Diagnoza Ogólna Stanu Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Diagnoza Diagnoza Ogólna Stanu Rozwoju Sektorowa Obszaru Metropolitalnego

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Diagnoza Ogólna Stanu Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Diagnoza Diagnoza Ogólna Stanu Rozwoju Sektorowa Obszaru Metropolitalnego Opracowanie strategii rozwoju Gdańskiego Obszaru Metropolitalnego do 2030 roku Diagnoza Diagnoza ogólna stanu rozwoju sektorowa obszaru metropolitalnego Tomasz Brodzicki, Krystyna Gawlikowska-Hueckel, Tomasz Komornicki Gdańsk 2014 2 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego Diagnoza Diagnoza ogólna stanu rozwoju sektorowa obszaru metropolitalnego Tomasz Brodzicki, Krystyna Gawlikowska-Hueckel, Tomasz Komornicki Gdańsk 2014 5 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego Spis treści 1. Wprowadzenie 9 2. Kluczowe wnioski 11 2.1 Najważniejsze ustalenia 11 2.2 Kluczowe rekomendacje 21 3. Executive summary 33 3.1 Key finding 33 3.2 Policy recommendations 44 4. Ramy i zasadnicze wyzwania dla rozwoju Obszaru Metropolitalnego 57 4.1 Ramy ogólne i uwarunkowania rozwoju Obszaru Metropolitalnego 57 4.2 Zasadnicze problemy w rozwoju OM – drzewa problemów 60 6 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego 5. Gospodarka i nauka, przedsiębiorczość i innowacyjność, internacjonalizacja OM 67 5.1 Charakterystyka rozwoju gospodarczego OM 67 5.2 Internacjonalizacja OM 79 5.3 Podsumowanie 84 6. Przestrzenne uwarunkowania i problemy rozwoju OM (środowisko, infrastruktura, układ funkcjonalny) 87 6.1 Stan i zagrożenia dla środowiska naturalnego 87 6.2 Bezpieczeństwo energetyczne OM 91 6.3 Pokrycie planistyczne w obrębie OM 93 6.4 Infrastruktura transportowa OM 94 6.5 Układ osadniczo - funkcjonalny 99 7. Uwarunkowania społeczne, demograficzne i rynek pracy 105 7.1 Wprowadzenie 105 7.2 Demograficzno-osadnicze uwarunkowania rozwoju OM i migracje 108 7.3 Rozwój zasobów ludzkich w OM 121 7.4 Włączenie i rozwój kapitału społecznego OM 126 7 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego 8. Instytucjonalne uwarunkowania rozwoju OM 133 8.1 Wprowadzenie 133 8.2 Współpraca JST w ramach OM 137 8.3 Współpraca samorząd - sektor biznesu w ramach OM 142 8.4 Współpraca sektor nauki - biznes 144 8.5 Zarządzanie wieloszczeblowe i partnerstwo terytorialne w praktyce OM 145 8.6 Wyniki badania ankietowego JST z OM 154 8.7 Identyfikacja podstawowych problemów związanych z zarządzaniem w OM 157 8.7.1. Infrastruktura transportowa i transport publiczny 158 8.7.2. Władztwo planistyczne a integracja działań prorozwojowych 159 8.7.3. Współpraca gmin 160 8.7.4. Gospodarka lokalna i metropolitalna a zarządzanie rozwojem 161 9. Benchmarking rozwoju OM 165 9.1 Wprowadzenie 165 9.2 Benchmarking krajowy OM 168 8 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego 9.3 Benchmarking międzynarodowy 171 9.4 Benchmarking metod zarządzania OM 173 9.5 Podsumowanie 178 10. Zróżnicowanie wewnętrzne OM 181 11. SWOT parametryczny Obszaru Metropolitalnego 191 12. Rekomendacje 199 13. Spis literatury 215 14. Spis skrótów 235 15. Załączniki 239 9 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego 11 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego Wprowadzenie Diagnoza ogólna stanu Obszaru Metropolitalnego (OM) powstała na podstawie 10 diagnoz szczegółowych, które zo- stały opracowane przez zespół autorów, pracowników Insty- tutu Rozwoju w Sopocie, Instytutu Geografii i Przestrzenne- go Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk w Warszawie oraz ich ekspertów zewnętrznych. Autorami diagnoz sekto- rowych byli (w kolejności alfabetycznej): Jerzy Bański, Anna Błażewicz-Stasiak, Tomasz Brodzicki, Konrad Czapiewski, Bożena Degórska, Marek Degórski, Krystyna Gawlikowska-Huec- kel, Tomasz Grabowski, Jakub Kwiatkowski, Tomasz Komornic- ki, Rafał Wiśniewski, Piotr Rosik, Cezary Obracht-Prondzyński, Michał Przybyłowski, Piotr Siłka, Przemysław Śleszyński, Krzysz- tof Stachura, Marcin Stępniak, Piotr Tamowicz, Stanisław Umiń- ski, Beata Zielińska. Diagnoza ogólna ma charakter syntetyczny, przedstawio- no w niej tylko najważniejsze problemy, ograniczenia, wyzwa- nia i perspektywy rozwoju OM. Dokładną analizę wszystkich poruszanych problemów można znaleźć w poszczególnych dia- gnozach szczegółowych. 