RADOMSKO MAPA ZASOBÓW I POTENCJAŁÓW

POŁOŻENIE, LOGISTYKA, ZABUDOWA

Miasto Radomsko położone jest w centralnej Polsce, na południowych obrzeżach regionu łódzkiego (województwo łódzkie), w środkowo – zachodniej części powiatu radomszczańskiego. Geograficznie znajduje się obrębie Wyżyn Polskich na południu i Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu trzech mezoregionów: Wzgórz Radomszczańskich, stanowiących północną cześć jednostki zwanej Wyżyną Przedborska i Niecki Włoszczowskiej (wchodzących w skład Wyżyny Małopolskiej) oraz Wysoczyzny Bełchatowskiej. Radomsko leży nad rzeką Radomką na granicy trzech dzielnic: Małopolski, Wielkopolski oraz Śląska. Określają je współrzędne geograficzne od północy 51º01´56″N, od południa 51º06´37″N, od zachodu 19º21´53″E i od wschodu 19º31´19″E. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 1 Cieszyn – Gdańsk, która w 2012 ma się stać częścią budowanej autostrady A1 z węzłem w Radomsku. Stanowi polską część międzynarodowego szlaku komunikacyjnego E75 Helsinki - Gdańsk - Łódź - Katowice - Budapeszt - Ateny. Krzyżuje się ona tutaj z droga krajową nr 42 przebiegającą przez obszar czterech województw: opolskiego, śląskiego, łódzkiego i świętokrzyskiego z Kamiennej koło Namysłowa do Rudnika koło Starachowic. Przez miasto przebiega także droga krajowa nr 91 łącząca Głuchów pod Łodzią z Częstochową, która ma pełnić role drogi alternatywnej do autostrady A1, oraz linia kolejowa Katowice – Warszawa (wybudowana w 1846 r. jako Kolej Warszawsko – Wiedeńska). Niewątpliwym atutem miasta jest jego korzystne położenie komunikacyjne. Radomsko dzieli od Warszawy 190 km, od Łodzi 90 km, a od Katowic 105 km. Przez miasto przebiega linia kolejowa Katowice - Warszawa oraz trasa szybkiego ruchu, która niedługo stanie się częścią budowanej autostrady Cieszyn - Łódź - Gdańsk. Posiada dość dobrze rozwiniętą miejską sieć komunikacyjną obsługiwaną przez MPK i dogodne połączenia z większymi miastami regionu dzięki działalności przedsiębiorstw: PKP i PKS. Miasto dzieli się na kilkanaście dzielnic m.in. Bartodzieje, Bogwidzowy, Centrum, Folwarki, Kopiec, Kowalowiec, Miłaczki, Osiedle Adama Mickiewicza, Osiedle Tysiąclecia, Saniki, Stobiecko Miejskie, Sucha Wieś, Wymysłówek. Grunty zabudowane i zurbanizowane zajmują 1494 29. W strukturze przestrzennej miasta można wyodrębnić ścisłe centrum z historyczną zabudową, która w większości pochodzi z drugiej połowy XIX i początku XX wieku. Wśród zabudowy widać wpływy kultury tworzonej przez ludność żydowską, która stanowiła znaczącą część przedwojennych mieszkańców Radomska. Lokalizacja placów oraz przebieg ulic wytyczony został z uwzględnieniem tradycyjnych szlaków komunikacyjnych i łączy dworzec kolejowy (dawna Kolej Warszawsko- Wiedeńska) z rynkiem miasta. Na tym obszarze do dziś funkcjonują tradycje działalności handlowej uraz usługowej, w tym administracyjnej o zasięgu ponadlokalnym. Jednocześnie obszar pełni funkcję reprezentacyjną miasta. Użyteczność obszaru obniża duże natężenie ruchu samochodowego związane z przebiegiem dróg krajowych nr 42 i 91, lokalnych oraz brak miejsc parkingowych.

Długie i bogate tradycje przemysłowe i handlowe Radomska, działające zakłady i szkoły przygotowujące kadry dla przemysłu i sektora usług, stwarzają w mieście korzystną atmosferę społeczną dla inwestycji krajowych i zagranicznych. Zakłady przemysłowe dysponują wolnymi terenami, halami i mocami produkcyjnymi. Jednakże na terenie Radomska w ostatnich latach nastąpiło drastyczne ograniczenie zatrudnienia. Kilka liczących się w minionym okresie przedsiębiorstw, zostało zlikwidowanych. Spowodowało to wzrost bezrobocia, które w rejonie utrzymuje się na wysokim poziomie, znacznie powyżej średniej krajowej i wojewódzkiej. Bezrobocie stale rośnie, ponieważ likwidowane są kolejne zakłady pracy. Zbudowany w poprzednich dziesięcioleciach potencjał ekonomiczny Radomska i wykwalifikowani pracownicy są obecnie w znacznej części niewykorzystani.

SYMBOLIKA Herb Miasta Radomska

Opis herbu Miasta: w polu błękitnym czerwona brama miejska z trzema wieżami, w niej krocząca postać rycerza, skierowana w prawo, barwy granatowej. W lewej ręce mała, owalna tarcza, która osłania środkową część ciała. W prawej ręce miecz wzniesiony nad głową. Prawa noga w wykroku. Na głowie ukazanej z profilu hełm bez ozdób. Pod stopami rycerza grunt żółty, wznoszący się w prawo. Mur wokół bramy z zaznaczonym wątkiem ceglanym, prosto zakończony w połowie wysokości pola. Otwór bramy prostokątny, zamknięty łukiem odcinkowym. Nad murem z bramą trzy wieże (bez zaznaczonego wątku). Środkowa wieża większa od bocznych. Wieże dwukondygnacyjne zwieńczone trójzębnym krenelarzem. W dolnej kondygnacji wież jeden prostokątny otwór, w górnej po dwa prostokątne otwory. Klejnot herbu to pięciopałkowa złota korona, nad nią trzy wieże barwy czerwonej ( takie jak w godle, lecz bez otworów w dolnej kondygnacji). Każda z wież zakończona białym, strusim piórem odciętym od widza.

Flaga Miasta Radomska

Barwy Miasta określa jej flaga – prostokątny płat tkaniny o proporcjach boków 5 : 8, obustronnie jednakowy, o trzech poziomo ułożonych polach barwy czerwonej u góry, żółtej w środku i barwy niebieskiej u dołu. Proporcje szerokości pola barwy czerwonej do żółtej i barwy niebieskiej do żółtej wynoszą 2:1, natomiast barwy czerwonej do barwy niebieskiej 1: 1.

Pieczęć Miasta Radomska

Pieczęcią Miasta jest znak odciśnięty z metalowego tłoku pieczętnego, przedstawiający najstarszą pieczęć miasta z okresu panowania Kazimierza Wielkiego, o średnicy 40 mm. W środku pola pieczęci znajduje się gotycka litera „K” nakryta koroną oraz wpisany w owal majuskułą gotycką napis „Sigillum Civitatis Radomsco”. Pieczęć może być używana przez organy gminy i umieszczana na dyplomach, listach gratulacyjnych i innych dokumentach o znaczeniu szczególnie związanych z: 1) nadaniem tytułu Honorowego Obywatela Miasta Radomska, 2) przyznaniem Medalu Miasta Radomska, 3) kontaktami z miastami partnerskimi, 4) wydarzeniami o wysokiej randze dla miasta, 5) aktami erekcyjnymi rozpoczynającymi budowę ważnego dla rozwoju miasta budynku lub obiektu, 6) obchodami jubileuszy osób fizycznych, prawnych, instytucji, jednostek.

Patronka Miasta Radomska – św. Jadwiga Królowa

W roku 1382 i 1384 odbyły się w Radomsku zjazdy szlachty. Zadecydowano wówczas, że królem Polski (męska odmiana nazwy tytułu) zostanie Jadwiga. Kult Królowej Jadwigi rozpoczął się po jej śmierci. Starania o kanonizację podjęto jeszcze za czasów życia Władysława Jagiełły (jej męża). Wówczas nie doprowadzono procesu do końca. Został on przeprowadzony dopiero w latach 1949-1950. W poczet błogosławionych Jadwiga została wprowadzona dopiero w 1979 roku. W 1996 roku ogłoszono dekret o heroiczności cnót. 8 czerwca 1997 papież Jan Paweł II ogłosił ją świętą. W 1998 roku władze Radomska zwróciły się do Watykanu z prośbą o ogłoszenie Świętej Jadwigi Królowej Patronką Miasta Radomska. 18 grudnia 1999 roku przychylono się pozytywnie do tej prośby.

ESTETYKA Radomsko jest miastem otoczonym zielenią, w którym nie brakuje parków, skwerów, miejsc czynnego wypoczynku, a stale rozwijająca się sieć punktów gastronomicznych oferujących swoim klientom specjały kulinarne z całego świata oraz baza hotelowa, zachęca do pozostania w nim na dłużej.

WAŻNE MIEJSCA Ratusz Miejski. W samym sercu miasta, gdzie przecinają się główne radomszczańskie ulice, stoi zwracający uwagę przechodnia dwiema wieżami – ratusz miejski. Murowany, jednopiętrowy, w przeciwległych narożnikach zwieńczony dwiema wieżami. Wybudowany w 1859 r. w stylu eklektycznym. Przebudowany i znacznie powiększony w latach dwudziestych XX wieku. Obecnie siedziba Muzeum Regionalnego. Do 1975 r. miały tu swoją siedzibę władze miasta. Teraz sale ratuszowe są miejscem ekspozycji i wystaw Muzeum Regionalnego.

Kościół pw. św. Lamberta. Zbudowany w stylu neobarokowym w latach 1869 – 1876, wg projektu Konstantego Wojciechowskiego, na miejscu poprzedniego kościoła z XVII wieku. Świątynia ma charakter bazylikowy z trzema wieżami. Kościół zdobi 5 ołtarzy, w tym najpiękniejszy neorenesansowy ołtarz główny z naturalnej wielkości figurą Chrystusa, dłuta Andrzeja Pruszyńskiego, warszawianina. Jego autorstwa jest także wznosząca się przed kościołem, wykuta w piaskowcu piękna statua Najświętszej Marii Panny oraz posągi apostołów Piotra i Pawła, umieszczone w bocznych niszach głównego ołtarza. Nad frontonem głównego ołtarza autor umieścił złoty krzyż, po którego bokach klęczą dwaj archaniołowie. Radomszczański kościół św. Lamberta miał trzy prebendy. Dwie z nich: Kościół św. Marii Magdaleny i kościół, św. Ducha w mieście, a trzecią we wsi Strzałków. Do parafii św. Lamberta zaliczano także kapliczkę poświęconą św. Rozalii, stojącą w polach pomiędzy Radomskiem a Młodzowem, zbudowaną w 1710 roku w czasach epidemii.

Klasztor oo. Franciszkanów. Na jego miejscu w 1328 r., dzięki Władysławowi Łokietkowi wymurowano i zasklepiono prezbiterium obecnego kościoła. Pożary i wojny sprawiły, że od połowy XV wieku przez ok. 80 lat kościół pozbawiony był opieki zakonników, którzy w tym czasie przebywali w pobliskiej Brzeźnicy. Dopiero hojność Bony pozwoliła im w 1543 r. na powrót z Brzeźnicy do Radomska. Królowa ufundowała nawę kościoła. Jej pierwotny kształt nie przetrwał, co prawda do dziś, bo w 1641 r. po pożarze, który zniszczył miasto, dokonano koniecznej przebudowy. Wraz z gotyckim prezbiterium i tak jest to jednak najstarszy z miejskich zabytków. 1 listopada 1728 r. zakonnicy doczekali się wreszcie położenia kamienia węgielnego pod nowy murowany klasztor, który ukończono w 1737 r. Efektem wieloletniej budowy był trzyskrzydłowy kryty gontem budynek. Wtedy właśnie kościół zyskał wieżę górującą nad bryłą Świątyni i klasztorem, widoczną z najdalszych dzielnic miasta. Na środku dachu wybudowano małą wieżyczkę, krytą takim samym hełmem jak duża wieża. Umieszczono w niej sygnaturkę. Do ważnych zmian, które zadecydowały o dzisiejszym wyglądzie kościoła należy także dodać wymianę drewnianej podłogi na posadzkę z ciosanego kamienia (1843 r.). 8 września 1818 r. w pożarze spłonął dach klasztoru. Wyremontowany 1828 r. aż do powojennych czasów czekał na gruntowniejsze naprawy. Pod koniec lat siedemdziesiątych zmieniono pokrycie dachowe, zastępując gonty blachą miedzianą, wzmocniono pękające mury, więźbę dachu kościoła i sygnaturki.

Kościół p.w. św. Marii Magdaleny. Najstarszą częścią kościoła p.w. św. Marii Magdaleny jest XVI- wieczne prezbiterium. W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Marii Magdaleny z XVIII wieku, a na dziedzińcu pochodząca z tego samego czasu dzwonnica.

Kościół parafialny pw. św. Rocha Ten drewniany kościół znajduje się w Stobiecku Miejskim. Podanie mówi, że Stobiecko było wsią zasiedloną w XIV wieku jeńcami tatarskimi. Jedna część należała do miasta, stąd określenie Stobiecko Miejskie, druga zaś była własnością szlachecką - Stobiecko Szlacheckie. Kościół ten wzniesiono w 1502 roku. Na szczególną uwagę zasługuje znajdujący się w nim gotycko-renesansowy tryptyk pochodzący z 1519 roku. Środkowe pole tryptyku przedstawia Świętą Rodzinę, a zewnętrzne części skrzydeł bocznych zdobią cztery sceny Męki Pańskiej. Wewnątrz przedstawiono postaci św. Jana Jałmużnika, św. Zofii z córkami, św. Marii Magdaleny i św. Witosa. Kościół został odrestaurowany w XVIII wieku. Z tego okresu pochodzi belka z informacją dotyczącą budowy kościoła, krucyfiks oraz drewniana dzwonnica. Podczas renowacji przeprowadzonej w 1952 roku przywrócono oryginalny kształt zdobiącym kościół malowidłom, usuwając przemalowania naniesione w roku 1615.

Cmentarz żydowski - kirkut ul. Przedborska Cmentarz (kirkut) został założony w 1816 roku. Najstarszy nagrobek (macewa) pochodzi z 1831 r. Podczas II wojny światowej, w latach 1940 - 1943, na cmentarzu miały miejsce liczne egzekucje. Znajduje się tu m. in. zabytkowy nagrobek cadyka Salomona ha-Kohen Rabinowicza, który w 1843 roku założył dwór chasydzki w Radomsku.

Chata Tatarska Leszek Czarny w 1266 roku uczynił Stobiecko wsią podległą Radomsku. Według podań miała tam mieszkać grupa tatarów, stanowiącą zamkniętą społeczność. Nazwa wsi również wiąże się z mieszkańcami, gdyż według podań zamieszkiwało ją „stu biesów”. Do historycznych tradycji Stobiecka oprócz charakterystycznej architektury domów, należało sianie kaszy tatarki na polu w kształcie półksiężyca jak i płaskie nosy u mężczyzn. Jednak o zmianach w stylu życia mieszkańców Stobiecka ma świadczyć powstanie kościoła Św. Rocha (zbudowanego w 1502), jak i wzrastająca asymilacja z otoczeniem. To mogło spowodować zatracenie stepowych korzeni, jak i sprowadzić obecność Tatarów do legendy. Omijając szereg podań i zwyczajów badacze skupiają się na tym, co widać i jest pewne, czyli na chacie. Podstawowym celem tatarskich zabudowań była obrona. Solidne bale konstrukcji czy małe okna miały utrudnić zdobycie obiektu. Możemy również być pod wrażeniem słomianych dachów, które do dziś skutecznie chronią przed deszczem. Jeszcze w latach 50 ubiegłego stulecia istniało kilkanaście takich chat. Prawdopodobnie chaty zostały zbudowane w 1873 r. w stylu architektonicznym wywodzącym się z połowy XVI w.

WAŻNE OSOBY Tadeusz Różewicz (ur. 1921) Polski poeta, dramatopisarz, prozaik. Jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy współczesnych. Naukę w szkole średniej musiał przerwać (1938) z powodów materialnych. W latach 1939-1943 pracownik fizyczny. 1943-1944 w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej, redaktor konspiracyjnego czasopisma "Czyn Zbrojny". W roku 1942 ukończył tajny kurs szkoły podchorążych. Po wyzwoleniu uzyskał świadectwo maturalne i w 1945 rozpoczął studia historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1947 przeniósł się z Krakowa do Gliwic, od 1968 zamieszkał we Wrocławiu. Debiutował, jako poeta w przedwojennej prasie młodzieżowej. Już pierwszy zbiór poezji Różewicza "Niepokój" (1947) zwrócił uwagę wyrazistością prezentowanych doświadczeń wojennych i nowatorstwem formy. W całej poezji Różewicza brzmi tragizm osamotnionej jednostki, zagubionej w powojennym świecie zdominowanym przez widmo masowej śmierci, okrucieństwa, obojętności i cywilizacyjnego uniformizmu. Bohater jego wierszy jest osobowością zagrożoną dezintegracją i powszechnym chaosem. W 1999 r. Tadeusz Różewicz został laureatem Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta "za twórczość całego życia". Od 1991 r. Tadeusz Różewicz jest Honorowym Obywatelem Miasta Radomska.

