0.00 Download Free

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

0.00 Download Free de reizen van de de reizen van Adriaan van Berkel naar guiana Dit boek is de heruitgave van de reisverslagen van Adriaan van Berkel, oorspronkelijk naar guiana Berkel van Adriaan gepubliceerd in 1695 door uitgever Johan ten Hoorn in Amsterdam. Het eerste deel beschrijft de avonturen van Adriaan van Berkel in Berbice, het oostelijk deel van het huidige Guyana; het tweede deel geeft een beschrijving van Suriname, de van oorsprong Engelse kolonie die in 1667 in Nederlandse handen was gekomen. Deze geannoteerde uitgave van Martijn van den Bel, Lodewijk Hulsman en Lodeweijk Wagenaar bevat een uitgebreide inleiding die de reizen van Van Berkel in de de reizen van historische context plaatst. Welke schrijvers werden geciteerd in de oorspronkelijke uitgave? Archiefonderzoek werpt nieuw licht op de toenmalige positie van Berbice Adriaan van Berkel en de identiteit van de jongeman die in 1670 vanuit Leiden als secretaris afreisde naar Berbice? Zijn vierjarige verblijf en boeiende ontmoeting met de indianen wordt deskundig toegelicht door de twee auteurs, kenners van de lokale inheemse naar guiana geschiedenis. In Nederland was er in 1695 weinig bekend over de koloniën in de Guiana’s, het gebied tussen Brazilië en Venezuela. Lodewijk Wagenaar, voormalig conservator van het Amsterdam Museum, biedt in zijn analyse van de krantenberichten uit de periode 1667-1695 een onverwachte hoeveelheid interessante informatie. Zo sluit de berichtgeving over gewapende strijd met indianen bijvoorbeeld mooi aan bij het verslag van Van Berkel. Maar hoe zat het eigenlijk met die tweede reis van Adriaan van Berkel, naar Suriname? Het was al eerder bekend dat de landsbeschrijving van Suriname was overgepend van de Nederlandse vertaling van een boekje uit 1667, geschreven door de Engelsman George Warren. Tot voor kort werd aangenomen dat het verhaal over de moord op gouverneur Cornelis van Aerssen in 1688 een oorspronkelijk getuigenverslag was. Uit nieuw onderzoek blijkt echter dat die zogenaamde actuele verslaggeving door de Indianen en planters in de 17de eeuw uitgever was overgeschreven van berichten uit de Oprechte Haerlemse Courant. Die tweede reis was dus van begin tot eind een verzinsel! bezorgd door Martijn van den Bel Lodewijk Hulsman Lodewijk Wagenaar ISBN 978-90-8890-269-7 Sidestone Press Sidestone ISBN: 978-90-8890-269-7 9 789088 902697 This is an Open Access publication. Visit our website for more OA publication, to read any of our books for free online, or to buy them in print or PDF. www.sidestone.com Check out some of our latest publications: de reizen van Adriaan van Berkel naar guiana Sidestone Press de reizen van Adriaan van Berkel naar guiana Indianen en planters in de 17de eeuw bezorgd door Martijn van den Bel Lodewijk Hulsman Lodewijk Wagenaar © 2014 M. van den Bel, L. Hulsman & L.J. Wagenaar Uitgegeven door Sidestone Press, Leiden www.sidestone.com ISBN 978-90-8890-269-7 Met dank aan Peter Richardus voor de vertaling van het oorspronkelijk Engelse voorwoord door George Simon Vormgeving binnenwerk en omslag: Sidestone Press Foto omslag: Timhesterphotography | Dreamstime.com Tekening schip omslag: naar replica van de Halve Maen door K. Wentink, Sidestone Press Inhoudsopgave Voorwoord 7 Introductie 9 Deel I - Inleiding 11 1 De Guiana’s in de Nederlandse krant, 1650-1700 13 Gedrukte informatie over de Nederlandse koloniën 13 Nieuwsberichten over Berbice en Suriname, geselecteerd uit de Oprechte Haerlemse Courant, de Gazette d’Amsterdam en de Amsterdamsche Courant, 1665-1688 16 Vroege informatie over Suriname, 1665-1670 18 Vergelijking van nieuwsberichten over Berbice en Suriname 20 Berbice, 1665-1688 20 Suriname, 1665-1688 22 Conflicten met Indianen 25 Berichten over de nieuwe gouverneur, Cornelis van Aerssen van Sommelsdijck 27 Berichten over slavernij 29 Twee kleine Indiaanse koningen 30 De moord op van Sommelsdijck (19 juli 1688) en de Franse aanval (6-11 mei 1689) 32 Conclusie 36 2 Geschiedenis en receptie van de Amerikaansche Voyagien 39 Inleiding 39 Walter E. Roth en de eerste Engelse vertaling van Van Berkel’s boek 40 Originele tekst of compilatie? 