Zakres Wiedzy Na Olimpiadę Wiedzy O Gdańsku Dla Uczniów Szkół Podstawowych, Gimnazjalnych I Ponadgimnazjalnych

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Zakres Wiedzy Na Olimpiadę Wiedzy O Gdańsku Dla Uczniów Szkół Podstawowych, Gimnazjalnych I Ponadgimnazjalnych Załącznik nr 2 Zakres wiedzy na Olimpiadę wiedzy o Gdańsku dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Niniejszy zakres wiedzy opracowany został hasłowo, według haseł „Encyklopedii Gdańskiej” (i jej wersji internetowej www.gedanopedia.pl), które należy opracować przygotowując się do wzięcia udziału w VII edycji Olimpiady wiedzy o Gdańsku. Hasła podzielono na kilka kategorii (wg gedanopedii): 1) LUDZIE; 2) ŻYCIE MIASTA; 3) PRZESTRZEŃ MIASTA; 4) ŚRODOWISKO I PRZYRODA oraz dodatkową kategorię 5) WARTO WIEDZIEĆ. Dodatkowo dokonano podziału na podkategorie, których celem jest ułatwienie usystematyzowania zdobywanej wiedzy. Życzymy owocnej nauki i wielu sukcesów w gdańskiej rywalizacji olimpijskiej. Wszyscy uczniowie (SP, GIM, Dodatkowe hasła dla GIM Dodatkowe hasła dla PONADGIM PONADGIM) i PONADGIM Wielcy Patroni gdańskich tramwajów Patroni gdańskich tramwajów (wybrani): Patroni gdańskich tramwajów (wybrani) gdańszczanie – (wybrani): Dantyszek Jan Lengnich Gottfried zasłużeni w dziejach Chodowiecki Daniel Gralath Daniel I Ferber Maurycy miasta Fahrenheit Daniel Gabriel Mamuszka Franciszek Przybyszewska Stanisława Heweliusz Jan Winter Leopold von Z dawnych dziejów: Klenczon Krzysztof Z dawnych dziejów: Ferber Konstantyn Starszy Schopenhauer Artur i Joanna Beneke Paul Rogaczewski Franciszek Supłatowicz Stanisław (Sath-Okh) Dickman Arend Liczmański Alf Uphagen Johann Flisykowski Alfons Współcześni nam: Walentynowicz Anna Haffner Jean Georg Guenter Grass Z dawnych dziejów: Speimann Johann Limon Jerzy Antoni Abraham Świętopełk, książę Barzychowska Erwina Współcześni nam: Block van der Abraham i Izaak Blanik Leszek Guderski Konrad Borusewicz Bogdan LUDZIE Jan Kanapariusz (Joannes Canaparius) Grubba Andrzej I. Leczkow Konrad Jujka Zbigniew Siedzikówna Danuta Kamiński Marek Św. Wojciech (Adalbert) Możdżer Leszek Sucharski Henryk Współcześni nam: Christa Janusz Chwin Stefan Grass Gunter Gruchała Sylwia Januszajtis Andrzej Michalczewski Dariusz Samp Jerzy Stenka Danuta Wałęsa Lech Symbole Gdańsk – nazwa Flaga Gdańska Logo Gdańska Gdańsk – w filmie Hejnał Gdańska Herby Miasta Gdańska Herby dzielnic Honorowe obywatelstwo miasta Nec temere, nec timide Kanon Gdańsk – początki miasta Hanza (Gdańsk w Hanzie) Lokowanie Głównego, Starego i Młodego najważniejszych Gdańsk w Hanzie Wielka wojna 1409-1411 Miasta w XIV w. wydarzeń w Rzeź Gdańska w 1308 roku Reformacja w Gdańsku 1518-1525, 1557 Wojna Gdańska z Batorym 1577 r. dziejach miasta Wojna 13-letnia (Gdańsk w wojnie) Bitwa pod Oliwą 1627 r. Obrona tronu Stanisława Leszczyńskiego Wielki Przywilej dla Gdańska 1457 r. Wolne Miasto Gdańsk 1807-1815 1734 r. Pokój oliwski 1660 