Stanisław Różewicz (1928 - 2008) Młodszy brat poety Tadeusza Różewicza, scenarzysta i reżyser filmowy; wieloletni kierownik artystyczny Zespołu Filmowego "Tor" (1970-1971 i 1972-1980). Początkowo był asystentem reżysera, od 1947 roku realizował filmy krótkometrażowe, m.in. "Ulicę Brzozową" (1949, wspólnie z Wojciechem Jerzym Hasem). Mistrz kina kameralnego, subtelny portrecista złożonych stanów emocjonalnych swoich bohaterów. Debiutował pełnometrażowym filmem kinowym "Trudna miłość" (1953). Z uznaniem zostały przyjęte jego kolejne filmy: "Trzy kobiety" (1956), "Wolne miasto" (1958, Srebrny Medal MFF Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w Wiedniu), "Miejsce na ziemi" (1959, Nagroda za reżyserię na MFF w San Sebastian), "Świadectwo urodzenia" (1961, Grand Prix MFF dla Dzieci i Młodzieży w Wenecji, Grand Prix i Nagroda Jury FIPRESCI na MFF dla Dzieci i Młodzieży w Cannes), "Głos tamtego świata" (1962, Syrenka Warszawska dla najlepszego filmu polskiego) i "Westerplatte" (1967, Srebrny medal na MFF w Moskwie). Jako scenarzysta współpracował od 1956 z Kornelem Filipowiczem i Tadeuszem Różewiczem. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych nakręcił kolejno: "Romantycznych" (1970), "Szklaną kulkę" (1972), "Drzwi na murze" (1973, Srebrna Muszla na MFF w San Sebastian), "Opadły liście z drzew" (1975, Nagroda Główna FPFF w Gdańsku), "Pasję" (1977, Grand Prix FPFF w Gdańsku), "Rysia" (1981), "Pensję pani Latter" (1982) i "Kobietę w kapeluszu" (1984, Grand Prix na FPFF w Gdańsku, Srebrny Medal w Moskwie), laureat polskiej nagrody filmowej "Złoty Orzeł" 2001 w kategorii Osiągnięcia Życia.

Jerzy Semkow (ur. 1928) Urodził się w Radomsku w 1928r, uznawany za jednego z najlepszych dyrygentów świata Studia u A. Malawskiego w PWSM w Krakowie i w konserwatorium w Leningradzie. Od 1954 asystent J.A. Mrawinskiego w filharmonii w Leningradzie, 1956- 1958 dyrygent Teatru Wielkiego w Moskwie. Prowadził orkiestry oper w Warszawie i Kopenhadze, dyrygował także orkiestrami symfonicznymi w Cleveland (1970-1971) i w St. Louis (1975- 1979), orkiestrą włoskiego radia i telewizji (RAI) (1979-1982) oraz orkiestrą w Rochester (1985-1993).

Edmund Osterloff (1863-1938) Wybitna postać w historii polskiej fotografii. Fotograf, którego prace porównywano do malarskich dzieł Milleta, Chełmońskiego, Ruszczyca. Wzorował się na malarstwie pejzażowym, adoptując technikę bromoleju. Ta technika ułatwiało mu przekazywanie poprzez obraz fotograficzny wartości duchowych i uniwersalnych Lekkie rozproszenie konturu przedmiotów harmonizowało kompozycje. Piękno przedstawianego w pejzażach świata wzmacniały postaci ludzkie będące jedynie elementem sztafażu. Autor ograniczał świadomie efekty charakterystyczne dla fotografii: momentalność i konkretność faktów. Przekonywał umiejętnie widza wartości własnej wizji i głębi emocjonalnego zaangażowania.

Zbigniew Andrzej Dłubak (ur. 26 kwietnia 1921 w Radomsku, zm. 21 sierpnia 2005 w Warszawie) teoretyk sztuki, malarz i fotograf. W czasie II wojny światowej był więźniem obozu koncentracyjnego w Mauthausen-Gusen, gdzie organizował krótkie pokazy artystyczne. Współpracował z galeriami: Krzywe Koło, Współczesna, Mała Galeria, Labirynt, Zamek, Remont, Permafo, Foto-Medium-Art. Współzałożyciel Grupy 55 (1945). W latach 1953-1972 redaktor naczelny miesięcznika Fotografia. Wykładowca Wyższej Szkoły Filmowej i Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi (1966-1975). Był inicjatorem Seminarium Warszawskiego, grupy młodych artystów pracujących nad teorią sztuki (1975- 1982). Od 1982 mieszkał w Meudon pod Paryżem. Miał w dorobku m.in. cykle obrazów (Wojna, Macierzyństwo, Amonity, Antropolity, Movens, Systemy) oraz cykle fotografii (Egzystencje, Gestykulacje). Był laureatem Nagrody Prezesa Rady Ministrów I stopnia w 1979. Został odznaczony m.in. Orderem Krzyża Grunwaldu III stopnia, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych.

Jerzy Woronczak (1923 - 2003) Profesor Jerzy Woronczak, wybitny mediewista, filolog, historyk i teoretyk literatury, znawca dawnej kultury żydowskiej, urodził się 9 listopada 1923 roku w Radomsku w rodzinie urzędniczej. Tam w roku 1939 ukończył szkołę i zdał małą maturę. Podczas okupacji uczył się w Szkole Handlowej. W roku 1945 zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym w Radomsku. Studiował we Wrocławiu, najpierw historię, a następnie (od 1948) filologię polską. Jeszcze podczas studiów rozpoczął pracę w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. W roku 1952 uzyskał magisterium. Od roku 1953 pracował w Instytucie Badań Literackich PAN, gdzie uzyskał kolejne stopnie i tytuły naukowe: doktora (1959), doktora habilitowanego (1966), profesora nadzwyczajnego (1984), profesora zwyczajnego (1991). W latach 1967-1978 kierował Pracownią Piśmiennictwa Średniowiecznego. Od roku 1961 wchodził w skład komitetu redakcyjnego Słownika polszczyzny XVI wieku, od 1965 był członkiem komitetu redakcyjnego Biblioteki Pisarzów Polskich (od 1968 redaktorem naczelnym). Od roku 1978 wykładał na Uniwersytecie Wrocławskim (literaturę staropolską oraz judaistykę). W roku 1993 przeszedł na emeryturę. Od roku 1981 członkiem czynnym Towarzystwa Naukowego KUL. Zmarł 6 marca 2003 roku.

Stanisław Imieniński (ur. 1940) Artysta urodził się 8 maja 1940 roku w Radomsku. W latach 1955-1959 uczył się w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Częstochowie. W 1988 roku otrzymał uprawnienia artysty plastyka w dziedzinie malarstwa nadane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.

Jan Beniger (ur. 1950) Technik metalurg, napastnik piłkarski o pseudonimie "Jano"; wychowanek STALI Radomsko, grał następnie w CZARNYCH Radomsko, HALA Łódź, START Łódź (1967-1969), ZAWISZA Bydgoszcz (1970-1972), RUCH Chorzów (1972-1980 i 1982-1983), SERESIEN (Belgia 1980-1982), POLONIA Bytom (1983-1986). W ekstraklasie rozegrał 9 sezonów, 229 meczów, zdobył 74 gole, trzykrotny Mistrz Polski z Ruchem 1974, 1975 i 1979; zdobywca Pucharu Polski 1974. Reprezentant Polski, srebrny medalista Olimpijski - Montreal 1976r.

Piotr Stępień (ur. 1963) Zapaśnik - wychowanek RKS Radomsko, zawodnik CWKS Legia (1983- 1985) i GKS Piotrcovia (od 1985), wielokrotny reprezentant Polski w zapasach w stylu klasycznym, srebrny medalista Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie w 1992 roku. Uhonorowany nagrodą Fair Play przez Polski Komitet Olimpijski (1995).

Mariusz Czerkawski (ur. 13 kwietnia 1972 w Radomsku) - były polski hokeista, reprezentant Polski, olimpijczyk z Albertville 1992. Swoje pierwsze kroki na lodzie stawiał w GKS Tychy, a dobre występy w polskiej lidze i tytuł najlepszego gracza w sezonie 1990/91 nie umknęły uwadze działaczy Boston Bruins, którzy 22 lipca 1991 wybrali go w 5. rundzie draftu NHL, jako 106. w kolejności. Zanim zadebiutował w NHL (9 kwietnia 1994 w meczu przeciwko Tampa Bay Lightning), dwa sezony spędził w Szwecji występując w tamtejszej lidze Elitserien, w klubie Djurgårdens IF. Przenosinach za ocean, w ciągu 10-ciu rozegranych sezonów w lidze NHL, reprezentował barwy 5-ciu klubów w tych rozgrywkach (2 amerykańskie i 3 kanadyjskie). W sumie rozegrał w NHL 745 meczów, strzelił 215 bramek, zaś przy 220 asystował. Bilans ten uzupełniają 42 mecze w fazie play-off, a w nich 8 goli i 7 asyst. Ostatnie dwa lata kariery spędził w szwajcarskiej drużynie Rapperswil-Jona Lakers, występującej w lidze National League A. W dniu 24 lipca 2008 pierwotnie ogłosił zakończenie kariery sportowej. Jednakże swój ostatni oficjalny mecz rozegrał 25 stycznia 2009 w barwach GKS-u Tychy. - pojawił się wówczas na lodzie jednorazowo w meczu ze Stoczniowcem Gdańsk. Najlepszy polski hokeista, urodził się w Radomsku. Jako pierwszy Polak trafił do najlepszej ligi na świecie National Hockey League (NHL).

Jerzy Mirosław Sadek (ur. 13 stycznia 1942 w Radomsku) piłkarz, 17-krotny reprezentant Polski. Wychowanek klubu Stal Radomsko (1954), w latach 1956-1961 grał w Czarnych Radomsko. Od 1961 przez kilkanaście lat bronił barw KS Łódź. W 1973 wyjechał do Holandii, grał w I-ligowej Sparcie Rotterdam (1972/1973 22 mecze, 5 goli) oraz Haarlemie (do 1976). Przez pewien czas pracował, jako trener. Wystąpił w 17 meczach reprezentacji Polski, debiutował w 1965 w meczu ze Szkocją (w ramach eliminacji mistrzostw świata) i strzelił jedną bramkę. Ostatni raz w kadrze wystąpił w 1971 w meczu z reprezentacją RFN.

Sławomir Bogusław Majak (ur. 12 stycznia 1969 w Radomsku) piłkarz, reprezentant Polski. W reprezentacji narodowej zagrał w 22 spotkaniach, debiutował 15 listopada 1995 w meczu z reprezentacją Azerbejdżanu w Trabzon (0:0). W 1997 grając w barwach Widzewa zdobył mistrzostwo Polski. Pierwsze piłkarskie kroki stawiał w zespole Startu Gidle. Następnie grał w RKS Radomsko, ŁKS Widzew, Igloopolu Dębica, szwedzkim Köping FF. Zagłębiu Lubin, niemieckim Hannowerze, znów w ŁKS Widzew, niemieckim Hansa Rostock, cypryjskim Anorthosis Famagusta Larnaka, Piotrcovii Piotrków Trybunalski, ponownie w Anorthosisie, Trenował RKS Radomsko. Od wiosny 2006 roku Sławomir Majak prowadzi trzecioligową Concordię Piotrków Trybunalski

Jacek Krzynówek (ur. 15 maja 1976 w Kamieńsku) ··piłkarz, występujący na pozycji pomocnika, reprezentant Polski. Swoją przygodę z piłką nożną rozpoczął w LZS Chrzanowice. Następnie w 1994 trafił do RKS Radomsko. W klubie z Radomska grał przez dwa sezony,.Jest uznawany za jednego z najlepszych polskich piłkarzy. Był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany, tak w kraju, jak i za granicą. Jest dwukrotnym zdobywcą prestiżowej nagrody najlepszego polskiego piłkarza tygodnika Piłka Nożna za lata 2003 i 2004. Wystąpił w 82 spotkaniach reprezentacji Polski, zdobywając 15 bramek.Należy do Klubu Wybitnego Reprezentanta.

MIASTA PARTNERSKIE Miasto Radomsko ma podpisane umowy partnerskie z 3 miastami:

Makó (południowo-wschodnia część Węgier) – Miasto liczy ok. 26.000 mieszkańców i jest centrum węgierskiego jeździectwa konnego. Makó słynie również z uprawy cebuli, którą uprawia się tam od ponad 200 lat.

Wozniesiensk – 38 tysięczne miasto położone w południowej części Ukrainy, w centrum regionu Mykolaiv. Podobnie jak w Radomsku, jedną z ważniejszych gałęzi gospodarki Wozniesieńska, jest przemysł meblarski. Dobrze rozwinięty jest też rynek spożywczy.

Lincoln (hrabstwo Lincolnshire) – jest jednym z 3 najstarszych miast angielskich, liczy ok. 85 tysięcy mieszkańców. Lincoln jest ważnym ośrodkiem administracyjnym, edukacyjnym i usługowym z różnorodnym przemysłem (także branże nowych technologii).

MIESZKAŃCY Ludność Radomska liczy ogółem (dane z rocznika demograficznego 2012): 48.133, w tym kobiet - 24.241, mężczyzn - 22.892 (dane z Rocznika demograficznego 2012). Wiek: 0 – 4 lat – 2211 osób, 5 – 9 lat – 2100 osób, 10 – 14 – 2264 osoby, 15 – 19 lat – 2923 osoby, 20 – 24 lat – 3097 osób, 25 – 29 lat – 3543, 30 – 34lat – 3638 osób, 35 – 39 lat – 3576 osób, 40 – 44 lat – 3214 osób, 45 – 49 lat – 3092 osoby, 50 – 54 lat – 3650 osób, 55 – 59 lat – 3902 osoby, 60 – 64 lat – 3542 osoby, 65 – 69 lat – 2226 osób, 70 i więcej – 5155 osób, 85 lat i więcej – 658 osób. Dzieci i młodzież do 29 lat- 16138 , osoby w wieku produkcyjnym 30-60 lat- 21072 osby powyżej 60 lat – 11581. Pobyt stały wykazuje 46.723, pobyt czasowy 1.410 mieszkańców.

SYTUACJA ZAWODOWA I MATERIALNA Stopa bezrobocia w Powiecie Radomszczańskim w maju 2013 r. wynosi 17,3%. W II kwartale 2013 r. w Radomsku byłio 3194 osób bezrobotnych, w tym 1702 kobiety, 1492 mężczyzn w wieku 18 – 44 lat. O sile Radomska stanowią jego mieszkańcy – kreatywni, przedsiębiorczy oraz otwarci na nowe inicjatywy, przyjaźni i aktywni. Zorganizowani w licznych stowarzyszeniach i organizacjach są autorami i realizatorami wielu lokalnych i ogólnopolskich przedsięwzięć o charakterze społecznym, sportowym, kulturalnym i edukacyjnym.

Podstawowymi problemami społecznymi w Radomsku, według Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych, są:

 rosnące bezrobocie,  niski poziom rozwoju przedsiębiorczości,  niski poziom kwalifikacji zawodowych ludności,  niedostosowanie społeczeństwa do zmieniających się dynamicznie wymogów rynku pracy,  patologie społeczne,  coraz większa pauperyzacja społeczeństwa,  migracja młodej wykształconej ludności

Docelowa grupa wymagająca wsparcia to:

 Bezrobotni, zwłaszcza osoby z rodzin dotkniętych bezrobociem innych członków rodziny, bez prawa do zasiłku, długotrwale bezrobotni o niskich kwalifikacjach lub ich nie posiadających  Osoby niepełnosprawne - na terenie miasta należy zadbać o bardziej skuteczną likwidację barier architektonicznych, a więc zapewnić niepełnosprawnym większą dostępność do obiektów użyteczności publicznej; istotna jest walka z wykluczeniem społecznym poprzez angażowanie niepełnosprawnych do życia społeczno – gospodarczego miasta  Absolwenci szkół - należy zadbać o ich czynne włączenie się w życie społeczne miasta oraz zapobieganie wyjazdom młodych ludzi do innych miast, poprzez stosowanie ułatwień przy poszukiwaniu pracy, zakładaniu działalności gospodarczej czy też uzyskiwaniu mieszkania.  Osoby korzystające z pomocy społecznej

Mocną stroną Miasta są:

 istniejące ramy prawne na poziomie uchwał Rady Miasta i zainteresowanie władz samorządowych miasta rozwiązywaniem problemów społecznych;  inwestycje władz samorządowych w bazę i infrastrukturę systemu społecznego;  możliwość działania wielu organizacji i instytucji zajmujących się rozwiązywaniem problemów społecznych dzięki uchwałom Rady Miasta;  zaangażowanie ludzi dobrej woli w rozwiązywaniu problemów społecznych;  znaczący udział podmiotów niepublicznych w zakresie tworzenia polityki społecznej i miejskich programów strategii;  doświadczenie i praktyka w diagnozowaniu różnorodnych dewiacji społecznych;  istniejący w mieście duży potencjał ludzki i organizacyjny;  wykształcona i stale doskonaląca swoje umiejętności kadra pracowników służb społecznych;

Do słabych natomiast zalicza się:

 brak interdyscyplinarnych rozwiązań problemów społecznych;  brak strategii integracji i polityki społecznej;  niewystarczająca baza danych o kompetencjach organizacji i instytucji świadczących pomoc;  zbyt silny wpływ czynników ekonomicznych, politycznych na politykę społeczną;  niewystarczająca współpraca władz samorządowych na szczeblu lokalnym;  niewystarczający przepływ informacji wśród podmiotów świadczących pomoc;  niewystarczająca współpraca z organizacjami i instytucjami pozarządowymi zajmującymi się pomocą społeczną w mieście oraz instytucjami działającymi w szerszym obszarze polityki społecznej jak: oświata, służba zdrowia, sądownictwo;  niedostateczna edukacja społeczeństwa w zakresie problematyki społecznej;  ograniczona ilość środków finansowych na realizację działań pomocowych i profilaktycznych oraz brak spójności polityki finansowej miasta w tym zakresie;  brak grup samopomocowych dla różnych grup klientów pomocy społecznej;  zbyt mała ilość mieszkań socjalnych;

