Inhoudsopgave

Voorwoord 6 Andere safaridieren (alfabetisch) 64 Introductie 8 Gezondheid 74 Inleiding 74 Voorzorgsmaatregelen 74 ACHTERGRONDEN 11 Reisapotheek 75 De geschiedenis van zuidelijk Afrika 11 Verzorging en hygiëne 75 Inleiding 11 Tropische en andere aandoeningen 76 De oudheid 11 Eten en drinken 80 Europese inmenging 12 Eten 80 Missionarissen en ontdekkingsreizigers 13 Drinken 81 Economische ontwikkeling 13 Eten in een restaurant 81 Opkomst en ondergang van Deutsch- Winkelen en souvenirs 82 Südwestafrika 13 Een reis plannen door Namibië en/of Terugkeer van de Britten, stichting Botswana 83 van Rhodesië 15 De Boerenoorlogen 16 Typisch Namibië 85 Bechuanaland 17 Het land 85 Eerste rassenonlusten 17 De bevolking 86 Nederlaag van de Duitsers 19 Basters 86 Namibië en Botswana op eigen benen 19 Blanken 86 De geschiedenis in jaartallen 20 Capriviërs 86 Volkeren van Namibië en Botswana 21 Halfbloed 87 Inleiding 21 Kavango 88 Damara of Bergdamara 21 Onderwijs 88 Herero of Ovaherero 21 Gezondheidszorg 89 Himba of Ovahimba 23 Economie 90 Khoikhoi of Hottentotten 25 Infrastructuur 90 Nama of Namaqua 25 Klimaat 91 Owambo 26 Nationale parken en reservaten 93 San, Bosjesmannen of Basarwa 27 De geschiedenis vanaf de Eerste Tswana, Motswana of Bechana 29 Wereldoorlog 94 Flora 30 Sam Nujoma en Hifikepunye Pohamba 95 Inleiding 30 Fauna 33 Typisch Botswana 97 Inleiding 33 Het land 97 Vogels (alfabetisch) 33 De bevolking 97 Dieren 44 Onderwijs 98 Inleiding 44 Gezondheidszorg 99 Roofdieren 45 Economie 100 De grote negen (alfabetisch) 45 Infrastructuur 100 Antilopen (alfabetisch) 56 Klimaat 101

3

RHB Namibië en Botswana deel 1.indd 3 02-09-15 12:08 Inhoudsopgave

Nationale parken en reservaten 103 151 De geschiedenis vanaf de Eerste Kaudom Game Reserve 153 Wereldoorlog 103 Mangetti National Park 154 De Khamadynastie 105 Skeleton Coast National Park 154 Waterberg National Park 155

PRAKTISCHE INFORMATIE 107 Centraal-Namibië 157 Reisinformatie Namibië en Botswana Dordabis 157 algemeen 107 Karibib 157 Praktische informatie Namibië 119 Okahandja 157 Praktische informatie Botswana 127 Otjimbingwe 160 Rehoboth 160 Swakopmund 161 BEZIENSWAARDIGHEDEN 133 Usakos 163 Op reis door Namibië 133 Walvis Bay 164 Inleiding 133 Windhoek 166 Het wegennet 134 Vanuit Windhoek naar de kust 168 Nationale parken en reservaten 169 De Caprivistrip 135 Daan Viljoen Game Park 169 Van Rundu naar Katima Mulilo 135 Von Bach Recreation Resort 170 Katima Mulilo 135 Nationale parken en reservaten 135 Zuid-Namibië 171 135 Keetmanshoop 171 136 Bethanien 171 Mamili National Park 138 Gibeon 175 139 Hoachanas 175 Popa Falls Rest Camp 139 Lüderitz 175 Mariental 178 Noord-Namibië 141 Noordoewer 178 Grootfontein 141 Warmbad 179 Kamanjab 141 Nationale parken en reservaten 180 Khorixas 144 Fish River Canyon Park 180 Okakarara 146 Kaapse klipdas of dassie 180 Otavi 146 Gondwana Canyon Park 181 Otjiwarongo 147 Hardap Dam Recreation and Game Outapi 147 Resort (Hardap Game Park) 182 Outjo 148 Namib-Naukluft National Park 182 Sesfontein 148 Namib Rand Nature Reserve 185 Tsumeb 149 Naute Recreation Resort 186 Nationale parken en reservaten 151 Erindi Private Game Reserve 151

