TÜRK SİNEMASI <N
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Prof. Dr. Âlim Şerif Onaran TÜRK SİNEMASI <n. cin) Prof. Dr. ÂLİM ŞERİF ONARAN TÜRK SİNEMASI U KİTLE YAYINLARI © Prof. Dr. ÂLÎM ŞERİ FON ARAN & KİTLE YAYINLARI Birinci Basım : Mart 1995 İÇİNDEKİLER TÜRK SİNEMASI (1980-1994)............................................ 9 ESKİ KUŞAK YÖNETMENLERİ............................................15 Atıf Yılmaz........................................................................15 Osman Fahir Seden................................. 26 Memduh Ün..................................................................... 33 Orhan Elmas...................................................................40 Ertem Göreç....................................................................46 ORTA KUŞAK YÖNETMENLERİ.......................................... 49 Yılma2 Güney..................................................................49 Zeki Ökten....................................................................... 55 Şerif Gören...................................................................... 57 HalidRefiğ....................................................................... 65 Süreyya D uru..................................................................72 Fevzi Tuna....................................................................... 75 BilGe Olgaç....................................................................... 78 Ertem Eğilmez................................................................ 82 Erdoğan Tokatlı.............................................................. 88 Orhan Aksoy....................................................................92 Nejat Saydam..................................................................95 Melih GülGen...................................................................96 Ülkü Erakalın..................................................................98 Hulki Saner.....................................................................99 Yılmaz D uru.................................................................. 101 Safa Önal ve Yücel Uçanoğlu....................................... 102 Mehmet Dinler ve Osman Nuri ErGün........................104 5 Natuk Baytarı..................................................... 106 Yılmaz ve Orhan Atadeniz............................................108 Aram Gülyüz.............................................................. 109 Remzi Jöntürk...............................................................110 Türker İnanoğlu............................................................112 Ve Diğerleri................................................................... 113 YENİ KUŞAK YÖNETMENLERİ..........................................117 Ömer Kavur................ 117 Erden Kıral.................................................................... 126 Yavuz Özkan......................................... 134 Ali Habip ÖzGentûrk.....................................................143 Tunç O kan........................................... 149 Korhan Yurtsever......................................................... 152 Tunç Başaran................................................................152 İrfan Tözüm.................. 156 Şahin KayGun................................................................162 Yavuz TuıGul.................................................... 163 Başar Sabuncu............................................. 166 Sinan Çetin................................................................... 171 Zülfü Livaneli................................................................175 Muammer özer..............................................................177 Orhan Oğuz............................................. 179 Temel G ürsu.................................................................182 Ümit Efekan..................................................................184 Şahin Gök......................................................................186 Yaşar Seriner.................... 188 Kaya Ererez, Yavuz FiGenli, Aykut Düz ve Ümit Elçi........................................................................190 Fikret Uçak. Eser Zorlu, Artım Yeres ve Faruk TurGut.................................................................193 Samim Utku. Arka Uskan. İsmail Güneş....................197 OYUNCU YÖNETMENLER.................................................. 201 Kartal Tibet...................................................................201 Türkân Şoray............................................................... 203 Cüneyt Ark/«ı. Kadir İnanır......................................... 204 Ihsan Yüce....................................................................207 Zeki Alasya, Müjdat Gezen, llyas Salman.................. 