Szanse:

 ukierunkowanie na interdyscyplinarne rozwiązywanie problemów społecznych, np. Bezpieczna rodzina  bezpieczne Radomsko;  zapewnienie równości szans w dostępie do podstawowych usług, a w konsekwencji stworzenie przyjaznego miasta w sferze społecznej;  zainteresowanie współpracą organizacji i instytucji pozarządowych oraz przedsiębiorstw;  silny, zintegrowany i sprawnie działający samorząd;  wspólne inicjatywy władz i organizacji; kierowanie większych środków finansowych na realizację polityki społecznej;  łatwiejszy dostęp do Funduszy Strukturalnych - zwłaszcza do Europejskiego Funduszu Społecznego;  większa aktywność służb prewencyjnych i porządkowych;  stworzenie skutecznego systemu zapobiegania marginalizacji grup społecznych;  rosnąca liczba organizacji pozarządowych działających w zakresie pomocy społecznej;  ożywienie gospodarcze i tworzenie miejsc pracy, walka z bezrobociem;  rozwój wolontariatu i społecznych grup wsparcia;  możliwość ściągania kapitałów zewnętrznych dla aktywizacji gospodarczej miasta;

Zagrożenia:

 wzrost występowania patologii społecznych;  stereotypy w wizerunku pomocy społecznej;  roszczeniowe postawy klientów pomocy społecznej;  wysoki poziom bezrobocia w mieście;  niższe od przeciętnych dochody mieszkańców miasta, trudna sytuacja ekonomiczna rodzin;  częste zmiany uregulowań prawnych w zakresie pomocy społecznej, złożone i zmieniające się procedury prawne;  bezradność i bierność rodzin w rozwiązywaniu własnych problemów;  długotrwałe uzależnienie rodzin od pomocy społecznej;  znieczulica społeczna;  słabe uprzemysłowienie, mało efektywna gospodarka;  negatywne nastawienie społeczne do osób zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym;

źródło: Miejska Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych TRADYCJE W Radomsku podejmowanych jest szereg działań zorientowanych na lokalną tradycję. Miejski Dom Kultury organizuje ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Izraela, Dni Kultury Żydowskiej, odwołujące się do żydowskiej przeszłości Radomska. W czasie wakacji do mniejszości romskiej zamieszkującej w mieście, adresowane są festyny z udziałem zespołów romskich. Miejski Dom Kultury, Civitas Christiana i inne ośrodki oświatowe wspólnie przygotowują Dni Kultury Chrześcijakńskiej i Radomszczańskie Dni Rodziny. Miejski Dom Kultury i Miasto Radomsko organizują Różewicz Open Festiwal nawiazujący do twórczości wybitnych radomszczan - Braci Różewiczów: Janusza, Stanisława i Tadeusza. Miasto Radomsko we wrześniu zaprasza mieszkańców na Festiwal Zalewajki. Wiele działań o charakterze społecznym, na rzecz mieszkańcow określonych dzielnic, podejmuje m.in. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, inicjując społeczne projekty, które poprawiają wizerunek dzielnicy i mobilizują radomszczan do społecznej aktywności, tj: „Trzy podwórka”, „Otwieramy bramy”.

INSTYTUCJE Miejski Dom Kultury w Radomsku Od 45 lat jest głównym organizatorem dużych, profesjonalnych prezentacji artystycznych, licznych koncertów, spektakli oraz przeglądów i turniejów. Niewątpliwie jest placówką, która kreuje życie kulturalne w mieście oraz angażuje mieszkańców do współtworzenia kultury. Od 2012 r. w kinie wyświetlane są seanse w technologii 3D; można obejrzeć nie tylko amerykańskie nowości, ale także przeżyć doskonałą przygodę z kinem polskim i europejskim. Kino Miejskiego Domu Kultury należy do Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych oraz do Regionalnej Sieci Kin Cyfrowych Województwa Łódzkiego (program RSKC realizowany jest przez Polski Instytut Sztuki Filmowej przy współudziale Filmoteki Narodowej), natomiast w 2012 r. dołączyło do Regionalnej Sieci Kin Cyfrowych w 2012 r. Dyskusyjny Klub Filmowy działający w placówce należy do Polskiej Federacji Dyskusyjnych Klubów Filmowych. Dom kultury prowadzi ożywioną działalność edukacyjną. W Galerii wystawiane są dzieła artystów ze świata obrazów, fotografii czy rzeźby. Od września 2008 r. Dom Kultury jest regionalnej sceną Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi, co umożliwia spotkanie ze znanymi i cenionymi aktorami oraz znakomitymi sztukami teatralnymi. Miejski Dom Kultury to także doskonałe miejsce do aktywnego spędzania czasu wolnego –każdy może tutaj rozwijać swoje zdolności i pasje artystyczne, uczestnicząc w jednym z dwudziestu zespołów, klubów czy sekcji. Przy MDK-u działa Towarzystwo Śpiewacze im. Stanisława Moniuszki w Radomsku, które jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego Wschód – Zachód – Zbliżenia. Dom Kultury jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych. Posiada podjazd, windę oraz sanitariaty przystosowane dla ich potrzeb.

Miejska Bibliotek Publiczna Miejska Biblioteka Publiczna miasta i powiatu radomszczańskiego. Służy rozwojowi i zaspokojeniu potrzeb czytelniczych oraz informatycznych mieszkańców miasta i powiatu. Biblioteka gromadzi zbiory ze wszystkich dziedzin wiedzy ze szczególnym uwzględnieniem:  nauk humanistycznych i społecznych,  literatury pięknej,  lektur szkolnych i podręczników akademickich,  wydawnictw informacyjnych, encyklopedii, słowników, bibliografii,  regionaliów. Wszystkie działy biblioteki są skomputeryzowane. MBP Radomsko jest organizatorem konkursów literackich i plastycznych, wystaw książek, fotografii, grafiki i malarstwa, odczytów i spotkań autorskich, które adresuje do dzieci i dorosłych. Placówka prowadzi punkt informacji o Unii Europejskiej, wypożycza książki mówione - kasety magnetofonowe zawierające nagrania utworów literackich oraz umożliwia korzystanie z zasobów Internetu w Punkcie Informatycznym - w ramach progrmau "Orange dla bibliotek" uzytkownikom MBP (za okazaniem karty bibliotecznej) przysługuje darmowy dostęp do zasobów Internetu.

Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego Archiwum historyczne muzeum zgromadziło 3.000 dokumentów, którymi są: listy, plany, druki ulotne, fotografie. W muzeum działa biblioteka proponująca 5000 woluminów z dziedzin odpowiadających działom muzeum. Służą one głównie pracownikom, choć korzysta z nich młodzież szkolna, studenci, nauczyciele, dziennikarze i inne osoby. Muzeum prowadzi oprócz działalności wystawienniczej, działalność popularyzatorską i oświatowo-kulturalną poprzez organizowanie lekcji muzealnych, prelekcji, konkursów, spotkań autorskich a także wydawnictwa. Działająca od 2003 roku Galeria Muzeum prezentuje sztuką współczesną i promuje miejscowych artystów. Dorobek 35 lat działania Muzeum, to blisko 16 tysięcy zgromadzonych muzealiów.

Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji Obiekty MOSiRu to boiska do gry w piłkę nożną, siatkową i koszykowa, pływalnia, korty tenisowe, skatepark i pomieszczenia halowe. Do zadań MOSiRu należy organizowanie imprez sportowych i rekreacyjnych oraz zarządzanie obiektami sportowymi i rekreacyjnymi a także stwarzanie warunków dla ich rozwoju. Naczelnymi celami podejmowanych działań przez MOSiR jest zwiększenia aktywności fizycznej mieszkańców miasta poprzez propagowanie zdrowego stylu życia, kreowanie potrzeb w zakresie rekreacji, promowanie różnych dyscyplin sportowych oraz upowszechnianie kultury fizycznej wśród dzieci i młodzieży. Dysponując obszernymi terenami zielonymi MOSiR jest niezależnym organizatorem różnego rodzaju eventów, pikników, wydarzeń o charakterze edukacyjno – artystycznym.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Radomsku jest jednostką organizacyjną podległą pod względem organizacyjnym Prezydentowi Miasta Radomska. Celem działalności Ośrodka jest pomoc społeczna realizowana poprzez zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka oraz doprowadzenie, w miarę możliwości do ich życiowego usamodzielnienia i integracji ze środowiskiem.

Ośrodek Wspierania Rodziny Działające w ramach Ośrodka Wspierania Rodziny w Radomsku świetlice środowiskowe prowadzą zorganizowana działalność w celu racjonalnego wykorzystania czasu wolnego dzieci i młodzieży. Pełnią funkcję opiekuńczo – wychowawczą, społeczno – kompensacyjną. Świetlice czynne są cztery godziny dziennie przez pięć dni w tygodniu w godzinach popołudniowych. Średnio rocznie objętych opieką w pięciu świetlicach i klubie młodzieżowym jest około 200 dzieci. Dzieci i młodzież do świetlicy przychodzi dobrowolnie, jednak trafiają tu tez dzieci kierowane przez kuratorów sądowych czy pedagogów szkolnych. Do świetlicy kwalifikowane są dzieci w wieku od 7 do 17 lat. Dzieci są ewidencjonowane, przynoszą pisemną zgodę rodzica na pobyt w określonych godzinach w świetlicy. OWR prowadzi 6 świetlic środowiskowych oraz Klub Młodziaka i Klub Młodzieżowy, które działają na terenie miasta Radomska: - świetlica środowiskowa przy ulicy M. Dąbrowskiej 27, czynna w godz. 13.00 - 17.00 - świetlica środowiskowa przy ulicy M. Konopnickiej 4, czynna w godz. 14.00 - 18.00 - świetlica środowiskowa przy ulicy św. Rozalii 36b, czynna w godz. 14.00 - 18.00 - świetlica środowiskowa przy ulicy Brzeźnickiej 149, czynna w godz. 14.00 - 18.00 - świetlica środowiskowa przy ulicy Reja 81, czynna w godz. 14.00 - 18.00 - świetlica środowiskowa przy ul. Strażackiej 13, czynna w godz. 14.00 - 18.00 - klub młodzieżowy ul. Kościuszki 12a, czynny w godz. 13.00 – 18.00 - klub młodziaka ul. Konopnickiej 4, czynny w godz. 7.00 – 16.00

Straż Miejska Komenda Straży Miejskiej, ul. Kościuszki 10, 97-500 Radomsko, tel.: +48 (44) 683 49 29 , Fax. +48 (44) 683 49 29, e-mail: [email protected] Straż Miejska jest jednostka organizacyjną Miasta Radomska. Terenem działania jest obszar administracyjny Radomska. Straż Miejska wykonuje zadania w zakresie ochrony interesu publicznego wynikające z ustaw i aktów prawa miejskiego osobiste osoby, w stosunku, do której zostały podjęte.

ORGANIZACJE Organizacje pozarządowe działające na terenie miasta Radomsko – wybór w kolejności alfabetycznej:

 Caritas Archidiecezji Częstochowskiej w Radomsku - realizacja działań charytatywnych  Chrześcijańskie Stowarzyszenie Dobroczynne - praca na rzecz osób bezdomnych, przeciwdziałanie, patologiom społecznym oraz praca z osobami niepełnosprawnymi  Fundacja Inicjatyw Kulturalnych - realizuje i wspiera inicjatywy kulturalne i artystyczne w Radomsku, fundator stypendiów dla uzdolnionej artystycznie młodzieży  Fundacja Aktywne Centrum Edukacji – działa na rzecz aktywizacji kulturalnej.  Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana - stowarzyszenie jest organizacją formacyjno-edukacyjną katolików świeckich  Klub Abstynencki „Można inaczej” - krzewienie trzeźwości i abstynencji jako niezbędnego warunku moralnego i materialnego dobra  Klub Wzajemnej Pomocy „Szansa” - nawiązywanie i utrzymanie więzi pomiędzy ludźmi uzależnionymi od alkoholu, leczącymi się i pragnącymi pozostać w trwałej abstynencji,  Międzyszkolny Klub Sportowy „Junak” - realizacja zadań z zakresu kultury fizycznej i rekreacji  Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „Szóstka” - realizacja zadań z zakresu kultury fizycznej i rekreacji oraz aktywnych form spędzania wolnego czasu  Ochotnicza Straż Pożarna Ratownictwa Wodnego - m.in. prowadzenie działalności w zakresie ratownictwa wodnego, uczestniczenie w akcjach ratowniczych w czasie pożarów, zagrożeń ekologicznych, klęsk żywiołowych i innych zdarzeń.  Oddział Stowarzyszenia Parafiada im. Jana Pawła II - szeroko pojęta opieka i asystencja w procesie wzrastania dzieci i młodzieży, szczególnie ze środowisk zagrożonych społecznie oraz znajdujących się w trudnych warunkach materialnych; budowanie i wzmacnianie więzi prowadzących do wzrostu odpowiedzialności za własne środowisko  Okręgowy Klub Sportowy Strzelectwa Sportowego 10-ka - upowszechnianie strzelectwa sportowego wśród mieszkańców miasta ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży szkolnej.  Polski Czerwony Krzyż, Zarząd Rejonowy w Radomsku - ochrona życia i zdrowia, praca na rzecz zapobiegania chorobom i rozwijanie pomocy społecznej, budowa uniwersalnego poczucia solidarności ze wszystkimi, którzy potrzebują ochrony i pomocy  Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Obozów Koncentracyjnych Oddział w Radomsku - organizacja zarejestrowana w 1946 roku, zrzeszająca w radomszczańskim oddziale 32 członków  Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów - udział w uroczystościach państwowych i regionalnych, współpraca z organizacjami na terenie miasta Radomsku Radomska. Udział w przeglądach twórczości seniorów w województwie łódzkim. Organizowanie wycieczek krajoznawczych, wydawanie zaświadczeń na ulgi PKP  Polski Związek Głuchych Oddział Łódzki Koło Terenowe w Radomsku - celem działalności Koła jest wsparcie osób niesłyszących, propagowanie problemów ochrony słuchu, prowadzenie rehabilitacji społecznej, kursów aktywizujących i imprez integracyjnych dla osób niesłyszących oraz organizacja kursów języka migowego.  Polskie Towarzystwo Historyczne Koło w Radomsku popularyzowanie historii, ze szczególnym uwzględnieniem historii regionalnej, poprzez organizowanie odczytów, wykładów, prelekcji oraz warsztatów  Powiatowe Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe w Radomsku - ratownictwo wodne, zabezpieczanie obiektów rekreacyjnych i sportowych  Radomszczański Klub Kolekcjonerów - działa przy Miejskim Domu Kultury w Radomsku od 1983 roku. Od 1999 roku Klub jest członkiem Polskiej Federacji Organizacji Kolekcjonerskich z siedzibą w Krakowie  Radomszczańskie Centrum Współpracy Polsko – Niemieckiej działalność na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami, działalność wspomagająca rozwój wspólnot i społeczności lokalnych  Radomszczańskie Stowarzyszenie Przyjaciół Izraela - pogłębianie przyjaźni między Polską a Izraelem, a w szczególności między mieszkańcami Radomska a Izraelem i Żydami w diasporze  Radomszczańskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami - ochrona zwierząt, propagowanie idei ochrony zwierząt i szeroko pojętego środowiska naturalnego  Stowarzyszenie Centrum Pomocy Panaceum niesienie pomocy ludziom bezdomnym, ze szczególnym uwzględnieniem matek samotnie wychowujących dzieci, kobietom dotkniętym przemocą w rodzinie, bezrobotnym, chorym, najuboższym, uzależnionym od alkoholu oraz innym osobom szukającym wsparcia i pomocy  Stowarzyszenie Literackie „Ponad” - stowarzyszenie działa na rzecz rozwoju nieprofesjonalnej twórczości literackiej  Stowarzyszenie Muzyki Chóralnej Cantabile – Chór Cantabile - chór wykazuje bardzo dużą aktywność w działalności na rzecz rozwoju kultury, m.in. uczestnicząc w przeglądach, konkursach, festiwalach w kraju i za granicą  Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „Być Razem” - udzielanie pomocy niepełnosprawnym, kształtowanie postawy humanitarnej społeczeństwa w stosunku do osób niepełnosprawnych  Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „Partnerstwo” - pomoc osobom niepełnosprawnym; działalność informacyjna i doradztwo w zakresie programów celowych PFRON, świadczeń socjalnych, sprzętu rehabilitacyjnego, leczenia i rehabilitacji, adaptacji mieszkań, turnusów rehabilitacyjnych  Stowarzyszenie Pokrzywdzonych w Wypadkach Drogowych – Bezpieczna Droga i Miasto w Radomsku - pomoc prawna osobom poszkodowanym w wypadkach drogowych, wyposażenie policji i służb ratownictwa drogowego w przydatny sprzęt oraz poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym na terenie Radomska oraz powiatu  Stowarzyszenie Pomocy Przebudzenie - pomoc dla osób bezdomnych, uzależnionych, zagrożonych bezdomnością, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, interwencja kryzysowa, pomoc socjalna i wychowawczo – terapeutyczna, reintegracja społeczna i zawodowa. Stowarzyszenie prowadzi Dom dla Bezdomnych  Stowarzyszenie Rodzina Katyńska Ziemi Piotrkowskiej - popularyzacja wiedzy na temat Zbrodni Katyńskiej. Osiągnięciem stowarzyszenia jest stworzenie Miejsca Pamięci Ofiar Katynia, Charkowa i Miednoje na Starym Cmentarzu w Radomsku.  Stowarzyszenie Ziemi Radomszczańskiej „Regina” - organizacja jest stowarzyszeniem działającym na zasadzie „non profit”. Odznaczona Medalem Miasta Radomsko. Najważniejszym osiągnięciem stowarzyszenia jest oddanie społeczeństwu miasta pomnika odlanego z brązu patronki świętej Jadwigi Królowej.  Towarzystwo Fotograficzne im. Edmunda Osterloffa w Radomsku - rozwijanie wśród swych członków umiejętności, wiedzy i sztuki fotograficznej oraz popularyzacja fotografii we wszystkich jej dziedzinach, a także ukazywanie poprzez sztukę fotograficzną piękna natury i krajobrazu z uwzględnieniem zagadnień ekologii i ochrony środowiska.  Towarzystwo Opieki nad Zabytkami o/Radomsko - realizacja zadań z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa narodowego  Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Koło Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej Ruchowo w Radomsku - udzielanie wszelkiej pomocy dzieciom i ich rodzinom, szczególnie tym zaliczanym do środowisk defaworyzowanych  Towarzystwo Przyjaciół Muzeum w Radomsku - popularyzowanie wśród społeczeństwa, a zwłaszcza ludności miasta i przyległych terenów, zbiorów Muzeum Regionalnego w Radomsku, jego działalności naukowej, oświatowej i artystycznej; gromadzenie i konserwacja zbiorów oraz pomoc w pracach naukowych, popularyzatorskich i wychowawczych.  Towarzystwo Przyjaźni Polsko – Węgierskiej - popularyzacja 1000-letniej historii przyjaźni polsko-węgierskiej, kultury obu narodów, popularyzacja walorów turystycznych Republiki Węgierskiej  Towarzystwo Śpiewacze im. Stanisława Moniuszki w Radomsku zarejestrowane w 1923 r. Czterogłosowy chór mieszany gromadzi i jednoczy zespół około czterdziestu osób w różnym wieku i różnych profesji. W 2006 roku Towarzystwo Śpiewacze im. Stanisława Moniuszki w Radomsku zorganizowało pierwsze spotkanie chórów radomszczańskich z okazji święta Patronki Chórów.  Uczniowski Klub Sportowy „Dziesiątka” - realizacja zadań z zakresu kultury fizycznej i rekreacji, ze szczególnym uwzględnieniem lekkiej atletyki  Związek Harcerstwa Polskiego Komenda Hufca w Radomsku - zrzesza ponad 600 zuchów, harcerzy i instruktorów z terenu miasta Radomsko i okolicznych miejscowości. Hufiec wprowadza programy skierowane zarówno do poszczególnych grup - drużyn - jak i pojedynczych osób. Są to programy w zakresie wychowania fizycznego, sportowego, turystyki, wychowania ekologicznego, wychowania w tolerancji i pokoju, edukacji artystycznej i kulturalnej.

