Fonologija I Morfologija Govora Bihaćkog Područja
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
SVEUČILIŠTE U ZADRU POSLIJEDIPLOMSKI SVEUČILIŠNI STUDIJ HUMANISTIČKE ZNANOSTI Samra Mujanić FONOLOGIJA I MORFOLOGIJA GOVORA BIHAĆKOG PODRUČJA Doktorski rad Zadar, 2019. SVEUČILIŠTE U ZADRU POSLIJEDIPLOMSKI SVEUČILIŠNI STUDIJ HUMANISTIČKE ZNANOSTI Samra Mujanić FONOLOGIJA I MORFOLOGIJA GOVORA BIHAĆKOG PODRUČJA Doktorski rad Mentor Prof. dr. sc. Josip Lisac Komentor Prof. dr. sc. Đuro Blažeka Zadar, 2019. SVEUČILIŠTE U ZADRU TEMELJNA DOKUMENTACIJSKA KARTICA I. Autor i studij Ime i prezime: Samra Mujanić Naziv studijskog programa: Poslijediplomski sveučilišni studij Humanističke znanosti Mentor: red. prof. dr. sc. Josip Lisac Komentor: red. prof. dr. sc. Đuro Blažeka Datum obrane: 5. prosinca 2019. godine Znanstveno područje i polje u kojem je postignut doktorat znanosti: Humanističke znanosti, Filologija II. Doktorski rad Naslov: Fonologija i morfologija govora bihaćkog područja UDK oznaka: 811.163.4'282.3(497.6Bihać)(043.3) Broj stranica: 173 Broj slika/grafičkih prikaza/tablica: 6 Broj bilježaka: 146 Broj korištenih bibliografskih jedinica i izvora: 99 Broj priloga: 1 Jezik rada: hrvatski III. Stručna povjerenstva Stručno povjerenstvo za ocjenu doktorskog rada: 1. dr. sc. Mijo Lončarić, znanstveni savjetnik u trajnom zvanju, predsjednik 2. dr. sc. Josip Lisac, red. prof. u miru, član 3. izv. prof. dr. sc. Marijana Tomelić Ćurlin, članica Stručno povjerenstvo za obranu doktorskog rada: 1. dr. sc. Mijo Lončarić, znanstveni savjetnik u trajnom zvanju, predsjednik 2. dr. sc. Josip Lisac, red. prof. u miru, član 3. izv. prof. dr. sc. Marijana Tomelić Ćurlin, članica UNIVERSITY OF ZADAR BASIC DOCUMENTATION CARD I. Author and study Name and surname: Samra Mujanić Name of the study programme: Postgraduate doctoralstudy in Humanities Mentor: Professor Josip Lisac, PhD Co-mentor: Professor Đuro Blažeka, PhD Date of the defence: 5 December 2019 Scientific area and field in which the PhD is obtained: Humanities, Philology II. Doctoral dissertation Title: The phonology and morphology of the speech of Bihać area UDC mark: 811.163.4'282.3(497.6Bihać)(043.3) Number of pages: 173 Number of pictures/graphical representations/tables: 6 Number of notes: 146 Number of used bibliographic units and sources: 99 Number of appendices: 1 Language of the doctoral dissertation: Croatian III. Expert committees Expert committee for the evaluation of the doctoral dissertation: 1. Tenured Scientific Advisor Mijo Lončarić, PhD, chair 2. Professor (retired) Josip Lisac, PhD, member 3. Associate Professor Marijana Tomelić Ćurlin, PhD, member Expert committee for the defence of the doctoral dissertation: 1. Tenured Scientific Advisor Mijo Lončarić, PhD, chair 2. Professor (retired) Josip Lisac, PhD, member 3. Associate Professor Marijana Tomelić Ćurlin, PhD, member Izjava o akademskoj čestitosti Ja, Samra Mujanić, ovime izjavljujem da je moj doktorski rad pod naslovom Fonologija i morfologija govora bihaćkog područja rezultat mojega vlastitog rada, da se temelji na mojim istraživanjima te da se oslanja na izvore i radove navedene u bilješkama i popisu literature. Ni jedan dio mojega rada nije napisan na nedopušten način, odnosno nije prepisan iz necitiranih radova i ne krši bilo čija autorska prava. Izjavljujem da ni jedan dio ovoga rada nije iskorišten u kojem drugom radu pri bilo kojoj drugoj visokoškolskoj, znanstvenoj, obrazovnoj ili inoj ustanovi. Sadržaj mojega rada u potpunosti odgovara sadržaju obranjenoga i nakon obrane uređenoga rada. Zadar, 16. prosinca 2019. SADRŽAJ 1. UVOD ..................................................................................................................................... 5 1.2. Ciljevi i hipoteze .............................................................................................................. 6 1.3. Metodologija .................................................................................................................... 7 2. PREGLED DOSADAŠNJIH ISTRAŽIVANJA GOVORA BIHAĆKOGA PODRUČJA 11 2.1. Povijesno-zemljopisno određenje bihaćkoga područja i porijeklo stanovništva - Ključ Bosne je Bihać i caput et metropolis regni Croatiae............................................................ 22 2.2. Bihaćko područje – novoštokavski ikavski dijalekt ...................................................... 31 3. FONOLOGIJA GOVORA BIHAĆKOG PODRUČJA ....................................................... 35 3. 1. Vokalizam ..................................................................................................................... 35 3.1.1. Samoglasnički inventar govora bihaćkoga područja .............................................. 35 3.1.2. Realizacija i distribucija ......................................................................................... 