DOCSLIB.ORG

Kinderen Van De Collaboratie

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Kinderen Van De Collaboratie FACULTEIT LETTEREN EN WIJSBEGEERTE Academiejaar 2009 - 2010 Kinderen van de collaboratie. Ervaringen en getuigenissen van nakomelingen van collaborateurs in de Tweede Wereldoorlog. Suzanne Lambert Master in de geschiedenis Promotor: Prof. dr. Bruno De Wever Vakgroep Geschiedenis Decaan: Prof. dr. Freddy Mortier Rector: Prof. dr. Paul van Cauwenberghe Woord Vooraf Deze thesis vormt het sluitstuk van vier jaar geschiedenis aan de Universiteit Gent. Hierop terugkijkend is het bijna onmogelijk snel gegaan. Het was een goede tijd die ik voor een groot deel te danken heb aan mijn ouders, Eddy en Miriam. Zij hebben mij de mogelijkheid gegeven hier te studeren en me altijd in alles gesteund. Ook mijn zus Michelle was vanaf de eerste dagen op de banken van de Blandijn tot op het afprinten van deze thesis een onmisbare steun. Mijn warme dank gaat verder uit naar mijn vriend, Bas, die me in dit thesisonderzoek zowel praktisch als moreel heeft gesteund. Wanneer ik terugkijk op het project rond deze thesis denk ik aan een aantal mensen zonder wie ik het niet had kunnen volbrengen. Mijn eerste en heel grote dank gaat uit naar mijn 24 respondenten. Zij hebben mij allen zeer hartelijk in hun omgeving ontvangen om hun soms pijnlijke en intieme verhalen met mij te delen. Het was een ervaring die ik nooit had willen missen. Speciale dank gaat ook naar Martine van Asch van de Kunsthal van de Sint-Pietersabdij. Zij heeft mij op verschillende interessante sporen gezet. Dit geldt ook voor dr. Bram Enning, werkzaam aan het NIOD, en Lieve vanden Kerchove, een respondente die me vanuit haar psychologische expertise een schat aan inzichten gaf. Natuurlijk gaat ook dank uit naar Prof. dr. Bruno de Wever, die me als promotor de kans heeft gegeven dit onderzoek te ondernemen. Ten slotte wil ik Stijn Demuynck bedanken met wie in het kader van deze thesis een vlotte samenwerking en uitwisseling van ideeën heeft plaatsgevonden. II Lijst met afkortingen ADJV : Algemeen Diets Jeugdverbond ADVN : Archief, Documentatie en Onderzoekscentrum voor het Vlaams-nationalisme AES : Algemeen Enkelvoudig Stemrecht AKVS : Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond AVNJ : Algemeen Vlaams Nationaal Jeugdverbond BBJ : Bureau Bijzonder Jeugdzorg BJV : Blauwvoet Jeugdverbond B.S. : Belgisch Staatsblad BWP : Belgische Werklieden Partij CEGESOMA : Studie en Documentatie centrum voor Oorlog en Maatschappij COO : Commissie van Openbare Onderstand CPN : Communistische Partij Nederland DBV : Dietsche Blauwvoetvendels DMS : Dietsche Meisjesscharen DeVlag : Duits-Vlaamse Arbeidsgemeenschap DMO : Dietse Militante Orde DWRV : Dienst voor wederopvoeding reclassering en voogdij EJON : Europese Jongeren op Nationale Grondslag GAG : Gerechtelijk arrondissement Gent GL : Germaans Landdienst HJ : Hitlerjeugd HJ.V : Hilterjeugd Vlaanderen KAJ : Katholieke Arbeidersjeugd KLV : Kinderlandverschickung KSA : Katholieke Studentenactie KP : Kommunistische Partij MO : Militaire Organisatie NEJO : Nationaal-Europese Jongeren Organisatie NESB : Nationaal Europese Sociale Beweging NEVB : Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging NIOD : Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie NJG : Nederlandse Jeugdgemeenschap NJV : Nationaal Jeugdverbond NSB : Nationaal-Socialistische Beweging NSJV : Nationaalsocialistische Jeugd (in) Vlaanderen NSKK : Nationalsozialistisches Kraftfarkorps N-VA : Nieuw-Vlaamse Alliantie ONI : Ontspanning na Inspanning Rex : Christus Rex SS : Schutsscharen of Schutz-Staffeln STPD : Stichting Politieke Delinquenten SWB : Strafwetboek VAVV : Vrijwillige Arbeidsdienst voor Vlaanderen Verdinaso : Verbond van Dietse Nationaal Solidaristen VJ : Vlaamse Jeugd VNV : Vlaams Nationaal Verbond VVKSO : Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs VU : Volksunie VUB : Vrije Universiteit Brussel VZW : Vereniging Zonder Winstoogmerk III Inhoudsopgave Inleiding ..................................................................................................................................... 7 Status Quaestiones en Methodologie ......................................................................................... 9 Status Quaestiones ............................................................................................................................... 9 Methodologie en verantwoording ..................................................................................................... 15 Deel 1: kinderen, collaboratie en repressie ............................................................................. 20 1.1 De periode voor de oorlog, langdurige evoluties in aanloop naar de Tweede Wereldoorlog ..... 20 1.2. De ‘Nieuwe-Orde’ ...................................................................................................................... 