Het Sint-Maartensfonds

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Het Sint-Maartensfonds Faculteit Letteren & Wijsbegeerte Thomas Peeters Het Sint-Maartensfonds Een Vlaamse hulporganisatie en vereniging van voormalige vrijwilligers in nazi-Duitse (para-)militaire organisaties Masterproef voorgedragen tot het behalen van de graad van Master in de Geschiedenis 2013 Promotor Dr. Koen Aerts Vakgroep Geschiedenis Universiteit Gent Examencommissie Geschiedenis Academiejaar 2012-2013 Verklaring in verband met de toegankelijkheid van de scriptie Ondergetekende, Thomas Peeters afgestudeerd als master in de Geschiedenis aan Universiteit Gent in het academiejaar 2012-2013 en auteur van de scriptie met als titel: Het Sint-Maartensfonds. Een Vlaamse hulporganisatie en vereniging van voormalige vrijwilligers in nazi-Duitse ( para-)militaire organisaties. verklaart hierbij dat zij/hij geopteerd heeft voor de hierna aangestipte mogelijkheid in verband met de consultatie van haar/zijn scriptie: o de scriptie mag steeds ter beschikking worden gesteld van elke aanvrager; o de scriptie mag enkel ter beschikking worden gesteld met uitdrukkelijke, schriftelijke goedkeuring van de auteur (maximumduur van deze beperking: 10 jaar); o de scriptie mag ter beschikking worden gesteld van een aanvrager na een wachttijd van … . jaar (maximum 10 jaar); o de scriptie mag nooit ter beschikking worden gesteld van een aanvrager (maximumduur van het verbod: 10 jaar). Elke gebruiker is te allen tijde verplicht om, wanneer van deze scriptie gebruik wordt gemaakt in het kader van wetenschappelijke en andere publicaties, een correcte en volledige bronverwijzing in de tekst op te nemen. Gent, ………………………………………(datum) ………………………………………(handtekening) iii Dankwoord Ik realiseer mij terdege dat ik zonder de hulp van een aantal mensen nooit op de positie waarin ik nu verkeer terecht had kunnen komen. Ik wil deze gelegenheid dan ook gebruiken om die mensen hier in het bijzonder te noemen en te bedanken. Ik dank bij deze: Mijn promotor, Dr. Koen Aerts, die mij de kans geboden heeft dit onderzoek te doen en mij de goede richting getoond heeft. De medewerkers van het Archief- en Documentatiecentrum voor het Vlaams- Nationalisme. Mijn vriendin Sofia voor haar geduldig oor en bemoedigende woorden in moeilijke tijden. Mijn mama en mijn papa, voor hun onvoorwaardelijke steun, niet alleen bij het maken van deze scriptie, maar gedurende mijn volledige studies waarin zij steeds in mij geloofden en alle kansen gaven. En tot slot en niet in het minst, Mevr. Saskia Boelens, door haar deskundigheid en vaardigheid is deze thesis op een hoger niveau getild. Het uitwerken van deze masterthesis heeft een volledig semester in beslag genomen. Ik ben trots op het eindresultaat, en hoop dat ik met dit onderzoek een bescheiden maatschappelijke en wetenschappelijke bijdrage heb kunnen leveren aan het onderzoeksveld. Thomas Peeters. iv Lijst gebruikte afkortingen Belgische partijen in interbellum en tijdens de Tweede Wereldoorlog BWP Belgische Werkliedenpartij DeVlag Deutsch-Vlämische Arbeitsgemeinschaft Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen VNV Vlaamsch Nationaal Verbond Organisaties tijdens Duitse bezetting ASSVL Algemeene-SS Vlaanderen DM-WB Dietsche Militie-Wachtbrigade DM-ZB Dietsche Militie – Zwarte Brigade DRK Duitse Rode Kruis NSB Nationaal Socialistische Beweging (NL, vz. Anton Mussert) NSDAP Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei NSJV Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen NSKK Nationalsozialistisches Kraftfahrer Korps OKW Oberkommando der Wehrmacht OT Organisation Todt (bouwafdeling) SS SchutzStaffel Organisaties na WOII AVNJ Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond BSP-(PSB) Belgische Socialistische Partij-Parti Socialiste Belge CVP-PSC Christelijke Volkspartij-Parti Social Chrétien DRK Vlaams-nationaal Direktorium FDF Front démocratique des Francophones HIAG Hilfsgemeinschaft auf Gegenseitigkeit der Soldaten der ehemaligen Waffen-SS (Duits) HINAG Hulp aan Invalide Oud oostfrontstrijders, nabestaanden, politieke gevangenen e.a. HJvB Hertog Jan van Brabant NVVOS Nieuw Verbond der Vlaamse