Ruimte Voor Ondernemen Van Bedrijventerreinen Naar Bedrijvenparken En Stedelijke Werklocaties
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Ruimte voor Ondernemen Van bedrijventerreinen naar Bedrijvenparken en Stedelijke werklocaties tt maastrichmaastrich Ruimte voor Ondernemen Van bedrijventerreinen naar Bedrijvenparken en Stedelijke werklocaties Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen Ruimte voor Ondernemen | 1 tt maastrichmaastrich Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen Uitwerking van de Economische visie Maastricht 2020 November 2013 2 Ruimte voor Ondernemen | Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen Voorwoord Voor u ligt een nieuwe visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen: Ruimte voor Ondernemen. Bedrijventerreinen zijn van groot belang voor Maastricht, zowel ruimtelijk als economisch en sociaal. Deze bedrijventerreinen zorgen namelijk met een oppervlakte van zeshonderd hectare en ruim zeshonderd vestigingen voor ongeveer elfduizend banen. Al van oudsher neemt de industrie een voorname positie in binnen de Maastrichtse economie. In 1834 gaf onze stad, onder leiding van Petrus Regout, het startsein voor de industriële revolutie. Maastricht groeide uit tot een vooraanstaande industriestad met productie in keramiek, glaswerk en cement. En nog steeds is de industrie springlevend. Enkele grote maakbedrijven zijn de stad trouw zijn gebleven en wordt er op de terreinen op een hoogwaardige wijze gewerkt aan producten en nieuwe toepassingen. De gemeente wil ondernemerschap op de bedrijventerreinen dan ook optimaal faciliteren. Daarbij is inspelen op de behoeften en eisen van de huidige tijd noodzakelijk. De terreinen zijn niet meer, zoals in het verleden, voorbehouden aan de productiegebonden industrie. De markt verandert. Zo is er Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen bijvoorbeeld meer behoefte aan functiemenging, samenwerking en ontmoetingsplekken. Deze en meer marktontwikkelingen en trends heeft Buck Consultants BV eind 2010 in kaart gebracht. Het vormde voor het college van Burgemeester en Wethouders aanleiding om breed in gesprek te gaan met ondernemers en deskundigen over een nieuwe koers voor de bedrijventerreinen. Ruimte voor ondernemen is het resultaat van een uitgebreid participatieproces. Vele partijen zijn geconsulteerd en er werd een speciale raadsconferentie gehouden over industrie. Een woord van dank gaat daarbij uit naar de Samenwerkende Industrieën Maastricht, Midden- en Klein Bedrijf, NV Industriebank LIOF, Centrummanagement, regiogemeenten, de Provincie Limburg en alle andere participanten voor het aanreiken van suggesties en ideeën voor deze visie. Ook dank aan de Ruimte voor Ondernemen | raadscommissieleden die meegebouwd hebben aan dit document. 3 Met deze visie zetten we in op het behoud van bestaand ondernemerschap en bieden we ruimte voor nieuw ondernemerschap. Dit doen we door op alle terreinen vernieuwing mogelijk te maken met bijvoorbeeld productiegebonden detailhandel en ontmoetingsplekken. Maar ook door publieks- aantrekkende functies zoals sportieve recreatie en kunstenaarswerkplaatsen mogelijk te maken op enkele kleinschalige terreinen. Samen met ondernemers blijven we investeren in een kwalitatief en divers aanbod van bedrijventerreinen. Zodoende zijn de bedrijventerreinen met deze visie verdeeld in ‘(industriële) bedrijvenparken’ en ‘stedelijke werklocaties’. Goede bedrijvenparken en stedelijke werklocaties zijn een basisvoorwaarde voor ondernemers om werkgelegenheid te creëren voor de burgers van onze stad en regio. Daarvoor doen we het! John Aarts Wethouder voor Financiën, Economie, Personeel en Organisatie 2 4 Ruimte voor Ondernemen | Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen Inhoudsopgave 1. Inleiding blz. 7 4 1.1 Waarom een nieuwe kijk op bedrijventerreinen? 1.2 Wat gaan we anders doen? 1.3 Een visie, bestemmingsplannen en procedures 1.4 Overzichtskaart met de bedrijventerreinen 2. Beleidskaders blz. 117 2.1 Rijksbeleid 2.2 Provinciaal beleid 2.3 Regionale samenwerking 2.4 Lokaal beleid: gemeente Maastricht 3. Vraag en aanbod in Maastricht blz. 1510 Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen 3.1 Aanbod van terreinen 3.2 Vraag naar terreinen 3.3 Confrontatie aanbod en vraag 4. Kwalitatieve aspecten blz. 1217 4.1 Algemeen beeld van de kwaliteit 4.2 Segmentering en profielen 4.3 Herstructurering 4.4 Ladder voor duurzame verstedelijking Ruimte voor Ondernemen | 4.5 Parkmanagement: Ondernemers aan het woord 5 4.6 Duurzaamheid 5. Een nieuwe koers voor de bedrijventerreinen blz. 2116 5.1 (Industriële) bedrijvenparken en stedelijke werklocaties 5.2 Profielen per bedrijfslocatie 5.3 Overzichtskaart met nieuwe indeling van de terreinen 5.4 Tabel met locaties, grootte, profiel, strategie en bijzonderheden Bijlage 1 blz. 2923 Richtlijnen en definities Bijlage 2 blz. 3731 Bedrijfscontactpunt