42 Wie was Adriaan van Berkel? 49 3 Historische context van de Amerikaansche Voyagien 53 Berbice en Van Pere 53 Berbice 1627-1665 56 Berbice 1665-1670 60 Berbice 1670-1674 64 Fort Nassau en zijn bevolking 65 Plantages, suiker en slavernij 68 Indianen, voedsel en orleaan 70 Suriname in het verzonnen verslag van Adriaan van Berkel, 1680-1689 73 4 Verantwoording van de editie 75 Deel II - Tekst, bijlagen & woordenlijst 77 Amerikaansche Voyagien naar Rio de Berbice 82 Reis na Suriname 152 Register der hoofdstukken deses boeks 176 Bijlage 1 - Brief van Johannes Heinsius aan de commandant van Essequibo 179 Bijlage 2 - Het verslag in de Hollandse Mercurius over de Franse aanval op Suriname, 6-12 mei 1689 181 Woordenlijst 183 Bronnen en bibliografie 199 Archiefbronnen 199 Bibliografie 200 Kaarten en illustraties 213 Voorwoord De huidige Lokono van Guyana wonen in het binnenland, zo’n 100 à 150 km van de Atlantische zeekust. Hun dorpen zijn strategisch gelegen op hoge zandrijke strandwallen aan de rand van de bossen, en deze zijn met elkaar verbonden door wegen die de bossen en savannes doorkruisen. De Lokono blijven dus in contact met hun verwanten in andere dorpen, die in de meeste gevallen niet meer dan een dag reizen uit elkaar liggen. Geïnspireerd door Adriaan van Berkel’s reis van de Demerara naar de Berbice, ging ik in 1986 van Georgetown op weg naar de Berbice. Mijn doel was niet alleen om de locaties terug te vinden van de Lokono dorpen die Van Berkel had aange- troffen tijdens zijn tocht over de savannes, maar ook om aardewerk te verzamelen in de nu verlaten dorpen in het gebied van de rivier de Abary. Eerder al had ik met mijn ouders het gebied via verschillende routes over land en langs rivieren door- kruist; nu besloot ik een bekend pad te volgen dat mijn voorouders eeuwenlang hadden gebruikt. Het verbond de Lokono dorpen aan de Demerara met die aan de Berbice en liep verder van de Berbice naar de rivier de Canje en vervolgens richting de Corentijn helemaal tot in Suriname. Ik nam de bus van Georgetown naar Linden en stapte uit bij de splitsing waar de weg begint naar het dorp St. Cuthbert’s Mission aan de rivier de Mahaica.1 Die weg liep ik af, en bracht de nacht door in St. Cuthbert’s Mission. Daar vond ik een dorpsbewoner die mij de volgende ochtend zou vergezellen. Wij vertrokken voor dag en dauw en volgden het pad naar Kibilery Creek. Na een bijna 7 uur durende wandeling, pauzeerden wij slechts heel kort om ons te verfrissen bij een beek, genoten van een snack en bereikten rond 3 uur het ​​verlaten dorp Kibilery. Vandaar peddelden wij in een boomstamkano stroomafwaarts richting de rivier de Mahaicony om vervolgens de Captain Creek, een zijtak van de Mahaicony, op te varen naar Saint Francis Mission (nu Marikobai); daar werd de nacht doorge- bracht. De volgende ochtend begaven wij ons naar de Andabo Creek, een zijtak van de Abary. Toen we in Marikobai de weg vroegen naar de Berbice, hoorden wij dat het bovenstroomse gebied van de Abary onder water stond als gevolg van de dam die in 1970 in de Abary was aangelegd. De gehele savanne die de Abary en de Berbice scheidde, was nu één groot meer. Dorpelingen vingen vis in het gebied van de Andabo Creek, maar durfden niet verder richting Berbice te gaan uit angst voor de gevaarlijk ruwe “zee”. Maar wij, vastbesloten deze rivier te bereiken, namen een kano en voeren over het gras van de ondergelopen savanne tot het donker werd; toen pauzeerden we om in onze kano een maaltijd te koken en uit te rusten. Omdat we niet konden slapen, vervolgden wij onze reis, voorzichtig de weg zoekend over de vroegere savanne, onder een zeer heldere maan. Rond 4 uur in de ochtend gin- gen we stil liggen, omdat wij in de buurt waren gekomen van een bosrijk eiland. 