Jaarverslag Mondriaan Stichting − VOORWOORD − 3 Voorwoord

2010 Jaarverslag Mondriaan Stichting − VOORWOORD − 3 Voorwoord

2010 was de opmaat tot een roerige peri- Biënnale van Venetië in 2011. Hij heeft ode in de cultuursector. Er werd stevig ge- de kunstenaars Joke Robaard, Johannes discussieerd over kunst en cultuur en forse Schwartz, Barbara Visser en ontwerpers bezuinigingen werden aangekondigd. On- Maureen Mooren en EventArchitectuur danks het zware politieke weer is het werk uitgenodigd gezamenlijk een presentatie normaal doorgegaan en deden zich ook in het Nederlands paviljoen te maken. nieuwe ontwikkelingen voor. Verder zette de Mondriaan Stichting De Mondriaan Stichting en het Fonds in 2010 het Visual Arts Platform op, be- voor beeldende kunsten, vormgeving en staande uit zes internationale fondsen en bouwkunst gingen met elkaar in gesprek bedoeld om vaker en intensiever samen over een mogelijke fusie. De taken van de te werken. Naast de Mondriaan Stich- beide fondsen liggen in elkaars verlengde, ting bestaat het platform uit: BAM, In- ook als gevolg van de veranderende kunst- stituut voor beeldende, audiovisuele en praktijk. In december gingen de besturen mediakunst (België), Danish Arts Agen- van beide fondsen akkoord met het voor- cy (Denemarken), Arts Council England nemen te fuseren. In 2011 wordt de fusie (Engeland), Frame (Finland) en Pro Hel- een feit. vetia (Zwitserland). 2010 was ook het eerste jaar waarin alle Natuurlijk stimuleerde de Mondriaan publieke cultuurfondsen en sectorinstitu- Stichting ook in 2010 weer veel bijzon- ten beoordeeld werden door een onafhan- dere projecten. Met ruim 16 miljoen euro kelijke visitatiecommissie. Dit gebeurde ondersteunde zij 754 projecten en activi- op basis van een door de organisaties zelf teiten in Nederland en 49 andere landen, geschreven zelfevaluatie en gesprekken variërend van presentaties tot aankopen, met bestuursleden, medewerkers en advi- van programmeringen tot publicaties. seurs. Eind 2010 bracht de visitatiecom- Daarmee maakten musea en presentatie- missie rapport uit aan de staatssecretaris. instellingen, maar ook organisaties als ar- De Mondriaan Stichting kreeg als eind- chieven en bibliotheken beeldende kunst, oordeel ‘goed’, de manier waarop zij met vormgeving en cultureel erfgoed toegan- adviseurs samenwerkt werd zelfs als best kelijk voor een groot en divers publiek. practice aangemerkt. Om het restaureren en zichtbaar hou- Hans Hoogervorst, voorzitter den van mobiel erfgoed te stimuleren bereidt de Mondriaan Stichting met het Nationaal Restauratiefonds een revolving fund voor. Hieruit worden leningen ver- strekt die na aflossing opnieuw worden ge- ïnvesteerd in restauratieaanvragen. Deze nieuwe ondersteuningsmogelijkheid voor eigenaren of beheerders van mobiel erfgoed gaat naar verwachting in 2011 van start. In september maakte de Mondriaan Stichting bekend dat Guus Beumer, directeur van Marres en NAiM/Bureau Eu- ropa, benoemd is als curator van de 54ste − VOORWOORD − 5 Bij dit jaarverslag

Met het jaarverslag verantwoordt de Mon- driaan Stichting haar werkwijze en de activiteiten die in binnen- en buitenland hebben plaatsgevonden. Het geeft een indruk van de projecten die worden ondersteund en de doelen, prioriteiten en criteria die daarvoor het kader vormen. Het ontwerp refereert aan de redactionele opmaak van een krant. De structuur van het jaarverslag wordt in één oogopslag zichtbaar door de kleur van het papier, zodat lezers direct daar kunnen beginnen waar hun interesse naar uitgaat. Het witte deel gaat over geld geven. In het roze deel staan de ondersteunde projecten en aanvragers centraal: geld ontvangen. Het overzicht van aanvragers toont welke aanvragen zij hebben gedaan, of deze zijn gehonoreerd, het totaalbedrag aan ondersteuning en of er bezwaren zijn ingediend. Het jaarverslag wordt verzonden naar alle relaties van de Mondriaan Stichting, inclusief de instellingen die in 2010 aanvraag deden. Doordat het verslag een uit- voerige verantwoording is van het werk van de Mondriaan Stichting, is het ook geschikt voor instellingen die nog geen aanvraag hebben ingediend, maar overwegen dat te doen. Inhoud

− Mondriaan Stichting − 10 Financiën 80 beleid �� 11 toezeggingen 2010 ��81 ontwikkelingen �� 13 ontwikkelingen 2008 – 2010 ��82 toekomst �� 15 financieel verslag ��83 accountantsverklaring ��88

− Ondersteuning en Activiteiten − 18 Ondersteunde projecten 93 afnamebevorderend �� 19 projecten �� 19 programma’s �� 20 Aanvragers 135 collecties �� 21 KunstKoop �� 23 VoorwaardenschEppend �� 25 ontwikkelkosten �� 25 professionalisering �� 26 KulturA �� 26 leiderschapsprogramma �� 27 opinievorming �� 28 bijeenkomsten en debatten �� 29 internationalisering �� 30 internationale projecten in Nederland �� 30 arts Collaboratory...... 31 nederlandse journalisten en kunstcritici...... 32 oriëntatiereis 2010...... 32 intensiveringen...... 34 internationale promotie �� 35 presentaties in het buitenland...... 35 arts Collaboratory...... 37 Kunstbeurzen...... 37 lofts...... 38 buitenlandse journalisten en curatoren...... 39 biënNale van Venetië...... 40 cz-werkbezoeken...... 40 internationaal bezoekersprogramma...... 41

Samenwerking 48 gezamenlijke ondersteuning �� 48 gezamenlijke activiteiten �� 49 afstemming �� 51 cultureel beleggen �� 51

Werkwijze 54 behandelingstermijn �� 54 voorwaarden �� 55 criteria �� 56 advisering �� 57 verantwoording �� 61 bezwaren �� 62

Organisatie 66 organogram �� 67 bestuur �� 68 bureau �� 69 communicatie �� 71 ‘De commissie heeft de Mondriaan Stichting ervaren als een zelfbewuste organisatie die haar fondstaken op professionele wijze uitvoert. Het fonds lijkt voortdurend in ontwikkeling en verkent haar grenzen. Het fonds opereert consequent en strikt richting het veld en is niet bang positie in te nemen.’ Visitatiecommissie cultuurfondsen en sectorinstituten 10 − MONDRIAAN STICHTING − − MONDRIAAN STICHTING − 11 mondriaan Beleid stichting Als (inter)nationaal stimuleringsfonds voor beeldende kunst, vormgeving en Ook in 2010, het tweede jaar van de hui- beide is het oordeel positief. Knelpunten Beeldende-kunstmarkt dige beleidsperiode, richt de Mondriaan doen zich voor op het grensvlak tussen De Mondriaan Stichting en het ministerie cultureel erfgoed zet de Mondriaan Stichting zich in voor een sterke cultuursector, Stichting zich nadrukkelijk op haar primai- musea, archieven en presentatieplatforms van OCW hebben een vervolgonderzoek die de betekenis van kunst en erfgoed onder de aandacht van een breed publiek re taak: het stimuleren van de nationale en en er is nog werk te verrichten als het gaat naar de hedendaagse kunstmarkt gefinan- internationale publieke belangstelling voor om de inspanningen van archiefvormers cierd, dat werd uitgevoerd in opdracht van weet te brengen. Zij ondersteunt bijzondere en vernieuwende projecten en en afname van beeldende kunst, vorm- zelf en het publieksbereik. Ook is aan- de Nederlandse Galerie Associatie. EIM activiteiten die de afname van kunst en erfgoed bevorderen en draagt bij aan geving en cultureel erfgoed. dacht nodig voor de archieven die buiten analyseerde de ontwikkelingen in de ga- De Mondriaan Stichting ondersteunt ac- deze ondersteuningsmogelijkheid vielen. leriebranche, Motivaction de ontwikkeling professionalisering, reflectie, opinievorming en discussie. tiviteiten die door onderwerp, opzet of pu- van de consumentenmarkt. Daaruit blijkt blieksbenadering een relatie leggen met de Veiligheidszorg dat er minder kunst wordt aangekocht en samenleving en toegevoegde waarde bie- Van 2006 tot en met najaar 2009 heeft de dat als gevolg van de crisis de brancheom- den tegenover het bestaande aanbod. Ex- Mondriaan Stichting geïnvesteerd in het zet terugloopt. De deelname aan binnen- en tra aandacht is er voor internationalisering verbeteren van de veiligheidszorg van buitenlandse beurzen is sterk toegenomen. en culturele diversiteit. Omdat de Mondri- niet-rijksgefinancierde erfgoedorganisa- aan Stichting belang hecht aan een krach- ties. Research voor Beleid evalueerde de Nederlandse kunst in de internationale tige cultuursector die in staat is publiek aan ondersteuningsmogelijkheid en conclu- kunstwereld zich te binden, ondersteunt en initieert zij deerde dat er een forse achterstand is in- Femke van Hest, verbonden aan de Fa- ook professionaliseringsactiviteiten. gelopen. Bij ruim vijfhonderd instellingen, culteit der Historische en Kunstweten- Sinds 2009 zijn de ondersteuningsmoge- verspreid over heel Nederland, is de veilig- schappen van de Erasmus Universiteit lijkheden kleiner in aantal en aanmerkelijk heidszorg verbeterd. De kennis over en de Rotterdam, wijdde haar promotieonder- vereenvoudigd. De aanvragers staan daar bewustwording van veiligheid hebben een zoek aan de internationale positie van he- positief tegenover, blijkt uit het klanttevre- stevige impuls gekregen en de instellingen dendaagse beeldende kunst uit Nederland. denheidsonderzoek. Ze kunnen zich ook hebben gerichte maatregelen getroffen. In In de loop van 2011 zullen de resultaten vinden in de aangepaste beoordelingscrite- de komende tijd moeten vooral de veilig- van dit onderzoek gepubliceerd worden. ria die betrekking hebben op relaties met heidsnetwerken aandacht krijgen. de samenleving, meerwaarde tegenover be- Internationaal bezoekersprogramma staand aanbod, publieksbenadering en een Volkscultuur Een stagiaire van de Universiteit van Ams- excellente uitvoering van de activiteiten. Een stagiaire van de Universiteit Utrecht terdam evalueerde de effecten van het in- Het beleid van de Mondriaan Stichting onderzocht hoe volkscultuur in Vlaan- ternationaal bezoekersprogramma, zoals wordt niet alleen aan de ervaringen met deren en Nederland wordt ondersteund, uitgevoerd in de periode 1996 – 2010. In- aanvragers maar ook aan de inzichten van welke behoeftes er leven in het veld en middels hebben 326 mensen uit 53 ver- adviseurs en samenwerkingspartners, on- wat daarop het antwoord zou kunnen schillende landen deelgenomen aan het derzoeken en evaluaties getoetst. In 2010 zijn. Vlaanderen heeft een subsidiestruc- programma. De inspanningen van de Mon- zijn de volgende onderzoeken, evaluaties tuur waar weinig organisaties gebruik van driaan Stichting leveren een aantoonbare en andere werkzaamheden verricht: blijken te maken. Nederland kent, be- bijdrage aan de bekendheid van Neder- halve op lokaal niveau, nauwelijks subsi- landse beeldende kunst in de rest van de Vormgevingserfgoed diemogelijkheden. Bescheiden bijdragen wereld. Het onderzoeksverslag beschrijft Van 2005 tot en met 2009 financierde de voor het vergroten van de capaciteiten hoe de bezoeken leiden tot samenwer- Mondriaan Stichting het bewaren en toe- van (vrijwillige) medewerkers en de pu- kingsverbanden met Nederlandse kun- gankelijk maken van de archieven van een blieksoriëntatie zullen volkscultuur een stenaars en culturele instellingen en zet aantal geselecteerde vormgevers die een positieve impuls geven en meer maat- de resultaten van het programma in bin- cruciale fase in de Nederlandse ontwerp- schappelijke erkenning bewerkstelligen. nen- en buitenland op een rij. Belangrijke geschiedenis vertegenwoordigen. Gordion Met het Fonds voor Cultuurparticipatie conclusie is dat het aantal resultaten per Cultureel Advies onderzocht het belang wordt gesproken over een gemeenschap- deelnemer is gestegen ten opzichte van en het effect van de ondersteuning. Over pelijke ondersteuningsmogelijkheid. een vergelijkbaar onderzoek uit 2002. 12 − MONDRIAAN STICHTING − − MONDRIAAN STICHTING − 13

Websites International Activities en Dutch Art Map In 2010 presenteerde de Mondriaan Stich- ting twee websites, beide bedoeld ter oriën- tatie voor professionals en geïnteresseerden. Ontwikkelingen International Activities geeft een geogra- fisch overzicht van alle ondersteunde projecten en activiteiten in het buitenland. De website biedt een ingang tot het netwerk van de Mondriaan Stichting. Dutch Art Map biedt professionals in het buitenland een eerste introductie in de wereld van de hedendaagse beeldende kunst in Neder- land. Deze website streeft niet naar een compleet overzicht, maar toont een selectie van internationaal georiënteerde organisaties als musea, presentatie-instellingen, In 2010 heeft de Mondriaan Stichting ruim Overaanbod en versnippering hedendaagse kunst) en vorm zijn meest- kunstenaarsinitiatieven, tijdschriften en 16 miljoen euro uitgegeven aan 754 projec- Het Nederlandse financieringssysteem al van ondergeschikt belang. De Mondri- beurzen. ten en activiteiten in 49 landen. In totaal heeft in de afgelopen decennia geleid tot aan Stichting faciliteert deze ontwikkeling zijn 1242 aanvragen ontvangen. Dit aantal een rijk en divers aanbod van culturele door zelf ook interdisciplinair te werken. Adviseursenquête is hoger dan in 2009 door de tweejaarlijkse activiteiten, georganiseerd door vele in- Het bureau en de ondersteuningsmoge- In een jaarlijkse enquête vraagt de Mon- aanvraagronde voor de KunstKoop. Een stellingen. Zij moeten echter met elkaar lijkheden zijn daarop ingesteld en mul- driaan Stichting haar adviseurs naar hun toelichting op de ondersteuningsmogelijk- concurreren om publiek, aandacht, kun- tidisciplinair samengestelde commissies ervaringen en naar mogelijke verbeterin- heden en activiteiten staat in het volgende stenaars en financiering door publieke en beoordelen de aanvragen. gen, met als doel de ondersteuningsmoge- hoofdstuk. > pagina 18 private partijen. Dit vraagt om concentra- lijkheden te toetsen en de beoordeling van tie, meer samenwerking en precieze inzet Internationalisering en culturele aanvragen te optimaliseren. Ook wordt Economische recessie van beschikbare middelen. diversiteit hun mening gevraagd over actuele ontwik- Hoewel het dieptepunt van de economi- In 2010 financierde de Mondriaan Stich- kelingen in de sector en over de werkwijze sche recessie in sommige domeinen alweer Internationale en geopolitieke ting opnieuw veel projecten die interna- en kwaliteit van het bureau. De adviseurs voorbij lijkt, is de doorwerking ervan in ontwikkelingen tionale ontwikkelingen in de beeldende blijken overwegend positief te staan te- het publieke domein steeds sterker merk- Mondiale veranderingen hebben gevol- kunst en vormgeving aan een Nederlands genover de interdisciplinaire beoordeling baar. Minder beschikbare middelen dwingen voor het perspectief, het publiek en publiek toonden. Steeds vaker gaat het van projecten, de wisselende samenstelling gen overheden, bedrijven en particulieren de programmering van de cultuursector in hier om samenwerking met organisaties van commissies en de aangepaste beoor- tot bezuinigingen op veel terreinen. On- Nederland. Daarvan is relatief weinig te- buiten West-Europa en Noord-Amerika. delingscriteria. De beoogde effecten wor- danks het toegenomen streven naar pu- rug te zien op de Nederlandse podia, veel Om de mogelijkheden te bespreken met den bereikt: aanvragen worden op een bliek-private financiering is het vinden instellingen onderkennen deze ontwikke- partijen die in Afrika actief zijn, is een abstracter niveau besproken en de com- én behouden van sponsoren en private lingen nog niet. Het publiek is daardoor tweedaagse workshop in Nairobi geor- missies blijven scherp. Sommige adviseurs partners momenteel een moeilijke opga- minder goed geïnformeerd over wat er in ganiseerd. Er blijkt vooral behoefte aan moeten wennen aan de interdisciplinaire ve. Dat leidt ook tot een groter beroep op de rest van de wereld gebeurt. Daarnaast kennisdeling en communicatie. De follow- beoordeling, waarbij ze ook over andere de middelen van de Mondriaan Stichting. is het instrumentarium van het interna- up bestaat uit de website Dutch Art Map sectoren oordelen. tionaal cultuurbeleid onvoldoende toe- en een nog te realiseren website waarop Afnemend draagvlak gesneden op deze nieuwe werkelijkheid: aanvragers zich beter kunnen informeren Het draagvlak voor cultuursubsidies ver- het promotiebeleid is ontoereikend en het over mogelijkheden tot samenwerking mindert. Politiek Den Haag legt het ac- criterium van nationaliteit heeft een rem- en financiering. De Mondriaan Stichting cent op bezuinigen en het verminderen mend effect op de opkomst van initiatie- maakt van de opgedane kennis en contac- van subsidieafhankelijkheid. De betrok- ven in nieuwe regio’s. Ook in 2010 heeft ten verder actief gebruik in haar interna- kenheid van de burger neemt af, gelet op de Mondriaan Stichting zich sterk ingezet tionale netwerk. de dalende bezoekerscijfers en moeilij- voor het vergroten van kennis en netwer- Naast deze internationale projecten zijn ker te vinden vrijwilligers. Cultuur wordt ken bij instellingen, beleidsmakers en an- ook weer projecten in Nederland onder- steeds vaker beschouwd als inwisselbare dere professionals. steund die ingaan op gedeelde geschiedenis vrijetijdsbesteding zonder dat het maat- of historische relaties. Dat draagt bij aan de schappelijke en inhoudelijke belang ervan Interdisciplinariteit kennis over Nederland. Culturele diversi- wordt herkend. De Mondriaan Stichting De nieuwe generatie culturele professio- teit blijft een prioriteit. In 2010 werd hieraan vindt het afnemende draagvlak een van nals werkt geregeld samen met collega’s € 2.117.753 besteed. de belangrijkste onderwerpen voor de in verschillende disciplines. Dit maakt de komende jaren. De cultuursector zal op grenzen tussen erfgoed- en beeldende- Actief en passief beleid een niet-defensieve wijze het belang van kunstprojecten minder strikt. Ook bij pre- De resultaten van het internationaal be- cultuur moeten aantonen. De Mondriaan sentatie-instellingen is interdisciplinariteit zoekersprogramma en de oriëntatiereizen Stichting zal daar zelf ook aan bijdragen. eerder regel dan uitzondering. Het inhou- laten zien dat het internationale beleids- delijk concept staat voorop; disciplinaire instrumentarium evenwichtig is: de eigen achtergrond (nieuwe media, vormgeving, activiteiten en de ondersteuning zijn goed 14 − MONDRIAAN STICHTING − − MONDRIAAN STICHTING − 15

op elkaar afgestemd en versterken elkaar. Stichting veel tijd en aandacht besteed. De Met verschillende instrumenten (bezoe- visitatiecommissie heeft vervolgens beoor- kersprogramma, kunstbeurzen) wordt een deeld of het beeld dat uit de zelfevaluatie eerste kennismaking met kunst uit Neder- naar voren komt reëel was. Eind decem- land gerealiseerd. Vervolgens worden an- ber was het visitatierapport gereed. Het Toekomst dere instrumenten (presentaties) ingezet eindoordeel over de Mondriaan Stichting om de relatie te verstevigen. De wederke- luidt: goed. De visitatiecommissie kwalifi- righeid (het belang van import én export) ceert de werkwijze met adviseurs als best krijgt vorm in de organisatie van oriënta- practice. tiereizen en de consequente ondersteuning van internationale activiteiten in Fusie Nederland die uit deze reizen voortkomen. Om beleidsinhoudelijke redenen voeren de Mondriaan Stichting en het Fonds BKVB eCultuur sinds medio 2010 gesprekken over een mo- Hoewel er sinds twee jaar geen aparte on- gelijke fusie. Beide fondsen worden gefi- dersteuningsmogelijkheid meer is voor nancierd door het ministerie van OCW eCultuurprojecten, honoreert de Mon- en hebben onder meer tot doel de beel- Rekening houdend met de hiervoor be- onderzoekt de Mondriaan Stichting in te maken. In 2011 vindt een conferentie driaan Stichting geregeld nieuwe-media- dende kunst en vormgeving in Nederland schreven ontwikkelingen en haar eigen overleg met het Nationaal Restauratie- plaats om de tot nu toe bereikte resultaten projecten. Bij alle ondersteuningsmoge- te stimuleren. In de huidige taakverde- doelstellingen blikt de Mondriaan Stich- fonds de mogelijkheden van een revolving en de verdere ontwikkeling van het beleid lijkheden kan eCultuur aan de orde zijn: ling maakt het Fonds BKVB de produc- ting vooruit op 2011. Dit jaar zal sterk fund. Deze nieuwe ondersteuningsmoge- te evalueren. zowel bij programma’s en projecten als bij tie van nieuw werk mogelijk, terwijl de worden beïnvloed door de gevolgen van lijkheid kan eigenaren of beheerders van professionaliseringsactiviteiten en ontwik- Mondriaan Stichting de presentatie en de economische recessie, de bezuinigin- mobiel erfgoed een laagrentende lening Stimuleringsprijs culturele diversiteit kelkosten. Ook erfgoedorganisaties ge- zichtbaarheid stimuleert en vergroot. De gen in de cultuursector en de fusie met verschaffen om restauraties uit te voeren. Om de resultaten en effecten van de Stimu- bruiken nieuwe media steeds meer om het taken van de fondsen liggen niet alleen in het Fonds BKVB. Actueel zijn ook: Het ministerie van OCW heeft hiervoor leringsprijs voor Culturele Diversiteit in- publiek te bereiken: zij zien digitalisering elkaars verlengde, ze lopen als gevolg van 1 miljoen euro op jaarbasis beschikbaar zichtelijk te maken komt in 2011 een pu- als een van de belangrijkste ontwikkelin- veranderende kunstpraktijken ook steeds Professionalisering gesteld. blicatie uit over het winnende project gen in het vakgebied. meer door elkaar. Eind 2010 hebben de De Mondriaan Stichting hecht belang aan Be(com)ing Dutch van het Van Abbe- besturen van beide cultuurfondsen de- een krachtige cultuursector. Goed leider- Biënnale van Venetië museum. Op verzoek van de Mondriaan Strenge selectie en krap budget finitief besloten naar een fusie te willen schap is een voorwaarde voor effectief De Mondriaan Stichting is verantwoorde- Stichting volgde Erwin Jans het project. De druk op het budget dwingt tot strenge toewerken. functionerende, professionele instellingen. lijk voor de Nederlandse inzending op de Zijn bevindingen maken deel uit van een selectie. Bij de ondersteuning van projec- Om die reden wil de Mondriaan Stich- Biënnale van Venetië en benoemt voor ie- meeromvattende evaluatie van het project. ten is het honoreringspercentage (te) laag, ting – samen met ruim dertig samenwer- dere inzending een curator. De 54ste bi- Daarin komen ook de projecten aan bod waardoor ook veel interessante aanvragen kingspartners – een begin maken met een ënnale vindt plaats van 4 juni tot en met die destijds waren genomineerd voor de moeten worden afgewezen. De Mondri- op Nederland afgestemd cultureel leider- 27 november 2011. Curator Guus Beu- shortlist voor de Stimuleringsprijs, zoals aan Stichting kon in 2010 slechts 29% van schapsprogramma, naar het voorbeeld mer presenteert in het Nederlandse pavil- Beyond the Dutch (Centraal Museum) en het aantal aanvragen voor Nederlandse van het Cultural Leadership Programme joen kunstenaars Joke Robaard, Johannes Made in Mirrors (Het Domein, Schunck* projecten voor beeldende kunst, vorm- van de Clore Duffield Foundation (Ver- Schwartz, Barbara Visser en ontwerpers en partijen uit Brazilië, China en Egypte). geving en cultureel erfgoed honoreren. enigd Koninkrijk). Op dit moment zijn de Maureen Mooren en EventArchitec- Ook dwingen de beperkte budgetten tot Mondriaan Stichting en het Fonds Podi- tuur. Uitgaand van de Nederlandse infra- het toekennen van lagere bedragen dan umkunsten bezig de financiering voor het structuur voor beeldende kunst zullen zij wenselijk en effectief is. Deze ontwikke- programma rond te krijgen. gezamenlijk een presentatie maken. De ling ondermijnt het beleid om de beschik- werkwijze van de opera geldt daarbij als bare middelen niet te veel te versnipperen. Volkscultuur voorbeeld: ook daar werken verschillen- Binnen de internationale promotie en De Mondriaan Stichting hanteert al jaren de disciplines en functies samen aan één samenwerking heeft de Mondriaan Stich- een zeer ruime definitie van cultureel erf- eindresultaat. ting zich gecommitteerd aan een even- goed (met inbegrip van immateriële ui- wichtige verdeling van het budget voor tingen) en is geïnteresseerd in projecten KulturA internationale activiteiten. De Nederland- waarin hedendaagse kunst zich verbindt Sinds twee jaar beschikt de Mondriaan se kunst is immers gebaat bij informatie met het leven van alledag. Op basis van de Stichting, samen met vier andere fondsen, over wat elders gebeurt en bij toegang tot resultaten van het onderzoek dat in 2010 over een bijzondere ondersteuningsmoge- zowel gevestigde als opkomende kunst- is gedaan naar volkscultuur in Vlaanderen lijkheid om de culturele infrastructuur op centra over de hele wereld. Een geogra- en Nederland wordt de mogelijkheid on- de Nederlandse Cariben te versterken en fische evenwichtige verdeling van het derzocht om een ondersteuningsmogelijk- de (internationale) uitwisseling te stimu- budget is daarom belangrijk. heid voor vrijwilligersorganisaties in het leren. In 2010 steeg, mede dankzij gerich- leven te roepen. te inspanningen, het aantal aanvragen. In Visitatie samenspraak met de betrokken partijen In 2010 zijn de fondsen en de sectorinsti- Mobiel erfgoed is bovendien een overzicht gemaakt van tuten extern gevisiteerd. De beoordeelde De belangstelling voor mobiel erfgoed alle relevante culturele instellingen. Dit instellingen hebben op basis van een ge- neemt toe. Om de kwaliteit van dit bij- overzicht is informatief, maar het helpt meenschappelijk protocol een zelfevalua- zondere erfgoed te versterken en om ook om lacunes in het veld te signale- tie opgesteld. Hieraan heeft de Mondriaan het operationeel en zichtbaar te houden, ren en gerichte investeringen mogelijk ‘All the same, we hope to continue promoting Dutch professionals in the future as well. The Mondriaan Foundation has proven to be an invaluable source of support for Dutch creatives in this field, and in my opinion constitutes a central pillar of a very intelligent support system for the arts.’ Buitenlandse aanvrager 18 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 19 Onder- Afname- steuning en bevorderend In 2010 kon worden bijgedragen aan de volgende afnamebevorderende projecten en activiteiten die de belangstelling voor beeldende kunst, vormgeving en cultureel activiteiten erfgoed stimuleren:

De Mondriaan Stichting ondersteunt projecten en andere activiteiten die de belangstelling voor beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed in PROJECTEN Nederland en daarbuiten bevorderen. Zij draagt bij aan activiteiten die zich Incidentele activiteiten met een bijzonder karakter die onderscheiden door innovatieve presentaties, nieuwe vormen van samenwerking zich duidelijk onderscheiden, een meerwaarde bieden of publieksbenadering of bijvoorbeeld een opmerkelijke inhoud. Naast deze tegenover het bestaande aanbod en een relatie leggen afnamebevorderende activiteiten initieert en ontwikkelt de Mondriaan Stichting met de samenleving ook zelf activiteiten om ontwikkelingen in de beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed te stimuleren en onder de aandacht te brengen, zoals symposia, lezingen, publicaties en onderzoek. Om internationale samenwerking en uitwisseling te bevorderen organiseert zij jaarlijks oriëntatiereizen voor curatoren In 2010 ontving de Mondriaan Stichting inbreng van adviseurs in de beoordeling project een evidente meerwaarde verte- 325 aanvragen voor projecten voor beel- als een verrijking. De interdisciplinaire genwoordigt en iets toevoegt aan het grote en journalisten die in Nederland werkzaam zijn. Buitenlandse professionals dende kunst, vormgeving en cultureel benadering sluit bovendien goed aan bij aanbod van projecten doordat het zich in kunnen deelnemen aan het internationaal bezoekersprogramma, dat hen in erfgoed (kinderboekillustraties zijn niet de veranderende sector, waar steeds meer vorm, inhoud of uitvoering aantoonbaar meegerekend). 97 aanvragen werden voor interdisciplinair wordt gewerkt. Projecten onderscheidt van het landelijke aanbod. staat stelt kennis te maken met de kunst in Nederland. Verder is de Mondriaan een bedrag van € 4.087.974 gehonoreerd. worden steeds vaker over de grenzen van Een ander criterium is relaties met de sa- > pagina 94 beeldende kunst, vormgeving en erfgoed menleving. Dit criterium blijkt effectief Stichting verantwoordelijk voor de Nederlandse inzending naar statelijke Sinds 2009 adviseert een interdiscipli- georganiseerd. En van steeds meer pro- om projecten te selecteren die een brug manifestaties, zoals de Biënnale van Venetië. naire commissie over de aanvragen voor jecten vormt eCultuur een integrerend slaan tussen publiek en cultuur. Opvallend projecten beeldende kunst, vormgeving en onderdeel. is dat aanvragers vaker aandacht beste- cultureel erfgoed. Deze werkwijze blijkt Door de grote druk op het budget, de den aan de urgentie of relevantie van hun succesvol: er is meer ruimte voor integrale veranderende praktijk en de interdisci- project en hun activiteiten beter weten te oordeelsvorming en voor levendige discus- plinaire benadering werkt de Mondriaan situeren in het landelijke aanbod. De aan- sie over aanvragen. De Mondriaan Stich- Stichting sinds 2009 met aangescherpte vragen sluiten meer aan bij de maatschap- ting ervaart de uiteenlopende expertise en criteria. > pagina 56 Beoordeeld wordt of een pelijke realiteit of actuele (theoretische) 20 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 21

discussies en geven vaker blijk van een publicaties door de Mondriaan Stichting. de klassieke publicatie. In een enkel geval activiteiten of programma’s die gericht naar buiten gerichte blik door bijvoor- In 2010 zijn minder aanvragen in bestaat het programma volledig in het teken zijn op vernieuwing, samenwerking, ken- beeld samenwerkingen met organisaties handeling genomen dan in 2009. Van de 10 van productie en presentatie van kunste- nis en debat. Met deze ondersteunings- zowel binnen als buiten het culturele veld. aanvragen in 2010 zijn er 8 gehonoreerd naarsboeken, in andere gevallen vormen mogelijkheid wil de Mondriaan Stichting Daarnaast zijn ook een doordachte en re- voor een bedrag van € 127.377, tegenover publicaties een substantieel onderdeel van instellingen stimuleren zich te ontwik- alistische publieksbenadering en een ex- 9 van de 26 aanvragen in 2009. > pagina 99 de activiteiten. kelen door het experiment aan te gaan. cellente uitvoering criteria. De Mondriaan Een ander deel van het budget is be- Steeds meer programma’s houden zich Van de 16 ingediende aanvragen werden Stichting hecht belang aan een professio- stemd voor illustraties in kinderen jeugd- bezig met maatschappelijke ontwikkelin- er 8 ondersteund voor een bedrag van nele uitvoering van projecten en een wel- literatuur. De Mondriaan Stichting werkt gen. Culturele diversiteit komt echter nau- € 946.000. > pagina 102 overwogen publieksbenadering. hierbij samen met het Nederlands Lette- welijks aan bod. Opvallend was dat veel aanvragers De Mondriaan Stichting blijft het be- renfonds, dat verantwoordelijk is voor de Internationale activiteiten zijn bij de naar nieuwe vormen en methoden zoeken langrijk vinden dat onze cultureel diver- uitvoering. In 2010 zijn 30 geïllustreerde meeste aanvragen praktisch van aard, om interessante maatschappelijke verban- se en steeds internationalere maatschap- kinder- en jeugdboeken (en hun vertalin- zoals het deelnemen aan internationale den aan te gaan of om onderling samen pij vertegenwoordigd is in presentaties, gen) ondersteund. > pagina 99 Vorig jaar wa- netwerken en het programmeren van inte werken. Het Bijbels Museum, Museum collecties, personeelssamenstelling en ren dat er 21. ternationale kunstenaars. Van Loon en het Van Abbemuseum pro- publieksbereik van kunsten erfgoedor- Bij de tijdschriften valt op dat deze zich beren bijvoorbeeld in meerjarenprogram- ganisaties. Projecten die uitgaan van cul- steeds meer als crossmediaal platform mama’s de eigen relevantie in de moderne turele diversiteit of internationalisering nifesteren. Naast het uitbrengen van een maatschappij te onderzoeken door de sa- krijgen daarom prioriteit. fysiek tijdschrift worden steeds vaker live- menleving erbij te betrekken. en online-activiteiten ontwikkeld die op Dit jaar bleken duidelijker de interna- Publicaties andere manieren het publiek bij de tijd- tionale ambities. Vijf programma’s waren Niet-monografische en opiniërende pu- schriften betrekken. gericht op het tonen van internationale blicaties die een bijdrage leveren aan de beeldende-kunst- of erfgoedontwikkelin- discussie en gedachtevorming over heden- Erfgoedprogramma’s gen. Interessant voorbeeld is het brede, daagse beeldende kunst en vormgeving In 2010 konden erfgoedinstellingen en internationale kunstprogramma van het kunnen worden ondersteund. Per 1 janua- musea voor hedendaagse kunst voor Tropenmuseum, waarmee de instelling de ri 2009 zijn de ondersteuningsmogelijkhe- de tweede keer een aanvraag indienen toekomstige rol en plaats van het volken- den gesplitst in monografische publicaties voor de ondersteuning van de program- kundig museum onderzoekt. door het Fonds BKVB en opiniërende mering. Het gaat hier om langer lopende programma’s collecties Een- of meerjarige series van inhoudelijk samen- Structurele aankopen van beeldende kunst en hangende activiteiten voor presentatie, experiment, vormgeving na 1945, incidentele aankopen van opinie en debat, zoals tentoonstellingen, bijzondere objecten binnen alle verzamelgebieden, discussiebijeenkomsten, lezingen en tijdschriften volkenkundige aankopen, selectie en afstoten van collectieonderdelen

Programma’s presentatie-instellingen kunstenaar en de kunstpraktijk centraal gevestigde makers komen verder steeds Structurele aankopen 2010 – 2011 eigen aankoopbudget hebben van € 50.000 Collectie Nederland en verbetert de inter- en tijdschriften stellen in de uitwerking van hun pro- meer aan bod. De Mondriaan Stichting ondersteunt (bijvoorbeeld van gemeente of provincie) nationale positie van de Nederlandse mu- In 2010 ontving de Mondriaan Stichting gramma. Een aantal instellingen legt de Meerdere aanvragen gaan over cross- structurele aankopen van musea voor en een soepel bruikleenbeleid hanteren. sea. Publiek toegankelijke instellingen die 41 aanvragen voor een- of meerjarige nadruk op de dialoog met de kunstenaar overs tussen kunst en andere disciplines moderne kunst en vormgeving. Iedere belangwekkende collecties beheren en programma’s van presentatie-instellin- en ziet voor zichzelf een rol weggelegd zoals wetenschap, theater en literatuur. twee jaar kan worden aangevraagd. In Incidentele aankopen presenteren kunnen een aanvraag doen. gen en tijdschriften. Er werd voor ruim 5 als begeleider van een proces. Meerdere Veel initiatieven hanteren ook een in- 2010 was geen ronde. In 2011 kunnen de De Mondriaan Stichting ondersteunt mu- Ondersteuning is mogelijk als een aan- miljoen euro aangevraagd. 17 aanvragen aanvragers ruimen een belangrijk deel terdisciplinair kunstbegrip. Vormgeving musea weer aanvragen voor de periode seale aankopen die van cruciale beteke- koop minimaal € 50.000 bedraagt. Van de werden gehonoreerd voor een bedrag van van het programma in voor artistiek on- speelt als discipline een prominente rol, 2012 – 2013. De verzoeken worden zowel nis zijn voor de Collectie Nederland. Deze ondersteunde instellingen wordt een soe- € 2.371.600. > pagina 101 Een aantal presen- derzoek en beklemtonen het proces in variërend van aandacht voor productie en kwalitatief als kwantitatief beoordeeld. aankopen kunnen op alle verzamelgebie- pel en actief bruikleenverkeer met andere tatie-instellingen heeft in 2009 al onder- plaats van het eindresultaat. Verschillen- presentatie tot programma’s die reflectie Ook wordt gelet op de samenhang tussen den plaatsvinden. Ze vullen een belang- Nederlandse erfgoedinstellingen verwacht. steuning gekregen voor 2011 en daarna, de instellingen combineren residencies bieden. Verder vormt eCultuur een inte- het verzamelen het presentatiebeleid, het rijke lacune in de Collectie Nederland De Mondriaan Stichting ontvangt echter of is vanaf 2009 opgenomen in de basisin- met een presentatieprogramma of ex- grerend onderdeel van steeds meer orga- belang voor en de afstemming met de Col- aan (retrospectief) of brengen de Collec- steeds vaker berichten dat dit bruikleen- frastructuur van het ministerie van OCW. perimenteren met de vorm van een in- nisaties en hun activiteiten. In vergelijking lectie Nederland, de relatie tot de eigen tie Nederland als geheel op een hoger ni- verkeer niet altijd soepel verloopt. Ook Opvallend was dat, in tegenstelling stelling. Cultureel ondernemerschap en met eerdere jaren valt op dat een groot collectie en de kwaliteit van de collectie- veau (kwaliteitsverbetering). Dit vergroot in het buitenland schijnt Nederland geen tot de laatste jaren, veel aanvragers de talentontwikkeling van jonge, nog niet aantal aanvragers veel gewicht hecht aan en aankoopplannen. Musea moeten een de kwaliteit en samenhang van de museale goede bruikleenreputatie te hebben. 22 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 23

In 2010 werden 24 aanvragen voor in- de Nederlandse volkenkundige collectie. zoals mode en sieraden. De modeconser- cidentele aankopen ingediend, waarvan er Het Aankoopfonds is een samenwerkings- vatoren werken al geruime tijd samen en 18 werden gehonoreerd. > pagina 103 De be- verband tussen belangrijke volkenkundige stemmen aankopen en presentaties op el- steding varieerde in de afgelopen zes jaar musea (SVCN) en de Mondriaan Stich- kaar af. In december 2009 werd op initia- KUNSTKOOP van 9,2 miljoen euro (2005) tot 2,8 miljoen ting. Deze musea storten een vast deel van tief van de Mondriaan Stichting, Premsela Renteloze lening voor aankoop van hedendaagse kunst euro (2006), 5,8 miljoen euro (2007), 3,9 hun aankoopbudget in het fonds en dit been Erfgoed Nederland een rondetafel- miljoen euro (2008), 1,9 miljoen euro in drag wordt door de Mondriaan Stichting gesprek over mode georganiseerd. Mu- bij KunstKoopgaleries 2009 en 2,8 miljoen euro in 2010. De ver- verdubbeld. Per saldo wordt het fonds sea met belangwekkende modecollecties schillen worden veroorzaakt door enkele jaarlijks met € 136.134 aangevuld. spraken met elkaar over afstemming, sa- zeer kostbare aankopen. De eisen voor een aanvraag zijn hoog: menwerking en toegankelijkheid van hun De Mondriaan Stichting heeft op jaar- meestal passeren aanvragen eerst een ei- collecties. Inmiddels wordt hard gewerkt basis 2,7 miljoen euro beschikbaar. Op- gen onderlinge aankoopcommissie al- aan een plan voor een gemeenschappe- merkelijk is dat Nederlandse musea de vorens bij het Aankoopfonds te worden lijke virtuele collectiepresentatie. Op ini- competitie op de internationale kunst- ingediend. In 2010 werden slechts 4 aan- tiatief van het Nederlands Fotomuseum markt, ondanks de crisis, steeds minder vragen ingediend, alle werden gehono- Rotterdam ging in 2009 een gezamenlijk goed aankunnen. Ook in 2010 lukte het reerd. > pagina 104 foto-overleg van start, waaraan de mees- tweemaal niet op een veiling een aankoop De samenwerking met de SVCN wordt te fotocollectiebeherende instellingen De KunstKoop stelt particulieren in staat Resultaten te doen en een werk naar Nederland te ha- in de beleidsperiode 2009 – 2012 voortge- deelnemen. kunst op afbetaling te kopen waarbij ze In de tabel staan de resultaten van de len. Opvallend is ook dat musea soms erg zet. De SVCN heeft een externe adviseur Om musea te stimuleren de collectie geen rente betalen. Het is de enige onder- KunstKoop over de periode 1997 – 2010 laat op de hoogte zijn van een aanstaande opdracht gegeven het gezamenlijke col- meer te profileren en collectiemobiliteit steuningsmogelijkheid in het kunstbeleid vermeld. > pagina 24 Daaruit blijkt dat er in de veiling. Driemaal werd de aanvraag zo lectie- en aankoopbeleid van de volken- te faciliteren bood de Mondriaan Stichting die specifiek op de consument is gericht. 2010 minder contracten zijn afgesloten en laat bekendgemaakt, dat werd besloten kundige musea in kaart te brengen. Dit hun de mogelijkheid financiële ondersteu- De Mondriaan Stichting wil met de Kunst- dat de betaalde rente is verlaagd. De ge- de aanvraag pas na aankoop in behande- leverde meer discussie op dan verwacht, ning te vragen om de kwaliteit van de col- Koop de particuliere markt versterken en middeld betaalde rente per lening bedroeg ling te nemen. Eenmaal werd het werk in waardoor enige vertraging is opgelopen. lectie en het collectieprofiel te verbeteren. de verkoop van hoogwaardige hedendaag- 8,79%, tegen 9,49% in 2009. Deze minde- kwestie niet aangekocht, tweemaal lukte Het overzicht is naar verwachting begin Alleen van het Nederlands Fotomuseum se beeldende kunst bevorderen. re cijfers hebben als oorzaak de economi- het wel. Het handschrift Ik Jan Cremer 2011 gereed en zal de basis vormen voor Rotterdam werd een aanvraag ontvangen. sche crisis. Daarnaast konden als gevolg bleef op een veiling onverkocht. Het Let- de nieuwe samenwerkingsovereenkomst Deze werd samen met het Wereldmuseum Uitvoering van de fusie tussen Fortis Bank Nederland terkundig Museum zag zijn kans schoon tussen de SVCN en Mondriaan Stichting. Rotterdam gedaan en betrof een internati- De Mondriaan Stichting selecteert elke en ABN AMRO eind 2010 enige tijd geen en kocht het werk na de veiling aan. Toekomstige aanvragen zullen aan dit onaal belangrijke antropologische fotocol- twee jaar de galeries die de KunstKoop leningen worden verwerkt. Het gemiddel- In 2010 heeft het ministerie van OCW nieuwe kader worden getoetst. lectie. Het overleg hierover is nog gaande. mogen aanbieden. Aanvragen voor deel- de aankoop- en het gemiddelde leenbe- voor de aankoop van het werk The Pain- name worden voorgelegd aan deskundige drag in 2010 geven wel een goede indicatie tings (with Us in the Nature) uit 1971 van Wet tot behoud van cultuurbezit Hollandse Nieuwe adviseurs. Zij gaan na of de galeries vol- van de verkoopcijfers. Deze cijfers laten Gilbert & George door het Kröller-Müller De Mondriaan Stichting beheert een be- Om museale aankopen ook via televisie doen aan de eisen van professionaliteit zien dat de markt voorzichtig aantrekt en Museum een extra bijdrage toegezegd uit perkt budget voor het conserveren van onder de aandacht van het grote publiek en kwaliteit. Belangrijk is hoe de galerie kopers weer voor een hoger bedrag dur- het Nationaal Aankoopfonds. erfgoed dat is geplaatst op de lijst van de te brengen ondersteunde de Mondriaan is opgezet en ingericht, hoe zij zich pre- ven te lenen. In 2008 deden het Stedelijk Museum Wet tot behoud van cultuurbezit. Het erf- Stichting met het VSB Fonds en de Ver- senteert en tentoonstellingen maakt, hoe Amsterdam en het Centraal Museum ge- goed is doorgaans in particulier bezit dat eniging Rembrandt vier jaar lang het tele- zij omgaat met kopers en kunstenaars, of meenschappelijk een aanvraag voor een van zo’n groot belang voor Nederland visieprogramma Nieuw in Nederland van zij met haar activiteiten bijdraagt aan de kinderstoel van Gerrit Rietveld. Bij de wordt geacht, dat het niet zonder toestem- de Avro. In dit programma werden nieu- ontwikkeling en bekendheid van kun- aankoop hebben de musea een contract ming van de overheid aan het buitenland we aanwinsten besproken. In 2010 werd stenaars en hoe zij het publiek gelegen- afgesloten voor de rechten en plichten mag worden verkocht. Omdat plaatsing gewerkt aan een opvolger van Nieuw in heid geeft ontwikkelingen in het werk over het object. Het voorbeeldcontract van objecten op de lijst beperkingen mee- Nederland: Hollandse Nieuwe. Dit pro- van kunstenaars te volgen. Verder moet kan bij het Centraal Museum worden op- brengt voor de eigenaren, kunnen zij ter gramma besteedt meer aandacht aan de het programma van de galerie getuigen gevraagd. compensatie in aanmerking komen voor functie die het nieuwe werk in de museale van voldoende kwaliteit. De Mondriaan Sinds eind 2008 beheert de Mondriaan een rijksbijdrage van maximaal 60% in de presentatie inneemt en belicht ook de pu- Stichting houdt voor een evenwichtige Stichting een legaat van de legendarische kosten van conservering of restauratie. In blieksparticipatie. De afleveringen duren spreiding van deelnemende galeries over kunstpresentator Pierre Janssen. Daaruit 2010 honoreerde de Mondriaan Stichting ongeveer twaalf minuten en worden vanaf Nederland rekening met de regio van ves- kreeg het Frans Halsmuseum|De Hallen 5 aanvragen voor een totaal bedrag van het voorjaar 2011 in het wekelijkse Kunst- tiging. In 2010 namen 123 galeries deel in 2009 als eerste een bedrag van € 22.100, € 594.546. > pagina 104 Door 3 zeer omvangrij- uur van de Avro uitgezonden. Ook wordt aan de KunstKoop. Een aantal galeries voor de aankoop van de film Nummer ke aanvragen was dit bedrag vele malen een verkorte versie van de uitzending ge- heeft nevenvestigingen, zodat het publiek twaalf (2009) van Guido van der Werve. hoger dan het normale jaarbudget. OCW maakt die de musea zowel in de exposi- op 135 plaatsen in Nederland gebruik kon In 2010 kreeg het Museum voor Moderne heeft in 2010 het budget aangevuld, zodat tie als op de website kunnen presenteren. maken van de KunstKoop. Kunst Arnhem een bijdrage van € 28.000 deze belangrijke restauratieprojecten toch Galeries kunnen eens in de twee jaar voor de aankoop van het portret van Carel konden worden uitgevoerd. aanvragen. In 2010 vond een ronde plaats. van Lier (1929) van Jan Sluijters. Per 1 januari 2011 nemen 127 galeries Collectiemobiliteit deel aan de KunstKoop. De Mondriaan Aankoopfonds volkenkundige musea De Mondriaan Stichting besteedt in de Stichting ontving in totaal 143 aanvragen. De Mondriaan Stichting beheert een ge- periode 2010 – 2011 extra aandacht aan Van de 127 galeries nemen 13 galeries meenschappelijk fonds voor aankopen de afstemming tussen collecties en aan voor het eerst deel aan de KunstKoop. door volkenkundige musea. Deze aanko- het profileren van de instellingen. Dit > pagina 105 pen moeten van cruciaal belang zijn voor gebeurt op meerdere verzamelgebieden, 24 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 25

Ontwikkelingen KunstKoop 1997 – 2010

Aankoopbedrag leenbedrag Rente aantal contracten aankoopbedrag leenbedrag totaal in € totaal in € totaal in € verwerkt door MS gemiddeld in € gemiddeld in € Voorwaarden- JAAR

1997 3.241.835 2.483.246 260.558 1.420 2.283 1.749

1998 5.954.498 4.643.529 463.814 2.456 2.424 1.891 1999 6.915.593 5.571.446 479.526 2.720 2.542 2.048 scheppend 2000 8.877.725 7.270.265 709.594 3.376 2.630 2.154

2001 10.491.767 8.540.572 830.227 3.504 2.994 2.437

2002 10.699.069 9.170.238 847.550 3.693 2.897 2.483

2003 10.458.673 9.397.063 747.447 3.527 2.965 2.664 2004 10.650.093 9.545.930 764.534 3.482 3.059 2.742 De Mondriaan Stichting wil bijdragen aan een krachtige cultuursector met 2005 10.812.131 9.533.672 693.290 3.397 3.183 2.807 professionele organisaties, die in staat zijn publiek voor langere tijd aan zich te binden. 2006 10.244.093 8.620.895 716.681 3.008 3.406 2.866 Om deze reden ondersteunt en initieert zij naast afnamebevorderende activiteiten ook 2007 11.077.805 9.225.549 854.346 3.149 3.518 2.930 voorwaardenscheppende activiteiten voor het versterken van de sector. 2008 10.848.329 9.103.585 887.661 2.893 3.750 3.147

2009 8.670.544 7.320.196 693.345 2.427 3.573 3.016

2010 8.240.135 6.698.074 591.364 2.132 3.865 3.142

Gegevens op basis van verwerking door Mondriaan Stichting. ontwikkelkosten Ontwikkeling van projecten

Om een project zo goed mogelijk te ontwikkelen van een manifestatie met poten- bijdrage te verlagen naar € 10.000 is het wikkelen draagt de Mondriaan Stichting tiële meerwaarde tegenover het bestaande mogelijk meer projecten te ondersteunen. bij in de kosten van het opzetten van in- aanbod en met bijzondere maatschappe- ternationale samenwerkingsprojecten, het lijke relevantie. Een ander zwaartepunt inhuren van specifieke expertise of het (la- lag bij het opzetten van internationale sa- ten) onderzoeken van best practices. menwerkingsrelaties, vaak ook buiten de De Mondriaan Stichting ontving in het gevestigde westerse circuits. Bijdragen wa- tweede jaar van deze ondersteuningsmo- ren er ook om onderzoek naar de slagings- gelijkheid 37 aanvragen, waarvan 27 aan- kans van nieuwe initiatieven te doen en vragen werden gehonoreerd voor een best practices te onderzoeken. bedrag van € 373.753. > pagina 106 De verhou- In 2011 gaat de Mondriaan Stichting de ding tussen beeldende-kunstprojecten en aanvragen in vier jaarlijkse rondes beoor- erfgoedprojecten is in balans. delen. Op die manier kan er op basis van Een substantieel aantal van de geho- de ingediende voorstellen een integrale af- noreerde aanvragen ging over het ont- weging plaatsvinden. Door de maximale 26 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 27

djembé-speler uitgenodigd voor optre- tijdens de volgende editie Bonaire in het dens en workshops aan schoolkinderen en centrum van de aandacht. amateurmuzikanten. Verder kon op Cura- tijdens de drie bezoeken die fondsme- professionalisering çao het NAAM in samenwerking met een dewerkers aflegden hadden tientallen lo- Bevorderen van deskundigheid Nederlandse organisatie het archief van kale organisaties de gelegenheid hun Radio Hoyer digitaliseren en ontsluiten. projecten te presenteren en mogelijkhe- Een belangrijk deel van het geld werd den tot ondersteuning te bespreken. De besteed aan projecten die de internatio- resultaten van het bezoek waren te vol- nale positie van de Nederlands-Caribi- gen via het goedbezochte KulturA-blog. sche eilanden verstevigden. Het ging hier Verder gaven de medewerkers work- om deelname aan internationale confe- shops over projectplannen schrijven en renties, zoals door de Biblioteca Nacional financieel verantwoorden op Sint-Maar- van Aruba en een groep professionals uit ten, Aruba, Bonaire en Sint-Eustatius. In de architectuur die onder de vleugels van het eerste kwartaal van 2010 maakte De- de University of the Netherlands Antilles neuve Cultural Projects een overzicht van op Curaçao een bezoek brachten aan de alle relevante culturele instellingen op de Om kunsten erfgoedinstellingen in staat In 2010 gingen vrijwel alle aanvragen Ibero-Amerikaanse Architectuur- en ste- Nederlandse Caribische eilanden. Dit stelt te stellen hun deskundigheid op peil te over conferenties of symposia, waarbij denbouwbiënnale. Het bezoek van docen- de KulturA-fondsen in staat lacunes in het houden en te vergroten ondersteunt de thema’s en vorm uiteenliepen. Om tussen ten en studenten van het Imbali Creative veld te signaleren en bij te dragen aan ge- Mondriaan Stichting projecten voor het deze aanvragen een betere integrale afwe- Center van Sint-Maarten aan New York richte investeringen. Daarnaast overwe- ontwikkelen van expertise en het ver- ging te kunnen maken heeft de Mondriaan sluit daarbij aan: zij volgden een bijzon- gen de fondsen een website te maken naar der professionaliseren van de sector, zo- Stichting daarom besloten professionalise- der programma bij dansstudio’s en legden het voorbeeld van de Dutch Art Map om als symposia, debatten of experimenten ringsactiviteiten vanaf 2011 te beoordelen contacten die de organisatie in de nabije het culturele veld op de eilanden voor het met bijvoorbeeld vernieuwend publici- binnen de ondersteuning van projecten. toekomst behulpzaam zijn. Bijzonder suc- publiek te ontsluiten. In 2011 staat verder teitsbeleid. In 2010 ontving de Mondriaan cesvol was de deelname van een grote de- een conferentie over KulturA en cultuur- Stichting 14 aanvragen voor professiona- legatie van Curaçao aan het Festival del beleid op de Caribische eilanden op het liseringsactiviteiten. 10 aanvragen wer- Caribe op Cuba. Verscheidene deelnemers programma. den gehonoreerd voor een bedrag van zijn uitgenodigd voor presentaties elders € 185.191. > pagina 108 in het Caribisch gebied. Bovendien staat KULTURA LEIDERSCHAPSPROGRAMMA Versterking van de culturele infrastructuur en de Ontwikkeling van leiderschapskwaliteiten (internationale) uitwisseling op de Nederlandse Cariben

Met KulturA beschikt de Mondriaan Stich- Deze stijging van het aantal aanvragen en Ook in 2010 ondersteunde KulturA In de komende tien jaar gaat de baby- kunsten en andere culturele instellingen de financiering voor het programma rond ting samen met het Fonds BKVB, het ondersteunde projecten laat zien dat Kul- grote materiële investeringen, zoals de ver- boomgeneratie met pensioen. Er ont- het initiatief genomen een op Nederland te krijgen. Fonds voor Cultuurparticipatie, het Fonds turA een rol van betekenis is gaan vervul- vanging van het licht- en geluidssysteem in staan veel vacante directieposten, ook in afgestemd cultureel leiderschapsprogram- Podiumkunsten en het Nederlands Let- len in het culturele veld op de Nederlandse schouwburg Kas di Kultura op Aruba of de de cultuursector, waardoor het opleiden ma te ontwikkelen, naar het voorbeeld terenfonds over een bijzondere onder- Cariben. Curaçao leverde in 2010 de mees- aanschaf van een geluidsinstallatie voor de van toekomstige directeuren sterk aan van het Cultural Leadership Program- steuningsmogelijkheid om de culturele te aanvragen (13), gevolgd door Aruba (9), Saba Cultural Foundation. Stichting voor belang wint. Talentvolle professionals me van de Britse Clore Duffield Foun- infrastructuur op de Nederlandse Cariben Bonaire (7) en Sint-Maarten (6). Voor het Kunst en Cultuur Bonaire kon materiaal zijn meestal óf inhoudelijk óf zakelijk op- dation. Het programma bestaat uit een en de (internationale) uitwisseling te ver- eerst ontving de Mondriaan Stichting ook aanschaffen voor haar belangrijkste acti- geleid. Vaak is er in de praktijk weinig traject van anderhalf jaar, naast de eigen beteren. KulturA staat open voor projecten aanvragen vanaf Sint-Eustatius (3) en Sa- viteiten. Ook werd er geïnvesteerd in spe- gelegenheid een combinatie van visie, er- baan. Onderwerpen zijn de inhoudelijke, uit alle disciplines en is bedoeld als een aan- ba (1). Drie aanvragen kwamen uit Neder- cialistische kennis. Op Sint-Maarten kon varing en vaardigheden te ontwikkelen. beleidsmatige en zakelijke aspecten van vulling op de reguliere ondersteuningsmo- land en waren daardoor niet ontvankelijk. Motiance Dance School twee gastdocen- Effectief leiderschap en cultureel onder- het leiden van een culturele instelling. In- gelijkheden bij de deelnemende fondsen. De projecten hadden betrekking op uit- ten aanstellen om muziektheater op het ei- nemerschap zijn voorwaarden voor goed middels wordt het initiatief onderschre- In dit tweede jaar werden 36 aanvra- eenlopende disciplines: cultureel erfgoed, land te introduceren en de eigen docenten functionerende, professionele instellingen. ven door ongeveer dertig instellingen. gen ontvangen. Daarvan werden er 24 ge- theater, dans, literatuur, beeldende kunst te trainen in deze discipline. Op Sint-Eus- Om deze redenen heeft de Mondriaan Op dit moment zijn de Mondriaan Stich- honoreerd voor een bedrag van € 643.470. en architectuur. > pagina 109 tatius werd een internationaal vermaarde Stichting samen met het Fonds Podium- ting en het Fonds Podiumkunsten bezig 28 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 29 bijeenkomsten EN debatten Opinievorming Stimulering van opinievorming

De Mondriaan Stichting initieert ook zelf activiteiten om de opinievorming te In 2010 organiseerde de Mondriaan Stich- ting in december een netwerkbijeenkomst je ook?, vier middagen met de beste en ting met de Vereniging van Nederlandse met professionals uit verschillende disci- slechtste voorbeelden van web 2.0 in cul- stimuleren of bepaalde onderwerpen onder de aandacht te brengen. Zij vindt het Gemeenten een bijeenkomst voor alle cul- plines van over de hele wereld. De Mon- tuur en erfgoed, met als doel betrokken- belangrijk dat opvattingen en beschouwingen over beeldende kunst, vormgeving turele ambtenaren van gemeenten groter driaan Stichting nodigde internationale heid en participatie te verhogen. De bij- dan zestigduizend inwoners. Deze bijeen- gasten en contacten uit haar Nederlandse eenkomsten waren bedoeld voor marke- en cultureel erfgoed worden gedeeld, niet alleen tussen professionals maar ook komst had als doel een onderlinge ken- netwerk uit. Collegafondsen en sectorin- teers, curatoren, programmeurs, leraren, nismaking en gedachtenwisseling over stituten deden hetzelfde en samen met de managers en beslissers uit kunst, cultuur met het publiek. Dat gebeurt onder meer door het organiseren van bijeenkomsten, relevante onderwerpen als de rol van pre- gasten van het Prins Claus Fonds werd er en erfgoed. debatten en publicaties, meestal in samenwerking met andere organisaties. sentatie-instellingen in gemeenten en het gespeeddatet met ruim honderd mensen. gemeentelijk kunstenaarsbeleid. Het was Aansluitend vond de talkshow Frontiers een vruchtbare middag, afgesproken werd of Reality plaats, waarin een internatio- de bijeenkomst jaarlijks te organiseren. naal panel sprak over onderwerpen als Binnen het internationaal bezoekers- perceptie en vooroordelen in een veran- programma organiseerde de Mondriaan derende wereld. Stichting drie rondetafelgesprekken met In oktober organiseerde de Mondriaan kunstprofessionals van over de hele we- Stichting ook een bijeenkomst voor gale- reld. In februari hield Defne Ayas een leries om met hen van gedachten te wisselen zing op de opening van Art Rotterdam over de ondersteuningsmogelijkheid voor over haar werk bij Arthub, een creatieve internationale kunstbeurzen. Het budget denktank, productielab en onderzoeks- voor deelneming aan deze evenementen platform voor curatoren in Shanghai, en wordt al jaren overschreden, voor de Mon- bij Performa, waar zij zich als curator in- driaan Stichting reden om met aanvragers zet voor onderzoek, ontwikkeling en pre- te praten over mogelijkheden de onder- sentatie van performances in New York. steuningsmogelijkheid aan te passen. De Joseph Gaylard vertelde in mei over zijn bijeenkomst werd goed bezocht en op ba- werk bij het kunstenaarsinitiatief Joubert sis van de resultaten van die middag wordt Park Project, een non-profit collectief, be- de ondersteuningsmogelijkheid per 1 janu- staande uit kunstenaars, curatoren en an- ari 2011 aangepast. dere kunstprofessionals, dat zich vooral op In 2010 ondersteunde de Mondriaan het centrum van Johannesburg concen- Stichting voor de tweede keer een onder- treert. In oktober organiseerde de Mon- zoek naar de beeldende-kunstmarkt. > pagina 11 driaan Stichting in samenwerking met Dit gebeurde in samenwerking met het Expodium een avond met Luis Croquer, ministerie van OCW en de Nederlandse directeur van het Museum of Contempo- Galerie Associatie. In december organi- rary Art Detroit. Hij gaf een lezing over seerde de NGA een symposium om met de projecten van het MOCAD. Luc Jans- galeries over de resultaten van het onder- sens en Bart Witte van Expodium deden zoek te spreken. Sprekers waren onder verslag van hun samenwerking met orga- anderen Olav Velthuis (economisch socio- nisaties in Detroit, en de kunstenaar João loog aan de Universiteit van Amsterdam), Evangelista vertelde over zijn verblijf in Edo Dijksterhuis (directeur Art Amster- Detroit en het project Shrinking Cities dam), Egbert Dommering (verzamelaar), and Emerging Strategies dat hij daar met Erik Bos (directeur Galerie Nouvelles Nikos Doulos heeft ontwikkeld. Images) en Gitta Luiten. Met het Prins Claus Fonds en andere De Mondriaan Stichting was ook in partners organiseerde de Mondriaan Stich- 2010 partner in de conferentiereeks Kom 30 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 31 Arts Collaboratory Internationali- Ondersteuning van kunstenaarsinitiatieven in Afrika, Azië en Latijns-Amerika en stimulering van samenwerking en uitwisseling tussen beeldende sering kunstorganisaties wereldwijd

De oriëntatie van de kunstwereld is steeds meer internationaal. Instellingen en Arts Collaboratory is een flexibel net- De stijging van het aantal aanvragen werk van vijfentwintig kunstenaars- heeft er deels mee te maken dat het Arts individuen werken steeds vaker grensoverschrijdend en culturele ontwikkelingen initiatieven in Afrika, Azië en Latijns- Collaboratory-programma beter bekend hebben een transcultureel karakter. Internationale reflectie en netwerkvorming Amerika. Deze organisaties worden door raakt in Nederland en contacten die mis- Hivos en Stichting DOEN ondersteund. schien al enige tijd geleden gelegd wer- zijn daarom belangrijk: ze kunnen bijdragen aan een beter begrip van het eigen De Mondriaan Stichting ondersteunt de den nu tot concrete projecten leiden. Ook uitwisseling tussen deze instellingen en bij de buitenlandse partijen raken de mo- functioneren, inspiratie bieden en tot gezamenlijke oplossingen leiden. Nederlandse kunstenaars, journalisten, gelijkheden beter bekend en nemen de De Mondriaan Stichting vindt het belangrijk dat Nederlandse organisaties de kans curatoren en culturele instellingen. Het contacten met Nederlandse kunstenaars, netwerk is opgericht om de samenwer- vormgevers en instellingen toe. krijgen netwerken en projecten te ontwikkelen en beschikt daarvoor over een king en uitwisseling te bevorderen tussen aantal mogelijkheden. kunstenaarsinitiatieven in Afrika, Azië en Aanvragers uit Nederland Latijns-Amerika en de beeldende-kunst- 9 aanvragen werden door Nederlandse or- sector in Nederland. ganisaties ingediend die voor hun project Arts Collaboratory is geen apart onder- actief en intensief samenwerkten met een steuningsprogramma maar een initiatief of meerdere Arts Collaboratory-partners: waarvoor binnen alle ondersteuningsmo- 2 van deze projecten werden samen met gelijkheden van de Mondriaan Stichting de partners vanaf de grond ontwikkeld, internationale projecten kan worden aangevraagd. Dit betekent 3 ontwikkelaanvragen betroffen verken- dat projecten, programma’s en reizen van nend onderzoek bij Arts Collaborato- journalisten en curatoren met of naar Arts ry-partners. Verder werd er bijvoorbeeld in Nederland Collaboratory-partners in aanmerking een workshop bij het Nederlands Insti- komen voor ondersteuning uit dit pro- tuut voor Mediakunst ondersteund en Internationalisering van de Nederlandse kunstwereld gramma. In het promotionele beleid dat kreeg Noorderlicht een bijdrage voor een de Mondriaan Stichting in het buitenland groot project over de geschiedenis en het voert gaat het dan om presentaties van Ne- erfgoed van suiker waarbij meerdere Arts derlandse kunstenaars en vormgevers bij Collaboratory-partners betrokken zijn. Arts Collaboratory-partners. Daarnaast Uit deze beknopte opsomming blijkt de worden ook curatoren van de deelnemers diversiteit aan projecten en worden ook uit het netwerk uitgenodigd voor het be- de schaalverschillen duidelijk: van relatief Internationalisering is geen aparte onder- het kan ook gaan om het uitnodigen van periode en voor een lage vergoeding eve- zoekersprogramma van de Mondriaan kleine onderzoeksprojecten tot grote in- steuningscategorie, op een klein aantal in- buitenlandse pers of het berichten over nementen bij te wonen, afspraken te ma- Stichting en de jaarlijkse oriëntatiereizen. ternationale manifestaties. ternationale projecten in Nederland na internationale activiteiten in een Neder- ken en contacten te leggen. > pagina 129 In 2010 werden in totaal 19 aanvra- Het merendeel van de aanvragen (11) > pagina 111, maar een ontwikkeling die binnen lands tijdschrift. Hiervoor werden relatief gen gehonoreerd voor een bedrag van werd door buitenlandse aanvragers bin- alle ondersteuningsmogelijkheden van de veel aanvragen ontvangen. Opvallend was € 430.788. > pagina 113 In de drie jaar dat de nen het netwerk van Arts Collaboratory Mondriaan Stichting wordt gestimuleerd. dat de reis- en verblijfkosten erg uiteen- Mondriaan Stichting deelneemt aan Arts ingediend voor het tonen van kunst uit De belangstelling van aanvragers is groot: liepen; daarnaast viel op dat veel aange- Collaboratory is het aantal aanvragen ge- Nederland in het buitenland. > pagina 37 in 2010 werden 91 aanvragen gehonoreerd kondigde bezoeken van buitenlandse pers stegen: in 2007 werden 2 aanvragen ont- met een prioriteit voor internationalise- niet doorgingen. In 2011 zal de Mondriaan vangen, in 2008 7, in 2009 14 en in 2010 ring. Zowel programma’s als projecten Stichting zich hierop nader beraden en het dus 20. In 2009 viel het op dat 10 van de 14 kunnen als internationaal worden aange- beleid verder uitwerken. aanvragen door Nederlandse instellingen merkt, omdat ze bijvoorbeeld aansluiten Ook de lofts in New York leveren een werden ingediend en slechts 4 door Arts bij internationale debatten, internationale bijdrage aan de internationalisering van Collaboratory-partners. In 2010 vroegen kunstenaars een podium bieden of samen- de Nederlandse kunstwereld doordat ze buitenlandse en Nederlandse organisaties werken met buitenlandse partijen. Maar mensen in staat stellen voor een korte bijna even vaak aan. 32 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 33

of Contemporary Art and Creative Wri- ting, Noorwegen), Ana Pato (Videobra- voorlopige Bas Vroege (Paradox) sil, Brazilië), Caroline Ugelstad (Henie resultaten Vroege is in gesprek met het Istanbul Museum Nederlandse journalisten Onstad Art Centre, Noorwegen), Karen of Modern Art over de mogelijkheid tot samen- Verschooren (Z33, België), Bas Vroege werking bij nieuwe projecten en het overnemen (Paradox, Nederland), Errol van de Werdt Ana Pato (Videobrasil) van tentoonstellingen. Met Adeboye Ola, Adolp- en kunstcritici (Centraal Museum, Nederland) en Jantine Voor Videobrasil heeft de reis al verscheidene hus Opara en Gbile Oshadipe van de Universi- Wijnja (Hotel Maria Kapel, Nederland). resultaten opgeleverd, zoals een artikel in het ty of Lagos overlegt Vroege over het uitgeven Berichten over toonaangevende buitenlandse Videobrasil-magazine: ‘Istanbul Living in Vo- van een Afrikaans fototijdschrift in Lagos. Als evenementen luntary and Involuntary Exclusion’, geschre- gevolg van het bezoek aan Azu Nwagbogu en ven door Tansel Kormaz en Eda Ünlü-Yücesoy de African Artists’ Foundation heeft Paradox- (www2.sescsp.org.br/sesc/videobrasil/si- medewerker Wouter den Bakker inmiddels het te/caderno/caderno06_en.asp). Tijdens het Lagos Photo Festival 2010 met raad en daad Kurye International Video and Digital Arts Fes- bijgestaan. Voor het maken van een documen- tival in Istanbul werd de documentaire Chelpa taire over een Malinese recyclingmarkt, in sa- Ferro vertoond, over kunstenaars verbonden menwerking met het Musée national du Mali en Internationalisering speelt een rol op Hierdoor kan het publiek in Nederland vangen: redacteuren van ZAM African aan Videobrasil. Verder heeft Videobrasil met het Conservatoire des arts et métiers multimé- verschillende niveaus, bijvoorbeeld in de kennisnemen van internationale ontwik- Magazine gingen naar de Johannesburg Krishna Luchoomun en zijn organisatie pART- dia, is Paradox fondsen aan het werven. kunstkritiek. Het is belangrijk dat bui- kelingen. Het gaat dan bijvoorbeeld om Art Fair (Zuid-Afrika), Dak Art (Sene- age op het eiland Mauritius een residency tenlandse journalisten toonaangeven- beurzen en biënnales in Afrika, Latijns- gal) en de fototentoonstelling Addis Abe- opgezet als onderdeel van het 17de SESC_Vi- Karen Verschooren (Z33) de Nederlandse evenementen bezoeken Amerika, Azië en het Midden-Oosten. ba (Ethiopië). Het tijdschrift Kunstbeeld deobrasil International Electronic Art Festival Z33 onderhoudt als gevolg van de oriënta- en daarover publiceren in buitenlandse Het kunstklimaat in deze regio’s ontwik- bezocht in 2010 en 2011 biënnales, kunstin 2011. tiereis veelvuldig contact met Turkije en ver- kranten en tijdschriften. > pagina 39 De om- kelt zich snel, maar informatie erover be- beurzen en andere internationale culture- leent ook informele diensten aan mensen uit gekeerde beweging is minstens zo belang- reikt het publiek in Nederland vaak maar le evenementen zoals de Hong Kong Art Errol van de Werdt (Centraal Museum) de beeldende-kunstsector die naar Istanbul rijk: de Nederlandse schrijvende pers kan mondjesmaat en er wordt doorgaans Fair (China), de Sharjah Biënnale (Ver- De directie van het Centraal Museum brengt gaan. Daarnaast beraadt Z33 zich op het uit- aanvragen indienen voor het bezoeken niet veel aandacht aan deze initiatieven enigde Arabische Emiraten) en Zona Ma- naar aanleiding van de reis en de contacten nodigen van een of meer kunstenaars uit de be- van toonaangevende buitenlandse evene- besteed. co (Mexico). die zijn opgedaan begin 2011 een bezoek aan zochte landen. Met de andere deelnemers aan menten die in nationale of internationale In 2010 werd voor het bezoeken van bui- Istanbul. De reis heeft ook al geleid tot het de oriëntatiereis onderhoudt Z33 goed contact, media nog onvoldoende aandacht krijgen. tenlandse evenementen 3 aanvragen ont- in bruikleen geven van een installatie van de waarbij veelvuldig gebruik wordt gemaakt van Turks-Cypriotische modeontwerper Hussein elkaars netwerk en kennis. Chalayan aan het Istanbul Museum of Mo- dern Art. Naar aanleiding daarvan ging het Centraal Museum met deze kunstenaar in gesprek over een mogelijk vervolgproject in Ne- oriëntatiereis 2010 derland. Daarnaast gaat het Centraal Museum na wat de mogelijkheden binnen zijn tentoon- Jaarlijkse reis voor professionals naar stellingsplannen zijn om een project te ontwik- belangwekkende regio’s kelen met het Centre de la Bande Dessinée uit Mali. Met de medereizigers onderhoudt het museum veel contact, waarbij geregeld gebruik wordt gemaakt van elkaars netwerk en kennis. Dat varieert van adviezen over contracten met kunstenaars bij multimediale werken tot het in bruikleen geven van kunstwerken voor tentoonstellingen.

