DOCSLIB.ORG

Prasoznawcze

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Prasoznawcze KWARTALNIK OŚRODKA BADAŃ PR ASOZN A WCZYCH UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI PRASOZNAWCZE (ROCZNIK XXXVII JAKO KONTYNUACJA PRASY WSPÓŁCZESNEJ I DAWNEJ Z LAT 1958— 1959) NR 1-2 (137-138) R. XXXVII KRAKÓW 1994 NR INDEKSU 38364 PL ISSN 0555-0025 ZESPÓŁ REDAKCYJNY Zbigniew Bajka, Sylwester Dziki, Ryszard Filas, Ignacy S. Fiut, Józef Kozak (sekretarz redakcji), Walery Pisarek (redaktor naczelny), Henryk Siwek, Andrzej Zagrodnik (redaktor numeru) WSPÓŁPRACOWNICY ZAGRANICZNI Prof. Aleksandr Bierieżnoj — Sankt-Pietierburgskij Gosudarstwiennyj Uniwiersitiet, Fakultiet Żumalistiki; prof. Roger Clausse — Université Libre de Brukxelles; dr Shelton A. Gunaratnc — Mass Communications Department, Moorhead State University (Minnesota); prof. James D. H a 11 o r a n — University of Leicester, Centre of Mass Communication Research; dr Vladimir H o 1 i n a — Novinârsky Studyjny Ustav, Bratysława; doc. Władimir W. K i e 1 n i k — Uralskij Gosudarstwiennyj Uniwiersitiet im. M. Gorkogo, Fakultiet Żumalistiki, Jekatierinburg; prof. Jewgienij A. Korniłow — Rostowskij Gosudarstwiennyj Uniwiersitiet, Fiłołogiczeskij Fakultiet; prof. William H. Melody — Centre for International Research on Communication and Information (CIRCIT), Melbourne; prof. Jewgienij P. Pro- c h o row —Moskowskij Gosudarstwiennyj Uniwiersitiet im. Łomonosowa, Fakultiet Żumalistiki; doc. Karl Erik Rosengren — Lunds Universitet, Sociologiska Institutionen; prof. Herbert I. Schiller — University of California, La Jolla; dr Benno S i g n i t z e r —Universität Salzburg, Institut für Kommuni­ kationswissenschaft; prof. Tapio V a r i s — University of Industrial Arts, Helsinki PROJEKT OKŁADKI: Zygmunt Strychalski © Zeszyty Prasoznawcze 1994 Adres redakcji: 31-007 Kraków, ul. Wiślna 2, tel. 22-60-68. Wydawca: Uniwersytet Jagielloński, 31-007 Kraków, ul Gołębia 24. Nakład 350 egz., ark. druk. 14. Numer zosta! zamknięty i oddany do składu w lutym 1994. Podpisano do druku i druk ukończono w lipcu 1994. Skład, druk i oprawa: zespół poligraficzny Ośrodka Badań Prasoznawczych UJ: Janusz Harnik, Ryszard Skimina, Andrzej Zagrodnik. Nr indeksu: 38364 PL ISSN 0555-0025 SPIS RZECZY Zbigniew Bajka: Kapitał zagraniczny w polskich mediach 5 Jan Jirak, Barbara Köpplovä, Otokar Sołtys: Sytuacja dzienników w Republice Czeskiej 23 Vladimir Hol i na: Przemiany w mediach w Słowacji 29 Mihai Com an: Dziennikarstwo rumuńskie w okresie przejściowym 1990-1992 33 Lija P. Jewsiejewa: Transformacja mediów w krajach postkomunistycznych na przykładzie Polski i Rosji 42 Media w Bułgarii 48 Media na Węgrzech 52 Ryszard Filas: Pięć lat przemian mediów masowych w Polsce: bilans wstępny 57 Alina Słomkowska, Mirianna Kozak, Jacek Zieliński: Nowe regulacje prawno-organizacyjne mediów w republikach nadbałtyckich i słowiańskich byłego ZSRR ... 67 Izabela Dobosz: Rozwój ustawodawstwa prasowego w Polsce w latach 1981-1993. Perspektywy legislacyjne 83 Marian G i e r u 1 a, Marek J a c h i m o w s k i: Media na Śląsku Górnym i Opolskim w łatach 1989-1993 93 Jacek Kołodziej: Bohaterowie prasowej kampanii wyborczej 110 Ignacy S. Fiut: Obraz kampanii wyborczej do Sejmu i Senatu RP — 1993 131 Krzysztof Woźniakowski: 7 Dni (1940-1944). Quasi-kulturalny gadzinowy tygodnik warszawski 146 Joanna Machowska: Metafora w nowomowie 168 MATERIAŁY Sondaże OBP Zmiany w czytelnictwie prasy 1993 — zmierzch optymizmu? (RyszardFilas) 181 List do redakcji 192 RECENZJE, OMÓWIENIA, NOTY Grzegorz H ry c i u k: Gazeta Lwowska 1941-1944 (Jerzy Jarowiecki) s. 193; Andrzej Buck: Czasopisma literackie młodych 1944-1971 (Ignacy