Gendt 2030 INHOUD

DORPSONTWIKKELINGSPLAN Gendt 2030 INHOUD

Voorwoord 5 Leeswijzer 7 Inleiding 9 Gendt en de Gendtenaren 11 Geschiedenis 11 Economische ontwikkeling 11 Onderwijs 12 De Gendtenaren 12 Gendt in helicopterview 13 Centrum 13 COLOFON Hulhuizen 13 Flieren 13 Kommerdijk 13 Fotografie: Sjaak Veldkamp Walburgen 14 Theo Aarntzen Dries 14 Willy Evers Sjaak Kregting Lootakkers 14 Niels Sparnaaij Industrieterrein 15 Eindredactie: Polderuiterwaarden 15 Sjaak Kregting Marnix Aarntzen Waaldijk 16 Karin Verlaan Gendt in cijfers 17 Grafische vormgeving: Plaats55

© GendtVooruit, januari 2020 Thema’s voor de toekomst 19 5. Wonen & woonomgeving 35 Speerpunt 1: Betaalbare woningen voor jongeren en starters 35 1. Natuur, duurzaamheid en milieu 21 Speerpunt 2: Woningen voor senioren en Speerpunt 1: Uitbreiding en behoud van natuur 21 levensloopbestendig wonen 36 Speerpunt 2: Polder, milieu en zwerfafval 22 Speerpunt 3: Julianaplein 36 Speerpunt 3: Duurzaamheid 23 Speerpunt 4: Voorzieningen voor honden 37 Speerpunt 4: Moestuin of volkstuinencomplex 24 Speerpunt 5: Volière 24 6. Onderlinge betrokkenheid 39 Speerpunt 6: Kinderboerderij/hertenkamp 24 Speerpunt 1: Ouderen 39 Speerpunt 2: Jeugd en jongeren activiteiten en overlast 40 2. Ondernemen, werkgelegenheid en toerisme 25 Speerpunt 3: Afstemmen en samenwerken van verenigingen Speerpunt 1: Ondernemen in Gendt 25 en andere activiteiten 40 Speerpunt 2: Ondersteunen van ondernemen 26 Speerpunt 4: Zorgen voor elkaar 41 Speerpunt 3: Toerisme als economische motor voor Gendt 27 7. Tijdschema activiteiten DorpsOntwikkelPlan 43 3. Verkeer, veiligheid en bereikbaarheid 29

Speerpunt 1: Verkeer en snelheid 29 X. Gemeentelijke accommodaties 49 Speerpunt 2: Veiligheid, toegankelijkheid en parkeren 29 Speerpunt 3: Bereikbaarheid 30 Bijlagen: 50 1: Deelnemers Stuurgroep GendtVooruit 51 4. Recreatie, bewegen en sport 31 2: Kinderwensen naar thema en onderwerp 52 Speerpunt 1: Recreatiepark Walburgen 31 3: Inventarisatie Startbijeenkomst Gendt 56 Speerpunt 2: Groene beweegtuin 32 4: Deelnemers Werkgroepen GendtVooruit 61 Speerpunt 3: Sport en Bewegen in Gendt 33 5: Deelnemers Klankbordbijeenkomst GendtVooruit 3 juni 2019 62 De gemeenteraad van Lingewaard sprak enkele jaren geleden de wens uit dat iedere woonkern in Lingewaard een eigen DorpsOntwikkelingsPlan opstelt. Een dergelijk plan is een middel om de inwoners en maatschappelijke organisaties te betrekken bij de planvorming voor de eigen woonkern. Aan het einde van het proces ontvangen inwoners, maatschappelijke VOORWOORD organisaties, gemeenteraad en de beleidsambtenaren een speerpuntenlijst met de wensen, knelpunten en acties van de inwoners.

Dit proces is in de zomer van 2018 in gang gezet. Na verschillende verkennende gesprekken is er een breed samengestelde stuurgroep geformeerd, onder de naam GendtVooruit. Door de mensen in de stuurgroep, de deelnemers aan de verschillende werkgroepen en door burgers is anderhalf jaar lang hard gewerkt. Zij hebben samen de gewenste ontwikkeling van Gendt van nu tot 2030 op papier gezet.

Dit DorpsOntwikkelingsPlan is bestemd voor iedereen die met Gendt te maken heeft. Met het DOP delen we de actiepunten die burgers gezamenlijk hebben geformuleerd. Voor de gemeente biedt het een toetsingskader voor nog te ontwikkelen beleid. Instanties en organisaties geeft het een praktische leidraad door nadrukkelijk de stem van de Gendtenaren zelf te laten horen.

GendtVooruit is trots op dit plan en gaat er alles aan doen om de ideeën van dit DorpsOntwikkelingsPlan vorm te geven in de praktijk. Dat gaan we niet als stuurgroep doen, maar met iedereen die er mee te maken heeft: dit plan is van ons allemaal.

Dus doe mee, meld je aan op [email protected]

Voorzitter GendtVooruit Sjaak Kregting

P 6 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 7 INLEIDING

Lang is het zo geweest dat een gemeente De fysieke leefomgeving voor wat betreft goed voor haar inwoners dacht te zorgen gebruik, beheer, bescherming en behoud door zelf alle problemen aan te pakken en van het grondgebied, is een verantwoor- te regisseren. Gaandeweg is bij gemeen- delijkheid van de gemeente. Hieronder LEESWIJZER ten, inwoners en maatschappelijke orga- vallen onderwerpen als verkeer en ver- nisaties het besef ontstaan dat het anders voer, water, milieu, natuur, gebruik van na- kan en anders moet. Vitale gemeenschap- tuurlijke hulpbronnen, economie, wonen, pen nemen ook zelf verantwoordelijkheid landbouw en cultureel erfgoed. Maar ook Na een inleiding over hoe het plan tot stand is gekomen, volgt een hoofdstuk over de geschiedenis en economie en vragen niet om een overheid die alle sport en recreatie, toerisme, veiligheid en van Gendt en de Gendtenaren. Daarna kijken we even van bovenaf over de wijken van Gendt. problemen aanpakt. Ze gedijen beter bij gezondheid hebben raakvlakken met de Om iets meer achtergrondkennis te hebben over de inwoners en hun onderkomens zijn daarover een bescheiden overheid, die zich ervan leefomgeving. actuele cijfers bijgevoegd. Vervolgens benoemen we de zes thema’s die worden onderscheiden, bewust is wanneer ze wel en wanneer ze met een schema om de onderlinge samenhang tussen actiepunten en thema’s te duiden. niet aan zet is. Alleen in gesprek met el- Tot slot volgt een hoofdstuk over een advies van de Werkgroep accommodaties inzake de kaar kunnen we ingewikkelde vraagstuk- Een DorpsOntwikkelingsPlan gemeentelijke accommodaties in Gendt. ken oplossen. Soms is de gemeenschap Om bewoners en maatschappelijke or- daarbij in de lead, soms de overheid en ganisaties te betrekken bij het maken van af en sturen ze samen. En veel vaker nog, plannen voor hun eigen woonkern, heeft De zes thema worden afzonderlijk behandeld en hebben elk een eigen kleur voor de herkenbaarheid: gaat het om het gesprek tussen burgers de gemeente het initiatief genomen om onderling. een DorpsOntwikkelingsPlan op te stel- 1: Natuur, duurzaamheid en milieu len. Wat vinden bewoners belangrijk bij het maken van plannen voor de fysieke 2: Ondernemen, werkgelegenheid en toerisme leefomgeving de komende tien jaar? In feite is een DorpsOntwikkelingsPlan een 3: Verkeer, veiligheid en bereikbaarheid beknopte versie van de Omgevingsvisie voor Lingewaard, die de gemeente opstelt. 4: Recreatie, bewegen en sport Het DorpsOntwikkelingsPlan heeft alleen betrekking op Gendt, haar inwoners en 5: Wonen en woonomgeving maatschappelijke organisaties.

6: Onderlinge betrokkenheid

X: Gemeentelijk accommodatieplan

P 8 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 9 GENDT EN DE GENDTENAREN

Proces En nu Geschiedenis Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de periode van voorjaar tot herfst, onder Om tot een DorpsOntwikkelingsPlan te • Tijdens een bewonersavond in Provi- De uitvoering van dit DorpsOntwikke- Uit enkele opgravingen en veel veldver- Gendt van oktober 1944 tot het einde van slechte arbeidsomstandigheden en tegen komen voor Gendt, heeft de gemeente dentia (18 februari 2019) deelden onge- lingsPlan is een actief en dynamisch kenningswerk is duidelijk geworden dat de oorlog niemandsland. Als de bewoners karige verdiensten. Het alcoholgebruik Lingewaard Spectrum ingeschakeld om veer 140 Gendtenaren hun wensen, proces waaraan velen hun bijdrage Gendt een rijke archeologische geschie- na de evacuatie terugkomen, blijkt een was hoog onder de arbeiders. het proces te begeleiden. Anja Slende- ideeën en knelpunten met elkaar. Toen al leveren. De stuurgroep streeft ernaar denis kent. De oudste bewoningsplaatsen groot deel van het dorp verwoest of zwaar Eind 20e eeuw is er nog maar één volledig broek begeleidde vanuit de Vereniging werd duidelijk welke thema’s echt prio- dat, rondom de speerpunten, werk- bevinden zich in de buurtschap Flieren beschadigd. Met man en macht is aan de geautomatiseerde steenfabriek over, de Dorpshuizen en Kleine Kernen Gelderland riteit hebben bij de mensen. De stuur- groepen gevormd worden die aan de en Hulhuizen en dateren uit de vroege wederopbouw gewerkt. Nu leven we in Zandberg. Deze biedt nog steeds enkele de methodiek van het DorpsOntwikkelings- groep heeft alle opgehaalde informatie slag gaan met de concrete uitvoering in ijzertijd. Aan de hand van de gevonden een rustige gemeenschap met ruim 7.000 tientallen inwoners van Gendt het jaar Plan. Dezelfde methode is ook in andere verwerkt in een prioriteitenlijst. Deze is projecten en activiteiten. De stuurgroep aardewerkscherven weten wij dat in de inwoners. rond werk. Wie niet in de steenfabriek dorpen van Lingewaard gevolgd. Vervol- terug te vinden als bijlage. kan deze activiteiten dus niet allemaal Romeinse tijd, de daaropvolgende Mero- werkte verdiende zijn inkomen als veeboer, gens zijn de volgende stappen gezet: • We stelden vanuit de stuurgroep werk- zelf uitvoeren, maar zal zorgen voor vingische periode en vanaf de Karolingi- Op sommige plaatsen is het verleden akkerbouwer, fruitkweker of visser, of men • We vormden een stuurgroep. Daarvoor groepen samen om aan de slag te de voorwaarden, de verbinding en de sche tijd op meer plaatsen in Gendt werd duidelijk zichtbaar gebleven: werkte als knecht of dagloner bij de zelf- is Spectrum in gesprek gegaan met gaan met de onderwerpen binnen elk communicatie tussen inwoners en werk- gewoond. • De gerestaureerde vroeg-gotische standige ondernemers. verschillende mensen uit Gendt. Ook thema. De deelnemers deden onder- groepen en tussen werkgroepen, vereni- gemeentetoren nabij de protestantse kwamen er inwoners af op de oproep zoek, legden contacten met anderen, gingen, ondernemers, maatschappelijke Van de naam Gendt zijn 25 vormen kerk Een tweede grote werkgever in Gendt in het GemeenteNieuws. In een later bepaalden het tijdspad, stelden de instellingen en de gemeente. bekend. De eerste vermelding is van 793. • De protestantse kerk is de scheepswerf Vahali. Opgericht in stadium is de stuurgroep verder aange- doelen vast en formuleerden acties. In dat jaar geven een zekere Walter en • Twee leeuwenbeelden die bij Huis te 1923 met een hoogtepunt in de zestiger vuld met nieuwe leden. Items die slechts van heel weinig mensen Richlint goederen in ‘Gannite Marca’ aan Gendt staan en zeventiger jaren. Sinds 2014 worden • We organiseerden een dorpsschouw, prioriteit kregen, zijn niet meegenomen het Benedictijnerklooster in Lorsch. • De poorttoren van het voormalige kasteel enkel nog in buitenland gebouwde passa- oftewel een verkenningstocht op de fiets, in de planvorming. Gendt hoorde bij het klooster Lorsch. In Poelwijk giersboten afgebouwd op deze werf. om samen een beeld te krijgen van de • In een klankbordbijeenkomst in 1228 koopt Otto II, de graaf van Gelre, • Het gilde Sint Sebastianus Een derde werkgever in de zestiger en pareltjes en ergernissen van Gendt. Walburgen (3 juni 2019) kregen we het dorp. Vijf jaar later verleent hij Gendt • De paarden- en ponymarkt zeventiger jaren is de schoenfabriek aan • Aan de kinderen uit de basisschool- nog meer input van experts die we stadsrechten (Statuta Gannitensia). de Markt. groepen van de beide intergrale kind- hadden uitgenodigd en toetsten we De bewoners waren handelaren en het Economische ontwikkeling centra de Tichelaar en de Vonken- de haalbaarheid van de voorgenomen stadje was lid van de Duitse Hanze, een De economische mogelijkheden van de Begin jaren zestig wordt het industrie- morgen is gevraagd om hun wensen acties. verbond van handelssteden met promi- stad Gendt zijn medebepalend voor de terrein Gendt-Bemmel ontwikkeld en voor Gendt in de nabije toekomst te • Na verschillende vergaderingen en nente leden als Hamburg, Lübeck en sociale samenleving in deze stad. Al hierop vestigen zich staal en aluminium tekenen. Tezamen zetten deze jonge discussies binnen werkgroepen en Bremen. in 1843 wordt er geschreven over het bewerkende bedrijven, een verzinkerij, Gendtenaren bijna 300 onderwerpteke- stuurgroep is de herfst gebruikt om de Geleidelijk raakt de rol van Gendt als bestaan van drie metselsteenfabrieken en een kippenslachterij, meerdere bouwbe- ningen op papier. Vooral de winkels en plannen op papier te zetten, van foto’s handelsplaats uitgespeeld. De steenfabri- een pannenbakkerij. De omstandigheden drijven, timmerfabrieken, drukkerijen en sportonderwerpen waren favoriet. te voorzien en tot een passende uitgave cage komt op. De bewoners verdienen zijn dan ook gunstig door de ligging autobedrijven. te komen. hun geld in de steenfabrieken of met het aan de Waal, de brede uiterwaarden boerenbedrijf. en grote hoeveelheid rivierklei. Rond De stroomruggronden tussen de rivieren 1900 werkten er minstens 600 Gendtse maken dat hier de kersenbomen bijzonder mannen, vrouwen en kinderen in de zes goed vrucht dragen. Een groot deel van steenfabrieken. Het was hard werken in de gronden rondom het centrum stond