4

RHB Namibië en Botswana deel 1.indd 4 02-09-15 12:08 Inhoudsopgave

Op reis door Botswana 187 Livingstone 221 Inleiding 187 David Livingstone 222 Het wegennet 187 Klimaat 224 Victoria watervallen 224 Gaborone en omgeving 189 Gaborone 189 Rondreizen in Namibië en Kgosi Gaborone 190 Botswana 227 Nationale parken en reservaten 190 Inleiding 227 Gaborone Game Reserve 190 Soort rondreis en met welke auto? 227 Mokolodi Nature Reserve 191 Routesuggesties 229 Naar het noorden 230 Noord-Botswana 193 Een route in zuidelijke richting 230 Kasane 193 Combinatiereis met Zuid-Afrika 231 Maun 196 Langs de kust 231 Nationale parken en reservaten 197 Gecombineerde reis door Namibië en Chobe National Park 197 Botswana 233 Makgadikgadi en Nxai Pan National Vliegsafari’s 234 Park 198 De olifanten van Chobe 199 Namen van bomen en planten, Moremi Game Reserve 200 vogels en dieren 235 Okavango Delta 202 Inleiding 235 Sibuya Forest Reserve 204 Namenlijst Engels-Nederlands-Latijn 235 Namenlijst Nederlands-Engels-Latijn 241 Centraal-Botswana 205 Francistown 205 Over de auteur 247 Palapye 208 Register 248 Nationale parken en reservaten 209 Central Kalahari Game Reserve 209 Khutse Game Reserve 210 OPGENOMEN KAARTEN Mashatu Game Reserve 211 Ligging in Afrika 10 Sashe / Tuli Transfrontier Park 211 Noordoost-Namibië 136-137 Noord-Namibië 142-143 Zuid-Botswana 213 Centraal-Namibië 158-159 Molepolole 213 Zuid-Namibië 172-173 Nationale parken en reservaten 213 Noord-Botswana 194-195 Kgalagadi Transfrontier Park 213 Centraal-Botswana 206-207 Maneyelanong Game Reserve 217 Zuid-Botswana 214-215

Naar de Victoria watervallen 219 Inleiding 219 Victoria Falls 220

5

RHB Namibië en Botswana deel 1.indd 5 02-09-15 12:08 Buffel snelste dieren van de savannen (snelheid tot De Afrikaanse buffel wordt tot de gevaar- 110 kilometer per uur) en is overdag of in lijkste diersoorten gerekend. Hij heeft een heldere nachten actief. Zijn voornaamste onberekenbaar karakter en dient dus ge- vijanden zijn de leeuw, de luipaard en de ge- meden te worden. Het dier kan een leeuw vlekte hyena. Ongeveer de helft van de jonge doden. Opmerkelijk zijn de hoorns die tot jachtluipaarden valt ten prooi aan een van 1,5 meter lang kunnen worden, ze staan laag deze dieren. Hij voedt zich o.a. met jonge gebogen over de kop. Een buffel heeft on- antilopen, hoendersoorten en jonge struis- geveer 40 liter water per dag nodig en leeft vogels. Na de jacht is het dier vaak zo uit- daarom altijd in de buurt van water. Buffels geput dat hij gemakkelijk ten prooi valt aan hebben een buitengewoon scherp gehoor andere roofdieren, die op zijn minst de door en een sterk reukvermogen. Het verhaal dat hem buitgemaakte prooi opeisen maar hem ze beperkt zijn in hun gezichtsvermogen is soms ook doden. in zoverre juist dat ze u pas zullen zien nadat ze u geroken hebben. Giraffe Iedereen kent de giraffe, de bijna 6 meter Cheetah hoge uitkijkpost in savannenland en meer Het opvallendst aan de cheetah of jacht- bosrijke gebieden. Het is het hoogste dier luipaard is de kop. Het is net alsof er een ter wereld. Er zijn drie verschillende soor- te kleine (katten)kop op een te groot lijf is ten, waarvan de Maasai of gewone giraffe geplaatst. Hij is ook goed herkenbaar aan algemeen voorkomt. De Maasaigiraffe heeft de vele donkere vlekken op een wit tot een geelachtige ondergrond waarop zich roodbruine ondergrond. Het is een van de donkere, onregelmatige, soms bijna getande