1 Linden ligt 90 km ten zuiden van Georgetown. Over de Soestdyke-Linden Highway is de afstand ongeveer 100 km; deze weg volgt op enige afstand de loop van de Demerara. Hemelsbreed is het dorp Hitia ongeveer 70 km ten oosten van Linden gelegen. Er is geen rechtstreekse verbinding over de weg. voorwoord 7 R. D E M E R A R A R. Mahaica R. Mahaicony R. Abary Moblissa Kr. Dorp Nabi Eén Huis Dorp Post Andabo Kr. (Amsterdam) R. B E R B I C E 6° Dorp Ouden Amen Vijver Tweede reis Dorp Abary Derde reis Eerste reis den Berg Fort Nassau Mierenberg Wiruni Kr. 1 Miles 10 58° Figuur 1: Kaart van het gebied tussen de Berbice en Demerara met de reizen van Adriaan van Berkel. Gewekt door een luid gebons in de verte, voeren we opgewonden verder, want dat geluid betekende dat wij niet alleen waren. En ja, in de verte zagen wij een stel dat comfortabel in hun kano gezeten, bezig was vis schoon te maken. Wij voeren er naar toe en stelden ons voor; zij wezen ons toen de weg naar Coffee Landing aan de Abary en vertelden dat er van die aanlegsteiger een weg liep die ons 15 kilo- meter verder naar de Berbice zou brengen. En inderdaad, na een drie uur durende wandeling door de bossen, zagen we in de verte een huis opdoemen. Wij waren aangekomen in het dorp Hitia, vlakbij de voormalige Nederlandse plantage Den Berg, bezocht door Adriaan van Berkel. Dit dorp bleek een van de oudste Lokono dorpen in het gebied van de Berbice te zijn!2 George Simon, Lokono Archeoloog Georgetown, 1 augustus 2014 2 Whitehead, N.L., M.J. Heckenberger, G. Simon, Materializing the Past among the Lokono (Arawak) of the Berbice River, Guyana, Antropológica 114, 2010.
Recommended publications
  • Bittersweet: Sugar, Slavery, and Science in Dutch Suriname
    BITTERSWEET: SUGAR, SLAVERY, AND SCIENCE IN DUTCH SURINAME Elizabeth Sutton Pictures of sugar production in the Dutch colony of Suriname are well suited to shed light on the role images played in the parallel rise of empirical science, industrial technology, and modern capitalism. The accumulation of goods paralleled a desire to accumulate knowledge and to catalogue, organize, and visualize the world. This included possessing knowledge in imagery, as well as human and natural resources. This essay argues that representations of sugar production in eighteenth-century paintings and prints emphasized the potential for production and the systematization of mechanized production by picturing mills and labor as capital. DOI: 10.18277/makf.2015.13 ictures of sugar production in the Dutch colony of Suriname are well suited to shed light on the role images played in the parallel rise of empirical science, industrial technology, and modern capitalism.1 Images were important to legitimating and privileging these domains in Western society. The efficiency considered neces- Psary for maximal profit necessitated close attention to the science of agriculture and the processing of raw materials, in addition to the exploitation of labor. The accumulation of goods paralleled a desire to accumulate knowledge and to catalogue, organize, and visualize the world. Scientific rationalism and positivism corresponded with mercantile imperatives to create an epistemology that privileged knowledge about the natural world in order to control its resources. Prints of sugar production from the seventeenth century provided a prototype of representation that emphasized botanical description and practical diagrams of necessary apparatuses. This focus on the means of production was continued and condensed into representations of productive capacity and mechanical efficiency in later eighteenth-century images.
