Succesvoorbeelden Ter Navolging
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Succesvoorbeelden ter navolging Vervoermanagement als een professionele bedrijfsactiviteit met resultaat Eindrapport Opdrachtgever: Ministerie Verkeer en Waterstaat - DGP ECORYS-AVM Marco Martens Hans Zuiver Amsterdam, 10 oktober 2005 JF/TA13.776 ECORYS-AVM Rhijnspoorplein 28 1018 TX Amsterdam T 020 638 97 56 F 020 638 98 36 E [email protected] W www.avm.ecorys.nl K.v.K. nr. 24316726 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 1 Voorwoord 5 1.1 Verantwoording van de opzet 5 1.2 Verantwoording van de bedrijfskeuze 5 1.3 Verantwoording van de aanpak 6 2 Samenvatting 7 3 Bedrijven en vervoermanagement - voorbeeldenboek 10 Kantoren 12 1. Vervoermanagement als wapen in de commerciële strijd (Rabobank) 12 2. Met thuiswerken bereik je meer (Interpolis) 16 3. Met weinig parkeerplaatsen een optimaal resultaat (Delta Lloyd) 17 Logistieke dienstverlening en transport 20 4. Met pendelbussen iedereen op tijd op het werk krijgen (Intertoys) 20 5. Verantwoord ondernemen in een havengebied (Starbucks Coffee EMEA BV) 21 6. Mobiliteit betrekken in een normale financiële afweging (KLM) 23 Industrie en service 25 7. Fietsen om het ziekteverzuim terug te dringen (Invista BV) 25 8. Minder reisdagen met gelijk aantal werkdagen (Pon Power Geveke) 26 9. Effectieve fietsacties ondanks eis tot ruime parkeergelegenheid (Vink Systemen) 27 Ziekenhuizen 29 10. Een ziekenhuis laten functioneren in een grote stad (VUmc) 29 11. Een ziekenhuis met zorg voor de bereikbaarheid (Diaconessenhuis Leiden) 33 Publieksgerichte activiteiten 35 12. Een duurzaam congrescentrum in de bossen (Leeuwenhorst) 35 13. Voetbalfinales zonder files (EK 2000) 36 Algemeen en commerciële aanbieders 39 14. Vervoermanagement is te calculeren (Schiphol) 39 15. Nationale fietsprojecten (NFP) 41 16. StadsParkeerplan Leiden 43 17. Vipre 46 4 Analyse: wat zijn baten van vervoermanagement en voor wie? 50 4.1 Vervoermanagement als bedrijfsmatige activiteit 50 4.1.1 De zichtbaarheid van vervoermanagement 50 4.1.2 De commerciële aanbieders van deelproducten: een groeimarkt (?) 51 4.1.3 De kosten van vervoermanagement 52 4.1.4 Drie aanleidingen voor succesvol vervoermanagement 52 4.2 “Goed voor de bedrijfsvoering”. 55 4.2.1 Een lager kostenniveau rond mobiliteit 55 4.2.2 Geringere huisvestingslasten 57 4.2.3 Een lager ziekteverzuim 58 4.2.4 Goed voor de positie op de arbeidsmark + hogere tevredenheid onder het personeel 59 4.2.5 Een goede bereikbaarheid 60 4.3 Andere aanleidingen om met vervoermanagement aan de gang te gaan 60 4.3.1 “Maatschappelijke verantwoordelijkheid”. 60 4.3.2 “Externe druk of een sense of urgency” 61 4.4 Wat levert vervoermanagement de samenleving op? 62 4.4.1 Minder autobewegingen (op wegen rond het bedrijventerreinen) 63 4.4.2 Minder parkeeroverlast in de omgeving, geringer ruimtebeslag parkeerruimte 63 4.4.3 Betere benutting van het OV, hogere kostendekkingsgraad 63 4.4.4 Duurzame bedrijfsterreinen 63 4.4.5 Geringere uitstoot schadelijke stoffen 63 5 Aanbevelingen 65 5.1 Algemeen en inhoudelijk 65 5.1.1 Actief ondersteunen van professioneel vervoermanagement 65 5.1.2 Meer aandacht voor monitoring en dataverzameling 66 5.1.3 Direct op te zetten acties 67 5.1.4 Nader onderzoek dwarsverbanden vervoermanagement (t.b.v. nadere acties) 67 5.2 Aanbevelingen ten aanzien van communicatie en organisatie 69 5.2.1 Hoofdlijn voor de communicatie 69 5.2.2 Rolverdeling regionale rolverdeling overheid – adviespunt. 71 5.2.3 Samenwerken en afspraken 71 Bijlage: Aanvullende informatie 73 Bijlage I: business case lease-auto / OV 73 Bijlage II: MVO en vervoer bij de Rabobank 74 1 Voorwoord 1.1 Verantwoording van de opzet Voor u ligt een rapportage met succesvoorbeelden van vervoermanagement die door ons is samengesteld op verzoek van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het bevat 17 voorbeelden van bedrijven en instellingen die op een professionele manier met vervoermanagement hebben gewerkt. Dit centrale deel van de rapportage kan dienen als voorbeeldenboek om uit te putten bij het samenstellen van brochures of het verzorgen van presentaties. Bij de keuze en presentatie van de voorbeelden stonden vooral de eventuele baten voor het bedrijf zelf centraal. Waarom is men tot de aanpak overgegaan, welke resultaten zijn er geboekt? Het tweede deel van de rapportage bevat een analyse van de resultaten die de 17 bedrijven met vervoermanagement hebben gehaald. Deze resultaten beperken zich overigens niet alleen tot het gebied van verkeer en vervoer. De analyse is niet opgezet als een evaluatie van de successen die met vervoermanagement zijn behaald, daarvoor is de steekproef van 17 bedrijven te smal en het cijfermateriaal in veel gevallen te mager. Wel gaat de analyse in op de omstandigheden waaronder de successen zijn behaald en de les