S. Fiut) s. 197; Materiały Pomocnicze do Najnowszej Historii Dziennikarstwa, pod red. Aliny S ł o m k o w s k i e j. T. 24: Dylematy transformacji prasy polskiej (1989-1993) (Ignacy S. Fiut) s. 199; Andrzej Magdo ń: Reporter i jego warsztat (Walery Pisarek) s. 200; Jacek Sobczak: Prawo prasowe. Komentarz (Ryszard Tomczyk) s. 202; Grażyna Maria Peter: Die Europaberichtcrstattung in Zeitungen der neuen deutschen Bundesländer und ihren östlichen Nachbarn (Wincenty Kośbiał) s. 206; Media Perspektiven, rocznik 1992 (Zbigniew Oniszczuk) s. 207. KRONIKA NAUKOWA, SPRAWOZDANIA Maciej Józef Kwiatkowski (Sylwester Dziki) 209 Jerzy Parzyński (Sylwester Dziki) 212 I światowe forum prasy polonijnej — Tarnów '93 (Włodzimierz Chorązki) 213 III konkurs Instytutu na rzecz Demokracji w Europie Wschodniej — idee dla niezależnej prasy lokalnej (Włodzimierz Chorązki) 213 Kreowanie marzeń. V Ogólnopolski Międzynarodowy Festiwal Filmu Reklamowego i Reklamy (Jacek Kołodziej) 214 Czas prasy parafialnej (Marek Glogier) 218 SUMMARY 219 Do numeru dołączony jest jako wkładka spis rocznika 1993 ZP. ROZPRAWY I ARTYKUŁY Zeszyty PRASOZNAWCZE Kraków 1994 R. XXXVII, nr 1-2 (137) ZBIGNIEW BAJKA KAPITAŁ ZAGRANICZNY W POLSKICH MEDIACH /. Prasa Wstęp Stworzenie pełnego obrazu wpływów kapitału zagranicznego w polskiej prasie, radiu i telewizji jest zadaniem trudnym, wręcz niewykonalnym. Co najwyżej można tu określić najważniejsze tendencje oraz ustalić głównych uczestników gry kapitałowej. Całej prawdy nie da się odsłonić, choćby dlatego, że jest ona często ukrywana, a jeśli się uda coś ujawnić, to jest to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Opis jest zwykle niepełny także dlatego, że dotyczy PROCESU dość intensywnego; tylko w czterech pierwszych miesiącach 1994 roku kapitał zagraniczny przejął kilka dzienników, do kilku innych wszedł ze swoimi udziałami, zmieniło swoich właścicieli kilka znanych czasopism, po­ wstało kilkanaście innych, powołanych przez wydawców zagranicznych. Trudności, jakie się napotyka w analizie tego problemu, wynikają z kilku powodów. 1. Nie ma systemu rejestracji tych zjawisk w skali ogólnokrajowej, ergo — nie ma możliwości zdobycia kompletnych danych o udziałach firm zagranicz­ nych w polskich spółkach i przedsiębiorstwach wydawniczych. Często też są problemy ze zdobyciem wiarygodnych danych o wszystkich uczestnikach przedsięwzięć wydawniczych, są także kłopoty z uzyskaniem wiarygodnych informacji o poziomie nakładów, wielkości zwrotów (w przypadku prasy) oraz zyskach np. z reklamy. 2. Zmienia się stan własności tytułów prasowych, np. inni są obecnie właści­ ciele wielu dawnych pism RSW „PKR", niż wynikałoby to z aktów sprzedaży wydanych przez Komisję Likwidacyjną RSW. Dane te zwykle nie są ujawniane publicznie, stąd — dopiero po pewnym czasie — dowiadujemy się, że np. jakiś tytuł sprzedany lub oddany nieodpłatnie spółdzielni dziennikarskiej ma już innego właściciela (właścicieli). Czasem też okazuje się, że dominujący pakiet akcji ma udziałowiec zagraniczny. 3. Enigmatyczne są informacje dotyczące spółek joint-venture, dobrze, jeśli z rejestru sądowego można uzyskać dane o przynależności państwowej zagra­ nicznego wspólnika. Zdarza się też — jak w innych przedsiębiorstwach w Polsce — że firma X będąca udziałowcem w wydawnictwie, to fragment wię­ kszej całości innego przedsiębiorstwa prasowego, ale z różnych przyczyn o jeszcze innej nazwie. Uwagi te przede wszystkim dotyczą prasy. Udział kapitału zagranicznego w radiu i telewizji jest bowiem określony przez art. 33 nowej ustawy o radiofonii i telewizji. Dopuszcza on udział kapitału zagranicznego w kapitale zakładowym lub akcyjnym spółki radiowej lub telewizyjnej — w