Gmina Radomsko Została Sklasyfikowana Na Poziomie 57,2 Pkt
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
BIURO STUDIÓW I PROJEKTÓW K O N T A K T UL. RUDNICKIEGO 3/36 97-300 PIOTRKÓW TRYBUNALSKI TEL./FAX (O-44) 646-78-71 TEL. KOM. 0-601 37-83-30 PROJEKTOWANIE - NADZORY - OBSŁUGA INWESTORSKA _______________________________________________________________________________________ REGON : NR 590564197 NIP : NR 771-136-82-70 KONTO : NR 10801255-120766-27003-801000 Bank PeKaO S.A. I O/ Piotrków Tryb. STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY R A D O M S K O PIOTRKÓW TRYBUNALSKI - RADOMSKO, STYCZE Ń 1999 R SPIS TRE ŚCI A. UWARUNKOWANIA. 1. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1.1. Historyczny rozwój przestrzeni 1.2. Analiza struktury elementów to Ŝsamo ści funkcjonalno - przestrzennej 1.3. Makrostruktury funkcjonalno - przestrzenne gminy. 1.4. Obszar i struktura funkcjonalna. 1.5. Ludno ść . 1.6. Infrastruktura społeczna. 1.7. Infrastruktura techniczna. 1.8. Środowisko przyrodnicze. 1.9. Środowisko kulturowe. 1.10. Rolnicza przestrze ń produkcyjna. 1.11. Jako ść Ŝycia mieszka ńców. 2. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO OBSZARU GMINY. 2.1. Powi ązania przyrodnicze. 2.2. Infrastruktura społeczna. 2.3. Infrastruktura techniczna. 2.4. Analiza interesów gmin s ąsiednich. 2.5. Uwarunkowania formalno - prawne. B. KIERUNKI I POLITYKA. 2 3. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO. 3.1. Wst ęp. 3.2. Ustalenia zasad polityki zagospodarowania przestrzennego. 4. STUDIUM. 4.1. Płoszów. 4.2. Okrajszów. 4.3. Kietlin. 4.4. Dziepół ć. 4.5. Strzałków. 4.6. Grzebie ń. 4.7. Bobry. 4.8. Szczepocice. 4.9. Dąbrówka. 4.10. Jednostak strukturalna Nr 10. GENERALNY PROJEKTANT : mgr in Ŝ. arch. urb. Mirosław Kazimierz Łaszek upr. urb. 281/88 A. UWARUNKOWANIA. 3 1. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY. 1.1. Historyczny rozwój przestrzeni. Przestrze ń gminy Radomsko nierozerwalnie zwi ązana jest z histori ą mia- sta Radomska, którego hipotetyczne pocz ątki odnie ść nale Ŝy do XI wieku. Czynnikiem miastotwórczym i generuj ącym osadnictwo na tym obszarze był w średniowieczu szlak handlowy Śląsk - Ru ś, a tak Ŝe warowny gród i ośrodek kultu religijnego,- istnienie ko ścioła pod wezwaniem św. Lamberta. Powstała wokół grodu osada targowa nad rz. Radomk ą dała pocz ątek miastu. Najstarsze dokumenty pisane pochodz ą z lat 1242 i 1266. Pierwszy do- tyczy pobytu w Radomsku dworu Konrada Mazowieckiego, ówcze śnie ksi ęcia krakowskiego i ł ęczyckiego, a druga sprzeda Ŝy wójtowstwa przez ksi ęcia sieradzkiego Leszka Czarnego wójtowi Godynowi - uznawana dzisiaj za dat ę uzyskania praw miejskich. W połowie XIII w. Radomsko było ju Ŝ miastem rozwini ętym funkcjo- nalnie; - posiadało targ, ła źni ę, jatki rze źnicze, cechy piekarskie i szewskie oraz młyn ze stawami. W XIV w. stało si ę siedzib ą nowego powiatu ra- domszcza ńskiego w Sieradzkiem i miejscem odbywania roków s ądowych (na przemian z Piotrkowem Trybunalskim i Dobryszycami). W XV w. powstało tu starostwo grodowe. Szczególne znaczenie w Ŝyciu gospodarczym Polski uzyskuje omawiany obszar za spraw ą szlaku handlowego z Poznania i Śląska (Wrocławia) na lu- belskie jarmarki i ruskie targowiska. W przeciwnym kierunku z Lublina, Ja- rosławia i Lwowa przep ędzano stada bydła na Zachód. Taka wymiana han- dlowa z kupcami krakowskimi przynosiła miastu znaczne profity i podnosiła jego ekonomiczne znaczenie w XV/XVI-wiecznej