35 3.1.3. Samoglasnik a ........................................................................................................ 35 3.1.4. Samoglasnik e ......................................................................................................... 37 3.1.5. Samoglasnik i ......................................................................................................... 38 3.1.6. Samoglasnik o ........................................................................................................ 39 3.1.7. Samoglasnik u ....................................................................................................... 40 3.1.8. Slogotvorno r ( ) ................................................................................................. 40 3.1.9. Sažimanje samoglasničkih grupa............................................................................ 41 3.1.10. Sekundarni samoglasnici ..................................................................................... 42 3.1.11. Samoglasničke redukcije ...................................................................................... 42 3.1.12. Navesci ................................................................................................................. 48 3.1.13. Zaključna razmatranja o konsonantizmu .............................................................. 49 3.1.14. Refleksi jata .......................................................................................................... 51 3.2. Akcentuacija .................................................................................................................. 61 I 3.2.1. Porijeklo i razvoj .................................................................................................... 61 3.2.2. Naglasne osobine govora bihaćkoga područja ....................................................... 68 3.3. Konsonantizam .............................................................................................................. 74 3.3.1. Inventar ................................................................................................................... 74 3.3.2. Realizacija i distribucija ......................................................................................... 74 3.3.3. Sonanti .................................................................................................................... 74 3.3.4. Fonema x ................................................................................................................ 78 3.3.5. Fonema f ................................................................................................................. 82 3.3.6. Afrikate ................................................................................................................... 83 3.3.7. Gubljenje suglasnika............................................................................................... 86 3.3.8. Pojednostavljivanje i zamjenjivanje suglasničkih skupina ..................................... 89 3.3.9. Konsonanstke geminate .......................................................................................... 91 3.3.10. Zvučni suglasnici na kraju riječi ........................................................................... 91 3.3.11. Metateza................................................................................................................ 93 3.3.12. Sekundarni suglasnici / Umetanje suglasnika ...................................................... 94 3.3.13. Pojedinačne promjene suglasnika ......................................................................... 95 3.3.14. Palatalizirani okluzivi k' i g' u leksici orijentalnog porijekla ............................... 96 3.3.15. Jotovanja ............................................................................................................... 97 3.3.16 Asimilacija ili jednačenje suglasnika .................................................................... 99 3.3.17. Disimilacija ili razjednačavanje suglasnika ....................................................... 101 3.3.18. Rotacizam ........................................................................................................... 102 3.3.19. Palatalizacija i sibilarizacija ............................................................................... 103 3.3.20. Suglasničke skupine *st', *sk', *zd', *zg' ............................................................ 104 4. MORFOLOGIJA ................................................................................................................ 107 4.1. Imenice ........................................................................................................................ 107 4.1.1. A-deklinacija .......................................................................................................