DOCSLIB.ORG

5310-Sinemamizin Umud Yillari-1970-80 Arasi Turk Sinemasi-Atilla Dorsay-1989-294S.Pdf

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
5310-Sinemamizin Umud Yillari-1970-80 Arasi Turk Sinemasi-Atilla Dorsay-1989-294S.Pdf A TİLLA DORSA Y • SlNEMAMIZIN UMUT YILLARI 1970-80 Arası Türk Sinemasına Bakışlar İNKILAP KİT AB EVİ SiNEMA DiZİSİ Kapak: Sait Maden Danışman: Öner Ciravoğlu Dizgi: Erdem Dizgi Babıali Cad, Birlik Han, 20/3 Cağaloğlu Tel. 511 65 98 526 37 96 Baskı: ANKAOFSEf Cemalnadir Sok. 24 Cağaloğlu - lSTANBUL 1989 ATiLLA DORSA Y SİNEMAMIZIN UMUT YILLARI 1970 - 80 Arası Türk Sinemasına Bakışlar Birinci Basım ,, .ı ,"..., 'i' İnkılap Kitabevi YAYlN SANAYi ve TiCARETAŞ. Ankara Cad. 95, iSTANBUL İÇİNDEKİLER: Sunuş 1970'1erin Sinemasına Genel Bir Bakış BİRİNCİ BÖLÜM: 1970 - 1974 YILLARINDA SlNEMAMIZ 25 Lütfi Akad Gerçekçiliği: Kader Böyle İstedi 1 Yaralı Kurt 1 lrmak 1 Gökç0 Çiçek 1 Gelin 1 Dü!ıün1 Diyet 27 Yılmaz Güney Olayı: Umut 48 Atıf Yılmaz Çeşitlemeleri: Kızıl Vazo 1 Zeyno 1 Utanç 1 Ccmo 1 Kambur 1 Kuma 53 Ulusal Sinemacılardan Kalan: Adsız Cengaver 1 "Fatma Bacı" üzerine 1 Vurun Kahpeye 1 Sultan Gelin 1 Kuyu 1 Reyhan 1 Dagdan lnme 1 Vatan ve Nam ık Kemal 1 Namus 63 Eskilerden Gelen: Büyük Yemin 1 Üç Arkadaş 1 Toprak Ana 1 Gazi Kadın 1 Keloglan 1 Bedrana 1 Kczban Roma'da 1 Almanyalı Yarim 1 Vukuat Var 1 Mahpus 1 Sokaklardan Bir Kız 1 Kanlı Deniz 1 2000 Yılın Sevgilisi 1 Sahipsizler 1 Bizimkiler 1 Düşman 1 Yunus Emre 74 Orta Kuşak Sirıemacıları: Pir Sultan Abdal 1 Fato 1 Kızgın Toprak 1 Merhamet 1 Bacım 1 Açlık 1 t nleyen Nagmcler 1 Yüregimde Yare Var 1 Çılg;ınlar1 Yarınlar Bizim 94 Ertem Eğilmez Güldürüleri: Canım Kardeşim 1 Oh Olsun 1 Salak Milyoner 1 Köyden lndim Şehire 106 Milli Sinema Hareketi: Kızım Ayşe 1 Mcmleketim 1 Diriliş 112 1?70 Sonrası Yünetmenleri: 1970 Sonrası Yönetmenleri Hakkında 1 Dikkat... Kan Aranı yor 1 Vurgun 1 Agrı Dagının Gazabı 1 Bir Demet Menekşe 1 Boş V cr Arkadaş 1 Dönüş 1 Azap 1 Vur be Ramazan... 119 İKİNCİ BÖLÜM: 1975 - 1979 YILLARINDA SlNEMAMIZ 131 Atıf Yılmaz Çeşitlerneleri 2: Deli Yusuf 1 Işte Hayat 1 Hasip ilc Nasip 1 Tuzak 1 Baskın 1 Selvi Boylum, Al Yazmalım 1 Kibar Feyzo 1 Acı Hatıralar 1 M inik Serçe 1 Adak 132 Metin Erksan'ın Çıkışı: 5 Türk Hikayesi 1 lntikam Mclegi 1 Sensiz Yaşayarnam 148 Osman Seden Sineması: Çirkin Dünya 1 Batsın Bu Diinya 1 Nereye Bakıyor Bu Adamlar? 1 "Altın"daıı "Delicesine" 1 Meryem ve Ogulları 1 Herkesin Gönlünde Bir Aslan Yatar 1 100 Numaralı Adam 1 Çilekeş 158 Eskilerden İniş-Çıkışlar: Ar,rı Dagı Efsanesi 1 Cevriycm 1 Kara 1 Çarşan ı Gelin 1 Güneşli Bataklık1 Yaşam Kavgası 1 Harakiri 1 Sıralardaki Heyecan 1 Baraj 1 Ölmeycn Şarkı 1 Dila Hanım 1 Allm Şehir 170 Arzu Film Güldürüleri: Hababam Sııııfı 1 Hababam Sınıfı Sınıfla Kaldı 1 SüLkardcşler! Hababam Sınıfı Uyanıyor 1 Tosun Paşa 1 Sultan 1 Meraklı Köftxi 1 Bizim Kız 190 "DeHimci Sinema" Modası: Dayı 1 Babanın Suçu i Cemi! 204 "Toplumcu Sinema" Çabaları ve 2 Örnek: "tki Arkadaş" 1 "Maglup Edilcmc:ycnlcr"1 Canavar Cafer 210 Zeki Ökten Sineması: Askerin Dö:iiJşü 1 Kaynan;:ı1::ır 1 Çöpçülcr Kralı 1 Kapıcılar Kralı 215 �.ierif' Güren Sineması; Köprü 1 Deprem 1 Nchir 1 İstasyon 1 Taksi Şôförü 1 Gelincik 1 Aşkı Ben mi Yarattım? 