Inhoud Van De Redactie Orthodox Is Het Nieuwe Gewoon Door Marcel Wissenburg 1
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Inhoud Van de Redactie Orthodox is het nieuwe gewoon door Marcel Wissenburg 1 Ander geluid Een gezin verplicht door Laurens Wijmenga 3 De toekomst van Europa I. Frits Bolkestein en Neelie Kroes over de toekomst van Europa door Niek Kok 6 II. Concrete plannen voor Europa door Jan Huitema 20 III. Horen, zien en zwijgen. Separatisme en de Europese Unie door Wilbert Jan Derksen 26 Over de grens Macron: een man met een progressieve missie door Marcel Breet 36 Ondertussen op het Binnenhof Verantwoordelijkheid nemen door Dilan Yesilgöz 46 Sociale Zekerheid Maak Nederland weer pensioengidsland door Stijn Schijndel en Mieke Westing 49 Wortels en waarden I. Herinneringen aan ‘oom Ben’ door Karin Telders 57 II. 'Nooit geschokte standvastigheid' | Benjamin Marius Telders (1903-1945) door Fleur de Beaufort 62 III. Stuuf Wiardi Beckman (1904 - 1945) | Sociaaldemocraat en verzetsman door Frans Becker 71 Veiligheid Cyber(on)veiligheid: het driekoppige monster dat de natie bedreigt door Silvio Erkens 81 Boekrecensie I. De geschiedenis van het liberalisme van Dirk Verhofstadt door Daan de Neef 90 II. De nieuwe politiek van Europa van Luuk van Middelaar door Niek Kok 93 Colofon en TeldersCommunity.nl 98 LIBERALE REFLECTIES | Eindejaarsspecial 2017 104 Van de Redactie Orthodox is het nieuwe gewoon door Marcel Wissenburg enkele grote maatschappelijke problemen. In de Regeringsverklaring van 1 november Onze parlementaire geschiedenis leert dat 2017 beschreef Mark Rutte zijn derde kabi- de bereidheid tot overleg en het sluiten van net als ‘een heel gewoon Nederlands kabinet’. compromissen ons land steeds veel goeds Het is zeker geen minderheidskabinet zoals brengt. Het regeerakkoord sluit daar naad- Rutte-I, noch een quasi-meerderheidskabinet loos bij aan’. zoals Rutte-II. Het is (voorlopig – de Eerste Kamerverkiezingen zijn minder dan ander- Afgezien dat het Kabinet-Cort van der half jaar weg) een echt meerderheidskabinet, Linden een allesbehalve gewoon kabinet was zoals de meeste Nederlandse kabinetten. – de verwijzing naar 100 jaar pais en vree Heel gewoon, inderdaad. tussen liberalen en confessionelen suggereert dat dit gewone kabinet weer gewoon op com- Ook Rutte beschreef het in het regeerak- promissen is gebaseerd die gewoon tolerabel koord als een gewoon kabinet omdat het zijn en gewoon de pijn eerlijk verdelen. Als past in ‘een lange traditie van samenwerking dat zo is, dan is orthodox het nieuwe ge- tussen partijen met een heel verschillende woon. signatuur. Een traditie die precies honderd jaar geleden werd gemarkeerd met de Paci- Zeker: alle partijen hebben iets ingeleverd ficatie van 1917, waarin liberalen en confes- waar de anderen wel bij varen. De VVD sionelen elkaar vonden in de oplossing van leverde weer een stukje hypotheeksubsidie in, maar electorale overwegingen daargelaten LIBERALE REFLECTIES || Eindejaarsspecial Eindejaarsspecial 2017 2017 1 houden VVD-ers toch vooral jeuk over aan Er zullen nog heel wat proefschriften worden subsidies. D66 heeft het raadgevend referen- besteed aan de vraag hoe orthodox het nieu- Ander geluid dum opgegeven, maar een deel van D66 wil we gewoon kan worden. Sommige verkla- sowieso een ander type referendum en een ringen kunnen we al op voorhand uitsluiten. ander deel heeft zijn lesje inmiddels geleerd Aan de complottheorieën van Baudet c.s. – directe democratie en populisme zijn dikke over het almachtig partijkartel hebben we maatjes. niets: die kunnen specifieke coalities en de specifieke uitkomsten van onderhandelingen In ten minste één opzicht is dit kabinet niet verklaren. Precies hetzelfde geldt voor desondanks opmerkelijk: na een eeuw Wilders’ ‘Haagse elite’. Ook de ‘zucht naar liberalisering van de zogeheten ethische het pluche’ biedt onvoldoende verklaring. kwesties wordt pas op de plaats gemaakt, zo Immers, één zijde heeft haar kroonjuwelen niet een stap terug gezet richting orthodoxie. niet, en de ander wel, opgegeven, Maar hier De embryowet gaat de ijskast in, en eindigt ligt misschien wel een begin van een verkla- mogelijk op sterk water (tot groot nadeel ring: de wil bij sommige partijen om (weer) Een gezin verplicht van de Nederlandse medische wetenschap verantwoordelijkheid te dragen en het land en, uiteindelijk, van duizenden patiënten), bestuurbaar te houden, en de noodzaak de Zondagswet wordt alsnog niet ingetrok- daartoe samen te werken met een partij die door Laurens Wijmenga vrouw en kinderen roept associaties op met ken, het Wilhelmus moet op school worden lang voor die verantwoordelijkheid vluchtte, In de aanloop naar de Tweede Kamer- betutteling, spruitjeslucht en ouderwetse besproken ‘in context’ (dus met vier eeuwen maakte de liberalen mogelijk chantabel. verkiezingen werden door christelijke partij- opvattingen