DOCSLIB.ORG

Rocznik Kolbuszowski

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Rocznik Kolbuszowski REGIONALNE TOWARZYSTWO KULTURY IM. J. M. GOSLARA W KOLBUSZOWEJ ROCZNIK KOLBUSZOWSKI NR 18 KOLBUSZOWA 2018 „Rocznik Kolbuszowski” ukazuje się od 1986 r. RADA NAUKOWA ks. Włodzimierz Bielak, Maria Dębowska, Jacek Chachaj, Agnieszka Januszek-Sieradzka, Jolanta Lenart, Beata Lorens, ks. Wiesław Matyskiewicz, ks. Tomasz Moskal, ks. Roman Nir, Grzegorz Ostasz, Kazimierz Ożóg (przewodniczący), Krzysztof Ożóg, ks. Stanisław Ludwik Piech, Rusłana Popp, Józef Półćwiartek, ks. Józef Szymański, Wacław Wierzbieniec, Robert Zapart, ks. Waldemar Witold Żurek SDB REDAKCJA Grażyna Bołcun (zastępca redaktora naczelnego), ks. Rafał Flak, Maria Anna Furtak, Andrzej Dominik Jagodziński, Zbigniew Lenart, Grzegorz Mazan (sekretarz), Wojciech Mroczka, ks. Marcin Nabożny, Marian Piórek, Barbara Szafraniec, Bartosz Walicki, ks. Sławomir Zych (redaktor naczelny) REDAKTOR JĘZYKOWY, TŁUMACZENIA OBCOJĘZYCZNE Aneta Kiper RECENZENCI ks. prof. dr hab. Jan Walkusz ks. dr hab. Dominik Zamiatała CMF, prof. UKSW PROJEKT OKŁADKI Laura Rokicka FOTOGRAFIE Autorzy poszczególnych artykułów, zbiory Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej ADIUSTACJA I KOREKTA Ewa Kłeczek-Walicka REDAKCJA TECHNICZNA Marta Kośmider ISSN 0860-4584 WYDAWCA Regionalne Towarzystwo Kultury im. J. M. Goslara w Kolbuszowej przy wsparciu Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej Wydanie numeru zostało dofinansowane przez Starostwo Powiatowe w Kolbuszowej oraz Urząd Miejski w Kolbuszowej Wersja papierowa jest wersją pierwotną czasopisma REDAKCJA „ROCZNIKA KOLBUSZOWSKIEGO” ul. J. Piłsudskiego 7, 36-100 Kolbuszowa tel. 17 227 51 99, e-mail: [email protected] www.rtk.kolbuszowa.pl/rocznik-kolbuszowski/ DRUK Zakład Poligraficzny Z. Gajek 39-300 Mielec, ul. Korczaka 23 www.drukarnia.mielec.pl Składamy podziękowanie kolbuszowskim władzom samorządowym na ręce panów: starosty Józefa Kardysia i burmistrza Jana Zuby za serdeczną troskę o materialne podstawy funkcjonowania naszego rocz- nika. Redakcja ARTYKułY KS. MATEUSZ BATÓG – Lublin Odzyskanie przez Polskę niepodległości i początki Drugiej Rzeczpospolitej Pośród wielu dat kształtujących polską tożsamość i świadomość szczególne miejsce zajmuje 11 listopada 1918 r. Dzień ten kończył bo- wiem I wojnę światową (1914-1918), która w jakiś sposób była pierwszym tego rodzaju konfliktem zbrojnym na skalę światową, angażującym wiele państw na kilku kontynentach1. Poza tym, dla Polaków pozbawionych od końca XVIII wieku własnego państwa, 11 listopada 1918 r. stał się dniem odzyskania upragnionej przez nich niepodległości2. Oprócz Polski swoją niepodległość uzyskało także kilka innych państw, z których wiele już istniało wcześniej. Setna rocznica tamtych listopadowych wydarzeń, co prawda zacna i wyjątkowa, nie powinna jednak ograniczać się tylko i wyłącznie do stu lat. Historia Polski liczy sobie bowiem ponad tysiąc pięćdziesiąt lat i to w jakimś stopniu wyróżnia ją od innych szacownych „stulatków”. Nie chodzi przy tym o poczucie wyższości z pogardliwym wręcz odnoszeniem się do innych. Ab- 1 Główną przyczyną wybuchu wojny był zamach na arcyksięcia Ferdynanda, następcę tronu austriackiego, dokonany w Sarajewie (stolicy Bośni i Hercegowiny) 28 czerw- ca 1914 r. W obliczu tych wydarzeń rząd austriacki wystosował do władz Serbii ultimatum, które ostatecznie zostało odrzucone. W tej sytuacji rząd austriacki, pod naciskiem strony niemieckiej, wypowiedział wojnę Serbii 28 lipca 1914 r. W końcu lipca mocarstwa przeprowadziły mobilizację, a w pierwszych dniach sierpnia znalazły się w stanie wojny. W planach dowództwa niemieckiego miała ona trwać kilkanaście tygodni. Działania wojenne zakończyły się jesienią 1918 roku. Por.:, Zarys dziejów Polski 1864-1939, red. J. M. Małecki, Kraków 1991, s. 176. 2 Ciekawą pozycją książkową traktującą o odzyskaniu przez Polskę niepodległości jest praca prof. Andrzeja Nowaka Niepodległa! 