221 Güney'in binden Gidenler: GGnç Türk Sineması 1 Otobüs 1 Fırat'ın Cinleri 1 Kanal 1 Madcn 23 1 Oyu nc uluktan Gelenler: En Büyük Patron 1 Bodrum Hakiını 1 Tck Ba�ına 1 Vatandaş Rwı 1 Cennetin Çocukları 250 Birkaç Tekil Çıkış:Mcrh:ıba 1 Seninle Son Defa /L!rıct (llenç) 257 SUNUŞ Sinema üzerine bık;p usanmadan yazan bir yazı .::ınekç;:;iyim. Bu yazıları kitaplaştırrnak, her gazetccini'ı "meşru" ist.. :gi olan yazılamıı kitaplarda toplanmış görm�k aizusunuan k:ıynaklanınıyor yalnızca. Ülkemizde sinemanın sc:-Uvenini, sanırım kabul edilecektir, özellikle son 20 yılda çok yakında:1, sabırla, inatla izlemiş bir yaz;u·ın yaz­ dıklarının, bu serüvenin oldukça sadık hir izdüşümiinü uluşuracagına olan inam:ımdan da kaynaklanıyor. Elbette zaman içiade kimi görüşler, kimi yargılar degi�iyor. Özellikle 10 yıla yayılan bi> eleştiri çab.ısı söt.konusuysa, kimi yanılgıl:ır, abartmalar veya umutlar sözkonus•J olabiliyor. Ama bu yazıların, .;irıcmam\zuı gelişimini yakınd::ın, günü gününe izlemiş olmak gibi bir özel1igi vaı. Bir de, !"ilınlcrc, yö­ nctmenlere, o günün koşulları, yargıtın ıçinde yaklaşmış oh•n yazı­ ların kendine ö1.gü bir ı.m:eligi, �i.in:�lliği oluyor. Cııun için, kimi yargılanmız bugün için tartı�rna konusu edils\: bile, yazıların belge degt!risanırım yadsıııaınaz. Yazılarımı topladığıın kitapların sayısı lO'u aştı. Aacak Türk si­ neması üzerine eleştirilerimi ki:aplaştırmam gccikti. Niye? Öncelik­ le yazılarımı kitaplaştırmaya başladıgım 1980'li yıllarda, ömegin bir Yılmaz Güney'den söz etmek mümkün degildi. Bu konuda dönemin özel koşullarının getirdigi yasal engeller vardı. Bu engeller elbette koşulların degişmesiyle azaldı, giderek kalktı. Ama bu arada, bir Yılmaz Güney Kitabı oluşturmak, benim için kaçınılmaz olarak ön plana geçti. Oysa ben Türk sinemasına e�ilen eleştiri yazılarımı öncelikle kitaplaşıırmayı, sanatçılara bireysel olarak e�ilen "monografi" türünde kitapların ise (Yılmaz Güney, Türkan Şoray, Lütfi Akad veya Atıf Yılmaz kitapları) bunu izlemesini düşü- 7 nüyordum. Ancak Güney üzerine bir kitap oluşturmak neredeyse bir "görev" olunca, eleştirilerin toparlanması daha da gecikti. Sonra yöntem sorunlan ortaya çıktı: bu yazılan nasıl, hangi yöntemlerle bir­ araya gel.irmeliydim? Ve işte tüm bu sorulara yanıtlar bulununca, eli­ nizdeki kitap da ortaya çıkmış oldu. Önce biraz nostalji: Türk sineması, benim çocukluk anılarım arasında özel bir yer tutar. ıO' lu yaşlarıının daha ilk yıllarında izlemiş olduğum kimi filmler, o yılların gösterişli Batı filmlerine kıyasla görece ilkeliikierine karşın, beniolduk ça etkilemiştir. Örneğin ··vurun Kahpeye" (Akad'ınki), "Uile Devri", "Yavuz Sultan Selim Ağlıyor ve Yeniçeri Hasan", "Kızıltuğ" gibi fi lmler, ı9SO'lerin başında pek düşkünü olduğum Abdullah Ziya Ko7.anoğlu veya Michel Zevaco ro­ manlarından çağrışımlar getırmişti. Aydın Arakon'un "Çığlık" filmi­ nin içerdiği korkulu atmosferi, Orhan Arıburnu'nun "Sürgün"ününün egzotik melodram özelliklerini, Sami Ayanoğlu'nun "Allahaısmar­ ladık"ının veya Şadan Kamil'in "Dudaktan Kalbc"sininduygusallığım, Turgut Demirağ'ın "Fato"sunun veya Artemel-Ayanoğlu-Sonku üçlüsünürı "Vatan ve Namık Kemal"inin vatan sevgisi tema'sını. bun­ ca yıl sonra hala çok iyi anımsıyorum. Ancak daha sonra Türk sine­ masıyla arama, özellikle zorlu lise eğitimi yıllarının ve ı 950'lerin o benzersiz yabancı filmlerinin beslediği bir yabancı (Amerikan?) filmle­ ri mitolojisinin getirdiği engeller girecek ve bu sinemayı, çok önemli kimi filmleri dışında, çok iyi izlemcz