Ponadto:  Łódzka Wojewódzka Organizacja Ligi Obrony Kraju  Małopolski Niezależny Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy – Górników O/Radomsko  Polskie Towarzystwo Numizmatyczne Oddział im. Leszka Czarnego w Radomsku  Radomszczański Klub Amazonek  Radomszczański Związek Bezrobotnych  Stowarzyszenie Szarych Szeregów O/Radomsko  Szkolny Związek Sportowy  Uczniowski Klub Sportowy „Młode Wilki Radomsko”  Uczniowski Klub Sportowy WIKING  Uczniowski Klub Sportowy ZSP nr 1 Mechanik Radomsko  Uczniowski Miejski Ludowy Klub Sportowy  Zapaśniczy Klub Sportowy  Związek byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych Oddział w Radomsku  Związek byłych Żołnierzy KWP O/Radomsko  Związek Inwalidów Wojennych RP  Związek Kombatantów RP i b. Więźniów Politycznych Koło Miejskie  Związek Sybiraków  Związek Żołnierzy Armii Krajowej

Wielość organizacji pozarządowych świadczy o dużej aktywności społeczności Radomska. Mieszkańcy zrzeszeni w tych organizacjach kreują życie społeczne i kulturalne w mieście. Instytucje zaspakajają potrzeby kulturalne mieszkańców, kierując do nich szeroką ofertę programową oraz wspierają lokalne inicjatywy.

INSTYTUCJE OŚWIATOWE Żłobek publiczny 97-500 Radomsko, ul. Sokola 4 tel. (44) 685 44 51

Publiczne Przedszkole nr 1 im. Jana Brzechwy Dyrektor: mgr Krzysztof Janik 97-500 Radomsko, ul. Miła 12 www.ppnr1.prv.pl [email protected] tel. (44) 685 44 28 tel. (44) 685 44 29

Publiczne Przedszkole nr 2 im. Janusza Korczaka Dyrektor: mgr Jolanta Ślęzak 97-500 Radomsko, ul. Armii Krajowej 10 www.przedszkole2-radomsko.pl [email protected] tel. (44) 685 45 48, tel. (44) 685 45 49

Publiczne Przedszkole nr 3 Dyrektor: mgr Mariola Wawryka 97-500 Radomsko, ul. Sierakowskiego 19 www.przedszkole3.radomsko.pl, [email protected] tel. (44) 685 44 40, tel. (44) 685 44 41

Publiczne Przedszkole nr 4 - Pod Zielonym Ludkiem Dyrektor: mgr Iwona Płyk 97-500 Radomsko, ul. Kołłątaja 10 www.zielonyludek.radomsko.pl, [email protected] tel. (44) 683 27 61

Publiczne Przedszkole nr 5 Dyrektor: mgr Małgorzata Kalecińska 97-500 Radomsko, ul. 11-go Listopada 33 tel. (044) 685 44 24 tel. (044) 685 44 25 www.przedszkole5.radomsko.net.pl, [email protected]

Publiczne Przedszkole nr 6 im. Marii Konopnickiej Dyrektor: mgr Katarzyna Chybalska 97-500 Radomsko, ul. Rolna 2 www.pp6.radomsko.pl, [email protected] tel. (044) 685 44 26, tel. (044) 685 44 27

Publiczne Przedszkole nr 9 im. Jasia i Małgosi Dyrektor: mgr Halina Krzeszowiak 97-500 Radomsko, ul. Sokola 2, www.przedszkole9.radomsko.pl [email protected] tel. (044) 685 44 50tel. (044) 685 44 51

Publiczne Przedszkole nr 10 Dyrektor: mgr Małgorzata Dymus 97-500 Radomsko ul. Leszka Czarnego 23 www.przedszkole10.radomsko.pl [email protected] tel. (044) 685 45 42 do 45

Przedszkole Specjalne Dyrektor: mgr Katarzyna Gzik 97-500 Radomsko ul. Piastowska 10a przedszkolespecjalne.w.interia.pl, [email protected] tel. (044) 685 44 48, tel. (044) 685 44 49

I Liceum Ogólnokształcące im. F. Fabianiego Dyrektor - mgr Renata Kosela Wicedyrektor – mgr Katarzyna Alama-Gębicz ul. Armii Krajowej 32, 97 – 500 Radomsko tel/fax (0-44) 683-09-41 e-mail: [email protected] I Liceum Ogólnokształcące im. F. Fabianiego jest współorganizatorem Dni Kina. Uczniowie biorą udział w licznych olimpiadach naukowych.

II Liceum Ogólnokształcące im. K.K. Baczyńskiego Dyrektor - mgr Sławomir Kowalczyk mgr Żaneta Łęczycka - Zastępca Dyrektora Szkoły ul. Bugaj 3, 97-500 Radomsko Numer telefonu/faxu: 44 6832653 [email protected] Działają kluby i koła zainteresowań: Teatr szkolny TO-NIE-MY, Szkolny Klub Filmowy, Szkolny Klub Europejski, Szkolny Klub Sportowy, Szkolny Klub Przedsiębiorczości, Szkolne Koło Caritas, Koło fizyczne, Koło biologiczne, Koło filozoficzne, Klub filmowy. Gazetka anglojęzyczną „The Readers”. Prowadzone są konsultacje dla uczniów oraz zajęcia dodatkowe przygotowujące do matury. Organizuje wycieczki integracyjne, biwaki itp. oraz wymianę międzynarodową

Zespół Szkół Elektryczno – Elektronicznych im. prof. dr inż. Janusza Groszkowskiego. Dyrektor - mgr Adam Jałkiewicz Narutowicza 12, 97-500 Radomsko Telefon (44)6832673 Fax(y) (44)6837955 Email [email protected] www.zse-e.edu.pl W szkole wydawana jest gazeta Elektrowstrząs. Działają koła zainteresowań: Koło Języka Włoskiego, Koło Muzyczne, Koło Strzeleckie, Klub Filmowy, Wełniane Istoty, Wolontariat. Szkoła bierze udział w międzynarodowych wymianach uczniowskich. Organiuzje również Festiwal Piosenki im. A. Osieckiej.

Zespół Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska im. Mikołaja Kopernika Dyrektor : mgr Agnieszka Łukomska ul. Brzeźnicka 22, 97 – 500 Radomsko tel. (044) 682 23 78 fax. (044) 682 23 95 www.zsd.radomsko.prv.pl email: [email protected] Aktywnie działające Szkolne Koło Ekologiczne.

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica Dyrektor – Ewa Grodzicka ul. Brzeźnicka 20, 97 – 500 Radomsko tel. (044) 682 21 56 www.radomsko.edu.pl email: [email protected]

Szkoła posiada klasy mundurowe oraz drużynę sportową. Jest członkiem Ogólnopolskiego Klubu Bezpieczne szkoły. Organizuje Festiwal Piosenki Angielskiej

Zespół Szkół Ekonomicznych im. Tadeusza Kotarbińskiego w Radomsku Dyrektor: Małgorzata Kołodziejska ul. Przedborska 49 97-500 Radomsko tel. (044) 682 12 09 fax. (044) 682 13 59 www.zseradomsko.edu.pl email: [email protected] Szkoła ma Koło Dziennikarskie I Public Relation oraz Szkolny Klub Przedsiębiorczości oraz Koło fotograficzno - muzyczne

Zespół Szkolno – Gimnazjalny nr 1 Dyrektor: mgr Marek Sobczyk ul. Piastowska 17 97 – 500 Radomsko tel. (044) 683 44 48 gim1radomsko.w.interia.pl email: [email protected] W szkole działa Teatr Źródło. Organizuje Konkurs Kolęd i Pastorałek Hej Panie Jezu

Zespół Szkolno-Gimnazjalny nr 2 Dyrektor - mgr Ewa Krysiak – Ciszewska 97-500 Radomsko, ul. Piłsudskiego 22 Telefon:(44) 6854560 http://zsgnr2wradomsku.edupage.org [email protected] W szkole pręznie działa Polski Czerwony Krzyż, Klub Europejski, Szkolne Koło Ochrony Przyrody, Koło Turystyczno – Krajoznawcze, Klub „Animals”

Zespół Szkolno – Gimnazjalny nr 3 Dyrektor mgr Izabela Iwanowicz ul. Szkolna 4, 97-500 Radomsko Tel./fax: 44 6854566; 44 6854567 e-mail: [email protected] webmaster: [email protected] WWW : http://www.pg3radomsko.edu.pl

Zespołu Szkolno – Gimnazjalnego nr 4 Dyrektor: mgr Wojciech Grajkowski ul. Św. Jadwigi Królowej 20 97 – 500 Radomsko Wicedyrektor: mgr Małgorzata Krupska Wicedyrektor: mgr Agata Piętka tel. (044) 685 44 06 do 07 tel. (044) 685 44 10 do 11, (044)685 44 14 do 17 www.zsgnr4radomsko.pl email: [email protected] Szkoła ma duże osiągnięcia w olompiadach oraz prężnie działające zespoły taneczne i teatralne oraz klub sportowy Szóstka i Wiking

Zespołu Szkolno – Gimnazjalnego nr 5 Dyrektor: mgr Dorota Przybek ul. Rolna 65 97 – 500 Radomsko tel. (044) 683 58 80 www.zsg5radomsko.prv.pl email: [email protected] Szkoła posiada klasę integracyjna, dobrze działający Klub Filmowy

Zespołu Szkolno – Gimnazjalnego nr 6 Dyrektor: mgr Jolanta Zyskowska ul. Makuszyńskiego 25 97 – 500 Radomsko tel. (044) 685 44 42 do 44 www.zsgnr6radomsko.republika.pl email: [email protected]

Zespół Szkolno-Gimnazjalny nr 7. dyrektor mgr Aleksandra Gniłka ul. 11 Listopada 16, 97-500 Radomsko Tel/fax - 44/685 44 34 mail : [email protected] Bardzo aktywnie działające koło ekologiczne.

PARAFIE

Ksiądz Kanonik Roman Kubiak Parafia Świętej Jadwigi Królowej ul. Świętej Jadwigi Królowej 93 97 – 500 Radomsko tel. 044 738 31 22

Ksiądz Kanonik Marek Ptak Parafia Świętego Jana Chrzciciela ul. Przemysłowa 34 97 – 500 Radomsko tel. 044 682 13 56

Ksiądz Prałat Antoni Arkit Parafia Świętego Lamberta ul. Narutowicza 2 97 – 500 Radomsko tel. 0 44 683 23 29

Ksiądz Kanonik Piotr Hernoga Parafia Świętej Marii Magdaleny ul. M. Konopnickiej 4 97 – 500 Radomsko tel. 044 683 06 43

Ksiądz Kanonik Tadeusz Korgól Parafia Świętego Maksymiliana Marii Kolbego ul. Ks. Antoniego Tuleja 9/13 97 – 500 Radomsko tel. 044 682 26 61

Ksiądz Stanisław Kotyl Parafia pw. Św. Anny i Jakuba ul. Św. Rocha 234 97-500 Radomsko tel. 044 683 12 50

Parafia Błogosławionego Michała Kozala ul. Stara Droga 244 97 – 500 Radomsko tel. 044 683 95 52

Ksiądz Profesor Jerzy Borowiec Parafia Miłosierdzia Bożego ul. Piłsudskiego 155 97 – 500 Radomsko tel. 044 682 18 76

Ksiądz Kanonik Tadeusz Chyła Parafia Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa ul. Przedborska 192 97 – 500 Radomsko tel. 044 682 51 13

Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa ul. Księdza Karola Kościówa 2 97 – 500 Radomsko tel. 044 682 20 95

Ksiądz Prałat Roman Szecówka Dziekan Regionu Radomszczańskiego Parafia Matki Bożej Królowej Polski ul. Piastowska 45 97 – 500 Radomsko tel. 044 683 64 90

Ksiądz Proboszcz Stanisław Wolny Parafia Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła ul. Narutowicza 179 97 – 500 Radomsko tel. 044 682 65 45

Ojciec Gwardian Janusz Łazarczyk Klasztor OO. Franciszkanów ul. Narutowicza 3 97 – 500 Radomsko tel. 044 683 21 22

ZASOBY O CHARAKTERZE MATERIALNYM

Towarzystwo Budownictwa Społecznego spółka z o.o. 97-500 Radomsko, ul, Kościuszki 12A Tel. 44 6835403 Prezes Arkadiusz Gaik

P.B.U WIKTOR Sp.j. mgr inż. Witold Świtkowski i mgr inż. Piotr Machalewski Adres: Radomsko, Kolejowa 8 97-500 Radomsko Telefon: (44) 6835196 Fax: (44)6835196 email: [email protected] www: www.wiktorpsb.pl Adres www: www.wiktor.arg.pl e-mail: [email protected] Firma - Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe WIKTOR sp.j. zostało założone w roku 1989 przez dwóch współwłaścicieli: mgr inż. Witolda Świtkowskiego i mgr inż. Piotra Machalewskiego. Siedziba spółki mieści się w centrum miasta Radomska przy ul. Kolejowej 8 i zajmuje 41 245 m2 powierzchni. Prowadzone na szeroką skalę usługi budowlano- montażowe stanowią działalność podstawową firmy. Usługi wykonywane są na rzecz inwestorów z terenu województwa łódzkiego, śląskiego i innych. Obok prowadzonych na szeroką skalę usług budowlano - montażowych stanowiących podstawową działalność, firma zajmuje się także produkcją stolarki aluminiowej i PCV. W roku 2003 został przeprowadzony przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. audyt, w konsekwencji którego 23 września 2003 roku został przyznany firmie CERTYFIKAT SYSTEMU JAKOŚCI Nr 1046/1/2003 ISO 9001:2001 w następującym zakresie: wykonawstwo usług budowlanych, produkcja stolarki okiennej i drzwiowej z aluminium i PCV, handel materiałami budowlanymi.

