EYLÜL26 2014 ǀ 10 TL

ÜCRETSİZ ÖZEL EK HILTON İSTANBUL KOZYATAĞI AMARA ISLAND BODRUM ELITE

Doğal taşın büyüsü otelleri de Kongre sarıyor turizminde başı ilaç firmaları çekiyor Alman pazarındaki durgunluk dikkat çekiyor

Türkiye’de yabancı marka sayısı da otel grubu da hızla artıyor www.opentravelservice.com Yıldızları buluşturan nokta

310.000 m² genel alan • Toplam 1315 oda • 1850 m² alanda - 7,5 metre yükseklikte - 2000 kişilik BALO SALONU • 900 m² alanda - 9 metre yükseklik - 900 kişilik ODİTORYUM • 23 adet Toplantı Salonu • 30 adet Toprak tenis kortu • Uluslar arası Standartlarda 4 adet Futbol sahası 6.000 m² Spa Merkezi • Buz Pateni Pisti • At Binme Çiftliği • 3.000 m² Mini club ve oyun salonu • Golf Club (Driving Range & Putting Green)

SİDE - KIZILAĞAÇ - ANTALYA / TÜRKİYE www.worldofsunrise.com | T: +90 242 748 80 00 8 30

52 76 yatırımlar kongre turizmi Türkiye’de yabancı marka sayısı da otel grubu da hızla Kongre turizminde başı ilaç firmaları çekiyor...... 52-58 artıyor...... 8-18 Kongre Haber...... 60-64 Haber...... 20-28 Oteller Haber...... 66-75 acente-havayolları tedarikçiler Alman pazarındaki durgunluğun nedeni Türk tur Doğal taşın büyüsü otelleri de sarıyor...... 76-82 operatörlerinin yokluğu mu?...... 30-38 Haber...... 84-87 Haber...... 40-50

Haberler...... 88-93 İstatistikler...... 94-96

Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Yazı İşleri Adres: Özlem Has Yetkin Medya Yayıncılık Limited Şirketi Adına ozlem.has @turizmyatirimdergisi.com.tr Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sebahattin Ercan Yayın Danışmanı Abonelik [email protected] Erol Karabulut 12 aylık abonelik bedeli 90 TL’dir. Abone olmak isteyenler için hesap numarası: Genel Koordinatör İletişim Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş Tel: 0 212 278 77 41 pbx Bülent Büyükaras Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. [email protected] Reklam IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49 Editör Tel: 0 212 278 77 42 pbx Faks: 0 212 278 77 68 Özlem Kasa (Dekont ve adres bilgilerinizi [email protected] 0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.) Baskı: Görsel Yönetmen Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Yayın Türü: Eylül Eren Ulusal, süreli, aylık Issn: 2147-2300 [email protected] Baskı yeri ve tarihi: [email protected] İstanbul, Eylül 2014

2 | turizm&yatırım| 09’2014

SUNUŞ

Türkiye’de yabancı zincirler

ildiğiniz gibi otel yatırımlarıyla öne çıkan Türkiye’ye son 10 yıldır uluslararası otel Bzincirlerinin ilgisi artarak sürüyor. Kuşkusuz bunda en önemli etken birçok alanda olduğu gibi turizm sektöründe de ülkenin ciddi bir gelişme göstermesi olarak öne çıkıyor. Otelcilikte gelecek gören birçok firma, otel yatırımına giriyor. Ancak otelciliği bilmeyen bu firmalar, hem marka değerleri hem de otel işletmeciliği ve satış pazarlama güçleri nedeniyle soluğu uluslararası zincirlerin kapısında alıyorlar. Bu durumun olumlu ve olumsuz yanlarını sektör kendi içinde elbette değerlendiriyor. Biz de bu sayımızda uluslararası zincirlerin Türkiye’deki durumunu ele aldık. Dünden bugüne gelişimleri, markaları ve Türkiye’deki otellerini dosyamızda bulabilirsiniz.

2014 yılının 8 ayını geride bıraktık. Sezon yine turizmcileri hop oturtup hop kaldırdı. Ancak çevremizde yaşanan onca siyasal ve ekonomik gelişmeye rağmen Türkiye beklenenden iyi bir turizm sezonu geçiriyor. Hepinizin de bildiği gibi otel doluluklarında yaşanan sıkıntı arz-talep dengesizliğinden kaynaklanıyor. Türkiye’nin ana pazarlarının başında gelen Alman pazarında, son birkaç yıldır durağanlık dikkat çekiyor. Küçük rakamlarla büyüme gösteren pazarla ilgili gelişmeleri ve durgunluğun nedenlerini bu sayımızda ele almaya çalıştık.

Turizm ve Yatırım dergisinin 26. sayısında kongre ve toplantı turizminin gelişmesine ciddi katkıları olan ilaç firmalarını ele aldık. Dünya ve Türkiye genelinde en çok toplantı ve kongre düzenleme talebi sağlık ve tıp alanından geliyor. İlaçlarını sağlık camiasına ve daha geniş kesimlere duyurmak isteyen ilaç firmaları, bu kongrelerin sponsoru oluyor. Ayrıca kendileri de yıl içinde birçok toplantı ve etkinlik düzenleyen ilaç firmaları, otellerin en büyük müşterileri arasında yer alıyor. İlaç sektörünün Türkiye’de geldiği noktayı ve kongre-toplantı konusunda otellerden beklentilerini dosyamızdan okuyabilirsiniz. Yine otellerle ilgili son gelişmeler dergimizde yer alıyor.

Tarihte saraylara, büyük binalara, cami, kilise gibi dini yapılara tüm ihtişamını veren doğal taşlar, otellerde çok sık kullanılıyor. Otel genel mekanlarından, Spa, hamam, oda banyoları, asansör ve kolon kaplamalarında otel yatırımcılarının yoğun olarak tercih ettiği doğal taşlar, otelleri şık ve görkemli yapılara dönüştürüyor. Türkiye’nin en hızlı gelişen sektörleri arasında olan ve doğal taş rezervi, ihracat rakamları ile dikkat çeken sektörlerin başında gelen doğal taş sektörünü ve geldiği noktayı dergimize taşıdık.

26. sayımızda iki özel eki de siz okuyucularımızla buluşturacağız. Bunlardan ilki İstanbul Anadolu yakasında hizmete girecek olan Hilton İstanbul Kozyatağı Conference Center & Spa eki olacak. Diğeri ise Bodrum Güvercinlik’te Temmuz ayında hizmete açılan Amara Island Bodrum Elite Hotel olacak.

Keyifle okumanız dileğiyle…

Turizm ve Yatırım Dergisi

6 | turizm&yatırım| 09’2014

8 YATIRIMLAR |

turizm&yatırım |

09’2014 YATIRIMLARDOSYA grup sayısı26’ya,bugruplarınsahipolduğuotel sayısıise282’ye Hilton zincirininardındanbugünTürkiye’deki uluslararasızincir de dikkatiniTürkiyeüzerineçekiyor.1955’teTürkiye’ye ilkgelen Otel yatırımlarınınhergeçenyılartmasıuluslararası zincirlerin çıktı. Yenigirecekgruplarlabirliktegrupsayısı 30’a,zincirlere Türkiye’de yabancı hızla otel grubudahızla bağlı otelsayısıise300’lereçıkmasıbekleniyor. marka sayısıda artıyor Grup Oteller Gelişim Endeksi (GHG Index) 2014 Araştırması’nın Türkiye’de gelişmişlik düzeyi en yüksek uluslararası grup ve zincirler içinde Hilton Worldwide ilk sırada yer alıyor. Onu, Wyndham Hotels, Accor Hotel Türkiye, Starwood Hotels ve Intercontinental Hotel Grup (IHG) izliyor.

urizm yatırımları anlamında kiye’nin grup ve zincir otelleri- Tgüçlü bir gelişme gösteren nin, 10 farklı kriter ve gösterge GHG Index(2014) Türkiye’ye, uluslararası zincirle- ile ele alınıp değerlendirildiği, 0 20 40 60 80 100 120 rin ilgisi de her geçen gün artıyor. Grup Oteller Gelişim Endeksi Türkiye’ye ilk kez 1955’te gelen (GHG Index) 2014 Araştırma- 107 HİLTON Hilton markasının ardından bu- sı’nın Türkiye’de gelişmişlik 83 WYNDHAM HOTELS gün Türkiye’de 26 uluslararası düzeyi en yüksek uluslar arası zincir grubunun yapımı devam grup ve zincirler içinde Hilton 57 SUNTOPIA HOTELS-TUI HOTELS edenlerle birlikte 282 oteli bulu- Worldwide ilk sırada yer alıyor. 57 ACCOR HOTEL nuyor. Zincir grupların markaları Onu, Wyndham Hotels, Accor da eklendiğinde Türkiye’ye yeni Hotel Türkiye, Starwood Hotels 53 STARWOOD HOTELS girmeye çalışan gruplarda ek- ve Intercontinental Hotel Grup 51 INTERCONTINENTAL GROUP lendiğinde grup sayısı 30’lara ya- (IHG) izliyor. bancı otel sayısı 300’e yaklaşıyor. 43 BEST WESTERN INT. Türkiye’de mülkiyete girmeden Uluslararası zincirler 41 REZİDOR HOTEL GRUP ağırlıklı olarak işletme(manage- Türkiye’ye hangi tarihte girdi ment) ve isim hakkı (franchise) Zincirlerin Türkiye’deki geç- 41 MARRIOTT modeliyle çalışan zincirler, ana mişine bakıldığında Hilton 1955 markalarının yanı sıra alt mar- yılında Türkiye’ye ilk gelen ya- 31 ROBİNSON CLUBS-TUI kalarını da Türkiye’ye getiriyorlar. bancı zincir olmuş. Onu 1966 27 CLUB MED yılında Club Med, 1970 yılında Uluslararası zincirlerde Pullman ve Mercure marka- 26 SWISSOTEL Hilton başı çekiyor larıyla Accor, 1971 yılında In- 23 MARITIM HOTELS Türkiye’de faaliyet gösteren tercontinental Group izliyor. uluslararası zincirlerin başında Sheraton markasıyla Starwood 21 KEMPINSKI HOTELS

Hilton Worldwide geliyor. AKTOB Grubu 1975’te giriş yaparken, 18 SENTIDO HOTELS & RESORTS Araştırma Birimi tarafından, Tür- Wyndham Grubu, Ramada mar-

ULUSLARARASI ZİNCİRLERİN TÜRKİYE'YE GİRİŞ TARİHİ

Uluslararası Zincir Türkiye’ye Uluslararası Zincir Türkiye’ye Uluslararası Zincir Türkiye’ye Ve Markalar Geliş Tarihi Ve Markalar Geliş Tarihi Ve Markalar Geliş Tarihi Hilton 1955 Kempinski Hotels 1991 Courtyard 2009 Club Med 1966 Movenpick Hotels (5) 1991 Sentido Hotels&Resorts-T.Cook 2009 Pullman/Mercure 1970 Conrad 1992 LTI 2009 Intercontinental(1) 1971 Global Hyatt 1993 Primasol 2009 Valtur 1971 Penta 1993 Hilton Garden Inn 2010 Sheraton 1975 Renaissance 1994 Doubletree by Hilton 2010 Robinson Clubs 1984 Marriott 1994 Holiday Inn Express 2010 Ramada Hotels 1986 Four Seasons 1996 Edition 2010 Meridien (2) 1986 Radisson Blu 1998 Hampton by Hilton 2011 Aldiana 1987 Ritz Carlton 1999 Club Seno-TUI 2011 Alba Club 1987 Iberostar 2002 Le Meridien-Starwood 2011 Inter 1987 Crowne Plaza 2003 Lugal Luxury-Starwood 2011 Best Western 1988 Maritim Hotels 2004 Viverde -TUI 2011 Iberotel 1988 Barcelo Grubu 2004 Purovida -TUI 2011 Marco Polo(3) 1988 Calimera 2005 Sunprime Resort-T.Cook 2012 Steigenberger (4) 1988 Ibıs 2007 Smartline-Thomas Cook 2014 Paradise 1988 Novotel(6) 2007 SunConnect-Thomas Cook 2014 Grup Sol 1989 Blue Collectıon 2008 Jumeriah Hotels 2014 Holiday Inn 1990 Sensimar Hotels 2008 Shangri- La Hotels 2014 Corinthia Hotels 1990 W Hotels 2008 Missoni 2015 Swissotel 1991 Howthorn 2008

09’2014| turizm&yatırım| 9 YATIRIMLAR DOSYA

kasıyla 1986 yılında Türkiye’ye geliyor. gösteriyor. Daha önce adı duyulan ama Yabancı Grupların Türkiye'deki Swissotel ve Kempinski gibi lüks markalar Türkiye’de olmayan otel gruplarından Man- Otel Sayısı ise 1991’de giriş yapıyor. darin Oriental, Shangri La, Jumeirah Ho- tels gibi markaların yanı sıra Raffles, Soho Gruplar Otel Sayısı Antalya’da tur operatörlerinin House, ABD’li casino işletmecisi MGM ve Hilton International 30+22* otelleri hakim alt markası Belaggio gibi markaları da Bo- Türkiye’deki yabancı zincirlerin gelişim ğaz’da yer arıyor. The Rezidor Group, Ra- TUI Hotels&Resorts 16 seyri resort ve şehir otellerinde iki fark- disson Blu markasının ardından Park Inn Wyndham Hotels 30 lı koldan gelişiyor. Resort otellere ağırlıklı ve Missoni markasını getirecek. Grup, Park Intercontinental Group 25 olarak TUI, Thomas Cook, Rewe, Alltours gibi Inn markasını 5 yılda 20 otele çıkarmayı he- tur operatörlerinin konsept otelleri üzerin- defliyor. Accor Hotel Turkey 14+9* den bir gelişim gösteriyor. Tur operatörleri, Tez Tour Grubu 10 otelleri, farklı fiyat segmentlerine ve seya- Yeni girmek isteyenler Starwood Hotels 10+5* hat edenlerin niteliklerine göre oluşturuyor. üst segment markalar Dolayısıyla otel markalarını fiyat aralığı- Zorlu Center’daki otelin işletmesini Tür- Marriott 12 na göre veya aile, couple, eğlence oteli gibi kiye’ye yeni giren Raffles üstlenirken The Carlson Rezidor 10+4* konseptlere göre belirleyen tur operatörleri, Address Hotels’in Emaar’ın Libadiye’deki konsept dışında otellerin işletmesine ve projesine talip. Demsa’nın Maçka’daki oteli Club Med 3 mimarisine çok fazla müdahale etmiyorlar. için Starwood lüks markası St.Regis ote- Prince Grup 6 li getirecek. Daha önce Pera Palace otelini Der/Rewe Grubu 6 Resort otellerde yabancı işleten Orient Express’in Başkanı ve CEO’su zincirlerin etkisi çok az Paul White Taksim Pera bölgesi veya Bo- Maritim Hotels 3 Bünyesine kattığı otellerle yarı ortak- ğaz’da yer aradıklarını açıkladı. İstanbul’un Swissotel 4+3* lık, mülkiyet veya partnerlik gibi anlaşma- yanı sıra Bodrum da zincirlerin ilgi alanına Best Western Int. 17 lar yapan tur operatörleri, çalıştığı otelleri girdi. The Address’in İstanbul dışında Bod- borç karşılığında da bünyesine katabiliyor. rum’da da yer aradığı bunun yanı sıra ABD’li Iberotel 2 Uluslararası otel zincirleri gibi agresif bir beach club konsepti Nikki Beach ile lüks re- Kempinski Hotels 3 büyüme içinde olmayan tur operatörlerinin sort markası Viceroy’un da Bodrum’a odak- otel sayıları çok yüksek adette olmuyor. landığı öğrenildi. Thomas Cook/ Sentido- Tur operatörlerinin otellerine bakıldığında Sunprime-Smartline- 24 Antalya ve Ege kıyılarında yoğunlaştığı gö- Yeni giren zincir ve markalar Sunconnect rülüyor. Resort otellerde yabancı zincirlerin Shangri La- (Beşiktaş) etkisi az olurken, uluslararası zincir sayısı Mandarin Oriental Iberotel 2 giderek azalma eğilimi gösteriyor. Jumeirah Hotels&Resorts Global Hyatt 3 Raffles Four Seasons 2+1* Şehir otellerinde zincirlerin Soho House çizgisi daha net MGM Barcelo Hotels 2 Şehir otellerinde durum daha net çizgi- Belaggio Aldiana Hotels 1 lerle ilerliyor. Türkiye’de mülkiyete girme- The Address Shangri La 1 den ağırlıklı olarak işletme (management) Orient Express ve isim hakkı (franchise) modeliyle çalışan Missoni (Rezidor) Mandarin Oriantal 1 uluslararası zincirler, ana markalarının yanı Park Inn (Rezidor) Jumeirah Hotels&Resorts 1 sıra alt markalarını da Türkiye’ye getiriyor- Nikki Beach lar. Başta İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya Viceroy TOPLAM 282 illerinde yaygınlaşan uluslararası zincirler, Fairmont Hotels- Quasar İstanbul *Yeni açılacak tesisleri ifade ediyor. büyük şehirlere ana markalarını, Anado- lu’daki şehirlere ise daha çok alt markala- rını getiriyorlar. Ancak özellikle İstanbul’da 5 yıldızlı otel sayısının ciddi oranda yük- selmesi nedeniyle yabancı zincirler, orta ve ekonomi segmentine yöneliyorlar. Ana- dolu’da ticaret hacmi yükselen şehirlerinde ise ihtiyaca göre üst, orta ve çoğunlukla da ekonomi segmentini tercih ediyorlar. Uluslararası zincirler markaya göre otelin mimarisinden hizmet kalitesine kadar her anlamda denetim yapıyor. Şehir otellerin- deki yabancı zincir sayısı çeşitlenerek art- ma eğilimini sürdürüyor.

Türkiye’ye yeni zincirler girmek istiyor Mevcut zincirlerin yanı sıra Türkiye’ye daha önce gelmeyen otel zincirleri de ilgi

10 | turizm&yatırım| 09’2014

YATIRIMLAR DOSYA

Türkiye’deki uluslararası zincirler ve markaları

Türkiye’de faaliyet gösteren uluslararası zincirlerin Türkiye’ye geçmişi, dünyadaki ve Türkiye’deki markaları ile otel sayıları şöyle:

Hilton Garden Inn Hilton Izmir Hampton by Hilton DoubleTree by Hilton Izmir Alsancak Homewood Suites by Hilton Hampton by Hilton Bursa Home2 Suites by Hilton Hilton Bursa Convention Center & Spa Hilton Worldwide Hilton Bodrum Turkbuku Resort & Spa ünyanın en yaygın otel zincirlerinden Türkiye otelleri: Hilton Dalaman Sarigerme Resort & Spa DHilton Worldwide, dünya genelinde Conrad Istanbul Adana HiltonSA 90 ülkede 10 farklı markada 4 bin otel ve Hilton Istanbul Bosphorus Hilton Kayseri 670 bin odayı bünyesinde barındırıyor. Hilton Istanbul Bomonti Hotel & Confe- Mersin HiltonSA Türkiye’de 5 farklı markayla 30 oteli bu- rence Center Hilton Garden Inn Konya lunan grup, 22 otel daha açacak. Hilton Parksa Istanbul Hilton Garden Inn Kutahya Hilton Garden Inn Istanbul Golden Horn Hilton Garden Inn Mardin Markalar: DoubleTree by Hilton Hotel Istanbul-Old Hilton Garden Inn Sanliurfa Waldorf Astria Hotels & Resorts Town DoubleTree by Hilton Hotel Kusadasi Conrad Hotels & Resorts DoubleTree by Hilton Hotel Istanbul-Moda DoubleTree by Hilton Avanos-Cappadocia Hilton Grand Vacations DoubleTree by Hilton Istanbul-Avcilar Hampton by Hilton Ordu Hilton Hotels & Resorts Hampton by Hilton Kayasehir Hampton by Hilton Samsun DoubleTree by Hilton Hilton Istanbul Kozyatağı- açılacak Hilton Garden Inn Diyarbakır Embassy Suites Hotels Ankara HiltonSA DoubleTree by Hilton Malatya

Türkiye’de bulunan otelleri: The St. Regis Istanbul – 1 Ocak 2015’te Sheraton Adana Hotel (Adana) açılacak Lugal, A Luxury Collection Hotel (Ankara) Sheraton Samsun Hotel – Mart 2015’te Starwood Hotels &Resorts Sheraton Ankara Hotel & Conventıon Cen- açılacak ünya genelinde 100 ülkede 1200 ote- ter (Ankara) Sheraton Istanbul Ataşehir Hotel – Mart Dli ile hizmet veren grubun, St. Regis®, Aloft Bursa Hotel (Bursa) 2015’te açılacak The Luxury Collection®, W®, Westin®, Le Sheraton Bursa Hotel (Bursa) Four Points By Sheraton Istanbul Batı- Méridien®, Sheraton®, Four Points® by Le Méridien Istanbul Etıler ( İstanbul) şehir – Haziran 2015’te açılacak Sheraton, Aloft®, Element® adıyla top- Sheraton Istanbul Ataköy Hotel (İstanbul) Four Points By Sheraton Istanbul Du- lam 9 markası bulunuyor. Türkiye’de 10 Sheraton Istanbul Maslak Hotel (İstanbul) dullu – 2014 sonu açılacak oteli bulunan grup, 5 otel daha açmaya W Istanbul (İstanbul) hazırlanıyor. Sheraton Cesme Hotel, Resort&Spa (İzmir)

12 | turizm&yatırım| 09’2014 Wingate by Wyndham® Ramada Hotel Ankara Turkey Baymont Inn & Suites® Wyndham Grand Istanbul Levent Microtel Inn & Suites® by Wyndham Wyndham Istanbul Old City Hawthorn Suites by Wyndham® Wyndham Grand Istanbul Kalamis Mari- TRYP by Wyndham® na Hotel Wyndham Hotel Group Howard Johnson® Wyndham Istanbul Petek ünyanın en büyük zincir grupların- Travelodge® Ramada Plaza Istanbul City Center Ddan Wyndham Worldwide Corpo- Knights Inn® TRYP by Wyndham Istanbul Taksim ration çatısı altında yaklaşık 7.500 otel Ramada Istanbul Taksim bulunuyor. Wyndham Hotel Group, 69 Türkiye’de Wyndham Hotel Group TRYP by Wyndham Istanbul Hagia Sophia ülkede 15 marka altında 646 bin 900 oda Ramada markasıyla Türkiye’de 1986 yılın- Ramada Istanbul Grand Bazaar ile faaliyet gösteriyor. Grubun, 15 mar- dan beri faaliyet gösteren zincirin bugün Ramada Istanbul Asia kaya ek olarak Planet Hollywood Hotels, 30 oteli bulunuyor. Toplam oda sayısı 5 Ramada Encore Istanbul Bayrampaşa Dream® ve Night® markaları için franc- bin 240’a yükselen grup Türkiye’de 4’ü Ramada Istanbul Old City hise vermek ve tüm dünyada yönetim Wyndham Hotels and Resorts, 2’si TRYP Ramada Plaza Istanbul Tekstilkent hizmetleri sunmak için lisans anlaşması by Wyndham, 24’ü Ramada markası ol- Ramada Hotel and Suites Istanbul Ataköy bulunuyor. mak üzere toplam 30 otel ile hizmet ve- Ramada Kaya Plaza Istanbul Hotel riyor. Grup Ramada Encore markası için Ramada Plaza Istanbul Asia Airport Markaları: Ever Group ile Super8 markası için ise İl- Wyndham Grand Izmir Ozdilek Wyndham Hotels and Resorts® bak Holding ile anlaşma imzaladı. Ramada Plaza Izmir Ramada®, Days Inn® Ramada Encore Izmir Super 8® Wyndham Ankara Ramada Hotel & Suites Kemalpasa İzmir

Hotel Indigo® InterContinental Istanbul Even™ Hotels Crowne Plaza Istanbul - Harbiye Holiday Inn® Hotels Holiday Inn Istanbul - Sisli Holiday Inn Express® Hotels Holiday Inn Istanbul Airport Holiday Inn Resort® Holiday Inn Express Istanbul - Altuniza- Intercontinental Hotels Group (IHG) Holiday Inn Club Vacations® de ünya genelinde neredeyse 100 bölge Staybridge Suites® Holiday Inn Express Istanbul Airport Dve ülkede 4 bin700 oteli bulunan IHG, Candlewood Suites® Crowne Plaza Istanbul - Oryapark dünyada 1100 yeni otel açmaya hazır- Crowne Plaza Istanbul - Asia lanıyor. Toplamda 11 marka ile faaliyet Türkiye’de bulunan oteller Holiday Inn Express Istanbul Airport gösteren grup, 1970’lerde girdiği Türki- Crowne Plaza Ankara Holiday Inn Istanbul Airport ye’de 4 marka ve 25 otel ile hizmet ve- Holiday Inn Ankara - Kavaklidere Holiday Inn Istanbul City riyor. Holiday Inn Ankara - Cukurambar Holiday Inn Istanbul - Sisli Crowne Plaza Antalya Crowne Plaza Istanbul - Harbiye Markalar Crowne Plaza Bursa InterContinental Istanbul InterContinental® Hotels & Resorts Holiday Inn Bursa Holiday Inn Express Istanbul - Altunizade Hualuxe™ Hotels and Resorts Holiday Inn Gaziantep - Sehitkamil Crowne Plaza Istanbul - Oryapark Crowne Plaza® Hotels & Resorts Holiday Inn Istanbul City Holiday Inn Express Manisa - West

JW Marriott® Marriott Vacation Club Edition® Autograph Collection® Hotels Türkiye genelindeki otelleri Renaissance® Hotels The Ritz-Carlton, Istanbul AC Hotels by Marriott JW Marriott Hotel Ankara Marriott International Moxy Hotels® The Istanbul Edition Marriott International’ın dünya genelin- Marriott Hotels® Renaissance Antalya Beach Resort & Spa de 18 markası ve 3.900 oteli bulunuyor. Courtyard by Marriott® Renaissance Polat Erzurum Hotel Toplam 18 marka ile hizmet veren grup, Protea Hotels® Renaissance Istanbul Bosphorus Hotel Türkiye’de 7 marka ve 12 otel ile yoluna SpringHill Suites by Marriott® Renaissance Polat Istanbul Hotel devam ediyor. Fairfield Inn & Suites® by Marriott Renaissance Izmir Hotel Residence Inn by Marriott® AC Hotel Istanbul Maçka Grubun dünya genelindeki markaları: TownePlace Suites by Marriott® Istanbul Marriott Hotel Asia The Ritz-Carlton Marriott Executive Apartments® Istanbul Marriott Hotel Şişli Bvlgari® Hotel & Resorts Gaylord Hotels® Courtyard Istanbul International Airport

09’2014| turizm&yatırım| 13 YATIRIMLAR DOSYA

Markalar: Zeytinburnu Novotel Sofitel Trabzon Novotel Pullman Eskişehir Ibis Accor Hotels MGallery Gaziantep Ibis ünya genelinde 92 ülkede 3 bin Novotel Gaziantep Novotel D600’den fazla oteli ve 470 bin odası Suite Novotel Kayseri Ibis olan Accor, 11 marka ile faaliyet gösteri- Mercure Kayseri Novotel yor. Türkiye’de 14 Accor otel ve 2 bin 207 ibis Bursa Ibis oda ile hizmet veren firma, büyümesini ibis Styles Adana Ibis sürdürüyor. Grubun Türkiye’de 4 No- ibis budget Esenyurt Ibis votel, 2 Mercure ve 8 İbis oteli mevcut. hotelF1 İzmir Ibis Grup önümüzdeki iki yıl içinde Türkiye’de Thalassa sea & Spa Mercure İstanbul Taksim 9 otel daha açacak. Grup, havalimanı Mercure Altunizade bölgesinde Pullman markasını getirme- Türkiye’deki Oteller ye hazırlanıyor. Zeytinburnu Ibis

Park inn by Radisson Country Inss & Suites Missoni Carlson & Rezidor Best Western ürkiye’de Radisson Blu markasıyla bi- Türkiye’deki otelleri ünyanın yaygın otel zincirlerinden Tlinen Carlson & Rezidor çatısı altında 7 Radisson Blu Hotel, Kayseri DBest Western grubunun, 100’den marka yer alıyor. Türkiye’de 10 oteli bulu- Radisson Blu Hotel & Spa, Istanbul Tuzla fazla ülkede 4 binden fazla oteli bulunu- nan grup, İstanbul, Kayseri, İzmir ve Trab- Radisson Blu Bosphorus Hotel, Istanbul yor. Best Western, Best Western Plus ve zon’da 4 otel daha açacak. Grup, Park Inn ve Radisson Blu Hotel, Istanbul Asia Best Western Premier olmak üzere üç Missoni markalarını da Türkiye’ye getirecek. Radisson Blu Conference & Airport Hotel, marka ile hizmet veren grup, Türkiye’de Istanbul 17 otel ile faaliyet gösteriyor. Markalar: Radisson Blu Hotel, Istanbul Pera Quorvus Collection Radisson Blu Hotel, Mersin Türkiye’de bulunan oteller: Radisson Blu Radisson Blu Hotel, Ankara Best Western Hotel 2000 Radisson Radisson Blu Resort & Spa, Çeşme Best Western Plus Khan Hotel Park Plaza Radisson Blu Hotel Istanbul, Şişli Best Western Plus The President Hotel Best Western Citadel Hotel Best Western Antea Palace Hotel & Spa Fas, Avusturya, Kıbrıs ve Hırvatis- Best Western Premier Senator Hotel tan’da otel işleten grup, Türkiye’de 5 Best Western Eresin Taxim Hotel otel ile faaliyet gösteriyor. Best Western Premier Acropol Suites & Spa Best Western Tashan Business & Airport Hotel Türkiye Thomas Cook Thomas Cook Best Western Empire Palace ünya genelinde toplam 139 oteli Sentido Lykia Resort & Spa (Dalaman, Muğla) Best Western Premier Regency Suites Dve 28 bin 523 oda ile hizmet veren Hotel-Spa Avrupa’nın ilk üç tur operatörü ara- Sentido Perissia (Antalya, Side) Smartline Mersoy Bellavista (Dala- Best Western Amber Hotel sında yer alan Thomas Cook, otelleri- Best Western Premier The Home Suites ni Thomas Cook Hotels&Resort çatısı man) Smartline The Colours West (Antalya) & Spa altında topluyor. Sentido, Smartline, Best Western Plus Hotel Konak Sunwing, Sunconnect, Sunprime mar- SunConnect Paloma Grida Village (Antalya) Best Western Plus Çeşme Hotel kalarıyla Mısır, Bulgaristan, Yunanis- Best Western Plus Şekerpınar Hotel tan, İspanya, Türkiye, Tunus, Tayland, Best Western Sile Gardens Hotel

ve Raffles markalarıyla faaliyet göste- daha açmaya hazırlanan grup, Swis- riyor. En bilinen markası Swissotel ile sôtel Resort Bodrum Beach’in 2014’te, 17 ülkede ve 30’dan fazla bölgede 37 Swissôtel Resort Bodrum Hill’in ise otelle hizmet veren Swissotel, Türki- 2016 açılması planlanıyor. Grup birer ye’de Swissotel Ankara, Swissôtel The otel ile Raffles ve Fairmond markala- FRHI Hotels&Resorts Bosphorus, Istanbul, Swissôtel Büyük rını da İstanbul’a getiriyor. RHI Hotels&Resorts; lüks segment Efes, Izmir ve Swissotel Göcek ile hiz- Fkategorisinde Swissotel, Fairmond met veriyor. Bodrum’da iki yeni otel

14 | turizm&yatırım| 09’2014

YATIRIMLAR DOSYA

Magic Life, 1Tenuta de Catelfalfi marka- Best Family, Jaz Resort, Sensimar Ho- sıyla hizmet veriyor. Grubun Türkiye’de tels Tui, Suneo, Sol Y Mar, Puravida, dahil olmak üzere; Riu: 102, Atlantica: 26, Loryma Viverde, Dorfhotel, Suntopia Grupotel: 34, Iberotel: 26, Grecotel: 19 ve Hotels Tui TUI Aqi: 1 olmak üzere toplam 208 otelde yüz- vrupa’nın en büyük tur operatörle- de 50 ortaklığı bulunuyor. Grubun marka Türkiye’de TUI Markaları Arinden TUI Grubu bünyesinde dün- anlaşması yaptığı; TUI Best family: 31, Jaz Türkiye’de 16 tesisi bulunan TUI, ya genelinde 330 tane otel yer alıyor. Resort: 11, Sensimar: 13, Suneo: 8, Sol Y 12 bin 800 yatak kapasitesi ile hizmet 99 bin 734 odası ve 215 bin 590 yatağı Mar: 11, Puravida: 4, Viverde: 5, Dorfhotel: veriyor. İstanbul’daki merkezi, Türkiye bulunan TUI Hotels&Resorts’ün mül- 3 olmak üzere toplam 86 oteli yer alıyor. genelinde 11 şubesi, 400’ü aşkın ça- kiyetinde Mısır, Almanya, Yunanistan, lışanı ve 60 otobüsü ile Tantur Türki- İtalya, Maldivler, Fas, Avusturya, Porte- Markaları: ye’de, TUI ise Avrupa’da alanında lider- kiz, İsviçre, İspanya, Türkiye, Tunus’da36 Robinson Clubs Tui, Club Magic Life, lik ediyor. Türkiye’de; 7 tane Magic Life, tesisin mülkiyetini elinde bulunduruyor. Tenuta de Catelfalfi, Riu, Atlantica, 4 tane Robinson, 4 Iberotel ve 1 tane Bu tesislerin 24’ü Robinson, 11 Club Grupotel, Iberotel Tui, Grecotel, Aqi, TUI Nordotel bulunuyor.

Prince Group Iber Otel ünyesinde 7 otel barındıran gru- Maritim Otel rubun dünya genelinde 24 oteli Bbun Türkiye ve Çek Cumhuriyetin- aritim Grubu’nun Almanya’da 36, Gmevcut. Mısır’da 18, Almanya’da 2, de otelleri bulunuyor. Antalya ve İzmir MMısır’da 4, Çin’de 3, Letonya’da 1, İtalya’da 1, Türkiye’de 2 ve Birleşik Arap illerinde 6 otelle hizmet veren grubun Malta’da 1, Mairitus’ta 1, İspanya’da Emirlikleri’nde 1 oteli bulunan grup, bir oteli de Çek Cumhuriyeti’nde yer 2, Türkiye’de 2 oteli bulunuyor. Grup Akdeniz çanağında büyüyor. alıyor. Türkiye’de Hotel Club Alantur Alanya ve Pine Beach Resort Belek ile hizmet Türkiye’deki oteller Türkiye’deki oteller veriyor. Iberotel Sarigerme Park Euphoria Aegean Resort & Spa (İz- Iberotel Palm Garden mir) Euphoria Hotel Tekirova (Antalya) Euphoria Palm Beach Resort (An- Grand Hyatt talya) Hyatt Hotels Euphoria Excelsior Hotel (Antalya) Hyatt Regency Porto Azzurro Club Mare (Alanya) Global Hyatt Hyatt Place Porto Azzurro Delta Hotel (Alanya) ünya çapında 549 oteli olan grup, Hyatt House Euphoria Hotel Ostende (Çek Cum- dünya genelinde 10 markayla hiz- Hyatt Zilara huriyeti) D met veriyor. Türkiye’de 3 otel ve 3 mar- Hyatt Ziva kayla hizmet veren grup, İstanbul’a yo- Hyatt Residence Club ğunlaşmış durumda… Türkiye’deki otelleri Markalar: Park Hyatt Istanbul - Macka Palas Park Hyatt Grand Hyatt Istanbul Kempinski Hotels Andaz Hyatt Regency Istanbul Ataköy üks otel kategorisinde hizmet veren LKempinski Otel şu anda 30 ülkede 75 oteli ile faaliyet gösteriyor. Grup yütülmesi hedefleniyor. sayısını Avrupa, Ortadoğu ve Afrika ve Asya’da açılan yeni otellerle büyütmeyi Türkiye’deki oteller hedefliyor. Türkiye’de üç otelle faaliyet Tez Tour Amara Dolce Vita Luxury gösteren grubun alt markaları bulun- usya’dan Akdeniz’in birçok des- Amara Wing Resort Comfort muyor. Rtinasyonuna turist götüren Tez Amara Club Marine Nature Tour, aynı zamanda otelcilik anlanın- Amara Island Bodrum Elite Türkiye’de bulunan otelleri: da farklı markalarla ilerliyor. Ağırlıklı Lilyum Lara Hill Kempinski Hotel The Dome ( Belek, üç marka ile ilerleyen grubun Tür- Kamelya Lara Hill Türkiye) kiye’de 9 oteli bulunuyor. Yakın za- Yakamoz Lara Hill Kempinski Hotel Barbaros Bay manda Jeans Club Otels’in Bodrum, Jeans Club Hotels markasıyla An- (Bodrum, Türkiye) Alanya, Marmaris, Kuşadası, Kemer talya Tekirova’da 3 otel bulunuyor. Çırağan Palace Kempinski (İstanbul) bölgelerinde de çeşitli iştiraklerle bü-

16 | turizm&yatırım| 09’2014

YATIRIMLAR DOSYA

Der Touristik (REWE) lmanya’nın büyük turizm grupla- Alltours rından Der Touristik (REWE), bün- A lman tur operatörü Alltours’un ya- yesinde LTI Hotels, Primasol Hotels rısı kendi mülkiyetinde olmak üze- Four Seasons ve Club Calimera markalarını barındı- A re toplam 19 oteli bulunuyor. Alltours ünya genelinde 38 ülkede 93 adet rıyor. Dünya genelinde 8 ülkede 18 LTI otellerinin 12’si İspanya’nın Mayorka otel olan lüks otel gruplarından Hotels, Club 12 Calimera, 12 Primasol D adasında, 5’i Kanarya adalarında 2’si Four Seasons’ın, Kuzey Amerika, Orta Hotels olmak üzere üç marka ve 42 Türkiye’de bulunuyor. Grubun toplam ve Güney Amerika, Avrupa, Orta Doğu otelle faaliyet gösteriyor. Grup, Türkiye, yatak kapasitesi ise 13 bin 500’e ulaştı. &Afrika, Asya & Pasifik’te otelleri bu- Tunus, Yunanistan ve İspanya’da da Bugüne kadar ağırlıklı olarak İs- lunuyor. Grubun Türkiye’de Istanbul LTI ve Club Calimera markaları ile yeni panya’da otel açan grubun Türkiye’de at Sultanahmet ve Istanbul at the oteller açmayı planlıyor. Grubun Türki- Allsun Novum Side ve Allsun Novum Bosphorus olmak üzere iki oteli bu- ye’de Calimera Serra Palace, Calimera Lilyum adıyla iki oteli bulunuyor. lunuyor. Kaya Side tesisleri bulunuyor.

Aldiana Club spanya, Tunus, Kıbrıs, Türkiye, Yuna- nistan ve Avusturya’da toplam 10 oteli Club Med İ Barcelo Hotels bulunan Aldiana Grup, Türkiye’de Aldi- ransız tatil köyü olarak adını Ak- ünya genelinde 17 ülkede 140’dan ana Side diye 1 otel ile hizmet veriyor. deniz ve çevresinde duyuran Club fazla otel ve 22 ülkede 400’ü aş- F D Med, 40 tatil köyü ile hizmet veriyor. kın seyahat acentesi bulunan Barcelo Grup Türkiye’de 3 otel ile hizmet veri- Hotels, Türkiye’de iki 2 otel ile hizmet yor. veriyor. Iberostar Hotels Türkiye’de bulunan oteller Türkiye otelleri: ünyada 4 ve 5 yıldızlı olarak 14 farklı Club Med Bodrum Palmiye Barceló Ankara Altınel bölgede 100’den fazla oteli olan Ibe- Club Med Kemer D Barceló Conrad Istanbul rostar Hotels, geçmiş yıllarda Türkiye’de Club Med Palmiye faaliyet göstermesine rağmen bugün yok.

