Vincenzo Bellini
DOS Amigos Homepage Collection
A Night at the Opera
Een verzameling arrangementen van opera melodieën voor de Klassieke Gitaar, Samplegemaakt door: A collection of arrangements of opera melodies for the Classical Guitar, made by
Johann Kaspar Mertz (1806 - 1856)
Verzameld en gezet door: Collected and scored by:
Mark de Gooijer
I :-) Blanco!
Sample
II Inhoud/Contents
Titel/Title Componist/Composer Pag. Marino Faliero Gaetano Donizetti 1 Belisario Gaetano Donizetti 2 Lucia di Lammermoor Gaetano Donizetti 3 Linda di Chamounix Gaetano Donizetti 4 Lucia di Lammermoor Gaetano Donizetti 5 Lucrezia Borgia Gaetano Donizetti 6 Norma Vincenzo Bellini 7 I Puritani Vincenzo Bellini 8 Norma Vincenzo Bellini 9 La Straniera Vincenzo Bellini 10 I Puritani Vincenzo Bellini 11 Il Pirata Vincenzo Bellini 12 Otello Gioacchino Rossini 13 Otello Gioacchino Rossini 14 Trouandaise (La Esmeralda) Cesare Pugni 15 Ernani Guiseppe Verdi 16 Rigoletto Guiseppe Verdi 17 Nabucco Guiseppe Verdi 18 Haydée Daniel Francois Esprit Aubert 19 Gustave III Daniel Francois Esprit Aubert 20 La Part du Diable Daniel Francois Esprit Aubert 21 L’Enfant Prodigue Daniel Francois Esprit Aubert 22 Giselle Adolphe Charles Adam 23 Giselle Adolphe Charles Adam 24 Giralda Adolphe Charles Adam 25 Le Postillion de Lonjumeau Adolphe Charles Adam 26 Richard Coeur de Lion André Ernest Modeste Grétry 27 Trauermarsch Ludwig van Beethoven 28/29 Das Nachtlager in Granada Conradin Kreutzer 30 Don Giovanni SampleWolfgang Amadeus Mozart 31 Zar und Zimmermann Gustav Albert Lortzing 32 Der Waffenschmied von Worms Gustav Albert Lortzing 33 Allessandro Stratella Friedrich von Flotow 34 Martha Friedrich von Flotow 35 Les Huguenots Giacomo Meyerbeer 36 Les Huguenots Giacomo Meyerbeer 37 Catharina Cornaro Franz Lachner 38 The Bohemian Girl Michael William Balfe 39
III Titel/Title Componist/Composer Pag. The Bohemian Girl Michael William Balfe 40 De Opera in de Negentiende Eeuw
De Opera is een dramatische kunstvorm met een lange geschiedenis. Populair gedefinieerd is een opera een gezongen toneelstuk. Een muzikaal begeleid toneelspel op de bühne.
Eind zestiende eeuw ontstond de trend om de grote drama’s uit de klassieke oudheid (Aeschylus, Sophocles, Euripedes) nieuw leven in te blazen; de drang tot “klassieke” revival was een van de kenmerken van de Renaissance. Aangezien men er vanuit ging dat de klassieke Griekse drama’s gezongen werden, ontstond er een mix van muziek en toneel die een heel eigen leven ging lei- den.
De opera ontwikkelde zich in vele vormen en kreeg ook afgeleiden zoals de operette, musical en rock-opera (wie herinnert zich Tommy niet?) Er ontstonden zelfs nationale vormen zoals de Spaanse Zarzuela.
In de negentiende eeuw had de opera er dus al een paar honderd jaar ontwikkeling op zitten. Een van de gewoontes die opkwam was de splitsing van de tekst in gesproken recitatieven en gezon- gen aria’s. Ook kreeg de muziek meer ruimte met ouvertures, intermezzo’s en entr’ actes.
In de negentiend eeuw sloot de opera op de een of andere manier bijzonder aan op de tijdgeest en de emoties van de mensen. Het was de tijd van de nationalistische bewegingen zoals de Risorgimento in Italië en vele operamelodieën werden geannexeerd als “clublied” voor deze bewegingen. De opera werd eerst populair bij de hogere klassen. Via amateur muziekbeoefening verspreidde de operamuziek zich verder, omdat ook in de werkende klassen de muziekbeoefe- ning populair werd.
Wat tegenwoordig de popmuziek is, was de opera in de negentiende eeuw. Er ontstond een enorme markt voor arrangementen van operamelodieën voor allerlei instrumenten en ensembles. Daarmee konden de mensen thuis of in verenigingsverband de muziek zelf uitvoeren of ervan genieten zonder dat ze een lange reis hoefden te ondernemen naar een theater zoals La Scala in Milaan. Dat was immers hoogstens voor de rijken weggelegd.
De meesten van de vooraanstaande gitaarcomponisten uit de negentiende eeuw sprongen op deze trend in. Fernando Sor leverde arrangementen van Die Zauberflöte. Mauro Giuliani bewerkte een grote hoeveelheid van de operahits van Rossini met zijn Rossiniades. Matteo Car- cassi schreef een aantal eenvoudige arrangementen, Fernando Carulli nam ook enkele kaskra- kers mee en Napoleon Coste vond het thema van een stuk van Rossini leuk om op te variëren.
De componist Johann Kaspar Mertz (1806 - 1856) had een bijzondere affiniteit met de opera. Tot zijn werk behoren een aantal fantasieën op operathema’s, een stevige bundel van Opera Revue’s van onder meer Bellini, DonizettiSample en Auber, en potpourri’s rond opera’s. Een van de werken waarin opera melodieën voor het voetlicht komen is het curieuze Kukuk oder Musikalische Rundschau. Het is een werk zonder opusnummer, en het is daarbij zelfs de vraag of Mertz het wel zelf gepubliceerd heeft. Het kan ook een enthousiaste uitgever zijn geweest die in de tweede helft van de negentiende eeuw uitgebreid in zijn nalatenschap heeft zitten grasduinen.
Kukuk oder Musikalische Rundschau is een verzameling van 136 korte stukken die aan Mertz worden toegeschreven. Er zit van alles bij, volksliedjes uit allerlei landen, volksdansen en ander materiaal.
Hierin staan 39 arrangementen van populaire operamelodieën uit zijn tijd. Het leuke van deze bundel is dat de muziek lang niet zo moeilijk is als Mertz’ “grote” opera gerelateerde werken,
IV zoals de Opera Revue. Misschien zijn het schetsen die hij heeft opgeschreven ter voorbereiding van het grote werk.
Hoe dan ook, deze stukken vormen een mooie doorsnede van de 19e eeuwse opera literatuur. In het volgende vind je meer informatie over de componisten achter de opera.
Daarnaast bevat dit boek ook een hommage aan de arrangeur, en wel een paar minder bekende composities van Mertz zelf. Dit zijn de eerste opusnummers gecombineerd met een paar delen uit Bardenklänge.
Maar nu eerst Night at the Opera met Donizetti, Bellini, Rossini, Pugni, Verdi, Aubert, Adam, Gré- try, Beethoven, Kreutzer, Mozart, Lortzing, Von Flotow, Meyerbeer, Lachner en Balfe! Italië: Gaetano Donizetti
Gaetano Domenico Maria Donizetti werd in 1797 in Bergamo geboren in een eenvoudige familie die niet in de muziek zat, zijn vader was gemeentelijke pandjesbaas in een arme wijk van Ber- gamo. De jonge Gaetano kreeg muziekles bij de plaatselijk kapelmeester Johann Simon Mayr en studeerde muziek op het Liceo Filarmonico in Bologna. Hij bleek een getalenteerd componist die vanaf 1818 zelfstandig opera’s begon te componeren. Hiermee raakte hij over geheel Italië en daarbuiten bekend, niet alleen door zijn tragische-, maar ook door zijn komische opera’s. Daar- door kreeg hij opdrachten, openbare functies en een baan aan de Koninklijke Muziekschool van Napels.
Daarna ging het bergafwaarts met Donizetti. Hij werd gepasseerd bij de benoeming tot de direc- teur van de Koninklijke Muziekschool door iemand die uit de regio van Napels kwam, een partij- digheid die ook in het Italië van deze tijd nog vaak voor komt, en leed onder persoonlijke tragedies zoals het jong sterven van zijn kinderen en uiteindelijk van zijn vrouw.
Hij verliet Napels en kwam via Parijs -waar hij een korte periode van succes beleefde- in Wenen terecht waar hij kapelmeesterSample aan het hof werd, een gevoelige kwestie voor veel Italianen, want de Oostenrijkers waren toen de overheersers van met name Zuid Tirol in Noord-Italië en dat was de volgelingen van de Risorgimento een doorn in het oog.
Op het laatst van zijn leven bleek Donizetti aan syfilis te lijden, een ziekte die zijn geestelijk ver- mogens aantastte en waaraan hij in 1848 te Bergamo aan overleed.
Naast een flink aantal opera’s componeerde Donizetti ook koorwerken, orkestmuziek en kamer- muziek, met name voor strijkkwartet en piano.
V Mertz’arrangementen van de muziek van Donizetti zijn de volgende:
Marino Faliero
Marino Faliero is een tragische opera van Donizetti in drie bedrijven op een libretto van Giovanni Emanuele Bidera, die het op zijn beurt weer baseerde op Lord Byron’s gelijknamige drama. De opera behandelt de politieke intriges in het middeleeuwse Venetië waarbij de Doge Marino Faliero een hoofdrol speelt. Het publiek kon voor het eerst komen kijken in 1835
Mertz’arrangement is een rustig stukje in 6/8e maat.
Belisario
Belisario is een opera in drie bedrijven van Donizetti op een libretto van Salvadore Cammarano. De opera werd voor het eerst opgevoerd in 1836. De opera behandelt de (voor het grootste gedeelte gedramatiseerde) lotgevallen van Belisarius, een Byzantijnse generaal die diende onder het bewind van Keizer Justinianus in de vijfde eeuw na Christus. Het is een verhaal van verraad en jalouzie.
Mertz’ arrangement is een melodie met veel triolen, en de bijzondere uitdaging om de muziek uit de akkoorden te tillen.
Lucia di Lammermoor
Lucia di Lammermoor is een tragische opera van Donizetti in drie bedrijven op een libretto van Salvatore Cammarano naar de historische roman The Bride of Lammermoor van Walter Scott, ja, ook degene die het boek Ivanhoe schreef. De premiere vond plaats in 1839.
Bij deze opera hadden Donizetti en Cammarano duidelijk last van een deadline, een deel van het libretto werd geleend van een opera over hetzelfde verhaal die al jaren geleden was opgevoerd. Niemand deed daar moeiljik over, nu zou er een aanklacht van plagiaat volgen.
Het verhaal is tragisch, Lucia wordt op politieke gronden uitgehuwelijkt, maar ziet dat niet zitten omdat ze al een liefje heeft. Uiteindelijk wordt ze waanzinnig en vermoordt ze haar gedwongen bruidegom en sterft zelf, waarop haar geliefde zelfmoord pleegt.
Mertz had twee arrangementen van melodiën uit deze opera. Beide stukken hebben een vrolijk marstempo en lijken technisch niet overdreven lastig.
Linda di Chamounix
Linda di Chamounix is een melodramatische opera van Donizetti in drie bedrijven op een libretto van Gaetano Rossi. De premiereSample was in 1842. Linda is een boerendochter die in de smaak valt bij de landheer. Deze gebruikt zijn macht en geld om haar ouders te dwingen haar in het kasteel te laten wonen waar hij ongestoord zijn avances kan botvieren. Het meisje heeft echter al een vriendje, een eenvoudige kunstenaar die in werkelijkheid een rijke edelman is en tot overmaat van ramp de zoon van de landheer. Verwikkelingen zat, maar alles loopt goed af.
Mertz’arrangement is een leuk landelijk liedje.
VI Lucrezia Borgia
Lucrezia Borgia is een melodramatische opera van Donizetti in effectief drie bedrijven op een libretto van Felice Romani die op zijn beurt iets leende van het gelijknamige toneelstuk van Victor Hugo. De première was in 1833.
