TOM I Diagnoza Stanu Istniejącego I Uwarunkowania Rozwoju Gminy

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KORCZYNA

ZMIANA NR 2 DOTYCZ ĄCA CZ ĘŚ CI DZIAŁKI NR 70 ORAZ DZIAŁKI NR 71 POŁO ŻONYCH W MIEJSCOWO ŚCI KORCZYNA

TOM I

Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju gminy Korczyna.

[Zał ącznik Nr 1a do Uchwały Nr VI/51/15 Rady Gminy Korczyna z dnia 17 czerwca 2015 r. sporz ądzony na kopii zał ącznika Nr 1 do Uchwały Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 r. z pó źniejszymi zmianami.] 5

[TEKST JEDNOLITY Z WYRÓ ŻNIONYMI ZMIANAMI ]5

Krosno 1999-2000 rok [Kraków, wrzesie ń 2010] 1 [Tarnów, pa ździernik 2011] 3 [Kraków, marzec 2012] 2 [Kraków, stycze ń 2013] 4 [Tarnów, kwiecie ń 2015]5

Studium Korczyny uchwalone Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 roku I Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr XXXV/275/10 Rady Gminy Korczyna z dnia 24 wrze śnia 2010 roku II Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr XV/131/12 Rady Gminy Korczyna z dnia 27 marca 2012 roku. III Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr XI/98/11 Rady Gminy Korczyna z dnia 27 pa ździernika 2011 r. IV Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr XXII/220/13 Rady Gminy Korczyna z dnia 28 stycznia 2013 r. V Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr VI/51/15 Rady Gminy Korczyna z dnia 17 czerwca 2015 r. [Zespół autorski II zmiany studium: mgr Wiktor Głowacki – główny projektant, członek Okr ęgowej Izby Urbanistów z. s. w Katowicach nr KT-246 mgr Janusz Komenda Prognoza: mgr Jerzy Ba ścik mgr Janusz Komenda] 2

[ZESPÓŁ AUTORSKI III [i IV] 4 ZMIANY

MGGP S.A. BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO, 33-100 Tarnów, ul. Kaczkowskiego 6, Tel. (014) 62 638 90 mgr in ż. arch. Małgorzata Przybysz-Ławnicka, członek OIU w Katowicach Nr KT-252 uprawnienia urbanistyczne nr 1644 mgr in ż. arch. Agata Korzeniowska, mgr Maciej Smyk, mgr Maria Mierzwa. III [i IV] 4 Zmiana Studium sporz ądzona została zgodnie z ustaw ą z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym [(Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 z pó źn. zm.) (tekst jednolity, Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z pó źn. zm.)]4. W zwi ązku z tym, zaktualizowano zapisy dotycz ące terenów w granicach opracowania III Zmiany Studium, przywołuj ące akty prawne obowi ązuj ące w momencie uchwalenia Studium w roku 2000 r. tj. w czasie obowi ązywania ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 1994 r. Nr 89, poz. 415).]³

[Zespół autorski zmiany studium: mgr Wiktor Głowacki – główny projektant, członek Okr ęgowej Izby Urbanistów z. s. w Katowicach nr KT-246 mgr Janusz Komenda Prognoza: mgr Jerzy Ba ścik mgr Janusz Komenda] 1

[Zespół autorski V zmiany studium: MGGP S.A. BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO, 33-100 Tarnów, ul. Kaczkowskiego 6, Tel. (014) 62 638 90 mgr in ż. arch. Małgorzata Przybysz-Ławnicka, członek OIU w Katowicach Nr KT-252 uprawnienia urbanistyczne nr 1644 mgr Dariusz Brzezi ński , mgr in ż. arch. Renata Gevorgyan , mgr Marta Mach , mgr Marcin Rosegnal ]5 […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna 2

Zespół autorski obowi ązuj ącego studium :

1. mgr in ż. arch. Iwona Skomiał - projekt ( uprawnienia urbanistyczne) 2. mgr in ż. Kazimierz Kubit - rolnictwo (uprawnienia urbanistyczne) 3. mgr in ż. Lidia Bogucka - infrastruktura techniczna 4. mgr in ż. Józef Stefan - komunikacja 5. mgr in ż. Lucyna Zymyn - ochrona środowiska 6. mgr in ż. El żbieta Janiczek - demografia i infrastruktura społeczna 7. techn. arch. Alicja Janowska - opracowanie graficzne 8. techn. ren. zab. Beata Ł ęcka - opracowanie graficzne 9.Robert Kubit - opracowanie albumowe i prace terenowe

Studium Korczyny uchwalone Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 roku 3

SPIS TRE ŚCI [WPROWADZENIE 7]1 [WPROWADZENIE DO II ZMIANY STUDIUM 9]2 [WPROWADZENIE DO III ZMIANY STUDIUM 13 ]³ [WPROWADZENIE DO IV ZMIANY STUDIUM 16a ]4 [WPROWADZENIE DO V ZMIANY STUDIUM 18]5 I. PODSTAWOWE INFORMACJE O GMINIE, POZYCJA GMINY W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM, POWI ĄZANIA ZEWN ĘTRZNE GMINY KORCZYNA 18 1. Poło żenie 18 2. Dane ogólne o gminie 18 3. Funkcje gminy 18 4. Powi ązania zewn ętrzne gminy i jej pozycja w województwie 19 II. UWARUNKOWANIA SPOŁECZNE I DEMOGRAFICZNE 19 1. Ludno ść i procesy demograficzne 19 2. Rynek pracy 26 3. Bezrobocie 33 4. Ochrona zdrowia i opieka społeczna 43 5. Oświata i wychowanie 47 6. Kultura i sport 53 7. Turystyka 54 8. Działalno ść gospodarcza , handel , usługi 56 9. Mieszkalnictwo 58 10. Gospodarka finansowa bud żetu gminy 62 III. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE I KULTUROWE 65 1. Charakterystyka komponentów środowiska 65 1.1.Poło żenie geograficzne i morfologia 65 1.2.Budowa geologiczna 65 1.3.Gleby 66 1.4.Szata ro ślinna 67 1.5.Przyroda nieo żywiona 69 1.6. Świat zwierz ęcy 69 1.7.Warunki wodne 70 a) Wody powierzchniowe 70 b) Wody podziemne 70 1.8.Klimat 71 1.9.Osobliwo ści klimatyczne 72 2. Walory kulturowe i krajobrazowe 72 2.1.Struktura zasobów kulturowych 74 2.2.Zasoby kulturowe w aspekcie gospodarczego rozwoju gminy 74 3. Wykaz i charakterystyka szczególnie cennych obiektów przyrodniczych oraz wskazanie terenów do obj ęcia wy ższ ą form ą ochrony 75 3.1.Czrnorzecki Obszar Chronionego Krajobrazu 75 3.2.Czarnorzecko – Strzy żowski Park Krajobrazowy 76 [3.2a. Europejska sie ć ekologiczna Natura 2000. 76]3 3.3.Pomniki przyrody 76 3.4.Istniej ące rezerwaty przyrody 77 3.5.Propozycje utworzenia rezerwatów przyrody 77 4. Zasoby i zakres wykorzystania surowców mineralnych 78 […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna 5

4.1.Charakterystyka złó ż kopalin 78 a) Skały krzemionkowe zwi ęzłe – piaskowce 78 b) Skały krzemionkowe lu źne – kruszywa drobne 79 c) Surowce ilaste 81 d) Surowce bitumiczne 81 4.2.Perspektywy zagospodarowania złó ż kopalin 81 5. Krajobraz 82 6. Gleby , główne problemy ochrony gleb 83 6.1.Gleby 83 6.2.Powierzchnie cenne hydrologicznie w strefach źródliskowych 83 6.3.Zanieczyszczenia gleby 83 7. Gospodarka wodno – ściekowa i sposoby eliminacji zanieczyszcze ń wód 84 7.1.Wody powierzchniowe 84 7.2.Wody podziemne 84 7.3.Gospodarka wodno – ściekowa 84 IV. UWARUNKOWANIA ROZWOJU ROLNICTWA 85 1. Charakterystyka regionu i gminy Korczyna 85 2. Produkcja rolnicza 85 3. Produktywno ść pracy i dochody rolników 85 4. Klasyfikacja gleboznawcza 86 5. Struktura gospodarstw ( wg podatków ) 87 6. Czynniki sprzyjaj ące i ograniczaj ące rozwój 88 V. LE ŚNICTWO 91 1. Wiadomo ści ogólne o lasach 91 2. Skład gatunkowy lasów 91 3. Funkcja ochronna lasów 92 4. Lesisto ść gminy i poszczególnych miejscowo ści 92 5. Własno ści lasów i gruntów zadrzewionych w gminie Korczyna 92 VI. UWARUNKOWANIA ROZWOJU KOMUNIKACJI 92 1. System komunikacji 92 1.1. Informacje ogólne 92 1.2. Powi ązania komunikacyjne 93 1.3. Sie ć drogowa 94 2. Kolej 97 3. Komunikacja zbiorowa 98 4. Stacje benzynowe 98 5. Średnio dobowy ruch drogowy 98 6. Parkingi 98 7. Zaplecze komunikacyjne 99 8. Lotnisko 99 9. Uwarunkowania wynikaj ące z potrzeb systemu komunikacyjnego 99 VII. UWARUNKOWANIA ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 99 1. Zaopatrzenie w wod ę 99 2. Kanalizacja 103 3. Gospodarka odpadami 106 4. Telekomunikacja 107 5. Gazownictwo 108 6. Energetyka 108 7. Ciepłownictwo 109

[WPROWADZENIE

Podstaw ą zmiany studium nr 1 (zwan ą dalej zmian ą nr 1) jest Uchwała Nr XXVI/203/09 Rady Gminy Korczyna z dnia 23 wrze śnia 2009 roku w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Korczyna uchwalonego Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 roku. Ponadto podstaw ę prawn ą zmiany nr 1 stanowi ą: • Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . (Dz. U. z 2003 roku, Nr 80, poz. 717 z pó źn. zmianami); • Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 roku w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. z 2004 roku, Nr 118, poz.1233). Zakres przestrzenny i merytoryczny zmiany nr 1 jest okre ślony w wymienionej na wst ępie uchwale Rady Gminy Korczyna i obejmuje przeznaczenie terenu pod lokalizacj ę usług komercyjnych na cz ęś ci działki nr 483 w miejscowo ści Korczyna, zgodnie z zał ącznikiem graficznym do tej uchwały. Ustalenia zmiany nr 1 składaj ą si ę z: • Uchwały Rady Gminy w sprawie uchwalenia Zmiany Studium; • Tekstu jednolitego Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna obejmuj ącego TOM I „Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju gminy Korczyna” i TOM II „Kierunki zagospodarowania przestrzennego i ]1

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna 7

[polityka przestrzenna gminy Korczyna” z wyró żnionymi zmianami stanowi ącego Zał ącznik Nr 1 do Uchwały Rady Gminy; • Rysunków: „Uwarunkowania Rozwoju Gminy” stanowi ącego Zał ącznik Nr 2a i „Kierunki Zagospodarowania i Polityka Przestrzenna” stanowi ącego Zał ącznik Nr 2b do Uchwały Rady Gminy – mapy w skali 1:10 000;

Dotychczas obowi ązuj ące Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna zostało uchwalone w roku 2000. Konieczno ść zmiany nr 1 podyktowana jest wnioskiem jaki wpłyn ął do Urz ędu Gminy Korczyna, dotycz ącym realizacji przedsi ęwzi ęcia o charakterze publiczno-prywatnym obejmuj ącego lokalizacj ę na cz ęś ci działki b ędącej przedmiotem zmiany nr 1 obiektu, który ma pełni ć funkcje Domu Pomocy Społecznej.

Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy Korczyna zidentyfikowane w studium z roku 2000, ze wzgl ędu na upływ czasu od jego uchwalenia, w ró żnej mierze uległy dezaktualizacji. W niektórych dziedzinach pojawiły si ę te ż nowe uwarunkowania wynikaj ące przede wszystkim ze zmiany czy pojawienia si ę nowych aktów prawnych. Maj ąc na uwadze zakres przestrzenny i merytoryczny zmiany nr 1, ustalony w uchwale o przyst ąpieniu do sporz ądzania zmiany studium, w TOMIE I zostały uwzgl ędnione te uwarunkowania a w TOMIE II te kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityki przestrzennej , które odnosz ą si ę bezpo średnio lub po średnio do problematyki oraz zasi ęgu obszaru obj ętego zmian ą nr 1 . Zostały one omówione w: • TOMIE I w Rozdziałach: - II. 4 „Ochrona zdrowia i opieka społeczna”; - III. 1 „Charakterystyka komponentów środowiska”;

- III. 5 „Krajobraz”; ]1

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna 8

[- VI. 1 „System komunikacji”; - VII. 1 „Zaopatrzenie w wod ę”; - VII. 2 „Kanalizacja”; - VII. 3 „Gospodarka odpadami”; - VII. 4 „Telekomunikacja”; - VII. 5 „Gazownictwo”; - VII. 6 „Energetyka”; - VII. 7 „Ciepłownictwo”; • TOMIE II w Rozdziale II.1. „Główne funkcje gminy i przekształcenia w strukturze funkcjonalno – przestrzennej”. Zmiany w tek ście studium wyró żniono kolorem czarnym i czcionk ą „Arial”. ]1

[WPROWADZENIE DO II ZMIANY STUDIUM

Podstaw ą zmiany studium nr 2 (zwan ą dalej zmian ą nr 2) jest Uchwała Nr XXXII/243/10 Rady Gminy Korczyna z dnia 20 maja 2010 roku w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Korczyna uchwalonego Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 roku. Ponadto podstaw ę prawn ą zmiany Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna stanowi ą: • Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . (Dz. U. z 2003 roku, Nr 80, poz. 717 z pó źn. zmianami);] 2

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 9

• [Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 roku w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. z 2004 roku, Nr 118, poz.1233).

Zakres przestrzenny i merytoryczny zmiany nr 2 jest okre ślony w wymienionej na wst ępie uchwale Rady Gminy Korczyna i obejmuje przeznaczenie terenu pod lokalizacj ę funkcji usługowych zwi ązanych z obsług ą ruchu turystycznego na cz ęś ci działki nr 70 oraz na działce nr 71 poło żonych w miejscowo ści Korczyna, zgodnie z zał ącznikiem graficznym do tej uchwały.

Ustalenia zmiany nr 2 składaj ą si ę z: • Uchwały Rady Gminy w sprawie uchwalenia Zmiany Studium; • Tekstu jednolitego Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna obejmuj ącego TOM I „Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju gminy Korczyna” stanowi ącego Zał ącznik Nr 1a do Uchwały Rady Gminy; • Tekstu jednolitego Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna obejmuj ącego TOM II „Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna gminy Korczyna” z wyró żnionymi zmianami stanowi ącego Zał ącznik Nr 1b do Uchwały Rady Gminy; • Rysunków: „Uwarunkowania Rozwoju Gminy” stanowi ącego Zał ącznik Nr 2a i „Kierunki Zagospodarowania i Polityka Przestrzenna” stanowi ącego Zał ącznik Nr 2b do Uchwały Rady Gminy – mapy w skali 1:10 000.] 2

[…] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 10

[Dotychczas obowi ązuj ące Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna zostało uchwalone w roku 2000. Konieczno ść zmiany nr 2 podyktowana jest wnioskiem jaki wpłyn ął do Urz ędu Gminy Korczyna, dotycz ącym realizacji przedsi ęwzi ęcia zwi ązanego z obsług ą ruchu turystycznego na terenie będącym przedmiotem zmiany nr 2.

Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy Korczyna zidentyfikowane w studium z roku 2000, ze wzgl ędu na upływ czasu od jego uchwalenia, w ró żnej mierze uległy dezaktualizacji. W niektórych dziedzinach pojawiły si ę te ż nowe uwarunkowania wynikaj ące przede wszystkim ze zmiany czy pojawienia si ę nowych aktów prawnych. Maj ąc na uwadze zakres przestrzenny i merytoryczny zmiany nr 2, ustalony w uchwale o przyst ąpieniu do sporz ądzania zmiany studium, w TOMIE I zostały uwzgl ędnione te uwarunkowania a w TOMIE II te kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityki przestrzennej , które odnosz ą si ę bezpo średnio lub po średnio do problematyki oraz zasi ęgu obszaru obj ętego zmian ą nr 2 .

Zostały one omówione w: • TOMIE I w Rozdziałach: - II. 7 „Turystyka”; - III. 1 „Charakterystyka komponentów środowiska”; - III. 2 „Walory kulturowe i krajobrazowe”; - III. 3 „Wykaz i charakterystyka szczególnie cennych obiektów przyrodniczych oraz wskazanie terenów do obj ęcia wy ższ ą form ą ochrony”; - III. 5 „Krajobraz”; - VI. 1 „System komunikacji”; - VII. 1 „Zaopatrzenie w wod ę”; - VII. 2 „Kanalizacja”;] 2

[…] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 11

- VII. 3 „Gospodarka odpadami”; - VII. 4 „Telekomunikacja”; - VII. 5 „Gazownictwo”; - VII. 6 „Energetyka”; - VII. 7 „Ciepłownictwo”; • TOMIE II w Rozdziale II.1. „Główne funkcje gminy i przekształcenia w strukturze funkcjonalno – przestrzennej”. Zmiany wprowadzone II Zmian ą Studium wyró żniono w tek ście kolorem niebieskim oraz uj ęciem w nawiasy z oznaczeniem numeru zmiany.]2

[WPROWADZENIE DO III ZMIANY STUDIUM Podstaw ą III Zmiany Studium jest Uchwała Rady Gminy Korczyna nr IV/31/11 z dnia 15 lutego 2011 roku o przyst ąpieniu do sporz ądzenia III Zmiany Studium gminy Korczyna uchwalonego Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 roku z pó źn. zm. III Zmiana Studium dotyczy: - doprowadzenia do zgodno ści przebiegu granicy administracyjnej gminy zaznaczonej na dotychczasowych rysunkach Studium z ich stanem rzeczywistym, - umo żliwienia realizacji zespołu usług sportowo – rekreacyjnych na terenie sołectwa Krasna, - umo żliwienie realizacji na terenie gminy w sołectwach Iskrzynia i Korczyna, inwestycji planowanego przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem . Zmian dokonano: 1. Na rysunkach Studium pt„ Uwarunkowania Rozwoju Gminy" oraz „Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego i Polityka Przestrzenna" stanowi ących zał ącznik nr 2 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm. 2. W jednolitym tek ście Studium Uwarunkowa ń i Kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Korczyna stanowi ącym zał ącznik nr 1 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm.: a) W tomie I pt.: „Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju gminy Korczyna” – wskazano istniej ące zapisy w dotychczasowym tek ście dla terenów obj ętych zmian ą oraz wprowadzono nowe zapisy i oznaczenia dla elementów wynikaj ących z aktualizacji uwarunkowa ń. [b) W tomie II – „Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna gminy Korczyna”: • uzupełniono dotychczasowe zapisy ustaleniami dotycz ącymi zagospodarowania terenów obj ętych zmian ą oraz wprowadzono dla nich nowe sygnatury i numeracj ę, ]3 […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna 12

• [dopuszczono w ramach dotychczasowego zagospodarowania terenów lokalizacj ę przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 relacji Strachocina – Pogórska Wola, wraz z obiektami, urządzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem, • okre ślono obszary, wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów le śnych na cele niele śne, dla których konieczne jest sporz ądzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zmiany wprowadzone III Zmian ą Studium wyró żniono: - na rysunkach - granicami obszarów obj ętych III Zmian ą Studium oraz - na rysunku „Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego i Polityka Przestrzenna", nowymi sygnaturami i numerami wyró żniaj ącymi je spo śród innych obszarów, - w tek ście - kolorem niebieskim oraz uj ęciem w nawiasy z oznaczeniem numeru zmiany .

Wprowadzenie do Uwarunkowa ń III Zmiany Studium III Zmiana Studium ma na celu mi ędzy innymi doprowadzenie do zgodno ści przebiegu granicy administracyjnej gminy zaznaczonej na dotychczasowych rysunkach Studium z jej stanem rzeczywistym. W cz ęś ci Studium dotycz ącej uwarunkowa ń, dokonano nast ępuj ących zmian: • na rysunku uwarunkowa ń pt.„Uwarunkowania Rozwoju Gminy", stanowi ącym cz ęść zał ącznika nr 1 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm., zmieniono przebieg granicy administracyjnej gminy oraz oznaczono numerami 1-27 obszary obj ęte III Zmian ą, zgodnie z zał ącznikiem graficznym do Uchwały Rady Gminy Korczyna nr IV/31/11 z dnia 15 lutego 2011, w sprawie przyst ąpienia do III zmiany SUiKZP Gminy Korczyna, • skorygowano tekst uwarunkowa ń Studium stanowi ącym zał ącznik nr 2 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm. – Tom I pt. „Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju gminy Korczyna”. III Zmian ą Studium obj ęto 27 obszarów, z których 24 wyłoniły si ę w wyniku korekty bł ędnie przyj ętego przebiegu granicy administracyjnej gminy na Rysunkach Studium, w stosunku do stanu rzeczywistego. W śród nich: • 13 obszarów stanowi ą tereny gminy Korczyna (oznaczone na rysunkach Studium nr 2, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 26 i 27), • 11 obszarów to tereny s ąsiednich gmin (oznaczone na rysunkach Studium nr 1, 3, 4, 8, 10, 13, 14, 21, 22, 24 i 25). Nale ży do nich równie ż obszar oznaczony na rysunkach Studium nr 23. Został on mylnie obj ęty III Zmian ą i nie podlega modyfikacji wzgl ędem obowi ązuj ącego Rysunku. W III Zmianie Studium ł ącznie dla 15 obszarów gminy oznaczonych na rysunku numerami 2, 5, 6, 7, 9,11, 12, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 26 i 27 okre ślono nast ępuj ące uwarunkowania:]3

[…]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[● Obszar nr 2: - obszar pokryty jest lasami stanowi ącymi własno ść Skarbu Pa ństwa zaliczonymi do lasów o najwy ższych walorach krajobrazowych a tak że wodo i glebochronnych, - w cz ęś ci wschodniej obszaru znajduje si ę fragment terenu i obszaru górniczego „W ęglówka 1” (z odwiertami górniczymi) oraz zło ża ropy naftowej i towarzysz ącego jej gazu ziemnego, a w jego s ąsiedztwie zalega fragment perspektywicznego zło ża „W ęglówka” - rozsypliwych piaskowców, - poło żony w granicach Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, - we wschodniej i zachodniej cz ęś ci obszaru wyst ępuj ą tereny osuwiskowe, • Obszar nr 5 : - obszar pokryty jest lasami stanowi ącymi własno ść Skarbu Pa ństwa zaliczonymi do lasów o najwy ższych walorach krajobrazowych a tak że wodo i glebochronnych, reszt ę obszaru stanowi ą tereny rolne, - północno – wschodnia cz ęść poło żona jest w Obszarze Wysokiej Ochrony GZWP nr 432 „Dolina rz. Wisłok”, - wzdłu ż cieków we wschodniej cz ęś ci obszaru znajduj ą fragmenty lokalnych ci ągów ekologicznych, - w południowej cz ęś ci obszaru wyst ępuje teren osuwiskowy, - poło żony jest w granicach Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, • Obszary nr 6, 7 i 9: - obszar pokryty jest lasami stanowi ącymi własno ść Skarbu Pa ństwa zaliczonymi do lasów o najwy ższych walorach krajobrazowych a tak że wodo i glebochronnych, - poło żone s ą w granicach Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, - w zachodniej cz ęś ci obszaru nr 6 oraz na terenie 9 wyst ępuj ą tereny osuwiskowe, • Obszar nr 11: - obszar pokryty jest lasami stanowi ącymi własno ść Skarbu Pa ństwa zaliczonymi do lasów o najwy ższych walorach krajobrazowych a tak że wodo i glebochronnych, enklawami lasów niepa ństwowych i terenami rolnymi, - około 50 % powierzchni lasów stanowi ących własno ść Skarbu Pa ństwa pokrywaj ących obszar zaliczono do lasów o najwy ższych walorach krajobrazowych, a tak że wodo i glebochronnych, - zabudowa mieszkaniowa usytuowana jest we wschodniej cz ęś ci obszaru, - na pograniczu z gm. Jasienica Rosielna zalega udokumentowane zło że Wola Jasienicka „Czerwona Góra” – piasków dolnoistebnia ńskich i godulskich, - w cz ęś ci wschodniej obszaru znajduje si ę fragment zło ża ropy naftowej i towarzysz ącego jej gazu ziemnego wraz z terenem i obszarem górniczym „Wola Jasienicka 1”( z odwiertami górniczymi), - poło żony jest w granicach Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, - obejmuje fragment Obszaru Natura 2000 „Ostoja Czarnorzecka” (cenne ]3 […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna 14

[lasy), ● Obszar nr 12: - obszar pokryty jest lasami stanowi ącymi własno ść Skarbu Pa ństwa zaliczonymi do lasów o najwy ższych walorach krajobrazowych a tak że wodo i glebochronnych, - poło żony jest w granicach Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, - wschodni ą cz ęść obszaru przecina linie elektroenergetyczne 400 kV, ● Obszar nr 15: - obszar pokryty terenami rolnymi, - poło żony w Obszarze Najwy ższej Ochrony GZWP nr 432 „Dolina rz. Wisłok”, - w północnej cz ęś ci obszaru znajduje si ę fragment Obszaru Natura 2000 „Wisłok z dopływami”, ● Obszar nr 16: - obszar pokryty jest terenami rolnymi, - poło żony jest w Obszarze Najwy ższej Ochrony GZWP nr 432 „Dolina rz. Wisłok”, • Obszar nr 17 (częś ciowo wł ączony wzdłu ż granicy administracyjnej, a w obr ębie gminy wyznaczony dla umo żliwienia realizacji gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700): - obszar pokryty jest terenami rolnymi z enklawami lasów niepa ństwowych, - środkowa cz ęść obszaru znajduje si ę w obszarze bezpo średniego zagro żenia powodzi ą, - południowa cz ęść poło żona jest w Obszarze Najwy ższej Ochrony, a północna w Obszarze Wysokiej Ochrony GZWP nr 432 „Dolina rz. Wisłok”, - w środkowej cz ęś ci obszaru znajduje si ę fragment Obszaru Natura 2000 „Wisłok z dopływami”, - zabudowa mieszkaniowa usytuowana jest w środkowej cz ęś ci obszaru, - przez środkow ą cz ęść obszaru biegnie droga krajowa nr 9 relacji Radom – Barwinek oraz przecina j ą gazoci ąg wysokopr ęż ny Ø125, - w obszarze usytuowany jest GPZ wraz z liniami elektroenergetycznymi WN 400 kV i 110 kV, • Obszar nr 18: - obszar pokryty jest terenami rolnymi, - poło żony jest w Obszarze Wysokiej Ochrony GZWP nr 432 „Dolina rz. Wisłok”, - w obszarze biegnie droga gminna, - wyposa żony jest w urz ądzenia melioracyjne, - w południowej cz ęś ci obszaru wzdłu ż cieków znajduj ą si ę fragmenty lokalnych ci ągów ekologicznych, • Obszar nr 26: - obszar pokryty jest lasami stanowi ącymi własno ść Skarbu Pa ństwa zaliczonymi do lasów o najwy ższych walorach krajobrazowych a tak że wodo i glebochronnych, - poło żony jest w granicach Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego,]3 […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna 15

[- w północno – wschodniej cz ęś ci obszaru wyst ępuj ą tereny osuwiskowe, ● Obszar nr 27: - obszar pokryty jest lasami stanowi ącymi własno ść Skarbu Pa ństwa zaliczonymi do lasów o najwy ższych walorach krajobrazowych a tak że wodo i glebochronnych, - poło żony w granicach Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, ● Obszary nr 19 i 20: - obszary pokryte s ą terenami rolnymi, - poło żone s ą w Obszarze Wysokiej Ochrony GZWP nr 432 „Dolina rz. Wisłok”.

Obszary pozostaj ące poza gmin ą oznaczone na rysunku nr 1, 3, 4, 8, 10, 13, 14, 21, 22, 23, 24 i 25 nie spowodowały zmian w tek ście uwarunkowa ń. Na jednolitym rysunku uwarunkowa ń III Zmiany Studium wykorzystano stosowane dotychczas okre ślenia i oznaczenia graficzne, poszerzaj ąc je o nowe elementy uwarunkowa ń tj. obszary Natura 2000 i teren zmeliorowany. Uzupełniono równie ż legend ę rysunku o uwarunkowania nie uj ęte w niej do tej pory, mimo wyst ępowania ich na rysunku Studium (tereny rolne w obszarach nr 5, 11, 15, 16, 17, 18, 19 i 20, gazoci ąg wysokopr ęż ny w obszarze nr 17 oraz GPZ w obszarze nr 17). Wi ększo ść uwarunkowa ń terenów obj ętych III Zmian ą zawarło si ę w istniej ących zapisach tekstu uwarunkowa ń pt. „Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju gminy Korczyna”, za wyj ątkiem nowych uwarunkowa ń, które pojawiły si ę po uchwaleniu studium w 2000 roku. Zostały one dodane na rysunku oraz w aktualizowanym tek ście uwarunkowa ń Studium: Natura 2000 (obszary nr 11 i 17) oraz tereny zmeliorowane (obszar nr 18). Z uwagi na zastosowanie dotychczasowych symboli oraz oznacze ń graficznych, uwarunkowania wyst ępuj ące na terenach dodanych III Zmian ą Studium znalazły odniesienie w dotychczasowych zapisach tekstu uwarunkowa ń: - w Rozdziałach I, II, III oraz VII - w cało ści dotycz ą one obszarów III Zmiany Studium z uwagi na tematyk ę obejmuj ącą cały obszar gminy. Szczególnie do III Zmiany odnosz ą si ę zapisy zawarte w rozdziale II.19 – „Mieszkalnictwo”. Dotyczy to terenów okre ślonych na rysunku uwarunkowa ń jako tereny zabudowy mieszkaniowej (obszary nr 11 i17), - w Rozdziale IV. „UWARUNKOWANIA ROZWOJU ROLNICTWA” – tereny okre ślone na rysunku uwarunkowa ń jako tereny rolne (obszary nr 5, 11, 15, 16,17, 18, 19 i 20), - w Rozdziale V.LE ŚNICTWO - tereny okre ślone na rysunku uwarunkowa ń jako tereny lasów pa ństwowych (obszary nr 2, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 26 i 27) oraz lasów niepa ństwowych (obszary nr 11 i 17), - w Rozdziale VI. UWARUNKOWANIA ROZWOJU KOMUNIKACJI (obszary nr 17 i 18). W obowi ązuj ącym tek ście uzupełniono zapisy o nowe elementy wynikaj ące z aktualizacji uwarunkowa ń dla terenów nowowprowadzonych III Zmian ą, które nie znalazły si ę w dotychczasowych zapisach : - obszary NATURA 2000, omówione w rozdziale III.3.2a, - tereny zmeliorowane omówione w rozdziale III.1.7.Warunki wodne]3 […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna 16

[WPROWADZENIE DO IV ZMIANY STUDIUM Podstaw ą IV Zmiany Studium jest Uchwała Nr XIII/116/12 Rady Gminy Korczyna z dnia 31 stycznia 2012 roku o przyst ąpieniu do sporz ądzenia IV Zmiany Studium gminy Korczyna uchwalonego Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 roku z pó źn. zm. IV Zmiana Studium dotyczy zmiany przeznaczenia terenu rolnego poło żonego w miejscowo ści Korczyna w kierunku terenów obsługi produkcji rolnej. Zmian dokonano: 1. Na rysunkach pt. „Uwarunkowania Rozwoju Gminy" oraz „Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego i Polityka Przestrzenna" stanowi ących zał ącznik nr 2 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm. wprowadzono granice terenu obj ętego IV Zmian ą Studium oraz now ą sygnatur ę i numer wyró żniaj ący go spo śród innych obszarów, 2. W tek ście Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna, stanowi ącym zał ącznik nr 1 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm. wprowadzono zmiany w tomie II pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna gminy Korczyna”, uzupełniono dotychczasowe zapisy zagospodarowania terenów, wprowadzaj ąc nowe ustalenie sygnatury oraz numeracji terenu obj ętego IV Zmian ą, Zmiany wprowadzone IV Zmian ą Studium wyró żniono: 1. w tek ście - kolorem zielonym oraz uj ęciem w nawiasy z oznaczeniem numeru zmiany, 2. na rysunkach - wprowadzaj ąc granice obszaru obj ętego IV Zmian ą Studium, nowa sygnatur ę i numer wyró żniaj ący go spo śród innych obszarów.] 4

[…] 4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna 16a

[WPROWADZENIE DO V ZMIANY STUDIUM Podstaw ą V zmiany Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Korczyna, uchwalonego Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 roku z pó źn. zm., jest Uchwała Nr XVII/151/12 Rady Gminy Korczyna z dnia 17 maja 2012 r. w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia V zmiany Studium. V zmiana Studium dotyczy obszaru miejscowo ści Korczyna, w jej granicach administracyjnych. Zmiana Studium wynika z potrzeby kształtowania struktury przestrzennej gminy pod k ątem dostosowania jej funkcjonalno ści do obecnych uwarunkowa ń oraz racjonalnego jej przekształcenia, w celu zapewnienia prawidłowego rozwoju oraz podniesienia atrakcyjno ści gminy dla lokalizacji nowych inwestycji, zgodnie z wymogami ochrony środowiska i ładu przestrzennego. W zwi ązku z korzystnymi warunkami i predyspozycjami terenów do zainwestowania, w obszarze obj ętym niniejsz ą zmian ą uzasadniony jest dalszy rozwój funkcji: mieszkaniowej, zagrodowej i usługowej. Koniecznym b ędzie uwzgl ędnienie rozbudowy układu komunikacyjnego oraz sieci uzbrojenia infrastrukturalnego. Nale ży równie ż rozszerzy ć zakres prawnej ochrony na tereny i obiekty o wysokich warto ściach przyrodniczych i krajobrazowych oraz wskaza ć nowe tereny zagro żone osuwaniem si ę mas ziemnych. Ponadto zapisy studium okre ślaj ące warunki zagospodarowania terenu i kształtowania zabudowy będą uzupełnione o niezb ędne wska źniki i parametry urbanistyczno - architektoniczne, daj ąc wytyczne do planów miejscowych. Cz ęść terenów obj ętych zmian ą stanowi grunty rolne, wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze. Zmiany wprowadzone niniejsz ą zmian ą wyró żniono: 1) w tek ście - kolorem niebieskim oraz uj ęciem w nawiasy z oznaczeniem numeru zmiany; 2) na rysunkach - wprowadzaj ąc granice obszaru obj ętego V zmian ą Studium, nowe sygnatury i numeracj ę wyró żniaj ącą tereny spo śród innych. Zmian dokonano na: 1) Zał ączniku nr 1a – tekst jednolity studium pt.: „Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna – tom I Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju Gminy Korczyna”; 2) Zał ączniku nr 1b – tekst jednolity studium pt.: „Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna – tom II Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna Gminy Korczyna”; 3) Zał ączniku nr 2a – rysunek jednolity studium pt.: „Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gmina Korczyna – Uwarunkowania Rozwoju Gminy”; 4) Zał ączniku nr 2b – rysunek jednolity studium pt.: „Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna – Kierunki zagospodarowania i polityka przestrzenna”.]5

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna 17

I. PODSTAWOWE INFORMACJE O GMINIE, POZYCJA GMINY W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM, POWI ĄZANIA ZEWN ĘTRZNE GMINY KORCZYNA

1. Poło żenie

Gmina Korczyna poło żona jest na północno – wschodnim skraju Kotliny Kro śnie ńskiej, u stóp wysuni ętego na zachód Pogórza Dynowskiego. Sąsiaduje bezpo średnio z miastem Krosnem oraz gminami: Domaradz, Haczów, Jasienica Rosielna, Kro ścienko Wy żne, Niebylec i Wojaszówka.

2. Dane ogólne o gminie

Powierzchnia gminy ogółem wynosi : - 9.312 ha Powierzchnia u żytków rolnych: – 5.259 ha Powierzchnia u żytków le śnych: – 3.384 ha Pozostałe grunty: – 669 ha

Ludno ść wg stanu na 31.12.1998r wynosiła - 10.675 osób.

3. Funkcje gminy

Poło żenie gminy Korczyna oraz uwarunkowania istniej ące na jej obszarze pozwalaj ą na stwierdzenie , iż gmin ę mo żna podzieli ć na dwie jednostki funkcjonalne:

- OBSZAR I – „USŁUGOWO – PRZEMYSŁOWY” obejmuj ący środkow ą cz ęść gminy tj. obszar zainwestowany miejscowo ści Korczyna. Główne funkcje rozwojowe na tym obszarze s ą nast ępuj ące : - mieszkalnictwo; - funkcja przemysłowo – usługowa; Funkcjami uzupełniaj ącymi s ą rekreacja i wypoczynek oraz uzupełnianie wzajemnych usług w relacji gmina - miasto Krosno. Przekształcenia w tej jednostce osadniczej dotyczy ć b ędą budowy i modernizacji układu komunikacyjnego tj. budowy obwodnicy zachodniej miejscowo ści Korczyna oraz modernizacji dróg powiatowych i gminnych. Rozwój tej jednostki b ędzie nast ępował w oparciu o istniej ące zasoby i infrastruktur ę społeczn ą, obejmował b ędzie rozwój infrastruktury technicznej na istniej ących rezerwach terenowych oraz rozwój mieszkalnictwa przy zagwarantowaniu mieszka ńcom jak najlepszego środowiska życia ( mieszkanie , usługi , praca , wypoczynek ).

- OBSZAR II – „OSADNICTWA WIEJSKIEGO” obejmuj ący pozostał ą cz ęść gminy tj. wszystkie przysiółki miejscowo ści Korczyna oraz reszt ę miejscowo ści gminnych, powi ązanych sieci ą dróg powiatowych i gminnych. Zakłada si ę , że głównymi funkcjami tej jednostki jest: - mieszkalnictwo; - rozwój usług; - rolnictwo , zwłaszcza na glebach najwy ższych klas bonitacyjnych; Funkcjami uzupełniaj ącymi s ą turystyka , rekreacja i wypoczynek, głównie agroturystyka. 18

4. Powi ązania zewn ętrzne gminy i jej pozycja w województwie

Gmina Korczyna le ży w centralnej strefie województwa podkarpackiego. Posiada ona dobre poł ączenia komunikacyjne z miastem Krosno, a tak że bezpo średnio z miastem wojewódzkim – Rzeszów. Bior ąc pod uwag ę mo żliwo ści rozwoju funkcji turystycznej i obecne warunki naturalne stanowi ona znakomit ą baz ę dla odpoczynku ludno ści miejskiej, głównie Krosna i Rzeszowa, i głównie wypoczynku sobotnio – niedzielnego. Wprawdzie istniej ąca baza turystyczna nie spełnia oczekiwa ń ch ętnych do odpoczynku w gminie turystów, jednak że nieustannie czyni si ę starania do poprawy tych warunków i stworzenia bazy turystycznej na wysokim poziomie. Gmina Korczyna ze wzgl ędu na swoje poło żenie i atrakcyjno ść mo że sta ć si ę w przyszło ści pr ęż nym o środkiem turystycznym , wypoczynkowym i usługowym.

II. UWARUNKOWANIA SPOŁECZNE I DEMOGRAFICZNE

1. Ludno ść i procesy demograficzne.

W 1998 roku liczba ludno ści gminy Korczyna wyniosła 10675 osób , w tym 5245 m ęż czyzn, co stanowi 49,13 % populacji / źródło UG Korczyna /.* Ponad połowa (52,69%) mieszka ńców gminy zamieszkuje Korczyn ę, nast ępnie wie ś Kombornia –14,15% i wie ś Iskrzynia – 11,00%. W ogólnej liczbie ludno ści powiatu kro śnie ńskiego mieszka ńcy gminy Korczyna stanowili 9,8%.

Średnia g ęsto ść zaludnienia na 1 km 2 w gminie Korczyna wynosiła 114 osób , w powiecie kro śnie ńskim i w województwie podkarpackim po 118 osób/km 2. Rozmieszczenie ludno ści w gminie Korczyna jest nierównomierne. Wi ększ ą g ęsto ści ą zaludnienia charakteryzuj ą si ę wioski poło żone w południowej cz ęś ci gminy. Wynika to z niejednolitych warunków środowiska przyrodniczego, charakteru gospodarczego, a tak że ze zró żnicowanych w okresie powojennym procesów demograficzno – osadniczych.

Poni ższe zestawienie przedstawia g ęsto ść zaludnienia w poszczególnych wsiach gminy: • Korczyna 2295,3700 ha 2,45 osób / ha • Czarnorzeki 619,2100 ha 0,58 osób / ha • Kombornia 1469,6700 ha 1,03 osób / ha • Krasna 1820,8400 ha 0,39 osób / ha • Węglówka 2025,6600 ha 0,42 osób / ha • Wola Komborska 509,3100 ha 0,84 osób / ha • Iskrzynia 572,3620 ha 2,05 osób / ha

OGÓŁEM 9312,4220 ha 1,14 osób / ha.

* Dane dotycz ą mieszka ńców zameldowanych na pobyt stały. US w Kro śnie podaje liczb ę ludno ści na dzie ń 31.12.1998r faktycznie zamieszkuj ącą w gminie w wysoko ści 10435 mieszka ńców. 19

Tabela 1 Ludno ść w latach 1995-1998

Wyszczególnienie 1995 1996 1997 1998 + przyrost - ubytek 1998 -1995 Stan na 31 XII Gmina ogółem 10410 10570 10610 10675 +265 -męż czy źni 5105 5185 5210 5245 +140 - kobiety 5305 5385 5400 5430 +125

Korczyna 5385 5540 5574 5625 +240

Czarnorzeki 366 357 358 360 - 6

Iskrzynia 1130 1160 1163 1175 +45

Kombornia 1530 1520 1509 1511 - 19

Krasna 690 710 720 716 +26

Węglówka 882 856 857 860 +22

Wola 427 427 429 428 +1 Komborska

Źródło: UG Korczyna

Wykres 1 Ludno ść wsiami w gminie Korczyna w 1998 roku

4,02% 8,06% Korczyna 6,71% Czarnorzeki Iskrzynia Kombornia 52,69% Krasna 14,15% Węglówka Wola Komborska

11,01% 3,37%

Przyrost naturalny i saldo migracji to dwa główne czynniki kształtuj ące liczb ę ludno ści gminy. W latach 1995-1998r nast ępował spadek przyrostu naturalnego (1995r.-4,9 osób/1000 ludno ści, 1998r.-1,78 osób/1000 ludno ści ) spowodowany zmniejszeniem liczby urodze ń (1995r.-14,70 osób/1000 ludno ści, 1998r.-12,18 osób/1000 ludno ści), przy wzro ście liczby zgonów z 9,80 osób/1000 ludno ści w 1995roku do 10,40 osób/1000 ludno ści w 1998 r.

W powiecie kro śnie ńskim przyrost naturalny na 1000 ludno ści był wy ższy bowiem wyniósł 3,1 osób/1000ludno ści. W województwie podkarpackim przyrost naturalny wyniósł 3,0 osób/1000 ludno ści , liczba urodze ń 11,5 % , a zgonów 8,5 % ( źródło WUS Rzeszów, 1998 rok), a w Polsce 0,9/1000 ludno ści .

W tym miejscu nale ży równie ż wspomnie ć o zmniejszaj ącej się liczbie zawieranych mał żeństw z 122 w 1996r. do 92 w 1998r., co daje odpowiednio wska źnik 11,54% i 8,62%.W województwie podkarpackim 5,34%.

Tabela 2 Wska źniki ruchu naturalnego-na 1000 mieszka ńców

Wyszczególnienie 1995 1996 1997 1998 rok Urodzenia żywe na 1000 mieszka ńców GMINA OGÓŁEM 14,70 11,35 13,20 12,18

Zgony na 1000 mieszka ńców GMINA OGÓŁEM 9,80 8,04 12,06 10,40

Przyrost naturalny na 1000 ludno ści GMINA OGÓŁEM 4,90 3,31 1,13 1,78

Powiat kro śnie ński 3,00 3,10 Województwo podkarpackie 3,20 3,00 Źródło: UG Korczyna, WUS Rzeszów

Wykres 2 Ruch naturalny ludno ści -na 1000 mieszka ńców

15 14,70 13,20 12,18 11,35 12 12,06 10,40 9 9,80 8,04 6

0 1995 1996 1997 1998 rok

urodzenia zgony

Charakterystyczn ą cech ą zmian demograficznych w latach 1995 – 1997 było zmniejszaj ące si ę dodatnie saldo migracji (1995r- /30 osób/, 1997r.- /5/ ) W przeliczeniu na 1000 mieszka ńców w1995r. napłyn ęło do gminy 2,88 osób, a w 1997 r 0,47. W powiecie kro śnie ńskim saldo migracji równie ż było dodatnie – wyniosło 1,6 osób/1000 ludzi. W województwie podkarpackim saldo migracji w 1997 r. wyniosło / -0,51/osób/ 1000 mieszka ńców.

Tabela 3 Saldo migracji

Wyszczególnienie Zameldowania Wymeldowania Saldo migracji (napływ) (odpływ) w liczbach bezwzgl ędnych GMINA KORCZYNA 1995 162 132 30 1996 138 103 35 1997 100 95 5

migracje/1000 ludno ści GMINA KORCZYNA 1995 - - 2,88 1996 - - 3,31 1997 - - 0,47

Powiat kro śnie ński - - 1,60 Województwo podkarpackie - - - 0,50

Zmiany powy ższych procesów demograficznych wpłyn ęły na ukształtowanie si ę rzeczywistej liczby ludno ści, która w okresie 1995-1998 wzrosła o 2,5% tj. o 265 osób.

Tabela 4 Struktura wieku ludno ści Stan na 31 XII.

Wyszczególnienie 1995 1996 1997 1998 rok

Ludno ść ogółem 10270 10361 10383 10435 z tego w wieku: -przedprodukcyjnym (0 -17 lat) 3116 3069 3045 3002 -produkcyjnym (18-59 lat kobiety, 18 -64 lata m ęż czy źni) 5633 5743 5805 5889 -poprodukcyjnym (60 lat i wi ęcej kobiety 65 lat i wi ęcej m ęż cz.) 1521 1549 1533 1544 Struktura wieku w% 100 100 100 100 -przedprodukcyjny 30,34 29,62 29,33 28,77 -produkcyjny 54,85 55,43 55,91 56,43 -poprodukcyjny 14,81 14,95 14,76 14,80 Ludno ść w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 82,32 80,41 78,86 77,19

Źródło: US Krosno

W powiecie kro śnie ńskim w 1998 roku mieszka ńcy w wieku przedprodukcyjnym stanowili 28,4% ( o 0,4 punktu procentowego mniej jak w gminie Korczyna) w wieku produkcyjnym 56,2% ( o 0,2 punktu procentowego mniej jak w gminie Korczyna) w wieku poprodukcyjnym 15,4% (o 0,6 punktu procentowego wi ęcej jak w gminie Korczyna).

W województwie podkarpackim odpowiednio 28,5%; 57,7%; 13,8%, a w kraju 26,9%; 59,0%; 14,1%.

Wykres 3 Struktura wieku ludno ści w latach 1995 –1998

1998 28,77% 56,43% 14,80%

1997 29,33% 55,91% 14,76%

1996 29,62% 55,43% 14,95%

1995 30,34% 54,85% 14,81%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny

wiek poprodukcjny

W strukturze wieku ludno ści w gminie Korczyna nast ąpiły nast ępuj ące zmiany. Ludno ść w wieku przedprodukcyjnym w analizowanym okresie zmniejszyła si ę o 1,57 punktu procentowego w stosunku do ogólnej liczby ludno ści.

Z punktu widzenia kształtowania si ę zasobów pracy najistotniejsze s ą zmiany w stanie i strukturze ludno ści w wieku produkcyjnym . Ludno ść tej grupy w stosunku do ogólnej liczby wzrosła o 1,58 punktu procentowego. Nale ży podkre śli ć, że liczba ludno ści w wieku produkcyjnym wzrosła w szybszym tempie ni ż ludno ść ogółem (4,5%, 2,5%) W porównaniu do województwa podkarpackiego udział tej grupy ludno ści w ogólnej liczbie jest ni ższy o 1,2 punktu – 1998 r. Udział wieku „mobilnego” (18 – 44 lata) w ogólnej liczbie ludno ści wzrósł nieznacznie z 38,4% w 1996 r. do 39,0% w 1998 r. przy równie ż nieznacznym wzro ście wieku „niemobilnego” (45 – 59/64 lata) odpowiednio z 17,0% do 17,4%.

Populacja wieku poprodukcyjnego utrzymuje si ę na jednym poziomie - 14,8%. 24 Na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało 77,19 osób w wieku nieprodukcyjnym (1998 rok). Dla powiatu kro śnie ńskiego wska źnik ten był wy ższy i wyniósł 79,79,dla woj. podkarpackiego 75,16.. W analizowanym okresie wska źnik obci ąż eń ekonomicznych dla gminy Korczyna obni żył si ę z 82,32 w 1995 r. do 77,19 w 1998 r. .

Z punktu widzenia struktury grup wiekowych wg płci nale ży stwierdzi ć, że w grupie wiekowej 0-17 lat przewa żaj ą m ęż czy źni (w 1998r. stanowili oni 52,4%). W wieku produkcyjnym przewaga m ęż czyzn jest ju ż wy ższa, bowiem m ęż czy źni w 1998 roku stanowili 54,0% ogólnej liczby ludno ści tej grupy. W grupie wiekowej 65 lat i wi ęcej m ęż czy źni i 60 lat i wi ęcej kobiety udział m ęż czyzn jest niski, bowiem wyniósł 32,8%. Tak du ża ró żnica wynika ze znacznie wy ższej umieralno ści męż czyzn ni ż kobiet w tej grupie wiekowej.

Analiza zjawisk demograficznych zachodz ących w ci ągu ostatnich lat w gminie Korczyna prowadzi do nast ępuj ących wniosków: • przyrost naturalny jest niewielki, z tendencj ą do obni żania z 4,9 osób/1000 ludno ści w roku 1995 do 1,78 osób/1000 ludno ści w 1998 r, • przyrost rzeczywisty dodatni (wzrost mieszka ńców o 265 osób), • saldo migracji dodatnie z tendencj ą do obni żania si ę /2,88% / w 1995 r. a w 1997 /0,47% /, • współczynnik obci ąż enia ekonomicznego okre ślaj ący proporcje ludno ści czynnej i biernej zawodowo wahał si ę w ci ągu ostatnich czterech lat na poziomie 82,32 – 77,86%. Oznacza to, że na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 82 – 78 osób w wieku nieprodukcyjnym. Jest to warto ść wy ższa od średniej województwa podkarpackiego (75 osób), • struktura wieku ludno ści wskazuje, że - w wieku 0-2 (żłobek) znajduje si ę 3,6% populacji - w wieku 3-6 (przedszkole) znajduje si ę 6,2% populacji - w wieku 7-12 (szkoła podstawowa) znajduje si ę 10,2% populacji - w wieku 13-15 (szkoła gimnazjalna) znajduje si ę 5,5% populacji - w wieku 16-17 lat znajduje si ę 3,3% populacji - w wieku 18-59/64 (wiek produk.) znajduje si ę 56,4% populacji - w wieku 60/65 i wi ęcej (wiek poproduk.) znajduje si ę 14,8% populacji. (źródło: US Krosno)

Struktura ta ma istotne znaczenie dla programu infrastruktury społecznej. Analiza przemian zachodz ących w ci ągu ostatnich czterech lat w obr ębie struktur demograficznych w gminie Korczyna pozwala stwierdzić, że w obr ębie problematyki demograficznej nie wyst ępuj ą zjawiska, które stanowiłyby problem dla rozwoju gminy. Nie wyst ępuje zjawisko deformacji struktury płci i wieku. Mo żna wi ęc sytuacj ę demograficzn ą okre śli ć jako korzystn ą. Zjawiskiem, któremu nale żałoby po świ ęci ć uwag ę to niedopuszczenie do powstania ujemnego salda migracji, które w obecnej sytuacji gospodarczej na terenie byłego województwa kro śnie ńskiego jest zjawiskiem bardo cz ęstym, bowiem 71% ogółu gmin wiejskich zaliczane jest do gmin odpływowych. Skala tego zjawiska nie stanowi problemu dla gminy ,niemniej za niekorzystny dla gminy uzna ć nale ży fakt, że odpływaj ą ludzie młodzi. Poza utrat ą potencjału ekonomicznego znajdzie to za kilka lat swoje odzwierciedlenie w niskim przyro ście naturalnym i tak ju ż bardzo niewielkim.

2. Rynek pracy.

2.1. Zatrudnienie

Rozwijaj ąca si ę współpraca Polski z krajami Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej wymagała dostosowania modelu statystyki polskiej, do standardów światowych dla zapewnienia zgodno ści zakresowej grupowa ń statystycznych w porównaniach mi ędzynarodowych. W ramach tych dostosowa ń do statystyki polskiej od stycznia 1994r. wprowadzono Europejsk ą Klasyfikacj ę Działalno ści (EKD), która zast ąpiła klasyfikacj ę Gospodarki Narodowej. St ąd dane prezentowane przedstawiaj ą pracuj ących w gminie Korczyna w poszczególnych sekcjach EKD. Na koniec wrze śnia 1997r. liczba pracuj ących w gospodarce narodowej w gminie Korczyna ( dane US w Kro śnie ) dla jednostek zatrudniaj ących powy żej 5-ciu osób i bez rolnictwa indywidualnego wynosiła 1321 osób, z tego 857 osób (64,87%) stanowili m ęż czy źni. Najliczniejsz ą grup ę stanowili pracuj ący w sekcji: „D – Działalno ść produkcyjna” – 51,8% (w cało ści sektor prywatny) „M – Edukacja” – 12,9% (w cało ści sektor publiczny) „G – Handel i naprawy” – 8,0% (w cało ści sektor prywatny)

Zatrudnienie w rolnictwie indywidualnym wynosiło 2305 osób (dane: Rolny Spis Powszechny) z tego zdecydowan ą wi ększo ść (86,3%) stanowili rolnicy pracuj ący w gospodarstwach o pow. 1 – 5 ha u żytków rolnych.

W porównaniu z rokiem 1995 liczba pracuj ących zmniejszyła si ę o 209 osób tj. o 13,7%.Najwi ęcej zmniejszyło si ę zatrudnienie w sekcji „D” o 18,5% .

W sektorze publicznym w 1997 roku pracowało 33,5% osób, a w sektorze prywatnym 66,5%.W 1995r w sektorze publicznym pracowało 35,2% ogółu zatrudnionych.

Tabela 5 Pracuj ący wg sektorów

Lata Ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny w liczb. bezw. % w liczb. bezw. % 1995 1530 538 35,2 992 64,8 1996 1378 523 38,0 855 62,0 1997 1321 443 33,5 878 66,5 1997 Województwo podkarpackie 581131 272150 46,8 308981 53,2

Źródło:US Krosno

Wykres 4 Struktura pracuj ących wg sektorów w latach 1995-1997 .

1997 woj. 46,8% 53,2% Podkarpackie

1997 33,5% 66,5%

1996 38,0% 62,0%

1995 35,2% 64,8%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Sektor publiczny Sektor prywatny

Tabela 6 PRACUJ ĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ wg SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNO ŚCI

A B C D E F G H I J K L M N O

ść ci, ść ść ś

czno ni ni ą ść ź , gaz i wod gaz , czy ą nictwo ytku dom. dom. ytku społ społ ęż ś GMINA GMINA ż OGÓŁEM OGÓŁEM edukacja edukacja rolnictwo rolnictwo łowiectwo łowiectwo górnictwo górnictwo ile irybactwo działalno rybołówstwo rybołówstwo produkcyjna produkcyjna budownictwo budownictwo i kopalnictwo ikopalnictwo opieka socjalna opieka art.u handel hurtowy i hurtowy handel rednictwo finansowe finansowe rednictwo ochrona zdrowia i zdrowia ochrona ś hotele i restauracje restauracje i hotele i obrona narodowa, narodowa, iobrona detaliczny, naprawa naprawa detaliczny, gwarant. prawne op. op. prawne gwarant. pozostała działalno pozostała pojazdów mech. oraz oraz mech. pojazdów zw. z prow. interesów interesów z prow. zw. usługowa komunalna, komunalna, usługowa wynajem i działalno wynajem transport, gospodarka gospodarka transport, elektryczn magazynowa i ł i magazynowa obsługanieruchomo socjalna i indywidualna iindywidualna socjalna po administracja publiczna publiczna administracja zaopatrywanie w energi w zaopatrywanie K-kobiety K-kobiety O-ogółem O-ogółem M-m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 1995 ROK O 1530 2 - 82 839 35 58 90 12 59 6 58 41 173 67 8 OGÓŁEM M 986 2 - 78 586 26 58 56 4 39 2 55 20 41 18 1 K 544 - - 4 253 9 - 34 8 20 4 3 21 132 49 7 O 538 2 - 74 - 35 31 1 - 54 5 58 41 173 60 4 SEKTOR M 301 2 - 72 - 26 31 - - 35 1 55 20 41 17 1 PUBLICZNY K 237 - - 2 - 9 - 1 - 19 4 3 21 132 43 3 O 992 - - 8 839 - 27 89 12 5 1 - - - 7 4 SEKTOR M 685 - - 6 586 - 27 56 4 4 1 - - - 1 - PRYWATNY K 307 - - 2 253 - - 33 8 1 - - - - 6 4 1996 ROK O 1378 2 - 96 706 43 69 83 8 46 7 - 48 192 68 10 OGÓŁEM M 946 2 - 92 575 34 69 47 2 32 3 - 25 49 15 1 K 432 - - 4 131 9 - 36 6 14 4 - 23 143 53 9 O 523 2 - 85 - 43 34 - - 46 4 - 48 192 65 4 SEKTOR M 275 2 - 82 - 34 34 - - 32 1 - 25 49 15 1 PUBLICZNY K 248 - - 3 - 9 - - - 14 3 - 23 143 50 3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 O 855 - - 11 706 - 35 83 8 - 3 - - - 3 6 SEKTOR M 671 - - 10 575 - 35 47 2 - 2 - - - - - PRYWATNY K 184 - - 1 131 - - 36 6 - 1 - - - 3 6 1997 ROK O 1321 2 - 64 684 37 61 106 7 46 9 - 69 171 61 4 OGÓŁEM M 857 2 - 63 513 28 60 58 3 32 4 - 46 37 10 1 K 464 - - 1 171 9 1 48 4 14 5 - 23 134 51 3 O 443 2 - 53 - 37 - - - 46 4 - 69 171 57 4 SEKTOR M 208 2 - 52 - 28 - - - 32 1 - 46 37 9 1 PUBLICZNY K 235 - - 1 - 9 - - - 14 3 - 23 134 48 3 O 878 - - 11 684 - 61 106 7 - 5 - - - 4 - SEKTOR M 649 - - 11 513 - 60 58 3 - 3 - - - 1 - PRYWATNY K 229 - - - 171 - 1 48 4 - 2 - - - 3 -

Źródło: US Krosno

Wykres 5 Pracuj ący w gospodarce narodowej wg EKD Stan na 31 XII 1997 rok.

0,15% 4,61% 0,30% A 4,84% C 12,94% D E 5,22% F 0,68% G 3,48% H I 0,53% 51,78% J 8,02% L M 4,62% N 2,80% O

Źródło: US Krosno Symbole sekcji EKD w legendzie, wyja śnione w tabeli 6

Zatrudnieni w przemy śle i budownictwie w gminie Korczyna stanowi ą znacznie wy ższy udział do ogółu zatrudnionych w porównaniu do powiatu, województwa i Polski. W usługach rynkowych i nierynkowych struktura zatrudnionych jest ni ższa jak w powiecie, w województwie i w Polsce (tabela 7 ). Je żeli we źmiemy pod uwag ę rolników indywidualnych (2305 osób), to struktura zatrudnienia ulega zmianie i w przemy śle i budownictwie pracuje tylko 23,3% ogółu zatrudnionych, w usługach rynkowych 4,7%, w usługach nierynkowych 8,3%, a w pozostałych w tym i rolnicy indywidualni 63,7% ogółu.

Tabela 7 Pracuj ący poza rolnictwem indywidualnym w 1997 r.

Wyszczególnienie Ogółem w tym przemysł i % usługi % usługi % pozostał % budownictwo rynkowe nierynkowe e 1.GMINA KORCZYNA 1321 846 64,0 172 13,0 301 22,8 2 0,2 2.Powiat kro śnie ński 12302 5568 45,3 1618 13,2 4853 39,4 263 2,1 3. Województwo podkarpackie 442116 202470 45,8 109470 24,8 121824 27,5 8352 1,9 4.P O L S K A 9355368 4029220 43,1 2789129 29,8 2309208 24,7 227811 2,4

przemysł i budownictwo obejmuj ą sekcje C,D,E,F usługi rynkowe to sekcja G,H,I,J,K,O usługi nierynkowe to sekcja L,M,N wg EKD.

Uwaga ! Wykres 6 przedstawia struktur ę zatrudnionych wg podziału z tabeli 7. Pier ścienie koła pocz ąwszy od środka odpowiadaj ą kolejnym pozycjom wyszczególnionym w tabeli.

Wykres 6 Pracuj ący poza rolnictwem indywidualnym w 1997 r.

2,4%

1,9% 2,1% 24,7% 27,5% 0,2% 45,8% 39,4% 22,8% 43,1% 45,3%

13,0% 64,0%

13,2% 24,8% 29,8%

przemysł i budownictwo usługi rynkowe usługi nierynkowe pozostałe

3. Bezrobocie.

Współczesne zmiany dokonuj ące si ę w podstawowych zasadach gospodarowania wywołały ró żnorodne, sprzeczne interesy mi ędzy podmiotami gospodarczymi a uczestnikami gospodarki przestrzennej. Wynikiem tej sprzeczno ści jest pojawienie si ę w 1990 r. zjawiska bezrobocia. Wśród przyczyn bezrobocia jako najprostsz ą mo żna wymieni ć nadwy żkę ch ętnych do pracy nad liczb ą dost ępnych miejsc pracy.

W latach 1992-1998 na terenie gminy Korczyna liczba bezrobotnych zmniejszyła si ę z 866 do 578 (o 33,3%). W przedstawionym okresie czasu proces ten nie przebiegał równomiernie. Najwi ęcej zarejestrowanych bezrobotnych zanotowano w1994 r.-1199 osób. Nast ępne lata charakteryzuj ą si ę zmniejszaniem liczby rejestrowanych bezrobotnych, osi ągaj ąc na koniec czerwca 1998 r. wielko ść 496. Potem nast ępuje wzrost bezrobotnych – 732 osoby na koniec maja 1999 r. ( tabela 9 ).

Przedstawiaj ąc dynamik ę bezrobocia w latach 1992-1998 nale ży stwierdzi ć, że nie była ona jednolita. W okresie 1992 - 1994 nast ąpił wzrost liczby bezrobotnych o 38,5%. Na przestrzeni roku 1995 liczba bezrobotnych zmniejszyła si ę o 34,9%. W okresie od 1996 – 1998 .06.30 nast ąpiło zmniejszenie o 31,2%. Od lipca 1998 roku do maja 1999 r. zaznacza si ę wzrost liczby bezrobotnych o 47,6%.

Z liczby zarejestrowanych bezrobotnych w 1992 roku 36,03 % nie posiadało prawa do zasiłku. W czerwcu1998 roku liczba bezrobotnych bez prawa do zasiłku wzrosła do 78,63%. W maju 1999r. liczba bezrobotnych bez prawa do zasiłku zmniejszyła si ę osi ągaj ąc wielko ść – 74,86%.

W analizowanym okresie najwi ęcej bezrobotnych zwolnionych z przyczyn zakładu pracy zanotowano w 1992 roku – 38,8% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Nast ępne lata charakteryzuj ą si ę zmniejszaniem tego wska źnika do 17,34% w 1998 roku. Udział absolwentów w ogólnej liczbie zarejestrowanych nie był jednolity. Najwy ższy udział zanotowano w 1993 roku – 14,18%, a najni ższy 5,26% w roku 1997.

W ogólnej liczbie bezrobotnych obserwuje si ę zró żnicowany udział kobiet i m ęż czyzn. W okresie 1992 – 1994 udział kobiet bezrobotnych w ogólnej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych zmniejszył si ę z 50,8% w 1992r. do 45,2% w 1994 r. W nast ępnych latach ich udział wzrasta, i w czerwcu1998r. jest ju ż dominuj ący; osi ągn ął wielko ść 61,5%.W maju 1999 r. udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych wyniósł 52,6%.

Tabela 8 Bezrobocie w latach 1992 – 1998. Stan na 31 XII.

Lp Lata Zarejestrowani Z liczby zarejestrowanych Wska źniki udziału bezrobotni bezrobotnych ogółem Ogółem Kobiety bez Zwolnie- Absol- 5:3 6:3 7:3 prawa nia z wenci x x x do przyczyn 100% 100% 100% zasiłku dot. zakładu pracy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 1992 866 440 312 336 117 36,03 38,80 13,51

2 1993 1079 494 457 255 153 42,35 23,63 14,18

3 1994 1199 542 558 191 117 46,54 15,93 9,76

4 1995 781 408 333 97 86 42,64 12,42 11,01

5 1996 721 416 370 124 40 51,32 17,20 5,55

6 1997 608 354 445 89 32 73,19 14,64 5,26

7 30 VI 496 305 390 86 65 78,63 17,34 13,10 1998 8 1998 578 331 453 - 58 78,37 - 10,03

9 31 V 732 385 548 - - 74,86 - - 1999

Źródło: PUP Krosno

Wykres 7 Bezrobotni w latach 1992 – 1999

1200 1199

1100 1079

1000

900 866

800 781 721 732 700 608 600 578 558 548

500 457 445 453

400 370 333 312 300

200

100

0 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 V 1999

Liczba zarejestrowanych bezrobotnych Bezrobotni bez prawa do zasiłku

Tabela 9 Stopa bezrobocia w % w latach 1992 – 1998.

Wyszczegól Stan na 31XII Stan na - nienie 30 VI 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 STOPA BEZROBOCIA* Gmina 11,80 14,71 - - - - - Korczyna Powiat 12,32 13,14 14,81 13,8 13,3 10,1 8,9 Krosno Woj. 14,9 16,9 17,3 16,7 16,5 13,3 12,4 kro śnie ń - skie (byłe) * STOPA BEZROBOCIA – stosunek procentowy liczby zarejestrowanych bezrobotnych do ludno ści czynnej zawodowo. . UWAGA!!! Zgodnie z przepisami ustawy o statystyce pa ństwowej instytucj ą upowa żnion ą do liczenia stopy bezrobocia jest GUS, który liczy j ą na poziomie kraju, województw i zasi ęgu działania urz ędów pracy.

Stopa bezrobocia dla powiatu kro śnie ńskiego , który swoim zasi ęgiem obejmuje gmin ę Korczyna w maju 1999 r. wynosiła 11,3% i była ni ższa od stopy bezrobocia zanotowanej na 31 XII 1992 r. o 1,02 punktu procentowego oraz ni ższa o 3,51 punktu w porównaniu z 31 XII 1994 r., kiedy to stopa bezrobocia była najwy ższa –14,81%.

Stopa bezrobocia dla województwa podkarpackiego wynosiła 13,4% była wy ższa ni ż dla powiatu kro śnie ńskiego o 2,1 punktu procentowego.

Podawana stopa bezrobocia nie jest wielko ści ą obiektywn ą i nie odzwierciedla realnego kształtu rynku pracy, poniewa ż oficjalne statystyki ignoruj ą tak istotny w regionach o charakterze rolnictwa problem bezrobocia agrarnego. Nie pozwala to w rzeczywistych ekonomicznie i społecznie wymiarach przedstawi ć sytuacji na terenie gminy wiejskiej.

Struktura bezrobotnych według wieku

Charakterystyczn ą cech ą struktury bezrobocia w gminie Korczyna jest du ży udział bezrobotnych w młodych grupach wieku. Bezrobotni w wieku 18 – 34 lata na dzie ń 31 XII 1998 r. stanowili 67,1% ogólnej liczby bezrobotnych, co oznacza korzystn ą struktur ę dla zatrudniania młodych ludzi. Bezrobotni m ęż czy źni pozostaj ący bez pracy stanowili 41,2% w śród bezrobotnych w wieku 18 –44 lat. M ęż czy źni pozostaj ący bez pracy w wieku 45 – 59 lat stanowili 61,9% bezrobotnych w tej grupie wiekowej.

Tabela 10 Zarejestrowani bezrobotni wg wieku . Stan na 31.12.1998 r.

Wyszczególnienie III. Bezrobotni / w liczbach bezwzgl ędnych/ Ogółem Kobiety Męż czy źni OGÓŁEM 578 331 247 Wiek w latach: 15 – 17 0 0 0 18 – 24 186 119 67 25 – 34 202 121 81 35 – 44 148 75 73 45 – 54 36 15 21 55 – 59 6 1 5 60 i wi ęcej 0 0 0

Źródło: PUP Krosno

Przedstawione wska źniki wskazuj ą na fakt, że najliczniejsz ą grup ą w śród bezrobotnych s ą osoby młode. Wynika to z wi ększego ograniczenia rozmiarów rynku pracy, które nie s ą w stanie wchłon ąć ludzi młodych.

Mimo, że przeci ętny bezrobotny jest osob ą młod ą, to i starsze subpopulacje nie s ą w dalszym ci ągu wolne od tego zagro żenia. Bezrobotni w wieku tzw. „niemobilnym” (od 45 roku życia) stanowi ą 7,3% ogólnej liczby bezrobotnych, w tym 4,8% kobiet pozostaje bez pracy i 10,5% m ęż czyzn. Sytuacja tej grupy na rynku pracy jest trudniejsza ni ż osób młodych poszukuj ących pracy, gdy ż z wiekiem maleje zdolno ść do radykalnej zmiany kwalifikacji i wiara w sukces takich zmian. Najmniej liczne w śród bezrobotnych s ą osoby w wieku przedemerytalnym, czyli 55 i wi ęcej lat, których odsetek w przedstawionym okresie czasu nie przekroczył 1% w ogólnej liczbie bezrobotnych.

Wykres 8 Bezrobotni według wieku Stan na 31.12.1998 r.

6,20% 1,00%

32,20% 25,60%

35,00%

18-24 lat 25-34 lat 35-44 lat 45-54 lat 55- 59 lat

Struktura bezrobotnych według wykształcenia.

Wykształcenie stało si ę wa żnym czynnikiem maj ącym wpływ na poziom bezrobocia, co wi ąż e si ę z mo żliwo ściami znalezienia pracy przez bezrobotnego. Osoby bezrobotne reprezentowały ró żny poziom wykształcenia. Najwi ększ ą grup ę bezrobotnych tworz ą osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (50,2%), nast ępnie policealnym i średnim zawodowym (25,6%) i podstawowym i niepełnym podstawowym (21,1%). Najmniejsz ą subpopulacj ą s ą bezrobotni z wykształceniem wy ższym (1,2%).