25 1.2.1. De ‘Nieuwe-Orde’ en de jeugd............................................................................................ 27 1.3 Collaboratie ................................................................................................................................. 30 1.3.1 Politieke collaboratie ............................................................................................................ 31 1.3.2 Verklikking ........................................................................................................................... 32 1.3.3 Militaire collaboratie ............................................................................................................ 33 1.3.4 Economische collaboratie ..................................................................................................... 34 1.3.5 Collaboratie in het meervoud ............................................................................................... 36 1.3.6 Combinatie van militaire en politieke collaboratie ............................................................... 36 1.3.7 Politieke collaboratie onder verzwarende omstandigheden ................................................. 37 1.3.8 Militaire collaboratie onder verzwarende omstandigheden .................................................. 37 1.3.9. Politieke en militaire collaboratie onder verzwarende omstandigheden ............................. 37 1.4 De collaborerende bewegingen tijdens de oorlog ....................................................................... 38 1.4.1 Vlaams Nationaal Verbond .................................................................................................. 38 1.4.2 Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen ............................................................... 41 1.4.3 Duits-Vlaamse Arbeidersgemeenschap ................................................................................ 43 1.4.4 Rex ....................................................................................................................................... 44 1.5. Collaborerende jeugd ................................................................................................................. 45 1.6 De jeugd in de oorlog .................................................................................................................. 47 1.6.1 Het Jong Dinaso ................................................................................................................... 48 1.6.2 Het Algemeen Vlaams Nationaal Jeugdverbond .................................................................. 48 1.6.3 De Vlaams(ch)e Jeugd .......................................................................................................... 49 1.6.4 De Nationaalsocialistische Jeugd Vlaanderen ...................................................................... 50 1.6.5 Kinderlandverschickung ....................................................................................................... 52 1.6.6 Germaanse Landdienst (GL) ................................................................................................ 53 1.6.7 Hitlerjeugd Vlaanderen ........................................................................................................ 54 IV 1.7. September ‘44 ............................................................................................................................ 55 1.7.1. ‘Repressie in het zesvoud’ ................................................................................................... 57 Deel 2: Kinderen van de collaboratie getuigen over hun ervaringen ....................................... 72 2.1 Integratie van kinderen van collaborateurs in de burgerlijke samenleving ................................. 73 2.1.1 Het moment van de bevrijding ............................................................................................. 73 2.1.2 De eventuele vlucht .............................................................................................................. 80 2.1.3 De veranderende gezinssituatie ............................................................................................ 90 2.1.4 De noodzaak van verhuizen, problemen in de leefomgeving ............................................. 100 2.1.5 Materiële situatie ................................................................................................................ 105 2.1.6 Schoolervaringen ................................................................................................................ 115 2.1.7 Professionele hinder ........................................................................................................... 121 2.1.8 Steun van Kerk en/of overheid ..........................................................................................
