2016 N 2 (11) Հհ Գաա «Գիտություն» Հրատարակչություն
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ԲԱՆԲԵՐ ՀԱՅԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ВЕСТНИК АРМЕНОВЕДЕНИЯ JOURNAL OF ARMENIAN STUDIES ՀԱՅԱԳԻՏԱԿԱՆ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՆԴԵՍ INTERNATIONAL REVIEW OF ARMENIAN STUDIES 2016 N 2 (11) ՀՀ ԳԱԱ «ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ» ՀՐԱՏԱՐԱԿՉՈՒԹՅՈՒՆ Գլխավոր խմբագիր՝ Պ. Ա. Չոբանյան Գլխ. խմբ. տեղակալ՝ Վ. Ա. Խաչատուրյան Պատ. քարտուղար՝ Ռ. Խ. Հակոբյան Խմբագրական խորհուրդ Աղասյան Արարատ, Ավետիսյան Պավել, Բարխուդարյան Վլադիմիր, Գասպարյան Սեդա, Գևորգյան Համլետ, Իսահակյան Ավետիք, Հարությունյան Վլադիմիր, Հովհաննիսյան Լավրենտի, Մելքոնյան Աշոտ, Չոբանյան Պավել, Պողոսյան Գևորգ, Սաֆրաստյան Ռուբեն, Սուվարյան Յուրի Главный редактор: П. А. Чобанян Зам. гл. редактора: В. А. Хачатурян Отв. секретарь: Р. Х. Акобян Редакционная коллегия Агасян Арарат, Аветисян Павел, Арутюнян Владимир, Бархударян Владимир, Гаспарян Седа, Геворгян Гамлет, Исаакян Аветик, Мелконян Ашот, Оганесян Лаврентий, Погосян Геворг, Сафрастян Рубен, Суварян Юрий, Чобанян Павел. Editor-in-Chief: P. A. Chobanyan Vice-Editor: V. A. Khachaturyan Exec. Secretary: R. Kh. Hakobyan Editorial Board Aghasyan Ararat, Avetisyan Pavel, Barkhudaryan Vladimir, Chobanyan Pavel, Gasparyan Seda, Gevorgyan Hamlet, Harutyunyan Vladimir, Hovhannisyan Lavrenti, Isahakyan Avetik, Melkonyan Ashot, Poghosyan Gevorg, Safrastyan Ruben, Suvaryan Yuri. ԲԱՆԲԵՐ ՀԱՅԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ 2016 Թ. N2(11) ՀՈԴՎԱԾՆԵՐ · ARTICLES · СТАТЬИ Амбарцумян А. – Область Пайтакаран и гора Сабалан. Филологические и эти- мологические очерки ........................................................................................ 5 Համբարձումյան Ա․ – Փայտակարան նահանգը և Սահվաղան լեռը։ Բանասիրական և ստու- գաբանական ակնարկներ ............................................................................................................... 20 Ambartsumian A. – The Province Paytakaran and the Mountain Sabalan. Philological and Etymolo- gical Essays ......................................................................................................................................... 23 Tumanyan G. – Cimmerians and Scythians in the Armenian Highland (Archaeological Formulation of the Problem) ................................................................................ 26 Թումանյան Գ. – Կիմերները և սկյութները Հայկական լեռնաշխարհում (Խնդրի հնագիտա- կան դրվածքը) ................................................................................................................................... 37 Туманян Г. – Киммерийцы и скифы на Армянском нагорье (Археологическая постановка проблемы) .......................................................................................................................................... 39 Zakaryan H., Hakobyan R. – On the Armenian Origin of Muqarnas Ceilings ........ 41 Զաքարյան Հ., Հակոբյան Ռ. – Շթաքարային ծածկերի հայկական ծագման մասին ............ 54 Закарян О., Акобян Р. – Об армянском происхождении сталактитовых сводов .................... 54 Tinoyan D. – The Relationships of Secular and Spiritual Powers in the Armenian Kingdom of Cilicia 1240-50’s ....................................................................... 58 Թինոյան Դ. – Աշխարհիկ և հոգեւոր իշխանությունների փոխհարաբերությունները Կիլիկիայի հայկական թագավորությունում 1240–1250 թթ .............................................. 65 Тиноян Д. – Взаимоотношения светских и духовных властей в Киликийском армянском государстве в 1240–1250 гг ................................................................................................... 67 Саргсян Т. – Из истории армян Сирета .................................................................... 69 Սարգսյան Տ. – Սիրեթի հայոց պատմությունից ......................................................................... 81 Sargsyan T. – From the History of the Armenians in Siret ................................................................ 82 Айрапетян А. – Демографическая политика России в Восточной Армении в XIX веке и в начале XX века .................................................................................... 83 Հայրապետյան Ա. – Ռուսաստանի ժողովրդագրական քաղաքականությունը Արևելյան Հայաստանում XIX դ. և XX դ. սկզբներին ......................................................................... 91 Hayrapetyan A. – Demographic Policy of Russia in Eastern Armenia in the 19 and Early 20 Centuries . 93 Balayan V. – The Massacre of the Armenians of Shushi on March 23, 1920 as a Conseq- uence of Impunity of the Armenian Genocide in 1915 ...................................... 95 Բալայան Վ. – 1920 թ. մարտի 23-ի Շուշիի հայոց ջարդերը որպես 1915 թ. Հայոց Ցեղասպանության անպատժելիության հետևանք ........................................................ 