Afrikaanse buffel

46

RHB Namibië en Botswana deel 1.indd 46 02-09-15 12:09 FAUNA 02-09-15 12:09 - - - - 47 . Verwacht niet ze actief Verwacht . en. Ze leven in groepen die groepen in Ze leven en. te maakt het jong een forse bui te maakt het jong een forse el 5,5 meter hoog worden bij een gewicht bij een gewicht el 5,5 meter hoog worden de geboor teling. Een volwassen mannetjesgiraffe kan mannetjesgiraffe volwassen Een teling. w reiken dan nog steeds een snelheid van 75 à reiken 80 kilometer per uur in grootte variëren van 10 tot 25 dieren, van 10 tot 25 dieren, variëren in grootte aantal dit in Namibië en Botswana hoewel De rangorde lager ligt. meestal aanmerkelijk elkaar bepaald door wordt binnen de groep Hun enige te slaan (necking). met de nekken een soms die leeuw, de is vijand natuurlijke over worden dieren volwassen jong rooft, het algemeen met rust gelaten. Leeuw Ze kunnen tot 2 meter der dieren. Koning Ze be 200 kilo wegen. en wel lang worden van zo’n 500 kilogram. Een vrouwtjesgiraffe vrouwtjesgiraffe Een kilogram. 500 zo’n van zijn niet Giraffen tot 4,5 meter hoog. wordt mits met enige omzich ze laten zich, schuw, tot op enkele gemakkelijk tigheid gepaard, meters benader het po weliswaar is de leeuw aan te treffen, - - - - - Als ze moeten drin ond. De draagtijd van ond.