De hoofdpersoon Lucrezia Borgia staat in de geschiedenis bekend als femme fatale, maar werd ook gebruikt als (huwelijks)pion in het machtsspel van de beruchte Borgia’s. Dit spel van intriges komt in de opera terug.
Mertz’ arrangement is een vrolijke melodie met het nodige werk om het stuk soepel te spelen. Italië: Vincenzo Bellini
Vincenzo Salvatore Carmelo Francesco Bellini werd in 1801 in het Siciliaanse Catania geboren. Zijn familie had muzikaal talent, zijn vader was organist. Het was dan ook logisch dat Bellini naar het Conservatorium van Napels werd gestuurd. Daar leerde hij het vak en had het geluk een impresario te treffen die zijn talent herkende. Hierdoor kreeg hij opdrachten en componeerde zijn grote successen Il Pirata, I Puritani en Norma.
Hij vertrok uit Napels en verbleef in Milaan, Londen en Parijs. Op de terugreis vanaf Parijs naar Milaan overleed hij plotseling aan een accute darmontsteking in 1835.
Naast een voor zijn korte carrière flink aantal opera’s componeerde Bellini ook heel wat gewijde en symfonische muziek, plus nog het nodige aan vooral vocale kamermuziek.
Mertz’ arrangementen van de muziek van Bellini zijn de volgende:
Norma
Norma is een tragische operaSample in twee bedrijven van Bellini op een libretto van Felice Romani. Romani had het verhaal niet van zichzelf, hij leunde stevig op een roman van Alexandre Soumet, getiteld Norma, of de Kindermoord. Dit is een tragisch liefdesverhaal dat speelt in de Romeinse tijd in Gallia. Het publiek kon voor het eerst van deze opera genieten in 1831.
De muziek voor de hoofdpersoon Norma wordt gezien als een grote uitdaging voor een sopraan. Maria Callas was een van de grote vertolksters van de aria’s uit Norma.
Mertz heeft twee arrangementen van melodieën uit deze opera gemaakt.
Het eerste arrangement is een romantische en licht trieste melodie, gezet in een traditioneel melodie/begeleidingspatroon. Daarin zit hem de uitdaging, speel de melodie duidelijk en hou de begeleiding iets in.
VII Het tweede stuk is voor de verandering een triomfantelijke mars die een navenant tempo mag hebben.
I Puritani
I Puritani is een opera in drie bedrijven van Bellini op een libretto van een zekere graaf Carlo Pepoli, die zijn inspiratie weer haalde uit het verhaal Tetes rondes (Roundheads) et Cavaliers (Royalisten) waarvan de schrijvers weer te rade gingen bij Walter Scott. In die tijd waren auteursrechten nog geen probleem, blijkbaar. De premiere was in 1835.
Zowel Roundhead als Cavalier was een geuzennaam. Het verhaal speelt in de tijd van de Engelse burgeroorlog in de zeventiende eeuw, een grimmig gevecht tussen de Roundheads (puriteinen) onder leiding van Oliver Cromwell en de Royalisten van Charles I. Deze strijd vormt de achtergrond voor een liefdesverhaal waarbij de partners uiteraard tot de verschillende kampen behoren.
Mertz heeft twee melodieën uit deze opera genomen. Het eerste is een rustig voortkabbelende melodie op een Alberti bas. Het tweede is een stemmig stuk, bijna een Marche Funèbre.
La Straniera
La Straniera is een opera in twee bedrijven van Bellini op een libretto van Felice Romani, die het verhaal weer weghaalde uit L’ Etrangère van Charles Victor Prévot. De opera had zijn premiére in 1829.
La Straniera, de vreemdelinge, is Alaide, de Franse koningin die in ballingschap leeft omdat haar voormalige echtgenoot plotseling met een ander is getrouwd. Zij veroorzaakt een fatale liefde die tweespalt en duels veroorzaken op het rustige platteland. Geheel volgens traditie is de afloop tragisch.
Mertz’s arrangement is een ietwat treurig lied met veel begeleiding in een Alberti-bas vorm. Hou de begeleiding wat in ten opzichte van de melodie.
Il Pirata
Il Pirata is een tragische opera in twee bedrijven van Bellini op een libretto van Felice Romani, die het weer afleidde van een Frans toneelstuk, Bertram ou le Chateau de St. Alborado. De opera kwam voor het eerst op de planken in 1827.
De schipbreukeling en piraat Gualtiero is hopeloos verliefd op Imogene, de vrouw van de graaf. Jaloezie en wraak spelen een rol in het spel en op het eind is er bijna geen hoofdrolspeler meer over. Mertz’ arrangement is eenSample goed in het gehoor liggend wijsje dat niet gek moeilijk is.
VIII Italië: Gioacchino Rossini
Gioachino Antonio Rossini werd in 1792, het jaar van het einde van de Franse monarchie, in Pesaro geboren, een stadje aan de Adriatische Zee dat toen in de Pauselijke Staat lag. Er zat muziek in de familie, zijn vader bespeelde de hoorn, zijn moeder zong aria’s. De kleine Gioachino kreeg al vroeg muziekles.
Het had niet veel gescheeld of hij was smid geworden. Gelukkig vond hij een welwillende muziek- leraar die hem leerde om noten te smeden als ze heet waren. Met zijn achttiende schreef hij zijn eerste opera en als snel was hij de lieveling van het Italiaanse operapubliek. Hij leerde het vak vervolgens op het Conservatorium van Napels.
Hij werd enorm bekend in Europa met opera’s zoals De Barbier van Sevilla, Otello, Tancredi en Wilhelm Tell. Rossini was niet alleen goed in opera’s componeren, hij had ook een neus voor het zakelijke aspect, hij wist zelfs een aandeel van de opbrengsten van de gokzalen van het Teatro de Fondo in Napels af te dwingen. Zijn bekendheid legde hem ook in het buitenland financieel geen windeieren.
Zodoende kon hij er goed van leven. Hij wist van eten en drinken, de bekende Tournedos is niet voor niets naar hem genoemd. Op latere leeftijd liet zijn gezondheid hem echter in de steek en overleed hij in 1868 aan een longontsteking.
Naast een flink aantal opera’s componeerde Rossini ook heel wat gewijde en symfonische muziek, plus nog het nodige aan vooral kamermuziek. Hierbij valt zijn collectie Péches de Veil- lesse (zonden van de Ouderdom) op, die hij op latere leeftijd schreef.
Mertz’ heeft slechts twee arrangement van de muziek van Rossini in de kleine collectie, en wel uit:
Otello
Otello is een opera in drie bedrijven van Rossini op een libretto van Francesco di Salti, gebaseerd op het toneelstuk OthelloSample van William Shakespeare. De première was in 1816. De jaloerse Otello laat zich geruchten aanpraten door de valse Jago en vermoordt uit jaloezie zijn vrouw Desdemona. Pas daarna komt aan het licht dat er niets aan de hand was en pleegt hij uit verdriet en afschuw zelfmoord. Althans dat gebeurt in Shakespeare’s origineel. In Rossini’s versie is de plot wat lichtvoetiger.
Mertz’ eerste arrangement is vrij kort en fragmentarisch. De uitdaging zit in de versieringen. Het tweede stuk is een pakkende melodie, waarvoor je wel wat technische puzzels moet overwinnen.
IX Italië: Cesare Pugni
Cesare Pugni werd in 1802 in Genua geboren. Hij kreeg al vroeg een plaats aan het Conservato- rium van Milaan, de stad van het beroemde Scala Theater. Hij bleek een groot talent te hebben voor balletcomposities. En ook voor drinken, vrouwen en gokken, naar bleek, zodat hij in de pro- blemen kwam toen hij de kas van het Scala Theater had gelicht om zijn schulden te betalen.
Daarom vluchtte hij naar Parijs, waar zijn ster als balletcomponist stevig rees. Zodoende kreeg hij de nodige opdrachten van beroemde theaters zoals Her Majesty’s Theatre in Londen en het Kei- zerlijke Theater in St. Petersburg. In die tijd schreef hij meer dan driehonderd balletten waaronder La Esmeralda en Ondine.
Hij gaf het daarmee verdiende geld sneller uit dan het binnenkwam en zodoende stierf hij in 1870 te St. Petersburg in grote armoede.
Mertz’ heeft een arrangement van de muziek van Pugni opgenomen, en wel uit:
Trouandaise (La Esmeralda)
Trouandaise is een dans uit het ballet La Esmeralda van Pugni gebaseerd op het verhaal Notre Dame de Paris van Victor Hugo waarin de bekende gebochelde klokkenluider Quasimodo een hoofdrol speelt.
Dit is een behoorlijk springerig stukje waarvoor wat oefening nodig is om de zestiende noten op tempo te spelen. SampleItalië: Giuseppe Verdi
Giuseppe Fortunino Francesco Verdi werd in 1813 geboren in het Italiaanse Le Roncole. Zijn familie zat niet in de muziek, zijn vader was herbergier en zijn moeder werkte als zijdespinster. De jonge Giuseppe bleek echter zeer muzikaal, als 10 jarige bespeelde hij als vaste organist het orgel van de plaatselijke kerk. Eerst zou hij priester worden, maar al snel bleek zijn grote muzi- kale talent.
X Het Conservatorium in Milaan wees hem echter af, ze hadden hun eigen kandidaten op het oog, maar Verdi vond een privé leraar die hem de fijne kneepjes van het vak leerde en het theater La Scala toonde hem talrijke voorbeelden van hoe je opera’s kunt schrijven.
ZIjn vader zag hem het liefst terugkeren naar zijn geboorteplaats als orkestleider van de kerk, maar ook hier ontstonden heftige conflicten omdat er plaatselijke kandidaten waren, er ontstond oorlog zowel op de vuist als in de rechtszaal. Het lijkt er op dat dit in de huidige tijd in de Itali- aanse muziekwereld nog steeds zo gaat!
Zodoende vertrok Verdi naar Milaan waar hij zijn eerste opera’s componeerde, waaronder Nabucco. Hij werd ontdekt door een impresario en kreeg wereldwijd bekendheid. In die periode schreef hij zijn bekende opera’s zoals Rigoletto en Aida.
Op het einde van zijn leven richtte hij een rusthuis voor gepensioneerde musici op, het Casa di Riposo per Musicisti, een ongehoord initiatief in die dagen, veel musici stierven berooid. Het werd ook Verdi’s laatste rustplaats toen hij in 1901 overleed.
Naast een flink aantal opera’s componeerde Verdi gewijde en symfonische muziek, plus nog het nodige aan vooral kamermuziek. Zijn opera’s brachten hem de meeste roem.
Mertz nam in de Musikalische Rundschau arrangementen op van Verdi’s volgende opera’s
Ernani
Ernani is een opera in vier bedrijven van Verdi op een libretto van Francesco Maria Piave naar aanleiding van het toneelstuk Hernani van de bekende Franse schrijver Victor Hugo. Het is een ingewikkeld koningsdrama met tragische afloop. Het werd voor het eerst opgevoerd in 1844.
Mertz’ arrangement is behoorlijk ingewikkeld. Je moet niet alleen de melodie uit de begeleiding vissen maar ook de spanning van alle modulaties goed uitvoeren.
Rigoletto
Rigoletto is een van de meest bekende opera’s van Verdi, en wel in drie bedrijven op een libretto van Francesco Maria Piave naar aanleiding van het toneelstuk Le Roi ‘s amuse van de bekende Franse schrijver Victor Hugo. Het drama rond de mismaakte nar Rigoletto en zijn dochter Gilda is een vast onderdeel van het operarepertoire gebleven.
Mertz’ arrangement heeft iets weg van een echte meezinger. Het zal niet het clublied van AC Milan zijn, maar het komt er in de buurt. Hou de swing er in!
Nabucco
Nabucco is een opera in vierSample bedrijven van Verdi op een libretto van Temistocle Solera. Dez leende het verhaal van de schrijvers Auguste Anicet-Bougeois en Francis Cornu, die op hun beurt weer inspiratie vonden in bijbelverhalen rond de Babylonische koning Nebukadnezar. De opera werd voor het eerst opgevoerd in 1842.
Het verhaal rond de Joden in ballingschap kent vele intriges en plots waarin Abigaille, de dochter van Nebukadnezar, poogt haar vader af te zetten en zelf de macht te grijpen. Dit mislukt dramatisch.