Oud-strijders SMF Sint-Maartensfonds v TAK Taal Aktie Komitee VABT Vlaams Aktiekomitee voor Brussel en Taalgrens VMO Vlaamse Militanten Orde VNP Vlaams-Nationale Partij VNR Vlaams Nationale Raad VNVV Vlaamsch Nationaal Vrouwenverbond VOS Verbond der Vlaamse Oud-strijders VU Volksunie VUM Volksunie Militanten VVOOS Deze afkorting staat, afhankelijk van de bron, voor Verbond van Vlaamse Oud-oostfrontstrijder, Vlaams Verbond van Oud- oostfrontstrijders of Vlaamse Vereniging voor Oud- oostfrontstrijders Vlaamse Oud-oostfrontstrijders VVP Vlaams Volkspartij Bibliografische verwijzingen ADVN Archief- en Documentatiecentrum voor het Vlaams- nationalisme (Antwerpen) BEG Bijdragen aan de Eigentijdse Geschiedenis BTNG Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis WT Wetenschappelijke Tijdingen vi Inhoudstafel Dankwoord ..........................................................................................................iv Lijst gebruikte afkortingen .................................................................................. v Inhoudstafel.......................................................................................................vii Inleiding............................................................................................................... 1 DEEL I : DE COLLABORATIE EN REPRESSIE IN BELGIË ROND DE TWEEDE WERELDOORLOG: EEN VLAAMS-NATIONALISTISCH GEGEVEN ?........................... 5 1 Waarom deze contextualisering? .................................................................... 6 2 Het fenomeen collaboratie met de Duitse bezetter tijdens WOII ..................... 1 2.1 Collaboratie algemeen ...................................................................... 1 2.2 Specificiteit van het Vlaams-nationalisme binnen de collaboratie met de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog........................................................................ 3 2.2.1 Historische context: de Duitse inval............................................................................. 3 2.2.2 Politieke collaboratie: het Vlaams-nationalisme plaatst zich onder Duits gezag.................................................................................................................................. 4 2.2.3 De Vlaamse collaboratie: een spectrum....................................................................... 7 2.3 Militaire collaboratie.......................................................................12 2.3.1 Inleiding: wat is militaire collaboratie? ..................................................................... 12 2.3.2 De eerste vrijwilligers: de Vlaamse militaire collaborateurs vóór Operatie Barbarossa ...................................................................................................................... 12 2.3.3 Operatie Barbarossa: intensivering van de militaire collaboratie......................... 17 2.4 Motieven..........................................................................................30 2.4.1 Ideologische motieven.................................................................................................. 32 2.4.2 Economische motieven................................................................................................. 33 2.4.3 Andere motieven ........................................................................................................... 34 2.5 Besluit ............................................................................................36 vii 3 Het naoorlogse verhaal: repressie en amnestie ............................................. 38 3.1 Repressie algemeen (wat?)...............................................................38 3.2 Evolutie in België.............................................................................39 3.2.1 De voorbereiding van de repressie............................................................................. 39 3.2.2 Straatrepressie............................................................................................................... 40 3.2.3 De georganiseerde repressie........................................................................................ 