Load more

Recommended publications
  • JORIS VAN SEVEREN Hoofdstuk 6
    Woord vooraf DEEL II Dramatis personæ MET GOED EN BLOED TEN DIENSTE Inleiding: Voor de val Hoofdstuk 5. Een standbeeld voor de aardappel DEEL I (1941–1943) OP DE EREPLAATS NAAST GOD: JORIS VAN SEVEREN Hoofdstuk 6. L’Heure H Hoofdstuk 1. (1942–1944) Een idealist, er is met hem niet te praten (1932–1934) Hoofdstuk 7. De laatste kans Hoofdstuk 2. (1944–1953) De toevlucht, zo zou het gaan (1934–1937) Slot Hoofdstuk 3. Verregaande wanorde en carenties Verantwoording (1936 –1940) Dankwoord Hoofdstuk 4. Deze troebele maanden (1940 –1941) " ! Familie en zaken van Leo Van Dorpe, voorzitter Vlaams Economisch Verbond. zakenman en pater familias aan Sint-Niklase kant. - ke mentor van Frantz. en Frantz Van Dorpe, kwam na WOI in de problemen wegens activisme, na WOII senator voor de en voorzitter van het Vlaams Economisch Verbond. van vader Leo en Frantz, parachutist voor het netwerk Baboon. ## Verdinaso Tony Herbert, Othello, Zéro en Geheim Leger; later academicus en politiek raadgever. en van de opvolger Dinaso Militanten Orde, treedt na het Verdinaso. de breuk binnen het Verdinaso toe tot de Algemeene SS-Vlaanderen en trekt naar het Oostfront; wordt nadien tweemaal bij verstek ter dood veroordeeld maar komt Verzet - hoofd van de Belgische sectie van de Special Operations ken bij het Verdinaso, stapt daarna actief in de collabora- Executive (), de Britse geheime oorlogsdienst van bij tie als propagandist; na de oorlog ter dood veroordeeld het begin van WOII. Hier Dinaso!, radio-omroep , organisator van radioverzetsnetwerk breekt met Verdinaso maar blijft actief in nevenprojecten; Samoyède. tijdens oorlog persverantwoordelijke bij de Nationale Landbouw- en Voedingscoöperatie () en einde van operatie-Athos, onderdeel van Zéro; nadien actief als chemicus, onder meer kortstondig bij Attraco.
    [Show full text]
  • On the Threshold of the Holocaust: Anti-Jewish Riots and Pogroms In
    Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions. of the Holocaust carried out by the local population. Who took part in these excesses, and what was their attitude towards the Germans? The Author Anti-Jewish Riots and Pogroms Were they guided or spontaneous? What Tomasz Szarota is Professor at the Insti- part did the Germans play in these events tute of History of the Polish Academy in Occupied Europe and how did they manipulate them for of Sciences and serves on the Advisory their own benefit? Delving into the source Board of the Museum of the Second Warsaw – Paris – The Hague – material for Warsaw, Paris, The Hague, World War in Gda´nsk. His special interest Amsterdam, Antwerp, and Kaunas, this comprises WWII, Nazi-occupied Poland, Amsterdam – Antwerp – Kaunas study is the first to take a comparative the resistance movement, and life in look at these questions. Looking closely Warsaw and other European cities under at events many would like to forget, the the German occupation. On the the Threshold of Holocaust ISBN 978-3-631-64048-7 GEP 11_264048_Szarota_AK_A5HC PLE edition new.indd 1 31.08.15 10:52 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions.
    [Show full text]
  • HJ Elias Als Leider Van Het Vlaams
    H.J. ELIAS ALS LEIDER VAN HET VLAAMS NATIONAAL VERBOND Kanttekeningen bij een artikel van Frans Van der Eist (deel 2) door Albert DE JONGHE Doctor in de Letteren en Wijsbegeerte In een voorgaand nummer van dit tijdschrift (1) verscheen een eerste reeks kritische kanttekeningen bij een artikel van F. van der Eist : Dr. Elias als leider van het VNV (2). Ik besloot met de vast- stelling dat het artikel metodologisch niet beantwoordt aan hetgeen de auteur, volgens zijn eigen verklaring, bedoeld had te schrijven : "een wetenschappelijk-historische bijdrage volledig gesteund op de geschriften van Elias zelf en op dokumenten". Ik voegde er onmid- dellijk aan toe dat ook de eigenlijke inhoud vatbaar is voor ernstige kritiek. Daarop wens ik nu wat nader in te gaan. Mijn kritiek betreft de talrijke onnauwkeurigheden, verkeerde voorstellingen, betwistbare interpretaties, leemten die alle van wezenlijk belang zijn. De schrijver had ze kunnen vermijden door een grondiger kennis van het nu reeds beschikbare bronnenmateriaal (gesteld dat hij de regels van de histo- rische kritiek had toegepast.) Bij het formuleren van mijn kritiek volg ik Van der Eist op de voet. Ik besef het onaangename van de taak, die de indruk verwekt (1) VI, 1975,34, bl. 197-238. (2) Bijdragen tot de Geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, III (1974), bl. 83-105. 329 Albert DE JONGHE dat ik er eenvoudig op uit was op alle slakken zout te strooien. Het behandelde onderwerp is echter zó belangrijk dat ik gemeend heb de tekortkomingen in de bijdrage van een bevoorrecht getuige als Van der Eist, niet onbesproken te mogen laten.