Tabela 11 Bezrobotni według wykształcenia i płci. Stan na 31.12.1998 r.

Wykształcenie Razem Kobiety Męż czy źni w liczbach bezwzgl ędnych OGÓŁEM 578 331 247 - wy ższe 7 4 3 - policealne i średnie zawodowe - średnie ogólnokształc ące 148 114 34 - zasadnicze zawodowe 11 10 1 - podstawowe i niepełne 290 155 135 podstawowe 122 48 74 w % OGÓŁEM 100 100 100 - wy ższe 1,2 1,2 1,2 - policealne i średnie zawodowe - średnie ogólnokształc ące 25,6 34,4 13,8 - zasadnicze zawodowe 1,9 3,0 0,4 - podstawowe i niepełne 50,2 46,8 54,6 podstawowe 21,1 14,6 30,0

Źródło: PUP Krosno

Poziom wykształcenia bezrobotnych w znacznym stopniu okre śla ich zdolno ść przystosowania si ę do zmieniaj ącego si ę rynku pracy. W wyj ątkowo trudnej sytuacji s ą osoby z wykształceniem średnim, a tak że osoby z wykształceniem podstawowym pełnym i niepełnym. Wynika to z braku formalnych kwalifikacji zawodowych a przez to ni ższymi mo żliwo ściami płacowymi oraz mniejszymi wynagrodzeniami w zakresie poziomu i jako ści życia. Sprawia to, że osoby te cz ęsto preferuj ą dotychczasowy status bezrobotnego.

W charakterystyce struktury bezrobotnych według wykształcenia na uwag ę zasługuj ą ró żnice w poziomie wykształcenia bezrobotnych m ęż czyzn i kobiet. Zarówno w śród m ęż czyzn (54,6%), jak i kobiet (46,8%) dominuj ą osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym. 34,4% bezrobotnych kobiet posiada wykształcenie policealne i średnie zawodowe, a 14,6% kobiet wykształcenie podstawowe i niepełne podstawowe. 39

Natomiast bezrobotni m ęż czy źni to prawie co drugi z wykształceniem zasadniczym zawodowym, a licealne i średnie zawodowe posiada 13,8%. Porównuj ąc obie subpopulacje (m ęż czyzn i kobiet) stwierdzi ć mo żna, że przeci ętny poziom wykształcenia kobiety jest wy ższy ni ż m ęż czyzny. Kobiety cz ęś ciej maj ą uko ńczon ą szkoł ę licealn ą i średni ą zawodow ą, natomiast m ęż czy źni cz ęś ciej posiadaj ą wykształcenie podstawowe i zasadnicze zawodowe. Wykształceniem wy ższym legitymuje si ę 1,2% bezrobotnych kobiet i bezrobotnych m ęż czyzn.

Wykres 9 Bezrobotni według wykształcenia Stan na 31.12.1998 r.

1,2% 21,1% 25,6%

1,9%

50,2%

wy ższe policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształc ące zasadnicze zawodowe podstawowe i niepełne podstawowe

Bezrobotni według sta żu pracy

Ponad połowa bezrobotnych (52,25%) to osoby bez lub ze sta żem pracy do 1 roku. W populacji bezrobotnych kobiet przewa żaj ą osoby bez sta żu pracy (29,0%), a nast ępnie ze sta żem do 1 roku (25,08%). Natomiast w populacji m ęż czyzn przewa żaj ą bezrobotni ze sta żem do 1 roku (25,91%), a nast ępnie grupa bez sta żu (23,89%). W śród bezrobotnych męż czyzn notuje si ę równie ż wysoki udział ze sta żem pracy od 10 – 20 lat (21,46%), gdy udział kobiet w tym przedziale jest ni ższy (17,82%).

Tabela 12 Bezrobotni według sta żu pracy. Stan na 31.12.1998 r.

Sta ż pracy Razem Kobiety Męż czy źni w liczbach bezwzgl ędnych OGÓŁEM 578 331 247 Sta ż w latach : - do 1roku 147 83 64 - 1-5 82 43 39 - 5-10 61 44 17 -10-20 112 59 53 -20-30 19 6 13 -pow. 30 2 0 2 -bez sta żu 155 96 59 w % OGÓŁEM 100 100 100 Sta ż w latach : - do 1roku 25,43 25,08 25,91 - 1-5 14,18 13,00 15,79 - 5-10 10,55 13,29 6,88 -10-20 19,38 17,82 21,46 -20-30 3,29 1,81 5,26 -pow. 30 0,35 - 0,81 -bez sta żu 26,82 29,00 23,89

Źródło: PUP Krosno

Wykres 10 Bezrobotni według sta żu pracy Stan na 31.12.1998 r.

26,82% 25,43%

0,35%

3,29% 14,18% 19,38% 10,55%

do 1 roku 1- 5 lat 5 - 10 lat 10 - 20 lat 20 - 30 lat powy żej 30 lat bez sta żu

Próbuj ąc uchwyci ć najbardziej charakterystyczne cechy rynku pracy nale żałoby zauwa żyć:

• zbyt mały udział w strukturze zatrudnienia gminy pracuj ących poza rolnictwem (36,4%), • silny przyrost liczby bezrobotnych do 1994 roku, od 1995 r. zmniejszanie liczby bezrobotnych do 1998 r., nast ępne lata charakteryzuje wzrost bezrobotnych • zmniejszanie zwolnie ń z przyczyn zakładów pracy, • wzrost liczby bezrobotnych bez prawa do zasiłku, • zmniejszanie liczby absolwentów pozostaj ących bez pracy do 1997, nast ępnie wzrost, • du ży udział ludzi młodych (do 34 roku życia) w śród bezrobotnych – 67,1%, • najwi ększ ą grup ę w śród bezrobotnych stanowi ą osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (50,2%),policealnym i średnim zawodowym (25,6%) i podstawowym (21,1%), • du ży udział w śród bezrobotnych ludzi bez sta żu pracy i ze sta żem do 1 roku (52,25%). 42

4. Ochrona zdrowia i opieka społeczna.

Na sytuację zdrowotn ą mieszka ńców wpływa wiele czynników. Bardzo wa żną rol ę w tym wzgl ędzie odgrywa dost ęp do opieki medycznej. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących chorób u osób dorosłych nale żą choroby układu kr ąż enia, układu kostnego, tarczyca i choroby nowotworowe, natomiast u dzieci nie żyt dróg oddechowych, angina i alergia. Wska źnik umieralno ści niemowl ąt nale ży do tak zwanych negatywnych mierników zdrowotno ści społecze ństwa i jest do ść czułym wska źnikiem sytuacji biologicznej , gospodarczej , społecznej i organizacyjnej. W powiecie kro śnie ńskim w 1998 roku na 1000 urodze ń żywych zmarło 5,1 niemowl ąt. W gminie Korczyna nie zanotowano zgonu niemowl ąt .Tak wi ęc opieraj ąc si ę na tym mierniku mo żna by stwierdzi ć , że społecze ństwo gminy Korczyna jest zdrowe. Średni wiek umieralno ści 65-70 lat.

Podstawowa opieka zdrowotna Opieka zdrowotna w gminie Korczyna realizowana jest przez Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej: – Gminny O środek Zdrowia w Korczynie , – Wiejski O środek Zdrowia w Komborni , – Punkt Lekarski w Iskrzyni , – Punkt Lekarski w W ęglówce . Ze stacjonarnej opieki w szpitalu i z poradni specjalistycznych mieszka ńcy gminy korzystaj ą w Wojewódzkim Szpitalu w Kro śnie. Na terenie gminy Korczyna 1998r. funkcjonowało dwa o środki zdrowia w tym jeden gminny i dwa punkty lekarskie. Na jeden obiekt ambulatoryjnej opieki zdrowia w 1998 roku przypadało 2669 mieszka ńców. W 1995 roku na 10 tys. mieszka ńców przypadało 6,7 lekarzy, 3,8 lekarzy dentystów i 23,1 piel ęgniarek , a w 1998 roku wska źnik ten przedstawiał si ę odpowiednio 7,5 ; 2,8 ;14,1. Porównuj ąc wska źnik – personel słu żby zdrowia na 10 tys. ludno ści – w gminie Korczyna do gmin wiejskich byłego województwa kro śnie ńskiego dla lekarzy i lekarzy dentystów był wy ższy ,natomiast dla piel ęgniarek był niższy

Tabela 13 Podstawowa opieka zdrowotna w latach 1995-1998. Wyszczególnienie Stan na 31.XII. Gminy byłego województwa kro śnie ńskiego 1995 1996 1997 1998 Ośrodki zdrowia 2 2 2 2 Lekarskie punkty zdrowia 1 1 1 2 Personel słu żby zdrowia /w liczbach bezwzgl ędnych/ Ogółem 35 32 33 26 w tym: Lekarze 7 6 7 8 Lekarze denty ści 4 4 4 3 Piel ęgniarki 24 22 22 15 Personel słu żby zdrowia /na 10 tys. ludno ści/ Lekarze 6,7 5,8 6,7 7,49 4,5 Lekarze denty ści 3,8 3,9 3,9 2,81 2,0 Pie lęgniarki 23,1 21,2 21,2 14,05 18,2 Źródło: US Krosno, UG Korczyna – dane z 1998 r 43

Wska źniki - 1998 rok Województwo Gmina Powiat Polska podkarpackie Korczyna kro śnie ński

L. mieszk. /1 lekarza 557 1334 1014 468 L. mieszk. /1 dentyst ę 2163 3558 3100 2453 L. mieszk. /1 piel ęgniark ę 184 712 - - L. mieszk./ o śr. zdrowia 4291 5337 4539 4488

Inaczej przedstawia si ę sytuacja je żeli zrobimy porównanie z powiatem kro śnie ńskim, województwem podkarpackim i krajem. Wszystkie wska źniki w gminie s ą wy ższe. Liczba mieszka ńców przypadaj ąca na o środek zdrowia w gminie Korczyna jest o 798 osób wy ższa jak w powiecie, o 1046 jak w województwie i o 849 jak w kraju. Liczba mieszka ńców na dentyst ę jest wy ższa odpowiednio o 458, o 1395 i o 1105 osób, a liczba mieszka ńców na lekarza o 320, o 777 i o 866 osób.

Tabela 14 Rozmieszczenie o środków zdrowia i zatrudnienie Stan na 31.XII.1998 r.

Wyszczegól Obsługa Zatrudnienie nienie Wsie Liczba Ogółem Lekarze Lekarze piel ęgniarki OZ – mieszka ńców denty ści ośrodek zdrowia PL – Punkt lekarski Gminy OZ Korczyna 5625 18 2 ogólnych 1 6 Korczyna 2 pediatrów oraz 1 ginekolog 1 poło żną 2 analityk 2 mgr fizykoterapii 1 technik fizykoterapii OZ Kombornia 1939 6 1 ogólny 1 4 Kombornia Wola Komborska PL Iskrzynia 1175 3 1 ogólny - 2 Iskrzynia PL Węglówka 1936 5 1 ogólny 1 3 Węglówka Krasna Czarnorzeki

Źródło: UG Korczyna

Gminny O środka Zdrowia w Korczynie wyposa żony jest w elektrokardiograf, ultrasonograf, totometr i karetk ę. W o środku w Komborni znajduje si ę aparat EKG W Szkole Podstawowej w Korczynie mie ści si ę gabinet higieniczny – zatrudniona 1 higienistka .Dzieci i młodzie ż z usług medycznych korzysta w o środkach zdrowia. 44

Apteki

Na terenie gminy funkcjonuje 4 apteki – prywatne. Trzy apteki w Korczynie w tym jedna w GOZ i w Komborni . Statystycznie wi ęc na 1 aptek ę w gminie przypada 2669 mieszka ńców. Tymczasem w powiecie kro śnie ńskim - 4520 w woj. podkarpackim - 5202 w kraju - 5266

Żłobki

Na terenie gminy Korczyna w analizowanym okresie nie funkcjonowały żłobki. Dzieci w wieku żłobkowym ucz ęszczaj ą do najmłodszych grup przedszkolnych.

Opieka społeczna

Ośrodek pomocy społecznej realizuje zadania zalecane gminie zgodnie z ustaleniami przekazanymi w tej sprawie przez wojewod ę oraz realizuje zadania własne zgodnie z ustaleniami rady gminy. W 1998 r. pomoc ą społeczn ą obj ętych było 467 rodzin (1644 osoby). W porównaniu do roku 1996 liczba rodzin wzrosła o 63, a liczba osób korzystaj ących z pomocy zmniejszyła si ę o 38. Z ogólnej liczby rodzin zdecydowan ą wi ększo ść korzystaj ących z pomocy stanowi ą rodziny z dzie ćmi (58,5%) i rodziny emerytów i rencistów (43,9%). Kwota dotacji na finansowanie zada ń bie żą cych zleconych oraz własnych w 1998 r. wyniosła 842 317 zł (z tego 78,9%stanowi ą zadania zlecone) i w porównaniu do roku 1996 kwota dotacji wzrosła o 98,6% . Powodem przyznania pomocy s ą szczególnie ubóstwo (279 rodzin) , z tytułu niepełnosprawno ści (dla196 rodzin), z tytułu długotrwałej choroby (dla 169 rodzin), z tytułu bezrobocia (dla 159 rodzin) za ś w pozostałych rodzinach to pomoc z tytułu bezradności w sprawach opieku ńczych i prowadzenia gospodarstwa domowego z tytułu wielodzietno ści , z powodu alkoholizmu (25 rodzin) i ochrony macierzy ństwa . Pomoc udzielona jest w ramach zasiłków stałych, stałych wyrówna ń , rent socjalnych, które pochłaniaj ą 27% bud żetu. Pozostała cz ęść wypłacona jest w formie zasiłków okresowych (225 rodzin) Gmina realizuje swoje zadania w zakresie pomocy społecznej współdziałaj ąc z placówkami o światy, organizuj ąc kursy profilaktyczne dla uczniów szkół podstawowych, szkolenia koordynatorów szkolnych na rzecz zapobiegania alkoholizmowi i narkomani w śród młodzie ży szkolnej oraz posiłków dla dzieci i wypoczynek na zimowisku i obozach letni dzieci z rodzin dotkni ętych patologi ą.

W analizowanym okresie w planie bud żetowym gminy wydatki na opiek ę społeczn ą wynosiły: w 1996 roku – 517990 w 1997 roku – 756914 w 1998 roku – 1058644 Nast ąpił wi ęc wzrost o 104,4%.

Z danych Urz ędu Gminy wynika, że 279 rodziny żyje w ubóstwie i korzystaj ą one z zasiłków okresowych b ądź jednorazowych . Przyjmuj ąc, że średnia liczba osób w rodzinie wynosi 3,5- 4,0 to prawie co dziesi ąta rodzina żyje w ubóstwie .

Bazy materialnej w zakresie opieki społecznej na terenie gminy w chwili obecnej brak.

[Proponowana zmian ą nr 1 lokalizacja obiektu pełni ącego mi ędzy innymi funkcje zwi ązane z opiek ą społeczn ą w znaczny sposób mo że przyczyni ć si ę do poprawy stanu rzeczy w tym zakresie i by ć przyczynkiem do utworzenia szerszej bazy materialnej, publicznej, publiczno-prywatnej czy prywatnej słu żą cej starszemu pokoleniu i osobom potrzebuj ącym pomocy z terenu gminy Korczyna.] 1

Patologie społeczne

Alkoholizm

Pojawia si ę coraz wi ęcej osób uzale żnionych od alkoholu wymagaj ących leczenia odwykowego. Pojawia si ę picie indywidualne, co znacznie utrudnia kontrol ę społeczn ą. Potrzeba pobudza ć te czynniki, które wi ążą si ę z ograniczeniem picia i odwrotnie usuwa ć i ogranicza ć te wszystkie ,które picie wspomagaj ą i zwi ększaj ą. W stosunku do osób bez uzale żnienia nale ży podejmowa ć wczesn ą interwencj ę, polegaj ącą na uświadamianiu chorobotwórczego działania alkoholu, zastosowaniu bod źców wzmacniaj ących motywacj ę do niepicia. Przy Urz ędzie Gminy działa Gminna Komisja Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych, której głównym zadaniem jest profilaktyka jak i świadczenie pomocy rodzinom dotkni ętym alkoholizmem.

Na terenie gminy s ą rodziny ,które borykaj ą si ę z problemem alkoholowym.

1994 41 rodzin 181 osób 1996 25 rodzin 118 osób w tym 46 kobiet 1998 30 rodzin 51 osób w tym 21 kobiet

Główne przyczyny wyst ępuj ącego alkoholizmu to: - brak pracy, - niski poziom intelektualny ludno ści obj ętej tym problemem, - brak dostatecznych środków finansowych na profilaktyk ę alkoholow ą - brak długotrwałych perspektyw rozwojowych dla rodzin, - niedostatek socjalno – bytowy.

Przest ępczo ść

Województwo podkarpackie uchodz ące powszechnie za jeden z biedniejszych regionów przynajmniej pod jednym wzgl ędem przoduje w kraju – bezpiecze ństwa mieszka ńców. Na 1000 mieszka ńców w województwie popełnianych jest 14,4 przest ępstw , podczas gdy średnia krajowa jest dwukrotnie wy ższa i wynosi blisko 28 przest ępstw. Najni ższe zagro żenie przest ępczo ści ą wyst ępuje w byłym województwie kro śnie ńskim. Równie ż w gminie Korczyna liczba dokonanych przest ępstw świadczy , że jest to teren bezpieczny. Na 1000 mieszka ńców popełnionych było 6,7 przest ępstw w 1998 roku. W śród […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna 46

przest ępstw notowanych w gminie Korczyna najcz ęś ciej pojawiaj ące si ę to: włamanie, wypadek drogowy, uszkodzenia ciała.

5. Oświata i wychowanie .

Dzieci i młodzie ż gminy Korczyna na terenie swojej gminy korzysta z nauczania w szkołach podstawowych, gimnazjum i cz ęś ciowo w szkole średniej i policealnej . Poza terenem gminy młodzie ż najcz ęś ciej uczy si ę w szkołach średnich w Kro śnie. Wszystkie Szkoły Podstawowe, Zespół Szkół Ogólnokształc ących (Gimnazjum i Liceum Ogólnokształc ące), Ognisko Pracy Pozaszkolnej oraz Przedszkole Samorz ądowe w Korczynie prowadzone s ą przez organ samorz ądowy. Placówka Kształcenia Pomaturalnego - Medyczne Studium Zawodowe w Korczynie prowadzone jest przez Urz ąd Marszałkowski w Rzeszowie. Natomiast przedszkole w Korczynie i Komborni s ą prowadzone przez Zgromadzenie Zakonne SS Słu żebniczek przy partycypacji organu samorz ądowego.

Przedszkola

Nad dzie ćmi w wieku przedszkolnym opiek ę sprawuj ą trzy przedszkola, dwa w Korczynie oraz jedno w Komborni. W grupie dzieci w wieku przedszkolnym - 6-ciolatki ucz ęszczaj ą do „0”, które funkcjonuj ą zarówno w przedszkolach jak i w szkołach podstawowych. Charakterystyka placówek przedszkolnych – 01.09.1999r.

• Przedszkole Samorz ądowe - Korczyna - ilo ść pomieszcze ń do nauki - 5 - ilo ść oddziałów - 5 w tym „0” - 3 - liczba uczniów ogółem - 114 w tym „0” - 83 - zatrudnienie ogółem - 17 w tym nauczyciele pełnoztr - 8 w tym „0” - 3 nauczyciele niepełnozatr. - 1

• Przedszkole Sióstr Zakonnych - Korczyna - ilo ść pomieszcze ń do nauki - 2 - ilo ść oddziałów - 2 w tym „0” - - - liczba uczniów ogółem - 30 w tym „0” - - - zatrudnienie ogółem - 3 w tym nauczyciele pełnoztr - 1

• Przedszkole Sióstr Zakonnych - Kombornia - ilo ść pomieszcze ń do nauki - 2 - ilo ść oddziałów - 2 w tym „0” - - - liczba uczniów ogółem - 29 w tym „0” - - - zatrudnienie ogółem - 3 47

w tym nauczyciele pełnoztr - 1

• SP Iskrzynia - ilość oddziałów „0” - 1 - liczba uczniów w „0” - 17 - pełnozatr. nauczyciele w „0” - 1

• SP Kombornia - ilo ść oddziałów „0” - 1 - liczba uczniów w „0” - 19 - pełnozatr. nauczyciele w „0” - 1

• SP Krasna - ilo ść oddziałów „0” - 1 - liczba uczniów w „0” - 9 - pełnozatr. nauczyciele w „0” - 1

• SP W ęglówka - ilo ść oddziałów „0” - 1 - liczba uczniów w „0” - 12 - pełnozatr. nauczyciele w „0” - 1

• SP Czarnorzeki - ilo ść oddziałów „0” - 1 - liczba uczniów w „0” - 6 - pełnozatr. nauczyciele w „0” - 1

• SP Wola Komborska - ilo ść oddziałów „0” - 1 - liczba uczniów w „0” - 6 - pełnozatr. nauczyciele w „0” - 1

Wg danych Urz ędu Gminy Korczyna w roku szkolnym 1998/99 na terenie gminy było: - 6 oddziałów przedszkolnych - 9 oddziałów „zerówek” /trzy oddziały w przedszkolu, a sze ść przy szkołach podstawowych, - ucz ęszczało do nich 242 dzieci (w tym 152 dzieci – 68%ogółu dzieci przedszkolnych stanowiły 6-ciolatki). - zatrudnionych było 16 nauczycieli na pełny etat, 1 niepełnozatrudniony ( w tym w „0”-9-ciu) .

Na ka żdy oddział przedszkolny przypadało wi ęc 15 dzieci , a na 1 nauczyciela 13 dzieci. Natomiast na oddział „0” przypadało 17 dzieci, a na nauczyciela 17 dzieci. Sumuj ąc na 1 oddział przypadało 16 dzieci, na jednego nauczyciela 15-ście dzieci. Na dzie ń 01.01.1999r.dzieci w wieku przedszkolnym / 3 – 6 lat/ było 649 z tego wychowaniem przedszkolnym obj ętych było 37,3%, w tym 23,4% stanowi ą 6-ciolatki. Na wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego wychowaniem przedszkolnym obj ęte było 33,5% ogólnej liczby dzieci w wieku przedszkolnym /z 21182 dzieci w wieku 3 – 6 lat , ucz ęszczało do przedszkoli 7091 dzieci/.

Wska źniki – 1998r .

Gmina IV. Województwo Powiat Gminy byłego Korczyna podkarpackie kro śnie ński woj. kro śnie ńskiego

26,9 l. dzieci/ placówk ę 47,6 38,9 33,0 22,4 16,0 l. dzieci/ oddział - - - 17,1 l. dzieci/ pełnozatr. 15,0 nauczyciela 14,5 14,7 14,6 15,0

W/w wska źniki w gminie Korczyna przedstawiaj ą si ę korzystnie. Liczba dzieci na oddział stanowi 94% liczby dzieci przypadaj ącej na oddział we wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego, a liczba dzieci przypadaj ąca na 1 nauczyciela jest taka sama . Bior ąc pod uwag ę liczb ę dzieci przypadaj ącą na placówk ę to sytuacja przedstawia si ę korzystnie na tle powiatu kro śnie ńskiego, woj. podkarpackiego, a szczególnie Polski , gdzie na placówk ę przypada o 20,7 dzieci wi ęcej. Liczba dzieci przypadaj ąca na jednego nauczyciela jest natomiast nieznacznie, ale wy ższa w gminie Korczyna .

Szkoły podstawowe i gimnazjum

Na terenie gminy na dzie ń 01.09.1999r. funkcjonowało 7 szkół podstawowych (w ka żdej wiosce) do których ucz ęszczało 1299 uczniów / tabela 13/ zatrudnionych było 120 nauczycieli w tym 31 niepełno zatrudnionych. Na jedn ą placówk ę średnio przypadało 186 dzieci, na jeden oddział 19-ście dzieci, na pomieszczenie do nauczania 17-ście, a na 1 nauczyciela pełno zatrudnionego 15-ście dzieci.

W roku szkolnym 98/99 (dla G.Korczyna dane z UG, a pozostałe z US Krosno).

♦ na jedn ą szkoł ę przypadało : - w gminie Korczyna 208 uczniów - we wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego 136 ucz niów ♦ na jeden oddział: - w gminie Korczyna 20 uczniów - we wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego 18 uczniów ♦ na jedno pomieszczenie do nauczania: - w gminie Korczyna 18 uczniów - we wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego 16 uczniów ♦ na jedno nauczyciela pełnozatrudnionego: - w gminie Korczyna 12 uczniów - we wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego 12 uczniów W szkołach podstawowych w/w wska źniki w gminie Korczyna przedstawiaj ą si ę nie korzystnie na tle wsi byłego województwa kro śnie ńskiego.

I tak na 1 szkoł ę przypadało o 72 uczniów wi ęcej tj. 152,9%, na jeden oddział o 2 uczniów wi ęcej tj. 111,1% , na jedno pomieszczenie do nauczania te ż o 2 uczniów wi ęcej tj.112,5%. Tylko liczba uczniów przypadaj ąca na jednego nauczyciela jest taka sama.

Wska źniki – 1998r .

Gmina V. Województ Powiat Korczyna Polska wo kro śnie ński podkarpacki e 208 l. uczniów/ placówk ę 261 218 179

l. uczniów/ pełnozatr. 12,0 nauczyciela 15,6 14,5 12,8 Wska źnik liczba uczniów/ placówk ę w roku szkolnym 1998/99 jest mniejszy w gminie Korczyna ni ż w kraju i w woj. podkarpackim odpowiednio o 53 i 10 uczniów, ale wi ększy jak w powiecie kro śnie ńskim o 29 uczniów. Liczba uczniów przypadaj ąca na jednego nauczyciela w porównaniu do powiatu kro śnie ńskiego, województwa podkarpackiego i kraju jest najni ższa w gminie Korczyna.

Wykres 11 Liczba uczniów w latach 1992-1998

98/99 1459 176 97/98 1520 184 96/97 1475 117 95/96 1475 117 94/95 1917 220 93/94 1928 220 92/93 1941 206 0 400 800 1200 1600 2000 w tym absolwenci uczniowie

92/93 1941 uczniów w tym 206 absolwentów 93/94 1928 uczniów w tym 220 absolwentów 94/95 1917 uczniów w tym 220 absolwentów 95/96 1475 uczniów w tym 117 absolwentów 96/97 1475 uczniów w tym 117 absolwentów 97/98 1520 uczniów w tym 184 absolwentów 98/99 1459 uczniów w tym 176 absolwentów 99/00 1299 uczniów Z powy żej wymienionych danych wynika, że liczba uczniów szkół podstawowych si ę zmniejsza . W roku szkolny, 98/99 /dane UG/ liczba uczniów w porównaniu do roku 92/93 zmniejszyła si ę o 482 uczniów tj. o 25,0%. Zmniejszyła si ę równie ż liczba absolwentów w latach 92/93 – 98/99 (dane US Krosno ) o 15%

Rok szkolny 1999/00 w Gimnazjum w Korczynie i oddziałach w Iskrzyni, Komborni i Węglówce rozpocz ęło 173 uczniów. Na jeden oddział średnio przypada 22 uczniów.

Tabela 15 Szkoły podstawowe – stan 01.09.1999r.

Zatrudnienie Lp. Wyszczególnienie ń w tym

izb nauczy ść ść ść ść ciele oddziałów Ilo Pomieszcze lekcyjnych Ilo uczniów Ilo Ogółem do nauki Ilo 1 SP Korczyna 28 29 22 654 65 45 2 SP Iskrzynia 7 9 8 160 17 14 3 SP Kombornia 10 10 8 192 22 18 4 SP Krasna 7 6 5 111 15 13 5 SP W ęglówka 7 9 7 86 18 14 6 SP Czarnorzeki 6 7 7 51 10 9 7 SP Wola 5 6 6 45 8 7 Komborska OGÓŁEM 70 76 63 1299 153 120 w tym 31 niepełno- zatrudn. GIMNAZJUM 8 9 8 173 49 45 - Korczyna 4 - - 99 w tym 43 - oddz. Iskrzynia 1 - - 13 niepełno- - oddz. Kombornia 1 - - 28 zatrudn. - oddz. W ęglówka 2 - - 33

Źródło: UG Korczyna

Ognisko Pracy Pozaszkolnej w Korczynie działa na terenie gminy we wszystkich szkołach podstawowych, ł ącznie 20 zespołów. Prowadzi zaj ęcia w formie kół zainteresowa ń w o śmiu dziedzinach: sport i rekreacja, informatyka, modelarstwo lotnicze, kultura żywego słowa (kółko teatralne), r ękodzieło artystyczne, muzyka i śpiew, nauka j ęzyków obcych i plastyka. Ognisko korzysta z pomieszcze ń danych szkół. Zatrudnionych jest : - 1 nauczyciel pełno zatrudniony, - 14 nauczycieli niepełno zatrudnionych.

Szkoły średnie

Na terenie gminy w Korczynie w kompleksie zabudowa ń Szkoły Podstawowej i Gimnazjum, prowadzi działalno ść o światow ą Liceum Ogólnokształc ące i Medyczne Studium Zawodowe.

• Liceum Ogólnokształc ące - Korczyna - ilo ść pomieszcze ń do nauki - 4 w tym: ilo ść izb lekcyjnych - 4 - ilo ść oddziałów - 11 - liczba uczniów - 320 - zatrudnienie ogółem - 33 w tym nauczyciele pełno zatr - 12 nauczyciele niepełno zatr. - 17

Liczba uczniów od momentu powstania liceum ci ągle wzrasta. W roku szkolnym 95/96 było - 66 96/97 - 122 97/98 - 195 98/98 - 284 99/00 - 320 uczniów Nast ąpił wi ęc wzrost o 254 uczniów .W porównaniu do roku 98/99 liczba uczniów wzrosła 36, liczba oddziałów o 1.

• Zawodowe Studium Medyczne – Korczyna - ilo ść pomieszcze ń do nauki - 5 w tym: ilo ść izb lekcyjnych - 2 pracownie - 2 biblioteka - 1 - ilo ść oddziałów - 4 - liczba uczniów - 34 - zatrudnienie ogółem - 13 w tym nauczyciele pełno zatr - 9

W porównaniu do poprzedniego roku zmniejszyła si ę liczba uczniów o 17 i liczba oddziałów o 1.

6. Kultura i sport.

Instytucje kultury i obiekty sportowe

Na terenie gminy działalno ść w zakresie upowszechniania kultury, edukacji artystycznej oraz organizacji imprez o charakterze sportowo – rekreacyjnym prowadzi Gminny O środek Kultury w Korczynie Grup ę czynnie działaj ącą w śród instytucji kultury tworz ą biblioteki .Na terenie gminy jest ich 2 w tym filia biblioteczna w Komborni. Tak wi ęc na 1 bibliotek ę przypada 5337 mieszka ńców /na wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego 1780 osób/. Wysoko ść ksi ęgozbioru w woluminach wynosi 26829. Czyli na 1000 mieszka ńców przypada 2513 ksi ąż ek • na wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego 3715 • w powiecie kro śnie ńskim 3175 • w województwie podkarpackim 4153 • w Polsce 3514 ksi ąż ek

W gminie ilo ść zarejestrowanych czytelników w 1997 roku osi ągn ęła wielko ść 1011 osób. Wypo życzono w ci ągu roku 15,3 tys. Ksi ąż ek. Na jednego czytelnika przypada wi ęc 15,1 ksi ąż ka /na wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego 19,0 ksi ąż ek /. Z powy ższego wynika , że w gminie Korczyna na jedn ą bibliotek ę przypada wi ęcej mieszka ńców, na 1000 mieszka ńców przypada mniej ksi ąż ek , jeden czytelnik w ci ągu roku wypo życzył mniej ksi ąż ek ni ż na wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego. Równie ż na tle powiatu kro śnie ńskiego, województwa podkarpackiego i kraju ilo ść ksi ąż ek przypadaj ąca na 1000 mieszka ńców jest ni ższa odpowiednio o 20,9%, 39,5, 28,5%. Czytelnicy w stosunku do mieszka ńców gminy stanowi ą 9,5% , na wsiach w skali byłego województwa kro śnie ńskiego – 14,0%. Na terenie gminy Korczyna brak kina. Najbli ższe znajduje si ę w mie ście Kro śnie o liczbie miejsc 350.

Obiekty sportowe Obiekty sportowe w gminie to sale gimnastyczne i boiska sportowe przy szkołach, stadiony, kort tenisowy przy SP w Korczynie, wyci ąg narciarski i strzelnica w Czarnorzekach, siłownia „Czarny Ko ń” w Korczynie.

Obiekty kultury sakralnej 1.Korczyna – ko ściół parafialny z 1914r 2.W ęglówka – ko ściół parafialny, dawna cerkiew, 3.Czarnorzeki – ko ściół, dawna cerkiew, 4.Kombornia – ko ściół wzniesiony w1932 r. 5.Wola Komborska – ko ściół 6.Krasna – ko ściół 7.Iskrzynia – ko ściół

Na terenie gminy Korczyna jest 7 ko ściołów wyznania rzymsko – katolickiego nale żą cych do Diecezji Przemyskiej. W Korczynie i Komborni swoj ą siedzib ę ma Zgromadzenie Sióstr Słu żebniczek NMP. W Korczynie jest równie ż klasztor- Zgromadzenie Sióstr Sercanek oraz Dom Ksi ęż y Emerytów „EMAUS”. Przemierzaj ąc teren gminy mo żna napotka ć kapliczki przydro żne i figury. 53

Działalno ść kulturalna Gminny O środek Kultury z klubami i organizacjami terenowymi w Komborni, Iskrzyni, W ęglówce i w Krasnej oraz Gminna Biblioteka Publiczna w Korczynie z fili ą w Komborni to jednostki organizacyjne gminy do realizacji ustawowych zada ń z zakresu kultury. GOK prowadzi 2 zespoły muzyczne bior ące udział w organizowanych przez profesjonalne placówki przegl ądach oraz w razie potrzeby obsługuje uroczysto ści i imprezy gminne oraz formacj ę taneczn ą w wieku 7 – 12 lat. GOK prowadzi równie ż współprac ę z lokalnymi Kołami Gospody ń Wiejskich w zakresie regionalnej obrz ędowo ści, śpiewu i ta ńca, a tak że inwentaryzacji lokalnych zasobów kultury i promocji dorobku twórców nieprofesjonalnych – nie przejawiaj ących ch ęci publicznej prezentacji swojej twórczo ści. Utrzymuje na bie żą co kontakty z profesjonalnymi i półprofesjalnymi placówkami kultury jak: Teatr Bagatela i Stary Teatr z Krakowa, Towarzystwo„Fredrum” z Przemy śla, Teatr Lalki i Aktora „Kacperek”, Teatr im. W.Siemaszkowej z Rzeszowa. Kontakty te przynosz ą efekty w postaci organizowanych przedstawie ń dla dzieci i młodzie ży szkolnej, a tak że szerszej publiczno ści. Istotne s ą równie ż kontakty z wybitnymi reprezentantami krajowej elity życia kulturalnego np. Wojciech Siemion, który cz ęsto jest go ściem imprez lokalnych, gdzie ch ętnie spotyka si ę z młodzie żą szkoln ą działaj ącą w kółkach teatralnych i instruktorami tych że kółek, a tak że podejmuje wycieczki szkolne w swojej prywatnej posiadło ści w Petrykozach. W kalendarz cyklicznych imprez kulturowych wpisały si ę „Korczy ńskie Spotkania z Aleksandrem Fredr ą”, których celem jest popularyzacja twórczo ści Fredry w śród dzieci i młodzie ży oraz w środowisku lokalnym. GOK promuje równie ż walory naturalne gminy ( przyrodnicze i historyczne) poprzez zorganizowanie form zagospodarowania czasu wolnego Temu wła śnie celowi słu żą imprezy sportowo – rekreacyjne jak: • otwarty bieg uliczny „O Złote Pióro A. Fredry”, • zlot samochodów terenowych „Na 4 Łapy”, • „Rowery – Bajery” – piknik rodzinny na rowerach górskich, • zawody w narciarstwie biegowym „Pod Prz ądkami”.

7. Turystyka. Walory turystyczne – produkt turystyczny.

Na terenie gminy Korczyna znajduje si ę 7 ko ściołów, w tym warte zobaczenia: • Ko ściół Parafialny pod wezwaniem Naj świ ętszej Marii Panny Królowej Polski w Korczynie z 1914 roku .W głównym ołtarzu znajduje si ę obraz p ędzla Jana Styki współtwórcy Panoramy Racławickiej przedstawiaj ący hołd wszystkich stanów składanych Matce Naj świ ętszej. W bocznym ołtarzu umieszczony jest obraz św. Apostołów Piotra i Pawła z XVIII wieku przeniesiony z głównego ołtarza starego ko ścioła. Ze starego ko ścioła pochodzi równie ż kamienna, rokokowa chrzcielnica z XVIII stulecia. • Ko ściół Parafialny w W ęglówce, a w szczególno ści „carskie wrota”; dawna cerkiew z ko ńca XIX wieku. Obok ko ścioła ro śnie okazały ok. 1000 letni d ąb zwany „Poganinem” o obwodzie 9,7 m. Warto zobaczy ć w pobli żu ko ścioła nagrobek Nelsona Keitha – przedsi ębiorcy naftowego z Anglii i inne nagrobki pierwszych poszukiwaczy ropy naftowej. • Ko ściół w Czarnorzekach, dawna cerkiew z 1918 roku pod wezwaniem 54

• św. Dymitra, zamieniona po wojnie na ko ściół. • Ko ściół w Komborni wzniesiony w 1932 roku w miejsce starego • rozebranego. Przeniesiono do niego dawne wyposa żenie starej świ ątyni. • Ko ściół Parafialny pod wezwaniem Naj świ ętszego Serca Jezusowego • w Krasnej z oryginaln ą architektur ą cerkiewn ą, bizantyjsk ą z ko ńca XIX w.

Warto zobaczy ć równie ż figury, kapliczki przydro żne w ró żnych rejonach gminy, Stacje Drogi Krzy żowej „Korczy ńska Kalwaria” z Korczyny na Podzamcze – ostatnia stacja Drogi Krzy żowej to skała „Echo Lourdes”, źródełko z kapliczk ą w Komborni – miejsce odpoczynku św. Jana z Dukli.

● W Korczynie stoi domek w którym mieszkał Jan Szczepanik – wa żna posta ć w dziejach Korczyny. U schyłku XIX wieku mieszkał i pracował w Korczynie, w charakterze nauczyciela, wielki wynalazca nazwany polskim Edisonem. W latach 1896 – 1926 opatentował on kilkadziesi ąt wynalazków z dziedziny tkactwa (mi ędzy innymi ulepszył maszyny Żakarda), telewizji, fotografii kolorowej i optyczne zapisywanie dźwi ęku i filmu barwnego. Warto te ż zaznaczy ć, że zamieszkiwał tu i zmarł generał St-aw Szeptycki, pochowany w rodzinnym grobowcu na miejscowym cmentarzu. Murowany dwór Szeptyckich zachował si ę do dzi ś. Mie ści si ę w nim Gminna Biblioteka Publiczna i Gminny O środek Pomocy Społecznej. Korczyna jest miejscem urodzin błogosławionego biskupa Józefa Sebastiana Pelczara – wybitnego teologa, rektora Uniwersytetu Jagiello ńskiego, zało życiela Zgromadzenia Sióstr w Słu żbie Naj świ ętszego Serca Jezusowego, długoletniego ordynariusza diecezji przemyskiej, beatyfikowanego 2 czerwca 1991 r. przez Jana Pawła II.

● W Komborni w otoczeniu parku znajduje si ę zabytkowy zespół dworski, pocz ątkami si ęgaj ący XVII wieku. Mo żna tu zaobserwowa ć dawne zało żenia obronne, świadcz ące o tym, że był to staropolski dwór obronny. Sam dwór – murowany z kolumnowym portykiem i mansardowym dachem – jest przykładem dawnej architektury polskich dworów. W śród parku trzy stawy, pozostało ści dawnych fos, okopów w systemie obronnym, a ju ż za ogrodzeniem parku, budynki – pozostało ści po dawnym folwarku. W chwili obecnej dworek urz ądzany jest przez nowego wła ściciela „Nowy Styl” z przeznaczeniem na O środek konferencyjno – wypoczynkowy. Nazwa tej miejscowo ści najcz ęś ciej kojarzy si ę ze znan ą postaci ą urodzonego w tej wsi profesora Stanisława Pigonia, nie żyj ącego ju ż historyka literatury polskiej, filologa i edytora, autora pami ętników „ Z Komborni w świat”

● W ęglówka to jeden z najstarszych zagł ębi naftowych. Maszyny i trójnogi przy otworach wydobywczych, charakterystyczne kiwony, s ą nieodł ącznym elementem krajobrazu tej miejscowo ści – drugim w Polsce po Bóbrce krajobrazem pokopalnianym. Przemysłowa kariera tej wsi zacz ęła si ę po 1888 roku, gdy odkryto tu bogate zło ża ropy naftowej. Rop ę głównie eksploatowały koncerny zagraniczne.

● Niew ątpliwie najcenniejszym zabytkiem kulturowym, obiektem wartym zobaczenia jest Zamczysko „KAMIENIEC” poło żone na wzgórzu, na granicy dwóch gmin Korczyna i Wojaszówka. Zamek Kamieniec niegdy ś pot ęż na twierdza broni ąca południowych rubie ży Polski, zbudowany został w XIV wieku za panowania króla Kazimierza Wielkiego. Zamek znalazł swoje miejsce w kulturze narodowej, rozsławiony przez A. Fredr ę w „Zem ście”

i S. Goszczy ńskiego w „Królu Zamczyska”. Dzi ś remontowany i zabezpieczany jako trwała ruina ści ąga wielu turystów. W zrekonstruowanej cz ęś ci znajduje si ę mini muzeum urz ądzone przez p.Andrzeja Kołdera pasjonata zamku i kolekcjonera.

● Północna cz ęść gminy Korczyna le ży w Czarnorzecko – Strzy żowskim Parku Krajobrazowym na terenie którego na południowych kra ńcach wsi Czarnorzeki znajduje si ę skalny rezerwat przyrody „Prz ądki”. S ą to pot ęż ne skały, wychodne piaskowców ci ęż kowickich, ciekawie wyrze źbione, znajduj ące si ę w szczytowej partii wzgórza. Inne niewidoczne z daleka ukryte w lesie, zalegaj ą południowe i zachodnie stoki wzniesienia. Ze skałami tymi zwi ązanych jest wiele legend. Jedna z nich dała nazw ę rezerwatowi, bowiem skały przypominaj ą wygl ądem prz ędące kobiety. W lesie Sokolec mi ędzy rezerwatem a ruinami zamczyska znajduje si ę cmentarzysko kurhanowe, świadcz ące o zamieszkiwaniu tych wzniesie ń ju ż w czasach staro żytnych. Pi ękne bogactwo przyrodnicze i krajobrazowe mo żna podziwia ć przemierzaj ąc ten teren szlakami turystycznymi i ście żkami przyrodniczymi „Przy Zamku Kamieniec” i „Czarnorzeki – Dział” oraz trasami rowerowymi „Wokół Kamie ńca i Prz ądek” i „ Śladami Zamiesza ńców”.

Baza turystyczna

Baza turystyczna na terenie gminy jest bardzo słabo rozwini ęta. Ogranicza si ę do kilku gospodarstw agroturystycznych świadcz ących usługi noclegowe, baru gastronomicznego przy Zamku „Kamieniec”- karczma „U Jana”, punkty gastronomiczne przy „Prz ądkach” i zajazdu „U Cze śnika” (gastronomia i noclegi). [W ostatnich latach obserwuje si ę pewn ą popraw ę w zakresie bazy turystycznej, zwi ązan ą głównie z powstawaniem gospodarstw agroturystycznych na terenie gminy oferuj ących zakwaterowanie, wy żywienie i inne atrakcje zwi ązane z przebywaniem na terenie gospodarstwa rolnego. S ą to jednak wci ąż tylko nieliczne przypadki takiej działalno ści rozmieszczone na obszarze całej gminy w ramach istniej ącego zainwestowania, o ró żnym standardzie świadczonych usług. Proponowana zmian ą studium nr 2 lokalizacja obiektu pełni ącego funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą ruchu turystycznego w znaczny sposób mo że przyczyni ć si ę do poprawy jako ści świadczonych usług w zakresie bazy turystycznej na obszarze gminy. W szczególno ści umieszczenie jej w pobli żu jednej z najwi ększych atrakcji turystycznych gminy – Zamku Kamieniec – powinno przyczyni ć się do poprawy standardów obsługi, zwi ększaj ącej si ę z roku na rok liczby turystów odwiedzaj ących to miejsce. Jednocze śnie nale ży spodziewa ć si ę wygenerowania nowych miejsc pracy dla mieszka ńców gminy Korczyna.] 2

8. Działalno ść gospodarcza, handel, usługi

Na poziom rozwoju gospodarczego gminy najwi ększy wpływ wywiera sfera produkcji materialnej. Szeroko rozumiana działalno ść gospodarcza anga żuje zdecydowan ą wi ększo ść potencjału ludzkiego, środków finansowych i materiałowych oraz infrastruktur ę techniczn ą. Struktura podmiotowa gospodarki gminy jest wynikiem procesu transformacji systemowej polskiej gospodarki. Zaznacza si ę to wyra źnym wzrostem sektora prywatnego W chwili obecnej sektor ten przewy ższa sektor publiczny pod wzgl ędem zarejestrowanych podmiotów gospodarczych.

[…] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 56

Na obszarze gminy działa 482 jednostki zarejestrowane w systemie REGON (dane US Krosno) z tego: • 13 w sektorze publicznym • 469 w sektorze prywatnym w tym 417 zakładów osób fizycznych. W porównaniu do roku 1996 nast ąpił wzrost jednostek o 19%.

Do wi ększych zakładów funkcjonuj ących na terenie gminy nale żą : • Przedsi ębiorstwo Produkcyjno -Handlowo-Usługowe „CHŁODNIE ZGODA” Zamra żalnie w Korczynie, działaj ące na cz ęś ci maj ątku po Korczy ńskich Zakładach Spo żywczych, • Zakłady Drzewne; Spółdzielnia Pracy w Korczynie, w 95% produkcja eksportowa na rynki zachodnie • „NOWY STYL” Sp z. o .o w Kro śnie – Zakład „Fotel Styl” S.A. • w Korczynie, • Włókiennicza Spółdzielnia Pracy „TOWARZYSTWO TKACZY” w Korczynie, eksportuje towary do Ameryki Południowej i Środkowej, • Zakład cukierniczy „MILANA” w Korczynie, • Zakład wypieku paluszków w Korczynie ( p. Jurasz) • Zakład krawiecki „Basta” w Korczynie, • Zakład zdobienia szkła i porcelany „MALBIT” w Korczynie, • PGNiG S.A. w Warszawie Oddział Kro śnie ński Zakład Górnictwa Nafty i Gazu Krosno – Kopalnia Nr 1 i Nr 2 w W ęglówce, • Przedsi ębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „CHEMEX”S.C. w W ęglówce, • Zakład Wydobycia Kamienia Budowlanego w Woli Komborskiej, • Zakład „HENIKA” S.C. w Komborni – skup zbo ża i przetwórstwo

W tym miejscu nale ży wspomnie ć, że Korczyna w drugiej połowie XV wieku otrzymała prawa miejskie i dynamicznie si ę rozwijała. Z rzemiosł przoduj ącą rol ę odgrywało tkactwo i garbarstwo. W miasteczku odbywały si ę jarmarki, na których handlowano zbo żem, bydłem i winem w ęgierskim. Był taki okres w wieku XVII, że 80% mieszka ńców Korczyny żyło z tkactwa. W 1882 roku zało żono „Towarzystwo Tkaczy” broni ąc si ę przed konkurencj ą du żych firm włókienniczych. Z inicjatywy tego towarzystwa w 1887 r. powstała szkoła Tkacka, która istniała do I wojny światowej. Wyrabiane w tym czasie korczy ńskie płótna adamaszkowe, bielizna po ścielowa, ręczniki znajdowały nabywców w Galicji i poza jej granicami. Wśród podmiotów gospodarczych prowadz ących działalno ść usługow ą zdecydowana wi ększo ść , bo 63,6% prowadziło swoj ą działalno ść na terenie Korczyny. Najcz ęś ciej spotykane to usługi handlowe i naprawy, usługi w zakresie obróbki drewna i wytwarzanie artykułów z drewna, mechanika pojazdowa i murarstwo – budowlane. S ą to w wi ększo ści jednostki nie daj ące wi ększego zatrudnienia tzw. firmy rodzinne.

W handlu procesy restrukturyzacyjne i prywatyzacyjne przebiegały najszybciej. Bowiem działalno ść handlowa daje powa żny i najszybszy dochód , a równocze śnie nie wymaga du żych nakładów, a tak że tak wysokich kwalifikacji zawodowych jak działalno ść produkcyjna. Na terenie gminy działalno ść handlow ą prowadzi 45 sklepów. S ą to sklepy bran ży spo żywczej przemysłowej, odzie żowej i wielobran żowe. Na 1 sklep w gminie 57

przypada 237 mieszka ńców /1998r./ czyli o 98 mieszka ńców wi ęcej jak na wsiach byłego województwa kro śnie ńskiego /139 osób /sklep/. S ą to sklepy małe o niewielkiej powierzchni sprzeda ży. Nasycenie terenu gminy w punkty handlowe jest nierównomierne, bowiem 53,3% obiektów znajduje si ę w Korczynie. W powiecie kro śnie ńskim na 1 sklep przypada 122 mieszka ńców, czyli prawie ½ mniej jak w Korczynie. Równie ż w woj. podkarpackim i w kraju wska źnik jest znacznie mniejszy i wynosi odpowiednio 97,5; 91,1.

Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska w Korczynie opiera swoj ą działalno ść na; • sklepach w Iskrzyni , Komborni i Korczynie • zajazd „U Cze śnika” • magazyn materiałów masowych w Iskrzyni.

Powstaj ące podmioty nawi ązuj ą do potrzeb lokalnego rynku i zwi ązane s ą z bezpo średni ą obsług ą ludno ści. St ąd rozwój ten nale ży traktowa ć jako pierwsze stadium rozwoju indywidualnej działalno ści gospodarczej. Z uwagi na bezrobocie istnieje potrzeba rozwijania prywatnej inicjatywy w zakresie działalno ści gospodarczej daj ącej wi ększ ą ilo ść miejsc pracy. Obsług ę finansow ą na terenie gminy Korczyna świadczy Wschodni Bank Cukrownictwa S.A. Oddział Krosno, Filia w Korczynie.

9. Mieszkalnictwo

Zasoby mieszkaniowe Zasoby mieszkaniowe według stanu na koniec 1997 wynosiły 2499 mieszka ń o łącznej powierzchni 173864 m 2. Zwi ększyły si ę one w latach 1995 – 1997 o 22 mieszkania, tj. o 0,9 % , a ł ączna powierzchnia u żytkowa wzrosła o 3141 m 2, tj. o 1,8%.

W 1997 roku przeci ętnie w 1 mieszkaniu zamieszkiwało 4,14 osoby (w 1995roku – 4,25 osób). Na 1 izb ę przypadało 1,12 osób (w 1995 roku – 1,26 osób). Powierzchnia użytkowa jednego mieszkania wynosiła 69,6 m 2 , a na 1 osob ę przeci ętnie przypadało 16,8 m2 . Podsumowuj ąc warunki mieszkaniowe na przestrzeni lat 1995 –1997 na terenie gminy zmieniły si ę nieznacznie na korzy ść .

Wska źniki – 1997 r.

Polska Woj. Powiat Gmina podkarpackie kro śnie ński Korczyna 300,4 Mieszkania /1000 ludno ści 261,9 245,1 234,1 18,6 Przeci ętna powierzchnia 17,6 18,0 16,8 użytkowa w m 2 na 1 osob ę 60,9 Przeci ętna powierzchnia 66,1 72,9 69,6 użytkowa m 2 1 mieszkania 14,0 Mieszkania stanowi ące 6,1 1,6 0,8 własno ść gminy w%ogółem

Charakterystyk ę zasobów mieszkaniowych w gminie Korczyna na tle kraju, woj. podkarpackiego i powiatu kro śnie ńskiego przedstawia powy ższe zestawienie. Je żeli chodzi o pow. u żytkow ą w przeliczeniu na 1 mieszkanie to w gminie ten wska źnik jest wy ższy o 8,7 m2 od wska źnika krajowego i o 3,5 m 2 wy ższy od wskaźnika w woj. podkarpackim. Ni ższy natomiast o 3,0 m 2 jak w powiecie kro śnie ńskim. Przeci ętna pow. u żytkowa na 1 osob ę najni ższa jest w gminie Korczyna odpowiednio o 1,8 , 0,8, 1,2 m 2 .

Liczba mieszka ń przypadaj ąca na 1000 mieszka ńców w gminie wynosi 234,1mieszkania tj. o 66,3 mieszkania/1000 ludno ści mniej jak w kraju. Równie ż w porównaniu do województwa ten wska źnik jest ni ższy o 27,8 mieszka ń/1000 mieszka ńców, a w porównaniu do powiatu o 11 mieszka ń/ 1000 mieszka ńców. Dla zapewnienia wska źnika tzw. „dachu nad głow ą” – 300 mieszka ń /1000 mieszka ńców w gminie na 31.XII.1997r. brakowało ( 66 mieszka ń/1000 ludno ści) tj. około 700 mieszka ń.

W ogólnej liczbie mieszka ń 21 mieszka ń stanowiło własno ść gminy (0,8% ogółu) o liczbie 57 izb i powierzchni u żytkowej 1180 m 2 .

Tabela 16 Zasoby mieszkaniowe zamieszkane Stan na 31.XII.

Wyszczególnienie Mieszkania Izby Pow. Przeci ętna użytkowa Liczba izb Liczba osób Powierzchnia u żytkowa mieszka ń w w m 2 w m 2 mieszkaniu w 1 mieszkaniu na 1 izb ę 1 mieszkania na 1 osob ę 1995 rok

OGÓŁEM 2477 9125 170723 3,68 4,13 1,12 68,9 16,7 1996 rok

OGÓŁEM 2484 9190 172026 3,70 4,16 1,12 69,3 16,7 1997 rok

OGÓŁEM 2499 9273 173864 3,71 4,14 1,12 69,6 16,8

Źródło: US Krosno

Mieszkania oddane do u żytku.

W 1997r. oddano do u żytku 15 mieszka ń w budownictwie indywidualnym , o ł ącznej pow. u żytkowej 1838 m 2 . Przeci ętna powierzchnia mieszkania oddanego do u żytku w 1997 r. wynosiła 122,5 m 2 i była ni ższa jak w roku 1996 o 23,8 m 2 /o 16,3%/.

Tabela 17 Mieszkania, izby, powierzchnia u żytkowa mieszka ń oddanych do u żytku w latach 1993 –1997.

Lata Mieszkania Izby a/ Powierzchnia Przeci ętna użytkowa mieszka ń pow. w m 2 użytkowa Ogółem w tym w Ogółem w tym w Ogółem w tym w 1 mieszka budown. budown. budown. nia w m 2. indywid. indywid. indywid. 1993 rok OGÓŁEM 8 8 48 48 961 961 120,1 1994 rok OGÓŁEM 11 11 66 66 1342 1342 122,0 1995 rok OGÓŁEM 15 15 87 87 1934 1934 128,9 1996 rok OGÓŁEM 8 8 59 59 1170 1170 146,3 1997 rok OGÓŁEM 15 15 83 83 1838 1838 122,5 a/ ł ącznie z kuchniami Źródło: US Krosno.

Wska źnik - 1997 r

Polska Woj. Powiat Gmina podkarpackie kro śnie ński Korczyna 1,91 Liczba mieszka ń oddanych 1,37 1,44 1,44 do u żytku / 1000 mieszka ńcóów

Liczba mieszka ń oddanych do u żytku na 1000 mieszka ńców w gminie Korczyna odpowiada wielko ści mieszka ń oddanych na 1000 mieszka ńców w powiecie kro śnie ńskim. W porównaniu do województwa podkarpackiego wska źnik jest wy ższy o 0,07 ,a w porównaniu do kraju ni ższy o 0,47.

10. Gospodarka finansowa bud żetu gminy.

Wśród wielu dziedzin życia społeczno – gospodarczego, które w układach lokalnych musz ą dostosowa ć si ę do nowych reguł gospodarowania, znajduje si ę gospodarka finansowa bud żetów gmin. Rozmiary pozyskanych dochodów s ą podstawowym czynnikiem umo żliwiaj ącym przekształcenia strukturalne układów lokalnych.

Lp Wyszczególnienie Kwota Udział w %

I DOCHODY w 1998 roku 10.119.089,00

1. dochody własne 1.475.352,00 16 2. udziały w podatkach 1.436.100,00 14 3. dotacje celowe 2.455.624,00 24 4. subwencje ogól ne 4.752.013,00 46

II WYDATKI w 1998 roku 10.464.061,00

1. płace wraz z pochodnymi 4.666.971,00 45 2. inwestycje 2.818.420,00 27 3. pozostałe 2.978.670,00 28

Źródło: UG Korczyna

W latach 1996-1998 dochody bud żetu gminy Korczyna zwi ększyły si ę z 6367439 zł do 10119089 zł tj. do 158,9%. W strukturze dochodów obserwuje si ę ró żne zachowania poszczególnych jego źródeł. Dominuj ącą rol ę we wszystkich analizowanych latach odgrywały subwencje ogólne (49% → 47%) w tym wpływy z subwencji o światowych, które zmniejszyły si ę z 37,4% w 1996r. do 35,1% w 1998r. W analizowanym okresie zmniejszyły si ę dochody własne z 26,6% w 1996 roku do 14,58% w 1998r. Wpływy z udziałów w podatkach stanowi ących dochód bud żetu pa ństwa utrzymuj ą si ę na jednym poziomie i stanowiły odpowiednio 14,37%; 14,19% ogółu wykonanego dochodu. Z ogólnych wpływów stanowi ących dochód bud żetu pa ństwa 0,1% stanowiły dochody od osób prawnych co w przeliczeniu na 1 mieszka ńca daje 1,2 zł. (w woj. podkarpackim 10,0 zł, mniej tylko w lubelskim), pozostałe 14,1% stanowiły dochody od osób fizycznych. W przeliczeniu na 1 mieszka ńca dawały 133 zł, a w woj. podkarpackim 145 zł (mniej tylko w lubelskim). Świadczy to o niewielkiej obecno ści przemysłu i usług.

Wykres 12 Struktura dochodów gminy w 1998 r.

16,00%

46,00% 14,00%

24,00%

dochody własne udziały w podatkach dotacje celowe subwencje ogólne

Wielko ść dochodów wpłyn ęła na rozmiary wydatków bud żetu gminy, które w okresie 1996-1998 wzrosły z 6097231 zł w 1996r. do 10464061 zł w 1998r (o 71,6%). Dominuj ącą rol ę w wydatkach miały środki przeznaczone na o świat ę i wychowanie ,których udział zmniejszył si ę z 51,3% do 49,0% (w woj. podkarpackim 43,0%). Następn ą grup ę stanowiły wydatki na gospodark ę komunaln ą, których udział wzrósł z 7,1% do 21,4% (w woj. podkarpackim 18,0%), na opiek ę społeczn ą której udział wzrósł z 8,5% do 10,1% oraz na administracj ę pa ństwow ą i samorz ądow ą ,której udział w wydatkach ogółem w 1996 roku wyniósł 13,5% i zmniejszył si ę osi ągaj ąc w roku 1998 9,7% (w woj. podkarpackim 10,0%).

W analizowanym okresie zmniejszył si ę znacznie udział wydatków na bezpiecze ństwo publiczne z 0,9% do 0,02%. Spadły równie ż wydatki na kultur ę i sztuk ę (2,3% ; 1,9%) oraz na ochron ę zdrowia (0,24% ; o,18%). Z ogólnej puli wydatków na inwestycje w 1998r. przeznaczono 26,9% , o 14,6 punktu procentowego wi ęcej jak w roku 1996.

Istotnym miernikiem charakteryzuj ącym poziom dochodów i wydatków gminy jest ich wielko ść w przeliczeniu na 1 mieszka ńca. W skali gminy na przestrzeni lat 1996 – 1998 dochody na 1 mieszka ńca wzrosły o 344 zł tj. 57%, natomiast wydatki wzrosły o 403 zł tj. o 70%

W przeliczeniu na 1 mieszka ńca niektóre wydatki wyniosły odpowiednio:

Gmina Korczyna Województwo Podkarpackie oświata i wychowanie 480 zł. 394 zł. kultura i sztuka 19 zł . 25 zł. ochrona zdrowia 1,7zł. 28 zł. inwestycje 264 zł. 238 zł. 63

Wykres 13 Struktura wydatków gminy w 1998 r

28,00% 45,00%

27,00%

płace wraz z pochodnymi inwestycje pozostałe

Wska źniki – 1998 rok

Dochody Wydatki na 1 mieszka ńca w tym % własne na 1 mieszka ńca inwestycyjne % w zł w zł. do ogółu Gmina 948 14,6 980 26,9 Korczyna Powiat 806 59,3 785 20,7 kro śnie ński Województwo 885 50,7 911 26,1 podkarpackie POLSKA 1022 35,3 1048 23,5

Dochód na 1 mieszka ńca w gminie Korczyna stanowił 93% dochodu bud żetu przypadaj ącego na 1 mieszka ńca Polski, natomiast był wy ży o 17,6% od dochodu mieszka ńca powiatu kro śnie ńskiego i o 7,1% mieszka ńca woj. podkarpackiego. Analogicznie przedstawia si ę sytuacja dla wydatków przypadaj ących na 1 mieszka ńca. Bardzo był niski udział dochodów własnych w ogólnych dochodach gminy, wysoko natomiast kształtował si ę udział nakładów na inwestycje.

Wykonanie zada ń inwestycyjnych w latach 1996 – 1998

Wyszczególnienie Kwota w zł Udział w % do ogółu wydatków 1996 rok 752.275 12,34% 1997 rok 1.642.099 19, 89% 1998 rok 2.818.420 26,93%

Główne zadania inwestycyjne: - Kanalizacja w Korczynie, - Rozbudowa i modernizacja SP w W ęglówce, - Zmiana systemu ogrzewania i kotłowni w SP w Korczynie – przekazane do u żytkowania w1998 roku, - Rozbudowa SP w Iskrzyni- sala gimnastyczna - Rozbudowa SP w Komborni – sanitariaty, - Regulacja potoku Śmierdzi ączka w Korczynie - przekazane do u żytkowania w1998 roku, - Modernizacja ogrzewania Urz ędu Gminy - przekazane do u żytkowania w1998 roku,

III. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE I KULTUROWE 1. Charakterystyka komponentów środowiska. 1.1.Poło żenie geograficzne i morfologia Gmina Korczyna poło żona jest w obr ębie makroregionu Karpat Zachodnich w obr ębie mezoregionu Pogórza . Mezoregion Pogórza dzieli się na szereg regionów, a gmina Korczyna poło żona jest w obr ębie Pogórza Strzy żowskiego oraz Dołów Jasielsko Sanockich. Pogórze Strzy żowskie. Północn ą cz ęść gminy zajmuje pasmo Suchej Góry, o rusztowym układzie grzbietów ci ągn ących si ę od W ęglówki przez Czarnorzeki do Komborni. Pasmo to rozbite jest na trzy grzbiety: Kiczary ,Królewska Góra – Sucha Góra oraz Prz ądki . Rozdzielaj ą je wci ęte do 100 – 150m doliny Wysokiej i Krasnej oraz Potoku Czarnorzeckiego. Stoki tych grzbietów s ą strome / 12 – 25% i powy żej 25% /, cz ęsto o charakterze kraw ędziowym / np. północny stok Prz ądek i Suchej Góry / niejednokrotnie modelowane przez ruchy masowe – osuwiska / np. w rejonie W ęglówki /. Doły Jasielsko – Sanockie. Południowy skłon pasma Suchej Góry przechodzi łagodnie, bez wyra źnej granicy w obni żenie Dołów Jasielsko- Sanockich. Szerokie garby o przewa żaj ących spadkach 5 – 9 % rozci ęte s ą szerokimi płaskodennymi dolinami do 200 400 m / w cz ęś ci wschodniej / oraz do 600 – 800 m / w cz ęś ci zachodniej / o przebiegu nawi ązuj ącym do budowy podło ża. 1.2.Budowa geologiczna Obszar gminy Korczyna poło żony jest w obr ębie Centralnej Depresji Karpackiej / Jednostka śląska /, stanowi ącej podłu żne tektoniczne obni żenie ci ągn ące si ę wzdłu ż czoła nasuni ęcia magurskiego. Podło że skalne buduj ą osady od górnego senonu po oligocen. S ą to stromo ustawione / 30 – 80 % / serie piaskowców, łupków i zlepie ńców warstw istebnia ńskich 65

górnych / tzw. czarnorzeckich / ci ęż kowickich, hierioglifowych, menilitowych i kro śnie ńskich zapadaj ących si ę na S i SSW. W stropie serie skalne s ą silnie zwietrzałe i sp ękane na kamienie, rumosze i gliny piaszczyste. Stoki grzbietów okryte s ą mi ąż szymi / do powy żej 4,5 m / osadami soliflukcyjno – deluwialnymi, natomiast w dnach dolin zalegaj ą osady aluwialne / gliny pylaste i piaszczyste, pyły, piaski pylaste, piaski, żwiry / o mi ąż szo ści przekraczaj ącej w dolnych odcinkach 3,5 – 4,5m .

1.3.Gleby Krajobraz omawianego terenu, wskutek trwaj ącej przez setki lat działalno ści gospodarczej człowieka, uległ znacznym zmianom siedliskowym. W miejscu wyniszczonych pierwotnych kompleksów ro ślinnych wprowadzone zostały zbiorowiska wtórne. Obecnie w południowej cz ęś ci gminy dominuj ą pola uprawne, sady i ogrody oraz zabudowa niska mieszkaniowa / jednorodzinna i zagrodowa/. Niewielkie zagajniki zachowały si ę w w ąskich dolinach i na stromych zboczach. Północn ą, pagórkowat ą cz ęść gminy okrywaj ą w znacznej mierze kompleksy lasu wy żynnego oraz fragmenty lasu górskiego. Gleby gminy Korczyna nale żą do gleb górskich, wytworzonych na wietrzelinie skał fliszowych, na pokrywach soliflukcyjno – deluwialnych i koluwialnych oraz na osadach rzecznych. S ą to przede wszystkim gleby bielicowe i pseudobielicowe oraz brunatne kwa śne i wyługowane W obr ębie Dołów Jasielsko – Sanockich oraz w ni ższych partiach pogórskich garbów wyst ępuj ą gleby od II – IV klasy bonitacyjnej, o gł ębokim i dobrze wykształconym poziomie ornopróchniczym, zasobne w podstawowe składniki pokarmowe, o wła ściwym nawilgoceniu. Udaj ą si ę na nich wszystkie ro śliny uprawne. Górne partie pogórskich garbów zajmują gleby klas V –VI. Cz ęsto s ą to gleby szkieletowe lub gleby pierwotnego stadium rozwoju, nie nadaj ące si ę pod u żytki orne. Gleby brunatne lub bielicowe s ą zwykle zbyt kwa śne, cz ęsto ci ęż kie, trudne do uprawy z racji du żych spadków terenu i ubogie w składniki pokarmowe, o słabo wykształconym poziomie ornopróchniczym. W obrębie szerokich den dolinnych zalegaj ą gleby brunatne całkowite oraz mady i czarne ziemie zdegradowane, o gł ębokim, dobrze wykształconym poziomie ornopróchniczym z du żą zawarto ści ą próchnicy, ale często zbyt wilgotne. W du żej mierze gleby te zaj ęte s ą przez u żytki zielone / ł ąki, pastwiska / w typie siedliskowym ł ęgów, gr ądów i gleb bagiennych. Wi ększo ść z nich posiada wła ściwy skład botaniczny i odpowiednie nawilgocenie. U żytki zielone słabe wyst ępuj ą na glebach podmokłych i zachwaszczonych oraz na stromych zboczach. U żytki rolne obejmuj ą powierzchni ę 5272 ha, co stanowi 57% ogólnej powierzchni gminy. S ą to grunty orne / 71,6 % / oraz ł ąki i pastwiska / ~ 27% /. W gruntach rolnych dominuj ą gleby o ni ższych klasach bonitacyjnych . Gleby klasy I nie wyst ępuj ą wcale, a klasy II i III stanowi ą około 20% ogólnej powierzchni u żytków rolnych.

