Regio- & Provinciegevoel
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Rapportage REGIO- & PROVINCIEGEVOEL Onderzoek onder de Nederlandse bevolking in opdracht van de NOS Maart 2019 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam Rapportnummer 2019/031 Datum Maart 2019 Opdrachtgever NOS Auteurs Peter Kanne Wietse van Engeland Bestellingen Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever. Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld. Regio- & provinciegevoel • Colofon INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding ................................................................................................................. 6 1.1 Achtergrond en onderzoeksvragen ......................................................................... 6 1.2 Onderzoeksverantwoording .................................................................................. 6 2. Belangrijkste uitkomsten ......................................................................................... 9 3. Welke relatie heeft de Nederlander met zijn provincie? ........................................... 14 3.1 Verbinding met Nederland, provincie, regio, woonplaats ...........................................14 4. Trots ..................................................................................................................... 17 4.1 Trots op woonplaats, regio, provincie, Nederland, Europa? ........................................17 4.2 Waar is men trots op? ........................................................................................18 4.3 Trots in Groningen .............................................................................................19 4.4 Trots in Friesland ...............................................................................................20 4.5 Trots in Drenthe ................................................................................................21 4.6 Trots in Overijssel ..............................................................................................22 4.7 Trots in Gelderland ............................................................................................23 4.8 Trots in Flevoland ..............................................................................................25 4.9 Trots in Utrecht .................................................................................................26 4.10 Trots in Noord-Holland ....................................................................................27 4.11 Trots in Zuid-Holland ......................................................................................28 4.12 Trots in Zeeland .............................................................................................30 4.13 Trots in Noord-Brabant ....................................................................................31 4.14 Trots in Limburg .............................................................................................33 4.15 De grootste provinciegenoot .............................................................................34 5. Schaamte .............................................................................................................. 36 5.1 Schaamt u zich voor de provincie? ........................................................................36 5.2 Waarvoor schaamt u zich?...................................................................................36 5.3 Schaamte per provincie ......................................................................................37 Regio- & provinciegevoel • Inhoudsopgave 6. Taal/Dialect .......................................................................................................... 42 7. Vakantie binnen of buiten de provincie ................................................................... 44 8. Beelden over provincies ......................................................................................... 46 Regio- & provinciegevoel • Inhoudsopgave HOOFDSTUK Inleiding Regio- & provinciegevoel • Inleiding 5 1. Inleiding 1.1 Achtergrond en onderzoeksvragen In opdracht van, en in samenwerking met de NOS, heeft I&O Research een onderzoek uitgevoerd naar het regio- en provinciegevoel van Nederlanders. De belangrijkste vragen in dit onderzoek: • Wat voelen Nederlanders zich vooral? Europeaan? Nederlander? Fries? Limburger? Amsterdammer? • Is men trots op zijn provincie? En hoe zit dat met het land, de regio of de woonplaats? • Op welk aspect of fenomeen van de provincie is men trots? • Schaamt men zich voor zijn provincie? Voor welk aspect of fenomeen van de provincie? • Spreekt men de taal of het dialect van de provincie of regio? • Welke beelden lever er over de provincie? En zijn die in de ogen van de inwoners terecht? 