Przedsiębiorstwa Wielobranżowego "WTÓRMEX" s.j. E i M Rochowscy ul. Św. Rozalii 11 97-500 RADOMSKO Sekretariat: tel. (44) 683 54 00 fax (44) 683 54 31 [email protected]

Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "WTÓRMEX" działa na rynku od 1991r. Na początku zajmowało się obrotem złomem stalowym skupowanym od ludności i od podmiotów gospodarczych, a także handlem opałem i wyrobami hutniczymi. We wrześniu 1998r właściciele spółki nabyli: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Odlewnia Żeliwa w Radomsku, które było wówczas w upadłości. Już od października tego samego roku Odlewnia rozpoczęła produkcję odlewów z żeliwa sferoidalnego dla Fabryki Osi Napędowych S.A. w Radomsku oraz kształtek wodociągowych i kanalizacyjnych przeznaczonych na rynek krajowy i eksport. W lutym 2000r kupiono również Zakład Usług Remontowo Budowlanych S.A. w Radomsku i tym sposobem Fabryka przy ul. Św. Rozalii 11 wróciła do swojej przedwojennej, rozwiniętej w ramach Kombinatu Huty Stalowa Wola tradycji producenta; 1. kształtek wodociągowych i kanalizacyjnych kołnierzowych i kielichowych z żeliwa sferoidalnego, zgodnych z normami EN 545, kompatybilnych z rurami żeliwnymi posiadającymi kielichy typu TYTON, lub kołnierz. 2. odlewów maszynowych, 3. części zamiennych do maszyn budowlanych i dla przemysłu motoryzacyjnego, 4. jednostkowych i niepowtarzalnych części maszyn i urządzeń dla przemysłu i odbiorców indywidualnych, 5. turbin wodnych, oraz kompletnych zespołów prądotwórczych dla młynów i małych elektrowni wodnych, Obecnie w firmie realizowany jest szeroki proces modernizacji i przystosowania do wymagań Rynku Europejskiego, na który trafia znaczna część wyrobów. PUH "BIS" Sławomir Małolepszy ul. Ks. Kościowa 31, ul. Św. Rozalii 36/38 97-500 Radomsko tel. 44 682 29 44 tel./fax 44 680 95 64 tel. kom. 691 773 833, tel. kom. 609 500 431, fax 44 682 14 94 e-mail: [email protected] Firma PUH "BIS" Sławomir Małolepszy jest firmą, która nieustannie od 1990 roku prężnie rozwija się w branży rolniczej oferując sprzedaż maszyn rolniczych. Jesteśmy autoryzowanym dealerem producentów maszyn rolniczych, których zaletą jest niezawodność oraz wysoka, jakość wykonania. Nasi przedstawiciele handlowi służą pomocą w wyborze odpowiedniego sprzętu i udzielą niezbędnych informacji na ich temat. Oferujemy sprzedaż oryginalnych części zamiennych, świadczymy usługi serwisu gwarancyjnego i pogwarancyjnego. Duże doświadczenie i wiedza Naszych pracowników oraz dobrze wyposażone zaplecze techniczne, to atuty Naszej Firmy. Naszą dewizą jest zadowolenie klienta oraz najwyższa, jakość obsługi. Dzięki temu zajmujemy coraz wyższą pozycję w branży rolniczej, czego potwierdzeniem są liczne nagrody, które wyróżniają nas wśród dealerów marki John Deere i Kverneland: - "Lider sprzedaży ciągników John Deere w roku 2006" - "Największa sprzedaż kombajnów zbożowych modelu 1450 w roku 2005 - "Najwyższa sprzedaż ciągników 5720 Basic/Advanced w roku 2005" - "Lider sprzedaży ciągników rolniczych John Deere w roku 2003" CARBO s.j. Mirosław Wróblewski Zbigniew Krupski 97-500 Radomsko

Strzałków ul. Reymonta 2 Radomsko, Św. Rozalii 40 tel. 44 685 05 20 tel. 44 685 05 21 fax. 44 685 05 20 e-mail: [email protected] Zakład Transportowo-Sprzętowo-Budowlany Szymbud Waldemar Szymczyk Radomsko, sw. Rozalii 19 (44) 683-51-17 [email protected]

Piekarnia Dziepółć Krzysztof Kempa Radomsko, Ul. Świętej Rozalii 36 Tel. 738-11-99, Fax. 685-32-55

Eko-Salve sp.j. Emilian Panasiewicz, Sławomir Kaźmierski Radomsko, Ul. Świętej Rozalii 44 Tel. 738-10-10

Hurtownia art. Papierniczych, chemicznych i kosmetyków S.C. Jerzy i Mirosław Zatoń Radomsko, Ul. Świętej Rozalii 42Tel. 683-24-46

FAMEG SP. Z O.O.

11 Listopada 2 97-500 Radomsko tel. +48 44 682 11 10 tel. +48 44 682 12 10 email. [email protected]

Ulokowany w centrum miasta Radomska Fameg, jest przedsiębiorstwem z ponad 125 letnią tradycją w produkowaniu wysokiej jakości mebli giętych, odznaczających się światową renomą. Korzenie firmy powiązane są z genialnym wiedeńskim producentem mebli Michaelem Thornetem, który wymyślił process unikalnego gięcia drzewa, nazwany później jego imieniem. FAMEG działa nie tylko zgodnie z tradycją, lecz także wzoruje się nowoczesną stylistyką, co kreuje nowy obraz przedsiębiorstwa i daje pewność, że postępuje zgodnie z obowiązującymi tendencjami rynkowymi

METALURGIA S.A.

ul. Świętej Rozalii 10/12 97 - 500 Radomsko tel: (44) 68 54 166 fax: (44) 68 54 161 [email protected]

Metalurgia działająca na terenie miasta i będąca jednym z czołowych producentów drutu i produktów drucianych w Europie. Ponadto firmy z branży ciężkiej próbują łączyć się i pozostawać bardziej konkurencyjne. W 2006 stworzyły Grupę Metalowo - Budowlaną funkcjonujące jako sieć współpracy pomiędzy 22 przedsiębiorstwami.

BALL PACKAGING EUROPE RADOMSKO Sp. z.o.o.

ul. Krasickiego 150/152 97-500 Radomsko Tomasz Janowski Regional Sales Manager North Eastern Europe Tel.: +48 44 6859214 [email protected]

BALL PACKAGING EUROPE jest jednym z czołowy producentów puszek do napojów w Europie. Stanowiące pełną własność Ball Corporation - międzynarodowego producenta wysokiej jakości opakowań - Ball Packaging Europe poinformowało o obrotach rzędu 1.3 miliarda euro w 2008r. z 2.900 zatrudnionymi ludźmi. Z roczną zdolnością wytwórczą sięgającą 16 miliardów jednostek i z 30% udziałów w rynku, Ball Packaging Europe jest na drugim miejscu wśród europejskich producentów puszek do napojów.

LEITZ RADOMSKO Sp. z o.o. ul. Duńska 4 97 – 500 Radomsko tel./fax 44/683 03 88

Leitz Radomsko jest dobrze znanym producentem pił tarczowych, noży i wierteł. Leitz należy do czołówki światowych producentów precyzyjnych narzędzi do profesjonalnej obróbki metalu i drewna. Grupa Leitz obecnie zatrudnia 3.700 ludzi, którzy w 2007 wygenerowali zyski ze sprzedaży warte 260 milionów euro. Leitz funkcjonuje w Radomsku od 1997r., a w 2008r. otworzono nowy zakład w strefie przemysłowej.

JYSK ul. Duńska 22 97-500 Radomsko

Pod nazwą JYSK kryje się duża grupa sklepów sygnowanych nazwą spółki, mająca swoje oddziały w 32 krajach. Grupa JYSK, założona przez Larsa Larsena, składa się obecnie z około 1.500 sklepów umiejscowionych głównie w Europie. JYSK jest czołowym, europejskim producentem wyposażenia sypialni, łazienek, pokoi gościnnych, patio oraz dekoracji okien. W Radomsku na 30 ha działce, JYSK wybudował magazyn o długości blisko 500m, a w chwili obecnej powstaje kolejny tego typu obiekt. Nowy magazyn będzie mierzył 35m wysokości i będzie w pełni zautomatyzowany.

INDESIT COMPANY POLSKA Sp. z o.o.

97-500 Radomsko, ul. Merloniego 4 Tel.: 00 44 789 60 00/ Fax.: 00 44 3876113

W 2006r. Indesit Company wybrało Radomsko jak lokalizację swojej nowej fabryki pralek i zmywarek. Na 38ha działce powstała fabryka wraz z magazynem. Obecnie produkty z Radomska są dobrze znane w całej Europie. W nowej fabryce znalazło zatrudnienie blisko 650 osób. Wzrasta nie tylko ilość wytwarzanych produktów, stale rośnie również zatrudnienie. Indesit Company jest największym przedsiębiorstwem, prosperującym w strefie przemysłowej w Radomsku.

BORA POLAND Sp. z o.o. ul. Merloniego, 3 97-500 Radomsko tel. 44 7381905 fax. 44 7381900 [email protected]

W 2005 r., na 2,5ha działce powstała nowa fabryka. Wyciskane metalowe kształtki, używane w przemyśle maszynowym oraz domowych urządzeniach elektrycznych, sprawiły, że Bora stała się czołowym dostawcą dla sąsiadującej firmy Indesit. Jest to doskonały przykład współpracy i zrównoważonego rozwoju strefy przemysłowej.

PRESS – GLASS ul. Geodetów 4 97-500 Radomsko 44 685 87 00 44 685 87 10 [email protected]

Firma jest polskim przedsiębiorstwem, które zdecydowało się na rozwój poprzez stworzenie nowej fabryki w Radomsku. Jest to czwarta fabryka Press – Glass w Polsce i zarazem największa fabryka szyb w kraju. Press – Glass dzięki skupieniu się na nowych rozwiązaniach technologicznych, w krótkim okresie czasu stał się najnowocześniejszym producentem szyb podwójnie zespolonych w Polsce i jednym z najnowocześniejszych w Europie. Produkty firmy Press – Glass stosowane są w oknach oraz konstrukcjach.

AQUILA RADOMSKO Sp. z o.o. ul. Przedsiębiorców 1

97 – 500 Radomsko tel. 44 71 60 00

AQUILA nowoczesna fabryka tektury falistej w Radomsku, gdzie produkcja ruszyła w czerwcu 2009r. Przedsiębiorstwo należy do VPK Packaging Group specjalizującej się wyłącznie w produkcji i sprzedaży blachy falistej w płatach.

HSV POLSKA Sp. z o.o. ul. Geodetów 14, 97-500 Radomsko

HSV powstała w 1999r. Od wielu lat jest liderem na polu projektowania i produkcji opakowań styropianowych, kształtek styropianowych i opakowań izotermicznych. Wykorzystuje ona najnowocześniejsze rozwiązania i technologie przetwarzania spienionego polistyrenu oraz bazuje na doświadczeniach i kapitale holenderskiej firmy HSV – Ede. Na 4,8ha działce, mieszczącej się w strefie przemysłowej, powstanie fabryka opakowań i izolacji styropianowych, w której początkowo znajdzie zatrudnienie 60 osób.

KANAŁY KOMUNIKACJ

Miejski Dom Kultury korzysta z tradycyjnych technik informacji takie jak: plakaty, ulotki, informatory miesięczne (3 tys. sztuk), posiada własne gabloty reklamowe w mieście i w szkołach, w MOSiR, w supermarketach (Carrefour i Polo Market), w Banku PKO S.A. Na balkonie MDK znajduje się również telebim. Materiały informacyjno – promocyjne docierają do: firm, instytucji, placówek oświatowych, zakładów usługowych i kościołów. Informacje o swojej działalności Dom Kultury zamieszcza na własnej stronie internetowej i na stronie miasta. Korzysta z serwisów portali informacyjnych umożliwiających samodzielne zamieszczanie i publikowanie informacji (www.gdzieco.pl; www.imprezuj.org. www.indepwndent.pl; www.kiedygdzie.co; www.irka.com.pl; www.koncery.net.pl; www.lastfm.pl; www.ype.pl; www.wkrotce.pl; www.cojestgrane.pl; www.mapakultury.pl;) oraz na portalach społecznościowych: www.facebook.pl; www.twitter.com. Swoje informacje udostępnia również w serwisie regionalnym www.regionkultury.pl. oraz w miesięczniku Kalejdoskop. Ważnym kanałem informacji jest również Niezależna Telewizja Lokalna, TVP Łódź, TVP Info. W przypadku znaczących projektów w telewizje ogólnopolskie: TVP pr. 2, TVP Polonia, TVP Kultura, TVN oraz regionalne rozgłośnie radiowe: Radio Strefa FM Piotrków Trybunalski oraz Radio Łódź. Informacje o imprezach kulturalnych zamieszczane są na łamach prasy regionalnej i serwisów internetowych: Gazeta Radomszczańska, Gazeta „Co Nowego”, Gazeta „Między Stronami”, Portal Radomsko24.pl., Gazeta Internetowa – Twoje Radomsko, Radomszczański Niezależny Serwis Regionalny, radomsko. naszemiasto.pl. Radomszczanie wyrażają swoje opinie na profilu Facebook Nie polecam w Radomsku i Polecam w Radomsku, Czego nie mówią rodowici radomszczanie oraz Radomszczański Pudelek.

RELACJE ANIMATORA Z POSZCZEGÓLNYMI ZASOBAMI

Miejski Dom Kultury zakorzeniony jest w środowisku lokalnym od 45 lat. Współpraca z innymi podmiotami wyraża się w przyjętej misji: MDK otwarty na wymianę doświadczeń i partnerstwa, tworzy sieć współpracy na rzecz kultury i integracji społecznej. Jest inicjatorem i współorganizatorem wielu ponadlokalnych przedsięwzięć, takich jak: Radomszczańskie Dni Rodziny, Dni Kultury Żydowskiej. Ważną platformą inntegracji i współpracy są Radomszczańskie Spotkania Integracyjne, w organizację których włączają się oprócz Domu Kultury: Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy, Warsztaty Terapii Zajęciowej, Środowiskowy Dom Samopomocy oraz osoby prywatne (Janusz Plewiński). Dom kultury udziela wsparcia inicjatywom, organizowanym przez inne podmioty. Udostępnia sale, wypozycza sprzęt wraz z obsługą techniczną. Organizatorom lokalnych imprez pomagają tez instruktorzy MDK. Z tego wsparcia korzystają m. in. szkoły, Policja, MOPS, Straż, organizacje pozarządowe. Wszystkie uroczystości związane z obchodami świąt i rocznic organizowane przez samorząd miejski są również obsługiwane przez Dom Kultury. Współpraca z lokalnymi podmiotami jest codzienną praktyką Domu Kultury. Miejski Dom Kultury w ramach projektu Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne 2013 dofinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury prowadził rozpoznanie środowiska lokalnego poprzez poszukiwanie oddolnych inicjatyw kulturotwórczych i stymulowanie mieszkańców do działań w obszarze kultury. Diagnoza środowiska lokalnego prowadzona była 2- torowo przez pracowników i wolontariuszy MDK oraz specjalistów: Joannę Dytrych – mgr socjologii, absoklwentkę Wydziału Socjologiczno – Ekonomicznego Uniwersytetu Łódzkiego oraz Stacjonarnego Studium Doktoranckiego na Uniwersytecie Łódzkim, uczestniczkę projektów badawczych, dotyczących polityki społecznej oraz kultury, Tomasza Łuczaka - socjologa z Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie oraz zespół badawczy z Fundacji Res Publika im. Henryka Krzeczkowskiego: Martę Sienkiewicz i Jędrzeja Bursztę.

Diagnozę prowadzono metodami ilościowymi i jakościowymi od maja do lipca 2013 r. Przeprowadzono: 1. Pogłębione wywiady indywidualne, 2. Wywiady swobodne, 3. Metodę „Wiszące pytania”, 4. Ankiety wśród przypadkowych mieszkańców, 5. Konsultacje. Do diagnozy wykorzystano także dane GUS i PUP.

Ad.1 Wywiady indywidualne Badanie prowadzone było jakościową techniką indywidualnych wywiadów pogłębionych. Na przełomie lipca i sierpnia 2013 roku przeprowadzono jedenaście wywiadów z przedstawicielami Urzędu Miasta w Radomsku, Rady Miejskiej, miejskich instytucji kulturalnych oraz organizacji pozarządowych działających na polu kultury. Wywiady przeprowadzane były w oparciu o rozbudowany scenariusz, używany do szerszej diagnozy kultury w Radomsku, z którego blok pytań poświęcono zagadnieniu liderów lokalnych i podejmowanych przez nich inicjatyw kulturalnych. Szczególnym zainteresowaniem starano się objąć przykłady osób, które działają nieformalnie, nie są związane z instytucjami czy organizacjami pozarządowymi, a przez to potencjalnie mniej znane, widoczne i wsparte. Przedstawione wnioski są efektem dogłębnej analizy fragmentów wywiadów metodą kodowania, wspartej także kontekstem całości, m. in. zagadnieniami roli organizacji pozarządowych, indywidualnych twórców i mieszkańców w realizacji i kształtowaniu polityki kulturalnej w mieście. Z przeprowadzonych wywiadów wynika, że środowisko liderów lokalnych, którzy inicjują działania kulturalne w mieście, wzbogacają prezentowaną ofertę czy też spełniają poprzez swoje projekty i kulturalne narzędzia funkcję społeczną, jest dobrze rozpoznane, działające od dłuższego czasu, pełne wyrazistych, charyzmatycznych i pracowitych osobowości. Jednocześnie u większości rozmówców, kategoria liderów budziła skojarzenia głównie, bądź wyłącznie, z przedstawicielami (prezesami) organizacji pozarządowych, a także, choć rzadziej, z pracownikami miejskich instytucji kultury. Indywidualnie działający liderzy, których wskazywano, to w większości artyści lub pasjonaci lokalnej historii, którzy interesują się radomszczańskim dziedzictwem i przeszłością miasta. Liderzy podejmują szereg działań związanych z organizacją wydarzeń kulturalnych i ubogacaniem oferty dla mieszkańców, prezentowaniem własnej działalności artystycznej, a także tworzą przestrzeń rozwoju zainteresowań dla młodzieży czy możliwości spędzania czasu wolnego dla seniorów. W ocenie rozmówców, współpraca pomiędzy liderami, a instytucjami kultury jest chętnie podejmowana, aczkolwiek pewne elementy współdziałania wymagają dopracowania. Liderzy w Radomsku bardzo rzadko funkcjonują poza instytucjami czy organizacjami pozarządowymi. Ich wysiłki podejmowane są w ramach szerszych struktur trzeciego sektora, ponieważ to główne kanały poprzez które można zrealizować swój pomysł, a także znaleźć siłę przebicia i dotrzeć do organów wspierających idee, zrozumieć schematy konkursowe, znaleźć poparcie dla pomysłu. W ocenie części rozmówców de facto nie ma osób aktywnie działających poza silniejszymi strukturami, choćby uznanymi organizacjami trzeciego sektora, pojedyncze osoby zdają się nie mieć siły przebicia, ale przykłady wskazywane przez innych zdają się łagodzić kategoryczność tego stwierdzenia. Prezesi stowarzyszeń to naturalni liderzy danego ugrupowania. Zdaniem rozmówców, w świadomości zwykłych mieszkańców sami przedstawiciele organizacji – jako pojedynczy ludzie znani z imienia i nazwiska – nie są widoczni, ale ich produkty i stowarzyszenia jak najbardziej. Osoby te zwykle mają już za sobą wiele lat działalności, nie są początkującymi działaczami, zdążyli już zaprezentować się na mapie miasta i są znani ze swoich osiągnięć. Warto podkreślić, że radomszczańscy liderzy organizacji to silne osobowości, które prezentują wizje i działają z rozmachem i determinacją. Działa ich wielu i mają potencjał łączenia środowiska związanego z ich typem działalności (literackiego, teatralnego, fotograficznego). Ich szczególne skupienie w organizacjach może również wynikać z pragmatycznej przyczyny, jaką jest potrzeba posiadania osobowości prawnej, by ubiegać się o środki finansowe na realizację pomysłów. Jeśli nie działa się w stowarzyszeniach, wówczas często kończy się na pomyśle, który nie ma możliwości realizacji. Stowarzyszenia i organizacje, które były wymieniane w wywiadach, to:

 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej  Towarzystwo Fotograficzne im. Edmunda Osterloffa  Stowarzyszenie Literackie „Ponad” (Edmunda Bodanka)  Uniwersytety Trzeciego Wieku (Ewa Kaczmarczyk, Anna Kapuściarek)  Fundacja Inicjatyw Kulturalnych (Mirosława i Jacek Łęscy)  Towarzystwo Śpiewacze im. Stanisława Moniuszki (Danuta Horoszkiewicz)  Teatr Źródło (Danuta Zawadzka)  Stowarzyszenie Miłośników Militariów  Stowarzyszenia chóralne  Towarzystwa związane z historią (m.in. Tomasz Nowak i Towarzystwo Historyczne)  Towarzystwo Opieki nad Zabytkami (Zofia Gzik)

Osobną kwestią wartą zauważenia jest aktywność indywidualnych osób, których działania nie mają afiliacji instytucjonalnych czy organizacyjnych, a wzbogacają pejzaż kultury w Radomsku. Ich aktywność w skali jest jednak znacznie rzadsza. Mają oni, zdaniem rozmówców, znacznie mniejsze możliwości dotarcia do szerszej publiczności czy do źródeł finansowania, aczkolwiek pojawiło się również zdanie, iż niekoniecznie mają oni chęć docierania na zewnątrz i może nie zależeć im na szerszej działalności. Warto też zauważyć, że lokalni twórcy są, z perspektywy rozmówców, za mało promowani, a prezentują spory potencjał kulturalny. Organizowane są wystawy artystów w instytucjach, ale wydaje się to niewystarczające, brak przestrzeni i określonego systemu wsparcia oraz możliwości prezentowania dokonań lokalnych twórców. W ocenie rozmówców, w Radomsku działa wielu twórczych osób, które nie mogą siedzieć z założonymi rękoma, mają wiele pomysłów i inspiracji.

Indywidualni liderzy w Radomsku, wskazani przez rozmówców, to:

 Anita i Krzysztof Zygmowie, aktorzy, związani z Muzeum Regionalnym  Zdzisław Wiatr, profesor Akademii Jana Długosza w Częstochowie  Iga Borowiecka-Grzywacz, artystka  Stanisław Imieniński, artysta  Michał Zaskórski, artysta i dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Żytnie, twórca Teatru Animagia  Twórca Muzeum Ludowego w Przedborzu (nazwisko nie padło)  Marzena Zacharewicz, artystka  Mirosław Szczęsny, rzeźbiarz  Zdzisław Gebauer, artysta  Krystyna Michalska, pracownik Miejskiego Domu Kultury  Przemysław Urbański, właściciel Klubu Muzycznego „Bogart” w Gomunicach  Dariusz Solarz, lokalny historyk  Grzegorz Mieczyński, aktywista i znawca archiwów dotyczących Radomska  Barbara Chutkiewicz, animatorka  Dawniej Anna Milczanowska, obecna prezydent miasta  Dawniej Karol Walaszczyk, poprzedni szef Towarzystwa Fotograficznego im. Edmunda Osterloffa, zbierał informacje o Radomsku i okolicach

Wskazano również kilka znaczących nieformalnych środowisk:

 Zespoły muzyczne działające w Radomsku, głównie młodzieżowe  Grupy taneczne(oceniane jako pokłosie mody wywołanej programami telewizyjnymi)  Nieformalna grupa art terapeutów (związana z Ewą Kaczmarczyk)  Nauczyciele i ich aktywność prowadzona w szkołach (głównie teatralna)  Harcerze

Osobnym elementem w obszarze kultury może być działalność Gazety Radomszczańskiej, która organizuje konkursy dla osób posiadających własne zainteresowania, funkcjonujące na mniejszą niż ogólnomiejska skala. Wspiera ona też literackie próby lokalnych twórców i organizuje zebrania integracyjne, skupione m.in. wokół problemu chorób psychicznych. Lokalni liderzy oddolnych inicjatyw z jednej strony są źródłem pomocy dla rozwoju działalności innych osób i podmiotów (stypendystów, artystów, instytucji kultury, innych stowarzyszeń i organizacji), a także tworzą ofertę spędzania czasu wolnego, wzmacniają program instytucji kultury i urozmaicają panoramę kultury w Radomsku. Udaje im się skupiać wokół siebie przekrój mieszkańców, szczególnie młodzież, a także seniorów. Działalność związana z młodzieżą oscyluje szczególnie wokół teatrów, grup muzycznych, ciekawą inicjatywą wydaje się także projekt PaT (Profilaktyka a Ty). Podkreślano wychowawczy wymiar społeczny działalności kulturalnej oddolnych inicjatyw, zgodnie z nurtem walki z wykluczeniem i demoralizacją młodzieży. Organizacje tworzą codzienną przestrzeń do wyrażania siebie, zaspakajają potrzeby twórcze, nie tylko związane z biernym uczestnictwem, ale i aktywnym współtworzeniem kultury. Przykładem może być Stowarzyszenie Literackie, które daje możliwość indywidualnej ekspresji i pełni także funkcję terapeutyczną poprzez kulturę. Zarówno wymiar aktywnego uczestnictwa, jak i poszerzanie istniejącej oferty kulturalnej, mają znaczący wpływ na jakość życia mieszkańców miasta. Liderzy stanowią także ogniwo budowania szerszej, ponadlokalnej współpracy – dzięki swoim znajomościom poszerzają spectrum artystycznych wydarzeń w mieście, zapraszają ciekawych twórców spoza miasta (szczególnie w obszarze teatru). W wywiadach poruszono również kwestię potencjalnie kulturotwórczego miejsca, którym mogłaby być odbudowana muszla koncertowa. W mniemaniu rozmówców, mogłaby stać się przestrzenią do działań oddolnych, prezentacji twórczości lokalnej i nieinstytucjonalnego promowania kultury, a także ważną miejską agorą. Wątek współpracy pomiędzy oddolnymi liderami na poziomie horyzontalnym, a także na linii organizacji i instytucji publicznych został przedstawiony w pozytywnym świetle. Instytucje miejskie oceniane są jako chętni i otwarci partnerzy dla każdego, kto chciałby wraz z nimi zrealizować swój pomysł. Dyrektorzy placówek widziani są jako pomocni i zainteresowani pomysłami oddolnymi. Z niektórymi organizacjami nawiązywana jest w instytucjach stała, cykliczna współpraca, która podtrzymywana jest niezależnie od urzędujących prezesów. Warto jednak zwrócić uwagę na nieprzejrzysty charakter tej współpracy. Choć padają zapewnienia, że jest ona inicjowana z obu stron, zarówno przez stowarzyszenia, jak i przez instytucje, z wywiadów można wywnioskować, że współdziałanie opiera się na propozycjach zgłaszanych przez liderów oddolnych. Ich przyjęcie lub odrzucenie zależą od decyzji pracowników instytucji i ich oceny potrzeb placówki w stosunku do bieżącej oferty. To może stanowić pewną barierę w ujawnianiu potencjału drzemiącego w mieszkańcach, stąd szczególnie cenne są przedsięwzięcia takie jak „Inicjatywy Lokalne”. Rozmówcy podkreślali, że dzięki projektowi udało się zauważyć osoby, które choć mają pomysły, nie miały wcześniej narzędzi do ich realizacji (takich jak chociażby kontakty czy zaufanie osób z instytucji, gotowych przyjąć ich pomysły). Nastąpiło odwrócenie logiki proponowania projektów z inicjatywy oddolnej i pokazano otwartość na pomysły niezależnie od wynegocjowania pewnych ustaleń. Istniejący system zgłaszania własnych propozycji może wydawać się zbyt nieprzejrzysty i onieśmielający. Głównym celem podejmowanej współpracy jest dla liderów lokalnych możliwość prowadzenia i rozwoju własnej działalności. NGOs korzystają z zasobów lokalowych czy promocyjnych instytucji, a dla nich jest to też dodatkowe urozmaicenie oferty. Można więc mówić o pewnej symbiozie, choć trudno ocenić czy poza realizacją własnych celów każdego z partnerów mamy do czynienia z wytworzeniem wartości dodanej. Podmioty nie współpracują raczej w aspekcie merytorycznym przygotowania i realizacji projektów, każdy zdaje się koncentrować na własnym obszarze, a wspólny mianownik dotyczy raczej zasobów lokalowych czy ludzkich. Warto przytoczyć wyraziste przykłady współpracy, przytoczone przez rozmówców. Miejska Biblioteka Publiczna cyklicznie użycza swojej przestrzeni Towarzystwu Fotograficznemu im. Edmunda Osterloffa, dzięki czemu zyskuje ono przestrzeń prezentacji twórczości i wielu widzów, zaś czytelnicy biblioteki obcują przy okazji odwiedzin placówki z innych rodzajem działalności artystycznej. Innym przykładem współpracy międzysektorowej jest wsparcie udzielone przez Muzeum Regionalne przedsięwzięciom zaangażowanych liderów – czy to poprzez zbieranie spisanych wspomnień zainteresowanej osoby do zbiorów muzealnych, czy też tworzenie internetowej bazy archiwalnych zdjęć Radomska, zbieranych przy współudziale lokalnej społeczności. Z kolei przykładem podejmowania współpracy horyzontalnej może pochwalić się m.in. chór im. Stanisława Moniuszki, który wspiera oddolne projekty artystyczne (choćby Teatru Źródło czy młodych lokalnych artystek) zaangażowaniem w partie muzyczne. Ze wspierania finansowego potencjalnych kulturotwórczych działań słynie w mieście Fundacja Inicjatyw Kulturalnych, która oferuje stypendia utalentowanej młodzieży. Jednocześnie panuje wśród badanych przekonanie, że w przypadku osób niezrzeszonych współpraca jest trudniejsza do podjęcia i nie jest niewystarczająca. Zdaniem niektórych brak wyraźnego wsparcia indywidualnych twórców, a proces przejścia od pomysłu do realizacji jest znacznie trudniejszy. Konflikty pomiędzy liderami nie są, zdaniem rozmówców, widoczne. Chętni do zaprezentowania twórczości czy organizacji pewnych działań mają ku temu możliwości i sprzyjających dyrektorów instytucji, jednak w praktyce niezrzeszone osoby mają mniejsze prawdopodobieństwo realizacji działań, a decyzja zależy od zaufania zbudowanego na osobistych relacjach, oraz potrzebach i preferencjach instytucji. Zdaniem części badanych, polityka w mieście ma wpływ na ocenę poszczególnych osób, jej podstawą mogą być niekiedy względy niemerytoryczne. Pewne działania są niedoceniane ze powodów politycznych (np. afiliacji czy przeszłości twórców). Zdaniem rozmówców, środowisko liderów, które działa z poczucia pasji i społecznego powołania, odczuwa niekiedy brak emocjonalnego wsparcia, mentalnego docenienia ważności podejmowanych działań, chociażby w kwestii promocji miasta czy ubogacania oferty dla mieszkańców. Jak w większości miast, wskazano również problemy finansowe i niewystarczającą ilość środków, od których uzależniona jest działalność kulturotwórcza środowisk pozainstytucjonalnych. Występuje również dostrzegana przez środowisko dysproporcja pomiędzy finansowaniem kultury, a wspieraniem sportu w mieście. Ad.2. Wywiady swobodne Przedmiotem badań w ramach projektu Dom Kultury + Inicjatywy lokalne 2013 , prowadzonych przez Tomasza Łuczaka byli młodzi mieszkańcy Radomska w przedziale wiekowym 16 – 25 lat. Celem badań było odnalezienie indywidualnych inicjatyw, wydarzeń kulturalnych i osób niewspółpracujących z Miejskim Domem Kultury. Metodą badawczą był wywiad swobodny przeprowadzony wśród przypadkowo spotkanych grup osób na terenie miasta oraz przy użyciu portalu społecznościowego Facebook wśród konkretnych, znajomych osób. Badanie zostało przeprowadzone w dniach 22 – 27 lipca 2013 r. wśród około 60 osób. Z analizy badań wynika, że większość pytanych, młodych radomszczan nie zna innych, niż Miejski Dom Kultury podmiotów organizujących w mieście jakiekolwiek wydarzenia kulturalne. Najczęściej pojawiające się odpowiedzi dotyczyły koncertów lub dyskotek organizowanych przez radomszczańskie lokale prywatne. Lepsze efekty przyniosły badania przeprowadzone wśród znajomych badacza przy użyciu portalu społecznościowego Facebook. Dzięki uzyskanym informacjom udało się ustalić że: - Panowie Filip Buchalski i Maciej Milczanowski organizują w Klubie Belfast znajdującym się przy ul. Kasztelańskiej 3 w Radomsku imprezy z muzyką elektroniczną. - Przegląd młodych zespołów Rock Metal Fest w 2009 r. odbył się w hali Metalurgii i Nieruchomości w Radomsku. Przy organizacji tego wydarzenia pomagali panowie Lewandowski i Gryglewski. Jego kolejna edycja miała miejsce w 2010 r. w nieistniejącym już lokalu Noworadomsk, natomiast ostatni Rock Metal Fest w 2011 r. odbył się już na scenie Miejskiego Domu Kultury. - Klub jazzowy Burbon Street znajdujący się przy ul. Kolejowej 2 jest miejscem, w którym odbywały się liczne koncerty, również z udziałem młodych radomszczańskich zespołów takich jak m.in. Gl;ass Vegas, Monitor, Coldlight, Bloody Vomit, Pola Royd. 17 kwietnia 2013 r. w klubie tym odbył się przegląd zespołów Open Sound Radomsko, którego zwycięzcy mieli okazję zagrać podczas tegorocznych Dni Radomska. Chęć udziału w podobnych konkursach, bądź pojedynczych konkursach w lokalach tego typu, zgłaszają właścicielowi klubu, sami członkowie zespołów. Zrzeszenie kibiców RKS Radomsko Yellow Blue Brigade oprócz wspólnych wyjazdów na mecze, bierze udział również w różnego rodzaju akcjach patriotycznych takich jak np. palenie zniczy czy składanie kwiatów ku czci poległych żołnierzy polskich w czasie wojny . Istnieje również kanał na youtube, na którym można znaleźć filmiki opowiadające o historii miasta Radomska oraz klubu RKS Radomsko. Ponadto kibice RKS+ angażowali się w akcje charytatywne na rzecz najbiedniejszych mieszkańców miasta i okolic polegające na zbiórce żywności, odzieży, zabawek czy przyborów szkolnych. - W świetlicy należącej do Ośrodka Wspierania Rodziny odbywają się fwa razy w tygodniu lekcje tańca breakdance dla dzieci. Firma Dimus oferuje usługi sportowo – rekreacyjne o charakterze komercyjnym dla najmłodszych podczas różnego rodzaju imprez plenerowych.

Ad.3 Metoda Wiszące pytanie Środowisko lokalne rozpoznawano również za pomocą metody Wiszące pytanie, w której udział wzięły 103 osoby. Odpowiedziały na pytanie „Co możemy zrobić żeby było lepiej?” , „Kto i dlaczego omija Miejski Dom Kultury?” Na pierwsze pytanie uzyskano odpowiedzi: zwiększenie promocji o działalności MDK (więcej informacji na osiedlach, więcej ulotek) – 8 osób, więcej darmowych warsztatów, nie tylko dla dzieci i młodzieży – 9 osób, więcej imprez bezpłatnych – 8 osób, więcej pokazów starych filmów (seanse tematyczne, kino gatunku) – 7 osób, zwiększenie ilości imprez w terenie, pikników dla najmłodszych – 5 osób, więcej koncertów, koncertów rockowych – 6 osób. Pojedyncze wskazania dotyczyły: zwiększenia ilości różnorodnych warsztatów np. - lepienia z gliny, malowania na szkle, tkactwa, wikliny, więcej seansów w 3D i zdecydowanie więcej wydarzeń np. Dzień czekolady, bardziej przystępna oferta teatralna dla młodzieży, Na pytanie Kto i dlaczego omija Miejski Dom Kultury odpowiedziano: - ludzie młodzi i osoby starsze, osoby zaopracowane ze względu na brak oferty skierowanej do tej grupy (zbyt drogie bilety na spektakle i seanse)- 15 osób, - ludzie niezamożni, gdyż oferta MDK jest zbyt droga, Młodzież – oferta MDK nie pokrywa się z zainteresowaniami młodych ludzi, - ludzie omijają MDK, gdyż nie maja piojęcia co się w nim dzieje, - brak informacji o imprezach, Ludzie niewrażliwi, osoby, których nie interesuje kultura, którzy uważają, że w Radomsku nic się nie dzieje – 10.