Een van de bekendste melodieën uit deze opera is Het Slavenkoor, een lied dat in Verdi’s tijd ontzettend populair werd onder aanhangers van de Risorgimento, Italianen die zich het liefst van het Oostenrijkse imperium wilden afsplitsen.
XI Mertz’ arrangement is niet dit Slavenkoor, het doet me wel aan een soort meezing-mars herin- neren. Frankrijk: Daniel Francois Esprit Aubert
Daniel Francois Esprit Aubert werd in 1782 in Caen in Normandië geboren. Zijn vader was verko- per van etsen en gravures en hoopte dat Daniel hem in de zaak zou opvolgen. Desondanks stond hij zijn zoon toe om een aantal muziekinstrumenten te leren bespelen.
Hij kreeg aardigheid aan componeren en musiceren, maar oogstte met de opera in het begin wei- nig succes, totdat hij La Bergère châtelaine componeerde.
Een volgende opera van hem, La Muette de Portici, speelde ongewild een belangrijke rol in de Nederlandse geschiedenis. Een bijzonder patriottische aria leidde bij de opvoering in Brussel in augustus 1830 tot een volksopstand die de Belgische Revolutie inluidde. De Nederlandse koning Willem I had het nakijken en de Hollanders verloren de Zuidelijke Nederlanden.
Aubert’s roem zorgde ervoor dat hij directeur van het Conservatoire in Parijs werd, en later kapel- meester van de Franse koning Napoleon III.
De geschiedenis haalde hem op gegeven moment in. Hij overleefde weliswaar de belegering van Parijs in de Frans-Duitse oorlog van 1870, maar viel als slachtoffer in de roerige dagen van de Parijse Commune in 1871
Hij was een meester van de opera comique, waarvan hij er bijna 45 componeerde.
Mertz nam in de Musikalische Rundschau arrangementen op van Auber’s volgende opera’s
Haydée
Haydee is een komische Sampleopera van Aubert in 3 bedrijven. Eugène Scribe tekende voor het libretto, dat hij weer afleidde van het verhaal La Partie de Trictrac van Prosper Mérimée. Het verhaal speelt rond het berouw van een valsspeler in de persoon van de Venetiaanse admiraal Loredan en de verwikkelingen rond de Cypriotische prinses Haydée. De premiere van de opera was in 1847.
Mertz’arrangement is een vrolijk stuk in een stevig tempo. De losse A en D snaar vormen de baslijn. Hier zul je slim moeten dempen om de melodie de ruimte te geven.
Gustave III
Gustave III (ook wel Het Gemaskerd Bal) is een Grand Opera van Aubert in maar liefst vijf bedrijven. Auber’s trouwe librettist Eugène Scribe schreef het verhaal achter het stuk, dat handelt
XII over de moord op de Zweedse koning Gustav III in 1792. Ook in het koude Noorden kraaide het blijkbaar een beetje (Franse) revolutie! De premiere van de opera was in 1833.
Ondanks het sombere onderwerp is dit arrangement van Mertz een vlot en vrolijk wijsje. Speel het puntig en dansant.
La Part du Diable
La Part du Diable is een komische opera van Aubert op een libretto van Eugène Scribe, gebaseerd op de lotgevallen van de zanger Farinelli. De première was in 1843.
In een liefdesgeschiedenis geeft de minstreel Carlo Broschi zich uit voor de duivel om zijn zuster Casilda uit de klauwen van de geestelijkheid te redden en haar de gelegenheid te geven met haar geliefde te trouwen.
Mertz’ arrangement is een kort maar vrolijk intermezzo dat enige snelheid kan gebruiken.
L’Enfant Prodigue
L’ Enfant Prodigue is een grote opera van Aubert van maar liefst vijf bedrijven. Eugène Scribe was ook hier weer Auber’s trouwe librettist. Deze las de Bijbel en vond het verhaal van de verloren zoon een mooi thema. En als voordeel, de Bijbel kent geen auteursrechten!
Daarmee ligt de plot van de opera vast. Opvallend in dit werk zijn de dans-scènes met dito muziek.
Mertz’arrangement is een echte meezinger. De swingende baslijn zorgt voor een aangenaam tempo. Frankrijk: Adolphe Charles Adam
Adolphe Charles Adam werdSample in 1803 in Parijs geboren, zijn vader was componist en conservatori- umdocent, zijn moeder kwam uit een familie van natuurkundigen. Tegen de wil van zijn vader nam de jonge Adolphe muziekles. Uiteindelijk mocht hij wel naar het conservatorium, als hij maar niet zijn vak van de muziek maakte. Daar leerde hij orgel en harmonium en kwam hij in aanraking met de opera en de Vaudeville.
Uiteindelijk zou hij zo’n 45 opera’s en de nodige balletten componeren. Als opgeruimd man voegde hij niet veel tragiek toe aan het repertoire, zijn opera’s waren bijna allemaal opera comique.
In 1847 richtte hij een eigen theater op, de Opéra National. Helaas doorkruiste de Franse revolu- tie van 1848 zijn plannen en ging hij failliet. Om zijn schulden te betalen nam hij een bijbaantje als journalist en werd uiteindelijk conservatoriumdocent. Dat deed hij tot hij in 1856 overleed.
XIII Mertz had in de Musikalische Rundschau plaats voor vier arrangementen uit Adam’s volgende opera’s en balletten:
Giselle
Giselle is een ballet van Adam in twee bedrijven op een libretto van Theophile Gautier en Jules- Henri de Vernoy. De premiere vond plaats in 1841. Het is een tragisch verhaal rond liefde en bedrog waarin de liefde uiteindelijk toch voor de goede afloop zorgt.
Mertz maakte twee arrangementen op de melodieën van dit ballet. Het eerste is een vlot dansant stukje met een interessant vraag/antwoordspel tussen boven en onderstem. Het tweede is een vlot dansant stukje met leuke swing. Oefen de akkoordovergangen goed om de kadans in het stuk te houden.
Giralda
Giralda ou La nouvelle psyché van Adam is een komische opera in drie bedrijven op een libretto van Eugene Scribe. De premiere vond plaats in 1850.
Dit arrangement van Mertz is duidelijk wat kort en fragmentarisch, net genoeg om mee te fluiten.
Le Postillion de Lonjumeau
Le Postillion de Lonjumeau is een komische opera van Adam in 3 bedrijven op een libretto van Adolphe de Leuven en Léon-Lévy Brunswick. De eerste opvoering was in 1836.
De postkoetsier Chapelou gaat samen met zijn verloofde Madeleine naar een helderziende om te vragen of hun huwelijk goed zal verlopen. Uiteraard voorspelt deze dat de nodige stormen zullen woeden. Het begint ermee dat Chapelou wordt overgehaald om er met een artiestengezelschap vandoor te gaan. Vele jaren later ontmoeten Chapelou en Madeleine elkaar weer, maar herkennen elkaar niet. Dan trouwen ze alsnog. Eind goed al goed!
Mertz’ arrangement is een goedgehumeurde melodie om de goede afloop te vieren. De snelheid vraagt wel wat oefening. Frankrijk: André Ernest Modeste Grétry Sample
André Ernest Modeste Grétry werd in 1741 in Luik, de hoofdstad van het toenmalige gelijknamige prinsbisdom geboren. Zijn vader, beroepsviolist in Luik, tekende voor zijn eerste muzieklessen.
In eerste instantie hield hij zich bezig met gewijde muziek, die hem een studie in Italië opleverde, maar op aanraden van de Franse schrijver Voltaire verkaste hij naar Parijs. Hier werd hij na een
XIV wat aarzelend begin bekend en gevierd als componist van de Opera Comique, waarmee hij regel- matig aan het Franse hof verscheen.
Hij overleefde op handige wijze de Franse Revolutie, hij onderging niet het lot van de aristocratie die hij ooit vermaakte. Integendeel, Napoleon kon hem na alle strubbelingen best waarderen. Zo raakte hij betroken bij de oprichting van het bekende Conservatoire National.
In zijn laatste jaren trok Grétry zich een beetje terug uit de muziek en wijdde zich aan de litera- tuur. Hij overleed in 1813 in een plattelandsdorpje ten noorden van Parijs.
Naast gewijde muziek en een bescheiden aantal symfonische werken componeerde Grétry 66 opera’s, waaronder Richard Cœur-de-lion.
Richard Cœur-de-lion
Richard Coeur de Lion - de bekende Richard Leeuwenhart uit de Ivanhoe en Robin Hood verhalen - is een komische opera van Grétry in drie (of vier) bedrijven op een libretto van Michel-Jean Sedaine. Het is een dramatisering van de bevrijding van Richard Leeuwenhart uit gevangenschap in Oostenrijk, waar hij na de Derde Kruistocht door intriges van Jan zonder Land terecht was gekomen. De premiere was in 1784.
Dit stuk is aardig serieus van aard. Speel de kooraal-achtige melodie zo legato mogelijk. Duitsland: Ludwig van Beethoven
Ludwig van Beethoven werd in 1770 in Bonn geboren. Al vroeg bleek Ludwig een groot muzikaal talent, wat hem door de ambities van zijn vader die van hem een wonderkind á la Mozart wilde maken, een moeilijke jeugd bezorgde.
Hij volgde echter zijn muzikale ambities en na onderricht van diverse leraren waaronder Haydn en Schenk begon hij zijn loopbaanSample als componist. Daarna componeerde hij in zijn persoonlijke Sturm und Drang een repertoire dat componisten vele jaren na hem tot voorbeeld en inspiratie zou strekken en ook in deze tijd nog talloze muziekliefhebbers aantrekt.
Het is wonderbaarlijk dat Beethoven ondanks de tragiek in zijn leven, hij werd bijvoorbeeld op vroege leeftijd al doof (en dat als musicus!), leed onder mentale stoornissen en depressies en ging gebukt onder familieproblemen, een dergelijk veelomvattend en diepgaand repertoire heeft gecomponeerd.
Uiteindelijk overleed hij in 1827 in Wenen.
XV Trauermarsch
Beethoven was geen echte operacomponist, er staan slechts een paar opera’s op zijn naam, waaronder Fidelio. Wat hij wel deed was het schrijven van arrangementen op populaire operame- lodieën uit zijn tijd.
Een vreemde eend in de bijt, zo kun je dit stuk Trauermarsch omschrijven. Ik kon twee treurmarsen van Beethoven vinden, eentje uit de derde symfonie (Eroica) en eentje in de pianosonate Op. 26. Geen van beide thema’s leken op dit stuk. Wellicht heeft Mertz een ontdekking gedaan waarvan we niets weten? Zijn arrangement heeft de Beethovenklank aardig goed behouden.
In dit stuk kun je het qua tempo rustig aan doen. De snelle loopjes vragen oefening. Duitsland: Conradin Kreutzer
Conradin Kreutzer werd in 1780 in het Zuid Duitse Messkirch geboren. Muziek vormde een deel van zijn opvoeding, ook al ging hij op wens van zijn vader rechten studeren. Na diens overlijden gooide Conradin de koers echter om en legde zich toe op de muziek.
Hij verdiende zijn brood met concertreizen, muziekonderwijs en functies als kapelmeester bij diverse muzikale instellingen. Daarbij trok hij regelmatig naar andere plaatsen en zodoende over- leed hij uiteindelijk in Riga in 1849.
Kreutzer was vooral een componist van Singspiele en opera’s. Veel van zijn werk is vergeten, behalve misschien het volgende:
Das Nachtlager von Granada
Das Nachtlager in Granada is een opera van Kreutzer in twee bedrijven op een libretto van Karl Johann Braun von Braunthal.Sample De premiere was in 1834. De opera was een hit in de negentiende eeuw, maar is nu grotendeels vergeten.
Mertz’ arrangement is een levendig samenstel van drie motieven. Omdat het stuk wat tempo moet hebben, is oefening wel nodig. Maar dan heb je ook een leuk presentatiestuk.
XVI Oostenrijk: Wolfgang Amadeus Mozart
Wolfgang Amadeus Mozart werd in 1756 in Salzburg geboren. Al snel bleek hij een wonderkind in de muziek en zijn vader, de componist Leopold Mozart, wilde maar al te graag dat de jonge Ama- deus carriére maakte in de muziek, en zo werd Mozart’s jeugd gekenmerkt door reizen en optre- den waarin er altijd een zekere spanning in de verhouding tussen vader en zoon aanwezig was.
