Agder Historielag 02 2007
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
egdeegdeNr. 2 - 2007 - 31. årgang Nytt band i Agder- soga egde Lederen har Opplag: 1.000 ordet Besøksadresse: Gyldenløves gate 11, 3. høgda Ny agdersoge Kristiansand Endelig har vi et nytt bind i vår egen historie i bokhylla: Agders historie 1641-1723 med forfat- Postadresse: ter Ingeborg Fløystad. Hun har gjort en formi- Postboks 136 dabel innsats for å få fram det vesentligste i sin 4662 Kristiansand epoke, og setter fokus på folk flest og det hver- dagslivet man hadde den gangen. Det er et Telefon: 97 06 44 85 svært interessant innblikk hun gir oss, rikt kry- dra med gode foto som billedredaktør Anne Tone E-post: Aanby har funnet fram. I tillegg til Aanby og [email protected] Fløystad, står det en hel komité bak dem, bestå- ende av Berit Eide Johnsen, Gustav Sætra, Stein Heimeside: Tveite, Bjørn Slettan og Rune Holbek. Det er en agderhistorielag.no fantastisk jobb de gjør for Agder Historielag spe- sielt og for alle oss egder generelt. Det betyr Ansvarleg redaktør: utrolig mye å få vår egen historie skrevet slik. Borghild Løver Det er tre bøker igjen å utgi i serien på sju Tlf: 97 06 44 85 bind, og komitéen står bak arbeidet med alle sammen, men forfatterne skifter. Billedredaktøren har vært den samme hele tida, Artikkelforfattarar: bortsett fra den første boka som ble gitt ut. Det er nok ingen som aner hvor ufattelig mye arbeid Beint Foss det er å gå igjennom kildemateriale med gam- Hallvard O. Tveit mel, nærmest uleselig skrift og prøve å trekke Bjørn Slettan hovedtrådene ut av dette – eller å samle bilder Magnhild Rygg fra en tid der det ikke fantes kamera! All honnør Per Gundersen til Aanby og Fløystad. Gratulerer med ei prakt- Liv Kirsten Rølland bok av historia vår! Kittel Røysland Kjetil Hærås Agderseminaret Liv Grini Egenes 13. oktober Borghild Løver Fredag 12. og laur- dag 13. oktober er Grafisk tilretteleggjing og det Agderseminar på produksjon: Aust-Agder Kulturhistoriske sen- GRAFISK PARTNER ter, Parkv. 16 i Pb. 384, 4664 Kristiansand Arendal, og her er det mye godt histo- Tlf. 38 02 19 12 E-brev: risk knask for både [email protected] profesjonelt og ama- tørmessig interesser- te historikere. Hele 9 foredrag er fordelt på disse to dagene, og Framsidebilete: foredragsholderne Den nyutgjevne Agdersoga, band 3 i serien. FORTS. NESTE SIDE 2 ah har jobba med mentalitetshistoriske og sjon og -måte til film og slik ta vare på rettshistoriske spørsmål. Det vil være dette for kommende slekter. Med denne muligheter til spørsmål og kommentarer dvd’en håper vi å kunne vise hans etter hvert foredrag. – Kan anbefales på stemningsskapende historiekunnskaper. det varmeste! Se for øvrig annonse i EGDE lenger uti. Med avsnittene over, kan man ikke akkurat si det er en innholdsløs høst vi Sturla Ertzeid-dvd på trappene historisk interesserte går inn i. Det er Historielaget er i gang med et prosjekt m.a.o. mangt å glede seg over – og til med å lage dvd med og om Sturla – ha en fortsatt fin høst Ertzeid. Filmfotograf Lars Emanuel Beint Foss Egeland fra Kvinesdal har gjort opptak på Ertzeid i Lindesnes kommune. Vi vil feste Sturlas rike fortellertradi- Skrivaren har ordet Gode medlemer! I forkant av Det mest dette EGDEbladet har eg sendt spanande i ut purring på medlemskonting- haust, er kan ent – og det kan godt vere at hende korleis nokon slett ikkje skulle hatt det samarbeidet – anten fordi dei allereie har om bruken av betalt, eller fordi dei er flytta til Bentsens Hus pleieheim eller av andre grunnar vil utvikle seg. ikkje kan halde fram med med- Det einaste me lemskapen. veit med sik- kerheit, er at Då set eg stor pris på at vedkomande medlem det må ein del eller pårørande av denne ringjer inn til meg og oppussing til melder frå om dette. Me vil gjerne ha ei mest føre Agder mogleg oppdatert medlemsliste. Eg registrerer Historielag kan betalingane etter kvart, men det er faktisk flytte inn. ikkje alltid det går an å sjå kven som har Vesentlege betalt. Det gjeld spesielt større institusjonar endringar skal som betaler for fleire ulike medlemer, til ikkje gjerast innvendig, men det må i alle dømes fylkeskommunale vidaregåande skular. høve ein del målingsstrok til – både i tak og Det beste er alltid å merke betalinga med veggar. Viss nokon har lyst til å stille opp ein namnet på den betalinga gjeld. ettermiddag/kveld med målarkosten, så er det Skrivararbeidet går tolleg greitt, leiaren berre å seie ifrå – me verdset all den hjelpa passar sjølvsagt på at eg ikkje ligg på latsi- me kan få. da… Med sal av siste bandet av agdersoga og Til sist kjem eg med oppmoding til alle ymse prosjekt på gang, så har eg nok å gjere. lokallag om å hugse å sende inn årsskriftet Nettsida har eg