r. Gdańsk podczas II wojny światowej 1939- Przejęcie władzy w Gdańsku przez nazistów Wcielenie Gdańska do Prus 1793 r. 1945 1933 r. Wolne Miasto Gdańsk 1919-1939 Euro 2012 w Gdańsku Odbudowa Gdańska po 1945 r. Obrona Poczty Polskiej 1 IX 1939 r. Wizyty monarchów w Gdańsku – do 1793 r. Opozycja demokratyczna w Gdańsku przed i Obrona Westerplatte 1-7 IX 1939 r. po 1980 r. Rok 1945 Grudzień 70 Sierpień 80 Postulaty Solidarności Mozartiana, Festiwal Goldbergowski, Festiwal Imprezy cykliczne Festiwale – Polskich Filmów Fabularnych, Baltic Sail Karillonowy ŻYCIEMIASTA Szekspirowski, Tańca, Międzynarodowy Festiwale – Jazz Jantar, Solidarity of Arts, II. Festiwal Piosenki, Szanty pod Żurawiem Feta Jarmark Świętego Dominika (+ dzieje) Światowe zjazdy gdańszczan Nauka Uczelnie wyższe w Gdańsku – Uniwersytet AWFiS, Akademia Sztuk Pięknych, Akademia Gimnazjum Akademickie w Gdańsku (XVI-XIX Gdański, Politechnika Gdańska, Muzyczna (także ich dzieje !) w.) Uniwersytet Medyczny (także ich dzieje !) Biblioteki w Gdańsku (w tym dawna Gimnazjum Polskie Macierzy Szkolnej w Centra Nauki: Centrum Hewelianum Biblioteka Rady Miejskiej do pocz. XIX w., Gdańsku (okres międzywojenny) Gdański Park Naukowo-Technologiczny Biblioteka Główna PAN, Wojewódzka) Europejskie Centrum Solidarności Muzea – Morskie, Archeologiczne, MHMG (Oddziały), II wojny światowej, Narodowe Kultura i sztuka Obrazy: Apoteoza Gdańska, Sąd Ostateczny, Rzeźby: Pieta, Piękna Madonna Dawne teatry miejskie: Szkoła Fechtunku, Grosz czynszowy Działalność społeczna - Fundacje: Biblioteki Teatr Miejski, Pomniki: Tym co za polskość Gdańska, Gdańskiej, Centrum Solidarności, Gdańska, Kluby: Klub Studencki Żak, Poległych Stoczniowców (Trzy Krzyże), Hospicyjna Galerie: Łaźnia Obrońców Poczty Polskiej, Jana Heweliusza Zespoły muzyczne: „Czerwone Gitary” (przy Wielkim Młynie), Jana III „Kombi”, Sobieskiego, Czołg, Krzyż Millenijny, Kindertransporty Fontanny: Czterech Kwartałów, Neptuna Teatry i instytucje muzyczne: Miniatura, Wybrzeże, Szekspirowski Filharmonia Bałtycka, Opera Bałtycka Zegar astronomiczny Zegar słoneczny Heweliusza „Panienka z okienka” Legendy gdańskie – Jerzy Samp XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Podział Ulice: Mariacka, Szeroka, Chlebnicka, Administracyjny podział i terytorialny rozwój Administracyjny podział i terytorialny rozwój administracyjny, Długa Gdańska – z uwzględnieniem podziału Gdańska – dzielnice, jednostki pomocnicze, dzielnice, ulice, place Aleje miejskiego w średniowieczu i współczesnych części miasta Droga Królewska dzielnic i osiedli (w tym zwłaszcza – Oliwa, Główne arterie miasta: Grunwaldzka, Trakt Główne Miasto Jelitkowo, Oliwa, Wrzeszcz) św. Wojciecha, Trasa Słowackiego, Trasa Stare Miasto Ulice: Jaśkowa Dolina Sucharskiego, Tunel pod Martwą Wisłą Góra Gradowa (Grodzisko) Targi (place targowe): Chlebowy, Maślany, Targi: Długi, Drzewny, Węglowy, Rybny, Poziomkowy, Wąchany, Rakowy, Sienny