te tong, die wel 45 centimeter lang kan lang centimeter 45 wel die tong, te Cheetah of jachtluipaard de giraffe is 420 tot 470 dagen, waarna ze tot 470 dagen, is 420 de giraffe dat bij de geboorteéén jong werpt al 1,50 - de lengte van een vol tot 2 meter hoog is, let vooral u moet werpen Dat mens. wassen bij en staande bevalt giraffe de nemen, terlijk worden, stelt hem in staat om zijn voedsel voedsel zijn om staat in hem stelt worden, Een ‘strippen’. te struiken uit de bomen en is een elegante verschijning, giraffe dravende waarop manier de door veroorzaakt vooral tegelijkertijd beide voorpoten hij hardloopt, tegelijkertijd achterpoten beide voren, naar nekwer 7 slechts hebben Ze voren. naar men en boomschors, maar heeft een duide men en boomschors, Zijn de doornige acacia. voor voorkeur lijke zwar ze hun lange nek slechts met waardoor vels, moeite kunnen buigen. verkleinen en voorpoten de ze spreiden ken zo de afstand tot de gr vlekken bevinden. Ze hebben doorgaans 2 doorgaans hebben Ze bevinden. vlekken die er uitzonderingen zijn hoewel hoorns, drie hoorns hebben. bloe vruchten, bladeren, van leeft giraffe De RHB Namibië en Botswana deel 1.indd 47 Islam en andere godsdiensten met een de supermarkten te koop. In Namibië is ook niet-christelijk karakter worden in de gro- een Duitstalige krant in omloop: Allgemeine tere plaatsen wel uitgedragen maar zijn van Zeitung. Een prachtig blad met veel infor- ondergeschikte betekenis. matie over de natuur en reizen in zuidelijk Afrika is Getaway. KLEDING EN UITRUSTING Lichte, ruimvallende katoenen kleding, een PINNEN lange broek en een overhemd of blouse met Op veel plaatsen kunt u betalen met ge- lange mouwen om enige weerstand aan de bruikmaking van een creditcard. Soms moet muggen te bieden is een minimale vereiste. u tekenen na een transactie, soms moet u Een dun regenjack is handig. Denk aan een uw code intikken, soms allebei. Houdt uw goede hoofdbedekking, draag hoeden met creditcard goed in de gaten en als er al een brede randen. Omdat het ’s avonds behoor- kopie van moet worden gemaakt, zorg er lijk af kan koelen is een sweater of trui on- dan voor dat u uw kaart niet uit het oog ontbeerlijk. Veel mensen lossen dit echter op verliest. door het dragen van ‘laagjeskleding’. Maakt u tochten door de woestijnen raadpleeg dan PRIJZEN vooraf ter zake kundigen of laat u voorlich- De prijzen zijn gelijk aan of iets lager dan die ten in een speciaalzaak. in België of Nederland. In restaurants zijn de Strandkleding of te frivole zomerkleding prijzen vrijwel altijd (aanmerkelijk) lager dan wordt als ongewenst ervaren bij het bezoek die welke u gewend bent te betalen in een aan dorpen of steden. Bedekte schouders en restaurant bij ons. knieën wordt gezien als een teken van res- pect voor de overtuiging van de bevolking. SAFARI’S Neem zo weinig mogelijk kleding mee, in of Rondreizen, excursies en safari’s worden in in de nabijheid van elk hotel of lodge kunt elke plaats aangeboden waar veel toeristen u uw kleding laten wassen. Geef geen dure komen. Meestal is het vertrouwd om te boe- kleding aan de wasvrouw, men wast vaak ken, de touroperators staan onder controle met ouderwets agressieve wasmiddelen. van de overheden. Als u op straat wordt Doorgaans kunt u uw kleding ook laten strij- aangesproken met een aanbieding (speciaal ken, u moet het apart vragen of op uw was- voor u lage prijs), is het niet verstandig om lijst aangeven. Maak vooraf prijsafspraken als daarop in te gaan. Boeken doet u via de bali er geen vast tarief is vermeld. van een lodge of hotel, dan weet u zeker dat het goed zit. KRANTEN EN TIJDSCHRIFTEN Verwacht geen Gazet van Antwerpen of AD TAAL in de winkels die kranten en tijdschriften Zowel in Namibië als in Botswana kunt u verkopen. Het zijn in hoofdzaak Engelstalige vrijwel overal met Engels terecht, dit is de kranten waaruit de sensatie soms al van ver- officiële taal, maar minder dan 20% van de re blijkt. Ook wordt veel aandacht aan sport bevolking is er mee opgegroeid. Het kan dus besteed. Kranten die een internationaal ka- zijn dat men u niet verstaat. Als dat zo is dan rakter hebben, zoals de International Herald is er wel iemand in de buurt die als tolk op Tribune zijn in de boekwinkels en soms in kan treden. Aan de Namibische (zuid)kust is

114

RHB Namibië en Botswana deel 2.indd 114 02-09-15 12:15 PRAKTISCHE INFORMATIE NAMIBIË & BOTSWANA 02-09-15 12:15 - - - - - 115 oto: InnaFelker / Shutterstock.com InnaFelker oto: F u een fly-drive geboekt laat dan thuis via de telefoon (duur!) of SMS (veel uw eigen mobieltje overal kunt bellen, eiken, maximaal. Bovendien is het een stuk een het is Bovendien maximaal. eiken, oor noodgevallen is het misschien handig er is lang niet overal Om dekking. enige ze- hebben, te bereikaarheid uw omtrent kerheid hetzij foonnummers waar u gaat overnachten. foonnummers V om bij aankomst een voor SIM-kaart prepaid Als bellen. te u kopen even laat welk telefoonnummer weten aan de SIM-kaart ver bonden is dan is de dat zekerheid men u kan ber eenvoudiger (en goedkoper) om iemand in het land zelf, bijvoorbeeld het autoverhuur bedrijf, te Ga bereiken. er niet vanuit dat u met een lijstje achter met de adressen en tele goedkoper) kunt u vooraf aan be gaat uw u dat land het provider in dekking er of vragen van in kennis te stellen waar u zich bevindt. Heeft u een boodschap kan doorgeven, Gaat bekend. u zonder vast doel op pad neem dan regelmatig de moeite om het thuisfront er - - - -