P 10 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 11 GENDT IN HELICOPTERVIEW dan ook vol met kersenboomgaarden. De Gendtenaren Centrum Voor de plukkers gaf dit in de zomer- In Gendt is een grote mate van samen- In het centrum van Gendt vinden we In het centrum liggen rondom deze twee openbaar groen langs de wegen. Er ligt maanden de mogelijkheid om wat extra’s hang, zeker onder de autochtone bevol- winkels, horeca en dienstverlening. Deze straten enkele woonwijken. Ze dateren een prachtige speeltuin in het hart van bij te verdienen. Sommige plukkers namen king. Maar die samenhang neemt wel wat bevinden zich over de volle lengte van van na de Tweede Wereldoorlog en Hulhuizen, die goed wordt onderhouden. daar vakantie voor op omdat het meer af, met name in de nieuwbouwbuurten. de Dorpstraat met een concentratie rond hebben elk de stijl die gangbaar was toen In deze speeltuin is ook de jaarlijkse activi- verdiende dan bij de baas. De afhankelijkheid van enkele grote werk- het Julianaplein. Dorpstraat-Noord heeft ze gebouwd werden. teitenweek voor kinderen. De verkeerssitu- In de zeventiger jaren zijn de hoogstam- gevers bracht saamhorigheid. Net als de te kampen met leegstand en verval van atie bij de in- en uitgang van de speeltuin boomgaarden met subsidie gerooid en grote gezinnen, waarvan de kinderen de winkelpanden. Winkeliers wonen Hulhuizen kan aanleiding geven voor gevaarlijke vervangen door kassen. In eerste instantie vaak binnen Gendt trouwden. Daardoor zelf vaak niet meer boven hun winkel, In de oudste kern van Gendt zijn de situaties. werd er groenten en fruit gekweekt en na zijn veel dorpsgenoten familie van elkaar. maar verhuren de woonruimte. Aan de gemengde bedrijfjes, die hier van oudsher enige jaren stapten kwekers massaal over We vragen in Gendt niet waar iemand Dorpstraat doen enkele verharde pleinen gevestigd waren, bijna allemaal omge- Flieren op potplanten en snijbloemen. woont, maar “Van wie bu gij dér ene?” Het dienst als parkeerterrein, marktplein en plek vormd tot ruime eengezinswoningen met Van oudsher is deze wijk sterk agrarisch resultaat is een bloeiend verenigingsleven. voor grootschalige evenementen. De hele grote tuinen. De meeste bloemenkassen ingericht. Akkerbouw, fruiteelt en veeteelt Na de zestiger en zeventiger jaren Leuke dingen wil je delen met familie en Dorpstraat is 30-km-zone en het parkeren is zijn gesloopt en gedeeltelijk vervangen leggen het grootste beslag op de grond. worden mensen mobieler en werkt men collega’s. En als er hulp nodig is, springen nog geheel vrij. De platanen zorgen voor door nieuwbouwhuizen. Op enkele De schaalvergroting in de veeteelt maakt steeds vaker buiten Gendt. de buren bij. Uniek is de saamhorigheid een gezellige uitstraling, maar geven de bedrijven is nog intensieve veeteelt en ook dat hier nog maar enkele grote bedrijven Momenteel zijn de grootste werkgevers in met het kersenfeest en de kermis. aanwonenden ook overlast door bladafval zijn er nog enkele peren- en appelboom- zijn. Door sloop van veestallen en kassen Gendt de RijnWaal Zorggroep met een Over het algemeen is een Gendtenaar en zaadvruchten. Aan de Zuidzijde van gaarden. en door omvorming van gemengde verzorgings- en verpleeghuis, Guijt verze- afwachtend, zeker niet op de voorgrond de Dorpstraat staan gebouwen met soci- De wegen zijn doorgaans niet breed, bedrijven kwamen er grote bouwkavels keringen/makelaardij en de Buurtzorg. tredend. Doe maar gewoon dan doei al aal-culturele bestemming: de bibliotheek, soms zelfs smal. Er staat weinig tot geen vrij. gek genoeg. Tegelijkertijd ziet een Gend- Providentia en SKC De Leemhof. Onderwijs tenaar altijd mogelijkheden om opdoe- Ouders kunnen voor hun kinderen kiezen mende problemen het hoofd te bieden. De tweede belangrijke straat is de uit twee basisscholen: IKC De Vonken- Nijmeegsestraat met de twee basisscholen morgen of IKC De Tichelaar. Voor vervolg- en het Hof van Breunissen. Daar zijn de onderwijs zijn leerlingen aangewezen op RijnWaal Zorggroep en Woonstichting Bemmel, Huissen, Elst, Lent of Nijmegen Gendt gevestigd. Daarnaast staan aan en Arnhem. deze straat drie appartementengebouwen waarin met name oudere mensen wonen. Een vierde appartementengebouw en daarachter een bungalowwijkje, is in aanbouw op het terrein van de voormalige Rooms Katholieke Kerk. De nieuw- bouwwijk Vleumingen West wordt in de nabije toekomst door deze straat ontsloten. Rondom het Hof van Breunissen doen zich parkeerproblemen voor. P 12 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 13 Er zijn twee grote visvijvers en een camper- De weg Dries loopt slingerend tussen gekoppeld over de volle straatlengte. plaats. De wegen in Flieren zijn ruim en de beide wijkdelen door. Deze weg ontsluit Tussen de twee laatste bouwdelen ligt een verkeersproblemen hier betreffen met name beide wijken grotendeels. De snelheid is ruim plantsoen met speeltuin. Het aantal de snelheid. Hoewel er langs de wegen hier een punt van aandacht. beschikbare parkeerplaatsen is maar net veel boomgaarden te zien zijn, staat er toereikend. vrijwel geen groen langs de wegen. Lootakkers De wijk Lootakkers is gebouwd in de Voor alle drie de delen van Lootakkers Kommerdijk periode tussen Dries I en Dries II, tussen geldt dat het groen zich beperkt tot de Deze wijk is gelegen tegen de Waaldijk volleybal, badminton, handbal, dynamic begin van de zeventiger jaren. Allemaal 1978 en 1989. De wijk kent drie verschil- straathoeken en parkeerplaatsen. De en omvat drie straten: de Poelwijklaan, tennis en zaalvoetbal. Daarnaast wordt dezelfde premiewoningen. Indertijd was lende bouwperioden. De drie delen straten zijn over het algemeen smal, maar de Kommerdijk en Galgendaal. Vroeger de sporthal gebruikt voor gymlessen het streven zoveel mogelijk woningen hebben geen doorgaande wegen en voor door de snelheidsbeperking is het verkeer- stonden ook hier kersenboomgaarden, van de basisscholen, diverse activiteiten op de beschikbare grond te bouwen. autoverkeer zijn ze niet gekoppeld. stechnisch niet gevaarlijk. maar die hebben jaren geleden plaatsge- vanuit de Stichting Welzijn Ouderen Het oorspronkelijke plan om in cirkels te maakt voor bloemenkassen. Er is nog een Gendt, Overbetuwse hartrecreanten en bouwen werd losgelaten, omdat er in een Als eerste werden de akkers gebouwd. Industrieterrein akkerbouwbedrijf, een tuinbouwbedrijf en incidentele gebruikers. De kantine die ineengevlochten ontwerp meer woningen Dwars-, Steen- en Bergakker kenmerken Het bedrijventerrein Gendt – Bemmel een landgoed. erbij is, wordt geëxploiteerd door Stich- passen. De straten zijn niet toegankelijk zich door korte verspringende straatjes dateert uit de jaren zestig. De laatste Aan de Poelwijklaan ligt de kanovijver, die ting sporthal Walburgen. Op een terrein voor autoverkeer, parkeren moet rondom met een bebouwing van meerdere gekop- uitbreiding was ongeveer 15 jaar in gebruik is bij de visclub en tijdens koude naast de kantine is een jeu-de-boulesbaan. de wijk. Het aantal beschikbare parkeer- pelde woningen. Er is een plantsoen met geleden. Daarna zijn er nog enkele hallen winters door de ijsclub. Om te sporten ligt Sinds het voorjaar van 2019 benut stich- plaatsen is zeer krap. Voor groen in de speeltuintje in de wijk en een groot plant- gebouwd als verzamelgebouw voor star- er nog een 4e veld van de Bataven en er is ting Walburgen Beweegt in samenwer- verschillende buurtjes is nauwelijks of geen soen bij de boerderij De Lootakkers. tende ondernemers. In wezen is het park een tennisaccommodatie met zes banen. kingen met Zwem- en Poloclub Thetis het plaats. Op een aantal plaatsen is er een vol. Het gebruik loopt uiteen: maakin- Als gevolg van de schaalvergroting zwembad, het strand en de zonneweide plantsoen met bomen en struiken en een Het tweede deel wordt ontsloten door de dustrie, een autohandel en garages, een worden er kassen gesloopt waarvoor als beweegpark. Bij het zwembad staat speelplaats aanwezig. Gildestraat. De straten zijn hier langer en bouwhandel, aannemerij, een cateraar, elders in Gendt bouwkavels beschikbaar een horecakiosk en er zijn badhokjes. Het de bebouwing is aaneengesloten over een drukkerij en een uitvaartonderneming. komen. De wegen zijn ruim waardoor er parkeerterrein is omgeven door bomen en Het tweede deel van Dries, de Molenwijk, de volle straatlengte. Bijna alle woningen Door de gemeente is vastgelegd dat er (te) hard wordt gereden. Langs gedeelten struiken en over het hele terrein zijn parkeer- is gebouwd vanaf halverwege de jaren zijn gebouwd als sociale woningbouw geen woonfunctie rust op de terreinen. Per van de wegen staan boomgaarden en op vakken. Een apart deel is gereserveerd als negentig. In dit deel van de wijk staan veel of als premiewoning. Er staan een paar onderneming is een bedrijfswoning moge- Het wegenplan is simpel, de wegen zijn andere delen staan bomen langs de weg. fietsenstalling. Verkeersproblemen doenverschillende typen eengezinswoningen. vrijstaande woningen. Er zijn twee plant- lijk. breed. Alleen aan de parallelweg van de zich niet voor. Met derbywedstrijden van De wegen zijn toegankelijk voor het auto- soenen met speeltuintjes in de wijk. Langstraat wordt veel geparkeerd, maar Walburgen de Bataven is de parkeercapaciteit onvol- verkeer. Door de wijk heen zijn er genoeg Parkeren levert in beide delen nauwelijks Het aanzien van het park is ongestructu- dat geeft problemen. De groenvoorzie- Walburgen is het sportpark van Gendt. doende en wordt voor parkeren uitge- parkeerplekken. De aan- en afvoerwegen problemen op. reerd, de hekwerken die hier en daar de ning langs de wegen is beperkt, met hier Het bestaat uit een toegangsweg naar weken naar de Nijmeegsestraat. zijn ruim, met hier en daar een struik of afscheiding van het terrein vormen missen en daar een boom. een groot parkeerterrein, voetbalvelden, boom. De woonstraten zijn smal en langs Het derde deel van de wijk bestaat uit de uitstraling. Overeenkomst in bouwstijl is er een openluchtzwembad met daaraan een Dries deze straten ontbreekt het groen. Op twee Schoutstraat. In het begin van de straat en niet. Het merendeel van de terreinen ziet er Polderuiterwaarden visvijver en een sporthal. In deze sporthal De wijk Dries bestaat uit twee gedeelten. plaatsen in de wijk is een groen plantsoen verspreid door de wijk staan vrijstaande opgeruimd uit, maar er zijn ook terreinen De Gendtse uitwaarden zijn van oudsher vinden vele binnensporten onderdak: Het oudste deel is gebouwd in het met speelattributen. woningen. De overige bebouwing is waar dit nodig zou moeten. in gebruik voor kleigronddelving voor

