Cancioneiro Da Ajuda
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Load more
Recommended publications
-
Carolina Michaëlis De Vasconcelos: Uma Homenagem
Carolina Michaëlis de Vasconcelos: uma homenagem Valéria Gil Condé Lênia Márcia Mongelli Yara Frateschi Vieira Organizadoras Valéria Gil Condé, Lênia Márcia Mongelli , Yara Frateschi Vieira (Org.) UNIVERSIDADE DE SÃO PAULO CAROLINA MICHAËLIS DE VASCONCELOS: UMA HOMENAGEM FFLCH-USP SÃO PAULO 2015 UNIVERSIDADE DE SÃO PAULO REITOR: Prof. Dr. Marco Antonio Zago VICE-REITOR: Prof. Dr. Vahan Agopyan FACULDADE DE FILOSOFIA, LETRAS E CIENCIAS HUMANAS DIRETOR: Prof. Dr. Sérgio França Adorno de Abreu VICE-DIRETOR: Prof. Dr. João Roberto Gomes de Faria COMISSÃO ORGANIZADORA COORDENAÇÃO GERAL: Valéria Gil Condé, Lênia Márcia Mongelli, Yara Frateschi Vieira PRODUÇÃO GRÁFICA: Érica Santos Soares de Freitas CAPA: Dorli Hiroko Yamaoka FOTO: A Vida e a Obra de Carolina Michaëlis de Vasconcelos: Evocação e Homenagem. Exposição bibliográfica e documental. Organização da Biblioteca da Universidade de Coimbra e Faculdade de Letras da Universidade de Coimbra. Coordenação Científica: Maria Manuela Gouveia Delille. Catalogação: Isabel João Ramires. Design: António Barros. Infografia + Catálogo: Carlos Costa e Imprensa da Universidade de Coimbra. Coimbra: Imprensa da Universidade de Coimbra, 2009. NEHiLP Núcleo de apoio à pesquisa em Etimologia e História da Língua Portuguesa www.nehilp.org COORDENAÇÃO: Mário Eduardo Viaro ISBN 978-85-7506-249-4 NEHiLP Núcleo de apoio à pesquisa em Etimologia e História da Língua Portuguesa www.nehilp.org ISBN 978-85-7506-249-4 Valéria Gil Condé, Lênia Márcia Mongelli , Yara Frateschi Vieira (Org.) UNIVERSIDADE DE SÃO PAULO CAROLINA -
History of the Portuguese Music: an Overview
HISTORY OF THE PORTUGUESE MUSIC: AN OVERVIEW Rui César Vilão Physics Department, University of Coimbra, PORTUGAL Abstract A brief overview of the history of the Portuguese music is given. In memoriam José Carlos Travassos Cortez 1. PREVIOUS REMARKS Presenting a communication on such a vast field as the subject of this work is usually a task for specialists. Only these are able to smoothly draw a global and coherent picture of their field of study. So, if you are not a specialist (even if you have a deep interest for the field) and you occupy your days working in an entirely different subject (say the physics of muonium states in semiconductors), you are surely in trouble! There are two possible solutions for this dilemma: a) ask a specialist and b) do it à la Newton (even if you're not one), climbing in the shoulders of giants. The mountaineering option was adopted here, and four giants helped me in viewing higher: Rui Vieira Nery and Paulo Ferreira de Castro with their História da Música [1], João de Freitas Branco with his História da Música Portuguesa [2] and José Carlos Travassos Cortez with his passioned and illuminating lessons on the history of Portuguese music that I was lucky to attend in the Conservatório de Musica de Coimbra [3]. I am very pleased to dedicate this work to his memory. Apart from Refs. [1-3], which are available in Portuguese only, all the other references are relative to introductory notes of compact-discs and are generally available in English as well. Of course these discographic indications are not extensive, but I believe they constitute a basis (surely not the only one!) for a good start in Portuguese-specialized melomania. -
Cadernos Trovas Da Liberdade Sementes De Futuros Galeria De Trovadores E Jograis E Segréis Do Romanceiro Em Língua Portuguesa I