olacaktım. Türk sinemasıyla barışmam, ı9 64 -66 yıllarında Anadolu'da askerliğimi yaparken gerçekleşecekti. Balıkesir, sonnda Salihli sinemalarının çoğu Türk fi lmi ı:;österiyordu. Özellikle yaz geceleri, henüz toplumsal hayatımızdan elini-eteğini çekmemiş olan yaz sinemalannda, o yıllarda oldukça parlak ve zengin bir görünüm taşıyan sinemamızın çok sayıda öıneeini i71ey�cekıirn Bunlar, bende sinemamızı t:ınımak için gerçek bir eğitim oluşturan yıllardı. Aynı zamanda çeşitli kusurlan ve zaallan içinde de olsa, bu sinema yı sevmek, ona gönül bağlamak fırsatını geti­ ren yıllar.. Evet, ne olsa bunlar bizim fi lmlerimizdi, anlatılan bizim hayatımız, beyazP,Crdeye yansıyan bizim kültürümüz ... Sinemamızın tarihine, geçmiş birikimine olan ilgim ve sevgim, bu filmleri koruya­ madığımiz için ilgililere olan öfkem ve özellikle siyah-beyaz filmle­ rimizin sağlam ve kapsamlı arşivlerde toplanması için sayısızkez be­ lirttiğim inatçı arzu, bu yıllardan k�ynaklanıyor. Sinema yazarlığı serüvenim ba�layınca, ilk zamanlar yalnızca ya­ bancı fi lmler üzerin� yazdım. "Yılmaz Güney Kitabı"nın önsözünde belirtmiş olduğum nedenlerden ... Bu durum, ancak ı970 yılıyla bir- 8 likte değişti. 19 69 sonları 1 70 başlarının kimi (önemsiz) filmlerinden sonra, özellikle Yılmaz Güney'in "Umut" filmi eleştirisiyle birlikte, Türk sinemasına kapsamlı biçimde eğilmeye başladım. 1970 yılının ve "Umut" filminin bizim sinemamız için bir dönüm noktası olduğu kesin. Benim kendi filmierimize eğilmeye başlamamın da bu tarihle çakışmasını, daha önce de yazdığım gibi, kendi adıma büyük şans sayıyorum. Böylece, sinemamız üzerine eleştirilerimi topladığım 3 ki­ taplık bir derlemenin etaplan da kendiliğinden belirlendi: elinizdeki 1970-80 arası dörıem ve bunu izieyecek iki kitapta da, 19 80-85 ve 85- 90 arası dönemler. 19 90 artık çok yakın bir tarih ve eleştiri çabamı, en azından o tarih� dek sürdüreceğiınİ sanıyorum. Bu kitap, elbette tam anlamıyla bir "1970-80 arası Türk Sinema Tarihi" değil. Bu kitap, sonuç olarak, benim bu dönemde yazmış olduğum yazıların bir toplamı. Ancak bütün kitaplarımda olduğu gibi (ve bunda onlardan da çok), bu derlemenin akılcı biçimde yapılmasına, yalnızca benim yazılarımı kilapiaşmış biçimde ellerinde bulundurmak iste:yen (ve bunu diğer kitaplarımı alarak belirten) okurlara değil, kay­ nak-kitaplara gereksinme duyan okura da yararlı olmasına çalıştım. Kitabın mantığı böylece ortaJa çıktı: yıl yıl gitmcktense, sine­ mamızın sözkonusu ettiğim 20 yıllık bölümünü beşeryı llık dilimler halinde ele almak ... Her bölümü genel bir bakış yazısıyla birlikte sun­ mak .. Ve her bölümü, o dönemi en çok etkilemiş, en çok damgasını vurmuş olaylar, yönetmenler, akımlarla ana başlıklar halinde ara bölümlere a)'ırmak ... Bu bölümlerde ana malzeme, benim o yıllardaki eleştirilerim ... Ve zaten işin başında bir seçim yapılmış, kimi filmler, kimi yönetm�nler dikkate bile alınmamış. Bu, bir yc�rde kişisel bir seçim .. Ama insaf ed ilsin, kişisellik bir yana, bu 10 yıl içinde ne denli üretken de olsalar, Nuri Akıncı, Mehmet Aslan, Yılmaz Atadeniz,Na­ tuk Baytan, Mehmet Dinler, Ülkü Erakalın, Yavuz
Load more

Recommended publications
  • Turkish Cinema
