T.C. VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü

Bitlis İl Gıda Tarım Ve Hayvancılık Müdürlüğü

BİTLİS, 2015

KURUMUN GENEL TANIMI

YASAL DAYANAK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının kurulması; 06/04/2011 tarihli ve 6223 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu’nca 03/06/2011 tarihinde kararlaĢtırılmıĢtır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmündeki Kararname (KHK/639), 08/06/2011 tarih ve 27958 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiĢtir. Bu kararname ile taĢra teĢkilatlarının kuruluĢu da hükme bağlanmıĢtır. Bitlis Ġl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü de bu kanun hükmündeki kararname esaslarına göre faaliyetlerini sürdürmektedir.

TEġKĠLAT YAPISI "Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı TaĢra TeĢkilatının Görevleri, ÇalıĢma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönergenin” 4 üncü maddesine göre Ġl Müdürlüğü; Gıda ve Yem ġube Müdürlüğü, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı ġube Müdürlüğü, Hayvan Sağlığı YetiĢtiriciliği ve Su Ürünleri ġube Müdürlüğü, Tarımsal Altyapı ve Arazi Değerlendirme ġube Müdürlüğü, Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme ġube Müdürlüğü, Arazi Edindirme ġube Müdürlüğü, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler ġube Müdürlüğü ile Ġdari ve Mali ĠĢler ġube Müdürlüğünden oluĢmaktadır. Ayrıca Ġl Müdürlüğümüzde Hukuk Birimide bulunmaktadır. Ġlimiz , , Güroymak, , ve Ġlçelerinde Bakanlık Ġlçe Müdürlüğü bulunmaktadır. Ġlçe Müdürlükleri “Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı TaĢra TeĢkilatının Görevleri, ÇalıĢma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönergenin” 8. maddesine göre faaliyetlerini sürdürmektedir.

MĠSYONUMUZ BelirlenmiĢ gıda ve tarım politikaları çerçevesinde tarımsal üretim ve gıda piyasalarında etkili denetim ve düzenleme, tüketici ve halk sağlığını koruyucu tedbirler ile kırsal hayatın sosyo-ekonomik açıdan geliĢtirilmesi amacıyla; Çiftçi eğitimi ve örgütlenmesi, bitki, hayvan hastalık ve zararlılarıyla ilgili mücadele ve karantina, tarımsal faaliyet gösteren kurum ve kuruluĢların ve gıda üreticilerinin ruhsatlandırılması ve denetlenmesi, güvenilir gıda arzı, arazi toplulaĢtırma hizmetleri, tarımsal iĢletmelere yönelik desteklerin etkinlik ve verimliliğinin sağlanması, tarımsal projelerin hazırlanması, uygulanması ve takibi, biyolojik çeĢitlilik ve gen kaynaklarının korunması faaliyetlerini yürüten yenilik ve geliĢime açık bir kurumuz.

VĠZYONUMUZ Bilgi ve teknoloji ile bütünleĢmiĢ, Hızlı ve etkin hizmet üreterek çevreye duyarlı, uluslararası standartlara ve kurallara uyumlu, sağlıklı gıda arzı ve sürdürülebilir tarımsal iĢletmeler oluĢturmak.

KURUMUMUZUN GÖREVLERĠ a) Ġlin tarımsal envanterini çıkarmak ve ilin tarım üretim potansiyelini mevcut teknolojiye göre belirlemek, b) Her türlü il yayım programlarını hazırlamak ve yayınların kendi elemanlarına, tüketicilere ve çiftçilere ulaĢtırılmasını sağlamak, c) Çevreye duyarlı doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilirlikle ilgili yeni teknolojileri ve bilgileri çiftçilere ulaĢtırabilmek, ilin tarımsal yayım programını hazırlamak programın gerçekleĢebilmesi için üretici, üretici örgütleri, üniversite, özel sektör ile iĢbirliği yapmak, ç) AraĢtırma kuruluĢları ile doğrudan merkeze bağlı olan benzeri kuruluĢlarla iĢbirliği halinde uygulamaya dönük deneme ve demonstrasyonlar programlamak ve yürütmek, d) Ġlde çiftçilerin karĢılaĢtığı problemleri araĢtırma enstitülerine iletmek, çözümlerin çiftçilere iletilmesini sağlamak, ilde görev yapan personelin hizmet içi eğitimlerini koordine etmek, e) Tarım ürünlerinin iĢlenip, değerlendirilmesine, pazarlamasına ve bunun için gerekli tesislerin kurdurulmasına yardımcı olacak çalıĢmaları yapmak, bu konuda üreticileri ve müteĢebbisleri yönlendirmek, f) Ġlin tarım ürünlerini ekiliĢ, verim ve üretimlerini tahmin çalıĢmaları yapmak, tarımla ilgili her türlü istatistik bilgilerinin zamanında toplanmasını sağlamak, g) Hayvan ve bitki sağlığı ile gıda ve yem konusunda il düzeyinde risk kriterlerini ve yönetimi esaslarını belirleyerek değerlendirme yapmak ve gerekli iletiĢimi sağlamak, ğ) Ġldeki hayvanların refahının sağlanması ile salgın ve paraziter hastalıklardan korunmasını sağlamak, bulaĢıcı hastalıkların yurt çapında yayılmasını önlemek amacıyla il çapında plan, program ve projeler hazırlamak, gerek bunları, gerekse Bakanlık tarafından belirlenenleri, ilde uygulamak, izlemek, denetlemek, h) Ġl dahilinde çözümlenemeyen hastalık, teĢhis ve tedavi problemlerini ilgili araĢtırma merkezlerine ve Bakanlığa intikal ettirmek, araĢtırma ve teĢhis sonuçlarına göre gerekli tedbirleri almak, ı) Suni tohumlama hizmetlerini yürütmek ve soy kütüğü sisteminin yurt çapında yaygınlaĢtırılması için il bazında gerekli çalıĢmaları yapmak, i) Bakanlığa bağlı hayvan sağlığı ile ilgili hastane, klinik v.b. merkezleri yönetmek; özel sektörce kurulacak bu çeĢit tesislere Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre izin vermek ve kurulmuĢ olanları denetlemek, j) Hayvan sağlığı ile ilgili madde ve malzemelerin üretim, satıĢ, ihracat, ithalat, taĢıma, muhafazası ile ilgili kayıtları tutmak, Bakanlıkça belirlenmiĢ esaslarla ve yetkiyle sınırlı olarak faaliyetleri ile ilgili izin vermek, izlemek, kontrol etmek ve denetlemek, k) Özel sektörce kurulacak suni tohumlama istasyonları ve damızlık yetiĢtirme iĢletmelerine Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre izin vermek ve denetlemek, l) Ġl dahilinde uygulanan entegre ve münferit tarım ve kırsal kalkınma projelerinin gerektirdiği hizmetleri yapmak, yeni yapılacak projelerin gerektirdiği ön etüt ve envanter çalıĢmalarını yürütmek, m) Projeye dayalı olarak kurulacak iĢletmelere ait kredi taleplerini inceleyerek uygun olanların gerekli proje ve çiftlik geliĢtirme projelerini hazırlamak, n) Ġl dahilindeki bitki ve hayvan sağlığı ile ilgili iç ve dıĢ karantina hizmetlerini mevzuatı doğrultusunda yürütmek, resmi ve özel mezbaha ve kombinaları sağlık yönünden denetlemek, ildeki damızlık boğa, koç, teke ve aygırların sağlık kontrollerini yapmak, uygun olmayanları enemek, o) Ġl dahilinde bitkilere zarar veren zararlı hastalık ve organizmaların tespitini yapmak ve koruma programlarını hazırlamak, onaylanmıĢ programların uygulanmasını sağlamak, ö) Ġl dahilinde faaliyette bulunan bitki koruma ürünleri, zirai mücadele alet makineleri, tohum ve gübre bayileri ile ilaçlama yapan özel ve tüzel kiĢilerin kontrolünü yapmak, gıda ve yem stokları, gıda ve yem konularını ilgilendiren etüt ve envanterleri hazırlamak, ruhsatlı yem fabrikalarını asgari teknik ve sağlık Ģartları bakımından denetlemek, gıda ve yem sanayileri ürünlerinin belirlenmiĢ esaslara uygunluğunu denetlemek, ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili iĢlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek, p) Bitki, hayvan, gıda ve yem güvenirliğini gözeterek tüketiciyi ve halk sağlığını koruma amacıyla il düzeyinde tedbirler almak, Bakanlıkça belirlenen tedbirlerin ilde uygulanmasını sağlamak, izlemek, değerlendirmek, konusunda faaliyet gösteren laboratuarları mevzuatı çerçevesinde belgelendirilmek, kaydını almak, izlemek, yetkili oldukları hususlarda denetlemek, r) Su ürünlerinin ve su ürünleri kaynaklarının sürdürülebilirlik temelinde iĢletilmesi ve geliĢtirilmesini sağlamak, buna yönelik koruma önlemlerini gerçekleĢtirmek, avcılık ve yetiĢtiriciliğe, su ürünlerinin iĢlenmesi ve pazarlanmasına, balıkçı barınakları ve balıkçılık ve su ürünleri alt yapılarının geliĢtirilmesi ve iĢletilmesine, su ürünleri ile ilgili her türlü bilgi ve belge toplanmasına ve bu bilgilere yönelik kayıt sisteminin geliĢtirilmesine iliĢkin düzenlemeleri uygulamak, getirilen düzenlemeler kapsamında izleme, kontrol ve denetim ile cezai müeyyideleri gerçekleĢtirmek, su ürünleri ile ilgili inceleme ve değerlendirmeler yapmak ve her türlü teĢvik ve koruma tedbirlerinin alınmasını, üretim alanlarının kiralanması ve iĢletilmesini ve buralarda verimliliğin artırılmasını sağlamak, su kaynaklarının kirletilmesini önleyecek ve su ürünlerini zarardan koruyacak tedbirleri almak ve aldırmak, balıkçılık ve su ürünleri ilgili ihracat, ithalat iĢlemlerini mevzuatı çerçevesinde yürütmek, s) Mera tespit tahdit, ıslah ve tahsis ile mera dıĢına çıkarılma ve bu gibi yerler ile ilin içerisinde bulunduğu tarım havzasına dair faaliyetlerde mevzuatı doğrultusunda iĢlemler yürütmek, tarım arazisinde ekili, dikili alanlarının ve bunların ürünlerinin taĢınır ve taĢınmaz çiftçi mallarının korunmasını ve tabii afetlerden zarar gören çiftçilere özel mevzuatına göre yardım yapılmasını sağlamak için ilgili kuruluĢlarla iĢbirliği yapmak ve çalıĢmalara yardımcı olmak, Ģ) Projeler çerçevesinde köylerde istihdam imkanlarını artırmak amacıyla el sanatlarının geliĢtirilmesini, yayılmasını ve tanıtılmasını sağlayıcı ve mamullerinin pazarlanmasını kolaylaĢtırıcı tedbirler almak, t) Çiftçilerin kooperatif veya birlik Ģeklinde teĢkilatlanmasını ve kooperatifçiliği teĢvik etmek, bu amaçla etüt ve projeler hazırlamak, kooperatiflerin ve birliklerin kurulması için teknik ve yetkisi dahilinde mali yardımda bulunmak ve denetlemek, u) Örnek çiftçi yetiĢtirmek gayesi ile çiftçi kadınlar ile çiftçi çocukları ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak, ü) Gıda, gıda katkı maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler konusunda faaliyette bulunan yerlerin gerekli kayıtları yapmak, izinleri vermek, üretim iĢleme ve satıĢ yerlerini mevzuatı çerçevesinde denetlemek, bu malzemelerin ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili iĢlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek, v) Tohumluk üretimlerinin beyanname kabulü, tarla kontrollerini yapmak ve numune alarak ilgili kuruluĢlarına göndermek, y) Tohumluk piyasasında yetkilendirme ile ilgili faaliyetleri yürütmek, Tohumluk üretici ve bayilerinin kontrolünü yapmak, z) Tohumluk, süs bitkileri, doğal çiçek soğanları ve kesme çiçek ile ilgili ithalat ve ihracat iĢlemlerini yürütmek, aa) Bakanlıkça yürütülen iç ve dıĢ kaynaklı entegre ve münferit bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünleri üretim, değerlendirme, pazarlama ve kırsal kalkınma projelerinin ili ile ilgili kısımları uygulamak, uygulatmak, hibelerin zamanında ve amacına uygun olarak kullanılmasını takip ve kontrol etmek, bb) Küresel iklim değiĢiklikleri, tarımsal çevre, kuraklık, çölleĢme ile ilgili çalıĢmalar il düzeyinde olanları yürütmek, diğer afetler ve tarım sigortası ile ilgili olarak 14/6/2005 tarihli ve 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu çerçevesindeki uygulamaların yaygınlaĢtırılmasına yönelik eğitim, yayım ve tanıtım ve mevzuatla verilen diğer çalıĢmaları yapmak, cc) Hayvan ıslahı faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin veri tabanı çalıĢmalarını yürütmek, Bakanlıkça düzenlenen suni tohumlama kurslarına iliĢkin koordinasyonu sağlamak, suni tohumlama yapma izni vermek, sperma ve embriyo üretim merkezleri ve laboratuarlarının kontrol ve denetimlerini yapmak, çç) BüyükbaĢ ve küçükbaĢ damızlık yetiĢtiriciliği yapılan iĢletmelerin teknik yönden kontrolünü yapmak, dd) Hayvancılık projeleriyle ilgili personel eğitimi ve bütçe ihtiyaçlarını tespit etmek ve ilin hayvancılık konusunda üretim potansiyelini belirlemek, mevzuatı doğrultusunda projeler yapmak, yürütmek, Ġlde hayvansal üretimin insan sağlığı ve ekolojik dengeyi koruyucu yöntemlerle yapılmasına iliĢkin çalıĢmalar yapıp bunları denetlemek, ee) Projeye dayalı olarak kurulmak istenen hayvancılık iĢletmelerine iliĢkin teknik yardım taleplerini değerlendirmek, ff) Ġl dahilinde faaliyette bulunan her türlü gübre ve toprak düzenleyicilerin üretim yerleri, gübre bayileri ile bu bayilerin depolarını ve buralardaki piyasaya arz edilmiĢ ürünleri belirlenmiĢ esaslara göre uygunluğunu denetlemek, gg) Bakanlığın il müdürlüklerine yetki devri yaptığı gübreler için ithalat uygunluk belgelerini düzenlemek, hh) Ġlde ilk defa faaliyete geçen gübre fabrikaları ile gübre üretim yerleri için lisans baĢvurularında, bu fabrika ve üretim yerlerinin mevzuata uygunluğunu denetlemek, uygunluk raporunu Bakanlığa göndermek, ıı) Ġlde bitkisel, hayvansal ve su ürünleri üretimi ile ilgili bilgi sistemlerinin kurulması ve kullanılmasını sağlamak, ii) Kayıt sistemleri veri giriĢleri ve kayıt sistemlerine dayalı destekleme uygulamalarını yapmak, jj) Tarımsal üretimi arttırmak, geliĢtirmek, kolaylaĢtırmak, kalitesini arttırmak ve maliyeti düĢürmekle ilgili iĢ ve iĢlemleri usulünce yürütmek, çiftlik muhasebe veri ağının il ile ilgili kısımlarını mevzuatı çerçevesinde gerçekleĢtirmek, kk) Üreticilerce toprak analiz sonuçlarına dayalı gübre kullanımını sağlamak için eğitim çalıĢmaları yapmak, ll) Ġlde bulunan toprak-bitki –sulama suyu analiz laboratuarlarının yetkilendirilmesi ve faaliyetleri ile ilgili olarak Bakanlıkça istenen hususları yerine getirmek. mm) Alternatif üretim tekniklerine yönelik üretici, üretici örgütleri, müteĢebbis ve tüketicilere eğitim ve yayım hizmetlerinde bulunmak, denetim faaliyetlerini yürütmek, alternatif tarımsal üretim tekniklerine yönelik Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak. nn) Sulamaya açılan alanlarda tarım tekniklerini çiftçilere öğretmek ve yaymak, oo) Ġlin, tohum, fidan, fide, gübre, ilaç, aĢı, serum, zirai alet ve makine, damızlık hayvan, yumurta, civciv, balık yavrusu ve yumurtası, ipek böceği tohumu, ana arı, kovan, sperma zirai kredi gibi girdi ihtiyaçlarını ilçelerden gelen bilgiler ıĢığında tespit etmek, bunların tedarik ve dağıtımı için T.C. Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifleri, Tarım SatıĢ Kooperatifleri, tarımsal amaçlı kooperatifler, döner sermaye, bütçe imkanları ve varsa fon gibi kaynaklardan yararlanmak üzere tedbirler almak, öö) Tarımsal yayım ve danıĢmanlık hizmetlerini düzenleyen, 8/9/2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tarımsal Yayım ve DanıĢmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik kapsamındaki iĢ ve iĢlemleri yapmak, uygulamaları yaygınlaĢtırmak için eğitim, yayım ve tanıtım çalıĢmaları yapmak, pp) Ġlde kurulu bulunan döner sermaye iĢletmesi ile ilgili iĢ ve iĢlemleri mevzuatına uygun olarak yürütmek, rr) Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile arazi edindirme, tarım arazilerinin parçalanmasını önlemek, arazi düzenlemesi ve toplulaĢtırması, sulama verimliliğini arttırmak için uygun sulama tekniklerinin kullanılması ve tesislerinin yapılması, toprak kaynaklarını korumak, tarla içi geliĢtirme hizmetlerini yürütmek, 3083 sayılı Kanun çerçevesinde ve Bakanlıkça verilen yetki ve görevler dahilinde gerekli faaliyetleri yapmak, ss) Ġlde bulunan Bakanlık kuruluĢları arasında merkezden istenen verilerin toplanarak merkez kuruluĢlarına bildirilmesi ve Bakanlıkça verilen talimat çerçevesinde koordinasyonu sağlamak, ĢĢ) Bakanlıkça önceden tespit edilen ilke ve esaslar çerçevesinde hazırlanan il yıllık yatırım ve bütçe tekliflerinin planlanmasını, uygulamasını ve değerlendirmesini yapmak, tt) Ġlde, Bakanlığın orta ve uzun vadeli strateji politikaları çerçevesinde çalıĢmalarını yürütmek. uu) Sivil savunma, afet, acil durum, seferberlik ve savaĢ hali ile koruyucu güvenlik hizmetlerini mevzuata uygun olarak sivil savunma uzmanları eliyle yürütmek. üü) Kırsal alanda yaĢayan kadınların tarımsal üretime katılımını ve istihdamını sağlamak, kadın örgütlerini ve giriĢimci kadınları desteklemek, kırsalda kadının konumunu iyileĢtirmek, fiziksel ve sosyal çevre ile olan iliĢkilerini düzenlemek ve kapasitesini artırmak için gerekli çalıĢmalar yapmak, projeler hazırlamak, uygulamak, izlemek ve değerlendirmek.” vv) Mevzuatla verilen diğer görevler ile Bakanlık ve vali tarafından verilecek benzeri görevleri yapmak.

Personel Durumu: 2015 Yılı Aralık ayı Ġtibariyle Ġl / Ġlçe Bazlı Kadro ve Personel Durumu:17.12.2015

Norm BoĢ ÜNVANI Statu Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Kadro Kadro

Ġl Müdürü GĠH 1 ------1 1 0

Ġl Müdür Yardımcısı GĠH 0 ------0 1 -1

Avukat GĠH 1 ------1 1 0

ġube Müdürü GĠH 2 ------2 7 -5

Ġlçe Müdürü GĠH 0 0 1 0 1 0 1 3 6 -3

Mühendis(Ziraat) TH 14 1 2 2 0 2 3 24 61 -37

Mühendis(Gıda) TH 3 0 0 0 0 0 1 4 11 -7

Mühendis(Su Ürünleri) TH 2 0 0 0 0 0 0 2 1 1

Veteriner SH 6 3 2 1 2 2 2 18 23 -5

Sosyolog TH 1 0 0 0 0 0 0 1

Tekniker (Ziraat) TH 8 5 2 0 2 0 1 18 48 -30 Teknisyen (Ziraat) TH 0 0 0 0 0

Teknisyen(Diğer) TH 2 0 1 0 1 0 4 4

Tekniker(Diğer) TH 11 0 3 0 0 4 18 18

Veteriner Sağlık Teknikeri SH 1 1 - 0 0 1 3 38 -31 Veteriner Sağlık Teknisyeni SH 1 0 - 2 1 0 4

Sağlık Teknikeri SH 1 - - - - - 1 2

Sivil Savunma Uzmanı GĠH 0 0

AraĢtırmacı GĠH 2 2

ġef GĠH 6 ------6

Ev Ekonomisi Teknisyeni TH 0 - - - - - 1 1

Memur / Daktilograf GĠH 3 3 1 1 3 1 6 18

Ambar Memuru GĠH 0 - - 1 1 0 - 2

ġoför GĠH 1 0 0 0 3 1 5

Teknisyen Yardımcısı YH 2 - - - - - 2

Bekçi YH 0 - - - - - 0

Hizmetli YH 3 - - 1 3 2 1 10

Daimi ĠĢçi 45 4 9 6 5 4 21 94

Geçici ĠĢçi 10 - - - 2 - 6 18

Bilgisayar ĠĢletmeni GĠH 4 - - - - 1 - 5

Veri Haz. Ve Kont. GĠH 0 1 - - 1 - 2

Koruma ve Güvenlik Görevlisi GĠH 3 ------3

Ayniyat Saymanı GĠH 1 - - - - - 1

TARGEL Mühendis (KADROLU) 4 6 5 6 2 2 5 30 40 -10

TARGEL Veteriner Hekim(KADROLU) - 2 2 2 5 4 15 46 -31

TARGEL Mühendis (SÖZLEġMELĠ) 4 1 2 1 8

TARGEL Veteriner Hekim(SÖZLEġMELĠ) 2 1 2 1 2 8

Toplam 144 26 30 24 34 17 60 335

Ġl-Ġlçe Araç Durumu: (31.12.2015) Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Renault Taksi 1 1 Isuzu Pikap 2 1 1 1 5 Mazda Pikap 1 1 Toyota Pikap 1 2 3 Mitsubishi Pikap 1 1 Minibüs 1 1 Ford Ranger 1 1 Traktör 2 1 3 TOPLAM 8 1 2 1 2 1 1 16

Bina ve Arsa Varlığı: 31 Aralık 2015 yılı sonu itibariyle bina ve lojman vb. taĢınmazların ilçeler üzerinden dağılımı aĢağıda tablo halinde verilmiĢtir.