De Mondriaan Stichting organiseert met Het doel van de oriëntatiereizen is ken- Brazilië, Argentinië en Peru (2009), Ban- Ingrid Commandeur (Metropolis M) het Prins Claus Fonds jaarlijks een ori- nisvermeerdering, visieverbreding en net- gladesh, India en de Verenigde Arabische Commandeur schreef een artikel voor Metro- ëntatiereis voor Nederlandse en buiten- werkvorming binnen de culturele sector in Emiraten (2008), Mexico en Curaçao polis M, tijdschrift over hedendaagse kunst, landse professionals uit de beeldende Nederland: professionals worden geïnfor- (2007), Senegal en Zuid-Afrika (2006), over de Turkse kunstenaar Canan Senol: ‘Ca- kunst en vormgeving naar buitenlandse meerd over artistieke ontwikkelingen in China (2005) en het Midden-Oosten nan Senol: “I’m an activist, feminist artist”’: regio’s die niet midden in de belangstel- minder bekende maar interessante regio’s. (2004). www.metropolism.com/features/canan-sen- ling staan of die in opkomst zijn. De Mon- Ook dragen de reizen bij aan de promotie De deelnemers maakten in 2010 ken- ol. Op uitnodiging van organisatie Doual’art driaan Stichting vindt het belangrijk dat van kunstenaars uit minder bekende lan- nis met instellingen en collega’s in Istan- heeft zij inmiddels deelgenomen aan SUD de Nederlandse kunstwereld zich interna- den in Nederland en de uitwisseling met bul, Lagos en Bamako. Deelnemers waren: (Salon Urban de Douala). Deze driejaarlijk- tionaliseert en niet uitsluitend op de wes- het culturele veld in Nederland. De reis Heidi Ballet (Komplot, België), Rosi- se internationale kunstmanifestatie over de terse centra is gericht. Behalve Nederland is voor de deelnemers vaak het begin van na Cazali (curator, Guatemala), Ingrid status van het publieke domein vond van 4 nemen ook het Belgische Instituut voor een dialoog met langdurige relaties tot Commandeur (Metropolis M, Nederland), tot 11 december plaats in Douala, Kameroen. beeldende, audiovisuele en mediakunst gevolg. Nazareth Karoyan (curator, Armenië), SUD 2010 had als thema water in de stad. BAM en andere internationale partners In 2010 werden Turkije, Nigeria en Krishna Luchoomun (pARTage, Mau- deel. Mali bezocht. Eerdere reizen gingen naar ritius), Helga-Marie Nordby (Academy 34 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 35 Intensiveringen Versterken van culturele samenwerking Internationale promotie

De ministeries van OCW en Buitenland- De Mondriaan Stichting ondersteunt activiteiten die de buitenlandse se Zaken en de publieke cultuurfondsen hebben in hun beleidsplannen bekend- belangstelling voor en waardering van hedendaagse kunst en vormgeving uit gemaakt de culturele samenwerking met Brazilië, Turkije en het Midden-Oosten Nederland stimuleren en de internationale positie van kunstenaars en ontwerpers te willen intensiveren. Daar zijn verschil- uit Nederland bevorderen. De Mondriaan Stichting draagt bij aan de presentatie lende redenen voor. Brazilië heeft een dynamisch en bloeiend cultureel klimaat en van kunst uit Nederland in het buitenland en aan de deelname van galeries aan er bestaat een historische relatie met Ne- internationale kunstbeurzen. Er is ondersteuning voor internationale uitwisseling derland. Bovendien is Brazilië een van de snelst groeiende economische markten ter via het Arts Collaboratory-programma en de buitenlandse vraag naar kunst uit wereld. Turkije geldt als belangrijke schakel tussen Europa en het Midden-Oosten Nederland wordt gestimuleerd via het bezoekersprogramma. en heeft ook een rijke en actieve culturele infrastructuur. Daarnaast is het land interessant vanuit publieksperspectief: er woont een relatief grote Turkse gemeenschap in Nederland. Intensivering met het Midden-Oosten is wenselijk omdat door presentaties in het uitwisselings- en samenwerkingsprojecten een duidelijker en evenwichtiger beeld zal ontstaan in het Westen. Ook hier is vanuit publieksperspectief behoefte aan intensi- buitenland vering: in Nederland wonen relatief grote Presentaties van kunst uit Nederland in het gemeenschappen afkomstig uit de Arabi- sche wereld. buitenland om de buitenlandse vraag naar kunst en Voor Brazilië en Turkije hebben de cul- vormgeving uit Nederland te stimuleren tuurfondsen een gezamenlijk programma ingericht met als uitgangspunten wederke- righeid en duurzaamheid. Dit plan treedt in 2011 in werking. Voor het Midden-Oos- Buitenlandse organisaties die presentaties vooral in Afrika, Azië en Latijns-Amerika, deze periode streeft de Mondriaan Stich- ten ontwikkelen de fondsen een afzonder- maken met kunstenaars of ontwerpers uit waarover in Nederland betrekkelijk wei- ting naar een mondiaal gesproken even- lijk plan. Nederland kunnen een bijdrage aanvra- nig specifieke expertise voorhanden is, een wichtiger verdeling. Daarvoor is een gen. Bij de beoordeling van de aanvragen mondiaal netwerk van regionale adviseurs. aantal instrumenten in versterkte mate wordt gekeken naar de internationale uit- De ondersteuning is gericht op de ingezet. Zo ging de oriëntatiereis 2010 straling en reputatie van de aanvrager als meerkosten van het tonen van een kunste- onder meer naar Mali en Nigeria en was platform voor hedendaagse kunst of de- naar uit Nederland boven een kunstenaar 60% van het aantal bezoekers in het be- sign. Dit op basis van de programmering, uit het eigen land en betreft voornamelijk zoekersprogramma afkomstig uit Afri- de betrokken curatoren en het mediabe- reis, verblijf en transport. Productie van ka, Azië of Latijns-Amerika. In februari reik. Voordat een aanvraag aan de ad- werk of tentoonstellingen wordt niet on- bracht de Mondriaan Stichting bovendien viescommissie wordt voorgelegd, wint de dersteund, waardoor de bijdrage relatief een groot aantal kunstprofessionals uit Mondriaan Stichting advies in bij de Ne- beperkt is. Afrikaanse landen in Nairobi bijeen voor derlandse ambassade of het Nederlandse In voorgaande beleidsplanperiodes een tweedaagse werkconferentie over fi- consulaat in het betreffende land. Daar- werd ongeveer 80% van de middelen be- nanciële ondersteuning in een Afrikaan- naast ontwikkelt de Mondriaan Stichting steed in Europa en Noord-Amerika. In se context. Deze inspanningen leidden tot 36 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 37

een grotere zichtbaarheid van de ondersteuningsmogelijkheden van de Mondri- Presentaties buitenland aan Stichting en daarmee tot een stijging van het aantal aanvragen uit die regio’s. Aantal Bijdrage in € Arts Collaboratory In Afrika werden in 2009 3 projecten on- Land Ondersteuning van kunstenaarsinitiatieven in dersteund, in 2010 16. In Latijns-Amerika werden in 2009 11 aanvragen ondersteund, Argentinië 1 5.495 Afrika, Azië en Latijns-Amerika en stimulering Australië 2 23.790 in 2010 17, terwijl ook de Aziatische lan- van samenwerking en uitwisseling tussen beeldende den een groei vertoonden: in 2009 werden Bahrein 1 2.955 30 projecten ondersteund, in 2010 32. Bo- België 6 24.820 kunstorganisaties wereldwijd vendien was er een significante stijging in Brazilië 5 114.204 het belang, de omvang en de uitstraling Canada 7 32.840 van de ondersteunde projecten. Door de Chili 1 15.657 groei van de projecten in aantal en om- China 7 142.706 vang werd 34% van het internationale Colombia 2 11.461 budget in deze regio’s besteed. De extra Comoren 1 9.380 inzet op Afrika, Azië en Latijns-Ameri- Congo 1 6.275 De buitenlandse aanvragers binnen het ka werd uit het bestaande budget gereali- Denemarken 1 7.540 netwerk van Arts Collaboratory die met seerd. Dit betekende voor aanvragen uit Duitsland 15 108.295 steun van de Mondriaan Stichting aandacht Europa en Noord-Amerika een strengere Frankrijk 12 77.944 besteedden aan kunst uit Nederland dien- selectie, over het algemeen gecombineerd Ierland 2 10.275 den het merendeel van de aanvragen (11) met enige bezuiniging. Dit leidde tot een India 1 6.150 in. > pagina 113 Mas Arte Mas Acción in Co- lichte daling van het aantal aanvragen uit Indonesië 3 8.802 lombia vroeg bijvoorbeeld ondersteuning deze gebieden, vooral in de tweede helft Israël 2 14.450 voor een tentoonstelling van werk van van 2010. Italië 13 70.674 Atelier van Lieshout en het kunstenaarsi- Het totaal aantal aanvragen steeg in Japan 5 90.690 nitiatief Ruangrupa in Indonesië kreeg bij 2010 naar 366 aanvragen, tegenover 337 Kameroen 2 54.736 zijn tienjarig bestaan een bijdrage voor het in 2009. 189 aanvragen werden in 2010 ge- Letland 1 1.280 tonen van werk van Sebastian Diaz Mora- honoreerd, tegenover 198 in 2009. > pagina 115 Litouwen 1 1.650 les en Reinaart Vanhoe. Macedonië 1 5.000 Marokko 1 1.115 Mexico 7 90.863 Moldavië 1 7.000 Nieuw-Zeeland 1 5.844 Nigeria 1 50.000 kunstbeurzen Noorwegen 3 19.162 Oostenrijk 3 16.260 Ondersteuning voor de presentatie van kunst uit Peru 1 3.550 Nederland op belangrijke internationale kunstbeurzen Polen 4 13.680 Portugal 1 10.000 door Nederlandse en buitenlandse galeries Roemenië 2 12.660 Rusland 2 30.900 Senegal 2 6.195 Servië 2 6.530 Slovenië 3 8.050 Spanje 5 38.925 Tanzania 1 12.120 Kunstbeurzen zijn van grote betekenis instellingen om samen te werken bij de New York; Fiac Parijs; Paris Photo; Dubai Turkije 9 112.125 voor de internationale zichtbaarheid en promotie van kunstenaars uit Nederland. Art Fair; Zona Maco Mexico-Stad. Daar- Verenigd Koninkrijk 18 91.384 bovendien van onmiskenbaar economisch Beurzen zijn voor de beeldende-kunstsec- naast wil de Mondriaan Stichting bij wijze Verenigde Staten van Amerika 23 171.263 belang. Door de presentatie van kunst uit tor, ook uit commerciële overwegingen, van experiment galeries uitnodigen aan- Vietnam 1 4.170 Nederland op gezaghebbende internatio- belangrijke ontmoetingsplaatsen. Een ga- vragen in te dienen voor: Johannesburg Zuid-Afrika 5 58.248 nale kunstbeurzen te ondersteunen draagt lerie kan de helft van de standhuur ver- Art Fair; Hong Kong Art Fair; Art BA Bu- Zuid-Korea 3 47.136 de Mondriaan Stichting bij aan het vergoed krijgen als minimaal de helft van de enos Aires en SP Arte São Paulo. Zweden 2 6.700 sterken van de internationale positie van standruimte wordt ingeruimd voor kunst In 2010 presenteerden 45 galeries kunst Zwitserland 6 22.130 hedendaagse beeldende kunst uit Neder- uit Nederland. uit Nederland op de diverse beurzen. > pagina 128 land en het intensiveren van internationale De Mondriaan Stichting kon in 2010 Het gaat om 64 presentaties. Het totaal Totaal 200 1.693.079 netwerken in het galeriecircuit. Voor ga- een bijdrage verlenen voor deelname aan bestede budget voor deelname aan kunst- leries is deelname aan deze beurzen een de volgende kunstbeurzen: Art Basel; Lis- beurzen blijft hoog: € 404.182. In 2009 Deze tabel is inclusief een paar extra toezeggingen. Het aantal presentaties is hier goede manier om de internationale markt te Basel; Art Basel Miami Beach; Design bedroeg dit bedrag € 389.378. De gemid- dus hoger dan in het overzicht van ondersteunde projecten. > pagina 115 te betreden en contact te leggen met an- Miami; Frieze Art Fair London; Collect delde ondersteuning komt hiermee op dere galeries en buitenlandse culturele London; Arco Madrid; The Armory Show € 6.315. 38 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 39

Het jaarbudget van € 300.000 is in 2010 opnieuw ruim overschreden. Omdat in 2011 bezuinigingen een nog grotere druk zullen leggen op het beschikbare budget, buitenlandse journalisten is besloten deze ondersteuningsmogelijkheid aan te passen. Vanaf 2011 kunnen galeries nog slechts 40% van de standkosten en curatoren vergoed krijgen, tot een maximumbijdrage van € 3.500. Bezoek en medewerking aan toonaangevende Nederlandse evenementen

De Mondriaan Stichting vindt het belang- Staten naar Utrecht om bij Expodium rijk dat buitenlandse journalisten toon- deel te nemen aan het langlopende onder- aangevende Nederlandse evenementen zoeksproject Malleability Revisited: The lofts bezoeken en daarover publiceren in bui- Need for New Strategies. professionele gasten- tenlandse kranten en tijdschriften. Daar- Dat er weinig aanvragen voor deze on- om kunnen Nederlandse organisaties dersteuningsmogelijkheid binnenkomen verblijven aanvragen indienen voor de reis- en ver- betekent nog niet meteen dat er weinig uit- blijfskosten van deze journalisten wanneer wisseling plaatsvindt tussen curatoren. Vaak er bijzondere evenementen op de agenda maakt het bezoek van een buitenlandse staan. In 2010 werden 4 van deze aanvra- curator aan Nederland of een buitenlands gen gehonoreerd. Een groep belangrijke werkbezoek van een Nederlandse curator modejournalisten bezocht de Amster- deel uit van een grotere aanvraag en wordt dam International Fashion Week en de er dus niet afzonderlijk voor aangevraagd. uitreiking van de Dutch Fashion Awards en publiceerde erover in onder meer De De Mondriaan Stichting beschikt over Standaard (België) en Sublime Magazine twee lofts in New York, waar kunstenaars, Bezetting lofts (Verenigd Koninkrijk). Stroom Den Haag vormgevers, architecten, curatoren en an- Bezettingsgraad aantal gebruikers kunstenaars overige gebruikers ontving ondersteuning voor de komst van dere professionals uit de Nederlandse cul- vormgevers buitenlandse journalisten naar de lance- tuur tegen een geringe vergoeding kunnen architecten ring van hun langlopende programmalijn verblijven tijdens werkbezoeken of voor- Jaar Foodprint. Zij schreven erover in onder bereidingsbezoeken voor een presentatie. andere Frieze Magazine (Verenigd Ko- De lofts worden beheerd door Hendrika 2001 60% 47 42 5 ninkrijk) en Mousse Contemporary Art ter Elst. Het consulaat-generaal in New 2002 68% 57 51 6 Magazine (Italië). De vormgevingsbeurs York adviseert en ondersteunt kunste- Object in Rotterdam kreeg een bijdrage naars bij het leggen van contacten met re- 2003 78% 68 54 14 voor een journalistenprogramma tijdens levante personen en instellingen in New deze beurs. 2004 81% 67 57 10 York. > pagina 129 Ook voor het naar Nederland halen 2005 88% 74 64 10 van buitenlandse curatoren is ondersteuning mogelijk. De samenwerking met 2006 85% 72 63 9 internationale collega’s kan leiden tot 2007 92% 89 80 9 interessante nieuwe samenwerkingsverbanden en kruisbestuivingen. Het beleid 2008 88% 87 74 13 van instellingen kan een impuls krijgen door gedurende langere tijd een fris en 2009 92% 90 87 3 nieuw perspectief binnen de organisa- 2010 82% 92 78 14 tie te halen. Er werd in 2010 driemaal gebruikgemaakt van deze mogelijkheid. Het Van Abbemuseum in Eindhoven betrok de Israëlische curator Galit Eilat bij verschillende projecten. Museum Het Valkhof in Nijmegen nodigde Herb Tam (Verenigde Staten) uit om te werken aan een tentoonstelling van Berend Strik. Ruth Sacks kwam uit Zuid-Afrika 40 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 41 Biënnale van Venetië internationaal Nederlandse inzending bezoekersprogramma Oriëntatiebezoek voor buitenlandse gasten aan Nederland

De Nederlandse inzending voor de Biën- voor contemporaine cultuur in Maastricht. beeldende kunst zijn. In nauw overleg zul- De Mondriaan Stichting nodigt sinds 1996 nale van Venetië valt onder de verantwoor- Vanaf 2006 is hij ook directeur bij NAiM/ len de deelnemers op basis van hun eigen buitenlandse gasten uit zich te oriënteren delijkheid van de Mondriaan Stichting. Bureau Europa. In 2009 was hij artistiek expertise en praktijk een gezamenlijke op de actuele ontwikkelingen in de kunst Elke editie benoemt zij een curator, die directeur van Utrecht Manifest, biënnale presentatie voorbereiden. Deze samen- in Nederland. Zij wil internationale be- vervolgens een presentatie ontwikkelt in voor social design. In datzelfde jaar ont- werking moet leiden tot een specifiek ten- langstelling wekken voor hedendaagse het Rietveldpaviljoen. Voor de 54ste Bi- ving hij de Culturele Ondernemersprijs toonstellingsmodel, waarbij de werkwijze kunst in Nederland en de positie daarvan ënnale in 2011 werd Guus Beumer als Maastricht. van de opera als voorbeeld geldt: ver- in het buitenland versterken. De gasten curator aangesteld. Beumer, van huis uit Beumer selecteerde de kunstenaars Jo- schillende disciplines (muziek, ontwerp) werken in bijvoorbeeld musea en ten- sociaal wetenschapper, werd in de jaren ke Robaard, Johannes Schwartz, Barbara en functies (dramaturg, regisseur) werken toonstellingsruimtes of zijn actief als zelf- negentig bekend als initiator en artdi- Visser en ontwerpers Maureen Mooren en samen aan één eindresultaat. standig curator of criticus. Zij krijgen een rector van de modelabels Orson + Bodil EventArchitectuur voor de presentatie in individueel programma aangeboden dat en SO met Alexander van Slobbe. Hij is het Nederlandse paviljoen. Uitgangspunt aansluit bij hun werkpraktijk en interes- sinds 2005 directeur van Marres, centrum zal de Nederlandse infrastructuur voor se. Om deze programma’s op maat te kunnen verzorgen zet de Mondriaan Stichting haar uitgebreide netwerk van mensen en instellingen uit de culturele sector in Ne- derland en buitenland in. uit onderzoeken, evaluaties en de ver- CZ-werkbezoeken slagen van bezoekers blijkt dat het bezoe- Bijeenkomsten voor cultureel attachees kersprogramma een substantiële bijdrage levert aan de internationale bekendheid van kunstenaars en andere professionals uit Nederland. Het programma resulteert in uitnodigingen voor tentoonstellingen in gerenommeerde buitenlandse instituten, publicaties in internationale tijdschriften en bekendheid met de kwaliteit van Nederlandse kunstenaars, vormgevers en instellingen. Bovendien helpt het programma mee aan het verruimen van het De Mondriaan Stichting nam in 2010 twee- internationale netwerk van Nederland. maal deel aan een bijeenkomst voor cul- In 2010 hebben 28 gasten aan het be- tureel attachees van Nederlandse ambas- zoekersprogramma deelgenomen. Deel- sades van over de hele wereld. SICA or- name is op uitnodiging van de Mondriaan ganiseerde de bijeenkomsten voor de Stichting. De selectie van gasten gebeurt cultureel attachees en de fondsen en sec- op basis van suggesties van Nederlandse torinstituten om van gedachten te wis- instellingen, ambassades en de actualiteit, selen over internationaal cultuurbeleid. bijvoorbeeld ter voorbereiding van evene- Daarnaast kregen de attachees uitgebrei- menten als biënnales of als follow-up van de informatie mee over de ondersteunde oriëntatiereizen. projecten en activiteiten van de Mondri- aan Stichting in hun land. 42 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN − 43

Defne Ayas reis was dat zij met oog op toekomstige samen- Alisa Prudnikova Mulenga Kapwepwe Pontus Kyander DEELNEMERS 2010 curator Performa en directeur Arthub Asia, China werking zouden kennismaken met vertegenwoor- directeur National Centre for Contemporary voorzitter Arterial Network en Zambia National directeur Sørlandets Kunstmuseum, Noorwegen www.performa-arts.org digers van de belangrijke Nederlandse musea Arts, Rusland Arts Council, Zambia www.skmu.no http://arthubasia.org en culturele instellingen. Ook zouden de FRAC- www.uralncca.ru www.arterialnetwork.org 12 – 16 juli Moacir dos Anjos, Agnaldo Farias 1 – 5 februari directeuren galeries bezoeken en Nederlandse 5 – 9 april 20 – 25 juni curatoren Biënnale van São Paulo 2010, Brazilië kunstenaars ontmoeten om zich op de hoog- Kyander is directeur van het Sørlandets Kunst- www.fbsp.org.br Ayas werkt sinds 2006 als directeur program- te stellen van de actuele ontwikkelingen in de Prudnikova is directeur van het NCCA in Eka- Kapwepwe is voorzitter van het Arterial Network museum in Kristiansand. In 2008 en 2009 was (in samenwerking met het Belgische Instituut mering voor Arthub Asia en als docent aan de Nederlandse kunst. Het programma duurde drie terinaburg en was verantwoordelijk voor de in Kaapstad, Zuid-Afrika, en de National Arts hij manager voor kunst in de openbare ruimte in voor beeldende, audiovisuele en mediakunst New York University in Shanghai. Sinds 2004 is dagen en bestond uit bezoeken aan instellingen Ural Industrial Biennale of Contemporary Art Council Arts of Zambia in Lusaka. In maart Auckland, Nieuw-Zeeland. Dit bezoek resulteerde in BAM) zij curator voor Performa, de biënnale voor per- in Amsterdam, Eindhoven, Rotterdam en Tilburg. 2010 in Ekaterinaburg. Tijdens haar verblijf in 2010 was zij een van de deelnemers aan de door een tentoonstelling van kunstenaar Tom Claassen 11 – 15 januari formancekunst in New York. Ayas bezocht instel- Eerste resultaat was de aanschaf van een serie Nederland bezocht Alisa Prudnikova zowel instel- de Mondriaan Stichting georganiseerde work- in het Sørlandets Kunstmuseum. Volgend jaar wil lingen en kunstenaars in Nederland en gaf op uit- tekeningen van Paul van der Eerden door FRAC lingen als kunstenaars. Een direct resultaat van shop in Nairobi, Kenia. Tijdens haar verblijf in Kyander bovendien een tentoonstelling maken met Dos Anjos is als onderzoeker verbonden aan de nodiging van de Mondriaan Stichting een lezing Bretagne. haar bezoek was de deelname van Yael Bartana, Nederland bezocht Kapwepwe onder meer CBK Job Koelewijn. In november van dit jaar kwam hij Fundação Joaquim Nabuco in Recife. Hij was over haar werk tijdens Art Rotterdam. Cosmin Costinas en Praneet Soi aan de Ural Zuidoost, Prins Claus Fonds, Stichting DOEN weer naar Nederland om met curatoren van zijn hoofdcurator van het Museu de Arte Moderna het bezoek van Ayas was resultaatvol. Voor Industrial Biennial of Contemporary Art. Dit eve- en Stedelijk Museum Bureau in Amsterdam, museum een werkbezoek te brengen aan de open Aloisio Magalhães MAMAM in Recife en cura- Arthub ontwikkelde zij met het Van Abbemuseum Carol Lu nement is opgezet om een culturele component te Zuiderzeemuseum in Enkhuizen, Nationaal dagen van de Rijksakademie en aan musea. tor van internationale tentoonstellingen in São het project Double Infinity (tentoonstelling, per- curator Pink Studio en onderzoeker aan het Asia introduceren in een regio die vooral bekend staat Glasmuseum in Leerdam, Museum Volkenkunde Paulo, Londen en Parijs. Farias is werkzaam als formances, publicatie): Chinese en Nederlandse Art Archive, China om haar zware industrie. Waar andere biënnales in Leiden, Vleeshal en Zeeuws Museum in curator voor het Instituto Tomie Ohtake in São kunstenaars reageerden op elkaars werk en www.aaa.org.hk plaatsvinden op in onbruik geraakte commerciële Middelburg, Kunsthal en NAi in Rotterdam. Magdalena Malm Paulo. Hij was werkzaam als curator van Museu werk van anderen uit de collectie van het Van (in samenwerking met de Nederlandse Am- locaties, maakt de Ural Industrial Biennial gebruik directeur Mobileart Productions, Zweden de Arte Moderna in Rio de Janeiro en als direc- Abbemuseum. Dit project werd na Eindhoven bassade in Shanghai) van fabrieken die nog volop in bedrijf zijn. Ook van www.mobileartproduction.se teur van het Museum of Contemporary Art van verder ontwikkeld in het Dutch Culture Center 15 – 19 maart cineast Joris Ivens liet deze biënnale werk zien. Helga Nordby 6 – 10 september de universiteit van São Paulo. van de Shanghai Expo, met als Nederlandse deel- directeur Academy of Contemporary Art & dos Anjos en Farias bezochten kunstenaars nemers Lara Almarcegui, Stanley Brouwn, Alicia Lu werkt als onderzoeker voor het Asia Art Creative Writing, Noorwegen Malm is directeur van Mobileart Productions in en presentatie-instellingen in Amsterdam, Den Framis, Job Koelewijn, John Körmeling, Julika Archive in Hongkong en als curator en journa- Joseph Gaylard www.kunstakademietitromso.no Stockholm, dat kunstenaars uitnodigt om wer- Haag, Rotterdam, Utrecht en andere steden. Rudelius, Ingmar Swalue, Dick Verdult en Pieter list voor Flash Art en Today Art. In Amsterdam, lid Joubert Park Project, Zuid-Afrika Caroline Ugelstad ken en projecten te realiseren. Zij was eerder Zij ontmoetten onder anderen de kunstenaars van Wesemael. Het bezoek van Ayas heeft er ook Eindhoven, Haarlem, Rotterdam en Utrecht heeft www.jpp.org.za curator Henie Onstad Art Centre, Noorwegen werkzaam bij Iaspis, de organisatie die Zweedse Nicoline van Harskamp, Aernout Mik, Wendelien toe geleid dat de kunstenaars Ahmet Ögüt en zij kennisgemaakt met kunstenaars en instellin- 24 – 28 mei www.hok.no/?language=en kunstenaars financieel en organisatorisch steunt. van Oldenborgh en Fiona Tan en bezochten onder Stefanos Tsivopoulos is gevraagd deel te nemen gen bezocht als het Van Abbemuseum, de Appel, 3 – 4 juli Malm bezocht onder meer Van Abbemuseum, de meer Fonds BKVB en UNStudio in Amsterdam, aan het tentoonstellingsproject Blind Dates van BAK, De Hallen, Kunsthal, NAi en Witte de With. Gaylard is voorzitter van het Visual Arts Network Appel, Bik Van der Pol, If I can’t dance, Manifesta, Gemeentemuseum en Stroom in Den Haag en Performa, Arthub Asia en Neery Melkonian in de of South Africa en lid van het bestuur van de Arts Nordby is directeur van de Academy of Contem- Nicoline van Harskamp, SKOR, W139 en Witte de TENT. en Witte de With in Rotterdam. Naar aan- Pratt Gallery in New York. and Culture Trust. In maart 2010 was hij een porary Art & Creative Writing in Tromsø, Ugelstad With. Een van de uitkomsten van haar verblijf is leiding van dit bezoek werden Manon de Boer, verder zijn vijftien kunstenaars en designers Paulo Herkenhoff van de deelnemers aan de door de Mondriaan werkt als curator voor het Henie Onstad Art dat Magdalena Malm met het Van Abbemuseum Aernout Mik, Wendelien van Oldenborgh, Fiona geselecteerd voor opdrachten binnen het project curator en schrijver, Brazilië Stichting georganiseerde workshop in Nairobi, Centre in Hovikodden. Als gasten van het Office in gesprek is gegaan over samenwerking bij Tan en UNStudio uitgenodigd deel te nemen aan Moon Life van Alicia Frames, onder wie Maarten http://forumpermanente.incubadora.fapesp.br Kenia. Gaylard bezocht tijdens zijn verblijf for Contemporary Art Noorwegen namen zij deel onderzoek naar bezoekersgroepen in musea. de Biënnale van São Paulo 2010. Baas, Armin van Buuren, Atelier Van Lieshout, (in samenwerking met de Appel) in Nederland onder meer Partisan Public in aan de oriëntatiereis naar Istanbul, Lagos en DUS Architects, Piet Hein Eek, Experimental 29 maart – 2 april Amsterdam, Stroom in Den Haag, G.A.N.G. in Bamako. Nordby en Ugelstad kwamen op eigen Jetset, Marina Toeters, Viktor & Rolf en ZUS. De Nijmegen en Expodium in Utrecht. In Utrecht initiatief naar Nederland. Tijdens hun verblijf bood Cloe Piccoli Tobias Ostrander producten die uit deze opdrachten voortkwamen Herkenhoff is curator en schrijver in Rio de woonde hij ook performances bij van James de Mondriaan Stichting hun een tweedaags pro- Journalist La Repubblica, Italië directeur Museo Experimental El Eco, Mexico worden verzameld in de Moon Life Concept Store, Janeiro. Hij heeft zitting in de commissie die de Beckett en Rabih Mroué tijdens het Festival aan gramma aan. Zij bezochten instellingen als Ellen www.repubblica.it www.eleco.unam.mx/sitio die aanwezig was op de Shanghai Biënnale en curator voor de Documenta aanstelt. Als adjunct- de Werf. In het Lloyd Hotel in Amsterdam gaf hij de Bruijne Projects, Prins Claus Fonds, Galerie 24 september 18 – 22 januari World Expo 2010. Het project wordt begin 2011 curator was hij verbonden aan het Museum of een lezing over het Joubert Park Project. Juliètte Jongma, Motive Gallery en Nieuw Dakota, in het NAi getoond en daarna verder ontwikkeld Modern Art in New York en de Biënnale van São en maakten kennis met diverse kunstenaars. Piccoli kwam naar Nederland op uitnodiging van Ostrander is sinds 2009 directeur van het Museo in het Moon Life Base Camp in Amsterdam. Paulo 1998. Ook organiseerde hij tentoonstel- Stedelijk Museum Amsterdam. Op haar verzoek Experimental El Eco in Mexico-Stad, daarvoor lingen en publiceerde hij boeken over Louise Lotte Pederson stelde de Mondriaan Stichting een dagprogram- was hij werkzaam als curator van het Museo Bourgeois en Rebecca Horn. Herkenhoff bezocht curator Danish Art Council, Denemarken Naoko Aono ma samen met bezoeken aan Amsterdam en Tamayo, eveneens in Mexico-Stad. Tijdens zijn Studiereis Frac-directeuren onder meer de Appel en de Rijksakademie in www.kunst.dk freelance journalist, Japan Rotterdam. Haar verblijf resulteerde in een arti- bezoek aan Nederland heeft Ostrander diver- Anne Alessandri, FRAC Corse; Marie-Cécile Amsterdam. Voor de deelnemers aan de cura- 14 – 18 juni (in samenwerking met de Nederlandse ambassade kel over het Stedelijk Museum in La Repubblica se kunstenaars ontmoet en kennisgemaakt Burnichon, directeur Platform, overkoepelen- torenopleiding van de Appel gaf hij een lezing in Tokyo en Premsela) en de aankondiging van twee volgende artikelen met instellingen als de Appel, de Ateliers, Van de FRAC-organisatie; Catherine Elkar, FRAC over de totstandkoming van de Biënnale van Pederson is werkzaam als curator bij The Visual 12 – 16 juli over Rotterdam. Abbemuseum, Casco, Het Domein, Jan Van Eyck Bretagne; Xavier Franceschi, FRAC Île-de-France; São Paulo in 1998. Op 31 maart gaf hij in het Arts Centre van de Danish Arts Agency, onder- Academie, Kunstverein, Marres, Rijksakademie, Sylvie Froux, FRAC Basse-Normandie; Nathalie Tropenmuseum een lezing in het kader van Duet deel van de Danish Arts Council en de Danish Arts Aono is freelance journalist voor internationale Schunck* en Witte de With. Naar aanleiding van Gonthier, FRAC Réunion for Cannibals, een maandelijks filmen discussie- Foundation. Pederson was op bezoek om inzicht kunsten designtijdschriften als Casa Brutus, Marie Ousseynou Wade dit bezoek heeft kunstenaar Sharon Houkema www.frac-platform.com programma over kolonialisme en kannibalisme te krijgen in de werkzaamheden van de Mondriaan Claire en Vogue. Aono kwam naar Nederland op uit- directeur Dak’Art, Senegal een residency aangeboden gekregen bij El (in samenwerking met het Institut Néerlandais) als vormen van culturele toe-eigening. Stichting. Ook bezocht zij gedurende twee dagen nodiging van Premsela en de Mondriaan Stichting. www.biennaledakar.org Eco. Met kunstenaar Navid Nuur gaat Tobias 7 – 10 maart instellingen in Amsterdam en Rotterdam, waar- Het programma bestond uit bezoeken aan designin- (in samenwerking met het Belgische Instituut Ostrander in de nabije toekomst samenwerken. onder de Kunsthal, Nieuw Dakota, Showroom stellingen en musea en ontmoetingen met designers voor beeldende, audiovisuele en mediakunst De Mondriaan Stichting heeft financieel bijge- Mama en SMART Project Space. Het bezoek van en kunstenaars, zoals Atelier Van Lieshout, Museum BAM en Premsela) dragen aan dit bezoek van Fonds Régional d’Art Pederson heeft er onder meer toe geleid dat de Boijmans Van Beuningen, Centraal Museum, De 4 – 8 oktober Contemporain-directeuren dat werd georgani- Danish Arts Council in 2011 zal deelnemen aan Designpolitie, Krijn de Koning, NAi, Satyendra seerd door het Institut Néerlandais. Doel van de de oriëntatiereis naar Afrika. Pakhalé, Bertjan Pot en Scholten en Baijings. 44 − ONDERSTEUNING EN ACTIVITEITEN −

Wade is directeur van de Dak’Art Biënnale in Edi Muka Ikko Yokoyama Dakar. In maart 2010 was hij een van de deel- Tirana Institute of Contemporary Art, Albanië hoofd tentoonstellingen Konstfack University nemers aan de door de Mondriaan Stichting www.tica-albania.org College of Arts, Crafts and Design, Zweden georganiseerde workshop in Nairobi, Kenia. 15 – 19 november www.konstfack.se Wade bezocht in Amsterdam Rijksakademie, (in samenwerking met Premsela) Sandberg Instituut, Stedelijk Museum Bureau Muka is curator en artistiek directeur van de 13 – 17 december Amsterdam en Tropenmuseum. Ook ging hij Göteborg Biënnale, medeoprichter en curator naar Europees Keramisch Werkcentrum Den van het Tirana Institute of Contemporary Art Dit bezoek viel samen met de netwerkbijeen- Bosch, Gemeentemuseum en Stroom Den en mededirecteur van de Tirana Biënnale. Hij komst en de uitreiking van de Prins Claus Awards Haag, Zuiderzeemuseum Enkhuizen, Nationaal bezocht onder meer Stroom, Walden Affairs en die werden georganiseerd door het Prins Claus Glasmuseum Leerdam en Centraal Museum West in Den Haag, het Van Abbemuseum en MU Fonds. De vijf gasten werd tegelijkertijd een pro- Utrecht. in Eindhoven, Witte de With in Rotterdam en gramma aangeboden. Het gezelschap bezocht Expodium in Utrecht. In Amsterdam sprak hij textielfabriek Vlisco in Helmond en de nieu- met studenten van het curatorial programme we vestiging van Piet Hein Eek en de Design Luis Croquer van de Appel en bezocht hij de Rijksakademie, Academy in Eindhoven, gevolgd door een diner directeur en hoofdcurator Museum of het Stedelijk Museum en de Tolhuistuin. waarbij meerdere vormgevers en kunstenaars Contemporary Art Detroit, Verenigde Staten aanwezig waren. De volgende dag stonden Atelier www.mocadetroit.org René Knip in Pingjum, Tichelaar in Makkum en (in samenwerking met het Belgische Instituut Ludmila Britto het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen op het pro- voor beeldende, audiovisuele en mediakunst curator en professor Federal University, Brazilië gramma, gevolgd door een bijeenkomst in het BAM en het Danish Arts Agency) en lid GIA Environmental Interference Group Lloyd Hotel in Amsterdam waar de gasten een 25 – 29 oktober www.intermediae.es presentatie hielden over hun werk. Deze avond Vesna Danilovic was bijzonder succesvol met zo’n zeventig bezoe- Croquer is sinds eind 2008 directeur van het curator en directeur Cultural Centre of the City kers. De derde dag bezocht het gezelschap het Museum of Contemporary Art Detroit. Daarvoor of Belgrade, Servië atelier van ontwerpster Marga Weimans, Museum was hij onder meer als curator in El Museo del www.kcb.org.rs Boijmans Van Beuningen en Vivid Gallery. De laat- Barrio (New York) en bij de American Federation Valeria Paz ste dag stond in het teken van de netwerkbijeen- of Arts werkzaam. Hij bezocht onder meer directeur Museo Nacional de Arte, Bolivia komst in het DeLaMar Theater in Amsterdam. Annet Gelink Gallery, de Appel, de Ateliers, www.mna.org.bo Ruim honderdveertig mensen namen eraan Stedelijk Museum en W139 in Amsterdam en in Pichaya Aime Suphavanij deel. Na afloop bezochten de gasten de talkshow Rotterdam Bik Van der Pol, Museum Boijmans hoofd tentoonstellingen BACC, Thailand Frontiers of Reality die werd gepresenteerd door Van Beuningen, NAi, TENT., Wilfried Lentz Gallery, www.bacc.or.th BBC- en Al Jazeera-journalist Rageh Omaar. Witte de With en het Piet Zwart Instituut. In (in samenwerking met NRW Kultur International, Utrecht bezocht hij Casco en het Centraal Duitsland, www.nrw-kultur-international.de ) Museum. In Utrecht had de Mondriaan Stichting 25 – 27 november bovendien een bijeenkomst georganiseerd bij Expodium. Croquer gaf een lezing over de posi- Britto, Danilovic, Paz en Suphavanij bezochten tie van het MOCAD in Detroit en over het ten- in Amersfoort de tentoonstelling ShadowDance, toonstellingsbeleid van dit museum. Vervolgens in Amsterdam onder meer de Appel, Mondriaan vertelde de kunstenaar João Evangelista in het Stichting, Rijksakademie, SKOR en Stedelijk kader van de gastateliers van Expodium over zijn Museum en in Rotterdam Museum Boijmans Van verblijf in Detroit. De avond werd bezocht door Beuningen en Witte de With. In de toekomst wil ongeveer 35 mensen. de Mondriaan Stichting vaker samenwerken met NRW Kultur.

Adriano Pedrosa curator Istanbul Biënnale, Turkije Adelia Borges www.iksv.org zelfstandig journalist, schrijver en curator, 18 – 19 november Brazilië www.formingideas.co.uk Pedrosa is als zelfstandig curator, redacteur Maria Teresa Leal en schrijver gevestigd in São Paulo. Naast Jens oprichter COOPA-ROCA (Craftwork Cooperative), Hoffmann is hij benoemd als curator van de Brazilië Istanbul Biënnale in 2011. Hij zou drie dagen naar www.coopa-roca.org.br/en/index_en.html Nederland komen, maar door annulering van zijn Mimi Konaté vlucht werd zijn bezoek met een dag bekort. Hij modeontwerper, Mali bezocht onder meer de Rijksakademie en Smart www.faz.net/ Project Space in Amsterdam. In Rotterdam ont- Awa Meité moette hij verscheidene kunstenaars en was designer en directeur Daoula Festival, Mali hij een van de sprekers tijdens het symposium www.daoula.org Morality in Witte de With. ‘I had personally never been to Africa, nor had we ever worked with an African organisation. The trip has opened the continent to me, it has provided basic insight into the artistic infrastructure, possibilities, needs as well as human and cultural values.’ Deelnemer oriëntatiereis 48 − SAMENWERKING − − SAMENWERKING − 49

Gemeenschappelijk aankoopfonds Stichting Volkenkundige Collectie Nederland

Sinds 1997 beheert de Mondriaan Stich- ting een gemeenschappelijk aankoopfonds voor volkenkundige musea. Het aankoop- SAMENWER- fonds is een samenwerkingsverband tussen de belangrijkste volkenkundige musea verenigd in de SVCN en de Mondriaan Stichting. > pagina 22

Kinderboekillustraties KING Nederlands Letterenfonds De Mondriaan Stichting werkt vaak samen met andere fondsen en instituten. Het Matching fund kinderboekillustraties is een ondersteuningsmogelijkheid voor Deze samenwerkingsverbanden zijn gericht op het uitvoeren van ondersteunings- geïllustreerde kinderen jeugdliteratuur. De Mondriaan Stichting werkt hier samen mogelijkheden, het organiseren van bijeenkomsten, het bevorderen van discussie met het Nederlands Letterenfonds, dat en het uitgeven van publicaties. de ondersteuningsmogelijkheid uitvoert. > pagina 20

Gezamenlijke Gezamenlijke ondersteuning activiteiten

KulturA KunstKoop Arts Collaboratory Oriëntatiereis Visual Arts Platform de officiële vereniging Visual Arts Plat- Fonds BKVB, Fonds voor Cultuurpar- Fortis Bank, ABN AMRO Hivos, Stichting DOEN Prins Claus Fonds, BAM, Instituut voor BAM, Instituut voor beeldende, audiovi- form opgericht. Uitgangspunten zijn het ticipatie, Fonds Podiumkunsten, Neder- beeldende, audiovisuele en mediakunst suele en mediakunst (België), Danish uitwisselen van kennis en het stimuleren lands Letterenfonds Met de KunstKoop kunnen particuliere Met Hivos en Stichting DOEN heeft de (België), OCA, Office for Contemporary Arts Agency (Denemarken), Arts van internationale uitwisseling binnen en kunstkopers renteloos op afbetaling kunst Mondriaan Stichting in 2007 Arts Colla- Art Norway Council England (Verenigd Konink- buiten Europa. Met KulturA beschikt de Mondriaan Stich- aanschaffen bij een of meer van de ruim boratory opgezet om kunstenaarsinitiatie- rijk), Frame (Finland), Pro Helvetia ting samen met vier andere fondsen over honderd aangesloten galeries. De lening ven in Afrika, Azië en Latijns-Amerika Vanaf 2004 organiseert de Mondriaan Stich- (Zwitserland) een bijzonder ondersteuningsmogelijk- werd afgesloten bij Fortis Bank; na de tot- te ondersteunen en samenwerking tussen ting in samenwerking met het Prins Claus Leiderschapsprogramma heid om de culturele infrastructuur en de standkoming van de fusie tussen Fortis beeldende-kunstorganisaties wereldwijd Fonds jaarlijks een oriëntatiereis voor een Omdat fondsen met een internationaal Fonds Podiumkunsten en andere (internationale) uitwisseling op de Neder- Bank Nederland en ABN AMRO wordt te stimuleren. In dit kader ondersteunt de groep Nederlandse en buitenlandse pro- werkterrein in verschillende landen tegen instellingen landse Cariben te verbeteren. KulturA is de lening voortaan bij ABN AMRO af- Mondriaan Stichting de contacten tussen fessionals uit de beeldende kunst. Sinds gelijksoortige uitdagingen aanlopen, heeft een aanvulling op de reguliere middelen gesloten. De rente wordt betaald door de de organisaties in Arts Collaboratory en 2007 en 2009 sturen ook BAM en OCA de Mondriaan Stichting samen met BAM De Mondriaan Stichting heeft samen van de fondsen. De Mondriaan Stichting Mondriaan Stichting. > pagina 23 beeldende-kunstorganisaties in Nederland deelnemers mee. In 2010 ging de reis naar het initiatief genomen een aantal Euro- met het Fonds Podiumkunsten het initi- is uitvoerder van deze ondersteuningsmo- en op de Nederlandse Cariben. > pagina 31 Istanbul (Turkije), Lagos (Nigeria) en Ba- pese fondsen geregeld bij elkaar te bren- atief genomen een leiderschapsprogram- gelijkheid. > pagina 26 mako (Mali). > pagina 32 gen. In februari 2010 werd in Amsterdam ma te ontwikkelen om talentvolle cul- 50 − SAMENWERKING − − SAMENWERKING − 51

tuurprofessionals zowel zakelijk als in- Hollandse Nieuwe houdelijk op te leiden tot toekomstig di- Avro, VSB Fonds,Vereniging Rembrandt recteur van een culturele instelling. Dit initiatief wordt onderschreven door ruim Met het VSB Fonds en de Vereniging dertig culturele instellingen en er wordt Rembrandt was de Mondriaan Stichting samengewerkt met de Clore Duffield partner in het Avro-programma Nieuw in Afstemming Foundation uit het Verenigd Koninkrijk. Nederland. In dit tv-programma werd elke > pagina 27 week een aankoop of verwerving van een Nederlands museum besproken. In 2010 werd gewerkt aan een opvolger: Holland- Bijeenkomst culturele ambtenaren se Nieuwe, waar de Mondriaan Stichting gemeenten ook weer aan bijdraagt. > pagina 22 Vereniging van Nederlandse Gemeenten

In 2010 organiseerde de Mondriaan Stich- Charter Talent naar de Top ting met de Vereniging van Nederlandse Talent naar de Top stimuleert overheid, Gemeenten een bijeenkomst voor alle cul- bedrijfsleven en vrouwen zelf op struc- Private fondsen Nederland. Voor het internationaal be- stellingen Nederland) en Erfgoed Neder- turele ambtenaren van gemeenten groter turele basis meer vrouwelijk talent aan Het komt vaak voor dat door de Mon- zoekersprogramma en de oriëntatiereizen land. Koepelorganisaties als NORAA dan zestigduizend inwoners. Doel van deze de top te krijgen. De Mondriaan Stich- driaan Stichting ondersteunde projecten werkt de Mondriaan Stichting, naast het (Nationaal Overleg Regionale Audiovi- bijeenkomst was dat men met elkaar ken- ting heeft het Charter Talent naar de Top ook financiële ondersteuning krijgen van Prins Claus Fonds, samen met BAM, het suele Archieven), SAE (Stichting Aca- nismaakte en van gedachten wisselde over ondertekend. particuliere fondsen, zoals het Prins Bern- Belgische Instituut voor beeldende, audio- demisch Erfgoed) en Stichting Volken- onderwerpen als de rol van presentatie- hard Cultuurfonds, Stichting DOEN, Ver- visuele en mediakunst en OCA, Office for kundige Collectie Nederland zijn bij instellingen in gemeenten en het gemeen- eniging Rembrandt en VSB Fonds. Waar Contemporary Art Norway. verschillende ondersteuningsmogelijkhe- telijk kunstenaarsbeleid. > pagina 29 Nieuwsgierigheidsbeleid nodig vindt hierover afstemming plaats. Het cultureel erfgoed kent een hoge den samenwerkingspartners. Ook werkt Prins Claus Fonds, Hivos, NCDO (Natio- organisatiegraad en de Mondriaan Stich- de Mondriaan Stichting samen met Insti- nale Commissie voor Internationale Sectorinstituten en brancheorganisaties ting zoekt dan ook nadrukkelijk samen- tuut Collectie Nederland en de vereniging Bijeenkomst voor archieven Samenwerking en Duurzame De Mondriaan Stichting stemt haar activi- werking en afstemming met organisaties DEN (Digitaal Erfgoed Nederland). BRAIN (Branchevereniging Archief-in- Ontwikkeling), Nederlands Letteren- teiten ook af met sectorinstituten en bran- als de Nederlandse Museumvereniging, stellingen Nederland). fonds, Fonds Podiumkunsten, SICA cheorganisaties als Premsela en Erfgoed BRAIN (Branchevereniging Archiefin- (Stichting Internationale Culturele In 2010 werd een speciale bijeenkomst Activiteiten) voor de archieven georganiseerd. Doel was de archieven te informeren over de In 2009 is de werkgroep voor nieuwsgie- ondersteuningsmogelijkheden van de righeidsbeleid een aantal keer bijeenge- Mondriaan Stichting. komen om het nieuwsgierigheidsbeleid verder uit te werken. In 2011 zullen de plannen meer vorm krijgen. Cultureel Cultureel ondernemerschap Erfgoed Nederland

De Mondriaan Stichting zet met Erfgoed Nederland een cultureel-ondernemer- beleggen schapsprogramma op voor erfgoedinstellingen. Ondernemerschap is een belangrijk onderwerp voor erfgoedinstellingen en wordt alleen nog maar belangrijker. In 2011 krijgt het programma concreet vorm. Het ministerie van OCW biedt een fiscale zoals projecten van presentatie-instellin- faciliteit voor cultureel beleggen. Net als gen voor hedendaagse kunst. in groene projecten kunnen particulieren Het oordeel van de Mondriaan Stich- Maatschappelijke stages ook in culturele projecten fiscaal voor- ting is een marginale toets en het advies Erfgoed Nederland delig beleggen. De Mondriaan Stichting is een van de overwegingen waarop het vindt cultureel beleggen een goede moge- ministerie van OCW de afgifte van cul- Met Erfgoed Nederland doet de Mondri- lijkheid om nieuwe financieringsbronnen tuurverklaringen baseert. In 2010 heeft aan Stichting onderzoek naar het effect voor culturele instellingen te ontsluiten. het ministerie van OCW de Mondriaan van maatschappelijke stages bij erfgoedin- Met het Fonds Podiumkunsten beoor- Stichting tweemaal om advies gevraagd. stellingen. Wat is het imago van erfgoed deelt de Mondriaan Stichting culturele In beide gevallen gaat het om projecten onder jongeren en verandert dat wanneer aspecten van projecten. De Mondriaan die naar verwachting bijdragen aan een le- ze stage lopen bij een erfgoedinstelling? Stichting gaat na of een project van be- vendig en dynamisch kunstklimaat. lang is voor Nederlandse musea. Ook is er ruimte voor projecten die bijdragen aan een levendig en dynamisch kunstklimaat, ‘Dat veiligheidszorg bij ons voor verbetering vatbaar was, was eigenlijk wel bekend. Een echte eyeopener was dat veiligheidszorg meer is dan bouwkundige en elektronische maatregelen. Ook de museumorganisatie is belangrijk. Daar zijn we sindsdien meer aandacht aan gaan besteden.’ ERFGOEDINSTELLING 54 − WERKWIJZE − − WERKWIJZE − 55 WERKWIJZE Voorwaarden

De Mondriaan Stichting heeft de afgelopen jaren de aanvraagprocedure De Mondriaan Stichting gaat bij de be- Stichting ook andere partijen zich finan- handeling van een aanvraag eerst na of cieel aan het project verbinden. De Mon- vereenvoudigd en het contact met aanvragers geïntensiveerd. Dat werpt zijn deze voldoet aan de formele voorwaar- driaan Stichting ondersteunt daarom nooit den. De belangrijkste daarvan gelden in meer dan 40% van de kosten van een pro- vruchten af, zoals blijkt uit het klanttevredenheidsonderzoek dat Blauw Research principe voor alle aanvragen. Wanneer ject; 60% moet dus door andere financiers eind 2009 heeft verricht. Negen van de tien aanvragers noemen de Mondriaan aanvragen niet voldoen aan de formele worden gedragen. voorwaarden, worden ze niet in behande- Stichting een professionele organisatie. De kwaliteit van de dienstverlening door ling genomen. In 2010 werden in totaal 212 Minimaal drie maanden medewerkers is hoog en de procedures zijn duidelijk. Voor de vriendelijkheid en aanvragen niet in behandeling genomen. Aanvragen moeten drie maanden voor het Naast aanvragen die niet voldoen aan de begin van een project zijn ingediend. Deze behulpzaamheid van medewerkers heeft men grote waardering. formele voorwaarden neemt de Mondri- termijn is nodig voor een zorgvuldige be- aan Stichting ook geen aanvragen in behandeling. Waar mogelijk streeft de Mon- handeling die evident niet voldoen aan de driaan Stichting naar een kortere termijn. doelstellingen of de beoordelingscriteria. Aanvragers krijgen hierdoor veel sneller uitsluitsel. Een overzicht van de niet-behandelde aanvragen in 2010 staat in het register op aanvragers. > pagina 135

Organisaties Behandelings- Aanvragen kunnen worden ingediend door nationale en internationale instellingen, overheden en bedrijven. Individuen kunnen niet aanvragen. Kunstenaars kunnen termijn terecht bij het Fonds BKVB. Minimale kosten: € 25.000 De totale kosten van een project moeten minstens € 25.000 bedragen. De Mondri- aan Stichting ondersteunt als landelijk De besluitvorming over aanvragen ver- ondersteuningsmogelijkheden, hoe een fonds alleen projecten met (inter)natio- loopt snel. Binnen maximaal drie maan- aanvraag het best kan worden ingediend nale meerwaarde en gaat ervan uit dat te den ontvangen aanvragers het besluit van en hoe die wordt beoordeeld. Medewer- kleinschalige projecten die meerwaarde de Mondriaan Stichting over hun aan- kers besteden hier veel aandacht aan. niet kunnen waarmaken. De ondergrens vraag, maar in de praktijk vaak al na ge- Inmiddels heeft 80% van de aanvragers is ook ingesteld om de verschillende ver- middeld een maand. Als omstandigheden contact met een medewerker voordat ze antwoordelijkheden tussen de Mondriaan daartoe aanleiding geven, wordt de behan- een aanvraag indienen. Dit contact heeft Stichting en gemeentelijke en provinciale deling zo mogelijk verder versneld. resultaat: tweederde van het aantal aan- overheden duidelijk te maken en versnip- De Mondriaan Stichting wil aanvragers vragers zegt na het contact de aanvraag pering van rijksmiddelen te voorkomen. snel maar vooral zorgvuldig uitsluitsel ge- te hebben aangepast en het project daar- ven. Daarbij hoort goede informatie voor- door beter voor het voetlicht te hebben Maximaal 40% van de kosten af. Nieuwe aanvragers wordt aangeraden gebracht, 14% ziet naar aanleiding van Een project dat op een breed maatschap- eerst contact op te nemen met een me- het contact af van het indienen van een pelijk draagvlak kan rekenen zal naar ver- dewerker. In een (telefonisch) gesprek of aanvraag. wachting eerder succesvol zijn. Daarom via e-mail krijgen zij informatie over de is het belangrijk dat naast de Mondriaan 56 − WERKWIJZE − − WERKWIJZE − 57 Criteria Advisering

