25 Lat Samorządności W Gminie Chęciny

25 LAT SAMORZĄDNOŚCI W GMINIE CHĘCINY

Chęciny 2015 Budynek Urzędu Gminy w Chęcinach Zamek Królewski w Chęcinach

Zrewitalizowany Rynek Górny w Chęcinach Hala Widowiskowo-Sportowa „Pod Basztami” w Chęcinach

Budynek wielofunkcyjny w Wolicy Europejskie Centrum Edukacji Geologicznej w Chęcinach

RCNT - Dwór Starostów Chęcińskich w Podzamczu Zabytkowa kamienica „Niemczówka”

2 Słowo od redakcji

25 lat to długi czas w budowaniu polskiej samorządności, ale to także czas ogromnych przemian społecznych, gospodarczych i politycznych w naszym kraju. Rozwój światopoglądowy, jak również technologiczny nastąpił w ostatnich latach tak dynamicznie, że trudno porównywać go z tym sprzed ćwierć wieku.

Powyższa publikacja nie ma na celu oceniania słuszności podejmowanych decyzji, a stanowi jedynie zbiór najważniejszych działań realizowanych w poszczególnych kadencjach samorządu.

Nie bez znaczenia jest fakt, że 25 lat temu technologia nie była tak mocno zaawansowana, a promocja była tematem pobocznym. Dlatego też tak niewiele pozostało dokumentów w postaci zdjęć, czy filmów. Skąpe są również informacje z wycinków prasowych i sprawozdań urzędowych. Przygotowując się do wydania takiej publikacji zwróciliśmy się także z prośbą o udostępnienie informacji, materiałów ze źródeł prywatnych - niewiele udało ich się jednak uzyskać.

Z pewnością początek samorządu chęcińskiego to czas euforii i dumy, którym towarzyszyła duża niepewność z powodu uczestniczenia w dziejowych przeobrażeniach. Działaniom, sporom i emocjom towarzyszyli mieszkańcy, powszechnie dyskutując o tym, jakie sprawy są podejmowane i rozstrzygane. Kolejne lata to ciągłe zmagania się z niewystarczającym budżetem do rosnących potrzeb mieszkańców. Dużym przełomem było wstąpienie Polski do Unii Europejskiej i możliwość skorzystania ze środków zewnętrznych jako znaczne uzupełnienie możliwości dla gminnego budże- tu. Takie przełomowe momenty najbardziej obrazują specyfikę okresów rządzenia poszczególnych kadencji chęcińskich samorządów.

W Jubileusz 25-lecia samorządności winniśmy podkreślać znaczenie pierwszych wolnych wy- borów do samorządu gminnego, możliwości tworzenia i budowania naszych „Małych Ojczyzn”. Niech ta publikacja będzie nie tylko przeglądem podejmowanych działań, ale niech stanie się mo- tywatorem do jeszcze większego zaangażowania społeczeństwa w życie publiczne i do wzięcia od- powiedzialności za wspólną przyszłość naszą i naszych dzieci. Aby w młodych ludziach wzbudzić potrzebę większej aktywności budowy społeczeństwa obywatelskiego oraz utrwalania poczucia lokalnej tożsamości.

3 4 Szanowni Państwo,

25 lat temu w naszym kraju przeprowadzono reformę samo- rządową, która pozwoliła lokalnym społecznościom o decydowa- niu w sprawach dla nich najistotniejszych, a także uwolniła moż- liwość aktywności obywatelskiej. Był to również szczególny czas w historii Gminy i Miasta Chęciny. Czas ogromnych przemian zarówno w sferze gospodarczo-politycznej, jak również w obszarze społecznym. Dziś z dumą i radością patrzymy w przeszłość, jak wiele celów udało się zrealizować dzięki wspólnej aktywności będącej impulsem rozwojowym naszej „Małej Ojczyzny”.

W przeddzień wyborów samorządowych, w roku 1990 premier Tadeusz Mazowiecki wypo- wiedział słowa, które powinny towarzyszyć każdemu samorządowcowi: „Rzeczpospolita lokalna przechodzi w ręce społeczności, które ją zamieszkują. Będzie ona taka, jaką one same potrafią stworzyć”. Od tego momentu miasta i gminy dostały kredyt zaufania oraz możliwość realizowania takich zadań, które najskuteczniej wpłyną na modernizację infrastruktury technicznej oraz przyczy- nią się do podniesienia komfortu życia danej wspólnoty.

Ostatnie 25 lat to dla Gminy i Miasta Chęciny czas przemian, wzrostu znaczenia na arenie województwa i kraju, a także stworzenie warunków do dynamicznego i zrównoważonego rozwoju. Pamiętając, że każda gmina to jeden z elementów budujących nasz kraj, staraliśmy się i staramy podejmować takie działania, które przyczyniają się do budowy dumnej historii Polski.

W ostatnich latach udało nam się pozyskać środki zewnętrzne, które w znacznym stopniu były motorem rozwojowym naszej gminy. Rozbudowaliśmy sieć kanalizacyjną, wodociągową, zmodernizo- wano i wybudowano prawie 70 km kilometrów dróg, powstały nowe świetlice wiejskie, zmodernizo- wana została oczyszczalnia ścieków, zrewitalizowaliśmy Centrum Chęcin, powstała nowoczesna hala widowiskowo-sportowa oraz zagospodarowano Wzgórze Zamkowe. W znacznym stopniu zmoderni- zowane zostały placówki oświatowe oraz obiekty sportowe. Patrząc dziś na Gminę Chęciny można być pewnym, że dzięki skutecznemu ubieganiu się o środki zewnętrzne udało się dokonać cywilizacyjnego skoku. Niezwykły potencjał kulturowo-przyrodniczy gminy sprawił, że jest ona doskonałym miejscem do inwestowania w sferze turystyki i nauki. Na terenie naszej gminy powstały dwa znaczące ośrodki edukacyjno–badawcze tj.: Europejskie Centrum Edukacji Geologicznej oraz Regionalne Centrum Na- ukowo-Technologiczne, dzięki którym z pewnością wzrosła ranga i prestiż gminy. Dziś Gmina Chęciny to miejsce, gdzie historia i tradycja łączy się z nowoczesnością.

25 lat to wspaniała okazja do podziękowania wszystkim tym, którzy czynnie pracowali i pracu- ją na rzecz Gminy i Miasta Chęciny. Pragnę wyrazić Wam Drodzy Samorządowcy: Radni, Sołtysi, pracownicy Urzędu oraz wszystkich jednostek działających na terenie Gminy i Miasta Chęciny, wdzięczność za pracę i poświęcenie, z jakim służyliście i służycie obywatelom Naszej społeczności. Idea samorządności, na każdej ze swych płaszczyzn, rozwija się dzięki doświadczeniu, wspólnemu zaangażowaniu, umiejętności wypracowywania kompromisów oraz pragnieniu nowego kształto- wania Gminy i Miasta Chęciny oraz budowania jej lepszej przyszłości.

Z okazji Jubileuszu 25-lecia polskiej samorządności kieruję słowa szczególnego uznania i szacunku wobec tych wszystkich, którzy podjęli trud działania dla wspólnego dobra, rozwoju lokalnej demokracji i społeczeństwa naszej gminy, deklarując wolę dalszego wzmacniania samorządności oraz wspierania inicjatyw temu służących.

Z wyrazami szacunku Robert Jaworski Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny

5 Rynek i Urząd lata 90-te XX wieku

Cegiełka na budowę Gminnego Ośrodka Zdrowia w Chęcinach

6 DZIAŁANIA GMINY I MIASTA CHĘCINY PODEJMOWANE W KADENCJI 1990-1994

Falarowski Wiesław – Burmistrz Gminy i Miasta Kasiński Jerzy – Zastępca Burmistrza Gminy i Miasta Hajduk-Jasińska Krystyna – Członek Zarządu Krzywdziński Czesław – Członek Zarządu Kułagowski Andrzej – Członek Zarządu Łazarewicz-Pudłowski Zbigniew – Członek Zarządu Łebek Kazimierz – Członek Zarządu Gocał Mirosław – Przewodniczący Rady Miejskiej Bielecki Kazimierz – Zastępca Przewodniczącego Rady Miejskiej Maciejczyk Grażyna – Sekretarz Gminy i Miasta Chęciny Piotrowska Leokadia – Skarbnik Gminy i Miasta Chęciny

27 maja 1990 r. narodziła się Samorządna Rzeczpospolita. Był to początek trudnej i wytężonej pracy na rzecz budowy spo- łeczeństwa obywatelskiego. Był to czas dużej niepewności, ale przede wszystkim ogromnego entuzjazmu do zmieniania otacza- jącej nas rzeczywistości. W 1990 roku zlikwidowano rady narodowe i reaktywowa- no samorząd terytorialny ustawą z 8 marca 1990 roku o samo- rządzie terytorialnym. Zadania publiczne wykonywały odtąd w gminach organy samorządu terytorialnego - rada gminy, po- chodząca z wyborów powszechnych oraz wyłaniany przez nią zarząd z wójtem lub burmistrzem. Gmina wykonywała zadania własne, zlecone i na zasa- dzie porozumień z Urzędem Rejonowym, do których należały m.in.: budownictwo, komunikacja, geodezja. Zaczęła się powoli zmieniać również rzeczywistość w naszej gminie. Po likwidacji WPWiK przejęto sprzęt wodno - kanaliza- cyjny i powołano Zakład Gospodarki Komunalnej w Chęcinach. Stopniowo poprawiano infrastrukturę techniczną (wodo- Wiesław Falarowski, ciągi, kanalizację, drogi), często przy udziale środków społecz- Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny nych. W sierpniu 1991 r. Urząd przejął wybudowane ze środ- ków społeczeństwa i nakładem ich pracy zerowy stan budynku świetlicy w Ostrowie: tj. zalane ławy fundamentowe z częścią zakupionych materia- łów budowlanych, a w 1993r. opracowano projekt technicz- ny adaptacji budynku świetlicy wiejskiej na budynek szkoły podstawowej. Przy współudziale środ- ków konserwatora zabytków, na Zamku Królewskim wykonano następujące prace: zmiana schodów drewnianych na schody o konstrukcji stalowej, wykonano platformę wido- I sesja Rady Miejskiej w Chęcinach

7 kową wschodnią oraz uzupełniono ubytki w murach. Kontynuowano budowę Gmin- nego Ośrodka Zdrowia oraz zagospodaro- wywano teren pod Os. Północ. Zakończono proces telefonizacji miasta Chęciny. W styczniu 1994 r. ważną sprawą administracyjno - społeczną było przejście do gminy Sitkówka-Nowiny sołectw Szewce i Zawada. W roku kolejnym z takim samym wnioskiem wystąpiły również Bolechowice. Powodem był brak pieniędzy w budżecie gminnym na rozwój infrastruktury w tych miejscowościach. Rada Miejska zdecydowała wydzierża- wić ruiny zamku prywatnym osobom. 1992r. Wizyta przedstawicieli samorządu chęcińskiego w Danii Pierwsze lata samorządu chęcińskiego są dość skąpo udokumentowane. Niewiele jest zdjęć archiwalnych. Kilka ciekawostek zaczerpnęli- śmy z wycinków prasowych.  „Gazeta Kielecka – 24 godziny” 17.09.1990r. Gazeta podaje, że Zamkiem zarządza Urząd Gminy i Miasta w Chęcinach. W związku z powyższym od sierpnia pracownicy Urzędu (poza kilkoma najbardziej dystyngowanymi) w godz. 10.00-18.00 pełnili dyżury przy bramie, inka- sując bilety.  „Gazeta Kielecka – 24 godziny” 18.09.1990 r. W krótkim artykule „Chęciny z gminą” autor opi- suje dylemat administracyjno - społeczny mieszkańców gminy dot. oddzielenia się miasta Chęciny od Gminy. Mieszkańcy podczas spotkań konsultacyjnych zdecydowanie byli przeciwni utworzeniu niezależnego organizmu miejskiego, a jako powód podawali względy finansowe, którym łatwiej zaradzić wspólnie.  „Gazeta Kielecka – 24 godziny” 12.02.1991 r. Gazeta podaje, że Burmistrz, Wiesław Falarowski wraz z przedstawicielką społecznego komitetu budowy wodociągów panią Danutą Kłobucką, radnym wsi Szewce, sołtysem oraz grupą rolników zwrócili się z prośbą do redakcji o interwencję w sprawie ochrony środowiska, a konkretnie w sprawie „rujnowania zasobów wody pitnej w rejonie chęciń- skim przez – Białe Zagłębie”. Problem ten poruszała również gazeta „Słowo Ludu” z 18.02.1991 r. Autorka podejmuje temat budowy wodociągu głównie w miejscowości Szewce - Zawada. Miesz- kańcy obwiniają zakłady pracy „Nowiny” oraz Zakłady Przemysłu Wapienniczego, że są przyczyną spadku wód gruntowych i domagają się od tych firm wsparcia finansowego komitetów społecznych w zakresie realizacji inwestycji wodociągowej. Zakłady pracy powołując się na brak jednoznacznych ekspertyz nie poczuwają się do winy, a samorząd chęciński nie stać na tak dużą inwestycję.  „Słowo Ludu” 06.03.1991 r. Gazeta opublikowała wniosek delegata do Sejmiku Samorządo- wego, Tadeusza Gajka o podjęcie prac zmierzających do przystąpienia do budowy zbiornika wodnego tzw. „Morza Chęcińskiego”. Radny argumentował swój wniosek zabezpieczeniem zaopatrzenia w wodę głównie tereny „Białego Zagłębia”, a także możliwość rozwinięcia na tej bazie turystyki i hotelarstwa.

