Takk dla Funduszy norweskich i EOG Fundusze norweskie i EOG 2009 – 2014 w Polsce Podsumowanie EEA and Norway Grants 2009 – 2014 in Poland Summary Wydawca: Publisher: Ministerstwo Rozwoju Ministry of Economic Development Departament Programów Pomocowych Department of Assistance Programmes Zdjęcia: Pictures: Łukasz Bera Łukasz Bera Jakub Swerpel Jakub Swerpel Fotografia foki pochodzi z archiwum Seal picture comes from the archive Słowińskiego Parku Narodowego of Słowiński National Park Egzemplarz bezpłatny Free copy Warszawa, październik 2017 Warsaw, October 2017 Fundusze norweskie i EOG 2009 – 2014 w Polsce EEA and Norway Grants 2009 – 2014 in Poland Szanowny Czytelniku, Dear Reader oddajemy w Twoje ręce podsumowanie drugiej edycji We present you the summary of the second edition of Funduszy norweskich i EOG, które z roku na rok coraz the EEA and Norway Grants that year after year change bardziej zmieniają otaczającą nas rzeczywistość. I choć the reality around us. And although the terms Norwegian nazwy: Norweski Mechanizm Finansowy oraz Mecha- Financial Mechanism and European Economic Area nizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego Financial Mechanism may sound a little mysterious, we brzmią tajemniczo, możemy zapewnić, że kryją się za nimi assure you that behind these, there are thousands of tysiące inspirujących ludzkich, pozytywnych historii. To inspiring human beings and uplifting stories. Successful zakończone sukcesem badania naukowe, natura, któ- scientific research, nature which beauty we can admire, rej piękno podziwiamy, uratowane zdrowie i życie wielu saved lives and good health of many Poles, trained Polek i Polaków, wyszkoleni oraz świadomi swoich praw employees aware of their rights and responsibilities. It is i obowiązków pracownicy. To przestrzeń, którą się ota- the space that surrounds us, monuments of culture you czasz, zabytki, które zwiedzasz i polecasz do zobaczenia explore and recommend for sightseeing to your family rodzinie i znajomym. To sztab ludzi, którzy dbają o Twoje and friends. It is the staff that cares for your safety bezpieczeństwo i oddolne inicjatywy, które bez wsparcia and bottom-up initiatives which without the financial finansowego mogły się nigdy nie odbyć. support could never take place. Fundusze norweskie i EOG mają wpływ na wiele dzie- Norway and EEA Grants affect many areas of our dzin naszego życia, a to podsumowanie ma uświado- lives, and the aim of this summary is to show you, your mić Tobie, Twoim sąsiadom, koledze z pracy, znajomej neighbours, colleagues, friends from school, how many ze szkoły, jak wiele rzeczy zmienia się na lepsze, dzięki things are changing for better, thanks to the support wsparciu Norwegii, Liechtensteinu i Islandii. Nie chcemy of Norway, Liechtenstein and Iceland. We do not want przytłaczać Cię skomplikowanymi wykresami i tabe- to overwhelm you with complicated graphs and tables, lami, wszystkie szczegółowe dane znajdziesz na stronie all the details you will find at www.eog.gov.pl. We wish www.eog.gov.pl. Pragniemy, byś zastanowił się, jaki wpływ you will ponder upon the impact of these grants on your na Twoje życie mają te fundusze i przede wszystkim, jak Ty life, and most of all, on how you and your loved ones can i Twoi bliscy możecie skorzystać z efektów ich wdrażania. benefit from the results of their implementation. Takk dla Funduszy Takk for EEA norweskich i EOG and Norway Grants „Takk” w języku norweskim “Takk” in Norwegian and Icelandic i islandzkim znaczy dziękuję, means thank you, and we a mamy za co dziękować. W tym have a lot to thank for. In this podsumowaniu przedstawiamy summary we present the result rezultaty wdrażania projektów of the implementation of projects finansowanych z Funduszy norweskich financed with EEA and Norway i EOG. W ostatniej części folderu Grants. In the last part of the znajdują się fotografie, które możesz folder there are photographs oddzielić i traktować jako obrazki. which you can detach and use as Zachęcamy do sprawdzenia, jak wiele separate pictures. We invite you to zmieniło się w naszym otoczeniu see how much has changed in our dzięki temu wsparciu. surroundings thanks to this aid. 2 Takk dla Funduszy norweskich i EOG Fundusze norweskie EEA and Norway i EOG. Co to takiego? Grants. What is this? Fundusze norweskie i EOG to mechani- EEA and Norway Grants are financial zmy finansowe, dzięki którym zmienia mechanisms that change the reality się rzeczywistość 16 państw Unii Euro- of sixteen European Union Member pejskiej, w tym także Polski. Norweski States including Poland. The Norwegian Mechanizm Finansowy oraz Mechanizm Financial Mechanism and the Financial Finansowy Europejskiego Obszaru Mechanism of the European Economic Gospodarczego, czyli właśnie Fundusze Area, which are the Norway