Türkiye'nin En gelişmiş Her bir grubun, kriterlerden aldıkları pu- Türkiye’nin en gelişmiş grup ve zincirleri Yerli grupları belirlendi anlar toplanarak bir gelişim endeksi oluş- Grup Oteller Büyüme Endeksi (GHG*) (1) (İlk 15 grup), GHG INDEX SIRALAMASI AKTOB Araştırma Birimi tarafından, turuldu. Ele alınan tarih itibariyle genel ve 2014 Haziran verileri ile; 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 Türkiye’nin grup ve zincir otellerinin, 10 özel bazı sıralama ve sınıflandırmalar oluş- 104,0 DİVAN HOTELS farklı kriter ve gösterge ile ele alınıp de- turuldu. Türkiye’de doğan ve faal olan grup 103,1 DEDEMAN HOTELS & RESORTS ğerlendirildiği, Grup Oteller Gelişim En- ve zincirlerin değerlendirildiği araştırmada, 103,0 KAYA HOTELS deksi (GHG Index) 2014 Araştırması’nın Türkiye’de; franchising, ortaklık, işletme 102,5 RIXOS OTELLERİ ilki yayınlandı. Türkiye’de ilk defa gerçek- veya kiralama gibi yöntemlerle faaliyette 91,8 LİMAK INTERNATIONAL HOTELS leştirilen, Grup Oteller Gelişim Endeksi olan yabancı grup ve zincirler hariç tutuldu. 90,0 CRYSTAL HOTELS RESORTS & SPA (GHG Index) 2014 Araştırması bulgularına 78,0 BARUT HOTELS göre; gelişmişlik sıralamasında; Divan Ho- Grup Oteller Gelişim Endeksi (GHG Index) 73,7 VOYAGE HOTELS (Maxx Royal) tels, Dedeman Hotels, Kaya Hotels, Rixos kriterleri: 72,4 ANEMON HOTELS Hotels ve Limak International Hotels ilk 5 -Tesis sayısı 67,7 PALOMA HOTELS grubu oluşturdu. Bu grupları Crystal Ho- -Oda ve yatak kapasitesi, 63,1 TITANIC RESORTS & HOTELS tels, Barut Hotels, Voyage Hotels, Anema- -Mülkiyet, işletme ve yönetim tarzları, 62,2 THE MARMARA GRUBU on Hotels ve Paloma Hotels, Titanic Ho- -Kurumsallaşma ve devamlılık, 62,0 DELPHİN HOTELS & RESORTS tels, The Marmara Hotels, Delphin Hotels, -Ulaşılan maksimum personel sayısı, 60,5 IC HOTELS

IC Hotels ve WOW Hotels izledi. -Yapılmakta olan, planlı yatırımlar, 60,2 WOW HOTELS-MNG -Ülke genelindeki yaygınlık, (1) Türkiye’de; franchising, ortaklık, işletme veya ki- 10 farklı kriter ile puanlama yapıldı -Yurtdışı yatırım ve işletmeleri, ralama gibi yöntemlerle faaliyette olan yabancı grup ve zincirler hariç. Her yıl düzenli aralıklarla yayınlanacak -Sunulan ürün çeşitliliği, *Değerlendirmede; coğrafi yaygınlık, marka portfö- olan çalışmada, her bir kriter kendi içinde -Bünyedeki marka sayısı, yü, ürün portföyü, istihdam, varlık/mülk, tesis, oda, ya- tak sayısı, yatırım eğilimleri, kurumsal yapılanma gibi özel bir puanlama sistemi ile ele alındı. -Yabancı markalarla partnerlikler vb. kriterler esas alındı.

18 | turizm&yatırım| 09’2014 EDITION always quality 2IyIl

FASHION a DESIGN

step by step spa Spa-Edition / Cansu Kozmetik, spa-wellness, estetik, medikal ve kozmetik sektöründe dünya markalarýnýn distribütörlüklerinin Türkiye temsilcisi olup, ithalat, satýþ, eðitim ve teknik servis hizmetlerini sunmaktýr.

SPA-EDÝTÝON, danýþmanlýðý mevcut ve potansiyel iþyeri sahiplerine Wellness ve Spa tesislerini yaratma, geliþtirme, deðiþtirme ve iþletme konularýnda, mimarlara ise bu tesisleri inþa etme, yeniden yapýlandýrma ve yeniden dekore etmek konularýnda danýþmanlýk hizmeti proje saðlamaktadýr.

tasarým Tel.: +90 216 567 4911 +90 216 384 3712 [email protected] uygulama www.spa-edition.com YATIRIMLAR HABER

Turizm sektörüne 36 yatırım teşviği

Ekonomi Bakanlığı, Haziran 2014 dönemi Yatırım Teşvik Belgeleri Listesi'ni açıkladı. Resmi Gazete’de yayımlanan listeye göre konaklama sektörüne 2 bin 600 yeni yatak geliyor.

Resmi Gazete’de yer alan Haziran 2014 butik otel ise komple yeni yatırım başlığı 1262 yataklı Antalya’da bulunan Bilgi Tu- dönemi Yatırım Teşvik Belgeleri Listesi’ne altında teşvik alırken 2 tane 3 yıldızlı, birer rizm Tic. A.Ş aldı. Teşvik alan 21 komple göre turizm alanında 36 yatırıma teşvik adet 5 ve 2 yıldızlı otel yatırımları moder- yeni yatırım ile birlikte Türkiye’nin konak- verildi ve 21 yeni otel yatırımı ile 2 bin 610 nizasyon yatırım türü altında teşvik aldı. lama sektöründeki kapasitesine 2 bin 610 yeni yatak kapasitesi yaratılacak. Liste- Haziran ayında en büyük yatırım teşvik yatak daha eklenmiş olacak. Söz konusu nin sıralamasında turizm sektöründe 8 belgesi bir otel modernizasyonuna verildi. yatırımlarla 1.102 kişiye de istihdam ya- tane 4 yıldızlı, 9 tane 3 yıldızlı ve 4 tane Teşviği 46 milyon 856 bin TL ile 5 yıldızlı, ratılmış olacak.

HAZİRAN 2014’TE TEŞVİK BELGESİ ALAN FİRMALAR

Şehir Firma Adı Türü Tesis Oda Ve Yatak Sayısı Teşvik Tutarı Antalya Mi-Sa Group İnşaat Emlak Turizm Kuyumculuk Ve Ticaret Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 96 Oda 192 Yatak 3.504.800 Antalya Bilgi Turizm Tic. A.ş. Tevsi, Modernizasyon 5 Yıldızlı Otel 1262 Yatak 46.856.695 İstanbul Reaktif İnş.san.ve Tic.ltd.şti. Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 55 Oda 110 Yatak 10.008.477 Konya Kıvılcım Organizasyon Ofis Sistemleri İletişim Dağıtım Tic. Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 104 Yatak 5.591.952 Balıkesir Altıntaş Kardeşler Akaryakıt Turizm Madencilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 151 Yatak 6.550.000 Adana Recai Türkmen Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 117 Oda 234 Yatak 15.498.500 Balıkesir Mavi İnşaat Ve Makine Sanayi Taahhüt Ticaret Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 80 Oda 160 Yatak 9.822.818 Mersin Elgin Otel Ve Turizm Yapı Servisleri Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 156 Yatak 10.285.484 Ankara Özka İnşaat Turizm Ticaret A.ş. Modernizasyon 3 Yıldızlı Otel 108 Yatak 2.500.000 İzmir Eşsu Turizm Otelcilik İnşaat Sanayi Taahhüt Ticaret A.ş. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 20 Yatak 1.350.000 K.Maraş Bellizade Turizm Otelcilik Gıda San.ve Tic.ltd.şti. Modernizasyon 2 Yıldızlı Otel 131 Yatak 9.977.435 Kars Ümit Bozkuş Bozkuş Müteahhitlik Mühendislik İnşaat Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 24 Oda 48 Yatak 2.234.500 Adana Özalsan Akaryakıt Tekstil Gıda Turizm İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 204 Yatak 12.800.000 Muğla Has Petrol Ürünleri Tic. Ve Paz. Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım Butik Otel 36 Yatak 3.858.600 Kütahya Gönen İnşaat Sanayi Ve Otelcilik A.ş. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 129 Yatak 5.200.000 Antalya Özyiğit Akaryakıt Tarım Ticaret Turizm İnşaat Ltd.şti. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 60 Yatak 2.481.783 İzmir Bad Turizm İnş. Eğt. San. Ve Tic. A.ş. Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 84 Yatak 4.365.000 Muğla Liona Turizm Yat.san.ve Tic.ltd.şti. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 38 Oda 76 Yatak 4.678.280 İstanbul Ofton İnşaat Turizm Ve Yatırım Sanayi Tic. A.ş. Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 426 Yatak 13.016.791 Trabzon İnan Kardeşler İnşaat Turizm Mühendislik Hizmetleri Ve Ticaret Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 22 Oda 2.594.950 Balıkesir Asya Otelcilik Turizm Ticaret Ltd. Şti. Modernizasyon 3 Yıldızlı Otel 48 Oda 1.900.380 Bolu Fahrettin Demir Komple Yeni Yatırım Butik Otel 60 Yatak 2.200.230 Muğla M2 Turizm Otelclik İnşaat Ve Ticaret Anonim Şirketi Komple Yeni Yatırım Butik Otel 96 Yatak 10.498.750 Eskişehir Sarar Giyim Teks.enerji San. Ve Tic. A.ş. Komple Yeni Yatırım Butik Otel 120 Yatak 12.651.916 Adana Ceyhan Özallar Yağ Yem Gıda Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 96 Oda 200 Yatak 14.332.372

HAZİRAN 2014’TE TEŞVİK BELGESİ İPTAL OLAN FİRMALAR

Şehir Firma Adı Türü Tesis Oda Ve Yatak Sayısı Teşvik Tutarı Adana Recai Türkmen Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 4 Yıldızlı Otel 75 Oda 5.408.918 Kastamonu Eeg Gayrimenkul Danışmanlık İnşaat Turizm Reklam İth.ihr. Tic.ltd. Şti. Komple Yeni Yatırım Lokantalı Oteller 3 Yıldız 89 Oda, 178 Yatak 3.893.165 Konya 5 Yıldızlı Otel 240 Oda Sarıdağlar İnşaat Ve Ticaret A.ş. Komple Yeni Yatırım 70.352.598 Bingöl 4 Yıldızlı Otel 245 Oda Muğla Doğantur Turizm Emlak İnş. Taah. Nak. İth. Ve İhr. San. Ve Tic. A.ş. Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 3 Yıldızlı Otel 60 Oda 1.905.120 Adana Tur-İn Petrol Motorlu Araçlar Turizm İnşaat San. Ve Tic. A.ş. Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 130 Oda, . 270 Yatak 10.821.730

20 | turizm&yatırım| 09’2014

YATIRIMLAR HABER

CVK Group, yurt binasını lüks otele çevirecek

CVK Group, Bilgi Üniversitesi’nin Tophane’deki kız yurdunu otele çeviriyor. 2023 yılına kadar 9 otele çıkmayı planlayan firma, Avrupa'da da otel yapmaya hazırlanıyor.

ürkiye’nin ilk üç krom madeninden bi- Türk kültürüne yakın ülkelerde Trine sahip olan CVK Group, Tophane’de yatırım planı yer alan Bilgi Üniversitesi kız yurdu bina- Öte yandan şu anda Avrupa’da yatırım sını 250 odadan oluşan 5 yıldızlı konsept yapmak için ülke araştıran CVK Group, bir otele dönüştürecek. Taksim’de uzun yurtdışında otel açmaya karar verdikle- süre atıl kalan Park Otel’i alıp 350 milyon rini açıkladı. Bahri Şahin, “Türk kültürüne dolar yatırımla CVK Park Bosphorus’a dö- yakın ülkeleri düşünüyoruz. Çünkü tu- nüştüren firma, yeni otel projesi için ise dedi. İstanbul’da şehir otelciliği yapma- rizm anlayışımız birbirine çok benziyor. 250 milyon dolarlık yatırım yapmayı ön- ya devam edeceklerini kaydeden Şahin, İtalya ve İspanya kadrajımızda. Turizmde görüyor. Konu ile ilgili açıklama yapan CVK “Bundan sonra da açacağımız otellerin bir Türk markasını Avrupa’ya taşıyacağız” Hotel&Resorts Genel Müdürü Bahri Şahin, tamamı lüks segmentte olacak. Şu anda şeklinde konuştu. Bunun yanı sıra ener- oteli 2 yıl içinde açacaklarını söyledi. Şa- Beyoğlu, Beşiktaş ve Boğaz hattında yeni ji sektörü ile de yakından ilgilendiklerini hin, “Misafirlerin yüzde 95’i yabancı turist yatırımlar için yer bakıyoruz. 2023 yılına dile getiren Şahin, şu anda rüzgâr ve gü- olacak. Bu yüzden Türkiye’nin geleneksel kadar 9 zincir otele ulaşmış olacağız” dedi. neş enerjisi ile ilgilendiklerini ve 2014 yılı ve modern yapısını bir arada yansıtabi- Şahin Bodrum’da da marina ve otel yap- içerisinde enerji yatırımı yapmayı planla- leceğimiz konseptler üzerine çalışıyoruz” mak üzere harekete geçtiklerini kaydetti. dıklarının altını çizdi. Alkoçlar Kemer, Kasım’da faaliyete giriyor Turizm sektöründe 60 yılı aşkın bir süredir faaliyet gösteren Alkoçlar Hotels & Resorts, The Maxim Resort Hotel'i bünyesine katarak ‘Alkoçlar’ markasını Antalya’ya taşıdı. The Ekşioğlu Maxim Resort Hotel, yenilenmiş yeni yüzüyle Alkoçlar Kemer Grup'tan Antalya ismiyle 1 Kasım'da hizmete açılacak. ve Çanakkale'ye lkoçlar Hotels & Resorts, The Maxim tiren Turanlıoğlu, “Akdeniz Bölgesi’nde AResort Hotel’i aldı. Grubun Antalya Ke- sezonun uzunluğu ve ortalama kalış mer’de hizmete açacağı yeni oteli, Alkoçlar süresinin yüksekliği, performansı ciddi 2 butik otel Kemer Resort adıyla Kasım’da misafirleri- oranda arttırıyor. Akdeniz Bölgesi’nin kşioğlu Grup Antalya ve Çanakkale’de ni ağırlamaya başlayacak. Alkoçlar Kemer Türk turizmindeki payı, yüzde 60 ora- Ebutik otel yapacağını açıkladı. Ekono- Resort’ta, 370 oda bulunuyor. Konuyla ilgili nında. Bu da bize, ülke turizm gelirle- mist Dergisi’nde yer alan bilgilere göre açıklama yapan Alkoçlar Hotels & Resorts rinin yarısından fazlasının Antalya’da Ekşioğlu Grup, İmsa inşaat Yönetim Ku- Turizm Grup Başkanı ve Yönetim Kurulu üretildiğini gösteriyor. İşte bu neden- rulu Başkanı İmdat Ekşi, “Antalya Kaş’da Üyesi Erol Turanlıoğlu, Alkoçlar Kemer’in le, bu destinasyon başta olmak üzere 3 dönüm üzerine bir arsamız bulunuyor. 12 ay hizmet vereceğini belirtti. Turan- yeni yatırımlarımız ve farklı modeller- Öncelikli olarak burada butik otel yapa- lıoğlu, yatırımlarla ilgili şu bilgileri verdi: de arayışlarımız devam edecek” dedi. cağız. Yine önümüzdeki yıl, Çanakkale’de “Alkoçlar Ailesi olarak İstanbul, Bodrum, 2 dönüm üzerindeki arsamıza da butik Çeşme, Uludağ ve Kuşadası’nda otelleri- otel yapmak istiyoruz” şeklinde konuş- miz var. Geçtiğimiz mayıs ayında Bulga- tu. İki otel projesinin de 40 odayı geçme- ristan’da bulunan Pamporovo Hotel’ini de yen oteller olacağını belirten Ekşi, sadece bünyemize kattık. Hem Türkiye’de hem de seçkin müşterilerine hizmet verecekle- yurtdışında Alkoçlar Hotels & Resorts’ün rini vurgularken, Kuzey Ege’nin en güzel otel sayısını ve kalite çıtasını yükseltmeye lokasyonlarından biri olan Çanakkale’de devam ediyoruz.” önümüzdeki yıllarda yatırımların daha da artacağını dile getirdi. Ekşi, “Çanakkale Akdeniz Bölgesi’nin Türk insanların tatil seçiminde daha da önemli turizmindeki payı yüzde 60 bir yer alacak. Şile’ye getirdiğimiz hareketi Akdeniz Bölgesi’nde yeni otelleri Al- Antalya Kaş’a ve Çanakkale’ye de getire- koçlar Kemer ile adım attıklarını dile ge- ceğiz” şeklinde konuştu.

22 | turizm&yatırım| 09’2014

YATIRIMLAR HABER

IHG’den Kayseri ve İstanbul'da iki yeni otel

Dünyada 100’e yakın ülkede 4 bin 700 otel ve 693 bin odaya sahip olan InterContinental Hotels Group (IHG), Kayseri- Düvenönü’nde açılacak Holiday Inn® için imzaları attı. İstanbul’da da otel sayısını artıran IHG, İstanbul’da Atatürk Havalimanı’na yakın ilk oteli Holiday Inn Express® için imza attı.

üm dünyada dokuz markasıyla hizmet bir ortam sunacağız” şeklinde konuştu. Tveren global otel zinciri IHG, Kayse- Tesis 2016’da açılacak ri-Düvenönü’nde Holiday Inn® markalı bir Kayseri’nin merkezinde bulunan Holi- otel için çalışmalara başladı. Grup geçtiği- day Inn Kayseri-Düvenönü, Gevher Nesi- miz günlerde yeni otel için imzaları attığı- be Hastanesi, Arkeoloji Müzesi ve Ticaret nı açıkladı. 161 odalı otelde, altı toplantı Merkezi gibi kentin önemli kültürel ve odası, bir spor salonu ve üç masaj odası, tarihi çekim noktalarına ve işyerlerine yü- ra Express Start® kahvaltı servisi yapıla- panoramik manzaralı teras barı ve loun- rüme mesafesinde ve tren bağlantı nok- cak. Ayrıca markanın simgesi Büyük Salon ge’un yanı sıra Holiday Inn’e özgü Açık talarına yakın bir noktada yer alıyor. Ali (Great Room) olacak. Liv Yapı Gayrimenkul Lobi alanı bulunuyor. Sert Otelcilik, Turizm ve İnşaat’ın IHG ile Yatırım Aş Yönetim Kurulu üyesi Seda yaptığı franchise anlaşması kapsamında Aydın ise “Bu projeye, IHG ile mükemmel IHG ile Kayseri’de uygun fiyatlı kaliteli işletmesini üstleneceği otelin 2016 yılının bir ilişkinin başlangıcı olarak bakıyoruz. konaklama ilk aylarında açılması planlanıyor. Holiday Inn Express otelini İstanbul Ulus- Konu ile ilgili açıklama yapan IHG Tür- lararası Havaalanı’nın çok yakınlarına ge- kiye İş Geliştirme Direktörü Yalın Yaltırak- IHG’nin İstanbul’daki ilk havalimanı oteli tirmekten gurur duyuyoruz. Kapılarımızı lı, Holiday Inn Kayseri-Düvenönü’nün kent 2014’ün üçüncü periyodunda açılma- açıp, iş ve dinlence yolcuları ile havayolu merkezindeki konumuyla turistlere ve iş sı planlanan otelde, 110 oda ve toplantı şirketlerinin çalışanlarına ve yolcularına insanlarına, uygun fiyatlı kaliteli konakla- salonları bulunacak. Basın Ekspres yolu sıcak bir hoş geldiniz demek için sabırsız- ma hizmeti sunacağını dile getirdi. Ali Sert üzerinde ana caddeye cepheli, 110 odalı lanıyoruz.” Otel, Turizmcilik ve İnşaat’ın sahibi Ali Sert bir otel olarak açılacak olan otel için grup ise “‘Holiday Inn markası turizm sektörün- yatırımcı firma Liv Yapı Gayrimenkul AŞ ile de itibarı çok yüksek bir marka ve bu otelle franchise anlaşması imzaladı. Otelde bir- Kayseri’de konuklarımıza modern ve rahat çok toplantı salonunun yanı sıra konukla- Özcebeci Group’un ilk Ofton İnşaat, iki oteli Alanya’da yeni otel zcebeci Group, ilk oteli olan Azura De- planlıyor Öluxe Hotel’in inşaatına başladı. Mayıs 2015’te açılması planlanan otel Alanya Topkapı-Merter’de bulunan Sportive mağazasının arsasını Avsallar’da olacak. 330 odası ve 660 ya- tağı olacak 5 yıldızlı deluxe otel için Mart satın alarak otel yapacak olan Ofton İnşa, aynı zamanda ayında kazma vuruldu. Yatırım maliyeti 35 Levent’te de bir otel planlıyor. milyon TL’yi bulacak otel, ultra her şey da- hil sistemi ile hizmet verecek. Antalya’da konut ve rezidans inşaatları yapan müte- fton İnşa, İstanbul Topkapı-Merter’de işletilmesi anlaşmasını feshetmişti. ahhit bir firma olan Öz Cebeci Turizm’in ilk E-5 yolu üzerindeki Sportive mağa- Böylelikle Ofton İnşaat sahibi olduğu, O yatırımı, Azura Deluxe Hotel’in inşaatına zasının arsasını satın alarak buraya 320 Taksim’deki Rixos Elysium’un işletme başlandı. 5 yıldızlı deluxe otel ile ilgili bilgi odalı bir şehir oteli yapacak. Ofton İnşaat anlaşmasını sona erdirerek Rixos’la veren Mehmet Cebeci, konut ve rezidans Eşbaşkanı İsmail Hakkı Altun, otel yatırım- yollarını ayırdı. Grup bu oteli de kendi- inşaatları yapan müteahhit bir firma ol- larının beklemedikleri şekilde büyüdüğünü si işletecek. ”Zorunluluktan otelci olduk duklarını açıklayarak, Alanya Avsallar’da- belirterek 3 ay içinde Piyalepaşa’da 204 ama isabetli de oldu” diyen Ofton İnşaat ki tesisin ilk otel yatırımları olacağını dile odalı Hilton Garden Oteli’ni de tamamlaya- Eşbaşkanı İsmail Hakkı Altun, “Konut getirdi. Önümüzdeki yıl turizm sezonun iyi caklarını, bu arada Levent’te de 200 odalı planladığımız yerde imar durumu otel geçmesi durumunda Alanya’da ikinci bir bir otel planladıklarını dile getirdi. deyince biz de otel yaptık. Taksim’deki otel yapmayı düşünebileceklerini açıkla- 200 odalı Rixos Elysium Oteli de yakla- yan Cebeci, ”Alanya’da iki tane daha bü- Ofton, Rixos ile yolları ayırdı şık 4 aydır biz işletmeye başladık. İnşa- yük arazimiz var. Burada yapacağımız otel Bunun yanı sıra, daha önce Ofton da İs- atına başlanan ve arsası alınan yerlerle 1500 odalı olabilir. Ancak kesinleşmiş bir tanbul Bomonti’deki projesinde yer alan 42 birlikte İstanbul’da bin yatak kapasite- plan yok” şeklinde konuştu. katlı rezidansın 20 yıl süreyle Rixos eliyle sine ulaşacağız” şeklinde konuştu.

24 | turizm&yatırım| 09’2014

YATIRIMLAR HABER

Salıpazarı Limanı Projesi’nde otel yerleri belli oldu

İstanbul Karaköy'deki Salıpazarı Liman Projesi'nde ÇED başvurusu ile 4 ayrı otel yeri olduğu ortaya çıktı. Salıpazarı Kruvaziyer Limanı Projesi kapsamında TDİ Genel Müdürlük binası, yolcu terminali ve Çinili Han otele dönüşüyor.

oğuş Grubu’nun, “Salıpazarı Kruvaziyer ğiştirecek tartışmalı projenin ayrıntıları da terminali binası ve Çinili Han ile yıkılıp ye- DLimanı Projesi” ÇED başvuru dosyası, askıya çıkan ÇED başvuru dosyası ile orta- niden yapılacak olan 20 numaralı antrepo Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ya çıktı. Ayrıca İstanbul Modern ile Mimar binası otel olarak kullanılacak. 20 numa- uygun bulundu. Proje bedeli 1,1 milyar do- Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde de- ralı antrepo binası otele dönüştüğünde lar olarak belirlenen kruvaziyer limanı için vam eden kira sözleşmeleri nedeniyle bu maksimum yüksekliği 12.50 metre olacak. rıhtım dolgusu, otel ve ticari amaçlı binalar aşamada herhangi bir yıkım planlanmıyor. Restore edilen Paket Postanesi de mağa- yapılacak. Doğuş Holding’in yaptığı otel, Ancak İstanbul Modern’in sergi salonu ola- za ve restorana dönüşecek. Karaköy rıhtı- ofis, restoran ve mağazalar ve terminal bi- rak kullandığı 3 numaralı antrepo ve Kıyı mı geri sahasında planlanan bu otellerin nasından oluşan Salıpazarı Kruvaziyer Li- Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün bulunduğu toplam oda sayısı 190 olacak. Proje kap- manı Projesi kapsamında 2. derece kültür 6 numaralı antrepo binası yıkılıyor. samında gerek Karaköy rıhtım arkasında varlığı olarak tescilli TDİ Genel Müdürlük gerekse Salıpazarı rıhtım arkasında otel binası, yolcu terminali ve Çinili Han otele, 20 numaralı antrepo otele dönüşecek olarak değerlendirilecek binalardaki top- Paket Postanesi de mağaza ve restora- Projeye göre tarihi TDİ Genel Müdürlük lam oda sayısının 440 olması hedefleniyor. na dönüştürülüyor. Cumhuriyet Gazete- Binası, yolcu terminali binası, Çinili Han ile Öte yandan çıkan proje, TMMOB’a si’nden Özlem Güvemli’nin haberine göre Paket Postanesi’nde güçlendirme, tadilat bağlı Mimarlar Odası’nın da içinde bu- tarihi yarımadanın karşısındaki Karaköy ve restorasyon çalışmaları yürütülecek. lunduğu sivil toplum örgütleri tarafından ve Salıpazarı’nın çehresini tamamen de- Proje hayata geçtiğinde TDİ binası, yolcu protesto edildi.

Four Points by Sheraton Istanbul Dudullu için imzalar atıldı

Starwood Hotels & Resorts, Ever Grubu’yla Four Points by Sheraton Istanbul Dudullu için anlaşma imzaladı. Bu otel İstanbul’un Asya Kıtası’ndaki ilk Starwood Oteli olacak.

tarwood Hotels&Resorts, Four Points “Selen’in turizm endüstrisi ve Türk futbol bulunacak. 182 odalı bu otel İstanbul’un Sby Sheraton markası ile Türkiye’ye giriş kulüplerine olan tutkusu onu Türkiye’deki Asya Kıtası’ndaki en büyük otellerinden yaptı. Ever Grubu’yla Four Points by She- açılacak olan ilk Four Points by Sheraton biri olurken, etraftaki binden fazla şirket raton Istanbul Dudullu için bir anlaşma Oteli’ni tanıtmak için kusursuz bir partner için uygun bir konaklama imkanı sunacak. imzalayan Starwood İstanbul’un Asya Kı- yapıyor. Otel, Starwood’un hem İstanbul Bir kompleksin parçası olan ve büyük bir tası’nda açılacak ilk oteli olacak. Konuyla Asya Kıtası’na girişi hem de en heyecanlı toptan satış yapan mağazanın yanında ilgili konuşan Ever Group’un başkanı ve spor faaliyetlerini izlerken özenle seçilmiş bulunan Four Points by Sheraton İstanbul CEO’su Selen Ersü, “Dudullu, İstanbul’un yerel içeceklerin tadının da çıkarılabileceği Dudullu, bütün gün açık bir restoran, bar Asya Kıtası’nın endüstriyel kalbi ve top- ideal bir keyif mekanı haline gelecek” dedi. ve spor salonunu, 4 konferans salonu ile 3 lamda 3 milyon m²’lik bir endüstriyel alanı küçük toplantı odasına sahip olacak. kaplıyor. Bu nedenle iş dünyası gelişimi 182 odalı tesisin 4 konferans salonu ile 3 Otelin iç tasarımını Kreatif Mimarlık için harika bir potansiyel taşıyor” şeklinde küçük toplantı odası olacak üstleniyor. Tanınmış bir Türk mimarlık konuştu. Dudullu İMES Sanayii Sitesi içinde inşa şirketi olan Kreatif Mimarlık, İstanbul’da edilen Four Points by Sheraton İstanbul, Sheraton Ataköy, Sheraton Samsun ve Otelin yeri özenle seçildi Sabiha Gökçen Havaalanı’na otomobil Sheraton İstanbul Ataşehir’de yeni açı- Starwood Hotels & Resorts, Avrupa, Af- ile 20 dakikalık mesafede olacak. Ayrıca lacak olan otellerin de içinde bulunduğu rika ve Orta Doğu başkanı Michael Wale ise TEM ve Boğaz köprülerine direkt erişim geniş bir otel tasarımı deneyimine sahip.

26 | turizm&yatırım| 09’2014

YATIRIMLAR HABER

Patara Prince Hotel’in ardından Club Patara Evleri satışta Demirbaş Yapı’dan Cunda’ya otel Club Patara Prince Hotel’in yatırımcısı Patara Turistik Tesisler İşl. ve Yat. A.Ş., aynı bölgede yaptığı Club Patara yatırımı Evleri’ni devre mülk yöntemiyle satışa çıkardı. emirbaş Yapı, Cunda’da Mola Otel Dadında bir otelle turizme girdi. Demir- baş Yapı Sahibi Sefa Demirbaş, konak- ntalya Kalkan’da bulunan Patara Evle- lama sektöründe yatırımlarına devam Ari devre mülk yöntemi ile satışa çıka- edeceklerini ve 3 yılda, 6 butik otel aça- rıldı. Antik Likya Medeniyeti’nin merkezin- caklarını söyledi. Sabah Gazetesi’nden deki Kalkan Koyu’nda, deniz ve doğa içinde Feride Cem’in haberinde yer alan bilgilere yer alan Club Patara Evleri, taş yapısıyla göre 2005’te inşaat sektörüne adım atan Roma mimarisini, Akdeniz esintileri ile Demirbaş Yapı, Cunda’da kurduğu Mola modern yaşam dünyasını hissettiriyor. Otel’le turizm sektörüne yöneldi. 10 mil- Ödüllü mimariye sahip devre mülklerde, yon liraya mal olan otelin kısa sürede iyi çiftler için 2+1 ve 2+2 stüdyolar, 4 kişilik 1 bir müşteri kitlesine ulaştığını söyleyen yatak odalı ve 6 kişilik 2 yatak odalı ünite- Demirbaş Yapı Yönetim Kurulu Başkanı ler, farklı m2’lerde bahçe, birinci ve teras Sefa Demirbaş, “Turizmin butik otel kıs- katları olarak konumlanan daireler yer alı- mında ciddi bir ihtiyaç olduğunu düşünü- yor. Devre mülkler metrekaresine ve mev- simine bağlı olarak 2 haftalık dönemler yorum. İstanbul’un Anadolu yakasında 5, halinde satışa sunuluyor. Üstelik 1 haf- Bodrum’da da bir otel yatırımı yapmayı tada satın alınabiliyor. planlıyoruz” şeklinde konuştu. Club Patara Evleri, aynı zamanda devre mülk sahiplerine 4 ayrı restoran ve bar ile İtalyan ve Dünya mutfağın- dan özel tatlar da sunuyor. RCI ortaklığı ile dünyanın her yerinde tatil imkanı- na sahip olan devre mülkleri alanlar, 1000’den fazla tatil köyünde kendi me- kanını takas ederek tatil yapma hakkı elde edecek.

Eski Cumhuriyet Gazetesi binası butik otel olacak Bursa’daki tarihi

İstanbul Cağaloğlu’nda eski Cumhuriyet gazetesinin de hastane turizme aralarında olduğu tarihi binalar butik otel olacak. Projenin açılıyor mimarlığını ise ünlü otel mimarı Hasan Sökmen üstlendi. Bursa Büyükşehir Belediyesi, 150 yıl- lık Muradiye Devlet Hastanesi’ni turistik stanbul’da otel yatırımları devam eder- Kuyumculuk’un sahibi mücevheratcı konaklama tesisine dönüştürmek için İken yatırımlara bir yenisi daha eklendi. İbrahim Kaygısız, 2012’de 11 milyon çalışmalara başladı. Bölge yetkililerinden İstanbul’un ‘Tarihi Yarımada’ olarak ad- dolara satın aldığı Kırmızı Köşk ya da edinilen bilgiye göre, Bursa Büyükşehir landırılan bölgesinde Fatih Belediyesi Pembe Köşk olarak da bilinen ve za- Belediyesi, konuyla ilgili Sağlık Bakanlığı sınırları içinde yer alan Cağaloğlu’ndaki manında İttihat ve Terakki’nin merke- ile birlikte yeni bir proje başlattı. Yetkililer, eski Cumhuriyet gazetesi binası butik zi olan iki ahşap yapı ve arkasındaki hastanenin şehrin artan nüfusuna yeter- otel olacak. Projenin mimarlığını Hasan Cumhuriyet gazetesinin binasının bu- siz kaldığı ve turizm alanında daha etkin Sökmen yapacak. Daha önce Osman- lunduğu 4 bin metrekarelik alanı butik hizmet verilebileceği gerekçesiyle böyle lı Arşiv Binası’na Sura Otel’i yapan İpek otel yapacak. bir çalışmaya girdiklerini belirtti.

28 | turizm&yatırım| 09’2014 IPTV RESORT 220x300.pdf 1 20.08.2014 21:56 30 ACENTELER |

turizm&yatırım |

09’2014 ACENTELERİNCELEME Alman pazarındaki nedeni Türktur operatörlerinin durgunluğun yokluğu mu? Türkiye’nin kaynakpazarlarından Türk turoperatörlerininetkisinin bağlanıyor. Öteyandanpazarda paket fiyatlarınınyükselmesine yaşanan durağanlık,ekonomik rakamlarını koruyanpazardan Türkiye’ye kaptırdığımüşteriyi Alman pazarındasonikiyıldır krizlerden sonratoparlanan yeni müşterilerçekilemiyor. azalması durağanlığınesas geri çekmesineveTürkiye yaşanan durgunluk,buyıl nedenlerinden biriolarak İspanya veYunanistan’ın da devamediyor.Mevcut Almanya’da sonyıllarda görülüyor. ürkiye’nin ana pazarlarından Almanya, Tson birkaç yıldır durağan bir seyir izle- meye başladı. Türkiye’nin ikinci büyük pa- zarı Rusya’da yaşanan tüm olumsuzlukla- ra rağmen çift haneli büyüme yaşanırken, olgun pazarlar arasında yer alan Alman pazarında büyüme çok küçük rakamlarla oluyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı verileri- ne göre Türkiye’yi 2012’de yılın ilk 7 ayında 2 milyon 621 bin 972 Alman ziyaret eder- ken, 2013’te yüzde 0,14 artışla 2 milyon 625 bin 644 kişiye, 2014’te ise 0,37 artışla 2 milyon 635 bin 385 bine yükseldi. Alman pazarında geçen yılın rakamlarının yaka- lanması bekleniyor. Uzmanlar, Türkiye’nin Alman pazarından aldığı payın sabitlen- diğini, ancak pazardan farklı müşterileri maya hazırlanıyor. Akdeniz’in yeni oyun- pazardaki durağanlığı; ekonomik krizler- çekebilmek için Almanya’da ciddi bir imaj cularından Mısır ve Tunus, siyasi çalkantı- den sonra toparlanan İspanya ve Yuna- ve tanıtım çalışması yapılması gerektiğini lar nedeniyle geçtiğimiz yıllarda kaybettiği nistan’ın Türkiye’ye kaptırdığı müşteriyi kaydediyorlar. potansiyeli, önümüzdeki yıldan itibaren geri çekmesine ve Türkiye paket fiyatları- toparlaması bekleniyor. nın yükselmesine bağlıyorlar. Öte yandan Almanlar dünya seyahat pazarını Türkiye imajının zedelenmesi ve Almanya belirliyor Türkiye fiyat avantajını kaybetti ile gerilen politik ilişkiler de pazarı bundan Dünyanın en çok turist gönderen ül- Türkiye açısından bakıldığında ise ma- sonraki rezervasyonlar açısından etkile- keleri arasında yer alan Almanya’nın 80,4 liyetlerin artması, döviz kurunda yaşanan mesi bekleniyor. milyon nüfusu bulunuyor. Almanya’da, dalgalanmalar, paket tur fiyatlarının yük- ayrıca 7,6 milyon yabancı yaşıyor. 41.8 selmesini beraberinde getirdi. Tur opera- Türk tur operatörleri Alman pazarındaki milyon kişinin çalıştığı ülkede DRV veri- törlerinin verdiği bilgiye göre Türkiye’deki üstünlüğünü kaybetti lerine göre 2013 yılında 70,7 milyon adet paket tur fiyatları Yunanistan ve İspan- Alman pazarını etkileyen temel neden- turizm amaçlı seyahat gerçekleşti. Orta- ya’nın fiyatlarına yaklaştı ve belli dönem- lerden biri de Almanya’daki Türk kökenli lama 50 milyon kişinin düzenli seyahat lerde geçti. Türkiye’nin yüksek sezonda tur operatörlerinin sayısının geçmişten ettiği pazardan 2013’te İspanya yüzde fiyat avantajını kaybetmesi, Almanların bugüne azalması olarak öne çıkıyor. Geç- 12,6, İtalya yüzde 7,6, Türkiye yüzde 7,4 ve rotayı bu ülkelere çevirmesini hızlandırdı. mişte pazarın büyük bölümünü elinde tu- Avusturya yüzde 5,9 pay aldı. 2013’te Al- Alman pazarındaki seyri Turizm ve Yatırım tan Türk tur operatörleri, satın almalar ve manlar yurtdışı tatili için toplam 65 milyar Dergisi için değerlendiren Alman pazarın- iflaslar nedeniyle bu üstünlüğünü kaybet- avro harcarken Alman tur operatörlerinin da çalışan seyahat acentesi yöneticileri, ti. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler ciroları yüzde 3,5 artışla 25,3 milyar avroya ulaştı. 2013 yılında Alman tur operatörleri, toplam 40 milyon tatil paketi sattı. Tur operatörlüğü Akdeniz çanağında rekabet kızışıyor açısından, Türkiye’nin Bilindiği gibi Akdeniz çanağındaki reka- önünde bir Rusya ve bet, her geçen yıl kızışıyor. Geçtiğimiz yıl- BDT pazarı kaldı. Sürekli larda İspanya’nın ve Yunanistan’ın ekono- mik krizler nedeniyle yaşadığı grevler, bu iflasların ve satın ülkeye giden yolcuların Akdeniz çanağında almaların yaşandığı başka destinasyonları seçmesine yol aç- Avrupa pazarlarındaki mıştı. Mısır’da yaşanan siyasi çalkantılar da buna eklenince birçok Avrupalı turist Türk firmaların payı Türkiye’ye yöneldi. Ancak geçen yıl oyuna da yüzde 10’lara kadar güçlü bir şekilde dönen İspanya ve Yuna- geriledi. 2012’de nistan, kaybettiği pazar payını geri alıyor. İskandinavya ve Avrupa Mısır ve Tunus da gelecek yıl pazarlarında önemli paya toparlanacak sahip olan Scanways ile İspanya, 2014’te ilk yarıda Alman paza- rında yüzde 8,8 büyürken, Türkiye yüzde Kayı Grup iflası ile Türk 4,4 daralma yaşadı. Alman seyahat dergisi kökenli operatörlerin Travel One dergisinin yaptığı araştırmaya payı, gelecek dönem göre 2014’de İspanya 10 milyonun üze- rinde Alman çekmesi bekleniyor. İtalya11 yüzde 10’un oldukça milyon, Mısır 1 milyon 300 bin, Türkiye ise altına gerileyecek. yaklaşık 5 milyon 200 bin Alman ağırla-

09’2014| turizm&yatırım| 31 ACENTELER İNCELEME

Birliği (AKTOB) Ar-Ge Birimi, Almanya baş- ta olmak üzere Avrupalı tur operatörleri- nin 25 yıllık geçmişini ele alan çalışmasına göre 25 yıllık süreç içinde gerçekleşen sa- tın alma, birleşme ve ortaklıklarla, Avrupa genelinde orta ve büyük ölçekli seyahat gruplarının sayısı önemli miktarda azaldı.