12 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego 13 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego Kluczowe wnioski Najważniejsze ustalenia 1. Rozwój OM w historii podlegał skomplikowanym proce- som, w wyniku których powstała aglomeracja zróżnico- wana pod względem społeczno-gospodarczym, oparta na rozwoju funkcji wynikających z granicznego położe- nia, zarówno pod względem uwarunkowań fizyczno-ge- ograficznych (naturalne funkcje portowe), jak i politycz- nych (biegun wzrostu o silnym znaczeniu geopolitycznym). OM jest dziś najważniejszym ośrodkiem miejskim po- łożonym w północnej Polsce i jednocześnie w połu- dniowej części basenu Morza Bałtyckiego o regional- nej, lecz ponadnarodowej, sile oddziaływania. Stanowi jednocześnie centrum gospodarcze Pomorza. OM jest za- tem położony peryferyjnie w układzie ogólnoeuropejskim, lecz centralnie z perspektywy bałtyckiej. 2. Aglomeracja jest ośrodkiem policentrycznym opartym przede wszystkim na potencjale gospodarczym rdzenia: Gdańska, Gdyni i Sopotu (Trójmiasto) oraz mniejszych 14 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego ośrodków wzrostu położonych w jego bezpośrednim otoczeniu (Tczew, Pruszcz Gdański, Kartuzy, Rumia, Reda, Wejherowo, Puck, Lębork). Policentryczność i dwubiegu- nowość obszaru należy uznać jednocześnie za jego zale- tę, jak i wadę oraz jako zasadniczy czynnik wyróżnia- jący na tle innych metropolii polskich. Zasięg oddziały- wania OM różni się między poszczególnymi funkcjami go- spodarczymi i/lub metropolitalnymi. OM decyduje w du- żym stopniu o dynamice rozwoju województwa pomor- skiego i jest dla tego regionu kluczowy. 3. Jednym z głównych zasobów OM jest środowisko przy- rodnicze. Składają się na to: nadmorskie położenie, uroz- maicona polodowcowa rzeźba i związane z tym walory krajobrazowe. Podlega ono stałej presji, związanej głów- nie z procesami j suburbanizacji oraz z inwestycjami in- frastrukturalnymi. Presja jest szczególnie niebezpieczna w obrębie korytarzy ekologicznych. 4. Zagadnienia związane z jakością środowiska odgrywa- ją kluczową rolę dla rozwoju OM z punktu widzenia za- bezpieczenia wysokich standardów życia jego miesz- kańców. Walory i zasoby środowiska decydują między innymi o kierunkach rozwoju przestrzennego urbaniza- cji, stanie sanitarnym obszarów zurbanizowanych, po- tencjale turystycznym i rekreacyjnym obszarów otwar- tych oraz bezpieczeństwie przeciwpowodziowym. Zagro- żeniem jest jakość powietrza (szczególnie na skutek ni- skiej emisji), wód powierzchniowych (w tym wód Zato- ki Gdańskiej), a także produkcja i składowanie odpadów. Ponadto na terenie OM występują duże zagrożenia po- wodziowe (szczególnie na Żuławach Wiślanych), a lokal- nie także zagrożenia związane z osuwiskami, huragana- mi i pożarami torfowisk. 5. W OM i w jego otoczeniu brakuje dużych, systemowych źródeł energii, co oznacza znaczące uzależnienie od zewnętrznych dostaw energii elektrycznej. Obecnie trwają prace związane z wyborem lokalizacji pierw- szej elektrowni jądrowej w Polsce; wśród analizowa- nych lokalizacji dwie znajdują się w obszarze uzupełnia- 15 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego jącym OM – w gminach Krokowa i Gniewino (Żarnowiec) oraz Choczewo. Trwają też przygotowania do budowy źró- dła opalanego węglem kamiennym – Elektrowni Północ w gminie Pelplin (powiat tczewski). 