Aanvragen die voldoen aan de formele project en de gevolgde methode(n) slui- waaraan in 2010 is bijgedragen staan in het Adviseurs en adviescommissies vervullen Het is belangrijk dat adviseurs bij hun met (digitale) mogelijkheden in tijdelijke, eisen worden indien nodig voorgelegd ten aan bij de gekozen doelgroep(en). De overzicht ondersteunde projecten. > pagina 93 een belangrijke rol binnen de Mondriaan aanstelling goed op de hoogte zijn van interdisciplinaire samenwerkingsverban- aan een adviescommissie of aan deskun- aanvraag omvat een effectief communi- Stichting. De commissies worden dan ook de taken, rolverdeling en verantwoorde- den activiteiten ontwikkelen op basis van dige adviseurs. Hun adviezen liggen ten catie- en pr-plan. Voor wie wordt de ac- zorgvuldig samengesteld. Verschillende lijkheden van commissies en bureau. Al- een inhoudelijk concept, waarbij de vorm grondslag aan de besluitvorming van de tiviteit ontwikkeld? Hoe zal dit publiek expertises en regionale en culturele ach- le adviseurs wordt daarom gevraagd een van ondergeschikt belang is. Inmiddels Mondriaan Stichting – die overigens volle- worden bereikt? Waarom wordt er voor tergronden zijn erin vertegenwoordigd. protocol te ondertekenen, waarin onder is deze werkwijze geëvalueerd. De com- dig beslissingsbevoegd is en van adviezen deze doelgroep(en) gekozen? Het gaat Ook is er een evenwichtige balans tussen meer de regels voor onafhankelijkheid en missieleden staan er positief tegenover. kan afwijken. Wanneer dat gebeurt, wordt hierbij niet noodzakelijk om het bereiken specifieke deskundigheid en een ruime- vertrouwelijkheid zijn vastgelegd. De visitatiecommissie benoemt het ex- het bestuur in het besluit gekend. Sinds van veel publiek maar om de kwaliteit re blik. Bij het selecteren van adviseurs Adviseurs zijn deskundig in het be- perimenteren met adviescomissies van de 2009 gelden de volgende criteria: van een weloverwogen publieksbenade- wordt nadrukkelijk rekening gehouden oordelen van de inhoudelijke aspecten Mondriaan Stichting als best practice. ring, die duidelijk maakt hoe een project met regionale kennis, ervaring en achter- van een aanvraag. De Mondriaan Stich- De Mondriaan Stichting werkt met Relaties met samenleving naar het publiek zal worden vertaald. Ook grond. Inmiddels is meer dan de helft van ting beschikt over gedegen kennis van vier vaste adviescommissies: voor beel- Een aanvraag heeft in inhoud, opzet en voor een klein publiek kan een activiteit het aantal leden van de vaste commissies de praktijk van de ondersteuning, zoals dende kunst, vormgeving en erfgoed na- uitvoering impact op de samenleving en van groot belang zijn. afkomstig van buiten Amsterdam, Rotter- beleid, financiën en haalbaarheid. In het tionaal; beeldende kunst en vormgeving draagt bij aan een grotere belangstelling dam en Den Haag. Meer dan 43% van het beoordelingskader worden deze verschil- internationaal; KulturA en volkenkundi- voor beeldende kunst, vormgeving of cul- Excellente uitvoering aantal vaste commissieleden en ad hoc- lende deskundigheden optimaal benut. ge aankopen. Voor specifieke activiteiten, tureel erfgoed bij een breed publiek. De De aanvraag maakt aannemelijk dat de ac- commissieleden heeft een dubbele cultu- De Mondriaan Stichting toetst aanvra- zoals programma’s van presentatie-instel- Mondriaan Stichting vindt het belangrijk tiviteit voortreffelijk wordt uitgevoerd. De rele achtergrond. De commissies wisselen gen op formele voorwaarden, financiën, lingen, programma’s van kunstmusea en dat de projecten die worden ondersteund aanvraag en de betrokken instelling(en) jaarlijks van samenstelling: adviseurs wor- organisatie en aspecten als digitale duur- erfgoedinstellingen en structurele aanko- een brug slaan met de samenleving. Dit wekken bovendien het vertrouwen dat het den voor een jaar benoemd. Nieuwe advi- zaamheid en beleid. De uitkomsten van pen zijn afzonderlijke adviescommissies kan door een actueel thema aan te snijden, eindresultaat succesvol en van bijzondere seurs zorgen elk jaar voor een frisse blik. deze toetsing worden waar nodig bij de ingesteld. een lacune in het veld aan te vullen of naar (artistieke of cultuurhistorische) kwaliteit Om continuïteit in de beoordeling te ga- aanvraag opgenomen, zodat adviseurs er manieren te zoeken om het publiek actief zal zijn. randeren wordt telkens ongeveer de helft kennis van kunnen nemen. Hun deskun- bij een project te betrekken. van het aantal adviseurs herbenoemd. digheid wordt efficiënt benut voor het in- Afzonderlijke criteria De Mondriaan Stichting werkt met houdelijk beoordelen van een aanvraag. Meerwaarde Voor een aantal ondersteuningsmogelijk- grote, flexibele commissies onder leiding Ook stelt de Mondriaan Stichting op ba- De aanvraag onderscheidt zich in inhoud, heden gelden afzonderlijke criteria. De- van een (technisch) voorzitter. Door grote sis van de aanvraag een specifieke advies- opzet en uitvoering van het landelijke ze worden uitgebreider beschreven in het commissies samen te stellen is het moge- vraag, die adviseurs gericht beantwoorden. aanbod aan beeldende kunst, vormgeving hoofdstuk over ondersteuning en activitei- lijk steeds op basis van de voorliggende De voorbereiding op de aanvragen en de of cultureel erfgoed door het innovatie- ten. > pagina 18 In het kort geldt het volgende: aanvragen een aantal commissieleden argumenten in de analyse scherpen de ge- ve, uitzonderlijke of voorbeeldstellende Aankopen worden in de eerste plaats ge- per vergadering uit te nodigen. Daardoor dachtevorming van adviseurs. karakter van het project. De Mondriaan toetst op hun belang voor de Collectie hoeft niet elk lid altijd aanwezig te zijn Sinds twee jaar laat de Mondriaan Stichting ondersteunt projecten met een Nederland en hun relatie met de collectie en kan gepast gebruik worden gemaakt Stichting projecten voor beeldende kunst, duidelijk profiel die iets toevoegen aan het van de aanvrager. Voor ontwikkelkosten van expertise bij het behandelen van vormgeving en cultureel erfgoed in een grote aanbod aan culturele projecten dat worden vooral de potentiële meerwaarde aanvragen. commissie beoordelen. De breedte van Nederland rijk is. Hierbij kan men denken van het te ontwikkelen project en de rela- De voorzitter heeft als taak de verga- interdisciplinair samengestelde commis- aan het aangaan van bijzondere internati- ties met de samenleving getoetst. Profes- dering te leiden en de integriteit van het sies voorkomt vanzelfsprekendheid en onale samenwerkingsverbanden, het ont- sionaliseringsactiviteiten worden getoetst beoordelingsproces te bewaken. Hij of zij eenzijdigheid, is inspirerend en past bij wikkelen van nieuwe werkwijzen of het op hun belang voor de verdere ontwik- is technisch voorzitter en hoort alle com- de openheid van de culturele praktijk. belichten van een onderwerp uit een ver- keling van de sector. Presentaties in het missieleden tijdens de vergadering met Commissieleden met uiteenlopende ach- rassend gezichtspunt. buitenland worden getoetst op de inter- het oog op een evenwichtige besluitvor- tergrond dagen elkaar uit het belang en nationale uitstraling en reputatie van de ming; bewaakt het beoordelingskader en de betekenis van projecten precies te om- Publieksbenadering betrokken buitenlandse organisatie in de de taakverdeling tussen commissie en bu- schrijven. Deze werkwijze past bovendien De aanvraag geeft blijk van een doordach- hedendaagse beeldende kunst of vorm- reau; en waarborgt een eerlijke en open goed bij projecten van een nieuwe gene- te en realistische publieksbenadering. Het geving. Beschrijvingen van alle projecten gedachtewisseling en advisering. ratie makers en erfgoedprofessionals, die 58 − WERKWIJZE − − WERKWIJZE − 59

vaste adviescommissies Olof van Winden, The Generator/ Ad hoc-adviescommissies Groningen Todays Art Frederike Huygen, auteur en onderzoeker Commissie beeldende kunst, Eva Wittocx, Museum Leuven Programma’s presentatie- Hans Janssen, Gemeentemuseum Wisseling adviseurs vormgeving en erfgoed nationaal instellingen en tijdschriften Den Haag Frans Grijzenhout (voorzitter), Per maart 2010 zijn Hilde de Bruijn Ila Kasem (voorzitter), Xander Karskens, Frans Halsmuseum| JAAR 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Universiteit van Amsterdam (Smart Project Space), Dirk Houtgraaf Van de Bunt adviseurs voor organisatie De Hallen Rob Ligthert (voorzitter) (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed), en beleid Peter van der Krogt, Universiteit Utrecht vaste en ad hoc- 77 68 75 104 83 72 theatermaker/regisseur Henk Slager (Hogeschool voor de Mariëtte Dölle, TENT. Friso Lammertse, Museum Boijmans van commissieleden Alex Adriaansens, Stichting V2_ Kunsten Utrecht), Willem Velthoven Gijs Frieling, kunstenaar Beuningen Christie Arends, Zeeuws Museum (Mediamatic) en Tom van Vliet (curator) Esma Moukhtar, publicist, programmeur Nana Leigh, Universiteit Leiden ad hoc-adviseurs 48 44 59 42 59 64 Herman de Boer, Rijksmuseum voor afgetreden. en kunsttheoriedocent Volker Manuth, Radboud Universiteit (oa incidentele aankopen) Volkenkunde Paula dos Santos, Reinwardt Academie Norbert Middelkoop, Amsterdam Joke Bosch, adviseur marketing en Erik van Tuijn, Gemeentemuseum Museum afgetreden 28 18 16 10 32 17 communicatie KulturA (met fondspartners) Den Haag Ewoud Mijnlieff, MuseumgoudA Annemies Broekgaarden, Rijksmuseum Peggy Brandon, Mocca Alex de Vries, publicist en adviseur Judith Niessen, adviseur nieuwbenoemd 26 25 28 28 50 35 Amsterdam Helmut Dick, kunstenaar Martijn van Nieuwenhuyzen, Stedelijk Heleen Buijs, Het Geld- en Bankmuseum Frans van Dijk, Nationaal Archief Museum Amsterdam Annemarie Cottaar, Internationaal Ellen Fleurbaay, Stadsarchief Amsterdam Programma’s hedendaagse Rob Perreé, publicist, curator en Instituut voor Sociale Geschiedenis Maureen Healy, programmeur kunstmusea en erfgoedinstellingen recensent Hester Dibbits, Meertens Instituut volwassenentheater Ila Kasem (voorzitter), Pieter Roelofs, Rijksmuseum Amsterdam Alice van Diepen, Archief Eemland Michiel van Kempen, bijzonder hoogleraar Van de Bunt adviseurs voor Macha Roesink, Museum De Paviljoens Frans Ellenbroek, Natuurmuseum west-Indische Letterkunde organisatie en beleid Ingeborg de Roode, Stedelijk Museum Brabant Jean-Bernard Koeman, kunstenaar Alma Ploeger (voorzitter), Amsterdam Nina Folkersma, curator Henca Maduro, Epitome Entertainment/ BVR adviseurs Robbert Roos, KAdE Miriam Gazzah, Limburgs Museum New Skool Rules Annemarie Cottaar, Internationaal Peter de Ruiter, Universiteit Groningen Pieter-Matthijs Gijsbers, Nederlands Adi Martis, Universiteit Utrecht Instituut voor Sociale Geschiedenis Harald Schole, kunstenaar Openluchtmuseum Igma van Putte-de Windt, docente en Frans Ellenbroek, Natuurmuseum Brabant Jan Tichelaar, Koninklijke Tichelaar Berry van der Hoorn, Naturalis (literair) vertaalster Papiaments en Nina Folkersma, curator Makkum Rixt Hulshoff Pol, Stedelijk Museum Spaans Michael Huijser, Zuiderzeemuseum Louis van Tilborgh, Van Gogh Museum Amsterdam Felix de Rooy, regisseur en filmmaker Eleonoor Jap Sam, Jap Sam Books Ank Trumpie, Keramiekmuseum Eleonoor Jap Sam, Jap Sam Books Margreet Ruardi, Stichting Schrijvers Nancy Jouwe, Stichting Kosmopolis Princessehof Nanda Janssen, curator School Samenleving Utrecht Thomas Vaessens, Universiteit van Nancy Jouwe, Stichting Kosmopolis Wijnand Stomp, theatermaker Wim Manuhutu, MANU2U voor cultuur, Amsterdam Utrecht Annette de Vries, schrijfster erfgoed en diversiteit Wouter Welling, Afrika Museum Nat Muller, curator Arnoud Odding, Nationaal Glasmuseum Mirjam Westen, Museum Moderne Kunst Soheila Najand, Stichting InterArt Robbert Roos, KAdE Arnhem Arnoud Odding, Nationaal Glasmuseum Volkenkundige aankopen (met SVCN) Harry Tupan, Drents Museum Kees Zandvliet, Amsterdam Museum Huda Smitshuijzen AbiFarès, The Khatt Léon Buskens (voorzitter), Ida van Zijl, Centraal Museum Foundation Universiteit Leiden Sue-an van der Zijpp, Groninger Museum Alex van Stipriaan, Koninklijk Instituut Edward de Bock, Wereldmuseum KunstKoop voor de Tropen/Erasmus Universiteit Rotterdam Ila Kasem (voorzitter), Aynouk Tan, journalist Matthi Forrer, Rijksmuseum voor Van de Bunt adviseurs voor Harry Tupan, Drents Museum Volkenkunde organisatie en beleid Wouter Welling, Afrika Museum Irene Hübner, Afrika Museum Emily Ansenk, Kunsthal Rotterdam Mirjam Shatanawi, Koninklijk Instituut Anneke Oele, Art Consultancy Valentijn Byvanck (Nationaal Historisch voor de Tropen Anne van der Zwaag, publicist Museum) en Kai van Hasselt (Shinsekai Analysis) zijn per januari 2010 afgetreden. David van Duuren (Koninklijk Instituut Per maart 2010 zijn Frans van der Avert voor de Tropen) en Fer Hoekstra Incidentele aankopen (Stichting Projecten De Nieuwe Kerk), (Radboud Universiteit) zijn per maart Jan van Adrichem, Universiteit Utrecht Michiel Buchel (science center NEMO), 2010 afgetreden. Hestia Bavelaar, Universiteit Utrecht Edo Dijksterhuis (Art Amsterdam), Lucas Saskia de Bodt, Universiteit Utrecht Evers (Waag Society), Saskia Poelman Jelle Bouwhuis, Stedelijk Museum Bureau (Drents Archief), Jos Taekema Amsterdam (Rijksmuseum voor Volkenkunde), Jan Christiane Berndes, Van Abbemuseum Vaessen (oud-directeur Nederlands Guus Beumer, Marres Openluchtmuseum) en Sue-an van der Koos van Brakel, Koninklijk Instituut voor Zijpp (Groninger Museum) afgetreden. de Tropen Valentijn Byvanck, Nationaal Historisch Museum Commissie beeldende kunst en Piet Calis, publicist vormgeving internationaal Baukje Coenen, kunsthistoricus Jos Taekema, Rijksmuseum voor Titus Eliëns, Gemeentemuseum Den Volkenkunde Haag/Universiteit Leiden Max Bruinsma, Stichting Items Willemijn Fock, emeritus-hoogleraar Zoë Gray, Witte de With kunstnijverheid Universiteit Leiden Krist Gruijthuisen, Stedelijk Museum Alexander van Grevestein, Bureau Amsterdam Bonnefantenmuseum Antoinette Klawer, Design Academy Jaap Guldemond, Museum Boijmans van Eindhoven Beuningen Sven Lütticken, Vrije Universiteit Anita Hopmans, Rijksbureau voor Arno van Roosmalen, Stroom Den Haag Kunsthistorische Documentatie Gabriëlle Schleijpen, Dutch Art Institute Liesbeth Helmus, Centraal Museum Bas Vroege, Stichting Paradox Maria Hlavajova, BAK, basis voor actuele Jantine Wijnja, kunstenaar kunst Stijn Huijts, Schunck* Gerda Huisman, Universiteitsbibliotheek 60 − WERKWIJZE − − WERKWIJZE − 61

Ad hoc-adviseurs

De volgende personen hebben ons op ad hoc-basis geadviseerd over een of meer aanvragen:

Dapo Adeniyi, News Agency of Nigeria Verantwoording Saskia Bak, Fries Museum Guus Beumer, Marres Rosi Braidotti, Universiteit Utrecht Juulke Brosky, Hivos Marc ter Brugge, Hivos Léon Buskens, Universiteit Leiden Ann Demeester, de Appel Nina Duggen, erfgoedinspectie Nous Faes, adviseur N’ Goné Fall, Doualart Gertrude Flentge, Stichting DOEN Lene ter Haar, Schunck* Stijn Huijts, Schunck* Wilja Jurg, kunstenaar Wanneer de Mondriaan Stichting aan- gend project of het professionaliseren van Sven Lütticken, Vrije Universiteit vragen honoreert, zijn daar voorwaarden de organisatie. Bert van Meggelen, adviseur aan verbonden. Een van die voorwaar- Als de aanvrager verzuimt verantwoor- Marco de Niet, Digitaal Erfgoed Nederland den is dat het project binnen drie maan- ding af te leggen, worden de toezegging Ann Nigten, The Patching Zone den na afloop inhoudelijk en financieel en de bijdrage ingetrokken. In dat geval Julia Noordegraaf, Universiteit van wordt verantwoord. De inhoudelijke ver- wordt ook het eventuele voorschot te- Amsterdam antwoording bestaat uit een (kort) ver- ruggevorderd. Vaak weegt dat vooruit- Els Roelandt, A Prior Magazine Rik Suermondt, Hogeschool voor de slag van de resultaten van het project. Op zicht voor de aanvrager zwaar genoeg Kunsten Utrecht/AKV|St.Joost Breda grond van deze beschrijving besluit de om alsnog financieel en inhoudelijk ver- William Wells, Townhouse Gallery Mondriaan Stichting over de definitieve antwoording af te leggen. Als de verant- financiële ondersteuning. Ook zijn de re- woording desondanks uitblijft, wordt een sultaten relevant voor het beoordelen van incassoprocedure gestart. De extra kos- toekomstige projecten van een aanvrager. ten worden in principe op de in gebreke Via eindverantwoordingen krijgt de Mon- blijvende aanvrager verhaald. Bovendien driaan Stichting veel informatie die voor wordt de aanvrager in beginsel uitgesloten beleidsontwikkeling en toekomstige be- van verdere ondersteuning door de Mon- sluiten van belang kan zijn. driaan Stichting zolang het verschuldigde De Mondriaan Stichting reageert snel bedrag niet is terugbetaald. op een eindverantwoording. Aanvragers wachten immers op goedkeuring en het laatste deel van de betaling (het voorschot bedraagt maximaal 80% van de toezegging). Gemiddeld kregen aanvragers binnen 13 dagen bericht. Met de financiële verantwoording, die bij bedragen boven € 50.000 voorzien moet zijn van een accountantsverklaring, kan de Mondriaan Stichting nagaan of de ondersteuning inderdaad nodig was. De bijdrage van de Mondriaan Stichting is namelijk bedoeld voor het dekken van een tekort. Deze tekortfinanciering heeft als belangrijk nadeel dat financieel succesvolle projecten worden gestraft. Onvoorziene publieksinkomsten leiden immers tot een kleiner tekort en vervolgens tot een lagere vaststelling van de toegezegde ondersteuning. Dit heeft een negatief effect op het cultureel ondernemerschap van organisaties. Daarom maakt de Mondriaan Stichting steeds vaker afspraken met aanvragers over het besteden van positieve resultaten uit hogere eigen inkomsten. In 2010 is bij 5 projecten een overschot besteed aan het ontwikkelen van een vol- 62 − WERKWIJZE − Bezwaren

De Mondriaan Stichting is een zelfstandig In 2010 werden 18 bezwaren ontvan- bestuursorgaan en valt onder de werking gen. Er lag nog 1 bezwaar uit 2009 ter be- van de Algemene wet bestuursrecht. Dit antwoording. In totaal moest dus over 19 betekent dat aanvragers bezwaar kunnen bezwaren een besluit worden genomen. maken als zij het niet eens zijn met een be- Over 16 bezwaren werd een beslissing sluit. Dit kan als een aanvraag is afgewe- genomen, waarbij in 5 gevallen het oor- zen, maar ook als de Mondriaan Stichting spronkelijke besluit werd herzien, steeds een ander bedrag toekent dan was aange- op grond van nieuwe informatie die in de vraagd. Ook is bezwaar mogelijk als er bij bezwaarprocedure beschikbaar kwam. 3 het vaststellen van de definitieve bijdrage bezwaarprocedures worden in 2011 af- wordt afgeweken van de toezegging. Bij gerond. In 2010 werd geen beroep bij de de beoordeling van het bezwaar staan het rechtbank ingesteld tegen beslissingen van bezwaarschrift en de toelichting die daar- de Mondriaan Stichting. De toelichting op op wordt gegeven bij een eventuele hoor- de behandelde bezwaren in 2010 staat in zitting centraal. In de bezwaarprocedure het register op aanvragers. > pagina 135 wordt het besluit integraal heroverwogen: uit het klanttevredenheidsonderzoek de heroverweging blijft dus niet beperkt in 2009 bleek dat de bezwaarprocedure tot een procedurele of juridische toetsing. goed scoorde, maar nog wel verbeterd kon Belangrijk is ook dat de belanghebbende worden. Het vervolgonderzoek dat Blauw nieuwe informatie kan verschaffen, die bij Research naar de bezwaarprocedure deed het nemen van een besluit over het be- stelde een aantal verbeteringen voor, die zwaar wordt meegewogen. inmiddels zijn doorgevoerd. Zo is de infor- Het aantal bezwaren is in 2010 aanmer- matieverstrekking vooraf verbeterd. Ook kelijk lager dan in 2009. Er lijkt sprake van wordt de hoorzitting niet meer alleen door een neerwaartse trend, wat uiteraard posi- de jurist gehouden, maar is er vanaf 2010 tief is. Er kwamen geen bezwaren binnen ook een inhoudelijk medewerker bij aan- tegen definitieve vaststellingen op een la- wezig, die niet betrokken is geweest bij de ger bedrag. eerste beoordeling van de aanvraag.

Bezwaren

JAAR 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Aanvragen 1037 1155 1341 1223 1168 1242

Bezwaren* 32 49 45 32 24 18

Herzien 3 9 11 5 6 5

Beroep rechtbank 1 0 2 2 1 0

Beroep Raad van State 0 1 0 0 0 0

*Inclusief bezwaren tegen niet-behandelde aanvragen en definitieve vaststellingen en intrekkingen van eerder gehonoreerde aanvragen. ‘Networks are always personal networks: institutions can only facilitate contacts and meetings. I think the Mondriaan Foundation really understood this issue and the visitors programme is a very intelligent facilitator.’ Deelnemer bezoekersprogramma 66 − ORGANISATIE − − ORGANISATIE − 67

organogram

Organisatie bestuur

adviescommiSsies

0.9

Directeur

3.5

directiesecretaris/ medewerker projecten medewerker bezoekersprogramma medewerker communicatie editor jurist

0,9 0,9

Adjunct-directeur Hoofd bedrijfsvoering

4,7 5,4

Projectmedewerkers medewerkers projectadministratie medewerker INFORMATIE EN financiËN bureauassistenten huishoudelijke dienst 68 − ORGANISATIE − − ORGANISATIE − 69

Nevenfuncties bestuur en directie per 31 decem- Kai van Hasselt Gitta Luiten ber 2010: Samensteller verzamelaarscursus W139 Bestuurslid Vereniging Werkgevers Kunst en Jurylid NRW Jaarprijs 2010 cultuur Hans Hoogervorst Selectiecommissielid Art Amsterdam Bestuurslid Netherlands China Arts Foundation Bestuur Lid Supervisory Board Center for Translational Bestuurslid Dawntown Miami molecular Medicine Lid Raad van toezicht Het Nationale Ballet Edwin van Huis Bestuurslid Stichting Multiple Sclerose Centrum Lid United Kingdom’s Screen Heritage Programme Bestuurslid Holland Financial Centre group Lid Raad van advies Holland America Friendship Lid Raad van toezicht Stichting Paradiso foundation amsterdam Lid High Profile Group Lid American European Community Association Liane van der Linden nederland Voorzitter Stichting ’t Gemaal, werkverband met Historisch Museum Rotterdam en TENT. Joost Kuiper Lid Raad van advies CMV Beroepenveld, Hogeschool De Mondriaan Stichting is een privaat- overheidsfonds of de directeursfunctie gecommitteerd, onder meer voor evalu- Lid Raad van commissarissen Hespri Holding rotterdam rechtelijke stichting. Het bestuur wordt van een groot museum. Het bestuur komt atie, procedures en criteria. Lid Raad van toezicht Stichting Vrienden van het Lid Raad van advies Nationaal Historisch Museum benoemd door de minister van OCW. Het in de regel vijfmaal per jaar bijeen. nexus Instituut bestuur van de Mondriaan Stichting was Met het jaarverslag en de jaarreke- Bestuursvoorzitter Stichting voor Ooglijders Christine De Weerdt eind 2010 als volgt samengesteld: ning vormt het bestuursverslag de jaar- Lid Raad van toezicht Prins Bernhard Cultuurfonds Lid Raad van bestuur Campo lijkse verantwoording van het bestuur. Lid Raad van commissarissen AutoBinck Holding Lid Algemene vergadering FARO, Vlaams Hans Hoogervorst, voorzitter Het geeft een overzicht van de financië- Voorzitter Raad van commissarissen IMC Financial steunpunt voor cultureel erfgoed voorzitter Autoriteit Financiële Markten le consequenties van het afgelopen jaar markets Lid Provinciale erfgoedcommissie Joost Kuiper, penningmeester voormalig en doet kort verslag van de ontwikke- Lid Raad van advies Boelens de Gruyter Lid International Association of Museums of lid Raad van Bestuur ABN AMRO lingen in de organisatie. De financiële Bestuurslid Stichting Democratie en Media history Kai van Hasselt (per 1 juni 2010) gegevens uit het bestuursverslag staan directeur Shinsekai Analysis in het hoofdstuk over financiën. > pagina 80 Edwin van Huis Het bestuur besluit jaarlijks over de be- directeur Xpex loning van de directeur. De beloning moet Liane van der Linden openbaar worden gemaakt als die meer directeur Kosmopolis Rotterdam dan € 158.000 (norm 2005) bedraagt. Dat Christine De Weerdt (per 1 december is niet het geval. 2010) directeur STAM Stadsmuseum tijdens de bestuursvergaderingen in Gent 2010 waren de belangrijkste onderwerpen de visitatie van de publieke cultuurfond- De benoeming geldt voor vier jaar; herbe- sen, de curator voor de 54ste Biënnale van Bureau noeming is maximaal eenmaal mogelijk. Venetië en de benoeming van adviseurs in De bestuursleden ontvangen een vergoe- adviescommissies. Ook werd besloten een ding voor hun diensten van € 1.361,34 per mogelijke fusie met het Fonds BKVB te jaar. De voorzitter ontvangt daarnaast ook onderzoeken. De besturen van de Mondri- een vergoeding van € 68,07 per maand. Bij aan Stichting en het Fonds BKVB hebben vacatures wordt gekeken of kandidaten in december 2010 ingestemd met het voor- bestuurlijke en relevante maatschappe- nemen te fuseren. Dit voornemen wordt lijke expertise hebben (cultureel, politiek, aan het ministerie van OCW voorgelegd, economisch, juridisch), beschikken over waarna in 2011 wordt gewerkt aan de fei- een goed netwerk, affiniteit hebben met telijke fusie. De samenstelling van het bureau van de Roos Lenders, medewerker project- Marieke van Schijndel, adjunct-directeur cultuur en onafhankelijk zijn. Vervolgens Afzonderlijke aanvragen om onder- Mondriaan Stichting was per 31 december administratie (tot 9 februari) wordt een specifiek profiel opgesteld, dat steuning worden in het bestuur slechts 2010 als volgt: Madeleine van Lennep, adjunct-direc- Caroline Soons, medewerker rekening houdt met de deskundigheid van bij uitzondering besproken. Wel krijgt Joost Cras, hoofd bedrijfsvoering teur (per 1 april) communicatie de zittende bestuursleden. Het uitgangs- het bestuur van elke vergadering een Tarik Eyoboglu, medewerker huishoude- Gitta Luiten, directeur Jacqueline van der Spek, medewerker punt is een evenwichtige samenstelling. In overzicht van de besluiten over de aan- lijke dienst Sarah Malko, projectmedewerker projectadministratie het bestuur als geheel moet kennis aanwe- vragen en een overzicht van de lopende Suzette de Ferrante, medewerker pro- Judith Öfner, directiesecretaris, mede- Welmoet Tideman, jurist (tot 1 oktober) zig zijn van de diverse werkgebieden van bezwaarprocedures. jectadministratie en bureauassistent (per werker projecten Marijn Veenhuizen, medewerker project- de Mondriaan Stichting. Ook moet er fi- Het bestuur houdt zich aan de Code 1 april) Ferrie van Ravenstein, bureauassistent administratie nanciële en bestuurlijke expertise zijn en Cultural Governance, die aanbevelin- Femke Haitsma Mulier, medewerker (tot 1 mei) Bas Visser, bureauassistent wordt er gestreefd naar een gelijke ver- gen bevat voor een goed en transparant projectadministratie (tot 1 oktober) Marineke van der Reijden, projectmede- John de Vos, editor deling volgens leeftijd, sekse en culturele toezicht, en aan de Code of Conduct. Sanne Jansen, projectmedewerker (per werker Joost Vrieler, projectmedewerker diversiteit. Het bestuurslidmaatschap is Deze Code of Conduct beschrijft de ge- 1 augustus) Coby Reitsma, projectmedewerker Moniek Wijnberg, medewerker informa- niet verenigbaar met bijvoorbeeld het lid- dragsrichtlijnen waaraan publieke cul- Maaike Lauwaert, projectmedewerker Haco de Ridder, medewerker tie en financiën maatschap van het bestuur van een ander tuurfondsen in Nederland zich hebben (tot 31 december) bezoekersprogramma 70 − ORGANISATIE − − ORGANISATIE − 71

De studenten Lieneke Setton, Univer- siteit Utrecht, en Michelle Schulkens, Uni- versiteit van Amsterdam, hebben tijdens hun stages gewerkt aan een onderzoeks- > pagina 11 Communicatie opdracht. Verder werd het bureau van de Mondriaan Stichting tijdelijk ondersteund door oproepkrachten Ruben van Klaveren en Marieke Warmelink. Eind 2010 bedroeg de formatie 16,3 fte. Vijf personen zijn uit dienst getreden, drie nieuwe medewerkers hebben een tijdelijk contract gekregen. Per 31 december 2010 is de gemiddelde leeftijd 44 jaar. De man-vrouwverhouding was 1:1,5. De Mondriaan Stichting is aangesloten bij een arbodienst, maar onderhoudt ook zelf con- In 2010 heeft de Mondriaan Stichting twee tact met zieke werknemers. Het ziektever- nieuwe websites gelanceerd: International zuim bij de Mondriaan Stichting bedroeg Activities en Dutch Art Map. > pagina 12 Op in 2010 2,2%. International Activities wordt onmiddel- De Mondriaan Stichting is een kleine lijk zichtbaar in welke landen en steden de organisatie. De directeur is verantwoorde- afgelopen jaren interessante projecten en lijk voor het personeelsbeleid. Binnen het activiteiten zijn ondersteund. Dutch Art Ontwikkelplan stimuleert de Mondriaan Map brengt Nederlandse instellingen voor Stichting medewerkers zich verder te ont- hedendaagse beeldende kunst in kaart die wikkelen, bijvoorbeeld door cursussen en internationaal actief zijn en een netwerk opleidingen te volgen. De kosten daarvoor hebben ontwikkeld. Deze website is be- komen voor rekening van de werkgever. doeld als introductie voor buitenlandse Ook kan de Mondriaan Stichting bijdra- professionals. gen aan cursussen die niet direct met de functie samenhangen, maar gericht zijn op het ontwikkelen van eigen mogelijkheden. In 2010 heeft trainingsbureau Stante Pede, onder leiding van Frances Ruijter en Jeroen Hoekman, een tweedaagse bij- doelen en middelen eenkomst voor het hele bureau georganiseerd. Via een aantal uiteenlopende tests werd gekeken naar het imago van de Mon- driaan Stichting en het beeld dat medewerkers zelf van de organisatie hebben. Sinds mei 2007 stimuleert Talent naar de Top overheid, bedrijfsleven en vrouwen zelf om meer vrouwelijk talent aan de top te krijgen. Op verzoek van dit initiatief ondertekende de Mondriaan Stich- ting het Charter Talent naar de Top. De Mondriaan Stichting communiceert in- Beleidsplan en activiteiten. Het annual report is een tensief met aanvragers, belanghebbenden, Het beleidsplan presenteert relevante ont- beknopte Engelstalige versie. pers en andere geïnteresseerden om haar wikkelingen, consequenties en de belangrijk- De Mondriaan Stichting geeft traditi- activiteiten en ondersteuningmogelijkhe- ste voornemens en ambities. Het Beleidsplan oneel een jonge ontwerper de opdracht den te verantwoorden en te promoten. 2009 – 2012 is in een oplage van ruim driedui- het jaarverslag en het annual report vorm Voor de promotie van de KunstKoop is zend exemplaren verspreid onder (poten- te geven. Voor 2009 zijn beide publicaties het Nederlandse publiek de doelgroep. De tiële) aanvragers in binnen- en buitenland, vormgegeven door Karen van de Kraats. belangrijkste communicatiedoelen zijn het collega-instellingen, ministeries van OCW en wekken van duidelijke verwachtingen over Buitenlandse Zaken, ambassades, de Raad Website de behandeling van aanvragen en onder- voor Cultuur en pers. Op www.mondriaanfoundation.nl vinden steuningsmogelijkheden, het bevorderen aanvragers en andere geïnteresseerden van goede aanvragen en projecten en het Jaarverslag informatie over de ondersteuningsmoge- vormen van een goedgeïnformeerd relatie- Het jaarverslag verantwoordt de financi- lijkheden en activiteiten van de Mondriaan netwerk. De Mondriaan Stichting heeft in ele ondersteuning in binnen- en buiten- Stichting. Naast informatie over de voor- 2010 de volgende middelen ingezet: land en vermeldt alle aanvragen, bedragen waarden, criteria, procedures en advies- 72 − ORGANISATIE − − ORGANISATIE − 73

commissies kunnen zij hier aanvraag- oriëntatiereizen. In 2010 zijn de volgende formulieren, persberichten, jaarversla- blogs bijgehouden: gen en andere publicaties downloaden. Oriëntatiereis 2010: Ook vinden aanvragers hier een selectie http://orientationtrip2010.wordpress.com; KunstKoop van voorbeeldprojecten die door ons zijn KulturA: ondersteund. http://regelingkultura.wordpress.com; uit het klanttevredenheidsonderzoek Kenya Workshop: bleek dat een aantal aanvragers kritisch http://kenyaworkshop.wordpress.com. stond tegenover de navigatie van de website, die in 2009 is ontwikkeld. In 2010 Overige middelen hebben Thonik en Maurits de Bruijn de Veranderingen in het beleid, introductie navigatie van de website verbeterd. van nieuwe ondersteuningsmogelijkheden, wijzigingen in bestaande ondersteu- Persberichten ningsmogelijkheden en eigen activiteiten In 2010 verschenen zeven persberichten: worden bekendgemaakt via publicatie in 20 januari, Debat over volkscultuur in Museumberichten en Staatscourant, direct Nederland mail, folders en advertenties in binnen- en Voor de promotie van de KunstKoop is Een belangrijk communicatiemiddel 1 april, Mondriaan Stichting besteedde in buitenlandse vakbladen. het Nederlandse publiek de doelgroep. is de website www.dekunstkoop.nl. Daar- 2009 € 18.853.108 Galeries vormen een essentiële schakel naast werden in het tijdschrift Kunst- 14 april, Naf 2.675.982 voor cultuur op de Individuele informatie omdat zij direct contact hebben met ko- beeld en de Galeriegids advertenties Antillen en Aruba in 2009 Medewerkers van de Mondriaan Stichting pers en een belangrijk informatiepunt geplaatst. De KunstKoop was aanwezig 15 april, Internationale activiteiten Mon- verstrekken doorlopend informatie op zijn. De door ontwerpbureau Atelier van op de kunstbeurzen Art Rotterdam en Art driaan Stichting in beeld maat via e-mail, in telefonische en per- Gog ontwikkelde communicatiestrategie Amsterdam. 1 oktober, Bezuiniging is onredelijk, onge- soonlijke gesprekken en tijdens bezoe- werd in 2010 verder voortgezet. grond en disproportioneel ken van openingen, symposia en andere Vanaf 1 november 2010 zijn als gevolg 21 september, Mondriaan Stichting be- bijeenkomsten. van de fusie tussen Fortis Bank Nederland noemt Guus Beumer voor Biënnale van en ABN AMRO lopende en nieuwe Kunst- Venetië Koopleningen ondergebracht bij ABN 24 november, Selectie Nederlands pavil- AMRO. joen bekend: Joke Robaard, Johannes Schwartz, Barbara Visser, Maureen Mooren en EventArchitectuur naar de Biënnale van Venetië

Door deze persberichten en (het onder- structureel klanttevreden- steunen van) uiteenlopende activiteiten werd free publicity verkregen in landelijke dagbladen, regionale dagbladen, opinie- > pagina 74 heidsonderzoek en vakbladen en op radio en tv.

Nieuwsbrief Om belanghebbenden te informeren over beleidsveranderingen, nieuwe ondersteuningsmogelijkheden, voorbeeldprojecten, het bezoekersprogramma en andere activiteiten publiceren we nieuwsbrieven. De nieuwsbrief verschijnt zowel digitaal als Eenmaal per twee jaar evalueert de Mon- op papier in een oplage van 2500 exem- driaan Stichting haar werkwijze en imago plaren. Alle aanvragers krijgen de nieuws- onder aanvragers die de afgelopen drie brief toegestuurd. jaar aanvraag hebben gedaan. In 2009 heeft Blauw Research dit onderzoek uit- Sociale netwerken en blogs gevoerd. De algemene conclusie is dat de Om interactieve communicatie met uiteen- Mondriaan Stichting haar doelstellingen lopende doelgroepen mogelijk te maken realiseert en een stevige positie in het veld worden ook sociale netwerken als com- inneemt. In 2011 vindt een nieuw klantte- municatiemiddel aangewend. De Mon- vredenheidsonderzoek plaats. driaan Stichting heeft een eigen pagina op Facebook met ruim dertienhonderd fans. Daarnaast publiceren we geregeld op web- logs. Deze worden vooral ingezet tijdens werkbezoeken in het buitenland en tijdens 74 − ORGANISATIE − − ORGANISATIE − 75

Fiona Tan in Arnhem De krant van 2011. Subsidiestelsel Ondersteunde projecten Mijn eerste kunstcollectie Tableau Fine Arts magazine wordt kunstwerk Volkskrant Magazine 30 juni 2010 NRC Handelsblad Van Abbemuseum blikt terug 3 april 2010 MONDRIAAN STICHTING 29 december 2010 Groot Eindhoven Corridor Fiona Tan. Vreemdeling van professie 6 januari 2010 Met Mojohoto in de helikopter bij SYB Museumtijdschrift Interview met Guus Beumer, Woudklank 31 juli 2010 curator voor Nederland op Metamorfose voor Natuurmuseum 8 april 2010 de Biënnale Venetië 2011 Brabant IN DE PUBLICITEIT Guus Beumer curator Biënnale Elsevier Thema Tilburgse Koerier Carina Dumais solo in Mexico van Venetië 31 december 2010 7 januari 2010 BN de Stem/Provinciale Zeeuwse Het Parool Courant 21 september 2010 2009 een goed jaar 20 april 2010 Kunstkoop Weekendkrant Eindhoven Guus Beumer curator Venetië 8 januari 2010 Het bos heeft oren, het NRC Handelsblad Exposities veld heeft ogen 21 september 2010 Breed Uit Co-Lab wil niet één, maar Bernhezer/Schijndels Weekblad 7 januari 2010 tien Viktor & Rolfs 29 april 2010 Beumer wordt curator voor Biënnale NRC Handelsblad van Venetië 2011 Exposities 9 januari 2010 Fries Museum ontvangt € 75.000 de Volkskrant Breed Uit subsidie BELEID Mondriaan Stichting en Fonds Els Swaab invloedrijkst in de Fiona Tan 22 september 2010 14 januari 2010 Vereniging van kunstminnaars Kijk op het Noorden BKVB in fusiegesprek Nederlandse kunstwereld de Volkskrant Het Parool 30 april 2010 Plusregeling: 4,5 miljoen euro de Volkskrant Leeuwarder Courant/Hoogeveensche 25 maart 2010 Guus Beumer als curator naar Exposities 13 januari 2010 voor cultuurparticipatie 31 augustus 2010 Courant Biënnale in Venetië Breed uit Expositie in bieb Bulletin Cultuur & School 30 juli 2010 Fiona Tan in Arnhem Dagblad van het Noorden 21 januari 2010 MAFF voorbeeld voor creatieve Echo Amsterdam Zuidoost januari 2010 Eerst de muziekschool weg en dan? PS van de week 22 september 2010 geldwerving 12 mei 2010 Origine Els Swaab invloedrijkste kunstpersoon 27 maart 2010 E.M. Galerie De Twentsche Courant Tubantia Splitsen of knopen? Over 31 augustus 2010 Origine Guus Beumer als curator naar Venetië Breed uit 13 januari 2010 Landschap en geschiedenis worden Volkscultuur in Nederland 31 augustus 2010 Marco Polo komt tot leven In Friesch Dagblad 28 januari 2010 springlevend met de Puntige BK-Informatie Hakken en zagen in cultuur ‘Disorient’ van Fiona Tan 22 september 2010 Dziga krijgt komende jaren geld om Potscherf 29 januari 2010 Gelderlander/BN de Stem/Brabants Kunstbudget omlaag met 200 miljoen Barneveldse Krant In de rij voor ‘een Voskuil’ project Landschap Noord-Holland Dagblad/Eindhovens Dagblad/de Stentor de Volkskrant 3 april 2010 Beumer curator bij Biënnale Gooi- en Eemlander: Eemland/Gooi en De Gelderlander 31 mei 2010 Musea: weinig incidenten, 17 september 2010 1 oktober 2010 van Venetië Vechtstreek/Haarlems Dagblad/IJmuider 21 januari 2010 maar toch hoog risico Een poging om de Limburgs Dagblad/Dagblad de Limburger Courant Een wit feestje met goede kunst Beveiliging Gemeenten geven meer uit aan kunst Concertgebouw: We kunnen romantiek te bereiken 22 september 2010 17 april 2010 Preview vernieuwd Glasmuseum van zwarten 28 februari 2010 De Twentsche Courant de tent wel sluiten NRC Handelsblad Kontakt: Leerdam Kunstbeeld 17 september 2010 NRC Handelsblad 24 april 2010 Beumer curator 54ste Biënnale Op zoek naar een stukje museum 27 januari 2010 31 mei 2010 In gevecht over de kwaliteit van kunst 1 oktober 2010 Venetië AD Dordtenaar/AD Rivierenland/AD Kunstbeeld Bezuinigingen in de kunstsector Hilma af Klint en Fiona Tan Trouw Rotterdams Dagblad/ AD Haagsche Opnieuw subsidie voor aankoopplan Vijftigduizend euro voor expositie 28 februari 2010 de Volkskrant Toegekende subsidies niet veilig Arts en Auto 22 september 2010 Courant/AD Groene Hart/AD Algemeen Fries Museum Schunck* 8 oktober 2010 de Volkskrant 30 april 2010 Dagblad/AD Amersfoortse Courant/AD Friesch Dagblad Dagblad de Limburger Volkscultuur 2 oktober 2010 Guus Beumer naar Biënnale van Rotterdams Dagblad/AD Utrechts 6 februari 2010 14 juni 2010 Museumtijdschrift Het blozende huis Disorient + other works Venetië Nieuwsblad 31 maart 2010 NRC Handelsblad Wereld van de kunst is onthutst Excellent Leven en Wonen MetropolisM 8 mei 2010 Leven in Recife in één minuut De schatkamer van het Groninger 8 oktober 2010 nrc.next 30 april 2010 22 september 2010 Dagblad de Limburger/Limburgs Dagblad Museum Mondriaan Stichting gaf 18 mln euro 8 oktober 2010 Toegetreden tot het gilde 13 februari 2010 Dagblad van het Noorden NRC Handelsblad Politiek-correct hobbyisme Oosters Carrière van kunstkopers 19 juni 2010 1 april 2010 Elsevier Beatrix is machtigste Opzij Het Financieele Dagblad AD Dordtenaar/AD Groene Hart Uitbater Fort Westoever geeft zelf 23 oktober 2010 vrouw van Nederland 30 april 2010 24 september 2010 8 mei 2010 huurprijs aan Nieuw leven ingeblazen Mondriaan Stichting besteedt AD Algemeen Dagblad/AD Amersfoortse Noordhollands Dagblad/Helderse Het Financieele Dagblad 19 miljoen Bank zoekt vrouw Courant/AD Dordtenaar/AD Groene Hart/ Fiona Tan – Eine Brückenbauerin Personalien: Guus Beumer Werken op papier uit de collectie Courant 26 juni 2010 de Volkskrant Management Team AD Haagsche Courant/AD Rivierenland/ zwischen Vergangenheit und Kunstforum 205 van Wim van der Meer 24 februari 2010 2 april 2010 17 december 2010 AD Rotterdams Dagblad/AD Utrechts Gegenwart September 2010 Origine Een kleine revolutie Dagblad Kunstbulletin 31 augustus 2010 Glasmuseum opent kenniscentrum 2.0 Kunstbeeld Top-100 van Nederlandse kunstenaars Fusie Mondriaan Stichting en BKVB 20 oktober 2010 April 2010 Hygiëne als bron voor culturele Informatie Professional 30 juni 2010 Elsevier NRC Handelsblad ideologieën Vette vingers op ’t glas? Hoe meer hoe 28 februari 2010 1 mei 2010 21 december 2010 UvA-vrouw opnieuw de machtigste Fiona Tan de Volkskrant beter Extrapool, Kunstencentrum Folia Het Financieele Dagblad 2 november 2010 Brabants Dagblad Blown to Life in Nijmegen Erfgoed Besturen fondsen stemmen 29 oktober 2010 18 mei 2010 25 november 2010 De Telegraaf Kunstbeeld Friesch Dagblad in met fusieplan Zes inzendingen Biënnale bekend 6 maart 2010 30 juni 2010 7 augustus 2010 NRC Handelsblad De grote lijst van 100 machtige Art Amsterdam de Volkskrant Kunsthotel in het eeuwenoude 21 december 2010 vrouwen Kunstbeeld 25 november 2010 hart van Maastricht Zeecontainer. Kunstenaar Institutonan hulandes ke digitalisá Fondsen beeldende kunst Opzij 31 mei 2010 Eigen Huis & Interieur zwerft vijf jaar over aardbol material históriko-kultural willen fuseren Zijlstra wil nieuw stelsel 30 november 2010 Selectie voor Biënnale 30 november 2010 Trouw Èxtra. E korant di Pueblo Boneriano NRC Handelsblad cultuursubsidie Disorient van Fiona Tan in het NRC Handelsblad 26 maart 2010 12 juli 2010 27 augustus 2010 de Volkskrant De bezuiniging is ook een wake-up call Museum voor Moderne Kunst Arnhem 25 november 2010 Kunstminnende donoren 3 december 2010 NRC Handelsblad Kunstbeeld Kunstbeeld Glaspaleis weerspiegelt Elke stad zijn eigen modeweek We moeten goed kijken of 9 december 2010 31 mei 2010 Guus Beumer zoekt een model 30 november 2010 Made in Mirrors Het Parool het niet efficiënter kan voor Nederland op de Biënnale Chapeau! Magazine 13 juli 2010 NRC Handelsblad Gitta Luiten Brabant Paviljoen voor Biënnale De Groene Amsterdammer Kunst verzamelen voor dummies 31 maart 2010 27 augustus 2010 Biënnale van Venetië BN de Stem 25 november 2010 Het Parool Stad als Muze: zoektocht Swaab invloedrijkst in de kunstwereld 11 juni 2010 30 december 2010 Menselijke conditie naar hedendaags erfgoed Kunstfondsen kijken NRC Handelsblad/Dagblad van het Reisende zwischen den Welten Kunstenaars Nederlandse inzending Kunstbeeld Havenloods Groot Charlois naar samenwerking Noorden/Barneveldse Krant/Dagblad de Art. Das Kunstmagazin Expositie voor Biënnale van Venetië bekend 31 maart 2010 14 juli 2010 Het Parool Limburger/Friesch Dagblad/de Stentor Februari 2010 Het Financieele Dagblad Limburgs Dagblad/Dagblad de Limburger 30 augustus 2010 29 juli 2010 19 juni 2010 26 november 2010 76 − ORGANISATIE − − ORGANISATIE − 77

Moderne geschiedenis Mondriaan subsidies naar Breda Alles wat de Nederlandse Kröller-Müller koop Gilbert & George Veel rechtse kopstukken We verkennen de grenzen Delta/Echo Rotterdam BN de Stem vrouw nooit zal dragen AD Amersfoortse Courant/AD Groene in culturele raden van het theater 28 juli 2010 12 november 2010 Den Haag Centraal Hart/AD Haagsche Courant/AD NRC Handelsblad Het Financieele Dagblad 5 maart 2010 Rivierenland/AD Rotterdams Dagblad/AD 11 december 2010 21 augustus 2010 Namen 90 brugklassers op wegdek Limboland doet wat omroep niet durft Utrechts Nieuwsblad De Stentor/Sallands Dagblad De Morgen Explosies van schoonheid 16 december 2010 Bijbaantjes Intendant Annelies Kuiper: Mensen 21 augustus 2010 3 december 2010 Het Financieele Dagblad Noordhollands Dagblad bij elkaar brengen, plannen uitvoeren 6 maart 2010 Kröller-Müller Museum 18 december 2010 P/F Professionele Fotografie Niet 90 maar 600 namen op wegdek Vierde Lustwarande vat koopt Gilbert & George 30 september 2010 De Stentor/Sallands Dagblad tijdgeest in ‘Raw’ Opening expositie Klompenmuseum Leeuwarder Courant 23 augustus 2010 Brabants Dagblad Dorpsklanken 16 december 2010 Overig Dit is gewoon heel erg slecht 7 december 2010 8 april 2010 Eindhovens Dagblad Kunstproject Carmel Kröller-Müller Museum heeft De Bestverzorgde Jaarverslagen 2009 2 oktober 2010 Weekblad voor Salland 75 mille voor expo De Saint Phalle Landsknechten en Turken beet: The Paintings Compres 25 augustus 2010 Dagblad de Limburger Origine Barneveldse Krant 14 januari 2010 Voor Heerlen is het nu erop of eronder 22 december 2010 30 april 2010 17 december 2010 Dagblad de Limburger/Limburgs Dagblad Degelijke lessen in Kunstblad voor jong publiek ‘Mr 16 oktober 2010 wereldgeschiedenis Schunck* ontvangt 75 mille Centraal Museum koopt Bijzondere triptiek aangekocht Motley’ heeft waarde bewezen Kunstbeeld Weekblad Parelnieuws/Weekblad stukken modeontwerper Edese Post Vrijdag maar staat in de ijskast Kunst die verder gaat 31 augustus 2010 Parkstad Stadsblad Utrecht 17 december 2010 de Volkskrant dan een schilderij 29 december 2010 12 mei 2010 25 januari 2010 Friesch Dagblad Antepasado di Futuro. Voorouders Gilbert & Georgewerk 23 oktober 2010 van de Toekomst Topstukken van Van Slobbe naar Kröller-Müller Aan het woord Antilliaanse Nieuwsbrief Aankopen Trouw BN de Stem Catharijne. Magazine van Museum Gympen met idealen 31 augustus 2010 15 mei 1010 17 december 2010 Catharijneconvent Utrecht Trouw Spakenburgse Diva’s in januari 2010 23 oktober 2010 Reddingsoperatie Twents Dordrecht tot Kunst verheven GM koopt werk Louise Bourgeois Werk Gilbert & George gekocht De Twentsche Courant Tubantia Bunschoter AD Haagsche Courant Gooi- en Eemlander/Haarlems Dagblad/ VHDG ziet nieuwe kansen Geachte lezers 1 september 2010 8 januari 2010 24 juni 2010 Noordhollands Dagblad/IJmuider in Blokhuispoort Origine Courant/Leidsch Dagblad Leeuwarder Courant 31 oktober 2010 Stoppen KORT bedreigt Fundament Gemeentemuseum koopt Cadeau voor Bonnefanten: 20 december 2010 11 februari 2010 Brabants Dagblad uniek ensemble Dior vijf schilderijen Een musical kan het historisch 1 september 2010 Haagwest nieuws Dagblad de Limburger/Limburgs Dagblad Boymans koopt werk van Yayoi Kunstenaarsinitiatief Artis stopt besef ook op peil houden 13 januari 2010 2 juli 2010 Kusama Brabants Dagblad de Volkskrant Muzikale klanken bij start exposities Het Financieele Dagblad 12 februari 2010 1 november 2010 Stellingmaand Koortsig bieden op koffers Boek en expositie over sieraden 21 december 2010 Nieuwsblad Haarlemmermeer van de Zonnekoning Onno Boekhoudt Museum Wijk C straks ook TAG heropent zijn deuren 8 september 2010 NRC Handelsblad Stellingwerf The Paintings voor andere volksbuurten Den Haag Centraal 16 januari 2010 8 september 2010 Veenendaalse Krant.nl AD Groene Hart/AD Utrechts Nieuwsblad 12 november 2010 Doodgewoon! in Hilversum 22 december 2010 19 februari 2010 Baarns Weekblad/Gooi- en Eembode/ Museum koopt portretten Werk in uitvoering NIEUW! We moeten ons nu laten horen Laarder Courant/Nieuwsblad voor Volendammers Apeldoorns Stadsblad Kröller-Müller heeft The Paintings Wulpse Sofa Girls zijn Eindhovens Dagblad Huizen/Vecht Journaal Noordhollands dagblad 15 september 2010 Hoog en Laag/Ede Stad.nl niet voor de poes 17 november 2010 23 september 2010 2 februari 2010 22 december 2010 BN de Stem Google earth, maar dan 1 maart 2010 Ook de banken treft blaam De beurs van de remmende Een monument voor hen die uit de Gouden Eeuw Museum koopt spiegelkamer NRC Handelsblad voorsprong een kind verloren hebben de Volkskrant Echo Rotterdam Gezocht: modern museum 19 november 2010 Kunstbeeld Noordhollands Dagblad 13 oktober 2010 29 december 2010 Elsevier 30 september 2010 3 februari 2010 6 maart 2010 Visitekaartje voor hangjongere Museum koopt ‘Ik Jan Cremer’ Kröller viert aanschaf NRC Handelsblad Presentator Willem de Winter Nederlandse schilderkunst de Volkskrant met gratis toegang Hoofd zoekt hand 26 november 2010 openhartig over zijn vak inspireerde John Galliano 16 oktober 2010 Gelderlander De Groene Amsterdammer Weekblad Kennemerland Zuid Trouw 31 december 2010 15 april 2010 Paradoxale passies 7 oktober 2010 20 februari 2010 De gedachte erachter telt Meppeler Courant Trouw Scryption in gesprek met Eindhoven 20 december 2010 Burkina Faso is artistiek bezig Modefeest in museum 30 oktober 2010 (Oud) bestuur Eindhovens Dagblad/Brabants Dagblad De Pers De Telegraaf 9 juni 2010 8 oktober 2010 24 februari 2010 De modeschat van het Nog altijd naarstig op Gemeentemuseum zoek naar eerherstel Kinderen goed onder de pannen Fotografie en postkoloniale Je vergapen aan couture Den Haag Centraal De Pers IJmuiden Courant/Haarlems Dagblad perspectieven in hedendaagse kunst Trouw 26 november 2010 2 februari 2010 12 juni 2010 De Stem van het Weekend 27 februari 2010 13 oktober 2010 Kröller-Müller koopt Gilbert & George Collector’s item Directeur Catharijneconvent Grootste aankoop ooit Zilvermuseum AD Algemeen Dagblad Het Financieele Dagblad AD Groene Hart/AD Utrechts Nieuwsblad Bedacht & gemaakt. Bewaren Origine 16 december 2010 27 februari 2010 13 juli 2010 Sneins Petiele 28 februari 2010 16 oktober 2010 Kröller-Müller koopt installatie Kuiper en Stevens in raad van Directeur Catharijneconvent Historische zilvercollectie Van ‘The paintings’ van kunstenaarsduo advies Boelens de Gruyter Nederlands Dagblad Mexicaanse kunst zonder stereotypen Kempen en Begeer naar Schoonhoven Gilbert & George Property NL Magazine 14 juli 2010 Kunstbeeld Edelmetaal NRC Handelsblad 7 mei 2010 31 oktober 2010 28 februari 2010 16 december 2010 Nieuwe directeur Catharijneconvent Senator zit in culturele zaken NRC Handelsblad Tropisch paradijs voor hedendaagse Voici Paris! Werk van Gilbert & George aangekocht De Telegraaf 15 juli 2010 kunst Visagie Het Parool 8 december 2010 Kunstbeeld 28 februari 2010 16 december 2010 31 oktober 2010 ‘Een geweldig bericht, we waarderen dit gebaar en vertrouwen erg. Het is voor ons voortdurend alle eindjes aan elkaar knopen, eigen middelen investeren in de stichting en keihard werken om alles draaiende te houden. Dit gebaar is dus een vreugdedansje waard! We zullen het bedrag met zorg investeren.’ Aanvrager KulturA 80 − FINANCIËN − − FINANCIËN − 81

Toezeggingen 2010

A aantal Aantal percentage Bijdrage percentage aanvragen gehonoreerd gehonoreerd MS in € totaal bedrag

Afnamebevorderende activiteiten Financiën Projecten beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed 313 87 28% 3.954.142 24% publicaties 10 8 80% 127.377 1% Kinderboekillustraties 30 30 100% 44.792 0% overig 2 2 100% 6.455 0% Programma’s presentatie-instellingen en tijdschriften 41 17 41% 2.371.600 14% erfgoedprogrammeringen 16 8 50% 946.000 6% In het jaarverslag zijn alle activiteiten en bestedingen van de financiële middelen Collecties in het afgelopen jaar verantwoord. In 2010 honoreerde de Mondriaan Stichting structurele aankopen 0 0 0 0% incidentele aankopen 24 18 75% 2.853.255 17% 754 projecten voor een totaalbedrag van € 16.398.729. Deze projecten worden volkenkundige aankopen 4 4 100% 139.475 1% apart beschreven in het hoofdstuk Ondersteunde projecten en activiteiten. > pagina 93 wet tot behoud cultuurbezit 5 5 100% 594.546 4% De tabellen geven een algemeen beeld van de aanvragen en een overzicht van de KunstKoop 143 127 89% 680.407 4% > pagina 81 ontwikkelingen in de periode 2008 – 2010. Professionalisering en innovatie Ontwikkelkosten 37 27 73% 373.753 2% Professionalisering 14 10 71% 185.191 1% KulturA 36 24 67% 643.470 4%w

Internationalisering Internationalisering 23 22 96% 615.301 4% Arts Collaboratory (Nederlandse aanvragers) 9 8 89% 197.657 1% Oriëntatiereizen 0 0 41.318 0%

Internationale promotie Presentaties in het buitenland 366 189 52% 1.459.948 9% Arts Collaboratory (Buitenlandse aanvragers) 11 11 100% 233.131 1% Kunstbeurzen 65 64 98% 404.182 2% Lofts 92 92 100% −16.325 0% Biënnale van Venetië 1 1 100% 500.000 3% Bezoekersprogramma 0 0 43.054 0%

totaal 1.242 754 61% 16.398.729 100% 82 − FINANCIËN − − FINANCIËN − 83

Ontwikkeling 2008 – 2010

2008 2009 2010 A aantal bijdrage € Aantal bijdrage € Aantal bijdrage in € Financieel Afnamebevorderende activiteiten Projecten beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed 126 5.432.361 97 4.606.901 87 3.954.142 publicaties 14 266.748 9 137.889 8 127.377 Kinderboekillustraties 23 54.310 21 20.882 30 44.792 verslag overig 90 5.078.566 9 232.347 2 6.455 Programma’s presentatie-instellingen en tijdschriften 23 2.825.382 20 2.425.265 17 2.371.600 erfgoedprogrammeringen 6 944.100 8 946.000 Collecties Het budget van de Mondriaan Stichting is structurele aankopen 2 273.000 18 2.305.000 0 0 voor het grootste deel afkomstig van het incidentele aankopen 16 3.917.845 20 1.938.029 18 2.853.255 ministerie van Onderwijs, Cultuur en We- tenschap. Voor de periode 2009 − 2012 be- volkenkundige aankopen 6 236.299 4 88.920 4 139.475 draagt deze subsidie in totaal € 70.412.748. wet tot behoud cultuurbezit 2 43.325 2 51.564 5 594.546 Voor de internationale activiteiten heeft vormgevingserfgoed 16 469.272 2 11.987 – – de Mondriaan Stichting een extra toe- KunstKoop 123 873.655 – 673.936 127 680.407 zegging van 3,15 miljoen euro ontvangen uit de Hgis-Cultuurmiddelen (Homoge- ne Groep Internationale Samenwerking) Professionalisering en innovatie van het ministerie van OCW. Daarnaast Ontwikkelkosten 18 234.496 27 373.753 krijgt de Mondriaan Stichting incidentele Professionalisering 9 161.589 10 185.191 of meerjarige subsidies, elk met een eigen KulturA 14 517.253 24 643.470 beschikking. Veiligheidszorg 25 392.964 37 329.915 – – In 2010 heeft de Mondriaan Stichting in totaal € 16.398.729 uitgegeven aan projecten. Hiervan is € 15.648.729 afkomstig Internationalisering uit de Cultuurnota. Het resterende bedrag Internationalisering 7 280.052 13 884.089 22 615.301 bestaat uit extra toezeggingen, onder an- Arts Collaboratory (Nederlandse aanvragers) 4 177.250 10 399.696 8 197.657 dere aankopen. Oriëntatiereizen 0 42.650 0 37.788 0 41.318 Het resultaat voor het boekjaar 2010 bedraagt € 654.398. Het in dit boekjaar ge- vormde bestemmingsfonds OCW loopt op Internationale promotie tot € 690.759. Een bedrag van € 59.671 komt Presentaties in het buitenland 237 2.149.517 198 1.827.249 189 1.459.948 ten laste van de overige bestemmings- Arts Collaboratory (Buitenlandse aanvragers) 4 78.719 3 40.944 11 233.131 reservers en de resterende € 23.310 komt Kunstbeurzen 69 329.849 69 389.378 64 404.182 ten gunste van de algemene reserve. De- ze bedraagt per einde boekjaar € 115.625 Lofts 87 80.254 93 92.395 92 −16.325 negatief. Biënnale van Venetië 2 58.199 1 469.260 1 500.000 De apparaatskosten bedroegen in 2010 Bezoekersprogramma 0 50.283 0 32.237 0 43.054 € 1.769.164, wat neerkomt op 9,6% van de uitgaven. Het resultaat en de bestedin-

Totaal 876 23.110.500 673 18.853.109 754 16.398.729 gen geven het bestuur geen aanleiding tot opmerkingen. 84 − FINANCIËN − − FINANCIËN − 85

BALANS ACTiVA BALANS passiVA 2010 2009 2010 2009

ACTIVA PASSIVA I Materiële vaste activa i algemene reserve (115.625) (138.935) inventaris en inrichting 86.783 101.110 ii bestemmingsfonds OCW 690.759 — computerapparatuur 8.867 18.959 III Overige (bestemmings-)reserves computerprogrammatuur 8.455 7.896 aankoopfonds volkenkundige aankopen 181.311 182.719 104.105 127.965 aankoopfonds Collectie Nederland 3.937.699 4.045.492 II Financiële vaste activa reserve KulturA (Antillen regeling 2009-2012) 339.277 482.747 leningen aan kunstinstellingen 62.500 70.000 reserve intensiveringsprojecten 500.000 300.000 62.500 70.000 fonds ‘Pierre Janssen’ 12.900 19.900 Totale vaste activa 166.605 197.965 4.971.187 5.030.858 Totaal eigen vermogen 5.546.321 4.891.923 I Totaal vorderingen vordering subsidie OCW 2009-20012 38.557.901 57.461.851 i schulden aan subsidieontvangers 7.070.362 6.666.879 voorwaardelijke vordering OCW liquiditeitsuitname 6.673.212 6.673.212 ii nog te verlenen subsidies 17.333.127 33.297.351 debiteuren 84.089 48.615 III Nog te realiseren beheerlasten 2.005.867 3.853.931 vooruitbetaalde kosten 106.436 101.177 Totaal langlopende schulden 26.409.356 43.818.161 overige vorderingen 308.747 68.988 45.730.386 64.353.843 i schulden aan subsidieontvangers 7.797.338 9.756.850 II Liquide middelen ii nog te verlenen subsidies 17.333.127 16.648.675 banktegoeden 13.633.314 13.008.411 III Nog te realiseren beheerlasten 2.005.867 1.926.966 Kas 960 656 IV Overige kortlopende schulden 439.253 473.300 13.634.274 13.009.067 v stellig voornemen — 45.000 Totale vlottende activa 59.364.660 77.362.910 Totaal kortlopende schulden 27.575.586 28.850.792

TOTALE ACTIVA 59.531.265 77.560.875 TOTALE PASSIVA 59.531.265 77.560.875 86 − FINANCIËN − − FINANCIËN − 87

EXPLOITATIEREKENING Baten & Lasten EXPLOITATIEREKENING Baten & Lasten 2010 Begroting 2009 2010 Begroting 2009

BATEN Voorwaardenscheppende Activiteiten Directe opbrengsten voorwaardenschepp. act. beeldende kunst. vormgeving & erfgoed 185.191 175.000 161.589 lager vastgestelde en ingetrokken subsidies/ 678.741 — 1.404.804 leiderschapsprogramma — 100.000 — Baten uit verhuur loft/overige bijdragen intensiveringen — 200.000 — Totale Opbrengsten 678.741 — 1.404.804 hgis — Bezoekersprogramma activiteiten 43.054 45.000 32.237 oriëntatiereizen 41.318 50.000 37.788 Subsidie OCW (incl. HGIS Cultuurmiddelen) 17.423.935 18.703.187 20.955.222 subtotaal 269.563 570.000 231.614 Overige subsidies/bijdragen volkenkundige aankopen 68.067 70.000 68.067 Internationale Promotie incidentele ondersteuning 700.000 100.000 100.000 presentaties internationaal beeldende kunst en vormgeving 897.873 900.000 1.237.967 inzake AENA 394.664 — — hgis — Presentaties internationaal beeldende kunst en vormgeving 795.207 800.000 630.226 Ministerie Buitenlandse Zaken (Bezoekersprogramma) 50.255 50.000 50.000 Kunstbeurzen internationaal 404.883 300.000 389.378 Totale Bijdragen 18.636.921 18.923.187 21.173.289 biennale Venetië 516.049 250.000 469.260 lofts New York 85.805 100.000 92.395 TOTALE BATEN 19.315.662 18.923.187 22.578.093 subtotaal 2.699.817 2.350.000 2.819.226

Overige Activiteiten 2010 Begroting 2009 incidentele aankopen Collectie Nederland incl. collectie mobiliteit 2.853.255 2.700.000 1.938.029 LASTEN volkenkundig Aankoopfonds 139.475 140.000 88.920 Beheerlasten personeel 1.177.318 1.230.000 1.196.684 restauratie WBC 594.546 75.000 51.564 Beheerlasten materieel 591.846 620.000 622.419 aankopen structureel — 1.130.000 2.305.000 Totaal Beheerlasten 1.769.164 1.850.000 1.819.103 collectie vormgeving — — 11.987 collectie veiligheidszorg — — 329.915 Verleende subsidies KulturA 643.470 625.000 517.253 Ontwikkelkosten cultuureducatie — — 8.664 ontwikkelkosten beeldende kunst. vormgeving en erfgoed 413.490 300.000 284.742 evaluatie en monitoring 16.709 45.000 19.314 subtotaal 413.490 300.000 284.742 overige projecten 1.450 — 204.369 overige activiteitenlasten — — 380.000 Projecten subtotaal 4.248.905 5.140.000 5.855.015 projecten beeldende kunst. vormgeving en erfgoed 3.838.265 3.915.000 4.429.601 Totale Activiteitslasten 16.564.026 17.985.000 19.233.109 projecten beeldende kunst. vormgeving en erfgoed Antillen & Aruba 115.877 100.000 177.300 TOTALE LASTEN 18.333.190 19.835.000 21.052.212 projecten beeldende kunst. vormgeving en erfgoed (prior. Intern./HGIS) 807.933 1.160.000 1.144.539 Kinderboekillustraties 44.792 50.000 20.882 SALDO UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING 982.472 (461.813) 1.525.881 publicaties beeldende kunst & vormgeving 127.377 150.000 137.889 Rentebaten 66.590 461.813 126.925 subtotaal 4.934.244 5.375.000 5.910.211 Bijzondere lasten (394.664) (17.763) EXPLOITATIERESULTAAT 654.397 — 1.635.043 Programmeringen programmering beeldende kunst. vormgeving en erfgoed 2.556.600 2.650.000 2.684.365 Resultaatbestemming programmering tijdschriften 265.000 250.000 224.000 toevoeging (onttrekking) algemene reserve 23.310 802.598 programmeringen hedendaagse kunstmusea 496.000 500.000 550.000 toevoeging (onttrekking) bestemmingsfonds OCW 690.759 — subtotaal 3.317.600 3.400.000 3.458.365 toevoeging (onttrekking) bestemmingsreserves (59.671) 832.445 654.398 1.635.043 KunstKoop subtotaal 680.407 850.000 673.936 88 − FINANCIËN − − FINANCIËN − 89

in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaam- Oordeel heden zijn afhankelijk van de door de accountant Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van getrouw beeld van de grootte en samenstelling het inschatten van de risico’s dat de jaarreke- van het vermogen van de Mondriaan Stichting Controle van ning een afwijking van materieel belang bevat als per 31 december 2010 en van het resultaat over gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van 2010 in overeenstemming met het Handboek deze risico-inschattingen neemt de accountant Verantwoording Cultuursubsidies Fondsen. de interne beheersing in aanmerking die rele- Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaar- vant is voor het opmaken van de jaarrekening en rekening verantwoorde baten, lasten en balans- de onafhankelijke voor het getrouwe beeld daarvan alsmede voor mutaties over 2010 voldoen aan de eisen van de naleving van de relevante weten regelgeving, financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze gericht op het opzetten van controlewerkzaam- bedragen in overeenstemming zijn met de in de heden die passend zijn in de omstandigheden. relevante weten regelgeving opgenomen bepa- Deze risico-inschattingen hebben echter niet lingen, zoals die in de subsidiebeschikking en het tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen Controleprotocol Cultuursubsidies Fondsen zijn accountant over de effectiviteit van de interne beheersing vermeld. van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet Verklaring betreffende gestelde eisen

Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het de jaarrekening bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW en het Handboek Verantwoording Cultuursubsidies Fondsen is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Amstelveen, 28 februari 2011

KPMG Accountants N.V. S. Haringa RA

Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaar- het Handboek Verantwoording Cultuursubsidies Verantwoordelijkheid van de accountant rekening 2010 van de Mondriaan Stichting te Fondsen. Het bestuur is tevens verantwoorde- Onze verantwoordelijkheid is het geven van een Amsterdam gecontroleerd. Deze jaarrekening lijk voor de financiële rechtmatigheid van de in oordeel over de jaarrekening op basis van onze bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en controle. Wij hebben onze controle verricht in de exploitatierekening over 2010 met de toelich- balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen overeenstemming met Nederlands recht, waar- ting, waarin zijn opgenomen een overzicht van in overeenstemming dienen te zijn met de in de onder de Nederlandse controlestandaarden en de gehanteerde grondslagen voor financiële ver- relevante weten regelgeving opgenomen bepa- het Controleprotocol Cultuursubsidies Fondsen. slaggeving en andere toelichtingen. lingen. Het bestuur is tenslotte verantwoorde- Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons gel- lijk voor een zodanige interne beheersing als dende ethische voorschriften en dat wij onze Verantwoordelijkheid van het bestuur het noodzakelijk acht om het opmaken van de controle zodanig plannen en uitvoeren dat een Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk jaarrekening en de naleving van de relevante redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat voor het opmaken van de jaarrekening die het wet - en regelgeving mogelijk te maken zonder de jaarrekening geen afwijkingen van materieel vermogen en het resultaat getrouw dient weer afwijkingen van materieel belang als gevolg van belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren te geven, alsmede voor het opstellen van het fraude of fouten. van werkzaamheden ter verkrijging van contro- bestuursverslag, beide in overeenstemming met leinformatie over de bedragen en de toelichtingen ‘Als er geen KunstKoop meer zou zijn, kan alleen een bevoorrechte groep nog kunst aanschaffen.’ Kunstkoper − OndersteunDE PROJECTEN − 93 Ondersteun- de projecten Dit overzicht bevat een korte beschrijving van alle projecten die in 2010 zijn ondersteund. Bij elk project worden telkens twee bedragen genoemd: het eerste bedrag is de toezegging van de Mondriaan Stichting, het tweede bedrag is de totaalbegroting van het project. 94 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 95