difor definitivt ikkje tid til. sitt, slik at det kan verte omtala her i EGDE – Dersom det då er nokon som kunne tenkje seg til stor interesse for alle lesarane. –Ha ein tri- å ta seg av denne, så ville Agder Historielag veleg lesnad og ein hyggeleg haust! vere særs glad for dette. Borghild Løver 3 4 Praktverket Agdersoga INTERVJU MED FORFATTAR INGEBORG FLØYSTAD Ingeborg Fløystad (70) er forfat- taren til den nyleg utgjevne agdersoga 1641-1723, som er band tre i rekkja. Solid fagbak- grunn, grundige kjeldestudier, balansert biletredigering og ei dyktig redaksjonsnemnd har gjort at boka er eit praktverk Agder Historielag kan vere stolte av. Stor honnør går òg til dei sponsorane som har gjort utgje- vinga mogleg: kraftselskapa, fyl- keskommunane, Sparebanken Sør og nokre kommunar. Ingeborg Fløystad, no pensjonert gymnaslektor, er oppvaksen i Gjerstad, tok artium i Kragerø, vart Cand. Mag. i Oslo, gifta seg og flytta til Bergen der ho tok hovudfag og doktorgrad på «Arbeidarvilkår ved Nes Jernverk». Det er særleg histo- ria til kvinnene som har oppteke henne, og i fleire av årsskrifta til Agder Historielag har livet til kvinne- ne på Agder vore skildra. – Kva for utfordringar møtte du under arbeidet med boka? Forfattar Ingeborg Fløystad er glad for å kunne presentere – Fyrst og fremst det praktiske; agdersoga 1641-1723 etter minst 6 års arbeid med boka. det at eg bur i Bergen og måtte til Oslo, Kristiansand eller Arendal kvar stad, og då seier det seg sjølv at det gong eg skulle studere gamle kjel- tek utruleg lang tid berre å kome der derifrå. Og så ligg det sjølvsagt gjennom stoffet. I 2001 byrja eg for mykje arbeid bak det å vere fagleg alvor med boka, så etter så mange korrekt: Kor mykje skulle eg utelate år kjenst det godt å vere ferdig. av detaljar og faktiske tilhøve? Eg – Fann du noko uventa under nytta mykje av kjeldematerialet frå kjeldegranskinga? riksarkivet, som har rikeleg frå – Ja, det var fleire ting eg oppda- 1600-talet, ettersom styresmaktene ga undervegs, til dømes at kaffidrik- i København ynskte å kartleggje kinga kom tidlegare enn me trudde Noreg på den tida. Alt som er så her til landet; rundt 1700. Og frå gamalt, er handskrive, mykje av Lister var det stor eksport av hoser dette ikkje offentleggjort nokon FORTS. NESTE SIDE 5 – men korleis var dei produsert? Eg INTERVJU MED BILETREDAKTØR har òg lurt på når strikkinga kom til ANNE TONE AANBY Noreg, kan hende kom han med kvinner som utvandra til Holland. Anne Tone Aanby har vore bilet- Den siste pestepidemien som var i redaktør på oppdrag for AAKS 1650-åra på austlandsområdet viste (Aust-Agder Kulturhistoriske seg òg i Lyngdal og over heile Senter) for alle agdersogene Agder. unnateke den fyrste. Ho har såleis solid erfaring i dette – Var det noko du fann keisamt arbeidet som er så utruleg viktig under arbeidet? i ei tid der formen har meir og – Nei, det er aldri noko som er meir å seie. keisamt når det gjeld historie! Av og til er det sjølvsagt ei pliktkjensle – Kva utfordringar hadde du under som kjem over ein, men i det store arbeidet? og heile har eg hatt stor lyst og – Å finne bilete som kunne for- glede over å få jobbe med boka. Når lenge teksten og vere i samspel med dét er sagt, så må eg nok innrømme den, i tillegg til at bileta skulle dek- at eg ikkje har lyst til å skrive fleire kje både Aust-, Vest-Agder og bøker med så omfattande arbeid Setesdal (Råbyggjelaget) slik at bak, men artiklar derimot, held eg ingen av stadene vart overrepresen- gjerne fram med. terte. – Kva var den største gleda under skrivinga? – Korleis fann du bileta? – Det var nok å skrive noko frå – Fyrst søkjer eg dei fram på net- min eigen landsdel, der eg har tet og hentar dei ofte derifrå. Men røtene frå. Eg har alltid interessert me har fått mange bilete frå Flekke- meg for soga frå sørlandet. Alt fjord Museum, Mandal Bymu seum, arbeid med historie gler meg, men Vest-Agder Fylkesmuseum, Setes- spesielt den frå Agder. Vestlending dals muséet og min eigen arbeids- vert eg aldri! plass AAKS, der særleg fotograf Tor Knutsen har vore til stor hjelp. – Kvifor skreiv du på nynorsk? – Ganske enkelt fordi redaksjons- – Er det fleire bilete i denne komitéen bad Slettan og meg om å agdersoga enn i dei tidlegare skrive på nynorsk. Personleg skriv bøkene som er utgjevne? eg mest på bokmål, men eg har – Nei, eg meiner det skal vere skrive både bøker og artiklar på nokså likt. Men det var nok vanske- nynorsk før, så det går heilt greitt. legare å finne bilete denne gongen, Eg hadde nynorsk heilt til eg byrja ettersom det var ein kort tidsperiode på gymnaset og er tilhengjar av på berre 80 år det dreidde seg om, språkleg tilnærming, så min nynorsk hugs på at dette var lenge før foto- er nok det du vil kalle moderat.