1864-1924. Jak Polacy odzyskali Ojczyznę, wydana staraniem Wydawnictwa Biały Kruk w 2018 roku. Książka ta stanowi swoiste kalendarium obrazujące proces odzyskiwania niepodległości od samego momentu jej utraty, aż do pierwszej połowy lat dwudziestych XX wieku. 8 ks. Mateusz Batóg solutnie. Obchody tego typu jubileuszy mogą i powinny uświadomić nam, Polakom, a także innym nacjom mającym podobną do polskiej historię, jaka była nasza przeszłość, po to, by troszczyć się o teraźniejsze i przyszłe losy kolejnych pokoleń Polaków, po to, by unikać niepotrzebnych błędów, po to, by troszczyć się wreszcie o to, co wyjątkowe, co stanowi i powinno stanowić naszą wspólną wartość. Niniejszy artykuł wpisuje się w szereg działań i wydarzeń podej- mowanych w ramach obchodów stulecia niepodległości poprzez pokazanie wysiłku odzyskania niepodległości i pierwszych kilku lat istnienia młodego państwa z całą paletą jego sukcesów i trudności. W tym celu zostanie scha- rakteryzowana pokrótce sytuacja międzynarodowa z początku dwudzie- stego wieku oraz działania samych Polaków w dążeniu do niepodległości, co pozwoli lepiej zrozumieć przedstawiane zagadnienie. A. Odzyskanie niepodległości W roku 1795, na skutek interwencji sąsiednich państw, Polska przestała istnieć3. Przez ponad sto dwadzieścia lat Polacy byli pozbawieni własnego państwa. Dopiero w listopadzie 1918 roku Polska na nowo od- zyskała niepodległość4. Warto przy tym sobie uświadomić, że odzyskanie przez Polskę niepodległości nie wiązało się od razu z uzyskaniem konkret- nych granic. O ile odzyskanie niepodległości dokonało się w przeciągu kil- 3 Więcej informacji na temat sytuacji państwa polskiego w okresie rozbiorów można znaleźć w: J. Feldman, Od 1696 roku do ostatniej chwili, w: Wielka ilustrowana encyklo- pedia powszechna Wydawnictwa Gutenberga, tom XII. Polska, 1931 (reprint nakładem wydawnictwa Kurpisz, Poznań 1995), s. 167-170; Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966-1979, red., J. Kłoczowski, Lublin 1992, s. 299-300; Atlas historyczny – szkoła średnia do 1815 roku, red. J. Tazbir, S. Kryciński, Warszawa 1999, s. 54-55; Atlas historyczny – szkoła, średnia 1815-1939, red., J. Tazbir, S. Kryciński, Warszawa 2000, s. 5, 37; Dzieje Polski, red. J. Topolski, Warszawa 1975, s. 416. 4 Na ogół podaje się datę 11 listopada 1918 r. Warto przy tym dodać, że niektóre ziemie polskie były „wyzwolone” jeszcze przed 11 listopada 1918 r. Pierwszym „wolnym” polskim terenem był Cieszyn. 28 października 1918 r. Rada Narodowa Śląska Cie- szyńskiego proklamowała jego niepodległość, opowiadając się także za przyłączeniem się do Rzeczypospolitej Polskiej (choć ta jeszcze wtedy nie istniała), a także podpisała traktat dotyczący cesji zachodniej części Księstwa na rzecz lokalnej rady czeskiej. Kraków otrzymał wolność tego samego dnia. Lwów, wyzwolony 1 listopada, został opanowany zarówno przez stronę polską jak i ukraińską. Zob. N. Davies, Boże igrzysko. Historia Polski, t. 2, Kraków 1991, s. 490-493; S. Kutrzeba, Polska odrodzona, Kraków 1988, s. 78-79. Odzyskanie przez Polskę niepodległości i początki... 9 kunastu tygodni, o tyle ustalenie granic nie było procesem jednorazowym. Minęło kilka lat, zanim Polska uzyskała ostateczny kształt swych granic5. Odzyskaniu niepodległości sprzyjała niewątpliwie zaistniała sy- tuacja międzynarodowa. Jeszcze pod koniec XIX i na początku XX wieku wykształciły się w Europie dwa przeciwstawne sobie bloki polityczno-mi- litarne, do których należały: Rosja, Cesarstwo Niemieckie (będące spad- kobiercą Prus), a także Austria (tworząca od 1867 roku, wraz z Węgrami, dualistyczną monarchię: Austro-Węgry)6. Po raz pierwszy, począwszy od ostatniego rozbioru Polski, państwa te znalazły się w dwóch przeciwstaw- nych sobie blokach. Taka sytuacja utrzymała się również podczas I wojny światowej. W wyniku wojny dotychczasowe państwa zaborcze Polski uległy rozpadowi lub przekształceniu7. Kwestia odzyskania przez Polskę niepodległości była poruszana także na arenie międzynarodowej, zwłaszcza w okresie wojny8. Znaczącym w tej sprawie było niewątpliwie orędzie prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrowa Wilsona (1856-1924), z 8 stycznia 1918 r., w którym postulował powstanie niepodległej Polski. Dokument nie precyzował jednak, jak miały przebiegać granice państwa polskiego9. Nie można oczywiście zapomnieć, że także sami Polacy przyczynili się do odzyskania niepodległości10. 