[Obszar obj ęty zmian ą nr 1 stanowi ą grunty rolne o glebach klasy bonitacyjnej IVb. Znajduje si ę on na cz ęś ci kompleksu „zbo żowo-pastewnego mocnego” wykształconego na pyłach ilastych i iłach pylastych. Ze wzgl ędu na fakt że obszar obj ęty zmian ą nr 1 stanowi ą gleby czwartej klasy bonitacyjnej, nie wyst ąpi konieczno ść uzyskania zgody na wył ączenie gruntów rolnych z produkcji rolnej na cele nierolnicze.] 1

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna 66

[Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 stanowi ą grunty rolne o glebach klasy bonitacyjnej V. Znajduje si ę on na cz ęś ci kompleksu „zbo żowego górskiego” wykształconego na glinach lekkich oznaczonego równie ż jako gleby skaliste. Ze wzgl ędu na fakt że obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 stanowi ą gleby pi ątej klasy bonitacyjnej, w przypadku sporz ądzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla tego obszaru nie wyst ąpi konieczno ść uzyskania zgody na wył ączenie gruntów rolnych z produkcji rolnej na cele nierolnicze.] 2 1.4.Szata ro ślinna Najcenniejszym składnikiem szaty ro ślinnej gminy s ą ekosystemy le śne zajmuj ące około 37% powierzchni. Odznaczaj ą si ę one wysokim stopniem naturalno ści wyra żaj ącym si ę du żym udziałem drzewostanów o składzie gatunkowym zgodnym z siedliskiem. W drzewostanach dominuje jodła oraz buk i sosna zwyczajna. Spo śród innych gatunków liczniejsze s ą: d ąb szypułkowy, grab zwyczajny, brzoza brodawkowata, modrzew europejski. Wśród siedliskowych typów lasu dominuje las wy żynny. W wy ższych partiach spotyka si ę fragmenty lasu górskiego. Do ść wyra źnie zaznacza si ę równie ż las mieszany, rzadko spotykany jest ols jesionowy. W dolinach wi ększych cieków rozci ągaj ą si ę niewielkie fragmenty lasu ł ęgowego. W układzie zbiorowisk le śnych charakterystyczna jest strefowo ść będąca wyrazem zmieniaj ących si ę, wraz ze wzrostem wysoko ści, warunków klimatycznych. Zwraca uwag ę znaczne zró żnicowanie zbiorowisk ro ślinnych w obr ębie poszczególnych pi ęter. Osobliwo ści ą jest wyst ępowanie w obr ębie gminy pi ętra regla dolnego / powy żej 450 500 m npm /, które jest typowe dla wy ższych pasm karpackich. Tworzy je zajmuj ący kulminacje wzniesie ń zespół żyznej buczyny karpackiej wyst ępuj ącej głównie w północnych pasmach gminy oraz zespół kwa śnej buczyny górskiej zajmuj ący ubogie, kwa śne gleby wytworzone z piaskowca ci ęż kowickiego w pa śmie Suchej Góry i Królewskiej Góry. Drzewostan żyznej buczyny karpackiej buduje buk oraz jodła z domieszk ą jaworu, a w runie wyst ępuj ą liczne gatunki górskie np. żywiec gruczołowaty, szałwia lepka, przetacznik górski i inne. Zespół kwa śnej buczyny górskiej spotykany jest w najwy ższych południowych partiach le śnych. Tworz ą go drzewostany zło żone głównie z buka o charakterystycznym wygl ądzie – wi ększo ść okazów tego drzewa jest stosunkowo nisko rozgał ęziona. W warstwie runa znaczny udział osi ągaj ą gatunki acidofilne / borówka czarna, kosmatka gajowa, zachyłka trójk ątna, gruszyczka mniejsza / oraz niektóre ogólnie pospolite gatunki jak ; je żyna gruczołowata i paprocie. Poni żej regla dolnego rozci ąga si ę pi ętro pogórza. W niektórych jego partiach / np. północne zbocza zachodniej cz ęś ci pasma Suchej Góry / wyst ępuje pogórska forma żyznej buczyny karpackiej, w której pod okapem buka, jodły lub obu tych gatunków wyst ępuj ących w zmieszaniu pojawia si ę grab a bogate runo zło żone jest z rosn ących mozaikowo gatunków „buczynowych’’ i „gr ądowych’’. Charakterystyczn ą cech ą pi ętra pogórza tego terenu jest znaczny udział jedlin. W niektórych cz ęś ciach gminy / w okolicach Woli Komborskiej na zboczach południowo – wschodniego kra ńca Suchej Góry oraz w rejonie Czarnorzek w otoczeniu „Prz ądek” / spotykane s ą równie ż lasy jodłowe. S ą to na ogół czyste drzewostany jodłowe, w słabo zwartej warstwie krzewów ro śnie kruszyna oraz jarz ębina. W ubogiej warstwie runa i mchów zaznacza si ę współdominacja ro ślin acidofilnych i gatunków o szerokiej amplitudzie ekologicznej. Najcz ęś ciej rosn ą tu: borówka czarna, kosmatka orz ęsiona, konwalijka dwulistna, je żyna gruczołowata. Zbiorowiska tego typu zajmuj ą zwykle grzbietowe spłaszczenia wzniesie ń, rzadziej wykształcaj ą si ę na podło żu stokowym.

[…] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 67

Niewielki procent powierzchni zajmuj ą zbiorowiska o charakterze borowym / okolice Prz ądek, podnórze Czarnego Działu/. Wydaje si ę, i ż w wielu przypadkach s ą to wtórne zbiorowiska powstałe po wprowadzeniu sosny na i tak ju ż kwa śne podło że na terenach po wyci ęciu drzewostanów jodłowych. Niektóre z tych zbiorowisk maj ą wyra źnie charakter porolny / np. zbocza Suchej Góry /. Jako przedplony sadzona była najcz ęś ciej sosna, rzadziej modrzew, a sporadycznie świerk. Charakterystycznym zbiorowiskiem ni ższych partii i pi ętra pogórza jest zespół gr ądu w odmianie małopolskiej, zajmuje on jednak niewielkie powierzchnie . Porasta najcz ęś ciej siedliska umiarkowane wilgotne i świe że na glebach zaliczonych do mad i gleb brunatnych. W drzewostanach panuje grab z domieszk ą buka, sosny, modrzewia i d ębu. Gr ądy wykazuj ą znaczne zró żnicowanie lokalno - siedliskowe. Na najbardziej wilgotnych i żyznych siedliskach, najcz ęś ciej w s ąsiedztwie ł ęgów rozwija si ę podzespół gr ądu niskiego. Na zboczach, na glebach brunatnych świe żych ro śnie gr ąd typowy. Na stosunkowo najbardziej suchych siedliskach, najcz ęś ciej w szczytowych partiach stoków wykształca si ę gr ąd wysoki .W dolinach górnych odcinków potoków wyst ępuj ą smugi ł ęgu podgórskiego oraz nadrzecznej olszyny górskiej. W dolnych odcinkach mniejszych cieków spotykane s ą fragmenty ni żowego, przystrumykowego ł ęgu jesionowo – olszowego. W południowej cz ęś ci na terasie zalewowej Wisłoka zachowały si ę szcz ątkowo fragmenty ł ęgu wierzbowo – topolowego. Do ść cz ęste na omawianym terenie s ą zagajniki i laski brzozowe , które szczególnie wyró żniaj ą si ę w krajobrazie , nadaj ąc mu swoiste pi ękno . Na skarpach, nasypach dróg i skrajach lasów, równie ż nad potokami spotykane s ą samosiewne zaro śla akacjowe. Miejscami na zaburzonych siedliskach / np. nasypy dróg / trafiaj ą si ę zaro śla olszy szarej. Bardzo cz ęsto spotykane s ą tu płaty ciepłolubnych zaro śli. Wyst ępuj ą one na eksponowanych, odlesionych zboczach. Skrajnych lasów, na miedzach i skarpach, cz ęsto jako zbiorowiska ekotonowe na pograniczu muraw kserotermicznych i lasów. Do najcenniejszych zbiorowisk ro ślinno ści niele śnej omawianego terenu nale żą półnaturalne zbiorowiska ł ąkowe oraz murawy kserotermiczne. W dolinach wi ększych cieków spotykane s ą bogate florystycznie zespoły wilgotnych łąk z rz ędu Molinietalia, zajmuj ą one jednak niewielkie powierzchnie. W zagł ębiach terenu w miejscach nieregularnie wypasanych wyst ępuje k ępowy zespół śmiałka darniowego. Niewielkie powierzchnie w silnie uwilgotnionych obni żeniach terenu zajmuj ą płaty sitowia le śnego. Śródle śne ziołoro ślowe ł ąki rozwijaj ące si ę w miejscu wyci ętych ł ęgów i w zarastaj ących rowach reprezentuj ą płaty zespołu wi ązówki błotnej i bodziszka błotnego. Ł ąki świe że reprezentuje zespół ł ąki rajgrasowej, spotykany w dolinach wi ększych cieków oraz w ni ższych partiach zboczy. Cz ęsto spotykany jest pastwiskowy zespół życicy trwałej i grzebienicy pospolitej. Znaczne powierzchnie w przygrzbietowych partiach odlesionych wzgórz zajmuje zbiorowisko z panuj ącą mietlic ą pospolit ą. Jest to interesuj ące zbiorowisko ze wzgl ędu na du ży udział gatunków ciepłolubnych. Zbiorowiska synantropijne reprezentowane s ą głównie przez zespoły segetalne, do których zalicza si ę zespoły chwastów towarzysz ących uprawom zbo żowym oraz chwastów okopowych. Do najcz ęś ciej spotykanych zespołów ruderalnych nale żą : -tanaceto – Artemisietum -na przydro żach, - Rudbeckio – Solidaginetum Eupatorietum cannabini – w dolinach potoków, -Polygono Bidentetum, Junco – Menthetum longifoliae – w rowach, -Rubo – Calamagrostietum epigei – na zr ębach le śnych i nasypach dróg. Do interesuj ących zbiorowisk synantropijnych nale żą fitocenozy prezentuj ące ró żne stadia sukcesji w opuszczonych zdziczałych sadach, na porzuconych ł ąkach i polach. Cz ęsto spotykane s ą zaro śla zdziczałych ro ślin ozdobnych / np. rdest ostroko ńczysty / i krzewów owocowych/np.maliny/. Na wysok ą ocen ę przyrodnicz ą terenu gminy wpływa liczny udział gatunków górskich uwarunkowany obecno ści ą fragmentów regla dolnego i dominacj ą pi ętra pogórza. Flora górska reprezentowana jest przez liczn ą grup ę ro ślin naczyniowych. Do najbardziej interesuj ących nale żą : śnie życzka 68

przebi śnieg, tojad dziobaty, miesi ęcznica trwała, czy ściec górski, śnie życa wiosenna, czosnek nied źwiedzi Na szczególn ą uwag ę zasługuj ą ro śliny wschodniokarpackie – sałatnica le śna, kostrzewa górska oraz zachodniokarpackie – przytulia okrągłolistna, kosmatka żółtawa, pi ęciornik omszony, a tak że subendemity ogólnokarpackie – żywiec gruczołowaty, żywokost sercowaty, lepi ęż nik wyłysiały. O szczególnej warto ści przyrodniczej omawianego obszaru świadczy równie ż fakt zag ęszczenia na tym terenie granic zasi ęgu wyst ępowania szeregu gatunków ro ślin. Wiele z nich osi ąga absolutny kres zasi ęgu lub kres jednego z cz ęś ci zasi ęgu dysjunktywnego, niektóre gatunki dochodz ą tutaj do kresu zwartego wyst ępowania, poza którym wyst ępuj ą na odosobnionych wyspowych stanowiskach. Najliczniejsz ą grup ę osi ągaj ącą północn ą granic ę zasi ęgu stanowi ą tutaj ro śliny górskie m.in. miesi ącznica trwała, paprotnik kolczysty, czy ściec górski, narecznica górska, skrzyp pstry, kmie ć górska, wierzba śląska. Granic ę południow ą osi ągaj ą: ł ącze ń baldaszkowaty, pływacz drobny, lenek stoziarn, szarota żółtobiała. Na podkre ślenie zasługuje równie ż fakt wyst ępowania licznych gatunków kseroternicznych. Rosn ą tu m.in. żmijowiec zwyczajny, biedrzeniec mniejszy, szałwia okr ęgowa, o śmiał mniejszy, kłosownica pierzasta. O unikalnym charakterze flory świadczy przede wszystkim fakt wyst ępowania licznych gatunków ro ślin obj ętych ochron ą gatunkow ą: widłak go ździsty, barwinek pospolity, skrzyp olbrzymi , paprotka zwyczajna, pokrzyk wilcza – jagoda. 1.5.Przyroda nieo żywiona Omawiaj ąc przyrod ę gminy Korczyna nie mo żna pomin ąć walorów przyrody nieo żywionej . Wspaniałe osta ńce ci ągn ące si ę kilometrami wzdłu ż grzbietów chronione s ą prawnie w formie rezerwatu przyrody „Prz ądki” oraz pomników przyrody w Woli Komborskiej – Skała Konfederatka. Skałki piaskowcowe wyst ępuj ą tak że opodal przysiółka Korczyny – Korzenica, na grzbiecie Sokolec. Rezerwat „Prz ądki” jest niew ątpliwie najcenniejszym obiektem przyrodniczym gminy Korczyna . Wychodnie skalne rezerwatu zbudowane s ą z piaskowców ci ęż kowickich , których wiek geologiczny okre ślany jest na dolny eocen . Piaskowce te s ą gruboławicowe , zlepie ńcowe , szaro żółte o spoiwie ilastym , rzadziej ilasto - wapnistym . Charakterystyczn ą ich cech ą jest obecno ść struktur komórkowych tj. niedu żych , nieregularnych zagł ębie ń na powierzchni powstałych prawdopodobnie w wyniku ró żnej odporno ści spoiwa na wietrzenie chemiczne i mechaniczne . „Prz ądki” s ą jedn ą z form wietrzenia okre ślan ą jako tzw. grzyby skalne . Powstanie ich było uwarunkowane tak że du żą mi ąż szo ści ą (około 70 m ) piaskowca ci ęż kowickiego i jego wi ększ ą odporno ści ą na wietrzenie ani żeli warstw s ąsiednich . 1.6. Świat zwierz ęcy Mo żliwo ści przetrwania i rozwoju fauny uwarunkowane s ą bogactwem nisz ekologicznych, które z kolei wynika z ró żnorodno ści i wysokiego stopnia naturalno ści zbiorowisk ro ślinnych, obecno ści rozległych kompleksów le śnych, mozaiki upraw rolnych, łąk i pastwisk oraz licznych zadrzewie ń i zakrzewie ń. Gmina Korczyna wyró żnia si ę bogactwem fauny.Z bezkr ęgowców na uwag ę zasługuj ą: chroniony chrz ąszcz, jelonek rogacz, wyst ępuje tak że szereg rzadkich gatunków motyli podlegaj ących ochronie gatunkowej m.in.: pa ź żeglarz, pa ź królowej, niepylak mnemozyna , mieniak – stró żnik , t ęczowiec. Kr ęgowce reprezentowane s ą m.in. przez kumaka górskiego, traszk ę karpack ą, traszk ę górsk ą, salamandr ę plamist ą, pliszk ę górsk ą, muchówk ę białoszyjn ą, puszczyka uralskiego, dzi ęcioła białogrzbietego. Wyst ępuj ą tu tak że gatunki typowo nizinne: traszka grzbieniasta, grzebiuszka ziemna, żaba moczarowa, żaba śmieszka, kumak nizinny. Dobry stan zoocenoz potwierdza fakt wyst ępowania licznych gatunków umieszczonych na polskiej „ czerwonej li ście fauny’’, uznanych za w Polsce. S ą to: traszka karpacka, bocian czarny, orlik krzykliwy, puchacz, 69

puszczyk uralski, żołna, nocek Bechsteina, pilch , żoł ędnica, smu żka , wilk, wydra, ry ś. Oprócz ochrony biocenoz celowa jest ochrona gniazdowania gatunków zagro żonych takich jak: bocian czarny, orlik krzykliwy, puchacz. 1.7.Warunki wodne a/ Wody powierzchniowe Teren gminy poło żony jest w dorzeczu Wisłoka i odwadniany jest przez jego dopływy: potok Marcinek i Śmierdzi ączka z potokami: Burkot, Doli ńskim i Ślączka oraz szeregiem bezimiennych cieków spływaj ących ze skłonu Pogórza Strzy żowskiego / cz ęść południowa gminy /, a tak że przez potoki Wysoka, Czarnorzeki i inne / północna cz ęść gminy /. S ą to na ogół niewielkie cieki o korytach wcinaj ących si ę do 1,0 – 2,5 m w aluwia i wahaniach wodostanów uzale żnionych od warunków atmosferycznych. Gwałtowne roztopy i nawalne ulewy letnie powoduj ą szybki przybór wód ale i szybkie ich opadanie, natomiast opady długotrwałe lecz mało intensywne prowadz ą do powolnego podnoszenia i opadania wodostanów. Szybkie wezbrania spowodowane s ą intensywnym spływem wód w górnych partiach stromych, wylesionych stoków. Szczególnie niebezpieczne s ą we wschodniej cz ęś ci gminy z uwagi na wylewy powodziowe . b/ Wody podziemne Obszar gminy Korczyna poło żony jest w obr ębie górsko – wy żynnej prowincji hydrogeologicznej , w której wydzielono szereg mniejszych jednostek – gmina Korczyna znajduje si ę w obr ębie zewn ętrznej cz ęś ci Masywu Karpackiego , a dokładniej w obr ębie pogórza .Wody wgł ębne tu wyst ępuj ące to głównie wody zbiornika czwartorz ędowego / dolinnego /, wyst ępuj ące w o środku porowym oraz trzeciorz ędowego / szczelinowe i szczelinowo – porowe / . Zasadniczy poziom wód wgł ębnych wyst ępuje w obr ębie trzeciorz ędowych piaskowców i zlepie ńców . Poziom czwartorz ędowy to poziom przypowierzchniowy , pozostaj ący w bezpo średnim kontakcie z powierzchni ą – reaguje on wprost na istniej ące warunki hydrologiczne / stany wód w ciekach , wielko ści opadów atmosferycznych /.Poziomy trzeciorz ędow i czwartorz ędowy cz ęsto pozostaj ą w zwi ązku hydraulicznym .Dolina Wisłoka tworzy zbiornik wód podziemnych . Zbiornik ten został zaliczony do głównych zbiorników wód podziemnych . W zwi ązku z tym w obr ębie doliny Wisłoka został wydzielony obszar wymagaj ący najwy ższej i wysokiej ochrony – opr. A.S. Kleczkowskiego pt. Mapa obszarów głównych zbiorników wód podziemnych wymagaj ących szczególnej ochrony .Ma to uzasadnienie w fakcie że zbiornik jest płytki , w obr ębie utworów czwartorz ędowych słabo lub zupełnie nie izolowany od powierzchni utworami słabo przepuszczalnymi b ądź nieprzepuszczalnymi . Potencjalnymi źródłami zanieczyszcze ń wód tego zbiornika mog ą by ć niekontrolowane zrzuty ścieków komunalnych , powierzchniowy spływ lub infiltracja wód ska żonych bituminami / stacje paliw , kopalnie ropy naftowej , spływ wód z parkingów i dróg / lub innymi zwi ązkami chemicznymi pochodz ącymi z „dzikich ” składowisk odpadów , nieumiej ętnie stosowanych środków ochrony ro ślin i nawozów sztucznych albo niewła ściwie magazynowanych substancji chemicznych. Wyst ępowanie wód podziemnych zwi ązane jest z budow ą geologiczn ą i ukształtowaniem terenu. Ogólnie wyró żnia si ę tu dwa obszary o odmiennych re żimach hydrogeologicznych: - obszar den dolin; - obszar wyniesie ń terenu W obr ębie den dolin zwierciadło wody utrzymuje si ę na gł ęboko ściach od 0,5 m do poni żej 2,5 m, a jego wahania uzale żnione s ą od poziomu wody w ciekach. Okresowo zwierciadło wody mo że by ć napi ęte – wznios rz ędu 0,5 – 0,1 m. W obr ębie wyniesie ń terenu 70

zasadnicze zwierciadło wody zalega w poszczelinowych seriach fliszowych zwykle gł ębiej ni ż 5,0 – 6,0 m, a jego wahania s ą nieznaczne. Ponad nim, w pokrywach soliflukcyjno – deluwialnych utrzymuje si ę drugi poziom wód – na ogół nieci ągły, na gł ęboko ściach od 1,0 do poni żej 2,5 – 3,0 m. Jego wahania uzale żnione s ą od czynników atmosferycznych / opady, roztopy /. [Obszar obj ęty zmian ą nr 1 [i zmian ą nr 2] 2 [oraz obszary obj ęte III [i IV] 4 [oraz V] 5 Zmian ą Studium znajduj ą]3 si ę w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 432 „Dolina Rzeki Wisłok” okre ślonych w opracowaniu A. S. Kleczkowskiego „Mapa Obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych w Polsce”. Według tego opracowania obszar zmiany nr 1 [oraz obszary obj ęte III [i IV] 4 Zmian ą Studium nr 5, cz.17, 18, 19 i 20 wymagaj ą]3 wysokiej ochrony wód podziemnych (OWO) [natomiast obszary nr 15, 16 i cz.17 najwy ższej ochrony wód podziemnych (ONO)] 3. Niemniej jednak dotychczas nie wykonano bardziej szczegółowej dokumentacji tego zbiornika ani nie ustanowiono jego prawnej ochrony.] 1

1.8. Klimat Poło żenie gminy w obr ębie Pogórza Strzy żowskiego i Dołów Jasielsko – Sanockich oraz jej ukształtowanie wpływaj ą na zró żnicowanie warunków klimatu lokalnego. Korzystne warunki klimatyczne wyst ępuj ą tu w obr ębie wyniesie ń terenu, zwłaszcza o ekspozycji południowej, wschodniej i zachodniej – dobre nasłonecznienie, dobre przewietrzanie, korzystne warunki termiczne i wilgotno ściowe. Mniej korzystne warunki klimatyczne wyst ępuj ą na zacienionych stokach północnych / zwłaszcza w zimie / wy ższa wilgotno ść wzgl ędna, przymrozki, wi ększa cz ęstotliwo ść mgieł. Niekorzystne warunki klimatyczne wyst ępuj ą w w ąskich dolinkach – inwersje temperatury, stagnacja wychłodzonego powietrza – oraz na stromych stokach północnych lub o ekspozycji zbli żonej do północnej. Gmina Korczyna znajduje si ę w zasi ęgu ciepłych i suchych wiatrów rymanowskich, wiej ących w jesieni i zimie z SW i SE. S ą to wiatry o charakterze fenowym powoduj ące zmiany termiczne i wilgotno ściowe. Wyró żnia si ę dwa pi ętra klimatyczne : umiarkowanie ciepłe , którego średnia temperatura waha si ę w granicach od 6 0 do 8 0C oraz umiarkowanie chłodne , charakteryzuj ące si ę średnimi wieloletnimi temperaturami powietrza od 4 0 do 6 0C . Te dwa pi ętra nale żą do pluwialnego typu klimatu. Zim ą średnia temperatura spada od -30 do -40C , natomiast średnia temperatura lipca waha si ę od 170 do18 0C. Wiatry wykazuj ą stosunkowo mał ą sił ę . Najcz ęś ciej wyst ępuj ą do ść umiarkowanie o sile 5-10 m/s , przewa żnie z kierunków południowo – zachodniego i południowego . Jesieni ą jest zdecydowana przewaga wiatrów wschodnich i północno – wschodnich , natomiast miesi ące : czerwiec , lipiec , sierpie ń wykazuj ą przewag ę wiatrów zachodnich . Coraz cz ęś ciej wyst ępuj ą ostatnio wiatry o pr ędko ściach powy żej 20 m/s wyrz ądzaj ąc du że szkody w drzewostanach , sieci elektrycznej i w zabudowaniach . Przeci ętna roczna ilo ść opadów wynosi od 750 do 800 mm . Ich harmonogram w ci ągu jednego roku stanowi du żą nierównomierno ść , gdy ż stosunkowo najwi ększa ilo ść opadów przypada w okresie letnim ( 250 – 400 mm ) , a najmniejsza w zimie (80 – 180 mm ). Okres trwania pokrywy śnieżnej kształtuje si ę w granicach od 60 do 150 dni . Szata śnie żna pojawia si ę najcz ęś ciej w drugiej połowie listopada lub na pocz ątku grudnia ., natomiast jej zanik ma miejsce na przełomie marca i kwietnia . […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna 71

1.9.Osobliwo ści klimatyczne Osobliwo ści klimatyczne gminy Korczyna wynikaj ą z poło żenia geograficznego, rze źby, ekspozycji i nachylenia stoków. Nale żą do nich: wy ższe temperatury w jesieni ni ż na wiosn ę, okresy nagłych odwil ży w sezonie jesienno – zimowym ,okresy mro źnej, słonecznej pogody w sezonie zimowo – wiosennym, silne spadki temperatury w dolinach i obni żeniach śródgórskich /inwersje temperatury , cz ęsto w sezonie zimowo – wiosennym / znaczne kontrasty termiczne na stokach w zale żno ści od ekspozycji, du że pr ędko ści wiatru w wy ższych partiach gór, wiatry fenowe ,obfite opady pó źną wiosn ą i wczesnym latem, długotrwało ść opadów, silne gołoledzi . Szczególne cechy pogody pozwalaj ą na wskazanie najkorzystniejszych sezonów w ci ągu roku z punktu widzenia rekreacji i turystyki. S ą to: zima ,wczesna wiosna, koniec lata i pocz ątek jesieni.

2.Walory kulturowe i krajobrazowe. Bogata przeszło ść historyczna regionu pozostawiła po sobie wiele pami ątek w postaci zabytków kultury materialnej. Obszar gminy był penetrowany ju ż od paleolitu, a osadnictwo si ęga neolitu i wczesnej epoki br ązu. Wyra źne o żywienie rozwoju osadnictwa obserwuje si ę w okresie wpływów rzymskich / I – IV w n.e. /. Szybki rozwój osadnictwa zaznacza si ę na XII i XIII w, a kulminacja osadnictwa wczesno średniowiecznego przypada na XIV i XV w. Z okresu prehistorycznego i średniowiecznego na uwag ę zasługuj ą: • osada kultury łu życkiej z pocz ątku epoki żelaza na północno – wschodnim stoku wzgórza „Prz ądki’’, • cmentarzysko kurhanowe i grodzisko na wzgórzu Sokolec koło Podzamcza, • ruiny zamku na wzgórzu Kamieniec.

Zamek na wzgórzu Kamieniec zwany tak że Zamkiem Odrzyko ńskim zasługuje na szczególn ą uwag ę. Zamek ten jest jedn ą z najstarszych i najwi ększych warowni podkarpackich, wzmiankowany w 1348 r, był rozbudowywany przez kilka wieków i wie ńczył skalisty szczyt wzgórza. Ruiny zamku jeszcze dzi ś oddaj ą ogrom ówczesnego zało żenia obronnego, odznaczaj ą si ę niezwykł ą malowniczo ści ą i sprawiaj ą wra żenie tajemniczo ści . Inne wa żniejsze zabytki kultury materialnej to: • w Odrzykoniu – ko ściół z 1889 r, kapliczki przydro żne z XVIII – XIX w • w W ęglówce – jedna z najstarszych na Podkarpaciu kopalni ropy naftowej , w której eksploatacj ę rozpocz ęto w 1888 r; • zabytkowa cerkiew murowana z 1898 r obok której rośnie 600 letni d ąb „Poganin ” • w Komborni – zespół dworski z 1 – szej połowy XVII w z parkiem krajobrazowym , • w Korczynie – pałac i park z XIX w, ko ściół z 1914r klasztor z pocz ątku XIX w, zabytkowe domy i kapliczki z XIX i pocz ątku XX w, osada wczesno średniowieczna w przysiółku Zawi śle. Na terenie gminy rozproszone s ą liczne zabytkowe domy, kapliczki, cmentarze oraz stanowiska archeologiczne. 72

Wysokie walory przyrodnicze i krajobrazowe gminy Korczyna zwłaszcza tej cz ęś ci, która położona jest w Czarnorzecko – Strzy żowskim Parku Krajobrazowym uzupełniaj ą warto ści historyczno – kulturowe wynikaj ące z długiej historii osadniczej. Tereny te były penetrowane ju ż w paleolicie, najstarsze jednak ślady pochodz ą z neolitu i epoki br ązu. Fale osadników docierały tu m.in. w czasach rzymskich oraz najwa żniejsza w średniowieczu, która dała zal ąż ek współczesnej sieci osadniczej. Du żą rol ę w rozwoju regionu odegrał szlak handlowy prowadz ący z W ęgier. W XIV w dla ochrony tego traktu wzniesiono zamek Kamieniec w Odrzykoniu. Wokół ,,Kamie ńca’’ skupiło si ę życie polityczne regionu, przebywało w nim wielu ludzi m. in. król Polski Władysław Jagiełło, hetman wielki koronny Mikołaj Kamieniecki, król W ęgier Jan Zapolya. Zamek znalazł swoje trwałe miejsce w kulturze narodowej - ,,Zemsta ‘’ A. Fredry, ,,Król zamczyska’’ S. Goszczy ński. Obecnie ruiny zamku Kamieniec stanowi ą atrakcj ę turystyczn ą oraz s ą miejscem wielu imprez kulturalnych. Bogactwo kulturowe gminy wynika tak że z mieszania si ę w przeszło ści osadników polskich i ruskich. Dowodem tego mo że by ć cerkiew grecko – katolicka w W ęglówce.Dla przybli żenia osobliwo ści przyrodniczych i krajobrazowych niektórych terenów gminy poło żonych w gminie Korczyna i w Czarnorzecko – Strzy żowskim Parku Krajobrazowym utworzono m.in. ście żkę przyrodnicz ą ,,Przy Zamku Kamieniec’’, której inicjatorem była Załoga Zespołu Karpackich Parków Krajobrazowych przy udziale Nadleśnictwa Dukla. Wzdłu ż trasy ście żki mo żna zaobserwowa ć zmiany gatunkowe drzewostanów, pozytywne zjawiska naturalnego odnawiania si ę lasu / jodła /, wyst ępowanie k ęp modrzewia, sosny wejmutki oraz pojedynczych egzemplarzy daglezji. W okresie wiosennym najpełniej uwidaczniaj ą si ę jej walory: bujnie rozwija si ę ro ślinno ść dna lasu z wieloma gatunkami ro ślin chronionych i rzadkich. Trasa ście żki stanowi p ętl ę, której pocz ątek i koniec znajduj ą si ę w tym samym miejscu tzn. w s ąsiedztwie ruin Zamku ,,Kamieniec’’ w Odrzykoniu.

Najciekawsze zak ątki gminy Korczyna mo żna zobaczy ć pokonuj ąc wytyczone trasy rowerowe: ● Trasa 1 dł. 22.5 km. Rozpoczyna si ę w miejscowo ści Korczyna i biegnie w kierunku zamku ,,Kamieniec’’ – Suchej Góry, - Czarnorzek – Komborni a jej zako ńczenie nast ępuje w Korczynie. Główn ą atrakcj ą jest rozległa panorama obejmuj ąca cz ęść Dołów Jasielsko – Sanockich i Beskidu Niskiego, ponadto istnieje sposobno ść zwiedzenia: Ko ścioła neogotyckiego pw. NMP Królowej Polski w Korczynie, ruin zamku Kamieniec, w Odrzykoniu, rezerwatu przyrody ,,Prz ądki’’, dwóch jaski ń pochodzenia urobiskowego tzw. sztolni na Suchej Górze, zabytkowego zespołu podworskiego Urba ńskich z XVIII w. w Komborni. ● Trasa 2 dł. 19,9 km. Nazwana ,, Śladami Zamiesza ńców’’, która biegnie z Odrzykonia przez Bratkówk ę, Wólk ę Rzepnik – Węglówk ę do Odrzykonia. Trasa ta prowadzi cz ęś ciowo przez tereny zamieszkałe dawniej przez tzw. Zamiesza ńców. Byli to Rusini wyznania greko – katolickiego, tworz ący odosobnion ą grup ę etniczn ą. Blisko ść polskich wiosek i odci ęcie Zamiesza ńców od Łemków spowodowały, że ludno ść ta znalazła si ę pod du żym wpływem kultury polskiej. Po II wojnie światowej mieszka ńcy W ęglówki, Czarnorzek, Krasnej zostali wysiedleni a ich kultura uległa zniszczeniu. Pozostały tylko murowane cerkwie funkcjonuj ące obecnie jako ko ścioły rzymskokatolickie oraz liczne zabytkowe kapliczki. Obok walorów historyczno – krajobrazowych atrakcj ę stanowi bogactwo fauny i flory. W Odrzykoniu warto zobaczy ć ko ściół parafialny p. w. św. Katarzyny pochodz ącej z II połowy XIX w, w W ęglówce cerkiew p.w. NP. Marii z 1898 r. obecnie ko ściół rzymsko – katolicki, kilkusetletni d ąb ,,Poganin’’ rosn ący obok cerkwi oraz zabudowania kopalni ropy naftowej / wydobycie ropy rozpocz ęło si ę tutaj po 1888 roku /. 73

● Ście żka przyrodnicza ,,Czarnorzeki – Dział’’ przebiega przez bardzo ciekawe fragmenty Pogórza Dynowskiego. Trasa ście żki ma dł. Około 1,5 km i tworzy p ętl ę, / jej pocz ątek i koniec znajduje si ę koło strzelnicy /. Prowadzi przez tereny oryginalnie ukształtowane, których nieodł ącznym elementem s ą formy skałkowe. Podziwia ć mo żna wielk ą ró żnorodno ść fauny i flory.

2.1. Struktura zasobów kulturowych

Architektura, parki , cmentarze Gmina Korczyna posiada specyficzny charakter struktury kulturowej. Du ży wpływ na charakter i warunki tworzenia , oraz mo żliwo ści twórców kultury tego rejonu miały cechy środowiska naturalnego. Teren gminy jest zró żnicowany pod wzgl ędem rozmieszczenia zabytków. Zachowane do dzi ś na terenie gminy obiekty zabytkowe prezentuj ą niejednokrotnie ciekawe rozwi ązania architektoniczne i urbanistyczne , a walory niektórych z nich odznaczaj ą si ę wysok ą rang ą równie ż w skali regionu. W wykazie zabytków znajduje si ę 91 obiektów z czego 8 zostało wpisanych do Rejestru Zabytków z uwagi na szczególne warto ści historyczne i kulturowe , zabytkowych parków jest 2 , a cmentarzy 12 .

Stanowiska archeologiczne Na terenie gminy Korczyna , znajduje si ę wiele miejsc gdzie natrafiono na ślady osadnictwa. Miejsca te zostały nazwane stanowiskami archeologicznymi . Na terenie gminy zlokalizowano 35 stanowisk archeologicznych . W układzie przestrzennym stanowiska archeologiczne mieszcz ą si ę głównie w Korczynie , Czarnorzekach, Komborni . Bardzo warto ściowe pod wzgl ędem historycznym zabytki archeologiczne świadcz ą o bogatej historii gminy .Najciekawszymi z nich s ą : cmentarzysko kurhanowe, a tak że gródek sto żkowaty z wczesnego średniowiecza .

□ Załączniki: -Wykaz zabytków architektury ( znajduje si ę w drugim tomie opracowania ) -Wykaz stanowisk archeologicznych ( znajduje si ę w drugim tomie opracowania )

2.2. Zasoby kulturowe w aspekcie gospodarczego rozwoju gminy

Zasoby kulturowe na tle funkcji gminy Analizuj ąc stan istniej ący gminy , charakter poszczególnych jednostek osadniczych , stan zachowania substancji zabytkowej , uwarunkowania przyrodnicze i krajobrazowe dochodzimy do wniosku , że ju ż dzisiaj kształtuj ącymi si ę a w perspektywie dominuj ącymi funkcjami tego obszaru , b ędzie turystyka , mieszkalnictwo , rolnictwo. Korczyna ponadto mo że sta ć si ę miejscem pielgrzymek i kultu religijnego –droga krzy żowa z Korczyny do Podzamcza . Problematyka zagadnie ń dotycz ących zasobów kulturowych wykazuje du że mo żliwo ści wykorzystania tych walorów dla uatrakcyjnienia cech turystycznych gminy – zwłaszcza miejscowo ści : Odrzyko ń , Korczyna , Kombornia , W ęglówka , Czarnorzeki , Wola Komborska .

[W pobli żu obszaru obj ętego zmian ą studium nr 2 znajduje obiekt zabytkowy wpisany do rejestru zabytków - (nr rej. A-263/68) - Zamek Kamieniec. Strefa ochrony konserwatorskiej wokół tego obiektu obejmuje jego bezpo średnie otoczenie i w najbli ższym miejscu, znajduje si ę w odległo ści około 40 m od północnej granicy obszaru obj ętego zmian ą studium nr 2. W odległo ści około 100 m w kierunku północnym od obszaru obj ętego zmian ą studium nr 2 znajduje si ę obiekt zabytkowy wpisany do gminnej ewidencji zabytków - kapliczka kamienna przy ul. Podzamcze. Teren Zamku Kamieniec to tak że stanowisko archeologiczne wpisane do rejestru zabytków archeologicznych - (nr rej. A-263/68) - wokół którego wyznaczona została strefa ochrony archeologicznej. Granica tej strefy w najbli ższym miejscu znajduje si ę w odległo ści około 20 m od północnej granicy obszaru obj ętego zmian ą studium nr 2. W odległo ści około 15 m w kierunku północnym od obszaru obj ętego zmian ą studium nr 2 znajduje si ę stanowisko archeologiczne wpisane do ewidencji zabytków archeologicznych. Zgodnie z obecnie obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5” w odległo ści około 40 m w kierunku południowym od obszaru obj ętego zmian ą studium nr 2 znajduje si ę obiekt wa żny dla krajobrazu kulturowego gminy jakim jest jedna ze stacji „Korczy ńskiej Drogi Krzy żowej”. Podobnie w obecnie obowi ązuj ącym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5” obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 znajduje si ę w strefie ochrony krajobrazu kulturowego. W granicach strefy ochrony krajobrazu kulturowego, zgodnie z tym planem, obowi ązuj ą nast ępuj ące zasady: - ochrona konserwatorska i rehabilitacja istniej ącej substancji zabytkowej, w szczególno ści układów zabytkowych i obiektów kubaturowych, obiektów małej architektury, układów dróg i zało żeń zieleni, gabarytu lokalnego, - lokalizacj ę nowych budynków oraz przekształcanie formy architektonicznej istniejącej zabudowy nie obj ętej ochron ą, realizowa ć nale ży w nawi ązaniu do zasadniczych cech formy architektonicznej obiektów obj ętych ochron ą, obowi ązuje dostosowanie skali zabudowy współczesnej do skali zabudowy historycznej oraz wkomponowanie elementów współczesnych w sposób nie naruszaj ący charakteru miejsca i obiektów historycznych.]2

3. Wykaz i charakterystyka szczególnie cennych obiektów przyrodniczych oraz wskazanie terenów do obj ęcia wy ższ ą form ą ochrony.

3.1.Czarnorzecki Obszar Chronionego Krajobrazu Czarnorzecki Obszar Chronionego Krajobrazu został utworzony w 1998 r. na mocy rozporz ądzenia Wojewody Kro śnie ńskiego Nr 10 z dnia 2 lipca 1998 r. w sprawie utworzenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa kro śnie ńskiego ( Dz. Urz. Województwa Kro śnie ńskiego Nr 17 poz.223 ).Obszar ten wchodzi w skład spójnego ekologicznie systemu obszarów chronionych i umo żliwia ochron ę całego bogactwa naturalnego w jego pełnej ró żnorodno ści biologicznej . Dla zachowania wysokich walorów krajobrazowych oraz celem zapewnienia wzgl ędnej równowagi ekologicznej systemów przyrodniczych w w/w rozporz ądzeniu okre ślono zasady gospodarowania na terenie obszaru chronionego krajobrazu . […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 75

3.2.Czarnorzecko – Strzy żowski Park Krajobrazowy Czarnorzecko – Strzy żowski Park Krajobrazowy został utworzony w 1993 r. na mocy rozporz ądzenia Wojewody Kro śnie ńskiego Nr 15 z dnia 17 kwietnia 1993 r. w sprawie utworzenia Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego ( Dz. Urz. Wojew. Kro śnie ńskiego Nr.8 , poz. 56 ) rozporz ądzenia Wojewody Rzeszowskiego Nr 11 z dnia 16 marca 1993 r. w sprawie utworzenia Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego ( Dz. Urz. Wojew. Rzeszowskiego Nr.3 , poz.35 ) oraz rozporz ądzenia Wojewody Tarnowskiego Nr 6 w sprawie utworzenia Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego ( Dz. Urz. Wojew. Tarnowskiego Nr.6 , poz.47 ) w celu ochrony i udost ępniania dla turystyki , wypoczynku i nauki unikatowej przyrody , naturalnie wykształconych krajobrazów oraz warto ści kulturowych fragmentów Pogórza Strzy żowskiego i Dynowskiego. [Aktualnie obowi ązuj ącym aktem prawnym jest Rozporz ądzenie Nr 63/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2005 (Dz. Urz. Woj. Podk. Nr 82 poz.1388 z 2005r.) w sprawie Czarnorzecko - Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego. W granicach jego ochrony znajduje si ę północna cz ęść gminy w tym wi ększo ść obszarów obj ętych III Zmian ą Studium (obszary nr 2, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 26 i 27).] 3 Park ma charakter rolniczo – le śny . W drzewostanach przewa ża jodła , a nast ępnie jodła i sosna zwyczajna . Osobliwo ści ą jest wyst ępowanie pi ętra regla dolnego , które jest typowe dla wy ższych pasm karpackich . Charakterystycznym elementem jest szereg piaskowcowych wychodni skalnych malowniczo ukształtowanych przez erozj ę .Zasady gospodarowania na terenie Parku s ą okre ślone w w/w rozporz ądzeniach wojewodów. W celu zabezpieczenia Parku przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewn ętrznych i ochrony warto ści estetycznych krajobrazu wokół Parku utworzono otulin ę . [W granicy obszaru obj ętego V zmian ą Studium nale ży zachowa ć warunki wynikaj ące z poło żenia cz ęś ci terenu w granicach Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego oraz jego otuliny, w tym zakaz: ° likwidowania i niszczenia zadrzewie ń śródpolnych, przydro żnych i nadwodnych, je żeli nie wynikaj ą z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpiecze ństwa ruchu drogowego lub wodnego; ° wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem prac zwi ązanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym, przeciwosuwiskowym lub zapewnienia bezpiecze ństwa ruchu drogowego lub wodnego; ° pozyskiwania do celów gospodarczych skał, a tak że minerałów; ° dokonywania zmian stosunków wodnych, je żeli zmiany te nie słu żą ochronie przyrody lub racjonalnej, gospodarce rolnej, le śnej, wodnej lub rybackiej; ° likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych oraz starorzeczy; ° utrzymywania otwartych rowów ściekowych i zbiorników ściekowych.] 5

[3.2a. Europejska sie ć ekologiczna Natura 2000. W obr ębie III Zmiany Studium (obszar nr 11, 15 i 17) znajduj ą si ę 2 obszary Natura 2000 (w obr ębie): - „Ostoja Czarnorzecka” obejmuje tereny w sołectwach Krasna, Czarnorzeki i Kombornia. W granicach obszaru ochrony znajduj ą si ę projektowany rezerwat Sucha Góra oraz cenne obszary lasów. - „Wisłok Środkowy z Dopływami” obejmuj ący tereny w sołectwie Iskrzynia .] 3 3.3. Pomniki przyrody W gminie Korczyna nast ępuj ące obiekty zostały uznane za pomniki przyrody : - dąb szypułkowy rosn ący w miejscowo ści W ęglówka , obwód pnia 870 cm. , wys.18 m. wiek około 1000 lat , własno ść – Parafia Rzymsko - Katolicka ; - 3 skałki w miejscowo ści Wola Komborska , wymiary skałek : 4,5 m , 5,5 m , 9 m , szeroko ść : 3,5 m , 1,5 m , 1 m , wysoko ść ; 5 m , 4 m , 3,5 m; - skały w miejscowo ści Wola Komborska , wymiary skały : obwód 24 m , długo ść 6 m , wysoko ść 7 m ; […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna 76

- 6 skałek w miejscowo ści Wola Komborska . Jest to grupa skałek o długo ści 3 – 6 m oraz wysoko ści od 2,5 do 3,5 m ; - 15 skałek ( grupa ) w miejscowo ści Wola Komborska , z których dwie maj ą 15 – 20 m długo ści i szeroko ści , a wysoko ści 10 m , jedna kształtem przypomina „czapk ę Konfederatk ę ”. Podstawa prawna : Dz. Urz. Województwa Kro śnie ńskiego Nr 27/90 . W rozporz ądzeniu wprowadzono i wyszczególniono nast ępuj ące zakazy i ograniczenia a) w stosunku do pomników przyrody o żywionej : - wycinanie , niszczenie lub uszkadzanie drzew , - zrywanie p ączków , kwiatów owoców i li ści , - zanieczyszczanie terenu wokół drzewa oraz wzniecania ognia , - nacinanie drzewa , rycie napisów i innych znaków , - wchodzenie na drzewo , - podkopywanie drzewa , - umieszczanie na drzewie tablic , znaków , ogłosze ń i napisów za wyj ątkiem tych , zwi ązane s ą z ich ochron ą . c) w stosunku do przyrody nieo żywionej : - niszczenie głazów przez rozbijanie lub rozsadzanie , - chodzenie po głazach lub wdrapywanie si ę na nie , - usuwanie pokrywaj ących głazy mchów , porostów oraz innych ro ślin , - rycie na głazach napisów i innych znaków , - zanieczyszczanie terenu w pobli żu głazów oraz wzniecania ognia , - dokonywanie przemieszcze ń głazów lub przesuni ęć oraz podkopywanie lub zakrywanie. 3.4. Istniej ące rezerwaty przyrody Rezerwat przyrody nieo żywionej ,,Prz ądki’’ w miejscowo ści Czarnorzeki został utworzony Zarz ądzeniem Nr 70 MLiPD /M.P. nr 18, poz. 143 z 1957 r /. Przedmiot ochrony stanowi grupa skał piaskowcowych z charakterystycznymi formami erozji eolicznej. Skałki uformowały si ę w oryginalne i malownicze kształty. Ich strome ściany si ęgaj ą 20 m wysoko ści i s ą pokryte ró żnopostaciowymi strukturami wietrzennymi. Na terenie rezerwatu znajduj ą si ę cztery grupy skałek przypominaj ących postacie ludzkie, -,, Prz ądka – Matka’’, ,,Prz ądka – Baba” , ,,Herszt”, ,,Zbój Madej” – które s ą zwi ązane z miejscow ą legend ą. Rezerwat odznacza si ę wybitnymi walorami krajobrazowymi m. in. z uwagi na wyj ątkowo malownicze grupy skałek, góruje nad wzgórzem. Skałki te stanowi ą niezwykle atrakcyjny obiekt turystyczny. 3.5. Propozycje utworzenia rezerwatów przyrody W 1995 r. został opracowany projekt ,,Docelowej sieci rezerwatów przyrody w województwie kro śnie ńskim, wg którego na terenie gm. Korczyna zakłada si ę powołanie dwóch rezerwatów:

- Czarny Dział w miejscowo ści W ęglówka i Krasna. Rezerwat b ędzie obejmował fragment grzbietu oraz północne i wschodnie zbocza Kiczory / 516 m n.p.m./ w pa śmie Czarnego Działu, gdzie zachował si ę cenny starodrzew jodłowo – bukowy tworz ący zbiorowisko żyznej buczyny karpackiej w dwóch formach wysoko ściowych – reglowej i podgórskiej.

- Sucha Góra w miejscowo ściach W ęglówka, Krasna i Czarnorzeki. Rezerwat b ędzie obejmował szczytowe partie oraz zbocza pasma Suchej Góry i Królewsk ą Gór ę.Jest to teren o wyj ątkowych walorach krajobrazowych na co składaj ą si ę wyra źne szczyty górskie poro śni ęte drzewostanem bukowym i bukowo – jodłowym. W przygrzbietowych partiach pasma Suchej Góry znajduj ą si ę wychodnie skalne piaskowca ci ęż kowickiego. Rezerwat Prz ądki oraz projektowane rezerwaty ,,Czarny Dział’’ i ,,Sucha Góra’’ znajduj ą si ę na terenie Czarnorzecko –Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, który utworzony został rozporz ądzeniem Wojewody Kro śnie ńskiego z dnia 7 kwietnia 1993 r., Wojewody Rzeszowskiego z dnia 16 marca 1993 oraz Wojewody Tarnowskiego z dnia 23 lipca 1993 r. 77

w celu ochrony i popularyzacji jednego z najpi ękniejszych fragmentów Pogórzy: Strzy żowskiego i Dynowskiego oraz północnego Skrawka Dołów Jasielsko – Sanockich. Park poło żony jest w strefie przej ściowej pomi ędzy Karpatami Wschodnimi i Zachodnimi, w obszarze przenikania si ę gatunków flory i fauny górskiej i ni żowej – st ąd wynika bogactwo przyrodnicze i krajobrazowe Parku. Zró żnicowanie siedliskowe Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego wynika m. in. z bardzo zło żonej budowy geologicznej. Najodporniejsze warstwy tworz ą grzbiety wzgórz, na których mo żna spotka ć formy skałkowe. Skupiska skałek piaskowcowych maj ą swoje nazwy np.: Skałki Czarnorzeckie w okolicy zamku Kamieniec, Zaginione Skałki w okolicy Korczyny i Woli Komborskiej. Najokazalsze zgrupowanie skałek uformowanych przez wietrzenie mrozowe i erozj ę eoliczn ą chronione jest w postaci rezerwatu geologicznego ,,Prz ądki’’ inne w okolicy Woli Komborskiej w postaci pomników przyrody [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 znajduje si ę w granicach „Czarnorzecko- Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego”, jednak że w znacznym oddaleniu od granic istniej ących i projektowanych rezerwatów przyrody oraz obszarów Natura 2000. Na obszarze zmiany studium ani w jego s ąsiedztwie nie ma pomników przyrody ani innych form ochrony środowiska przyrodniczego poza wymienion ą na wst ępie.] 2

4. Zasoby i zakres wykorzystania surowców mineralnych. 4.1.Charakterystyka złó ż kopalin Baza surowców mineralnych gmina Korczyna zlokalizowana jest w cz ęś ci północnej i jest zwi ązana ze stref ą brze żną jednostki śląskiej. Wyst ępuj ą tu kopaliny z grupy skał krzemionkowych zwi ęzłych / piaskowców /, skał krzemionkowych lu źnych / kruszywa drobne / oraz skał ilastych. a ) Skały krzemionkowe zwi ęzłe – piaskowce W gminie Korczyna znaczenie surowcowe maj ą głównie piaskowce istebnia ńskie /czarnorzeckie / oraz wydzielone w obr ębie piaskowców dolnoistebnia ńskich piaskowce godulskie. Zwi ązane s ą one ze stref ą brze żną jednostki śląskiej / siodło Czarnorzek – Zmiennicy – Turzego Pola /. Praktyczne znaczenie surowcowe maj ą wychodnie warstw istebnia ńskich / w tym godulskich / mi ędzy Bartnem / gm. Wojaszówka / a drog ą z Miejsca Piastowego do Domaradza. Z analizy własno ści fizyko – mechanicznych wynika, że s ą to typowe, budowlane piaskowce karpackie. Charakteryzuj ą si ę one gruboławicowym wykształceniem i korzystnymi parametrami fizycznymi: g ęsto ści ą pozorn ą rz ędu 2,30 – 2,36 t/m3, nasi ąkliwo ści ą wagow ą w granicach od 3,40 – 4,65 %, wytrzymało ści ą na ściskanie w granicach od 50 – 69,3 MPa, ścieralno ści ą w b ębnie Divala = 7,1% oraz ścieralno ści ą na tarczy Boehmego = 0,53 cm. Piaskowce te udokumentowane zostały w trzech zło żach : ●Wola Jasienicka „ Góra Czerwona’’ / na granicy z gmin ą Jasienica Rosielna /. Na powierzchni 9,1 ha i przy mi ąż szo ści kopaliny wynosz ącej 89,1 m, udokumentowane zasoby zło ża wynosz ą 17,2 mln. ton. Udział łupków w obr ębie serii zło żowej wynosi 10 %. W zło żu udokumentowano piaskowce dolnoistebnia ńskie i godulskie dla budownictwa. Zło że jest nieeksploatowane. ●Wola Komborska – Działy – na pow. 1,32 ha i przy mi ąż szo ści zło żonej w granicach od 4,2 – 44,2 m średnio 20,6 m udokumentowano tu w formie karty rejestracyjnej zło że piasków istebnia ńskich / w tym godulskich / dla budownictwa – uzysku bloków do produkcji płyt okładzinowych, kształtek i innych elementów budowlanych. Zło że jest eksploatowane. […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 78

●Wola Komborska – Działy Południe – udokumentowane zostało w 1992 roku. Na pow. 0,96 ha i przy mi ąż szo ści kopaliny wynosz ącej 18 m udokumentowano 150,5 tys. ton zasobów z przeznaczeniem dla budownictwa – do produkcji bloków, płyt a tak że kamienia łamanego. Wydano koncesj ę na wydobywanie kopaliny / wła ścicielami zło ża s ą Aniela Śnie żek i Edward Rymarz/. Obok udokumentowanych złó ż piaskowców istebnia ńskich wyznaczone zostały obszary perspektywiczne wyst ępowania tych piaskowców, w obr ębie których jest mo żliwo ść udokumentowania dodatkowych złó ż dla budownictwa. S ą to : ■Obszar W ęglówka – obejmuje wychodnie piaskowców dolnoistebnia ńskich na pow. 13 ha. Przy mi ąż szo ści serii zło żonej szacowanej na 40,0 m i udziale łupków rz ędu 10% , wielko ść orientacyjnych zasobów tego obszaru okre ślane jest na około 11 mln ton. S ą to gruboławicowe, średnio i gruboziarniste piaskowce. Obszar posiada korzystne warunki komunikacyjne / bliskie s ąsiedztwo drogi asfaltowej / oraz zagospodarowanie powierzchni : nieu żytki i pastwiska. ■Obszar Czarnorzecki – Kretówki – obejmuje wychodnie piaskowców górnoistebnia ńskich, gruboławicowych, zwykle średnioziarnistych, na pow. 4,0 ha. Przy mi ąż szo ści serii zło żonej wynosz ącej 40,0 m i udziale łupków rz ędu 10 %, wielkość szacowanych zasobów wynosi 3,4 mln ton. Obszar obejmuje głównie u żytki rolne oraz w niewielkiej cz ęś ci las. ■Obszar Wola Komborska Działy – „Południe’’ – obejmuje wychodnie piaskowców dolnoistebnia ńskich, grubo i bardzo gruboławicowych. S ą to piaskowce drobno i średnioziarniste, z cienkimi przeławiceniami łupków w których tkwi ą cienkoławicowe piaskowce laminowane. W obr ębie tego obszaru udokumentowane zostało zło że Wola Komborska Działy Południe , a poza jego zachodni ą granic ą zło że Wola Komborska Działy. Obszar perspektywiczny obejmuje powierzchni ę 4 ha, a jego zasoby szacowane s ą na około 2,1 mln ton, jako ść kopaliny jest bardzo dobra oraz korzystne s ą warunki komunikacyjne i lokalizacyjne. ■ Obszar Wola Komborska Działy – „Północ’’ – obejmuje wychodnie gruboławicowych piaskowców górnych warstw istebnia ńskich. S ą to dobre w obróbce, jasnoszare, drobno i średnioziarniste piaskowce, których zasoby szacowane s ą na około 5,1 mln ton, przy średniej mi ąż szo ści kopaliny 30,0 m. Udział łupków wynosi 10 %. Pow. 0,8 ha. Jest mo żliwo ść uzyskania materiału blocznego. ■Obszar Budy Wolskie – obejmuje wychodnie piaskowców górnoistebnia ńskich na pow. 4,5 ha. Przy mi ąż szo ści serii zło żonej wynosz ącej 30,0 m i udziale łupków 10 %, wielko ść szacowanych zasobów wynosi 2,8 mln ton. S ą to gruboławicowe, jasnokremowe piaskowce, które mog ą stanowi ć surowiec do produkcji kamienia łamanego oraz dla uzysku bloków. Warunki komunikacyjne i morfologiczne s ą korzystne. Obok piaskowców istebnia ńskich, w gminie Korczyna, znaczenie surowcowe mog ą mie ć równie ż piaskowce lgockie i gezowe jednostki pod śląskiej półokna tektonicznego W ęglówki tzw. piaskowce w ęglowieckie. S ą to piaskowce osi ągaj ące mi ąż szo ść rz ędu 200 300 m, w cz ęś ci dolnej s ą grubo i bardzo gruboławicowe, kwarcowe i rozsypliwe, a w cz ęś ci górnej profilu cienko i średnioławicowe, krzemionkowe, rzadziej wapniste, zwi ęzłe. Odmiany zwi ęzłe piaskowców w ęglowieckich w przeszło ści były eksploatowane do celów lokalnych, udokumentowane te ż zostały w zło żu w Węglówce „Kamieniołom Mała Krasna’’ w formie karty rejestracyjnej / zasoby zło ża 0,2 mln ton/. Udokumentowane tu piaskowce gezowe były eksploatowane do produkcji kruszywa drogowego – eksploatacja zako ńczona została w latach 70 – tych, wyrobisko jest zrekultywowane i zalesione. Nie wyznaczono obszaru perspektywicznego ze wzgl ędu na silne zakrycie terenu. 79

Wszystkie zło ża jak i obszary perspektywiczne piaskowców poło żone s ą w obr ębie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego – w klasyfikacji sozologicznej s ą cz ęś ciowo kolizyjne. b) Skały krzemionkowe lu źne – kruszywa drobne W gminie Korczyna dla pozyskania kruszywa drobnego mog ą by ć eksploatowane rozsypliwe piaskowce istebnia ńskie jak i w ęglowickie / lgockie /. Ich wychodnie wyst ępuj ą zarówno w strefie brze żnej jednostki śląskiej jak i w półoknie tektonicznym jednostki pod śląskiej. W obr ębie piaskowców rozsypliwych wyst ępuj ą równie ż zwi ęzłe odmiany piaskowców / głównie w obr ębie piaskowców górnoistebnia ńskich. Piaskowce rozsypliwe charakteryzuj ą si ę bardzo zmiennym uziarnieniem – w piaskowcach istebnia ńskich obok odmian drobno i średnioziarnistych wyst ępuj ą odmiany grubo i nierówno ziarniste oraz zlepie ńcowe i zlepie ńce / o ziarnie dochodz ącym do kilku cm /. Materiał grubszy obok kwarcu stanowi ą nadwietrzałe granitoidy i gnejsy oraz margle i wapienie. Zmienno ść uziarnienia piaskowców węglowieckich jest du żo mniejsza – z reguły s ą to odmiany drobno i średnio- ziarniste, z pojedynczymi lub smu żystymi nagromadzeniami frakcji grubszych. Jako ść piasku uzyskiwanego z rozsypliwych piaskowców obni żaj ą w obr ębie serii piaskowcowych tocze ńce ilaste, które obok zwietrzałych ziaren grubszych znacznie podwy ższaj ą zawarto ść pyłów mineralnych. . Na terenie gminy rozsypliwe piaskowce udokumentowane zostały w obr ębie złó ż : ●Węglówka I Góra Piaskowa – obejmuje szczytow ą cz ęść wzgórza Góra Piaskowa o pow. 2,0 ha. Zasoby szacunkowe tego obszaru wynosz ą 503,6 tys. ton. średnia mi ąż szo ść serii zło żonej waha si ę od 2,5 – 26,5 m i wynosi średnio 14,7 m. Średnia grubo ść nadkładu wynosi 1,0 m. Udokumentowany tu piasek mo że by ć stosowany do zapraw murarskich oraz w drogownictwie. W obr ębie zło ża prowadzona jest dorywcza eksploatacja przez ludność miejscow ą. Ponadto istnieje stare nie eksploatowane wyrobisko / nadle śnictwa / wymagaj ące rekultywacji. ●Węglówka II „ Wschód ” – na pow. 3,2 ha i przy średniej mi ąż szo ści serii zło żonej wynosz ącej 10 m wielko ść szacunkowych zasobów wynosi 568,8 tys. ton. Obszar zło ża przylega od strony SE do zło ża W ęglówka I „Piaskowa Góra” i jest w przewa żaj ącej cz ęś ci zalesionej . Wyst ępuj ą tu drobno i średnioziarniste rozsypliwe piaskowce, w których zawarto ść pyłów mineralnych waha si ę w granicach od 7,4 – 23,6 % i wynosi średnio 21,6 %.Mog ą by ć stosowane w budownictwie drogowym. ●Mała Krasna „Wzgórze 386 ” – obszar zło ża obejmuje powierzchni ę 2,7 ha, w obr ębie której przy mi ąż szo ści serii zło żonej od 2,5 – 27,5 m średnio 15,4 m wielko ść szacunkowych zasobów wynosi 758,7 tys. ton. Grubo ść nakładu zmienia si ę od 0,0 – 1,0 m. Zawarto ść pyłów mineralnych waha si ę od 4,8 – 9,9 % wynosz ąc średnio 7,2 %. Obszar zło ża obejmuj ą grunty orne niskich klas oraz las. Wyst ępuj ące tu piaski średnio i drobnoziarniste, miejscami gruboziarniste, barwy jasnokremowej mog ą by ć stosowane do zapraw murarskich pod warunkiem odsiania ziarn powyżej 5,0 mm oraz do celów, które nie s ą warunkowane normami. W gminie Korczyna istniej ą tak że obszary perspektywiczne, w obr ębie których istnieje mo żliwo ść udokumentowania dodatkowych zasobów piaskowców rozsypliwych: ■Obszar W ęglówka „ Kopalnia W ęglówka 2” – obejmuje wychodnie rozsypliwych piaskowców istebnia ńskich, których szacowane zasoby s ą rz ędu 0,71 mln ton. Powierzchnia obszaru wynosi 2,5 ha, a mi ąż szo ść serii zło żowej 15,0 m. Obszar poło żony jest w pobli żu zło ża ropy naftowej „W ęglówka’’, a jego powierzchni ę zajmuj ą nieu żytki. 80

■Obszar W ęglówka „ Zachód ” – obejmuje wychodnie piaskowców istebnia ńskich na pow. 8,0 ha . Zasoby s ą szacowane na około 3,8 mln ton, przy mi ąż szo ści serii zło żonej rz ędu 25,0m. ■Obszar Mała Krasna „ Góra Brze źnik ” – obejmuje wychodnie dolnokredowych piaskowców rozsypliwych o szacowanych zasobach rz ędu 0,3 mln ton. ■Obszar Mała Krasna „Wzgórze 371 ” – wyznaczony został w obr ębie wychodni piaskowców rozsypliwych. Jego zasoby s ą szacowane na około 0,3 mln ton. ■Obszar Wola Komborska „ Góra’’ – obejmuje wychodnie piaskowców istebnia ńskich rozsypliwych i zwi ęzłych / do produkcji kamienia łamanego . Na pow. 3,8 ha i przy mi ąż szo ści serii zło żonej rz ędu 35 m, wielko ść szacowanych zasobów jest rz ędu 2,5 mln ton. Obszar o dogodnych warunkach komunikacyjnych, a jego powierzchni ę stanowi ą nieu żytki. Zasoby złó ż piaskowców rozsypliwych nie s ą w zasadzie eksploatowane – niewielka eksploatacja jest prowadzona w obr ębie zło ża W ęglówka I „Piaskowa Skała’’. W kwalifikacji sozologicznej obszary zło żowe udokumentowane jak i perspektywiczne s ą cz ęś ciowo kolizyjne ze wzgl ędu na poło żenie w obr ębie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego. c) Surowce ilaste Surowcem ilastym dla przemysłu ceramiki budowlanej, w gminie Korczyna, s ą gliny lessopodobne i zwietrzelinowe a tak że łupki kro śnie ńskie. Łupki trzeciorz ędowe współwyst ępuj ą z glinami zwietrzelinowymi i lessopodobnymi. Gliny zwietrzelinowe i lessopodobne zaliczy ć mo żna do odmian pylastych lub pylastych ci ęż kich. Łupki i gliny stanowi ą chud ą, niskoplastyczn ą odmian ę surowca, która w procesie przeróbczym nie wymaga du żych ilo ści wody zarobowej. Odznaczaj ą si ę niedu żą mo żliwo ści ą i niewysok ą skurczliwo ści ą wysychania. Surowiec ten jest łatwy do urabiania, rozdrabniania i nawil żania. Nadaje si ę do szybkiego suszenia / naturalnego i sztucznego / i jest odporny na zmiany temperatury w trakcie wypału. Mo żna z niego produkowa ć cegł ę pełn ą klasy 50,75,100. W 1990 roku udokumentowano w formie karty rejestracyjnej zło że gliny zwietrzelinowej: „ Węglówka’’ – na powierzchni 17,03 ha i przy mi ąż szo ści serii zło żowej od 3,7– 7,8 m, udokumentowano 868,53 tys. m 3 zasobów. Zło że udokumentowano do produkcji cegły pełnej klasy 150 oraz cegieł kanalizacyjnych. Wła ścicielem zło ża jest pan A. Szewerniak zamieszkały w W ęglówce. d) Surowce bitumiczne Na terenie gminy s ą udokumentowane i eksploatowane dwa zło ża ropy naftowej i towarzysz ącego jej gazu ziemnego. ●Zło że W ęglówka – udokumentowane zostało w obr ębie dolnokredowych piaskowców węglowieckich. Izolowane łupkami w ęglowieckimi stanowi ą one kolektor dla ropy naftowej bezparafinowej oraz gazu ziemnego. Ropa naftowa kierowana jest do dolnej przeróbki w Rafinerii Jedlicze, gaz ziemny zu żywany jest na miejscu do ogrzewania pomieszcze ń kopalni i pobliskiej wsi W ęglówka. ●Zło że Wola Jasienicka – udokumentowane zostało w obr ębie utworów dolnokredowych i trzeciorz ędowych. Na pow. 0,3 km2 udokumentowano 3 pokładowe zło że ropy naftowej i towarzysz ącego jej gazu ziemnego. Ropa naftowa i gaz ziemny kierowane s ą do dalszej przeróbki w Rafinerii Jedlicze.

4.2. Perspektywy zagospodarowania złó ż kopalin Baza surowców mineralnych gminy Korczyna jest ró żnorodna , du ża ilo ściowo i zasobna pod wzgl ędem wielko ści udokumentowanych zasobów . Analizuj ąc perspektywy zagospodarowania złó ż surowców mineralnych nale ży wzi ąć pod uwag ę fakt , że wszystkie zło ża jak i obszary perspektywiczne zlokalizowane s ą w obr ębie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego . Fakt ten , obok zapotrzebowania na dany rodzaj kopaliny , b ędzie miał decyduj ący wpływ na mo żliwo ści podejmowania eksploatacji . Zagospodarowanie złó ż kopalin nie b ędzie kolidowało z podstawowymi kierunkami rozwoju gminy . Obszary zło żowe i perspektywiczne obejmuj ą z reguły tereny nieu żytków lub tereny najniższych klas bonitacyjnych i zlokalizowane s ą z dala od zabudowy . Podj ęcie eksploatacji kopalin w ich obr ębie mogłoby zaspokoi ć nie tylko potrzeby gminy Korczyna ale i gmin ościennych w podstawowe materiały budowlane . Zło że surowca ilastego „ W ęglówka ” o zasobach 868,5 tys. m 3 wystarczy na wiele lat eksploatacji i powinno zosta ć zagospodarowane ze wzgl ędu na zako ńczenie produkcji cegły w Korczynie . Zło ża ropy naftowej s ą zagospodarowane – wydobycie prowadzone b ędzie a ż do wyczerpania zasobów . Zagospodarowanie złó ż piaskowców oraz gliny zwietrzelinowej warunkowane b ędzie mo żliwo ściami podj ęcia eksploatacji kopalin w obr ębie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego oraz zapotrzebowaniem na dany rodzaj kopaliny .

5. Krajobraz

W gminie Korczyna mo żna wyodr ębni ć cztery podstawowe typy krajobrazów u żytkowych: - le śny, - łąkowo – pastwiskowy, - pól uprawnych / rolniczy/ - osadniczy / zurbanizowany /. Poj ęcie krajobrazu le śnego obejmuje zarówno zwarte kompleksy le śne jaki kompleksy drobnych powierzchni le śnych w mozaice z ł ąkami, uprawami i zaro ślami. Zwarte kompleksy le śne ró żni ą si ę pod wzgl ędem wieku / drzewostany dojrzałe i młodniki / i typu drzewostanu. W krajobrazie ł ąkowo – pastwiskowym wyst ępuj ą ró żne typy ł ąk, zale żne od stopnia wilgotno ści. Krajobrazy pól uprawnych s ą zró żnicowane zale żnie od warunków glebowych, rodzajów upraw, obecno ści zadrzewie ń lub ich braku oraz wyst ępowania rozproszonej zabudowy. Krajobrazy rolnicze charakteryzuj ą si ę faun ą i flor ą w znacznym stopniu zorganizowan ą i kontrolowan ą przez człowieka, przy jednoczesnym silnym wpływie antropogenicznym na gleby / melioracje, nawo żenie / i ro ślinno ść /zbiorowiska ruderalne /. Dla krajobrazów osadniczych charakterystyczna jest zwarta zabudowa wiejska, w tym ziele ń parkowa i cmentarze, tereny zdegradowane bez udziału ro ślinno ści / tereny wydobycia surowców mineralnych /. Krajobrazy zurbanizowane charakteryzuj ą si ę bardzo zubo żał ą faun ą i flor ą, której trzon stanowi ą gatunki wprowadzone przez człowieka. Na terenie gminy mo żna wyró żni ć nast ępuj ące klasy naturalno ści krajobrazów : - krajobrazy subnaturalne , charakteryzuj ące si ę faun ą i flor ą w znacznej cz ęś ci spontaniczn ą , przy jednoczesnej słabej antropogennej modyfikacji ro ślinno ści i gleb . - krajobrazy seminaturalne , charakteryzuj ą si ę flor ą i faun ą w znacznym stopniu spontaniczn ą , przy jednoczesnym silnym wpływie antropogenicznym na ro ślinno ść 82

i gleby ( tzn. formacje ro ślinne s ą inne ni ż to wynika z potencjalnej ro ślinno ści naturalnej) Ich przykładem mog ą by ć krajobrazy ubogich ł ąk , zaro śli i obszarów le śnych. - krajobrazy rolnicze , charakteryzuj ące si ę flor ą i faun ą w znacznym stopniu zorganizowan ą i kontrolowan ą przez człowieka , przy jednoczesnym silnym wpływie antropogenicznym na gleby ( melioracje , nawo żenie ) . Ich przykładem s ą nie tylko pola. uprawne , ale równie ż du że obszary ł ąkowe i drobne osadnictwo - krajobrazy zurbanizowane , charakteryzuj ące si ę bardzo zubo żał ą faun ą i flor ą , której trzon stanowi ą gatunki wprowadzone przez człowieka z glebami w znacznym stopniu przeobra żonymi i z ro ślinno ści ą zaplanowan ą i piel ęgnowan ą . Ich przykładem mog ą by ć kompleksy miejscowo ści o zwartej zabudowie . Krajobrazy seminaturalne , rolnicze i zurbanizowane tworz ą razem grup ę krajobrazów kulturowych ( antropogenicznych ) . S ą one u żytkowane i kształtowane przez człowieka , a ich równowaga wewn ętrzna jest podtrzymywana przez celowe zabiegi . [Obszar obj ęty zmian ą nr 1 znajduje si ę w rejonie wyst ępowania krajobrazów rolniczych. Dominuj ącym elementem krajobrazu jest tu mozaika u żytków rolnych z udziałem zadrzewie ń i rozproszonej zabudowy zagrodowej i jednorodzinnej ze zlokalizowanymi gdzieniegdzie, w zdecydowanej wi ększo ści nieuci ąż liwymi, ró żnego rodzaju usługami.] 1 [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 [oraz obszar obj ęty V zmian ą Studium] 5 znajduje si ę w rejonie w którym wyst ępuje charakterystyczny dla gminy Korczyna krajobraz kulturowy. Dominuj ącym elementem tego krajobrazu jest tu sylweta Zamku Kamieniec, wkomponowana w otaczaj ące go zalesione wzgórza z wyeksponowanymi osta ńcami piaskowcowymi, w śród mozaiki u żytków rolnych z udziałem rozproszonej zabudowy zagrodowej i jednorodzinnej. Ze wzgl ędu na ten fakt, jak wspomniano wcze śniej, na tym obszarze gminy wyznaczono w obecnie obowi ązuj ącym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5” stref ę ochrony krajobrazu kulturowego.] 2

6. Gleby, główne problemy ochrony gleb 6.1. Gleby Ochrona gleb gminy Korczyna wynika w znacznym stopniu z antropogenicznych przemian środowiska glebowego w przeszłości jak i z obecnych jego zagro żeń. Zmiana stosunków wodnych , obni żenie lustra wody gruntowej i zwi ększenie odpływu wód wpływaj ą na stosunki powietrzno - wodne wyst ępuj ących tu gleb. Obecnie niektóre tereny wymagaj ą opieki ze wzgl ędu na zaburzony naturalny kierunek rozwoju krajobrazu. [W obszarze obj ętym V zmian ą Studium wyst ępuj ą tereny gruntów rolnych klasy bonitacyjne gruntów I-III, wskazane na zał ączniku nr 2a, wymagaj ących zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze.] 5 6.2. Powierzchnie cenne hydrologicznie w strefach źródliskowych Powierzchnie cenne hydrologicznie wyst ępuj ą w postaci młak i niewielkich zatorfie ń w rejonach źródliskowych potoków. Wyst ępuj ą równie ż na wi ększych powierzchniach tworz ąc podmokłe utwory glebowe . Obszary te winny by ć otoczone szczególn ą opiek ą ze wzgl ędu na zabezpieczenie zasobów wodnych. Nale ży wyeliminowa ć wszystkie działania mog ące zaburzy ć stosunki wodne. 6.3. Zanieczyszczenie gleby Wymiernymi i obiektywnymi wska źnikami stanu środowiska s ą m.in. chemiczne deformacje gleb , dlatego te ż przedmiotem analiz były pierwiastki o najwi ększym znaczeniu ze wzgl ędu na udział w ska żeniu gleb lub wa żne funkcje metaboliczne. […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna 83

Do pierwiastków najcz ęś ciej badanych ze wzgl ędu na wielko ść ska żeń nale żą metale ci ęż kie oraz zwi ązki siarki /substancje te wymienione s ą na li ście trucizn, któr ą opracowała Komisja Toksykologii Środowiska PAN , a na czele tej listy znajduje si ę dwutlenek siarki , z kolei 6 i 7 miejsce zajmuje ołów i kadm/.W ocenie stopnia zanieczyszczenia gleb przez metale ci ęż kie punktami odniesienia s ą liczby graniczne , ustalone w oparciu o stopie ń szkodliwo ści poszczególnych pierwiastków oraz wła ściwo ści gleb. W zakresie liczb granicznych brak jest dotychczas jednolitych kryteriów ocen. Ró żni autorzy proponuj ą ró żne zakresy warto ści dla st ęż eń metali ci ęż kich w glebach , które nie s ą całkowicie ze sob ą zgodne. Zawarto ść metali ci ęż kich w glebach na terenie gminy Korczyna mie ściły si ę w zakresach okre ślonych jako normalne , naturalne charakterystyczne dla fliszu karpackiego z którego powstały .