P 14 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 15 GENDT IN CIJFERS de steenfabrieken en door een aantal de rivier moet keren van de bebouwde voet stonden. De dijk is een doorgaande veeboeren als wei- en hooiland. Sinds het omgeving. De Waaldijk is een open- verkeersweg voor alle verkeer en wordt als project ‘Ruimte voor de rivier’ is er door bare verkeersweg met breedtebeperking. zodanig gebruikt. Rijkswaterstaat grond aangekocht in de Op de dijk tussen de afrit Mekrisvels en Aantal per 1-1-2019 in Gendt Gendtse polder. Een groot deel van de Zandberg is er geen breedtebeperking Toeristisch gezien is de dijk interessant noordkant is momenteel eigendom van in verband met baksteentransport. Beide voor wandelaars en fietsers en ook motor- Aantal Percentage Aantal Percentage Staatsbosbeheer en wordt als natuur- zijden van de dijk zijn bedekt met gras en rijders nemen graag de bochtige dijk. gebied gebruikt. Meer naar het zuiden er grazen schapen. Omdat de dijk smal is, geeft dat nog Leeftijd Type huishouding liggen nog enkele maisakkers. In Hulhuizen liggen aan de dijk Camping weleens problemen. Zolang de recreant 0 tot 4 jaar 201 2,8% Totaal Het meest zuidelijke deel, tegen de Waalstrand en scheepswerf Vahali. Als wil genieten van het weidse uitzicht, de 4 tot 12 jaar 626 8,7% 3.015 100,0% Waaloevers, is nog als weiland in gebruik gevolg van de laatste dijkverhoging motorrijder van de bochten en de automo- 12 tot18 jaar 568 7,9% 1 persoons huishouding 815 27,0% voor koeien. Dit gedeelte is eigendom van en verzwaring is een aantal woningen bilist dit als doorgaande route gebruikt, 18 tot 25 jaar 602 8,3% Huishouding zonder kinderen 1.045 34,7% de steenfabriek de Zandberg en de eige- gesloopt, die tegen de dijk of in de dijk- blijft het oppassen en anticiperen. 25 tot 35 jaar 608 8,4% Huishouding met kinderen 1.155 38,3% naren hebben een aanvraag ingediend 35 tot 50 jaar 1.260 17,5% om dit gebied grotendeels te ontzanden. 50 tot 65 jaar 1.699 23,5% Gemiddeld aantal 2,4 Als resultaat ontstaat er dan een grote plas 65 tot 75 jaar 988 13,7% personen per huishouden met natuurontwikkeling rondom de plas, 75 jaar en ouder 664 9,2% een hooggelegen toegangsweg voor het Totaal 7.216 100,0% Type woning stenentransport en een zelfstandig fietspad Totaal 2.954 voor toeristen en recreanten. Tussen de Geslacht Appartement 11,0% weg en de Waal is plaats ingeruimd voor Man 3.620 50,1% Rij/hoekwoning 39,0% een bos, langs de Waal blijft het weiland. Vrouw 3.605 49,9% 2 onder 1 kap 25,0% Voor de aanvoer van grondstoffen wordt Vrijstaand 25,0% een haven aan de Waal aangelegd. Burgerlijke staat Bij de herindeling van de uiterwaarden Ongehuwd 3.025 41,8% Eigendom woning is een wandelpad aangelegd over de Gehuwd 3.300 45,6% Koop 61,0% Kaakse dam. Dit struinpad ligt binnen het Gescheiden 475 6,6% Particuliere huur 11,0% gebied waar de grote grazers leven. Om Verweduwd 430 5,9% Sociale huur 29,0% de aankoop van de gronden en de herindeling te kunnen betalen, is er een aantal Geboorten 2018 55 0,7% bouwkavels in dit natuurgebied aange- Sterfgevallen 2018 70 1,0% wezen.

Waaldijk Aan de zuidkant van Gendt ligt een bandijk die de hoge waterstanden in

P 16 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 17 Deelnemers bewonersavond naar herkomst THEMA’S VOOR DE TOEKOMST

Gendt is een mooi stadje (ook al noemen we het meestal dorp) waar mensen met plezier wonen, werken en recreëren. Om het dorp nu en zeker in de toekomst deze waarde te laten behouden, is het noodzakelijk om een beeld te hebben hoe die toekomst eruit moet zien en hoe dit gerealiseerd kan worden. Tijdens een bewonersavond en een klankbordbijeenkomst hebben Gendtenaren daar hun mening over gegeven. Al die ideeën zijn onderge- bracht in de volgende zes thema’s.

1. Natuur, duurzaamheid en milieu Behouden en versterken van de aanwezige natuur. En hoe passen we dit thema toe in de bebouwde kern. 2. Ondernemen, werk en toerisme Een goed ondernemingsklimaat is belangrijk voor de werkgelegenheid binnen het dorp. 3. Verkeer, veiligheid en bereikbaarheid Onveilige verkeerssituaties zijn een issue. Ook toegankelijkheid voor minder validen en bereikbaarheid (met onder ander het openbaar vervoer) zijn aandachtspunten. 4. Recreatie, bewegen en sport Het rijke bestaande sportaanbod in Gendt kan elkaar versterken. Er liggen kansen voor Vitaal Sportpark Walburgen om meer mensen in Gendt te laten bewegen. 5. Wonen en woonomgeving De thema’s zijn niet los van elkaar te zien. Sommige onder- De problematiek op de woningmarkt is ook in Gendt voel- werpen komen bij verschillende thema’s terug. Het Julianaplein is baar, hoe lossen we dit op? De omgeving waar wij in wonen een goed voorbeeld. Onder het thema Wonen en woonomge- verdient bovendien aandacht. ving gaat het vooral om de inrichting en het vergroenen van het 6. Onderlinge betrokkenheid plein. Onder Onderlinge betrokkenheid gaat het om de sociale In een tijd van toenemende individualisering dreigt de onder- problematiek rond het plein. Het thema Natuur, duurzaamheid linge betrokkenheid af te nemen. Goede informatie over alles en milieu speelt bij alle thema’s een rol. wat er gaande is in Gendt is een basis. Mogelijkheden voor de jeugd om elkaar te ontmoeten is wenselijk. Samenwerken In de tabel op pagina 20 staan alle dwarsverbanden weerge- van verenigingen schept mogelijkheden. geven.

P 18 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 19 1. NATUUR, DUURZAAMHEID Actiepunt/thema EN MILIEU

Natuur, Ondernemen, Verkeer, Recreatie, Wonen en Onderlinge Aantal duurzaam- werkgelegen- veiligheid en bewegen en woonom betrokkenheid heid en heid en bereikbaar- Sport geving milieu toerisme heid Tijdens de startbijeenkomst zijn er dorpen (Haalderen/Doornenburg/ voor deze routes. De bankjesroutes door de inwoners van Gendt heel Angeren) en vanuit de buitenwijken moeten ook langs de nog te ontwik- Gezond leefklimaat • • • • • • 6 veel ideeën ingebracht rondom het (Flieren/Hulhuizen). kelen beweegtuin (zie werkgroep Julianaplein leefbaarder maken • • • • • • 6 thema natuur, duurzaamheid en Recreatie bewegen en sport) lopen. Beter openbaar vervoer en betere milieu. We hebben deze inbreng Doel Het zou mooi zijn als de bankjes fietsverbindingen • • • 3 zoveel mogelijk gebundeld en terug- • We willen dat het planten en /of herkenbaar zijn door bijvoorbeeld gebracht tot zes speerpunten. Feestdagen en evenementen • • • 3 behouden van bomenlanen opge- gebruik van dezelfde kleur. nomen wordt in een landschapsontwik- Verduurzaming van panden en woningen • • • 3 kelplan voor Gendt. Ook boomaan- Doel Aandacht voor mindervaliden- Speerpunten plant in de nieuwe woonwijken • We willen in 2021 een aantal bank- parkeerplaatsen en trottoirs • • 2 1. Uitbreiding en behoud van natuur moeten hierin meegenomen worden. jesroutes uitzetten voor wandelaars in Bankjes route i.c.m. beweegtuin / 2. Polder, milieu en zwerfafval en om Gendt. wandelen voor jong en oud • • 2 3. Duurzaamheid Acties Bomen in centrum zoals platanen, 4. Hobbytuinen en biologisch kweken • We willen in 2020 een groepje inwo- Acties aangezicht van het dorp • • 2 5. Volière ners van Gendt bij elkaar brengen dat • In 2020 in kaart brengen waar er Boomaanplant in nieuwe wijken • • 2 6. Kinderboerderij, hertenkamp het speerpunt uitbreiding en behoud bankjes staan en als het nodig is, Elektrisch rijden / laadpalen aanleggen • • 2 van natuur, verder gaat uitwerken. zorgen dat er bankjes bijgeplaatst Gendts accommodatieplan • • 2 Het thema natuur, duurzaamheid en milieu • We nemen ons voor om in 2020 aan worden. Hiervoor gaan we in overleg Organiseren van een ‘social walk’ • • 2 omvat de hele omgeving waarin mensen te sluiten bij de infobijeenkomsten over met de gemeente Lingewaard, de Parkeren, ontsluiting en wegen goed willen, kunnen en mogen leven. We streven de omgevingsvisie. We willen meer provincie Gelderland en Het Water- in kaart brengen • • 2 er daarom naar om deze thema’s zoveel te weten komen over de plannen van schap Rivierenland. mogelijk uit te werken in samenhang met de gemeente en provincie, zodat we • Op basis van de in kaart gebrachte Wandelmogelijkheden in de Gendtse de andere werkgroepen en natuurlijk met samen kunnen werken aan een land- bankjes, wandelroutes uitzetten. polder vergroten • • 2 de inwoners van Gendt. schapsontwikkelplan voor Gendt. Duurzaam ontwerpen van sporten c. Er is behoefte aan bloemen, bloeiende beweegtoestellen • 1 Speerpunt 1: b. Bankjes in en om Gendt en de struiken en bomen in het buitenge- Wandel- en fietstochten in en om Gendt • 1 Uitbreiding en behoud van natuur ‘nieuwe’ polder. Er is behoefte aan bied, maar ook in het dorp en bij a. Gendt is langs de wegen behoorlijk wandelroutes in en om Gendt en de speeltuinen, de beweegtuin en de Aantal 9 12 6 5 4 5 voorzien van bomenrijen. Wat opvalt polder. Deze moeten ook toeganke- jeu-de-boulesbanen. Meer groen kan is dat met name bomenlanen gewenst lijk zijn voor mensen die minder ver ook bijdragen aan klimaatdoelen

worden langs de straten waar mensen kunnen lopen. De aanwezige bankjes (biodiversiteit, CO2-binding en verkoe- ons dorp binnenkomen vanuit andere kunnen dan dienen als ‘knooppunten’ ling bij hitte).

P 20 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 21 Doelen • In 2020 inventariseren of en waar bereikbaar door de uitwerpselen van Acties worden aangebracht. We denken belangrijk dat er ook in Gendt wordt • Bijenlinten aanleggen, zoals bijvoor- wijkbewoners het beheer van open- het vee dat hier graast. De paarden en • In 2020 met betrokken partijen onder- dan met name aan wijken als Dries, geïnvesteerd in energiebesparing en beeld het bijenlint in Hulhuizen (Linge- baar groen op zich willen nemen. runderen staan vaak op of vlakbij de zoeken of het aantal (on)verharde Molenwijk en Lootakkers. het opwekken van duurzame energie. waard Doet). Betrokkenheid en mede-eigenaarschap paden, waardoor mensen bang zijn paden in de polder uitgebreid kan • Glas- en kledingcontainers moeten Het isoleren van openbare gebouwen • Wijkbewoners de ruimte geven om zijn een voorwaarde om dit verder om de paden te gebruiken. worden. zoveel mogelijk ondergronds worden en woningen is een eerste stap in zelf het beheer over hun openbaar vorm te geven. • In 2020 met betrokken partijen geplaatst en er moet een goede de verduurzaming van panden. groen op zich te nemen. • We willen met Lingewaard Natuurlijk Doelen onderzoeken of de bestaande paden klachtafhandeling zijn wanneer De gemeente Lingewaard inves- • Het aanbrengen van nestkastjes, ruim baan geven aan het inzaaien van • We willen in de eerste helft van 2020 (Kaaksedam naar Dijk van een Wijf) kledingcontainers overvol zijn en er teert komende jaren in het leggen vleermuiskasten en insectenkasten kan bijenlinten. een groepje inwoners van Gendt onbereikbaar gemaakt kunnen worden zakken op straat rondom de containers van zonnepanelen op openbare in bovenstaande plannen worden bij elkaar brengen die het speerpunt voor de paarden en runderen. worden gedumpt. gebouwen. Op sporthal Walburgen opgenomen. Speerpunt 2: wandelpaden in de polder, verder wil • Als dat niet kan, zorg dragen voor het • Graag betrekken we buurtbewoners liggen straks 820 panelen. Daar- Polder, milieu en zwerfafval gaan uitwerken. schoonhouden van de polderpaden en schoolkinderen bij opruimacties van naast ondersteunt de gemeente in Acties a. Gendt ligt tegen de buitenpolder aan. • Wij willen graag vrij begaanbare zodat ze begaanbaar blijven voor zwerfvuil. de komende twee jaar coöperatieve • Ook dit doel is reden om aan te We willen dit mooie gebied beter polderpaden. scootmobiels, mensen met kinderwa- projecten. Daarvan kunnen gebruikers, sluiten bij de infobijeenkomsten over toegankelijk maken als wandelen • We willen het aantal (on)verharde gens, rolstoelen en senioren. Acties omwonenden en alle inwoners van de omgevingsvisie, om meer te weten fietsgebied voor inwoners en bezoe- wandelpaden in de Gendtse polder • We willen in de eerste helft van 2020 Gendt zonder geschikte daken mee over de plannen van de gemeente kers. Ook scootmobiels, ouders met uitbreiden. Daarom willen we struin- b. Rondslingerend afval is een bron van een groepje inwoners van Gendt bij profiteren. Het dak van Providentia zou en provincie zodat we samen kunnen kinderen (wandelen kinderwagens) paden, vooral in het westelijk deel dat ergernis. Hier willen we graag veran- elkaar brengen dat het speerpunt zwer- hier zeer voor geschikt zijn, maar ook werken aan een landschapsontwikkel- en senioren willen genieten van dit nog verder ontwikkeld gaat worden. dering in brengen. Het is slecht voor fafval in Gendt, verder gaat uitwerken. De Leemhof, het gymlokaal Vonken- plan voor Gendt. gebied. De bestaande verharde Dit willen we doen in overleg met het milieu en de dieren en zwerfafval • Met de gemeente willen we afspraken morgen of het clubgebouw van Thetis polderpaden worden moeilijker K3Delta en Lingewaard Natuurlijk lijkt een vrijbrief te zijn om nog meer maken over het plaatsen van zijn voorbeelden van geschikte daken. rommel achter te laten. jutbakken, plastic haken aan lantaarnpalen en een klachtenprocedure voor Doelen overvolle kledingcontainers. Doelen • We willen dat er op strategische • De vaste groep inwoners die zwerf- • Alle inwoners van Gendt moeten plekken afvalbakken staan of worden afval opruimt in en om Gendt wordt weten welke stappen zij kunnen zetten bijgeplaatst. uitgebreid. om hun woning te verduurzamen en • Op de plekken waar met name de • We spannen ons ervoor in dat het energie te besparen. jeugd veel rotzooi achterlaat en op de thema zwerfafval aandacht krijgt op • Alle inwoners van Gendt moeten deel uitvalspaden naar de polder, willen de scholen voor basis- en voortgezet kunnen nemen aan de collectieve we dat er jutbakken komen, naar voor- onderwijs. inkoop van zonnepanelen. beeld van Angeren. • Inwoners die lokale energiecoöperaties • Om te voorkomen dat plastic afval- Speerpunt 3: willen oprichten, moeten daartoe de zakken rondslingeren omdat de wind Duurzaamheid mogelijkheid krijgen. vrij spel heeft, willen we dat er plastic a. Duurzame energie opwekken. ophanghaken op lantaarnpalen Om de klimaatdoelen te halen is het

