Inhaltsverzeichnis

Karl Kardinal Lehmann: Zum Geleit XXXIII Joachim Kardinal Meisner: Vorwort XXXV Helmut Moll: Theologische Einführung XXXVII

Vorwort zur vierten Auflage LII Vorwort zur fünften Auflage LIII Vorwort zur sechsten Auflage LIII

Verzeichnis der Beauftragten LV Autorenverzeichnis LEX

Quellen- und Literaturverzeichnis LXV Verzeichnis der Abkürzungen und Zeichen LXXVII

A. BLUTZEUGEN AUS DER ZEIT DES NATIONALSOZIALISMUS (1933-1945)

I. DEUTSCHE BISTÜMER

1. Bistum Aachen a) Diözesanpriester 1 Pfarrer Alexander Heinrich Alef 1 Dechant Hubert Berger 4 Pfarrer Franz Coenen 8 Pfarrer Friedrich Dinstühler 10 Pfarrer Hermann Joseph Robert Hortmanns 14 Pfarrer Fritz Keller 16 Pfarrer Theodor Kniebeler 18 Divisionspfarrer Gustav Raab 22 Pfarrer Franz Stappers 24 b) Diözesanpriester aus den deutsch-belgischen Dekanaten 27 Kaplan Jean/ Johann Arnolds 27 Pfarrer Leonard/ Leonhard Cordonnier 30 Pfarrer Leopold Mathäus Delhez 31 Rektor Joseph Martin Peters 33 Pfarrer Jean Renardy 36 c) Laien 38 Matthias Eickels 38 Andreas Girkens 41 Peter Harsch 45 Theodor Hespers 48 Wilhelm Jansen 52 Kuno Kamphausen 55 Johann Hubert Klinkenberg 59 Franz Oppenhoff 63 Josef Schaffrath 65

Bibliografische Informationen http://d-nb.info/1051103312 Inhaltsverzeichnis

2. Bistum Augsburg a) Diözesanpriester 68 Pfarrvikar Bernhard Heinzmann 68 b) Laien 72 Johann Adlhoch 72 Michael Kitzelmann 75 Alfred Kranzfelder 79 Michael Lerpscher 83 Martin Mayrock 86 Josef Ruf 90 Dr. Dr. Franz Xaver Schweyer 93

3. Erzbistum Bamberg Laien 98 Dr. Selma Elisabeth Graf 98 Alfred Andreas Heiß 101 Matthias Kaiser 105 Robert Limpert 108 Hans Wölfel 112

4. Erzbistum a) Diözesanpriester 116 Kuratus Leonhard Berger 116 Pfarrer August Froehlich 119 Erzpriester G.R. Paul Ernst Gediga 123 Pfarrer Albert Hirsch 126 Pfarrer Joseph Lenzel 129 Seliger Dompropst 132 Kaplan Herbert Simoleit 138 Pfarrer Dr. Alfons Maria Wachsmann 142 Pfarrer Albert Willimsky 145

b) Laien 149 Eva-Maria Buch 149 Arno Ertner 153 Dr. Alfred Etscheid 156 Dr. 161 Rudolf Mandrella 165 Lieselott Neumark 168 Alice Reis 172 Dr. Karl Heinrich Schäfer 175 Hellmuth Stieff 178 Maria Terwiel 182 Joseph Wirmer 186

5. Bistum Dresden-Meißen Diözesanpriester 190 Seliger Kaplan Aloys Andritzki 190 Pfarrer Alois Scholze 192 Diözesanjugendseelsorger Dr. Bernhard Wensch 194

VI Inhaltsverzeichnis

6. Bistum Erfurt a) Diözesanpriester 197 Pfarrer Franz-Josef Beier 197 Pfarrer Franz Iseke 198 b) Laien 199 Josef Ritter von Gadolla 199 Aloys Nordmann 203

7. Bistum Essen Laien 205 Wilhelm Engel 205 Seliger Nikolaus Groß 209 Dr. h.c. mult. Heinrich Hirtsiefer 214 Wilhelm Paul Kempa 218 Seliger Franciscek Kesy und seliger Edward Klinik 221 Gottfried Könzgen 224 Heinrich Körner 228 Bernhard und Maria Kreulich 231 Dr. Otto Weiß 235 Johannes Zimorski 239

8. Erzbistum Freiburg i. Br. a) Diözesanpriester 243 Pfarrer Alois Beichert 243 Pfarrer Adolf Bernhard 246 Pfarrer Alois Brugger 250 Stadtpfarrer Msgr. Dr. Heinrich Feurstein 253 Pfarrer Franz Anton Fränznick 257 Pfarrer Michael Gaisert 260 Pfarrer Max Graf 264 Pfarrer Josef König 267 Dekan G.R. Otto Meckler 271 Dr. Max Joseph Metzger 274 Stadtpfarrer Msgr. G.R. August Ruf 278 Pfarrvikar Anton Spies 281 Dekan G.R. Willibald Strohmeyer 284 b) Laien 288 Dr. Fritz (Siegfried) und Margarethe Bing mit Albert Felix und Heinz Wolfgang 288 Reinhold Frank 292 Ewald Huth 296 Dr. Richard Kuenzer 299 Richard Reitsamer 303

9. Bistum Fulda a) Diözesanpriester 307 Pfarrer Konrad Trageser 307 Pfarrer Gustav Albert Vogt 308

VII Inhaltsverzeichnis

b) Laien 312 Raymund Biedenbach 312 Adam Rössner 316

10. Erzbistum Hamburg a) Diözesanpriester 319 Die seligen Märtyrer des Lübecker Christenprozesses: Vikar Hermann Lange, Kaplan Johannes Prassek, Adjunkt Eduard Müller 320 Pfarrer Dr. Dr. Bernhard Schwentner 327 b) Laien 330 Dr. Ruth Kantorowicz 330 Kurt Mathias von Leers 333

11. Bistum Hildesheim a) Diözesanpriester 335 Pfarrer Christoph Hackethal 335 Pfarrer Joseph Müller 337 b) 341 Marianne Hertz 341

12. Erzbistum Köln a) Diözesanpriester 342 Pfarrer Franz Boehm 342 Kaplan Johannes Flintrop 345 Rektor Theodor Helten 349 Msgr. Dr. Otto Müller 353 Kaplan Everhard Richarz 356 Pfarrer Franz Vaaßen 359 b) Märtyrer des Kolpingwerks: Vikar Heinrich Richter und Theodor Babilon 365 c) Laien 371 Dr. Randolph Freiherr von Breidbach-Bürresheim 371 Otto Gerig 375 Dr. Paul Lejeune-Jung 378 Bernhard Letterhaus 382 Dr. Dr. Lisamaria Meirowsky 385 Hans Menkel 388 Adalbert Probst 392 Dr. Hans Karl Rosenberg 395 Joseph Roth 398 Heinrich Rüster 401 Elvira Sanders-Platz 405 Dr. Benedikt Schmittmann 407 Leo Statz 411 Rosa Stein 414 Leo/ Leon Trouet 418 Franz Gabriel Virnich 421