Amsterdams Historisch Exhibition van de Royal Academy of Arts Centraal Museum, Utrecht architectuur, dans, poëzie, letteren en Gevangenismuseum, Veenhuizen Van Gogh en nuanceerde de beeldvorming Internationaal Instituut voor museum, amsterdam en de Belgische Canvascollectie, en kan Studio Vertigo theater op het voormalige Philipsterrein De vloek van Veenhuizen over mentale stoornissen. Invalshoek en Sociale Geschiedenis, Amsterdam A’DAM, man & mode leiden tot interessante uitwisseling tus- € 25.000 – € 105.000 Strijp-S in Eindhoven. Dit terrein veran- € 54.000 – € 281.000 opzet van het project stonden garant voor Wereldverbeteraars € 40.000 – € 217.000 sen kunstenaars en instellingen en tot maart – mei 2011 dert de komende tien jaar van een gesloten een duidelijke relatie met de samenleving € 12.500 – € 245.475 oktober 2010 – januari 2011 bredere belangstelling voor hedendaagse industrieterrein in een complete stadswijk. Deze expositie neemt kinderen mee op en een effectieve publieksbenadering. oktober 2010 – februari 2011 beeldende kunst. Het Centraal Museum zette met Studio een interactieve tocht door het leven van PROJECTEN Deze tentoonstelling presenteerde man- Vertigo een nieuwe stap in het presente- Gaius van Veenhuizen en vertelt hun over Wereldverbeteraars toonde uniek en vaak nenmode door de eeuwen heen via per- ren van hedendaagse beeldende kunst. de geschiedenis van Veenhuizen, het straf- nog nooit geëxposeerd archiefmateriaal soonlijke verhalen van mannen vroeger en Kunstenaar Robbie Cornelissen was door- Foam_Fotografiemuseum recht en het gevangeniswezen. Bijzonder Huis Bergh, ’s-Heerenberg van de sociale bewegingen uit de laat- nu. Het was in inhoud, vorm en presentatie Beeldverhaal Nederland, Haarlem lopend aanwezig en aan het werk in de Amsterdam, Amsterdam aan dit project is dat het de interactieve De jacht op de eenhoorn ste vijfhonderd jaar. De tentoonstelling, een belangrijk proefproject voor de herpro- Stripdagen Haarlem 2010 tentoonstelling, net als zijn assistenten. Proud to be ... tour voor kinderen integreert in de opstel- € 35.000 – € 161.987 met lezingen en masterclasses, was een filering van hetA HM, dat zijn maatschappe- € 20.000 – € 150.200 Bezoekers konden zelf met verschillende € 36.000 – € 193.687 ling voor volwassenen. april 2011 – maart 2012 coproductie van het Internationaal Instituut lijke oriëntatie wil waarmaken door heden juni 2010 facetten van het tekenen en met animatie- voor Sociale Geschiedenis en de afdeling en verleden volgens een persoonlijke, bio- films aan de slag gaan. Samen met de organisaties Breder Blik- Deze tentoonstelling gaat over het bekend- Bijzondere Collecties van de Universiteit beeldende kunst, grafische aanpak te integreren. De Stripdagen 2010 waren gericht op ont- veld en Diversion presenteert Foam_Foto- ste fabeldier, vanaf de middeleeuwen tot van Amsterdam. wikkelingen in Oost-Europa. Door daarnaast grafiemuseum Amsterdam een educatief Glas Stichting, Leerdam nu. Dit onderwerp wordt op allerlei manie- vormgeving en ook de effecten van nieuwe media onder de traject dat via peer education jonge Amster- Copierjaar ren belicht, onder meer volgens een expe- cultureel erfgoed loep te nemen droeg het festival bij aan de Culturissima, Amsterdam dammers met uiteenlopende achtergrond € 80.000 rimentele methode van intergenerationeel ANP Foundation, Den Haag ontwikkelingen binnen de strip, er is geen 1001 Italianen interesseert en enthousiasmeert voor foto- leren. Bijzonder is ook dat een serie van Joods Historisch Museum, Amsterdam ANP Archief 3.0 ander festival dat zo uitgebreid en diep- € 75.000 – € 512.029 grafie, en dat tegelijkertijd het diversiteits- Het Glasmuseum bereidt een overzichts- zes tapijten, bekend als De jacht op de een- Wie niet weg is, is gezien. € 75.000 – € 524.116 gaand stilstaat bij het medium van de strip. beleid van het museum beïnvloedt. tentoonstelling van het werk van Andries hoorn, speciaal voor deze tentoonstelling Joods Nederland na 1945 5 Days Off Media, Amsterdam Dit project biedt een overzicht van de Copier voor, stelt een oeuvrecatalogus is gekopieerd. € 80.000 – € 387.750 Particles Om het archief van het Algemeen Neder- vijftigjarige geschiedenis van Italiaanse samen en ontwikkelt het Copier Research november 2010 – mei 2011 € 30.000 – € 90.000 lands Persbureau toegankelijk te maken arbeidsmigratie naar Nederland. Voor een Project, een online onderzoeksomgeving februari 2010 – april 2011 voor een breed publiek ontwikkelt de ANP Breda Photo, Breda tentoonstelling, een website, een docu- Frankendael, Amsterdam voor het bestuderen van de ontwikke- Met betrokkenheid van de joodse gemeen- Foundation een interactief platform. Dit zal Breda Photo 2010 mentaire en een boek werkt Culturissima Oh Crisis ling van de Nederlandse glaskunst. Zowel Incubate, Tilburg schap maakte het museum een tentoon- Particles presenteerde hedendaagse media- niet alleen ruim 2,5 miljoen foto’s en audio- € 40.000 – € 704.500 samen met het Nationaal Archief en € 20.000 – € 87.845 liefhebbers als deskundigen worden in de Piracy stelling die een nieuw, genuanceerd kunstwerken die tot stand kwamen vol- berichten aanbieden, maar ook bezoekers september – oktober 2010 Spaarnestad Photo. Onderwerpen zijn bij- april 2010 gelegenheid gesteld kennis te delen en te € 56.000 – € 302.287 perspectief bood op de naoorlogse iden- gens nieuwe productiemethodes, met als in staat stellen persoonlijke verhalen en voorbeeld de Italianen bij Hoogovens en de vermeerderen. september 2010 titeit. Bij deze tentoonstelling, die deel gemeenschappelijk kenmerk dat de inzet eigengemaakte beelden aan dit aanbod Breda Photo toonde via fotografie hoe men- Italiaanse communistische beweging in de Met een tentoonstelling, films en een debat- uitmaakt van een onderzoeksprogramma van internettechnologie ervoor zorgt dat toe te voegen. sen een balans zoeken tussen controle en Amsterdamse Staatsliedenbuurt. reeks zocht Frankendael naar nieuwe per- Piracy onderzocht een actueel, zowel artis- van de Nederlandse Organisatie voor niet één kunstenaar maar groepen deel- wanorde te midden van uiteenlopende spectieven op ons economisch systeem. tiek als maatschappelijk relevant thema: Wetenschappelijk Onderzoek, verscheen nemers verantwoordelijk zijn voor het maatschappelijke problemen. Het festi- Het project gaf focus, verdieping en context Graphic Design Festival, Breda de werking van het auteursrecht om een een wetenschappelijke publicatie en werd resultaat. De expositie bevatte werk van val kende grootschalige buitenexposities aan de financiële crisis en wist een brug Tweede Graphic Design optimaal evenwicht tussen schepping, een educatief programma samengesteld Cory Arcangel, Jonathan Puckey en Roel Arnhem Mode Biënnale, Arnhem en tentoonstellingen bij partners als het Designers at Work, Den Haag te slaan tussen hedendaagse beeldende Festival Breda ontwikkeling en distributie van ideeën te voor regionale opleidingscentra. Wouters. AMBer Graphic Design Museum, Breda’s Museum Arti10 kunst, de actualiteit en het publiek. € 75.000 – € 442.739 bereiken. Het project maakte deel uit van € 100.000 – € 2.310.000 en Lokaal 01. Edward Burtynsky, Carl de € 15.000 – € 101.500 mei 2010 het Incubate Festival, dat independent juni – juli 2011 Keyzer en Michael Wolf waren internatio- oktober 2010 culture wil stimuleren en tonen aan een nale blikvangers. Op het thema van decoding liet het Graphic breed publiek. Kinderkunsthal Villa 99B, Rotterdam De Arnhem Mode Biënnale 2011 wil zich Tijdens de Haagse kunstbeurs Arti10 Frankendael, Amsterdam Design Festival Breda zien hoe ontwer- Zebra, Rotterdam Close to Home verdergaand internationaliseren, zich toonde Designers at work Surinaamse The Smooth and The Striated: pers, kunstenaars en architecten infor- De Kannibaal: Atelier Van € 5.920 – € 98.904 meer verdiepen in mode en duurzaamheid kunst en vormgeving: zowel hedendaagse Deleuze in Amsterdam matie, beeld en interactie met het publiek Lieshout in Villa Zebra mei 2010 en ruime aandacht besteden aan Arnhem Centraal Bureau voor beeldende kunst van Surinaamse kunste- € 20.000 – € 67.070 delen. Het festival is het enige landelijke Instituut voor Netwerkcultuur, € 35.000 – € 160.000 als modestad, talentontwikkeling en educa- Genealogie, Den Haag naars die in Suriname of Nederland wonen juli 2010 publieksevenement voor grafisch ontwerp Amsterdam september 2011 – mei 2012 Deze eerste editie van Close to Home tie. Het evenement vindt plaats in de voor- Voorouders van verre als een serie Surinaamse producten (De en omvatte zowel exposities in Bredase Video Vortex #6 toonde documentairefotografie op bijzon- malige AkzoNobel-fabrieken, het centrum € 6.520 – € 23.667 Surinaamse Tafel). De werken werden gese- The Smooth and The Striated wilde een instelllingen als projecten en interventies € 14.500 – € 71.714 Villa Zebra maakt een tentoonstelling dere locaties, hotellobby’s, en bood gele- van Arnhem en het Museum voor Moderne lecteerd op basis van hun maatschappelijke brug slaan tussen het gedachtegoed van de in de openbare ruimte. maart 2011 over een relevant en actueel maatschap- genheid voor discussiebijeenkomsten waar Kunst Arnhem. Het Centraal Bureau voor Genealogie relevantie en verhalend karakter. Franse filosoofG illes Deleuze en de heden- pelijk thema en vertaalt dit artistiek naar curatoren kritisch werden ondervraagd over voegde een zevende deel toe aan zijn zes- daagse beeldende kunst, de actualiteit en Binnen Culture Vortex, een tweejarig de leefwereld van kinderen. De tentoon- hun keuzes. Het fotografiefestival werkte delige reeks genealogische onderzoeksgid- het publiek. De tentoonstelling sloot inhou- onderzoeks- en innovatieprogramma over stelling belicht met werk van Atelier Van samen met tien curatoren, afkomstig sen voor Molukse, Marokkaanse, Turkse, delijk aan bij de Third International Deleuze Groninger Forum, Groningen publieke participatie in online collecties, Lieshout de levenscyclus en het cradle- uit alle belangrijke foto-instellingen, en Arte ‘99, Curaçao Antilliaanse, Surinaamse en Indische Drents Museum, Assen Studies Conference van de Universiteit van De grens voorbij? deed deze internationale conferentie uit to-cradle-principe (‘afval = voedsel’) en onderscheidde zich daardoor van andere Antepasado di Futuro Nederlanders. Dit deel zou gaan over Semipermanente presentatie Amsterdam en de Universiteit Utrecht. € 40.000 – € 425.000 theoretisch, artistiek, activistisch en popu- wordt gecombineerd met een publicatie, festivals. (Voorouders van de toekomst) Chinese Nederlanders. archeologie maart – december 2010 lair gezichtspunt aan kennisuitwisseling. workshops en randprogramma. € 107.495 – € 372.999 € 125.000 – € 1.123.000 Met deze internationale manifestatie wilde Ter gelegenheid van de verzelfstandiging Het Drents Museum gaat zijn archeologi- Gemeentemuseum, Den Haag het Groninger Forum laten zien wat de bete- Algemene Omroepvereniging van Curaçao liet Antepasado di Futuro zien Centraal Museum, Utrecht sche collectie tonen vanuit het perspec- Hans Bellmer, Louise kenis is van de Nederlands-Duitse grens. Instituut voor Netwerkcultuur, Kunst en Cultuur Noord- Avro, Hilversum hoe de beeldende kunst op dit eiland zich Rietvelds Universum tief van de culturele biografie van het Bourgeois: Double Sexus In het grensgebied tussen Nederland en Amsterdam Holland, Haarlem Hollandse Nieuwe in de 20ste eeuw heeft ontwikkeld. De ten- € 100.000 – € 1.350.700 landschap. Het zal samenwerken met het € 75.000 – € 573.200 Duitsland werden persoonlijke verhalen Wikipedia, Critical Point of View Noord-Holland Biënnale 2010 € 32.889 – € 121.316 toonstelling schetste een kunsthistorisch oktober 2010 – januari 2011 Drents Archief en Dierenpark Emmen, op september 2010 – januari 2011 verzameld die het uitgangspunt vormden € 7.500 – € 41.985 € 60.000 – € 210.300 overzicht, toonde lijnen tussen de geschie- een eigentijdse manier met het publiek voor documentaires, lezingen en beel- maart 2010 september – oktober 2010 De Avro begint in 2011 met Hollandse denis van het eiland en de beeldende kunst Deze tentoonstelling ging in opzet en uit- communiceren en grenzen tussen collec- In een tentoonstelling van werk van dende, educatieve en andere activiteiten. Nieuwe, in samenwerking met Vereniging en zocht naar toekomstige Curaçaose werking een relatie aan met het publiek ties en informatie in het eigen gebouw en Louise Bourgeois en Hans Bellmer ging Ook werden de verhalen gepubliceerd op Het Instituut voor Netwerkcultuur orga- De Noord-Holland Biënnale ging ditmaal Rembrandt, VSB Fonds en Mondriaan klassiekers. door inzichtelijk te maken hoe Rietveld elders overschrijden. het museum in op actuele en urgente een website. niseerde het tweede deel van Wikipedia, over water, land en gebiedsontwikkeling. Uit Stichting. Dit programma is de opvolger zijn thema’s koos en die verwerkte in ont- vragen over identiteit en feminisme. Dit Critical Point of View, een tweeledig pro- zeer verschillende gezichtspunten werden van Nieuw in Nederland, dat nieuwe aan- werpen. Het museum zette een nieuwe maatschappelijke aspect kwam terug in ject dat onderzocht wat de groei van verspreid over de hele provincie tentoon- winsten van musea besprak, en besteedt stap in de zoektocht naar methoden om de verschillende publieksactiviteiten, waarbij Wikipedia betekent voor de kennissamen- stellingen georganiseerd. In ontwerpate- aandacht aan de functie van het nieuwe ArtWorlds, Rotterdam belangstelling en betrokkenheid bij erfgoed Flux-S, Eindhoven het museum met relevante media aandacht Het Dolhuys, Haarlem leving. Partner was het Centre for Internet liers werkten interdisciplinaire groepen werk in de museale presentatie en aan Zomertentoonstelling ArtWorlds en beeldende kunst te vergroten. Flux/S-Drafts Establishing Future besteedde aan de positie van de vrouw in Dossier Van Gogh and Society in Bangalore, waar het eerste samen op actuele thema’s verbonden aan publieksparticipatie. € 50.000 – € 451.500 € 60.000 – € 597.700 de kunst. € 40.000 – € 303.770 deel plaatsvond. een veranderend landschap. september 2010 september – oktober 2010 ArtWorlds maakt een zomertentoonstelling met een groot aantal kunstenaars, zowel De tweede editie van de kunstmanifestatie Het Dolhuys nam het imago van de kunste- professionals als amateurs. Het project Flux-S reageerde met beeldende kunst, per- naar als geniale gek onder de loep. De pre- is geïnspireerd op de Britse Summer formance, nieuwe media, design, muziek, sentatie wierp nieuw licht op de kunstenaar 96 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 97

Kunstfort, Vijfhuizen of kunst daarop een positieve invloed kan Museum Catharijneconvent, Utrecht McCulloh van het UCR California Museum minstens zes kroonstukken aan te leveren Object, Rotterdam deel van geschiedenis- en archeologiemin- overschrijden. De deelnemende kunste- Dreams are my reality: the uitoefenen centraal stond. Macedonië of Photography en toont meer dan honderd voor de website. Eind 2011 staan er naar Object Rotterdam 2011 nend Nederland bijeenkwam. naars waren betrokken bij het onderwerp: seriousness of play € 50.000 – € 312.375 foto’s van twaalf befaamde blinde fotogra- verwachting minstens vijftig objecten op € 25.865 – € 64.775 de verhouding tussen het fysieke object € 30.000 – € 63.962 februari – mei 2010 fen, ‘de nulgraad van de fotografie’. de website. februari 2011 en de sociale omgeving, en gingen relaties maart – juni 2010 aan met de multiculturele omgeving van Mediamatic Lab, Amsterdam Deze tentoonstelling presenteerde reli- De vormgevingsbeurs Object Rotterdam Roodkapje, Rotterdam de Bijlmer. Gastcurator Saskia Monshouwer wil het Mediamatic Dev Camp 2010 gieuze kunstschatten uit Macedonië die verzorgde een internationaal pers- en Copy/Right Kunstfort als onderdeel van de stelling € 25.000 – € 220.370 niet eerder in Nederland te zien waren. Bij Nationaal Historisch Natuurmuseum Brabant, Tilburg bezoekersprogramma om een internati- € 10.000 – € 60.000 van Amsterdam en het Kunstfort als ruimte november 2010 de voorbereiding was de Macedonische Museum, Arnhem Mensen en hun dieren onale verzamelaarsmarkt voor design te september – oktober 2010 voor actuele beeldende kunst samenbren- Gemeenschap in Nederland betrokken. Automatiek INNL € 70.000 – € 197.000 creëren. Streetlab, Amsterdam gen. Met deze tentoonstelling en de expert- De Camps zijn gericht op vergroting van De samenwerking diende als voorproef € 70.000 – € 175.500 Met een tentoonstelling, een randpro- New Talent Portfolio Night Tour meeting onderzocht zij of en hoe beeldende mediageletterdheid en bewustmaking van de ambitie van het museum om ook mei – augustus 2010 Het Natuurmuseum Brabant maakt een gramma en een magazine wilde de orga- € 15.000 – € 87.000 kunst een rol kan spelen in de bemiddeling van privacyproblemen die nieuwe media andere migrantengroepen en -kerken bij tentoonstelling over de relatie tussen de nisatie een jong publiek bij kwesties rond van historische kennis en inzichten. meebrengen, zoals RFID (radio frequency het ontwikkelen van tentoonstellingen te Automatiek INNL was een nieuwe bena- mens en het gedomesticeerde dier. Die O.K. Lab, Arnhem auteursrecht, intellectueel eigendom en De Portfolio Night Tour was gericht op identification, een vorm van identificatie- betrekken. dering van de beleving van geschiedenis: relatie staat ter discussie. Objectieve, O.K. Festival voor het publiek domein betrekken. Op gevarieerde talentontwikkeling en professionalisering technologie). Hierdoor, maar ook door speels, interactief en leerzaam voor zowel op wetenschappelijke feiten gebaseerde onafhankelijke magazine en laagdrempelige wijze kregen bezoekers van (jonge) creatieven. Makers uit ver- het accent te leggen op neurotechnolo- het museum als de bezoekers. Mensen informatie kan nieuwe inzichten bieden € 8.000 – € 45.600 de kans zich op het onderwerp te oriënte- schillende disciplines ontmoetten tijdens Kunsthal KadE, Amersfoort gie, knoopte dit project relaties met de konden een object trekken uit de nationale en mensen bewust maken van het cultuur- april 2010 ren, een eigen mening te vormen of eerdere avondlijke bijeenkomsten op locaties in het ShadowDance samenleving aan. Museum De Lakenhal, Leiden automatiek en via internet meer informatie historische en sociaal-culturele perspectief standpunten te herzien. hele land hun ‘meerdere’ en konden, al of € 70.000 – € 211.000 Lucas van Leyden over het object inwinnen. Als vervolg op dit van deze relatie. Het O.K. Festival presenteerde onafhanke- niet in concrete samenwerking, hun werk- september 2010 – januari 2011 € 75.000 – € 820.000 proefproject zal een hele serie trekmuren lijke tijdschriften van over de hele wereld. praktijk uitbreiden. maart – juni 2011 in Nederland worden gebouwd. Het randprogramma belichtte een aantal Ruim twintig internationale kunstenaars Metro54, Amsterdam aspecten van het tijdschrift: naast geschie- SCHUNCK* Glaspaleis, Heerlen kozen schaduw als uitgangspunt voor het Metro54 Festival Deze tentoonstelling had, aanvullend Nederland Kennisland, Amsterdam denis en toekomst ook het praktisch opzet- John Cage, The Anarchy of Silence verbeelden van tijd, alter ego, kwaad en € 50.000 – € 520.900 aan het werk van Lucas van Leyden, een Publicatie Wiki Loves Art/NL ten en het ontwerpen van een tijdschrift. € 50.000 – € 288.100 Stroom Den Haag, Den Haag dood of lieten zich erdoor inspireren tot juli 2011 cruciale periode in de geschiedenis van Nationaal Keramiekmuseum Het € 22.400 – € 56.000 september – november 2010 Reis- en verblijfskosten het wekken van illusies en het spelen met Nederland als onderwerp: de overgang Princessehof, Leeuwarden journalisten Foodprint 2010 licht en donker. Dit resulteerde in een dyna- In de zomer van 2011 vindt op de Amster- van de Middeleeuwen naar de Renaissance. Oranjegoed! Vier eeuwen Deze publicatie wil een bijdrage leveren aan Deze overzichstentoonstelling van John € 750 – € 750 mische tentoonstelling voor een breed en damse ArenA Boulevard het Metro54 De werkpraktijk van Lucas van Leyden en Oranje-Nassau op keramiek de internationale discussie over auteurs- Planetart, Enschede Cage toonde het oeuvre van een kun- september 2010 ook jong publiek. Festival plaats, een nieuw multidiscipli- het kosmopolitisch klimaat waarin hij € 35.000 – € 584.505 recht, publieksparticipatie en nieuwe Gogbotfestival Enschede 2010 stenaar die zich uitdrukkelijk tot zowel nair initiatief voor urban arts. Het festival leefde, dienden als inspiratiebron voor de april – november 2010 manieren van ontsluiting van erfgoed. De € 70.000 – € 403.250 artistieke als maatschappelijke ontwikke- Om internationale journalisten te sti- is gericht op participatie, talentontwikke- actualiteit. uitgave is een vervolg op de fotowedstrijd september 2010 lingen verhield. De tentoonstelling was een muleren over het Foodprint-programma ling en innovatie, en wil met muziek, dans, Bij het dertigjarig regeringsjubileum Wiki Loves Art/NL, waarbij bezoekers coproductie met het MACBA en het Heni te schrijven, nodigde Stroom medewer- Lumen Film, Amsterdam kunst, spoken word, mode en sport een van Koningin Beatrix organiseerde het foto’s mochten maken van kunstvoorwer- Gogbot, festival voor kunst en techniek, Onstad Centre, en werd naar de actualiteit kers van Frieze Magazine en Mousse Soedâh totaalbeeld geven van uitingen van stede- Princessehof een tentoonstelling van pen in musea om ze vervolgens in Creative legde ditmaal uitdrukkelijk relaties met en jongere generaties vertaald met het Contemporary Art Magazine uit voor de € 45.000 – € 297.750 lijke jongerencultuur. Museum Hilversum, Hilversum Oranjekeramiek. Deze bevatte vier eeu- Commons-licentie online te publiceren. de samenleving. Uitgangspunt was een Rolywholyover Heerlen City Circus. opening van de tentoonstelling van Raul Doodgewoon wen keramiek, van kostbare tegeltableaus actueel, maatschappelijk relevant thema Ortega Ayala op 11 september 2010. Onder supervisie van mediakunstenaar € 20.000 – € 71.950 tot herkenbare twintigste-eeuwse mas- dat in kunst, lezingen en workshops werd Péter Forgács wordt een interactieve september 2010 – januari 2011 saproducten die als aanhankelijkheidsbe- vertaald naar een toegankelijk festival. Dit audiovisuele installatie gerealiseerd van in Museum Boijmans Van tuiging of souvenir dienden. Thema’s als Nederlands Nationaal sloeg een brug tussen de complexe materie SCHUNCK* Glaspaleis, Heerlen Nederlands-Indië gemaakte amateurfilms Beuningen, Rotterdam In deze opmerkelijke tentoonstelling op het Oranjehuwelijken, kinderen van Oranje, Oorlogs- en Verzetsmuseum van de technologische singulariteit en een Niki de Saint Phalle, Outside-In STRP, Eindhoven en daar geschreven brieven en dagboeken. Thomas Demand thema van de dood combineerde Museum Oranje aan de macht en de roep om Oranje Liberty Park, Overloon breed publiek. € 75.000 STRP Festival 2010 Soedâh biedt een boeiende en voorbeeld- € 26.000 – € 65.000 Hilversum erfgoed en hedendaagse kunst. waren leidend. De kracht van propaganda! februari – juni 2011 € 90.000 – € 1.815.000 stellende mix van kunst en erfgoed die mei – augustus 2010 Het legde een bijzondere relatie met de € 30.600 – € 131.884 november 2010 vanuit een persoonlijke invalshoek een deel lokale context en lokale begraafplaatsen Schunck* presenteert een tentoonstelling van de Nederlandse koloniale geschiedenis Deze tentoonstelling was in 2009 al te zien en werkte samen met maatschappelijke, Deze interactieve presentatie van propa- RC de Ruimte, IJmuiden van Niki de Saint Phalle, het eerste over- Editie 2010 van het STRP Festival was zichtbaar en bespreekbaar maakt. in de Neue Nationalgalerie in Berlijn bij het niet-culturele partners. Nationaal Onderwijsmuseum, ganda-affiches met bijbehorend educatief De piramide van IJmuiden: zicht van haar werk in Nederland sinds actueel, relevant en onderscheidend. Dit zestigjarig bestaan van de Bondsrepubliek Rotterdam traject stimuleert een kritische houding van I hear a new world 1976. Het project belicht de actuele, poli- bijzondere en laagdrempelige publiekse- Duitsland en de herdenking van de val Kun je nog zingen? Schoolliedjes jongeren tegenover wervende of populisti- € 30.000 – € 223.134 tieke, morele en feministische kant van haar venement rond nieuwe media en e-cultuur van de muur. In Rotterdam besteedde als cultureel erfgoed sche teksten. Daarmee past het project in september – oktober 2010 kunstenaarschap en kan de beeldvorming heeft met een multidisciplinaire opzet en Maanzaad, Utrecht de tentoonstelling ook aandacht aan de Museum Slot Loevestein, Poederoijen € 27.083 – € 151.581 het streven relevante projecten te stimule- over deze kunstenares nuanceren. relatief toegankelijke kunst een goed- Lombok bij de Kop Nederlandse houding tegenover Duitsland 1000 bommen en granaten, september 2010 – december 2011 ren waar een bijzondere noodzaak van uit- Dit project zocht naar nieuw collectivisme, werkende methode ontwikkeld om een € 41.246 – € 117.517 na de Tweede Wereldoorlog. een explosieve vesting! gaat. De betrokkenheid van verschillende in de veronderstelling dat toekomstbeel- brug te slaan tussen een groot publiek en € 75.000 – € 1.050.000 Het Nationaal Onderwijsmuseum belicht onderwijsinstellingen wekte vertrouwen in den vroeger collectief beleefd werden en nieuwe-mediakunst. Lombok bij de Kop verzamelt en ontsluit oktober – december 2010 met dit project de immateriële kant van het het resultaat. tegenwoordig eerder individueel. Er waren Stedelijk Museum Bureau, Amsterdam de verhalen van de Utrechtse wijk Lombok. muziek- en zangonderwijs. Als onderdeel tentoonstellingen in RC de Ruimte en op Reis- en verblijfskosten Dak’Art Het project is in meerdere opzichten laag- Museum Catharijneconvent, Utrecht Slot Loevestein werkt aan een grootschalige van een tentoonstelling over het muziek- gelegenheidslocaties, zoals het Forteiland. € 3.214 – € 3.604 drempelig: het gaat over herkenbare Goud herinrichting, waarbij het ontoegankelijke en zangonderwijs in Nederland kan het een RC de Ruimte werkte met allerlei lokale par- The Beach, Amsterdam levensverhalen en wordt ontwikkeld op € 75.000 – € 385.000 vestingonderdelen ontsluit en er tentoon- groot publiek bereiken, dat in staat wordt Nederlands Scheepvaartmuseum, tijen samen, van hobbyclubs tot de voetbal- Het SMBA bezocht de Dak’Art Biënnale in Makers+co een toegankelijke locatie. juni 2010 – januari 2011 stellingsruimte van maakt. De nieuwe gesteld aan de verzamelde liedjes eigen Amsterdam vereniging Telstar. Dakar om het netwerk in Afrika te verster- € 12.000 – € 133.500 opstelling, met een actuele link naar water- liedjes en herinneringen toe te voegen. Scheepsvaartmuseum vernieuwt ken. Het wil in de komende jaren intensief Modeontwerper Aziz Bekkaoui maakte op management, zal naar verwachting een € 75.000 – € 2.535.000 aandacht besteden aan Afrika en kon door Het Makers Festival bevatte voorbeelden verzoek van Museum Catharijneconvent aansprekende en laagdrempelige belevenis dit bezoek verder contact krijgen met van samenwerking tussen ambachtelijke Madness and Arts, Haarlem een tentoonstelling over goud. Hij bracht zijn die de belangstelling voor geschiedenis Het Scheepvaartmuseum ontwikkelt Romeinenfestival, Nijmegen Afrikaanse kunstenaars en kunstorgani- makers en ontwerpers, architecten en Derde International voorwerpen van het museum en bruiklenen bij een breed publiek stimuleert. National Archaeological in samenwerking met partners als het Romeinenfestival en weekend saties in Afrika. kunstenaars. Het besteedde aandacht aan Madness & Arts Festival samen in een buitengewone presentatie Anthropological Memory Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam en van de archeologie hoe ambachten passen in deze tijd en hoe € 60.000 – € 527.000 voor een breed en ook jong publiek, die liet Management, Curaçao het Wereld Natuur Fonds de tentoonstel- € 30.000 – € 210.000 (nieuwe) media originele samenwerkings- september – oktober 2010 zien wat goud voor onze levensbeschouwe- Digitalisering cultureel erfgoed lingen Haven Nu en Walvis en walvisvaart. mei – juli 2010 verbanden mogelijk maken. De presenta- lijke en godsdienstige opvattingen betekent. muZIEum, Nijmegen Nederlandse Cariben: 3 Deze tentoonstellingen zullen samen met Straat van Sculpturen, Amsterdam ties varieerden van schaatsontwerpen en Na eerdere edities in Toronto en Münster Sight Unseen € 15.877 – € 28.421 acht andere tentoonstellingen en een Dit festival is het enige in Nederland dat The Third Sculpture schaafijskarren tot virtueel pottenbakken streek de derde editie van het Madness € 20.000 – € 66.000 maritieme belevenis voor drie verschil- archeologie en het dagelijkse leven van de € 50.000 – € 1.400.000 en ecologisch bont van muskusratten. & Arts Festival in Haarlem neer. Curator september 2010 – januari 2011 Het NAAM werkt aan kwaliteitsverbetering lende doelgroepen deel uitmaken van Romeinen combineert. Het werkte samen juni 2010 – september 2011 Nina Folkersma ontwikkelde met tientallen van de digitalisering van het cultureel erf- de herinrichting van het gerenoveerde met vrijwel alle archeologische organisaties Haarlemse organisaties een multidiscipli- Het MuZIEum brengt als eerste museum goed van de Nederlandse Cariben. Het wil museumgebouw. in Nederland. Door de presentatiewijze, met Straat van Sculpturen presenteerde vormen nair programma waarin de beeldvorming in Europa Sight Unseen. Deze tentoon- minstens drie andere erfgoedinstanties re-enactments en workshops, werd het een van beeldende kunst die de grenzen tussen van psychiatrische stoornissen en de vraag stelling werd samengesteld door Douglas uitnodigen hieraan mee te werken en elk toegankelijke manifestatie waar een groot het fysieke werk en de sociale omgeving 98 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 99

Tijdgeest, Bergen aan Zee kunstenaars en professionals werkzaam Volksbuurtmuseum Wijk C, Utrecht een westers als een niet-westers perspec- NAi Uitgevers, Rotterdam Kleine Ezel en de durfal, Huis van het verleden in beleid, bemiddeling en communicatie Herinrichting en educatieplan tief en stelde vragen over eigenheid en oor- Zo werken wij: tien Rindert Kromhout, € 30.000 – € 121.190 beter inzicht in de actuele, complexe bete- € 70.000 – € 1.189.713 sprong van ons erfgoed. Publicaties ontmoetingen met Nederlandse Kinderboekillustraties Annemarie van Haeringen (Zweden) kenis van autonome kunst in de moderne beeldend kunstenaars € 563 – € 1.125 Met Waag Society en waterleidingbedrijf samenleving. Volksbuurtmuseum Wijk C wil zich van € 5.500 – € 27.500 PWN realiseerde Tijdgeest de tweede fase een buurtinitiatief dat verhalen en objec- Leven en werken van de kabouter, van Huis van het verleden, een educatief ten over het leven in de wijk samenbracht Arnoldsche Art Publishers, Sacha Bronwasser interviewde Tjebbe Nederlands Letterenfonds, De oproep der kabouters, project waarin scholieren uit het primair en toonde, ontwikkelen tot een meer nati- Stuttgart Beekman, Nathalie Bruys, Joost Conijn, Amsterdam Rien Poortvliet, onderwijs met een game een reconstructie Van Abbemuseum, Eindhoven onaal georiënteerd museum. Uitgaande Liesbeth den Besten: On Jewellery Iris van Dongen, Germaine Kruip, Erik van Wil Huygen (Zuid-Afrika) maken van een historische gebeurtenis uit Reis- en verblijfskosten van de eigen collectie en presentatie legt € 14.290 – € 36.564 Lieshout, Aernout Mik, Saskia Olde Wolbers, Ballade van de dood, € 3.140 – € 6.280 de eigen omgeving. Tijdgeest wil het model gastcurator Galit Eilat het relaties met het heden en belicht het Ronald Ophuis en Guido van der Werve. De Koos Meinderts (Argentinië) bruikbaar maken voor andere organisaties € 17.800 – € 17.800 eigentijdse probleemwijken en armoede. De Duitse uitgever Arnoldsche Art Publish- interviews geven inzicht in hoe deze kunste- € 1.088 – € 2.175 Monstermuis, voor erfgoededucatie. mei – december 2010 ers publiceerde een overzichtswerk van naars te werk gaan en werden gebundeld in Daan Remmerts de Vries Liesbeth den Besten over internationale een boek dat bijdraagt aan opinievorming. Beu, € 605 – € 1.210 Op uitnodiging van het Van Abbemuseum ontwikkelingen in hedendaagse sieraad- Kaat Vrancken, Noëlle Smit schreef de Israëlische gastcurator Galit Witte de With, Rotterdam kunst vanuit Nederlands perspectief. Er € 1.568 – € 3.135 Otje, TwentseWelle, Enschede Eilat haalbaarheidsrapporten over twee Morality bestaan weinig theoretische boeken over Annie M.G. Schmidt (Litouwen) Beter dan God projecten: Communism in the Middle € 150.000 – € 487.000 dit onderwerp en deze publicatie vulde die Position International Cheffie bijt door, € 2.022 – € 4.044 € 60.000 – € 265.000 East en The Sabbatai. Ook leverde zij een oktober 2009 – juli 2010 lacune aan. Ook is de publicatie van pro- Arts Review, Lagos Kaat Vrancken (Zwitserland) september 2010 – februari 2011 bijdrage aan de beleidsdiscussie over motionele waarde voor sieraadkunst uit Position Magazine € 414 – € 828 Pluk van de Petteflet, curatorenprojecten. Het Morality-programma was een langlo- Nederland. € 20.000 – € 50.000 Annie MG Schmidt (Japan) Beter dan God liet een breed publiek ken- pend experiment dat niet alleen ambieerde De Boomhut, € 2.988 – € 5.975 nismaken met de dilemma’s tussen een moraliteit aan de orde te stellen, maar ook Het tijdschrift Position International Marije Tolman, Ronald Tolman natuurlijk leven en authenticiteit enerzijds beoogde de curatoriële praktijk te onder- Arts Review kreeg een bijdrage om in € 3.200 – € 7.400 Poes gaat op reis, en de mogelijkheid om schoonheid te ver- Vereniging Oudheidkamer zoeken en te vernieuwen. Het combineerde Droog Design, Amsterdam drie nummers aandacht te besteden aan Anki Posthumus groten en medisch in te grijpen anderzijds. Twente, Enschede interventies met een tentoonstellingspro- Defining the next generation Nederlandse kunstenaars en ontwikkelin- De staart van meneer Kat, € 444 – € 888 De tentoonstelling maakte deel uit van een Twentse Taalbank gramma en onderscheidde zich zowel of global design gen. De nummers zouden in 2010 en 2011 Tjalling Houkema groter geheel, het festival Grenswerk, wat € 60.000 – € 240.000 door zijn experimentele karakter als door € 38.400 – € 96.000 verschijnen. € 1.038 – € 2.076 The Party, het landelijk bereik stimuleerde. zijn internationale programma en actuele Sylvia van Ommen (Engeland) De Oudheidkamer Twente realiseert met thema. Droog Design maakt een publicatiereeks De tuinen van Dorr, € 600 – € 1.200 actieve deelname van het publiek een over design in een gemondialiseerde Paul Biegel, Charlotte Dematons Twentse Taalbank. Dit project werd eerder wereld. Het gaat om vier uitgaven: Droog Valiz, Amsterdam € 2.000 – € 4.000 Tot kijk, VOS en haas, Unfixed Projects, Amsterdam voorbereid in een ontwikkelingsfase voor al Arab, Serving NY, Luxury of the North en Positioning the Art Gallery Sylvia van den Heede (Zuid Afrika) Unfixed digitalisering en ontsluiting en heeft een Zeeuws Museum, Middelburg Russia Consumes, die ontwerpprojecten in € 16.018 – € 40.046 De Zuurtjes, € 588 – € 1.175 € 55.300 – € 138.237 duurzaam karakter: niet alleen komt het tot Botanical Pleasures respectievelijk Dubai, New York, het noor- Jaap Robben, Benjamin Leroy stand in samenwerking met TwentseWelle, € 50.000 – € 141.500 den van Canada en Rusland toegankelijk Positioning the Art Gallery onderzoekt de € 2.607 – € 5.213 Van mij!, Unifixed legde een relatie tussen heden- het kan ook als een proefproject voor maken en in een ruimer kader plaatsen. galeriewereld in Amsterdam en plaatst deze Matilde Stein (Slovenië) daagse fotografie en koloniaal erfgoed in andere streektalen gelden. In de zoektocht van het Zeeuws Museum in een internationale context. Het boek Dissus, € 500 – € 1.000 een tentoonstelling, symposium, publicatie, naar zijn veranderende rol en naar regi- beschrijft de geschiedenis van galeries in Simon van der Geest website en residentieperiode. De curatoren onale identiteit kan Botanical Pleasures Amsterdam van 1960 tot nu en belicht het € 2.548 – € 5.096 Voordat jij er was, selecteerden een aantal internationale kun- een nieuwe stap betekenen. Het museum Museum Beelden aan functioneren van de galerie. Het kijkt ook Daan Remmerts de Vries (Duitsland) stenaars en schrijvers die evenals zijzelf Viewmaster, Maastricht combineerde al vaker hedendaagse kunste- Zee, Scheveningen vooruit en legt relaties met de discussie Droomkonijn, € 975 – € 1.950 persoonlijk met de erfenis van het koloniale For Real: Thirty Utopian naars en ontwerpers met zijn historische The Unwanted Land over de creatieve stad. Daan Remmerts de Vries (Egypte) verleden waren verbonden. Zij reflecteerden Projections in Public Space collecties. Dit project met Frank Bruggeman € 3.313 – € 16.513 € 900 – 1800 Vos en Haas, op koloniale geschiedenissen, migratie en € 35.000 – € 170.000 onderscheidt zich door de keuze voor de Silvia van den Heede (Zuid-Afrika) de diaspora. oktober 2010 natuurhistorische collectie. Museum Beelden aan Zee distribueerde Een halve hond heel denken, € 700 – € 1400 de publicatie bij The Unwanted Land, een Valiz, Amsterdam Joke van Leeuwen (Duitsland) In de openbare ruimte van Maastricht tentoonstelling waarin zes hedendaagse The Artists as Researcher, € 1.535 – € 3.070 Wat niemand had verwacht, Céramique waren projecties te zien uit win- beeldend kunstenaars die ervaring hebben New Roles for New Realities Marit Tornqvist (Spanje) Universiteitsmuseum, Utrecht kels, bedrijven en woningen. Vermenging Zeeuws Museum, Middelburg opgedaan met komen naar of vertrekken uit € 15.000 – € 39.295 Hier is de boze heks, € 1.018 – € 2.036 De toekomst is leuker als van fictie en werkelijkheid in media- en Mode met Monique Nederland, werk toonden op het thema van Hanna Kraan (Frankrijk) je hem zelf maakt beeldcultuur is actueel. De schaal van het € 35.000 – € 110.000 migratie. Met relevante bijdragen van inte- The Artist as Researcher, New Roles for € 2.225 – € 4.450 Wie heeft hier met € 50.000 – € 569.450 project en de keuze voor deze locatie, in de april – oktober 2010 ressante schrijvers zou de publicatie naar New Realities vergelijkt visies op artistiek verf lopen smijten, juni 2011 – augustus 2012 Euregio, boden bovendien een toegevoegde verwachting bijdragen aan het gesprek onderzoek en practice based research. Huisbeestenboel, € 4.674 – € 9.348 waarde tegenover andere urban screenings. Het Zeeuws Museum bood ontwerpster binnen de hedendaagse beeldende kunst. Naast bijdragen van theoretici over de Loes Riphagen (Duitsland) Het Universiteitsmuseum maakte voor het Monique van Heist de kans om de vaste praktijk van dit type onderzoek biedt deze € 715 – € 1.430 75ste lustrum van de Universiteit Utrecht presentatie aan te pakken. De tentoon- publicatie een platform aan onderzoekende in 2011 een tentoonstelling over duurzaam- stelling onderzocht de overeenkomsten kunstenaars die in Nederland werken en Iep!, heid. Deze liet een groter publiek zodanig Vista Far Reaching tussen de collectie en Van Heists eigen NAi Uitgevers, Rotterdam tentoonstellen. Joke van Leeuwen (Nieuw-Zeeland) kennismaken met complexe wetenschap- Visuals, Amsterdam werk, bood een overzicht van klassiekers Dutch Design Jaarboek 2010 € 1.194 – € 2.387 pelijke vraagstukken, dat kennisover- Anansi Masters: het uit haar HelloFashion-lijn en bevatte een € 14.856 – € 83.750 dracht gepaard ging met bewustwording verhaal gaat verder nabootsing van haar atelier. juli – oktober 2010 Ik leer je liedjes van verlangen, van de relatie tussen duurzaamheid en € 59.000 – € 147.655 en aan je apenstaartje hangen, maatschappij. Het jaarlijkse Dutch Design Yearbook is Bette Westra De vertelcultuur rond de spin Anansi, een nieuw initiatief van NAi Uitgevers in € 2.008 – € 4.816 die culturen in Nederland en daarbuiten Zeeuws Museum, Middelburg samenwerking met Timo de Rijk. DDY geeft verbindt, werd verzameld en ontsloten. Zwartvoet Indianen de stand van zaken rond Nederlands design Inkt!, Van Abbemuseum, Eindhoven Verhalen werden online gepubliceerd en € 32.000 – € 95.000 weer en biedt in kritische essays context en Ceciel de Bie Autonome kunst, een een workshop belichtte het fenomeen juli – oktober 2010 verdieping over die stand van zaken. € 1.530 – € 3.041 moderne geschiedenis: uit wetenschappelijk gezichtspunt. Waar politiek, theorie, praktijk het vorige Anansi-project zich concen- Met de Universiteit Leiden en de stam van Keepvogel / De uitvinding, € 36.850 – € 92.125 treerde op de Anansi-verhalen in Ghana en de Zwartvoet Indianen maakte het Zeeuwse Wouter van Reek (Argentinië) Nederland, lag nu het accent op de Cariben. Museum een tentoonstelling van zijn collec- € 613 – € 1.225 Het Van Abbemuseum ontwikkelde een tie voorwerpen van Zwartvoet Indianen. Het urgent en relevant project over een nog combineerde een cultuurhistorische en een relatief onderbelicht onderwerp. Het bood antropologische benadering vanuit zowel 100 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 101

De Witte Raaf, Brussel openbare ruimte op het eiland en vindt subculturen die de maatschappelijke deel- Programma 2011 het steeds meer weerklank in de Caribische name van kunst en cultuur bevorderen en Overig € 25.000 – € 234.250 regio. bestaande patronen doorbreken. De plannen voor 2011 krijgen een internationale Ook in deze periode biedt De Witte Raaf als dimensie door activiteiten in steden als stabiele factor in het nationale discours Boedapest, Lissabon en München. Kai van Hasselt, Amsterdam PROGRAMMA’S over beeldende kunst en vormgeving diep- KOP Stichting, Breda Verslaglegging gaande artikelen en een uitgebreide agenda Programma 2011 kunstbeurzen Buenos Aires, en recensierubriek. Bijzondere aandacht in € 75.000 – € 217.180 Johannesburg, São Paulo 2011 gaat uit naar het opleiden van talent- Onomatopee, Eindhoven € 4.605 – € 4.605 volle auteurs, lange interviews en de online Kunstenaars Ontmoetings Plaats richt Programma 2011–2012 maart – Mei 2010 activiteiten. zich op het raakvlak van beeldende kunst € 200.000 – € 2.039.000 en ontwerp. KOP heeft een positieve groei Een onderzoek naar de kunstbeurzen van doorgemaakt, de onderwerpkeuze en de Onomatopees programma wordt bepaald Buenos Aires, Johannesburg en São Paulo Presentatie-instellingen invulling van het programma geven blijk door een kritische kijk op de politiek van leverde informatie over de selectiecriteria Expodium, platform voor van een frisse blik en een eigen stempel. productie en presentatie van beelden. van deze evenementen, de kwaliteit van de en tijdschriften jonge kunst, Utrecht KOP is een naar buiten gerichte organisa- Het bestaat uit exposities, presentaties galeries, de aanwezigheid van belangrijke Programma 2011 tie die ontwikkelingen in de regio aanjaagt. en publicaties, naast lezingen, discussies, curatoren en verzamelaars en de interna- € 50.000 – € 298.505 boekpresentaties. Ook staat Onomatopee tionale persaandacht op. De onderzoeks- op internationale beurzen. Vooral de uit- resultaten zijn relevant voor toekomstig Archis, Amsterdam Expodium wil knelpunten in stedelijke geverij en de aandacht voor theorie en beleid ten aanzien van beurzen. Programma 2011–2012 ontwikkeling blootleggen en kunstenaars Kunstverein, Amsterdam reflectie geven Onomatopee een bijzon- € 110.000 – € 316.500 uitdagen hun eigen werkterrein te verbre- Programma 2011 der profiel. den en originele oplossingen te verzinnen € 75.000 – € 215.500 Volume behandelt actuele thema’s en voor die problematiek. Via residencies in (Lening) slaagt er, mede door zijn internationale Kanaleneiland en Detroit staat opwaar- Kunstverein kan zich met dit programma benadering, in belangrijke (maatschap- dering van stadsdelen centraal. Behalve zowel wat de vorm als wat de internatio- SMART Project Space, Amsterdam Kunsthal, Rotterdam pelijke) onderwerpen te signaleren en te interventies door kunstenaars omvat het nale kunstenaarskeuze en het internatio- Programma 2011–2012 Lening tentoonstelling agenderen. De thematische werkwijze programma ook lezingen, tentoonstellingen nale netwerk aangaat onderscheiden in een € 400.000 – € 2.245.000 Edvard Munch met telkens specifieke partners, auteurs en publicaties. landelijke context. Met de lidmaatschap- € 0 – € 100.000 en beeldmakers op het interdisciplinaire structuur, volgens het Duitse model van de Smart Project Space heeft ateliers, ten- gebied tussen architectuur, beeldende Kunstverein, wil het experimentele initiatief toonstellingsruimtes, een residency-ruimte, Kunsthal Rotterdam kreeg een lening voor kunst en vormgeving geeft het tijdschrift een meer toegewijd publiek werven. een bioscoop en een café-restaurant. Smart het presenteren van ruim honderdvijf- een eigen gezicht. Extrapool, Nijmegen wil een internationaal platform zijn voor tig schilderijen en werken op papier van Programma 2011 culturele productie en presentatie met Edvard Munch. € 80.000 – € 276.902 ruimte voor experimentele projecten en Lokaal 01, Breda interdisciplinaire activiteiten. Kunstenaars Ateliers ‘89, Aruba Extrapool beschikt over een expositie- Programma 2011 krijgen in de komende jaren de vrije hand Programma 2011–2012 ruimte, een opnamestudio, een residency- € 150.000 – € 402.120 om het pand met al zijn mogelijkheden te € 150.000 – € 405.100 ruimte voor kunstenaars, een winkel en programmeren een grafische werkplaats. Het programma Lokaal 01 wil met het programma het Ateliers’89 is een kunstencentrum met is een unieke mix van geluidskunst, gra- machtscentrum in de kunsten ter discus- twee expositieruimtes, drie residencies, fisch drukwerk en performancekunst, sie stellen en stappen zetten in het expe- een studio en verscheidene leslokalen en waarbij onderzoek, productie en pre- rimenteren met en transformeren van Streetlab, Amsterdam ateliers. De internationale resident artists sentatie zoveel mogelijk gecombineerd tentoonstellingsconcepten. Twee grote Programma 2011 maken en presenteren werk en doen mee worden. In 2011 participeert Extrapool in tentoonstellingen in 2011 gaan over enga- € 75.000 – € 300.000 aan het lesprogramma dat Ateliers’89 een bijzonder internationaal netwerk van gement en over humor en kunst. Verder aanbiedt aan schoolkinderen, amateurs kunstenaarsinitiatieven. biedt het programma ruimte voor essays, Streetlab komt op voor een sterke en pro- en professionele Arubaanse kunstenaars. cahiers, reflecties, conversaties en lezingen. fessionele sector door jongeren een podium Ook ontwikkelt Ateliers’89 projecten in het te bieden, netwerkevents te organiseren en buitengebied van het eiland. internationale samenwerkingsverbanden Hotel Mariakapel, Hoorn aan te gaan. Met een energiek en divers Programma 2011–2012 Metropolis M, Utrecht programma draagt Streetlab bij aan de € 180.000 – € 431.182 Programma 2011–2012 professionalisering van de creatieve prak- Casco, Utrecht € 200.000 – € 928.000 tijk van jongeren. Programma 2011–2012 Hotel Mariakapel brengt een internationale januari 2011 – december 2012 € 350.000 – € 1.447.685 blik, experiment en vernieuwing samen in een lokaal ingebed programma dat een Metropolis M is een belangrijk blad voor Casco is enerzijds een centrum van pro- actieve relatie met het publiek wil aangaan. kunstkritiek dat niet alleen het vakpubliek TAG, Den Haag ductie (kunstwerken, debatten) en ander- De instelling biedt residencies aan groepen maar ook een breder publiek bereikt. Het Programma 2011 zijds een bureau dat aanzet tot denken over nationale en internationale kunstenaars en internationale bereik neemt toe en ook de € 120.000 – € 286.137 de relatie tussen deze praktijk en theorie organiseert bijzondere tentoonstellingen en weblog heeft impact. In de komende jaren (lezingen, publicaties, manifestaties). Het activiteiten voor een divers publiek. handhaaft Metropolis M de redactionele Met een realistisch en onderbouwd pro- internationaal georiënteerde programma koers en investeert het in de website en gramma onderzoekt TAG de relatie tussen gaat over algemeen en gemeenschappelijk bijzondere producties. technologische ontwikkelingen en heden- bezit, alternatieve economische modellen daagse beeldende kunst en vormgeving. en collectiviteit, en ecologische vraagstuk- Instituto Buena Bista, Curaçao Op het grensvlak van beeldende kunst ken en culturele uitwisseling. Programma 2011 en mediakunst manifesteert TAG zich als € 125.000 – € 262.750 Noordkaap, Dordrecht presentatieplatform en als begeleider van Programma 2011 deelnemende kunstenaars. Internationaal Onder leiding van Tirzo Martha en David € 70.000 – € 279.400 heeft het initiatief interessante samenwer- Bade voert het IBB een bijzonder pro- kingen opgezet. gramma uit met lokale, Nederlandse en Met een geëngageerd en activistisch pro- internationale kunstenaars. Een residency- gramma over het populisme realiseert programma en een educatielijn versterken Noordkaap projecten met soms verras- elkaar. Ook doet het IBB ingrepen in de sende combinaties van kunstenaars en 102 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 103

Museum Van Loon, Amsterdam Frans Hals Museum | De belang: het is een unieke ingekleurde versie Museum De Lakenhal, Leiden Programma 2011–2013 Hallen, Haarlem die schitterend inzicht geeft in de zeven- Preparations (Roy Villevoye, 2009) Erfgoedinstellingen € 75.000 – € 188.500 Democracies (Artur tiende-eeuwse uitgeverspraktijk. Het werk € 23.000 – € 60.950 en musea januari 2011 – december 2013 Zmijewski, 2009) past uitstekend in de cartografische collec- € 18.172 – € 50.000 tie van de Koninklijke Bibliotheek, die het Deze aankoop past in het streven van De Museum Van Loon wil, naast aandacht voor bovendien digitaal zal ontsluiten voor een Lakenhal werken te verwerven die andere zijn bewoners, ook belangstelling wekken COLLECTIES Democracies is een video-installatie van breed publiek. dan alleen (kunst)historische verbanden Bijbels Museum, Amsterdam voor de werkcultuur in en rond het huis en een van de meest prominente Poolse laten zien en nieuwe interpretaties moge- Programma 2010 – 2012 koetshuis. Met dit programma slaat het hedendaagse kunstenaars, die aan de lijk maken. Het driedimensionale beeld € 150.000 – € 732.000 museum een brug tussen cultureel erfgoed Collectie Nederland een internationale van Villevoye refereert in de erezaal met september 2010 – oktober 2012 en samenleving en krijgt het een nieuwe kwaliteit toevoegt. Door verschillende Kröller-Müller Museum, Otterlo vijftiende- en zestiende-eeuwse westerse identiteit en een herkenbaar profiel. mensenmassa’s bij begrafenissen, voetbal- The Paintings (with Us in the schilderkunst aan christelijke invloeden in Het Bijbels Museum streeft met zijn pro- wedstrijden of protestacties te filmen en te Nature) (Gilbert & George, 1971) een niet-westerse omgeving. gramma naar kennisuitwisseling en dis- monteren, roept Zmijewski een beeld van € 1.000.000 – € 2.500.000 cussie over religie in het algemeen en de Incidentele de bijna universele eenvormigheid van col- bijbel in het bijzonder, en probeert zo een Stedelijk Museum Bureau, Amsterdam lectieve rituele bijeenkomsten op. Deze zaalvullende installatie van zes drie- betekenisvolle relatie aan te gaan met de Programma 1975 aankopen luiken vormt een belangrijke aanvulling op Museum voor Moderne Kunst, Arnhem samenleving. € 146.000 – € 365.000 de collectie van dit museum. Ook voor de Carel van Lier (Jan Sluijters, 1929) september 2010 – december 2012 Collectie Nederland is deze ‘new romantic € 28.000 – € 70.000 Fries Museum, Leeuwarden sad beautiful sculpture’ een bijzondere Dit programma wil hedendaagse kunstin- Behoud Moderne Kunst, Den Bosch Vanitasstilleven (Dirck de Horn, aanwinst. De Mondriaan Stichting droeg Het portret van Carel van Lier is voor de Koninklijk Instituut voor stellingen betrekken in het gesprek over Behoud Mediakunst derde kwart zeventiende eeuw) € 1.000.000 bij, waarvan € 700.000 uit het Collectie Nederland relevant om de gepor- de Tropen, Amsterdam globale hedendaagse kunst en hun aan- Collectie Nederland € 32.083 – € 120.000 Nationaal Aankoopfonds van het ministerie tretteerde zelf: een van de belangrijkste Programma nieuw beleid dacht vestigen op kunst buiten de bekende € 125.000 – € 440.528 van OCW. vooroorlogse galeriehouders in Nederland, hedendaagse kunst geografische afbakeningen. In Nederland, juni 2010 – juli 2012 Dit vanitasstilleven van de Leeuwarder en om zijn kunsthandel. Het past bovendien € 100.000 – € 406.922 maar ook elders in het westen, zijn het tot schilder Dirck de Horn toont, meer dan goed in de collectie van het MMKA. De bij- augustus 2010 – december 2012 nu toe vooral volkenkundige musea die deze Deze behoudsactiviteiten, zowel inventari- zijn latere werk, Hollandse invloeden. drage kwam uit het Pierre Janssen-legaat kunst tonen. sering als conservering alsook digitalise- Het illustreert de wisselwerking tussen Kröller-Müller Museum, Otterlo dat de Mondriaan Stichting beheert. Het Tropenmuseum gaat zich meer toeleg- ring, zijn gericht op een betere afstemming Holland en Friesland en past in het col- Ultimate Painting, No. 39, 60”x60”, gen op hedendaagse beeldende kunst. In en een grotere toegankelijkheid van de lectiethema ‘Friezen en de wereld’ van 1960 ( Ad Reinhardt, 1960 – 1966) een mondiale context vervagen traditionele hedendaagse videokunstcollecties. Ook het Fries Museum, dat als enige openbare € 320.000 – € 850.000 grenzen tussen westerse en niet-westerse Streekarchief Midden- leidt dit behoudsproject naar verwachting instelling in Nederland werk van deze kun- Rijksmuseum, Amsterdam cultuur, en daarmee ook tussen kunstmu- Holland, Gouda tot verdergaande professionalisering van stenaar bezit. Ultimate Painting, No. 39, 60”x60”, 1960 is Cassette van barnsteen sea, cultuurhistorische musea, volkenkun- Programma Laboratorium en samenwerking tussen de deelnemende een waardevolle aanvulling op de Collectie € 150.000 – € 795.000 dige musea en andere erfgoedinstellingen. Waterwolf 2010 – 2012 instellingen. Nederland, waarin zich nog geen werk van Dit programma onderzoekt de toekomstige € 150.000 – € 725.035 Ad Reinhardt bevond. Andere werken Het Rijksmuseum verwierf een barnstenen rol en plaats van het volkenkundig museum. september 2010 – september 2012 Gemeentemuseum, Den Haag uit deze verzameling, zoals van Kasimir kistje, gemaakt bij het huwelijk van stad- Cell XXVI (Louise Bourgeois, 2003) Malewich, Barnett Newman en Mark houder Willem IV en Anna van Hannover. Laboratorium Waterwolf is een samenwer- Bonnefantenmuseum, Maastricht € 450.000 – € 1.580.135 Rothko, krijgen extra reliëf, evenals het Dat is bijzonder, omdat de hofcultuur van kingsproject met een programma voor het Dough (Luc Tuymans, 2005) tentoonstellings- en educatiebeleid van de Oranjes relatief onderbelicht is. Vooral Museon, Den Haag ontwikkelen van een visie en een infrastruc- € 200.000 – € 200.000 Cell XXVI past in het beleid van het het Kröller-Müller Museum zelf. voor de verzameling kunstobjecten van de Roots 2 Share tuur om doelgroepen structureel anders te Gemeentemuseum Den Haag: niet ency- Oranjes bestond weinig aandacht, veel is uit € 75.000 – € 201.800 benaderen. De medewerkers van de betrok- Met dit schilderij wilde het Bonnefanten- clopedisch verzamelen maar hoogtepun- Nederland verdwenen. oktober 2010 – oktober 2013 ken instellingen: Openbare Bibliotheek museum bij zijn 125ste verjaardag een ten kopen, en sluit goed bij andere museale Gouda, museumgoudA, het Streekarchief extra impuls aan zijn collectie geven. collecties in Nederland aan. Afgezien van Letterkundig Museum, Den Haag In dit samenwerkingsproject met Groen- Midden-Holland en De Haagse Hogeschool, Een schilderij van zo’n groot formaat drie vroege werken in het Kröller-Müller Handschrift en landse musea stellen Museon en Museum willen uitdrukkelijk relaties leggen met de (4,31 x 5,75m), dat nauw samenhangt met Museum was er tot nu toe geen werk van publiciteitscampagne Rijksmuseum, Amsterdam Volkenkunde Leiden hun foto’s van Inuit Goudse samenleving. Tuymans’ schilderkunstige uitgangspunten, Louise Bourgeois in de Collectie Nederland. Ik Jan Cremer Vijf schilderijen van digitaal beschikbaar aan de inwoners van ontbrak tot nu toe in dit museum en is ook € 48.000 – € 250.000 Javaanse hoffunctionarissen Groenland. De Nederlandse onderzoeker voor de Collectie Nederland een aanwinst. (negentiende eeuw) Gerti Nooter heeft de foto’s in de vorige Het museum deed een unieke aankoop: het € 76.000 – € 200.000 eeuw in Groenland gemaakt. Het project Van Abbemuseum, Eindhoven Gemeentemuseum, Weert manuscript van Ik Jan Cremer in combi- wordt gecombineerd met een symposium Programma 2010 – 2013 Bedrijfscollectie natie met archiefmateriaal over de bege- De schilderijenreeks illustreert een en een debat over erfgoedrepatriëring. € 100.000 – € 318.000 Centraal Museum, Utrecht kunstwerkplaatsen Esser leidende publiciteitscampagne. De roman belangrijke, spanningsvolle fase in de september 2010 – september 2013 Portret Jkvr. J. C. van (Weert, 1840 – 1970) staat voor een belangwekkende ontwikke- koloniale geschiedenis van Nederland en Boetzelaer (Pyke Koch, 1947) € 50.000 – € 150.000 ling in de Nederlandse cultuur- en litera- Indonesië. In de Collectie Nederland zijn Het Van Abbemuseum wil met zijn pro- € 75.000 – € 300.000 tuurgeschiedenis: de start van de rebelse vooral verbeeldingen van de Indische cul- Museum De Lakenhal, Leiden gramma 2010 – 2013 de rol van het museum Het Gemeentemuseum Weert wil de atelier- jaren zestig en de veranderende rol van de tuur door westerlingen aanwezig en worden Programma Utopisch in deze tijd onderzoeken. Aandacht gaat Dit portret geeft prachtig vorm aan een collectie Esser aankopen. Deze verzameling schrijver als publiek persoon. inheemse geportretteerden als overwonne- Nest 2010 – 2013 uit naar cocreatie: creatieve productie, voor Pyke Koch belangrijk onderwerp: van vierduizend objecten documenteert de nen getoond. Deze aankoop uit de Javaanse € 150.000 – € 600.000 die door samenwerking voorop te stel- vrouw en natuur. Waar het bovendien de werkwijze van een belangrijk atelier voor school introduceert een nieuw perspectief. september 2010 – september 2013 len en het auteurschap minder te bena- oerversie is van een serie portretten die hoofdzakelijk religieus edelsmeedwerk tus- drukken nieuwe mogelijkheden biedt om van freule Van Boetzelaer, en vooralsnog sen 1838 en 1956. Daarbij hoort ook een Museum Boijmans van Met zijn programma Utopisch Nest 2010 betekenisvolle relaties aan te gaan met de het enige dat in een openbare collectie kan verzameling van ruim tweehonderd teke- Beuningen, Rotterdam – 2013 wil De Lakenhal een onderschei- samenleving. worden opgenomen, is het een aanwinst ningen met documentatie van religieuze Infinity Mirror Room-Phalli’s Stedelijk Museum, Amsterdam dende rol in het museale landschap vervul- voor de Collectie Nederland. smeedwerken uit de periode 1956 – 1970. Field (Yayoi Kusama, 1965, 1998) Apparatus Scalas Dividens len door de eigen positie in de samenleving € 110.000 – € 286.000 (Ger van Elk, 1968) te herijken en een proces van museale ver- € 60.000 – € 170.000 nieuwing in gang te zetten. De resultaten Deze driedimensionale spiegelkamer met van de projecten zullen op uiteenlopende Koninklijke Bibliotheek, Den Haag een vloer vol fallusachtige vormen is een Eind 1968 hing een zeildoek een tijdje aan locaties worden getoond. Stedenboek van Frederick sleutelstuk in het oeuvre van een van de een scheerlijn midden over de trap van de Wit (1698) belangrijkste vrouwelijke kunstenaars uit Galerie Swart in Amsterdam. De aankoop € 36.000 – € 90.000 de tweede helft van de twintigste eeuw. van dit werk, zowel concept als sculptuur, Hoewel Kusama vaak in Nederland heeft dat een jaar later in een grote uitvoering te De editie van dit stedenboek is van uitzon- geëxposeerd, is er in de Collectie Nederland zien was in het Stedelijk, vult een lacune in derlijk kunsthistorisch en cultuurhistorisch nauwelijks werk van haar te vinden. de Collectie Nederland aan. 104 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 105