epen. epen. De Ovambotaal wordt in Nami zijn de telefoonnummers via welke men via welke zijn de telefoonnummers land kunt u, omdat het Portugeestalige UISBLIJVERS Op safari in het Chobe National Park, Botswana Op safari in het Chobe National Park, ternet.’ TH Maak van de thuisblijvers geen Als spoorzoe kers. u een georganiseerde reis maakt dan Angola ertegenaanAngola ligt veel en er bovendien Angolese vluchtelingen wonen, terecht. Portugees ook met TELEFONEREN Kijk ‘Tijdens bij: de reis, telefoneren en in derlands als uw Engels of Duits niet wordt begr het ook geen probleem als u zich van bedient de Duitse taal. Bovendien wordt in de zuidelijke delen van Namibië en beetje klein een Botswana met en gesproken Afrikaans concentratie extra kunt u in communiceren Ne altijd probeer Dus taal. Nederlandse de bië het meest gesproken, in het noorden van noorden het in gesproken, meest het bië dat RHB Namibië en Botswana deel 2.indd 115 NOORD-NAMIBIË 02-09-15 12:21 - 141 NDJA) - omge de en Grootfontein over eikbaar vanuit Otjiwarongo via de B1 de via Otjiwarongo vanuit eikbaar de B8 en Grootfontein. De meteoriet moet meteoriet De Grootfontein. en B8 de jaar geleden zijn ingeslagen 80.000 ongeveer meer dan 150 miljoen en is naar schatting 54 ongeveer gevaarteHet weegt oud. jaren en ruim 80% uit ijzer voor ton en bestaat de meteo In 1920 werd 16% uit nikkel. voor jachtpartijeen tijdens toeval bij ontdekt. riet Inlichtingen - het Otavigeberg andere waarin onder ving, de van gemeentehuis het via u krijgt ligt, te plaats. Ber vandaar en Otavi aan tot noorden het naar Grootfontein, naar B8 de via rechts naar 210 ongeveer afstand vanaf Otjiwarongo: kilometer KAMANJAB van het Etosha National Iets ten zuidwesten Op zich geen Park ligt het dorpje Kamanjab. OKAHA

- - - - -

LIJK VAN

veer 20 kilometer ten zuidwes veer useum vandaan waar u kennis kunt useum vandaan waar u kennis