42 DEEL II: Het Sint-Maartensfonds: surrogaat-OCMW voor de oostfrontgemeenschap........................................................................................ 44 0 Inleiding........................................................................................................ 45 1 De oostfrontgemeenschap na WO II............................................................... 47 1.1 De re-integratie in de samenleving..................................................47 1.2 Het ontstaan van een subcultuur .....................................................49 1.3 Ontstaan van een gemeenschap van oud-oostfronters .....................50 1.4 Het VVOOS.......................................................................................52 1.5 Politiek-ideologische erfenis binnen de naoorlogse oostfrontgemeenschap ........................................................56 2 De afscheuring van het Sint-Maartensfonds en de ontbinding van het VVOOS................................................................................................................ 59 3 Het Sint-Maartensfonds van 1953 tot 1960 .................................................... 67 3.1 Politieke context .............................................................................68 3.2 Interne werking...............................................................................71
Recommended publications
  • On the Threshold of the Holocaust: Anti-Jewish Riots and Pogroms In
    Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions. of the Holocaust carried out by the local population. Who took part in these excesses, and what was their attitude towards the Germans? The Author Anti-Jewish Riots and Pogroms Were they guided or spontaneous? What Tomasz Szarota is Professor at the Insti- part did the Germans play in these events tute of History of the Polish Academy in Occupied Europe and how did they manipulate them for of Sciences and serves on the Advisory their own benefit? Delving into the source Board of the Museum of the Second Warsaw – Paris – The Hague – material for Warsaw, Paris, The Hague, World War in Gda´nsk. His special interest Amsterdam, Antwerp, and Kaunas, this comprises WWII, Nazi-occupied Poland, Amsterdam – Antwerp – Kaunas study is the first to take a comparative the resistance movement, and life in look at these questions. Looking closely Warsaw and other European cities under at events many would like to forget, the the German occupation. On the the Threshold of Holocaust ISBN 978-3-631-64048-7 GEP 11_264048_Szarota_AK_A5HC PLE edition new.indd 1 31.08.15 10:52 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions.
    [Show full text]
  • Guides to German Records Microfilmed at Alexandria, Va
    GUIDES TO GERMAN RECORDS MICROFILMED AT ALEXANDRIA, VA. No. 32. Records of the Reich Leader of the SS and Chief of the German Police (Part I) The National Archives National Archives and Records Service General Services Administration Washington: 1961 This finding aid has been prepared by the National Archives as part of its program of facilitating the use of records in its custody. The microfilm described in this guide may be consulted at the National Archives, where it is identified as RG 242, Microfilm Publication T175. To order microfilm, write to the Publications Sales Branch (NEPS), National Archives and Records Service (GSA), Washington, DC 20408. Some of the papers reproduced on the microfilm referred to in this and other guides of the same series may have been of private origin. The fact of their seizure is not believed to divest their original owners of any literary property rights in them. Anyone, therefore, who publishes them in whole or in part without permission of their authors may be held liable for infringement of such literary property rights. Library of Congress Catalog Card No. 58-9982 AMERICA! HISTORICAL ASSOCIATION COMMITTEE fOR THE STUDY OP WAR DOCUMENTS GUIDES TO GERMAN RECOBDS MICROFILMED AT ALEXAM)RIA, VA. No* 32» Records of the Reich Leader of the SS aad Chief of the German Police (HeiehsMhrer SS und Chef der Deutschen Polizei) 1) THE AMERICAN HISTORICAL ASSOCIATION (AHA) COMMITTEE FOR THE STUDY OF WAE DOCUMENTS GUIDES TO GERMAN RECORDS MICROFILMED AT ALEXANDRIA, VA* This is part of a series of Guides prepared