Bazı Türk tur operatörlerinin müşteri sayıları, Bin kişi Firma 1995 1996 Öger 682 750 Tursem 680 760 Nazar 243 325 Gulet 150 240 Trek 150 170 Pacha 119 154 Taurus 72 90 Turtess 35 25 Unitrip 17 30 Gemini 8 12 Carat 6 7 Medetours 3 4 Alman pazarında, toplam ciro üzerinde pazar payları, % Toplam 2165 2567 2001 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Avrupa’da Türk operatörlerin payı yüzde 50’den yüzde 10’a geriledi TUI 22,2 22,1 22,7 22,8 22,1 20,4 18 18,1 18,3 17,7 Raporda Avrupa seyahat pazarı açı- Thomas Cook 17,8 15,4 15,5 14 13,3 12,5 13,4 12,9 13,1 13,5 sından Türkiye, 2000 öncesi, 2000-2010 Der Touristik (Rewe) 13,4 14,6 14,4 13,1 13,2 13,8 14 13,3 13,1 12,5 dönemi ve 2010 sonrası olmak üzere üç aşamada ele alındı. Rapora göre 2000’li Alltours 4,2 5,7 5,8 5,9 6,1 5,9 5,5 5,7 5,7 5,7 yıllarla Avrupa’nın en büyük 100 turizm FTI 4,2 2,7 3,2 3,6 4,1 4,5 5 6,3 6,7 7,3 grubu içinde Türkiye’den 25 kadar şirket Öger 2,8 3,4 3,1 3,6 3,6 3,3 * * * * yer alıyordu. Ancak bu dönemde Almanya Aida Cruises * * * * 1,4 3,5 4,1 4,3 4,5 5 ve İngiltere merkezli devam eden birleşme ve el değiştirmeler nedeniyle ciddi deği- Schauinsland * * * * * * 2,3 2,4 2,9 3,1 şimler yaşandı. Türkiye’ye turist getiren GTI * * * * * 1,3 1,3 1,3 1,1 * ve sayıları 25’i bulan Türk tur operatörle- Diğer 35,4 36,1 35,3 37 37,7 36,1 36,4 35,7 34,6 35,2 ri, Avrupa’da yaşanan bazı ekonomik ve sosyal krizler ile yönetim hataları nede- Kaynak: AKTOB Ar-Ge, DRV Yıllık raporlarından derlenmiştir. niyle satın almalar, iflaslar veya yabancı gruplarla birleşme yoluyla el değiştirdi. 90’lı yıllara banka desteği alan turizm oldu. 2000’li yıllara gelindiğinde ekonomik Bu dönemde, Türkiye’ye gelen ziyaretçi- gruplarının mücadelesi damga vurdu dönüşümler ve siyasi gelişmelerin yarat- lerin ve özellikle de paket tur pazarının Avrupa seyahat endüstrisinin iki loko- tığı sonuçlarla başa çıkamayan bankalar, yüzde 50’sinden fazlasına sahip olan Türk motif ülkesi olan Almanya ve İngiltere’de, doğrudan kar etmeseler bile nakit akışı kökenli tur operatörlerinin payı da yüzde bankaların 1980’li yılların ortasından iti- dolayısıyla girdikleri seyahat endüstrisin- 10’lara kadar geriledi. baren sektöre girmesi ve 1990’lı yıllarda den çekilmeye başladılar. satın aldıkları hisseler ve yaptıkları ortak- Avrupa seyahat pazarında lider lıklar sonucu pazarı ellerine geçirmeleri Dönüşümün baş aktörü TUI oldu gruplar* (Ciro üzerinden pazar payı,%) seyahat endüstrisi için bir dönüm noktası Bankaların çekilmesi seyahat endüst- 2000-2005 2006-2012 oldu. 1990’lı yılların başında Almanya ve risindeki bütün sorunlarını ortaya çıka- İngiltere pazarının belli başlı gruplarından; rırken, düşüşe geçişinde dönüm noktası TUI 24 31,5 TUI, C&N, Airtours, Thomson, LTU, arkala- oldu. Bu dönemde pazara hakim olmak First Choice 7 * rına bir banka ya da borsa şirketini alarak, isteyen; TUI, Thomas Cook, First Choice, Thomas cook 18 26,2 deyim yerindeyse pazara hakim olma sa- MyTravel, Kuoni gibi büyük gruplar sürekli vaşı başlattı. Avrupa seyahat endüstrisi olarak birbirlerinin pazarlarına girip şirket MyTravel 14 * pazarının iki lokomotif ülkesi olan Alman- satın aldılar. Seyahat pazarındaki bu yeni Der T. (Rewe) 9 10,1 ya ve İngiltere’de 1990’lı yılların başında eğilimin başını TUI Grubu çekerken, grup Kuoni 5 10,2 başlayan şirket satın alma ve birleşmeleri 1999-2000 döneminde yeniden yapılana- 90’lı yılların ortasından itibaren hızlanarak rak Hapag Touristik Union’dan (HTU), TUI Diğer 33 21,9 2000’li yıllarda büyük pazarlıklara sahne AG adını aldı. Uzun yıllar arkasında yer

32 | turizm&yatırım| 09’2014 alan West LB bankasının ayrılmasının ar- ya çıktı. Bu markalara Odeon, Nazar, Tez dından TUI, 2007’de İngiliz First Choice ile Avrupa seyahat pazarının en büyük Tour ve Anex Tour ile Corendon Touristik 2007’de birleşti. TUI Travel PLC olarak yo- grupları gibi yapılar eklendi. Bu tur operatörleri luna devam eden grup, son yıllarda Rusya TUI Group GmbH (HTU) zamanla öylesine güç kazandılar ki Tür- pazarında da yapılanarak, içinde Türk kö- My Travel Group PLC (Airtours PLC) kiye’ye gelen yabancı ziyaretçilerin yüzde kenli firmaların da yer aldığı bazı satın al- Thomas Cook AG (C&N) 50’sinden fazlasını taşır hale geldiler. İz- malarla yaygınlığını artırmaya devam etti. First Choice Holidays PLC leyen dönemde Odeon Tours, Nazar Tours, Rewe Touristik Tez Tour, Pegas Touristik ve Anex Tours ile Pazarda tekelleşme hakim Kuoni Reisen Holding AG başlayan hareketlilik, özellikle hızla büyü- Rapora göre Almanya ve İngiltere se- Club Med yen Rusya ve BDT pazarının da etkisiyle yahat endüstrisinde pazarın aktörü bü- Hotelplan daha da canlandı. yük grupların, 3-4 yıldır devam eden yeni Alpitur Öger, 1982 bir yön arayışları devam ediyor. 2007 yı- Alltours Flugreisen GmbH Pacha, 1983 lına kadar pazarın en büyük gruplarından Öger Tours Tursem, 1985 TUI, Thomas Cook ve Rewe’de yönetimler Mytravel Gulet, 1987 ve politikalar değişirken, 2007’den sonra FTI Turtess, 1989 Avrupa seyahat pazarının devleri, daha Kayı Gruop Odeon Tours, 1992 önce satın aldıkları şirketleri, karlılıkları- Corendon Nazar Tours, 1994 nın düşmesi nedeniyle tek tek elden çı- Nazar Tours Tez Tour, 1994 kararak küçülme yoluna gittiler. Pazarın TURSEM Pegas Touristik, 1994 büyükleri, konaklama-havayolu gibi esas Win Holidays Anex Tour, 1997 işleri dışında kalan alanlardan çekilerek Öztürk Holidays bu türden şirketleri satmaya başladılar. Bentour 2000 yılından 2010-2011 dönemine ka- Gulet Touristik Türk kökenli tur operatörlerinin dar uzanan sürece kısaca bakıldığında Turtess Paket tur pazardaki payları, % genelde yatay ve dikey entegrasyon faa- Taurus 1997 2009 2012 2013 liyetlerinin TUI ve Thomas Cook grubunda Almanya 62,2 33,4 21,8 5 odaklandı. 2000’li yılların ortalarına doğru Türk tur operatörleri turistlerin yüzde Hollanda 49,9 44,3 42,4 40 Rewe Touristik grubunun da dahil olduğu 50’sini getiriyordu bu üçlü yapı, 25 yıllık süreç içinde, Avrupa Alman pazarında Türk tur operatörle- Avusturya 65,9 20,9 5 2,5 seyahat pazarında onlarca orta ve küçük rinin gücü son yıllarda elde kalan Öger’in İngiltere 13,8 4,2 2,7 2 ölçekli şirketi satın alarak, pazarda çeşitli- satışı ve Kayı Group’un iflası ile daha da Fransa 24,5 6,3 6 3 liğin azalmasına yol açtı. azaldı. Öte yandan İngiltere, Hollanda, Uk- Belçika 24,4 17 25 25 rayna ve İskandinavya gibi pazarlarda faal 25 yılda birçok şirket ortadan kayboldu olan orta ölçekli Türk kökenli firmaların BDT 66,8 65,5 60,5 58 25 yıllık süreçte, bazı şirketlerin iflas da iflasıyla, konaklama sektörü satışları İskandinavya 95 27,1 32,5 26,5 nedeniyle ortadan kaybolduğu gözlenir- açısından son derece olumsuz etkilen- Ortalama 60 40,1 35 25,5 ken, büyük bir kısmının da müşteri po- di. 1980’li ve 1990’lı yıllarda, Türk kökenli tansiyeli açısından satıldı. İçinde Türk tur tur operatörlüğü; Tur Avrupa, Öger Tours, Rusya’da Türk tur operatörleri canlandı operatörlerinin de yer aldığı satılan veya GTI, Gulet, Trans Atlas, Pacha Tour, Tau- 2000’li yılların sonlarında yaşanan kı- iflas eden tur operatörleri ise şunlar: rus, Tursem, Turtess, gibi yapılarla orta- rılmanın bir diğer boyutu da Rusya ve BDT pazarları oldu. Yıllarca bu pazarı uzaktan seyreden Alman ve İngiliz gruplar, önce aralarında Türk kökenli Turtess ve Rus S-Group Capital gibi gruplarla ortak oldu, sonra tamamını satın aldılar. 2009 ve sonrasında görülen bu satın almalarla; Turtess TUI grubuna geçerken, Ukrayna pazarındaki Türk operatörü Karya Tour da 2010’da iflas etti. Yine aynı yıl Avrupa pazarında en uzun deneyime sahip Öger Tours, Thomas Cook tarafından alınırken, izleyen birkaç yıl içinde diğer bir Türk ope- ratörü Kayı Grup iflasını açıkladı. Son ola- 2000 yılı öncesinde Türkiye’ye paket turlarla gelenlerin rak 2013’te İskandinav pazarı spesiyalisti yüzde 50’den fazlasını Türk kökenli tur operatörleri Scanways de iflas etti. Öte yandan Hollan- da pazarını olumsuz etkileyecek bir diğer getiriyordu. 2000-2005 döneminde bu oran yüzde 35-40 gelişme de Oad’ın iflası oldu. aralığına geriledi. Bunda şirket iflasları ve satın almalar etkili oldu. 2006-2012 döneminde de Türk kökenli Türk tur operatörlerinin Pazar payı yüzde 10’un altına düşecek operatörlerin payı yüzde 20-25 aralığına geriledi. Bugün itibariyle, Türk kökenli tur ope- ratörleri arasında, yüksel volüme ile ça-

09’2014| turizm&yatırım| 33 ACENTELER GÖRÜŞLER

lışanlar arasında; Odeon-Coral, Pegas, te, son yıllarda durum burada da Avru- Detur, Anex ve Corendon gibi bir elin par- pa pazarına paralel özellikle gösteriyor. Almanların tatil makları kadar sayılı grup ve marka kaldı. Avrupa pazarının devleri, 2010’dan bu Öger’in satılması ve Kayı Grup’un iflas ile yana bu pazarlarda ortaklık ve satın dönemi ağustos- birlikte, Alman pazarındaki payımız ciddi almalarla varlığını güçlendirdi. Şu anda oranda azalacak ve yüzde 10’un altına hala büyüme potansiyeli bulunan Rus- ekime kayıyor gerileyecek. Bu da paket tur açısından ya’da dengelerin orta vadede ciddi bir bakıldığında özellikle oteller açısından değişime uğraması beklenmiyor. Ancak te yandan GfK’nın yaptığı araştırma- alternatif kanalların tükenmesi anlamı- bu pazarda da iflasların artması, Avru- Öya göre bu yıl haziran ve temmuz- na geliyor. Öte yandan daha önce batan pa’dakine benzer satın alma veya ortak- da Türkiye’yi tercih etmeyen Almanlar, Karya Tour ile Türkiye’nin Ukrayna pa- lıkların artabileceği endişesi doğuruyor. tatil için ağustos, eylül ve ekim aylarına zarındaki payı da önemli oranda azaldı. Öte yandan Türk kökenli tur operatörleri yöneldi. Almanlar tatil için ağustos ve Son olarak İskandinav pazarındaki tem- açısından Rusya pazarında var olan bir sonrasına kayıyor. GfK’nın Almanya ge- silcimiz Scanway’in iflası ise Tursem ile başka kritik durum da firmaların mali nelindeki 1200 acente satış bürosu ra- zirveye ulaşan gelişmenin bir anlamda güçlerinde yatıyor. Mali güç devam ettiği kamlarına dayanarak elde ettiği verilere sonu oldu. sürece bu pazarda 10 yıllık bir dönemde göre, seyahat acentelerinin 2013 Tem- daha büyümenin sürmesi, dengelerin muz ayı için yaptıkları satışlar 2012’nin Rusya pazarındaki gelişmeler Avrupa büyükler lehine değişmemesi olasılığını Temmuz’una göre yüzde 5 düşerken, pazarına benziyor güçlendiriyor. Avrupa’daki hata ve eksik- 2014 Temmuz’u için yapılan satışlar Diğer yandan, Türk kökenli tur ope- lerle, dışsal talihsizliklerin yaşanmama- ise bir önceki yıla göre yüzde 10 azal- ratörlerinin sayısının arttığı ve pazar- sı durumunda Türkiye açısından Rusya, dı. Temmuzdaki tatil satışlarının büyük da hakim durumda oldukları tek pazar; uzun yıllar kaynak pazar olma özelliğini bölümünün ağustos ve sonraki aylara Rusya ve BDT pazarları olmakla birlik- koruması bekleniyor. yöneldiği gözlendi. Alman acentelerin 2014 Temmuz ayında Ağustos 2014 dö- nemine yönelik satışları, geçen yıla göre Tur operatörleri Alman pazarı için ne diyorlar? yüzde 15,6 oranında arttı. Temmuzda yapılan satışların dörtte birlik bölümü ağustos ayı için yapılırken, Münci Karakaya / MTS Incoming Genel Müdürü yüzde 30’luk bölümünün eylül ve ekim ayları için, yüzde 38,8’lik bölümünün ise Yunanistan ve 2014/2015 kış sezonuna yönelik oldu. İspanya,Türkiye’ye Almanların kaptırdığı payı geri alıyor Türkiye’ye merakı lman pazarında bir düşüş söz ko- sıkıntı yaşandığında hemen alternatif azalıyor Anusu değil. Ama son iki yıldır dura- geliştiriyorlar. Antalya’ya hemen her ğan bir konuma girmiş olabilir. Temel ülkeden uçak geliyor. Biz Almanya’da Türkiye odaklı aramaları analiz eden nedeni ise rakiplerimiz. Pastadan yara online kısmında yüzde 25 artış hedef- kayak.com.tr, Türkiye aramalarında Al- alarak faydalanan bir Yunanistan var lemiştik. Onu da yakalayacağız. Online manların ilgisinin önceki yıla göre yüzde karşımızda ve bize kaptırdığı payı geri kısımda işlerimiz ciddi oranda artıyor. 8 azaldığını tespit etti. ABD’lilerin Tür- alıyor. Aslında Türkiye,Yunanistan ve Tabi bu durum tüm Alman pazarını kiye odaklı aramaları yüzde 9 oranında İspanya’dan aldığı payları iade ediyor. temsil etmiyor. düşüş gösterirken İngilizlerin ilgisi yüzde İkinci olarak fiyatların artık Türkiye’de 26 azaldı. Kayak’ın araştırmasına göre doyma noktasına geldiğini düşünüyo- Rusların Türkiye’ye ilgisi geçen yıla göre ruz. Öte yandan rakiplerimiz, all inclu- yüzde 106 oranında arttı. İkinci sıraday- sive modelini kopyalıyor. Bunun da rolü sa İsviçreliler ve Polonyalılar yer aldı. olabiliyor. Rakipler rekabetçi ürünlerde İki ülkeden yapılan aramalarda önceki çıkarabiliyorlar. Türk tur operatörleri- yıla kıyasla yüzde 30 tırmanış görüldü. nin ne kadar önemli olduğunu göste- Bu ülkeleri yüzde 21’le Hindistan izledi. riyor. Ne kadar çok tur operatörünüz Fransa ve Avusturya’dan yapılan ara- varsa o kadar çok sağlam kazıklarınız malarda yüzde 15 oranında yükselme var demektir. Türk tur operatörlerinin görülürken, İtalya’dan yapılan aramala- Türk turizmine çok katkısı oldu. rın sadece yüzde 3 artması dikkat çekti. Eylül ve ekim aylarına bakılacak olursa, şuanda eylül neredeyse dol- muş durumda. Otellerden herhangi bir aksiyon gelmiyor. Zaten Antalya alter- natif pazarlarını geliştirdi. Bir pazarda

34 | turizm&yatırım| 09’2014

ACENTELER GÖRÜŞLER

Ercan Taşdelen / Novissima Touristic Antalya Bölge Müdürü Diğer pazarlar artarken Alman pazarı büyümesi durdu on yıllarda Alman pazarına bakıldığında kezi var. Bu tarz yerlerin sayısının artması Sartış oranı çok fazla değil. Pazar kendi gerekiyor. Kışın gelen misafirin gündüz sayısını koruyor. Diğer pazarlar artarken vakit geçirebileceği, diğer insanlarla kay- Alman pazarı büyümesi durdu. Alman- naşacağı, güven içinde dolaşacağı yerler ya’da ciddi bir nüfus var ama bunun yüzde olması lazım. Alışveriş yapacağı, oturup 5’i Türkiye’ye geliyor. Sadece yatağı artır- bir şeyler yiyip içeceği ama hesap öderken mak yetmiyor, bunu artırmak için başka de cüzdanını zorlamayacak yerler olma- şeyler yapmak lazım. Türk tur operatörü sı gerekiyor. Alman Pazarı aslında son 3 sayısının azalması pazarı en çok etkileyen yıldır sayısal olarak aynı gidiyor. Ama yeni faktör oldu. Oradan yolcu getirecek Türk tesisler açıldığı için otellerdeki Alman pa- tur operatörlerinden vazgeçmemek veya zarı oranı düşüyor. Genel olarak pazarı yeni operatörler çıkarmak gerekiyor. Özel- değerlendirdiğimizde geçen yıla göre dü- likle Antalya’nın Almanya’daki imajı aile şüş bekliyoruz. Ancak firma olarak ikinci destinasyonu. Gelen yolcu profili yılın her yarıda yüzde 5 büyüme bekliyoruz. Yıl ge- dönemine göre değişmekle birlikte birbi- nelinde ise geçen yılın rakamlarını yakala- rine benzeyen bir profile sahip. Maalesef rız. Sayımız yaklaşık +1000 pax oynamayla başka kitlelere ulaşacak çalışmalar yap- aynı kalacak. Çok güzel bir coğrafyadayız. mıyoruz. Sadece otel sayısını artırıyoruz. Turizm çok önemli bir sektör ve bu işten Ama otel sayısını artırırken, cazibe mer- uzun yıllar istifade etmeliyiz. Sadece bu- Günü kurtaran yaklaşımlarla uzun vadede kezlerini artırmadık. Gelenlerin eğlenebi- gün değil. İlerde torunlarımız ve daha ileri başarılı olamayız. Söylenecek birkaç şey lecekleri, vakit geçirebilecekleri mekanlar nesiller bu işten ekmek yesin istiyorsak, var. Ama özeti, turizm politikası ve plan- yok. Şuan Gloria’nın yaptığı bir spor mer- şapkamızı önümüze koyup düşünmeliyiz. laması olmalı.

Ahmet Pandır / Meeting Point IQ Turkey CEO'su Seneye rekabet daha da artacak Alman pazarı son yıllarda sabit ve tek bu yıl Kanarya Adaları, İspanya ve Yuna- haneli büyüme rakamı gösteriyor. Olgun nistan’a büyük ölçüde yaradı. Türkiye’de olan pazarlarda turizmde görünen bir alınan siyasi kararlar turizme daha bü- trend olmakla beraber Türk turizminde yük etki yapıyor. Örneğin alkole yüklenen gücünü koruyor. Alman pazarında diğer vergiler, enflasyonu ve paket fiyatlarını büyük kaynak pazarlar gibi çift haneli doğrudan yükseltiyor. Dolayısıyla Türkiye büyüme beklemiyoruz. Almanlar, Akde- Akdeniz çanağındaki rakip destinasyonlar niz çanağını çok iyi bilen ve uzun yıllardır ile Türkiye’nin güçlü olduğu ara sezonlar- bölgenin her yerinde tatil yapan bir millet da pahalı kalıyor. olduğu için sürekli aynı destinasyonlara Bu yıl Alman pazarında rezervasyon gidiyorlarsa memnuniyet oranı yüksektir. akışları normalden farklı, ancak belirli Ancak 2008 yılından beri süren ekono- dönemlerde düşüşler olmasına rağmen mik daralma ve jeopolitik yüksek geri- genelde büyüyoruz. Firma olarak biz bü- lim Almanların tatil tercihlerini, bir nebze yümeye devam ediyoruz ve satışlarımız değiştirdi. Drive&Stay gibi yakın Avrupa geçen yılın üzerinde seyrediyor. Partner- ülkelerinde tatil yapmayı tercih eden kişi lerimizle hep aynı felsefeyi bildiriyoruz; bu dan memnun olmadıklarına dair haberler sayısı hızlı büyüyor. Örneğin İskandinavya bir maraton, Türkiye dünyanın en önemli yayınlanıyor ve bizde medyada okuyoruz ve Alman iç turizm pazarı çok hızlı gelişi- turizm ülkelerinden biri ve her geçen yıl ama ufak tefek çukurlar haricinde sıkıntı yor. Genel olarak seyahat trendleri sürekli kaynak pazar çeşitliliği artıyor. Alman pa- olmadığını düşünüyorum. Türkiye reka- değişiyor ancak Kuzey Afrika ve Ortado- zarında büyüme devam edecek. Uzun va- betçi olmaya devam edecekse otellerin ğu’da yaşananlar İspanya ve Yunanistan dede sürdürebilir yatırım yaparak kalıcı bir fiyat artışlarına çok dikkat etmesi gerekir pozitif etkiliyor. Krizde olan iki ülkenin büyüme yakalanabilir. Türkiye gibi doğası ve devletin turizme daha hassas olması bu yıl turizmden gelecek maddi katkıya muazzam olan ve tarihi eserleri eşsiz olan gerekiyor. Seneye rekabet daha da artmış büyük ihtiyacı vardı ve hem siyasi olarak bir yeri sadece olduğu gibi korusanız bile olacak. Ana rakiplerimiz İspanya, Yunanis- hem turizm örgütleri olarak iyi çalıştılar. ilgi artacak ve ticaret büyüyecek. Genel tan, Mısır yanı sıra Fas’ta önemli oyuncu Genel olarak Mısır’dan açılan kapasitesi olarak Almanya’daki acenteler, satışlar- olacaktır.

36 | turizm&yatırım| 09’2014

ACENTELER GÖRÜŞLER

Ertan Sakallı / Der Touristik Türkiye Ürün ve Kontrat Müdürü Türkiye fiyatları rakipleri yakaladı, hatta geçti

lman pazarında yaşanan durağanlı- milyon 885 bin kişi. Bu yıl 2 milyon 800 3 yılda yüzde 50’nin üzerinde büyüdük. Ağın sebepleri için genel konjonktüre kişi… Biz zaten çok küçük bir dilim alıyo- Bu yıl da yüzde 7-8 gibi bir artış planlı- bakmak gerekiyor. Geçtiğimiz yıllarda ruz. Aldığımız dilim bize yine gelecektir. yoruz. Şuan yüzde 5 artış yakaladık. Bu İspanya’da ve Yunanistan’da yaşanan Yeni hedefler, yeni müşteriler çekmek yıl 350 bin kişi hedefliyoruz. Türkiye için krizler ve grevlerden dolayı Türkiye’ye için altyapının, şehirleşmenin ve imajın 360-370 bin civarında bir kapasitemiz çok ciddi talep olmuştu. Rakiplerin pa- yukarıya çekilmesi gerekiyor. Otellerimiz var. Ama Türkiye Alman pazarında bu yıl zara dönmesi başta olmak üzere Türkiye üst seviyede, hizmetleri çok iyi… Ama artıya geçmez sanırım. Sezonu eksi 1-1,5 fiyatlarının rakipleri yakalaması bunda altyapı, şehirleşme, çevresel düzenle- gibi kapatırız. etken oldu. Ülkenin genel pahalılığı ve me konusunda halen o seviyede değiliz. genel olarak maliyet artışlarıyla birlikte Bunları artırırsak, değişik müşteri hede- otel fiyatlarının, ailelerin yoğun tercih fine ulaşırız. Burada tur operatörünün ettiği temmuz, ağustos döneminde Yu- de bakış açısı önemli, keza koltuk plan- nanistan’ın fiyatlarının üzerine çıkması, lamasını yapan onlar… Bakanlığın, tur Mayorka seviyelerine gelmesi rekabeti operatörleriyle işbirliği yaparak sorunun artırdı. Uçak mesafesinin 45 dakika daha kaynağını belirlemesi gerekiyor. Alman uzak olması ve bunun uçak fiyatlarına pazarında uçak kapasitesi anlamında yansımasını düşünürsek, Türkiye’deki bir boşluk var. Ama Corendon girerek o paket tur fiyatlarının rakiplerle aynı se- boşluğu doldurdu. Ama pazarda boşluğu viyeye hatta bazen üzerine çıktığımızı dolduracak bir planlama olması lazım. söyleyebiliriz. Temmuz, ağustosta ailele- Bunun için bakanlığın turizm yatırım- rin tercih edeceği fiyatlarımız yok. Bu du- cılarıyla birlikte Almanya’ya bir çıkarma rumda müşterilerin hem konaklama sü- yapması gerekiyor. Bakanlığın Türkiye’ye resi kısalıyor hem de 5 yıldızlı otel tercihi ilgiyi tekrar canlandırması ve bu ilgi azal- 4 yıldıza kayıyor veya başka ülkeyi tercih masının kaynağını tespit edip sorunla- ediyorlar. Diğer yandan Alman pazarı ra bakanlık nezdinde müdahale etmesi medyatik bir pazar ve olumsuz medyatik gerekiyor. İspanya’da Balear Adalarının imajlarda Almanları etkiliyor. Dolayısıy- kendi bakanlığı, kendi altyapı planlaması la pazarda imaj konusunda negatif bir var. Belediye başkanın bile kendi başına izlenim söz konusu ama bakanlığımızın hareket etme yetkisi yok. Bu şekilde ba- bir imaj çalışması yok. Almanya’da 80 şarıyı yakalıyorlar. Der Touristik olarak milyonluk bir Pazar ve 50 milyon civarın- Türkiye’de büyüme hedefindeyiz ve pax da insan düzenli seyahat ediyor. Antal- sayımızı her yıl artırıyoruz. Genel anlam- ya’ya geçen yıl gelen Alman sayısı ise 2 da Der Touristik’i ayırmak gerekiyor. Son

Berrin Tuzcuoğlu / Summer Tour Eylül, ekim çok iyi görünüyor

vrupa pazarında faaliyet göste- gözlenen düşüş, ikinci yarıda beklen- Aren Schauinsland ve Sundio Tur miyor. Aslında herhangi bir düşüş söz operatörlerimiz, geçen seneye göre konusu değil. Pazarın gayet iyi topar- artış gösterdiler. Alman pazarında bu landığını düşünüyorum. Eylül ve ekim yıl ne yazık ki oteller tarafından verilen ayları gayet iyi geçecek. Otellerin çoğu çok sık indirimlerle bu aya kadar geldik. şimdiden doluluklarını tamamladı. Ey- Alman pazarında yaşanan bu daral- lül doldu, ekim için az yatak kaldı. Biz- ma birçok etkene bağlanabilir. Normal ler ikinci eylül, ekim için ilave uçak kol- şartlarda Almanların beklentileri değiş- tukları koyduk. Schauinsland, bu sezon miş olabilir. Diğer ülkeleri de tercih et- 260-300 bin pax hedefliyor. Geçen yıla meye başladılar. Onun dışında otel sa- göre yüzde 10 artıdayız. Sadece Scha- yısı her geçen gün artıyor. Paxlar bu yıl uinsland olarak şuana kadar 220 bin çok bölündü. Alman pazarında ilk yarı pax getirdik.

38 | turizm&yatırım| 09’2014

ACENTELER HABER

TUI AG, TUI Travel ile birleşiyor Avrupa seyahat pazarının en büyük grubu olan TUI AG’nin, İngiltere’deki turizm şirketi TUI Travel ile birleşme kararı aldı. Grup, bünyesindeki 650 şirketin 100’den fazlasını elden çıkaracağını açıkladı.

UI’nin Yönetim Kurulu Başkanı Friedri- zarında geçerli olan “dikey büyüme” an- Tch Joussen, İngiltere’deki turizm şirketi layışından uzaklaşma yolunda da önemli TUI Travel ile birleşme kararıyla ilgili olarak adımlar atmış olacak. Haziran ayında Almanya gazetelerinden Handelsblatt’a alınan kararla, TUI AG’nin yüzde 54,5’ine röportaj verdi. Grup bünyesindeki 650 şir- sahip olduğu TUI Travel ile birleşeceği ketin 100’den fazlasını elden çıkaracakla- açıklanmıştı. Karara göre, TUI AG Yönetim rını söyleyen Joussen, bu firmaları ya sa- Kurulu Başkanı Friedrich Joussen ve TUI tarak ya kapatarak ya da grup bünyesine Travel plc CEO’su Peter Long, TUI AG’nin entegre ederek devre dışı bırakacaklarını eş başkanları olarak holdingi birlikte yö- kaydetti. Grup odaklı bir strateji yürüte- netecekler. 2016’da ise Peter Long’ın TUI ceklerini belirten Joussen, böylece TUI’nin Denetleme Kurulu’na alınması kararlaştı- ciro ve kârında yılda yüzde 15’lik bir artış rılırken, Joussen TUI AG’yi tek başına yö- hedeflediklerini ifade etti. netmeye devam edecek. TUI AG yönetimi, TUI Travel’i de kapsayan tek çatılı bir yeni karar çerçevesinde her bir TUI hisse- grup yapısı modeline geçecek olan TUI, si için hissedarlara 0,399 pay vereceğini böylece bir dönem Avrupa seyahat pa- Friedrich Joussen açıklamıştı. Der Touristik Türkiye’de Anex Tur yeni kendi incoming ağını oluşturdu havayolu Avrupa’nın büyük tur operatörlerinden Der Touristik, Akdeniz çanağındaki yapılanmasını değiştirdi. İspanya, Türkiye ve kuruyor Yunanistan’da MTS ile yollarını ayıran şirket, bu ülkelerde DER Touristik Services adıyla kendi incoming ağını oluşturdu. Rusya ile Türkiye arasında vrupa seyahat pazarının en büyük üç Türkiye işletmesini turist taşımacılığı yapan Anex Agrubu içinde yer alan REWE Touris- Ertan Sakallı yapacak Tur, Antalya merkezli yeni tik içinde yer alan DER Touristik, yeniden Turizm ve Yatırım Dergisi’ne konu ile yapılanıyor. Türkiye’deki tüm faaliyetini ilgili açıklama yapan Der Touristik Türki- havayolu şirketi için girişimlere geçen yıl MTS’ye devreden grup, Türki- ye Ürün ve Kontrat Müdürü Ertan Sakal- başladı. Sivil Havacılık Genel ye’de kendi ofisini açacak. DER Touris- lı, “Der Touristik olarak Türkiye’de kendi tik Services adıyla kendi incoming ağını incoming acentemizi açtık. Sonuç olarak Müdürlüğü’nden ön izin almak oluşturan DER Touristik, MTS ile yollarını Akdeniz çanağında bir yapılanma bu ve için başvurusunu yapan ayırdı. Buna göre şirket, Mısır, Bulgaris- onun Türkiye ayağı açıldı. Antalya, Side, firmanın genel müdürlüğüne tan, İtalya ve Dubai’de MTS hisselerinin Alanya bulunuyor. Ege ve İstanbul’da bir bölümünü alırken, İspanya, Türkiye ve ise yapılanmamız olacak. Destinasyon ise Hacı Say getirildi. Yunanistan’da MTS’nin tamamını yeni Turistik Hizmetleri A.Ş. adıyla kurulan şirkete devretti. acentemiz, 1 Kasım’da faaliyete geçecek. nex Tur, Antalya merkezli yeni bir ha- MTS’nin yüzde 49’u DER Touristik’e, Türkiye işletmesini önümüzdeki dönem- Avayolu şirketi kuruyor. Söz konusu yüzde 51’i ise eski REWE Touristik Genel de ben yapacağım. Bu seyahat acentesi havayolunun charter (tarifesiz) olarak Müdürü Rembert Euling’e aitti. Geçti- öncelikle kendi müşterilerine hizmet ve- operasyonlarına başlayacağı öğrenildi. ğimiz kasım ayında hedef pazarlardaki recek ama başka müşterileri de olacak” Türkiye ile Rusya arasında seferler düzen- acentelerini dağıtan DER Touristik, genel dedi. lemesi beklenen şirketin başına ise daha müdür Markus Moschner yönetiminde Diğer yandan DER Touristik Services önce SunExp- DER Touristik Services’i kurdu. Türkiye’nin diğer bir yöneticisi ise Ha- ress’in genel mü- kan Ketenci olacak. Altı yıldır MTS Tür- dür yardımcılığını kiye’nin Finans Direktörü olarak çalışan yapan Hacı Say Hakan Ketenci DER Touristik Services getirildi. Türkiye’nin Ticari Yönetiminden Sorumlu Uzun yıllar ha- Yöneticisi olacak. Antalya’da DER Tou- vacılık sektöründe farklı şirketlerde görev ristik’in Ürün ve Kontrat Müdürü olarak yapan Hacı Say, Air Alfa ve Fly Havayolları görev yapan Ertan Sakallı Operasyondan gibi firmalarda üst düzey yöneticilik gö- Sorumlu Yönetici olarak görev yapacak. revlerini yürütmüştü.

40 | turizm&yatırım| 09’2014

ACENTELER HABER

Rusya’da iflaslar devam ediyor Rusya’da tur operatörlerinin ve havayolu şirketlerinin iflasları devam ediyor. Son olarak Atlas Tour Moskova şubesini kapatırken, Rus havayolu şirketi Moskovia, uçuşlarını durdurma kararı aldı.

azetem.ru’dan alınan habere göre Atlas çapta iflas beklemediklerini söyledi. uçuşlar gerçekleştiriliyordu. Şirketin bu yıl GTour’un Moskova şubesinden yapılan sonuna kadar Karadağ tatil beldesinden çok açıklamada, tur operatörünün müşterilere Moskovia havayolu şirketi de iflas bayrağını sayıda yolcuyu taşıması gerekiyordu, ancak verdiği hizmeti durdurduğu bildirildi. Dönüş çekti faaliyetlerine son verdiği için bu yolcular biletleri ayarlanan yurtdışındaki Rus turist- Diğer yandan Airporthaber’den alınan başka havayolu şirketleriyle ülkeye getirile- lerin bu karardan etkilenmeyeceği belirtildi. habere göre Rus havayolu şirketi Mosko- cek. Yolculardan bu hizmet için ekstra ücret “Pomoş” sigorta şirketi ise “Atlas” müşteri- via, 29 Ağustos’tan itibaren faaliyetlerini alınmayacağı ifade edildi. Moskovia, Rosa- lerinin yükümlülüklerini üstlendiğini açıkladı. durduracağını bildirdi. Rusya Federal Hava viatsiya’ya başvurarak yolcularının başka Öte yandan, Atlas’ın ayda 1000 turiste hiz- Taşımacılığı Ajansı’ndan Rosaviatsiya, Mos- havayolu şirketleriyle taşınması konusunda met verdiği, şirketin Almanya, Bulgaristan, kovia Havayolu Şirketi’nin mali sorunlar ne- istekte bulundu. Kogalimavia Havayolu Şir- Brezilya, Hollanda, İngiltere, İspanya, İzlanda, deniyle 29 Ağustos’tan itibaren faaliyetlerini keti ise Moskovaia’nın yolcularını taşımak İtalya, Kıbrıs, Çin gibi onlarca ülkeye bilet sa- durduracağını açıkladı. Moskovia yolcuları için hazır olduğunu açıkladı. Dolayısıyla Tivat tışı yaptığı bildirildi. Konuyla ilgili açıklama başka havayolu şirketleri taşıyacak. Bu yı- yolcularını bu havayolu şirketi taşıyacak. yapan Rusya Tur Operatörleri Derneği (ATOR) lın Şubat ayından beri iflas edeceği konu- 1995 yılında Gronov Air’ın 2006 yılında Başkanı Maya Lomidze, Rusya turizm pa- şulan Moskovia , son olarak uçuş yeniden yapılanması sonucu faaliyete baş- zarının krizle baş edemeyen oyunculardan ağını bire düşürmüştü. Şirket, bu ay sade- layan Moskovia Airlines, uçuşlarını Domo- temizlenmesini beklediklerini ancak büyük ce Moskova-Tivat-Moskova istikametinde dedovo Havalimanı’ndan gerçekleştiriyordu. Satın alma haberine Tez Tour ve Pegasus’tan Biblio Globus’tan yalanlama müşterilerine

Geçtiğimiz günlerde Tez Tour’un Biblio Globus şirketi ile vize hizmeti birleşme kararı aldığı haberlerine hem Tez Tour’dan hem de Pegasus Hava Yolları, Biblio Globus’tan yalanlama geldi. hizmet seçeneklerine yurt dışı seyahatlerinin en zorlu usya’dan Türkiye’ye turist getiren en ihlal ettiği gibi, bu yönde bir araştırma ve Rbüyük tur operatörlerinden biri olan incelemeye gerek görmeyerek bu şekilde aşaması olan vize başvuru ve 20 yıldır seyahat sektöründe faaliyet haber yapılmasını, gazetecilik etiği ve il- hizmetini ekliyor. gösteren Teztour ile Rusya tur operatörü keleri ile bağdaştırmak mümkün değildir. Biblio Globus şirketinin birleşme haber- Söz konusu haberin hazırlanışındaki yak- k ürün ve hizmetleriyle misafirlerinin lerinin her iki firmadan da yapılan açıkla- laşımın değerlendirmesini kamuoyu tak- Eseyahatlerini, ihtiyaçlarına uygun ola- malarla yalanlama geldi. Alkan Grup Tu- dirine bırakıyoruz. Her türlü yanlış bilgi- rak kişiselleştirmesine imkân veren Pe- rizm İşletmeleri A.Ş. bünyesinde yer alan lendirme ve yönlendirmenin önlenmesini gasus Hava Yolları; misafirlerine www.fl- Teztour’dan yapılan açıklamada şunlara teminen kamuoyuna saygıyla duyurulur.” ypgs.com üzerinden vize başvuru hizmeti yer verildi: Diğer yandan haberlere ilişkin Biblio sunmaya başladı. Vize A.Ş şirketi aracılı- “Hürriyet Gazetesi’nde 21.08.2014 ta- Globus ise şöyle bir açıklama yaptı; “Son ğıyla sunulan hizmete, www.flypgs.com rihinde yer verilen haberde şirketimizin günlerde değişik basın organlarında yer ana sayfasında bulunan ‘Pegasus’la Uçuş’ Rusya tur operatörü Biblio Globus şirke- alan “Tez Tour – Biblio Globus Birleşi- sekmesinde yer alan ‘Vize İşlemleri’ buto- ti ile birleşme kararı aldığı iddia edilmiş. yor” başlıklı haberde konu olan iddialar nundan veya vize.flypgs.com adresinden Şirketimiz hakkında yapılan bu ve benzeri gerçeği yansıtmamaktadır. Biblio Globus ulaşılabiliyor. Site üzerinden Pegasus ile haberlerin gerçekle hiçbir ilgisi bulun- Türkiye olarak çalışmalarımıza bağımsız uçuşu olmayanların da kullanabildiği vize mamaktadır. Gerçekleri yansıtmayan bu olarak devam etmekteyiz. Bilgilerinize hizmetini, başvuruları sırasında Pega- haber ile kamuoyunu yanıltıcı bir izlenim sunarız…” sus’tan aldıkları uçak biletinin rezervasyon yaratılmaktadır. Haberin doğrudan mu- kodunu formlarına ekleyen misafirler indi- hatabı olan şirketimizden haberin ger- rimli olarak satın alabiliyor. Pegasus misa- çeğe uygunluğu konusunda hiçbir bilgi firleri ayrıca, vize süreçleri devam ederken almadan, tek taraflı olarak ve adeta sunu- www.flypgs.com’da yer alan durum sek- lan hazır metni yayınlamaktan ibaret olan mesinden vize işlemlerinin hangi aşamada bu yayınlar, basın yayın ilkelerini açıkça olduğunu kolaylıkla takip edebiliyor.