P 22 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 23 Acties Doel Acties • We willen in de eerste helft van 2020 • We willen in 2020 samen met part- • We willen in de eerste helft van maar dan op het veldje voor het oude een groepje inwoners bij elkaar ners informatieavonden organiseren, 2020 een groepje inwoners van gemeentehuis. Het is de vraag of dit plan brengen dat het speerpunt verduur- om inwoners te informeren, mensen Gendt bij elkaar brengen die het haalbaar is, omdat er een geschikt terrein zamen, duurzame energie opwekken actief te betrekken en om te onder- speerpunt moestuinen gaat uitwerken. moet zijn en iemand die het beheert. We in Gendt en elektrische auto’s, verder zoeken of er mensen zijn die samen • We willen in 2020 onderzoeken of hebben het idee van een kleine kinder- uitwerkt. voorbeeldprojecten willen opzetten. er een geschikt perceel is voor een boerderij opgenomen in een moestuinen- • We willen samen met Lingewaard We maken daarbij gebruik van de moestuinencomplex. complex als extra mogelijkheid (afhanke- Energie en Het Energie Loket in 2020 kennis van Lingewaard Energie (en het • We willen de basisscholen en Linge- lijk van ruimte en beheer). informatiebijeenkomsten organiseren Energie Loket). waard Natuurlijk actief betrekken over energie besparen, verduurzamen bij het verder ontwikkelen van het Doel van eigen woningen, de collectieve Speerpunt 4: moestuinenplan. • Onderzoeken of het opzetten van inkoop van zonnepanelen en het Moestuin of volkstuinencomplex een kinderboerderij of hertenkamp in opzetten van lokale energiecoöperaties. Nog niet zo lang geleden had Gendt Speerpunt 5: Gendt haalbaar is. • We willen onderzoeken of verduur- een moestuincomplex aan de straat Vleu- Volière zamen en het duurzaam opwekken mingen. Door de voorgenomen woning- Er is zorg dat de volière bij de school Actie van energie als thema meegenomen bouw zijn de tuinen verdwenen, terwijl verdwijnt als er nieuwbouw komt op • Deze vraag opnemen in de agenda kan worden in het lesprogramma van bij veel mensen de wens leeft om zelf het oude kerkhof. De wens leeft om de van de werkgroep moestuinen. de basisscholen. (Zie bijvoorbeeld De groente te verbouwen. Ook de scholen volière te verplaatsen naar Het Hof van Boemerang in Loovelden. Plan maken hebben geen eigen moestuintjes. Breunissen. Dan kunnen de ouderen samen met Slim Opgewekt.) er ook van genieten. Omdat de vraag Doelen actueel is en deze wens deels met b. Elektrisch laden van auto’s en elektri- • Het opzetten van een moestuinencom- subsidiemogelijkheden van het Naober- sche deelauto’s. plex in Gendt, met moestuinen voor schapsfonds te realiseren is, heeft een Met het oog op toekomstige ontwikke- kinderen (i.s.m. de scholen en Gendtse werkgroep al plannen gemaakt. lingen is het echt nodig dat het aantal seniorenorganisaties) en volwassenen. laadpalen, voor elektrische auto’s in de Dit biedt de mogelijkheid om iets te Speerpunt 6: openbare ruimte in Gendt, wordt uitge- doen aan natuur- en milieueducatie. Kinderboerderij/hertenkamp breid. Om het elektrisch rijden te stimu- Voorwaarde: een veilige fietsverbin- In het verleden hadden we in Gendt bij leren moeten de randvoorwaarden ding met de basisscholen en de moge- Sportpark Walburgen een hertenkamp. voor de inwoners goed geregeld zijn. lijkheid om het toilet te gebruiken en Een omheind gebied met een paar Het aanvragen van laadpalen loopt een plek om gereedschap op te slaan. bankjes. De dieren werden verzorgd via Allego. Het past binnen de duur- Misschien is dit plan te combineren door een gemeenteambtenaar. Het waren zaamheidsgedachte om veel meer in met de wens om een kinderboerderij geen aaibare dieren! Er wordt al jaren te zetten op elektrische deelauto’s. Zie op te zetten in Gendt. gevraagd om dit park terug te halen, hiervoor pilot in Lent met Green Cross.

P 24 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 25 2. ONDERNEMEN, WERKGELEGENHEID EN TOERISME

Tijdens de startbijeenkomst zijn er elkaar versterkende ondernemingen. Men • Meer samenhang stimuleren tussen de veel vragen en wensen naar voren wil in het dorp buiten de deur kunnen eten ondernemers in het winkelgebied en gebracht over het thema Onder- en een terrasje pakken. de ondernemers op het industrieterrein. nemen, werkgelegenheid en toerisme. Ook ondernemers in de creatieve en Helaas staan er ook winkelpanden leeg dienstverlenende sector kunnen hierbij Na de klankbordbijeenkomst en in overleg en verpaupert een deel van het centrum. betrokken worden. met de Gendtse Winkeliers Vereniging Hier moeten we oplossingen voor vinden, (GWV) en Gendt Onderneemt hebben we want het maakt het gebied niet aantrekke- Acties dit samengevoegd tot drie speerpunten. lijk. Verder is het belangrijk dat het winkel- • We willen uiterlijk 2021 samen met Ook maakten we gebruik van een studie gebied goed toegankelijk blijft en dat het de gemeente onderzoeken of er een die de HAN heeft uitgevoerd in opdracht centrum zijn groene karakter behoudt. coördinator werkgelegenheid en van de GWV (HAN, Bezoeker in Gendt; leefbaarheid aangesteld kan worden januari 2019) Doelen of aangehaakt kan worden bij de • Zorgen voor een goed vestigingskli- gemeentelijke bedrijfscontactpersoon. Speerpunten maat om (bevlogen) mensen aan te • We willen in 2021 een overzicht 1. Ondernemen in Gendt trekken die willen ondernemen. Wat hebben van de parkeermogelijkheden 2. Ondersteunen van ondernemen helpt daarbij? en -problemen in het winkelgebied van 3. Toerisme als economische motor voor - Helder vergunningenbeleid van de Gendt. Zie verder speerpunt 2 van Gendt gemeente. de werkgroep Verkeer, veiligheid en - Korte lijnen met de verantwoorde- bereikbaarheid. Speerpunt 1: lijke ambtenaren en wethouders. • We willen in 2020 een overzicht Ondernemen in Gendt - Voldoende en betaalbare winkel- hebben van de leegstand in het winkel- Jonge mensen willen graag in Gendt ruimtes en flexruimtes. gebied. Ook willen wij inventariseren wonen, ouderen willen er blijven en zich - Goede pr en marketing. Contactper- welke panden beschikbaar zijn voor zo lang mogelijk zelfstandig redden. sonen die potentiële ondernemers startende ondernemers en flexwerkers. Daarvoor is het nodig om een gezond de weg naar Gendt wijzen. Dit zal in nauwe samenwerking met de winkelen horeca-aanbod te hebben en • De bereikbaarheid van het winkel- gemeente moeten plaatsvinden. te houden. Dat komt de leefbaarheid gebied (parkeren/ toegankelijk) • We willen met de gemeente en ten goede en levert werkgelegenheid en koesteren en het groene karakter ervan pandbezitters afspraken maken over ondernemerschap op. versterken. aanvaardbare verhuurprijzen van • Uitstraling winkelgebied aanpakken winkelpanden, waardoor verdien- Er is behoefte aan een sfeervol winkelge- door leegstand en verpaupering tegen modellen interessant worden om bied in het centrum, met meer variatie en te gaan. zelfstandig te kunnen ondernemen in het winkelgebied. P 26 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 27 • We willen, samen met de gemeente, omgeving. Dit draagt bij aan het levens- plannen. Ook willen we aandacht Doel op de (lange termijn)plannen voor een knooppunt wordt. Misschien kan meer samenhang organiseren tussen geluk van mensen. Het stimuleren van vragen voor stimuleringsbeleid, scho- • Gendt is binnen vijf jaar zodanig toerisme in Gendt. De werkgroep het aanbod van fietsroutes verbreed ondernemers op het industrieterrein ondernemerschap kan tot gevolg hebben lingsmogelijkheden en samenwerkings- ingericht, dat het aantal overnach- werkt nauw samen met de gemeente, worden door het aanleggen van een en ondernemers in het winkelgebied. dat er meer arbeidsplaatsen ontstaan die mogelijkheden met de omringende tingen maar zeker ook het dagtoerisme RBT KAN (Bureau Toerisme Veluwe zuidelijke afrit via het monument “Loco- Hierbij hebben we aandacht voor door bovengenoemde groepen lokaal gemeenten. jaarlijks toeneemt. Arnhem Nijmegen), GWV, Gendt motief” richting Gendtse Waard. Dit het versterken van elkaars positie en ingevuld kunnen worden. • “Bloeiend buitengebied” promoten. Onderneemt, ondernemers in de toeris- kan in combinatie met het vertellen van het aantrekken van werknemers uit de Social walk in buitengebied en bedrij- Acties tische sector en organisaties die zich de historie van baksteenfabricage in directe regio. Mensen met een stabiele levenssituatie, venpark opzetten. • We willen voor 2021 een werkgroep bezighouden met natuurbeheer. de uiterwaarden. Ook het aanleggen • We willen binnen twee jaar samen zonder financiële problemen, zorgen toerisme bijeenbrengen die zich richt • Bovengenoemde werkgroep zoekt van een kastelenroute door Linge- met GWV, Gendt Onderneemt maar voor een gezond leefklimaat in het dorp, Speerpunt 3: samenwerking binnen de gemeente waard waarin het ‘verdwenen kasteel ook met de werkgroep Onderlinge doordat ze dan ook makkelijker bereid Toerisme als economische motor voor Lingewaard om projecten die elkaar Hulhuizen’ wordt opgenomen zou een betrokkenheid (zie speerpunt 3) een zijn vrijwilligerswerk bij allerlei dorpsac- Gendt raken ook samen uit te voeren (denk mooie aanvulling zijn op het aanbod. helder overzicht van gezamenlijke tiviteiten te doen. Ook als er meer geld Gendt kan, ook toeristisch gezien, veel aan de pontjes bij Bemmel en Door- • Het aanleggen van een wandelroute acties, feestdagenacties en evene- uitgegeven wordt in het dorp stimuleert dit beter op de kaart worden gezet. Dit nenburg). langs de uiterwaarden kan een waar- menten in Gendt. andere economische activiteiten. kan vanuit geschiedkundig perspectief, • De bomenrijen in de Dorpstraat geven devolle aanvulling zijn voor inwoners • Er moet een uitnodigende (facebook) maar ook recreatie en natuurbeleving veel sfeer. De werkgroep zal zich hard en toeristen. De werkgroep zal de pagina of iets dergelijks komen Doel zijn belangrijk (zie ook de werkgroepen maken voor het behoud ervan, samen mogelijkheden hiervoor onderzoeken waarop potentiële ondernemers snel • Binnen vijf jaar hebben ondernemers Natuur, duurzaamheid en milieu en Recre- met de werkgroep Natuur, duurzaam- in samenwerking met de werkgroep relevante info kunnen vinden over de van Gendt tien arbeidsplaatsen gerea- atie, bewegen en sport). De ligging tussen heid en milieu. Dit heeft prioriteit, Natuur, duurzaamheid en milieu potentie van Gendt als vestigingsplek. liseerd voor mensen met afstand tot de Nijmegen en Arnhem, attracties zoals omdat de gemeente met bewoners • De werkgroep zal opdracht geven arbeidsmarkt. Kasteel Doornenburg en Fort Pannerden bezig is met een oplossing voor de voor het maken van een goed sluitend Speerpunt 2: binnen fietsbereik en de mogelijkheid om ‘bolletjes-overlast’. promotioneel plan over Gendt, waarin Ondersteunen van ondernemen Acties uitgebreid te genieten van het rivieren- • Samen met de beoogde coördinator de kracht en het bruisend (verenigings) Hoewel het werkloosheidscijfer laag is, • We willen uiterlijk 2021 samen met landschap tussen Waal, Rijn en Linge, werkgelegenheid en leefbaarheid, leven de rode draad vormen. Ook zijn er nog steeds mensen die moeilijk de gemeente onderzoeken of er een maakt dit een aantrekkelijke omgeving gaat de werkgroep onderzoeken of zorgt zij voor een (toeristische) evene- aan een (andere) baan kunnen komen. De coördinator werkgelegenheid en voor dagjesmensen en mensen die langer het mogelijk is om binnen twee à drie mentenkalender in de zomermaanden, gemeente en werkgevers ondernemen nog leefbaarheid aangesteld kan worden willen verblijven op Camping Waalstrand jaar twee nieuwe horecagelegen- met wat er te doen is in Gendt. Kleine geen specifieke acties om arbeidsplaatsen (denk aan de dorpscoördinatie functie of in een van de B & B´s in de directe heden op te zetten. Hierbij denken wij muziekoptredens en proeverijen kunnen te creëren voor de doelgroep van moeilijk in Doornenburg). Deze coördinator omgeving. aan een lunchroom annex restaurant, hierbij de aantrekkelijkheid vergroten plaatsbare werknemers. moedigt samenwerking aan en helpt Door het toerisme actief te stimuleren wordt een extra kroeg of meer terrassen in voor ondernemers en horeca. Zie ook Mensen met een beperking, mensen die om nieuwe ondernemers aan te er meer gebruik gemaakt van de winkels het dorp of een theetuin langs een van speerpunt 1. gedeeltelijk arbeidsgeschikt zijn, status- trekken. Zie ook speerpunt 1. en horeca in het dorp. Dat draagt bij aan de rondje-pontje-routes. houders en ouderen die beslist nog willen • We willen in gesprek met gemeente, een hogere omzet, meer werkgelegenheid • De werkgroep gaat uitzoeken of werken, moeten een plek kunnen krijgen GWV en Gendt Onderneemt om en meer levendigheid in het dorp. de knooppunten van de ANWB (of op de arbeidsmarkt. Werken geeft struc- binnen twee jaar deze doelstelling op andere fietsroutes) zo verlegd kunnen tuur, inkomen, een doel en een sociale te nemen in de gemeentelijke beleids- worden, dat het centrum van Gendt

