Na tropie przygody Mój Gostynińsko- Włocławski Park Krajobrazowy

Trzy kroki do bycia ekspertem

Mapa - vademecum przewodnika!

Poznajmy się z Gostynińsko-Włocławskim Parkiem Krajobrazowym

Natura zostawia ślady

Ekologa do mądrości droga

„Edukacja społeczności zamieszkujących obszary chronione województwa kujawsko-pomorskiego: Lubię tu być... na zielonym!” 01 Poznajmy się

Młody odkrywco, właśnie udajesz się na niezwykłą

Obszary wędrówkę, która odsłoni przed Tobą sekrety NATURA 2000 Tuchola Gostynińsko­‑Włocławskiego Parku Krajobrazowego. BRODNICKI Br PARK KRAJOBRAZOWY da Grudziądz Kiedy już to miejsce odkryje przed Tobą swoje

tajemnice, możesz zorganizować wycieczkę Brodnica

Drwęca dla swoich najbliższych i wtedy w roli Bydgoszcz prawdziwego eksperta zabłysnąć zdobytą Toruń

wiedzą. Bogactwo przyrodniczych skarbów Parku W isła Inowrocław stanowi nie lada wyzwanie dla każdego łowcy Włocławek przygód! Ponad połowę powierzchni zajmują lasy, w których dominują bory sosnowe i mieszane. Park to prawdziwa ostoja ptaków. Szczególnym rajem dla ornitologów jest największe w Parku Jezioro Rakutowskie. Wnikliwy obserwator ma szansę

dostrzec nad nim między innymi czaplę białą, gęgawę i błotniaka stawowego. Jeśli odwiedzisz Park późnym latem „weźmiesz udział” w sejmiku żurawi, niezwykłym zgromadzeniu nawet kilku tysięcy ptaków planujących wspólną długą podróż do cieplejszych krajów. Jest to wyjątkowa okazja, aby zobaczyć te wspaniałe, zwykle płochliwe ptaki, na co dzień kryjące się na bagnach i trzęsawiskach.

Park jest również domem dla wielu ssaków, spotkać tu można: bobry, łosie, jelenie, a nawet kociego drapieżnika – rysia! Na szczególną uwagę zasługuje również jezioro Gościąż, które za sprawą osadów dennych (najstarszych nawet sprzed 12 tysięcy lat) jest fenomenem w skali światowej! W Parku na miłośników zabytków czekają piękne zespoły pałacowo-parkowe, liczne kościoły, historyczne domy, stare młyny oraz przydrożne kapliczki i cmentarze.

symbole rycyk (w logotypie GWPK)

powierzchnia 38 950 ha

rośliny około 1000 gatunków

ptaki około 200 gatunków, w tym około 135 lęgowych

sarny, bobry, rysie, łosie, jelenie, wilki, 11 gatunków nietoperzy oraz drobne ssaki ssaki owadożerne

ryby około 30 gatunków faunistyczny Jezioro Rakutowskie, leśne (Kresy, Korzeń, Komory, Lucień, Lubaty, Łąck, rezerwat Jastrząbek, Olszyny Rakutowskie, Jazy, Wójtowski Grąd), geomorfologiczny Gościąż, krajobrazowo-leśny Dąbrowa Łącka, wodny Jezioro Drzezno Trzy kroki do bycia ekspertem 02 Jezioro Rakutowskie Jezioro 5 okolicznymi z okolicznymi Jezioro podmokłymi terenami 414,07 ma powierzchnię ha, a jego maksymalna wynosi 2,8 m. głębokość Zbiornik z przybrzeżnymi na terenie jest łąkami utworzonego rezerwatu, ochrony w celu głównie charakterystycznych oraz roślinnych zbiorowisk wielu miejsc bytowania ptaków. rzadkich gatunków znajduje się Nad jeziorem Wytęż wieża obserwacyjna. widzisz i policz ile wzrok ptaków? gatunków ­ Zespół pałacowo parkowy w Łącku ‑ parkowy 4 Pałac wybudowany wybudowany Pałac park otacza w 1873 roku, z przepięknym, ponad starodrzewem. 150-letnim Budynek przed II wojną był letnią światową marszałka rezydencją Rydza-Śmigłego. Edwarda jeziora drugiej stronie Po znajduje się kaplica i Pawła. Piotra świętych filmów Do jakich znanych przy niej realizowano zdjęcia? Górze Piekielnej i schron bojowy na bojowy i schron 3 Wieża przeciwpożarowa Wieża przeciwpożarowa Na szczycie wzniesienia Na szczycie Piekielna znajduje Góra się przeciwpożarowa Lasów wieża obserwacyjna W pobliżu Państwowych. wieży znajduje się system umocnień z drugiej wojny składający światowej, się z kilku schronów typu Ringstand bojowych 58c, popularnie zwanych Tobrukami. Gdy będziesz na górze jeziora, możesz zobaczyć i Wójtowskie. policzenie zadanie to Twoje „Tobruków”. Duninowie ­ Zespół pałacowo parkowy w Nowym w Nowym ‑ parkowy 2 Kompleks jest dziełem dziełem jest Kompleks Ike- baronów rodziny W skład Duninowskich. pałac zespołu wchodzi pałacyk oraz z 1876 roku z XIX wieku myśliwski zameczek i neogotycki Budynki otacza z 1846 roku. starymi park z wieloma których wśród drzewami, pomniki przyrody, są cenne jak świerk sitkajski takie i platany. Czy znasz cechy charakterystyczne neogotyckiego? stylu symbole rycyk (w logotypie GWPK) powierzchnia 38 950 ha rośliny około 1000 gatunków