    Turkish cinema Nezih Erdoğan Deniz Göktürk The first years Cinema, as a Western form of visual expression and entertainment, did not encounter resistance in Turkey, a country culturally and geographically bridging East and West. It perfectly represented the ambivalent attitudes of the national / cultural identity under construction. On one hand, cinema came as a sign of modernization / Westernization, not only for the images of the Westbeing projected onto the screen, but also for the condi- tions of its reception. Cinematography was a technological innovation imported from the West and the ritual of going to the movies became an important part of the modern urban experience. On the other hand, cinema offered possibilities for the production of a ‘national discourse’. Many of the early feature films reflect the ‘birth of a nation’ or resis- tance to the Allied Forces during World War I. The audience was already familiar with the apparatus (theatre, screen, figures, music and sound, light and shadow), which bore some resemblance to the traditional Turkish shadowplay Karagöz, one of the most popular entertainment forms of the past. Ayse Osmanoğlu, the daughter of Sultan Abdülhamid II, remembers that the French illusionist of the palace used to go to France once a year and return with some novelties to entertain the palace population; a film projector throwing lights and shadows on a wall was the most exciting of these spectacles. The first public exhibition took place in 1896 or 1897 in the Sponeck pub, which was frequented by non-Muslim minorities (namely Levantines), as well as Turkish intellectuals infatuated with the Western civilization in Pera (today Beyoğlu), a district in the European part of Istanbul known for its cosmopolitan character.
    [Show full text]
  • Den Farlige Seksualitet
    Pitircik Akerman (th) i A Passing Summers Rain ( Yaz Yagmuru, 1993, instruktion Tomris Giritlioglu) Den farlige seksualitet Kvindebilleder i tyrkisk film AfSerazer Pekerman Siden 1940 erne har melodramaet været fleste filmselskaber havde til huse.11 mange den helt dominerende genre i tyrkisk film. år blev langt størstedelen af landets film I daglig tale bruger man udtrykket ‘som i produceret i dette Tyrkiets svar på Hol­ en tyrkisk film’, når utrolige og uventede lywood, og Yesilçam kom til at stå som tragedier pludselig vælter ind over én, generel genrebetegnelse for de populære og kun et mirakel synes at kunne bringe tyrkiske melodramaer, der typisk handler verden tilbage på ret køl. Udtrykket har om umulig kærlighed mellem en rig mand først og fremmest baggrund i de såkaldte og en fattig kvinde - eller omvendt. Yesil<;am-melodramaer. Yesilgam, der be­ Deniz Kandiyoti, der har forsket i den tyder ‘fyrretræ’, var tidligere navnet på den tyrkiske litteraturs kvindebilleder, har 104 gade i bydelen Beyoglu i Istanbul, hvor de beskrevet, hvordan det tyrkiske samfund afSerazer Pekerman historisk bygger på en klassisk patriarkalsk perspektiv for en analyse af kvinderepræ­ orden, hvor kvinden har en underordnet sentationen i tyrkisk film. Mere specifikt status (Kandiyoti 1996: 170). I denne so­ vil jeg fokusere på ‘faldne kvinder, der er ciale struktur sikres det gennem ægteska­ et hyppigt optrædende dramatisk tema i bet, at kvindens arbejdskraft og reproduk­ tyrkiske film. De faldne kvinder er typisk tionsevne tilhører en mand. Hun forventes velmenende og godhjertede, men er af at sidde dydigt og vente på, at denne mand den ene eller den anden grund kommet på kommer og tager hende, og for sin egen afveje.