P 28 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 29 3. VERKEER, VEILIGHEID EN BEREIKBAARHEID

De bewoners van Gendt willen veilig- Doel heid hoog op de agenda plaatsen bij • Aanpassing van de Nijmeegsestraat of rijden. Bijvoorbeeld door meer schuine de gemeente. is al op de agenda 2020 van de open afritten van stoepen en verbreding gemeente geplaatst. Doel is om de van een aantal stoepen. andere onveilige situaties ook op de Speerpunten agenda te krijgen. Hiervoor hebben Het parkeerbeleid in Gendt is aan verbete- 1. Verkeer en snelheid wij termijn van tien jaar gesteld. ring toe, nu zijn er nog te weinig invalide- 2. Veiligheid, toegankelijkheid en parkeerplaatsen en/of E-laders voor elektri- parkeren Actie sche auto’s, zie hiervoor ook het speerpunt 3. Bereikbaarheid • Vanuit een eerste gesprek met de duurzaamheid van thema Natuur, duur- gemeente zijn diverse mogelijke oplos- zaamheid en milieu. Het aantal parkeer- Speerpunt 1: singen aangedragen, zoals het treffen plaatsen is beperkt op verschillende loca- Verkeer en snelheid van snelheidsbeperkende maatregelen ties, zoals in de Dorpstraat, rondom het Bewoners ervaren diverse straten als en handhaving door de politie. verzorgingstehuis en in de wijken. onveilig, onder andere: Nijmeegsestraat, Maar ook zijn mogelijke verande- Kapelstraat (bocht en uitrit Molenwijk), ringen besproken van gevaarlijke Doel Flieren, Dorpstraat-Langstraat-Olyhorst- wegen, bochten en gevaarlijke • In het winkelcentrum zijn al voorzie- straat en de Dijk. verkeerssituaties. Bij aanpassingen ningen aangebracht voor slechtziende en herstructureren van wegen en mensen. Dat moet ook voor de rest van Om gepaste aanpassingsvoorstellen aan bochten wordt rekening gehouden met Gendt hoog op de agenda komen. de gemeente te doen, is het nodig de verenigingen die straat-evenementen Hiervoor hebben wij termijn van drie locaties te bezichtigingen en te inventa- organiseren. jaar gesteld. riseren waar de knelpunten zitten. Snel- heidsmetingen kunnen aantonen waar de Speerpunt 2: Actie maximum toegestane snelheid regelmatig Veiligheid, toegankelijkheid en • Inventariseren met betrokkenen waar wordt overtreden. parkeren reparaties en aanpassingen nodig zijn Heel Gendt mag wel wat rollator- en en tevens bespreken waar reliëftegels rolstoelvriendelijker. Winkels en overige voor slechtzienden ontbreken. De voorzieningen mogen beter bereikbaar knelpunten worden met de gemeente worden. Mensen die afhankelijk zijn van besproken om opgenomen te worden een rollator, scootmobiel of rolstoel moeten in het onderhoudsplan trottoirs zich veilig en onafhankelijk kunnen lopen gemeente.

P 30 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 31 4. RECREATIE, BEWEGEN EN SPORT Speerpunt 3: Bereikbaarheid Doel Actie Recreëren, bewegen en sporten aanbod in Sport en Recreatie. Ook Acties De bereikbaarheid van Gendt wordt als • Doel is om de bereikbaarheid van • Voor een beter openbaar vervoer en kan in en rondom Gendt op vele de hoofdingang van Walburgen moet • In 2020 start de aanleg van een ondermaats ervaren. Er is geen recht- Gendt hoog op de prioriteitenlijst mogelijk verbeterde fietsverbindingen manieren. Gendt heeft veel sport- aantrekkelijker worden en beter duidelijk wandel/trimpad met natuurlijke uitda- streekse busverbinding naar Elst en de reis- te plaatsen bij de gemeente en de is het nodig om, in samenwerking met verenigingen. Daarnaast biedt de maken dat er meer te doen is dan alleen gingen rondom het zwembad. Het tijd naar Nijmegen of Arnhem is te lang. vervoersbedrijven. Hiervoor hebben de betrokken partijen, een enquête te polder, het buitengebied en ook voetbal. zal ook mogelijk zijn om zonder deze Snelfietspaden naar Bemmel of Huissen wij termijn van vijf jaar gesteld. houden onder bewoners in Gendt en de bebouwde kom diverse moge- uitdagingen rond het zwembad te ontbreken. de omliggende dorpen over de vraag lijkheden om te bewegen. Voor nu wandelen, al dan niet met de hond. Enkele fietspaden worden als gevaarlijk hoe een beter openbaarvervoer er in en voor de toekomst is het belang- • Een mooie fietsen wandelroute en onveilig ervaren: Langstraat, bocht de toekomst uit kan komen te zien. rijk om mensen uit te nodigen om aanleggen die de verenigingen Welkoop/Kapelstraat en uitrit Molenwijk. te sporten of te bewegen, want dat verbindt; dit zal in 2022 gerealiseerd Het fietspad vanaf de rotonde Kruisstraat draagt bij aan een gezonde leef- moeten zijn. naar Haalderen is al vernieuwd. stijl. Met drie speerpunten wil de werkgroep Recreatie, bewegen en Doelen Speerpunt 2: Door de grote verkeersdruk op de grote sport de inwoners van Gendt uitno- • Recreatiepark Walburgen wordt Groene beweegtuin wegen en bij gebrek aan goede alter- digen en stimuleren om in bewe- een uitnodigend park waar (on) Er bestaat de wens onder bewoners om natieven voor de auto, wordt de bereik- ging te komen georganiseerd gesport en bewogen een ‘Groene beweegtuin’ aan te leggen baarheid van Gendt bemoeilijkt. Dit kan worden. Het beter en meer voor het oude gemeentehuis. De tuin is heeft ook gevolgen voor de ambulance, Speerpunten uitnodigend bereikbaar maken van bedoeld voor de ouderen, die niet zo die de aanrijtijden die de overheid heeft 1. Recreatiepark Walburgen diversen sportclubs en activiteiten, zal mobiel zijn. Vooral de bewoners van Zorg- bepaald, niet haalt. 2. Groene beweegtuin in 2022 gerealiseerd moeten zijn, centrum St. Jozef hebben hier plezier van, 3. Sport en bewegen in Gendt door de aanleg van een mooie fiets- omdat de paden en trottoirs voor hen niet en wandelroute. goed zijn. De tuin moet ook voor hun klein- Speerpunt 1: • De bereikbaarheid tussen de verschil- kinderen een fijne plek worden. Recreatiepark Walburgen lende verenigingen en activiteiten is Recreatiepark Walburgen wordt een open een punt op de agenda. Het is de Doel recreatie- en sportpark. Hier is in 2019 bedoeling dat de verenigingen op of • In 2022 is er bij het oude Gemeen- mee begonnen. Walburgen is open voor rondom Walburgen (o.a. de Bataven, tehuis nabij Zorgcentrum St. Jozef iedereen en biedt vele (sport)activiteiten. Er Ltc Gendt, de Snoek en Thetis) bereik- een Groene beweegtuin die heel worden in en rond het zwembad diverse baar zijn via aantrekkelijke en uitno- laagdrempelig uitdaagt om te komen activiteiten georganiseerd en laagdrem- digende wandelen fietspaden. Het ‘kieken en bewegen’. De Beweegtuin pelige activiteiten aangeboden. Op deze idee is dat meer mensen kennis gaan moet ingericht worden met natuurlijke manier moet er weer meer levendigheid maken met de diversiteit aan sport en spellen en obstakels. Informatieborden op het park komen. Met deze activiteiten beweeg mogelijkheden in Gendt als vertellen iets over de tuin en de en voorzieningen is er (voor gezinnen met ze uitgenodigd worden om over het geschiedenis en van Gendt. kinderen, jongeren en ouderen) voldoende terrein te wandelen en fietsen.

P 32 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 33 5. WONEN & WOONOMGEVING

Speerpunt 3: Acties Tot slot Sport en Bewegen in Gendt • Voor plannen van de jeugd die haal- • Alle ontwerpen moeten duurzaam en In Gendt zijn mensen sterk gebonden gepland is voor deze doelgroepen. Met tekeningen hebben kinderen duidelijk baar lijken, waaronder een BMX/ eventueel met gerecycled materiaal aan hun dorp, als mensen verhuizen is In 2019 voerde Companen een woning- gemaakt welke wensen zij hebben voor Crossbaan/Skatebaan, benaderen uitgevoerd worden. dat in de helft van de gevallen binnen marktonderzoek uit in Lingewaard. Dit sportactiviteiten. Ideeën die geopperd zijn: we betrokken om te kijken of ze te • Bij elk onderwerp zal goed gekeken de eigen kern. Een geschikt wonin- vormt de basis voor het gemeentelijk judohal, binnenzwembad, escaperoom, realiseren zijn. worden naar bereikbaarheid en gaanbod is dus heel belangrijk. Ook beleid en het beleid en de strategische BMX-baan, klimpark, trampolinepark en • Al gestart is de actie ‘Dorpsdagboek’, ligging. De trottoirs en fietspaden over de woonomgeving leven ideeën. vastgoedportefeuille van de corporaties. vele outdoor sportmogelijkheden. waar inwoners hun ideeën en wensen zullen zo ingericht moeten worden Daar gaan de speerpunten over van Het college van de Gemeente Lingewaard kunnen ventileren. dat deze goed begaanbaar zijn voor dit thema. heeft de ambitie om meer woningen te Doel ouderen en minder validen. bouwen. • In 2024 is in beeld welke nieuwe recreatie-, beweeg- en sportactiviteiten Speerpunten Over de woonomgeving zijn twee onder- ontwikkeld kunnen worden. Mogelijk 1. Betaalbare woningen voor jongeren werpen naar voren gekomen. Het Juli- kunnen hiervoor nieuwe faciliteiten en starters anaplein, de centrale plek binnen het gerealiseerd worden. Deze activiteiten 2. Woningen voor senioren en levens- dorp, heeft de potentie om verder ontwik- kunnen op projectbasis en duurzaam loopbestendig wonen keld en verbeterd te worden. verankerd worden in het Gendtse 3. Julianaplein Het tweede punt betreft hondenvoorzie- recreatie-, beweeg- en sportaanbod. 4. Voorzieningen voor honden ningen. Er is behoefte aan uitbreiding van Een van de dingen waaraan gedacht deze voorzieningen. wordt zijn wandelen fietstochten door Door de verandering in de samenstelling het mooie dorp Gendt. Tochten die in van huishoudens is er een langzame wijzi- Speerpunt 1: drie verschillende afstanden afgelegd ging in de woonvraag. Jongeren trekken Betaalbare woningen voor jongeren kunnen worden. Met vaste vertrek- weg vanwege werk en studie en zij komen en starters punten bij eventueel horecagelegen- meestal niet meer terug. Er vertrekken Er zijn in Gendt niet genoeg betaalbare heden of anderen historische/culturele ook jonge huishoudens omdat er geen woningen voor jongeren en starters. Dit gebouwen. passende en betaalbare woningen geldt zowel voor het koop- als huurhuizen. beschikbaar zijn. Als we deze startende Voor een levendig dorp is het belangrijk huishoudens in Gendt willen vasthouden, om deze jongere woningzoekenden vast moeten er goedkope koopwoningen en te houden. Zo blijven de scholen gevuld, huurwoningen in de middenklasse beschik- is er voldoende klandizie voor de Gendtse baar zijn. winkeliers en blijft het voorzieningenni- Ook de woonvraag van senioren veran- veau op pijl. dert de vraag naar geschikte gelijkvloerse Dat kan door nieuwbouw, maar ook woningen met tuintjes en appartementen doorstroom naar oudere woningen. Ook met lift en balkon neemt toe. zouden er (meer) huurwoningen in het Tijdens de bewonersavond rees de vraag middensegment beschikbaar moeten of er in de sociale sector nog nieuwbouw zijn. Dus de wat hogere geprijsde huur- P 34 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 35 woningen, voor inwoners die niet kunnen flexibele woningen wordt bedoeld: Acties Speerpunt 3: kopen maar net te veel inkomen hebben woningen die zowel ingezet kunnen • Verbinding en ontmoeting in de buurt. Julianaplein • Bekijken of de bushalte verplaatst kan bijvoorbeeld een (groot) losloopgebied voor een sociale huurwoning. worden als reguliere (starters) woning Denk bijvoorbeeld aan de wijze Het plein oogt niet uitnodigend en kan het worden, want deze sluit het plein af voor honden en/of een omheind veld. of als bijvoorbeeld gelijkvloerse waarop aan de Burchtgraafstraat dorp beter dienen. Op een paar bomen van de rest van het centrum. Doel seniorenwoning. Bestendig voor alle ontmoeting gefaciliteerd wordt. na, is het helemaal bestraat. Daardoor is • Het plein vergroenen, dat draagt ook Doel • Voldoende woningaanbod zodat leeftijden. • Ouderen verleiden te verhuizen en een het er donker en nodigt het plein uit om ’s bij aan klimaatadaptatie. Wel met • Groot losloopgebied realiseren in starters en jonge gezinnen in Gendt deel van de huurwoningen aanwijzen avonds rond te hangen. behoud van de functie van centraal of bij Gendt. En, afhankelijk van al blijven. Hiervoor is aanbod in zowel Speerpunt 2: voor verkoop waardoor startende plein (voor markt/kermis). Er is een link bestaande voorzieningenaanbod, koop als huur nodig. De Gendtse Woningen voor senioren en levens- gezinnen vastgehouden worden. Doel met speerpunt 4 van het thema Natuur, uitbreiding van voorzieningen voor inwoner dient de mogelijkheid te loopbestendig wonen • Partijen zoals gemeente (welstand) • Een uitnodigend, groen dorpsplein als duurzaamheid en milieu. honden. In 2020 is dit doel gereali- behouden om in het eigen dorp te In Gendt zet de vergrijzing door, net als stimuleren om het proces rondom bouw centrale plek. In 2022 kan dit doel • Sportieve activiteiten terugbrengen op seerd. blijven wonen. De termijn voor dit doel bijna in heel Nederland. Tussen Gendt te bespoedigen. gerealiseerd zijn. het dorpsplein. Zie ook speerpunt 3 is tien jaar. en de andere kernen in Lingewaard zijn • Nieuwbouw moet levensloopbestendig van het thema Recreatie, bewegen en Acties de verschillen klein. Tot 2021 verwachten zijn, zodat woningen geschikt zijn voor Acties sport. • In gesprek met diverse partijen (bijvoor- Acties we nog een lichte toename van het aantal alle leeftijden. Binnen drie jaar reali- • Ophangen van hufterproof verlichting beeld, Staatsbosbeheer, particulieren, • Bereidwilligheid van partijen zoals inwoners. Daarna blijft het aantal inwo- seren met medewerking van gemeente in de kiosk. Speerpunt 4: wijkplatforms en de gemeente) waar gemeente (welstand) om het proces ners een paar jaar stabiel tot ca. 2025, en betrokken partijen. • Overlast verminderen. Bied de Voorzieningen voor honden dit gerealiseerd kan worden. rondom bouw te bespoedigen. hierna wordt een daling verwacht. Het jongeren activiteiten aan. Bijvoorbeeld Er zijn niet veel voorzieningen voor honden. • Handhaven op en communiceren over • Ten uitvoer brengen wat in het woon- aantal ouderen (kleine huishoudens) neemt door inzet van de jongerenwerker Dit kan beter door de huidige voorzie- hondenbeleid. behoefteonderzoek Companen naar toe. (SWL). ningen te verbeteren en uit te breiden met voren komt. Korte conclusie: tot 2023 zijn 155 extra woningen nodig, van Een aanbod van geschikte woningen 2023 tot 2028 65 extra woningen voor ouderen kan doorstroom op gang en van 2028 tot 2033 nog eens 50 brengen. Dan komen er eengezinswo- extra woningen. In totaal 270 extra ningen vrij voor starters. De bereidheid woningen nodig om in de woonbe- van ouderen om te verhuizen is afhankelijk hoefte te voorzien. van een aantal factoren zoals gezondheid • Verhuispremie voor ouderen als dit de en het woningaanbod. doorstroom bevordert. Met deze hulp bij het verhuizen komen ouderen in Doel meer passende woningen. • Een gevarieerd woningaanbod voor • Flexibele woningen bouwen voor de de doelgroep beschikbaar krijgen op betreffende doelgroepen (mogelijk de markt. Denk ook aan de behoefte gelabeld), binnen drie jaar gere- aan gelijkvloerse woningen met tuintjes, aliseerd, met medewerking van voorzieningen en woningen met lift. De gemeente en betrokken partijen. Met termijn voor dit doel is vijf jaar.