5 Proces kształtowania się granic Polski trwał do roku 1922. Niewielkie zmiany w kształ- cie granic nastąpiły w roku 1938, kiedy to Polska zajęła Cieszyn (02.10-03.10), Zaolzie (04.10-11.10), a także część Spisza i Górnej Orawy (01.11-30.11.). Por. Atlas historyczny – szkoła średnia 1815-1939, s. 55. 6 Niemcy i Austro-Węgry tworzyły początkowo z Królestwem Włoch (do 1915 roku) Trójprzymierze (powstałe w 1882 roku), któremu początek dał układ niemiecko-au- striacki z 1879 roku. Państwa należące do tego bloku nazywano centralnymi. 11 listo- pada 1914 r., do tego bloku dołączyła Turcja a 14 października 1915 r. także Bułgaria. Rosja z Francją a następnie z Wielką Brytanią tworzyły Trójporozumienie (ostatecznie ukształtowane w 1907 roku), zwane również Ententą. Por. http://servis-hist.webpark. pl/trojp.htm, z dnia 04.11.2009; J. Pajewski, Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 1968, s. 74-75, 95. 7 Por. tamże, s. 453-454. 8 Por. tamże, s. 268-271, 445. 9 W liczącym czternaście punktów orędziu amerykańskiego prezydenta punkt 13. zawierał następujące stwierdzenie: „Powinno być utworzone niepodległe państwo polskie, które winno obejmować ziemie zamieszkałe przez ludność bezspornie polską, mieć zapewniony wolny i bezpieczny dostęp do morza; jego niezawisłość polityczna, gospodarcza oraz całość terytorialna winna być zagwarantowana
Load more

Recommended publications
  • Wotum Nieufności W PRL? Odpowiedzialność Parlamentarna Rady Ministrów W Okresie Obowiązywania Konstytucji Z 22 Lipca 1952 R
    STUDIA Z D ZIEJÓ W PAŃSTWA I PRAWA POLSKIEGO XX — 2017 STUDIES II HISTORY OF POLISH STATE AND LAW e-ISSN 2450-6095; ISSN 1733-0335 M a c i e j R a k o w s k i (Ł ó d ź ) Wotum nieufności w PRL? Odpowiedzialność parlamentarna Rady Ministrów w okresie obowiązywania konstytucji z 22 lipca 1952 r. Przez wiele lat władza przedstawiała się jako monolit, co najwyżej ujawniano, i to dopiero po jakimś czasie, konflikty personalne. Był to obraz nieprawdziwy1. 1. Wprowadzenie; 2. Konstytucyjna regulacja zmian w składzie Rady Ministrów PRL; 3. Zmiana na stanowisku prezesa Rady Ministrów PRL; 4. Odwołanie rządu po wyborach do Sejmu; 5. Forma prawna decyzji o zmianie rządu PRL; 6. Uwagi końcowe. 1 Wotum nieufności to instytucja kluczowa dla systemu parlamentarno-gabi­ netowego. Ten model ustrojowy występuje wówczas, gdy rząd ponosi odpowie­ dzialność polityczną przed parlamentem, a nie ponosi jej (co do zasady) przed głową państwa. Wotum nieufności przybiera różne formy - może dotyczyć całego ministerium lub tylko poszczególnych członków; może być równoznaczne z od­ wołaniem rządu albo wyrażać tylko żądanie jego dymisji (jak w Wielkiej Brytanii); może przybierać postać wyraźnej uchwały izby albo stanowić tzw. wotum dorozu­ miane; może też funkcjonować tzw. konstruktywne wotum nieufności. Zdarzało się, że interesująca nas instytucja ustrojowa opierała się na zwyczajach konstytu­ cyjnych, a nie na treści przepisów ustawy zasadniczej2. Czy w systemie ustrojowym PRL odnajdziemy przejawy takiego parlamentar­ nego wotum nieufności? W konstytucji z 1952 r. izba ustawodawcza została opi­ 1 Z. Messner, 19 września 1988 r. (fragment przemówienia, w którym podał swój rząd do dymisji), Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Kadencja IX - Sesja VII, Sprawozdanie Ste­ nograficzne z 37posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 19 września 1988 r., W arszawa 1988, s.
