buslab KADIKÖY- HATTI Kadıköy-Kartal Hattı Boyunca İETT Hatlarının İyileştirilmesi, Etkin Erişilebilirlik ve Türler Arası Etkileşim

Mart 2014 EMBARQ Türkiye Çalışma Ekibi: Arzu Tekir, Direktör Serdar Öncel, Teknik Müdür, Kıdemli İnşaat Yüksek Mühendisi Pınar Köse, Program Koordinatörü, Çevre Mühendisi Celal Tolga İMAMOĞLU, Ulaştırma Yüksek Mühendisi Kiarash Ghasemblou, Ulaştırma Yüksek Mühendisi

İETT Çalışma Ekibi: Mümin Kahveci, Genel Müdür Yardımcısı Büşra Buran, Ulaştırma Planlama Şefi, Zehra Erpik Kesin, Proje Koordinatörü Burak Sevim, Proje Sorumlusu Necmettin Mert Keski, Proje Sorumlusu

Tasarım ve dizgi: Nick Price Esra Süel

Kapak Fotoğrafı: Tolga İmamoğlu Fotoğraf: GudikFoto Kadıköy - Kartal Hattı 1

İÇİNDEKİLER

1 GİRİŞ 2 1.1 Çalışma İçeriği ve Amacı 2 1.2 Proje Ekibi, Proje Takvimi, Saha ve Ofis 2 Çalışmalarının Özeti 1.3 Proje Alanının İncelenmesi 3

2 SORUN VE İHTİYAÇ ANALİZİ 8 2.1 Problem Tanımı 8 2.2 Değerlendirme Kriterleri ve İzlenen Yöntem 8

3 VERİ TOPLAMA VE VERİ ANALİZİ 10 3.1 Veri Toplama 10 3.2 Veri Analizi 11 3.3 Otobüs Hatlarının Genel Durumu 19 3.4 Hat Karneleri 19

4 BULGULAR 128 4.1 Erişilebilirlik ve Yol Güvenliği Açısından 128 Değerlendirme 4.2 Bulgulara Ait Yer Tespitlerinden Örnekler 129 4.3 Bütünleşik bir Ulaştırma Sistemi Açısından 136 Değerlendirme 4.4 Hattın Bulunduğu Koridor Açısından 137 Değerlendirme 4.5 İnsan Davranışları Açısından Değerlendirme 138

5 SONUÇLAR 138 5.1 Zaman Kazanımı 138 5.2 Besleyeci Hat Tasarımının İnsan Sağlığına 143 Etkisi

6 ÖNERİLER 144 6.1 Erişilebilirlik Açısından 144 6.2 Bütünleşik Sistem Açısından 145

7 SONRAKİ ADIMLAR 148 2 Kadıköy - Kartal Hattı

BÖLÜM 1 GİRİŞ

1.1 Çalışma İçeriği ve Amacı rahat, etkin bir ulaşım altyapısı sağlayacak, uzun vadede ise yol güvenliğindeki artış, hava kalitesindeki dolaylı EMBARQ Türkiye – Sürdürülebilir Ulaşım Derneği iyileşme yardımıyla kentsel hayat üzerinde pozitif etkiler (bundan sonra EMBARQ Türkiye olarak anılacaktır) yaratacaktır. çevreyi ve insan sağlığını her geçen gün daha fazla tehdit eden kent içi ulaşım sorunlarına sürdürülebilir ve 1.2 Proje Ekibi, Proje Takvimi, Saha ve Ofis güvenli çözümler üreterek kentlerimizde yaşam kalitesinin Çalışmalarının Özeti iyileştirilmesini sağlamak amacıyla kurulmuş, kâr amacı gütmeyen, araştırma ve uygulama konularına odaklanmış Bu rapor, İETT’nin talebi üzerine EMBARQ Türkiye bir sivil toplum kuruluşudur. Yerel idarelerle birlikte tarafından gerçekleştirilen “Kadıköy-Kartal Hattı Boyunca çalışarak kentiçi ulaşım sorunlarına çözümler üretmekte İETT Hatlarının İyileştirilmesi Etkin Erişilebilirlik ve Türler ve bu çözümlerin uygulanma sürecinde gerekli olan Arası Etkileşim” konulu BusLab Projesi kapsamında yurtiçi ve yurtdışı uzman desteğini sağlamaktadır. hazırlanmıştır.

EMBARQ Türkiye; yerel ve ulusal idarelere, 2020 Ofis ve saha çalışmalarında EMBARQ Türkiye ve yılına (bkz. Birleşmiş Milletler Yol Güvenliği 10 Yıllık İETT’den ayrı bir çalışma ekibi oluşturulmuştur. Her iki Eylem Planı) ilişkin kent içi ulaşımı eksenli hedeflere kuruluş tarafından katılım sağlanan teknik ekibin ayrıntıları ulaşılması konusunda destek vermeye, veri toplama EK1’de gösterilmiştir. ve planlama aşamasında yol güvenliği ön inceleme/ Bu raporu temel alan çalışmaları, saha ve ofis çalışmaları kontrol çalışmalarını vurgulamaya ve toplum sağlığı olarak iki ana başlık altında toplanabilir. açısından büyük öneme sahip olan sürdürülebilir ulaşım çalışmalarını ön plana çıkarmaya devam etmektedir. Saha çalışmaları kapsamında, EMBARQ Türkiye ekibi Kadıköy-Kartal () Metro Hattı’na Mart, Nisan, Bu proje; İstanbul Anadolu Yakası’nda Kadıköy-Kartal Mayıs, Aralık 2013 ve Ocak 2014 aylarında yerinde güzergâhında işleyen otobüs hatlarının diğer ana toplu incelemelerde bulunmuştur. Saha gezilerinde 16 taşıma hatları (metro, metrobüs) ve diğer ulaşım türleri istasyonun tamamında, bu istasyonların bütün giriş- (İDO, İstanbul Şehir Hatları, minibüs hatları, bisiklet, çıkış noktalarında ve çıkış noktaları merkez kabul v.b.) ile etkileşimini güçlendirme çalışmasıdır. Proje adı edilerek 1 km’lik çap içerisinde kalan bölgelerde “Kadıköy-Kartal Metro Hattı Boyunca İETT Hatlarının gözlemler yapılmıştır. Gözlemler sırasında bu raporun İyileştirmesi, Etkin Erişilebilirlik ve Türler Arası Etkileşim” hazırlanmasına yardımcı olacak notlar tutulmuş; gerekli (bundan sonra BusLab olarak anılacaktır)’dir. noktalarda video ve fotoğraf çekimi gerçekleştirilmiştir. Bu Proje yönetimini EMBARQ Türkiye gerçekleştirmektedir. çalışmaya ek olarak, daha önceki keşiflerde, hat boyunca Projenin yürütücülüğünü ise İETT üstlenmiştir. gözlemlenen ve projenin kapsamı içinde bilgi alınması öngörülen şantiye alanlarına, EMBARQ Türkiye ve İETT İETT’ye ait toplu taşıma araçlarının diğer ana toplu proje ekiplerinden yetkililerle birlikte ek bir saha gezisi taşıma hatları ve ulaşım türleri ile etkileşiminin pilot bir düzenlenmiştir. Bu çalışmada daha önceden tespit edilen bölgede başlatılması, İETT’nin denetimi, yürütümü şantiye alanları (Ünalan İstasyonu Medeniyet Üniversitesi ve kontrolünden sorumlu olduğu mevcut hatların Çıkışı, Huzurevi İstasyonu 2 Nolu Çıkışı ve iyileştirilmesi için öneriler sunulması ana hedeftir. İstasyonu 3 Nolu D100 Kartal Çıkışı) tekrar ziyaret edilerek İETT’nin bu noktalar hakkında bilgi vermesi talep Bu çalışmanın ileride İstanbul’un diğer bölgelerinde de edilmiştir. uygulanması, hem İETT’ye hem de kullanıcılara daha Kadıköy - Kartal Hattı 3

Ofis çalışmaları kapsamında ise, EMBARQ Türkiye demiryolu hattının ilk istasyonu Haydarpaşa tarafından İETT’den gerekli görülerek istenen veri Garı'dır. Haydarpaşa'daki gar binası ve demiryolu setlerinin ayrıntılı analizi ile saha çalışmalarından elde tesisleri Kadıköy ilçesi sınırları içindedir. Bu istasyon edilen not, video ve fotoğrafların analizi olmak üzere iki aynı zamanda kentin Anadolu yakasında hizmet ayrı aşama izlenmiştir. veren banliyö treni ulaşımı açısından büyük önem taşımaktadır. Projesi’nin devreye girmesi 1.3 Proje Alanının İncelenmesi ile bu etkinliğini yitirecek olan gar için ileriye dönük çeşitli projeler hazırlanmaktadır. Kadıköy ilçesinde 1.3.1 bölgenin Tanımı yaşayanların önemli bir bölümü şehir hatları vapurlarını Kadıköy, Maltepe ve Kartal, hem İstanbul’un hem de kullanmaktadır. İlçedeki vapur iskeleleri Haydarpaşa, Anadolu yakasının nüfus yoğunluğu bakımından en Kadıköy ve Bostancı'da yer almaktadır. Ayrıca büyük ilçelerindendir. Kadıköy ve Bostancı'daki deniz otobüsü iskelelerinden İstanbul'un çeşitli kıyı semtlerine ve adalara düzenli Anadolu yakasının güneybatısında bulunan Kadıköy, batı seferler yapılmaktadır. Kalamış Koyu'nda da büyük bir ve güneyde Marmara Denizi, kuzeyde Üsküdar, doğuda yat limanı vardır. 1934-1966 yılları arasında, Kadıköy- Ataşehir ve Maltepe ilçeleri ile çevrilidir. Kadıköy ilçesi ülke Moda, Kadıköy-Fenerbahçe ve Kadıköy-Bostancı ve kent ulaşımı açısından önemli bir konuma sahiptir. Tramvay Hatları hizmet vermiş olup, şu anda sadece 2003 yılında hizmete açılan Kadıköy-Moda Hattı, Anadolu’daki çeşitli merkezleri İstanbul’a ve kent ‘Nostaljik Tramvay’ adıyla çalıştırılmaktadır. içindeki çeşitli semtleri de birbirine bağlayan bazı ana ulaşım yolları Kadıköy ilçesinden geçmektedir. Marmara Denizi’ne kıyısı olan Maltepe ilçesi, Kadıköy, Bunlardan en önemlisi, eskiden Ankara Asfaltı ve Kartal, ve Ataşehir ilçeleri ile komşudur. E-5 adlarıyla anılan D100 Karayolu'dur. Bu karayolu, Maltepe Bölgesi’nde ulaşım, demiryolu ve karayolu Sultan Mehmet Köprüsü'ne giden O-2 Otoyolu ile sağlanmaktadır. Demiryolu, Maltepe'nin D100 ile Kozyatağı'nda, Boğaziçi Köprüsü'ne giden O-1 Karayolu altında kalan Eski Maltepe'nin kurulmuş Otoyolu ile Uzunçayır'da kesişmektedir. olduğu güzergâhta seyretmektedir. Karayolu ise Maltepe'yi ikiye ayırmaktadır. Bu yol, Maltepe'yi Anadolu'nun çeşitli merkezlerini İstanbul'a bağlayan

Şekil 1 Kadıköy ve çevresi (Kaynak: Google Maps) 4 Kadıköy - Kartal Hattı

Kadıköy’e ve Boğaziçi Köprüsü aracılığı ile Avrupa 1.3.2 Kadıköy-Kartal (M4) Metro Hattı Bilgileri yakasına, yan yollar ise komşu ilçelere bağlar. İkinci önemli karayolu Bağdat Caddesi ise, Bostancı ile Tuzla Kadıköy-Kartal Metrosu 22,7 km uzunluğunda, 16 arasındaki güzergâhı oluşturmaktadır. istasyona sahip İstanbul’un Anadolu yakasındaki ilk metro hattıdır. Fizibilite çalışmaları sırasında belirlenen Anadolu yakasındaki Kartal ilçesi, batıda Maltepe, işlevsel özellikleri ve mevcut işletme bilgileri aşağıda kuzeyde Sancaktepe, kuzeydoğuda ve özetlenmiştir: doğuda ilçeleri ile çevrilidir. Kartal'da ulaşım denizyolu, demiryolu ve otoyol ile sağlanmaktadır. - Araç sayısı: 144 adet Kartal ilçesi, Kurtköy'de bulunan Sabiha Gökçen - Katar yapısı ve kapasitesi: 4 araçlı setler ile (nihai Uluslararası Havalimanı'na 15 dakika uzaklıktadır. olarak 8 araç) Kartal'dan Adalar ilçesine vapur, iline de deniz - Sefer aralıkları: Zirve saatte 4 dk. olmak üzere otobüsü seferleri yapılmaktadır. Boğaziçi Köprüsü değişken ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'ne giden otoyol ve - Tek yön sefer süresi: 29 dakika D100 Karayolu da Kartal'dan geçmektedir. Kadıköy- - Tam tur sefer süresi: 64 dakika Kartal arası uzanan Bağdat Caddesi ve Tuzla- - Günlük çalışma saatleri: 06:00-24:00 (18 saat) Bostancı Sahilyolu, Kartal ilçesindeki diğer karayolu - Günlük taşıma kapasitesi (nihai): Yaklaşık 1.000.000+ ulaşım seçenekleridir. Kartal ilçesine aynı zamanda, yolcu Haydarpaşa- arasında çalışan banliyö ve - Saatlik kapasitesi (nihai): 70.000 yolcu/saat/yön Haydarpaşa-Adapazarı arasında çalışan Adapazarı Ekspresi'yle de ulaşım sağlanmaktadır. Demiryolu ile 1.3.3 Koridor Boyunca Diğer Ulaşım Türleri sağlanan ulaşım, Marmaray Projesi devreye girdiğinde, Haydarpaşa merkezli olmayıp Kadıköy yakınında Kadıköy-Kartal (M4) Metro Hattı, Kadıköy’den Ayrılık Çeşmesi ve daha ileride Üsküdar İstasyonları ile başlayarak İbrahimağa Mahallesi’ni takip ederek desteklenecektir. D100 ana koridoru boyunca Kartal’a kadar hizmet sunmaktadır. Kadıköy, Maltepe ve Kartal ilçelerinden geçen D100 Karayolu, 2002’de imzalanan protokole göre Edirne- Güzergâh boyunca mevcut olan ulaşım türleri İETT Avcılar arası bölümü ile Kartal-Ankara arası bölümü hatlarını (Metrobüs dahil), İDO hizmetlerini, minibüsleri, Karayolları Genel Müdürlüğü’ne (TCK), diğer bölümleri şehir hatları vapurlarını ve Moda Tramvayı’nı ise (İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) ait olarak içermektedir. Bu hatların mevcut durumu ve hizmet vermektedir. bağlantıları aşağıda ayrıntılı olarak belirtilmiştir. 1.3.2.1 İETT Hatları Bu koridor boyunca, M4 Metro Hattı ile bir şekilde etkileşimde olan İETT ve idaresinde işletilen 69 adet otobüs güzergâhı olduğu bilgisi İETT tarafından aktarılmıştır. Bu hatların 37 tanesi Kadıköy’den Şekil 2 Kadıköy-Kartal Metrosu (Kaynak: İBB) başlamakta veya Kadıköy’de son bulmaktadır.

Söğütlüçeşme ile Beylikdüzü arasında hizmet veren metrobüs hattı, yoğunluklu olarak M4 Hattı ile Ünalan (Uzunçayır) İstasyonu’nda etkileşimdedir.

1.3.2.2 İstanbul Deniz Otobüsü (IDO) Hizmetleri İDO hizmetleri, M4 Hattı ile Kadıköy’de doğrudan etkileşimde olup, Bostancı, Maltepe ve Kartal İstasyonları hizasında da olası ara bağlantılar ile etkileşimde olma potansiyeline sahiptir. Kadıköy - Kartal Hattı 5

1.3.2.3 Minibüsler merkez alınarak 1 km çaplı alan içinde kalan tesislerdir. Güzergâh olarak Kadıköy’den (durakları M4 Metro Kadıköy İstasyonu son derece yoğun, hem çekim hem İstasyonu’nun tam tersi tarafta konumlanmaktadır) de yolculuk yaratımı son derece yüksek bir istasyon başlayan minibüs hatlarının önemli bir kısmı D100 ana olduğu için ulaşım türlerinin birbiriyle etkileşimi, koridorunu kullanarak M4 Hattı’yla aynı güzergâhta bu istasyon ve çevresinde oldukça etkin şekilde hizmet vermektedir. Bu hatların bir kısmı Kartal’a gerçekleşmektedir. Buna ek olarak, kısmi olarak açılan giderken bir kısmı da Pendik’e ulaşmaktadır. Ara Marmaray Projesi’nin tamamlanması ile birlikte ek noktalara hizmet veren hatlar da mevcut olup ihtiyaçların doğabileceği her zaman için düşünülmeli ve çalışmanın ana konusu dahilinde olmadıkları için uzun vadeli planlamalar buna göre yapılmalıdır. ayrıntılı olarak incelenmemiştir. Başlangıç veya son noktası Harem olan bu minibüsler, yine D100 ana Kadıköy’de M4 Hattı, IDO - Şehir Hatları - koridoru üzerinde M4 Hattı’nı beslemek yerine ona hizmetleri, mevcut İETT hatları, Moda Tramvayı, paralel yol almaktadır. minübüsler ve dolmuşlar ile yoğun etkileşim halindedir. Kadıköy’ün yıllar boyunca önemli bir alışveriş merkezi Minibüs hatlarının bazıları, M4 Hattı’nı, koridor boyunca olması, sağlık ve eğitim alanında yoğun hizmetler çeşitli duraklarda keserek hizmet vermektedir. Besleme üretmesi nedeniyle yüksek yolculuk değerleri hattı gibi çalışan bu hatlar hakkında ana raporda daha söz konusudur; buna, İstanbul’un önemli çekim ayrıntılı bilgi verilecektir. alanlarından olan Eminönü-Sirkeci, Kabataş, Karaköy ve Bakırköy-Yenikapı ile deniz bağlantısını sağlıyor 1.3.2.4 İstanbul Şehir Hatları İşletmesi Seferleri olması da eklenince, Kadıköy’de yaratılan yolculuk Şehir Hatları Vapurları, M4 Hattı ile Kadıköy İstasyonu hacmi daha iyi anlaşılabilmektedir. çevresinde etkileşimde olup tamamlayıcı hizmet özelliğine sahiptir. İstanbul’un iki yakası arasında etkin Kadıköy Meydanı, bir tarafta Haydarpaşa Demiryolu- bir şekilde bağlantı sağlamaktadır. Banliyö İstasyonu (hâlihazırdaki hizmetler inşaat çalışmaları nedeniyle durdurulmuştur), diğer 1.3.2.5 Moda Tramvayı tarafta Moda Sahilyolu ile sınırlanmıştır. Bu arada Moda Nostaljik Tramvayı, yüksek kapasiteli bir hat kalan alanda, tüm ulaşım türleri birbirine yürüme olma özelliğine sahip olmayıp daha çok belli bir yaş mesafesinde olup en fazla 750 m uzaklıktadır. üzerinde, fiziksel etkinliği düşük olan kullanıcılara Uluslararası standartlara uygun olan bu erişim hizmet etmekte ve Kadıköy’de M4 Hattı ile mesafesi, aktarmaların mümkün oldukça sorunsuz etkileşimdedir. şekilde sağlanmasına imkan vermektedir.

1.3.2.6 Marmaray Hattı İBB’den alınan bilgiye göre, Kadıköy sahilinde bir Marmaray tünel geçişi her ne kadar 29 Ekim 2013 düzenleme yapılmasına dair planlar büyük ölçüde tarihinde hizmete girmiştir. Marmaray Hattı, halen tamamlanmış olup, otobüs, minibüs ve dolmuş banliyö hatlarının tamamlanmamış olmasından hatlarına ait duraklar yeniden düzenlenerek uzun kaynaklanan eksiklik ile kısıtlı hizmet vermekte ve süreli duraklama engellenecektir. Bu altyapının Ayrılık Çekmesi ile Kazlıçeşme arasını boğazın altından devreye girmesi ile sürekli bir trafik akışı sağlanmaya bağlayarak bu aşamada sadece boğaz geçişini çalışılarak hem görsel bir iyileşme, hem de bölgeye sağlamaktadır. gelenlerin daha nezih vakit geçirmeleri sağlanması hedeflenmektedir. 1.3.4 Çekim Merkezleri Aşağıdaki tabloda, incelenmesine öncelik verilen Kadıköy-Kartal metrosu boyunca yer alan çekim istasyonların çevresinde etki yaratabilecek büyüklükteki merkezleri son derece çeşitlilik göstermektedir ve çekim merkezleri görülebilir. sayıları oldukça fazladır.

Bu çalışmanın öncelikli odak alanları olan yüksek hacimli istasyonlar dikkate alındığında Kadıköy, Ünalan, Göztepe, Kozyatağı Bostancı ve Kartal çekim merkezlerini aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür. Bu listelere dahil edilen birimler M4 metrosunun istasyonu 6 Kadıköy - Kartal Hattı

Tablo 1 Ana İstasyonların Çevresindeki Önemli Çekim Merkezleri

Spor ve Eğlence İstasyon Konut Alanları Alışveriş Merkezleri Üniversiteler Hastaneler Tesisleri

Kadıköy Kadıköy’deki istasyon ve türler arası etkileşim ayrı başlık altında incelenecektir.

Ünalan Kiptaş Ünalan Evleri X İstanbul Fenerbahçe Özel Sağlam Adımlar Medeniyet Üniv., Fikirtepe Spor Rehabilitasyon Merkezi, Marmara Üniv. Tesisleri Dumlupınar Sağlık Merk., Yabancı Diller Özel Hızır Polikliniği, Bölümü Karagöz Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği, Dumlupınar Sağlık Merk.

Göztepe Soyak Sitesi, Karayolu 14 Şube X İstanbul Halis KURTÇA Özel Medical Park Göztepe Lojmanı, Medeniyet Kültür Merkezi Hastanesi, Sağlık Bakanlığı Lojmanı, Üniversitesi Örnek Mahallesi Sağlık Bağkur Sitesi, Çamlıca Sitesi, Göztepe Yerleşkesi Ocağı, Esin Sitesi, Demiryolları Sitesi, Yeni Doğuş Spastik Site 59 Çocuklar Rehabilitasyon Merkezi, Merdivenköy Araştırma Hastanesi.

Kozyatağı Ataşehir, Carrefour AVM, X Ülker Spor Arena Fatih Sultan Mehmet Ağaoğlu Konutları, Derya Sitesi, Metro Market, Özel Gahraman Hastanesi, Emniyet Sitesi, Palladium AVM, Nasirov Kültür Yeditepe Üniversitesi Ziraat Bankası Lojmanı, Merkezi Tıp Fakültesi Hastanesi Daloğlu Sitesi, Memorial Ataşehir Oyak Sitesi, Çatalpınar Sitesi, Ataşehir Şifa Belediye Blokları, Acıbadem Ataşehir Ege Yıldız Sitesi, Paker Sitesi, Acıbadem Kozyatağı STFA Sitesi, Erenköy Ruh ve Sinir Sümko Sitesi, Altın Siteleri, Hastalıkları Hastanesi, Baytur Konutları, Zarburn Sitesi, İçerenköy Sağlık Ocağı Nora Center, Eston Çamlık Evleri Sitesi, Umut Sitesi

Bostancı Karayolları Sitesi,Yavuz Sitesi, Bata İnşaat Clubsporium, Yeditepe Üniversitesi Tıp Bostancı Evleri Sitesi, Nergis Bostancı AVM Bostancı Gösteri Fakültesi Hastanesi, Sitesi, Bostancı City, Merkezi, Bostancı Fatih Sultan Mehmet Kumru Sevgili Sitesi, Lunapark Hastanesi, Mine Sevgi Sitesi, Kaya Sitesi, Central Hospital, Tekper Sitesi, Sabancı Sitesi, Bostancı Sağlık Ocağı, Erdemkent Sitesi, Emre Sitesi, Bayındır Hastanesi Askent Sitesi

Kartal Polis Lojmanları, Kartal Merkez Cihat Arman Yavuz Selim Devlet Huzur Sitesi, AVM Futbol Sahası, Hastanesi, Özkan Sitesi, Kartal Belediyesi Umut Sitesi, Spor Tesisi Soykar Sitesi, Dumankaya Vizyon, Ünlüler Sitesi, Örnek Turizm İş Sit. Kadıköy - Kartal Hattı 7

1.3.5 Yolculuk Talepleri

M4 Metro Hattı’ndaki yolculuk talepleri besleme hatlarındaki düzenlemelere, bu hatlardaki fiyatlandırma politikalarına ve güzergâh boyunca değişiklik gösterecek arazi kullanım verilerine bağlıdır. Bu verilerdeki ani değişiklikler M4 Hattı yolculuk değerlerini etkileyeceği gibi İETT hatlarının etkinliği, yolculuk süreleri, yolculuk rakamları ve İETT otobüslerinin yeniden düzenlenmesiyle CO2 salınımlarına da yansıyacaktır.

Aktarma ücreti uygulamasına geçildiğinde otobüs kullanıcılarının büyük bir bölümünün metroyu tercih edeceği bir gerçektir. Bu uygulamanın hayata geçirilmesi ile birlikte İETT ve idaresindeki hatların da besleyici hat görevi ile yeniden yapılandırılmış olması gerekmektedir.

Bu rakama, devreye sokulan kaliteli ve etkin hizmetin çekim gücü ile özel araç kullanımından gelecek katkı dahil edilmemiştir (Katkı oranının belirlenmesi büyük çaplı bir anket çalışması gerektirmektedir). 8 Kadıköy - Kartal Hattı

bölüm 2 SORUN VE İHTİYAÇ ANALİZİ

2.1 Problem Tanımı veya mevcut altyapının iyileştirilmesi için öneriler önceliklendirilmiştir. EMBARQ Türkiye’nin BusLab Projesi dahilinde yaptığı analizlerin sonucunda üzerinde odaklanması gereken Bu bölümde, yapılan saha incelemeleri ışığında, sorunlar aşağıda belirtilmiştir: uluslararası standartlar dikkate alınarak yol güvenliği ve erişilebilirlik kriterlerinin ilgili alanlara uygulanması - Düşük Erişilebilirlik ve Yol Güvenliği önerileri verilmiştir. Mevcut sorunları ortadan - Yüksek Emisyon Değerleri kaldırmak için önerilen çözümler, EMBARQ Global’in bünyesindeki yol güvenliği uzmanları ile çalışılarak teyit - Türler Arası Etkileşim (Bütünleşik İşletme Anlayışı) edilmiştir. - Uzun Seyahat Süreleri 2.2.2 CO2 Emisyonu ve Hava Kalitesi Açısından 2.2 Değerlendirme Kriterleri ve İzlenen Yöntem Trafik kaynaklı karbondioksit (CO2), karbonmonoksit 2.2.1 Erişilebilirlik ve Yol Güvenliği Açısından (CO), azotoksit (NOX) gibi sera gazları (GHG) ve partikül madde (PM) miktarındaki değişimler, Otobüs hatlarının metro duraklarını beslemesi ve atmosferdeki enerji transferi dengesini önemli ölçüde inen yolcuların ulaşmak istedikleri son noktaya bozmakta ve bu da iklim sorunlarını tetiklemektedir. taşınmalarının temini son derece önemlidir. Engelli Buna ek olarak, hava kalitesindeki bozulmalar yolcuların erişimi için gereken altyapının var olması halk sağlığını da önemli ölçüde etkilemekte ve bu gerektiği dikkate alınmalıdır. Mevcut durumda, durum ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu duraklar ile metro istasyonları arasındaki erişim partikül maddelerin emisyon değerlerinin ölçülmesi ihtiyacının güvenli ve etkin biçimde sağlanamamasının ve hesaplanması etkili şehiriçi ulaşım ve taşımacılık nedenleriyle birlikte çözüm önerileri sunulmuştur. politikalarının oluşturulması bakımından önemlidir. Ayrıca mevcut kaza verileri de değerlendirilerek acilliyeti olan alanlar öncelikli olarak incelenmiştir. Toplu taşıma araçlarının trafiğe çıktıkları anda Ulaşım türlerinin birbiriyle etkileşimi incelenerek bu meydana gelen emisyon salımı miktarı, mevcut etkileşim sırasında yol güvenliğini olumsuz olarak araçlar ve araçların çalışma zaman tarifesine göre etkileyen unsurların belirlenmesi önem taşımaktadır. değerlendirilerek bir altlık oluşturulmuştur. Bunların, mevcut talebin analizi ile - toplanan istasyon yolculuk değerlerinin ve ilgili istasyonun çevresindeki Hava kalitesi çalışmasında, Kadıköy-Kartal Metro İETT hatlarına ait duraklardaki taleplerin oluşturduğu Hattı boyunca uzanan D100 ana koridoru üzerinde ve ileride oluşturabileceği talep değerlerine göre - seyreden İETT otobüslerinin yarattığı mevcut durak kapasiteleri ve duraklara erişim yollarındaki olası emisyonların saptanması ve akabinde bu proje hacme bağlı güvenlik gerekleri değerlendirilmiştir. Elde kapsamında yapılacak hat düzenleme çalışmaları edilen sonuçlarla ilişkilendirilerek yeniden tasarlanması ile hedeflenen değişimin yansımasının yapılması Kadıköy - Kartal Hattı 9

planlanmıştır. Bu kapsamda, Kadıköy-Kartal Metro Sonuçları başlığı altında belirtilmiştir. Hattı boyunca uzanan D100 ana koridoru üzerinde seyreden İETT otobüslerinin ulaşım emisyonlarını 2.2.3 bütünleşik Ulaşım Sistemi ve Kentsel Gelişim saptamak için, araç faaliyet ve filo altyapısı ile ilgili Açısından kapsamlı veriler talep edilmiştir. Sorunlardan türler arası etkileşim, uzun seyahat Çalışmanın temel hedefleri; süreleri ve etkin olmayan kapasite yönetimi dikkate alınacaktır. Etkin olarak bütünleşik toplu ulaşım 1. Belirlenen hat üzerindeki İETT otobüslerinin faaliyet sistemlerinin desteğiyle özel araç odaklı olmayan ve filo yapısı ile ilgili kapsamlı veriler toplamak; yerleşimlerin tasarlanması, oluşturulması ve mevcut 2. Bu otobüslerin D100 ana koridoru üzerindeki trafikte yerleşimlerin bu temelde yeniden yapılandırılması saldıkları emisyonları saptamak; da ileriye dönük olarak pozitif etkiler oluşturacaktır. Metro duraklarının arazi kullanımı ile bütünleşmesi 3. Hat düzenlemesi ile gerçekleşecek iyileştirmenin de incelenerek durak etrafındaki kullanımlara nasıl CO2 emisyonu üzerindeki değişim projeksiyonunu erişim sağlanabileceği konusu irdelenmiştir. Durakların hesaplamak. yerleri seçilirken civardaki kullanımlar da büyük önem taşımaktadır; zira durak yakınında bulunan çekim Proje kapsamındaki adımlar: noktaları fazladan kullanıcıya yol açacaktır; bu nedenle 1. Faaliyet/filo yapısı veri toplama; durakların çekim noktaları ile fiziksel olarak bütünleşik yapılması, (hastane, üniversite ve alışveriş merkezi 2. Dizel araç emisyon ölçümleri. bağlantıları gibi) kullanıcıların erişilebilirliği yönünden Ölçümler, trafikteki benzinli ve dizel yakıt kullanan büyük önem taşımaktadır. araçların temsilci örneklerinden farklı sürüş koşulları Bu değerlendirme sırasında, İETT hatları ile yapılan altında gerçek hayattaki gibi saniye saniye emisyon seyahat süre ve maliyetleri, alternatif ulaşım türleri verileri toplamaya odaklanmıştır. CO, CO2, toplam ile aktarmalı olarak yapılacak seyahatlere ait süre ve hidrokarbon (THC), NOX ve NO2 emisyonları ölçümleri maliyetler ile karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma ile elde için, bir gaz emisyon test ünitesi kullanılacaktır. Bu edilen sonuçlara ait öneriler sunulurken, İETT hatlarına test ünitesi, trafikte test programlarının kullanılması ait optimizasyon alternatifleri değerlendirilmiştir. Ana için üretilmiş entegre bir emisyon test cihazıdır. kriter olarak, seyahat sürelerinin kısaltılması amacıyla Cihaz, emisyon konsantrasyonlarını ölçmektedir ve yüksek kapasiteli toplu taşıma türlerinin kullanılmasının kitle emisyon oranlarının saptanması için egzoz akış etkinleştirilmesi ön planda tutulmuştur. Olası küçük oranları, çevre sıcaklığı ve basıncının sunulması gerekir. maliyet artışları ikincil olarak değerlendirilerek çözüm Otobüslerden salınan egzoz akış oranını saptamak önerileri sunulmuştur. için, egzoz akış ölçüm cihazı kullanılır. Bu cihaz egzoz akışını hesaplamak için standart dinamik ve statik 2.2.4 beklenti Anketleri basınç ölçümünü temel alır. PM ölçümü için ise bir partikül yükleme süreci ve altı aşamalı bir çarpma aygıtı Önerilerin son kullanıcılar tarafından kabul edilebilir kullanılacaktır. olup olmadığını anlamak için bir “Beklenti Anketi” yapılmasının uygun olabileceği düşünülmüştür. Saha Bu çalışmaların İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) çalışmaları sırasında iletişime geçilen kullanıcılara ile birlikte yapılması planlanmakta ve hazırlık fikirleri sorulmuş ve yanıtlar değerlendirmeye alınmıştır. adımları için gerekli eşgüdüm Doç. Dr. Alper Ünal ile yürütülmektedir. Mevcut durum itibariyle İTÜ’nün Kapsamlı anket çalışmasının, üzerinde yoğunlaşılan finansal destek arayışının olumlu sonuçlanmamasından ve değişik ulaşım türlerinin birbiriyle etkileşimde dolayı ayrıntılı hava kalitesi çalışmaları ertelenmiş olabileceği 5-6 ana istasyon çevresinde yapılmasının olup, ihale sürecinin tamamlanması ile birlikte raporun olumlu sonuç vereceği düşüncesindeyiz. Olası anket bu bölümünün bir ek olarak ileriki bir tarihte İETT’ye çalışması için gereken kaynak ve İETT’den talep sunulması planlanmaktadır. Zamanlama ile ilgili bilgiler edilecek destek için ayrıntılı bilgilendirme ileriki bir elimize ulaştığında aktarılacaktır. Bu nedenle, CO2 tarihte yapılacaktır. Mevcut durum itibariyle beklenti emisyon hesabı için kullanılan yöntem değiştirilmiş olup anketi çalışmasının 2014 yılının ikinci yarısında Bölüm 5.1.2. CO2 Emisyon Hesap ve Değerlendirme yapılması planlanmaktadır. 10 Kadıköy - Kartal Hattı

BÖLÜM 3 VERİ TOPLAMA VE VERİ ANALİZİ

3.1 Veri Toplama • Fotoğraflar ve video görüntüleri, • Gözlemlenen aksaklıklar ve erişilebilirlik verileri. BusLab Projesi çalışmasında sorun analizinin • İkinci kaynak ise EMBARQ Türkiye tarafından yapılabilmesi ve daha sonrasında değerlendirmelerin gerekli görülüp İETT’den süreç içerisinde alınan gerçekleştirilebilmesi için proje alanı içerisinde veri setleridir. İETT’den EMBARQ Türkiye’ye ulaşan gerçekleşen kazalara ait veriler, metro hattına ait veri setleri aşağıda sıralanmıştır. yolculuk verileri, otobüs sisteminde hatlara ait yolculuk/ seyahat süreleri/kullanıcı sayıları, varsa hava kalitesi • M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı yolculuk verileri ölçüm değerleri, otobüs durak ve metro istasyon (Excel dosyası formatında) çıkışı tasarım kriterleri, 2013-2014 yıllarında koridorda • Koridordaki hatlar, (kmz dosyası formatında) yapılması planlanan inşaat işleri programı, koridor • Durak bazlı İETT hatları yolculuk verileri (69 adet boyunca istasyonlar ile civardaki mevcut inşaatların hat için), türleri ve amaçları, mevcut altlık haritalar vs. verilerinin • Durak listeleri (kmz dosyası formatında), büyük bir kısmı, İETT ve İETT’nin inisiyatifi ile diğer • M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı’na entegrasyonu paydaşlar tarafından temin edilmiştir.. planlanan yeni hatlar, Projenin temeli; yukarıda söz edilen veri setlerinin proje • 2012 yılı Kadıköy-Kartal D-100’de meydana gelen takvimine uygun bir zaman aralığında toplanmasına kazaların listesi (kmz dosyası formatında), ve analiz edilmesine dayandığından bazı verilerin • 15-31 Temmuz ve 1-13 Ağustos 2013 tarihleri zamanında temin edilememesi gecikmelere neden arasında M4 Kadıköy-Kartal koridorunda işletilen olmuştur. 69 adet hatta servise çıkan araçların listesi, tipi ve yakıt türleri EMBARQ Türkiye, proje için gerekli olan veri setlerini • İETT Durak Talimatı (Word dosyası formatında), iki farklı kaynaktan temin etmiştir. İlk kaynak, raporun birinci bölümünde değinilen, EMBARQ Türkiye ekibi • M4 Kadıköy-Kartal Metrosu öncesi D-100 tarafından yapılan saha gözlemleri ve incelemeleridir.. koridorunda işletilen 26 adet hat için yolculuk Saha çalışmalarında elde edilen veriler aşağıda verileri, sıralanmıştır: • M4 Kadıköy-Kartal koridorunda işletilen 69 adet hattın sefer listesi (seyahat süreleri), • Yolculuk verileri (İETT ve Özel Ulaşım 2012 ve sonrası geçişleri, 2011 geçişleri ve M4) Kadıköy - Kartal Hattı 11

3.2 Veri Analizi Ünalan Mahallesi ve 3B Kadköy-Ünalan Mahallesi hatları ise mekik (ring ) seferileri olarak işletildiği için 3.2.1 Genel Yaklaşım besleyeci hat tasarım metodolojisi doğrultusunda incelenmeye alınmamıştır. Bir ulaştırma sisteminin verimli olması için hizmet bölgesindeki ulaştırma türlerinin, bulundukları bölge 3.2.2 Zaman Kazancı Hesaplaması ile kendilerine özgü üstünlüklerini ortaya çıkaracak şekilde bütünleşmeleri gerekmektedir. O hâlde hizmet Birinci adım olarak; her bir otobüs hattının M4 ile bölgemizi Kadıköy-Kartal M4 Metro koridoru olarak paralel gittiği mesafe, “Google Earth” üzerinden tanımlayıp, bu ana toplu taşıma koridorundaki temel ölçülmüştür. Hatların M4 koridoruna paralel katettikleri ulaştırma türlerini de M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı güzergâhın başlangıç ve bitişleri arasında bulunan ile, aynı koridor eksenindeki İETT ve Özel Ulaşım tüm metro istasyonları ve İETT durakları belirlenmiştir. tarafından işletilen otobüs hatları olarak ele alabiliriz. Tablo 2’de hatların metroya paralel gittikleri mesafeler Bu sistemdeki ulaştırma türlerinin kendilerine özgü gösterilmiştir. üstünlüklerini, bir raylı ulaştırma türü olan M4’ün paralel seyreden güzergâhtaki işletme hızının, lastik tekerlekli Lastik tekerlekli ulaşım türü için hesaplanan ortalama ulaştırma türü olan İETT otobüs hatlarının işletme işletme hızları, hatların M4 koridoruna paralel gittikleri hızlarına göre daha yüksek olması; buna karşın lastik güzergâhtaki ortalama hızlarını temsil etmemektedir. tekerlekli ulaştırma türünün, raylı ulaştırma türü gibi Bunun başlıca nedeni, hizmet bölgesinin bir çevreyolu kılavuzlanmış sabit bir güzergâh olmak yerine esneklik olan D-100 Karayolu’nun üzerinde bulunması ve özelliği ile hizmet alanını genişletebilme potansiyeli otobüs hatlarının bu koridor üzerinde hesaplanan taşıması şeklinde sıralayabiliriz. Bu sistem içeresindeki işletme hızlarından farklı seyretmeleridir. Bununla türlerin işletim hızları hesaplanarak, raylı sistemin, birlikte, Kadıköy-Kartal arasındaki D-100 Karayolu lastik tekerlekliye göre paralel seyreden koridorda koridorunun farklı trafik hacimlerine sahip olması, bu sağladığı zaman kazanımının değerlendirilmesi de koridor için ortalama bir hız değeri tayin edilmesini gerekmektedir. zorlaştırmaktadır. Bu koridor dahilinde daha sağlıklı bir ortalama hız değeri hesaplamak için saha Çalışma dahilinde oluşturulan metodoloji raylı sistem gözlemlerinin, D-100 Kadıköy-Kartal koridorunda ulaştırma türüne paralel güzergahlara sahip lastik değişkenlik gösteren trafik hacimleri göz önünde tekerlekli tür olan İETT tarafından işletilen otobüslerin bulundurularak, yapılmasına karar verilmiştir. besleyeci hat olarak işletilmesini temel aldığı için bu hizmet bölgesi dahilinde M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun açılması ile birlikte işletilmeye geçilen 14 adet 14 KM hattını ve 129L Kozyatağı-4. Metro, 3A Kadıköy-Ünalan Mahallesi ve 3B Kadıköy- Ünalan Mahallesi hatlarını içermemektedir. Bu nedenle rapordaki hat karneleri bölümde 69 adet hat yerine 52 adet hatta ait karne oluşturulmuştur. Halihazırda işletilmekte olan 14 adet KM hattı güzergahları itibariyle besleyeci olarak çalışmaktadır. İETT tarafından verilen 69 adet otobüs hattına ait verilerin içinde KM hatlarına ait veriler de olmakla birlikte bu hatların besleyeci hat presiplerini güzergah ve kapasite olarak ne ölçüde efektif olduklarına dair ayrıca bir çalışma talep dahilinde yapılabilir. 129L Kozyatağı-4. Levent Metro Hattı ise 24 km’lik güzergah uzunluğunun sadece 0.7km’lik bölümünü M4 hattına paralel kat etmektedir. 0.7 km’lik paralel güzergah dahilinde birden fazla ( sadece Koztayağı metro istasyonu) metro istasyon noktasını süpürmediği için besleyeci hat tasarım metodolojisi doğrultusunda incelenmeye alınmamıştır. 3A Kadıköy- 12 Kadıköy - Kartal Hattı

Tablo 2 İ.E.T.T. Hatlarının Metroya Paralel Gittikleri Saha gözlemleri dahilinde koridor boyunca trafik Mesafeler hacminin günün farklı saatlerine göre değişkenlik göstermesi, paralel kat edilen güzergâh boyunca Metroya Paralel Metroya Paralel Hat No Katedilen Hat No Katedilen duraklar arası mesafenin zaman fonksiyonunda Mesafe(m) Mesafe(m) ortalama hız kabülünün hesaplanması yoluna gidilmiştir. Ortalama işletme hızı kabulünün anlamlı 8D 6.250 19E 9.220 olabilmesi için sabah ve akşam, zirve ve zirve dışı 8M 8.450 19T 9.220 saatlerde, M4 Kadıköy-Kartal Metro koridorunun 11T 6.750 19Z 14.920 tamamınını kateden seçili otobüs hatlarında yolculuk edilerek saha gözlemleri gerçekleşmiştir. Gözlem 13M 2.550 20E 6.050 amacıyla yolculuk yapılan seçili hatlar, 130Ş Şifa 14A 9.410 20Ü 6.050 Mahallesi-Kadıköy ve 16K Sultanbeyli-Kadıköy

14BK 6.250 21A 15.200 hatlarıdır. Duraklar arası ortalama hız değerlerini hesaplanmak üzere gözlemlerden elde edilen hızlar, 14DK 6.250 21B 10.250 gün içi yolculuk talep oranlarına ağırlık verilerek 15BK 8.450 21C 17.100 hesaplanmıştır. Hesaplanan ortalama hız değerleri, gözlemlerden elde edilen hız değerleri ile karşılaştırılıp, 16A 13.100 21G 17.050 gözlem verilerinden bütün günü temsil edebilecek 16B 18.480 21K 22.700 veri seti, gidiş ve dönüş olmak üzere ortalama işletme 16C 22.700 21U 20.025 hızı kabulü olarak seçilmiştir. Böylece ortalama hız kabüllerine göre Kadıköy-Kartal yönü için otobüs sefer 16F 8.200 129T 4.200 süresi 50 dakika, Kartal-Kadıköy yönü için ise 54 16K 22.700 130 22.700 dakika olarak hesaplanmıştır.

