het schoon, veilig en aantrekkelijk is.” 4 | Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 VOORWOORD Het Verbeterplan Mathenesse aan de Maas is een combinatie van het tegengaan van de achteruitgang van Oud Mathenesse en Het Witte Dorp aan de ene kant en tegelijkertijd werken aan het opbouwen van de community en het toekomstperspectief van Mathenesse aan de Maas. Die combinatie zorgt ervoor dat steeds meer mensen betrokkenheid tonen, initiatieven nemen en er nieuwe verbindingen tussen mensen ontstaan. Deze nieuwe dynamiek resulteert in projecten die de wijk aantrekkelijker maken om er te wonen en te verblijven. Tijdens het bezoek van het college aan de Fruitvis in februari 2019, gaf het college richting bewoners van Oud Mathenesse aan dat het niet zo kan zijn dat er veel geïnvesteerd wordt in het gebied aan de andere kant van de dijk en de bewoners van Oud Mathenesse niet of onvoldoende hiervan kunnen meeprofiteren. Bij deze bijeenkomst is de naam en de beweging Mathenesse aan de Maas gestart. Met open gesprekken, kregen bekende en onbekende werelden een stem en gezicht. En middels observaties, (groeps)interviews, wandelingen, werkateliers en wijkbijeenkomsten met bewoners, ondernemers en deskundigen, is veel informatie opgehaald, kennis gedeeld en heeft geresulteerd in dit plan. Bewoners voelen zich vergeten en zien hun wijk achteruitgaan: overbewoning, uitbuiting, achteruitgang van de kwaliteit van de woningen, sluiten van voorzieningen, teruggang van de winkelstraat Franselaan, armoede, anonimiteit en onveiligheidsgevoelens, kwamen als meest urgente thema’s op tafel. Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 | 5 Ondersteunt door de uitkomsten van het wijkprofiel 2020 heeft Oud Mathenesse/het Witte Dorp nu een score van een van de zwakste wijken van Rotterdam. Met dit Verbeterplan Mathenesse aan de Maas willen we met bewoners, ondernemers en professionals samen werken aan het versterken en verbeteren van de wijk. Met in ons achterhoofd de uitspraak van het college van wederzijds profijt: t.a.v. de ontwikkelingen in M4H. Belangrijke onderwerpen over kernkwaliteiten, urgente thema’s, verschillen tussen buurten en toekomstperspectieven zijn verzameld en vertaald in concrete projecten met trekkers en samenwerkingspartners. Het is een voorbeeld van niet klagen, maar samen dingen doen. Werken aan een gezamenlijke stip aan de horizon met ondersteuning van ondernemers en professionals. Dat kunnen we niet alleen, maar daar hebben we uw bestuurlijke steun in kennis, geld, mankracht en enthousiasme voor nodig. We hebben ons nieuwe wijkverhaal Mathenesse aan de Maas aangevuld met beelden van de fotograaf Laisa Maria met de opdracht de trekkers uit de wijk en hun omgeving in beeld te brengen. In samenwerking met de architect Michiel Versteegh zijn diverse schetskaarten van het gebied gemaakt, die in een blik laten zien hoe de stand van zaken is qua ligging, ov, verkeerswegen en type woningen. Dit samenhangend pakket van projecten en maatregelen geeft een mooi beeld wat er nodig is in de ogen van mensen die er leven, wonen en werken. In de bijlage een overzicht met de lijst van afkortingen. Namens alle betrokken partijen bij Mathenesse aan de Maas, bieden wij u het Verbeterplan aan. Het wijkcomité van Mathenesse 6 | Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 | 7 01 Dilip de Gruijter Bewoner en ondernemer “Mijn kinderen wil ik laten opgroeien in een groene omgeving waar ze naar buiten kunnen om te spelen en het voor de volwassenen een groene oase is waar ze andere bewoners kunnen ontmoeten. Een plek die zo fijn is dat het stimuleert om beter voor de buurt te zorgen” 8 | Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 01 AANLEIDING Tussen Oud en Nieuw Mathenesse ligt een grote barrière: de dijk en een ijzeren hek. Van oudsher, bijna honderd jaar nu, zijn deze wijken gescheiden werelden gebleven. De ene wereld was van havens, schepen, industrie en denderend verkeer afgesloten door sporen, groen ondoordringbaar struikgewas en metalen hekken. En aan de andere kant van de dijk, zes meter lager, de wereld van het wonen aan de uiterste rand van Rotterdam West in de Mathenessepolder. Ver weg van de Coolsingel, verstopt achter het Marconiplein en de drukke verkeersader Tjalklaan. Hooguit in een flits zichtbaar vanuit de metro als stenige klomp. Urgentie Een vergeten wijk waar de bewoners nooit hard op de trom hebben geslagen, maar een wijk die steeds verder door de hoeven zakt. Nu maatschappelijke voorzieningen als het Huis van de Wijk moet verhuizen, gemeentelijk vastgoed dreigt te worden verkocht begint het besef te komen dat er nu iets moet gebeuren. Ook het opkopen van panden door investeerders om de portiek- etagewoningen en beneden-bovenwoningen in de Landenbuurt te verkameren is de wijk een doorn in het oog: overlast, verpaupering en snelle doorstroming is het gevolg. Het algemeen voelen van bewoners en ondernemers op de Franselaan: de wijk zakt nog verder weg. Bewoner Joke Vosbergen: “Wij doen er voor de gemeente niet toe. Ze denken dat we bij Schiedam horen!” Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 | 9 Missie Het maatschappelijk initiatief Mathenesse aan de Maas1 wil het tij keren en gebruik maken van de (investering)kracht van de gebiedsontwikkeling aan de andere kant van de dijk. Ze ziet het als een kans om een wijk te maken waar oud en nieuw samenkomen. Door vroeg in de ontwikkeling van de twee werelden te investeren is het mogelijk om vanaf het allereerste begin de verbinding te maken en ontmoeting, betrokkenheid en binding op een natuurlijke wijze te laten groeien en te versterken. Met als doel dat het oude- en nieuwe stadsdeel Mathenesse aan de Maas onlosmakelijk met elkaar te verbinden. Het concept dat van Oud- en Nieuw Mathenesse een nieuwe wijk maakt, is gebaseerd op wederzijds profijt. Het kernidee van de transformatie van Nieuw Mathenesse is dat deze is verbonden met het toekomstperspectief voor Oud Mathenesse en andersom dat de verandering in Nieuwe Mathenesse voordeel zal hebben bij de aanwezige maatschappelijke infrastructuur van Oud Mathenesse. Schuifruimte2 De gebiedsontwikkeling biedt voor Oud Mathenesse diverse kansen. Zo kan in Oud Mathenesse schuifruimte ontstaan waardoor op vrij gekomen plekken in de wijk nieuwe initiatieven kunnen groeien, maar ook dat bewoners het perspectief krijgen om naar de andere kant van de dijk te kunnen verhuizen. Omgekeerd is het van belang dat de nieuwe bewoners van Nieuw Mathenesse een reden hebben om regelmatig in Oud Mathenesse te willen zijn vanwege maatschappelijke- en winkelvoorzieningen en bijvoorbeeld aantrekkelijke wandelroutes. 1 Mathenesse aan de Maas is de naam van het proces van de gebiedsontwikkeling die Oud en Nieuw Mathenesse verbindt en tot één wijk maakt 2 Ruimte maken zowel fysiek als mentaal in de wijk en over de dijk heen 10 | Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 Bezoek college als kantelmoment Het afgelopen jaar is veel gebeurd. Het bezoek van het college in februari 2019 was een keerpunt. De bewoners van Oud Mathenesse en het Witte Dorp gaven aan dat ze zich door de gemeente ‘vergeten’ voelden en in de steek gelaten. En aantal bewoners en ondernemers merkten op dat het gevaar dreigt dat alleen Nieuw Mathenesse profiteert van de gebiedsontwikkeling en Oud Mathenesse verder wegzakt. Het perspectief dat er twee wijken ontstaan op verschillende snelheden waarbij een van de twee wijken steeds meer onderuit gaat was een nieuw geluid dat voor beginnende bewustwording zorgt. Het idee van één verbonden wijk onder de noemer Mathenesse aan de Maas lijkt een alternatief met perspectief. Het bezoek van de wethouder Wijken en Economie, Barbara Kathmann in de zomer van 2019 en de uitspraak ook op zoek te willen gaan naar een positief toekomstperspectief voor de bewoners van Oud Mathenesse en het Witte Dorp werkt stimulerend. Het initiatief Mathenesse aan de Maas (MaMa) neemt de uitdaging aan en zet vol in op het werken aan de verbinding Mathenesse aan de Maas. Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 | 11 02 Laisa Maria Bewoner en initiatiefnemer van het Verhaallokaal “Kansen creëren voor kansarme mensen in zwakke wijken is de belangrijkste opgave. Met aandacht voor een update van maatschappelijke voorzieningen in de buurt, die aansluiten bij hun behoeften. Mijn talenten wil ik delen en kansen circulair maken voor mensen die minder toegang hebben tot kennis, cultuur en netwerken.” 12 | Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 02 BEELD VAN DE WIJK Oud Mathenesse / Witte Dorp De wijk staat onder drukhttps://wijkprofiel.rotterdam.nl/nl/2018/rotterdam/charlois en zakt verder weg in de beleving van bewoners en ondernemers in Oud Mathnesse en het Witte Dorp. Dit beeld wordt ondersteund door de cijfers van het wijkprofiel Mathenesse2020 van 2020. De belangrijkste aandachtspunten op een rijtje. Voor een betere vergelijking de wijkprofielen 2020 en 2016 naast elkaar. Wijkprofiel Het Wijkprofiel (2020) laat zien dat de wijk laag scoort op vastgoed, overlast, binding en capaciteit. Oud Mathenesse / Witte Dorp https://wijkprofiel.rotterdam.nl/nl/2018/rotterdam/charlois 2020 2016 2020 2016 2016 Wijkprofiel 2020 Verbeterplan Mathenesse aan de Maas 2020 | 13 Ligging van Mathenesse binnen de snelwegen van Rotterdam Vastgoed Het vastgoed in Oud Mathenesse is kwetsbaar: er is veel particulier bezit met vierlaags portiekwoningen zonder lift en vaak met niet-functionerende VvE met achterstallig onderhoud.