P 36 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 37 6. ONDERLINGE BETROKKENHEID

In een tijd van alsmaar toenemende aan en ook dagopvang voor ouderen met Doel individualisering moeten we op zoek een lichamelijke of geestelijke beperking. • Over twee jaar is de informatie over naar meer betrokkenheid, dat is een Daarnaast is er thuishulp vanuit St Jozef, alle activiteiten, het zorgaanbod en de uitdaging voor de maatschappij. verpleging en persoonlijke verzorging mogelijkheden die er specifiek voor Tijdens de bewonersavond zijn er door drie buurtzorgteams en thuiszorg ouderen zijn in Gendt continu beschik- vier groepen en onderwerpen naar vanuit STMR-thuiszorg. Periodiek is er een baar. De informatie is actueel en sluit voren gekomen die het belangrijkste overleg van zorgprofessionals, gemeente aan op de vraag. zijn. Voor die punten hebben we en participatiepunt. de huidige en de gewenste situatie Stichting Welzijn Ouderen Gendt heeft Acties geschetst. een breed cursus- en bewegingsaanbod, • Onderzoek naar een plek of activi- Ouderenvereniging Gendt heeft een teiten voor kwetsbare ouderen die maandelijkse themabijeenkomst en vanuit geen zorgindicatie hebben. Speerpunten het Participatiepunt en de Zonnebloem • Samenbrengen en overleg met 1. Ouderen zijn er recreatieve en ondersteunende acti- betrokken partijen over afstemming, 2. Jeugd en jongeren, activiteiten en viteiten. Deze activiteiten staan op zich- mogelijkheden en onmogelijkheden overlast zelf; er is geen compleet overzicht. van hun aanbod. 3. Afstemmen en samenwerken van Een direct tekort aan zorg is op de • Verbeteren communicatie naar verenigingen en andere activiteiten bewonersavond niet genoemd. De enige doelgroep over (zorg)aanbod voor 4. Zorgen voor elkaar zorgvorm die als zeer wenselijk is aange- ouderen. Bijvoorbeeld Themapagina geven, is een actieve dagopvang zoals in in GemeenteNieuws, nagaan of de Speerpunt 1: de Minkhof in Bemmel. Welke vormen van digitale sociale kaart van de gemeente Ouderen zorg er nu precies mogelijk zijn, is niet zo hier ondersteunend kan zijn, boekje of In Gendt is er een goed voorzieningenni- goed bekend. digitaal. veau voor ouderen. St Jozef biedt wonen • Onderzoeken mogelijkheden dementie- met verzorging en wonen met verpleging Wensen en punten van zorg: vriendelijke gemeente (inzet expertise - Transparantie en inzicht in zorgaanbod Leefbaarheidsalliantie). voor ouderen. • Zorgmarkt, informatiebijeenkomst zorg- - Goed overzicht van alle activiteiten. aanbieders voor consumenten - Dementievriendelijk maken van Gendt, • Betrek, of werk samen met de actieve dagbesteding voor ouderen volgende partijen: zoals de Minkhorst in Bemmel en - Gemeente in het kader van gebiedsge- samenwerking tussen commerciële richt werken, ondernemers en vrijwillige ouderenor- - Participatiepunt, ganisaties (Zonnebloem). - HAN: Zoek mensen die goed zijn in - Andere activiteiten specifiek voor de communicatie, bijv. studenten van de doelgroep ouderen. HAN,

P 38 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 39 - Benoem een dorpscontactpersoon Wensen en punten van zorg Speerpunt 3: - Er is behoefte aan activiteiten voor alle Doel zoals in Doornenburg, die aange- - Meer uitgaansmogelijkheden voor Afstemmen en samenwerken van leeftijdsgroepen, bijvoorbeeld vanuit • Binnen twee jaar meer samenwerking daarna een bijbaantje bij een zorgin- sproken kan worden voor allerlei jongeren (en ouderen). verenigingen en andere activiteiten het cultuurplatform, de kerk, muziekver- en afstemming tussen verenigingen stelling, of ging er vrijwilligerswerk vragen en een breed netwerk heeft. - Activiteiten en een plek voor jongeren Gendt kent een rijk verenigingsleven. enigingen, thema-avonden met spreker, zodat men elkaar versterkt en komt tot doen. Kunnen we in Gendt voor de Alle acties kunnen binnen twee jaar gere- en kinderen: poppodia, restaurant voor Sportief gezien kan iedere sporter hier koffie/lunch-samenkomst voor 55-plus- nieuwe activiteiten die zichtbaar en jongeren een vrijwillige stage in de aliseerd zijn. kinderen, jeugdhonk 12-18 jaar en zijn vereniging vinden. En op het gebied sers, ontmoetingscafé voor gehandi- toegankelijk zijn voor iedereen. zorg organiseren? een plek voor in de winter. van kunst, cultuur en muziek zijn er diverse capten, festiviteiten die dorpsgevoel - Er is behoefte aan zogenaamde Speerpunt 2: - Minder overlast van hangjongeren en verenigingen, die prima presteren. Wel versterken buiten de zomer om, met Acties respijtzorg of logeerweekenden, zodat Jeugd en jongeren activiteiten drugsgebruik. zijn er verbetersuggesties gedaan. speciale aandacht voor 12-18 jaar. • Goede informatie over het Gendtse mantelzorgers even een moment voor en overlast - Meer overleg tussen verenigingen, - Het repaircafé uitbreiden in kader van activiteitenaanbod aansluitend op de zichzelf hebben. De hulp door professi- Gendt biedt voor de jeugd en jongeren Doel betere afstemming van activiteiten, duurzaamheid en cursus Franse conver- vraag. onals is geregeld in de Wmo. voldoende mogelijkheden om binnen • Meer activiteiten voor jongeren van elkaar vinden en elkaar uit de nood satie. • Overleg organiseren met alle vereni- - Hulp bij inburgering van statushouders, acceptabele afstand basis- en voortgezet verschillende leeftijdscategorieën. helpen, verenigingsleven promoten, gingen om na te gaan of er behoefte taalmaatje, financiën op orde krijgen, onderwijs te volgen. De mogelijkheden successen delen zijn geuite wensen Bovenstaande activiteiten zijn wellicht al is aan onderlinge afstemming en/ bezoek eenzame dorpsgenoten. Deze voor de vrijetijdsbesteding is sober. Acties op de dorpsavond. Een verenigings- bij de Gendtse welzijnsverenigingen in of samenwerking. En als dat zo is, hulp ligt bij vrijwilligers. Het sportaanbod is beperkt. Voor • Overleg met de jongerenwerkers, platform voor Gendt, waarin alle het programma opgenomen of wellicht brainstormen over de vorm waarin dit concerten, film en theater is de jeugd sportcoaches van SWL, jongerenraad Gendtse verenigingen participeren: om makkelijk in te passen. Voor wat betreft gestalte kan krijgen. Een suggestie Doel aangewezen op de omliggende steden. en het nieuwe Walburgen actief initia- onderling successen uit te wisselen, in de festiviteiten ligt het initiatief bij de is misschien een Gendtse vereni- • De uitwerking van de mogelijk- Het aantal ontmoetingspunten is gering. tief. elkanders keuken te kijken, gezamen- horeca of een vereniging/leeftijdsgroep gingsdag. heden van ‘zorgen voor elkaar’ is Het jeugdhonk voor de 12-18-jarigen is • Vinden en betrekken van jongeren bij lijk de inwoners te informeren en de die dit in samenspraak met de horeca • Overleg met ondernemers, alle een opdracht aan de professioneel enkele jaren geleden gesloten. Hangjon- oplossingen en activiteiten. Onder- leefbaarheid in Gendt te bevorderen. kan oppakken. verenigingen, de gehandicaptenor- betrokken zorgsector in samenspraak geren en drugs is een verschijnsel van steuning daarvoor van HAN-studen- ganisatie en het participatiepunt over met de vrijwillige zorgorganisaties en deze tijd. Drugsgebruik in Gendt is er wel, tengroep, favoriete jeugdtrainers om de mogelijkheden die tot nu toe niet ambtenaren Wmo, jeugd, inkomen en maar is beperkt. Er zijn wat hangplekken jeugd te betrekken bij oplossingen en of onvoldoende worden benut. Dat werk en participatie. Het is belangrijk in het dorp, waarbij met name rondom de activiteiten. is een begin voor meer gezamenlijk om hier goede, actuele en complete muziekkoepel op het Julianaplein hinder • De mogelijkheid voor kinderen om gedragen activiteiten. informatie over te geven. wordt ervaren (zie hiervoor ook het speer- samen te eten zou aangehaakt kunnen punt Julianaplein van het thema Wonen & worden aan bestaande horeca of in Speerpunt 4: Actie Woonomgeving). Aan de jaarlijkse dorps- andere vormen zoals er ook 2x per Zorgen voor elkaar • In het GemeenteNieuws verschijnen feesten als Kersenfeest en Kermis/schut- week een open keuken is voor volwas- Op dit punt zijn drie ideeën naar voren periodiek themapagina’s over diverse tersfeest wordt door de jeugd massaal senen. gekomen. onderwerpen op gemeenteniveau. De deelgenomen. • Binnen twee jaar zijn deze acties - Enkele jaren geleden was de relevante thema’s vertalen naar de situ- gerealiseerd. maatschappelijke stage verplicht op atie in Gendt en inhoudelijk afstemmen middelbare scholen. Zo kwamen veel met zorginstellingen, gemeente en jongeren in aanraking met de wereld participatiepunt. van de zorg. Sommigen vonden

P 40 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 41 7. TIJDSCHEMA ACTIVITEITEN DORPSONTWIKKELPLAN

Thema / Speerpunt / Actie Jaar van uitvoering actiepunten

1. Natuur, 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 duurzaamheid en milieu

Speerpunt 1: Uitbreiding en behoud van natuur a. landschapsontwikkel plan • • • • • • • • • • • b. bankjesroutes • • • c. Bijenlinten, beheer over het openbaar groen • • •

Speerpunt 2: Polder, milieu en zwerfafval d. begaanbare polderpaden • • • e. rondslingerend afval • • • • • • • • • • •

Speerpunt 3: Duurzaamheid f. duurzame energie opwekken. • • • • • • g. elektrisch laden van auto’s en elektrische deelauto’s • •