    [Show full text]
  • May 16-31, 1972
    RICHARD NIXON PRESIDENTIAL LIBRARY DOCUMENT WITHDRAWAL RECORD DOCUMENT DOCUMENT SUBJECT/TITLE OR CORRESPONDENTS DATE RESTRICTION NUMBER TYPE 1 Manifest Helicopter Passenger Manifest – 5/20/1972 A Appendix “A” 2 List U.S. Guests – p. 4 – Appendix “B” 5/26/1972 A 3 Manifest Soviet ILYUSHING – 62 – Appendix “A” 5/27/1972 A 4 Manifest Helicopter Passenger Manifest – 5/16/1972 A Appendix “E” 5 Manifest Helicopter Passenger Manifest – 5/19/1972 A Appendix “A” 6 List Guest List State Dinner – Mariyinsky 5/29/1972 A Palace, Kiev, U.S.S.R. – Appendix E (pgs. 1-2) COLLECTION TITLE BOX NUMBER WHCF: SMOF: Office of Presidential Papers and Archives RC-10 FOLDER TITLE President Richard Nixon’s Daily Diary May 16, 1972 – May 31, 1972 PRMPA RESTRICTION CODES: A. Release would violate a Federal statute or Agency Policy. E. Release would disclose trade secrets or confidential commercial or B. National security classified information. financial information. C. Pending or approved claim that release would violate an individual’s F. Release would disclose investigatory information compiled for law rights. enforcement purposes. D. Release would constitute a clearly unwarranted invasion of privacy G. Withdrawn and return private and personal material. or a libel of a living person. H. Withdrawn and returned non-historical material. DEED OF GIFT RESTRICTION CODES: D-DOG Personal privacy under deed of gift -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NATIONAL ARCHIVES AND RECORDS ADMINISTRATION *U.S. GPO; 1989-235-084/00024 NA 14021 (4-85) THE WHITE HOUSE PRESIDENT RICHARD NIXON'S DAilY DIARY (See T,.vel Reco,d (0' Travel Activity) p PLACE DA'{ DEGAN DATE (Mo., D.y, Yr.) MAY 16 , 1972 THE WHITE HOUSE TIME DAY WASHINGTON~ D.C.
    [Show full text]
  • Polish Women Who Dared to Be First – Particular Examples.­Наукові Записки Національного Університету «Острозька Академія»
    © Przemysław Słowiński ISSN 2409-6806 ВСЕСВІТНЯ ІСТОРІЯ Отримано: 12.11.2020 р. Słowiński P. Polish women who dared to be first – particular examples. Наукові записки Національного університету «Острозька академія». Серія «Істо- Прорецензовано: 16.11.2020 р. ричні науки». Острог, 2020. Вип. 30. С. 85–91. Прийнято до друку: 17.11.2020 р. e-mail: [email protected] DOI: 10.25264/2409-6806-2020-30-85-91 УДК 94 (438): 305-055.2 Przemysław Słowiński POLISH WOMEN WHO DARED TO BE FIRST – PARTICULAR EXAMPLES The article presents Polish women living in the past centuries as well as those currently taking up challenges, whose goal was the implementation of tasks reserved only for men due to different legal, social, moral and other constraints. Through the presented examples of monarchs, scientists, prime ministers, etc., there are shown the cases of overcoming cultural barriers in the history of Poland to gender equality achieving. Key words: history, women’s rights, Poland. Пшемислав Словіньський ПОЛЬСЬКІ ЖІНКИ, ЯКІ НАСМІЛИЛИСЯ БУТИ ПЕРШИМИ – ВИБРАНІ ПРИКЛАДИ У статті розглянуто становище польських жінок в минулому та на сучасному етапі крізь призму гендерних стереотипів та ролей. Акцентовано увагу на правових, соціальних, моральних та інших обме- женнях, що панували в польському суспільстві у визначенні жіночої сфери. На прикладі монархів, вчених, прем’єр-міністрів показано подолання культурних бар’єрів на шляху до утвердження гендерної рівності. Ключові слова: історія, права жінок, Польща. The first historically certified ruler, the first historian, the first province governor, the first poet ... Many examples could be mentioned, along with giving first names, surnames, and sobriquets. Indication of a few men who were the first to do something is not a special problem, while the same action and an attempt to mention women who first occupied certain positions, did something, performed “male” kind of work, are not so easy.