    [Show full text]
  • 'With a Stretched Arm. Like Superman, Not Like
    ‘With a stretched arm. Like Superman, not like Hitler’. The Politics of Commemorative Irreverence in Astronaut van Oranje (2013) by Andy Fierens and Michaël Brijs ‘Met gestrekte arm. Zoals Superman, niet zoals Hitler’. De uitdagingen van het culturele geheugen in Astronaut van Oranje (2013) van Andy Fierens en Michaël Brijs Jan Lensen, Freie Universität Berlin Abstract. This essay offers an analysis of the aesthetical and political implications of the seemingly random use of names of figures from Belgian collaborationist history in the novel Astronaut van Oranje (2013) by Flemish authors Andy Fierens and Michaël Brijs. More specifically, it investigates the framing of the memory of World War II in Belgium by means of a satirical fantasy story that fuses elements from the dystopian imagination, science fiction, Gothic horror, and popular culture. Drenched in satire, hyperbole, absurdities, coarse humor, and blatant clichés, the novel eschews historiographical relevance and deliberately ignores the sensibilities that govern public and political discourses about this war past. By doing so, so I argue, it offers a provocative engagement with established practices in both Belgian and Flemish cultural memory, implementing what I will call a ‘politics of commemorative irreverence’. Keywords: Second World War, collaborationism, cultural memory, Andy Fierens, dystopia, science fiction, satire / Tweede Wereldoorlog, collaboratie, cultureel geheugen, Andy Fierens, dystopie, science fiction, satire Journal of Dutch Literature, 6.2 (2015), 37-58 Jan Lensen 38 Introduction The use of the comic in cultural representations of suffering and perpetration seems governed by a stringent ethical imperative. While the comical presentation of affliction is considered the privilege of those subjected to it (the insiders and, by extension, their descendants), the permission to laugh at perpetrators is tied to the condition of not being one (the outsiders, although this category is obviously much more difficult to demarcate).
    [Show full text]
  • Kind Van De Collaboratie
    Universiteit Gent Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Vakgroep Nieuwste Geschiedenis Academiejaar 2009-2010 Kind van de collaboratie Beleidsinitiatieven ten aanzien van kinderen van incivieken (1944-1948) Proefschrift voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master in de Geschiedenis Promotor: Prof. Dr. Bruno De Wever Stijn Demuynck (00605767) Waarom het verbergen?Met een meisjesachtige schroomvalligheid wagen we ons op een terrein, waarop alle woorden hol klinken, alle pogingen ijdel schijnen of lachwekkend en het welslagen aan kwellende twijfel onderhevig is. In de gemakkelijke edelmoedigheid van de beschouwende geest staat de bereidschap gegrift om, met ons zelf beginnend, de weerbaarheid van de natie te versterken. Maar de middelen wegen, de doeltreffende wapens smeden, stelt ons voor moeilijkheden, alleen door de gewilde dronkenschap van het geloof te overwinnen. („Persoon en Gemeenschap‟, oktober 1946. p49.) Woord vooraf Het schrijven van een dankwoord op het einde van een masterscriptie is niet de formaliteit die veel mensen er van maken. Het is een terugblik op de afgelopen vier jaar en een moment om verschillende betrokken personen te bedanken voor de vaak onmisbare steun. In eerste instantie gaat deze dank uit naar mijn ouders die mij vanaf de eerste dag op de banken van auditorium E tot de allerlaatste dag van deze masterscriptie onvoorwaardelijk gesteund hebben. Zonden hen zou ik waarschijnlijk nooit gestaan hebben waar ik nu ben. Vervolgens dient ook een woord van dank gericht te worden aan professor Bruno De Wever die mij, hoewel dit onderzoek zeker geen sinecure was, voor de uitdaging plaatste om dit onderwerp op te nemen en gedurende deze periode altijd gepoogd heeft nieuwe invalshoeken te brengen en in tijden van nood mij op de goeie weg te houden.