    [Show full text]
  • Guides to German Records Microfilmed at Alexandria, Va
    GUIDES TO GERMAN RECORDS MICROFILMED AT ALEXANDRIA, VA. No. 32. Records of the Reich Leader of the SS and Chief of the German Police (Part I) The National Archives National Archives and Records Service General Services Administration Washington: 1961 This finding aid has been prepared by the National Archives as part of its program of facilitating the use of records in its custody. The microfilm described in this guide may be consulted at the National Archives, where it is identified as RG 242, Microfilm Publication T175. To order microfilm, write to the Publications Sales Branch (NEPS), National Archives and Records Service (GSA), Washington, DC 20408. Some of the papers reproduced on the microfilm referred to in this and other guides of the same series may have been of private origin. The fact of their seizure is not believed to divest their original owners of any literary property rights in them. Anyone, therefore, who publishes them in whole or in part without permission of their authors may be held liable for infringement of such literary property rights. Library of Congress Catalog Card No. 58-9982 AMERICA! HISTORICAL ASSOCIATION COMMITTEE fOR THE STUDY OP WAR DOCUMENTS GUIDES TO GERMAN RECOBDS MICROFILMED AT ALEXAM)RIA, VA. No* 32» Records of the Reich Leader of the SS aad Chief of the German Police (HeiehsMhrer SS und Chef der Deutschen Polizei) 1) THE AMERICAN HISTORICAL ASSOCIATION (AHA) COMMITTEE FOR THE STUDY OF WAE DOCUMENTS GUIDES TO GERMAN RECORDS MICROFILMED AT ALEXANDRIA, VA* This is part of a series of Guides prepared
    [Show full text]
  • De Vlaams-Nationalistische Partijen En Organisaties Bruno De Wever En Koen De Scheemaeker
    808 Bronnen van privé-instellingen 5.5. Bronnenpublicaties Documents sur la fondation du pcb, in Cahiers marxistes, 1971, speciaal nummer. In de nrs. 2 (p. 43-47), 9 (p. 44-54) en 10 (p. 71-88) van hetzelfde tijdschrift worden eveneens documenten gepubliceerd die betrekking hebben op de ontstaans periode van de kpb. “ Le Drapeau Rouge ” clandestin. Brussel, 1971. De klandestiene “ Roode Vaan ”. Brussel, 1971. Alphonse Bonenfast. Rapport sur la dissidence grippiste (1968), in Cahiers marxistes, 2002, nr. 222. 6. De Vlaams-nationalistische partijen en organisaties Bruno De Wever en Koen De Scheemaeker 6.1. Bibliografie Courrier hebdomadaire du CRISP wijdde talrijke artikels aan Vlaams-nationalis- tische partijen en organisaties na de Tweede Wereldoorlog : 1962, nrs. 148 & 169 ; 1964, nr. 230 ; 1966, nrs. 336 & 345 ; 1973, nrs. 604 & 606 ; 1992, nr. 1356 ; 1993, nrs. 1416-1417, 2002, nr. 1748. De Wever (Br.). Greep naar de macht. Vlaams-nationalisme en Nieuwe Orde. Het VNV 1933-1945. Tielt-Gent, 1994. De Wever (Br.), Vrints (A.). Vlaams-nationalisme. Natievorming, ideologie en politieke stroming, in Sanders (L.), Devos (C.), eds. Politieke ideologieën in Vlaanderen. Antwerpen, 2008. De Wever (Ba.). Het Vlaams-nationalisme na de Tweede Wereldoorlog. Verrij- zenis of herrijzenis ?, in Bijdragen tot de Eigentijdse Geschiedenis, 1997, nr. 3, p. 277-290. De Winter (L.). The Volksunie and the dilemma between policy succes and elec- toral survival in Flanders, in Regionalist Parties in Western Europe. London, 1998, p. 28-50. Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging. Tielt, 1998 bevat ingangen op alle Vlaams-nationalistische partijen en organisaties, een overzichtsartikel over Vlaams-nationalistische partijen (B.