    [Show full text]
  • Download PDF Van Tekst
    OSO. Tijdschrift voor Surinaamse taalkunde, letterkunde en geschiedenis. Jaargang 12 bron OSO. Tijdschrift voor Surinaamse taalkunde, letterkunde en geschiedenis. Jaargang 12. Stichting Instituut ter Bevordering van de Surinamistiek, [Nijmegen] 1993 Zie voor verantwoording: https://www.dbnl.org/tekst/_oso001199301_01/colofon.php Let op: werken die korter dan 140 jaar geleden verschenen zijn, kunnen auteursrechtelijk beschermd zijn. Afbeeldingen omslag De afbeelding op de voorzijde van de omslag is een tekening van het huis Zeelandia 7, afkomstig uit C.L. Temminck Grol, De architektuur van Suriname, 1667-1930. Zutphen: Walburg Pers, 1973. Op de achterkant is de bekende lukuman Quassie geportretteerd naar de gravure van William Blake in Stedman's Narrative of a Five Years Expedition Against the Revolted Negroes in Surinam (1796). In dit nummer van OSO is een artikel over Quassie opgenomen. OSO. Tijdschrift voor Surinaamse taalkunde, letterkunde en geschiedenis. Jaargang 12 1 OSO tijdschrift voor Surinaamse taalkunde letterkunde, cultuur en geschiedenis Inhoudsopgave en index Jaargang 6-11 (1987-1992) Artikelen Agerkop, Terry 1989 Orale tradities: een inleiding, 8 (2): 135-136. Arends, Jacques 1987 De historische ontwikkeling van de comparatiefconstructie in het Sranan als ‘post-creolisering’, 8 (2): 201-217. Baldewsingh, R. 1989 Orale literatuur van de Hindostanen, 8 (2): 167-170. Beeldsnijder, Ruud 1991 Op de onderste trede. Over vrije negers en arme blanken in Suriname 1730-1750, 10 (1): 7-30. Beet, Chris de 1992 Een staat in een staat: Een vergelijking tussen de Surinaamse en Jamaicaanse Marrons, 11 (2): 186-193. Bies, Renate de 1990 Woordenboek van het Surinaams-Nederlands: Woordenboek of inventaris? (discussie), 9 (1): 85-87.
    [Show full text]
  • Itinerario Creating Confusion in the Colonies: Jews, Citizenship, and the Dutch and British Atlantics
    Itinerario http://journals.cambridge.org/ITI Additional services for Itinerario: Email alerts: Click here Subscriptions: Click here Commercial reprints: Click here Terms of use : Click here Creating Confusion in the Colonies: Jews, Citizenship, and the Dutch and British Atlantics Jessica Roitman Itinerario / Volume 36 / Issue 02 / August 2012, pp 55 ­ 90 DOI: 10.1017/S0165115312000575, Published online: Link to this article: http://journals.cambridge.org/abstract_S0165115312000575 How to cite this article: Jessica Roitman (2012). Creating Confusion in the Colonies: Jews, Citizenship, and the Dutch and British Atlantics. Itinerario, 36, pp 55­90 doi:10.1017/S0165115312000575 Request Permissions : Click here Downloaded from http://journals.cambridge.org/ITI, IP address: 132.229.193.5 on 02 Nov 2012 55 Creating Confusion in the Colonies Jews, Citizenship, and the Dutch and British Atlantics JESSICA ROITMAN* Jews in most of early modern Europe struggled to assert their rights within legal frameworks that presumed them to be intrinsically different—aliens—from the (Christian) population around them no matter where they had been born, how they dressed and behaved, or what language they spoke. This struggle played itself out on various fronts, not the least of which was in the Jewish assertion of the right to become more than aliens—to become citizens or subjects—of the territories in which they lived. Citizenship, in its various forms, was a structural representation of belonging. Moreover, citizenship conferred tangible rights. As such, being a recog- nised citizen (or subject) had not only great symbolic, but also great economic, importance. This recognition of belonging was needed for, among other things, Jewish par- ticipation in the settlement and economic exploitation of the Dutch and British Atlantic overseas’ possessions.