Museu Educação Global e Diversidade Cultural Cadernos Trovas da Liberdade Sementes de Futuros Galeria de trovadores e jograis e segréis do Romanceiro em Língua Portuguesa I 2021 Ficha Técnica: Informal Museology Studies Cadernos Nº 31 – 2021 Editor: Pedro Pereira Leite Marca D’Água - Edições e Projeto ISSN – 2182-8962 DOI: 10.13140/RG.2.2.17792.56324 Documentos usados de acordo com: IMS#31 – Informal Museology Studies - 2021 2 IMS#31 – Informal Museology Studies - 2021 3 Índice Como e porque surge o Museu dos jograis da Liberdade 10 Por que fazer isso? 10 Como fazemos isso? 12 A quem se destina a galeria de trovadores e jograis? 15 “Quem Canta seus males espanta” 16 Lugares de Canto 16 Parte I Os Ritmos e a estética Lírica Trovadoresca e Jogral o Influências do Al-andalus – o Zejel o Influências provençais e asturianas Trovadores e Jograis o Canto Chão o Canto moçárabe o Cancioneiros Medievais . Cancioneiro da Ajuda . Cancioneiro da Biblioteca Nacional - Colocci-Brancuti . Cancioneiro do Vaticano . Cancioneiro de Berkeley Renascimento e Maneirismo o Vilancicos o Trovas e Poesia Palaciana o Cancioneiros Renascentistas . Cancioneiro de Elvas . Cancioneiro de Lisboa . Cancioneiro de Belém . Cancioneiro de Paris . Cancioneiro Barroco o Literatura de cordel o A literatura de cordel no Brasil o As Modinhas Arcadismo e neoclassicismo o O arcadismo em Portugal . Madrigais, Abadessados e Outeiros Poéticos o O arcadismo no Brasil o Fénix Renascida Cancioneiro Barroco o Postilhão de Apolo Romantismo o Romanceiros da música popular portuguesa o O Romanceiro de Almeida Garrett Os Cancioneiros do Final do Século XIX IMS#31 – Informal Museology Studies - 2021 4 o As recolhas dos cancioneiros regionais o Os Cancioneiros do Algarve . -
A Propósito De Crítica Textual E Lírica Medieval (Profana) Galego-Portuguesa (I)*
Edición e edicións: a propósito de crítica textual e lírica medieval (profana) galego-portuguesa (I)* Mariña Arbor Aldea Universidade de Santiago de Compostela Resumo: Neste artigo ofrécese unha revisión histórica e crítica do labor ecdótico realizado no ámbito da lírica profana galego-portuguesa desde os seus inicios, a comezos do século XIX, ata a década de 1960, momento en que a denominada “escola italiana” comeza os seus traballos. O estudo contempla as edicións inaugurais desta tradición poética, preparadas nos anos que seguiron ao descubrimento dos primeiros manuscritos –Stuart, Moura, Varnhagen–, a edición en Italia e en Portugal no último cuarto do século XIX –Monaci, Molteni, Braga–, o contributo dos grandes mestres –Michaëlis, Lang e Nobiling–, as publicacións motivadas polo achado de novos relatores, a comezos do século XX –M, P, R–, a edición en Portugal no período de entreguerras –Nunes–, as primeiras edicións dedicadas á lírica dos trobadores en territorio galego, o labor ecdótico en América –Carter, Ferreira da Cunha– e a edición no ámbito lusitano e galego con posterioridade ao estoupido, primeiro, da guerra civil española e, despois, da segunda guerra mundial. Palabras chave: Edición crítica, lírica profana galego-portuguesa. Abstract: This paper consists of a historical and critical survey of works in the field of textual criticism of Galician-Portuguese Lyric Poetry, from the beginnings in the 19th century until the 1960s, when the so-called ‘Italian School’ began its activity. The survey covers the inaugural editions of Galician-Portuguese poetry published in the years following the discovery of the first MSS. (Stuart, Moura, Varnhagen), the work carried out in Italy and Portugal in the last quarter of the 19th century (Monaci, Molteni, Braga), the contributions of the ‘great masters’ (Michaëlis, Lang, Nobiling), the output following the discovery of new MSS. -
Crónica Da Academia (Ano 2011)