    [Show full text]
  • CINEMA EVENT” in 1960S TURKEY from the PERSPECTIVE of an AUDIENCE DISCOURSE
    YE§IILC:AM i n l e t t e r s : a “CINEMA EVENT” IN 1960s TURKEY FROM THE PERSPECTIVE OF AN AUDIENCE DISCOURSE A THESIS SUBMITTED TO THE DEPARTMENT OF GRAPHIC DESIGN AND THE INSTITUTE OF ECONOMICS AND SOCIAL SCIENCES OF BiLKENT UNIVERSITY IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSPOHY IN ART, DESIGN AND ARCHITECTURE By Dilek Kaya Mutlu June, 2002 I certify that I have read this thesis and that in my opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Prof. Dr. Bülent Özgüç (Principal Advisor) I certify that I have read this thesis and that in my opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Assist. Prof. Dr. Halil ISlklfaoMu (Co-Advisor) I certify that I have read this thesis and that in my opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Prof. Dr. Nilgiin Abisel I certify that I have read this thesis and that in my opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Assist. Prof. Dr. Mahmut Mutman I certify that I have read this thesis and that in my opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Assist. Prof. Dr. Asuman Suner I certify that I have read this thesis and that in my opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy.
    [Show full text]
  • Bir Filmin Çekimine Tanık Olmak, Kuşku­ “Burada Kızla Oğlan Kavga Edip Ayrılacak­ Suz, Ilginç Bir Olaydır
    10 • MİLLİYET DİZİ YAZILAR Yeşilçam Değişirken -J TARIK DURSUN K. BAŞLARKEN ğu kendi insanımız açısından olumlu bir yerdir. Yola çıkma, gidiş ve varış süreci boyunca türlü I NCELİKLE şunu belirtmeli, bu yazı dizi- yanlışlara, kusurlara ve olumsuzluklara rastlan- s/, bir Türk sinema tarihi değildir, ama maktadır. Bunlar, olağandır. Çünkü gerek sine­ I ne var, sinemamızın son yıllardaki olum­ macılarımız, gerek seyircimiz yılların birikimi mlu ve umut verici gelişmelerini değerlendirebil­ olan koşullandırmalardan, alışkanlıklardan bir mek, bu yeni değişimi yerli yerine oturtmak için anda kurtulamıyorlar. Zamanla bu da aşılacak­ İster istemez geçmişi de sergilemek gerekiyor­ tır. du. Başlardaki tarihe dönüklük, aslında, bu ne­ Sinema ve sinemacılar, "değişim"e girdiler, denden kaynaklanıyor. sürdürüyorlar. Onları desteklemek, onlara arka Türk sineması, diğer adıyla Yeşilçam sine­ çıkmak, şiirimizin, resmimizin, roman, hikâye ve ması bir süredir, özellikle genç sinemacıların tiyatromuzun var olduğu kadar sinemamızın da birbiri ardına yaptıkları atılımlarla bir yerden bir var olduğunun dünyaya kanıtlanmasında, ödev, yere doğru götürülüyor. Bu, hem sinemamız, şimdi seyircimizindir. YenI ve genç sinemacı­ hem de sinemamızın anlatmakla yükümlü oldu­ larımızın filmleri, onların yakın ilgisini bekliyor. T.D.K. Bir film in "filnrhikâyesi \ Doğduğu yörenin acılı, soğan­ lı, sarımsaklı yemeklerine tut­ kun ünlü arabeskçiyle rol icabı öpüşm ek sırası gelen ar­ tistler tir tir titriyordu İLMDE çalışanların sayısı, çevrelerine sokak boyunca toplanmış olanların sayısın­ dan en az elli kat altında. İş­ li, işsiz, çoluk çocuk, kadın erkek, genç yaşlı, tanıdık ta­ nımadık herkes “Film çekiliyor, koşun!” çağ­ rısına uymuş, toplanmışlar. Bu nedenle ola­ M tf/creAr; "...(Denetleme Kurulu) bir er­ cak, başta rejisör, film ekibinin hepsi birer si­ kekler kurulu öncelikle ve filmlerimize öy­ nir küpü.