42 | turizm&yatırım| 09’2014

ACENTELER HABER

Tatilmanya tatilcileri dolandırıp ortadan kayboldu

Türkiye’de acente kurarak tatilcileri dolandıran şirketleri biri daha eklendi. Turizme yeni giren ve iç pazarda online olarak faaliyet gösteren Tatilmanya.com, “Her keseye tatil” sloganıyla ucuz tatil vaat edip topladığı paralarla ortadan kayboldu.

cuz tatil vaadiyle ortaya çıkan online Şöyle ki; 2008 yılında kurularak faali- basında iken bir grup şirketi feshedilmiş Useyahat acentesi tatilmanya.com, yetine başlamış olan Tatilmanya Turizm, sözleşmenin bedelsiz ve konusuz kalan site üzerinden tatilcilerden topladığı pa- anlaşmalı olduğu yaklaşık 600 otel ile 6 çekleri ile Ramazan Bayramının öncesi ralarla ortadan kayboldu. Site üzerinden yıl boyunca binlerce kişinin tatil yapma- ve sonrasında şirket merkezi, şubesi ile otel rezervasyonu yaptıran yüzlerce ki- sına aracılık etmiştir. Bu süre içerisinde tüm banka hesaplarına haciz işlemi uy- şinin otellere rezervasyon yaptırmadı- binlerce kişiye uygun şartlarda ve taksitli gulanmıştır. Tarafımıza yapılan bu uy- ğı ortaya çıktı. Tatilciler gittikleri otelde rezervasyonlar yaparak tatil imkanları gulama, misafirlerimize hiç hizmet ver- rezervasyonları olmadığını fark ettiler. sunmuştur. Tatilmanya Turizm, sadece memiş bir otel grubu tarafından avans Bunun üzerine firmayı arayan tatilci- 2013 yılında yaklaşık 30 milyon TL bi- çekleri ile art niyetli olarak yapılmıştır. ler, kimseye ulaşamayınca tatilmanya. lanço değeri yaratmış ve 60 bin kişiye ta- Bu haciz neticesinde de şirket binamız com sahiplerinin topladıkları paralarla til imkanı sağlamıştır. Özellikle son 2 yıl- ve banka hesaplarımız kilitlenmiş, posla- ortadan kaybolduğu anlaşıldı. Şirketin dır sektördeki yükselişi ile birlikte önemli ra bloke konmuş ve şirket iflasa sürük- Antalya’daki merkez ofisine gidenler, tek yetkili ve ön ödemeli otel anlaşmaları lenmiştir. Turizm sezonunun en yüksek burada da kimseyi bulamayınca savcı- ile daha avantajlı fiyatlarla hizmet vere- döneminde yaşanılan bu elim durum ne- lığa şikayette bulundular. Tatilmanya. bilme çabaları içerisinde olmuştur. 2014 ticesinde banka hesapları ve posları ki- com’un seyahat acentesi olarak yasal yılında erken rezervasyon dönemlerin- litlendiğinden başta oteller olmak üzere zorunluluk gereği TÜRSAB’a üye olması de yaşanan genel ekonomik ve finan- şirket ödemelerini yapamaz hale getiril- nedeniyle buraya başvuranlara, şirketle sal sıkıntılardan şirkette etkilenmiş ve miştir. Yaşanılan bu olumsuz gelişmeler ilgili çok şikayet alındığını ve bunun üze- ekonomik kriz yaşamıştır. Bu duruma neticesinde tatil rezervasyonu yaptıran rine bu şirketin belgesinin iptal edildiği önlem olarak ön ödemeler ile yapılmış misafirlerin otellere giderek kapıda kal- söylendi. olan bir kısım tek yetkili ve ön ödemeli maması ve mağduriyet yaşanmaması otel sözleşmeleri karşılıklı görüşmeler adına da tüm müşteriler teker teker ara- Şirket suçu otellere yükledi neticesinde feshedilmiştir. Yaşanmış narak durum izah edilmeye çalışılmış ve Şirketten yapılan açıklamada, şunlar olan bu süreçte ise bazı otellerle anlaş- rezervasyonlarının iptal edildiği söylene- denildi: mazlıklar yaşanmış ve neticede hukuki rek finans kuruluşlarına yönlendirilmeye “Son zamanlarda bazı basın ve yayın süreç içerisine girilmiştir. Özellikle bir çalışılmıştır. Müşterilerin yapmış olduğu organları ile sosyal medyada Tatilman- oteller grubunun kötü niyetli ve kasıtlı rezervasyon talepleri ve ödemeler tama- ya Turizm Bilişim Bilgisayar Ticaret ve olarak bedelsiz ve konusuz kalan avans men kendi talep ve inisiyatifleri ile oluş- Sanayi Limited Şirketi nezdinde faaliyet çekine işlem yaptırması sonucu banka- tuğundan ve şirketin bir art niyeti, kastı gösteren TTM TURİZM Seyahat Acentesi larda yüksek meblağlı krediler kapanmış olmadığından bu durum dolandırıcılık ve bağlı markası olan “tatilmanya.com” ve şirketin bankalar, finans kuruluşları içermemektedir. Tatilmanya Turizmin de internet sitesinin müşterilerini dolandır- ve piyasadaki itibarı zedelenmiştir. Ta- müşterileri gibi mağdur edildiğini ve hiç- dığı iddia edilmekle beraber bu iddialar tilmanya Turizm tüm gayret ve özveri bir şekilde dolandırma kastı ile hareket gerçeği yansıtmamaktadır. içerisinde ticari faaliyetini sürdürme ça- etmediğini önemle bildirmek isteriz.”

TripAdvisor, Viator'u da satın aldı

Sektörün önemli tavsiye sitelerinden TripAdvisor, online platform Viator şirketini bünyesine kattı. Şirket bu satın alma için 200 milyon dolar ödedi. Daha önce Lafourchette, Tripbod ve Vacation şirketlerini satın alan şirket, dördüncü satın almasını Viator’u alarak gerçekleştirdi.

ünyanın önemli tavsiye siteleri arasın- sını gerçekleştiren şirket, daha önce de destinasyon hakkında bilgiler yer alıyor. Dda yer alan TripAdvisor, satın almalar Lafourchette, Tripbod, ve Vacation şirket- TripAdvisor Başkanı ve CEO’su Stephen yoluyla büyümeye devam ediyor. Şirket, lerini satın aldığını açıklamıştı. Kaufer, küresel anlamda gezi ağlarını ge- son olarak online platform Viator’u bün- Viator web sitesinde 20 bin tur ve akti- nişlettiklerini ve seyahat edenlere farklı yesine kattı. Bu yıl dördüncü satın alma- vite, 600 bin yorum ve fotoğraf ile bin 500 alternatifler sunabileceklerini söyledi.

44 | turizm&yatırım| 09’2014

ACENTELER HABER

Corendon Havayolları, “Capital 500” listesinde yükseldi

Capital Dergisi’nin her yıl şirketlerin yıllık ciroları baz alarak hazırladığı ve Türkiye’nin en büyük özel sektör şirketlerini ortaya koyan “500 Dev Şirket” araştırması açıklandı. 2013 listesine göre Corendon Havayolları 405’inci sıraya yükseldi.

012 yılında “500 Dev Şirket” listesinde sıraya yükseldi. 1999 yılından beri her yıl 2430’uncu sırada yer alan Corendon Ha- şirketlerin yıllık ciroları baz alınarak yapılan vayolları, 2013 yılında bu listede 405’inci ve Türkiye’nin en büyük özel sektör şirke- tini ortaya koyan ”500 Dev Şirket” araştır- masına ilişkin değerlendirmenin sonucuna göre 2012 yılında 430’uncu sırada yer alan Corendon Havayolları, 2013’te 25 sıra at- layarak 405’inci sıraya yükseldi. Konuyla ilgili açıklama yapan Corendon Havayolları Genel Müdür Yardımcısı Batuğhan Karaer, ”2013 yılını ciro ve faaliyet karlılığı anla- mında beklentilerimiz doğrultusunda he- Saga Group, deflerimize yakın seviyelerde kapattık. Kar marjı düşük bir sektörde olmamıza rağmen 6 milyon 500 bin TL vergi öncesi kara ula- Destinology şarak başarılı bir yıl geçirdik. Hali hazırda bulunan plan ve yatırımlarımızla Türkiye Travel'ın yüzde turizm ve havacılık sektöründeki etkin rolü- müzü geliştirme ve sürdürülebilir istikrarlı büyüme amacı ile de yolumuza devam edi- 75'ini satın aldı yoruz” şeklinde konuştu. İngiltere’de, sigortacılık, ev, Fest Travel 30. yaşını kutladı seyahat, karavan, hayat sigortası gibi çok sayıda alanda FEST Travel, 13 Ağustos akşamı ilk gez- “kültür gezgini” tipi yarattı. FEST Travel, faaliyet gösteren Saga Travel, ginleri ve yol arkadaşları ile birlikte PAK İş “Önemli Olan Bazı Yerleri Görmek Değil, Merkezi’nde 30. yaşını bir şölen ile kutladı. Algılamaktır” ilkesi ile yoluna devam Türkiye’ye de operasyon yapan FEST Travel Genel Müdürü Zekeriya Şen’in ediyor. Destinology Travel’ın yüzde açılış konuşması yaptığı geceye 200’e ya- 75’ini satın aldı. Destinology kın kişi katıldı. Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Pekin’in konuşma yaptığı gecede, Travel’ın yüzde 75’i, 33,6 milyon 30 yıllık FEST tarihini anlatan belgesel film dolara Saga Group’a satıldı. de gösterildi.

“Önemli olan bazı yerleri görmek değil, 0 yaş ve üzeri seyahat konusunda algılamaktır” 5uzmanlaşmış ve 2,5 milyon yolcusu FEST Travel 13 Ağustos 1985 yılında bulunan Destinology Travel’ın hisseleri- Turizm Bakanlığı 1410 sayılı A Grubu Se- nin yüzde 75’lik bölümünün, Saga Group yahat Acentesi Belgesi’ni aldı. Geçen bu 30 tarafından satın alındığı açıklandı. Desti- yılda, Türkiye gezginleri için 170 dolayında nology Travel, 50 yaş ve üzerindeki seya- Adım Adım İstanbul® ve çevre gezisi, yak- hatçileri, Avrupa, Birleşik Arap Emirlikleri, laşık 140 yurtiçi (Adım Adım Anadolu®), Hindistan ve Uzakdoğu destinasyonlarına 220 yurtdışı (Köşe Bucak Dünya®) gezisi taşıyor. tasarımı gerçekleştirdi. Sıra dışı gezileriyle Geçen yıl 30 bin müşteriye hizmet ver- gezginlerin ezberini bozan acente, çıtasını diği belirtilen Destinology Travel’ın 110 sürekli yükseltti. Gezginlerin hayatlarında personele sahip olduğu açıklandı. Söz yeni parantezler açmaya çalışan acente, konusu hisselerin satış bedelinin ise 20 gezginlerle aralarında kalıcı dostluklar milyon pound (33,6 milyon dolar) olduğu yaratmaya çalıştı. “Kültür Turizmi” kavra- kaydedildi. mını ele alan firma, Türkiye’de yepyeni bir

46 | turizm&yatırım| 09’2014

ACENTELER HABER

Alitalia ve Etihad Havayolları, 1,758 milyar Avroluk anlaşma imzaladı

Etihad Havayolları, Alitalia’nın yüzde 49’luk hissesini satın aldı. İki şirket arasında yapılan anlaşmaya göre Etihad Havayolları, Alitalia’nın yeniden yapılandırılması için şirkete 1,758 milyar avro yatırım yapacak.

tihad Havayolları ve Alitalia, 1,758 Aralık 2014 tarihi itibarıyla tamamlanma- Emilyar avroluk yatırım anlaşması im- sı planlanıyor. zaladı. Buna göre Etihad Havayolları Ali- talia’nın yeniden yapılandırılması için Hedefimiz sürdürülebilir karlılık yatırım yapacak. Etihad Havayolları’nın Konu ile ilgili konuşan Etihad Hava- yapacağı yatırımın 560 milyon avroluk yolları Başkanı ve CEO’su James Hogan, kısmı, Alitalia’nın bilançosunun yeniden “Alitalia, İtalya’nın tümünü temsil ettiği yapılandırılmasına yönelik öz sermaye gi- için mükemmel bir elçi... Biz markayı ye- rişi, aktif varlık alımı ve diğer finansman niden canlandırdıkça Alitalia; İtalya’nın araçları ve fonlama düzenlemeleriyle sağ- bilinen tarihi, kültürü ve mutfağıyla daha lanacak. Bu yatırıma, Alitalia’nın mevcut fazla özdeşleşecek. Alitalia, İtalyanların hissedarlarının(Intesa San Paolo, Poste Etihad Havayolları 387,5 milyon avroluk gurur duyduğu bir havayolu şirket olmalı. Italiane, UniCredit, Atlantia, IMMSI, Pirelli, yatırımın karşılığında Alitalia’nın yüzde Alitalia sonuç odaklı bir işletme gibi çalış- Gavio vs) yapacağı 300 milyon avroluk öz 49 hissesine sahip olacak. Şirketin toplam malı, bu nedenle hedefimiz 2017 yılından sermaye yatırımı da eklenecek. Öte yan- yatırımı, Alitalia’nın yolcu sadakat progra- itibaren sürdürülebilir karlılığa ulaşması” dan, finans kuruluşları ve Alitalia hisseda- mı MilleMiglia’yı yürüten Alitalia Loyalty şeklinde konuştu. rı bankalar tarafından şirkete orta ve uzun Spa’nın yüzde 75 hissesi için ödeyeceği Alitalia CEO’su Gabriele Del Torchio ise vadeli borçların yeniden yapılandırılması 112,5 milyon avroyu ve Londra’daki He- “Bu yatırım bize finansal istikrar sağlaya- için 598 milyon avroya kadar kaynak sağ- athrow Havalimanı’nda satın alınan beş cak ve uzun vadede Alitalia’yı ve İtalya’da- lanacak ve İtalyan finans kuruluşları ek çift slot için ödenen 60 milyon avroyu da ki seyahat ve turizm endüstrisini konum- 300 milyon avroluk kredi tahsisi yapacak. kapsıyor. Yatırım işleminin kapanışının 31 landırabilmemize olanak tanıyacak” dedi.

Jolly Tur ve Beşiktaş JK’dan “BeşiktaşTravel” Türkiye’nin önemli spor kulüplerinden Beşiktaş JK, Jolly Tur aracılığıyla taraftarlarına yönelik seyahat acentesi Beşiktaş Travel’i kurdu. Beşiktaş JK, seyahat acentesinin tanıtım toplantısında Jolly Tur ile yaptığı işbirliğini de açıkladı.

eşiktaşlı taraftarlara seyahat, konak- katıldı. Törende konuşan Beşiktaş JK Ku- Kıbrıs seyahatine uçak biletine kadar her Blama, deplasmanda oynanacak kar- lübü Başkanı Fikret Orman; “Beşiktaş Tra- tür seyahat ürününü taraftarlarla buluş- şılaşmalar öncesinde özel tur hizmetleri vel ile taraftarlarımız indirimli tatil imkanı, turacağız” dedi. sunan Beşiktaş Travel, faaliyetlerine baş- yurtiçi ve yurtdışı maçlara özel paketler ladı. Kulübe ek gelir getirmesi planlanarak satın alabilecek. Her şeyden önemlisi ta- kurulan acentenin tur hizmetlerini Jolly raftarlarımızın Beşiktaş Travel üzerinden Tur gerçekleştirecek. Jolly Tur anlaşmaya satın aldığı her tatil ve maç paketinden göre sadece deplasman maçı turları de- kulübümüz de önemli bir gelir elde ede- ğil aynı zamanda kültür, yurtdışı, yurtiçi, cek. Seyahat sitemizin taraftarlarımıza, gemi, Kıbrıs gibi tüm turlarını Beşiktaş ta- camiamıza ve iş ortağımız Jolly Tur’a ha- raftarına indirimli sunacak. yırlı olmasını diliyorum” şeklinde konuştu. Jolly Tur Yönetim Kurulu Başkan Yar- Beşiktaş Travel, taraftarına dımcısı Mert Vardar ise; “Beşiktaş Travel’ı indirimli tatil sunacak kurmamızdaki en büyük neden Beşik- Anlaşmayla ilgili Nevzat Demir Tesisle- taş taraftarlarına deplasman maçlarında ri’nde düzenlenen imza törenine Beşiktaş otel ve ulaşım konularında yardımcı olup, Jimnastik Kulübü Başkanı Fikret Orman, konforlu bir hizmet sunabilmek. Fakat bu Yönetim Kurulu Üyeleri ve Jolly Tur Yöne- sitede sadece maç turlarını değil, kültür tim Kurulu Başkan Yardımcısı Mert Vardar turlarından yurtdışına, gemi turlarından

48 | turizm&yatırım| 09’2014

ACENTELER HABER

Skyscanner HotelApp ile Nedret Aydemir, tüm uçak ve oteller cebinizde Efestur’un Genel Müdürü oldu Online uçak bileti arama ve karşılaştırma sitesi Skyscanner, otel arama, karşılaştırma ve rezervasyon imkânı sunan yeni nadolu Grubu Aşirketlerinden mobil uygulaması HotelApp’i ekledi. Efestur Turizm İş- letmeleri A.Ş.’nin nline uçak bileti arama ve karşılaştır- HotelApp ile Türkiye’de büyümeye ve Genel Müdürlü- Oma sitesi Skyscanner, HotelApp uy- tercih edilmeye devam edeceğiz ğü’ne Nedret Ay- gulaması ile konaklama için en kolay ve Skyscanner Türkiye Pazarlama Mü- demir atandı. Bo- en uygun seçenekleri kullanıcılarına su- dürü Murat Özkök, “Bir seyahat arama ğaziçi Üniversitesi nuyor. Uçak bileti, otel ve araba kiralama platformu olarak web sitemiz ile olduğu İş İdaresi Bölümü fiyatlarını aynı platformda karşılaştıran, kadar mobil uygulamalarımız ile de se- mezunu olan Ayde- uluslararası seyahat arama motoru Skys- yahat severlerin hayatını kolaylaştırıyo- mir, 2008 yılından beri grup bünyesindeki canner’in yeni mobil uygulaması HotelApp, ruz. Geliştirdiğimiz kullanıcı dostu mobil McDonald’s Türkiye’nin Kurumsal İletişim otel arama ve rezervasyon imkanı sunacak uygulamalar ile tüm dünyada olduğu gibi Müdürü olarak görev yapıyordu. Aydemir, ve ayrıca seyahatseverler, dünya çapında- Türkiye’de de büyümeye devam ediyoruz. McDonald’s’tan önce Goodyear Lastikle- ki yüz binlerce otel seçenekleri arasından Uçak bileti arama uygulamamızdan son- ri’nde çalışıyordu. Buradaki 10 yıllık görev kolayca arama yapabilecek ve en uygun ra şimdi de kullanıcılarımıza tüm otel- süresi boyunca Halkla İlişkiler Müdürlü- fiyatlı oteli seçebilecekler. Seyahat sever- leri kolayca arayabilecekleri HotelApp’i ğü’nden başka, müşteri hizmetleri birimi- ler aradıkları oteli iOS işletim sistemlerin- sunuyoruz. HotelApp ile gücümüze güç nin kurulmasında etkin bir rol üstlendi ve de sonraki birkaç hafta içinde de Android katacağız, Türkiye’de büyümeye ve tercih Müşteri Hizmetleri Müdürü olarak görev üzerinden kullanılabilecek. edilmeye devam edeceğiz” dedi. yaptı. Halen McDonald’s Çocuk Vakfı Yö- netim Kurulu Üyesi olan Nedret Aydemir, aynı zamanda KİD (Kurumsal İletişimciler Derneği) ve BÜMED (Boğaziçi Üniversitesi Gezinomi “Biz ofisteyiz Mezunlar Derneği) üyesidir. ama aklımız tatilde!” diyor , yeni Turizm sektörünün yenilikçi ismi Gezinomi, online tatil satın bir “low cost” almalarla ilgili bir araştırma yaptı. Gezinomi’nin internet sayfası ve çağrı merkezi üzerinden gerçekleştirilen satın havayolu şirketi almaları değerlendiren araştırmasına göre, alışverişlerin kuruyor yüzde 89,63’ü mesai saatleri içinde yapılıyor. “Seliger” Gençlik Forumu çerçevesinde yapanların oranı yüzde 73.08; saat 20:00’den gazetecilerin sorularını yanıtlayan Aerof- sonra bu oran yüzde 26’ya düşüyor; en çok lot Havayolu Şirketi Genel Müdürü Vitaly 14:00 ile 17:00 arası tatil satın alınıyor. Savelyev, Aeroflot’un şirketinin uçuşlarını yerine getirmesi için low cost İnternetten tatil satın alanların oranı % 10 şirketi kuracağını bildirdi. Konuyla ilgi- Öte yandan insanlar, tatil satın alırken li açıklamalarda bulunan Savelyev, “Yeni bunu sanal ortamda değil de bir uzmanla havayolu şirketinin kaydını yaptıracağız. telefonda konuşarak veya yüz yüze yap- Böyle bir senaryo düşündük. Avrupa’ya mayı tercih ediyor. İnternetten yapılan tatil ikinci bir şans daha verelim dedik. Yeni alışverişlerinin oranı yüzde 10 ile sınırlıyken, açılacak şirketimiz Ekim sonundan itiba- bunu çağrı merkezi üzerinden yapmayı yeğ- ren uçuşlara başlayacak” şeklinde konuş- leyenlerin oranı yüzde 18. Tatil satın almak tu. ezinomi, online tatil satın almalarla ilgili için acenteye gidenlerin oranı ise yüzde 72. Söz konusu ucuz havayolu şirketinin Gbir araştırma yaptı ve araştırmanın so- Ayrıca tüketicilerin büyük çoğunluğu, yüzde ana şirket Aeroflot’tan farklı bir hizmet ve nuçlarına göre alışverişlerin yüzde 89,63’ünün 76,2’si taksitle ödeme yapma eğiliminde. fiyat standardı olacağı ifade edildi. Aerof- mesai saatleri içinde yapıldığı belirlendi. Gezi- Söz konusu araştırma, tek başına seyahat lot tarafından konuyla ilgili olarak yapılan nomi internet sayfası ve çağrı merkezi üzerin- etmek konusunda erkeklerin daha istekli ol- açıklamada, kurulacak olan yeni havayolu den gerçekleştirilen satın almaları değerlen- duğunu ortaya koydu. Buna göre tek başına şirketinde biletlerinin, bazı bölgelerdeki diren bu araştırmanın sonuçlarına göre 06:00 tatile gidenlerin yüzde 55,91’i erkekler; buna tren biletlerinden bile daha ucuz olaca- - 20:00 saatleri arasında tatille ilgili araştırma karşılık yüzde 44.71’ini kadınlar oluşturuyor. ğı bildirildi.

50 | turizm&yatırım| 09’2014

52 KONGRE TURİZMİ |

turizm&yatırım |

09’2014 KONGRE TURİZMİDOSYA etkinlik vetoplantıyaimzaatanilaçşirketleri,otellerinenönemli Kongre vetoplantıturizmindebaştaotellerkongremerkezleri yılında düzenlenecek205kongrevesempozyumun133’üsağlık alan ilaçfirmaları,tanıtımavekongrelereciddibütçeayırıyor. Kongre turizminde çaplı organizasyonlarınyanısıraortaveküçükyüzlerce Turizm veYatırımDergisi’ninyaptığıaraştırmayagöre2014 sektörüne yönelikolacak.133kongreninbüyükçoğunluğu otellerde gerçekleştiriliyor.Bukongrevesempozyumların neredeyse tamamınailaçşirketlerisponsoroluyor.Büyük olmak üzeresektörünenönemlimüşterileriarasındayer başı ilaçfirmaları müşterileri arasındayeralıyor. çekiyor ağlık sektörü büyüdükçe ilaç sektörü Sektörün en büyükleri Sektör 30 bin kişiyi istihdam ediyor Sde büyüyor. Sürdürülebilir sağlık sis- arasında Türk firmalar da var Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Tür- temi içinde önemli bir yere sahip olan ilaç Türkiye’deki ilaç firmaları arasında güç- kiye’de 68 ilaç üretim tesisi (15’i yabancı endüstrisinin Türkiye ekonomisindeki yeri lü yerli firmaların yanı sıra, özellikle 1980’li sermayeli) ve 64 üretici firması (13’ü ya- güçleniyor. Türkiye’de faaliyet gösteren 300 yılların ortalarında ülkeye giriş yapan glo- bancı) ile 12 hammadde üretim tesisi (6’sı firmanın 50’sinde üretim tesisi bulunuyor. bal ölçekli yaklaşık 50 uluslararası firma yer yabancı) ve 10 hammadde üreten firma Satış büyüklükleri açısından ilk 20 firma alıyor. 300’ün üzerinde ilaç şirketinin faali- (4’ü yabancı) bulunuyor. İlaç sektöründe içerisinde 6 yerli sermayeli üretici firma yer yet gösterdiği Türkiye’de, 2012 yılı sonu iti- yaklaşık 30 bin kişi istihdam ediliyor, istih- alıyor. 56 adet yabancı sermayeli firmanın bariyle, sektörün önde gelen firmaları ara- damın yüzde 50’den fazlası eğitim seviyesi 13’ü kendi üretim tesislerinde üretimleri- sında; Abdi İbrahim, Novartis, Bilim, Pfizer, yüksek kişilerden oluşuyor. Sektörde, ileri ni gerçekleştiriyor. İlaç sektörü Türkiye’de EastPharma, Bayer, Sanofi, GlaxoSmithKli- teknolojiye uyum sağlayacak yüksek eğitim yaşlanan nüfus, sağlık hizmetlerine erişim ne ve Astrazeneca gibi firmalar yer alıyor. görmüş personel istihdamı ve buna bağlı imkanları ve ortalama yaşam süresinin ar- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ha- olarak teknik bilgi düzeyi giderek artıyor. tışı nedeniyle doğal bir büyüme seyri bek- zırladığı rapora göre 2012 yılında en yüksek Piyasada yaklaşık 5 bin civarında ilaç ve liyor. pazar payına değer bazında yüzde 8,01’lik 23.500 civarında eczane bulunuyor. Türki- oranla Abdi İbrahim firması sahip oldu. ye’de 3100 çeşit ilaç üretimi yapıldığı bilini- Türkiye ilaç sektörü Avrupa’da 6. sırada Abdi İbrahim’i Novartis ve Bilim İlaç firma- yor. Diğer taraftan farklı dozajlar ve değişik Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YA- ları takip etti. farmasötik yapılar ile bu rakam yaklaşık 8 SED) Sağlığa Erişim Çalışma Grubu’nun bine çıkıyor. katkılarıyla Deloitte tarafından hazırlanan Ciro Büyüklüğüne Göre Dünyadaki İlk 10 İlaç Firması ”Türkiye Sağlık Sektörü Raporu”nda, Tür- İlaç ihracatı istenilen seviyede değil kiye’nin, tutar olarak dünyadaki en büyük Firma 2010 Cirosu Diğer yandan sektördeki büyümeye rağ- 15, üretim açısından ise en büyük 16. ilaç (Milyar ABD $) men Türkiye ilaç ihracatı konusunda isteni- pazarı olduğu dile getiriliyor. Öte yandan 1 PFIZER 58,5 len seviyeye gelemedi. Jenerik/eşdeğer ilaç Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ha- üretimi iyi bir noktada olan Türkiye, ham- 2 NOVARTIS 42 zırladığı z2013/1-İlaç sektörü Raporu’na madde ve orijinal/referans ilaçta dışa ba- göre Türkiye ilaç sektörü, 2011 yılında üreti- 3 SANOFI-AVENTIS 40,3 ğımlı bir ülke konumunda yer alıyor. 2012 ci fiyatlarıyla 9,1 milyar dolarlık ilaç piyasa- 4 MSD 39,8 yılında ithalat 4,4 milyar dolar ilaç ithal sı ile Avrupa’da altıncı, dünyada 16. sırada 5 ROCHE 39,1 eden Türkiye, 720 milyon dolarlık ilaç ihraç yer aldı. 2012 yılında ise üretici fiyatlarıyla 6 GLAXOSMITHKLINE 36,2 etti. Dolayısıyla ihracatın ithalatı karşılama toplam 8 milyar dolarlık bir piyasa yarattı. oranı yüzde 16,54’te kaldı. Üretim açısın- 7 ASTRAZENECA 33,3 2012-2016 dönemine yönelik tahminlere dan bakıldığında 2011 yılında 1 milyar 556 göre Çin, Hindistan, Rusya ve Brezilya geliş- 8 JOHNSON & JOHNSON 22,4 milyon kutu olan Türkiye reçeteli ilaç pazarı, mekte olan pazarlar arasında gösteriliyor. 9 ELI LILLY 21,1 2012 yılında yüzde 2,8 artış göstererek, 1 Türkiye ilaç pazarının 2016 yılında dünyada 10 ABBOTT 19,9 milyar 600 milyon kutuya ulaştı. 2012 yı- 18. sırada yer alacağı tahmin ediliyor. lında üretilen 1 milyar 600 milyon kutunun

Ülkelere Göre İlaç Pazarı Büyüklükleri (2011) İlaç Pazarı Pazar Büyüklüğü (Ülke) (Milyon ABD $) 1 ABD 397.288 2 Japonya 120.808 3 Çin 59.428 4 Fransa 52.991 5 Almanya 38.903 6 İtalya 33.273 7 Kanada 31.359 8 Brezilya 31.247 9 İngiltere 30.498 10 İspanya 27.302 11 Güney Kore 17.067 12 Hindistan 16.078 13 Meksika 15.835 14 Avustralya 15.329 15 Türkiye 13.336

09’2014| turizm&yatırım| 53 KONGRE TURİZMİ DOSYA

Farklı illerde düzenlenen sağlık ve tıpla ilgili kongrelerde İstanbul ve Antalya başı çekiyor. İstanbul’da düzenlenen ve düzenlenecek sağlık ve tıp alanında 44 kongrede daha çok kongre merkezleri öne çıkarken onu oteller, üniversiteler ve kültür merkezleri takip ediyor. Kongre için otel tercihlerinde Antalya başı çekiyor. 38 kongre ve toplantı Antalya’daki otellerde gerçekleştiriliyor. Öne çıkan diğer illere bakıldığında, 13 organizasyon Ankara’da, 9 organizasyon Bursa’da, 6 organizasyon İzmir’de, 5 organizasyon Muğla’da yapılacak. Bu illerde de otel tercihi dikkat çekiyor.

yüzde 78,1’lik oranı yani yaklaşık 1 milyar lantıları ve etkinlikleri için lüks otelleri tercih cek olan 133 kongrenin büyük çoğunluğu 249 milyon kutusu Türkiye’de üretildi. 2011 eden ilaç firmaları, bu kongrelere genellikle otellerde gerçekleştiriliyor. Farklı illerde yılında Türkiye reçeteli ilaç pazarı değer doktorları götürüyor. Ortalama 3 gün süren düzenlenen sağlık ve tıpla ilgili kongrelerde bazında 13,98 milyar TL iken 2012 yılında bu kongreler, bilimsel içerikli olduğu gibi ta- İstanbul ve Antalya başı çekiyor. İstanbul’da bu oran yüzde 5,9 azalarak 13,15 milyar TL nıtım amaçlı da olabiliyor. İlaç firmalarının düzenlenen ve düzenlenecek sağlık ve tıp oldu. sponsorluğunda Antalya’daki lüks otellerde alanında 44 kongrede daha çok kongre mer- gerçekleşen bu organizasyonlar etik bulun- kezleri öne çıkarken onu oteller, üniversite- İlaç firmaları toplantılar madığı için eleştirilirken, Sağlık Bakanlığı ler ve kültür merkezleri takip ediyor. Kongre için şirket dışını tercih ediyor etik olmayan organizasyonların önüne geç- için otel tercihlerinde Antalya başı çekiyor. Pazar büyüdükçe ve rekabet arttıkça mek için belli yasaklar getiriyor. 38 kongre ve toplantı Antalya’daki oteller- ilaç firmalarının tanıtıma ayırdığı bütçe de de gerçekleştiriliyor. Öne çıkan diğer illere artıyor. Satış rakamlarına bakıldığında en 2014’te 133 büyük çaplı sağlık ve tıp bakıldığında, 13 organizasyon Ankara’da, 9 büyük 25 firma, Türkiye’deki tüm ilaç satış- alanına ilişkin kongreler düzenleniyor organizasyon Bursa’da, 6 organizasyon İz- larının yüzde 80’ini gerçekleştiriyor. Tıbbi Oteller için kongre ve toplantı turizmi mir’de, 5 organizasyon Muğla’da yapılacak. tanıtım elemanlarının ise yüzde 80’ini bün- potansiyeli açısından son derece önem ta- Bu illerde de otel tercihi dikkat çekiyor. yesinde barındırıyor. şıyor. Turizm ve Yatırım Dergisi’nin yaptığı Dolayısıyla ilaç firmaları, personelin eği- araştırmaya göre 2014 yılında düzenlene- Resort otellerinde tıp kongresi timinden, doktorlara ve sağlık personeline cek 205 kongre ve sempozyumların 133’ü yasağı 5 aya çıktı yeni çıkan ilaçların tanıtımına kadar bir dizi sağlık sektörüne yönelik olacak. Bu kongre Öte yandan ilaçların sağlık meslek men- etkinlik ve organizasyon düzenliyor. İlaç fir- ve sempozyumların neredeyse tamamına suplarına tanıtımı ve tıbbi kongrelerle ilgili maları, yeni çıkan ilaçların tanıtımının yanı ilaç şirketleri sponsor oluyor. Büyük çaplı yeni düzenlemeye giden Sağlık Bakanlı- sıra sağlıkla ilgili birçok kongre, konferans organizasyonların yanı sıra orta ve küçük ğı 2011 yılında, ilaç firmalarının kongre ve ve etkinliğe sponsor oluyor. Aynı zamanda çaplı yüzlerce etkinlik ve toplantıya imza benzeri organizasyonlara desteği, sağlık şirket içi eğitim, toplantı ve etkinlikler de atan ilaç şirketleri, otellerin en önemli müş- meslek mensubu başına yılda 5 defayla sı- düzenleyen ilaç şirketleri, bu organizasyon- terileri arasında yer alıyor. Türkiye’nin en nırlandırdı. Buna göre bir sağlıkçı aynı firma ları genellikle şirket dışındaki mekanlarda büyük ilaç firmalarından Abdi İbrahim, bir tarafından düzenlenen kongreye yılda en gerçekleştiriyor. yılda 200’ün üzerinde toplantı gerçekleştiri- fazla iki kez katılabiliyor. Yine Sağlık Ba- yor.20 kişiden 1500 kişiye kadar değişen bu kanlığı tarafından turizm sezonunda, resort Organizasyonlar için ilk toplantılara ortalama 70-80 kişi katılıyor. otellerde tıp kongresi düzenleme yasağı üç tercih 5 yıldızlı oteller aydan beş aya çıkarıldı. Daha önce Haziran- En çok toplantı, kongre yapan sektörlerin Tıp kongrelerinde mekan Eylül döneminde tıp kongresi düzenleme başında gelen ilaç sektörü, tıp kongrelerine tercihinde oteller başı çekiyor yasağı, bundan sonra 15 Mayıs-15 Ekim yılda ciddi bir pay ayırıyor. Kongreleri, top- 2014 yılında düzenlenen ve düzenlene- olarak 5 aya uzatıldı.

54 | turizm&yatırım| 09’2014

KONGRE TURİZMİ GÖRÜŞLER

Aybüke Meriç / Santa Farma Kongre ve Organizasyon Yöneticisi Otel seçiminde öncelikli kriterimiz bütçe irma olarak bir yılsonu ve iki dönem binamızda yapıyoruz. Genelde toplantı- Ftoplantısını düzenli olarak her yıl ger- larımızda konaklama hizmetinden de ya- çekleştiriyoruz. Bunların yanı sıra ihtiyaca rarlanabilmek için otelleri tercih ediyoruz. göre lansman, eğitim, TSM alımı gibi top- Ayrıca banket hizmetleri konusunda da iyi lantılar düzenliyoruz. Yıl sonu toplantımı- hizmet alabiliyoruz. Otellerde aradığımız za tüm ekip olarak yaklaşık 600 kişi katı- kriterler arasında öncelikli kriter bütçe lıyor. Diğer toplantılarımızın kişi sayıları oluyor. Optimum kaliteyi en iyi bütçey- değişiyor. Ancak orta veya küçük ölçekli le alabileceğimiz otelleri tercih ediyoruz. toplantılar olarak değerlendirebiliriz. Top- Toplantı salonlarının konforlu olması, lantılar için ihtiyacına göre, optimum kali- otelin merkezi konumu, ulaşımının rahat teyi garanti edebileceğimiz mekanları se- olması, banket hizmetlerinin kalitesi, ko- çiyoruz. Kendi merkez binamızda toplantı naklama hizmetlerinin kalitesi, otel ekibi- salonlarımız var ama düşük kapasitede nin çözümcü yaklaşımı da olması kriterle- olduğu için toplantıların az bir bölümünü rimiz arasında yer alıyor.

Seda Çelik / Abdi İbrahim Satınalma Yöneticisi Tercihimiz hizmet kalitesi yüksek 5 yıldızlı oteller ılda 200’ün üzerinde toplantı organi- zenliyoruz ve ilk tercihimiz otellerden yana Yzasyonumuz oluyor. Toplantılarımı- oluyor. Lansmanlarımız, iç eğitimlerimiz, zın katılımcı sayıları minimum 20 kişiden sınavlarımız ve ürün toplantılarımızı otel- maksimum 1.500 kişiye kadar ulaşıyor. lerde gerçekleştiriyoruz. Otellerde öncelikli Ortalama 70-80 kişilik gruplarla toplan- tercihimiz hizmet kalitesi yüksek 5 yıldızlı tı düzenliyoruz. Şirket içi toplantılarımızı oteller oluyor. Otel yönetimlerinden, orga- anlaşmalı otellerde gerçekleştiriyoruz. Dış nizasyonlarımızı herhangi bir aksaklık ya- toplantılarda ise organizasyonun amacına şamadan tamamlayabilmemiz için proaktif uygun, misafirlerimizin ulaşım kolaylığı davranmalarını, sorunlara hızlı müdahale için merkezi lokasyonları tercih ediyoruz. ederek çözüm odaklı olmalarını bekliyoruz. Özellikle eğitimlerimizin ve bölge toplan- Ayrıca çalışanların ilgili olmaları ve yemek tılarımızın çoğunluğunu şirket dışında dü- kalitesi de öncelikli kriterlerimizden.

Erkan Yağcı / Concorde De Luxe Resort – Yönetim Kurulu Üyesi İlaç firmaları, misafir yapısı ve bütçesi nedeniyle tercih edilen gruplar arasında üm sektörler gibi ilaç sektöründen manın programına göre banket hizmeti Tfirmalar da toplantıları için otelimizi de talep edebiliyorlar. Boş zaman olarak seçiyorlar. İlaç firmaları oteller için mi- ayrılan zamanlarda katılımcılar her türlü safir yapısı ve bütçesi bakımından tercih birimimizden yararlanabiliyor. Bu firma- edilen gruplar arasında yer alıyor. İlaç ların bizden, her otelin yerine getirmesi firmalarının düzenlediği etkinlikler, et- gereken etkinlikte otelden kaynaklı bir kinliğin kapasitesi, ilaç firmasının veya aksaklık olmaması ve kusursuz hizmet kongrenin alanıyla ilgili durumlara göre gibi beklentileri oluyor. Toplantı salonla- değişiklik gösterebiliyor. Her büyük- rımız onların etkinliklerinin türüne göre lükten gruplar olabiliyor, bu 50 kişiden hazırlanıyor. Bunun dışında onların ken- başlayıp 400-500’e kadar çıkabiliyor. Ön- di kurulum yapacağı durumlarda bizden celikle bizden konaklama ve toplantı sa- talep etmeleri doğrultusunda her türlü lonları konusunda hizmet alıyorlar. Fir- desteği sağlıyoruz.

56 | turizm&yatırım| 09’2014 Sibel Kafadar İnan / İ. E. Ulagay-Menarini Group/ Etkinlik Yönetimi Bizler için otellerde tecrübeli bir ekiple çalışmak önemli Merkez katılım harici toplantılarımızı oluyor. Güney otellerine en iyi alternatif firma dışında farklı mekanlarda gerçek- ise Kıbrıs... Burada Antalya’dan daha dü- leştirmeyi tercih ediyoruz. 50 kişinin üze- şük bütçeli işler yapmanız mümkün. An- rinde ve şehir dışı katılımlı olan toplantıla- cak özellikle kış aylarında hava koşulların- rımızın hemen hepsi firma dışında, yeterli dan dolayı epey riskli bir destinasyon. kapasiteye sahip otellerde organize edili- Her müşteri hızlı ve kaliteli hizmet al- yor. Yıllık bütçe ve projelerin efektivitisi- mak ister. Günümüz rekabet koşulları ile ne göre bu sayı değişebiliyor. Küçük, orta, başa çıkabilmek adına kaliteden ödün ve- büyük olmak üzere her ölçekli toplantı dü- rerek fiyat düşüren otellerde organizas- zenliyoruz. Dış mekanlarda ilk tercihimiz yon yapmak tam bir kabus olabiliyor.Satış ise oteller oluyor. Toplantı salonlarının ekibinin F&B ile koordineli hareket ederek yeterliliği, fiyat politikası ve hizmet kalite- hızlı ve kaliteli hizmet sunması, bizim- si ilk olarak dikkat ettiğimiz noktalar olu- le aynı dili konuşabilmesi önemli. Bunun yor. Bununla birlikte F&B Hizmet anlayışı, için tecrübeli ekiplerle çalışmak gerekiyor. hijyen, havaalanına ve şehir merkezine Özellikle eski binaya sahip otellerde ihmal uzaklığı bizim için bir oteli diğerlerinden edilen en büyük problemlerden bir tanesi ayıran özellikler arasında yer alıyor. Çünkü Farklı şehirdeki kongre merkezlerinde ise havalandırma. Salonların mutfaktan ge- katılımcıların mekana rahat ulaşması bir lojistik ve destinasyondan kaynaklı ula- len kokudan izole ve yeterli sıcaklıkta ol- avantaj. 400 kişi ve üzeri yapılan toplantı- şım problemi söz konusu oluyor. Dolayısı ması toplantının seyri için önem taşıyor. larda özellikle Belek ve Kemer bölgelerin- ile bir günden fazla sürecek, konaklamalı Aksi takdirde bir saat sonra katılımcılar de olan kongre merkezli oteller haricinde orta ve özellikle büyük ölçekli organizas- şikayet etmeye ve toplantı konusu dağıl- alternatif şu an için yok denecek kadar az. yonlarımızda ilk tercihimiz Güney otelleri maya başlıyor.