    [Show full text]
  • Test Z Historii
    TEST Z HISTORII I. Połącz w pary, przyporządkuj znanych przywódców państwom, tzw. demokracji ludowej, w miejsce kropek wstaw litery : 10 pkt 1. Bułgaria A. Kim Ir-Sen 2. Polska Rzeczpospolita Ludowa B. Nicolae Ceausescu 3. Węgry ( WRL ) C. Josip Broz -Tito 4. Czechosłowacja D. Moa Tse-Tung (Zedong) 5. Jugosławia E. Władysław Gomułka 6. Rumunia F. Erich Honecker 7. Chińska Republika Ludowa G. Nikita Chruszczow 8. Niemiecka Republika Demokratyczna H. Janosz Kadar 9. Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna I. Klement Gottwald 10. Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich J. Todor Żiwkow 1. - ..... 2 - ..... 3 - ..... 4 - ..... 5 - ..... 6 - ..... 7 - ..... 8 - ..... 9 - ..... 10 - ..... II. Ułóż chronologicznie I sekretarzy PZPR, wpisując w nawiasach cyfry od 1 do 5 : 5 pkt A. Stanisław Kania ( ..... ) D. Edward Gierek ( ..... ) B. Władysław Gomułka ( ..... ) E. Wojciech Jaruzelski ( ..... ) C. Bolesław Bierut ( ..... ) III. Uporządkuj chronologicznie premierów PRL-u, wpisując w nawiasach cyfry od 1 do 6 : 6 pkt A. Józef Cyrankiewicz ( ..... ) D. Józef Pińkowski ( ..... ) B. Tadeusz Mazowiecki ( ..... ) E. Piotr Jaroszewicz ( ..... ) C. Edward Babiuch ( ..... ) F. Edward Osóbka-Morawski ( ..... ) IV. Podaj nazwisko autora słów uważanych za początek „zimnej wojny” oraz datę i miejsce ich wygłoszenia: 3 pkt „Od Szczecina do Triestu opuściła się żelazna kurtyna [ ... ] poza tą linią znajdują się stolice państw [ ... ], wszystkie leżą w strefie radzieckiej i wszystkie podlegają nie tylko wpływom radzieckim, ale kontroli z Moskwy ... .” ................................................................................................................................................... 1 Zaznacz na mapie: 7 pkt A – linię rozbioru Polski między Niemcy i ZSRR z 23.08.1939 roku B – ostateczną linię podziału ustaloną 28.09.1939 roku C – obszar Generalnego Gubernatorstwa D – „Kraj Warty” E – Okręg Gdańsk-Prusy Zachodnie F – Górny Śląsk włączony do prowincji śląskiej G – rejencję ciechanowską VI.
    [Show full text]
  • Spring in Summer Strikes, Austerity and Solidarity in Poland (July – August 1980)
    Spring in Summer Strikes, Austerity and Solidarity in Poland (July – August 1980) Graham Harris School of History, University of East Anglia Degree of Doctor of Philosophy September 2015 This copy of the thesis has been supplied on condition that anyone who consults it is understood to recognise that its copyright rests with the author and that use of any information derived there from must be in accordance with current UK Copyright Law. In addition, any quotation or extract must include full attribution. ABSTRACT This thesis provides a new account of the strikes in Poland between July and August 1980 that led to the formation of Solidarność (Solidarity), the first ‘independent, self-governing trade union’ to exist under Communism. Although primarily focussed on the role of civil resistance in Poland, as the first stand-alone account of the strikes to appear in English since the mid-1980s, this thesis has a number of innovations. Firstly, it provides a day-by-day account of the August strikes which seeks to emphasise the immediacy, uncertainty and complexity of events from the perspective of both domestic and international actors. Secondly, with the existing literature dominated by the superpower responses, it integrates Eastern Bloc and West European responses into events. Thirdly, the previously unexplored role of Poland’s negotiations with Western commercial banks during the summer is also discussed. These along with Poland’s economic ‘crisis’ are seen as being of equal importance to the non-violent ‘breakthrough’ achieved by Polish workers in shaping the outcome of events. 2 CONTENTS Abstract … p.2 Contents … p.3 Acknowledgements … p.5 1.