    [Show full text]
  • Türk Sineması'nda Türler Üzerine Bir Inceleme (1970-1980)
    Journal of Yasar University 2011 23(6) 3866-3877 TÜRK SİNEMASI’NDA TÜRLER ÜZERİNE BİR İNCELEME (1970-1980) AN ANALYSIS ON GENRES IN TURKISH CINEMA (1970-1980) Ürün YILDIRAN ÖNKa ÖZET Sinema ile toplumun karşılıklı bir etkileşim içinde olduğu genel kabul görmüş ve üzerine pek çok araştırma yapılan bir olgudur. Sinema gerek ortaya çıktığı yerin ve zamanın tanımlanması bakımından, gerekse toplumsal yapıyı oluşturan siyaset, ekonomi, tarih ve özellikle kültürü aktarması bakımından toplumu anlama çabalarında iyi bir yol göstericidir. Bu bağlamda filmleri tek tek değerlendirmek yerine tür bazında ortak özelliklerinin belirlenmesine dayanan tür çalışmaları, onları bir bütün olarak görebilme açısından son derece yararlıdır. Bu çalışmada amaç, 1970 ile 1980 yılları arasında çekilen Türk filmlerini tür bazında inceleyerek sınıflandırmak ve bu bulguların dönemin siyasi, ekonomik ve toplumsal olaylarıyla etkileşimini ortaya koymaktır. Anahtar Kelimeler: Film Türleri, Türk Sineması, 1970’ler, Türk toplumu ABSTRACT The relationship between cinema and society has long been accepted and searched for various academicians. Cinema describes the place and time that it was made in, at least it carries the political, economic, historical and cultural elements composing the social structure. So it can assist people with their effort to understand society. From this perspective genres studies based on identifying the similarities of the films, enable academicians to see them as a whole instead of evaluating them one by one. The aim of this study is to classify Turkish films produced between 1970-1980 according to their genre, and to analyze the findings of the classification in order to discover their interactions with the political, economic, and social issues of the era.
    [Show full text]
  • Başlangıcından Bugüne Fotoğraflarla Türk Sineması
    Başlangıcından Bugüne Fotoğraflarla Türk Sineması The TrırkishCinema with stills/from its to IDGSA Sinema Televizyon Enstitüsü Yavmı Başlangıcından Bugüne Fotoğraflarla Türk Sineması The Turkish Cinema with stills/from its beginnings up to date Geçmişi tanımak, değerlendirmek; gilizce özgeçmişleriyle filimle­ geleceği hazırlayacak olan bugü­ rine ait 252 fotoğraf sergide nün sanatını yaratacak kişilerin yer alıyor. kendi kararlarını vermeleri açı­ Serginin küçük bir modeli olan sından kaçınılmaz bir zorunluluk katalog, da gene bu çalışmanın ta olarak karşımızda. mamlayıcısı niteliğindedir.Gerek Hergün yeni bir gerçekle karşıla sergide,gerekse katalogda türkçe şan çağdaş insan,değerlendirmele ve İngilizce olarak Türk sinema rinde de hergün yeni bir açı bu­ tarihi özetlenmiştir.Bundan yeni luyor .Tarihe bakışı,geleceği dü kuşaklara ve ilgi duyanlara bu şünüşü de hergün değişiyor. Top­ sanatın gelişiminin dününü ve bu lum kendi dinamiğini yitirmediği gününü,kısa ve kolay bir biçimde sürece de ürün verme durumunda o tanıtmak amaçlanmaktadır. lan sanatçı toplumla etkileşimi­ Yeni kuşaklara,2.İstanbul Sanat ni sağlıklı ve sürekli bir biçim Bayramı'yla başlayacak olan bu de sağlamak,geçmiş ile köprüleri tanıtma programlarında ilginç ve -ister etki,ister tepki biçimin­ önemli bir olanak sunulmuş ola­ de olsun-sağlam atmak gereksimi- caktır .Bir yıl içinde yüzden faz ni duyuyor. la Türk filmi gösterilecektir.Si Hiç kuşkusuz geçmiş ile gelecek nema-TV Enstitüsü Yayın Bölümü arasındaki bağlantıyı bugünün sa tarafından hazırlanan Giovanni natçısı
    [Show full text]
  • I.Dünya Savaşi Ve Türk Kurtuluş Savaşinin Beyaz Perdeye Yansimalari
    I.DÜNYA SAVAŞI VE TÜRK KURTULUŞ SAVAŞININ BEYAZ PERDEYE YANSIMALARI Serap (Kurt) KAYSERİLİ TARİH ANABİLİM DALI Yüksek Lisans Tezi Prof. Dr. Selami KILIÇ 2011 Her Hakkı Saklıdır ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI Serap (Kurt) KAYSERİLİ I.DÜNYA SAVAŞI VE TÜRK KURTULUŞ SAVAŞININ BEYAZ PERDEYE YANSIMALARI YÜKSEK LİSANS TEZİ TEZ YÖNETİCİSİ Prof. Dr. Selami KILIÇ ERZURUM-2011 T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ BEYAN FORMU 11.04.2011 SOSYAL BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE BİLDİRİM Atatürk Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğine göre hazırlamış olduğum " I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşının Beyaz Perdeye Yansımaları" adlı tezin tamamen kendi çalışmam olduğunu ve her alıntıya kaynak gösterdiğimi taahhüt eder, tezimin kağıt ve elektronik kopyalarının Atattürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü arşivlerinde aşağıda belirttiğim koşullarda saklanmasına izin verdiğimi onaylarım: Lisansüstü Eğitim-Öğretim yönetmeliğinin ilgili maddeleri uyarınca gereğinin yapılmasını arz ederim. Tezimin/Raporumun tamamı her yerden erişime açılabilir. Tezim/Raporum sadece Atatürk Üniversitesi yerleşkelerinden erişime açılabilir. Tezimin/Raporumun …… yıl süreyle erişime açılmasını istemiyorum. Bu sürenin sonunda uzatma için başvuruda bulunmadığım takdirde, tezimin/raporumun tamamı her yerden erişime açılabilir. 11.04.2011 Serap (Kurt) KAYSERİLİ İÇİNDEKİLER SOSYAL BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE ......................................... I ÖZET ..........................................................................................................................