Berna Burçin Çakır / WOW İstanbul Hotels &Convention Center Satış ve Halkla İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Kongre turizmi gelirimizde ilaç firmalarının payı yüzde 35 ıp Kongreleri ve ilaç sektörü toplantıla- hizmet vermeye başladık. Kongre-toplantı Trının kongre turizmi açısından önemi- olanakları açısından aradığı her detayı ve nin büyük olduğunu düşünüyoruz. Ulusla- çözümü tesisimizde bulabilen misafirle- rarası sağlık kongreleri sebebiyle İstanbul’a rimiz, yoğun iş toplantıları sonrası odala- gelen kongre turistinin ekonomik anlamda rına döndüklerinde konaklama süresince sektöre ve tanıtım anlamında İstanbul’a ihtiyaç duyabilecekleri her türlü konfor ve önemli ölçüde katkı sağladığı bir gerçek. rahatlığa da sahip olabilsinler istedik. İlaç Uluslararası birçok tıp kongresi ve toplan- firmaları bizden genellikle yeterli teknik do- tılarında ilaç firmaları sektörün lokomotifi nanıma sahip olunması, büyük salonların olarak önemli bir yere sahip. Otelimizde yanında, ufak toplantılar için yeterli sayı- gerçekleştirilen organizasyonlarda ilaç fir- da küçük salonların da olması ve kolonsuz bununla birlikte özellikle bir günden fazla malarının düzenlediği etkinliklerin oranı büyük salonların yanı sıra salonların bö- süren, konaklamalı organizasyonlarda top- yüzde 9 civarında. Bu firmaların düzenle- lünebilme özelliği olmasını istiyorlar. Yine lantı sonrası vakit geçirebilecekleri sosyal diği kongre ve toplantılara ortalama 1000 konaklama ile ilgili ihtiyaçlarda oda sayı- alanlara da ihtiyaç duyduklarını gözlemle- kişi katılıyor. Kongre turizmi gelirimizde sının çokluğu, kongre ve toplantı sonrası dik. Hatta 2012 yılında bu beklentilere de ilaç firmalarının payı ortalama yüzde 35 katılımcıların vakit geçirebilecekleri sosyal cevap verebilecek Choppers Point İstanbul civarında. WOW İstanbul olarak kongre alanlar gibi birçok detay beklentiler arasın- Restaurant’ımızı tesisimize kattık. Misa- turizmindeki üstün hizmet kalitemizi daha da yer alıyor. Katılımcılara destek verecek firlerimize, restaurant ve kafe hizmeti yanı da yukarılara taşıyarak misafir memnuni- yetişmiş, kalifiye elemanların bulunması sıra bowling, bilardo oynayabilecekleri, dev yetini maksimumda tutmak amacıyla 2013 da kritik nokta. İlaç firmalarının otelimiz- ekranda maç seyredebilecekleri kısaca yo- yılının son çeyreğinde renovasyona girdik. den satın aldıkları ilk hizmetler; toplantı sa- ğun iş ortamı sonrası soluklanabilecekleri Ve 2014 yılında yenilenen odalarımız ile lonları, banket ve konaklama oluyor. Ancak bir mekan oluşturduk.

09’2014| turizm&yatırım| 57 KONGRE TURİZMİ GÖRÜŞLER

Ali Kızıldağ / Calista Luxury Resort Genel Müdürü ve Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Yabancı ilaç firmaları daha çok organizasyon düzenliyor

ongre organizasyonlarının büyük bir bazında gerçekleşen organizasyonlara Kbölümü tıp ve bilim derneklerinin dü- bakıldığında üç bin kişiye kadar katılım zenledikleri kongrelerden oluşuyor. Bu olan kongreler düzenleniyor. Otelimizde tarz tıp ve bilimsel kongrelerin en büyük gerçekleştirdiğimiz ilaç firmalarının des- sponsoru ya da destekçileri İlaç firma- tekleri ile tıp ve sağlık amaçlı organizas- larıdır. İlaç firmaları gerek tıp ve bilim yonlardan, eğitim toplantılarından yıllık kongre organizasyonları, gerekse satışı gelirimiz 750 bin ile 1 milyon 100 bin avro gerçekleştirecek ekibin yetiştirilmesi sa- oranında değişiyor. İlaç firmalarının direk tış tekniklerinin geliştirilmesi için tanıtım ev sahipliği yaptıkları toplantılar genel bütçelerinin büyük bir bölümünü bu or- olarak eğitim toplantıları oluyor. Bu an- ganizasyonlara ayırıyorlar. Her ne kadar lamda firmalar, hizmet ve servis kalitesini geçtiğimiz yıllarda yeni çıkan kanunla öncelikli ele alarak en uygun fiyat bek- ilaç firmaların tıp ve bilimsel kongre ve lentisi ilk önem verilen talepler arasında toplantılara yapacakları destek ve spon- oluyor. Tabi ki organizasyonun yapılacağı sorluklarına belirli bir sınırlama getirilmiş alanların fiziksel yeterlilikleri, çeşitlili- olsa da bu gibi organizasyonlar hızla ge- ği, farklı boyutlarda workshoplara sahip lişmeye ve çeşitlenmeye devam ediyor. olunması da en önemli beklentiler arasın- Ayrıca ilaç firmalarını şirket içi eğitim ve da. Eğitim toplantılarında bütçelerini kı- geliştirme toplantıları biz otelciler için sıtlı tutan ilaç firmaları, tanıtım amaçlı or- Ekim – Nisan ayı aralığı döneminde sık- ganizasyonlarda otellerin hizmet ve kalite ça ev sahipliği yaptığımız organizasyon- standardına çok önem verip, bu organi- rarlanırlar. Tabi ki misafirin konakladıkları ları oluşturuyor. İlaç sektöründe toplantı zasyonlara ayırdığı bütçeleri daha yüksek odaların rahatlığı, temizliği, kalitesi gelen talepleri, çok farklı şekillerde karşımıza tutuyorlar. Tabiki organizazyon esnadın- en önemli taleplerden bir tanesi... Bunun çıkıyor. Doktorlara- eczacılara dönük da kendilerine hizmet veren otel personeli dışında toplantı program ve planlarına bilgilendirme ve tanıtım, etkinlik yapma ve banket personellerinin profesyonelliği, göre, sosyal aktivitelerin düzenleneceği, toplantıları, arama toplantıları, şirket içi katılımcılara yönelik memnuniyet yük- banket organizasyonlarını gerçekleştire- eğitim, ürün lansmanı toplantıları, yaz- sekliklerini oluşturacak şartları sunan cekleri gala salonu, gruba özel bölgeler ta- kış toplantıları, bölge ya da departman içi oteller öncelikli olarak tercih ediliyor. Fir- lep edilenler arasında. Tabi bunun dışında toplantıları gibi… Ya da karar alma, beyin maların düzenledikleri organizasyonlarda organizasyonlarda boş vakitlerini ağırlıklı fırtınası, sorun çözme, motivasyon ya da otellerdeki birimlerden öncelikli olarak olarak otelin Spa ve sağlık merkezlerinde performans yönetimi gibi birebir yapılan toplantı ve organizasyon alanlarından ya- değerlendiren katılımcılar da ağırlıkta. hedefe dönük toplantı organizasyonları düzenliyorlar. Calista Luxury Resort ola- rak yıl bazında 45-60 yerli ve ulusal fir- maların toplantı organizasyonlarına ev sahipliği yapıyoruz. Bu organizasyonların yüzde 25’lik bölümü ilaç ve sağlık konulu organizasyonlardan oluşuyor. Özellikle yurtdışındaki ilaç veya sağlık firmaların hem hizmet kalitesi hemde fiyat avan- tajlarından dolayı Antalya bölgesi önce- likli olmak üzere ülkemizi tercih ediyorlar. Yerli ilaç firmalarına yeni yasa ile getirilen kısıtlamalardan sonra, oteller ve organi- zasyon firmaları bu konuda daha rahat bir konuda olan yurtdışı ilaç firmalarına yönelerek, bu sektördeki kaybı kapatma- ya çalışıyorlar. Bizde otel olarak her yıl or- talama 7-8 yabancı ilaç firmaların organi- zasyonla ev sahipliği yapıyoruz. Yıl içinde 50 kişiden başlayan eğitim toplantıları- dan - 500 kişiye kadar ulaşan kapasite- lerde toplantıları ağırlıyoruz. Ancak bölge

58 | turizm&yatırım| 09’2014

KONGRE TURİZMİ HABER

Kasım ayındaki ICCA Kongresine davet var Uluslararası Kongreler ve Toplantılar Birliği (ICCA) Başkanı Arnaldo Nardone, Antalya’da 1-5 Kasım tarihleri arasında 53’üncüsü gerçekleşecek Genel Kurulu’na turizm profesyonellerini davet etti. Genel Kurula ilgi beklenenin üzerinde olacak.

CCA Başkanı Arnaldo Nardone, Antal- 53’üncüsü gerçekleşecek ICCA Kongresi Iya’da düzenlenecek Genel Kurul için 1-5 Kasım arası Antalya, Belek’te Susesi çağrıda bulunarak tüm turizm profes- Luxury Resort ve Cornelia Diamond Golf yonellerini davet etti. Nardone, Akdeniz Resort & Spa’da düzenlenecek. havzası ve Antalya’nın bin yıldan fazladır uygarlıklar için tüm dünyadan insanların ICCA, Antalya’ya kongre referansı olacak katıldığı, en iyi kalitede kongre ve toplantı Öte yandan kısa adı ICCA’nın Antal- merkezlerinin gerçekleştirildiği çok önemli ya’da yapılacak kurulu hakkında konuşan ve stratejik bir bölge olduğunu vurguladı. Antalya Tanıtım Vakfı (ATAV) Başkanı Başkan aynı zamanda Türkiye’nin strate- Nizamettin Şen, ICCA’nın dünyada MICE jik lokasyonunun ülkeyi Avrupa, Asya ve delegelerinden de çok büyük bir talep ol- sektöründeki en büyük organizasyon ol- Afrika arasında dünyanın en ilginç köşe- duğunu dile getirdi. Başkan, kurulun çok duğunu belirterek, Antalya’nın böyle bir lerinden birisi yaptığını belirterek ICCA’nın yoğun bir katılımcı sayısına ulaşacağına organizasyona ev sahipliği yapmasının davetine yalnızca Türkiye’den değil, ICCA ve sıcak bir karşılama olacağına inanıyor. önemli olduğunu söyledi. MSC Cruises, gemilerini Antalya, Cornelia toplantı organizasyonlarına açtı Golf Club yeni bir event alanı açtı Oteller ve kongre merkezlerinin ardından kruvaziyer gemileri de kongre turizminden pay alacak. Amerika ve Antalya’da kongre turizminin Avrupa’da gelişen trend doğrultusunda şirket toplantıları de iddialı tesislerinden Cornelia için kruvaziyer gemileri tercih edilmeye başlandı. MSC Golf Club, Golf Club binasının Cruises gemileri yeniliklere açık şirketlere toplantı önünde her çeşit etkinliğe ev organizasyonları için ilgi çekici bir alternatif oluyor. sahipliği yapacak göl manzaralı 1.000 metrekarelik yeni bir merika ve Avrupa’nın ardından, Türki- event alanı açtı. Aye’de de şirket toplantılarını kruvaziyer gemilerinde düzenlenmesine ilgi hızla ar- arbekü, tıyor. Bu kapsamda şirketlere filosundaki Bdisko 11 gemiyle hizmet sunan MSC Cruises, geceleri ve gala gemilerinde kongre, toplantı ve marka ta- yemekleriyle nıtım konferansları gibi organizasyonları 1000 kişilik or- gerçekleştiriyor. Şirket, satış elemanlarına, ganizasyonlara uygun distribütor veya bayilerine MSC Cruises hale getirilen event gemilerinde yaşanacak unutulmaz bir ta- alanı, misafirlere yeni bir tili teşvik edici ödül olarak veriyor. alternatif sunuyor. Yeni gemilerin tüm salonlardan ve toplantı event alanında yapılan orga- Toplantı salonları tam donanımlı ekipmanlarından ücretsiz olarak fay- nizasyonda misafirler Cornelia Tüm gemilerde küçük ve büyük grup- dalanılabiliyor. Hotels’de kalmak zorunda ların kullanabileceği alternatif toplantı Katılımcılar gemilerin her gün yeni kalmayacak. Belek’te salonları bulunuyor. Teknolojik olarak son bir limana uğraması sayesinde ça- bulunan diğer oteller- derece donanımlı olan bu mekanlarda, lışmanın yanı sıra dinleniyor ve ta- den birinde kalanlar modern sunum ve iletişim teknolojileri til keyfi yaşıyor. Gemilerle Akdeniz, da Cornelia Golf kullanılıyor. Bu sayede okyanusun orta- Ege-Adriyatik, Kuzey Avrupa, Atlantik Club’ın event sında bile dünya ile kesintisiz iletişim ku- Okyanusu, Karayipler, Güney ve Kuzey alanında etkinlik gerçekleşti- rulabiliyor. MSC Cruises, gemilerinde ger- Amerika gibi birbirinden çekici tarih ve rebilecek. Ayrıca Golf Club ol- çekleştirilecek bir organizasyonda, karada doğa harikası rotaları kapsayan tur al- duğundan dolayı geceniz yüzde yapılan örneklerinden farklı fayda olarak, ternatifleri sunuluyor. 100 size uygun hale geliyor.

60 | turizm&yatırım| 09’2014

KONGRE TURİZMİ HABER

İstanbul Lütfi Kırdar, ECEES ve IGF kongrelerine ev sahipliği yaptı

Avrupa Deprem Mühendisliği Birliği ve Avrupa Sismoloji Komisyonu tarafından gerçekleştirilen 2. Avrupa Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı (ECEES), 24-29 Ağustos tarihleri arasında İstanbul Lütfi Kırdar’da düzenlendi.

eprem mühendisliği alanındaki yeni İnternet Yönetişimi Dgelişmelerin tartışılacağı 2. Avrupa Forumu da İstanbul’da Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konfe- Birleşmiş Milletler bünyesinde düzen- ransı(ECEES), İstanbul Lütfi Kırdar Ulusla- lenen İnternet Yönetişimi Forumu’nun rarası Kongre ve Sergi Sarayı’nda gerçek- (IGF) 9. toplantısı, Türkiye ev sahipliğinde leştirildi. 24-29 Ağustos tarihleri arasında 2-5 Eylül 2014 tarihleri arasında İstanbul düzenlenen konferansa Türkiye Deprem Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Ser- Vakfı Deprem Komitesi ve AFAD ev sahip- gi Sarayı’nda gerçekleşti. IGF’e genelini liği yaptı. Deprem mühendisliği alanındaki üst düzey devlet yetkilileri, uluslararası yeni gelişmelerin tartışıldığı konferansa, kuruluşların temsilcileri, özel sektör yö- Japonya, Çin, Rusya, ABD, Meksika, Kuzey neticileri ve akademisyenlerin oluştur- Afrika ve Akdeniz ülkelerinden uzmanların duğu 2 bini yabancı olmak üzere 2 bin yanı sıra, tüm dünyadan deprem mühen- 500’den fazla kişi katıldı. IGF, daha önce disleri, sismologlar, müteahhitlik firmaları 2006’da Atina’da, 2007’de Rio’da, 2008’de ile araştırmacıların bulunduğu bin 500’ün Haydarabad’da, 2009’da Şarm El Şeyh’te, 2012’de Bakü’de ve 2013 yılında Bali’de üzerinde katılımcı geldi. 2010’da Vilnius’ta, 2011’de Nairobi’de, gerçekleştirilmişti.

WOW Istanbul, renovasyondan geçti

Kongre turizminin İstanbul’daki iddialı otellerinden WOW İstanbul, artan rekabette öne çıkmak için odalarını yeniledi. Yeni yüzü ile misafirlerini ağırlayan WOW İstanbul, renovasyonun ardından misafir memnuniyetini en üst seviyelere taşımayı hedefliyor.

ongre kapasitesiyle İstanbul’un dikkat detay düşünülen WOW İstanbul’da kong- alanları ile farklılık sunuyor. Bu alanların Kçeken otelleri arasında yer alan WOW re ve toplantılar için iş dünyasına yönelik aynı zamanda bir eğlence kompleksi olan İstanbul, yenilenen yüzü ve üstün hizmet konfor da yükseltildi. WOW İstanbul, bu- Restaurant; Choppers Point İstanbul, Türk kalitesi ile kongre turizminde yükselişini siness center ve VIP toplantı hizmetleri, ve dünya mutfağından seçme özgün lez- sürdürüyor. WOW İstanbul, havalima- tam donanımlı, yüksek kapasiteli top- zetlerin sunulduğu Restaurant; Mezzani- nına yakınlığı, ulaşım kolaylığına sahip lantı salonları, etkin iletişim olanakları, ne, sağlık kulüpleri ile kongre turizminde avantajlı konumu, salon kapasiteleri, tek- cafe- bar, bilardo-bowling gibi aktivite zirvedeki yerini koruyor. nik donanımı ve profesyonel ekibi ile tu- rizmdeki yerini koruyor. Doluluk oranları yanında misafir memnuniyeti oranlarını da en üst seviyelerde tutmayı hedefleyen WOW İstanbul, renovasyon ile birlikte 5 yıldızlı WOW İstanbul ve 4 yıldızlı WOW Airport Otelleri dahil olmak üzere her iki tesiste, misafirlerin daha konforlu kalma- ları sağlandı.

Ayrıcalıklı hizmetleri ile farklılık sunan otel Yatak odası ve oturma odası içeren suitlerde kaz tüyü yastıklar ve nevre- simlerden banyoda seçkin marka banyo malzemelerine kadar misafirler için her

62 | turizm&yatırım| 09’2014

KONGRE TURİZMİ HABER

Spor salonları kongre turizmine açılıyor

Kongre turizminin gelişmesi bu alanda alternatif mekan arayışlarını da artırıyor. Bu kapsamda İstanbul’daki spor salonları ve spor sahalarının kongre turizmine açılması planlanıyor.

onuyla ilgili geçtiğimiz ayda IMEX fua- salonlarıyla, futbol sahalarını kongre- Krında açıklama yapan İstanbul Kong- lere açacağız. Geçen yıl düzenlediğimiz re ve Ziyaretçi Bürosu (ICVB) Müdürü Elif kongreler bakımından dünya yedincisi Balcı Füsunoğlu, “ABD’deki kongreler kriz iken bu yıl birer kongreyle 9’unculuğa nedeniyle Avrupa’ya kayıyor. Bu noktada düştük. Sayıları artırmak için bu tür fu- kalite-fiyat dengesi ve kültürel birikim arlara gidiyoruz. İstanbul’da artan yatak olarak İstanbul ön planda... 5 yıl içinde kapasiteleri ve kongre merkezlerinin yanı kongre turizminde dünya 5’incisi olmayı sıra maçların yapıldığı Ülker Arena gibi hedefliyoruz. Bu hedef doğrultusunda mekânlarla bu mümkün olacak. Bunların Ataşehir’deki Ülker Arena’yı ve diğer spor yanına stadyumları da koyacağız” dedi. DoubleTree by Hilton Malatya, toplantı ve kongrelere hazır

Geçtiğimiz ay Malatya’da hizmete giren DoubleTree by Hilton Malatya, toplantı ve kongre salonlarıyla davetlere hazırlanıyor. Otel, bünyesindeki toplantı salonları, seçkin Elif Balcı Fisunoğlu hizmetleriyle kongre ve toplantı turizminde iddialı tesisler Kalyon Turizm Grup arasına giriyor. Koordinatörü oldu

alatya’nın merkezinde ve Malatya İstanbul Kongre ve Ziyaretçi MPark AVM’nin hemen yanı başında bulunan DoubleTree by Hilton Malatya, Bürosu Genel Müdürlüğü seçkin servisi ve zengin mönü seçenek- görevinden ayrılan Elif Balcı leriyle toplantı ve konferans salonlarında Fisunoğlu, Kalyon Turizm üst düzey hizmet veriyor. Biri üç bölümü ayrılabilen 120 m²’lik, diğeri ise iki eşit bö- Grup Koordinatörlüğü’ne lüme ayrılabilen 72 m²’lik iki büyük ve mo- getirildi. dern toplantı salonu ile iş buluşmalarının tercih edilen adreslerinden birisi olan lif Balcı Fisunoğlu,1997 yılından bu DoubleTree by Hilton Malatya, ayrıca son Eyana turizm sektöründe yönetici teknolojiyle donatılmış bir iş merkezinde pozisyonlarında görev aldı. Son olarak ve geniş fuaye alanında katılımcılara im- İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu kanlar sunuyor. Otel, 18’inci katındaki şe- (ICVB) Genel Müdürlüğü görevini yürü- hir manzarasına hakim ve teras bağlantılı ten Fisunoğlu, çalışmaları ile yurtiçi ve board şeklindeki toplantı salonu ve 202 yurtdışında turizm sektöründe önemli konforlu odasının yanı sıra üç eşit bölü- projelere imza attı. me ayrılabilen 825 m²’lik balo salonu, 189 Kalyon Turizm Grubu, 1967 yılında araçlık kapalı otoparkı ile konuklarının açılan Kalyon Oteli ile başladığı faali- her türlü toplantı gereksinimine cevap yetlerine devam ediyor. Bugün Kalyon veriyor. Otel ayrıca davetlilere özel ayrı bir Turizm Grubu bünyesinde, Kalyon Otel, girişi olan Hitit Balo Salonu’nda lansman Kalyon Turizm Seyahat Acentesi ve Kal- toplantılarından, motivasyon etkinlikleri- yon Reji etkinlik mekanı bulunuyor. Elif ne, kurumsal toplantılardan çok özel kut- Balcı Fisunoğlu, Kalyon Turizm Grup lama ve parti organizasyonlarına katılma Koordinatörlüğü’nü yapacak. imkanı sunuyor.

64 | turizm&yatırım| 09’2014 King Corner Suit

DEĞİŞEN YENİ YÜZÜMÜZÜ GÖRMELİSİNİZ! WOW Istanbul Hotels & Convention Center kusursuz hizmet anlayışıyla sizler için yenilendi.

facebook.com/wowistanbul twitter.com/Wow_Istanbul OTELLER HABER

Tüm Avrupa’da en düşük doluluk oranı yüzde 49,1 ile Türkiye’de

Turistik otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği’nin (TUROB), STR Global ile ortaklaşa hazırladığı “Konaklama sektörü Temmuz 2014” raporu yayınlandı.

UROB ve STR Global’in hazırladığı “Ko- yüzde 5,6 azalarak, yüzde 47,2’ye düştü. gelir ise geçen yıla oranla yüzde 21,5’lik bir Tnaklama sektörü Temmuz 2014” rapo- Temmuzda ortalama günlük satılan oda artışla 101,85 avroya çıktı. Ocak – Tem- runa göre İstanbul’da 78 tesis, Ankara için bedeli, geçen yılın aynı dönemine göre muz 2014 toplam doluluk oranı yüzde 15 tesis, Antalya Bölgesinde ise 22 tesis yüzde 3,6’lık bir düşüşle 132,41 avroya 56,9; ortalama günlük satılan oda bedeli baz alınarak yapılan araştırmaya göre geriledi. Toplam oda sayısı üzerinden 84,41 avro; odabaşı elde edilen gelir ise Türkiye’nin Temmuz ayı otel dolulukları, odabaşı gelir ise geçen yıla oranla yüzde 48,07 avro oldu. 2013 yılının aynı dönemine göre yüzde 9’luk bir düşüşle 62,48 avro oldu. Bu yılın 7,2’lik bir düşüşle yüzde 49,1 olarak kay- ilk yedi ayı olan Ocak – Temmuz döne- Ankara oda bedeli artış gösterdi dedildi. Dönemin en yüksek artışı yüzde minde toplam doluluk oranı yüzde 62’de, Öte yandan Ankara Temmuz 2014 otel 11,2 ile Romanya’da yaşandı. En büyük ortalama günlük satılan oda bedeli 135,23 dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine düşüş ise yüzde 16,7 ile İsrail’de gözlendi. avroda, oda başı elde edilen gelir ise 83,85 kıyasla yüzde 22,6 düşerek, yüzde 39,8 Temmuz 2014’ün en yüksek doluluk oranı avroda kaldı. oldu. Temmuzda ortalama günlük satılan ise yüzde 89,5 ile Malta ve yüzde 83,9 ile oda bedeli 77,44 avro olarak, 2013’e göre İngiltere’de yaşandı. Tüm Avrupa ülkele- Antalya yükselişte yüzde 7,3’lük bir artış gösterdi. Toplam rindeki en düşük doluluk oranı yüzde 49,1 Antalya ise Temmuz 2014 otel do- oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen ile Türkiye’de oldu. lulukları bir önceki yılın aynı dönemine gelirler de geçen yıla oranla yüzde 17’lik kıyasla yüzde 3 düşerek, yüzde 69 oldu. bir düşüş yaşanarak 30,83 avro olarak öl- İstanbul’da doluluklar Temmuz ayında ortalama günlük satılan çüldü. Ocak –Temmuz 2014 toplam dolu- yüzde 47,2’ye düştü oda bedeli 147,63 avro ile geçen yıla göre luk oranı yüzde 57,4; ortalama günlük sa- İstanbul Temmuz 2014 otel dolulukla- yüzde 25,2’lik bir artış gösterdi. Toplam tılan oda bedeli 75,82 avro; oda başı elde rı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen edilen gelir de 43,52 avro olarak ölçüldü.

Divan Suites İstanbul G-Plus açıldı

Divan Grubu, Mar Yapı ile birlikte İstanbul Güneşli’de yaptığı Divan Suites İstanbul G-Plus açıldı. 120 standart oda, 6 deluxe oda, 10 junior suite ve 4 corner suite’ten oluşan 140 odalı Divan Suites İstanbul G-Plus, kısa dönemli iş seyahatlerinin yanı sıra uzun süreli konaklamalara açık olacak.

ivan Grubu, Mar Yapı işbirliğiyle, İstan- dan oluşan 480 m2lik toplantı alanı bulu- rie ve kahve veya aperatif almak isteyen- Dbul’un yükselen yatırım merkezi Gü- nuyor. Yüksek teknolojiye sahip görsel ve ler için zengin seçenekli bir menüye sahip neşli’de önemli bir projeyi hayata geçirdi. işitsel ekipman, business centre, tecrübeli Lobby Bar hizmet veriyor. Divan Suites Divan Suites İstanbul G-Plus, 120 standart profesyonel teknik ekip ve kişisel asistan İstanbul G-Plus bünyesinde ayrıca tam do- oda, 6 deluxe oda, 10 junior suite ve 4 cor- gibi hizmetlerin yer aldığı toplantı salonları nanımlı bir fitness ve spa merkezi de yer ner süite odadan oluşan toplam 140 oda- sessiz ve rahat bir çalışma ortamı sunuyor. alıyor. Otel, Atatürk Havalimanı’na, önemli sıyla hem kısa iş seyahatleri hem de uzun Otelde ayrıca, Divan’a özgü gurme lez- iş merkezlerine, fuar alanlarına yakın ko- süreli konaklamalar için seçenek sunuyor. zetleri tatmak isteyenler için Divan Brasse- numuyla dikkat çekiyor.

7 salondan oluşan 480 m2lik toplantı alanı dikkat çekiyor Özellikle iş seyahatleri için konaklama yapan kişilere yönelik her ayrıntının düşü- nüldüğü odalarda, misafirlerin rahat etme- leri için farklı tip ve ebatlarda yastıkların bulunduğu bir “yastık menüsü” yer alıyor. Konforlu ve ergonomik odalarında aynı zamanda son teknolojinin avantajların- dan yararlanma olanağı sunuluyor. Divan Suites İstanbul G-Plus’ta iş toplantıları ve özel organizasyonlar için toplam 7 salon-

66 | turizm&yatırım| 09’2014

OTELLER HABER

Rixos’ta üst yönetiminde Wyndham İzmir Özdilek, hareketlilik devam ediyor en üst segmente yükseldi Rixos yönetiminin bir süre Wyndham İzmir Özdilek üst segmente terfi ederek önce Rixos Yönetim Kurulu Wyndham zincirinin en üst segmenti olan ‘Wyndham Grand’ Üyeliğine getirdiği Cem markasına yükseldi. Kınay ile yolları ayırmasının ardından Rixos Başkan zdilek Holding bünyesindeki 219 odalı 2003 yılında turizm ve otelcilik sek- Yardımcısı Volkan Şimşek ile ÖWyndham İzmir Özdilek, Wyndham zin- töründeki ilk yatırımını İzmir’de Crowne cirinin en üst ve lüks segmenti olan ‘Wynd- Plaza İzmir ismi faaliyete geçiren Öz- Rixos’un Markadan Sorumlu ham Grand’ markasına yükseldi. Otelin ge- dilek Holding1 Ağustos 2013 tarihinde Başkan Yardımcısı Başak Erel nel müdürü Cennet Funda Çam, ”Wyndham uluslararası zincir oteller grubu Wyn- Grand İzmir Özdilek markası ile siz değerli dham Hotels & Resorts ile anlaşarak de gruptan ayrıldı. misafirlerimize daha lüks hizmet vermek- Wyndham Grand İzmir Özdilek ismi ile ten onur duyacağız” şeklinde konuştu. tesisi yeniden hizmete açtı. ürkiye’nin son yıllarda hızlı büyüyen Totel gruplarından Rixos’ta üst yöne- timde yaşanan hareketlilik devam ediyor. Tatilciler lüksü değil Daha önce Fettah Tamince tarafından Rixos Yönetim Kurulu Üyesi Cem Kınay’ın gruptan ayrılmasının ardındanRixos Baş- doğayı tercih ediyorlar kan Yardımcısı Volkan Şimşek ile Rixos’un Markadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Bulut tabanlı otel, acente yönetim ve online pazarlama Başak Erel de gruptan ayrıldı. platformu HotelRunner üzerinden yapılan yurt içi rezervasyonlarının yüzde 67’sinde büyük ya da beş yıldızlı oteller yerine küçük ölçekli tesisler tercih ediliyor. Bu rezervasyonların yüzde 19’unda ise doğa içindeki bungalov tarzı konaklamalar tercih ediliyor.

loudArena’nın, bulut tabanlı otel, acen- Cte yönetim ve online pazarlama plat- formu HotelRunner üzerinden yapılan rezervasyon bilgilerine göre beş yıldızlı oteller ya da klasik büyük tesisler yerine Düzeltme küçük ölçekli butik oteller giderek artan bir Turizm ve Yatırım Dergisi’nin, 25. sa- oranda tercih ediliyor. Özellikle tatilde ye- yısında yer alan “Türkiye’nin Akdeniz Ça- şille buluşmak isteyenler, bungalov tarzı nağı’ndaki Büyüme Hızı Yavaşladı” habe- konaklama seçenekleri tercih ediyor. Doğa rinde Fethiye Otelciler Birliği Başkanı ve ile iç içe bir tatil hayali kuranların tercihi TÜROFED Başkan Yardımcısı Yavuz To- olan ağaç evler her geçen gün artıyor. Do- istiyor. Tatilcilerin ağaç evde konakla- runoğulları’nın ünvanı eksik yazılmıştır. ğada bir tatil hayali kuran 35 yaş altı tatil- mak için seçtiği bölgeler arasında Fet- Doğrusu Yavuz Torunoğulları’nın ünvanı cilerin ağırlıklı olarak tercih ettikleri ağaç hiye’de Faralya, Antalya’da Olimpos, FETOB Yönetim Kurulu Başkanı ve TÜRO- evlerde gecelik konaklama ücreti 85 TL ile Adrasan, Çıralı, Kumluca ve Tekirova, FED Başkan Yardımcısı şeklinde olacaktır. 215 TL arasında değişiyor. Şile, Ağva, Erdek, Kaş, Assos ve Trab- Haber içeriğinde ise ”Bizim burada yakla- zon’da Uzungöl yer alıyor. Söz konusu şık 9 bin yatağımız var ama bunun yarısı Hem doğa ile iç içe hem ucuz tatil verilere göre, bungalovlarda konakla- nitelikli” kısmında yatak sayısı yanlış ya- HotelRunner’ın verilerine göre yurt mayı tercih edenlerin yüzde 84’ünü 35 zılmıştır. Doğrusu, ”Bizim yaklaşık 50 bin içinde yapılan rezervasyonların yüzde yaşından gençler oluşturuyor. Ayrıca yatak kapasitemiz var ve bunun yarısı ni- 67 kadarında büyük ölçekli otelleri ter- daha hesaplı konaklamak mümkün telikli” olacaktır. Düzeltir, özür dileriz. cih edilmiyor. Bu rezervasyonların yüzde olan bungalovlarda fiyatlar geceliği 85 19 kadarı ise bungalovlarda konaklamak TL ile 215 TL arasında oluyor.

68 | turizm&yatırım| 09’2014 Turizm &Yatırım Dergi baskı.pdf 1 9/5/14 7:30 PM

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K OTELLER HABER

Küçük Oteller Derneği’nin pazarlama çalışmaları yoğun ilgi gördü

Türkiye’nin Alaçatı, Kapadokya, Bodrum, Marmaris, Sultanahmet gibi 34 farklı destinasyonunda 300’e yakın üyesi bulunan Küçük Oteller Derneği’nin, üyelerini kapsayan kurumsal pazarlama çalışmaları yoğun ilgi görüyor.

üçük Oteller Derneği’nin www.turkis- Mercedes-Benz, Vodafone gibi kurumlarla Khsmallhotels.com rezervasyon portalı başlattığımız pazarlama çalışmalarında, 1 üzerinden, beyaz yakalı çalışanlara yö- ayda 3 katı talebe ulaşması, bu açıdan bi- nelik, Temmuz 2014 tarihinde başlatılan zim için beklenen bir durumdu. Kurumsal kurumsal pazarlama çalışmaları, 1 ayda 3 pazarlama çalışmalarını arttırarak devam katı talep artışı ile karşılandı. Konuyla il- ettireceğiz” şeklinde konuştu. gili açıklama yapan Küçük Oteller Derneği Başkanı Ömer Faruk Boyacı, kurumsal şir- Küçük oteller, sadakat sistemi kuracak ketler, konsolosluklar gibi birçok kurum ve Dernek olarak, küçük otellerde konakla- organizasyon ile başlatılan kurumsal pa- mayı tercih eden misafir kitlesine yönelik, zarlama çalışmalarını arttırarak sürdüre- bir sadakat programı oluşturmayı planla- ceklerini belirterek, “Küçük otelleri genel- dıklarını ve üzerinde çalıştıkları projeyi de, likle; çok gezen, internet kullanan, seyahat çok yakında kamuoyu ile paylaşacaklarının programını kendi araştırarak hazırlayan, altını çizen Boyacı, pazarlamada; teknoloji 25 ve 50 yaş arasındaki beyaz yakalılar ve internet araçlarını en etkin şekilde kul- tercih ediyor. Geçtiğimiz ayda, P&G, IBM, lanmaya önem verdiklerini ifade etti. Adnan Ceylan’ı Gloria Verde Resort, Yeşil kaybettik Yıldız’a layık görüldü Kemer’deki Limak Limra Hotel'in Genel Müdür Gloria Verde Resort, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Yardımcısı Adnan Ceylan, verilen Yeşil Yıldız Belgesini almaya hak kazandı. Yeşil geçirdiği kalp rahatsızlığı Yıldız 10 başlık altında 122 kriter üzerinden yapılan uzun nedeniyle hayatını kaybetti. denetimler ve değerlendirmeler sonucu tesislere veriliyor.

zun yıllar Limak Hotels bünyesin- ntalya’da hizmet veren Gloria Verde ni daha ekledi. Konuyla ilgili açıklama Ude görev yapan Kemer’deki Limak AResort, Kültür ve Turizm Bakanlığı yapan Özaltın Holding Yönetim Kurulu Limra Hotel’in deneyimli ismi Adnan tarafından verilen ve Yeşil Yıldız olarak Başkanı Nuri Özaltın, ”Misafir memnu- Ceylan geçirdiği kalp rahatsızlığı ne- da bilinen ”Çevreye Duyarlı Konaklama niyetine verdiğimiz önem ve özeni aynı deniyle vefat etti. Ceylan, Limak’ta Tesisi Belgesi”ni almaya layık görüldü. şekilde doğaya da gösteriyoruz. Bili- İK’dan sorumlu Genel Müdür Yardım- Sürdürülebilir turizm kapsamında çevre yoruz ki doğaya saygı, insana saygı ve cısı olarak görev yapıyordu. Konu ile korunması ve bilincinin geliştirilmesi, tu- kendine saygıdır. Bu görüş tüm Özal- ilgili Facebook hesabından bir açık- ristik tesislerin çevreye olan olumlu kat- tın Holding yatırımları için geçerlidir. lama yapan Limak Hotels & Resorts kılarının teşvik edilmesi ve özendirilmesi Biz doğadan, onun bin bir renklerinden Genel Koordinatörü Kaan Kavaloğlu, amacıyla doğaya zarar vermeyen tesis- ilham alıyor ve projelerimizin fizibili- ”Maalesef Limra Hotelimizin Asst. lere verilen bu sertifika ile Gloria Verde te raporlarında bu konuya hassasiyet Genel Md. Adnan Ceylan kardeşimizi Resorts ödül ve sertifikalarına bir yenisi- gösteriyoruz” dedi. kaybettik. Üzüntümüz büyüktür, Al- lah rahmet eylesin tüm sevenlerine ve ailesine sabır versin” şeklinde ko- nuştu. Biz de Turizm ve Yatırım Der- gisi ekibi olarak merhuma Allah’tan rahmet, ailesi ve Limak Hotels’e baş- sağlığı diliyoruz.

70 | turizm&yatırım| 09’2014 Her kurban, lösemili çocuklara can! Kurban Bayramı’nda LÖSEV’e vekalet vererek hem kurbanlarınızı dini usullerle kestirebilir hem de bu bağışlarınızla lösemili ve kanserli çocuklarımıza hayat verebilirsiniz.

BANKA ALO LÖSEV İNTERNET bağış ekranlarından 0 532 755 06 60 online bağış LÖSEV 0 312 447 06 60 losev.org.tr www.losev.org.tr

LÖSEV, kâr amaçsız ve kamu yararına çalışan bir vakıftır. Gelirinin tamamı, lösemi ve kanserle mücadeleye aktarılmaktadır. OTELLER HABER

Radisson Blu Hotel’e Yeşil Yıldız sertifikası

Radisson Blu Hotel İstanbul Şişli, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından otellere verilen Yeşil Yıldız belgesi almaya hak Meriç, Elite World kazandı. Otellerinin Satış adisson Blu Hotel, İstanbul Şişli; Kültür Rve Turizm Bakanlığı tarafından ”Çevre- ve Pazarlama ye Duyarlı Konaklama Tesisleri” ne verilen Yeşil Yıldız belgesine layık görüldü. Radis- Müdürü oldu son Blu Hotel, İstanbul Şişli; ”çevre politi- kası” ve ‘’eylem planı”na uygun olarak yap- aklaşık 2 yıldır Elite World Otellerinin tığı elektrik harcaması, su harcaması, yakıt YAcentalardan Sorumlu Satış ve Pa- sarfiyatı, deterjan harcaması, ilaçlama du- zarlama Müdürü görevini yürüten Mus- rumu, güneş ve rüzgar enerjisinden fay- tafa Meriç, Elite World Otellerinin Satış ve dalanma çalışmaları, gıda sarfiyatlarının Pazarlama Müdürlüğü görevine getirildi. minimize edilmesi, gıda ve evsel atıkların Anadolu Üniversitesi Turizm Otel İşletme- ayrıştırılması ve değerlendirilmesi, atıkla- ciliğinden mezun olan Meriç, kariyeri bo- rın bertarafı, geri dönüşüm gibi faaliyetleri yunca yerli ve yabancı zincir otellerin satış sebebiyle Yeşil Yıldızı almaya hak kazandı. ve pazarlama departmanlarında hizmet Radisson Blu Hotel, İstanbul Şişli çevreye verdi. WOW Otelleri ve Hilton Worldwi- olan duyarlılığı ile daha önce de bağlı ol- de satış ve pazarlama departmanlarında duğu Carlson - Rezidor Grubu’ndan Green görev alan Meriç, Oxford College Further Key sertifikası almıştı. Education Business Administration serti- fikası almıştı. Wow Istanbul Hotels & Pera Palace Hotel Convention Center’a Arslan Jumeirah’a yeni Çolak transferi atama

WOW Istanbul Hotels&Convention Center Yiyecek İçecek Dilşat Al- Direktör’lüğüne Arslan Çolak getirildi. kan, Pera Palace Hotel Jumeirah’nın rslan Çolak, WOW Istanbul Hotel- yeni Pazarla- As&Convention Center Yiyecek İçecek ma ve İletişim Direktörlüğü’ne getirildi. Profesyonel iş Müdürü oldu. hayatına 1996 yılında Renaissance Po- Yeditepe Üni- lat Hotel’de başlayan Çolak, daha sonra versitesi’nde Kuruçeşme Divan Otel ve Four Seasons Pazarlama Odaklı İşletme Bölümü’nde li- Hotel’de çeşitli pozisyonlarda çalıştı. Ka- sans eğitimini tamamlayan Dilşat Alkan, riyerine Amerika’da Miami Marriott Bis- kariyerine 2007 yılında İstanbul Marriott cayne Bay, Royal Carribean Cruise Line Hotel Asia’da İdari Satış Asistanı olarak ve Celebrity Cruises’ta F&B direktörü başladı. Ardından aynı otelde Pazarlama ve koordinatörü olarak devam eden Ço- Koordinatörü olarak dört yıl görev yaptı. lak, 12 yıldan sonra Türkiye’ye dönerek Booking.com’da çalıştığı dönemde Online Renaissance Polat Hotel ve son olarak Pazarlama deneyimini geliştirerek, 2011 Courtyard By Marriott Istanbul Airport yılında da Le Méridien İstanbul Etiler’e Otel’de görev yaptı. Cornell University Online Pazarlama ve İletişim Müdürü ola- - School of Hotel Administration New rak atandı. Pera Palace Hotel Jumeirah’da York ve Etiler Turizm ve Otelcilik meslek Pazarlama ve İletişim Müdürü olarak gö- lisesi mezunu olan Çolak, 1979 Almanya derecede İngilizce, Almanca, İspanyol- reve başlayan Alkan, aynı zamanda Genç Frankfurt doğumlu. Evli olan Çolak, iyi ca ile Romence biliyor. Turizmciler Derneği üyesi.