7.Gospodarka wodno - ściekowa i sposoby eliminacji zanieczyszcze ń wód.

7.1. Wody powierzchniowe

Na terenie gminy nie prowadzi si ę systematycznych bada ń czysto ści wód cieków , wyj ątek stanowi ą rzeka Wisłok płyn ąca przez teren gminy na niewielkim . Wisłok prowadził wody pozaklasowe w klasyfikacji ogólnej / przekroczone normy dla wska źników fizykochemicznych i bakteriologii /.Docelowo wody Wisłoka powinny odpowiada ć II klasie czysto ści pod wzgl ędem ogólnym .

7.2. Wody podziemne Obszar gminy poło żony jest w obr ębie górsko - wy żynnej prowincji hydrogeologicznej. Wody wgł ębne tu wyst ępuj ące to poł ączone wody zbiornika czwartorz ędowego / dolinnego / wyst ępuj ącego w o środku porowym oraz wody zbiornika trzeciorz ędowego / szczelinowe i szczelinowo -porowe/. Zasoby wód podziemnych s ą niewielkie , a ze wzgl ędu na przypowierzchniowe wyst ępowanie s ą wprost zwi ązane z wielko ści ą opadów atmosferycznych. Uwarunkowania te wpływaj ą na zmienn ą wydajno ść źródeł i mo żliwo ść ich łatwego ska żenia. Potencjalnymi źródłami zanieczyszczenia wód podziemnych mog ą by ć niekontrolowane zrzuty ścieków komunalnych i przemysłowych , powierzchniowy spływ lub infiltracje wód ska żonych bitumami / stacje paliw / lub innymi zwi ązkami chemicznymi pochodz ącymi ze składowisk odpadów lub niewła ściwie magazynowanych substancji chemicznych / np. nawozy sztuczne / oraz niewła ściwie stosowanych środków ochrony ro ślin lub nawozów sztucznych .

7.3. Gospodarka wodno - ściekowa Sposoby zaopatrzenia w wod ę i unieszkodliwiania ścieków s ą bardzo zró żnicowane . W miejscowo ściach o skoncentrowanej zabudowie zaopatrzenie w wod ę oparte jest głównie na wodoci ągach wiejskich i lokalnych . Na pozostałych terenach dominuje indywidualne zaopatrzenie z własnych studni . Ścieki z terenów gospodarstw i posesji indywidualnych odprowadzane s ą głównie do zbiorników bezodpływowych . Wi ększe obiekty posiadaj ą z reguły urz ądzenia do podczyszczania ścieków lub własne oczyszczalnie. Do wyj ątków nale żą lokalne układy lub systemy kanalizacyjne np. Korczyna. Podstawowym kryterium porz ądkowania gospodarki wodno - ściekowej na obszarach ju ż zainwestowanych powinno by ć zapewnienie ci ągło ści dostaw odpowiedniej jako ści wody oraz spełnienie obowi ązuj ących wymogów w zakresie oczyszczania i odprowadzania ścieków - niezale żnie od przyj ętego systemu ich unieszkodliwiania. Dotyczy to równie ż terenów projektowanych do zainwestowania . 84

IV. UWARUNKOWANIA ROZWOJU ROLNICTWA

1. Charakterystyka regionu i gminy Korczyna.

Tendencje rozwoju gospodarki europejskiej i światowej – jej globalizacja i odchodzenie od protekcjonizmu – zwłaszcza za ś w perspektywie członkostwa Polski w Unii Europejskiej, stawia na porz ądku dziennym problem dostosowania gospodarki polskiej do reguł prawdziwego partnerstwa. Działem, który szczególnie odbiega od europejskich standardów jest rolnictwo. Jednocze śnie podnoszone s ą obawy o społeczne koszty jego przebudowy. Nieefektywne rolnictwo i zapó źniona cywilizacyjnie wie ś, stanowi ą tak zwan ą przeszkod ę na drodze rozwoju, że nie sposób odkłada ć dłu żej ich modernizacji. Podstawow ą słabo ści ą polskiego rolnictwa jest bardzo niska wydajno ść pracy, czterokrotnie ni ższa od przeci ętnej wydajno ści w całej gospodarce narodowej ( rolnictwo wytwarza 6,2% PKB zatrudniaj ąc 27% ogółu pracuj ących ), pi ęciokrotnie ni ższ ą od produktywno ści pracy rolnika zachodnioeuropejskiego. Z drugiej strony uci ąż liwo ść pracy w rolnictwie i ilo ść zatrudnienia godzina na dob ę jest u nas znacznie wi ększa ani żeli w innych działach gospodarki narodowej. Warunkiem poprawy efektywno ści ekonomicznej rolnictwa jest zatem przesuni ęcie znacznych zasobów pracy do pozarolniczych działów gospodarki, gdy ż tylko to mo że otworzy ć drog ę do zmiany struktury gospodarstw, oraz spadki jednostkowych kosztów produkcji rolnej. Z wielu powodów ekonomicznych i społecznych, du ża cz ęść nowych miejsc pracy powinno powsta ć na wsi. Na obszarze gminy Korczyna powinna urzeczywistnia ć si ę koncepcja wielofunkcyjnego rozwoju wsi, oznaczaj ąca tworzenie alternatywnych do rolnictwa miejsc pracy i źródeł dochodu. Obszar gminy o znacznych walorach krajobrazowych lecz o znacznej cz ęś ci trudnych warunkach do produkcji rolniczej cechuje si ę rozdrobnieniem gospodarstw i du żym znaczeniem dochodów rolniczych. Na ten podział nakłada si ę zjawisko pogorszenia wska źników rozwoju gospodarczego s ąsiednich gmin wiejskich. Podobnie jak w całym kraju, równie ż w gminie Korczyna rozwi ązanie problemów w rolnictwie wymaga przebudowy całej gospodarki, jej obecna struktura, w szczególno ści za ś anachronicznie wysoki udział zatrudnienia w rolnictwie, le ży u podstaw przeludnienia agrarnego i słabego zintegrowania rolnictwa z gospodark ą narodow ą. Jest to kwestia du żej ilo ści środków finansowych a tak że długiego czasu jakiego wymagałaby cało ściowa przebudowa gospodarki, oraz odpływem zb ędnych r ąk do pracy w innych dziedzinach produkcyjno – usługowych na terenie wsi. Wa żnym czynnikiem jest intensywna urbanizacja gminy, co stanowi ć b ędzie rezerw ę substancji budowlanej dla ludno ści pozarolniczej.

2. Produkcja rolnicza. W wi ększo ści gospodarstw produkcja ma wci ąż wszechstronny, niewyspecjalizowany charakter. Dominuje uprawa zbó ż, oraz okopowych, głównie ziemniaków, a w produkcji zwierz ęcej chów bydła i trzody. Ograniczono lub zlikwidowano uprawy daj ące surowiec do przerobu przez zakład owocowo – warzywny, który wymaga czasowych zmian strukturalnych w dostosowaniu do nowej sytuacji ekonomicznej kraju. Tradycj ą upraw w tym zakresie przez rolników z terenu gminy, du ża pracowito ść i przedsi ębiorczo ść mieszka ńców i blisko ść zakładu przetwórczego to pozytywne argumenty na przyszło ść , rokuj ące zatrudnienie w przemy śle rolno – spo żywczym. Charakteryzuj ącą poprzednio gmin ę przewag produkcji zwierz ęcej nad ro ślinn ą oraz relatywnie wysok ą obsad ą zwierz ąt w latach 90 nale ży do przeszło ści gdy ż spadła opłacalno ść hodowli. Struktura wytwarzania nie jest wi ęc w gminie dostosowana do małej skali produkcji i du żych zasobów pracy. Produktywno ść ziemi zale żną mi ędzy innymi od warunków naturalnych jest do ść zró żnicowana. 85

Najurodzajniejsze gleby wyst ępuj ą w cz ęś ci południowej gminy w miejscowo ściach: Iskrzynia, cz ęść wsi Kombornia i Korczyna na styku gmin Kro ścienko Wy żne i m. Krosno. Natomiast na stokach o stromych spadkach w cz ęś ci południowej gminy to gleby o gorszych klasach, do ść trudne do uprawy i zabiegów agrotechnicznych. [Na obszarze nr 18 obj ętym III Zmian ą Studium [oraz w obszarze obj ętym V zmian ą Studium] 5 w sołectwie Korczyna wyst ępuj ą tereny zmeliorowane.] 3

3. Produktywno ść pracy i dochody rolników.

Wobec wysokiej obsady siły roboczej, produktywno ść pracy w gospodarstwach na terenie gminy jest zbyt mała. Wydajno ść rolnika w tym regionie jest ponad dwukrotnie mniejsza ni ż powszechnie w rolnictwie polskim. W zwi ązku z drastycznie niskimi dochodami rolników powstaje pytanie o podstawy egzystencji. Otó ż w regionie tym mamy do czynienia z ró żnorodno ści ą źródeł dochodu, nawet w jednej rodzinie, o czym świadcz ą badania w śród gmin Polski południowej. W ł ącznej sumie wskaza ń rolnictwo 31%, prace zarobkowe 30%, własn ą drobn ą przedsi ębiorczo ść 16%, prac ę za granic ą 12%, usługi turystyczno – rekreacyjne 8% oraz inne źródła 3%. Wyniki przeprowadzonych sonda ży na terenie gminy potwierdzaj ą ten wzorzec. Stwierdzono, że w przybli żeniu na cztery rodziny, trzy z nich uzupełniaj ą swoje bud żety dzi ęki emerytom.

4. Klasyfikacja gleboznawcza.

W zał ączonej tabeli nr 3 przedstawiono udział poszczególnych klas u żytków rolnych dla grup: - grunty orne – R - łąki – Ł - pastwiska – Ps

GRUNTY ORNE - R ŁĄKI - Ł PASTWISKA - Ps Klasa Pow. (ha) % Klasa Pow. (ha) % Klasa Pow. (ha) % II 32,32 0.91 II 14,88 4,43 II 0,73 0,08 IIIa 186,03 5,24 III 113,22 33,76 III 65,89 7,17 IIIb 537,57 15,15 IV 80,52 24,00 IV 335,45 36,50 IVa 781,30 22,03 V 110,81 33,03 V 348,23 37,90 IVb 605,56 17,07 VII 16,06 4,78 VI 168,70 18,35 V 927,87 26,16 ------VI 476,49 13,44 ------Razem 3547,14 100 Razem 335,49 100 Razem 919,00 100

Najwi ęcej gruntów w poszczególnych grupach u żytków kształtuje si ę nast ępuj ąco: - GRUNTY ORNE Klasa V – 26,16% Klasa IVa – 22,03%

- ŁĄKI Klasa III – 33,76% Klasa V – 33,03%

[…] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna 86

- PASTWISKA Klasa V – 37,90% Klasa IV – 36,50%

5. Struktura gospodarstw ( wg podatków ).

1. Liczba gospodarstw powy żej 1 ha - Węglówka - 179 - Czarnorzeki - 98 - Krasna - 151 - Kombornia - 357 - Iskrzynia - 270 - Wola Komborska - 122 - Korczyna - 701 Razem: 1878 Ponad 40% stanowi ą gospodarstwa w grupie 1 – 2 ha, natomiast w przedziale 1 – 5 ha na ogóln ą ilo ść 1878 gospodarstw wyst ępuje ich około 90%.

2. Nieruchomo ści poni żej 1 ha - Węglówka - 124 - Czarnorzeki - 52 - Krasna - 83 - Kombornia - 288 - Iskrzynia - 295 - Wola Komborska - 73 - Korczyna - 1221 Razem: 2136 Jak wida ć z powy ższego zestawienia struktura agrarna w gminie podobnie jak i w południowej Polsce jest gorsza ni ż przeci ętna w kraju i ma charakter stagnacyjny. Brak wi ększego obrotu ziemi ą wyja śnia jej cena. Z jednej strony ziemia jest zbyt droga aby mo żna było w ni ą inwestowa ć ( powi ększenie drobnego gospodarstwa o jedn ą czy dwie działki w niczym nie zmieni jego dochodowo ści ). Z drugiej strony ziemia jest zbyt tania, a żeby jej si ę pozbywa ć, gdy ż uzyskana kwota ze sprzeda ży ni wystarczy na rozwi ązanie problemów rodziny, jak stworzenie miejsca pracy czy odtworzeniu siedliska. Trwało ść obecnej struktury obszarowej wynika przede – wszystkim z funkcji jakie pełni ą drobne gospodarstwa – wytwarzania na samozaopatrzenie rodziny, która ma inne źródło dochodów pieni ęż nych. Blisko 30% drobnych gospodarstw ( w przedziale 1 – 2 ha – nawet połowa ) nie sprzedaje niczego. B ędzie tak dopóki wydatki na żywno ść b ędą si ęga ć 50% bud żetu przeci ętnej rodziny. Tym bardziej, że gospodarstwo pozwala wykorzysta ć rodzinne zasoby pracy, której nie udaje si ę spo żytkowa ć inaczej. Przesłank ą dla korekty struktury gospodarstw gminy i regionu mo że sta ć si ę w przyszło ści wi ększa poda ż dobrze płatnych miejsc pracy i alternatywnych źródeł dochodu. Je żeli id ący z tym w parze wzrost zamo żno ści spowoduje obni żenie wydatków na żywno ść w bud żetach rodzinnych a zarazem znikn ą wolne zasoby pracy, zapewne zarysuje si ę korzystniejsza sytuacja społeczno – zawodowa ludności wiejskiej, a w ślad za ni ą wyłoni si ę grupa gospodarstw towarowych o wi ększym potencjale produkcyjnym. Polityka gospodarcza powinna sprzyja ć takim procesom.

6. Czynniki sprzyjaj ące i ograniczaj ące rozwój. a) Czynniki sprzyjaj ące:

1. Silna motywacja i relatywnie du ża przedsi ębiorczo ść skierowana na poprawienie poziomu życia 2. Znaczne zasoby mieszkaniowe wsi 3. Obecno ść znacznych obszarów o dobrych warunkach glebowych i klimatycznych 4. Du ży potencjał dla rozwoju produktów z mark ą czystego środowiska, pi ęknego krajobrazu, natury i miejsc historycznych 5. Tradycja i do świadczenia rolników dot. upraw sadowniczych i warzywnych 6. Istnienie o środka przetwórstwa rolno – spo żywczego z mo żliwo ści ą powi ąza ń producentów z zakładem przetwórczym 7. Stosunkowo bliski rynek zbytu na płody rolne za granic ą i w kraju 8. Silne poczucie to żsamo ści lokalnej zakorzenione w bliskiej ojczy źnie 9. Dobra kondycja demograficzna ludno ści 10. Bogate dziedzictwo historyczne i kulturowe 11. Rozwój agroturystyki w zwi ązku z wzrastaj ącą liczb ą turystów odwiedzaj ących ciekawe zabytki na terenie gminy b) Czynniki ograniczaj ące:

1. Wysokie koszty produkcji poł ączone z trudnymi warunkami, ukształtowaniem terenu w cz ęś ci północnej gminy Korczyna, niekorzystna struktura gospodarstw 2. Słabe wyposa żenie techniczne rolnictwa, brak własnego kapitału u rolników i niska wydajno ść pracy 3. Niska i niedorozwini ęta infrastruktura techniczna i komunalna oraz ograniczone środki bud żetu administracji rz ądowej na wspomaganie inwestycji infrastrukturalnych 4. Du ży import żywno ści i produktów rolno – spo żywczych. 5. Słaby rozwój ekonomicznego otoczenia rolnictwa – zwłaszcza usług 6. Brak przesłanek w sprawie zmiany struktury obszarowej gospodarstw, w zwi ązku z silnym rozczłonkowaniem ziemi u niektórych rolników 7. Struktura produkcji drobnych gospodarstw nieodpowiednia do ich małej skali 8. Zbyt niski stan świadomo ści ekologicznej 9. Brak regionalnej polityki rekompensuj ącej trudne warunki produkcji na terenach górskich.

- Tabela nr 1 – Wyszczególnienie gruntów wchodz ących w skład grupy – własno ści - Tabela nr 2 – Wyszczególnienie powierzchni z uwzgl ędnieniem poszczególnych grup użytków w ha - Tabela nr 3 – Klasyfikacja gleboznawcza

Tabela nr 2

WYSZCZEGÓLNIENIE POWIERZCHNI Z UWZGL ĘDNIENIEM POSZCZEGÓLNYCH GRUP U ŻYTKÓW W HA

w tym Lp. GMINA KORCZYNA Pole Użytki le śne Grunty Miejscowo ść powierzchni Użytki rolne i grunty zabudowane Użytki Tereny ró żne Nieu żytki Wody ogólnej zadrzewione i ekologiczne i zurbanizowa zakrzaczone ne 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 1. CZARNORZEKI 619,2100 247,0800 346,8900 19,0900 - 1,1500 1,5900 3,4100

2. ISKRZYNIA 572,3620 511,3000 11,6200 39,6720 - - 0,8200 8,9500

3. KOMBORNIA 1469,6700 995,9300 334,8300 136,8500 - 0,2300 - 1,8300

4. KORCZYNA 2295,3700 1788,5700 246,3200 229,4700 - - 15,1000 15,9100

5. KRASNA 1820,8400 732,5800 1016,9600 58,1900 - 0,3300 3,0400 9,7400

6. WĘGLÓWKA 2025,6600 659,4100 1279,4400 79,9300 - - 3,2100 3,6700

7. WOLA KOMBORSKA 509,3100 324,4100 148,3900 32,6400 - 0,1200 1,5400 2,2100

8. RAZEM GMINA 9312,4220 5259,2800 3384,4500 595,8420 - 1,8300 25,3000 45,7200

V. LE ŚNICTWO

1. Wiadomo ści ogólne o lasach.

Pogórze Dynowskie na którym le ży du ża cz ęść lasów w gminie Korczyna odznacza si ę wysok ą lesisto ści ą ( ponad 70 % ).około 30 % gruntów le śnych stanowi ą so śniny porolne, które znajduj ą si ę w ró żnych fazach przebudowy. Drzewostany o charakterze naturalnym wyst ępuj ą w przyszczytowych partiach suchej Góry i Czarnego Działu. Godne uwagi s ą te ż drzewostany jodłowe w okolicach Odrzykonia i Bratkówki, odznaczaj ące si ę dobrym stanem zdrowotnym i wielopokoleniow ą struktur ą. Ze wzgl ędu na słabe wykorzystanie gruntów rolnych kilkaset hektarów ziemi podlega procesom naturalnej sukcesji. Mo żna tu obserwowa ć interesuj ące zjawisko samoistnego wkraczania lasu na ziemie, które człowiek niegdy ś wyrywał pierwotnej puszczy pod upraw ę.

2. Skład gatunkowy lasów.

Dominuj ący typ siedliskowy lasu to Las wy żynny . W składzie gatunkowym lasów na interesuj ącym nas obszarze prym wiedzie buk – 40 % udziału. Liczna jest jodła – 32 % , sosna – 18 %, d ąb – 4 %. Pozostałe 5 % stanowi ą : jesion, brzoza, osika, grab, modrzew, olcha czarna, czere śnia. Wyst ępuje tu równie ż cis , a z gatunków obcych sosna wejmutka, daglezja zielona , sosna czarna. Bogactwo gatunków drzewiastych to charakterystyczna cecha szaty ro ślinnej Pogórza. Osobliwo ści ą tej cz ęś ci regionu jest wyst ępowanie lasów o charakterze regla dolnego, tworzonego przez buczyn ą karpack ą. Na omawianym terenie istniej ą trzy wył ączone drzewostany nasienne ( WDN ) daglezjowe o powierzchni ł ącznej ponad 3 ha, w których wytypowano 9 drzew doborowych wykorzystywanych do pozyskania materiału genetycznego. Takie gatunki jak: daglezja, wejmutka, sosna czarna zostały wprowadzone do tutejszych drzewostanów w latach dwudziestych przez hr. Starowieyskiego – ówczesnego wła ściciela klucza odrzyko ńskiego. Ró żnorodno ść drzewostanów przekłada si ę na bogactwo gatunków runa le śnego . Obecne s ą w nim zarówno gatunki wschodniokarpackie( sałatnica le śna, kostrzewa górska ), jak i zachodniokarpackie ( przytulia okr ągłolistna, kosmatka żółtawa, pi ęciornik omszony). Wyst ępuj ą tu te ż subendemity karpackie ( żywiec gruczołowaty, żywokost sercowaty, lepi ęż nik wyłysiały). Ponad 40 gatunków to ro śliny chronione( skrzyp olbrzymi, paprotka zwyczajna , pióropusznik strusi, pokrzyk wilcza jagoda, wawrzynek wilcze łyko). Interesuj ące zbiorowiska ro ślinne wyst ępuj ą na najwy ższych i odsłonietych szczytach Pogórza. Niezwykłe bogactwo flory wyst ępuje w okolicach zamku Kamieniec, gdzie na obszarze ok. 4 kilometrów kwadratowych stwierdzono około 500 gatunków ro ślin, z czego wi ększo ść bezpo średnio w obr ębie wzgórza zamkowego. W otaczaj ącym zamek lesie wyst ępuj ą gatunki chronione : podrze ń żebrowiec, widłak go ździsty, widłak wroniec, widłak jałowcowaty oraz ciekawe gatunki reglowe: żywiec gruczołowaty, paprotnik kolczysty i paprotnik Brauna. Pospolity jest skrzyp olbrzymi. Istniej ą stanowiska j ęzycznika zwyczajnego. Dla zachowania ro ślinno ści kserotermicznej najwa żniejsze jest zatrzymanie sukcesji w kierunku lasu ( usuwanie drzew i krzewów ), co przede wszystkim trzeba odnie ść do rezerwatu „Prz ądki” i południowego stoku wzgórza zamkowego Kamie ńca. Dla ochrony flory naskalnej korzystne byłoby usuni ęcie drzewostanu sosnowego z „Prz ądek” i przywrócenie stanu sprzed stu lat udokumentowanego na mapach katastralnych.

3. Funkcja ochronna lasów

Główn ą funkcj ą lasów jest spełnienie zada ń ogólnospołecznych , a w szczególno ści glebochronnych i wodochronnych. Cz ęść obszaru gminy Korczyna znajduje si ę w Czarnorzecko – Strzy żowskim Parku krajobrazowym i w Czarnorzeckim Obszarze Chronionego Krajobrazu. Poło żenie oraz walory przyrodnicze i krajobrazowe terenów le śnych stanowi ą obszar atrakcyjnym dla potrzeb turystyki , chocia ż nie w pełni wykorzystany. Walory turystyczne tego terenu to miejscowo ści z bogat ą przeszło ści ą historyczn ą , zabytkowe budowle , oraz ró żnorodne formy kultury sztuki ludowej.

4. Lesisto ść gminy i poszczególnych miejscowo ści

Lesisto ść gminy Korczyna wyliczona na podstawie danych statystycznych wynosi 36,34 % , co znacznie przekracza średni ą krajow ą.

Procentowy udział powierzchni lasów w stosunku do powierzchni poszczególnych miejscowo ści prezentuje si ę nast ępuj ąco :

1. Czarnorzeki - 56,02 % 2. Iskrzynia - 2,03 % 3. Kombornia - 22,78 % 4. Korczyna - 10,73 % 5. Krasna - 55,85 % 6. W ęglówka - 63,16 % 7. Wola Komborska - 29,14%

Z powy ższych danych wynika , że najwi ększ ą lesisto ść posiada miejscowo ść W ęglówka , za ś najmniejsz ą Iskrzynia.

5. Własno ści lasów i gruntów zadrzewionych w gminie Korczyna.

W gminie Korczyna 2901,83 ha lasów stanowi ą lasy Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego ( 85,74 % ). Pozostała cz ęść to lasy Skarbu Pa ństwa ( 0,8 % ) , Własno ści Rolnej Skarbu Pa ństwa ( 0,45 % ) , oraz lasy niepa ństwowe ( 13,01 % ).

VI. UWARUNKOWANIA ROZWOJU KOMUNIKACJI

1. System komunikacji.

1.1.Informacje ogólne.

System komunikacji / ci ągi drogowe i kolejowe / jako jeden z podstawowych elementów zagospodarowania układu przestrzennego gminy pełni w stosunku do niego rol ę usługow ą. Usługowa rola systemu komunikacji polega przede wszystkim na zaspokojeniu podstawowych potrzeb w przewozie ludzi i towarów. Jego prawidłowe funkcjonowanie jest czynnikiem stymuluj ącym rozwój danego regionu. Ci ągi drogowe i kolejowe stanowi ą wyra źne osie kompozycyjne zespołów urbanistycznych i innych dominant krajobrazowych. St ąd w gospodarce rynkowej rozwój komunikacji ma wymierny aspekt ekonomiczny. Wy ższa jest atrakcyjno ść terenów dost ępnych komunikacyjnie i odwrotnie mniejsza 92

atrakcyjno ść terenów wymagaj ących ponoszenia kosztów ich udost ępnienia. Atrakcyjno ść systemu komunikacyjnego wyra żona poprzez dobr ą dost ępno ść , przy zwi ększonej ruchliwo ści ludno ści zwi ązanej z posiadaniem własnego pojazdu staje si ę w obecnej chwili problemem bardzo wa żnym. Tez ę t ą potwierdzaj ą ostatnie lata 92 – 98 w których nast ąpił nie notowany wzrost sprzedanych samochodów osobowych. W 1998 r. w Polsce sprzedano 515,3 tysi ące nowych aut co dało siódme miejsce w Europie pod wzgl ędem liczby nowo zarejestrowanych pojazdów / tendencja ta w 1999 nadal si ę utrzymuje/. Tak du ży wzrost sprzedanych aut, jak i sprowadzonych z zagranicy spowodował nasilenie si ę niekorzystnych zjawisk, a to : • Zwi ększanie si ę ruchu samochodowego na istniej ących trasach komunikacyjnych, • problemy parkowania, • obni żenie standardu komunikacji publicznej, • zaostrzenie si ę problemów zanieczyszczenia środowiska, • zwi ększenie wypadkowo ści na drogach zwi ązanej z pogorszeniem bezpiecze ństwa podró żowania, • decentralizacji zamieszkania i funkcji miejskich.

Zjawiska te b ędą narasta ć i stwarza ć okre ślone problemy trudne do rozwi ązywania, przy generalnej dekapitalizacji sieci drogowej.

1.2.Powi ązania komunikacyjne: a) Zewn ętrzne

Gmina Korczyna poło żona jest w północnej cz ęś ci powiatu kro śnie ńskiego. Miejscowo ść Korczyna jest siedzib ą władz gminnych. Pełni wielorakie funkcje, w tym administracyjne, usługowe, o światowe, turystyczne, rolnicze. Głównymi zewn ętrznymi powi ązaniami komunikacyjnymi gminy Korczyna s ą kierunki : a / drogowe :

Powi ązanie poprzez sie ć krajowych. • Wygoda - Budy Komborskie - Domaradz – Rzeszów; - Wygoda - Iskrzynia - Miejsce Piastowe - Dukla - Barwinek /przej ście graniczne drogowe/granica pa ństwa – Słowacja. 93

Powi ązanie poprzez sie ć dróg wojewódzkich. • Korczyna - Krosno; • Korczyna - Lutcza / w Lutczy z kierunkiem Rzeszów i Sanok.

Powi ązanie poprzez sie ć dróg powiatowych. • Korczyna - gmina Wojaszówka; • Korczyna - gmina Jasienica Rosielnia; • Miejsce Piastowe - gmina Rymanów; • Miejsce Piastowe - miasto Krosno. b / kolejowe :

Gmina Korczyna nie posiada linii kolejowej. Najbli ższa stacja kolejowa znajduje si ę w mie ście Kro śnie. Pozwala to na korzystanie z poł ącze ń kolejowych jak: • Krosno – Sanok - Zagórz ( powiązanie w w ęź le kolejowym w Zagórzu z granicznymi przej ściami kolejowymi w Łupkowie /Słowacja/ i Kro ścienko /Ukraina/ ) • Krosno - Jasło ( powi ązanie w w ęź le Jasło z lini ą kolejow ą relacji Jasło - Rzeszów i Jasło - Strórze ). Linie te umo żliwiaj ą bezpo średnie poł ączenia kolejowe w układzie ponad regionalnym z miastami: Warszawa, Kraków, Łodź Kaliska, Kielce, Katowice. b) Wewn ętrzne

Generalnie powi ązania wewn ętrzne opiera ć b ędą si ę na sieci dróg powiatowych. Elementem uzupełniaj ącym sie ć dróg powiatowych stanowi ą drogi gminne. Do najwa żniejszych poł ącze ń nale ży zaliczy ć: • Korczyna - Sporne; • Korczyna – Kombornia; • Korczyna – Iskrzynia; • Korczyna - Wola Komborska; • Korczyna – Czarnorzeki; • Korczyna – Węglówka.

1.3.Sie ć drogowa. a) Stan istniej ący.

Na terenie gminy głównymi drogami w sieci komunikacyjnej s ą droga krajowa i wojewódzka. Drogi te przebiegaj ą z południa na północ. Podstawowy układ sieci komunikacyjnej gminy Korczyna stanowi ą nast ępuj ące drogi: • -w systemie transportowym krajowym: - droga krajowa mi ędzyregionalna nr 9 , mi ędzynarodowa nr E- 371 relacji: Radom- Rzeszów-Domaradz-Miejsce Piastowe-Barwinek- granica pa ństwa - Słowacja

• w systemie transportowym regionalnym: - droga wojewódzka nr 991 relacji: Krosno – Lutcza

• w systemie transportowym lokalnym - drogi powiatowe klasy Z na kierunkach: - Szczepa ńcowa - Głowienka nr 19210 94

- Krosno - Targowiska - Wróblik Szlachecki nr 19365 - Krosno - Rogi - Iwonicz wie ś nr 19366 - Miejsce Piastowe - Wrocanka Górna nr 19367 - Rogi - Lubatowa nr 19371 - Ni żna Ł ąka - Bóbrka nr 19390 - Stacja kolejowa Targowiska - Targowiska nr 19392

WYKAZ DRÓG KRAJOWYCH, WOJEWÓDZKICH, POWIATOWYCH I GMINNYCH NA TERENIE GMINY KORCZYNA

wg. stanu na 1.01.1999 r tabela nr 1. Lp. Nr. Nazwa drogi Długo ść Rodzaj nawierzchni drogi relacja drogi Ulepsz. Nie ulep. w km ( twarde) GMINA Droga krajowa – klasa G 1. 9 Radom-Rzeszów-Domaradz-Miejsce Piastowe- 7,773 7,773 - Barwinek- granica pa ństwa - Słowacja

Droga wojewódzka - klasa Z 2. 991 Krosno - Lutcza 15,521 15,521 Razem: 23,294 23,294 - Drogi powiatowe – klasa Z 3. 19184 Krosno - Gł ębokie - Czarnorzeki - Jasienica 6,080 3,440 2,640 Rosielna /w tym gruntowa 0,800/ 4. 19301 Węglówka - Wysoka Strzy żowska 5,056 5,056 - 5. 19302 Wola Jasienicka - Budy Komborskie 5,391 5,391 - 6. 19320 Korczyna - Korczyna Zawi śle 2,500 2,500 - 7. 19321 Korczyna - Kombornia - Budy Komborskie 7,295 7,295 - 8. 19322 Kombornia (Dół) - Kombornia 0,858 0,858 - 9. 19323 Olszyny -Jabłonica Polska 3l,022 3,022 - 10. 19324 Korczyna - Jabłonica Polska 6,140 6,140 - 11. 19325 Korczyna - Kro ścienko Wy żne 1,810 1,810 - 12. 19326 Kro ścienko Wy żne - Iskrzynia 0,063 0,063 - 13. 19331 Iskrzynia - Haczów - Trze śniów 1,690 1,690 - 14. 19357 Korczyn a - Sporne 3,113 3,113 - Razem: 41,058 38,418 2,640

Drogi gminne L.p. Numer Nazwa drogi Całkowita długo ść drogi ewidencyjny 1. 1922001 Korczyna - Zawi śle 1,650 2. 1922002 Zawi śle - Śmierdzi ącz ka 0,790 3. 1922003 Korczyna - Doliny I 2,310 4. 1922004 Korczyna - Doliny 3,200 5. 1922005 Korczyna - Leszczyny 2,400 6. 1922006 Korczyna - Zał ęż e I 1,440 7. 1922007 Korczyna - Zał ęż e II 1,440 8. 1922008 Dół - Zagórze 2,090 9. 1922010 Olszyny - Bur kot 1,570 10. 1922011 Morcinek - Łysa Góra 3,110 11. 1922012 Kombornia - Granice Dolne I 1,150 12. 1922013 Kombornia - Wie ś 1,080 13. 1922014 Kombornia - Granice Dolne II 1,880 14. 1922015 Górska Karczma - Budy Wolskie 3,200 15. 1922016 Wola Komborsk a - Działy 2,900 16. 1922017 Iskrzynia - Zagórze 1,760 17. 1922018 Iskrzynia - Zagórze II 0,600 18. 1922025 Krasna - Wie ś 3,130 19. 1922026 Zawi śle - Łazy 0,240 20. 1922027 Działy - Śmierdzi ączka 1,030 21. 1922028 Zawi śle - Górska Karczma 5,580 22. 1922029 Posterunek Policji - Urz ąd Gminy 0,260 23. 1022030 GS Iskrzynia - Kładka O,650 Razem: 44,410 W kompetencji Samorz ądu Gminy Korczyna znajduje si ę: - 23 dróg gminnych o ł ącznej długo ści 44,410 km Łączna długo ść dróg krajowych wynosi 7,773 km, wojewódzkich 15,521 km, powiatowych 41,058km. Stan dróg krajowych i wojewódzkich jest zadawalaj ący. Przedstawione dane pokazuj ą, że gmina posiada znaczn ą ilo ść dróg powiatowych i gminnych. Drogi powiatowe i gminne maj ą nawierzchnie ulepszone, jednak ich warto ść techniczn ą i eksploatacyjn ą nale ży uzna ć za nie spełniaj ącą aktualnych wymogów transportu i komunikacji ( mała no śno ść nawierzchni, nienormatywne łuki, brak odwodnienia, potrzeba remontów przepustów, mostów). Znaczna cz ęść dróg jest zagro żona wiosennymi przełomami oraz osuwiskami. [Obszar obj ęty zmian ą nr 1 obsługiwany jest komunikacyjnie poprzez drog ę gminn ą relacji „Korczyna – Zał ęż e I”. Jest to droga o nawierzchni bitumicznej, o wystarczaj ących dla potrzeb obecnego ruchu samochodowego parametrach technicznych. Ze wzgl ędu na pewne oddalenie obszaru obj ętego zmian ą nr 1 od wy żej wymienionej drogi poł ączenie z ni ą zapewnia wydzielona geodezyjnie droga gruntowa, b ędąca własno ści ą gminy Korczyna. W przypadku zainwestowania obszaru obj ętego zmian ą nr 1, b ędzie ona wymagała działa ń słu żą cych poprawie jej warunków technicznych. B ędzie to mo żliwe, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą w terenach rolnych oznaczonych w planie symbolem R1 mi ędzy] 1 […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna 96

[innymi lokalizacj ę: dróg wewn ętrznych, ci ągów pieszych, pieszo – jezdnych, parkingów i ście żek rowerowych.] 1 [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 obsługiwany jest komunikacyjnie poprzez drog ę powiatow ą nr 19184 relacji „Krosno – Czarnorzeki – Jasienica Rosielna”. Jest to droga o nawierzchni bitumicznej, o wystarczaj ących, dla potrzeb obecnego i potencjalnego, zwi ązanego z zagospodarowaniem obszaru obj ętego zmian ą studium ruchu samochodowego, parametrach technicznych.] 2 Niepokoj ącym zjawiskiem jest obni żaj ący si ę udział nakładów finansowych na drogi gminne. W ostatnich latach wynosił on w 1996 -9,05%; 1997 - 7,4%; 1998 - 5,25% w stosunku do całego bud żetu gminy. Przy uwzgl ędnieniu inflacji mo żna stwierdzi ć że w latach 1995-1998 nast ąpił dwukrotny spadek nakładów na drogownictwo. Znajduje to potwierdzenie w stanie dróg gminnych. Prowadzone remonty i modernizacje dróg, tylko dora źnie poprawiaj ą sytuacje. Nale ży nadmieni ć, że wi ększo ść dróg powiatowych i gminnych znajduje si ę w cz ęś ci południowej gminy. Natomiast cz ęść północna wyra źnie odbiega ilo ści ą dróg od cz ęś ci południowej. Gmina nie dysponuje wystarczaj ącymi funduszami na drogi oraz nie ma sprz ętu niezb ędnego do prowadzenia robót drogowych. St ąd dalszy rozwój sieci dróg gminnych powinien i ść w kierunku utrzymania dotychczasowego stanu jak i poprawy parametrów technicznych drogi. Dalsze powi ększanie sieci transportowej gminy tylko rozproszy planowane środki finansowe przeznaczane na ten cel. które s ą i tak pod du żym naciskiem licznych wniosków i postulatów społecznych. Wa żnym problemem wobec wzrastaj ącego ruchu samochodowego staje si ę potrzeba segregacji ruchu /samochodowego od pieszego/. Wi ąż e si ę to z potrzeb ą budowy chodników. Reasumuj ąc istotnymi problemami w zakresie drogownictwa gminy s ą: • wysoki stopie ń degradacji technicznej infrastruktury komunikacyjnej. • ograniczenia środków finansowych niezb ędnych do realizacji inwestycji komunikacyjnych. • Ograniczenia finansowe w realizacji ( spadek finansowania drogownictwa w ostatnich latach) • Problemy utrzymania dotychczasowej infrastruktury komunikacyjnej na niezb ędnym poziomie technicznym. • Przebieg ruchu tranzytowego przez teren gminy. • Segregacja ruchu samochodowego od pieszego. • Budowa chodników i o świetlenia ulic /dróg/.

2. Kolej.

Gmina Korczyna nie posiada linii kolejowej . Najbliższa stacja kolejowa znajduje si ę w mie ście Kro śnie. Pozwala to na korzystanie z poł ącze ń kolejowych lokalnych jak: Jasło, Sanok, Stró że, Rzeszów oraz ponad lokalnych jak: Łód ź, Kraków ,Warszawa, Katowice, Medzilaborce (Słowacja), Chyrów (Ukraina).

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 97

3. Komunikacja zbiorowa.

Teren miasta i gminy obsługuje dwóch przewo źników a to: ó Miejska Komunikacja Samochodowa - Krosno ó Pa ństwowa Komunikacja Samochodowa - Krosno Zapewniaj ą oni poł ączenia poszczególnych wsi z Krosnem, Rzeszowem, Brzozowem, jak i z siedzib ą gminy w miejscowo ści Korczyna. Na Korczy ńskim rynku znajduje si ę urz ądzony przystanek autobusowy. Natomiast w poszczególnych miejscowo ściach s ą to z reguły przystanki nieurz ądzone. Dla poprawy bezpiecze ństwa podró żnych nale ży sukcesywnie budowa ć urz ądzone przystanki autobusowe. Istniej ąca ilo ść linii autobusowych jak i cz ęstotliwo ść kursowania zapewnia średni standard obsługi podró żnych.

4. Stacje benzynowe.

Na terenie gminy Korczyna znajduje si ę jedna stacja paliw obok zakładów produkcyjnych " Nowy Styl":

5. Średnio dobowy ruch drogowy na drogach krajowych.

Główn ą tras ą komunikacyjn ą przechodz ącą przez gmin ę Korczyna jest droga krajowa mi ędzyregionalna nr 9 relacji: Radom - Rzeszów - Domaradz - Miejsce Piastowe - Barwinek. Pomiary ruchu na tych drogach w latach 1985 i 1995 oraz ruch prognozowany przedstawia tabela nr 2.

Średnio dobowy ruch pojazdów samochodowych na sieci dróg krajowych. tabela nr 2. Nazwa drogi – Lata Odcinek Ruch istniej ący Ruch prognozowany 85 95 2000 200 5 2010 2015 Droga krajowa nr. 9 Odcinek Iskrzynia - 3031p/d 4001 p/d 4971 p/d 5971 p/d 6911 p/d Miejsce Piastowe

Analizuj ąc przedstawione dane dotycz ące średnio dobowego ruchu na drodze krajowej nr 9 mo żna stwierdzi ć, że współczynnik wzrostu ruchu wykazuje umiarkowaną dynamik ę przyrostu w okresach pi ęcioletnich.

6. Parkingi.

Na terenie gminy w obecnej chwili jest niewiele miejsc parkingowych. Znajduj ą si ę one przewa żnie przy obiektach u żyteczno ści publicznej jak i usługach. Ich wielko ść waha si ę w granicach od 10 - 20 miejsc postojowych.

7. Zaplecze komunikacyjne.

W gminie Korczyna nie wyst ępuje.

8. Lotnisko

Istniej ące lotnisko "Iwonicz" posiada strefy ograniczaj ące wysoko ść zabudowy wokół lotniska. Na teren gminy Korczyna od strony południowej zachodz ą dwie strefy ograniczaj ące wysoko ść zabudowy . Najdalej wysuni ęta strefa ograniczaj ąca wysoko ść zabudowy ma warto ść 414,0 m. n.p.m., druga strefa bli ższa lotniska ma warto ść : 339 m. n.p.m.

9. Uwarunkowania wynikaj ące z potrzeb systemu komunikacji.

Uwarunkowania sprzyjaj ące rozwojowi: • Historyczne tradycje powi ąza ń komunikacyjnych w skali kraju i regionu • Trwałe zwi ązki funkcjonalno-przestrzenne w obszarze województwa i powiatu • Istniej ąca infrastruktura drogowa • Zachowane w obszarze gminy rezerwy terenów pod rozbudow ę układu komunikacyjnego, • Perspektywa budowy drogi ekspresowej nr S-74. • Blisko ść poło żenia miast Krosna , Rzeszowa.

Uwarunkowania ograniczaj ące rozwój: • Wysoki stopie ń degradacji technicznej infrastruktury komunikacyjnej, • Ograniczenia kapitałowe w realizacji niezb ędnych inwestycji komunikacyjnych, • Problem utrzymania dotychczasowej infrastruktury komunikacyjnej na niezb ędnym poziomie technicznym, • Przebieg ruchu tranzytowego przez gmin ę.

VII. UWARUNKOWANIA ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

1. Zaopatrzenie w wod ę.

Źródłem zaopatrzenia w wod ę dla mieszka ńców gminy Korczyna s ą uj ęcia wód powierzchniowych, uj ęcia wód podziemnych za pomoc ą studni gł ębinowych oraz studnie kopane. Miejscowo ść Korczyna cz ęś ciowo zaopatrywana jest w wod ę z wodoci ągu miejskiego miasta Krosna. S ą to tereny przyległe do ulicy prowadz ącej od miasta Krosna. Na terenie m – ci Korczyna działa wodoci ąg wiejski „Korczyna – wie ś”. Uj ęcie wody dla tego wodoci ągu oparte jest o 3 studnie gł ębinowe na „Podzamczu”. Wydajno ść tego uj ęcia to 200 3/d. Woda poddawana jest procesowi uzdatniania i poprzez zbiornik wyrównawczy o poj. 600m 3 kierowana jest do odbiorców. Z wody z tego uj ęcia korzysta ok. 168 budynków tj. ok. 670 osób. Wodoci ąg ten zrealizowany został w latach 80 – tych. Długość magistralnej i rozdzielczej sieci wynosi tutaj15,69 km, długo ść odcinków podł ącze ń domowych 2,87 km – razem 18,56 km długo ści sieci wodoci ągowej. Obecnie ( lipiec 1999r ) ko ńczone s ą prace przy budowie wodoci ągu w ulicach: Sporne, Kr ętej i Tr ębackiej. Budowany wodoci ąg w I etapie ma zaopatrzy ć w wod ę 62 budynki w tym 2 obiekty u żyteczno ści publicznej co w efekcie zasili w wod ę ok. 430 mieszka ńców. Docelowo przewiduje si ę mo żliwo ść podł ączenia 100 posesji oraz dodatkowo dostaw ę wody dla 50 gospodarstw ( tj. 200 osób ) 99

poło żonych poza obszarem, który projekt tego wodoci ągu obejmuje. Wodoci ąg ten zaopatrywany b ędzie w wod ę miejsk ą ( MPGK S.A. z.o.o. Krosno) o pewnej i kontrolowanej jako ści zgodnej z normami. Przed wykonaniem tego wodoci ągu mieszkańcy korzystali z wody z indywidualnych źródeł o złej jako ści. Przyczyn ą złej jako ści wody w studniach kopalnych na danym terenie jest s ąsiedztwo istniej ącego wysypiska śmieci w Kro śnie i słaba kontrola odcieków z tego obiektu. Budowany wodoci ąg mo że docelowo zaopatrzy ć w wod ę ok. 700 MK . Mo żliwe jest podł ączenie dodatkowej liczby odbiorców na ko ńcu ulicy Sporne. Wielko ść zapotrzebowania wody: • w perspektywie – 142,8 m 3/d; • w ...... – 177,4 m 3/d; • na cele po żarowe – 18 m 3/h. Przekroje i wielko ść wodoci ąg wynikaj ą z ilo ści mieszka ńców zaopatrywanych w wod ę, zapewnienia niezb ędnej wydajno ści a tak że zabezpiecze ń w razie po żaru. Główny przewód sieci wodoci ągowej z rur PCV Φ 160 mm a sie ć pozostała z rur PCV Φ 50 mm ( łączna długo ść sieci ok. 4,8 km ). Ponadto na terenie miejscowo ści Korczyna funkcjonuje 5 wodoci ągów zagrodowych opartych o mniejsze lub wi ększe uj ęcia. Wodoci ąg „Korczyna – Ł???” oparty o uj ęcie wody za pomoc ą studni kopanych podaj ę wod ę do 28 odbiorców. Wodoci ąg Korczyna – Zawi śle „Zawi ślanka” zaopatruje w wod ę 56 odbiorców. Uj ęcie wody oparte o studnie – 6 kopanych i 2 gł ębinowe. Wydajno ść tego uj ęcia szacowana jest na ok. 64 m3/d. Wodoci ąg Korczyna – Doliny zaopatruje w wod ę 43 odbiorców. Uj ęcie oparte o 6 studni kopanych wraz ze zbiornikiem wyrównawczym o pojemno ści 50 m 3. Nast ępny wodoci ąg to Korczyna – Doły – Śmierdzi ączka „Studnik” zaopatruj ący z uj ęcia za pomoc ą 3 studni kopanych 30 odbiorców oraz wodoci ąg Korczyna – Podzamcze ujmuj ący wod ę za pomoc ą 6 studni kopanych i dostarczaj ący j ą do 30 odbiorców.

Zaopatrzenie w wod ę z wodoci ągów zagrodowych dla mieszka ńców Korczyny przedstawia tabela:

Lp. Nazwa Długo ść Ilo ść Ilo ść Pojemno ść Rok Uwagi wodoci ągu sieci ( km ) odbiorców studni zbiornika budowy ( m 3 ) 1. Korczyna - 3,0 28 6 (kop) 25 1978 Łazy 2. Korczyna - 4,0 56 6 (kop) 100 1978 Zawi śle 2 (gł ęb) 3. Korczyna - 4,7 43 6 (kop) 50 1978 Doliny 4. Korczyna Doły 5,5 30 3 (kop) 25 1976 –Śmierdzi ączka „Studnik” 5. Korczyna – 2,0 30 6 (kop) 50 1979 Podzamcze 6. Korczyna - 15,69 168 3 (kop) 600 1979 Wie ś 34,89 + 20 355 850 km MPGK Łącznie na terenie m – ci Korczyna ponad 30% mieszka ńców korzysta z wodoci ągów. Znaczna cz ęść wodoci ągów zagrodowych wykonana została w ko ńcu lat 70 – tych. Pozostali 100

mieszka ńcy korzystaj ą z uj ęć ze studni indywidualnych. Na terenie m – ci Korczyna istniej ą zakłady przemysłowe, które korzystaj ą z wody ze studni gł ębinowych b ądź z sieci wodoci ągowej wodoci ągu m – ta Krosna. I tak: zakłady drzewne korzystaj ą z wody ze studni wierconej o głeb.43m a wydajno ści 7m 3/h, G.S. Korczyna korzysta z wody ze studni o gł ęb.40m i wydajno ści 4,m 3/h. Małe wodoci ągi działaj ą ponadto w miejscowo ści Czarnorzeki.

Tutaj za pomoc ą 2 studni kopanych ujmowana jest woda dla 11 odbiorców – jest to wodoci ąg Czarnorzeki II „wodotrysk” oraz wodoci ąg Czarnorzeki I ujmuj ący równie ż wod ę za pomoc ą 2 studni kopanych, dostarcza wod ę 12odbiorcom. Długo ść sieci wodoci ągowej obliczono na 3,3 km. Liczba osób korzystaj ących z wody wodoci ągowej to 25% mieszka ńców miejscowo ści Czarnorzeki. Wodoci ąg w m – ci Krasna oparty o uj ęcie powierzchniowe zaopatruje w wod ę 50 gospodarstw co stanowi 35% mieszka ńców miejscowo ści. Wodoci ąg zagrodowy W ęglówka. Jest to wodoci ąg grawitacyjny o nazwie „Kiczory” zaopatrujący z uj ęcia powierzchniowego 7 gospodarstw co stanowi jedynie 3% mieszka ńców tej miejscowo ści. Ponadto źródłem zaopatrzenia w wod ę s ą dwie studnie 3 3 gł ębinowe o wydajno ści S 1 – 0,15m /h i S 2 – 0,36m /h zaopatruj ące w wod ę szkoł ę w Węglówce. Na terenie tej miejscowo ści wyst ępuj ą braki wody. W miejscowo ści Iskrzynia cz ęść budynków – ok. 20 zaopatrywana jest w wod ę z sieci wodoci ągów MPGK Krosno – z uj ęcia w tej miejscowo ści zaopatrzenie zbiorowe posiada 8% mieszka ńców m – ci Iskrzynia. Pozostałe miejscowo ści na terenie gminy Korczyna zaopatrywane s ą w wod ę tylko z indywidualnych źródeł jakimi s ą studnie kopane.

W Komborni s ą studnie gł ębinowe które dostarczaj ą wod ę dla potrzeb Domu Ludowego i szkoły. Jest to studnia o wydajno ści 2,9m 3/h oraz studnia zaopatruj ąca w wod ę O środek Zdrowia o wydajno ści 7,2m 3/h oraz studnia zaopatruj ąca w wod ę o środek wypoczynkowy o wydajno ści 2,4m 3/h.

Na terenie m – ci Iskrzynia znajduje si ę uj ęcie wody powierzchniowe na rzece Wisłok oraz Zakład Uzdatniania Wody. Budow ę Zakładu Uzdatniania uko ńczono w 1976r. układ technologiczny składa si ę z: • uj ęcia brzegowego przy jazie pi ętrz ącym na Wisłoku; • piaskownika; • komór koagulacyjnych; • filtrów otwartych pospiesznych; • dezynfekcji chlorem ( chloratory C–7 ); • pompowni; • odwodnika do którego kierowane s ą osady pokoagulacyjne i wody z płukania filtrów.

Maksymalna projektowana zdolno ść ;produkcyjna zakładu wynosi 14000m 3/d a średniodobowa 9000m 3/d. aktualnie Iskrzynia dostarcza około 6000 – 6600 m 3/d wody. Z uwagi na cz ęste zm ętnienie, podwyższon ą barw ę oraz ogólne zanieczyszczenie ujmowanej wody prowadzona jest ci ągła koagulacja siarczanem glinu. Powoduje to powstawanie du żych ilo ści trudnych do odwodnienia osadów. Znaczne ilo ści osadów s ą gromadzone w rejonie uj ęcia. Problem odwadniania i odpowiedniego składowania lub zagospodarowania osadów aktualnie nie jest zadowalaj ąco rozwi ązany. Uj ęcie posiada wyznaczone strefy ochrony bezpo średniej i po średniej, niemniej ustalenia i zalecenia dotycz ące ochrony zlewni wodoci ągowej przed zanieczyszczeniem nie zostały w pełni rozwi ązane. 101

[Obszar obj ęty zmian ą nr 1 znajduje si ę w zasi ęgu systemu wodoci ągowego miejscowo ści Korczyna zasilanego z wodoci ągu miejskiego miasta Krosna. Ze wzgl ędu na stosunkowo niedu że wykorzystanie mo żliwo ści zasilania w wod ę z tego systemu terenów miejscowo ści Korczyna istniej ą tu jeszcze du że rezerwy w dostawach wody, które bez problemu mog ą pokry ć zapotrzebowanie w wod ę nie tylko zainwestowania jakie mo że powsta ć na terenie obj ętym zmian ą nr 1, ale tak że innych wi ększych inwestycji. Budowa infrastruktury wodoci ągowej b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą w terenach rolnych oznaczonych w planie symbolem R1 mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 1 [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 znajduje si ę poza zasi ęgiem systemu wodoci ągowego miejscowo ści Korczyna. Istniej ąca w s ąsiedztwie zabudowa mieszkaniowa i usługowa zaopatrywana jest w wod ę z uj ęć indywidualnych (studnie kopane lub wiercone) albo z niewielkich, lokalnych wodoci ągów zasilanych ze studni wierconych b ądź źródeł naturalnych. Budowa infrastruktury wodoci ągowej b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą na całym terenie obj ętym planem mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 2

Uwarunkowania rozwoju Z bilansu zdolno ści produkcyjnych uj ęć wody i zakładów uzdatniania wody dla m – ta Krosna wynika że mo żliwo ści te wykorzystane s ą zaledwie w 40% ( przy zaspokojeniu potrzeb w mie ście w 90% ). Wydajno ść istniej ących zakładów wodoci ągowych oraz przepustowo ść magistrali dosyłowych ze znacznym nadmiarem pokrywa prognozowane zapotrzebowanie dla m – ta Krosna i pozwala na rozbudow ę sieci rozdzielczej oraz zasilanie w wod ę s ąsiednich gmin. Gmina Korczyna ze wzgl ędu na swe bliskie poło żenie w stosunku do m – ta Krosna, istnienie sieci ł ącz ących j ą z sieci ą wodoci ągow ą m – ta Krosna mo że zaopatrzenie w wod ę w znacznej mierze oprze ć o t ę sie ć. Istniej ą ku temu mo żliwo ści. W miejscowo ści Kombornia istniej ą mo żliwo ści pokrycia zapotrzebowania na wod ę ze studni gł ębinowych. W tej miejscowo ści istnieje pilna potrzeba budowy wodoci ągu ze wzgl ędu na braki wody i jej zł ą jako ść w studniach kopanych. Problem zaopatrzenia w wod ę musi by ć rozwi ązany w m – ci Czarnorzeki oraz W ęglówka. Ze sprawozda ń gminnych wynika że 816 gospodarstw domowych jest podł ączonych do sieci wodoci ągowej co stanowi 30% mieszka ńców gminy.

2. Kanalizacja.

Gmina Korczyna posiada dla kilku miejscowo ści: Korczyna, Czarnorzeki i Iskrzynia opracowan ą koncepcj ę kanalizacji. Na terenie gminy Korczyna tylko w cz ęś ci miejscowo ści Korczyna wybudowana jest sie ć kanalizacyjna. Sie ć kanalizacyjn ą w m – ci Korczyna stanowi kolektor sanitarny Φ 0,40m przebiegaj ący wzdłu ż potoku Śmierdzi ączka. Kolektor ten stanowi przedłu żenie kro śnie ńskiego kolektora C Φ 0,50m do którego wł ączone b ędą ścieki z całej Korczyny. Nowo wybudowany kolektor Φ 0,40m w pobli żu centrum m – ci Korczyna rozdziela si ę na 2 kolektory Φ 0,30m z których jeden przebiega przy potoku Śmierdzi ączka i ko ńczy si ę za centrum wsi a drugi przebiega wzdłu ż rowu mi ędzy szkoł ą a […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 102

Ośrodkiem Zdrowia i ko ńczy si ę za Zawadami Drzewnymi. Obecnie na terenie m – ci Korczyna zrealizowane jest 19655m zbiorowej sieci kanalizacji sanitarnej do której podł ączonych jest 304 gospodarstwa domowe. Ogólnie na 1 mk przypada 1,8m sieci kanalizacji sanitarnej zbiorczej. Mo żna przyj ąć szacunkowo, że 1216 osób na terenie gminy korzysta z kanalizacji sanitarnej zbiorczej co stanowi 11,4% ludno ści całej gminy. Ścieki z pozostałych indywidualnych budynków odprowadzane s ą do zbiorników bezodpływowych lub przez szamba do cieków wodnych i przydro żnych rowów. Na podstawie koncepcji kanalizacji sanitarnej dla miejscowo ści Korczyna opracowane s ą projekty techniczne kanalizacji dla osiedla Go ściniec Stary i dla osiedli Go ściniec Nowy i Zwierze ń. Na terenie osiedla Go ściniec Stary zaprojektowana jest kanalizacja z wł ączeniem do nowo wybudowanego kolektora Φ 0,30m w rejonie zamra żalni. Dla przysiółków Go ściniec Nowy i Zwierze ń wykonano projekt techniczny na odprowadzenie i oczyszczenie ścieków socjalno – bytowych z 98 gospodarstw. Odprowadzenie ścieków na oczyszczalnie w Kro śnie. Opracowane s ą materiały do decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla kanalizacji sanitarnej dla Korczyny w cz ęś ci Olszyny – Zagórze. Rozwi ązania techniczne dotycz ą odprowadzania ścieków sanitarnych z zabudowy mieszkaniowej cz ęś ci Korczyny – Olszyny – Zagórze oraz z miejscowo ści Kombornia poprzez projektowan ą kanalizacj ę sanitarn ą. Wymaga to budowy kolektora Φ 0,25m a wi ęc o średnicy wi ększej ni ż zakładała koncepcja kanalizacji. Ścieki z tego terenu odprowadzane b ędą do wybudowanej ju ż kanalizacji sanitarnej o Φ 0,25m i dalej na oczyszczalni ę w Kro śnie. Kanalizacja ta Korczyna – Olszyny – Zagórze – Kombornia obj ęła by 2206 mieszka ńców ( bez Komborni ok. 700 mieszka ńców ). Ścieki z Komborni odprowadzane byłyby poprzez przepompowni ę P 2 a przepompownia P 1 odbiera ć b ędzie ścieki z omawianego terenu. Dla paru gospodarstw zaprojektowano system kanalizacji ci śnieniowej PRESKAN. Kombornia nie posiada koncepcji kanalizacji. Koncepcja kanalizacji sanitarnej dla miejscowo ści Czarnorzeki zakłada, że odbiornikiem ścieków z Czarnorzek b ędzie oczyszczalnia ścieków w Kro śnie a bezpo średnio kanalizacja sanitarna w Korczynie. Wł ączenie ścieków z Czarnorzek do istniej ącej lub projektowanej kanalizacji sanitarnej Korczyny stworzy mo żliwo ść podł ączenia si ę do projektowanych ci ągów kanalizacyjnych budynków poło żonych przy trasie kolektorów a nie uwzgl ędnionych w dotychczasowych opracowaniach. Odprowadzenie ścieków z Czarnorzek do sieci kanalizacji m – ci Korczyna przewiduje si ę wg 4 wariantów: 1. Odprowadzenie ścieków do kanalizacji sanitarnej w ulicy Miodowej. 2. Odbiornikiem ścieków byłby kolektor sanitarny w ulicy Lenczy ńskiej. 3. W tym wariancie przewiduje si ę odprowadzenie ścieków do proj. kolektora sanitarnego w ulicy Doli ńskiej ( potrzeby zgody na przej ście przez tereny le śne ). 4. Wł ączenie ścieków z Czarnorzek przewidziano do kanalizacji w ulicy Podzamcze. Budowa indywidualnej oczyszczalni ścieków dla miejscowo ści Czarnorzeki jest dodatkowym rozwi ązaniem poza przedstawionymi powy żej wariantami. Przy takiej mo żliwo ści nie stwarzamy warunków podł ączenia si ę zabudowy z cz ęś ci m – ci Korczyna. Proponowana oczyszczalnia dla Czarnorzek musiałaby by ć oczyszczalni ą o bardzo du żej i sprawdzonej sprawno ści a jej lokalizacja ustalona bardzo starannie z powodu poło żenia tego terenu na obszarze „Czrnorzeckiego Parku Krajobrazowego”. Rozwi ązanie odprowadzenia ścieków sanitarnych z zabudowy mieszkaniowej Czarnorzek jest jednakowe w proponowanych wariantach. Wariantowanie rozwi ąza ń dotyczy lokalizacji miejsc wł ączenia ścieków z Czarnorzek do kanalizacji Korczyny. Odbiornikiem ścieków z Czarnorzek jest projektowana dopiero kanalizacja sanitarna i to poło żona w znacznej odległo ści od zabudowy Czarnorzek. Pod wzgl ędem technicznym rozwi ązania te s ą równowa żne. W m – ci Czarnorzeki przewidziano system kanalizacji mieszanej. Ścieki sanitarne z obszarów zwartej zabudowy 103

centrum wsi i terenów przyległych do centrum odprowadzane b ędą kanałami grawitacyjnymi do trzech przewidzianych wst ępnie pompowni ścieków. Z obszarów zabudowy rozproszonej ścieki odprowadzane b ędą przy zastosowaniu kanalizacji ci śnieniowej systemu „PRESSKAN”. Projektowana sie ć kanalizacji grawitacyjnej wykonana będzie z rur PCV o średnicy Φ 0,20m kolektory i Φ 0,16m przyłącza. Projektowany system kanalizacji ci śnieniowej typu „PRESSKAN” umo żliwia odprowadzanie ścieków sanitarnych wsz ędzie tam gdzie grawitacyjne odprowadzanie ścieków jest niemo żliwe lub nieuzasadnione ekonomicznie. System ten jest bezawaryjny, pompy, w które wyposa żono studzienki pompowe sterowane s ą automatycznie.

Nakłady inwestycyjne dla poszczególnych wariantów przedstawiono poni żej: • wariant I - 6.023.576; • wariant II - 5.957.328; • wariant III - 8.753.352; • wariant IV - 5.069.522.

Faktyczne ceny w naszym regionie s ą mniejsze i wynosz ą od 0,5 do 0,7 podanych warto ści. Rozwi ązanie najta ńsze to rozwi ązanie IV polegaj ące na wł ączeniu kanalizacji do systemu kanalizacji wsi Odrzyko ń czyli poza gmin ę Korczyna i dlatego gmina Korczyna nie b ędzie miała mo żliwo ści wpływu na dalsz ą realizacj ę tej inwestycji. Równorz ędne s ą warianty I i II zarówno pod wzgl ędem ekonomicznym jak i te ż technicznym.

Miejscowo ść Iskrzynia posiada projekt kanalizacji sanitarnej w systemie „PRESSKAN”. Projekt ten obejmuje miejscowo ść Iskrzynia. Pod wzgl ędem ekonomicznym system ten jest najlepszym rozwi ązaniem odprowadzania ścieków z tego terenu cechuj ącego si ę znacznym rozproszeniem istniej ącej zabudowy. Tereny obj ęte kanalizacj ą to tereny zabudowy jednorodzinnej i zagrodowej. Ścieki sanitarne odprowadzane b ędą ruroci ągiem ci śnieniowym do kanalizacji wsi Iskrzynia na oczyszczalni ę ścieków w Haczowie. Do projektowanych studzienek pompowych kanałami grawitacyjnymi dopływaj ą ścieki z istniej ącej zabudowy mieszkaniowej. Ze studzienek pompowych ścieki odprowadzane s ą ruroci ągami ci śnieniowymi. Maksymalna ilo ść domów podł ączonych do jednej nici – pompowni nie jest wi ększa od czterech. Ilo ść mieszka ńców od których przewidziano odprowadzenie ścieków to: 1163 Mk a dla okresu kierunkowego 1500 Mk ( rok 2030 ).

Jednostkowy wska źnik odprowadzenia ścieków przyj ęto 120 dm 3/d Mk (ł ącznie z rzemiosłem i drobnym przemysłem i usługami ). Nd przyj ęto 1,4 a Nh 2,5. Ilo ść ścieków odprowadzanych do oczyszczalni w Haczowie ( ł ącznie z wodami infiltracyjnymi ) przyj ęto na 8dm 3/s. Pozostałe miejscowo ści gminy Korczyna nie posiadaj ą koncepcji kanalizacji. Podstawowym problemem dla zastosowania małych zbiorczych systemów kanalizacji jest brak odbiorników oczyszczonych ścieków. W miejscowo ści W ęglówka budowana jest oczyszczalnia ścieków przy szkole. Jest to oczyszczalnia typu BIOVAG SBR o przepustowo ści 24 m 3/d. Wyposa żona ona jest w dwa niezale żnie działaj ące sektory SBR co umo żliwia dostosowanie przepustowo ści oczyszczalni do ilo ści przyjmowanych ścieków. W zale żno ści od potrzeb eksploatowany b ędzie jeden lub dwa reaktory. Do oczyszczalni mo że by ć podł ączona cz ęść budynków umieszczonych w pobli żu szkoły. Pozostali mieszka ńcy gminy gromadz ą ścieki w szambach. 104

[Obszar obj ęty zmian ą nr 1 znajduje si ę w zasi ęgu obsługi system odprowadzania ścieków w miejscowo ści Korczyna podł ączonego do oczyszczalni ścieków w Kro śnie. Budowa infrastruktury słu żą cej odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą w terenach rolnych oznaczonych w planie symbolem R1 mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 1 [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 nie znajduje si ę w chwili obecnej w zasi ęgu obsługi jakiegokolwiek systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków. W chwili obecnej, na podstawie wydanego pozwolenia na budow ę, gmina Korczyna przyst ąpiła do budowy kanalizacji sanitarnej dla tej cz ęś ci miejscowo ści Korczyna, która b ędzie podł ączona do oczyszczalni ścieków w Kro śnie. Dalsza rozbudowa infrastruktury słu żą cej odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków będzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą na całym terenie obj ętym planem mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.]2

3. Gospodarka odpadami. Gmina Korczyna posiada zorganizowan ą gospodark ę odpadami stałymi. Gromadzenie odpadów stałych na terenach nieruchomo ści prowadzi si ę w: 1. standardowych pojemnikach stalowych lub z tworzywa sztucznego o poj. 150l. Pojemniki takie s ą obecnie rozprowadzane na terenie miejscowo ści Korczyna. Rozprowadzono około 200 pojemników a docelowo ma ich by ć 500. 2. Kontenerach KP – 7 o pojemno ści 7m 3 ka żdy, zlokalizowane s ą obok obiektów użyteczno ści społecznej. Kontenery takie znajduj ą si ę: w Krasnej – 2szt., Komborni – 5szt., w Iskrzyni – 6szt. W Woli Komborskiej – 2szt., w Czarnorzekach – 1szt. 3. Koszach ulicznych ( dotyczy to m – ci Korczyna i przystanków komunikacyjnych, a tak że przy ulicach i placach o nasilonym ruchu pieszych. 4. Workach ulegaj ących biodegradacji. Ka żda nieruchomo ść na terenie gminy zlokalizowana przy traktach komunikacyjnych z mo żliwo ści ą dojazdu wyposa żona powinna by ć w pojemnik. Na terenach trudnodost ępnych umieszcza si ę zbiorcze kontenery a mieszka ńcy powinni by ć zaopatrywani w worki. W 1998r. z terenu całej gminy wywieziono 3058 m 3 odpadów stałych ( tj. 0,3 m 3/Mr ). Miejscem składowania odpadów stałych wywo żonych z terenu gminy Korczyna jest wysypisko odpadów komunalnych gminy Krosno eksploatowane przez Zakład Oczyszczania Miasta MPGK w Kro śnie. Wysypisko w Kro śnie to wysypisko wgł ębne ( naturalne zagł ębienie terenu ) ogrodzone z zieleni ą ochronn ą, posiada wały osłonowe naturalne, podło że izolowane. Na wysypisku pracuje spycharka g ąsienicowa. Wysypisko to nie przyjmuje odpadów niebezpiecznych i poprodukcyjnych. Powierzchnia wysypiska to 7,5 ha. Ocenia si ę stopie ń wypełnienia 40% zakładanej pojemno ści składowiska. Pojemno ść nominalna to 2000000 m 3. Eksploatacj ę wysypiska rozpocz ęto w 1993r., przewidywane jego zapełnienie okre śla si ę na 2010r., a w przypadku zag ęszczenia odpadów na 2020r. Składowisko komunalne nie spełnia aktualnych wymogów dla tego typu obiektów. Czasza składowiska została uszczelniona iłem, ale nie wykonano drena żu odwadniaj ącego ani odgazowania. Brak odwodnienia powoduje gromadzenie si ę zanieczyszczonych odcieków w […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 105

poło żonej najni żej cz ęś ci składowiska, a niewykonanie odgazowania grozi samozapłonem lub wybuchem. Odcieki s ą wypompowywane i odwo żone na oczyszczalni ę w Kro śnie. Wykonane badania wpływu składowiska na środowisko wykazały zanieczyszczenia bakteriologiczne powietrza w promieniu 300 – 500m od ogrodzenia obiektu, uci ąż liwo ść zapachow ą oraz negatywne oddziaływanie na wody powierzchniowe, zawarto ść metali ci ęż kich w wodzie i w glebie.