16KH 22.700 130A 22.700 İkinci adım olarak; lastik tekerlekli ulaştırma türünün 16M 5.920 130Ş 22.700 hizmet bölgesi için hesaplanan ortalama hız değeri 16S 22.700 202 3.750 kabulünü takiben, raylı ulaştırma sistemi olan M4 Hattı’nın ortalama işletme hızı, toplam güzergâh 16U 17.800 251 17.100 mesafesi ve sefer süresi verilerine dayanarak elde 16Y 18.480 252 5.640 edilmiştir. M4 için elde edilen işletme hızının anlamlı 16Z 22.700 256 3.500 olması için lastik tekerlekli ulaşım türünün raylı sistemi kestiği noktalardaki metro istasyonlarının haftalık 17K 22.700 319 10.132 sefer sıklıkları, hafta içi ve hafta sonuna farklı ağırlıklar 18A 3.660 320A 6.900 verilerek hesaplanma yoluna gidilmiştir. Hesaplamalar dahilinde M4’ün ortalama sefer süresi 33 dakika olarak 18K 7.950 500ES 17.100 alınmıştır. Ayrıca sefer aralığının ortalama 6 dakika 18M 3.900 500T 14.370 kabulüne bağlı olarak platformda yolcular için ortalama 18Ü 6.250 E-7 22.700 3 dakikalık bir bekleme süresi olduğu varsayılmıştır.

19 10.250 E-10 22.700

19B 13.800 E-11 8.000 Kadıköy - Kartal Hattı 13

Her iki ulaştırma türü için de ortalama duraklar Metedoloji doğrultusunda hesaplanan istasyonlara arası işletme hızları ve paralel katedilen mesafeye ait farklı iniş ve biniş sayılarına ulaşılmasının temel bağlı, seyahat süreleri kullanılarak metro ve otobüs sebebi İETT tarafından verilen farklı iki veri setinin yolculukları arası süre farkı elde edilmeye çalışılmıştır. hesaplamada kullanılmasıdır. İETT, tarafından sağlanan Ortalama hız yerine duraklar arası ortalama seyahat Ocak 2012-Haziran 2013 tarihlerine ait günlük binen süresinin kullanılmasının ana sebebi, ortalama hız yolcu verileri ile 3 aylık durak bazlı veriler öncelikle değerlerinin hem koridor boyunca (duraklar arası) hem karşılaştırılmıştır; veriler arası farklılıkların olduğu de gün için değişkenlik göstermesi olarak söylenebilir. görülerek bunun ortadan kaldırmak amacıyla veri setleri arasındaki fark oransal olarak hesaplanarak Metro istasyonlarına en yakın otobüs duraklarına erişim düzeltme katsayı olarak metodolojiye dahil edilmiştir. mesafesinin en fazla 400 m olduğu kabulü yapılarak Böylece her bir hatta ait başlangıç –son matrisi bu aktarma mesafesinin 6 dakikalık yürümeye (4 km/h elde edilen oran ile çarpılarak daha sağlıklı sonuçlar hız kabulü ile) eşit olduğunu esas alınmıştır. elde edilmiştir. Sonuç olarak gidiş-dönüş binen yolcu sayısı ve toplam günlük yolcu sayısı arasında Buna ek olarak, her bir otobüs hattı için İETT fark oluşmasının ana sebepleri; durak bazlı verilerin tarafından temin edilen 3 aylık (2013 Mart, Nisan, eksik oluşu ve matematiksel yuvarlama işlemi olarak Mayıs) durak bazlı biniş verilerine dayanarak gidiş ve sıralanabilir. Gidiş ve dönüş sayıları grafikler’de dönüş yolculukları hesaplanmış ve yolculuk matrisleri her yönde binen yolcu sayısını göstermektedir. Bu her bir hat için elde edilmiştir. Bu hesaplamada, binen sebepten dolayı her yönde binen yolcu sayısının aynı toplam yolcu sayısının, aynı durakta inen toplam olmaması doğaldır. Ayrıca M4 Metro hattına ait OD yolcu sayısına eşit olduğu kabulünün yapılması İETT matrisinde biniş ve iniş verileri arasındaki fark oransal tarafından önerilmiş ve uygun bulunmuştur. Ayrıca olarak 0.1% altında olmaktadır. Bu oran iteratur İETT tarafından sağlanan Ocak 2012-Haziran 2013 de geçen 1% çok altında kalmaktadır. (Modeling tarihlerine ait günlük binen yolcu verileri ile 3 aylık Transport Third Edition Juan de Dios Ortuzar ,Luis G. durak bazlı veriler karşılaştırılmıştır; veriler arası Willumsen). farklılıklar olduğu görülmüştür. Veriler arası farklılığı ortadan kaldırmak amacıyla 3 aylık durak bazlı veri ve 2012-2013 günlük veri arası fark, oransal olarak hesaplanmıştır ve düzeltme katsayısı olarak metodolojiye dahil edilmiştir. Bu kapsamda her bir hatta ait başlangıç-son matrisi, elde edilen oran ile çarpılarak daha doğru sonuçlar elde edilmiştir. Buna bağlı olarak gidiş ve dönüş binen yolcu sayısı ve toplam günlük yolcu sayısı arasındaki farkın ana sebepleri sırasıyla, durak bazlı verilerlerdeki eksiklik ve başlangıç-son matris hesaplaması aşamasında yuvarlama sonucu oluşan fark olarak sıralanabilir. 14 Kadıköy - Kartal Hattı

Bu metodolojiyi açıklamak gerekirse, toplam süreyi Şekil 3 Bütünleşik Sistem hesaplarken: 1. Yolcular ilk önce seyahat edecekleri lastik tekerlekli ulaştırma türündeki otobüs hattına durak noktasından binerler, hattın hizmet bölgesindeki raylı ulaştırma türü olan M4 koridorunu kestiği ilk noktaya kadar seyahatlerini bu türle gerçekleştirirler, 2. Daha sonra raylı ulaştırma türüne aktarma mesafesine (en fazla 400 m) karşılık gelen 6 dakika eklenir, 3. İstasyonda ortalama 3 dakika bekleme süresi eklenir, 4. Son olarak raylı sistem ile son noktaya olan seyahat süresi eklenir. 5. Bu süreye (eğer varsa) ek olarak son varış noktasına ulaşmak için kullanılan aktarma istasyonundan yapılacak 400 m yürüyüş süresi ve besleyici hatların o güzergâh için daha önceden işletilen hattın sefer sıklığının yarısı kadar bekleme süresi de toplam süreye eklenmektedir (Şekil 3a).

Şekil 3b’de zaman kazanım bölgeleri 4 parça şeklinde gösterilmektedir. Ayrıca bu matris hem gidiş ve hem de dönüş yolculuklarını kapsamaktadır. Birinci bölge (I) metro öncesi duraklar arası süreyi temsil etmekte olup, hatların besleyici hat olarak çalıştırılması durumunda zaman kazanımı olmayacağı varsayılmıştır. Halbuki hatta işletilen otobüs filosunun aynı kalması durumunda hat güzergâhının kısalması nedeniyle sefer aralığının ve yolcu bekleme süresi tercihini gösterebileceği düşünülmüştür. Bu mantık kesalacaktır. Bu da bu yolcular için ek zaman doğrultusunda sadece pozitif zaman kazanım değerleri kazanımı sağlıyacağı düşünülebilir. Bölge II/IV ise bu bölgede ele alınmıştır ve negatif değerler sefer metro öncesi duraklardan, Metro paralelinde yer olarak alınmıştır. alan duraklara yapılan yolculukları tanımlamaktadır. Bu bölgede yapılan yolculuklarda yolcunun, önerilen Bunun sonucunda lastik tekerlekli ulaştırma türü ile durakta otobüsten indiği ve 6 dakikalık yürüme raylı sistem ulaştırma türü arasında oluşturulacak mesafesindeki metro istasyonuna ulaştıktan ve bütünleşik ulaştırma sistemine bağlı yolculukların metroyu 3 dakika bekledikten sonra gitmek istediği toplam zaman kazanımı, her bir matris hanesinin istasyona seyahat ettiği varsayılmıştır. Bölge III o haneye ait zaman kazanımına çarpılması ile elde ise metro bölgesi içerisinde yapılan yolculukları edilmiştir. tanımlamaktadır. Bu bölgede yapılan yolculukların diğer bölgeler ile en temel ve belirgin farkı, yolcuların Bölüm 3.2 dahilindeki Veri Analizi kısmında ayrıntılı bir tür seçim kabiliyetlerinin daha fazla olmasıdır. şekilde açıklanan metodolojinin çıktıları doğrultusunda Bunun da ana sebebi, Kadıköy ve Kartal arasındaki bu raporun sonuç ve öneriler kısmı oluşturulmuştur. Bu paralel güzergâhta işletilen farklı hatların (kesilmesi sonuç ve önerilerin anlamlı olması için metodolojinin planlanmayan hatlar) yer almasıdır. Bu nedenle metro tasarım aşamasındaki kabuller ve kısıtların da net bir ile yolculuk süresinin, otobüs yolculuk süresinden fazla şekilde anlaşılması gerekmektedir. Öncelikle proje olması durumunda, yolcunun otobüs ile seyahat etme süreci boyunca temin edilen veri setlerinde; her bir hat için durak bazlı GPS biniş verisinin olmaması Kadıköy - Kartal Hattı 15

metodolojinin tasarımında önemli bir rol oynamıştır. Tablo 3 O-D Matrisinden Elde Edilen Aralıklarda Diğer bir kısıt ise; metodolojinin tasarımındaki temel Yapılan Toplam Yolculuk Süresi yaklaşımın, hizmet bölgesi olarak tanımlanan İstanbul

Anadolu Yakası’nda bulunan Kadıköy-Kartal arasındaki Aralık Yolculuk Süresi Aralık Yolculuk Süresi D-100 (E-5) Karayolu için bir ulaşım ağı modellemesine uygun veri setlerinin olmamasıdır. Bunu açıklamak 0-5 93338 105-110 140861 gerekirse; metodolojiye, hizmet bölgesi dahilindeki ana yüklenici olan raylı ulaştırma türü M4 Kadıköy-Kartal 5-10 296172 110-115 97971 Metrosu ve bu koridorda İETT denetiminde çalıştırılan 10-15 402791 115-120 79290 69 adet lastik tekerlekli ulaştırma türü olan otobüsler 15-20 560214 120-125 58286 haricindeki diğer ulaştırma türlerine ait (özel araçlar, minibüsler, taksiler vb) girdiler dahil edilememiştir. Bu 20-25 682672 125-130 26502 da tasarlanan metodolojinin determinist bir yapıya 25-30 725052 130-135 33616 sahip olmasının önünü açmaktadır. Ayrıca fayda fonksiyonu (random utility theory) ve stokastik modeller 30-35 833743 135-140 35552 kullanılmamıştır. 35-40 781400 140-145 33658

EMBARQ Türkiye Teknik Ekibi, oluşturduğu 40-45 864191 145-150 11884 determinist metodolojinin çıktılarının anlamlı olup 45-50 754781 150-155 9695 olmadığını belirlemek amacıyla İstanbul Teknik 50-55 653828 155-160 4381 Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Ulaştırma Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haluk Gerçek’in değerli 55-60 737770 160-165 5687 görüşleri doğrultusunda, otobüs yolculukları için 60-65 549808 165-170 3133 TLD (Trip Lenght Distribution) dağılımını incelemiştir. Hesaplamalarda, güzergâh üzerindeki duraklar arası 65-70 486860 170-175 11306 süresinin bilinmediği durumlarda duraklar arası sefer 70-75 405739 175-180 2502 sürenin eşit olduğu kabul edilmiştir. Tablo 3’te her 75-80 356262 180-185 2139 bir aralıkta oluşan toplam otobüs yolculuk süresi verilmiştir. (km hatları hariç) Hesaplamalar sonucunda 80-85 369189 185-190 5271 elde edilen ortalama yolculuk süresi, yaklaşık 31 85-90 224496 190-195 3147 dakikadır. Ayrıca yolculuk süre dağılımı 5’er dakikalık aralıklar ile Şekil 4’te gösterilmiştir. 90-95 205757 195-200 10063 95-100 136015 200-205 0 Şekil 4 ve Tablo 3’te görülebileceği gibi, elde edilen O-D matrislerin çıktıları gerçek yolculuk dağılımı ile 100-105 87788 benzerlik göstermektedirler. Bu da oluşturulan O-D hesaplama metodunun anlamlılığını kanıtlamaktadır.

Şekil 4 Otobüs Yolculuk sefer süresinin oransal dağılımı(TLD)

0.14 0.12 0.1 0.08 0.06 Oran% 0.04 0.02 0 0-5 5-10 10-15 15-20 20-25 25-30 30-35 35-40 40-45 45-50 50-55 55-60 60-65 65-70 70-75 75-80 80-85 85-90 90-95 95-100 Aralık(dakika) 100-105 105-110 110-115 115-120 120-125 125-130 130-135 135-140 140-145 16 Kadıköy - Kartal Hattı

3.2.3 Otobüs Hatları ve Metro Talep Analizi verisinin mevcut olmaması nedeniyle bu otobüs duraklarının, ilgili otobüs hatlarından kaldırıldığı 3.2.3.1 Otobüs Yolcu Talep Analizi varsayılmıştır. Hesaplamalarda bu duraklar için sıfır Hat taleplerinin değerlendirilmesi aşamasında ise değeri alınmıştır. Veri analizinin devamında hat bazlı hatların üç aylık verileri incelenmiştir. İETT tarafından durak biniş verilerinden elde edilen otobüs durakları sadece biniş verilerinin verilip iniş verilerinin kayıt gidiş ve dönüş olarak ayrılmıştır. Mekik (ring) seferi altına olmaması nedeniyle inen yolcuların sayısını olarak çalışmayan otobüs hatlarının gidiş ve dönüş hesaplamak için bir algoritma oluşturulmuştur. Bu güzergâhları incelenmiştir. Bazı hatlarda gidişin son algoritmada yolculukların gidiş ve dönüş yolculuğu durak, dönüşün ilk durak ve tersinin (gidişin ilk durak, şeklinde yapıldığı varsayılmıştır. Aynı zamanda dönüşün son durak) aynı olduğu tespit edilmiştir. Bu duraklarda inen yolcuların dağılımının, ters yönden durumun aşılması amacıyla her yönden son durak binen yolcu sayısıyla doğru orantıda olduğu için binen yolcu sayısı sıfır olarak alınmıştır. Diğer bir varsayılmıştır. Değeri her bir hat için gidiş ve dönüşte problem ise otobüs güzergâhının gidiş ve dönüş toplam binen yolcu sayısının oranı olarak tanımlanmıştır için bazı bölgelerde farklılıklar göstermesidir. Bunun (Denklem 1). Bu katsayı her güzergâhta binen yolcu aşılması için de gidiş ve dönüş güzergâhı üzerindeki sayısını inen yolcu sayısına eşitlemektir. Denklem duraklar eşleştirilmiş, gerek duyulması halinde kukla 2’de gidiş güzergâhı için analiz matrisi verilmiştir. durak yerleştirilmiştir (Matriste bu duraklar için elde Buradaki temel mantık, güzergâh yönünün ilk ve son edilen değerler, komşu duraklar arasında dağıtılmıştır). istasyon noktalarında sırasıyla yolcu iniş ve binişlerinin Şekil 5’te örnek bir hat, hem gidiş hem de dönüş olmadığıdır. İterasyon yöntemiyle, (Bacharach, 1965) yönleri için her duraktan günlük binen yolcu sayısıyla her iterasyonda toplam biniş veya iniş sayısı sırasıyla gösterilmektedir. eşitlenmiştir. 3.2.3.2 Metro Yolcu Talep Analizi Analiz aşamasında fark edilen eksik ya da hatalı veriler Metro yolculuklarının istasyon bazlı iniş taleplerinin düzeltilmiş veya hesaplamaya dahil edilmemiştir. tahmini amacıyla İETT’den alınan günlük istasyon bazlı Örneğin 16K kodlu hatta ait veriler 2 aylık olarak metroya binen yolcu verileri incelenmiştir. Bu analizin verilmiştir ve bu eksikliğin giderilmesi için 16K kodlu yapılmasında. otobüs güzergâhlarında kullanılan hatta ait yolculuk verisi 3/2 katsayısı ile çarpılarak algoritma temel alınmıştır. Analizler sırasında toplam artırılmıştır. Buna benzer olarak; bazı duraklarda biniş 3 aylık biniş verileri kullanılmıştır. İkinci aşamada

Denklem 1 ve Denklem 2 Denklem 3 ve Denklem 4

= =

= “i” istasyonda inen toplam yolcu sayısı,

= “i” istasyonda binen toplam yolcu sayısı,

= “i” istasyonda inen toplam yolcu sayısı, = “j” istasyonda binen ve “i” istasyonda inen yolcu sayısı ve

= “i” istasyonda binen toplam yolcu sayısı, n = toplam istasyon sayısı olarak tanımlanmaktadır.

= diğer yönde “i” istasyonuna binen toplam yolcu sayısı,

= “j” istasyonda binen ve “i” istasyonda inen yolcu sayısı ve

n = toplam istasyon sayısı olarak tanımlanmaktadır.

Kadıköy - Kartal Hattı 17

Şekil 5 16B Hattı için günlük yolcu sayısı

200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 İ L YET Ğ LU PARK PARK EMEK İ EVLER ÜÇYOL ÜÇYOL SFALT İ SFALT İ SAHRA İ M Y.SEL YUNUS CEV İ ZL İ SOKAK UYOLU Ş UYOLU Ğ M.GÖK DEN İ ZER ESENYOL ESENYOL MALTEPE MALTEPE GÖZTEPE NUMUNE N.ASLAN L.KIRDAR L.KIRDAR KADIKÖY KADIKÖY ESENTEPE İ TOPSELV KÖRO BOSTANCI BOSTANCI YAZICILAR YAZICILAR BAHÇELER ALTINTEPE ALTINTEPE ACIBADEM ACIBADEM ESENKENT HUZUREV İ VETER İ NER VETER İ NER KO MAV YEN UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR Ş EYH Ş AM DEMOKRAS İ İ P HAT İ MAM SEYRANTEPE ALTAY ÇE Ş ME ALTAY HAVA EVLER İ HAVA BEYAZ EVLER BEYAZ KARAYOLLARI KARAYOLLARI ANADOLU İ HL ANADOLU CUMHUR İ CEV İ ZL L SES YÜZBE Ş EVLER KIBRIS Ş EH İ TL. KARTAL ÇAR Ş I KARTAL ELMAS SOKAK ELMAS AFET MERKEZ İ T A.YALÇIN Ş EH İ T A.YALÇIN HAVZAR SOKAK HAVZAR TANYER KIZILAY BULVARI BULVARI KIZILAY İ FSM HASTANES YAVUZ CADDES İ YAVUZ Ş HT.ÜST HASTANE ASKER İ HASTANE KÜLTÜR MERKEZ İ KÜLTÜR KARTAL MEYDAN MEYDAN KARTAL KAD İ R HAS L SES

Şekil 6 16B Hattı’na ait güzergâh ve durak bazlı talep değerleri (Gidiş ve Dönüş)

ise yolcuların çıkış yaptıkları istasyonları belirlemek Başlangıç-son matrisi Tablo 4’te gösterilmiştir. amacıyla başlangıç-son (O-D) matrisi oluşturulmuştur. Görüldüğü üzere Kadıköy, Ünalan, Kozyatağı, Bostancı Bu kapsamda yeterince yolcu anketi ve ona bağlı ve Kartal en yüksek yolculuk değerlerine sahip değişkenler elimizde bulunmadığından, İETT ile yapılan istasyonlar olarak görülmektedir (Şekil 7). Bu değerlere toplantıda, her bir istasyon için binen yolcu sayısının dayanarak öncelikli analiz ve incelemeler, bu beş aynı gün içerisinde aynı istasyondan inen yolcu istasyon için gerçekleştirilmiştir. sayısına eşit olduğu kabulü benimsenmiştir (Denklem 3). İstasyonlar arası mesafenin yolcu binişi ve inişi Bütünleşik ulaşım sistemin verimliliği açısından üzerinde etkisi olmadığı ve yolculuk maliyetinin metro değerlendirildiğinde, istasyonların yolcu talep güzergâhı üzerinde yer alan istasyonlar arasında eşit değerlerinin yanı sıra trenlerin doluluk değerleri de olduğu varsayılmıştır. Denklem 4’te metro talep matrisi analiz aşamasında önem taşımaktadır. Özellikle tren verilmiştir. İterasyonlar sonucunda başlangıç-son vagonlarının kapasitesi üzerinde yolcu yoğunluğuna matrisi hesaplanmıştır. sahip olması, yolcuların bekledikleri trene doluluk nedeniyle binememesine yol açmaktadır. Ayrıca 18 Kadıköy - Kartal Hattı

Tablo 4 Metro O-D matrisi

İnen / Binen Ünalan Kadıköy Acıbadem Göztepe Yenisahra Kozyatağı Bostancı Küçükyalı Maltepe Huzurevi Gülsuyu Esenkent Hastane - Adliye Soğanlık Kartal TOPLAM

Kadıköy 0 1585 3131 1596 1674 3576 3105 1723 1993 1489 1033 954 2272 1649 4456 30238

Acıbadem 1585 0 392 200 209 447 388 216 249 186 129 119 284 206 557 5168

Ünalan 3129 392 0 394 413 883 767 426 492 368 255 236 561 407 1101 9825

Göztepe 1595 200 394 0 211 450 391 217 251 188 130 120 286 208 561 5202

Yenisahra 1673 209 413 211 0 472 410 228 263 197 136 126 300 218 588 5445

Kozyatağı 3574 447 883 450 472 0 876 486 562 420 292 269 641 465 1257 11097

Bostancı 3104 388 767 391 410 876 0 422 488 365 253 234 557 404 1092 9752

Küçükyalı 1723 216 426 217 228 486 422 0 271 202 140 130 309 224 606 5600

Maltepe 1992 249 492 251 263 562 488 271 0 234 162 150 357 259 701 6434

Huzurevi 1488 186 368 188 197 420 365 202 234 0 121 112 267 194 523 4866

Gülsuyu 1033 129 255 130 136 292 253 140 162 121 0 78 185 134 363 3414

Esenkent 953 119 236 120 126 269 234 130 150 112 78 0 171 124 335 3158

Hastane - Adliye 2271 284 561 286 300 641 557 309 357 267 185 171 0 296 799 7285

Soğanlık 1648 206 407 208 218 465 404 224 259 194 134 124 296 0 580 5368

Kartal 4453 557 1101 561 588 1257 1092 606 701 523 363 335 799 580 0 13517

TOPLAM 30222 5169 9827 5203 5446 11099 9753 5601 6434 4866 3414 3158 7286 5369 13520

Şekil 7 Metro istasyonları arası kesit yoğunluğu değerleri

40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 ı

ı-Bostancı ğ ğanlık-Kartal So Ünalan-Göztepe Acıbadem-Ünalan Göztepe-Yenisahra Bostancı-Küçükyalı Maltepe-HuzureviHuzurevi-Gülsuyu Gülsuyu-Esenkent Kadıköy-Acıbadem Yenisahra-KozyataKozyatağ Küçükyalı-Maltepe

Esenkent-HastaneHastane - AdliyeAdliye-So ğanlık Kadıköy - Kartal Hattı 19

bu durum bekleme süresinin artmasına, yolculuk Bu hatların mesafelere göre gruplandığı haritalar konforu ve hizmet düzeyinin düşmesine sebep aşağıda gösterilmiştir. olmaktadır. Buna ek olarak, yolcu yoğunluğunun istasyonlar arası eşit dağılmaması ve özellikle bazı Hesaplamalar ve düzenlemelere, Boğaz Köprüsü’nü istasyonlar arası kapasite üzeri değerlere sahip olması, kullanarak hizmet veren hatlar ile KM kodlu hatlar dahil sistemin kapasitesinin artırılması ya da paralel lastik edilmemiştir. Boğaz geçişlerinde alternatiflerin çok tekerlekli ulaşım türünün desteklenmesine yönelik olması ve bunların çalışma alanımız dışında kalması kararlar alınmasına yardımcı olmaktadır. Şekil 7’de hesaplamalara dahil edilmemelerinin nedenidir. KM istasyonlar arası araç yoğunluğu gösterilmektedir. hatları ise yapılması planlanan iyileştirmelerin bir Metro istasyonları arası yoğunluk değerleri başlangıç- parçası olduğu için bu aşamada daha ayrıntılı olarak son matrisi kullanılarak hesaplanmıştır. Bu amaçla incelenmeleri gerekmemektedir. başlangıç-son matrisinin kümülatif binen yolcu 3.4 Hat Karneleri değerleri, istasyonlar için hesaplanmıştır (hem gidiş hem dönüş için) ve devamında her bir istasyondan 3.4.1 Giriş inen toplam yolcu sayısı, o istasyonun kümülatif binen yolcu değerinden çıkarılarak o istasyona ait Bu bölümde İETT ve kontrolündeki kurumlar tarafından yoğunluk değeri elde edilmiştir. Her istasyonda binen M4 koridoru boyunca işletilen hatların her biri için yolcu sayısının, inen yolcu sayısına eşit olduğu kabul ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Elde edilen veriler ışığında edildiğinden, gidiş ve dönüş yoğunluklarında benzer öneriler sunulmuştur. bulgular elde edilmiştir. Her istasyon noktası için erişilebilirlik ve yol güvenliği Bu değerler doğrultusunda, Kadıköy-Kartal M4 Metro unsurları raporun bulgular kısmında ayrıntılı olarak Hattı’nın, kapasitesinin altında hizmet verdiği sonucu incelenmiştir. ortaya çıkmaktadır.

3.3 Otobüs Hatlarının Genel Durumu

Bu bölümde, İETT ve kontrolündeki kurumlar tarafından işletilen hatlara ait genel bulgular paylaşılmıştır.

Öncelikle belirtmek gerekir ki bu hatların büyük bir çoğunluğu M4 Metro Hattı’na paralel olarak hareket etmektedir. Bu işletme şekli, yoğun olan D100 Karayolu’nda çoğu hat için uzun yolculuk sürelerine neden olmakta ve verimliliği düşürmektedir. Hali hazırda yolcular tarafından tercih edilmesinin en büyük, belki de tek nedeni, aktarma fiyatlandırması uygulamasının gerçekleştirilmemiş olmasıdır.

Mevcut hatların içerisinde M4 Metro Hattı ile belli mesafelerde paralel hareket eden hatların dökümü aşağıdaki gibidir:

1) 0-5 km arasında;19 hat 2) 5-10 km arasında; 20 hat, 3) 10-15 km arasında; 3 hat 4) 15-20 km arasında; 9 hat 5) 20+km (tüm güzergâh); 12 hat 20 Kadıköy - Kartal Hattı

Şekil 8 M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı’nı 0-5 km arası giden İETT hatları

Şekil 9 M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı’nı 5-10 km arası giden İETT hatları

Şekil 10 M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı’nı 10-15 km arası giden İETT hatları Kadıköy - Kartal Hattı 21

Şekil 11 M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı’nı 15-20 km arası giden İETT hatları

Şekil 12 M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı’nın tamamını giden İETT hatları 22 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.2 Hat Karneleri dir. Sefer süresi gidiş-dönüş olmak üzere toplam 80 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 25 km’dir 3.4.2.1 8D -Uzunçayır-Metrobüs Kadıköy (Şekil16). 8M Hattı’nda 2 adet Otokar Kent 290LF Hattı otobüs işletilmektedir. İETT tarafından Esenler ve Kadıköy arasında işletilen 8D kodlu hat, Kadıköy istikametinde 25, Esenler Tablo 5 8D Esenler-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy istikametinde ise 26 adet durak ile hizmet vermektedir. Hattı Kazanım Değerleri Sefer süresi gidiş-dönüş olmak üzere toplam 80 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 27 km’dir Hat No: 8D Hat Adı: Esenler-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy (Şekil 13). 8D Hattı’nda 1 adet Otokar Kent 290LF otobüs işletilmektedir. Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 27 358 Yolcu Sayısı Şekil 14‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 80 109 her duraktan günlük ortalama binen yolcu sayısı Toplam Yolcu Sayısı hesaplanarak verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 4 182 talebi olan İETT durakları sırasıyla, Esenler Mahallesi, Toplam Yolcu Sayısı Kuran Kursu ve Namık Kemal Lisesi iken, dönüş Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 80 13 yönünde Kadıköy, Göztepe ve Şeyh Şamil Lisesi Başına Yolcu Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan Kadıköy, Şeyh Şamil Lisesi Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ ve Göztepe Köprüsü İETT durakları, M4 Kadıköy- 20 Başına Binen Yolcu 3,32 saat) Kartal Metrosu koridoru üzerinde bulunmaktadır. Sayısı M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 25 Paralel Katedilen 6.250 Şekil 15’te ise 8D hattına ait Ocak 2012’den Haziran Sayısı Mesafe (Km) 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta içi M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde 26 Paralel Katedilen Süre 12 Sayısı gösterilmiştir. Grafikten de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy- (dak) Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- ait yolculuk talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Araç Tipi Otokar Mesafe Arasındaki Göztepe İstasyonlar 12,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 1 -0,9 8D hattının yaklaşık 6,25 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Süresi Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Yolcu süresi 12 dakikadır. 8D hattının, M4 koridorunda Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -5 Zaman Kazanımı (dak) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Toplam Günlük Kilometre Başına istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Göztepe’dir. - Hat İşletme zaman 7 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) tasarrufu (dak) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 metodoloji doğrultusunda elde edilen, sefer başına yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) günlük yolculuk süre kazanımı değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 5’te verilmiştir.

8D Hattı’nın, metodoloji doğrultusunda besleyici hat olarak işletildiği takdirde, Göztepe ya da Ünalan Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu nokta- da kesileceği için Göztepe/Ünalan Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. 3.4.2.2 8M Ataşehir Metrobüs-Kadıköy Hattı

İETT tarafından Ataşehir ve Kadıköy arasında işletilen 8M kodlu hat, Kadıköy istikametinde 30, Ataşehir istikametinde ise 26 adet durak ile hizmet vermekte- Kadıköy - Kartal Hattı 23

Şekil 13 8D Esenler-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy Hattı

Şekil 14 8D Esenler-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

50 40 30 20 10 0 SFALT İ SFALT ÇE Ş ME HAMZA HAMZA Ğ LAR İ Ç UYOLU Ş UYOLU İ L SES DUTLUK DUTLUK KIRKLAR KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE GÖZTEPE İ H SOKAK SE YOLU L İ SE YOLU BA ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM BULGURLU BULGURLU KO ES İ N S TES UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR NAMAZGAH NAMAZGAH Ğ KUR EVLER İ FAT NAMIK KEMAL KEMAL NAMIK Z TOPEL CENG İ Z TOPEL KURAN KURSU LYACILAR MOB İ LYACILAR BA ESENEVLER MH. HASTANE ASKER İ HASTANE ACIBADEM L İ SES ACIBADEM DEVLET SU İŞ LER İ Ş EYH Ş AM GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 15 8D Esenler-Uzunçayır Metrobüs Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 24 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.2.2 8M Ataşehir Metrobüs-Kadıköy Hattı yolcu talebi ve güzergâh geometrisi dikkate alındığında İETT tarafından Ataşehir ve Kadıköy arasında işletilen hattın midibüs tipi otobüslerle çalıştırılması, sefer hızını 8M kodlu hat, Kadıköy istikametinde 30, Ataşehir artıracak, işletilen araç sayısının aynı kalması ise se- istikametinde ise 26 adet durak ile hizmet vermekte- fer sıklığının azalmasını sağlayacaktır. Bu durumun, dir. Sefer süresi gidiş-dönüş olmak üzere toplam 80 hat performansıyla birlikte yolcu talebini de artıracağı dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 25 km’dir düşünülmektedir. (Şekil16). 8M Hattı’nda 2 adet Otokar Kent 290LF otobüs işletilmektedir. Tablo 6 8M Ataşehir-Metrobüs Kadıköy Hattı Kazanım Değerleri Şekil 17‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Hat No: 8M verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Hat Adı: ATAŞEHİR-METROBÜS-KADIKÖY İETT durakları sırasıyla Endüstri Meslek Lisesi, Evren Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 25 427 Caddesi ve Habire Yahşi Lisesi iken, dönüş yönünde Yolcu Sayısı

Ataşehir, Kardelen ve Dereyolu duraklarıdır. Bu durak- Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 80 121 lardan hiçbiri M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Toplam Yolcu Sayısı

bulunmamaktadır. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 7 141 Toplam Yolcu Sayısı Şekil 18’de ise 8M Hattı’na ait Ocak 2012’den Hazi- Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 44 17 ran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta içi Başına Yolcu Sayısı ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun 19 Başına Binen Yolcu 2.33 saat) hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk tale- Sayısı M4 Metro Koridorunda binde önemli bir değişim olmamıştır. Gidiş Yönünde Durak 30 Paralel Katedilen 8450 Sayısı Mesafe (Km) 12,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 8M Hattı’nın yaklaşık 8,5 km’si, M4 Kadıköy-Kartal 26 Paralel Katedilen Süre 17 Sayısı Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk (dak) süresi 17 dakikadır. 8M Hattı’nın, M4 koridorunda M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro ista- Araç Tipi Otokar Mesafe Arasındaki Yenisahra syon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kozyatağı’dır. İstasyonlar

Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 2 0.0 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Süresi Kazanımı (dak) metodoloji doğrultusunda elde edilen, sefer başına Toplam Günlük Yolcu günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 0 Zaman Kazanımı (dak) zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman Toplam Günlük Kilometre Başına kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri 0.4722 Hat İşletme zaman 110 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Tablo 6’da verilmiştir. tasarrufu (dak)

Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1.95 2 8M Hattı, besleyici hat olarak işletildiği takdirde, yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) yolcuların Yenisahra Metro İstasyonu’na erişebilmesi için Optimum AVM önünde durak oluşturulması öner- ilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Yenisahra Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Her istasyon noktası için erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları raporun bulgular kısmında ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bununla birlikte, daha önce Şekil 18’de verilen değerler doğrultusunda, 8D Hattı’na olan yolculuk talebi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile değişmemiştir. Ayrıca Kadıköy - Kartal Hattı 25

Şekil 16 8M Ataşehir-Metrobüs-Kadıköy Hattı

Şekil 17 8M Ataşehir-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

50 40 30 20 10 0 Ş EH İ R SEDEF SFALT İ SFALT İ SAHRA İ L SES UYOLU Ş UYOLU KADIKÖY KADIKÖY NUMUNE KAMELYA KAMELYA ATA BAHÇELER DEREYOLU DEREYOLU KARDELEN ACIBADEM ACIBADEM VETER İ NER KO S İ NAN RE BURAK BEY YEN UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR SÜTÇÜ YOLU YOLU SÜTÇÜ YAVUZ SEL İ M YAVUZ FULYA SOKAK FULYA LEYLAK SOKAKLEYLAK HALK CADDES İ Ç İĞ DEM SOKAK EVREN CADDESİ HASTANE ASKER İ HASTANE ACIBADEM L İ SES ACIBADEM A LEMAN İ ÖO RAB İ A LEMAN Ş EYH Ş AM ACIBADEM METROACIBADEM İ KAYA YERL HAMZA END.MESLEK L İ SES END.MESLEK GÖZTEPE KÖPRÜSÜ GÖZTEPE KÖPRÜSÜ Şİ L İ SES HAB İ RE YAH DÖNÜŞ GİDİŞ

Şekil 18 8M Ataşehir-Metrobüs Kadıköy hattı için günlük binen toplam yolcu sayıları 26 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.2.3 11T Türkiş Blokları-Üsküdar Tablo 7 11T TÜRKİŞ BLOKLARI - ÜSKÜDAR Hattı İETT tarafından Türkiş Blokları ve Üsküdar arasında Kazanım Değerleri işletilen 11T kodlu hat, Üsküdar istikametinde 30, Hat No: 11T Türkiş Blokları istikametinde ise 26 adet durak ile Hat Adı: TÜRKİŞ BLOKLARI - ÜSKÜDAR hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş ol- Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 25 2746 mak üzere toplam 80 dakika olup, hattın toplam sefer Yolcu Sayısı uzunluğu 25 km’dir (Şekil 19). 11T hattında 4 adet Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 80 1151 Otokar Kent 290LF otobüs işletilmektedir. Toplam Yolcu Sayısı

Dönüş Yönünde Binen Şekil 20‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Sayısı (tam tur) 7 1100 Toplam Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Aralığı (dak) 44 70 İETT durakları sırasıyla Acarlar Sitesi ve Kayışdağı iken, Başına Yolcu Sayısı Sefer Bazlı Kilometre dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi, Horhor ve Üsküdar Ortalama Hız (km/ 19 Başına Binen Yolcu 4.28 saat) duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi, M4 Sayısı Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 30 Paralel Katedilen 6750 Sayısı Şekil 21’de ise 11T Hattı’na ait Ocak 2012’den Hazi- Mesafe (Km) ran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 26 Paralel Katedilen Süre 12 içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Sayısı (dak) gösterilmiştir. Grafikten de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy- M4 Metro Koridorunda Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta Paralel Katedilen Acıbadem- Araç Tipi Otokar ait yolculuk talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Mesafe Arasındaki Kozyatağı İstasyonlar

12,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 2 -4.0 11T Hattı’nın yaklaşık 6,75 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Süresi Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi 0 -185 süresi 12 dakikadır. 11T hattının, M4 koridorunda Zaman Kazanımı (dak) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro ista- Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 148 syon noktaları sırasıyla Acıbadem ve Kozyatağı’dır. Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) tasarrufu (dak)

Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan 1,95 2 metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 7’de verilmiştir.

11T Hattı’nın mevcut işletme değişkenleri dik- kate alındığında olduğu şekilde bırakılması uygun görülmüştür. Üsküdar-Çekmeköy Metrosu hizmete girdiği zaman, hat M4 ile Kadıköy civarında bağlantı sağlayabilmek için mekik sefer olarak işletilebilir. Kadıköy - Kartal Hattı 27

Şekil 19 11T Türkiş Blokları-Üsküdar Hattı

Şekil 20 11T Türkiş Blokları-Üsküdar Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

200 150 100 50 0 Ğ İ L Ğ I Ğ I Ş A HAL İ ETT ACI Ğ ACI Ş DA Ş DA AKYAZI AKYAZI İ SAHRA İ DEBA TÜRK İŞ KÜLTÜR KÜLTÜR Ğ LAR İ Ç UYOLU Ş UYOLU Ş UYOLU BÜLBÜL SETBA Ş I OBALAR TOL CAP İ TOL HORHOR GÖZTEPE ACARLAR ACARLAR MEVLANA Ğ LARBA Ş I ÜSKÜDAR ÜSKÜDAR H SULTAN İ H SULTAN KARAMAN L YAMAÇ Şİ L YAMAÇ ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM BAHÇELER BA KAYI KAYI FEVZ İ PA KO KO VAL YEN SU DEPOSU UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR P FAZIL NEC İ P FAZIL Ş EYH Ş AM İ ETT GARAJI MESKENLER FISTIKA KURUÇE Ş ME BA İ ZADE ALTUN İ ZADE ALTUN YE ERDEM S İ TES GÜMRÜK ÜST FAT LE SULTAN AD İ LE SULTAN M.USLU CAM İİ M.USLU Ş A FER İ DUN PA İ O Ğ TOPHANEL KÜÇÜKBAKKAL

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 21 11T Ataşehir-Metrobüs Kadıköy hattı için günlük binen toplam yolcu sayıları 28 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.2.4 13M Şerifali-Üsküdar Tablo 8 13M Şerifali - Üsküdar Hattı Kazanım İETT tarafından Şerifali ve Üsküdar arasında işletilen Değerleri 13M kodlu hat, Üsküdar istikametinde 26, Ataşehir Hat No: 13M istikametinde ise 29 adet durak ile hizmet vermektedir. Hat Adı: Şerifali - Üsküdar Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 120 Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 22 175 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 22 km’dir Yolcu Sayısı (Şekil 22). 13M Hattı’nda 3 adet Otokar Kent 290LF Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 120 62 otobüs işletilmektedir. Toplam Yolcu Sayısı

Dönüş Yönünde Binen Şekil 23‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Sayısı (tam tur) 16 113 Toplam Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Aralığı (dak) 44 8 İETT durakları sırasıyla, Eflatun Cem Güney İÖ ve Başına Yolcu Sayısı Sefer Bazlı Kilometre Palmiye Evleri iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi, Ortalama Hız (km/ 11 Başına Binen Yolcu 0,49 saat) Göztepe duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi Sayısı ve Göztepe, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 26 Paralel Katedilen 2,550 bulunmaktadır. Sayısı Mesafe (Km)

Şekil 24’te ise 13M Hattı’na ait Ocak 2012’den Hazi- M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 29 Paralel Katedilen Süre 4 ran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta Sayısı (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde M4 Metro Koridorunda gösterilmiştir. M4’ün hizmete girmesinden önceki ver- Paralel Katedilen Ünalan- Araç Tipi OTOKAR iler mevcut olmadığı için bu hat dahilinde sağlıklı bir Mesafe Arasındaki Göztepe İstasyonlar yolculuk talep değişim analizi yapılması bu aşamada Sefer Başına Yolculuk mümkün değildir. Araç Sayısı 3 -0.5 Süresi Kazanımı (dak)

11 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -1.5 13M Hattı’nın yaklaşık 2,5 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Zaman Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 299 süresi 4 dakikadır. 13M hattının, M4 koridorunda para- Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) tasarrufu (dak) lel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 noktaları sırasıyla Ünalan ve Göztepe’dir. yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 8’de verilmiştir.