13. Bistum Limburg Laien 425 Franz Leuninger 425 Dr. Ludwig Münz 429

VIII Inhaltsverzeichnis

14. Bistum Magdeburg Laie 433 Siegfried Fürst 433

15. Bistum Mainz a) Diözesanpriester 437 Pfarrer Karl Schwenk 437 Gymnasialprofessor G.R. Eduard Zinßer 439 b) Laien 442 Ludwig Bauer 442 Rosa Bertram 443 Dr. Friedrich August Bockius 445 Friedrich Coy 448 Emil Darapsky 451 Adolf Anton Falkowski 454 Anton Knab 457 Fanny Lang 458 Ernst Schneider 459 Rudolf Seibert 462 Hubert Timmer 464

16. Erzbistum München und Freising a) Diözesanpriester 468 Pfarrer Josef Grimm 468 Kaplan Dr. Hermann Joseph Wehrle 472 b) Laien 474 Dr. Karl Biack 474 Harald Dohm und Hans Quecke 476 Dr. Fritz Michael Gerlich 479 Annemarie und Elfriede Goldschmidt 482 Willi Graf 486 Dr. Adolf Freiherr von Harnier 489 Dr. Kurt Huber 491 Walter Klingenbeck 493 Friedrich Ritter von Lama 496 Ludwig Freiherr von Leonrod 499 Rudolf Graf von Marogna-Redwitz 500 Wolfgang Meier 504 Christoph Probst 507 Franz Sperr 510 Franz Wipplinger 513 Josef Zott 516

17. Bistum Münster a) Diözesanpriester 518 Vikar Ernst Henn 518 Seliger Neupriester 523 Dechant Joseph Lodde 529 Kaplan Bernhard Poether 531

IX Inhaltsverzeichnis

Universitätsprofessor Dr. Dr. Joseph Schmidlin 535 Kaplan Gerhard Storm 539 Dechant August Wessing 542

b) Laien 545 Heinz Bello 545 Josef Fehler 549 Meinard Fortmann 552 Wilhelm Frede 556 Dr. Josef Kleinsorge 558 Dr. Johannes Maria Verweyen 560

18. Bistum Osnabrück a) Diözesanpriester 565 Pfarrer Gustav Görsmann 565 Pfarrer Heinrich Schniers 566

b) Laie 568 Bernhard Büter 568

19. Erzbistum Paderborn a) Diözesanpriester 570 Konviktpräses Franz Finke 570 Pfarrvikar Otto Günnewich 572 Vikar Heinrich König 574 Vikar Wilhelm Oberhaus 577 Pfarrvikar Friedrich Karl Petersen 580 Pfarrer Dr. Dr. Robert Quiskamp 582 Pfarrvikar Anton Spieker 586

b) Laien 589 Dr. Franz Geuecke 589 Heinz-Udo Haiku 592 Wilhelm Emanuel Freiherr von Ketteier 593 Ernst Kuhlmann 596 Anton Kurze 598 Ferdinand Freiherr von Lüninck 601 Josef Quinke 604 Theodor Roeingh 606

20. Bistum Passau a) Diözesanpriester 609 Stadtpfarrer johann Baptist Huber 609 Pfarrer Ludwig Mitterer 612 Pfarrer Johann Evangelist Winkler 613

b) Stiftsdekan Msgr. Adalbert Vogl und die katholischen Männer des Aufstands zu Altötting und Burghausen 615

21. Bistum Regensburg a) Diözesanpriester 621 Pfarrer Maximilian Frammelsberger 621

X Inhaltsverzeichnis

Pfarrer Joseph Heinrich 624 Pfarrer Karl Borromäus Kramer 628 Pfarrer Joseph Losch 632 Domprediger Dr. Johann Baptist Maier 636 Expositus Joseph Schuhes 640 Benefiziums-Provisor Augustin Wagner 643 b) Laven 646 Max Ulrich Graf von Drechsel 646 Johann Igl 650 Michael Lottner 653 Josef Zirkl 655

22. Bistum Rottenburg-Stuttgart Laie 659 Eugen Bolz 659

23. Bistum Speyer Diözesanpriester 664 Pfarrer Wilhelm Caroli 664

24. Bistum Trier a) Diözesanpriester 668 Pfarrer Joseph Bechtel 668 Pfarrer Johannes Ries 671 Pfarrer Adam Schäfer 374 Kaplan Peter Schlicker 677 Pfarrer Johannes Schulz 680 Pfarrer Jakob Ziegler 684 Dechant Josef Zilliken 687 b) Laien 690 Wilhelm Gleßner 690 Erwin Lörsch 693 Karl Schapper 696 Anna Maria Speckhahn 701 Michael Wieners 704

25. Bistum Würzburg a) Diözesanpriester 706 Seliger Pfarrer Georg Häfner 706 b) Laien 708 Dr. Karl Ludwig Freiherr von und zu Guttenberg 708 Franz Herbert 712 Fred Joseph 714

XI Inhaltsverzeichnis

II. JURISDIKTIONSBEREICHE DER VISITATOREN

1. Visitatur Breslau

a) Diözesanpriester 717 Kaplan Josef Adamecki 717 Erzpriester Paul Brosig 718 Pfarrer Paul Drosdek 719 Kaplan Johannes Frenzel 721 Pfarrer Klemens Galocz 722 Erzpriester G.R. Johannes Guzy 723 Geistl. Studienrat Georg Hertel 726 Pfarrer Dr. Anton Korczok 729 Pfarrer Heinrich Olszak 731 Pfarrer Augustin Pazdziora 733 Erzpriester Hubert Reichelt 734 Erzpriester Maximilian Rösler 735 Pfarrer Rudolf Sabisch 736 Erzpriester Paul Sauer 738 Pfarrer Martin Scholl 739 Pfarrer Georg Scholz 741 Kuratus Josef Sikora 742 Pfarrer Josef Spittler 744 Hochschulprofessor Prälat Dr. Ludwig Wrzol 746

b) Laien 748 Dr. Richard Bittmann 748 Johannes Graf von Francken-Sierstorpff 751 Dr. Michael Graf von Matuschka 754