8  „Słowo Ludu” 27.05.1991 r. „Cegiełki na zdrowie” Artykuł porusza problem braku w Chęcinach Ośrodka Zdrowia. Jego budowa trwa od 1987r. Na dokończenie budowy wciąż brakuje środków finansowych.  „Słowo Ludu”, „Gazeta Kielecka – 24 godziny” w styczniu i lutym 1994r. podnosiły sprawę prze- jęcia przez gminę jaskini „Raj”. Po upadku kilku zakładów pracy w okolicy, władze lokalne dostrze- gały dużą szansę w odzyskaniu jaskini i w rozwoju turystyki na terenie Gminy i Miasta Chęciny. Komisja Urzędu Wojewódzkiego podjęła decyzję o przekazaniu jaskini „Raj” Fundacji pod warun- kiem, że ta podpisze porozumienie z Instytutem Geologicznym w Kielcach o wspólnym zarządza- niu jaskinią oraz kupi zajazd za 2mld zł.  „Słowo Ludu” 01.02.1994 r. „Na co wydać pie- niądze”. Gazeta podnosi problem ogromnych potrzeb i braku wystarczających środków na reali- zację inwestycji. Priorytetem wydają się wodociągi w miejscowościach: Wolica, Starochęciny, Zelejo- wa. Plany są również co do budowy sieci kanalizacyjnej. Konieczna jest również budowa oczyszczalni ścieków, na którą wykonano dokumentację. Ale głównym tematem jest dokończenie budowy Gminnego Ośrodka Zdrowia, który dotychczas mieścił się w wynajętych pokojach w domu prywatnym, a którego właściciel wymówił gminie umowę lokalu. W związku z powyższym budowa ośrodka będzie priorytetem i odbędzie się kosztem innych inwestycji.  „Słowo Ludu” 28.03.1994 r. Radni na Sesji odrzucili propozycję kupna zajazdu „Raj” oraz prze- jęcia ośrodka wypoczynkowego w Żabieńcu. Nie zgodzono się na budowę biologicznej oczyszczalni ścieków w Korzecku. Przychylność radnych zyskała natomiast dalsza budowa Ośrodka Zdrowia. Nie wyrażono zgody również na podniesienie cen wody w gospodarstwach indywidualnych do czasu przeprowadzenia kalkulacji. Po odrzuceniu większości propozycji Zarządu dot. turystyki gminy, złożyli rezygnację z pełnionej funkcji: prezes (Tadeusz Gajek) i jego dwaj zastępcy (Mirosław Gocał, Jan Zbroiński) Fundacji Ziemi Chęcińskiej, która została powołana do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie obsługi obiektów turystycznych: zajazd i jaskinia „Raj”, kamienica Niemczówka, ośrodek w Żabieńcu. Po odrzuceniu przez radnych możliwości zakupu zajazdu, Urząd Wojewódzki pozostawił jaskinię w rękach spółki „Łysogóry”.  „Słowo Ludu” 30.08.1994 r. „Zgoda na szkołę” Bolmin, jako jedyny w województwie i trzeci w kraju, dostał zgodę ministra edukacji narodowej na rozpoczęcie budowy szkoły.

Okres ten był wręcz „pionierski” w budowaniu demokracji oraz w uczeniu się samorządności służącej dobru ogólnemu.

Wykaz radnych w latach 1990-1994

Lp. Nazwisko i imię Funkcja w Radzie 1. Gocał Mirosław Przewodniczący Rady; Radny miejscowości Siedlce Bielecki Kazimierz Zastępca Przewodniczącego Rady; Radny miejscowości 2. Lipowica, Przymiarki Papka Andrzej Zastępca Przewodniczącego Rady; 3. (02.12.1991r. – zrzekł się Przewodniczący Komisji Rolnictwa; Radny miejscowości mandatu radnego) Wolica

9 4. Budziosz Marian (śp.) Radny miejscowości Wolica 5. Dewerenda Jerzy Radny miejscowości Tokarnia 6. Gajek Tadeusz (śp.) Radny miejscowości Korzecko, Mosty 7. Hajduk Krystyna Radna miasta Chęciny 8. Kasiński Jerzy Radny miasta Chęciny 9. Korban Marek Radny miejscowości Łukowa 10. Krawczyk Wiesława Radny miejscowości Starochęciny, Podzamcze, Wrzosy 11. Krzeszowski Henryk Radny miejscowości Bolmin 12. Krzywdziński Czesław Radny miasta Chęciny 13. Kułagowski Andrzej Radny miasta Chęciny 14. Lutwin Ireneusz Radny miejscowości Bolechowice 15. Łebek Eugeniusz Radny miejscowości Bolmin 16. Łebek Kazimierz Radny miejscowości Ostrów 17. Łazarewicz Zbigniew Radny miejscowości Skiby, Gościniec 18. Pękalski Stanisław Radny miejscowości: Miedzianka, Charężów, Podpolichno 19. Przyjemski Jan (śp.) Radny miejscowości Radkowice 20. Rylski Edmund Radny miasta Chęciny 21. Szymkiewicz Danuta Radna miejscowości: Wojkowiec, Lelusin 22. Terelak Stefan Radny miejscowości Szewce-Zawada 23. Walczak Andrzej Radny miasta Chęciny 24. Wojtasińska Irena Radna miejscowości Polichno 25. Wojtyna Stefan Radny miejscowości Tokarnia Radny ulic Chęcin: Czerwona Góra, Sitkówka, Panek, 26. Zbroiński Jan Dobrzączka, Zelejowa

Burmistrz i Zarząd- kadencja 1990 -1994

10 Wykaz sołtysów i przewodniczących zarządów osiedlowych w latach 1990-1994 Lp. Sołectwo Imię i nazwisko Lutwin Zofia 1. Bolechowice Arendt Ireneusz 2. Bolmin Kiliński Józef 3. Gościniec Kowalski Czesław (śp.) 4. Korzecko Kwiatkowski Krzysztof 5. Lipowica Bielecki Marian 6. Łukowa Piłat Antonina Mazur Stefan 7. Polichno Lasa Bogusław 8. Podpolichno Pęczkowicz Władysław (śp.) Krzysztofek Tadeusz (śp.) 9. Radkowice Wrzosek Wanda (śp.) 10. Ostrów Łebek Kazimierz 11. Siedlce Zapała Stefan (śp.) 12. Miedzianka Polit Marianna (śp.) 13. Przymiarki Czarnota Józef 14. Starochęciny Gruszczyński Zenon 15. Szewce Terelak Stefan 16. Tokarnia Klamka Jan 17. Wojkowiec Szymkiewicz Danuta Stefaniec Stanisław (śp.) 18. Wolica Dobrowolski Tadeusz (śp.) 19. Skiby Mazur Wincenty 20. Mosty Karbownik Bonifacy (śp.) 21. Os. Chęciny Chałat Bogusław 22. Os. Sosnówka Hajduk Krystyna 23. Os. Zelejowa Wanda Polańska

DZIAŁANIA GMINY I MIASTA CHĘCINY PODEJMOWANE W KADENCJI 1994-1998

Gruszczyński Marian (śp.) – Burmistrz Gminy i Miasta Chabik Bogdan – Zastępca Burmistrza Hajduk Grażyna – Członek Zarządu Jach Waldemar – Członek Zarządu Król Tadeusz (śp.) – Członek Zarządu Łebek Kazimierz – Członek Zarządu Pełka Marek – Członek Zarządu Budziosz Marian (śp.) – Przewodniczący Rady Miejskiej do 15.12.1997 Zebrzowski Marian – Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej od 15.12.1997 Przewodniczący Rady Miejskiej Maciejczyk Grażyna – Sekretarz Gminy i Miasta Chęciny Piotrowska Leokadia – Skarbnik Gminy i Miasta Chęciny (do 2000)

11 Lata 90-te charakteryzują się znacznym udziałem mieszkańców (komitety społeczne) we współfinansowaniu inwestycji publicznych. Silny ich udział zauważalny jest w budowie sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, a także przy budowie szkół i świetlic. Tak m.in. wsparta została budowa wodociągu w Łukowej, Wolicy, Polichno-Podpolichno czy w Ostrowie.  Wykonano bieżącą modernizację dróg i oświetlenia ulicznego.  W tych latach podejmowano kroki inwentaryzacji czę- ściowo mienia komunalnego i uporządkowania stanu praw- nego budynków.  W 1995 r. zakupiono budynek w Chęcinach z przeznaczeniem na remizę strażacką dla OSP Chęciny.  W 1995 r. po 9 latach budowania Gminnego Ośrodka Zdrowia przekazano klucze kierownikowi przychodni.  W roku 1995 r. zakończono budowę szkoły w Ostrowie, a w 1996r. szkoły w Bolminie.  W 1996 r. przystąpiono do budowy oczyszczalni ście- ków w Radkowicach.  W 1997 r. przy współudziale finansowym mieszkańców wykonano remont punktu lekarskiego w Łukowej oraz mo- dernizację szkoły w Radkowicach. Marian Gruszczyński,  Lata 1994 - 1998 to także czas zwrócenia uwagi na kwe- Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny stie promocji i rozwoju sportu w gminie. Powstają boiska na Os. Sosnówka i przy ul. Czerwona Góra  W roku 1995 podpisano pierwszą umowę o współpracy zagranicznej z miastem Rønde w Danii.  W 1997 r. wydana zostaje książka promująca walory kulturowo-przyrodnicze Gminy i Miasta Chęciny, która zostaje sfinansowana ze środków przedsiębiorców w niej reklamujących się pt. „Chęciny-Informator miejski”. Powstaje także folder - „Chęciny i Okolice”.  Trwają prace nad opracowaniem Strategii Rozwoju Gminy.  Podpisano umowę na opracowanie projektu budowlanego – Gazociąg wysokiego ciśnienia Skrzeczyce-Radkowice oraz stacje pomiarowe.  W 1998 r. przeprowadzono remont Ośrodka Zdrowia w Wolicy.  Rozstawiono kosze na śmieci, wyremontowano szalet miejski, odnowiono ławki oraz tzw. Witacze.  Wykonano modernizację ujęcia wody Góra Zamkowa.  W styczniu 1996 r. odłączyła się od Gminy miejscowość Bolechowice.  W roku 1997 Gmina Chęciny została stelefonizowana.

1995 r. Zakończenie budowy Szkoły Podstawowej w Bolminie 12 Kadencja 1994-1998 13 Wykaz radnych w latach 1994-1998

Lp. Nazwisko i imię Funkcja w Radzie 1. Budziosz Marian (śp.) Przewodniczący Rady Miejskiej; Radny miejscowości Wolica Zastępca Przewodniczącego Rady; Radny Chęcin – Os. 2. Podstawka Józef (śp.) Północ, ul. Zelejowa Zastępca Przewodniczącego Rady; Przewodnicząca Komisji 3. Wojtyś Anna Rewizyjnej; Radna miejscowości Wolica Zastępca Przewodniczącego Rady; Radny miejscowości 4. Zebrzowski Marian Starochęciny, Podzamcze, Wrzosy Bielecki Kazimierz 5. (Wygaśnięcie mandatu Radny miejscowości Lipowica, Przymiarki 25.10.1996 r.) 6. Chabik Bogdan Radny miasta Chęciny 7. Domański Zbigniew Radny miejscowości Korzecko, Mosty 8. Gocał Mirosław Radny miejscowości Siedlce 9. Gajek Zbigniew Radny miejscowości Radkowice 10. Hajduk Grażyna Radna miejscowości Bolmin 11. Hajduk Krystyna Radna miasta Chęciny 12. Jach Waldemar Radny miejscowości Łukowa 13. Karkoszka Ireneusz Radny miejscowości Tokarnia 14. Klamka Jan Radna miejscowości Tokarnia 15. Kopeć Jan Radny miejscowości Polichno 16. Król Tadeusz (śp.) Radny m. Chęciny – Os. Sosnówka Lutwin Ireneusz (mandat 17. Radny miejscowości Bolechowice wygasł XII 1995r.) 18. Łebek Kazimierz Radny miejscowości Ostrów 19. Madejski Marek Radny miejscowości Bolmin 20. Mazur Wincenty Radny miejscowości Skiby, Gościniec 21. Musiał Kazimiera Radna miasta Chęciny Radny ulic Chęcin: Czerwona Góra, Sitkówka, Panek, 22. Pełka Marek Dobrzączka Tablica Wiesława (Mandat 23. Radna miejscowości Lipowica, Przymiarki od 15.12.1996 r.) Wykaz sołtysów i przewodniczących zarządów osiedlowych w latach 1994-1998

Lp. Sołectwo Imię i nazwisko 1. Bolechowice Arendt Ireneusz 2. Bolmin Kiliński Józef 3. Gościniec Baran Stanisław 4. Korzecko Gniazdo Stanisław 5. Lipowica Kasperek Andrzej

14 6. Łukowa Piłat Antonina 7. Polichno Giemza Irena 8. Podpolichno Nowak Czesław Wrzosek Wanda (śp.) 9. Radkowice Karyś Jerzy 10. Ostrów Łebek Kazimierz 11. Siedlce Szałas Jacek (śp.) 12. Miedzianka Chrabąszcz Stanisław (śp.) 13. Przymiarki Czarnota Józef 14. Starochęciny Gruszczyński Zenon 15. Tokarnia Klamka Jan 16. Wojkowiec Sobczyk Jacek 17. Wolica Wojtyś Henryka 18. Skiby Mazur Wincenty 19. Mosty Karbownik Bonifacy (śp.) 20. Os. Chęciny Chałat Bogusław 21. Os. Sosnówka Hajduk Krystyna 22. Os. Czerwona Góra Dołęgowska Zenona 23. Os. Zelejowa Stokowiec Wanda

Kadencja 1994-1998

15 DZIAŁANIA GMINY I MIASTA CHĘCINY PODEJMOWANE W KADENCJI 1998-2002

Gruszczyński Marian (śp.) – Burmistrz Gminy i Miasta Pobocha Witold (śp.) – Zastępca Burmistrza Jach Waldemar – Członek Zarządu Łebek Kazimierz – Członek Zarządu Miter Henryk – Członek Zarządu Słoniewski Zbigniew – Członek Zarządu Wojtyna Stefan – Członek Zarządu (do 2000 r.) Mielczarz Cezary – Przewodniczący Rady Miejskiej Tablica Wiesława – Wiceprzewodnicząca Rady Miejskiej Maciejczyk Grażyna – Sekretarz Gminy i Miasta Chęciny Piotrowska Leokadia – Skarbnik Gminy i Miasta Chęciny (do 2000 r.) Lucyna Krzysztofik – Skarbnik Gminy i Miasta Chęciny (2000-2002)