die daaruit eventueel valt te trekken. De rapportage sluit af met de aanbevelingen die met behulp van het verzamelde materiaal zijn aan te geven. De aanbevelingen richten zich op eventuele vervolgstappen in de communicatie rond vervoermanagement en op enkele aanvullende acties die beleidsmatig interessant kunnen zijn. 1.2 Verantwoording van de bedrijfskeuze De tekst omvat 17 relatief ver uitgewerkte cases van bedrijven die op meerdere aspecten iets over vervoermanagement te melden hebben. Bij de selectie van de cases is rekening gehouden met een zekere spreiding over branches, gebieden, omvang en vanzelfsprekend de beschikbaarheid van materiaal. De voorbeelden zijn gerangschikt in zes afdelingen: 1. Kantoor 2. Logistieke dienstverlening en transport 3. Industrie en service 4. Ziekenhuizen 5. Publieksgerichte activiteiten 6. Algemene en commerciële aanbieders Er zijn alleen bedrijven geselecteerd die in zekere mate professioneel met vervoermanagement bezig waren. Toevallige succesvoorbeelden of successen behaald in Succesvoorbeelden ter navolging 5 een vrijblijvende aanpak zijn niet opgenomen. Er moet een duidelijke reden aanwezig zijn waarom bedrijven met het onderwerp bezig waren. De nadruk ligt op de profit sector. Met alle bedrijven is afzonderlijk gesproken, bij enkelen zijn bezoeken afgelegd en in sommige gevallen is nog aanvullend onderzoek uitgevoerd. De opgenomen teksten zijn geautoriseerd door de bedrijven (waar dit niet volledig het geval is, is dit aangegeven). In de case beschrijving staan twee vragen centraal: 1. Waarom heeft u gekozen voor deze vorm van vervoermanagement (wat was de aanleiding)? 2. Welke voor uw bedrijf interessante resultaten heeft u met de aanpak bereikt? Per case is ingegaan op de concrete maatregelen die zijn genomen en de ontwikkeling die het bedrijf met vervoermanagement heeft doorgemaakt. 1.3 Verantwoording van de aanpak Een literatuuronderzoek maakte slechts een beperkt onderdeel uit van de aanpak. ECORYS heeft bij het project samenwerking gezocht met de dienst Milieu en Bouwtoezicht in Amsterdam, bureau Mobiliteit op Maat in Alphen aan de Rijn en de Rabobank. Verder danken wij VCC Zuid Holland Zuid, VCC Oost, VUmc en Interpolis voor hun actieve opstelling in dit project. En Teatske Veenema (NFP/Trappers) voor haar bijdrage aan het totstandkomen van een opstelling voor de verzuimkosten. De term vervoermanagement De term ‘vervoermanagement’ is soms verwarrend en wordt ook niet door alle bedrijven gebruikt. Vaak is de aanpak vanuit een geheel andere invalshoek opgezet (bijvoorbeeld reductie ziekteverzuim of druk arbodienst) en blijkt pas later ook tot voor vervoermanagement interessante resultaten te leiden. De voorbeelden verschillen daardoor sterk van karakter. De veelheid van aanleidingen om tot actie over te gaan lijkt een wezenlijk kenmerk van vervoermanagement maar draagt tegelijk bij aan de vaagheid. Deze constatering, in combinatie met een volgens sommigen ‘besmet’ verleden, doet de vraag rijzen of de succesvoorbeelden wel als ‘vervoermanagement’ gepresenteerd moeten worden. Wij stellen desondanks voor om de term ‘vervoermanagement’ te handhaven, deels bij gebrek aan een beter alternatief, deels als mogelijkheid om het onderdeel ‘management’ een nieuwe nadruk te geven. Een succesvoorbeeld is vooral een succesvoorbeeld als de aanpak goed gemanaged is. Succesvoorbeelden ter navolging 6 2 Samenvatting Vervoermanagement heeft in Nederland een lange geschiedenis en kent ook vele succesvoorbeelden. In deze rapportage staan voorbeelden centraal van bedrijven en instellingen die interessante resultaten hebben gehaald rond duurzame mobiliteit: lager aandeel auto, minder vervuiling, minder parkeerplaatsen of minder fileverplaatsingen. Uitgangspunt voor het opnemen van de voorbeelden was niet alleen het resultaat dat gehaald werd, maar vooral ook de reden die men had om met vervoermanagement aan de gang te gaan. Uit eerdere ervaringen met vervoermanagement was al bekend dat ‘terugbrengen van het autogebruik’ of ‘minder uitstoot’ bedrijven onvoldoende motiveert om aan de slag te gaan. Dit type resultaten behoort tot de redenen waarom vervoermanagement vanuit de overheid actief wordt uitgedragen, maar is voor het bedrijf minder interessant. Bedrijven kijken naar de relevantie voor de eigen bedrijfsvoering, de tevredenheid onder personeel en klanten, kosten en de bereikbaarheid in algemene zin. Ze zullen geneigd zijn serieus naar vervoermanagement te kijken als aangetoond wordt dat ook op deze terreinen resultaten te behalen zijn. In het voorbeeldenboek zijn 17 bedrijven bijeen gebracht die én op voor henzelf belangrijke velden én voor de samenleving belangrijke velden resultaat hebben geboekt. De voorbeelden komen uit allerlei soorten sectoren met een nadruk op het bedrijfsleven: kantoren, logistieke dienstverleners, industrie, ziekenhuizen