1.2 Onderzoeksverantwoording Van 18 tot 28 januari 2019 voerde I&O Research dit onderzoek uit onder in totaal 24.433 Nederlanders. Het onderzoek is op twee manieren uitgevoerd: 1. In het I&O Research Panel. 2. Via de websites van de NOS en de regionale omroepen en op de Facebookpagina van de NOS. I&O Research Panel Via het I&O Research Panel werkten 3.557 mensen mee. Het I&O Research Panel is geworven op basis van aselecte personen- en huishoudensteekproeven op traditionele manier (geen zelfaanmelding). De respondenten hebben geen financiële vergoeding gehad voor hun aanmelding voor het panel. Ook voor deelname aan dit onderzoek kregen respondenten geen vergoeding. Deze resultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, opleiding, regio en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017. De weging is in de eerste plaats per provincie uitgevoerd en vervolgens voor het gehele bestand voor Nederland. De herweging is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard. De onderzoeksresultaten zijn na herweging representatief voor alle Nederlandse inwoners (18-89 jaar) voor deze kenmerken. NOS websites Via de NOS websites werkten 21.366 mensen mee aan het onderzoek. Deze data zijn uitsluitend gebruikt om per provincie vast te stellen waar men trots op is (paragrafen 4.3 t/m 4.14) en wie men de grootste provinciegenoot vindt (paragraaf 4.15). De dataverzameling via NOS websites diende verder als toetsing voor de regionale verschillen, voor zover gevonden in het I&O Panel. Respons per provincie I&O/ I&O/gewogen I&O/gewogen NOS NOS ongewogen Nederland ongewogen ongewogen # % # # % Groningen 189 3,3% 114 1616 7,6% Friesland 184 3,1% 108 3560 16,7% Drenthe 191 3,1% 106 2286 10,7% Overijssel 266 5,7% 198 1082 5,1% Flevoland 187 4,7% 161 1835 8,6% Gelderland 400 10,1% 348 726 3,4% Utrecht 379 12,5% 429 838 3,9% Noord-Holland 499 17,0% 585 1272 6,0% Zuid-Holland 477 16,2% 558 1644 7,7% Zeeland 113 2,9% 99 1215 5,7% Noord-Brabant 385 12,3% 422 2357 11,0% Limburg 287 9,2% 317 2935 13,7% Totaal 3.557 100,0% 3.446 21.366 100,0% Regio- & provinciegevoel • Inleiding 6 Voor het grootste deel van deze rapportage maken we gebruik van de I&O Research Panel data, aangezien deze het meest representatieve beeld geven. Bij elke tabel is aangegeven welke data gebruikt zijn. Regio- & provinciegevoel • Inleiding 7 HOOFDSTUK Belangrijkste uitkomsten Regio- & provinciegevoel • Belangrijkste uitkomsten 8 2. Belangrijkste uitkomsten Verbinding het sterkst met Nederland en woonplaats, dan pas met provincie en regio Op de vraag ‘Waar voelt u zich vooral mee verbonden?’ – waarop men twee antwoorden mocht geven – antwoordt 57 procent ‘Nederland’, gevolgd door ‘mijn woonplaats’ (32%), mijn provincie (21%) en mijn regio (19%). Waar voelt u zich vooral mee verbonden? Nederland 57% woonplaats 32% provincie 21% regio 19% Europa 11% wereld 8% Provinciegevoel het sterkst in Friesland, Groningen en Limburg De verschillen naar provincie zijn groot. In de provincies Friesland, Groningen en Limburg voelt men zich meer verbonden met de provincie dan met Nederland. In Overijssel voelt men zich net zozeer verbonden met de regio (55%) als met Nederland (56%). Waarbij men hoogstwaarschijnlijk denkt aan Twente en Salland. Terwijl men zich in provincies Zuid-Holland, Noord-Holland en Utrecht in sterke mate verbonden voelt met de woonplaats, wat zich laat verklaren door de grote steden met veel uitstraling in deze provincies. Friezen, Zeeuwen, Drenten en Groningers meest trots op hun provincie Op de vraag in hoeverre men trots is op de provincie, zien we dat Friesland – met 73 procent ‘zeer trots’ – er uit springt, gevolgd door Zeeland (65%), Drenthe (61%) en Groningen (60%). Op enige afstand gevolgd door Limburg (55%) en Noord-Brabant (54%). Relatief weinig trots op de provincie vinden we in Zuid-Holland, Utrecht, Noord-Holland, Flevoland, Overijssel en Gelderland. In Overijssel is men vaak trots op de regio, in Noord-Holland op Nederland en Europa. Inwoners van Zeeland, Drenthe, Friesland, Limburg en Gelderland vinden dat hun provincie ‘de mooiste van Nederland’ is. Vooral trots op natuur en mentaliteit Waar mensen trots op zijn is op twee manieren gevraagd: in de eerste plaats op een gestandaardiseerde manier, daarna op maat, met antwoorden die alleen voor die provincie gelden. Ook hier kon men maximaal twee antwoorden geven. Met de gestandaardiseerde vraagstelling zien we dat Nederlanders – als ze enige trots voor hun provincie voelen – vooral trots zijn op de natuur in hun provincie en de mentaliteit van hun provinciegenoten. Daarna volgen ‘binnenstad/stadsgezicht’, ‘cultuur en traditie’ en ‘bedrijf en economie’. Opvallend laag scoren sport en personen. We zien ook hier grote verschillen naar provincie: • De natuur wordt vooral gewaardeerd in Zeeland, Gelderland en Drenthe. • De mentaliteit van de mensen