Zabytki Głównego Trakt Królewski – Brama Wyżynna, Bramy w ciągu nad Motławą Dawniejsze gdańskie dworce (m.in. Brama Miasta – kamienice, Przedbramie (Katownia, Wieża Dom Opatów Pelplińskich Nizinna, Brama Wyżynna) budynki użyteczności Więzienna), Złota Brama, Dwór Bractwa Dom Towarzystwa Przyrodniczego Dwory Oliwskie publicznej, obiekty św. Jerzego, Dom Uphagena, Lwi Zamek, Dwór Miejski Lotniska przemysłowe Ratusz Głównomiejski, Dwór Artusa, Dom Port Stocznie Ławy, Zielona Brama Dom Prasy Dworzec Gdańsk Główny PRZESTRZEŃ MIASTA Przedproża III. Sień Gdańska Spichlerze Wielka Zbrojownia Wielki Młyn Wisłoujście Zamek krzyżacki Żuraw Ratusz Staromiejski Ratusz Głównomiejski Gdańskie ratusze od Nowy Ratusz średniowiecza po dzień dzisiejszy Kościół św. Ignacego na Starych Szkotach Gotyckie i barokowe Bazylika Mariacka świątynie Gdańska Katedra Oliwska Kościoły Głównego i Starego Miasta Fortyfikacje Baszty: Biała, Łabędź, Jacek Baszty: Narożna, Słomiana, Pod Zrębem, Bramy Prochowa Mury obronne Bastiony Fortyfikacje Rezerwaty przyrody – Ptasi Raj - Przyroda miejska Parki: Oliwski, Nadmorski, Uphagena, Parki: im. Steffensów, Jaśkowej Doliny, Jana Oruński Pawła II; Ronalda Reagana Miejski Ogród Zoologiczny Wybrzeża Dawne parki – Błędnik, ŚRODO WISKOI Pachołek IV. PRZYRODA Samorządność gdańska wczoraj i dziś: Gdańsk współcześnie Struktura: Gdański Obszar Struktura: Województwo Pomorskie Prezydenci miasta, przewodniczący Rady Metropolitalny Władza: Rada Miejska Miejskiej po 1945 r. – najważniejsze działania Władza: Prezydent Gdańska, Młodzieżowa Rada Miasta Komunikacja: Tramwaje w Gdańsku, Pomorska Kolej Metropolitalna Media: Dziennik Bałtycki, Radio Gdańsk, Radio Plus, Telewizja Polska Gdańsk INNE wybrane hasła Carillony Biblia Gdańska Bursztyn, bursztyniarstwo – tradycje, z gedanopedii Drzewo Millenium Gdańska Gdańska Macierz Szkolna najsłynniejsze dzieła i ich twórcy Flota kaperska Gdański Klub Morsów Ordynki: Rada, Ława, Trzeci Ordynek Gimnazjum Akademickie „Peter von Danzig” Komisariat Generalny RP w II WMG GKS Wybrzeże „Generał Zaruski” Klub Sportowy „Gedania” V. WARTOV. WIEDZIEĆ Goldwasser Góra Szubienicza Wódka gdańska Kanalizacja i wodociągi – historia Instytut Pamięci Narodowej Piwo gdańskie Kat Kamlaria Meble gdańskie Komora palowa Millenium Gdańska Komturstwo gdańskie Motława Lastadia Odbudowa śródmieścia Gdańska po Ława Miejska 1945 roku Ławy chlebowe ERGO-ARENA Gdańsk Ławy mięsne (PGE) ENERGA Arena Gdańsk Medal księcia Mściwoja II „Schleswig-Holstein” Medal Świętego Wojciecha Solidarność Medal Prezydenta Miasta Gdańska „Sołdek” Rzeźba Gdańska Stocznia Klawittera Victoriaschule Stocznia Królewska Volkstag Stocznia Gdańska Wilkierze Trzy świńskie głowy Wody (sieć hydrograficzna, rzeki, potoki, stawy) WSZYSTKIE WYMIENIONE MIEJSCA, ULICE, ZABYTKI, BUDOWLE – NALEŻY POTRAFIĆ UMIEJSCOWIĆ NA PLANIE MIASTA!!! Agnieszka Spigarska-Linde Współpraca – Joanna Miklikowska, Sławomir Kościelak .