Składowisko wymaga zmiany sposobu eksploatacji i modernizacji. Rozwa żane s ą ró żne sposoby modernizacji ł ącznie z wyposa żeniem go w kompostowni ę lub spalarni ę. Na terenie gminy Korczyna prowadzone jest oczyszczanie terenów otwartych ( 1000 m 2 dróg rocznie i 1000 mb chodników i przystanki autobusowe ). Jednak że wykazany jest bardzo niski bo 5% stopie ń obsługi mieszka ńców mieszkaj ących w budownictwie zagrodowym i jednorodzinnym. Brak jest w gminie prób lub planów wprowadzenia selektywnej zbiórki odpadów. Szacuje si ę, że odpady z terenów wiejskich zawieraj ok.: • 5 – 10% odpadów organicznych; • 30 – 40% odpadów mineralnych; • 50% odpadów u żytkowych; są to ilo ści odpadów usuwanych a nie wytworzonych. Znaczna ilo ść odpadów organicznych czy mineralnych jest wykorzystywana przez rolników. Wska źnik nagromadzenia odpadów dla terenów wiejskich wynosi od 0,1 m 3/M/r na wsiach „otwartych” do 0,6 m 3/M/r we wsiach zurbanizowanych. Według prognoz przyjmuje si ę tempo wzrostu jednostkowego wska źnika nagromadzenia ok. 2,25 rocznie. W skali kraju w latach 1993 – 1994 wyst ąpił 34% wzrost roczny nagromadzenia odpadów. Tak du ży wzrost ilo ści wywo żonych odpadów nie jest wynikiem zwi ększonej radykalnie ilo ści wytwarzanych odpadów lub zwi ększeniem poziomu obsługi mieszka ńców. Zwi ększa si ę liczba mieszka ńców obj ętych zorganizowanym wywozem, wzrasta świadomo ść ekologiczna oraz sprzyjaj ący system opłat.

[Obszar obj ęty zmian ą nr 1 obsługiwany jest w zakresie gospodarki odpadami zgodnie z programem gminnym w tym zakresie. Ewentualna budowa infrastruktury słu żą cej gospodarce odpadami b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą w terenach rolnych oznaczonych w planie symbolem R1 mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 1 [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 obsługiwany jest w zakresie gospodarki odpadami zgodnie z programem gminnym w tym zakresie. Ewentualna budowa infrastruktury słu żą cej gospodarce odpadami b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą na całym terenie obj ętym planem mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 2

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 106

4. Telekomunikacja.

Ilo ść abonentów i g ęsto ść telefoniczn ą przedstawia tabela.

Lp. Miejscowo ść Liczba ludno ści Ilo ść abonentów Gęsto ść telef. na100 1. Korczyna 5625 664 11,8 2. Czarnorzeki 360 40 11,1 3. Iskrzynia 1175 91 7,7 4. Kombornia 1511 67 4,4 5. Krasna 716 27 3,8 6. Węglówka 860 67 7,8 7. Wola Komborska 428 18 4,2 Razem 10675 975 9,1

Gęsto ść telefoniczna na terenie województwa podkarpackiego wynosi 16,4, na terenach wiejskich 10, a w powiecie kro śnie ńskim całym wska źnik ten wynosi 9,35. Ze wzgl ędu na rozdrobnienie zabudowy i ukształtowania terenu spełniła by na terenie gminy swoj ą rol ę telefonia bezprzewodowa, w gminie mo żna zlokalizowa ć stacje przeka źnikowe. Znaczna cz ęść gminy Korczyna jest w zasi ęgach sieci telefonii komórkowej. Telefonizacja gminy to jedno z wa żniejszych zada ń. [Obszar obj ęty zmian ą nr 1 obsługiwany jest poprzez systemy telekomunikacyjne funkcjonuj ące na terenie miejscowo ści Korczyna. Ewentualna budowa infrastruktury telekomunikacyjnej b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą w terenach rolnych oznaczonych w planie symbolem R1 mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 1 [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 obsługiwany jest poprzez systemy telekomunikacyjne funkcjonuj ące na terenie miejscowo ści Korczyna. Ewentualna budowa infrastruktury telekomunikacyjnej b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą na całym terenie obj ętym planem mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 2

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 107

5. Gazownictwo.

Wszystkie miejscowo ści gminy Korczyna posiadaj ą sie ć gazow ą i zaopatrywane s ą w gaz. Gazyfikacja gminy ( poszczególnych miejscowo ści ) przebiegała w du żej cz ęś ci dzi ęki zaanga żowaniu społecznemu poprzez społeczne komitety budowy gazoci ągu. W miejscowo ści gminnej – Korczyna istnieje sie ć gazowa niskiego ci śnienia wykonana z rur metalowych. Sie ć ta b ędzie modernizowana i wymieniana na sie ć średniego ci śnienia wykonan ą z PCV co spowoduje wyeliminowanie awaryjno ści sieci. W pozostałych miejscowo ściach gminy jest sie ć średniego ci śnienia wykonana z PCV. Przez teren gminy przebiegaj ą gazoci ągi wysokopr ęż ne: • Φ 300/250 P nom 6,4/4,0 MPa Warzyce – Strachocina z odgał ęzieniami do stacji redukcyjno – pomiarowej EG oraz w kierunku Kombornia – Domaradz; • Φ 200 P nom 6,4 MPa Targowiska – Pustyny. [Obszar obj ęty zmian ą nr 1 obsługiwany jest poprzez system zaopatrzenia w gaz zlokalizowany na terenie miejscowo ści Korczyna zasilany ze stacji redukcyjno- pomiarowej I-go stopnia w Kro śnie. Budowa dodatkowej infrastruktury słu żą cej zaopatrzeniu w gaz b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą w terenach rolnych oznaczonych w planie symbolem R1 mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 1 [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 obsługiwany jest poprzez system zaopatrzenia w gaz zlokalizowany na terenie miejscowo ści Korczyna zasilany ze stacji redukcyjno-pomiarowej I-go stopnia w Kro śnie. Budowa dodatkowej infrastruktury słu żą cej zaopatrzeniu w gaz b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą na całym terenie obj ętym planem mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 2

6. Elektroenergetyka.

Na terenie gminy zlokalizowana jest systemowa stacja elektroenergetyczna 400/110 kV wraz z powi ązaniami liniowymi. Strefa ochronna zamyka si ę w granicach ogrodzenia. Obecnie przez teren gminy przebiegaj ą linie elektroenergetyczne wysokiego napi ęcia 110 kV relacji Krosno – Strzy żów oraz Krosno – Iskrzynia – Besko oraz linia elektroenergetyczna WN 400 kV relacji Iskrzynia – Widełka. Projektowane s ą ponadto poł ączenia ze stacj ą elektroenergetyczn ą w Iskrzyni poprzez lini ę 400 kV Iskrzynia – Niewistka, lini ę 400 kV Iskrzynia – Tarnów ( po 2000r. ) oraz szereg linii 110 kV w kierunku: Krosno – Białobrzegi, Iwonicz, Domaradz – Brzozów. Dostawy energii elektrycznej dla odbiorców na terenie gminy odbywaj ą si ę liniami SN 15 kV relacji: Krosno – Besko, Krosno – Korczyna – Brzozów – Strzy żów – Sucha Góra, Strzy żów – Brzozów ( odgał ęzienia do Krasnej ). Bezpo średnie linie SN 15 kV zasilaj ą z Krosna Such ą Gór ę i ZUW w Iskrzyni. Mimo du żej sieci linii elektromagnetycznych na terenie gminy Korczyna sie ć SN wymagała modernizacji i przebudowy ze wzgl ędu na awaryjno ść i spadki napi ęć . […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 108

Wykonano modernizacj ę sieci elektromagnetycznej w m – ci Krasna. W trakcie modernizacji wymieniono sie ć na izolowan ą ( bezawaryjn ą ), wybudowano 5 stacji trafo i wymieniono słupy. Modernizowana jest sie ć w Woli Komborskiej, w Czarnorzekach wybudowano 2 stacje transformatorowe, w Korczynie równie ż wybudowano stacje transformatorowe koło kółka Rolniczego i zrealizowano stacj ę Korczyna – Akacjowa i Korczyna – Dół. Ponadto wykorzystywane s ą projekty na modernizacj ę sieci SN. [Obszar obj ęty zmian ą nr 1 obsługiwany jest poprzez system zaopatrzenia w energi ę elektryczn ą funkcjonuj ący w miejscowo ści Korczyna zasilany z GPZ Krosno. Budowa dodatkowej infrastruktury słu żą cej zaopatrzeniu w energi ę elektryczn ą będzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą w terenach rolnych oznaczonych w planie symbolem R1 mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 1 [Obszar obj ęty zmian ą studium nr 2 obsługiwany jest poprzez system zaopatrzenia w energi ę elektryczn ą funkcjonuj ący w miejscowo ści Korczyna zasilany z GPZ Krosno. Budowa dodatkowej infrastruktury słu żą cej zaopatrzeniu w energi ę elektryczn ą będzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą na całym terenie obj ętym planem mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 2

7. Ciepłownictwo.

Na terenie gminy nie wyst ępuj ą obiekty dostarczaj ące ciepło do odbiorców zbiorowych. Pobór ciepła odbywa si ę w oparciu o własne kotłownie zasilane najcz ęś ciej paliwem gazowym. Ze wzgl ędów ekonomicznych obserwuje si ę odchodzenie od paliwa gazowego i coraz cz ęstsze stosowanie drewna i w ęgla jako materiału opałowego. [Na obszarze obj ętym zmian ą nr 1 przewiduje si ę indywidualne rozwi ązania słu żą ce zaopatrzeniu w ciepło. Budowa infrastruktury słu żą cej zaopatrzeniu w ciepło b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą w terenach rolnych oznaczonych w planie symbolem R1 mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 1 [Na obszarze obj ętym zmian ą studium nr 2 przewiduje si ę indywidualne rozwi ązania słu żą ce zaopatrzeniu w ciepło. Budowa infrastruktury słu żą cej zaopatrzeniu w ciepło b ędzie mo żliwa, zgodnie z obowi ązuj ącym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Korczyna 5”, którego ustalenia dopuszczaj ą na całym terenie obj ętym planem mi ędzy innymi lokalizacj ę: obiektów, urz ądze ń i sieci infrastruktury technicznej.] 2

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna 109

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KORCZYNA

TOM II

Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna gminy Korczyna.

[Zał ącznik Nr 1b do Uchwały Nr VI/51/15 Rady Gminy Korczyna z dnia 17 czerwca 2015 r. sporz ądzony na zał ączniku Nr 1 do Uchwały Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 r. z pó źniejszymi zmianami.] 5

[TEKST JEDNOLITY Z WYRÓ ŻNIONYMI ZMIANAMI ]5

[Kraków, wrzesie ń 2010] 1 [Tarnów, pa ździernik 2011] ³ [Kraków, marzec 2012] 2 [Tarnów, stycze ń 2013]4 [Tarnów, czerwiec 2015]5

Studium uchwalone Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 r. I Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr XXXV/275/10 Rady Gminy Korczyna z dnia 24 wrze śnia 2010 r. II Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr XV/131/12 Rady Gminy Korczyna z dnia 27 marca 2012 roku. III Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr XI/98/11 Rady Gminy Korczyna z dnia 27 pa ździernika 2011 r. IV Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr XXII/220/13 Rady Gminy Korczyna z dnia 25 stycznia 2013 r. V Zmiana Studium uchwalona Uchwał ą Nr VI/51/15 Rady Gminy Korczyna z dnia 17 czerwca 2015 r.

[Zespół autorski II zmiany studium: mgr Wiktor Głowacki – główny projektant, członek Okr ęgowej Izby Urbanistów z. s. w Katowicach nr KT-246 mgr Janusz Komenda Prognoza: mgr Jerzy Ba ścik mgr Janusz Komenda] 2

[ZESPÓŁ AUTORSKI III [oraz IV] 4 ZMIANY MGGP S.A. BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO, 33-100 Tarnów, ul. Kaczkowskiego 6, Tel. (014) 62 638 90 mgr in ż. arch. Małgorzata Przybysz-Ławnicka, członek OIU w Katowicach Nr KT-252 uprawnienia urbanistyczne nr 1644 mgr in ż. arch. Agata Korzeniowska, mgr Maciej Smyk, mgr Maria Mierzwa , mgr Marcin Rosegnal. ]3

[Zespół autorski zmiany studium: mgr Wiktor Głowacki – główny projektant, członek Okręgowej Izby Urbanistów z. s. w Katowicach nr KT-246 mgr Janusz Komenda Prognoza: mgr Jerzy Ba ścik mgr Janusz Komenda] 1

[Zespół autorski V zmiany studium:

MGGP S.A. BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO, 33-100 Tarnów, ul. Kaczkowskiego 6, Tel. (014) 62 638 90 mgr in ż. arch. Małgorzata Przybysz-Ławnicka, członek POIU w Katowicach Nr KT-252 uprawnienia urbanistyczne nr 1644 mgr Dariusz Brzezi ński , in ż. Jan Knura, mgr in ż. arch. Renata Gevorgyan , mgr Marta Mach , mgr Marcin Rosegnal ]5

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

Zespół autorski obowi ązuj ącego studium : 1. mgr in ż. arch. Iwona Skomiał - projekt ( uprawnienia urbanistyczne)

2. mgr in ż. Kazimierz Kubit - rolnictwo (uprawnienia urbanistyczne)

3. mgr in ż. Lidia Bogucka - infrastruktura techniczna

4. mgr in ż. Józef Stefan - komunikacja

5. mgr in ż. Lucyna Zymyn - ochrona środowiska

6. mgr in ż. El żbieta Janiczek - demografia i infrastruktura społeczna

7. techn. arch. Alicja Janowska - opracowanie graficzne

8. techn. ren. zab. Beata Ł ęcka - opracowanie graficzne

9.Robert Kubit - opracowanie albumowe i prace terenowe

Studium Korczyny uchwalone Uchwał ą Nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 roku

SPIS TRE ŚCI

I. PROBLEMY I SZANSE ROZWOJU GMINY ORAZ PRZESŁANKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ 8

1. Problemy rozwoju 8 2. Szanse rozwoju 8 3. Mo żliwo ści i bariery rozwojowe 9 4. Przesłanki dalszego rozwoju gminy 10

II. STRUKTURA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA 12

1. Główne funkcje gminy i przekształcenia w strukturze funkcjonalno – przestrzennej 12 III. KIERUNKI OCHRONY WARTO ŚCI I ZASOBÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 13

1. Zasady kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego 13 2. Obszary i obiekty prawnie chronione 14 3. Obszary systemu ekologicznego 16 3.1 Wody 16 3.2 Obszary le śne wył ączone ze zmiany sposobu u żytkowania 16 3.3 Obszary rolne z dopuszczeniem zalesie ń 17 3.4 Obszary otwarte w u żytkowaniu rolniczym 17 3.5 Obszary wyst ępowania złó ż surowców energetycznych i nie energetycznych 18 3.6 Główne problemy ochrony środowiska 19

IV. KIERUNKI I ZASADY OCHRONY DÓBR KULTURY I KRAJOBRAZU 24

1. Zasady ochrony dóbr kultury 24 2. Kierunki i rodzaje ochrony dóbr kultury 26 3. Ochrona krajobrazu 27

V. KIERUNKI ROZWOJU ROLNICTWA I LE ŚNICTWA 27

VI. KIERUNKI I ZASADY ROZWOJU TURYSTYKI I REKREACJI 30

VII. KIERUNKI ROZWOJU I ZASADY GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ DOTYCZ ĄCE OBSZARÓW ZAINWESTOWANIA 32

1. Zasady i polityka gminy dotycz ące terenów zainwestowania - okre ślenie polityki przestrzennej rozwoju społecznego gminy Korczyna 32 1.1 Kierunki rozwoju mieszkalnictwa 32 1.2 Kierunki rozwoju działalno ści gospodarczej i produkcyjnej 37 1.3 Kierunki rozwoju działalno ści usługowej 38

VIII. KIERUNKI ROZWOJU KOMUNIKACJI 42 1. Zasady i polityka gminy dotycz ąca systemu transportowego 42 1.1 Układ drogowy – projektowany 42 2. Cele i kierunki rozwoju w sferze komunikacyjnej 43 3. Polityka kształtowania systemu komunikacyjnego 43 3.1. Zakres i zasady działania 43 3.2. Zasady kształtowania sieci drogowej 43 3.3. Zasady polityki parkingowej 45

3.4. Zasady ograniczania przed hałasem i ska żeniami drogowymi 45

IX. KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 46

1. Kierunki rozwoju systemów zaopatrzenia w wod ę 46 2. Polityka rozwoju infrastruktury sanitarnej 48 3. Kierunki gospodarki odpadami 50 4. Kierunki rozwoju telekomunikacji 51 5. Rozwój gazownictwa 51 6. Rozwój energetyki i ciepłownictwa 52

X. PROGNOZA ROZWOJU DEMOGRAFICZNEGO 52

1. Zmiany w liczbie ludno ści 52 2. Struktura wieku ludno ści 68 3. Konsekwencje procesów demograficznych dla rozwoju i kształtowania polityki przestrzennej 77 3.1. Zagospodarowanie zasobów pracy 77 3.2. Kierunki rozwoju infrastruktury społecznej 78 3.3. Potrzeby w zakresie wybranych elementów infrastruktury społecznej /usługi elementarne i podstawowe/ 80

XI. OBSZARY ,DLA KTÓRYCH SPORZ ĄDZENIE MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO JEST OBOWI ĄZKOWE [LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZ ĄDZI Ć MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA TERENIE MIEJSCOWO ŚCI KORCZYNA] 5 87 [XII. SYNTEZA I UZASADNIENIA 88 1. SYNTEZA ustale ń zmiany nr 1 Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna 88 2. UZASADNIENIE rozwi ąza ń przyj ętych w Zmianie Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna] 1 88 [XIII. SYNTEZA I UZASADNIENIE III ZMIANY STUDIUM 89 1. Uzasadnienie III Zmiany Studium 89 2. Synteza III Zmiany Studium 89]3 [XIV. SYNTEZA I UZASADNIENIA 92 1. SYNTEZA ustale ń zmiany nr 1 Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna 92 2. UZASADNIENIE rozwi ąza ń przyj ętych w Zmianie Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna] 2 92 [XV. SYNTEZA I UZASADNIENIE IV ZMIANY STUDIUM 93 1. Uzasadnienie IV Zmiany Studium 93 2. Synteza IV Zmiany Studium 93]4 […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […]4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[XV. SYNTEZA I UZASADNIENIE V ZMIANY STUDIUM 95 1. Uzasadnienie V Zmiany Studium 95 2. Synteza V Zmiany Studium 96

Zał. „a” Wykaz obiektów zabytkowych i zabytków architektonicznych sołectwa Korczyna wpisanych do rejestru zabytków 97 Zał. „b” Wykaz obiektów zabytkowych sołectwa Korczyna uj ętych w ewidencji zabytków 98 Zał. „c” Wykaz stanowisk archeologicznych na terenie sołectwa Korczyna uj ętych w ewidencji zabytków archeologicznych 99]5

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

I. PROBLEMY I SZANSE ROZWOJU GMINY ORAZ PRZESŁANKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ.

1. Problemy rozwoju.

Dalszy rozwój gminy oraz kierunki jej rozwoju s ą obarczone du żą doz ą niepewno ści z uwagi na niepełne mo żliwo ści rozpoznania przyszłych uwarunkowa ń rozwoju takich jak: mała stabilno ść sytuacji prawno – ekonomicznej w pa ństwie , brak okre ślonych zada ń rz ądowych i samorz ądu wojewódzkiego , postulatywna forma cało ści opracowania. Niniejsze opracowanie ma na celu okre ślenie podstaw dla formułowania zasad przestrzennego zagospodarowania tego obszaru . Istotne problemy rozwoju wynikaj ą z uwarunkowa ń zewn ętrznych i wewn ętrznych gminy : • jej poło żenia w regionie ( na głównym szlaku komunikacyjnym mi ędzynarodowym nr 9 granica pa ństwa –Barwinek – Miejsce Piastowe – Rzeszów – Radom , maj ącym sta ć si ę w przyszło ści drog ą ekspresow ą ); • wyst ępowania złó ż ropy naftowej i gazu na obszarach zainwestowanych , gdzie eksploatacja tych kopalin powoduje konflikty przestrzenne, degradacj ę gleb , szaty ro ślinnej i krajobrazu ; • niekorzystne relacje własno ściowe ziemi , brak prowadzenia ekonomicznej gospodarki rolnej i załamanie si ę sektora pa ństwowego w rolnictwie; • liczne zagro żenia środowiskowe w postaci: dzikich wysypisk śmieci , stosowania nawozów sztucznych w rolnictwie , zrzutu nieoczyszczonych ścieków komunalnych do rzek i potoków; • spadek przyrostu naturalnego , brak lokalnych miejsc pracy oraz niedostateczna ilo ść obiektów sportowych; • brak systemów zaopatrzenia zbiorowego w wodoci ągi i kanalizacj ę .

2. Szanse rozwoju.

Opracowana diagnoza stanu istniej ącego oraz wskazanie uwarunkowa ń zewn ętrznych i wewn ętrznych gminy pozwoliło na przeprowadzenie analiz okre ślaj ących szanse , zagro żenia, silne i słabe strony gminy z okre śleniem stanu obecnego i potencjalnego.

Czynniki rozwojowe gminy ( wewn ętrzne ): 1. silne strony / czynniki sprzyjaj ące /:

• dobra lokalizacja , bliskie s ąsiedztwo miasta Krosna; korzystne poło żenie na trasie drogi mi ędzynarodowej nr 9; • du ży potencjał siły roboczej; zasoby funkcji wytwórczych nie w pełni wykorzystane; • wyst ępuj ące na terenie gminy bogactwa naturalne / obszar górniczy ropy i gazu /; • du że zasoby mieszkaniowe, wysoki standard mieszka ń; znaczne rezerwy terenów w planie miejscowym; • wyposa żenie gminy w podstawowe elementy infrastruktury społecznej; • istniej ące zakłady produkcyjne i rolnicze zaplecze surowcowe o mo żliwo ściach intensyfikacji; • istniej ące walory przyrodniczo-krajobrazowe i liczne zabytki kultury materialnej; istnienie na obszarze gminy rezerwatu „Prz ądki” oraz zamku Kamieniec ści ągającego turystów; • czyste środowisko przyrodnicze;

2. słabe strony / czynniki niesprzyjaj ące /:

• zmniejszaj ące si ę dodatnie saldo migracji - 1998r ( 5 ); • brak miejsc pracy na terenie gminy oraz w okolicy; • wysoki poziom bezrobocia ( systematyczny wzrost liczby bezrobotnych bez prawa do zasiłku ); • brak drobnych zakładów produkcyjnych i rzemie ślniczych; • brak bazy turystycznej , agroturystycznej i sportowo - rekreacyjnej; • słaba sie ć usług gastronomicznych; • niska świadomo ść społecze ństwa o korzy ściach wynikaj ących z turystyki; • trudno ści kapitałowe zewn ętrzne i wewn ętrzne ; • spadek poziomu usług społecznych , w tym budownictwa mieszkaniowego; • brak promocji dotycz ącej zarówno całej gminy , jak równie ż jej atrakcyjnych miejsc; • niski poziom świadomo ści społecznej o faktycznym potencjale zasadniczych przemian wywołanych gospodark ą rynkow ą ( np. adaptacji zawodowej , konieczno ści ponoszenia ryzyka itp. ); • pasywno ść podmiotów gospodarczych sektora uspołecznionego , zarówno w gospodarowaniu maj ątkiem i jego racjonalnym wykorzystaniu jak równie ż w pokonywaniu trudno ści rynkowych; • brak wi ększych kompleksów terenów scalonych własno ściowo w miejscach atrakcyjnych inwestycyjnie; • brak wi ększych scalonych kompleksów ziemi , daj ących mo żliwo ść racjonalnego gospodarowania; • zubo żenie społecze ństwa , zmniejszenie nakładów inwestycyjnych oraz słaba aktywno ść mieszka ńców gminy.

Czynniki rozwojowe gminy ( zewn ętrzne ) : 1. sprzyjaj ące / szanse /:

• istnienie korzystnych form kredytowania inwestycji; • istnienie zakładów produkcyjnych; • rosn ące zapotrzebowanie na zdrowa żywno ść ; • moda na wypoczynek w gospodarstwach agroturystycznych;

2. niesprzyjaj ące / zagro żenia /:

• niestabilno ść przepisów prawno - podatkowych; • brak dost ępu do tanich kredytów dla budownictwa; • handel niekoncesjonowany / nieuczciwa konkurencja /;

3. Mo żliwo ści i bariery rozwojowe.

Dalszych mo żliwo ści rozwoju gminy nale ży upatrywa ć bardziej w jako ściowych przemianach jego struktur ni ż w rozwoju ilo ściowym. O mo żliwo ściach tych decydowa ć b ędą zarówno atuty jakimi niew ątpliwie gmina dysponuje ,jak równie ż skala i czas likwidacji szeregu barier , zwłaszcza tych zewn ętrznie uwarunkowanych szczególnie trudnych do pokonania.

Najistotniejsze atuty gminy ,które stanowi ą potencjał rozwojowy to przede wszystkim: ♦ walory przyrodniczo-krajobrazowe sprzyjaj ące rozwojowi ró żnych form turystyki, co w poł ączeniu z rosn ącym znaczeniem wypoczynku i rekreacji w życiu społecze ństw „rozwini ętych” daje szans ę na przyspieszony rozwój, ♦ bogactwo kulturowe i historyczne, ♦ wysoki potencjał naturalny sprzyjaj ący produkcji sadowniczo - warzywniczej, ♦ zasoby funkcji wytwórczych nie w pełni wykorzystanych oraz mo żliwo ści lokalizacyjne dla nowych inwestycji tego typu w techniczne przygotowanych terenach, ♦ korzystne trendy demograficzne, ♦ znaczne zasoby wykwalifikowanej siły roboczej, ♦ dobra sie ć placówek słu żby zdrowia, ♦ dobrze rozwini ęta sie ć placówek o światy, ♦ umacnianie si ę sektora prywatnego, rosn ący jego udział w tworzeniu nowych miejsc pracy, ♦ poło żenie gminy w pobli żu du żych ośrodków miejskich ( Rzeszów – stolica województwa podkarpackiego, Krosno), ♦ promocja zarówno poszczególnych dziedzin aktywno ści jak i generalnie całej gminy , wa żnej z uwagi na jej poło żenie.

Bariery obok powa żnych trudno ści kapitałowych tak wewn ętrznych jak i zewn ętrznych to: ● du że bezrobocie przy braku alternatywnych miejsc pracy na terenie gminy i w jej najbli ższym otoczeniu (powiat kro śnie ński), ● odpływ ludno ści szczególnie młodej ograniczaj ący potencjał demograficzny i ekonomiczny, ● postępuj ący proces starzenia si ę ludno ści, ● wzrastaj ąca liczba osób wymagaj ących pomocy ze strony opieki społecznej, ● zdecydowanie ni ższy od średniej krajowej poziom dochodów ludno ści, ● spadek poziomu świadczonych usług społecznych , w szczególno ści budownictwa mieszkaniowego i opieki zdrowotnej , ● niski poziom świadomo ści społecznej o bezwzgl ędnym potencjale zasadniczych przemian wywołanych gospodark ą rynkow ą, w tym np. w sektorze kształcenia, adaptacji zawodowej w dostosowaniu do koniunktur, konieczno ści ponoszenia ró żnego rodzaju ryzyka, ● brak wi ększych kompleksów terenów scalonych własno ściowo – przez co łatwiejszych do pozyskania dla ró żnego typu aktywno ści /oferty/ , w tym działalno ści inwestycyjnej zarz ądu, ● ogólne ubo żenie społecze ństwa, zmniejszenie nakładów inwestycyjnych , konkurencja, oraz słaba aktywno ść w pozyskaniu rynku , ● słabo rozwini ęta infrastruktura ekonomiczna ( otoczenie biznesu), która wraz z niskim poziomem aktywno ści społecznej i przedsi ębiorczo ści powoduj ą, że dynamika rozwoju małych i średnich form w sektorze prywatnym jest niska .

4. Przesłanki dalszego rozwoju gminy.

Celem rozwoju gminy jest osi ągni ęcie stabilnego i zrównowa żonego rozwoju, w którym byłoby zapewnione: –– zaspokojenie bie żą cych potrzeb mieszka ńców, –– warunki umo żliwiaj ące wzrost poziomu życia, –– warunki umo żliwiaj ące zaspokojenie przyszłych potrzeb nast ępnych pokole ń, –– ochrona środowiska przyrodniczego jako nierozł ącznej cz ęś ci wszystkich procesów rozwojowych,

–– kształtowanie struktury funkcjonalno – przestrzennej w nawi ązaniu do systemów ekologicznych, –– rozwijanie funkcji zgodnych z predyspozycjami środowiska, –– dąż enie do zapewnienia mieszka ńcom, w mo żliwie najwi ększym stopniu źródeł utrzymania na terenie gminy, głównie przez aktywizacj ę rozwoju funkcji usługowej, produkcji sadowniczo - warzywniczej i przetwórstwa owocowo - warzywnego, –– dąż enie do zachowania b ądź przywrócenia na niektórych obszarach ładu przestrzennego w rozwoju osadnictwa i lokalizacji innych elementów zagospodarowania, –– wyposa żenie obszaru w infrastruktur ę społeczn ą, techniczn ą i ekonomiczn ą stosownie do wyst ępuj ących potrzeb, –– zahamowanie procesów niszcz ących, a prowadzenie rehabilitacji i wzbogacenia środowiska. Kontynuacja procesu rozwoju gminy i osi ągni ęcie zamierzonego celu b ędzie przebiega ć w warunkach ,które stworz ą dla tego rozwoju nast ępuj ące przesłanki: ● głównym realizatorem polityki b ędzie samorz ąd gminy ,wspierany prawdopodobnie przez administracj ę rz ądow ą w przypadkach uznanych za strategiczne, a będących w sferze jej zainteresowa ń, ● zgromadzony w gminie potencjał /jego charakter/ demograficzny, społeczny i techniczny – nadal b ędzie wpływa ć na przyszłe kierunki jego rozwoju , ● aktualny stan gospodarki gminy wpływa ć b ędzie na podejmowanie działa ń restrukturyzacyjnych ,modernizacyjnych i porz ądkuj ących na rzecz zwi ększenia efektywno ści gospodarowania posiadanymi zasobami ,co wi ąza ć si ę b ędzie głównie ze zmianami jako ściowymi, ● w polityce inwestycyjnej dotycz ącej wytwórczo ści ,samorz ądy – maj ąc na uwadze przestrzenny, historyczny ,proekologiczny i społeczny aspekt rozwoju gminy – będą raczej wpływa ć na jako ść inwestycji ,natomiast w sferze infrastruktury – obok inspirowania ,stymulowania i koordynacji inwestycyjnych – same będą podmiotem realizuj ącym, ● rozwarstwienie ekonomiczne społecze ństwa ,przy post ępuj ącym procesie komercjalizacji usług ,wywoływa ć b ędzie potrzeb ę zró żnicowania standardów w tym zakresie ,przy czym zapewnienie podstawowego minimum tych standardów ci ąż yć będzie na władzach samorz ądowych, ● na rynku pracy utrzymywa ć si ę b ędzie nadal nieakceptowane społecznie zjawisko bezrobocia ,którego skala w znacznej mierze zale żeć b ędzie od aktywno ści gospodarczej społecze ństwa , a tak że od polityki władz lokalnych i pa ństwowych . Najogólniejszy cel gminy (misja) stanowi ący opis wizji gminy z jej głównymi polami aktywno ści w przyszło ści został okre ślony w planie strategicznym. Misj ę Gminy Korczyna do roku 2015 okre ślono zdaniem:

► ZACHOWANIE ELEMENTÓW NARODOWEGO DZIEDZICTWA KULTURY I LOKALNEJ TRADYCJI W HARMONII Z PRZYJAZNYM ŚRODOWISKU, WYKORZYSTANIEM JEGO NATURALNYCH ZASOBÓW SZANS Ą ROZWOJU I UTRZYMANIA WALORÓW ATRAKCYJNO ŚCI GMINY ◄

Priorytetowe kierunki rozwoju Gminy Korczyna:

■ Stworzenie warunków do reaktywowania produkcji sadowniczo – warzywniczej i przetwórstwa owocowo – warzywnego; ■ Rozwój infrastruktury technicznej , komunalnej i społecznej; ■ Tworzenie warunków do rozwoju turystyki.

II. STRUKTURA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA GMINY.

1. Główne funkcje gminy i przekształcenia w strukturze funkcjonalno – przestrzennej.

Poło żenie gminy Korczyna , oraz uwarunkowania istniej ące na jej obszarze pozwalaj ą na podział gminy na dwie jednostki funkcjonalne , ró żni ące si ę od siebie pewnymi elementami funkcjonalnymi i przestrzennymi.

OBSZAR I – „USŁUGOWO – PRZEMYSŁOWY” Obejmuje środkow ą cz ęść gminy tj. obszar zainwestowany miejscowo ści Korczyna. Główne funkcje rozwojowe na tym obszarze s ą nast ępuj ące : • Mieszkalnictwo, • funkcja przemysłowo – usługowa; Funkcjami uzupełniaj ącymi s ą rekreacja i wypoczynek oraz uzupełnianie wzajemnych usług w relacji gmina - miasto Krosno.

Przekształcenia w tej jednostce osadniczej dotyczy ć b ędą budowy i modernizacji układu komunikacyjnego głównie dróg powiatowych i gminnych. Rozwój tej jednostki b ędzie nast ępował w oparciu o istniej ące zasoby i infrastruktur ę społeczn ą , obejmował b ędzie rozwój infrastruktury technicznej na istniej ących rezerwach terenowych oraz rozwój mieszkalnictwa przy zagwarantowaniu mieszka ńcom jak najlepszego środowiska życia ( mieszkanie , usługi , praca , wypoczynek ).

[[W granicach obszaru usługowo-przemysłowego wyodr ębniony zostaje obszar rozwoju usług komercyjnych. Zostaj ą dla niego okre ślone kierunki przekształce ń i rozwoju przestrzennego b ędące wytyczn ą dla opracowa ń planistycznych, oraz dla działa ń podejmowanych w ramach zarz ądzania przestrzeni ą. UC – Obszar rozwoju usług komercyjnych Podstawowym kierunkiem zagospodarowania tego obszaru jest tworzenie warunków dla rozwoju komercyjnych form gospodarki z dopuszczeniem usług publicznych i zabudowy mieszkaniowej towarzysz ącej tym przedsi ęwzi ęciom. Ich kształtowanie wymaga: • pełnego uzbrojenia terenów, szczególnie w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków, • koordynacji zamierze ń inwestorów w celu intensywnego wykorzystania obszaru i maksymalnie ograniczonego negatywnego oddziaływania na środowisko, • szczególnej dbało ści o efekty przestrzenne zabudowy (gabaryty, detal, wysokiej jako ści materiały wyko ńczeniowe, urz ądzone tereny zieleni, placów, parkingów itp.), • zagospodarowanie obszaru musi zosta ć poprzedzone realizacj ą układu komunikacyjnego, • nie dopuszcza si ę realizacji obiektów handlowych o powierzchni sprzeda ży powy żej 2000 m 2, • kształtowa ć intensywno ść wykorzystania terenu mierzon ą wska źnikiem wielko ści powierzchni zabudowy do powierzchni działki poło żonej w terenie budowlanym na poziomie nie wi ększym ni ż 0,5 przy udziale powierzchni biologicznie czynnej nie mniejszym ni ż 20%.]1 [W planach miejscowych opracowywanych dla obszaru UC nale ży: • kształtowa ć skal ę zabudowy poprzez: - okre ślenie maksymalnej wysoko ści budynków mieszkalnych, mieszkalno- usługowych i usługowych nie wi ększej ni ż 12 m; - okre ślenie minimalnej powierzchni nowo wydzielanych działek budowlanych nie mniejszej ni ż 600 m 2, • zapewni ć obsług ę parkingow ą obszaru poprzez okre ślenie minimalnej liczby miejsc parkingowych dla nowo realizowanej zabudowy w ilo ści co najmniej 1 miejsce parkingowe na 100 m2 powierzchni u żytkowej.]1]5 […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Usuni ęto V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

OBSZAR II – „OSADNICTWA WIEJSKIEGO” Obejmuje pozostał ą cz ęść gminy tj. wszystkie przysiółki miejscowo ści Korczyna oraz reszt ę miejscowo ści gminnych , powi ązanych sieci ą dróg powiatowych i gminnych. Zakłada si ę , że głównymi funkcjami tej jednostki jest: • mieszkalnictwo • rozwój usług ; • rolnictwo , zwłaszcza na glebach najwy ższych klas bonitacyjnych . Funkcjami uzupełniaj ącymi s ą turystyka , rekreacja i wypoczynek , głównie agroturystyka. [W granicach obszaru osadnictwa wiejskiego wyodr ębnione zostaj ą [II [,IV] 4 i] 2 III [,V] 5 Zmian ą Studium: • tereny zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej ( 1RMN ), [2RMN,]5 • teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ( 1MN ), [2MN i 3MN,] 5 • teren usług sportu i rekreacji (1US ), [2US,]5 • [teren usług turystyki i wypoczynku [ (1UT ),] 2 2UT,]5 • tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej ( 1R ), [2R, • tereny zabudowy mieszkaniowo – usługowej 1MNU i usługowej 2U i 3U, • tereny zabudowy rekreacji indywidualnej 1TL, • tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej 1MW,,] 5 • teren zabudowy obsługi produkcji rolnej (1RU) ]4 dla których zostaj ą okre ślone zasady zagospodarowania przestrzennego oraz wska źniki i parametry urbanistyczno – architektoniczne b ędące wytycznymi dla opracowa ń planistycznych oraz dla działa ń podejmowanych w ramach zarz ądzania przestrzeni ą.]³[Ponadto wyodr ębniono tereny stanowi ące funkcj ę uzupełniaj ącą: teren usług kultury 1UK, tereny usług kultu religijnego 1UKS, tereny zieleni urz ądzonej 1ZU, tereny cmentarzy 2ZC, tereny zieleni naturalnej 2ZR, tereny rolnicze 2R. Dopuszcza si ę na etapie sporz ądzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wyodr ębnienie liniami rozgraniczaj ącymi: w terenach 2RMN - terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w terenach 1MNU – terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zabudowy usługowej oraz w terenach 2U – terenów zabudowy mieszkaniowo-usługowej i terenów usług turystyki i wypoczynku. Dla nowo wyznaczonych terenów obowi ązuj ą parametry i wska źniki urbanistyczno- architektoniczne: dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej – jak dla terenów 2MN, dla zabudowy mieszkaniowo-usługowej – jak dla terenów 1MNU, dla zabudowy usługowej – jak dla terenów 2U, dla zabudowy usług turystyki i wypoczynku – jak dla terenów 1UT.] 5 Przekształcenia tego obszaru dotyczy ć b ędą modernizacji układu komunikacyjnego , budowy potrzebnej infrastruktury technicznej , oraz stwarzanie mo żliwo ści rozwoju mieszkalnictwa i usług w celu poprawy jako ści i warunków życia mieszka ńcom , gwarantuj ąc rezerwy mieszkaniowe , b ędące kontynuacj ą istniej ącego zainwestowania. [Na omawianym obszarze dopuszcza si ę lokalizacj ę projektowanego przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 ( 1G ) relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem.]³

III. KIERUNKI OCHRONY WARTO ŚCI I ZASOBÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 1. Zasady kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego. W województwie podkarpackim prawie połowa obszaru obj ęta jest ró żnymi formami ochrony prawnej , tworz ącymi pasma ochronne i otulinowe dla najbardziej warto ściowych pod wzgl ędem przyrodniczym terenów. Gmina Korczyna w około 35% obj ęte jest ochron ą prawn ą . Jest to system zło żony z rezerwatów , pomników przyrody , parku krajobrazowego i obszaru chronionego krajobrazu ju ż istniej ący , ale i proponuj ący dalsze tereny do uznania za rezerwaty, czy pomniki przyrody.

System ochrony ma na celu : • ochron ę układu ci ągów i w ęzłów ekologicznych wraz z korytarzami ekologicznymi; • zachowanie i ochron ę istniej ących walorów i zasobów przyrodniczych w dotychczasowej formie zakładaj ąc zrównowa żony rozwój terenu.

2. Obszary i obiekty prawnie chronione. ■ Stan istniej ący: ►Czarnorzecki Obszar Chronionego Krajobrazu - utworzony w 1998 r. na mocy rozporz ądzenia Wojewody Kro śnie ńskiego Nr 10 z dnia 2 lipca 1998 r. w sprawie utworzenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa kro śnie ńskiego ( Dz. Urz. Województwa Kro śnie ńskiego Nr 17 poz.223 ). Obszar ten wchodzi w skład spójnego ekologicznie systemu obszarów chronionych i umo żliwia ochron ę całego bogactwa naturalnego w jego pełnej ró żnorodno ści biologicznej . W jego granicach znajduje si ę środkowo-północna cz ęść gminy Korczyna. [W obszarze obj ętym V zmian ą Studium nale ży uwzgl ędni ć warunki wynikaj ące z poło żenia cz ęś ci terenów w granicach Czarnorzeckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, funkcjonuj ącego na mocy uchwały nr XLVIII//996/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 czerwca 2014 r. w sprawie Czarnorzeckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. U. Woj. Podkarpackiego z 2014 r. poz. 1949).] 5 ►Czarnorzecko – Strzy żowski Park Krajobrazowy - utworzony w 1993 r. na mocy rozporz ądzenia Wojewody Kro śnie ńskiego Nr 15 z dnia 17 kwietnia 1993 r. w sprawie utworzenia Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego ( Dz. Urz. Wojew. Krośnie ńskiego Nr.8 , poz. 56 ) rozporz ądzenia Wojewody Rzeszowskiego Nr 11 z dnia 16 marca 1993 r. w sprawie utworzenia Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego ( Dz. Urz. Wojew. Rzeszowskiego Nr.3 , poz.35 ) oraz rozporz ądzenia Wojewody Tarnowskiego Nr 6 w sprawie utworzenia Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego ( Dz. Urz. Wojew. Tarnowskiego Nr.6 , poz.47 ) w celu ochrony i udost ępniania dla turystyki , wypoczynku i nauki unikatowej przyrody , naturalnie wykształconych krajobrazów oraz warto ści kulturowych fragmentów Pogórza Strzy żowskiego i Dynowskiego. Obejmuje on środkowo-północn ą cz ęść obszaru gminy. Powy ższe akty prawne utraciły swoja wa żno ść w zwi ązku z reforma administracyjn ą. [Obowi ązuj ącym aktem prawnym jest Rozporz ądzenie Nr 63/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2005 (Dz. Urz. Woj. Podk. Nr 82 poz.1388 z 2005r.) w sprawie Czarnorzecko - Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego. W granicach jego ochrony znajduje si ę północna cz ęść gminy w tym wi ększo ść obszarów obj ętych III Zmian ą Studium (oznaczone na rysunku nr 2, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 26 i 27).] 3 [W obszarze obj ętym V zmian ą Studium nale ży uwzgl ędni ć warunki wynikaj ące z poło żenia cz ęś ci terenów w granicach Czarnorzecko-Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, funkcjonuj ącego na mocy uchwały nr XLVIII//990/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 czerwca 2014 r. w sprawie Czarnorzecko-Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego (Dz. U. Woj. Podkarpackiego z 2014 r. poz. 1944).] 5 ►Rezerwaty – istniej ący rezerwat przyrody nieo żywionej ,,Prz ądki’’ w miejscowo ści Czarnorzeki został utworzony Zarz ądzeniem Nr 70 MLiPD /M.P. nr 18, poz. 143 z 1957 r /. Przedmiot ochrony stanowi grupa skał piaskowcowych z charakterystycznymi formami erozji eolicznej. Skałki uformowały si ę w oryginalne i malownicze kształty. [Obowi ązuj ącym aktem prawnym jest Zarz ądzenie Nr 1/09 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie z dnia 31 lipca 2009 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Prz ądki” (Dz. U. Woj. Podkarpackiego z 2009 r., Nr 63, poz. 1544) - w zakresie obj ętym V zmian ą Studium.] 5 ►Pomniki przyrody - • dąb szypułkowy rosn ący w miejscowo ści W ęglówka , obwód pnia 870 cm. , wys.18 m. wiek około 1000 lat , własno ść – Parafia Rzymsko - Katolicka . • 3 skałki w miejscowo ści Wola Komborska , wymiary skałek : 4,5 m , 5,5 m , 9 m, szeroko ść : 3,5 m , 1,5 m , 1 m , wysoko ść ; 5 m , 4 m , 3,5 m • skały w miejscowo ści Wola Komborska , wymiary skały : obwód 24 m , długo ść 6 m, wysoko ść 7 m , • 6 skałek w miejscowo ści Wola Komborska . Jest to grupa skałek o długo ści 3 – 6 m oraz wysoko ści od 2,5 do 3,5 m,

[…]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

• 15 skałek ( grupa ) w miejscowo ści Wola Komborska , z których dwie maj ą 15 – 20 m długo ści i szeroko ści, a wysoko ści 10 m, jedna kształtem przypomina „ czapk ę Konfederatk ę ”. Podstawa prawna : Dz. Urz. Województwa Kro śnie ńskiego Nr 27/90 . W rozporz ądzeniu wprowadzono i wyszczególniono nast ępuj ące zakazy i ograniczenia a) w stosunku do pomników przyrody o żywionej : - wycinanie , niszczenie lub uszkadzanie drzew , - zrywanie p ączków , kwiatów owoców i li ści , - zanieczyszczanie terenu wokół drzewa oraz wzniecania ognia , - nacinanie drzewa , rycie napisów i innych znaków , - wchodzenie na drzewo , - podkopywanie drzewa , - umieszczanie na drzewie tablic , znaków , ogłosze ń i napisów za wyj ątkiem tych , zwi ązane s ą z ich ochron ą . b) w stosunku do przyrody nieo żywionej : - niszczenie głazów przez rozbijanie lub rozsadzanie , - chodzenie po głazach lub wdrapywanie si ę na nie , - usuwanie pokrywaj ących głazy mchów , porostów oraz innych ro ślin , - rycie na głazach napisów i innych znaków , - zanieczyszczanie terenu w pobli żu głazów oraz wzniecania ognia , - dokonywanie przemieszcze ń głazów lub przesuni ęć oraz podkopywanie lub zakrywanie . [►Sie ć Ekologiczna Natura 2000 – obejmuje cz ęś ciowo 2 obszary na terenie gminy obj ęte III Zmian ą Studium: - „Ostoja Czarnorzecka” - PLH180027. Na rysunkach przedstawiaj ących III Zmian ę Studium obejmuje obszar nr 11 w sołectwach Krasna, Czarnorzeki, Wola Komorska, Kombornia. Generalnie „Ostoja Czarnorzecka” zajmuje terytorium o powierzchni 4295.5 ha w sołectwach Krasna, Czarnorzeki, Wola Komorska, Kombornia oraz W ęglówka. Obejmuje zwarty kompleks le śny (99% obszaru) porastaj ący najwy ższe wzniesienia Pogórza Dynowskiego: pasmo Suchej Góry (585 m n.p.m.) i pasmo Królewskiej Góry (554 m n.p.m.). Jest to wa żny obszar ochrony siedlisk flory i fauny w tym cennych gatunków nietoperzy. - „Wisłok Środkowy z dopływami” – nr PLH180030. Na rysunkach przedstawiaj ących III Zmian ę Studium obejmuje obszary nr 15 i 17 w sołectwie Iskrzynia. Generalnie terytorium o powierzchni 1065.3 ha obejmuje rzek ę Wisłok od zbiornika Besko do Rzeszowa wraz ze Stobnic ą od mostu w miejscowo ści Domaradz. Jest to wa żny obszar ochrony siedlisk flory i fauny, głównie cennych gatunków ryb.]³ ■ Stan projektowany: ►Rezerwaty - - Czarny Dział w miejscowo ści W ęglówka i Krasna. Rezerwat b ędzie obejmował fragment grzbietu oraz północne i wschodnie zbocza Kiczory / 516 m n.p.m./ w pa śmie Czarnego Działu, gdzie zachował si ę cenny starodrzew jodłowo – bukowy tworz ący zbiorowisko żyznej buczyny karpackiej w dwóch formach wysoko ściowych – reglowej i podgórskiej. - Sucha Góra w miejscowo ściach W ęglówka, Krasna i Czarnorzeki. Rezerwat będzie obejmował szczytowe partie oraz zbocza pasma Suchej Góry i Królewsk ą Gór ę. Jest to teren o wyj ątkowych walorach krajobrazowych na co składaj ą si ę wyra źne szczyty górskie poro śni ęte drzewostanem bukowym i bukowo – jodłowym. W przygrzbietowych partiach pasma Suchej Góry znajduj ą si ę wychodnie skalne piaskowca ci ęż kowickiego. Rezerwat Prz ądki oraz projektowane rezerwaty ,,Czarny Dział’’ i ,,Sucha Góra’’ znajduj ą si ę na terenie Czarnorzecko –Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, który utworzony został rozporz ądzeniem Wojewody Kro śnie ńskiego z dnia 7 kwietnia 1993 r, Wojewody Rzeszowskiego z dnia 16 marca 1993 oraz Wojewody Tarnowskiego z dnia 23 lipca 1993 r w celu ochrony i popularyzacji jednego z najpi ękniejszych fragmentów Pogórzy: Strzy żowskiego i Dynowskiego oraz północnego Skrawka Dołów Jasielsko – Sanockich. Park poło żony jest w strefie przej ściowej pomi ędzy Karpatami Wschodnimi i Zachodnimi, w obszarze przenikania si ę gatunków flory i fauny górskiej i ni żowej – st ąd wynika bogactwo przyrodnicze i krajobrazowe Parku. Zró żnicowanie siedliskowe Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego wynika m. in. z bardzo zło żonej budowy geologicznej. Najodporniejsze warstwy tworz ą grzbiety wzgórz, na których mo żna spotka ć formy skałkowe. Skupiska skałek piaskowcowych maj ą swoje nazwy np.: Skałki Czarnorzeckie w okolicy zamku Kamieniec, Zaginione Skałki w okolicy Korczyny i Woli Komborskiej. […]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

Najokazalsze zgrupowanie skałek uformowanych przez wietrzenie mrozowe i erozj ę eoliczn ą chronione jest w postaci rezerwatu geologicznego ,,Prz ądki’’ inne w okolicy Woli Komborskiej w postaci pomników przyrody.

3. Obszary systemu ekologicznego. 3.1 .Wody ►Wody powierzchniowe - Na terenie gminy nie prowadzi si ę systematycznych bada ń czysto ści wód cieków , wyj ątek stanowi ą rzeka Wisłok płyn ąca przez teren gminy na niewielkim . Wisłok prowadził wody pozaklasowe w klasyfikacji ogólnej / przekroczone normy dla wska źników fizykochemicznych i bakteriologii /. Docelowo wody rzeki Wisłok powinny odpowiada ć II klasie czysto ści pod wzgl ędem ogólnym. ►Zasoby wód podziemnych - Wody wgł ębne tu wyst ępuj ące to poł ączone wody zbiornika czwartorz ędowego / dolinnego / wyst ępuj ącego w o środku porowym oraz wody zbiornika trzeciorz ędowego / szczelinowe i szczelinowo -porowe/. Zasoby tych wód s ą niewielkie , a ze wzgl ędu na przypowierzchniowe wyst ępowanie s ą wprost zwi ązane z wielko ści ą opadów atmosferycznych. Uwarunkowania te wpływaj ą na zmienn ą wydajno ść źródeł i mo żliwo ść ich łatwego ska żenia. Potencjalnymi źródłami zanieczyszczenia wód podziemnych mog ą by ć niekontrolowane zrzuty ścieków komunalnych i przemysłowych , powierzchniowy spływ lub infiltracje wód ska żonych bitumami / stacje paliw / lub innymi zwi ązkami chemicznymi pochodz ącymi ze składowisk odpadów lub niewła ściwie magazynowanych substancji chemicznych / np. nawozy sztuczne / oraz niewła ściwie stosowanych środków ochrony ro ślin lub nawozów sztucznych . Zakłada si ę ochron ę rzek, potoków i cieków wodnych poprzez ochron ę korytarzy ekologicznych rzek i wył ączenie terenów przybrze żnych z zagospodarowania obiektami budowlanymi [(z wyj ątkiem obiektów i urz ądze ń infrastruktury gazowniczej i telekomunikacji na obszarach obj ętych III zmian ą studium.] 3 [W obszarze obj ętym V zmian ą Studium zakaz realizacji obiektów budowlanych oraz tymczasowych w pasie 15 m (obustronnie) od górnej kraw ędzi skarpy brzegowej cieków, za wyj ątkiem budowy urz ądze ń zapewniaj ących bezpiecze ństwo przeciwpowodziowe oraz słu żą cych regulacji i utrzymaniu wód.] 5 Dotyczy to przede wszystkim teras dolnych ( okresowo zalewanych ), przy czym strefa ta powinna by ć nie mniejsza ni ż 30m od linii brzegowej Wisłoka i 15m od linii brzegowej pozostałych cieków wodnych. Pasy te powinny umo żliwi ć dost ęp do wody w ramach powszechnego korzystania z wód oraz mo żliwo ść prowadzenie robót remontowych i konserwacyjnych w korytach tych cieków. [Dopuszcza si ę lokalizacj ę przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 ( 1G ) relacji Strachocina - Pogórska Wola – przy u życiu technologii zapewniaj ących zminimalizowanie ingerencji w istniej ący stan wód powierzchniowych, m.in. przez szczelno ść instalacji przesyłowych oraz urz ądze ń towarzysz ących.] 3 3.2. Obszary le śne wył ączone ze zmiany sposobu u żytkowania Lasy [(w tym tereny kompleksów le śnych ( 1ZL )] 3 [2ZL oraz lasy ochronne ( 1ZLO )] 5 istniej ące na terenie gminy Korczyna w wi ększo ści pełni ą funkcje lasów glebo- i wodochronnych. Cz ęś ciowo obj ęte s ą ró żnymi formami ochrony prawnej wymuszaj ącej odpowiedni sposób gospodarowania nimi, zgodny z obowi ązuj ącymi przepisami. Obowi ązuje w nich zakaz r ębni zupełnej i zabudowy kubaturowej – z wyj ątkiem uj ęć wodnych dla wsi budowli zwi ązanych z podstawowym wyposa żeniem szlaków turystycznych ( miejsc odpoczynku, schronów przeciwdeszczowych itp. ) , niezb ędnych urz ądze ń ł ączno ści [, obiektów infrastruktury gazowniczej (w miejscowo ściach Iskrzynia oraz Korczyna - na obszarach obj ętych III zmian ą studium, o numerach 17, 19 oraz 20) ]3 oraz budowli i urz ądze ń słu żą cych gospodarce le śnej. [Dopuszcza si ę lokalizacj ę przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 ( 1G ) relacji Strachocina - Pogórska Wola wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem.] 3 Gospodarka le śna powinna by ć koordynowana przez odpowiednie słu żby le śne działaj ące na terenie gminy.

[…]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

3.3. Obszary rolne z dopuszczeniem zalesie ń Analizy przydatno ści terenów pod wzgl ędem : • ukształtowania terenu i jego spadku; • warunków klimatycznych i okresu wegetacji; • niedost ępno ści terenu i blisko ści lasu istniej ącego; • klas bonitacyjnych gruntu ; wykazała mo żliwo ść wyst ępowania obszarów rolnych , których przydatno ść dla rolnictwa jest znikoma. St ąd te ż wyznaczono obszary potencjalnych zalesie ń, dopuszczaj ąc zmian ę dotychczasowego u żytkowania. Zakłada si ę , że b ędą to tereny bez prawa zabudowy (za wyj ątkiem uj ęć wody, budowli zwi ązanych z zabezpieczeniem upraw rolnych i le śnych oraz innych budowli słu żą cych gospodarce le śnej) oraz lokalizacji wyci ągów narciarskich na terenach niele śnych. Je żeli obszary te wchodz ą w wi ększe systemy ochronne – podlegaj ą przepisom na takich terenach obowi ązuj ącym. 3.4. Obszary otwarte w u żytkowaniu rolniczym Jest to strefa terenów upraw i u żytków rolnych o ró żnej intensywno ści upraw , o najwy ższej przydatno ści rolniczej i najwy ższych klasach bonitacyjnych gleb. [Nale żą do nich równie ż tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej ( 1R )] 3. S ą to tereny bez prawa zabudowy budownictwem jednorodzinnym. S ą to równie ż obszary wyst ępowania gleb murszowych i specjalnie chronionych - bez prawa zabudowy. Na obszarach tych (oprócz gleb murszowych) dopuszcza si ę : • lokalizacj ę sieci infrastruktury technicznej, [w tym przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 (1G ) relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem]3; • zakładanie śródpolnych pasów zieleni; • budow ę budowli i budynków gospodarczych dla upraw intensywnych ( np. szklarnie; inspekty , mno żarki ) • lokalizacj ę wyci ągów narciarskich; • wyznaczanie działek siedliskowych zagrodowych dla nowotworzonych gospodarstw rolnych o wielko ści gospodarstwa nie mniejszej ni ż 15 ha ( w jednym kawałku ) - pod warunkiem , że nie jest to sprzeczne z innymi przepisami i nie jest zlokalizowane w bezpo średnim s ąsiedztwie rzek i cieków wodnych na korytarzach ekologicznych. Obszary otwarte pozostawione w u żytkowaniu rolniczym z ograniczonym prawem zainwestowania. Jest to strefa terenów upraw i u żytków rolnych o ró żnej intensywno ści. upraw. Dopuszcza si ę: • lokalizacj ę sieci infrastruktury technicznej [w tym przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 ( 1G ) relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem]3; • zakładanie śródpolnych pasów zieleni; • budow ę budowli i budynków gospodarczych dla upraw intensywnych ( np. szklarnie; inspekty , mno żarki ); • lokalizacj ę wyci ągów narciarskich; • budow ę nowych gospodarstw agroturystycznych o wielko ści gospodarstwa nie mniejszej ni ż 10 ha ; • wyznaczanie działek siedliskowych zagrodowych dla nowotworzonych gospodarstw rolnych o wielko ści gospodarstwa nie mniejszej ni ż 10 ha - pod warunkiem , że nie jest to sprzeczne z innymi przepisami i nie jest zlokalizowane w bezpo średnim s ąsiedztwie rzek i cieków wodnych na korytarzach ekologicznych.

[…]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

3.5. Obszary wyst ępowania złó ż surowców energetycznych i nieenergetycznych Baza surowców mineralnych gmina Korczyna zlokalizowana jest w cz ęś ci północnej i jest zwi ązana ze stref ą brze żną jednostki śląskiej. Wyst ępuj ą tu kopaliny z grupy skał krzemionkowych zwi ęzłych / piaskowców /, skał krzemionkowych lu źnych / kruszywa drobne / oraz skał ilastych. a ) Skały krzemionkowe zwi ęzłe – piaskowce Piaskowce te udokumentowane zostały w trzech zło żach : ►Wola Jasienicka „ Góra Czerwona’’ - udokumentowane zasoby zło ża wynosz ą 17,2 mln. ton. Udział łupków w obr ębie serii zło żowej wynosi 10 %. Zło że jest nieeksploatowane. ►Wola Komborska – Działy – na pow. 1,32 ha i przy mi ąż szo ści zło żonej w granicach od 4,2 – 44,2 m średnio 20,6 m udokumentowano tu w formie karty rejestracyjnej zło że piasków istebnia ńskich / w tym godulskich / dla budownictwa . Zło że jest eksploatowane. ►Wola Komborska – Działy Południe – udokumentowane zostało w 1992 r. - 150,5 tys. ton zasobów z przeznaczeniem dla budownictwa. Wydano koncesj ę na wydobywanie kopaliny / wła ścicielami zło ża s ą Aniela Śnie żek i Edward Rymarz/. Obok udokumentowanych złó ż piaskowców istebnia ńskich wyznaczone zostały obszary perspektywiczne wyst ępowania tych piaskowców, w obr ębie których jest mo żliwo ść udokumentowania dodatkowych złó ż dla budownictwa. S ą to : ►Obszar W ęglówka – wielko ść orientacyjnych zasobów tego obszaru okre ślane jest na około 11 mln ton. S ą to gruboławicowe, średnio i gruboziarniste piaskowce. Obszar posiada korzystne warunki komunikacyjne / bliskie s ąsiedztwo drogi asfaltowej / oraz zagospodarowanie powierzchni : nieu żytki i pastwiska. ►Obszar Czarnorzecki – Kretówki – wielko ść szacowanych zasobów wynosi 3,4 mln ton. Obszar obejmuje głównie u żytki rolne oraz w niewielkiej cz ęś ci las. ►Obszar Wola Komborska Działy – „Południe’’ – jego zasoby szacowane s ą na około 2,1 mln ton, jako ść kopaliny jest bardzo dobra oraz korzystne s ą warunki komunikacyjne i lokalizacyjne. ►Obszar Wola Komborska Działy – „Północ’’ – zasoby szacowane s ą na około 5,1 mln ton, przy średniej mi ąż szo ści kopaliny 30,0 m. Udział łupków wynosi 10 %. Pow. 0,8 ha. Jest mo żliwo ść uzyskania materiału blocznego. ►Obszar Budy Wolskie – wielko ść szacowanych zasobów wynosi 2,8 mln ton. S ą to gruboławicowe, jasnokremowe piaskowce. Warunki komunikacyjne i morfologiczne s ą korzystne. Wszystkie zło ża jak i obszary perspektywiczne piaskowców poło żone s ą w obr ębie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego – w klasyfikacji sozologicznej s ą cz ęś ciowo kolizyjne. b) Skały krzemionkowe lu źne – kruszywa drobne Na terenie gminy rozsypliwe piaskowce udokumentowane zostały w obr ębie złó ż : ►Węglówka I Góra Piaskowa – zasoby szacunkowe tego obszaru wynosz ą 503,6 tys. ton. średnia mi ąż szo ść serii zło żonej waha si ę od 2,5 – 26,5 m i wynosi średnio 14,7 m. Średnia grubo ść nadkładu wynosi 1,0 m. Udokumentowany tu piasek może by ć stosowany do zapraw murarskich oraz w drogownictwie. W obr ębie zło ża prowadzona jest dorywcza eksploatacja przez ludno ść miejscow ą. Ponadto istnieje stare nie eksploatowane wyrobisko / nadle śnictwa / wymagaj ące rekultywacji. ►Węglówka II „ Wschód ” – wielko ść szacunkowych zasobów wynosi 568,8 tys. ton. Obszar zło ża przylega od strony SE do zło ża W ęglówka I „Piaskowa Góra” i jest w przewa żaj ącej cz ęś ci zalesionej . Wyst ępuj ą tu drobno i średnioziarniste rozsypliwe piaskowce, które mog ą by ć stosowane w budownictwie drogowym. ►Mała Krasna „Wzgórze 386 ” – wielko ść szacunkowych zasobów wynosi 758,7 tys. ton. Grubo ść nakładu zmienia si ę od 0,0 – 1,0 m. Obszar zło ża obejmuj ą grunty orne niskich klas oraz las. Wyst ępuj ące tu piaski średnio i drobnoziarniste, miejscami gruboziarniste, barwy

19 jasnokremowej mog ą by ć stosowane do zapraw murarskich pod warunkiem odsiania ziarn powy żej 5,0 mm oraz do celów, które nie s ą warunkowane normami. W gminie Korczyna istniej ą tak że obszary perspektywiczne, w obr ębie których istnieje mo żliwo ść udokumentowania dodatkowych zasobów piaskowców rozsypliwych: ►Obszar W ęglówka „ Kopalnia W ęglówka 2” – szacowane zasoby s ą rz ędu 0,71 mln ton. Obszar poło żony jest w pobli żu zło ża ropy naftowej „W ęglówka’’, a jego powierzchni ę zajmuj ą nieu żytki. ►Obszar W ęglówka „ Zachód ” – zasoby s ą szacowane na około 3,8 mln ton, przy mi ąż szo ści serii zło żonej rz ędu 25,0 m. ►Obszar Mała Krasna „ Góra Brze źnik ” – obejmuje wychodnie dolnokredowych piaskowców rozsypliwych o szacowanych zasobach rz ędu 0,3 mln ton. ►Obszar Mała Krasna „Wzgórze 371 ” – wyznaczony został w obr ębie wychodni piaskowców rozsypliwych. Jego zasoby s ą szacowane na około 0,3 mln ton. ►Obszar Wola Komborska „ Góra’’ – wielko ść szacowanych zasobów jest rz ędu 2,5 mln ton. Obszar o dogodnych warunkach komunikacyjnych, a jego powierzchni ę stanowi ą nieu żytki. Zasoby złó ż piaskowców rozsypliwych nie są w zasadzie eksploatowane – niewielka eksploatacja jest prowadzona w obr ębie zło ża W ęglówka I „Piaskowa Skała’’. W kwalifikacji sozologicznej obszary zło żowe udokumentowane jak i perspektywiczne s ą cz ęś ciowo kolizyjne ze wzgl ędu na poło żenie w obr ębie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego. c)Surowce ilaste Surowcem ilastym dla przemysłu ceramiki budowlanej, w gminie Korczyna, s ą gliny lessopodobne i zwietrzelinowe a tak że łupki kro śnie ńskie. Łupki trzeciorz ędowe współwyst ępuj ą z glinami zwietrzelinowymi i lessopodobnymi. W 1990 roku udokumentowano w formie karty rejestracyjnej zło że gliny zwietrzelinowej: ►„ W ęglówka’’ - udokumentowano 868,53 tys. m 3 zasobów. Zło że udokumentowano do produkcji cegły pełnej klasy 150 oraz cegieł kanalizacyjnych. Wła ścicielem zło ża jest pan A. Szewerniak zamieszkały w W ęglówce. d) Surowce bitumiczne Na terenie gminy s ą udokumentowane i eksploatowane dwa zło ża ropy naftowej i towarzysz ącego jej gazu ziemnego. ►Zło że W ęglówka – udokumentowane zostało w obr ębie dolnokredowych piaskowców węglowieckich. Izolowane łupkami w ęglowieckimi stanowi ą one kolektor dla ropy naftowej bezparafinowej oraz gazu ziemnego. Ropa naftowa kierowana jest do dolnej przeróbki w Rafinerii Jedlicze, gaz ziemny zu żywany jest na miejscu do ogrzewania pomieszcze ń kopalni i pobliskiej wsi W ęglówka. ► Zło że Wola Jasienicka – udokumentowane zostało w obr ębie utworów dolnokredowych i trzeciorz ędowych. Na pow. 0,3 km2 udokumentowano 3 pokładowe zło że ropy naftowej i towarzysz ącego jej gazu ziemnego. Ropa naftowa i gaz ziemny kierowane s ą do dalszej przeróbki w Rafinerii Jedlicze.

3.6. Główne problemy ochrony środowiska ●Ochrona środowiska a eksploatacja kopalin Z dost ępnych informacji wynika, że eksploatacja kopalin w obr ębie gminy koliduje z ochron ą przyrody w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie przyrody, jednak eksploatacja mo że by ć prowadzona pod warunkiem , że wydobywanie surowców b ędzie odbywa ć si ę

20 zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami/ ustawa – prawo geologiczne i górnicze/ . Rekultywacji i zagospodarowania wymagaj ą obszary poeksploatacyjne , zwłaszcza teren byłej cegielni w Korczynie a tak że szereg płytkich wyrobisk w : Małej Krasnej , Woli Komborskiej / Działy i Polesiu / oraz Czarnorzekach . Nie zrekultywowane i nie zagospodarowane wyrobiska poeksploatacyjne staj ą si ę cz ęsto miejscem nielegalnego pozbywania si ę odpadów . Na terenie gminy istnieje bardzo du ża ilo ść "dzikich" wysypisk śmieci, które wymagaj ą szybkiej likwidacji. Zdecydowana wi ększo ść z nich to wysypiska niewielkie, których likwidacja nie b ędzie wymaga ć du żych nakładów finansowych. Zlokalizowane s ą one przy bocznych drogach, na skraju w ąwozów i obszarów zadrzewionych a tak że w obr ębie koryt rzek i starych wyrobisk. Główn ą ich mas ę stanowi ą odpady komunalne oraz gruz rozbiórkowy, odpady ro ślinne i drzewne. Wysypiska te wymagaj ą "fizycznej" likwidacji – w przeciwnym razie b ędą miejscem dalszego gromadzenia odpadów a ich kubatura z roku na rok b ędzie narasta ć.