HĠZMET BĠRĠMĠ LOJMAN AMBAR ATÖLYE GARAJ MĠSAFĠRHANE BĠNASI Ġl Müdürlüğü 2 23 1 1 1 1 Adilcevaz Ġlçe Müd. 1 Ahlat Ġlçe Müd. 2 2 1 Güroymak Ġlçe Müd. 1 Hizan Ġlçe Müd. 1 7 1 Mutki Ġlçe Müd. 1 4 Tatvan Ġlçe Müd. 1 TOPLAM 9 36 1 1 3 1

ĠLĠMĠZĠN GENEL TARIMSAL DURUMU Genel Bilgiler: Yüzölçümü 8.855 km2 Toplam Nüfusu (2014 TÜĠK) 338.023 kiĢi Belde ve Köy nüfusu (2014 TÜĠK) 148.608 kiĢi ÇKS’de kayıtlı Çiftçi Sayısı (2014) 8.781 kiĢi ÇKS’de kayıtlı Arazi Varlığı (2014) 858.267,63 da

Ġl Arazilerinin % Dağılımı ALAN TĠPĠ Toplam Alan (ha) Ġl Arazisine Oranı (%) Tarıma ElveriĢli Alan 134.955 15,71 Çayır Mera Alanları 297.662 34,66 Orman Fundalık ve Dağ Alanı 164.756 19,18 Göl Alanı 187.600 21,84 Tarıma ElveriĢsiz Alan 73.264 8,53 TOPLAM 858.637 100,00

Tarım Arazilerinin Dağılımı: Tarım Alanlarının Dağılımı Alan (Ha) Tarım Alanları Ġçindeki Oranı (%) KullanılıĢ ġekli Tarla Ürünleri 113,713,2 84 Nadas 12,142,5 8 Sebze Bahçeleri 2,980 2 Meyve-Bağ Arazisi 4,805,4 4 Tarıma ElveriĢli 1,276,9 2 Kullanılmayan Alan Toplam 134.955 100

2015 yılı Ġlimizde Üretilen BaĢlıca Tarla Ürünleri Ekim Alanları (da)

Ürün Adı Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam(da) Buğday 4.749 132.000 92.493 82.560 2000 2.350 48.000 316.152 Arpa 200 5.000 824 9.500 10 880 1.700 18.114

Fasulye 200 12.000 2.800 0 200 0 15.000 30.200

Tütün 727 0 0 1.550 0 1.365 0 3.642 Patates 250 40.000 400 2.700 20 0 12.300 55.670

Korunga 2.780 10.000 100.000 1.560 7.819 0 8.000 130.159

Yonca 32.263 62.000 161.872 29.000 24,946 87.283 90.000 487.364 Silajlık Mısır 300 650 400 1.500 0 4.500 1000 8.350

ġeker Pancarı 0 10.000 401 4.000 0 0 8.500 22.901 Ayçiçeği 0 4.500 325 0 0 0 0 4.825

2015 Yılı Ġlimizde Üretilen BaĢlıca Tarla Ürünleri Üretim Değerleri

Birim Fiyatı Üretim Değeri Ürün Adı Toplam (da) Verim (Kg/da) Üretim (Ton) (TL/Kg) (TL)

Buğday 316.152 0.18 56.907 0.9 51.216

Arpa 18.114 0.22 3.985 0.7 2.790

Fasulye (Kuru) 30.200 0.30 9.060 3 27.180

Tütün 3.642 97.76 356.042 5.68 2.022.318

Patates 55.670 4.000 222.680 0.8 178.144

Korunga(YeĢil Ot) 130.159 0.49 63.778 0.6 38.267

Yonca (YeĢil Ot) 487.364 0.69 336.281 0.6 201.768

Silaj Mısır 8.350 4.62 38.577 0.2 7.715

ġeker Pancarı 22.901 4.500 103.055 0.15 15.458

Ayçiçeği 4.825 150 723.750 1.3 940.875

2015 yılı Ġlçeler Bazında YetiĢirciliği Yapılan BaĢlıca Sebze Ürünleri Ekim Alanları (da)

Ürün Adı Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam

Domates 510 4.500 2.000 1.250 205 220 12.000 20.685

Biber 85 0 0 890 200 120 500 1.795

Hıyar 650 0 0 560 350 0 100 1.660

Kavun 0 0 500 85 0 0 0 585

Karpuz 0 0 600 720 0 0 10 1.330

Fasulye (Taze) 220 0 0 0 500 30 1.500 2.250

Lahana (Beyaz) 60 0 0 365 0 0 0 425

2015 yılı Ġlimizde YetiĢtiriciliği yapılan BaĢlıca Sebzelere ait Üretim Değerleri

Birim Fiyatı Ürün Adı Ekim Alanı (Da) Üretim Miktarı (Ton) (TL/Ton) Üretim Değeri (TL)

Domates 20.685 85052 0.7 59536.4

Biber 1.795 941 0.95 893.95 Hıyar 1600 2821 0.6 1692.6 Kavun 585 585 0.3 175.5

Karpuz 1330 3182 0.25 795.5

Fasulye (Taze) 2250 2237 1.5 3355.5 Lahana (Beyaz) 425 121 0.65 78.65

2015 yılı Ġlçeler Bazında YetiĢirciliği Yapılan BaĢlıca Meyvelik Alanları (da)

Ürün Adı Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam

Elma 385 1415 5142 150 175 2239 840 10346

Armut 97 123 205 20 60 1022 45 1572

Kiraz 172 400 153 40 15 28 170 978

Ceviz 274 4000 7158 1010 11000 3067 1250 27759

Üzüm 0 0 0 0 1800 0 0 1800

Fındık 0 0 0 0 4000 0 0 4000

2015 Ġlimizde YetiĢtiriciliği yapılan BaĢlıca Meyvelere ait Üretim Değerleri yılı

Ürün Adı Alanı (Da) Üretim Miktarı (Ton) Birim Fiyatı (TL/Ton) Üretim Değeri (TL)

Elma 10346 4891 1.8 8803.8

Armut 1572 1052 1.7 1788.4

Kiraz 978 458 2 916

Ceviz 27759 3015 12 36180

Üzüm 1800 900 1.4 1260

Fındık 4000 110 5.5 605

2015 Yılı Ġl/Ġlçe Bazında Hayvan Varlığı

Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam

BüyükbaĢ 9.393 5.207 10.821 16.327 7.260 11.757 12.802 73.567

KüçükbaĢ 124.500 100.000 95.808 117.677 121.550 134.516 130.000 824.051

2015 Yılı Ġl/Ġlçe Irk Bazında Hayvan Varlığı

BÜYÜKBAġ KÜLTÜR IRKI 19.423 KÜLTÜR MELEZĠ 31.837 MANDA 6.863 YERLĠ 10.624 YERLĠ MELEZĠ 4.820 TOPLAM 73.567

2015 Yılı Ġl/Ġlçe Bazında Soy Kütüğü- Ön Soy Kütüğü Hayvan Varlığı

BüyükbaĢ Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Soy Kütüğü 1.303 1.252 4.381 3.935 164 2.028 3.885 16.948 Ön Soy Kütüğü 1.083 93 342 835 502 118 1.139 4.112 Toplam 2.386 1.345 4.723 4.770 666 2.146 5.024 21.060

2015 Yılı Ġl/Ġlçe Bazında Köy Kanatlı Mevcutları

Kanatlı Türleri ĠL/ĠLÇE Diğer Kümes Tavuk Hindi Ördek Kaz Güvercin Hayvanları Merkez 11.000 550 270 120 1.500 380 Adilcevaz 17.000 2.700 350 450 900 45 Ahlât 9.200 650 720 455 325 75 Güroymak 10.250 800 110 150 1.100 50 Hizan 9.000 2.000 150 250 550 550 Mutki 11.800 260 170 86 135 435 Tatvan 9.500 900 250 180 900 360 TOPLAM 77.750 7.860 2.020 1691 5.410 1.895

2015 Yılı Ġl/Ġlçe Bazında eski ve yeni usul arılı kovan varlığı;

Eski Usul Yeni Usul Balmumu-Arı Bal Üretimi Toplam Kovan Ġlçeler Köy Sayısı Kovan Kovan Üretimi (KG) (KG) Sayısı

105 Merkez 3.514 28.664 25.742 547.026 32.178 7 Adilcevaz 1.594 1.275 27.098 1.594 5 Ahlat 2.646 2.117 44.982 2.646 11 Güroymak 2.300 1.840 39.100 2.300 57 Hizan 37.642 43.856 65.198 1.385.466 81.498 9 Mutki 1.723 4.529 5.002 106.284 6.252 10 Tatvan 2.000 7.402 7.522 159.834 9.402

Toplam 44.879 90.991 108.696 2.309.790 135.870 204

2015 Yılı Hayvansal Ürünler Üretimi ve Değerleri

Hayvan Irkı Ürün Adı Üretim Miktarı (KG) Birim Fiyatı (TL/KG) Toplam Üretim Değeri (TL)

Et 1.200.000 25 30.000.000,00 BüyükbaĢ Süt 38.000.000 1,15 43.700.000,00

Et 2.000.000 26 52.000.000,00 KüçükbaĢ Süt 31.000.000 1,5 46.500.000,00

Bal 2.309.790 20 46.195.800,00 Arı Balmumu 108.696 1,5 163.044,00

Alabalık 358.267 8 2.866.136,00

Su ürünleri Yavru Balık 8.602.000 0,06 516.120,00

Sazan Balığı 29.000 2,5 72.500,00

Deri 160.000 2,5 400.000,00

Yapağı 750.000 2 1.500.000,00

Toplam 223.913.600,00

KIRSAL KALKINMA VE ÖRGÜTLENME ġUBE MÜDÜRLÜĞÜ

Kooperatifçilik:Ġlimiz genelinde faaliyet gösteren tarımsal kooperatif sayıları aĢağıdaki gibidir.

Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam

Tarımsal Kalk. Koop. 10 4 18 20 8 13 7 80

Sulama Kooperatifleri - 1 1 - - - 1 3

Su Ürünleri Koop. - 1 2 - - - - 3

Toplam 10 6 21 20 8 13 8 86

Bitlis Ġli genelinde 2015 yılı Aralık ayı sonu itibariyle faaliyet gösteren tarımsal birlik ve oda üye sayıları aĢağıdaki gibidir.

Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Üretici Birlikleri (Bal,Süt,Tütün,Patates) 4 - 2 - 1 1 - 7

YetiĢtirici Birlikleri (Sığır,Koyun,Manda,Arı) 4 ------4

Ziraat Odaları 1 1 1 1 1 1 1 7

Toplam 9 1 3 1 2 1 1 18

KuruluĢ ve Genel Kurul:

Ġlimizdeki 80 tarımsal kalkınma kooperatifi, 3 sulama kooperatifi ve 3 su ürünleri kooperatifi olmak üzere 86 kooperatiften 20 adedinin 2015 yılı yıllık olağan genel kurul toplantıları yapılmıĢtır.

Ayrıca ilimizde 7 üretici birliği, 4 yetiĢtirici birliği olmak üzere toplam 11 birlik mevcuttur.

Proje ve Kredilendirme Faaliyetleri:

Ġlimiz üreticilerinin örgütlenmesi amacıyla, 2002 yılında 12 adet olan kooperatif sayısı 2014 yılında 86 taneye ulaĢması sağlanmıĢtır. Ġlimiz kooperatiflerin 44 adedi Bakanlığımız ve sosyal YardımlaĢma Fonu kaynaklarından yatırım programları kapsamına alınarak desteklenmiĢtir. Desteklenen 44 adet kooperatife 4.480 adet damızlık büyükbaĢ hayvan ve 36.400 adette damızlık küçükbaĢ hayvan temin edilmiĢtir. Program kapsamında 2830 çiftçi ailesine 45.357.653,00 TL kaynak aktarılmıĢtır. Aktarılan bu kaynaklar kooperatifleĢmeyi cazip hale getirmiĢtir. Bu faaliyetler sonucu ilimizde örgütlü üretici sayımızda büyük bir artıĢ sağlanmıĢtır. Yatırıma Alınan Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri

DAĞITILAN KOOPERATĠF PROJE HAYVAN FAYDALANAN KULLANDIRILAN Sıra No SAYISI KONUSU MĠKTARI ÇĠFTÇĠ SAYISI ÖDENEKLER BÜYÜKBAġ 1 21 HAYVANCILIK 4.48 1.53 26.979.398,00 KÜÇÜKBAġ 2 23 HAYVANCILIK 36.4 2.7 18.681.630,00 TOPLAM 44 40.88 4.2 45.661.028,00

2015 yılında kooperatiflerimize ödenek aktarma durumu olmamıĢtır.

Kooperatif Denetim Faaliyetleri:

Ġlimizde proje uygulayan toplam 44 tarımsal kalkınma kooperatifinin proje izleme ve değerlendirmeleri il-ilçe müdürlüğümüz elemanlarımızca sahada incelenmiĢ olup, formları yılda iki dönem halinde Nisan ve Ekim aylarında Bakanlığımıza gönderilmiĢtir.

KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESĠ PROJESĠ (KKYDP) :

 Makine ve Ekipman Alımları:

2008 yılından itibaren yürütülen ilimiz tarımında mekanizasyonunu arttırmayı amaçlayan projeler kapsamında 2008-2014 yılları arasında 1329 çiftçiye 8266.236,58 TL hibe kaynak aktarılmıĢtır. Proje kapsamında ilimizde 21 çeĢit makine ve ekipman alımı desteklenerek, il çiftçisinin tarımda mekanizasyona geçiĢi hızlandırılmıĢ, modern tekniklerin uygulanması sağlanarak birim alandan daha fazla ürün alınması sağlanarak çiftçinin ve ilin ekonomisinin geliĢmesine büyük katkı sağlanmıĢtır. 2014 Yılı Ġl Bazında Makina Dağılımı aĢağıdaki gibidir.

MAKĠNE TÜRÜ ADET HĠBE TUTARI Çiftlik Gübresi Dağıtım Makinesi 9 106.000,00 Arıcılık makine ve ekipmanı 2 3.761,58 Balyalama makinesi 18 316.000,00 Bahçe Traktörü 9 158.000,00 Çayır Biçme Makinası 55 96.250,00 Diskli tırmık 3 4.500,00 El Traktörü ve Ekipmanları 44 154.300,00 Mibzer 11 64.000,00 Motorlu tırpan 1 250,00 Pancar Söküm Makinesi 22 352.000,00 Pülverizatör 7 4.350,00 Sap toplamalı saman makinası 36 227.500,00 Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı 15 7.325,00 TOPLAM 232 1.494.236,58

2014 yılında Makine Ekipman Desteklemeleri için yapılan 597 baĢvurunun 30 baĢvurusu iptal, 567 baĢvuru kabul edilerek değerlendirmeye alınmıĢtır 252 çiftçiyle sözleĢme imzalanıp, 232 çiftçi makine ekipman alımını tamamlamıĢtır. Toplam da 1.494.236,58 TL hibe ödemesi gerçekleĢtirilmiĢtir. 2014 yılında makine ekipman için ayrılan kaynak 1.587.831,68 TL olup 1.494.236,58 TL si kullandırılmıĢtır.

2015 yılında çiftçilerimize Makine ekipman desteklemeleri için ödenek aktarma durumu olmamıĢtır. Basınçlı Sulama Sistemleri Hibe Desteği: Sulama desteklemeleri kapsamında tarımsal faaliyetler için geliĢtirilen modern basınçlı bireysel sulama makine ve ekipmanlarının üreticiler tarafından kullanımını yaygınlaĢtırarak; daha kaliteli ve pazar isteklerine uygun üretim yapılmasını sağlamak, zor Ģartlarda bedenen çalıĢan üreticilerimizin iĢlerini kolaylaĢtırmak ve üretim maliyetlerini düĢürerek uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir seviyeye getirebilmek için bireysel sulama makine ve ekipman satın alımları desteklenmektedir.

2015 yılı için gerçekleĢtirilen projelerimiz tabloya çıkarılmıĢtır.

SULANACAK ALAN BAġVURU KONUSU ADET HĠBE TUTARI (%50) (DA) Tarla Ġçi DamlaSulama 9 446,28 51.785 Tarla Ġçi Yağmurlama Sulama 234 14.228,59 2.305.442,73 TOPLAM 243 14.674,87 2.537.227,73

 Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Ekonomik Yatırım Projeleri:

2006 yılından bu yana uygulanmakta olan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının desteklenmesi Programı kapsamında Ġlimizde bugüne kadar uygulanan Kırsal Kalkınma Ekonomik Yatırım Projeleri tablosu:

Ekonomik Yatırım Projeleri tablosu:

DEVAM BĠTEN PROJE PROJE EDEN HĠBE ÖDENEN HIBE SEKTÖREL DAĞILIM PROJE TOPLAM SAYISI PROJE TALEBĠ MIKTARI (TL) SAYISI MALĠYETĠ SAYISI Bitkisel Ürün ĠĢlenmesi ve 26 22 4 14.242.468,73 7.121.234,36 5.066.783,74 Paketlenmesi Hayvansal Ürün iĢlenme ve 40 37 3 19.237.842,55 9.618.921,275 8.536.231,342 Paketlenmesi Soğuk Hava Deposu 5 4 1 2.699.042,00 1.349.521,00 841.250,00 Su ürünleri iĢleme ve Paketlenmesi 1 1 0 350.000,00 174.000,00 174.000,00,00 Tarımsal Üretime Yönelik Modern 6 4 2 3.527.400,00 1.763.700 1.222.471,05 Sabit Yatırımlar TOPLAM 78 68 10 40.056.753,28 20.028.376.64 15.840.736,132 2015 yılında 9. ve 10 Etap olarak yürütülen program kapsamında 14 yatırımcının baĢvurusu kabul görmüĢ, 13 yatırımcı ile hibe sözleĢmesi yapılmıĢtır. Yerelden kaynaklanan sorunlardan dolayı hibe sözleĢmesi imzalayan 1 yatırımcımız ait projeleri iptal edilmiĢtir. 2015 yılı içinde yatırıma 13 projemiz baĢlanmıĢ, SözleĢme imzalanan ve devam eden projelerin toplam tutarı olan 10.331.794,18 TL’nin 5.165.897,09 TL si hibe olarak Bakanlığımızca karĢılanacaktır. 9.ve 10 etap kapsamında 2015 yılında bugüne 2.245.128,89 TL ödeme yapılmıĢtır BĠTKĠSEL ÜRETĠM VE BĠTKĠ SAĞLIĞI ġUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIġMALARI

Bitkisel Üretim Destekleme Ödemeleri 2015 yılı bitkisel üretim destekleme ödemelerinden (hububat desteği, Organik Tarım sertifikalı fidan, sertifikalı tohum, yem bitkileri, torak analiz desteği, gübre ve mazot olarak) faydalanmak üzere Müdürlüğümüze baĢvuran çiftçilere destek ödemesi için iĢlemler yapılmaktadır.

2015 üretim sezonunda Yem Bitkileri Desteği,Yağlı Tohumlu Bitkiler Desteği, Sertifikalı Fidan/Fide,Tohum Kullanım ve Üretim Desteği, Hububat Baklagil Prim Desteği, Organik Tarım Desteği ve Mazot Gübre ve Toprak Analizi Desteği destekleme süreci devam etmektedir.

Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli

Tarım havzaları; tarımsal üretim faaliyetlerinin belirli bir plan dahilinde yoğunlaĢtırıldığı ve entegre bir Ģekilde yürütüldüğü, il veya ilçe sınırları ile ayrılmıĢ, aynı ekolojik ve sosyoekonomik Ģartlar itibariyle benzerlik ve bütünlük gösteren tarım bölgeleridir. Proje ile Türkiye genelinde hangi ürünün nerede öncelikli olarak ekilmesi gerektiği ve doğru ürünlerin desteklenmesini amaçlayan ”Havza Bazlı Destekleme Modeli” düĢünülmüĢtür. Destekler tarımsal ekoloji, ürün deseni, potansiyel iç ve dıĢ pazar imkanları gibi kıstaslar göz önüne alınarak yapılmaktadır. Bu belirlemelere göre Ġlimiz Vangölü ve Zap Havzaları içinde yer almıĢtır.09/06/2009 tarihli ve 2009/15173 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türkiye Tarım Havzalarının Belirlenmesine ĠliĢkin Kararla, 2012 yılı üretim sezonunda üretilen ve satıĢı yapılan ürünler, fark ödemesi kapsamında desteklenmektedir. Ġlimizde Vangölü ve Zap Havzasında yer alan ilçelerimizde desteklenen ürünler aĢağıdaki tablodaki gibidir.

Havza Adı Fark Ödemesi Kapsamında Desteklenen Ürünler

MuĢ,Van,Tunceli,Bingöl,Ağrı,Erzurum, Bitlis(Adilcevaz, Ahlat, Güroymak, Hizan) Vangölü Havzası Arpa,Aspir,Ayçiçeği,Buğday,Çavdar, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut Van, Hakkari,ġırnak, Siirt, Bitlis (Merkez, Hizan, Mutki) Zap Havzası Arpa,Buğday,Çeltik,Mercimek,Pamuk,Aspir,Kuru Fasulye, Mısır, Nohut 2014 Üretim Sezonu Mazot-Gübre ve Toprak Analizi Desteği

Toprak Mazot Mazot Gübre Gübre Toprak Analizi Toplam Mazot Alanı Gübre Alanı Analizi Toprak Analizi Sıra No Ġlçe ĠĢletme Destekleme ĠĢletme Destekleme Destekleme Destekleme (da) (da) ĠĢletme Alanı (da) Sayısı Miktarı (TL) Sayısı Miktarı (TL) Miktarı (TL) Miktarı (TL) Sayısı 1 ADĠLCEVAZ 2492 331.425,522 1.380.730,36 2472 319.534,806 1.760.621,84 1949 268.253,965 670.641,27 3.811.993,47 2 AHLAT 2711 325.642,572 1.456.756,63 2690 310.312,972 1.787.699,87 1423 174.816,909 437.046,85 3.681.503,35 3 GÜROYMAK 885 56.549,977 261.266,90 890 53.490,460 321.494,23 87 12.253,438 30.633,79 613.394,92 4 HĠZAN 1235 30.556,653 140.521,76 1280 29.915,496 179.447,66 0 0,000 0,00 319.969,42 5 MERKEZ 178 8.365,481 38.288,53 182 7.985,173 47.787,54 14 2.094,024 5.235,08 91.311,15 6 MUTKĠ 497 22.653,605 103.568,60 515 22.027,783 131.443,28 7 1.296,298 3.240,76 238.252,64 7 TATVAN 1093 92.873,324 434.661,77 1088 89.521,828 540.521,18 338 42.679,552 106.699,67 1.081.882,62 TOPLAM 9091 868.067,13 3.815.794,55 9117 832.788,52 4.769.015,60 3.818,00 501.394,19 1.253.497,42 9.838.307,57

2014 Üretim Sezonu Yem Bitkileri 2014 Desteği

Silajlık Mısır Yapay Çayır Yonca Korunga Fiğ TOPLAM (Kuru) Mera Sıra Ġlçe Çiftci Kuru Sulu Çiftci Alan Çiftci Alan Çiftci Kuru Sulu Çiftci Alan Toplam Desteğe Destek No Adı Sayısı Alan Alan Sayısı (da) Sayısı (da) Sayısı Alan Alan Sayısı (da) Çiftçi Tabi Miktarı (da) (da) (da) (da) Sayısı Alan (da) (TL) 1 ADĠLCEVAZ 211 7.337,385 615,089 244 14.356,424 1 10,000 423 22.318,898 825.882,96 2 AHLAT 122 2.009,544 1.183,912 96 3.338,271 8 208,548 207 6.740,275 268.653,87 3 GÜROYMAK 136 1.195,015 1.231,184 2 26,399 9 324,900 8 154,925 143 2.932,423 121.456,53 4 HĠZAN 62 38,500 723,014 28 220,002 72 981,516 46.105,78 5 MERKEZ 9 162,859 26,817 1 8,419 9 198,095 6.563,38 6 MUTKĠ 84 1.378,849 84 1.378,849 68.942,45 7 TATVAN 70 1.691,656 743,836 12 111,921 5 53,745 75 2.601,158 96.449,20 GENEL TOPLAM 12.434,959 5.902,701 18.061,436 324,900 427,218 1013 37.151,214 1.434.054,17

2013 Üretim Sezonu Yem Bitkileri 2013 (2. Taksit) Desteği Ödemesi

Yem Bitkileri (da)

Desteğe Tabi ĠĢletme Desteğe Tabi Alan Toplam Destek Miktarı Sıra No Ġlçe Adı Yonca (Kuru) Yonca (Sulu) Korunga Sayısı Toplamı (Da) (YTL)

1 AHLAT 136 4.172,649 1.217,492 942,365 2.012,792 164.154,69 2 MERKEZ 7 91,036 88,736 2,300 4.528,80 3 MUTKĠ 124 2.230,803 2,230,803 111.540,15 4 HĠZAN 74 1.032,286 41,000 576,752 414,534 46.648,96 5 GÜROYMAK 115 2.183,389 275,510 1,867,879 40,000 103.259,25 6 ADĠLCEVAZ 495 29.444,001 12.623,381 1,845,234 14.975,386 1.069.978,57 7 TATVAN 86 2.241,517 1.322,185 378,467 540,865 80.223,50 TOPLAM 1.037 41.395,681 15.479,568 7,930,236 17.985,877 1.580.333,92

2015 Üretim Sezonu Sertifikalı Fidan Kullanımı Desteği(Güzlük) (2015 yılı Sertifikalı Fidan Kullanım (Yazlık)Destekleme Süreci devam etmektedir.)