Speerpunt 4: Moestuin- of volkstuinencomplex h. moestuincomplex • •

Speerpunt 5: Volière i. volière verplaatsen • •

Speerpunt 6: Kinderboerderij/hertenkamp j. hertenkamp / kleine kinderboerderij • • P 42 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 43 Thema / Speerpunt / Actie Jaar van uitvoering actiepunten Thema / Speerpunt / Actie Jaar van uitvoering actiepunten

2. Ondernemen, 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 werkgelegenheid en toerisme Speerpunt 3: Toerisme als economische motor Speerpunt 1: voor Gendt Ondernemen in Gendt k. werkgroep toerisme a. coördinator werkgelegenheid bijeenbrengen • • en leefbaarheid • • l. samenwerking binnen de b. overzicht parkeer- gemeente Lingewaard • • • • • mogelijkheden en problemen • • m. bomenrijen in de Dorpstraat • • • c. overzicht leegstand in n. twee nieuwe horeca- het winkelgebied • gelegenheden opzetten • • • d. afspraken aanvaardbare o. centrum van Gendt wordt een verhuurprijzen winkelpanden fietsrouteknooppunt • • • e. samenhang ondernemers p. wandelroute langs industrieterrein en de uiterwaarden • • • • • winkelgebied q. goed sluitend promotioneel f. overzicht acties, feest- plan over Gendt • • • • • dagenacties en evenementen • • g. uitnodigende (facebook) pagina 3. Verkeer, Veiligheid 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Speerpunt 2: en bereikbaarheid Ondersteunen van ondernemen h. coördinator werkgelegenheid Speerpunt 1: Verkeer en snelheid en leefbaarheid • • • • • a. onveilige situaties op de i. doelstelling opnemen in agenda zetten • • • • • • • • • • • gemeentelijke beleidsplannen • • j. “Bloeiend buitengebied” Speerpunt 2: Veiligheid, promoten toegankelijkheid en parkeren b. inventariseren waar reparaties/ aanpassingen nodig zijn • • • • •

Speerpunt 3: Bereikbaarheid c. beter openbaar vervoer en fietsverbindingen • • • • • • •

P 44 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 45 Thema / Speerpunt / Actie Jaar van uitvoering actiepunten Thema / Speerpunt / Actie Jaar van uitvoering actiepunten

4. Recreatie, bewegen 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 5. Wonen & 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 en sport woonomgeving

Speerpunt 1: e. verhuispremie voor ouderen die Recreatiepark Walburgen doorstroom bevordert • • • • • • • • • • • a. wandel-/trimpad met f. flexibele woningen bouwen uitdagingen rondom zwembad • voor alle doelgroepen • • • b. fietsen wandelroute aanleggen die verenigingen verbindt • • Speerpunt 2: Woningen voor senioren en levensloopbestendig Speerpunt 2: Groene beweegtuin wonen c. nabij Zorgcentrum St. Jozef een g. verbinding en ontmoeting Groene beweegtuin • • • in de buurt • • • • • h. deel van de huurwoningen Speerpunt 3: Sport en Bewegen aanwijzen voor verkoop • • • • • d. nieuwe recreatie-, beweeg- i. partijen stimuleren om proces en sportactiviteiten • • rondom bouw te bespoedigen • • • • • e. dorpsdagboek • • • • • • • • • • • j. nieuwbouw moet levensloopbestendig zijn • • •

Speerpunt 3: Julianaplein 5. Wonen & 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 k. ophangen verlichting in woonomgeving de kiosk • • • l. overlast verminderen • • • Speerpunt 1: Betaalbare woningen m. bekijken of de bushalte voor jongeren en starters verplaatst kan worden • • • a. proces rondom bouw n. het plein vergroenen • • • bespoedigen. • • • • • • • • • • • o. sportieve activiteiten b. tot 2023 zijn 155 extra terugbrengen op het dorpsplein • • • woningen nodig • • • • c. van 2023 tot 2028 Speerpunt 4: Voorzieningen 65 extra woningen • • • • • • voor honden d. van 2028 tot 2033 nog eens p. groot losloopgebied voor 50 extra woningen • • honden realiseren •

P 46 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 47 Thema / Speerpunt / Actie Jaar van uitvoering actiepunten X. GEMEENTELIJKE ACCOMMODATIES

6. Onderlinge betrokkenheid 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Parallel aan de Werkgroep Gendt- te werken aan de nadere invulling van de Vooruit, was er aandacht voor een gemeentelijke accommodaties in Gendt. vraag van de gemeente over de Speerpunt 1: Ouderen verschillende accommodaties in Villa Gannita staat voor een deel leeg, de a. informatie activiteiten, de verschillende woonkernen. De Leemhof herbergt commerciële huurders, zorgaanbod, mogelijkheden gemeenteraad vroeg om inzicht in nut, de bibliotheek wil van haar pand af en ouderen • • • noodzaak en kosten van de gemeente- huren in De Leemhof, Goed Spul zoekt b. benoemen dorpscontactpersoon • • lijke accommodaties. Vervolgens heeft structureel onderdak. De scholen vielen de gemeente aan Spectrum gevraagd buiten de reikwijdte van de opdracht, Speerpunt 2: Jeugd en jongeren de situatie voor Gendt in kaart te omdat daarvoor een samenhangend activiteiten en overlast brengen. Spectrum heeft in samenwer- gemeentelijk scholenplan in voorbereiding c. meer activiteiten jongeren king met beheerders van de Gendtse is. Vanuit de scholen is wel gewezen op verschillende leeftijden • • • accommodaties en de gebruikers van de mogelijkheid om ruimten buiten de Villa Gannita een inventarisatie uitge- schooltijden beschikbaar te stellen. De Speerpunt 3: Afstemmen, voerd. stuurgroep GendtVooruit en de inwoners samenwerken verenigingen van Gendt kijken uit naar het stedenbouw- en andere activiteiten De werkgroep GendtVooruit en de gebrui- kundig advies over de nieuwe locatie van d. verenigingsplatform voor Gendt • • • kers van de accommodaties waren hierbij IKC De Vonkenmorgen. e. activiteiten voor alle niet betrokken. Omdat de gemeentelijke leeftijdsgroepen • • • • • • • • • • • accommodaties niet los gezien kunnen De Werkgroep accommodaties heeft de worden van het DorpsOntwikkelingsPlan wethouder voorgesteld om alle sporten te Doel Speerpunt 4: Zorgen voor elkaar voor Gendt, hebben we dit onderwerp concentreren op Walburgen. Alle culturele • Uitwerken plannen in ruimtebeslag, f. uitwerking van mogelijkheden toegevoegd aan ons plan. De werkgroep activiteiten inclusief Goed Spul, de biblio- verbouwing en financiën door van ‘zorgen voor elkaar’ • • • • • • • • • • • GendtVooruit is vastbesloten om actief mee theek en de Historische Kring Gente onder gemeente. Binnen drie jaar alle gebrui- te brengen in de verbouwde Leemhof. kers passende ruimte bieden. Voor Villa Gannita moet een andere • Verregaande samenwerking en afstem- bestemming gezocht worden. Te denken ming tussen Leemhof en Providentia als valt aan de commerciële zorgaanbieders sociaal culturele centra nastreven. in combinatie met enkele appartementen van de Woonstichting. De plaats van de Acties bibliotheek komt dan beschikbaar voor • Duidelijkheid over invulling eigen sociale woningbouw. ruimtes gemeenschappelijke ruimtes. • Verbouwing Leemhof en inrichting ruimtes • Komen tot een wenselijke samenwerking tussen Leemhof en Providentia.

P 48 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 49 1: DEELNEMERS STUURGROEP GENDTVOORUIT

Sjaak Kregting Voorzitter Karin Verlaan Secretaris Marnix Aarntzen Sanne Cobussen BIJLAGEN Huub Flintrop Anneke Jansen Frans Lamers Wim Meijer Tot oktober 2019 Bart van Nuenen Dineke Obdam Willie Theunissen Redie Verhoeven Tot oktober 2019

Anja Slendebroek DKK (vereniging Dorpshuizen en Kleine Kernen Gelderland) Gerrit Kapteijns Spectrum Emmie Elliott Spectrum (tot 17 juni 2019) Monique Jongenburger Spectrum (tot 23 oktober 2019)

Dianne Bosma Gemeente Lingewaard Harry ten Broeke Gemeente Lingewaard

P 50 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 51 2: KINDERWENSEN NAAR THEMA EN ONDERWERP Onderlinge betrokkenheid 41

Activiteiten voor de jeugd 1 aantal onderwerpen Theaterschool. Schaakclub zodat kinderen nog slimmer worden. Muziekschool. Zangstudio. Kindertekeningen naar thema 6 op tekeningen Escaperoom. Make-up-studio Minder beeldscherm meer sporten. Meer lezen. Minder apparaten meer aandacht voor elkaar. 6 Totaal 294 Meer buiten Nieuwbouw school kinderen hebben ideeën. Bovenbouw + Tichelaar= Middelbare school en Sport, recreatie en beweging 78 onderbouw is Basisschool. De Bovenbouw van vroeger wordt de bovenbouw nv + onderbouw. Vonkenmorgen is onderbouw en bovenbouw. School is onderbouw+bovenbouw. Ideeën voor 18 Klimpark. Speeltuin. Meer spelen. Klimtoestellen. Pretpark. Trampolinepark. Meer klimmen. IKC. een Middelbare school. Meer scholen. Twee scholen blijven. Tichelaar moet blijven. Veel Het grasveld bij Leenders in de toekomst . Boomhutten.halfpipe/pingpongtafel/klimpiramide/ scholen blijven. Middelbare school. dat de Tichelaar er nog is. Middelbare school. Vonkenmor- jumps. Veldje bij Leenders moet skatepark worden. Skatepark bij Vleumingen. Pannaveldje bij 30 gen samen met De Tichelaar. Middelbare school. Groter IKC De Tichelaar. Vleumingen. Koningsspil daar bij het hondenveld een speeltuin of een voetbalveld. Parkje met een speeltuin. Meer sportplekken in Gendt. Trampolinepark. Binnenspeeltuin. Meer speeltuinen. Vonkenmorgenplein moet groter en groener 1 Skatepark. Meer speeltuinen waaronder speelpleintjes, voetbalpleintjes, klimpark. Skatebaan Bibliotheek moet blijven. 1 Er moet veel sport blijven. 1 Ziekenhuis. Dokters die goed zijn in ziekenhuis. 3 Wielren/motorcrossbaan met modder erin. 2 Politiebureau 3 Gamehut. Fourtnightkroeg. Gamehal in oude gemeentehuis of trampolinepark 7 Plek voor ouderen die eenzaam zijn waar kinderen komen om een spelletje te doen. 1 Gratis sportpark in Gendt 1 Gendt steunt goede doelen. 1 Kleedkamer vd Bataven wordt opgeknapt. 2 Doornenburg en Gendt samen: Doorngendt 1 Voetbalveld 1

Manege 3

Polder wordt survivalpark 1

Speciale visplek 1 Normaal' zwembad(paradijs). Jaccuzi. Kanovijver wordt binnenzwembad. Binnenzwembad. Maisveld bij Langstraat moet binnenzwembad worden. Walburgen binnenzwembad met speel- toestellen. Glijbanen bij Gendtse zwembad. Zwembad naast Leenders op dat voetbalveld en 29 gratis als je in Gendt woont. het Gendtse zwembad vervangen met een groot binnenzwembad. Nieuw zwembad. Binnenzwembad met plafond dat open en dicht kan het Gendtse zwembad vinden kinderen soms vies. Binnenzwembad en uitdagend buitenzwembad. P 52 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 Natuur , duurzaamheid en milieu 69 Meer natuur. Meer bomen. Meer bloemen, meer gras. Meer groen en dieren in natuur. Meer bloemen. Meer planten. Meer bomen in de polder en struiken. Meer zorg voor de natuur. Leuk park. Beter voor vogels. Grotere parken en bossen. Een bos en een park. Park en bankjes. Na- tuurpark. Er moet veel natuur blijven. Park met veel natuur. Meer vlinderkasten en plekken waar 36 planten kunnen groeien. In de polder meer bomen. Grotere polder. polder wordt uitgebreid. De polder: groter, aantrekkelijk, wilde dieren, meer bomen. Behoud polder/natuur. Leefgebied voor dieren in de polder. Dat er geen wolven zijn. Roedel wolven. 2

Geen afval in de natuur. Minder afval. Schoner en opgeruimder Gendt 3 Kinderboerderij kleine dieren. Tam. Bij het veldje bij het oude gemeentehuis. Een dierentuin. Dierenwinkel. Meer dieren 5 Dierentuin om meer mensen te trekken. Dierentuin met veel dieren. Meer kinderboerderijen. 10 Dierentuin Minder winkels 1

Zonnepanelen. Geen CO2, vliegende auto's. Zonnepanelen. Milieuvriendelijke huizen. Oplaad- punten elektrische auto's. Meer zonnepanelen. Windmolenpark. Zonnepanelen en windmolens. 16 Museum in Gendt 1 Electrische auto's. WindmolenparkZonnepanelen en windpark Horeca. Kinderrestaurant. Pannekoekenrestaurant. Kinderrestaurant. Restaurants. Kroegjes en 12 Niet rookplekken in Gendt 2 restaurants.