    [Show full text]
  • Between the House of Habsburg and Tito a Look at the Slovenian Past 1861–1980
    BETWEEN THE HOUSE OF HABSBURG AND TITO A LOOK AT THE SLOVENIAN PAST 1861–1980 BETWEEN THE HOUSE OF HABSBURG AND TITO A LOOK AT THE SLOVENIAN PAST 1861–1980 EDITORS JURIJ PEROVŠEK AND BOJAN GODEŠA Ljubljana 2016 Between the House of Habsburg and Tito ZALOŽBA INZ Managing editor Aleš Gabrič ZBIRKA VPOGLEDI 14 ISSN 2350-5656 Jurij Perovšek in Bojan Godeša (eds.) BETWEEN THE HOUSE OF HABSBURG AND TITO A LOOK AT THE SLOVENIAN PAST 1861–1980 Technical editor Mojca Šorn Reviewers Božo Repe Žarko Lazarevič English translation: Translat d.o.o. and Studio S.U.R. Design Barbara Bogataj Kokalj Published by Inštitut za novejšo zgodovino/Instute of Contemporaray History Printed by Medium d.o.o. Print run 300 copies The publication of this book was supported by Slovenian Research Agency CIP - Kataložni zapis o publikaciji Narodna in univerzitetna knjižnica, Ljubljana 94(497.4)"1861/1980"(082) BETWEEN the House of Habsburg and Tito : a look at the Slovenian past 1861-1980 / editors Jurij Perovšek and Bojan Godeša ; [English translation Translat and Studio S. U. R.]. - Ljubljana : Inštitut za novejšo zgodovino = Institute of Contemporary History, 2016. - (Zbirka Vpogledi, ISSN 2350-5656 ; 14) ISBN 978-961-6386-72-2 1. Perovšek, Jurij 287630080 ©2016, Inštitut za novejšo zgodovino All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, distributed, hired out, transmitted, published, adapted or used in any other way, including photocopying, printing, recording or storing and publishing in the electronic form without the prior written permission of the publisher, except in the case of brief quotations embodied in critical reviews and certain other non-commercial uses permitted by copyright law.
    [Show full text]
  • Kinderen Van De Collaboratie
    FACULTEIT LETTEREN EN WIJSBEGEERTE Academiejaar 2009 - 2010 Kinderen van de collaboratie. Ervaringen en getuigenissen van nakomelingen van collaborateurs in de Tweede Wereldoorlog. Suzanne Lambert Master in de geschiedenis Promotor: Prof. dr. Bruno De Wever Vakgroep Geschiedenis Decaan: Prof. dr. Freddy Mortier Rector: Prof. dr. Paul van Cauwenberghe Woord Vooraf Deze thesis vormt het sluitstuk van vier jaar geschiedenis aan de Universiteit Gent. Hierop terugkijkend is het bijna onmogelijk snel gegaan. Het was een goede tijd die ik voor een groot deel te danken heb aan mijn ouders, Eddy en Miriam. Zij hebben mij de mogelijkheid gegeven hier te studeren en me altijd in alles gesteund. Ook mijn zus Michelle was vanaf de eerste dagen op de banken van de Blandijn tot op het afprinten van deze thesis een onmisbare steun. Mijn warme dank gaat verder uit naar mijn vriend, Bas, die me in dit thesisonderzoek zowel praktisch als moreel heeft gesteund. Wanneer ik terugkijk op het project rond deze thesis denk ik aan een aantal mensen zonder wie ik het niet had kunnen volbrengen. Mijn eerste en heel grote dank gaat uit naar mijn 24 respondenten. Zij hebben mij allen zeer hartelijk in hun omgeving ontvangen om hun soms pijnlijke en intieme verhalen met mij te delen. Het was een ervaring die ik nooit had willen missen. Speciale dank gaat ook naar Martine van Asch van de Kunsthal van de Sint-Pietersabdij. Zij heeft mij op verschillende interessante sporen gezet. Dit geldt ook voor dr. Bram Enning, werkzaam aan het NIOD, en Lieve vanden Kerchove, een respondente die me vanuit haar psychologische expertise een schat aan inzichten gaf.