    [Show full text]
  • The Case of Türkan Şoray Zeynep Çiğdem
    ANALYSIS OF FEMALE STAR IMAGES IN POPULAR MAGAZINES IN THE 1960s: THE CASE OF TÜRKAN ŞORAY ZEYNEP ÇİĞDEM KARABEKİROĞLU SEPTEMBER 2006 ANALYSIS OF FEMALE STAR IMAGES IN POPULAR MAGAZINES IN THE 1960s: THE CASE OF TÜRKAN ŞORAY A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF THE UNIVERSITY OF BAHCESEHIR BY ZEYNEP ÇİĞDEM KARABEKİROĞLU IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS IN THE DEPARTMENT OF FILM AND TELEVISION SEPTEMBER 2006 ABSTRACT ANALYSIS OF FEMALE STAR IMAGES IN POPULAR MAGAZINES IN THE 1960s: THE CASE OF TÜRKAN ŞORAY Karabekiroğlu, Zeynep Çiğdem M.A. Department of Film and Television Supervisor: Assoc. Prof. Süheyla Kırca Schroeder September 2006, 117 pages This study covers the 1960s during when Turkish movie industry Yeşilçam had its golden age. Directors and producers made over two hundred films per year in this period. What I would like to do is to analyze how female star images were constructed by popular magazines in the 1960s. I will try to find out how private life of a star influences the representation of his/her image in popular magazines. The magazines that will be analyzed in this thesis are Ses (1961- 1967) and Artist (1960-1967). These magazines will be essential for studying the ways that the ‘star image’ was constructed and explaining how fame was produced through the written media. The case study will focus on Türkan Şoray, an actress who earned a distinctive reputation as a ‘star’ in this period. Keywords: Yeşilçam, Cinema, Popular Magazines, Star, Star Image, Türkan Şoray - iii - ÖZET 1960’LARDA POPÜLER DERGİLERDE YILDIZ İMAJININ İNCELENMESİ: ÖRNEK İNCELEME TÜRKAN ŞORAY Karabekiroğlu, Zeynep Çiğdem Yüksek Lisnas, Film ve Televizyon Bölümü Tez Yöneticisi: Doç.
    [Show full text]
  • T 1-££P991 a Chronological History of the Turkish Cinema
    t 1-££P991 A Chronological History of the Turkish Cinema (1914-1988) Agâh Özgüç £ ( he cinema is such an invention that one day, as will be seen, it will change the outcome of world civilisation much more than the invention of gun powder, electricity or printing. The cinema will give to people living in the most distant places of the world the chance to know and love each other. The cinema will erase the differences in thoughts and appearance between human beings and be of great help in the realisation of the human ideal. We must give to the cinema the importance that it is worthy of.” Kemal Atatürk Undoubtedly each country has its own history of the cinema and such an history is confirmed by documents. According to such documents, the official history of the cinema, known then as the cinématograph, begins on December 22, 1895, in Paris, at the Grand Café, near the Boulevard des Capucines, where two young Frenchmen, the brothers Louis and Auguste Lumière, stage a first showing. Agah Ozgüç, Researcher 53 TURKISH REVIEW According to several sources the cinema enters Turkey first through private showings, held at the Sultan’s court (The Yıldız Palace), followed by public ones. We know, for example, that in 1897 a Rumenian citizen of Polish origin, Sig­ mund Weinberg staged a first public show in Istanbul, the place being Sponeck’s beerhouse in Galatasaray square. 1914 Starting from 1908 more movie theaters are opened in various cities, most of them owned by foreigners or minorities. Practically, the history of the Turkish cinema starts on November 14, 1914, when Fuat Uzkinay, being at that time an army officer, shoots a 150 meter long documentary (Ayos Stefanos’daki Rus Abidesinin Yıkılışı/T/ıe Demolition o f the Russian Monument in St.