Wonen en woonomgeving 24 Hondenopvang. Dierenasiel 3 Hondenuitlaat Vleumingen. Meer natuur waar honden mogen loslopen. Meer hondenuitlaat- 3 Bios. Kerk wordt bioscoop. Bioscoop 8 plaatsen. Nieuwe huizen (meer mensen). Appartementencomplex in de kerk. Huizen opknappen. Meer Mac Donalds ed in dorp of bij zwembad 7 eengezinswoningen want meer jonge mensen in Gendt. Meer appartementen voor oudere mensen. Geen flats maar gewone huizen anders komen er alleen maar oude mensen en geen 18 Meer bedrijven in Gendt. Legofabriek. Minder fabrieken. Industrie niet uitbreiden 4 kinderen. Nieuwbouw andere stijl. Meer gekleurde huizen/meer kleur aan de huizen (vaker genoemd)meer eengezinswoningen. Bebouwing bespreken. Wifi. Gratis wifi overal. 2 Julianaplein met het logo van Gendt. Glijbaan op dat ronde ding met drie verdiepingen op het 3 Julianaplein. Groot plein in het centrum. Verlichte ganzen vernieuwen met Kerst 1 Ondernemerschap, werk en toerisme 81 Grotere kermis zodat er andere mensen komen van buitenaf zodat Gendt populairder wordt. 1 Meer winkels. Playmobilwinkel. Gamewinkel. De Leemhof is Starbucks. Bejaardentehuis wordt winkelcentrum. Providentia wordt unicornshop. Tostishop. Sport2000. Starbucks. Gucci/Acti- TV op gebouwen net als in Tokyo 1 on/Louis Vutton etc. Kledingwinkels + leuke winkel voor kinderen. Meer kinderkledingwinkels. Groentewinkel. Grotere Wijs Ijs. Goedkope speelgoedwinkel. Meer winkels voor kinderen. 35 Verkeer, Veiligheid en bereikbaarheid 1 Meer kinderwinkels. Meer kinderwinkels. Meer geld naar Toys to Play. Winkelen dichtbij in Gendt. Geen ongezonde maar kleding schoenen en telefoonzaken. Meer speelgoedwinkels. Meer winkels/restaurants dicht bij elkaar. Boekenwinkel. Bushalte 1

P 54 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 55 3: INVENTARISATIE STARTBIJEENKOMST GENDT 2 Natuur, duurzaamheid en milieu 88 119 207 20,1% Cluster 1: Kinderboerderij / hertenkamp 20 4,4% 29 5,0% 49 4,7% Cluster 2 Moestuin of volkstuintjes 5 1,1% 4 0,7% 9 0,9% thema gele briefjes groene stickers totaal score clusters Cluster 3: Vogel volière 2 0,4% 1 0,2% 3 0,3% Cluster 4: Meer groen, bomen en bankjes in het 30 6,6% 30 5,2% 60 5,8% aantal percentage aantal percentage score percentage dorp (bomen, bloemen, anders dan gras) 1 Ondernemerschap, werkgelegenheid 67 73 140 13,6% Cluster 5 : Polder (poep, afval en wandel- 7 1,5% 27 4,7% 34 3,3% en toerisme paden) Cluster 1: Meer, beter en ander winkelaanbod 16 3,5% 23 4,0% 39 3,8% Cluster 6: Duurzaamheidmaatregelen 8 1,8% 13 2,2% 21 2,0% en tegengaan leegstand Cluster 7: Duurzaamheid auto's 3 0,7% 2 0,3% 5 0,5% Cluster 2: ZZP-ers/jonge ondernemers onder- 4 0,9% 12 2,1% 16 1,6% Cluster 8: Milieu inzameling Plasticafval 5 1,1% 8 1,4% 13 1,3% steunen Cluster 9: Zwerfafval 6 1,3% 5 0,9% 11 1,1% Cluster 3: Stimuleren en faciliteren ondernemer- 6 1,3% 6 1,0% 12 1,2% schap Losse briefjes 2 0,4% 0 0,0% 2 0,2% Cluster 4: Meer horeca 5 1,1% 6 1,0% 11 1,1% Cluster 5: werkgelegenheid bijzondere groepen 2 0,4% 4 0,7% 6 0,6% 3 Onderlinge betrokkenheid 53 52 105 10,2% Cluster 6: Aanzicht: Dorpstraat-Noord en histo- 20 4,4% 13 2,2% 33 3,2% Cluster 1: afstemming en samenwerking vereni- 5 1,1% 7 1,2% 12 1,2% rische gebouwen, verpaupering, binnenkomst gingen dorp Cluster 2: Ouderen 8 1,8% 22 3,8% 30 2,9% Cluster 7: Vastgoed 2 0,4% 0 0,0% 2 0,2% Cluster 3: (Gezamenlijke) activiteiten 9 2,0% 4 0,7% 13 1,3% Cluster 8: Toerisme 9 2,0% 9 1,6% 18 1,7% Cluster 4: Samen zorgen voor elkaar 4 0,9% 5 0,9% 9 0,9% Losse Briefjes 3 0,7% 0 0,0% 3 0,3% Cluster 5: AED verspreiden en opleiding 1 0,2% 3 0,5% 4 0,4%

Cluster 6: Ontmoetingsruimtes 2 0,4% 0 0,0% 2 0,2% Cluster 7: Verwelkomen nieuwe bewoners 2 0,4% 0 0,0% 2 0,2% Cluster 8: Plek en activiteiten voor jeugd en 10 2,2% 5 0,9% 15 1,5% jongeren Cluster 9: IKC en nieuwe school 4 0,9% 4 0,7% 8 0,8% Cluster 10: jongerenproblematiek 2 0,4% 1 0,2% 3 0,3% Losse Briefjes' 6 1,3% 1 0,2% 7 0,7%

4 Wonen en woonomgeving 111 182 293 28,4% Cluster 1: Betaalbare woningen voor jongeren 19 4,2% 50 8,7% 69 6,7% Cluster 2: Tiny Houses 5 1,1% 7 1,2% 12 1,2% Cluster 3: Wonen voor starters 12 2,6% 11 1,9% 23 2,2% P 56 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 57 Cluster 4: Wonen Doorstroom 3 0,7% 2 0,3% 5 0,5% Cluster 5: Wonen voor Senioren en levensloop- 14 3,1% 13 2,2% 27 2,6% 6 Sport, recreatie en beweging 32 61 93 9,0% bestendig Cluster 1: Walburgen: zwembad en sport 17 3,7% 41 7,1% 58 5,6% Cluster 6: Gezamenlijk wonen 3 0,7% 4 0,7% 7 0,7% Cluster 2: Sportwensen 7 1,5% 2 0,3% 9 0,9% Cluster 7: Duurzame woningbouw 2 0,4% 4 0,7% 6 0,6% Cluster 3: Beweegtuin in het dorp 7 1,5% 17 2,9% 24 2,3% Cluster 8: Meer huurwoningen ook vrije sector 3 0,7% 9 1,6% 12 1,2% Losse Briefjes' 1 0,2% 1 0,2% 2 0,2% Cluster 9: Plaats woningbouw 5 1,1% 9 1,6% 14 1,4%

Cluster 10: Wonen Flieren 2 0,4% 1 0,2% 3 0,3% Jongeren (opgenomen in alle thema's) 0 0 0 0,0% Cluster 11: Woonstichting Gendt fusie 8 1,8% 15 2,6% 23 2,2%

Cluster 12: Julianaplein 12 2,6% 17 2,9% 29 2,8% 100,0% 100,0% 100,0% Cluster 13: Voorzieningen voor honden 12 2,6% 28 4,8% 40 3,9% Cluster 14: Glasvezel 3 0,7% 8 1,4% 11 1,1% totalen 454 578 1032 Cluster 15: Milieu afvalcontainers 5 1,1% 2 0,3% 7 0,7% Losse Briefjes' 3 0,7% 2 0,3% 5 0,5%

5 Verkeer, Veiligheid en Bereikbaarheid 103 91 194 18,8% Eindranglijst punten percentage Cluster 1: Veiligheid en snelheid (bocht 47 10,4% 36 6,2% 83 8,0% Welkoop, Hulhuizen, Nijmeegstestraat, Lang- straat, snelheid buitengebied, handhaving, Flieren, Olyhorststr.) 1 Wonen en woonomgeving 293 28% Cluster 2 Parkeren (Maria kapel, Hof van 11 2,4% 18 3,1% 29 2,8% Breunissen, in de wijk, Dorpstraat, invalidenpar- keerplaatsen 2 Natuur, duurzaamheid en milieu 207 20% Cluster 3: Fietspaden buitengebied 4 0,9% 1 0,2% 5 0,5% Cluster 4: Verbeteren wegen /repareren wegen 3 0,7% 0 0,0% 3 0,3% 3 Verkeer, Veiligheid en Bereikbaarheid 194 19% buitengebied Cluster 5: Openbaar Vervoer (Bus, directe 21 4,6% 18 3,1% 39 3,8% 4 Ondernemerschap, werkgelegenheid 140 14% verbinding nr Elst, over water) en toerisme Cluster 6: Ambulance aanrijtijd 2 0,4% 11 1,9% 13 1,3% Cluster 7: Dijk 2 0,4% 6 1,0% 8 0,8% 5 Onderlinge betrokkenheid 105 10% Cluster 8: Trottoir, toegankelijkheid invaliden, op 9 2,0% 1 0,2% 10 1,0% en afritten voetpaden Losse Briefjes' 4 0,9% 0 0,0% 4 0,4% 6 Sport, recreatie en beweging 93 9%

1032 100%

P 58 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 59 4: DEELNEMERS WERKGROEPEN GENDTVOORUIT

Natuur, duurzaamheid en milieu Recreatie, bewegen en sport Karin Verlaan Sanne Cobussen Redie Verhoeven (tot oktober 2019) Bart van Nuenen Jan Meeuwsen Willy Evers Niek van Alst Yvonne Milder Paul Verhoeven Peter van Aarsen( tot juli 2019) Wonen en woonomgeving Sven de Graaf (tot juli 2019) Marnix Aarntzen Dineke Obdam Ondernemen, werkgelegenheid en toerisme Huub Flintrop Wim Meijer (tot oktober 2019) Frans Lamers Onderling betrokkenheid Thomas Meijer Sjaak Kregting Simone Rooding Henny Campschroer

Verkeer, veiligheid en bereikbaarheid Willie Theunissen Anneke Jansen Yvonne Lensen Bets Tijssen Peter van Appeldoorn

P 60 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 61 5: DEELNEMERS KLANKBORDBIJEENKOMT 3 JUNI 2019

Algemeen: Verkeer, veiligheid en bereikbaarheid Leden stuurgroep GendtVooruit Michiel van Baardewijk Gemeente Lingewaard; adviseur openbare orde en veiligheid; Helga Witjes Wethouder Lingewaard Andy Knipping Gemeente Lingewaard ;adviseur Verkeer en Mobiliteit Johan Sluiter Wethouder Lingewaard Ron Derksen Gemeente Lingewaard ; adviseur Verkeer en Mobiliteit Etienne Vermeulen Gemeente Lingewaard ; contactpersoon bedrijven Natuur, duurzaamheid en Milieu Marco van den Born Gemeente Lingewaard; medewerker Beheer wegen en civiele kunstwerken; Marjolein Benistant Gemeente Lingewaard ; ruimtelijk beleid: duurzaamheid; Yvonne Lensen wijkplatform Molenwijk Dries Evelien Luggenhorst Gemeente Lingewaard ; ruimtelijke beleid, landschapsontwikkeling Bets Tijssen wijkplatform Molenwijk Dries Rogier Schmitz Gemeente Lingewaard ;openbare ruimte en vastgoed: Groen en Landschap, Ondernemen, werkgelegenheid en toerisme Frans van Herwijnen Lingewaard Energie Etienne Vermeulen Gemeente Lingewaard ; contactpersoon bedrijven Ruud Milder IVN Ingrid Scheepers Gemeente Lingewaard ; ruimtelijke ontwikkeling/stedenbouw Jos van Betuw Lingewaard Natuurlijk Jan Hendriks Gemeente Lingewaard ; projectleider op het gebied van woningbouw Marjo Hendriks Zwerfvuilbrigade Haalderen Willemijn Hekking Gemeente Lingewaard ; Team Toegang Sociaal Domein, WMO consulent Marjolein Benistant Gemeente Lingewaard ; ruimtelijk beleid: duurzaamheid; Recreatie, bewegen en sport Ben Zweerink Gemeente Lingewaard ; woonbeleid, cultuurerfgoedbeleid, monumenten; Marco van den Born Gemeente Lingewaard; medewerker Beheer wegen en Moein Hasanzadeh Gemeente Lingewaard ;mantelzorg, vrijwillgers, ouderen civiele kunstwerken; Frans van Herwijnen Lingewaard Energie Rogier Schmitz Gemeente Lingewaard ;openbare ruimte en vastgoed: Groen en Landschap, Onderling betrokkenheid Ans Sommers Gemeente Lingewaard ; accounthouder sportaccommodaties; Yvonne Milder Gemeente Lingewaard ; Beleidsmedewerkster welzijn Yvonne Milder Gemeente Lingewaard ; Beleidsmedewerkster welzijn (sport, bibliotheek en vrijwilligers) (sport, bibliotheek en vrijwilligers) Moein Hasanzadeh Gemeente Lingewaard ;mantelzorg, vrijwillgers, ouderen Rosanne de Groot SWL; sport en cultuur coach Marie-Jose Ogink Gemeente Lingewaard ;Team Toegang Sociaal Domein, Indicatiesteller mo; Ruud Milder IVN Willemijn Hekking Gemeente Lingewaard ; Team Toegang Sociaal Domein, WMO consulent Marjo Hendriks Zwerfvuilbrigade Haalderen Wonen en woonomgeving Rosanne de Groot SWL; sport en cultuur coach Ingrid Scheepers Gemeente Lingewaard ; ruimtelijke ontwikkeling/stedenbouw Wil van den Hurk SWL; opbouwwerker Jan Hendriks Gemeente Lingewaard ; projectleider op het gebied van woningbouw Marianne te Bokkel SWL; Participatiepunt Ben Zweerink Gemeente Lingewaard ; woonbeleid, cultuurerfgoedbeleid, Ernest Jansen RijnWaal zorggroep, St. Jozef monumenten; Paul Verhoeven Huurdersvereniging Gendt Jos jansen Huurdersvereniging Gendt Yvonne Lensen Wijkplatform Molenwijk/Dries Bets Tijssen Wijkplatform Molenwijk/Dries

P 62 DorpsOntwikkelingsPlan Gendt 2030 P 63