13M Hattı’nın, hâlihazırdaki işletme güzergâhı uygun olup kesilmesi önerilmemektedir. Hat, Göztepe ve Ünalan Metroları ile ilişkidedir. Eğer Üsküdar’a ka- dar devam ederse iyi bir mekik seferi olarak hizmet verebileceği görüşündeyiz. Kadıköy - Kartal Hattı 29

Şekil 22 13M Şerifali-Üsküdar Hattı

Şekil 23 13M Şerifali-Üsküdar Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

25 20 15 10 5 0 İ L YE İ İ RES İ TFA İ RHANE YILDIRIM YILDIRIM FUAT AL İ FUAT GÖZTEPE GÖZTEPE M.KEMAL M.KEMAL STANBUL İ STANBUL HIZIR RE İ S YEEVLER İ 1 DEREYOLU DEREYOLU TEPE ÜSTÜ TEPE ÜSTÜ BAHÇELER ÖO. İ ÖO. 75.YIL GENÇTÜRK KBAL CAD. İ KBAL CAD. UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR İ RT MALAZG Ş EYH Ş AM PARKI SEVG İ PARKI TAM 3107 SOKAK SAMANYOLU SAMANYOLU CEM İ L MER Ç ERKUT SOYAK ERKUT SOYAK EFLATUN CEM EFLATUN DO Ğ ANEVLER VERG İ DA SEYREK SOKAKSEYREK IHLAMURKUYU IHLAMURKUYU İ ST KBAL SOKAK İ PALM

DÖNÜŞ GİDİŞ

Şekil 24 13M Şerifali-Üsküdar Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 30 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.2.5 14A Alemdar-Kadıköy Tablo 9 14A Alemdar - Kadıköy hattı Kazanım İETT tarafından Alemdar ve Kadıköy arasında işletilen Değerleri 14A kodlu hat, Kadıköy istikametinde 71, Alemdar Hat No: 14A istikametinde ise 66 adet durak ile hizmet vermektedir. Hat Adı: ALEMDAR - KADIKÖY Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 180 Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 61 4.873 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 61 km’dir Yolcu Sayısı (Şekil 25). 14A Hattı’nda 10 adet Mercedes marka Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 180 2.245 otobüs işletilmektedir. Toplam Yolcu Sayısı

Dönüş Yönünde Binen Şekil 23‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Sayısı (tam tur) 32 2.628 Toplam Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Aralığı (dak) 18 79 İETT durakları sırasıyla, Eflatun Cem Güney İÖ ve Başına Yolcu Sayısı Sefer Bazlı Kilometre Palmiye Evleri iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi, Ortalama Hız (km/ 20 Başına Binen Yolcu 2,45 saat) Göztepe duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi Sayısı ve Göztepe, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 71 Paralel Katedilen 9,410 bulunmaktadır. Sayısı Mesafe (Km)

Şekil 24’te ise 13M Hattı’na ait Ocak 2012’den Hazi- M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 66 Paralel Katedilen Süre 34 ran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta Sayısı (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde M4 Metro Koridorunda gösterilmiştir. M4’ün hizmete girmesinden önceki ver- Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes iler mevcut olmadığı için bu hat dahilinde sağlıklı bir Mesafe Arasındaki Kozyatağı İstasyonlar yolculuk talep değişim analizi yapılması bu aşamada Sefer Başına Yolculuk mümkün değildir. Araç Sayısı 11 13 Süresi Kazanımı (dak)

11 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi 13M Hattı’nın yaklaşık 2,5 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Zaman Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Kilometre Başına 0,5562 Hat İşletme zaman 2.219 süresi 4 dakikadır. 13M hattının, M4 koridorunda para- Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) tasarrufu (dak) lel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 noktaları sırasıyla Ünalan ve Göztepe’dir. yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 8’de verilmiştir.

13M Hattı’nın, hâlihazırdaki işletme güzergâhı uygun olup kesilmesi önerilmemektedir. Hat, Göztepe ve Ünalan Metroları ile ilişkidedir. Eğer Üsküdar’a ka- dar devam ederse iyi bir mekik seferi olarak hizmet verebileceği görüşündeyiz. Kadıköy - Kartal Hattı 31

Şekil 25 14A Alemdar - Kadıköy Hattı

Şekil 26 14A Alemdar - Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

25 20 15 10 5 0 İ L YE İ İ RES İ TFA İ RHANE YILDIRIM YILDIRIM FUAT AL İ FUAT GÖZTEPE GÖZTEPE M.KEMAL M.KEMAL STANBUL İ STANBUL HIZIR RE İ S YEEVLER İ 1 DEREYOLU DEREYOLU TEPE ÜSTÜ TEPE ÜSTÜ BAHÇELER ÖO. İ ÖO. 75.YIL GENÇTÜRK KBAL CAD. İ KBAL CAD. UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR İ RT MALAZG Ş EYH Ş AM PARKI SEVG İ PARKI TAM 3107 SOKAK SAMANYOLU SAMANYOLU CEM İ L MER Ç ERKUT SOYAK ERKUT SOYAK EFLATUN CEM EFLATUN DO Ğ ANEVLER VERG İ DA SEYREK SOKAKSEYREK IHLAMURKUYU IHLAMURKUYU İ ST KBAL SOKAK İ PALM

DÖNÜŞ GİDİŞ

Şekil 27 14A Alemdar - Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 32 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.2.6 14BK Parseller Mahallesi-Uzunçayır aynı kalması durumda ise, sefer aralığının azalmasıyla Metrobüs-Kadıköy hizmet kalitesi ve beraberinde yolcu talebinin de İETT ve Özel Ulaşım tarafından Parseller Mahallesi ve artacağını düşünüyoruz. Kadıköy arasında işletilen 14BK kodlu hat, Kadıköy istikametinde 46, Parseller Mahallesi istikametinde ise Tablo 10 14BK Parseller Mahallesi - Uzunçayır Me- 47 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş trobüs - Kadıköy Hattı Kazanım Değerleri ve dönüş olmak üzere toplam 180 dakika olup, hattın Hat No: 14BK toplam sefer uzunluğu 37 km’dir (Şekil 28). 14BK Hat Adı: Parseller Mahallesi - Uzunçayır Metrobüs - Kadıköy Hattı’nda işletilen otobüslerin sayı, marka ve model Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 37 11146 verileri temin edilememiştir. Yolcu Sayısı

Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 180 1.151 Şekil 29‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 90 1.100 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Toplam Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Eflatun ve Taşküprü iken, dönüş Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 12 58 yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Başına Yolcu Sayısı Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy, M4 Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. 12 Başına Binen Yolcu 3,51 saat) Sayısı

Şekil 30’da ise 14BK Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 46 Paralel Katedilen 6,750 Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta Sayısı Mesafe (Km) içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak gösterilmiştir. Grafikten de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy- 47 Paralel Katedilen Süre 12 Sayısı Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta (dak) ait yolculuk talebinde önemli bir artış olmuştur. M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - 18,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Mesafe Arasındaki Göztepe İstasyonlar 14BK Hattı’nın yaklaşık 6,750 km’si, M4 Kadıköy- Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -3.6 Kartal Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolcu- Süresi Kazanımı (dak) luk süresi 12 dakikadır. 14BK Hattı’nın, M4 koridorun- Toplam Günlük Yolcu da paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Motor Tipi/ Yakıt Tipi 0 -672 Zaman Kazanımı (dak) istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Göztepe’dir. Toplam Günlük Kilometre Başına 0 Hat İşletme zaman 806 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan tasarrufu (dak) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 10’da verilmiştir.

14BK Hattı, mevcut işletme değişkenleri dikkate alındığında olduğu gibi bırakılabilir; eğer besleyici hat olarak işletilmesi düşünülürse Göztepe Metro İstasyonu’nda kesilebilir. Bu durumda, zirve saat dışında yolcu talebi, hattın güzergâh geometrisi, orta- lama hız değerleri baz alındığında, zirve saatler dışında bu hatta midibüs tipi (kapasitesi daha etkin kullanılan, manevra esnekliğine sahip, yakıt tüketimi daha az olan) araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde yapılacak değişiklik, hattın ortalama hızında ciddi iyileşmelere neden olacaktır. İşletimdeki araç tipinin ve sayısının Kadıköy - Kartal Hattı 33

Şekil 28 14 BK Parseller Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy Hattı

Şekil 29 14BK Parseller Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları 1000 800 600 400 200 0 Ğ İ L Ğ LU TÇMB TÇMB SFALT İ SFALT ÜÇYOL ÜÇYOL AKDA ASKER İ ÖRNEK HAMZA HAMZA TATLISU TATLISU Şİ LDERE KÖPRÜ Ş KÖPRÜ UYOLU Ş UYOLU ELALMI Ş KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE GÖZTEPE M.KEMAL M.KEMAL HATBOYU HATBOYU İ H SOKAK KÖRO U.MUMCU U.MUMCU HIZIR RE İ S BAHÇELER YE ÇAYIRÖNÜ ÇAYIRÖNÜ TA DEREYOLU DEREYOLU ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM PARSELLER PARSELLER KO İ N FAHRETT H İ SARKENT A. A.DUDULLU GÜR SOKAK UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ENGELL İ LER CEM SOKAK Ş EYH Ş AM 3107 SOKAK GÖKSU CAD. GÖKSU CAD. İ OSMANGAZ FAT VURAL S İ TES D İ LEK SOKAK SEM İ Z SOKAK MAR S İ NAN M İ MAR EFLATUN CEM EFLATUN SELDA SOKAK SELDA BEYZA SOKAK EYMA SOKAK Ş EYMA UBAT SOKAK Ş UBAT KUDRET SOKAK

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 30 14 BK Parseller Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 34 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.2.7 14DK İnkilap Mahallesi Ümraniye-Libadiye dışında bu hatta midibüs tipi (kapasitesi daha etkin Cd. Kadıköy kullanılan, manevra esnekliğine sahip, yakıt tüketimi İETT ve Özel Ulaşım tarafından İnkilap Mahallesi ve daha az olan) araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde Kadıköy arasında işletilen 14DK kodlu hat, Kadıköy yapılacak değişiklik, hattın ortalama hızında ciddi istikametinde 41, İnkilap Mahallesi istikametinde ise 47 iyileşmelere neden olacaktır. İşletimdeki araç tipinin adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve sayısının aynı kalması durumda ise, sefer aralığının ve dönüş olmak üzere toplam 130 dakika olup, hattın azalmasıyla hizmet kalitesi ve beraberinde yolcu toplam sefer uzunluğu 34 km’dir (Şekil 31). 14DK talebinin de artacağını düşünüyoruz. Hattı’nda işletilen otobüslerin sayı, marka ve model verileri temin edilememiştir. Tablo 11 14DK İnkilap Mah. Ümraniye-Libadiye Cd. Kadıköy hattı Kazanım Değerleri

Şekil 32‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Hat No: 14DK her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Hat Adı: İnkilap Mh-Ümraniye-Libadiye Cd-Kadıköy verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 34 5.983 İETT durakları sırasıyla Küçüksu Cad. ve Ümraniye Yolcu Sayısı Çarşısı iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 130 1.439 Göztepe Köprüsü duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Toplam Yolcu Sayısı Şamil Lisesi ve Göztepe Köprüsü, M4 Kadıköy-Kartal Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 42 1.632 Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. Toplam Yolcu Sayısı

Günlük Kilometro Şekil 33’te ise 14DK Hattı’na ait Ocak 2012’den Sefer Aralığı (dak) 19 90 Başına Yolcu Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta Sefer Bazlı Kilometre içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Ortalama Hız (km/ 16 Başına Binen Yolcu 2.16 saat) gösterilmiştir. Grafikten de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy- Sayısı

Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 41 Paralel Katedilen 6250 ait yolculuk talebinde hafta içi ve hafta sonu günleri de Sayısı Mesafe (Km) dahil, belirgin bir artış olmuştur. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 47 Paralel Katedilen Süre 23 Sayısı 17 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan (dak) 14DK Hattı’nın yaklaşık 6,250 km’si, M4 Kadıköy- M4 Metro Koridorunda Kartal Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - yolculuk süresi 23 dakikadır. Şekil 31’de, 14DK Hattı, Mesafe Arasındaki Göztepe İstasyonlar M4 koridorunu 5 km-10 km arası paralel kat eden Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -2 hatlarla birlikte gösterilmektedir. 14DK Hattı’nın, M4 Süresi Kazanımı (dak) koridorunda paralel katettiği kısım için başlangıç ve Toplam Günlük Yolcu bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Motor Tipi/ Yakıt Tipi 0 -207 Zaman Kazanımı (dak) Göztepe’dir. Toplam Günlük Kilometre Başına 0 Hat İşletme zaman 1896 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan tasarrufu (dak) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1.95 2 günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 11’de verilmiştir.

14DK Hattı, mevcut işletme değişkenleri dikkate alındığında olduğu gibi bırakılabilir; eğer besleyici hat olarak işletilmesi düşünülürse Göztepe Metro İstasyonu’nda kesilebilir. Bu durumda, zirve saat dışında yolcu talebi, hattın güzergâh geometrisi, ortalama hız değerleri baz alındığında, zirve saatler Kadıköy - Kartal Hattı 35

Şekil 31 14DK İnkilap Mahallesi Ümraniye-Libadiye Cad. Kadıköy Hattı

Şekil 32 14DK İnkilap Mah. Ümraniye-Libadiye Cad. Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

250 200 150 100 50 0 İ L YE YE YE YE YE YE YET 75.YIL 75.YIL SFALT İ SFALT SÜTÇÜ SÜTÇÜ ÇE Ş ME ASKER İ HAMZA HAMZA Ğ LAR İ Ç UYOLU Ş UYOLU KIRKLAR ATAKENT ATAKENT İ LER SELV KADIKÖY KADIKÖY SANTRAL GÖZTEPE GÖZTEPE KÜÇÜKSU İ H SOKAK ERCAN SK. ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM BA ÜMRAN İ ÜMRAN İ ÜMRAN İ ÜMRAN İ ÜMRAN İ ÜMRAN İ BULGURLU BULGURLU ES İ N S TES DEVLET SU DEREBOYU DEREBOYU KO GÜZELTEPE GÜZELTEPE UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR Ş EYH Ş AM NAMAZGAH NAMAZGAH NAMAZGAH NAMAZGAH VATAN CAD. CAD. VATAN Ğ KUR EVLER İ EVLEND İ RME FAT CUMHUR İ GÜNEY CAM İİ YAMANEVLER YAMANEVLER SELÇUKLU SK. SELÇUKLU LAP MAH. İ NK LAP MAH. ERSAN SOKAK KURAN KURSU ÜMR.BLD.DEST LYACILAR MOB İ LYACILAR ERZURUM CAD. ERZURUM CAD. BA EZBER CADDES İ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 33 14DK İnkilap Mahallesi Ümraniye-Libadiye Cad. Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 36 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.2.8 15BK Parseller Mahallesi-Uzunçayır Tablo 12 15BK Parseller Mahallesi - Uzunçayır Me- Metrobüs-Kadıköy trobüs – Kadıköy Hattı Kazanım Değerleri İETT ve Otobüs AŞ tarafından Parseller Mahallesi ve Hat No: 15BK Kadıköy arasında işletilen 15BK kodlu hat, Kadıköy Hat Adı: Parseller Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy istikametinde 56, Parseller Mahallesi istikametinde ise Günlük Toplam Binen 54 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş Sefer Uzunluğu (km) 69 15898 Yolcu Sayısı ve dönüş olmak üzere toplam 150 dakika olup, hattın Gidiş Yönünde Binen toplam sefer uzunluğu 69 km’dir (Şekil 34). 15BK Sefer Süresi (dak) 150 4.073 Toplam Yolcu Sayısı Hattı’nda 10 adet Mercedes otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 82 5.752 Şekil 35‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 8 143 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Kavacık Mezarlık, Orta Çeşme Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 27 Başına Binen Yolcu 1,75 ve Paşabahçe iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi, saat) Sayısı Rıhtım ve Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Şamil Lisesi, Rıhtım ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal 56 Paralel Katedilen 8,450 Sayısı Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak Şekil 36’da ise 15BK Hattı’na ait Ocak 2012’den 54 Paralel Katedilen Süre 31 Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes gösterilmiştir. Grafikten de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy- Mesafe Arasındaki Yenisahra Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta İstasyonlar ait yolculuk talebinde önemli bir artış görülmektedir. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 2 -2.4 Süresi Kazanımı (dak) 34,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -652 15BK Hattı’nın yaklaşık 8,5 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Zaman Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Kilometre Başına süresi 31 dakikadır.. 15BK Hattı’nın, M4 koridorunda - Hat İşletme zaman 5.044 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Yenisahra’dır. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri, Tablo 12’de verilmiştir.

15BK Hattı, mevcut işletme değişkenleri dikkate alındığında olduğu gibi bırakılabilir; eğer besleyici hat olarak işletilmesi düşünülürse Göztepe Metro İstasyonu’nda kesilebilir. Kadıköy - Kartal Hattı 37

Şekil 34 15BK Parseller Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy Hattı

Şekil 35 15BK Parseller Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy Hattı

600 500 400 300 200 100 0 İ L İ L Ğ I Ğ I Ğ I Ğ I YE YE YA SFALT İ SFALT İ SMA ÇE Ş ME RIHTIM HAMZA HAMZA Ş OCA BEYKOZ BEYKOZ UYOLU Ş UYOLU AKBABA KIRKLAR YALIKÖY YALIKÖY KAVACIK KAVACIK L İ BAD KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE NUMUNE Ş ABAHÇE DERESEK İ ÇUBUKLU ÇUBUKLU OZANLAR TA ÜMRAN İ ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM MAHALLE İ MAHALLE VETER İ NER I CAD. Ş BA I CAD. BULGURLU BULGURLU ES İ N S TES KO ÇAYIR CAD. CAD. ÇAYIR BB SOSYAL İ BB SOSYAL A.H.AKSEK İ Ş EYH Ş AM PA UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR Ş ME ORTAÇE K İ REÇOCA KARAKULAK ÖZGÜR CAD. CAD. ÖZGÜR Ğ KUR EVLER İ UZUN EVL İ SU ÜRÜNLER İ AKBABA CAD. AKBABA CAD. ALVARLIZADE ALVARLIZADE İ KASI İ ZE FABR E CAM FAB. ŞİŞ E CAM FAB. KUNDURA FAB KUNDURA FAB BURUN BAHÇE LYACILAR MOB İ LYACILAR CEV İ ZL BAHÇE YEN BA POYRAZ SAPA POYRAZ LU KÖP. KÖP. DEDEO Ğ LU KAVACIK SAPA KAVACIK BEYKOZ DEVLETBEYKOZ Ç İ FTE ÇINARLAR AV KAYMAKDONDU ÇAVU HASTANE ASKER İ HASTANE BEYKOZ KORUSU KORUSU BEYKOZ .M. YAZICI PARKI PARKI Ş .M. YAZICI ACIBADEM L İ SES ACIBADEM DEVLET SU İŞ LER İ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 36 15BK Parseller Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy Hattı 38 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.3 16A Pendik-Üsküdar Tablo 13 16A Pendik - Üsküdar hattı Kazanım Değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Pendik ve Üsküdar Hat No: 16A arasında işletilen 16A kodlu hat, Üsküdar istikametinde Hat Adı: Pendik - Üsküdar 61, Pendik istikametinde ise 62 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 66 9014 Yolcu Sayısı toplam 190 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 66 km’dir (Şekil 37). 16A Hattı’nda 12 adet Mercedes Sefer Süresi (dak) 190 2.488 Toplam Yolcu Sayısı otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 52 2.502 Şekil 38‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 16 76 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durağı Maltepe iken, dönüş yönünde Göztepe Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 21 Başına Binen Yolcu 1,46 Köprüsü ve Şemsipaşa duraklarıdır. Bu duraklardan saat) Sayısı Maltepe ve Göztepe Köprüsü, M4 Kadıköy-Kartal M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. 61 Paralel Katedilen 13,100 Sayısı Mesafe (Km) Şekil 39’da ise 16A Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 62 Paralel Katedilen Süre 34 Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Sayısı içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde (dak) gösterilmiştir. Grafikten de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy- M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Acıbadem- Araç Tipi Mercedes Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta Mesafe Arasındaki Maltepe ait yolculuk talebinde önemli bir değişim olmamıştır. İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 8 -0.7 33 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Süresi Kazanımı (dak) 16A Hattı’nın yaklaşık 13 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -105 Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Zaman Kazanımı (dak) süresi 34 dakikadır. 16A hattının, M4 koridorunda Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4931 Hat İşletme zaman 4.927 paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) istasyon noktaları sırasıyla Acıbadem ve Maltepe’dir. tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri, Tablo 13’te verilmiştir.

Bu hattın, Üsküdar-Ayrılıkçeşme/Acıbadem arasında mekik seferi yapması için gereken düzenleme yapılmalıdır. Hattın diğer ucunun Maltepe Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Bu hattın çekim merkezinin Şemsipaşa İETT Durağı olması, deniz ulaşımı (Şehir Hatları, Mavi Marmara) ile raylı sistem ulaşımı arasındaki bütünleşme bakımından önemlidir. Kadıköy - Kartal Hattı 39

Şekil 37 16A Pendik-Üsküdar Hattı

Şekil 38 16A Pendik-Üsküdar Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 İ Ğ I YE Ş A YES Ğ DAT SFALT İ SFALT İ EVLER HAREM İ SAHRA İ M Y.SEL PEND İ K CEV İ ZL ATALAR ATALAR DEVLET YUNUS İ L SES UYOLU Ş UYOLU SANCAK İ PALM MOSTAR MOSTAR N.ASLAN MALTEPE MALTEPE MALTEPE MALTEPE GÖZTEPE NUMUNE GÜMRÜK STASYON İ STASYON BOSTANCI BOSTANCI ALTINTEPE ALTINTEPE BAHÇELER KIZ KULES İ ACIBADEM ACIBADEM VETER İ NER Ş EMS İ PA KO MAV YEN TEKN İ K L SE L YOLU SAH İ L YOLU UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ORHANTEPE Ş K KÖ BEYAZ TOPRAK YOL YOL TOPRAK ORHANGAZ İ EVLEND İ RME TUGAY YOLU YOLU TUGAY HAVA EVLER İ HAVA YÜCEL S İ TES BEYAZ EVLER BEYAZ ALTAY ÇE Ş ME ALTAY ADALI SOKAK ADALI KARAYOLLARI KARAYOLLARI MEHMET AK İ F PEND İ K L SES PEND İ K GEÇ T YÜZBE Ş EVLER KARTAL ÇAR Ş I KARTAL YILDIZBAKKAL GONCA SOKAK STASYON YOLU YOLU İ STASYON İ FSM HASTANES Ö Ğ RENC İ YURDU KÜLTÜR MERKEZ İ KÜLTÜR KARTAL ADL İ KARTAL KARTAL MEYDAN MEYDAN KARTAL KAD İ R HAS L SES Ş A KAV MOSTAR MALTEPE BA MALTEPE KIRLANGIÇ SOKAK Ş EYH Ş AM

GİDİŞ 13M DÖNÜŞ

Şekil 39 16A Pendik-Üsküdar Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 40 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.4 16B Topselvi-Kadıköy vermeye başlaması ile azalan yolcu talebi, bu önerimizi desteklemektedir. İETT tarafından Topselvi ve Kadıköy arasında işletilen 16B kodlu hat, Kadıköy istikametinde 58, Topselvi Tablo 14 16B Topselvi - Kadıköy hatti kazanım istikametinde ise 56 adet durak ile hizmet vermektedir. değerleri Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 155 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 58 km’dir Hat No: 16B Hat Adı: TOPSELVİ - KADIKÖY (Şekil 40). 16B Hattı’nda 12 adet Mercedes otobüs işletilmektedir. Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 58 6815 Yolcu Sayısı

Şekil 41‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 155 1740 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Toplam Yolcu Sayısı

verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 45 2140 İETT durakları sırasıyla Köroğlu Cad., Anadolu İHL, Toplam Yolcu Sayısı

Afet Merkezi ve Esentepe iken, dönüş yönünde Beyaz Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 13 118 Evler, Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Bu Başına Yolcu Sayısı

duraklardan yönünde Beyaz Evler, Şeyh Şamil Lisesi Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 22 Başına Binen Yolcu 2.60 ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde saat) Sayısı bulunmaktadır. M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 58 Paralel Katedilen 18480 Sayısı Şekil 42’de ise 16B Hattı’na ait Ocak 2012’den Mesafe (Km) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 56 Paralel Katedilen Süre 43 hafta içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Sayısı (dak) Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun M4 Metro Koridorunda hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes talebinde azalma görülmektedir. Bu azalma, hizmet Mesafe Arasındaki Esenkent İstasyonlar bölgesi dahilindeki kullanıcıların lastik tekerlikli Sefer Başına Yolculuk ulaştırma türü yerine, raylı ulaştırma türü olan M4 Araç Sayısı 18 -1.0 Süresi Kazanımı (dak) Kadıköy-Kartal Metrosu’nu tercih etmeye başladıkları Toplam Günlük Yolcu sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -118 Zaman Kazanımı (dak)

Toplam Günlük 27 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Kilometre Başına 0,4931 Hat İşletme zaman 1496 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) 16B Hattı’nın yaklaşık 18,5 km’si, M4 Kadıköy-Kartal tasarrufu (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 süresi 43 dakikadır. 16B Hattı’nın, M4 koridorunda yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Esenkent’dir. Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 14’te verilmiştir.

16B Hattı’nın Esenkent Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Esenkent Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Hattın, mevcut durum itibariyle hizmet bölgesindeki M4 Hattı ile paralel hizmet Kadıköy - Kartal Hattı 41

Şekil 40 16B Topselvi-Kadıköy Hattı

Şekil 41 16B Topselvi-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

200 150 100 50 0 YET PARK PARK EMEK SFALT İ SFALT İ EVLER ÜÇYOL ÜÇYOL İ SAHRA YUNUS İ L SES İ SOKAK ESENYOL ESENYOL KADIKÖY KADIKÖY L.KIRDAR L.KIRDAR ESENTEPE ALTINTEPE ALTINTEPE YAZICILAR YAZICILAR HUZUREV İ BAHÇELER VETER İ NER MAV YEN UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR DEMOKRAS İ SEYRANTEPE HAVA EVLER İ HAVA BEYAZ EVLER BEYAZ Ğ M.GÖKHAN ALTAY ÇE Ş ME ALTAY CUMHUR İ LU CADDES İ Ğ LU KARAYOLLARI KARAYOLLARI CEV İ ZL L SES YÜZBE Ş EVLER ANADOLU İ HL ANADOLU KARTAL ÇAR Ş I KARTAL ELMAS SOKAK ELMAS AFET MERKEZ İ T A.YALÇIN Ş EH İ T A.YALÇIN HAVZAR SOKAK HAVZAR TANYER KIZILAY BULVARI BULVARI KIZILAY İ FSM HASTANES YAVUZ CADDES İ YAVUZ HASTANE ASKER İ HASTANE KÜLTÜR MERKEZ İ KÜLTÜR KARTAL MEYDAN MEYDAN KARTAL KAD İ R HAS L SES ESENKENT METRO DEN İ ZER CADDES İ Ş EYH Ş AM M DVL.HAST. İ M DVL.HAST. Y.SEL UYOLU KÖPRÜSÜ KÖPRÜSÜ Ş UYOLU ACIBADEM METROACIBADEM İ P L SES HAT İ MAM İ CADDES İ TOPSELV MALTEPE KÖPRÜSÜ KÖPRÜSÜ MALTEPE N.ASLAN EK Şİ O Ğ LU KÖRO GÖZTEPE KÖPRÜSÜ GÖZTEPE KÖPRÜSÜ MUHTARLIK CEV İ ZL MUHTARLIK BOSTANCI KÖPRÜSÜ KÖPRÜSÜ BOSTANCI KIBRIS Ş EH İ TL. CAM İİ İ NUMUNE HASTANES Ş HT.ÜST VETER İ NER S.M.L SES GİDİŞ DÖNÜŞ KO

Şekil 42 16B Topselvi-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 42 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.5 16C Hilal Konutları-Kadıköy Tablo 15 16C Hilal Konutları – Kadıköy Hattı Kazanım Değerleri İETT tarafından Hilal Konutları ve Kadıköy arasında Hat No: 16C işletilen 16C kodlu hat, Kadıköy istikametinde 57, Hilal Hat Adı: Hilal Konutları - Kadıköy Konutları istikametinde ise 57 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 64 6405 Yolcu Sayısı toplam 150 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 64 km’dir (Şekil 43). 16C Hattı’nda 8 adet Mercedes Sefer Süresi (dak) 150 1455 Toplam Yolcu Sayısı otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 39 1823 Şekil 44‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 19 100 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Molla Gurani Camii ve Velibaba Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 26 Başına Binen Yolcu 2.59 Mah. iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve saat) Sayısı Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde 57 Paralel Katedilen 22700 Sayısı bulunmaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 57 Paralel Katedilen Süre 54 Şekil 45’te ise 16C Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serisi şeklinde M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal Mesafe Arasındaki Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk yolculuk talebinde azalma görülmektedir. Bu azalma,, Araç Sayısı 14 0.5 hizmet bölgesi dahilindeki kullanıcıların lastik tekerlikli Süresi Kazanımı (dak) ulaştırma türü yerine, raylı ulaştırma türü olan M4 Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 51 Kadıköy-Kartal Metrosu’nu tercih etmeye başladıkları Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Kilometre Başına 0,4931 Hat İşletme zaman 1686 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) 34 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 16C Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi 54 dakikadır. 16C Hattı’nın, M4 koridorunda paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal’dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri, Tablo 15’te verilmiştir.

16C Hattı’nın, metodoloji doğrultusunda besleyici hat olarak işletildiği takdirde, Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Kartal Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Hattın, mevcut durum itibariyle hizmet bölgesindeki M4 Hattı ile paralel hizmet vermeye başlaması ile azalan yolcu talebi bu önerimizi desteklemektedir. Kadıköy - Kartal Hattı 43

Şekil 43 16C Hilal Konutları-Kadıköy Hattı

Şekil 44 16C Hilal Konutları-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

300 250 200 150 100 50 0 İ L Ğ I Ş EMEK SFALT İ SFALT İ EVLER İ SAHRA K İ PTA İ ÜSTÜN UYOLU Ş UYOLU LIBAYIR Ş LIBAYIR P İ R RE S MALTEPE MALTEPE N.ASLAN ÜÇEVLER ÜÇEVLER ESENYOL ESENYOL KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE NUMUNE VEL İ BABA MEVLANA BOSTANCI BOSTANCI ESENKENT BAHÇELER ALTINTEPE ALTINTEPE HUZUREV İ ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM VETER İ NER TA Ç İ ÇEK DA KO MAV İ YER PAZAR YEN İ H CADDES İ Ş EYH Ş AM UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR TOPRAK YOL YOL TOPRAK İ BATTALGAZ İ BATTALGAZ YUNUSEMRE ÜÇ YOL ÜÇ YOL AGZI BEYAZ EVLER BEYAZ ALTAY ÇE Ş ME ALTAY PTT SANTRAL K.EV İ GEN ÖO KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBE Ş EVLER HAYAT SO Ğ ANLIK İ SK .Ö.O VEL İ BABA .Ö.O FAT F.GÖZEN ERALP F.GÖZEN MOLLA GÜRAN İ İ FSM HASTANES AYDOS CADDESİ AYDOS Ö Ğ RENC İ YURDU Ö Ğ RENC İ YURDU HASTANE ASKER İ HASTANE ACIBADEM L İ SES ACIBADEM KAD İ R HAS L SES LAL KONUTLARI H İ LAL KONUTLARI K KÖPRÜSÜ PEND İ K KÖPRÜSÜ KÖPRÜSÜ CEV İ ZL KÖPRÜSÜ KARTAL KÖPRÜSÜ KÖPRÜSÜ KARTAL DAN SOKAK GÜLF İ DAN

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 45 16C Hilal Konutları-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 44 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.6 16F Fındıklı Mahallesi-Üsküdar Tablo 16 16F Fındıklı Mahallesi - Üsküdar hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Fındıklı Mahallesi ve Üsküdar arasında işletilen 16F kodlu hat, Üsküdar Hat No: 16F Hat Adı: Fındıklı Mahallesi - Üsküdar istikametinde 40, Fındıklı Mahallesi istikametinde ise 41 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 28 4454 gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 105 dakika olup, Yolcu Sayısı hattın toplam sefer uzunluğu 28 km’dir (Şekil 46). 16F Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 105 1.213 Hattı’nda 5 adet Karsan otobüs işletilmektedir. Toplam Yolcu Sayısı

Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 32 1.413 Şekil 47‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 19 94 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Muhtarlık, İETT Blokları ve Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 16 Başına Binen Yolcu 2,96 Fındıklı Mahallesi iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil saat) Sayısı Lisesi, Şemsipaşa duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Şamil Lisesi, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde 40 Paralel Katedilen 8,200 Sayısı bulunmaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 41 Paralel Katedilen Süre 23 Şekil 48’de ise 16F Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta M4 Metro Koridorunda içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Paralel Katedilen Acıbadem- Araç Tipi Karsan gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal Mesafe Arasındaki Bostancı İstasyonlar Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait Sefer Başına Yolculuk yolculuk talebinde önemli bir değişim görülmemektedir. Araç Sayısı 3 -2.48 Süresi Kazanımı (dak)

Toplam Günlük Yolcu 14 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 16F Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -183 Zaman Kazanımı (dak) Hattı’nın yaklaşık 8,2 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Toplam Günlük koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi Kilometre Başına 0,6712 Hat İşletme zaman 1.900 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) 23 dakikadır. 16F Hattı’nın, M4 koridorunda paralel tasarrufu (dak)

katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 noktaları sırasıyla Acıbadem ve Bostancı‘dır. yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl)

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 16’da verilmiştir.

16F Hattı’nın, ideal koşullarda Bostancı Metro İstasyonu’na yolcuları aktarabilecek bir şekilde hizmet vermesi önerilmektedir. Ne var ki, mevcut alışkanlıklar zaman kazanımlarını analizlerde negatif olarak göstermektedir. Bu nedenle mevcut durumun devamı uygun olacaktır. Kadıköy - Kartal Hattı 45

Şekil 46 16F Fındıklı Mahallesi-Üsküdar Hattı

Şekil 47 16F Fındıklı Mahallesi-Üsküdar Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 İSFALT HAREM SİTELER FINDIKLI FINDIKLI GÖZTEPE GÜMRÜK GÜMRÜK NUMUNE NUMUNE BOSTANCI BOSTANCI SEVGİ SELİ KIZ KULESİ KIZ BAHÇELER ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU ŞEMSİPAŞA YENİSAHRA YENİSAHRA GÜL SOKAK BAŞIBÜYÜK BAŞIBÜYÜK YALI SOKAK YALI SOKAK SAHİL YOLU UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ÜNİVERSİTE ÜNİVERSİTE ŞEYH ŞAMİL MUHTARLIK MUHTARLIK BEYAZ EVLER EVLENDİRME EVLENDİRME PINAR SOKAK SOKAK PINAR ERTAŞ SOKAK ERTAŞ SOKAK YÜZBEŞEVLER VATAN SOKAK SOKAK VATAN FINDIKLI YOLU FINDIKLI İETT BLOKLARI İETT BLOKLARI FIRAT CADDESİ BÜLENT SOKAK EVREN CADDESİ EVREN FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ Y.TEPE ÜNV.ALT ÜNV.ALT Y.TEPE ATAMAN SOKAK SOKAK ATAMAN YASEMİN SOKAK SOKAK YASEMİN MENEKŞE SOKAK SOKAK MENEKŞE

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 48 16F Fındıklı Mahallesi-Üsküdar Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 46 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.7 16K Sultanbeyli-Kadıköy İşletimdeki araç tipinin ve sayısının aynı kalması durumda ise sefer aralığının azalması, hizmet kalitesi Özel Ulaşım tarafından Sultanbeyli ve Kadıköy arasında ve beraberinde yolcu talebini de artıracaktır. işletilen 16K kodlu hat, Kadıköy istikametinde 68, Sultanbeyli istikametinde ise 70 adet durak ile hizmet Tablo 17 16K Sultanbeyli-Kadıköy Hattı Kazanım vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Değerleri

toplam 180 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Hat No: 16K 78 km’dir (Şekil 49). 16K Hattı’nda işletilen otobüslerin Hat Adı: Sultanbeyli - Kadıköy sayı, marka ve model verileri temin edilememiştir. Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 78 14182 Yolcu Sayısı Şekil 50‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Gidiş Yönünde Binen her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Sefer Süresi (dak) 180 2149 Toplam Yolcu Sayısı verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Dönüş Yönünde Binen İETT durakları sırasıyla Kurtköy ve Bulvar iken, Sefer Sayısı (tam tur) 79 2808 Toplam Yolcu Sayısı dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kartal Köprüsü Günlük Kilometro duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve Sefer Aralığı (dak) 11 182 Başına Yolcu Sayısı Kartal Köprüsü, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı Sefer Bazlı Kilometre üzerinde bulunmaktadır. Ortalama Hız (km/ 26 Başına Binen Yolcu 2.30 saat) Sayısı Şekil 51’de ise 16K Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta 68 Paralel Katedilen 22700 Sayısı içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal Dönüş Yönünde Durak 70 Paralel Katedilen Süre 54 Sayısı Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait (dak) yolculuk talebinde azalma görülmektedir. Bu azalmayı, M4 Metro Koridorunda hizmet bölgesi dahilindeki kullanıcıların lastik tekerlikli Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - ulaştırma türü yerine, raylı ulaştırma türü olan M4 Mesafe Arasındaki Kartal İstasyonlar Kadıköy-Kartal Metrosu’nu tercih etmeye başladıkları Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 16 -1.0 sonucunu ortaya çıkmaktadır. Süresi Kazanımı (dak)

39 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -233 16K Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 3447 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) süresi 54 dakikadır. 16K hattının, M4 koridorunda tasarrufu (dak) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1.95 2 istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal’dır. yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl)

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 17’de verilmiştir.

16K Hattı’nın, metodoloji doğrultusunda besleyici hat olarak işletildiği takdirde Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Kartal Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Bu kesimde midibüs tipi araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde yapılacak değişiklik hattın ortalama hızında iyileşmelere neden olacaktır. Kadıköy - Kartal Hattı 47

Şekil 49 16K Sultanbeyli-Kadıköy Hattı

Şekil 50 16K Sultanbeyli-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

500 400 300 200 100 0 HİLAL EMEK EMEK İSFALT TRAFO ŞEYHLİ MELET TANAY TANAY ASKERİ ASKERİ CEVİZLİ CEVİZLİ PENDİK PENDİK KARTAL KARTAL KARTAL TİCARET ANKARA ANKARA N.ASLAN N.ASLAN KADIKÖY KADIKÖY ÜÇEVLER GÖZTEPE ÖĞRENCİ ÖĞRENCİ ESENYOL ESENYOL MALTEPE KURTKÖY KURTKÖY BALABAN NUMUNE NUMUNE KANARYA KANARYA VELİBABA MUSTAFA ALP SİTESİ BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER ESENKENT ESENKENT ESENKENT HUZUREVİ BENZİNLİK BENZİNLİK ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER ŞEYHLİ İÖO TAŞLIBAYIR YENİSAHRA YENİSAHRA MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR JANDARMA JANDARMA ŞEYH ŞAMİL HİLAL ŞEHİR HAKİŞ SİTESİ HAKİŞ EŞREF BİTLİS TOPRAK YOL TOPRAK BİRLİK SİTESİ BİRLİK ENGİN SİTESİ ENGİN BEYAZ EVLER M.KARUŞAĞI M.KARUŞAĞI SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ YÜZBEŞEVLER KARAYOLLARI KARAYOLLARI ALTAY ÇEŞME KURTKÖY İÖO KURTKÖY MESLEK LİSESİ MESLEK SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK BULVAR GİRİŞİ GONCA SOKAK BAKÜ CADDESİ BAKÜ SAĞLAM SİTESİ BÜLBÜL SOKAK A.AKGÜL SİTESİ A.AKGÜL YÜCELEN SİTESİ YÜCELEN EGEMEN SOKAK SOKAK EGEMEN FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 51 16K Sultanbeyli-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 48 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.8 16KH Kurtköy-Marmara Hastanesi-Kadıköy Tablo 18 16KH Kurtköy - Marmara Hastanesi - Kadıköy hattı kazanım değerleri Özel Ulaşım tarafından Kurtköy ve Kadıköy arasında işletilen 16KH kodlu hat, Kadıköy istikametinde 65, Hat No: 16KH Hat Adı: Kurtköy - Marmara Hastanesi - Kadıköy Kurtköy istikametinde ise 67 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 78 7160 toplam 200 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Yolcu Sayısı 78 km’dir (Şekil 52). 16F hattında işletilen otobüslerin Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 200 2219 sayı, marka ve model verileri temin edilememiştir. Toplam Yolcu Sayısı

Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 48 2577 Şekil 53‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 20 92 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Marmara Üniversitesi iken, Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy 23 Başına Binen Yolcu 1.91 saat) duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve Sayısı M4 Metro Koridorunda Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Gidiş Yönünde Durak 65 Paralel Katedilen 22700 Sayısı bulunmaktadır. Mesafe (Km)

M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak Şekil 54’te ise 16KH Hattı’na ait Ocak 2012’den 67 Paralel Katedilen Süre 54 Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal Araç Tipi - Mesafe Arasındaki Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait İstasyonlar yolculuk talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 0.0 Süresi Kazanımı (dak) 34 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Yolcu 16KH Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 2 Zaman Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Kilometre Başına süresi 54 dakikadır. 16KH Hattı’nın, M4 koridorunda - Hat İşletme zaman 2095 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro tasarrufu (dak)

istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dır. Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 18’de verilmiştir.

16KH Hattı’nın, metodoloji doğrultusunda besleyici hat olarak işletildiği takdirde Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Kartal Metro İstasyonuna aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Bu kesimde midibüs tipi araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde yapılacak değişiklik, hattın ortalama hızında iyileşmelere neden olacaktır. İşletimdeki araç tipinin ve sayısının aynı kalması durumda ise sefer aralığının azalması hizmet kalitesi ve beraberinde yolcu talebini de artıracaktır. Kadıköy - Kartal Hattı 49

Şekil 52 16KH Kurtköy-Marmara Hastanesi-Kadıköy Hattı

Şekil 53 16KH Kurtköy-Marmara Hastanesi-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

700 600 500 400 300 200 100 0 FSM HİLAL EMEK EMEK İSFALT ŞEYHLİ ASKERİ ASKERİ CEVİZLİ CEVİZLİ PENDİK PENDİK KARTAL KARTAL REYHAN REYHAN ANKARA ANKARA TİCARET N.ASLAN N.ASLAN ESENYOL ESENYOL KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE MALTEPE NUMUNE NUMUNE KANARYA KANARYA KURTKÖY KURTKÖY MUSTAFA ALP SİTESİ BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER ESENKENT ESENKENT ESENKENT HUZUREVİ BENZİNLİK BENZİNLİK ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KAYNARCA KAYNARCA KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER ŞEYHLİ İÖO YENİSAHRA YENİSAHRA KARADENİZ KARADENİZ JANDARMA JANDARMA MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL HİLAL ŞEHİR HAKİŞ SİTESİ HAKİŞ EŞREF BİTLİS BİRLİK SİTESİ BİRLİK ENGİN SİTESİ ENGİN TAVŞANTEPE TAVŞANTEPE M.KARUŞAĞI M.KARUŞAĞI BEYAZ EVLER SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ CUMHURİYET KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME KURTKÖY İÖO KURTKÖY MESLEK LİSESİ MESLEK SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK MİMAR SİNAN MİMAR SİNAN BULVAR GİRİŞİ ERDEM SOKAK ERDEM SOKAK MAR.ÜNV.HAS BAKÜ CADDESİ BAKÜ SAĞLAM SİTESİ MAR.ÜNİ.HAST BÜLBÜL SOKAK A.AKGÜL SİTESİ A.AKGÜL YÜCELEN SİTESİ YÜCELEN

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 54 16KH Kurtköy-Marmara Hastanesi-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 50 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.9 16M Ataşehir-Üsküdar Tablo 19 16M Ataşehir - Üsküdar hattı kazanım değerleri İETT tarafından Ataşehir ve Üsküdar arasında işletilen Hat No: 16M 16M kodlu hat, Üsküdar istikametinde 31, Ataşehir Hat Adı: Ataşehir - Üsküdar istikametinde ise 29 adet durak ile hizmet vermektedir. Günlük Toplam Binen Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 100 Sefer Uzunluğu (km) 25 1362 Yolcu Sayısı dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 25 km’dir Gidiş Yönünde Binen (Şekil 55). 16M Hattı’nda 2 adet Otokar otobüs Sefer Süresi (dak) 100 453 Toplam Yolcu Sayısı işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 13 424 Şekil 56‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 50 54 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Kardelen ve Ataşehir iken, Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 15 Başına Binen Yolcu 4.18 dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi, Şemsipaşa saat) Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi, M4 M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. 31 Paralel Katedilen 5920 Sayısı Mesafe (Km) Şekil 57’de ise 16M hattına ait Ocak 2012’den Haziran M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 29 Paralel Katedilen Süre 13 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta içi Sayısı ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde (dak) gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Acıbadem- Araç Tipi Otokar Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait Mesafe Arasındaki Yenisahra yolculuk talebinde önemli bir değişim olmamıştır. İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 3 -4.3 12,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Süresi Kazanımı (dak) 16M Hattı’nın yaklaşık 6 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -98 Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Zaman Kazanımı (dak) süresi 13 dakikadır. 16M Hattı’nın, M4 koridorunda Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 133 paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) istasyon noktaları sırasıyla Acıbadem ve Yenisahra‘dır. tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 19’da verilmiştir.