wysokości nie większej niż 33%. Dlatego spółki zawiązane w celu zdobycia pasm antenowych ogólnokra­ jowych lub regionalnych — mają głównie udziałowców polskich, a zagraniczni posiadają tylko trzecią część udziałów. Obserwacja zdarzeń na linii: kapitał zagraniczny — prasa prowadzi jednak do wniosku, że podobne zjawiska w sferze radia i telewizji to tylko kwestia czasu. Omijanie przepisów, „podnajerrT polskich udziałowców przez kapitał zagraniczny, czyli tajne wspólnictwo — to sprawa najbliższej przyszłości. Przykład prasy pokazuje bowiem, że takie działania są i będą się nasilały. Chodzi w końcu o duże pieniądze w kraju zaliczającym się do większych w Europie, także o pomost — w działaniach na kierunku wschodnim. Przedstawione powyżej zjawiska nie służą bynajmniej opisywaniu ciężkiej doli badacza polskich mediów. Artykuł ten powstał po kilkuletnim śledzeniu przemian rynku mediów w Polsce i — nawet jeśli obraz jest niekompletny — warto go pokazać. Warto także powiedzieć, iż konieczne są unormowania prawne udziału tego kapitału w polskich mediach — generalnie, a szczególnie w prasie. Konieczne jest także zawarowanie jawnej i pełnej rejestracji i spra­ wozdawczości, aby każdy, kto zajmuje się światem mediów w Polsce, mógł to czynić bez takich utrudnień jak dotychczas. Przygotowując się do napisania tego tekstu, wykorzystano różne źródła: 1. Bank informacji o prasie OBP UJ (dane na ten temat publikujemy corocz­ nie w aktualizowanym „Katalogu prasy polskiej"). 2. Publikacje prasowe (archiwum wycinków OBP i własne autora artykułu). 3. Publikacje w Zeszytach Prasoznawczych, m. in. na temat transformacji prasy po 1990 roku. 4. Materiały z różnych konferencji (np. organizowanych na Uniwersytecie Warszawskim i Jagiellońskim). 5. Katalogi firm w Polsce (m. in. joint-venture i zagraniczne). 6. Akta rejestracji przedsiębiorstw wydawniczych (sądowe). 7. Różne dokumenty oficjalne (np. Informacja NIK o wynikach kontroli aktualnej struktury własności wybranych składników majątku RSW ,,PKR" w likwidacji, 1993). 8. Bezpośrednie rozmowy autora artykułu w redakcjach wybranych pism. Szczególnie cenne były poszukiwania dziennikarzy prasowych, m.in. Gazety Wyborczej, Rzeczpospolitej, Wprost i innych. Dostarczyły one zarówno infor­ macji o kapitale zagranicznym, jak też pokazały drogi dalszych możliwych ustaleń. W ramach likwidacji koncernu RSW ,,PKR" część tytułów
Load more

Recommended publications
  • On the Threshold of the Holocaust: Anti-Jewish Riots and Pogroms In
    Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions. of the Holocaust carried out by the local population. Who took part in these excesses, and what was their attitude towards the Germans? The Author Anti-Jewish Riots and Pogroms Were they guided or spontaneous? What Tomasz Szarota is Professor at the Insti- part did the Germans play in these events tute of History of the Polish Academy in Occupied Europe and how did they manipulate them for of Sciences and serves on the Advisory their own benefit? Delving into the source Board of the Museum of the Second Warsaw – Paris – The Hague – material for Warsaw, Paris, The Hague, World War in Gda´nsk. His special interest Amsterdam, Antwerp, and Kaunas, this comprises WWII, Nazi-occupied Poland, Amsterdam – Antwerp – Kaunas study is the first to take a comparative the resistance movement, and life in look at these questions. Looking closely Warsaw and other European cities under at events many would like to forget, the the German occupation. On the the Threshold of Holocaust ISBN 978-3-631-64048-7 GEP 11_264048_Szarota_AK_A5HC PLE edition new.indd 1 31.08.15 10:52 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions.