ptaki około 200 gatunków, w tym około 135 lęgowych przyrody Pomniki 1 sarny, bobry, rysie, łosie, jelenie, wilki, 11 gatunków nietoperzy oraz drobne ssaki wiele jest W Parku przyrody, pomników najczęściej stare a to (222 drzewa i okazałe w tym 4 aleje). obiekty, pomnikowych Najwięcej w lasach rośnie drzew i przy zabudowaniach Zabytkowe gospodarskich. są zlokalizowane aleje dróg wzdłuż publicznych podworskich. i w parkach przyrody pomników Ile w Parku? zauważyłeś ssaki owadożerne ryby około 30 gatunków

faunistyczny Jezioro Rakutowskie, leśne (Kresy, Korzeń, Komory, Lucień, Lubaty, Łąck, i zabytki przyroda przyroda zapamiętaj! Zapraszamy Cię do wspólnej zabawy, po której zapewniamy, że staniesz się prawdziwym ekspertem w tematyce Gostynińsko-Włocławskiego Gostynińsko-Włocławskiego w tematyce ekspertem się prawdziwym że staniesz zapewniamy, po której zabawy, Cię do wspólnej Zapraszamy ciekawostki / odwiedzić 2) zapamiętać 1) musisz zobaczyć i zabytki, które przyrodnicze atrakcje przedstawiamy Poniżej Krajobrazowego. Parku J ekspertem że zostaniesz – zapewniamy, 3 kroki Jeśli przejdziesz te na zadane pytanie. 3) odpowiedzieć na ich temat rezerwat Jastrząbek, Olszyny Rakutowskie, Jazy, Wójtowski Grąd), geomorfologiczny Gościąż, zadanie dla Ciebie krajobrazowo-leśny Dąbrowa Łącka, wodny Jezioro Drzezno 03 Mapa – vademecum przewodnika