16M Hattı’nın besleyici hat olarak işletilmesi durumda zaman kazanım değerleri negatif çıktığı için mevcut işletme durumunun değiştirilmesi önerilebilir. Sefer aralıklarının azaltılması ile yolcu talebinin artacağı düşünülmektedir. Belirli bir süre deneme yapılarak talep değerlendirildikten sonra besleyeci hat dönüşümünün gerçekleştirilmesi planlanmalıdır. Kadıköy - Kartal Hattı 51

Şekil 55 16M Ataşehir-Üsküdar Hattı

Şekil 56 16M Ataşehir - Üsküdar Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

200 150 100 50 0 SEDEF NECLA NECLA İSFALT HAREM GÖZTEPE GÜMRÜK GÜMRÜK NUMUNE NUMUNE KAMELYA KAMELYA ATAŞEHİR BAHÇELER KIZ KULESİ KIZ KARDELEN KARDELEN DEREYOLU ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU SİNAN REİS SİNAN ŞEMSİPAŞA YENİSAHRA YENİSAHRA BURAK BEY BURAK SAHİL YOLU UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL SÜTÇÜ YOLU YOLU SÜTÇÜ END.MESLEK END.MESLEK EVLENDİRME EVLENDİRME YAVUZ SELİM FULYA SOKAK SOKAK FULYA HABİRE YAHŞİ LEYLAK SOKAK SOKAK LEYLAK HALK CADDESİ HALK ÇİĞDEM SOKAK ÇİĞDEM SOKAK

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 57 16M Ataşehir-Üsküdar Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 52 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.10 16S Sabiha Gökçen Havalimanı-Uzunçayır Bununla birlikte, hattın Kartal’da kesilerek düzgün Metrobüs-Kadıköy bir aktarma ile (valizleri ile seyahat eden yolcuları düşünerek) M4’ü besleyecek şekilde işletilmesi İETT tarafından Sabiha Gökçen Havalimanı ve için gerekli anket ve planlama çalışmalarının da Uzunçayır Metrobüs arasında işletilen 16S kodlu hat, yapılmasını öneriyoruz. Bu çalışmaların sonunda Uzunçayır Metrobüs istikametinde 80, Sabiha Gökçen elde edilecek bilgiler doğrultusunda sefer aralıkları Havalimanı istikametinde ise 74 adet durak ile hizmet kısaltılabileceğinden hizmet kalitesi ciddi şekilde vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere artabilecektir. toplam 150 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 80 km’dir (Şekil 58). 16S Hattı’nda 9 adet Otokar Tablo 20 16S Sabiha Gökçen Havalimanı - otobüs işletilmektedir. Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy hattı kazanım değerleri

Hat No: 16S Şekil 59‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Hat Adı: Sabiha Gökçen Havalimanı - Uzunçayır Metrobüs-Kadıköy her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 80 4789 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Sabiha Gökçen Havalimanı Gidiş Yönünde Binen iken, dönüş yönünde Uzunçayır Metrobüs durağıdır. Sefer Süresi (dak) 150 1299 Toplam Yolcu Sayısı Bu duraklardan Uzunçayır Metrobüs, M4 Kadıköy- Dönüş Yönünde Binen Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. Sefer Sayısı (tam tur) 34 1462 Toplam Yolcu Sayısı

Şekil 60’ta ise 16S Hattı’na ait Ocak 2012’den Haziran Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 17 60 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta içi Başına Yolcu Sayısı ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 32 Başına Binen Yolcu 1.78 gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal saat) Sayısı Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak yolculuk talebinde azalma görülmektedir. 80 Paralel Katedilen 22700 Sayısı Mesafe (Km)

40 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 74 Paralel Katedilen Süre 54 16S Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Sayısı Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk (dak) süresi 54 dakikadır. 16S Hattı’nın, M4 koridorunda M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Otokar paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Mesafe Arasındaki Kartal istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dır. İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 15 0.9 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Süresi Kazanımı (dak) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 68 günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Zaman Kazanımı (dak)

zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 1230 kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Tablo 20’de verilmiştir. tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1.95 2 16S Hattı’nın belirli duraklarda duracak şekilde yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) ekspres hizmet vermesi mutlaka düşünülmelidir.

Mevcut durumda, İstanbul Anadolu Yakası’ndaki Sahiba Gökçen Havalimanı‘ndan başlayan güzergâh ile havalimanı yolcularının şehrin batısına taşındığını düşünürsek; hat, ilk duraktan binerek tüm diğer ulaştırma türlerinin aktarma noktası olan Kadıköy’e gitmeyi tercih eden yolcu profiline hizmet verdiği için güzergâhını koruyabilir. Kadıköy - Kartal Hattı 53

Şekil 58 16S Sabiha Gökçen Havalimanı-Uzunçayır Metrobüs Hattı

Şekil 59 16S Sabiha Gökçen Havalimanı-Uzunçayır Metrobüs Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

350 300 250 200 150 100 50 0 EMEK EMEK AYEDAŞ PİRİ REİS ESENYOL ESENYOL UGETAM BAHÇELER HUZUREVİ ALTINTEPE ALTINTEPE İŞ MERKEZİ İŞ MERKEZİ ÇİÇEK DAĞI ÇİÇEK GÜL SOKAK YENİSAHRA YENİSAHRA PAZAR YERİ MAVİEVLER YURT SİTESİ UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ALEV SOKAK BATTALGAZİ HAKİŞ SİTESİ HAKİŞ ÜÇ YOL AGZI BİRLİK SİTESİ BİRLİK ALPSU SİTESİ LİDER SOKAK LİDER SOKAK BEYAZ EVLER ALİCANOĞLU ALİCANOĞLU PTT SANTRAL PTT SANTRAL KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME AÇELYA SİTESİ ÇAMLIK SİTESİ ÇAMLIK BÖLGE TRAFİK BÖLGE TRAFİK SAFA CADDESİ TURNA SOKAK SOKAK TURNA YAKACIK SPOR YAKACIK SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK YAKACIK YOLU YAKACIK SPOR CADDESİ A.AKGÜL SİTESİ A.AKGÜL VELİBABA İ.Ö.O KARACA SOKAK SOKAK KARACA YÜCELEN SİTESİ YÜCELEN KARTAL SANAYİ KARTAL AYDOS CADDESİ FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ AĞIZ VE DİŞ SAĞ KARTAL CEZAEVİ KARTAL A İZZET BEGOVİÇ ÖĞRENCİ YURDU ÖĞRENCİ KADİR HAS LİSESİ KADİR ACIBADEM LİSESİ Y.KEMAL BEYATLI Y.KEMAL CEVİZLİ KÖPRÜSÜ CEVİZLİ GÜLFİDAN SOKAK SOKAK GÜLFİDAN MİMARLAR SİTESİ KARDELEN SOKAK SOKAK KARDELEN KARTAL KÖPRÜSÜ KARTAL ŞEYH ŞAMİL LİSESİ BATTALGAZİ CAMİ ESENKENT METRO ESENKENT METRO ESENKENT İHSAN ZAKİROĞLU ZAKİROĞLU İHSAN EMSEY HASTANESİ EMSEY HASTANESİ ACIBADEM METRO ACIBADEM METRO KİPTAŞ KONUTLARI KONUTLARI KİPTAŞ N.ASLAN EKŞİOĞLU N.ASLAN MEVLANA CADDESİ MEVLANA YUNUSEMRE CAMİİ YUNUSEMRE GÖZTEPE KÖPRÜSÜ GÖZTEPE MALTEPE KÖPRÜSÜ MALTEPE BOSTANCI KÖPRÜSÜ BOSTANCI F.GÖZEN ERALP İÖO. F.GÖZEN SABİHA GÖKÇEN NİZ. SABİHA GÖKÇEN HAVAALANI KAVŞAĞI HAVAALANI KAVŞAĞI HAVAALANI ACIBADEM KÖPRÜSÜ ACIBADEM VELİBABA MAHALLESİ MOLLA GÜRANİ CAMİ MOLLA GÜRANİ SABİHA GÖKÇEN İ.D.H. SABİHA GÖKÇEN

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 60 16S Sabiha Gökçen Havalimanı-Uzunçayır Metrobüs Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 54 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.11 16U Uğurmumcu-Üsküdar Tablo 21 16U Uğurmumcu - Üsküdar hattı kazanım değerleri İETT tarafından Uğurmumcu ve Üsküdar arasında Hat No: 16U işletilen 16U kodlu hat, Üsküdar istikametinde 60, Hat Adı: Uğurmumcu - Üsküdar Uğurmumcu istikametinde ise 58 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 28 2.625 Yolcu Sayısı toplam 150 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 57 km’dir (Şekil 61). 16U Hattı’nda 5 adet Mercedes Sefer Süresi (dak) 105 1.213 Toplam Yolcu Sayısı otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 32 1.413 Şekil 62‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 19 94 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durağı Soğanlık iken, dönüş yönünde Göztepe ve Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 16 Başına Binen Yolcu 2,96 Şemsipaşa duraklarıdır. Bu duraklardan Göztepe, M4 saat) Sayısı Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 40 Paralel Katedilen 8,200 Sayısı Şekil 63’te ise 16U Hattı’na ait Ocak 2012’den Haziran Mesafe (Km) 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta içi M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 41 Paralel Katedilen Süre 48 ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Sayısı gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal (dak) Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Acıbadem- Araç Tipi Karsan yolculuk talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Mesafe Arasındaki Bostancı İstasyonlar 18,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 3 0.9 16U Hattı’nın yaklaşık 17,8 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Süresi Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 42 süresi 48 dakikadır.. 16U Hattı’nın, M4 koridorunda Zaman Kazanımı (dak) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Toplam Günlük Kilometre Başına 0,6712 Hat İşletme zaman 1.900 istasyon noktaları sırasıyla Acıbadem ve Hastane‘dir. Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) tasarrufu (dak)

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 21’de verilmiştir.

Bu hattın bir ucunun Kartal tarafında Hastane-Adliye Metro İstasyonu’nda, diğer ucunun ise Acıbadem- Ayrılıkçeşme İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Bu hattın çekim merkezinin Şemsipaşa İETT Durağı olması, deniz ulaşımı (Şehir Hatları, Mavi Marmara) ile raylı sistem ulaşımı arasındaki bütünleşme bakımından önemlidir. Kadıköy - Kartal Hattı 55

Şekil 61 16U Uğurmumcu-Üsküdar Hattı

Şekil 62 16U Uğurmumcu-Üsküdar Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

350 300 250 200 150 100 50 0 KÖY KÖY EMEK EMEK NEZİH NEZİH İSFALT ÜÇYOL ADNAN HAREM ÇAMLIK ÇAMLIK MESCİD BULVAR YAKACIK YAKACIK N.ASLAN N.ASLAN KİRAZLIK KİRAZLIK ESENYOL ESENYOL GÖZTEPE MERMER GÜMRÜK GÜMRÜK MALTEPE ATATÜRK ATATÜRK NUMUNE NUMUNE AYDINLAR AYDINLAR BOSTANCI BOSTANCI SOĞANLIK SOĞANLIK HUZUREVİ YARENLER YARENLER BAHÇELER ESENKENT ESENKENT KIZ KULESİ KIZ ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU ŞHT.OKTAY ŞHT.OKTAY ŞEMSİPAŞA YENİSAHRA YENİSAHRA MAVİEVLER SAHİL YOLU ÜLKÜ BORA ÜLKÜ UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL LOJMANLAR LOJMANLAR GÜZELEVLER AYDOS YOLU BEYAZ EVLER EVLENDİRME EVLENDİRME YUNUS EMRE YUNUS KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME BİNGÖL SİTESİ BİNGÖL ÖZ BARBAROS L.KIRDAR HAS. L.KIRDAR UĞURMUMCU DARÜŞŞAFAKA DARÜŞŞAFAKA YENİ MAHALLE YENİ F.S.M.CADDESİ UĞUR MUMCU ORTA MAHALLE FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ YAKACIK ÇOCUK ÇOCUK YAKACIK

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 63 16U Uğurmumcu-Üsküdar Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 56 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.12 16Y Yeşilbağlar-Kadıköy Tablo 22 16Y Yeşilbağlar – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT tarafından Yeşilbağlar ve Kadıköy arasında Hat No: 16Y işletilen 16Y kodlu hat, Kadıköy istikametinde 57, Hat Adı: Yeşilbağlar - Kadıköy Yeşilbağlar istikametinde ise 56 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 61 4820 Yolcu Sayısı toplam 155 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 61 km’dir (Şekil 64). 16Y Hattı’nda 12 adet Otokar Sefer Süresi (dak) 155 1321 Toplam Yolcu Sayısı otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 32 1698 Şekil 65‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 20 79 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Yeni Mahale ve Köroğlu Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 24 Başına Binen Yolcu 2.44 iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy saat) Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Kadıköy, M4 Kadıköy ve Kartal Metro Hattı üzerinde 57 Paralel Katedilen 18480 Sayısı bulunmaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 56 Paralel Katedilen Süre 17 30,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Sayısı 16Y Hattı’nın yaklaşık 18,5 km’si, M4 Kadıköy-Kartal (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Otokar süresi 50 dakikadır. 16U Hattı’nın, M4 koridorunda Mesafe Arasındaki Esenkent paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro İstasyonlar istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Esenkent‘dir. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 12 -1.7 Süresi Kazanımı (dak) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -136 metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Zaman Kazanımı (dak) günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 1083 zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı Tablo 22’de verilmiştir. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) 16Y Hattı’nın, metodoloji doğrultusunda besleyici hat olarak işletildiği takdirde, Esenkent Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Esenkent Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır.

Bu durumda, hattın güzergâh geometrisi, ortalama hız değerleri baz alındığında, hatta midibüs tipi (kapasitesi daha etkin kullanılan, manevra esnekliğine sahip, yakıt tüketimi daha az olan) araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde yapılacak değişiklik, hattın ortalama hızında ciddi iyileşmelere neden olacaktır. İşletimdeki araç tipinin ve sayısının aynı kalması durumda ise, sefer aralığının azalmasıyla hizmet kalitesi ve beraberinde yolcu talebinin de artacağını düşünüyoruz. Kadıköy - Kartal Hattı 57

Şekil 64 16Y Yeşilbağlar-Kadıköy Hattı

Şekil 65 16Y Yeşilbağlar-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

250 200 150 100 50 0 KÖY KÖY ŞEHİT EMEK EMEK FAHRİ İSFALT ASKERİ ASKERİ İNÖNÜ İNÖNÜ CEVİZLİ HUDUT HUDUT PLEVNE ANKARA ANKARA DENİZER DENİZER N.ASLAN N.ASLAN ESENYOL ESENYOL KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE L.KIRDAR L.KIRDAR N.KEMAL N.KEMAL MALTEPE NUMUNE NUMUNE KÖROĞLU KÖROĞLU BOSTANCI BOSTANCI HUZUREVİ BAHÇELER ESENKENT ESENKENT ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KARTAL SU KARTAL KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER YENİSAHRA YENİSAHRA MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL TOPÇAMLAR SEYRANTEPE SEYRANTEPE BEYAZ EVLER CEVİZLİ LİSESİ CUMHURİYET TURGUTPAŞA KARAYOLLARI KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME KARTAL LİSESİ KARTAL E.SENCER İÖO E.SENCER CENGİZ TOPEL CENGİZ YUNUS GARAJI YUNUS YENİ MAHALLE YENİ ELMALI KURAN KURAN ELMALI KARACA SOKAK SOKAK KARACA DEVRAN SOKAK SOKAK DEVRAN FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ BEYDAĞI SOKAK BEYDAĞI SOKAK KARAYEL SOKAK SOKAK KARAYEL

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 66 16U Yeşilbağlar-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 58 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.13 16Z Çamlık-Kartal Cezaevi-Kadıköy ve sayısının aynı kalması durumda ise, sefer aralığının azalmasıyla hizmet kalitesi ve beraberinde yolcu İETT tarafından Çamlık ve Kadıköy arasında işletilen talebinin de artacağını düşünüyoruz. 16Z kodlu hat, Kadıköy istikametinde 66, Yeşilbağlar istikametinde ise 67 adet durak ile hizmet vermektedir. Tablo 23 16Z Çamlık – Kartal Cezaevi – Kadıköy Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 160 hattı kazanım değerleri

dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 72 km’dir Hat No: 16Z (Şekil 67). 16Z Hattı’nda 4 adet Otokar otobüs Hat Adı: Çamlık - Kartal Cezaevi - Kadıköy işletilmektedir. Hat Mayıs 2013’ten beri işletilmektedir. Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 72 498 Yolcu Sayısı Şekil 68‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Gidiş Yönünde Binen her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Sefer Süresi (dak) 160 187 Toplam Yolcu Sayısı verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Dönüş Yönünde Binen İETT durakları sırasıyla Veli Baba Mahalesi ve Molla Sefer Sayısı (tam tur) 12 310 Toplam Yolcu Sayısı Gürani Camii iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi Günlük Kilometro ve Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Sefer Aralığı (dak) 56 7 Başına Yolcu Sayısı Lisesi ve Kadıköy, M4 Kadıköy ve Kartal Metro Hattı Sefer Bazlı Kilometre üzerinde bulunmaktadır. Ortalama Hız (km/ 27 Başına Binen Yolcu 0,60 saat) Sayısı Şekil 69’da ise 16Z Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta 66 Paralel Katedilen 22,700 Sayısı içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Dönüş Yönünde Durak 67 Paralel Katedilen Süre 54 Sayısı hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk (dak) talebiyle ilgili veri mevcut değildir. M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes 36 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 16Z Mesafe Arasındaki Kartal Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi Araç Sayısı 4 3.4 54 dakikadır. 16Z Hattı’nın, M4 koridorunda paralel Süresi Kazanımı (dak) katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 6 noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dır. Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 1.253 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 23’te verilmiştir.

16Z Hattı’nın, besleyici hat olarak işletildiği takdirde, Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Kartal Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Bu durumda, yolcu talebi, hattın güzergâh geometrisi, ortalama hız değerleri baz alındığında, bu hatta midibüs tipi (kapasitesi daha etkin kullanılan, manevra esnekliğine sahip, yakıt tüketimi daha az olan) araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde yapılacak değişiklik, hattın ortalama hızında ciddi iyileşmelere neden olacaktır. İşletimdeki araç tipinin Kadıköy - Kartal Hattı 59

Şekil 67 16Z Çamlık-Kartal Cezaevi-Kadıköy Hattı

Şekil 68 16Z Çamlık-Kartal Cezaevi-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 EMEK EMEK SAFAŞ SAFAŞ İSFALT SİTELER PİRİ REİS ESENYOL ESENYOL UGETAM KADIKÖY KADIKÖY BAHÇELER HUZUREVİ ALTINTEPE ALTINTEPE TAŞLIBAYIR ÇİÇEK DAĞI ÇİÇEK YENİSAHRA YENİSAHRA GÜL SOKAK PAZAR YERİ MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR BATTALGAZİ ÜÇ YOL AGZI SELVİ SOKAK SELVİ SOKAK BEYAZ EVLER ŞHT.A.YAŞAR AYDOS ÇARŞI PTT SANTRAL PTT SANTRAL KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER DİNAR SOKAK SOKAK DİNAR ALTAY ÇEŞME NERGİS SİTESİ NERGİS AÇELYA SİTESİ KERESTECİLER SAFA CADDESİ SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK VERGİ DAİRESİ VELİBABA İ.Ö.O AYDOS CADDESİ FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ KARTAL CEZAEVİ KARTAL ÖĞRENCİ YURDU ÖĞRENCİ ASKERİ HASTANE HASTANE ASKERİ A İZZET BEGOVİÇ KADİR HAS LİSESİ KADİR ACIBADEM LİSESİ Y.KEMAL BEYATLI Y.KEMAL CEVİZLİ KÖPRÜSÜ CEVİZLİ PENDİK KÖPRÜSÜ PENDİK KÖPRÜSÜ PENDİK GÜLFİDAN SOKAK SOKAK GÜLFİDAN AYAZMA CADDESİ KARTAL KÖPRÜSÜ KARTAL MEHMET AKİF İHL MEHMET ŞEYH ŞAMİL LİSESİ BATTALGAZİ CAMİ ESENKENT METRO ESENKENT F. DEMİRBAĞ İÖO. HAMZA YERLİKAYA HAMZA YERLİKAYA ACIBADEM METRO KİPTAŞ KONUTLARI KONUTLARI KİPTAŞ N.ASLAN EKŞİOĞLU N.ASLAN MEVLANA CADDESİ MEVLANA GÖZTEPE KÖPRÜSÜ GÖZTEPE MALTEPE KÖPRÜSÜ MALTEPE YUNUSEMRE CAMİİ YUNUSEMRE İMAMI AZAM CAMİİ BOSTANCI KÖPRÜSÜ BOSTANCI F.GÖZEN ERALP İÖO. F.GÖZEN ACIBADEM KÖPRÜSÜ ACIBADEM KOŞUYOLU KÖPRÜSÜ KOŞUYOLU NUMUNE HASTANESİ HASTANESİ NUMUNE VELİBABA MAHALLESİ VETERİNER S.M.LİSESİ VETERİNER MOLLA GÜRANİ CAMİ MOLLA GÜRANİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 69 16Z Çamlık-Kartal Cezaevi-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 60 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.14 17K Kavakpınar-Kadıköy yapılacak değişiklik, hattın ortalama hızında ciddi iyileşmelere neden olacaktır. İşletimdeki araç tipinin İETT tarafından Kavakpınar ve Kadıköy arasında ve sayısının aynı kalması durumda ise, sefer aralığının işletilen 17K kodlu hat, Kadıköy istikametinde 46, azalmasıyla hizmet kalitesi ve beraberinde yolcu Kavakpınar istikametinde ise 51 adet durak ile hizmet talebinin de artacağını düşünüyoruz. vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 150 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Tablo 24 17K Kavakpınar - Kadıköy hattı kazanım 56 km’dir (Şekil 70). 17K Hattı’nda 8 adet Mercedes değerleri

otobüs işletilmektedir. Hat No: 17K Hat Adı: Kavakpınar - Kadıköy Şekil 71‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 56 2780 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Yolcu Sayısı verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Gidiş Yönünde Binen İETT durakları sırasıyla Kaynarca, Yalçın Sokak ve C. Sefer Süresi (dak) 150 752 Toplam Yolcu Sayısı Copuroğlu iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Dönüş Yönünde Binen Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi Sefer Sayısı (tam tur) 19 1.261 Toplam Yolcu Sayısı ve Kadıköy, M4 Kadıköy ve Kartal Metro Hattı üzerinde Günlük Kilometro bulunmaktadır. Sefer Aralığı (dak) 39 36 Başına Yolcu Sayısı

Şekil 72’de ise 17K Hattı’na ait Ocak 2012’den Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 22 Başına Binen Yolcu 1,88 Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, saat) Sayısı hafta içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun 46 Paralel Katedilen 22,700 Sayısı hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda talebinde azalma görülmektedir. Dönüş Yönünde Durak 51 Paralel Katedilen Süre 54 Sayısı 23 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan (dak) 17K Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Mesafe Arasındaki Kartal süresi 54 dakikadır. 17K Hattı’nın, M4 koridorunda İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Araç Sayısı 8 0.8 istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dir. Süresi Kazanımı (dak) Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 37.5 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Zaman Kazanımı (dak)

metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Toplam Günlük Kilometre Başına 0,5562 Hat İşletme zaman 2.101 günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Tablo 24’te verilmiştir.

17K Hattı’nın, besleyici hat olarak işletildiği takdirde Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Kartal Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Her istasyon noktası için erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları raporun bulgular kısmında ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu durumda, yolcu talebi, hattın güzergâh geometrisi, ortalama hız değerleri baz alındığında, bu hatta midibüs tipi araçlar (kapasitesi daha etkin kullanılan, manevra esnekliğine sahip, yakıt tüketimi daha az olan) çalıştırılabilir. Araç seçiminde Kadıköy - Kartal Hattı 61

Şekil 70 17K Kavakpınar-Kadıköy Hattı

Şekil 71 17K Kavakpınar-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 EMEK EMEK İSFALT ASKERİ ASKERİ CEVİZLİ PENDİK PENDİK KARTAL KARTAL N.ASLAN N.ASLAN ESENYOL ESENYOL TERSANE TERSANE KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE MALTEPE NUMUNE NUMUNE ALEMDAR BOSTANCI BOSTANCI MEZARLIK MEZARLIK BAHÇELER ESENKENT ESENKENT HUZUREVİ ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM PAZARYERİ KAYNARCA KAYNARCA KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER BOSTANLIK BOSTANLIK ATA SOKAK YENİSAHRA YENİSAHRA MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR FİLİZ SOKAK FİLİZ SOKAK ŞEYH ŞAMİL TERSANELER TERSANELER SANCAKTEPE SANCAKTEPE KAVAKPINAR KAVAKPINAR BEYAZ EVLER FISTIK SOKAK SOKAK FISTIK AYDIN SOKAK SOKAK AYDIN KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME SAĞLIK OCAĞI SAĞLIK SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK TERSANE CAD. TERSANE VERGİ DAİRESİ YALÇIN SOKAK SOKAK YALÇIN BAHÇELİEVLER C.ÇOPUROĞLU MEKTEP SOKAK SOKAK MEKTEP FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 72 17K Kavakpınar-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 62 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.15 18A Sultanbeyli Uzundere-Uzunçayır Tablo 25 18A Sultanbeyli Uzundere – Uzunçayır Metrobüs Metrobüs hattı kazanım değerleri

Hat No: 18A İETT tarafından Sultanbeyli Uzundere ve Uzunçayır Hat Adı: Sultanbeyli Uzundere - Uzunçayır Metrobüs Metrobüs arasında işletilen 18A kodlu hat, Uzunçayır Günlük Toplam Binen Metrobüs istikametinde 27, Sultanbeyli Uzundere Sefer Uzunluğu (km) 57 409 Yolcu Sayısı istikametinde ise 25 adet durak ile hizmet vermektedir. Gidiş Yönünde Binen Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 100 Sefer Süresi (dak) 100 213 Toplam Yolcu Sayısı dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 57 km’dir Dönüş Yönünde Binen (Şekil 73). 18A Hattı’nda 3 adet Mercedes otobüs Sefer Sayısı (tam tur) 9 195 Toplam Yolcu Sayısı işletilmektedir. Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 33 7 Şekil 74‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Başına Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 34 Başına Binen Yolcu 0,80 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan saat) Sayısı İETT durakları sırasıyla F.S. Mehmet Mezarlığı ve Sultan M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Çeşme iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve 27 Paralel Katedilen 3,660 Sayısı Uzunçayır Metrobüs duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Mesafe (Km) Şamil Lisesi ve Uzunçayır Metrobüs durakları, M4 M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 25 Paralel Katedilen Süre 9 Sayısı Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. (dak) Şekil 75’te ise 18A Hattı’na ait Ocak 2012’den Haziran M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Ünalan- Araç Tipi Mercedes 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta içi ve Mesafe Arasındaki Yenisahra hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 3 -4.4 28,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Süresi Kazanımı (dak) 18A Hattı’nın yaklaşık 3,6 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -4 Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Zaman Kazanımı (dak) süresi 9 dakikadır. 18A Hattı’nın, M4 koridorunda Toplam Günlük Kilometre Başına 0,5562 Hat İşletme zaman 240 paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) istasyon noktaları sırasıyla Ünalan ve Yenisahra‘dır. tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 25’te verilmiştir.

18A Hattı’nın, güzergâh uzunluğu ve yolcu talebi değerlendirilidiğinde düşük bir hizmet seviyesinde işletilmekte olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Hattın işletime 2013 yılının ikinci yarısında başlaması, buradaki belirleyici etken gibi gözükmektedir.

Mevcut kabullerimiz ve değerler ışığında hattın hali hazırdaki hizmetine devam etmesi uygun görülmektedir. Kadıköy - Kartal Hattı 63

Şekil 73 18A Sultanbeyli Uzundere-Uzunçayır Metrobüs Hattı

Şekil 74 18A Sultanbeyli Uzundere-Uzunçayır Metrobüs Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

100 80 60 40 20 0 ÇİFTLİK ÇİFTLİK ÇİÇEKLİ ÇİÇEKLİ BAĞLIK SANAYİ SANAYİ GÖZTEPE KARATAY KARATAY MECİDİYE BAHÇELER UZUNDERE UZUNDERE YENİSAHRA YENİSAHRA UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL EŞREF BİTLİS F.S.MEHMET SİNAN CAMİİ SİNAN TURGUT REİS SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ AKŞEMSETTİN AKŞEMSETTİN AKŞEMSETTİN BULVAR GİRİŞİ TENVİR SOKAK SOKAK TENVİR AHMET YESEVİ SULTANÇEŞME SULTANÇEŞME FATİH BULVARI FERAH CADDESİ RAHMAN SOKAK SOKAK RAHMAN

DÖNÜŞ GİDİŞ

Şekil 75 18A Sultanbeyli Uzundere-Uzunçayır Metrobüs Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 64 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.16 18K Sultanbeyli-Kadıköy Tablo 26 18 K Sultanbeyli – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Sultanbeyli ve Kadıköy Hat No: 18K arasında işletilen 18K kodlu hat, Kadıköy istikametinde Hat Adı: Sultanbeyli - Kadıköy 46, Sultanbeyli istikametinde ise 42 adet durak ile Günlük Toplam Binen hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak Sefer Uzunluğu (km) 67 67 Yolcu Sayısı üzere toplam 180 dakika olup, hattın toplam sefer Gidiş Yönünde Binen uzunluğu 67 km’dir (Şekil 76). 18K Hattı’nda 14 adet Sefer Süresi (dak) 180 180 Toplam Yolcu Sayısı Mercedes otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 65 65 Şekil 77‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 13 13 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durağı F.S. Mehmet Mezarlığı, Karakol ve Sultan Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 22 Başına Binen Yolcu 22 Çeşme iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve saat) Sayısı Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde 46 Paralel Katedilen 46 Sayısı bulunmaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 42 Paralel Katedilen Süre 42 Şekil 78’de ise 18K Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Araç Tipi Mercedes Mercedes gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal Mesafe Arasındaki Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait İstasyonlar yolculuk talebi, 2012 yılının aynı aylarına göre artış Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 14 14 göstermiştir. Yolcu talebindeki bu artışın, raylı ulaştırma Süresi Kazanımı (dak) sisteminin hizmet bölgesi dahilinde hizmete girmesi Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - - ile lastik tekerlik ulaştırma türünü temsil eden 18K Zaman Kazanımı (dak) Hattı’nın besleyici bir hat şeklinde çalışmaya başladığı Toplam Günlük Kilometre Başına 0,5562 Hat İşletme zaman 0,5562 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) düşünülebilir. tasarrufu (dak)

Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 33,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 1,95 1,95 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) 18K Hattı’nın yaklaşık 8 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi 17 dakikadır. 18K Hattı’nın, M4 koridorunda paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Yenisahra‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 26’da verilmiştir.

18K Hattı’nın mevcut çalışmasına devam etmesi uygun görülmektedir. Bununla birlikte yapılan analizler sonucunda yüksek orandaki bir yolcu kitlesinin, Uzunçayır Metrobüs hattına geçtiği gözlenmiştir. Hattın burada kesilmesi düşünülebilir. Ayrıntılı planlama çalışmasının yapılmasını öneririz. Kadıköy - Kartal Hattı 65

Şekil 76 18K Sultanbeyli-Kadıköy Hattı

Şekil 77 18K Sultanbeyli-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

1000 800 600 400 200 0 İSFALT ASKERİ ASKERİ EYYÜBİ ÇİFTLİK ÇİFTLİK KEMAH KEMAH KIZILAY KIZILAY BEŞYOL BAKKAL YAKACIK YAKACIK KADIKÖY KADIKÖY KENDİRLİ KENDİRLİ GÖZTEPE ANTALYA KARAKOL KARAKOL NUMUNE NUMUNE TRABZON TRABZON Ş. HİKMET Ş. HİKMET BAHÇELER PERŞEMBE ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER SAMNDIRA SAMNDIRA SARDUNYA SARDUNYA YENİSAHRA YENİSAHRA ALTINOLUK ALTINOLUK KARAPINAR KARAPINAR UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR MALAZGİRT ŞEYH ŞAMİL ERİKLİPINAR ERİKLİPINAR HASANPAŞA HASANPAŞA SAMANDIRA SAMANDIRA OSMANGAZİ OSMANGAZİ F.S.MEHMET BAKÜ SOKAK SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ İSKİ TESİSLERİ İSKİ DUMLUPINAR DUMLUPINAR KASEM SOKAK SOKAK KASEM SULTANÇEŞME SULTANÇEŞME A. İSKENDER K. A. İSKENDER TOPAL OSMAN TOPAL OSMAN OTOBAN GİRİŞİ OTOBAN FERAH CADDESİ E.MESLEK LİSESİ E.MESLEK

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 78 18K Sultanbeyli-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 66 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.17 18M Sultanbeyli Mimarsinan Mahallesi- Tablo 27 18M Sultanbeyli Mimarsinan Mah. – Uzunçayır Metrobüs Uzunçayır Metrobüs hattı kazanım değerleri

Hat No: 18M İETT tarafından Sultanbeyli Uzundere ve Uzunçayır Hat Adı: Sultanbeyli Mimarsinan Mah. - Uzunçayır Metrobüs Metrobüs arasında işletilen 18M kodlu hat, Uzunçayır Günlük Toplam Binen Metrobüs istikametinde 29, Sultanbeyli Uzundere Sefer Uzunluğu (km) 58 2686 Yolcu Sayısı istikametinde ise 27 adet durak ile hizmet vermektedir. Gidiş Yönünde Binen Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 120 Sefer Süresi (dak) 120 1303 Toplam Yolcu Sayısı dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 58 km’dir Dönüş Yönünde Binen (Şekil 79). 18M Hattı’nda 7 adet Mercedes otobüs ile Sefer Sayısı (tam tur) 20 1039 Toplam Yolcu Sayısı işletilmektedir. Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 22 46 Şekil 80‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Başına Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 29 Başına Binen Yolcu 2.33 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan saat) Sayısı İETT durakları sırasıyla F.S. Mehmet Mezarlığı ve M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Bosna Bulvarı iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi 29 Paralel Katedilen 3900 Sayısı ve Uzunçayır Metrobüs duraklarıdır. Bu duraklardan Mesafe (Km) Şeyh Şamil Lisesi ve Uzunçayır Metrobüs, M4 M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 27 Paralel Katedilen Süre 9 Sayısı Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. (dak) Şekil 81’de ise 18M Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Ünalan- Araç Tipi Mercedes Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Mesafe Arasındaki Yenisahra içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde İstasyonlar gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde, M4 Kadıköy-Kartal Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 7 -0.9 Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait Süresi Kazanımı (dak) yolculuk talebinde önemli bir artış oluşmuştur. Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -38 Zaman Kazanımı (dak) 29 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Kilometre Başına 0,5562 Hat İşletme zaman 321 18M Hattı’nın yaklaşık 4 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı süresi 9 dakikadır. 18M Hattı’nın, M4 koridorunda 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Ünalan ve Yenisahra‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 27’de verilmiştir.

18M hattının mevcut güzergâhtaki işletmesine devam etmesi uygun görülmektedir. Kadıköy - Kartal Hattı 67

Şekil 79 18M Sultanbeyli Mimarsinan Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs Hattı

Şekil 80 18M Sultanbeyli Mimarsinan Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

600 500 400 300 200 100 0 BOSNA BOSNA ÇİFTLİK ÇİFTLİK YAN YOL YAN GÖZTEPE BELEDİYE RAHMAN RAHMAN ENDÜSTRİ ENDÜSTRİ BAHÇELER KIZ TEK.VE TEK.VE KIZ ALTINTEPE ALTINTEPE ŞEKERPARE ŞEKERPARE YENİSAHRA YENİSAHRA BÜLBÜL SK. KARADENİZ KARADENİZ UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL F.S.MEHMET SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ ALTAY SOKAK CUMA SOKAK CUMA SOKAK DÜZEY SOKAK SOKAK DÜZEY MİMAR SİNAN MİMAR SİNAN MİMAR SİNAN MİMAR SİNAN AYGÜN SOKAK KUBBE SAPAĞI KUBBE TÜRK TELEKOM TELEKOM TÜRK MEDİNE SOKAK SOKAK MEDİNE

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 81 18M Sultanbeyli Mimarsinan Mahallesi-Uzunçayır Metrobüs Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 68 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.18 18Ü Sultanbeyli-Üsküdar Tablo 28 18Ü Sultanbeyli – Üsküdar hattı kazanım değerleri İETT tarafından Sultanbeyli ve Üsküdar arasında Hat No: 18Ü işletilen 18Ü kodlu hat, Üsküdar istikametinde 50, Hat Adı: Sultanbeyli - Üsküdar Sultanbeyli istikametinde ise 45 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 72 7329 Yolcu Sayısı toplam 180 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 72 km’dir (Şekil 82). 18Ü Hattı’nda 12 adet Mercedes Sefer Süresi (dak) 180 2044 Toplam Yolcu Sayısı otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 44 2380 Şekil 83‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 16 102 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla F.S. Mehmet Mezarlığı ve Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 24 Başına Binen Yolcu 2.30 Karakol iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve saat) Sayısı Şemsipaşa duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Lisesi, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde 50 Paralel Katedilen 6250 Sayısı bulunmaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 46 Paralel Katedilen Süre 13 Şekil 84’te ise 18Ü Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, (dak) hafta içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Acıbadem- Araç Tipi Mercedes şeklinde gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde bu Mesafe Arasındaki Yenisahra hatta ait yolculuk talebinin artış eğiliminde olduğunu İstasyonlar görülmektedir. Aynı zamanda M4 Kadıköy-Kartal Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 12 -3.7 Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait Süresi Kazanımı (dak) yolculuk talep trendinde önemli bir değişim olmamıştır. Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -448 Zaman Kazanımı (dak) 36 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Kilometre Başına 0,5562 Hat İşletme zaman 452 18Ü Hattı’nın yaklaşık 6,25 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı süresi 13 dakikadır. 18Ü Hattı’nın, M4 koridorunda 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Acıbadem ve Yenisahra‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 28’de verilmiştir.

18Ü Hattı’nın, metodoloji doğrultusunda yapılan analizleri negatif zaman kazanım göstermektedir. Bu nedenle mevcut işletme koşulları altında hâlihazırdaki hizmetini devam ettirmesi uygundur. Kadıköy - Kartal Hattı 69

Şekil 82 18Ü Sultanbeyli-Üsküdar Hattı

Şekil 83 18Ü Sultanbeyli-Üsküdar Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

500 400 300 200 100 0 FATİH FERAH İSFALT GÖLET ÇİFTLİK ÇİFTLİK KIZILAY KIZILAY KEMAH KEMAH HAREM BEŞYOL BAKKAL YAKACIK YAKACIK GÖZTEPE ANTALYA KARAKOL KARAKOL NUMUNE NUMUNE GÜMRÜK GÜMRÜK TRABZON TRABZON E.MESLEK E.MESLEK Ş. HİKMET Ş. HİKMET BAHÇELER KIZ KULESİ KIZ PERŞEMBE ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU SAMNDIRA SAMNDIRA SARDUNYA SARDUNYA ŞEMSİPAŞA YENİSAHRA YENİSAHRA KARAPINAR KARAPINAR SAHİL YOLU UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR MALAZGİRT ŞEYH ŞAMİL HASANPAŞA HASANPAŞA ERİKLİPINAR ERİKLİPINAR ZİYA-­‐ÜL HAK ZİYA-­‐ÜL HAK ZİYA-­‐ÜL SAMANDIRA SAMANDIRA OSMANGAZİ OSMANGAZİ F.S.MEHMET GÖLET GİRİŞİ EVLENDİRME EVLENDİRME SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ SULTANBEYLİ İSKİ TESİSLERİ İSKİ DUMLUPINAR DUMLUPINAR KASEM SOKAK SOKAK KASEM SULTANÇEŞME SULTANÇEŞME A. İSKENDER K. A. İSKENDER TOPAL OSMAN TOPAL OSMAN OTOBAN GİRİŞİ OTOBAN

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 84 18Ü Sultanbeyli-Üsküdar Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 70 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.19 19 Ferhatpaşa-Yeditepe Ü.-Kadıköy Tablo 29 19 Ferhatpaşa-Y.Tepe Ünv.-Kadıköy hattı kazanım değerleri Özel Ulaşım tarafından Ferhatpaşa ve Kadıköy Hat No: 19 arasında işletilen 19 kodlu hat, Üsküdar istikametinde Hat Adı: FERHATPAŞA-Y.TEPE ÜNV.-KADIKÖY 44, Uğurmumcu istikametinde ise 44 adet durak ile Günlük Toplam Binen hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak Sefer Uzunluğu (km) 36 14003 Yolcu Sayısı üzere toplam 110 dakika olup, hattın toplam sefer Gidiş Yönünde Binen uzunluğu 36 km’dir (Şekil 85). 19 Hattı için otobüs filo Sefer Süresi (dak) 110 4638 Toplam Yolcu Sayısı bilgisi mevcut değildir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 97 3366 Şekil 86‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 8 389 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durağı Yeditepe Ü. iken, dönüş yönünde Şeyh Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 20 Başına Binen Yolcu 4.02 Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Şeyh Şamil Lisesi saat) Sayısı ve Kadıköy durakları, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak üzerinde bulunmaktadır. 44 Paralel Katedilen 10250 Sayısı Mesafe (Km) Şekil 87’de ise 19 Hattı’na ait Ocak 2012’den Haziran M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 44 Paralel Katedilen Süre 27 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta içi Sayısı ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde (dak) gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde, M4 Kadıköy-Kartal M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte 2012 yılının Mesafe Arasındaki Bostancı aynı aylarına göre (Mart, Nisan, Mayıs) bu hatta ait İstasyonlar yolculuk talebinde artış meydana gelmiştir. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -0.9 Süresi Kazanımı (dak) 18 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 19 Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -210 Hattı’nın yaklaşık 10,2 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Zaman Kazanımı (dak) koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi 27 Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 2289 dakikadır. 19 Hattı’nın, M4 koridorunda paralel katettiği Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı sırasıyla Kadıköy ve Bostancı’dır. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 29’da verilmiştir.