    [Show full text]
  • 1945-1960 District Court in Warsaw RG-15.156M
    Sąd Okręgowy w Warszawie (Sygn. SOW), 1945-1960 District Court in Warsaw RG-15.156M United States Holocaust Memorial Museum Archive 100 Raoul Wallenberg Place SW Washington, DC 20024-2126 Tel. (202) 479-9717 Email: [email protected] Descriptive Summary Title: Sąd Okręgowy w Warszawie (Sygn. SOW) (District Court in Warsaw) Dates: 1945-1960 RG Number: RG-15.156M Accession Number: 2010.12 Creator: Poland. Sąd Okręgowy w Warszawie Extent: 21 microfilm reels (35 mm); 20,346 digital images (JPEG) Repository: United States Holocaust Memorial Museum Archive, 100 Raoul Wallenberg Place SW, Washington, DC 20024-2126 Languages: Polish, German, and Yiddish Administrative Information Restrictions on access: Researchers must complete and sign a User Declaration form before access is granted to materials from the Institute of National Remembrance (Instytut Pamięci Narodowej). Restrictions on reproduction and use: 1. Each researcher using the materials obtained from the Institute of National Remembrance (IPN) or materials whose originals belong to the IPN must complete the registration procedure required by USHMM. 2. Publication or reproduction of documents (in the original language, in facsimile form or in the form of a translation of an excerpt or of the entire document) or making them available to a 1 third party in any form requires the written consent of the Institute of National Remembrance. The use of an excerpt defined as the fair use right to quote does not require obtaining consent. 3. Researchers assume all responsibility for the use of materials that belong to the Institute of National Remembrance. 4. References to documents that belong to the Institute of National Remembrance must cite the Institute of National Remembrance as the owner of the original documents and include the full reference citation of the Institute of National Remembrance in the citations.
    [Show full text]
  • Katalog 2020-1-Internet.Indd
    ANTYKWARIATY WARSZAWSKIE XIV AUKCJA INTERNETOWA I KORESPONDENCYJNA KSIĄŻEK I GRAFIKI WARSZAWA 7-8 MARCA 2020 ;,9 AUKCJA INTERNETOWA I KORESPONDENCYJNA .6,Ąĩ(.,*5$),., ANTYKWARIATY WARSZAWSKIE XO6DQGRPLHUVND:DUV]DZD WHOID[ HPDLOLQIR#ODPXVSO ZZZODPXVSO XIV AUKCJA INTERNETOWA I KORESPONDENCYJNA .6,Ąĩ(.,*5$),., QDSRUWDOXZZZVHFUHWHUDSO 07.03. (sobota) od godz. 10.00. Pozycje 1-462. 08.03. (niedziela) od godz. 10.00. Pozycje 463-918. 6NáDGDQLH]DPyZLHĔID[HPSRF]WąPDLORZąLWUDG\F\MQą do 06.03. do godz. 18.00. 6NáDGDQLH]DPyZLHĔQDSRUWDOXLQWHUQHWRZ\P ZZZVHFUHWHUDSOGRGRJRG] :\VWDZLRQHQDVSU]HGDĪRELHNW\PRĪQDRJOąGDü ZVLHG]LELHDQW\NZDULDWXZ:DUV]DZLH SU]\XO6DQGRPLHUVNLHM UyJ5DNRZLHFNLHM RGGQLDOXWHJR Katalog opracował: zespół Antykwariatu „Lamus” Skład komputerowy: Dariusz Górski Na okładce: poz. 844. J. M. Burdecka. Planetoida 2100. 1932-1934. Fotografi e: Konrad Wiślicz-Węgorowski © ANTYKWARIAT LAMUS 2020 Niniejszy katalog, w tym wszelkie zawarte w nim opisy i zdjęcia, podlega ochronie na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jakiekolwiek kopiowanie, reprodukowa- nie i rozpowszechnianie katalogu w całości lub części bez uprzedniej zgody ANTYKWARIAT LAMUS stanowi naruszenie praw majątkowych zagrożone odpowiedzialnością cywilną i karną. REGULAMIN AUKCJI 1. Ceny podane w katalogu są cenami wywołania (w PLN). Ceną nabycia jest cena wylicytowana, do której Antykwariat doliczy 10% opłaty organizacyjnej. 2. W aukcji można wziąć udział przez Internet po uprzednim zarejestrowaniu się i zapoznaniu z zasadami i techniką licytacji (patrz „Instrukcja uczestnictwa w aukcji na portalu secretera.pl” znajdująca się na końcu katalogu). Na portalu www.secretera. pl można składać zamówienia przed aukcją lub uczestniczyć w aukcji online w sobotę, 07.03.2020 i niedzielę 08.03.2020 od godz. 10.00. 3. W aukcji można uczestniczyć również w sposób tradycyjny, poprzez wysła- nie pisemnego zamówienia faxem, pocztą mailową lub tradycyjną.