2. Visitatur Danzig Diözesanpriester 758 Dekan Johannes Aeltermann 758 Pfarrer Dr. Bruno Binnebesel 760 Seliger Geisd. Religionslehrer Marianus Görecki 762 Vikar Walter Hoeft 763 Pfarrer Ernst Karbaum 763 Seliger Pfarrer Bronislaus Komorowski 766 Vikar Georg Majewski 767 Seliger Pfarrer Franz Rogaczewski 768 Geistl. Religionslehrer Wladislaus Szymanski 769 Pfarrer Bernhard von Wiecki 770 Pfarrer Robert Wohlfeil 771

3. Visitatur Ermland a) Diözesanpriester 773 Pfarrer Bruno Bludau 773 Studienassessor Wilhelm Brehm 773 Pfarrer Paul Chmielewski 775 Domkapitular Dr. Bruno Groß 776 Kuratus Hubert Groß 778

XII Inhaltsverzeichnis

Pfarrer Karl Heinrich 780 Pfarrer Georg Hippel 781 Propst Paul Huhn 782 Pfarrer Paul Albert Katscherowski 783 Pfarrer Bernhard Klement 786 Pfarrer Otto Langkau und Kaplan Paul Langkau 787 Pfarrer Karl Langwald 788 Pfarrer Johannes Lindenblatt 790 Pfarrer Arthur Linka 792 Pfarrer Johannes Marquardt 793 Pfarrer Aloys Moritz 795 Propst Leo Olschewski 795 Pfarrer Ferdinand Podlech 796 Pfarrer Adalbert Prothmann 798 Pfarrer Albert Rogaczewski 799 Pfarrer Dr. Ulrich Schikowski 801 Pfarrer Arthur Schulz 803 Pfarrer G.R. Paul Schwanz 804 Pfarrer Bruno Siegel 805 Pfarrer Bronislaus Sochaczewski 807 Domkapitular i.R. Josef Steinki 808 Domherr Prof. Dr. Bronislaus Wladislaus Switalski 811 Erzpriester Wilhelm Thater 813 Pfarrer Gerhard Thidigk 815 Ordinariatsrat Bruno Weichsel 816 Kaplan Hugo Wessolek 817 Pfarrvikar Hugo Will 818 Kaplan Gerhard Witt 820 Pfarrer Franz Zagermann 822 Pfarrer Joachim Ziemetzki 823 Pfarrer Felix Zimmermann 824 Erzpriester Helmut Zint 825 Geistl. Religionslehrer Stanislaus Zuske 826 b) Laien 831 Josef Wenda 831 Alfons Zurawski 833

4. Visitatur Freie Prälatur Schneidemühl Diözesanpriester 835 Pfarrer Alfons Mersmann 835 Pfarrer Maximilian Witt 838

5. Visitatur der Grafschaft Glatz Diözesanpriester 842 Seliger Kaplan Gerhard Hirschfelder 842

6. Visitatur Sudetenland a) Diözesanpriester 845 Pfarrer Peter Bioly 845 Erzpriester GR. Vinzenz Brauner 845

XIII Inhaltsverzeichnis

Pfarrer Franz Xaver Endt 849 Erzdechant Eduard Fischer 849 Kaplan Alois Funk 850 Domkapitular Dr. Anton Gebert 851 Pfarrer Anton Grohmann 852 Dechant Johann Höfferl 852 Pfarrer Augustin Lang 853 Dechant Dr. Robert Lauber 853 Erzdechant Dr. Johannes Ott 854 Pfarrer Alfred Patdoch 854 Pfarrer Benedikt Sagner 855 Religionsprofessor Dr. Johann Schmidl 855 Seminardirektor Karl Schrammel 856 Pfarrer Johann Nepomuk Smolik 858 Pfarrer Wilhelm Uhlig 859 Pfarradministrator Franz Wihan 860

b) Laien 861 Hanns Georg von Heintschel-Heinegg 861 Eduard Schlusche 864 Josef Tippelt 866 Ernst Volkmann 868

III. ORDENSMÄNNER

1. Augustiner-Chorherr Roman (Karl) Scholz 872

2. Augustiner-Eremiten P. Dr. Augustinus Franz Schubert 874 P. Alfons Ottokar Zadrazil 876

3. Barmherzige Brüder von Montabaur Br. Wunibald (Franz Josef) Brummer 878 Br. Hyazinth (Ottmar) Vey 881

4. Benediktiner P. Bruno (Johannes) Baltes 885 Fr. Paulus (Wolfgang) Bernheim 886 P. Athanasius (August) Gerster 888 P. Eugen (Ernst Reinhard) Hiestand 891 P. Marcellus (Adolf) Higi 865 P. Lambert (Josef) Jakisch 897 P. Edelfried (Alfred) Seibold 899 P. Norbert (Bruno Stanislaus) Sobel 901

5. Deutscher Orden P. Heribert (Eduard) Kluger 904

XIV Inhaltsverzeichnis

6. Dominikaner Br. Norbert Maria (Johann) Kubiak 906 P. Wilhelm (Franz) Schlössinger 908

7. Franziskaner P. Thaddäus (Wilhelm) Brunke 911 P. Norbert Leopold Demi 913 P. Kilian (Joseph) Kirchhoff 914 P. Petrus (Karl) Mangold 918 P. Elpidius (Joseph) Markötter 921 Br. Virgilius (Johann) Petri 925 Br. Wolfgang (Paul) Piatkowski 927 Br. Wolfgang (Fritz) Rosenbaum 928 P. Placidus (Franz) Sczygiel 932 P. Benno (August) Sonsalla 934

8. Herz-Jesu-Missionare P. Theodor Kortendieck und P. Peter Drozniak 936

9 Herz-Jesu-Priester P. Stanislaus (Franz) Loh 942

10. Jesuiten Fr. Robert Albrecht 946 P. Werner Barkholt 947 P. Augustin Benninghaus 950 P. Dr. 953 P. Alois Grimm 956 P. Konrad Lerch 958 P. Dr. Albert Maring 960 P. Heribert Schulz 963

11. Kapuziner Seliger P. Anizet (Adalbert) Kopiin 967 P. Josef Leonissa (Jakob) Lumpe 970 Br. Servulus (Alfons) Patermann 972 P. Dionysius (Heinrich) Zöhren 975

12. Kongregation von den Heiligsten Herzen Jesu und Märiens P. Alphons (Walter) Spix 979

13. Kongregation der Missionare vom Kostbaren Blut Br. Clemens (Franz) Martin 983

14. Mariannhiller Missionar P. Engelmar (Hubert) Unzeitig 985

XV Inhaltsverzeichnis

15. Maristen-Schulbruder Br. Johannes Xaver (Johannes) Goebels 989

16. Oblate der Makellosen Jungfrau Maria Seliger P. Josef Cebula 992 P. Friedrich Lorenz 996

17. Pallottiner P. Albert Eise 999 P. Dr. Max Joseph Größer 1002 P. Richard Henkes 1005 Br. Pawel Krawcewicz 1008 Br. Johannes Leodegar Kremer 1010 Br. Franz Xaver Maier 1012 Br. Eduard Ossowski 1013 P. Franz Reinisch 1014