and EEA norweskie i EOG, to bezzwrotna pomoc, Grants, are non-repayable aid granted którą przyznają beneficjentom Norwe- to the beneficiaries by Norway, Iceland gia, Islandia i Liechtenstein. and Liechtenstein. Główne cele wsparcia: Main objectives of the support: • zmniejszenie różnic ekonomicznych i społecznych • Reduction in economic and social discrepancies w obrębie EOG, within the EEA, • wzmacnianie stosunków dwustronnych, między • Strengthening bilateral relations between the darczyńcami a beneficjentem, donors and the beneficiary, • poprawa sytuacji w zdefiniowanych obszarach • Improvement of situation in defined priority areas. priorytetowych. Why? Dlaczego? In exchange for financial aid, donor states gain access W zamian za pomoc finansową państwa-darczyńcy to internal market of the European Union, despite not korzystają z dostępu do rynku wewnętrznego Unii Euro- being its members. pejskiej, mimo że nie są jej członkami. EEA and Norway Grants in Poland Fundusze norweskie i EOG w Polsce I Edition Implementation period: 2004 – 2009 I edycja Okres wdrażania: 2004 – 2009 Over Ponad 1400 projects 1400 projektów 533.1 million Euro 533,1 mln euro total pool of aid funds całkowita pula pomocowa II Edition Implementation period: 2009 – 2014 II edycja Okres wdrażania: 2009 – 2014 Over Ponad 1300 projects 1300 projektów 578.1 million Euro 578,1 mln euro total pool of aid funds całkowita pula pomocowa Fundusze norweskie i EOG 2009 – 2014 w Polsce EEA and Norway Grants 2009 – 2014 in Poland 3 Alokacja na obszary tematyczne Allocation to thematic areas 180,23 mln € 20 mln € Ochrona środowiska Innowacje w zakresie i energia odnawialna zielonych technologii Natural environment protection Innovations within and renewable energy green technologies 37 mln € 3,11 mln € Wzmacnianie społeczeństwa Godna praca obywatelskiego i dialog trójstronny Strengthening civil society Decent work and tripartite dialog 85,84 mln € 40,63 mln € Rozwój społeczny Schengen i sprawy i regionalny wewnętrzne Social and regional development Schengen and internal affairs 81,2 mln € 78,18 mln € Kultura Badania naukowe i stypendia Culture Research and scholarships Druga edycja Funduszy norweskich i EOG opierała się The second edition of EEA and Norway Grants was na podejściu programowym. W Polsce zostało ustano- based on programme approach. 17 programmes were wionych 17 programów, w ośmiu obszarach działania. established in Poland, in eight areas of activities. W drugiej edycji Funduszy norweskich i EOG darczyńcy In the second edition of EEA and Norway Grants, the położyli duży nacisk na wzmocnienie współpracy donors put large emphasis on strengthening bilateral dwustronnej pomiędzy państwami-darczyńcami cooperation between donor states and beneficiary a państwami­‑beneficjentami. Służyły temu: Fundusz states. This was accomplished with: the Bilateral Fund at Współpracy Dwustronnej na poziomie krajowym oraz national level and Bilateral Funds at the level of individual Fundusze Współpracy Dwustronnej na poziomie poszcze- programmes. gólnych programów. 2.65 million Euro 2,65 mln euro The budget of the Bilateral Fund Cooperation Budżet Funduszu Współpracy Dwustronnej at national level na poziomie krajowym The National Focal Points are institutions accountable Krajowe Punkty Kontaktowe to instytucje, które odpo- for coordinating and implementing the funds in individual wiadają za koordynację wdrażania funduszy w poszcze- beneficiary states. In Poland, it is the Ministry of Economic gólnych krajach-beneficjentach. W Polsce jest nim Development that cooperates with the Certifying Ministerstwo Rozwoju, które współpracuje z Instytucją Authority and the Audit Institution. Individual Certyfikującą i Instytucją Audytu. Poszczególne pro- programmes are implemented by the Operators. gramy są natomiast wdrażane przez Operatorów. 4 Takk dla Funduszy norweskich i EOG Ochrona środowiska Protection of natural i energia odnawialna environment and renewable energy Ciągły pośpiech, długie godziny spędzone w biurze, Continuous haste, long hours in office, the world as seen świat widziany przez ekran smartfona – tak można by through the screen of a smartphone – this is how we opisać sytuację współczesnego człowieka, gdyby nie could describe the situation of a contemporary man, to, co czeka na niego tuż za drzwiami biurowca, uczel- if not only for what awaits outside the office building, nianą aulą czy domowym zaciszem. Pełne zieleni parki, lecture hall, or domestic seclusion. Parks full of greenery, świergot ptaków ukrytych w gałęziach drzew, a tuż za birds singing, hidden among the branches of trees, and miastem lasy i bory pełne zwierząt, świeże powietrze just outside the city – forests and woods full of animals, i majestat natury, który pozwala odpocząć od codzien- fresh