    [Show full text]
  • Ulusal Sinema Düşüncesi Bağlaminda Bir Kuram Önerisi
    T.C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ RADYO SİNEMA VE TELEVİZYON ANABİLİM DALI ULUSAL SİNEMA DÜŞÜNCESİ BAĞLAMINDA BİR KURAM ÖNERİSİ YÜKSEK LİSANS (MASTER) TEZİ GÜNEŞ ÖZAYTEN Danışman Öğretim Üyesi: Prof. Dr. ÖMER SAYDAM UYSAL İstanbul, Eylül 2009 İÇİNDEKİLER Sayfa No: İçindekiler…………………………………………………………………………iv Özet……………………………………………………………………………….vi Abstract…………………………………………………………………………..viii Önsöz……………………………………………………………………..............xiii Giriş………………………………………………………………………………..1 BİRİNCİ BÖLÜM KURAM 1.1.KURAMIN TANIMI…………………………………………………………...7 1.1.1.Pozitif Bilimlerde Kuram……………………………………………………..8 1.1.2. Sosyal Bilimlerde Kuram………..………………………………………........9 İKİNCİ BÖLÜM BATIDA SİNEMA KURAMLARI 2.1.BATILI SİNEMA KURAMCILARI……………………………………………12 2.1.1.1.Lindsay………………………………………………………………........13 2.1.1.2.Münsterberg…………..……………………………………………….......13 2.1.1.3.Arnheim………...…………………………………………………………16 2.1.1.4.Pudovkin………………………………………………………………......17 2.1.1.5.Eisenstein………………………………………………………………….19 2.1.1.6.Balasz……………………………………………………………………...20 2.1.1.7.Bazin………………………………………………………………………20 2.1.1.8.Kracauer…………………………………………………………………...22 2.1.1.9.Sinema Göstergebilim Kuramı…………………………………………..23 2.2.BATILI SİNEMA AKIMLARI………………………………………………31 2.2.1..Dışavurumculuk Akımı……………………………………………………..31 2.2.2.Yeni Gerçekçilik Akımı……………………………………………………...32 2.2.3.Yeni Dalga Akımı…………………………………………………………….34 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜRKİYE’DE SİNEMA KURAMLARI 3.1.TARİHSEL BAĞLAM……………………………………………………………39 3.1.1.Sinemanın Türkiye’ye Gelişi…………………………………………………...39 3.1.2.Türk Sinemasında
    [Show full text]
  • Fotojenik Makyajdan Plastik Makyaja 2000'Li Yıllar Öncesi Türk Sinemasında Makyaja Genel Bir Bakış
    Erciyes İletişim Dergisi / Journal of Erciyes Communication e-ISSN: 2667-5811 | ISSN: 1308-3198 Araştırma Makalesi Fotojenik Makyajdan Plastik Makyaja 2000’li Yıllar Öncesi Türk Sinemasında Makyaja Genel Bir Bakış Ferhat Zengin (Dr. Öğr. Üyesi) İstanbul Gelişim Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu [email protected] ORCID: 0000-0002-6785-3257 Başvuru Tarihi: 05.08.2019 Yayına Kabul Tarihi: 28.12.2019 Yayınlanma Tarihi: 24.01.2020 DOI: http://10.17680/erciyesiletisim.601909 Öz Sinemanın görsel etkisini artıran öğelerden biri makyajdır. Makyaj sahne atmosferinin ve sinemasal gerçeklik hissinin oluşmasında önemli bir anlatım aracıdır ve özellikle karakter ve tip yaratımında oyuncuların sergiledikleri kişilikleri yansıtmak için ihtiyaç duyulur. Dolayısıyla hareketli görüntülerin doğuşundan itibaren film endüstrilerinde makyaj bir meslek olarak kabul edilmiş, makyaj sanatçılarının uygulamaları önemsenmiş ve ödüllendirilmiştir. Sektörleşme adına büyük sıkıntılar yaşayan Türk sinemasında ise yıllarca görmezden gelinen makyaj, bir meslek olarak uzun yıllar var olmaya çalışmıştır. Bu çalışmada makyaj sanatının Türk sinemasındaki tarihsel gelişim ve dönüşümü ele alınmış, 2000 öncesi Türk sinemasında makyaj sanatının yerli film sektöründeki konumu araştırılmıştır. Çalışmada derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiş, literatür ve arşiv taraması yapılmış, çeşitli makyaj uygulamaları amaca yönelik örnek yerli filmler üzerinden gösterilmeye çalışılmıştır. Böylelikle elde edilen bilgiler ışığında 2000’li yıllar öncesi Türk sinemasında makyajın
    [Show full text]
  • Türk Sinemasının Doğuşundan Günümüze Kadar Geçirdiği Aşamaları, Önemli Akımları, Yönetmenleri Ve Oyuncularıyla Birlikte Analiz Edebileceksiniz
    T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİMSİSTEMİNİNGÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) RADYO TELEVİZYON ALANI TÜRK SİNEMASI ANKARA 2008 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır. Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler. Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz. İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR .................................................................................................................... iii GİRİŞ .........................................................................................................................................1
    [Show full text]