Kamienica Brudzeń Mł. Sikórz- J Rembielin -Pieńki Lenie Wlk. e 562 62 Modzerowo z Główina Gorzechowo 540 Kamionki Wistka i Rez. Sikórz Sikórz Królewska 562 o DOBRZYŃ n. WISŁĄ Więcławice Żerniki 1 r Robertowo Kowalewko Józefowo o W ł o Myśliborzyce Srebrna Ładne c ł a Park WŁOCŁAWEK Kosinowo Siecień Stara 62 w Rokicie Biała 555 ierzb W i Dąb- Skoki- s c a -Mł. -Duże k Uniejewo Lasotki Kobierniki Gostynińsko- Smólnik i Biała Parcela Pińczata J. Dąb- e Ulaszewo Wyszyna Wikaryjskie Skoki- Nw. Murzynowo -Polski -Mł. Wieś Widoń Jazy Rez. Gościąż Mańkowo PŁOCK Nw. Warząchewka- Karolewo Biała -Polska Telążna- Wójtowskie Telążna- -Leśna J. Gościąż -Str. 2 Rez. Brwilno Maszewo Rez. Wójtowski Kamion Nowy 562 Grąd Duże Warząchewka- Telążna- Duninów Brwilmo Grn. -Królewska 3 ie wsko-p orsk 559 Rez. Jazy j. kuja om Grodziska Str. Ra 1 o Duninów k w ut Maszewo ów 1 azowieckie Wola 564 ka woj. m Brzezinna Trzcianno Brwileńska 562 Góra Gołaszewo- E75 -Włocławski Brwilno -Piaski Kukawy Jeżewo Studzianka Brwilno Dln. Środoń Dębniaki Mościska -Gołaszewskie Rez. Kresy 62 Popłacin Grodztwo Park Soczewka Krzewent Przydatki- J.Rakutowskie Goreń Lipianki Duninów Duży Krajobrazowy Wola Skala 1:145 000 Dzierzązna -Wolskie 1 0,5 0 1 2 3 km Rez. Jezioro 5 Rakutowskie Nakonowska Goreń Nw. 573 Czerniewiczki Krzywy Kołek Rez. Olszyny Rez. Lubaty dotyczy działu Rakutowskie Klusek Biały Skrwa Jeziorko Bogusławice Skrzynki Lubaty 1 „3 kroki do eksperta” Rez. Lucień Ruda Świątkowice Czerniewice Rez. Jastrząbek Kościół Aleksandrynów Białe Antoninów Dziardonice Leonowo Czarne J.Lucieńskie Wilkowiczki -Duży Kłótno Sędeń- GrabkowoInny zabytek 1 Więsławice Okna J. Białe Rez. Łąck Baruchowo Miałkówek Rez. Trajbudki Komory -Mł. Grabina Kępka KOWAL Gorzewo Rez. Drzezno Pałac Zawada- Lucień Szczutkowo Szlachecka Dobrzelewice -Piaski Kazimierzów 60 Strzały 265 Nw. Huta Marianów Rez. Lucieński Dąbrowa Muzeum Patrówek Elizin Łącka Boża Wola Nw. Wiktorowo Grodno Helenów Łąck Marianka Rumunki Bielawy Ludwików 4 WiatrakUnisławice A1 Kurowo-Kol. Nw. Zawada Emilianów Zakrzewo Choinek Budy Str. J. Łąckie Lutoborz Krzywie 60 Górki B Duże Bunkier, fort Nagodów Bierzewice Rogożewek Stefanów Kłóbka E75 Szewo Babia GóraStr. Kurowo Granica parku Wola Łącka Głaz Ścieżka dydaktyczna Dąbrówka Punkt widokowy krajobrazowego - pomnik przyrody Bilno Wrząca 265 Legarda Podlasie Błędowo JózefkówSzlak pieszy Bolesławów Solec 62 Kościuszków Rez. Korzeń 577

-Parcele Szlak rowerowy Białotarsk Granica rezerwatu a

Młyna wodny Drzewo - pomnik przyrody Gulewo Budy k k Zdwórz Podgórze Zwoleń Władysławów n Modlibórz Dziankówek Szlak konny Baby - Kozickie e

i Krzewie Piotrów -Grn. Korzeń- b Beszyn -Dln. Gaśno -Królewski Kąpieliskou Rzeżewo- Leśniczówka Szlak kajakowy GOSTYNIN Antoninów L www.europilot.com.pl Rez. Dybanka Korzeń- Wąwał Rębów Rybne Jaworek Bielawy -Rządowy Gagowy Durlaty Dziankowo Kozice Strzałki -Morzyce Bagna Zieleniec Mapa – vademecum przewodnika 03