72 | turizm&yatırım| 09’2014 Ramada İstanbul Taksim Hotel “Holiday Check 2014 Kalite Sertifikası” Aldı

Ramada İstanbul Taksim Hotel, Holiday Check sitesinde yapılan değerlendirmeler sonucunda Kalite Sertifikası almaya hak kazandı. 6 üzerinden 5.2 puana layık görülen Ramada İstanbul Taksim Hotel, misafir memnuniyetini tescillemiş oldu.

isafir memnuniyetini yansıtan böyle mizin verdiği yüksek puanlar sonucunda, Mbir sertifikayı almaktan dolayı gu- Holiday Check 2014 Kalite Sertifikası’nı rurlu olduklarını söyleyen Ramada İs- kazanmaktan mutluluk duyuyoruz. 6 üze- tanbul Taksim Hotel Genel Müdürü Ali rinden 5.2 puan vererek bizi destekleyen İmdat Uçar, ödüle ilişkin şunları söyledi: ve sunduğumuz hizmete değer veren tüm ”Ramada Taksim ailesi olarak misafirleri- konuklarımıza teşekkür ediyorum.”

Conrad İstanbul “Manzara”yı açtı

Yenileme çalışmaları devam eden Conrad İstanbul, “Manzara” restoranını açtı. Akdeniz mutfağından tatlar sunan restoran, geleneksel Türk lezzetleriyle harmanlanıyor.

onrad İstanbul, Akdeniz mutfağın- mız Manzara ile İstanbul’daki yiyecek Cdan lezzetler sunacak yeni restoranı içecek meraklıları ve keşfedenleri için “Manzara” yı açtı. Restoranın menüsü, alternatif ve keyifli bir mekan sunuyo- dünya mutfağı ve Osmanlı yemeklerini ruz” şeklinde konuştu. Executive Chef harmanlayarak sunan Executive Chef Atlamazoğlu ise, Akdeniz mutfağının Alexis Atlamazoğlu tarafından oluştu- sadece makarna ve pizza gibi lezzetler- ruldu. Conrad İstanbul Otel Müdürü Da- den oluşmadığını Manzara’da konukları niele Fabbri, ”Atlamazoğlu’nun Akdeniz Akdeniz’in dört bir yanında, nesilden ne- mutfağının aromalarını geleneksel Türk sile aktarılan ve bölgenin kültürel zen- tatlarıyla birleştiren yeni yaklaşımını ginliği otantik lezzetlerle buluşturacak- görmek heyecan verici. Yeni restoranı- larını dile getirdi.

TopHotels.ru listesine Türkiye'den 30 otel girdi Rusya, BDT pazarında online otel kataloğu olan TopHotels.ru 2014 yılı dünyanın en iyi 100 Resort otelini açıkladı. Listeye Türkiye'den 30 otel girerken, ilk sırada Rixos Beldibi Resort yer aldı.

opHotels.ru tarafından Rusya ve BDT 1. Rixos Beldibi 51. Papillon Zeugma Tülkelerindeki tatilcilerin yorumları ile 4. Barut Lara 55. Delphin Botanik Hotel geleneksel olarak her yıl yayınlanan “Top- 7. Maxx Royal Belek Golf & Spa 56. Dinler Hotels” listesinin 2014 yılı sonuçları açık- 8. Commodore Elite Suites & Spa 57. Sueno Golf Belek landı. 100 otelin sıralandığı listede Rixos 13. Aydinbey Kings Palace & Spa 64. Susesi Luxury Resort Beldibi 4,90 memnuniyet puanıyla birinci 22. Gloria Verde Resort 65. Cornelia De Luxe sırada yer aldı. Ayrıca Türkiye’den 30, Mı- 24. Ali Bey Resort (ex.Ali Bey Resort Side) 68. Paloma Grida Village & Spa sır’dan 17, Yunanistan’dan 13, Dubai’den 26. Limak Arcadia Golf & Sport Resort 69. Gural Premier Tekirova 7, Tayland’dan 5, İspanya’dan 5, Kıbrıs’tan 29. Mardan Palace 72. Royal Holiday Palace 5, İtalya’dan 3, Maldiv Adalarından 3, Bul- 33. Akka Antedon Hotel 74. Ela Quality Resort garistan’dan 2, Dominik Cumhuriyetinden 34. Amara Wing Resort Comfort 76. Rubi Platinum Spa Resort & Suites 2, Tunus’tan 2, Vietnam’dan 1, Küba’dan 37. Fame Residence Lara & Spa Hotel 89. Long Beach Resort Hotel & Spa 1, Meksika’dan 1, Fas’tan 1 ve Endonez- 43. Otium Eco Club Side 91. Orange County Resort ya’dan bir otel listeye girdi. Türkiye’den 46. Alva Donna Beach Resort Comfort 96. Maritim Pine Beach Resort listeye giren otellerin sıralaması ise şöyle: 48. Seher Sun Palace Resort And Spa 97. Vera Mare Resort

09’2014| turizm&yatırım| 73 OTELLER HABER

Sheraton Adana Hotel resmen açıldı

Starwood Hotels & Resorts Worldwide ile Adalı Holding şirketlerinden SERKA Turizm A.Ş’nin hayata geçirdiği Sheraton Adana Hotel’in resmi açılışı gerçekleştirildi.

ci büyük ili olan Adana, önemli bir ticaret merkezi olmanın yanı sıra turizm potan- siyeliyle de ön plana çıkıyor. Bu alandaki iddiamızı sürdürüyor ve ilerleyen dönemde turizm yatırımlarına ivme kazandırmayı umuyoruz” dedi. Adalı, konuşması sırasın- da Starwood Hotels & Resorts Worldwi- de ile Adalı Holding’in işletmeci ve marka entegrasyonunun yanı sıra proje geliştir- me sürecinde etkin rol oynayan Servotel Corporation’a, projeye destek veren tüm paydaşlarına ve çalışma arkadaşlarına te- şekkür etti.

Adana Kebap’tan dünya 014’ün ilk aylarında ön açılışı yapılan rur duyuyoruz” dedi. Gruplarının en ikonik mutfağına kadar her şey mevcut 2Sheraton Adana’nın resmi açılışı gerçek- markasını Adana’da hizmete açmanın, gi- Sheraton Adana Havaalanı’na 4,5 kilo- leştirdi. Çukurova Bölgesi’nin merkezinde derek artan uluslararası markalı otellerde metre uzaklıkta, yer alan 17 katlı Sheraton konumlanan, İki Design Mimarlık ve Metex konaklama talebine cevap vereceğini belir- Adana’da 18’i süit olmak üzere 240 oda Design tarafından tasarlanan, “Uluslararası ten Wale, “Yerel ve uluslararası konukları- bulunuyor. Otelin 2 bin metrekareyi aşkın Gayrimenkul” ödüllü Sheraton Adana Hotel, mız için yeni bir buluşma noktası sunmak banket alanında 11 metrelik tavan yüksek- Starwood’un Türkiye’deki onuncu oteli oldu. bizi heyecanlandırıyor” şeklinde konuştu. liğiyle bin metrekarelik 700 kişi kapasiteli Açılış töreninde konuşma yapan Starwood bir Grand Balo Salonu ve bir Junior Balo Sa- Hotels & Resorts Avrupa, Afrika ve Orta “Turizm yatırımlarına ivme lonu yer alıyor. Otelin daha küçük toplantı- Doğu Başkanı Michael Wale, “Ülke çapında- kazandırmayı umuyoruz” ları için ise bir boardroom ve dört toplantı ki stratejik büyüme hedefimizi vurgulayan Adalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı salonu mevcut. Ayrıca otelde misafirlere, ve Starwood’un Türkiye’deki onuncu oteli Serdal Adalı ise Sheraton Adana ile turizm yöreye özgü olan Adana Kebap gibi yerel olan Sheraton Adana’yı hayata geçirirken sektöründeki ilk yatırımlarını gerçekleş- yemeklerden ve dünya mutfağından seçe- Adalı Holding’le birlikte çalışmaktan gu- tirdiklerini belirterek, “Türkiye’nin beşin- nekler sunuluyor. Crowne Plaza İstanbul Harbiye’de iki yeni atama

İstanbul Harbiye’de hizmet veren Crowne Plaza Harbiye’de iki yeni atama gerçekleşti. Otelin kurumsal iletişim müdürlüğüne Burcu Günsel getirilirken, satış ve pazarlama müdürlüğüne Pınar Tezel getirildi.

rowne Plaza Harbiye’de kurumsal iletişim ve pa- CKurumsal İletişim Mü- zarlama koordinatörü po- dürü Burcu Günsel, çalış- zisyonunu üstlendi. ma hayatına 1997 yılında Crowne Plaza Harbi- İstanbul Lütfi Kırdar Ulus- ye’de satış ve pazarlama lararası Kongre ve Sergi müdürlüğüne getirilen Sarayı’nda Resepsiyonist Pınar Tezel, 2001 yılında olarak başladı. Günsel; Mim Hotel’de satış tem- 1999-2000 yılları arasında silcisi olarak çalışma Genel Müdür Asistanlığı, hayatına başladı. Tezel devam eden 4 yıl boyunca daha sonra Nippon Hotel, da ziyafet ve etkinlik koor- Taksim Gönen Hotel ve dinatörlüğü yaptı. İstanbul son olarak da Elite World Lütfi Kırdar’da toplam 17 Prestige Hotel’de Satış ve yıl görev yapan Günsel, Pazarlama Müdürü pozis- Burcu GÜNSEL kariyerinin son 10 yılında yonunda çalıştı. Pınar TEZEL

74 | turizm&yatırım| 09’2014 Çiler İlhan, Kempinski Türkiye’nin halkla ilişkiler direktörü oldu

Çırağan Palace Kempinski halkla ilişkiler direktörü Çiler İlhan, Kempinski’nin Türkiye bölge halkla ilişkiler direktörlüğüne atandı.

ırağan Kempinski bölgeye bir trans- Dome Belek’in kurumsal iletişim stratejisi bağlı olarak otellerin iletişim faaliyetleri- Çfer daha yaparak Çiler İlhan’ı, Ağustos sorumlusu olarak atadı. İlhan, Çırağan Pa- nin Kempinski vizyonu doğrultusunda, iş 2014 itibariyle, Çırağan Palace Kempinski lace Kempinski İstanbul Genel Müdürü ve ve grup hedeflerinin sağlanmasına katkıda İstanbul’un Halkla İlişkiler Direktörlüğü Kempinski Residences Türkiye Bölge Di- bulunacak. Otellerin genel müdürleri, halk- görevine ek olarak Kempinski Hotel Bar- rektörü Ralph Radkte ve Kempinski Halkla la ilişkiler ekip veya ajansları ile koordineli baros Bay Bodrum ve Kempinski Hotel The İlişkiler Başkan Yardımcısı Maria Kuhn’a olarak yürütülmesini sağlayacak. Limoncular Sürmeli Grubu’nun Akfen’in net kârı satış ve pazarlama direktörü oldu 14.1 milyon TL

Ayşe Timur Limoncular, Sürmeli Hotels&Resorts’ün satış ve Akfen GYO’nun 2014 yılı 1. yarı yıl finansal sonuçları açıklandı. pazarlama direktörlüğüne getirildi. Sonuçlara göre Akfen GYO’nun 1. yarı yıl net kârı 14.1 milyon TL stanbul, Ankara ve İzmir/Selçuk/Efes’e 1996 yılında oldu. İde dört otelle hizmet veren Sürmeli Bilkent Üniver- Hotels&Resorts’ün satış ve pazarlama sitesi Turizm direktörlüğüne Ayşe Timur Limoncular Otelcilik bölü- konomik şehir otelciliği alanında Tür- getirildi. Ayşe Timur Limoncular, Sürme- münden mezun Ekiye’nin ilk ve tek gayrimenkul yatı- li Hotels&Resorts ailesine katılmadan olan Ayşe Timur rım ortaklığı Akfen GYO’nun 2014 yılı bi- önce 14 yıl Swissotel The Bosphorus Limoncular, ka- rinci yarı yıl finansal sonuçları açıklandı. bünyesinde farklı yöneticilik pozisyon- riyerine 1996- 30 Haziran 2014 itibarıyla 14,1 milyon larında görev aldı. Son olarak Swissotel 2000 yılları ara- TL net kâr gerçekleştiren Akfen GYO’nun The Bosphorus’ta satış direktörü olarak sında farklı satış konsolide kira geliri bir önceki yılın aynı görev yapan Limoncular, Sürmeli Hotel- pozisyonlarında dönemine göre yüzde 23 artışla 24,7 s&Resorts’ün satış ve pazarlama direk- görev yaptığı Ceylan Inter-Continental milyon TL oldu. Konuyla ilgili değerlen- törlüğüne atandı. Istanbul Oteli’nde başlamıştı. dirme yapan Akfen GYO Yönetim Ku- rulu Başkanı Süha Güçsav, Avrupa’nın en büyük ve dünyanın önde gelen otel gruplarından Accor ile stratejik ortaklık- Fraser Place Anthill İstanbul’a larının devam ettiğine değinerek, uzun vadeli kira sözleşmeleri ile öngörülebilir, sürdürülebilir nakit akışı hedefledikleri- WTA’dan ödül ni söyledi. Güçsav, Eylül ayında Ibis Otel Esenboğa’yı hizmete açacaklarını belir- Fraser Place Anthill İstanbul, World Travel Awards 2014 terek Karaköy Novotel, Ibis Otel Tuzla ve Moskova Ibis Otel projelerinin yatı- yarışmasında “Türkiye'nin En İyi Servisli Apartmanı” ödülünü aldı. rımlarının da 2015 yılında tamamlamak istediklerini dile getirdi. 2014 birinci nt Yapı’nın Bomonti’deki binası Anthill “Çıtayı yükselteceğiz” yarıyıl sonunda şirket portföyünde bu- AResidence’ın içerisinde yer alan Fra- Gecede ödülü Fraser Place Anthill İs- lunan gayrimenkuller için toplam 32,36 ser Place Anthill İstanbul, bu yıl 21’incisi tanbul adına alan ve konuşma yapan Fra- milyon TL yatırım harcaması yapıldığını düzenlenen World Travel Awards 2014 ser Place Anthill İstanbul Genel Müdürü ifade eden Güçsav, 2015 yılında şirketin (Dünya Seyahat Ödülleri 2014) organi- Tarun Kalra, ”Turizm sektörünün en önem- kendisi ve bağlı ortaklıkları vasıtasıyla zasyonunda, “Türkiye’nin En İyi Servisli li ödüllerinden biri olan Dünya Seyahat 4 tanesi Rusya’da olmak üzere toplam Apartmanı” ödülüne layık görüldü. Dünya Ödülleri kapsamında ödül almaktan dola- 3 bin 641 oda kapasiteli 20 adet otelin Seyahat Ödülleri’nin Yunanistan’ın Atina yı çok mutluyuz. Bu alanda öncü olmanın işletmeye alınmış olacağını vurguladı. şehrinde düzenlenen ödül törenine önde sorumluluğu ile hizmet kalitesinde çıtayı gelen seyahat acentelerinin yöneticileri ve yükseltmeye devam edecek, daha nice ba- turizm dünyasının önemli isimleri katıldı. şarılara imza atacağız” şeklinde konuştu.

09’2014| turizm&yatırım| 75 76 TEDARİKÇİLER |

turizm&yatırım |

09’2014 TEDARiKÇiLERDOSYA Dünyada herşeyindoğalolana otelleri de otellerin, genelmekanlarında, asansör vekolonkaplamaları kullanışlı yapısıveuzunsüre da olumluetkiliyor.Doğallığı, dayanması nedeniylebirçok gibi birçokalandadoğaltaş en genişuygulamaalanını dönmesi, doğaltaşalanını ilgisini çekendoğaltaşlar, lobi, SPA,resepsiyon,oda yatırımcının vemimarın banyoları, merdivenleri, büyüsü otellerde buluyor.Lüks zarifliği, şıklığı,hijyeni, sarıyor Doğal taşın kullanılıyor. ürkiye’nin en zengin yeraltı kaynakla- Trı arasında yer alan doğal taş, otellere tarz katmaya devam ediyor. Doğallığı, za- rifliği, şıklığı, sağlamlığı ve uzun süre kul- lanıma uygun yapısıyla birçok yatırımcı tarafından tercih edilen doğal taş, otelleri büyülü bir mekana çeviriyor. Doğal taş re- zervleri konusunda son derece şanslı olan Türkiye, rezerv olarak dünyada ilk üç ülke arasında yer alıyor. Türkiye’nin en hızlı gelişen sektörleri arasında yer alan doğal taş sektörü, ihracat rakamlarıyla dikkat çekiyor. Sektörün 1984 yılındaki ihracatı 10 milyon dolar iken, 2013 yılında 2 milyar 250 milyon dolara yükseldi. Böylece sektör son 10 yılda en çok büyüyen sektörler ara- sına girmeyi başardı.

Türkiye rezerv açısından dünyada ilk 3'te Üretim kapasitesi de her geçen yıl gelişen Türkiye 2012 yılında 5 milyon 398 bin 463 satışa sunulan taşlardan oluşuyor. İşlen- verilmesi… Dünyanın en büyük mermer metreküp mermer-traverten üretimi ger- miş taşlar ise 2 veya 3 santim şeklinde alıcısı Çin, maliyetlerin yüksek gelmesi çekleştirdi. Dünyada doğal taş ihraç eden kesilerek işleniyor. Ayrıca müşterinin is- üzerine Türkiye’de maden ocaklarını kira- ülkelerin başında Çin, İtalya, Türkiye, Hin- teğine uygun ebatlarda kesilen taşlar da layarak işletmeye başladı. Bu duruma tep- distan ve Brezilya geliyor. Geçen yılın ih- işlenmiş taşlar arasında yer alıyor. İşlen- ki gösteren firmalar, bunun ihracatı olum- racat rakamlarına göre bu ülkeler sırasıyla miş taşların katma değeri hem ülkeye hem suz etkileyeceğine işaret ediyorlar. ilk beş ülkeyi oluşturdu. İstanbul Maden de doğal taş firmalarına daha fazla oldu- İhracatçıları Birliği’nin verilerine göre 2013 ğu için, sektör tarafından tercih ediliyor. Mermer ustaları yetişmiyor yılı dünya doğal taş ihracat değeri 20 Çin, İtalya, Hindistan, Türkiye ve Brezilya, Diğer yandan mermer konusunda uz- milyar dolar iken aynı yıl Türkiye’nin 8,3 2013 yılında 15,46 milyar dolar değerinde man personel eksikliği geliyor. Taş usta- milyon ton doğal taş ihracat değeri 2,22 işlenmiş doğal taş ihraç etti. Diğer yandan lığının her geçen yıl sönümlendiği Türki- milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam Türkiye 2013’te 471 bin ton doğal taşı, 249 ye’de yeterince mermer ustası yetişmiyor. dünya doğal taş ihracatının yüzde 11’ine milyon dolar karşılığında ithal etti. Sektör temsilcileri, gençlerin mermer işini denk geliyor. Türkiye ise en çok doğal taş tercih etmediğini belirtiyorlar. Doğal taş ihracatını Çin, ABD, Irak, Suudi Arabistan Sektörün, uzun vadeli politikaları yok madeni işleten firma sahiplerinin çocuk- ve Hindistan’a yapıyor. Zengin doğal kaynaklar nedeniyle Tür- ları bile baba mesleğini yapmak istemiyor. kiye’nin en hızlı gelişen sektörü olmasına Sektör temsilcileri gençleri bu alana teş- İşlenmiş doğal taşın katma rağmen sektör bir dizi sıkıntı yaşıyor. Bun- vik edecek politikalar ve bu alanda eğitim değeri daha yüksek ların başında sektörün uzun vadeli politi- verecek okullar açılmasını istiyor. Bilin- Türkiye’de doğal taş üretimi ve ihracatı kalar geliştirmek yerine günübirlik politi- diği gibi taş işleme ve sunma konusunda blok taş ve işlenmiş taş olarak iki şekilde kalarla rotasını belirlemesi geliyor. Bunun İspanya ve İtalya gibi ülkeler sanat eseri gerçekleştiriliyor. Blok taşlar, 20-25 ton en somut göstergesi ise doğal taş çıkarılan kıvamındaki işçiliğiyle öne çıkıyor ve bu arasında büyük kütleler halinde çıkarılıp maden ocakları işletmesinin yabancılara anlamda ciddi katma değer yaratıyor.

09’2014| turizm&yatırım| 77 TEDARİKÇİLER DOSYA

Yüzyıllardan günümüze gelen doğal taş konusunda zengin bir ülke olan Türkiye, rezerv ve ihracat açısından dünyadaki ilk üç ülke arasında yer alıyor. Sektörün 1984 yılındaki ihracatı 10 milyon dolar iken, 2013 yılında 2 milyar 250 milyon dolara çıktı. Ancak İtalya ve İspanya ile karşılaştırıldığında doğal taşın işlenerek satılması konusunda Türkiyeli firmaların alması gereken çok yol bulunuyor.

Mermerin yıldızı hiç sönmüyor göstermeye çalışıyor. Örneğin otel giriş- lanılan traverten tarzı doğal taşlar öne Doğal taş denince akla ilk gelen taş hiç lerinde genelde özel dekorasyonlu, wa- çıkıyor. Cephelerde kayrak taşlar dikkat kuşkusuz mermer. Dünyada doğal ola- terjet dizaynlı mermerler tercih ediliyor. çekiyor. Yol, duvar gibi dış mekanlar da na ilginin artması mermerin de yıldızını Otellerde kullanılan mermerin metreka- ise anzelit taşlar ve ham taşlar kullanı- parlatıyor. Eski tarihi yapıların hemen resi projeye göre değişirken 5 bin met- lıyor. hepsinde kendine yer bulan mermer, rekareden 20 bin, 40 bin metrekareye günümüzde gösterişli büyük yapıların kadar çıkabiliyor. Sektör temsilcileri ne diyor? ihtişamını daha da artırıyor. Hijyenik ol- Mermer maliyetlerinin yüksek olması, ması, şıklığı ve uzun kullanımı nedeniyle Granit eski modasını kaybetti otel yatırımcılarını seramiğe yönlendiri- başta otel, hastane, kamu kurumları gibi Yatırımcıların ve mimarların bir dö- yor. 5 yıldızın altındaki otel yatırımların- birçok yerde geniş uygulama alanı bu- nem çok rağbet ettiği doğal taşlardan da mermer yerine mermeri taklit eden, lan mermer, Türkiye’de 200’e yakın çeşit, granit ise eski popülerliğini kaybetti. mermer desenli seramikler kullanılıyor. renk ve desende doğal taş çıkarılıyor. Granit yapısı itibariyle doğal bir malze- Turizm ve Yatırım dergisinin 26. sayı- Doğal taşlar, ebatlarının yanı sıra cila- meyi andırmadığı ve kullanıcılara soğuk sında ele aldığımız ‘Otellerde Doğaltaş’ lı, cilasız, honlu, patinatolu, kumlamalı geldiği için yükseliş trendini kaybet- konusunda bu alanda çalışan firma yö- ve taraklı gibi farklı işleme tekniklerine ti. Doğal taş firma yöneticileri, granitin neticilerinin ve sektör temsilcilerinden tabi tutuluyor. Bu da başta mermer ol- mermere göre daha soğuk bir malzeme görüş aldık. Sektör temsilcilerine göre, mak üzere doğal taşın uygulama alanını olduğu için ikinci, üçüncü sınıf malzeme doğal taş sektörün geldiği nokta, otellere geliştiriyor. Yatırımcıların yanı sıra mi- statüsüne düştüğünü belirtiyorlar. Yine yönelik çalışmaları ve doğal taş alanın- marların da en çok tercih ettiği mermer havuz çevresi ve yürüyüş yollarında kul- daki trendler şöyle: modası artarak devam ediyor. Türkiye ve dünya doğal taş sektörü (2012 ve 2013 verileri) Doğal taş, en geniş uygulama alanını otellerde buluyor Dünya Doğal Taş İhracat Değeri / 2013 : 20 Milyar Dolar Doğal taş, en geniş uygulama alanını Türkiye Doğal Taş İhracat Değeri / 2013 : 2,22 Milyar Dolar otellerde buluyor. Otellerde mermer en Türkiye Doğal Taş ihracat Miktarı / 2013 : 8,3 Milyon Ton çok; otel genel mekanlarında, lobi, SPA, Türkiye Doğal Taş İthalat Değeri / 2013 : 249 Milyon Dolar resepsiyon, oda banyoları, merdiven- ler, mutfak tezgahları, asansör ve kolon Türkiye Doğal Taş İthalat Miktarı / 2013 : 471 Bin Ton kaplamaları gibi alanlarda kullanılıyor. Mermer-Traverten Üretim Miktarları / 2012 : 5.398.463 m 3 Maliyet daha yüksek olduğu için otelin İlk 5 Doğal Taş İhracatı Gerçekleştiren Ülke / 2013 : Çin, İtalya, Türkiye, Hindistan, Brezilya her bölümünde mermer kullanamayan Türkiye’nin İhracat Yaptığı Ülkeler / 2013 : Çin, ABD, Irak, Suudi Arabistan, Hindistan yatırımcılar, özellikle otelin lobisinde, Dünya İşlenmiş Doğal Taş ihracat Değeri / 2013 : 15,46 Milyar Dolar asansör sövelerinde ve merdivenlerinde mermer kullanarak oteli daha şık ve elit İşlenmiş Doğal Taş İhracatı Yapan Ülkeler / 2013 : Çin, İtalya, Hindistan, Türkiye, Brezilya

78 | turizm&yatırım| 09’2014 YAŞAM ALANLARINA mermerchi İLE KALİTELİ VE ESTETİK BİR DOKUNUŞ...

mermerchi granit, mermer, doğaltaş Merkez: Yeşiltepe Mah. Ziya Gökalp Cad. Alp Apt. No: 49/6-A KEPEZ - ANTALYA Şube/İmalat: Şafak Mah. Akdeniz San. Sit. 5036 Sok. No: 157 KEPEZ - ANTALYA Tel&Faks: (0242) 221 59 34 GSM: 0506 976 28 59 [email protected] [email protected] www.mermerchi.com www.antalyamermergranit.com TEDARİKÇİLER GÖRÜŞLER

Ali Kahyaoğlu / İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Son 10 yılın en çok büyüyen sektörleri arasındayız

on 30 yılın en gelişen, büyüyen ve ken- cilasız, honlu, patinatolu, kumlamalı ve Sdini geliştiren sektörü turizm ve onun taraklı işleme çeşitleriyle de göz dolduru- olmazsa olmazı oteller. Dünyanın her ye- yor. Türkiye dünyada doğal taş pazarında rinde yapılan otellerin çok büyük bir kıs- önemli bir yere sahip. Çin’e yapılan ihracat- mında kullanılan doğal taşlar.Son yıllarda ta birinci sıradadır. Dünya doğal taş ihra- Amerika’dan sonra hızla yükselen Çin pa- catında da ilk üç ülkesi arasında yer alıyor. zarıyla beraber Türk doğal taşları, bu ülke- Sektörün 1984 yılındaki ihracatı 10 milyon lerin dışında Irak, Suudi Arabistan, İsrail, dolar iken, 2013 yılında 2 milyar 250 mil- Kuveyt, Hindistan gibi ülkelerde de beğeni yon dolar oldu. Son 10 yılın en çok büyüyen ile kullanılıyor. Tabi ve doğal malzeme olu- sektörleri arasındayız. Rezerv olarak da ilk şu, hijyen özeliği de taşıyan doğal taş çok üçün içinde bulunuyor. Üretim teknolojisi önemli projelerin en çok kullanılan birkaç olarak son teknolojik sistem ve makinalar- kaleminin ilk sıralarında yer alıyor. Ülke- la üretim yapıyoruz. Ülkemizdeki mermer lık genelgesiyle çok zor ve geç alınan or- mizde 200’e yakın çeşit, renk ve deseniyle makina sektörü de dünyaya ihracat yapan, man ve ruhsat izinleridir. Ayrıca sektörün fayans ve seramik sektörünün de taklit sürekli kendini geliştiren, bundan dolayı orman için ödediği bedellerde çok fazladır. ettiği bir ürün doğal taş. Hamamdan, ba- da doğal taş sektörüne büyük katkı sağ- Ülkemizde kullanılan doğal taşları doğru samaktan kaplamaya, mutfak banyo tez- lar hale geldi. Sektörün en önemli sıkıntısı yerde, o mekâna uygun işletme şekliyle gâhına kadar her yerde kullanılıyor. Cilalı, 2012 Haziran ayında çıkartılan başbakan- kullanmak önemlidir.

Hasan Soner/ Davut Mermer İstanbul Temsilcisi Doğal taş işinde iyi ustalara ihtiyaç var

oğal taş kaynağı açısından Türkiye çok Biz en son Shangri La Bosphorus, Hilton Diyi konumda. Özellikle mermerde İtal- Bomonti oteline verdik. Önümüzdeki dö- ya ve İspanya’dan sonra üçüncü sırada yer nemlerde yeni oteller devreye girecek. alıyor. Türkiye dünya doğal taş ihtiyacının Türkiye’deki büyük otellerin çoğuna taş yüzde 40-45’ini karşılıyor. İtalya ve İspan- verdik. Biri siyah, ikisi kahverengi olmak ya doğal taşını çok iyi işliyor, değerlendiri- üzere üç farklı butik taş çıkarıyoruz. 5 yıl- yor. Türkiye’de doğal taş sektörünün blok dızlı bir otelde ortalama 15 bin metrekare ve işlenmiş olarak yıllık 2,5 milyar dolar mermer kullanılıyor. 2 santim plaka şek- civarında bir ihracatı var.Bu oranın yukarı linde kesilen mermerin metrekare fiyatı çıkması gerekiyor. Tabi ki işlenmiş, katma 50 dolar ile 80 dolar arasında değişiyor. değeri yüksek taşa yönelmek gerekiyor. Ama ithal taşların maliyeti 100 avrodan Çünkü Türkiye genellikle blok taş satıyor. başlayıp 500 avroya kadar çıkabiliyor. Blok taşı işleyerek plaka halinde satmak Bunlar yarı değerli taşlar olarak geçiyor. gerekiyor. Böylece ihracat geliri 2,5-3 mil- Oteller bu taşları örneğin bar bölümüne yar doların çok daha üzerine çıkar. Biz ge- veya özel bölümlere kullanıyor. Büyük nellikle 2-3 cm’lik olarak veya ebatlı plaka Uzun yıllar dayanıyor. Silindikçe yenileni- otellerin ithal doğal taş kullanma oranı olarak satıyoruz. Blok satışımız yok. Blok yor. Görüntüsü de çok güzel olduğu için yüzde 10-15’i geçmiyor. Bizim taşlarımız 20-25 ton arasında büyük kütleler halinde tercih ediliyor. Otellerin genel mekanla- çok güzel. Ama hem işlenmesi hem de iyi çıkarılan ve satılan taşlara deniyor. Çıkar- rı, lobi, oda banyolarında çok kullanılıyor. pazarlanması gerekiyor. Bunu İtalyanlar dığımız bu blok taşları 2 veya 3 santim Granit eskisine göre güncelliğini kaybet- ve İspanyollar çok iyi yapmış. Biz de eskiye şeklinde kesip işliyoruz. Ayrıca müşterinin ti. Son 5 yıldır dünya tamamen mermere nazaran iyiyiz. Ama bunun için iyi ustalar istediği ebatlara göre çalışıyoruz. Türkiye döndü. Granit ikinci, üçüncü sınıfa döndü. olması lazım. Mermerin bir sanat okulu en çok Hindistan ve Çin’e mermer satıyor. Dış ortam denilen yol ve duvarlarda anze- olması lazım... Gençlerin bu alanda heves- Pazarlama çalışmalarıyla bu oranın daha lit taşlar, ham taşlar kullanılıyor. Son za- lendirilmesi gerekiyor. Mermerci çocukları yukarı çıkacağını düşünüyoruz. Dünya- manlarda Rusya’daki büyük otel, hastane tozlu, pis iş diye babasının işini yapmak da artık herkes ve her şey doğal olana yatırımları bizim için çok iyi bir pazar oldu. istemiyor. Bu iş de belki okulla olur. Her dönüyor. Doğal taşı en çok oteller kulla- Büyük projelerde kullanılan mermer mik- şeyi makine yapamaz. Makine dışında el nıyor. Otellerde ilk olarak mermer tercih tarı 2 bin metrekareden başlıyor, 20-25 işi de gerekiyor. Bu konuda okul açılması ediliyor. Mermer tamamen doğal bir taş. hatta 40 bin metrekarelere kadar çıkıyor. gerekiyor.

80 | turizm&yatırım| 09’2014 Sinan Sabuncu / Granit Center Firma Sahibi Doğal taş sektörü her geçen yıl zirveye tırmanıyor

ürkiye’de doğal taş sektörü son 6-7 İtalya, İspanya, Çin ve birçok ülke öne çıkı- sak, Türkiye’de çıkan bir ürünü de İtalya’da Tyılda çok büyüdü. İhracat ciddi rakam- yor. Türkiye dünyada mermer üretiminde kullanıyoruz. Turizm ve oteller bizim için lara ulaştı. İhracat rakamları 2014 yılı için ilk 5’e rahatça giriyor. Blok ve ebatlı mal- çok önemli bir yere sahip. Birçok otelde iş 1,5 milyar dolar seviyelerini bulacak. Türk zeme satışında kalite standartlarını uygu- yaptık ve hala yapmaya devam ediyoruz. firmaları gerek yurt içi gerek yurt dışında layan nadir ülkelerden biriyiz. Her geçen yıl Sürekli yeni yatırımlar yapılıyor. Ayrıca çok ciddi projelere imza atıyorlar. Rusya, zirveye tırmanıyoruz. Türkiye’de rekabet eski otellerin belli aralıklarla yenilenmesi, Türkmenistan, Azerbaycan gibi ülkelerin yüksek ama pazar çok büyük olduğu için bir nevi modaya ayak uydurması da bize yanı sıra Hindistan, Çin ve ABD çok büyük sıkıntı yok. Ancak fuarlar ve pazarlama yeni iş alanı açıyor. Otellerde ağırlıklı ola- alımlar yapıyor. Doğal taş alanında Türkiye, konusunda eksik olduğumuzu düşünüyo- rak lobi, SPA, genel mekanlar, resepsiyon, rum. Fabrikaların daha artması gerekiyor oda banyoları, masalar da doğal taş kulla- ve hammaddemizi işleyip tüm dünyaya iş- nılıyor. Otel girişi karşılama alanlarında ge- lenmiş olarak daha fazla satmalıyız. Birçok nelde özel dekorasyonlu, waterjet dizaynlı ülke bizden hammadde alıp kendi işliyor, mermerler tercih ediliyor. Son birkaç yıldır bizim işleyip dünyaya pazarlamamız ve granit, mermere göre biraz daha geri plan- bu sayede iş istihdamı artırmalıyız. Firma da kaldı. Mermere ciddi bir talep var. Öte olarak biz dünyanın her yerinden mermer yandan otellerde seramik de ciddi talep ve granit alıp bu malzemeyi fabrikamızda görüyor. Bir otelde 20 bin metrekare de 50 projeye göre işleyip, son kullanıcıya teslim bin metrekare de taş kullandığımız oldu. ediyoruz. A’dan Z’ye anahtar teslimi iş ya- Dolayısıyla kullanılan doğal taşın metre- pan bir şirket olarak, mimarların ve inşaat karesi de bütçesi de projeye göre değişiyor. şirketlerinin doğal taş temini ve uygulama Otel yatırımcılar, doğal taş alanında masif ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Firma olarak yük- kolon kaplamaları, özel çizilmiş desenler sek kaliteyi müşterilerimizle buluşturmak tercih ediyor. Renklere bakıldığında gri öne en önemli prensibimiz. İtalya’da çıkan bir çıkıyor bu rengin modası sanki hiç bitme- ürünü Türkiye’de bir projede uyguluyor- yecekmiş gibi duruyor.