Był to czas dużych zmian. Wprowadzono reformę administracji i oświaty. Wprowadzono nową jednostkę podziału terytorialnego administracji - powiat. Od 1 września 1999 r. w miejsce ośmioklasowych szkół podstawowych powstały placówki sześcioklasowe. W tym roku utworzono również trzy gimnazja. Po- wołano dwa Zespoły Szkół Ogólnokształcących: jeden w Wolicy, a drugi w Chę- cinach, w skład których wchodziły szkoły podstawowe i gimnazja. Z powodu niżu demograficznego postanowiono zlikwidować dwie jednostki: w 2000 r. przestało funkcjonować Przedszkole 1999 r. Zakończenie budowy Szkoły Podstawowej w Polichnie Samorządowe w Czerwonej Górze, a rok później Przedszkole w Starochęcinach.  W roku 1999 r. uruchomiono oczyszczalnię ścieków w Radkowicach.  W 1999r. zorganizowano dużą imprezę promocyjną za Zamkiem „Warka Strong Man czyli: Zmagania Siłaczy” prowadzoną przez prezenterki: Agatę Młynarską i Paulinę Smaszcz.  W 2000 r. zaadaptowano budynek Wiejskiego Domu Kultury w Wolicy na gimnazjum.  Zakończono budowę Szkoły Podstawowej w Polichnie.  Wykonano ogrodzenie na boisku za Zamkiem.  W koncepcji gminy planowano na jej terenie budowę dwóch oczyszczalni ścieków. Przystąpio- no nawet do przetargów na wykonanie projektu budowlanego. W roku 2002 Zarząd unieważ- nił postępowanie przetargowe i postanowiono, że ścieki mają być odprowadzane do istniejącej oczyszczalni w Radkowicach.  Okres ten to także czas modernizacji i cząstkowych remontów dróg. Powoli rozwijana jest sieć wodociągowa i kanalizacyjna.  W 2002 r. zakończono prace nad Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania oraz strategii rozwoju gminy. Dokumenty te dawały gminie możliwości ubiegania się o środki unijne.  Przebudowano Szkołę Podstawową w Radkowicach.  Trwa dalej rozbudowa Osiedla Północ.  Wykonano oświetlenie Zamku.

16 Wykaz radnych w latach 1998-2002 Lp. Nazwisko i imię Funkcja w Radzie 1. Mielczarz Cezary Przewodniczący Rady; Radny miejscowości Wolica Wiceprzewodnicząca Rady; Radna miejscowości Lipowica, 2. Tablica Wiesława Przymiarki 3. Baran Stanisław Radny miejscowości Skiby, Gościniec Chabik Bogdan 4. (Wygaśnięcie mandatu- Radny miasta Chęciny zrzecz. 29.12.1998 r.) 5. Chrabąszcz Stanisław (śp.) Radny miejscowości Miedzianka, Podpolichno, Charężów Radny miasta Chęciny: Czerwona Góra, Panek, Sitkówka 6. Ferdek Marian Dobrzączka, Zelejowa 7. Gruszczyński Marian (śp.) Radny miasta Chęciny 8. Jach Waldemar Radny miejscowości Łukowa 9. Kaczor Paweł Radny miejscowości Siedlce 10. Król Tadeusz (śp.) Radny Os. Sosnówka 11. Pobocha Witold (śp.) Radny miejscowości Radkowice 12. Łebek Kazimierz Radny miejscowości Ostrów 13. Mazur Robert Radny miejscowości Bolmin Michalska Lucyna (Mandat 14. Radna miasta Chęciny od V.1999 r.) 15. Miter Henryk Radny miejscowości Polichno 16. Nartowska Bogusława Radna miejscowości Korzecko, Mosty 17. Papka Stanisław Radny miejscowości Wolica 18. Rylski Edmund Radny miasta Chęciny 19. Słoniewski Józef (śp.) Radny Os. Sosnówka 20. Stępień Sebastian Radny miejscowości Bolmin 21. Szymański Mirosław Radny miejscowości Tokarnia 22. Wojtyna Stefan Radny miejscowości Tokarnia 23. Zebrzowska Stanisława Radny miejscowości Starochęciny, Podzamcze, Wrzosy Wykaz sołtysów i przewodniczących zarządów osiedlowych w latach 1998-2002 Lp. Sołectwo Imię i nazwisko 1. Bolmin Kiliński Józef 2. Gościniec Baran Stanisław 3. Korzecko Gniazdo Stanisław (śp.) 4. Lipowica Kasperek Andrzej 5. Łukowa Piłat Antonina 6. Polichno Giemza Irena 7. Podpolichno Nowak Czesław 8. Radkowice Karyś Jerzy 9. Ostrów Łebek Kazimierz 10. Siedlce Szałas Janina (śp.)

17 11. Miedzianka Chrabąszcz Stanisław (śp.) 12. Przymiarki Czarnota Józef 13. Starochęciny Gruszczyński Zenon 14. Tokarnia Klamka Jan 15. Wojkowiec Sobczyk Jacek 16. Wolica Wojtyś Henryka 17. Skiby Mazur Wincenty 18. Mosty Karbownik Bonifacy (śp.) 19. Os. Chęciny Rylski Mirosław 20. Os. Sosnówka Matynia Zbigniew Dziedzic Włodzimierz 21. Os. Czerwona Góra Pełka Marek 22. Os. Zelejowa Polańska Wanda

„Nowiny Chęcińskie” - Maj 2002 r. 18 DZIAŁANIA GMINY I MIASTA CHĘCINY PODEJMOWANE W KADENCJI 2002-2006

Pobocha Witold (śp.) – Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny Jaworski Robert – Z-ca Burmistrza do 31.08.2005 Chmiel Przemysław – Z-ca Burmistrza od grudzień 2005-2006 Kostecki Krzysztof – Przewodniczący Rady do 2003 Rylski Edmund – Przewodniczący Rady (2003-2006) Jach Waldemar – Wiceprzewodniczący Rady Henryk Miter – Wiceprzewodniczący Rady Wiesława Tablica – Wiceprzewodnicząca Rady Maciejczyk Grażyna – Sekretarz Gminy i Miasta Chęciny Jadwiga Sinkiewicz – Skarbnik Gminy i Miasta Chęciny

Ważne zmiany w Ordynacji Wyborczej nastąpiły przed wyborami z 27 października 2002 r. Aby zwiększyć samodzielność wójtów, burmistrzów oraz prezydentów miast, którzy do tej pory byli wybierani przez rady gmin lub miast, postanowiono na wymienione urzędy wprowadzić wybory bezpośrednie. Oprócz tego zmniejszono liczbę radnych zasiadających w poszczególnych radach. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej z dniem 1 maja 2004 r. gminy mogły skorzystać m.in. z programu regionalnego ZPORR.  Gmina złożyła wnioski i otrzymała wsparcie z programu SAPARD na następujące zadania: 1. „Budowa kanalizacji deszczowej na Osiedlu Północ – Etap II”. 2. „Budowa połączenia tranzytowego Gościniec- Chę- ciny z wodociągiem w Korzecku; połączenie wodociągu w ulicy Sitkówka z wodociągiem ulicy Panek; połączenie wodociągu grupowego w ul. Zelejowa z istniejącym wo- dociągiem ul. Sitkówka oraz na Osiedlu Czerwona Góra”. 3. „Budowa kanalizacji sanitarnej we wsi Radkowice wraz z przykanalikami (Etap II, III i IV) i pompowniami ścieków”. Witold Pobocha,  W 2004 roku polscy rolnicy po raz pierwszy otrzyma- Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny li dopłaty bezpośrednie z Unii Europejskiej. W gminie uruchomiono stały punkt konsultacyjny oraz 11 punk- tów w szkołach na terenie gminy pomagające rolnikom w wypełnianiu wniosków.  Zawarto umowy partnerskie o współpracy pomiędzy gminą Chęciny i miastami: Skvyra na Ukrainie oraz Schöneck w Niemczech.  Złożono wniosek do Fundacji im. R. Schumana w War- szawie o zrealizowanie festynu „Zrób I Krok do Euro”.  Zorganizowano w Chęcinach wizytę Ambasadora Izra- ela Shewacha Weissa.  Wykonano i zamontowano na stalowych konstrukcjach nośnych 3 kpl. informacyjnych tablic wjazdowych na granicy gminy „Gmina i Miasto Chęciny wita”.  Wybudowano kotłownię w Przedszkolu w Chęcinach.  Przebudowano kotłownię w Szkole Podstawowej w Sta- rochęcinach.  Wykonano Oficjalną Stronę Internetową dla gminy. Ad- res strony: www.checiny.com.  Opracowano „Plan Rozwoju Lokalnego” Gminy i Mia- sta Chęciny na lata 2004-2013. Sesja Rady Miejskiej w Chęcinach

19 Był to również czas negocjacji z Pocztą Polską na budowę węzła ekspedycyjno-rozdzielczego na terenie Gminy. Ponadto podjęte zostały inicjatywy w obrębie Starochęcin pod zabudowę mieszka- niowo-rzemieślniczo-handlową - Osiedle pod Zamkiem.

Wykaz radnych w latach 2002-2006

Lp. Nazwisko i imię Funkcja w Radzie

1. Kostecki Krzysztof Przewodniczący Rady (do dnia 04.09.2003 r.)

2. Rylski Edmund Przewodniczący Rady (od 29.09.2003 r. do końca kadencji)

3. Jach Waldemar Wiceprzewodniczący Rady (od 30.12.2003 r.)

4. Miter Henryk Wiceprzewodniczący Rady (od 19.11.2002 do 29.09.2003 r.)

5. Tablica Wiesława Wiceprzewodnicząca Rady (od 30.12.2003 r.)

6. Baran Mieczysław (śp.) Radny miejscowości Ostrów

7. Foksa Krystyna Radna miejscowości Bolmin

8. Gajos Rafał Radny miejscowości Miedzianka, Charężów, Podpolichno

9. Iwański Andrzej Radny miejscowości Wolica

10. Kaczor Paweł Radny miejscowości Siedlce

11. Karwowski Jan Radny miasta Chęciny

12. Karyś Jerzy Radny miejscowości Radkowice

13. Kot Andrzej Radny miejscowości: Korzecko, Skiby, Mosty

14. Marciniak Wiesław Radny Chęciny - Os. Sosnówka Radna ulic Chęcin: Zelejowa, Sitkówka, Panek, Czerwona 15. Stokowiec Zofia Góra, Dobrzączka

Spotkanie sołtysów kadencji 2002-2006 20 Spotkanie sołtysów kadencji 2002-2006 Wykaz sołtysów i przewodniczących zarządów osiedlowych w latach 2002-2006 Lp. Sołectwo Imię i nazwisko 1. Bolmin Woźniak Cezary 2. Gościniec Nartowski Krzysztof 3. Korzecko Bogusława Nartowska 4. Lipowica Bielecki Kazimierz 5. Łukowa Piłat Antonina 6. Polichno Giemza Irena 7. Podpolichno Nowak Czesław 8. Radkowice Barwinek Teresa 9. Ostrów Żądecka Barbara 10. Siedlce Szałas Janina (śp.) 11. Miedzianka Chrabąszcz Stanisław (śp.) 12. Przymiarki Czarnota Józef 13. Starochęciny Skarbek Jarosław Klamka Jan 14. Tokarnia Karczewski Henryk (śp.) 15. Wojkowiec Jacek Sobczyk 16. Wolica Wojtyś Henryka 17. Skiby Zaleśny Marcin 18. Mosty Karbownik Bonifacy (śp.) 19. Os. Chęciny Kołkiewicz Władysław Słoniewski Zbigniew (śp.) 20. Os. Sosnówka Jasińska Ewa 21. Os. Czerwona Góra Pakuła Marian 22. Os. Zelejowa Jarosz Bogdan 23. Os. Sitkówka Zbroiński Jan

21 Wizyta przedstawicieli partnerskiej gminy Ronde w Danii

Wizyta Szewacha Weissa Dożynki Gminne

Wizyta w partnerskiej gminie Schöneck Podpisanie umowy partnerskiej z gminą Schöneck w Niemczech

Zakończenie kadencji sołtysów 2002-2006

22 DZIAŁANIA GMINY I MIASTA CHĘCINY PODEJMOWANE W KADENCJI 2006-2010

Jaworski Robert – Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny Nowak Mariusz – Zastępca Burmistrza Gminy i Miasta Chęciny Foksa Krystyna – Przewodnicząca Rady Baran Mieczysław (śp.) – Wiceprzewodniczący Rady do 2007 r. Kowalski Jan – Wiceprzewodniczący Rady Brola Paweł – Sekretarz Gminy i Miasta Chęciny Sinkiewicz Jadwiga – Skarbnik Gminy i Miasta Chęciny

Lata 2006 - 2010 to dla samorządu lokalnego czas wytężonej pracy nad zmianą wizerunku Gminy i Miasta Chęciny na arenie województwa i kraju. To również czas poszukiwania różnych środków zewnętrznych wspoma- gających dość skromny budżet gminy. Widząc zachodzące w kraju przemiany podjęto działania zmierzające do jak najszybszego dostosowania rozwoju społecznego z rozwo- jem gospodarczym. Duży nacisk położono na rozwój gminy przy wykorzystaniu potencjału kulturowo-historyczno-przyrod- niczego. Był to również okres przygotowań do nowej perspektywy Unii Europejskiej na lata 2007 - 2013. Już w roku 2007 Gmina złożyła rekordową w województwie liczbę 18 wstępnych projektów tzw. Fiszek, które pomogłyby w nadro- bieniu inwestycyjnych zaległości. Szereg zadań zrealizowano przy współfinansowaniu programów unijnych tj.: Regional- nego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskie- go na lata 2007-2013 (RPO), Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW), Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL) oraz programów ministerialnych.