Recommended publications
  • GDANSK EN.Pdf
    Table of Contents 4 24 hours in Gdańsk 6 An alternative 24 hours in Gdańsk 9 The history of Gdańsk 11 Solidarity 13 Culture 15 Festivals and the most important cultural events 21 Amber 24 Gdańsk cuisine 26 Family Gdańsk 28 Shopping 30 Gdańsk by bike 32 The Art Route 35 The High Route 37 The Solidarity Route 40 The Seaside Route (cycling route) 42 The History Route 47 Young People’s Route (cycling route) 49 The Nature Route 24 hours in Gdańsk 900 Go sunbathing in Brzeźno There aren’t many cities in the world that can proudly boast such beautiful sandy beaches as Gdańsk. It’s worth coming here even if only for a while to bask in the sunlight and breathe in the precious iodine from the sea breeze. The beach is surrounded by many fish restaurants, with a long wooden pier stretching out into the sea. It is ideal for walking. 1200 Set your watch at the Lighthouse in Nowy Port The Time Sphere is lowered from the mast at the top of the historic brick lighthouse at 12:00, 14:00, 16:00 and 18:00 sharp. It used to serve ship masters to regulate their navigation instruments. Today it’s just a tourist attraction, but it’s well worth visiting; what is more, the open gallery at the top provides a splendid view of the mouth of the River Vistula and Westerplatte. 1300 Take a ride on the F5 water tram to Westerplatte and Wisłoujście Fortress Nowy Port and the environs of the old mouth of the Vistula at the Bay of Gdańsk have many attractions.
    [Show full text]
  • Perceptive Intent in the Works of Guenter Grass: an Investigation and Assessment with Extensive Bibliography
    Louisiana State University LSU Digital Commons LSU Historical Dissertations and Theses Graduate School 1971 Perceptive Intent in the Works of Guenter Grass: an Investigation and Assessment With Extensive Bibliography. George Alexander Everett rJ Louisiana State University and Agricultural & Mechanical College Follow this and additional works at: https://digitalcommons.lsu.edu/gradschool_disstheses Recommended Citation Everett, George Alexander Jr, "Perceptive Intent in the Works of Guenter Grass: an Investigation and Assessment With Extensive Bibliography." (1971). LSU Historical Dissertations and Theses. 1980. https://digitalcommons.lsu.edu/gradschool_disstheses/1980 This Dissertation is brought to you for free and open access by the Graduate School at LSU Digital Commons. It has been accepted for inclusion in LSU Historical Dissertations and Theses by an authorized administrator of LSU Digital Commons. For more information, please contact [email protected]. 71-29,361 EVERETT, Jr., George Alexander, 1942- PRECEPTIVE INTENT IN THE WORKS OF GUNTER GRASS: AN INVESTIGATION AND ASSESSMENT WITH EXTENSIVE BIBLIOGRAPHY. The Louisiana State University and Agricultural and Mechanical College, Ph.D., 1971 Language and Literature, modern University Microfilms, A XEROX Company, Ann Arbor, Michigan THIS DISSERTATION HAS BEEN MICROFILMED EXACTLY AS RECEIVED Reproduced with permission of the copyright owner. Further reproduction prohibited without permission. PRECEPTIVE INTENT IN THE WORKS OF GUNTER GRASS; AN INVESTIGATION AND ASSESSMENT WITH EXTENSIVE BIBIIOGRAPHY A Thesis Submitted to the Graduate Faculty of the Louisiana State University and Agricultural and Mechanical College in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in The Department of Foreign Languages by George Alexander Everett, Jr. B.A., University of Mississippi, 1964 M.A., Louisiana State University, 1966 May, 1971 Reproduced with permission of the copyright owner.