18. Prämonstratenser P. Coelestin (Heinrich) Svoboda 1019

19. Redemptoristen P. Josef Averesch 1020 P. Bernhard Klodwig 1023 P.Josef Kolfenbach 1025

20. Salesianer Don Boscos P. Theodor Hartz 1027

21. Salvatorianer Br. Johannes (Joseph) Savelsberg 1030 P. Reinhold (Johannes) Unterberg 1033

22. Spiritaner P. Ernst Lohner 1037

23. Steyler Missionare P. Heribert Abel 1039 P. Hugolin Dörr 1042 P. Johannes Frank 1046 P. Gottfried Fuchs 1048 P. Georg Heide 1051 P. Franz Riepe 1054 P. Alfons Versen 1058

24. Zisterzienser P. Raymund (Peter) Lohausen 1061 P. Gerhard (Michael) Scherer 1064

XVI Inhaltsverzeichnis

IV. ORDENSFRAUEN UND WEIBLICHE MITGLIEDER VON INSTITUTEN DES GEWEIHTEN LEBENS

1. Ordensfrauen Sr. M. Aloysia (Luise) Löwenfels 1068 Sr. Mirjam (Elisabeth) Michaelis 1071 Sr. M. Epiphania (Barbara) Pritzl 1074 Heilige Sr. Teresia Benedicta a Cruce (Dr. Edith) Stein 1078

2. Weibliche Mitglieder von Instituten des geweihten Lebens Charlotte Holubars 1084 Maria Laufenberg 1087

B. BLUTZEUGEN AUS DER ZEIT DES KOMMUNISMUS (AB 1917)

I. MIT DEUTSCHLAND VERBUNDENE GEISTLICHE

Abt Adalbert (Karl) Graf von Neipperg 1093 Erzbischof Dr. Dr. Eduard Profittlich 1096 Seliger Prälat Dr. Petro Werhun 1100

II. RUSSLANDDEUTSCHE GEISTLICHE UND LAIEN

1. Geschichtlicher Überblick 1105 2. Der sowjetische Staatsterrorismus: Auflösung der Kirchen und Ermordung der Geistlichen 1106 3. Kurzbiographien der Geistlichen 1109 Pfarrer Johannes Albert 1109 Pfarrer Paul Ascheberg 1109 Pfarrer Johann Bach 1110 Pfarrer Peter Bach 1110 Pfarrer Emanuel Bader 1111 Pfarrer Johannes Bahl 1111 Pfarrer Georg Baier 1111 Pfarrer Augustin Baumtrog 1112 Pfarrer Josef Baumtrog 1112 Pfarrer Johannes Beilmann 1113 Pfarrer Josef Beilmann 1114 Pfarrer Adam Bellendir 1114 Pfarrer Gottlieb Beratz 1115 Pfarrer Valentin Böchler 1116 Pfarrer Michael Brungardt 1116 Pfarrer Adam Desch 1116 Pfarrer Johann Deubner 1117 P. Spiridon (Alexander) Deubner 1117 Pfarrer Raphael Dietrich 1118 Pfarrer Eduard Dittler 1118

XVII Inhaltsverzeichnis

Pfarrer Alexander Dornhof 1119 Pfarrer Jakob Duckardt 1119 Pfarrer Peter Duckart 1120 Pfarrer Leonhard Eberle 1120 Pfarrer Peter Eisenkrein 1120 Pfarrer Ludwig Erck 1121 Pfarrer Johann Falkenstein 1121 Pfarrer Johannes Fetsch 1122 Pfarre r Martin Fix 1122 Bischof Dr. Dr. Alexander Frison 1123 Pfarrer Johann Furch 1124 Pfarrer Augustinus Gabel 1124 Pfarrer Adam Gareis 1125 Bischof Dr. Dr. Markus Glaser 1125 Pfarrer Robert Glaßner 1126 Pfarrer Josef Graf 1126 Dekan Michael Hatzenböller 1127 Pfarrer Johannes Herrmann 1127 Pfarre r Peter Heut 1128 Pfarrer Anton Hoffmann 1128 Pfarrer Johannes Hoff mann 1129 Pfarrer Nikodemus Ihly 1129 Pfarrer Philipp Jaufmann 1129 Pfarrer Josef Jungkind 1130 Pfarrer Jakob Kaiser 1130 Pfarrer Aloisius Kappes 1131 Pfarrer Wladimir Klopfer 1131 Pfarrer Joseph Kölsch 1132 Pfarrer Theobald Kopp 1132 Pfarrer Nikolaus Kraft 1132 Pfarrer Josef Krümmel 1133 Prälat Joseph Kruschinsky 1133 Pfarrer Johannes Lang 1134 Dekan Raphael Loran 1134 Pfarrer Emanuel Mokelki 1135 Dekan Josef Neugum 1135 Pfarrer Johannes Nold 1136 Pfarrer Joseph Nold 1137 Pfarrer Alois Ocks 1137 Pfarrer Paul Olisberg 1138 Pfarrer Josef Paul 1138 Pfarrer Ferdinand Pflug 1138 Pfarrer Adolf Philipp 1139 Pfarrer Franz Rau 1139 Ffarre r Ziriak Reichert 1140 Ffarre r Peter Riedel 1140 Ffarre r Peter Rollhäuser 1141 Ffarre r Jakob Rosenbach 1141 Pfarrer Johannes Roth 1142 Pfarrer Georg Sauer 1142

XVIII Inhaltsverzeichnis

Pfarrer Joseph Scheiner 1143 Pfarrer Johannes Schneider 1143 Pfarrer Andreas Schönberger 1144 Pfarrer Alois Schönfeld 1144 Pfarrer Jakob Schönfeld 1145 Pfarrer Klemens Schönheiter 1145 Pfarrer Paul Schubert 1146 Pfarrer Ignatius Schuckel 1146 Pfarrer Florian Schulz 1146 Pfarrer Emanuel Simon 1147 Pfarrer Christian Siske 1147 Pfarrer Alexander Staub 1148 Pfarrer Michael Still 1148 Pfarradministrator Johannes Thauberger 1149 Pfarrer Adam Wagner 1149 Pfarrer Michael Wallieser 1150 Pfarrer Jakob Warth 1150 Pfarrer Peter Weigel 1151 Pfarrer Leo Weinmayer 1151 Vikar Klemens Weißenburger 1152 Pfarrer Jakob Wolf 1153 Pfarrer Josef Wolf 1153 Pfarrer Lorenz Wolf 1153 Pfarrer Michael Wolf 1154 Pfarrer Johann Zimmermann 1155