Boletín da Real Academia Galega Núm. 374, pp. 209-299 © 2015. Real Academia Galega “CUITA GRAND’E CUIDADO ” (A 32) / “COITA GRAND’E COYDADO ” (B 174) ESTRATIGRAFÍA DA VARIACIÓN LING ÍSTICA NOS CANCIONEIROS TROBADORESCOS Henrique Monteagudo Instituto da Lingua Galega (USC) Resumo: No presente contributo analizamos un abano de variantes scriptolin- güísticas dos Cancioneiros da Ajuda (A) e da Biblioteca Nacional (B), concentra- das no sector inicial de ambos os cancioneiros: nullo, nulla e oer- oera- oesse (en B); vus / v9, vusco- convusco, cuitar- cuita e coidar- coidado (en A). No ronsel do traballo de Maria Ana Ramos, a nosa análise detense fundamentalmente nas dúas últimas variantes (cuita e coidar), que son postas en relación con outras variables codicolóxicas do mesmo cancioneiro —en particular a ausencia / pre- senza de pauta musical nas findas—, e mais cos trazos lingüísticos galegos da Recolla dos trobadores (especialmente na obra de Johan Soarez Coello), compila- ción previa a A conxecturada por António Resende de Oliveira. Mostramos que a distribución das variantes cuita e coidar, contemplada no cadro de con- xunto das demais e á luz da comparanza coa distribución das rexistradas en B, permite identificar substratos scriptolingüísticos que consideramos correspon- dentes a hipotéticos antecedentes homográficos do Cancioneiro da Ajuda, botando nova luz sobre a cuestión das fontes deste cancioneiro, isto é, sobre a (proto-)tradición manuscrita da lírica trobadoresca galego-portuguesa. Abstract: In the present contribution we study a range of scriptolinguistic variants which are clustered together in the initial sections of the Cancio- neiro da Ajuda (A) and the Cancioneiro da Biblioteca Nacional (B): nullo, nulla and oer- oera- oesse (in B); vus / v9, vusco- convusco, cuitar- cuita and coidar- coi- dado (in A). -
A Evolução Da Notação Musical Do Ocidente Na História Do Livro Até À Invenção Da Imprensa
UNIVERSIDADE DA BEIRA INTERIOR Artes e Letras A Evolução da Notação Musical do Ocidente na História do Livro até à Invenção da Imprensa Maria de Nazaré Valente de Sousa Dissertação para obtenção do Grau de Mestre em Ciências Documentais (2º ciclo de estudos) Orientadora: Profª. Doutora Reina Marisol Troca Pereira Covilhã, junho de 2012 ii À minha família. iii Agradecimentos Em todas as etapas da nossa vida teremos sempre que ter consciência de que não estamos sozinhos, de que os nossos sucessos são, na maioria das vezes, fruto de auxílios diversos que, direta ou indiretamente, permitem a concretização dos nossos sonhos e objetivos. A gratidão, como valor e sentimento, deve ser expressa o mais possível para ser também valorizada, em contextos oportunos, como este que aqui encontramos. Deste modo, em primeiro lugar gostaríamos de agradecer à nossa orientadora de dissertação, a Professora Doutora Reina Pereira, pela sua disponibilidade, paciência e amizade, agora e ao longo de todo o nosso percurso académico na UBI. Temos também que manifestar a nossa gratidão para com todos os professores que nos acompanharam nesta nossa “demanda do saber documental”, nomeadamente o Professor Doutor António dos Santos Pereira, Presidente do Departamento de Letras, o Professor Doutor Paulo Osório, o Professor Nuno Jerónimo, a Professora Doutora Graça Sardinha, a Professora Rosa Saraiva, o Professor Doutor Henrique Manso, o Professor Doutor Rui Melício, a Professora Doutora Anabela Almeida, a Professora Doutora Maria José Madeira, a Professora Doutora Ana Paula da Costa e a Professora Doutora Maria Emília Amaral. Neste nosso caminho, temos também que ressalvar e expressar um sincero agradecimento para com a Professora Bruna Vaz, pelo enorme incentivo no “nascimento da ideia” e para a concretização do presente trabalho, acreditando sempre no nosso êxito, e também ao Professor Duarte P. -