●Ocena skali zanieczyszcze ń i zagro żeń środowiska - główne kierunki działa ń i sposoby eliminacji zanieczyszcze ń powietrza Zasadnicze znaczenie dla oceny warunków środowiska na terenie gminy Korczyna ma uzyskanie obiektywnych, wiarygodnych i w miar ę mo żliwo ści dokładnych informacji o stopniu zanieczyszczenia powietrza . Imisja zanieczyszcze ń powietrza, czyli przestrzenny rozkład zanieczyszcze ń w powietrz zale żny jest od wielko ści emisji , parametrów meteorologicznych oraz topografii terenu . Na omawianym terenie imisj ę kształtuje przede wszystkim emisja z takich źródeł jak: lokalne kotłownie , indywidualne paleniska domowe , komunikacja samochodowa , zakłady przemysłowe zlokalizowane głównie w Korczynie , przenoszenie zanieczyszcze ń z terenów uprzemysłowionych. Z uwagi na zmienno ść st ęż eń zanieczyszcze ń powietrza w czasie i przestrzeni , najbardziej wiarygodnym źródłem informacji jest system automatycznych stacji pomiarowych / monitoring zanieczyszcze ń powietrza / umo żliwiaj ących ci ągłe pomiary zanieczyszcze ń . W celu lepszego poznania stanu czysto ści powietrza atmosferycznego na terenie gminy proponuje si ę utworzenie nowych stanowisk pomiarowych np. w miejscowo ści Korczyna . Do głównych kierunków działa ń na terenie gminy z zakresu ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem nale ży zaliczy ć redukcj ę emisji : dwutlenku siarki , tlenków azotu , tlenków w ęgla i pyłów. Redukcja zanieczyszcze ń pyłowych i innych w/w powinna odbywa ć si ę poprzez stosowanie ekologicznych mediów grzewczych , a w przypadku du żych kotłowni lub zakładów poprzez montowanie w kominach odpowiednich urz ądze ń wychwytuj ących zanieczyszczenia b ądź unowocze śnianie stosowanych technologii . W ostatnich latach nast ępuje systematyczny spadek ogólnej wielko ści zanieczyszcze ń wprowadzanych do powietrza . Zwi ązane jest to przede wszystkim z realizacją inwestycji słu żą cych ochronie środowiska , niepełnym wykorzystaniem mocy produkcyjnych zakładów . W klasyfikacji gmin byłego województwa kro śnie ńskiego pod wzgl ędem wyst ępowania zagro żeń środowiska gmina Korczyna została zakwalifikowana do grupy B tzn. do grupy gmin , na których terenie wyniki bada ń nie wskazuj ą na wyst ępowanie ponadnormatywnych zanieczyszcze ń i uci ąż liwo ści mimo stwierdzonego antropogenicznego oddziaływania . W klasyfikacji tej zostały przyj ęte nast ępuj ące kryteria jako ści środowiska : • poziom zanieczyszczenia powietrza , • poziom zanieczyszczenia wód powierzchniowych , • poziom zanieczyszczenia wód podziemnych , • poziom zanieczyszczenia gleb , • poziom degradacji i dewastacji gruntów , • poziom zagro żenia hałasem , a punktem odniesienia dla ustalenia wielko ści wska źników klasyfikacyjnych były okre ślone przez prawo dopuszczalne normy st ęż eń zanieczyszcze ń. Zagro żeniem dla środowiska jest du ży ruch samochodowy , szczególnie latem , parkowanie samochodów na ł ąkach cz ęsto nad sam ą wod ą , wypalanie traw , brak pełnej sanitacji gminy .

To tylko niektóre niebezpiecze ństwa , na które nara żone jest środowisko przyrodnicze , krajobraz oraz zdrowie ludzi zarówno mieszka ńców .

●Problemy ochrony środowiska Osadnictwo , działalno ść rolnicza prowadz ą do za śmiecenia środowiska i do zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych ściekami , rozkładaj ącymi si ę śmieciami oraz nieumiej ętnie u żywanymi nawozami i środkami ochrony ro ślin . Proces zwi ększania zrzutów zanieczyszcze ń zbiega si ę w czasie z procesem zmniejszania przepływów prowadz ąc do znacznego pogorszenia jako ści wód . Wysypiska śmieci lokalizowane najcz ęś ciej w korytach rzek lub w lasach stanowi ą ponadto element znacznie obni żaj ący warto ści estetyczne krajobrazu. W dolinach powa żnym zagro żeniem czysto ści wód s ą ścieki komunalne , nieumiej ętnie stosowane nawozy sztuczne i środki ochrony ro ślin , eksploatacja surowców mineralnych. Głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego s ą : źródła ciepła (kotłownie, paleniska domowe, obiekty gastronomiczne). Ze wzgl ędu na niewielk ą ilo ść zakładów usługowych w obszarze opracowania emisja zanieczyszcze ń nie ma istotnego wpływu na jako ść powietrza atmosferycznego. Problemem jest wypalanie słomy po żniwach. Emitowane s ą wówczas w sposób niezorganizowany powa żne ilo ści pyłów i gazów, przenoszonych nieraz na znaczne odległo ści. Do podstawowych zagro żeń nale ży zaliczy ć ska żenie powietrza, wód i gleby (zagro żenia wi ążą ce si ę z osadnictwem w wi ększo ści pozbawionym sprawnych urz ądze ń utylizacji odpadów i ścieków). Istotnym problem stwarzaj ącym zagro żenie dla czysto ści wód powierzchniowych i podziemnych jest brak kanalizacji z odprowadzeniem ścieków do oczyszczalni. Ścieki z szeregu obiektów s ą gromadzone w indywidualnych zbiornikach (szambach) i najcz ęś ciej rozs ączane w ich s ąsiedztwie. Do gruntu i wód przedostaj ą si ę zanieczyszczenia.

●Zagro żenie środowiska hałasem. Środowisko gminy Korczyna zagro żone jest nast ępuj ącymi rodzajami hałasu i wibracji: ß hałas komunikacyjny wytwarzany przez pojazdy – ten rodzaj hałasu zagra ża równie ż ludziom przebywaj ącym w pojazdach oraz tym, którzy korzystaj ą z dróg – piesi czy poruszaj ący si ę innymi środkami lokomocji, a tak że osobom mieszkaj ącym w bezpo średnim s ąsiedztwie dróg, zwłaszcza drogi relacji Krosno – Rzeszów, ß hałas przemysłowy wytwarzany przez maszyny i urz ądzenia (zakłady spo żywcze, zamra żalnia, tartaki, zakład betoniarski oraz urz ądzenia stosowane do wydobywania kruszyw), ß hałas komunalny wyst ępuj ący w budynkach mieszkalnych i obiektach u żyteczno ści publicznej, wywoływany prac ą urz ądze ń i instalacji stanowi ących wyposa żenie tych budynków (kotłownie, usługi wbudowane typu rzemiosło, bary, restauracje). Dodatkowymi źródłami tego hałasu s ą radia, telewizory, magnetofony czy instrumenty muzyczne. Na ten rodzaj hałasu – rzadko uci ąż liwego dla środowiska zewn ętrznego – nara żeni s ą głównie mieszka ńcy budynków – tzw. hałas wewn ętrzny.

Hałas komunikacyjny Wywiera on decyduj ący wpływ na klimat akustyczny środowiska zewn ętrznego gminy Korczyna. Wynika to z: ß wzrastaj ącego nat ęż enia ruchu drogowego wywoływanego szybkim przyrostem ilo ści pojazdów, ß rosn ącego udziału w ruchu pojazdów ci ęż kich – najbardziej hała śliwych, ß małej płynno ści ruchu, ß niezadowalaj ącego stanu technicznego dróg

ß nierówno ści nawierzchni drogi i ukształtowania terenu ß rodzaju zabudowy otaczaj ącej drogi czy ulice ( przestrze ń otwarta, zabudowa lu źna, zwarta czy miejsca g ęstej ro ślinno ści). Na terenie miejscowo ści gminy Korczyna nie prowadzono pomiarów warto ści poziomów dźwi ęku pochodz ącego od komunikacji drogowej. Badania takie prowadzono w 1998 roku na terenie obecnego województwa podkarpackiego m. in. w Sanoku i Dukli. Wykonane badania klimatu akustycznego w pobli żu ci ągów komunikacyjnych wykazały, że we wszystkich punktach pomiarowych przekroczony jest dopuszczalny poziom d źwi ęku, a zwłaszcza w sąsiedztwie obci ąż onych tras komunikacyjnych. Najbardziej obci ąż onymi trasami na terenie gminy Korczyna jest droga relacji Krosno – Rzeszów oraz ulice w centrum Korczyny. Hałas przemysłowy Brak na terenie gminy zakładów przemysłowych dla których zostały wydane decyzje o potrzebie ustanowienia stref uci ąż liwo ści, zatwierdzaj ących strefy uci ąż liwo ści czy obszary ograniczonego u żytkowania ze wzgl ędu na przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu. Nie prowadzi si ę te ż systematycznych pomiarów poziomu hałasu w środowisku. Zakłady przemysłowe, usługowe, rzemie ślnicze wywieraj ą wpływ na ogólny klimat akustyczny zwłaszcza miejscowo ści Korczyna, poniewa ż jest ich tu najwi ęcej, a w przypadku pozostałych miejscowo ści wpływ ten b ędzie odczuwalny przez ludno ść jedynie w skali lokalnej. Szersza ocena nie jest mo żliwa bez przeprowadzenia odpowiednich bada ń. W działaniach wobec hałasu przemysłowego trzeba: ß egzekwowa ć od przemysłu i usług dotrzymywania obowi ązuj ących norm emisji hałasu.

Hałas komunalny Nie ma on istotnego wpływu na kształtowanie poziomu hałasu w środowisku zewn ętrznym gminy. Jego wyst ępowanie wewn ątrz miejsc zamieszkania lub pobytu sprawia, że jest on uci ąż liwy przede wszystkim dla ludno ści. Głównymi przyczynami wyst ępowania hałasu komunalnego s ą: ß sytuowanie działalno ści gospodarczej ( warsztatowo – usługowej) wewn ątrz nieprzystosowanych do niej pomieszcze ń w budynkach mieszkalnych, ß niezadowalaj ący stan techniczny urz ądze ń składaj ących si ę na wyposa żenie budynków i brak zabezpiecze ń akustycznych, Wobec hałasu komunalnego proponuje si ę stosowa ć: ß dźwi ękoizolacje stropów i ścian pomieszcze ń handlowych, usługowych i rozrywkowych, ß wibroizolacje układów nap ędowych urz ądze ń chłodniczych, ß ograniczanie czasu działalno ści rozrywkowej.

- Promieniowanie elektromagnetyczne niejonizuj ące Przez teren gminy, zwłaszcza w jej południowo – wschodniej cz ęś ci, przebiegaj ą linie elektroenergetyczne wysokiego napi ęcia. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym niejonizuj ącym jest realizowana poprzez wprowadzenie stref bezpiecze ństwa zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami. Strefy bezpiecze ństwa zostały wprowadzone dla linii istniej ących oraz projektowanych. W strefach tych obowi ązuje zakaz zabudowy oraz sadzenia wysokich drzew. ●Wnioski W wyniku przeprowadzonych analiz istniej ącego stanu środowiska i oraz prognoz jego kształtowania sformułowano nast ępuj ące wnioski : 1. Na stromych lub osuwiskowych stokach nale ży unika ć istotnych zmian w ich ukształtowaniu (np. tworzenie du żych podci ęć , skarp, nasypów drogowych itp.), które mogłyby doprowadzi ć do zakłóce ń stateczno ści pokryw. 2. Tereny osuwiskowe winny by ć wykluczone spod zabudowy.

3. Nale ży zwróci ć uwag ę na zapobieganie erozji gleb , a strome stoki powy żej powinny by ć przeznaczone pod trwałe u żytki zielone (zwłaszcza na glebach słabych i najsłabszych). 4. Najkorzystniejsze warunki klimatu lokalnego występuj ą w obr ębie stoków o ekspozycji południowej , południowo wschodniej i południowo - zachodniej ze wzgl ędu na korzystne warunki solarne , termiczne i wilgotno ściowe. 5.Gorsze warunki klimatu lokalnego maj ą stoki o ekspozycji północnej ale pokrywa śnie żna zalega tutaj najdłu żej. [5a.Wskazuje si ę mo żliwo ść budowy dodatkowego suchego zbiornika (polderu) w miejscowo ści Korczyna przy granicy z gmin ą Kro ścienko Wy żne, na terenie niezabudowanym wskazanym na rysunku III Zmiany Studium (obszary 18, 19 i 20).]3 6. W celu ochrony przed hałasem komunikacyjnym stosowa ć ekrany z zieleni -zwłaszcza przy drodze krajowej i na terenach o niskiej jako ści gleb . 7.Gmina powinny mie ć wyznaczone miejsca pod składowisko odpadów komunalnych oraz składowisko dla odpadów drzewnych. 8. Dzikie wysypiska śmieci musz ą by ć zlikwidowane , a tereny uporz ądkowane. 9. Nale ży wyznaczy ć tereny pod zbiórk ę złomu. 10. Do celów grzewczych stosowa ć paliwa ekologiczne. 11.Prowadzi ć działania maj ące na celu redukcj ę zanieczyszcze ń wprowadzanych do powietrza zwłaszcza w wi ększych miejscowo ściach . 12. Ograniczy ć pozyskiwanie kruszyw do celów lokalnych i powierzchni nie zalesionych . 13.Gmina ma perspektywy na utworzenie zasobnej bazy surowców mineralnych w obr ębie istniej ących obszarów perspektywicznych . 14.Eksploatacja surowców mineralnych w obr ębie gminy wymaga uporz ądkowania i nadzoru. Niedopuszczalna jest dorywcza eksploatacja kopalin systemem gospodarczym (bez usankcjonowania prawnego). Prowadzi ona zawsze do dewastacji terenu i powstawania wyrobisk, które nie zrekultywowane i nie zagospodarowane przez wiele lat s ą nieu żytkami i cz ęsto staj ą si ę "dzikimi" śmietniskami. 15.Stan środowiska naturalnego gminy w aspekcie ochrony powierzchni nie jest dobry. Zaniechane punkty eksploatacji , a tak że "dzikie” śmietniska świadcz ą o rabunkowej eksploatacji kopalin oraz małej skuteczno ści zbiórki odpadów komunalnych. 16.Nale ży uregulowa ć gospodark ę ściekow ą w obr ębie gospodarstw indywidualnych poprzez uszczelnienie ju ż istniej ących zbiorników do gromadzenia nieczysto ści i cz ęste wywo żenie nieczysto ści do oczyszczalni ścieków. Docelowo wszystkie gospodarstwa powinny by ć podł ączone do kanalizacji zako ńczonej oczyszczalni ą ścieków, mog ą jednak zdarzy ć si ę takie sytuacje, bardziej opłacalne oka że si ę zainstalowanie małych oczyszczalni obsługuj ących jeden lub kilka budynków (warunki terenowe, duża odległo ść od oczyszczalni ścieków, rozproszenie zabudowy), 17.Nale ży zlikwidowa ć wszystkie miejsca zrzutu nie oczyszczonych ścieków, zwłaszcza na terenach przyległych do cieków , rowów przydro żnych, 18.Wprowadzi ć zakaz przekształcania istniej ącej zabudowy mieszkaniowej na cele mog ące pogorszy ć stan środowiska, 19.Istnieje potrzeba zastosowania takich form architektonicznych i struktury zabudowy, aby mo żliwy był swobodny przepływ powietrza i migracja zwierz ąt, 20.Dla drogi relacji Krosno – Rzeszów, w miejscowo ści Korczyna istnieje potrzeba wykonania szczegółowej analizy wpływu na środowisko z wyszczególnieniem środków słu żą cych zredukowaniu ujemnych oddziaływa ń na środowisko, 21.Wprowadzenie ochrony przed hałasem powinno by ć oparte na wynikach rzeczywistego poziomu hałasu z uwzgl ędnieniem przewidywanego poziomu d źwi ęku w przyszło ści.

[…]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

IV. KIERUNKI I ZASADY OCHRONY DÓBR KULTURY I KRAJOBRAZU

W studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy okre śla si ę mi ędzy innymi : • obszary obj ęte lub wskazane do obj ęcia ochron ą na podstawie przepisów szczególnych • lokalne warto ści zasobów środowiska przyrodniczego i kulturowego.

1. Zasady ochrony dóbr kultury. Na obszarze gminy Korczyna znajduje si ę 91 zabytków architektury wpisanych do wykazu zabytków , z czego w rejestrze zabytków znalazło si ę osiem. Wykaz obejmuje równie ż 2 parki zabytkowe w Korczynie i Komborni , oraz 12 cmentarzy zabytkowych .W wykazie znajduje si ę równie ż 35 stanowisk archeologicznych / w zał ączeniu wykazy /. Na terenie gminy obowi ązuje strefa ochrony konserwatorskiej wokół ruin zamku „Kamieniec” . Ścisła ochrona (strefa A) obejmuje star ą zabudow ę wokół zamku. Obowi ązuje zakaz nowoczesnego budownictwa. W odległo ści 150-200m od granicy ścisłej strefy ochrony konserwatorskiej zamku „A” wyznaczono granic ę strefy „B”. W obszarze pomi ędzy granicami od strony wsi Czarnorzeki dopuszcza si ę uzupełnienie zagród i budow ę nowych budynków. Jednak że nale ży spełni ć warunek uzgodnie ń koncepcji budynku z Konserwatorem Zabytków oraz dostosowa ć zabudow ę do regionalnych form budownictwa i wkomponowa ć go w istniej ący krajobraz [ – nie dotyczy obszaru obj ętego V zmian ą studium] 5. Proponuje si ę bezwzgl ędne opracowanie Planu Miejscowego obejmuj ącego obszar obydwu stref ochrony ze szczególnym uwzgl ędnieniem problematyki historyczno – krajobrazowej opartej na szczegółowym studium historycznym. [Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków w obszarze obj ętym V zmian ą Studium: 1) zachowanie warto ści zasobów dziedzictwa kulturowego decyduj ących o to żsamo ści kulturowej gminy; 2) zachowanie warunków przepisów odr ębnych w zakresie ochrony obiektów zabytkowych i zabytków archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków, wyszczególnionych w tabeli stanowi ącej zał ącznik „a”; 3) obj ęcie ochron ą prawn ą poprzez wyznaczenie stref ochrony konserwatorskiej dla zespołów i obszarów zabytkowych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w tym: a) w obr ębie strefy A - ścisłej ochrony konserwatorskiej ustala si ę: − ochron ę ruin zamku z zachowanymi fragmentami detalu architektonicznego oraz zachowanie elementów dawnej kompozycji otoczenia zamku: • ruin zamku Korczy ńskiego wraz z reliktami archeologiczno – architektonicznymi (Nr A-263), • drewnianej chałupy usytuowanej w obr ębie zało żenia zamkowego (Nr A-9), • form terenowych wskazuj ących na istnienie w przeszło ści fos, wałów i zboczy, • form przyrodniczych, w tym wychodni skalnych; − ochron ę Ko ścioła Parafialnego NMP Królowej Polski wraz z: ogrodzeniem ko ścielnym z bram ą, schodami wej ściowymi oraz zieleni ą w obr ębie ogrodzenia (Nr A-487); − ochron ę cmentarza żydowskiego (Nr A-307), b) w obr ębie strefy B - po średniej ochrony konserwatorskiej wyznaczonej wokół strefy A zamku ustala si ę: • utrzymuje si ę istniej ącą zabudow ę zagrodow ą, • prowadzenie działa ń na obiektach istniej ących (przebudowa, rozbudowa i nadbudowa) z ograniczeniem gabarytu (wysoko ści obiektów do 8,5 m); obowi ązek zachowania tradycyjnej bryły i formy architektonicznej (dachy dwu- lub wielospadowych o symetrycznym nachyleniu głównej połaci dachowej 25° - 45°) oraz wyznaczonej linii zabudowy,]5

[…] 5Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[ • zakaz wprowadzania funkcji uci ąż liwych, prowadz ących do obni żenia warto ści historycznych, architektonicznych i estetycznych obiektów obj ętych ścisł ą ochron ą konserwatorsk ą, • zachowanie istniej ącego układu urbanistycznego, kompozycji przestrzennej, w tym układu sieci dro żnej i układu działek, • zachowanie istniej ącej osi widokowej na ruiny zamku oraz wykluczenie przesłaniania jej now ą zabudow ą (wzdłu ż drogi powiatowej), • zakaz wprowadzania zieleni wysokiej na przedpolu widokowym (zawartym w granicy strefy B po średniej ochrony konserwatorskiej), • usuwanie elementów dysharmonijnego otoczenia, • ograniczenie wprowadzania reklam, c) w obr ębie strefy C - ochrony archeologicznej wyznaczonej wokół stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków (Nr: A-85, A-560, A-5610) ustala si ę: • obj ęcie ochron ą prawn ą poprzez ustalenie stref ochrony archeologicznej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, • prowadzenie działa ń zgodnie z przepisami odr ębnymi w zakresie ochrony stanowisk archeologicznych, d) w obr ębie obiektów zabytkowych uj ętych w gminnej ewidencji zabytków, wyszczególnionych w tabeli stanowi ącej zał ącznik „b”: − zachowanie istniej ącej substancji zabytkowej - jej tradycyjnej formy i detalu architektonicznego; − zachowanie istniej ącego układu kompozycji przestrzennej oraz układu urbanistycznego, w tym układu sieci dro żnej i układu działek, − wszelkie prace przy obiektach prowadzi ć z poszanowaniem dla substancji zabytkowej poprzez stosowanie materiałów naturalnych lub identycznych z zastosowanymi pierwotnie; − zakaz wprowadzania funkcji uci ąż liwych, prowadz ących do obni żenia warto ści historycznych, architektonicznych i estetycznych obiektów obj ętych ścisł ą ochron ą konserwatorsk ą; − zagospodarowanie działki, na której zlokalizowany jest obiekt zabytkowy, nakazuje si ę podporz ądkowa ć ochronie obiektu i jego ekspozycji; − zachowanie osi, ci ągów i punktów widokowych wskazanych na rysunku Studium; − uszczegółowienie działa ń ochronnych – na etapie sporz ądzenia planu miejscowego, e) w obr ębie stanowisk archeologicznych, wyszczególnionych w tabeli stanowi ącej zał ącznik „c” – respektowanie przepisów odr ębnych w zakresie ochrony stanowisk archeologicznych – dotyczy wszelkich działa ń inwestycyjnych w ich obr ębie, 3) zachowanie i rewaloryzacja zabytkowych cmentarzy stanowi ących pomniki historii i kultury, decyduj ących o lokalnej to żsamo ści; 4) ochrona zało żenia Korczy ńskiej Drogi Krzy żowej - jego elementów archeologicznych, kompozycyjnych i zieleni; 5) przeciwdziałanie dewaloryzacji krajobrazu kulturowego poprzez ochron ę zabytków „in situ”; 6) ochrona warto ściowych form architektonicznych (kapliczki, krzy że, pomniki itp.); 7) przy realizacji nowej zabudowy kreowanie nowych warto ści z uwzgl ędnieniem zasadniczych cech architektury regionalnej (bryła, proporcje, kształt dachu, detal architektoniczny).]5 Projektuje si ę obj ęcie ochron ą konserwatorsk ą obszaru wokół zabytkowego parku i dworu w Komborni ( zgodnie z rysunkiem studium ) oraz wprowadza si ę dla tej strefy obowi ązek uzgadniania koncepcji zabudowy z Konserwatorem Zabytków.

[…] 5Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

Wojewódzki Konserwator Zabytków działaj ąc na podstawie ustawy o ochronie dóbr kultury i muzeach stwierdza, że ochronie podlega równie ż najbli ższe otoczenie zabytków oraz o ś widokowa na dany obiekt architektury lub budownictwa w zwi ązku z tym w najbli ższym sąsiedztwie zabytków nie nale ży lokalizowa ć obiektów kłóc ących si ę z architektur ą i najbli ższym otoczeniem zabytku, oraz takich obiektów, które mają doprowadzi ć do zniszczenia zabytku. Wszelkie działania remontowo - budowlane prowadzone na terenie obiektów zabytkowych powinny by ć ka żdorazowo uzgadniane z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Wszelkie prace ziemne / melioracyjne, gazyfikacyjne, telekomunikacyjne itp. / na obszarze wymienionych stanowisk [w tym poło żonym w obszarze 1RU, [obj ętym IV zmian ą studium ]5]4mog ą by ć prowadzone jedynie po wcze śniejszych uzgodnieniach ich zasi ęgu z Oddziałem Wojewódzkim Pa ństwowej Słu żby Ochrony Zabytków w Kro śnie i zapewnienie nadzoru ekologicznego. Zastrze żenie to nie dotyczy prac polowych przez które rozumie si ę ork ę , bronowanie , kultywatorowanie itp. Archeologiczną słu żbę konserwatorsk ą nale ży powiadomi ć równie ż w przypadku prowadzenia prac ziemnych w s ąsiedztwie stanowisk archeologicznych poniewa ż istnieje mo żliwo ść natrafienia na nowe, ciekawe eksponaty.

2. Kierunki i rodzaje ochrony dóbr kultury .

Analizuj ąc stan istniej ący gminy, charakter poszczególnych jednostek osadniczych, stan zachowania substancji zabytkowej, uwarunkowania przyrodnicze i krajobrazowe dochodzimy do wniosku, że ju ż dzisiaj kształtuj ącymi si ę a w perspektywie dominuj ącymi funkcjami tego obszaru, b ędzie turystyka, mieszkalnictwo, rolnictwo. Korczyna ponadto mo że sta ć si ę miejscem pielgrzymek i kultu religijnego – droga krzy żowa z Korczyny do Podzamcza. Problematyka zagadnie ń dotycz ących zasobów kulturowych wykazuje du że mo żliwo ści wykorzystania tych walorów dla uatrakcyjnienia cech turystycznych gminy –zwłaszcza miejscowo ści: Odrzykoń, Korczyna, Kombornia, W ęglówka, Czarnorzeki, Wola Komborska. ►Propozycje działania dla kształtowania krajobrazu kulturowego współczesnej wsi: Dla kształtowania i poprawy stanu krajobrazu wiejskiego proponuje si ę nast ępuj ące działania: - ograniczanie rozpraszania zabudowy poprzez dog ęszczanie ju ż istniej ącej i kontynuacji wsi, - preferowanie zabudowy nawi ązuj ącej do krajobrazu i regionalnych tradycji , - utrzymanie regionalno – historycznej struktury poszczególnych miejscowo ści , - nie wprowadza ć obiektów agresywnych krajobrazowo / wysokich i o du żych gabarytach / oraz obiektów zasłaniaj ących widok na warto ściow ą zabudow ę , - w przypadku obiektów dysharmonizuj ących z otoczeniem zaleca si ę stosowanie zieleni maskuj ącej i izoluj ącej, - nie lokalizowa ć zabudowy na szczytach , grzbietach i eksponowanych stokach wzniesie ń , - nie nale ży tworzy ć nowych , przypadkowych dominant krajobrazowych , - w okolicy zamku Kamieniec i dworu w Komborni proponuje si ę wprowadzić najwy ższy stopie ń zachowania, a ruiny zamku i dwór z parkiem objąć ochron ą rezerwatow ą polegaj ącą głównie na zabezpieczaniu istniej ących obiektów oraz przywracaniu im dawnej świetno ści. Zało żenie parkowe w Komborni jest dobrze zachowane jednak park wymaga zabiegów piel ęgnacyjnych typu: koszenie trawy, usuwanie suchych krzewów i gał ęzi, - obiekty zabytkowe wpisane do Rejestru Zabytków podlegaj ą ochronie konserwatorskiej polegaj ącej na zabezpieczeniu istniej ących obiektów, przywracaniu im dawnej świetno ści, ochrony zabytków, a nawet poprzedzone dokładnymi pracami studialnymi. - pozostałe obiekty uj ęte w wykazie zabytków powinny by ć obj ęte ochron ą polegaj ącą na zachowaniu istniej ących warto ści oraz minimalizowaniu istniej ących i eliminowaniu potencjalnych zagro żeń.

[…] 4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna […]5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

3. Ochrona krajobrazu. Cz ęść gminy wchodz ąca w teren Czarnorzeckiego Obszaru chronionego Krajobrazu oraz Czarnorzecko–Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego – obj ęta jest ochron ą prawn ą krajobrazu i okre ślonymi zasadami kształtowania terenu i zabudowy w taki sposób, aby zachowa ć pi ękno i walory widokowe terenu. Zaleca si ę dla obszaru całej gminy: - kształtowanie zabudowy tak, aby nie dominowała nad i w krajobrazie; - budynki i budowle powinny by ć wpisywane horyzontalnie w krajobraz; - formy architektury nawi ązuj ące do form architektury tradycyjnej regionalnej; - konieczne jest opracowanie katalogów dla tego typu budynków i wprowadzenie preferencji w wypadku realizowania projektów zawartych w tych katalogach. Nale ży zwraca ć równie ż uwag ę na estetyk ę małej architektury, ład i porz ądek w zagrodach i ogródkach oraz wprowadzanie elementów zieleni towarzysz ącej, izolacyjnej i maskuj ącej na działkach. Nale ży d ąż yć do przebudowy istniej ącej architektury szpec ącej krajobraz w ramach modernizacji i przebudowy zgodnie z lokalnymi tradycjami regionalnymi. Preferuje si ę na obszarze gminy zabudow ę nisk ą, o dachach spadzistych, kolorach pastelowych z elementami wyko ńczenia w drewnie, tworz ącą wysokie walory estetyczne w krajobrazie. Zaleca si ę – zwłaszcza na terenach chronionych podł ączenia energetyczne, telekomunikacyjne oraz inne sieciowe głównie podziemne, z unikaniem rozwi ąza ń napowietrznych i naziemnych. Przewiduje si ę organizacj ę punktów widokowych w celu wyeksponowania najpi ękniejszych widoków i panoram. [►Na terenach obj ętych III zmian ą Studium, poło żonych w granicach Czarnorzecko–Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego nale ży uwzgl ędni ć zaostrzone rygory korzystania ze środowiska poprzez respektowanie ustalonych działa ń ochronnych ekosystemów oraz zakazów zawartych w Rozporz ądzeniu Nr 63/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2005 roku w sprawie Czarnorzecko–Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego.] 3 [W obszarze obj ętym V zmian ą Studium nale ży uwzgl ędni ć warunki wynikaj ące z poło żenia cz ęś ci terenów w granicach: • Czarnorzecko-Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, funkcjonuj ącego na mocy uchwały nr XLVIII//990/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 czerwca 2014r. w sprawie Czarnorzecko-Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego (Dz.Urz.Woj.Podkarp. z 2014r. poz. 1944), • Czarnorzeckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, funkcjonuj ącego na mocy uchwały nr XLVIII//996/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 czerwca 2014r. w sprawie Czarnorzeckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz.Urz.Woj.Podkarp. z 2014r. poz. 1949).]5 2. KIERUNKI ROZWOJU ROLNICTWA I LE ŚNICTWA Zró żnicowanie budowy geologicznej i ukształtowania rze źby terenu w gminie Korczyna skutkuje du żą zmienno ści ą i ró żnorodno ści ą gleb. Mo żna tu spotka ć ró żne typy i gatunki gleb ró żni ące si ę składem mechanicznym , wła ściwo ściami fizyczno chemicznymi , zasobno ści ą w mineralne składniki pokarmowe i uwilgotnienia. Są to przede wszystkim gleby bielicowe i pseudobielicowe oraz brunatne kwa śne i wyługowane. Stosunki powietrzno – wodne s ą w wi ększo ści wła ściwe i maj ą dobr ą przydatno ść do uprawy ornej. Wg klasyfikacji bonitacyjnej w gminie znajduje si ę : - 0,91 % gruntów ornych klasy II - 20,39 % gruntów ornych klasy III - 39,10 % gruntów ornych klasy IV - 39,60 % gruntów ornych klasy V i VI. Najlepsze gleby znajduj ą si ę we wsi Iskrzynia i południowej cz ęś ci wsi Korczyna i Kombornia. Z gleb mało przydatnych dla rolnictwa najwi ększe kompleksy s ą w Woli Komborskiej, W ęglówce, Krasnej. Udział u żytków rolnych w powierzchni ogólnej gminy na poziomie 56,5 % wskazuje na du że znaczenie rolnictwa w społeczno – gospodarczej funkcji gminy. U żytki klasyfikowane jako grunty orne zajmuj ą 67,5 % powierzchni u żytków rolnych , a u żytki zielone 32,5 % , [którym w miejscowo ści Korczyna nadano oznaczenie 2ZR,] 5 co jest układem charakterystycznym dla warunków podgórskich . W uprawie ornej zdecydowanie przewa żaj ą zbo ża ,natomiast w areale u żytków zielonych przewa żaj ą ł ąki. Ziemia rolnicza jest prawie w cało ści własno ści ą prywatn ą.

[…]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

Ponad 40 % gospodarstw znajduje si ę w przedziale 1-2 ha ,natomiast w przedziale 1-5 ha znajduje si ę około 90 % . Dane te wskazuj ą, że jest to obszar du żego rozdrobnienia gospodarstw , w stopniu umo żliwiaj ącym jedynie zaspokojenie potrzeb żywno ściowych rodzin rolniczych Nieliczne gospodarstwa wi ększo ść produktów przeznaczaj ą na sprzeda ż. W zwi ązku z tym, że nie stwierdza si ę przesłanek w kierunku zmniejszenia ich liczby ,nie przewiduje si ę znacz ących zmian w przewidywanej perspektywie czasowej. ► Zakłada si ę , że rolnictwo w gminie Korczyna b ędzie funkcjonowało przede wszystkim w oparciu o gospodarstwa indywidualne. Najwa żniejsz ą spraw ą jest przebudowa struktury gospodarstw rolnych w kierunku zwi ększenia areałów i zmniejszenia liczby ludno ści utrzymuj ącej si ę wył ącznie z rolnictwa. Stosunkowo wysoka jako ść rolniczej przestrzeni produkcyjnej umo żliwia wszechstronny rozwój produkcji rolnej , hodowlanej , specjalistycznej. Dobre poło żenie komunikacyjne umo żliwi bezpo średni dost ęp gospodarstw do rynków zbytu , z pomini ęciem po średników. W celu zaktywizowania rolnictwa zakłada si ę zorganizowanie poradnictwa i doradztwa rolniczego , zapewniaj ącego szybki obieg informacji dla inicjatyw daj ących szans ę na rynkach zbytu oraz reaktywowanie produkcji sadowniczej i przetwórstwa sadowniczo - warzywniczego , z czego słyn ęła i utrzymywała si ę rolnicza ludno ść w gminie Korczyna. [►III [i V] 5 Zmian ą Studium wyznacza si ę tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej 1R (obszary 5, 11, 15, 16, 17, 18, 19 oraz 20) [i 2R (obszar obj ęty V zmiana Studium),]5 dla których okre śla si ę zasady zagospodarowania przestrzennego: − utrzymanie dotychczasowego u żytkowania rolniczego, − ochrona obszaru zmeliorowanego (spełniaj ącego sw ą rol ę) przed nieuzasadnionym zagospodarowaniem zmieniaj ącym funkcj ę tych terenów oraz gruntów o wysokich klasach bonitacyjnych I – III, − zachowanie ustale ń wynikaj ących z Rozporz ądzenia Nr 63/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2005 roku w sprawie Czarnorzecko–Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, na terenach poło żonych w granicach Czarnorzecko–Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego [za wyj ątkiem terenów poło żonych w obszarze obj ętym V zmian ą Studium, w którym na cz ęś ci terenów obowi ązuj ą wytyczne okre ślone w uchwale nr XLVIII//990/14 Sejmiku Województwa Podkarp. z dnia 23 czerwca 2014r. w sprawie Czarnorzecko-Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego (Dz.Urz.Woj. Podkarpackiego z 2014r. poz. 1944) oraz uchwale nr XLVIII//996/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 czerwca 2014r. w sprawie Czarnorzeckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz.Urz.Woj.Podkarp. z 2014r. poz. 1949),] 5 W terenach rolniczej przestrzeni produkcyjnej 1R [i 2R ]5 dopuszcza si ę : − zalesienie gruntów rolnych nieprzydatnych do produkcji rolnej i nieu żytkowanych rolniczo, nieu żytków oraz gruntów, które uległy samozalesieniu, − realizacj ę obiektów dla obsługi terenów rolniczych oraz zabudowy zagrodowej o specjalistycznym charakterze produkcji ro ślinnej lub zwierz ęcej na terenie obsługiwanego areału, − lokalizacj ę urz ądze ń infrastruktury technicznej.]3 [► [IV Zmian ą Studium wyznacza Wyznacza ] 5 si ę teren zabudowy obsługi produkcji rolnej (1RU) dla którego okre śla si ę zasady zagospodarowania przestrzennego: − obsługa z istniej ącej drogi powiatowej, − zabezpieczenie miejsc parkingowych w obr ębie terenu. W terenie zabudowy obsługi produkcji rolnej (1RU) dopuszcza si ę zaplecze techniczne, magazynowe, usługowe, socjalne i biurowe, Celem ochrony walorów krajobrazowych i kulturowych gminy dla nowo realizowanej zabudowy 1RU okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − wska źnik powierzchni zabudowy - max. 50%, − powierzchnia terenu biologicznie czynna – min. 25%, − wysoko ść obiektów i urz ądze ń wi ązanych z produkcja roln ą - max.25, − wysoko ść pozostałych budynków - max. 12 m, − wprowadza si ę zasad ę zabezpieczenia odpowiedniej liczby miejsc parkingowych w ramach własnej działki – minimum 10 miejsc/1000 m 2 powierzchni u żytkowej.]4

[…]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

Lesisto ść gminy wyliczona na podstawie danych statystycznych wynosi 36,34 % ,co znacznie przekracza średni ą krajow ą, a jest znacznie zani żone w stosunku do średniej dla byłego województwa kro śnie ńskiego .Lasy na terenie gminy maj ą charakter zwarty, w postaci kilku kompleksów ró żnej wielko ści. Typowym siedliskiem tut. lasów to siedlisko wy żynnego świe żego z bardzo korzystnymi warunkami rozwoju cennych gatunków drzew li ściastych i iglastych. Najpospolitszym i cennym gatunkiem dominuj ącym w drzewostanach jest buk . Inne gatunki / jodła , sosna , d ąb / na poziomie dominacji wyst ępuj ą sporadycznie. Charakter lasu jako ekosystemu naturalnego jest utrwalony prawie na całym obszarze w trakcie planowych odnowie ń i dosadze ń , st ąd te ż nie mo żna obecnie wykaza ć obszaru o szczególnie wysokich czy te ż niskich walorach przyrodniczych. Ekspansja ro ślinno ści le śnej na tereny w s ąsiedztwie lasów , a szczególnie od wielu lat grunty ugorowane spowodowała konieczno ść zaj ęcia si ę problemem zalesie ń. Proponuje si ę na obszarach o niskiej przydatno ści rolnej planowe zalesienia , w celu poprawy wska źnika lesisto ści gminy.

[►III [i V] 5 Zmian ą Studium wyznacza si ę tereny kompleksów le śnych - 1ZL (obszary nr 2, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 17, 26 oraz 27) [, 2ZL i 1ZLO (obszar obj ęty V zmiana Studium)]5. Okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania w kompleksach le śnych 1ZL [2ZL i 1ZLO ]5: - ochrona istniej ących terenów le śnych,]3 [- zachowanie przepisów odr ębnych dla lasów w tym lasów ochronnych w przypadku realizacji jakiejkolwiek działalno ści na obszarach lasów, - prowadzenie gospodarki le śnej zgodnie z planami urz ądzeniowymi lasów oraz ustaleniami zawartymi w Rozporz ądzeniu Nr 63/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2005 roku w sprawie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego odno śnie czynnej ochrony terenów le śnych znajduj ących si ę na terenie Parku, [za wyj ątkiem obszaru V zmiany Studium, na cz ęś ci którego wytyczne stanowi uchwała nr XLVIII//990/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 czerwca 2014 r. w sprawie Czarnorzecko-Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego (Dz. U. Woj. Podkarpackiego z 2014 r. poz. 1944),] 5 - przeznaczenie lasów na cele niele śne dokonywa ć tylko w uzasadnionych przypadkach i przy braku innych rozwi ąza ń przestrzennych – z zachowaniem przepisów o ochronie gruntów rolnych i le śnych, eliminowanie kolizji lasów z innymi funkcjami terenów, w tym z mieszkalnictwem poprzez zachowanie odległo ści min. 25 m od terenów le śnych ( średnia wysoko ść drzewostanu) oraz zapewnienia lasom bezpiecze ństwa po żarowego, ] - racjonalne udost ępnienie lasów bez gro źby ich dewastacji, dla celów rekreacji i turystyki m.in. poprzez wyposa żenie w mał ą infrastruktur ę turystyczn ą jak ście żki rowerowe i piesze wzdłu ż dróg le śnych, miejsca obsługi szlaków. W terenach kompleksów le śnych (1ZL [i 2ZL i 1ZLO ]5) dopuszcza si ę: - lokalizacj ę urz ądze ń infrastruktury technicznej zgodnie z przepisami odr ębnymi, eksploatacj ę podziemn ą ropy naftowej i gazu ziemnego oraz lokalizacj ę obiektów i urz ądze ń

bezpo średnio z ni ą zwi ązanych zgodnie z przepisami odr ębnymi. Zgodnie z przepisami o ochronie gruntów rolnych i le śnych oraz ustaw ą o lasach, przy zagospodarowaniu obszarów le śnych (1ZL [i 2ZL i 1ZLO ]5), przyjmuje si ę zasad ę utrzymania dotychczasowego le śnego przeznaczenia gruntów, które uznaje si ę jednocze śnie jako wył ączone z zabudowy, za wyj ątkiem gruntów le śnych wskazanych na cele niele śne. Poza wyznaczonymi na rysunku III zmian ą Studium [oraz oznaczonymi symbolem 1ZZL w obszarze obj ętym V zmiana Studium] 5 terenami zalesie ń, dopuszcza si ę zalesienia gruntów rolnych nieprzydatnych do produkcji rolnej i nieu żytkowanych rolniczo, nieu żytków oraz gruntów, które uległy samozalesieniu. Granice zasi ęgu terenów le śnych i zalesie ń, wyznaczonych na rysunku III zmian ą Studium, nale ży uści śli ć na etapie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego maj ąc na uwadze warunki w szczególno ści przepisów z zakresu ochrony środowiska, przyrody, gruntów rolnych i le śnych oraz ustawy o lasach.] 3

[…]³ Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

VI. KIERUNKI I ZASADY ROZWOJU TURYSTYKI I REKREACJI O dost ępno ści terenu dla turystyki w sposób oczywisty decyduje jako ść obiektów i urz ądze ń turystycznych takich jak: drogi , parkingi gastronomia , szlaki turystyczne, schroniska i inna baza turystyczna. W północnej cz ęś ci gminy Korczyna , ze wzgl ędu na uwarunkowania przyrodnicze i walory krajobrazowe – główn ą funkcj ą gwarantuj ącą nowe miejsca pracy i mo żliwo ści uzyskania efektów ekonomicznych oraz utrzymania si ę miejscowej ludno ści powinna sta ć si ę turystyka, agroturystyka , rekreacja i wypoczynek. Brak w chwili obecnej bazy noclegowej o odpowiednim standardzie oraz brak przygotowania terenu dla takich funkcji – powoduje ich zbyt małe wykorzystanie. Teren ten stanowi zaplecze zielone miasta Krosna i jest wykorzystywany do wypoczynku sobotnio – niedzielnego nie tylko dla mieszka ńców Krosna , ale równie ż coraz cz ęś ciej dla mieszka ńców Rzeszowa . Atrakcyjno ść terenu wzro śnie w momencie przygotowania i urz ądzenia szlaków turystyki pieszej, rowerowej, konnej z udost ępnieniem atrakcji terenowych (zabytków architektury, przyrody, osobliwo ści przyrodniczych i innych). Bardzo wa żnym elementem w dziedzinie rozwoju turystyki b ędzie opracowanie przewodników po proponowanych trasach oraz szerokie promowanie i propagowanie walorów gminy, głównie w celu tworzenia gospodarstw agroturystycznych , mog ących przyczyni ć si ę do zwi ększenia liczby miejsc pracy i wzbogaci ć jej mieszka ńców. W bezpo średnim s ąsiedztwie wytyczonych tras i szlaków kulturowych ( ście żek rowerowych) mo żliwa jest lokalizacja urz ądze ń obsługuj ących powy ższe trasy: - przy szlakach pieszych : miejsca wypoczynku , deszczochrony , tablice informacyjne; - przy ście żkach spacerowych i rowerowych: miejsca wypoczynku , deszczochrony , tablice informacyjne , stojaki dla rowerów; - przy trasach samochodowych i rowerowych : małe parkingi, zatoki postojowe, miejsca wypoczynku, tablice informacyjne, zadaszenia przeciwdeszczowe w okolicach przystanków komunikacji zbiorowej. Od kilku lat obserwuje si ę na omawianym terenie rozwój nowych form uprawiania turystyki i rekreacji. Obok tradycyjnych takich jak: - turystyka samochodowa; - turystyka piesza; - turystyka rowerowa; - narciarstwo zjazdowe, pojawiaj ą si ę nowe formy, przynajmniej dla tego regionu. Od kilku lat zdobywaj ą popularno ść : - kolarstwo górskie; - wspinaczka ; - je ździectwo; - lotniarstwo;

- turystyka kontemplacyjna (drogi krzy żowe, pielgrzymki); - strzelectwo; - narciarstwo biegowe; - rajdy samochodów terenowych. Najistotniejszym problemem w chwili obecnej jest presja na zwiedzanie dwóch obiektów : ruin zamku „Kamieniec” i rezerwatu „Prz ądki”. Z powodu ci ągle wzrastaj ącego ruchu turystycznego konieczne jest zorganizowanie parkingów i miejsc postojowych. Proponuje si ę przede wszystkim urz ądzenie ich w nast ępuj ących miejscach: - we wsi Czarnorzeki w pobli żu wyci ągu narciarskiego; - we wsi Czarnorzeki na krzy żówce; - we wsi Korczyna - obok zamku; - we wsi W ęglówka obok cerkwi.

●W stanie istniej ącym na obszarze gminy funkcjonuj ą trzy oznakowane szlaki turystyczne piesze , dwa rowerowe i ście żka przyrodnicza: - Szlak zielony pieszy – od miasta Krosna przez Sporne , obok ruin zamku Kamieniec,

przez Czarnorzeki , Węglówk ę , Bonarówk ę do Strzy żowa. - Szlak niebieski pieszy – od zamku Kamieniec przez Czarnorzeki , Królewsk ą Gór ę , Gór ę Polana , Rzepnik , do Wi śniowej i dalej. - Szlak czarny pieszy - od zamku Kamieniec przez Czarnorzeki, kopalni ę ropy naftowej w W ęglówce , W ęglówk ę do zielonego szlaku w stron ę Stzry żowa. - Trasa rowerowa – Wokół „Kamie ńca” i „Prządek” – Korczyna – zamek Kamieniec – Sucha Góra ( 585m n.p.m. ) – Czarnorzeki – punkt widokowy Dział ( 515m n.p.m. ) – Kombornia – Korczyna. - Trasa rowerowa – Śladami Zamiesza ńców – Odrzyko ń – Bratkówka – Wólka – Rzepnik – Węglówka – Odrzyko ń. - Ście żka przyrodnicza ,,Czarnorzeki – Dział’’ . Trasa ście żki ma dł. około 1,5 km i tworzy p ętl ę, / jej pocz ątek i koniec znajduje si ę koło strzelnicy w Czarnorzekach /. Prowadzi przez tereny oryginalnie ukształtowane, których nieodł ącznym elementem s ą formy skałkowe. Podziwia ć mo żna wielk ą ró żnorodno ść fauny i flory.

●Projektowane szlaki i miejsca do oznakowania i urz ądzenia: - Szlak pieszy ( żółty ) – prowadzi przez najwy żej poło żone wzniesienia i grzbiety Pogórza Dynowskiego z kulminacj ą Suchej Góry ( 585m n.p.m. ). Czas przej ścia 3-4 godz. Przebieg szlaku : Lutcza – Małówka – Michnowa Góra – Strzałówka – Poprawka – Góra Wyspan – Góra Czosnki – Sucha Góra – Czarnorzeki. Przej ście rozpoczyna si ę w miejscowo ści Lutcza /drewniany ko ściół p.w.Wniebowzi ęcia NP.Marii z ok. 1640r., najwi ększy zabytek na trasie/ Nast ępnie mijamy Małówk ę i Michnow ą Górk ę i wspinamy si ę długim podej ściem na widokowy grzbiet Strzałówki. Wyra źną drog ą le śną kierujemy si ę obok mogiły z okresu II wojny światowej w kierunku Poprawki /wysoko poło żony przysiółek/. Pó źniej przez Podlas, Wyspan, Czosnki w kierunku Suchej Góry. Z Suchej Góry drog ą betonow ą, która nast ępnie przechodzi w asfaltow ą do Czarnorzek, gdzie obok szkoły na krzy żówce ko ńczy si ę przej ście. - Trasy do jazdy konnej – proponuje si ę wyznaczenie trzech tras: drogami le śnymi w Masywie Królewskiej Góry i w pa śmie Działu Prz ądeckiego w stron ę Komborni oraz w Czarnorzekach. Słabo zaludniony teren , znaczna ilość rzadko u żywanych szlaków zrywkowych pozwalaj ą na bezkonfliktowe uprawianie je ździectwa. - Miejsce startowe dla lotniarstwa – znajduje si ę ono w Korczynie w przysiółku Mroczki, w okolicy wzgórza 488,8m n.p.m. Teren ten jest wył ączony z zagospodarowania innego ni ż użytki zielone/ zakaz zabudowy/. - Geologiczna ście żka poznawcza – rozpoczynaj ąca si ę w sztolniach na Suchej Górze i prowadz ąca wzdłu ż Czarnego Potoku , poprzez W ęglówk ę , ko ńcz ącej si ę pod Czarnym Działem na tzw. „Piaskowni”. Ście żka ta ukazywałaby skomplikowan ą budow ę geologiczn ą Pogórza i eksponowałaby elementy kulturowe ( tradycje kamieniarstwa , kopalnia ropy naftowej ). Ście żka byłaby jedn ą z niewielu w Polsce pokazuj ących budow ę wn ętrza Ziemi. - Ście żka edukacyjna „W Sokolcu” – łącz ąca rezerwat „Prz ądki” i zamek Kamieniec biegn ąca w cało ści po trasie obecnego szlaku turystycznego . Ście żka powinna prezentowa ć uwarunkowania siedliskowe w drzewostanach , eksponowa ć osta ńce skalne w Sokolcu oraz udost ępni ć i przybli żyć zwiedzaj ącym stanowisko archeologiczne( cmentarzysko kurhanowe). - Rejony wspinaczkowe – wyznaczenie i udost ępnienie skałek w oddziałach le śnych 107a i 106a dla potrzeb osób uprawiaj ących wspinaczk ę górsk ą. Nale ży stworzy ć warunki do uprawiania tego sportu poza granicami rezerwatu „Prz ądki’. - Wie ża widokowa – budowa wie ży widokowej na Królewskiej Górze ( 554m n.p.m. ). Z punktu tego roztacza si ę rozległy widok na Beskid Niski i Pogórze Dynowskie. Ustawienie wie ży nowoczesnej konstrukcji dałoby mo żliwo ść podziwiania widoków niedost ępnych obecnie ze wzgl ędu na zalesione wierzchołki wszystkich wy ższych wzniesie ń. - Droga Krzy żowa – oznakowanie na mapach turystycznych drogi krzy żowej z Korczyny do Podzamcza i wył ączenie jej z organizacji masowych imprez typu: rajdy samochodowe , wy ścigi rowerowe itp.

- Trasy narciarskie – wyznaczenie tras narciarskich: * po ście żce przyrodniczej „Czarnorzeki – Dział” ( zim ą mo że by ć zwiedzana na nartach ); * po południowym zboczu Suchej Góry na istniej ących szlakach zrywkowych.

►W studium wyznacza si ę stref ę obszarów zabudowy usług turystyki , wypoczynku i rekreacji z dopuszczeniem mieszkalnictwa dla wła ścicieli usług predysponowanych do realizacji wszelkich form turystyki , wypoczynku , rekreacji i sportu wraz z usługami towarzysz ącymi oraz obszary preferowane do rozwoju turystyki. ►W strefach mieszkalnictwa dopuszcza si ę funkcj ę turystyki i wypoczynku jako uzupełniaj ącą. Preferuje si ę rozwi ązania w oparciu o gospodarstwa agroturystyczne i elementy tzw. turystyki łagodnej ( małe pensjonaty , zajazdy , motele , kwatery prywatne , campingi i pola namiotowe z pełnym wyposa żeniem sanitarnym i prawidłowo rozwi ązan ą gospodark ą wodno – ściekow ą ). ►Projektuje si ę utworzenie w Czarnorzekach o środka edukacji przyrodniczej o charakterze regionalnym pod patronatem Lasów Pa ństwowych. Poza funkcj ą czysto edukacyjn ą miałby znaczenie jako centrum dokumentowania warto ści kulturowych regionu , ze stał ą ekspozycj ą z zakresu le śnictwa i historii.

VII. KIERUNKI ROZWOJU I ZASADY GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ DOTYCZ ĄCE OBSZARÓW ZAINWESTOWANIA

1. Zasady i polityka gminy dotycz ące terenów zainwestowania - okre ślenie polityki przestrzennej rozwoju społecznego gminy Korczyna.

1.1. Kierunki rozwoju mieszkalnictwa . Warunki mieszkaniowe stanowi ą jeden z głównych elementów kształtuj ących warunki życia na danym obszarze . Efekty budownictwa mieszkaniowego na przestrzeni ostatnich lat wykazuj ą, że liczba oddawanych mieszka ń maleje. Jedyn ą mo żliwo ści ą uzyskania własnego mieszkania na obszarze gminy Korczyna jest indywidualna budowa własnego domu. Problem mieszkalnictwa jest zagadnieniem polityczno – ekonomicznym na szerok ą skal ę i powinien by ć rozwi ązywany poprzez pełn ą i zró żnicowan ą ofert ę mieszkaniow ą dla ka żdej rodziny. Głównym działaniem powinno by ć zahamowanie spadku w budownictwie mieszkaniowym i stworzenie warunków do wzrostu inwestowania w tej sferze. Działania podejmowane w tej dziedzinie to przede wszystkim: • prawidłowa gospodarka gruntami na obszarze gminy i stworzenie „banku” działek budowlanych – przygotowanych planistycznie i geodezyjnie, co znacznie ułatwiłoby obrót ziemi ą; • realizacja inwestycji z zakresu uzbrojenia terenów pod budownictwo mieszkaniowe w postaci dróg oraz doprowadzenia innych mediów: energii elektrycznej, kanalizacji, wodoci ągów itp. Zakłada si ę, że w najbli ższych latach nadal dominowa ć b ędzie budownictwo indywidualne jednorodzinne , oparte na korzystnym systemie kredytowania, co pozwoli osi ągn ąć w przyszło ści docelowego standardu mieszkaniowego w granicach 20,0 – 15,0 m² powierzchni użytkowej na jednego mieszka ńca.

Nowe tereny budowlane powinny przyjmowa ć parametry zabudowy w zale żno ści od jej rodzaju ( co przedstawia poni ższa tabela ) . Warto ść wska źnika Rodzaj zabudowy Wska źnik max. min. 1. Małe domy mieszkalne, zabudowa wielorodzinna o niskiej intensywno ści ilo ść mieszka ń 50 35 na 1 ha

2. Zabudowa jednorodzinna wolnostoj ąca i letniskowa indywidualna - na terenach nieuzbrojonych w średnia wielko ść kanalizacj ę; działki - ar 15 10 - na terenach uzbrojonych w kanalizacj ę; 10 7 3. Zabudowa jednorodzinna bli źniacza : - na terenach nieuzbrojonych w kanalizacj ę; średnia wielko ść 9 7 - na terenach uzbrojonych w działki - ar kanalizacj ę; 7 5 4. Zabudowa zagrodowa , pensjonatowa - na terenach nieuzbrojonych w kanalizacj ę; średnia wielko ść 20 15 - na terenach uzbrojonych w działki - ar kanalizacj ę; 15 10

►W studium wyznaczono stref ę potencjalnego rozwoju budownictwa mieszkaniowego [w tym tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ( 1MN [, 2MN i 3MN ]5) oraz zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej ( 1RMN )]3, [2RMN, tereny zabudowy mieszkaniowo - usługowej 1MNU, tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej 1MW oraz tereny zabudowy rekreacji indywidualnej 1TL ,]5 w której dopuszcza si ę budow ę , modernizacj ę oraz uzupełnienia ró żnymi formami zabudowy mieszkaniowej , jak równie ż usługowej za wyj ątkiem inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi , a tak że usług agroturystycznych. Strefa ta niejednokrotnie znajduje si ę w terenach niekorzystnych pod zabudow ę z ró żnych wzgl ędów: • w przypadku strefy fizjograficznie niekorzystnej pod zabudow ę nale ży uzyska ć odpowiedni ą opini ę fizjograficzn ą , aby niekorzystne warunki zneutralizowa ć w procesie projektowania budynku lub prowadzenia budowy; • w przypadku terenów zmeliorowanych nale ży zlokalizowa ć budynek poza ci ągami drena żowymi; • w przypadku terenów zalewowych , które wyst ępuj ą w miejscowo ści Iskrzynia wzdłu ż rzeki Wisłok i potoku Morwawa ( dotyczy tylko istniej ącej zabudowy, tj. uzupełnie ń plomb lub remontów , czy modernizacji i wymiany budynków ) budynki powinny by ć zlokalizowane na gruntach najwy żej poło żonych i spełnia ć odpowiednie warunki konstrukcyjno - in żynierskie ( np. bez podpiwniczenia);na pozostałym obszarze zalewowym zakazuje si ę realizacji nowych obiektów budowlanych; w terenach tych dopuszcza si ę lokalizacj ę urz ądze ń i obiektów związanych z infrastruktur ą techniczn ą; • w przypadku lokalizacji w strefie sanitarnej od cmentarzy - odległo ść cmentarza od zabudowa ń mieszkalnych, od zakładów produkuj ących artykuły żywno ści, zakładów żywienia zbiorowego, b ądź zakładów przechowuj ących artykuły żywno ści oraz studzien źródeł i strumieni, słu żą cych do czerpania wody do picia i potrzeb gospodarczych powinna wynosi ć co najmniej 150m; odległo ść ta mo że by ć zmniejszona do 50m pod warunkiem, że teren w granicach od 50 do 150 m odległo ści od cmentarza posiada sie ć wodoci ągow ą i wszystkie budynki korzystaj ące z wody s ą do tej sieci podł ączone;

[…] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

• w terenie obj ętym obszarem górniczym ropy i gazu nale ży zachowa ć odpowiednie strefy od odwiertów czynnych i nieczynnych oraz lokalizacj ę uzgadnia ć z odpowiednimi słu żbami Urz ędu Górniczego - na podstawie przepisów Prawa geologicznego i górniczego; • w obszarach wyst ępowania stanowisk archeologicznych lokalizacj ę budynków i wszelkie prace ziemne nale ży uzgadnia ć z odpowiednimi słu żbami konserwatorskimi oraz uzyska ć stosowne zezwolenie wła ściwego konserwatora zabytków; • w obszarach osuwiskowych ( dotyczy tylko istniej ącej zabudowy, tj. uzupełnie ń plomb lub remontów , czy modernizacji i wymiany budynków ) nale ży uzyska ć odpowiedni ą opini ę geologiczn ą, która rozstrzygnie zakres prowadzenia stosownych prac budowlanych. [►III Zmian ą Studium wyznacza si ę obszary dla zabudowy mieszkaniowej: • teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej - 1MN (obszar nr 17), • teren zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej - 1RMN (obszar nr 11). Okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 1MN oraz zabudowy zagrodowej 1RMN: - zapewnienie prawidłowych powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących i projektowanych dróg, - kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem, - kształtowanie zabudowy brył budynków w sposób zapewniaj ący ich wkomponowanie w krajobraz wiejski, - zachowanie dla obszaru (nr 11) poło żonego w Czarnorzecko – Strzy żowskim Parku Krajobrazowym, ustale ń zawartych w Rozporz ądzeniu Nr 63/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2005 roku w sprawie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, - zachowanie wymaganych odległo ści dla zabudowy kubaturowej od terenów le śnych W terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 1MN oraz zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej 1RMN dopuszcza si ę: • usługi, • urz ądzenia infrastruktury technicznej. Dopuszczona działalno ść usługowa nie mo że kolidowa ć z podstawow ą funkcj ą terenów, a przy jej realizacji nale ży zachowa ć warunki ochrony środowiska, w tym nie przekroczenia standardów jako ści środowiska poza terenem, do którego inwestor przedsięwzi ęcia ma tytuł prawny. Celem ochrony walorów krajobrazowych i kulturowych gminy dla nowo realizowanej zabudowy 1MN i 1RMN okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: - wska źnik zabudowy - max. 40%, - obowi ązek stosowania dachów dwuspadowych lub wielospadowych o nachyleniu głównej połaci dachowej 20-50° dla obiektów mieszkalnych i usługowych, - powierzchnia terenu biologicznie czynna – min. 40%, - wysoko ść budynków: • mieszkaniowych – max. 12 m, • budynków usługowych – max. 8,0 m, - minimalna powierzchnia nowo wydzielanych działek dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostoj ącej 600 m2 , - wprowadza si ę zasad ę zabezpieczenia odpowiedniej liczby miejsc parkingowych w ramach własnej działki - jednak nie mniejszej ni ż dla zabudowy mieszkaniowej – 1 miejsce postojowe na 1 mieszkanie.] 3 [W obszarze obj ętym V zmian ą Studium wyznacza si ę: 1. Tereny przewidziane pod zabudow ę mieszkaniow ą wielorodzinn ą 1MW, dla których okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: • zapewnienie powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących dróg, • kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem.]5

[…] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[W terenach 1MW dopuszcza si ę usługi komercyjne jako obiekty wolnostoj ące lub wbudowane o powierzchni użytkowej do 500 m 2, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 1MW okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − dachy dwuspadowe, wielospadowe, kolebkowe, o kącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 10° – 45°; − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 60%; − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 1,6; − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 20%; − wysoko ść budynków: - mieszkalnych – do 15 m, - usługowych wolnostoj ących – do 10 m, - gospodarczych i gara żowych – do 5 m; − wska źnik miejsc postojowych – min. 1 miejsce na 1 mieszkanie, dla dopuszczonych usług – min. 1 miejsce na 50 m 2 pow. u żytkowej, nie wliczaj ąc pow. magazynowej. 2. Tereny przewidziane pod zabudow ę mieszkaniowo – usługow ą – 1MNU, dla których okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: • zapewnienie powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących dróg, • kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem. W terenach 1MNU dopuszcza si ę usługi publiczne i usługi komercyjne jako obiekty wolnostoj ące, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 1MNU okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − dachy dwuspadowe lub wielospadowe o kącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 15° – 45°; − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 50%; − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 1,0; − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 30%; − wysoko ść budynków: - mieszkalnych i usługowych – do 12 m, - gospodarczych i gara żowych – do 5 m; − wskaźnik miejsc postojowych – min. 1 miejsce na 1 mieszkanie, dla dopuszczonych usług 2 – min. 1 miejsce na 50 m pow. użytkowej, nie wliczaj ąc pow. magazynowej. 3. Tereny przewidziane pod zabudow ę mieszkaniow ą jednorodzinną 2MN , dla których okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: − zapewnienie powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących dróg, − kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem. W terenach 2MN dopuszcza si ę usługi komercyjne jako obiekty wolnostoj ące lub wbudowane, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 2MN okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − dachy dwuspadowe lub wielospadowe o k ącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 15° – 45°; − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 40%; − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 0,8; − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 30%; − wysoko ść budynków: - mieszkalnych i usługowych – do 10 m, z uwzgl ędnieniem ogranicze ń w strefie B ochrony konserwatorskiej, okre ślonych w rozdz. IV ust. 1 pkt 3 lit. b, - gospodarczych i gara żowych – do 5 m;]5

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[ − dopuszcza si ę zwi ększenie wysoko ści zabudowy w terenach 2MN, dla budynków realizowanych w s ąsiedztwie istniej ącej zabudowy o takim samym przeznaczeniu, do wysoko ści tej zabudowy; − wska źnik miejsc postojowych – min. 1 miejsce na 1 mieszkanie, z konieczno ści ą powi ększenia dla zabudowy usługowej – min. 1 miejsce na 50 m 2 pow. u żytkowej. 4. Teren przewidziany pod zabudow ę mieszkaniow ą jednorodzinn ą 3MN, dla którego okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: • zapewnienie powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących dróg, • kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem. W terenie 3MN dopuszcza si ę realizacj ę zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, usługi komercyjne jako obiekty wolnostoj ące lub wbudowane, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenie 3MN okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − dachy dwuspadowe, wielospadowe, kolebkowe, o k ącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 15° – 45°; − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 50%; − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 1,2; − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 20%; − wysoko ść budynków: - mieszkalnych jednorodzinnych i usługowych wolnostoj ących – do 12 m, mieszkalnych wielorodzinnych – do 15 m, - gospodarczych i gara żowych – do 5 m; − wska źnik miejsc postojowych – min. 1 miejsce na 1 mieszkanie, dla dopuszczonych usług – min. 1 miejsce na 50 m 2 pow. u żytkowej, nie wliczaj ąc pow. magazynowej. 5. Tereny przewidziane pod zabudow ę rekreacji indywidualnej 1TL , dla których okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: − zapewnienie powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących dróg, − kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem. W terenach 1TL dopuszcza si ę usługi komercyjnych jako obiekty wolnostoj ące lub wbudowane, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 1TL okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − dachy o k ącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 15° – 45°; − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 30%, − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 0,6, − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 50%, − wysoko ść budynków: - rekreacji indywidualnej i mieszkalnych – do 8 m, - gospodarczych i gara żowych – do 5 m, − wska źnik miejsc postojowych – min. 1 miejsce na 1 mieszkanie. 6. Tereny przewidziane pod zabudow ę zagrodow ą i mieszkaniow ą jednorodzinn ą 2RMN, dla których okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: − zapewnienie powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących dróg, kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem. W terenach 2RMN dopuszcza si ę: agroturystyk ę, usługi jako obiekty wolnostoj ące lub wbudowane, drobn ą wytwórczo ść , obiekty rzemie ślnicze, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia.]5

5 […] Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 2RMN okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − dachy dwuspadowe lub wielospadowe o k ącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 15° – 45°; − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 30%;

− maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 0,6; − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 50%, − wysoko ść budynków: - mieszkalnych, usługowych i agroturystycznych – do 10 m; - gospodarczych i gara żowych – do 8 m; dopuszcza si ę odst ępstwa od powy ższego w przypadku zmiany u żytkowania istniej ącej zabudowy oraz dostosowania do gabarytów sprz ętu rolniczego, nie wi ęcej jednak ni ż do 12 m; − wska źnik miejsc postojowych – min. 1 miejsce na 1 mieszkanie. W terenach 2RMN obj ętych stref ą B po średniej ochrony konserwatorskiej wyznaczonej wokół strefy A zamku - konieczno ść uwzgl ędnienia ogranicze ń, okre ślonych w rozdz. IV ust. 1 pkt 3 lit. b. Granice obszarów kierunkowego rozwoju terenów zabudowy wyznaczonych na rysunku Studium, w obszarze obj ętym V zmian ą Studium, nale ży u ści śli ć na etapie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego maj ąc na uwadze warunki w szczególno ści przepisów z zakresu ochrony środowiska, przyrody oraz ochrony gruntów rolnych i le śnych.] 5

1.2. Kierunki rozwoju działalno ści gospodarczej i produkcyjnej. Na obszarze gminy istniej ą tereny , na których istnieje mo żliwo ść prowadzenia działalno ści przemysłowej , gospodarczej , przetwórstwa rolnego. Polityka prowadzona na tych terenach powinna zmierza ć do: • przeprowadzenia restrukturyzacji własno ściowej , wielko ściowej i bran żowej zakładów; • wprowadzenia nowych technologii o ni ższej energochłonno ści , oszcz ędzaj ących wod ę i o niskim oddziaływaniu na środowisko; • wykorzystania w maksymalnym stopniu istniej ących zasobów kubaturowych , materialnych oraz surowcowych dla nowych funkcji i bran ż; • promocj ę terenów pod lokalizacj ę dla małych zakładów wytwórczych i przetwórczych, głównie rolnictwa łatwiej dostosowuj ących si ę do koniunktury rynkowej; • zorganizowania sprawnej obsługi transportowej , zaplecza technicznego i obsługi prawno – finansowej; • w budynkach przemysłowych, usługowych i u żyteczno ści publicznej nale ży planowa ć budownictwo ochronne – w ramach realizacji zada ń obrony cywilnej. ► W studium wyznaczono obszary zabudowy przemysłowej i gospodarczej z dopuszczeniem budowy , modernizacji i uzupełnie ń , za wyj ątkiem inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi , na których mog ą by ć zlokalizowane ró żnego typu obiekty działalno ści gospodarczej i przemysłowej ( jako funkcja główna ), mieszcz ące si ę ze swoimi strefami uci ąż liwo ści w granicach własnych działek. Na działkach zabudowy przemysłowej i gospodarczej, z inwestycjami szkodliwymi dla środowiska nie dopuszcza si ę funkcji mieszkalnej. Dopuszcza si ę natomiast funkcje uzupełniaj ące w postaci usług ró żnego typu.

[►III Zmian ą Studium wyznacza si ę tereny eksploatacji górniczej – 1PG (obszar nr 11). Okre śla si ę zasady zagospodarowania przestrzennego dla terenów eksploatacji górniczej 1PG : - eksploatacja podziemna ropy naftowej i gazu, - utrzymanie terenu i obszaru górniczego, - stosowanie technologii, zapewniaj ących ograniczenie ujemnego wpływu eksploatacji na środowisko przyrodnicze, - zachowanie stref ochronnych R=50 m wokół odwiertów czynnych i R=5m wokół odwiertów zlikwidowanych,

[…] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[ - uwzgl ędnienie ustale ń Rozporz ądzenia Nr 63/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2005 roku w sprawie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, z uwagi na poło żenie terenów 1PG w Czarnorzecko – Strzy żowskim Parku Krajobrazowym. W terenach eksploatacji górniczej 1PG dopuszcza si ę urz ądzenia infrastruktury technicznej.] 3

[W obszarze obj ętym V zmian ą Studium wyznacza si ę: Tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów 2P. W terenach 2P dopuszcza si ę usługi komercyjne, w tym obiekty obsługi komunikacyjnej (np. warsztaty samochodowe), mieszkania zlokalizowane w obiektach usługowych, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 2P okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − wysoko ść budynków - do 15 m, − kąt nachylenia połaci dachowych w przedziale 0° – 45°; − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 50%; − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 1,0; − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 10%; − wska źnik miejsc postojowych – min. 1 miejsce na 10 zatrudnionych 5 − obowi ązek realizacji zieleni izolacyjnej wzdłu ż terenów 2MN, 1MNU, 2U i 2RMN.] 1.3. Kierunki rozwoju działalno ści usługowej. Okre ślenie potrzeb dla działalno ści usługowej nast ąpiło w oparciu o wymienione zało żenia: • analiz ę potrzeb przeprowadzono w odniesieniu do całej gminy ; przyj ęto zało żenie adaptacji istniej ących placówek usługowych z ich dotychczasowymi funkcjami i z mo żliwo ści ą modernizacji , rozbudowy i zmniejszenia ilo ści użytkowników do poziomu zakładanych standardów; • przewidziano rezerwy terenowe dla nowych obiektów usługowych ró żnego typu. ►W studium wyznaczono obszary zgrupowanej zabudowy usługowej z dopuszczeniem modernizacji i uzupełnie ń oraz lokalizacji usług , za wyj ątkiem inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi z dopuszczeniem zabudowy mieszkaniowej dla wła ścicieli i funkcji magazynowych i transportowych. Dla tych terenów istnieje obowi ązek lokalizacji miejsc postojowych w granicach działek poszczególnych usług oraz wprowadzenia elementów zieleni.