    [Show full text]
  • Different Shades of Black. the Anatomy of the Far Right in the European Parliament
    Different Shades of Black. The Anatomy of the Far Right in the European Parliament Ellen Rivera and Masha P. Davis IERES Occasional Papers, May 2019 Transnational History of the Far Right Series Cover Photo: Protesters of right-wing and far-right Flemish associations take part in a protest against Marra-kesh Migration Pact in Brussels, Belgium on Dec. 16, 2018. Editorial credit: Alexandros Michailidis / Shutter-stock.com @IERES2019 Different Shades of Black. The Anatomy of the Far Right in the European Parliament Ellen Rivera and Masha P. Davis IERES Occasional Papers, no. 2, May 15, 2019 Transnational History of the Far Right Series Transnational History of the Far Right Series A Collective Research Project led by Marlene Laruelle At a time when global political dynamics seem to be moving in favor of illiberal regimes around the world, this re- search project seeks to fill in some of the blank pages in the contemporary history of the far right, with a particular focus on the transnational dimensions of far-right movements in the broader Europe/Eurasia region. Of all European elections, the one scheduled for May 23-26, 2019, which will decide the composition of the 9th European Parliament, may be the most unpredictable, as well as the most important, in the history of the European Union. Far-right forces may gain unprecedented ground, with polls suggesting that they will win up to one-fifth of the 705 seats that will make up the European parliament after Brexit.1 The outcome of the election will have a profound impact not only on the political environment in Europe, but also on the trans- atlantic and Euro-Russian relationships.
    [Show full text]
  • 'With a Stretched Arm. Like Superman, Not Like
    ‘With a stretched arm. Like Superman, not like Hitler’. The Politics of Commemorative Irreverence in Astronaut van Oranje (2013) by Andy Fierens and Michaël Brijs ‘Met gestrekte arm. Zoals Superman, niet zoals Hitler’. De uitdagingen van het culturele geheugen in Astronaut van Oranje (2013) van Andy Fierens en Michaël Brijs Jan Lensen, Freie Universität Berlin Abstract. This essay offers an analysis of the aesthetical and political implications of the seemingly random use of names of figures from Belgian collaborationist history in the novel Astronaut van Oranje (2013) by Flemish authors Andy Fierens and Michaël Brijs. More specifically, it investigates the framing of the memory of World War II in Belgium by means of a satirical fantasy story that fuses elements from the dystopian imagination, science fiction, Gothic horror, and popular culture. Drenched in satire, hyperbole, absurdities, coarse humor, and blatant clichés, the novel eschews historiographical relevance and deliberately ignores the sensibilities that govern public and political discourses about this war past. By doing so, so I argue, it offers a provocative engagement with established practices in both Belgian and Flemish cultural memory, implementing what I will call a ‘politics of commemorative irreverence’. Keywords: Second World War, collaborationism, cultural memory, Andy Fierens, dystopia, science fiction, satire / Tweede Wereldoorlog, collaboratie, cultureel geheugen, Andy Fierens, dystopie, science fiction, satire Journal of Dutch Literature, 6.2 (2015), 37-58 Jan Lensen 38 Introduction The use of the comic in cultural representations of suffering and perpetration seems governed by a stringent ethical imperative. While the comical presentation of affliction is considered the privilege of those subjected to it (the insiders and, by extension, their descendants), the permission to laugh at perpetrators is tied to the condition of not being one (the outsiders, although this category is obviously much more difficult to demarcate).
    [Show full text]
  • Reconstructions of the Past in Belgium and Flanders
    Louis Vos 7. Reconstructions of the Past in Belgium and Flanders In the eyes of some observers, the forces of nationalism are causing such far- reaching social and political change in Belgium that they threaten the cohesion of the nation-state, and may perhaps lead to secession. Since Belgian independ- ence in 1831 there have been such radical shifts in national identity – in fact here we could speak rather of overlapping and/or competing identities – that the political authorities have responded by changing the political structures of the Belgian state along federalist lines. The federal government, the Dutch-speaking Flemish community in the north of Belgium and the French-speaking commu- nity – both in the southern Walloon region and in the metropolitan area of Brus- sels – all have their own governments and institutions.1 The various actors in this federal framework each have their own conceptions of how to take the state-building process further, underpinned by specific views on Belgian national identity and on the identities of the different regions and communities. In this chapter, the shifts in the national self-image that have taken place in Belgium during its history and the present configurations of national identities and sub-state nationalism will be described. Central to this chapter is the question whether historians have contributed to the legitimization of this evolving consciousness, and if so, how. It will be demonstrated that the way in which the practice of historiography reflects the process of nation- and state- building has undergone profound changes since the beginnings of a national his- toriography.