6. OM charakteryzuje się znaczącym potencjałem dla roz- woju energetyki odnawialnej. W porównaniu do innych obszarów metropolitalnych OM wyróżnia się potencjałem energii wiatru, energią słoneczną (szczególnie w części południowej OM). Potencjał ten może stanowić podsta- wę do rozwoju źródeł rozproszonych i energetyki prosu- menckiej. 7. Zmiany demograficzne zachodzące na obszarze OM wpi- sują się w szerszy proces przemian ludnościowych na po- ziomie krajowym. OM wyróżnia się w sposób pozytyw- ny na tle innych obszarów metropolitalnych (np. Wro- cławia czy Poznania). Proces depopulacji zachodzi tu jedynie w rdzeniu OM i kilku innych gminach. Zdecydo- wana większość gmin w OM odznacza się stagnacją licz- by ludności, ale z tendencjami wzrostowymi. Największa dynamika przyrostu naturalnego dotyczy zachodniej czę- ści OM, gdzie nadal żywe są tradycje dużej, wielodzietnej rodziny. To przede wszystkim Kaszuby stanowią o po- tencjale demograficznym całego OM. 8. Kluczowym wyzwaniem OM w kontekście demograficz- nym będzie proces starzenia się społeczeństwa. Spo- łeczeństwo OM wkroczyło w fazę starości demograficz- nej. Ośrodki osadnicze OM są silnie zróżnicowane pod względem struktury wieku w zależności od ich wielko- ści. Wyraźnie starsze demograficznie są miasta OM. Sta- rość demograficzna miast spada wraz z ich wielkością, podczas gdy w przypadku wsi tendencja jest odwrotna. Przemiany demograficzne powodują również zmiany za- sobów pracy. Spadek odsetka osób w wieku produk- cyjnym obserwowany jest we wszystkich strefach OM. 9. W warunkach niskiej stopy urodzeń to migracje pozo- stają kluczowym czynnikiem zmian demograficznych, zwłaszcza w strefach suburbanizacji i w regionach de- 16 Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego populacyjnych. Pozytywnym zjawiskiem dla OM jest jego stosunkowo duża zlewnia migracyjna, wykraczająca poza granice województwa pomorskiego. Dowodzi to silnego oddziaływania i atrakcyjności osiedleńczej OM. Z dru- giej strony zagrożeniem jest odpływ migracyjny z OM, szczególnie migracja zarobkowa do państw UE. 10. Dochodzi do dekoncentracji ludności wewnątrz OM, tj. zmniejszania się liczby ludności w rdzeniu, a wzrostu lud- ności na obszarach podmiejskich. Związane z tym roz- praszanie zabudowy jest najpoważniejszym problemem osadniczym OM. Powoduje
Recommended publications
  • Diagnoza Ogólna Stanu Rozwoju Obszaru Metropolitalnego
    OPRACOWANIE STRATEGII ROZWOJU GDAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO DO 2030 ROKU Diagnoza ogólna stanu rozwoju obszaru metropolitalnego Redakcja: Tomasz Brodzicki Krystyna Gawlikowska-Hueckel Tomasz Komornicki Gdańsk 2014 1 Spis treści 1. Wprowadzenie .............................................................................................................................. 4 2. Kluczowe wnioski .......................................................................................................................... 5 2.1. Najważniejsze ustalenia ..................................................................................................................... 5 2.2. Kluczowe rekomendacje .................................................................................................................. 10 3. Executive summary ...................................................................................................................... 16 3.1. Key findings ..................................................................................................................................... 16 3.2. Policy recommendations ................................................................................................................. 22 4. Ramy i zasadnicze wyzwania dla rozwoju Obszaru Metropolitalnego ............................................ 28 4.1. Ramy ogólne i uwarunkowania rozwoju Obszaru Metropolitalnego .............................................. 28 4.2. Zasadnicze problemy w rozwoju OM – drzewa problemów ..........................................................