    [Show full text]
  • Wereldbesschouwelijke Vorming in Vlaanderen
    KU Leuven Faculteit Letteren Blijde Inkomststraat 21 bus 3301 3000 LEUVEN, BELGIË WereldbeSSchouwelijke vorming in Vlaanderen De ideologische scholing van de Algemeene-SS Vlaanderen en de DeVlag tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1944) Toon De Clerck Masterproef aangeboden binnen de opleiding master in de Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven Promotor: dr. Sarah van Ruyskensvelde Academiejaar 2017-2018 Circa 12.850 woorden KU Leuven Faculteit Letteren Blijde Inkomststraat 21 bus 3301 3000 LEUVEN, BELGIË Ik verklaar me akkoord met de code of conduct van de faculteit Letteren voor geloofwaardig auteurschap. Voorwoord Deze masterproef is het eindpunt van mijn masteropleiding in de Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven. Een opleiding die ik nooit alleen tot een goed einde had kunnen brengen. Daarom is een woord van dank hier op zijn plaats. In de eerste plaats zou ik mijn promotor dr. Sarah van Ruyskensvelde willen bedanken. Zij wees mij op dit onderwerp en gaf tijdens mijn onderzoeksproces de nodige aanwijzingen en suggesties. Daarnaast moeten ook alle medewerkers van de archiefinstellingen die ik bezocht heb hier kort worden vermeld voor hun hulp. Het grootste dankwoord is voorbehouden voor mijn vrienden en familie. Mijn vrienden wil ik vooral bedanken omdat zij mij op tijd en stond van achter de boeken sleurden om een verdiende pauze te nemen. Mijn grootouders wil ik op hun beurt bedanken voor het branden van de talloze kaarsjes die mij mee door veel examens hebben geholpen. Ten slotte ben ik mijn ouders het meest dankbaar van allemaal omdat zij mij de kans hebben gegeven om te studeren en altijd voor mij klaarstaan.
    [Show full text]
  • De Jodenjagers Van De Vlaamse SS in Antwerpen, 1942 (Deel 1)
    GEWONE VLAMINGEN ? De jodenjagers van de Vlaamse SS in Antwerpen, 1942 (Deel 1) LIEVEN SAERENS * IN DE VOORBIJE JAREN KWAM HET ONDERZOEK NAAR DE JODENVERVOLGING IN BELGIË IN EEN STROOMVERSNELLING TERECHT. ZO STONDEN IN HET BIJZONDER DE MEDEWERKING VAN DE ANTWERPSE AUTORITEITEN EN – IN AUGUSTUS 1942 – VAN DE LOKALE ANTWERPSE POLITIE IN DE SCHIJNWERPERS. TOCH BLEVEN MEERDERE BELANGRIJKE ASPECTEN ERVAN NOG IN HET DUISTER. ZO KON DE VRAAG WIE NU EIGENLIJK DE ANTWERPSE JODENJAGERS WAREN NOG NIET VOLLEDIG WORDEN BEANTWOORD. IN DIT TWEELEDIG ARTIKEL TRACHTEN WE DEZE LEEMTE OP TE VULLEN DOOR EEN GROEPSPORTRET UIT TE TEKENEN VAN DE JODENJAGERS VAN DE SIPO-SD EN VAN DE ALGEMEENE SS-VLAANDEREN IN DE SCHELDESTAD. HOE ‘GEWOON’ WAREN ZE, HOE OPEREERDEN ZE EN WAT DREEF HEN ? Vooraf it onderzoek steunt in belangrijke mate op de persoonsdossiers van het Mili - Dtair gerecht (Auditoraat-generaal). In totaal werden ongeveer 60 dossiers doorgenomen. Naast gegevens over de jodenvervolging bevatten de dossiers ook heel wat interessante persoonlijke gegevens over de daders. Belangrijk zijn de SS-Stamkaarten, zoals in mei 1945 in een gebouw van de Waffen-SS in Keulen ontdekt door de inspec- teur van de Veiligheid van de Staat Maurice Miller. Ze bevatten onder meer gegevens over de juiste datum van toetreding tot de SS-Vlaanderen en lidmaatschappen van vooroorlogse “politieke” partijen. Dat laatste gegeven dient echter steeds met de nodige voorzichtigheid te worden benaderd. Niet alle SS’ers gaven een exhaustief overzicht van hun vooroorlogse lidmaatschappen. Sommigen beschouwden jeugdbewegingen als het Jongdinaso zelfs niet als een politieke partij. Voor sommige SS’ers is het even- min duidelijk of ze niet veeleer pas tijdens de oorlog tot de door hen vermelde partij toetraden.