    [Show full text]
  • Noclegi Accommodation Übernachtungen
    NOCLEGI ACCOMMODATION ÜBERNACHTUNGEN - 1 - WITAMY W GDAŃSKU / WELCOME TO GDAŃSK / WILLKOMMEN IN GDAŃSK Informacja Turystyczna / Tourist Informotion / Tourist Information • GOT – Terminal Miasto Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy w Gdańsku, ul. Heweliusza 13-17, ph. +4858 301-43-55 • PTTK, ul. Długa 45, ph. +4858 301-91-51 • Dworzec PKP, ul. Podwale Grodzkie • Port Lotniczy im. Lecha Wałęsy, ul. Słowackiego 200, ph. +4858 348-13-68 Komunikacja Kolejowa / Railway Communication / Eisenbahnvekehr ph. +4858 94-36, 301-11-12, www.pkp.pl NOCLEGI Komunikacja Miejska/ Public Transport / Städtvekehr ph. +4858 341-71-50, 341-32-46, www.zkm.pl Komunikacja Morska / Sea Lines / Schiff Linien • Żegluga Gdańska LTD Sp. z o. o., Pończoszników 2, ph. +4858 301-49-26, www.zegluga.pl ACCOMMODATION • Gdańsk-Nynäshamn: Baza Promowa Polferries / FerryTerminal / Fährhaven, Przemysłowa 1, ph. +4858 343-18-87, www.polferries.pl • Gdynia-Karlskrona / Stena Line / Ferry terminal / Fdhrhaven / Gdynia Kwiatkowskiego 60, ph. +4858 660-92-00 www.stenaline.com ÜBERNACHTUNGEN Port Lotniczy / Airport / Luftverkehr • Gdańsk Rębiechowo, ph. +48 58 348-11-11, www.airport.gdansk.pl Zwiedzanie miasta / City-tours / Das Stadtrundfahrt • Orbis Travel, Gdańsk, ul. Heweliusza 22, ph. + 4858 301-23-84, 301-49-44, www.orbistravel.com.pl • Lauer Biuro Podróży, Gdańsk ul. Piwna 22/23, ph +4858 301-48-76, www.lauer.com.pl • Travel Plus, Gdańsk, ul. Szeroka 50/51, ph.+4858 346-22-15 • Olivia, Gdańsk, ul. Rajska 6, ph +4858 301-13-24, www.olivia.com.pl • Aktiv Tours, Gdańsk, ul. Jaśkowa Dolina 114, ph +4858 344-38-80, www.activtours.com.pl • BussinesTravel, Gdańsk, ul. Nałkowskiej 4, ph +4858 347-64-15 • PTTK, ul.
    [Show full text]
  • 2018-01-15 Cruise DRUK.Indd
    CRUISE TO GDAŃSK POLAND Investment in the futurePassenger traffic 1 Iceland nland Russia Norway Sweden Belarus Ireland Gdańsk ned ndo erany Ukraine Poland One of the largest countries France Roana in Central Europe aly The Republic of Poland is the 9th largest country in Eu- rope, bordering Russia, Lithuania, Belarus, Ukraine, Slo- Trkey vakia, the Czech Republic and Germany. an The population of Poland is currently 38.6 million peo- Greece ple. Warsaw, the capital, and Poland’s largest metropoli- tan area, has a population of 1.7 million people. The five other largest cities are: Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań and Gdańsk. The establishment of a Polish state can be traced back to 966, when Mieszko I, ruler of a territory roughly co- extensive with that of present-day Poland, converted to Christianity. The Kingdom of Poland was founded in 1025. The name “Poland” originates from the tribe “Polanie” which means “people living in open fields”. 2 3 Westerplatte Quay Westerplatte Quay, where cruise ships moor, is a unique place, thanks to its location in the direct vicinity of the port’s entrance. This reduces to a minimum the time required for docking. In terms of tourism, arriving passengers can get to one of the most valuable historic buildings in Gdańsk – the Wisłoujście Fortress within 5 min- utes, and to the Memorial to the Westerplatte Defenders situated within 5 minutes walking distance from the quay. It was here that on 1 September 1939 World War II began, with the shelling of West- erplatte by the Nazi battleship Schleswig-Holstein. Cruise ships dock right at the foot of the monumental Memorial to the Westerplatte Defenders raised as a commemoration of those events.
    [Show full text]
  • LIFE with US at Niagara United Mennonite Church
    March April 2018 VOLUME 5 EDITION 2 LIFE WITH US At Niagara United Mennonite Church How can we be silent when we know our God is near, Bringing light to those in darkness, to the worthless, endless worth? How can we be silent when we are the voice of Christ, Speaking justice to the nations, breathing love to all the earth? How can we be silent when our God has conquered death, Stretching out his arms to sufer so that we might have new life? How can we be silent when we know that Jesus rose, And will come again in glory, ending sufering and strife? How can we be silent as we turn our eyes away And ignore the poor and broken who lie bleeding in the street? How can we be silent when we’re called to heal and serve In the image of Lord Jesus, who has stooped to wash our feet? How can we be silent, not give praise with all our hearts, For Christ Jesus is our Saviour and compassion is our king? How can we be silent when God gave us life to be Vibrant instruments of worship, made to laugh and dance and sing? How can we be silent when our souls are flled with awe At the beauty of creation and the mercy of our Lord? How can we be silent when we yearn to sing new songs? In our hearts a fre is burning and it will not be ignored! None can stop the Spirit burning now inside us. We will shape the future.
