Årsrapport 2020 Ryfylke Vassområde
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Årsrapport 2020 Ryfylke vassområde Vedteke av Ryfylke vassområdeutval 07.05.21 www.vannportalen.no/ryfylke Innhald 1 Om vassområde ........................................................................................................................................ 3 1.1 «Nye» Ryfylke vassområde (geografi) ............................................................................................ 3 1.2 Nye vassførekomstar i 2020 ........................................................................................................... 3 1.3 Tilstandstatus.................................................................................................................................. 4 1.4 Samansetning av Ryfylke vassområdeutval .................................................................................... 4 1.5 Samansetning av arbeidsgruppa i Ryfylke vassområde .................................................................. 5 1.6 Sekretariat, vassområdekoordinator .............................................................................................. 5 1.7 Oppfølging av vassforskrifta og regional plan (formål) .................................................................. 6 1.8 Mandat ........................................................................................................................................... 6 2 Korleis har vassområde jobba i 2020........................................................................................................ 6 2.1 Status for aktivitetsmål ................................................................................................................... 6 2.2 Auka kunnskapsgrunnlag ................................................................................................................ 8 2.3 Tiltaksgjennomføring .................................................................................................................... 11 2.4 Vasskraft og vilkårsrevisjon .......................................................................................................... 12 2.5 Møteverksemd og representasjon ............................................................................................... 13 3 Økonomi ................................................................................................................................................. 14 3.1 Vassområdekoordinator ............................................................................................................... 14 3.2 Prosjektregneskap ........................................................................................................................ 15 side 2 1 OM VASSOMRÅDE 1.1 «Nye» Ryfylke vassområde (geografi) Rogaland vassregion er delt inn i 4 vassområde: Dalane, Jæren, Haugalandet og Ryfylke. Frå og med 2020 er grensene for Ryfylke vassområde endra grunna kommune- og regionreforma. Kvitsøy er saman med nye Stavanger (inkludert Finnøy og Rennesøy) blitt del av Jæren vassområde. Den del av Sandnes kommune som tidlegare var Forsand kommune, er framleis del av Ryfylke vassområde. Det same gjeld for Røldal/Valldalen som no er del av Ullensvang kommune. Yttergrensa for vassområde følgjer ikkje kommunegrenser, men tek utgangspunkt i nedbørsfelt. Ryfylke vassområde består no av følgjande kommunar der heile eller større delar av arealet ligg innanfor vassområdet: • Gjesdal • Hjelmeland • Sandnes • Sauda • Strand • Suldal • Ullensvang Kommunar der mindre areal ligg innanfor vassområdet: • Bykle • Etne • Sirdal • Vinje Totalt er arealet 5667 km2. 1.2 Nye vassførekomstar i 2020 I Ryfylke er kystvatn, innsjø, elv og grunnvatn delt inn i totalt 982 vassførekomstar (pr 01.03.21). Dette er om lag 300 fleire vassførekomstar enn tidlegare. Bakgrunnen for dette er at NVE og Miljødirektoratet har hatt ein gjennomgang av elve- og innsjøvassførekomstar i heile landet for å optimalisere inndelinga. I Ryfylke blei mange regulerte vassdrag inndelt ytterlegare. I hovudsak vart ei elv delt opp ved inntak og utløp av kraftverk, slik at det som tidlegare var ein vassførekomst no gjerne er tre vassførekomstar. Etter innspel frå vassområde er og det og lagt til vassførekomstar som tidlegare ikkje var registrert. side 3 Endringa gjer at ein får plassert påverknad meir presist. Samstundes gjer endringa at ein for mange vassførekomstar no manglar informasjon i vann-nett. Dette må oppdaterast. Tabellen viser oversikt over vassførekomstar i Ryfylke vassområde 1.3 Tilstandstatus Av vassførekomstane er om lag 33 % vurdert å ikkje ha ein tilfredsstillande økologisk tilstand (vann-nett pr. 01.03.21). Dette er dei viktigaste påverknadskjeldene: Vasskraftregulering Ryfylke er særs viktig som leverandør av vasskraft. Kraftutbygging