Stedelijk Museum, Amsterdam Erfgoedinspectie is op de hoogte van de Art Singel 100, Amsterdam Overijssel Keramische stukken Ettore restauratieplannen en stemt ermee in. ArtOlive, Amsterdam Galerie Hein Elferink, Staphorst Sottsass, objecten en Volkenkundige Wet tot behoud Aschenbach & Hofland Galleries, documentatie Memphisgroep aankopen cultuurbezit Amsterdam € 52.000 – € 130.000 Braggiotti Gallery, Amsterdam BuroDijkstra Art Gallery, Amsterdam Utrecht Deze keramische stukken van Ettore KUNSTKOOP Cokkie Snoei Amsterdam, Amsterdam Galerie De Boog, IJsselstein Sottsass en tweedimensionale objecten Koninklijk Instituut voor Grote Kerk, Den Haag Eduard Planting Fine Art Photographs, Besselaar Hedendaagse Kunst, Utrecht plus documentatie van de Memphisgroep de Tropen, Amsterdam Restauratie 33 wapenborden van 2011 – 2012 Amsterdam Flatland Gallery, Utrecht vullen een hiaat in de verzameling vorm- Sieraden uit Marokko de Orde van het Gulden Vlies Ellen de Bruijne Projects, Amsterdam Galerie Quintessens, Utrecht geving van het Stedelijk Museum en de € 21.475 – € 42.950 € 300.658 – € 547.823 Galerie Akinci, Amsterdam Morren Galleries, Utrecht Collectie Nederland aan, ze complemen- april 2010 – juni 2013 Galerie Artline, Amsterdam teren het beeld van de Memphisgroep en Deze sieraden passen in het beleid van Galerie Bart, Amsterdam zijn onmisbaar voor de geschiedschrijving het Tropenmuseum, ze zijn van hoge kwa- Deze 33 wapenborden, die op de lijst van Galerie Brandt, Amsterdam van het ontwerpen in Nederland. liteit, worden opgenomen in de perma- voorwerpen onder bescherming van de Galerie Carla Koch, Amsterdam Zeeland nente opstelling en tillen de Marokkaanse Wet tot behoud cultuurbezit staan, wor- Galerie Clement, Amsterdam Dick de Bruijn Contemporary Art, Berbercollectie van dit museum naar een den gerestaureerd. De Erfgoedinspectie is Friesland Galerie de Expeditie, Amsterdam Middelburg hoger niveau. Op de Marokkaanse zilveren op de hoogte van de restauratieplannen en Kunstruimte Wagemans, Beetsterzwaag Galerie De Witte Voet, Amsterdam Galerie van den Berge, Goes sieraden in de Volkenkundige Collectie stemt ermee in. E.M. Galerie, Drachten Galerie Diana Stigter, Amsterdam Nederland vormen de aangekochte siera- Galerie Hoogenbosch, Gorredijk Galerie Ferdinand van Dieten, Amsterdam den een goede aanvulling. Galerie Smarius, Gorredijk Galerie Fons Welters, Amsterdam Galerie De Vis, Harlingen Galerie Gabriel Rolt, Amsterdam Zuid-Holland Joods Historisch Museum, Amsterdam Galerie De Roos van Tudor, Leeuwarden Galerie Hamer, Amsterdam Galerie Helga Hofman, Restauratie ceremoniële objecten Galerie Jos Art, Amsterdam Alphen aan den Rijn Rijksmuseum voor € 45.541 – € 101.402 Galerie Josine Bokhoven, Amsterdam Galerie De Zaal, Delft Volkenkunde, Leiden Galerie Juliètte Jongma, Amsterdam Galerie Lutz, Delft Indiase sieraden: 2 Een deel van de collectie ceremoniële Gelderland Galerie Lieve Hemel, Amsterdam Galerie Terra, Delft € 43.000 – € 50.000 objecten van edelmetaal en textiel, die op Gist, Brummen Galerie Louise Smit, Amsterdam Galerie De Rijk, Den Haag de lijst van voorwerpen onder bescherming Espace Enny, Laag Keppel Galerie Maria Chailloux, Amsterdam Galerie Maurits van de Laar, Den Haag Indiaas Edelsmeden 2 is een vervolg, ver- van de Wet tot behoud cultuurbezit staan, Bart Kunst in Huis, Nijmegen Galerie Martin van Zomeren, Amsterdam Galerie Nouvelles Images, Den Haag dieping en verbreding van het verzamelpro- wordt gerestaureerd. De Erfgoedinspectie Galerie Marzee, Nijmegen Galerie Mokum, Amsterdam Galerie Ramakers, Den Haag ject Noord-Indiaas Edelsmeden I (2007). is op de hoogte van de restauratieplannen Galerie Stills, Nijmegen Galerie Onrust, Amsterdam Galerie Van Kranendonk, Den Haag Dit verzamelgebied neemt een vooraan- en stemt ermee in. Galerie Wit, Wageningen Galerie Paul Andriesse, Amsterdam Galerie West, Den Haag staande positie in het beleid van Museum Galerie Petit, Amsterdam LivingStone Gallery, Den Haag Volkenkunde in. Voor deze aankoop heeft Galerie Ra, Amsterdam Seasons Galleries, Den Haag men zich ook op de andere volkenkundige Galerie Rob Koudijs, Amsterdam Smelik & Stokking Galleries, Den Haag collecties in Nederland, inclusief de col- Occo Hofje, Amsterdam Groningen Galerie Roger Katwijk, Amsterdam Galerie De Compagnie, Dordrecht lectie van het Rijksmuseum Amsterdam, Restauratie portret van Anna Occo Ann’s Art, Groningen Galerie van Gelder, Amsterdam BuroDijkstra Art Gallery, Rotterdam georiënteerd. € 1.441 – € 2.401 Galerie Anderwereld, Groningen Galerie Witteveen, Amsterdam Christian Ouwens Galerie, Rotterdam januari 2010 – december 2011 Galerie Jacoba Wijk, Wehe-Den Hoorn Galerie Wouter van Leeuwen, Amsterdam Cokkie Snoei Rotterdam, Rotterdam Gallery Artkitchen, Amsterdam Contempo Modern Art Gallery, Rotterdam Het portret van Anna Occo op de lijst van Gallery Nine, Amsterdam Mirta Demare, Rotterdam Rijksmuseum voor voorwerpen onder bescherming van de Gist, Amsterdam MKgalerie.nl, Rotterdam Volkenkunde, Leiden Wet tot behoud cultuurbezit werd geres- Limburg Grimm Fine Art, Amsterdam Phoebus, Rotterdam Prauwversiering taureerd. De Erfgoedinspectie was bekend Galerie Judy Straten, Horst Jaski Art Gallery, Amsterdam RAM, Rotterdam Salomonseilanden met het behandelvoorstel en stemde er- Galerie Dis, Maastricht Kahmann Gallery, Amsterdam RonMandos, Rotterdam (negentiende eeuw) mee in. Galerie Wansink, Maastricht Lumen Travo, Amsterdam Smelik & Stokking Galleries, Rotterdam € 40.000 – € 115.000 Reuten & Reuten Galerie, Maastricht Mart House Gallery, Amsterdam Wilfried Lentz, Rotterdam Galerie De Vierde Dimensie, Plasmolen Metis_nl, Amsterdam Deze bijzondere prauwversiering van een Galerie New Untitled, Venlo Morren Galleries, Amsterdam mensfiguur is van grote inhoudelijke bete- R-k H. Nicolaaskerk, Heythuysen Motive Gallery, Amsterdam kenis. De figuur versterkt zowel de collec- Restauratie Sint Jozefbeeld Reflex Modern Art Gallery, Amsterdam tie van het Museum voor Volkenkunde, om € 480 – € 800 Reuten & Reuten Galerie, Amsterdam de esthetische kwaliteit en de relatie tot Noord-Brabant RonMandos, Amsterdam andere prauwfiguren in deze collectie, als Dit beeld van Sint Jozef met het kind Galerie Majke Hüsstege, Den Bosch Serieuze Zaken, Amsterdam de volkenkundige Collectie Nederland als Jezus, gemaakt door Jan van Steffeswert Jan van Hoof Galerie, Den Bosch Slewe Gallery, Amsterdam geheel. (voor 1465 – na 1530), wordt gerestaureerd. Contempo Collectie, Eindhoven Smelik & Stokking Galleries, Amsterdam Het staat op de lijst van voorwerpen onder Galerie Willy Schoots, Eindhoven Steendrukkerij Amsterdam, Amsterdam bescherming van de Wet tot behoud cul- Galerie Zand, Eindhoven Tegenboschvanvreden, Amsterdam tuurbezit en de Erfgoedinspectie heeft de Luxx International Arts, Eindhoven Ten Haaf Projects, Amsterdam Wereldmuseum, Rotterdam restauratieplannen goedgekeurd. Priveekollektie, Heusden Torch Gallery, Amsterdam Beeld Kobo Daishi (1600) Etienne Gallery, Oisterwijk Upstream Gallery, Amsterdam € 35.000 – € 40.000 Albus Lux Galerie, Roosendaal Van Zoetendaal Gallery, Amsterdam Galerie Dom’Arte, Rucphen Vous Etes Ici, Amsterdam Het beeld van Kobo Daishi dat het Wereld- Steunstichting Haagse Russisch- Galerie Kokon, Tilburg Wetering Galerie, Amsterdam museum heeft verworven is zeldzaam, en orthodoxe Kerk, Wassenaar Galerie Resy Muijsers, Tilburg Willem Kerseboom Gallery, Amsterdam past in de Collectie Nederland. Het krijgt Conservering deel inventaris Galerie van Dusseldorp, Tilburg Witzenhausen Gallery, Amsterdam een plaats in de semipermanente opstelling Anna Pavlovna Luycks Gallery, Tilburg Galerie Rob de Vries, Haarlem van het museum. € 108.000 – € 179.717 Galerie Van Loon & Simons, Vught Galerie Tanya Rumpff, Haarlem juli 2010 – december 2011 Morren Galleries, Haarlem Galerie Bianca Landgraaf, Laren Een deel van de inventaris van Anna Galerie Lilly Zeligman, Laren Pavlovna wordt gerestaureerd, nadat het Noord-Holland gelukt is deze in de lijst van voorwer- Canvas International Art, Amstelveen pen onder bescherming van de Wet tot AdK Actuele Kunst, Amsterdam behoud cultuurbezit op te nemen. De Annet Gelink Gallery, Amsterdam 106 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 107

professionals en amateurs en is een grote European Centre for Lokaal 01, Breda Nederlands Vestingmuseum, Naarden StraatKunstPrijs, Amsterdam Zuiderzeemuseum, Enkhuizen publiekstrekker. Met medewerking van de Mobility, Helmond Brabant Paviljoen Ontwikkeling vestingbeleving StraatKunstPrijs Publieksparticipatie Royal Academy en het Gemeentemuseum Businessplan Virtuele Expositie € 15.000 – € 19.000 Het Garnizoen € 15.000 – € 22.500 Zuiderzeespeeltuin Den Haag kon Art2World de uitstraling naar € 14.900 – € 14.900 € 15.000 – € 24.848 € 15.000 – € 22.995 een professioneel veld waarborgen. Lokaal 01 onderzocht met de AKV|St. Voor StraatKunstPrijs werd een plan Het European Centre for Mobility Docu- Joost de mogelijkheden voor een Brabant Het Nederlands Vestingmuseum liet Waag gemaakt om dit project van een bredere Om een breder draagvlak te creëren voor ONTWIKKEL mentation ontwikkelde met de Stichting Paviljoen tijdens de biënnales in Venetië tot Society een plan van aanpak ontwikkelen context te voorzien. Het besteedde aan- zijn Zuiderzeespeeltuin in wording ging het Mobiele Collectie Nederland een plan om 2018. Men zocht daarvoor in Venetië naar voor een ‘vestingbeleving’ die past in het dacht aan meerwaarde, urgentie, publiek en Zuiderzeemuseum op zoek naar partijen die KOSTEN Bevordering Maatschappelijke de website www.mobiliteitsmuseum.nl uit een geschikte locatie en maakte afspraken presentatieconcept voor zijn nieuwe locatie waardering van kunst in de openbare ruimte betrokken willen zijn bij dit project. In 2009 Participatie, Amsterdam te breiden tot een centraal informatiecen- om de productie te realiseren. Ook ging binnen de vesting Naarden. Uitgangspunt en ging na wat de mogelijkheden zijn om en 2010 heeft het museum al twee proef- Oral history-project trum voor de geschiedenis van Nederlands men na hoe Brabantse instellingen van van het plan is dat de vesting voor het de StraatKunstPrijs buiten Amsterdam ook projecten ontwikkeld waaraan leerlingen met vluchtelingen mobiliteit en het bijbehorende erfgoed. Het zo’n platform kunnen profiteren. publiek tot leven wordt gebracht. elders in Nederland te laten plaatsvinden. deelnamen. € 15.000 – € 15.000 informatiecentrum zal het mobiel erfgoed april – december 2010 integraal presenteren: water, rail, weg, lucht.

BMP wil op grootschalige wijze levensver- Madonna Filippa, Amsterdam Pleinmuseum, Amsterdam Toeval gezocht, Amsterdam Amsterdams Historisch halen van vluchtelingen in Nederland ver- 1001 Italianen Ontwikkelkosten Atelier van licht Museum, Amsterdam zamelen, vastleggen en ontsluiten voor een Fotodok, Utrecht € 14.917 – € 15.000 programma 2010 – 2013 € 15.000 – € 15.000 Amsterdam-Istanbulproject geïnteresseerd publiek, om wetenschappe- Transition € 15.000 – € 16.275 € 15.000 – € 15.000 lijk onderzoek en maatschappelijke waarde- € 8.664 – € 21.354 Stichting Madonna Filippa maakte met Toeval gezocht ontwikkelde met NEMO en ring voor deze bijzondere bevolkingsgroep juni 2010 – maart 2011 externe adviseurs een plan en zocht Dropstuff, mobiel platform voor mediakunst Talentenjacht een plan voor het ontdekken Het Amsterdams Historisch Museum doet te bevorderen. Daarvoor maakte BMP gron- inhoudelijke partners voor 1001 Italianen. met een over diverse musea verspreid lan- van potenties van jonge kinderen als weten- onderzoek in Istanbul en verstevigt samen- dige afspraken met archiefinstellingen, In Transition onderzoeken documentair Dit crossmediale project werd met steun delijk netwerk, laste een bezinningsperiode schappers en kunstenaars in de dop. Voor werkingsverbanden met Turkse musea ter musea en sleutelfiguren uit de wetenschap. fotografen veranderingen in de openbare van Lize, overlegpartner Rijksoverheid van evaluatie en heroriëntatie in. Daarin nieuwe interactieve presentatiemogelijk- voorbereiding van het tentoonstellings- ruimte en het sociale leven van steden die Zuid-Europese gemeenschappen, ontwik- deed het onderzoek naar een nieuwe koers heden waarbij kinderen kunnen onderzoe- project Amsterdam-Istanbul. Het project als gevolg van een kleiner wordende indus- keld omdat het in augustus 2010 vijftig jaar en verbetering van de samenwerking met ken en experimenteren, bezochten zij het wordt gerealiseerd in 2012, bij vierhon- trie op zoek gaan naar een nieuwe relevan- geleden was dat Nederland een wervingsak- musea en andere partners. Atelier Raggio di Luce in Reggio Emilia en derd jaar diplomatieke betrekkingen tus- Centraal Museum, Utrecht tie. Fotodok maakte in de ontwikkelingsfase koord trof met de Italiaanse regering. het Exploratorium in San Francisco. sen Nederland en Turkije, samen met het De grenzen van het afspraken met vooraanstaande instellingen Rijksmuseum Amsterdam en het Pera Modernisme – Outskirts in Rochester en sleutelfiguren in de kunst Museum en het Topkapi Paleis in Istanbul. of Modernism en het bedrijfsleven. Reinwardt Academie, Amsterdam € 15.000 – € 17.830 Natuurmuseum Brabant, Tilburg Onderzoeksprogramma TwentseWelle, Enschede De bron prestatie-indicatoren Veerkracht, echo van een ramp Het Centraal Museum ontwikkelde het € 15.000 – € 42.200 € 9.000 – € 9.000 € 15.000 – € 24.986 Archiefprogrammatuur, Amsterdam plan De grenzen van het modernisme - Out Geld- en Bankmuseum, Utrecht mei 2010 – december 2011 Rechtenonderzoek digitaal skirts of Modernism, dat het modernisme Studie- en rondreis Natuurmuseum Brabant deed met een Twentsewelle zocht samen met IDTV naar erfgoed en cultureel ondernemen opnieuw, maar nu vanuit een breder, niet- € 9.500 – € 9.500 interdisciplinair samengestelde denktank De Reinwardt Academie onderzocht de verhalen van slachtoffers en betrokkenen € 15.000 – € 19.495 westers perspectief op de agenda zet. In onderzoek naar nieuwe concepten om wijze waarop de Museums Libraries and die terugkijken op de ontploffing van S.E. 2012 wil het museum een rondreizende Als voorbereiding op het realiseren van de natuurhistorische tentoonstellingen diep- Archives Council metingen verricht aan Fireworks in Enschede in 2000. De resulta- Om rechtenkwesties rond het business- tentoonstelling over modernisme in de niet- herinrichting van zijn vaste tentoonstel- gaander en minder anekdotisch van aard te presentatie-indicatoren (Generic Learning ten van dit project zouden het uitgangspunt model van WieWasWie, het portaal voor westerse vormgeving tijdens het interbel- ling en het maken van nieuwe presentaties laten zijn. De betrokkenheid van personen Outcomes) interessant is voor Nederland. vormen voor een tentoonstelling, een docu- persoonsinformatie, op te lossen deed lum maken. bezocht het Geldmuseum internationale uit andere maatschappelijke sectoren of Daarmee komt zij tegemoet aan de be- mentaire, een oral history bank, een website Stichting Archief Programmatuur onder- musea om ideeën op te doen, best practi- artistieke disciplines bood kansen op een hoefte van erfgoedinstellingen aan een en lesmateriaal voor het basisonderwijs. zoek naar de rechtspositie van het portaal ces te zien en contacten op te doen. onderscheidend profiel voor de nieuwe instrument waarmee zij hun maatschap- en zijn contentleveranciers: archieven, vaste presentatie van het museum. pelijke relevantie ondubbelzinnig zicht- musea, bibliotheken en andere erfgoedin- De Nieuwe Verdieping, Haarlem baar kunnen maken: economisch, politiek, stellingen. De onderzoeksresultaten zouden Ontwikkeling manifestatie Ki professioneel. Upstream, Amsterdam ook buiten WieWasWie voor erfgoedinstel- € 15.000 – € 20.000 Graphic Design Museum, Breda The New European lingen bruikbaar zijn. Couture Graphic Nederlands Openluchtmuseum, € 5.000 – € 9.970 Buiten de KunstVlaai kent Nederland geen € 13.220 – € 300.000 Arnhem nationaal podium waarop kunstenaarsini- Watersnoodwoning Stedelijk Museum, Amsterdam Upstream bereidt in 2010 en 2011 een tiatieven en kleine presentatie-instellingen Het Graphic Design Museum werkt met € 15.000 – € 15.000 Onderzoeksreis Midden-Oosten Europese kunstmanifestatie voor die ver- Art Academies in Venice zich aan een groot publiek kunnen presen- José Teunissen aan een ambitieus en € 3.552 – € 3.623 schillende lidstaten zal aandoen. Men koos 2011, Amsterdam teren. De Nieuwe Verdieping wil in deze omvangrijk project over mode en commu- Het Nederlands Openluchtmuseum demon- november 2010 locaties, concretiseerde het proefproject Concepts of Photography lacune voorzien en ontwikkelde daarvoor nicatie. Daarvoor bouwde het een interna- teerde een recente aanwinst: een van de in Turkije en ontwikkelde het uiteindelijke € 10.000 – € 16.000 een onderscheidend profiel, een bijzondere tionaal netwerk van instellingen op, zoals Noorse woningen, uit Raamsdonkveer, Om zich te oriënteren op de fotografie in projectplan. werkwijze en een stevig netwerk. MoMA New York, Design Museum London bouwjaar 1954, die na de watersnood van het Midden-Oosten maakte het Stedelijk De Rietveld Academie ontwikkelt plannen en ModeMuseum Antwerpen, die zouden 1953 in het rampgebied waren gebouwd Museum Amsterdam een reis langs instel- om tijdens de Biënnale van Venetië in 2011 kunnen meewerken aan het project en de als vervanging van verloren woningen. lingen voor beeldende kunst en fotografie in samen met drie Europese kunstacademies tentoonstelling op termijn overnemen. Het museum wil het verhaal van het dage- Israël, Jordanië, Libanon en Syrië. Vlaardings Museum, Vlaardingen een tentoonstelling te maken met werk Den Haag Design, Den Haag lijks leven van de 20ste eeuw ‘redden’ en Expert meeting van studenten en recente oud-studenten Ontwikkelkosten 2012 presenteren. € 15.000 – € 16.000 fotografie. € 15.000 – € 15.000 Kinderkunsthal Villa Stelling, Den Helder Het Vlaardings Museum organiseerde een Voor Den Haag Design en Overheid 2012, Zebra, Rotterdam De Stelling Den Helder expertmeeting met negen deskundigen op met Stockholm als partner, oriënteerde Den Ontwikkelkosten projectplan € 15.000 – € 16.480 de beleidsterreinen waar het mee te maken Art2World, Rotterdam Haag Design zich op het bedrijfsleven en op semipermanente ruimte krijgt bij het ontwikkelen en realiseren van Ontwikkelkosten driejarige ondersteuning van en samenwerking met € 15.000 – € 40.000 De Stelling Den Helder krijgt een actuele een nieuw museumconcept dat zeevisse- tentoonstelling professionele de Europese Unie. De biënnale Den Haag culturele identiteit, op basis van recreatie, rij, stadsgeschiedenis en archeologie inte- en amateurkunst Design 2010 – 2018 onderzoekt culturele, Kinderkunsthal Villa Zebra maakte een cultuur en historie, die de ontwikkeling van greert. De bijeenkomst moest de grondslag € 15.000 – € 21.000 economische en maatschappelijke aspec- plan voor een semipermanente ruimte dit gehele stelsel van verdedigingswerken leggen voor het definitieve ontwerp van dit ten van de relatie tussen design en overheid. voor peuters en kleuters waar zij in aan- en vooral het hergebruik van de forten concept. Art2World wil een Nederlandse variant op raking komen met beeldende kunst. Dit is motiveert. De Stelling is van nationale de jaarlijkse Summer Exhibition van de bevorderlijk voor een veelzijdige ontwikke- cultuurhistorische waarde, en aangewe- Londense Royal Academy realiseren. Deze ling van kinderen en geeft kinderen met een zen als beschermd rijksmonument en als tentoonstelling bevat beeldende kunst van taalachterstand de kans die in te lopen. beschermd stadsgezicht. 108 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 109

ERC2010, Amsterdam Biblioteca Nacional, Aruba in aanraking te komen met kunstdisciplines Kunst en Cultuur van European Registrars Acuril-conferentie in de Verenigde Staten. Het intensieve pro- Bonaire, Bonaire Conference 2010: Bein’ Green € 3.760 – € 5.010 gramma leverde een bijdrage aan de des- Dia di arte € 45.000 – € 299.775 kundigheid van de deelnemers en daarmee € 5.628 – € 7.450 november 2010 Voor de Biblioteca Nacional Aruba namen aan een steviger culturele infrastructuur. twee informatiespecialisten uit Nederland Kunst en Cultuur van Bonaire investeerde PROFESSIO- Bein’ Green stelde relevante vragen voor KULTURA en twee bibliothecarissen uit Aruba deel aan in hulpmiddelen en materialen die aan de registrars aan de orde over onderwer- de jaarlijkse conferentie van de Association organisatie van editie 2010 van Dia di arte NALISERING pen als groen beheer in museumdepots, of Caribbean Universities, Research and Jubilee Library, Sint-Maarten bijdroegen, maar ook bij toekomstige eve- duurzaam, energiezuinig en innovatief, en Institutional Libraries. Deze deelname It takes a story to raise a child nementen organisatorische mogelijkheden collectiemobiliteit 2.0. Door kennis uit te resulteerde in interessante inhoudelijke € 37.749 – € 49.749 bieden. Dia di arte is een belangrijk jaar- wisselen konden deelnemers van uiteenlo- uitwisseling en was bevorderlijk voor de mei 2010 – december 2012 lijks evenement op Bonaire, met exposi- pende internationale instellingen gezamen- deskundigheid van de bibiotheek inzake ties van lokale kunstenaars, optredens en lijk naar professionele oplossingen zoeken. jeugdliteratuur. De Philipsburg Jubilee Library ontwikkelt workshops. Art Agency Foundation, Sint-Maarten een langlopend project om het vertellen Axum Art Café van verhalen te stimuleren. Door middel ArtEZ, Arnhem € 7.350 – € 9.795 van kadertrainingen, activiteiten in biblio- Colour in Time-Colouring Time Koninklijke Vereniging van Biblioteca Nacional, Aruba theek en wijken en een jaarlijks storytel- Motiance Dance School, Sint-Maarten € 18.476 – € 106.130 Archivarissen in Nederland, Arnhem Om zijn exposities en open mics beter te Symposium jeugdliteratuur ling-festival worden veertig professionele Introductie van musical Archives without borders kunnen vastleggen en presenteren schafte Tilburg verhalenvertellers opgeleid, die vervolgens op Sint-Maarten Dit boek over kleur in hedendaagse beel- € 20.650 – € 102.000 het Axum Art Café geluidsapparatuur aan. € 2.116 – € 5.400 multi-inzetbaar zijn bij leesbevorderings- € 35.748 – € 45.703 dende kunst en vormgeving bevat naast augustus 2010 Als broedplaats voor jonge kunstenaars is januari 2010 activiteiten in bibliotheek, scholen en juni 2010 – juni 2011 klassieke tekstfragmenten van grootheden Axum de enige plek op Front Street die niet wijkcentra. als Luis Barragán en Claude Lévi-Strauss De onderwerpen van Archives without zozeer commerciële doeleinden nastreeft Een symposium over jeugdliteratuur in Motiance Dance School heeft twee gastdo- ook eigentijdse beschouwingen van auteurs borders raakten aan actuele problemen. als wel de ontwikkeling van beeldende en Tilburg betekende voor medewerkers van centen muziektheater uit Nederland voor als Aaron Betsky, Bart Lootsma en Gert Daarmee droeg deze conferentie bij aan podiumkunsten vooropstelt. de Biblioteca Nacional Aruba een mogelijk- één jaar aangesteld om het muziektheater Staal. Het is naar verwachting zowel voor de professionalisering van de archiefsec- heid contact te leggen met auteurs en illus- Kaña Brabu, Bonaire op Sint-Maarten een kwaliteitsimpuls te de professionele kunstsector als voor het tor, de bevordering van de deskundigheid tratoren. Bij instellingen als de Stichting Dag van Bonaire geven. Motiance wil hiermee de musical op kunstvakonderwijs van belang. van archivarissen en het internationale per- Lezen en de Vereniging van Openbare € 16.600 – € 22.802 het eiland introduceren, assistent-docenten spectief van de Nederlandse archiefsector. Ateliers ‘89, Aruba Bibliotheken konden zij advies inwinnen bijscholen en een naschools, zowel outreach Professionalisering website over het ontwikkelen van een kinderboe- Kaña Brabu nam deel aan de Dag van als after school, dansaanbod realiseren. en technische hulpmiddelen kenfestival op Aruba. Bonaire in Den Haag. De muziekgroep ArtEZ, Arnhem € 30.000 – € 39.971 trad op en bracht een programma met Kleursymposium Nederland Kennisland, Amsterdam Bonairiaanse folkloremuziek. Ook gaf de € 12.500 – € 62.160 Economies of Open Content Om de eigen positie op Aruba te verster- groep workshops op basisscholen. Deze MovieMente, Curaçao oktober 2010 € 10.000 – € 87.000 ken investeerde Ateliers ‘89 in een nieuwe Elektra Blou, Curaçao uitwisseling met Nederland droeg bij aan KidDocs in de klas: website. Deze kan dienen als platform voor De stilte de ontwikkeling van de vaardigheden van Teach the Teachers Deze conferentie over de perceptie van kleur Deze conferentie ging over werken in het studenten, cursisten en kunstenaars. Om € 4.500 – € 13.664 de muzikanten en vergrootte hun netwerk. € 38.410 – € 51.212 in hedendaagse vormgeving en nieuwe publieke domein die door technologische de culturele initiatieven op het eiland beter media onderstreepte het belang van kleur ontwikkelingen voor steeds meer mensen te kunnen bedienen investeerde de instel- Dit project verbetert de culturele infra- Om de culturele infrastructuur op de voor de hedendaagse ontwerppraktijk en direct toegankelijk zijn. De duurzaamheid ling ook in technische hulpmiddelen, zoals structuur op Curaçao op duurzame wijze. eilanden te verbeteren werden twee spe- droeg bij aan de deskundigheid van de pro- van deze vrij toegankelijke bronnen is een geluids- en een lichtinstallatie. Niet alleen bood het jong talent de kans Kas di Arte, Bonaire cials over intensieve begeleiding en moni- fessionele vormgevingssector naast die van echter onduidelijk. Tijdens de conferentie om dansvaardigheden en -technieken op Uitwisselingsprogramma toring georganiseerd tijdens KidDocs. Dit het kunstvakonderwijs. zochten internationale experts naar oplos- te doen en bevordert het de deskundig- Kas di Arte 10.10.10 documentaire filmfestival voor jongeren singen in het onderzoeken van alternatieve heid in moderne dans, ook stimuleert het € 26.400 – € 36.593 op de Nederlandse Antillen en Aruba mikte verdienmodellen en nieuwe institutionele Balansa, Curaçao netwerkvorming en uitwisseling tussen ver- meer dan in de voorafgaande zes edities op structuren. Kashi Ku Popchi na Punda schillende relevante organisaties. Kas di Arte greep 10 oktober 2010 aan om nieuwe, langdurige samenwerkingspartners ArtTableNederland, Amsterdam € 27.803 – € 47.621 de belangstelling voor kunst en cultuur te en lokale contactpersonen op de eilanden. Changing Attitudes: Attuning vergroten. Kunstenaars kregen een interes- Feminist Legacies Om het poppentheater voor verschillende sante kans om ervaring op te doen en infor- € 5.000 – € 40.000 Streetlab, Amsterdam doeleinden te kunnen inzetten schafte Het Startbureau, Curaçao matie uit te wisselen. Het project leverde november 2010 MykroLab Fundashon Balansa een bakfiets aan. Deze Karchi Kultural, een culturele daarmee een noodzakelijke, duurzame National Archaeological € 20.000 – € 39.850 solide en duurzame investering maakt het kaart van Curaçao bijdrage aan de culturele infrastructuur Anthropological Memory Dit symposium stelde vragen over de mogelijk het poppentheater flexibel en € 5.000 – € 13.808 op Bonaire. Management, Curaçao positie van vrouwen in de kunstwereld die Streetlab en het online tijdschrift MykroMag makkelijk te verplaatsen. Digitalisering zowel voor de culturele sector als voor de organiseerden events rond vormgeving, Het Startbureau presenteerde een kaart met geluidsbandenarchief Radio Hoyer samenleving van belang zijn. Waardevol was illustratie, modellen, ontwerpers en blog- gegevens over 120 belangrijke Curaçaose € 30.000 – € 95.000 eveneens dat het programma de kennis en gers. Ze gingen over actuele onderwerpen, culturele initiatieven: instellingen, kunste- Kas di Kultura Korsou, Curaçao kunde van kunstenaars, curatoren en muse- kwamen in internationale samenwerking tot Beyond Writing Foundation, naars, ateliers, leslocaties, tentoonstel- Culturele uitwisseling Radio Hoyer conserveert, digitaliseert umdirecteuren combineerde. stand en droegen bij aan de professionali- Sint-Maarten lingsruimtes. Kas di Kultura beheert en Cuba-Curaçao en inventariseert in samenwerking met sering van (jonge) vormgevers. Living Statues Sint-Maarten 2010 distribueert de kaart, UNA-studenten ver- € 44.196 – € 215.827 het NAAM en de Stichting Geschiedenis € 31.600 – € 105.156 zorgen jaarlijkse updates. De presentatie juli 2010 Geluidsregistratie zijn archief. De geluids- werd gecombineerd met een debat en met banden bevatten opnames van muziek, Comité van Roosendaal, Antwerpen Het eerste Living Statues Festival op Sint- workshops over het maken van projectplan- Voor het Cubaanse Festival del Caribe, dat politieke discussies, reportages en toe- Institutional Attitudes Waag Society, Amsterdam Maarten combineerde kunst, geschiedenis nen en internetpresentaties. een artistiek-wetenschappelijk programma spraken die het radiostation sinds 1954 € 18.565 – € 150.000 Workshop Hier en nu en toerisme en stimuleerde de belangstel- rond inheemse en Afrikaanse volkscultuur heeft uitgezonden. Vervolgens adopteert april 2010 € 35.000 – € 87.030 ling voor een relatief onbekende kunstvorm biedt, stelde Kas di Kultura een delegatie het Archivo Nashonal de collectie en zijn bij een breed publiek. De samenwerking samen met kunstenaars, wetenschappers, de digitale bestanden publiek toegankelijk. Dit onderzoekscongres ging over kunstinstel- Museumprofessionals volgden een hands- met Nederlandse experts zorgde voor Imbali Center for Creative beoefenaars van volkskunst en intellectu- lingen in de hedendaagse netwerksamenle- on workshop over mobiele en locatiegeba- kennisoverdracht en vergrootte de moge- Movement, Sint-Maarten elen. Zij deden contacten op en gingen ving: de verwachtingen van hun programma’s, seerde technologieën voor de erfgoedsector. lijkheid om het festival duurzaam te veran- Imbali’s Artists Abroad samenwerkingsverbanden aan die de de realiteit waarin zij functioneren en de Zij gingen in gesprek met experts en ontdek- keren in het culturele leven op het eiland. € 26.652 – € 35.652 culturele infrastructuur op Curaçao een mogelijkheden om deze realiteit zelf mee te ten vooral ook zelf wat de mogelijkheden van juli – augustus 2010 impuls gaven. helpen vormgeven. De deelnemers werden deze media zijn, zoals het beter bereiken van drie dagen in de gelegenheid gesteld deze publiek of het verder ontsluiten van erfgoed Deze uitwisseling bood dansstudenten en kwesties onder de loep te nemen. buiten de museummuren. docenten een bijzondere mogelijkheid om 110 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 111

Orea pa Hubentut, Curaçao Streanan di Boneiru, Bonaire zoals Chinezen, Italianen, Spanjaarden Expodium, platform voor te werken en te streven naar impact op de KidsCity 2010 Unplugged talentenjacht en Grieken, ontwikkelt het Centrum voor jonge kunst, Utrecht samenleving. Onderscheidend aan dit pro- € 11.905 – € 60.258 € 8.037 – € 10.727 de Geschiedenis van Migranten nu plan- Reis- en verblijfskosten ject zijn verder ook de selectie van geën- januari – september 2011 nen voor het opzetten van een Europese Ruth Sacks gageerde kunstenaars, de ‘clandestiene’ Tijdens KidsCity maakten kinderen in een migrantencollectie. € 3.710 – € 8.020 wijze waarop zij te werk gaan en de actieve speelse omgeving kennis met vormen Fundashon Streanan di Boneiru werkt samen oriëntatie op een breed publiek. van cultuur en techniek. Camera Works met de Curaçaose theaterwerkplaats La INTERNATIONALE De Zuid-Afrikaanse kunstenaar Ruth Sacks verzorgde workshops en trainingen voor Tentashon in een workshoptraject waarbij ontwikkelde binnen het langlopende onder- medewerkers van KidsCity en voor docen- jongeren teksten schrijven, muziek arran- PROJECTEN de Appel, Amsterdam zoekstraject Malleability Revisited: The ten uit het lager en middelbaar onderwijs geren, liedjes instuderen, videoclips maken For the blind man in the Need for New Strategies een project in MU, Eindhoven om de rol en het gebruik van programma’s en een muzikale eindpresentatie voorberei- IN NEDERLAND dark room looking for the Utrecht, nam deel aan een workshop en ...for those who live in en methodes voor mediawijsheid een den. De samenwerking met La Tentashon black cat that isn’t there ontplooide publieke activiteiten. Dit droeg it. Popculture politics impuls te geven. en Bonairiaanse jongerenorganisaties geeft € 30.000 – € 101.305 bij aan de internationale uitwisseling en and strong voices een duurzame impuls aan het culturele februari – maart 2010 samenwerking die belangrijk zijn voor ont- € 25.000 – € 79.960 leven op Bonaire. wikkelingen in de Nederlandse kunstwereld. mei – augustus 2010 For the blind man in the dark room looking Saba Cultural Foundation, Saba for the black cat that isn’t there was een Aan stedelijke, alternatieve, activistische Saba’s Summer Festival toonaangevende internationale tentoon- jongerencultuur in Zuid-Afrika besteedde € 44.000 – € 57.743 Universiteit Nederlandse Afrika Museum, Berg en Dal stelling die ook Nederland aandeed. Het Foam_Fotografiemuseum MU aandacht in een tentoonstelling van Antillen, Curaçao Abdoulaye Konaté project onderscheidde zich door zijn bij- Amsterdam, Amsterdam tien Zuid-Afrikaanse kunstenaars, onder De Saba Cultural Foundation kocht geluids- Excursie zevende Ibero- € 14.100 – € 14.100 zondere internationale samenwerkingsver- Ahmet Polat: Kemal’s Dream wie Kudzanai Chiurai, Gugulective en Anton apparatuur voor het zomerfestival. Deze Amerikaanse Architectuur- en banden en kunstenaarsselectie en doordat (Young Turks 2010) Kannemeyer. Zij maken geëngageerde kunst duurzame investering staat ter beschik- stedenbouwbiënnale Het Afrika Museum treft voorbereidingen het ambieerde het niet-begrijpen als een € 25.350 – € 63.375 in uiteenlopende disciplines als comics, per- king van uiteenlopende culturele groepen € 44.883 – € 638.161 voor een tentoonstelling met werk van de positieve ervaring te presenteren. oktober – december 2010 formance en street art. De tentoonstelling en zal bijdragen aan een steviger culturele oktober 2010 Malinese kunstenaar Abdoulaye Konaté. werd gecombineerd met filmvertoningen, infrastructuur op het eiland. Zijn werk refereert in een eigen beeldtaal Foam presenteerde een project van de lezingen, workshops, een magazine en een Deze excursie bood een relevante groep aan maatschappelijke, politieke en spirituele Turks-Nederlandse fotograaf Ahmet Polat website. professionals en studenten nieuwe inzich- thema’s. De kunstenaar heeft internationaal De Balie, Amsterdam over hedendaagse Turkse jongeren op zoek ten in een mogelijke stedenbouwkundige geëxposeerd, maar in Nederland nog niet. Bosnië-Herzegovina in beeld naar een eigen identiteit. De complexe posi- Schouwburg, Aruba aanpak voor Curaçao. Sociale en ethische € 10.000 – € 72.334 tie van jonge Turken in Turkije en Nederland Upgrading technische apparatuur aspecten van architectuur stonden tijdens januari 2011 is een relevant en actueel onderwerp, dat Museum Het Valkhof, Nijmegen € 125.126 – € 166.834 deze biënnale namelijk centraal. Bovendien met diverse maatschappelijke partners op Reis- en verblijfskosten droegen de biënnalefilm, de workshops en Amsterdam International Tijdens een tweedaagse manifestatie verschillende manieren en voor uiteenlo- curator Herb Tam Aruba’s nationale theater Cas di Cultura, al het afsluitend debat de opgebouwde kennis Fashion Week, Amsterdam presenteerde De Balie met Young Urban pende doelgroepen werd belicht. € 2.000 – € 91.000 meer dan vijftig jaar een belangrijke loca- en ervaring over aan een breder publiek. International Fashion Achievers, Kriterion Sarajevo en Dukafest tie voor het culturele leven op Aruba, ver- Week Guest Programme Banja Luka nieuwe artistieke ontwikkelin- De Amerikaanse curator Herb Tam was ving de licht- en geluidsapparatuur om de € 5.095 – € 8.950 gen uit Bosnië-Herzegovina in een poli- betrokken bij de tentoonstelling van Berend gebruikers van zijn zaal eigentijdse facilitei- tieke en sociale context. Jonge Bosnische Mediamatic Lab, Amsterdam Strik in Museum Het Valkhof. Dit droeg bij ten te bieden en beter toegerust te zijn op Acht vertegenwoordigers van de interna- beeldend kunstenaars, modeontwerpers, Kom je ook? 2010 aan de internationale uitwisseling tussen hedendaagse en grootschalige producties. tionale pers, onder wie Veerle Windels van filmmakers, muzikanten, schrijvers en € 30.000 – € 167.895 experts uit het culturele veld en de interna- de Standaard en Laura Santamaria van wetenschappers werkten met Nederlandse mei – december 2010 tionale promotie van kunst en vormgeving Sublime Magazine, kregen een bijdrage vakgenoten aan thema’s als identiteit en uit Nederland. in hun reis- en verblijfskosten voor de democratie. De thema’s van Kom je ook? waren ditmaal: St Eustatius Musical Amsterdam International Fashion Week. sterke verhalen, mislukte projecten, buiten Foundation, Sint-Eustatius de muren van je instelling treden. Evenals van Djembé Drums de vorige edities zou van deze drie symposia Nederlands Fotomuseum, Rotterdam € 6.554 – € 9.805 Drents Museum, Assen een positieve stimulans uitgaan doordat ze Angry: De verbeelding november 2010 Butterfly Works, Amsterdam De Tang-dynastie: de met voorbeelden, keynote-lezingen en pro- van de radicaal François Ouédraogo, Gouden Eeuw van China jectpresentaties een levendig beeld schets- € 47.500 – € 635.691 Victor Sams & Company uit Nederland Wilfried de Paul € 100.000 – € 1.128.500 ten van innovatieve culturele praktijken. januari – juni 2011 trad op tijdens Statia Day en verzorgde € 4.440 – € 4.440 november 2011 – april 2012 workshops in het Community Center op Dit multimediale project gaat over beeld- Sint-Eustatius. Het bezoek vergrootte de Butterfly Works nodigde samen met !SYOU Het Drents Museum opent zijn nieuwe vorming van radicalisering onder jongeren. populariteit van muziek en van de djembé twee kunstenaars uit Burkina Faso, Wilfried expositievleugel met een tentoonstelling Messis, Amsterdam Naast een tentoonstelling omvat het ook in het bijzonder. Lokale musici kregen de de Paul en François Ouédraogo, uit voor een over archeologische schatten uit China. Islamitische kunst een website, een educatief traject, een kans kennis te maken en samen te spelen programma langs Nederlandse kunstin- Deze tentoonstelling past niet alleen in de € 35.000 – € 188.448 lezingenserie, debatten en een filmpro- met buitenlandse professionals. stellingen, kunstenaars en ontwerpers. De traditie van dit museum om succesvolle oktober 2010 gramma. Door samenwerking met partners twee kunstenaars werden in de gelegenheid en internationaal belangrijke tentoonstel- als Paradox en Kosmopolis Rotterdam kan gesteld deel te nemen aan een intensief lingen te maken, maar doet ook inhoudelijk In dit project werd op basis van actuele het project een impact krijgen die verder programma, met veel aandacht ook voor ter zake: archeologie is een beleidsprioriteit kunstinhoudelijke, collectiegerelateerde en reikt dan het culturele veld alleen. St Maarten Archaeological goede promotie. van dit museum. beleidsmatige vragen kennis uitgewisseld Center, Sint-Maarten om het onderzoek en de presentatie van Youth, Community and Heritage islamitische kunst en cultuur te stimuleren. transforming together In een symposium, een expertmeeting en Nederlands Instituut voor € 24.283 – € 33.956 Centrum voor Geschiedenis van Dutch Fashion Foundation, satellietprogramma’s gingen uiteenlopende Mediakunst, Amsterdam Migranten UVA, Amsterdam Amsterdam professionals met elkaar in gesprek. Time_Frame: Connecting Het Simarc ontwikkelde met het Bonaire Onderzoek Europees Dutch Fashion Awards 2010 La Havanna Archaeological Institute, de Universiteit migrantenfamiliealbum € 8.550 – € 38.297 € 9.450 – € 31.250 Leiden en Arubaanse archeologen een € 10.000 – € 19.000 november 2010 september 2010 project waarin scholieren en professio- Mouflon, Amsterdam nals samen museaal onderzoek en veld- Waar het Historisch Beeldarchief Migranten Geselecteerde buitenlandse journalisten War Zone Amsterdam Safe Haven Binnen het driejarige onderzoekstraject werk deden op nieuwe archeologische inmiddels een representatieve deelcollec- kregen een bijdrage in hun reis- en ver- € 75.000 – € 1.925.717 Time_Frame realiseerde het NIMk Con- sites op Bonaire. De resultaten presente- tie van de twintigste-eeuwse geschiedenis blijfskosten om de uitreiking van de Dutch september – oktober 2011 necting La Havanna. Met belangwekkende ren de scholieren op het congres van de van migranten in Nederland heeft aange- Fashion Awards bij te wonen. partners, zoals de Havana Biënnale, werkte International Association for Caribbean legd: Indische Nederlanders, Surinamers, Deze internationale manifestatie durft een het aan presentaties, filmvertoningen en Archaeology in Martinique. Turken, Marokkanen, en kleinere groepen gevoelig en complex thema als oorlog uit een seminar. Time_Frame vormt duurzame 112 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 113

netwerken met landen in Afrika en Latijns- ZAM Africa Magazine, Amsterdam Nederlands Instituut voor namen deel aan de Picha Encounters Amerika voor collectie, distributie en edu- Tweede en afsluitende Mediakunst, Amsterdam 2010, de tweede editie van dit internatio- catie, en zal resulteren in een internationale fase Beelden XXL Time_Frame I: The Media_ Brazilië nale kunstfestival in Lumbumbashi, Congo. tentoonstelling in 2012. € 56.349 – € 66.019 City Amsterdam Bijzonder is dat Picha, Arts Collaboratory- € 35.100 – € 62.600 partner uit Congo, veel aandacht besteedt ZAM vult een lacune aan in het schrijven maart 2010 aan nieuwe media, die vaak onderbelicht over actuele ontwikkelingen in de beel- ARTS CEIA Center of Experimentation and blijven tijdens Afrikaanse festivals en TransArtists, Amsterdam dende kunst en vormgeving in Afrika. Over Binnen het langlopende project Time_ Information in Art, Belo Horizonte biënnales. On-Air dit onderwerp stelt het tijdschrift in 2011 COLLABORATORY Frame, gericht op het versterken van Ansuya Blom, Siree van der € 11.390 – € 41.295 drie speciale katernen samen. het netwerk tussen Nederland, Afrika en Velde, Marianne Viero mei 2010 Latijns-Amerika, organiseerde het NIMk € 27.123 – € 137.795 met Arts Collaboratory-partner Goddy Leye juli 2010 TransArtists ontwikkelt een project met een workshop in Amsterdam. Deze reflec- Indonesië twintig Europese partners om kunstenaars teerde op openbare ruimte en interactie. Ansuya Blom, Siree van der Velde en en ontwerpers beter voor te bereiden op Internationale kunstenaars werden uitge- Marianne Viero namen op uitnodiging van een residency. Het eerste seminar vond nodigd deel te nemen aan presentaties, Arts Collaboratory-partner CEIA deel aan plaats in Amsterdam en bood verschil- Nederland tentoonstellingen en hands-on workshops. het project Desenho/Drawing. Daarin werd Ruangrupa, Jakarta lende Nederlandse partijen en kunstenaars de tekening bij wijze van experiment onder- Sebastian Diaz Morales, kansen om het internationale netwerk te zocht in relatie met nieuwe media. Reinaart Vanhoe vergroten. € 4.952 – € 110.250 FLAT, Amsterdam Partizan Publik, Amsterdam december 2010 – januari 2011 Bezoek kunstenaars en Cape Town Pod Casts CEIA uit Brazilië € 12.000 – € 16.800 Sebastiaan Diaz Morales en Reinaart Vanhoe Veen Magazines, Diemen € 20.000 – € 45.360 april – mei 2010 Colombia werden uitgenodigd voor een tentoonstel- Internationale reizen juni – augustus 2010 ling van Ruangrupa. Dit kunstenaarsinitiatief, Kunstbeeld 2010 In samenwerking met Greatmore Studios, deelnemer aan het Arts Collaboratory- € 14.736 – € 23.005 Zes Braziliaanse kunstenaars en Marcos Hill deelnemer aan Arts Collaboratory, ontwik- netwerk, vierde met deze tentoonstelling en Marco Paulo Rolla, oprichters van het kelde Partizan Publik podcast tours door Mas Arte Mas Accion, Bogota zijn tienjarig bestaan. Om artikelen te publiceren in Kunstbeeld Center of Experimentation and Information Kaapstad. De audiotours leggen het com- Atelier Van Lieshout over biënnales, kunstbeurzen en andere in Art (Arts Collaboratory-partner uit plexe verleden en heden van de stad bloot € 4.761 – € 33.529 internationale culturele evenementen Brazilië) namen deel aan een intensief en maken het inzichtelijk voor een nieuw in 2010 waaraan nog weinig aandacht programma in Nederland dat bijdroeg aan publiek. Mas Arte Mas Accion (More Art More wordt besteed, in Beiroet, Belo Hori- het leggen van internationaal contact. Zij Action) nodigde Atelier Van Lieshout uit Kameroen zonte, Boekarest, Buenos Aires, Dakar, brachten werkbezoeken, namen deel aan voor een project dat sociale en milieuge- Johannesburg, Mexico-Stad en Taipei, kre- festivals en gaven presentaties. relateerde problemen verkende. Voor de gen journalisten een bijdrage in hun reis- en Studio NL 01.08.04, Rotterdam reis- en verblijfkosten ontving de stichting verblijfskosten. All about SUD een Arts Collaboratory-bijdrage. Doual’Art, DoualA € 2.820 – € 5.320 George Brugmans, Fotodok, Utrecht april – mei 2010 Ingrid Commandeur, Casa Tres Patios Bas Czerwinski, Kaleb de Groot, Veen Magazines, Diemen € 15.000 – € 15.000 Marilyn Douala-Bell en Paulin Tchuenbou Bregtje van der Haak, Internationale reizen september – december 2010 van Arts Collaboratory-partner Doual’art Comoren Geert Hutsebaut, Kunstbeeld 2011 uit Kameroen brachten een werkbezoek Jan Jongert, Berend van der Lans, € 19.990 – € 24.840 Fotodok onderzoekt met Casa Tres Patios, aan Nederland ter voorbereiding van de Hans Kennepohl, Iris de Kievith, januari – november 2011 Arts Collaboratory-partner uit Colombia, nieuwe editie van SUD, de driejaarlijkse Calanne Moroney-Bart-Jan Hooft, de verschillende manieren: documentair, Salon Urbain de Douala. Bij deze tweede Centre Karthala, Moroni Xandra Nibbeling, Om artikelen te publiceren in Kunstbeeld autonoom, politiek of sociaal, waarop SUD zouden, net als bij de eerste editie, Edith Rijnja, Harald Schole Arno van Roosmalen, over internationale culturele activiteiten in fotografie wordt ingezet in Nederland en kunstenaars en vormgevers uit Nederland € 9.380 – € 19.680 Kamiel Verschuren 2011 waaraan nog weinig aandacht wordt Colombia. Deze ontwikkelingsfase diende betrokken zijn. november 2010 – juni 2012 € 50.000 – € 504.090 besteed, in Dubai, Hong Kong, Istanbul, voor het afleggen van werkbezoeken, het november – december 2010 Mexico-Stad, New Delhi, Shanghai, Sharjah, bezoeken van studio’s van fotografen en het Edith Rijnja en Harald Schole realiseren Singapore en Tokyo, kregen journalisten een verder uitdenken van de structuur van dit met Karthala een theehuis voor buurtbe- Vijftien Nederlandse kunstenaars, vorm- bijdrage in hun reis- en verblijfskosten. samenwerkingsproject. The One Minutes, Amsterdam woners en kunstenaars, dat met hulp van de gevers, curatoren en critici namen op One Minutes Afrika lokale bevolking wordt gebouwd. Karthala uitnodiging van Doual’Art, Arts Collab- € 10.112 – € 15.399 is een experimenteel ingesteld centrum oratory-partner uit Kameroen, deel aan onder leiding van kunstenaar Ali Mroivili Salon Urbain de Douala, een driejaarlijkse ZAM Africa Magazine, Amsterdam Fotografie Noorderlicht, Groningen The One Minutes ontwikkelt een meerja- en neemt deel aan Arts Collaboratory. internationale kunstmanifestatie over de Reis- en verblijfskosten The Sweet and Sour Story of Sugar rig programma met Afrikaanse partners, Tijdens hun verblijf geven Rijnja en Schole status van het publieke domein in Douala. journalisten ZAM € 100.000 – € 446.899 waaronder een aantal Arts Collaboratory- ook workshops. SUD 2010 had als thema water in de stad. € 7.641 – € 10.014 mei 2010 – september 2011 deelnemers. Doorslaggevende kwaliteiten van dit programma zijn brede samenwer- ZAM Africa Magazine kreeg een bijdrage in Dit project combineert een artistieke bena- kingsverbanden, een actieve participatie en de reis- en verblijfskosten van journalisten dering met een politiek, maatschappelijk een duurzaam netwerk. die verslag deden van internationale cultu- relevant thema: suiker (industrie, handel, Democratic Republic rele evenementen buiten het bekende cir- politiek). Fotografie wordt ingezet om het Of The CONGO cuit, in Adis Abeba/Ouagadougou, Dakar en verhaal van globalisering, macht, politiek Johannesburg. en suiker te onderzoeken en te vertellen. Er wordt met drie Arts Collaboratory-partners samengewerkt: CEIA uit Brazilië en IVAA en Ruangrupa uit Indonesië. Picha, Lumbumbashi Heiner Holtappels, Alite Thijsen € 6.275 – € 359.388 oktober 2010

Alite Thijsen van The One Minutes Foun- dation en Heiner Holtappels van het NIMk 114 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 115

Balkanlanden en Kaukasus is sinds 2009 STUK Kunstencentrum, Leuven Bienal de São Paulo, São Paulo actief. Princens tentoonstelling zou na James Beckett Marlene Dumas, Aernout Mexico Istanbul doorreizen naar de andere vier Bahrein € 1.680 – € 162.090 Mik, Wendelien van steden, waaronder Townhouse Gallery, Arts november 2010 Oldenborgh, Fiona Tan Collaboratory-partner uit Egypte. € 47.607 – € 118.291 James Beckett nam deel aan de vierde edi- september – december 2010 El Despacho, Mexico-Stad PRESENTATIES IN Al Riwaq Art Space, Manama tie van Playground, het multidisciplinaire The ABC of Cinema Fahrettin Örenli, Mounira Al Solh festival dat jaarlijks wordt georganiseerd Marlene Dumas, Aernout Mik, Wendelien € 15.000 – € 57.800 HET BUITENLAND € 2.955 – € 16.000 door STUK. Dit kunstencentrum trekt een van Oldenborgh en Fiona Tan werden september 2010 – januari 2011 Zuid-Afrika april 2010 breed publiek, ook uit het buitenland. Vorige geselecteerd voor de 29ste Biënnale van edities van Playground kwamen tot stand São Paulo, met meer dan honderd andere Het kunstenaarsinitiatief El Despacho onder- Al Riwaq Art Space nodigde Fahrettin Örenli in samenwerking met partners als de Appel kunstenaars. De biënnale ging over de rela- zocht in een serie workshops in Nederland en Mounira Al Solh uit voor de groepsten- en Project Arts Centre Dublin. tie tussen kunst en politiek: de utopische en Mexico de formele mogelijkheden van CAPE Africa Platform, Kaapstad toonstelling As The Land Expands. Al Riwaq dimensie (‘There is always a cup of sea to cinema. Dit samenwerkingsproject werd Cascoland Mafikeng 2010 is de enige experimentele projectruimte in sail in’) van kunst. ontwikkeld binnen Arts Collaboratory. € 25.000 – € 167.000 Bahrein en werkt samen met instellingen mei – juli 2010 Argentinië als Townhouse (Cairo), Platform Garanti Wiels, Brussel (Istanbul) en Ashkal Alwan (Beiroet). Falke Pisano Binnen Cascoland Mafikeng 2010 gingen € 4.000 – € 98.170 Capacete, Rio de Janeiro Textofilia Ediciones, Mexico-Stad Zuid-Afrikaanse, Keniaanse en Nederlandse mei – augustus 2010 Daniela Bershan, Inti Guerrero, Moniek Driesse, Annelys de Vet kunstenaars op zoek naar alternatieve Luz Austral, Buenos Aires Gabriel Lester, Jonas Olsson € 20.640 – € 53.090 gebruiksmogelijkheden van het in onbruik Jan Banning Falke Pisano nam op uitnodiging van Elena € 13.700 – € 53.855 geraakte Mmabatho Stadion in Mafikeng. € 5.495 – € 8.688 België Filipovic, in 2008 curator van de Biënnale september – december 2010 Moniek Driesse en Annelys de Vet ont- Dit project was het resultaat van samenwer- augustus – september 2010 van Berlijn, deel aan de groepstentoon- wierpen een subjectieve atlas van Mexico. king tussen Cascoland (Arts Collaboratory- stelling Rehabilitation in Kunstencentrum Aan het nevenprogramma met lezingen, Subjectieve atlassen brengen op persoon- partner en internationaal netwerk van Jan Banning nam deel aan het Encuentros Wiels. Wiels geldt als een van de belangrijk- workshops, tentoonstellingen, special events lijke wijze gebieden in kaart via de mensen kunstenaars, architecten, ontwerpers en Abiertos-Festival de la Luz, een tweejaar- iMAL, Brussel ste instellingen voor internationale heden- en residencies dat Capacete verzorgde tij- die er wonen. Voor deze atlas werd samen- performers) en onder meer CCAEA Nairobi, lijkse fotomanifestatie die in heel Argentinië moddr_ (Walter Langelaar, daagse kunst in België. dens de São Paulo Biënnale 2010, namen gewerkt met Mexicaanse partners als Arts North West University Mafikeng,C ascoland plaatsvindt en meer dan een miljoen bezoe- Gordan Savicic, Danja Vasiliev) ook kunstenaars uit Nederland deel. Daniela Collaboratory-deelnemer El Despacho, en SAVUSA (South Africa VU University kers trekt. Het festival beleefde in 2010 zijn € 3.650 – € 19.800 Bershan en Jonas Olsson deden een perfor- LAST (Analía Solomonoff) en uitgeverij Amsterdam Strategic Alliances). zestiende editie en stond in het teken van november – december 2010 mance, Inti Guerrero gaf een workshop en Textofilia. migratie: Identities in Transit. Z33, Hasselt Gabriel Lester veroorzaakte een special Het interactive Media Art Laboratory Merijn Bolink, Driessens- event. maakte een tentoonstelling met het Verstappen, Reinier Lagendijk Rotterdamse mediacollectief moddr_ € 3.260 – € 115.000 (Walter Langelaar, Gordan Savicic, Danja november 2010 – maart 2011 Nigeria Australië Vasiliev). Als Center for Digital Cultures Espaco Cultural Vermelho, São Paulo produceert iMAL werk dat het distribueert Z33 nodigde Merijn Bolink, Driessens- Rose Akras, Dirk Jan Jager, via internationale netwerken en festivals Verstappen en Reinier Lagendijk uit voor Mariëlle Videler als V2_, Ars Electronica en Transmediale, Alter Nature, een internationaal project € 5.774 – € 58.734 African Artists’ Foundation, Lagos Museum of Contemporary Art, Sydney en toegankelijk houdt via eigen kanalen. van CIAP, Modemuseum Hasselt en Z33 in juli 2010 Lard Buurman, Edgar Cleijne, Jeanne van Heeswijk samenwerking met partners als UHasselt, Juul Hondius, Natasha Libbert, € 4.040 – € 142.000 het Vlaams Instituut voor Biotechnologie Galeria Vermelho nodigde Rose Akras, Dirk Kadir van Lohuizen, augustus – oktober 2010 en KULeuven. Alter Nature onderzocht het Jan Jager en Mariëlle Videler uit voor haar Viviane Sassen, Andrea Stultiens, Openluchtmuseum veranderend natuurbegrip en ging na hoe jaarlijkse Verbo-festival, gewijd aan per- Henk Wildschut, Hans Wilschut Jeanne van Heeswijk werkte mee aan de voor Beeldhouwkunst de mens de natuur heeft beïnvloed. formance. Vermelho presenteert heden- € 50.000 – € 861.897 internationale groepstentoonstelling In Middelheim, Antwerpen daagse kunst, vooral performance en september 2010 the Balance: Art for a Changing World van Zeger Reyers nieuwe media, zowel van Braziliaanse als het Museum of Contemporary Art. Dit is € 10.000 – € 106.560 van buitenlandse kunstenaars, meestal in De African Artists’ Foundation organi- het enige Australische museum dat zich oktober 2010 – januari 2011 samenwerking met gastcuratoren. seerde een omvangrijk fotografiefestival, volledig toelegt op het tonen, ontsluiten Brazilië Lagos Photo, met Afrikaanse en internati- en verzamelen van hedendaagse kunst uit Zeger Reyers toonde zijn werk in en onale fotografen. Uit Nederland werd een Australië en andere werelddelen. rond het Braem Paviljoen van het Mid- groot aantal fotografen uitgenodigd, van delheimmuseum. Het werk zou vervolgens Lard Buurman en Edgar Cleijne tot Henk deel gaan uitmaken van een internationaal Art Unlimited, São Paulo Canada Wildschut en Hans Wilschut. Het festival tentoonstellingsproject: Trafik, waarmee 310k, Koen Delaere, Lucy McRae vond verspreid over Lagos plaats. Sherman Contemporary Antwerpen in 2012 de openbare ruimte van € 20.000 – € 253.804 Art Foundation, Sydney haar havengebied duurzaam wil ontsluiten. juli – augustus 2010 Fiona Tan Banff International Curatorial € 19.750 – € 79.500 Art Unlimited selecteerde 310k (Paul Institute, Banff maart – juni 2010 Rickus, Ivo Schmetz), Koen Delaere en Ann Demeester Turkije S.M.A.K., Gent Lucy McRae voor de multidisciplinaire € 1.100 – € 29.630 De Sherman Contemporary Art Foundation Loek Grootjans groepstentoonstelling ROJA®NOVA in het november 2010 stelde een tentoonstelling samen met € 2.230 – € 16.338 Museu da Imagem e do Som in São Paulo. Fiona Tan. Gevestigd in een buitenwijk januari – mei 2010 Het Museu ontwikkelt toonaangevende Ann Demeester werd als spreker uitgeno- DEPO, Istanbul van Sydney presenteert de SCAF innova- projecten met beeld en geluid, gaat inter- digd voor Are Curators Unprofessional? Dit Bas Princen tieve hedendaagse kunst uit Australië, het Het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst nationaal te werk en beschikt over een uit- symposium werd georganiseerd door het € 29.315- € 49.745 Aziatische deel van de Stille Oceaanregio maakte een solotentoonstelling met Loek gebreid netwerk. Banff International Curatorial Institute, maart – mei 2010 en het Midden-Oosten. Naar aanleiding Grootjans onder de titel Leaving Traces, onderdeel van het Banff Centre. Na afloop van deze tentoonstelling verscheen een een verwijzing naar eerdere projecten van zou een publicatie verschijnen. Publicaties Bas Princen toonde foto’s van vluchtelin- internationaal gedistribueerde catalogus Grootjans in S.M.A.K. Er waren drie sleutel- van het BICI worden veelvuldig gebruikt bij genkampen of juist rijke enclaves in de bij Thames & Hudson. werken te zien, waarvan er een na afloop opleidingen overal ter wereld. tentoonstelling 5 Cities (Amman, Beiroet, van de tentoonstelling in de collectie werd Caïro, Dubai, Istanbul) in DEPO. Dit platform opgenomen. voor kunstenaars (collectieven) en culturele organisaties in Turkije, Midden-Oosten, 116 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 117