    [Show full text]
  • De Militair Geneeskundige Dienst Vroeger En Nu
    De Militair Geneeskundige Dienst vroeger en nu door J. KARBAAT, Majoor-Arts, Commandant Afdeling Geneeskundige Dienst van de Troepenmacht in Suriname Waarom na de reeds verschenen hoofdstukken In de instructie van Crijnssen staat wel het over de Troepenmacht in Suriname, nu nog iets een en ander vermeld over de voeding, het over een bepaald onderdeel van de Troepen- drinkwater en de hygiëne van de soldaten en macht, zult u zich afvragen. Het antwoord hier- matrozen, maar niets over de geneeskundige op is niet zo moeilijk te geven. In de eerste verzorging. plaats neemt de MGD in de geschiedenis van Uit een sterkte-opgave van de Troepenmacht Suriname een zeer bijzonder plaats in, omdat het door kapitein P. Versterre in 1675 weten wij, dat Militair Hospitaal (dat qua instelling reeds gedu- er in dat jaar een chirurgijn, Meester Damaert, rende 200 jaar bestaat) gedurende bijna 100 bij de troepen aanwezig was. In 1679 is er een jaren de enige ziekeninrichting in Suriname was. opper-chirurgijn, een chirurgijn en bovendien Het pionierswerk op het gebied van curatieve en sedert 1678 een apotheker bij de troepen. Uit preventieve geneeskunde in Suriname is vooral een financiële verantwoording van gouverneur door militaire artsen verricht. In de tweede J. Heinsius in 1679 blijkt, dat hij 200 pond sui- plaats omdat ook nu nog de MGD in Suriname ker d.i. ƒ 20 per maand aan het ziekenhuis qua te verzorgen categorieën personen een veel betaalde voor geneeskundige hulp aan soldaten. uitgebreider arbeidsveld heeft dan de MGD in Hieruit blijkt dat er in dat jaar reeds een soort Nederland.
    [Show full text]
  • Paramaribo As Dutch and Atlantic Nodal Point, 1650–1795
    Paramaribo as Dutch and Atlantic Nodal Point, 1650–1795 Karwan Fatah-Black Introduction The Sociëteit van Suriname (Suriname Company, 1683–1795) aimed to turn Suriname into a plantation colony to produce tropical products for Dutch mer- chants, and simultaneously provide a market for finished products and stimu- late the shipping industry.1 To maximize profits for the Republic the charter of the colony banned merchants from outside the Republic from connecting to the colony’s markets. The strict mercantilist vision of the Dutch on how the tropical plantation colony should benefit the metropolis failed to materialize, and many non-Dutch traders serviced the colony’s markets.2 The significant breaches in the mercantilist plans of the Dutch signify the limits of metropoli- tan control over the colonial project. This chapter takes ship movements to and from Paramaribo as a very basic indication for breaches in the mercantilist plans of the Dutch: the more non- Dutch ships serviced Suriname relative to the number of Dutch ships, the less successful the Suriname Company was in realizing its “walled garden” concept of the colony. While Suriname had three European villages (Torarica, Jodensavanne and Paramaribo) in the seventeenth century, Paramaribo became its sole urban core in the eighteenth century. This centralization and * The research done for this chapter was first presented in a paper at the European Social Science and History Conference 2010 in Ghent and figures prominently in the PhD disserta- tion Suriname and the Atlantic World, 1650–1800 defended on 1 October 2013 at Leiden University. 1 Octroy ofte fondamentele conditien, onder de welcke haer Hoogh.