u in de buurt bent dan moet u zeker een buurtde in u zeker u moet dan bent ootfontein of via de D2860 waarvanD2860 de via of ootfontein de u Hoba Meteorite rieten die ooit op aarde terechtkwamen. U terechtkwamen. aarde op ooit rieten die (Hoba Meteorite) vindt de Hoba meteoriet op onge vanuit D2905 de via Grootfontein van ten Gr afslag vindt tussen Kombat, een dorpje aan afslag vindt tussen Kombat, kijkje nemen bij een van de grootste meteo grootste kijkje nemen bij een van de noemd naar een bron in het plaatsje, niet ver niet ver het plaatsje, in bron noemd naar een bij het m is museum Het geschiedenis. de met maken forteen in hier Duitsers de dat gevestigd in de nadat jaar drie 1896, rond bouwden - van de plaats een mijnbouwvergun woners in 1978 gerestau Het fort werd ning kregen. en is op zich best een bezoek waard. reerd Als (NOORDE GROOTFONTEIN Namibië van noordoosten het naar u Als De u bijna via Grootfontein. gaat dan móet ge is kleine 30.000 inwoners plaats met een NOORD-NAMIBIË NOORD-NAMIBIË RHB Namibië en Botswana deel 3.indd 141 Omaruru: Tsumeb: Omaruru Guesthouse Ohange Lodge Rio Cubango N Tikoloshe Afrika Makalani Hotel Kashana Martins Africa Accommodation River Guest House & Camping Minen Hotel ANGOLA Erongo Wilderness Lodge Uris Safari Lodge 0 50 100 150 200 km Epupa Falls Epupa E Rio Cunene Omavandaberge Enyandi 2065 m Ruacana Kunene 1471 m Swartbooisdrif Oshikango Omundaungilo Omuhonga Falls Ruacana Okalongo ANGOLA E Oshifo E E Eenhana Mbambi 1901 m E E Engela E Rio Cuito Okongwati Swartbooisdrif Onduzu Uutapi C45 Okongo Mpoto Onesi C46 Oshikunde Bosluisbaai Otjitanda Etengwa Memorial E M121 E Ehombaberge M123 Ogongo E Epembe Ongulubashe B 1 Kaisosi 1597 m 1852 m Tsandi Epembe Okavango River Lodge Steilrandberg Oshakati Kaukuwa Mabushe 1844 m C35 Okahao Mbome Onamandongo Ongwediva Rupare C45 1837 m Ondangwa √ Mbambi Etanga Oukongo E Okankolo Mile 10 Rundu E C41 Okaupapuka Etilyasa Onyaanya B 8 1762m Opuwo Kaoko Onankali Onyati Orupembe M75 S k e le to n Otavi Otjerunda E Omuthiya Ncaute Omatako Joubert- King Nehale Otjiu C35 Khaudum C43 berge Okashana Gate E Mongombi Katinakatji E Giraffenberg Otjitoko Andoni National Park 1505 m 1723 m Adonivlakte Oshivelo Cape Omao Onkoshi Camp Mangetti G Mangetti Okatjiuru E G Fria Namutoni Von Lindequist Gate Tsintsabis National Park Ombombo G Mururani Purros Otjetjekua Etosha Pan Camp Mushara Collection Joubert Halali Rocky Kempinski M75 B 8 Oruvandje Etosha National Park Camp C38 B 1 Sikereti Point Mokuti Lodge Khowarib Bees- Okaukuejo Camp vlakte E Lake TsumebE Kanovlei Sesfontein Halali Otjikoto Maroelaboom Nhoma E Gorge E Okaukuejo E Abenab E Gobauvlakte E C44 Warmquelle Galton Gate Taleni Etosha Anderson Lake Guinas Dornhuegel Luhebu E Gelbingen Village Gate Khorab Bush Baby Möwe Bay C o a s t Khowarib Lodge Guest Farm Omatako Hoanib Lodge & Safaris Memorial Tsumkwe M74 & Safaris Toshari Lodge E 2069 m Peet Alberts Koppie Okapunja Lodge Grootfontein E Grootberge Kamanjab E Otjituuo C43 E C38 C42 E 1645 m C40 C39 Otavi Kombat Hoba C44 Kamanjab Otjikondo C35 Meteorit Rest Camp E B 1 Grootberg Lodge C40 Terrace Bay Grootberg Outjo Kai-Oms Omatako E Pass Bushveld Park Rest Camp Ombinda Country Waterberg Plateau Fransfontein Otjozondjou 738 m C43 Lodge Park BOTSWANA Petrified Ugab E Gam Uniabmond Khorixas 1667 m Wabi Lodge Okamatapati C39 Forest Rock Finger Otjiwarongo Torra Bay E M63 Cheetah Conservation Fund C39 Vingerklip C33 Otumorombonga Organ 1887 m Okakarara Eiseb Lodge C22 E Koigabmond P a rk Twyfelfontein Pipes C35 4 Okongwe Kudubos Waterberg Guest Farm Madisa Weaver’s Rock Burned Camp C22 Exclusive Camp 1889 m Otjiwa Safari Mountains C30 Okondjatu Toscanini Sorris Sorris Schönfeld Castle Kalkfeld Lodge Ugab Ozondati E C22 Huabmond Omatjete Lodge Dinosaur Brandberg Okapere B 1 Osire Otjinene Brandberg 2082 m Footprints M112 White Lady Lodge E Immenhof Omatako C30 E ATLANTISCHE 2573 m Mount Etjo Otjozondu Guest Farm Mountain M85 Otjiyarwa White Lady C36 1797 m E 4 Omaruru C29 Ambrose Bay 1023 m OkombaheE C31 OCEAAN E Rock Painting Uis Rest Camp 2286 m Summerdown Okatuwa Omaruru Hochfeld C22 M114 Uigaran Erindi Epukiro Okovimburu National West Coast Tubusis C36 Game Reserve C31 C30 E Erongo C31 Du Plessis E Tourist Recreation Area C35 Spitzkoppe 2319 m C33 Ombo Rest Camp E Steinhausen Talismanus 1584 m 2216 mE Okahandja Helena E 110 m Ardilla Namibia M131 Seal Reserve 4 Wilhelmstal Okahandja E C30 Usakos M53 M119 Rietfontein E Country Hotel Von Bach E Spitzkoppe Dellville Drimiopsis Rest Camp E Karibib Gross Barmen SylvanetteRecr. Resort Henties Bay B 2 Guest Farm BOTSWANA Namib Wüste Farmstall Hot Spring Guest House