    [Show full text]
  • Our Responsibility 2016
    Our Responsibility 2016 1 OUR RESPONSIBILITY 2016 | ON THE ENERGA GROUP Table of contents On the Energa Group. .7 Distribution activity. 97 1.1. Our company. .8 4.1. Development of distribution activity as a strategic area . .98 1.2. Responsible and ethical governance . .19 4.2. Quality and security of energy supply . .101 1 1.3. Report as a tool for dialog with our stakeholders. .30 4 4.3. Investments in the distribution network. .107 Customers. 37 Employees . 113 2.1. Customer relations . .38 5.1. Responsible employer . .114 2 2.2. Energa-Obrót SA customer and products . .42 5 5.2. Our employees .. 116 2.3. Responsible sales process. 47 5.3. Health and safety . .121 2.4. Customer-oriented innovations . .54 5.4. Education and development. 125 5.5. Employee involvment in developing organizational culture. 128 Natural environment . 57 Local communities. 137 3.1. Environmental objectives in 2016 . 58 6.1. Responsibility to local communities as a strategic area . 138 3.2. Environmental management strategy. 60 6.2. Activities benefiting society . .140 3 3.3. Ecological energy from conventional and renewable sources . 89 6 6.3. Cooperation with public administration and heeding the voice of local 3.4. Investments in environmental protection . 91 communities. 153 3.5. Environmentally friendly innovative technologies . 93 6.4. Charitable activity . 162 GRI Table . .166 3 OUR RESPONSIBILITY 2016 | ON THE ENERGA GROUP 4 Dear Stakeholders, We would like to convey to you “Our Responsibility 2016” report summarizing the key achie- and charitable activities, which is confirmed by reinstituting the Energa Group to the stock vements of the Energa Group in sustainable development and corporate social responsibility.
    [Show full text]
  • Inventory of Existing Treatment Technologies in Wastewater Treatment Plants
    Inventory of existing treatment technologies in wastewater treatment plants Case studies in four coastal regions of the South Baltic Sea Poland, Sweden, Lithuania and Germany Project MORPHEUS 2017 - 2019 Deliverable 5.1 Lead Authors: Luczkiewicz A., Fudala-Ksiazek S., Jankowska K., Szopinska M. Gdansk University of Technology, Poland Co-authors: Björklund, E., Svahn, O., Kristianstad University, Sweden (Lead partner) Garnaga-Budrė G., Lithuanian EPA; Langas V., Klaipeda University, Lithuania Tränckner J., Kaiser A., University of Rostock, Germany Contact information: [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] Cover photo Lundåkraverket Landskrona Skåne, Sweden, © Erland Björklund Key facts of the MORPHEUS project MORPHEUS (Model Areas for Removal of Pharmaceutical Substances in the South Baltic) is a project financed by the European Union Interreg South Baltic Programme 36 months. The project duration is January 2017 – December 2019, with a total budget of EUR 1.6 million with a contribution from the European Regional Development Fund of EUR 1.3 million. The project has a total of 7 partners from four countries; Sweden, Germany, Poland and Lithuania: Kristianstad University (Lead Partner) – Sweden, EUCC – The Coastal Union Germany – Germany, University of Rostock – Germany, Gdansk Water Foundation – Poland, Gdansk University of Technology – Poland, Environmental Protection Agency – Lithuania and Klaipeda University – Lithuania. The project also has a total of 10 associated partners from these countries. For additional information on the project and activities please visit the MORPHEUS homepage at: www.morpheus-project.eu The contents of this report are the sole responsibility of the authors and can in no way be taken to reflect the views of the European Union, the Managing Authority or the Joint Secretariat of the South Baltic Cross-border Cooperation Programme 2014-2020.