4. Kurzbiographien der Laien 1155 Jakob Dejlow 1155 Josef Eberle 1156 Josef Erler 1156 Josef Frank 1157 Magdalena Frison 1157 Hieronimus Renner 1157 Martin und Barbara Schmaltz 1158

5. „ Gruppensache" von zehn Frauen aus Kleinliebental (Odessa) 1159 Mathilda Baumann 1159 Theresia Dieringer 1159 Helena Götz 1159 Ida Gretz 1159 Magdalena Häuser 1160 Regina Häuser 1160 Ida Kocher 1160 Magdalena Mock 1160 Theresia Mock 1160 Magdalena Wolf 1161

XIX Inhaltsverzeichnis

III. NACHKRIEGSUNRECHT IM SUDETENLAND

Priester und Ordensleute Dechant Coelestin Baier 1162 Pfarrer Dr. Julius Hewera 1164 P. Maximilian (Josef) Hilbert 1164 P. Dr. Alban (Julius) Prause und P. Ansgar (Alphons) Schmitt 1168 Pfarrer Anton Rührich 1171 Pfarrer Franz Sitte 1174 Seminardirektor Dr. Franz Rabas 1178

IV; PRIESTER IN ALBANIEN

Pfarrer Antonius Joseph Marxen 1182 Pfarrer Alfons Tracki 1186

V. ORDENSFRAU IN DER SLOWAKEI

Sr. Florina (Barbara) Boenigh 1190

VI. DONAUSCHWABEN

1. Bischöfe, Diözesan- und Ordenspriester a) Östliches Banat 1197 Erzdechant Johann Kräuter 1197 Bischof Augustin Pacha 1197 Seliger Bischof Dr. Johann Scheffler 1198 P. Paulus (Antonius) Weinschrott 1199 b) Banat 1201 Pfarrer Anton Adam 1201 Pfarrer Franz Brunet 1202 Pfarrer Georg Eck 1203 Pfarrer Josef Knapp 1205 Kaplan Michael Rothen 1206 Pfarrer Wilhelm Schäfer 1207 Pfarrer Josef Schmidt 1207 Pfarrer Adam Steigerwald 1208 Pfarrer Andreas Varga 1210 Dechant Peter Weber 1211

c) Batschka 1211 Pfarrer Anton Berger 1211 Bischöfl. Sekretär Franz Cermak 1212 Pfarrer Valentin Dupp 1214 Pfarrer Anton Haug 1215 Pfarrer Peter Müller 1216 Pfarrer Stefan Müller-Majoros 1217 Kaplan Josef Novotny 1218

XX Inhaltsverzeichnis

Pfarrer Franz Plank 1218 Pfarrvikar Lorenz Scherer 1219 Geistl. Religionslehrer Msgr. Karl Unterreiner 1220 Dechant Peter Weinen 1222 Pfarrer Michael Werner 1223

d) Baranya - Syrmien - Slawonien - Kroatien 1224 Konsistorialrat Pfarrer Johannes Becker 1224 Dechant Julius Bürger 1226 P. Ferdinand (Wendelin) Gaßmann 1226 Dechant Ehrendomherr Theodor Klein 1227 Pfarrer Heinrich Kroder 1228 Apost. Protonotar Pfarrer Johann Nepomuk Lakajner 1230

e) Bosnien 1231 Pfarrer Josef Böckmann 1231 P. Franz Schaffhauser 1232 Geistl. Religionslehrer Josef Schmidt 1232 P. Maurus (Johannes Bernard) Seine 1233 Militärkaplan Anton Weiss 1235 Kaplan Richard Weiss 1235 f) Trappisten in Bosnien und Herzegowina 1235 1. Historische Einführung 1235 2. Trappisten 1237 Pfarrer Waldemar Nestor 1237 Br. Severin (Josef) Boos 1238 Br. Modestus (August) Hipper 1239 Br. Remigius (Franz) Kraus 1240 Br. Gaudentius (Gregor) Rupp 1240

2. Märtyrerin aus dem Laienstand Elisabeth Wurtzky 1242

C. REINHEITSMARTYRIEN (20. JAHRHUNDERT)

I. SCHUTZLOSE WEIBLICHE JUGENDLICHE - IM GESAMTEN 20. JAHRHUNDERT

Cacilia Baumann 1245 Laura Klinkenberg 1247 Maria Grimm 1250 Angela Hildegard Berger 1253 Agnes Drabinski, Gertrud Klimek und Hedwig Elisabeth Schnarbach 1254 Maria-Regina Kramer 1256 Margareta Bodensteiner 1259 Klara Wendehals 1262 Brigitta Irrgang 1264 Adelheid Eisberger 1268

XXI Inhaltsverzeichnis

II. SCHUTZLOSE ORDENSSCHWESTERN UND FRAUEN - GEGEN ENDE DES ZWEITEN WELTKRIEGS

1. Schwestern der Kongregation von der hl. Elisabeth in Neisse (Oberschlesien) a) Schwestern, die nach dem Beriebt von Augenzeugen in Neisse und Umgebung das Martyrium erlitten haben 1273 Sr. M. Theodora (Marianna) Wittkowska 1273 Sr. M. Gottlieba (Monica) Frank 1274 Sr. M. Acharia (Anna) Richter 1274 Sr. M. Ethelfreda (Maria) Kaliska 1275 Sr. M. Edelburgis (Julie) Kubitzki 1276 Sr. M. Rosaria (Elfriede) Schilling 1277 Sr. M. Gervasia (Maria) Otto 1278 Sr. M. Adela (Clara) Schramm 1278 Sr. M. Dorothea (Bertha) Till 1279 Sr. M. Sabina (Anna) Thienel 1279 Sr. M.Julie (Theresia) Riedel 1280 Sr. M. Dominata (Maria) Teicher 1281 Sr. M. Adelheidis (Hedwig) Töpfer 1281 Sr. M. Sapientia (Lucia) Heymann 1282 Sr. M. Melusia (Martha) Rybka 1283 Sr. M. Felicitas (Anna) Ellmerer 1284 Sr. M. Sylvestra (Maria) Ewert 1284 Sr. M. Lybia (Maria) Seidel 1284 Sr. M. Cantiana (Magdalena) Fuge 1285 Sr. M. Honorina (Josepha) Herberg 1285 Sr. M. Paschalis (Magdalena) Jahn 1286 Sr. M. Theodora (Helene) Fritsche 1287 Sr. M. Longina (Bertha) Thamm 1288 Sr. M. Pudentiana (Constantia) Marach 1288

