WCZESNOŚREDNIOWIECZNY GRÓD W ŁAPCZYCY, POW. BOCHNIA, W ŚWIETLE BADAŃ LAT 1965—1967 I 1972
Sprawozdania Archeologiczne, t. XXVI, 1974 ANTONI JODŁOWSKI WCZESNOŚREDNIOWIECZNY GRÓD W ŁAPCZYCY, POW. BOCHNIA, W ŚWIETLE BADAŃ LAT 1965—1967 i 1972 WSTĘP W Łapczycy położonej w odległości 4 km w kierunku zachodnim od Bochni, na prawym brzegu Raby znajduje się grodzisko usytuowane na wzniesieniu o na- zwie „Grodzisko" (ryc. 1—2). Jest to jeden z cyplowatych występów pasma wznie- sień, ciągnącego się równoleżnikowo od miejscowości Chełm — a ściślej od potoku Moszczenickiego — na zachodzie po Bochnię na wschodzie, stanowiącego granicę między Pogórzem Karpackim a Kotliną Sandomierską. Grodzisko leży na północnym stoku owego grzbietu, znacznie poniżej jego kulminacji i ograniczone jest od pół- nocy, północnego zachodu oraz północnego wschodu doliną Raby, która dawniej prze- pływała bezpośrednio u jego podnóża (obecnie koryto rzeki znajduje się w odle- głości 230 m na północ). Od południa i południowego wschodu zbocza grodziska opadają stromo do małej doliny z wysychającym okresowo niedużym strumykiem bez nazwy, natomiast od strony zachodniej i południowo-zachodniej, gdzie teren wznosi się łagodnie ku południowi, obiekt oddzielony był od pozostałej części wzgó- rza naturalnym obniżeniem, pogłębionym sztucznie w celu zwiększenia obronności. Wschodnia partia grodziska zniszczona została częściowo przez wybieranie gliny, majdan zaś, zbocze zachodnie i podgrodzie zajęte są pod uprawę, która spowodo- wała silne zniwelowanie wałów. Pierwotną formę i rozmiary grodu wyznaczają naturalne załomy zboczy oraz zachowane miejscami fragmenty umocnień obronnych. Wskazują one, że gród skła- dał się z dwóch części: z grodu właściwego w kształcie nieregularnego owalu zbliżonego do wieloboku o wym. 96 X 58 m, tj. 55,68 ara, wydłużonego wzdłuż osi NE—SW (ryc. 3), i czworobocznego podgrodzia o powierzchni 60,9 ara (105 X 58 m), przylegającego do grodu od strony północno-wschodniej.
[Show full text]