Gaandeweg groeide hij uit tot een zeer productief en ook gewaardeerd componist, ook al zijn er regelmatig spanningen met opdrachtgevers. Ook werd hij regelmatig geteisterd door geldproble- men, ondanks het feit dat hij in zijn tijd een van de best betaalde compinisten was. Uiteindelijk overleed hij in armoede in Wenen in 1791.
Mozart’s oeuvre is gigantisch en was voor veel componisten een voorbeeld. Onder zijn werk val- len 21 opera’s waaronder Don Giovanni, Cosi fan Tutte en wellicht zijn bekendste opera Die Zau- berflöte.
Don Giovanni
Don Giovanni is een opera in twee bedrijven van Mozart op een libretto van Lorenzo da Ponte. De premiere was in 1787.
Het verhaal speelt rond de bon-vivant en ladykiller Don Giovanni (ook bekend als Don Juan) waarmee het slecht afloopt wanneer hij weigert zijn leven te beteren.
Het verhaal gaat -en dat kwam ook in de bekende film Amadeus van Milos Forman aan de orde- dat Mozart de opera componeerde uit schuldgevoel na het overlijden van zijn vader, waarin hij in feite zichzelf portretteert als Don Juan en de geest Il Commendatore als zijn vader wiens raad hij in de wind slaat.
Gelukkig is in Don Giovanni niet alles kommer en kwel, dit arrangement van Mertz geeft een vrolijke noot met typisch SampleMozartiaanse wendingen.
XVII Duitsland: Gustav Albert Lortzing
Gustav Albert Lortzing werd in 1801 in Berlijn geboren. Zijn ouders verruilden het zekere bestaan van een lederwinkel voor een artiestenbestaan op de weg en in het theater. Op deze manier trok hij door geheel Duitsland en leerde het vak van het Singspiel, niet alleen als componist, maar ook als zanger. Hij trouwde met de toneelspeelster Rosina Ahles en bleef zodoende levenslang in het vak, tot op het eind van zijn leven. Hier en daar was hij enige tijd kapelmeester, maar het reizen en trekken ging daartussen steeds door. Hij stierf in 1851 in Berlijn in grote armoede.
Hij componeerde ongeveer 22 opera’s waaronder Zar und Zimmermann en Der Waffenschmied von Worms, toneelmuziek, een aantal liederen en koorwerken en een bescheiden hoeveelheid instrumentale muziek.
Mertz nam melodieën uit de volgende opera’s op:
Zar und Zimmermann
Zar und Zimmermann is een komische opera van Lortzing in drie bedrijven op zijn eigen libretto naar het verhaal Der Bürgermeister von Saardam. De premiere was in 1837. De opera was een hit in de negentiende eeuw en wordt zelfs in deze tijd nog steeds gespeeld.
De opera speelt zich af rond de figuur van Tsaar Peter de Grote die de kunst van het scheepsbouwen kwam leren in Zaandam in 1698, teneinde een Russische vloot te realiseren voor zijn rijk. Hij begon daarmee van de grond af aan en leerde dat vak als scheepstimmerman. Blijkbaar maakten de Duitsers een spelfoutje en schreven Zaandam als Saardam.
Mertz’ arrangement is een vrolijke wijs waarbij hier en daar wat oefening nodig is voor de loopjes. SampleDer Waffenschmied von Worms Der Waffenschmied von Worms is een komische opera van Lortzing in drie bedrijven op zijn eigen libretto naar het verhaal Liebhaber und Nebenbuhler in einer Person van Friedrich Wilhelm Ziegler. In 1846 kwam dit werk voor het eerst op de planken. In het verhaal doet een edelman zich voor als leerling-smid om het hart van de dochter van de baas te winnen die een aversie heeft tegen edellieden. Uiteraard lukt dit na de nodige verwikkelingen.
Mertz’ arrangement heeft de sfeer van een volksliedje dat je lekker even meefluit.
XVIII Duitsland: Friedrich von Flotow
Friedrich von Flotow werd in 1812 in het Mecklenburgse Sanitz geboren. Zijn ouders waren van adel en hadden beiden een grote liefhebberij in de muziek. Het lag voor de hand dat hierdoor de belangstelling van de jonge Friedrich voor de muziek werd gewekt. Zijn ouders zagen dat niet zo zitten, hij moest jurist, ambtenaar of diplomaat worden. Daarom stuurden ze hem naar Parijs om internationale ervaring op te doen. Dat deed hij, maar dan in de muziek op het Conservatoire de Paris!
Hij begon zijn carrière met componeren van pianowerken en liederen. Ongelukkigerwijs waren de reacties op zijn composities matig, zodat hij zich op de opera stortte.
Dat leverde hem meer succes op, de opera’s Allessandro Stradella en Martha werden in Europa bekend. Hij pendelde tussen aanstellingen in Wenen, Parijs, Schwerin en Mecklenburg tot hij in 1883 overleed.
Flotow componeerde zo’n 30 opera’s, vier balletten en een kleine hoeveelheid instrumentaal werk. Hieruit koos Mertz arrangementen van melodieen uit:
Allessandro Stradella
Allessandro Stradella is een opera van Von Flotow in drie bedrijven op een libretto van Friedrich Wilhelm Riese. Stradella was een zeventiende eeuwse muzikant en componist met een kleurrijk bestaan, dus interessant voor een opera. De opera werd voor het eerst opgevoerd in 1844/
Mertz’s arrangement is een vrolijk stuk, waar je vooral in het allegro gedeelte even flink moet oefenen. SampleMartha Martha, oder Der Markt zu Richmond van Von Flotow is een romantisch-komische opera in vier bedrijven op een libretto van Friedrich Wilhelm Riese en weer gebaseerd op een verhaal van Jules- Henri Vernoy de Saint-Georges. Blijkbaar onderhielden librettist en schrijver goede banden, want deze combinatie komt bij Flotow’s opera’s vaker voor. De première was in 1844.
De edelvrouw Lady Harriet geeft zich uit verveling uit voor dienstmeid, Martha was haar naam en trekt de aandacht van een boer die verliefd wordt. Het standsverschil voorkomt verdere ontwikkeligen totdat blijkt dat de boer in werkelijkheid edelman is. Eind goed, al goed!
Mertz’arrangement blijkt een plattelandsdansje in een vrolijk tempo. Dat past bij het thema van deze opera.
XIX Duitsland: Franz Lachner
Franz Paul Lachner werd in 1803 in het Beierse Rain am Lech geboren in een muzikaal gezin en kreeg zijn eerste muzieklessen van zijn vader. Studeren bij een aantal leraren in München was zijn volgende stap en ondertussen verdiende hij zijn brood met zelf les geven, bij het theater musiceren en orgel spelen op zondag. Daarop vertrok hij naar Wenen waar hij vaardige leraren en werk vond. In Wenen kwam hij in contact met Schubert.
Lachner werd een bekende dirigent in Wenen en München en bracht het tot kapelmeester aan het hof van Ludwig II (ook wel bijgenaamd Gekke Ludwig vanwege zijn extravaggante levensstijl), die veel van zijn geld uitgaf aan hogelijk romantische projecten als het sprookjeskasteel Neuschwanstein. Toen de Beierse koning Richard Wagner binnenhaalde en adoreerde, kon Lach- ner, die geen fan van Wagner’s muziek was, vertrekken.
Naast dirigent was Lachner een zeer actief componist. Onder zijn ongeveer 200 werken bevinden zich symfonieën, concerten, kleine ensembles, theatermuziek, koormuziek en een viertal opera’s. Lachner’s stijl werd zeer door Schubert beinvloed.
Na zijn dood in 1890 raakte Lachner’s muziek in het vergeetboek, omdat de mode inmiddels voortgeschreden was.
Desalniettemin had Mertz toch plaats voor een arrangement van:
Catharina Cornaro
Catharina Cornaro is een tragische opera van Lachner op een libretto van Alois Joseph Büssel op basis van een verhaal van Jules Henri Vernoy Marquis de Saint-Georges. Het nu praktisch vergeten werk werd voor het eerst opgevoerd in 1841.
De historische figuur Catharina Cornaro bestond echt. Zij was in naam koningin van Cyprus, maar de Venetiaanse RepubliekSample had de feitelijke touwtjes in handen en dwong haar om Cyprus aan Venetië te verkopen. Stof voor een tragische opera!
Mertz arrangement is behoorlijk kort, je krijgt net de indruk van een lied met een trieste onder- toon. De technische moeilijkheid valt mee.
XX Duitsland: Giacomo Meyerbeer
Giacomo Meyerbeer werd geboren als Jakob Liebmann Meyer Beer, en dat gebeurde in 1791 in de buurt van Berlijn. Zijn originele voornaam klonk niet zo best in muzikale kringen, dus maakte hij er iets Italiaans van.
Zijn vader was bankier van Joodse afkomst, maar een aantal familieleden was werkzaam in de creatieve sector, dus het was niet verbazingwekkend dat de jonge Giacomo de muziek in ging. Hij studeerde eerst piano en legde zich toen toe op de opera. Daarbij had hij het geluk dat hij ook leermeesters vond op het gebied van organisatie rond de muziek.
Het operagenre bracht hem grote successen, vooral in de tragische opera en de grand opera. Dan weer werkte hij in Parijs en dan weer in Berlijn. Het resultaat was zestien opera’s en een flinke voorraad muziek voor orkest, kleinere ensembles en koor.
Omdat Meyerbeer rijk en succesvol was, had hij niet alleen vrienden, velen waren afgunstig. Daarbij speelde ook antisemitische sentimenten -Meyerbeer praktiseerde het Joodse geloof- een duidelijke rol. Schumann had weinig op met zijn werk en Wagner maakte het met zijn lastercam- pagne -Meyerbeer zou zijn succes hebben gekocht met het geld dat de Joodse woekeraars had- den verdiend- helemaal bont, vooral toen Meyerbeer eenmaal overleden was.
De geldelijke nalatenschap van Meyerbeer werd goed besteed, er werd een stichting opgericht ten behoeve van minder fortuinlijke kunstenaars. Resultaat was een concours met als prijs een beurs die jonge talentvolle Duitse componisten in staat stelde om verder te studeren.
Mertz nam in de Musikalische Rundschau twee melodieën op uit Meyerbeer’s bekendste opera:
Les Huguenots
Les Huguenots is een tragische opera van Meyerbeer op een libretto van Eugene Scribe en Emile Deschamps. De opera werd voor het eerst opgevoerd in 1836. Het verhaal is een koningsdrama tegen de achtergrond van de Bartolomeusnacht (1572) waarin in Frankrijk talloze Hugenoten om hun geloof werden afgeslacht.Sample Het is dan ook niet verbazingwekkend dat deze opera tragisch eindigt.
Mertz’ eerste arrangement is een soort intermezzo.
Die tragiek is in het tweede stukje niet zo te horen, het lijkt op een intermezzo voordat het drama weer start.
XXI Ierland: Michael William Balfe
Michael William Balfe werd in 1808 in Dublin, Ierland, geboren. Zijn vader was dansleraar en vio- list. Balfe keek de kunst af en speelde als kind al viool bij de danslessen van zijn vader. Als tiener vertrok hij naar Londen, werd lid van een theaterorkest en studeerde en passant muziek bij Che- rubini en Rossini.
Naast de viool deed hij een poging om operazanger te worden. Dit had eerst weinig succes zodat hij zich toelegde op de andere kant van de zaak, het componeren van opera’s. Dat ging een stuk beter, met 28 opera’s als resultaat, met The Bohemian Girl als meest bekende. Daarnaast omvatte zijn werk meer dan 250 liederen. Vele van deze liederen werden klassiekers in Ierland.
Uiteindelijk bracht hij het tot directeur en dirigent van de Italian Opera in Londen. Daarmee haalde hij zijn pensioen, hij stierf uiteindelijk in 1870. Na zijn dood liet zijn vrouw zijn gehele werk na aan het Brits Museum.
