Poezja Śpiewana – Marek Grechuta I „Piwnica Pod Baranami"
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Poezja śpiewana – Marek Grechuta i „Piwnica pod Baranami" Poezja śpiewana – Marek Grechuta i „Piwnica pod Baranami" Poezja śpiewana – Marek Grechuta i „Piwnica pod Baranami" Źródło: online-skills, licencja: CC0. Ważne daty 1945 – rok urodzenia Marka Grechuty, Zamość 1966 – założenie grupy muzycznej Anawa wraz z kompozytorem i pianistą Janem Kantym Pawluśkiewiczem 1967 – dwie główne nagrody na Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie 1968 – zdobycie nagrody dziennikarzy na VI Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za piosenkę Serce 1969 – otrzymanie nagrody TVP na VII Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za utwór Wesele 1970 – wydanie pierwszego albumu Marek Grechuta & Anawa 1971/1972 – opuszczenie zespołu Anawa przez Marka Grechutę i założenie zespołu WIEM 1976 – rozpoczęcie współpracy z Piwnicą pod Baranami (blisko 10 lat) 1977 – stworzenie musicalu Szalona lokomotywa przy współpracy z Janem Kantym Pawluśkiewiczem i Krzysztofem Jasińskim 1977 – otrzymanie Grand Prix Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za utwór Hop szklankę piwa 1987 – skomponowanie muzyki do przedstawienia teatralnego Kopciuszek Jana Brzechwy 2001 – otrzymanie Nagrody Muzycznej Fryderyk w kategorii „najlepsza reedycja” 2004 – wydanie ostatniego albumu Niezwykłe miejsca 2006 – Grand Prix 43. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu dla Marka Grechuty (Nagroda Prezesa TVP) 2006 – rok śmierci Marka Grechuty, Kraków 2007 – odsłonięcie pomnika Marka Grechuty na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie PIWNICA POD BARANAMI 1956 – założenie kabaretu literackiego przez Piotra Skrzyneckiego i studentów krakowskich uczelni 1957 – pierwsze wydanie minigazetki Echo Piwnicy pod Baranami, która ukazywała się w gazecie „Echa Krakowa” koniec lat 50. – Piwnica pod Baranami stała się centrum jazzu w Polsce, muzycy jazzowi m. in. Jerzy Matuszkiewicz, Krzysztof Komeda, Andrzej Kurylewicz, Jan Ptaszyn Wróblewski, Wojciech Karolak, Zbigniew Namysłowski, Wanda Warska; w latach 60. występowali m. in. Tomasz Stańko, Zbigniew Seifert, Janusz Stefański; w latach 70. i 80. występowali m. in. Jarosław Śmietana, Krzysztof Ścierański 1965 – przygotowanie programu z okazji jubileuszu 10‐lecia Piwnicy pod Baranami Jak żyliśmy, jak żyjemy i do czego doprowadziliśmy nasze mieszkania 1966, 1972, 1976, 1986, 1996, 2006 – obchodzenie uroczystych jubileuszy Piwnicy pod Baranami (po śmierci Piotra Skrzyneckiego obchodzonych w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie) lata 70. – przygotowanie rekonstrukcji ważnych zdarzeń historycznych m. in. wjazdu księcia Józefa Poniatowskiego do Krakowa, balu w Sukiennicach czy przysięgi Tadeusza Kościuszki 1992 – wydanie albumu Piosenki piwnicznych kompozytorów Vol. 1 1994 – tytuł honorowego obywatela Stołeczno‐Królewskiego Miasta Krakowa dla Piotra Skrzyneckiego oraz Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury dla Piwnicy pod Baranami 1996 – od tego roku organizowany jest Letni Festiwal Jazzowy w Piwnicy pod Baranami 1997 – śmierć Piotra Skrzyneckiego, rolę konferansjera przejął Marek Pacuła 2001 – wydanie kolekcji płyt Piwnica pod Baranami (6 CD) 2007 – od tego roku reaktywowano Jazz Club pod Baranami – Old Jazz Swinging Stars 2017 – śmierć Marka Pacuły, dyrektora Piwnicy pod Baranami (obecnym dyrektorem jest Bogdan Micek) Scenariusz lekcji dla nauczyciela. Źródło: online-skills, licencja: CC0. I. Muzyka w ujęciu historycznym – periodyzacja, język, właściwości i charakterystyka. 