The Medieval Fate of the Cantigas De Santa Maria: Iberian Politics Meets Song
The Medieval Fate of the Cantigas de Santa Maria: Iberian Politics Meets Song MANUEL PEDRO FERREIRA he Cantigas de Santa Maria, devotional songs in honor of the Virgin Mary composed and assembled at the itinerant court of Alfonso the TLearned, king of Castile and León (d. 1284), have been regularly per- formed and cherished by modern audiences since the 1960s. Musicologists have also begun to recognize the Cantigas for what they are: a monument of devotional song crossing lyrical and narrative genres, and aristocratic and urban contexts; a testimony to the courtly confluence of northern and south- ern, Christian and Islamic cultures; a pioneering experiment in the notation of patterned meter beyond the narrow limits of the French rhythmic modes; and a unique witness to the richness and variety of urban refrain-songs—in short, one of the most impressive European musical achievements of the thirteenth century, or indeed of the whole medieval era. But in their own time the Cantigas were virtually ignored. They remained a brilliant but isolated narra- tive and musical accomplishment. This disparity still perplexes modern schol- ars. What prevented the Cantigas, at the apex of Marian devotion, from enjoying lasting success? The Iberian Peninsula was then divided into five political entities: Portugal along most of the Atlantic coast; the recently united kingdoms of León and Castile occupying the northwestern corner (Galicia) and a large strip of land, including Toledo and Seville, in the center, down to the Mediterranean; mid- south, the Islamic kingdom of Granada; and Navarre and Aragón respectively in the north- and southeast. -
(Profana) Galego-Portuguesa (I)*
View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Repositorio da Universidade da Coruña Edición e edicións: a propósito de crítica textual e lírica medieval (profana) galego-portuguesa (I)* Mariña Arbor Aldea Universidade de Santiago de Compostela Resumo: Neste artigo ofrécese unha revisión histórica e crítica do labor ecdótico realizado no ámbito da lírica profana galego-portuguesa desde os seus inicios, a comezos do século XIX, ata a década de 1960, momento en que a denominada “escola italiana” comeza os seus traballos. O estudo contempla as edicións inaugurais desta tradición poética, preparadas nos anos que seguiron ao descubrimento dos primeiros manuscritos –Stuart, Moura, Varnhagen–, a edición en Italia e en Portugal no último cuarto do século XIX –Monaci, Molteni, Braga–, o contributo dos grandes mestres –Michaëlis, Lang e Nobiling–, as publicacións motivadas polo achado de novos relatores, a comezos do século XX –M, P, R–, a edición en Portugal no período de entreguerras –Nunes–, as primeiras edicións dedicadas á lírica dos trobadores en territorio galego, o labor ecdótico en América –Carter, Ferreira da Cunha– e a edición no ámbito lusitano e galego con posterioridade ao estoupido, primeiro, da guerra civil española e, despois, da segunda guerra mundial. Palabras chave: Edición crítica, lírica profana galego-portuguesa. Abstract: This paper consists of a historical and critical survey of works in the field of textual criticism of Galician-Portuguese Lyric Poetry, from the beginnings in the 19th century until the 1960s, when the so-called ‘Italian School’ began its activity. The survey covers the inaugural editions of Galician-Portuguese poetry published in the years following the discovery of the first MSS. -
As Cantigas Medievais Galego- Portuguesas Do Repertório Para Canto Acompanhado No Século Xx