Mertz plaatste twee arrangementen uit zijn bekendste opera:
The Bohemian Girl
The Bohemian Girl is een opera van Balfe in drie bedrijven op een libretto van Alfred Bunn. Het verhaal is enigszins afgeleid van La Gitanilla - De Zigeunerin - van De Cervantes. De première was in 1843.
Een Poolse edelman in ballingschap trekt op met een troep zigeuners en redt de dochter van een graaf, maar raakt in de problemen met hem. De zigeuners ontvoeren de dochter en zij wordt het onderwerp van jalouzie van de zigeunerkoningin die ook een oogje op de Pool heeft. Na vele verwikkelingen loopt het voor het meisje uiteindelijk goed af.
De opera leverde wel een evergreen op, het lied I dreamt I dwelt in Marble Halls, dat we onder meer op een CD van Enya tegenkomen.Sample Mertz’ arrangementen zijn rustig verlopende zigeunerliedjes, leuk voor bij het kampvuur in het woud.
XXII De arrangeur en componist: Johann Kaspar Mertz
János Gáspár Mertz, Johann Kaspar in het Duits, werd in 1806 in Bratislava in het toenmalige Koninkrijk Hongarije geboren in een arm gezin. Op jeugdige leeftijd leerde hij zichzelf fluit en gitaar spelen en gaf lessen om het karige gezinsinkomen aan te vullen. Gaandeweg trok hij met de gitaar de aandacht van het grote publiek totdat hij met een succesvol concert in 1840 toegang kreeg tot de Weense culturele elite.
Hij wilde het succes uitbouwen met een groot tournee, dat hem in Oostenrijk, Polen en Rusland bracht, een hele onderneming in die dagen. Op die reis ontmoette hij zijn latere vrouw, de pianiste Josephine Plantin. Ze trouwden, onderhielden een lespraktijk in Wenen en traden vaak gezamen- lijk op. De pianomuziek die Mertz van van zijn vrouw hoorde, zou een duidelijke invloed uitoefe- nen op zijn compositiestijl, die heel pianistisch is.
Mertz werd vaak gekweld door zenuwpijnen en de behandeling hiertegen met strychnine, puur gif dus, werd bijna zijn dood toen zijn vrouw hem per ongeluk het hele flesje gaf in plaats van een kleine dosis, de dokter had haar de juiste hoeveelheid niet verteld. Hij had anderhalf jaar nodig om te herstellen, maar componeerde in die tijd wel het leeuwendeel van zijn werk.
In het laatste deel van zijn leven was Mertz weer regelmatig onderweg om te spelen. Bij een van die gelegenheden ontmoette hij de Rus Nicolai Petrovich Makaroff die een grote bewonderaar van hem werd en dat niet onder stoelen of banken stak in zijn memoires. Makaroff trachtte de gitaar die in die tijd minder populair was met een prijsvraag onder de aandacht van het publiek te bren- gen. Mertz won de prijs maar overleed in 1856 voordat hij hem in ontvangst kon nemen. Het geld ging naar zijn weduwe die het goed kon gebruiken.
Mertz was een zeer productief componist, met 100 opusnummers en een groot aantal niet gecate- goriseerde werken, waaronder de Musikalische Rundschau waar de opera arrangementen uit afkomstig zijn. Opvallend in zijn werk is de balans tussen virtuositeit en lyriek, en de veelal pianis- tische begleidingspatronen.Sample ***
XXIII The Opera in the Nineteenth Century
The Opera is a dramatic form of art with a long history. Using a popular definition, an Opera is a play that is sung rather than recited. A play with musical accompaniment on stage.
At the end of the sixteenth century the trend developed to bring new life to the great dramas from the classical antiquity (Aeschylus, Sophocles, Euripedes), the urge to go back to the classics was one of the characteristics of the Renaissance. Because people thought that the ancient Greek dramas were sung on stage, a mixed genre of music and play developed that became the Opera, an art form in itself.
The Opera evolved and developed related forms like the Operette, Musical and Rock Opera (yes, even in the pop genre, I still remember Tommy). The Opera even got national derivatives like the Spanish Zarzuela.
In the nineteenth century the Opera had made a development of a few hundred years. One of these developments was sharing the text of the play amongst arias and recitatives. Additionally the music got a more predominant role with overtures, intermezzos and entr’ actes.
In the ninenteenth century the Opera seemed to have a special connection to the spirit of the times and the emotions of the people. It was the time of nationalistic movements like the Risorgi- mento in Italy, and many opera melodies were annexed as “club song” for these movements. Initi- ally the Opera was a hobby for the higher classes. As a consequence of for instance amateur musicianship the opera craze spread further, particularly helped by the increasing popularity of amateur music in the working class.
What we see with pop and rock music in our time, also happened with the opera in the nineteenth century. There was quite a market for arrangements of opera melodies for all kinds of instruments and ensembles. With these arrangements people could play the music themselves or in ensem- bles and enjoy it without the long and expensive travel to an Opera temple like La Scala in Milan. Travels like this were only affordable by the rich.
Most prominent guitar composers from the nineteenth century reacted on this trend. Fernando Sor made his famous arrangement from Die Zauberflöte by Mozart. Mauro Giuliani arranged quite a number of Rossini’s opera hits in his collection of Rossiniades for solo guitar. Matteo Carcassi scribbled some simple opera arrangements, Fernando Carulli did not forget to use some well- known opera chart-breakers and Napoleon Coste liked an aria by Rossini as a theme for an extensive set of variations.
The composer and guitarist Johann Kaspar Mertz (1806 - 1856) had a special affinity with the Opera. His works include quite a number of Fantasies on Opera themes, a large volume of opera arrangements in his Opera Revue (amongst others from opera’s by Bellini, Donizetti and Auber) and opera potpourris. One of the works in whichSample Mertz presents opera melodies is the curious Kukuk oder Musikalische Rundschau. It is a work without opus number, so it might be questionable if Mertz had the music published under his own auspices. It’s also possible that the collection is the result of digging into Mertz’ legacy by some publisher in the second half of the nineteenth century.
Kukuk oder Musikalische Rundschau is a collection of 136 short pieces that are attributed to Mertz. It is a versatile collection, containing folk songs from many European countries of Mertz’days, folk dances and other material.
The Musikalische Rundschau contains 39 arrangements of popular opera melodies from his time. The fun part of this collection is that the music is by far not as difficult as the advanced opera arrangements by Mertz in for instance the Opera Revue. Maybe these pieces are sketches that he drew out in preparation of the larger works.
XXIV Whatever, these pieces are a nice sample of the 19th century opera literature. In the next sections I will detail the opera composers that wrote them.
As an extra, this book includes an homage to the arranger, to be specific a few less known com- positions by Mertz himself. These are the first four opus numbers, combined with a few move- ments from Bardenklänge.
But now first Night at the Opera with Donizetti, Bellini, Rossini, Pugni, Verdi, Aubert, Adam, Gré- try, Beethoven, Kreutzer, Mozart, Lortzing, Von Flotow, Meyerbeer, Lachner and Balfe! Italy: Gaetano Donizetti
Gaetano Domenico Maria Donizetti was born in 1797 in Bergamo, a town in northern Italy near Milan. His family was humble, his father ran a pawn shop in a poor district of Bergamo. The young Gaetano had music lessons with the local bandmaster Johann Simon Mayr and studied music at the Liceo Filarmonico in Bologna. Donizetti appeared a talented composer that started to make operas of his own from 1818. These operas made him famous in Italy and other European coun- tries, both his tragical and comical operas became popular. This fame yielded him assignments and a job at the Royal School of Music in Naples.
Then things went downhill for Donizetti. He was passed over in the procedure for appointment for a new director at the Royal School of Music. The commission preferred a candidate that origina- ted from the Naples region, a practice of partiality that even in these days appears common prac- tice in Italy. Additionally he suffered from personal tragedies such as the death of children in infancy and in the end the passing away of his wife.
He left Naples and via Paris -where he enjoyed a brief period of success- he landed in Vienna where he became bandmaster at the royal court of Austria, a sensitive matter for many Italians. In those days the northern part of Italy, particularly the South Tyrol and Trentino regions, was domi- nated by Austria, a thorn in the side of the Risorgimento independency movement. They conside- red an Italian working forSample the Austrians to be a traitor. In the last part of his life, Donizetti was diagnosed with syphilis, an ilness that affected his intellec- tual abilities and finally caused his death in Bergamo in 1848..
Besides a large number of operas, Donizetti composed choral works, orchestral works and cham- ber music, particularly for string quartet and piano.
Mertz’ made the following arrangements of Donizetti’s music:
XXV Marino Falinero
Marino Faliero is a tragical opera in three acts by Donizetti on a libretto by Giovanni Emanuele Bidera. This librettist borrowed the theme from the famous drama by Lord Byron. The opera is about the political intrigues in the mediaeval Venice with the Doge Marino Faliero as the main character.
Mertz’arrangement is a quiet piece in 6/8 meter.
Belisario
Belisario is an opera in three acts by Donizetti on a libretto by Salvadore Cammarano. The opera was performed first in 1836. The piece is about the (mainly dramatised) adventures of Belisarius, a Byzantine general that served during the reign of emperor Justinianus in the fifth century AC. It is a story of jealousy and treason.
Mertz’ arrangement is a melody with lots of triplets, providing the challenge to lift this melody out of the chords.
Lucia di Lammermoor
Lucia di Lammermoor is a tragic opera in three acts by Donizetti on a libretto by Salvatore Cammarano after the historical novel The Bride of Lammermoor van Walter Scott, yes, that’s the guy that wrote Ivanhoe too. The opera was first performed in 1839.
With this opera both Donizetti and Cammarano were bothered by deadlines, so a part of the libretto was ‘borrowed’ from an opera that had been performed years before. Nobody felt aggrieved in those days, presently many would start a lawsuit because of plagiarism. Times have changed indeed!
The story is tragical, Lucia is married off in support of some political ambitions, but does not want to marry at all because she has a lover already. In the end she becomes insane, kills her unwanted groom in the wedding night and dies herself. Because of that her lover commits suicide.
The two arrangement by Mertz, however, have a joyful march tempo and should not cause big technical problems.
Linda di Chamounix
Linda di Chamounix is a melodramatic opera in three acts by Donizetti on a libretto by Gaetano Rossi. Its premiere was in 1842.
Linda is a farmer’s daughter that appealed to the landlord. He uses his power and his money to force their parents to sendSample her to the castle where he can advance on her unhindered. The girl, however, already has a boyfriend, a humble artist that later turns out to be a wealthy nobleman and moreover the son of the landlord. Lots of plots, but all ends well!
Mertz’s arrangement sounds like a pleasant folk song.
Lucrezia Borgia
Lucrezia Borgia is a melodramatic opera in effectively three acts by Donizetti on a libretto by Felice Romani who borrowed at his turn some material from a play by Victor Hugo. The first performance was in 1833.
XXVI The main character Lucrezia Borgia is known in history as a femme fatale, but she was also (marriage)object in the game of thrones of the ill-famous Borgias in Renaissance Italy. This game of intrigues is present in the opera too.
Mertz’s arrangement is a joyful melody with quite some work to do to play the piece smoothly. Italy: Vincenzo Bellini
Vincenzo Salvatore Carmelo Francesco Bellini was born in 1801 in the Sicilian Catania. There was musical talent in his family, his father was organist. It was quite logical that he sent his son to the Conservatory of Naples. Here Bellini learnt the profession and had the good fortune to meet an impresario that recognized his talent. This yielded him assignments and he composed his great successes Il Pirata, I Puritani and Norma.
He left Naples and stayed in Milan, London and Paris. On the way back from Paris to Milan he suddenly died of an accute intestine inflammation in 1835.
Besides a fair number of operas, considering his brief career, Bellini composed quite some sacred and symphonical music, plus a valid contribution of mainly vocal chamber music.
Mertz’ arrangements of the music of Bellino are the following:
Norma
Norma is a tragical opera in two acts by Bellini on a libretto by Felice Romani. Romani did not invent the story by himself, he leaned on a novel by Alexandre Soumet, titled Norma, or the Infanticide. It is a tragical love story that unfolds itself in the Roman era in the province of Gaul. The audience could enjoy this opera for the first time in 1831.