    [Show full text]
  • The Amberif Fair, Gdańsk ‐ Development Prospects for the Export of Polish‐Made Baltic Amber Products
    Foreword The Board of the AMBERIF Fair appreciates that research is necessary for the jewellery industry, with amber as its main focus, to develop. This awareness has brought yet again a published volume as its concrete effect and this year it is a piece fitting for the Gdańsk event’s 20th anniversary. The AMBER. RESEARCH—COLLECTIONS—THE MARKET Symposium, the proceedings of which we now give you, enriches the knowledge about amber presented by the symposium contributors at very diverse lengths. These are both short abstracts and papers longer than can be presented during the symposium itself. 32 speakers and 22 contributors behind the poster submissions are not all. The co–authors almost double this number. Today, in view of the enormous methodological possibilities and equipment available only in some laboratories – for more complex subjects – it is important to gather a good research team. These are people of science, collectors or just simply amber lovers. Professor Dany Azar’s paper introduces us to the state of the art in the RESEARCH on fossil resins in the world. And then there is a large dose of knowledge about the Eocene deposits of amber (=succinite) around the Baltic Sea, in Ukraine and in Saxony–Anhalt. Plus deposits which are of the same age but of different type in Fushun, the much older deposits of Cretaceous fossil resin in Myanmar (Burma) and for the first time also from Lebanon’s Upper Jurassic sediments. From the perspective of the temporary shortage of raw amber on the market, we consider with interest the predominantly literature–based research on succinite redeposited in the Quaternary Age and the 19th century methods of its production.
    [Show full text]
  • The Best of GDA¡SK Poland
    ∫ The Best of GDA¡SK Poland Gdaƒsk Gdaƒsk Gdaƒsk is dotted with popular sites which are instantly identified with the city. These symbolic silhouettes certainly include the massive brick bulk of St Mary’s Basilica towering over the city, the rich Renaissance facades of the houses around the Long Market and the statue of Neptune reigning over what is acclaimed as one of the most beautiful market places in Europe. The symbols also certainly include the Medieval Crane which stoops, dozing, on the Mot∏awa bank. This thousand- year-old city on the Baltic coast has been the hometown of Hevelius, Fahrenheit, Schopenhauer, Grass, and Wa∏´sa. Above all, however, it ranks high on the list of top tourist attractions. Gdaƒsk stuns visitors with its multitude of listed sites of residential, sacred, military, and port functions, its heritage of one hundred centuries of fascinating culture and turbulent history, and its unusual air of a location where history and modern times merge in perfect harmony to create an unmatched cityscape. The Royal Route. Many a time in its history Gdaƒsk had the honour of hosting Polish monarchs. On 8 July 1552 King Sigismund Augustus arrived in the city with two thousand courtiers; on 1 August 1677 King Jan III Sobieski made a ceremonious entry into the city accompanied by his wife, UplandMarysieƒka, and son Jacob.Gate 1 2 Upland Gate (1) This richly sculpted 16th century stone gate to Gdaƒsk marks the beginning of the Royal Route. It was here that the mighty of this world were first met by the cheering crowds on their arrival.