    [Show full text]
  • Full Text (Pdf)
    Humanities and Social Sciences 2016 HSS, vol. XXI, 23 (4/2016), pp. 125-143 October - December Józef FORYSTEK1 THE UNDERGROUND SYSTEM OF JUSTICE IN THE HOME ARMY'S RZESZÓW SUB-REGION The Home Army's Rzeszów Sub-Region comprising the area confined within three rivers: San, Vistula and Wisłoka, and the Slovakian border in the south was spun off from the Home Army’s Kraków Region in April 1943. The four Eastern Inspectorates were incorporated into the newly created Sub-Region, namely: Rzeszów, Przemyśl, Jasło and Mielec, and in each of them were created on the basis of pre-war communes. On the basis of the statutes approved by the Commander-in-Chief, the Military Special Courts (WSS) were started to be established in 1941 within the military division, and the Civil Special Courts (CSS) within the civil division were created a year later. The first sentences concerning the Rzeszów area were passed in that court as early as in 1941. Actions involving the execution of death penalties continue to raise a host of emotions and controversies. special squads (the so-called hit squads) were appointed as execution bodies of WSS by relevant commands of ZWZ/AK to be used to carry out execution sentences. As regards execution sentences, CSS hit squads were established by the Government Delegation for Poland (Delegatura Rządu na Kraj). It is worth noting that in the period from January 1941 to June 1944, the Home Army soldiers carried out executions of the total of 5,733 officers of the German Police, Military Police, and the SS.
    [Show full text]
  • Institute of National Remembrance
    Institute of National Remembrance https://ipn.gov.pl/en/news/7136,The-ceremony-of-unveiling-a-plaque-commemorating-Col-Lukasz-Ciep linski-and-membe.html 2021-10-05, 10:19 01.03.2021 The ceremony of unveiling a plaque commemorating Col. Łukasz Ciepliński and members of the 4th Main Board of the "Freedom and Independence" Association (WiN) On 1 March, the IPN’s President Jarosław Szarek, Ph.D., unveiled a plaque commemorating Col. Łukasz Ciepliński and members of the 4th Main Board of WiN. The ceremony took place on the 70th anniversary of the execution of Col. Łukasz Ciepliński and his subordinates: Maj. Józef Batory, Maj. Franciszek Błażej, Cpt. Karol Chmiel, Col. Mieczysław Kawalec, Lt. Col. Adam Lazarowicz and Maj. Józef Rzepka. The plaque was installed at the main entrance of the Museum of Cursed Soldiers and Political Prisoners of the People's Republic of Poland, former political prison in Rakowiecka Street in Warsaw. The unveiling has a symbolic dimension, since 70 years ago, on the prison premises functionaries of the communist regime murdered those seven officers of the Polish Army, steadfast defenders of independent Poland. The commemoration is part of the celebration of the 11th National Accursed Soldiers Remembrance Day. The road back to our memory is long and rocky for the Accursed Soldiers. I rememeber that years ago I spoke to Professor Barbara Otwinowska, who told me all about the problems of restoring the history of our pre-1956 struggle for free and independent Poland; apparently, some people preferred to think that this resistance was born in 1956, and everything before was to be forgotten.
    [Show full text]
  • Institute of National Remembrance
    Institute of National Remembrance https://ipn.gov.pl/en/news/3894,10th-Cursed-Soldiers-National-Remembrance-Day-1-March-2020.html 2021-09-30, 10:34 28.02.2020 10th Cursed Soldiers National Remembrance Day, 1 March 2020 The end of World War II did not bring Poles freedom. There were a great number of those who could not come to terms with this fact, choosing further unequal struggle and remaining in the underground. The soldiers of the anti-communist independence underground came from various environments: the Home Army, National Armed Forces or Peasants’ Battalions. They had different visions of a future Poland, but they shared a common fate. They knew that if they were arrested, they would face death or years of imprisonment, that perhaps they would never see their loved ones again ... Those who were sentenced to death in the show "trials" were to be deprived also of the right to their own grave and human remembrance. The murdered were secretly buried in nameless graves, and the families searched for any news about their fate with no avail. The memory of the Cursed Soldiers was restored only after several dozen years, thanks to the efforts taken by many people: families, former comrades-in-arms, journalists, scientists and social activists. Given the growing interest in the history of the independence underground, there is a need to commemorate thousands of those who paid a high – and sometimes ultimate – price for their stance. On 9 February 2011, President of Poland Bronisław Komorowski signed the act establishing a new public holiday: Cursed Soldiers National Remembrance Day, celebrated on 1 March.