The music for the main character Norma is considered one of the biggest challenges for a soprano. Maria Callas was one of Samplethe great performers of these arias from Norma. The first arrangement by Mertz is a romantic and slightly sad melody, set in a traditional melody/ accompaniment pattern. And there you have the challenge, play the melody loud and clear and hold back the accompaniment at the same time.
The second arrangement for a change is a triumphant march. Play it with at march tempo in accordance with its mood.
XXVII I Puritani
I Puritani is an opera in three acts by Bellini on a libretto by a certain count Carlo Pepoli, who got his inspiration from the novel Tetes rondes (Roundheads) et Cavaliers (Royalists). The witers of this story gladly used a plot provided by Walter Scott. The premiere was in 1835.
Both Roundheads and Cavalaliers were nicknames. The story is set against the background of the English Civil War in the seventeenth century, a grim struggle between the Roundheads (puritans) led by Oliver Cromwell and the Royalists of Charles I. This conflict forms the background for a love story that involves lovers from both parties.
Mertz arranged two melodies from this opera. The first is an easy flowing melody on an Alberti bass. The second is a solemn march, almost a Marche Funèbre.
La Straniera
La Straniera is an opera in two acts by Bellini on a libretto by Felice Romani, who borrowed the story from L’ Etrangère by Charles Victor Prévot. The opera had its premiere in 1829.
La Straniera, the stranger, is Alaide, the French Queen in exile, she had to flee Paris because her husband suddenly married an other woman. She causes a fatal love that brings a lot of conflict and duels on the quiet countryside. According to opera tradition, the end is tragical.
Mertz’s arrangement is a somewhat sad song with an accompaniment in Alberti-bass style. Keep the volume of the accompaniment down in relation to the melody.
Il Pirata
Il Pirata is a tragical opera in two acts by Bellini on a libretto by Felice Romani who derived some material from the French play Bertram ou le Chateau de St. Alborado. The opera hit the stage for the first time in 1827.
The shipwrecked sailor and pirate Gualtiero is hopelessly in love with Imogene, the wife of the local count that is after the pirates. Jealousy and vengeange play a role in the game and in the end almost none of the main characters is left.
Mertz’s arrangement is a catchy tune that does not provide too many technical problems. SampleItaly: Gioacchino Rossini
Gioachino Antonio Rossini was born in 1792, the year that marked the end of the French monar- chy, in Pesaro, a little town on the Adriatic Sea that was a part of the Papal States in those days. There was a lot of music in the family, his father played the horn, his mother sang arias. The young Gioachino got music lessons right away.
XXVIII Nevertheless Rossini had been on his way to become a blacksmith if he had not met a kind music teacher that taught him how to forge musical notes as soon as they were hot. He composed his first opera at the age of eighteen and soon became the favourite of the Neapolitan opera audien- ces. He refined his profession on the Naples Conservatory.
He got famous all over Europe with his operas like The Barber of Seville, Otello, Tancredi and Wil- liam Tell. Composing operas was not the only one of Rossini’s skills, he also had a lot of business instinct. During negotiations he for example acquired part of the revenues of the gambling halls of the Teatro de Fondo in Naples where his operas were performed. His fame made him some nice profit in Italy as well as abroad.
Consequentially he had a wealthy life. He liked eating and drinking copiously, it is not for nothing that the famous Tournedos is named after him. At a later age, however, his health failed him and he died in 1868 of a pneumonia.
Besides a large number of operas, Rossini composed sacred and symphonical music and a col- lection of chamber works. One of his famous works is Péches de Veillesse (sins of the old age) that he wrote at an older age.
Mertz included just two arrangements of Rossini’s music in this small collection, to be specific from:
Otello
Otello is an opera in three acts by Rossini on a libretto by Francesco di Salti, based on the play Othello by William Shakespeare. The opera had its premiere in 1816.
The jealous Otello listens too much to false rumors that are made up by the devious Jago and kills his wife Desdemona out of jealousy. After the murder the sad truth emerges, nothing wrong has happened at all, Desdemona was innocent. Out of despair Otello commits suicide. At least that’s what happens in the Shakespeare original. In Rossini’s version the plot is a bit more lighthearted.
Mertz included two arrangements. The first one is quite short and fragmentary. The elaborations of the theme are the challenge. The second is a catchy tune that requires some effort to solve the technical challenges. Italy: Cesare Pugni Sample
Cesare Pugni was born in 1802 in the Italian city of Genua. As a young man he acquired a posi- tion at the Conservatory of Milan, the city of the famous Scala Theatre. He showed a great talent for ballet compositions. And for drinking, gambling and women, causing him to run into trouble after he robbed the moneybox of the Scala Theatre to pay his debts.
To avoid prosecution he fled to Paris, where his star as a ballet composer quickly rose. His fame yielded quite a few assignments from famous theatres like Her Majesty’s Theatre in London and
XXIX the Imperial Theatre in St. Petersburg. In that time he composed more than three hundred ballets, amongst others La Esmeralda and Ondine.
He spent the money that he earned much faster than it came in and thus he died in 1870 in St. Petersburg in great poverty.
Mertz made one arrangement of Pugni’s music from the following ballet:
Trouandaise (La Esmeralda)
Trouandaise is a dance from the ballet La Esmeralda by Pugni based on the story Notre Dame de Paris by Victor Hugo in which the well-known hunchback Quasimodo plays an important role.
This piece is quite "jumpy", performing the sixteenth notes in this piece requires practice. Italy: Giuseppe Verdi
Giuseppe Fortunino Francesco Verdi was born in 1830 in the Italian town of Le Roncole. His family had little to do with music, his father was innkeeper, his mother worked as silk-spinster. The young Giuseppe appeared to be very musical, as a ten year old he was the main organist of the local church. First he was bound to become a priest, but his great musical talent gave him other directions.
The Milan Conservatory, however, did reject him, they had their own candidates in mind. Fortuna- tely Verdi found a private teacher that learned him the juicy details of the profession and the The- atre La Scala showed him many examples of opera compositions.
His father would have liked that Verdi returned to his birthplace as the band leader of the church. That appeared no simple matter, bitter conflicts arose because there were other local candidates and the war was fought with the bare fists and in the courtrooms. Apparently in present day Italy these practices have little changed since Verdi’s time. Thus Verdi took off to MilanSample again and composed his first opera’s, amongst others Nabucco. An impresario discovered Verdi and his works and a world wide fame was the result. In that period he composed his best known operas like Rigoletto en Aida.
At the end of his life, Verdi established a rest home for retired musicians, the Casa di Riposo per Musicisti. It was an initiative unheard of in those days, many musicians died in poverty. The Casa became Verdi’s final resting plece when he died in 1901.
Besides his operas, Verdi composed sacred music, symphonical music and chamber music. It is striking how versatile many composers in the nineteenth century were. Most of this work is hardly known, Verdi’s operas have remained most famous.
XXX Mertz reserved space in the Musikalische Rundschau for arrangements from the following of Verdi’s operas:
Ernani
Ernani is an opera in four acts by Verdi on a libretto by Francesco Maria Piave based on the play Hernani by the renowned French writer Victor Hugo. it is a complicated king’s drama with a tragi- cal end. It was first performed in 1844.
Mertz’ arrangement is quite complicated. First you have to emphasize the melody on difficult places and second you have to perform the modulations well in order to keep the suspense.
Rigoletto
Rigoletto is one of the best known opera’s by Verdi. It’s a play in three acts on a libretto by Fran- cesco Maria Piave, based on the play Le Roi ’s amuse by the renowned French writer Victor Hugo. The drama around the deformed court jester Rigoletto and his daughter Gilda has remained part of the opera repertoire ever since.
Mertz’ arrangement looks like a real sing along. I guess it will not be the club song of AC Milan, but it has pretentions. Keep the swing!
Nabucco
Nabucco is an opera in four acts by Verdi on a libretto by Temistocle Solera. The latter borrowed the story from the writers Auguste Anicet-Bougeois and Francis Cornu. At their turn these gentle- men used Biblical motives around the Babylonian king Nebuchadnezzar. The opera had its first performance in 1842.
The story around the Jews in the Babylonian exile has many intrigues and plots attempted by Abi- gaille, Nebuchadnezzar’s daughter, who wants to oust her father and assume power herself. This is a dramatical failure in the end.
One of the best-known melodies from this opera is the Chorus of the Hebrew Slaves. The melody was immensely popular amongst the followers of the Risorgimento, an Italian freedom-movement that wanted Italy to separate from the Austrian empire.
Mertz’arrangement defenitely is not the Chorus of the Hebrew Slaves. Yet the melody has the strength to make people sing along. France:Sample Daniel Francois Esprit Aubert
XXXI Daniel Francois Esprit Aubert was born in 1782 in Caen in Normandy. His father was a salesman for etchings and prints and he hoped that Daniël would continue his business. Nevertheless he permitted his son to learn to play a number of musical instruments. The young Aubert got affinity for composing music, but he had little succes with the opera until he composed La Bergère châte- laine.
One of his following operas, La Muette de Portici, unintendedly played an important part in Dutch history. The extremely patriotic lyrics of an aria from this opera lead to an uprising in Brussels at the premiere in August 1830 that made the start to the Belgian Revolution. The Dutch King Wil- liam I of Orange could not suppress this movement and the Dutch lost their southern provinces that would make up Belgium.
Aubert’s fame was quite helpful in his appointment to director of the Conservatoire in Paris and later bandmaster to the French King Napoleon III.
History caught up with him at a certain time. He did survive the siege of Paris in the Franco-Ger- man war of 1870, but he became a casualty in the tumultuous days of the Paris Commune in 1871.
Aubert was a master in the opera comique, he composed almost 45 of them.
Mertz included arrangements of the following of Aubert’s operas in the Musikalische Rundschau:
Haydée
Haydee is a comical opera in three acts by Auber. Eugène Scribe made the libretto based on the story La Partie de Trictrac van Prosper Mérimée. The story is about the remorse of a cardshark in the person of the Venetian admiral Loredan and the adventuers of the Cypriotic princess Haydee. The premiere of this opera was in 1847.
Mertz’ arrangement is a joyful piece in a brisk tempo. The open A and D strings form the bass line. Here you will have to be smart in damping in order to give room to the melody.
Gustave III
Gustave III (also known as The Masked Ball) is a Grand Opera in five acts by Auber. His loyal librettist Eugène Scribe wrote the story behind the piece that highlights the assassination of the Swedish king Gustav III in 1792. Apparently they had some of the (French) revolution in the cold North too! The premiere of this opera was in 1833.
Despite the gloomy subject of the opera, Mertz’ arrangement is a fast and joyful tune. Play it dance- like and swinging. SampleLa Part du Diable La Part du Diable is a comical opera by Auber on a libretto by Eugène Scribe, loosely based on the adventures of the singer Farinelli.
In the framework of a love story, the minstrel Carlo Broschi disguises as the devil himself to free his sister Casilda from the clutches of the clergy to give her the opportunity to marry her beloved.
Mertz’ arrangement is a short but joyful intermezzo that requires some speed of execution.
XXXII L’Enfant Prodigue
L’ Enfant Prodigue is a grand opera in a whopping five acts by Auber. Again Eugène Scribe was his loyal librettist. The latter had read the Bible and found the story of the Prodigial Son a nice theme for an opera.
That pretty much fixes the theme of the opera. The dance-scènes in this work are remarkable.
Mertz’s arrangement is a real singalong. The swinging bass line dictates the pleasant tempo. France: Adolphe Charles Adam
Adolphe Charles Adam was born in 1803 in Paris, his father was composer and professor at the conservatory, his mother originated from a family of physicists. Against the will of his father, the young Adolphe took music lessons. In the end his father agreed on the condition that he would not make music his profession. In those days he learned to play organ and harmonium and got in touch with opera and Vaudeville cabaret.
In the end music won and Adam would compose about 45 opera’s and a number of ballets. Being a cheerful man, he did not add a lot of tragic works to the repertoire, the major part of his operas were opera comique.
In 1847 he established his own theatre, the Opéra National. Unfortunately the French revolution in 1848 thwarted his plans, causing him to go bankrupt. To pay his debts he became a journalist and finally a teacher at the conservatory. He continued teaching untill he died in 1856.