NOORD-NAMIBIË

142

RHB Namibië en Botswana deel 3.indd 142 02-09-15 12:21 NOORD-NAMIBIË 02-09-15 12:21

143 BOTSWANA E M74 G Gam Mbambi 200 km C44 B 8 Sikereti E N Rietfontein Talismanus N umkwe Rio Cuito Mabushe Ts Khaudum BOTSWANA Nhoma 150 M119 National Park Helena Kaisosi

River Lodge Omatako Eiseb Rundu Luhebu 100 Okatuwa

Otjozondjou √ Okovimburu Kanovlei M114 Ncaute Mangetti C44 Otjiyarwa Okavango National Park E C45 Mile 10 M131 Katinakatji 50 ANGOLA G Omatako Epukiro E M85 C22 Drimiopsis Mururani Rupare 0 Otjinene Maroelaboom B 8 E Du Plessis Otjituuo Mbome C29 Summerdown C30 Dornhuegel E Guest Farm C22 Mangetti Mbambi Steinhausen

Dellville C42 Omatako C31 E Guest Farm Grootfontein M112 Kaukuwa E Okondjatu Abenab intsabis Okamatapati Mongombi Mpoto Ts Hoba C30 Okaupapuka M75 M75 Meteorit Rio Cubango Hochfeld E C22 M53 Bush Baby E Otjozondu E Otumorombonga C31 bi Lodge Kombat 2069 m Wa C30 umeb E Osire Park Ts . Resort B 1 E n Bach Otavi terberg Guest Farm Vo C31 Okongo E Mushara Collection Oshivelo Recr Lake Rock aterberg Plateau Ardilla Namibia Wa Otjikoto Okakarara C22 E E C30 ’s Ombo Rest Camp W Lake Guinas E n Lindequist Gate B 1 Cheetah Conservation Fund aver Vo Khorab Kempinski Memorial e Andoni Mokuti Lodge Gate We Sylvanette B 1 Guest House n King Nehale Lodge C38 E Okapunja Lodge Camp Otjiwa Safari 2286 m Namutoni Oshikunde Omundaungilo Erindi Omatako Mountain Lodge n Omuthiya 4 Epembe Dinosaur C39 Footprints Okahandja Halali Onyati Kai-Oms Okahandja u Okankolo Game Reserve Camp Halali Country Hotel Camp Otjiwarongo Gobauvlakt E C33 Ombinda Country Kudubos Eenhana m Adonivlakte Okashana Hot Spring Kalkfeld m Onyaanya o m E

l 6 Gross Barme e E Onkoshi Camp 2082

Omarur

M121 C3 E Mount Etjo Rest Camp 1667

1887

Gat 4

C45

Outj Ondangwa

Onankali 1889 m shari Lodge

Anderson E C33 M63

Wilhelmstal

To

C38

Etosha Pa

E

B 1 Ugab

E

RHB Namibië en Botswana deel 3.indd 143

Karibib Lodge Immenhof

Schönfeld Castle Guest Farm Oshikango 1797 m 2216 m

C40 Erongo E Okapere E Okaukuejo E E C36 Rock Finger Omaruru Village Usakos Namib Wüste Farmstal Okongwe 2319 m Engela G Otjikondo Ongwediva Taleni Etosha Taleni E Omatjete Lodge B 2 Oshakati Okaukuejo Camp Vingerklip Tubusis Uigaran 4 C46 Okombahe Okalongo Bushveld Park Rest Camp ANGOLA Etilyasa Ozondati Uutapi Ogongo 1584 m andi E Brandberg C35 Gelbingen E Peet Alberts Koppie Peet C35 Uis Okahao Ts Spitzkoppe Fransfontein E Spitzkoppe Rest Camp Lodge & Safaris White Lady Lodge M123