Do najważniejszych zadań tamtego okresu należy zaliczyć:  Budowa kompleksu sportowego w Chęcinach - ORLIK 2012 – program ministerialny.  Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w Łukowej.  Termomodernizacja, ułożenie kostki oraz wykonanie ogrodzenia w ZSO w Chęcinach.  Wykonanie modernizacji budynku Urzędu Gminy i Miasta w Chęcinach.  Doprowadzenie do budowy chodnika i przebudowy drogi wojewódzkiej nr 763 (Radkowice).  Wymiana okien w Przedszkolu Samorządowym w Chęcinach.  Budowa placów zabaw: Chęciny - Os. Sosnówka, Lipowica i Miedzianka, Korzecko, Siedlce, Ostrów, Radkowice, Łu- kowa, Polichno.  Wykonanie projektu modernizacji budynku Gimnazjum w Wolicy.  Odbudowa ciągu pieszego prowadzącego od parkingu przy klasztorze na Wzgórze Zamkowe „Ścieżka Mnicha” oraz utworzenie i doposażenie Drużyny Rycerskiej Ziemi Chę- cińskiej – inwestycja dofinansowana z PROW.  Przebudowa centralnego ogrzewania w budynku po SP w Korzecku oraz częściowy remont.  Zagospodarowanie terenu „Rondo” Zelejowa. Sesja Rady Miejskiej w Chęcinach 23  Pozyskanie sponsora (KKSM) dla chęcińskich kościołów (remont elewacji – Klasztor ss. Bernardynek; wykonanie posadzki i ołtarza – Klasztor oo. Franciszkanów; wykonanie posadzki w prezbiterium – Kościół Parafialny w Chęcinach).  „Budowa ulic, ciągów pieszych z oświetleniem ulicznym Osiedla Północ w Chęcinach” - ZPORR  Wykonanie projektu stacji uzdatniania wody w Starochę- cinach.  Wykup i rozbiórka budynków (róg ul. Franciszkańskiej i ul. Partyzantów).  Zorganizowanie „historycznej” sesji Rady Miejskiej w Chę- cinach - 22 września 2008 r., która była początkiem wykre- ślenia z Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju projektu budowy „Morza Chęcińskiego”.  Przebudowa budynku SP w Tokarni wraz z przyległym terenem oraz wykonanie ogrodzenia.  Wykonanie placu apelowego przy SP Polichno.  Odnowa potencjału historyczno - kulturowego zabytkowego budynku „Niemczówki” i utworzenie Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej – inwestycja dofinansowana z RPO. 2008 r. - Historyczna Sesja Rady Miejskiej  Budowa stylowego oświetlenia wjazdu do Chęcin. w Chęcinach początkiem wykreślenia  Odnowienie pomnika przy ul. Małogoskiej. „Morza Chęcińskiego” z planów rządowych  Wykonanie monitoringu i sieci teleinformacyjnej Urzędu.  Przeprowadzenie rokowań z siostrami z Klasztoru Sióstr Bernardynek w Chęcinach. Siostry wyraziły zgodę na sprze- daż działki z przeznaczeniem pod budowę kompleksu re- kreacyjno - sportowego w Chęcinach.  Realizacja projektu pn. „Rozbudowa sieci wodociągowej w Chęcinach na ul. Radkowskiej, przedłużeniu ul. 14 - go Stycznia i na terenach przyległych” PROW  Realizacja projektu pn. „Remont świetlicy gminnej w Czerwonej Górze” w ramach programu Odnowa wsi świętokrzyskiej 2010.  Realizacja zadania pn „Żywa lekcja z kart historii Chęcin, czyli wielka rekonstrukcja wydarzeń z 2 czerwca 1944 r.” PROW.  Realizacja projektu pn. „Remont świetlicy w Tokarni” w ramach programu Odnowa wsi świętokrzyskiej 2010.  Realizacja zadania pn „Wszystko co najpiękniejsze, czyli zestaw materiałów promocyjnych Gminy Chęciny” w ramach PROW. Uroczyste otwarcie zabytkowej kamienicy „Niemczówka”

Kościół Parafialny w Chęcinach Klasztor Sióstr Bernardynek 24  Realizacja zadania pn „Tajemnice Gminy Chęciny za jednym kliknięciem – wirtualny przewodnik dla tu- rystów” w ramach PROW.  Realizacja projektu pn: „Tańcem i mieczem, czyli nowe, oryginalne kwalifikacje Drużyny Rycerskiej Ziemi Chęcińskiej” w ramach PO KL.  Pozyskanie środków na doposażenie dla szkół w ramach Świętokrzyskiego Programu Wspierania Roz- woju Edukacji w 2010 r. dla szkół: a/ Szkoła Podstawowa w Tokarni otrzymała pomoc rzeczową w postaci pracowni językowej. b/ Gimnazjum Nr 1 im. Kacpra Fodygi w Chęci- nach otrzymało pracownię komputerową. c/ Publiczna Szkoła Podstawowa w Korzecku prowadzona przez Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Kultury w Korzecku otrzymała pomoc rzeczową w postaci interaktywnego zestawu multimedialnego.  Gmina Chęciny od dnia 2 sierpnia 2010 roku rozpo- częła realizację projektu pn.: „Przedszkolaki – dzieci na czasie” – POKL. W ramach projektu utworzono cztery oddziały przedszkolne przy SP Tokarnia, Chęciny członkiem Stowarzyszenia LGD SP Polichno, SP Starochęciny, SP Łukowa, do których „Perły Czarnej Nidy” uczęszczało 64 dzieci w wieku 3-5 lat.  Nadanie tytułu Honorowego Obywatela Gminy i Miasta Chęciny Dariuszowi Kalinie.

W 2007 r. doszło do powstania programu pn. 2007 – Rok Chęcin. Przeszłość dla Przyszłości, którego celem było zbadanie i wyeksponowanie wartości obiektów historycznych jak również dziejów miasta i gminy, które od dawien dawna było rozpoznawalne jako jedna z głównych ikon Ziemi Świętokrzyskiej. W jego efekcie ukazały się trzy po- zycje książkowe (Spacer po Chęcinach (spotkanie pierwsze). Oprowadza Dariusz Kalina, Kielce-Chęciny 2008; R. Mi- Remont Klasztoru Ojców Franciszkanów rowski, Chęciński Album (Świętokrzyski Album cz. VIII, Kielce-Chęciny 2007; Chęciny na starej fotografii. Szkice z dziejów miasta, pod red. D. Kaliny, Kielce-Chęciny 2007). W jego podsumowaniu powstał gminny program opieki nad zabytkami (Program Opieki nad Zabytkami Gminy Chęciny na lata 2007-2011, oprac. D. Kalina, Kielce 2007). Intensywnie przystąpiono do promocji Ziemi Chę- cińskiej: wykonano tablice informacyjno-promocyjne, zadbano o system informacyjny miasta i gminy: usta- wienie tablic ogłoszeniowych, wykonanie drogowska- zów. W tym czasie zorganizowano dwie duże imprezy o randze ponadregionalnej: „Perły Świętokrzyskie” z Radiem Kielce i „Oblężenie Chęcińskiej Warowni” z RPO WŚ. Dbając o rozwój edukacyjno - gospodarczy Gmina przystąpiła do 2 umów konsorcyjnych mających na celu utworzenie Regionalnego Centrum Naukowo – Techno- logicznego w Podzamczu oraz Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Chęcinach.

Kolejnym ważnym kierunkiem działań było stworzenie Uroczyste otwarcie ciągu spacerowo - pieszego organizmu łączącego sąsiadujące gminy i mającego na celu „Ścieżki Mnicha” 25 wspólne dążenie do podnoszenia jakości życia mieszkańców na tym obszarze oraz zdobywania dodat- kowych środków zewnętrznych. W dniu 23.04.2008 r. w Sitkówce-Nowiny odbyła się wspólna sesja trzech Rad Gmin: Chęciny, Morawica i Sitkówka-Nowiny, na której wszystkie Rady jednogłośnie podjęły uchwały o przystąpieniu do LGD. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Perły Czarnej Nidy” zostało powołane na zebraniu założycielskim 17 czerwca 2008 roku w Morawicy. Lata 2006 - 2010 w samorządzie chęcińskim to czas ubiegania się o środki unijne i przygoto- wania dokumentacji technicznej do realizacji wielomilionowych inwestycji. W tym czasie aktywne działania samorządu lokalnego zaczęły być zauważalne na arenie woje- wództwa. Pojawiły się pierwsze nagrody za podejmowane inicjatywy w zakresie rozwoju turystyki, jak również skutecznego ubiegania się o środki unijne.

Termomodernizacja i remont szkół w: Tokarni, Chęcinach i Łukowej

Utworzenie czterech punktów Uroczyste otwarcie kompleksu Otwarcie Muzealnej Izby Górnictwa przedszkolnych w: Łukowej, Tokarni, sportowego „Orlik 2012” w Chęcinach Kruszcowego w Miedziance Starochęcinach i Polichnie

Wykaz radnych Rady Miejskiej w Chęcinach – kadencja 2006 – 2010 Lp. Nazwisko i imię Funkcja w Radzie 1. Foksa Krystyna Przewodnicząca Rady; radna miejscowości Bolmin Baran Mieczysław (śp.) 2 Wygaśnięcie mandatu – Wiceprzewodniczący Rady; Radny miejscowości Ostrów zrzeczenie 31.03.2007 3 Kowalski Jan Wiceprzewodniczący Rady; Radny Chęciny – Os. Sosnówka 4 Baran Zbigniew Radny miejscowości Skiby, Mosty, Korzecko 5 Barwinek Teresa Radna miejscowości Radkowice 6. Chrabąszcz Stanisław (śp.) Radny miejscowości Miedzianka, Podpolichno, Charężów 7 Dziurzyński Tomasz Radny miejscowości Tokarnia 8 Jach Waldemar Radny miejscowości Łukowa 9 Kaczor Paweł Radny miejscowości Siedlce

26 10 Mielczarz Cezary Radny miejscowości Wolica 11 Nartowski Krzysztof Radny miejscowości Polichno, Gościniec 12 Porzucek Liliana Radna miejscowości Chęciny Radna ulic Chęcin – Zelejowa, Panek, Sitkówka, Czerwona 13 Stokowiec Zofia Góra, Dobrzączka 14 Wrońska Bogumiła Radna miejscowości Chęciny Żądecka Barbara (Objęła 15 Radna miejscowości Ostrów mandat 27.07.2007r.) 16 Żelichowski Tomasz Radny miejscowości Lipowica, Przymiarki, Starochęciny

Wykaz sołtysów i przewodniczących zarządów osiedlowych w latach 2006-2010 Lp. Sołectwo Imię i nazwisko 1. Bolmin Gogół Tomasz 2. Gościniec Baran Stanisław 3. Korzecko Bogusława Nartowska 4. Lipowica Woś Marian 5. Łukowa Piłat Antonina 6. Polichno Giemza Irena 7. Podpolichno Różalska Danuta 8. Radkowice Pawłowska Marianna 9. Ostrów Plewiński Józef 10. Siedlce Szałas Janina (śp.) Szewczyk Jadwiga 11. Miedzianka Chrabąszcz Aleksander 12. Przymiarki Czarnota Józef 13. Starochęciny Skarbek Jarosław 14. Tokarnia Karczewski Henryk (śp.) Orawiecki Jan 15. Wojkowiec Kardaś Aleksandra 16. Wolica Chodur Eliza 17. Skiby Ziętal Monika 18. Mosty Rybak Zofia 19. Os. Chęciny Znojek Ryszard Ferdek Marian 20. Os. Sosnówka Bęben Anna 21. Os. Czerwona Góra Pniewska Danuta 22. Os. Zelejowa Różycki Piotr 23. Os. Sitkówka Chaba Henryk

Przebudowa drogi wojewódzkiej w Radkowicach Plac zabaw na Osiedlu Sosnówka 27 DZIAŁANIA GMINY I MIASTA CHĘCINY PODEJMOWANE W KADENCJI 2010-2014

Jaworski Robert – Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny Nowak Mariusz – Zastępca Burmistrza Gminy i Miasta Chęciny Mielczarz Cezary – Przewodniczący Rady Foksa Krystyna – Wiceprzewodnicząca Rady Wrońska Bogumiła – Wiceprzewodnicząca Rady Brola Paweł – Sekretarz Gminy i Miasta Chęciny Sinkiewicz Jadwiga – Skarbnik Gminy i Miasta Chęciny

Lata 2010-2014 to dla Gminy Chęciny czas realizacji wielomilionowych inwestycji. Liczne wnioski złożone z zakresu rozwoju infrastruktury publicznej, społecznej, drogowej, a także te, które służyły rozwojowi oświaty, zdrowia i turystyki weszły w fazę realizacji. Po wielu latach Gmina całkowicie zmienia swoje oblicze. Gmina nie tylko umocniła swoją pozycję na arenie woje- wódzkiej i krajowej, ale wskazywana jest jako przykładowa, reformatorska i skuteczna w realizacji zamierzonych celów. Pomimo trwającego kryzysu ekonomicznego w kraju i na świecie, władzom lokalnym udało się zakończyć realizację wszystkich rozpoczętych inwestycji. Samorządowi Ziemi Chęcińskiej przyświeca hasło „Gmina Chęciny to miejsce, gdzie przeszłość wyznacza kierunki teraźniej- szości i przyszłości”. Kultywując bogatą historię i kulturę powstają nowoczesne obiekty i podnosi się jakość życia w Gminie. Do najważniejszych zrealizowanych zadań należy zaliczyć: Robert Jaworski,  Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Radkowi- Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny cach oraz budowa kanalizacji w Lipowicy, Przymiarkach i Starochęcinach – RPO.  Wzmocnienie nawierzchni drogi powiatowej Nr 0275T Chęciny-Zajączków wraz z budową chodników w msc. Gościniec, Polichno, Miedzianka.  Modernizacja infrastruktury drogowej i parkingu w Chęcinach odciążająca ruch kołowy w centrum miasta (ul. Armii Krajowej, Partyzan- tów, Staszica, Franciszkańska, Floriańska, Stra- żacka, Przedborska) RPO.  Utworzenie Świętokrzyskiego Szlaku Archeo - Geologicznego – Innowacyjna Gospodarka.  Wykonanie monitoringu na terenie miasta.  Przebudowa kotłowni i wymiana instalacji c.o. w ZSO Chęciny – RPO.  Przebudowa budynku Gimnazjum w Wolicy wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz remont hali.