19 Hattı’nın, besleyici hat olarak işletildiği takdirde Bostancı Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Bostancı Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Kadıköy - Kartal Hattı 71

Şekil 85 19 Ferhatpaşa-Yeditepe Ü.-Kadıköy Hattı

Şekil 86 19 Ferhatpaşa-Yeditepe Ü.- Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

400 350 300 250 200 150 100 50 0 İSKİ İSKİ İSFALT ÇEŞME İNÖNÜ İNÖNÜ SİTELER ÇAMLIK ÇAMLIK NADİDE NADİDE M.FEVZİ KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE BLOKLAR BLOKLAR YEDİTEPE NUMUNE NUMUNE ZİYAPAŞA BOSTANCI BOSTANCI BOSTANCI ÇAMOLUK ÇAMOLUK BAHÇELER ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER İÇERENKÖY İÇERENKÖY YENİSAHRA YENİSAHRA NAR ÇİÇEĞİ NAR SU DEPOSU DEPOSU SU TEPE TARLA UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL SELAHATTİN SELAHATTİN A.EMEKLİGİL A.EMEKLİGİL SEYRANTEPE SEYRANTEPE BEYAZ EVLER FERHATPAŞA DARÜLACEZE FİDAN SOKAK SOKAK FİDAN YÜZBEŞEVLER GAZİ CADDESİ YAHYA KEMAL YAHYA FATİH CADDESİ YEDPA BULVARI FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ ULUSU CADDESİ C.YARDIMCI İÖO ASKERİ HASTANE HASTANE ASKERİ ACIBADEM LİSESİ MUSTAFA ÖNCEL MUSTAFA Ş.Ö.M.FİDAN İÖO Ş.Ö.M.FİDAN

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 87 19 Ferhatpaşa-Yeditepe Ü.-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 72 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.20 19B Başıbüyük Mahallesi-Kadıköy Mevcut durumda hattın hâlihazırdaki şekliyle işletilmesinde bir sakınca yoktur. İETT ve Özel Ulaşım tarafından Başıbüyük Mahallesi ve Kadıköy arasında işletilen 19B kodlu hat, Kadıköy Tablo 30 19B BAŞIBÜYÜK MAHALLESİ – KADIKÖY istikametinde 36, Başıbüyük Mahallesi istikametinde kazanım değerleri

ise 37 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi Hat No: 19B gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 115 dakika olup, Hat Adı: Başıbüyük Mahallesi-Kadıköy hattın toplam sefer uzunluğu 40 km’dir (Şekil 88). 19B Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 40 4460 Hattı’nda 14 adet Mercedes otobüs işletilmektedir. Yolcu Sayısı

Gidiş Yönünde Binen Şekil 89‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Süresi (dak) 115 1308 Toplam Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Dönüş Yönünde Binen verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Sayısı (tam tur) 39 1269 Toplam Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Spor Tesisi, Süreyya Paşa Günlük Kilometro Hastanesi ve Başıbüyük Mahallesi iken, dönüş Sefer Aralığı (dak) 13 112 Başına Yolcu Sayısı yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Sefer Bazlı Kilometre Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy, M4 Ortalama Hız (km/ 21 Başına Binen Yolcu 2.88 saat) Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. Sayısı

M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Şekil 90’da ise 19B Hattı’na ait Ocak 2012’den 36 Paralel Katedilen 13800 Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Dönüş Yönünde Durak 37 Paralel Katedilen Süre 32 Sayısı gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal (dak) Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte 2012 yılının M4 Metro Koridorunda aynı aylarına göre (Mart, Nisan, Mayıs) bu hatta ait Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes yolculuk talebinde azalma meydana gelmiştir. Mesafe Arasındaki Küçükyalı İstasyonlar

Sefer Başına Yolculuk 20 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Araç Sayısı 14 -3.2 19B Hattı’nın yaklaşık 13,8 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Süresi Kazanımı (dak) Metro koridoruna paralel olup bu kısım yolculuk süresi Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -238 32 dakikadır.19B Hattı’nın, M4 koridorunda paralel Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 1018 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) noktaları sırasıyla Kadıköy ve Küçükyalı‘dir. tasarrufu (dak)

Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 30’da verilmiştir.

19B Hattı’nın ideal şartlar altında Küçükyalı Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Eğer hat bu noktada kesilirse Küçükyalı Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanacağından gerekli aktarma alanları düzenlenmelidir.

Mevcut analizler sonucunda zaman kazanımı negatif görünmekle birlikte, kısaltılmış hat işletmesi durumunda sefer aralıkları azalacağından kazanımlar pozitife dönüşülebilecektir. Kadıköy - Kartal Hattı 73

Şekil 88 19B Başıbüyük Mahallesi-Kadıköy Hattı

Şekil 89 19B Başıbüyük Mahallesi-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

300 250 200 150 100 50 0 BENT ŞEHİT ŞEHİT GİRNE GİRNE İSFALT ASKERİ ASKERİ HAMZA GÖZTEPE KADIKÖY KADIKÖY BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM DERVİŞBEY KOŞUYOLU KOŞUYOLU YOL BAKIM YOL BAKIM YENİSAHRA YENİSAHRA BAŞIBÜYÜK BAŞIBÜYÜK BAŞIBÜYÜK 120.YIL İÖO MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR NARLI DERE NARLI SPOR TESİSİ ŞEYH ŞAMİL TRAFO CAD. BEYAZ EVLER FATİH SOKAK FATİH SOKAK BAŞHEKİMLİK BAŞHEKİMLİK KARAYOLLARI KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER SÜREYYAPAŞA ŞEHİT BAYRAM ÇIKMAZ SOKAK SOKAK ÇIKMAZ FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 90 19B Başıbüyük Mahallesi-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 74 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.21 19E Yenidoğan-Kadıköy Mevcut durumda hattın hâlihazırdaki şekliyle işletilmesinde bir sakınca yoktur. İETT ve Özel Ulaşım tarafından Yenidoğan ve Kadıköy arasında işletilen 19E kodlu hat, Kadıköy istikametinde Tablo 31 19E Yenidoğan – Kadıköy hattı kazanım 74, Yenidoğan istikametinde ise 69 adet durak ile değerleri

hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak Hat No: 19E üzere toplam 150 dakika olup, hattın toplam sefer Hat Adı: Yenidoğan - Kadıköy uzunluğu 58 km’dir (Şekil 91). 19E Hattı’nda 7 adet Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 58 11609 Karsan otobüs işletilmektedir. Yolcu Sayısı

Gidiş Yönünde Binen Şekil 92‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Süresi (dak) 150 3113 Toplam Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Dönüş Yönünde Binen verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Sayısı (tam tur) 55 3908 Toplam Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Eski Ankara Cad. ve Dörtyol Günlük Kilometro iken, dönüş yönünde Yenisahra, Şeyh Şamil Lisesi ve Sefer Aralığı (dak) 10 200 Başına Yolcu Sayısı Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Yenisahra, Şeyh Sefer Bazlı Kilometre Şamil Lisesi ve Kadıköy, M4 Kadıköy ve Kartal Metro Ortalama Hız (km/ 23 Başına Binen Yolcu 3.66 saat) Hattı üzerinde bulunmaktadır. Sayısı

M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Şekil 93’te ise 19E Hattı’na ait Ocak 2012’den 74 Paralel Katedilen 9220 Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda hafta içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Dönüş Yönünde Durak 69 Paralel Katedilen Süre 25 Sayısı Grafik incelendiğinde, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun (dak) hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk M4 Metro Koridorunda talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Karsan Mesafe Arasındaki Kozyatağı 29 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 19E İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Hattı’nın yaklaşık 9,2 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Araç Sayısı 7 -1.8 koridoruna paraleldir ve bu kısımın yolculuk süresi Süresi Kazanımı (dak) 25 dakikadır. 19E Hattı’nın, M4 koridorunda paralel Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -351 katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kozyatağı‘dır. Kilometre Başına 0,6712 Hat İşletme zaman 1188 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 31’de verilmiştir.

19E Hattı’nın ideal şartlar altında Kozyatağı Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Eğer hat bu noktada kesilirse, Kozyatağı Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanacağından gerekli aktarma alanları düzenlenmelidir.

Mevcut analizler sonucunda zaman kazanımı negatif görünmekle birlikte, kısaltılmış hat işletmesi durumunda sefer aralıkları azalacağından kazanımlar pozitife dönüşülebilecektir. Kadıköy - Kartal Hattı 75

Şekil 91 19E Yenidoğan-Kadıköy Hattı

Şekil 92 19E Yenidoğan-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 SEDEF İSFALT YAKUT YAKUT TRAFO ÇİFTLİK ÇİFTLİK RIHTIM ABİTLER OBALAR KADIKÖY KADIKÖY ZÜBEYDE ZÜBEYDE KAYALAR KAYALAR YENİ HAL YENİ 3. CADDE DÖRTYOL KAMELYA KAMELYA ATAŞEHİR KADOSAN KADOSAN BAHÇELER KARDELEN KARDELEN SİNAN REİS SİNAN VETERİNER VETERİNER DERE YOLU UYDUKENT BURAK BEY BURAK YENİSAHRA YENİSAHRA PAZAR YERİ NAR SOKAK SOKAK NAR İMES CAMİİ UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR FİLİZ SOKAK FİLİZ SOKAK KEMALPAŞA KEMALPAŞA YENİDOĞAN YENİDOĞAN YENİDOĞAN YENİDOĞAN FABRİKALAR FABRİKALAR PAZAR YOLU ÇAMLIKTEPE ÇAMLIKTEPE EBRU SOKAK EBRU SOKAK YAVUZSELİM ADAY SOKAK BEYAZ EVLER YEŞİL YAMAÇ YUNUS EMRE YUNUS MİMARSİNAN MİMARSİNAN İMES E KAPISI İMES E UMUT SOKAK UMUT SOKAK YÜZBEŞEVLER İMES A KAPISI İMES A SİTELER GİRİŞİ İMES BULVARI SEÇKİN SOKAK SOKAK SEÇKİN AKASYA SOKAK VEYSEL KARANİ KARANİ VEYSEL GİRNE CADDESİ GİRNE SONGÜL SOKAK SOKAK SONGÜL SARIGÜL SOKAK SARIGÜL SOKAK GÜNEYLİ SOKAK SOKAK GÜNEYLİ BAHÇELER YOLU MENEKŞE SOKAK SOKAK MENEKŞE ASKERİ HASTANE HASTANE ASKERİ ACIBADEM LİSESİ DOLUNAY SOKAK SOKAK DOLUNAY UYDUKENT SİTESİ UYDUKENT SARIGAZİ MERKEZ SARIGAZİ MERKEZ ŞEYH ŞAMİL LİSESİ YENİDÜNYA SİTESİ YENİDÜNYA ESKİ ANKARA CAD. ANKARA ESKİ ATATÜRK CADDESİ ATATÜRK HAMZA YERLİKAYA HAMZA YERLİKAYA ESENŞEHİR SAPAĞI ESENŞEHİR ACIBADEM METRO KARAPINAR SOKAK SOKAK KARAPINAR GÖZTEPE KÖPRÜSÜ GÖZTEPE Ş.ÖĞR.NURGÜLKALE Ş.ÖĞR.NURGÜLKALE NECİP FAZIL BULVARI NECİP ACIBADEM KÖPRÜSÜ ACIBADEM KOŞUYOLU KÖPRÜSÜ KOŞUYOLU NUMUNE HASTANESİ HASTANESİ NUMUNE

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 93 19E Yenidoğan-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 76 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.22 19T Ferhatpaşa-Kadıköy pozitife dönüşülebilecektir.

İETT Özel Ulaşım tarafından Ferhatpaşa ve Kadıköy Mevcut durumda hattın hâlihazırdaki şekliyle arasında işletilen 19T kodlu hat, Kadıköy istikametinde işletilmesinde bir sakınca yoktur. 47, Ferhatpaşa istikametinde ise 43 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak Tablo 32 19T Ferhatpaşa - Kadıköy hattı kazanım üzere toplam 90 dakika olup, hattın toplam sefer değerleri uzunluğu 30 km’dir. (Şekil 94). 19T Hattı’na ait ototübs Hat No: 19T Hat Adı: Ferhatpaşa - Kadıköy filo bilgisi mevcut değildir. Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 30 9586 Şekil 95‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 90 2483 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Toplam Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Acarlar Sitesi ve Yeşil Yamaç Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 71 3242 iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy Toplam Yolcu Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 8 320 Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Başına Yolcu Sayısı bulunmaktadır. Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 20 Başına Binen Yolcu 4.53 saat) Şekil 96’da ise 19T Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı

Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları,hafta M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 47 Paralel Katedilen 9220 içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Sayısı Mesafe (Km) gösterilmiştir. Grafikten incelendiğinde M4 Kadıköy- M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte 2012 43 Paralel Katedilen Süre 25 Sayısı yılının aynı aylarına göre (Mart, Nisan, Mayıs) bu (dak) hatta ait yolculuk talebinde önemli bir artış meydana M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- gelmiştir. Araç Tipi - Mesafe Arasındaki Kozyatağı İstasyonlar 15 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 19T Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -1.6 Hattı’nın yaklaşık 9,2 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Süresi Kazanımı (dak) koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi Toplam Günlük Yolcu 25 dakikadır. 19T Hattı’nın, M4 koridorunda paralel Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -255 Zaman Kazanımı (dak) katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon Toplam Günlük Kilometre Başına noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kozyatağı‘dır. - Hat İşletme zaman 1270 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) tasarrufu (dak) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 32’de verilmiştir.

19T Hattı’nın ideal şartlar altında Kozyatağı Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Eğer hat bu noktada kesilirse, Kozyatağı Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanacağından gerekli aktarma alanları düzenlenmelidir.

Mevcut analizler sonucunda zaman kazanımı negatif görünmekle birlikte, kısaltılmış hat işletmesi durumunda sefer aralıkları azalacağından kazanımlar Kadıköy - Kartal Hattı 77

Şekil 94 19T Ferhatpaşa-Kadıköy Hattı

Şekil 95 19T Ferhatpaşa-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

700 600 500 400 300 200 100 0 G.69 G.34 İSFALT ÇİFTLİK ÇİFTLİK RIHTIM HAMZA İNİŞDİBİ İNİŞDİBİ OBALAR DÜZ YOL DÜZ KADIKÖY KADIKÖY YENİ HAL YENİ GÖZTEPE GÜMRÜK GÜMRÜK ATATÜRK ATATÜRK NUMUNE NUMUNE KILIÇ REİS KILIÇ BAHÇELER KARAMAN KARAMAN BAĞLARİÇİ FEVZİPAŞA ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER UYDUKENT YENİSAHRA YENİSAHRA SU DEPOSU DEPOSU SU UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR NECİP FAZIL NECİP ŞEYH ŞAMİL MESKENLER MESKENLER DURSUNBEY DURSUNBEY BEYAZ EVLER FERHATPAŞA FERHATPAŞA FERHATPAŞA FERHATPAŞA ÇİFTLİK YOLU ÇİFTLİK YEŞİL YAMAÇ YÜZBEŞEVLER FATİH SULTAN FATİH SULTAN YENİ ÇAMLICA YENİ M.USLU CAMİİ ACARLAR SİTESİ BAHÇELER YOLU MEVLANA LİSESİ MEVLANA ASKERİ HASTANE HASTANE ASKERİ ACIBADEM LİSESİ TÜRKİŞ BLOKLARI BLOKLARI TÜRKİŞ KÜÇÜKBAKKALKÖ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 96 19T Ferhatpaşa-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 78 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.23 19Z Zümrütevler-Kadıköy Mevcut durumda hattın hâlihazırdaki şekliyle işletilmesinde bir sakınca yoktur. İETT ve Özel Ulaşım tarafından Zümrütevler ve Kadıköy arasında işletilen 19Z kodlu hat, Kadıköy istikametinde Tablo 33 19Z Zümrütevler – Kadıköy hattı kazanım 39, Zümrütevler istikametinde ise 39 adet durak ile değerleri

hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak Hat No: 19Z üzere toplam 100 dakika olup, hattın toplam sefer Hat Adı: Zümrütevler - Kadıköy uzunluğu 42 km’dir (Şekil 97). 19Z Hattı’nda 10 adet Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 21 7379 Otokar otobüs işletilmektedir. Yolcu Sayısı

Gidiş Yönünde Binen Şekil 98‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Süresi (dak) 100 1989 Toplam Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Dönüş Yönünde Binen verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi Sefer Sayısı (tam tur) 58 2648 Toplam Yolcu Sayısı olan İETT durakları sırasıyla Hukukçular Sitesi ve Günlük Kilometro Akşemsettin Caddesi iken, dönüş yönünde Şeyh Sefer Aralığı (dak) 9 350 Başına Yolcu Sayısı Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Sefer Bazlı Kilometre Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Ortalama Hız (km/ 13 Başına Binen Yolcu 6.03 saat) Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. Sayısı

M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Şekil 99’da ise 19Z Hattı’na ait Ocak 2012’den 39 Paralel Katedilen 14920 Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Dönüş Yönünde Durak 39 Paralel Katedilen Süre 40 Sayısı gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal (dak) Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait M4 Metro Koridorunda yolculuk talebinde azalma meydana gelmiştir. Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Otokar Mesafe Arasındaki Maltepe 21 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 19Z İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Hattı’nın yaklaşık 15 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Araç Sayısı 10 -2.4 koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi Süresi Kazanımı (dak) 40 dakikadır. 19Z Hattı’nın, M4 koridorunda paralel Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -291 katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük noktaları sırasıyla Kadıköy ve Maltepe‘dir. Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 1906 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 33’te verilmiştir.

19Z Hattı’nın ideal şartlar altında Maltepe Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Eğer hat bu noktada kesilirse, Maltepe Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanacağından gerekli aktarma alanları düzenlenmelidir.

Mevcut analizler sonucunda zaman kazanımı negatif görünmekle birlikte, kısaltılmış hat işletmesi durumunda sefer aralıkları azalacağından kazanımlar pozitife dönüşülebilecektir. Kadıköy - Kartal Hattı 79

Şekil 97 19Z Zümrütevler-Kadıköy Hattı

Şekil 98 19Z Zümrütevler-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 İSFALT ASKERİ ASKERİ N.ASLAN N.ASLAN NARCİTY NARCİTY GÖZTEPE KADIKÖY KADIKÖY MALTEPE NUMUNE NUMUNE BOSTANCI BOSTANCI NARCİTY E NARCİTY BAHÇELER NARCİTY C NARCİTY ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM DERVİŞBEY KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER NARLIDERE NARLIDERE YENİSAHRA YENİSAHRA MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ÜÇYOL AĞZI ŞEYH ŞAMİL NİL CADDESİ NİL ÇİLEK SOKAK SOKAK ÇİLEK SEYRANTEPE SEYRANTEPE BEYAZ EVLER B.HAYRETTİN B.HAYRETTİN ONBEŞ EVLER ONBEŞ KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER HUKUKÇULAR HUKUKÇULAR AKŞEMŞETTİN AKŞEMŞETTİN ADATEPE SİTESİ LALEZAR SOKAK LALEZAR SOKAK SEYRANTEPE A1 SEYRANTEPE FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ MEYDAN SOKAK SOKAK MEYDAN

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 99 19Z Zümrütevler-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 80 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.24 20E Esatpaşa-Kadıköy dışında bu hat dahilinde midibüs tipi araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde yapılacak değişiklik, hattın İETT ve Özel Ulaşım tarafından Esatpaşa ve Kadıköy ortalama hızında ciddi iyileşmelere neden olacaktır. arasında işletilen 20E kodlu hat, Kadıköy istikametinde İşletimdeki araç tipinin ve sayısının aynı kalması 32, Esatpaşa istikametinde ise 31 adet durak ile durumda ise sefer aralığının azalmasıyla hizmet kalitesi hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak beraberinde yolcu talebini de artıracaktır. üzere toplam 80 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 23 km’dir (Şekil 100). 20E Hattı’nda 7 adet Tablo 34 20E Esatpaşa – Kadıköy hattı kazanım Mercedes otobüs işletilmektedir. değerleri

Hat No: 20E Şekil 101‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Hat Adı: Esatpaşa - Kadıköy her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 23 2419 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Doğan Sokak, Özanakent ve Gidiş Yönünde Binen Merkez Camii iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi Sefer Süresi (dak) 80 560 Toplam Yolcu Sayısı ve Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Dönüş Yönünde Binen Lisesi ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro hattı Sefer Sayısı (tam tur) 29 848 Toplam Yolcu Sayısı üzerinde bulunmaktadır. Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 18 105 Şekil 102’de ise 20E Hattı’na ait Ocak 2012’den Başına Yolcu Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 17 Başına Binen Yolcu 3.68 içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde saat) Sayısı gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde, M4 Kadıköy-Kartal M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait 32 Paralel Katedilen 6050 Sayısı yolculuk talebinde önemli bir değişim görülmemektedir. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 31 Paralel Katedilen Süre 12 11,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Sayısı 20E Hattı’nın yaklaşık 6 km’si, M4 Kadıköy-Kartal (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes süresi 12 dakikadır. 20E Hattı’nın, M4 koridorunda Mesafe Arasındaki Göztepe paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Göztepe‘dir. Araç Sayısı 7 -4.1 Süresi Kazanımı (dak) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -167 metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Zaman Kazanımı (dak)

günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 297 zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı Tablo 34’te verilmiştir. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) 20E Hattı’nın, besleyici hat olarak işletilmesi önerilmektedir. Bu uygulamanın tercih edilmesi durumunda Ünalan Metro İstasyonu’nda kesilmesi uygun olacaktır. Göztepe yerine Ünalan Metro İstasyonu’nda kesilmesini önermemizin nedeni, yolcuların sadece M4 Hattı’na değil, aynı zamanda Metrobüs hizmetine de erişmelerini sağlamaktır.

Ünalan Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Hattın güzergâh geometrisi, ortalama hız değerleri baz alındığında zirve saatler Kadıköy - Kartal Hattı 81

Şekil 100 20E Esatpaşa-Kadıköy Hattı

Şekil 101 20E Esatpaşa-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

250 200 150 100 50 0 ACISU İHSAN İHSAN İSFALT ASKERİ ASKERİ ÖRNEK ÖRNEK GÜLDİBİ H. BASRİ LİBADİYE LİBADİYE EMANET EMANET KADIKÖY KADIKÖY NUMUNE NUMUNE ESATPAŞA ESATPAŞA EVREN SK. EVREN ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU FAHRETTİN FAHRETTİN VETERİNER VETERİNER GÜL SOKAK ÖĞRETMEN ÖĞRETMEN UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL KARACALAR KARACALAR ÖZANAKENT ÖZANAKENT İHSAN ERDEM İHSAN MİMAR SİNAN MİMAR SİNAN MERKEZ CAMİİ MERKEZ KARLIDERE CD. KARLIDERE DOĞAN SOKAK SOKAK DOĞAN PR.DR.A.NİHAT PR.DR.A.NİHAT FETİH İMKB İÖO FETİH İMKB BOĞAZİÇİ SİTESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 102 20E Esatpaşa-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 82 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.25 20Ü Ümraniye-Kadıköy dışında bu hat dahilinde midibüs tipi araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde yapılacak değişiklik, hattın İETT ve Özel Ulaşım tarafından Ümraniye ve Kadıköy ortalama hızında ciddi iyileşmelere neden olacaktır. arasında işletilen 20Ü kodlu hat, Kadıköy istikametinde İşletimdeki araç tipinin ve sayısının aynı kalması 39, Ümraniye istikametinde ise 37 adet durak ile durumda ise sefer aralığının azalmasıyla hizmet kalitesi hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş beraberinde yolcu talebini de artıracaktır. olmak üzere toplam 110 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 28 km’dir (Şekil 103). 20Ü Hattı’na ait Tablo 35 20Ü Ümraniye – Kadıköy hattı kazanım otobüs filo bilgisi mevcut değildir. değerleri

Hat No: 20Ü Şekil 104‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Hat Adı: Ümraniye - Kadıköy her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 28 13147 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Tepe Üstü, Balkan Caddesi ve Gidiş Yönünde Binen Çakmak Köprüsü iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Sefer Süresi (dak) 110 3628 Toplam Yolcu Sayısı Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Dönüş Yönünde Binen Şamil Lisesi ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Sefer Sayısı (tam tur) 101 4033 Toplam Yolcu Sayısı Hattı üzerinde bulunmaktadır. Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 8 478 Şekil 105’te ise 20Ü Hattı’na ait Ocak 2012’den Başına Yolcu Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 15 Başına Binen Yolcu 4.72 hafta içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. saat) Sayısı Grafik incelendiğinde, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk 39 Paralel Katedilen 6050 Sayısı talebinde artış gözlenmektedir. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 37 Paralel Katedilen Süre 12 14 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Sayısı 20Ü Hattı’nın yaklaşık 6 km’si, M4 Kadıköy-Kartal (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - süresi 12 dakikadır. 20Ü Hattı’nın, M4 koridorunda Mesafe Arasındaki Göztepe paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Göztepe‘dir. Araç Sayısı 0 -1.3 Süresi Kazanımı (dak) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -287 metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Zaman Kazanımı (dak)

günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 933 zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı Tablo 35’te verilmiştir. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) 20Ü Hattı’nın, besleyici hat olarak işletilmesi önerilmektedir. Bu uygulamanın tercih edilmesi durumunda Ünalan Metro İstasyonu’nda kesilmesi uygun olacaktır. Göztepe yerine Ünalan Metro İstasyonu’nda kesilmesini önermemizin nedeni, yolcuların sadece M4 hattına değil, aynı zamanda Metrobüs hizmetine de erişmelerini sağlamaktır.

Ünalan Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Hattın güzergâh geometrisi, ortalama hız değerleri baz alındığında zirve saatler Kadıköy - Kartal Hattı 83

Şekil 103 20Ü Ümraniye-Kadıköy Hattı

Şekil 104 20Ü Ümraniye-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

1200 1000 800 600 400 200 0 TEPE TEPE 75.YIL İSFALT ASKERİ ASKERİ ÖRNEK ÖRNEK BALKAN ÇAKMAK ÇAKMAK LİBADİYE LİBADİYE KADIKÖY KADIKÖY ATAKENT ATAKENT ATAKENT KARAKOL KARAKOL NUMUNE NUMUNE BOĞAZİÇİ M.KEMAL M.KEMAL MUSTAFA MUSTAFA HIZIR REİS YEŞİLVADİ ALEMDAĞ REŞİTPAŞA TEPE ÜSTÜ ÜSTÜ TEPE ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU ŞİİR SOKAK ŞİİR SOKAK VETERİNER VETERİNER FAHRETTİN FAHRETTİN UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR MALAZGİRT ŞEYH ŞAMİL HZ.HÜSEYİN HZ.HÜSEYİN DURU SOKAK DURU SOKAK MİTHATPAŞA TÜRKLER CAD. TÜRKLER MİMAR SİNAN MİMAR SİNAN ÜMRANİYE İSKİ İSKİ ÜMRANİYE GÜVEN SOKAK ATAKENT LİSESİ ATAKENT

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 105 20Ü Ümraniye-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 84 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.26 21A Kartal-Kadıköy Tablo 36 21A Kartal – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT tarafından Kartal ve Kadıköy arasında işletilen Hat No: 21A 21A kodlu hat, Kadıköy istikametinde 94, Kartal Hat Adı: Kartal-Kadıköy istikametinde ise 92 adet durak ile hizmet vermektedir. Günlük Toplam Binen Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 130 Sefer Uzunluğu (km) 46 1251 Yolcu Sayısı dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 46 km’dir Gidiş Yönünde Binen (Şekil 106). 21A Hattı’nda 10 adet Mercedes otobüs Sefer Süresi (dak) 130 777 Toplam Yolcu Sayısı işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 26 951 Şekil 107‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 24 27 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Kartal Meydan ve Maltepe Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 21 Başına Binen Yolcu 1.05 iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy saat) Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde 94 Paralel Katedilen 15200 Sayısı bulunmaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 92 Paralel Katedilen Süre 38 Şekil 108’de ise 21A Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes gösterilmiştir. Grafik incelendiğinde M4 Kadıköy-Kartal Mesafe Arasındaki Maltepe Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait İstasyonlar yolculuk talebinde önemli azalma meydana geldiği Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 10 -0.8 görülmektedir. Süresi Kazanımı (dak) Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -17 24 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Zaman Kazanımı (dak) 21A Hattı’nın yaklaşık 15,2 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4931 Hat İşletme zaman 841 Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) süresi 38 dakikadır. 21A Hattı’nın, M4 koridorunda tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Maltepe‘dir.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 36’da verilmiştir.

21A Hattı’nın, besleyici hat olarak işletildiği takdirde Maltepe Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. İstasyona aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları dikate alınmalıdır. Hattın güzergâh geometrisi, ortalama hız değerleri baz alındığında bu hatta midibüs tipi araçlar çalıştırılabilir. Araç seçiminde yapılacak değişiklik, hattın ortalama hızında iyileşmelere neden olacaktır. İşletimdeki araç tipinin ve sayısının aynı kalması durumda ise sefer aralığının azalmasıyla, hizmet kalitesi beraberinde yolcu talebini de artıracaktır. Kadıköy - Kartal Hattı 85

Şekil 106 21A Kartal-Kadıköy Hattı

Şekil 107 21A Kartal-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

80 70 60 50 40 30 20 10 0 ÇARŞI İSFALT ASKERİ ASKERİ CEVİZLİ KARTAL KARTAL KARTAL KARTAL ATALAR Y.SELİM N.ASLAN N.ASLAN KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE ÖĞRENCİ ÖĞRENCİ MALTEPE MALTEPE MALTEPE NUMUNE NUMUNE İSTASYON İSTASYON BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER ESENYURT ESENYURT ALTINTEPE ALTINTEPE KIRLANGIÇ KIRLANGIÇ KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER YENİSAHRA YENİSAHRA TEKNİK LİSE TEKNİK MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL ORHANGAZİ ORHANGAZİ ORHANTEPE ORHANTEPE BEYAZ KÖŞK TOPRAK YOL TOPRAK YÜCEL SİTESİ TUGAY YOLU YOLU TUGAY BEYAZ EVLER KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME KARTAL ÇARŞI KARTAL YILDIZBAKKAL YILDIZBAKKAL MEHMET AKİF MEHMET İSTASYON YOLU İSTASYON FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 108 21A Kartal-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 86 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.27 21B K.Bakkalköy-Kadıköy Tablo 37 21B K.Bakkalköy – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT tarafından K.Bakkalköy ve Kadıköy arasında Hat No: 21B işletilen 21B kodlu hat, Kadıköy istikametinde 31, Hat Adı: K.Bakkalköy - Kadıköy K.Bakkalköy istikametinde ise 31 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 28 2019 Yolcu Sayısı toplam 100 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 28 km’dir (Şekil 109). 21B Hattı’nda 6 adet Otokar Sefer Süresi (dak) 100 687 Toplam Yolcu Sayısı otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 23 798 Şekil 110‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 28 72 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Spastik Çocuklar Vakfı, Çiçek Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 17 Başına Binen Yolcu 3.13 Kent ve Faik Somer Lisesi iken, dönüş Bostancı saat) Sayısı Sanayi, Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Bu duraklardan Bostancı Sanayi, Şeyh Şamil Lisesi 31 Paralel Katedilen 10250 Sayısı ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Mesafe (Km) bulunmaktadır. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 31 Paralel Katedilen Süre 27 Sayısı Şekil 111’de ise 21B Hattı’na ait Ocak 2012’den (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Otokar içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe Arasındaki Bostancı incelendiğinde, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun İstasyonlar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 6 0.2 talebinde değişim gerçekleşmediği sonucu ortaya Süresi Kazanımı (dak) çıkmaktadır. Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 7 Zaman Kazanımı (dak) 14 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 545 21B Hattı’nın yaklaşık 10,2 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı süresi 27 dakikadır. 21B Hattı’nın, M4 koridorunda 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Bostancı’dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 37’de verilmiştir.

21B Hattı’nın, besleyici hat olarak işletildiği takdirde Bostancı Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Bostancı Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Bu işletme tercih edildiğinde sefer sıklığı artabileceğinden bekleme süreleri azalacaktır. Bu da zaman kazanımlarının daha fazla olmasına destek olacaktır. Kadıköy - Kartal Hattı 87

Şekil 109 21B K.Bakkalköy-Kadıköy Hattı

Şekil 110 21B K.Bakkalköy-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

200 150 100 50 0 CAMİ AŞEVİ İSFALT ÇEŞME ÇEŞME ASKERİ ASKERİ SİTELER SPASTİK SPASTİK YENİ YOL YENİ KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE TAÇSPOR NUMUNE NUMUNE KILIÇ REİS KILIÇ BOSTANCI BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER YENİSAHRA YENİSAHRA İÇERENKÖY İÇERENKÖY ÇİÇEK KENT KENT ÇİÇEK UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL YÜCE TARLA FAİK SOMER FAİK BEYAZ EVLER YÜZBEŞEVLER KÜÇÜKBAKKALK KÜÇÜKBAKKALK FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 111 21B K.Bakkalköy-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 88 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.28 21C Esenkent-Kadıköy Bu işletme tercih edildiğinde sefer sıklığı artabileceğinden bekleme süreleri azalacaktır. Bu da İETT tarafından Esenkent ve Kadıköy arasında işletilen zaman kazanımlarının daha fazla olmasına destek 21C kodlu hat, Kadıköy istikametinde 41, Esenkent olacaktır. istikametinde ise 41 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 115 Tablo 38 21C Esenkent – Kadıköy hattı kazanım dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 41 km’dir değerleri

(Şekil 112). 21C Hattı’nda 8 adet Otokar otobüs Hat No: 21C işletilmektedir. Hat Adı: Esenkent - Kadıköy

Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 41 1970 Şekil 113‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Gidiş Yönünde Binen verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Süresi (dak) 115 564 Toplam Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Spor Tesisleri ve Esenkent Dönüş Yönünde Binen iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy Sefer Sayısı (tam tur) 27 632 Toplam Yolcu Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve Günlük Kilometro Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Sefer Aralığı (dak) 21 48 Başına Yolcu Sayısı bulunmaktadır. Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 21 Başına Binen Yolcu 1.79 Şekil 114’te ise 21C Hattı’na ait Ocak 2012’den saat) Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak hafta içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. 41 Paralel Katedilen 17100 Sayısı Grafik incelendiğinde, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Dönüş Yönünde Durak 41 Paralel Katedilen Süre 43 Sayısı talebinde azalma görülmediği sonucu ortaya (dak) çıkmaktadır. M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Otokar 20,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Mesafe Arasındaki Esenkent 21C Hattı’nın yaklaşık 17 km’si, M4 Kadıköy-Kartal İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Araç Sayısı 8 -1.3 süresi 43 dakikadır. 21C Hattı’nın, M4 koridorunda Süresi Kazanımı (dak) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -43 istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Esenkent‘dir. Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 918 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 38’de verilmiştir.

Bu hat için yapılan analizler, negatif zaman kazanımı göstermektedir. Bu nedenle hattın, mevcut işletme koşulları altında hâlihazırdaki hizmetini devam ettirmesi uygun olacaktır ancak besleyici hat olarak işletilmesi tercih edilmelidir.

21C Hattı’nın, besleyici hat olarak işletildiği takdirde Esenkent veya Gülsuyu Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. İstasyon civarındaki erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları iyi planlanmalıdır. Kadıköy - Kartal Hattı 89

Şekil 112 21C Esenkent-Kadıköy Hattı

Şekil 113 21C Esenkent-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

160 140 120 100 80 60 40 20 0 FSM EMEK EMEK AYDIN AYDIN TRAFO İSFALT ASKERİ ASKERİ SOSYAL SOSYAL N.ASLAN N.ASLAN KADIKÖY KADIKÖY NAİL BEY NAİL ESENYOL ESENYOL ŞHT.RIZA GÖZTEPE MALTEPE GÜLSUYU NUMUNE NUMUNE BOSTANCI BOSTANCI ULUCAMİİ BAHÇELER HUZUREVİ ESENKENT ESENKENT ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ERTUĞRUL ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER YENİSAHRA YENİSAHRA KASIRCILAR KASIRCILAR MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL MUHTARLIK MUHTARLIK BEYAZ EVLER UÇAN SOKAK KARAYOLLARI KARAYOLLARI ALTAY ÇEŞME YÜZBEŞEVLER SUBAY EVLERİ ŞHT.ÖĞRT.N.A DARGELİRLİLER SPOR TESİSLERİ

GİDİŞ DÖNÜŞ 13M

Şekil 114 21C Esenkent-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 90 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.29 21G Gülensu Mahallesi-Kadıköy artabileceğinden bekleme süreleri azalacaktır. Bu da zaman kazanımlarının daha fazla olmasına destek İETT tarafından Gülensu Mahallesi ve Kadıköy arasında olacaktır. işletilen 21G kodlu hat, Kadıköy istikametinde 37, Gülensu Mahallesi istikametinde ise 37 adet durak ile Tablo 39 21G Gülensu Mahallesi – Kadıköy hattı hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak kazanım değerleri

üzere toplam 115 dakika olup, hattın toplam sefer Hat No: 21G uzunluğu 39 km’dir (Şekil 115). 21G Hattı’nda 7 adet Hat Adı: Gülensu Mahallesi - Kadıköy Mercedes otobüs işletilmektedir. Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 39 2517 Yolcu Sayısı Şekil 116’da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Gidiş Yönünde Binen her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Sefer Süresi (dak) 115 793 Toplam Yolcu Sayısı verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Dönüş Yönünde Binen İETT durakları sırasıyla Gülensu Mahallesi, Okul ve Sefer Sayısı (tam tur) 27 868 Toplam Yolcu Sayısı Gülsüyu Mahallesi iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Günlük Kilometro Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Sefer Aralığı (dak) 21 65 Başına Yolcu Sayısı Şamil Lisesi ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Sefer Bazlı Kilometre Hattı üzerinde bulunmaktadır. Ortalama Hız (km/ 20 Başına Binen Yolcu 2.43 saat) Sayısı Şekil 117’de ise 21G Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta 37 Paralel Katedilen 17050 Sayısı içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda gösterilmiştir. Grafikten de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy- Dönüş Yönünde Durak 37 Paralel Katedilen Süre 41 Sayısı Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta (dak) ait yolculuk talebinde azalma görülmüştür. M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes 19,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Mesafe Arasındaki Huzurevi 21G Hattı’nın yaklaşık 17 km’si, M4 Kadıköy-Kartal İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Araç Sayısı 7 -1.7 süresi 41 dakikadır. 21G Hattı’nın, M4 koridorunda Süresi Kazanımı (dak) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -72 istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Huzur Evi‘dir. Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 874 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 39’da verilmiştir.

Bu hat için yapılan analizler, negatif zaman kazanımı göstermektedir. Bu nedenle hattın, mevcut işletme koşulları altında hâlihazırdaki hizmetini devam ettirmesi uygun olacaktır ama besleyici hat olarak işletilmesi tercih edilmelidir.

21G Hattı’nın, besleyici hat olarak işletildiği takdirde Huzurevi veya Gülsuyu Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. İstasyon civarındaki erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları iyi planlanmalıdır.

Bu işletme tercih edildiğinde sefer sıklığı Kadıköy - Kartal Hattı 91

Şekil 115 21G Gülensu Mahallesi-Kadıköy Hattı

Şekil 116 21G Gülensu Mahallesi-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

200 150 100 50 0 FSM OKUL OKUL ÇARŞI İSFALT ASKERİ ASKERİ SEVTAP SEVTAP İMRANLI İMRANLI N.ASLAN N.ASLAN KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE MALTEPE NUMUNE NUMUNE GÜLSUYU GÜLENSU BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER HUZUREVİ RECEPAĞA F.ÇAKMAK F.ÇAKMAK ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER YENİSAHRA YENİSAHRA ÇEŞMEBAŞI MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL DEMİRKURT DEMİRKURT BATTALGAZİ BEYAZ EVLER KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME AYLA CADDESİ GÜLENSU YOLU

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 117 21G Gülensu Mahallesi-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 92 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.30 21K Kurfalı Mahallesi-Kadıköy Tablo 40 21K Kurfalı Mahallesi-Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Kurfalı Mahallesi ve Hat No: 21K Kadıköy arasında işletilen 21K kodlu hat, Kadıköy Hat Adı: KURFALI MAHALLESİ - KADIKÖY istikametinde 49, Kurfalı Mahallesi istikametinde ise 48 Günlük Toplam Binen adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş Sefer Uzunluğu (km) 53 2115 Yolcu Sayısı ve dönüş olmak üzere toplam 130 dakika olup, hattın Gidiş Yönünde Binen toplam sefer uzunluğu 53 km’dir (Şekil 118). 21K Sefer Süresi (dak) 130 550 Toplam Yolcu Sayısı Hattı’nda 7 adet Otokar otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 22 769 Şekil 119’da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 27 40 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Kurfalı Mahallesi iken, dönüş Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 24 Başına Binen Yolcu 1.84 yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. saat) Sayısı Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy, M4 M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmaktadır. 49 Paralel Katedilen 22700 Sayısı Mesafe (Km) Şekil 120’de ise 21K Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 48 Paralel Katedilen Süre 54 Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Sayısı içi ve hafta sonu olmak üzere zaman serileri şeklinde (dak) gösterilmiştir. Grafikten de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy- M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Otokar Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile birlikte bu hatta Mesafe Arasındaki Hastane ait yolculuk talebinde azalma görülmüştür. İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 7 1.5 26,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Süresi Kazanımı (dak) 21K Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 54 Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Zaman Kazanımı (dak) süresi 54 dakikadır. 21K Hattı’nın, M4 koridorunda Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 948 paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal’dır. tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 40’ta verilmiştir.

Daha önce Şekil 120’de verilen değerler doğrultusunda, 21K Hattı’na olan yolculuk talebi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun hizmete girmesi ile azalmıştır. Hattın Kartal Metro İstasyonu’nda kesilerek besleyici hat olarak işletilmesi önerilmektedir. İstasyon civarındaki erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları dikkatlice planlanmalıdır.

Ayrıca yolcu talebi ve güzergâh geometrisi dikkate alındığında, hattın midibüs tipi otobüslerle çalıştırılması, sefer hızının artmasını, işletilen araç sayısının aynı kalması ise sefer sıklığının azalmasını sağlayacaktır. Bu durumun hem hat performansını hem de yolcu talebini artıracağı düşünülmektedir. Kadıköy - Kartal Hattı 93

Şekil 118 21K Kurfalı Mahallesi-Kadıköy Hattı

Şekil 119 21K Kurfalı Mahallesi-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

200 150 100 50 0 FSM EMEK EMEK İHSAN İHSAN İSFALT ASKERİ ASKERİ CEVİZLİ KARTAL KARTAL KARTAL KÜLTÜR KÜLTÜR KALYON KALYON N.ASLAN N.ASLAN KADIKÖY KADIKÖY ESENYOL ESENYOL GÖZTEPE MALTEPE NUMUNE NUMUNE BOSTANCI BOSTANCI HUZUREVİ BAHÇELER ESENKENT ESENKENT ALTINTEPE ALTINTEPE A.KAHVECİ A.KAHVECİ KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER İŞ MERKEZİ İŞ MERKEZİ YENİSAHRA YENİSAHRA ÇİÇEK KENT KENT ÇİÇEK MAVİEVLER AĞIZ VE DİŞ UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL MUHTARLIK MUHTARLIK LOJMANLAR LOJMANLAR İSMAİL DEDE KUYU SOKAK SOKAK KUYU BEYAZ EVLER ALİCANOĞLU ALİCANOĞLU KARAYOLLARI KARAYOLLARI ALTAY ÇEŞME CUMHURİYET YÜZBEŞEVLER MESLEK LİSESİ MESLEK ERCAN SOKAK SOKAK ERCAN BÖLGE TRAFİK BÖLGE TRAFİK YAKACIK SPOR YAKACIK SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK YAKACIK YOLU YAKACIK KURFALI MAH. KURFALI

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 120 21K Kurfalı Mahallesi-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 94 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.31 21U Uğurmumcu-Kadıköy Tablo 41 21U Uğurmumcu – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Uğurmumcu ve Hat No: 21U Kadıköy arasında işletilen 21U kodlu hat, Kadıköy Hat Adı: UĞURMUMCU - KADIKÖY istikametinde 57, Uğurmumcu istikametinde ise 56 Günlük Toplam Binen adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş Sefer Uzunluğu (km) 61 6078 Yolcu Sayısı ve dönüş olmak üzere toplam 150 dakika olup, hattın Gidiş Yönünde Binen toplam sefer uzunluğu 61 km’dir (Şekil 121). 21U Sefer Süresi (dak) 150 1616 Toplam Yolcu Sayısı Hattı’nda 10 adet Karsan otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 35 2130 Şekil 122‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 17 100 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Uğur Mumcu, Adnan Kahveci Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 24 Başına Binen Yolcu 2.82 ve Soğanlık iken, dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve saat) Sayısı Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde 57 Paralel Katedilen 20025 Sayısı bulunmamaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 56 Paralel Katedilen Süre 52 Şekil 123’te ise 21U Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Karsan de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Mesafe Arasındaki Soğanlık hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk İstasyonlar talebinde azalma olduğu görülmektedir. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 10 1.6 Süresi Kazanımı (dak) 30,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 165 21U Hattı’nın yaklaşık 20 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Zaman Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Kilometre Başına 0,6712 Hat İşletme zaman 1448 süresi 52 dakikadır. 21U Hattı’nın, M4 koridorunda Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Soğanlık’tır. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 41’de verilmiştir.