    [Show full text]
  • Remnants of the Early Dutch in Guyana 1616-1815 Nova Zeelandia (New Zeeland
    Remnants Of The Early Dutch in Guyana 1616-1815 By Dmitri Allicock Coat of arms -Flag of the Dutch West Indian Company- 1798 Map of Essequibo and Demerara Nova Zeelandia (New Zeeland} Guyana is the only English-speaking country in South America, but English has been the official language for less than half the time Europeans occupied the country. The Dutch language was the main medium of communication for 232 years, from the time a group of Dutchmen sailed up the Pomeroon River and settled there, to 1812 when English replaced Dutch as the language used in the Court of Policy (Parliament). To this day, hundreds of villages have retained their original Dutch names like Uitvlugt, Vergenoegen and Zeeburg. Some present-day Guyanese have names like Westmaas, Van Lange and Meertens. No Guyanese citizen or visitor can escape visible and other reminders of our Dutch predecessors. The ruins of a brick fort can still be seen on a little island where the Essequibo, Mazaruni and Cuyuni rivers meet. The original fort was a wooden structure built around 1600 by some Dutch traders who called it Kyk-over-al or "See-over-all" because it provided a commanding view of the three rivers. From 1627 the fort was controlled by the Dutch West India Company, a Holland-based organization which was vested with the power to establish colonies and which monopolized Dutch trade in the New World. The Company appointed Adrianetz Groenewegel as its first Commander to administer Kyk-over-al. The wooden fort was replaced in the 1630s by a brick structure which also served as an administrative centre.
    [Show full text]
  • Download Tour Dossier
    Tour Notes Discovering the Hidden Guianas Tour Duration – 15 Days Tour Rating Fitness ●●●○○ | Off the Beaten Track ●●●●● | Culture ●●●○○ | History ●●○○○ | Wildlife ●●●●● Tour Pace Busy Tour Highlights ✓ The flight over Kaieteur Falls, the highest free-falling waterfall in the world ✓ The pristine rainforest of Iwokrama ✓ Meeting the local Maroon people in Suriname ✓ Visiting the Iles du Salut and the Guyana Space Centre in French Guiana Tour Map Discovering the Hidden Guianas Tour Essentials Accommodation: Simple but comfortable lodges and hotels Included Meals: Daily breakfast (B), plus lunch (L) and dinner (D) as shown in the itinerary Group Size: Maximum of 10 (you may be joined by travellers from companies other than Undiscovered Destinations) Start Point: Paramaribo (Suriname) End Point: Georgetown (Guyana) Transport: 4WD, motorised boats, pirogue and domestic flights Countries Visited: French Guiana, Guyana, and Suriname The Hidden Guianas The small South American country of Guyana rarely features on most people’s travel plans, but discerning travellers are coming to recognise it as one of the premier wildlife destinations on our planet. Brought into the spotlight by the BBC’s ‘Lost Land of the Jaguar’ series, Guyana offers unique opportunities to spot incredible wildlife such as Tapir, Giant River Otters, Caiman and of course the Jaguar itself. Gain a unique perspective of the forest from its amazing canopy walkway, as well as visiting the Amerindian village of Surama to learn more about the lives of Guyana’s indigenous people. In neighbouring Suriname, we explore the unique capital of Paramaribo with its superb colonial architecture, and look for Caiman on the banks of the river.
    [Show full text]
  • Suriname Hans Buddingh’
    de geschiedenis van suriname Hans Buddingh’ de geschiedenis van SURINAME Nieuw Amsterdam / NRC Boeken inhoud Voorwoord 9 1 Oorspronkelijke bewoners en de eerste kolonisatie 13 2 De Geoctroyeerde Sociëteit 25 Het bestuur van Suriname, een voortdurende strijd om de macht 30 De strijd der cabalisten 44 3 Schets van de blanke koloniale samenleving 56 Komst van blanke kolonisten 56 Joodse immigratie 58 Sociale structuur 61 Een maatschappij zonder samenhang 64 © 2012 Hans Buddingh’ Seksuele betrekkingen van blanken met gekleurden en zwarten 69 Tekstredactie Yulia Knol en Leo Polak Onderwijs 74 Register Ansfried Scheifes Godsdienst 75 Omslagontwerp Bureau Beck Ontwerp binnenwerk en infographics Yulia Knol 4 Slavernij 79 Foto omslag Willem Diepraam Demografische ontwikkeling 88 Foto auteur Ivar Buddingh’ Beheersing van de slavenmacht 92 nur 680 Eigen leven van slaven 103 