    [Show full text]
  • The PKO Bank Polski SA Directors' Report for the Year 2016
    This document is a translation of a document originally issued in Polish. The only binding version is the original Polish version. The PKO Bank Polski SA Directors’ Report for the year 2016 Report publication date: 6 March 2017 This document is a translation of a document originally issued in Polish. The only binding version is the original Polish version. THE PKO BANK POLSKI SA DIRECTORS’ REPORT FOR THE YEAR 2016 TABLE OF CONTENTS 1. INTRODUCTION ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 4 1.1 CHARACTERISTICS OF THE PKO BANK POLSKI SA ACTIVITY ....................................................................................................................................................................................... 4 1.2 COMPETITIVE ADVANTAGES OF PKO BANK POLSKI SA ................................................................................................................................................................................................ 6 1.3 PKO BANK POLSKI SA – HISTORICAL BACKGROUND .................................................................................................................................................................................................... 7 1.4 THE MAIN EVENTS OF 2016 ...................................................................................................................................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Polska 1918–2018 Polska Tom 5 Warszawa 2018 Historia Polski W Liczbach Polska 1918–2018
    ISBN 978-83-7027-694-2 Cena 50,00 zł Polska 1918–2018 Polska 1918–2018 Polska Historia Polski w liczbach Polski Historia Tom 5 Warszawa 2018 Warszawa Polska 1918–2018 Cecylia Leszczyńska Historia Polski w liczbach Polski Historia Tom 5 Warszawa 2018 Warszawa Zespół Redakcyjny Przewodniczący, Redaktor Główny prof. dr Franciszek Kubiczek Członkowie Wojciech Adamczewski, dr Halina Dmochowska , prof. dr hab. Cezary Kuklo, dr hab. Cecylia Leszczyńska, Władysław Wiesław Łagodziński, dr Bożena Łazowska, prof. dr hab. Juliusz Łukasiewicz , Grażyna Szydłowska Sekretarze Jan Berger, Antoni Żurawicz Opracowanie publikacji Autor dr hab. Cecylia Leszczyńska (Uniwersytet Warszawski) Prace redakcyjno-merytoryczne Grażyna Szydłowska Prace wydawnicze Zakład Wydawnictw Statystycznych Skład i łamanie Beata Brzezińska i Dział Składu pod kierunkiem Jolanty Mossakowskiej Korekta Ludwik Bielański, Anna Gorzelana, Izabela Krawczyk Redakcja techniczna Bożena Gorczyca Mapy Halina Sztrantowicz Projekt okładki Lidia Motrenko-Makuch Przy publikowaniu danych prosimy o podanie źródła ISBN 978-83-7027-694-2 Publikacja dostępna na stronie internetowej stat.gov.pl 00-925 WARSZAWA, AL. NIEPODLEGŁOŚCI 208. Informacje w sprawach sprzedaży publikacji — tel. (22) 608 32 10, 608 38 10 Zam. /201/nakł. SZANOWNI PAŃSTWO, Polska 1918—2018 jest ostatnią publikacją z cyklu „Historia Polski w liczbach”. Wcześniej ukazały się: dwutomowe Państwo. Społeczeństwo (2003) i Gospodarka (2006) oraz, stanowiący syntezę tych tomów, uzupełniony nowymi danymi Zarys historii Polski w liczbach (2012), a następnie opracowania Polska w Europie (2014) i Statystyka Polski. Dawniej i dzisiaj (2017). Niniejsza publikacja nawiązuje w istotnej części do wymienionych wyżej tytułów, zawierając materiał statystyczny przedstawiający zjawiska i procesy zachodzące w sferze społeczno-gospodarczej na obszarze państwa polskiego w okresie 1918—2018.