    [Show full text]
  • Bezpieczenstwo Zdrowie
    BEZPIECZEŃSTWO, ZDROWIE I KULTURA FIZYCZNA WYBRANE ZAGADNIENIA SAFETY, HEALTH AND PHYSICAL CULTURE SELECTED ISSUES Gdynia – Gdańsk – Skarszewy 2016 BEZPIECZEŃSTWO, ZDROWIE I KULTURA FIZYCZNA WYBRANE ZAGADNIENIA Safety, health and physical culture Selected issues Redakcja naukowa / Edited by Piotr Lizakowski Dariusz Skalski Gdynia – Gdańsk – Skarszewy 2016 Kociewskie Wodne Ochotnicze Pogoowie Ratunkowe w Skarszewach przy udziale Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni i Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku Redakcja naukowa / Edited by Piotr Lizakowski, Dariusz Skalski Recenzent / Reviewers: prof. dr hab. Oksana Zabolotna (Umański Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny im. Pawła Ticzyny, Ukraina) Sekretarz redakcji / Assistant editor: Albert Popławski Korekta, skład i łamanie / Correction, composition and breaking: Halina Muchawska – Skalska (mgr Filologii polskiej), Albert Popławski Okładka / Cover: Albert Popławski, Maciej Miśków Zdjęcie okładki / Picture of cover: Anatoliy Yatsenko (Ratownik wodny, Ukraina) Copyright by: Kociewskie Wodne Ochotnicze Pogoowie Ratunkowe w Skarszewach przy udziale Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni i Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku Gdynia – Gdańsk – Skarszewy 2016 The Author(s) 2016. These articles is published with Open Access at Kociewskie Water Voluntary Emergency Rescue in Skarszewy at participation a Naval Academy in Gdynia and Academy of Physical Education and Sport in Gdańsk, Poland. Open Access These articles is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. Attribution — You must attribute the work in the manner specified by the author or licensor (but not in any way that suggests that they endorse you or your use of the work).
    [Show full text]
  • Newsletter Settimanale
    REGIONE ABRUZZO Direzione Affari della Presidenza, Politiche Legislative e Comunitarie, Rapporti Esterni Servizio Attività di Collegamento con l'U.E. Avenue Louise 210, 1050 Bruxelles Tel. 0032.2.6262850 - Fax 0032.2.6262859 e-mail: [email protected] NEWSLETTER SETTIMANALE Numero 9 14 marzo 2008 Selezione di notizie, eventi, richieste partner e bandi di interesse regionale S O M M A R I O SEZIONE NOTIZIE DALL’UNIONE EUROPEA ( /n) TRASPORTI ................................................................................................................................ LA COMMISSIONE PROPONE UNA COMUNITÀ DEI TRASPORTI PER I BALCANI OCCIDENTALI ED ADOTTA MISURE FINALIZZATE A RINSALDARE LA COOPERAZIONE CON I PAESI CONFINANTI............................................................................... 5 CONCORRENZA ....................................................................................................................... LA COMMISSIONE AUTORIZZA UN REGIME DI AIUTI ITALIANO VOLTO A PROMUOVERE L’IMPIEGO DEL BIODIESEL ................................................................................. 6 AGRICOLTURA .......................................................................................................................... IN UN SONDAGGIO EUROBAROMETRO L'OPINIONE PUBBLICA UE DECISAMENTE FAVOREVOLE ALLE RECENTI RIFORME DELLA POLITICA AGRICOLA ......................... 8 POLITICHE REGIONALI......................................................................................................... IN UN NUOVO SONDAGGIO
    [Show full text]
  • Report Report
    report Polish Geological Institute 2009-2010 National Research Institute 4 Rakowiecka St. 00-975 Warsaw, Poland Phone (+48) 22 45 92 000, Fax (+48) 22 45 92 001 [email protected] www.pgi.gov.pl CARPATHIAN BRANCH 1 Skrzatów St., 31-560 Kraków Phone (+48) 12 290 13 99 Fax (+48) 12 290 13 88 [email protected] HOLY CROSS MTS. BRANCH 21 Zgoda St., 25-953 Kielce Phone (+48) 41 361 25 37 Fax (+48) 41 361 24 93 [email protected] LOWER SILESIAN BRANCH 19 Jaworowa Al., 53-122 Wrocław Phone (+48) 71 337 20 91-93 Fax (+48) 71 337 20 89 [email protected] MARINE GEOLOGY BRANCH 5 Kościerska St, 80-328 Gdańsk Phone (+48) 58 554 29 09 Fax (+48) 58 554 29 10 [email protected] UPPER SILESIAN BRANCH 1 Królowej Jadwigi St. 41-200 Sosnowiec Phone (+48) 32 266 20 36-37 Fax (+48) 32 266 30 40 [email protected] Pomeranian Regional Geological Unit 20 Wieniawskiego St., 71-130 Szczecin Phone (+48) 91 432 34 30 Fax (+48) 91 432 34 48 [email protected] ISBN 978-83-7538-856-5 Polish Geological Institute National Research Institute Edited by: Anna Bagińska, Barbara Żbikowska, Magdalena Mizerska, Joanna Kaczmarzyk, Mirosław Rutkowski (as based on Annual Reports of the Polish Geological Institute – National Research Institute) Graphic design by: Monika Cyrklewicz Translated by: Tadeusz Oliferko Page layout: Studyo Front cover photo: Upper Paleozoic, Upper Permian, Rotliegend aeolian sandstone, Września IG 1 borehole, a fragment of a well core from the depth of 4,069.2-4,070.2 metres; Lower Paleozoic shale (Silurian),