    [Show full text]
  • Felietony Prof. Andrzeja Januszajtisa
    STARE ULICE NOWEGO PORTU [podpis] ANDRZEJ JANUSZAJTIS [ DLO GD ] - Strony Lokalne Gdańsk nr 238, wydanie z dnia 11/10/2013Gazeta Trójmiasto, str. 13 JANUSZAJTIS TEGO NA PEWNO NIE WIECIE Najstarsze nazwy gdańskich ulic pochodzą z XIV w. Początkowo zapisywano je po łacinie, później po niemiecku, niekiedy po polsku. Do 1945 r. obowiązywały w wersji niemieckiej. Po powrocie do Polski nowe władze miasta opracowywały nazwy polskie. W historycznym Śródmieściu na ogół oparto się na starych nazwach, tłumacząc je lub wprowadzając nawiązujące do nich odpowiedniki. Nie ustrzeżono się błędów, ale ogólnie można stwierdzić, że na 244 nazwy ulic 176 (72 proc.) pochodzi sprzed rozbiorów Polski, w tym 75 (31 proc.) - sprzed 1500 r. W porównaniu z innymi miastami Polski jest to wynik dobry, świadczący o poszanowaniu wielokulturowej historii. W pozostałych dzielnicach jest z tym gorzej. Zajrzyjmy do Nowego Portu. Główna arteria powstała z dawnej drogi do Oliwy (1821 Weg nach Oliva) - ul. Oliwska (Olivaer Strasse), zachowała dawną nazwę. Starszy od niej trakt wiódł od prastarej stacji rybackiej na jeziorze Zaspa i siedziby zarządzających nią mistrzów rybackich, tzw. rybickich, do karczmy nad Wisłą. Gdy w początkach XX w. stał się ulicą, nazywano ją Drogą Rybickich (Fischmeisterweg). Niestety po 1945 r. przekreślono 700-letnią historię, przemianowując ją na "Wyzwolenia". Czasami chciano zachować nazwę, ale nie rozumiano jej i wychodziło nieporozumienie. Tak było z ul. Młyńską (1821 Mühlengasse, później Mühlenstrasse), prowadzącą do wiatraka młyna, zbudowanego w 1810 r. na Górze Młyńskiej (Mühlenberg). Było to wzniesienie między ulicami: Górską (1821 Berggasse), dzisiejszą Władysława IV, i Kościelną (Kirchenstrasse, potem Hedwigkirchstrasse) - dziś ks. Góreckiego, prowadzącą do zbudowanego w 1858 r.
    [Show full text]
  • Two Days of Freedom in Gdańsk
    Two days of freedom a weekend in Gdańsk publisher: The Mayor’s Office for the Promotion of Gdańsk / Gdańsk Tourist Organization email: [email protected] / [email protected] www.facebook.com/MiastoGdansk text: Ewa Kowalska (www.ibedeker.pl) We thank the following for making photos available: The Hewelianum Centre, the Amber Museum, the Gdańsk History Museum, the National Museum, the Nowy Port Lighthouse, the European Solidarity Centre. Table of Contents Freedom Trail 4 The Magic of Amber 8 Treasures of Architecture and Art 10 City on the Water 16 Gdańsk for the Young 19 Gdańsk Cuisine 21 Alternative sightseeing 22 reklamy Weekend in Gdańsk Gdańsk - centuries ago a powerful storehouse for Europe and trade destination for travelling merchants, attracted by famous granaries filled with all types of goods. Today it is an important point on the tourist map of the world. Its fascinating history is like a magnet, with majestic architecture, sea, beach and am- ber, but above all the spirit of liberty. It is here, in Gdańsk, a movement was born under the charismatic leadership of Lech Walesa which led to the fall of communism in Europe. The forces radiating from the Gdańsk Shipyard caused that from all the corners of the world the City on the Motława River is associated with the most precious value - freedom. To touch it, one just needs to come here for at least a weekend – to marvel at the view of the three crosses rising from Solidar- ity square, to climb Góra Gradowa and admire from afar the silhouettes of the shipyard cranes - eyewitnesses to major changes, or ascend the tower of St.
    [Show full text]
  • Gdansk-Es.Pdf
    GDAŃSK GDAŃSK Índice 4 24 horas en Gdańsk 6 24 horas en Gdańsk de otra manera 9 Historia de la ciudad 11 Solidaridad 13 Cultura 15 Importantes festivales y eventos culturales 21 El ámbar 24 Gdańsk en la cocina 26 Gdańsk en familia 28 Compras 30 Gdańsk en bicicleta 32 La ruta del arte 35 La ruta de alto nivel 37 La ruta de Solidaridad 40 La ruta marítima (en bicicleta) 42 La ruta de la historia 47 La ruta de los jóvenes (en bicicleta) 49 La ruta de la naturaleza 24 horas en Gdańsk 900 En la playa de Brzeźno Gdańsk es una de las pocas ciudades del mundo con hermosas playas de una arena tan fina. Vale la pena ir, aunque sea por un rato para tomar sol y respirar el yodo que trae la brisa marina. Cerca de las playas hay muchos restaurantes y un muelle de madera ideal para hacer un paseo. 1200 Ponemos los relojes en hora en el faro de Nowy Port (el faro del Puerto Nuevo) Puntualmente a las 12.00, 14.00, 16.00 y 18.00 la Esfera del Tiempo desciende por el mástil de la histórica torre del faro de ladrillo. Antaño los capitanes de los barcos la usaban para ajustar sus instrumentos de navegación. Actualmente es una atracción turística que vale la pena visitar. Desde el balcón hay una magnífica vista de la desembocadura del Vístula y Westerplatte. 1300 Navegamos en la lancha colectiva F5 a Westerplatte y la Fortaleza Wisłoujście En Nowy Port y los alrededores de la antigua desembocadura del Vístula en el Golfo de Gdańsk encontramos muchos lugares interesantes que no podemos dejar de visitar.