8. Muzyka XX i XXI wieku. Uczeń: 1) charakteryzuje muzykę w kontekście estetyki epoki – wymienia i opisuje wybrane style i techniki muzyki XX i XXI w.: impresjonizm, ekspresjonizm, dodekafonia, serializm, punktualizm, neoklasycyzm, nawiązania do jazzu, folkloryzm, witalizm, aleatoryzm, sonoryzm, muzyka elektroakustyczna, improwizowana, mulmedialna, performance; 4) omawia polską muzykę XX wieku i jej twórców, dokonując klasyfikacji zgodnie ze stylami i kierunkami: Mieczysław Karłowicz, Karol Szymanowski, Grażyna Bacewicz, Witold Lutosławski, Andrzej Panufnik, Tadeusz Baird, Kazimierz Serocki, Wojciech Kilar, Henryk Mikołaj Górecki, Krzysztof Penderecki, Eugeniusz Knapik, Aleksander Lasoń, Andrzej Krzanowski, Paweł Szymański, Hanna Kulenty, Paweł Mykietyn, Agata Zubel i in.; 6) zna pojęcia: pokolenie 1933, pokolenie 1951/pokolenie Stalowej Woli, feswal Warszawska Jesień, feswal Młodzi Muzycy Młodemu Miastu w Stalowej Woli; potrafi wskazać kompozytorów polskich tworzących obecnie, korzystając z pomocy internetu. II. Analiza i interpretacja dzieł muzycznych. Uczeń: 3) zna konteksty kulturowe i naukowe powstawania muzyki; 4) dokonuje analizy percepcyjnej, uwzględniając: c) cechy stylów muzycznych. 5. rozpoznaje cechy stylistyczne utworu reprezentującego określoną epokę muzyczną. III. Tworzenie wypowiedzi związanych z historią i kulturą muzyczną. Uczeń: 3) interpretuje i odczytuje w kontekście dokonań epoki wybrane dzieła muzyczne. Nauczysz się opowiadać historię Piwnicy pod Baranami – najsłynniejszej sceny kabaretowej i poezji śpiewanej w Polsce wraz z prezentacją wybitnych postaci związanych z tym miejscem; charakteryzować sylwetkę artystyczną i twórczość Marka Grechuty; podkreślać piękno i różnorodność gatunków muzycznych. Marek Grechuta – życie i twórczość, cz. I Marek Grechuta był wszechstronnie uzdolnionym artystą – wokalistą, autorem tekstów, poetą, kompozytorem, architektem i malarzem, interesującym się również rzeźbą i filozofią, żyjącym w latach 1945‐2006. Dziennikarz muzyczny Maciej Sienkiewicz wypowiadał się o Marku Grechucie w następujący sposób: 1 1. Grechuta jawi się jako jeden z najbardziej oryginalnych artystów polskiej muzyki popularnej. Interpretował zarówno własne teksty, jak i wiersze polskich poetów od przełomu poprzednich wieków do współczesności, współpracował z wieloma wybitnymi instrumentalistami. Łączył elementy rocka progresywnego i nowoczesnego jazzu z elementami muzyki etnicznej czy klasycznej. Wpisał się do największych indywidualności polskiej sceny muzycznej, pozostając jednak zawsze poza jej głównym nurtem. Marek Grechuta, fot. Marek Karewicz, ocdn.eu, CC BY 3.0 Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Marek Grechuta, „Gaj” ,AMFN, CC BY 3.0 Utwór muzyczny z repertuaru Marka Grechuty pod tytułem Gaj. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem. Wykonywana jest przez głos żeński i męski przy akompaniamencie fortepianu. Tekst, który śpiewają: W splątanym gaju rąk i nóg szepczemy słowa święte, Jak szeptał kiedyś Młody Bóg Bogini niepojętej. Ole, ole, ole, ola, oli, bogini niepojętej. Ole, ole, ole, ola, oli, bogini niepojętej. W czerwonym żarze rzewnych żądz płoniemy jak Pochodnie I opadamy w niebo, śniąc Niewinnie i łagodnie. Cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, Niewinnie i łagodnie. Cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, cyt, Niewinnie i łagodnie. W żałobnym chłodzie znanych ust szukamy Pocieszenia, Słuchając, jak nam stygnie puls I mylą się znaczenia. To nic, to nic, to nic, to nic, to nic, to mylą Się znaczenia. To nic, to nic, to nic, to nic, to nic, to mylą Się znaczenia. Dopóki demon smutku śpi, niech żyją młode żądze. Dopóki życie w nas się tli, Dopóki są pieniądze. To nic, to nic, to nic, to nic, to nic, niech Żyją młode żądze. To nic, to nic, to nic, to nic, to nic dopóki są Pieniądze. Ole, ole, ole, ola, oli, niech żyją młode żądze Ole, ole, ole, ola, oli, dopóki są pieniądze. Ole, ole, ole, ola, oli, dopóki są pieniądze. Ole, ole, ole, ola, oli, dopóki są pieniądze. Marek Grechuta już jako dziecko uczył się gry na fortepianie, którą kontynuował aż do ukończenia liceum. Następnie podjął studia architektoniczne na Politechnice Krakowskiej. Przełomem w jego życiu artystycznym było założenie grupy muzycznej Anawa wraz z kompozytorem i pianistą Janem Kantym Pawluśkiewiczem w 1966 r. Marek Grechuta stworzył wiele tekstów poetyckich z myślą o swej grupie muzycznej, do których komponował muzykę często na klasyczne instrumentarium. Wraz z zespołem Anawa osiągnął wiele sukcesów muzycznych, m. in. główne nagrody podczas Festiwalu Piosenki Studenckiej w 1967 r. (wtedy miał miejsce debiut muzyczny Marka Grechuty, który wykonał piosenkę Tango Anawa). Kolejne sukcesy pojawiły się w 1968 r. – nagroda dziennikarzy za wykonanie piosenki Serce na VI Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, z kolei rok później artysta zdobył Nagrodę TVP za piosenkę Wesele. Wraz z grupą Anawa Marek Grechuta nagrał kilka znakomitych albumów, m. in. Marek Grechuta & Anawa (1970) czy Korowód (w poszerzonym składzie, 1971). Na drugim wspomnianym albumie znajdują się oryginalne aranżacje muzyczne, łączące różne gatunki – słychać na niej echa muzyki ludowej, klasycznej, jazzu oraz rocka progresywnego. Płyta Korowód uznawana jest przez krytyków muzycznych za jedno z najistotniejszych dzieł polskiej muzyki popularnej XX wieku oraz jedną z najbardziej oryginalnych europejskich płyt z początku lat siedemdziesiątych. Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Marek Grechuta, „Korowód”, onlie-skills, CC BY 3.0 Utwór muzyczny Korowód w wykonaniu Marka Grechuty. Utwór został zarejestrowany w czasie koncertu Marka Grechuty w Teatrze STU w 1990 roku. Wykonawcy towarzyszy zespół instrumentalny. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się żywiołowym charakterem. Artysta śpiewa tekst: Kto pierwszy szedł przed siebie? Kto pierwszy cel wyznaczył? Kto pierwszy w nas rozpoznał — Kto wrogów? Kto przyjaciół? Kto pierwszy sławę wszelką i włości swe miał za nic? A kto nie umiał zasnąć nim nie wymyślił granic? Kto pierwszy w noc bezsenną wymyślił wielką armię? Kto został bohaterem? Kto żył i umarł marnie? Kto pierwszy został panem? Kto pierwszy