Sıra Ġlçe Urun Fidan ĠĢletme Sertifikali Standart Destekleme Destekleme No Sayisi Sayısı Alan (da) Alan (da) Alanı(da) Miktarı (da)

1 ADĠLCEVAZ ELMA 1000 1 0 13,499 13,50 1.349,90 2 MUTKĠ ELMA 240 1 0 7 7,00 1.050,00 TOPLAM 1240 2 0 20,499 20,50 2.399,90

2015 yılı Sertifikalı Fidan Kullanım Desteklemesi (Yazlık)

Destekleme Sıra Fidan ĠĢletme Sertifikalı Standart Destekleme Ġl Ġlçe Ürün Miktarı No Sayısı Sayısı Alan (da) Alan (da) Alanı(da) (TL) 1 BĠTLĠS AHLAT ARMUT 1413,00 1 0,000 11,300 11,300 1.695,00 2 BĠTLĠS AHLAT ELMA 1850,00 2 14,800 0,000 14,800 5.180,00 3 BĠTLĠS AHLAT KĠRAZ 600,00 1 0,000 10,500 10,500 1.575,00 4 BĠTLĠS GÜROYMAK CEVĠZ 3700,00 2 0,000 181,508 181,508 18.150,80 5 BĠTLĠS GÜROYMAK ELMA 2830,00 2 26,000 20,000 46,000 9.280,00 6 BĠTLĠS GÜROYMAK KAYISI 800,00 1 0,000 53,000 53,000 5.300,00 7 BĠTLĠS HĠZAN CEVĠZ 170,00 1 0,000 12,418 12,418 1.241,80 8 BĠTLĠS TATVAN CEVĠZ 2900,00 1 290,075 0,000 290,000 81.200,00 TOPLAM 14263,00 11 330,875 288,726 619,526 123.622,60

Hububat Baklagil Fark Ödemeleri Desteği: Hububat Fark ödemeleri 2015 yılına ait süreç devam etmektedir.

2014 Üretim Sezonu Fark Ödemeleri Desteği 2014

Sıra No Ġlçe ĠĢletme Sayısı Destekleme Miktarı 1 GÜROYMAK 24 42.858,08 2 ADĠLCEVAZ 137 150.484,78 3 TATVAN 48 54.436,99 4 AHLAT 171 215.914,20 5 MERKEZ 1 1.200,00 TOPLAM 381 464.894,05

2014 Üretim Sezonu Prim Uygulamaları 2014 (Ayçiçeği)

Sıra No Ġlçe ĠĢletme Sayısı Destekleme Miktarı

1 ADĠLCEVAZ 2 7.156,26 2 AHLAT 32 231.131,79 TOPLAM 34 238.288,05

2015 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohum Kullanımı (Yazlık)

Sıra No Ġlçe ĠĢletme Sayısı Destekleme Alanı Destekleme Miktarı

1 TATVAN 2 164,00 6.559,92 2 GÜROYMAK 1 12,00 480,00 3 ADĠLCEVAZ 5 222,00 8.880,00 4 AHLAT 304 21.690,80 867.632,00 TOPLAM 312 22.088,80 883.551,92

2015 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohum Kullanımı (Güzlük) Destekleme Miktarı Sıra No Ġlçe ĠĢletme Sayısı Destekleme Alanı

1 GÜROYMAK 3 149,69 1.122,67 2 TATVAN 25 2.663,79 19.922,95 3 ADĠLCEVAZ 51 6.758,60 50.449,54 4 AHLAT 159 17.746,99 133.102,53 TOPLAM 238 27.319,07 204.597,69

2014 Yılı Organik Tarım Destekleme Ödemesi kesin icmal

Sıra No Ġlçe ĠĢletme Sayısı Desteklen Alan (da) Destekleme Miktarı (TL)

1 ADĠLCEVAZ 178 33.648,43 336.484,27 2 AHLAT 272 31.223,395 325.970,45 3 GÜROYMAK 62 11.282,369 144.259,95 4 MERKEZ 2 695,54 6.955,39 5 TATVAN 9 568,20 9.272,68 TOPLAM: 523 77.417,93 822.942,74

2014 yılı Sertifikalı Tohumluk Üretimi Desteği (Ödenmedi):

Sıra No Ġlçe ĠĢletme Sayısı Desteklen Miktar (kg) Destekleme Tutarı (TL)

1 AHLAT 6 4.900.542,00 392.043,36 TOPLAM: 6 4.900.542,00 392.043,36

Organik Tarım Organik tarım birim toplantıları 3 ayda bir toplantılarını muntazam bir Ģekilde gerçekleĢtirmektedir. Bitlis ili ve ilçelerine bağlı köylerde organik tarımın geliĢtirilmesine yönelik “Bitlis ili organik tarımın geliĢtirilmesi eğitim projesi” baĢlatılmıĢtır. Proje kapsamında;

- 7 Tarım personeline Organik Tarımın YaygınlaĢtırılması Ve Kontrolü Projesi hakkında eğitim ve bilgilendirme toplantısı yapıldı. - Toplamda 701 çiftçiye Bitlis ili Ahlat, Adilcevaz, Tatvan, Güroymak ve Hizan ilçe köylerinde toplam 61 Organik tarım eğitimi düzenlenmiĢtir. Liflet dağıtımı yapıldı. - 13 Mayıs 2015 tarihinde Bitlis TV de Organik tarım programı düzenlendi.

- 40 üretici denetlendi. - Organik tarım ile ilgili liflet dağıtılmaya devam edilmektedir. - 25 kiĢilik teknik personel ve çiftçi ile Adana ve Mersine illerdeki organik tarım yapan iĢletmeler ziyaret edildi.

- Organik tarım tanıtıcı kalem ve kalemlikler basılmıĢ olup Milli Eğitim Okullarında 450 öğrenciye farkındalık oluĢturmak için seminerler planlanmaktadır.

- Ġlimiz Mutki Ġlçesi Erler, kuĢdili ve civar köylere yönelik Yatılı ilköğretimde yaklaĢık 70 çiftçinin katılımı ile Organik Tarımın önemi ile ilgili toplantı düzenlendi. - Ġlimiz Hizan ilçesinde Kültür Merkezinde 21.05.2015 tarihinde yaklaĢık 50 çiftçinin katılımı ile Organik Tarımın önemi ile ilgili toplantı düzenlendi.

Ġl ve ilçelerde Organik Tarım desteklemesine baĢvuran çiftçi örgütleri ve çiftçi dosyalarının kontrolleri çalıĢmaları devam etmekte olup haziran ayı itibari ile 40 müteĢebbis denetimi yapılmıĢtır.

Tohumculuk Faaliyetlerimiz:

Tohumculuk Kanunu kapsamında Ġlimizde bitkisel üretimde kullanılacak tohumlukların çeĢit safiyetini devam ettirmek, fiziksel özelliklerini muhafaza etmek, verim ve kalitede arzulanan hedefe ulaĢmak ve de dolaysıyla üreticilerimize sertifikalı tohumluk kullandırmak amacıyla tohumluk bayii denetim, ruhsatlandırma ve tohumluk sertifikalandırma çalıĢmaları teknik elemanlarımızca yapılmaktadır. Ġlimizde 2015 yılında 6 adet sertifikalı tohum üreticimiz bulunmaktadır. 2015 yılı sertifikalı tohumluk üretim alanımız 1305,14 dekar alan olup depo kontrolleri devam etmektedir.

SERTĠFĠKALI PATATES ÜRETĠMĠ Toplam Ekim Alanı (da.) Toplam Üretim Miktarı(Ton) 2008 164 820 2009 441 2.2 2010 600 3.315 2011 803 4.015 2012 1.48 8.615 2013 2.553,63 12533 2014 1503 4.921 2015 1.305,14 7460

Ġlimizde geniĢ bir alanda üretimi yapılan yemeklik patateslerin, sertifikalı tohumluk ihtiyacını karĢılamak ve Patateste Karantina Etmeni Zararlı Organizmaların görüldüğü bölgelerden gelebilecek hastalıklı patateslerin Ġlimiz topraklarına bulaĢmasını önlemek amacıyla 2008 yılından itibaren sertifikalı tohumluk patates üretimine ağırlık vermekteyiz. 2008 yılında 441 dekar alanda sertifikalı patates tohumluğu üretimi yapılırken 2015 yılında 1305,14 dekar alanda üretim gerçekleĢtirilmiĢtir.

5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu, 15.05.2009 Tarih ve 27229 Sayılı Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliği ve 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı Meyve ve Fidan Üretim Materyali Sertifikasyonu ile Pazarlaması Yönetmeliği çerçevesinde yapılan çalıĢmalar aĢağıya çıkarılmıĢtır. Ġlimiz genelinde bulunan 9 adet tohumculuk bayisi belirli bir periyotla kontrol edilmiĢtir.

Bu yıl ruhsat Ruhsatı Ġptal Yapılan Denetim Toplam Bayii Bayii Sayısı 2015 Yılı Tohum Verilen Edilen Sayısı Sayısı Bayileri 9 1 0 9 9

Gübre Bayilerinin Denetlenmesi:

Ġlimiz merkezi ile ilçelerinde faaliyet gösteren 29 adet gübre satıĢ bayii bulunmaktadır. Nisan ayında Ġlçe müdürlüklerimizden sorumlu teknik personellerin katılımı ile Ġl Müdürlüğümüz merkez binasında Kimyevi gübre bayi denetim iĢ ve iĢlemleri ile ilgili toplantı düzenlenmiĢtir. Gübre Bayilerinin bayilik sözleĢmesi, tescil belgeleri, depo Ģartları ve etiket bilgileri yönünden denetlenmiĢtir. 2015 yılı içerisinde ilimiz genelinde faaliyet gösteren 29 gübre bayiimiz birer defa denetlenmiĢtir.

Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam

Gübre SatıĢ 2 5 9 3 4 0 6 29 Bayii Sayısı

Denetim Sayısı 4 10 18 6 8 0 6 58

2015 YILI BĠTKĠ SAĞLIĞI UYGULAMALARI

Ġlimiz geneli Bitki Sağlığı ve Karantina Programı ve Prensipleri kapsamında tüm ilçelerimizin katılımı ile teknik personel eğitimi düzenlenmiĢ olup 2015 yılında yapılacak çalıĢmaların değerlendirilmesi ve programı yapılmıĢtır. Eğitime merkez ve ilçelerden 15 kiĢinin katılımı sağlanmıĢtır. Toplantıda aĢağıdaki konuların değerlendirme ve programlaması yapılmıĢtır.

 Çekirge Mücadelesi  Süne Mücadelesi  Tohumculuk Piyasasının Denetimi  Zirai Mücadele Alet ve Makineleri Bayi Kontrolü  Bitki Koruma Ürünleri Bayi Kontrolleri  Bitki Sağlığı Konularında Çiftçi Eğitimleri  Bitki Koruma Ürünlerinin Kayıtlarının Tutulması ve Ġzlenmesi ÇalıĢmaları  Entegre Mücadele Projeleri  Özel Sürvey Programları  Diğer Zirai Mücadele Uygulama Programı  Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması

Bitki Hastalık ve Zararlıları Ġle Mücadele; Üreticilerin mücadele yöntemlerini bizzat kendileri uygulayıp, Müdürlüğümüzce piyasa da ilaç ve alet bulundurulmasını sağlamak ve çiftçilerimize mücadele konularında bilgi verilerek program uygulatılmaktadır. Ġlimizin bitkisel ürünlerine zarar vermesi muhtemel 25 adet hastalık ve zararlı programa alınmıĢtır. Program çerçevesinde yürütülen sürveylere bağlı olarak, ekonomik zarar eĢiğinin üzerindeki hastalık ve zararlılara karĢı ilaçlamalar önerilmektedir. En önemli mücadele konuları olarak; Süne, Çekirge, Fındık kurdu, Yaprak Biti, Meyve iç Kurdu zararlıları ile Ceviz Antraknoz hastalığı gelmektedir. Söz konusu hastalık ve zararlılarla ilgili olarak mücadele dönemleri de dikkate alınarak üreticilerimizin bilgilendirilmesi amacıyla çiftçi toplantıları düzenlenmektedir. Aşağıdaki tabloda İlimiz genelinde sürvey çalışmaları yapılmakta ve çiftçiler ilgili konularda bilgilendirilmektedir.

BĠTLĠS ĠLĠ 2015 YILI ZĠRAĠ MÜCADELE PROGRAMI FORMU

Toplam EkiliĢ Mücadele Program Mücadele ġekli Ürün Grubu Zarar Adı Birimi Alanı (da) Metodu Değeri

D.ZM.U Bağ 2.079 Bağ Küllemesi Kimyasal 410 Da

D.ZM.U Hububat 431.553 Buğday Pas Hastalıkları Kimyasal 4.5 Da Buğday Sürme D.ZM.U Hububat 431.553 Kimyasal 800 Da Hastalıkları Buğday Arpa D.ZM.U Hububat 431.553 Tarlalarında GeniĢ Kimyasal 400 Da yapraklı Yabancı Otlar D.ZM.U Hububat 431.553 Süne Kimyasal 5 Da

D.ZM.U Genel Zararlılar 476.182 Tarla Fareleri Kimyasal 1.6 Da

D.Y.M. Genel Zararlılar 476.182 Yerli Çekirge Kimyasal 7.5 Da YumuĢak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 (Meyvede) Yaprakbitleri Kimyasal 175 Da Meyveler YumuĢak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 Akarlar (Meyvede) Kimyasal 46 Da Meyveler YumuĢak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 Ağ Kurtları Kimyasal 593 Da Meyveler YumuĢak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 Elma Ġçkurdu Kimyasal 653 Da Meyveler YumuĢak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 Elma Karalekesi Kimyasal 115 Da Meyveler Sert Çekirdekli Meyve D.ZM.U 3.502 Kimyasal 12 Da Meyveler Monilyası(Mumya)

D.ZM.U Sebze 7.013 Sebzelerde Bozkurt Kimyasal 625 Da

D.ZM.U Sebze 7.013 Sebzelerde Danaburnu Kimyasal 840 Da

Sebzelerde Kırmızı D.ZM.U Sebze 7.013 Kimyasal 190 Da Örümcekler

D.ZM.U Sebze 7.013 Sebzelerde Yaprakbitleri Kimyasal 1.29 Da Domates,Patlıcan ve D.ZM.U Sebze 7.013 Patateste Erken Yaprak Kimyasal 295 Da Yanıklığı D.ZM.U Sebze 7.013 Fasulye Antraknozu Kimyasal 5 Da

D.ZM.U Sebze 37.616 Patates Böceği Kimyasal 850 Da

D.ZM.U Sebze 37.616 Patates Mildiyösü Kimyasal 300 Da

D.ZM.U Sebze 37.616 Patateste Adi Uyuz Kimyasal 400 Da

D.ZM.U Yem Bitkileri 343.217 Yonca Hortumlu Böceği Kimyasal 5.25 Da

Sert Kabuklu D.ZM.U 7.026 Fındık Kurdu Kimyasal 500 Da Meyveler

Sert Kabuklu D.ZM.U 7.026 Ceviz Antraknozu Kimyasal 1.225 Da Meyveler

Özel Sürvey ÇalıĢmaları

AĢağıdaki tabloda karantinaya tabi hastalık ve zararlı etmenler Ġlimizde 2015 yılında özel sürvey kapsamında değerlendirilmiĢ, Ġlimizde tarımı yapılan bitkilere yönelik Diğer Zirai Mücadele Uygulamaları kapsamında üretim sezonu boyunca arazilerde kontrol çalıĢmalarına devam edilmektedir. Sürvey çalıĢmalarının zamanında yapılabilmesi için merkez ve ilçelerde teknik personelden oluĢan 7 Sürvey Ekibi oluĢturulmuĢtur.

AĢağıdaki tabloda karantinaya tabi hastalık ve zararlı etmenler Ġlimizde 2015 yılı özel sürvey kapsamında değerlendirilmiĢtir. Bu kapsamda patates siğili ve nematod için 3 adet yemeklik patates alanlarından toprak numunesi alınmıĢ olup Diyarbakır Zirai Mücadele AraĢtırma Ġstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiĢtir. Sertifikalı üretim alanlarından toprak numuneleri alım iĢ ve iĢlemleri devam etmektedir. ġarka virüsü için 14 adet sert çekirdekli meyve ağaçlarından numune alınıp Diyarbakır Zirai Mücadele AraĢtırma Ġstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiĢtir. Sonuçları beklenmektedir.

Sıra no Sürvey Konusu Program

1 Bakteriyel Solgunluk ve Patates Kahverengi Çürüklüğü KeĢif

2 Epitrix Similaris KeĢif 3 Patates Halkalı Çürüklüğü KeĢif 4 Patates Siğili KeĢif 5 Patates Kist Nematodu KeĢif 6 Patates Kök Ur Nematodu KeĢif 7 ġarka Virüsü KeĢif 8 Patates Güvesi KeĢif Entegre Mücadele

1- Bağ Entegre Mücadelesi; Programımız Hizan Ġlçemizde Bağ Entegre Mücadelesi 35 çiftçi ile 125 dekar alanda gerçekleĢtirilmiĢtir. 2- Patates Entegre Mücadelesi;Ahlat Ġlçemizde Patates Entegre Mücadelesi için 16 çiftçi ile 1250 dekar alan programa alınmıĢ mücadelemiz belirtilen alanlar dahilinde gerçekleĢtirilmiĢtir.

3- Buğday Entegre Mücadelesi; Ġlimiz Adilcevaz, Tatvan ve Güroymak ilçelerinde 72 çiftçi ile 3200 da programa alınmıĢ iken 112 çiftçi ile 4925 da alanda gerçekleĢtirilmiĢtir. 2015 yılı üretim sezonunda teorik ve pratik olmak üzere entegre mücadele eğitimleri verilmiĢtir. Proje sonucunda çiftçiler ile iyi iliĢkiler kurulmuĢ ve bitki sağlığı konularında daha duyarlı ve bilinçli bir yetiĢtiricilik sağlanmıĢtır.

Pestisit Kalıntı Denetimi

Ġlimiz Tatvan ve Adilcevaz Ġlçelerinden alınan 4 Adet domates numunesi ve Hizan Ġlçemizden alınan 4 adet üzüm numunesi Diyarbakır Zirai Mücadele AraĢtırma Ġstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiĢ sonuçlarda pestisit kalıntısına rastlanılmamıĢtır.

ġarka Virüsü

Ġlimizin sert çekirdekli meyve ağaçlarında ġarka virüsünden ari olarak kalmasını sağlamak için 2015 yılında Ģarka Virüsü Mücadele Projesi kapsamında sürvey çalıĢmaları yapılmıĢ olup 14 adet yaprak numunesi alınarak Diyarbakır Zirai Mücadele AraĢtırma Ġstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiĢ olup numune sonuçları temiz çıkmıĢtır.

Süne Mücadelesi:

Ġlimizde Adilcevaz Ġlçesinde 2009 yılında tespit edilen süne zararlısı 2011 yılında programa alınarak, mücadele uygulaması için çiftçilere yoğun bir Ģekilde eğitim verilmiĢtir.

2015 yılında 4 personelden oluĢan bir ekip ile çalıĢmalar yapılmıĢtır. ÇalıĢma kapsamına Ġlimiz Adilcevaz ilçesi baĢta Aygır Gölü ve Yıldız Köyleri olmak üzere Süphan dağı yakınlarındaki köyler de 5000 dekarlık alanda çiftçilere çiftçi mektubu, SMS ve birebir görüĢmeler yapılmıĢ, ilkbahar kıĢlak sayımları ve hububat alanlarına iniĢler gözlemlenmiĢ, hububat alanlarında yapılan nimf sayımlarında ekonomik zarar eĢiğine ulaĢmadıklarından herhangi bir ilaçlama programına gidilmemiĢtir.

Devlet Yardımı Mücadelesi (Çekirge Mücadelesi):

2015 yılı içinde Ġlimiz Merkez, Hizan, Güroymak ve Mutki Ġlçelerine bağlı köylerde 7.000 dekar alanda yerli çekirge mücadelesi programlanmıĢtır. Program dâhilinde özellikle Mutki Ġlçesinde yoğun görülen garsiyat alanlarında 2014 yılı yapılan mücadele çalıĢmaları ve bu yılın ilk çıkıĢ dönemlerinde yapılan mücadele sonucu çekirge zararlısının yayılması kontrol altına alınmıĢtır. Birkaç yıldır ekonomik zarar eĢiğine ulaĢan yerli çekirgelere karĢı kimyasal mücadele yapılarak, çekirgelerin bu bölgelerdeki tarımsal ürünlere zarar vermeleri büyük oranda engellenmiĢtir. Ġl geneli 184 lt ilaç kullanımı gerçekleĢtirilmiĢtir.