    [Show full text]
  • Time and Historicity As Constructed by the Argentine Madres De Plaza De Mayo and Radical Flemish Nationalists Berber Bevernage A; Koen Aerts a a Ghent University
    This article was downloaded by: [Bevernage, Berber] On: 23 November 2009 Access details: Access Details: [subscription number 917057581] Publisher Routledge Informa Ltd Registered in England and Wales Registered Number: 1072954 Registered office: Mortimer House, 37- 41 Mortimer Street, London W1T 3JH, UK Social History Publication details, including instructions for authors and subscription information: http://www.informaworld.com/smpp/title~content=t713708979 Haunting pasts: time and historicity as constructed by the Argentine Madres de Plaza de Mayo and radical Flemish nationalists Berber Bevernage a; Koen Aerts a a Ghent University, Online publication date: 20 November 2009 To cite this Article Bevernage, Berber and Aerts, Koen(2009) 'Haunting pasts: time and historicity as constructed by the Argentine Madres de Plaza de Mayo and radical Flemish nationalists', Social History, 34: 4, 391 — 408 To link to this Article: DOI: 10.1080/03071020903256986 URL: http://dx.doi.org/10.1080/03071020903256986 PLEASE SCROLL DOWN FOR ARTICLE Full terms and conditions of use: http://www.informaworld.com/terms-and-conditions-of-access.pdf This article may be used for research, teaching and private study purposes. Any substantial or systematic reproduction, re-distribution, re-selling, loan or sub-licensing, systematic supply or distribution in any form to anyone is expressly forbidden. The publisher does not give any warranty express or implied or make any representation that the contents will be complete or accurate or up to date. The accuracy of any instructions, formulae and drug doses should be independently verified with primary sources. The publisher shall not be liable for any loss, actions, claims, proceedings, demand or costs or damages whatsoever or howsoever caused arising directly or indirectly in connection with or arising out of the use of this material.
    [Show full text]
  • Alexander Vandebuerie Master Geschiedenis Stamnr: 20051040
    Alexander Vandebuerie Master Geschiedenis Stamnr: 20051040 Een electorale en socio-professionele analyse van het Vlaams- nationalisme in het arrondissement Dendermonde, 1938 – 1976 – 2000 Academiejaar 2008-2009 Scriptie tot het behalen van de graad Master in de Geschiedenis Promotor: Prof. Dr. B. De Wever 1 INDELING Inleiding en probleemstelling………………………………………………….p.3 Methodologie, analyse en bronnen……………………………………………p. 5 Deel 1: De verkiezingen van 1938……………………………………......…p. 12 De Vlaamse Beweging tot de Tweede Wereldoorlog…………….......p. 12 Voorbeschouwing Gemeenteraadsverkiezingen 1938……………..…p. 29 Gemeenteraadsverkiezingen Dendermonde, 1938………………..…..p. 42 Deel 2: De Verkiezingen van 1976……………………………………….…p. 79 Vanaf de Tweede Wereldoorlog tot eind jaren ‟70…………………...p. 79 Voorbeschouwing Gemeenteraadsverkiezingen 1976………………..p. 85 Gemeenteraadsverkiezingen Dendermonde, 1976……………………p. 91 Deel 3: De Verkiezingen van 2000…………………………………...……p. 121 Eind jaren ‟70 tot 2000………………………………………………p. 121 Voorbeschouwing Gemeenteraadsverkiezingen 2000………………p. 125 Gemeenteraadsverkiezingen Dendermonde 2000…………………..p. 133 Algemeen Besluit………………………………………………………….p. 164 Bibliografie………………………………………………………………...p. 166 2 Inleiding en probleemstelling Zoals het titelblad al aangeeft is de titel van deze scriptie Een electorale en socio- professionele analyse van het Vlaams-nationalisme in het arrondissement Dendermonde, 1938 – 1976 – 2000. In deze scriptie trachten we een antwoord te vinden op de vraag uit welke lagen van de bevolking het Vlaams-nationalisme doorheen de tijd zijn aanhang vond en welke gelijkenissen en verschillen er naar voor komen. Deze titel - en daarmee de vraagstelling - werd mij aangeboden door Prof. Dr. B. De Wever die zelf al onderzoeken heeft uitgevoerd naar deze problematiek. Dit onderwerp en de werkwijze spraken me meteen aan, onder andere doordat het wat te maken heeft met mijn bachelorpaper van vorig academiejaar, getiteld Nationalisme en klasse1.