b) Schwestern, die den Tod nach der Vertreibung aus Neisse infolge von Schikanen, Mißhandlungen, Belästigungen, Vergewaltigungen und Qualen durch russische Soldaten erlitten haben 1289 Sr. M. Corbiniana (Antonie) Adametz 1289 Sr. M. Demetria (Johanna) Krzipopa 1290 Sr. M. Simeona (Emilie) Kosubek 1290 Sr. M. Mildgitha (Franziska) Sewina 1290 Sr. M. Dominata (Pauline) Langer 1291 Sr. M. Eleonora (Anna) Orlob 1291 Sr. M. Lukretia (Johanna) Minisch 1291 Sr. M. Adolpha (Emma) Gundlach 1292 Sr. M. Tutilona (Martha) Natsch 1292 Sr. M. Remigia (Pauline) Weiss 1292 Sr. M. Acutina (Helene) Goldberg 1292 Sr. M. Illidia (Maria) Valentin 1293 Sr. M. Nizäa (Bertha) Hoffmann 1293 Sr. M. Theobalda (Bertha) Mitzinnek 1294 Sr. M. Elsbetha (Helene) Alex 1294

XXII Inhaltsverzeichnis

2. Schwestern der Kongregation von der heiligen Katharina in Braunsberg (Ostpreußen) Sr. M. Christophora Klomfaß 1296 Sr.M. Liberia Domnik 1297 Sr. M. Sekundina Rautenberg und Sr. M. Adelgart Boenigk 1298 Sr. M. Aniceta (Klara) Skibowski, Sr. M. Gebharda Schröter und Sr. M. Sabinella Angrick 1299 Sr. M. Generosa (Maria) Bolz 1301 Sr. M. Mauritia Margenfeld 1302 Sr. M. Charitina (Hedwig) Fahl 1303 Sr. M. Leonis (Käthe) Müller 1305 Sr. M. Bona (Anna) Pestke, Sr. M. Gunhild Steffen und Sr. M. Rolanda Abraham 1307 Sr. M. Tiburtia Mischke 1308 Sr. M. Xaveria (Maria) Rohwedder 1310

3. Arme Schulschwestern von Unserer Lieben Frau Sr. M. Balda (Anna) Gonschior 1312 Sr. M. Bonosa (Luzia) Peter 1313

4. Frauen aus verschiedenen Ostgebieten a) Donauschwäbischer Raum 1316 Eva Eichinger 1316 b) Visitatur Breslau 1317 Maria Bulla 1317 Hildegard Domina, Hertha und Maria Meinusch 1318 Maria Warzecka 1319 Elisabeth Thomas 1319 Martha Jungnitsch 1320 Sr. Symphorosa 1322 Elisabeth Langer 1323 Elisabeth Rasel 1324 Hedwig Schneider 1324 Sr. Caeliane (Anna Maria) Klaminger 1326 Sr. Fidelia 1329 Elisabeth Jungnitsch 1330 Frl. Roßdeutscher 1332 c) Visitatur Danzig 1332 Irene Halba 1332 d) Visitatur Ermland 1334 Cacilia Grabosch 1334 Anna Fieberg und Maria Veronica Fischer 1335 Margaretha Wiewiorra 1337

XXIII Inhaltsverzeichnis

III. GETÖTETE BESCHÜTZER BZW. BESCHÜTZERINNEN DER BEDROHTEN FRAUEN - GEGEN ENDE DES ZWEITEN WELTKRIEGS

1. Donauschwäbischer Raum Geistl. Religionslehrer Kornel Hummel 1340 Geistl. Religionslehrer Stefan Ruppert 1340

2. Visitatur Breslau Erzpriester G.R. Karl Lange 1341 Kaplan Erich Schewior 1342 Erzpriester Josef Neuber 1342 Erzpriester Robert Grelich 1343 Pfarrer Leo Görlich 1344 Pfarrer G.R. Dr. Adolph Moepert 1346 Pfarrer G.R. Christoph Arnold (zus. mit Margarethe Arnold) 1349 Pfarrer Dr. Josef Brier 1350 Pfarrer Max Habernoll 1351 Erzpriester G.R. Otto Rust 1353 Pfarrer Georg Michaletz 1354 P. Dr. Dr. Bertrand (Franz) Zimolong 1354 Emilie Böhm 1357

3. Visitatur Ermland Anton Roweda und Hedwig Roweda 1359 Pfarrer Franz Ludwig 1360 Pfarrer Engelbert Rahmel 1362

4. Visitatur Branitz Sr. Marie Gabrielis (Monika) Ballestrem 1364

5. [Erz-]Bistum Berlin Abt Michael (Karl Otto) von Witowski 1367 Pfarrer Paul Sawatzke 1370

6. Bistum Dresden-Meißen Mutter Augustina von Goppeln (Clara Schuhmacher) 1374

7. Erzbistum Freiburg i. Br. P. Titus (Josef) Heide 1378

8. Erzbistum Paderborn Vikar Robert König 1383

9. Bistum Speyer Pfarrer Hermann Wagner und Anna Fernekeß 1386

XXTV Inhaltsverzeichnis

D. BLUTZEUGEN AUS DEN MISSIONSGEBIETEN (20. JAHRHUNDERT - IN CHRONOLOGISCHER REIHENFOLGE)

I. HILTRUPER MISSIONARE UND MISSIONSSCHWESTERN VOM HEILIGSTEN HERZEN JESU INKL. TRAPPISTENBRUDER IN BAINING (HEUTE PAPUA-NEUGUINEA) (1904) P. Matthäus Rascher und neun Gefährten 1391

II. MISSIONAR DER MISSIONSGESELLSCHAFT DER OBLATEN DER MAKELLOSEN JUNGFRAU MARIA IN SÜDWESTAFRIKA (1905) P. Franz Jäger 1398

III. MISSIONSBENEDIKTINER UND ST. BENEDIKTUS-MISSIONSSCHWESTERN VON ST. OTTILIEN WÄHREND DES MAJI-MAJI-AUFSTANDS IN OSTAFRIKA (1905) Bischof Cassian (Franz Anton) Spiß 1403 Sr. M. Cordula (Regina) Ebert 1406 Sr. M. Felicitas (Elisabeth) Hiltner 1407 Br. Andreas (Hubert Hilarius) Scholzen 1407 Br. Gabriel (Alois) Sonntag 1407 Sr. M. Walburga (Josefa) Diepolder 1408 P. Franziskus (Karl) Leuthner 1410