Fidan SatıĢ Yerlerinin Kontrolü:

Ġl ve Ġlçe Müdürlüğümüz teknik elemanlarınca erken ilkbaharda ilimize diğer illerden gelen 10 fidan satıcısının getirdiği çeĢitli meyve fidanı (elma, armut, ceviz, kiraz, Ģeftali) satıĢ yerlerine konuĢlandırılmıĢ olup kontroller yapılmıĢtır. Yapılan kontroller neticesinde karantina kapsamında herhangi bir hastalık etmenine rastlanılmamıĢtır. Gelen fidanların bitki pasaportu sistemi kayıtları kontrol edilmiĢtir. Bitkisel Üretimde Kullanılan Kimyasalların Kayıt Altına Alınması ÇalıĢmaları: Ġlimizde üretimi yapılan bitkisel ürünlerde görülen hastalık ve zararlılara karĢı kullanılan zirai mücadele ilaçlarının daha bilinçli kullanılması ve ilaç kalıntılarına bağlı çevre kirlenmelerinin en aza indirilmesi amaçlanmaktadır.

Bu bağlamda reçete yazma belgesi bulunan teknik elemanlarca 2015 yılı içerisinde ilaçlama eĢiğine gelen hastalık ve zararlılara yönelik zirai ilaç reçetesi yazılmaktadır. Ayrıca bitkisel üretimde kullanılan bitki koruma ürünlerinin kayıtlarının tutulması ve izlenmesi amacı ile çiftçilere üretici kayıt defteri verilmekte olup Ģu ana kadar çiftçilere 74 adet üretici kayıt defteri verilmiĢtir.

Ġlimizde mevcut bulunan Bitki Koruma Ürünleri ve Zirai Mücadele Alet ve Makine Bayileri düzenli olarak kontroller yapılmaktadır.

2015 Yıllı Zirai Ġlaç Ve Zirai Alet-Makine Bayilerin Denetim Tablosu:

Yıl Ġçerisinde yapılan Kontrol FAALĠYET KONUSU Mevcut Bayi Sayısı Ruhsat Verme Ruhsat Ġptali sayısı Zirai Mücadele Ġlaçları Bayi 10 74 2 ---

Zirai Mücadele Alet ve Makineleri 7 24 1 --- Bayi

Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması

Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması Hakkında Yönetmelik kapsamında 2015 yılında 6 sertifikalı tohumluk patates üreticisi ile yemeklik patates üreticileri kayıt altına alınmıĢtır. 38 kayıt yapılmıĢ olup kayıt öncesi muhtarlara ve çiftçilere kayıtlarının yapılması çağrısında bulunulmuĢ ve çiftçi mektupları gönderilmiĢtir.

EĞĠTĠMLER

Antalya ilinde 01-03 Nisan 2015 tarihinde yapılan Bitki Sağlığı ve Karantina Mevzuatı konulu eğitime Ġlimizden bir personelin katılımı sağlanmıĢtır.

Erzincan Bahçe Kültürleri AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğünde Bağ Entegre Mücadele Eğitimine Hizan Ġlçemizden 1 personelin katılımı sağlanacaktır.

Organik tarım uygulamaları eğitimine Ġl Müdürlüğümüzden 1 personelin katılımı sağlanmıĢtır. Ġlimiz toplantı salonunda 2015 yılı bitki sağlığı Uygulama Programı kapsamında Ġlçe Müdürlüklerimizden 2 Ģer personelin katılımı ile 2015 yılı yapılacak çalıĢmaların ile ilgili Nisan ayında bir toplantı gerçekleĢtirildi.

Ġlimiz toplantı salonunda 05.05.2015 tarihinde 2015 yılı Sertifikalı patates üretimi yapacak üreticilerimiz ile bir toplantı yapılmıĢ olup sertifikasyon iĢ ve iĢlemleri ile ilgili bilgilendirme yapılmıĢtır.

Ġlimiz Ahlat Ġlçesinde yaklaĢık 25 çiftçinin katılımı ile Patates Entegre Mücadelesi, Patates Tarla Okulu, ve Bitki Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele toplantısı düzenlendi.

Ġlimiz Ahlat Ġlçesinde yaklaĢık 25 çiftçinin katılımı ile Patates Entegre Mücadelesi, Patates Tarla Okulu, ve Bitki Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele toplantısı düzenlendi.

Ġlimiz Mutki ilçesinde yaklaĢık 70 çiftçinin katılımı ile Çekirge ile Mücadele, Bitki Hastalık ve zararlıları ile Mücadele ve Organik Tarımın önemi ile ilgili toplantı düzenlendi.

Ġlimiz Hizan ilçesinde 21.05.2015 tarihinde yaklaĢık 50 çiftçinin katılımı ile Bağ Entegre Mücadelesi, Bağ Tarla Okulu ve Organik Tarımın önemi ile ilgili toplantı düzenlendi.

Çiftçilerimize dağıtılmak üzere Bakanlıkça gönderilen Bitki sağlığı ve organik tarım liflet, broĢür ve kitapçıklar çiftçilere dağıtılmaya devam edilmektedir.

Bakanlık konu uzmanlarının katılımı ile Ġl düzeyinde tarım havzaları değerlendirme toplantısı yapıldı.

Ġl Müdürlüğümüzde görev yapan 18 teknik personel 16 ġubat-06 Mart tarihleri arasında NETCAD uzmanlarının katılımı ile NETCAD eğitim düzenlendi.

Ayrıca Ġl geneli Ġlimiz için önem arz eden bitki hastalık ve zararlılarına karĢı aĢağıdaki tabloda belirtilen konularda Teknik Personellerimiz tarafından toplamda 499 çiftçimize yıl boyunca eğitimler düzenlemiĢlerdir.

Bitki Sağlığı Çiftçi Eğitimleri

Sıra No Eğitim Konusu Katılan Çiftçi Sayısı Eğitim Yapılan Ġlçe

1 Çekirge Mücadelesi 38 Güroymak

2 Meyve Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 23 Güroymak

3 Sebze Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 31 Güroymak

4 Yabancı Otlar ve Mücadelesi 17 Güroymak

5 Genel Zararlılar 43 Güroymak

6 Zirai Ġlaç Kullanımı ve Zamanı 9 Tatvan

7 Buğday Hastalık ve Zararlılarıyla Mücadele 8 Tatvan

8 Nohut Hastalık ve Zararlıları 8 Tatvan

9 Sebze Hastalıkları 19 Mutki

10 Çekirge Mücadelesi 94 Mutki

11 Meyve Zararlıları ve Zararlıları 18 Mutki

12 Ceviz Hastalıkları ve Zararlıları Ġle Mücadele 15 Hizan

13 Bağ Küllemesi 15 Hizan

14 Elma Ġç Kurdu 12 Hizan

15 Bitki Zararlıları Ġle Mücadele 15 Ahlat

16 Çilek Hastalık ve Zararlıları 15 Ahlat

17 Süne Mücadelesi 18 Adilcevaz

18 Ceviz Hastalıkları ve Zararlıları Ġle Mücadele 11 Adilcevaz

19 Sebze Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 16 Adilcevaz

20 Meyve Hastalıkları ve Zararlıları 39 Adilcevaz

21 Çekirge Mücadelesi 15 Merkez

22 Meyve Hastalıkları ve Zararlıları 20 Merkez

TOPLAM 499

4342 SAYILI MERA KANUNU ÇALIġMALARI

4342 sayılı Mera Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile birlikte kanunda belirtilen hizmetlerin gerçekleĢtirilebilmesi için ilgili kanunun 6. maddesi gereğince Bitlis Ġlimizde Sayın Valimizin görevlendirdiği Vali Yardımcısı baĢkanlığında Gıda Tarım ve Hayvancılık Ġl Müdürlüğünden üç, Kadastro Ġl Müdürlüğünden bir, Ġl Defterdarlığından (Milli Emlak Müdürlüğü ve Muhakemat Müdürlüğü) iki, Orman ĠĢletme Müdürlüğünden bir ve Ġl Özel Ġdaresinden bir üye olmak üzere toplam dokuz üyeden oluĢturulan Ġl Mera Komisyonu ile bu Komisyona bağlı olarak, Gıda Tarım ve Hayvancılık Ġl Müdürlüğü bünyesinde görev yapan 2 teknik ekip vasıtası ile çalıĢmalar yürütülmektedir.

Mera Tespit-Tahdit ve Tahsis ÇalıĢmaları

1 ve 2 nolu Mera Teknik Ekiplerimizce 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında 2015 yılı itibariyle; -Bitlis Merkeze bağlı 3 köyde mera tespit-tahdit çalıĢmaları devam ederken yine Merkeze bağlı 3 köyde mera tespit-tahdit ve tahsis çalıĢmaları tamamlanmıĢtır. -Hizan Ġlçesine bağlı 5 Köyde mera tespit-tahdit ve tahsis çalıĢmaları tamamlanmıĢtır. -Adilcevaz Ġlçesi Esenkıyı ve Kömürlü Köylerinin mera tahdit ve tahsis çalıĢmaları tamamlanmıĢtır. -Hizan Ġlçesi Kapısuyu Köyünde 2014 yılında yapılan mera çalıĢmalarında tahsis askı ilanı sırasında Hizan Orman ĠĢletme Ģefliği Mahkemeye itirazda bulundu. Ġl Mera Komisyonu tarafından çalıĢmaları sonlandırmak için Mahkeme Kararının sonucunun beklenmesine karar verildi. -Hizan Ġlçesi 2015 yılı tahdit ve tahsis mera çalıĢmaları sırasında Ürünveren ve Akçevre Köyleri arasında sınır anlaĢmazlığı olduğu için tahdit askısında itiraz olmuĢtur. Ġl Mera Komisyonu, olay mahkemeye intikal ettiğinden mahkeme sonucunun beklenmesi yönünde karar almıĢtır. 4342 sayılı Mera Kanunu’nun 1. ve 5. maddeleri gereğince ilimizde bulunan mera alanları ile mera olabilecek alanların Tespit Tahdit ve Tahsis çalıĢmaları aĢağıdaki gibidir.

TESPĠT TAHDĠT TAHSĠS YERLEġĠM TESPĠT SIRA NO ĠLÇELER 2012- 1998- 2012- 2012- BĠRĠMĠ 1998-2011 1998-2011 YAPILMAYAN 2015 2011 2015 2015 1 MERKEZ 99 35 57 1 2 1 2 7 2 ADĠLCEVAZ 43 43 - 13 2 12 2 0 3 AHLAT 41 28 13 12 - 11 - 0 4 GÜROYMAK 54 25 29 1 - 1 - 0 5 HĠZAN 84 29 53 - 8 - 7 2 6 TATVAN 79 22 56 5 - 4 - 1 7 MUTKĠ 74 48 23 13 - 13 - 3

GENEL TOPLAM GENEL TOPLAM GENEL TOPLAM GENEL TOPLAM GENEL TOPLAM

230 231 45 12 42 11 474 13

461 57 53

Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini GeliĢtirme Projesi

2015 yılında Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini GeliĢtirme Projesi kapsamında alınan 55 torba (her torbada 50.000 adet ) silajlık mısır tohumu 2015 yılı ilkbaharında üreticiler tarafından ekimi yapılmak üzere dağıtımı yapılmıĢtır. Ayrıca 2015 yılı içerisinde alımı yapılan, 1400 kg. sertifikalı yonca tohumu ve 1500 kg. sertifikalı korunga tohumu Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini GeliĢtirme Projesi kapsamında 2015 yılı ilkbaharında üreticiler tarafından ekimi yapılmak üzere üreticilere dağıtılmıĢtır. 2016 Yılı Ġlkbaharında üreticilere dağıtımı yapılmak üzere 2100 kg. sertifikalı yonca tohumu satın alınarak depoda muhafaza edilmektedir.

2015 Yılı Göçere Mevsimlik Mera Kiralama ĠĢlemleri

KĠRALANAN ALAN KĠRALAMA SÜRESĠ KĠRALAMA ĠLÇESĠ KÖY/BELEDĠYE (Meralar) (Ha.) (Mevsimlik) BAġLANGIÇ YILI

Ahlat Uludere Köyü Mera 199.6 5 Ay 2015 Mutki Yeniköy Köyü Mera 200 4 Ay 2015

Mera Kanunu 14. Madde Tahsis Amacı DeğiĢikliği ĠĢlemleri

Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı ġubesi, Mera Birimince takip edilen 2013-2014 yılından devam eden ve 2015 yılında yeni yapılan 4342 sayılı Mera Kanunu 14. Madde Tahsis Amacı DeğiĢikliği baĢvuruları iĢlemleri aĢağıdaki tabloda gösterilmiĢtir.

2015 yılında 27 Nisan 2015 tarihi itibariyle; 4 köyümüzde 5750.0 hektar ihtiyaç fazlası mera alanı Ġl dıĢından gelen göçerlere mevsimlik olarak kiralanmıĢtır. Ayrıca yine 1 Temmuz 2015 tarihi itibariyle 3 kiĢi muvafakat aldıkları ya da kendilerine ait tapulu çayır vasfındaki arazilerinin göçerlere kiralanabilmesi için, Ġl Müdürlüğümüzden Otlatma Kapasitesinin belirlenmesini talep etmiĢlerdir. Ġl Mera Teknik Ekibimiz de toplam 5.149 dekar yüzölçümlü tapulu arazide yapmıĢ olduğu çalıĢmada, 257,4 BBHB (2.557 koyun) otlayabileceğini tespit etmiĢ ve dilekçe sahiplerine resmi yazıyla bildirmiĢtir.

TALEP TAHSĠS ĠLÇENĠN KÖY/BELDENĠN PARSEL TOPLAM TAD'IN TALEP EDEN YATIRIM TALEP EDĠLEN VASFI EDĠLEN ADI ADI NO ALAN (m2) DAYANAĞI KURUM KONUSU TARĠHĠ ALAN ALAN (m2) (m2)

G.oymak ġĠRĠNTEPE 567 549 GÜROYMAK UYGULAMA Belediyesi eksik GÜROYMAK MERA 789.050,00 14/d 12.2.2013 587.500,00 MAHALLESĠ 550 BELEDĠYESĠ ĠMAR PLANI evrakları göndermedi

BĠTLĠS ĠL MĠLLĠ Tescil DEĞĠRMENKÖY GÜROYMAK 399 MERA 68..253,00 14/c EĞĠTĠM OKUL YAPIMI 25.2.2013 7.219,00 aĢamasına KÖYÜ MÜDÜRLÜĞÜ gelmiĢtir

KARAYOLLARI Tescil ALACAATLI YOL BOYU ADĠLCEVAZ 104-1 MERA 45.200,00 14/c 11.BÖLGE 26.9.2013 12.832,43 AĢamasına MAH. TESĠS SAHASI MÜDÜRLÜĞÜ gelmiĢtir BARĠT Arama TABANÖZÜ TURAP MADENĠ MERKEZ 331 MERA 5.940.000,00 14/a 2.7.2013 15.500,00 faaliyetleri KÖYÜ MAD.LTD.ġTĠ. ARAMA devam etmekte. FAALĠYETĠ

TURKCELL VERĠCĠ Tescil TABANÖZÜ MERKEZ 79 MERA 164.061,443 14/c ĠLETĠġĠM HĠZ. ĠSTASYONU 2.5.2014 100 AĢamasına KÖYÜ A.ġ. KURULUMU gelmiĢtir

TURKCELL VERĠCĠ 104 Ada HĠZAN KARLITEPE MERA 3.651.296,00 14/c ĠLETĠġĠM HĠZ. ĠSTASYONU 7.5.2014 100 BĠTTĠ 1 Parsel A.ġ. KURULUMU

TURKCELL VERĠCĠ Tescil 136 Ada HĠZAN HARMANDÖVEN MERA 1.100.784,386 14/c ĠLETĠġĠM HĠZ. ĠSTASYONU 2.5.2014 100 AĢamasına 1 Parsel A.ġ. KURULUMU gelmiĢtir

VERĠCĠ TÜRK TELEKOM MERKEZ YÜCEBAġ 33 MERA 337.654,907 14/c ĠSTASYONU 12.5.2014 100 ĠPTAL EDĠLDĠ A.ġ. KURULUMU

Tescil ATATÜRK 141 Ada ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM ADĠLCEVAZ MERA 64.000,00 14/c OKUL YAPIMI 24.6.2014 20.000,00 AĢamasına MAHALLESĠ 1 Parsel MÜDÜRLÜĞÜ gelmiĢtir

BĠTLĠS GENÇLĠK 1121 ERKĠZAN HĠZMETLERĠ VE KAYAK TESĠSĠ TESCĠL AHLAT ADA 1 MERA 1.943.497,00 14/C 17.1.2014 50.031,86 MAHALLESĠ SPOR ĠL YAPIMI AġAMASINDA Parsel MÜDÜRLÜĞÜ

103 ADA MĠGEM DEMĠR+BAKIR BaĢbakanlık KARLITEPE HĠZAN 1 MERA 2.781.025,00 14/a CELALETTĠN MADENĠ 18.8.2014 42.700,00 Oluru KÖYÜ PARSEL MERMER ĠġLETME AĢamasında

AHLAT 129 ADA KAYMAKAMLIĞI Tescil BURCUKAYA KÖY ODASI AHLAT 14 MERA 4.296,00 14/e BURCUKAYA 29.8.2014 4.296,00 AĢamasına KÖYÜ YAPIMI PARSEL KÖYÜ TÜZEL gelmiĢtir KĠġĠLĠĞĠ ADINA

ADĠLCEVAZ ĠÇMESUYU VE Tescil KALEBOYNU 38 Ada ADĠLCEVAZ MERA 15,958.268,00 14/c BELEDĠYE KAPTAJLARI 03/03/.2015 10.000,00 AĢamasına MAHALLESĠ 4 Parsel BAġKANLIĞI YAPIMI gelmiĢtir

ĠKĠKUBBE 607 Ada ULAġIM YOLU AHLAT MERA .000,00 14/ MĠGEM 1.7.2015 - REDDEDĠLDĠ MAHALLESĠ 44 Parsel YAPIMI

HAVA 501 MĠLLĠ SAVUNMA ADĠLCEVAZ ERĠKBAĞI KÖYÜ MERA 634.000,00 14/f SAVUNMA 4.5.2015 634.000,00 ĠPTAL EDĠLDĠ Parsel BAKANLIĞI ATIġ ALANI

162 ADA HAYVAN OKUL YERĠ EKSĠK EVRAK TAġLIPINAR ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM HĠZAN 1 TOPLAMA 20.070,50 14/c VE 27.10.2015 20.070,50 TAMAMLAMA MAHALLESĠ MÜDÜRLÜĞÜ PARSEL YERĠ MÜġTEMĠLATI BEKLENĠYOR

SatıĢ ve Diğer Yapılması DüĢünülen Tasarruf ĠĢlemleri

Bitlis Milli Emlak Müdürlüğü ve Ġlçe Malmüdürlüklerinden gönderilen Tescil-Tahsis- SatıĢ ve kiralama yazılarıyla ilgili olarak; Ġl Mera Komisyonumuza bağlı olarak çalıĢan Mera Teknik Ekiplerimiz büroda ve sahada gerekli çalıĢmaları yaparak söz konusu alanlara iliĢkin raporları düzenleyerek ilgili kurumlara bildirmiĢtir/bildirmektedir.

Mera ġikayetleri (Meraya Yapılan Tecavüzler)

Mera Kanunu’nun 19. Maddesi gereğince; Ġlçe Kaymakamlıkları ile Valilik Makamı’na intikal eden mera Ģikayetleri ( meraya yapılan tecavüz ve iĢgaller ) hakkında Mera Teknik Ekipleri tarafından yerinde yapılan tespit ve incelemelerin sonucuna göre 3091 sayılı TaĢınmaz Mallara Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi veya 2886 sayılı Devlet Ġhale Kanunu’nun 75. Maddesi kapsamında gerekli iĢlemlerin yapılması için ilgili birimlere bilgi verilmektedir.

HAYVAN SAĞLIĞI, YETĠġTĠRĠCĠLĠĞĠ VE SU ÜRÜNLERĠ ÇALIġMALARI

Ġlimizde hayvan sağlığı çalıĢmalarında Bakanlığımız program ve hedefleri basarıyla gerçekleĢtirilmektedir. Ġlimizdeki büyükbaĢ hayvan varlığının tamamı TÜRKVET kapsamında kayıt altına alınmıĢtır. TÜRKVET sisteminde kayıtlı iĢletme sayısı 25.718’dür. Hayvancılık isletmelerinin kayıt altına alınarak hastalık, aĢılama, hayvan hareketlerinin kontrolü ve denetlenmesi amacıyla TÜRKVET veri tabanı kullanılarak iĢletme ve hayvanların bilgisayar ortamında güncellenmesi çalıĢmaları sürdürülmektedir

Hayvan AĢılama ve Sağlık Taramaları Hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele programı kapsamında Brucella, PPR ve ġap aĢılaması program dahilinde uygulanmıĢ olup rutin tarama kontrolleriyle hastalıklardan koruma çalıĢmaları sene boyu aralıksız olarak devam etmektedir.

5996 sayılı Kanun gereğince salgın hayvan hastalıkları ile ilgili ihbarlar aynı gün içinde mahallinde değerlendirilmektedir. Hastalığın durumuna göre ölen hayvanlardan marazi madde alınarak incelenmek ve araĢtırılmak üzere ilgili AraĢtırma Enstitülerine gönderilmektedir. Laboratuar sonuçlarına göre gerekli idari ve fenni tedbirler yerinde alınmaktadır. Programlı Koyun-Keçi Vebası (PPR) aĢılaması neticesinde ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde ilimizde küçükbaĢ hayvanların % 61'i , Sığırların Nodüler Ekzantemi aĢılaması neticesinde Ġlkbahar döneminde ilimizdeki BüyükbaĢ Hayvanların % 31’i ve Programlı ġap aĢılaması neticesinde Ġlkbahar döneminde ilimizdeki BüyükbaĢ Hayvanların % 84’i ve Sonbahar döneminde ilimizdeki BüyükbaĢ Hayvanların % 65’i aĢılanmıĢtır.

2015 yılında Bitlis il genelinde yapılan hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele çalıĢma sonuçları çizelgedeki gibidir.

Hastalığın Adı Uygulama Sonuçları Program GerçekleĢme Mihrak Sayısı % si

Ġlkbahar Sonbahar Kampanya AĢılanan Toplam Ġlkbahar Sonbahar Faal Sönen (*) (**) DıĢı (***) Hayvan sayısı

ġap B.BaĢ 51.275 39.541 10.721 101.537 84 65 2 3

K.BaĢ 65.123 65.123

Sığır Brusellozu 593 593

Koyun-Keçi Bruselloz 5.794 5.794

Koyun Keçi Vebası 195.717 195.717 61 ġarbon B.BaĢ 1.425 1.425 2

K.BaĢ 892 892

Kuduz Köpek-Kedi 876 876 2

Koy-Keçi Çiçek 32.330 32.330

Keçi Ciğer Ağrısı 8.725 8.725

Enteretoxemia K.B. 96.091 96.091

Agalactia 10.459 10.459

Cl.Perf.Type A 3.986 3.986

Yanıkara(Blackleg) 1.200 1.200

Theillerriosis 1.400 1.400

Newcastle 15.500 15.500

Sığırların Nodüler 20.535 20.535 31 Ekzantemi

Sağlık Taraması 953.811

TOPLAM 71.810 235.258 255.115 1.515.994 115 125 2 7

Sağlık Taramaları: Program ve bildirim çerçevesinde ilimizde 42.884 iĢletmede toplam 953.811 baĢ hayvana sağlık taraması yapılmıĢtır.