    [Show full text]
  • De Vlaams-Nationalisten in De Parlementsverkiezingen Van 1936
    BTNG-RBHC, XXIII, 1992, 3-4, pp. 281-353. DE VLAAMS-NATIONALISTEN IN DE PARLEMENTSVERKIEZINGEN VAN 1936 DOOR BRUNO DE WEVER Vakgroep Nieuwste Geschiedenis Universiteit Gent I. VERANTWOORDING Sedert de parlementsverkiezingen van 24 november 1991 staan de verkiezingen van 1936 sterk in de belangstelling. Vergelijkingen zijn niet van de lucht. Dit heeft een debat op gang gebracht over de waarde van dergelijke vergelijkingen. De ideologische breuklijn die de verkiezingen tekende, bepaalt vaak ook het standpunt in dit debat. De overwinnaars wensen niet in verband te worden gebracht met die andere vooroorlogse turbulente verkiezing. Zij wijzen elke vergelijking van de hand. Hun tegenstanders putten uit de vergelijking argumenten om hun discours kracht bij te zetten. Vandaag een artikel publiceren over de verkiezingen van 1936 leidt dus onvermijdelijk tot een positionering in dit debat en dus tot een politieke stellingname. De motieven van de auteur doen er zelfs niet toe. Nochtans wil ik ter verantwoording drie korte beschouwingen formuleren. 1. In de geschiedschrijving kunnen verklaringen slechts worden aangereikt mits het gebruik van al dan niet expliciet geformuleerde theorieën en modellen, die op hun beurt steunen op waarnemingen en vergelijking. Verklaring vereist dus vergelijking. Wijst men dit principe 281 af, dan kan de geschiedschrijving slechts een extreem nominalisme huldigen waardoor ze meteen elke verklaringskracht verliest. 2. Vergelijken is niet hetzelfde als gelijkstellen. De vergelijking 1936 - 1991 moet niet persé tot de conclusie leiden dat beide verkie- zingen gelijkgesteld moeten worden. Vergelijkingen die mordicus een herhaling van de geschiedenis als uitkomst hebben zijn vanuit historisch standpunt even steriel als het standpunt dat elke vergelijking van de hand wijst.
    [Show full text]
  • Belgium Page 1 of 7
    Belgium Page 1 of 7 Belgium International Religious Freedom Report 2007 Released by the Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor The Constitution provides for freedom of religion, and the Government generally respected this right in practice. There was no change in the status of respect for religious freedom by the Government during the period covered by this report, and government policy continued to contribute to the generally free practice of religion. However, government officials continued to have the authority to research and monitor religious groups that are not officially recognized. There were few reports of societal abuses or discrimination based on religious belief or practice. Some reports of anti- Semitic or Islamophobic acts are difficult to ascribe to a primary motivation of ethnicity or religious belief, as they are often inextricably linked. Some reports of discrimination against minority religious groups surfaced, as well. The U.S. Government discusses religious freedom issues with the Government as part of its overall policy to promote human rights. Section I. Religious Demography The country has an area of 11,780 square miles and a population of 10.5 million. The Government does not keep statistics listing religious affiliation but the population is predominantly Roman Catholic, according to a 2006 government report and a university study issued in 2000. According to a separate survey issued in 2000, which surveyed philosophical orientation based on self-identification, 47 percent of the population identify themselves as practicing Catholics, but a slightly larger number, 57.3 percent, identify themselves as belonging to the Catholic Church. Fifteen percent identify themselves as being Christian, but neither Catholic nor Protestant.