208 6 İbrahim Tâtlıses, Ferdi Tayfur.....................................210 Tuncel Kurtiz........................................... 211 TELEVİZYON İÇİN FİLM YAPANLAR. TELEVİZYONDAN GELENLER............................................213 Yusuf Kurçenli.............................................................. 214 EnGin AyÇav ...................................................................216 Tunca Yönder................................................................218 Ünal Küpeli. Hüseyin Şahin........................................ 220 Ziya Oktan, Okan Uysaier............................................221 Atillâ Candemir. Osman Sınav....................................225 Mahinur ErGun, Tomris Giritlioğlu, Canan Evcimen tçöz......................................................227 TÜRK-İSLÂM SENDEZİ ÜZERİNE FİLM YAPAN YÖNETMENLER............................................233 Yücel Çakmaklı............................................................. 235 Mesut Uçkan.................................................................236 Salih Dirildik................................................................ 238 İsmail Güneş, Mehmet Tannsever.............................. 239 YABANCI ÜLKELERDE TÜRK SANATÇILARIN KATKISIYLA ÇEVRİLEN FİLMLER...................................243 GENÇ TÜRK SİNEMASI.......................................................251 Nesli Çölgeçen, Ömer Uğur......................................... 251 Nisan Akman.................................................................256 Ersin Pertan..................................................................258 TEK FİLMLE KENDİLERİNİ KANITLAYAN GENÇ KUŞAK YÖNETMENLERİ........................................ 261 Firuzan/Gülsüm Karamustafaoğlu, Işıl özGentürk ve Yeşim Ustaoğlu...................... 261 Fehmi Yaşar, Banş Pirhasan, Selim İleri................... 265 Oğuzhan Tercan. Yavuzer Çetinkaya, Reha Erdem. RaGıp Taranç/Faik Kartelli................... 267 Semir Aslanyürek. Aydm Bağardı............................... 269 Seçkin Yaşar, Canan Gerede, Handan İpekçi.............271 Erdoğan Kar. Mustafa Altıoklar............... 273 Zeki Demirkubuz..........................................................275 7 GERİDE KALANLAR........................................................... 277 Oksal Fekmezoğlu, Çetin İnanç, Zafer Par, Avnl KütükoGlu............................................................ 278 Sami Güçlü, Mehmet Aydın,Alev Akarar....................279 Muzaffer Hiçdurmaz, Aydın Sayman, Cemal Göztitok............................................................. 281 Ayhan önal, Ahmet Pınar, Taner Aşkın, Faik Ahmet Akıncı, Biket Ilhan...................................283 BELGE FİLMLERİ................................................................287 Atatürk ve Kurtuluş Savaşı BelGeselleri.....................294 TÜRK ÇİZGİ FİLMİ............................................................. 301 KISA FİLMLER.................................................................... 309 SONUÇ.................................................................................. 315 TÜRK SİNEMASI 1980-1994 Bu dönemi» 12 Eylül 1980 askeri müdahalesinden 1983 seçimlerine kadar olan 3 yıl» 1983-1991 arasında Anavatan Partisi iktidarının yürürlükte olduğu sekiz yıl ve 1991-1994 arasında geçen Doğruyol-Sosyal Demokrat Halkçı Parti Koa lisyonu sırasında geçen üç yıl olarak Gözönünde tutmak Ge rekir» Her ne kadar aslında bu üç dönemin birbirini izleyen» aynı Anayasa ile yönetilen» aynı politikaların sürdürüldüğü tek bir dönem olduğunu savunanlar varsa bile, bazı önemli ayrımlar da vardır. Bir kez Milli Birlik Komitesi, Büyük Millet Meclisini da ğıtıp partileri kapatınca Gerek kendi başına, Gerekse iktidara getirdiği hükümet eliyle sıkı bir yönetimi sürdürmüş; topla dığı Kurucu Meclis’te kabul olunan yeni Anayasa da mevcut 1961 Anayasasına bir tepki oluştur ur casına ülkenin siya sal, sosyal ve ekonomik yaşamını disipline etmiştir, Anayasa'nın 26, maddesi ile "Herkesin düşünce ve ka naatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla açıklama ve yayma hakkına sahip olduğunu" ve bu hürriyetin “resmi 9 makamların müdahalesi olmaksızın haber veya, fikir almak ya da vermek serbestllGrnl içerdiği kabul edilmekle birlikte; “Bu fıkra hükmü, radyo, televizyon, sinema veya benzeri yol larla yapılan yayınların İzin alma sistemine bağlanmasına engel değildir1* hükmüne de mani olmadığı Ûkri benimsen miş bulunuyordu. Bu hükme uyGun olarak 1983 yılında Bakanlar Kuru lucun 83/7006 sayılı ve 23,8.1983 tarihli kararnamesiyle yürürlüğe sokulan “Filmlerin ve Film Senaryolarının Denet lenmesine İlişkin Tüzük" adlı eski tüzük yürürlükten kaldı rılıyorsa da; filmlerin ve senaryoların denetlenmesi yeni bir tüzükle yeniden polisin uyGulamalarına terk edildiği Gibi; bazı deyimleri açıklamaktan, sansür öğelerini