Madisa Exclusive Camp

Khorixas Rio Cunene Rio E Etosha National Park Etosha National Pipes Organ Sorris Sorris C35 Galton Gate C41 Kamanjab Oshifo Rest Camp White Lady E C40 Otjetjekua Rock Painting Kamanjab Onesi Ongulubashe Forest E Okatjiuru E Petrified C35 Onamandongo 2573 m Burned Ruacana Brandberg C39 Mountains 1023 m Grootberg Lodge Bees- vlakte 110 m 110 Otjitoko Oruvandje C43 C35 Ugab Area alls yfelfontein F 1645 m rmquelle Otjerunda Pass Ruacana Tw Grootberge E Grootberg Wa 1723 m Opuwo Ombombo E st Coast berge Onduzu Gorge Henties Bay Joubert- C43 Khowarib E 1852 m E We C39 Ehombaberge Oukongo 738 m & Safaris Palmwag C43 Cape Cross Seal Reserve E Swartbooisdrif Otavi Khowarib Lodge Enyandi

Kaoko P a r k Omao Joubert 1844 m

Epembe

Memorial 1471 m E urist Recreation Otjiu Hoanib National Ambrose Bay scanini Sesfontein umeb: E Swartbooisdrif To pupa Falls enberg To Huabmond E Ts Ohange Lodge Hotel Makalani Accommodation Africa Martins Minen Hotel Uris Safari Lodge 1762m 1837 m E 1505 m rra Bay rrace Bay 2065 m Steilrandberg Giraff Epupa To Etengwa Te Purros Koigabmond Omuhonga C o a s t Uniabmond Omavandaberge Okongwati Etanga E E

Otjitanda Kunene 1901 m Möwe Bay Orupembe E OCEAAN 1597 m LANTISCHE Point Rocky E S k e l e t o n AT koloshe Afrika koloshe Fria Omaruru: Omaruru Guesthouse Omaruru Ti Kashana & Camping River Guest House LodgeErongo Wilderness Cape Bosluisbaai NOORD-NAMIBIË bezienswaardigheid, maar als uitvalshaven een buitenkansje om een origineel sieraad voor een bezoek aan Etosha zou het geen te bemachtigen. verkeerde keuze zijn, hoewel Outjo de voor- Bereikbaar vanuit Otjiwarongo via de C38 keur daarvoor geniet. Daarom zijn de lodges naar Outjo en vervolgens via de C48 (afslag in de omgeving van Kamanjab er vooral op iets ten noorden van Outjo) naar Kamanjab, ingericht om gasten te ontvangen die kennis afstand vanaf Otjiwarongo: ongeveer 225 willen maken met het Himbavolk en de na- kilometer. tuur in de omgeving. Denk er wel aan dat het een droog gebied is en dat de temperaturen KHORIXAS gedurende het droge seizoen gemakkelijk Stelt u zich van de plaats niets voor, maar rond de 40° Celsius kunnen komen. Een om- er is een supermarkt en u kunt er tanken. vangrijke Himbafamilie heeft zich in de buurt Het ligt in het zuiden van het Kunenedistrict van Kamanjab gevestigd en is zeer toegan- en het was vroeger de hoofdstad van Dama- kelijk voor toeristen. Het Himbavolkje leeft raland. De meeste bewoners van het plaatsje er traditioneel en dat betekent dat de huid behoren dan ook tot het Damaravolk. Vanaf donker geverfd is met een mengsel van bo- 2009 is er, als gevolg van het weinige dat de ter en een ijzerhoudend poeder. Daarmee plaats zijn inwoners te bieden had, een ster- beschermen ze zich tegen muskieten en de ke uittocht van de jeugd begonnen die naar zon, maar het schijnt bovendien een reini- elders vertrok om meer toekomstperspec- gende werking te hebben. Dat zou prettig tief te zoeken. zijn, want een Himbavrouw wast zich nooit. De omgeving van Khorixas is interessant ge- Verder is hun haar kunstig opgemaakt met noeg om deze te bezoeken. U moet er een behulp van geitenvet. De vrouwen (en kin- stukje voor rijden. Vanuit Khorixas neemt u deren) verkopen er zelfgemaakte souvenirs, de C39 in westelijke richting. Na ongeveer

Himba woningen in Khorixas

144

RHB Namibië en Botswana deel 3.indd 144 02-09-15 12:21