Mertz included four arrangements from Adam’s works in the Musikalische Rundschau.
Giselle
Giselle is a ballet in two Sampleacts by Adam on a libretto by Theophile Gautier and Jules-Henri de Vernoy. The premiere took place in 1841. It is a tragical story around love and deceit. In the end love causes the positive conclusion.
This movement from the ballet is a nice dancing and swinging piece. Practice the chord transitions to keep the pulse in the music!
Giralda
Giralda ou La nouvelle psyché is a comical opera in three acts by Adolphe Charles Adam (1803 - 1856) on a libretto by Eugene Scribe. The premiere was in 1850.
XXXIII This arrangement by Mertz is rather brief and fragmentary, just sufficient to whistle along.
Le Postillion de Lonjumeau
Le Postillion de Lonjumeau is a comical opera in three acts by Adam on a libretto by Adolphe de Leuven en Léon-Lévy Brunswick. Its premiere was in 1836.
The postillion Chapelou visits a clairvoyant together with his fiancée Madeleine to aks if their marriage will be a success. Naturally the guy predicts a number of stormy developments. It starts with the fact that Chapelou runs of with a band of artists because its leader considers his voice a welcome addition to the group. Many years later Chapelou and Madeleine meet again -she is very rich now- but the two do not recognnize each other. Finally they do and getr married after all these years. All well that ends well.
Mertz’s arrangement is a good-humoured melody that’s perfect to celebrate the happy end. Be prepared for some practice because of the speed. France: André Ernest Modeste Grétry
André Ernest Modeste Grétry was born in 1741 in Liége, the capital of the then prince-bishopric with the same name. His father, a professional violinist, gave him his first music lessons.
Initially Grétry occupied himself with the composition of sacred music, it yielded him a study trip to Italy. On the way, however, he met the French writer Voltaire who urged him to move to Paris. In the French capital, Grétry became a well-known and famed composer for the Opera Comique, beit after a bit slow start. His operas were performed regularly at the French court.
Grétry survived the French Revolution in a cunning way, he did not share the fate of those he once entertained with his music. On the contrary, the emperor Napoleon liked his music after all. In this way Grétry got involvedSample in the foundation of the well-known Conservatoire National. In his last years, Grétry left music alone a little and dedicated himself to literature. He died in 1813 in a small village north of Paris.
Besides sacred music and a modest number of symphonic works, Grétry composed 66 operas, amongst them Richard Cœur-de-lion.
Richard Cœur-de-lion
Richard Coeur de Lion - the well-known Richard Lionheart from the stories about Ivanhoe and Robin Hood- is a comical opera in three acts by Grétry on a libretto by Michel-Jean Sedaine. It is a dramatisation of the liberation of Richard Lionheart from his captivity in Austria. He had landed
XXXIV there after the Third Crusade as a consequence of the intrigues by Richard's brother John. The premiere of the opera was in 1784.
This is a piece with a serious melody. Play the choral like melody as legato as possible. Germany: Ludwig van Beethoven
Ludwig van Beethoven was born in 1770 in Bonn, an important city in the Rhineland. At a very young age, Beethoven showed considerable musical talent. It became somehow tragic, because his father had the ambition to turn him into a child prodigy a la Mozart. Consequently Beethoven had a stressful youth.
Yet Beethoven followed his musical vocation and after instruction by various teachers, amongst others Haydn and Schenk, he started his career as a composer, pianist and director. In the pro- gress, in his personal Sturm und Drang, he composed a repertoire that would be an example and inspiration for composers in many years to come, and that would attract many music lovers until today.
It is miraculous that Beethoven despite the tragedy is his life has composed such an extensive and profound repertoire. He has met tragedy indeed, he became deaf at an early age (that’s lethal for a musician), suffered from mental disorder and depressions and he was burdened by family problems.
Finally he passed away in Vienna in 1827.
Trauermarsch
Beethoven was no real opera composer, he made only a very few, like Fidelio. He was active indeed in writing arrangements for piano of the popular opera melodies from his time A weird piece in this collection,Sample and it’s no opera at all. That’s quite true for this piece Trauer- marsch. On my odyssey for information I could find just two of these pieces (Marches Funebres) by Beethoven, one from the Third Symphony (Eroica) and one from the piano sonata Op. 26. Has Mertz made a discovery indeed? Any way, his arrangement has some of the characteristic sound of Beethoven.
In this piece you can play at a comfortable tempo. The fast runs require some practice.
XXXV Germany: Conradin Kreutzer
Conradin Kreutzer was born in 1780 in the Bavarian Messkirch. Music was a part of his education, even though he studied Law in accordance with the wish of his father. After his father passed away, however, Conradin changed course and dedicated himself to music.
He made his living with concert trips, musical education and functions as band master at various musical organisations. On the way he regularly moved from one living place to another. He finally passed away in Riga in Letland in 1849.
Kreutzer mainly was a composer of Singspiele and operas. Much of his work is forgotten, except maybe the following opera:
Das Nachtlager von Granada
Das Nachtlager in Granada is an opera in two Acts by the German composer Conradin Kreutzer on a libretto by Karl Johann Braun von Braunthal. The premiere was in 1834. The opera was a hit in the nineteenth century, but is almost forgotten now.
Mertz’s arrangement is a lively composition of three motives. Practice is required because of the necessary tempo. In the end you will have a nice little piece for presentation. Austria: Wolfgang Amadeus Mozart Sample
Wolfgang Amadeus Mozart was born in 1756 in Salzburg, a then autonomous state in Austria. Soon he appeared to be a musical child prodigy and his father, the composer Leopold Mozart, wanted the young Amadeus to strive for a career in music. Thus Mozart’s youth was marked by travelling and performance, plus a certain tension in the relationship with his father.
XXXVI Gradually Mozart became a very productive and appreciated composer, even though he suffers from conflicts with employers. Saving money was quite difficult for Mozart, he regularly had lack of funds even though that he was one of the best paid composers in his time. In the end he passed away in poverty in Vienna in 1791.
Mozart composed a very large oeuvre that became an example and inspiration for many compo- sers after him. Part of his works are the 21 operas, amongst others Don Giovanni, Cosi fan Tutte and maybe his best known opera Die Zauberflöte.
Don Giovanni
Don Giovanni is an opera in two acts by Mozart on a libretto by Lorenzo da Ponte. The first performance was in 1787. The story is about the bon-vivant and lady-killer Don Giovanni (also known as Don Juan) who finds a tragical end after he refuses to mend his ways.
The popular story is - and the well-known movie Amadeus by Milos Forman elaborates on this - that Mozart composed the opera out of grief and sense of guilt after his father had passed away. In fact Mozart portrays himself as Don Juan and the ghost of Il Commendatore as his father, whose advices and exhortations he declines. The sad end, Don Giovanni goes to hell, says enough!
Fortunately not all music in Don Giovanni is gloomy and sad. This arrangement by Mertz provides a joyful note with a typical Mozart sound. Germany: Gustav Albert Lortzing
Gustav Albert Lortzing was born in 1801 in Berlin. His parents made an adventurous move, they changed the secure life in a leather shop for the life on the road and in the theatres as artists. In this way the family travelled through all Germany and the young Gustav learned the profession of the Singspiel, both as a composer and as a performing artist, the singer. He married the actress Rosina Ahles and thus remained an artist for life until his death. Here and there he had a job as a bandmaster, but the travelsSample and his artist life continued. He died in Berlin in 1851 in great poverty. Lortzing composed about 22 operas, amongst others Zar und Zimmermann and Der Waffen- schmied von Worms. To this repertoire he added stage music, a few songs and choral works and a modest quantity of instrumental works.
Mertz took melodies from the following two operas:
Zar und Zimmermann
Zar und Zimmermann is a comical opera in three acts by the German composer Albert Lortzing on his own libretto that was based on the story Der Bürgermeister von Saardam. The premiere was in
XXXVII 1837. The opera was a hit in the nineteenth century and is still played in our time, particularly in Germany and Austria.
The main character of the opera is the Russian Czar Peter the Great who came to the Dutch town of Zaandam in 1698 in order to learn the art of ship building. His ambition was to build a large fleet for his Russian empire. To master the art completely he started as a carpenter. Obviously the Germans made a little spelling error in the scenario, they wrote Saardam instead of Zaandam.
Mertz’ arrangement is a joyful tune that requires practice for the little runs.
Der Waffenschmied von Worms
Der Waffenschmied von Worms is a comical opera in three acts by Lortzing on his own libretto after the story Liebhaber und Nebenbuhler in einer Person by Friedrich Wilhelm Ziegler. This work first hit the stage in 1846.
In the story a nobleman disguises himself as an apprentice-blacksmith in order to win the heart of the blacksmith’s daughter. Unfortunately the blacksmith resents nobles, so it takes some complications before the apprentice gains the hand of the daughter.
Mertz’ arrangement has the atmosphere of a folk song that you whistle along on the street. Germany: Friedrich von Flotow
Friedrich von Flotow was born in 1812 in the town of Sanitz in the Duchy of Mecklenburg. His parents belonged to the nobility and both made a great hobby of music. Thus it was quite logical that the young Friedrich became interested in music too. His parents were not enthusiastic about a career in music, he was bound to become a lawyer, public servant or diplomat. They sent him to Paris in order to gain international experience. He got international experience indeed, in music at the Conservatoire de Paris!Sample He started his musical career with the composition of piano works and songs. Unfortunately the reactions of the audiences and publishers were poor, so he changed focus to the opera.
He was much more successful in the opera genre, works like Allessandro Stradella en Martha became famous all over Europe. Flotow started to travel between positions in Vienna, Paris, Schwerin and Mecklenburg untill he died in 1883.
Flotow composed about 30 operas, four ballets and a small collection of instrumental work. From his opera oevre, Mertz choose melodies from:
XXXVIII Allessandro Stradella
Allessandro Stradella is an opera in three acts by Von Flotow on a libretto by Friedrich Wilhelm Riese. Stradella was a seventeenth century musician and composer that led a colourful life. Nice material for an opera that had its premiere in 1844.
Mertz’ arrangement is a joyful piece that requires quite a bit of practice in the allegro section.
Martha
Martha, oder Der Markt zu Richmond is a romantic-comical opera in four acts by Friedrich von Flotow (1812 - 1883) on a libretto by Friedrich Wilhelm Riese, based on a story by Jules-Henri Vernoy de Saint-Georges. Apparently the librettist and the writer could get along well, because this combination is the basis for Flotow’s opera’s more often.’The premiere was in 1844.
The noblewoman Lady Harriet is bored with her life and disguises herself as the maidservant Martha. Thus she draws the attention of a farmer that falls in love with her. Unfortunately the social difference foils further action untill it appears that the farmer in reality is a nobleman. All well that ends well!
Mertz’arrangement appears a folk dance in a joyful tempo. Quite fitting with the theme of this opera. Germany: Franz Lachner
Franz Paul Lachner was born in 1803 in the Bavarian village Rain am Lech in a very musical family and he had his first music lessons from his father. The next step was the musical study with various teachers in Munich while at the same time he earned a living with music lessons, playing at theatres and playing the organ in churches on sundays. After a while he took off to Vienna where he found advanced teachers and a job in music. In Vienna he got in touch with Franz Schu- bert. Sample Lachner became a famous director in Vienna and Munich and obtained the position of band leader at the court of Ludwig II (also nicknamed Nutty Ludwig, because of his extravagant style of living), who spent an afwful lot of his state’s money to extremely romantic projects like the fairey tale castle Neuschwanstein. However, as soon as the Bavarian king employed Richard Wagner and adored him beyond measure, the curtain fell for Lachner, because the latter was no fan of Wag- ner’s music at all.
Lachner was not only a director, he became a very active composer as well. Amongst his about 200 works you’ll find symphonies, concerts, small ensembles, stage music, choir music and four operas. Lachner’s style is clearly influenced by Schubert.
XXXIX After his death in 1890, Lachner’s music was forgotten, the trends had pgrogressed and many considered his music outdated.
Nevertheless Mertz reserved a spot for an arrangement of one of Lachner’s opera melodies from:
Catharina Cornaro
Catharina Cornaro is a tragical opera by Lachner on a libretto by Alois Joseph Büssel based on a story by Jules Henri Vernoy Marquis de Saint-Georges. The now practically forgotten work was performed first in 1841.