AS CANTIGAS MEDIEVAIS GALEGO- PORTUGUESAS DO REPERTÓRIO PARA CANTO ACOMPANHADO NO SÉCULO XX Vera Mónica Lopes Inácio Cordeniz ___________________________________________________ Dissertação de Mestrado em Ciências Musicais – Musicologia Histórica JULHO, 2010 Resumo A redescoberta do património literário medieval contribuiu para o despoletar de um movimento que o reintegrou na cultura portuguesa do século XX havendo, naturalmente, uma extensão à música. Independentemente das implicações ideológicas observa-se uma apropriação dos compositores portugueses por estas fontes literárias, durante o século XX. A quase total inexistência de sobreviventes musicais originais no repertório medieval conduz a uma reinvenção das cantigas, aliada à estética musical contemporânea. O Lied em Portugal atravessa transformações que se perpetuam com a definição de um repertório para canto acompanhado demarcado entre o final do século XIX e os anos 60 do século XX. É através da análise musical que se compreendem as implicações das especificidades da lírica galego-portuguesa nas soluções musicais encontradas pelos compositores portugueses. PALAVRAS-CHAVE: lírica galego-portuguesa, cantiga, recriação musical, século XX. Abstract The rediscovery of the medieval literary heritage contributed to the appearance of a movement that reintegrated it in the Portuguese culture of the 20th century which, naturally, also extended to music. Apart from the ideological implications, we can see that all along the 20th century the Portuguese composers appropriated these literary sources. The almost total inexistence of surviving musical originals in the medieval repertoire leads to the reinvention of cantigas, combined with the contemporary musical aesthetics. In Portugal, the Lied goes through transformations that perpetuate themselves with the definition of a repertoire for the singing with accompaniment, which can be delimited between the end of the 19th century and the 60s of the 20th century. -
Nota Sobre Os Cancioneiros Quinhentistas Poético-Musicais Portugueses
Pedro Augusto Diniz Quatro cancioneiros em confronto: nota sobre os cancioneiros quinhentistas poético-musicais portugueses Pedro Augusto Diniz Universidade de São Paulo Resumo O presente artigo debruça-se sobre os quatro cancioneiros portugueses poético-musicais do século XVI. O objetivo desta reflexão é o de contextualizar este conjunto de obras na tradição cancioneiril ibérica e em seu momento cultural e histórico. Para isto, iluminaremos alguns eventos ocorridos em meados do século XVI que nos ajudam a compreender o registro, difusão e execução do repertório cancioneiril na Península Ibérica. Serão também abordados os aspectos gerais deste repertório, comuns aos quatro ma- nuscritos, bem como as particularidades de cada um. Palavras-chave: cancioneiros ibéricos; canção palaciana; polifonia vocal renascentista. Abstract This article deals with the four Portuguese poetic-musical songbooks of the 16th century. The purpose of this reflection is to contextualize this set of works in the Iberian cancioneiril tradition and in its cultural and historical moment. For this, we will illuminate some events that occurred in the middle of the 16th century, which help us understand the registration, diffusion and execution of the cancioneiril repertoire in the Iberian Peninsula. The general aspects of this repertory, common to the four manuscripts, as well as the particularities of each one, will also be addressed. Keywords: iberic song books; palatial song; renaissance vocal polyphony; Introdução Dirigido al muy alto y muy poderoso e invictíssimo príncipe Don Juan [...]. La mar donde he echado este libro es propriamente el Reyno de Portugal que es la mar dela musica pues enel tanto la estiman e tambien la entienden. -