    [Show full text]
  • The Swarożyn Line of the Czapski Family of the Coat of Arms of Leliwa in the Early Modern Times*
    ZAPISKI HISTORYCZNE — TOM LXXXII — ROK 2017 Zeszyt 4 http://dx.doi.org/10.15762/ZH.2017.75 MIKOŁAJ TOMASZEWSKI (Nicolaus Copernicus University Toruń) The Swarożyn Line of the Czapski Family of the Coat of Arms of Leliwa in the Early Modern Times* Key words: Royal Prussia, noblemen [szlachta], dietines, Lębork-Bytów Land, gene- alogy Previous historical research on individual families of Royal Prussia has not exhausted the research fields on this subject. For over a hundred years publi- cations have appeared, both in books and in scientific articles, touching upon genealogical and property issues of particular noble families. It is impossible to present in this short outline even the partial achievements of Polish or German historiography on the subject of the privileged social strata in Royal Prussia in early modern times. Nevertheless, it is worth mentioning pre-war works concerning, for example, the Jabłonowski family,1 the Bażyński family2 or the Czema family.3 These publications still have a high scientific value and are of- ten included in the research conducted by contemporary historians. Recently, there have been studies concerning successive Prussian families that have un- doubtedly been recorded in the history of Pomerania, Kuyavia, Warmia [Erm- * The article was written as part of the project “Tomasz Czapski herbu Leliwa (1711–1784). Życie i działalność [Tomasz Czapski of the Leliwa coats of arms (1711–1784): life and activity]”. The project was financed from the resources of the Narodowe Centrum Nauki [National Centre for Science] upon the decision no. DEC-2015/19/N/HS3/02471. 1 Wojciech Kętrzyński, O Jabłonowskich herbu Prus III, Przewodnik Naukowy i Literacki, vol.
    [Show full text]
  • Comparison of Two Methods for the Determination of Selected Pesticides in Honey and Honeybee Samples
    molecules Article Comparison of Two Methods for the Determination of Selected Pesticides in Honey and Honeybee Samples Zaneta˙ Barga ´nska* , Piotr Konieczka and Jacek Namie´snik Department of Analytical Chemistry, Faculty of Chemistry, Gda´nskUniversity of Technology (GUT), Narutowicza 11/12 street, 80-233 Gda´nsk,Poland; [email protected] (P.K.); [email protected] (J.N.) * Correspondence: [email protected]; Tel.: +48-58-347-2110; Fax: +48-58-347-2694 Received: 17 September 2018; Accepted: 7 October 2018; Published: 9 October 2018 Abstract: Developed and validated analytical methods for the determination of a wide spectrum of pesticide residues in honey and honeybee samples after the modification of QuEChERS extraction in combination with gas chromatography–tandem quadrupole mass spectrometry (GC-MS/MS) and liquid chromatography–tandem quadrupole mass spectrometry (LC-MS/MS) were discussed and compared. The developed methods were evaluated regarding the utilized equipment and reagents using Eco-Scale and compared in terms of extraction time, accuracy, precision, sensitivity and versatility, with similar procedures. The results proved that the QuEChERS protocol in combination with LC and GC techniques fulfills the requirements of green analytical chemistry, so it can be used as a tool in environmental monitoring. The recovery was 85–116% for honey and 85.5–103.5% for honeybee samples. The developed methods were successfully applied in monitoring real samples collected from three districts of Pomerania in Poland. Analysis of real samples revealed the presence of the following pesticides: bifenthrin, fenpyroximate, methidathione, spinosad, thiamethoxam, triazophos, metconazole and cypermethrin at levels higher than the MRLs established by the EU.