    [Show full text]
  • After the Expulsions: the Lost German Heimat in Memory
    AFTER THE EXPULSIONS: THE LOST GERMAN HEIMAT IN MEMORY, MONUMENTS AND MUSEUMS Jenny Graaf, MA, MBA Thesis submitted to the University of Nottingham for the degree of Doctor of Philosophy MARCH 2014 2 ABSTRACT This comparative thesis explores how museums and monuments in postwar east and west Germany commemorate the eastern territories that were lost after 1945. I focus on the concept of Heimat which spans aesthetics and politics, psychological and political identity and emerges from a condition of loss, thus it features highly in my attempt to understand the development and current state of memorialisation. The centrality of the notion of Heimat in expellee memorialisation is a field as yet little explored in research on the expulsions, particularly in east Germany. Following chapters on the historical context, Heimat, and cultural memory, Chapter Three discusses monuments erected between 1947 and 1989 by expellees who resettled in West Germany which are used to mourn, replace, reflect on and revere the old Heimat. I compare post-unification west and east German memorials, discussing key differences resulting from the former taboo on expellee commemoration in East Germany. I additionally examine changing sites of memory, memorials that illustrate a shifting integration process and investigate the use of symbolism. Chapter Four considers the interaction between eyewitnesses, historians and curators in the portrayal of history in museums and Heimatstuben at Görlitz, Greifswald, Lüneburg, Regensburg, Molfsee, Gehren, Rendsburg and Altenburg, in addition to the Altvaterturm in Thuringia. Chapter Five discusses the contentious Berlin Stiftung Flucht Vertreibung Versöhnung Centre, first mooted in 1999 by the Bund der Vertriebenen as a Centre against Expulsions.
    [Show full text]
  • Revers Mapa Gdańsk
    GUIDE BOOK GUIDE Gdańsk Sopot Gdynia GUIDE BOOK GUIDE OKŁADKA ISBN:978-83-921430-7-9 www.pomorskie.travel 1 Gdańsk The City of Freedom A massive, ship-like silhouette of the Gothic St. Mary’s Church rising Publisher: from the sea of roofs, the Long Market – one of the finest squares in Europe surrounded by lavishly decorated houses with the Neptune Fountain in the middle and the old, medieval crane dozing on Motława River – all these are the well-known symbols of Gdansk. The perennial settlement on the Baltic seashore, home of Hevelius, Fahrenheit, Schopenhauer, Grass and Pomorskie Tourist Board Wałęsa, is filled with tourist attractions. It surprises with a multitude of Upland Gate St. Wały Jagiellońskie 2a, 80-887 Gdańsk, monuments, a heritage of more than ten centuries of fascinating culture tel. +48 58 732 70 40, fax. +48 732 70 49, and eventful history, as well as an atmosphere of a place where the past e-mail [email protected], www.prot.gda.pl and the present unite to form a unique landscape. Historical figures such a pirate, a XVII-century townsman or a town guard can be found every day Partnership: wandering city streets and the variety of cafes, restaurants and music clubs that the city offers, their unique ambience, interiors and served specialties create that special, unique atmosphere. Small shops and boutiques with souvenirs, amber jewellery and regional products are hidden in archways of old buildings and street alleys, and numerous shopping malls offer plenty of goods and services. The broad offer of concerts, sporting events, theater Office of the Marshal of the Pomorskie Voivodeship plays and other cultural events will certainly appeal to everyone that visits Okopowa 21/27, 80–810 Gdańsk the city.
    [Show full text]