BĠTLĠS ĠL/ĠLÇE BAZINDA 2015 YILINDA YAPILAN AġI SAYILARI

MERKEZ ADĠLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HĠZAN MUTKĠ TATVAN TOPLAM

ġap B.B. 11.522 9.430 14.382 23.994 10.200 15.929 16.080 101-537

ġap K.B. 20.955 400 9.920 1.718 200 31.930 65.123

Sığır Brucellozu 44 182 74 62 85 146 593

Koyun-Keçi 1.750 3.000 1.044 5.794 Brusellozu

K.Keçi Vebası 42.939 17.600 10.526 28.148 8.100 26.544 61.860 195.717 ġarbon B BaĢ 1.373 52 1.425

ġarbon K.BaĢ 892 892

Kuduz Köpek-Kedi 110 30 233 3 500 876

K.Keçi Çiçek 4.550 2.250 24.000 1.530 32.330

Keçi Ciğer Ağrısı 4.150 250 4.325 8.725

Enteretoxemia K.B. 19.150 2.650 65.000 9.291 96.091

Agalactia 5.000 700 2.300 1.130 1.329 10.459

Cl.Perf.Type A 3.986 3.986

Yanıkara(Blackleg) 1.200 1.200

Theillerriosis 1.400 1.400

Newcastle 500 15.000 15.500

Sığırların Nodüler 2.312 1.633 4.378 2.606 2.000 1.656 5.950 20.535 Ekzantemi

2015 Yılında Ġl/Ġlçe Bazında Isırık Vakaları

MÜġADEYE NUMUNE BĠLDĠRĠLEN ISIRIK GĠDĠLEN VAKA ĠL/ĠLÇE ALINAN VAKA GÖNDERĠLEN VAKASI SAYISI SAYISI SAYISI VAKA SAYISI MERKEZ 1 1 0 YOK ADĠLCEVAZ 0 0 0 YOK AHLAT 3 3 1 1 TATVAN 31 31 7 1 GÜROYMAK 0 0 0 YOK MUTKĠ 0 0 0 YOK HĠZAN 0 0 0 YOK TOPLAM 35 35 8 2

Hayvanların Tanımlanması Ve Tescili ĠĢlemleri: Ġlimizde 2015 yılında teknik personelimiz tarafından 16.051 adet büyükbaĢ hayvana ve 153.692 adet küçükbaĢ hayvana kulak küpesi takılarak kayıt altına alınmıĢtır.

2015 Yılında Ġl/Ġlçe Bazında Yapılan BüyükbaĢ Ve KüçükbaĢ Küpe Sayıları

ĠL/ĠLÇE B.BAġ KÜPE SAYILARI K.BAġ KÜPE SAYILARI MERKEZ 1.915 10.525 AHLAT 2.680 8.756 TATVAN 2.717 41.500 ADĠLCEVAZ 1.220 26.500 GÜROYMAK 4.367 26.163 HĠZAN 1.642 19.935 MUTKĠ 1.510 20.313 TOPLAM 16.051 153.692

2015 Yılında Ġl/Ġlçe Bazında Çıkan Salgın Hayvan Hastalıkları: ilimizde toplam 9 hastalık mihrakı görülmüĢ olup, bu mihraklardan 3 tanesi de faal durumdadır. Faal mihraklar için yasal çerçevede alınan idari ve fenni tedbirler devam etmektedir. Ġlimizde 2015 yılında görülen vakalar aĢağıdaki gibidir.

Hastalık ÇıkıĢ Onay SönüĢ Ziyaret Ziyaret Bildirim No Ġlçe Mahalle/Köy ĠĢletme No Adı Tarihi Tarihi Tarihi Tarihi Sayısı

TR13- ġAP-ASĠA 13/15/00001 MERKEZ KOKARSU 4.3.2015 11.3.2015 6.5.2015 6.5.2015 3 172333 1 TR13- 13/15/00002 MUTKĠ YUMRUMEġE ANTHRAX 20.7.2015 3.8.2015 25.8.2015 25.8.2015 5 163718 TR13- 13/15/00003 MUTKĠ KOYUNLU ANTHRAX 29.7.2015 3.8.2015 29.9.2015 29.9.2015 6 164879 TR13- 13/15/00004 AHLAT NAZĠK KUDUZ 15.9.2015 18.9.2015 18.12.2015 26.11.2015 3 165669 TR13- 13/15/00005 TATVAN GÖLLÜ ġAP-A 16.10.2015 26.10.2015 24.11.2015 24.11.2015 5 15949 13/15/00008 TATVAN GÖLLÜ ġAP-A 16.10.2015 26.10.2015 24.11.2015 27.10.2015 2 TR13- 13/15/00011 TATVAN UNCULAR ġAP ? 28.10.2015 30.11.2015 11.11.2015 3 15713 MERKEZ 13/15/00012 TATVAN KUDUZ 13.11.2015 23.11.2015 23.11.2015 1 KARġIYAKA TR13- 13/15/00013 GÜROYMAK GÖLBAġI ġAP ? 17.12.2015 0 172522

2015 Yılında Ġl/Ġlçe Bazında Yapılan Suni Tohumlama Faaliyetleri: 2015 yılı içerisinde ilimizde toplam 9.060 büyükbaĢ hayvana suni tohumlama yapılmıĢtır. Suni tohumlamalar Ġlçe Müdürlüğümüz personelleri ve Serbest Veteriner Hekimler tarafından yapılmıĢtır. Ġlçe Müdürlüklerimiz ve Serbest Veteriner Hekimler tarafından yapılan suni tohumlamalara ait dağılım aĢağıdaki gibidir:

Ġl/Ġlçe Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam

Serbest Veteriner Hekim 704 201 1.936 2.443 132 535 2280 8.231

Ġl/Ġlçe Müdürlüğü 764 15 19 0 31 0 0 829

Toplam 1.468 216 1.955 2.443 163 535 2280 9060

Ġlimizde 17 adet Serbest Veteriner hekim kliniği bulunmaktadır. Bu kliniklerin yıllık rutin olarak denetimi yapılmaktadır. Ġlçelere göre Kliniklerin dağılımı aĢağıdaki gibidir.

Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Serbest Veteriner Hekim Kliniği Sayısı 2 3 4 4 1 - 3 17

Denetimler ve Ruhsatlandırmalar: Ġlimizde mevcut 3 adet Belediye Mezbahası ve 2 adet özel mezbaha olmak üzere 5 adet Kırmızı Et Mezbahası mevcuttur. Mezbahalar yılda iki kez olmak üzere denetimleri yapılmıĢ, eksikliği bulunanlar uyarılmıĢtır.

Kesilen KüçükbaĢ Kesilen BüyükbaĢ TOPLAM Hayvan Hayvan MEZBAHALAR Adet Et (Kg) Adet Et (Kg) Adet Et (Kg)

Tatvan Belediye Mezbahası 40.196 844.116 536 118.235 40.732 962.351

Adilcevaz Bel. Mezbahası 1.693 33.860 984 196.800 2.677 230.660

Altun Et Ür.Gıda Hayv.ĠnĢ. San. Ve 13.542 257.207 243 70.839 13.785 328.046 Tic.Ltd.ġti.

Efser Gıda San.Tic.Ltd.ġti. 85 1.966 114 24.930 199 26.896

Güroymak Belediye Mezbahası 1.920 34.565 980 171,500 2.900 206.065

TOPLAM 57.436 1.171.714 2.857 582.304 60.293 1.754.018

Ġl/Ġlçe Bazında 2015 Yılı Arı Konaklama Sayıları

ĠL/ĠLÇE Konaklayan KiĢi Sayısı Konaklayan Kovan Sayısı

ADĠLCEVAZ 4 2.360

AHLAT 21 5.465 GÜROYMAK 22 8.476

HĠZAN 14 3.262

MERKEZ 37 11.660

MUTKĠ 25 6.492

TATVAN 128 41.830 TOPLAM 251 79.545

2015 Yılında Ġl/Ġlçe Bazında Yapılan Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün Sevkleri: Ġlimizden diğer illere sevk edilen hayvanların gerekli sağlık kontrolleri ve yönetmeliklerdeki zorunlu aĢılamaların yapıldığı tespiti ile birlikte büyükbaĢ hayvanların küpelerinin takılmıĢ olduğu kontrol edildikten sonra araçlar dezenfekte edilerek sevklerine müsaade edilmiĢtir. Salgın hayvan hastalıklarını önlemek ve gıda güvenliğinin sağlanması amacıyla il dıĢı yapılan bütün hayvan hareketleri ve hayvan maddelerinin muayeneleri yapıldıktan sonra sevklerine izin verilerek Yurtiçi Veteriner Sağlık Raporu düzenlenmektedir.

ĠL/ĠLÇE K.BAġ SIĞIR KOVAN - ET (Kg) DERĠ BAL (Kg) SALYANGATIK ĠÇ KELLE ARI (Kg) OZ (Kg) YAĞI MERKEZ 4.481 11 17.265 47.000 25.750 21.300

TATVAN 15.294 607 24.873 3.800 18.330 8.000 4.000 MUTKĠ 4.226 143 5.321 HĠZAN 19.321 21 21.147 0 0 13.670 ADĠLCEVAZ 16.534 24 183 32.215 10.560 AHLAT 12.333 1.290 3.521 25.100 GÜROYMAK 22.880 2.473 8.269 - 2.000 25.650 TOPLAM 95.069 4.569 80.579 32.215 63.360 108.500 21.300 8.000 4.000

SU ÜRÜNLERĠ YETĠġTĠRĠCĠLĠĞĠ FAALĠYETLERĠ Ġlimizde su ürünleri yetiĢtiricilik faaliyetleri, 1380 Sayılı Kanununa dayanılarak çıkarılan Su Ürünleri YetiĢtiriciliği Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir. Müdürlüğümüzce su ürünleri tesislerinin iĢlemleri, denetimi, belgelendirilmesi, yetiĢtiricilik tesislerine teknik bilgi verilmesi, su kira sözleĢmelerinin düzenlenmesi, ile komisyon çalıĢmalarına katılım, kurum görüĢleri ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunulmaktadır.

Ġlimizde iç sularda 9 adet su ürünleri tesisi bulunmakta olup, yıllık ortalama 358.267 ton alabalık üretimi yapılmaktadır. 13.02.2011 tarih ve 6111 sayılı Kanunun geçici 12. maddesi ile su kira sözleĢmelerinin düzenlenmesi Ġl Özel Ġdare’lerden alınarak Bakanlığımıza verilmiĢtir. Bakanlığımızca 01.06.2011 tarih ve 27951 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik kapsamında Müdürlüğümüzce 2012 yılında 9 adet su kira sözleĢmesi, 2014 yılında ise 1 adet su kira sözleĢmesi düzenlenmiĢtir.

Kapasite (Ton- Su ürünleri tesisi Adet Mevcut (Ton-Adet/yıl) Yapılan denetim Adet/Yıl) Alabalık Tesisi 475 358,267 8 Yavru Balık 11.310.000 8.602.000 11 Sazan Balığı 1 29 29

Su Ürünleri Avcılık Denetimi ve Su Kirliliği ÇalıĢmaları 1380 sayılı Su ürünleri Kanunu ile; Su Ürünleri stoklarını korumak ve Su Ürünleri kaynaklarından ekonomik olarak yararlanmak da hedeflenmiĢtir. 1380 Sayılı Su ürünleri Kanununa göre, ticari balıkçılıkla iĢtigal eden gerçek kiĢiler ile bu amaçla kullanılan balıkçı teknelerine ruhsat tezkeresi düzenlenmesi zorunludur. Bu çalıĢmalar kapsamında, gerçek kiĢiler ve tekne ruhsatlarına ait vize, devir vb. iĢlemler Müdürlüğümüzce yapılmaktadır. Ġlimiz sınırlarında su ürünleri avcılığı yapan gerçek kiĢilere, tüzel kiĢilere ve gemilere SUBĠS’e ( Su Ürünleri Bilgi Sistemi-Balıkçılıkla ilgili verilerin girildiği bilgi sistemi) kaydedilip, sistemde ticari balıkçı tekne ve gerçek kiĢi ruhsat bilgileri, ruhsat vize ve iptal iĢlemleri, satıĢ bildirimleri ve seyir defterlerinin giriĢi yapılmaktadır. 2015 yılında SUBĠS’e (Su Ürünleri Bilgi Sistemi) kayıtlı Ruhsat tezkerelerinin sayıları aĢağıdadır.

RUHSAT ÇEġĠDĠ GERÇEK KĠġĠ TÜZEL KĠġĠ GEMĠ YENĠ VERĠLEN 0 0 0 VĠZE EDĠLEN 1 0 2 ĠPTAL EDĠLEN 1 0 0 DEVREDĠLEN 0 0 1 YÜRÜRLÜKTEKĠ 26 0 17 TOPLAM 28 0 20

Amatör balıkçı Belgesi, halen geçerli olan su ürünleri mevzuatına göre alınması ve bulundurulması zorunlu olmayan ve Ģu an için simgesel anlama sahip bir belgedir. Gerçek kiĢiler, 1380 sayılı Su ürünleri Kanunu gereğince, getirilen yasak, sınırlama ve sorumluluklara uymak Ģartıyla amatör balıkçılık yapabilirler. Bu kiĢilere müracaatları halinde, il müdürlüğümüzce “Amatör Balıkçı Belgesi” verilmektedir. 2015 yılında SUBĠS’e kayıtlı Amatör Avcılık Belgelerinin sayıları aĢağıdadır.

il müdürlüğümüzce “Amatör Balıkçı Belgesi” verilmektedir. 2015 yılında SUBĠS’e kayıtlı Amatör Avcılık Belgelerinin sayıları aĢağıdadır.

Amatör Misafir Amatör Amatör Balıkçılık Amatör Balık Avı Balıkçı Avlanma Pulu Balıkçı Belgesi Turizm Ġzni Rehberi Belgesi Belgesi Yeni Verilen 3 0 0 0 0 Yürürlükteki 46 0 0 0 0 Tolam 49 0 0 0 0

1380 sayılı Su ürünleri Kanunu gereğince; Ġstihsal Yerlerinin DeğiĢtirilmesi,Avcılıkta Patlayıcı ve Zararlı Maddelerin Kullanımının Denetimi,Su Ürünleri Ġstihsal Yerlerine Dökülmesi Yasak Olan Zararlı ve Kirletici Maddelerin Denetimi,Ġstihsal Vasıtalarının Vasıf, ġartları ve Bunların Kullanılmasının Belirlenerek Kontrol Edilmesi,Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi, Su Ürünleri Toptan ve Perakende SatıĢ Yerleri Yönetmeliği ve bu doğrultuda usul, esas, yasak, sınırlama, yükümlülük, tedbir, kontrol ve denetim faaliyetleri yapılmaktadır. 2015 yılında Su ürünleri istihsali kontrolüne iliĢkin yapılan faaliyetler aĢağıdadır.

Su Ürünleri Ġstihsali Kontrolü:

Müsadere Talebiyle Yapılan Kontrol Ġdari Para Cezası Uygulanan KONTROL ALANLARI Savcılığa Ġntikal Eden Olay Sayısı Olay Sayısı Sayısı

Denizler ve Ġçsular 31 1 0 Ürünün Karaya ÇıkıĢ Noktaları 0 0 0 Balıkçı Barınak ve Çekek Yerleri 0 0 0 Balıkhaneler, Top.Per. SatıĢ Yerleri 46 0 0 Su Ür. Yet.Tesisleri 11 0 0 Soğuk ve DonmuĢ Muh. Depoları 0 0 0 Ġhraç Kapıları 0 0 0 Toplam 88 1 0

Balıklandırma ÇalıĢmaları:

Ġlimizde mevcut su kaynaklarında (özellikle Nazik Gölünde) aĢırı, bilinçsiz ve yanlıĢ avcılıktan dolayı balık stoklarında önemli bir miktarda azalma meydana geldiği görülmektedir. Bunun üzerine Ġl Müdürlüğümüzce gölde yapılan incelemelerde balık stokunun bitme noktasında olduğu görülmüĢ ve ilgili kamu, sivil toplum kuruluĢların görüĢü de alınarak Nazik Gölünün avcılığa kapatılması hususu Bakanlığımıza teklif edilmiĢtir. Bu teklif üzerine Bakanlığımızca 2010 yılından itibaren Nazik Gölü su ürünleri avcılığına tamamen kapatılmıĢtır. Ġl Müdürlüğü olarak su ürünleri istihsalinin geliĢmesi, mevcut balık stokların azalmadan avlanılması ve mevcut yetiĢtiriciliğin daha iyi duruma gelebilmesi için yaptığımız yoğun çalıĢmalar kapsamında ilimizin önemli su kaynaklarından olan Nazik Göllünde özellikle sazan balığının avcılığının sürdürülebilir olması, balık stoklarının yeniden canlanması amacı ile 2011 yılı içerisinde Elazığ DSĠ Bölge Müdürlüğünden uygun koĢullarda taĢınarak Nazik gölüne 50.000 adet yavru balık ile balıklandırma çalıĢması yapılmıĢtır.

Balıklandırılan Yer Türü Miktarı Nazik Gölü Sazan 50.000 Adet

Su Kirliliği ÇalıĢmalarımız: Su Ürünleri Kanunu’nun 20. ve bu Kanuna istinaden çıkarılan Yönetmeliğin 11. maddesi gereğince; Müdürlüğümüzce belirlenen programlar çerçevesinde, Ġlimiz sınırları içerisinde yer alan su ürünleri istihsal yerleri olan alıcı ortamlardan tespit edilen 4 adet sabit numune alma istasyonlarından 4 adet numune alınarak analize tabi (Çinko, Demir, Bakır, Potasyum, Sülfat, Sülfit, Amonyum iyonu, Nitrit iyonları, Nitrat iyonları, Fosfat iyonları, Klor ( Serbest ) analizleri) tutulmaktadır. Su kirliliği kontrolü yapılan yerlerde olumsuzluğa rastlanılmamıĢtır.

2015 yılında Ġlimizde bulunan Alıcı ve Atık su ortamlarında Su Kirliliği açısından yapılan denetimlerimiz aĢağıdaki gibidir.

Denetlenen Yer Denetim Sayısı Alınan Numune Sayısı Van gölü,Tuğ Çayı (Tatvan) 4 4 Van Gölü,Tatvan 4 4 Bitlis Deresi ( ġehir çıkıĢı) 4 4 Güroymak (ġelale) 4 4 TOPLAM 16 16

2015 YILI BĠTLĠS ĠLĠNDE OCAK- ARALIK AYLARINDA YAPILAN SU ÜRÜNLERĠ DENETĠM SONUÇLARI

Ġlimizde 2015 Yılında Merkez ve Ġlçelerinde Yapılan Su Ürünleri Denetim Sayıları AĢağıdaki Tabloda BelirtilmiĢtir.

DENETĠM YAPILAN DENETĠMĠN TOPLAM YAPILAN ĠġLEM EL AYKIRILIK KESĠLEN KESĠLEN TARĠHĠ DENETĠMĠN EL EL KONULAN ÜRÜNÜN KONULAN NEDENĠ CEZA CEZA YERĠ SAYISI SAYISI KONULAN MĠKATRI AV ARACI SAYISI MĠKTARI ÜRÜN TÜRÜ KASA ADET KG TL Ocak- Aralık MERKEZ 5 (Perakende) 5 ------41 (Perakende,Van Ocak-Aralık TATVAN Gölü) 41 ------17 (Nazik Gölü, Van Gölü, Ocak-Aralık AHLAT Pareknede) 17 ------15 (Aygır 120 M Balık Ocak-Aralık Adilcevaz Gölü,Van Gölü) 15 Ġnci Kefali - 500 Ağı Yask Ġhlali 1 1.055,00 TOPLAM 78 78 - 500 - 1 1.055,00

Van-Bitlis Ġli Ġnci Kefali Av Yasağı 2015 Yılı Koordinasyon Toplantısı Van Ġlinde YapılmıĢtır.

HAYVANCILIK DESTEKLEMELERĠ

2015 Yılında Hastalık Nedeniyle Ödenen Tazminat Tutarları:Ġlimizde Hastalık Tazminat Desteği kapsamında ödenen Tazminat tutarları aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir.

Ġl/ilçe ĠĢletme Sayısı Hayvan Sayısı Tazminat Tutarları Merkez 9 10 17.531,00 Ahlat 2 7 26.130,00 Tatvan 2 2 5.840,00 Güroymak 4 5 16.193,00 TOPLAM 17 24 65.694,00

2015 Yılı Çiğ Süt Desteklemesi: Ġlimizde 2015 yılı merkez ve Ġlçelerinde Çiğ süt desteklemesinden 737 üretici yararlanmıĢ olup, Toplam 737 üreticinin destekleme miktarları aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir.

Ġlçe Adı Üretici Sayısı Fatura Adedi Süt Miktarı/kg Destekleme Miktarı/TL Adilcevaz (Soğt.Ġnek) 23 40 91.200 6.871,00 Ahlat (inek) 24 54 93.780 2.903,40 Ahlat (Soğt.Ġnek) 23 51 249.797 18.270,52 Ahlat (Koyun) 4 10 103.700 20.740,00 Güroymak (Soğt.Ġnek) 10 23 207.325 15.033,65 Güroymak (Manda) 4 8 105.999 8.000,00 Güroymak (Koyun) 192 326 744.245 148.845,00 Güroymak (Keçi) 1 1 1.000 200,00 Mutki (Koyun) 142 247 492.395 98.479,00 Hizan (Koyun) 140 263 801.650 160.330,00 Tatvan (Koyun) 66 139 623.310 119.662,00 Tatvan (Soğt.Ġnek) 50 109 601.065 43.588,60 Merkez (Ġnek) 2 5 10.500 315,00 Merkez (Koyun) 55 104 562.710 112.542,00 Merkez (Keçi) 1 1 20.000 4.000,00 TOPLAM 737 1.381 4.708.676 759.780,17

2015 Yılı Halk Elinde Ülkesel Manda Islahı Projesi Desteklemesi: Ġlimizde uygulanan Halk Elinde Ülkesel Manda Islahı Projesi kapsamında ödenecek destekleme tutarları aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir.

Ġl/Ġlçe ĠĢletme Malak Erkek Manda DiĢi Manda Toplam Manda Toplam Destek Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Tutarı (TL) Güroymak 416 419 34 2.524 2.977 2.109.250,00 Mutki 50 50 1 268 369 218.950,00 TOPLAM 466 469 35 2.792 3.346 2.328.200,00 2015 Yılı Besi Erkek Sığır Desteklemesi: Ġlimizde Uygulanan Besilik Erkek sığır desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir.