Hattın, Soğanlık veya Adliye/Hastane Metro İstasyonu’nda kesilerek besleyici hat olarak işletilmesi önerilmektedir. İstasyon civarındaki erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları dikkatlice planlanmalıdır

Ayrıca yolcu talebi ve güzergâh geometrisi dikkate alındığında hattın midibüs tipi otobüslerle çalıştırılması, sefer hızınının artmasını, işletilen araç sayısının aynı kalması ise sefer sıklığının azalmasını sağlayacaktır. Bu durumun hem hat performansını, hem de yolcu talebini artıracağı düşünülmektedir. Kadıköy - Kartal Hattı 95

Şekil 121 21U Uğurmumcu-Kadıköy Hattı

Şekil 122 21U Uğurmumcu-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

600 500 400 300 200 100 0 KÖY KÖY FSM ORTA EMEK EMEK NEZİH NEZİH İSFALT ÜÇYOL ASKERİ ASKERİ ADNAN ÇAMLIK ÇAMLIK MESCİD BULVAR YAKACIK YAKACIK YAKACIK KİRAZLIK KİRAZLIK N.ASLAN N.ASLAN KADIKÖY KADIKÖY ESENYOL ESENYOL GÖZTEPE MERMER MALTEPE NUMUNE NUMUNE ATATÜRK ATATÜRK BOSTANCI BOSTANCI AYDINLAR AYDINLAR SOĞANLIK SOĞANLIK YARENLER YARENLER BAHÇELER HUZUREVİ ESENKENT ESENKENT ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER ŞHT.OKTAY ŞHT.OKTAY YENİSAHRA YENİSAHRA MAVİEVLER ÜLKÜ BORA ÜLKÜ UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL LOJMANLAR LOJMANLAR GÜZELEVLER AYDOS YOLU BEYAZ EVLER YUNUS EMRE YUNUS KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME BİNGÖL SİTESİ BİNGÖL ÖZ BARBAROS L.KIRDAR HAS. L.KIRDAR UĞURMUMCU DARÜŞŞAFAKA DARÜŞŞAFAKA YAKACIK LİSESİ YAKACIK YENİ MAHALLE YENİ F.S.M.CADDESİ UĞUR MUMCU ORMAN SOKAK SOKAK ORMAN

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 123 21U Uğurmumcu-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 96 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.32 129L Kozyatağı-4. Levent Metro Tablo 42 129L Kozyatağı – 4.Levent Metro hattı kazanım değerleri İETT tarafından Kozyatağı ve 4. Levent Metro arasında Hat No: 129L işletilen 129L kodlu hat, 4. Levent Metro istikametinde Hat Adı: Kozyatağı - 4.Levent Metro 4, Kozyatağı istikametinde ise 7 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 48 1232 Yolcu Sayısı toplam 95 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 48 km’dir (Şekil 124). 129L Hattı’nda 4 adet Otokar Sefer Süresi (dak) 95 395 Toplam Yolcu Sayısı otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 15 504 Şekil 125’te ise bu hat için gidiş ve dönüş olmak Toplam Yolcu Sayısı

üzere her duraktan binen günlük yolcu sayısı Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 25 26 hesaplanarak verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu Başına Yolcu Sayısı

talebi olan İETT durakları sırasıyla Beyaz Evler iken, Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 30 Başına Binen Yolcu 1.67 dönüş yönünde Kavacık Köprüsü ve 4. Levent Metro saat) Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan Beyaz Evler, M4 Kadıköy- M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmamaktadır. 4 Paralel Katedilen 700 Sayısı Mesafe (Km) Şekil 126’da ise 129L Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 7 Paralel Katedilen Süre 2 Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Sayısı içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten (dak) de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Yenisahra- Araç Tipi Otokar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Mesafe Arasındaki Kozyatağı talebinde azalma olduğu görülmektedir. İstasyonlar Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 4 -7.8 24 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Süresi Kazanımı (dak) 129L Hattı’nın yaklaşık 0,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -161 Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Zaman Kazanımı (dak) süresi 2 dakikadır. 129L Hattı’nın, M4 koridorunda Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 7.5 paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) istasyon noktaları sırasıyla Yenisahra ve Kozyatağı‘dır. tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 42’de verilmiştir.

129L Hattı, alternatif bir köprü geçişi hizmeti sağladığından mevcut güzergâhında işletilmesi uygundur. Kadıköy - Kartal Hattı 97

Şekil 124 129L Kozyatağı-4. Levent Metro Hattı

Şekil 125 129L Kozyatağı-4. Levent Metro Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

500

400

300

200

100

0 BEYAZ EVLER BOSTANCI FSM HASTANESİ BEYAZ EVLER KAVACIK 4.LEVEND 4.LEVEND KÖPRÜSÜ KÖPRÜSÜ METRO

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 126 129L Kozyatağı-4. Levent Metro Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 98 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.33 129T Üstbostancı- Tablo 43 129T Üstbostancı – Taksim hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Üstbostancı ve Taksim Hat No: 129T arasında işletilen 129T kodlu hat, Taksim istikametinde Hat Adı: Üstbostancı-Taksim 35, Üstbostancı istikametinde ise 30 adet durak Günlük Toplam Binen ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş Sefer Uzunluğu (km) 36 10036 Yolcu Sayısı olmak üzere toplam 140 dakika olup, hattın toplam Gidiş Yönünde Binen sefer uzunluğu 36 km’dir (Şekil 128). 129T Hattı’nda Sefer Süresi (dak) 140 3418 Toplam Yolcu Sayısı işletilen otobüslerin sayı, marka ve model verileri temin Dönüş Yönünde Binen edilememiştir. Sefer Sayısı (tam tur) 82 3877 Toplam Yolcu Sayısı

Şekil 128’de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 10 277 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Başına Yolcu Sayısı

verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 16 Başına Binen Yolcu 3.36 İETT durakları sırasıyla Üstbotancı, Beyaz Evler ve saat) Sayısı Yenisahra iken, dönüş yönünde Boğaziçi Köprüsü, M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Beşiktaş Meydan ve Park Otel duraklarıdır. Bu 35 Paralel Katedilen 4200 Sayısı duraklardan Üstbotancı, Beyaz Evler ve Yenisahra, M4 Mesafe (Km) Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmamaktadır. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 30 Paralel Katedilen Süre 14 Sayısı Şekil 129’da ise 129T Hattı’na ait Ocak 2012’den (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları hafta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Göztepe- Araç Tipi #N/A içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe Arasındaki Bostanci de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun İstasyonlar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -3.3 talebinde artış olduğu görülmektedir. Süresi Kazanımı (dak) Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -552 18 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Zaman Kazanımı (dak) 129T Hattı’nın yaklaşık 4,2 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 1072 Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) süresi 14 dakikadır. 129T Hattı’nın, M4 koridorunda tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) istasyon noktaları sırasıyla Göztepe ve Bostancı‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 43’te verilmiştir.

129T Hattı, alternatif bir köprü geçişi hizmeti sağladığından mevcut güzergâhında işletilmesi uygundur. Kadıköy - Kartal Hattı 99

Şekil 127 129T Üstbostancı-Taksim Hattı

Şekil 128 129T Üstbostancı-Taksim Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

1000 800 600 400 200 0 FSM YILDIZ ÇINAR ÇINAR KISIKLI KISIKLI FERAH ÇEŞME TEKNİK TEKNİK MİLLET TAKSİM TAKSİM KIRKLAR KIRKLAR BAĞKUR BAĞKUR D.BAHÇE LİBADİYE TURİSTİK TURİSTİK BEŞİKTAŞ BEŞİKTAŞ ATATÜRK ATATÜRK BOĞAZİÇİ SARIKAYA SARIKAYA ALİ NİHAT ALİ BAHÇELER DEVLET SU DEVLET GÜMÜŞÇÜ PARK OTEL PARK BARBAROS ESİN SİTESİ ESİN BULGURLU AKARETLER AKARETLER YENİSAHRA YENİSAHRA ALTUNİZADE ALTUNİZADE BEYAZ EVLER GÜMÜŞSUYU İNÖNÜ STADI İNÖNÜ ALVARLIZADE YÜZBEŞEVLER ÜSTBOSTANCI ÜSTBOSTANCI MOBİLYACILAR

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 129 129T Üstbostancı-Taksim Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 100 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.34 130 Tuzla-Kadıköy Tablo 44 130 Tuzla – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Tuzla ve Kadıköy Hat No: 130 arasında işletilen 130 kodlu hat, Kadıköy istikametinde Hat Adı: Tuzla-Kadıköy 64, Tuzla istikametinde ise 64 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 86 8594 Yolcu Sayısı toplam 175 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 86 km’dir (Şekil 130). 130 Hattı’nda işletilen otobüslere Sefer Süresi (dak) 175 2261 Toplam Yolcu Sayısı ait sayı, marka ve model verileri temin edilememiştir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 49 2581 Şekil 131‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 14 100 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla İçmeler Köprüsü, Güzelyalı Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 29 Başına Binen Yolcu 2.06 Köprüsü ve Kaynarca iken, dönüş yönünde Kartal saat) Sayısı Köprüsü, Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Bu duraklardan Kartal Köprüsü, Şeyh Şamil Lisesi 64 Paralel Katedilen 22700 Sayısı ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Mesafe (Km) bulunmamaktadır. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 64 Paralel Katedilen Süre 54 Sayısı Şekil 132’de ise 130 Hattı’na ait Ocak 2012’den (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe Arasındaki Kartal de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun İstasyonlar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 11 2.2 talebinde azalma olduğu görülmektedir. Süresi Kazanımı (dak) Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 313 43 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 130 Zaman Kazanımı (dak) Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 2120 koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) 54 dakikadır. 130 Hattı’nın, M4 koridorunda paralel tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 44’te verilmiştir.

130 Hattı’nın, Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Kartal Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Kadıköy - Kartal Hattı 101

Şekil 130 130 Tuzla-Kadıköy Hattı

Şekil 131 130 Tuzla-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayılarıı

700 600 500 400 300 200 100 0 EMEK EMEK SAFAŞ SAFAŞ TUZLA TUZLA İSFALT ESENYOL ESENYOL KADIKÖY KADIKÖY GÜLİSTAN GÜLİSTAN BAHÇELER HAT BOYU YAKAMOZ YAKAMOZ HUZUREVİ ALTINTEPE ALTINTEPE KAYNARCA KAYNARCA DOST KENT KENT DOST YENİSAHRA YENİSAHRA SAHİL PARK SAHİL PARK MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR LOJMANLAR LOJMANLAR TERSANELER TERSANELER ŞİFALI SULAR BEYAZ EVLER ERTUĞ SİTESİ KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME KERESTECİLER KERESTECİLER SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK VERGİ DAİRESİ AYDIN BAKKAL BAKKAL AYDIN FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ MİMOZA EVLERİ GÜLDENİZ SİTESİ GÜLDENİZ MANASTIR YOLU MANASTIR ASKERİ HASTANE HASTANE ASKERİ MERCAN YUVASI MERCAN KADİR HAS LİSESİ KADİR ACIBADEM LİSESİ ESENYALI SAPAĞI ESENYALI CEVİZLİ KÖPRÜSÜ CEVİZLİ PENDİK KÖPRÜSÜ PENDİK HİLMİ SONAY İÖO HİLMİ SONAY HACIOĞLU SOKAK HACIOĞLU SOKAK TUZLA BELEDİYESİ KARTAL KÖPRÜSÜ KARTAL MEHMET AKİF İHL MEHMET ŞEYH ŞAMİL LİSESİ TUZLA İSTASYONU TUZLA İSTASYONU KARA KUVVETLERİ KARA ESENKENT METRO ESENKENT ŞEHİTLER CADDESİ ACIBADEM METRO İÇMELER KÖPRÜSÜ İÇMELER MARMADOS SİTESİ N.ASLAN EKŞİOĞLU N.ASLAN TERSANE KÖPRÜSÜ TERSANE KÖPRÜSÜ TERSANE GÖZTEPE KÖPRÜSÜ GÖZTEPE MALTEPE KÖPRÜSÜ MALTEPE DENİZ HARP OKULU HARP DENİZ İTÜ DENİZCİLİK FAK. İTÜ DENİZCİLİK SOSYAL MESKENLER SOSYAL MESKENLER BOSTANCI KÖPRÜSÜ BOSTANCI EVLİYA ÇELEBİ CAMİİ SÜLEYMAN DEMİREL SÜLEYMAN GÜZELYALI KÖPRÜSÜ GÜZELYALI KOŞUYOLU KÖPRÜSÜ KOŞUYOLU NUMUNE HASTANESİ HASTANESİ NUMUNE VETERİNER S.M.LİSESİ VETERİNER

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 132 130 Tuzla-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 102 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.35 130A Tuzla-Kadıköy Tablo 45 130A Tuzla – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Tuzla ve Kadıköy Hat No: 130A arasında işletilen 130A kodlu hat, Kadıköy Hat Adı: Tuzla - Kadıköy istikametinde 60, Tuzla istikametinde ise 61 adet durak Günlük Toplam Binen ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş Sefer Uzunluğu (km) 74 6333 Yolcu Sayısı olmak üzere toplam 150 dakika olup, hattın toplam Gidiş Yönünde Binen sefer uzunluğu 74 km’dir (Şekil 133). 130A Hattı’nda 6 Sefer Süresi (dak) 150 1752 Toplam Yolcu Sayısı adet Mercedes otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 45 2005 Şekil 134’te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 14 86 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla İçmeler Köprüsü, Güzelyalı Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 30 Başına Binen Yolcu 1.89 Köprüsü ve Kaynarca iken, dönüş yönünde Soğanlık saat) Sayısı İSKİ, Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Bu M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak duraklardan Soğanlık İSKİ, Şeyh Şamil Lisesi ve 60 Paralel Katedilen 22700 Sayısı Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Mesafe (Km) bulunmamaktadır. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 61 Paralel Katedilen Süre 54 Sayısı Şekil 135’te ise 130A Hattı’na ait Ocak 2012’den (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe Arasındaki Kartal de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun İstasyonlar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 6 1.0 talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Süresi Kazanımı (dak) Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 104 34 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Zaman Kazanımı (dak) 130A Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 1979 Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) süresi 54 dakikadır. 130A Hattı’nın, M4 koridorunda tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 45’te verilmiştir.

130A Hattı’nın, Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Kartal Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Kadıköy - Kartal Hattı 103

Şekil 133 130A Tuzla-Kadıköy Hattı

Şekil 134 130A Tuzla-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

500 400 300 200 100 0 EMEK EMEK SAFAŞ SAFAŞ TUZLA TUZLA İSFALT ASKERİ ASKERİ ADLİYE VATAN VATAN CEVİZLİ PENDİK PENDİK KARTAL KARTAL KARTAL N.ASLAN N.ASLAN İÇMELER ESENYOL ESENYOL TERSANE TERSANE TERSANE KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE ESENYALI ESENYALI MALTEPE KALEKAPI KALEKAPI DÖRTYOL NUMUNE NUMUNE GÜLİSTAN GÜLİSTAN BOSTANCI BOSTANCI HUZUREVİ BAHÇELER BAHÇELER ESENKENT ESENKENT F.ÇAKMAK F.ÇAKMAK ALTINTEPE ALTINTEPE GÜZELYALI KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM ACIBADEM KAYNARCA KAYNARCA KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER ÇİÇEKÇİLER ÇİÇEKÇİLER YENİSAHRA YENİSAHRA TEKNİK LİSE TEKNİK MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL TUZLA SPOR TUZLA SPOR TERSANELER TERSANELER SELVİ SOKAK SELVİ SOKAK TUZLA LİSESİ ŞİFALI SULAR BEYAZ EVLER KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME EVLİYA ÇELEBİ KERESTECİLER KERESTECİLER SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK VALİLER SİTESİ VERGİ DAİRESİ AYIŞIĞI SOKAK AYIŞIĞI SOKAK GÜRSEL SOKAK GÜRSEL SOKAK İSTASYON YOLU İSTASYON FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ GALATASARAYLI NALBANT CAMİİ NALBANT

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 135 130A Tuzla-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 104 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.36 130Ş Şifa Mahallesi-Kadıköy Tablo 46 130Ş ŞİFA MAHALLESİ – KADIKÖY hattı kazanım değerleri İETT tarafından Şifa Mahallesi ve Kadıköy arasında Hat No: 130Ş işletilen 130Ş kodlu hat, Kadıköy istikametinde 61, Hat Adı: Şifa Mahallesi - Kadıköy Şifa Mahallesi istikametinde ise 61 adet durak ile Günlük Toplam Binen hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş Sefer Uzunluğu (km) 83 17510 Yolcu Sayısı olmak üzere toplam 220 dakika olup, hattın toplam Gidiş Yönünde Binen sefer uzunluğu 83 km’dir (Şekil 137). 130Ş Hattı’nda Sefer Süresi (dak) 220 5378 Toplam Yolcu Sayısı işletilen otobüslerin sayı, marka ve model verileri temin Dönüş Yönünde Binen edilememiştir. Sefer Sayısı (tam tur) 119 4033 Toplam Yolcu Sayısı

Şekil 138‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 9 211 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Başına Yolcu Sayısı

verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 23 Başına Binen Yolcu 1.77 İETT durakları sırasıyla Şifa Mahallesi, Güzelyalı saat) Sayısı Köprüsü ve Kaynarca iken, dönüş yönünde Kartal M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Köprüsü, Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. 61 Paralel Katedilen 22700 Sayısı Bu duraklardan Kartal Köprüsü, Şeyh Şamil Lisesi Mesafe (Km) ve Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 61 Paralel Katedilen Süre 54 Sayısı bulunmamaktadır. (dak) Şekil 137’de ise 130Ş Hattı’na ait Ocak 2012’den M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Göztepe- Araç Tipi - Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Mesafe Arasındaki Yenisahra içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten İstasyonlar de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 2.5 hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Süresi Kazanımı (dak) talebinde artış görülmektedir. Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 721 Zaman Kazanımı (dak) 41,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 5193 130Ş Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı süresi 54 dakikadır.. 130Ş Hattı’nın, M4 koridorunda 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 46’da verilmiştir.

130Ş Hattı’nın, Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Hat, bu noktada kesileceği için Kartal Metro İstasyonu’na aktarılacak yolcu hacmi dikkate alınarak erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları önem kazanmaktadır. Kadıköy - Kartal Hattı 105

Şekil 137 130Ş Şifa Mahallesi-Kadıköy Hattı

Şekil 138 130Ş Şifa Mahallesi-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

1400 1200 1000 800 600 400 200 0 EMEK EMEK SAFAŞ SAFAŞ İSFALT ASKERİ ASKERİ CEVİZLİ PENDİK PENDİK KARTAL KARTAL İÇMELER İÇMELER N.ASLAN N.ASLAN TERSANE TERSANE TERSANE KADIKÖY KADIKÖY ESENYOL ESENYOL GÖZTEPE ESENYALI ESENYALI 23 NİSAN NİSAN 23 MALTEPE KARAKOL KARAKOL ATATÜRK ATATÜRK NUMUNE NUMUNE HÜRRİYET BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER HUZUREVİ ESENKENT ESENKENT ALTINTEPE ALTINTEPE KARAKAYA KARAKAYA GÜZELYALI KADİR HAS KADİR ACIBADEM ACIBADEM KAYNARCA KAYNARCA EMİROĞLU KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER YENİSAHRA YENİSAHRA MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR ŞEYH ŞAMİL FABRİKALAR FABRİKALAR BEYAZ EVLER SELİM SOKAK SELİM SOKAK PINAR SOKAK SOKAK PINAR ALPER SOKAK ALPER SOKAK KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME NARİN SOKAK SOKAK NARİN KERESTECİLER KERESTECİLER DEMİR SOKAK DEMİR SOKAK GÜMÜŞPINAR GÜMÜŞPINAR MEHMET AKİF MEHMET SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK VERGİ DAİRESİ GÜNEY SOKAK BUHAR SOKAK BUHAR SOKAK GÖNÜL SOKAK KİPTAŞ 2. ETAP KİPTAŞ SUMRU SOKAK SUMRU SOKAK FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ İNÖNÜ CADDESİ İNÖNÜ ŞİFA SONDURAK ŞİFA SONDURAK ŞİFA MAHALLESİ ÇİFTLİK CADDESİ ÇİFTLİK TUZLA KÖPRÜSÜ TUZLA

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 137 130Ş Şifa Mahallesi-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 106 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.37 202 Bostancı-Taksim Tablo 47 202 Bostancı – Taksim hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Bostancı ve Taksim Hat No: 202 arasında işletilen 202 kodlu hat, Taksim istikametinde Hat Adı: Bostancı-Taksim 31, Bostancı istikametinde ise 30 adet durak ile Günlük Toplam Binen hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş Sefer Uzunluğu (km) 47 4492 Yolcu Sayısı olmak üzere toplam 150 dakika olup, hattın toplam Gidiş Yönünde Binen sefer uzunluğu 47 km’dir (Şekil 138). 202 Hattı’nda Sefer Süresi (dak) 150 1727 Toplam Yolcu Sayısı işletilen otobüslerin sayı, marka ve model verileri temin Dönüş Yönünde Binen edilememiştir. Sefer Sayısı (tam tur) 58 1790 Toplam Yolcu Sayısı

Şekil 139‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 13 96 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Başına Yolcu Sayısı

verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 19 Başına Binen Yolcu 1.64 İETT durakları sırasıyla Üstbostancı, Öğretmen saat) Sayısı Hayrullah ve Yelkenli Değirmen iken, dönüş yönünde M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Köprülü Kavşak, Mecidiyeköy Viyadük, Osmanbey 31 Paralel Katedilen 3750 Sayısı ve Taksim duraklarıdır. Bu duraklardan hiçbiri, M4 Mesafe (Km) Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmamaktadır. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 30 Paralel Katedilen Süre 7 Sayısı Şekil 140’ta ise 202 Hattı’na ait Ocak 2012’den (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Ünalan- Araç Tipi - içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe Arasındaki Yenisahra de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun İstasyonlar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -4.7 talebinde değişiklik olmamıştır. Bu hattaki talep artışı, Süresi Kazanımı (dak) Özel Ulaşım'ın işletilmeye başlamasıyla oluşmuştur. Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -350 Zaman Kazanımı (dak) 23,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 384 202 Hattı’nın yaklaşık 3,75 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı süresi 7 dakikadır. 202 Hattı’nın, M4 koridorunda 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Ünalan ve Yenisahra’dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 47’de verilmiştir.

202 Hattı, alternatif bir köprü geçişi hizmeti sağladığından mevcut güzergâhında işletilmesi uygundur. Kadıköy - Kartal Hattı 107

Şekil 138 202 Bostancı-Taksim Hattı

Şekil 139 202 Bostancı-Taksim Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

Şekil 140 202 Bostancı-Taksim Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 108 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.38 251 Pendik-Şişli Tablo 48 251 Pendik – Şişli hattı kazanım değerleri

Hat No: 251 Özel Ulaşım tarafından Pendik ve Şişli arasında Hat Adı: Pendik-Şişli işletilen 251 kodlu hat, Şişli istikametinde 36, Pendik Günlük Toplam Binen istikametinde ise 37 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer Uzunluğu (km) 76 3825 Yolcu Sayısı Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 220 Gidiş Yönünde Binen dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 76 km’dir Sefer Süresi (dak) 220 1726 Toplam Yolcu Sayısı (Şekil 141). 251 Hattı’nda işletilen otobüslerin sayı, Dönüş Yönünde Binen marka ve model verileri temin edilememiştir. Sefer Sayısı (tam tur) 43 1301 Toplam Yolcu Sayısı

Şekil 142‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 20 50 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Başına Yolcu Sayısı

verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 21 Başına Binen Yolcu 1.16 İETT durakları sırasıyla Pendik Geçit ve Kartal Köprüsü saat) Sayısı iken, dönüş yönünde Köprülü Kavşak, Mecidiyeköy M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Viyadük ve Mecidiyeköy Mezarlık duraklarıdır. Bu 36 Paralel Katedilen 17100 Sayısı duraklardan Kartal Köprüsü, M4 Kadıköy-Kartal Metro Mesafe (Km) Hattı üzerinde bulunmamaktadır. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 37 Paralel Katedilen Süre 44 Sayısı Şekil 143’te ise 251 Hattı’na ait Ocak 2012’den (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Ünalan- Araç Tipi - içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe Arasındaki Kartal de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun İstasyonlar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 0.7 talebinde azalma görülmektedir. Süresi Kazanımı (dak) Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 46 38 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 251 Zaman Kazanımı (dak)

Hattı’nın yaklaşık 17 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 1488 koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) 44 dakikadır. 251 Hattı’nın, M4 koridorunda paralel tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) noktaları sırasıyla Ünalan ve Kartal’dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 48’de verilmiştir.

251 Hattı, köprü geçişi için Metrobüs hizmeti ile birleştirilebilir. Kartal sonrasındaki yolcu dağıtımı, Midibüs tipi otobüsler ile gerçekleştirilebilir. Kadıköy - Kartal Hattı 109

Şekil 141 251 Pendik-Şişli Hattı

Şekil 142 251 Pendik-Şişli Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

600 500 400 300 200 100 0 EMEK EMEK SAFAŞ SAFAŞ CEVİZLİ PENDİK PENDİK PENDİK KARTAL KARTAL DEVLET SANCAK SANCAK N.ASLAN N.ASLAN PALMİYE ESENYOL ESENYOL GÖZTEPE MALTEPE KÖPRÜLÜ KÖPRÜLÜ BOĞAZİÇİ BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER HUZUREVİ ESENKENT ESENKENT ALTINTEPE ALTINTEPE KADİR HAS KADİR YENİSAHRA YENİSAHRA PENDİK İDO PENDİK MAVİEVLER ENGELLİLER ENGELLİLER ŞEYH ŞAMİL ALİ SAMİYEN ALİ SAMİYEN BEYAZ EVLER ŞİŞLİ MERKEZ ŞİŞLİ MERKEZ KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME PENDİK GEÇİT PENDİK KERESTECİLER KERESTECİLER MEHMET AKİF MEHMET SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK SANAYİİ SİTESİ SANAYİİ VERGİ DAİRESİ MECİDİYEKÖY-­‐ MECİDİYEKÖY-­‐ FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 143 251 Pendik-Şişli Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 110 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.39 252 Kartal-Şişli Tablo 49 252 Kartal – Şişli hattı kazanım değerleri

Hat No: 252 Özel Ulaşım tarafından Kartal ve Şişli arasında Hat Adı: Kartal - Şişli işletilen 252 kodlu hat, Şişli istikametinde 48, Kartal Günlük Toplam Binen istikametinde ise 49 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer Uzunluğu (km) 64 3665 Yolcu Sayısı Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 220 Gidiş Yönünde Binen dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 64 km’dir Sefer Süresi (dak) 220 1538 Toplam Yolcu Sayısı (Şekil 144). 252 Hattı’nda işletilen otobüslerin sayı, Dönüş Yönünde Binen marka ve model verileri temin edilememiştir. Sefer Sayısı (tam tur) 43 1349 Toplam Yolcu Sayısı

Şekil 145‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 20 57 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Başına Yolcu Sayısı

verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 17 Başına Binen Yolcu 1.32 İETT durağı Maltepe iken, dönüş yönünde sırasıyla saat) Sayısı Mecidiyeköy Viyadük ve Şişli Merkez duraklarıdır. Bu M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak duraklardan Maltepe, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı 48 Paralel Katedilen 5640 Sayısı üzerinde bulunmamaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 49 Paralel Katedilen Süre 16 Şekil 146’da ise 252 Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Ünalan- Araç Tipi - de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Mesafe Arasındaki Bostanci hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk İstasyonlar talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -2.9 Süresi Kazanımı (dak) 32 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 252 Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -176 Hattı’nın yaklaşık 5,6 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Zaman Kazanımı (dak)

koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 608 16 dakikadır. 252 Hattı’nın, M4 koridorunda paralel Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı noktaları sırasıyla Ünalan ve Bostancı‘dır. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 49’da verilmiştir.

252 Hattı, alternatif bir köprü geçişi hizmeti sağladığından mevcut güzergâhında işletilmesi uygundur. Kadıköy - Kartal Hattı 111

Şekil 144 252 Kartal-Şişli Hattı

Şekil 145 252 Kartal -Şişli Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

500 400 300 200 100 0 ŞİŞLİ ÇINAR ÇINAR CEVİZLİ CEVİZLİ KARTAL KARTAL ATALAR ÜÇEVLER GÖZTEPE MALTEPE MALTEPE MALTEPE BOĞAZİÇİ KÖPRÜLÜ KÖPRÜLÜ YÜZEVLER ALİ NİHAT ALİ BAHÇELER ESENYURT ESENYURT HÜKÜMET HÜKÜMET İDEALTEPE MARMARA KÜÇÜKYALI KÜÇÜKYALI YENİSAHRA YENİSAHRA ATA SOKAK ŞEYH ŞAMİL ORHANGAZİ ORHANGAZİ DOĞUEVLER ALTINTEPESİ ALTINTEPESİ SERA SOKAK SERA SOKAK ALİ SAMİYEN ALİ SAMİYEN TUGAY YOLU YOLU TUGAY BEYAZ EVLER ŞİŞLİ MERKEZ ŞİŞLİ MERKEZ ŞİŞLİ MERKEZ TENİS KORDU TENİS YÜZBEŞEVLER BAŞAK SOKAK MALTEPE SGK MALTEPE SGK KARTAL SAHİL KARTAL BAHAR SOKAK BAHAR SOKAK KONAK SOKAK SOKAK KONAK MECİDİYEKÖY-­‐ ELGİNKAN İÖO ELGİNKAN GONCA SOKAK YEMENİ SOKAK SOKAK YEMENİ KAPTAN SOKAK SOKAK KAPTAN İSTASYON YOLU İSTASYON FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ ÖĞRENCİ YURDU ÖĞRENCİ MALTEPE NÜFUS MALTEPE 9 PALMİYE SİTESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 146 252 Kartal-Şişli Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 112 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.40 256 Yeditepe Ü.-Ataşehir-Taksim Tablo 50 256 Yeditepe Ünv. – Ataşehir – Taksim hattı kazanım değerleri İETT tarafından Yeditepe Ü. ve Taksim arasında Hat No: 256 işletilen 256 kodlu hat, Taksim istikametinde 46, Hat Adı: Yeditepe Ünv. - Ataşehir – Taksim Yeditepe Ü. istikametinde ise 44 adet durak ile Günlük Toplam Binen hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş Sefer Uzunluğu (km) 59 841 Yolcu Sayısı olmak üzere toplam 200 dakika olup, hattın toplam Gidiş Yönünde Binen sefer uzunluğu 59 km’dir (Şekil 147). 256 Hattı’nda Sefer Süresi (dak) 200 257 Toplam Yolcu Sayısı işletilen otobüslerin sayı, marka ve model verileri temin Dönüş Yönünde Binen edilememiştir. Sefer Sayısı (tam tur) 11 388 Toplam Yolcu Sayısı

Şekil 148‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 55 14 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Başına Yolcu Sayısı

verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 18 Başına Binen Yolcu 1.30 İETT durakları sırasıyla Dursunbey Caddesi, Sinpaş saat) Sayısı Koru Konutları ve Kamelya iken, dönüş yönünde M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Köprülü Kavşak, Mecidiyeköy Viyadük ve Taksim 46 Paralel Katedilen 3500 Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan hiçbiri, M4 Kadıköy-Kartal Mesafe (Km) Metro Hattı üzerinde bulunmamaktadır. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 44 Paralel Katedilen Süre 7 Sayısı Şekil 149’da ise 256 Hattı’na ait Ocak 2012’den (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Ünalan- Araç Tipi - içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe Arasındaki Yenisahra de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun İstasyonlar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 2 -5.0 talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Süresi Kazanımı (dak) Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -70 29,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Zaman Kazanımı (dak) 256 Hattı’nın yaklaşık 3,5 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 73 Metro koridoruna paralel olup bu kısım yolculuk süresi Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) 7 dakikadır. 256 Hattı’nın, M4 koridorunda paralel tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon 1.95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) noktaları sırasıyla Ünalan ve Yenisahra‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 50’de verilmiştir.

256 Hattı, alternatif bir köprü geçişi hizmeti sağladığından mevcut güzergâhında işletilmesi uygundur. Kadıköy - Kartal Hattı 113

Şekil 147 256 Yeditepe Ü..-Ataşehir-Taksim Hattı

Şekil 148 256 Yeditepe Ü.-Ataşehir-Taksim Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 SEDEF YEDPA YEDPA YAKUT YAKUT TÜRKİŞ TÜRKİŞ TAKSİM TAKSİM İNİŞDİBİ İNİŞDİBİ HARBİYE BLOKLAR BLOKLAR GÖZTEPE YEDİTEPE BOĞAZİÇİ KAMELYA KAMELYA KÖPRÜLÜ KÖPRÜLÜ ÜSKÜDAR ÜSKÜDAR ATAŞEHİR PANGALTI PANGALTI ELMADAĞ BAHÇELER ŞİŞLİ CAMİ ALTINTEPE ALTINTEPE ŞİŞLİ ETFAL SİNAN REİS SİNAN YENİSAHRA YENİSAHRA BURAK BEY BURAK OSMANBEY OSMANBEY ŞEYH ŞAMİL BARAJ YOLU DURSUNBEY DURSUNBEY PINAR SİTESİ PINAR YAVUZSELİM ALİ SAMİYEN ALİ SAMİYEN END.MESLEK END.MESLEK ŞİŞLİ MERKEZ ŞİŞLİ MERKEZ YUNUS EMRE YUNUS SİNPAŞ KORU SİNPAŞ SİTELER GİRİŞİ TRT İSTANBUL TRT İSTANBUL YENİ ÇAMLICA YENİ FATİH SULTAN FATİH SULTAN HALK CADDESİ HALK MECİDİYEKÖY-­‐ M.USLU CAMİİ ACARLAR SİTESİ YEDPA BULVARI MEVLANA LİSESİ MEVLANA ADIGÜZEL SİTESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 149 256 Yeditepe Ü.-Ataşehir-Taksim Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 114 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.41 319 Kayışdağı-Kadıköy Tablo 51 319 Kayışdağı – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT tarafından Kayışdağı ve Kadıköy arasında işletilen Hat No: 319 319 kodlu hat, Kadıköy istikametinde 41, Kayışdağı Hat Adı: Kayışdağı-Kadıköy istikametinde ise 41 adet durak ile hizmet vermektedir. Günlük Toplam Binen Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 120 Sefer Uzunluğu (km) 36 19057 Yolcu Sayısı dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 36 km’dir Gidiş Yönünde Binen (Şekil 150). 319 Hattı’nda işletilen otobüslerin sayı, Sefer Süresi (dak) 120 4740 Toplam Yolcu Sayısı marka ve model verileri temin edilememiştir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 133 5887 Şekil 151‘de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 6 529 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Yedpa, Atlas Sokak ve Dörtyol Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 18 Başına Binen Yolcu 3.97 iken, dönüş yönünde Bostancı Sanayii, Şeyh Şamil saat) Sayısı Lisesi ve Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Bostancı M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Sanayii, Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy, M4 Kadıköy- 41 Paralel Katedilen 10132 Sayısı Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmamaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 41 Paralel Katedilen Süre 27 Şekil 152’de ise 319 Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Mesafe Arasındaki Bostancı hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk İstasyonlar talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -2.1 Süresi Kazanımı (dak) 18 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan 319 Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -658 Hattı’nın yaklaşık 10,1 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Metro Zaman Kazanımı (dak) koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk süresi Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 3003 27 dakikadır. 319 Hattı’nın, M4 koridorunda paralel Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı noktaları sırasıyla Kadıköy ve Bostancı‘dır. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 51’de verilmiştir.

319 Hattı’nın, metodoloji doğrultusunda besleyici hat olarak Bostancı Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Bu hat tipik bir besleyici hat kapasitesine sahip olup rakamlar da bunu desteklemektedir. Bostancı İstasyonu aktarımında erişilebilirlik ve yol güvenliği unsurları dikkat edilerek planlamalar yapılmalıdır. Kadıköy - Kartal Hattı 115

Şekil 150 319 Kayışdağı-Kadıköy Hattı

Şekil 151 319 Kayışdağı-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

1400 1200 1000 800 600 400 200 0 İETT İSFALT YEDPA YEDPA ÇEŞME SİTELER YENİ YOL YENİ KADIKÖY KADIKÖY GÖZTEPE DÖRTYOL NUMUNE NUMUNE BOSTANCI BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER FEVZİPAŞA KAYIŞDAĞI KAYIŞDAĞI KAYIŞDAĞI ACIBADEM ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER İÇERENKÖY İÇERENKÖY YENİSAHRA YENİSAHRA SU DEPOSU DEPOSU SU UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR İETT GARAJI ŞEYH ŞAMİL MESKENLER MESKENLER MUHTARLIK MUHTARLIK YÜCE TARLA SİBEL SOKAK SİBEL SOKAK SELVİ SOKAK SELVİ SOKAK BEYAZ EVLER MESİRE YOLU ATLAS SOKAK YÜZBEŞEVLER ERDEM SİTESİ GÜMRÜK ÜST GÜMRÜK USLU CADDESİ KELEBEK SOKAK SOKAK KELEBEK KÜÇÜKBAKKALK FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ KAYIŞDAĞI YOLU KAYIŞDAĞI ASKERİ HASTANE HASTANE ASKERİ ACIBADEM LİSESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 152 319 Kayışdağı-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 116 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.42 320A Samandıra-Üsküdar Tablo 52 320A Samandıra – Üsküdar hattı kazanım değerleri İETT ve Özel Ulaşım tarafından Samandıra ve Hat No: 320A Üsküdar arasında işletilen 320A kodlu hat, Üsküdar Hat Adı: Samandıra - Üsküdar istikametinde 65, Samandıra istikametinde ise 59 Günlük Toplam Binen adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş Sefer Uzunluğu (km) 58 5577 Yolcu Sayısı ve dönüş olmak üzere toplam 180 dakika olup, hattın Gidiş Yönünde Binen toplam sefer uzunluğu 58 km’dir (Şekil 153). 320A Sefer Süresi (dak) 180 1936 Toplam Yolcu Sayısı Hattı’nda 14 adet Otokar otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 30 1965 Şekil 154’te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 20 96 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durağı Osmangazi iken, dönüş yönünde Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 19 Başına Binen Yolcu 3.20 sırasıyla Yenisahra, Şeyh Şamil Lisesi ve Şemsipaşa saat) Sayısı duraklarıdır. Bu duraklardan Yenisahra ve Şeyh Şamil M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Lisesi, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde 65 Paralel Katedilen 6900 Sayısı bulunmaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 59 Paralel Katedilen Süre 21 Şekil 155’te ise 320A Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Acıbadem- Araç Tipi Otokar de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Mesafe Arasındaki Kozyatağı hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk İstasyonlar talebinde azalma görülmektedir. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 14 -1.5 Süresi Kazanımı (dak) 29 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -143 320A Hattı’nın yaklaşık 6,9 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Zaman Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Kilometre Başına 0,4722 Hat İşletme zaman 514 süresi 21 dakikadır. 320A Hattı’nın, M4 koridorunda Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı istasyon noktaları sırasıyla Acıbadem ve Kozyatağı‘dır. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 52’de verilmiştir. Kadıköy - Kartal Hattı 117

Şekil 153 320A Samandıra-Üsküdar Hattı

Şekil 154 320A Samandıra-Üsküdar Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

600 500 400 300 200 100 0 G.69 G.34 HOCA İSFALT TÜRKİŞ TÜRKİŞ ÇİFTLİK ÇİFTLİK KIZILAY KIZILAY HAREM İNİŞDİBİ İNİŞDİBİ OBALAR YAKACIK YAKACIK DÜZ YOL DÜZ GÖZTEPE YENİ HAL YENİ KARAKOL KARAKOL NUMUNE NUMUNE GÜMRÜK GÜMRÜK GÜMRÜK ATATÜRK ATATÜRK KILIÇ REİS KILIÇ KAVAKLIK KAVAKLIK E.MESLEK E.MESLEK MEVLANA MEVLANA BAHÇELER BAHÇELER KIZ KULESİ KIZ KARAMAN KARAMAN BAĞLARİÇİ FEVZİPAŞA ACIBADEM KOŞUYOLU KOŞUYOLU SAMNDIRA SAMNDIRA UYDUKENT ŞEMSİPAŞA YENİSAHRA YENİSAHRA SU DEPOSU DEPOSU SU SAHİL YOLU UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR MALAZGİRT NECİP FAZIL NECİP ŞEYH ŞAMİL MESKENLER MESKENLER G-­‐67 SOKAK DURSUNBEY DURSUNBEY OSMANGAZİ OSMANGAZİ OSMANGAZİ BEYAZ EVLER FERHATPAŞA FERHATPAŞA FERHATPAŞA FERHATPAŞA ÇİFTLİK YOLU ÇİFTLİK EVLENDİRME EVLENDİRME YEŞİL YAMAÇ YÜZBEŞEVLER YENİ ÇAMLICA YENİ FATİH SULTAN FATİH SULTAN M.KARAŞAHİN M.KARAŞAHİN MİMAR SİNAN MİMAR SİNAN KAMER SOKAK SOKAK KAMER M.USLU CAMİİ KÜÇÜKBAKKAL HİLAL CADDESİ ACARLAR SİTESİ BAYRAKTARLAR BAYRAKTARLAR

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 155 320A Samandıra-Üsküdar Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 118 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.43 500ES Tuzla-Esenler-Davutpaşa YTÜ Yenikapı’ya (ileride Kazlıçeşme) erişip, buradan, yeni açılacak olan Yenikapı (Kazlıçeşme)-YTÜ Davutpaşa İETT tarafından Tuzla ve Davutpaşa YTÜ arasında Yerleşkesi mekik hizmetini kullanabilir. işletilen 500ES kodlu hat, Davutpaşa YTÜ istikametinde 65, Tuzla istikametinde ise 67 adet Ayrıca, Şekil 158’de görüldüğü üzere, hafta içi durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve binen yolcu sayısı, hafta sonu yolcu sayısının altında dönüş olmak üzere toplam 350 dakika olup, hattın kalmaktadır. Bu veri, hattın talebin yüksek olduğu toplam sefer uzunluğu 124 km’dir (Şekil 156). 500ES saatlerde etkin olarak çalışmadığını göstermekte ve Hattı’nda işletilen otobüslerin sayı, marka ve model yukarıda belirtilen unsurlara destekleyeci olmaktadır. verileri temin edilememiştir. Tablo 53 500ES Tuzla – Esenler – Davutpaşa Ytü Şekil 157’de bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere hattı kazanım değerleri

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Hat No: 500ES verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Hat Adı: Tuzla - Esenler - Davutpaşa Ytü İETT durakları sırasıyla İçmeler Köprüsü, Güzelyalı Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 124 6124 Köprüsü ve Kaynarca iken, dönüş yönünde Yolcu Sayısı Mecidiyeköy Viyadük, Terazidere, Yıldız Teknik Ü. ve Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 350 2283 Kartal Küprüsü duraklarıdır. Bu duraklardan Kartal Toplam Yolcu Sayısı Küprüsü, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 40 2071 bulunmamaktadır. Toplam Yolcu Sayısı

Günlük Kilometro Şekil 158’de ise 500ES Hattı’na ait Ocak 2012’den Sefer Aralığı (dak) 28 49 Başına Yolcu Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Sefer Bazlı Kilometre içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Ortalama Hız (km/ 21 Başına Binen Yolcu 1.24 saat) de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Sayısı

hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 65 Paralel Katedilen 17100 talebinde artış görülmektedir. Sayısı Mesafe (Km)

M4 Metro Koridorunda 62 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Dönüş Yönünde Durak 67 Paralel Katedilen Süre 44 Sayısı 500ES Hattı’nın yaklaşık 17 km’si, M4 Kadıköy-Kartal (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk M4 Metro Koridorunda süresi 44 dakikadır.. 500ES Hattı’nın, M4 koridorunda Paralel Katedilen Ünalan- Araç Tipi - paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Mesafe Arasındaki Kartal İstasyonlar istasyon noktaları sırasıyla Ünalan ve Kartal‘dır. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 0.5 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Süresi Kazanımı (dak) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 48 günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 1361 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri tasarrufu (dak) Tablo 53’te verilmiştir. Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) 500ES Hattı’na ait güzergâh uzunluğu, uluslararası şehiriçi toplu taşıma kriterlerine uymamaktadır (62 km). Bu uzunluktaki bir hattın işletilmesinde öncelikle yol güvenliği açısından tehlikeler söz konusudur. Hattın uzun olmasından dolayı sefer süresi etkin olmayacak kadar uzundur. Marmaray Tüneli’nin devreye girmiş olması ile birlikte bu hattın kaldırılarak, Tuzla-Kartal arasında besleyici bir hat olarak çalıştırılması ilk aşamada önerilmektedir. Kartal’da M4 Hattı’na aktarılan yolcular, Ayrılık Çeşme İstasyonu aracılığı ile Kadıköy - Kartal Hattı 119

Şekil 156 500ES Tuzla-Esenler-Davutpaşa YTÜ Hattı

Şekil 157 500ES Tuzla-Esenler-Davutpaşa YTÜ Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

500 400 300 200 100 0 FSM EMEK EMEK SAFAŞ SAFAŞ TUZLA TUZLA ADLİYE VATAN VATAN CEVİZLİ İNŞAAT İNŞAAT PENDİK PENDİK KARTAL KARTAL İÇMELER N.ASLAN N.ASLAN YABANCI YABANCI ESENYOL ESENYOL TERSANE TERSANE TERSANE GÖZTEPE ESENYALI ESENYALI MALTEPE KALEKAPI KALEKAPI DÖRTYOL NALBANT NALBANT BOĞAZİÇİ KÖPRÜLÜ KÖPRÜLÜ GÜLİSTAN GÜLİSTAN BOSTANCI BOSTANCI BAHÇELER BAHÇELER HUZUREVİ ESENKENT ESENKENT F.ÇAKMAK F.ÇAKMAK ALTINTEPE ALTINTEPE GÜZELYALI KADİR HAS KADİR ÇAĞLAYAN ÇAĞLAYAN KAYNARCA KAYNARCA ÇİÇEKÇİLER ÇİÇEKÇİLER YENİSAHRA YENİSAHRA TEKNİK LİSE TEKNİK MAVİEVLER ŞEYH ŞAMİL TERAZİDERE TUZLA SPOR TUZLA SPOR DAVUTPAŞA DAVUTPAŞA OKMEYDANI OKMEYDANI TUZLA LİSESİ TERSANELER TERSANELER SELVİ SOKAK SELVİ SOKAK ŞİFALI SULAR BEYAZ EVLER ALİ SAMİ YEN ALİ SAMİ KARAYOLLARI KARAYOLLARI ALTAY ÇEŞME AYVANSARAY AYVANSARAY YÜZBEŞEVLER YILDIZ TEKNİK YILDIZ TEKNİK KERESTECİLER KERESTECİLER EVLİYA ÇELEBİ HALICIOĞLU 6 MEHMET AKİF MEHMET SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK AYIŞIĞI SOKAK AYIŞIĞI SOKAK VALİLER SİTESİ VERGİ DAİRESİ MECİDİYEKÖY-­‐ YOLU GÜRSEL SOKAK GÜRSEL SOKAK GALATASARAYL İSTASYON YOLU İSTASYON

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 158 500ES Tuzla-Esenler-Davutpaşa YTÜ Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 120 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.44 500T Tuzla Şifa Mahallesi-Cevizlibağ taşıma hizmetine uygun hale getirilebilmesi için ayrıntılı bir planlama çalışmasının yapılmasını önermekteyiz. İETT tarafından Tuzla Şifa Mahallesi ve Cevizlibağ arasında işletilen 500T kodlu hat, Cevizlibağ Mevcut haliyle, alternatif bir köprü geçiş hizmeti istikametinde 67, Tuzla Şifa Mahallesi istikametinde ise sunduğu için hat işletilmeye devam edilebilir. 64 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 240 dakika olup, hattın Tablo 54 500T Tuzla Şifa Mahallesi - Cevizlibağ hattı toplam sefer uzunluğu 182 km’dir (Şekil 159). 500T kazanım değerleri Hattı’nda işletilen otobüslerin sayı, marka ve model Hat No: 500T Hat Adı: Tuzla Şifa Mahallesi - Cevizlibağ verileri temin edilememiştir. Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 182 47978 Şekil 160’ta bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Yolcu Sayısı her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 240 20822 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Toplam Yolcu Sayısı İETT durakları sırasıyla Şifa Mahallesi, Güzelyalı Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 319 8905 Köprüsü ve Kaynarca iken, dönüş yönünde Kavacık, Toplam Yolcu Sayısı 4.Levent ve Cevizlibağ Peron duraklarıdır. Bu Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 3 264 duraklardan hiçbiri, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı Başına Yolcu Sayısı üzerinde bulunmamaktadır. Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 46 Başına Binen Yolcu 0.83 saat) Şekil 161’de ise 500T Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı

Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 67 Paralel Katedilen 14370 içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Sayısı Mesafe (Km) de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk 64 Paralel Katedilen Süre 32 Sayısı talebinde önemli bir değişim olmamıştır. (dak) M4 Metro Koridorunda 91 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Paralel Katedilen Kozyatağı- Araç Tipi - 500T Hattı’nın yaklaşık 14,3 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Mesafe Arasındaki Kartal İstasyonlar Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -1.2 süresi 42 dakikadır. 500T Hattı’nın, M4 koridorunda Süresi Kazanımı (dak) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Toplam Günlük Yolcu istasyon noktaları sırasıyla Kozyatağı ve Kartal‘dır. Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -984 Zaman Kazanımı (dak)

Toplam Günlük Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 6613 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına tasarrufu (dak) günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1,95 2 zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 54’te verilmiştir.