isbn 978 90 468 1103 0 Vrije kleurlingen en vrije negers 110 www.nieuwamsterdam.nl/buddingh 5 Marronage 119 Boni-oorlogen 135 6 Bewoners van het binnenland 163 Regering van Nieuw Front 366 Vorming van Marron-samenlevingen 163 Verzakelijking Nederlandse hulp en herstel van financiële Inheemsen in de koloniale samenleving 176 stabiliteit 371 7 Emancipatie van de slaven 183 15 Contouren van informele macht en narcocratie 379 Zakenelite splijtzwam in Nieuw Front 379 8 Economie (1651-1863) 205 ‘Oude’ partijen voor het eerst in minderheidspositie 385 Regering van ‘Baas en bazen’ 388 9 Transformatie van de koloniale maatschappij (1863-1942) 217 Crisis in betrekkingen met Nederland 396
    [Show full text]
  • Language and Slavery a Social and Linguistic History of the Suriname Creoles
    creole language library 52 Language and Slavery A social and linguistic history of the Suriname creoles Jacques Arends john benjamins publishing company Language and Slavery Creole Language Library (CLL) issn 0920-9026 A book series presenting descriptive and theoretical studies designed to add significantly to the data available on pidgin and creole languages. All CLL publications are anonymously and internationally refereed. For an overview of all books published in this series, please see http://benjamins.com/catalog/cll Editors Miriam Meyerhoff Umberto Ansaldo Victoria University of Wellington The University of Hong Kong Editorial Advisory Board Marlyse Baptista Peter Mühlhäusler Ann Arbor, USA Adelaide, Australia George L. Huttar Shobha Satyanath Dallas, USA Delhi, India Silvia Kouwenberg John Victor Singler Kingston, Jamaica New York, USA Susanne Michaelis Norval Smith Leipzig, Germany Amsterdam, The Netherlands Salikoko S. Mufwene Sarah G. Thomason Chicago, USA Ann Arbor, USA Pieter Muysken Tonjes Veenstra Nijmegen, The Netherlands Berlin, Germany Volume 52 Language and Slavery. A social and linguistic history of the Suriname creoles by Jacques Arends Language and Slavery A social and linguistic history of the Suriname creoles Jacques Arends John Benjamins Publishing Company Amsterdam / Philadelphia TM The paper used in this publication meets the minimum requirements of 8 the American National Standard for Information Sciences – Permanence of Paper for Printed Library Materials, ansi z39.48-1984. doi 10.1075/cll.52 Cataloging-in-Publication Data available from Library of Congress: lccn 2017001385 (print) / 2017020733 (e-book) isbn 978 90 272 5276 0 (Hb) isbn 978 90 272 6580 7 (e-book) An electronic version of this book is freely available, thanks to the support of libraries working with Knowledge Unlatched.
    [Show full text]
  • 1 Blz. 2 Van De Voorzitter Blz. 3 Van De Directeur Blz. 4 Nieuwe Aanwinst Voor Het Marinemuseum Blz. 6 Commandeur Abraham Crijns
    INDEX Blz. 2 Van de voorzitter Blz. 3 Van de directeur Blz. 4 Nieuwe aanwinst voor het Marinemuseum Blz. 6 Commandeur Abraham Crijnssen Blz. 11 Overlijden Fulco Bouwmeester Blz. 12 Dat gebeurt alleen in een film Blz. 17 Broome, Australië - Duikoperatie Blz. 18 Zero Hour & Carnot Bay Blz. 26 Helders Next Top matroos Blz. 27 Te koop aangeboden: Zweeds ex-marine schip Blz. 29 Selamat Makan, de Indische rijsttafel Blz. 33 Vriendendag in den Helder Blz. 40 Schenking schilderij Hr. Ms. Soemba aan het museum. Blz. 41 Mededelingen van de redactie Blz. 42 Algemene informatie 1 VAN DE VOORZITTER WAARDE VRIENDEN EN DONATEURS, In uw handen heeft u alweer Nieuwsbrief nummer drie van 2019. Oplettende lezers hebben vast al gemerkt dat de opmaak van nummer twee weer iets anders was dan nummer één. En ook in deze nieuwsbrief treft u weer een kleine vernieuwing aan: een (betaalde) advertentie. Het bestuur heeft besloten om ruimte te maken voor aankondigingen mocht daaraan behoefte bestaan. De redactie werkt kortom zeer hard de nieuwsbrief nog beter af te stemmen op hetgeen u vraagt. Door deze inzet is er zelfs voldoende kopij om een vierde nummer dit jaar uit te brengen. De redactie heeft het voornemen dat elk jaar te doen waarvoor hulde! Vorige keer meldde ik u over de RABO Clubkas Campagne: met 68 stemmen heeft die € 392,36 opgeleverd. Binnenkort overhandigen penningmeester Hennie van Wilgenburg en ik een cheque aan de Directeur Marinemuseum van € 3.000, = voor de aankoop van het dagboek van Joan François Obbes. Ondanks deze financiële aderlating staat de Stichting er nog goed voor.