Zakończenie kadencji 2010-2014 Sesja Rady Miejskiej 2010-2014

28  Budowa placów zabaw: Mosty, Chęciny, Skiby, To- karnia, Wolica, Starochęciny, Bolmin, Czerwona Góra, Zelejowa, Wojkowiec.  Rozbudowa kanalizacji sanitarnej w Chęcinach ul. Radkowska, przedłużenie ul. 14 - go Stycznia i na terenach przyległych PROW.  Budowa gazociągu na terenie gminy w miejscowo- ściach: Starochęciny, Radkowice, Przymiarki, Lipo- wica, Tokarnia, Wolica oraz w mieście Chęciny.  Opracowanie dokumentacji technicznej na przebu- dowę drogi wojewódzkiej nr 762 (Chęciny-Mało- goszcz) wraz z budową chodnika i ścieżką rowerową.  Realizacja projektu „Zamek Królewski w Chęcinach historycznym miejscem mocy Ziemi Świętokrzyskiej – kompleksowe zagospodarowanie Wzgórza Zamkowego i organizacja ponadregionalnego wydarzenia „Oblężenie Chęcińskiej Warowni”- RPO.  Budowa wielofunkcyjnego budynku obejmującego remizę OSP oraz świetlicę wiejską w Wolicy PROW.  Przebudowa budynku OSP Łukowa na świetlicę wiej- ską wraz z zagospodarowaniem przyległego terenu PROW.  Budowa nowoczesnego i funkcjonalnego kompleksu sportowo - rekreacyjnego (hali) wraz z infrastrukturą towarzyszącą w Chęcinach - RPO.  Realizacja projektu „Kompleksowa rewitalizacja historycznego centrum Chęcin, mająca na celu odbu- dowę i promocje unikatowych walorów historycznych i kulturowych miasta”, RPO.  Realizacja projektu pn. „Gmina Chęciny historycznym miejscem Ziemi Świętokrzyskiej, czyli bezcenne lekcje historii” PO KL.  Realizacja projektu „Remont połączony z moderni- Uroczyste otwarcie Rynków w Chęcinach zacją świetlicy wiejskiej w Siedlcach oraz zakup nie- zbędnego wyposażenia” PROW.  Realizacja projektu pn. „Wymiana kotłowni i instalacji c.o. na system olejowy – SP Łukowa” RPO.  Doposażenie szkół w sprzęt dydaktyczny, tablice interaktywne, rzutniki, komputery, pomoce naukowe.  Realizacja projektu „Budowa sieci wodociągowej w miejscowości Skiby oraz budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Chęciny, ul. Radkowska” PROW.  Przebudowa budynku ujęcia wody w Starochęcinach oraz dostawa i montaż urządzeń stacji uzdatniania wody w Starochęcinach.  Realizacja projektów „e-świętokrzyskie Rozbudowa Infrastruktury informatycznej JST” i „e-świę- tokrzyskie Budowa Systemu Informacji Przestrzennej Województwa Świętokrzyskiego” RPO WŚ.  Realizacja projektu: Dobry start w przyszłość – edukacja wczesnoszkolna w Gminie Chęciny w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.

W ramach projektu dla szkół podstawowych, dla których organem prowadzącym jest Gmina Chęciny, w 2012 r. zakupiono materiały dydaktyczne oraz sprzęt i specjalistyczne oprogramowanie multimedialne.  Realizacja projektu „Kultura ludowa identyfikacją regionu - wyposażenie Koła Gospodyń Wiej- skich „Lipowiczanie” w regionalne stroje ludowe i wydanie folderu promocyjnego” PROW  Realizacja projektów budowy sieci wodociągowej w miejscowościach Mosty, Skiby, Polichno, Ostrów oraz Wolica (ul. Słoneczna, 26 - Maja) i Chęciny (ul. Zelejowa) PROW.  Zakup butów dla zespołów KGW oraz sprzętu dla CKiS w Chęcinach.  Remont Poradni Ginekologiczno-Położniczej w Ośrodku Zdrowia w Chęcinach.  Zakup KTG oraz Usg dla Ośrodka Zdrowia w Chęcinach.  Montaż windy w Ośrodku Zdrowia w Chęcinach.  Remont instalacji elektrycznej oraz remont schodów Punktu Lekarskiego w Łukowej.  Nadanie tytułu Honorowego Obywatela Gminy i Miasta Chęciny, Adamowi Jarubasowi – Marszałkowi Województwa Świętokrzyskiego 29  Nadanie tytułu Honorowego Obywatela Gminy i Miasta Chęciny, o. Pawłowi Chmurze – Gwardiano- wi Klasztoru oo. Franciszkanów w Chęcinach. W latach 2006-2014 władze gminy dołożyły wiele starań w pozyskanie środków zewnętrznych i udzieliły do- tacji z budżetu gminy na odrestaurowanie zabytkowych obiektów sakralnych i zagospodarowanie terenu wokół: - Kościół Parafialny w Chęcinach, - Klasztor Sióstr Bernardynek w Chęcinach, - Klasztor Ojców Franciszkanów w Chęcinach, - Kościół Parafialny w Starochęcinach, - Kościół Parafialny w Bolminie, - Cmentarz Parafialny w Chęcinach. Dzięki wielu staraniom samorządu Gminy Chęciny uda- ło się doprowadzić do ostatecznego wykreślenia z Krajowej Kościół Parafialny w Starochęcinach Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju utopij- nej inwestycji, jaką była budowa „Morza Chęcińskiego”. Po kilkudziesięciu latach stagnacji przywrócono możliwość inwestowania i zagospodarowania miejscowości Mosty. Gmi- na, przy współpracy z Powiatem Kieleckim, przeprowadziła na tym terenie proces scalenia kilkuset hektarów, dzięki cze- mu dziś jest w posiadaniu 130 ha scalonej ziemi z przeznaczeniem na budownictwo mieszkaniowe i usługowe. Zrealizowane inwestycje są namacalnym efektem podniesienia atrakcyjności Ziemi Chęcińskiej pod wzglę- Kościół Parafialny w Bolminie dem infrastrukturalnym, kulturalnym i turystycznym.

Remont Gimnazjum w Wolicy Otwarcie świetlicy i remizy w Łukowej Modernizacja oczyszczalni ścieków w Radkowicach

Otwarcie budynku wielofunkcyjnego w Wolicy 30 Kort tenisowy i siłownia - hala „Pod Basztami”

Uroczyste otwarcie hali widowiskowo-sportowej „Pod Basztami” w Chęcinach

Uroczyste otwarcie Zamku Królewskiego

31 Przebudowa drogi Gościniec-Miedzianka Remont drogi w Tokarni Budowa gazociągu Wykaz Radnych Rady Miejskiej – kadencja 2010-2014 Lp. Nazwisko i imię Funkcja 1. Mielczarz Cezary Przewodniczący Rady 2. Foksa Krystyna Wiceprzewodnicząca Rady 3. Wrońska Bogumiła Wiceprzewodnicząca Rady 4. Barwinek Teresa Radna miejscowości Radkowice 5. Bęben Anna Radna Chęciny - Os. Sosnówka 6. Bukowski Paweł Radny miejscowości Łukowa 7. Gajos Rafał Radny miejscowości Miedzianka, Podpolichno, Charężów 8. Giemza Irena Radna miejscowości Gościniec, Polichno 9. Jarząbek Edyta Radna miejscowości Tokarnia 10. Kaczor Paweł Radny miejscowości Siedlce 11. Kwiatkowski Michał Radny miejscowości Korzecko, Mosty, Skiby 12. Pniewska Małgorzata Radna miasta Chęciny 13. Stokowiec Zofia Radna ulic Chęcin: Zelejowa, Dobrzączka, Sitkówka, Panek 14. Żądecka Barbara Radna miejscowości Ostrów 15. Żelichowski Tomasz Radny miejscowości Starochęciny, Lipowica, Przymiarki Wykaz sołtysów i przewodniczących zarządów osiedlowych w latach 2010-2014 Lp. Sołectwo Imię i nazwisko 1. Bolmin Sobczyńska Eliza 2. Gościniec Baran Stanisław 3. Korzecko Nartowska Bogusława 4. Lipowica Woś Marian 5. Łukowa Piłat Antonina 6. Polichno Nartowska Halina 7. Podpolichno Różalska Danuta 8. Radkowice Pawłowska Marianna 9. Ostrów Plewiński Józef 10. Siedlce Szałas Jadwiga, Szewczyk Jadwiga 11. Miedzianka Chrabąszcz Barbara 12. Przymiarki Czarnota Józef 13. Starochęciny Skarbek Jarosław 14. Tokarnia Orawiecki Jan 15. Wojkowiec Kardaś Aleksandra 16. Wolica Chodur Eliza 17. Skiby Ziętal Monika 18. Mosty Rybak Zofia 19. Os. Chęciny Ferdek Marian 20. Os. Sosnówka Treliński Zdzisław 21. Os. Czerwona Góra Pniewska Danuta 22. Os. Zelejowa Polańska Wanda 23. Os. Sitkówka Latkowski Marcin

32 KADENCJA 2014-2018 DZIAŁANIA GMINY I MIASTA CHĘCINY PODEJMOWANE W ROKU 2015

Rok 2015 to okres zakończenia dużych wielomilionowych inwestycji, które są efektem wytę- żonej i trudnej pracy ostatnich kilku lat na rzecz rozwoju Ziemi Chęcińskiej. 26 kwietnia dokonano uroczystego otwarcia Zamku Królewskiego w Chęcinach, po zrealizo- waniu projektu mającego na celu kompleksowe zagospodarowanie Wzgórza Zamkowego. Inwesty- cja ta nie tylko zmieniła wizerunek chęcińskiej warowni, ale przede wszystkim przyczyniła się do dynamicznego wzrostu ruchu turystycznego i promocji Naszej Gminy. We wrześniu Burmistrz, Robert Jaworski, podczas II Wschodniego Kongresu Gospodarczego w Białymstoku, odebrał nagrodę w II edycji „Top Inwestycji Komunalnych Polski Wschodniej” za realizację inwestycji – rewitalizacja chęcińskich rynków. 19 października dokonano uroczystego otwarcia Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej, które jest efektem podpisanej umowy konsorcyjnej w roku 2010 przez: Uniwersytet Warszawski, jako instytucji wiodącej i lidera konsorcjum, Wo- jewództwo Świętokrzyskie, Gminę Chęciny oraz Powiat Kielecki. W następstwie czego w Chęcinach w dawnym Kamieniołomie Korzecko powstał ośrodek badawczo-roz- wojowy dla naukowców i studentów kie- runków przyrodniczych, zarówno uczelni krajowych, jak i zagranicznych. Gmach budynku zasilany w energię w 90 proc. ze źródeł odnawialnych został wyróżniony pięcioma gwiazdkami w konkursie European Property Awards w Londynie. Tym samym uznano go za najlepszy budynek użyteczności publicznej w Polsce. W grudniu 2015 r. projekt ten będzie reprezento- wał Europę w światowym finale konkursu. W październiku Burmistrz, Robert Jaworski został odznaczony rządową Odznaką Honorową Za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego, a także otrzymał nagrodę dla Gminy Chęciny „Wzorowa Gmi- na”, którą doceniono najlepsze samorządy. Tak wysoka pozycja Gminy i Miasta Chęciny sprawiła, że Chęciny stały się pożądanym miejscem konferencji naukowych organizowanych przez ośrodki uczelniane, środowiska prawnicze i akademickie, jak np. „Niezawisłość sędziowska w krajach Europy Środkowo – Wschodniej”, „Le- galność zatrudnienia cudzoziemców, czy też „Międzynarodowa konferencja naukowa Edukacja akademicka dla społeczeństwa – kształcenie, wychowanie, opieka”. Jest to także czas przygotowań dokumentacji technicznej i wniosków o dofinnansowanie na realizację kolejnych projektów z nowej perspektywy unijnej 2014-2020.

Inauguracyjna Sesja Rady Miejskiej w Chęcinach kadencji 2014-2018

33 Wykaz Radnych Rady Miejskiej w Chęcinach kadencja 2014-2018 Lp. Nazwisko i imię Funkcja 1. Mochocka Danuta Przewodniczący Rady; Radna miejscowości Skiby, Polichno, Gośiniec 2. Idziak Jarosław Wiceprzewodniczący Rady; Radny miejscowości Bolmin 3. Jach Waldemar Wiceprzewodniczący Rady; Radny miejscowości Łukowa 4. Dulny Tomasz Radny miasta Chęciny – Os. Sosnówka 5. Gajos Rafał Radny miejscowości Miedzianka, Podpolichno, Charężów 6. Jarząbek Edyta Radna miejscowości Tokarnia 7. Kubecki Jerzy Radny miejscowości Wolica 8. Kwiatkowski Michał Radny miejscowości Mosty, Korzecko 9. Pniewska Małgorzata Radna miejscowości Chęciny 10. Polańska Wanda Radna miasta Chęciny 11. Prędota Kamil Radny miejscowości Radkowice 12. Szczepanik Tomasz Radny miasta Chęciny 13. Wojdalski Janusz Radny miejscowości Siedlce 14. Zawierucha Michał Radny miejscowości Ostrów 15. Żelichowski Tomasz Radny miejscowości Starochęciny, Lipowica, Przymiarki Wykaz sołtysów i przewodniczących zarządów osiedlowych w latach 2014-2018 Lp. Sołectwo Imię i nazwisko 1. Bolmin Włodarczyk Cezary 2. Gościniec Baran Stanisław 3. Korzecko Nartowska Bogusława 4. Lipowica Woś Marian 5. Łukowa Piłat Antonina 6. Polichno Nartowska Halina 7. Podpolichno Różalska Danuta 8. Radkowice Pawłowska Marianna 9. Ostrów Plewiński Józef 10. Siedlce Szewczyk Jadwiga 11. Miedzianka Terelak Karolina 12. Przymiarki Jastrzębska Lidia 13. Starochęciny Skarbek Jarosław 14. Tokarnia Orawiecki Jan 15. Wojkowiec Kardaś Aleksandra 16. Wolica Żurek Paweł 17. Skiby Ziętal Monika 18. Mosty Gruszczyński Łukasz 19. Os. Chęciny Gołuch Marek 20. Os. Sosnówka Treliński Zdzisław 21. Os. Czerwona Góra Pniewska Danuta 22. Os. Zelejowa Głodkowski Jacek 23. Os. Sitkówka Słowiński Mirosław