endrar tilstanden til naturen i og rundt vassdraga fordi dei fysiske og kjemiske forholda blir endra. Dette påverkar plante- og dyrelivet, både direkte og indirekte. Det er viktig at ein saman med konsesjonær finn gode tiltak som kan betre dei økologiske forholda. I samband med revisjon av konsesjonsvilkår er det viktig å løfte fram eit godt vassmiljø. Sur nedbør I indre og høgare strøk er påverknadene av sur nedbør ennå merkbar, men i betring. Ein må framleis kalke enkelte vassdrag. Avrenning frå landbruk Der det er landbruk er vatnet ofte påverka av næringsstofftilførsel. Dette kan gi dårlegare levevilkår for artar som bor i og nær elvene, og det går utover vår oppleving av vassdraga. Fleire tiltak kan gjennomførast for å redusere næringsbelastning. I Rogaland har forvaltninga gode erfaringar med fokus på frivillige tiltak i landbruket, motivasjon og informasjonsarbeid. Anna Andre påverknadar som treng merksemd og tiltak er øydelegging av habitat, avløp, industriutslepp, akvakultur (lakselus, rømming), spreiing av framande skadelege artar, marin forsøpling. 1.4 Samansetning av Ryfylke vassområdeutval Vassområdeutvalet utgjer styringsgruppa og har det overordna ansvaret for å leie og koordinere arbeidet, syte for nødvendig politisk avklaring og fastsette dei årlege rammene for aktivitetane. Noverande utval blei konstituert i 2020. Leiar er Petter Korneliussen. Oversikt Ryfylke vassområdeutval 2020-2023: Representant Vara Gjesdal kommune Trygve Ravndal Hanne Tove Hildal side 4 Hjelmeland kommune Silje Sværen (nestleiar) Morten Hetland Sandnes kommune Inger Lise Erga Jan Refsnes Sauda kommune Kristian Landro Asbjørn Birkeland Strand kommune Petter Korneliussen (leiar) Kalle Stokka Suldal kommune Magne Langeland Iren Klungtveit Slagstad Ullensvang kommune Dag Sverre Ekkje Lars O. Seim Rogaland fylkeskommune Kristoffer Amdal Ragnvald Nilsen Fylkesmannen i Rogaland Ørjan Simonsen Andre regionale sektormyndigheiter deltar etter behov 1.5 Samansetning av arbeidsgruppa i Ryfylke vassområde Denne gruppa består av administrative personar frå kvar av kommunane i vassområdet. Fleire av kommunane har berre mindre areal/utfordringar i vassområde og stiller på møte ved behov. Arbeidsgruppa utarbeider framlegg til tiltak og arbeidsoppgåver som skal gjennomførast på vassområdenivå. Viktig er og å skaffe faglege informasjon. Oversikt over medlemmer i arbeidsgruppa i 2020: Bykle kommune Sigrid Bjørgum Gjesdal kommune Gudrun Kristensen Hjelmeland kommune Torborg Kleppa Sandnes kommune Monica Nedrebø Nesse Sauda kommune Øyvind Ljung Strand kommune Trond Leirflåt Suldal kommune Ole Martin Dahle (Torill Telstad frå 1.aug.) Ullensvang kommune Torstein Backer-Owe Vinje kommune Anne Sofie Strømme Fylkesmannen i Rogaland Ørjan Simonsen Fylkesmannen i Rogaland Monica Dahlmo Vassområdekoordinator Jarle Lunde Andre regionale sektormyndigheiter deltar etter behov 1.6 Sekretariat, vassområdekoordinator Jarle Lunde er vassområdekoordinator og driftar vassområdet. Stillinga blei oppretta hausten 2016 som ei prosjektstilling fram til 2020. Frå 2020 er stillinga fast og utvida frå 50% til 60-70%. Koordinator er tilsett av Suldal kommune og har kontorstad på Sand. side 5 1.7 Oppfølging av vassforskrifta og regional plan (formål) I tråd med vassforskrifta skal vassområde arbeide for å «…sikre helhetlig beskyttelse og bærekraftig bruk av vannforekomstene» (§-1). Vidare skal ein sikre at alle vassførekomstar minst skal oppretthalde eller oppnå god økologisk og god kjemisk tilstand. Dette krevje aktiv samordning og målretta prioritering av tiltak og verkemiddel mellom aktuelle sektorar og myndigheiter. «Regional plan for vassforvaltning i vassregion Rogaland 2016 – 2021» blei godkjent av Klima- og miljødepartementet i 2016. Planen med tilhøyrande tiltaksprogram er retningsgivande for arbeidet med å betre vassdraga sin miljøtilstand. Tiltak foreslått i planen skal vere igangsett innan utgangen av 2018, mens måla i tiltaksprogrammet som hovudregel skal være nådd innan 2021. I tråd med regionalplanen har arbeidet i Ryfylke vassområde hatt fokus på å betre kunnskapsgrunnlaget i perioden, men med gradvis større vekt på tiltaksgjennomføring. Det siste kjem tydeleg til uttrykk i 2020. 1.8 Mandat Mandat og arbeidsoppgåver i vassområde blei vedteke i arbeidsutvalet 12.juni -2017 (last ned her). 2 KORLEIS HAR VASSOMRÅDE JOBBA I 2020 2.1 Status for aktivitetsmål I juni 2020 vedtok Vassområdeutvalet «Arbeidsplan for Ryfylke vassområde 2020/21». I denne er det oppført ei rekkje aktivitetsmål. Status er gitt i tabellen nedanfor. Aktivitetsmål i 2020/21 Ansvar Status Auka Fagleg habitatkartlegging av sjøaurebekkar i Hjelmeland, Vasskoordinator Gjennomført kunnskaps- Strand og Sandnes kommunar. grunnlaget Kartfesting av alle sjøaurebekkar, fellesprosjekt for Vasskoordinator Pågåande arbeid Rogaland. Samarbeid