    [Show full text]
  • Het Slavernijverleden Van Vlissingen
    Het slavernijverleden van Vlissingen Een historiografische verkenning Henk den Heijer en Gerhard de Kok Juni 2021 Rapport in opdracht van de Gemeente Vlissingen Het slavernijverleden van Vlissingen Het rapport in hoofdlijnen ............................................................................. 3 Inleiding ......................................................................................................... 4 Atlantische slavernij ....................................................................................... 4 Kwartiermakers in het Atlantische gebied .......................................................................................... 4 Patroonschappen en slaven ................................................................................................................. 6 Trans-Atlantische slavenhandel ...................................................................... 8 Fase 1: slavenhandel op Vlissingse patroonschappen ......................................................................... 9 Fase 2: de Kamer Zeeland .................................................................................................................. 10 Fase 3: de illegale slavenhandel ........................................................................................................ 10 Fase 4: de vrijhandelsperiode ............................................................................................................ 12 Na 1750: Vlissingse dominantie van de Nederlandse slavenhandel ................................................
    [Show full text]
  • Zeeuwen Op De Wilde Kust, Berbice
    Zeeuwen op de Wilde Kust, Berbice GEERT STROO De zeventiende eeuw was de Gouden Eeuw WIC gebaseerd was, was aan herziening voor de Republiek der Verenigde Nederlanden. toe. De Kamer Zeeland begon met het toe- De Nederlanders vaarden over de wereldzeeën staan van zogenaamde patroonschappen in haar invloedssfeer en een jaar later volgde om nieuwe koloniën te stichten en hun Amsterdam voor haar gebieden. handelsimperium uit te breiden. In de West hadden Kamers van de West-Indische Zeeuwse patroonschappen Compagnie (WIC) in de zeventiende eeuw grotendeels een eigen invloedssfeer en kan er in Door de Kamer Zeeland van de WIC werd feite over Zeeuwse koloniën gesproken worden. een aantal ‘vryheden en exemptiën’ ver- leend aan koopmannen om eigen koloniën Een van deze Zeeuwse koloniën was Berbice te stichten onder de paraplu van de WIC. in het huidige Guyana. Deze koloniën mochten alleen op het wes- telijk halfrond gesticht worden, Afrika bleef Naar de West voorbehouden aan de WIC. Zo’n nieuw te stichten kolonie werd een patroonschap Aan het eind van de zestiende eeuw vaar- genoemd en de eigenaar patroon. Deze pa- den Nederlandse koopmansschepen steeds troonschappen werden meestal verleend verder om zelf producten te halen en zo aan notabelen die reeds bij de WIC betrok- de voornamelijk Spaanse of Portugese le- ken waren, zoals bewindhebbers van de veranciers te omzeilen. Hierbij ontstonden WIC. De verstrengeling van diverse functies, al snel tegenstrijdige belangen tussen het en van familiebanden, komt dan ook regel- gewest Zeeland enerzijds en voornamelijk matig voor. Vaak waren ze ook betrokken de stad Amsterdam anderzijds. Zeeland bij andere maatschappijen en projecten, zo- richtte zich in de Nieuwe Wereld vooral op als de Noorse Compagnie, de VOC, kaap- de Wilde Kust (de noordkust van het con- vaart en inpolderingsprojecten in Staats- tinent Zuid-Amerika) en de eilanden in Vlaanderen.
    [Show full text]