The Final Honours School: Description of Linguistic and Literary Papers
PORTUGUESE LANGUAGE The Finals Honours course in Portuguese aims to develop an active and passive command of correct spoken and written Portuguese, with some appreciation of the differences between the European and Brazilian norms, and different stylistic registers. This is done by means of regular obligatory classes in translation to and from Portuguese, instruction in writing essays in Portuguese, grammar classes as needed, and classes allowing you to work through a range of oral/aural exercises. In the examinations for the Final Honour School, all those reading Portuguese take the following language papers: Paper I Prose Composition and Essay Paper II A Unseen translation (Portuguese) Paper II B Unseen translation (Brazilian) Oral Examination – which consists of an aural comprehension exercise, and discourse and conversation in Portuguese. Undergraduates reading Portuguese sole must also take Paper III (Year Abroad Project and Translation from Older forms of Portuguese). Paper I: Translation into Portuguese and Essay Classes in translation from English into Portuguese, which undergraduates are required to attend fortnightly throughout the course, are organized centrally. Tuition for this subject will help you to handle more complex syntactical structures, acquire a richer active vocabulary and gain a command of abstract written Portuguese, as well as of narrative and descriptive prose. For the Essay, instruction is provided in the form of classes, organized in small groups. Tuition in this subject is designed to enable you to address sophisticated political and cultural issues in clear, coherent, and complex Portuguese. Paper II A and II B: Translation from Portuguese (European and Brazilian) Classes in translation from Portuguese into English, which undergraduates are required to attend fortnightly throughout the course, are organized centrally. -
Actes Del X Congres Internacional De L'associació Hispánica De Literatura Medieval
www.ahlm.es ACTES DEL X CONGRES INTERNACIONAL DE L'ASSOCIACIÓ HISPÁNICA DE LITERATURA MEDIEVAL Edició a cura de Rafael Alemany, Josep Lluis Martos i Josep Miquel Manzanaro Volum III INSTITUI INTERUNIVERSITARI DE FILOLOGIA VALENCIANA «SYMPOSIA PHILOLOGICA», 12 Alacant, 2005 www.ahlm.es Asociado Hispánica de Literatura Medieval. Congrés (lOé. 2003. Alacant) Actes del X Congrés Internacional de l'Associació Hispánica de Literatura Medieval / edició a cura de Rafael Alemany, Josep Lluis Martos i Josep Miquel Manzanaro. - Alacant : Institut Interuniversitari de Filologia Valenciana, 2005. - 3 v. (1636 pp.) ; 23,5 X 17 cm. - (Symposia philologica ; 10, 11 i 12) Ponències en català, castellà i gallee ISBN: 84-608-0302-3 (84-608-0303-1, V. i; 84-608-0304-X, V. ii; 84-608-0305-8, V. iii) 1. Literatura medieval - Historia i crítica - Congresos. 2. Literatura española - Anterior a 1500 - Historia y crítica - Congresos. I. Alemany, Rafael. II. Martos, Josep Lluis. III. Manzanaro, Josep Miquel. IV. Título. V. Serie. 821.134.2.09"09/14"(063) Director de la col-lecció: Josep Martines © Els autors © D'aquesta edició: Instituí Interuniversitari de Filología Valenciana Primera edició: maig de 2005 Portada: Lloreng Pizà IMustració de la coberta: Taulell amb escena de torneig (1340-1360), Museu Municipal de TAlmodí, Xàtiva Imprimeix: TÀBULA Diseño y Artes Gráficas ISBN (Volum III): 84-608-0305-8 ISBN (Obra Completa): 84-608-0302-3 Dipósit legal: A-519-2005 La publicado d'aquestes Actes del X Congrés Internacional de l'Associació Hispánica de Literatura Medieval ha comptât amb el finançament de l'Acció Especial BFF2002-11132-E del Ministerio de Ciencia y Tecnología.