Ad.4 Ankiety Badaniem za pomocą specjalnie opracowanej ankiety objęto 261 osób. Badano m.in. udział w imprezach organizowanych przez organizacje pozarządowe,zmiany, które należałoby wprowadzić w MDK, ocenę działalnosci MDK, lokalnych liderów itp. Oprócz wskaźnika oceny radomszczańskiego MDK-u w postaci częstotliwości korzystania z oferty placówki, respondenci poproszeni zostali także o podanie informacji, w jakich imprezach organizowanych w Miejskim Domu Kultury przez organizacje pozarządowe mieli okazję uczestniczyć. Udział w tego typu wydarzeniach będzie kolejnym dowodem na zainteresowanie ofertą domu kultury, a jednocześnie liczba wskazań pozwoli ocenić, które działania inicjowane przez stowarzyszenia cieszą się największą popularnością. Spośród 261 osób, które wypełniły ankietę, 95 osób zaznaczyło odpowiedź „nie uczestniczyłem/am w żadnej imprezie organizacji pozarządowej”, a 103 ankietowanych nie wpisało żadnej odpowiedzi. A zatem łącznie 198 osób, czyli trzy czwarte badanych (dokładnie 75,8%) nie uczestniczyło w przedsięwzięciach organizowanych przez organizacje pozarządowe lub też nie umiało wskazać, które z imprez, w których brali udział, powstały na skutek współpracy MDK-u z przedstawicielami sektora non profit. Także pozostali respondenci, którzy udzielili odpowiedzi twierdzącej w tym pytaniu, mieli najwyraźniej problemy z określeniem organizatora, np. 6 osób podało Dni Radomska, a 2 - Festiwal Zalewajki, kolejne 2 osoby stwierdziły, że „brak takowych imprez”, ale inne 2, że „w wielu” i także 2 respondentów podało koncert Kamila Bednarka. Pojawiły się też takie pojedyncze odpowiedzi jak: „Mikrofon 2012”, Różewicz Open Festiwal, Międzynarodowy Dzień Dziecka, Gala Helen Doron Early English, happening MOPSu, konkurs „Jeden Wiersz”. Zdecydowana większość wpisów miała jednak postać hasłową, gdzie podano rodzaj wydarzenia, a nie nazwę imprezy. Najczęściej, bo 10-ciokrotnie pojawiła się fraza „spektakle teatralne”, a oprócz tego jeszcze po jednym razie „przeglądy teatralne” i „warsztaty teatralne”. Poza tym 6 respondentów wpisało po prostu słowo „koncerty”. Pozostałe wpisy o nader ogólnikowym, a może nawet nieco enigmatycznym, charakterze to: koncerty w farze, festyny, imprezy odbywające się w różnych częściach miasta, imprezy plenerowe, kino, seanse filmowe, noce filmowe, koncerty i występy w klubach i barach, zawody sportowe, akcje rekreacyjne (np. rowerowe, nordic walking), kabarety, turniej tańca towarzyskiego, konferencje, konkursy recytatorskie, wystawy, atrakcje dla dzieci, festiwale chóralne. Pojawiły się też wpisy, których treść stanowiły nazwy organizacji, tj.: Polski Czerwony Krzyż, Uniwersytet Trzeciego Wieku przy Społecznej Akademii Nauk oraz Radomszczański Uniwersytet Dziecięcy. Respondenci nie podali jednak w jakiej imprezie zrealizowanej przez te organizacje, przy współpracy z MDKiem, uczestniczyli. Tak zróżnicowane zapisy, które w zasadzie nie stanowią odpowiedzi na pytanie, świadczyć mogą o niezrozumieniu polecenia lub o tym, że osoby biorące udział w badaniu nie zwracają szczególnej uwagi na organizatora imprezy lub przedsięwzięcia odbywające się w kooperacji z Miejskim Domem Kultury postrzegają głównie przez pryzmat tej instytucji, ponieważ nie znają organizacji pozarządowych działających na terenie miasta i działań przez nie podejmowanych. Tym niemniej pojawiło się także 18 wpisów, które dają pewne wyobrażenie o tym, które inicjatywy realizowane przez osoby działające społecznie lub przez stowarzyszenia i fundacje, zakorzeniły się w świadomości osób ankietowanych. Oto one: . Radomszczańskie Spotkania Integracyjne (wpisane przez 4 osoby) . Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy (wpisana przez 3 osoby) . Ogólnopolski Harcerski Festiwal Artystyczny OPAL (wpisany przez 2 osoby) . Koncerty Fundacji Inicjatyw Kulturalnych (wpisana przez 2 osoby) . Radomszczańskie Dni Rodziny (wpisane przez 2 osoby) . Radomszczańskie Dni Młodzieży (wpisane przez 1 osobę) . Dzień Kota i kiermasz Radomszczańskiego Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami (wpisane przez 1 osobę) . Dni Kultury Żydowskiej (wpisane przez 1 osobę) . Występy Stowarzyszenia „PONAD” oraz „Można inaczej”, spotkania literackie Stowarzyszenia „Aktywne Centrum Edukacji Uniwersytet Otwarty dla Każdego”, PCK - happening (wszystkie wpisane razem przez 1 osobę) Konkurs literacki i plastyczny „Słowa sercem pisane”.

Zmiany, które należałoby wprowadzić W ramach oceny działalności Miejskiego Domu Kultury rozważyć również można kwestię zmian, jakie – zdaniem osób ankietowanych – należałoby wprowadzić w placówce. Pytanie rozstrzygające to zagadnienie miało postać pytania zamkniętego, w którym kafeteria odpowiedzi podpowiadała określone rozwiązania, łącznie z opcją odpowiedzi „nic bym nie zmienił(a)”. Pozostawiono także respondentom miejsce na wpisanie własnych uwag. Najbardziej pożądaną zmianą w działalności Miejskiego Domu Kultury jest – co niewątpliwe zaskakuje – prowadzenie badań potrzeb i opinii mieszkańców. Okazuje się zatem, że odbiorcy kulturalnej działalności MDKu-u chcą mieć wpływ na kształt oferty placówki, a być może także na proponowanie działań zgodnych z ich zainteresowaniami. Jest to niewątpliwie bardzo cenna wskazówka, zwłaszcza, jeżeli procent wskazań na tę odpowiedź wynosi bez mała 42%, uważa tak zatem niemalże co drugi respondent. Drugi typ zmiany, który osiągnął najwyższe wskazania to stwierdzenie dotyczące potrzeby lepszego informowania o ofercie MDK-u – wybrało ją prawie 30% osób zaproszonych do badania. Wynik ten stanowi potwierdzenie wniosków płynących z pytania dotyczącego dostępności oferty radomszczańskiego domu kultury, a omówionych w podpunkcie 4.3, które także zdają się świadczyć o konieczności rozpropagowania działań MDK-u na większą skalę. Bardzo zbliżony ilościowo wynik uzyskała także odpowiedź „Zmiany w organizacji i wystroju”, choć trudno wywieźć na tej podstawie wnioski o jakiego typu przemiany chodzi. Dotarcie do przyczyny wyboru tej odpowiedzi przez niemal 1/3 badanych wymagałoby podjęcia dalszych badań pogłębionych. Respondenci, a przynajmniej 27% spośród nich, chętnie też widzieliby w MDK-u nowe zespoły, natomiast jeżeli chodzi o zastrzeżenia co do kompetencji kadry instruktorskiej, to potrzebę ich podniesienia stwierdza jedynie co dziesiąty badany. Zapewne gdyby pytanie ograniczało wybór do jednej odpowiedzi, procent wskazań do tego punktu byłby jeszcze mniejszy, jako, że jest to najmniej oczekiwana zmiana, a jej wybór pośrednio łączyć się może także z faktem zgłaszania zapotrzebowania na nowe zespoły, rozszerzenie oferty może wszakże wymagać od kadry dodatkowych kwalifikacji lub umiejętności. 16,1% osób ankietowanych nic nie chciałoby zmienić w Miejskim Domu Kultury. Świadczyć to może z jednej strony o braku pomysłu lub wiedzy, jaka zmiana byłaby potrzebna (10 osób w ogóle nie zaznaczyło żadnej odpowiedzi w tym pytaniu) lub też o całkowitym zadowoleniu ze sposobu funkcjonowania placówki – trudno jednak w tym miejscy rozstrzygnąć, która z motywacji była dominującą w badanej próbie. Kreatywności nie można jednak całkowicie osobom badanym odmówić, jako że 38 ankietowanych, co stanowi niemalże 15% całości, wpisało w kwestionariuszu swoje propozycje zmian. Poniżej lista, która zbiorczo prezentuje pomysły respondentów: . Nowsze, aktualne filmy, wcześniejsze godziny wyświetlania seansów w kinie . Wyświetlanie filmów o tematyce religii katolickiej . Więcej festiwali, konkursów o nowocześniejszym charakterze . Przywrócenie niedzielnych poranków teatralnych/filmowych dla dzieci . Organizowanie przedstawień teatralnych dla dzieci w okresie wakacji . Więcej zajęć dla dzieci młodszych wieku od 3 do 6 lat . Organizowanie giełd kolekcjonerskich, np. numizmatycznych, sportowych . Dostosowanie godzin aktywności kół zainteresowań do osób spoza Radomska, dojeżdżających autobusami . Zmiana pracowników/ kadry/ kadry kierowniczej/ kierownictwa działów . Większa kontrola dyrekcji nad osobami odpowiedzialnymi za organizację imprez (respondent uzasadnia w ten sposób: „niestety na większości wartościowych imprez sale są puste, ludzie nie wiedzą o takich przedsięwzięciach, nie dociera do nich informacja, a chyba jest ktoś za to odpowiedzialny???!!!” . Organizowanie koncertów zespołów rockowych . Łatwiejszy dostęp do pomieszczeń kół zainteresowań i organizacji spoza MDK-u . Możliwość udostępniania pomieszczeń MDK-u na próby zespołów muzycznych . Więcej zajęć dla osób pracujących w średnim wieku, np. kurs salsy . Organizowanie spotkań z lokalnymi twórcami nie należącymi do PONAD . Więcej koncertów znanych zespołów . Warsztaty artystyczne dla młodzieży i dorosłych . Zmiana wyglądu sufitu w sali widowiskowej (respondentka uzasadnia następująco: „kojarzy mi się z plagą owsików i glist”).

Ogólna ocena oferty Jako ostatni element oceny działalności Miejskiego Domu Kultury w Radomsku należałoby potraktować rozkłady odpowiedzi do pytania, w którym respondenci, posługując się pięciostopniową skalą, mieli okazję wyrazić swoją opinię na temat oferty placówki. Rozkład ów obrazuje poniższy wykres.

Najczęściej wybieraną odpowiedzią okazała się ocena określająca ofertę Miejskiego Domu Kultury jako „raczej atrakcyjną” zyskując niemal 40% wskazań. Przeszło 27% respondentów miało problem z jednoznacznym określeniem swoich odczuć względem oferty MDK-u, choć wynik ten nie dziwi, jako że powszechnie znaną tendencją ujawniającą się w badaniach ilościowych, jest wybieranie na skalach ocen wartości środkowych. Tym niemniej wysoko oceniany jest dom kultury przez ponad 16% osób badanych, co przy zsumowaniu z odsetkiem osób raczej usatysfakcjonowanych ofertą radomszczańskiej placówki, daje wartość niemal 56%, a zatem większość osób danych uznaje ofertę MDKu za atrakcyjną. Na przeciwnym biegunie skali swoje wypowiedzi osadziło bez mała 17% osób ankietowanych, z czego jedynie 5,4% odpowiedziało się za wariantem określającym ofertę domu kultury jako „zdecydowanie nieatrakcyjną”. Wynik ten wydaje się być zatem w miarę dobry, choć niewątpliwie - skoro niemal co szósty badany ma zastrzeżenia do oferty MDKu-u - warto zastanowić się nad zmianami, które mogłyby uatrakcyjnić propozycje działań i tym samym zwiększyć liczbę osób, których zainteresowania będą mogły się za pośrednictwem domu kultury realizować.

Podsumowanie Podsumowując wyniki wszystkich pytań, które zostały zawarte w kwestionariuszu w celu dokonania oceny działalności Miejskiego Domu Kultury w Radomsku, należy stwierdzić, że instytucja ta cieszy się ogólnie rzecz biorąc dobrą opinią wśród osób uczestniczących w badaniu osób. Wysoko oceniana jest zarówno oferta domu kultury, jak również jej pracownicy. Wydarzenia wymienione w pytaniu na najważniejszą inicjatywę MDK-u miały wiele wskazań, co świadczy niewątpliwie o fakcie, iż są one postrzegane za wartościowe propozycje, które warto kontynuować, czy nawet rozszerzać. Także propozycje zmian, których wprowadzenie respondenci uznali za zalecane, przedstawia raczej pozytywny wizerunek placówki, rozkłady odpowiedzi osób, które wypełniły ankiety wskazały bowiem niezbicie na zainteresowanie ofertą Miejskiego Domu Kultury. Natomiast kwestia jej dostępności okazała się najsłabszym elementem działalności radomszczańskiej instytucji, co potwierdziło także pytanie stricte dotyczące oceny dostępności oferty. Wszystkie źródła informacji o propozycjach MDK-u cieszą się zainteresowaniem, żadna z możliwości pozyskiwania takowych informacji umieszczona w kwestionariuszu, nie została przez respondentów pominięta – tym niemniej właśnie nad kwestią dostępności oferty i rozreklamowaniem działań MDK-u należałoby się pochylić w świetle wyników niniejszych badań.

Lokalni liderzy kultury Poszukując sposobu na dotarcie do osób, które na terenie Radomska lub okolic organizują życie kulturalne, zamieszczono w kwestionariuszu także pytanie w następującym brzmieniu: „Czy w Pana/Pani otoczeniu działają lokalni liderzy, czyli osoby działające społecznie (na terenie Radomska lub okolic) w obszarze kultury poza Miejskim Domem Kultury (osoby te np. organizują imprezy kulturalne, prowadzą działalność artystyczną, warsztaty twórcze itp.)?”. Okazało się, że wśród 261 osób, które wypełniły ankiety, 165 respondentów odpowiedziało, że nie zna osób, które podejmowałyby tego typu działania, a 48 badanych w ogóle nie zaznaczyło żadnego wariantu odpowiedzi. A zatem łącznie 213 ankietowanych, co stanowi niemal 82% wszystkich badanych, nikogo ze znanych im osób nie postrzega jako lokalnego lidera kultury. Tym niemniej pozostałe 48 osób udzieliło w cytowanym powyżej pytaniu odpowiedzi twierdzącej, choć 13 takowych wskazań dokonano za pośrednictwem ankiety internetowej, której elektroniczny kwestionariusz nie zapewniał miejsca na opisanie czym owa osoba się zajmuje. Pozostaje zatem zadowolić się wiedzą, że w otoczeniu owych 13 respondentów lokalni liderzy po prostu są. Pozostałe 35 wpisów ma niezwykle zróżnicowaną formę. Dominują wypowiedzi, które - choć świadczą o bardzo bogatej ofercie kulturalnej organizowanej poza MDKiem - to jednak brak w nich danych na temat ich twórców lub organizatorów. Być może wynika to z formy pytania, która niejednoznacznie wymagała podania informacji pozwalających na zidentyfikowanie lokalnych liderów kultury. A zajmują się oni – zgodnie z wpisami respondentów - następującymi dziedzinami: . „brek Densem” [pisownia oryginalna] . „festyny miejskie” . „fotografia, muzyka, taniec, malarstwo, grafika” . „imprezami dla dzieci” . „spektakle, działalność artystyczna” . „śpiew, wystawy malarskie” . „teatr, studio wokalne” . „warsztaty tańca towarzyskiego . „organizują imprezy sportowe, okolicznościowe” . „kółko fotograficzne, kółka taneczne, warsztaty plastyczne” . „chóry kościelne”

Pojawiło się także szereg wypowiedzi, które trudno interpretować - głównie z uwagi na fakt braku kontekstu i dokładniejszych informacji o tych osoba lub organizacjach, np.: . „Tak, działają, ale o nich w mediach się nie mówi. Jest kilka sekcji, które są omijane w różnego rodzaju obwieszczeniach i to jest bardzo przykre” . „Tak, większość ciekawych i wartościowych imprez kulturowych organizują osoby prywatne bądź instytucje, którym naprawdę zależy na krzewieniu kultury” . „Znam takich, ale nie jestem z nimi związany towarzysko” Dwoje respondentów wskazało siebie, nie ujawniając jednak swoich danych: . „Nie mam takich znajomych, natomiast sama zajmuję się – na potrzeby własne i kształcenia w tym zakresie znajomych zainteresowanych moją pracą – szeroko rozumianym rękodziełem (wyplatanie wieńców i ozdabianie ich, obróbka drewna, wykonywanie ozdób związanych z określoną tematyką – święta itp.).” . „prowadzę działalność artystyczną” Jedynie kilka wpisów w niniejszym pytaniu przyniosło właściwą odpowiedź i informację o lokalnych liderach kultury działających w Radomsku lub okolicach. Oto oni: . „Pani Mira Łęska – prezes FIK” . „Szkoła nr 4 w Radomsku – Pani od plastyki, p. Ela Nowak” . „Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Kobielach Wielkich” . „Klub Bogard z Gomunic” . „Pub Burbon” . Osoby, które zajmują się „organizacją imprez dla młodzieży, szczególnie promujących wystawy dzieł artystycznych, spotkania literackie itp. – Sulmierzyce, pani Anita Wawrzyniak” . Osoby, które „opracowują scenariusze i reżyserują występy Stowarzyszenia Literackiego PONAD oraz Stowarzyszenia „Można inaczej”. Wspierają twórczość werbalną dzieci, prowadzą zajęcia literackie dla dzieci, wydają ich twórczość” . „były koncerty w lokalu Al. Piramida, ale została zamknięta” Podstawowym wnioskiem z tej części badania ankietowego pozostaje zatem znaczny niedosyt, jeżeli chodzi o ujawnienie się – za pośrednictwem wypowiedzi przypadkowo zaproszonych do badania osób – lokalnych liderów w obszarze kultury. Wynikać to może z faktu, iż osoby takie nie są dobrze znane szerokiemu gronu odbiorców, ale również stanowić może konsekwencję nieprecyzyjnie zadanego pytania. W przypadku projektowania badawczych inicjatyw w przyszłości, a dotyczących podobnej tematyki, należałoby mieć owo przypuszczenie na względzie.