    [Show full text]
  • The Analysis of Mortality from Cardiovascular Diseases in Pomeranian Province
    Roczniki Akademii Medycznej w Białymstoku · Vol. The50, 2005analysis · Annales of mortality Academiae from cardiovascular Medicae Bialostocensis diseases in Pomeranian province 329 The analysis of mortality from cardiovascular diseases in Pomeranian province Bartosińska M*, Ejsmont J, Zaborski L, Zagodon P Department of Hygiene and Epidemiology, Medical University of Gdańsk, Gdańsk, Poland Absract year 2000 (361.0/100 000) to year 2002 (347.9/100 000). It was lower than in other parts of Poland (449.8/100 000 in Purpose: Descriptive epidemiology characterises fre- year 2000) but higher than in countries of European Union quency of appearance of given event (here decease) in (257.8/100 000 in year 2000). dependence of many factors concerning a person, region Conclusions: Mortality from cardiovascular diseases has or time of existence of given salubrious phenomena. The decreased during last few years. Also there are distinctions source of information was the official death registry that in this phenomena among regions of Pomeranian province, provides complete records of all deaths that took place in other parts of Poland and countries of European Union. Pomeranian province. This description of sanitary situation From these reasons health care should be differentiated to of people from particular area enables doing comparison address the differences in spatial patterns of risk observed. between regions, facilitates researching etiological factors, planning work of medical workers and programming pre- ventive rules. Cardiovascular diseases during last fifty years Key words: epidemiology, mortality, cardiovascular are the main reason of death of people from developed coun- diseases. tries witch is also Poland. Material and methods: The aim of this work is to find out differences in health condition between citizens of Pomera- Introduction nian province and other people in Poland and countries of European Union.
    [Show full text]
  • List of Counties of Poland
    Sr.No County County seat Area Population 1 Aleksandrow County Aleksandrow Kujawski 475.61 km2 55,195 2 Augustow County Augustow 1658,27 km2 58,966 3 Bartoszyce County Bartoszyce 1308,54 km2 61,354 4 Bedzin County Bedzin 368,02 km2 151,122 5 Belchatow County Belchatow 969,21 km2 112,640 6 Biala Podlaska city county 49,40 km2 58,010 7 Biala Podlaska County Biala Podlaska 2753,67 km2 113,764 8 Bialobrzegi County Bialobrzegi 639,28 km2 33,545 9 Bialogard County Bialogard 845,36 km2 48,241 10 Bialystok city county 102,12 km2 295,210 11 Bialystok County Bialystok 2984,64 km2 136,797 12 Bielsk County Bielsk Podlaski 1385,2 km2 60,047 13 Bielsko County Bielsko-Biala 457,23 km2 150,764 14 Bielsko-Biala city county 124,51 km2 176,678 15 Bierun-Ledziny County Bierun 156,68 km2 55,868 16 Bieszczady County Ustrzyki Dolne 1138,17 km2 22,213 17 Bilgoraj County Bilgoraj 1677,79 km2 104,267 18 Bochnia County Bochnia 649,28 km2 100,382 19 Boleslawiec County Boleslawiec 1303,26 km2 88,343 20 Braniewo County Braniewo 1204,54 km2 43,781 21 Brodnica County Brodnica 1038,79 km2 75,054 22 Brzeg County Brzeg 876,52 km2 92,361 23 Brzesko County Brzesko 590 km2 90,214 24 Brzeziny County Brzeziny 358,51 km2 30,600 25 Brzozow County Brzozow 540,39 km2 65,254 26 Busko County Busko-Zdroj 967.39 km2 73,940 27 Bydgoszcz city county 175 km2 364,953 28 Bydgoszcz County Bydgoszcz 1394,8 km2 95,773 29 Bytom city county 69,43 km2 187,205 30 Bytow County Bytow 2192,81 km2 75,313 31 Chelm city county 35,28 km2 67,989 32 Chelm County Chelm 1779,64 km2 79,991 33 Chelmno County
    [Show full text]
  • 183 the OLDEST GRAPHIC REPRESENTATION of a HORSE