    [Show full text]
  • Wolność I Solidarność STUDIA Z DZIEJÓW OPOZYCJI WOBEC KOMUNIZMU I DYKTATURY
    OD REDAKTORA Wolność i Solidarność STUDIA Z DZIEJÓW OPOZYCJI WOBEC KOMUNIZMU I DYKTATURY 1 JAN SKÓRZYŃSKI Wolność i Solidarność Studia z dziejów opozycji wobec komunizmu i dyktatury ISSN: 2082-6826 Rada Naukowo-Programowa: Jerzy Eisler, Andrzej Friszke, Paweł Golak, Aleksander Hall, Jerzy Holzer, Violetta Kmiecik, Ireneusz Krzemiński, Andrzej Paczkowski, Wojciech Polak (przewodniczący), Aleksander Smolar, Edmund Wnuk-Lipiński Redakcja: Andrzej Kaczyński, Jakub Kufel (sekretarz), Jan Skórzyński (redaktor naczelny), Małgorzata Strasz Wydawca: Adres Wydawcy: Europejskie Centrum Solidarności ul. Doki 1, 80–958 Gdańsk tel. (058) 767 79 71, fax (058) 767 79 78 e-mail: [email protected] Projekt graficzny i skład: Piotr Białas / www.tatastudio.pl Korekta: Małgorzata Strasz Druk i oprawa: Zakład Poligraficzny NORMEX Nakład: 1000 egzemplarzy 2 Wolność i Solidarność | NR 3 OD REDAKTORA WOLNOŚĆ I SOLIDARNOŚĆ NR 3 SPIS TREŚCI 4 OD REDAKTORA OPOZYCJA NA ŻYWO 155 ADAM MICHNIK Polskie myszki i radziecki kot ŚWIADECTWA 6 AUNG SAN SUU KYI Wykłady o wolności i oporze STAN WOJENNY 16 SYLWETKI: AUNG SAN SUU KYI 178 BRONISŁAW GEREMEK: LIST DO GENERAŁA JARUZELSKIEGO STUDIA 18 JACK A. GOLDSTONE Zrozumieć arabskie rewolucje SOLIDARNOŚĆ W PODZIEMIU 25 JAN SKÓRZYŃSKI Życie na podsłuchu 180 WIKTOR KULERSKI Bardzo długi spacer z psem 39 ANDRZEJ FRISZKE Korowcy, eksperci i reszta. Spory o kształt Solidarności jesienią 1980 XX LAT TEMU – KONIEC ZSRR 65 JAN OLASZEK „Tygodnik Mazowsze” – głos 196 SŁAWOMIR POPOWSKI Jak upadało imperium podziemnej Solidarności 1982–1989 86
    [Show full text]
  • Rocznik Kolbuszowski Tom 15.Indd
    REGIONALNE TOWARZYSTWO KULTURY IM. J. M. GOSLARA W KOLBUSZOWEJ ROCZNIK KOLBUSZOWSKI NR 15 KOLBUSZOWA 2015 „Rocznik Kolbuszowski” ukazuje się od 1986 r. RADA NAUKOWA ks. Włodzimierz Bielak, Maria Dębowska, Jacek Chachaj, Agnieszka Januszek-Sieradzka, Jolanta Lenart, Beata Lorens, ks. Tomasz Moskal, ks. Roman Nir, Grzegorz Ostasz, Kazimierz Ożóg (przewodniczący), Krzysztof Ożóg, ks. Stanisław Ludwik Piech, Rusłana Popp, Józef Półćwiartek, ks. Józef Szymański, Wacław Wierzbieniec, ks. Waldemar Witold Żurek SDB REDAKCJA ks. Rafał Flak, Andrzej Dominik Jagodziński, Zbigniew Lenart, Grzegorz Mazan (sekretarz), Wojciech Mroczka, ks. Marcin Nabożny, Marian Piórek, Barbara Szafraniec, Bartosz Walicki, ks. Sławomir Zych (redaktor naczelny) REDAKTOR JĘZYKOWY, TŁUMACZENIA OBCOJĘZYCZNE Aneta Kiper RECENZENCI ks. prof. dr hab. Jan Walkusz ks. dr hab. Dominik Zamiatała CMF, prof. UKSW PROJEKT OKŁADKI Laura Rokicka FOTOGRAFIE Grzegorz Zarzyka, zbiory prywatne Rafała Białoruckiego, Edwarda Gigilewicza, Pawła Michno, ks. Andrzeja Widaka, Sławomira Wnęka, Justyny Żukowskiej-Łyko ADIUSTACJA I KOREKTA Ewa Kłeczek-Walicka REDAKCJA TECHNICZNA Marta Kośmider ISSN 0860-4584 WYDAWCA Regionalne Towarzystwo Kultury im. J. M. Goslara w Kolbuszowej przy wsparciu Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej Wydanie numeru zostało donansowane przez Starostwo Powiatowe w Kolbuszowej oraz Urząd Miejski w Kolbuszowej Wersja papierowa jest wersją pierwotną czasopisma REDAKCJA „ROCZNIKA KOLBUSZOWSKIEGO” ul. J. Piłsudskiego 7, 36-100 Kolbuszowa tel. (17) 227 51 99, e-mail: [email protected] www.rtk.kolbuszowa.pl/rocznik-kolbuszowski/ DRUK Zakład Poligraczny Z. Gajek 39-300 Mielec, ul. Korczaka 23 www.drukarnia.mielec.pl Od Redakcji Piętnasty numer „Rocznika Kolbuszowskiego”, który oddajemy do rąk Czytelników, jest pokłosiem badań autorów związanych z kolbu- szowskim środowiskiem historycznym, skupionych wokół dwóch instytucji zasłużonych dla miasta i powiatu: Regionalnego Towarzystwa Kultury im.
    [Show full text]