Banff New Media Institute at Het wordt bezocht door professionals Arthub, Hong Kong Nijs, Erwin Olaf en Julika Rudelius namen Deze vereniging dateert uit 1817, heeft twee- Nederlandse meesters in Haus der Kunst. Planungsbüro vierfahrt 4F, Essen the Banff Centre, Banff van over de hele wereld. Extra aandacht Moon Life Concept Store deel aan een tentoonstelling van het duizend leden en behoort tot de oudste en Deze instelling maakt tentoonstellingen HUNK-design, Studio ID Eddy Karen Lancel, Hermen Maat was in 2010 te verwachten doordat het € 39.340 – € 437.825 Nederlands Instituut voor Mediakunst Duitsland meest prestigieuze van de driehonderd van hedendaagse kunst en legt daarbij ook € 6.270 – € 81.750 € 3.942 – € 5.258 festival samenviel met het International oktober 2010 tijdens de derde editie van het Shanghai Kunstvereine in Duitsland. De tentoon- relaties met cultureel erfgoed. De tentoon- juli – augustus 2010 maart 2010 Experimental Media Congress. eARTS Festival. Ook verzorgde het NIMK op stelling was een samenwerkingsproject stelling van Dumas werd gecombineerd met Tijdens de achtste Shanghai Biennial basis van zijn videocollectie een historisch met vier buitenlandse instellingen, waar- een catalogus en een symposium. HUNK-design en ID Eddy namen op uitnodi- Het wereldvermaarde Banff New Media toonde Arthub Moon-Life, een project programma. A trans Pavilion, Berlijn onder SMART Project Space Amsterdam. ging van Planungsbüro vierfahrt 4F deel aan Institute vroeg Karen Lancel en Herman over het ontwikkelen van producten om Rajan V. Ritoe Ruhr2010 in het Ruhrgebied, een van de Maat deel te nemen aan de eerste editie Prefix Institute of het leven op de maan mogelijk te maken. € 3.552 – € 19.000 culturele hoofdsteden van Europa in 2010. van het ElectroSmog Festival, dat in het Contemporary Art, Toronto Het kwam tot stand in samenwerking met april – mei 2010 Kunsthalle, Nürnberg Zij ontrolden hun Flying Grass Carpet, win- teken staat van duurzame immobiliteit. Het Guido van der Werve het European Space Agency, TU Delft Videotage, Hong Kong DMY Berlin, Berlijn Mathilde ter Heijne naar van de Dutch Design Award 2009, op festival maakte gebruik van communicatie- € 2.500 – € 16.920 Aerospace Engineering, NAi en SMART Jodi A trans Pavilion nodigde Rajan V. Ritoe uit Jurgen Bey, Simon Heijdens, € 9.780 – € 68.427 de Willy-Brandt-Platz in Essen, als inleiding technologie en vond op talloze locaties in februari – april 2010 Project Space. € 2.420 – € 13.144 het gesprek aan te gaan met architect Yona Lucas Verweij, Joanna van september – november 2010 op de overige activiteiten. de wereld plaats. oktober – november 2010 Friedman en te reageren op diens concept der Zanden, AR+RFID Lab, Guido van der Werve kreeg een soloten- van de ville spatiale. A trans Pavilion is sinds Mediamatic, V2_, Waag Society Kunsthalle Nürnberg maakte een tentoonstelling, zijn eerste in Canada, bij Jodi (Joan Heemskerk, Dirk Paesmans) 2006 actief als multidisciplinair forum voor € 11.050 – € 340.900 toonstelling met Mathilde ter Heijne, een Prefix. Dit instituut annex tijdschrift voor Beijing Today Art Museum, Beijing kregen een tentoonstelling in Videotage. sociale en culturele benaderingen van de juni 2010 retrospectief aangevuld met enkele nieuwe Transmediale, Berlijn Contact, Toronto fotografie, nieuwe media en digitale kunst Ni Haifeng, Suchan Kinoshita Deze instelling werd in 1986 in Hong Kong stedelijke ruimte. werken. De Kunsthalle brengt internatio- Eboman, Eric Kluitenberg, Jacqueline Hassink geniet een uitstekende reputatie; het € 15.000 – € 999.000 opgericht als parapluorganisatie voor Jurgen Bey, Simon Heijdens, Lucas Verweij, nale hedendaagse kunst, doorgaans in Rosa Menkman € 7.978 – € 60.300 programma is zowel Canadees als, waar september – oktober 2010 mediakunstenaars en fungeert als ‘vitale Joanna van der Zanden en vertegenwoor- grootscheepse tentoonstellingen, gecom- € 2.280 – € 808.155 mei – juni 2010 bepaalde onderwerpen of kunstenaars link, als cultuurnetwerk voor interdiscipli- digers van AR+RFID Lab, Mediamatic, V2_ bineerd met special tours, lezingen en film- februari 2010 in Canada ondervertegenwoordigd zijn, Het Today Art Museum vroeg Suchan naire culturele producties en internationale Ausstellungshalle en Waag Society namen deel aan het DMY avonden. Bij de tentoonstelling verscheen Contact, het grootste fotofestival in Noord- internationaal. Kinoshita en Ni Haifeng mee te werken uitwisseling. zeitgenössische Kunst, Münster International Design Festival Berlin. DMY van Mathilde ter Heijne een uitgebreide Eboman (Jeroen Hofs), Eric Kluitenberg en Amerika, selecteerde Jacqueline Hassink aan Second Today’s Documents. Today Helmut Smits fungeert als platform voor hedendaags catalogus. Rosa Menkman namen deel aan de elfde voor editie 2010: Pervasive Influence, explo- Art, opgericht in 2002, is het eerste parti- € 600 – € 67.000 ontwerp en toont niet zozeer ontwerpen editie van Transmediale: response:ability. ring the social and political consequences culiere museum in China. Met de tentoon- februari – april 2010 als wel structuren waarbinnen processen Dit internationale festival voor kunst en of the medium of photography, in a world stellingenserie Today’s Documents wil het kunnen plaatshebben. digitale cultuur vindt jaarlijks plaats in devoted to the image. Het evenement ont- Chili een platform bieden voor internationale Colombia Ausstellungshalle zeitgenössische Kunst Künstlerhaus, Stuttgart Haus der Kulturen der Welt in Berlijn en vangt meer dan een miljoen bezoekers en dialoog in een Chinese context. Münster nodigde Helmut Smits uit voor de Jeremiah Day ging deze keer over het tegelijk fysiek en besteedt veel aandacht aan fotografie uit groepstentoonstelling Krieg/Individuum, € 1.200 – € 9.000 online aanwezig zijn. Nederland. over de gevolgen van oorlog voor het indi- European Media Art december 2010 Museo Nacional de Bellas Centro de Desarrollo Cultural vidu. AZKM legt zich toe op het presenteren Festival, Osnabrück Artes, Santiago Chinese European Art Centre, Xiamen de Moravia, Medellin van eigentijdse kunst, vooral van de jongere Karel Doing, Tital Efrat-Sirah Jeremiah Day nam deel aan een groepspro- Ad van Denderen Dialogue II STEALTH.unlimited generatie, en krijgt daarvoor zowel natio- Foighel Brutmann, Reza Haeri, Bas ject van Ludlow 38, een initiatief van het Galerie de l’UQAM, Montreal € 15.657 – € 27.729 € 17.796 – € 36.196 € 6.700 – € 35.600 naal als internationaal publiciteit. van Koolwijk & Gert-Jan Prins, Goethe-Institut New York. Het programma Frankrijk Fiona Tan september – november 2010 mei – juni 2010 oktober 2010 Hanne Lippard, Tim Leyendekker, van Ludlow 38 wordt jaarlijks door een € 10.150 – € 38.550 Erwin Olaf, Joost Rekveld, Pilvi andere kunstinstelling uit Duitsland ver- februari – april 2011 Op uitnodiging van het Museo Nacional Op basis van zijn tienjarige ervaring met STEALTH.unlimited (Ana Dzokic, Marc Takala, Zafer Topaloglu zorgd. In 2010 was dat Künstlerhaus de Bellas Artes nam Ad van Denderen deel Nederlandse kunst in China en Chinese Neelen) maakte een installatie binnen Berlinische Galerie, Berlijn € 1.600 – € 30.000 Stuttgart, dat zich toelegt op het produ- Centre d’art du Parc Saint In samenwerking met de Vancouver Art aan de omvangrijke groepstentoonstelling kunst in Nederland maakte het CEAC Moravia: Spaces of Memory. Dit pro- Susanne Kriemann april – mei 2010 ceren en presenteren van hedendaagse Léger, Pougues-les-eaux Gallery bood Galerie de l’UQAM onderdak Past to Present: Migrations. Hij presen- een tentoonstelling met Nederlandse en ject voor de publieke ruimte van de wijk € 5.000 – € 118.355 kunst. Irene Kopelman, Zoe Gray aan een solotentoonstelling van Fiona Tan. teerde zijn langlopende fotoproject Go No Chinese kunstenaars tijdens de World Expo Moravia in de stad Medellin wordt sinds oktober 2010 – januari 2011 Het 23ste European Media Art Festival € 2.655 – € 20.000 De l’UQAM is gespecialiseerd in heden- Go, over migranten die op zoek naar een in Shanghai. De tentoonstelling werd bege- 2008 ontwikkeld door Centro de Desarrollo selecteerde uit Nederland Karel Doing, Tital juni – september 2011 daagse kunst en behoort met het Aargauer betere toekomst in aanraking komen met leid door de publicatie The Red Snowball, Cultural de Moravia, in samenwerking met Susanne Kriemann kreeg een soloten- Efrat-Sirah Foighel Brutmann, Reza Haeri, Kunsthaus en de Freer & Sackler Galleries migratiewetgeving die hun lot kan bepalen. waaraan de Mondriaan Stichting eveneens Cittadellarte-Fondazione Pistoletti en toonstelling in de Berlinische Galerie. Deze Bas van Koolwijk & Gert-Jan Prins, Hanne KW Institute for Contemporary Irene Kopelman zou deelnemen aan de van het Smithsonian tot de presentatieloca- financieel bijdroeg. Festival della Creativita Florence. instelling voor moderne kunst, fotografie en Lippard, Tim Leyendekker, Erwin Olaf, Joost Art, Berlijn tentoonstelling van Le Centre d’art du Parc ties waar deze rondreizende tentoonstelling architectuur is een van de jongste (oprich- Rekveld, Pilvi Takala en Zafer Topaloglu. Het Mark Boulos, Renzo Saint Léger, die in de zomer van 2011 zou te zien was. tingsjaar 1975) en belangrijkste musea in EMAF is een vooraanstaand evenement en Martens, Vincent Vulsma worden samengesteld door Zoë Gray (Witte Berlijn. Bij de tentoonstelling verscheen een was ditmaal onderdeel van Ruhr2010. € 11.865 – € 18.000 de With). Le Centre d’art, in 1998 opgericht China Eastlink Gallery, Shanghai overzichtspublicatie van Kriemanns werk. juni – augustus 2010 in een voormalige mineraalwaterfabriek, Scarlett Hooft Graafland Denemarken nodigt elk jaar een internationale gastcu- Morris and Helen Belkin € 5.500 – € 17.920 Mark Boulos, Renzo Martens en Vincent rator uit voor zijn zomertentoonstelling. Art Gallery, Vancouver juni 2010 Haus am Waldsee, Berlijn Vulsma werden door curator Kathrin Mark Boulos Arthub, Hong Kong Bielefelder Kunstverein, Bielefeld Marcel van Eeden Rhomberg uitgenodigd voor de Zesde Berlin € 5.000 – € 54.670 Lara Almarcegui, Stanley Eastlink maakte een tentoonstelling met European Ceramic Context, Gudhjem Falke Pisano € 7.500 – € 55.000 Biennale. Rhomberg nam in 2009 deel aan oktober – december 2010 Brouwn, Alicia Framis, Job Scarlett Hooft Graafland. De galerie richt Atelier NL (Nadine Sterk, Lonny € 2.283 – € 25.248 november 2010 – januari 2011 het internationaal bezoekersprogramma. Galerie Anatome, Parijs Koelewijn, John Körmeling, Julika zich sinds haar opening in 1999 op aan- van Ryswyck), Djim Berger, februari – april 2010 Zij onderzoekt de relatie tussen kunst en Jan Bons Mark Boulos kreeg een solotentoonstel- Rudelius, Ingmar Swalue, Dick komende kunstenaars uit China. Omdat Wim Borst, Ester Stasse Marcel van Eeden kreeg een eenmansten- werkelijkheid in hedendaagse kunst, en dat € 4.000 – € 71.040 ling in de Morris and Helen Belkin Art Verdult, Pieter van Wesemael Eastlink de noodzaak van internationale € 7.540 – € 271.800 Falke Pisano nam in de Bielefelder Kunst- toonstelling, Schritte ins Reich der Kunst, was het thema van deze biënnale. januari – maart 2011 Gallery. Deze instelling maakt deel uit van € 40.000 – € 175.000 dialoog onderkent, presenteert zij steeds september – november 2010 verein deel aan de tentoonstelling In the in Haus am Waldsee. Dit is sinds 1946 een de University of British Columbia en was april – mei 2010 vaker Chinese kunstenaars samen met Event of Suspicion. De Kunstverein werd vooraanstaand platform in Duitsland voor Binnen een serie presentaties van toonaan- lange tijd de enige organisatie in het westen westerse. Scarlett Hooft Graafland combi- Ontwerpers uit Nederland werden geselec- in 1929 opgericht, sinds 2009 is Thomas internationale moderne en ook steeds meer gevende ontwerpers uit de Nederlandse gra- van Canada die zich uitsluitend met heden- Arthub Asia ontwikkelde met het Van neerde zij met Hu Zi. teerd voor European Glass Context 2010, Thiel artistiek directeur. In een aandacht- hedendaagse kunst. De tentoonstelling Neue Nationalgalerie, Berlijn fische vormgeving toonde Anatome werk daagse kunst bezighoudt. Abbemuseum het project Double Infinity onderdeel van een tweejaarlijks sympo- trekkend programma onderwerpt hij de fac- zou later ook in Kunstverein Sankt Gallen Willem de Rooij van Jan Bons. Curator was Lex Reitsma, van (tentoonstelling, performances, publicatie), sium over glas en keramiek op het Deense toren die de status quo in de hedendaagse Kunstmuseum te zien zijn. € 13.763 – € 320.000 wie een documentaire over Jan Bons werd waarbij Chinese en Nederlandse kunste- eiland Bornholm. Het symposium zou in kunst bepalen aan een onderzoek. september 2010 – februari 2011 getoond. De expositie, ter gelegenheid van naars reageerden op elkaars werk en werk Rye Co, Shanghai drie tentoonstellingen (gevestigd, aanko- de negentigste verjaardag van de ontwer- Northern Visions Independent Film van anderen uit de collectie van het Van Marina Abramovic, Arno Coenen, mend, industrieel) aandacht besteden aan Willem de Rooij maakte een installatie, per, was ook in Kunsthal Rotterdam te zien. and Video Association, Toronto Abbemuseum. Double Infinity vond plaats Yolande Harris, Edwin van glasontwerpers uit dertig Europese landen. Haus der Kunst, München Intolerance, in de Neue Nationalgalerie. Dit Wendelien van Oldenborgh in het Dutch Culture Center in Shanghai, der Heiden, Marnix de Nijs, Thimo te Duits maakte de Nederlandse Der Kunstverein, seit 1817, Hamburg Marlene Dumas museum heeft in Duitsland dezelfde status € 2.170 – € 9.710 parallel aan de Wereldtentoonstelling 2010. Erwin Olaf, Julika Rudelius selectie. Alon Levin € 2.900 – € 55.000 € 15.000 – € 494.000 als het Centre Pompidou in Frankrijk en het april – mei 2010 € 22.650 – € 185.147 oktober – november 2010 oktober 2010 – februari 2011 MoMA in de Verenigde Staten. Intolerance oktober – november 2010 toonde werk van de zeventiende-eeuwse Wendelien van Oldenborgh werkte mee aan Alon Levin nam deel aan de internationale Marlene Dumas ging de dialoog aan met tro- Melchior d‘Hondecoeter, bekend om zijn het Images Festival, dat dateert van 2005 Marina Abramovic, Arno Coenen, Yolande groepstentoonstelling Zwischenraum: nies: studies van gezichten (geen portret- vogelschilderijen, in combinatie met his- en gewijd is aan film, video en mediakunst. Harris, Edwin van der Heiden, Marnix de Space Between, van Kunstverein Hamburg. ten), van zestiende- en zeventiende-eeuwse torische Hawaïaanse verenmaskers. 118 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 119

Galerie Laurent Godin, Parijs programma is internationaal, met relatief ToolsGalerie, Parijs alternatieve toepassingen van hightech Fotospazio, Milaan Mariano Pichler-Ventura Hidde van Schie veel aandacht voor fotografie uitN ederland. Sebastiaan Straatsma militaire technologie. De activiteiten van Erwin Olaf Lambrate, Milaan € 1.707 – € 7.000 € 3.000 – € 24.100 Indonesië het Israeli Center worden in drie talen uit- € 14.065 – € 99.800 Margo Konings, Margriet Japan juni – juli 2010 december 2010 – januari 2011 gevoerd om toegankelijk te zijn voor buur- juni – september 2010 Vollenberg landen in het Midden-Oosten. € 8.700 – € 117.000 Hidde van Schie nam deel aan een tentoon- roARaTorio, Parijs ToolsGalerie maakte een tentoonstelling Erwin Olaf kreeg een solotentoonstelling, april 2010 stelling met Serena Carone en Gretchen Alex Adriaansens, Tomas met werk van Sebastiaan Straatsma, dat Padepokan Lemah Puti met catalogus, in Forma. Dit centrum voor 21_21 Design Sight, Tokyo Ryan in Laurent Godin. Deze galerie legt Hendriks, Arjen de Leeuw, Floris in opdracht van Tools tot stand kwam. Tools Solo, Surakarta fotografie is een initiatief van Fotospazio, Margriet Vollenberg en Margo Konings Nacho Carbonell, Li zich toe op geëngageerde kunst, neemt deel Schönfeld & Michaël Sewandono, richt zich op hedendaags design: prototy- Jacques van Poppel een samenwerking van Fondazione Corriere (Organisation in Design) begeleidden de Edelkoort, Joris Laarman aan belangrijke internationale kunstbeur- Bea de Visser, Theus Zwakhals pen, unica, beperkte oplages, industriële € 2.000 – € 29.982 Italië della Sera en Contrasto. Het werd in 2005 totstandkoming van en het bezoek aan € 31.148 – € 259.700 zen en onderhoudt contact met gerenom- € 6.454 – € 412.000 productie, en stimuleert met haar opdrach- maart – april 2010 naar het voorbeeld van het Amsterdamse de presentaties van een groot aantal ont- april – juni 2010 meerde internationale kunstinstellingen. april 2010 ten ontwerpers net iets verder te gaan in de fotografiemuseum Foam opgericht en is werpers uit Nederland, van Atelier NL tot door hen gekozen richting. Op uitnodiging van Padepokan Lemah inmiddels een van de belangrijkste foto- Anke Weiss. De presentaties vonden plaats Li Edelkoort maakte voor 21_21 Design Roaratorio nodigde kunstenaars en kunst- Putih nam Jacques van Poppel deel aan aMAZElab, Milaan grafie-instituten in Italië. tijdens Salone Internazionale del Mobile in Sight een internationale groepstentoonstel- professionals uit Nederland uit voor de het jaarlijkse Performance Art Laboratory Ton Matton Ventura Lambrate, Milanese designwijk in ling over ontwerpen in het post-‘design for Galerie Nationale du Jeu Rencontres Internationales Paris 2010, Project (PALA). Padepokan Lemah Putih € 5.250 – € 29.000 opkomst. design’s sake’-tijdperk, met onder anderen de Paume, Parijs het Europees transdisciplinair platform is een initiatief van choreograaf Suprapto april 2010 Nacho Carbonell en Joris Laarman. 21_21 Aernout Mik voor film, video, beeldende kunsten en mul- Ierland Suryodarmo en zijn dochter Melati, een Fotospazio, Milaan Design Sight is een initiatief van bekende € 25.000 – € 298.000 timedia. De Rencontres Internationales vor- performancekunstenares uit Berlijn. Ton Matton nam deel aan het project Green Viviane Sassen Japanse ontwerpers, zoals Issey Miyake. februari – juni 2011 men een Europees platform voor film, video Het PALA Project biedt een platform in Island van aMAZElab, een groep journalis- € 9.065 – € 31.216 Monitor Gallery, Rome De tentoonstelling was getiteld Post Fossil: en multimedia dat jaarlijks plaatsvindt in Indonesië voor internationale uitwisseling ten, sociologen, economen en kunste- april – juni 2010 Nathaniel Mellors Excavating 21st Century Creation. Samen met het Museum Folkwang in Essen Berlijn, Madrid en Parijs. Graduate School of Creative van performance. naars die uitwisseling tussen culturen € 2.888 – € 9.215 en het Stedelijk Museum in Amsterdam Arts and Media-RHA, Dublin aan de Middellandse Zee wil bevorderen. Evenals Erwin Olaf kreeg Viviane Sassen april – mei 2010 maakte Jeu de Paume in Parijs een over- Jeremiah Day, Irene Green Island was te zien tijdens Salone een solotentoonstelling met catalogus in zichtstentoonstelling van Aernout Mik, die Kopelman, Henk Slager Internazionale del Mobile, met ecologische het centrum voor fotografie Forma. Monitor Gallery maakte een solotentoon- Design Tide, Tokyo daarbij de opdracht kreeg voor een nieuw roARaTorio, Parijs € 5.475 – € 28.675 The House of Natural architectuur en vormgeving voor groene stelling met Nathaniel Mellors, zijn eerste Pieke Bergman, Richard Hutten, werk: Shifting Sitting. De tentoonstelling is Alex Adriaansens, Ann Demeester, februari – maart 2010 Fiber, Yogyakarta gebieden en stedelijke oases. in Italië. Sinds haar oprichting in 2003 heeft Joep van Lieshout, Thonik in 2012 te zien in Amsterdam. Erwin van ‘t Hart, Jodi, Nicolaus Eline Jongsma Monitor naast haar tentoonstellingen in € 25.000 – € 214.595 Schafhausen, Theus Zwakhals Curator Henk Slager selecteerde Jeremiah € 1.850 – € 15.128 Galleria Civica, Trento Rome ook deelgenomen aan een groot aan- oktober – november 2010 € 3.300 – € 371.000 Day en Irene Kopelman voor Critique december 2010 – februari 2011 Melvin Moti tal kunstbeurzen, zoals The Armory Show, november – december 2010 of Archival Reason. Deze internationale ar/ge kunst Galleria Museo, Bolzano € 5.134 – € 70.000 Art Basel en Frieze. De activiteiten worden Design Tide Tokyo realiseerde tijdens de Institut Néerlandais, Parijs groepstentoonstelling van de Graduate Eline Jongsma vertoonde, samen met Kel Mark Boulos juni – september 2010 nationaal en internationaal gerecenseerd. Design Week 2010 een hotel annex café Thonik Kunstenaars en kunstprofessionals uit School of Creative Arts and Media, in O’Neill, de film Empire: 5º00’ N, 120º00’ E € 5.287 – € 17.701 naar een idee van Suzanne Oxenaar (Lloyd € 5.000 – € 54.300 Nederland behoorden tot de deelnemers samenwerking met de Royal Hibernian op uitnodiging van The House of Natural april – juni 2010 De Fondazione Galleria Civica-Centro di Hotel), StiLL in Llove. De kamers werden februari – april 2010 aan de Rencontres Internationales Madrid Academy, vond plaats binnen het congres- Fiber. Deze organisatie wil het Indonesische Ricerca sulla Contemporaneità di Trento ontworpen door Nederlandse en Japanse 2010. Joan Heemskerk en Dirk Paesmans programma Arts Research: Publics and erfgoedconserveringssysteem verder ont- Ar/ge Kunst bood onderdak aan drie film- maakte samen met Wiels uit Brussel Peep-Hole, Milaan ontwerpers, Thonik verzorgde het grafisch Het Institut Néerlandais organiseerde toonden werk, vertegenwoordigers van V2_, Purposes en reisde door naar Helsinki en wikkelen en betrekt daar ook kunstenaars installaties van Mark Boulos. Opgericht in een tentoonstelling met Melvin Moti. De Mariana Castillo Deball ontwerp. Het project moest de liefde tussen met galerie Anatome een tentoonstelling de Appel, het International Filmfestival Brussel. bij. Jongsma en O’Neill zijn geïnteresseerd 1985 als Kunstverein, programmeert Ar/ge Fondazione is een combinatie van publieke € 1.510 – € 4.000 Japan en Nederland verbeelden. van Thonik. Anatome besteedde aandacht Rotterdam, Witte de With en het NIMk in persoonlijke verhalen over overblijfselen internationaal, vaak in samenwerking met en private initiatieven, die voortbouwt op mei 2010 aan grafisch werk dat in opdracht tot stand namen deel aan discussies. van het Nederlands koloniale verleden. gastcuratoren uit instellingen in de regio. In de netwerken van de Galleria Civica d’Arte kwam, het IN toonde autonoom werk: 2008 was Ar/ge een van de locaties van het Contemporanea di Trento waaruit zij in Peep-Hole Project Space nam met Mariana behang en muurbekleding. In april werd Lewis Glucksman Gallery, Cork tweejaarlijkse kunstevenement Manifesta 7. 2009 is ontstaan. Castillo Deball deel aan No Soul for Sale, Gallery Deux Poissons, Tokyo de door NAi uitgegeven Thonik-publicatie Raimond Wouda een internationaal festival voor onafhanke- Klaartje Martens, Giene Steenman in het IN gepresenteerd. Stationservice, Parijs € 4.800 – € 200.000 lijke programmasinstellingen dat in 2009 € 2.000 – € 10.584 Francisco van Benthum november 2010 – maart 2011 Israël is ontstaan. In 2010 vond het evenement augustus – september 2010 € 5.218 – € 39.165 ar/ge kunst Galleria Museo, Bolzano La Biennale di Venezia, Venezia plaats in de Turbine Hall van Tate Modern, januari 2010 Lewis Glucksman Gallery selecteerde Katarina Zdjelar Evelina Domnitch, Dmitry Gelfand als onderdeel van de festiviteiten rond het Gallery Deux Poissons maakte een ten- Les Filles Du Calvaire, Parijs Raimond Wouda voor de groepstentoon- € 2.000 – € 11.255 € 1.800 – € 12.000 tienjarig bestaan van dit museum. toonstelling met Klaartje Martens en Giene Ellen Kooi Stationservice maakte een nieuwe pre- stelling School Days: The Look of Learning. Design Museum, Holon juni – augustus 2010 september – oktober 2010 Steenman. Van ruim vijftig kunstenaars, € 12.500 – € 62.505 sentatie met Francisco van Benthum tij- De instelling is vernoemd naar haar wel- Cedric Flazinski overwegend uit Europa en Japan, presen- juli 2010 – mei 2011 dens de Paris Menswear Fashion Week. doener Lewis Glucksman, een Wall Street- € 3.850 – € 250.906 Katarina Zdjelar kreeg, samen met Michael Evelina Domnitch en Dmitry Gelfand teert Deux Poissons hedendaagse sieraad- Stationservice levert diensten voor mode, financier, en maakt deel uit van University oktober 2010 – januari 2011 Höpfner uit Wenen, een tentoonstelling in deden mee aan Exit_03, het slotevene- Villa Romana, Florence kunst. In de projectruimte Object by Gallery Met foto‘s van Ellen Kooi maakte Les fil- design en kunst en zorgde er al eerder voor College Cork. Zij programmeert internati- Ar/ge kunst. Deze instelling, zowel gale- ment van het 54ste International Festival Klaas Kloosterboer Deux Poissons is het programma breder, les du Calvaire een reizende tentoonstel- dat Francisco van Benthum werd toegelaten onaal en staat bekend om het integreren Cedric Flazinski toonde zijn project My rie als museum, werd in 1985 opgericht of Contemporary Music van de Biënnale € 2.000 – € 13.000 daar vond de tentoonstelling van Martens ling en een publicatie. Deze kwamen tot tot de kalender van La Chambre Syndicale, van kunst en educatie. Designer (‘user-based parametric design’) en programmeert internationaal, vaak van Venetië. Exit is een initiatief van Luca mei – juni 2010 en Steenman plaats. stand in samenwerking met Image/Imatge die Franse couturehuizen en prêt-à-porter in de groepstentoonstelling Mechanical met curatoren van instellingen uit de Francesconi, artistiek directeur van het Orthez, Chateau d‘Eau Toulouse, Institut modeontwerpers verenigt. Couture: Fashioning a New Order. Het was regio, zoals Salzburger Kunstverein en festival, het brengt multidisciplinaire ver- Klaas Kloosterboer woonde, werkte en Néerlandais Parijs en Filigranes Éditions de derde tentoonstelling in dit nieuwe, door Württembergischer Kunstverein Stuttgart. toningen die actieve deelname van het exposeerde in Villa Romana. Dit Duitse Trézélan. Koois werk was ook te zien tijdens Ron Arad ontworpen en in 2010 in gebruik Bij de tentoonstelling verscheen een publiek vragen. Künstlerhaus geniet internationaal een uit- Museum of Contemporary Art, Tokyo Mois de la Photo en Paris Photo. India genomen museum, dat zowel nationaal als publicatie. stekende reputatie. Het biedt kunstenaars Maarten Baas, Martijn Stationservice, Parijs internationaal tot de top wil gaan behoren. onderdak en bijna ideale werkomstandig- Engelbrecht, Ted Noten, Francisco van Benthum heden. Na een verblijf in Villa Romana volgt Tomoko Take € 3.500 – € 37.695 La Biennale di Venezia, Venezia doorgaans ook een tentoonstelling in een € 27.342 – € 328.286 Maison Européenne de la juni 2010 Vadehra Art Gallery, New Delhi Dilmos, Milaan Fiona Tan gerenommeerd instituut in Duitsland. oktober 2010 – januari 2011 Photographie, Parijs Juul Kraijer The Israeli Center for Pieke Bergmans, Studio Job € 5.000 – € 31.050 Koos Breukel Tijdens de Paris Menswear Fashion Week € 6.150 – € 96.989 Digital Art, Holon € 7.975 – € 112.100 augustus – november 2010 Het Museum of Contemporary Art Tokyo € 5.610 – € 33.000 maakte Stationservice een volgende pre- december 2010 – januari 2011 Genderchangers, De Geuzen, april 2010 maakte een tentoonstelling over Neder- september – oktober 2010 sentatie met Francisco van Benthum. Metahaven, moddr_ Fiona Tan werd uitgenodigd voor de lands ontwerp, met Maarten Baas, Martijn Stationservice levert diensten voor mode, Juul Kraijer kreeg een tentoonstelling bij € 10.600 – € 30.720 Tijdens Salone del Mobile 2010 toonde twaalfde editie van de architectuurbiën- Engelbregt, Ted Noten en Tomoko Take. Het Maison Européenne de la Photographie design en kunst en werkt al enige tijd aan Vadehra Art. Deze galerie wijdt zich aan april – mei 2010 Dilmos Milano het project Wonderlamps nale in Venetië. Zij nam deel aan de centrale Het MOT is het eerste en enige stedelijke maakte een solotentoonstelling met Koos het vergroten van de internationale bekend- hedendaagse kunst in India, waar galeries van Pieke Bergmans en Studio Job. expositie People meet in architecture, in het museum voor hedendaagse kunst in Tokyo. Breukel. Het MEP is naast Jeu de Paume heid van het Francisco van Benthum-label. voor hedendaagse kunst bij gebrek aan Het Israeli Center for Digital Art nodigde Dilmos, opgericht in 1980, werkt vanaf Palazzo delle Esposizioni in de Giardini della De ontwerptentoonstelling vond plaats tij- het belangrijkste fotografiemuseum in musea doorgaans het produceren en pre- Genderchangers, De Geuzen, Metahaven en 2003 met Studio Job en vanaf 2005 met Biennale, naast 47 andere deelnemers: dens Designtide Tokyo, 100%Design Tokyo Frankrijk. Het werkt samen met Les senteren van kunst op zich nemen, en toont moddr_ (Walter Langelaar, Gordan Savicic, Pieke Bergmans, te midden van ontwer- bedrijven, architecten, ingenieurs en kun- en Tokyo Designers Week. Rencontres d’Arles en Paris Photo. Zijn daarnaast ook internationale kunstenaars. Danja Vasiliev) uit voor New Technologies, pers als Ron Arad, Alessandro Mendini en stenaars van over de hele wereld. Old Agendas, een serie workshops over Zaha Hadid. 120 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 121

Pantaloon, Osaka concepten en nieuwe namen in de schilder- Museo de Arte Carrillo Voor Gentle Actions nodigde het behalve inmiddels meer dan zeshonderdduizend en werden eveneens door de Mondriaan Daniel Powers) en Jonas Vorwerk werkten Thomas Eyck, Sander Luske, kunst. De organisatie was in handen van Gil, Mexico-Stad beeldend kunstenaars ook allerlei anderen bezoekers ontving. Stichting ondersteund. mee aan Public Display, een groot interdis- Vincent de Rijk, Maki Ueda het Contemporary Art Centre Vilnius, het Mark Manders Moldavië uit, van musici en schrijvers tot milieuacti- ciplinair project in de openbare ruimte van € 5.200 – € 46.000 belangrijkste centrum voor hedendaagse € 20.000 – € 85.520 visten en boeren. Boekarest. Het werd georganiseerd door september – november 2010 kunst in de Baltische staten. februari – mei 2011 Rokolectiv in samenwerking met MNAC, WRO Center for Media Art, Wroclaw het National Museum of Contemporary Art. In Osaka toonde ontwerpbureau annex Mark Manders kreeg een tentoonstelling Center for Contemporary Peru Ivar Bekkum, Esther Polak galerie Pantaloon op vier locaties design met catalogus in het Carrillo Gil Museum. Art, Chisinau Manufacturing Today, Trondheim € 3.290 – € 11.700 uit Nederland, van Thomas Eyck, Sander Dit museum beheert een van de belangrijk- Susanne Kriemann, Angela Serino, Bik Van der Pol, Annette Krauss juni – juli 2010 Luske, Vincent de Rijk en Maki Ueda. De Macedonië ste collecties moderne kunst in Mexico en STEALTH.unlimited (Ana Dzokic, € 1.662 – € 363.600 manifestatie ging gepaard met workshops is gespecialiseerd in onderzoek en expe- Marc Neelen), Mieke van de Voort april – mei 2010 Alta Tecnologia Andina, Lima Esther Polak en Ivar Bekkum namen deel Rusland en lezingen. Met haar grote, geavanceerde riment op het gebied van hedendaagse € 7.000 – € 85.270 Aernout Mik aan de Geo Tales Workshops van het productiecapaciteit biedt Osaka designers kunst. De tentoonstelling zou doorreizen mei 2010 – januari 2011 Bik Van der Pol en Annette Krauss namen € 3.550 – € 83.550 WRO Art Centre. Deze organisatie voor aantrekkelijke mogelijkheden tot ontwer- Public Room, Skopje naar musea in Peru en Argentinië. deel aan Manufacturing Today, een vijfja- juli – oktober 2010 nieuwe media wilde met de workshops pen en produceren. Existing Achievements Vier kunstenaars en een curator namen rig onderzoeksproject van de Trondheim bijdragen aan vernieuwing van Interactive Design Act, Moskou € 5.000 – € 33.290 deel aan Chisinau: Art, Research in the Academy of Fine Art. In samenwerking Alta Tecnologia Andina vroeg Aernout Mik Playground, de eerste versie van het edu- Maarten Baptist, BCXSY november – december 2010 Public Sphere, over politieke en culturele met kunstacademies in Finland, Litouwen voor een workshop tijdens een tentoonstel- catieve programma Media Kindergarten, (Boaz Cohen, Sayaka Yamamoto), Museo Experimental el symbolen en propaganda en het effect en het Verenigd Koninkrijk kreeg het pro- ling van video’s uit de collectie van Jean- gericht op participatie van kinderen in Charlotte Dumoncel d’Argence, Nederlandse en Macedonische ontwerpers Eco, Mexico-Stad daarvan op Chisinau. Het CCA ontwik- ject gestalte in workshops, opdrachten, Conrad en Isabelle Lemaître. ATA ontwikkelt multimediale projecten. Khodi Feiz, GRO design (Roland Bird, Kameroen namen deel aan een tentoonstelling over de Sharon Houkema kelde dit interdisciplinaire project met een tentoonstelling, een symposium en communicatie en kennis van nieuwe media. Graham Hinde, Roger Swales), smaak van de hedendaagse vrouw in Public € 2.538 – € 4.238 de Roemeense E-cart.ro Asociation en de een publicatie. De organisatie beheert een medialab en een Vij5 (Anieke Branderhorst, Room. Deze non-profitorganisatie, opge- april – mei 2010 Estlandse MEEM-rael Artel Gallery. mediatheek, de belangrijkste in Peru, en Arjan van Raadshoven), richt in 2007, toont kunst uit Macedonië en organiseert festivals. Jeroen Wesselink Les Palettes du Kamer, Yaoundé besteedt ook veel aandacht aan kunst uit Sharon Houkema doorliep een residency Portugal € 20.000 – € 230.130 Remy Jungerman Nederland. De tentoonstelling viel samen en maakte een tentoonstelling bij Museo augustus – september 2010 € 4.736 – € 41.960 met de eerste Skopje Design Week. Experimental El Eco. Deze activiteiten Oostenrijk april – mei 2010 waren het resultaat van de deelname van Nieuw-Zeeland Ontwerpers uit Nederland namen deel El Eco-directeur Tobias Ostrander aan het Polen Museu Serralves, Porto aan de vierde editie van Design Act, een Les Palets du Kamer, een groep kun- internationaal bezoekersprogramma begin Nicoline van Harskamp, Gert evenement dat het midden houdt tussen stenaars uit Kameroen met als werkge- 2010, toen hij een oriëntatiebezoek aan Galerie Fotohof, Salzburg Jan Kocken, Ahmet Ögüt een beurs en een festival. Het vindt jaar- bied Yaoundé en Douala, nodigde Remy Marokko Nederland bracht. Art & Industry Biennial Viviane Sassen, Bas Vroege € 10.000 – € 436.565 lijks plaats en trok ditmaal dertigduizend Jungerman uit voor RAVY 2010. Dit festi- Trust, Christchurch € 3.650 – € 6.900 Centre for Contemporary november 2010 – maart 2011 bezoekers. val voor hedendaagse installatie-, video- en Ahmet Ögüt januari – februari 2011 Art, Warschau performancekunst wil de uitwisseling tus- € 5.844 – € 62.330 Aernout Mik Nicoline van Harskamp, Gert Jan Kocken sen kunstenaars uit Kameroen en daarbui- L’appartement 22, Rabat Museo Tamayo, Mexico-Stad maart – april 2011 Galerie Fotohof maakte een solotentoon- € 5.310 – € 55.335 en Ahmet Ögüt namen deel aan To the Arts, ten stimuleren Het vond voor de tweede Heidi Vogels Melvin Moti stelling met Viviane Sassen en nodigde Bas september – november 2010 Citizens! in Museu Serralves. Deze interna- National Centre for Contemporary maal plaats. € 1.115 – € 18.115 € 11.000 – € 240.475 Ahmet Ögüt ontwikkelde een publiek werk, Vroege uit de tentoonstelling met een lezing tionale groepstentoonstelling, gewijd aan Arts Ekaterinburg Branch, juli – augustus 2010 september 2010 – februari 2011 grootschalig en tijdelijk, voor SCAPE, de in te leiden. Fotohof maakt tentoonstellin- Aernout Mik nam deel aan het interna- politiek in de hedendaagse kunst, met kun- Jekaterinenburg biënnale van kunst in de openbare ruimte gen, boeken en kunstenaarsedities op het tionale groepsproject Theory of Vision: stenaars geboren na 1960, was onderdeel Yael Bartana, Cosmin Costinas, Heidi Vogels nam deel aan de groepsten- Museo Tamayo nam een werk van Melvin van Christchurch, de op een na grootste gebied van fotografie en neemt geregeld a Review in CCA Ujazdowski Castle, het van de viering van het honderdjarig bestaan Praneet Soi toonstelling Perspective Strikes Back, Moti op in de groepstentoonstelling A Place stad van Nieuw-Zeeland. In Sydney zelf deel aan internationale beurzen. grootste museum voor hedendaagse kunst van de Portugese republiek. € 10.900 – € 267.995 Letland onder curatorschap van Hyunjin Kim, in out of History. Het museum bestaat sinds zou hij een solotentoonstelling maken in in Polen en een van de grootste in Europa. september – oktober 2010 L’appartement 22. Hyunin Kim heeft mee- 1981 en heeft zich tot taak gesteld belang- Artspace Visual Arts Centre. Als multidisciplinaire kunstinstelling pro- gewerkt aan de Gwangju Biennale 2008 wekkende buitenlandse kunst naar Mexico grammeert het CCA meer dan driehonderd Yael Bartana, Cosmin Costinas (curator) en en projecten gerealiseerd in instellingen te halen. Met deze tentoonstelling werd een Generali Foundation, Wenen projecten per jaar. Praneet Soi werkten mee aan de eerste Ural Latvian Centre for als het Van Abbemuseum en de Doosan meerjarig onderzoek naar hedendaagse Aernout Mik, Wendelien Roemenië Industrial Biennale of Contemporary Art: Contemporary Art, Riga Gallery Seoul, waar deze groepstentoon- kunst en het verleden voltooide. van Oldenborgh Shockworkers of the Mobile Image. De orga- Apolonija Sustersic stelling eerder te zien was. Noorwegen € 7.160 – € 87.000 nisatie was in handen van Alisa Prudnikova, € 1.280 – € 55.136 juni – augustus 2010 Museum of Modern Art, Warschau directeur van het National Centre for september 2010 Metahaven National Museum of Contemporary Arts in Jekaterinenburg, Otro Diseño Foundation for Aernout Mik en Wendelien van Oldenborgh € 2.580 – € 20.000 Contemporary Art, Boekarest die in 2010 deelnam aan het internationaal Apolonija Sustersic werkte mee aan het Cultural Cooperation and Kunsthall, Bergen namen deel aan de groepstentoonstel- oktober – november 2010 Calin Dan bezoekersprogramma. tweede internationale kunstproject Survival Mexico Development, Mexico-Stad Tomo Savic-Gecan ling Behind the Fourth Wall. Fictitious € 3.500 – € 23.470 Kit van het Latvian CCA, platform voor de Ela Bauer, Liesbeth den Besten, € 15.000 – € 37.500 Lives - Lived Fiction. Tentoonstellingen in Het Poolse Museum of Modern Art bood september – december 2010 promotie en popularisering van eigentijdse Manon van Kouswijk, Felieke van september 2010 – januari 2011 Generali Foundation (1988) worden bege- onderdak aan een project van ontwerp- kunstprocessen. Reflecteerden in de eerder Leest, Ruudt Peters, Estela leid door publicaties die doorgaans het collectief Metahaven (Vinca Kruk, Daniel Calin Dan ontwikkelde een project in ste editie kunstenaars op overlevingsstra- Instituto de Cultura de Sàez Vilanova, Valerie Siemelink, Tomo Savic-Gecan kreeg tegelijkertijd een resultaat zijn van diepgaand onderzoek en van der Velden, Gon Zifroni). Het project het Roemeense National Museum of Senegal tegieën, in de tweede ging de aandacht uit Yucatan, Mérida José Manuel Springer Franco, solotentoonstelling in Bergen Kunsthall en bijdragen aan de geschiedschrijving van was onderdeel van het Warsaw Under Contemporary Art. Dit museum program- naar de ondergang van liberaal kapitalisme, Carina Dumais Andrea Wagner, Monika Zampa in Jeu de Paume in Parijs. Hij presenteerde hedendaagse kunst. Construction Festival, dat voor de tweede meert internationaal, vaak in samenwerking milieurampen en regionale conflicten. € 9.200 – € 29.000 € 12.485 – € 190.301 twee white cubes: expositieruimtes met keer plaatsvond. De eerste editie werd door met andere Europese instellingen, waaron- oktober – november 2010 april – mei 2010 witte wanden. Wie in Parijs de cube betrad, twintigduizend mensen bezocht. der het Graphic Design Museum en de Jan Galerie Nationale d’Art zette de cube in Bergen in beweging en vice van Eyck Academie. Ook is het MNAC ver- du Senegal, Dakar Carina Dumais kreeg een presentatie in het Met deelnemers uit onder andere Neder- versa: de ene cube werd kleiner, de ander Kunsthaus Graz am Landesmuseum antwoordelijk voor het Rokolectiv Festival Oumar Mbengue Atakosso Cultureel Instituut van Yucatan. Dit is een land organiseerde Otro Diseño het sym- ging draaien. Joanneum, Graz voor elektronische muziek en beeldende € 5.025 – € 7.375 Litouwen conglomeraat van culturele voorzieningen, posium Gray Area, over sieraadontwerp, Mark Manders, Renzo Martens Teatr Dramatyczny, Warschau kunsten. maart – april 2010 die een continue lijn tonen in de ontwikke- gericht op uitwisseling tussen professionals € 5.450 – € 145.500 Aernout Mik ling van de Mexicaanse cultuur, van de Maya uit Latijns-Amerika en Europa. Het sympo- juni – september 2010 € 2.500 – € 6.067 Galerie Nationale d’Art presenteerde de wortels tot hedendaagse uitingen. De ten- sium was de opmaat voor de tentoonstel- Kunstnernes Hus, Oslo oktober 2010 installatie Lost and Found van Oumar Contemporary Art Centre, Vilnius toonstelling van Carina Dumais reisde door ling Walking the Gray Area: 40 Artists in a Walter van Broekhuizen Curator Adam Budak selecteerde Renzo Rokolectiv, Boekarest Mbengue Atakosso, over de mogelijkheid Praneet Soi naar Mexico-Stad en de Verenigde Staten. Dialogue on Jewellery, Identities and Global € 2.500 – € 358.081 Martens en Mark Manders voor de Teatr Dramatyczny toonde een nieuw pro- Edwin van der Heide, Lust, binnen de kunst nieuwe communicatievor- € 1.650 – € 97.800 Mobility. oktober – november 2010 groepstentoonstelling Human Condition ject van Aernout Mik, Communitas. Dit Jonas Vorwerk men te ontwikkelen om cultuurverschillen juni – augustus 2010 in Kunsthaus Graz. Deze kunsthal voor sloot goed aan bij Miks deelname aan de € 9.160 – € 84.425 te overbruggen. De galerie behoort tot Walter van Broekhuizen nam deel aan het moderne en hedendaagse kunst maakt gelijktijdige groepstentoonstelling Theory september – oktober 2010 de bekendste locaties voor hedendaagse Praneet Soi toonde zijn werk tijdens de ecologisch kunsten sculptuurevenement deel uit van het Landesmuseum Joanneum of Vision in Ujazdowski Castle. Communitas kunst in Dakar en neemt deel aan Dak’Art, veertiende editie van de Vilnius Painting Gentle Actions van Kunstnernes Hus. Dit en is sinds 2003 gehuisvest in een uitzon- zou vervolgens te zien zijn op de Biënnale Edwin van der Heide, Lust (Jeroen Barendse, Biennale de l’Art Africain Contemporain. Triennial, die in het teken stond van nieuwe kunstenaarsinitiatief bestaat al vanaf 1930. derlijk gebouw (‘Friendly Alien’), waar ze van São Paulo. Beide laatste vertoning- Thomas Castro, Dimitri Nieuwenhuizen, 122 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 123

Gallery Atiss, Dakar vaak in samenwerking met partnerinstel- Montehermoso Cultural Bastiaan Schevers deden mee aan de oriëntatiereis voor professionals naar bui- Archipeinture: painters build architecture, Iniva, Londen 1768 als particulier instituut en wordt nog Marlijn Franken, Reinier de Nooyer lingen in aangrenzende landen. Center, Vitoria-Gasteiz Second International Antakya Biennial. tenlandse regio’s werd in 2010 een bezoek een overweldigende respons kreeg, vooral Esther Polak steeds door kunstenaars en architecten € 1.170 – € 8.950 Paloma Polo Deze editie werd opgezet met de Istanbul gebracht aan Outlet. van kunstenaars. € 1.454 – € 48.051 geleid, met een doorlopende programma mei – juni 2010 € 2.000 – € 10.000 Foundation for Culture and Arts, het juni – juli 2010 van internationaal niveau. augustus 2010 Belgische curatorencollectief Komplot en Galerie Atiss presenteerde Marlijn Franken Zavod K6/4, Ljubljana het Bulgaarse Red House Centre en was Het Institute of International Visual Arts en Reinier de Nooyer tijdens Dak’Art 2010. Evelina Domnitsch, Dmitry Gelfand Uit ruim vijfhonderd projectvoorstellen voor internationaler georiënteerd dan de vorige. Rodeo, Istanbul Centre for Contemporary vroeg Esther Polak voor de groepstentoon- Van deze biënnale was Atiss, opgericht in € 370 – € 35.000 Art and Research 09 selecteerde het Centro Krist Gruijthuijsen, Gabriel Lester Arts, Glasgow stelling Whose Map is It? New Mapping by South London Gallery, Londen 1996, vanaf het eerste begin een van de november 2010 Cultural Montehermoso Kulturunea naast € 3.700 – € 11.800 Stansfield Hooykaas Artists. Iniva werd in 1994 opgericht om Manon de Boer tentoonstellingslocaties. De galerie ver- zeven andere ook het voorstel van Paloma november 2010 – januari 2011 € 5.000 – € 44.486 een evenwichtiger representatie van cultu- € 3.150 – € 36.520 tegenwoordigt kunstenaars uit Senegal Evelina Domnitch en Dmitry Gelfand voer- Polo: Enough Redundancy in the System. Bimeras, Istanbul november 2010 – januari 2011 reel diverse kunst te bewerkstelligen. Het december 2010 – januari 2011 en andere landen, met speciale aandacht den hun project Sonolevitation uit tijdens Montehermoso legt zich toe op het produ- iDANS Met curator Krist Gruijthuijsen ontwikkelde instituut onderscheidt zich door nieuwe voor vijf vrouwelijke kunstenaars, onder wie het HAIP10/New Nature Festival van Zavod ceren en tentoonstellen van hedendaagse € 7.500 – € 42.790 Gabriel Lester een project voor Rodeo, het In samenwerking met Street Level Photo- benaderingen van culturele identiteit in South London Gallery maakte een soloten- Marlijn Franken. K6/4. Deze non-profitorganisatie besteedt kunst, zoals ditmaal projecten van Paloma oktober 2010 bekendste openbare kunstplatform in works organiseerde het CCA Glasgow een hedendaagse kunst en fotografie. toonstelling met Manon de Boer. De Gallery veel aandacht aan raakvlakken tussen Polo en anderen. Istanbul. Na het vallen van de duisternis overzichtstentoonstelling van het duo werd in 1891 opgericht om kunst onder de kunst en wetenschap en is verantwoorde- Lotte van den Berg (Omsk), Nicole Beutler, werden vanaf het dak van het Marmara Stansfield Hooykaas, wier eerste geza- werkende klasse te verbreiden, en staat nog lijk voor meerdere podia en evenementen Sanja Mitrovic, Esther Mugambi en Javier Pera Hotel bij voortdurende herhaling menlijke videowerken in Schotland wer- altijd bekend om zijn outreachprogramma. voor nieuwe media, zoals HAIP (hack, act, Murugarren deden mee aan iDANS, het video’s vertoond. den gemaakt. Het programma van CCA is Liverpool Biennial, Liverpool Gevestigde kunstenaars krijgen er soloten- Servië interact, progress). Museo de Arte Contemporaneo enige multidisciplinaire festival voor inter- zodanig opgezet dat een groot deel van het Meschac Gaba, Tala Mandani toonstellingen, groepstentoonstellingen en de Castilla y León, León nationale hedendaagse dans en perfor- experimentele kunstcircuit in Glasgow en € 6.100 – € 46.700 het bied een platform voor aankomende Klaas van Gorkum, Iratxe Jaio, mance in Turkije. Het is in 2007 ontstaan Schotland eraan bijdraagt of erop afstemt. september – november 2010 kunstenaars. Veel van deze tentoonstel- Uqbar Foundaton, Lee Welch uit een marathonvoorstelling van twintig Tüyap Fairs and Exhibitions lingen reizen door. NKA-ICA, Belgrado € 6.000 – € 160.000 internationale kunstenaars en vindt sinds- Organization, Istanbul Voor Touched, de zesde editie van de Arend Roelink, Gabriëlle Spanje januari 2011 – januari 2012 dien tweemaal per jaar plaats. 1646, Baracca, European Exchange Liverpool Biennial, maakte Tala Madani een Schleijpen Academy, Ground Magazine, Design Museum, Londen werk in de openbare ruimte, terwijl Meschac € 2.500 – € 149.380 Iratxe Jaio-Klaas van Gorkum, Uqbar Foun IRFAK, KuS, M4gasatelier, Wim Crouwel Gaba deelnam aan het project Re:Thinking Spike Island Artspace, Bristol augustus – september 2010 dation (Mariana Castillo Deball, Irene Noordkaap, P/////AKT, Palatti, € 18.860 – € 103.772 Trade. Bijzonder aan Liverpool is het ver- Marjolein Dijkman Gallery Luis Adelantado, Valencia Kopelman) en Lee Welch deden mee aan Istanbul Foundation for Planetart, Satellietgroep, maart – juli 2011 strekken van opdrachten aan kunstenaars. € 5.000 – € 90.790 De Independent Cultural Association selec- Folkert de Jong het groepsproject Amikejo in het MUSAC. Culture and Arts-International The Service Garage, Z, ZET In 2010 werd het tienjarig bestaan van deze februari – juni 2011 teerde Arend Roelink, Gabriëlle Schleijpen € 12.500 – € 18.330 Dit museum werkt doorgaans met com- Istanbul Biennial, Istanbul € 29.000 – € 170.450 The Design Museum, onderdeel van het opdrachten, in totaal tweehonderd, gevierd. en Eelco Age Wagenaar voor de tiende editie november 2010 – februari 2011 binaties van internationale curatoren en 2nd Former West oktober – november 2010 Victoria and Albert Museum en verant- Spike Island maakte met Ikon Gallery uit van Real Presence, de grootste internati- eigen MUSAC-curatoren. Het weet profes- Research Congress woordelijk voor internationale opleidingen Birmingham een solotentoonstelling met onale workshop in de Balkanlanden, waar Folkert de Jong maakte een tentoonstel- sionals in eigen land en daarbuiten te inte- € 20.000 – € 169.800 Vijftien initiatieven uit Nederland namen in Curating Contemporary Design, maakte Marjolijn Dijkman. Spike Island is in 1998 curatoren, kunstenaars, docenten en stu- ling in de jonge Mexicaanse dependance resseren voor zijn activiteiten. november 2010 deel aan de ‘small Art Pie’, een onderdeel met het Stedelijk Museum Amsterdam een Modern Art, Oxford als een productie- en presentatielocatie denten van kunstvakopleidingen elkaar van de Spaanse galerie Luis Adelantado. De van de Tüyap Art Fair, georganiseerd door retrospectieve tentoonstelling van het Maria Pask voor hedendaagse kunst opgericht in een treffen. Real Presence biedt een open en ruimte is gevestigd in een nieuwe culturele De Istanbul Foundation for Culture and congrescentrum Tüyap, in combinatie met werk van Wim Crouwel. De tentoonstelling € 5.713 – € 51.780 voormalige theefabriek en programmeert, dynamisch platform voor aanstaande gene- zone van Mexico-Stad, waar onder meer de Arts organiseerde met BAK en SKOR het de Istanbul Book Fair. De small Art Pie was besteedde ook aandacht aan ontwerpers april – juni 2010 evenals Ikon, internationaal. Ook biedt raties kunstenaars. Jumex Collection is gevestigd, een van de tweede internationale onderzoekscongres mede het gevolg van de deelname in 2008 die door Crouwel zijn beïnvloed of hem heb- Spike Island residencies, die kunnen resul- belangrijkste particuliere verzamelingen Tanzania binnen Former West. Dit project van cura- van Turkse kunstenaarsinitiatieven aan de ben beïnvloed. Modern Art Oxford maakte een soloten- teren in tentoonstellingen van nieuw werk. van hedendaagse kunst in Latijns-Amerika. toren Charles Esche, Maria Hlavajova en Amsterdam Art Pie. toonstelling, Déjà Vu, met lokaal opgeno- Kathrin Rhomberg omvatte in totaal vier men films van Maria Pask. MAO werd in Stacion-Center for congressen: behalve in Istanbul ook in 1965 opgericht en heeft een internationaal Contemporary Art, Prishtina International Filmfestival, Zanzibar Berlijn, Londen en Wenen, eveneens geor- Eastside Projects, Birmingham tentoonstellingsprogramma, met kunste- Tate, St Ives Hidde van Schie L’Ull Cec, Barcelona Mahelia de Randamie ganiseerd door lokale partners. Jennifer Tee naars als Carl Andre, Louise Bourgeois en Lily van der Stokker € 4.030 – € 37.960 Bas van Koolwijk, Gert-Jan Prins € 12.120 – € 20.000 Verenigd Koninkrijk € 6.000 – € 32.684 Yoko Ono. De instelling ontvangt jaarlijks € 9.000 – € 295.850 april – mei 2010 € 2.790 – € 10.290 juli 2010 september – november 2010 honderdtwintigduizend bezoekers en ver- mei – september 2010 december 2010 zorgt ook rondreizende tentoonstellingen. Hidde van Schie nam deel aan de groeps- De Nederlandse curator Mahelia de Milli Reasürans Art Gallery, Istanbul Jennifer Tee maakte een tentoonstelling Met Lily van der Stokker maakte Tate een tentoonstelling Ghosts of Dreams Deferred Gert-Jan Prins en Bas van Koolwijk presen- Randamie maakte tijdens het Zanzibar Aksel Coruh, Petra de Jong Brighton Photo Biennial, Brighton van haar werk bij Eastside Projects. Deze tentoonstelling in zijn vestiging in St Yves in in Stacion. Dit centrum voor hedendaagse teerden resultaten van hun langlopende International Filmfestival de tentoonstel- € 7.950 – € 26.500 Wout Berger, Viviane Sassen kunstenaarsorganisatie werd in 2008 opge- Cornwall, waar in de jaren twintig een kun- kunst en architectuur werd in 2006 opge- project Synchronator op verscheidene ling Color Bash, over wax prints: felge- april – mei 2010 € 3.586 – € 49.841 richt om een nieuw model galerie te ontwik- Picture This, Bristol stenaarskolonie ontstond met onder ande- richt door kunstenaar Albert Heta en archi- locaties in Spanje. Dit gebeurde op uit- kleurde Afrikaanse stoffen die doorgaans oktober – november 2010 kelen: ruimte en programma zijn met elkaar Yael Davids ren Barbara Hepworth en Ben Nicholson. tect Vala Osmani, het is toonaangevend in nodiging van L’ull Cec, organisatie voor in Nederland geproduceerd worden. Er werd Aksel Coruh en Petra de Jong kregen een verweven en projecten evolueren. Reizende € 1.750 – € 10.000 De tentoonstelling vond plaats in de zomer, Kosovo en trekt ook internationaal de aan- experimentele muziek en geluidskunst. Met een modecollectie ontworpen en de ten- tentoonstelling in de Milli Reasürans Art Curator Martin Parr selecteerde Viviane tentoonstellingen werden gerealiseerd met mei 2010 wanneer Tate St Yves meer dan honderd- dacht. Bij de tentoonstelling verscheen een performances, conferenties, residencies en toonstelling belichtte ook hoe de geschie- Gallery. Deze institutionele presentatie- Sassen en Wout Berger voor de vierde diverse internationale instellingen, waaron- duizend bezoekers ontvangt. publicatie. seminars wil L’ull Cec de ontwikkeling van denis van deze stoffen en het koloniale locatie werd opgericht in 1994 en staat Brighton Photo Biennial. Deze ‘frame-free’ der de Appel en Het Wilde Weten. Op uitnodiging van Picture This, een gere- dit vakgebied stimuleren, zowel lokaal als verleden samenhangen. bekend om haar uitgebreide retrospec- editie presenteerde nieuwe fotografie niet nommeerd productiebedrijf en agentschap internationaal. tieve, thematische en internationaal rei- alleen in bestaande instellingen, zoals de voor bewegend beeld, voerde Yael Bartana zende tentoonstellingen, in combinatie Brighton Museum & Art Gallery, maar ook een project uit tijdens het Bank Holiday The Arts Catalyst, Londen met boekuitgaven. op alternatieve locaties, zoals advertentie- Grizedale Arts, Coniston Weekend Festival in Bristol. Zij was een van Ivar van Bekkum, Esther Polak Slovenië borden, winkeletalages en een voormalige Wapke Feenstra de eerste kunstenaars buiten het Verenigd € 1.855 – € 37.000 Manifesta 8, the International Turkije overdekte marktplaats. € 845 – € 14.000 Koninkrijk met wie Picture This een samen- september – oktober 2010 Biennial of Contemporary Art, Murcia juni 2010 werkingsverband aanging. Manifesta 8 Outlet-Independent Art Esther Polak en Ivar van Bekkum werkten Skuc Gallery, Ljubljana € 15.635 – € 3.350.000 Space, Istanbul Wapke Feenstra leverde een bijdrage aan de mee aan de Great Glen Artists Airshow Uwe Laysiepen oktober 2010 – januari 2011 Antakya Academy Servet Kocyigit Camden Arts Centre, Londen serie re-enactments Adding Complexity to van The Arts Catalyst. Deze interdiscipli- € 7.680 – € 22.410 Association, Istanbul € 5.910 – € 24.090 René Daniëls Confusion: A History of Engaged Practice, Royal Academy of Arts, Londen naire kunstorganisatie richt zich op expe- februari – maart 2010 De achtste editie van Manifesta ging over Jeanne van Heeswijk, Simon maart – mei 2010 € 12.250 – € 88.623 die Grizedale Arts in Tate Britain presen- Meschac Gaba, Mella Jaarsma rimenteel werk dat een kritische relatie hoe Europa in staat is een dialoog te voe- Kentgens, Renzo Martens, september – november 2010 teerde. Daarmee liet deze organisatie zien € 5.000 – € 606.420 aangaat met de wetenschap. De activi- Onder de titel Become verscheen naar aan- ren met andere continenten. Manifesta is Vesselina Nikolaeva, Outlet-Independent Art Space nodigde hoe zij zich van beeldenpark, gevestigd in december 2010 – januari 2011 teiten worden op allerlei locaties en met leiding van de gelijknamige tentoonstelling de enige nomadische biënnale in de wereld Bastiaan Schevers Servet Kocyigit uit voor een solotentoon- Van het werk van René Daniëls maakte het het Lake District National Park, heeft ont- allerlei instellingen uitgevoerd, waaronder bij Skuc Gallery een publicatie over het en vond ditmaal plaats in Spanje: Murcia € 8.750 – € 260.000 stelling. Outlet wil opkomende Turkse Camden Arts Centre een overzichtsten- wikkeld tot radicale kunstinstelling. De Royal Academy of Arts selecteerde het Rotterdamse V2_. vroege werk, uit de jaren zeventig, van Uwe en Cartagena. Aanleiding voor deze locatie- oktober – november 2010 kunstenaars een platform bieden om con- toonstelling en een catalogus. De wens Meschac Gaba en Mella Jaarsma voor Laysiepen (Ulay). Skuc presenteert zowel keus waren de historische relaties tussen tact te leggen en daarnaast ook aandacht om een tentoonstelling met deze kunste- de groepstentoonstelling Aware: Art Sloveense als internationale kunstenaars Europa en Noord-Afrika. Jeanne van Heeswijk, Simon Kentgens, besteden aan hun internationaal succes- naar te maken dateert al uit 2006, toen Fashion Identity, de derde editie van GSK en legt het accent op regionale projecten, Renzo Martens, Vesselina Nikolaeva en volle landgenoten. Tijdens de jaarlijkse Daniëls’ werk in de Camden-tentoonstelling Contemporary. De academie ontstond in 124 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 125

The Creative Foundation Folkestone Foxy Production, New York Museum of Art, Philadelphia New York Photo Festival, Brooklyn Rhizome Communications, New York Storefront for Art and Wattis Institute for Contemporary Michael Stevenson Gallery, Kaapstad Triennial, Folkestone Jodi Martha Colburn Erik Kessels: Ruth van Beek, Nicoline van Harskamp Architecture, New York Arts, San Francisco Marc Bijl, Meschac Gaba, Natasja Hala Elkoussy € 3.500 – € 22.263 € 1.560 – € 9.652 Paul Kooiker, Eva-Fiore Kovacovsky, € 2.445 – € 7.310 Malkit Shoshan Ellen Gallagher Kensmil, Lucia Nimcova € 2.000 – € 2.628.258 februari – maart 2011 juni 2010 Sanja Medic, Chantal Rens, juni 2010 € 2.525 – € 7.700 € 1.150 – € 144.000 € 2.766 – € 28.000 juni – september 2011 Claudia Sola, Batia Suter november 2010 september – december 2010 juni – juli 2010 Foxy Production vroeg Jodi (Joan Heems- Het Philadelphia Museum of Art presen- € 15.667 – € 70.500 Nicoline van Harskamp werd uitgenodigd Fotograaf Hala Elkoussy werd geselecteerd kerk, Dirk Paesmans) deel te nemen aan teerde Martha Colburn in zijn Live Cinema- mei 2010 voor een presentatie in Rhizome. Dit plat- Storefront for Art and Architecture, alter- CCA Wattis Institute for Contemporary Michael Stevenson Gallery nodigde Marc voor de tweede editie van de Folkestone de internationale groepstentoonstel- programma. Het museum werd in 1876 form voor netwerktechnologie en digitale natief platform met een wereldwijde repu- Arts vroeg Ellen Gallagher voor de groeps- Bijl, Meschac Gaba, Natasja Kensmil en Triennial. De eerste editie was een door- ling Highways Connect and Divide. Foxy opgericht ter viering van het honderdjarig Een van de vier grote tentoonstellingen bin- kunst maakt deel uit van The New Museum. tatie als experimentele locatie, nodigde tentoonstelling Huckleberry Finn. Het Lucia Nimcova uit voor This is Our Time. slaand succes. De triënnale staat in 2011 Production legt zich toe op mediakunst. bestaan van de Verenigde Staten en is met nen het New York Photo Festival 2010 werd De uitnodiging was mede het gevolg van Malkit Shoshan uit voor de Productive Wattis werd in 1998 opgericht als forum Deze groepstentoonstelling, een samen- in het teken van sociale en politieke kwes- De galerie opende in 2003 na een serie zijn collecties oude kunst, kunstnijverheid, samengesteld door Erik Kessels. Onder het de deelname in 2009 van Lauren Cornell, Disagreement Series. In elke aflevering voor internationale hedendaagse kunst werking met Brodie/Stevenson Gallery in ties als gevolg van kolonialisme, migratie en uitwisselingsprojecten tussen New York moderne en hedendaagse kunst een van de motto Use Me, Abuse Me koos hij vijftien curator bij Rhizome, aan het bezoekerspro- van deze reeks gaan twee ideologisch en dito curatorschap en positioneert zich Johannesburg, toonde internationale kunst asiel. De uitgenodigde kunstenaars zouden en Londen en is sindsdien goed opgeval- grootste en voortreffelijkste kunstinstituten fotografen. Uit Nederland selecteerde hij gramma van de Mondriaan Stichting. tegengestelde instellingen, kunstenaars of als een tentoonstellingslaboratorium. waarin Zuid-Afrika iets van zichzelf herkent voor deze gelegenheid nieuw werk maken. len in de New Yorkse media. van de VS. Ruth van Beek, Paul Kooiker, Eva-Fiore architecten met elkaar in gesprek, waar- Samenwerkingspartners zijn onder meer en Zuidafrikaanse kunst die internationaal Kovacovsky, Sanja Medic, Chantal Rens, bij compromis en overeenstemming geen Kunsthalle Zürich, Serpentine Gallery weerklank vindt. Claudia Sola en Batia Suter. opties zijn. London en Witte de With. Site, Santa Fe The David Roberts Art Freer Gallery of Art, Washington Museum of Arts and Design, New York Jacco Olivier Foundation, Londen Fiona Tan Paul Beelen, Mecky van den Brink, € 3.400 – € 449.000 Michael Stevenson Gallery, Kaapstad Alon Levin € 20.000 – € 306.490 Mieke Groot, Beppe Kessler, Parsons The New School juni 2010 – januari 2011 The Box Gallery, Los angeles Natasja Kensmill € 2.696 – € 20.856 september 2010 – januari 2011 Susanne Klemm, Birgit Laken, for Design, New York Jeremiah Day Vietnam € 4.000 – € 14.000 mei – juli 2010 Jet Mous, Iris Nieuwenburg, Marije Vogelzang Curatoren Daniel Belasco en Sarah Lewis € 1.916 – € 4.753 maart – april 2010 Freer Gallery of Art and Arthur M. Sackler Evert Nijland, Katja Prins, Tjep € 2.146 – € 81.000 selecteerden Jacco Olivier voor de SITE april 2010 Alon Levin kreeg een uitnodiging van Gallery presenteerden Rise and Fall van (Frank Tjepkema), Terhi Tolvanen, maart 2010 Santa Fe International Biennial 2010. Deze Onder de titel Frozen Queen toonde Michael curator Mihnea Mircan voor deelname Fiona Tan. Freer and Sackler maken deel uit Truike Verdegaal, Francis achtste editie had als thema The Dissolve In samenwerking met het Project Art Centre Nhasan Studio, Hanoi Stevenson Gallery recent werk van Natasja aan de groepstentoonstelling History of van het Smithsonian Institution en genie- Willemstijn, Henk Wolvers Marije Vogelzang nam deel aan het sym- en veronderstelde een nieuwe gevoeligheid in Dublin bood The Box gelegenheid tot Nathalie Bruys, Willum Geerts Kensmil. Michael Stevenson presenteert in Art in The David Roberts Art Foundation. ten internationaal bekendheid om hun voor- € 5.160 – € 48.429 posium Headspace, over geur als design. in de hedendaagse kunst, die tot uitdruk- een performance van Jeremiah Day, Fred € 4.170 – € 9.910 Kaapstad sinds 2003 hedendaagse kunst Deze instelling onder leiding van Vincent aanstaande collecties en wetenschappelijk oktober 2010 Parsons is al meer dan een eeuw een oplei- king kwam in animatie als trait-d’union Dewey en Simone Forti. The Box presen- augustus 2010 uit heel Afrika en geniet internationaal een Honoré (voorheen Tate) werd in 2008 opge- onderzoek naar Aziatische kunst, waarvan ding in kunst en vormgeving, sinds 1970 tussen technologie (camera) en handwerk teert aankomende en meer gevestigde uitstekende reputatie. richt en promoot hedendaagse kunst door ze de nationale collectie beheren. Vijftien ontwerpers uit Nederland namen met The New School, en was verantwoor- (tekening). kunstenaars in onderlinge confrontatie of Nathalie Bruys en Willum Geerts namen deel opdrachten te verstrekken aan kunstenaars deel aan de tweejaarlijkse (verkoop)ten- delijk voor de bijdrage van de Verenigde samenwerking, en legt daarbij het accent aan de performancemanifestatie IN:ACT en curatoren. toonstelling van sieraadkunst LOOT! in het Staten aan de Architectuurbiënnale van op sociopolitiek engagement. van Nhasan Studio. Deze alternatieve Museum of Arts & Design New York, een van Venetië in 2008. kunstruimte werd in 1998 opgericht door Hammer Museum, Los Angeles de meest populaire kunstmusea ter wereld. Smithsonian Cooper-Hewitt, New york Tran Luong en Nguyen Manh Duc en biedt Zuid-Korea Mark Manders In totaal namen zo’n zestig ontwerpers uit Jorre van Ast, Tord Boontje, kunstenaars in Vietnam door middel van The Showroom, Londen € 25.000 – € 322.400 vijftien landen deel. Saskia van Drimmelen, The Pittsburgh Cultural tentoonstellingen, lezingen en workshops Mieke van de Voort september 2010 – mei 2011 Pratt Manhattan Gallery, New York Lianne van Genugten, Trust, Pittsburgh een internationaal uitwisselingsplatform. € 1.125 – € 8.267 Ahmet Ögüt, Stefanos Tsivopoulos Mieke Gerritzen, Jetske de Groot, Informationlab Artsonje Center, Seoul juli – augustus 2010 Naar aanleiding van zijn solopresentatie in € 2.500 – € 9.600 Lust (Jeroen Barendse, € 3.265 – € 96.845 Yang Ah Ham Tanya Bonakdar Gallery in 2009 maakte Museum of Arts and Design, New york november 2010 – februari 2011 Thomas Castro, september – oktober 2010 € 14.136 – € 51.458 Mieke van de Voort ontwikkelde een partici- het Hammer Museum met het Aspen Art Lonneke Gordijn, Ralph Nauta, Dimitri Nieuwenhuizen, februari – april 2010 patieproject, dat resulteerde in een film, in Museum een tentoonstelling van het werk Tanja Smeets, Levi van Veluw Pratt Manhattan Gallery selecteerde Ahmet Daniel Powers), Op uitnodiging van The Pittsburgh Cultural Zuid-Afrika The Showroom. Deze instelling presenteert van Mark Manders: Parallel Occurrences, € 16.131 – € 426.950 Ögüt en Stefanos Tsivopoulos voor het Christien Meindertsma, MVRDV Trust-Wood Street Galleries maakte In- Het Artsonje Center maakte een soloten- sinds 1984 hedendaagse kunst, nogal eens Documented Assignments. De tentoonstel- april – oktober 2010 tentoonstellingsproject Blind Dates. Pratt (Winy Maas, Jacob van Rijs, formationLab (Auke Touwslager) een per- toonstelling met Yang Ah Ham. Curator van krijgen kunstenaars hier hun eerste solo- ling zou later ook te zien zijn in het Walker Manhattan maakt deel uit van het Pratt Nathalie de Vries), manente installatie, Cell Phone Disco, op dit particuliere museum voor hedendaagse tentoonstelling in het Verenigd Koninkrijk. Art Center in Minneapolis. Drift (Lonneke Gordijn, Ralph Nauta), Tanja Institute, een opleidingsinstituut voor beel- Philips Design (Bas Griffioen), een drukbezochte locatie in Pittsburgh Dala, Durban en experimentele kunst is Sunjung Kim, Met de komst van Emily Pethick als direc- Smeets en Levi van Veluw namen op uitno- dende kunst en design. Blind Dates zal na Rau (Thomas Rau), Marieke Staps Wood Street oriënteert zich internationaal Time_Frame in 2010 artistiek directeur van de zesde teur is er meer aandacht voor interdiscipli- diging van het Museum of Arts & Design New York ook elders in de Verenigde Staten € 26.500 – € 732.860 en richt zich op bezoekers tussen achttien € 20.000 – € 35.398 Seoul International Media Art Biennale, en naire benaderingen. deel aan de groepstentoonstelling Dead en in Istanbul te zien zijn. mei 2010 – januari 2011 en dertig jaar. Ook Cell Phone Disco trekt juli 2010 initiator van het jaarlijkse Platformfestival, Julie Saul Gallery, New York or Alive. Het MAD behoort tot de meest vooral veel jong publiek. met internationale gastcuratoren en Charlotte Dumas populaire kunstmusea ter wereld en trekt Aan de National Design Triennial 2010 Heiner Holtappels, Walter Langelaar, kunstenaars. € 2.600 – € 27.000 per project twee- tot vierhonderdduizend namen voor het eerst ook ontwerpers Elena Perez, Lilia Perez Romero, Miguel november – december 2010 bezoekers. Printed Matter, New York van buiten de Verenigde Staten deel. Deze Petchkovsky en Mayura Subhedar namen Verenigde Staten de Appel, BAK, Boekie Woekie, Casco, vierde editie ging over ontwerpen uit soci- Umbrage Editions, Brooklyn deel aan de workshop City Walks. Samen van Amerika Julie Saul Gallery maakte een tentoon- IDEA Books, Foam, Girls Like Us, aal en milieuoogpunt: Why Design Now? Teun Voeten met leden van het Dala-collectief onder- Gwangju Biënnale, Gwangju stelling met Charlotte Dumas. Julie Saul is Jan van Eyck Academie, en werd georganiseerd door Smithsonian € 6.337 – € 20.665 zochten zij de impact van het wereldkam- Arnoud Holleman, Thom Puckey gespecialiseerd in fotografie en fotogere- New Museum, New York Kunstverein, Metropolis M, Cooper-Hewitt, het Amerikaanse National september – oktober 2010 pioenschap voetbal op het land vanuit het € 18.000 – € 1.700.000 lateerd werk op papier. De galerie neemt Harm van den Dorpel, Onomatopee, Post Editions, Design Museum. De triënnale trekt gemid- perspectief van mensen ter plaatse. september – november 2010 in dezelfde periode met Charlotte Dumas Martijn Hendriks Roma Publications, SKOR, deld honderdzestigduizend bezoekers. Teun Voeten toonde zijn project Tunnel- Contemporary Art deel aan Pulse Art Fair Miami. € 3.880 – € 217.600 Truetruetrue, Valiz, Werkplaats mensen (1996) bij het verschijnen van de Arnoud Holleman en Thom Puckey namen Museum, Saint Louis oktober 2010 – januari 2011 Typografie, Witte de With Engelstalige versie van zijn gelijknamige deel aan de achtste Gwangju Biënnale. Deze Manon de Boer € 3.930 – € 35.525 fotoboek. De foto’s gaan over daklozen in João Ferreira Gallery, Kaapstad ging over relaties tussen mensen en beel- € 5.200 – € 46.190 The New Museum nodigde Harm van november 2010 Storefront for Art and een New Yorkse metrotunnel. De publicatie Aaron van Erp den, zoals zichtbaar in iconen, maskers en januari – april 2011 MIT List Visual Arts den Dorpel en Martijn Hendriks uit voor Architecture, New york is geüpdatet met beelden van de betrok- € 6.482 – € 10.859 portretten, en had als motto 10.000 Lives, Center, Cambridge de internationale groepstentoonstelling Printed Matter, ‘s werelds grootste non-pro- Bas Princen kenen nu, die de tunnel hebben moeten mei – juni 2010 naar een gedicht van de Koreaan Ko Un over Contemporary Art Museum St Louis stelde Melvin Moti Free. Deze ging over de manier waarop fitorganisatie voor kunstenaarpublicaties, € 3.603 – € 25.550 verlaten en in alternatieve huisvestings- alle mensen met wie hij in contact kwam. een presentatie samen met Manon de Boer. € 5.000 – € 22.350 hedendaagse kunst ontstaat en verspreid nodigde achttien Nederlandse organisaties mei – juli 2010 programma’s zijn ondergebracht. De João Ferreira Gallery maakte een solo- Het programma van het museum omvat oktober 2010 – januari 2011 wordt via het web. Curator was Lauren uit zich te presenteren op de NY Art Book tentoonstelling met Aaron van Erp. João jaarlijks vijf grote tentoonstellingen, zo’n Cornell, die begin 2010 deelnam aan het Fair in PS1. De uitnodiging was het gevolg Bas Princen kreeg een solotentoonstel- Ferreira bestaat sinds 1998 en is de eer- dertig kleine projecten door aankomende Melvin Moti kreeg een solotentoonstelling bezoekersprogramma. van de zeer succesvolle presentatie van ling in Storefront. Dit alternatief platform ste galerie voor hedendaagse kunst in kunstenaars in The Front Room en, sinds in het MIT List Visual Arts Center. Het LVAC de Werkplaats Typografie in 2009 en de voor innovatie in kunst, architectuur en Kaapstad. De galerie programmeert inter- kort, ook solopresentaties. Om zijn educa- is een onderdeel van het Massachusetts daarmee gewekte nieuwsgierigheid naar de gebouwde omgeving geldt sinds zijn nationaal en neemt ook geregeld deel aan tieve activiteiten heeft het Contemporary Institute of Technology en wordt mede in kunstenaarsboeken uit Nederland. oprichting in 1982 als ‘the most innovative, internationale beurzen. In 2009 presen- diverse prijzen gewonnen. stand gehouden door een percent-for-art progressive and fearless gallery devoted to teerde João Ferreira Gallery zich op Art programma, waaruit de collectie en het architecture in the United States’. Amsterdam. gebouw worden gefinancierd. 126 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 127