    [Show full text]
  • De Dietse Meisjesscharen (1940-1944) En
    De Dietse Meisjesscharen (1940-1944) en hun “aanlokkelijke taak, ons volk al spelend en zingend terug te voeren naar de klare bronnen van zijn eigen aard” – DEEL I SÉVERINE JANS In het spoor van het succes van vrouwengeschiedenis is ook het onderzoek naar de rol van vrouwen in de Tweede Wereldoorlog in een stroomversnelling terechtge- komen. Het lijkt evenwel alsof de studie van Vlaamsgezinde vrouwen gereserveerd is voor onuitgegeven licentiaatsverhandelingen. De meeste gepubliceerde werken zijn ofwel door de betrokkenen zelf geschreven, ofwel een geresumeerde herkauwing van hetgeen in de licentiaatsverhandelingen aan bod kwam. Naast de werken die zich expliciet op de vrouw in de Vlaamse beweging richten, resten er enkel nog vermeldingen in algemene publicaties. Over Vlaamse meisjes is zo mogelijk nog minder geweten. Nele Bracke maakte in haar bijdrage voor de Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging een onderscheid tussen de ‘vrouwenbeweging’ en wat zij de ‘kinder- en jeugdbeweging’ noemde. De eerste werd behandeld, de tweede niet. Grensgevallen zoals de Katholieke Vlaamse Meisjesbeweging werden wel opgeno- men.1 Ook de Dietse Meisjesscharen (DMS) zijn zo’n ‘grensgeval’ – maar dan wel één dat nauwelijks bestudeerd werd. In deze bijdrage belicht ik de globale evolutie van deze meisjesgroepering, om vervolgens dieper in te gaan op een drietal facetten van de DMS. Na een beschrij- ving van leden en leiding en van hun dagdagelijkse werking, volgt een ideologisch luik, waarin ik achtereenvolgens hun politieke en levensbeschouwelijke standpun- ten en hun vrouwenvisie belicht. Tot slot wordt de bestraffing van voormalige Met dank aan prof. dr. Machteld De Metsenaere en aan Karen Celis voor de suggesties en de correcties.
    [Show full text]
  • Kind Van De Collaboratie
    Universiteit Gent Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Vakgroep Nieuwste Geschiedenis Academiejaar 2009-2010 Kind van de collaboratie Beleidsinitiatieven ten aanzien van kinderen van incivieken (1944-1948) Proefschrift voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master in de Geschiedenis Promotor: Prof. Dr. Bruno De Wever Stijn Demuynck (00605767) Waarom het verbergen?Met een meisjesachtige schroomvalligheid wagen we ons op een terrein, waarop alle woorden hol klinken, alle pogingen ijdel schijnen of lachwekkend en het welslagen aan kwellende twijfel onderhevig is. In de gemakkelijke edelmoedigheid van de beschouwende geest staat de bereidschap gegrift om, met ons zelf beginnend, de weerbaarheid van de natie te versterken. Maar de middelen wegen, de doeltreffende wapens smeden, stelt ons voor moeilijkheden, alleen door de gewilde dronkenschap van het geloof te overwinnen. („Persoon en Gemeenschap‟, oktober 1946. p49.) Woord vooraf Het schrijven van een dankwoord op het einde van een masterscriptie is niet de formaliteit die veel mensen er van maken. Het is een terugblik op de afgelopen vier jaar en een moment om verschillende betrokken personen te bedanken voor de vaak onmisbare steun. In eerste instantie gaat deze dank uit naar mijn ouders die mij vanaf de eerste dag op de banken van auditorium E tot de allerlaatste dag van deze masterscriptie onvoorwaardelijk gesteund hebben. Zonden hen zou ik waarschijnlijk nooit gestaan hebben waar ik nu ben. Vervolgens dient ook een woord van dank gericht te worden aan professor Bruno De Wever die mij, hoewel dit onderzoek zeker geen sinecure was, voor de uitdaging plaatste om dit onderwerp op te nemen en gedurende deze periode altijd gepoogd heeft nieuwe invalshoeken te brengen en in tijden van nood mij op de goeie weg te houden.
    [Show full text]