[►III Zmian ą Studium wyznacza si ę teren usług sportu i rekreacji - 1US (obszar nr 5). Okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania na terenie usług sportu i rekreacji 1US: - kształtowanie zabudowy zgodnie z lokalnym charakterem oraz uwarunkowaniami terenowymi, - zachowanie istniej ącej enklawy lasów, - popraw ę standardów wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą,]3 - zabezpieczenie miejsc parkingowych przy obiektach usługowych, - uwzgl ędnienie ustale ń Rozporz ądzenia Nr 63/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2005 roku w sprawie Czarnorzecko – Strzy żowskiego Parku Krajobrazowego, - w terenie usług sportu i rekreacji 1US dopuszcza si ę: • obiekty usług turystycznych oraz komercyjnych nie zwi ązanych ze sportem i rekreacj ą, • lokalizacj ę obiektów rekreacji zbiorowej, ● ziele ń urz ądzon ą, ci ągi piesze, ście żki rowerowe, • sieci i urz ądzenia infrastruktury technicznej i komunikacji, • obiekty zaplecza socjalnego i technicznego. Ustala si ę instrumenty o charakterze regulacyjnym w postaci wska źników i parametrów urbanistycznych, posiadaj ące charakter wytycznych do planów miejscowych jako warunków niezb ędnych (minimalnych) ilo ściowych b ądź jako ściowy – opisowy. Dla terenu usług sportu i rekreacji 1US ustala si ę: - teren usług nie zwi ązanych ze sportem i rekreacj ą nie mo że stanowi ć wi ęcej ni ż 20% powierzchni obszaru 1US , - wysoko ść obiektów – max. 15 m ,]3 […] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[ - obowi ązek stosowania dachów dwuspadowych lub wielospadowych o nachyleniu głównej połaci dachowej 20 – 45 0, - powierzchnia biologicznie czynna - min. 40%, - wielko ść powierzchni zabudowy - max. 20% powierzchni działki budowlanej, - zasad ę zabezpieczenia odpowiedniej liczby miejsc parkingowych nie mniejszej ni ż : • dla zabudowy usługowej – 1 miejsce postojowe na 40 m 2 powierzchni u żytkowej obiektu z wył ączeniem powierzchni magazynowej, • dla zabudowy usług turystycznych, sportu i rekreacji - 30 miejsc postojowych na 100 użytkowników.] 3 [►[ II Zmian ą Studium wyznacza si ę teren usług turystyki i wypoczynku - 1UT . Podstawowym kierunkiem zagospodarowania tego obszaru jest tworzenie warunków dla rozwoju obiektów obsługi ruchu turystycznego, w tym bazy noclegowej i gastronomicznej, obiektów sportu i rekreacji z dopuszczeniem obiektów usług komercyjnych, lokalizacji miejsc parkingowych, zieleni urz ądzonej i małej architektury. Ich kształtowanie wymaga: • pełnego uzbrojenia terenów, szczególnie w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków, • koordynacji zamierze ń inwestycyjnych w celu intensywnego wykorzystania obszaru i maksymalnie ograniczonego negatywnego oddziaływania na środowisko, • dbało ści o ład i kompozycj ę przestrzenn ą, poprzez ustalenie w planie miejscowym regulacji dotycz ących linii zabudowy, układu budynków, dominant, akcentów architektonicznych oraz małej architektury, szczególnej dbało ści o efekty przestrzenne zabudowy (gabaryty, detal, wysokiej jako ści materiały wyko ńczeniowe, urz ądzone tereny zieleni, place, parkingi itp.). W planach miejscowych opracowywanych dla obszaru UT nale ży: • kształtowa ć intensywno ść wykorzystania terenu mierzon ą wska źnikiem wielko ści powierzchni zabudowy do powierzchni działki poło żonej w terenie budowlanym na poziomie nie wi ększym ni ż 0,3 przy udziale powierzchni biologicznie czynnej nie mniejszym ni ż 40%,]2 • kształtowa ć skal ę zabudowy poprzez: - okre ślenie maksymalnej wysoko ści budynków mieszkalnych, mieszkalno- usługowych i usługowych nie wi ększej ni ż 11 m; - okre ślenie minimalnej powierzchni nowo wydzielanych działek budowlanych nie mniejszej ni ż 1000 m 2, ] 2 • zapewni ć obsług ę parkingow ą obszaru poprzez okre ślenie minimalnej liczby miejsc parkingowych dla nowo realizowanej zabudowy w ilo ści co najmniej 1 miejsce parkingowe na 4 miejsca noclegowe i konsumpcyjne, oraz dodatkowo, co najmniej 3 miejsca na 10 zatrudnionych. ]2]5 [W obszarze obj ętym V zmian ą Studium wyznacza si ę: 1. Tereny zabudowy usługowej 2U i 3U , dla których określa si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: − zapewnienie powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących dróg, − kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem. W terenach 2U i 3U dopuszcza si ę wydzielenie funkcji mieszkaniowych w obiektach usługowych, obiekty hotelarskie, drobnej wytwórczo ści, rzemiosła, obiekty produkcyjne, składowe i magazynowe, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 2U i 3U okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − wysoko ść budynków do 13 m, w terenie 3U dopuszcza si ę wysoko ść do 25 m, − dachy dwuspadowe lub wielospadowe o k ącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 10° – 45°, dopuszcza si ę dachy płaskie pokryte żwirem, drewnem, kamieniem lub zieleni ą,] 5

[…] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[ − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy: 1,5, w terenie 3U dopuszcza si ę do 2,5, − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 50%, − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 10%, − wska źnik miejsc postojowych: - dla obiektów usługowych – min. 1 miejsce na 25 m2 powierzchni u żytkowej, - dla obiektów hotelarskich i kompleksów hotelowo-usługowych – min. 1 miejsce postojowe na 4 miejsca noclegowe. 2. Teren usług turystyki i wypoczynku 2UT . W terenie 2UT dopuszcza si ę: budynek mieszkalny, obiekty usług handlu i gastronomii, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenie 2UT okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − wysoko ść budynków – do 12 m, − dachy dwuspadowe lub wielospadowe o k ącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 15° – 45°; − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 40%, − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 0,8, − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 40%, − wska źnik miejsc postojowych – min. 1 miejsce na 25 m 2 powierzchni u żytkowej. 3. Tereny obiektów kultu religijnego 1UKS , dla których okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: − zakaz wyburzenia, nadbudowy, rozbudowy, zmiany formy elewacji i zmiany formy dachu istniejących obiektów sakralnych; − uwzgl ędnienie ustale ń obowi ązuj ących w strefie A ścisłej ochrony konserwatorskiej dla terenu Ko ścioła Parafialnego NMP Królowej Polski. W terenach 1UKS jako uzupełnienie istniej ącej zabudowy dopuszcza si ę: usługi publiczne i komercyjne, wydzielenie funkcji mieszkaniowych w obiektach usługowych, obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia.]5 Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 1UKS okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − wysoko ść budynków – do 25 m, − wysoko ść budynków gospodarczych i gara żowych – do 6 m, − dachy dwuspadowe lub wielospadowe o k ącie nachylenia głównych połaci dachowych w przedziale 15° – 45°; maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy – 40%, − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 0,8, − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 40%. 4. Teren przewidziany pod usługi kultury 1UK, obejmuj ący ruiny zamku z otoczeniem . W terenie 1UK obowi ązuje zakaz lokalizacji nowej zabudowy za wyj ątkiem rekonstrukcji obiektów zabytkowych. 5. Tereny usług sportu i rekreacji – 2US , dla których okre śla si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: − zapewnienie powi ąza ń komunikacyjnych z układem istniej ących dróg, − kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem. W terenach 2US dopuszcza si ę: usługi komercyjne, obiekty socjalne, obiekty i urz ądzenia zwi ązane z rekreacj ą narciarsk ą i ze sportem narciarskim, inne obiekty i urz ądzenia sportowe, w tym np. tory do jazdy terenowej na quadach lokalizowane poza zwart ą zabudow ą mieszkaniow ą, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. Dla nowo realizowanej zabudowy na terenach 2US okre śla si ę nast ępuj ące wska źniki i parametry architektoniczno-budowlane: − wysoko ść budynków: ]5

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[ - w terenie przeznaczonym pod wyci ąg narciarski (w północnej cz ęś ci miejscowo ści Korczyna) – do 8 m, - w pozostałych terenach 2US: sportowych – do 12 m; dopuszcza si ę zwi ększenie wysoko ści w przypadku dostosowania do wymogów rozgrywanych w obiekcie imprez sportowych, nie wi ęcej jednak ni ż do 15 m, szatniowo – gospodarczych – 5 m, − kąt nachylenia dachów w przedziale 0° – 45°, − maksymalny wska źnik powierzchni zabudowy: - w terenie przeznaczonym pod wyci ąg narciarski – 20%, - w pozostałych terenach 2US – 50%, − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy: - w terenie przeznaczonym pod wyci ąg narciarski – 0,3, - w pozostałych – 1,6, − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej: - w terenie przeznaczonym pod wyci ąg narciarski – 60%, - w pozostałych terenach – 20% . 6. Teren zieleni urz ądzonej – 1ZU. W terenach 1ZU utrzymanie dotychczasowego u żytkowania jako terenów zieleni urz ądzonej oraz dopuszcza si ę, poza terenem ruin zamku obj ętym ścisł ą ochron ą konserwatorsk ą, lokalizacj ę obiektów małej architektury (kapliczki, pomniki), placów zabaw, ście żek spacerowych, tras rowerowych, parkingów i obiektów słu żą cych organizowaniu imprez plenerowych, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej, dojazdy i doj ścia. 7. Tereny cmentarzy – 2ZC, dla których ustala si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: − wysoko ść obiektów budowlanych - do 12 m; ograniczenie nie obejmuje dzwonnicy, wie ży, − maksymalny udział terenu przeznaczonego pod pola grzebalne – 80%, − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy - 0,1, − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 10%, − dla cmentarzy obowi ązuj ą pasy izoluj ące je o szeroko ści 50 m i 150 m. W strefie do 50 m obowi ązuje zakaz zabudowy w tym mieszkaniowej zgodnie z przepisami odr ębnymi, natomiast w pasie 50-150m od cmentarza zabudowa jest mo żliwa pod warunkiem, że wszystkie budynki zaopatrywane b ędą w wod ę z sieci wodoci ągowej, − na terenie cmentarzy zabytkowych obowi ązuje zakaz lokalizacji nowej zabudowy za wyj ątkiem rekonstrukcji obiektów zabytkowych. 8. Teren parkingu – 1KP , dla którego ustala si ę nast ępuj ące zasady zagospodarowania: − wysoko ść obiektów budowlanych – do 4 m, − maksymalny wska źnik intensywno ści zabudowy – 0,1, − minimalny wska źnik powierzchni biologicznie czynnej – 10%.]5

W ramach realizacji zada ń obrony cywilnej dla obszarów wymienionych w punktach 1.1. – 1.3. wprowadza si ę wytyczne do zastosowania podczas opracowywania planów miejscowych na tych obszarach: • w budynkach przemysłowych , usługowych , u żyteczno ści publicznej nale ży planowa ć budownictwo ochronne; • nale ży rezerwowa ć teren pod budow ę awaryjnych uj ęć wody ( odległo ść studni od budynków nie mo że przekracza ć 800m ); • nale ży planowa ć i realizowa ć przedsi ęwzi ęcia zapewniaj ące funkcjonowanie publicznych urz ądze ń zaopatrzenia w wod ę ); • nale ży uwzgl ędnia ć alarmowanie ludno ści ( w przypadkach zagro żeń ) za pomoc ą syren alarmowych , słyszalnych do 300m.

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

VIII. KIERUNKI ROZWOJU KOMUNIKACJI

1. Zasady i polityka gminy dotycz ąca systemu transportowego.

1.1. Układ drogowy – projektowany. Przeprowadzone analizy w Studium sieci komunikacyjnej gminy wskazuj ą jednoznacznie, że najistotniejszym problemem jest ruch tranzytowy na drodze krajowej nr 9 i wojewódzkiej nr 991. Droga krajowa nr 9, mi ędzynarodowa nr E-371 o funkcji mi ędzyregionalnej, biegnie po wschodniej stronie gminy, daj ąc bezpo średnie poł ączenia komunikacyjne z Rzeszowem i przej ściem granicznym drogowym w Barwinku. Droga ta jest projektowana jako droga ekspresowa nr S-74 w systemie transportowym kraju. W chwili obecnej Transprojekt Gda ński wykonał Koncepcj ę programow ą przebiegu drogi ekspresowej Nr S-74 na odcinku Domaradz - Iskrzynia. Drog ę zaprojektowano jako jedno- jezdniow ą. Na terenie gminy nie wyst ępuj ą skrzy żowania bezkolizyjne. Zaprojektowano tylko bezkolizyjny przejazd z drog ą powiatow ą nr 19323 w miejscowo ści Jabłonica Polska bez prawa wł ączenia si ę do drogi ekspresowej nr S-74. Najbli ższe skrzy żowanie znajduje si ę w miejscowo ści Iskrzynia. Ponadto wzdłu ż drogi ekspresowej zaprojektowano drogi zbiorcze umo żliwiaj ące dojazd do istniej ącej zabudowy kubaturowej jaki i istniej ących dróg publicznych. Średnia szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących drogi ekspresowej waha si ę w granicach od 40 m. do 90 m. W obr ębie projektowanego przejazdu drogi powiatowej nr 19323 z drog ą ekspresow ą wyst ąpi ą wyburzenia zabudowa ń mieszkalnych i gospodarczych w ilo ści - 9. Dokładn ą szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących drogi jaki i planowan ą lini ę zabudowy okre ślono w koncepcji - plan sytuacyjny drogi w skali 1: 1000. Na pozostałej sieci dróg tj. wojewódzkich, powiatowych i gminnych nie projektuje si ę zmian. Na terenie gminy nie projektuje si ę bezpo średnich wł ącze ń dróg powiatowych i gminnych do drogi ekspresowej. Najbli ższe projektowane wł ączenie do drogi ekspresowej znajduje si ę w miejscowo ści Iskrzynia. Budowa drogi ekspresowej zaktywizuje gospodarczo tereny do niej przyległe stwarzaj ąc mo żliwo ści powstawania nowych usług zwi ązanych docelowo z jej eksploatacj ą. Drug ą wa żną osi ą komunikacyjna gminy jest biegn ąca z kierunku południowego od strony m. Krosna droga wojewódzka nr 991 relacji: Krosno – Korczyna – Lutcza, która wł ącza si ę do drogi krajowej nr 9 w miejscowo ści Lutcza. Pełni ona rol ę głównej osi komunikacyjnej gminy. Jest to najkrótsze poł ączenie gminy z m. Krosnem oraz ze stolic ą województwa podkarpackiego – Rzeszowem. Poł ączenie to jest nie w pełni wykorzystywane komunikacyjnie ze wzgl ędu na trudne warunki techniczne drogi ( du że spadki, w ąska jezdnia, nienormatywne łuki). Trasa jest uwa żana za trudn ą i niebezpieczn ą szczególnie w okresie zimowym. Jednak mimo tych ogranicze ń eksploatacyjnych ruch na drodze ro śnie z ka żdym rokiem. Wymaga modernizacji. Na odcinku Krosno – Korczyna ruch wzrósł w latach 1985 - 1995 o 100%. W roku 1985 wynosił 1600 p/dob ę a 1995 wynosił 3200 p/dob ę. Prognozy na rok 2010 przewiduj ą wzrost ruchu do 6212 p/dob ę. Elementem uzupełniaj ącym i wspomagaj ącym podstawowy układ dróg, s ą drogi powiatowe i gminne. Dróg powiatowych jest 41,058 km a gminnych ok. 44,410 km. Z zakresu dróg gminnych projektuje si ę nowe poł ączenie miejscowo ści Sporne z Korczyn ą / obok zakładów „Nowy Styl”/ oraz w samej Korczynie / zaznaczono na planie rysunku z zakresu infrastruktury technicznej i komunikacji w skali 1:10000/.

2. Cele i kierunki rozwoju w sferze komunikacyjnej. Cele rozwoju. • Modernizacja i restrukturyzacja najwa żniejszych ci ągów komunikacyjnych gminy celem zaspokojenia potrzeb przewozowych mieszka ńców i zapewnienia odpowiedniego poziomu usług transportowych. • Zachowanie rezerwy terenowej pod budow ę drogi ekspresowej nr S-74 • Optymalizacja kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Kierunki rozwoju komunikacji gminy Korczyna okre ślone zostały z uwzgl ędnieniem: • Powi ąza ń zewn ętrznych i wewn ętrznych. • Rozmieszczenia terenów osadniczych. • Rozmieszczenia terenów obj ętych działalno ści ą gospodarcz ą. • Potrzeb obsługi rolnictwa. • Potrzeb turystyki i rekreacji. • Potrzeb o światy • Wymaga ń zwi ązanych ze specyfik ą poszczególnych systemów. W zakresie komunikacji drogowej przewiduje si ę: • Budow ę drogi ekspresowej nr S-74 / zadanie rz ądowe/ • Modernizacj ę istniej ącej drogi wojewódzkiej nr 991. • Modernizacj ę i restrukturyzacj ę dróg powiatowych i gminnych. • Budowa o świetlenia dróg w poszczególnych miejscowo ściach. • Budowa chodników wzdłu ż dróg. • Budowa nowych odcinków dróg gminnych.

3. Polityka kształtowania systemu komunikacyjnego.

3.1. Zakres i zasady działania. Zakres oraz zasady działania maj ące na celu realizacj ę przyj ętych kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy to: • współpraca władz gminy z administracj ą wojewódzk ą i centraln ą na rzecz budowy drogi ekspresowej nr S-74 • utrzymanie niezb ędnych rezerw pod rozbudow ę układu komunikacyjnego, • eliminacja tzw. zaszło ści realizacyjnych w inwestycjach komunikacyjnych, • zabezpieczenie niezb ędnych realizacji komunikacyjnych, poprzez zwi ększenie na ten cel środków finansowych z bud żetu gminy, • współpraca władz miasta i gminy z administracj ą powiatow ą w zakresie poprawy stanu dróg powiatowych. • budowa o świetlenia dróg. • budowa nowych odcinków dróg gminnych.

3.2. Zasady kształtowania sieci drogowej. Obiekty budowlane przy drogach powinny by ć sytuowane od zewn ętrznej kraw ędzi jezdni co najmniej: Na terenie Poza terenem L.p. Rodzaj drogi zabudowy zabudowy miast i wsi 1. Autostrada 30 m 50 m

2. Droga ekspresowa 20 m 40 m

Droga ogólnodost ępna: 10 m 25 m a) krajowa 3. 8 m 20 m b) wojewódzka, powiatowa 6 m 15 m c) gminna,

Ustawa z dnia 21 marca 1885 r. o drogach publicznych ( Dz. U. Nr 14, poz. 60, z 1988 r. Nr 19, poz. 132, z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1991 r. Nr 75, poz. 332, z 1993 r. Nr 47, poz. 212, z 1994 r. Nr 127, poz. 627 z 1997 r. Nr 6, poz. 31, Nr 80, poz. 497, Nr 106, poz. 677 , Nr 123, poz. 780, z 1998 Nr 106.

●W ramach realizacji zada ń obrony cywilnej nale ży: - przy projektowaniu lub modernizacji dróg i ulic , planowa ć pasy ochronne zabezpieczaj ące przed ewentualnym zagruzowaniem , a poł ączenia z traktami przelotowymi maj ą zapewni ć sprawn ą ewakuacj ę ludno ści w okresie zagro żenia; - przewidywa ć bezpieczne trasy przejazdu dla pojazdów z toksycznymi środkami przemysłowymi. Natomiast zaleca si ę aby najmniejsze odległo ści drogi publicznej od budynków z pomieszczeniami na pobyt ludzi w nawi ązaniu do zarz ądzenia nr 5/95 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 31 marca 1995 r. wynosiły:

WPD – 2

OBIEKTY PRZEZNACZONE NA POBYT LUDZI: KLASA KATEGORIA Mieszkaniowe i budynki Budynki szpitalne, TECHNICZNA DROGI użyteczno ści publicznej sanatoriów DROGI i wymagaj ące jednokondygnacyjne wielokondygnacyjne szczególnej ochrony II / S / ekspresowa 90 m 110 m 250 m Krajowa o znaczeniu III / GP / 50 m 70 m 200 m ponad regionalnym Krajowa III, / GP / o znaczeniu 30 m 40 m 130 m IV / GP / regionalnym Wojewódzka, IV, V / G, Z / 30 m 40 m 130 m powiatowa V / L, D / Gminna 15 m 20 m 80 m

Zgodnie z II Rozporz ądzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada ć drogi publiczne i ich usytuowanie, przyj ęto nast ępuj ące szeroko ści ulic w liniach rozgraniczaj ących: • drogi ekspresowe: Klasa drogi S Przekrój poprzeczny ( liczba jezdni x liczba pasów ruchu) - 1x2 Najmniejsza szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących drogi o przekroju jednojezdniowym - 30 m. dwujezdniowym - 40 m.

• drogi wojewódzkie: Klasa drogi Z Przekrój poprzeczny ( liczba jezdni x liczba pasów ruchu) - 1x2 Najmniejsza szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących drogi o przekroju jednojezdniowym - 20 m. • drogi powiatowe: Klasa drogi Z Przekrój poprzeczny ( liczba jezdni x liczba pasów ruchu) - 1x2 Najmniejsza szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących drogi o przekroju jednojezdniowym - 20 m. • drogi gminne: Klasa drogi L Przekrój poprzeczny ( liczba jezdni x liczba pasów ruchu) - 1x2 Najmniejsza szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących drogi o przekroju jednojezdniowym - 15 m. Klasa drogi D Przekrój poprzeczny ( liczba jezdni x liczba pasów ruchu) - 1x2 Najmniejsza szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących drogi o przekroju jednojezdniowym - 15 m. Szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących drogi powinna by ć zwi ększona je żeli zawiera ona elementy uzbrojenia podziemnego (gaz, woda, kanalizacja, telekomunikacja, elektroenergetyka) lub inne urz ądzenia. Drugim bardzo istotnym czynnikiem ze wzgl ędu na poprawno ść rozwi ąza ń komunikacyjnych, bezpiecze ństwo ruchu jest zasada dost ępno ści jezdni. Wi ąż e si ę to z odpowiednimi odst ępami mi ędzy skrzy żowaniami, liczb ą wł ącze ń i wył ącze ń, parkowaniem. Rozporz ądzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada ć drogi publiczne i ich usytuowanie podaje w tym zakresie szczegółowe rozwi ązania.

3.3. Zasady polityki parkingowej. Na terenie całej gminy w odniesieniu do zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej zakłada si ę parkowanie w gara żach i na terenie posesji. Natomiast na obszarze gminy w terenach wyznaczonych pod ró żnego rodzaju funkcje, przy zagospodarowywaniu działki nale ży zapewni ć, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy odpowiedni ą ilo ść miejsc postojowych wraz z drogami dojazdowymi.

3.4. Zasady ograniczania przed hałasem i ska żeniami drogowymi. W trakcie eksploatacji układu komunikacyjnego mo żliwe jest stosowanie ró żnorodnych przedsi ęwzi ęć , mog ących ograniczy ć wpływ hałasu jak i zanieczyszczeń drogowych na otoczenie drogi. Nale żą do nich: • modernizacja dróg -korekta drogi w planie i profilu, -poprawa stanu nawierzchni, -zwi ększenie przepustowo ści. • usprawnienia organizacyjne w ruchu -wprowadzenie pierwsze ństwa ruchu na kierunkach najbardziej obci ąż onych ruchem, -eliminowanie pojazdów ci ęż kich, -ograniczenie pr ędko ści, -zakaz ruchu w pewnych porach doby. • zastosowanie ekranowania przed hałasem -ekrany akustyczne -ziele ń izolacyjna,

-lokalizacja obiektów mało wra żliwych na hałas • lokalizowanie obiektów wra żliwych na zanieczyszczenia powietrza poza pasem uci ąż liwo ści drogi -szkoły, szpitale, budynki mieszkalne. • stosowanie w obiektach budowlanych znajduj ących si ę w pasie uci ążliwo ści drogi specjalnych izolacji redukuj ących hałas. -przegrody tłumi ące hałas -okna o podwy ższonej izolacji akustycznej • w pasie uci ąż liwo ści drogi stosowanie upraw ro ślin mało wra żliwych na zanieczyszczenia, o ile inny sposób zagospodarowania tej strefy jest nie mo żliwy. Są to główne elementy, których zastosowanie mo że poprawi ć ujemny wpływ uci ąż liwo ści drogi na jej otoczenie. Na terenie gminy Korczyna w celu poprawy tego stanu rzeczy nale ży podj ąć nast ępuj ące zadania: • budowa drogi ekspresowej nr S-74 • modernizacja dróg publicznych - w szczególno ści powiatowych i gminnych. • wprowadzenie zieleni izolacyjnej / winna mie ści ć si ę w istniej ących pasach drogowych/ • zbadanie poziomu hałasu w najbardziej newralgicznych punktach tras komunikacyjnych.

IX. KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

1. Kierunki rozwoju systemów zaopatrzenia w wod ę. Źródłem zaopatrzenia w wod ę dla mieszka ńców gminy Korczyna s ą uj ęcia wód powierzchniowych, uj ęcia wód podziemnych za pomoc ą studni gł ębinowych oraz studnie kopane. [Na terenie gminy - w miejscowo ści Iskrzynia - znajduje si ę cz ęść terenu stacji uzdatniana i tłoczenia wody dla Krosna ( 1W ), nale żą cej w wi ększo ści do s ąsiedniej gminy Kro ścienko Wy żne. Jest ona poło żona na obszarze nr 17 III Zmiany Studium.] 3 Łącznie na terenie m – ci Korczyna ponad 30% mieszka ńców korzysta z wodoci ągów. Z bilansu zdolno ści produkcyjnych uj ęć wody i zakładów uzdatniania wody dla m – ta Krosna wynika że mo żliwo ści te wykorzystane s ą zaledwie w 40% ( przy zaspokojeniu potrzeb w mie ście w 90% ). Wydajność istniej ących zakładów wodoci ągowych oraz przepustowo ść magistrali dosyłowych ze znacznym nadmiarem pokrywa prognozowane zapotrzebowanie dla m – ta Krosna i pozwala na rozbudow ę sieci rozdzielczej oraz zasilanie w wod ę s ąsiednich gmin. Gmina Korczyna ze wzgl ędu na swe bliskie poło żenie w stosunku do m – ta Krosna, istnienie sieci ł ącz ących j ą z sieci ą wodoci ągow ą m – ta Krosna mo że zaopatrzenie w wod ę w znacznej mierze oprze ć o t ę sie ć. Istniej ą ku temu mo żliwo ści. W miejscowo ści Kombornia istniej ą mo żliwo ści pokrycia zapotrzebowania na wod ę ze studni gł ębinowych. W tej miejscowo ści istnieje pilna potrzeba budowy wodoci ągu ze wzgl ędu na braki wody i jej zł ą jako ść w studniach kopanych. Problem zaopatrzenia w wod ę musi by ć rozwi ązany w m – ci Czarnorzeki oraz W ęglówka. Ze sprawozda ń gminnych wynika że 816 gospodarstw domowych jest podł ączonych do sieci wodoci ągowej co stanowi 30% mieszka ńców gminy. Na terenie m – ci Iskrzynia znajduje si ę uj ęcie wody powierzchniowe na rzece Wisłok. Dla uj ęcia zaprojektowano strefy ochrony bezpo średniej i po średniej . Projektowane zalecenia dotycz ące ochrony zlewni wodoci ągowej przed zanieczyszczeniem nie zostały w pełni rozwi ązane. Strefa ochrony bezpo średniej to teren najbardziej przyległy do uj ęcia . W projektowanej strefie ochrony bezpo średniej proponuje si ę wprowadzenie nast ępuj ących zakazów i nakazów: Zabrania si ę: -przebywania osób nieupowa żnionych, -użytkowania gruntów do celów nie zwi ązanych z eksploatacj ą uj ęcia wody, […] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

-pobierania wody do celów nie zwi ązanych z prac ą uj ęcia, -odprowadzania ścieków do wód i do ziemi, -użytkowania jednostek pływaj ących oraz wjazdu pojazdów nie zwi ązanych z obsług ą uj ęcia, -kąpieli i uprawiania sportów wodnych Zobowi ązuje si ę u żytkownika uj ęcia do: -utrzymywania w dobrym stanie istniej ącej zieleni i systematycznego jej uzupełniania, zgodnie z planem urz ądzenia zieleni, -korekty ogrodzenia terenu ochrony bezpo średniej w sposób uniemo żliwiaj ący przedostanie si ę na jej teren ludzi i zwierząt oraz umieszczania tablic informacyjnych o uj ęciu wody i zakazie wst ępu osób nieupowa żnionych, Cz ęść miejscowo ści Iskrzynia wzdłu ż rzeki Wisłok znajduje si ę w granicach wewn ętrznego terenu ochrony po średniej . W granicach tych zabrania si ę: -odprowadzania ścieków do ziemi i do wód za wyj ątkiem oczyszczonych na podstawie pozwolenia wodnoprawnego, -stosowania przelewów i spustów awaryjnych w przepompowniach ścieków do chronionych wód, -rolniczego wykorzystania ścieków-zakaz nie dotyczy hodowli ściółkowej w indywidualnych gospodarstwach rolnych na terenach odległych powy żej 100 m do rzek i potoków, -urz ądzania intensywnej hodowli ryb pstr ągowych i karpiowatych, -stosowania chemicznych środków ochrony ro ślin I i II klasy toksyczno ści, -wprowadzania środków chemicznych do wód powierzchniowych oraz bezpo średniego napełniania opryskiwaczy z rzek i potoków, -mycia pojazdów mechanicznych w rzekach, -pojenia zwierz ąt w chronionych wodach i ich wypasu na pastwiskach w sposób nie zorganizowany, -budowy nowych obiektów mieszkalnych, inwentarskich i usługowych w odległo ści nie mniejszej ni ż 100 m na obszarach nie posiadaj ących pełnej infrastruktury zapewniaj ącej ochron ę wód, -lokalizowania zakładów przemysłowych, ferm chowu zwierz ąt i zakładów przetwórstwa spo żywczego -lokalizowania wysypisk i wylewisk odpadów komunalnych i przemysłowych, -lokalizowania nowych cmentarzy i grzebania zwierz ąt, -lokalizowania magazynów płynnych produktów ropopochodnych i innych substancji chemicznych oraz ruroci ągów do ich transportu, o znaczeniu ponadlokalnym, -przechowywania i składowania odpadów promieniotwórczych, -urz ądzania nowych obiektów rekreacyjnych, -urz ądzania parkingów, -budowy nowych stacji paliw -budowy dróg publicznych bez oceny oddziaływania na środowisko, -budowy nowych urz ądze ń melioracyjnych bez uzgodnienia z kompetentnymi jednostkami, -używania samolotów do nawo żenia i zabiegów ochronnych w lasach, -wydobywania żwiru, piasku i innych materiałów oraz wycinania ro ślin bez opracowania ocen oddziaływania na środowisko W zewnętrznym terenie strefy ochrony po średniej znajduje si ę cz ęść miejscowo ści Iskrzynia. Stref ą t ą obj ęta jest cała zlewnia rzeki Wisłok.

Uwarunkowania sprzyjaj ące rozwojowi Gmina Korczyna posiada w cz ęś ci sie ć wodoci ągow ą, która jest i mo że by ć rozbudowana. Zaopatrzenie w wod ę odbywa si ę poprzez sie ć wodoci ągow ą miasta Krosna a tak że poprzez szereg małych uj ęć . Istnieje mo żliwo ść pokrycia potrzeb w dziedzinie zaopatrzenia w wod ę z istniej ących studni gł ębinowych, które mog ą stanowi ć awaryjne uj ęcia wody.

Uwarunkowania ograniczaj ące rozwój Zbyt mała liczba ludno ści korzysta ju ż ze zbiorowego zaopatrzenia w wod ę. Na terenie gminy są rejony gdzie wyst ępuj ą okresowe braki wody i tam zachodzi potrzeba pilnej budowy wodoci ągu ,dotyczy to szczególnie miejscowo ści Kombornia i Czarnorzeki.

2. Polityka rozwoju infrastruktury sanitarnej.

Gmina Korczyna posiada dla kilku miejscowo ści: Korczyna, Czarnorzeki i Iskrzynia opracowan ą koncepcj ę kanalizacji. Na terenie gminy Korczyna tylko w cz ęś ci miejscowo ści Korczyna wybudowana jest sie ć kanalizacyjna. Na podstawie koncepcji kanalizacji sanitarnej dla miejscowo ści Korczyna opracowane s ą projekty techniczne kanalizacji dla osiedla Go ściniec Stary i dla osiedli Go ściniec Nowy i Zwierze ń. Na terenie osiedla Go ściniec Stary zaprojektowana jest kanalizacja z wł ączeniem do nowo wybudowanego kolektora Φ 0,30m w rejonie zamra żalni. Dla przysiółków Go ściniec Nowy i Zwierze ń wykonano projekt techniczny na odprowadzenie i oczyszczenie ścieków socjalno – bytowych z 98 gospodarstw. Odprowadzenie ścieków z terenu gminy Korczyna odbywa si ę na na oczyszczalni ę w Kro śnie. Opracowane s ą materiały do decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla kanalizacji sanitarnej dla Korczyny w częś ci Olszyny – Zagórze. Rozwi ązania techniczne dotycz ą odprowadzania ścieków sanitarnych z zabudowy mieszkaniowej cz ęś ci Korczyny – Olszyny – Zagórze oraz z miejscowo ści Kombornia poprzez projektowan ą kanalizacj ę sanitarn ą. Wymaga to budowy kolektora Φ 0,25m a wi ęc o średnicy wi ększej ni ż zakładała koncepcja kanalizacji. Ścieki z tego terenu odprowadzane b ędą do wybudowanej ju ż kanalizacji sanitarnej o Φ 0,25m i dalej na oczyszczalni ę w Kro śnie. Kanalizacja ta Korczyna – Olszyny – Zagórze – Kombornia obj ęła by 2206 mieszka ńców ( bez Komborni ok. 700 mieszka ńców ). Ścieki z Komborni odprowadzane byłyby poprzez przepompowni ę P2 a przepompownia P 1 odbiera ć b ędzie ścieki z omawianego terenu. Dla paru gospodarstw zaprojektowano system kanalizacji ci śnieniowej PRESKAN. Kombornia nie posiada koncepcji kanalizacji. Koncepcja kanalizacji sanitarnej dla miejscowo ści Czarnorzeki zakłada, że odbiornikiem ścieków z Czarnorzek b ędzie oczyszczalnia ścieków w Kro śnie a bezpo średnio kanalizacja sanitarna w Korczynie. Wł ączenie ścieków z Czarnorzek do istniej ącej lub projektowanej kanalizacji sanitarnej Korczyny stworzy mo żliwo ść podł ączenia si ę do projektowanych ci ągów kanalizacyjnych budynków poło żonych przy trasie kolektorów a nie uwzgl ędnionych w dotychczasowych opracowaniach. Odprowadzenie ścieków z Czarnorzek do sieci kanalizacji m – ci Korczyna przewiduje si ę wg 4 wariantów: 1. Odprowadzenie ścieków do kanalizacji sanitarnej w ulicy Miodowej 2. Odbiornikiem ścieków byłby kolektor sanitarny w ulicy Leszczy ńskiej 3. W tym wariancie przewiduje si ę odprowadzenie ścieków do proj. kolektora sanitarnego w ulicy Doli ńskiej ( potrzeby zgody na przej ście przez tereny le śne ) 4. Wł ączenie ścieków z Czarnorzek przewidziano do kanalizacji w ulicy Podzamcze Budowa indywidualnej oczyszczalni ścieków dla miejscowo ści Czarnorzeki jest dodatkowym rozwi ązaniem poza przedstawionymi powy żej wariantami. Przy takiej mo żliwo ści nie stwarzamy warunków podł ączenia si ę zabudowy z cz ęś ci m – ci Korczyna. Proponowana oczyszczalnia dla Czarnorzek musiałaby by ć oczyszczalni ą o bardzo du żej i sprawdzonej sprawno ści a jej lokalizacja ustalona bardzo starannie z powodu poło żenia tego terenu na obszarze „Czarnorzeckiego Parku Krajobrazowego”. Rozwi ązanie odprowadzenia ścieków sanitarnych z zabudowy mieszkaniowej Czarnorzek jest jednakowe w proponowanych wariantach. Wariantowanie rozwi ąza ń dotyczy lokalizacji miejsc wł ączenia ścieków z Czarnorzek do kanalizacji Korczyny.

Odbiornikiem ścieków z Czarnorzek jest projektowana dopiero kanalizacja sanitarna i to poło żona w znacznej odległo ści od zabudowy Czarnorzek. Pod wzgl ędem technicznym rozwi ązania te s ą równowa żne. W m – ci Czarnorzeki przewidziano system kanalizacji mieszanej. Ścieki sanitarne z obszarów zwartej zabudowy centrum wsi i terenów przyległych do centrum odprowadzane b ędą kanałami grawitacyjnymi do trzech przewidzianych wst ępnie pompowni ścieków. Z obszarów zabudowy rozproszonej ścieki odprowadzane b ędą przy zastosowaniu kanalizacji ci śnieniowej systemu „PRESSKAN”. Projektowana sie ć kanalizacji grawitacyjnej wykonana b ędzie z rur PCV o średnicy Φ 0,20m kolektory i Φ 0,16m przył ącza. Projektowany system kanalizacji ci śnieniowej typu „PRESSKAN” umo żliwia odprowadzanie ścieków sanitarnych wsz ędzie tam gdzie grawitacyjne odprowadzanie ścieków jest niemo żliwe lub nieuzasadnione ekonomicznie. System ten jest bezawaryjny, pompy, w które wyposa żono studzienki pompowe sterowane s ą automatycznie. Miejscowo ść Iskrzynia posiada projekt kanalizacji sanitarnej w systemie „PRESSKAN”. Projekt ten obejmuje miejscowo ść Iskrzynia. Pod wzgl ędem ekonomicznym system ten jest najlepszym rozwi ązaniem odprowadzania ścieków z tego terenu cechuj ącego si ę znacznym rozproszeniem istniej ącej zabudowy. Tereny obj ęte kanalizacj ą to tereny zabudowy jednorodzinnej i zagrodowej. Ścieki sanitarne odprowadzane b ędą rurociągiem ci śnieniowym do kanalizacji wsi Iskrzynia na oczyszczalni ę ścieków w Haczowie. Do projektowanych studzienek pompowych kanałami grawitacyjnymi dopływaj ą ścieki z istniej ącej zabudowy mieszkaniowej. Ze studzienek pompowych ścieki odprowadzane s ą rurociągami ci śnieniowymi. Maksymalna ilo ść domów podł ączonych do jednej nici – pompowni nie jest wi ększa od czterech. Ilo ść mieszka ńców od których przewidziano odprowadzenie ścieków to: 1163 Mk a dla okresu kierunkowego 1500 Mk ( rok 2030 ). Jednostkowy wska źnik odprowadzenia ścieków przyj ęto 120 dm 3/d Mk (ł ącznie z rzemiosłem i drobnym przemysłem i usługami ). Nd przyj ęto 1,4 a Nh 2,5. Ilo ść ścieków odprowadzanych do oczyszczalni w Haczowie ( ł ącznie z wodami infiltracyjnymi ) przyj ęto na 8dm 3/s. Pozostałe miejscowo ści gminy Korczyna nie posiadaj ą koncepcji kanalizacji. Podstawowym problemem dla zastosowania małych zbiorczych systemów kanalizacji jest brak odbiorników oczyszczonych ścieków. W miejscowo ści W ęglówka budowana jest oczyszczalnia ścieków przy szkole. Jest to oczyszczalnia typu BIOVAG SBR o przepustowo ści 24 m 3/d. Wyposa żona ona jest w dwa niezale żnie działaj ące sektory SBR co umo żliwia dostosowanie przepustowo ści oczyszczalni do ilo ści przyjmowanych ścieków. W zale żno ści od potrzeb eksploatowany b ędzie jeden lub dwa reaktory. Do oczyszczalni mo że by ć podł ączona cz ęść budynków umieszczonych w pobli żu szkoły. Pozostali mieszka ńcy gminy gromadz ą ścieki w szambach.

Uwarunkowania sprzyjaj ące rozwojowi Gmina w cz ęś ci posiada program kanalizacji oraz cz ęś ciowo zrealizowan ą sie ć kanalizacyjn ą odprowadzaj ącą ścieki na oczyszczalni ę do Krosna. Oczyszczalnia posiada du żą przepustowo ść zdoln ą przyj ąć du żą ilo ść ścieków do oczyszczenia .Oczyszczalnia jest modernizowana i redukuje zanieczyszczenia w du żym stopniu.

Uwarunkowania ograniczaj ące rozwój Obecny system gromadzenia ścieków wyst ępuj ący na terenie gminy Korczyna w szambach stanowi zagro żenie dla wód powierzchniowych i podziemnych w tym rejonie, co z uwagi na obecno ść uj ęcia wody i stref ochronnych jest dodatkowo bardzo niekorzystne. Miejscowo ści Krasna, W ęglówka , Kombornia, Wola Komborska nie posiadaj ą koncepcji kanalizacji. Na terenie gminy wyst ępuje problem braku odbiorników ścieków oczyszczonych.

3. Kierunki gospodarki odpadami.

Gmina Korczyna posiada zorganizowan ą gospodark ę odpadami stałymi. Nale ży zwi ększy ć zakres zorganizowanej obsługi wywozu odpadów na tereny wiejskie i budownictwo jednorodzinne. W gminie Korczyna sytuacja w tym zakresie jest zła. Umo żliwi to eliminacj ę dzikich wysypisk zanieczyszczaj ących środowisko. Istniej ący system opłat za pozbycie si ę odpadów z terenów wiejskich jest pozytywny z punktu widzenia zach ęcenia mieszka ńców do nieskr ępowanego pozbycia si ę odpadów w ogóle, nie stanowi jednak zach ęty do zbiórki selektywnej. Nale ży zach ęca ć mieszka ńców poprzez edukacj ę ekologiczn ą do racjonalnego zagospodarowania odpadów: - selektywnego gromadzenia odpadów u żytkowych - oddzielnego gromadzenia odpadów niebezpiecznych, autonomicznego zagospodarowania na terenach wiejskich odpadów organicznych – biomasy oraz odpadów mineralnych – gruz, popiół. Szacuje si ę, że przez wła ściwie prowadzon ą edukacj ę ekologiczn ą w szkołach mo żna bez inwestycji w ci ągu ok. 5 lat ograniczy ć o 25 – 30% ilo ść odpadów gromadzonych w gminie, a poprzez selekcj ę u źródła o dalsze 25 – 30%. Nale ży przeanalizowa ć efektywno ść usług transportowych i oddzieli ć je od wysypiska a tak że powierzy ć ró żnym konkurencyjnym firmom. Sie ć zbiorników na odpady nale ży tak rozstawi ć aby ka żdy mieszkaniec miał do nich dost ęp. Dla terenów wiejskich o zabudowie rozproszonej, cz ęsto trudno dost ępnej komunikacyjnie (których w gminie Korczyna jest du żo) najkorzystniejsze systemy gromadzenia to: - WPGO – wiejskie punkty gromadzenia odpadów – kontener obsługuj ący mieszka ńców w promieniu 1 – 1,5 km - Gromadzenie odpadów w workach foliowych i wystawianie ich w okre ślonym miejscu i czasie na skraju drogi – jest to system przyjazny dla autonomicznego wykorzystania biomasy na kompost, popiołu do utwardzania dróg Stopniowo nale ży wprowadza ć selektywn ą zbiórk ę odpadów. Nale ży pami ęta ć, że w kosztach gospodarki odpadami najwi ększy udział zajmuje transport: 65 – 80%. Po roku 2002 w krajach UE b ędzie zakaz przyjmowania na składowiska surowych odpadów zmieszanych. Składowiska maj ą przyjmowa ć tylko odpady nieaktywne lub pozostało ści z przerobu w innych technologiach ( kompostowanie, spalanie ). Istniej ące, lub nowobudowane w regionie kro śnie ńskim składowiska odpadów powinny by ć kompleksowymi zakładami przerobu odpadów, a w ich skład powinny wchodzi ć: 1. zbiorczy punkt selektywnego gromadzenia 2. sortownia odpadów u żytkowych 3. kompostownia biomasy 4. składowisko odpadów nieaktywnych 5. odpady niebezpieczne powinny by ć wydzielone. Gmina Korczyna powinna nawi ąza ć współprac ę z gminami s ąsiednimi, które wywo żą odpady na wysypisko w Krośnie i podj ąć działania w celu przygotowania systemu gospodarki odpadami na swoich i s ąsiednich terenach zgodnie z zalecanymi kierunkami i odpowiadaj ącej zało żeniom polityki komunalnej i ekologicznej Pa ństwa oraz wymogom i standardom Unii Europejskiej.

Uwarunkowania sprzyjaj ące rozwojowi Miejscowo ści gminy Korczyna posiadaj ą dobre poł ączenie komunikacyjne z wysypiskiem odpadów komunalnych znajduj ącym si ę w Kro śnie. Wysypisko to posiada rezerw ę pojemno ści i mo że przyjmowa ć odpady z terenu gminy Korczyna. Gminy nawi ązuje współprac ę z gminami s ąsiednimi w celu wspólnego rozwi ązania problemu gospodarki odpadami.

Uwarunkowania ograniczaj ące rozwój Ma terenie gminy nie prowadzi si ę segregacji odpadów. Istnieje problem zbyt małej liczby gospodarstw obj ętych programem gospodarki odpadami. Wyst ępuje problem zbyt malej kontroli gminy w tej dziedzinie.

4. Kierunki rozwoju telekomunikacji.

Teren gminy Korczyna obsługiwany jest przez centralę telefoniczn ą w Korczynie w ruchu automatycznym. Miejscowo ść Iskrzynia obsługiwana jest przez central ę w Kro ścienku Wy żnym. Operatorem wiod ącym na terenie gminy Korczyna jest TP S.A. zainteresowanie problemem telefonizacji gminy Korczyna wykazuje także Telefonika Wiejska. Telefonizacja gminy finansowana była cz ęś ciowo z bud żetu gminy a cz ęś ciowo z pieni ędzy poszczególnych zainteresowanych. Centrala w Korczynie posiada wolne numery, ale brak sieci powoduje, że brak jest mo żliwo ści pełnego wykorzystania centrali ( 3000 NN ). Gęsto ść telefoniczna na terenie województwa podkarpackiego wynosi 16,4, na terenach wiejskich 10, a w powiecie kro śnie ńskim wska źnik ten wynosi 9,35.Ze wzgl ędu na rozdrobnienie zabudowy i ukształtowania terenu spełniła by na terenie gminy swoj ą rol ę telefonia bezprzewodowa, w gminie mo żna zlokalizowa ć stacje przekaźnikowe. Znaczna cz ęść gminy Korczyna jest w zasi ęgach sieci telefonii komórkowej. Telefonizacja gminy to jedno z wa żniejszych zada ń. Uwarunkowania sprzyjaj ące rozwojowi Abonenci z terenu gminy Korczyna obsługiwani s ą przez central ę automatyczn ą. Cz ęść obszaru gminy znajduje si ę w zasi ęgu telefonii komórkowej. Na terenie gminy istnieje mo żliwo ść lokalizacji stacji przeka źnikowych.

Uwarunkowania ograniczaj ące rozwój Monopolistyczn ą rol ę na terenie gminy odgrywa Telekomunikacja Polska. Wska źnik g ęsto ści telefonicznej jest jeszcze zbyt niski. Rozdrobnienie zabudowy powoduje trudno ści w poprowadzeniu sieci ł ączno ści telekomunikacyjnej.

5. Rozwój gazownictwa. Wszystkie miejscowości gminy Korczyna posiadaj ą sie ć gazow ą i zaopatrywane s ą w gaz. Gazyfikacja gminy ( poszczególnych miejscowo ści ) przebiegała w du żej cz ęś ci dzi ęki zaanga żowaniu społecznemu poprzez społeczne komitety budowy gazoci ągu. W miejscowo ści gminnej – Korczyna istnieje sie ć gazowa niskiego ci śnienia wykonana z rur metalowych. Sie ć ta b ędzie modernizowana i wymieniana na sie ć średniego ci śnienia wykonan ą z PCV co spowoduje wyeliminowanie awaryjno ści sieci. W pozostałych miejscowo ściach gminy jest sie ć średniego ciśnienia wykonana z PCV. Przez teren gminy przebiegaj ą gazoci ągi wysokopr ęż ne: - Φ 125/100 Pnom 4,0 MPa Pustyny –Kombornia –Domaradz. [Planuje si ę lokalizacj ę przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego Ø700 8,4 MPa, relacji Strachocina – Pogórska Wola (1G ) wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem, z pasem technicznym gazoci ągu o szeroko ści wynosz ącej 6m w obie strony od osi linii gazoci ągu.]3 Od gazoci ągów nale ży zachowa ć bezpieczne odległo ści zgodnie z normą . Uwarunkowania sprzyjaj ące rozwojowi Gmina posiada sie ć gazow ą i zabezpieczenie dostaw gazu dla wszystkich mieszka ńców. Uwarunkowania ograniczaj ące rozwój Miejscowo ść Korczyna posiada sie ć gazow ą wymagaj ąca modernizacji.

[…] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

6. Rozwój energetyki i ciepłownictwa. Na terenie gminy zlokalizowana jest systemowa stacja elektroenergetyczna [(oznaczona na rysunku III Zmiany symbolem 1GPZ )]3 400/110 kV wraz z powi ązaniami liniowymi. Strefa ochronna zamyka si ę w granicach ogrodzenia. Obecnie przez teren gminy przebiegaj ą linie elektroenergetyczne wysokiego napi ęcia 110 kV relacji Krosno – Strzy żów oraz Krosno – Iskrzynia – Besko oraz linia elektroenergetyczna WN 400 kV relacji Iskrzynia – Widełka. Projektowane s ą ponadto poł ączenia ze stacj ą elektroenergetyczn ą w Iskrzyni poprzez lini ę 400 kV Iskrzynia – Niewistka, lini ę 400 kV Iskrzynia – Tarnów ( po 2000r. ) oraz szereg linii 110 kV w kierunku: Krosno – Białobrzegi, Iwonicz, Domaradz – Brzozów. Dostawy energii elektrycznej dla odbiorców na terenie gminy odbywaj ą si ę liniami SN 15 kV relacji: Krosno – Besko, Krosno – Korczyna – Brzozów – Strzy żów – Sucha Góra, Strzy żów – Brzozów ( odgał ęzienia do Krasnej ). Bezpo średnie linie SN 15 kV zasilaj ą z Krosna Such ą Gór ę i ZUW w Iskrzyni. Mimo du żej sieci linii elektromagnetycznych na terenie gminy Korczyna sie ć SN wymagała modernizacji i przebudowy ze wzgl ędu na awaryjno ść i spadki napi ęć . Wykonano modernizacj ę sieci elektromagnetycznej w m – ci Krasna. W trakcie modernizacji wymieniono sie ć na izolowan ą ( bezawaryjn ą ), wybudowano 5 stacji trafo i wymieniono słupy. Modernizowana jest sie ć w Woli Komborskiej, w Czarnorzekach wybudowano 2 stacje transformatorowe, w Korczynie równie ż wybudowano stacje transformatorowe koło kółka Rolniczego i zrealizowano stacj ę Korczyna – Akacjowa i Korczyna – Dół. Ponadto wykorzystywane s ą projekty na modernizacj ę sieci SN. Na terenie gminy nie wyst ępuj ą obiekty dostarczaj ące ciepło do odbiorców zbiorowych. Pobór ciepła odbywa si ę w oparciu o własne kotłownie zasilane najcz ęś ciej paliwem gazowym o niskiej emisji zanieczyszcze ń. Ze wzgl ędów ekonomicznych obserwuje si ę odchodzenie od paliwa gazowego i coraz cz ęstsze stosowanie drewna i w ęgla jako materiału opałowego. Uwarunkowania sprzyjaj ące rozwojowi Gmina posiada znakomite warunki dostaw energii elektrycznej. Sie ć energetyczna jest zmodernizowana b ądź trwa jej modernizacja.

Uwarunkowania ograniczaj ące rozwój Du ża liczba linii wysokiego napi ęcia przebiegaj ąca przez teren gminy i problem odległo ści bezpiecznych od nich stwarza utrudnienia dla mieszka ńców i władz gminy.

X. PROGNOZA ROZWOJU DEMOGRAFICZNEGO

1. Zmiany w liczbie ludno ści.

W oparciu o prognoz ę demograficzn ą oraz bie żą cą obserwacj ę procesów demograficznych mo żna okre śli ć generalnie tendencje kształtowania si ę czynnika ludzkiego w perspektywie do 2020 roku stanowi ącego wiod ący czynnik kierunków rozwoju i zagospodarowania przestrzennego. Na przebieg procesów demograficznych w gminie wpływa ć b ędą: z jednej strony trendy i procesy wykształcone w latach ubiegłych, z drugiej strony trendy nowe, których wyst ępowanie sygnalizuje aktualna prognoza.

Prognoza demograficzna do roku 2020 dla gminy Korczyna została opracowana w dwóch wariantach:

[…] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

WARIANT I – opracowany przez PBPP w Rzeszowie Oddział Zamiejscowy w Kro śnie w 1997 r. na bazie danych z 1995 r. Urz ędu Statystycznego w Kro śnie, t.j. ludno ści faktycznie zamieszkuj ącej na terenie gminy, charakteryzuj ący si ę bardzo małym wzrostem liczby ludno ści; 1998 r. – 100% (10435 mieszk.), 2020 r. – 100,5% (10487 mieszk.), ni ższym ni ż w Wariancie II. Najwi ększa dynamika wzrostu przypada do roku 2010 gdzie średnioroczny wzrost wyniesie 0,2%.Nast ępne okresy pi ęcioletnie do 2020 roku charakteryzuj ą si ę zmniejszaniem liczby ludno ści, średniorocznie o 0,16%.

WARIANT II – opracowany na bazie danych Urz ędu Gminy Korczyna, czy ludno ści zameldowanej w gminie na pobyt stały; Stan na 31.XII.1998 r. – 10675 osób (100%) , 2020 r. – 10910 osób (102,20%) Ten wariant charakteryzuje si ę wi ększym wzrostem ludno ści. W okresie od 1998 do 2010 średnioroczna dynamika wzrostu wyniesie 0,2% (tak jak w W. I). W nast ępnym okresie pi ęcioletnim b ędzie ni ższy (0,1% średniorocznie), a w ostatnim okresie nast ąpi zmniejszenie liczby ludno ści – średnioroczni o 0,07%

Tabela 1 Potencjalne zasoby ludzkie w okresie 1998 –2020.

Lata Przyrost /ubytek/ osób Przyrost Stan /ubytek/ zaludnienia w liczbach % średnioroczny na koniec bezwzgl ędnych w % okresu

WARIANT I

1998 - - - 10435 1998 -2000 -75 99,28 -0,36 10360 2000 -2005 189 101,82 0,36 10549 2005 -2010 113 101,07 0,21 10662 2010 -2015 -62 99,42 -0,12 10600 2015 -2020 -113 98,93 -0,21 10487

WARIANT II

1998 - - - 10675 1998 -2000 25 100,23 0,12 10700 2000 -2005 80 100,75 0,15 10800 2005 -2010 107 100,99 0,20 10907 2010 -2015 43 100,39 0,08 10950 2015 -2020 -40 99,63 -0,08 10910

Wykres 1 Dynamika zmian ludno ści w latach 1998 – 2020 1998 rok = 100%

103% 102,57% 102,20% 102,17% 102% 102,18% 101,17% 101,58% 101,09% 101% 100,23% 100,50% 100%

99,28% 99% 1998 2000 2005 2010 2015 2020 rok

Wariant I Wariant II

2. Struktura wieku ludno ści.

Przewidywanym zmianom ilo ściowym towarzyszy ć b ędą zmiany strukturalne. W tym przypadku mniejsze znaczenie b ędą mie ć niewielkie zmiany w strukturze płci, natomiast istotny wpływ na polityk ę społeczno – gospodarcz ą b ędą mie ć rysuj ące si ę zmiany w strukturze wieku. Najistotniejsze z nich to:

––– spadek liczby dzieci i młodzie ży w wieku 0-17 lat: Wariant I z 3002 w 1998 r. do 2690 w 2020 r., których udział w ogólnej liczbie ludno ści zmniejszy si ę z 28,8% do 25,7%. Wariant II z 3012 w 1998 r. do 2716 w 2020 r., a udział w ogólnej liczbie zmniejszy si ę z 28,2% do 24,9%.

––– wzrost liczby ludno ści w wieku produkcyjnym; Wariant I z 5889 w 1998 r. do 6399 w roku 2010 (510 osób),udział w ogólnej liczbie wzro śnie z 56,4% do 60,0%. Nast ępne lata to zmniejszenie tej grupy wiekowej o 371 osób – udział w ludno ści ogółem zmniejszy si ę do 57,5%. Wariant II z 6073 w 1998 r. do 6500 w roku 2010 (427osób),udział w ogólnej liczbie wzro śnie z 56,9% do 59,6%. Nast ępne lata to zmniejszenie tej grupy wiekowej o 150 osób – udział w ludno ści ogółem zmniejszy si ę do 58,2%.

––– wzrost liczby ludno ści w wieku poprodukcyjnym; Wariant I z 1554 w 1998 r. do 1769 w roku 2020 (215 osób),udział w ogólnej liczbie wzro śnie z 14,8% do 16,8%. Wariant II z 1590 w 1998 r. do 1844 w roku 2020 (254osób),udział w ogólnej liczbie wzro śnie z 14,9% do 16,9%.

––– zmniejszenie wska źnika obci ąż eń ekonomicznych mierzonych ilo ści ą osób w wieku nieprodukcyjnym przypadaj ącą na 100 osób w wieku produkcyjnym Wariant I z 77,0 w 1998 r. do 74,0 w roku 2020 Wariant II z 76,0 w 1998 r. do 72,0 w roku 2020.

––– bezrobocie b ędzie stałym elementem rynku pracy i z cał ą pewno ści ą będzie si ę charakteryzowało zmiennym nasileniem w czasie.

Tabela 2 Prognoza ludno ści gminy Korczyna Liczba ludno ści wg wieku produkcyjnego i nieprodukcyjnego oraz płci . Lp Wyszczegól- Wiek Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny Ludno ść ogółem nienie przedprodukcyjny O – ogółem /0 -17 lat/ M – męż czy źni O M K O 18-64 M 18-59K O 65 i 60 i O M K K – kobiety wi ęcej wi ęcej K M 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1998 rok Wariant I 3002 1573 1429 5889 3180 2709 1554 510 1044 10435 5263 5172 Wariant II 3012 1578 1434 6073 3142 2931 1590 525 1065 10675 5245 5430 2000 rok Wariant I 2978 1539 1439 5859 3199 2660 1523 489 1034 10360 5227 5133 Wariant II 2943 1532 1411 6163 3233 2930 1594 521 1073 10700 5286 5414 2005 rok Wariant I 2863 1486 1377 6174 3346 2828 1512 506 1006 10549 5338 5211 Wariant II 2835 1474 1361 6367 3362 3005 1598 522 1076 10800 5358 5442 2010 rok Wariant I 2749 1429 1320 6399 3514 2885 1514 474 1040 10662 5417 5245 Wariant II 2759 1437 1322 6500 3442 3058 1648 542 1106 10907 5421 5486 2015 rok Wariant I 2763 1438 1325 6193 3423 2770 1644 539 1105 10600 5400 5200 Wariant II 2780 1460 1320 6450 3406 3044 1720 566 1154 10950 5432 5518 2020 rok Wariant I 2690 1402 1288 6028 3355 2673 1769 596 1173 10487 5353 5134 Wariant II 2716 1412 1304 6350 3387 2963 1844 601 1243 10910 5400 5510

Tabela 3 Struktura grup wiekowych Lata 1998 2000 2005 2010 2015 2020 w % w % w % w % w % w % Grupy wiekowe liczbach liczbach liczbach liczbach liczbach liczbach WARIANT I Ogółem 10435 100 10360 100 10549 100 10662 100 10600 100 10487 100 w tym: wiek przedprodukc yjny 3002 28,8 2978 28,8 2863 27,1 2749 25,8 2763 26,1 2690 25,7 wiek produkcyjny 5889 56,4 5859 56,6 6174 58,5 6399 60,0 6193 58,4 6028 57,5 wiek poprodukcyjny 1554 14,8 1523 14,6 1512 14,4 1514 14,2 1644 15,5 1769 16 ,8 obci ąż enie ekonomiczne 77,0 x 77,0 x 71,0 x 67,0 x 71,0 x 74,0 x WARIANT II Ogółem 10675 100 10700 100 10800 100 10907 100 10950 100 10910 100 w tym: wiek przedprodukcyjny 3012 28,2 2943 27,5 2835 26, 3 2759 25,3 2780 25,4 2716 24,9 wiek produkcyjny 6073 56,9 6163 57,6 6367 58,9 6500 59,6 6450 58,9 6350 58,2 wiek poprodukcyjny 1590 14,9 1594 14,9 1598 14,8 1648 15,1 1720 15,7 1844 16,9 obci ąż enie ekonomiczne 76,0 x 74,0 x 70,0 x 68,0 x 70,0 x 72,0 x

Wykres 2 Struktura ludno ści według wieku w latach 1998 – 2020 WARIANT I

100% 14,60% 14,40% 14,20% 90% 14,80% 15,50% 16,80% 80% 70% 60% 56,40% 56,60% 58,50% 60,00% 58,40% 57,50% 50% 40% 30% 20% 28,80% 28,80% 27,10% 25,80% 26,10% 25,70% 10% 0% 1998 2000 2005 2010 2015 2020 rok wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny

Wykres 3 Dynamika zmian ludno ści w grupie wieku przedprodukcyjnego / 0 –17 lat / w latach 1998 - 2020 1998 r.=100%

100% 14,90% 14,90% 14,80% 15,10% 90% 15,70% 16,90%

80%

70%

60% 56,90% 57,60% 58,90% 59,60% 58,90% 58,20% 50%

40%

30%

20% 28,20% 27,50% 26,30% 25,30% 25,40% 24,90% 10%

0% 1998 2000 2005 2010 2015 2020 rok wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjy

100,00% 99,20% 98,00% 97,71% 96,00% 95,37% 94,00% 94,12% 92,30% 92,00% 91,57% 91,60% 92,04% 90,17% 90,00% 89,61% 88,00% 1998 2000 2005 2010 2015 2020 rok

WARIANT I WARIANT II

Wykres 4 Dynamika zmian ludno ści w grupie wieku produkcyjnego / 18 – 64 lat m ęż czy źni, 18 – 59 lat kobiety / w latach 1998 – 2020 1998 r. = 100%

110,00% 108,66% 108,00% 107,03% 106,21% 106,00% 104,84% 104,84% 105,16% 104,56% 104,00%

101,48% 102,00% 102,36%

100,00% 99,49%

98,00% 1998 2000 2005 2010 2015 2020 rok WARIANT I WARIANT II

Wykres 5 Dynamika zmian ludno ści w grupie wieku poprodukcyjnego / 65 lat i wi ęcej m ęż czy źni, 60 lat i wi ęcej kobiety / w latach 1998 – 2020 1998 r. = 100%

117,00% 115,97%

113,00% 113,83%

109,00% 108,18% 107,08% 105,00% 103,65%

100,25% 100,50% 101,00% 98,00% 97,30% 97,43% 97,00% 1998 2000 2005 2010 2015 2020 rok

WARIANT I WARIANT II

Z powy ższych danych wynika, że do 2020 roku spodziewa ć si ę nale ży na obszarze gminy zmian w strukturze wiekowej ludno ści. Ludno ść w wieku przedprodukcyjnym (0 – 17 lat) w efekcie nast ępuj ących przeobra żeń strukturalnych w tym okresie zmniejszy si ę o312 osób (W I) i o 296 osób (W II). W wariancie I od 2000 r. do roku 2010 nast ępowa ć b ędzie malej ąca tendencja spadkowa tej populacji. w latach 2011 – 2015 nast ąpi wzrost o 14 osób, a w nast ępnym pi ęcioleciu 2016 – 2020 znowu nast ąpi spadek o 73 osoby. W wariancie II równie ż do 2010 roku nast ępowa ć b ędzie malej ąca tendencja spadkowa tej populacji, ale jej dynamika b ędzie znacznie słabsza ni ż w W I. Nast ępne okresy pi ęcioletnie charakteryzowa ć si ę b ędą: w okresie 2011 – 2015 wzrostem o 21 osób, 2016 – 2020 zmniejszenie o 64 osoby. W poszczególnych grupach wiekowych w ramach wieku przedprodukcyjnego nale ży si ę spodziewa ć: nieznacznego spadku liczby dzieci w wieku 0 –2 lat na przełomie 1998 – 2000, a nast ępnie przyrostu do roku 2010. W nast ępnym prognozowanym okresie 2011 – 2020 nast ąpi spadek liczby dzieci. W efekcie całego okresu liczba tej grupy wieku zarówno w wariancie I jak i II si ę zmniejszy.

Liczba dzieci w wieku przedszkolnym /3 –6 lat / w okresie od 1998 do 2000 zmniejszy si ę. W latach 2001 – 2010 nast ąpi wzrost tej grupy, po czym w kolejnych dziesi ęciu latach b ędzie nast ępował jej spadek. W efekcie w okresie prognozowanych lat liczba tej grupy wieku równie ż si ę zmniejszy.

Liczba dzieci w wieku 7 – 14 lat w okresie 1998 – 2010 zmniejszy si ę. W latach 2011 – 2015 zaznaczy si ę tendencja odwrotna – nast ąpi przyrost dzieci w tej grupie wiekowej. W ostatnim pi ęcioleciu liczba tej grupy zmniejszy si ę. Efektem tych zmian w 2020 roku liczba tej populacji zmniejszy si ę w wariancie I i w wariancie II.

Odmienny przebieg do roku 2000 b ędą miały procesy demograficzne w grupie 15 – 17 lat, kiedy to liczba osób wzro śnie. W latach nast ępnych /2001 – 2015/ spodziewa ć si ę nale ży obni żenia tej populacji z czego zdecydowane obni żenie liczebno ści tej grupy wiekowej nast ąpi w pi ęcioleciu 2006 - 2010. Po 2015 roku nast ąpi wzrost liczebno ści dzieci. Ogółem liczba tej grupy wiekowej zmniejszy si ę.

W strukturze grup wiekowych niezwykle wa żne znaczenie zwłaszcza w obecnej sytuacji gospodarczej i istniej ącym bezrobociu b ędą mie ć przeobra żenia liczebno ści ludno ści w wieku produkcyjnym /18 – 59/64/. W skali prognozowanych lat liczebno ść tej grupy zwi ększy si ę o 139 osób (W I), osi ągaj ąc dynamik ę 102,4 % (wy ższ ą o 1,9 punktu procentowego od dynamiki ludno ści ogółem). Natomiast w wariancie II liczebno ść tej grupy zwi ększy si ę o 277 osób, osi ągaj ąc dynamik ę wy ższ ą – 104,6%, (wy ższ ą o 2,4 punktu procentowego od dynamiki ludno ści ogółem). Dynamika przyrostu tej grupy wieku b ędzie miała charakter wzrostowy do 2010 r. osi ągaj ąc wzrost o 510 (W I) i o 427 (W II). Po 2010 roku nast ąpi spadek liczebno ści tej grupy o 371 (W I) i o 150 (W II)

Przewidywany przyrost ludno ści w wieku poprodukcyjnym /60/65 i wi ęcej lat/ wyniesie w wariancie I – 215, w wariancie II – 254. W wariancie I do 2005r. liczba tej grupy wiekowej zmniejszy si ę o 42 osoby, natomiast w wariancie utrzymuje si ę w tym okresie na jednym poziomie. Wi ększo ść przyrostu przypada ć b ędzie na ostatnie dziesi ęciolecie i wyniesie 255 (W I) i 196 ( W II).

Zmiany te spowoduj ą, że udział tej grupy w ogólnej liczbie ludno ści wzro śnie z 14,8% w1998 r. do 16,8% w 2020 roku w wariancie I , a w wariancie II odpowiednio z 14,9% do 16,9%.

Przedstawione zmiany w strukturze wiekowej wpływa ć b ędą na kształtowanie si ę obci ąż eń ekonomicznych ludno ści w wieku produkcyjnym. Male ć bowiem b ędzie liczba osób w wieku nieprodukcyjnym przypadaj ąca na 100 osób w wieku produkcyjnym. W skali gminy zmniejszy si ę on z 77 osób w 1998 roku do 74 w 2020 r .w wariancie I , a w wariancie II odpowiednio z 76,0 do 72,0.

3. Konsekwencje procesów demograficznych dla rozwoju i kształtowania polityki przestrzennej.

Z przedstawionej prognozy przebiegu procesów demograficznych oraz nowych zasad polityki społecznej wynikaj ą szerokie konsekwencje społeczno – ekonomiczne, które dotyczy ć b ędą w szczególno ści takich dziedzin jak: - zagospodarowanie zasobów pracy, - oświata i wychowanie, - ochrona zdrowia, - pomoc społeczna, - potrzeby mieszkaniowe.