34 Odbiór nagrody „Top Inwestycji Komunalnych Jaskinia Raj Polski Wschodniej” - za rewitalizację chęcińskich Rynków

Wydarzenia sportowe i kulturalne w Hali „Pod Basztami”

Otwarcie Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej

Park Etnograficzny w Tokarni

35 KU PRZYSZŁOŚCI GMINY I MIASTA CHĘCINY

25 lat samorządności to wystarczający czas na dokonanie oceny słuszności przekazania tak dużych uprawnień samorządom lokalnym. Z trudem i mozołem wszyscy uczyliśmy się zarządzania mieniem publicznym i zasobami ludzkimi próbując budować społeczeństwo obywatelskie, często ucząc się na błędach i niepowodzeniach. Patrząc dziś na Gminę i Miasto Chęciny możemy śmiało powiedzieć – „nam się udało”. Dzięki od- daniu i zaangażowaniu w działanie na rzecz naszej „Małej Ojczyzny” oraz wiary w możliwość realizacji zamierzonych celów możemy z dumą patrzeć na rozwijającą się Gminę i Miasto Chęciny. Wszyscy poczu- liśmy, że dzięki tym zmianom ustrojowym sprzed 25 lat, mamy realny wpływ na to, co dzieje się w naszym najbliższym otoczeniu. Dziś Gmina Chęciny to synonim jakości i prestiżu. Na arenie województwa i całe- go kraju jesteśmy postrzegani jako gmina rozwojowa i perspektywiczna. To wszystko osiągnęliśmy dzięki dialogowi, kompromisowi i solidarnemu dążeniu do poprawy sytuacji społeczno-gospodarczej. Zdobyta pozycja nie pozwala nam zatrzymać się w pół drogi, a wręcz motywuje do dalszego efektywnego działania. Dlatego też, przed nami kolejne cele i priorytety do realizacji, bowiem przed nami jeszcze wiele potrzeb i zadań.  Niezwykle istotną kwestią jest budowa przedszkola ze żłobkiem zapewniającego mieszkańcom pełny dostęp do edukacji oraz umożliwiającemu młodym rodzicom powrót na rynek pracy.  Niezaprzeczalnym atutem naszej gminy jest turystyka i dynamicznie rozwijająca się geoturysty- ka. Po otwarciu w 2015r. Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Chęcinach (Gmina jest konsorcjantem) podpisaliśmy umowę intencyjną z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krako- wie na utworzenie Staropolskiego Ośrodka Górnictwa Kruszcowego w Miedziance. Inwestycja ta może pozwolić na zagospodarowanie tras podziemnych i powierzchniowych sztolni Zofia i Teresa Góry Miedzianka oraz stworzenie całego kompleksu okołoturystycznego.  Gmina Chęciny w 2015r. podpisała również umowę z miastem Kielce i ościennymi gminami na utworzenie „Chęcińsko-Kieleckiego Geoparku”, który ma być wpisany do Europejskiej Sie- ci Geoparków.  Wspaniała przyroda i ukształtowanie terenu zachęca do aktywności sportowej, w związku z powyższym podjęliśmy działania w kierunku utworzenia ścieżek rowerowych.  W październiku 2015 r. została podpisana umowa intencyjna celem utworzenia Chęcińskiego Klastra Turystycznego.  Gmina Chęciny od 2014 r. weszła również w skład Kieleckiego Obszaru Funkcjonalnego, wraz z miastem Kielce i przyległymi gminami. Do najważniejszych wyzwań rozwojowych KOF nale- żą: poprawa stanu dróg, rozwój infrastruktury usług komunalnych, edukacja, szczególnie poprawa dostępu do opieki przedszkolnej, wspieranie przedsiębiorczości, rozwój turystyki oraz poprawa efektywności energetycznej.  Jednym z priorytetów samorządu lokalnego jest dalsza rozbudowa sieci kanalizacyjnej w gminie oraz budowa infrastruktury technicznej dla poprawy jakości życia mieszkańców.  Ważnym aspektem jest dalsze stwarzanie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i zmniej- szania bezrobocia.  Kolejnymi ważnymi zadaniami dla samorządu lokalnego jest budowa i modernizacja dróg. Priorytetem jest budowa trasy S-7 na odcinku Chęciny - Jędrzejów oraz przebudowa drogi wojewódzkiej nr 762 (Chęciny-Małogoszcz) z budową chodnika oraz ścieżki rowerowej. Te wszystkie inicjatywy są podejmowane po to, aby osiągnąć trwały i akceptowany społecznie dla Gminy i Miasta Chęciny rozwój. Celem samorządu jest to, aby uczynić Gminę Chęciny przedsiębiorczą oraz społecznie otwartą na zachodzące przemiany, która pamięta o dziedzictwie swoich przodków i wykorzystuje swoje atuty do budowania nowoczesnej gospodarki i turystyki. To wszystko jest możliwe przy optymalnym wykorzystaniu zasobów ludzkich i gospodarczych oraz naturalnych walorów Ziemi Chęcińskiej.

BEZPIECZEŃSTWO

Reformy administracyjne, takie jak decentralizacja i wprowadzenie ustroju samorządowego, umożliwiły przeprowadzenie wielu zmian. W sferze administracyjnej - centralistyczne mechanizmy zarządzania resortowego zostały w dużej mierze wkomponowane w systemy terytorialne.

36 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorzą- dzie gminnym sprecyzowała zakres działania gminy oraz najważniejsze zadania. Do nich w szczególności należy zaspokajanie zbioro- wych potrzeb wspólnoty, realizowane w ramach zadań własnych gminy, m.in. sprawy: porządku publicznego i bezpieczeństwa oby- wateli oraz ochrony przeciwpożarowej. Integralną częścią organizacji bezpieczeń- stwa wewnętrznego państwa jest krajowy system ratowniczo-gaśniczy (KSRG). Główny trzon tego sytemu stanowi Państwowa Straż Pożarna z całym zapleczem technicznym. Z naszej Gminy dwie jednostki funkcjonu- ją w strukturach KSRG. Na mocy uprzednio zawartego porozumienia w dniu 1.01.1995 roku przez władze samorządowe z Komendą Rejonową PSP w Kielcach i przedstawicielami Zarządu OSP w osobach pana Janusza Papki i Czesława Cielibały, jednostka z Ochotniczej Straży Pożarnej w Wolicy przystąpiła jako pierwsza z Gminy do ww. systemu. Dnia 10 października 1997 roku Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej włączył jed- nostkę Ochotniczej Straży Pożarnej w Chęcinach do krajowego sytemu ratowniczo gaśniczego. „Bogu na chwałę - ludziom na pożytek” W Gminie Chęciny funkcjonuje 8 jednostek ochotniczych straży pożarnych tj. Bolmin, Chęciny, Łukowa, Ostrów, Radkowice, Siedl- ce, Tokarnia i Wolica. Brać strażacka skupia w swych szeregach 241 druhów w tym 206 mężczyzn i 35 kobiet, 24 członków wspierających i 16 honorowych. Ochotnicze Straże Pożarne funkcjonują w opar- ciu o przepisy ustawy-Prawo o stowarzyszeniach. Wszystkie jednostki są typu „S” i są zare- jestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym. W celu wykonywania przez Gminę obowiązku wynikającego z art. 32 ust 2 i 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej, Rada Miejska w Chęcinach udziela corocznie ww. jednostkom dotacje podmiotowe i przedmiotowe na zapewnienie prawidłowego funkcjonowania. Ochotnicze Straże Pożarne w Gminie Chę- ciny systematycznie są doposażane w sprzęt po- trzebny do zapewnienia ochrony naszym miesz- kańcom. Druhowie mają wiele możliwości do podnoszenia swoich umiejętności w ratowaniu ludzi, reprezentują wysoki poziom wyszkolenia. Samorząd gminy sukcesywnie buduje i modernizuje remizy OSP, doposaża w pojaz- dy i sprzęt ratowniczo-gaśniczy.

37 SYSTEM OŚWIATY GMINY I MIASTA CHĘCINY 1990-2015

Jednym z priorytetów samorządu lokalnego jest rozwój oświaty jako najważniejszy element w dążeniu do rozwoju gospodarczego i społecznego. Istotne jest jednak prowadzenie takiej polityki edukacyjnej, aby zapewniała dzieciom i młodzieży nauczanie na odpowiednim poziomie i w god- nych warunkach. Tylko wówczas uda się zbudować społeczeństwo obywatelskie oparte na wiedzy. Nowe uregulowania ustrojowe wprowadziły wiele zmian również w zakresie oświaty. W 1995r. Gmina Chęciny przejęła prowadzenie szkół podstawowych znajdujących się na jej terenie. W grudniu 1995r. powołano uchwałami Rady Miejskiej nowe jednostki organizacyjne – samorządowe szkoły podstawowe. Szkoły posiadały strukturę ośmioklasową i funkcjonowały w następujących miejscowościach: Bolmin, Chęciny, Korzecko, Łukowa, Miedzianka, Radkowice, Siedlce, Starochęciny, Tokarnia, Wolica. W Ostrowie funkcjonowała filia Szkoły Podstawowej w Wolicy z klasami 0-III. Na terenie Gminy funkcjonowały również trzy przedszkola samorządowe w: Czerwonej Gó- rze, Starochęcinach i Chęcinach. Ustawą z dnia 08 stycznia 1999 r. wprowadzono reformę ustroju szkolnego. Od 1 września 1999r. w miejsce ośmioklasowych szkół podstawowych powstały placówki sześcioklasowe. W tym roku utworzono również trzy gimnazja: Nr 1 z siedzibą w Chęcinach, ul. Kielecka 20, Nr 2 w Wo- licy i Nr 3 w Chęcinach, ul. Białego Zagłębia 1. Powołano również dwa Zespoły Szkół Ogólno- kształcących: jeden w Wolicy, a drugi w Chęcinach, w skład których wchodziły szkoły podstawowe i gimnazja. Z powodu niżu demograficznego postanowiono zlikwidować dwie jednostki: w 2000r. prze- stało funkcjonować Przedszkole Samorządowe w Czerwonej Górze, a rok później Przedszkole w Starochęcinach. W 2003r. dokonano likwidacji Zespołu Obsługi Oświaty. Jego zadania przejęli dyrektorzy oraz księgowi zatrudnieni w placówkach. Sprawy organizacyjne, sprawozdawcze przejął Urząd Gminy i Miasta w Chęcinach. W roku 2007 postanowiono dokonać reorganizacji sieci szkół. Z uwagi na powiększający się niż demograficzny oraz rosnące koszty utrzymania szkół likwidacji uległy: Szkoła Podstawowa w Korzecku, Szkoła Podstawowa w Miedziance i Gimnazjum Nr 3 w Chęcinach oraz szkoła Fi- lialna w Ostrowie. W drugim etapie zlikwidowano w 2008 r. Szkołę Podstawową w Radkowicach i Szkołę Podstawową w Siedlcach. W trzech miejscowościach mieszkańcy, przy wsparciu władz lokalnych, przejęły obowiązki prowadzenia szkół w formie stowarzyszeń. W 2007 r. utworzono Publiczną Szkołę Podstawową w Korzecku prowadzoną przez Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Kultury w Korzecku, w 2008r. utworzono Publiczną Szkołę Podstawową w Siedlcach prowadzoną przez Stowarzyszenie „Dobra Szkoła” oraz Szkołę Podstawową w Radkowicach prowadzoną przez Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Wsi Radkowice. We wrześniu 2005r. utworzono ośrodek przedszkolny „Słoneczko” w Bolminie. Była to pierwsza alternatywna forma edukacji w naszej Gminie, powstała dzięki współpracy z Fundacją Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego. W marcu 2007 r. Gmina Chęciny wystąpiła z wnioskiem do Fundacji „Elementarz” o utworzenie na terenie Gminy ośrodka edukacji przedszkolnej. Od kwietnia 2007r. utworzono drugi ośrodek alternatywnej edukacji przedszkolnej. W 2009r. Stowarzyszenie PADRE utworzyło w miejsce ośrodka przedszkolnego w Bolminie punkt przedszkolny. Kolejny Punkt Przedszkolny „Przedszkolak” powstał w 2009r. w Korzecku. W 2010 r. samorząd lokalny, w trosce o dobry rozwój najmłodszych dzieci utworzył w ramach projektu „Przedszkolaki – dzieci na czasie” cztery oddziały przedszkolne w: Łukowej, Polichnie, Starochęcinach i Tokarni. Po dwuletnim okresie finansowania projektu ze środków unijnych ich funkcjonowanie przejęło Stowarzyszenie PADRE. W szkołach prowadzonych przez Gminy Chęciny dokłada się starań by stworzyć uczniom opty- malne warunki do nauki i zabawy. Wykonano remonty generalne Gimnazjum Nr 2 w Wolicy i Szkoły Podstawowej w Tokarni oraz termomodernizację Szkoły Podstawowej w Łukowej i ZSO w Chęcinach. W ramach pozyskanych z rozlicznych źródeł środków wyposażono placówki w pracownie komputero- we, sale do nauki języków obcych, tablice mutlimedialne. Zadbano również o potrzeby najmłodszych uczniów dostosowując sale do ich potrzeb, zapewniając przestrzeń do zabawy, wypoczynku oraz dostęp

38 do atrakcyjnych pomocy dydaktycznych. W ramach doskonalenia zawodowego nauczycieli przygoto- wano program szkoleń dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej. Od 2013 r. w klasach I-III w Gminie Chęciny wprowadzono pionierski program „Szachy w szkole”, który jest jednym z elementów szerszego programu rozwijania umiejętności uczniów w młodszym wieku szkolnym. W 2014 r. utworzono w ramach ministerialnego programu „SOS Siatkarskie Ośrodki Szkolne” klasy sportowe o profilu piłka siatkowa w ZSO w Chęcinach. Uczniowie naszych szkół corocznie zajmują wysokie lokaty w konkursach przedmiotowych, turnie- jach sportowych czy przeglądach teatralnych. W placówkach dba się o harmonijny rozwój uczniów. Obecnie na terenie Gminy Chęciny funkcjonuje 10 szkół podstawowych, dwa gimnazja, jedno przedszkole oraz sześć punktów przedszkolnych, a także Zespół Szkół Nr 2 w Chęcinach i Mło- dzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Podzamczu. W 2013 r. otworzono w Chęcinach Ośrodek Szkolenia Zawodowego Ochotniczego Hufca Pracy.