Kamienica Brudzeń Mł. Sikórz- J Rembielin -Pieńki Lenie Wlk. e 562 62 Modzerowo z Główina Gorzechowo 540 Kamionki Wistka i Rez. Sikórz Sikórz Królewska 562 o DOBRZYŃ n. WISŁĄ Więcławice Żerniki 1 r Robertowo Kowalewko Józefowo o W ł o Myśliborzyce Srebrna Ładne c ł a Park WŁOCŁAWEK Kosinowo Siecień Stara 62 w Rokicie Biała 555 ierzb Dobiegniewo W i Dąb- Skoki- s c a Mursk -Mł. -Duże k Uniejewo Lasotki Kobierniki Gostynińsko- Smólnik i Biała Parcela Pińczata J. Dąb- e Ulaszewo Wyszyna Wikaryjskie Adaminowo Skoki- Nw. Murzynowo -Polski -Mł. Wieś Widoń Przerytka Jazy Rez. Gościąż Mańkowo PŁOCK Nw. Warząchewka- Karolewo Biała -Polska Telążna- Wójtowskie Telążna- -Leśna J. Gościąż -Str. 2 Rez. Brwilno Maszewo Rez. Wójtowski Kamion Nowy 562 Grąd Duże Warząchewka- Telążna- Duninów Brwilmo Grn. -Królewska 3 ie wsko-p orsk 559 Rez. Jazy j. kuja om Grodziska Str. Ra 1 o Duninów k w ut Maszewo ów 1 azowieckie Wola 564 ka woj. m Brzezinna Trzcianno Brwileńska 562 Góra Gołaszewo- E75 -Włocławski Brwilno -Piaski Kukawy Jeżewo Studzianka Brwilno Dln. Środoń Dębniaki Mościska -Gołaszewskie Rez. Kresy 62 KOWAL Popłacin Grodztwo Park Soczewka Krzewent Przydatki- J.Rakutowskie Goreń Lipianki Duninów Duży Krajobrazowy Wola Skala 1:145 000 Dzierzązna -Wolskie 1 0,5 0 1 2 3 km Rez. Jezioro 5 Rakutowskie Nakonowska Rakutowo Goreń Nw. 573 Czerniewiczki Krzywy Kołek Rez. Olszyny Rez. Lubaty dotyczy działu Rakutowskie Klusek Biały Skrwa Jeziorko Bogusławice Skrzynki Lubaty 1 „3 kroki do eksperta” Rez. Lucień Ruda Świątkowice Czerniewice Rez. Jastrząbek Kościół Aleksandrynów Białe Antoninów Dziardonice Leonowo Czarne J.Lucieńskie Wilkowiczki -Duży Kłótno Sędeń- GrabkowoInny zabytek 1 Więsławice Okna J. Białe Rez. Łąck Baruchowo Miałkówek Rez. Trajbudki Komory -Mł. Grabina Kępka KOWAL Gorzewo Rez. Drzezno Pałac Zawada- Lucień Szczutkowo Szlachecka Dobrzelewice -Piaski Kazimierzów 60 Strzały 265 Nw. Huta Marianów Rez. Lucieński Dąbrowa Muzeum Patrówek Elizin Łącka Boża Wola Nw. Wiktorowo Grodno Helenów Łąck Marianka Rumunki Bielawy Ludwików 4 WiatrakUnisławice A1 Kurowo-Kol. Nw. Zawada Emilianów Zakrzewo Choinek Budy Str. J. Łąckie Lutoborz Krzywie 60 Górki B Duże Bunkier, fort Nagodów Bierzewice Rogożewek Stefanów Kłóbka E75 Szewo Babia GóraStr. Kurowo Granica parku Wola Łącka Głaz Ścieżka dydaktyczna Dąbrówka Punkt widokowy krajobrazowego - pomnik przyrody Bilno Wrząca 265 Legarda Podlasie Błędowo JózefkówSzlak pieszy Bolesławów Solec 62 Kościuszków Rez. Korzeń 577

-Parcele Szlak rowerowy Białotarsk Granica rezerwatu a

Młyna wodny Drzewo - pomnik przyrody Gulewo Budy k k Zdwórz Podgórze Zwoleń Władysławów n Modlibórz Dziankówek Szlak konny Baby - Kozickie e i Krzewie Piotrów -Grn. Korzeń- b Beszyn -Dln. Gaśno -Królewski Kąpieliskou Rzeżewo- Leśniczówka Szlak kajakowy GOSTYNIN Antoninów L www.europilot.com.pl Rez. Dybanka Korzeń- Wąwał Rębów Rybne Jaworek Bielawy -Rządowy Gagowy Durlaty Dziankowo Kozice Strzałki -Morzyce Bagna Zieleniec 04 Natura zostawia ślady

Natura zostawia ślady – spróbuj odnaleźć je w Parku (najłatwiej szukać tropów zimą).

bóbr jeleń sarna łoś zając ryś gatunek trop zwierzęcia trop

Pokoloruj rysia według wzoru Ekologa – do mądrości droga 05

Pomóż giermkowi Kazimierza Wielkiego odnaleźć miecz króla!

2

4 Pionowo: 1. miasto, którego nazwa 3 znajduje się w nazwie Parku 5 5 2. najważniejszy owad zapylający 11 3 3. przysmak z Torunia 10 4. łania to jego żona 1 5. jastrzębiowaty, łowi myszy 1 1 i nie tylko 6. dopływ Lubienki, płynie przez Jezioro Rokutowskie 13 2 Poziomo: 1. turystyczne jezioro koło Gorenia Dużego

4 12

1 2 3 4 5 10 11 12 13 Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Plac Teatralny 2 87-100 Toruń www.kujawsko-pomorskie.pl kontakt do parku: Gostynińsko - Włocławski Park Krajobrazowy ul. Zamkowa 11 87-820 Kowal Opracowanie: tel. 54 284 22 26 Euro Pilot Sp. z o.o. www.parki.kujawsko-pomorskie.pl/gwpk ul. Konarskiego 3 01-335 Warszawa fotografie: tel. 22 664 37 20 Piotr Twardowski www.europilot.com.pl Leszek Urbankiewicz ISBN 978-8009-758-2