    [Show full text]
  • Po Polsku Na Wyspach a Guide for Parents of Bilingual Children
    PO POLSKU NA WYSPACH A Guide for Parents of Bilingual Children Katarzyna Zechenter (Ed.) Second Edition Po polsku na Wyspach Poradnik dla rodziców dzieci dwujęzycznych A Guide for Parents of Bilingual Children Redakcja Katarzyna Zechenter PUNO, Londyn 2016, wydanie II rozszerzone Adiustacja, korekta: Lidia Kośka Projekt okładki, opracowanie graficzne: Artmedia.Net Zdjęcia: Paweł Nałęcz Łąkowski Skład i łamanie: Aries Sp. z o.o. Sponsorzy wydania: Fundacja M.B. Grabowskiego Fundacja Stowarzyszenia Kombatantów Polskich w Wielkiej Brytanii Wydanie II rozszerzone, Londyn 2016 ISBN: 978-0-9568839-5-7 Poradnik dostępny także w formie elektronicznej: http://www.puno.edu.pl/poradnik Spis treści Podziękowania/Acknowledgements 6 Wstęp/Introduction Katarzyna Zechenter 9 Rozdział I Katarzyna Zechenter: Migracja i integracja 23 Rozdział II Edyta Nowosielska: Mówić, nie mówić… 33 To Speak or Not To Speak 47 Rozdział III Halina Stochnioł: Rola rodziców i opiekunów 53 TheRole of Parents and Carers 77 Rozdział IV Beata Howe: Edukacja za granicą 83 Polish Education in the United Kingdom 105 Rozdział V Katarzyna Zechenter: Dwujęzyczność przez zabawę 111 Teaching Through Play and Games 135 Rozdział VI Anne White: Supporting Bilinguality 143 Rozdział VII Monika Plata: Mowa – okno na świat 153 Speech – a Window to The World 175 Rozdział VIII Wayne Holland, ManMohan S. Sodhi: Business Studies and Foreign Languages 181 Rozdział IX Po co ten polski? Historie prawdziwe 191 Rozdział X Katarzyna Zechenter: Praktyczne informacje 215 1. Dwujęzyczność: wybrane strony internetowe 2. Gry i zabawy dla dzieci 3. Wybrane bazy internetowe z różnych dziedzin 4. Audiobooki – książki do słuchania 5. Literatura polska w Internecie 6. Filmy artystyczne, dokumentalne i popularnonaukowe 7.
    [Show full text]
  • Peplinski-En.Pdf
    WIKTOR PEPLIŃSKI 350 years of Polish press (an outlook on its past and present) KEY WORDS Polish press, underground press, émigré press, clandestine press, underground publishing, preventive censorship, repression censorship, central control, authority monopoly ABSTRACT Periodical press has been published in Poland since 1661. Its history has been largely determined by the Partition period between 1795–1918, Nazi occupation between 1939–1945 and totalitarianism between 1945–1989. Hence, in its history a large role was played by émigré press, underground press and clandestine press. The modern press market has been shaped by the transformation of media after the fall of the communist system in 1989 and the entrance of foreign capital onto the Polish market. It was 350 years ago when, for the first time, published in Poland were the first issues of “Merkuriusz Polski”, placing Poland alongside other European press publishing countries. In another part of Europe, in Antwerp it was since 1605 that a Flemish printer Abraham Verhoeven, based on a privilege granted by archduke Albrecht and acting on behalf of Spain’s monarch, was printing the “Nieuwe Tijdinghe”1. “Merkuriusz” was a political initiative, inspired by, among others, king Jan Kazimierz, his wife Ludwika Maria and Royal Crown Marshal Łukasz Opaliński. The goal was to propagate among the gentry the idea of state reform, so much in need especially after the Swedish invasion and a destabilized political system. The paper was created by the state secretary and printer of news sheets Hieronim Pinocci and Jan Aleksander Gorczyn, Cracovian printer, lawyer and bookseller. The paper, published in Cracow, targeted strict elites.
    [Show full text]
  • Projekt Z Dnia 30 Lipca 2021 R. ROZPORZ Ą
    Projekt z dnia 30 lipca 2021 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI I NAUKI 1) z dnia ………………………….. 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą Na podstawie art. 47 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082) zarządza się, co następuje: § 1. W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2019 r. w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą (Dz. U. poz. 1652 oraz z 2020 r. poz. 1388) wprowadza się następujące zmiany: 1) w § 11 w ust. 9 wyraz „lub” zastępuje się wyrazem „i”; 2) w załączniku nr 1: a) w części zatytułowanej „SZKOŁA PODSTAWOWA”: – w części zatytułowanej „EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA Klasy I–III szkoły podstawowej”, w części zatytułowanej „Treści nauczania–wymagania szczegółowe”, w części zatytułowanej „Teksty kultury”, część zatytułowana „Lektury uzupełniające (2 pozycje w każdym roku we fragmentach/całości, do samodzielnego lub wspólnego czytania/słuchania):” otrzymuje brzmienie: „Lektury uzupełniające (2 pozycje w każdym roku we fragmentach/całości, do samodzielnego lub wspólnego czytania/słuchania): Justyna Bednarek, Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych); Waldemar Cichoń, Cukierku, ty łobuzie!; Agnieszka Frączek, Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą; Dorota Gellner, Wścibscy; 1) Minister Edukacji i Nauki kieruje działem administracji rządowej – oświata i wychowanie, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 października 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Edukacji i Nauki (Dz. U. poz. 1848 i 2335). – 2 – Julita Grodek, Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie; Tom Justyniarski, Psie troski; Grzegorz Kasdepke, Detektyw Pozytywka; Piotr Kordyasz, Lolek.