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Na terenie Gminy i Miasta Chęciny, ze względu na walory przyrodnicze i kulturowe, najlepiej rozwija się mikro przedsiębiorczość z dużym naciskiem na usługi turystyczne i kamieniarskie. Na dzień 31.12.1990 r. – w ewidencji działalności gospodarczej zarejestrowanych było 348 podmiotów gospodarczych. Na przestrzeni kolejnych dwóch lat tj. 1991-1992 wpisów dokonało 248 osób, a 47 osób zostało wykreślonych. W okresie 25 lat ilość wpisów kształtowała się od 85 do 130 wpisów rocznie. W ewidencji figurowało od 350 do 850 wpisów. Od 01.01.2012 r. organem ewidencyjnym działalności gospodarczej jest Minister Gospodarki. W 2011 r. gmina za pośrednictwem systemu SAGED przekazała zgromadzone w aktualnej ewidencji gminnej dane dotyczące przedsiębiorców do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodar- czej (CEiDG). Od 2012 r. przedsiębiorcy obsługiwani są bez względu na miejsce zamieszkania w CEIDG. Wg. stanu na październik 2015 r. w centralnej ewidencji figurują 588 wpisów aktywnych dla głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej oraz 96 wpisów zawieszonych dla głów- nego miejsca wykonywania działalności gospodarczej. Na terenie gminy prowadzona jest głównie działalność w zakresie: - usług remontowo budowlanych, - sprzedaży det. art. spożywczych i przemysłowych. Funkcjonują cztery stacje paliw. Rozwinęła się baza gastronomiczna, hotelarska. Na terenie gminy działalność prowadzą 2 sale weselne. Z każdym rokiem zauważalna jest większa aktywność młodych ludzi, którzy korzystając z do- tacji Powiatowego Urzędu Pracy zakładają działalność gospodarczą.

DANE OGÓLNE Ilość uchwał: Budowa i modernizacja dróg kadencja 1990-1994 - 421 Długość dróg zmodernizowanych - 62,38km kadencja 1994-1998 - 443 1990-1994 - 3,7 kadencja 1998-2002 - 407 1994-1998 - 2,9 kadencja 2002-2006 - 375 1998-2002 – 5,9 kadencja 2006-2010 - 480 2002-2006 - 15,7 kadencja 2010-2014 - 539 2006-2010 – 26,13 kadencja 2014-2018 do dnia 22.09.2015 - 90 uchwał 2010-2014 – 8,05 Oświetlenie uliczne Długość dróg wybudowanych Ilość punktów świetlnych - 1 941,0 2007 - 3,5 km 2009 - 2,0 km

39 Dane dotyczące azbestu ilości usuniętych odpadów azbestowych: stan na koniec czerwca 2015 roku to 415,88 Mg. Stan bezrobocia 2007 r. - 1027 osób 2000 r. -1526 osób 2008 r. - 1184 osób 2001 r. -1749 osób 2009 r. - 1309 osób 2002-2006 - średnio w roku osób bezrobotnych 1558 2010 r. - 927 osób 2002 r. -1728 osób 2010 r. - 2014 – 971 2003 r. -1645 osób 2010 r. - 927 osób 2004 r. -1655,5 osób 2011 r. - 915 osób 2005r. -1519,5 osób 2012 r. - 1084 osób 2006-2010 – średnia na 1 rok - 1137 os. 2013 r. - 1137 osób 2006 r. -1242 osób 2014 r. - 795 osób

WYKAZ PROJEKTÓW UNIJNYCH REALIZOWANYCH NA TERENIE GMINY I MIASTA CHĘCINY W LATACH 2004-2013

Okres programowania Unii Europejskiej 2004-2006 to czas realizacji pierwszych projektów po formalnym włączeniu Polski do struktur unijnych. W tym czasie Gmina złożyła wnioski i otrzymała wsparcie z programu SAPARD na następujące zadania: 1. „Budowa kanalizacji deszczowej na Osiedlu Północ – Etap II”. 2. „Budowa połączenia tranzytowego Gościniec- Chęciny z wodociągiem Korzecku; połączenie wodociągu w ulicy Sitkówka z wodociągiem ulicy Panek; połączenie wodociągu grupowego w ul. Zelejowa z istniejącym wodociągiem ul. Sitkówka oraz na Osiedlu Czerwona Góra”. 3. „Budowa kanalizacji sanitarnej we wsi Radkowice wraz z przykanalikami (Etap II, III i IV) i pompowniami ścieków”. A także zrealizowała projekt ze Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego pn.: „Budowa dróg gminnych wraz z oświetleniem na osiedlu Północ w Chęcinach” ZPORR. W okresie programowania UE 2007 – 2013 na terenie Gminy i Miasta Chęciny realizowane były projekty współfinansowane ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego (RPOWŚ) - 11 inwestycji, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) – 19 projektów oraz Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) – 6 projektów. Projekty, które uzyskały dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007 – 2013 to: 1. Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Radkowicach oraz budowa kanalizacji w Li- powicy, Przymiarkach i Starochęcinach, gmina Chęciny. 2. Budowa nowoczesnego i funkcjonalnego kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z infra- strukturą towarzyszącą w Chęcinach. 3. Kompleksowa rewitalizacja historycznego centrum Chęcin, mająca na celu odbudowę i promo- cję unikatowych walorów historycznych i kulturowych miasta. 4. Odnowa potencjału historyczno - kulturowego zabytkowego budynku, tzw. „Niemczówki” w Chę- cinach poprzez utworzenie kompleksowego centrum informacji turystycznej i historycznej. 5. Wymiana kotłowni i instalacji c.o. na system olejowy – SP Łukowa (gm. Chęciny). 6. Przebudowa istniejącej kotłowni oraz wymiana instalacji c.o. w budynku Zespołu Szkół Ogól- nokształcących w Chęcinach. 7. e-świętokrzyskie Rozbudowa Infrastruktury Informatycznej JST. 8. e-świetokrzyskie – Budowa systemu informacji przestrzennej Województwa Świętokrzyskiego. 9. Modernizacja infrastruktury drogowej i parkingu w Chęcinach odciążająca ruch kołowy w centrum miasta (ulice: Armii Krajowej, Partyzantów, Staszica, Franciszkańska, Floriańska, Strażacka, Przedborska).

40 10. Kampania promocyjna „Historia Państwa Polskiego na przykładzie dziejów Zamku Królew- skiego w Chęcinach - wielkie inscenizacje, czyli bezcenne lekcje historii na żywo. 11. Zamek Królewski w Chęcinach historycznym miejscem mocy Ziemi Świętokrzyskiej – kompleksowe zagospodarowanie Wzgórza Zamkowego i organizacja ponadregionalnego wydarzenia Oblężenie Chęcińskiej Warowni.

Całkowita wartość ww. projektów: 53 010 010,82 zł. Wartość dofinansowania: 25 215 598,39 zł.

W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 zrealizowano: 1. Odbudowa ciągu spacerowo-pieszego „Ścieżka Mnicha” oraz utworzenie Drużyny Rycerskiej Ziemi Chęcińskiej. 2. Budowa sieci wodociągowej w miejscowości Skiby oraz budowa kanalizacji sanitarnej w miej- scowości Chęciny, ul. Radkowska. 3. Rozbudowa i przebudowa budynku OSP Łukowa na świetlice wiejską wraz z zagospodarowaniem przyległego terenu. 4. Rozbudowa sieci wodociągowej w Chęcinach na ul. Radkowskiej, przedłużeniu na ul. 14 - go Stycznia i na terenach przyległych. 5. Budowa wielofunkcyjnego budynku obejmującego świetlicę wiejską oraz remizę OSP w Wolicy (gm. Chęciny). 6. Remont połączony z modernizacją pomieszczeń na potrzeby świetlicy wiejskiej w Siedlcach oraz zakup niezbędnego wyposażenia. 7. Promocja Gminy Chęciny poprzez realizację i wydanie filmu przedstawiającego walory turystyczne i historyczne obszaru. 8. Żywa lekcja z kart historii Chęcin, czyli wielka rekonstrukcja wydarzeń z 2 czerwca 1944r. 9. Wszystko co najpiękniejsze, czyli zestaw materiałów promocyjnych Gminy Chęciny. 10. Tajemnice Gminy Chęciny za jednym kliknięciem - wirtualny przewodnik dla turystów. 11. Budowa oświetlenia ulicznego w miejscowości Bolmin, gm. Chęciny. 12. Budowa oświetlenia ulicznego w miejscowości Starochęciny i Podpolichno-Polichno, gmina Chęciny. 13. Budowa oświetlenia ulicznego łączącego miejscowości Korzecko i Polichno w gminie Chęciny. 14. Budowa oświetlenia ulicznego w miejscowości Miedzianka, gm. Chęciny. 15. Kultura ludowa identyfikacją regionu – wyposażenie Koła Gospodyń wiejskich „Lipowicza- nie” w regionalne stroje ludowe i wydanie folderu promocyjnego. 16. Realizacja 22 filmów promujących Gminę i Miasto Chęciny oraz zakup aparatu fotograficznego. 17. Modernizacja boiska sportowego w Łukowej, zakup strojów sportowych dla członków klu- bów sportowych z terenu Gminy Chęciny oraz organizacja turnieju piłki nożnej. 18. Budowa sieci wodociągowej w Gminie Chęciny, miejscowości: Polichno, Skiby, Ostrów oraz Wolica (ul. Słoneczna, 26 Maja) i Chęciny (ul. Zelejowa) 19. Budowa sieci wodociągowej w miejscowości Mosty, gm. Chęciny

Wartość całkowita: 7 966 204,45 zł Wartość dofinansowania: 3 293 871,41 zł.

Z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 zrealizowano działania miękkie: 1. Nauka języka angielskiego szansą na lepszą przyszłość. 2. Nadal potrzebni - lepsze kwalifikacje mieszkańców Gminy Chęciny. 3. Tańcem i mieczem, czyli nowe, oryginalne kwalifikacje Drużyny Rycerskiej Ziemi Chęcińskiej. 4. Gmina Chęciny historycznym miejscem Ziemi Świętokrzyskiej, czyli bezcenne lekcje historii. 5. Przedszkolaki – dzieci na czasie. 6. Dobry start w przyszłość – edukacja wczesnoszkolna w Gminie Chęciny.

Całkowita wartość projektów: 1 346 786,80 zł. Wartość dofinansowania: 1 331 786,80 zł.

41 NAGRODY I WYRÓŻNIENIA

Nazwa Instytucja przyznająca Rok

Wyróżnienie w Rankingu Gmin Regionu Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej 2006 Świętokrzyskiego za rok 2005 dla UMiGCH

Kapituła Konkursowa: przedstawiciel Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego, Wyróżnienie w dziedzinie TURYSTYKA Urzędu Marszałkowskiego Województwa 2007 Plebiscytu Euro Gmina 2006/2007 Świętokrzyskiego, Starostw Powiatowych oraz pomysłodawca plebiscytu Agencja Pop - Art

Dyplom i patera za zajęcie IV miejsca w „Największym turnieju sportowym świata” EOFS 2007 w Niemczech dla klubu sportowego „PIAST” Chęciny

Kapituła Konkursowa: przedstawiciel Świętokrzyskiego Wyróżnienie w dziedzinie EDUKACJA Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu EKOLOGICZNA Plebiscytu Euro Gmina Marszałkowskiego Województwa 2008 2007/2008 Świętokrzyskiego, Starostw Powiatowych oraz pomysłodawca plebiscytu Agencja Pop - Art

Fundacja Elementarz - „Pomocna 2008 GMINA PRZYJAZNA DZIECIOM Dłoń”

Prezes Banków Polskich, Prezes Gmina dbająca o finanse mieszkańców 2009 r. 2009 Zarządu Biura Informacji Kredytowej

Certyfikat Perła w Koronie województwa Świętokrzyskiego 2009 Zamek w Chęcinach Redaktor Naczelny Trzecie miejsce w plebiscycie na dziesięć 2009 Naszemiasto.pl najbardziej niezwykłych budowli i pereł architektury województwa świętokrzyskiego

Kapituła Konkursowa: przedstawiciel Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Burmistrz Roku Marszałkowskiego Województwa 2009 Plebiscyt Euro Gmina 2008/2009 Świętokrzyskiego, Starostw Powiatowych oraz pomysłodawca plebiscytu Agencja Pop-Art

42 Plebiscyt „Cudne Świętokrzyskie” Portal internetowy jekiecudne.pl 2010

Marszałek Województwa Statuetka „Wędrowiec Świętokrzyski” 2010 Świętokrzyskiego

Najlepsza Wakacyjna Akcja Sportowa Wojewoda Świętokrzyski 2010

Kapituła Konkursowa: przedstawiciel Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego, Plebiscyt Euro Gmina Urzędu Marszałkowskiego Województwa 2010 Super Burmistrz Świętokrzyskiego, Starostw Powiatowych oraz pomysłodawca plebiscytu Agencja Pop-Art.

Kapituła Konkursowa: przedstawiciel Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego, Lider w Pozyskiwaniu Środków Unijnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa 2011 Euro Gmina Świętokrzyskiego, Starostw Powiatowych oraz pomysłodawca plebiscytu Agencja Pop-Art.