Maastricht/Zuid-limburg Bijlage 3 blz. 3932 Werkgelegenheid per terrein 3 6 Ruimte voor Ondernemen | Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Waarom een nieuwe kijk op bedrijventerreinen? De stadsvisie, structuurvisie, veranderingen op het gebied van economie en demografie en de laatste trends hebben ertoe geleid dat in februari 2013 een Economische Visie 2020 Made in Maastricht is vastgesteld. In deze economische visie staat innovatief en creatief ondernemerschap centraal. Het gaat uit van ‘het ondernemerschap’, dat Maastricht op een gepaste wijze wil faciliteren. Met deze uitwerking over de bedrijventerreinen wordt dit nader vormgegeven. De noodzaak voor een visie over de bedrijventerreinen heeft een aantal redenen. De voornaamste reden is de sterk veranderende markt voor bedrijventerreinen, zowel landelijk als in Maastricht. De economische structuur en het karakter van activiteiten op de terreinen is in beweging. Er is sprake van een afnemende vraag en er is een vraag naar andere type werklocaties. Bovendien wordt het ‘ontmoeten’ steeds belangrijker. In de industrie wordt verder rekening gehouden met een voort- schrijdende automatisering, minder werkzame personen en meer ‘outsourcing’ van onderdelen. Groei vindt onder meer plaats in het klein ondernemerschap, creativiteit, recreatie, en door middel van kennisintensivering. Met steeds meer aandacht voor duurzaamheid (in het bijzonder energieverbruik Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen en hergebruik), een vraag naar functievermenging, behoefte aan ontmoetingsplekken en de noodzaak tot kennisintensieve samenwerking en innovatie. Daarnaast is rekening gehouden met de initiatieven van de afgelopen jaren. Waarvan enkele soms moeilijk een passende plek konden vinden in de stad (zoals een klimcentrum en een meubelmaker met werkplaats en verkoop van eigen producten in één gebouw). 1.2 Wat gaan we anders doen? Ruimte voor Ondernemen | 7 Maastricht zal terughoudend zijn met het ontwikkelen van nieuwe bedrijfskavels om zo samen met de regio een compleet aanbod voor de markt aan te bieden. Het eerder geplande bedrijventerrein Panneslager (een locatie gelegen in gemeente Eijsden-Margraten) wordt niet meer ontwikkeld en voorlopig worden geen (reguliere) bedrijven gevestigd op het terrein Lanakerveld. Uitgifte van bedrijfskavels vindt in principe gefaseerd plaats en voordat kavels worden uitgegeven, wordt samen met de ondernemers gekeken of vestiging in een bestaand pand mogelijk is. Op alle terreinen is vernieuwing gezocht in het toevoegen van functies zoals ondergeschikte productiegebonden detailhandel, kleinschalige horeca en ontmoetingsplekken. Op enkele terreinen wordt het mogelijk om nog meer functies te vestigen. Denk aan ambachtelijke culturele activiteiten, sportieve recreatie, kringloopcentra, ondernemingen of themaconcepten met een mix aan functies en een bedrijfswoning, mits dit geen nadelige gevolgen heeft voor omliggende bedrijven. Bij het toetsen van bouwplannen meer gaan werken met beeldkwaliteitplannen met een flexibeler karakter. Hierdoor kan samen met initiatiefnemers gesproken worden over de verschillende manieren waarop de (ruimtelijke) kwaliteit bereikt kan worden. Verder kan kantoorruimte bij bedrijven op hetzelfde terrein aan elkaar verhuurd worden en kunnen, onder voorwaarden, miniwindturbines geplaatst worden. 4 Met deze vernieuwingen wordt op de bedrijventerreinen nu onderscheid gemaakt tussen ‘bedrijvenparken’ en ‘stedelijke werklocaties’. Deze nieuwe termen zijn in hoofdstuk vijf nader beschreven. Uitgebreide richtlijnen en definities zijn opgenomen in bijlage 1. Op deze manier wil Maastricht ondernemers helpen en samen werken aan een verbetering van het vestigingsklimaat. Daarbij verschuift de aandacht van ‘kwaliteit en kwantiteit’ naar ‘kwaliteit en duurzaamheid’. Er wordt duidelijk gecommuniceerd met deze visie via de website van de gemeente Maastricht, de nieuwsbrieven, acquisitie en accountmanagement. Met ook een intensieve samenwerking in en met de regio, waarbij vooralsnog eerst gekeken wordt naar de regio Zuid-Limburg en rekening is gehouden met het huidige Provinciale Omgevingsplan. Waarna ook een nadere samenwerking op dit gebied met de Eu-regio volgt als blijkt dat de markt hier behoefte aan heeft. 1.3 Een visie, bestemmingsplannen en procedures Deze visie is een aanvullend beleidsdocument op de huidige vastgestelde bestemmingsplannen waarin staat waarvoor de grond of gebouwen gebruikt mogen worden. Het kan dus voorkomen dat genoemde verruimingen in deze visie deels of nog niet verwerkt zijn in een bestemmingsplan. Visie op de Maastrichtse bedrijventerreinen Bijvoorbeeld het mogen uitoefenen van ‘ondergeschikte productiegebonden detailhandel’ is deels verwerkt in de bestemmingsplannen, maar de ontmoetingsfuncties bijvoorbeeld nog niet. Met behulp van de geldende procedures binnen de Wet Ruimtelijke Ordening kan