Pomysły respondentów Kwestionariusz przewidywał także możliwość podzielenia się z Miejskim Domem Kultury pomysłami, które respondenci chcieliby przy wsparciu tejże instytucji zrealizować. Ponad 200 spośród 261 osób wypełniających ankiety, nie udzieliło w tym pytaniu żadnej odpowiedzi lub wpisało po prostu „nie mam żadnego pomysłu”. Pojawiły się także wypowiedzi, które stanowiły powtórzenie zapisów umieszczonych w pytaniu dotyczącym propozycji zmian, jakie respondenci chcieliby wprowadzić w Miejskim Domu Kultury, np. udostępnienia pomieszczeń placówki na próby zespołów muzycznych oraz potrzeby wprowadzenia zajęć dzieci w wieku przedszkolnym. Poza tym jednak pojawiło się także szereg, bardzo różnych i ciekawych pomysłów, choć nie sposób oprzeć się wrażeniu, że wiele spośród owych wpisów ma nie tyle charakter propozycji, które respondent chciałby wspólnie z MDKiem zorganizować, co raczej chciałby, aby dom kultury mu je zapewnił. Poniżej uporządkowana tematycznie lista inicjatyw.

RĘKODZIEŁO . „Ocalić od zapomnienia” – techniki robót ręcznych” . „Chciałabym, aby w MDKu działała na stałe sekcja artystyczna zajmująca się rękodziełem.” . „warsztaty robienia biżuterii” . „zdecydowanie więcej zajęć pomagających rozwijać pasje młodzieży, pomóc w odkryciu swojego hobby, organizacja, która zrzesza osoby tworzące rzeczy z różnych dziedzin sztuki i rękodzieła”

MUZYCZNE . „chciałabym dzięki MDK sprowadzić do miasta więcej zespołów muzycznych” . „koncert rockowy” . „koncerty dla młodzieży, występ Kamila Bednarka był znakomity, więcej takich imprez” . „koncerty organowe” . „kurs śpiewania” . „zaprosić zespół Mazowsze” . „festiwal organizowany przez młodych twórców obejmujący zarówno repertuar poetyki i muzyczny”

IMPREZY PLENROWE . „Chciałabym zorganizować szereg imprez plenerowych, które mogą nauczyć ludzi czegoś nowego” . Imprezę plenerową dotyczącą muzyki elektronicznej (house, elektro) oraz imprezę masową w przyszłości (o zasięgu ogólnopolskim)”

SPOTKANIA . „coś w podobnie dni gruzińskich” . „międzynarodowy dzień poezji” . „spotkania dla samotnych” . „spotkania tematyczne, prezentacja twórców i animatorów kultury” . „spotkania ze sławnymi autorami” . „spotkania ze sławnymi osobami” . „wieczorki zapoznawcze, spotkania ze sławnymi osobami, wieczorki poetyckie” . „wizyta Grzegorza Turnaua, Grzegorza Wasowskiego” . „warsztaty plastyczne dla dorosłych” . „psychologiczny klub filmowy”

DLA DZIECI I MŁODZIEŻY . „gimnastyka dla smyka, grupa zabawowa dla dzieci 2-6 lat, poezja dla dzieci” . „więcej imprez dla dzieci” . „więcej imprez dla młodzieży” . „współuczestniczyć w imprezach przygotowanych z myślą o dzieciach – występy wokalne, taneczne, recytatorskie” . „wydanie tomiku twórczości dziecięcej Przedszkolnego Klubu Małych Poetów działającego przy Przedszkolu nr 5 w Radomsku z okazji 10 rocznicy działalności”

RÓŻNE . „konkursy literackie” . „prężnie działającą sekcję turystyczną, w miejsce od lat nieistniejącego radomszczańskiego oddziału PTTK” . „Scena Młodych” . „turniej tańca towarzyskiego” . „utworzenie sekcji teatralnej” . „wprowadzenie kabaretów jako nowej sekcji teatralnej” . „wystawa fotograficzna” . „zorganizowanie Marszu Wyzwolenia Konopi”

Ad.5 Konsultacje 3 i 4 czerwca spotkali się w Urzędzie Miasta przedstawiciele kultury, oświaty i nauki oraz rozrywki i sportu.Po spotkaniu powstał raport, który dał obraz postrzegania kultury w mieście, gdzie wśród wszystkich placówek oferujących działania kulturalne dominował Miejski Dom Kultury. Wśród mocnych stron znalazła się cyfryzacja kina studyjnego, działanie na terenie miasta sceny łódzkiego Teatru Jaracza, współpraca z miastami partnerskimi, imprezy cykliczne organizowane na terenie miasta, których organizatorem bądź współorganizatorem jest MDK: Różewicz Open Festiwal, Międzynarodowy Festiwal Chóralny: Wschód – Zachód-Zbliżenia, Biennale Fotografii czarno-białej. Słabe strony wymieniane przez mieszkańców to m.in. słaby przepływ informacji (brak platformy informacyjnej o wydarzeniach kulturalnych) wydawanie sprzecznych/nieprecyzyjnych komunikatów, brak sztandarowej imprezy kojarzonej z Radomskiem, brak miejsca na realizację części inicjatyw i prezentację działalności organizacji i stowarzyszeń, brak miejsc spotkań w stylu kawiarenki artystyczno-literackiej, brak amfiteatru, miejsca na imprezy plenerowe, brak świadomości i umiejętności wykorzystania dziedzictwa historycznego regionu. Mieszkańcy zaproponowali, aby kontynuować imprezy takie jak: Różewicz Open Festiwal, festiwale organowe i chóralne, odbudowa amfiteatru w parku, wykorzystanie elementu wielokulturowości miasta (chata tatarska – skansen, tradycje żydowskie, rozwijanie potencjału organizacji pozarządowych.

Kolejne spotkanie z reprezentantami wszystkich grup głównych interesariuszy odbyło się 11.06.2013 r. W odniesieniu do obszarów rozwoju kultury uczestnicy spotkania przedstawili następujące stanowiska: Wszyscy zgodzili się co do faktu, iż oferta kulturalna w Radomsku jest na dobrym poziomie, a dostęp do wydarzeń wystarczający . Poprawia się ich zdaniem dostępność miasta i obiektów kulturalnych dla potrzeb osób niepełnosprawnych (windy, schodołazy). Dostrzeganym (również przez osoby przybywające i osiedlające się od niedawna w Radomsku) atutem są mieszkańcy miasta – ludzie aktywni, wykazujący inicjatywę np. na polu organizowania się w kulturze i sporcie ( stowarzyszenia i kluby). Brakuje motywu przewodniego dla miasta oraz świadomości dziedzictwa kulturowego regionu. Zaakcentowano również potrzebę lepszej koordynacji działań w obszarze kultury. Zdaniem uczestników brakuje komunikacji – na różnych poziomach. Dyrektorzy placówek oczekują od miasta promocji i wsparcia finansowego. Wymieniając cechy charakterystyczne miasta w obszarze kultury, sportu i rozrywki podano imprezy (elitarne: Różewicz Open Festiwal, wystawy fotografii, popularne: festiwal zalewajki), chata tatarska, wsparcie sportu. Przeprowadzono również badania ankietowe, z którego wynika, iż Obszar rozwoju kultury, oświaty i nauki wskazało jako priorytetowy 196 respondentów, co stanowi 39 % badanej grupy (508 ankietowanych osób). Uplasował się on tym samym w rankingu działań priorytetowych na miejscu trzecim – ex aequo z Obszarem rozwoju potencjału społeczno- gospodarczego. Pierwsze miejsce w rankingu zajął Obszar rozwoju rozrywki i sportu, który wymieniła ponad polowa ankietowanych osób (55%). Poproszono również respondentów o uszczegółowienie działań, jakie należy podjąć, w ramach wcześniej wskazanych obszarów priorytetowych. W obszarze rozwoju kultury, oświaty i nauki najczęściej wskazywano na potrzeby dotyczące: organizowania imprez o charakterze kulturalno-rozrywkowym (27 % wskazań), organizowania szkoleń i kursów w okresie wakacyjnym (13% wskazań), poprawę warunków nauczania w szkołach (13 % wskazań). Kolejnym elementem, na który zwróciło uwagę 11% respondentów jest potrzeba rozwoju placówek kulturalnych (głównie kina i teatru). Dla blisko jednej piątej ankietowanych osób istotnym działaniem jest wzbogacenie oferty zajęć pozalekcyjnych oraz tworzenie kół zainteresowań dla osób dorosłych (10 %) i organizacja większej ilości konkursów (7%). Wśród pozostałych propozycji działań wymieniano konieczność aktywizacji osób starszych, organizacji spotkań mieszkańców ze światem artystów, poszerzenie oferty proponowanej mieszkańcom przez Miejski dom Kultury w Radomsku. Odnotowano pojedyncze głosy dotyczące potrzeby wzbogacenia szkół wyższych.

Zasoby kulturalne próbowali zidentyfikować wolontariusze pod kierunkiem Moniki Sadkowskiej. Określili oni miejsca postrzegane jako „gościnne”: Muzeum Regionalne, Miejska Bibliotek Publiczna, szkoły, Klub Bourbon Street. Inne możliwości, to stworzenie miejsca dostępnego dla artystów w odnowionym kinie „KINEMA” Istnieje duża potrzeba funkcjonowania takich miejsc dla rozwoju młodych ludzi i prezentacji ich dokonań.

O tym co dzieje się w życiu kulturalnym Radomska można dowiedzieć się z portalu Radomsko24.pl; radomsko-naszemiasto.pl; telewizja NTL; Gazeta Radomszczańska. Istnieje wystarczająco dużo możliwości zdobycia informacji o życiu kulturalnym w Radomsku. Niektórzy respondenci nie znają możliwości zasięgania informacji.

Komunikacja oddolna w dziedzinie życia kulturalnego w Radomsku następuje głównie za pomocą ankiet przeprowadzanych przez MDK oraz doceniana przez respondentów możliwość bezpośredniego i swobodnego kontaktu z pracownikami MDK. Nie istnieje ustalony sposób komunikacji oddolnej, ale wypełniający ankietę uznali, że warto byłoby stworzyć taką przestrzeń ze względu na wpływ jaki w ten sposób odbiorcy zyskaliby na rodzaj wydarzeń kulturalnych dziejących się w mieście oraz ze względu na to, że mieliby poczucie współodpowiedzialności za program kulturalny miasta.

Osoby i instytucje ważne dla społeczności lokalnej : Miejski Dom Kultury, Krzysztof Zygma – jako Dyrektor Muzeum wspiera różne inicjatywy młodych ludzi, Państwo Łęscy – założyciele Fundacji Inicjatyw Kulturalnych wspierają i zrzeszają niezależną a uzdolniona młodzież. Większość osób ma kłopot ze wskazaniem takich ludzi.

Za najciekawsze wydarzenia wolontariusze uznali: Różewicz Open Festiwal; Scena Teatru im. Stefana Jaracza; spektakle i koncerty organizowane przez MDK; koncerty odbywające się w mieście; wystawy fotograficzne; spotkania ze sławnymi osobami; Dni Radomska, Radomsko Open by Night; koncerty w klubach;

Jako wspólne działania radomszczan w dziedzinie kultury podano: Grupa PAT – grupa młodych, uzdolnionych artystycznie ludzi działająca na rzecz profilaktyki społecznej (podobny cel ma projekt „Mandala dla Radomska – graffiti” oraz „Spektakl z wykorzystaniem języka migowego”) wspierana przez Muzeum Regionalne w Radomsku; Gminna Biblioteka Publiczna w Ładzicach, Miejski Dom Kultury.

Jako przykład działań kulturalnych, których pomysłodawcami byli sami mieszkańcy podano: Koncerty w lokalach w Radomsku; działania młodych osób, które starają się rozwijać swoja pasję i dzielić się nią; wystawy fotograficzne młodych osób w MDK; działania członków Towarzystwa Patriotycznego, którzy organizowali uroczystości upamiętniające wydarzenia historyczne. Realizację tych oczekiwań umożliwią projekty zaplanowane w ramach programu Dom Kultury + inicjatywy lokalne 2013: „Sztuka jest w nas”, „KULTURA?SPOKO!”, „Mandala dla Radomska”. Pomysł na założenie niezależnej grupy teatralnej realizuje projekt „Teatr nas uczy pogody” oraz „Spektakl z wykorzystaniem języka migowego”.

Istnieje zapotrzebowanie na koncerty muzyki klasycznej oraz możliwości rozwoju dla młodzieży. Dostrzegany jest kłopot z dotarciem do potencjalnych odbiorców artystycznych efektów pracy młodych ludzi, stąd duże znaczenie promocji działań i efektów projektów realizowanych w ramach Inicjatyw lokalnych 2013. Istnieje potrzeba umożliwienia spotkań subkultur młodzieżowych (podany przykład Rastafarian). MDK stara się dostosowywać ofertę zajęć do potrzeb odbiorców. MDK, Muzeum Regionalne oraz Szkoła Muzyczna organizują pojedyncze koncerty muzyki klasycznej. Koncerty muzyki klasycznej spotkały się z uznaniem. W innych dziedzinach efekty nie zostały opisane przez respondentów. Zgłaszana jest potrzeba rozpoznania środowiska lokalnego i znalezienia w nim osób przedsiębiorczych i pełnych zapału, aby wsparły inne takie osoby w prowadzeniu oddolnie kreowanych działań na rzecz kultury w Radomsku. Za formę wpływania na zaspokojenie potrzeb kulturalnych uznano również petycje oraz wykorzystanie pomysłowości osób już pracujących w instytucjach kultury.

Przykładem udanej realizacji potrzeby kulturalnej był koncert prof. Piotra (nazwisko nieczytelne) w Szkole Muzycznej. Zebranie grupy ludzi i zapewnienie im możliwości dłuższej pracy ze specjalistą w dziedzinie jakiejś dziedzinie sztuki. Zaangażowanie MDK w organizację spotkań subkultur młodzieżowych. Dużym zainteresowaniem cieszą się działania teatralne (odpowiedź na takie zainteresowania: „Teatr nas uczy pogody” „Spektakl z wykorzystaniem języka migowego”).

Przy realizacji własnego pomysłu można liczyć się z problemami natury finansowej. Najczęściej pojawia się informacja o kłopotach z nakładami finansowymi potrzebnymi na przeprowadzenie zadania, co potwierdza potrzebę wprowadzania małych grantów na działania kulturalne dla takich społeczności jak w Radomsku. Kolejny problem to niepewność, czy znalazłoby się wsparcie oraz zrozumienie u odbiorców (duża rola właściwego rozpowszechniania informacji wśród społeczności o działaniach i celach działań projektowych, ogromna rola podnoszenia kompetencji kulturalnych i poczucia kompetencji kulturalnych u odbiorców – poprzez zachęcanie do otwartej lub anonimowej wymiany opinii na temat wydarzeń kulturalnych – temu mają służyć wszystkie formy angażowania odbiorców i uczestników działań projektowych w dzielenie się swoimi wrażeniami i refleksjami). Niepewność co do możliwości znalezienia miejsca na zorganizowanie działań - choć MDK postrzegany jest jako otwarty partner w tej dziedzinie. Sygnalizowano również kłopoty ze znalezieniem czasu na prowadzenie działań na rzecz kultury w Radomsku.

Pojawiło się też zdanie, że każdy mieszkaniec znajdzie coś dla siebie wśród wydarzeń organizowanych przez MDK, Muzeum i Bibliotekę. Własne pomysły uczestników spotkania na projekty do zrealizowania w Radomsku: - zorganizowanie koncertu zespołu Nefre w Sali widowiskowej MDK; - Klub Dyskusyjny Książki w MDK - przygotowanie dziecięcego przedstawienia teatralnego - organizacja wyjazdu wakacyjnego dla dzieci z rodzin uboższych - „Warsztaty z gwiazdami” – warsztaty z aktorami - wieczorki poetyckie w MDK poświęcone twórczości młodzieży

Refleksje końcowe

Podczas bieżącej pracy w domu kultury, zaangażowaniu pracowników w działania „dziś i teraz” trudno znaleźć czas na refleksję dla kogo to wszystko i po co. Rozpoczęcie procesu diagnozy uzmysłowiło nam złożoność i wielowątkowość podjętej pracy. Materiał zdobyty podczas diagnozy będzie punktem wyjścia do dalszych dynamizujących środowisko lokalane działań. Pozwoli na lepsze relacje z otoczeniem. Umożliwi zdefiniowanie problemów i wytyczenie nowych perspektyw. Pogłębiona analiza i rekomendacje poszerzą wiedzę pracowników na temat potencjału otoczenia, w którym pracują. Diagnoza to dopiero początek…