500T Hattı’na ait güzergâh uzunluğu da, uluslararası şehiriçi toplu taşıma kriterlerine uymamaktadır (91 km). Bu uzunluktaki bir hattın işletilmesinde öncelikle yol güvenliği açısından tehlikeler söz konusudur. Hattın uzun olmasından dolayı sefer süresi etkin olamayacak kadar uzundur.

Analizlerimizin sonucunda Cevizlibağ’dan binen yolcuların önemli bir miktarının 4. Levent bölgesinde indiği gözlenmiştir. Hattın aktarmalı (hizmet kalitesinin yüksek olduğu, zaman tasarrufu sağlayan) toplu Kadıköy - Kartal Hattı 121

Şekil 159 500T Tuzla Şifa Mahallesi-Cevizlibağ Hattı

Şekil 160 500T Tuzla Şifa Mahallesi-Cevizlibağ Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 EMEK EMEK SAFAŞ SAFAŞ ŞEHİTLİK ŞEHİTLİK ESENYOL ESENYOL ÇIKSALIN ÇIKSALIN KARAKOL KARAKOL 4.LEVEND HUZUREVİ BADEMLİK BADEMLİK ALTINTEPE ALTINTEPE KARAKAYA KARAKAYA NİŞANGAH NİŞANGAH KAYNARCA KAYNARCA CEVİZLİBAĞ MAVİEVLER EDİRNEKAPI EDİRNEKAPI FABRİKALAR FABRİKALAR OTO SANAYİ OTO SANAYİ BEYAZ EVLER SELİM SOKAK SELİM SOKAK PINAR SOKAK SOKAK PINAR AYVANSARAY AYVANSARAY ALPER SOKAK ALPER SOKAK KARAYOLLARI KARAYOLLARI ALTAY ÇEŞME NARİN SOKAK SOKAK NARİN KERESTECİLER KERESTECİLER DEMİR SOKAK DEMİR SOKAK HALICIOĞLU 6 GÜNEY SOKAK SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK BUHAR SOKAK BUHAR SOKAK VERGİ DAİRESİ GÖNÜL SOKAK KİPTAŞ 2. ETAP KİPTAŞ SUMRU SOKAK SUMRU SOKAK CEMAL KAMACI CEMAL FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ İNÖNÜ CADDESİ İNÖNÜ ŞİFA SONDURAK ŞİFA SONDURAK ŞİFA MAHALLESİ TT ARENA STADI TT ARENA ÇİFTLİK CADDESİ ÇİFTLİK TUZLA KÖPRÜSÜ TUZLA KADİR HAS LİSESİ KADİR ESENYALI SAPAĞI ESENYALI CEVİZLİ KÖPRÜSÜ CEVİZLİ PENDİK KÖPRÜSÜ PENDİK PANORAMA 1453 PANORAMA KARTAL KÖPRÜSÜ KARTAL MEHMET AKİF İHL MEHMET ESENKENT METRO ESENKENT 23 NİSAN CADDESİ NİSAN 23 ATATÜRK CADDESİ ATATÜRK SEYRANTEPE YOLU SEYRANTEPE KAVACIK KÖPRÜSÜ KAVACIK İÇMELER KÖPRÜSÜ İÇMELER CEVİZLİBAĞ PERON CEVİZLİBAĞ PERON -­‐VİYADÜK NURTEPE-­‐VİYADÜK İÇMELER İSTASYON İÇMELER İSTASYON HÜRRİYET CADDESİ N.ASLAN EKŞİOĞLU N.ASLAN TERSANE KÖPRÜSÜ TERSANE KÖPRÜSÜ TERSANE SANAYİ MAHALLESİ SANAYİ TOPKAPI ALT GEÇİT TOPKAPI MALTEPE KÖPRÜSÜ MALTEPE EMİROĞLU CADDESİ BOSTANCI KÖPRÜSÜ BOSTANCI GÜMÜŞPINAR CAMİİ GÜMÜŞPINAR GÜZELYALI KÖPRÜSÜ GÜZELYALI EDİRNEKAPI TRAMVAY EDİRNEKAPI

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 161 500T Tuzla Şifa Mahallesi-Cevizlibağ Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 122 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.45 E-7 Tuzla Sahil-Kadıköy Tablo 55 E-7 Tuzla Sahil – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT tarafından Tuzla Sahil ve Kadıköy arasında Hat No: E-7 işletilen E-7 kodlu hat, Kadıköy istikametinde 33, Hat Adı: Tuzla Sahil – Kadıköy Tuzla Sahil istikametinde ise 29 adet durak ile hizmet Günlük Toplam Binen vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere Sefer Uzunluğu (km) 75 129 Yolcu Sayısı toplam 180 dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu Gidiş Yönünde Binen 75 km’dir (Şekil 162). E-7 Hattı’nda 1 adet Mercedes Sefer Süresi (dak) 180 64 Toplam Yolcu Sayısı otobüs işletilmektedir. Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 3 37 Şekil 163‘te bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Toplam Yolcu Sayısı

her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 180 2 verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Başına Yolcu Sayısı

İETT durakları sırasıyla Güzelyalı Köprüsü ve Kaynarca Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 25 Başına Binen Yolcu 0.57 iken, dönüş yönünde Kartal Köprüsü, Göztepe saat) Sayısı Köprüsü ve Kadıköy duraklarıdır. Bu duraklardan Kartal M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak Köprüsü, Göztepe Köprüsü ve Kadıköy, M4 Kadıköy- 33 Paralel Katedilen 22700 Sayısı Kartal Metro Hattı üzerinde bulunmamaktadır. Mesafe (Km) M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 29 Paralel Katedilen Süre 54 Şekil 164’te ise E-7 Hattı’na ait Ocak 2012’den Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta (dak) içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi Mercedes de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Mesafe Arasındaki Kartal hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk İstasyonlar talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 1 4.8 Süresi Kazanımı (dak) 37,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 10 E-7 Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Zaman Kazanımı (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 131 süresi 54 dakikadır. E-7 Hattı’nın, M4 koridorunda Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dır. 1,95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 55’te verilmiştir.

E-7 Hattı’nın, metodoloji doğrultusunda besleyici hat olarak işletilerek Kartal Metro İstasyonu’nda kesilmesi önerilmektedir. Kadıköy - Kartal Hattı 123

Şekil 162 E-7 Tuzla Sahil-Kadıköy Hattı

Şekil 163 E-7 Tuzla Sahil-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

16 14 12 10 8 6 4 2 0 TUZLA TUZLA İSFALT ASKERİ ASKERİ VATAN VATAN CEVİZLİ PENDİK PENDİK KARTAL KARTAL GÜRSEL İÇMELER GÖZTEPE KADIKÖY KADIKÖY MALTEPE ESENYALI ESENYALI KALEKAPI KALEKAPI NUMUNE NUMUNE BOSTANCI BOSTANCI HUZUREVİ BAHÇELER ALTINTEPE ALTINTEPE GÜZELYALI KADİR HAS KADİR KAYNARCA KAYNARCA KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER YENİSAHRA YENİSAHRA TEKNİK LİSE TEKNİK UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR TUZLA SPOR TERSANELER TERSANELER TUZLA LİSESİ BEYAZ EVLER SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK VALİLER SİTESİ

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 164 E-7 Tuzla Sahil-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 124 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.46 E-10 Sabiha Gökçen Havalimanı-Kurtköy- güzergâhını koruyabilir. Kadıköy Bununla birlikte, Kartal’da kesilerek düzgün bir İETT ve Özel Ulaşım tarafından Sabiha Gökçen aktarma ile (valizleri ile seyahat eden yolcuları Havalimanı ve Kadıköy arasında işletilen E-10 kodlu düşünerek) M4 Hattı’nı besleyecek şekilde işletilmesi hat, Kadıköy istikametinde 63, Sabiha Gökçen için gerekli anket ve planlama çalışmalarının da Havalimanı istikametinde ise 64 adet durak ile yapılmasını öneriyoruz. Bu çalışmaların sonunda hizmet vermektedir. Sefer süresi gidiş ve dönüş elde edilecek bilgiler doğrultusunda sefer aralıkları olmak üzere toplam 175 dakika olup, hattın toplam kısaltılabileceğinden, hizmet kalitesi ciddi şekilde sefer uzunluğu 76 km’dir (Şekil 165). E-10 Hattı’nda artabilecektir. işletilen otobüslerin sayı, marka ve model verileri temin edilememiştir. Tablo 56 E-10 Sabiha Gökçen Havalimanı – Kurtköy - Kadıköy hattı kazanım değerleri

Şekil 166‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Hat No: E-10 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Hat Adı: Sabiha Gökçen Havalimanı - Kurtköy - Kadıköy verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Günlük Toplam Binen Sefer Uzunluğu (km) 76 4391 İETT durakları sırasıyla Sabiha Gökçen İ.D.H. iken, Yolcu Sayısı dönüş yönünde Şeyh Şamil Lisesi ve Kadıköy Gidiş Yönünde Binen Sefer Süresi (dak) 175 965 duraklarıdır. Bu duraklardan Şeyh Şamil Lisesi ve Toplam Yolcu Sayısı Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Dönüş Yönünde Binen Sefer Sayısı (tam tur) 47 1178 bulunmamaktadır. Toplam Yolcu Sayısı

Günlük Kilometro Şekil 167’de ise E-10 Hattı’na ait Ocak 2012’den Sefer Aralığı (dak) 22 58 Başına Yolcu Sayısı Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta Sefer Bazlı Kilometre içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Ortalama Hız (km/ 26 Başına Binen Yolcu 1.23 saat) de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun Sayısı

hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak 63 Paralel Katedilen 22700 talebinde önemli bir değişim olmamıştır. Sayısı Mesafe (Km)

M4 Metro Koridorunda 38 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Dönüş Yönünde Durak 64 Paralel Katedilen Süre 54 Sayısı E-10 Hattı’nın yaklaşık 22,7 km’si, M4 Kadıköy-Kartal (dak) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk M4 Metro Koridorunda süresi 54 dakikadır. E-10 Hattı’nın, M4 koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro Mesafe Arasındaki Kartal İstasyonlar istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Kartal‘dır. Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 3.4 Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan Süresi Kazanımı (dak) metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - 252 günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu Zaman Kazanımı (dak) Toplam Günlük zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 2051 Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri tasarrufu (dak) Tablo 56’da verilmiştir. Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı 1.95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) E-10 Hattı’nın belirli duraklarda duracak şekilde ekspres hizmet vermesi mutlaka düşünülmelidir.

Mevcut durumda, İstanbul Anadolu Yakası’ndaki Sahiba Gökçen Havalimanı‘ndan başlayan güzergâhı ile havalimanı yolcularını şehrin batısına taşıdığını düşünürsek hat, ilk duraktan binerek tüm diğer ulaştırma türlerinin aktarma noktası olan Kadıköy’e gitmeyi tercih eden yolcu profiline hizmet verdiği için Kadıköy - Kartal Hattı 125

Şekil 165 E-10 Sabiha Gökçen Havalimanı-Kurtköy-Kadıköy Hattı

Şekil 166 E-10 Sabiha Gökçen Havalimanı-Kurtköy-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

600 500 400 300 200 100 0 EMEK EMEK SAFAŞ SAFAŞ İSFALT ŞEYHLİ AYEDAŞ ESENYOL ESENYOL ÜÇEVLER KADIKÖY KADIKÖY KURTKÖY KURTKÖY NUMUNE NUMUNE KANARYA KANARYA ALP SİTESİ BAHÇELER HUZUREVİ BENZİNLİK BENZİNLİK ALTINTEPE ALTINTEPE KOŞUYOLU KOŞUYOLU VETERİNER VETERİNER ŞEYHLİ İÖO TAŞLIBAYIR YENİSAHRA YENİSAHRA JANDARMA JANDARMA MAVİEVLER UZUNÇAYIR UZUNÇAYIR HAKİŞ SİTESİ HAKİŞ TOPRAK YOL TOPRAK BİRLİK SİTESİ BİRLİK BEYAZ EVLER KARAYOLLARI KARAYOLLARI YÜZBEŞEVLER ALTAY ÇEŞME KURTKÖY İÖO KURTKÖY KERESTECİLER KERESTECİLER MESLEK LİSESİ MESLEK SOĞANLIK İSKİ İSKİ SOĞANLIK VERGİ DAİRESİ BAKÜ CADDESİ BAKÜ SAĞLAM SİTESİ BÜLBÜL SOKAK A.AKGÜL SİTESİ A.AKGÜL YÜCELEN SİTESİ YÜCELEN EGEMEN SOKAK SOKAK EGEMEN FSM HASTANESİ FSM HASTANESİ SABİHA GÖKÇEN SABİHA GÖKÇEN ÖĞRENCİ YURDU ÖĞRENCİ ASKERİ HASTANE HASTANE ASKERİ KADİR HAS LİSESİ KADİR ACIBADEM LİSESİ CEVİZLİ KÖPRÜSÜ CEVİZLİ M.KARUŞAĞI İÖO M.KARUŞAĞI PENDİK KÖPRÜSÜ PENDİK KÖPRÜSÜ PENDİK ANKARA CADDESİ ANKARA VELİBABA SAPAĞI HİLAL KONUTLARI KONUTLARI HİLAL HİLAL ŞEHİR YOLU KARTAL KÖPRÜSÜ KARTAL MEHMET AKİF İHL MEHMET ŞEYH ŞAMİL LİSESİ ESENKENT METRO ESENKENT ACIBADEM METRO N.ASLAN EKŞİOĞLU N.ASLAN TİCARET MSL.LİSESİ GÖZTEPE KÖPRÜSÜ GÖZTEPE MALTEPE KÖPRÜSÜ MALTEPE BOSTANCI KÖPRÜSÜ BOSTANCI ACIBADEM KÖPRÜSÜ ACIBADEM SABİHA GÖKÇEN NİZ. SABİHA GÖKÇEN HAVAALANI KAVŞAĞI HAVAALANI KAVŞAĞI HAVAALANI

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 167 E-10 Sabiha Gökçen Havalimanı-Kurtköy-Kadıköy hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 126 Kadıköy - Kartal Hattı

3.4.47 E-11 Sabiha Gökçen Havalimanı-Kadıköy Tablo 57 E-11 Sabiha Gökçen Havalimanı – Kadıköy hattı kazanım değerleri İETT tarafından Sabiha Gökçen Havalimanı ve Hat No: E-11 Kadıköy arasında işletilen E-11 kodlu hat, Kadıköy Hat Adı: Sabiha Gökçen Havalimanı - Kadıköy istikametinde 18, Sabiha Gökçen Havalimanı Günlük Toplam Binen istikametinde ise 15 adet durak ile hizmet vermektedir. Sefer Uzunluğu (km) 71 632 Yolcu Sayısı Sefer süresi gidiş ve dönüş olmak üzere toplam 120 Gidiş Yönünde Binen dakika olup, hattın toplam sefer uzunluğu 71 km’dir Sefer Süresi (dak) 120 264 Toplam Yolcu Sayısı (Şekil 168). E-11 Hattı’nda işletilen otobüslerin sayı, Dönüş Yönünde Binen marka ve model verileri temin edilememiştir. Sefer Sayısı (tam tur) 40 211 Toplam Yolcu Sayısı

Şekil 169‘da bu hat için gidiş ve dönüş olmak üzere Günlük Kilometro Sefer Aralığı (dak) 24 9 her duraktan binen günlük yolcu sayısı hesaplanarak Başına Yolcu Sayısı

verilmiştir. Gidiş yönünde en fazla yolcu talebi olan Sefer Bazlı Kilometre Ortalama Hız (km/ 35 Başına Binen Yolcu 0.23 İETT durakları sırasıyla Sabiha Gökçen İ.D.H. iken, saat) Sayısı dönüş yönünde Göztepe Köprüsü ve Kadıköy M4 Metro Koridorunda Gidiş Yönünde Durak duraklarıdır. Bu duraklardan Göztepe Köprüsü ve 18 Paralel Katedilen 8000 Sayısı Kadıköy, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı üzerinde Mesafe (Km) bulunmamaktadır. M4 Metro Koridorunda Dönüş Yönünde Durak 15 Paralel Katedilen Süre 29 Sayısı Şekil 170’te ise E-11 Hattı’na ait Ocak 2012’den (dak) Haziran 2013’e kadar günlük binen yolcu sayıları, hafta M4 Metro Koridorunda Paralel Katedilen Kadıköy- Araç Tipi - içi ve hafta sonu olmak üzere gösterilmiştir. Grafikten Mesafe Arasındaki Yenisahra de anlaşıldığı gibi, M4 Kadıköy-Kartal Metrosu’nun İstasyonlar hizmete girmesi ile birlikte bu hatta ait yolculuk talebini Sefer Başına Yolculuk Araç Sayısı 0 -3.2 değerlendirmek, bu hattın M4 Hattı’ndan sonra Süresi Kazanımı (dak) işletilmeye başlanması sebebiyle mümkün değildir. Toplam Günlük Yolcu Motor Tipi/ Yakıt Tipi - -34 Zaman Kazanımı (dak) 35,5 km’lik tek yön güzergâh uzunluğuna sahip olan Toplam Günlük Kilometre Başına - Hat İşletme zaman 585 E-11 Hattı’nın yaklaşık 8 km’si, M4 Kadıköy-Kartal Akaryakıt Sarfiyatı (lt ) Metro koridoruna paraleldir ve bu kısmın yolculuk tasarrufu (dak) Mevcut yolcu bazlı Önerilen aktarmalı süresi 29 dakikadır. E-11 Hattı’nın, M4 koridorunda 1.95 2 yolculuk maliyeti (tl) yolculuk Maliyeti (tl) paralel katettiği kısım için başlangıç ve bitiş metro istasyon noktaları sırasıyla Kadıköy ve Yenisahra‘dır.

Veri analizi kısmında ayrıntılı olarak açıklanan metodoloji doğrultusunda elde edilen sefer başına günlük yolculuk süre kazanımı, toplam günlük yolcu zaman kazanımı, toplam günlük hat işletme zaman kazanım değerleri ve hatta ait diğer işletme verileri Tablo 57’de verilmiştir.

E-11 Hattı, mevcut güzergâhını koruyarak işletilmeye devam edilmelidir. Kadıköy - Kartal Hattı 127

Şekil 168 E-11 Sabiha Gökçen Havalimanı-Kadıköy Hattı

Şekil 169 E-11 Sabiha Gökçen Havalimanı-Kadıköy Hattı için günlük durak bazlı binen yolcu sayıları

200 150 100 50 0

İSFALT KADIKÖY BENZİNCİ BAHÇELER NUMUNE HAVAALANI YENİSAHRA UZUNÇAYIR KOŞUYOLU HARMANDERE SABİHA SABİHA GÖKÇEN GÖKÇEN OTOYOL KAVŞAĞI ŞEYH ŞAMİL LİSESİ ASKERİ HASTANE GÖZTEPE KÖPRÜSÜ ACIBADEM METRO HAMZA YERLİKAYA

GİDİŞ DÖNÜŞ

Şekil 170 E-11 Sabiha Gökçen Havalimanı-Kadıköy Hattı için günlük toplam binen yolcu sayıları 128 Kadıköy - Kartal Hattı

BÖLÜM 4 BULGULAR

4.1 Erişilebilirlik ve Yol Güvenliği Açısından Tablo 58 Erişilebilirlik Sorunları Değerlendirme Konu Kod Bulgular Bir ulaştırma sisteminin verimli olarak çalıştığının en Bazı istasyon noktalarında yüzey Engelliler için önemli göstergelerinden biri, bu sistemin erişilebilir uygulamaları hala uygulanmamıştır: Hissedilebilir Yüzey E1 Ünalan İstasyonu Medeniyet Üniversitesi olmasıdır. Erişilebilir sıfatı taşımayan hiçbir sistem etkin Uygulamaları Çıkışı, Kartal İstasyon D100 Kadıköy Çıkışı bir ulaştırma sistemi olarak tanımlanamaz. Ulaştırma sistemlerini kendi aralarında karşılaştırdığımızda ise ana Birçok istasyon noktasındaki kaldırım genişlikleri TSE Standartları’na uygun omurga taşıyıcı olarak çalışan raylı sistemler ve özellikle değildir. Standartlara göre kaldırım metro hatları, erişilebilirlik açısından çok dikkatle genişliği net 150 cm, yapı yaklaşma mesafesi 50 cm ve kaldırım emniyet Kaldırım Genişlikleri E2 planlanması gereken sistemlerdir. Raylı sistemlerde şeridi 25 cm olmak üzere en az 225 cm asansörler, rampalar, yüzey uygulamaları, engelli olmalıdır: Esenkent İstasyonu 1 nolu çıkışı, Maltepe İstasyonu Girne Mahallesi yönlendirme levhaları, tuvaletler, telefonlar, istasyonların Çıkışı, Kartal İstasyonu D100 Kadıköy peyzaj alanları, vb. gibi birçok farklı uygulama her Çıkışı

seviyeden insanın rahatça erişimini sağlayacak şekilde TS12460 numaralı standarda göre tasarlanmalıdır. merdiven yükseklikleri 145mm D100 (E-5) Karayolu ≤basamak yüksekliği≤ 175mm üzerindeki üstgeçitlerin E3 olmalıdır. Birçok istasyon noktasındaki Ana iskeleti besleyici hatlar olarak ele alınan merdiven genişlikleri üstgeçit merdivenleri bu standartlara toplu taşıma otobüs sistemine ait durakların uymamaktadır: Kartal İstasyonu, Ünalan İstasyonu erişimi de dikkatlice incelenemesi, planlanması ve uygulanmasında hassasiyet gösterilmesi gereken Koridor boyunca birçok üstgeçit yapısal deformasyona uğramıştır. Bunların D100 (E-5) Karayolu E4 kaldırılıp metronun altgeçit olarak bir başka konudur. Özellikle istasyon çıkışlarında, üzerindeki üstgeçitler kullanılması sağlanmalıdır: Acıbadem yolcuların güvenli bir şekilde aktarma yapacakları İstasyonu, Küçükyalı İstasyonu duraklara erişimine, burada yine güvenli, emniyetli ve İstasyonların giriş merdivenlerinin üzeri korumalı bir şekilde bekleme yapabilmelerine dikkat fiziksel altyapının korunması ve metro edilmelidir. İstasyonların Girişi E5 kullanıcılarının güvenliği açısından uygun şekilde kapatılmalıdır: Bütün istasyon noktalarındaki çıkışlar Saha incelemeleri sırasında gözlemlenen en önemli Birçok istasyon noktasında araç park konu, M4 Metro Hattı’na ait çıkış noktalarının pek çok alanı bulunmamaktadır. Araç park yerde erişilebilirlik açısından etkin olmadığı, gerekli alanı bulunan istasyon noktalarında ise düzenli bir parklanma yönetimi düzenlemelerin ya hiç yapılmadığı ya da eksik yapıldığı ya da yönetici (örnek: İSPARK) yönündedir. Buna ek olarak, mevcut otobüs sistemi bulunmamaktadır. Düzensiz parklanma Otoparklar (İşletme) E6 birçok noktada erişilebilirliği hem araçsız ile olan etkileşimin planlanmadığı, sadece hâlihazırdaki hem de araçlı metro kullanıcıları için duraklara erişim sağlamak adına geçici çözümler kısıtlamaktadır:Ünalan İstasyonu Ünalan Mahallesi Çıkışı, Bostancı İstasyonu 2 üretildiği gözlemlenmiştir. nolu Çıkışı, Hastane/Adliye İstasyonu D100 Kartal Çıkışı, Soğanlık İstasyonu 3 EMBARQ Türkiye, M4 Kadıköy-Kartal Metro Hattı’nın Nolu Çıkışı 16 istasyonuna farklı hizmet saatlerinde saha keşifleri yaparak hattı, erişilebilirlik bakımından incelemiştir. Bu saha çalışmaları sırasında elde edilen bulgular aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Tabloda verilen örnek istasyonlara ait fotoğraflar tabloyu takiben sunulmuştur. Kadıköy - Kartal Hattı 129

Koridor boyunca birçok metro istasyonu 4.2 Bulgulara Ait Yer Tespitlerinden Örnekler ve bu noktalara en yakın otobüs duraklarına erişim bağlantı yolları 4.2.1 E1: Engelliler için Hissedilebilir Yüzey üzerindeki yaya geçitlerinin kullanılması ile sağlanmaktadır. Bu yaya geçitlerinin Uygulamaları D100 (E-5) Karayolu E7 hem fiziksel durumları hem de üzerinden üzerindeki yaya geçitleri geçen trafk hacminden dolayı hem normal kullanıcı hem de engelli erişimi için kısıtlayıcı bir faktördür: Kartal İstasyonu, Göztepe İstasyonu, Maltepe İstasyonu

Hat boyunca birçok istasyon noktasına bisiklet ile gelen metro kullanıcıları bisikletlerini elektrik ya da telefon Bisiklet Park Alanları E8 direklerine bağlamışlardır. Park-et- Devam-Et bisiklet park istasyonları konulabilir (İSPARK’ın mevcut uygulaması).

Bazı istasyon noktalarında (Maltepe İstasyonu 1 nolu Çıkışı gibi) engelli Engelli Asansörleri E9 asansörleri çalışmamaktadır: Maltepe İstasyonu Girne Mahallesi Çıkışı)

Koridor boyunca bazı istasyon noktalarında inşaat faaliyetleri sürmektedir. Buralarda inşaat güvenliği İnşaat Alanları E10 sağlanmalıdır: Ünalan İstasyonu Medeniyet Üniversitesi Çıkışı, Huzur Evi İstasyonu D100 Kartal Çıkışı, Maltepe İstasyonu D100 Kartal Çıkışı

Koridor boyunca bazı istasyon noktalarında (Acıbadem İstasyonu D100 Kartal Çıkışı) çevre düzenlemeleri tamamlanmamış olduğundan Çevre Düzenlemeleri E11 çevresindeki diğer türlere ait durak/bekleme noktalarına erişim aksamaktadır: Acıbadem İstasyonu, Huzurevi İstayonu, Soğanlık İstasyonu

İSPARK tarafından hattın Kozyatağı İstasyonu’nun 5 nolu çıkışı olan Alışveriş Otopark Altyapısı E12 Merkezi çıkışındaki otoparkın altyapısı engelli erişimi için uygun değildir.

Hattın birçok istasyon noktasındaki çıkış platformlarında yürüme yolu arasında ciddi kot farkları bulunmaktadır: Platform Kotları E13 Acıbadem İstasyonu 2 nolu D100 Harem Çıkışı, Küçükyalı İstasyonu İdealtepe Çıkışı, Gülsuyu İstasyonu 2 nolu Çıkışı

Hattın birçok istasyon noktasındaki çıkışlarında taksi ve minibüslerin düzensiz yolcu indirip bindirdikleri Minibüs-taksi bekleme Fotoğraf 1 Ünalan Medeniyet Üniversitesi Kadıköy E14 gözlemlenmiştir. Enkesidin uygun alanları olduğu çıkış noktlarında minibüs ve Çıkısı ve Kartal İstasyonu D100 Kadıköy Çıkışı taksi bekleme alanları tasarlanmalıdır: Hastane/Adliye İstasyonu 2 nolu Çıkışı

Otobüs durakları, enkesidin izin verdiği metro istasyonu çıkış noktalarında, çıkışın hemen önünde tasarlanacak ceplere kaydırılmalıdır: Hastane/ Adliye İstasyonu 1 nolu D100 Kartal Çıkışı, Esenkent İstasyonu 1 nolu D100 Otobüs Durak Yerleri E15 Kadıköy Çıkışı, Gülsuyu İstasyonu 1 nolu D100 Kartal Çıkışı, Maltepe İstasyonu 3 nolu D100 Kartal Çıkışı, Göztepe İstasyonu 1,2,3 nolu Çıkışları; buralardan mahallelere ücretsiz veya düşük ücretli aktarım hizmeti İ.E.T.T. tarafından verilmesi planlanmalıdır. 130 Kadıköy - Kartal Hattı

4.1.2 E2: Kaldırım Genişlikleri 4.1.3 E3: D100 (E-5) Karayolu üzerindeki üst geçitlerin merdiven genişlikleri

Fotoğraf 2 Esenkent İstasyonu 1 nolu çıkışı - Malte- Fotoğraf 3 Kartal istasyonu D100 Kadıköy çıkışları - pe İstasyonu Girne Mahallesi Çıkışı - Kartal İstasyonu Ünalan İstasyonu D100 Kartal Çıkışı D100 Kadıköy çıkışı Kadıköy - Kartal Hattı 131

4.1.4 E4: D100 (E-5) Karayolu üzerindeki üstgeçitler

Fotoğraf 4 Acıbadem D100 Kadıköy çıkışı - Ünalan Fotoğraf 5 Kozyatağı İstasyonu D100 Kartal çıkışı - İstasyonu D100 Kartal çıkışı Küçükyalı İstasyonu D100 Kartal Çıkışı 132 Kadıköy - Kartal Hattı

4.1.5 E5: İstasyonların Girişi 4.1.6 E6: Otoparklar (İşletme)

Fotoğraf 7 Ünalan İstasyonu Ünalan Mahallesi çıkışları

Fotoğraf 6 Yenisahra İstasyonu 3 nolu çıkışı – Genel çıkış görünümleri Kadıköy - Kartal Hattı 133

4.1.7 E7: D100 (E-5) Karayolu üzerindeki yaya geçitleri

Fotoğraf 9 Kartal İstasyonu D100 Kadıköy çıkışı

4.1.8 E8: Bisiklet Park Alanları

Fotoğraf 8 Adliye-Hastane İstasyonu 1 nolu çıkışı - Bostancı İstasyonu 4 nolu Çıkışı

Fotoğraf 10 Kozyatağı İstasyonu AVM çıkışı 134 Kadıköy - Kartal Hattı

4.1.9 E9: Engelli Asansörleri 4.1.10 E10: İnşaat Alanları

Fotoğraf 11 Maltepe İstasyonu Girne Mahallesi çıkışı

Fotoğraf 12 Huzurevi İstasyonu D100 Kartal çıkışı - Maltepe İstasyonu D100 Kartal çıkışı

Fotoğraf 13 Ünalan İstasyonu Medeniyet Üniversi- tesi çıkışı Kadıköy - Kartal Hattı 135

4.1.11 E11: Çevre Düzenlemeleri 4.1.13 E13: Platform Kotları

Fotoğraf 14 Acıbadem İstasyonu D100 Kartal çıkışı

4.1.12 E12: Otopark Altyapısı

Fotoğraf 15 Kozyatağı AVM çıkışı

Fotoğraf 16 Gülsuyu İstasyonu D100 Kadıköy çıkışı - Acıbadem İstasyonu D100 Kadıköy çıkışı 136 Kadıköy - Kartal Hattı

4.1.14 E14: Minibüs-taksi bekleme alanları 4.3 Bütünleşik bir Ulaştırma Sistemi Açısından Değerlendirme

Bir ulaştırma sisteminin hizmet bölgesinde verimli olabilmesi için, çeşitli ulaşım türlerini, herbirinin kendine özgü üstünlüklerini ortaya çıkaracak şekilde bütünleştirebiliyor olması gereklidir. Otobüs ve raylı sistem hizmetleri, eşgüdümlü güzergâh yapıları, ücret yapıları ve zaman çizelgeleri ile kapsamlı ulaştırma bileşenleri olarak işletildiğinde tamamen bütünleşmiş olurlar. Bütünleşik olmayan bir sistem gereksiz maliyetlere yol açar. Bununla birlikte, ulaştırma sistemi içindeki türlerin bütünleşme eksikliği, kullanıcılara sağlanan hizmetin kalitesini zayıflatarak, kullanıcı olmayanları olumsuz yönde etkiler. Bu yetersizlik ayrıca aktarma sayılarında ve yolculuk sürelerinde artışa Fotoğraf 17 Adliye Hastane İstasyonu 2 nolu çıkışı neden olacaktır.

M4 Metro Hattı’nın kapasitesinde hizmet vermesi için besleyici otobüs güzergâhları koridor boyunca tasarlanmalıdır. 16 istasyon noktasının tamamında 4.1.15 E15: Otobüs Durak Yerleri olmasa bile bazı istasyon noktalarında koridorun konumu dikkate alınarak bütünleşik sistem yaratmak için adımlar atılmalıdır. Bütünleşik ulaşım sistemi mantığı gereği, raylı sistem ve otobüs sistemi aynı koridor üzerinde birbirine paralel işletilmemeli, bunun yerine koridor boyunca (sistemler arası üstünlükler ortaya çıkarılarak) otobüs hatları metroyu beslemelidir.

Gerçekleştirilen saha gezileri sırasında, özellikle pek çok ulaştırma türünün etkileşim halinde olabileceği ana istasyonlarda - Bostancı, Maltepe, Kartal – bütünleşik yaklaşım maalesef bulunmamaktadır: İDO erişimi, Şehir Hatları Hizmetleri’ne erişim mevcut olmadığı gibi İETT hatlarıyla etkileşim de etkin olarak sağlanamamaktadır. Bunun en önemli sebebi, otobüs duraklarıyla metro istasyonu çıkışları arasındaki uygun Fotoğraf 18 Kartal Adliye İstasyonu 1 nolu çıkışı olmayan veya mevcut olmayan bağlantılardır.

Kadıköy İstasyonu bu konuda ayrı olarak değerlendirilmelidir; konumu ve mevcut altyapısı itibariyle bakıldığında tüm türlerin etkileşimi, uluslararası standartlar göz önüne alındığında kabul edilebilir sınırlar içerisinde sağlanmaktadır. Tabii ki sistemin daha da iyileştirilmesi mümkündür. Kadıköy - Kartal Hattı 137

4.4 Hattın Bulunduğu Koridor Açısından alışkanlığı yaratacaktır. Fakat şu anki durumu itibariyle Değerlendirme bu konumdan oldukça uzaktadır.

M4 Metro Hattı, D100 koridoru üzerinde hizmet Hâlihazırda uygulanmakta olan ücret indirimi, vermektedir. D100 Karayolu’nun bu bölümü, İBB. kullanıcıları bir nebze de olsa sisteme yakınlaştırmakla ve Karayolları İdaresi (TCK) ile 2002 yılında yapılan beraber, besleme hatlarının eksikliği ve aktarma protokolle mülkiyet sorunsalı ortadan kaldırılarak ücretinin oluşturduğu ek maliyet nedeniyle halen İBB’ye devredilmiştir. Günümüzde bu koridor, her ne istenilen seviyede tercih edilmemektedir. kadar karayolu özelliğinden çıkmış ve yerleşim alanı içerisinde kalmış olsa da, M4 güzergâhı göz önünde tutulduğunda yerleşim alanlarının uzak ya da erişiminin zor olduğu birçok nokta vardır.

M4, içinde bulunduğu koridor itibariyle D100 Karayolu’nun hem kuzeyine hem de güneyine hizmet vermektedir (yakalama alanı). Bu özelliği ile besleyici bir raylı sistem değil, beslenmesi gereken ana omurga sistemidir. M4 Metro Hattı’nın sahip olduğu bu özellikler, yukarıda belirtilen bütünleşik ulaşım sistemi özelliklerini taşıma zorunluluğu getirmektedir. Koridor üzerinde paralel çalıştırılan İETT otobüs hatları yeniden düzenlenip, bu hatlara ait otobüsler ek filo maliyeti gerektirmeden besleyici otobüs seferleri olarak kullanılmalıdırlar. Bu hatlar ile ilgili öneriler ayrı ayrı “hat karneleri”nde belirtilmiş olup, genel resim hakkındaki öneriler 6. Bölüm’de paylaşılacaktır.

Mevcut minibüs hatlarına ait güzergâhlar, İBB tarafından besleyici bileşenler olarak yeniden düzenlenmelidir. Minibüs hatları ile ilgili düzenlemeler bu çalışmanın konusu olmadığından ayrıntılı olarak incelenmemiştir.

4.5 İnsan Davranışları Açısından Değerlendirme

M4 Metro Hattı’nın kapasitesinin altında hizmet vermesinin bir diğer nedeni ise, İstanbul Anadolu Yakası’nda ikamet eden bireylerde metro kullanma ve aktarma yapma bilincinin henüz oturmamış olmasıdır. İstanbul’un diğer yakasında () Şişhane- Hacıosman Metro Hattı 13 yıldır hizmet vermektedir. Bu süreç, Avrupa Yakası’nda oturan insanlara iş ve yerleşim alanlarına metro kullanarak ve aktarma yaparak ulaşma alışkanlığını kazandırmıştır. M4 Meto Hattı da ilerleyen yıllarda bu koridor üzerine inşa edilmekte ve edilecek olan plaza, otel, konut, alışveriş merkezlerine uzanacak metro bağlantıları ve metro istasyonları içerisine açılacak kafe, restoran ve dükkanlar sayesinde, kaldırılması öngörülen üstgeçitler yerine altgeçit olarak kullanılarak, ucuz ve kolay erişim özellikleriyle insanları kendine çekerek kullanım 138 Kadıköy - Kartal Hattı

BÖLÜM 5 SONUÇLAR

Ayrıntıları her bir hat karnesinde temin edilen verilere M4 Kadıköy-Kartal metro koridoruna paralel otobüs dayanarak elde edilen toplam kazanımlar aşağıda hatlarının sefer süresi, EMBARQ Türkiye tarafından sunulmuştur. saha çalışmaları sonucunda elde edilmiştir. Saha çalışmaları dahilinde elde edilen verilerin istatistiki 5.1 Zaman Kazanımı güven aralığının anlamlı hala gelmesi amacıyla İETT tarafından ek bir çalışma yürütülmesi önerilmektedir. Bölüm 3’de açıklandığı şekilde yapılan hesaplamalar Bu rakamlara dayanarak tahmini olarak yıllık zaman sonunda, her hattın yeniden yapılandırılması ile hat/ tasarufu 578.700 saat mertebesinde olacaktır. Ayrıca yolcu başına elde edilecek kazanımlar aşağıda hatların besleyici olarak işletilmesi hatların sefer özetlenmiştir. aralığının iyileştirilmesine de olanak sağlayacaktır. Yolcu başına elde edilen tasarrufların, hatta taşınan Otobüs sefer aralığının azaltılması, yolcuların bekleme yolcu sayısı ile çarpılmasıyla günlük zaman tasarrufu süresini azalttığı gibi sistem güvenirliği artmasını bağlı her hat için hesaplanmıştır. Ayrıca hat güzergâhlarının olarak hizmet kalitesi istenilen düzeye erişecektir. kısalması sonucunda sefer süresi de kısalmıştır. Özellikle zirve saatte düşük yolcu talebi ve ortalma Hatlara ait Zaman Kazanım Değerleri Tablo 59’da hıza sahip olan hatlarda midibüs tipi (kapasitesi verilmiştir. daha etkin kullanılan, manevra esnekliğine sahip, yakıt tüketimi daha az olan) araçlar çalıştırılabilir Şekil 171’de ise bu hatların sefer süresinde ve ve bunun sonucunda işletme hızında iyileştirme yolcuların maksimum sefer süresinde kazanılması sağlanabilmektedir. Bu iyileştirmeler sonucunda planlanan toplam zaman kazanımı gösterilmiştir. yolcuların sefer süresi kısaldığından yolcu talebinin Toplam kazanımların hesaplanması sırasında, artmasını sağlamaktadır. Bu da özel araç, dolmuş aşağıdaki tabloda belirtilen köprü geçişli hatlar dikkate ve benzeri ulaşım türlerinin kullanıcılarından otobüs alınmamıstır; zira bu konu çalışma alanı dışında hatlarına yönelmelerini teşvik edecektir.bu konuda kalmaktadır. literatürdeki çalışmalar dikkate alındığında artış olacağı düşünülmektedir.