Ebru Doğukargın / Taşman Yapı Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şti. Pazarlama Yöneticisi Otellerde mermer modası bitmiyor ürkiye dünyadaki en büyük doğal taş genelde pazarlamaya çok önem vermi- ğal taş kullanılıyor. Bazen cephelerde de Türeticilerinden biri. Dünyada lider ül- yor. Taşman, mermer ve doğal taş imalat, doğal taş kullanılabiliyor. Genelde banyo- keler İtalya, İspanya, Portekiz ve Türkiye. stoklama, dağıtım ve projelere tedarik ile larda doğal taş moda, ama lobi ve asansör Türkiye’yi ilk üçte sayabiliriz diye düşünü- iştigal ediyor. 8 yıllık bir firmayız ancak 15 sövelerinde mermer kesin kullanılıyor ve yorum. Türkiye’de aynı sektör içinde bu- yıllık sektör tecrübesine sahibiz. Yurtiçi ve oteli çok daha şık ve elit gösteriyor. Gra- lunan, ama birbirinden farklı işler yapan yurtdışı menşeili 50’nin üzerinde değişik nit kullanımı eskiye göre az. Mermer ve birçok firma var. Örneğin sadece mermer ürünü gamımızda barındırıyoruz. Müşte- son zamanlarda özellikle dış mekanlarda ocağı işleten ya da hem ocak işletip hem rilerimiz arasında gayrimenkul yatırım fir- kayrak taşı ön plana çıkıyor. Banyolarda fabrikası olan işletmelerin yanı sıra fab- maları, inşaat firmaları, mimari ofisler ve beyaz çok moda… Lobiler genelde bej, açık rikası olmadan sadece mermer doğal taş mermer atölyeleri ve döşeme firmaları bu- bej, gri ve beyaz renk öne çıkıyor. Havuz uygulaması yapan firmalar mevcut. İri- lunuyor. Faaliyet alanımız sadece turizm kenarlarında gri veya bej tonları hakim. li ufaklı mermer atölyeleri ile bizim gibi sektörü değil tabii ki. Konut site projeleri, bu işin toptan ticaretini yapan, projelere rezidanslar, hastaneler, mağazalar gibi mermer ve doğal taş tedariği yapan depo- bazen projeye doğrudan ürün tedarik edi- lar var. İhracat işinde fabrikalar kuvvetli. yoruz. Turizm sektörü kuşkusuz bizim için Her ne kadar son zamanlarda azalsa da çok önemli, çünkü projeler yüksek metraj- blok satışları da iyi gidiyor. Ancak sektör lar içeriyor ve ürün çeşitliliği gerektiriyor. Otellerin açılış tarihleri ertelenemeyeceği için tedarik sürecinin titizce organize edil- mesi gerekiyor. Planlı ve kontrollü çalışma prensibimiz bize bu konuda büyük avantaj sağlıyor. Otellerde; lobi, restoran gibi genel mekanları, asansör söveleri, basamakları, oda banyoları ve özellikle kuvvetli olduğu- muz kayrak ve doğal taşlarla havuz kenar- ları, yürüme yolları gibi mekanlarında do-

09’2014| turizm&yatırım| 81 TEDARİKÇİLER GÖRÜŞLER

Abdülkadir Sarıkaya / Mermerchi Firma Sahibi Sektör denizde rotası belirsiz bir yelkenliye benziyor lkemiz işlenebilen veya işlenmemiş re- rak sattığınız bir ürünü hammadde olarak Üzervler açısından dünya doğal taş sek- sattığınızda en az yüzde 40 değer kaybına töründe ilk 5 ülke arasında sayılıyor. Ancak uğruyorsunuz. Bununla birlikte sektördeki ne yazık ki sektör, ülke yöneticilerinin kısa eğitimli personel ihtiyacı gün geçtikçe artı- vadeli planları nedeniyle dünya piyasasın- yor. Yetişmiş ve kalifiye personel bulmakta da hak ettiği konuma gelemedi. Dünyada ciddi sıkıntı yaşanıyor.Öte yandan iç piya- bu konuda İtalya, İspanya, Brezilya, Çin, sada bir an önce ciddi tedbirler alınmalı ve taş tedarik ve uygulama alanında hizmet Türkiye söz sahibi ülkeler arasında geliyor. projelerde hak ettiği değeri bir türlü görme- vermeye devam ediyoruz. Hizmet verdiği- Bununla birlikte son yıllarda doğal taş ko- yen doğal taş uygulamaları işin ehli insan- miz bölge itibari ile turizm ve oteller sek- nusunda İran ve Hindistan gibi ülkeler ciddi lara emanet edilmeli. Yapılarda kullanılan törümüzü direk ilgilendiriyor. Bu nedenle atılımlar yapıyor. Ancak bu saydığımız ül- malzemelerde sadece fiyat ve görsellik göz otel projelerinde yer almak bölgedeki fir- keler arasında yoğunluk granit üretimi üze- önüne alınıyor. Sertlik, aşınım, binaya ge- malar için her zaman bir önceliktir. Otel- rine… Türkiye, zengin ve renk çeşitliliği ve tireceği ağırlık yükü gibi teknik konular ta- lere tüm mermer ve doğal taş dekorasyon yüksek mermer yataklarına sahip... Ancak mamıyla göz ardı ediliyor. ihtiyaçlarında hizmet veriyoruz. Genellik- sektör neredeyse denizde rotası belirsiz bir Mermer ve teknolojileri alanında al- le otel lobileri ve restoran bölümleri doğal yelkenliye benziyor. Rüzgar nereden eser- mış olduğumuz üniversite eğitimini 2009 taşların çokça kullanıldığı alanlar olarak se ona göre yön tayini yapılıyor. 20-30 yıl yılı başlarında 10 yılı aşan tecrübemizle öne çıkıyor. Bununla birlikte havuz çev- önce ocaklarda son derece yanlış bir üretim harmanlayarak Gülce Mermer adı ve Mer- resi ve yürüyüş yollarında kullanılan tra- mantığı olan dinamitle patlatma tekniği merchi markası ile kurumsallaştık. De- verten tarzı doğal taş metrajları küçüm- kullanılıyordu. Dolayısıyla bu alana ilişkin vam eden süreçte yurt içi ve yurt dışı say- senemeyecek kadar çok. Otel yatırımcıları bir dizi önlem alınmalı. Örneğin ülkemiz- gın projelerde ürün tedarik ve uygulama veya otel mimarlarında son dönemlerde deki mermer ocakları işletme ve pazarlama çalışmalarımız oldu. Sektördeki beşinci özellikle mermer üzerine yoğunlaşma var. aşamasında yaşanan kanuni açıklar gide- yılımızda ISO 9001-2008 kalite belgemi- Granit yapısı itibariyle doğal bir malzeme- rilmeli ve yurt dışına her ne koşulda olur- zi de alarak kalitemizi taçlandırdık. Fir- yi andırmadığı için yükseliş trendini kay- sa olsun hammadde satışı yasaklanmalı. ma olarak müşteri odaklı, kaliteden taviz betti. Beş yıldızlı bir otelde ortalama 10- Böylece hem ürünlerin hak ettiği değerler- vermeyen bir hizmet politikası geliştirdik. 15 bin metrekare doğal taş kullanılıyor. den ülke ekonomisine katkısı sağlanır hem Halen özellikle Antalya bölgesi olmak Doğal mermerler, CNC dekor tasarımlar de ciddi anlamda istihdam oluşturulmuş üzere yurt içi ve yurt dışı konut, otel, tatil kupon mermer ve taş uygulamaları her olur. Düşünün ki işleyip projeye hazır ola- köyü gibi projelerde mermer, granit, doğal zaman yerini koruyor.

Mahmut Demireken / Demireken Granit Mermer Tic. Ltd. Şti. Ortağı Türkiye’de mermer işçiliğinin maliyeti yüksek kalıyor Türkiye, dünya doğal taş rezervinin yüzde devlet binalarının tüm cepheleri Kemalpaşa oteller, tama- 60’ına sahip diyebiliriz. Dolayısıyla dünyada beyaz mermer kaplanacak diye madde ko- men seramiğe mermer üreticisi olarak bir numarayız. An- nulmuş. Bu taşı Türkiye’de üreten üç firma döndü. Hatta 5 cak sektöre yatırım yapılmadığı ve sektörde birbiriyle anlaşamadığı için o piyasayı Viet- yıldızlı otellerde faaliyet gösterenler bilinçlendirilmediği için namlılara kaptırmışlar. Yılda 1-1,5 milyon de kullanılıyor. rezervler sadece rezerv olarak kaldı. Birkaç metrekare mermer kullanan bir ülkeydi. Mermeri ağırlıklı yıl önce Çin’in hamleleriyle bir canlanma oldu Sektörde uzun vadeli politika yok, sadece lüks oteller ter- ve yeni ocaklar açıldı. Fakat işin maliyetlerini günü kurtarma telaşıyla hareket ediliyor. cih ediyor. Diğer görünce Çinli firmalar, Türkiye’de ocak satın Biz genelde otel, tatil köyü, iş merkezi, yandan granit aldı. Tabi bu sektöre büyük bir darbe vurdu. AVM’lerin mermer işlerini yapıyoruz. Üre- artık geri planda Çünkü Çin blok alımlarını durdurdu. Sadece timden ziyade uygulama işlerini gerçekleşti- kaldı. Granit hem kendi ocaklarından çıkan taşları götürüp ül- riyoruz. Oteller genel anlamda lobi, banyolar ithal hem de so- kelerinde kullanıyorlar. Eskiden üç vardiya ve restoranlar ile asansör ve kolon kaplama- ğuk bir malzeme çalışan ocaklar şimdi tek vardiyaya düştü. larında mermer kullanılıyor. Evladiyelik bir olduğu için ter- Tek vardiya çalışanlar da kapatma eğilimi- malzeme olduğu için otellerin her alanında cih edilmiyor. Türkiye’de mermer işçiliğinin ne gidiyor. Türkiye’nin en büyük ihracat ka- tercih ediliyor. Ancak günümüzde seramik maliyeti yüksek kalıyor. Afyon’da mermerci lemlerinden birisi blok taş ihracatıydı. Bu yıl de çok gelişti. Mermer desenli seramikler yetiştiren bir üniversite var. Bucak’ta da var ihracat rakamlarının da düşmesi bekleniyor. bile yapıldı. Bu nedenle otelcilerin bir kısmı ama bunlar sektör için yeterli değil. İthal taş Sektörü iyi yönetemediğimiz için şansızız. seramik tercih ediyorlar. Maliyetleri daha kullanımında granit ithal ediliyor. Mermer Örnek vermek gerekirse Türkmenistan’da düşük olduğu için 5 yıldızlı otellerin altındaki ithalatı yok denecek kadar az.

82 | turizm&yatırım| 09’2014 Turizmcinin Başvuru Kaynağı TEDARİKÇİ HABERLER

YÜKLENİYOR

loading YATIRIM

İşletme ve Endüstri Dergisi YATIRIMLAR SUNUŞ RÖPORTAJLAR ARAŞTIRMA Yatırımlar Tedarikçiler TANITIMLAR Oteller Acenteler GÖRÜŞLER Kongre Turizmi HABERLER OTEL PROFİL ACENTELER TEDARİKÇİLER İSTATİSTİKLER KONGRE TURİZMİ MAKALELER turizmyatirimdergisi.com.tr SEKTÖR TEDARİKÇİLER HABER

Porland, Kuşadası’nda mağaza açtı Yılda yaklaşık 70 milyon adet üretim kapasitesi, 1.500 çalışanı, 20 mağazası ve pek çok satış noktası ile sektörde önemli bir yere sahip olan Porland, Kuşadası mağazasını açtı.

erakende sektöründe büyümeye de- lik ürün çeşitliliği ile dikkat çekiyor. Pvam eden Porland, 23 Ağustos’tan itibaren Kuşadası’nda 20. Mağazasını Türkiye’de 20 zincir mağaza açtı. Kuşadası AVM’de, 1390 metreka- Ürün çeşitliliğinin yanı sıra uygun öde- re alanda, hem ev hem de gastronomi me koşulları, avantajlı alışveriş fırsatları, müşterilerine hitap eden Porland, de- satış ve satış sonrası servis anlayışı ile korasyonda stil oluşturan binlerce çeşit, çalışan Porland,mağazalarında; günlük renk ve desen sunuyor. Tüketicilerinden kullanım ve özel davet sofralarının yanı gelen talepler doğrultusunda geliştirdiği sıra her türlü ikram için çeşit çeşit por- mağazacılık anlayışını yeni mağazasında selen takımları, cam ve çelik ürünleri, devam ettirmek isteyen Porland’ın fabri- mutfak araç gereçleri ile tekstil ürünleri, ka konseptindeki Kuşadası Mağazası, banyo takımları, ev ve ofis aksesuarları evde, otelde, restoranda, kafede ve daha ile her zevke uygun hediye seçenekleri pek çok yaşam alanında kullanıma yöne- sunuyor. Serel Seramik’e İtalya’dan 5 ödül Avrupa Birliği Tasarım Ofisi'nin desteğiyle 2010 yılından beri dağıtılan A' Design Award ödülleri sahiplerini buldu. Serel Seramik’in 5 ödül aldığı geceye, 208 ülkeden 12 binin üzerinde eser katıldı.

ünya çapındaki en prestijli tasarım ya- Drışmaları arasında yer alan, en iyi tasa- rımları, tasarım konseptlerini, ürünlerini ve hizmetlerini ödüllendiren, A’ Design Award, 2013-2014 dönemine yönelik sahiplerini buldu. Türk tasarımcılar damgasını vurdu- ğu gecede Serel Seramik 5 ödül aldı. Avru- pa Birliği Tasarım Ofisi’nin desteğiyle 2010 yılından beri dağıtılan A’ Design Award ödülleri, İtalya’nın kuzeyindeki Como ken- tindeki Villa Gallia’da gerçekleştirilen gala gecesinde dağıtıldı. İnovasyon ve tasarı- mın gelişmesiyle ülkelerin ekonomik reka- bet gücünü artırmayı hedefleyen A’ Design Award ödülleri, 50 jüri üyesinin 12 bin 536 eser arasından seçtiği ve 105 gruba ayrılan Yapı kategorisine beş ödül hem de tezgâh üstü alternatifler sunuyor. 758 tasarıma verildi. Türkiye’den Vestel ve Arçelik çeşitli kate- Rita Serisi’nde kurulanma alanlı veya yere gorilerde ödüllendirilirken, söz konusu ya- sıfır zemin olarak uygulanabilecek duş se- rışmada Serel Seramik Sağlık Gereçleri, Yapı çenekleri bulunurken; Sapphire Serisi’nde Kategorisi’nde 5 ödül kazandı. Serel Tasa- ise kullanım kolaylığı kullanıcıların tercih rım Ekibi, Serel Wave lavabo ile Gold Ödül, sebebi oluyor. En son teknoloji ile üretilen Purity Klozet ile Silver Ödül, Serel Purity SEREL Rita ve Sapphire Serisi asma klo- ile Bronze Ödül, 4life Çift Hazneli Lavabo zetler, alışılagelmiş klozetlerden yüzde 35 ile Bronze Ödül ve 4life Klozet ile A’Design daha az su ile temizlenme fonksiyonu ile (A’Design Award) ödülüne layık görüldü. öne çıkıyor. Klozetlerde bulunan entegre klozet bataryasıyla sıcak su kullanma op- Serel’den Rita ve Sapphire Serisi siyonu sunan Serel Rita ve Sapphire,asma Öte yandan Serel Seramik, minimalist klozetler, temizlik konusunda son derece çizgisini ”Rita ve Sapphire Serileri”ne de pratik, kolayca çıkarılıp takılabilen (Serel taşıdı. Yine kendine özgü sade çizgisini Easy Release) ve yavaş kapanma özelliğine yansıttığı Rita ve Sapphire Serileri ile kul- (Serel Silent Close) sahip Serel Beta kapak lanıcısıyla buluşturan Serel, söz konusu ile de kullanılabiliyor. İstenildiğinde tüm serisi ile özgün lavabo ve duş tekneleri için klozet kapağı çeşitlerinde de antibakteriyel lavabolarında kullanıcısına hem gömme uygulama yapılabiliyor.

84 | turizm&yatırım| 09’2014 TP Vision’dan iki yeni Philips markalı TV Philips markalı televizyonları dünyada ve Türkiye’de pazara sunan TP Vision, özellikle tasarımıyla dikkat çeken Philips Signature Hospitality TV serisini duyurdu. Söz konusu TV’ler, 2014’ün ikinci çeyreğinden itibaren satılmaya başlandı.

P Vision, Philips Signature Hospitality cihazlarına kusursuz şekilde bağlanması- veya A+ Enerji Sınıfı Etiketleri taşıyan ci- TTV serisini duyurdu. 107cm (42 inç) na imkan veriyor. Miracast ve DirectShare hazlar, otellerin ekolojik ayak izlerini en ve 119cm (47 inç) olmak üzere iki farklı tüm formatlardaki film, resim ve müziğin; alt düzeye çekmesine de imkan veriyor. ekran boyutuna sahip olan Philips Sig- tüm akıllı telefon ve tablet platformla- Misafirler, Hospitality TV özelliklerinden nature TV’ler, 2014’ün ikinci çeyreğinden rından (iOS, Android & Windows) misa- yararlanırken, diğer yandan EasySuite’in itibaren Avrupa, fir odasındaki düşük sahiplik maliyeti ve TP Vision’ın Ortadoğu, Rus- Signature TV’ye özel ortak ağı da otel işletmecilerine bü- ya, Türkiye ve aktarılmasını yük faydalar sağlıyor. Philips EasySuite Asya-Pasifik’te mümkün kılıyor. serisi, boyutları 61cm (24 inç) ila 102cm satışa sunula- Güvenli eşleştir- (40 inç) arasında değişen dört modeli içi- cak. İki taraflı me mekanizma- ne alıyor. İşletmeciler, Philips EasySuite Ambilight özelliği, ları misafirlerin TV’lerin kurulum ve bakımını uzaktan ekran üzerindeki özel içerik ve ve- ve misafirleri rahatsız etmeden yapabi- içerik ile uyumlu rilerini de koru- liyorlar. Ayrıca, kurulum menüsü kilitle- şekilde ışığı te- yor. Ayrıca, Phi- me özelliği de misafirlerin konfigürasyon levizyonun arka- lips Hospitality ayarlarını yanlışlıkla değiştirmesinin sındaki duvara TV sahiplerine, önüne geçiyor. Bu ise bakım maliyetleri- yansıtarak televizyondaki görüntünün özellikle Hospitality TV’ye odaklanan bir ni minimumda tutuyor. Philips EasySui- etkisini daha da artırıyor. SmartInstall müşteri ekibi hizmet veriyor. te TV’lerdeki SmartInfo özelliği; otel pro- özelliği ise otelcilere SmartInfo sayfala- mosyonları, katma değerli hizmetler ve rına uzaktan erişim sağlıyor. SmartInfo, EasySuite Hospitality TV’ler enerji turistik yerleri TV ekranında gösteriyor. doğrudan Signature TV ekranına kişisel- tasarrufu sağlıyor SmartInfo internet bağlantısı olmaksı- leştirilmiş bilgi de sağlıyor. Aralarında Öte yandan TP Vision, otel ve sağlık zın çalışabilmesi de diğer bir avantaj. USB, HDMI, Ethernet LAN ve WLAN’ın da tesislerine yönelik en son enerji tasar- Otel işletmecileri, bu özellikle interaktif bulunduğu kapsamlı arayüz; Philips Sig- ruflu Philips EasySuite Hospitality TV sayfaları kolaylıkla yaratmak için bir dizi nature TV’lerin ağlara ve misafirlerin akıllı yelpazesini de piyasaya sürüyor. A++ şablondan istediklerini seçebiliyor.

Daikin Sakura Projesi ile 3 yılda 100 kadın girişimci Kosgeb, Kalder ve Daikin iklimlendirme sektörüne 100 kadın girişimci ile yola çıktı. Üniversite mezunu girişimci kadınları kendi işinin patronu yapmak için hayata geçirilen ve üçüncü yılında 100 kadın girişimciyi işyeri sahibi olarak iklimlendirme sektörüne kazandıracak olan Daikin Sakura Projesi, daha ilk yılında büyük ilgi gördü.

OSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletme- günlük stajın ardından, yaşadıkları illerde dikkat çekti. Öte yandan Daikin Türkiye Kleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi kendi işyerlerini açarak iklimlendirme sek- Genel Müdür Yardımcısı Zeki Özen de, Başkanlığı), KalDer (Türkiye Kalite Der- töründeki yerlerini almaya başlayacak. ”Daikin Sakura Projesi ile 3 yıllık bir dö- neği) ve iklimlendirme sektörünün öncü nemde, 200 kadına iklimlendirme sektö- markalarından Daikin’in kadın girişimcile- Proje, iş sahibi kadın statüsü ründe iş olanağı sağlanacak” dedi. re destek olabilmek amacıyla başlattıkları kazandıracak Daikin Sakura Projesi’nin, bu yıl ilk seçme- Konu ile ilgili açıklama yapan KOSGEB leri gerçekleşti. Türkiye’nin 63 ilinden 350 Marmara Bölge Müdürü Vekili Onur Alp adet başvuru arasından seçilen 14 genç Yatır, ”Girişimcilerimiz kurumun toplam kadın, KOSGEB, KalDer ve Daikin’in deste- 30 bin TL’yi bulan işletme kuruluş, do- ğini yanlarına alarak kariyer yolculuğuna nanım, işletme giderleri ve sabit yatırım başladı. Eylül ayından itibaren eğitimlere desteklerinden geri ödemesiz olarak başlayacak olan bu 14 genç girişimci 120 yararlanacaktır” dedi. KalDer Yönetim saat sürecek bir girişimcilik eğitimi prog- Kurulu Başkanı A. Hamdi Doğan ise Da- ramına başlayacak. Başarı ile eğitim ser- ikin Sakura Projesi’nin yalnızca kadın tifikasını almaya hak kazanan girişimci girişimci yetiştirmekle kalmayacağını, iş adayları, Daikin Shop’larda yapacakları 15 sahibi kadın statüsü kazandıracağına

09’2014| turizm&yatırım| 85 TEDARİKÇİLER HABER

Atrax fuarı bu yıl aktivitelerini ve hizmetlerini büyütüyor

Tureks Uluslararası Fuarcılık tarafından düzenlenen Atrax, Türkiye ve yakın coğrafyanın eğlence endüstrisindeki tek ihtisas fuarı olarak, profesyonelleri buluşturacak.

İstanbul Fuar Merkezinde düzenlene- cek olan Atrax kapsamında, eğlence, park, YARIŞMA ve ÖDÜL KATEGORİLERİ aktivite, oyun, spor tesisi ekipmanları EĞLENCENİN YILDIZLARI SEKTÖRÜN YILDIZLARI FUARIN YILDIZLARI alanlarındaki son gelişmeler ve eğlenceye dair tüm ürün ve hizmetler ziyaretçilerle En Başarılı Temalı Açık Alan Eğlence Merkezi En Başarılı Yeni Ürün En Dikkat Çeken Stand buluşacak. Spor alanları, aktiviteleri ve hiz- En Başarılı Temalı Kapalı Alan Eğlence Merkezi En Başarılı Festival En Dikkat Çeken Ürün metleri ile zenginleştirerek eğlence sektö- En Başarılı Otel Eğlence Alanı En Başarılı Sahne Şovu rünü geniş bir çatı altında toplayan fuar, En Başarılı Avm Eğlence Alanı Eğlence Sektöründe Yılın Girişimcisi hızla büyüyen rekreasyon alanı yatırımla- En Başarılı Müze Ve Ören Yeri rının ihtiyacı olan her türlü eğlence, spor ve aktivite tesis ekipmanlarını sergileyecek. En Başarılı Belediye Parkı Atrax, 4-6 Aralık 2014 tarihlerinde Ye- En Başarılı Temalı Konut Projesi şilköy İstanbul Fuar Merkezinde düzen- Yıldızlı Proje lenerek sektörün dünyaya açılan kapısı görevi görüyor. Belediyeler, sektör tem- Proje Kategorisi” de eklenen kategoriye olacağı 5 Aralık 2014 akşamı düzenlene- silcileri, turizm sektörü, alışveriş ve ya- belediye, otel, avm, toplu konut yada diğer cek “Eğlence Ödülleri Töreni”nde kamuo- şam merkezi yatırımcıları, inşaat ve kamu kapalı- açık eğlence alanı için tasarlanmış yuna ilan edilecek. alıcılarının katılacağı fuar, üçüncü yılında uygulanmaya başlanmış ya da henüz uy- sektörün bir araya geldiği bir platform ha- gulanmamış; bünyesinde eğlence, aktivite line geliyor. ve spor alanları, bilim –kültür parkları, özel aktivite ve dinlenme alanları, rekreasyon Fuarda “Parlayan Yıldız Ödülleri” de alanları vb. bulunduran yeni projeler adına sahiplerini bulacak başvurulabiliyor. 15 Haziran ile 31 Ekim Öte yandan, Atrax 2014 Fuarı kapsa- tarihleri arasında devam edecek olan Shi- mında yapılacak olan Türkiye’nin en renkli, ning Star Awards’a başvuruları profesyo- en eğlenceli ve sektörün parlayan yıldızla- nel jüri üyelerince incelecek ve açık oyla- rı yarışması Shining Star Awards, 14 farklı ma ile ödül sahipleri belirlenecek. Ödül kategoride başvuruya açıldı. Bu yıl “Yıldızlı sahipleri, sektör profesyonellerinin davetli

Golden Savoy Hotel’in fıskiyelerinde Günsu imzası Havuz ve su kaydırakları alanında sektörünün lider firmalarından Günsu A.Ş., referanslarına prestijli projeleri ve özel çalışmaları eklemeye devam ediyor. Firma, Bodrum’un lüks otellerinden Golden Savoy Hotel’in deniz fıskiyeleri ile tüm kapalı ve açık yüzme havuzlarını, süs ve animasyon havuzlarını gerçekleştirdi.

Bodrum’da lüks konseptiyle dikkat Ayrıca led ışıklar sayesinde sürekli renk çeken otellerden Golden Savoy Hotel’in değiştirerek özellikle geceleri güzel bir deniz fıskiyeleri, Günsu A.Ş. imzası ta- gösteri sunuyor. Otelin fıskiyelerine şıyor. Günsu A.Ş. tarafından yapılan imza atan Günsu A.Ş., aynı zaman da havuzlara kurulan fıskiyeler, yüksek otelin tüm kapalı ve açık yüzme havuz- basınçlı çalışma mekanizması ile suyu larını, süs ve animasyon havuzlarını da 60 metre yüksekliğe yükseltebiliyor. tamamladı.

86 | turizm&yatırım| 09’2014 Kapp’tan Foça ‘Tatların Buluşması II’ etkinliğine destek

Eski Foça’da 12 -14 Eylül 2014 tarihleri arasında, Slow Food Zeytindalı Konvivumu, “Tatların Buluşması II” etkinliği festival havasında gerçekleştirilecek. Terra Madre çatısı altında, KAPP sponsorluğunda düzenlenen festivalde yerel ve uluslararası katılımcılar yer alacak.

luslararası Slow Food hareketi tara- Food’ başlıklı paneller, proje sunumları, Buluşması II’ başlığı ile dünyada düzen- Ufından dünyanın 28. Yeryüzü Pazarı yemek atölyeleri ve müzik dinletileri ko- lenen 1000 aktivitenin, sosyal ve bölgesel seçilen Foça Yerel Pazarı’nın kurucusu nuklarla buluşacak. farkındalığı geliştirmeyi amaçlayan; tarım, Foça Zeytindalı Hareketi, Foça Toprak Ana gıda, biyoçeşitliliğin korunması, doğanın (Terra Madre) “Tatların Buluşması II” et- Tarhana gibi geleneksel yemek tarifleri mutfağa etkisi, üretim yöntemleri, Ark of kinlikleri, 12 - 14 Eylül 2014 tarihlerinde sunulacak Taste (Nuh’un Ambarı), geleneksel yemek festival havasında yapılacak. Etkinlikte Slow Food Terra Madre; sürdürülebilir tarifleri ‘tarhana’ ve bölgesel gıda mirası- endüstriyel mutfak firması KAPP, Slow tarım, balıkçılık ve gıda üretimini yaymayı nın değerlendirildiği bir etkinlik. ‘Tatların Food Foça’yı destekleyecek. Etkinlikler amaçlayan, küçük ölçekli çiftçileri, hayvan Buluşması II’ etkinlik sürecinde konuklara Marsilya Meydanı’nda kurulan yerel pazar yetiştiricilerini, balıkçıları, gıda zanaatkâr- tarhana ikramı ile birlikte Reha Midilli Kül- ile Büyükdeniz sahilindeki Foça Belediyesi larını, akademisyenleri, aşçıları, tüketicileri tür Merkezi’nde tarhana filmi de gösteri- Sosyal Tesisleri’nde gerçekleştirilecek. Ye- ve 180’den fazla gençlik grubunu kapsıyor. me sunulacak. rel lezzetlerin tadımının yanı sıra, tarım, Terra Madre pozitif küreselleşmeyi temsil turizm ve balıkçılık konularında söyleşi- ediyor. Bu Toprak Ana (Terra Madre) kut- ler, ‘Doğanın mutfağa etkisi’, ‘Anadolu’da laması 150 farklı ülkede 200 bin kişinin Beşgen’den konferans biyoçeşitliliği korumak’, ‘Endüstriyel dün- katılımıyla yaklaşık 1000 etkinlikten olu- yada küçük üreticinin savunucusu Slow- şuyor. Zeytindalı Konviviumu ‘Tatların salonlarına yönelik mobilya çözümleri üketicinin ihtiyaçlarına yönelik özel Tçözümler sunan Beşgen, koltukları Mitsubishi Heavy VRF klima ile konferans salonlarında saatlerce vakit geçirenler için ergonomik yapıda sistemleriyle otellere esnek çözümler üretilen konferans koltukları ile büyük beğeni topluyor. Sağlıklı oturma şekli Form VRF Sistemlerinin yüksek verimliliği ve geniş ürün için gerekli ergonomiye sahip Beşgen konferans koltukları ile bireyler bel ve seçenekleriyle dikkat çeken Mitsubishi Heavy VRF sistemleri, sırt ağrısı yaşamıyor, bu şekilde de dik- Golden Savoy Hotel’in otel ve rezidanslar için geliştirilmiş iklimlendirme üniteleri ile kat kaybının önüne geçilerek verimli bir ortam da sağlanmış oluyor. Konferans daha sağlıklı ve konforlu bir yaşam vadediyor. ve seminerlerde not alma kolaylığı ile fıskiyelerinde Günsu imzası tasarımda farklılaşan Beşgen konfe- orm VRF Sistemleri San. Tic. A.Ş.’nin Isı geri kazanımlı model seçeneğiyle VRF rans koltukları, arka kısmında bulunan FTürkiye’deki tek yetkili distribütörü ol- sistemler, eş zamanlı ısıtma ve soğutma yazı tablası ile üst düzey konfor sunu- duğu Mitsubishi Heavy In- ihtiyacının sürekli olduğu yor. Tasarımda ergonomi anlayışıyla dustries VRF klimalar, otel oteller, ofisler, hastaneler üretim yapan Beşgen’in, kurumsal se- ve rezidanslar için gelişti- ve AVM’ler için idealdir. Çok çimlere uygun tasarımları ve kalitesiyle rilmiş kompakt, ultra ince yüksek enerji verimliliği- sunduğu konferans salonları mobilya- iç üniteleri (20cm yükseklik) ne sahip olan sistem, yeşil ları, Multisit, Balance, Limpid ve Myra ve 22dB(A)’ya kadar düşük bina uygulamalarını des- çeşitleriyle müşterilerinin beğenisine ses seviyeli üniteleriyle otel teklerken binaların farklı sunuluyor. odaları için ideal çözümler ısıtma-soğutma ihtiyaçla- sunuyor. Ayrıca, iç ünite- rını konfor şartlarını boz- ler konusunda 17 tip için madan karşılar. Bunun ya- Düzeltme: toplam 92 model seçeneği nında kolay kullanımıyla da Dergimizin Gorrion Hotel İstanbul ile geniş ürün yelpazesi- kullanıcıyla dost bir tekno- özel ekinde yer alan Dimbay İnşaat ha- ne sahip Mitsubishi Heavy loji olan Mitsubishi Heavy berinde, Akfen İnşaat ismi yanlışlıkla VRF klimaları, her türlü mi- VRF klima sistemleri, tüm kullanılmıştır. Düzeltir, özür dileriz. mari alan için esnek çözümler sunabiliyor. soğutma, ısıtma ihtiyaçlarınızı da karşılar.

09’2014| turizm&yatırım| 87 HABERLER

İlk yarıda, gecelemeler yüzde 10, gelir yüzde 6 arttı TUYUP ile

Yılın ilk yarısında Türkiye’de yapılan gecelemeler 148 turizm sektörüne milyona ulaştı. Yabancı ziyaretçilerle, yurtdışında oturan faydalı proje vatandaşlarımızın ilk 6 ayda Türkiye’de yaptıkları konaklama sayısı yüzde 5,4 artarak 18,4 milyondan 19,4 milyona çıktı. cak 2014’te başlayan ve 2016 yılının OTemmuz ayında tamamlanması plan- Bu dönemde yapılan toplam gecelemeler de yüzde 10 lanan 30 aylık Turizm Sektöründe İşveren- artarak 134,9 milyondan 148,4 milyona yükseldi. lerin ve Çalışanların Uyum Yeteneklerinin Arttırılması Projesi (TUYUP) kapsamında; Türkiye çapında dört binin üzerinde tu- KTOB Araştırma Birimi’nin TÜİK veri- rizm işletmesi, sektör çalışanları ile ilgili lerinden derlediği bilgilere göre, ülke- A meslek odaları, sendikalar, sivil toplum mizdeki ortalama kalış süresi de yüzde 1,8 örgütleri ve üniversitelere doğrudan ula- yükselerek 7,3 geceden 7,6 geceye ulaştı. şılacak. Projede özellikle, Turizm İşletme 6 aylık dönemde yapılan 20 milyona ya- Belgeli tesislerin ön büro, servis, kat hiz- kın konaklamanın yüzde 66’sı konaklama metleri ve mutfak çalışanlarının mesleki, tesislerinde, yüzde 20,6’sı da evlerde ger- teknik ve yabancı dil becerilerinin ihtiyaç- çekleşti. Diğer yandan, gerçekleşen 148 yüzde 6,3 artarak 13,7 milyar dolar lar ve AB standartları çerçevesinde geliş- milyon gecelemenin, yüzde 44,3’ü konak- olarak gerçekleşti. Harcamalar geçen tirilmesi amaçlanıyor. Proje kapsamında; lama tesislerinde, yüzde 45,7’si de evlerde yıl 13 milyar dolara yakındı. Öte yan- gerçekleşti. dan altı aylık dönemde gelen yabancı - Özel Eğitim Kuponları uygulaması haya- ve vatandaş ziyaretçilerden, paket tur- ta geçiriliyor ve turizm eğitimi kolaylaştı- Turizm geliri yüzde 6,3 arttı ları kullanarak gelenlerin oranı yüzde rılıyor. Proje dahilindeki eğitimlere katılan Yılın ilk yarısında, yurtdışından ge- 43,8 oldu. Yalnızca yabancı ziyaretçiler ve Mesleki Yeterlilik Sınavına katılmaya lenlerin, paket tur ve kişisel harcamalar değerlendirildiğinde, paket turun payı hak kazanan çalışanların sınav ücretleri şeklinde yaptıkları harcamaların toplamı, yüzde 49 dolayına çıkıyor. Proje tarafından ödenebilecek. Mesleki Yeterlilik sınavında başarı göstererek bel- ge almaya hak kazanan çalışanlar işve- Otellerde F&B maliyetleri renlerine 12 ay süreyle sigorta indirimin- den yararlanma hakkı sağlayabilecek. - Çevreye duyarlı turizm işletmelerinin yüzde 10,1 arttı çoğaltılması ve bu alandaki bilinirliğin ar- tırılması için Yeşil Yıldız (Green Star) Bel- gesi Farkındalık Programı yürütülecek. Bu Otellerdeki maliyet artışları, ülke enflasyonun üzerinde kapsamda Türkiye genelinde seçilecek 15 seyrediyor. TÜİK tarafından açıklanan enflasyon verilerine iyi uygulama otelinin Yeşil Yıldız Belgesi göre, Türkiye geneli fiyatları son bir yılda yüzde 8,4 artarken, sahibi olabilmesi için ücretsiz eğitim ve danışmanlık hizmeti verilecek. otellerde yiyecek içecek (F&B) maliyetleri yüzde 10’un - Geniş çaplı turizm sektörü işgücü araş- üzerinde yükseldi. tırması gerçekleştirilecek, turizm eğitimi veren kuruluşların kapasiteleri geliştirile- rek işbirlikleri güçlendirilecek. KTOB Araştırma tarafından yapılan Otellerde maliyet artışları, % analizlere göre, 12 aylık ortalamalarla (Ağustos: 12 aylık ortalamalarla) - Online bilgi bankası kurularak sektörün A ihtiyacı olan eğitim materyallerine ve gün- otellerdeki yiyecek maliyetleri yüzde 13,7 Fiyat Artışı Maliyet Artışı cel verilere kolay ulaşım imkanı sağlana- artış gösterdi. İçecek grubu maliyetle- Yiyecek 13,76 11,1 ri de yüzde 6,5 dolayında yükseldi. Diğer cak. -Et Grubu 9,71 9,62 yandan, otellerde en büyük masraf kale- - Türkiye çapında tanıtım toplantıları dü- mi olan yiyecek grubu, en yüksek maliyet -Yağ Grubu 10,24 1,3 zenlenerek sektör temsilcilerine ilgili ça- artışlarıyla karşılaştı. Bu grupta, meyve -Süt Grubu 11,21 10,89 lışmalar hakkında detaylı bilgi verilecek. sebze maliyetleri yüzde 18, bakliyat-un -Bakliyat-Un 24,34 21,75 Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti’nin grubu maliyetleri yüzde 21, süt grubunun -Meyve-Sebze 13,85 18,06 mali katkısıyla hayata geçirilen ve Kültür maliyetleri de yüzde 11 dolayında yüksel- -Çay-Şeker Vb 13,22 8,32 ve Turizm Bakanlığının faydalanıcısı ol- duğu projenin toplam bütçesi 7,5 milyon di. Et grubu ürünlerindeki maliyet artışı da İçecek 6,58 8,86 yüzde 9,6 oldu. Öte yandan otellerde diğer avro. Proje kapsamındaki faaliyetler Ça- Teknik Serv. 6,77 7,37 gruplarda meydana gelem maliyet artış- lışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koor- Enerji-Yakıt 3,63 1,27 ları, ülke geneli enflasyonun altında veya dinasyonunda yürütülüyor. ona paralel seyretti. Temizlik Mlz. 8,43 8,32

88 | turizm&yatırım| 09’2014 Turnover’ın (işe-giriş çıkış hızı) yıllık kaybı 3 milyar TL

Turizm sektöründe işe-giriş çıkış hızı (turnover) oranı yüzde 50’yi buldu. Yüksek turnover’ın, hizmet sektöründeki firmalara, yıllık kaybı 3 milyar TL’yi buluyor.

erakende, turizm başta olmak üzere binin üzerindeki kişi, 3 ay bile çalışmadan doğrultusunda, organizasyon şemasını, gö- Phizmet sektöründeki yüksek turno- işten çıkabiliyor. İşten çıkan her bir perso- rev tanımlarını ve performans hedeflerini ver’ın (işe-giriş çıkış hızı), işletmelere yıllık nelin de firmaya maliyeti; eğitim, zaman net olarak belirlemiş olmalıdır. Ardından, kaybı 3 milyar TL’yi geçiyor. Perakendede ve verimlilik kaybı eklendiğinde 10 bin belirlenen bu standartlara uygun, tıpkı bir yüzde 60, turizmde yüzde 50 oranlarını TL’yi buluyor. Yüksek turnover’ın, hizmet ‘yetenek avcısı’ gibi, doğru insan kaynağını bulan yüksek turnover, işletmelerin he- sektöründeki firmalara, yıllık kaybı 3 mil- işe almalıdır. İşe alınan personelin, verimli deflerine ulaşmasını engelliyor. Hizmet yar TL’yi geçiyor” şeklinde konuştu. bir oryantasyonla (işe giriş eğitim programı) sektöründeki firmaların, yüksek turnover işe adapte olması sağlanmalıdır. Bu aşa- (işe-giriş çıkış hızı) nedeniyle ortalama Yetenek ve başarı avcısı kazanacak mada, tüm yöneticiler, koçluk yaklaşımıyla yüzde 50 verimsiz çalıştığına dikkat çe- İşe alırken ‘yetenek avcısı’, işe aldıktan yönetim sergileyebilmelidir. Sevilerek ya- ken AL Danışmanlık Genel Müdürü, Marka sonra ‘başarı avcısı’ olan firmaların kaza- pılan işin başarıyı, başarının da maddi ve Yönetimi ve İnsan Kaynakları Danışmanı nacağını dile getiren Ayşen Laçinel, konuş- manevi takdiri getirdiğini, kurdukları ödül- Ayşen Laçinel, ”Perakende, turizm başta masına şu şekilde devam etti: ”İnsan kay- lendirme, performans ve prim sistemleriyle olmak üzere hizmet sektöründe, yılda 300 nakları yöneticileri öncelikle, kurum vizyonu göstermelidirler” diye konuştu.

İzmir’de kruvaziyer yolcu trafiğinde gerileme devam ediyor

Turizm sektöründe işe-giriş çıkış hızı (turnover) oranı yüzde 50’yi buldu. Yüksek turnover’ın, hizmet sektöründeki firmalara, yıllık kaybı 3 milyar TL’yi buluyor.

aşanan ekonomik krizlerin kruvazi- Yyer pazarını olumsuz etkisi devam ediyor. Ege Turistik İşletmeler ve Konak- lamalar Birliği (ETİK) Başkanı ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Baş- kan Yardımcısı Mehmet İşler, ”Ortadoğu Bölgesi’nden yayılarak Akdeniz çanağına kadar uzanan sularda istikrarı ve ticare- ti etkileyen siyasi istikrarsızlık, İzmir’in kruvaziyer trafiğini de maalesef olumsuz etkiledi. Bu bakımdan İzmir, yılın 7 ay- lık dönemde kruvaziyer yolcu trafiğinde yüzde 52 dolayında gerileme yaşadı. Ge- çen yıl 242 bin olarak gerçekleşen yolcu şüş yaşandığını kaydetti. Ortadoğu’daki Bodrum, kruvaziyer turizminde yükselişte trafiği, bu yıl 116 bine kadar düştü” şek- istikrarsızlığa dikkat çeken İşler, ”Bölge- Son olarak, Ocak ve Temmuz ayında linde konuştu. deki istikrarsızlık nedeniyle şirketler gü- Türkiye kruvaziyer yolcu trafiğinde yaşanan venli liman olarak Batı Akdeniz’e yöneli- değişimi 2013 ve 2014 yıllarıyla karşılaş- Ortadoğu’da yaşanan olaylar etkiledi yor. Öte yandan, yeni pazar olan Çin’e de tırmalı olarak inceleyen raporda, İzmir’deki Benzer bir durumun Antalya, Alanya, kayma var. Diğer yandan, Ortadoğu’daki kruvaziyer yolcu trafiği 2013 yılında 242 bin Kuşadası ve Marmaris gibi limanlarda olaylar nedeniyle MSC ve Costa şirketleri, 540 iken, 2014 yılında 116 bin 27’ye gerile- da görüldüğünü sözlerine ekleyen İşler, İzmir’e 10 yeni sefer ekledi. Bunun ya- yerek yüzde 52, 2 değer kaybettiği görül- İzmir’de bu yıl yaşanan düşüşün, Orta- nında P&O ve İzmir’e daha önce dü. Ege’nin önemli turizm bölgelerimizden doğu’daki olaylar sonucu bazı gemilerin hiç gelmeyen Silversea firması, Spirit ve Bodrum ise, kruvaziyer yolcu sayısı bakı- rota değiştirmesi nedeniyle tüm Doğu Cloud gemileri ile İzmir’e 4 ek sefer koy- mından 7 bin 538’den 14 bin 456 ya yükse- Akdeniz’de kurvaziyer turizmde bir dü- du” şeklinde konuştu. lerek dikkatleri üzerine çekmeyi başardı.