Ġl/Ġlçe Birlil Adı KiĢi Sayısı Karkas Ağırlığı Hayvan Birim Toplam Destek Sayısı Tutar Tutarı (TL) Adilcevaz K.Et Ürt.Bir. 6 21.689 80 150,00 11.975,00 Ahlat K.Et Ürt.Bir. 1 3.797 16 150,00 2.395,00 Ahlat ÖRGÜTSÜZ 1 1.320 4 150,00 600,00 Güroymak K.Et Ürt.Bir. 18 92.351 380 150,00 56.885,00 Güroymak ÖRGÜTSÜZ 1 310 1 150,00 150,00 Merkez K.Et Ürt.Bir. 3 18.722 73 150,00 10.972,00 Merkez ÖRGÜTSÜZ 4 2.550 10 150,00 1.500,00 Tatvan K.Et Ürt.Bir. 4 68.783 255 150,00 38.173,00 Tatvan ÖRGÜTSÜZ 10 4.820 16 150,00 2.400,00 TOPLAM 48 214.342 835 125.050,00

2015 Yılı Su Ürünleri Desteklemeleri: Ġlimizde Uygulanan Su Ürünleri Desteklemesi kapsamında ödenen I. dönem destekleme tutarları, aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir. II. dönem iĢlemleri 2016 yılı Ocak ayı içerisinde tamamlanacaktır.

YAVRU DESTEKLEME ÜRÜN DESTEKLEME TOPLAM DEĞERLER Ġl/Ġlçe Toplam Toplam Yavru Toplam Yavru Toplam Ürün Toplam Ürün Toplam Destek Üretici Destek Miktarı Destek Tutarı Destek Miktarı Destek Tutarı Tutarı (TL) Sayısı (adet) (TL) (kg) (TL) Güroymak 1 0 0,00 11.680,50 7.592,33 7.592,33 Hizan 1 0 0,00 13.200,00 8.580,00 8.580,00 Toplam 2 0 0,00 24.880,50 16.172,33 16.172,33

2015 Yılı Arılı Kovan Desteklemesi: Ġlimizde Uygulanan Arılı Kovan Desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir.

Ġl/Ġlçe ĠĢletme (Arıcı) Sayısı Desteklenen Koloni Sayısı Destekleme Tutarı (TL) Adilcevaz 7 1.594 15.940,00 Ahlat 9 2.646 26.460,00 Güroymak 16 2.300 23.000,00 Hizan 39 11.600 116.000,00 Hizan Bal ürt 291 69.898 698.980,00 Merkez 132 32.178 321.780,00 Mutki 33 6.252 62.520,00 Tatvan 29 9.402 94.020,00 TOPLAM 556 135.870 1.358.700,00

2015 YILI DAP, GAP, KOP ve DOKAP

2015 Yılı Dap, Gap, Kop Ve Dokap Desteklemeleri: Ġlimizde Uygulanan Dap, Gap, Kop Ve Dokap desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir. ġirket/Yatırımcı Toplam Yatırım Tutarı Hibe Tutarı TL Toplam Ödenen Tutar TL Sayısı TL 16 2.052.465,84 883.290,22 196.848,68

2014 -2015 YILI DAP, GAP

2014-2015 YILI DAP, GAP Desteklemeleri: Ġlimizde Uygulanan Dap, Gap desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir.

ġirket/Yatırımcı Toplam Yatırım Ödenen Hibe Tutarı, TL Toplam Ödenen Tutar TL Sayısı Tutarı, TL 14 8.045.000 3.060.500 3.060.500

2015 YILI DAP, GAP, KOP VE DOKAP KAPSAMINDA DAĞITILAN KOÇLAR

2015 Yılı Dap, Gap, Kop Ve Dokap Desteklemeleri: Ġlimizde Uygulanan Dap, Gap, Kop Ve Dokap Koç desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları ve üretici sayıları aĢağıdaki tabloda belirtilmiĢtir.

HĠBE KONULARI BaĢvurulan KiĢi Sayısı Hayvan Alımı Hayvan Sayısı (BaĢ) Toplam Hayvan Tutarı TL Toplam Ödenen Hibe Tutar TL 45 257 385.500,00 308.400,00

ĠL MÜDÜRLÜĞÜ 2014 YILI ÇALIġMALARI

2014 YILI ĠÇERĠSĠNDE BĠTLĠS GENELĠNDE YAPILAN HAYVANCILIK DESTEKLEMELERĠ ĠġLETME DESTEKLEMELER HAYVAN SAYISI DESTEK MĠKTARI (TL) SAYISI Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi 5.411 443.532 8.870.640,00 Anaç Sığır Desteklemesi 648 5.456 409.455,00 Besilik Materyal Anaç Sığır Desteği 969 6.328 2.208.350,00 Anaç Manda Desteklemesi 244 467 190.400,00 Manda Islah Projesi 469 2.827 1.978.900,00 Manda Islah Projesi Malak Sayısı 344 34.400,00 Besi Erkek Sığır Desteği 104 2.056 411.200,00 Buzağı Desteklemesi 8 12 900,00 Besilik Materyal Buzağı Desteği 137 680 41.700,00 Hastalık Tazminat Desteği 31 54 146.120,71 Süt Desteklemesi (Kg) 729 5.036.625 769.258,39 Arıcılık Desteklemesi 499 104.327 1.043.270,00

Su Ürünleri Desteklemesi Porsiyonluk (Kg) * 282.849,50 227.252,18 4 Hayvancılık Desteği Toplamı 9.253 5.885.558 16.331.846,28

ĠL MÜDÜRLÜĞÜ 2015 YILI ÇALIġMALARI

2015 YILI ĠÇERĠSĠNDE BĠTLĠS GENELĠNDE YAPILAN HAYVANCILIK DESTEKLEMELERĠ

DESTEKLEMELER ĠġLETME SAYISI HAYVAN SAYISI DESTEK MĠKTARI (TL) Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi Anaç Sığır Desteklemesi Besilik Materyal Anaç Sığır Desteği Anaç Manda Desteklemesi Manda Islah Projesi 466 3.346 2.257.850,00 Manda Islah Projesi Malak Sayısı 469 70.350,00 Besi Erkek Sığır Desteği 48 835 125.050,00 Buzağı Desteklemesi Besilik Materyal Buzağı Desteği Hastalık Tazminat Desteği 17 24 65.694,00 Süt Desteklemesi (Kg) 737 4.708.676 759.780,17 Arıcılık Desteklemesi 556 135.870 1.358.700,00

Su Ürünleri Desteklemesi Porsiyonluk (Kg) * 24.880,50 16.172,33 2 2015 Yılı Dap, Gap, Kop Ve Dokap Kapsamında 257 308.400,00 Dağıtılan Koçlar 45 2014 -2015 Yılı Dap, Gap 14 3.060.500,00 2015 Yılı Dap, Gap, Kop Ve Dokap 16 196.848,68 Hayvancılık Desteği Toplamı 1.901 4.874.358 8.219.345,18 2011 ve 2015 yıllarında Bakanlığımız bünyesince çıkartılmıĢ olan Yönetmelik ve Tebliğlere göre ilimiz geneli 2014 yılı Hayvancılık Desteklemeleri; Anaç KüçükbaĢ (Koyun- Keçi) Desteklemesi, Anaç Sığır Desteklemesi, Anaç Manda Desteklemesi, Çiğ Süt Desteklemesi, Soy Kütüğü- Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteği, Besi Erkek Sığır Desteklemesi, Su Ürünleri YetiĢtiriciliği ve Desteklemesi olmak üzere bir çok hayvancılık dalında devam etmekte olup verilecek destek miktarları sene sonu alınan icmaller itibarıyla belli olacaktır. Bu kapsamda 2015 yılında yapılacak Hayvancılık desteklemeleri birim fiyatları aĢağıdaki tabloda belirtmiĢtir.

2015 YILINDA YAPILACAK TARIMSAL DESTEKLEMELERE AĠT BĠRĠM FĠYATLAR DESTEKLEMELER DESTEK MĠKTARI (TL) Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi* Adet 22,00 TL/baĢ Anaç Sığır Desteklemesi* Adet 225,00 TL/baĢ Anaç Manda Desteklemesi* Adet 400,00 TL/baĢ Manda Islah Projesi Adet 800,00 TL/baĢ Manda Islah Projesi Malak Adet 150,00 TL/baĢ Besi Sığır Desteği Adet 150,00 TL/baĢ Buzağı Desteklemesi* Adet 75,00 TL/baĢ S-19-ġap AĢı Desteği Adet 35,00 TL/baĢ Anaç Sığır 350,00 TL/baĢ Besilik Materyal Üretim Desteği Buzağı 150,00 TL/baĢ Hastalıktan Ari ĠĢletme Desteği Adet 375,00 TL/baĢ Süt Desteklemesi Manda –Koyun-Keçi 0,2 TL/lt Ġnek Sütü/SoğutulmuĢ Ġnek Sütü 0,04 TL-0,06 TL/lt Arıcılık Desteklemesi Kovan 10,00 TL/Kovan Alabalık 0,65 TL/kg Su Ürünleri Desteklemesi Çipura-Levrek 0,85 TL/kg

Yeni Türler 1,00 TL/kg

HAYVANCILIK EĞĠTĠM VE YAYIM ÇALIġMALARI

Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında ĠLĠ "Eğitim Verilen KiĢi Sayısı

Sürücü Bakıcı BĠTLĠS 567 567

Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında ĠLĠ "Yeterlilik Belgesi Verilen Sürücü/Bakıcı Sayısı"

BĠTLĠS Sürücü Bakıcı

409 409

Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında ĠLĠ "Uzun Yolculuklar Ġçin Onaylanan Araç Sayısı"

BaĢvuru Sayısı Onaylanan Araç Sayısı BĠTLĠS 270 270

Canlı Hayvan Ticareti Yapan Satıcıların ÇalıĢma ve Denetlenmesi ile Ġlgili ĠLĠ Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kapsamında

Eğitim Verilen Hayvan Satıcısı Sayısı ÇalıĢma Ġzni Verilen Hayvan Satıcısı Sayısı BĠTLĠS 75 75

Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında ĠLĠ "Yetki Belgesi Verilen Nakliyeci Sayısı"

Tip 1 Tip 2 (Uzun Yolculuklar Dahil Tüm Yolculuklar Ġçin) BĠTLĠS 200 0

ARAZĠ EDĠNDĠRME ġUBESĠ ÇALIġMALARI 21.01.2015 tarihinde kurulan Arazi edindirme ġube Müdürlüğümüzün görev ve sorumlulukları; a) Tarım arazilerinde satıĢ, hibe veya takas yolu ile devir iĢlemlerinin 5403 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda yapılmasını sağlamak, b) Tarım arazilerine iliĢkin tevhid, ifraz ve vasıf değiĢikliği gibi talepleri değerlendirmek, c) Mirasa konu tarım arazilerinin 5403 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda mirasçılara devrini sağlamak, ç) Mirasa konu tarım arazilerinde mirasçıların anlaĢmaları konusunda teknik destek sağlamak, d) 5403 sayılı Kanunun 8/Ç maddesinde öngörülen süre içerisinde yeter gelirli tarımsal arazi mülkiyetinin devredilmemesi halinde, bu madde kapsamında Bakanlık ile koordineli olarak yetkili sulh hukuk mahkemesinde açılacak davalara iliĢkin tüm bilgi ve belgeleri Bakanlığa intikal ettirmek, e) Mirasa konu tarım arazilerinde; taĢınırların devri, tarımsal arazi yönetiminin tedbiren verilmesi, sona erme, tasfiye ve yan sınai iĢletmenin devri gibi süreçleri izlemek ve gerekli iĢ ve iĢlemlerin yürütülmesini sağlamak, f) Yeter gelirli arazi büyüklüklerini hesaplamak, sürdürülebilir iĢletme ölçeğini belirleyerek arazi edindirme iĢlemlerini yürütmek, g) Tarım arazilerinin değer tespitlerini yapmak, ğ) Arazi dağıtım ve kiralama çalıĢmalarını yapmak, yaptırmak, arazi satıĢ izni, ipotek ve temlik iĢlemlerini yürütmek, h) Yabancıların tarım arazisi edinimi ile ilgili iĢ ve iĢlemleri yürütmek, ı) Kiracılık, ortakçılık ve yarıcılık iĢlerinin yürütülmesini sağlamak, i) Tarımsal arazi arz ve talep listelerini oluĢturmak, j) Tarımsal arazilerde alıcı, satıcı ve kiracıların anlaĢmaları konusunda doğrudan aracılık yapmak, k) Tarımsal arazilerde kredi iĢlemlerine teknik destek sağlamak, l) Mülkiyetten kaynaklanan ihtilaflarda ve uygulama alanlarında, alım, satım, kamulaĢtırma ve takas iĢlemlerinin yürütülmesini sağlamak, m) Hazine arazisinin kamu kuruluĢlarına tahsis iĢlemlerini yapmak, Bakanlığa tahsisli tarım arazileri ile tarım iĢletmelerinin kiraya verilmesi ve amacına uygun kullanılıp kullanılmadığının kontrol edilmesi ile ilgili sekretarya görevini yürütmek, n) 3083 sayılı Kanun ile uygulayıcı kuruluĢun tasarrufuna geçen ve bu kapsamda kullanılmayan arazilerin değerlendirilmesini sağlamak, o) Görev alanı ile ilgili bilgileri çiftçilere ulaĢtırmak, bilgilendirmek, eğitim programları ve projeleri uygulamak, ö) Diğer mevzuat ve Ġl Müdürü tarafından verilecek benzeri görevler yapmak.

15/05/2014 tarih ve 29001 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 30/04/2014 tarih ve 6537 Sayılı “TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN” kapsamında yürütülen çalışmalar 23.12.2015 tarihi itibari ile, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında 80 adet satıĢ, 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında ise 120 adet satıĢ iĢlemi gerçekleĢtirilmiĢtir.

TARIMSAL ALTYAPI VE ARAZĠ DEĞERLENDĠRME ÇALIġMALARI

Müdürlüğümüzce, 03.07.2005 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında; toprağın doğal ve yapay yollarla kaybını ve niteliklerini yitirmesini engelleyerek korunmasını, geliĢtirilmesini ve çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak, planlı arazi kullanımını sağlayacak usul ve esasları belirlemeye yönelik çalıĢmalar yürütülmektedir.

TARIMSAL ALTYAPI VE ARAZĠ DEĞERLENDĠRME ġUBE MÜDÜRLÜĞÜNÜN GÖREVLERĠ a) Arazi ve toprak etüdü, sınıflama ve haritalama iĢlerini yapmak, yaptırmak, b) Toprak ve arazi veri tabanına iliĢkin çalıĢmaları yapmak, c) Toprak ve sulama suyu ile ilgili analizleri yapmak ve yaptırmak, ç) Arazi kullanım planlarını yapmak, yaptırmak, d) ÇalıĢma konuları ile ilgili ihale ve kesin hesap iĢlemlerini yapmak, e) Tarımsal üretim potansiyeli yüksek ovaların belirlenmesi iĢlemlerini yapmak, f) Toprak ve sulama suyu analiz laboratuvarlarının kuruluĢ izinleri ile ilgili iĢlemleri yürütmek, g) Toprak ve arazilerin korunması, geliĢtirilmesi ve verimli kullanılması ile ilgili çalıĢmalar yapmak, uygulanmasını sağlamak, izlemek ve değerlendirmek, toprak, su, biyolojik çeĢitlilik gibi doğal kaynakların doğal olaylar veya arazi kullanımından kaynaklanan bozulmalarını önlemek için gerekli tedbirleri almak, ğ) Tarım dıĢı arazi kullanım taleplerini değerlendirmek, h) Tarım alanlarının korunması ve amacına uygun kullanımını sağlamak için gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve zorunlu hallerde amacı dıĢında kullanımına izin vermek, ı) Diğer kamu kurum ve kuruluĢları ile iĢbirliği yaparak, arazi değerlendirmesine esas nüfus, iklim, toprak, bitki, hidroloji, jeoloji ve diğer arazi bilgilerini temin etmek, i) Tarım arazilerinin korunması ve geliĢtirilmesine yönelik uygulanmıĢ veya planlanan projelerin tarımsal üretime etkileri yönünden incelenmesi ve değerlendirilmesi için ilgili kuruluĢlarla iĢbirliği yapmak, yatırım önceliklerinin belirlenmesine yardımcı olmak, j) Toprak koruma kurullarının sekretarya hizmetlerini yürütmek, çalıĢmalarda bulunmak ve katılım sağlamak, k) Arazi toplulaĢtırma ve tarla içi geliĢtirme hizmetleri ile ilgili etüt, proje ve uygulama iĢlemlerini yapmak, yaptırmak l) 5403 sayılı Kanun kapsamında yapılan özel arazi toplulaĢtırma taleplerini değerlendirmek, kontrol etmek, m) Arazi derecelendirme iĢlemlerini yapmak, yaptırmak, n) Kırsal alan düzenlemesi, geliĢtirilmesi ve altyapı çalıĢmalarını yapmak, yaptırmak, o) Ġdari bağlılık iĢlemlerini (köy altı yerleĢim birimlerinin birleĢtirilerek yeni köy oluĢturulması, bağımsız köy oluĢturulması) yürütmek, ö) Sulama projelerinin etüt, proje ve uygulamalarını yapmak, yaptırmak, p) Mevcut sulama Ģebekelerinde sulama sonuçlarını bitkisel üretim, sulama ve toprak koruma açısından izlemek değerlendirmek ve iyileĢtirici tedbirler almak, r) ÇalıĢma konuları ile ilgili ihale ve kesin hesap iĢlemlerini yapmak, s) Tarımsal sulamada verimliliği artırmak, uygun sulama tekniklerinin kullanımını sağlamak, Ģ) Sulama alanlarında su tasarrufu sağlayacak modern sulama sistemlerin yaygınlaĢtırılmasına yönelik çalıĢmalar yapmak, projeler yapmak, yaptırmak ve desteklemek, t) Sorunlu ve sorunlu olabilecek tarım arazilerini tespit etmek, ettirmek ve uygun projeler (Erozyon, drenaj, arazi ıslahı vd.) hazırlamak, hazırlatmak, uygulamak ve uygulatmak, u) Ġl dahilinde sulamaya açılan alanlarla ilgili kuruluĢlarca iĢbirliği yaparak sulu tarım tekniklerini hazırlanacak bir program içerisinde çiftçilere öğretmek ve yaymak. ü) Entegre Ġdare ve Kontrol Sistemi ve Coğrafi Bilgi Sistemine (CBS) dayalı çalıĢmaları yürütmek. v) Görev alanı ile ilgili tarımsal bilgi ve yeni teknolojileri çiftçilere ulaĢtırmak, tüketicileri bilgilendirmek, çiftçi çocukları, kadınlar ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak, y) Tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinin kurulması amacıyla, yapılacak müracaatların ilk değerlendirmesini ve uygun görülenler için yer seçimi ön çalıĢmalarını yapmak, z) Tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerine iliĢkin sekretarya hizmetlerini yürütmek, komisyonlar oluĢturmak, teknik destek sağlamak ve çalıĢmaları koordine etmek, aa) KurulmuĢ tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinin uygulamalarını takip etmek, izlemek ve değerlendirmek, bb) Su kaynaklarının, tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan kirliliğe karĢı korunması ve su kalitesinin izlenmesine yönelik çalıĢmalar cc) 3083 sayılı Kanun kapsamındaki uygulama alanlarında köy geliĢim alanlarını belirlemek, köy imar planlarını ve altyapı hizmetlerini yapmak veya yaptırmak. çç) 3083 sayılı Kanun kapsamındaki uygulama alanlarında, zorunluluk hali ve Kanunun amaçları gözetilerek yürütülen tarım arazisinin tarım dıĢı amaçla kullanım izinleri, satıĢlar, Ģerhler ve tahsis iĢlemlerini yürütmek, dd) Diğer mevzuat ve il müdürü tarafından verilecek benzeri görevler yapmak.

Toprak Koruma Kurulu TeĢekkülü

1-Vali Yardımcısı baĢkanlığında, 2-Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Ġl Müdürü baĢkan yardımcılığında, 3-Ġl Defterdarlığından, 4-Ġl Çevre ve ġehircilik Müdürlüğünden, 5-Kültür ve Turizm Müdürlüğünden, 6-Ġl Özel Ġdaresi Genel Sekreterliğinden, 7-DSĠ ġube Müdürlüğünden, 8-Belediye BaĢkanlığından, 9-Ziraat Mühendisleri Odası Bitlis Ġl Temsilciliğinden 10-Ziraat Odası BaĢkanlığından birer temsilcinin katılımıyla oluĢturulmuĢtur.

Toprak Koruma Kurulunun Görevleri 1-Arazi kullanılan tüm faaliyetlerde, arazinin korunması, geliĢtirilmesi ve verimli kullanılmasına yönelik inceleme, değerlendirme ve izleme yapmak, ortaya çıkan olumsuzlukları belirlemek, toprak korumayı ve bununla ilgili sorunları giderici önlemleri almak, geliĢtirmek, uygulanmasını sağlamak için görüĢ oluĢturmak.

2-Arazi kullanımını gerektiren tüm giriĢimleri yönlendirmek üzere, yerel plân veya projelerin uygulanması amacıyla takibini yapmak.

3-Toprak koruma önlemlerinin yerine getirilmesi sürecini yerel ölçekte izlemek, değerlendirmek ve çözümleyici öneriler geliĢtirmek, hazırlanacak toprak koruma ve arazi kullanım plânları doğrultusunda, yerel ölçekli yıllık iĢ programları için görüĢ oluĢturmak ve uygulamaya konulmasının takibini yapmak.

4-Ülkesel, bölgesel veya yerel ölçekli yapılan plânlar arasındaki uyumu denetlemek.

5-Kanunda yer alan konularla ilgili baĢvuruları almak ve ilgililere aktarmak.

6-Kanunla verilen diğer görevleri yapmak olarak belirlenmiĢtir.

5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ÇalıĢmaları

2015 yılı içerisinde, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında tarım dıĢı kullanım için toplamda 13 adet baĢvuru gerçekleĢmiĢ ve tüm müracaatların hepsi uygun olarak sonuçlanmıĢtır. Ayrıca Merkez Ġlçede 4 adet su ihtiyaç belgesi düzenlenmiĢtir.