Seoul International Media Art nevenbeurs van Art Basel, die ditmaal in Kunstverein-Kunstmuseum, Biennale-Media City Seoul 2010, Seoul Klingental plaatsvond. Sankt Gallen Tarek Atoui, Yael Bartana, Marcel van Eeden Manon de Boer, Erik van Lieshout, € 7.500 – € 45.000 Willem de Rooij, Julika Rudelius, februari – mei 2011 Nasrin Tabatabai-Babak Afrassiabi Bob van Orsouw Gallery, Zürich € 15.000 – € 1.083.237 Marcel van Eeden Marcel van Eeden toonde zijn werk in STATELIJKE september – november 2010 € 500 – € 18.000 Kunstverein St. Gallen Kunstmuseum, de maart – mei 2010 oudste (sinds 1827) en grootste Zwitserse BIËNNALE Negen kunstenaars uit Nederland wer- kunstvereniging, en nog altijd een klinkende den geselecteerd voor Media City Seoul Galerie Bob van Orsouw vroeg Marcel van naam wanneer het gaat om het introdu- 2010. De Seoul International Biennale of Eeden nieuw werk tentoon te stellen, dit- ceren van internationale kunstenaars in Media Art behoort tot de belangrijkste maal niet alleen tekeningen maar ook bron- Zwitserland. Van Eedens tentoonstelling Aziatische mediaplatforms, de vorige edi- zen beelden. Bob van Orsouw is een van de was eerder te zien in Haus am Waldsee. tie trok 147 duizend bezoekers. Thema van meest gerenommeerde Zwitserse galeries deze biënnale was vertrouwen, in relatie voor hedendaagse kunst en besteedt veel tot uitdagingen en problemen van snelle aandacht aan kunst uit Nederland. Biennale Venetië 2011, Amsterdam technologische veranderingen. Biënnale Venetië 2011 € 500.000 – € 500.000 juni – november 2011 Kunsthalle, Bern Mark Manders Guus Beumer is de curator van de Neder- Zweden € 2.800 – € 90.000 landse inzending voor 2011. Hij is directeur mei – juli 2010 van Marres, centrum voor contemporaine cultuur in Maastricht. Voor het Nederlandse Mark Manders participeerde in het lang- paviljoen selecteerde hij kunstenaars Joke Moderna Museet, Malmö lopende tentoonstellings- en publicatie- Robaard, Johannes Schwartz, Barbara Yael Bartana project Animism, dat Kunsthalle Bern Visser en ontwerpers Maureen Mooren en € 3.000 – € 220.000 ontwikkelde met MuHKA, Extra City EventArchitectuur. Op zijn uitnodiging gaan mei – september 2010 (Antwerpen), Haus der Kulturen der Welt, zij een tijdelijk samenwerkingsverband aan. Vrije Universiteit (Berlijn) en Generali Yael Bartana kreeg als een van de eerste Foundation (Wenen). Gemeenschappelijk kunstenaars een solotentoonstelling in het uitgangspunt was dat animisme meer Moderna Museet. Dit museum werd eind inhoudt dan het toekennen van ziel en 2009 geopend als een dependance van autonomie aan natuur en dingen. het MM Stockholm. De activiteiten kunnen op veel belangstelling rekenen, ook uit Kopenhagen, dat met de nieuwe brug maar twintig minuten verwijderd is van Malmö. Kunsthalle, Sankt Gallen Navid Nuur € 5.000 – € 41.000 februari – april 2011 Supermarket Art Fair ek för, Gnesta Service Garage Kunsthalle Sankt Gallen maakte een € 3.700 – € 54.000 solotentoonstelling met Navid Nuur. De februari 2010 Kunsthalle werd in 1985 opgericht als platform voor hedendaagse kunst. Met De Service Garage nam deel aan de Zweedse andere kunstinstellingen, waaronder Casco Supermarket, een alternatieve kunstbeurs Utrecht, heeft de Kunsthalle een Europees voor kunstenaarsinitiatieven die plaats- netwerk gevormd, Circular Facts, voor het vindt tijdens de commerciële kunstbeurs ontwikkelen van een duurzaam model voor Market. De Supermarket bestaat sinds coproductie. 2007 als internationale ontmoetingsplaats en is vergelijkbaar met de Kunstvlaai, die ook als inspiratiebron diende voor de initiatiefnemers. Kunsthaus Glarus-Glarner Kunstverein, Glarus Navid Nuur € 2.630 – € 33.000 februari – mei 2010 Zwitserland Navid Nuur nam deel aan de groepstentoonstelling Performative Attitudes in Kunsthaus Glarus. Deze relatief kleine Ausstellungsraum Klingental, Bazel presentatielocatie voor jonge Zwitserse Hidde van Schie en internationale kunstenaars is decen- € 3.700 – € 24.528 traal gelegen, op een uur rijden van Zürich, mei – juni 2010 maar weet met een uitgekiende programma internationaal de aandacht te trekken. Hidde van Schie was curator en deelnemer van de groepstentoonstelling F# in Austellingsraum Klingental. Deze presentatielocatie werd in 1974 door kunstenaars opgericht en is nog altijd een van de weinige experimentele initiatieven in Zwitserland. F# viel samen met SCOPE, een alternatieve 128 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 129

Art Hong Kong 2010 Galerie Lumen Travo, Amsterdam Michael Stevenson Gallery, Jan Banning, Utrecht bij Marian Goodman Gallery en woonde de Death or Alive in het Museum of Arts and Galerie Zink, München € 4.693 Kaapstad 25 september – 1 oktober 2010 opening bij. Design. € 7.044 € 13.600 Galerie Martin van Zomeren, Jan Banning werkte aan een presentatie van Amsterdam RonMandos, Amsterdam Bureaucratics en onderhield zijn netwerk. € 3.291 € 5.592 Harm van den Dorpel, Amsterdam KUNSTBEURZEN arteBA 2010 LOFTS 30 juni – 5 juli 2010 Jasper van Grootel, Eindhoven Mirta Demare Gallery, Rotterdam Galerie Nadja Vilenne, Luik Upstream Gallery, Amsterdam 15 – 20 mei 2010 € 2.900 € 4.875 € 5.365 Peter Baren, Amsterdam Harm van Dorpel bereidde zijn deelname 10 – 12 oktober 2010 aan de internationale groepstentoonstel- JSPR (Jasper van Grootel) nam deel aan de Galerie West, Den Haag Zeno X Gallery, Antwerpen ling Free in The New Museum voor. International Contemporary Furniture Fair. € 4.063 € 13.238 Peter Baren ontmoette de curatoren van Collect 2010 Performa 11 en Grace Exhibition Space Flatland Gallery, Utrecht Motive Gallery, Amsterdam en organisator Dan McKereghan van het Arco 2010 € 5.967 € 3.900 Margareth Adama, Maria Hoop Currency Festival. Mirka Duijn, Amsterdam Desirée Hammen, Eindhoven Galerie Gabriel Rolt, Amsterdam Zona Maco 2010 9 – 25 december 2010 15 – 19 september 2010 29 april – 12 mei 2010 € 5.000 Galerie Louise Smit, Amsterdam Witzenhausen Gallery, Amsterdam € 3.750 € 3.200 Margareth Adama liet haar werk zien in Mirka Duijn presenteerde met Rosemary Desirée Hammen werkte mee aan de pre- Gentili Apri, Berlijn Frieze Art Fair 2010 Broadway Gallery NYC. Farrahnoe Benschop, Rotterdam Sheridan haar boek Mirkastan in MoMA sentatie van het modecollectief Painted € 3.250 Galerie Marzee, Nijmegen Galerie Diana Stigter, Amsterdam 11 – 18 december 2010 PS1. tijdens de National Design Triennal in € 5.758 € 7.490 het Smithsonian Cooper-Hewitt National Mirta Demare Gallery, Rotterdam Farrahnoe Benschop werkte mee aan een Design Museum. € 5.000 Galerie Rob Koudijs, Amsterdam Galerie Fons Welters, Amsterdam Philip Akkerman, Den Haag groepsproject in het Hudson Valley Centre € 3.591 € 7.887 20 – 24 oktober 2010 for Contemporary Art. Charlotte Dumas, Amsterdam RonMandos, Amsterdam 30 oktober – 6 november 2010 € 6.250 Galerie Terra Delft, Delft Galerie Juliètte Jongma, Philip Akkerman toonde zijn zelfportretten € 4.040 Amsterdam bij Bravin Lee Projects. Charlotte Dumas kreeg een tentoonstelling Nicoline van Harskamp, Amsterdam Slewe Gallery, Amsterdam € 3.998 Marc Bijl, Berlijn bij Julie Saul Gallery en presenteerde het 9 – 20 juni 2010 € 6.250 12 – 20 maart 2010 bijbehorende boek ook op de NY Art Book Galerie Paul Andriesse, Amsterdam Fair en de Editions | Artists’ Book Fair. Nicoline van Harskamp presenteerde haar Design Miami 2010 € 7.400 Lara Almarcegui, Rotterdam Marc Bijl promootte zijn werk en zijn cata- Expressive Power Series Part One: Max Industry Gallery, Washington 11 – 21 april 2010 logus bij galeries. Bonner on the Phenomenology of Speech Arco 2010 Cinema Loop € 3.900 in Rhizome’s New Silent Series in The New Annet Gelink Gallery, Amsterdam Lara Almarcegui realiseerde de tentoonstel- Hans Eijkelboom, Amsterdam Museum. € 535 Ornamentum Gallery, Hudson Liste 2010 ling die ze begin 2010 had voorbereid in 16 – 24 mei 2010 € 12.020 Galeria Plan B, Berlijn Ludlow 38, dependance voor hedendaagse Rixt Bosma, Leiden € 4.266 kunst van het Goethe-Instituut New York. 5 – 14 oktober 2010 Hans Eijkelboom sprak met Lesley A. Mar- Venice Projects, Venetië tin, uitgever van Aperture Foundation, over Sibyl Heijnen, Almelo Art Basel 2010 € 3.900 Galerie Juliètte Jongma, Rixt Bosma werkte mee aan de tentoon- zijn eind 2011 te verschijnen boek. 9 – 19 juli 2010 Annet Gelink Gallery, Amsterdam Amsterdam stelling en de catalogus van het werk van € 9.970 € 4.582 Jorre van Ast, Londen de Amerikaanse fotograaf Dan Budnik en Sibyl Heijnen nam deel aan de manifesta- 12 – 16 mei 2010 bezocht fotohistorica Inge Bondi. tie Excentrica in LongHouse Reserve, East Ellen de Bruijne Projects, Design Miami Basel 2010 Galerie Martin van Zomeren, Fendry Ekel, Amsterdam Hampton. Amsterdam Carpenters Workshop Gallery, Amsterdam Jorre van Ast nam deel aan de National 12 – 14 en 17 – 18 oktober 2010 € 3.830 Londen € 4.300 Design Triennial 2010 in het Smithsonian € 11.972 Cooper-Hewitt National Design Museum. Aitana Cordero Vico, Amsterdam Fendry Ekel nam deel aan een tentoonstel- Galerie Diana Stigter, Amsterdam Wilfried Lentz, Rotterdam 21 – 26 september 2010 ling met Chris Jones bij Ana Cristea Gallery, Wieteke Heldens, Den Haag € 6.720 Droog, New york € 2.717 onderhield zijn netwerk en bereidde een 17 – 19 januari 2010 € 11.528 Aitana Cordero presenteerde haar werk werkperiode met Astrid Honold aan het Galerie Paul Andriesse, Amsterdam Zingerpresents, Amsterdam Pedro Bakker, Schettens en nam deel aan Platform 2010: Certain International Study and Curatorial Program Wieteke Heldens overlegde met Robert € 9.621 Galerie Caroline van Hoek, Deurle € 4.284 6 – 20 juni 2010 Difficulties, Certain Joy bij Danspace voor. Kloos over het voornemen van Lilian € 7.171 Project. Kreutzberger en haarzelf om zich te ves- Galleria Francesca Kaufmann, Pedro Bakker had een tentoonstelling, tigen in New York. Milaan Particles Gallery, Amsterdam Burnt Home, in Witzenhauzen Gallery. € 6.728 € 7.311 Paris Photo 2010 Misha Fomin, Bilthoven Flatland Gallery, Utrecht Karin van Dam, Amsterdam 4 – 11 december 2010 Zeno X Gallery, Antwerpen Priveekollektie, Heusden € 6.256 21 – 25 november 2010 Martijn Hendriks, Amsterdam € 9.850 € 12.244 – € 23.588 Alexander Bakkes, Amsterdam Misha Fomin debuteerde in Carnegie Hall. 6 – 17 juli 2010 Galerie Loevenbruck, Parijs 31 juli – 1 augustus 2010 Karin van Dam ontwikkelde een installatie Secondome Edizioni, RomE € 4.416 met als uitgangspunt New York. Martijn Hendriks bereidde met curator € 7.141 Voor hun project Times Square to Art Lauren Cornell zijn deelname aan de inter- Art Basel 2010 Art Unlimited Michael Stevenson Gallery, Square troffenA lexander Bakkes en Justus Wineke Gartz, Amsterdam nationale groepstentoonstelling Free in The Annet Gelink Gallery, Amsterdam VIVID Gallery, Rotterdam Kaapstad Bruns voorbereidingen. 28 – 29 januari 2010 New Museum voor en legde contact met € 2.950 € 12.027 € 8.835 Jeremiah Day, Amsterdam het Whitney Museum en galeriehouders 29 november – 4 december 2010 Wineke Gartz bereidde ter afsluiting van in New York. Galleri Riis, Oslo haar tentoonstelling in de Arts Exchange € 4.120 Jan Banning, Utrecht Jeremiah Day deed performances met Fred Gallery in White Plains een paneldiscus- Fiac 2010 The Armory Show 2010 30 mei – 6 juni 2010 Dewey en Simone Forti in Ludlow 38. sie voor. Ellen de Bruijne Projects, Ambach & Rice, Seattle Hubert-Jan Henket, Esch Amsterdam € 3.758 Jan Banning was aanwezig bij de opening 19 – 29 november 2010 Art Basel Miami Beach 2010 € 5.120 van de groepstentoonstelling Moving Walls Annet Gelink Gallery, Amsterdam Galerie Akinci, Amsterdam in het Open Society Institute Documentary Rineke Dijkstra, Amsterdam Lonneke Gordijn, Amsterdam Hubert-Jan Henket nam de World € 10.320 Galerie Diana Stigter, Amsterdam € 7.080 Photography Project, waar hij foto’s uit zijn 21 – 30 juni 2010 19 – 28 april 2010 Monuments Fund/Knoll Modernism Prize € 4.063 project Bureaucratics liet zien en drie lezin- in ontvangst voor het restaureren van Galerie West, Den Haag Galerie Diana Stigter, Amsterdam gen hield. Rineke Dijkstra maakte een tentoonstel- Lonneke Gordijn en Ralph Nauta (Studio sanatorium Zonnestraal in Hilversum door € 6.750 € 7.650 ling van haar recente video- en fotowerk Drift) namen deel aan de tentoonstelling 130 − OndersteunDE PROJECTEN − − OndersteunDE PROJECTEN − 131

Bierman Henket Architecten en Wessel De in Yancey Richardson Gallery en woonde de Willem Oorebeek, Brussel Robbert Roos, Amersfoort Jacob ter Veldhuis, Doorn Jonge Architecten. opening bij. 27 – 29 januari 2010 1 – 8 juli 2010 23 – 31 augustus 2010

Willem Oorebeek bezocht de Robert Miller Robbert Roos overlegde met Florian Jacob ter Veldhuis kreeg de toezegging dat Gallery. Idenburg en Jing Liu van ontwerpbureau het Lincoln Center Festival zijn video-opera Susanne Klemm, Amsterdam Liane van der Meer, Delft SO-IL over toekomstige samenwerking. in 2012 wil uitvoeren. 25 november – 9 december 2010 20 – 26 juni 2010

Susanne Klemm trof voorbereidingen voor Liliane van der Meer en Rajan V. Ritoe Johannes Oppewal, Sneek haar tentoonstelling bij Gallery Loupe in van Terraventure voerden gesprekken ter 12 – 26 augustus 2010 Silvia Russel, Amsterdam Arent Weevers, Hengelo Montclair. voorbereiding van een workshop en archi- 30 augustus – 14 september 2010 17 – 31 juli 2010 tectuurdebat in New York in het najaar van Voor zijn documentaire Grenzeloos verbon- 2010. den filmde Johannes Oppewal drie items Silvia Russel toonde werk bij LMAKprojects. Arent Weevers presenteerde zijn video- over Nederlanders in New York. installaties Mary! en Lady Liberty aan Gert Jan Kocken, Amsterdam de selectiecommissie van het New York 21 – 28 januari 2010 International Film Festival. Rifko Meier, Amsterdam Roland Schimmel, Arnhem Voor een tentoonstelling in Stedelijk 19 – 21 januari 2010 Eva Pel, Amsterdam 28 april – 2 mei 2010 Museum Schiedam sprak Gert Jan Kocken 26 september – 10 oktober 2010 met betrokkenen over werken die verband Rifko Meier woonde de opening bij van Roland Schimmel had, samen met Michael Erik Whien, Amsterdam houden met de Tweede Wereldoorlog. de expositie die hij had samengesteld en Claudia Doms en Eva Pel ontwikkelden het Scott, een tentoonstelling bij Witzenhausen 26 – 30 juni 2010 interesseerde verzamelaars voor zijn werk. project The Story of the Netherlands in Gallery. Witzenhausen Gallery. Erik Whien werkte aan het script voor zijn nieuwe voorstelling Till the fat lady sings, Howard Komproe, Amsterdam geïnspireerd door schrijver J.D. Salinger. 6 – 9 juni 2010 Liesbeth Melis, Amsterdam Pépé Smit, Amsterdam 5 – 11 november 2010 Irene Peterson, Santa Cruz 14 – 15 en 19 – 25 september 2010 Howard Komproe trad op als komediant in 11 – 19 november 2010 shows in Harlem en Brooklyn en gaf work- Edna van Duyn (de Appel) en Liesbeth Melis Pépé Smit toonde bij Witzenhausen Gallery Henk Wolvers, DEN bosch shops en trainingen. (SKOR) woonden de NY Art Book Fair bij Irene Peterson bewerkte de lay-out van een een videofilminstallatie, waarvan Harm 14 – 20 oktober 2010 en zochten naar locaties voor toekomstige publicatie van Harold Kelly, Amerindian van den Berg het technische gedeelte presentaties. Coral Tools, voor het Archeologisch Mu- verzorgde. Henk Wolvers bezocht als deelnemer de seum Aruba. tweejaarlijkse tentoonstelling van sie- Joris Laarman, Amsterdam raadkunst LOOT! in het Museum of Arts 20 – 28 februari 2010 & Design. Tony Michiels, Amsterdam Margriet Smulders, Nijmegen Joris Laarman en Anita Star maakten een 14 – 28 februari 2010 Trent Plas, Rotterdam 18 – 31 december 2010 tentoonstelling van werk van Joris Laarman 30 maart – 4 april 2010 Lab in Friedman Benda Gallery. Tony Michiels ontwierp de tentoonstel- Margriet Smulders bereidde een tentoon- ling van Joris Laarman Lab in galerie Sander Burger en Trent Plas vertoonden stelling van haar foto’s in Witzenhausen Friedman-Benda. hun film Hunting & Zn tijdens het festival Gallery voor. New Directors New Films 2010. Yvonne Lacet, Amsterdam 24 – 28 mei 2010 Jet Mous, Suawoude Aam Solleveld, Amsterdam Yvonne Lacet verzamelde materiaal voor 14 – 17 en 24 – 28 oktober 2010 Jan van der Ploeg, Amsterdam 1 – 5 oktober 2010 haar fotoproject Movements of a City. 14 – 21 september 2010 Mecky van den Brink en Jet Mous bezoch- Aam Solleveld onderhield contact met ten als deelnemers de tweejaarlijkse ten- Jan van der Ploeg toonde zijn werk in Minus zijn relaties uit een groepstentoonstelling toonstelling van sieraadkunst LOOT! in het Space. in New York in 2009. Gabriel Lester, Amsterdam Museum of Arts & Design. 4 – 11 april 2010

Gabriel Lester bereidde een tentoonstelling Mike Redman, Rotterdam Elly Stegeman, Utrecht voor en was aanwezig bij een cataloguspre- Marcel Musters, Amsterdam 19 – 31 juli 2010 9 – 17 maart 2010 sentatie in Broom Street Gallery. 8 – 13 februari 2010 Mike Redman kreeg naar aanleiding van de Elly Stegeman deed voorbereidend werk Marcel Musters sprak met de fotografen vertoning van zijn documentaire Anagram, voor een tentoonstelling van Hans Broek Inez van Lamsweerde en Vinoodh Matadin over beeldend kunstenaar Diet Wiegman, in Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch. Tim Leyendekker, Rotterdam over hun projecten voor het jubileum van tijdens het International Independent Film 28 oktober – 5 november 2010 Theatergroep Mugmetdegoudentand. and Video Festival de prijs voor beste regie in de categorie documentaire. Tim Leyendekker stelde voor het documen- Stefanos Tsivopoulos, Amsterdam taireplatform UnionDocs het programma 7 – 21 november 2010 You May Find Yourself: Short Films Exploring Iris Nieuwenburg, Rotterdam Urban Landscapes samen, gevolgd door 18 – 27 oktober 2010 Rajan V. Ritoe, Delft Stefanos Tsivopoulos nam deel aan de een discussie over kunstfilm en stedelijk 27 – 30 oktober 2010 groepstentoonstelling Blind Dates in het landschap. Iris Nieuwenburg bezocht als deelnemer Pratt Institute en maakte opnamen van en de tweejaarlijkse tentoonstelling van sie- Rajan V. Ritoe van Terraventure coördi- interviews met dansers. raadkunst LOOT! in het Museum of Arts neerde het stedenbouwkundig onderzoek & Design. naar een toekomstscenario voor Times Hellen van Meene, Heiloo Square en zocht naar presentatiemoge- 1 – 12 jun 2009 lijkheden en media-aandacht.

Hellen van Meene maakte in New York nieuw werk voor een groepstentoonstelling ‘De Mondriaan Stichting loopt soms voor de troepen uit, maar is altijd bereid haar beleid en keuzes uit te leggen en er wordt veel geïnvesteerd in de relaties met het veld.’ Visitatiecommissie cultuurfondsen en sectorinstituten − aanvragers − 135 Aanvragers

Het overzicht bevat alle aanvragers die in 2010 aanvraag hebben gedaan. Bij elke aanvrager staat het totaalbedrag aan ondersteuning (€) vermeld en een overzicht van ondersteunde projecten (+), niet-gehonoreerde aanvragen (-), niet-behandelde aanvragen (0) en bezwaren (!). Aanvragen die werden ingetrokken en extra toezeggingen voor gehonoreerde aanvragen van voor 2010 zijn niet in dit overzicht opgenomen. 136 − aanvragers − − aanvragers − 137

Académie de France à Rome Alta Tecnologia Andina, Lima Antakya Academy Art & Industry Biennial Arti et Amicitiae, Amsterdam Ausstellungshalle Bart Kunst in Huis, Nijmegen Villa Medici, Rome € 3.550 Association, Istanbul Trust, Christchurch − Antibeeld zeitgenössische Kunst, Münster + KunstKoop 2011–2012 0 Edgar Cleijne, Ellen Gallagher + Aernout Mik € 8.750 € 5.844 € 600 > 105 € totaalbedrag > 121 + Jeanne van Heeswijk, + Ahmet Ögüt ! Arti en Amicitiae maakte bezwaar + Helmut Smits + Ondersteund Simon Kentgens, Renzo Martens, > 120 tegen de afwijzing van haar aanvraag > 117 > paginaverwijzing ACB Galéria, Boedapest Vesselina Nikolaeva, voor Antibeeld. Het bezwaar is af- Bee Productions, Middelie − niet-gehonoreerd − Jurriaan Molenaar aMAZElab, Milaan Bastiaan Schevers gewezen. Het project onderscheidt 0 Heartbeat of the Hammond 0 niet-behandeld € 5.250 > 122 Art en Résidence, Saint- zich onvoldoende van andere pro- Ausstellungsraum Klingental, Bazel ! Bezwaren + Ton Matton Rémy-de-Provence jecten. Het mist een bijzondere opzet, € 3.700 ACREQ Elektra, Montréal > 119 − Laurence Aëgerter een innovatieve werking en specifieke + Hidde van Schie Beek, Felix van de, Maastricht − Edwin van der Heide, Daan ar/ge kunst Galleria Museo, Bolzano publieksactiviteiten. Educatieve > 127 0 Wat een toestand Roosegaarde € 7.287 activiteiten zijn niet ontwikkeld, Ambach & Rice, Seattle + Mark Boulos Art Gallery, Amsterdam en daarmee onzeker, bijzondere € 3.758 > 119 0 KunstKoop 2011–2012 samenwerkingsverbanden ontbreken. Avantia Damberg, Amsterdam BeeldBeschaving, Rotterdam 0–9 Adama, Margareth, Maria Hoop + The Armory Show 2010 + Katarina Zdjelar 0 Truk di Arte − Contains the EU + Verblijf loft > 128 > 119 > 129 Art Promotion International, ArtOlive, Amsterdam Deventer + KunstKoop 2011–2012 AvK, Amstelveen Beeldende Kunst Manifestatie Amino, Newcastle upon Tyne ARCAM, Amsterdam 0 Uitwisselingsprogramma > 105 0 Kunstenaars RIP0-9 Heemskerk, Uitgeest 008, Haarlem AdK Actuele Kunst, Amsterdam − Theo Jansen − Fashion & Architecture schilderkunst − Schone schijn 0 Arts and Music Festival 008 + KunstKoop 2011–2012 > 105 Artphoto, Boekarest Amsterdam International Archiefprogrammatuur, Amsterdam Art Rap Foundation, San Nicolas − Claudia Cristovão, Zachary Formwalt, Beeldstation, ’s-Heer 21_21 Design Sight, Tokyo Fashion Week, Amsterdam € 15.000 0 Mono-Dialogue Nicoline van Harskamp, Pilvi Takala Hendrikskinderen € 31.148 African Artists’ Foundation, Lagos € 5.095 + Rechtenonderzoek digitaal erfgoed en B − Dependance museum Le Secret + Nacho Carbonell, Li Edelkoort, Joris € 50.000 + International Fashion Week Guest cultureel ondernemen Laarman + Lard Buurman, Edgar Cleijne, Programme > 106 Art Singel 100, Amsterdam Arts in Development > 119 Juul Hondius, Natasha Libbert, > 111 + KunstKoop 2011–2012 Sudan, Amsterdam Beeldverhaal Nederland, Haarlem 0 Definition of Self Kadir van Lohuizen, Viviane Sassen, > 105 − Khartoum Art Lab € 20.000 Andrea Stultiens, Henk Wildschut, Archis, Amsterdam Bakker, Pedro, Schettens + Stripdagen Haarlem 2010 Hans Wilschut Amsterdams Historisch € 110.000 + Verblijf loft > 94 38CC, Delft > 114 Museum, Amsterdam + Programma 2011–2012 Art Unlimited, São Paulo Artsonje Center, Seoul > 129 − Programma 2011 € 55.000 > 101 € 20.000 € 14.136 + Amsterdam-Istanbulproject + 310k, Koen Delaere, Lucy McRae + Yang Ah Ham Begraafplaatsen Ermelo Afrika Museum, Berg en Dal > 106 > 115 > 125 Bakkerijmuseum De oude Veldwijk, Ermelo 5 Days Off Media, Amsterdam € 14.100 + A’DAM, man & mode Architectural Association, Londen bakkerij, Medemblik 0 Publicatie begraafplaatsen Ermelo € 30.000 + Abdoulaye Konaté > 94 0 Rem Koolhaas − (W)eten van vroeger, is eten voor later Veldwijk 2011 + Particles > 111 Art-Crumbles, Nijmegen ArtTableNederland, Amsterdam > 94 ! Het AHM maakte bezwaar tegen 0 Art Event Rehab Religion: € 5.000 − 5 Days Off 2010 de afwijzing van zijn aanvraag voor Architectuurcentrum Honger van de ziel + Changing Attitudes: Attuning Feminist Bakkes, Alexander, Amsterdam Beheer Bijbels Openluchtmuseum, Afrikacentrum, Cadier en Keer A’DAM, man & mode. Het bezwaar Rondeel, Deventer Legacies + Verblijf loft Heilig Landstichting − Beelden uit Zimbabwe is toegewezen. In dit project blijkt − Ornamenten in de architectuur > 108 > 129 − A Meeting of Minds in Companies 7 Hills Foundation, Amsterdam 0 Things that matter mode niet alleen een doel op zichzelf Art2World, Rotterdam − Programma 2011 maar ook een middel om meer te € 15.000 weten te komen over de bijdrage van Arnhem Mode Biënnale, Arnhem + Ontwikkelkosten driejarige tentoon- ArtWorlds, Rotterdam Balansa, Curaçao Beheerstichting Quo Vadis Einde Akkerman, Philip, Den Haag mode aan maatschappelijke identiteit € 100.000 stelling professionele en amateurkunst € 50.000 € 27.803 van de Wereld, Amsterdam 75 + NAP Satellietgroep, Den Haag + Verblijf loft en imago. + AMBer > 106 + Zomertentoonstelling ArtWorlds + Kashi Ku Popchi na Punda 0 Sail OHG Festival − Programma 2011 > 129 > 94 > 94 > 109

Annet Gelink Gallery, Amsterdam Arte ‘99, Curaçao Behoud Moderne Kunst, Den Bosch 99B, Rotterdam Al Riwaq Art Space, Manama € 23.775 Arnoldsche Art Publishers, € 107.495 Aschenbach & Hofland Baltan Laboratories, Eindhoven € 125.000 € 5.920 € 2.955 + Arco 2010 Cinema Loop Stuttgart + Antepasado di Futuro Galleries, Amsterdam − Programma 2011 + Behoud Mediakunst Collectie + Close to Home + Fahrettin Örenli, Mounira Al Solh > 128 € 14.290 > 94 + KunstKoop 2011–2012 Nederland > 94 > 115 + Art Basel 2010 + Liesbeth den Besten: On Jewellery > 105 > 103 > 128 > 99 Banff International Curatorial + Art Basel 2010 Art Unlimited ArtEZ, Arnhem Institute, Banff Albus Lux Galerie, Roosendaal > 128 € 30.976 Ast, Jorre van, Londen € 1.100 Beijing Today Art Museum, Beijing + kunstKoop 2011-2012 + Art Basel Miami Beach 2010 Ars Electronica Center, Linz + Colour in Time-Colouring Time + Verblijf loft + Ann Demeester € 15.000 > 105 > 128 0 Ars Electronica Festival 2010 > 108 > 129 > 115 + Ni Haifeng, Suchan Kinoshita a + KunstKoop 2011–2012 + Kleursymposium > 116 > 105 > 108 Almarcegui, Lara Art & Education, Amsterdam Ateliergroep Tij, Utrecht Banff New Media Institute at + Verblijf loft 0 Bolwerkproject 0 Ateliergroep Tij the Banff Centre, Banff Benschop, Farrahnoe, Rotterdam > 129 Ann’s Art, Groningen Arthub, Hong Kong € 3.942,49 + Verblijf loft A Day Without Borders, Den Haag + KunstKoop 2011–2012 € 79.340 + Karen Lancel, Hermen Maat > 129 − Ontsluiting cultureel erfgoed > 105 Art Academies in Venice + Lara Almarcegui, Stanley Brouwn, Ateliers ‘89, Aruba > 116 Algemene Omroepvereniging 2011, Amsterdam Alicia Framis, Job Koelewijn, John € 180.000 Avro, Hilversum € 10.000 Körmeling, Julika Rudelius, Ingmar + Professionalisering website en Berlin International Filmfestival- A Trans Pavilion, Berlijn € 32.889 ANP Foundation, Den Haag + Concepts of Photography Swalue, Dick Verdult, Pieter van technische hulpmiddelen Banning, Jan, Utrecht Forum Expanded, Berlijn € 3.552 + Hollandse Nieuwe 2011 € 75.000 > 106 Wesemael > 109 + Verblijf loft 0 Maite Abella + Rajan V. Ritoe > 94 + ANP Archief 3.0 > 116 + Programma 2011–2012 > 129 > 117 > 94 + Moon Life Concept Store > 101 Art Agency Foundation, Sint-Maarten > 116 Berlinische Galerie, Berlijn AlpineumProduzentengalerie, Luzern € 7.350 Baren, Peter, Amsterdam € 5.000 0 Corinne Bonsma + Axum Art Café + Verblijf loft + Susanne Kriemann > 109 > 129 > 117 138 − aanvragers − − aanvragers − 139

Biënnale Kijkduin, Den haag Bossche Multicultimix, Den Bosch Butterfly Works, Amsterdam Center for Contemporary Centrum voor Geschiedenis van Contemporary Art Centre, Vilnius Cultuur aan het IJ, Amsterdam − Biennale Kijkduin 2011 0 Multiculturele activiteiten en projecten € 4.440 Art, Chisinau Migranten UVA, Amsterdam € 1.650 0 Come In Go Out 2010, 2011 + François Ouédraogo, Wilfried de Paul € 7.000 € 10.000 + Praneet Soi – Crisis of History € totaalbedrag ! Stichting Biënnale Kijkduin maakte > 111 + Susanne Kriemann Angela Serino, + Onderzoek Europees > 120 + Ondersteund bezwaar tegen de afwijzing van haar STEALTH.unlimited, Mieke van de Voort migrantenfamiliealbum 0 Coro Collective > paginaverwijzing aanvraag voor de Biënnale 2011. Brabants Kenniscentrum > 120 > 111 Cultuurpromotie, Utrecht − niet-gehonoreerd Het bezwaar is afgewezen. Er wordt Kunst en Cultuur, Tilburg 0 No Label Visual Arts 0 niet-behandeld onvoldoende onderscheid gemaakt 0 Schrijf & schrap! Contemporary Art Gallery, Laren ! Bezwaren tussen voorbijgangers en bezoekers, Centraal Bureau voor Chapter Arts Centre, Cardiff + KunstKoop 2011–2012 en het voornemen uit het communi- c Genealogie, Den Haag – Helen Frik > 105 Curaçao Arts and Promotion catieplan om voorbijgangers werkelijk Braggiotti Gallery, Amsterdam € 6.520 Foundation, Curaçao tot bezoekers om te vormen is niet + KunstKoop 2011–2012 + Voorouders van verre 0 Doble’s brief aan de koningin overtuigend. > 105 > 94 Chinese European Art Centre, Xiamen Contemporary Art € 17.796 Museum, Saint Louis Besselaar Hedendaagse Camden Arts Centre, Londen + Dialogue II € 5.200 Kunst, Utrecht Biënnale Venetië 2011, Amsterdam Brainport Development, Eindhoven € 12.250 Centraal Museum, Utrecht > 116 + Manon de Boer + KunstKoop 2011–2012 € 500.000 − Liberation of Light + René Daniëls € 215.000 > 124 > 105 + Biënnale Venetië 2011 > 123 + De grenzen van het Modernisme D > 127 > 106 Christian Ouwens Galerie, Rotterdam Branchevereniging + Portret Jkvr. J. C. van Boetzelaer + KunstKoop 2011–2012 Cordero Vico, Aitana, Amsterdam BEV, Amsterdam Archiefinstellingen Canvas International Art, Amstelveen > 103 > 105 + Verblijf loft 0 Realisatie kunstwerk Roland Schimmel Bijbels Museum, Amsterdam Nederland, Den Haag + KunstKoop 2011–2012 + Rietvelds Universum > 129 € 150.000 − Programma > 105 > 94 Dala, Durban + Programma 2010–2012 + Studio Vertigo Cibone, Tokyo € 20.000 Bevordering Maatschappelijke > 102 > 94 0 Piet Hein Eek, Moooi Courtisane, Gent + Time_Frame Participatie, Amsterdam Brassband De Wâldsang, Buitenpost Capacete, Rio de Janeiro – Programma 2011–2012 0 Courtisane Festival 2010 > 125 € 15.000 0 Europese Brassband € 13.700 + Oral history–project met vluchtelingen Bijl, Marc, Berlijn Kampioenschappen 2010 + Daniela Bershan, Inti Guerrero, Gabriel Cincinnati Art Museum, Cincinnati > 106 + Verblijf loft Lester, Jonas Olsson Centre d’art contemporain de – Going Dutch: Droog CSDD, Istanbul Dam, Karin van, Amsterdam > 129 > 115 Lacoux, Hauteville Lompnes – Jasper de Beijer + Verblijf loft BravinLee Programs, New York 0 Marie Hendriks > 129 Bevordering van de − Philip Akkerman City of Women, Ljubljana Pijporgelcultuur, Curaçao Bimeras, Istanbul CAPE Africa Platform, Kaapstad – Judith Witteman Cultural Map of Creation, Florence 0 Curaçaosche Pijporgelcultuur € 7.500 € 25.000 Centre d’art du Parc Saint – Eefje Blankevoort, Tomas Kaan, Anoek Day, Jeremiah, Amsterdam + iDANS Breda Photo, Breda + Cascoland Mafikeng 2010 Léger, Pougues-les-eaux Steketee + Verblijf loft > 122 € 40.000 > 114 € 2.655 Clear, Groningen > 129 Beyond Expression + Breda Photo 2010 + Irene Kopelman, Zoe Gray 0 Photomeeting Foundation, Amsterdam > 94 > 117 Cultural Olympiad, Vancouver − Multiplex: TransNatural 2, 3, 4 Blanco y Negro, Buenos Aires Capricious, Brooklyn 0 Daan Roosegaarde DD Wave, Tokyo 0 Oumar Mbengue Atakosso 0 Emmeline de Mooij Climax Curating, Genève – Foam, Mark, Thonik Bridges to Fashion, Rotterdam Centre for Contemporary – Guido van der Werve Beyond Writing Foundation, − Bridges to Fashion 2 Art, Warschau Cultureel Erfgoed Sint-Maarten Blickfang, Stuttgart Carpenters Workshop € 5.310 Popmuziek, Amsterdam de Appel, Amsterdam € 31.600 − Geke Lensink Gallery, Londen + Aernout Mik Cokkie Snoei, Amsterdam 0 Lochem Festival € 30.000 + Living Statues Sint-Maarten 2010 Brighton Photo Biennial, Brighton € 11.972 > 121 + KunstKoop 2011–2012 + For the blind man in the dark room > 109 € 3.586 + Design Miami Basel 2010 > 105 looking for the black cat that isn’t Board, Rotterdam + Wout Berger, Viviane Sassen > 128 Cultureel Podium Roepaen, Ottersum there 0 E80, de triomftocht van het > 123 Centre for Contemporary 0 Kunsten@Roepaen > 111 Biblioteca Nacional, Aruba binationale urbanisme Arts, Glasgow Cokkie Snoei, Rotterdam – I Am Not Here. An Exhibition Without € 5.876 CASA, Arnhem € 5.000 + KunstKoop 2011–2012 Francis Alys + Acuril-conferentie Buddha Mission of India, New Delhi – Arnhemse Nieuwe 2010 + Stansfield Hooykaas > 105 Culturele Ambassade, Amsterdam – The Show of Shows > 109 Bob van Orsouw Gallery, Zürich − Buddha Enlightened > 123 – Slow Hotel + Symposium jeugdliteratuur Tilburg € 500 > 109 + Marcel van Eeden Casco, Utrecht Comité van Roosendaal, Antwerpen De Balie, Amsterdam 0 Kinderboekenfestival Geschenk Aruba > 127 Büro Voggenreiter, Keulen € 350.000 Centre Karthala, Moroni € 18.565 Culturele Projecten, Culemborg € 10.000 2010 0 Passagen 2010 + Programma 2011–2012 € 9.380 + Institutional Attitudes 0 Triptiek voor de vrijheid + Bosnië-Herzegovina in beeld > 101 + Edith Rijnja, Harald Schole > 108 > 111 Boiten, Jan, Amsterdam > 113 Bielefelder Kunstverein, Bielefeld 0 Ontwerpen video- en tekstgraphics Burana Art, Brunssum Culturissima, Amsterdam € 2.283 voor concerten − Tijdverdrijf Casino Luxembourg, Luxemburg Contact, Toronto € 150.000 De Barak, Lelystad + Falke Pisano – Francisco Camacho Centre Regional d’Art Contemporain € 7.978 + 1001 Italianen – Programma 2011 > 117 – Marc Bijl, Walter Langelaar Languedoc Roussillion, Sete + Jacqueline Hassink > 94 Bonnefantenmuseum, Maastricht BuroDijkstra Art Gallery, Amsterdam 0 Bojan Fajfric, Katerina Zdjelar > 116 € 200.000 + KunstKoop 2011–2012 ! Stichting Culturissima maakte De Eersteling, Standdaarbuiten Bienal de São Paulo, São Paulo + Dough > 105 Castrum Peregrini, Amsterdam bezwaar tegen de afwijzing van haar 0 Restauratie Stoomgemaal De € 47.607 > 103 0 Matter of Monument Centro de Desarrollo Cultural Contempo Collectie, Eindhoven aanvraag voor het project 1001 Eersteling − UNStudio de Moravia-Medellin, Medellin + KunstKoop 2011–2012 Italianen in Nederland. Het bezwaar + Marlene Dumas, Aernout Mik, BuroDijkstra Art Gallery, Rotterdam € 6.700 > 105 is toegewezen omdat overtuigend is Wendelien van Oldenborgh, Fiona Tan Boom Company Limited, + KunstKoop 2011–2012 CEIA, Belo Horizonte + STEALTH.unlimited aangetoond dat door samenwerking De Fryske Rie, Leeuwarden > 115 Sint-Petersburg > 105 € 27.123 > 116 met verscheidene partners de belang- 0 Friesen-droapen 2010 0 Erik Kriek + Ansuya Blom, Siree van der Velde, Contempo Modern Art stelling voor het onderwerp wordt Marianne Viero Gallery, Rotterdam vergroot. Met een crossmediale aan- Bury St Edmunds Art Gallery- > 113 Centro Galego de Arte + KunstKoop 2011–2012 pak kunnen diverse publieksgroepen De Grote Witte Reus, Den Haag Bosma, Rixt, Leiden Smiths Row, Suffolk Contemporanea, Santiago > 105 worden aangesproken. – Programma 2011 + Verblijf loft 0 Kevin van Braak de Compostela > 129 0 Bas Jan Ader 140 − aanvragers − − aanvragers − 141

Design Museum, Holon Doual’Art, DoualA Ellen de Bruijne Projects, Amsterdam Evenaar Festival, Almere Filmtheater ‘t Hoogt, Utrecht Fotospazio, Milaan € 3.850 € 50.000 € 9.322 0 Evenaar Festival – Stalles € 23.130 + Cedric Flazinski + George Brugmans, Ingrid Commandeur, + Art Basel 2010 + Erwin Olaf € totaalbedrag > 118 Bas Czerwinski, Kaleb de Groot, E > 128 ! Stichting Evenaar Festival maakte > 119 + Ondersteund Bregtje van der Haak,Geert Hutsebaut, + Fiac 2010 bezwaar tegen de afwijzing van zijn FLAT, Amsterdam + Viviane Sassen > paginaverwijzing Jan Jongert, Berend van der Lans, > 128 aanvraag voor het Evenaar Festival. € 20.000 > 119 − niet-gehonoreerd Design Museum, Londen Hans Kennepohl, Iris de Kievith, + KunstKoop 2011–2012 Het bezwaar is afgewezen. Op basis + Bezoek kunstenaars en CEIA uit 0 niet-behandeld € 18.860 Calanne Moroney-Bart-Jan Hooft, E.M. Galerie, Drachten > 105 van de aanvraag valt niet te ver- Brazilië ! Bezwaren + Wim Crouwel Xandra Nibbeling, Arno van + KunstKoop 2011–2012 wachten dat een landelijk publiek > 113 Foxy Production, New York > 123 Roosmalen, Kamiel Verschuren > 105 wordt bereikt. De beeldende-kunst- € 3.500 > 113 Ephrem J, Curaçao activiteiten onderscheiden zich niet + Jodi 0 Reis- en verblijfskosten van het bestaande aanbod. Flatland Gallery, Utrecht > 124 Design Tide, Tokyo Eastlink Gallery, Shanghai € 12.223 € 25.000 Down’s upside, Haarlem € 5.500 + Collect 2010 De Hartekamp Groep, Haarlem + Pieke Bergman, Richard Hutten, Joep 0 Buitenexpositie Down’s Upside + Scarlett Hooft Graafland ERC2010, Amsterdam Expa, Palermo > 128 Frankendael, Amsterdam 0 Van monnikenwerk tot arbeidsintegratie van Lieshout, Thonik > 116 € 45.000 0 Triennale di Milano + KunstKoop 2011–2012 € 40.000 > 119 + European Registrars Conference 2010 > 105 + Oh Crisis DOX, Praag > 108 + Paris Photo 2010 > 95 De Loodsen, Rotterdam – Tomoko Mukaiyama Eastside Projects, Birmingham Expeditieschip Willem Barentsz > 128 + The Smooth and The Striated: Deleuze – Nachtverhalen & dagdromen Designers at Work, Den Haag € 6.000 Stichting, Harlingen in Amsterdam € 15.000 + Jennifer Tee Espace Enny, Laag Keppel 0 Herbouw expeditieschip Willem > 95 + Arti10 Drents Museum, Assen > 123 + KunstKoop 2011–2012 Barentsz Flow, Londen De Nieuwe Verdieping, Haarlem > 94 € 225.000 > 105 – Going Dutch € 15.000 + De Tang-dynastie: de Gouden Eeuw Frans Hals Museum | De + Ontwikkeling manifestatie Ki van China École Café, Taipei Experimenta Media Arts, Melbourne Hallen, Haarlem > 106 Dialekt Kunstverein, Stuttgart > 111 – Op Voorraad-In Stock Espaco Cultural Vermelho, São Paulo – Blendid Flux-S, Eindhoven € 18.172 – Feiko Beckers + Semipermanente presentatie € 5.774 € 60.000 + Democracies archeologie + Rose Akras, Dirk Jan Jager, Mariëlle + Flux/S-Drafts Establishing Future > 103 De Service Garage, Amsterdam > 94 Edinburgh Art Festival, Edinburgh Videler Expodium, platform voor > 94 – Vier portretten familie Adrichem van – Amsterdam-Berlijn Dick de Bruijn Contemporary – EAF 2010 > 115 jonge kunst, Utrecht Dorp en De Kies van Wissen Art, Middelburg € 53.710 + KunstKoop 2011–2012 Driekwart eeuw John Eric + Programma 2011 FO.KU.S, Innsbruck De Stoelendans, Breda > 105 Gorsira, Curaçao Eduard Planting Fine Art Etc. Galerie, Praag > 101 – Hellen van Meene Freer Gallery of Art, Washington 0 Stoelendansproject 0 75ste verjaardag John Eric Gorsira Photographs, Amsterdam – Sybren de Boer + Reis- en verblijfskosten Ruth Sacks € 20.000 + KunstKoop 2011–2012 > 111 + Fiona Tan Digital Art Weeks, Zürich > 105 – Utrecht Consortium Foam_Fotografiemuseum > 124 De Veemvloer, Amsterdam – Kristiina Koskentola Driesse, Moniek, Rotterdam Etienne Gallery, Oisterwijk Amsterdam, Amsterdam – Reset 0 Subjectieve atlas van Mexico + KunstKoop 2011–2012 € 61.350 Edukatie Dirigenten en > 105 Expoplu, Nijmegen + Ahmet Polat: Kemal’s Dream Fri-Art, Fribourg Dijkstra, Rineke, Amsterdam Koristen, Curaçao 0 Plaats delict > 111 – Katarina Zdjelar De Witte Raaf, Brussel + Verblijf loft Droog Design, Amsterdam – Workshops koordirectie en + Proud to be € 25.000 > 129 € 38.400 koorvorming Europe China Design > 95 + Programma 2011 + Defining the next generation of global Center, Shanghai Extrapool, Nijmegen Friedman Benda, New York > 101 design 0 Better Design, Better Life € 80.000 0 Joris Laarman Dilmos, Milaan > 99 Eijkelboom, Hans, Amsterdam + Programma 2011 Fomin, Misha, Bilthoven € 7.975 0 Everything must go! + Verblijf loft > 101 + Verblijf loft Den Haag Design, Den Haag + Pieke Bergmans, Studio Job > 129 European Capital of Culture > 129 Fries Museum, Leeuwarden € 15.000 > 119 Agency, Istanbul € 32.083 + Ontwikkelkosten 2012 Droog, New York 0 Flying Grass Carpet Eye Film Instituut + Vanitasstilleven > 106 € 11.527,75 Ekel, Fendry, Amsterdam Nederland, Amsterdam Fotodok, Utrecht > 103 Dionisis Sotovikis, Athene + Design Miami Basel 2010 + Verblijf loft – Indiëproject € 23.664 – Droog > 128 > 129 European Centre for – Tentoonstelling FILM3 + Casa Tres Patios DEPO, Istanbul – Saved by Droog Mobility, Helmond > 113 Fundbureau-Heimatdesign, Dortmund € 29.315 € 14.900 + Transition – Concrete Playground + Bas Princen DMY Berlin, Berlijn El Despacho, Mexico-Stad + Businessplan Virtuele Expositie > 106 > 114 € 12.127 Duijn, Mirka, Amsterdam € 15.000 > 106 + Jurgen Bey, Simon Heijdens, + Verblijf loft + The ABC of Cinema Lucas Verweij, Joanna van der Zanden, > 129 > 113 F Fotofestival aan de Maas, Der Kunstverein, seit 1817, Hamburg AR+RFID Lab, Mediamatic, V2_, European Ceramic Context, Gudhjem Oud-Beijerland € 2.900 Waag Society € 7.540 0 Fotofestival aan de Maas G – Marc Morrel > 117 Dumas, Charlotte, Amsterdam Electrohype, Malmö + Atelier NL, Djim Berger, Wim Borst, + Alon Levin + Verblijf loft – Nikki Koole Ester Stasse > 117 > 129 > 116 Federatie van Verenigingen van Spaanse Fotofo, Bratislava Dolce Vita Media, Rotterdam Migranten in Nederland, Haarlem – Hans van der Meer 0 Programma 2011 Elektra Blou, Curaçao – Mi Casa es Su Casa. 50 jaar Galeria Plan B, Berlijn Design Act, Moskou Duo Puur, Enschede € 4.500 European Media Art Spanjaarden in Nederland € 4.266 € 20.000 0 Duo Puur naar Curaçao + De stilte Festival, Osnabrück Fotografie Noorderlicht, Groningen + Liste 2010 + Maarten Baptist, BCXSY, Charlotte Domein voor Kunstkritiek, > 109 € 1.600 ! De Federatie van Verenigingen van € 100.000 > 128 Dumoncel d’Argence, Khodi Feiz, GRO Amsterdam + Karel Doing, Tital Efrat-Sirah Spaanse Migranten in Nederland + The Sweet and Sour Story of Sugar design, Vij5, Jeroen Wesselink – Art Medialab Bridging the Gap Dutch Fashion Foundation, Foighel Brutmann, Reza Haeri, maakte bezwaar tegen de afwijzing > 113 > 121 Amsterdam Bas van Koolwijk-Gert-Jan Prins, van haar aanvraag voor dit project over Galerie A-Quadraat, Vorden € 8.550 Hanne Lippard, Tim Leyendekker, vijftig jaar Spanjaarden in Nederland. 0 KunstKoop 2011–2012 Dorpel, Harm van den, Amsterdam + Dutch Fashion Awards 2010 Erwin Olaf, Joost Rekveld, De aanvraag is afgewezen. Onvol- + Verblijf loft > 111 Pilvi Takala, Zafer Topaloglu doende is aangetoond dat een groter > 129 > 117 publiek dan de Spaanse (re)migranten en hun nakomelingen wordt bereikt. 142 − aanvragers − − aanvragers − 143

Galerie De Boog, IJsselstein Galerie Dis, Maastricht Galerie Jos Art, Amsterdam Galerie Majke Hüsstege, Den Bosch Galerie Nouvelles Images, Den Haag Galerie Sollertis, Toulouse Galerie Wit, Wageningen + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 0 Madeleine Berkheimer + KunstKoop 2011–2012 > 105 > 105 > 105 > 105 > 105 > 105 € totaalbedrag + Ondersteund Galerie Spektrum, München > paginaverwijzing Galerie De Compagnie, Dordrecht Galerie Dom’Arte, Rucphen Galerie Josine Bokhoven, Amsterdam Galerie Maria Chailloux, Amsterdam Galerie Onrust, Amsterdam – Evert Nijland, Terhi Tolvanen Galerie Witt, Dordrecht − niet-gehonoreerd + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 – KunstKoop 2011–2012 0 niet-behandeld > 105 > 105 > 105 > 105 > 105 ! Bezwaren Galerie Stills, Nijmegen + KunstKoop 2011–2012 Galerie Witteveen, Amsterdam Galerie De Expeditie Galerie Eewal, Amsterdam Galerie Judy Straten, Horst Galerie Mark Peet Visser, Den Bosch Galerie Paul Andriesse, Amsterdam > 105 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 – KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 – KunstKoop 2011–2012 € 17.021 > 105 > 105 > 105 + Art Basel 2010 > 128 Galerie Tanya Rumpff, Haarlem Galerie Akinci, Amsterdam Galerie Ferdinand van Galerie Martin van + Frieze Art Fair 2010 + KunstKoop 2011–2012 Galerie Wouter van € 7.080 Galerie de l’UQAM, Montréal Dieten, Amsterdam Galerie Juliètte Jongma, Amsterdam Zomeren, Amsterdam > 128 > 105 Leeuwen, Amsterdam + The Armory Show 2010 € 10.150 + KunstKoop 2011–2012 € 8.580 € 7.591 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 > 128 + Fiona Tan > 105 + Frieze Art Fair 2010 + Fiac 2010 > 105 > 105 + KunstKoop 2011–2012 > 116 > 105 > 128 Galerie Terra, Delft > 105 + Liste 2010 + Liste 15 € 4.040 Galerie Fons Welters, Amsterdam > 105 > 128 Galerie Petit, Amsterdam + Collect 2010 Galerie Zand, Eindhoven Galerie De Rijk, Den Haag € 7.887 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 > 128 + KunstKoop 2011–2012 Reflex, Amsterdam + KunstKoop 2011–2012 + Frieze Art Fair 2010 > 105 > 105 > 105 + KunstKoop 2011–2012 > 105 + KunstKoop 2011–2012 > 105 > 128 > 105 > 105 + KunstKoop 2011–2012 > 105 Galerie Kap Pur, Tilburg Galerie Marzee, Nijmegen Galerie Polaris, Parijs Galerie Zink, München Galerie De Rog, Grave – KunstKoop 2011–2012 € 5.758 – Philip Akkerman Galerie van den Berge, Goes € 7.044 Galerie Anatome, Parijs – KunstKoop 2011–2012 + Collect 2010 + KunstKoop 2011–2012 + Art Hong Kong 2010 € 4.000 Galerie Fotohof, Salzburg > 128 > 105 > 128 + Jan Bons € 3.650 Galerie Kokon, Tilburg + KunstKoop 2011–2012 Galerie Quintessens, Utrecht > 117 Galerie De Roos van + Viviane Sassen, Bas Vroege + KunstKoop 2011–2012 > 105 + KunstKoop 2011–2012 Tudor, Leeuwarden > 121 > 105 > 105 Galerie van Dusseldorp, Tilburg Galleri Nils Åberg, Göteborg + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 – Malin Persson Galerie Anderwereld, Groningen > 105 Galerie Maurits van de Laar, Den Haag > 105 + KunstKoop 2011–2012 Galerie für Zeitgenössische Galerie Laurent Godin, Parijs + KunstKoop 2011–2012 Galerie Ra, Amsterdam > 105 Kunst, Leipzig € 1.707 > 105 + KunstKoop 2011–2012 Galleri Riis, Oslo Galerie De Twee Pauwen, Den Haag – Meike Schalk, Apolonija Sustersic + Hidde van Schie > 105 Galerie van Gelder, Amsterdam € 4.120 – KunstKoop 2011–2012 > 118 + KunstKoop 2011–2012 + Art Basel 2010 Art Unlimited Galerie Artline, Amsterdam Galerie Mokum, Amsterdam > 105 > 128 + KunstKoop 2011–2012 Galerie Gabriel Rolt, Amsterdam ! galerie Laurent Godin maakte bezwaar + KunstKoop 2011–2012 Galerie Rademakers, Amsterdam > 105 Galerie De Vierde Dimensie, Plasmolen € 5.000 tegen de afwijzing van haar aanvraag > 105 – KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + Arco 2010 voor de tentoonstelling van werk van Galerie van Kranendonk, Den Haag Galleria Civica, Trento > 105 > 128 Hidde van Schie. Het bezwaar is toe- + KunstKoop 2011–2012 € 5.134 Galerie Bart, Amsterdam + KunstKoop 2011–2012 gewezen. De galerie neemt deel aan Galerie Nadja Vilenne, Luik Galerie Ramakers, Den Haag > 105 + Melvin Moti + KunstKoop 2011–2012 > 105 belangrijke internationale beurzen en € 4.875 + KunstKoop 2011–2012 > 119 > 105 Galerie De Vis, Harlingen heeft internationale uitstraling. + Fiac 2010 > 105 + KunstKoop 2011–2012 > 128 Galerie Van Loon & Simons, Vught > 105 Galerie Hamer, Amsterdam + KunstKoop 2011–2012 Galleria Francesca Kaufmann, Milaan Galerie Bernard Jordan, Zürich + KunstKoop 2011–2012 Galerie Lieve Hemel, Amsterdam Galerie Resy Muijsers, Tilburg > 105 € 6.728 – Ronald Cornelissen > 105 + KunstKoop 2011–2012 Galerie Nationale d’Art + KunstKoop 2011–2012 + Art 41 Basel Galerie De Witte Voet, Amsterdam > 105 du Senegal, Dakar > 105 > 128 + KunstKoop 2011–2012 € 5.025 Galerie van Wijngaarden, Amsterdam Galerie Bianca Landgraaf, Laren > 105 Galerie Hein Elferink, Staphorst + Oumar Mbengue Atakosso – KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 Galerie Lilly zeligman, laren > 121 Galerie Rob de Vries, Haarlem Gallery Artkitchen, Amsterdam > 105 > 105 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 Galerie De Zaal, Delft >105 > 105 Galerie Wansink, Maastricht > 105 + KunstKoop 2011–2012 Galerie Nationale du Jeu + KunstKoop 2011–2012 Galerie Brandt, Amsterdam > 105 Galerie Helga Hofman, de Paume, Parijs > 105 + KunstKoop 2011–2012 Alphen aan den Rijn Galerie Loevenbruck, Parijs € 25.000 Galerie Rob Koudijs, Amsterdam Gallery Atiss, Dakar > 105 + KunstKoop 2011–2012 € 4.416 + Aernout Mik € 3.591 € 1.170 Galerie Diana Stigter, Amsterdam > 105 + Paris Photo 2010 > 118 + Collect 2010 Galerie West, Den Haag + Marlijn Franken, Reinier de Nooyer € 25.923 > 128 > 128 € 10.813 > 122 Galerie Carla Koch, Amsterdam + Art Basel 2010 + KunstKoop 2011–2012 + Art Basel Miami Beach 2010 + KunstKoop 2011–2012 > 128 Galerie Hoogenbosch, Gorredijk Galerie New Untitled, Venlo > 105 > 128 > 105 + Fiac 2010 + KunstKoop 2011–2012 Galerie Louise Smit, Amsterdam + KunstKoop 2011–2012 + Fiac 2010 Gallery Deux Poissons, Tokyo > 128 > 105 € 3.750 > 105 > 128 € 2.000 + Frieze Art Fair 2010 + Collect 2010 Galerie Roger Katwijk, Amsterdam + KunstKoop 2011–2012 + Klaartje Martens, Giene Steenman Galerie Caroline van Hoek, Deurle > 128 > 128 + KunstKoop 2011–2012 > 105 > 119 € 7.171 + The Armory Show 2010 Galerie im Taxispalais, Innsbruck + KunstKoop 2011–2012 Galerie Noël Guyomarc’h, Montréal > 105 + Design Miami Basel 2010 > 128 – L.A. Raeven, Zeger Reyers > 105 – Andrea Wagner > 128 + KunstKoop 2011–2012 Galerie Willy Schoots, Eindhoven Gallery Factory, Seoul > 105 Galerie Smarius, Gorredijk + KunstKoop 2011–2012 – Sandro Setola Galerie Jacoba Wijk, Wehe-Den Hoorn Galerie Lutz, Delft Galerie Noordeinde, Den Haag + KunstKoop 2011–2012 > 105 Galerie Clement, Amsterdam + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 – KunstKoop 2011–2012 > 105 + KunstKoop 2011–2012 > 105 > 105 > 105 144 − aanvragers − − aanvragers − 145