Rzeczypospolitej. W 1427 r. mieszka ńcy Radomska otrzymali przywilej zwalniaj ący ich od opłaty celnej i targowej na obszarze całego kraju. Miasto miało ju Ŝ wówczas murowany ko ściół parafialny, szkoł ę, szpital i ł ąź ni ę. Znaczna liczba miesz- cza ńskiej młodzie Ŝy ucz ęszczała na Krakowski Uniwersytet. W okresie panowania ostatnich Jagiellonów miasto kilkakrotnie płon ęło a szczególnie du Ŝe straty poniosło w latach 1519, 1523 i 1564. Po kaŜdej kl ę- sce odbudowywało si ę i rozrastało. Nowe kl ęski Ŝywiołowe a tak Ŝe spl ądrowanie i spalenie miasta w 1624 r. przez powracaj ących ze Śląska Lisowczyków, spowodowały długotrwał ą de- gradacj ę miasta - sprowadzaj ąc je do roli małej królewszczyzny. W 1661 r. w mie ście doliczono si ę zaledwie 73 domów ( przed upadkiem - 323) a kryzys miasta nadal si ę pogł ębiał, gdy w 1693 w mie ście było ju Ŝ tylko 65 domów. W 1710 r. miasto nawiedziła zaraza, powoduj ąc jego wyludnienie, a w 1742 r. wielki po Ŝar, który doko ńczył dzieła zniszczenia. Pomy ślna jednak dla Radomska była druga połowa XVIII w. Ju Ŝ w 1791r. rynek i ulice miasta zabudowane były 185 domami, w których miesz- 4 kało około 900 osób, co w owym czasie było liczb ą znacz ącą. Głównym zaj ę- ciem mieszka ńców było jednak rolnictwo, a tylko nieliczni zajmowali si ę rze- miosłem i handlem. Do najliczniejszych cechów nale Ŝał cech szewców (około 30 osób). Co tydzie ń odbywały si ę targi, a 10 razy w roku - jarmarki. Wów- czas rozpocz ęto brukowanie tu ulic, a szkoła miejska powstała w tym okresie przetrwała do rozbiorów Polski. W okresie panowania pruskiego (1793 - 1806) rozpoczęto ponown ą re- gulacj ę miasta w którym w 1807 r. było ju Ŝ 180 domów, a liczba mieszka ń- ców przekroczyła 1100 osób. Odt ąd rozwój populacji post ępował znacznie i w 1830 miasto liczyło 1917 mieszka ńców a w 1860 r. - 3650 mieszka ńców. Teren miasta wraz z przysiółkami i przedmie ściami wynosił wówczas 22 włóki. Znaczne przy śpieszenie rozwoju omawianego obszaru nast ąpiło po od- daniu do u Ŝytku kolei warszawsko - wiede ńskiej w 1846 r. Wi ązało si ę to tak- Ŝe z restytucj ą starych szlaków handlowych i rozwojem rzemiosła, handlu i rozwojem produkcji rolniczej. W mie ście wybudowano nowy ratusz, szpital, budynek szkoły rolniczej, schronisko, rze źni ę, uje ŜdŜalni ę i stajnie wojskowe, a prawie wszystkie ulice uzyskały trwał ą nawierzchni ę - bruki. Pod koniec XIX w. powstaj ą nowe zakłady przemysłowe, jak fabryka mebli gi ętych - produkuj ąca na eksport na Kaukaz i do Środkowej Azji, za- kład metalurgiczny czy fabryka tkanin (eksport do Białegostoku). Radomsko jest w owym okresie znane tak Ŝe z handlu zbo Ŝem i zaliczane jest do średnich miast Królewstwa Polskiego. Zatrudnienie w przemy śle wynosiło wówczas około 1000 osób przy populacji 8000 mieszka ńców w 1888 r. W 1907 r. licz- ba mieszka ńców wzrosła do 16 000 osób. Po pierwszej Wojnie Światowej, w 1921 r. miasto liczyło 18 732 mieszka ńców a w 1937r. - 26 364. Obszar gminy Radomsko, w ró Ŝnych okresach historycznych, odgrywał du Ŝa rol ę w funkcjonowaniu organizmu miejskiego. Charakteryzuj ący si ę znaczn ą lesisto ści ą i wyst ępowaniem dobrych gleb - stanowił komplementar- ną z miastem średniej wielko ści, przestrze ń rolno - le śną. Szczególnie nachy- lone ku stronie południowej, łagodne stoki pradoliny rz. Warty z ich bogac- twem przyrodniczych form pokrycia obszaru - stanowiły swoiste płuca orga- nizmu miejskiego. Północno - wschodnia cz ęść gminy i jej cz ęść zachodnia, tradycyjnie stanowi- ły spichlerz miasta, dostarczaj ąc produkcj ę rolnicz ą jego mieszka ńcom i na eksport. 