5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Kapsamında, Yapılan Tarım DıĢı tahsisi Müracaatlarında ĠĢ AkıĢ ġeması 1-Dilekçe Alınır (Belediye-Özel Ġdare-ġahıs) › Tapu Fotokopisi › 1/25.000 ölçekli Arazinin yeri iĢaretli koordinat değerli (ED50 Datum 6°’lik dilim) Topoğrafik Harita › 1/5000 ölçekli kadastral kroki (koordinat değerli) 2- Van Devlet Su ĠĢleri 17. Bölge Müdürlüğü ve Bitlis Ġl Özel Ġdare Genel Sekreterliğinden, sulama görüĢleri alınır. 3- Arazide Etüd yapılır. (2 Mühendis) *Arazinin sınıfı belirlenir.( Mutlak-Marjinal-Özel ürün Arazisi-dikili arazi) *Tarımsal Kullanım Bütünlüğünün Bozulup bozulmadığı belirlenir. 4- Toprak Koruma Kurulunda karara bağlanır 5- Eğer arazi marjinal değilse; Kamu Yararı Kararı istenir. 6- Toprak Koruma projesi istenir (2 Adet) 7- Eğer arazi marjinal ise; Valilikten direkt, diğer araziler ise (Mutlak, Dikili, Özel Ürün arazisi ise) Bakanlıktan onay alındıktan sonra 8- Valiliğe izin yazılır 9- Üst yazıyla, izin+TKP Müracaat sahibine gönderilir. 3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZĠ DÜZENLENMESĠNE

DAĠR TARIM REFORMU KANUNU KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIġMALAR

01.12.1984 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren, 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında; sulama alanları ile Bakanlar Kurulunca gerekli görülen alanlarda; a) Toprağın verimli Ģekilde iĢletilmesini, iĢletilmesinin korunmasını, birim alandan azami ekonomik verimin alınmasını, tarım üretiminin sürekli olarak artırılmasını, değerlendirilmesini ve buralarda istihdam imkanlarının artırılmasını, b) Yeterli toprağı bulunmayan ve topraksız çiftçilerin zirai aile iĢletmeleri kurabilmeleri için Devletin mülkiyetinde bulunan topraklarla topraklandırılmalarını, desteklenmelerini, eğitilmelerini, c) Ekonomik üretime imkan vermeyecek Ģekilde parçalanan tarım topraklarının gerektiğinde ve imkanlar ölçüsünde geniĢletilmesi suretiyle de toplulaĢtırılmasını, tarım arazisinin ailenin geçimini sağlamaya ve aile iĢ gücünü değerlendirmeye yeterli olmayacak derecede parçalanmasını ve küçülmesini önlemeyi, d) Yeni yerleĢme yerleri kurmayı, mevcut yerleĢme yerlerine eklemeler yapmayı, e) Zorunluluk halinde tarım arazisinin diğer amaçlara tahsisini düzenlemeyi, f) Dağıtılmayan tarım arazisinin değerlendirilme Ģeklini belirlemeyi, g) Bakanlar Kurulunca gerekli görülen diğer bölgelerde gayrimenkullerin Milli Güvenlik nedeniyle mülkiyet ve tasarruf Ģekillerinde ve yerleĢim yerlerinde düzenlemeler yapmayı, sağlamaktır.

Ġlimizde, 14.07.2013 tarih ve 28707 sayılı Resmi Gazete ile 06.02.2014 tarih ve 28905 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak, 2013/4976 ve 2014/5791 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları ile; Ahlat Ġlçesinden 10 köy (Saka, Yeniköprü, OvakıĢla, Kınalıkoç Burcukaya, Alakır, Güzelsu, Seyrantepe, Serinbayır ve TaĢharman) Güroymak Ġlçesinden 10 köy (Budaklı, Değirmenköy, Güzelli, Özkavnak, TaĢüstü, GölbaĢı, Sütderesi, Günkırı AĢağıkolbaĢı ve Tahtalı) Adilcevaz Ġlçesinden 5 köy (Aygırgölü, AĢağısüphan, Yukarısüphan, Erikbağı ve Yolçatı), Tatvan Ġlçesinden 8 köy (Adabağ, Sarıkum, Benekli, Çayırönü, Örenlik, Yumurtatepe, Kıyıdüzü ve Merkez) Merkez Ġlçesinden ise 3 köy (Küllüce, Yalnızçamlar, Dörtağaç) olmak üzere toplam 36 köy toplulaĢtırılmak üzere Uygulama Alanı olarak ilan edilmiĢtir. Arazi toplulaĢtırma projesi kapsamında 58.000 ha arazi projelendirilmiĢtir. Ayrıca Tatvan- Van Çevre Karayolu Projesi kapsamında Tatvan Dalda Köyümüz de 3083 Sayılı Kanun Kapsamında ToplulaĢtırma Projesine dahil edilerek, 28/08/2015 tarih 29459 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıĢtır.

2015 yılı içerisinde, 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında tarım dıĢı kullanım için toplamda 6 adet baĢvuru gerçekleĢmiĢ ve bu baĢvuruların hepsi uygun olarak sonuçlandırılmıĢtır. Yine 3083 sayılı Kanun kapsamında 6 adet satılmak veya kiralanmak üzere Hazine arazisinin Hazine tasarrufuna bırakılması müracaatı olumlu olarak sonuçlanmıĢtır.

3083 SAYILI KANUN KAPSAMINDA TARIM DIġI TAHSĠSLER BaĢvuru Esnasında Ġstenilen Belgeler 1- Talepte bulunanın tarım dıĢı amaçlarla kullanım izni baĢvuru dilekçesi veya ilgili Kamu Kurum ve KuruluĢun yazısı, 2- Talep edilen alanın, Genel Müdürlüğümüz proje alanları içerisinde kalması halinde,ToplulaĢtırma Taahhütnamesi (EK:3) 3- Son üç ay içinde alınmıĢ tapu kaydı (Ġl Müdürlüğünce aslı görülüp sureti onaylanacak olup, tapu belgesindeki hissedarların hisseleri belgede yer almalıdır) (9. maddede bahsedilen Kamuya Yararlı Tesislerde bu Ģart aranmaz), 4- Talepte bulunanın nüfus cüzdanı sureti, Ģirketlere ait yetki belgesi, 5- Tesisin kurulacağı alanı gösteren koordinatlı kroki (YerleĢim Planı), 6- Talepli adına Vekâletname verilmiĢ ise Noterce tasdikli örneği, 7- Talep edilen alan, Organize sanayi bölgeleri (OSB), küçük ve orta ölçekli sanayi siteleri, tarımsal sanayi tesisleri, entegre yapılar vb. için ise; il/ilçe idari sınırları içinde varsa, sanayi bölgesi yetkilisinden alınacak, sanayi bölgesi içinde bu tesis için yer bulunmadığına iliĢkin resmi belge, 1- BaĢvuru alınır (ġahıs-Belediye-Özel Ġdare) 2- Van Devlet Su ĠĢleri 17. Bölge Müdürlüğü ve Bitlis Ġl Özel Ġdare Genel Sekreterliğinden, sulama görüĢleri alınır. 3- Arazide Etüd yapılır. (2 Mühendis) 4-Genel Müdürlükten AKK sınıfı sorulur 5- Genel Müdürlükten Yapı Denetim Mühendisi görüĢü alınır. GörüĢ olumlu gelirse; 6-Arazi Değerlendirme komisyonu Raporunu hazırlar Makama sunar 7- Toprak Koruma Projesi Alınır. 8-Makamın uygun görmesiyle üst yazıyla izin yazısı + Toprak Koruma Projesi müracaat sahibine gönderilir.

ĠLĠMĠZDE, 14.07.2013 TARĠH VE 28707 SAYILI RESMĠ GAZETE ĠLE 06.02.2014 TARĠH VE 28905 SAYILI RESMĠ GAZETEDE YAYIMLANARAK, 2013/4976 VE 2014/5791 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARLARI ĠLE;

Ahlat Ġlçesinden 10 köy: Saka, Yeniköprü, OvakıĢla, Kınalıkoç Burcukaya, Alakır, Güzelsu, Seyrantepe, Serinbayır ve TaĢharman Güroymak Ġlçesinden 10 köy: Budaklı, Değirmenköy, Güzelli, Özkavnak, TaĢüstü, GölbaĢı, Sütderesi, Günkırı AĢağıkolbaĢı ve Tahtalı Adilcevaz Ġlçesinden 5 köy: Aygırgölü, AĢağısüphan, Yukarısüphan, Erikbağı ve Yolçatı, Tatvan Ġlçesinden 8 köy: Dalda, Adabağ, Sarıkum, Benekli, Çayırönü, Örenlik, Yumurtatepe, Kıyıdüzü ve Merkez Mahalleleri Bitlis Merkez Ġlçesinden 3 köy: Küllüce, Yalnızçamlar ve Dörtağaç olmak üzere toplam 37 köyde 58.000 ha’lık alan uygulama alanı ilan edilmiĢ ve bu alanda arazi toplulaĢtırması projesi devam etmektedir.

HAZĠNE ARAZĠLERĠNĠN HAZĠNENĠN TASARRUFUNA BIRAKILMASI

Ġl Müdürlüklerine intikal eden; satılmak, kiralanmak, sınırlı ayni hak tesis edilmek, ilgili mevzuatı gereğince mülkiyeti devredilmek veya kendilerine özel kanunlarla verilen görev ve yetki içinde kullanmaları Ģartı ile Kamu Kurum ve KuruluĢlarına tahsis edilmek üzere Hazinenin tasarrufuna bırakılması ile ilgili talepler Yetki Devrine dayalı olarak Ġl Müdürlüklerince sonuçlandırılır. Bu talepler hakkında değerlendirme yapılırken, öncelikle ilgili Yapı Denetim Mühendisinin görüĢü alınır. GörüĢün olumsuz olması halinde talep reddedilerek sonuçlandırılır. Yapı Denetim Mühendisinin görüĢünün olumlu olması halinde; Satılmak, kiralanmak veya sınırlı ayni hak tesis edilmek için Hazine tasarrufuna bırakılma talepleri Komisyon raporuna gerek olmadan ġube Müdürlüğünce de değerlendirilir. ġube Müdürlüğü görüĢünün olumlu olması halinde; Maliye Bakanlığı Birimlerine söz konusu parsel ile ilgili, “… 3083 sayılı Kanunun 7. ve Uygulama Yönetmeliğimizin 66. maddesi ile talimatta yer alan hükümler çerçevesinde değerlendirilerek, talep edilen parselin/parsellerin Hazinenin tasarrufuna bırakılması uygun bulunmuĢtur. ...” Ģeklinde, bir “OLUR” hazırlanarak Ġl Müdürlüğüne sunulur. ġube Müdürlüğü görüĢünün olumsuz olması halinde, talep reddedilir.

Tarım Arazisinin Hazine Tasarrufuna Bırakılması ile Ġlgili Gerekli Belgeler Kamu Kurum ve KuruluĢlarından BaĢvuru Esnasında Ġstenilen Belgeler 1- Hazinenin tasarrufuna bırakılması istenen arazinin, hangi amaçlarla kullanılacağını ve/veya Kendilerine özel Kanunlarla verilen görev ve yetki içinde kullanılacağını belirten Kamu Kurum ve KuruluĢunun yazısı, 2- Tapu kaydı, 3- Üzerinde tahsisi istenen arazinin yeri, koordinat değerleri iĢaretli mevcut olan Kadastral Paftalar (varsa tercihen 1/5000 ölçekli). Tarım Arazisinin Hazine Tasarrufuna Bırakılması Ġzni Ġçin Komisyonca Temin Edilecek Belgeler 1-Arazi Değerlendirme Komisyonunun mahallinde arazi ile ilgili düzenlediği kapsamlı rapor (gerekli hallerde), 2- Onaylı AKK sınıf paftası (gerekli hallerde).

3083 Kapsamında Hazine Arazisinin Tarımsal 5403 Kapsamında 3083 Kapsamında Su Ġhtiyaç Hazine Elektrik Toplam Etüt Raporu Etüt Raporu Belgesi Tasarrufuna Kullanımı Bırakılması 13 6 6 - 4 28

5403 ve 3083 sayılı Kanun Uygulamalarına Ait Dönem Raporu

Ġzin Verilen (ha)

Kanun MT TA OT Ġzin Ġrtifah Kapsamı GENEL 2015 verilmeyen Hakkı DıĢında TOPLAM

SAYISI SM DT Toplam

BAġVURU BAġVURU KMT KTA STA SOT KOT (ha) (ha) Kalan (ha) (ha) T I.DÖNEM 13 - 23,05 28,76 - - - - 51,75 - - - 51,75 (Ġlk 6 Ay) II.DÖNEM - - 13.92 33.01 - - - - 46.93 - - - 46.93 (II.6 Ay) TOPLAM 13 - 36.97 61.77 - - - - 98,68 - - - 98,68

SMT: Sulu Mutlak Tarım Arazisi KMT: Kuru Mutlak Tarım Arazisi KTA: Kuru Marjinal Tarım Arazisi STA: Sulu Marjinal Tarım Arazisi SOT: Sulu Özel Ürün Tarım Arazisi KOT: Kuru Özel Ürün Tarım Arazisi DT : Dikili Tarım Arazisi

5403 ve 3083 sayılı Kanunlar Kapsamında Tarım DıĢına Çıkarılan Alanların Sektörel Dağılım Cetveli (Ha / Yıl)

Sanayi

2015 BaĢvur Turizm Eğiti Sağlık UlaĢtırma Enerji Konut Diğer TOPLAM u Sayısı Tarım Diğer m I.DÖNE M 13 3,20 1,72 - - - - 41,97 4,86 - 51,75 (Ġlk 6 Ay) II.DÖNE M 6 9,92 25,3 - - - - 7,00 - - - (II.6 Ay) TOPLAM 19 13,12 27,02 - - - - 48,97 4,86 - 93,97

NĠTRAT DĠREKTĠFĠNĠN UYGULAMASI PROJESĠ

Bakanlığımız Avrupa Birliği uyum çalıĢmaları kapsamında çevre baĢlığı altında yer alan, su kalitesinin iyileĢtirilmesi mevzuat uyum takviminde kısa dönem öncelikli olan; 91/676 EEC sayılı Nitrat Direktifine karĢılık gelen “Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine KarĢı Suların Korunması Yönetmeliği” 18 ġubat 2004 tarihinde uyumlaĢtırılmıĢtır.

Nitrat Direktifinin uygulanmasına yardımcı olmak amacıyla, Bakanlığımızca hazırlanan ve Hollanda Hükümetinin MATRA programı kapsamında finanse edilen “Nitrat Direktifinin Türkiye’de Uygulanması Projesi “ 2005 yılı Ocak ayında baĢlamıĢ ve 2006 yılı Aralık ayında sona ermiĢtir. Bu projenin çıktılarından yararlanılarak Nitrat Direktifi uygulamalarının daha güçlendirilmesi amacıyla kapasite artırımına yönelik olarak “Türkiye’de Nitrat Direktifinin uygulanması” (Ġmplementation of Nitrate Directive in ) Projesi Katılım Öncesi Mali ĠĢbirliği (IPA) tarafından 2007 yılında kabul edilmiĢtir. Projenin genel hedefi, Türkiye’deki tarımsal aktivitelerden kaynaklanan kirliliğin önlenmesi ile su kaynakları, toprak ve atmosfere besin maddesi girdisi etkisinin azaltılmasıdır.

Projenin beklenen sonuçları Ģunlar olacaktır; 1. AB Mevzuatının etkin uygulanması ve benzer destekleme mekanizması için politika seçeneklerinin oluĢturulması ve mevzuatın eĢleĢtirilmesi. 2. Tarımsal nitrat kirliliğinin yüzey ve yeraltı sularında ağ sisteminin oluĢturulması ile etkin olarak izlenmesi ve hassas alanların belirlenmesi. 3. Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığının teknik ve kurumsal kapasitesinin güçlendirilmesi ve pilot alanlarda çiftçilerin bilinci ve bilgilendirilmesinin arttırılması ve TKĠB ile Çevre ve Orman Bakanlığı ve DSĠ arasında bilgi paylaĢımının geliĢtirilmesi. Projenin toplam bütçesi 6,765,000€ olup, Bu bütçenin Twining bileĢeni için 1.000.000 (Bir milyon), Teknik Asistanlık için 2.000.000 (iki milyon), Supply için 3.765.000 (üç milyon yedi yüz atmıĢ beĢ milyon) € olarak belirlenmiĢtir (1) Veri Toplama ve Ġzleme Ağı’nın (DAMS) GeliĢtirilmesi; (2) Raporlama Sistemi’nin Kurulması; (3) Nitrata Hassas Bölgelerin Belirlenmesi; (4) Ġyi Tarım Uygulamaları Kodu ve Kodları’nın Düzenlenmesi; (5) Yüzey ve Yeraltı Suları Ġzleme Ağı’nın OluĢturulması; (6) Nitrat Direktifi için bir Eylem Planı Hazırlanması; (7) Nitrat Direktifi’nin Uygulanması için bir Kapasite OluĢturma Programı’nın GeliĢtirilmesi; (8) Çiftçiler ve Halk için Farkındalık Programları’nın Uygulanması için Tasarım ve Yardım. 1-Twining BileĢeni (EĢleĢtirme BileĢeni):EĢleĢtirme projesi 2009 Ocak ayında baĢlamıĢ 2010 yılı ocak ayında sona ermiĢtir. 2- Teknik Aistanlık BileĢeni: Teknik Asistanlık ve Mal alımı ihaleleri CFCU tarafından 2010 yılı içerisinde tamamlanmıĢ, Teknik Asistanlık Projesi 24 Ocak 2011 tarihi itibarı ile baĢlamıĢ olup iki yıl sürmüĢtür. Nitrat Direktifinin uygulanmasına yönelik beĢ temel adımın atılması gerek: 1. Nitrat kirliliğine maruz kalacak olan ya da olabilecek olan su kaynaklarının belirlenmesi, 2. Nitrat Hassas Bölgelerinin (NHB) Tanımlanması/belirlenmesi, 3. Ġyi tarım uygulaması kodunun geliĢtirilmesi ve uygulanması, 4. Her bir NHB için “Eylem Planının” geliĢtirilmesi, 5. Ulusal Tarım Kirliliği Ġzleme Ağının kurulması. Mal Alımı (Supply) BileĢeni: Lot 1: Diyarbakır, Erzurum, Konya and Çorum Ġl Kontrol Laboratuvar Müdürlüklerine laboratuvar malzemesi, Lot 2: Nitrat izlemelerini desteklemek üzere aĢağı da belirtilen illere Mobil Laboratuvar (Adana, Aksaray, Ankara, Antalya, Aydın, Çorum, Diyarbakır, Edirne, Erzurum, EskiĢehir, Hatay, KahramanmaraĢ, , Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Samsun, ġanlıurfa, Van) Lot 3 and Lot 4: Kapsamında merkeze IT (Bilgisayar ,Coğrafi Bilgi Sistemi) eküpmanı alımı yapılacaktır “Türkiye’de Nitrat Direktifi’nin Uygulanması için Teknik Yardım” projesi: Türkiye’de Nitrat Direktifi’nin uygulanmasını hedefleyen Teknik Yardımı sağlayan Türkiye’de Nitrat Direktifi’nin Uygulanması Programının üç bileĢeninden biridir. Bu projenin amacı/ spesifik hedefi, AB Nitrat Direktifi’nin uygulanması için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın (GTHB) altyapısının desteklenmesi yoluyla yüzey ve yeraltı su kaynaklarında ve toprakta, tarımsal kaynakların neden olduğu bitki besin maddesi kirliliğinin azaltılması için Teknik Yardım sağlamaktır. Bu amaçla, üç sonuç hedeflenmiĢtir: (i) NVZ’lerin (Nitrata Hassas Bölgeler) belirlenmesi ve ağ (network) sistemi geliĢtirilmesi yoluyla tarımsal nitrat kirliliği için yüzey ve yeraltı sularına iliĢkin etkin bir izleme sağlanması; (ii) GTHB’nin kurumsal ve teknik kapasitesinin desteklenmesi, pilot alanlarda çiftçi bilincinin ve bilgisinin arttırılması ve GTHB tarafından Çevre ve ġehircilik Bakanlığı ve Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı için geliĢtirilen bilgi ve bilgi birikimininin paylaĢılması; (iii) Etkin bir Veri Toplama ve Ġzleme Yazılımı geliĢtirilmesi ve faaliyete geçirilmesidir

NĠTRAT DĠREKTĠFĠNĠN UYGULAMASI PROJESĠ KAPSAMINDA, ĠLĠMĠZDE SU ANALĠZLERĠ; *4 adedi yüzey sularından 17 adedi de yer altı sularından olmak üzere toplam 21 noktadan su numunesi alınmaktadır.

*Yüzey su analizleri her ay, yer altı su analizleri ise 3 (üç) aylık dönemler halinde alınmaktadır. *Analizler Van ilinden gelen Mobil Araç vasıtasıyla yapılmaktadır. Projenin 2016 Yılı sonu itibariyle bitirilmesi düĢünülmektedir.

a (……..) a

KODU ĠL/ĠLÇE ĠSTASYONADI KOORDĠNATI altı /yüzey Yer sulama Ph Oksijen (mg/lt) Nitrat iyonları (mg/lt) Orto(mg/lt) Fosfat T.Fosfor (mg/lt) Toplam Azot (mg/lt) Klorofil Sıcaklık (……..) 1 Bitlis/Merkez Bitlis deresi Yüzey 2 Bitlis/Tatvan Van Gölü Yüzey 3 Bitlis/Tatvan Tuğ çayı Yüzey 4 Bitlis/Güroymak ġelale Yüzey 5 Bitlis/Adilcevaz Aydınlar Yeraltı Beldesi 6 Bitlis/Adilcevaz AĢağı Süphan Yeraltı köyü 7 Bitlis/Adilcevaz Yolçatı Köyü Yeraltı 8 Bitlis/Adilcevaz Çanakyayla Yeraltı Köyü 9 Bitlis/Ahlat Harmantepe Yeraltı Köyü 10 Bitlis/Ahlat Kınalı koç Yeraltı Köyü 11 Bitlis/Ahlat OvakıĢla Yeraltı Beldesi 12 Bitlis/Ahlat Saka Köyü Yeraltı 13 Bitlis/Ahlat TaĢharman Yeraltı Köyü 14 Bitlis/Tatvan Yumurtatepe Yeraltı Köyü 15 Bitlis/Tatvan Çekmece Yeraltı Köyü 16 Bitlis/Tatvan Kuruyaka Yeraltı Köyü 17 Bitlis/Tatvan Göllü Köyü Yeraltı 18 Bitlis/Güroymak GölbaĢı Yeraltı Beldesi 19 Bitlis/Güroymak Güzelli Köyü Yeraltı 20 Bitlis/Güroymak Değirmen Yeraltı Köy 21 Bitlis/Güroymak Üzümveren Yeraltı Köyü

CBS (COĞRAFĠ BĠLGĠ SĠSTEMLERĠ) UYGULAMALARI

• Cbs il sistem sorumlusu Mühendis Rıfat ÇELĠK’ tir.

• Ġl Müdürlüğümüzde Bitkisel Üretim ġube Müdürlüğü ve 6 Ġlçemizde ÇKS giriĢi yapan tüm Teknik Elemanlara eğitim verilerek, iĢ ve iĢlemlerin yerinde yapılması sağlanmıĢtır. • Çözülemeyen sorunlar Ġl Sistem Sorumlusu tarafından veya Genel Müdürlük Entegre ve Ġdare Kontrol Daire BaĢkanlığının CBS Birimi vasıtasıyla çözülmektedir.