IV. FRANZISKANER IN DEN USA (1908) P. Leo (Hubert Joseph) Heinrichs 1412

V. SALESIANER DON BOSCOS IN BRASILIEN (1920) P. Josef Thannhuber 1416

VI. FRANZISKANER IN (1927) P. Hermenegild (Karl) Wäldele 1418

VII. FRANZISKANERIN VON DER UNBEFLECKTEN EMPFÄNGNIS MARIENS VON BONLANDEN IN BRASILIEN (1928) Sr. M. Benigna (Maria) Schweizer 1422

VIII. HILTRUPER MISSIONARE VOM HEILIGSTEN HERZEN JESU UND FRANZISKANER IN CHINA (1928-1938)

1. Hiltruper Missionare vom Heiligsten Herzen Jesu P.Josef Winkelmann 1425 P. Heinrich Kellner 1428

XXV Inhaltsverzeichnis

2. Franziskaner P. Silvester (Heinrich) Padberg 1433

IX. MISSIONSBENEDIKTINER VON ST. OTTILIEN IN DER MANDSCHUREI (CHINA) (1932-1947)

1. Die Abtei Yenki im Würgegriff der chinesischen Geheimpolizei

2. Kurzbiographien jener Missionsbenediktiner, die in der Diözese Yenki für den Glauben in den Jahren 1932-1947 gestorben sind P. Konrad (Friedrich) Rapp 1438 Br. Engelmar (Maximilian) Zellner 1441 P. Servatius (Otto) Ludwig 1442 P. Bonifatius (Josef Adam) Köstler 1444

X. VINZENTINER IN ZENTRALAMERIKA (1933) Erzbischof Dr. Augustinus Hombach 1445

XI. MISSIONARE IN CHINA (1933-1945) P. Ludwig Maria (Nikolaus Modest) Paly 1449 P. Alfons Gärtner 1453 P. Joseph Bayerle 1454 P. August Härtig 1456 P. Bernhard Polefka 1458 P. Dr. Friedrich Hüttermann 1460 P. Johann Walburg 1463 P. Richard Haas 1464

XII. SALESIANER DON BOSCOS IN BRASILIEN (1934) P. Johann Fuchs 1467

XIII. STEYLER MISSIONARE UND MISSIONSSCHWESTERN (GESELLSCHAFT DES GÖTTLICHEN WORTES / DIENERINNEN DES HEILIGEN GEISTES) IN [PAPUA-] NEUGUINEA (1934-1945)

1. Steyler Missionar P. Karl Morschheuser 1472

2. Steyler Missionare - auf der Akikaze Bischof Joseph Lörks 1475 P. Franz Winzenhörlein und 23 Gefährten 1475 P.Georg Bernd 1477 P. Gerhard Prinz 1479

XXVI Inhaltsverzeichnis

3. Steyler Missionsschwestern - auf der Akikaze Sr. Adelaide (Agnes) Kötter 1484 Sr. Alphonsa (Maria) Giele 1486 Sr. Anglina (Katharina) Zimmer 1488 Sr. Aquina (Anna) Pohlkötter 1489 Sr. Arildis (Paulina) Engelbrecht 1491 Sr. Criscentia (Maria Barbara) Fusenig 1493 Sr. Heldemara (Johanna) Schölten 1495 Sr. Heriberta (Katharina) Joeris 1497 Sr. Hilliganda (Gertrud) Rolvering 1499 Sr. Iduberga (Veronika) Linden 1501 Sr. Imata (Maria Magdalena) Große Kintrup 1503 Sr. Imeldina (Agatha) Schlesiger 1505 Sr. Kunigundis (Maria) Vedder 1506 Sr. Machuta (Margaretha) Stijger 1508 Sr. Monica (Katharina) Surkamp 1509 Sr. Perpetua (Maria Margaretha) Hanfeld 1511 Sr. Ubaldine (Maria) Henkel 1512 Sr. Zeta (Cacilia) Wagner 1514

4. Steyler Missionare - auf der Yorishime Maru Bischof Franz Wolf 1518 P. Josef Schebesta 1519

5. Steyler Missionsschwestern - auf der Yorishime Maru Sr. Alberista (Walburga) Dirsch 1522 Sr. Alquirina (Elisabeth) van Velzen 1524 Sr. Annacrescenz (Mechthilde) Wehinger 1525 Sr. Annetta (Anna) Einzmann 1527 Sr. Barnaba (Sophie) Zirkel 1528 Sr. Basiela (Maria) Kammerer 1530 Sr. Bernereda (Magdalena) Kuhn 1531 Sr. Constantina (Maria) Krämer 1533 Sr. Cunera (Marie Elisabeth) Frericks 1534 Sr. Deotilla (Christine) Gouverneur 1536 Sr. Dionora (Maria) Uhlenbrock 1539 Sr. Egilberta (Katharina) Berteis 1541 Sr. Emeliana (Josepha) Bürger 1542 Sr. Ferdinanda (Gertrud) Mündelein 1544 Sr. Festina (Katharina) Blank 1546 Sr. Gudulana (Gertrud) Hebing 1547 Sr. Hermengardis (Marie) Rossa 1549 Sr. Isbalda (Elisabeth) Klein 1551 Sr. Loyolina (Maria) Teufel 1552 Sr. Matritia (Maria) Haag 1554 Sr. Melasia (Maria) Zölch 1555 Sr. Milita (Emma) Schäfer 1556 Sr. Rotrudis (Elisabeth) Tuppinger 1558 Sr. Theophane (Ines) Maier 1560

XXVII Inhaltsverzeichnis

Sr. Theresildis (Eugenie) Brendler 1562 Sr. Valentina (Rosa) Steinkeller 1563 Sr. Adulpha (Adriana) Ypelaar 1565 Sr. Almaria (Agatha) Vorderwülbecke 1567 Sr. Claria (Maria) Südbrock 1569 Sr. Dolorosia (Anna) Ruholl 1571 Sr. Domitiana (Geertrudis) Hendriks 1572 Sr. Gertraud (Helene) Hennes 1573 Sr. Godeberta (Adriana) van Beurden 1575 Sr. Theodoriana (Mari) Hallerbach 1577 Sr. Hedwig (Anna) Karzer 1578

XIV. STEYLER MISSIONARE UND MISSIONSSCHWESTERN AUF DEN PHILIPPINEN (1942-1945)

1. Steyler Missionare Bischof Wilhelm Finnemann 1581 P. Richard Woitaske 1584 P. Bernhard Bonk 1586 P. Theodor Buttenbruch 1588