    [Show full text]
  • “Het Allegaartje Dat Nu Bekokstoofd Wordt.” Jef François Schrijft Leo Poppe Over De Oppositie Rondom Het Egmontpact En De Ontstaansomstandigeheden Van Het Vlaams Blok
    frank seberechts | jef françois schrijft leo poppe frank seberechts “Het allegaartje dat nu bekokstoofd wordt.” Jef François schrijft Leo Poppe over de oppositie rondom het Egmontpact en de ontstaansomstandigeheden van het Vlaams Blok In het archief van Leo Poppe (en De Schakel), dat in het advn wordt bewaard, be- vindt zich heel wat correspondentie met verschillende personen en organisaties uit de Vlaamse beweging en het Vlaams-nationalisme.1 Leo Poppe (1911-1997) bouwde tijdens de jaren 1930 de jeugdbeweging van het Verbond van Dietsche Nationaal- Solidaristen (Verdinaso) uit. Tijdens de bezetting bekleedde hij een hoge functie bij de Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen (nsjv). Na de Tweede Wereldoorlog week hij uit naar Argentinië, waar hij gedurende veertig jaar het tijdschrift De Schakel-El Lazo leidde. Hij was tevens betrokken bij de oprichting van de vereniging Vlamingen in Argentinië.2 Eén van de belangrijkste correspondenten was ongetwijfeld Jef François (1901-1996), die de jonge Poppe overigens in de Vlaamse beweging binnenloodste. Hij was in de jaren 1930 de leider van de Dinaso Militanten Orde (dmo), de militie van het Verdinaso. Tijdens de bezetting bekleedde hij verschillende functies in de ss, waaronder Standaardleider van de Germaansche ss-Vlaanderen. Na de oorlog werd hij tot de doodstraf veroordeeld. Hij kwam vrij in 1952 en nam weer contact op met zijn voormalige medestanders. Hij werd nog actief in de Volksunie (vu) en in de Vlaams-Nationale Partij (vnp) en had contacten in het milieu van voormalige oostfronters en met de Vlaamse Militanten Orde (vmo).3 Zeker tussen 1975 en 1993 werden tientallen brieven, nota’s en kattebel- letjes over en weer gestuurd tussen Poppe en François.
    [Show full text]
  • De Schaduw Van De Leider Joris Van Severen En Het Na-Oorlogs Vlaams-Nationalisme (1945-1970)
    De schaduw van de leider Joris Van Severen en het na-oorlogs Vlaams-nationalisme (1945-1970) BART DE WEVER licentiaat in de geschiedenis Op 20 mei 1940 viel het doek voor Joris Van Severen. Het VerDinaso zou zijn leider niet lang overleven. De volgelingen gingen tijdens de bezetting diverse richtingen uit, van de meest extreme Duitsgezinde collaboratie tot het verzet. Dat ging gepaard met een felle strijd over de gedachtenis aan Van Severen die door de verschillende strekkingen werd geclaimd als rechtvaardiging Kennelijk had dus niet zozeer de ideologie als wel de persoon van Van Severen houvast aan de beweging gegeven. Rommelpot – één van de eerste Vlaams-nationalistische periodieken van enige omvang na de oorlog – schreef in zijn editie van 5 mei 1946: “Tijdens de bezetting werden vele halve waarheden en hele leugens over Joris Van Severen geschreven. Sedert september ’44 is het stil geworden rond zijn naam. Als eenmaal zijn vroegere volgelingen – voor zover zij niet ten onder gingen in het avontuur der collaboratie – terug aan het woord zullen komen, zal het weer niet aan tegenstrijdige beweringen ontbreken. Voorlopig zwijgen allen. Want al zou men Van Severen moeilijk een ‘verrader’ kunnen noemen in de huidige betekenis van dat woord (...) toch schrikken de meesten er voor terug, er aan te herinneren dat zij eens ‘de allereerste fascist in Vlaanderen’ gevolgd hebben.” De inschatting van het blad was correct. De oud-Dinaso’s die na de oorlog weer politiek actief werden, kwamen terecht in zowat alle secties van het katholiek-rechtse kamp. In de christen-democratische zuil vinden we namen als: Willem Melis, eerste hoofdredacteur van de heruitgave van De Standaard in 1947; Frantz Van Dorpe, VEV-voorzitter; Rafaël Renard, adjunct-kabinets- chef van de minister van Binnenlandse Zaken Arthur Gilson (1961-1965) en voorzitter van de Vaste Commissie voor Taaltoezicht (1964-1976); Jef Van Bilsen, secretaris-generaal en later commissaris van de koning voor ontwikke- lingssamenwerking.
    [Show full text]