3.1. Zagospodarowanie zasobów pracy. Jednym z najwa żniejszych problemów wynikaj ących z przedstawionej struktury ludno ści b ędzie zagospodarowanie przyrostu ludno ści w wieku produkcyjnym. Wag ę problemu dodatkowo pot ęguje fakt wyst ępuj ącego bezrobocia ,nios ącego ze sob ą wiele negatywnych skutków ,zarówno o ekonomicznym jak i społecznym charakterze. Nakładanie si ę dwóch czynników tj. przyrost ludno ści w wieku produkcyjnym i bezrobocie stawiaj ą przed władzami gminy potrzeb ę systematycznego opracowania programów zagospodarowania nadwy żek zasobów siły roboczej. Skutki bezrobocia stanowić powinny dostateczny bodziec do podj ęcia działa ń zwalczaj ących to zjawisko Społecze ństwo dotkni ęte nadmiernym bezrobociem z jego wieloma patologiami odczuwa wzrost zagro żenia mo żliwości ą utraty pracy i obni żenia si ę poziomu bezpiecze ństwa socjalnego osób pozbawionych pracy. Zwi ększaj ąca si ę liczba osób bezrobotnych powi ększa stale rosn ącą skal ę ubóstwa społecznego, pogł ębia si ę brak poszanowania dla przepisów prawa. Odkładanie decyzji o posiadaniu potomstwa przez młodych ludzi o niestabilnej sytuacji materialnej na skutek bezrobocia ma ujemny wpływ z punktu widzenia polityki populacyjnej. Post ępuj ące zubo żenie ludno ści ,spowodowane całkowit ą lub cz ęś ciow ą utrat ą źródeł dochodu przyczynia si ę do stałego obni żania si ę stopy życiowej, obni ża poczucie własnej warto ści, pogarsza stan zdrowia. Brak perspektyw przed młodymi lud źmi powoduje, że wiele z nich decyduje si ę opu ści ć gmin ę wła ściwie wył ącznie z przyczyn ekonomicznych. Stosowane pasywne narz ędzia polityki przeciwdziałaj ącej bezrobociu maj ą istotne znaczenie dla redukcji bezrobocia, szczególnie w krótszym okresie. Trzeba jednak okre śli ć ,że nie mog ą one mie ć zbyt du żego zasi ęgu ze wzgl ędu na du że obci ąż enia finansowe gospodarki. Dlatego nale ży stwierdzi ć, że w ostatnim okresie kładzie si ę wi ększy nacisk na rozwi ązania aktywne jak: roboty publiczne , prace interwencyjne czy po życzki na zało żenie firmy. Jednak ze wzgl ędu na konieczno ść restrukturyzacji gospodarki i takie podej ście nie wydaje si ę wystarczaj ące .Instrumenty aktywnej polityki na rynku pracy maj ą bowiem ograniczone znaczenie dla powstawania wydajnych miejsc pracy. Przeciwdziałanie bezrobociu wi ąza ć si ę b ędzie nie tylko z programem walki z bezrobociem ,ale równie ż z ożywieniem gospodarki i uzyskaniem trwałych tendencji rozwojowych.

Tylko stworzenie trwałych i efektywnych miejsc pracy pozwoli rozwi ąza ć problem istniej ącego bezrobocia i przyrostu ludno ści w wieku produkcyjnym . Tak wi ęc jednym z priorytetowych celów polityki rynku pracy powinna by ć jego dynamizacja oznaczaj ąca : - przeciwdziałanie powstawania i utrwalania si ę bezrobocia trwałego, - przekształcenie struktury zatrudnionych i bezrobotnych w celu dostosowania jej do potrzeb gospodarki , - wyzwalanie postaw aktywnych oraz przedsi ębiorczo ści, - wła ściw ą polityk ę informacyjn ą w sferze rynku pracy, - poszerzenie zakresu współpracy władz gminy z Powiatowym Urz ędem Pracy, - poszukiwanie mo żliwo ści stworzenia systemu udzielania po życzek na ekonomiczne usamodzielnienie si ę.

3.2. Kierunki rozwoju infrastruktury społecznej. Na tle przedstawionych wcze śniej problemów i szans rozwoju gminy Korczyna, a tak że maj ąc na uwadze zgromadzone zasoby społeczne ,dalszy rozwój infrastruktury społecznej w sposób wa żą cy rzutowa ć b ędzie na przemiany jako ściowe i ilo ściowe w bazie ekonomicznej gminy. Wa żą cy udział infrastruktury społecznej w przemianach społeczno – gospodarczych wi ąż e si ę równie ż z potrzebami w tym zakresie w przyszło ści. Potrzeby te wynikaj ą : - z wzrostu ilo ści u żytkowników, - z konieczno ści poprawy standardów obsługi /lub utrzymania ich dotychczasowego poziomu/, - z konieczno ści poprawy dost ępno ści do podstawowego poziomu usług /zwłaszcza w odniesieniu do niektórych wsi/, Zmieniony system gospodarczy i zwi ązany z tym proces komercjalizacji obejmuje równie ż stopniowo stref ę infrastruktury społecznej. Powodowa ć to b ędzie uwarunkowany powodzeniem rynkowym rozwój tej dziedziny w formach pozapa ństwowych i pozasamorz ądowych. Formy te b ędą tym aktywniejsze ,im bardziej rozwój elementów w formie uspołecznionej nie b ędzie nad ąż ał za potrzebami społecznymi .Dotyczy ć to b ędzie tak że dziedzin stosunkowo jeszcze mało lub w ogóle nieskomercjalizowanych takich jak: oświata i wychowanie , ochrona zdrowia i opieka społeczna , kultura. Polityka gminy w zakresie rozwoju infrastruktury społecznej winna by ć ukierunkowana głównie na: ● zabezpieczenie przynajmniej minimalnego poziomu potrzeb bytowych i ogólnorozwojowych społecze ństwa z zapobieganiem tendencjom spadkowym w standardach obsługi, ● wyrównanie dysproporcji w przestrzennym rozmieszczeniu urz ądze ń infrastruktury społecznej o elementarnym i podstawowym charakterze, ● wzbogacenie rzeczowego zakresu infrastruktury o elementy wynikaj ące z pojawiaj ących si ę potrzeb związanych ze zmieniaj ącym si ę poziomem i stylem życia i post ępuj ącego zró żnicowania w tym zakresie , a wi ęc i zró żnicowania potrzeb przede wszystkim jako ściowych, ● dostosowanie dotychczasowych funkcji obiektów i lokali do aktualnych potrzeb z zało żeniem płynnej i szybkiej mo żliwo ści zmiany tych funkcji, ● zwi ększenie zasobów materialnych i miejsc pracy w zasadzie we wszystkich ogniwach infrastruktury społecznej z uwzgl ędnieniem ułatwie ń formalnych i lokalizacyjnych dla form nieuspołecznionych przynajmniej w zakresie tych urz ądze ń , których realizacja w formie uspołecznionej natrafia na bariery przede wszystkim finansowe.

Prognozowan ą popraw ę jako ści życia w zakresie wybranych /przede wszystkim podstawowych / potrzeb przedstawiono przez standardy. Ograniczenia brzegowe standardów daj ą mo żliwo ść bie żą cego dostosowania realizacji planu i jej oceny w zale żno ści od mo żliwo ści finansowych podmiotów uczestnicz ących w życiu społeczno – gospodarczym gminy. Standardy okre śla ć b ędą skal ę potrzeb rozwoju poszczególnych elementów infrastruktury społecznej.

Tabela 3 Standardy jako ści życia wybranych elementów infrastruktury społecznej

Wyszczególnienie Miernik Stan istniej ący Graniczne wielko ści pola rozwi ąza ń 1 2 3 4 Mieszkalnictwo - posiadanie Gospod.domowe - 105-100 samodzielnego 100 mieszka ń mieszkania -zapewnienie „dachu Ilo ść mieszka ń 234 300 nad głow ą” 1000 M - wygoda zamieszkania m2 pow.u ż.mieszk. 16,8 20,0 – 25,0 1 M - zag ęszczenie Liczba mieszka ńców 1,12 0,90 - 1,00 mieszka ń 1 izb ę Oświata i wychowanie - obj ęcie opiek ą % uczestnictwa 37,3% 40% - 45% przedszkoln ą dzieci w wieku 3 -6 - warunki nauki w Liczba uczniów 19 18 szkole podstawowej 1 oddział - warunki nauki Liczba uczniów 173 min. 150 w gimnazjum placówk ę Kultura - mo żliwo ść mieszka ńców 5337 3500-4000 korzystania z bibliotek i placówk ę filii bibliotecznych Wielko ść pow.u żytk. ustala si ę indywidualnie -ośrodków kultury, liczba mieszka ńców 2670 Potrzeb ę realizacji klubów świetlic placówk ę programu i wielko ść obiektu - z kin Liczba miejsc 0 ustala si ę indyw. 1000 M w zale żno ści od potrzeb Ochrona zdrowia i opieka społeczna - mo żliwo ść uzyskania mieszka ńcy 5337 4000-4500 fachowej porady 1 o środek zdrowia medycznej

1 2 3 4 - mo żliwo ść pomocy Liczba łó żek 0 2,5 – 3,0 społecznej w domach 1000 M pomocy społecznej - mo żliwo ść nabycia mieszka ńcy 2669 5000 leków aptek ę - obj ęcie opiek ą % ogólnej liczby 0,0 0,75%-1,5% w żłobkach dzieci mieszka ńców 0-2 lat

Handel - mo żliwo ść mieszka ńcy 237 150-130 korzystania z placówek placówk ę sklepowy ch - warunki nabycia m2 pow.u żytk. - 190-270 artykułów 1000 M

Usługi bytowe – rzemiosło - mo żliwo ść mieszka ńcy - 250-200 korzystania z usług zakład zaspokajaj ących drobne potrzeby materialne i remontowe - warunki obsługi m2 pow.u żytk. - 90-160 ludno ści 1000 M

Gastronomia - mo żliwo ść m2 pow.u żytk. - 35-65 korzystania z usług 1000 M gastronomicznych w placówkach ogólnodost ępnych

M - mieszka ńcy

3.3. Potrzeby w zakresie wybranych elementów infrastruktury społecznej /usługi elementarne i podstawowe/. Zało żenia ogólne: - przyj ęto jako podstaw ę szacowania potrzeb w zakresie elementów infrastruktury społecznej przeci ętne standardy jak zaprezentowane w tabeli standardów ,potencjaln ą liczb ę u żytkowników ,popraw ę dost ępno ści i dostosowania zasi ęgu obsługi do optymalnych warunków , - analiz ę potrzeb przeprowadzono w odniesieniu do całej gminy, - zało żono adaptacj ę istniej ących placówek z ich dotychczasowymi funkcjami przyjmuj ąc mo żliwo ść modernizacji ,rozbudowy i zmniejszenia ilo ści użytkowników do poziomu zakładanych standardów.

OŚWIATA I WYCHOWANIE Od pocz ątku lat dziewi ęć dziesi ątych brak kompleksowej reformy modelu edukacji zast ępowa ć zacz ęto stopniowymi zmianami dotycz ącymi organizacji kształcenia i wychowania. Jednak niedostateczne kwoty przeznaczone na o świat ę oraz wchodz ący w system kształcenia wy ż demograficzny spowodowały ograniczenie zakresu zmian. Istotne zmiany w minionym okresie zaszły w zakresie podległo ści szkół i przedszkoli. Jednostki te zostały podporz ądkowane jednostkom samorz ądowym tj. gminom .Od wrze śnia 1999 została wdro żona reforma o światy.

Wychowanie przedszkolne Przełom lat osiemdziesi ątych i dziewi ęć dziesi ątych w wychowaniu przedszkolnym charakteryzował si ę spadkiem liczby dzieci obj ętych t ą form ą opieki. Wynikało to zarówno z sytuacji demograficznej i ze wzgl ędu opłat za przedszkola oraz spadku zapotrzebowania na opiek ę nad dzie ćmi w zwi ązku z bezrobociem rodziców. Nie bez znaczenia była równie ż likwidacja placówek ,jaka miała miejsce ze wzgl ędów oszcz ędno ściowych po przej ęciu wychowania przedszkolnego przez gminy. Wg prognozy demograficznej liczba dzieci w wieku przedszkolnym zmniejszy si ę. Przyjmuj ąc obecn ą sytuacj ę w placówkach wychowania przedszkolnego gdzie na jeden oddział przypada 16 dzieci , a na jednego nauczyciela około 15 dzieci oraz, że działalno ść przedszkolna w znacznej wi ększo ści ogranicza si ę tylko do godzin tzw. klas „O” przy wszystkich szkołach podstawowych , a tak że mniejsze zapotrzebowanie społeczne t ą form ą opieki nale ży stwierdzi ć ,i ż przy utrzymaniu dotychczasowego stanu organizacyjnego przedszkoli i oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych zaspokoi si ę potrzeby społeczne w zakresie wychowania przedszkolnego. W zakresie o światy przedszkolnej ustawa o systemie o światy na samorz ąd gminy nakłada si ę obowi ązek organizacji placówek wychowania przedszkolnego i od zrozumienia tej problematyki przez gminy zale ży funkcjonowanie tego rodzaju usług o światy. Dobr ą tendencj ą w zakresie wychowania przedszkolnego jest otwieranie przedszkoli niepublicznych prowadzonych przez zgromadzenia zakonne (w gminie są dwie placówki prowadzone przez siostry zakonne) i organizacje społeczne.

Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne Wg prognozy demograficznej liczba dzieci w wieku szkoły podstawowej i gimnazjalnej w 2020 roku w gminie Korczyna zmniejszy si ę w porównaniu do roku szkolnego 1998/99. Bior ąc pod uwag ę reform ę o światy ,do szkół podstawowych /I-VI klas/ ucz ęszczaj ą dzieci w grupie wieku 7 –12 lat. Liczba dzieci w szkołach podstawowych gminy Korczyna na dzie ń 01.09 1999r. wynosiła 1299. Na 1 oddział przypadało 19 dzieci, na jednego nauczyciela około 10 dzieci. Na terenie gminy działała gimnazjum w Korczynie z oddziałami w Iskrzyni, Komborni i W ęglówce. Liczba dzieci w wieku gimnazjalnym /13-15 lat / rozpoczynaj ąca rok szkolny 99/00 wynosiła 173 ( pierwsze klasy). Na jeden oddział średnio przypada 22 uczniów, a w poszczególnych placówkach: Korczyna 25/oddział Iskrzynia 13/oddział Kombornia 28/oddział Węglówka 17/oddział. Okre ślona przez MEN liczba uczniów w gimnazjum – min.150 uczniów.

Przyjmuj ąc stan obecny i zmniejszaj ącą si ę liczb ę dzieci w wieku szkoły podstawowej i gimnazjalnej , stan liczebny bazy materialnej na prognoz ę mo żna uzna ć za wystarczaj ący.

Celem polepszenia stanu technicznego budynków szkolnych gmina planuje nast ępuj ące inwestycje do realizacji: • termomodernizacja obiektów szkolnych w Korczynie, • modernizacja systemów ogrzewania, • rozbudowa i modernizacja Szkoły Podstawowej w W ęglówce, • rozbudowa Szkoły Podstawowej w Iskrzyni – sala gimnastyczna, • rozbudowa Szkoły Podstawowej w Komborni – sanitariaty, • budowa basenu przy Szkole Podstawowej w Korczynie.

Natomiast w celu podniesienia poziomu kształcenia nale ży podejmowa ć nast ępuj ące działania: - wymiana sprz ętu szkolnego i doposa żenie szkół w pomoce dydaktyczne, - pozyskiwanie środków na rozwój i organizacj ę zaj ęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych dla dzieci, - promowanie i wspomaganie młodzie ży uzdolnionej , - stwarzanie dobrych warunków do podnoszenia kwalifikacji nauczycieli . Poniewa ż z uregulowa ń ustawowych wynika , że na samorz ądzie gminnym spoczywa obowi ązek prowadzenia szkół podstawowych i gimnazjalnych tak wi ęc organy gmin będą decydowały o praktycznym obrazie szkół.

OCHRONA ZDROWIA I OPIEKA SPOŁECZNA Rozmiar działalno ści słu żby zdrowia jest ści śle uzale żniony od stanu zdrowia mieszka ńców gminy. Ocena sytuacji zdrowotnej wskazuje na narastaj ące zjawisko zachorowalno ści , chorobowo ści i umieralno ści z powodu chorób cywilizacyjnych. Niezale żnie wi ęc od zwi ększonych zada ń opieki medycznej nad cał ą populacj ą wynikaj ącą z jej wzrostu do roku 2020 – szczególnej uwagi wymagać b ędą takie problemy jak: opieka zdrowotna nad dzie ćmi i młodzie żą , nadumieralno ść m ęż czyzn oraz niepełnosprawno ść i inwalidztwo. Działalno ść profilaktyczna jest najbardziej racjonaln ą czynno ści ą i w sposób niezaprzeczalny niesie wi ęcej korzy ści dla podnoszenia potencjału zdrowotnego populacji ani żeli ratowanie ujemnych , negatywnych dla zdrowia stanów ju ż dokonanych. Elementy zapobiegawcze w działalno ści słu żby zdrowia b ędą miały du że znaczenie, bowiem skutki schorze ń w wieku rozwojowym poza wpływem na wiek dojrzały odbij ą si ę ujemnie na potomstwie w okresie rozrodu. Nale ży zaznaczy ć, że ogólnemu kierunkowi poprawy zdrowia towarzyszy zjawisko zwi ększenia si ę populacji jednostek o słabszym potencjale zdrowotnym . Jest to niezamierzony efekt post ępu medycyny zwi ązany z prze żywalno ści ą osobników ,którzy dawniej w wi ększo ści gin ęli. Zdecydowany mankament - w aspekcie ochrony zdrowia – stanowi słabo rozwini ęta sie ć placówek rekreacyjno – sportowych dost ępnych dla mieszka ńców jak np. boiska i hale sportowe, baseny, ście żki rowerowe. Niezwykle wa żnym zadaniem b ędzie zapewnienie adekwatnej do potrzeb opieki lekarskiej dzieci i młodzie ży w wieku szkolnym. W tym celu jednostki słu żby zdrowia kieruj ąc si ę wynikami bilansów zdrowia dzieci i młodzie ży przywi ązywa ć powinny wi ększ ą uwag ę do niepokoj ących wzrostowych tendencji i zaburze ń w osobowo ści i zjawisk nerwicowych u młodzie ży , a tak że potrzeb stomatologicznych. Wzrastaj ąca liczba ludno ści w wieku produkcyjnym i obserwowany w tej grupie wieku wzrost nadumieralno ści m ęż czyzn w wieku 45 lat stawia ć b ędzie przed słu żbami podstawowymi ,ale przede wszystkim specjalistycznymi zwi ększone zadania w zakresie opieki kardiologicznej i onkologicznej. Niepokoj ącym jest narastanie inwalidztwa. Spodziewana wy ższa dynamika inwalidztwa i niepełnosprawno ści mo że stanowi ć powa żny problem społeczny i ekonomiczny.

Obok zapewnienia tej grupie odpowiedniej opieki lekarskiej wa żnym obszarem działania powinno sta ć si ę wychowanie i szerzenie kultury i o światy zdrowotnej w celu zrozumienia przez społecze ństwa realnych zagro żeń jego stanu zdrowia i życia. Zasadniczym zadaniem w ochronie zdrowia jest poprawa opieki zdrowotnej ludno ści. Zakłada si ę uzyska ć j ą poprzez: - zahamowanie i odwrócenie niekorzystnych zjawisk zdrowotnych mieszka ńców, - zapewnienie powszechno ści dost ępu do świadcze ń medycznych , - zwi ększenie wydajno ści systemu opieki zdrowotnej i poprawę jako ści usług poprzez doposa żanie w nowoczesny sprz ęt i aparatur ę medyczn ą, - realizacj ę priorytetowych programów zdrowotnych w zakresie zwalczania chorób kr ąż enia i nowotworów, - działania zmierzaj ące do dostosowania organizacji pracy słu żb medycznych do potrzeb społecze ństwa, - stworzenie dogodnych warunków do podejmowania pracy przez lekarzy ró żnych specjalno ści , - współpraca SPOZ z innymi instytucjami w zakresie poprawy wyposa żenia w sprz ęt i urz ądzenia do bada ń i rehabilitacji.

Opiek ę szpitaln ą mieszka ńcom gminy Korczyna zapewnia Wojewódzki Szpital w Kro śnie oraz inne o środki lecznictwa zamkni ętego, z którymi Podkarpacka Kasa Chorych zawarła kontrakty.

Pomoc dora źną w zakresie wyjazdów do zachorowa ń ,wypadów i usług ambulatoryjnych udziela Pogotowie Ratunkowe w Kro śnie.

Podstawow ą opiek ę medyczn ą na terenie gminy świadczy o śmiu lekarzy, trzech dentystów i pi ętna ście piel ęgniarek zatrudnionych w dwóch o środkach zdrowia i w dwóch punktach lekarskich oraz gabinety prywatne. Przy projektowanej liczbie ludno ści w 2020 r 10910 na jeden o środek zdrowia przypadnie około 5460 mieszka ńców. Zakładany standard 4000-4500 mieszka ńców na jeden o środek. Na jednego lekarza w obecnej chwili wypada 1334 mieszka ńców. Wg zalece ń zdrowotnych Podkarpackiej Kasy Chorych jeden lekarz powinien świadczy ć swoje usługi medyczne 1500-1700 pacjentom, a jeden lekarz stomatolog 3000 pacjentom.

POMOC SPOŁECZNA Liczba osób korzystaj ących z pomocy społecznej ci ągle wzrasta. Pomimo du żej skali udzielanych świadcze ń pomocy społecznej zwłaszcza w zakresie zasiłków czy te ż pomocy w formie usług , poziom zaspokojenia potrzeb w tym zakresie znacznie odbiega od oczekiwa ń. Przy ograniczonych mo żliwo ściach finansowych bud żetu , a wobec ci ągłego wzrostu potrzeb w tym zakresie zadania pomocy społecznej b ędą si ę koncentrowa ć na usprawnieniu systemu kierowania , a mianowicie: - usprawnienia metod docierania i kwalifikowania do obj ęcia pomoc ą społeczn ą osób i rodzin znajduj ących si ę w najtrudniejszej sytuacji materialnej - dopracowanie modelu terenowego o środka pomocy społecznej , w którym praca socjalna i współpraca z instytucjami i organizacjami byłaby funkcj ą pierwszoplanow ą.

Zasadnicze cele powy ższych działalno ści to: - zwi ększenie poczucia bezpiecze ństwa socjalnego i zapobiegania patologii wśród najubo ższej cz ęś ci społecze ństwa gminy, - zwi ększenie efektywno ści inwestowania w pomoc społeczn ą środków bud żetowych .

W gminie Korczyna w chwili obecnej nie funkcjonuje dom opieki społecznej. Jest planowana budowa Domu Spokojnej Staro ści w Korczynie. Najbli ższe o środki świadcz ące tego typu pomoc znajduj ą si ę w Kro śnie

Apteki Zakładany standard 5000 mieszka ńców na 1 aptek ę. Na 1 aptek ę leków gotowych w 2020r. przy obecnej liczbie aptek b ędzie przypadało około 2730 mieszka ńców, co jednak uwarunkowane b ędzie potrzebami rynkowymi ze wzgl ędu na prywatn ą form ę prowadzenia aptek. Mo żna wi ęc stwierdzi ć , że aptek jest du żo, ale 3 z 4 s ą w Korczynie - brak mechanizmu steruj ącego sieci ą aptek.

KULTURA Instytucje kultury funkcjonuj ąc dot ąd w oparciu o dochody z bud żetu pa ństwa lub prowadz ąc w wi ększo ści darmow ą /lub symboliczn ą opłat ę / działalno ść o charakterze prezentacyjnym, zostały zmuszone do podj ęcia prób znalezienia nowych sposobów i form zaistnienia na rynku kultury. Kultura stała si ę towarem, a powstaj ący rynek powoduje faktyczn ą konkurencj ę wraz z wszelkimi jej formami ; upadkiem jednych i powstawaniem nowych instytucji oraz sposobów oddziaływania kulturalnego. Na terenie gminy mo żliwo ść korzystania z ofert kulturowych jest szeroko rozwini ęta. Wysoko nale ży oceni ć amatorski ruch artystyczny; muzyczny, teatralny, taneczny oraz promowanie walorów naturalnych gminy poprzez organizowanie imprez sportowo - rekreacyjnych. Jedn ą z najpowszechniejszych i podstawowych form uczestnictwa w kulturze jest równie ż czytelnictwo. Skromno ść środków finansowych jakimi dysponuj ą samorz ądy ogranicza, a czasami uniemo żliwia ich rozwój. Szczególnych nakładów wymaga ochrona zabytków kultury materialnej wymagaj ących nieustannych zabiegów konserwatorsko – renowacyjnych. Istotne znaczenie dla kształtowania si ę procesów kulturotwórczych ma wielowiekowa i wielokulturowa spu ścizna kształtuj ąca si ę na styku przede wszystkim dwóch grup etnicznych polskiej i ruskiej. Współczesna kultura zwi ązana jest głównie z tradycj ą chrze ścija ńsk ą. Na terenie gminy nie brakuje dobrze zachowanych ko ściołów, zało żeń parkowych, miejsc kultywowania tradycji, miejsc kultu i pielgrzymek oraz niew ątpliwie najcenniejszy zabytek Zamczysko „Kamieniec” Nale ży zaprowadzi ć ciekawe formy zaj ęć odpowiadaj ących nowej sytuacji gospodarczej i nowym warunkom i potrzebom życia społecze ństwa dorosłego i dzieci jak: - uruchamia ć i wspiera ć działalno ść klubów młodzie żowych, - wspiera ć działalno ść zespołów ludowych, - wspiera ć inicjatywy zmierzaj ące do podtrzymania kultury ludowej, a przede wszystkim anga żowa ć osoby wykwalifikowane do prowadzenia działalno ści kulturalnej i sportowej w szkołach , klubach ,które by sprostały potrzebom ludzi. Poniewa ż nast ąpiło zderzenie kultury z komercjalizacj ą gwałtownie rozwija si ę sie ć i wzrasta siła oddziaływania ró żnorodnych środków masowego przekazu. Urynkowienie kultury sprawiło, i ż wzrosła zale żno ść mi ędzy poziomem ceny a warto ści ą formy i tre ści przekazów kulturalnych . Wobec masowo ści tanich wyrobów kultury oraz szybko zmieniaj ącej si ę mody ogólny poziom usług kulturalnych uległ znacznemu obni żeniu.

MIESZKALNICTWO Warunki mieszkaniowe stanowi ą jeden z najwa żniejszych – obok źródła utrzymania – elementów kształtuj ących życie na danym obszarze. Analiza efektów budownictwa mieszkaniowego na przestrzeni ostatnich lat wykazuje, że liczba oddawanych mieszka ń maleje. Na terenie gminy Korczyna inwestycje mieszkaniowe – to indywidualna budowa domu – jedyna droga do własnego lokum. Problemy mieszkalnictwa , których rozwi ązanie sprowadzi ć mo żna przede wszystkim do stworzenia pełnej ,wszechstronnej oferty mieszkania dla ka żdej rodziny /zgodnie z jej zró żnicowanymi mo żliwo ściami ekonomicznymi /s ą zagadnieniem polityczno – ekonomicznym o organizacyjnym charakterze. Podstawowym działaniem w sferze budownictwa mieszkaniowego b ędzie zahamowanie spadku , a tak że stworzenie warunków do wzrostu inwestowania w t ę stref ę. Z uwagi na mo żliwo ści jakie s ą dost ępne na poziomie lokalnym /samorz ąd terytorialny/, podejmowane działania warunkuj ące wzrost budownictwa obejmowa ć b ędą: –– prowadzenie prac w zakresie przestrzennego zagospodarowania terenów, podziałów geodezyjnych ,poprawiaj ących warunki i ułatwiaj ących obrót terenami i działkami budowlanymi, –– realizacje inwestycji z zakresu uzbrojenia terenów pod budownictwo mieszkaniowe /wodoci ągi , kanalizacja, energia elektryczna ,drogi/, mo żliwo ść korzystania z istniej ących na terenie gminy zasobów kruszyw budowlanych . Wi ększo ść budynków na terenie gminy to budynki wykonane w przestarzałych nieekonomicznych technologiach. Wej ście w życie nowego systemu kredytowania przedsi ęwzi ęć termorenowacyjnych i mo żliwo ść skorzystania z ulgi remontowej daje mo żliwo ść docieple ń budynków i wymiany okien. W najbli ższych latach mo żna si ę spodziewa ć, że dalej dominowa ć b ędzie budownictwo indywidualne jednorodzinne. Natomiast budownictwo wielorodzinne realizowane przez samorz ąd lokalny /w zakresie budownictwa czynszowego/ mo że by ć realizowane w zale żno ści od potrzeb i mo żliwo ści finansowych. W przyszło ści polityka mieszkaniowa winna opiera ć si ę o nowy bardziej sprzyjaj ący system kredytowania ,który pozwoli rozwin ąć wszelkie formy budownictwa mieszkaniowego w celu osi ągni ęcia w okresie perspektywicznym przeci ętnego standardu w granicach 20,0 – 25,0m 2 powierzchni u żytkowej na 1 mieszka ńca oraz zapewnienie tzw. „wska źnika dachu nad głow ą” – 300 mieszka ń /1000 mieszka ńców. Do realizacji jest około 780 mieszka ń.

DZIAŁALNO ŚĆ GOSPODARCZA, HANDEL, GASTRONOMIA Działalno ść handlowa daje najpowa żniejszy i najszybszy dochód, a równocze śnie nie wymaga wysokich nakładów , a tak że tak wysokich kwalifikacji zawodowych, jak działalno ść produkcyjna. Powstaj ące w pierwszym etapie urynkowienia podmioty nawi ązywały do potrzeb lokalnych rynków zwi ązanych z bezpo średni ą obsług ą ludno ści. Ten rozwój nale żało traktowa ć jako pierwsze stadium rozwoju indywidualnej działalno ści gospodarczej. W chwili obecnej na terenie gminy działa szereg podmiotów - firm produkcyjnych, które stanowi ą powa żny czynnik rozwoju lokalnego. Aby kontynuowa ć podj ęte działania i zmierza ć do rozwoju gospodarczego gminy nale ży podejmowa ć nast ępuj ące działania: –– pomoc w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych dla osób prowadz ących lub chc ących podejmowa ć działalno ść w zakresie prowadzenia działalno ści gospodarczej, –– preferowanie nowych podmiotów gospodarczych oraz istniej ących firm wydatnie zwi ększaj ących zatrudnienie, –– mobilizowanie środowisk lokalnych do podejmowania inicjatyw gospodarczych, –– współpraca z istniej ącymi o środkami wspierania przedsi ębiorczo ści, wspieranie inicjatyw słu żą cych rozwojowi małej i średniej przedsi ębiorczo ści.

Sie ć gastronomiczna na terenie gminy jest bardzo słabo rozwini ęta. Wraz z rozwojem turystyki i wypoczynku powinna rozwin ąć si ę sie ć gastronomiczna. Na terenach przeznaczonych pod zagospodarowanie turystyczne nale ży sytuowa ć restauracje ,kawiarnie, bary z odpowiedni ą liczb ą miejsc sezonowych oraz uzupełniaj ące punkty gastronomiczne : bufet , pijalnie i lodziarnie. W o środkach rekreacji i wypoczynku nale ży lokalizowa ć jadłodajnie z miejscami sezonowymi oraz g ęst ą sie ć punktów gastronomicznych. Zaleca si ę warto ść wska źnika ł ącznej powierzchni u żytkowej sklepów, zakładów gastronomicznych i usług bytowych 350 m 2-450m 2/1000 mieszka ńców ,dziel ąc w sposób nast ępuj ący : - dla sieci sklepowej 55-60% powierzchni u żytkowej - dla sieci gastronomicznej 10-15% powierzchni u żytkowej - dla sieci usług bytowych 25-35% powierzchni u żytkowej. Centrum usługowe dla potrzeb gminy jest i zostanie skoncentrowane w Korczynie. Usługi elementarne powinny si ę znale źć w ka żdej wsi.

TURYSTYKA ,WYPOCZYNEK I SPORT Gmina Korczyna poło żona na północnym skraju Kotliny Kro śnie ńskiej jest gmin ą o du żych walorach krajobrazowych i kulturowych. Pofałdowana rze źba terenu, nieska żone środowisko, a wi ęc tak że czysta ekologicznie żywno ść , bogate dziedzictwo kulturowe to niezwykle wa żne elementy dla rozwoju turystyki. Aby jednak stworzy ć turystyk ę dochodow ą i rozwojow ą gał ęzi ą gospodarki gminy z mo żliwo ści ą tworzenia konkurencyjnych i efektywnych miejsc pracy nale ży wzi ąć pod uwag ę: ● ilo ść i jako ść bazy turystyczno – wypoczynkowej . Baza noclegowa jest podstawowym elementem zagospodarowania turystyczno- wypoczynkowego stanowi ącym wykładnik zdolno ści recepcyjnej regionu. Turystyka rozwija ć si ę b ędzie w oparciu o baz ę noclegow ą w hotelach, pensjonatach, na polach namiotowych i campingowych. Musz ą to by ć obiekty zarówno o średnich jak i wysokich standardach, wyposa żone w infrastruktur ę towarzysz ącą – urz ądzenia sportu i rekreacji. Du że szanse rozwoju na terenie gminy ma turystyka wiejska, która przyczyni si ę do zwi ększenia własnych dochodów mieszka ńców gminy. Obejmuje ona wszelkie formy turystyki odbywaj ące si ę na wsi ,gdzie zainteresowanie skupia si ę na elementach rolnictwa oraz pobytów turystycznych w gospodarstwach wiejskich, które s ą zwi ązane z uczestnictwem turystów w produkcji rolnej i zwyczajami ludowymi. ● utworzenie systemu informacji poprzez: - promocj ę walorów środowiska przyrodniczego, - prowadzenie działalno ści wydawniczej – informatory ,foldery, ● współpraca z s ąsiednimi gminami w zakresie promocji i organizacji imprez turystycznych i rekreacyjnych, ● działania zmierzaj ące do budowy nowych i modernizacji oraz rozbudowy obiektów rekreacyjno – sportowych (planowane urz ądzenie Parku Rekreacji i Wypoczynku przy dworku gen. Szeptyckiego, ● stosowanie preferencji dla podmiotów gospodarczych inwestuj ących w rozwój turystyki i wypoczynku, ● pozyskanie profesjonalnej kadry do obsługi gospodarki turystycznej i szkolenie zawodowe wła ścicieli gospodarstw agroturystycznych, ● działania systemowe w zakresie rozwoju turystyki i wypoczynku : - wypracowanie form współpracy administracji rz ądowej i samorz ądowej w zakresie promocji turystycznych ofert inwestycyjnych w kraju i za granic ą, - pozyskiwanie środków finansowych z funduszy krajowych oraz zagranicznych na realizacj ę inwestycji turystycznych,

-dąż enie do optymalnego wykorzystania zasobów naturalnych i kulturowych dla potrzeb turystyczno – wypoczynkowych, poprzez: ▪ zagospodarowanie turystyczne terenów chronionych, ▪ oparcie turystyki na wypoczynku czynnym np. turystyka rowerowa, piesza, trasy konne, trasy narciarskie, turystyka wspinaczkowa, kontemplacyjna, lotniarstwo, ▪ łączenie rozwoju turystyki z kompetentnymi funkcjami, jak: funkcj ą ekologiczn ą, produkcj ą zdrowej żywno ści, ▪ promowanie ruchu turystycznego o atrakcjach kulturowych i historycznych, ▪ wzbogacenie infrastruktury ogólnodost ępnych terenów wypoczynkowych .

1. Obszary , dla których istnieje obowi ązek sporz ądzenia miejscowych planów wynikaj ący z przepisów szczególnych.

1.1. Zgodnie z ustaw ą „Prawo geologiczne i górnicze” ( Dział III , art.52 i 53 ; Dz.U. Nr 27 z 1994r ) dla terenów górniczych sporz ądza si ę miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu. Dla surowców mineralnych, gdzie na podstawie oceny oddziaływania na środowisko przyrodnicze nie przewiduje si ę ujemnych wpływów na środowisko mo żna odst ąpi ć od w/w opracowania. Na obszarze gminy Korczyna funkcjonuj ą dwa obszary górnicze, które nie posiadaj ą miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego : ►Zło że W ęglówka – udokumentowane zostało w obr ębie dolnokredowych piaskowców węglowieckich. Izolowane łupkami w ęglowieckimi stanowi ą one kolektor dla ropy naftowej bezparafinowej oraz gazu ziemnego. Ropa naftowa kierowana jest do dolnej przeróbki w Rafinerii Jedlicze, gaz ziemny zu żywany jest na miejscu do ogrzewania pomieszcze ń kopalni i pobliskiej wsi W ęglówka. ► Zło że Wola Jasienicka – udokumentowane zostało w obr ębie utworów dolnokredowych i trzeciorzędowych. Na pow. 0,3 km2 udokumentowano 3 pokładowe zło że ropy naftowej i towarzysz ącego jej gazu ziemnego. Ropa naftowa i gaz ziemny kierowane s ą do dalszej przeróbki w Rafinerii Jedlicze.

1.2. Zgodnie z ustaw ą o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994r ( jednolity tekst Dz.U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 ) konieczne jest opracowanie MPZP dla terenów: ► W miejscowo ści Korczyna – obejmuj ący tereny strefy konserwatorskiej „A” i „B” wokół zamku Kamieniec.

[1.3. Zgodnie z ustaw ą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych (Dz. U. nr 16 poz. 78), konieczne jest opracowanie MPZP dla terenów le śnych wymagaj ących zmiany przeznaczenia na cele niele śne w sołectwach Iskrzynia (obszar nr 17).] 3

[1.4. Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym obowi ązkowo nale ży sporz ądzi ć miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu obejmuj ącego obszary cmentarzy w Korczynie. Cały obszar miejscowo ści Korczyna pokryty jest obowi ązuj ącymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego oraz sporz ądzana jest ich zmiana, w której powy ższe tereny nale ży uwzgl ędni ć]5 […] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[2. Obszary poło żone w miejscowo ści Korczyna, dla których Gmina zamierza sporz ądzi ć miejscowe plany. 2.1.Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Gmina zamierza sporz ądzi ć MPZP dla terenów poło żonych w m. Korczyna na gruntach rolnych wymagaj ących uzyskania zgody na zmian ę przeznaczenia na cele nierolnicze, o których mowa w ustawie z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych (tekst jednolity, Dz.U. z 2013 r., poz. 1205 z pó źn. zm.), przy uwzgl ędnieniu przepisu art. 14 ust. 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.]5

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[XII. SYNTEZA I UZASADNIENIE 1.SYNTEZA USTALE Ń ZMIANY NR 1 STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KORCZYNA

W ustaleniach Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna wprowadzono zmian ę nr 1 umo żliwiaj ącą budow ę na cz ęś ci działki nr 483 w miejscowo ści Korczyna wielofunkcyjnego obiektu usługowego, który mi ędzy innymi ma pełni ć funkcj ę Domu Pomocy Społecznej. W dotychczasowej wersji studium przedmiotowa cz ęś ci działki nr 483 w miejscowo ści Korczyna była przeznaczona pod tereny rolne. W ramach zmiany nr 1 zmieniono jej przeznaczenie na cele rozwoju usług komercyjnych z dopuszczeniem mi ędzy innymi usług publicznych. Pozostałe ustalenia studium pozostaj ą bez zmian.

2. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń PRZYJ ĘTYCH W ZMIANIE STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KORCZYNA

Uzasadnienie wyboru przyj ętego dokumentu

Dotychczas obowi ązuj ące Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna zostało uchwalone w roku 2000. Konieczno ść jego zmiany podyktowana była wnioskiem jaki wpłyn ął do Urz ędu Gminy Korczyna, dotycz ącym realizacji przedsi ęwzi ęcia o charakterze publiczno-prywatnym obejmuj ącego lokalizacj ę na cz ęś ci działki b ędącej przedmiotem zmiany studium obiektu, który ma pełni ć funkcje Domu Pomocy Społecznej. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy Korczyna zidentyfikowane w studium z roku 2000, ze wzgl ędu na upływ czasu od jego uchwalenia, w ró żnej mierze uległy dezaktualizacji. W niektórych dziedzinach pojawiły si ę te ż nowe uwarunkowania wynikaj ące przede wszystkim ze zmiany czy pojawienia si ę nowych aktów prawnych. Maj ąc na uwadze zakres przestrzenny i merytoryczny zmiany studium, ustalony w uchwale o przyst ąpieniu do sporz ądzania zmiany studium, w TOMIE I zostały uwzględnione nowe uwarunkowania rozwoju przestrzennego a w TOMIE II zawarto zmiany kierunków zagospodarowania przestrzennego i polityki przestrzennej, które odnosz ą si ę do problematyki oraz zasi ęgu obszaru obj ętego zmian ą studium i maj ą za cel umo żliwienie realizacji wnioskowanego przedsi ęwzi ęcia.] 1

[…] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[Proponowana niniejsz ą zmian ą studium lokalizacja obiektu pełni ącego mi ędzy innymi funkcj ę domu pomocy społecznej w znaczny sposób mo że przyczyni ć si ę do poprawy stanu rzeczy w dziedzinie opieki społecznej na terenie gminy i by ć przyczynkiem do utworzenia szerszej bazy materialnej, publicznej, publiczno-prywatnej czy prywatnej słu żą cej starszemu pokoleniu i osobom potrzebuj ącym pomocy z terenu gminy Korczyna. ] 1

[XIII. SYNTEZA I UZASADNIENIE III ZMIANY STUDIUM 1. Uzasadnienie III Zmiany Studium 1.1. Celem III Zmiany Studium jest: a) doprowadzenie do zgodno ści przebiegu granicy administracyjnej gminy zaznaczonej na dotychczasowych rysunkach Studium przyj ętego Uchwał ą nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm. z ich stanem rzeczywistym, b) umo żliwienie realizacji zespołu usług sportowo - rekreacyjnych na terenie sołectwa Krasna, c) umo żliwienie realizacji na terenie gminy w sołectwach Iskrzynia i Korczyna, inwestycji planowanego przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem.

2. Synteza III Zmiany Studium. 2.1. III Zmiana Studium dotyczy wprowadzenia do Studium przyj ętego Uchwał ą nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm. nast ępuj ących zmian: a) korekty granicy administracyjnej gminy na obowi ązuj ących rysunkach Studium. W wyniku korekty bł ędnie przyj ętego przebiegu granicy administracyjnej gminy na rysunkach Studium, w stosunku do stanu rzeczywistego - wyłoniły si ę 24 obszary. W śród nich: • 13 obszarów stanowi ą tereny gminy Korczyna (oznaczone na rysunkach Studium numerami 2, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 26 i 27), • 11 obszarów to tereny s ąsiednich gmin (oznaczone na rysunkach Studium numerami 1, 3, 4, 8, 10, 13, 14, 21, 22, 24 i 25). b) wprowadzenia 27 obszarów zgodnie z zał ącznikiem graficznym do Uchwały Rady Gminy Korczyna nr IV/31/11 z dnia 15 lutego 2011 roku o przyst ąpieniu do sporz ądzenia III Zmiany Studium Gminy Korczyna tj. • 15 obszarów w obr ębie gminy oznaczonych na rysunku numerami 2, 5, 6, 7, 9,11, 12, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 26 i 27, • 11 obszarów pozostaj ących poza gmin ą oznaczone na rysunku nr 1, 3, 4, 8, 10, 13, 14, 21, 22, 24 i 25, • obszar numer 23, bł ędnie uj ęty w powy ższej uchwale, pozostaje bez zmian. c) wprowadzenia zapisów dopuszczaj ących inwestycj ę zespołu usług sportowo - rekreacyjnych w sołectwie Krasna. Teren planowanej inwestycji znajduje si ę na obszarze numer 5. Obejmuje on tereny wł ączone w obszar gminy III Zmian ą oraz tereny dotychczas zagospodarowane pod zabudow ę mieszkaniow ą oraz użytkowane rolniczo. d) wprowadzenia zapisów dopuszczaj ących inwestycj ę planowanego przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN 700 relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem. Tereny przez które planowana jest inwestycja poło żone s ą w południowej cz ęś ci gminy w sołectwach Iskrzynia i Korczyna na obszarach oznaczonych numerami 17, 19 oraz 20.] 3 […] 1 Wprowadzono I Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[ 2.2. Tereny III Zmiany poło żone s ą: a) W obszarze II „Osadnictwa Wiejskiego” – w terenie potencjalnego rozwoju osadnictwa wiejskiego. b) W obszarze III – „Le śnym” – w lasach, c) W obszarze IV – „Poddanym specjalnym rygorom u żytkowania” – w terenach zalewowych, 2.3. Zakres III Zmiany Studium obejmuje kierunki zagospodarowania: a) Obszar 2 – teren kompleksów le śnych (1ZL ), b) Obszar 5 – teren kompleksów le śnych (1ZL ), obszar rolniczej przestrzeni produkcyjnej (1R) teren usług sportu i rekreacji ( 1US ), c) Obszary 6, 7, 9, 12, 26 i 27 - tereny kompleksów le śnych ( 1ZL ), d) Obszar 11 - tereny kompleksów le śnych ( 1ZL ), obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej (1R), teren zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej (1RMN ) oraz tereny eksploatacji górniczej (1PG ), e) Obszary 15, 16 i 18 - obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej (1R), f) Obszar 17 - przesyłowy gazoci ąg wysokopr ęż ny DN700 relacji Strachocina – Pogórska Wola ( 1G ), teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ( 1MN ), obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej (1R), stacja uzdatniana i tłoczenia wody dla Krosna ( 1W ) i stacja elektroenergetyczna ( 1GPZ ), g) Obszary 19 i 20 - przesyłowy gazoci ąg wysokopr ęż ny DN700 relacji Strachocina – Pogórska Wola ( 1G ), 2.4. W ramach III Zmiany dokonano zmian: a) Na rysunkach pt. „Uwarunkowania Rozwoju Gminy" oraz „Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego i Polityka Przestrzenna" stanowi ących zał ącznik nr 2 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm.: • wprowadzono korekt ę granicy administracyjnej gminy, • wprowadzono tereny obj ęte III Zmian ą Studium oraz nowe sygnatury i numery wyró żniaj ące je spo śród innych obszarów, • uzupełniono nowe elementy uwarunkowa ń m.in. Obszary Natura 2000, b) W tek ście jednolitym Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna, stanowi ącym zał ącznik nr 1 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm.: • W tomie I pt.: „Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju gminy Korczyna” wprowadzono: - zapisy w dotychczasowym tek ście dla terenów obj ętych III Zmian ą, - nowe ustalenia wynikaj ące z aktualizacji uwarunkowa ń, m.in. ustalenia dotycz ące obszarów Natura 2000. • W tomie II pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna gminy Korczyna”: - uzupełniono dotychczasowe zapisy zagospodarowania terenów, wprowadzaj ąc nowe ustalenia sygnatur oraz numeracji terenów wł ączonych III Zmian ą, - dopuszczono w ramach dotychczasowego zagospodarowania lokalizacj ę przesyłowego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN700 relacji Strachocina – Pogórska Wola, wraz z obiektami, urz ądzeniami i towarzysz ącą infrastruktur ą techniczn ą w tym światłowodem, - okre ślono obszary, wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów le śnych na cele niele śne, dla których konieczne jest sporz ądzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. 2.5. III Zmian ę wyró żniono: a) w tek ście - kolorem niebieskim oraz uj ęciem w nawiasy z oznaczeniem numeru zmiany, b) na rysunkach - wprowadzaj ąc granice obszarów obj ętych III Zmian ą Studium, nowe sygnatury i numery wyró żniaj ące je spo śród innych obszarów.] 3 […] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[

]

[…] 3 Wprowadzono III Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[XIV. SYNTEZA I UZASADNIENIE II ZMIANY STUDIUM 1.SYNTEZA USTALE Ń ZMIANY NR 2 STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KORCZYNA

W ustaleniach Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna wprowadzono zmian ę nr 2 umo żliwiaj ącą budow ę na działce nr 71 oraz cz ęś ci działki nr 70 poło żonych w miejscowo ści Korczyna obiektu o funkcji usługowej zwi ązanej z obsług ą ruchu turystycznego. W dotychczasowej wersji studium przedmiotowa działka nr 71 oraz cz ęś ci działki nr 70 poło żone w miejscowo ści Korczyna była przeznaczona pod tereny rolne. W ramach zmiany nr 2 zmieniono jej przeznaczenie na cele rozwoju usług turystyki i wypoczynku. Pozostałe ustalenia studium pozostaj ą bez zmian.

2. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń PRZYJ ĘTYCH W ZMIANIE STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KORCZYNA

Dotychczas obowi ązuj ące Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna zostało uchwalone w roku 2000. Od tego czasu uchwalone zostały dwie zmiany studium: 1. zmiana studium nr 1 uchwalona uchwał ą Nr XXXV/275/10 z dnia 24 wrze śnia 2010 roku obejmuj ąca przeznaczenie terenu pod lokalizacj ę usług komercyjnych na działce nr 483 poło żonej w miejscowo ści Korczyna; 2. zmiana studium nr 3 uchwalona uchwał ą Nr XI/98/11 Rady Gminy Korczyna z dnia 27 pa ździernika 2011 roku. Konieczno ść kolejnej jego zmiany podyktowana była wnioskiem jaki wpłyn ął do Urz ędu Gminy Korczyna, dotycz ącym lokalizacji funkcji usługowych zwi ązanych z obsług ą ruchu turystycznego na działce nr 71 oraz cz ęś ci działki nr 70 poło żonych w miejscowo ści Korczyna. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy Korczyna zidentyfikowane w studium z roku 2000, ze wzgl ędu na upływ czasu od jego uchwalenia, w ró żnej mierze uległy dezaktualizacji. W niektórych dziedzinach pojawiły si ę te ż nowe uwarunkowania wynikaj ące przede wszystkim ze zmiany czy pojawienia si ę nowych aktów prawnych. Maj ąc na uwadze zakres przestrzenny i merytoryczny zmiany studium, ustalony w uchwale o przyst ąpieniu do sporz ądzania zmiany studium, w TOMIE I zostały uwzgl ędnione nowe uwarunkowania rozwoju przestrzennego a w TOMIE II zawarto zmiany kierunków] 2

[…] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[zagospodarowania przestrzennego i polityki przestrzennej, które odnosz ą si ę do problematyki oraz zasi ęgu obszaru obj ętego zmian ą studium i maj ą za cel umo żliwienie realizacji wnioskowanego przedsi ęwzi ęcia. Proponowana niniejsz ą zmian ą studium lokalizacja funkcji usługowych zwi ązanych z obsług ą ruchu turystycznego w terenie bardzo atrakcyjnym pod tym wzgl ędem, w niedalekiej odległo ści od ruin zamku „Kamieniec”, ma na celu popraw ę jako ści obsługi ju ż du żego, i zwi ększaj ącego si ę z roku na rok ruchu turystycznego na tym terenie i wydatnie przyczyni ć si ę do podniesienia standardów jako ści obsługi w tej dziedzinie na obszarze całej gminy Korczyna.]2

[XV. SYNTEZA I UZASADNIENIE IV ZMIANY STUDIUM 1. Uzasadnienie IV Zmiany Studium Celem IV Zmiany Studium jest umo żliwienie realizacji zabudowy obsługi produkcji rolnej w miejscowo ści Korczyna.

2. Synteza IV Zmiany Studium. 2.1. IV Zmiana Studium dotyczy wprowadzenia do Studium przyj ętego Uchwał ą nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z późn. zm. zapisów dopuszczaj ących realizacj ę zabudowy obsługi produkcji rolnej w miejscowo ści Korczyna. Teren planowanej inwestycji obejmuje tereny dotychczas użytkowane rolniczo. 2.2. IV Zmiana Studium obejmuje wprowadzenie nowego kierunku zagospodarowania przestrzennego - zabudowy obsługi produkcji rolnej (1RU) . 2.3. Teren IV Zmiany poło żony jest w obszarze II „Osadnictwa Wiejskiego” – w terenie potencjalnego rozwoju osadnictwa wiejskiego. 2.4. W ramach IV Zmiany dokonano zmian: 1. Na rysunkach pt. „Uwarunkowania Rozwoju Gminy" oraz „Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego i Polityka Przestrzenna" stanowi ących zał ącznik nr 2 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm. wprowadzono granice terenu obj ętego IV Zmian ą Studium oraz now ą sygnatur ę i numer wyró żniaj ący go spo śród innych obszarów. 2. W tek ście Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna, stanowi ącym zał ącznik nr 1 do Uchwały nr XX/84/00 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 czerwca 2000 z pó źn. zm. w tomie II pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna gminy Korczyna”, wprowadzono nowe ustalenie sygnatur oraz numeracj ę terenu obj ętego IV Zmian ą. 2.5. IV Zmian ę wyró żniono: 1. w tek ście - kolorem zielonym oraz uj ęciem w nawiasy z oznaczeniem numeru zmiany, 2. na rysunkach - wprowadzaj ąc granice obszaru obj ętego IV Zmian ą Studium, nowa sygnatur ę i numer wyró żniaj ący go spo śród innych obszarów.] 4

[…] 2 Wprowadzono II Zmian ą Studium Gminy Korczyna […] 4 Wprowadzono IV Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[XV. SYNTEZA I UZASADNIENIE V ZMIANY STUDIUM 1. Uzasadnienie V Zmiany Studium Celem V Zmiany Studium jest zaktualizowanie kierunków zagospodarowania przestrzennego zgodnie z polityk ą przestrzenn ą Gminy Korczyna, w zwi ązku z potrzeb ą realizacji na terenie obj ętym zmian ą - miejscowo ść Korczyna - nast ępuj ących inwestycji: − zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej 1MW, − zabudowy mieszkaniowo – usługowej 1MNU, − zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 2MN i 3MN, − zabudowy rekreacji indywidualnej 1TL, − zabudowy usługowej 2U i 3U, − obiektów kultu religijnego 1UKS, − usług kultury 1UK, − usług turystyki i wypoczynku 2UT, − obiektów sportowo – rekreacyjnych 2US, − obiektów produkcyjnych, składów i magazynów 2P, − zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej 2RMN, − obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych 1RU, − cmentarza 2ZC, − zalesie ń 1ZZL, − zieleni urz ądzonej 1ZU, − parkingu 1KP. V Zmiana Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Korczyna zawiera w swoim obr ębie w cało ści zmiany dokonane procedurami I, II i IV zmiany Studium. W ustaleniach V zmiany utrzymano rozwi ązania okre ślone w IV zmianie Studium, natomiast dokonano niezb ędnej korekty tekstu Studium - poprzez wykre ślenie nieaktualnych zapisów wynikaj ących z I i II zmiany. W Studium okre ślono tereny rolne wysokich klas bonitacyjnych, wymagaj ące uzyskania zgody na zmian ę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze. Wskazano równie ż teren projektowanego cmentarza jako wymagaj ący sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Ze wzgl ędu na zasi ęg obszaru przedmiotowej zmiany, nie wyst ąpiła pełna problematyka ustale ń wymaganych dla uregulowania w Studium. W obszarze V zmiany wyznaczono obszary, dla których nale ży sporz ądzi ć plany miejscowe i dla których Gmina zamierza sporz ądzi ć takie plany (zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 8 i 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). Przedmiotowe opracowanie zostało sporz ądzone zgodnie z ustaw ą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 199.), w my śl Uchwały Nr XVII/151/12 Rady Gminy Korczyna z dnia 17 maja 2012 r. w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia V zmiany Studium. V zmiana Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Korczyna nie narusza przepisów odr ębnych i nie pozostaje w sprzeczno ści z interesem publicznym oraz uwzgl ędnia wymogi ochrony środowiska, zatem tworzy podstaw ę do realizacji celów, o których mowa w uzasadnieniu. ]5

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[2. Synteza V Zmiany Studium. V Zmiana Studium dotyczy wprowadzenia do Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Korczyna następuj ących zmian: a) wprowadzenia zapisów dopuszczaj ących inwestycje, w szczególno ści z zakresu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy mieszkaniowo – usługowej, zabudowy usługowej, usług turystyki i wypoczynku, usług sportu i rekreacji oraz obiektów produkcyjnych, składów i magazynów, b) okre ślenia zasad ochrony dla obszarów cennych przyrodniczo, chronionych na podstawie przepisów odr ębnych, w tym wskazanie gruntów rolnych wysokich klas bonitacyjnych, dla których koniecznym jest w planie miejscowym zmiana przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze, c) wskazania terenu projektowanego cmentarza do sporz ądzenia planu miejscowego, d) uzupełnienia granic obszarów zagro żonych osuwaniem si ę mas ziemnych. W ramach V Zmiany Studium zmienione zostały: 1) Zał ącznik nr 1a – tekst jednolity studium pt.: „Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna – tom I Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju Gminy Korczyna”; 2) Zał ącznik nr 1b – tekst jednolity studium pt.: „Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna – tom II Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna Gminy Korczyna”; 3) Zał ącznik nr 2a – rysunek jednolity studium pt.: „Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gmina Korczyna – Uwarunkowania Rozwoju Gminy”; 4) Zał ącznik nr 2b – rysunek jednolity studium pt.: „Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Korczyna – Kierunki zagospodarowania i polityka przestrzenna”. W jednolitym tek ście Studium: a) w tomie I „Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju gminy Korczyna” wprowadzono nowe zapisy dla elementów wynikaj ących z aktualizacji uwarunkowa ń, b) w tomie II – „Kierunki zagospodarowania przestrzennego i polityka przestrzenna gminy Korczyna”: • uzupełniono dotychczasowe zapisy ustaleniami dotycz ącymi zagospodarowania terenów obj ętych zmian ą, • okre ślono wska źniki i parametry zabudowy, • wprowadzono dla nich nowe sygnatury i numeracj ę, • uaktualniono wykazy obiektów zabytkowych oraz stanowisk archeologicznych na terenie sołectwa Korczyna – zał ączniki „a”, „b” i „c”. V zmian ę Studium wyró żniono: a) w tek ście - kolorem niebieskim oraz uj ęciem w nawiasy z oznaczeniem numeru zmiany, b) na rysunkach - wprowadzaj ąc granic ę obszaru obj ętego V Zmian ą Studium, nowe sygnatury i numery wyró żniaj ące je spo śród innych obszarów. Oznaczenia przyj ęte w V zmianie Studium nawi ązuj ą do okre ślonych w obowi ązuj ącym Studium. W niniejszej zmianie zastosowano oznaczenia cyfrowo-literowe dla poszczególnych terenów w miejscowo ści Korczyna, wyró żniaj ąc je spo śród innych, ustalaj ących kierunki w przeznaczeniu terenów o podobnej funkcji na terenie całej gminy. Zastosowana konstrukcja przedstawienia graficznego, jak i opisu elementów systemu komunikacyjnego i infrastruktury technicznej wypełnia wymogi § 7 pkt 1 lit. d rozporz ądzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. z 2004 r. Nr 118, poz. 1233). Zgodnie z powy ższym przepisem w studium wyznacza si ę kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, które w przeciwie ństwie do wyznaczonych obszarów, nie wymagaj ą zastosowania symboli literowych i numerów wyró żniaj ących ich spo śród innych. Ponadto wprowadzenie oznacze ń literowych byłoby niespójne z podstawowym opracowaniem.]5 […] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[Wyznaczona zabudowa mieszkaniowa w s ąsiedztwie istniej ącego terenu cmentarza, oznaczonego symbolem 2ZC, stanowi kontynuacj ę dotychczasowych rozwi ąza ń planistycznych oraz utrzymanie - istniej ącej w pasach izoluj ących teren cmentarny – zabudowy.

Załącznik „a” Wykaz obiektów zabytkowych i zabytków archeologicznych sołectwa Korczyna wpisanych do rejestru zabytków

Nr Zabytek Nr rejestr u Ruiny zamku Kamieniec (tj. ruiny zamku Korczy ńskiego wraz z reliktami 1. archeologiczno – architektonicznymi wraz z otoczeniem w obszarze sołectwa A-263/68 Korczyna) Drewniana chałupa przy ulicy Podzamcze 68 w Korczynie, obok ruin zamku 2. A-9/99 „Kamieniec” Dom drewniany tzw. doktorówka, Korczyna 744 wraz z domem dla słu żby, 3. A- 48/84 wzniesione na działce budowlanej nr 974 Ko ściół parafialny NMP Królowej Polski, ogrodzenie ko ścielne z bram ą i 4. A-487/11 schodami wej ściowymi w Korczynie 5. Cmentarz żydowski w Korczynie A-307/94 6. Stanowisko archeologiczne nr 46 w Korczynie (109-74/60) A-a-85/93 7. Grodzisko wczesno średniowieczne (109-74/3 - Czarnorzeka) A-560/70 5 8. Wczesno średniowieczny, ciałopalny cmentarz kurhanowy (109-74/2- Czarnorzeka) A-561/70 ]

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[Zał ącznik „b” Wykaz obiektów zabytkowych sołectwa Korczyna uj ętych w ewidencji zabytków Nr na Zabytek Czas powstania rysunku 1. Kapliczka z rze źbą Matki Bo żej ul. Zamkowa XVIII w, 2. Studnia obok klasztoru SS Sercanek ul. Szeptyckiego 72 1911 r. 3. Klasztor Zgromadzenia Sióstr Sercanek z kaplic ą klasztorn ą 1900-1925 r. 4. Kapliczka przy ul. Biskupa Pelczara 1775-1825 r. 5. Kapliczka z Chrystusem Frasobliwym przy ul. Biskupa Pelczara 1882 r. 6. Park – pozostało ść zało żenia podworskiego 1890 r. 7. Nieczynny cmentarz rzymsko–katolicki zlokalizowany w pobli żu rynku 1850r. 8. Kapliczka Echo Lourdes przy ul. Podzamcze pocz. lat 90 XX w. 9. Kolumna na nieczynnym cmentarzu rzymsko – katolickim 1800-1825 r. 10. Cmentarz rzymsko – katolicki 1750 – 1850 r. 11. Kapliczka skalna z krzy żem przy ul. Podzamcze 1866 r. 12. Kamienna Figura Marii Panny przy ul. Armii Krajowej 1911 r. 13. Kapliczka skrzynkowa drewniana przy ul. Biskupa Pelczara 1925-1950 r. 14. Kapliczka przy ul. Lipowej 1714 r. 15. Kapliczka przy ul. Ogrodowej 1903 r. 16. Kapliczka przy ul. Zielonej pocz. XX w. Kapliczka murowana przy ul. Zawi śle (wraz z wpisan ą do rejestru zabytków 17. ruchomych pod numerem B-25 drewnian ą, gotyck ą rze źbą Matki Bo żej z pocz. XV w. Bolesnej 18. Kapliczka przy ul. Szeptyckiego 1923 r. 19. Kapliczka z św. Józefem przy ul. Ogrodowej 1906 r. 20. Kapliczka z Chrystusem przy ul. Akacjowej 1930 r. 21. Kapliczka z Matk ą Bo żą przy ul. Ogrodowej 1930 r. 22. Kapliczka przy ul. Pigonia 1900-1925 r. 23. Kapliczka z figur ą św. Jana Nepomucena przy ul. Pigonia (przy mo ście) 1841 r. 24. Kapliczka z Krzy żem przy ul. Zielonej 1900-1925 r. 25. Kapliczka z Chrystusem przy ul. Akacjowej 1808 r. 26. Kapliczka przy ul. Miodowej 1890 – 1910 r. Kapliczka z figurami Jezusa Chrystusa, św. Antoniego, św. Józefa przy ul. 27. 1910 r. Miodowej 28. Kapliczka z figur ą Matki Bo żej z Dzieci ątkiem przy ul. Podzamcze 1841 r. 29. Kapliczka skrzynkowa wisz ąca z figur ą św. Antoniego ul. Zamkowej 1772 r. 30. Kaplica z Matk ą Bo żą Niepokalanego Pocz ęcia przy ul. Szczepanika 1882 r. 31. Kapliczka przy ul. Doli ńskiej 1885 r. 32. Kapliczka z drewnian ą rze źbą Chrystusa przy ul. Lipowej pocz. XX w. 33. Kapliczka z figur ą Madonny z Dzieci ątkiem przy ul. Sporne 1863 r. Tablica pami ątkowa po świ ęcona Oldze i Andrzejowi Małkowskim przy ul. 34. 2009 r. Podzamcze 35. Pomnik Młodych Bohaterów Korczyny przy ul. Armii Krajowej 1975 r. Pomnik z tablic ą upami ętniaj ącą śmier ć je ńców polskich w Katyniu, 2010 r. 36. 5 Charkowie i Twerze przy ul. Szczepanika ]

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

[Zał ącznik „c” Wykaz stanowisk archeologicznych na terenie sołectwa Korczyna uj ętych w ewidencji zabytków archeologicznych

Nr obszaru/stanowiska na Nr Funkcja Chronologia obsz arze 1. 110-74 / 1 punkt osadniczy wczesne średniowiecze 2. 110-74 / 2 punkt osadniczy neolit 3. 110-74 / 3 punkt osadniczy neolit 4. 110-74 / 4 ślad osadnictwa ? 5. 110-74 / 5 ślad osadnictwa ? 6. 110-74 / 6 ślad osadnictwa II f. neolitu 7. 110-74 / 7 ślad osadnictwa neolit 8. 110-74 / 8 ślad osadnictwa I f. neolitu 110-74 / 9 punkt osadniczy neolit 9. 110-74 / 9 ślad osadnictwa ? 10. 110-74 / 10 punkt osadniczy ? 11. 110-74 / 11 punkt osadniczy neolit 110-74 / 12 osada II f. neolitu 12. 110-74 / 12 punkt osadniczy wczesny okres rzymski 13. 110-74 / 13 punkt osadniczy neolit 14. 110-74 / 14 ślad osadnictwa neolit 15. 110-74 / 15 punkt osadniczy ? 16. 110-74 / 16 ślad osadnictwa neolit 110-74 / 17 punkt osadniczy neolit 17. 110-74 / 17 punkt osadniczy ? 110-74 / 18 punkt osadniczy neolit 18. 110-74 / 18 punkt osadniczy ? 19. 110-74 / 19 ślad osadnictwa ? 20. 110-74 / 20 punkt osadniczy II fr. neolitu 21. 110-74 / 21 ślad osadnictwa wczesna epoka br ązu 22. 110-74 / 22 ślad osadnictwa II fr. neolitu 23. 110-74 / 23 punkt osadniczy neolit 24. 110-74 / 24 punkt osadniczy wczesne średniowiecze 25. 110-74 / 25 punkt osadniczy wczesna epoka br ązu 26. 110-74 / 26 punkt osadniczy wczesna epoka br ązu ? 27. 110-74 / 27 punkt osadniczy II f. neolitu 28. 110-74 / 27 ślad osadnictwa okres rzymski 29. 110-74 / 28 ślad osadnictwa wczesna epoka br ązu 30. 110-74 / 29 ślad osadnictwa ? 31. 110-74 / 31 punkt osadniczy neolit 32. 110-74 / 34 punkt osadniczy wczesne średniowiecze 33. 110-74 / 59 punkt osadniczy neolit 109-75 / 15 ślad osadnictwa wczesne średniowiecze 34. 109-75 / 15 ślad osadnictwa pó źne średniowiecze 109-75 / 16 ślad osadnictwa pó źne średniowiecze 35. 109-75 / 16 punkt osadniczy neolit 36. 109-74 / 52 ślad osadnictwa okres prahistoryczny 109-74 / 53 ślad osadnictwa neolit, wczesna epoka br ązu epoka br ązu – okres 37. 109-74 / 53 punkt osadniczy halsztacki 109-74 / 53 ślad osadnictwa okres prahistoryczny epoka br ązu – okres 109-74 / 54 punkt osadniczy 38. halsztacki 109-74 / 54 ślad osadnictwa okres prahistoryczny epoka br ązu – okres 109-74 / 55 ślad osadnictwa 39. halsztacki 109-74 / 55 ślad osadnictwa pó źny okres rzymski ]5

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna

100

Nr obszaru/stanowiska na [ Nr Funkcja Chronologia obsz arze 40. 109-74 / 56 ślad osadnictwa okres prahistoryczny 109-74 / 57 punkt osadniczy okres rzymski ? 41. 109-74 / 57 punkt osadniczy okres prahistoryczny 109-74 / 57 osada średniowiecze epoka br ązu – okres 109-74 / 58 ślad osadnictwa 42. halsztacki 109-74 / 58 ślad osadnictwa okres prahistoryczny epoka br ązu – okres 43. 109-74 / 59 punkt osadniczy halsztacki 109-74 / 61 ślad osadnictwa neolit, wczesna epoka br ązu epoka br ązu – okres 44. 109-74 / 61 punkt osadniczy halsztacki 109-74 / 61 punkt osadniczy okres prahistoryczny 45. 109-74 / 62 punkt osadniczy okres prahistoryczny 109-74 / 63 ślad osadnictwa neolit, wczesna epoka br ązu 46. epoka br ązu – okres 109-74 / 63 punkt osadniczy halsztacki epoka br ązu – okres 109-74 / 64 osada 47. halsztacki 109-74 / 64 punkt osadniczy okres prahistoryczny epoka br ązu – okres 109-74 / 65 punkt osadniczy 48. halsztacki 109-74 / 65 punkt osadniczy okres prahistoryczny 49. 109-74 / 66 ślad osadnictwa okres prahistoryczny 50. 109-74 / 67 ślad osadnictwa okres prahistoryczny 109-74 / 68 ślad osadnictwa neolit / wczesna epoka br ązu 51. 109-74 / 68 punkt osadniczy okres nowo żytny 52. 110-75 / 78 ślad osadnictwa ? 53. 110-75 / 79 ślad osadnictwa wczesna epoka br ązu 54. 110-75 / 80 osada ? 110-75 / 81 osada neolit 55. pó źny neolit – wczesna epoka 110-75 / 81 ślad osadnictwa br ązu 56. 110-75 / 82 ślad osadnictwa neolit 57. 110-75 / 83 punkt osadniczy neolit epoka kamienia – wczesna 110-75 / 84 ślad osadnictwa 58. epoka br ązu 110-75 / 84 ślad osadnictwa ? 59. 110-75 / 85 ślad osadnictwa ? 60. 110-75 / 86 ślad osadnictwa ? 61. 110-75 / 87 ślad osadnictwa ? 62. 110-75 / 88 ślad osadnictwa ? epoka kamienia – wczesna 110-75 / 89 ślad osadnictwa 63. epoka br ązu 110-75 / 89 ślad osadnictwa ? 64. 110-75 / 90 osada ? neolit 110-75 / 91 ślad osadnictwa wczesna epoka br ązu 65. 110-75 / 91 punkt osadniczy ? 66. 110-75 / 92 punkt osadniczy okres wczesnorzymski 67. 110-75 / 93 ślad osadnictwa gr. tarnobrz. 68. 110-75 / 94 ślad osadnictwa ? 69. 110-75 / 95 ślad osadnictwa ? 110-75 / 96 punkt osadniczy neolit 70. 110-75 / 96 punkt osadniczy ? 110-75 / 97 ślad osadnictwa pó źne średniowiecze 71. 110-75 / 97 ślad osadnictwa ? 72. 110-75 / 98 punkt osadniczy ? ]5

[…] 5 Wprowadzono V Zmian ą Studium Gminy Korczyna