The historical figure Catharina Cornaro did exist. In name she was queen of Cyprus, but the real power laid with the Venetian republic, that forced her to sell the island to the Venetians. Material for a tragical opera!
Mertz’ arrangement is quite short, it’s just long enough to get an impression of a song with a sad undertone. It’s not too difficult technically. Germany: Giacomo Meyerbeer
Giacomo Meyerbeer was born under the name Jakob Liebmann Meyer Beer in 1791 in the vicinity of Berlin. His original first name did not sound well in artistic circles, so he turend it into something Italian.
His father was a wealthy banker of Jewish origin, but quite a few family members worked in the creative sector. Thus it was no surprise that the young Giacomo became a musician. He started studying piano and then changed to opera compositions. Doing so he was lucky to find additional teachers that learned him how to organize musical events as well (and still earning profits).
The opera genre brought him major successes, particularly in the tragical and grand opera. For years he travelled between the scenes of Paris and Berlin. The result was sixteen operas and e large collection of music Samplefor orchestra, chamber ensembles and choir. Because Meyerbeer was rich and successful, he had not merely friends in life, many were envi- ous. The anti-semitism that emerged in Europe in the nineteenth century played a clear role in this, because Meyerbeer practised Jewish faith. Schumann made no secret of the fact that he dis- liked his works and Wagner started a hateful smear campaign, amongst others stating that Meyer- beer would have bought his success with the money that the Jewish loan sharks had stolen from the German people. Wagner even increased his efforts after Meyerbeer’s death in 1864.
The money of Meyerbeer’s legacy was well spent, it financed a foundation in support of less fortu- nate artists. The result became a composition competition with a scholarship as the prize. Using this scholarship, young and gifted German composers got the opportunity to study.
XL Mertz made arrangements of two melodies from Meyerbeer’s best known opera in his Musikali- sche Rundschau:
Les Huguenots
Les Huguenots is an opera by Meyerbeer on a libretto by Eugene Scribe en Emile Deschamps. The opera was performed for the first time in 1836. The story behind is is a king’s drama with as background the St. Bartholomew’s night in France (1572) in which many Huguenots were massacred for their belief. It is not very surprising that the opera has a tragical end.
The tragical mood is not quite apparent from Mertz’ arrangements. The first piece sounds like a romantic song, but it has a few technical difficulties. The last piece more sounds like an intermezzo before the drama starts again. Ireland: Michael William Balfe
Michael William Balfe was born in 1808 in Dublin, Ireland. His father was dance master and violi- nist. The young Michael was a good observer and already played the violin as a kid during the dancing lessons of his father. As a teenager he took off to London, became member of a stage orchestra and in passing studied music with Cherubini en Rossini.
Besides learning to play the violin, Balfe attempted to become an opera singer. Doing so, he was not quite successful, so he turned to the other side, the opera composition. This went much better, resulting in 28 operas with The Bohemian Girl as the most famous one. Besides operas, Balfe composed about 250 songs. Many of these songs are classics in Ireland.
In the end he became director and leader of the orchestra of the Italian Opera in London. With this job he reached his retirement, he died in 1870. After his death, his wife left his complete oeuvre to the British Museum. Mertz made two arrangementsSample of melodies from his best known opera:
The Bohemian Girl
The Bohemian Girl is een opera in three acts by Michael William Balfe (1808 - 1870) on a libretto by Alfred Bunn. The story is derived from La Gitanilla - The Gypsy Girl - by De Cervantes. The opera was first performed in 1843.
A Polish nobleman in exile joins a band of gypsies and saves the daughter of a count. Unforunately he runs into trouble with her father. The gypsies abduct the daughter. She becomes the object of jealousy of the gypsy queen that has her eyes on the Pole too. After many adventures there is a happy end for the girl.
XLI The opera included an evergreen, the aria I dreamt I dwelt in Marble Halls, that reappeared a few times in popular music, like in the Enya album Shepherd Moons.
Mertz’ arrangements are quiet gypsy songs, nice at the campfire in the woods. The arranger and composer: Johann Kaspart Mertz
János Gáspár Mertz, Johann Kaspar in German, was born in 1806 in Bratislava in the then Austria-Hungary in a very poor family. At a young age he learnt himself to play flute and guitar and gave music lessons to supplement the poor family income. Gradually his guitar playing drew the attention of the audiences until he gained access to the Viennese cultural elite after a successful convert in 1840.
He wanted to extend his success with a grand tour that brought him in Austria, Poland and Rus- sia, quite an endeavour in thise days. On this tour he met his later wife, the pianist Josephine Plantin. They got married, managed a music school in Vienna and performed together. The piano music that Mertz heard his wife play would clearly influence Mertz’ style of composition, that is quite pianistic indeed.
Mertz often suffered from neuralgia. In those days strychnia was used to treat the effects of neu- ralgia even though it was poisonous indeed! The treatment almost cost Mertz his life when his wife by accident gave him an overdose because the doctor had not instructed her properly. His recovery from the poisoning took about one and a half year, the time in which he composed the major part of his repertoire.
In the last part of his life, Mertz toured regularly with his guitar. At one of the concerts he met the Russian officer Nicolai Petrovich Makaroff who became one of his great admirers and described Mertz’ qualities extensively in his memoirs. Makaroff made an attempt to bring the guitar that suf- fered from a decline in interest under the attention of the audiences again. He organised an inter- national guitar competition conquest. Mertz won the prize but died in 1856 before he was able to receive it. The money went to his widow, who could use some funds, widow’s benefits were non- existent in those days. Sample
Mertz was a very productive composer with 100 opus numbers and a large number of non-catego- rised works, amongst them the Musikalische Rundschau that accomodates the opera arrange- ments in this book. Striking in his work is the balance between virtuosity and lyricism, and the mostly pianistic accompaniment patterns.
***
XLII Arr. Johann Kaspar Mertz Gaetano Donizetti (1806 - 1856) Marino Faliero (1797 - 1848) Opera uit/from 1834 (Uit/from "Kukuk" Musikalische Rundschau Nr. 48)
Larghetto # j j ## 6 ‰ Œ™ ‰ ‰ œ œ™ #œ œ #œ œ™ œ œ œ œ œ œ œ & 8 œ œ œ ™ ™ œ œ™ œ™ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ™ œ™
6 j j # # œ œ œ œ œ # œ™ ‰ œ œ œ™ #œ œ #œ œ™ œ œ œ œ™ ##œ™ œ œ œ œ œ œ œ & ™ œ™ œ œ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ Jœ œ™ œ™ ™ ™
11 > > > > j j j j > > > # # #œ œ œ œ œ™ ‰ œ #œ œ œ œ œ™ œ œ œ™ nœ œ™ œ œ™ & # œ™ œ œ™ nœ™ œ œ™ œ œ™ œ œ #œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ #œ œ œ œ œ ™ ™ J J J J J ™ œ™ œ™ œ™
16 œj > > # # œ œ œ œ œ ‰ Œ œ™ Œ œ Œ œ™ œ œ œ™ œ œ & # œ œ œ™ œ œ™ œ œ™ œ œ œ ™ œ™ ™ œ™ ™ œ™ œ™ œ œ ™ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ J œ™ œ™ œ™ J J J J J J ™ ™
22 # œ™ Sampleœ œ œ™ U # Œ œ™ Œ œ Œ œ™ œ œ œ™ œ œ Œ & # œ™ ™ œ™ ™ œ™ ™ œ™ œ™ œ™ ™ œ™ œ™ ˙™ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ™ œ™ ˙™ J J J J J J ™ ™ J J Jœ Jœ ™
1 Arr. Johann Kaspar Mertz Gaetano Donizetti (1806 - 1856) Belisario (1797 - 1848) Opera uit/from 1836 (Uit/from "Kukuk" Musikalische Rundschau Nr. 62)
Larghetto 3 U j 3 œ ˙˙ œ ˙ œ ˙ Œ œ œ #œ ˙ & 4 œ #˙ œ #˙ œ n˙ œœ œ œ œ œ œ™ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ˙ œ Œ Œ ‰ œ œ ‰ œ œ ‰ œ œ ‰ œ œ œ œ 3 3 3 3 3 3
3 3 7 3 3 3 œ nœ j œ œ œ œ œ œ œj & œœ œœ œœ œ œ œœ œœ œ™ œ œ œ œ œ™ œ œ œ œ œ™ œ œ œ ‰ ‰ œ œ œ œ™ œ œ ‰ œ œ œ œ œ 3 œ 3 3 3 3 3 3 3 J
10 3 3 3 3 j j j #œ ˙ œ nœ œ j ˙ #œ œ œ & œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ #œ œ œ œ˙ œ œ œ œ œ œ œ œ ‰ œ œ œ œ œ œ œ ‰ #œ œ ‰ œ œ ‰ œ œ 3 3 3 œ 3 3 3 3 3 3 3 3 3
14 3 3 3 3 3 Œ j #œœ œ œ œ œ nœ œ œ œ œ œ œ™ œ œ œ œ œ & b œ œ œ œ œ œ œ œ œ nœ œ œ œ œ œ œ™ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ 3 œ œ ‰ 3 ‰ 3 ‰ œ œ ‰ œ œ œ œ œ œ œ 3 3 3 3 3 3
3 18 Sample 3 œj œ j œj œ bœ bœ œ œ #œ œ nœ #œ œ œ œ œ #œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ & œ™ œ™ œ #œ™ œ™ œ™ œ œ œ™ ™ œ œ œ œ œ œ™ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ œ
24 œ ˙ ˙ œ œ™ œ nœ œ œ œ ˙ œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ ˙™ & ˙ œœ œ œ œ œ ˙ œœ œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ ˙™ œ Œ Œ ˙ œ Œ Œ ˙ œ œ œ ™ 2 DOS Amigos Homepage Collection
A Night at the Opera By/door Johann Kaspar Mertz
Verzameld en gezet door/ Collected and scored by Mark de Gooijer
A Night at the Opera and More!
De gitarist en componist Johann Kaspar Mertz (1806-1856) had een voorliefde voor de opera, getuige zijn verzamelingen arrangementen van populaire operamelodieën uit zijn tijd. Met name zijn Opera Revue Op. 8 bevat daarvan virtuoze voorbeelden. Iets eenvoudiger materiaal is opgenomen in Kukuk oder die Musikalische Rundschau, het onderwerp van dit boek. In deze bundel vind je alle opera arrangementen uit de Musikalische Rundschau, en een aantal vroege werken van Mertz zelf. Een leuke en niet al te moeilijke kennismaking met een van de meest productieve gitaarcomponisten uit de negentiende eeuw. Daarnaast geeft het boek beschrijvingen van de operacomponisten en de opera’s zelf. Al de stukken kun je terugvinden op mijn website De DOS Amigos Homepage (https://www.dosami- gos-homepage.nl). Ik heb in de partijen bewust geen vingerzetting aangebracht. Vingerzetting is een persoonlijke kwes- tie, zodat je alle ruimte krijgt om die zelf te verzinnen en daarmee je eigen spel te spelen. Het is de moeite waard om het zelf uit te zoeken! Veel plezier met het boek! Mark de Gooijer, Februari 2019
A Night at the Opera and More!
The guitarist and composer Johann Kaspar Mertz (1806-1856) had a weak spot for the opera, given his collections of arrangements of popular opera melodies from his time. Particularly his Opera Revue Op. 8 contains complex and virtuoso examples. Some more simple material is included in Kukuk oder die Musikalische Rundschau, the subject of this book. In this volume you will find all opera arrangements from the Musikalische Rundschau, and a number of early works by Mertz himself. A nice and not all too difficult acquaintance with one of the most productive guitar composersSample of the nineteenth century. Besides scores, the book provides descripti- ons of the opera composers and the opera’s themselves. You can find all the pieces on my web site, the DOS Amigos Homepage (https://www.dosami- gos-homepage.nl). I omitted fingering in the pieces on purpose. Fingering is a personal matter, the scores provide you the opportunity to find them out yourself, in order to make your own play. Finding out yourself is worth the effort and provides deeper knowledge of the piece. Lots of fun, playing this music! Mark de Gooijer, February 2019