Gentili Apri, Berlijn Grimm Fine Art, Amsterdam Hasselt, Kai van, Amsterdam Het Startbureau, Curaçao Ihlia, Amsterdam Internationaal Filmfestival, Breda JMgroup, Moskou € 3.250 + KunstKoop 2011–2012 € 4.605 € 5.000 – Pride Photo Award – Beyond Cinema – The house of Viktor & Rolf + Arco 2010 > 105 + Verslaglegging kunstbeurzen Buenos + Karchi Kultural, een culturele kaart van 0 Tentoonstelling leergeschiedenis € totaalbedrag > 128 Aires, Johannesburg, São Paulo Curaçao Amsterdam + Ondersteund > 100 > 109 International Filmfestival, Zanzibar João Ferreira Gallery, Kaapstad > paginaverwijzing Grizedale Arts, Coniston € 12.120 € 6.482 − niet-gehonoreerd Gesellschaft für Kunst € 845 iMAL, Brussel + Mahelia de Randamie + Aaron van Erp 0 niet-behandeld und Gestaltung, Bonn + Wapke Feenstra Haus am Waldsee, Berlijn Het Wilde Oog, Amersfoort € 3.650 > 122 > 125 ! Bezwaren – Is Theo still alive? > 123 € 7.500 – Spakenburgse diva’s en divo’s langs + moddr_ + Marcel van Eeden paleizen van glas en staal in Oost- > 115 > 117 nederland Internationaal Instituut voor Jong, J.J., ‘t Veld Gevangenismuseum, Veenhuizen Groninger Forum, Groningen Sociale Geschiedenis, Amsterdam 0 Publicatie Vijf eeuwen schilderkunst in € 54.000 € 40.000 Imbali Center for Creative € 12.500 West-Friesland + De vloek van Veenhuizen + De grens voorbij? Haus der Kunst, München Hiphop in Duketown, Den Bosch Movement, Sint-Maarten + Wereldverbeteraars Gallery Jousse Entreprise, Parijs > 95 > 95 € 15.000 0 Hiphop in Duketown € 26.652 > 95 – Atelier Van Lieshout + Marlene Dumas + Imbali’s Artists Abroad 0 Fotocollectie van Maya Peijc Jonge Harten, Groningen > 117 > 109 0 Jonge Harten 2010 Gist, Amsterdam Groninger Studenten Hiromiyoshii, Tokyo Gallery Loupe, Montclair + KunstKoop 2011–2012 Toneel, Groningen – Amie Dicke International Sculpture – Susanne Klemm > 105 0 Groninger Studenten Toneel Heijnen, Sibyl, Almelo Incident art et technologies, Biennale, Carrara Joods Historisch Museum, Amsterdam + Verblijf loft Châtenay-Malabry – Rossella Biscotti, Kevin van Braak, € 125.541 > 129 Historische Scheepswerf – Jodi Giorgio Andreotta Calo + Restauratie ceremoniële objecten Gallery Luis Adelantado, Valencia Gist, Brummen Grootel, Jasper van, Eindhoven Hoogezand-Sappemeer, Hoogezand > 104 € 12.500 + KunstKoop 2011–2012 + Verblijf loft 0 Herinrichting scheepswerf Wolthuis + Wie niet weg is, is gezien. Joods + Folkert de Jong > 105 > 129 Hela Productions, Delft Incubate Tilburg, Tilburg ISEA 2010 RUHR Hartware Medien Nederland na 1945 > 122 0 ArtPlayground € 56.000 Kunst Verein, Dortmund > 95 Holland Animation + Piracy – ISEA 2010 – Gedurfd Verzamelen Glas Stichting, Leerdam Grote Kerk, Den Haag Filmfestival, Utrecht > 95 Gallery Nine, Amsterdam € 80.000 € 300.658 Heldens, Wieteke, Den Haag – Residency Sun Xun + KunstKoop 2011–2012 + Copierjaar + Restauratie 33 wapenborden van de + Verblijf loft Istanbul Foundation for Joodse Omroep, Hilversum > 105 > 95 Orde van het Gulden Vlies > 129 Industry Gallery, Washington Culture and Arts-International 0 De schatkamers van de snoge > 104 Hondert Punten, € 3.900 Istanbul Biennial, Istanbul Drachtsercompagnie + Design Miami 2010 € 20.000 Gallery Skape, Seoul Glaskunst, Epe Hendrick Hamel Foundation, 0 De zee roept! > 128 + 2nd Former West Research Congress Joris Laarman Studio, Amsterdam – Reinoud Oudshoorn 0 Glas natuurlijk Gubbels, Stang, Rotterdam Gorinchem > 122 0 Joris Laarman 0 Publicatie Fietsstang – Educatieve inrichting Het Hamelhuis Hot Prospects ! Iniva, Londen Gartz, Wineke, Amsterdam Gordijn, Lonneke, Amsterdam 0 KunstKoop 2011–2012 € 1.454 Jubilee Library Philipsburg, + Verblijf loft + Verblijf loft Gun Gallery, Stockholm Hendriks, Martijn, Amsterdam + Esther Polak Sint-Maarten > 129 > 129 0 Hans van der Meer + Verblijf loft > 123 € 37.749 > 129 Hotel Mariakapel, Hoorn J + It takes a story to raise a child € 180.600 > 109 Geld- en Bankmuseum, Utrecht Graduate School of Creative Gwangju Biënnale, Gwangju + Programma 2011–2012 Institut Néerlandais, Parijs 0 Musical Sint-Maarten € 9.500 Arts and Media-RHA, Dublin € 18.000 Henket, Hubert-Jan, Esch > 101 € 5.000 + Studie- en rondreis € 5.475 + Arnoud Holleman, Thom Puckey + Verblijf loft + Thonik > 106 + Jeremiah Day, Irene Kopelman, > 125 > 129 > 118 Ja-Room, Rotterdam Julidans, Amsterdam Henk Slager Huis aan de Werf, Utrecht – Programma 2011 – Red Chamber > 118 – James Beckett Gemeente Sluis, Oosterburg Hercules Segers Stichting, Instituto Buena Bista, Curaçao 0 Restauratie Belfort Amsterdam € 125.000 Jacob TV Foundation, Doorn Julie Saul Gallery, New york Grafisch Museum, Groningen 0 Frans Lodewijk Pannekoek Huis Bergh, ’s-Heerenberg + Programma 2011 0 Videoconcert The News € 2.600 – Arabica: de typografische band H € 35.000 > 101 + Charlotte Dumas Gemeentemuseum, Den Haag tussen Nederland en de Arabische + De jacht op de eenhoorn > 124 € 525.000 wereld Het Blauwe Huis, Amsterdam > 95 Jacques Vonk Stichting, Hulsberg + Cell XXVI (Louise Bourgeois, 2003) – Kijkruimte Instituto de Cultura de 0 Verstilde schoonheid van Limburg, > 103 Yucatan, Mérida gezien door de ogen van Jacques Vonk + Hans Bellmer, Louise Bourgeois: Graphic Design Festival, Breda Hammen, Desirée, Eindhoven Huize Crescendo, Utrecht € 9.200 Double Sexus € 75.000 + Verblijf loft Het Dolhuys, Haarlem – Walla kristalla, kinderliedjes van en + Carina Dumais > 95 + Tweede Graphic Design Festival Breda > 129 € 40.000 voor iedereen > 120 Jan van Hoof Galerie, Den Bosch K > 95 + Dossier Van Gogh + KunstKoop 2011–2012 > 95 > 105 Gemeentemuseum, Weert Hammer Museum, Los Angeles Instituut voor Netwerkcultuur, € 50.000 Graphic Design Museum, Breda € 25.000 Amsterdam + Bedrijfscollectie kunstwerkplaatsen € 13.220 + Mark Manders Het Instituut-Case € 22.000 Jaski Art Gallery, Amsterdam Kadmium, Delft Esser (Weert, 1840–1970) + Couture Graphic > 124 Studies, Amsterdam I + Video Vortex #6 + KunstKoop 2011–2012 0 Programma 2011 > 103 > 106 – Toolbox > 95 > 105 – Uncorporate Identity-Metahaven + Wikipedia, Critical Point of View Harskamp, Nicoline van, Amsterdam > 95 Kahmann Gallery, Amsterdam Generali Foundation, Wenen + Verblijf loft Het Kasboekcollectief, Roosendaal Jenevermuseum, Schiedam + KunstKoop 2011–2012 € 7.160 Gregg Museum of Art > 129 0 Kasboek V Den Haag: museum te koop Idee-fixe, Breda – Rijkdom van Schiedam > 105 + Aernout Mik, Wendelien van and Design, Raleigh – Interference Internationaal Beeldfestival, Oldenborgh – Marian Bijlenga – Programma 2011 Rotterdam > 121 Hartware Medien Kunst 0 Image Festival 2010 Jewelerswerk Galerie, Washington Kaña Brabu, Bonaire Verein, Dortmund 0 Beppe Kessler € 16.600 – Inter-cool 3.0 Youth Image Media + Dag van Bonaire > 109 146 − aanvragers − − aanvragers − 147

Klankkaatser, Amsterdam instellingen naar Den Bosch reist Kunstfort, Vijfhuizen Künstlerhaus, Stuttgart Lester, Gabriel, Amsterdam Luigi Pecci Centre for – Hans van Koolwijk bezwaar tegen het besluit om onder € 30.000 € 1.200 + Verblijf loft Contemporary Art, Prato meer het KMC geen bijdrage te ver- + Dreams are my reality: the seriousness + Jeremiah Day > 130 – Jan van der Ploeg, Thom Puckey € totaalbedrag lenen. Het bezwaar is afgewezen. of play > 117 L + Ondersteund Klemm, Susanne, Amsterdam Of de aanvragende Russische instel- > 96 ! luigi Pecci maakte bezwaar tegen > paginaverwijzing + Verblijf loft lingen inhoudelijk bij de tentoon- 0 Van zwaarden en ploegen Letterkundig Museum, Den Haag de afwijzing van zijn aanvraag. Het − niet-gehonoreerd > 130 stelling betrokken zijn is onduidelijk. Kunstlicht in de Kunst, Eindhoven € 48.000 bezwaar is afgewezen. De aanvraag 0 niet-behandeld 0 Li Hui, Who’s Afraid of Red, Amber and L’appartement 22, Rabat + Handschrift en publiciteitscampagne gaat over een project met minder ! Bezwaren Kunsthal KadE, Amersfoort Green? € 1.115 Ik Jan Cremer internationale uitstraling in profes- Kocken, Gert Jan, Amsterdam Kröller-Müller Museum, Otterlo € 70.000 + Heidi Vogels > 103 sionele hedendaagse kunstkringen + Verblijf loft € 1.320.000 + ShadowDance > 120 dan andere aanvragen uit Italië en de > 130 + The Paintings > 96 Kunstnernes Hus, Oslo Mondriaan Stichting moet door het > 103 – Tom Claassen € 2.500 Lewis Glucksman Gallery, Cork beperkte budget zeer streng zijn in + Ultimate Painting + Walter van Broekhuizen L’Art Rue, Ariana € 4.800 haar selectie. Kantoor Kraaij-Stichting Kominek Gallery, Berlin > 103 > 120 – Dries Verhoeven + Raimond Wouda Scheur, Rotterdam – Viviane Sassen Kunsthal, Rotterdam > 118 0 Rotterdamse Kunst Kalender + Lening tentoonstelling Edvard Munch Lumen Film, Amsterdam Kudde, Amsterdam > 100 Kunstpodium T, Tilburg La Biennale di Venezia, Venezia € 45.000 Komproe, Howard, Amsterdam 0 Head – Edvard Munch 0 Leerling-meesterproject € 6.800 Leyendekker, Tim, Rotterdam + Soedâh Kartuizerklooster Sinte Sophia + Verblijf loft + Evelina Domnitch, Dmitry Gelfand + Verblijf loft > 128 van Constantinopel, Liempde > 130 > 119 > 130 0 Kartuizerklooster onthult geheimen Kulturális Labor Szociális Kunsthall, Bergen KunsTruimte wagemans, + Fiona Tan aan de Dommel Szövetkezet, Pécs € 15.000 beetsterzwaag > 119 Lumen Travo, Amsterdam Koninklijk Instituut voor – HUNK-design, Studio ID Eddy + Tomo Savic-Gecan + KunstKoop 2011–2012 Linnie.nu, Amsterdam € 4.693 de Tropen, Amsterdam > 120 > 105 0 Met één koffer ... afkicken is slechts + Fiac 2010 Kas di Arte, Bonaire € 121.475 Laarman, Joris, Amsterdam het begin > 128 € 26.400 + Programma nieuw beleid hedendaagse Kunst en Cultuur Noord- + Verblijf loft + KunstKoop 2011–2012 + Uitwisselingsprogramma Kas di Arte kunst Holland, Haarlem Kunsthalle, Bern Kunststichting de Werkplaats, Borne > 130 > 105 10.10.10 > 102 € 60.000 € 2.800 0 De akker een tijdperk Literair Productiehuis De > 109 + Sieraden uit Marokko + Noord-Holland Biënnale 2010 + Mark Manders Wintertuin, Nijmegen > 104 > 95 > 126 Lacet, Yvonne, Amsterdam – Ramsj Lumenvisum Company, Hong Kong – Opera Java International Gamelan Kunstverein, Amsterdam + Verblijf loft – Ting Chan Kas di Kultura Korsou, Curaçao Festival Amsterdam 2010 € 75.000 > 130 € 49.366 Kunst en Cultuur van Kunsthalle, Lissabon + Programma 2011 Lithuanian Art Museum, Vilnius + Culturele uitwisseling Cuba-Curaçao Bonaire, Bonaire – Mourira Al Solh, Ahmet Ögüt, Pilvi > 101 0 Aernout Mik Luxx International Arts, Eindhoven > 109 Koninklijke Bibliotheek, Den Haag € 5.628 Takala Latvian Centre for + KunstKoop 2011–2012 € 36.000 + Dia di arte Contemporary Art, Riga > 105 + Stedenboek van Frederick de Wit > 109 Kunstverein, Glückstadt € 1.280 Live Art, Tórshavn Kasteel Heeswijk, Heeswijk-Dinther (1698) Kunsthalle, Nürnberg 0 Hadassah Emmerich + Apolonija Sustersic 0 Bas Timmer 0 Een andere wereld. Noord-Brabant en > 103 € 9.780 > 120 Luycks Gallery, Tilburg André van den Bogaerde Kunstbegrip, Lelystad + Mathilde ter Heijne + KunstKoop 2011–2012 0 Govert de Roos expositietour > 117 Kunstverein, Recklinghausen Liverpool Biennial, Liverpool > 105 Koninklijke Vereniging van – Judith Maria Kleintjes Le Arti Orafe, Florence € 6.100 Kasteel Keukenhof, Lisse Archivarissen in Nederland, Arnhem – Evert Nijland, Ruudt Peters + Meschac Gaba, Tala Mandani 0 Herinrichting Nieuwe Plantage € 20.650 Kunstbikken, Utrecht Kunsthalle, Sankt Gallen > 123 Luz Austral, Buenos Aires + Archives without borders 0 De verwondering € 5.000 Kunstverein-Kunstmuseum, € 5.495 > 108 + Navid Nuur Sankt Gallen Le Pont Organization, Aleppo + Jan Banning Kasteel van Gaasbeek, Gaasbeek > 126 € 7.500 0 Ellen Schippers, Beldan Sezen LivingStone Gallery, Den Haag > 115 0 Studio Job Kunstcentrum Zaanstad, Zaandam + Marcel van Eeden + KunstKoop 2011–2012 Konstfack, University College of 0 Josine van Dalsum > 126 > 105 Art, Craft and Design, Hagersten Kunsthaus, Langenthal Lelystad Partners, Lelystad Kerken Ommoord, Rotterdam – Petra Blaisse – Gijs Frieling 0 Het stadsmuseum 0 Aankoop glaskunstwerk Kunstenaarsverblijf Het Kunstvereniging, Diepenheim LMAKprojects, New York Vijfde Seizoen, Zeist – De tuinen van de 21ste eeuw – Silvia Russel M KOP Stichting, Breda 0 Programma 2011 Kunsthaus Glarus-Glarner – Now I lay me down to eat Leo Koenig Inc, New York Keunstwurk, Leeuwarden € 75.000 Kunstverein, Glarus – Lily van der Stokker 0 10 stekjes in Noordoost Fryslân + Programma 2011 € 2.630 Lokaal 01, Breda > 101 Kunstencentrum + Navid Nuur Kuwento, Amsterdam € 165.000 Wherelant, Purmerend > 126 0 De kracht van Volendam, tien jaar later Les Amis du MASC, Les Sables d’Olonne + Brabant Paviljoen Maanzaad, Utrecht KIK, Kunst in Kolderveen, Nijeveen 0 C-duction – Christiaan Paul Damsté > 106 € 41.246 – Programma 2011 Koppelaars Kunsthuiskamer + Programma 2011 + Lombok bij de Kop – KunstKoop 2011–2012 Kunsthaus Graz am Landesmuseum KW Institute for Contemporary > 101 > 96 Kunstenlab, Deventer Joanneum, Graz Art, Berlijn Les Filles Du Calvaire, Parijs Kinderkunsthal Villa 0 Programma 2011–2012 € 5.450 € 11.865 € 12.500 Zebra, Rotterdam Kosmopolis, Utrecht + Mark Manders, Renzo Martens + Mark Boulos, Renzo Martens, Vincent + Ellen Kooi Loft Project Etagi, Sint-Petersburg Madness & Arts, Haarlem € 50.000 – Chinafestival Utrecht-Wijk C’hinatown > 121 Vulsma > 118 – Jan Banning € 60.000 + De Kannibaal: Atelier Van Lieshout in Kunstfort Asperen, Amsterdam > 117 + Derde International Madness & Arts Villa Zebra – Too late, too little (and how) to fail Festival > 95 Krasnoyarsk Museum gracefully Kunsthuis Syb, Beetsterzwaag Les Palettes du Kamer, Yaoundé L’Ull Cec, Barcelona > 96 + Ontwikkelkosten projectplan Center, Krasnoyarsk 0 Tristes tropiques Kwakoe Festival, Amsterdam zuidoost € 4.736 € 2.790 semipermanente ruimte – Nederlandse deelname VoTH 0 Kwakoe Festival + Remy Jungerman + Bas van Koolwijk, Gert-Jan Prins > 106 Ruslandtour > 120 > 122 Madonna Filippa, Amsterdam Künstlerhaus, Dortmund € 14.917 ! kW 14 maakte als organisator van – Franck Bragigand + 1001 Italianen Kips Gallery, New York een Russisch-Nederlandse tentoon- > 106 – Ferial Kheradpicheh stelling die via vijf Russische kunst- 148 − aanvragers − − aanvragers − 149

Mas Arte Mas Accion, Bogota Metropolis M, Utrecht Moholy-Nagy University of Mozaik Cultuur- en Museu Serralves, Porto Museum Hilversum, Hilversum Museum Van Loon, Amsterdam € 4.761 € 200.000 Art and Design, Boedapest kunststichting, Rotterdam € 10.000 € 20.000 € 75.000 + Atelier Van Lieshout + Programma 2011–2012 – Jan Kees Schelvis, Joost Swarte 0 Historisch Cultuur Podium + Nicoline van Harskamp, Gert Jan + Doodgewoon + Programma 2011–2013 € totaalbedrag > 113 > 101 Kocken, Ahmet Ögüt > 96 > 102 + Ondersteund > 121 – Een mooi ding: ambacht, vormgeving, – Seek and Hide > paginaverwijzing Mommerskwartier, Tilburg MU, Eindhoven kunst 1890–2010 − niet-gehonoreerd Mart House Gallery, Amsterdam Metis_nl, Amsterdam – Programma augustus 2010 € 25.000 0 niet-behandeld + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 – augustus 2011 + ...for those who live in it. Popculture Museum Beelden aan Museum voor Moderne Kunst, Arnhem ! Bezwaren > 105 > 105 politics and strong voices Zee, Scheveningen Museum of Art, Philadelphia € 28.000 > 111 € 3.313 € 1.560,41 + Carel van Lier Monitor Gallery, Rome – Funware_playing with software art + The Unwanted Land + Martha Colburn > 103 Mathurin, Patrick, Amsterdam Michael Stevenson Gallery, Kaapstad € 2.888 > 99 > 124 – Kunst, Realisme en Realiteit 0 Het proces Socrates € 29.201 + Nathaniel Mellors + Marc Bijl, Meschac Gaba, Natasja > 119 Muiderslot, Muiden Magazine4 Bregenzer Kensmil, Lucia Nimcova – Waterschild Muiderslot Museum Boijmans Van Museum of Arts and Design, New York Musters, Marcel, Amsterdam Kunstverein, Bregenz mEATing, Tilburg > 125 Beuningen, Rotterdam € 21.291 + Verblijf loft – PSWAR – mEATing + Natasja Kensmil Montehermoso Cultural € 136.000 + Paul Beelen, Mecky van den Brink, > 130 > 125 Center, Vitoria-Gasteiz Mulder, Emmie, Roodeschool + infinity Mirror Room-Phalli’s Field Mieke Groot, Beppe Kessler, + Paris Photo 2010 € 2.000 0 Presentatie SCNU College of Fine Arts > 103 Susanne Klemm, Birgit Laken, Maison Européenne de la Media Art Festival > 128 + Paloma Polo + thomas Demand Jet Mous, Iris Nieuwenburg, muZIEum, Nijmegen Photographie, Parijs Friesland, Leeuwarden + The Armory Show 2010 > 122 > 96 Evert Nijland, Katja Prins, Tjep, € 20.000 € 5.610 – Media Art Festival voor Jong Talent > 128 Museo de Arte Carrillo Terhi Tolvanen, Truike Verdegaal, + Sight Unseen + Koos Breukel 2010 Gil, Mexico-Stad Francis Willemstijn, Henk Wolvers > 96 > 118 Morren Galleries, Amsterdam € 20.000 Museum Catharijneconvent, Utrecht > 124 Michiels, Tony, Amsterdam + KunstKoop 2011–2012 + Mark Manders € 125.000 + lonneke Gordijn, Ralph Nauta, Medialab, Enschede + Verblijf loft > 105 > 120 + Goud Tanja Smeets, Levi van Veluw Myvillages.org, Rotterdam Maki, Delft – Urban Explorer > 130 > 96 > 124 0 Programma 2011 0 Ervaringsverhalen allochtonen + Macedonië Morren Galleries, Haarlem Museo de Arte Contemporaneo > 96 Mediamatic Lab, Amsterdam MIKC, Delden + KunstKoop 2011–2012 de Castilla y León, León Museum of Contemporary Art, Sydney Mandeep Photography € 55.000 0 Car Boot Art > 105 € 6.000 € 4.040 and Beyond, Rome + Kom je ook? 2010 + Klaas van Gorkum, Iratxe Jaio, Uqbar Museum De Lakenhal, Leiden + Jeanne van Heeswijk N – Rob Hornstra, Arnold Verbruggen > 111 Foundaton, Lee Welch € 248.000 > 115 + Mediamatic Dev Camp 2010 Milli Reasürans Art Gallery, Istanbul Morren Galleries, Utrecht > 122 + Preparations > 96 € 7.950 + KunstKoop 2011–2012 > 103 Manifesta 8, the International + Aksel Coruh, Petra de Jong > 105 + Programma Utopisch Nest Museum of Contemporary Art, Tokyo Biennial of Contemporary Art, Murcia > 122 Museo d’Arte Contemporanea 2010–2013 € 27.342 NAi Uitgevers, Rotterdam € 15.635 Meene, Hellen van, Heiloo Donna Regina, Napels > 102 + Maarten Baas, Martijn Engelbrecht, € 20.356 + Manifesta 8 + Verblijf loft Morris and Helen Belkin – Robbie Cornelissen, Ben Laloua, Didier + Lucas van Leyden Ted Noten, Tomoko Take + Dutch Design Jaarboek 2010 > 122 > 130 Minä Perhonen, Tokyo Art Gallery, Vancouver Pascal > 96 > 119 > 99 – Diana van der Harst € 5.000 – Parelen-Pearls + Zo werken wij: tien ontmoetingen met + Mark Boulos 0 Werk in uitvoering 2 Nederlandse beeldend kunstenaars Manifestation International Meer, Liane van der, Delft > 116 Museo Del Design, Milaan Museum of Craft and > 99 d’Art, Québec + Verblijf loft Mirta Demare Gallery, Rotterdam – Experimental Jetset, Metahaven, ! De Lakenhal maakte bezwaar tegen Design, San Francisco – Kish Island: Design as a Symptom – Ahmet Ögüt > 130 € 7.900 Thonik de afwijzing van zijn aanvraag voor – Fashioning Felt – Vito Campanelli, Web Aesthetics, How + Arco 2010 Motiance Dance School, de tentoonstelling over Lucas van Digital Media Affect Culture and > 128 Sint-Maarten Leyden. Het bezwaar is toegewezen Society Manufacturing Today, Trondheim Meier, Rifko, Amsterdam + arteBA 2010 € 35.748 Museo Experimental el omdat overtuigend is aangetoond dat Museum of Modern and € 1.662 + Verblijf loft > 128 + Introductie van musical op Eco, Mexico-Stad de tentoonstelling met de randpro- Contemporary Art, Rijeka + Bik Van der Pol, Annette Krauss > 130 + KunstKoop 2011–2012 Sint-Maarten € 2.538 grammering een bredere inbedding 0 Dan Oki NAiM/Bureau Europa, Maastricht > 121 > 105 > 109 + Sharon Houkema heeft en verder reikt dan alleen – Panels. An inquiry into the spatial, the > 120 kunsthistorisch belang. sonic and the public Melis, Liesbeth, Amsterdam Museum of Modern Art, Warschau Margaret Lawrence + Verblijf loft MIT List Visual Arts Motive Gallery, Amsterdam € 2.580 Gallery, Melbourne > 130 Center, Cambridge € 3.900 Museo Nacional de Bellas Museum De Speeltoren, + Metahaven Nasher Museum of Art at – Ewoud van Rijn € 5.000 + Fiac 2010 Artes, Santiago Monnickendam > 121 Duke University, Durham + Melvin Moti > 128 € 15.657 0 Multimediale ontsluiting De Speeltoren – Jeroen Diepenmaat Messis, Amsterdam > 124 + KunstKoop 2011–2012 + Ad van Denderen Maria Julia Ocampo, Santo Tomé € 35.000 > 105 > 116 Museum Slot Loevestein, Poederoijen 0 European Ceramics Work Centre + Islamitische kunst Museum Dhondt-Dhaenens, Deurle € 75.000 Nationaal Historisch Museum, Arnhem > 111 MKgalerie.nl, Rotterdam – Emo Verkerk + 1000 bommen en granaten, een € 70.000 € 5.000 Mouflon, Amsterdam Museo Tamayo, Mexico-Stad explosieve vesting! + Automatiek INNL Mariano Pichler-Ventura + KunstKoop 2011–2012 € 75.000 € 11.000 > 96 > 96 Lambrate, Milaan Metafora, Groningen > 105 + War Zone Amsterdam Safe Haven + Melvin Moti Museum Freriks, Winterswijk € 8.700 0 De torenwachter > 111 > 120 0 Erfgoededucatie en MaS + Margo Konings, Margriet Vollenberg Museum Spakenburg, Bunschoten Nationaal Instituut Nederlands > 119 Modern Art, Oxford 0 Havengezicht Spakenburg door J. C. Slavernijverleden, Amsterdam Metro54, Amsterdam € 5.713 Mous, Jet, Suawoude Museon, Den Haag Museum Het Valkhof, Nijmegen Greive – kalebassen € 50.000 + Maria Pask + Verblijf loft € 75.000 € 2.000 Maritiem Museum, Rotterdam + Metro54 Festival > 123 > 130 + Roots 2 Share + Reis- en verblijfskosten curator – Fashion, Ahoy! > 96 > 102 Herb Tam Museum Van Bommel-Van Dam, Venlo Nationaal Keramiekmuseum Het > 111 0 Esther Tielemans Princessehof, Leeuwarden Moderna Museet, Malmö MovieMente, Curaçao € 35.000 Markus Ambach Projekte, Düsseldorf € 3.000 € 38.410 + Oranjegoed! Vier eeuwen Oranje- – Atelier Van Lieshout, + Yael Bartana + KidDocs in de klas: Teach the Teachers Nassau op keramiek Jeanne van Heeswijk > 126 > 109 > 96 150 − aanvragers − − aanvragers − 151

Natuurmuseum Brabant, Tilburg + Droomkonijn, Daan Remmerts de Vries Nederlands Scheepvaartmuseum, Newman Popiashvili O.K. Lab, Arnhem Otro Diseño Foundation for Partizan Publik, Amsterdam € 85.000 (Egypte) Amsterdam Gallery, New York € 8.000 Cultural Cooperation and € 12.000 + De bron > 99 € 75.000 0 Gerben Mulder + O.K. Festival voor het onafhankelijke Development, Mexico-Stad + Cape Town Pod Casts € totaalbedrag > 106 + Een halve hond heel denken, + Scheepsvaartmuseum vernieuwt magazine € 12.485 > 113 + Ondersteund + Mensen en hun dieren Joke van Leeuwen (Duitsland) > 97 > 97 + Ela Bauer, Liesbeth den Besten, Manon > paginaverwijzing > 97 > 99 Nhasan Studio, Hanoi van Kouswijk, Felieke van der Leest, − niet-gehonoreerd + Hier is de boze heks, € 4.170 Ruudt Peters, Estela Sàez Vilanova, Pedvale, Sabile 0 niet-behandeld Hanna Kraan (Frankrijk) Nederlands Vestingmuseum, Naarden + Nathalie Bruys, Willum Geerts Object, Rotterdam Valerie Siemelink, José Manuel – Chris Peterson ! Bezwaren Natuurmuseum Nijmegen en > 99 € 15.000 > 125 € 25.865 Springer Franco, Andrea Wagner, omstreken, Nijmegen + Huisbeestenboel, + Ontwikkeling vestingbeleving Het + Object Rotterdam 2011 Monika Zampa – Vernieuwing kennis- en informatiecen- Loes Riphagen (Duitsland) Garnizoen > 97 > 120 Peep-Hole, Milaan trum Gelderse Poort > 99 > 107 Nieuw Dakota, Amsterdam € 1.510 + Iep! Joke van Leeuwen 0 Programma 2011 + Mariana Castillo Deball (Nieuw-Zeeland) – Together Already Occo Hofje, Amsterdam Oude Ambachten Einighausen, Sittard > 119 Nationaal Luchtvaart-Themapark Nederland Kennisland, Amsterdam > 99 Nederlandse Stichting Jan van € 1.441 0 Opdracht kunstwerk Rustende boer Aviodrome Luchthaven, Lelystad € 32.400 + Ik leer je liedjes van verlangen, en aan Riebeeckhuis, Culemborg + Restauratie portret van Anna Occo – Vliegtuigspektakel 75 jaar DC-3 + Economies of Open Content je apenstaartje hangen, Bette Westra – Museale tentoonstelling Nieuwe Vide, Haarlem > 104 Pel, Eva, Amsterdam > 108 > 99 Jan van Riebeeckhuis – Programma 2010 Outlet-Independent Art + Verblijf loft + Publicatie Wiki Loves Art/NL + Inkt!, Ceciel de Bie Space, Istanbul > 130 Nationaal Monument Kamp > 97 > 99 ! nieuwe Vide maakte bezwaar tegen Ockhuijsen, Remco, Blaricum € 5.910 Amersfoort, Leusden + Keepvogel, De uitvinding, Nederlandse Vereniging Van de afwijzing van haar aanvraag voor 0 Tweejarige opleiding West Dean + Servet Kocyigit – Kinderen van toen Wouter van Reek (Argentinië) Dansleraren, Amstelveen haar programma 2010. Het bezwaar College > 122 Performance Stichting, Amsterdam Nederlands Fotomuseum, Rotterdam > 99 0 Congres Party Time is afgewezen. In de beoordeling is – To Be Present-Live-No Tech € 47.500 + Kleine Ezel en de durfal, overwogen dat de aanvraag meer is Nationaal Monument Nederlands + Angry: De verbeelding van de radicaal Rindert Kromhout, uitgewerkt, maar niet aan sterkte Odd Enjineers, Amsterdam Slavernijverleden, Den haag > 111 Annemarie van Haeringen (Zweden) Neue Nationalgalerie, Berlijn heeft gewonnen. De methodologie is – De volgende toon op Radio Kootwijk Persmuseum, Amsterdam – Gedenkboek LPS en Rosa Parks Award – Nan Goldin, Poste Restante > 99 € 13.763 onvoldoende kritisch bekeken en het – Politie en pers + Leven en werken van de kabouter, De + Willem de Rooij programma is daardoor onnodig P oproep der kabouters, Rien Poortvliet, > 117 complex. OK Center for Contemporary Art, Linz Nationaal Onderwijsmuseum, Nederlands Goud-, Zilver- en Wil Huygen (Zuid-Afrika) 0 Marion Tränkle Peterson, Irene, Santa Cruz Rotterdam Klokkenmuseum, Schoonhoven > 99 – Programma 2011 + Verblijf loft € 27.083 – Programma 2010–2012 + Monstermuis, Neutral Ground, Regina > 130 + Kun je nog zingen? Schoolliedjes als Daan Remmerts de Vries – Paul Devens Okay Mountain, Austin P/////AKT, Amsterdam cultureel erfgoed > 99 Nieuwenburg, Iris, Rotterdam 0 Ruth van Beek – Programma 2011–2013 > 96 Nederlands Instituut voor + Otje, Annie M.G. Schmidt (Litouwen) + Verblijf loft Phoebus, Rotterdam Beeld en Geluid, Hilversum > 99 New Art, Moskou > 130 + KunstKoop 2011–2012 – MyScene: series, soaps en sitcoms + Pluk van de Petteflet, – Moscow International Biennale for Onomatopee, Eindhoven Padepokan Lemah Puti > 105 Nationaal Orgelmuseum, Elburg Annie MG Schmidt (Japan) Young Art € 200.000 Solo, Surakarta 0 Aankoop onroerend goed > 99 Nippon Foundation: Canpan Project- + Programma 2011–2012 € 2.000 Nederlands Instituut voor + Poes gaat op reis, Anki Posthumus DCW Executive Committee, Tokyo > 101 + Jacques van Poppel Picha, Lumbumbashi Mediakunst, Amsterdam > 99 New European Cultural Festival 0 Design for Changing the World > 118 € 6.275 National Archaeological € 44.550 + The Party, Collaborations, Amsterdam + Heiner Holtappels, Alite Thijsen Anthropological Memory + Time_Frame I: The Media_City Sylvia van Ommen (Engeland) – Transformation Time onderzoekspro- Oorebeek, Willem, Brussel > 113 Management, Curaçao Amsterdam > 99 ject 2010–2012 NKA-ICA, Belgrado + Verblijf loft Pantaloon, Osaka € 45.877 > 113 + Tot kijk, Vos en Haas (Zuid-Afrika) € 2.500 > 130 € 5.200 + Digitalisering cultureel erfgoed + Time_Frame: Connecting La Havanna > 99 ! stichting NECF maakte bezwaar + Arend Roelink, Gabriëlle Schleijpen + Thomas Eyck, Sander Luske, Vincent Picture This, Bristol Nederlandse Cariben: 3 > 112 + Van mij!, Matilde Stein (Slovenië) tegen de afwijzing van haar aanvraag > 122 de Rijk, Maki Ueda € 1.750 > 96 > 99 voor Transformation Time 2010– Openluchtmuseum voor Beeldhouw- > 120 + Yael Davids + Digitalisering geluidsbandenarchief + Voordat jij er was, 2012. Het bezwaar is afgewezen. Het kunst Middelheim, Antwerpen > 123 Radio Hoyer Nederlands Letterenfonds, Daan Remmerts de Vries (Duitsland) thema is niet inhoudelijk uitgewerkt Noordkaap, Dordrecht € 10.000 > 109 Amsterdam > 99 en de bedoeling en de richting van € 70.000 + Zeger Reyers Papua Cultureel Erfgoed, Utrecht € 44.000 + Vos en Haas, het onderzoek zijn vaag. Ook is het + Programma 2011 > 115 0 Papua-historie in beeld en geluid Planetart, Enschede + Ballade van de dood, Koos Meinderts Silvia van den Heede (Zuid-Afrika) belang van de onderzoeksresultaten > 101 € 70.000 National Centre for Contemporary (Argentinië) > 99 onzeker. + Gogbotfestival Enschede 2010 Arts Ekaterinburg Branch, > 99 + Wat niemand had verwacht, Oppewal, Johannes, Sneek Paradiso, Amsterdam > 97 Jekaterinenburg + Beu, Kaat Vrancken, Noëlle Smit Marit Tornqvist (Spanje) Northern Visions Independent Film + Verblijf loft – Palais Paradiso € 10.900 > 99 > 99 New Museum, New York and Video Association, Toronto > 130 – Paradiso Phone Expo + Yael Bartana, Cosmin Costinas, + Cheffie bijt door, Kaat Vrancken + Wie heeft hier met verf lopen smijten € 3.880 € 2.170 Planungsbüro vierfahrt 4F, Essen Praneet Soi (Zwitserland) > 99 + Harm van den Dorpel, Martijn Hendriks + Wendelien van Oldenborgh € 6.270 > 121 > 99 > 124 > 116 OrangFrog Foundation, Amsterdam Parra & Romero Galeria, Madrid + HUNK-design, Studio ID Eddy + De Boomhut, Marije Tolman, – Les Canaux de la Mode – Germaine Kruip > 117 Ronald Tolman Nederlands Nationaal National Museum of > 99 Oorlogs- en Verzetsmuseum New Skool Rules, Rotterdam Contemporary Art, Boekarest + De staart van meneer Kat, Liberty Park, Overloon 0 New Skool Rules 2011 Orea pa Hubentut, Curaçao Parsons The New School Plas, Trent, Rotterdam € 3.500 Tjalling Houkema € 30.600 € 11.905 for Design, New York + Verblijf loft + Calin Dan > 99 + De kracht van propaganda! O + KidsCity 2010 € 1.448 > 130 > 121 + De tuinen van Dorr, Paul Biegel, > 97 New York Photo Festival, Brooklyn > 110 + Marije Vogelzang Charlotte Dematons € 15.667,41 > 124 > 99 + Erik Kessels: Ruth van Beek, Paul Pleinmuseum, Amsterdam Nationale Bond van + De Zuurtjes, Jaap Robben, Nederlands Openluchtmuseum, Kooiker, Eva-Fiore Kovacovsky, Sanja Ornamentum Gallery, Hudson € 15.000 Kermisbedrijfshouders, Apeldoorn Benjamin Leroy Arnhem Medic, Chantal Rens, Claudia Sola, O’ Associazione Non Profit, Milaan € 12.020 Particles Gallery, Amsterdam + Ontwikkelkosten programma 0 Culturele kermis > 99 € 15.000 Batia Suter 0 Katja Mater + Design Miami 2010 € 7.311 2010–2013 + Dissus, Simon van der Geest + Watersnoodwoning > 124 > 128 + Design Miami Basel 2010 > 107 > 99 > 106 > 128 152 − aanvragers − − aanvragers − 153

Producties Hermitage, Amsterdam RayKo Photo Center, San Francisco roARaTorio, Parijs Rotterdamsche Vrouwelijke Scarabee, Oosterbeek Share Festival, Turijn Smit, Pépé, Amsterdam – Matisse tot Malevich. Pioniers van de 0 Lucia Ganieva € 9.754 Studenten Vereeniging, Rotterdam 0 Art Borne 2010 – Dmitry Gelfand, Evelina Domnitch + Verblijf loft moderne kunst uit de Hermitage + Alex Adriaansens, Tomas Hendriks, 0 19de Lustrum > 130 € totaalbedrag Arjen de Leeuw, Floris Schönfeld- + Ondersteund RC de Ruimte, IJmuiden Michaël Sewandono, Bea de Visser, SCCA Center for Contemporary Sharmila Entertainment, Rotterdam > paginaverwijzing Profor, Amsterdam zuidoost € 30.000 Theus Zwakhals Royal Academy of Arts, Londen Arts, Ljubljana 0 Sharmila Entertainment Smithsonian Cooper- − niet-gehonoreerd 0 Help mijn tiener is zwanger! + De piramide van IJmuiden: I hear a new > 118 € 5.000 – Maria Hlavajova Hewitt, New York 0 niet-behandeld world + Alex Adriaansens, Ann Demeester, + Meschac Gaba, Mella Jaarsma € 26.500 ! Bezwaren > 97 Erwin van ‘t Hart, Jodi, Nicolaus > 123 Sherman Contemporary + Jorre van Ast, Tord Boontje, Saskia van Project Space 1646, Den Haag Schafhausen, Theus Zwakhals Schimmel, Roland, Arnhem Art Foundation, Sydney Drimmelen, Lianne van Genugten, – Programma 2011–2012 > 118 + Verblijf loft € 19.750 Mieke Gerritzen, Jetske de Groot, Lust, Redman, Mike, Rotterdam Ruangrupa, Jakarta > 130 + Fiona Tan Christien Meindertsma, MVRDV, + Verblijf loft € 4.952 > 115 Philips Design, Rau, Marieke Staps Protok, Banja Luka > 130 Robodock, Amsterdam + Sebastian Diaz Morales, Reinaart > 125 Ploeg, Jan van der, Amsterdam 0 STEALTH.unlimited – Robodock 2010 Vanhoe Schouwburg, Aruba + Verblijf loft > 113 € 125.126 Shoot me, Den Haag > 130 Reflex Modern Art + Upgrading technische apparatuur 0 CineCity Shoot Me Filmfestival 2010 Smulders, Margriet, Nijmegen Public Room, Skopje Gallery, Amsterdam Rodeo, Istanbul > 110 + Verblijf loft € 5.000 + KunstKoop 2011–2012 € 3.700 Russel, Silvia, Amsterdam > 130 Ponneker, Han, Zoeterwoude + Existing Achievements > 105 + Krist Gruijthuijsen, Gabriel Lester + Verblijf loft Site, Santa Fe 0 Geen poppenkast > 120 > 123 > 130 SCHUNCK* Glaspaleis, Heerlen € 3.400 € 125.000 + Jacco Olivier SNO Contemporary Art Reinwardt Academie, Amsterdam + John Cage > 125 Projects, Sydney Porin Taidemuseo-Pori Public Window, Leiden € 9.000 Rokolectiv, Boekarest Rye Co, Shanghai > 97 0 Iemke van Dijk, Guido Winkler Art Museum, Pori – Public Window + Onderzoeksprogramma € 9.160 € 22.650 + Niki de Saint Phalle – Lucas Lenglet prestatie-indicatoren + Edwin van der Heide, Lust, Jonas Vorwerk + Marina Abramovic, Arno Coenen, > 97 SITO, Schiedam > 107 > 121 Yolande Harris, Edwin van der Heiden, 0 Ontwikkelkosten tentoonstelling SNOSJ platform voor Pulchri Studio, Den Haag Marnix de Nijs, Erwin Olaf, Julika Kerstmis kunstprojecten, Den Haag Position International – Soft Ware 2012 Rudelius Schutterij van Amsterdam, 0 De zee komt! Arts Review, Lagos Reuten & Reuten Galerie, Amsterdam Romeinenfestival, Nijmegen > 116 Amsterdam € 20.000 + KunstKoop 2011–2012 € 30.000 0 Heroprichting en installatie van de Skanes Konstförening, Malmö + Position Magazine Punctum, Gent > 105 + Romeinenfestival en weekend van de Schutterij van Amsterdam – De Service Garage Sørlandets Kunstmuseum, > 99 – A Group Show archeologie Kristiansand > 97 – Tom Claassen Reuten & Reuten Galerie, Maastricht SCOOP, Zeeuws Instituut Skuc Gallery, Ljubljana Pratt Manhattan Gallery, New York + KunstKoop 2011–2012 S voor Sociale en Culturele € 7.680 € 2.500 > 105 Rondzien, Venlo Ontwikkeling, Middelburg + Uwe Laysiepen SOIL, Seattle + Ahmet Ögüt, Stefanos Tsivopoulos – Rondom Marokko 2011 0 Uit en thuis > 122 – Ilona Hakvoort, Matthijs Hendriks, > 124 R Tanja Isbarn Reuzengilde Oisterwijk-Moergestel- Heukelom, Oisterwijk RonMandos, Amsterdam S.M.A.K., Gent SculptureCenter, Long Island City Slewe Gallery, Amsterdam Prefix Institute of 0 Reuzenfeest Oisterwijk € 11.842 € 2.230 – Lara Schnitger € 6.250 SOL FILMprodukties, Breda Contemporary Art, Toronto + Arco 2010 + Loek Grootjans + Arco 2010 0 Stateloos maakt machteloos € 2.500 R-k Sint-Willibrorduskerk, > 128 > 115 > 128 + Guido van der Werve Boven-Leeuwen Rhizome Communications, New York + The Armory Show 2010 Seasons Galleries, Den Haag + KunstKoop 2011–2012 > 116 0 Restauratie kerk € 2.445,24 > 128 + KunstKoop 2011–2012 > 105 Solleveld, Aam, Amsterdam + Nicoline van Harskamp + KunstKoop 2011–2012 Saba Cultural Foundation, Saba > 105 + Verblijf loft > 125 > 105 € 44.000 > 130 Printed Matter, New York R-k Parochie H. Egbertus & H. + Saba’s Summer Festival slowLab, Amsterdam € 3.942,73 Lambertus, Hoek van Holland > 110 Secondome Edizioni, Roma 0 Slow Lloyd + de Appel, BAK, Boekie Woekie, Casco, 0 Gedenktuin met monument voor Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam RonMandos, Rotterdam € 7.141 SOLOS, Den Bosch IDEA Books, Foam, Girls Like Us, Jan pastoor Onderwater € 226.000 + KunstKoop 2011–2012 + Design Miami Basel 2010 – SOLOS 2010 van Eyck Academie, Kunstverein, + Cassette van barnsteen > 105 Sala 1, Rome > 128 SMART Project Space, Amsterdam Metropolis M, Onomatopee, Post > 103 – Edwin van der Heide 0 Kiki van Eijk € 400.000 Editions, Roma Publications, SKOR, R-k H. Nicolaaskerk, Heythuysen + Vijf schilderijen van Javaanse + Programma 2011–2012 Sotheby’s, Londen Truetruetrue, Valiz, Werkplaats € 480 hoffunctionarissen Roodkapje, Rotterdam > 101 – Design Academy Typografie, Witte de With + Restauratie Sint Jozefbeeld > 103 € 10.000 Salix, Leiden Sectio Divina, Amsterdam > 124 > 104 + Copy/Right 0 Gemeenschapskunst in Nepal en – 75 jaar Zomerdijkstraat > 97 Nederland Smelik & Stokking Soundtrackcities, Amsterdam Rijksmuseum voor Volkenkunde, Leiden – Programma 2011 Galleries, Amsterdam 0 Soundtrackcity Istanbul Priveekollektie, Heusden RADAR, Rotterdam € 83.000 Seoul International Media + KunstKoop 2011–2012 € 12.244 0 Digitale wandeling: vrijheid en verzet in + Indiase sieraden: 2 Samek Art Gallery, Lewisburg Art Biennale-Media City > 105 + Design Miami Basel 2010 Rotterdam > 104 Roos, Robbert, Amersfoort – Fransje Killaars Seoul 2010, Seoul South London Gallery, Londen > 128 + Prauwversiering Salomonseilanden + Verblijf loft € 15.000 € 3.150 + KunstKoop 2011–2012 > 104 > 130 + Tarek Atoui, Yael Bartana, Manon de Smelik & Stokking + Manon de Boer > 105 RAM, Rotterdam Samenscholers, Lelystad Boer, Erik van Lieshout, Willem de Galleries, Den Haag > 123 + KunstKoop 2011–2012 0 Misschien wel echt gebeurd Rooij, Julika Rudelius, Nasrin + KunstKoop 2011–2012 > 105 Ritoe, Rajan V., Delft Rosa, Leiden Tabatabai-Babak Afrassiabi > 105 Productiehuis Popcultuur, Groningen + Verblijf loft 0 Wortels > 126 Space Hamilton, Seoul – Popview > 130 Sample Paradijs, Amsterdam 0 Bojan Fajfric, Ana Nikitovic Rambonnet, Oscar, Rheden 0 Live WikiVideo Smelik & Stokking 0 Ontwikkelkosten eigen werk Rossana Orlandi, Milaan Serieuze Zaken, Amsterdam Galleries, Rotterdam Producties De Nieuwe 0 Salone del Mobile 2010 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 Spike Island Artspace, Bristol Kerk, Amsterdam SanAnn, Putten > 105 > 105 € 5.000 – Programma 2010–2012 0 Het kunstgebied Dynamic + Marjolein Dijkman > 123 154 − aanvragers − − aanvragers − 155

Stedelijk Museum, Amsterdam Streanan di Boneiru, Bonaire STUK Kunstencentrum, Leuven The Art Institute of Chicago, The Israeli Center for TOF Media, Groningen Tsivopoulos, Stefanos, Amsterdam € 115.552 € 8.037 € 1.680 Chicago Digital Art, Holon 0 Een Gronings-Joodse erfenis + Verblijf loft + Apparatus Scalas Dividens + Unplugged talentenjacht + James Beckett 0 Rosa Menkman € 10.600 > 130 € totaalbedrag > 103 > 110 > 115 + Genderchangers, De Geuzen, + Ondersteund + Keramische stukken Ettore Sottsass, Metahaven, moddr_ TOK Creative Association of > paginaverwijzing objecten en documentatie The Arts Catalyst, Londen > 118 Curators, Sint-Petersburg Tüyap Fairs and Exhibitions − niet-gehonoreerd Memphisgroep Streekarchief Midden- Supermarket Art Fair ek för, Gnesta € 1.855 – Mieke Bal, Eva Koppen Organization, Istanbul 0 niet-behandeld > 104 Holland, Gouda € 3.700 + Ivar van Bekkum, Esther Polak € 29.000 ! Bezwaren + Onderzoeksreis Midden-Oosten € 150.000 + Service Garage > 123 The Necessary Stage, Singapore + 1646, Baracca, European Exchange > 107 + Programma Laboratorium Waterwolf > 126 – Maki Ueda ToolsGalerie, Parijs Academy, Ground Magazine, IRFAK, 2010–2012 € 3.000 KuS, M4gasatelier, Noordkaap, P///// > 102 The Beach, Amsterdam + Sebastiaan Straatsma AKT, Palatti, Planetart, Satellietgroep, Stedelijk Museum Bureau, Amsterdam Suze May Sho, Arnhem € 12.000 The One Minutes Foundation, > 118 The Service Garage, Z, ZET € 149.214 – Programma 2011–2012 + Makers+co Amsterdam > 123 Spisanie Edno, Sofia + Reis- en verblijfskosten Dak’Art Streekmuseum De Acht > 97 € 10.112 – Sofia Design Week 2010 > 97 Zaligheden, Eersel + Ontwikkelkosten One Minutes Afrika Torch Gallery, Amsterdam + Programma 1975 0 Inrichting museumdepot > 113 + KunstKoop 2011–2012 TwentseWelle, Enschede > 102 The Box Gallery, Los Angeles > 105 € 75.000 Spread The Art, Amsterdam € 1.916 + Beter dan God – StreetCanvas 2010 Streekraad Het Groene Woud, Liempde T + Jeremiah Day The Pancake Gallery > 98 – StreetCanvas Haarlem: Open Steendrukkerij Amsterdam, – Landkunst 2010 > 125 Foundation, Aruba Toronto Alternative Arts and + Veerkracht, echo van een ramp Connection Amsterdam – Art Rules Aruba Fashion Week, Toronto > 107 + KunstKoop 2011–2012 ! streekraad Het Groene Woud maakte – Patrizia Dona, Bogomir Doringer, Iris > 105 bezwaar tegen de afwijzing van zijn The Caribbean University van Herpen, Niki Mens Springfilm, Amsterdam aanvraag. Het bezwaar is afgewezen. TAG, Den Haag Community College, Aruba The Patchingzone, Rotterdam 0 From Black to Bright De projecten missen een duidelijke € 120.000 0 Edgar Conner National Youth Steelpan – Programma 2011 Stegeman, Elly, Utrecht omschrijving en zijn niet goed te onder- + Programma 2011 Academy Torpedo Factory Artists’ + Verblijf loft scheiden van andere initiatieven. > 101 Association, Alexandria U St Eustatius Musical > 130 Twijfelachtig is of de samenhang The Pittsburgh Cultural – Luis Acosta, Mirjam Londoño Foundation, Sint-Eustatius tussen de projecten wordt opgemerkt The Center for Creative Trust, Pittsburgh € 6.554 door het publiek. Het publieksbereik Tallinna Graafiktrienaal, Tallinn Communications, Shizuoka City € 3.265 + Djembé Drums Stelling, Den Helder is regionaal. 0 Calin Dan – Renée Reijnders + Informationlab Total Museum of > 110 € 15.000 > 125 Contemporary Art, Seoul Udruzenje Gradjana Nedelja + De Stelling Den Helder – Adriaan Rees Dizajna, Belgrado > 107 Streetlab, Amsterdam Tate, St Ives The Creative Foundation Folkestone – Belgrado Design Week 2010 St Maarten Archaeological € 110.000 € 9.000 Triennial, Folkestone The Showroom, Londen ! Adriaan Rees maakte als belangheb- Center, Sint-Maarten + MykroLab + Lily van der Stokker € 2.000 € 1.125 bend kunstenaar bezwaar tegen de € 24.283 Steunstichting Haagse Russisch- > 108 > 123 + Hala Elkoussy + Mieke van de Voort afwijzing van de aanvraag voor een Uit de Kunst Waterland, + Youth, Community and Heritage orthodoxe Kerk, Wassenaar + New Talent Portfolio Night Tour > 124 > 124 expositie van zijn werk in het Total Monnickendam transforming together € 108.000 > 97 Museum. Het bezwaar is afgewezen. 0 Kunst in zicht op Marken > 110 + Conservering deel inventaris Anna + Programma 2011 Teatr Dramatyczny, Warschau In vergelijking met andere Koreaanse 0 Simarc Heritage TV Series Pavlovna > 101 € 2.500 The David Roberts Art Theater aan het Spui, Den Haag musea wordt de internationale > 104 + Aernout Mik Foundation, Londen – Big5inTown Festival uitstraling van dit museum minder Uitgeverij Canaletto Repro- > 121 € 2.696 groot geacht. Holland, Alphen aan den Rijn Stacion-Center for Stroom, Den Haag + Alon Levin ! theater aan het Spui maakte bezwaar 0 Publicatie Anthoni van Noordt en zijn Contemporary Art, Prishtina Stichting tot Steun aan de Stichting € 750 > 124 tegen de afwijzing van zijn aanvraag Tabulatuurboeck € 4.030 Reclameklassiekers, Amsterdam + Reis- en verblijfskosten journalisten Techfest, Mumbai voor het Big5inTown Festival. Het Trans-Media-Akademie + Hidde van Schie – reclameklassiekers Foodprint 2010 0 Soccershowdown bezwaar is afgewezen. Er wordt werk Hellerau, Dresden > 122 > 97 The Finnish Museum of getoond van één kunstenaar, zonder – Sonia Cillari Uitgeverij De Buitenkant, Amsterdam 0 Internationale reis- en verblijfskosten Photography, Helsinki dat binnen het festival een thema- 0 De Tentoonstelling Stoommachine Promotie NL, Marum buitenlandse journalisten Technologisch Gezelschap, Delft – Lucia Ganieva tische verdieping is aangebracht. Stadsherstel Medemblik, Hoorn 0 Aanschaf Foden stoomvrachtwagen 0 Krachtig 24ste Lustrum Twijfelachtig is ook of deze tentoon- TransArtists, Amsterdam 0 Murray Memorial Day stelling een landelijk publiek trekt. € 11.390 Umbrage Editions, Brooklyn STRP, Eindhoven The flying gallery + On-Air € 6.336,55 Storefront for Art and € 90.000 Tegenboschvanvreden, Amsterdam 0 kunstKoop 2011–2012 > 112 + Teun Voeten Stadsschouwburg, Amsterdam Architecture, New York + STRP Festival 2010 + kunstKoop 2011–2012 Tijdgeest, Bergen aan Zee > 125 0 The dancing white man € 6.128 > 97 > 105 ! The Flying Gallery maakte bezwaar € 30.000 + Bas Princen tegen de formele afwijzing om deel + Huis van het verleden Transmediale, Berlijn > 125 te nemen aan de KunstKoop 2011– > 98 € 2.280 Unfixed Projects, Amsterdam Städtische Museen, Jena + Malkit Shoshan Studio GR. 20 Graziella Ten Haaf projects, Amsterdam 2012. Het bezwaar is gegrond + Eboman, Eric Kluitenberg, Rosa € 55.300 – Martha Colburn > 125 Folchini Grassetto, Padua + kunstKoop 2011–2012 verklaard en de aanvraag van The Menkman + Unfixed – Beppe Kessler > 105 Flying Gallery wordt alsnog in Tilburgse Taol, Tilburg > 117 > 98 behandeling genomen. 0 Productie cd Kènderkwèèk STAG, Den Haag Straat van Sculpturen, Amsterdam – De Groep van Delft € 50.000 Studio Job Gallery, Antwerpen Textofilia Ediciones, Mexico-Stad Transmission Gallery, Glasgow Universidad de Granada Centro de + The Third Sculpture – Viktor & Rolf € 20.640 The House of Natural Fiber, Jakarta Tirana Institute of 0 Falke Pisano Cultural Contemporánea, Granada > 97 + Moniek Driesse, Annelys de Vet € 1.850 Contemporary Art, Tirana 0 Jorn Janssen Stationservice, Parijs > 114 + Eline Jongsma – Annaleen Louwes € 8.718 Studio NL 01.08.04, Rotterdam > 118 Transnational Summit Revision + Francisco van Benthum StraatKunstPrijs, Amsterdam € 2.820 and Geographic, Amsterdam Universiteit Nederlandse > 118 € 15.000 + All about SUD The Aram Gallery, Londen Toeval gezocht, Amsterdam 0 Can one take the top of(f) a mountain? Antillen, Curaçao + StraatKunstPrijs > 113 – Ineke Hans The Invisible Dog Art € 15.000 € 44.883 > 107 Center, Brooklyn + Atelier van licht + Excursie zevende Ibero-Amerikaanse – Melanie Bonajo, Joseph Marzolla > 107 Triple-R Promotions, Hoofddorp Architectuur- en stedenbouwbiënnale Studio Piet Paris, Amsterdam 0 Gay Award 2010 > 110 – Piet Paris 156 − aanvragers − − aanvragers − 157

Valiz, Amsterdam Very Disco, Amsterdam Vous Etes Ici, Amsterdam Wetering Galerie, Amsterdam Zuiderzeemuseum, Enkhuizen € 31.018 0 Discovery: 5 + KunstKoop 2011–2012 + KunstKoop 2011–2012 € 15.000 + Positioning the Art Gallery > 105 > 105 + Publieksparticipatie Zuiderzeespeeltuin € totaalbedrag > 99 Z > 107 + Ondersteund + The Artists as Researcher, New Roles Via Milano, Den Haag – emmy+GIJS+ALDO > paginaverwijzing for New Realities 0 10 jaar Via Milano New Dutch Design Vredeseducatie, Utrecht Whien, Erik, Amsterdam – niJVER/heden − niet-gehonoreerd > 99 0 Herinneringscentrum Fort De Bilt + Verblijf loft – the Poor Man’s Gold (Joost van 0 niet-behandeld – Locating the Producers, Durational > 131 Z33, Hasselt Bleiswijk), Zuiderzee Settings (Kiki van ! Bezwaren Approaches to Public Art Videotage, Hong Kong € 3.260 Eijk) – Participation and Collaboration in € 2.420 Vrienden van Verzamelingen van de + Merijn Bolink, Driessens-Verstappen, Contemporary Art + Jodi Orde van Vrijmetselaren, Den Haag Wiels, Brussel Reinier Lagendijk > 116 0 Maçonniek digitaal beeldarchief € 4.000 > 115 + Falke Pisano Van Abbemuseum, Eindhoven > 115 Universiteitsmuseum, Utrecht € 154.650 Viewmaster, Maastricht Vrijetijdshuis Brabant, Tilburg € 50.000 + Autonome kunst, een moderne € 35.000 0 Liberation Route Brabant ZAM Africa Magazine, Amsterdam + De toekomst is leuker als je hem zelf geschiedenis: politiek, theorie, praktijk + For Real: Thirty Utopian Projections in Wij Zijn in Vorm, Amsterdam € 63.990 maakt > 98 Public Space 0 Wij Zijn In Vorm + Reis- en verblijfskosten journalisten > 98 + Programma 2010–2013 > 98 Vulto-Gaube, Ruth, Workum ZAM > 102 0 Florence Biennale > 112 + Reis- en verblijfskosten gastcurator Wildvreemd, Amsterdam + Tweede en afsluitende fase Beelden Upstream, Amsterdam Galit Eilat Villa Noailles FIAMH, Hyères 0 Biosfeer XXL € 5.000 > 98 0 Aldo Bakker > 112 + The New European – Milnerton Market > 107 Wilfried Lentz, Rotterdam Villa Romana, Florence W € 2.717 Zavod K6/4, Ljubljana Van Zoetendaal Gallery, Amsterdam € 2.000 + Liste 15 € 370 Upstream Gallery, Amsterdam + KunstKoop 2011–2012 + Klaas Kloosterboer > 128 + Evelina Domnitsch, Dmitry Gelfand € 5.365 > 105 > 119 + KunstKoop 2011–2012 > 122 + The Armory Show 2010 > 105 > 128 Waag Society, Amsterdam + kunstKoop 2011–2012 Veen Magazines, Diemen Vincent van GoghHuis, Zundert € 35.000 Zeeuws Museum, Middelburg > 105 € 34.726 – arnulf Rainer over Van Gogh + Workshop Hier en nu Willem Kerseboom € 117.000 + Internationale reizen Kunstbeeld 2010 > 108 Gallery, Amsterdam + Botanical Pleasures > 112 + KunstKoop 2011–2012 > 98 Uqbar Gesellschaft für + Internationale reizen Kunstbeeld 2011 Vista Far Reaching > 105 + Mode met Monique Repräsentationsforschung, Berlijn > 112 Visuals, Amsterdam Walkyre echo’s, Eext > 98 – Isa Andreu, Timothy Moore € 59.000 0 Walkyre echo’s + Zwartvoet Indianen + Anansi Masters: het verhaal gaat Witte de With, Rotterdam > 98 Velden, Jeek ten, Amsterdam verder € 150.000 Utsikten Kunstsenter, Kvinesdal 0 Kasimir en Karoline > 98 WARP, Sint-Niklaas + Morality 0 Dewi de Vree – Marc Bijl, Ni Haifeng, > 98 Zeno X Gallery, Antwerpen Guido van der Werve 0 20 years Witte de With € 23.088 Veldhuis, Jacob ter, Doorn Visualfarm Produções Visuais + Art Basel 2010 + Verblijf loft Musicais, São Paulo > 128 > 131 – Eavan Aiken, Geert Mul, Marnix de Nijs Wattis Institute for Contemporary Witzenhausen Gallery, Amsterdam + The Armory Show 2010 Arts, San Francisco € 3.200 > 128 V € 1.150 + Zona Maco 2010 Venice Projects, Venetië VIVID Gallery, Rotterdam + Ellen Gallagher > 128 € 3.900 € 12.027 > 125 + KunstKoop 2011–2012 Zeppelin Association, Boekarest + Design Miami 2010 + Design Miami Basel 2010 > 105 0 Nanne de Ru > 128 > 128 V.A.A.T ‘69 Cultuur, Venray – Joost van Bleiswijk, Kiki van Eijk Weesperzijde, Amsterdam 0 Monument Henschenius 0 Leo Vroman tekenaar Witzenhausen Gallery, New York Zetel, Amsterdam Vlaams Cultuurhuis de 0 Claudia Doms, Eva Pel – De Klapstoel Vereniging Oudheidkamer Brakke Grond, Amsterdam 0 Programma 2011 V2_Organisatie, Rotterdam Twente, Enschede – Expanding Documentary Weevers, Arent, Hengelo – Handpalm Theatre € 60.000 + Verblijf loft Wolvers, Henk, Den Bosch + Twentse Taalbank > 131 + Verblijf loft Zingerpresents, Amsterdam > 98 Vlaardings Museum, Vlaardingen > 131 € 4.284 Vadehra Art Gallery, New Delhi € 15.000 + Liste 15 € 6.150 + Expert meeting Wereldmuseum, Rotterdam > 128 + Juul Kraijer Vereniging Stad en Ambt, Doesborg > 107 € 35.000 Women’s International Zionist > 118 0 Achttiende-eeuwse zilveren + Kobo Daishi Organization, Amsterdam kandelaars Gerhard Christoffel Fels > 104 0 Jubileumviering 90 jaar World WIZO Zonca & Zonca, Milaan Volksbuurtmuseum Wijk C, Utrecht – Ronald Zuurmond € 70.000 Vereniging voor + Herinrichting en educatieplan West, Den Haag WRO Center for Media Art, Wroclaw Dorpsbelangen, Hooghalen > 98 – Programma 2011 € 3.290 0 Kunstproject Hooghalen + Ivar Bekkum, Esther Polak > 121 Voor Pampus, Amsterdam Westfries Museum, Hoorn Vereniging Wolfart 0 Voor Pampus – Smakelijk eten! Projectspaces, Rotterdam WUK Kunsthalle Exnergasse, Wenen 0 PAE3 – Ahmet Ögüt − COLOfON − 159

Ontwerp Mainstudio, Edwin van Gelder, Amsterdam

Druk robstolk®, Amsterdam

Bindwerk Patist, Den Dolder

Afwerking Patist, Den Dolder

Lettertypes Benton Sans, Times Ten

Papier Binnenwerk: Aco Courantdruk 52 g/m2 Stofomslag: Elementa Dundruk 60 g/m2 Omslag: Keaykolour Leisteen 250 g/m2

Aan de inhoud van dit jaarverslag kunnen geen rechten worden ontleend. De Mondriaan Stichting is een cultuurfonds dat bijzondere projecten voor beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed ondersteunt en stimuleert. De Mondriaan Stichting geeft financiële ondersteuning, en soms ook advies, aan instellingen, bedrijven en overheden, zowel nationaal als internationaal. In 2010 werden 754 projecten ondersteund, waarvan 357 in het buitenland. Aan deze projecten werd een bedrag van € 16.398.729 besteed.

Mondriaan Stichting Jacob Obrechtstraat 56 1071 KN Amsterdam

t +31(0)20 676 20 32 f +31(0)20 676 20 36

[email protected] www. mondriaanfoundation.nl