Şekil 171 Hatların sefer süresinde yolcu başına oluşan zaman kazanımı Kadıköy - Kartal Hattı 139

Tablo 59 Hatlara Ait Zaman Kazanımları (Saat) (Saat) Hat No Hat No Kazanımı Kazanımı Süresi (dak.) Süresi Süresi (dak.) Süresi Günlük Toplam Günlük Toplam Günlük Toplam Günlük Toplam Kazanımı (dak.) Kazanımı (dak.) Kazanılan Zaman Kazanılan Zaman Kazanılan Zaman Kazanılan Zaman Gidiş/Dönüş Sefer Gidiş/Dönüş Sefer Gidiş/Dönüş Sefer Gidiş/Dönüş Sefer Yolcu Başına Süresi Başına Süresi Yolcu Yolcu Başına Süresi Başına Süresi Yolcu Günlük İşletme Süre Günlük İşletme Süre Günlük İşletme Süre Günlük İşletme Süre Km başına saatlik Km başına saatlik binen yolcu sayısı Kısalma Sefer Süresi Oranı (%) Km başına saatlik Km başına saatlik binen yolcu sayısı Kısalma Sefer Süresi Oranı (%)

8D 80 -0.9 -5 10 3.3 13 16U 150 0.9 43 35 2.5 24

8M 80 0.0 0 15 2.3 19 19B 115 -3.2 -238 26 2.9 23

11T 130 -4.0 -185 9 4.3 7 19Z 100 -2.4 -291 33 6.0 33

14A 180 -1.3 -168 22 3.8 12 20E 80 -4.1 -167 10 3.7 13

14BK 180 -3.6 -672 10 3.3 6 21A 130 -0.8 -17 33 1.1 25

15BK 150 -2.5 -652 9 2.8 6 21C 115 -1.3 -43 34 1.8 30

16F 105 -2.5 -184 18 5.0 17 21G 115 -1.7 -72 33 2.4 29

16M 100 -4.3 -98 10 4.2 10 21K 130 1.5 54 44 1.8 34

16S 150 0.9 68 37 1.8 24 130A 150 1.0 104 44 1.9 29

16Y 155 -1.7 -136 33 2.4 22 E-7 180 4.8 10 44 0.6 24

17K 150 0.8 38 44 2.6 29 14DK 130 -2.1 -208 10 4.2 8

18K 180 -2.9 -492 15 2.4 8 16K 180 -1.0 -233 44 2.3 24

18M 120 -0.9 -38 16 2.3 14 16KH 200 0.0 2 44 1.9 22

18Ü 180 -3.7 -448 10 2.3 6 19 110 -0.9 -210 24 4.0 22

19E 150 -1.8 -351 22 3.7 14 130Ş 220 2.5 721 44 1.8 20

19T 90 0.0 0 18 4.5 20 202 150 -4.7 -350 7 1.6 4

21B 100 0.2 7 24 3.1 24 251 220 0.7 46 34 1.2 16

21U 150 1.6 165 41 2.8 27 252 220 -2.9 -176 14 1.3 6

129L 95 -7.8 -161 0 1.7 0 319 120 -2.1 -658 23 4.0 19

129T 140 -3.3 -552 13 3.4 9 500ES 350 0.5 48 34 1.2 10

130 175 2.2 313 44 2.1 25 500T 240 -1.2 -984 21 0.8 9

320A 180 -1.5 -143 17 3.2 10 16Z 160 3.5 7 44 0.1 27

256 200 -5.0 -70 7 1.3 3 18A 100 -4.4 -4 8 0.1 8

E-10 175 3.4 252 44 1.2 25 20Ü 110 -1.3 -287 9 4.7 8

16A 190 -0.7 -105 26 2.6 14 E-11 120 -3.2 -34 15 0.2 12

16B 155 -1.0 -118 33 2.6 21 13M 120 -0.5 -2 2 0.5 2

16C 150 0.5 51 44 2.6 29 140 Kadıköy - Kartal Hattı

i. Belirlenen hat üzerindeki İETT otobüslerinin faaliyet 5.1.1 Dizel Yakıtlı Otobüslerden Kaynaklanan CO2 Emisyon Değerlerinin Hesabı ve filo yapısı ile ilgili kapsamlı veriler toplamak, Türkiye’nin de taraf olduğu Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine (UNFCCC) Yönelik ii. Bu otobüslerin D100 ana koridoru üzerindeki trafikteki CO emisyon salımını saptamak, Kyoto Protokolü1’ne göre iklim değişikliğinde önem 2 arz eden altı sera gazı bulunmaktadır; Karbondioksit iii. Hat düzenlemesi ile gerçekleşecek iyileştirmenin (CO ), Metan (CH4), Diazotmonoksit (N2O), 2 CO emisyon salımındaki değişimini göstermek. Hidroflorokarbonlar (HFCs), Perflorokarbonlar 2 (PFCs) ve Kükürt heksaflorid (SF6). Bunlardan, Rapor kapsamındaki adımlar;

CO2, CH4 ve N2O emisyonlarının, ulaşım ve diğer insan kaykanlı aktiviteleri sonucunda iklim değişikliği a. Faaliyet/filo yapısı verisi toplanması, üzerine etki sürecindeki payları sırasıyla %57, %14 b. Dizel araç CO emisyon hesaplaması. 2 2 ve %8 ’dir. CO2 yoğunluğunun dünyadaki artışı, temel olarak fosil yakıtların kullanılması ve yeryüzü İETT’den temin edilen veriler (bkz. Bölüm 3.1) arasında kullanım değişikliklerinden kaynaklanırken, CH4 ve Kadıköy-Kartal M4 Metro koridoru boyunca işletilen 69 N2O salınımındaki artışlar temel olarak tarımdan adet hattın araç tipi ve kilometre başına yakıt tüketim kaynaklanmaktadır. mikarı listesi gönderilmiştir. Bu listede, bütün otobüsler için yakıt tipinin dizel varsayıldığı ve kilometre başına Buna bağlı olarak, kent içi CO emisyon salımının 2 yakıt tüketim miktarının 28 adet hattaki otobüsler için başlıca ve en önemli kaynağı, kara taşıtları ulaşım temin edilmiş olduğu saptanmıştır. Bu nedenle, sadece araçlarıdır. Egzoz emisyonları benzin ya da dizel, güçlü 28 adet hattaki otobüslerin CO emisyon salımları içten yanmalı motorlarda yanan hava-yakıt karışımı 2 hesaplanmış ve İETT’nin bu otobüsleri ile ilgili önerilen tarafından üretilir. Trafik kaynaklı CO emisyon salınımı 2 iyileştirmeler doğrultusunda CO emisyon salımındaki binek ve ağır araçlarda hem yakıt türü (benzin, dizel, 2 değişim gösterilmiştir. LPG ya da CNG), hem de çalışma karakterlerine göre çeşitlilik gösterir. CO2 emisyon salımı hesabında yukarıda bahsi geçen İETT’den temin edilen veriler haricinde BusLab Raporu’nun Hava Kalitesi başlığı altında literatür araştırması yapılmış olup, Hükümetlerarası yapılan çalışmasında, dizel kaynaklı Kadıköy-Kartal İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Raporları, Enerji ve M4 Metro Hattı boyunca uzanan D100 ana koridoru Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yönetmelikleri, EMBARQ üzerinde seyreden İETT otobüslerinin CO emisyon 2 ağının kent içi ulaşım üzerine yayımlanan raporları ile salımları hesaplanmış, mevcut durumda kilometre çalışılmıştır. başına ve D100 ana koridoru üzerinde seyrederken

yarattıkları CO2 emisyon salımlarının saptanması Emisyon faktörü için IPCC 2006 Ulusal Sera ve akabinde bu proje kapsamında başlatılacak hat Gazı Emisyonları Envanteri Kılavuzu Bölüm 3 düzenleme çalışmaları ile meydana gelecek değişimin Hareketli Yakma’da bulunan “Tier 1 ulusal enerji yansımasının yapılması planlanmıştır. Bu kapsamda istatistikleri’nden yakılan yakıt türüne göre yakıt sonuçları saptayabilmek için, araç faaliyet, yakıt miktarı ve default emisyon faktörleri” alınmıştır. Dizel tüketimi ve filo altyapısı ile ilgili kapsamlı veriler talep yakıtın yoğunluk ve net kalorifik değeri (NCV) için ise edilmiştir. 27/10/2011 tarih ve 28097 sayılı Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Arttırılmasına Çalışmanın temel hedefleri; Dair Yönetmelik değerleri kullanılmıştır. Bu veriler kullanılarak yapılan hesaplar sonucunda elde edilen 1 Türkiye’nin Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çereçeve Sözleşmesine 28 adet İETT otobüsü hattının kilometre başına CO Yönelik Kyoto Protokolü’ne katılmasına dair 5836 sayılı kanunun, 2 17/02/2009 tarih ve 27144 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmasının emisyon salım değerleri, EMBARQ’ın 2010 yılı Mayıs ardından, Bakanlar Kurulu kararı da 13/05/2009 tarihinde Resmi Gazete’de ayında gerçekleştirdiği “Temiz Bir Hava İçin Yol Haritası yayımlandı. Türkiye, 26 Ağustos 2009 tarihi itibariyle resmen taraf olacağı Kyoto Protokolü’nü imzaladığını 28/05/2009 tarihinde Birleşmiş Milletler İstanbul İçin Trafik Emisyon Envanteri” çalışmasından Genel Sekreterliği’ne bildirdi. faydalanılarak değerlendirilmiştir. Bu hesaplama için 2 http://www.epa.gov/climatechange/ghgemissions/global.html kullanılan formül ve yararlanılan kaynaklardaki kabuller aşağıdaki tabloda verilmiştir. Kadıköy - Kartal Hattı 141

5.1.2 CO Emisyon Hesap ve Değerlendirme Tablo 60 CO2 Emisyon Hesabında Kullanılan 2 Değerler ve Kullanılan Kaynaklar Sonuçları

Bu bölümde yapılan Kadıköy-Kartal M4 Metro Değer Kaynak Hattı boyunca uzanan D100 ana koridoru üzerinde Dizel Yakıt Yoğunluk 0,83 Enerji ve Tabii seyreden İETT otobüslerinin CO emisyon salımı Değeri (kg/lt) Kaynaklar Bakanlığı 2 27/10/2011 tarih ve hesabı, verilen formül ve Bölüm 2.2.2.’de belirtilen 28097 sayılı Enerji kabuller ile yapılmıştır. Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında CO Emisyon Hesabı (g/km): Toplam Yakıt Tüketimi (L) Verimliliğin 2 Arttırılmasına Dair x Yoğunluk (kg/L) x NCV (TJ/kg) x Emisyon Faktörü Yönetmelik (kg/TJ)

Dizel Yakıt NCV Değeri 0,000043 Enerji ve Tabii Bu formüle göre hattaki toplam yakıt tüketimi temin (TJ/kg) Kaynaklar Bakanlığı edilmiş olan 28 adet İETT otobüsü için yapılan 27/10/2011 tarih ve 28097 sayılı Enerji hesaplamalar, aşağıda verilmiştir. Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Yapılan hesaplamalara göre Kadıköy-Kartal M4 Metro Verimliliğin Hattı boyunca uzanan D100 ana koridoru üzerinde Arttırılmasına Dair Yönetmelik seyreden 28 adet hattaki İETT otobüsünden dokuz tanesi (tablo iverisinde kırmızı ile işaretli olanlar) Emisyon Faktörü (kg/TJ) 74.100 IPCC 2006 Ulusal Sera Gazı Emisyonları EMBARQ Mayıs 2010, The Roadmap for Clean Air a Envanteri Klavuzu Mobile Source Emissions Inventory for Istanbul (Temiz Bölüm 3 Hareketli Bir Hava İçin Yol Haritası İstanbul İçin Trafik Emisyon Yakma Hareketli Yakma yer alan “Tier 1 ulusal Envanteri) çalışmasında3 hesaplanan dizel yakıtlı enerji istatistiklerinden otobüslerin CO emisyon değerine (CO g) göre 1.400 yakılan yakıt türüne 2 2 göre yakıt miktarı üst limitini aşmaktadır. Bu dokuz otobüsün öncelikli ve default emisyon olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. faktörleri” Tablo 2.2 Otobüslerin yakıt tüketimi, araçtaki yolcu sayısı, Dizel Yakıtlı Üst 1.400 EMBARQ Mayıs 2010, gidilen hız, kat edilen mesafedeki topoğrafik özellikler Otobüslerin CO2 Limit Temiz Bir Hava İçin Emisyon Değeri Yol Haritası İstanbul ve dur-kalk miktarları ile değişkenlik göstermektedir.

(CO2 g) İçin Trafik Emisyon Rapor kapsamında yapılan çalışmada İETT’den Envanteri temin edilen yakıt tüketimi verisi ile değerlendirilen 28 Alt 900 EMBARQ Mayıs 2010, hattaki otobüslerin toplam yıllık CO2 kg salım miktarı, Limit Temiz Bir Hava İçin 8.704,26’dır. Yol Haritası İstanbul İçin Trafik Emisyon Envanteri Rapor kapsamında yapılan çalışmada, üç hattaki

araçların CO2 salım miktarları üst limitin oldukça İstanbul Trafik 9.500.000 EMBARQ Mayıs 2010, üzerinde olduğundan, bu hatlardaki araçların kullanımı Kaynaklı Temiz Bir Hava İçin tekrar değerlendirilmelidir. CO2 Emisyon Yol Haritası İstanbul Envanteri İçin Trafik Emisyon Toplam Değeri Envanteri • 16F, Fındıklı Mahallesi - Üsküdar (CO ton) 2 • 19E, Yenidoğan - Kadıköy • 21U, Uğurmumcu - Kadıköy Bu formül ve kabullere göre yapılan hesaplar,

Bölüm 5.2 CO2 Emisyon Hesap ve Değerlendirme Sonuçları’da verilmiştir.

3 Bu çalışma EMBARQ tarafından Mayıs 2010’da Sibel Bülay ve şu anda İTÜ.’de Rektör Danışmanı olan Alper Ünal tarafından yürütülmüş, Istanbul Büyükşehir Belediyesi ve Dünya Kaynakları Ensititüsü (WRI)’ın katkılarıyla

hazırlanmıştır. Çalışmada üst limit 1.400 CO2 g/km, alt limit 900 CO2 g/km olarak hesaplanmıştır. 142 Kadıköy - Kartal Hattı

Tablo 61 Hat boyunca seyreden 28 adet İETT otobüsünün km başına CO2 salımı hesabı M4 Metro Koridorunda km Başına km Başına Paralel No Hat No Hat Adı Araç Tipi CO Salımı Yakıt Tüketimi 2 Katedilen (CO g) 2 Mesafedeki

CO2 Salımı 1 8M ATAŞEHİR – METROBÜS KADIKÖY OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.07738267 2 11T TÜRKİŞ BLOKLARI – ÜSKÜDAR OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.12822283 3 13M ŞERİFALİ – ÜSKÜDAR OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.12599287 4 14A ALEMDAR – KADIKÖY MERCEDES 0.5562 1471.01925 0.4030908 5 16A PENDİK – ÜSKÜDAR MERCEDES 0.4931 1304.18528 0.42153131 6 16B TOPSELVİ – KADIKÖY MERCEDES 0.4931 1304.18528 0.49827796 7 16C HİLAL KONUTLARI – KADIKÖY MERCEDES 0.4931 1304.18528 0.31498404 8 16F FINDIKLI MAHALLESİ – ÜSKÜDAR KARSAN 0.671,2 1775.14701 0.35344445 9 16M ATAŞEHİR – ÜSKÜDAR OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.13717836 10 16U UĞURMUMCU – ÜSKÜDAR OTOKAR 0.4931 1248.77889 0.26257806 11 16S SABİHA GÖKÇEN HAVALİMANI - UZUNÇAYIR METROBÜS MERCEDES 0.4722 1304.18528 0.22040731 12 16Y YEŞİLBAĞLAR – KADIKÖY OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.34143845 13 16Z ÇAMLIK - KARTAL CEZAEVİ – KADIKÖY MERCEDES 0.4722 1248.77889 0.08975598 14 17K KAVAKPINAR – KADIKÖY MERCEDES 0.5562 1471.01925 0.17731036 15 18A SULTANBEYLİ UZUNDERE - UZUNÇAYIR METROBÜS MERCEDES 0.5562 1471.01925 0.11187101 16 18K SULTANBEYLİ - KADIKÖY MERCEDES 0.5562 1471.01925 0.80174226 17 18M SULTANBEYLİ – UZUNÇAYIR METROBÜS MERCEDES 0.5562 1471.01925 0.18125059 18 18Ü SULTANBEYLİ – ÜSKÜDAR MERCEDES 0.5562 1471.01925 0.55047642 19 19E YENİDOĞAN – KADIKÖY KARSAN 0.6712 1775.14701 0.60703688 20 19Z ZÜMRÜTEVLER – KADIKÖY OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.61202653 21 21A KARTAL – KADIKÖY MERCEDES 0.4931 1304.18528 0.28469278 22 21B K. BAKKALKÖY – KADIKÖY OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.17951197 23 21C ESENKENT – KADIKÖY OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.20961646 24 21K KURFALI MAHALLESİ – KADIKÖY OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.16947714 25 21U UĞURMUMCU – KADIKÖY KARSAN 0.6712 1775.14701 0.52928544 26 129L KOZYATAĞI - 4. LEVENT METRO OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.11967464 27 320A SAMANDIRA – ÜSKÜDAR MERCEDES 0.4722 1248.77889 0.47861681 28 130A TUZLA – KADIKÖY OTOKAR 0.4722 1248.77889 0.31731918 Kadıköy - Kartal Hattı 143

En kötü durum senaryosuna göre ; BusLab Raporu kapsamında değerlendirilen 55 hattan kesilmesi önerilen otobüs hatlarının yakıt tüketimi, hat mesafesi ve sefer sayılarına göre hesap yapıldığında yıllık

13.262,14 CO2 ton’luk bir tasarruf yapılmış olacaktır. Gene en kötü durum senaryosuna göre, Kadıköy- Kartal M4 Metro Hattı boyunca uzanan D100 ana koridoru üzerinde seyreden 55 hattın toplam salım miktarı yıllık 50.540,23 CO2 ton’dur. Bu değer, EMBARQ’ın The Roadmap for Clean Air a Mobile Source Emissions Inventory for Istanbul (Temiz Bir Hava için Yol Haritası İstanbul için Trafik Emisyon Envanteri) çalışmasında İstanbul geneli için hesaplanan trafik kaynaklı CO2 emisyon salım miktarı olan

9.500.000 CO2 ton’un %0,03’ü kadardır. 5.2 Besleyeci Hat Tasarımının İnsan Sağlığına Etkisi

Metodoloji doğrultusunda; yolcuların lastik tekerlekli ulaşım türündeki otobüs hattına ait durak noktasından binerek, hattın hizmet bölgesindeki raylı ulaştırma türü olan raylı M4 koridorunu kestiği ilk noktaya kadar seyahatlerini gerçekleştirdikten sonra 400m’lik bir mesafeyi ( 6 dakika) yürüyerek raylı sisteme aktarma yapacakları istasyona noktasına erişirler. Yolcuların gün içeresinde yaptıkları yolculukları gidiş-dönüş olarak kabul edersek, bu hizmet bölgesi dahilindeki otobüs hatlarının besleyeci olarak çalıştırılması ile günlük olarak toplam 800m’lik esktra bir yürüyüş aktivitesi yapılmış olunacaktır.

WHO (Dünya Sağlık Örgütü) uzmanları tarafından geliştirilen HEAT ( Health Economic Assessment Tool) Sağlık Ekonomik Değerlendirme Aracı, düzenli yürüyüş ve bisiklete binmenin ölüm oranlarındaki değişimini tahmin etmektedir. Hizmet bölgesi dahilinde yolcuların günlük olarak 0.8km daha fazla yürüyerek fiziksel aktivitelerini arttırmaları, HEAT değerlendirmesine göre yolcuların ölüm oranlarında %10’luk bir düşüş olacaktır. 144 Kadıköy - Kartal Hattı

BÖLÜM 6 ÖNERİLER

Bir önceki bölümde belirlenen bulgular ışığında 6.1.3 Altyapı Düzenlemeleri tavsiye edilen öneriler birkaç başlık altında toplanarak sunulmuştur. Sıralanan önerilerin öncelik sırası Metro istasyonları çıkışı ve/veya yakın çevresindeki belirlenmemiştir; zira idarelerin keşif maliyetlerini bazı İETT otobüs duraklarının konumları yeniden hesaplamaları ve ona göre harekete geçmeleri kendi değerlendirilmelidir. Bu duraklar uzun zamandır inisiyatifleri olarak düşünülmüştür. Burada önemli kullanılan ve metronun hizmete girmesinden sonra olan bütünleşik bir sistemin, en etkin sonucu elde erişim açısından değerlendirmesi ve buna bağlı olarak eldebilmek üzere kullanıcıların sorunlarına cevap planlaması yapılmayan duraklardır. Ne var ki mevcut verebileceği şekilde ivedilikle hayata geçirilmesidir. konumları, istasyondan çıkarak aktarma yapan yolcular için tehlike oluşturmaktadır. Özellikle dikkat edilmesi 6.1 Erişilebilirlik Açısından gereken:

6.1.1 Yatay ve Düşey İşaretlemeler • İstasyon çıkışında, erişim için yolcuların trafik akışını keserek yol geçmek zorunda olduğu Bulgularda gösterilen erişilebilirlik unsurlarından görsel duraklar, olan yatay ve düşey işaretlemeler acilen düzeltilmeli, • Köprü üzerinde veya yonca yaprağı yapısı eklenmelidir. Özellikle engelli vatandaşların ihtiyacı olan içinde olup, yolcular için yeterli bekleme alanı yatay işaretlemelerden yerlerinden sökülmüş olanlarının bulunmayan duraklar, acilen tamiri yapılmalıdır. • Yol kenarında olup mevcut üstgeçitlere uzak kalmış duraklar. 6.1.2 Ekipman ve Küçük Altyapı Düzenlemeleri

Ekipman ve altyapı sorunları olarak belirtilen eksikliklerin görece olarak hızlıca hayata geçirilebileği 6.1.4 Aktarma Merkezleri gerçeğinden hareketle hemen bir envanter çıkarılarak Aktarma merkezi olarak kullanılacak olan alanların eksikler ve yapılması gerekenler için ihaleye çıkılmalıdır: durumunun değerlendirilerek mülkiyet problemlerinin • Merdivenlerin tamiri/yapımı, basamak ivedilikle çözülmesi ve uygun tasarımların temini için yüksekliklerinin standartlaştırılması, ihale açılması önemlidir. Özellikle Ünalan İstasyonu’nda • Kaldırım genişliklerinin standartlaştırılması, Kartal yönündeki otobüs, minibüs, taksi aktarma • Engellilerin kullanacağı asansörlerin hizmete alanının daha etkin hizmet verecek şekilde tasarımının alınması/eklenmesi, yapılması gerekmektedir. Mevcut alanın devamı olarak • Korkulukların düzeltilmesi/tamiri/yapımı, değerlendirilmesi gerektiğine şiddetle inandığımız • Çıkış rampalarının düzeltilmesi (yumuşak geçişin Boğaz Köprüsü bağlantı yolunun Kartal tarafındaki sağlanması)/yapımı alan (Medeniyet Üniversitesi karşısı) genel standartlara da uyan bir aktarma alanı için idealdir. Kadıköy - Kartal Hattı 145

Yine önemli aktarma alanı olarak kullanılması önerilen önüne alındığında, bu BusLab Raporu ile belirlenen istasyonların çıkışında uygun alanların belirlenmesi ve İstanbul içinde trafik kaynaklı CO2 emisyon salım diğer ulaşım türlerine bağlantının sağlanabilmesi için hesabı daha büyük ölçekte değerlendirilmelidir. Yapılan mekik seferlerin koyulması gerekmektedir. CO2 salım hesaplamaları İETT’nin filosundaki toplam 2.7491 otobüsü için yapıldığında İstanbul genelinde Bostancı İstasyonu çıkışında (Kozyatağı İstasyonu ile çok daha yüksek değerler çıkması olasıdır. Aynı birlikte değerlendirilebilir), Bostancı sahiline bağlantıyı şekilde Özel Ulaşım otobüslerini içerecek bir çalışmada sağlamak üzere mekik sefer oluşturularak en azından yapılmalıdır. Ayrıca İstanbul için yakıt türüne göre yıllık her 10 dakikada bir hareket eden deniz otobüsü/şehir yakıt tüketim miktarı ve emisyon faktörü ile düzenli hatları erişimi oluşturulmalıdır. trafik sayımları yapılarak kentsel ulaşım veri tabanı Maltepe ve Kartal İstasyonları çıkışında, yine Bostancı oluşturulmalıdır. İstasyonu için önerilene benzer deniz otobüsü Otobüslerin yakıt tüketimi, araçtaki yolcu sayısı, gidilen bağlantısını sağlayacak mekik sefer uygulaması hayata hız, kat edilen mesafedeki topoğrafik özellikler ve sürüş geçirilmelidir. şekillerine göre değişkenlik göstermektedir. Bunun için ilk aşamada mevcut filonun GPS verilerinden 6.1.5 Otopark Alanları hız profilleri saptanmalı ve her bir otobüs için hattaki Bazı istasyonların (Örnek Acıbadem, Kozyatağı) gerçek toplam yakıt tüketimleri belirlenmelidir. çıkışında yer alan otopark alanlarının işletilmesine Mevcut durumda CO salım değerleri ortalama daha fazla özen gösterilerek gerekli altyapı çalışmaları 2 yapılmalıdır: Kaplama ıslahı, drenaj uygulaması, değerlerden çok yüksek olan araçlar yerine, yolcu güvenlik kameraları ve güvenlik görevlisi desteği kapasitesi düşük midibüs, yüksek kapasiteli hibrid ya da CNG araçlar kullanılmalıdır. Midibüsler ile CO salım sağlanmalıdır. 2 oranı literatür araştırmasına göre ¼ oranında azaltılmış Bu alanlardaki engelli erişimlerinin oluşturulması son olacaktır. derece önemlidir. Özellikle araç ile engelli kullanıcıları almaya veya bırakmaya gelen yakınları tarafından 6.2 Bütünleşik Sistem Açısından istasyondaki asansör(ler)e erişim özenle planlanmalı ve 6.2.1 Hatların Yeniden Yapılandırılması hayata geçirilmelidir. Özellikle belirtmekte fayda var ki Kadıköy-Kartal Bisiklet kullanıcıları için açık ve kapalı park alanları da koridorunda İETT ve kontrolündeki kurumlar tarafından mutlaka yerleştirilmelidir. işletilen hatların büyük bir bölümü M4 Metrosu ile paralel güzergâha sahip olduklarından, belli bir hat 6.1.6 Dizel Yakıtlı Otobüslerden Kaynaklanan CO 2 kesimi hariç (Kadıköy-Göztepe arası) hız ve konfor Emisyon İçin Öneriler açısından rekabetçi olmaları mümkün değildir. Sera gazlarındaki değişimler iklim sorunlarını tetiklediği Mevcut durum itibariyle avantajlı oldukları en önemli gibi hava kalitesindeki bozulmalar ile halk sağlığını nokta – aktarma fiyatlaması eksikliğinden dolayı – da önemli ölçüde olumsuz etkilemekte ve ekonomik kullanıcılar tarafından ödenen ücretin düşük kalmasıdır. kayıplara neden olmaktadır. Bu nedenle, özellikle Aktarma yaparak daha hızlı ve konforlu gitmek yerine, kullanıcılar düşük ücret ile gitmeyi ön planda CO2 ve bahsi geçen diğer sera gazlarının emisyon değerlerinin ölçülmesi ve hesaplanması etkili kent tutmaktadır. içi ulaşım ve taşımacılık politikalarının oluşturulması Aktarma ücreti politikasının ivedilikle görüşülerek bakımından önemlidir. hayata geçirilmesi çok büyük önem taşımaktadır. EMBARQ tarafından Mayıs 2010’da Sibel Bülay Hatların taşıdıkları yolcuları, genellikle son durak olan ve şu anda İTÜ’de Rektör Danışmanı olan Alper Kadıköy’e götürmek yerine güzergâhları üzerindeki en Ünal tarafından yürütülmüş olan çalışmada, yakın metro istasyonuna bırakmaları temel prensiptir. İETT otobüslerinin (çalışma Avrupa yakasında yürütülmüştür) CO2 emisyonu ortalama 1664 CO2 g/ 1 2013 yılında yapılan İETT sunumundan alınmıştır. km olarak hesaplanmıştır. Bu değer 1400 CO2 g/km üst sınır değerin oldukça üzerindedir. Bu durum göz 146 Kadıköy - Kartal Hattı

Son durağı Üsküdar olan hatların da yolcularını Boğaz geçisini içeren hatlar için kademeli uygulama Ayrılıkçeşme İstasyonu’nda M4 Metro ve/veya (köprüyü geçtikten sonra Ünalan veya Kozyatağı Marmaray Hattı’na ulaştırmaları temel anlayış olarak İstasyonu’nda ilk aktarma, Kartal İstasyonu’nda benimsenmelidir. Üsküdar-Çekmeköy Metro Hattı ikinci aktama olmak üzere) yapılabileceği gibi, bu devreye girinceye kadar, Üsküdar ile Ayrılıkçeşme hatlar mevcut haliyle de çalışmaya devam edebilir. Metro İstasyonu arasında hizmet verecek doğu- Burada hatırlatılması gereken en önemli noktanın uzun batı yönlü veya dairesel birkaç mekik seferinin dönemde köprü geçişlerinin otobüs ile yapılmasının oluşturulması önemlidir. Bu sayede, doğudan gelen sürdürülebilir ve etkin bir araç olmadığıdır. ve son durağı Üsküdar olan hatlardaki Üsküdar yolcularının Ayrılıkçeşme İstasyonu’nda sonlandırılan 6.2.1.2 Kartal ile Küçükyalı Metro İstasyonları hattan inerek hızlı bir aktarma ile erişimleri etkin bir Arası şekilde sağlanmış olur. Kadıköy’den başlayıp nihai varış noktası (toplama alanı olarak Kartal İstasyonu’ndan ileriye gidenleri vardır; M4 Hat düzenlemeleri önerileri yapılırken, otobüs hatlarının Hattı ile kesişimi Maltepe ile Kartal Metro İstasyonları en fazla üç metro istasyonu boyunca (yaklaşık olarak arasına denk gelmektedir) coğrafik olarak Maltepe 2,5 km) paralel hareket edebileceği kabulü göz önünde ile Kartal Metro İstasyonları arasına denk gelen 16A, tutulmuştur. Bu anlayış uluslararası uygulamalarda da 16B, 16U, 16Y, 19Z, 21C, 21G ve 21U Hatlarının görülmektedir. Hatların etkinleştirilmesi kapsamındaki tercihen Kartal’a en yakın istasyonda ama uygun öneriler aşağıda verilmiştir. aktarma alanları sağlanamadığı takdirde Esenkent, Gülsuyu, Huzurevi veya en olumsuz şartta Maltepe • Önerilen hatların kısaltılması uygulaması ve İstasyonu’nda kesilmeleri uygundur. besleme hatlarının oluşması ile: • Bireysel olarak en üst seviyede zaman tasarrufu 19B ve 21A Hatlarının tercihe göre yolcularını Maltepe sağlanmış olacak, veya Küçükyalı Metro İstasyonu’na getirecek şekilde • Tarifeye uyan ve sık aralıklarla verilen daha etkin kesilmesi uygun olur. hizmet sunulacak, • M4 Metro Hattı ana görevi olan omurga ulaşımını 6.2.1.3 Küçükyalı ile Ünalan Metro İstasyonları daha etkin şekilde sağlayacak, Arası • Daha kısa hatlarda çalışan ve trafikte takılıp Kadıköy’den başlayıp nihai varış noktası (toplama alanı kalmayan otobüslerin yakıt sarfiyatları azalarak olarak Kartal İstasyonu’ndan ileriye gidenleri vardır; parasal tasarruf sağlanacak, M4 Hattı ile kesişimi Yeni Sahra ile Bostancı Metro • Daha az zararlı gaz salımı nedeniyle çevreye olan İstasyonları arasına denk gelmektedir) coğrafik olarak olumsuz etkiler oldukça aşağıya çekilecek, Yeni Sahra ile Bostancı Metro İstasyonları arasına denk gelen 8M, 13M, 14A, 14BK, 14DK, 15BK, 16M, 18A, 18K, 18M, 18Ü, 19, 19E, 19T, 20E, 20Ü, E11 Hâlihazırda planlaması tamamlanma aşamasında ve 256 Hatlarının Göztepe, Kozyatağı veya Bostancı olan Kadıköy meydan düzenlemesi çalışmalarına İstasyonlarından birinde kesilmeleri uygundur. destek olacak şekilde az sayıda otobüsün Kadıköy’e gitmesiyle yer sorunları yaşanmayarak Kadıköy’de 11T Hattı’nın başlangıç noktası Üsküdar olması daha nezih kullanım alanları temin edilecektir. nedeniyle uygulanabilecek yöntem İETT tarafından tercih edilmelidir: 6.2.1.1 Kartal Metro İstasyonu’nun İlerisine (doğu ve kuzey) Giden Hatlar Üsküdar’dan Ayrılık Çeşme Metro İstasyonu’na Öncelikli olarak Kartal Metro İstasyonu’ndan daha kadar bir mekik hizmeti ile M4 Metrosu’na aktarılan ileriye giden 16C, 16K, 16KH, 16S, 16Z, 17K, 21K, yolcular Kozyatağı İstasyonu’nda inerek tekrar bir 130, 130A, 130Ş, E-7 ve E-10 Hatlarının Kartal aktarma ile nihai varış noktasına ulaştırılır, Bu çözüm İstasyonu’nda kesilmeleri uygundur. Bu istasyon uygulandığında, Üsküdar-Çekmeköy Metrosu’nun yakınında gerçekleştirilecek bir aktarma merkezi ile devreye girmesi ile Üsküdar ile Ayrılık Çeşme yolcuların bu hatlara Kartal’dan binerek nihayi varış arasındaki otoebüs hizmetinin kaldırılması da gündeme noktalarına ulaşmaları sağlanmalıdır. gelebilir. Hat olduğu gibi bırakılır. Kadıköy - Kartal Hattı 147

129L ve 129T Hatları mevcut güzergâhlarını -alternatif • 14BK ve 14DK Hatları: Yukarıdaki modele uygun hizmet sunmak prensibine uygun olarak- koruyabilirler. olarak (Kadıköy ile bağlantıları kesilerek), Yenisahra ve Göztepe Metro İstasyonları’na hizmet verecek 251 Hattı, köprü geçişi için metrobüs hizmetiyle şekilde çalıştırılarak besleyici hat görevini yapabilir. birleştirilebilir. Kartal sonrası yolcu dağıtımı midibüs tipi • 16K ve 16 KH Hatları: Aynı bölgeye hizmet otobüsler ile gerçekleştirilebilir. veren bu hatların birleştirilerek güzergâhları düzenlenebilir. Bunlar Kartal Metro İstasyonu’nu 252 Hattı’nın, Marmaray Projesi tamamlanıncaya kadar besleyen etkin bir hat haline getirilebilir. aktif olarak kalabileceği düşünülmektedir. Marmaray • 16U ve 16Y Hatları: Aynı prensip ile (Kadıköy ile güzergâhı ile bu hat arasındaki yakınlık incelenerek bağlantıları kesilerek), kuzey-güney ekseninde buna ileride karar verilebilir. Bununla birlikte, alternatif çalıştırılarak Hastane-Adliye ve Esenkent Metro olarak, Avrupa Yakası’ndan metrobüs hattıyla Anadolu İstasyonları için besleyici hat olarak etkinlik Yakası’na geçen yolcular, M4 ile Bostancı’ya gelerek sağlanabilir. metro çıkışında Bostancı-Kartal arasında çalışacak • 18K ve 18M Hatları: Her iki uçtan başlatılacak yeni 252 Hattı’nı kullanabilirler. seferler ile Ünalan Metro İstasyonu beslenebilir 6.2.1.4 Ünalan ile Ayrılık Çeşme Metro (18M Hattı bu şekilde çalışmaktadır); her iki hattın İstasyonları Arası ortak ana koridorda yolcu taşıdıklarına dikkat Başlangıç noktası Kadıköy olan ve görece olarak yakın edilerek sefer aralıkları düzenlenebilirse buradaki çevreye hizmet veren bu hatların düzenlenmesinden filo daha etkin yönetilebilir. elde edilecek zaman kazanımları oldukça azdır. Bu • 130 ve 130A Hatları: Bu iki hat birleştirilerek ortak nedenle, herhangi bir düzenleme yapmadan önce güzergâh kullanılarak Kartal İstasyonu daha etkin kullanıcı anketeri yapılarak beklentinin net olarak şekilde beslenebilir. tespit edilmesi önemlidir. Alınacak cevaplara göre gerekli planlamanın yapılması ve adımların atılmasını öneriyoruz.

6.2.2 Mekik Hizmetlerinin Sunulması

Metro istasyonlarının çıkışlarında, güzergâh uzunluğu 5 km mertebesinde olan mekik hizmetinin sunulması yolcuların özel araçlarını bırakarak toplu taşımaya yönlenmeside önemli rol oynamaktadır.

Bu tür mekik hizmetinin uygulanabileceği istasyonlar Acıbadem, Ünalan, Göztepe, Kozyatağı, Bostancı, Küçükyalı, Maltepe, Huzurevi, Esenkent, Hastane/ Adliye, Soğanlık ve Kartal olarak önerilmektedir. Bu istasyonlar çevresinde oluşturulacak hatların güzergâhı için ayrıca bir çalışma yapılmalıdır.

Mevcut hatların incelemesi yapılırken, bazı hatların birleştirilerek mekik seferi gibi çalıştırılabilecekleri veya etkinleştirilebilecekleri gözlenmiştir:

• 8D ve 8M Hatları: Aynı metro istasyonlarından (Göztepe ve Yenisahra) geçen bu hatların, başlangıç noktası olan Kadıköy ile bağlantılarının kesilerek sabah ve akşam zirve saatlerde her iki yönden başlayarak hizmet verilmesiyle, bu bölgelerde oturan kullanıcıların sabahları metroyla, akşamları da evlerine etkin bir şekilde ulaşmaları sağlanabilir. 148 Kadıköy - Kartal Hattı

BÖLÜM 7 SONRAKİ ADIMLAR

Yapılan inceleme ve değerlendirmelerin ışığında, İETT ile işbirliği için de kapsamlı bir yolcu beklenti anketinin yapılması önerilmekte ve planlanmaktadır. Bu anketlerden elde edilecek sonuçlar, hatların yeniden yapılandırılmasında destek olabilecektir. Bununla birlikte, temel prensiplerde bir değişiklik olmayacağından ön çalışmaların ivedilikle başlamasını önermekteyiz.

Ana aktarma merkezlerinin (Ünalan, Kozyatağı/ Bostancı, Maltepe, Kartal) tasarlanması için EMBARQ uluslararası desteğini sunabilir. Konuyla ilgili olarak ayrıntılı olarak fikir alışverişinde bulunmayı öneriyoruz.

Verilerin analizi sırasında yaşanan sıkıntılar dikkate alındığında, önümüzdeki yıllarda yapılacak tüm planlama çalışmaları için yolcu verilerinin şimdiden eksiksiz olarak toplanmaya başlanmasının önemli olduğu görüşünü belirtmek istiyoruz. Bu verilerin belli bir standarta uygun olarak toplanması çok önemli olduğundan, standardın oluşturulması sırasında desteğimizi sunabileceğimizi hatırlatmak isteriz. Kadıköy - Kartal Hattı 149

EK-1

Proje Ekibi aşağıda ayrıntıları verilen kişilerden oluşmaktadır:

EMBARQ Türkiye Çalışma Ekibi:

Arzu Tekir, Direktör Serdar ÖNCEL, Teknik Müdür, Kıdemli İnşaat Yüksek Mühendisi Pınar Köse, Program Koordinatörü, Çevre Mühendisi Celal Tolga İMAMOĞLU, Ulaştırma Yüksek Mühendisi Kiarash Ghasemblou, Ulaştırma Yüksek Mühendisi

İETT Çalışma Ekibi:

Mümin KAHVECİ, Genel Müdür Yardımcısı Büşra BURAN Ulaştırma Planlama Şefi, Zehra Erpik KESİN, Proje Koordinatörü Burak SEVİM, Proje Sorumlusu Necmettin Mert KESKİ, Proje Sorumlusu 150 Kadıköy - Kartal Hattı

Notlar EMBARQ’un misyonu, şehirlerdeki yaşamın kalitesini geliştirmek için çevresel ve mali olarak sürdürülebilir ulaşım çözümlerinin uygulanmasınayardımcı olmaktır. 2002’den beri, EMBARQ ağı, şu ülke ve bölgelerde faaliyet göstermeye başlamıştır: Meksika, Brezilya, Hindistan, Türkiye ve Çin. Ağ, mimari, hava kalitesi yönetimi, coğrafya, gazetecilik, sosyoloji, inşaat ve ulaştırma mühendisliği alanlarında 100’den fazla uzman istihdam etmektedir.

Copyright 2013 EMBARQ. This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivative Works 3.0 License. To view a copy of the license, visit http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/ EMBARQ GLOBAL 10 G Street NE, Suite 800 Washington, DC 20002 USA +1 (202) 729-7600

EMBARQ BRAZIL 471 Rua Luciana de Abreu #801, Porto Alegre/RS BRASIL, 90570-060 +55 (51) 33126324

EMBARQ China Unit 0902, Chaowai SOHO Tower A Yi No. 6 Chaowai Dajie, Chaoyang District Beijing 100020, China +86 10 5900 2566

EMBARQ INDIA Godrej and Boyce Premises Gaswork Land, Lalbaug Parel, Mumbai 400012 +91 22 24713565

EMBARQ MEXICO Calle Belisario Dominguez #8, Planta Alta Colonia Villa Coyoacán, C.P. 04000 Delegacion Coyoacán, México D.F. +52 (55) 3096-5742

EMBARQ TÜRKİYE Sürdürülebilir Ulaşım Derneği Gümüşsuyu Mah. İnönü Cad. No:29 Saadet Apt. Kat:6 D:7 Taksim, Beyoğlu, İstanbul Tel: 0 (212) 243 53 05 www.embarqturkiye.org E-mail: [email protected] Web: www.embarqturkiye.org Facebook: http://www.facebook.com/embarqturkiye Twitter: @embarqturkiye