09’2014| turizm&yatırım| 89 HABERLER

Haydarpaşa Garı geri dönüyor

Haydarpaşa Gar Binası’nın restorasyon projesi Anıtlar Kurulu tarafından onaylandı. Restorasyon projesine göre Haydarpaşa Garı ne otel ne de AVM oluyor. Tarihi yapısının korunması kaydıyla Yüksek Hızlı Tren Garı olarak hizmete devam edecek.

aydarpaşa Tren Garı’nın restoras- yanın dört bir yanından en başarılı mi- Hyon projesi onaylandı, ihalesi yapıldı marların katıldığı bir yarışma düzenlendi ve sözleşme gereği yer teslimi yapıldı. ve iki Alman mimarın sunumu üzerinde Kadıköy Belediyesi tarafından verilecek karar kılındı: Otto Ritter ve Helmuth Conu. ruhsatın ardından çalışmalar başlayacak. Projeyi Anadolu Bağdat isimli bir Alman Anıtlar Kurulu’ndan geçen projeye göre şirketi üstlendi. Almanya ve İtalya’dan Haydarpaşa Hızlı Tren garı olarak kulla- yüzün üzerinde usta İstanbul’a getirilerek nılmasının yanı sıra kültürel faaliyetlere 30 Mayıs 1906’da başlayan çalışmalar 19 de ev sahipliği yapacak. Yeni Şafak’tan Ağustos 1908’de tamamlandı ve görkemli Emeti Saruhan’ın haberine göre, Haydar- bir törenle hizmete açıldı. paşa Garı sadece ulaşım için değil kültürel işlevler için de bir merkez haline gelecek. Kadıköy Belediyesi, restorasyon projesine Öngörülen bitirme süresi 500 gün olan ve onay vermedi 12 milyon 473 bin liraya ihale edilen proje Öte yandan Kadıköy Belediyesi, Hay- ile atıl durumda bulunan çatı katı resto- darpaşa Garı binasının restorasyonuna re edilerek müze, sergi alanı, kütüphane, tarihi binanın özgün yapısını bozacağı toplantı ve konferans salonu olacak. için yapı ruhsatı vermedi. Kadıköy Beledi- ye Başkanı Aykut Nuhoğlu, yaptığı basın Haydarpaşa yapılırken dünyada ses toplantısında kendilerine TCDD’den gelen getirmesi niyetlenmişti projede garın orjinaline sadık kalınmadı- projeyi reddediyoruz. Orijinal hali gelirse Haydarpaşa Gar Binası 2. Abdülhamid ğını, garın çatısında cafeterya, asansör, onaylarız. Bu binanın restore edilmesini zamanında yapıldı. Garın yapımı için dün- çatı eklemesi yapıldığını belirterek ”Biz bu biz de istiyoruz” dedi. Antalya’da kadınlara İzmir’de çevreye özel plaj açıldı duyarlı tesis sayısı artıyor Antalya Büyükşehir Belediyesince Sarısu bölgesine yapılan evreye duyarlı tesis belgesi alan iş- ve sadece kadın ve çocukların girebildiği Kadınlar Plajı açıldı. Çletmelerin sayısı 121’e yükselirken, Sadece kadın personelin çalıştığı plajın açılışını Antalya Antalya ili 62 otelle ilk sırada yer aldı. İzmir’de yeşil yıldız belgesi alan tesis- Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel gerçekleştirdi. ler 9’a yükseldi ve listede İzmir 9 tesis- le 4’üncü sırada yer aldı. ETİK Exclusive raporunda, açıklanan listede Temmuz ntalya Büyükşehir Belediyesi’nin Sa- kadınların kendilerini daha özgür, rahat 2014 sonu itibariyle çevreye duyarlı te- rısu Mesire Alanı’nda 72 dönümlük hissedebilecekleri bir plajı armağan et- A sis isimleri ise şu şekilde yer aldı: alana yaptığı Menderes Türel tarafından tiklerini belirterek, plajın yapılmasını bir Ontur Otel İzmir (Konak Butik Otel) açılan Kadınlar Plajı törenle hizmete gir- ihtiyacın, talebin yerine getirilmesi ol- Paloma Club Sultan (Menderes 5 Yıldızlı) di. Plajın açılışında konuşan Büyükşehir duğunu savundu. Plaja beklenen ilginin Aqua Fantasy World Otel (Selçuk 5 Yıldızlı) Belediye Başkanı AKP’li Menderes Türel, olmadığı belirtildi. Radisson Blu Resort&Spa Çeşme (Çeşme 5 Yıldızlı) Mövenpick Hotel İzmir (Alsancak 5 Yıldızlı) Paloma Pasha Otel (Menderes 5 Yıldızlı) Aqua Fantasy Aqua Park §Club Hotel (Sel- çuk 5 Yıldızlı Tatil Köyü) Sheraton Çeşme Hotel Resort&Spa (Çeş- me 5 Yıldızlı Termal Otel) Wyndham İzmir Özdilek (Balçova 5 Yıldızlı Termal Otel)

90 | turizm&yatırım| 09’2014 Türkiye’de hacca giden hacılar bu yıl 2.3 milyar lira harcayacak

Dünyada giderek büyüyen inanç turizminden elde edilen gelir 20 milyar dolara yaklaştı. Dünya Turizm Örgütü verilerine göre yaklaşık 300 milyon kişi inanç turizmi kapsamında seyahat ediyor. Öte yandan Türkiye’de hacca giden hacılar bu yıl 2.3 milyar lira harcayacak.

ünya Turizm Örgütü verilerine göre Diğer yandan Aralık ayında başlayan seyahat edenlerin sayısı 59 bin kişi oldu. D2013 yılında dünyada turizm amaçlı ve Ramazan Bayramı ile son bulan umre » Türkiye’de yaklaşık 40 ilde inanç turizmi- seyahat eden 1 milyar kişinin yaklaşık 300 sezonunda Türkiye bu yıl rekora koştu. Bir ne uygun olarak seyahat edilecek mekan- milyonu tatiline ‘inancı’ da dahil ediyor. Bu önceki yıl 382 bin 801 kişinin gittiği umre- lar bulunuyor. 300 milyon kişinin yaptığı harcamanın 20 ye, bu yıl Diyanet İşleri Başkanlığı ve se- milyar dolara yaklaştığı tahmin ediliyor. yahat acenteleri toplam 400 bin 526 kişiyi Türkiye’de inanç turizmi ve potansiyeli götürdü. Acenteler umreye 290 bin 612 ki- yüksek Hacılar, bu yıl 2,3 milyar liralık bir şiyi taşırken, Diyanet’in organizasyonuyla Turizm Bakanlığı verilerine göre, Türki- harcama yapacak toplam 109 bin 914 kişi kutsal topraklara ye’de 43 ilde inanç turizmine yönelik me- Türkiye’de bu yıl hac ve umre için 1,1 gitti. kan bulunuyor. Bir başka deyişle 2 ilden milyar dolarlık harcama yapılması bek- birinde inanç turizmine konu olan kutsal leniyor. Türkiye’de Pazar payı yüzde 5’e İnanç Turizminde Öne Çıkanlar mekanlar bulunuyor. Türkiye’de üç büyük ulaşan inanç turizmi, özellikle hac ve umre » Suudi Arabistan’a her yıl 5.5 milyon dinin günümüze kadar oluşan eserleri ve turları üzerinden büyüyor. TÜRSAB’ın ha- Müslüman umre için giderken, bunların 1.8 ibadet yerlerinin envanterine göre sadece zırladığı İnanç Turizmi Raporu’na göre milyonu Hac için kutsal toprakların yolunu Hıristiyanlık için önemli 9 merkez yer alı- bu yıl Türkiye’de 61 bin hacı adayı kutsal tutuyor. yor. topraklara gitti. İlk kafile de 1 Eylül pazar- » Bu sene Türkiye’den 61 bin kişi hac göre- Öte yandan Türkiye İstatistik Kurum tesi günü yola çıktı. Bu yıl içinde umreye vini yerine getirmek için kutsal topraklara (TÜİK) verilerine göre Türkiye’ye gelen tu- gidenlerin sayısı ise 400 bini aşarak rekor gidecek. ristler içinde ‘dini amaçlı’ gelenlerin sayısı kırdı. TÜRSAB acentalarından ve Diya- » Hacı adaylarının 22 bin 231’i özel şirket- oldukça düşük. 2003 yılında Türkiye’ye dini net İşleri Başkanlığı’ndan alınan bilgilere ler aracılığı ile yola çıkacak. Kalan bölümü amaçlı seyahat edenlerin sayısı 64 bin 548 göre hacı adayları, bu seyahat sırasında ise Diyanet organize edecek. olurken, bu rakam 2007 yılında 143 bin 969 ortalama 4 bin avro harcarken, umre için » Bu sene hacca gideceklerin yüzde 53’ünü kişi ile zirve noktaya ulaştı. 2012 yılından bu rakam ortalama 1.500 avro düzeyinde kadınlar oluşturacak. itibaren sert bir düşüş yaşanırken, 2013’te seyrediyor. Türkiye’den kutsal topraklara » Bu yıl umreye gideceklerin sayısı 400 son 59 bin kişi ile son 10 yılın dibine vurdu. hac ve umre için gideceklerin bu yıl yapa- bini aşarak rekor kırdı. Bu gelişmede başta Suriye ve Irak olmak cakları harcama 845 milyon avroyu bula- » 2014’te Diyanet ile hacca gideceklerin üzere bölge ülkelerinden yaşanan olay- cak görünüyor. Bu da 1,1 milyar dolar yani ödeyecekleri en düşük rakam 2 bin 780 lar etkili oldu. Bu yılın ilk altı ayında dini yaklaşık 2,3 milyar liralık bir harcama an- avro. amaçlı turist sayısı 55 bini bulsa da olay- lamına geliyor. » Ortalama olarak her yıl 100 bin kişilik ların devam etmesi nedeniyle yıl sonunda Hac başvurusu oluyor. rakamın yine 100 binin altında kalacak. Ulusoy, “Hacca gidenlerin 80 binleri » Umre ve hac için Türkler bu yıl toplam 2,3 geçmesini bekliyoruz” milyar lira harcayacak. TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, ”Di- » Türkiye’ye 2013 yılında dini amaçlarla İlk altı ayda toparlanma var yanet İşleri Başkanlığı ile uyumlu olarak Yıl Dini Amaçlı Gelen çalışmalarımız sürüyor. Bu yıl 61 bin hacı 2013’te Hac’a giden kadınların adayı kutsal topraklara gidecek. Önümüz- sayısı daha fazla Turist Sayısı deki yıldan itibaren Suudi Arabistan kon- Yaş Grubu Toplam Erkek Kadın 2003 64548 tenjanları artıracağı için hacca gidenlerin 56396 25954 30442 2004 65778 sayısının yeniden 80 binleri geçmesini -20 204 101 103 2005 112308 bekliyoruz” dedi. 21-25 113 42 71 2006 125503 Bu yıl 61 bin kişi 26-30 388 144 244 2007 143969 Hac’a gidiyor 31-35 1229 553 676 2008 99041 Yıl Umre’ye gidenlerin Hac’a gidenlerin 36-40 2108 945 1163 2009 127815 sayısı sayısı 41-45 3022 1378 1644 2010 114340 2011 411495 89033 46-50 5085 2103 2982 2011 106743 2012 381881 75607 51-55 7870 3419 4451 2012 66401 2013 391500 60892 56-60 10784 4872 5912 2013 59076 2014 400526 61300 60 25593 12397 13196 2014 (Ocak-Haziran) 55540

09’2014| turizm&yatırım| 91 HABERLER

Turizm sektöründe 2014’te kim ne kadar alacak?

Bu yıl turizmde kim İNKAY ve TUYED, “Turizmde Maaşlar” başlıklı ortak çalışmalarını ne kadar maaş alacak? açıkladılar. Buna göre, 2012-2014 yılları arasında en fazla ücret Görev Maaş aralığı (TL) artışı aşçılar ve animasyon şeflerinin maaşlarında yaşandı. Aşçıbaşı 6500-9500 Satış pazarlama Müdürü 5000-9000 nsan Kaynakları Yöneticileri Derneği (İN- personelin ücret artışı ise yüzde 22 oldu. Genel müdür yardımcısı 4800-8500 KAY) ile Turizm Yazarları ve Gazetecileri Şef garson ve animatörlerin ücret artışı İ Animasyon şefi 4000-7000 Derneği (TUYED), ilkini 2012 yılında gerçek- yüzde 42 olurken, garson ve barmenlerin leştirdikleri ”Turizmde Maaşlar” çalışması- ücret artışı yüzde 33 olarak gerçekleşti. Yiyecek-içecek müdürü 3500-5500 nı açıkladı. Buna göre, 2012-2014 arasında Komilerin maaşlarındaki artış da yüzde 11 Önbüro müdürü 3500-5500 en fazla maaş artışı ”doyuran” aşçılarda seviyesinde kaldı.” şeklinde konuştu. Teknik müdür 3500-5500 yüzde 58, ”eğlendiren” animasyon şeflerin- Satın alma müdürü 3000-4500 de ise yüzde 55 oldu. TUYED Başkanı Ke- “Ölü sezonda mesleki eğitimi sağlıyoruz” rem Köfteoğlu, ”Buna göre, 850 ila bin lira İNKAY Başkanı Talat Kanbir ise Antal- Kat hizmetleri müdürü 2500-5500 arasında değişen en düşük maaşı komiler, ya’yı ziyaret eden 10 milyonu aşkın turistin Muhasebe müdürü 2500-5000 6 bin 500 liradan başlayıp, 9 bin 500 liraya önemli bir kısmının Avrupa vatandaşları ol- Rezervasyon memuru 1500-3000 kadar yükselen en yüksek maaşı ise aşçı- duğunu belirterek, ”Bunlara ve diğer misa- Şef garson 1500-2500 başılar alacak” dedi. ”Turizmde Maaşlar” firlere Avrupa standartlarında hizmet veril- çalışmasında Antalya’daki otellerin ver- mesini sağlamak amacıyla AB Hayat Boyu Animatör 1300-2500 diği alt ve üst rakamların temel alındığını Öğrenme Programı çerçevesinde eğitimler Barmen 1200-1600 anımsatan Köfteoğlu, söz konusu çalış- başlattık” dedi. Kanbir, ”Ev sahibi kurumla- Garson 1200-1600 mayı ilki yapılan 2012 yılının rakamlarıyla rın durumlarına göre 6 haftalık yerleştirme Güvenlik elemanı 950-1450 karşılaştırdıklarında ortaya ilginç bir tablo süresi planlıyoruz. Bu süre içinde katılım- Belboy 900-1100 çıktığını belirtti. Köfteoğlu, ”Tabloya baktı- cılara teorik eğitimlerin yanı sıra, mutfak ğımızda en fazla ücret artışının ‘doyuran’ ve lokantalarda çalıştırarak iş deneyimi ka- Kat görevlisi 1000-1300 ustalar ile ‘eğlendiren’ sanatçıların maa- zanmalarını sağlıyoruz. Eğitimler sonunda Steward 1000-1300 şında olduğunu görüyoruz. Bu kesimdeki yeni sezonda kalifiye birer personel olarak Çamaşırhane görevlisi 1000-1400 artışlar sırasıyla yüzde 58 ve yüzde 55 ola- istihdam ediliyorlar” diyerek eğitimleri ‘ölü Komi 850-1000 rak karşımıza çıkıyor. Ön büro, kat hizmet- sezon’ olarak bilinen aralık-mart ayları leri ve yiyecek-içecek bölümünde çalışan arasında verdiklerinin altını çizdi. Stajyer 645 E-vize uygulaması Dalaman’a, Bodrum’a gelen turistleri mağdur etti

Dışişleri Bakanlığı'nın başlattığı yabancılar için e-vize uygulaması İstanbul ve Ankara’daki havalimanlarında pilot olarak başlatıldı. Ancak Dalaman’a, Bodrum’a e-vize ile uçan yabancılar, uygulamanın bu illerde gelmemesi nedeniyle Türkiye’ye giriş yapamadılar.

nternet üzerinden alınabilen e-vize, Dı- Gökçen ile Ankara Esenboğa havalimanla- İşişleri Bakanlığı tarafından 11 Nisan’da rında geçerli olması nedeniyle Dalaman’a, başlatıldı. İşlemlerin hızlandırılması ama- Bodrum’a uçan yabancılar sorunla karşı- cıyla yapılan uygulamada, Türkiye’nin vize laştı. E-vize alan çok sayıda yolcu, turizm uyguladığı ülke vatandaşlarının internet bölgelerine uçtuktan sonra pasaport gi- üzerinden vize alması sağlandı. Hem kon- rişinde e-vize uygulaması hazır olmadığı solosluklardaki hem de girişte yoğunluğu için geri çevrildi. azaltacak düzenleme ilk olarak İstanbul ve Ankara’daki havalimanlarında pilot ola- “Turlar gelmeden önce uyarı yapmalıyız” rak başlatıldı. Milas-Bodrum ve Dalaman Havayollarında ‘deporte’ olarak ad- havalimanlarında uygulanmak istenen landırılan bu durumda yolcular geldikleri miştik. Ancak pilot uygulamanın sadece e-vize uygulaması sıkıntılara neden oldu. uçaklarla ülkelerine geri döndürülmeye İstanbul ve Ankara ile sınırlandırılması, Dalaman’a, Bodrum’a gelen yabancılar, başlandı. Tur operatörleri, bu durumun milyonlarca turistin geldiği diğer nokta- sistemde yaşanan sıkıntılar nedeniyle hem Türkiye’nin imajı hem de turizm açı- lara açılmaması bizleri mağdur ediyor. Türkiye’ye giriş yapamadı. Uygulama- sından olumsuz bir durum oluşturduğu- Turlar Türkiye’ye gelmeden önce bu ko- nın sadece İstanbul’da Atatürk ve Sabiha nu belirterek, ”E-vize başlayınca sevin- nuda uyarıda bulunuyoruz” dedi.

92 | turizm&yatırım| 09’2014 “İstanbul Unveiled” filmine uluslararası arenada 6 ödül

Türkiye’nin uzun metrajlı özel tanıtım filmlerinden “Istanbul Unveiled”, Amerika, Hırvatistan, Polonya, Bulgaristan, Azerbaycan’da düzenlenen film festivallerinden değişik dallarda altı ödül aldı. Şerif Yenen’in başını çektiği film ekibi, yeni projeler için de ışık yaktı.

apımcılığını sinemacı Saadet Özen’in Filme sanatçılardan destek geldi Taksim’deki önemli eğlence mekanların- Yyönetmenliğini ise Şerif Yenen ile bir- İstanbul Rehberler Odası Başkanı Şerif dan Hard Rock Cafe Istanbul’da gerçekleş- likte Levent Ayaşlı’nın yaptığı orijinal dili Yenen önderliğinde hazırlanan filmde, tirildi. Toplantıda gazetecilerin sorularını İngilizce olan “İstanbul Unveiled” filmi, Amerikalı aktris Jessica Berkmen’in yaptı- yanıtlayan Şerif Yenen, fimin bütçesinin birçok tanıtım festivaline katıldı. Film, ğı söyleşiler yer alıyor. İstanbul’un turistik tamamını kendisi karşıladığını belirterek, Bulgaristan Turizm Filmleri Festivali En İyi bölgelerinin yanı sıra birçok güzellikleri ile film için sanatçılardan ve bazı kurumlar- Belgesel Ödülü, Los Angeles Sunset Film kültür, sanat ve eğlence dünyasının yan- dan destek aldıklarını kaydetti. Kültür ve Festivali En İyi İkinci Belgesel Ödülü, Po- sıtıldığı filme, Mercan Dede, Baba Zula ve Turizm Bakanlığı’nın sadece Amerikalı lonya Varşova’da düzenlenen Turizm Film- Burhan Öçal gibi sanatçılar müzikleriyle aktris Berkmen’in konaklanmasını üstlen- leri Festivali En İyi Turizm Belgeseli Ödülü, katkıda bulundu. Filmde Asena, Nadir Gül- diğini ve filme onun dışında katkıda bulun- Hırvatistan Zagreb’te düzenlenen Turizm lü, Burhan Öçal, Tülin Şahin, Vedat Başa- madığını hatırlatan Yenen, “Bu bir tanırım Filmleri Festivali Özel Ödül, Azerbeycan ran, Demet Sabancı gibi isimlerle söyleşiler filmi. Bakanlık, TÜRSAB ve acentelerin bu Bakü’de düzenlenen Uluslararası Turizm dikkat çekiyor. filmin yapımında sorumluluk üstlenmesi Filmleri Festivali Altın Madalya ve son ola- gerekiyordu” dedi. Yenen ayrıca, “Filmin rak Amerika Washington D.C.’de düzen- Film bütçesini Yenen üstlendi ana çerçevesi kültürel etkileşimler projesi. lenen Dünya Müzik Ve Bağımsız Filmler En önemli hedefi İstanbul’u bilinmeyen Biz tabi ki bunun devamını getirmek isti- Festivali En İyi Belgesel Ödülü olmak üzere yönleriyle tanıtmak olan “Istanbul Unve- yoruz. Biraz temkinliyiz. Nereye vardığımı- dünya çapında toplam 6 ödül aldı. iled” filminin tanıtım toplantısı, İstanbul zı görmek istiyoruz” şeklinde konuştu.

Ömer Çelik, Kültür ve Turizm Bakanlığı görevine devam edecek

Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı olmasının ardından Başbakanlık koltuğuna oturan Ahmet Davutoğlu, 62. Hükümetin Yeni Bakanlar Kurulu’nu açıkladı. Ömer Çelik, 62. Hükümet’te de Kültür ve Turizm Bakanlığı görevine devam edecek.

KP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın Dışişleri Bakanlığı’na kaydırılan Mevlüt » Avrupa Birliği Bakanı: Volkan Bozkır A10 Ağustos’ta yapılan seçimde Cum- Çavuşoğlu oldu. Çavuşoğlu bir önceki ka- » Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı: Fa- hurbaşkanı olmasıyla 62. hükümeti kur- binede AB Bakanı idi. Başbakan Yardım- ruk Çelik makla görevlendirilen eski Dışişleri Ba- cısı Beşir Atalay ve Başbakan Yardımcısı » Çevre ve Şehircilik Bakanı: İdris Güllüce kanı Ahmet Davutoğlu 62. Hükümetin Emrullah İşler, Davutoğlu’nun kabine dışı » İçişleri Bakanı: Efkan Ala Bakanlar Kurulunu açıkladı. Ömer Çelik bıraktığı isimler arasında yer aldı. Ayrıca, » Eğitim Bakanı: Nabi Avcı yeni hükümette de Kültür ve Turizm Ba- Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı » Milli Savunma Bakanı: İsmet Yılmaz kanı olarak görevine devam edecek. Baş- da kabine dışı kaldı. » Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı: Ay- bakan Ahmet Davutoğlu yeni kabineye, şegül İslam bir önceki Başbakan Erdoğan’ın kabine- İşte 62. Hükümet’in Bakanlar Kurulu » Bilim Sanayi Bakanı: Fikri Işık sinden farklı olarak dört yeni isim ekle- » Başbakan: Ahmet Davutoğlu » Enerji Bakanı: Taner Yıldız di; Numan Kurtulmuş ve Yalçın Akdoğan » Başbakan Yardımcısı: Bülent Arınç » Ekonomi Bakanı: Nihat Zeybekci Başbakan Yardımcısı olurken, Nurettin » Başbakan Yardımcısı: Ali Babacan » Maliye Bakanı: Mehmet Şimşek Canikli Gümrük ve Ticaret Bakanı oldu. » Başbakan Yardımcısı: Yalçın Akdoğan » Gümrük ve Ticaret Bakanı: Nurettin Canikli Volkan Bozkır da AB Bakanlığı görevine » Başbakan Yardımcısı: Numan Kurtulmuş » Gençlik ve Spor Bakanı: Akif Çağatay Kılıç getirildi. Kabinede yeri değişen tek ba- » Adalet Bakanı: Bekir Bozdağ » Gıda Bakanı: Mehdi Eker kan ise Davutoğlu’nun eski görevi olan » Dışişleri Bakanı: Mevlüt Çavuşoğlu » Kültür ve Turizm Bakanı: Ömer Çelik

09’2014| turizm&yatırım| 93 İSTATİSTİKLER

Türkiye ziyaretçi sayısında 7 ayda yüzde 6’nın üzerinde artış gösterdi

ürkiye yılın ilk yedi ayını yükselişle ka- dı. 2013 yılının 7 aylık diliminde gelen ya- Almanya’dan gelenlerin sayısı yüzde 0,37 Tpattı. Yılın Ocak-Temmuz dönemini bancı ziyaretçi sayısı 2012’nin aynı döne- gibi hafif bir artışla 2 milyon 635 bin 385 kapsayan 7 aylık dilimde Türkiye’ye gelen mine göre yüzde 10,68 artarak 19 milyon olarak gerçekleşti. Üçüncü İngiltere paza- yabancı ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı 143 bin 152 olmuştu. Yedi aylık dönemde rından da yüzde 4,51’lik artışla 1 milyon dönemine göre yüzde 6.84 arttı. Yedi aylık Rusya pazarında yaşanan yüzde 15,19’luk 384 bin 356 kişi gelirken, Türkiye’nin son dönemde gelen yabancı ziyaretçi sayısı artış dikkat çekti. Rusya’dan gelenlerin yıllarda turizmdeki yükselen pazarların- 20 milyon 452 bin 740 olarak gerçekleşti. sayısı bu dönemde 2 milyon 729 bin 442 dan İran’da ise yüzde 44,34 gibi önemli bir Öte yandan ziyaretçi artış hızında geçen oldu. İkinci büyük Pazar Almanya’daki artış kaydedildi. İran’dan gelenlerin sayısı yıla göre yaklaşık 4 puan gerileme yaşan- durgunluk ise devam etti. Bu dönemde 922 bin 238 olarak gerçekleşti.

TÜRKİYE’YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLER (OCAK-TEMMUZ 2014) ÜLKE 2013 2014 DEĞİŞİM ÜLKE 2013 2014 DEĞİŞİM RUSYA FED. 2 369 483 2 729 442 15,19 ÜRDÜN 49 605 62 688 26,37 ALMANYA 2 625 644 2 635 385 0,37 MACARİSTAN 49 452 62 050 25,48 İNGİLTERE 1 324 577 1 384 356 4,51 İRLANDA 66 177 59 470 -10,13 GÜRCİSTAN 990 720 979 739 -1,11 LİTVANYA 47 457 59 134 24,61 İRAN 638 922 922 238 44,34 MISIR 66 714 58 008 -13,05 BULGARİSTAN 839 632 909 532 8,33 TUNUS 49 573 54 356 9,65 HOLLANDA 779 969 775 576 -0,56 KIRGIZİSTAN 35 335 49 424 39,87 FRANSA 604 339 611 634 1,21 KOSOVA 44 380 47 914 7,96 IRAK 334 729 508 788 52 BREZİLYA 66 518 46 607 -29,93 YUNANİSTAN 372 725 456 143 22,38 FAS 44 247 44 934 1,55 A.B.D. 428 818 436 737 1,85 BOSNA HERSEK 40 918 44 842 9,59 UKRAYNA 424 819 401 404 -5,51 ARNAVUTLUK 32 946 39 929 21,2 BELÇİKA 388 949 396 017 1,82 MALEZYA 31 703 38 179 20,43 İSVEÇ 393 578 383 730 -2,5 ERMENİSTAN 36 121 36 588 1,29 İTALYA 384 492 353 982 -7,94 FİLİPİNLER 31 458 35 359 12,4 AZERBAYCAN 343 542 351 608 2,35 ENDONEZYA 33 787 34 194 1,2 AVUSTURYA 298 822 304 557 1,92 LETONYA 29 340 31 197 6,33 POLONYA 225 793 282 307 25,03 ESTONYA 24 313 28 170 15,86 KAZAKİSTAN 252 044 260 322 3,28 PORTEKİZ 25 587 27 360 6,93 DANİMARKA 243 091 251 197 3,33 PAKİSTAN 18 450 25 930 40,54 ROMANYA 218 993 237 923 8,64 B.A.EMİRLİĞİ 25 348 24 956 -1,55 NORVEÇ 273 085 214 856 -21,32 ARJANTİN 27 730 24 904 -10,19 İSVİÇRE 210 579 213 116 1,2 G.AFRİKA 26 069 24 425 -6,31 S.ARABİSTAN 125 093 172 668 38,03 HIRVATİSTAN 25 991 23 913 -8 LİBYA 131 849 155 048 17,6 SLOVENYA 22 017 23 547 6,95 İSPANYA 148 809 146 305 -1,68 MEKSİKA 20 708 23 518 13,57 G. KORE 108 140 146 108 35,11 MİLLİYETSİZ 19 904 22 958 15,34 BELARUS 114 099 133 657 17,14 TACİKİSTAN 14 890 19 121 28,42 K.K.T.C. 121 496 128 734 5,96 Y.ZELLANDA 16 269 17 621 8,31 FİNLANDİYA 123 140 121 923 -0,99 TAYLAND 13 003 14 706 13,1 İSRAİL 76 841 121 714 58,4 SİNGAPUR 11 623 14 484 24,61 ÇEK CUM. 114 766 119 797 4,38 KATAR 8 308 13 952 67,93 AVUSTRALYA 97 954 108 524 10,79 YEMEN 8 600 13 164 53,07 ÇİN HALK CUM. 76 781 107 641 40,19 KOLOMBİYA 12 021 12 713 5,76 SIRBİSTAN 97 063 106 485 9,71 BAHREYN 7 964 11 721 47,17 KANADA 100 714 94 940 -5,73 KARADAĞ 10 708 11 371 6,19 TÜRKMENİSTAN 81 335 94 916 16,7 ŞİLİ 8 577 9 423 9,86 JAPONYA 109 598 93 291 -14,88 G. KIBRIS R.Y 7 794 7 492 -3,87 MAKEDONYA 76 606 83 481 8,97 BANGLADEŞ 4 985 7 348 47,4 ÖZBEKİSTAN 70 632 80 616 14,14 LÜKSEMBURG 8 437 7 274 -13,78 LÜBNAN 72 923 79 503 9,02 SUDAN 4 972 5 670 14,04 SLOVAKYA 71 012 74 133 4,4 İZLANDA 3 112 5 530 77,7 CEZAYİR 58 458 73 520 25,77 VENEZÜELLA 4 956 3 750 -24,33 MOLDOVA CUM. 64 654 71 198 10,12 MALTA 3 114 3 694 18,63 HİNDİSTAN 56 823 69 054 21,52 DİĞER 894 137 768 266 -14,07 KUVEYT 41 583 67 041 61,22 TOPLAM 19 143 032 20 452 740 6,84

94 | turizm&yatırım| 09’2014 İzmir’deki düşüşün Antalya’daki büyüme kaynağı kruvaziyer yüzde 7’ye ulaştı zmir 8 aylık dönemde yüzde 4,6 düşüş ile toplam 969 bin 8 kişi- ntalya’ya Ocak - Ağustos döneminde gelen yabancı ziya- İden 924 bin 837 yabancı ziyaretçi ağırladı. 8 aylık dönemde Al- Aretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 artarak manya’dan gelen turist sayısı geçen yıla göre yüzde 0,8 artarak 7 milyon 893 binden 8 milyon 446 bine yükseldi. Bu dönemde, 228 bin kişiye ulaştı. Havayolu girişlerinde en yüksek pazarlar Rusya pazarında yüzde 13,7 büyüme ile 2 milyon 452 binden 2 arasında yer alan Fransa’dan İzmir’e gelen turist sayısı yüzde milyon 788 bin kişi geldi. İkinci sırada bulunan Alman pazarında 7,1 artarak toplamda yaklaşık 97 bine ulaşırken, denizyolu giriş- ise 8 ayda yaşanan yüzde 4 büyüme ile 1 milyon 873 bin Alman lerinde ise yüzde1,8’lik bir büyüme gerçekleşti. İtalya pazarında geldi. Hollanda ve İngiltere pazarlarında da gelişme gösteren yüzde 11,6’lık düşüş dikkat çekerken, İngiltere pazarında yüzde Antalya, en büyük düşüşü Ukrayna, Norveç ve Fransa gibi ana 12,8 gerileme yaşandı. Hollanda pazarı, yüzde 15,6’lık artışla bü- pazarlarda yaşadı. 8 ayda Ukrayna pazarı yüzde 17, Norveç yüz- yüme kaydetti. İran yüzde 58’lik artışla 33 bini geçerken, Polon- de 24 ve Fransa da yüzde 7 dolayında gerileme yaşadı. Bu yıl ya, Yunanistan ve Belarus artış gösteren pazarlar arasında yer hızlı büyüyen İran pazarından gelenlerin sayısı 8 aylık dönemde aldı. Havalimanı girişlerinde yükseliş olduğuna dikkat çeken Ege yüzde 232’lik artışla 29 binden 97 bine çıktı. İsrail’de büyüme Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Yönetim Kuru- oranı yüzde 80’lerden yüzde 40’lara indi. Bu ülkeden gelenlerin lu Başkanı ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan sayısı da 53 binden 74 bine yükseldi. Antalya 8 aylık dönemde Yardımcısı Mehmet İşler, “Bu düşüşün asıl nedeni, kruvaziyer diğer pazarlarda genelde büyüme eğilimi gösterdi. yolcu trafiğinde meydana gelen azalmadır. Ayrıca, geçen sene Alsancak Limanı’nda 305 bin kişilik olan yolcu trafiğimiz, yüzde ANTALYA’ YA GELEN YABANCI ZİYARETÇİLER (OCAK-AĞUSTOS) 29 oranında bir düşüş göstererek 216 bine gerilemiştir” dedi. 2013 2014 DEĞİŞİM İZMİR’E GELEN YABANCI RUSYA FEDERASYONU 2.452.697 2.788.046 13,7 ZİYARETÇİ SAYISI (OCAK-AĞUSTOS 2014) ALMANYA 1.800.909 1.873.720 4 2013 2014 DEĞİŞİM HOLLANDA 394.892 403.604 2,2 ALMANYA 227.098 228.938 0,8 İNGİLTERE 308.224 319.526 3,7 FRANSA 91.342 97.843 7,1 İSVEÇ 269.452 268.656 -0,3 İTALYA 98.128 86.727 -11,6 UKRAYNA 282.723 233.136 -17,5 İNGİLTERE 79.929 69.702 -12,8 KAZAKİSTAN 223.595 232.037 3,8 HOLLANDA 59.381 68.637 15,6 BELÇİKA 204.256 205.739 0,7 BELÇİKA 52.292 54.366 4 POLONYA 151.001 184.701 22,3 İRAN 21.190 33.515 58,2 NORVEÇ 242.258 182.991 -24,5 YUNANİSTAN 19.608 26.838 36,9 AVUSTURYA 175.386 176.075 0,4 İRLANDA 28.713 24.508 -14,6 DANİMARKA 159.907 167.178 4,5 RUSYA FED. 26.308 23.949 -9 FRANSA 163.825 152.465 -6,9 BELARUS (B. RUSYA) 21.737 23.175 6,6 ÇEK CUMHURİYETİ 106.324 113.161 6,4 POLONYA 19.626 21.925 11,7 BELARUS(B.RUSYA) 91.972 112.051 21,8 AVUSTURYA 20.121 18.307 -9 İSVİÇRE 102.596 108.827 6,1 İSVİÇRE 17.168 16.134 -6 İRAN 29.290 97.351 232,4 A.B.D. 32.980 14.012 -57,5 FİNLANDİYA 89.347 91.413 2,3 K.K.T.C. 12.485 13.829 10,8 SLOVAKYA 81.352 84.743 4,2 İSPANYA 22.661 9.923 -56,2 İSRAİL 53.297 74.980 40,7 İSVEÇ 8.286 8.515 2,8 ROMANYA 61.392 67.207 9,5 NORVEÇ 9.376 6.537 -30,3 LİTVANYA 33.559 46.718 39,2 DANİMARKA 6.024 5.921 -1,7 MOLDOVA 36.496 40.317 10,5 G. KORE 3.544 4.820 36 SIRBİSTAN 33.184 34.645 4,4 AVUSTRALYA 5.433 4.640 -14,6 MACARİSTAN 29.555 34.143 15,5 AZERBAYCAN 3.916 4.578 16,9 AZERBEYCAN 20.620 30.541 48,1 ÇEK CUM. 4.106 4.524 10,2 İTALYA 28.159 26.766 -4,9 KANADA 15.809 3.685 -76,7 ESTONYA 21.627 24.661 14 TOPLAM 969.008 924.837 -4,6 LETONYA 20.080 22.151 10,3 BOSNA - HERSEK 14.076 15.434 9,6 KOSOVA 19.574 15.211 -22,3 ARNAVUTLUK 11.791 13.107 11,2 KUZEY K.T.C. 13.340 12.312 -7,7 ÖZBEKİSTAN 8.198 11.137 35,9 SLOVENYA 10.481 10.740 2,5 MAKEDONYA 8.768 10.330 17,8 DİĞER 139.475 160.864 15,3 TOPLAM 7.893.678 8.446.684 7

09’2014| turizm&yatırım| 95 İSTATİSTİKLER

İZMİR’E GELEN YABANCI İstanbul’da büyüme ZİYARETÇİ SAYISI (OCAK-AĞUSTOS 2014) İSTANBUL 2013’e Göre 2013’e Göre yüzde 13’lere dayandı Değişim (Aylık) Değişim (Kümülâtif) stanbul’a gelen ziyaretçi sayısı Ocak-Ağustos dönemini kap- 2013 2014 İsayan 8 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde OCAK 532.726 635.283 19,4 19,4 13 artışla 7 milyon 828 bin 491kişiye yükseldi. İstanbul, Ağustos ŞUBAT 617.015 696.054 12,8 15,8 ayında yüzde 20 artışla 1 milyon 290 bin 218 yabancı ziyaretçi MART 838.201 866.985 3,4 10,6 ağırladı. Bu 8 aylık dönemde gelenlerin milliyetlerine bakıldı- NİSAN 936.961 1.014.662 8,3 9,9 ğında yüzde 10.2 iki ilk sırayı Almanlar alırken onu yüzde 5,2 MAYIS 1.058.771 1.079.598 2 7,8 Ruslar, 4,7 ile İranlılar, 4,6 ile Amerikalılar, yüzde 4.3 ile Fransız- HAZİRAN 957.894 1.090.284 13,8 8,9 lar, yüzde 4.3 ile İngilizler, 3.9 ile İtalyanlar, yüzde 2.9 ile Suudi TEMMUZ 929.266 1.155.407 24,3 11,4 Arabistanlılar, yüzde 2.7 ile Iraklılar, yüzde 2,6 ile Hollandalılar, AĞUSTOS 1.074.950 1.290.218 20 12,7 yüzde 2.2’şerlik pay ile Libyalılar ve Ukraynalılar, yüzde 2’lik pay ile Azerbeycanlılar, İspanyollar ve Güney Koreliler takip etti. Toplam 6.945.334 7.828.491

Muğla 7 ayda yüzde 4,3 büyüme yakaladı uğla’yı yılın yedi aylık döneminde rından İngiltere yüzde 42’lik pay ile 740 132 bin 916 kişi, yüzde 6 pay alan Alman Mziyaret eden turist sayısı yüzde 4,3 bin 466 kişi gelirken onu yüzde 9 ile Rus- pazarından 101 bin 734 kişi ziyaret etti. artışla 1 milyon 745 bin 989 kişiye ulaştı. ya pazarı izledi. Rusya’dan 160 bin 447 Polonya’dan ise yüzde 4 pay ile 78 bin Bu dönemde Muğla’nın en büyük paza- kişi geldi. Yüzde 8 pay alan Hollanda’dan 164 kişi geldi.

MUĞLA'YI ZİYARET EDEN YABANCILAR (OCAK-TEMMUZ 2014)

MİLLİYETİ OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ TOPLAM İNGİLTERE 474 656 3.035 61.552 191.300 227.351 256.098 740.466 RUSYA FED. 18 52 417 4.476 36.756 58.279 60.449 160.447 HOLLANDA 107 22 57 17.425 38.460 29.156 47.689 132.916 ALMANYA 51 90 94 8.974 32.159 27.448 32.918 101.734 POLONYA 3 15 23 2.823 17.794 25.681 31.825 78.164 BELÇİKA 7 4 14 5.687 15.829 16.849 26.184 64.574 FRANSA 19 128 61 12.672 21.750 18.963 22.960 76.553 İSVEÇ 3 16 8 543 9.173 15.116 17.043 41.902 DANİMARKA 2 5 12 91 6.351 10.216 14.719 31.396 UKRAYNA 19 15 41 551 4.999 9.255 10.925 25.805 NORVEÇ 4 2 2 214 1.202 4.772 9.497 15.693 İTALYA 8 65 17 379 1.276 5.093 8.307 15.145 YABANCI TURİST 715 1.070 3.781 124.407 407.533 508.563 623.808 1.669.877 YERLİ TURİST 1.530 1.897 1.459 3.917 11.930 16.857 33.881 71.471 GENEL TOPLAMI 2.245 2.967 8.132 128.324 419.463 525.420 657.689 1.744.240 2013 TOPLAMI 2.643 2.382 9.521 102.393 408.141 524.109 623.377 3.222.315

96 | turizm&yatırım| 09’2014