over de rol van vrouwen en een achterhaalde godsdiensttwisten; de vraag is en grote woorden gesproken over het gezin. achtergestelde positie van homoseksuelen. of we überhaupt willen dat kinderen dit soort Een ander deel van de verklaring zal zeker ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers noemde Dat veel wetten nog zijn gebaseerd op deze twisten nog begrijpen), de overheid gaat zich moeten komen uit de speltheorie. Formeren Mark Rutte ‘de vijand van het gezin’. Volgens gezinsvariant is veel liberalen een doorn in weer meer met (v)echtscheidingen bemoei- is een spel; de spelregels bepalen de uitkomst. de ChristenUnie-lijsttrekker was hij er per- het oog. en, naar de herijking van het familierecht In sommige formaties worden lijstjes opge- soonlijk verantwoordelijk voor dat gezin- (waarmee ons ooit zo liberale gidsland in- steld met gedeelde wensen, in andere zijn het nen met één kostwinner inmiddels zes keer Wie even voorbij de waan van de dag kijkt, middels een decennium achterloopt op ont- lijstjes met tegen veto’s beschermde plannen, zoveel belasting betalen als tweeverdieners. constateert wel dat dit niet altijd zo is ge- wikkelingen elders) komt alleen onderzoek in weer andere mag de ene partij juist de CDA-leider Buma plaatste in de campagne weest. Lang beschouwden liberalen, net als zonder belofte daar ook iets mee te doen, de favorieten van de ander afschieten. Augustus het gezin tegenover het doorgeslagen indivi- de confessionelen en socialisten, het gezin maatschappelijke dienstplicht is nog net geen offerde zijn steunpilaar Cicero aan Marcus dualisme in Nederland. ‘Family values’ staan als hoeksteen van de samenleving. Tot 1981 wettelijke plicht geworden maar wel een mo- Antonius in een poging de burgeroorlog te hierdoor volgens Buma onder druk en dat verwees de grondslag van de VVD naar het rele plicht die (het enig katholieke element in beëindigen, de lieve vrede leek het waard. leidt tot allerlei narigheid. gezin als ‘de natuurlijke en fundamentele een orthodox repertoire) een aflaat oplevert. groepseenheid van de maatschappij’. Toen Niet in het regeerakkoord maar wel al door- Prof.dr. M.L.J. Wissenburg is hoofdredacteur Voor partijen met christelijke wortels is het de emancipatiebeweging voor vrouwen en gedreven terwijl de regeringsverklaring nog van Liberale Reflecties en hoogleraar Politie- gezin steevast een campagne speerpunt. homoseksuelen maatschappelijk momen- voorgelezen werd: ook de abortuspil komt ke Theorie aan de Radboud Universiteit te Bij liberalen ligt dat wat anders: met name tum kreeg bekoelde echter de liberale liefde toch niet bij de huisarts. Nijmegen. het traditionele gezin van getrouwde man, voor het gezin. Al te expliciete verwijzingen LIBERALE REFLECTIES | Eindejaarsspecial 2017 2 LIBERALE REFLECTIES | Eindejaarsspecial 2017 3 verdwenen stilletjes uit de grondslag. En de verlichtingswaarden vrijheid en gelijkheid Het is daarom goed dat dit kabinet investeert ouderschap. Het kabinet of de Tweede Kamer liefde is sindsdien niet meer opgebloeid. een sterk maatschappelijk middenveld vergt. in sterke gezinnen. Een punt dat de VVD zal zich immers op termijn moeten verhou- Zonder dit middenveld dreigt ofwel een de christelijke partijen heeft gegund in het den tot de voorstellen van de Staatscommis- Toch gebeurde er rond de eeuwwisseling iets tirannieke meerderheid die de vrijheden van ‘wheelen en dealen’ van de formatie. Een sie herijking ouderschap. Hier lijken onze opvallends. Onder beleidsmakers en weten- minderheden beknot, of een overheid die gezamenlijke visie op het gezin ontbreekt wegen verder uit elkaar te lopen. Het maakt schappers maakte het gezin een comeback. alles voor burgers regelt. daarbij: de uitgave van 750 miljoen Euro immers wel verschil of je een gezin ziet als En uit de statistieken bleek dat Nederlanders die hiermee is gemoeid, wordt nergens in gegeven of als vrije associatie van individuen. hardnekkig de voorkeur bleven geven aan In de eerste dreiging herkennen we de het coalitieakkoord gemotiveerd. Van de Maar wie weet kunnen raakvlakken worden het leven in een traditioneel gezin. Er werden recente opkomst van populistische partijen onderhandelaars in de snelkookpan van het gevonden in de door de commissie aange- nieuwe leerstoelen en onderzoeksprogram- die klassieke grondrechten zoals de vrijhe- formatieproces, was het ontwikkelen van dragen kernen van goed ouderschap, waarin ma’s opgestart. Politici van links tot rechts den van godsdienst en van discriminatie een gezamenlijke gezinsvisie ook wel wat christelijke partijen veel herkenbaars terug- flirtten met gezinsvriendelijke maatregelen. ter discussie stellen. Het behoud van deze veel gevraagd. Maar het zou winst zijn als de vinden. Ook een enkele VVD-er maakte avances; zo vrijheden vergt niet alleen wetten, maar ook kabinetspartijen deze visie de komende