2. Steyler Missionsschwestern (1945) Sr. Adelheida (Anna) Unterseher 1593 Sr. Aloysius (Margareta) Nieder 1594 Sr. Ansberta (Agnes) Hoff mann 1595 Sr. Benedicta (Paula) Diancourt 1597 Sr. Bernia (Maria) Weisen 1598 Sr. Celia (Palmaria) Molina 1599 Sr. Cesaria (Petronilla) Arjonilla 1601 Sr. Cleophana (Maria Klara) Schnettler 1602 Sr. Franciscetta (Sophie) Hörth 1603 Sr. Gumberta (Maria) Pichler 1604 Sr. Isburga (Elisabeth) Faulstich 1605 Sr. Passima (Elisabeth Maria Anna) Hartelt 1606 Sr. Placida (Elisabeth) Schofs 1608 Sr. Richarde (Margarete) Mzyk 1609 Sr. Victimaria (Bernardina) Jurcovic 1610

XV. MILL-HILL-MISSIONAR AUF DEN PHILIPPINEN (1942) P. Friedrich Stoiber 1612

XVI. BRÜDER DER CHRISTLICHEN SCHULEN DER PROVINZ ZENTRALEUROPA IN MANILA (PHILIPPINEN) (1945) Br. Adolf Gebhard (Alfons) Bender 1619 Br. Berthwin Philibert (Hermann) Gelb 1620 Br. Gerfried (Joseph) Hastreiter 1621

XXVIII Inhaltsverzeichnis

Br. Mutwald William (Wilhelm) Hengelbrock 1622 Br. Lambert Romanus (Ernst) Kämmerling 1622 Br. Hartmann Hubert (Lorenz) Kreitner 1623 Br. Friedebert-Johannes (Johannes) Kuntz 1624 Br. Maximin Maria (Johann Nepomuk) Meier 1625 Br. Paternus Paul (Alois) Seipel 1626 Br. Arkadius Maria (Wilhelm) Spieker 1626 Br. Romuald Sixtus (Helmut Jakob) Wegner 1627 Br. Viktorinus Heinrich (Konrad) Wehle 1628

XVII. HERZ-JESU-MISSIONARE IN [PAPUA-JNEUGUINEA (1943-1944) P. Karl Neuhaus und P. Johannes Hemig 1629 Br. Heinrich Zumkley 1633 P. Karl Borchardt und P. Franz Utsch 1635

XVIII. MARIST IN [PAPUA-]NEUGUINEA (1945) P. Wilhelm Weber 1637

XIX. STEYLER MISSIONARE (GESELLSCHAFT DES GÖTTLICHEN WORTES) IN CHINA (1944-1952) P. August Müller 1640 P. Paul Müller 1641

XX. FRANZISKANER IN CHINA (1947-1952) P. Augustin (Karl-Heinz) Holzum 1645 Erzbischof Cyrillus (Rudolf) Jarre 1648

XXI. MISSIONARE DER ABTEI TOKWON (NORDKOREA) BZW. DER BENEDIKTINERKONGREGATION VON ST. OTTILIEN UND TUTZINGER MISSIONSBENEDIKTINERINNEN (1949-1952)

1. Missionare der Abtei Tokwon (Nordkorea) bzw. der Benediktinerkongregation von St. Ottilien P. Witmar (Longin) Farrenkopf 1654 Br. Petrus (Josef Valentin) Gernert 1655 Br. Markus (Simon) Metzger 1655 Br. Eusebius (Maximilian) Lohmeier 1656 Br. Eugen (Michael) Ostermeier 1656 Abt-Bischof Bonifatius (Josef) Sauer 1657 Br. Basilius (Martin) Hauser 1660 P. Rupert (Josef) Klingseis 1660 Br. Paschalis (Johann Baptist) Fangauer 1661 P. Dagobert (Otto Friedrich) Enk 1662 P. Dr. Lucius (Konrad) Roth 1662

XXIX Inhaltsverzeichnis

P. Gregor (Karl) Steger 1663 Br. Gregor (Ludwig) Giegerich 1664 Br. Josef (Benno) Grahamer 1664 Br. Ludwig (Karl) Fischer 1665 P. Kanut (Benedikt) Graf des Enffans d'Avernas 1666 P. Gregor (Ludwig Karl Friedrich) Sorger 1666 Br. Hilarius (Benedikt) Hoiß 1667 Br. Solanus (Rudolf) Hermann 1667 P. Anselm (Josef) Romer 1668 Br. Ildefons (Andreas) Flötzinger 1668 Br. Gottlieb (Johann Baptist) Auer 1669 P. Kunibert (Blasius) Ott 1669 P. Dr. Arnulf (Josef) Schleicher und vier Gefährten 1670

2. Tutzinger Missionsbenediktinerinnen Sr. M. Eva (Eugenie) Schütz 1671 Sr. M. Fructuosa (Maria) Gerstmayer 1671

XXII. MISSIONAR VOM HEILIGSTEN HERZEN JESU UND KLEINE BRÜDER JESU IM KONGO (HEUTE DEMOKRATISCHE REPUBLIK KONGO) (1964)

1. Missionar vom Heiligsten Herzen Jesu P. Karl Maria Weber 1672

2. Kleine Brüder Jesu Br. Bernhard Ignatius Sarnes 1677 Br. Heinz vom Kreuz (Heinz) Eberlein 1679

XXIII. SALESIANER DON BOSCOS IN BRASILIEN (1976) P. Rudolf Lunkenbein 1682

XXIV. MISSIONSDOMINIKANERINNEN VOM HEILIGSTEN HERZEN JESU IN RHODESIEN (HEUTE SIMBABWE) (1977) Sr. Magdala (Christa Elisabeth) Lewandowski 1687 Sr. Epiphany (Berta) Schneider 1688 Sr. Ceslaus (Anna) Stiegler 1689

XXV. JESUITEN IN RHODESIEN (HEUTE SIMBABWE) (1978) Br. Bernhard Lisson und P. Gregor Richert 1690 P. Gerhard Pieper 1694

XXX Inhaltsverzeichnis

XXVI. MARIANNHILLER MISSIONARE UND (MARIANNHILLER) MISSIONSSCHWESTER VOM KOSTBAREN BLUT INKL. MISSIONSÄRZTIN IN RHODESIEN (HEUTE SIMBABWE) (1976-1988) Sr. Francis (Elsbeth) van den Berg 1698 Bischof Adolph (Gregor) Schmitt 1700 P. Possenti (Anton) Weggartner 1704 Dr. Johanna Decker 1707 Br. Peter (Edmund) Geyermann 1711 P. Edmar (Georg) Sommerreisser 1713 Br. Kilian (Valentin) Knörl 1716

XXVII. JESUIT IN OSTTIMOR (1999) P. Karl Albrecht 1719

INDEX

Personenregister 1723

I. Märtyrer 1723 1. Katholiken 1723 2. Nichtkatholiken in ökumenischen Gruppen 1736

II. Sonstige Personen des 20. Jahrhunderts 1736

Ortsregister 1778

Verzeichnis der Abbildungen 1826

XXXI