103 Балаян В. – Погромы армян Шуши 23 марта 1920 г. как следствие безнаказанности Геноцида армян 1915 г ........................................................................................................ 105 Hayruni A. – Die Aktivitäten der Dr. Lepsius´ Deutschen Orient-Mission für die Armenier (1933–1938) ................................................................................ 106 Հայրունի Ա. – Դր. Լեփսիուսի Գերմանական արևելյան առաքելության հայանպաստ գործունեությունը 1933–38 թթ. .......................................................................................... 116 Айруни А. – Деятельность Немецкой восточной миссии др. Лепсиуса по содействию армянам 1933–38 гг. ............................................................................................................. 119 3 Loureiro Heitor de Andrade Carvalho – «The Voice of the Armenian People»: Armenian Press in São Paulo (1940s–1970s) ................................................... 121 Լոուրեյրո Էյտոր դե Անդրադե Կառվալո. – «Հայ Ժողովրդի Ձայնը». Սան Պաուլուի հայ մամուլը (1940‒1970-ական թթ.) ......................................................................................... 135 Лоурейро Эйтор де Андраде Карвало. – «Голос Армянского Народа». Армянская пресса Сан-Паулу (1940‒1970 гг.) .................................................................................................. 138 Զաքյան Հ. – Կրկնասեռ բայերի գրաբարյան ժառանգությունը միջին հայերե- նում ............................................................................................................ 140 Zakyan H. – The Old Armenian Heritage of Double Voice Verbs in Middle Armenian ........ 149 Закян Г. – Наследие древнеармянских глаголов двойственного залога в среднеармянском языке ... 149 Karapetyan S. – The Specific Characteristics of Depictive Portraying of Armenian Genocide in Spanish Literature .......................................................................... 150 Карапетян С. – Особенности изображений на тему Геноцида армян в испанской литературе ... 156 Կարապետյան Ս. – Հայոց Ցեղասպանության թեմայի պատկերման առանձնահատկու- թյունները իսպանական գրականության մեջ ................................................................... 157 Gasparyan S. – Raphael Lemkin and the 1948 UN Genocide Convention ............... 158 Գասպարյան Ս. – Ռաֆայել Լեմկինը և 1948 թվականի ՄԱԿ-ի Ցեղասպանության կոնվենցիան ......................................................................................................................... 170 Гаспарян С. – Рафаэль Лемкин и Конвенция ООН о геноциде от 1948 года...................173 ՀԱՂՈՐԴՈՒՄՆԵՐ · REPORTS · СООБЩЕНИЯ Ժամկոչյան Ա. – Դվինի միջնաբերդի հարավային տեղամասի պեղումների պատ- մությունից ........................................................................................................ 175 Zhamkochyan A. – The Excavations and the Stratigraphy at the South Part of Dvin’s Citadel ..... 189 Жамкочян А. – Раскопки на территории южного участка цитадели Двина ........................... 190 Закарян А. – «Поэзия Армении» В. Брюсова (К 100-летию издания) ................ 191 Զաքարյան Ա. – Վ. Բրյուսովի «Հայաստանի պոեզիան» (Տպագրության 100-ամյակի առթիվ) ... 210 Zakaryan A. – V. Bryusov’s «The Poetry of Armenia» (To the 100th Anniversary of Publication) . 211 Bakhchinyan A. – Armenian-Chinese Cultural Relations in 19th-21st Centuries .... 212 Բախչինյան Ա. – Հայ-չինական մշակութային կապերը 19–21-րդ դարերում ........................ 224 Бахчинян А. – Армяно-китайские культурные связи 19‒21 вв. ............................................... 226 Grigoryan H. – Armenian Traces in Spain ................................................................. 228 Գրիգորյան Հ. – Հայկական հետքեր Իսպանիայում .................................................................. 239 Григорян Э. – Армянские следы в Испании .............................................................................................. 240 Kertmenjian D. – Armenian Church Architecture in the 21st Century ..................... 241 Քերթմենջյան Դ. – Հայկական եկեղեցական ճարտարապետությունը 21-րդ դարում ........ 250 Кертменджян Д. – Церковная архитектура Армении в XXI веке ............................................ 251 Ուղեցույց հեղինակների համար ...................................................................... 252 Guidelines for Contributors ................................................................................................... 253 Руководство для авторов ..................................................................................................... 254 4 ARTICLES ՀՈԴՎԱԾՆԵՐ АРТУР АМБАРЦУМЯН Санкт-Петербургский университет [email protected] ОБЛАСТЬ ПАЙТАКАРАН И ГОРА САБАЛАН. ФИЛОЛОГИЧЕСКИЕ И ЭТИМОЛОГИЧЕСКИЕ ОЧЕРКИ 1. Пайтакаран Пайтакаран (Փայտակարան – P‘aytakaran), согласно древнеармянским истори- ческим и географическим источникам, – это название города и провинции Ве- ликой Армении у границы с Атропатеной. Более древнее название этой про- винции – Каспиана,