    ODKRYCIA / DISCOVERIES Wiadomości Archeologiczne LXX, 2019: 183–195 https://doi.org/10.36154/wa.70.2019.09 Andrzej Kokowski The Oldest Graphic Representation OF A Horse in Eastern Central EUrope Najstarsze wyobrażenie konia na wschodzie Europy środkowej Keywords: horse images on pottery, Funnel Beaker Culture, Bronze Age, Early Iron Age, Pomeranian Culture Słowa kluczowe: wyobrażenia koni na ceramice, kultura pucharów lejkowatych, epoka brązu, wczesna epoka żelaza, kultura pomorska Strictly speaking, figural representations (of people and ani- tom (tail), and on the right – first bent towards the top (neck) mals) on earthenware had not been common in Eastern Cen- and then slightly slanted down (head). From the trunk line ex- tral Europe until the Hallstatt Period, when they were found in tend two pairs of lines symbolising limbs, almost in every case large numbers on the bellies and necks of urns, which were of- bent slightly at the knees. The sizes of these representations ten decorated with artistic representations of human faces and used by the people of the Pomeranian Culture. Somewhat ear- lier, in the younger stage of the Bronze Age, they occasionally appeared on vessels of the Lusatian Culture. In older periods they included absolutely unique finds, the oldest of them be- ing discovered in Bronocice, Pińczów County, Świętokrzyskie Province. It is dated to 3491 BC – 3060 BC, associated with the people of the Funnel Beaker Culture, and depicts a four- wheeled cart1. Another, much simpler drawing on a vessel of the same culture from the town of Ostrowiec Świętokrzyski, Świętokrzyskie Province is regarded to be another represen- tation of such a vehicle2.
    [Show full text]
  • Tczew – Miasto Na Prawach Powiatu
    SŁUPSKIE PRACE GEOGRAFICZNE Nr 14 ss. 79-96 2017 ISSN 2083 -4721 Przyj ęto: 20.07.2017 © Instytut Geografii i Studiów Regionalnych Akademii Pomorskiej w Słupsku Zaakceptowano: 20.09.2017 Bartłomiej Kulas Uniwersytet Gdański Gdańsk [email protected] TCZEW – MIASTO NA PRAWACH POWIATU. WARIANTOWA ANALIZA ZMIAN ADMINISTRACYJNYCH NA OBSZARZE POWIATÓW TCZEWSKIEGO I STAROGARDZKIEGO TCZEW – A CITY WITH COUNTY RIGHTS. A VARIANT ANALYSIS OF ADMINISTRATIVE CHANGES IN THE AREA OF TCZEWSKI AND STAROGARDZKI COUNTIES Zarys treści : Reforma administracyjna z 1999 roku utworzyła kategorię miast na prawach po- wiatu. W przeprowadzonej analizie zbadano możliwości przyznania takiego statusu dla Tczewa. W badaniach wykorzystano analizę danych, metodę obserwacyjną, monograficzną, metody sta- tystyczne i GIS. Zbadano aspekt prawny. Przeanalizowano przesłanki dla takiego rozwiązania. Zbadano możliwe skutki przekształceń dla miasta i dla powiatów tczewskiego oraz starogardz- kiego. Ustalono, że nie ma prawnej możliwości nadania kolejnym gminom statusu miasta na prawach powiatu, więc proponowane zmiany wymagałyby nowelizacji ustaw. Wskazano szereg powodów przemawiających za realizacją propozycji. W Tczewie występuje problem dwuwła- dzy administracji miejskiej i powiatowej. Władze miasta nie mają wpływu na sposób realizacji ważnych zadań, jak np. szpital powiatowy czy edukacja ponadgimnazjalna. Na terenie miasta jest czterech zarządców dróg. Kwestie finansowe również przemawiają za reformą. Tczew był już powiatem miejskim w latach 1952-1975. Miasto ma też większą liczbę ludności niż inne jednostki posiadające status miast na prawach powiatu. Wskazano 4 możliwe warianty zmian administracyjnych. Za najlepszy uznano pomysł zakładający utworzenie z powiatów tczewskie- go i starogardzkiego nowego powiatu – „kociewskiego”, z wyłączeniem Tczewa jako miasta na prawach powiatu oraz włączeniem do niego okolicznych sołectw gminy wiejskiej Tczew.
    [Show full text]