Najlepszy Punkt Informacji Turystycznej Województwa Świętokrzyskiego w 2011 r.: ROT 2011 wyróżnienie

Marszałek Województwa Nominacja do „Victorii Świętokrzyskiej” 2012 Świętokrzyskiego

Nominacja do Plebiscytu „Laur Świętokrzyski” Wojewoda Świętokrzyski 2012

Nagroda w Plebiscycie „Euro Gmina” POP ART 2012

Marszałek Województwa Nominacja do „Victorii Świętokrzyskiej” 2013 Świętokrzyskiego

Nominacja do Plebiscytu „Laur Świętokrzyski” Wojewoda Świętokrzyski 2012

Nagroda w Plebiscycie „Euro Gmina” POP ART 2013

Nagroda Kultury za działalność na rzecz Marszałek Województwa 2013 ochrony dziedzictwa kulturowego Świętokrzyskiego

Nagroda Jakości w Plebiscycie „Euro Gmina” POP ART 2013

Nagroda główna „Świętokrzyska Victoria” w Marszałek Województwa 2014 kategorii Samorządność Świętokrzyskiego

43 „Złoty Żuraw” za rewitalizację chęcińskich Targi Kielce, Politechnika 2014 rynków Świętokrzyska, Echo Dnia

Konkurs ogólnopolski: Portal Top Inwestycje Komunalne Polski Wschodniej Samorządowy, przedstawiciele świata 2015 2015 biznesu, administracji oraz internauci

Euro Gmina 2015 Agencja Pop Art 2015

32. miejsce w ogólnopolskiej edycji rankingu innowacyjnych gmin miejskich i miejsko- Gazeta Codzienna: Rzeczpospolita 2015 wiejskich „Rzeczpospolitej”

Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Laur „Michała Anioła” za samorządność 2015 Nauczycieli

Rządowa Odznaka Honorowa dla Burmistrza Roberta Jaworskiego za Zasługi dla Wojewoda Świętokrzyski 2015 Samorządu Terytorialnego

Wydawnictwo Europa Press Media pod Wzorowa Gmina 2015 patronatem Ministerstwa Gospodarki

JEDNOSTKI 1. Zamek Królewski w Chęcinach

Zamek Królewski w Chęcinach jest jednostką organizacyjną Gminy i Miasta Chęciny utworzoną na mocy Uchwały Rady Miejskiej w Chęcinach z dnia 13 października 2014 roku. Jednostka została powoła- na w celu zarządzania obiektem zamkowym w związku z jego ponownym udostępnieniem dla ruchu turystycznego z uwagi na kończący się projekt inwestycyjny pn. „Zamek Królewski w Chęcinach historycznym miejscem mocy ziemi Świętokrzyskiej - kompleksowe zagospodarowanie wzgórza zamkowego…”, w ramach którego przeprowadzono gruntowną rewitalizację zabytku oraz infrastruktury towarzyszącej. Jednostka obejmuje swoją działalnością zadania z zakresu: promocji, kultury i turystyki, ochrony zabyt- ków oraz zarządzania nieruchomościami i utrzymania zlokalizowanych na terenie Gminy i Miasta Chę- ciny obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym rewaloryzacji konserwatorskiej i rewitalizacji kulturowej obiektów zabytkowych, informacji turystycznej i historycznej oraz działalności kulturalnej.

44 2. Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chęcinach

Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chęcinach, został utworzony uchwałą Rady Narodowej Miasta i Gminy w Chęcinach z dnia 27 kwietnia 1990 r. Ośrodek realizuje zadania wła- sne gminy i zadania zlecone w zakresie pomocy społecznej na rzecz mieszkańców Gminy i Miasta Chęciny, działając na podstawie obowiązujących przepisów prawa krajowego i lokalnego. Podstawowym celem pracy jednostki jest organizacja wsparcia osób indywidualnych i rodzin w wy- siłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb oraz pomoc w przezwyciężaniu trud- nych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać przy wykorzystaniu własnych uprawnień, zasobów i możliwości. Ośrodek prowadzi również szeroko zakrojoną działalność związaną z profi- laktyką i zapobieganiem powstawaniu problemów społecznych.

3. Samorządowy Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Chęcinach

Samorządowy Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Chęcinach został utworzony uchwa- łą Rady Miejskiej w Chęcinach z dnia 22 lutego 1996 r. w związku z przejęciem przez Gminę Chę- ciny zadań z zakresu opieki zdrowotnej. Początkowo z mocy uchwały na terenie Gminy Chęciny funkcjonował równolegle Samorządowy Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Wolicy. Jed- nak z biegiem czasu jednostki zostały połączone, tworząc w 2014 r. w Chęcinach główną jednostkę Samorządowego Zakładu Podstawowej Opieki Zdrowotnej oraz zlokalizowane na terenie gminy dwie nowe podległe organizacyjnie jednostki w miejscowościach: Wolica i Łukowa. Zdrowie jest jedną z tych wartości w życiu każdego człowieka, o którą należy w szczególny spo- sób dbać. Dlatego Samorząd Gminy i Miasta Chęciny od wielu lat zabiega, aby w miarę możliwości finansowych oraz w sytuacji problemów funkcjonowania polskiej służby zdrowia, nasi mieszkańcy mieli zapewnione właściwe warunki do leczenia i profilaktyki chorób. W tym celu dokonano nie- zbędnych inwestycji i remontów w budynkach ośrodków zdrowia, udostępniono te obiekty na potrzeby osób niepełnosprawnych poprzez budowę windy i budowę podjazdów w Chęcinach i Wolicy. Głównym zadaniem istniejących na terenie Gminy i Miasta Chęciny oddziałów tworzących samorządowy system opieki zdrowotnej jest ochrona zdrowia ludności objętej obszarem jego dzia- łania przez udzielanie nieodpłatnych świadczeń zdrowotnych służących zachowaniu, przywracaniu i poprawie oraz promocji zdrowia.

4. Zakład Gospodarki Komunalnej w Chęcinach

Zakład Gospodarki Komunalnej w Chęcinach został utworzony uchwałą Rady Miejskiej w Chęcinach z dnia 18 kwietnia 1991 r. w celu realizacji podstawowych zadań publicznych i komunalnych na terenie Gminy i Miasta Chęciny. Zadaniem jednostki jest utrzymanie w należytym stanie technicznym gminnej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej oraz zapewnienie odpowiedniego stanu funkcjonowania procesów zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków na terenie Gminy i Miasta Chęciny. Zakład Gospodarki Komunalnej ma również za zadanie organizację prac związanych z szeroko pojętą gospodarką komunalną, która obejmuje zadania związane z oczyszczaniem określonych re- jonów miasta i gminy, a także całoroczne utrzymanie i naprawę placów, ciągów pieszych i ulic, których administratorem jest gmina.

5. Centrum Kultury i Sportu w Chęcinach

Historia Centrum Kultury i Sportu sięga 1983 roku, kiedy do życia powołano Miejsko - Gmin- ny Ośrodek Kultury, wówczas rozpoczynający swoją działalność w budynku dawnej Synagogi (ul. Długa w Chęcinach). W 1992 roku w skład Miejsko - Gminnego Ośrodka Kultury weszły: Miej- sko - Gminna Biblioteka Publiczna z Filiami Bibliotecznymi w Wolicy i w Łukowej, Wiejski Dom Kultury w Wolicy oraz Świetlice Wiejskie.

45 Od roku 2003 Miejsko - Gminny Ośrodek Kultury w Chęcinach zaczął działać jako samodziel- na instytucja kultury. Dnia 1 lutego 2013 roku weszła w życie Uchwała Rady Miejskiej w Chęcinach w sprawie zmiany nazwy gminnej instytucji pn. „Miejsko - Gminny Ośrodek Kultury w Chęcinach” i nadania statutu „Centrum Kultury i Sportu w Chęcinach”. Centrum Kultury i Sportu w Chęcinach jest samorządową instytucją kultury, posiada osobowość prawną i jest wpisana do rejestru instytucji kultury prowadzonej przez Gminę Chęciny. Od 1 lipca 2013 roku siedzibą CKiS jest hala widowiskowo-sportowa „Pod basztami”, której uroczyste otwarcie odbyło się 9 czerwca 2013 roku. W skład CKiS wchodzą: - hala sportowo-widowiskowa „Pod basztami” wraz z towarzyszącą infrastrukturą tj. zewnętrzne boisko do piłki ręcznej oraz kort tenisowy - kompleks sportowy Orlik 2012 - świetlica w Chęcinach, ul. Czerwona Góra - świetlica w Ostrowie - świetlica w Miedziance - świetlica w Tokarni - Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Chęcinach wraz z filią w Łukowej - Muzealna Izba Górnictwa Kruszcowego w Miedziance - Place zabaw w miejscowościach: Miedzianka, Lipowica, Ostrów, Polichno, Łukowa, Czerwona Góra, Chęciny, Skiby, Mosty, Zelejowa, Wojkowiec - CKiS jest również administratorem świetlic w miejscowościach: Wolica, Łukowa oraz Siedlce. W ramach swojej działalności statutowej CKiS realizuje zadania z zakresu upowszechniania kultury i sportu poprzez organizację: zawodów, turniejów, wydarzeń kulturalno-artystycznych. Jednostka prowadzi liczne zajęcia dodatkowe i kółka zainteresowań, tj.: nauka gry w tenis ziemny, nauka gry na instrumencie, grupy taneczne dla dzieci i młodzieży, nauka gry w szachy, zaję- cia „Aktywni 50+”. Organizowane są także zajęcia „Kreatywne dziecko” oraz warsztaty plastycz- ne. W hali „Pod Basztami” można korzystać z zajęć fitness oraz siłowni. Ponadto przy CKiS powstał Teatr Grodzki „Pod Basztami”, a także działa Klub Seniora. CKiS prowadzi również działalność w zakresie organizacji sportowych urodzin dla dzieci, a także najmu boisk i pomieszczeń.

6. Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Chęcinach

Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Chęcinach została założona w 1946 roku. W ciągu swojej kilkudziesięcioletniej historii biblioteka przechodziła różne koleje losu. Wielokrotnie zmieniała siedzibę, nazwę, system organizacyjny. Reforma Samorządowa z 1990 roku wpłynęła znacząco na zmianę organizacji bibliotek publicznych. Prowadzenie i utrzymanie bibliotek weszło do zadań własnych gmin, które stały się organizatorami tych placówek. Chęcińska Biblioteka Publiczna uzyskała status biblioteki samorządo- wej. Podporządkowanie Biblioteki samorządom otworzyło nowy okres w działalności i stworzyło szansę dla lepszego dostosowania zbiorów i form działania dla potrzeb środowiska lokalnego. Ostatnia zmiana struktury organizacyjnej biblioteki nastąpiła w 1992 roku. Uchwałą Rady Miejskiej połączono wszystkie placówki kulturalne, które weszły w skład Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury, przekształconego w 2013 roku w Centrum Kultury i Sportu w Chęcinach. Zbiory biblioteki mają charakter uniwersalny, dostosowane są do potrzeb czytelników w róż- nym wieku. Księgozbiór liczy aktualnie 25.505 woluminów i jest systematycznie uzupełniany i ak- tualizowany, dzięki środkom finansowym z budżetu Gminy i projektom z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Chęcińska Biblioteka to nie tylko skarbnica dzieł słowa pisanego, to także miejsce licznych imprez i inicjatyw kulturalnych. To miejsce przyjazne czytelnikom i użyt- kownikom, a szczególnie dzieciom, młodzieży i seniorom. Jest to również miejsce spotkań towa- rzyskich i międzypokoleniowych, gdzie osoby starsze w dogodnych dla siebie warunkach pozyskują wiele ciekawych informacji oraz pogłębiają dotychczasową wiedzę i zainteresowania. W bibliotece można odpocząć, zrelaksować się, porozmawiać i skorzystać z Internetu.

46 STOWARZYSZENIA I ORGANIZACJE POZARZĄDOWE DZIAŁAJĄCE NA TERENIE GMINY I MIASTA CHĘCINY (1990-2015)

Rok 1990 wzmocnił potrzebę działalności spo- łecznej. Zauważalna była chęć zrozumienia coraz mocniejszego uruchomienia pokładów obywatelskiej aktywności w ramach samorządów i poprzez samo- rządy. Szczególną rolę w ożywianiu obywatelskiego wymiaru samorządności terytorialnej mają organizacje pozarządowe. Również na terenie Gminy i Mia- sta Chęciny powstały w przeciągu 25 lat organizacje chcące działać na rzecz wspólnotowego rozwoju.

1. „PADRE” Profilaktyka, Aktywne Działanie, Rozwój i Edukacja 2. Drużyna Rycerska Ziemi Chęcińskie” Chorągiew Ferro Aquilae” 3. UKS „IKAR” 4. Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Kultury i Sportu w Tokarni 5. LKS „ZNICZ” w Podzamczu 6. KS „PIAST” 7. Wolicki Ludowy Klub Sportowy „ŚWIT” 8. Ludowy Klub Sportowy „BOLMIN” 9. UKS „Chęciny” przy ZSO 10. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Chęcińskiej 11. Lokalna Grupa Działania – Partnerstwo Chęciny 12. Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Kultury w Korzecku 13. Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Wsi Radkowice 14. Stowarzyszenie „Dobra Szkoła” w Siedlcach 15. Polski Związek Wędkarski Koło Nr 5 w Chęcinach 16. Fundacja Enkolpion Instytut Kultury Regionalnej i Dziedzictwa Narodowego

Zespoły Folklorystyczne: 1. Koło Gospodyń Wiejskich „Siedlecczanie“ – opiekun, Stanisława Żądecka 2. Koło Gospodyń Wiejskich „Łukowianki“ – opiekun, Antonina Piłat 3. Koło Gospodyń Wiejskich „Ostrowianki“ – opiekun, Maria Seweryn 4. Koło Gospodyń Wiejskich „Tokarnianki“ – opiekun, Alina Piechota 5. Koło Gospodyń Wiejskich „Lipowiczanie“ – opiekun Genowefa Widomska 6. Koło Gospodyń i Gospodarzy Wiejskich „Woliczanie“ – opiekun, Beata Gad 7. Stowarzyszenie „Nasz Bolmin” - prezes Maria Kropisz 8. Stowarzyszenie Zelejowa Piękna i Zdrowa - prezes Jarosław Marek Nowak