    [Show full text]
  • Kurier Białostocki" Jako Przykład Hitlerowskiej Prasy Gadzinowej, Wydawanej W Okręgu Białostockim W 1944R
    STUDIA PODLASKIE tom XVI BIAŁYSTOK 2006 MARIUSZ OKUŁOWICZ (Białystok) "KURIER BIAŁOSTOCKI" JAKO PRZYKŁAD HITLEROWSKIEJ PRASY GADZINOWEJ, WYDAWANEJ W OKRĘGU BIAŁOSTOCKIM W 1944R. WSTĘP W piśmiennictwie historycznym, omawiającym dzieje ziemi białostockiej w okresie II wojny światowej, natrafić można na informacje dotyczące prasy hitlerowskiej, wydawanej w okręgu białostockim. Z informacji tych wynika, że hitlerowskie władze okupacyjne wydawały na terenie "Bezirk Białystok" kilka tytułów pism o charakterze propagandowym, znanych w mowie potocznej jako " "gazety gadzinowe': W języku niemieckim drukowana była "Bialystoker Zeitung jako "Urzędowy organ partii NSDAP dla okręgu białostockiego"1• Polskim odpowiednikiem pisma gadzinowego - jak zgodnie stwierdzają " badacze tego okresu historycznego - był "Nowy Kurier Białostocki 2• Uwzględnia­ jąc informacje zawarte w opracowaniach historycznych - nie mając jednakże ' Charakterystyka tego dziennika ukaże się w "Księdze Pamittkowej': przygotowywanej pruz Książnicę Podłaskf: M. Okułowicz, ..Bialystoker Zeitung» - urzędowy OFg'an partii NSDAP dla oicrFgu białostockiego. Ch arakterystykapisma. 'W tym kontekście odwołuję się do monografii i prac autorstwa M. Gnatowskiego. A. Dobrońskie­ go, Cz. Madajczyka i J. Karłikowskiego. Zob. M. G natowski, Białostocczyzna w latach woj ny iolcupac ji hi­ tlerowskiej. Zarys dziejówpolitycznych regionu, t. l, Białystok 1979, s. 293; idem, Z dziejów Białegostoku w latuch II wojny światowej, w: Studia i materiałydo dziejów miasta Białegostoku. Pracazbiorowa. pod red.
    [Show full text]
  • 16 November 1940 – the Establishment of the Warsaw Ghetto by the Germans
    16 November 1940 – the establishment of the Warsaw ghetto by the Germans We share a column by Hanna Węgrzynek, PhD, the deputy director for Research and Exhibition Programming of WGM, published in Plus Minus – the weekend issue of Rzeczpospolita – on the occasion of the 80th anniversary of the closure of the Warsaw Ghetto. In his diary from 30 March 1940, Adam Czerniaków, head of the Warsaw Judenrat (Jewish Council established by the Germans in early October 1939), wrote the following: “Rumours about a ghetto have been spreading since the early morning… I delivered …a letter explaining why it is impossible to set up walls (compromising the water supply systems, the electrical grid, cables, etc.)“. What seemed unthinkable in the spring of 1940, became reality merely a few months later. In mid-November, a wall-encircled ghetto was established in the very heart of Warsaw. The Germans officially called it the Jüdische Wohnbezirk (the Jewish residential quarter). In no way did this term – with a quite neutral meaning – foreshadow the horrors that would soon be taking place there. Stigmatisation and alienation The ghetto was closed on 16 November 1940. It covered an area of about 4 km2, which was less than 3% of the city’s area at the time. It was surrounded by a 3-metre-high wall that had its top covered with broken glass, as well as barbed-wire entanglements in some places. By the end of 1940, about 395,000 Jews, both ones who lived in Warsaw before the war, as well as ones who were forcibly resettled from other territories – including those incorporated into the Third Reich, were locked up in the ghetto.