1.2. Analiza struktury elementów to Ŝsamo ści funkcjonalno - przestrzen- nej. 5 Po przeprowadzeniu analizy struktury funkcjonalno - przestrzennej ob- szaru gminy, stwierdzono, ze podstawowymi elementami wyznaczaj ącymi to Ŝsamo ść funkcjonalno - przestrzenną s ą: - komplementarno ść funkcjonalno - przestrzenna z wykształconym orga- nizmem miejskim Radomska, - znaczna lesisto ść i bogate środowisko przyrodnicze znacznego frag- mentu obszaru gminy, - styczno ść z główn ą na obszarze regionalnym tras ą komunikacji koło- wej - przyszł ą autostrad ą A-1, - przebieg wa Ŝnej trasy komunikacyjnej PKP relacji Śląsk - Warsza- wa/Łód ź, - potencjał przyrodniczy obszaru. 1.3. Makrostruktury funkcjonalno - przestrzenne gminy. Przestrze ń obszaru gminy dzieli si ę na kilka czytelnych struktur. Z uwagi na rozczłonkowanie obszaru gminy na dwa obszary (bez wspólnej granicy): północno - wschodni i południowo - wschodni, nazwano je dla potrzeb niniej- szego opracowania obszarem „A” i „B” (oznaczaj ąc na zał ączniku graficz- nym kol. czerwonym). Obszar „A” to monokultura rolno - osiedle ńcza z wsiami podstawowy- mi: Płoszów, Ojkraszów i Kietlin. Obszar „B” dzieli si ę na cztery makrostruktury przestrzenne: - monokultur ę rolniczo - osiedle ńcz ą wsi Strzałków, Dziepół ć - Amelin i Grzebie ń, - monokultur ę le śną przylegaj ącą do południowych granic miasta Ra- dom- ska, - stref ę pradolinny rz. Warty z wsiami podstawowymi Szczepocice Rz ą- dowe, D ąbrówka, Cerkawizna i Bobry, - Las Pławi ński. 1.4. Obszar i struktura funkcjonalna. Obszar gminy wynosi 8 534 ha - ( ± 85 km 2) , a struktura funkcjonalna przedstawia si ę nast ępuj ąco: UŜytki rolnicze..............................4 230 ha......................49,57.% Lasy..............................................3 539 ha......................42,03 % Tereny pozostałe..............................717 ha........................8,40.% 6 W latach 1992-1994 na obszarze gminy ilo ść gospodarstw rolnych była stabilna (ca 1060), a zwi ększyła si ę ilo ść działek (z 711 do 909), szczególnie działek o powierzchni 0,01-1,00 ha. 1.5. Ludno ść . Gmin ę zamieszkuj ą (dane na dzie ń 31.12.1997r.) 5 597 osoby. LP. SOŁECTWO LUDNO ŚĆ 1. Bobry 252 2. Dąbrówka 435 3. Dziepół ć 793 4. Grzebie ń 128 5. Kietlin 837 6. Okrajszów 181 7. Płoszów 658 8. Strzałków 1833 9. Szczepocice 479 RAZEM 5597 Gmina składa si ę z 24 miejscowo ści i 9 sołectw. W perspektywie nie przewiduje si ę znacz ącego wzrostu liczby miesz- ka ńców gminy. Otwarcie nowych terenów budowlanych na obszarze gminy, a przede wszystkim terenów budownictwa mieszkaniowego - jednorodzinnego i dla realizacji tzw. „drugiego domu” wpłynie zapewne na migracj ę w kierunku miasto Radomsko - gmina. Migracja na kierunku odwrotnym ulegnie rela- tywnemu ograniczeniu ze wzgl ędu na znikomy rozmiar budownictwa miesz- kaniowego - wielorodzinnego na oszarze miasta. Obecnie trudno przewidzie ć jak długo utrzyma si ę ten trend mimo, Ŝe zamieszkiwanie w mie ście dla cz ęś ci populacji zawsze stanowi udogodnienie funcjonalne (dost ępno ść usług wszelkiego typu). W zwi ązku z powy Ŝszym na etapie uwarunkowa ń przyj ęto dla obszaru gminy wielko ść rz ędu 5500-6000 stałych mieszka ńców. Badania socjologiczne w zakresie mieszkalnictwa winny stanowi ć istot- ny element proponowanej do wykonania w najbli Ŝszym czasie, strategii roz- woju społeczno gospodarczego gminy.