    [Show full text]
  • GÓRNOŚLĄZAK Gazeta Związku Górnośląskiego
    GÓRNOŚLĄZAK Gazeta Związku Górnośląskiego MIESIĘCZNIK BEZPŁATNY NR 3 – 4 (33) / 2018 ISSN 2391‒5331 Fot. Krzysztof Loska „Gdy zajął z nimi miejsce u stołu, wziął chleb, odmówił błogosławieństwo,–31) połamał go i dawał im. Wtedy oczy im się otworzyły i poznali Go…” (Łk 24,30 Okres przygotowania paschalnego prowadzi nas do ponownego przeżywania tajemnicy zmartwychwstania. To jest szczególny czas dla nas, ludzi wierzących. Życzę z całego serca, aby Święta Paschalne pomogły ożywić i pogłębić naszą wiarę w Jezusa Chrystusa i abyśmy jeszcze bardziej stawali się odważnymi świadkami Zmartwychwstałego Pana. prawdyOby o zmartwychw spotkanie z staniuChrystusem w przy eucharystycznym stole napełniało nas Duchem Świętym i otwierało nasze oczy, a także mobilizowało do ewangelizacji, do głoszenia – mocy Ducha Świętego, Ducha, który umacnia miłość. Z paschalną radością z serca błogosławię ARCYBISKUP METROPOLITA † WiktorKATOWICKI Skworc Katowice, Wielkanoc 2018 r. www.zg.org.pl GÓRNOŚLĄZAK 3 Tematy przewodnie wydania: Górnictwo – Wielkanoc Upominamy się W numerze między innymi: Słowo kapelana ks. prof. A. Wuwera o Wojciecha Korfantego! na Wielkanoc | s. 4 Górnictwo coraz bliżej końca – wywiad Za chwilę Rzeczypospolita (zapewne hucznie) świętować z Jerzym Markowskim | s. 6 będzie okrągłą rocznicę odzyskania niepodległości, a tym- Digitalizacja – działalność Bractwa czasem jeden z tych, dzięki którym się odrodziła, wciąż nie Gwarków | s. 8 ma nawet swojego pomnika w Warszawie, bo stolicy i pań- Waldemar Szendera – Szkody górnicze w służbie przyrody | s. 10 stwu brakuje na to pieniędzy. Wstyd, po prostu wstyd! Anita Witek – Dziewięciu z Wujka | s. 12 Polacy, czy zastanawialiście się kiedyś jak wyglądałaby Mirella Dąbek – Jest w orkiestrach dętych Polska bez Śląska? Przymrużcie na chwilę oczy i wyobraź- jakaś siła | s.
    [Show full text]
  • Propaganda As a Weapon and a Tool of Totalitarian Power: the Image of the Concept in the Common Discourse of the War and Occupation Years (1939–1945)
    Acta Universitatis Wratislaviensis No 3891 Propaganda as a weapon and a tool of totalitarian power 177 Jêzyk a Kultura • tom 27 • Wrocław 2017 DOI: 10.19195/1232-9657.27.12 MARCIN POPRAWA ORCID: 0000-0002-6035-4623 University of Wrocław Propaganda as a weapon and a tool of totalitarian power: The image of the concept in the common discourse of the war and occupation years (1939–1945) Introductory remarks and research goals The basic publication goals have been indicated in the title. In this article, I describe communication phenomena pertaining to the war and occupation years (1939–1945), which occurred in the parts of Poland occupied by the Third Reich, called in the official nomenclature the General Governorship.1 In this paper, I do not focus as much on the description of the semantics or pragmatics of the propa- ganda language used by the Nazi authorities toward the inhabitants of the occu- pied country, but rather I try to answer the question of how a collective encounter with the brutal practice of the totalitarian power (with its war and totalitarian discourse), and in fact, in the means of mass communication subordinated to it, was reflected in the common discourse (“non-totalitarian”). Thus, I describe the narrative about the methods and means of hegemonic communication used by the Nazi authorities (texts and forms) (cf. Garlicki, Noga- -Bogomilski 2004; Fras 2006; Kamińska-Szmaj 2013), which became established in the “anti-totalitarian” discourse. The form of updating this discourse are jour- nals and war chronicles, in which one can find quite a large collection of remarks 1 The article is part of a series of my publications on war and political propaganda; see Poprawa (2016a, b, 2017).
    [Show full text]
  • R. 69(81) Warszawa, 17 - 23 Lutego 2013 R
    R. 69(81) Warszawa, 17 - 23 lutego 2013 r. Nr 8 Poz. 5523 - 6254 WYKAZ DZIAŁÓW UKD 0 DZIAŁ OGÓLNY (Naukoznawstwo. Bibliografia. Informa- 622 Górnictwo cja. Bibliotekarstwo. Bibliologia) 629 Technika środków transportu. Technika astronautyczna 0/9(03) Encyklopedie i leksykony o treści ogólnej 63 Rolnictwo 004 Informatyka 630/635 Leśnictwo. Ogólne zagadnienia rolnictwa. Uprawa ro- 005 Zarządzanie. Biurowość ślin 1 FILOZOFIA 636/639 Zootechnika. Weterynaria. Produkty zwierzęce. Ło- 159.9 Psychologia wiectwo. Rybołówstwo 2 RELIGIA. TEOLOGIA 64 Gospodarstwo domowe. Gastronomia. Hotelarstwo 272 Kościół rzymskokatolicki 654+656 Telekomunikacja i telemechanika. Transport. Poczta 3 NAUKI SPOŁECZNE. PRAWO. ADMINISTRACJA 655+659 Działalność wydawnicza. Reklama. Środki maso- 30 Metodologia nauk społecznych. Polityka społeczna. Proble- wego przekazu matyka płci. Socjografia 657 Rachunkowość. Księgowość 311+314 Statystyka. Demografia 658 Organizacja przedsiębiorstw. Organizacja i technika han- 316 Socjologia dlu 32 Nauki polityczne. Polityka 66/68 Przemysł. Rzemiosło. Mechanika precyzyjna 33 Nauki ekonomiczne 69 Przemysł budowlany. Rzemiosło budowlane. Materiały bu- 331 Praca dowlane 336 Finanse. Podatki 7 SZTUKA. ROZRYWKI. SPORT 338/339 Gospodarka. Handel 71 Planowanie przestrzenne. Urbanistyka 338.48 Turystyka 72 Architektura 34+351/354 Prawo. Administracja publiczna. Gospodarka ko- 73/76 Rzeźba. Rysunek. Malarstwo. Grafika. Rzemiosło arty- munalna styczne 355/359 Nauka i sztuka wojenna. Siły zbrojne 77 Fotografia i procesy pokrewne 364/368 Opieka społeczna. Ubezpieczenia. Konsumeryzm 78 Muzyka 37 Oświata. Wychowanie. Szkolnictwo 791/792 Film. Teatr 39 Etnografia. Zwyczaje i obyczaje. Folklor 793/794 Rozrywki towarzyskie. Zabawy. Gry 5 MATEMATYKA. NAUKI PRZYRODNICZE 796/799 Sport 502/504 Nauka o środowisku. Ochrona i zagrożenie środowi- 8 JĘZYKOZNAWSTWO. NAUKA O LITERATURZE. LITERA- ska TURA PIĘKNA 51 Matematyka 80/81 Językoznawstwo.
    [Show full text]
  • JUBILEUSZ KATOWICKIEJ UCZELNI EKONOMICZNEJ ^ a >
    JUBILEUSZ KATOWICKIEJ UCZELNI EKONOMICZNEJ CENA 5 ZŁ (w tym 5% VAT) ISSN: 1425-3917 NR INDEKSU 33328X ^ A >- UM nn a< ; L U O = ! # Śląskie. Pozytywna energia Nr 1 (195) • ROK XVIII • STYCZEŃ 2012 _______ ______________JOANNA JANU SZEW SKA-JURKIEWICZ - Z ojczystych stron w nieznane ________GRZEGORZ SZTOLER r - Śląskie fatum, śląski los ___Prof. FRANCISZEK KOKOT - Między starym a nowym Śląskiem ____ ___ MARIAN BUCHOWSKI - Ruiny patriotyczne __ ______ ______EWA SIWCZAK - Młodzi w pułapce _________________ KRYSTYNA BROLL-JARECKA - Wiersze przypomniane _____ BARBARA PTAK: „Jestem z innej epoki” „.WOJCIECH GRABOWSKI - Proza (debiut) SPIS TREŚCI ZA ROK 2011 ISSN 1425-3917 0 1 9 771425 391202 (Rodu 2012 - dostatniego, obfitującego w pogodę ducha, nadzieję, szczęście i osobiste spełnienie życzy 'Redakcja miesięcznika „ŚCąsk” W katowickiej Archikatedrze odbyt się 26 listopada ingres, nowego metropolity katowickiego, abp. Wiktora Skworca. Jest Podczas wernisażu wystawy „Dekady 1946-2011”, zorganizowanej z okazji on dr. nauk humanistycznych w zakresie 100-lecia ZPAP i 65-lecia Katowickiego Oddziału ZPAP red. Wiesława Konopel­ historii kościoła, urodził się w 1948 roku w ska otrzymała Nagrodę Honorową za publikowanie na łamach miesięcznika Rudzie Śląskiej. W 1973 roku przyjął „Śląsk”, tekstów poświęconych ważnym wydarzeniom artystycznym oraz środo­ święcenia kapłańskie w Katowicach. wisku plastycznemu. Odebrała ją z rąk prezesa O/Katowice ZAP Adama Dutkie­ Przez wiele lat pełnił funkcje kanclerza wicza. (na zdjęciu). Nagrodą została przyznana również dyrektor Muzeum Histo­ kurii katowickiej. W 1998 roku w Rzymie rii Katowic Jadwidze Lipońskiej - Sajdak. został wyświęcony na biskupa. 13 grudnia 1997 roku Jan Paweł il mianował go (Więcej o wystawie w tekście Wiesławy Konopelskiej na str. 65) biskupem tarnowskim.
    [Show full text]