TOPRAK BĠTKĠ ANALĠZ LABORATUVARLARI KONTROLÜ

• Ġlimizde faaliyette bulunan 2 adet Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı bulunmaktadır.

1-Ahlat Ziraat Odası Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı

2-Adilcevaz Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı

S.NO LABORATUVAR ADI YAPILAN ANALĠZ ADEDĠ

1 Ahlat Ziraat Odası Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı 4.843 adet

2 Adilcevaz Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı 14.903 adet

KOORDĠNASYON VE TARIMSAL VERĠLER ÇALIġMALARI (31.12.2015)

Çiftçi Kursları: Uzun süreli kurs olarak 2015 yılı içerisinde tarımsal ve hayvansal konularda ilimizde toplam 22 adet kurs açılmıĢ ve 679 yetiĢtiricimiz kurs sonu açılan sınavda baĢarılı olarak belgelerini almıĢlardır. Sürü Yönetimi Elemanı Benim projesi kapsamında 9 kurs düzenlenmiĢ 158 sürü yönetimi elemanı adayına kurs verilerek sertifika verildi. Tarımsal Nüfus GençleĢiyor kapsamında ise 8 kurs açılarak 153 kursiyere sertifika verilmiĢtir.

ÇĠFTÇĠ Katılan Çiftçi KURSLARI Kursun Adı Sayısı Sürü Yönetimi Elemanı Benim 40 Merkez Çilek YetiĢtiriciliği (T.N.G) 20 Sürü Yönetimi Elemanı Benim 20 Adilcevaz Meyve Ağaçlarında Budama (T.N.G) 24 DıĢ Mekan Süs Bitkileri YetiĢtiriciliği 16 Organik Tarım Kursu (Ġki adet kurs) 42 Kiraz YetiĢtiriciliği Hastalık ve Zararlıları 14 Meyve Ağaçlarında Gübreleme 15 Ahlat Meyve Ağaçlarında Budama(T.N.G.) 17 Bitki Zararlıları ile Mücadele 15 Arı YetiĢtiriciliği Hastalık ve Zararlıları 80 Çilek YetiĢtiriciliği Hastalık ve Zararlıları 15 Süt Sığırı YetiĢtiriciliği (T.N.G.) 12 Tarla Faresi ile Mücadele 12 KaĢar Peynir YetiĢtiriciliği 22 Arıcılık Kursu 152 Meyve Ağaçlarında Budama(T.N.G) 58 Güroymak Açık Alan Satıcıları Eğitimi 22 Süt Sığırı YetiĢtiriciliği 66 Sürü Yönetimi Elemanı Benim 20 Arı YetiĢtiriciliği (T.N.G) 15 Hizan Arıcılık Kursu 120 Sürü Yönetimi Elemanı Benim 39 Süt Hijyeni (T.N.G) 17 Tatvan Sürü Yönetimi Elemanı Benim 20 Sürü Yönetimi Elemanı Benim 20 Organik Tarım ve Önemi 19 Oganik Yem Bitkileri YetiĢtiriciliği 71 Mutki Organik ,tarim ve Hayvancılık 45 Koyun YetiĢtiriciliği (T.N.G) 16 Arı YetiĢtiriciliği 15 Toplam 1079 *T.N.G. = Tarımsal Nüfus GençleĢiyor Projesi kapsamında yapılan kurslar

Çiftçi Toplantıları:2015 yılı ilk döneminde çiftçilerimize 56 toplantı düzenlenerek 3424 çiftçinin katılımı sağlanmıĢtır. Bu toplantılarda bitkisel ve hayvansal üretim teknikleri, toprak iĢleme, sulama, zirai mücadele, hayvan hastalıkları, bakım ve beslenmesi, tarım alet ve makinelerinin kullanımı ve bakımı ile modern tarım teknikleri hakkında uygulamalı anlatımlar gerçekleĢtirilmiĢtir.

ÇĠFTÇĠ Katılan Çiftçi TOPLANTILARI Toplantının Adı Sayısı TARSĠM 115 Merkez Geven Bitkisi Eğitimi 393 Organik Tarım 60 Süne mücadelesi 18 Tarla Faresi ile Mücadele 11 Meyve hastalık ve zararlıları ile mücadele 39 O. Tarımın Önemi ve Desteklemeleri hakkında bilgi 20 Yabancı Otlar ve Mücadelesi 10 Adilcevaz Hububatta Hastalık Zararlı ve Y. Ot Mücadelesi 16 Sebze Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 16 Ceviz hastalık ve zararlıları ile mücadele 11 Çiftçi bilgilendirme toplantıları (38 adet) 542 TARSĠM 46 Sulama Eğitimi 12 Geven Bitkisi Eğitimi 30 Geven Bitkisi Eğitimi 80 Ahlat Organik Tarım 80 Gübre Kullanımı 40 Yem Bitkileri YetiĢtiriciliğinde Dikkat Edilecek 36 Hususlar Organik Tarımı YaygınlaĢtırma 83 Geven Bitkisi Eğitimi 118 Pirinç YetiĢtiriciliği 23 Buğday Entegre Mücadelesi 26 Bitki Koruma Ürünlerinin Uygulanması 23 Yabancı Otlar ve Mücadelesi 17 Güroymak Çekirge Mücadelesi 31 Yonca Hortumlu Böceği 18 Buğday Pas Hastalıkları 4 Mısır Hastalık ve Zararlıları 5 Bitki Pasaportu 15 Elma Ġç Kurdu 10 Çiftçi Toplantısı 22 Hububat Hastalık ve Zararlıları 11 Fıstık AĢılama Toplantıları (10 kez düzenledi) 207 Ceviz YetiĢtiriciliği ve Antraknoz Hastalığı ile Mücadele 20 ġap Hastalığı ile Mücadele 49 Hizan Ahır ve Ağılların Bakımı 23 BüyükbaĢ Hayvan Hastalıkları ile Mücadele 45 Geven Bitkisi 46 Bağlarda Entegre Mücadele ve Organik Tarım 80 Geven Bitkisinin korunması 196 Sertifikalı fide/Fidan dikimi 5

Organik Tarım 108 Fasulyede Antraknoz Hastalığı ile Mücadele 20 Hayvanlarda AĢılama 40 Tatvan Ürün Muhafaza Teknikleri 10 Toprak Analizi 25 Hububatta Süne Mücadelesi 17

Çekirge Mücadelesi 10 ġap Hastalığı Mücadelesi 45 TARSĠM 27 Organik Tarım 102 Çekirge Mücadelesi 102 Mutki Bitki Hastalık ve Zararlıları 104 Geven Bitkisi Eğitimi 126 Meyve Ağaçlarında Budama ve AĢılama 36 Toplam 3424

Çiftçilerle Yapılan Anketler: Bitlis ilindeki çiftçilerin memnuniyeti ,beklentilerini belirlemek ve ilde yapılan bitkisel üretim hakkında bilgi toplamak amacıyla sosyoloğumuz tarafından sahada anketler yapılmıĢtır ve anketler yıl sonuna kadar devam edecektir.

Anketin Konusu Katılımcı Sayısı

Çiftçi Memnuniyeti 100

Ürün ÇeĢidi Anketi 15

Hizmetiçi Eğitim Kursları:

2015 yılı Kasım ayı itibariyle Eğitimine ihtiyaç duyulan konularda Bakanlık Eğitim Merkezlerinde açılan Hizmet içi Eğitimlere HĠEBĠS baĢvuru sistemi üzerinden il genelinde 72 teknik personelin baĢvurusu onaylanmıĢtır

Kullanılan Kitle Yayım Vasıtaları:

2015 yılı ilk döneminde Ġl genelinde tarımsal ve hayvansal konularda 818 Sirküler Mektup , 963 BroĢür ve 80 adet El Kitabı 3460 liflet basılarak dağıtımı sağlanmıĢtır. Ġl Müdürlüğümüz tarafından tarımsal ve hayvansal konularda Bitlis TV 'de 13 adet canlı yayın programı yapılarak bilgilendirmeler SağlanmıĢtır Ayrıca tarımsal ve hayvansal konularda çiftçilerimize yönelik ulusal ve yerel görsel ve yazılı basınlarda haberler yapılmıĢtır.

Teknik Gezi ve Çiftçi Ġnceleme Gezileri:

 Diyarbakır ilinde düzenlenen Ortadoğu Tarım ve Hayvancılık Fuarına ilimizden 40 önder çiftçi ve 10 teknik personelin katılımı sağlanarak, çiftçilerimiz son teknolojileri tanıma Ģansı buldular.

 Ġl Müdürlüğümüz tarafından 4. sınıf düzeyindeki öğrencilere Tarımı ve Hayvancılığı tanıtmak amacıyla 16-18 Haziran 2015 tarihleri arasında 'Lider Çocuk Tarım Kampı' kapsamında kampın 3. günüde 18 öğrenci ve 6 teknik personelin katılımı sağlanarak Adabağ Çiftliğin'e teknik gezi düzenlendi.

 Adana-Mersin Organik Tarım Ġnceleme Gezisi: Çiftçilerimize Organik Tarım tarımı tanıtmak ve çiftçilerimize organik tarım yetiĢtiriciliği yerinde inceleme fırsatı sağlamak amacıyla düzenlenmiĢtir 11 çiftçimizin katılımıyla gezi tamamlanmıĢtır.  Fıstık AĢılama Projesi kapsamında Hizan ilçesinde bulunan ve Fıstık Üretimi yapmak isteyen önder çiftçilerimiz için gezi düzenlenmiĢ Gaziantep'e 27 çiftçimiz, Siirt'e 30 çiftçimiz, ġanlıurfa'ya 25 çiftçimizin katılımıyla 3 adet teknik gezi tamalanmıĢtır.

Tarımsal Yayımı GeliĢtirme Projesi (Tar-Gel) Projesi:

Tarımsal Yayım ve GeliĢtirme Projesi (Tar-Gel) kapsamında Ġl genelinde 94 kadro mevcut olup, bunun 61’si hali hazırda görev yapmaktadır. Bu kapsamda görev yapan Ziraat Mühendisi ve Veteriner Hekimler görev aldıkları bölgelerinde eğitim , tarımsal ve hayvansal hizmetler sunarak çiftçilerimizi bilgilendirmekte, Bakanlığımızın taĢrada uygulamıĢ olduğu proje ve destekleme faaliyetlerini, Ġl Müdürlüğümüzün yerelde uygulamıĢ olduğu projeleri çiftçilerimize birebir aktarmaktadırlar. ġube ve Ġlçe Müdürlüklerinde iĢ yoğunlukları nedeniyle TAR-GEL personelleri geçici olarak görevlendirilmiĢlerdir. Yeni baĢlayan TAR- GEL personelinin büro ve barınma Ģartları konusunda çalıĢmalar devam etmektedir.

YeĢil Kart ve Tarım Bağ-kuru ve Tarımsal Gelir Raporları

YeĢil Kart kapsamında Sosyal YardımlaĢma ve DayanıĢma Vakfı kanalıyla gelen müracaatlar incelenip 68 çiftçimize raporları verilmiĢtir. Ayrıca 152 çiftçimize "Tarım Bağ- kuru" kapsamında evrak düzenlenmiĢtir. "Tarımsal Gelir Raporu" için 34 vatandaĢımıza ayrıca "YaĢlılık MaaĢı" için 2 ve "Özürlülük MaaĢı" için 14 vatandaĢımıza rapor düzenlenmiĢtir. "KamulaĢtırma" kapsamında 25 vatandaĢımıza rapor düzenlenmiĢtir. "Bedel-Tahsis Ödemesi" kapsamında 20, "Zarar Ödemesi" kapsamında 8 vatandaĢımıza rapor düzenlenmiĢtir.

Tarımsal Ürünlere Ait Üretim Ġzleme Raporu: Bitlis iline ait üretimi yapılın belirli bitkisel ürünlerin peryodik bilgileri her ay düzenli olarak bakanlığa gönderilmektedir.

TaĢkın Sel Kayıt Formu: Bitlis ili genelinde meydana gelen taĢkın,sel ile ilgili meydana gelen zararlar kayıt altına alınmaktadır.

Stok Takibi: Ġl genelinde bulunan potansiyel stok alanları ve stokta bulunan (depolanan) ürünler ile ilgili veriler toplanmıĢtır.

Ġl Yayım Programı ve 3 Aylık Faaliyet Raporları: 2016 yılına ait Ġl Yayım Programı hazırlanarak bakanlığa gönderilmiĢtir. Ġlçelerden 3 Aylık periyotlarla düzenli olarak gelen faaliyet raporları düzenlenerek bakanlığa gönderilmektedir.

5233 Sayılı Kanun kapsamında müracaat sahiplerinin mahallinde keĢifler yapılmıĢ, zararları belirlenerek raporları tutulmuĢtur.

Tarımsal Yayım ve DanıĢmanlık sınav baĢvuruları süresince 29 adet baĢvuru alınmıĢtır.

2090 Kapsamında :

1. Tarımsal Kredi Borçlarının Ertelenmesi

2015/7510 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine Borcu olan çiftçilerimizin tarımsal kredi borçlarının ertelenmesi kapsamında Ģuana kadar Bitlis Ġl genelinde 1563 çiftçimizin borcu ertelenmiĢtir.

BĠTLĠS ÇKS AKS TÜRKVET TOPLAM Merkez 4 87 0 91 Adilcevaz 465 0 65 530 Ahlat 500 3 80 583 Güroymak 0 0 47 47 Hizan 2 108 90 200 Mutki 0 30 33 63 Tatvan 32 17 0 49 Toplam: 1563

Tabi Afet, Tarım Sigortası : Ġlimizde 1 Haziran 2006- 31 Aralık 2015 tarihi itibari ile TARSĠM kapsamında düzenlenen poliçe sayısı 4885’tir.

Arı 129

KüçükbaĢ Hayvan Hayat 565

BüyükbaĢ Hayvan Hayat 1417

Bitkisel Ürünler 2774

2015'te Düzenlenen Toplam Poliçe Sayısı 1.163

Web Sitesi:

Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne ait bitlis.tarim.gov.tr adresli Web sitesi ile tarım ve hayvancılık alanında ilimizde yürütülen çalıĢmalar, yetiĢtiriciliği yapılan ürünler hakkında bilgiler ile personel bilgilerine çiftçilerimizin ulaĢması sağlanmıĢtır.

Toplu SMS

Ġl Müdürlüğümüz tarafından tarımsal ve hayvansal konularda güncel bilgileri daha çok çiftçimize ulaĢtırabilmek amacıyla 2015 yılı içerisinde 46.849 adet SMS gönderilerek çiftçilerimizin zamanında haberdar olmaları sağlanmıĢtır..

Ġstatistik ÇalıĢmaları:

Ġstatistik Veri Ağı(ĠVA): Ġl düzeyinde ihtiyaç duyulan her alanda güncel, güvenilir,zamanlı ve sadece tek bir resmi istatistik üretilmesini sağlamak. Her yıl toplanan veriler tahmin dönemlerinde sisteme girilmektedir.

Ġstatistik Bilgi Sistemi(ĠBS): Tarımsal fiyatlar, tarımsal faaliyetlerle uğraĢan kesimin satın alma gücünde ve ekonomik refahında zaman içinde meydana gelen değiĢmelere iliĢkin hesaplamalar yapabilmek amacı ile derlenmektedir. Tarımsal fiyatlar Çiftçinin Eline Geçen (ÇEF) ve Çiftçinin Ödediği Fiyatlar(ÇÖF) olmak üzere iki bölümden oluĢmaktadır. Her ayın 14 ve 26. Günü mesai bitimine 2 defa sisteme giriĢler yapılır.

Çiftçinin Eline Geçen Fiyat (ÇEF): Çiftçinin ürettiği veya yetiĢtirdiği ürünleri aracı kullanmadan doğrudan perakende veya toptan satması ile oluĢan birim fiyattır. ÇEF formuna tarla ürünleri, meyve,sebze (açıkta ve örtü altı), hayvansal ürünler ve canlı hayvanlar bölümleri için pazarlama kanalları (tüccar, fabrika, hal, üretici pazarı ve hayvan pazarı) itibari ile her ayın 1-25 arasında oluĢan il veya ilçede satılan miktar ve ortalama fiyatlar iĢlenmektedir.

Çiftçinin Ödediği Fiyatlar (ÇÖF): Çiftçini üretimini gerçekleĢtirmesi için satın aldığı tohum,fide,fidan ve çeĢitli mal ve hizmetlere ödediği paradır. ÇÖF çiftçinin tarımsal üretim için gerekli mal ve hizmetleri (tohum, ilaç, gübre4, veterinerlik ücretleri vb.) satın alması durumunda her ayın1-25 arasında il ve ilçede gerçekleĢen ortalama fiyatları içermektedir.

Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi (TÜKAS):Tarımsal faaliyet yapan iĢletmelerin tamamına ait genel bir çerçeve elde edilmesi, ulusal düzeyde Tarımsal ĠĢletme Kayıt Sisteminin Kurulması ve sürdürülebilirliğini sağlamak.  Mevcut bilgi Sistemlerinin bu yapıyla iliĢkilendirilmesi.  ĠĢletme verimliliğini artıracak desteklemelere kriterlerinin belirlenmesi.  Üretim yöntemleri ve yetiĢtiriciliği planlı tarım modellerine dönüĢtürülmesi.  Ġstikrarlı ve sürdürülebilir tarım politikaları üretilerek tek sistem üzerinden kontrol ve denetimi sağlamak.

Toplam Tarım Toplam Hayvan Toplam Ekipman Toplam Tamamlanan Tamamlanma Ġl Adı Parseli Sayısı Adet Adet Tarım Parseli Adet Yüzdesi, %

BĠTLĠS 149.82 454.911 5.995 89.467 59.72 Merkez 15.762 52.797 217 9.495 60.24 Adilcevaz 13.029 84.925 1.943 11.133 85.45 Ahlat 17.978 67.994 1.383 14.108 78.47 Güroymak 10.776 21.391 348 4.843 44.94 Hizan 31.991 61.404 621 14.757 46.13 Mutki 37.056 37.398 127 17.837 48.14 Tatvan 23.228 129.002 1.356 17.294 74.45

TÜKAS projesi kapsamında Tar-Gel personelleri 20 Temmuz 2014 -20 Nisan 2015 tarihleri arasında Bakanlığımız tarafından tedarik edilen tabletlerle tarımsal iĢletmeler, hayvancılık iĢletmeleri ve makine ekipman sayımlarını sahada tespit ederek gerçekleĢtirmiĢtir. Bitlis il olarak Türkiye genelinde en baĢarılı 13. il olarak bitirmiĢtir.

Tarım Ürünleri Maliyet Maliyet Sistemi (TÜMSĠS): Tarım ürünleri maliyet sistemi çerçevesinde ilimizde yaygın olarak yetiĢtiriciliği yapılan ürünlere ait çiftçi kayıt sistemine kayıtlı üreticilerle görüĢülerek üretimi yapılan ürünlerin maliyetlerinin tek bir sistem üzerinde toplanması.Ġlimize ait ĠVA da kayıtlı tek yıllık bitkiler için, her ürün için 3 çiftçi ile yapılan anketler sonucunda sisteme maliyet giriĢleri yapıldı.

Maliyet Otomasyon Sistemi (MOSĠS): Tarımsal AraĢtırma ve Politikalar Genel Müdürlüğüne veri sağlamak amacıyla çiftçilerle yapılan anket sistemidir. Ġlimiz de Bakanlık tarafından belirlenen ürünlerle ilgili anket yapıldı.

Çiftlim Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA):Avrupa Birliği uyum sürecinde Bakanlığımız sorumluluğunda olan 11. Fasıl (Tarım ve Kırsal Kalkınma) kapsamında yer alan konulardan birisidir. ÇMVA iĢletmelerdeki bütün maliyet hareketleri takip eden sistemdir.Sistem kapsamında ilimizde 28 çiftçimizle katılım anlaĢması imzalanmıĢ olup, sisteme ilgili çiftçilerin sene baĢı envanter giriĢleri yapılmıĢtır.

Tarımsal Yayım ve DanıĢmanlık Hizmetlerine Desteklemesi:

2015 Yılında Tarımsal Yayım ve DanıĢmanlık Hizmeti alan ve mevzuatta belirtilen kriterlere sahip iĢletmelere danıĢmanlık hizmeti veren kiĢi ve kuruluĢlara iĢletme baĢına 600,00 TL destekleme ödemesi yapılacak olup, Ġlimizde 4 adet (3 tarımsal danıĢmanlık Ģirketine ve 1 üretici birliğine) yetki belgesi verilmiĢtir.Ġlimizdeki Tarımsal Yayım ve DanıĢmanlık Hizmeti veren Ģirket ve birliklerin sözleĢme imzaladığı 1757 çiftçinin veri giriĢleri yapıldı. Tarımsal Yayım ve DanıĢmanlık Hizmeti veren kuruluĢların sözleĢme imzalayıp hizmet vermesi gereken çiftçilere gerekli hizmeti verip vermediği hakkında denetimlerimiz devam etmektedir.

Fotoğraf Sergisi

Bakanlığımız tarafından 7.si düzenlenen "Tarım ve Ġnsan" konulu yarıĢma sonucu derece alan fotoğraflar ġubemiz tarafından Bitlis Kültür Merkezinde sergilendi.

Özel Ġdare Kaynaklı Projeler:2015 yılı aktarılan ödenek aĢağıdaki gibidir.

Projenin Adı 2015 Maliyeti Meyve Fidanı Dağıtımı Alımı (Elma-Armut-Kayısı) 15.000 TL Ceviz Kalemi Alımı 10.000TL Fıstık AĢılama Projesi 68.000 TL

* Ayrıca Ġl Müdürlüğümüzce 20 kadın çiftçimize 3000 "Çilek Fidesi " dağıtıldı.

Meyve Fidanı Alımı Projesi: Bitlis'te Meyve Bahçesini yaygınlaĢtırmak amacıyla 2000 adet Elma fidanı, 500 adet Armut fidanı ve 500 adet Kayısı fidanı üreticilere dağıtılmıĢtır.

Ceviz Kalemi Alımı Projesi: Adilcevaz ilçende kurulan fidan serasında Adilcevaz ilçesine has Adilcevaz cevizinin sertifikalı fidan üretim çalıĢmalarında kullanılmak üzere alımı yapılmıĢ aĢı kalemi teminidir.bu kapsamda 4000 adet 4 gözlü aĢı kalemi alımı yapılmıĢtır.

Fıstık AĢılama Projesi: Bitlis Merkez ilçesine bağlı Ayrancılar Köyündü 500 adet, Konalga köyünde 350 adet,Karınca Köyünde 150 adet ve Kayadağ köyünde 600 adet olmak üzere toplamda 1600 adet bıttım ağacına fıstık aĢılaması yapılmıĢtır.

ĠġKUR Müdürlüğü ile Ortak Yapılan Projeler

Sürü Yönetimi Elemanı Benim Projesi: Sürü yönetimi elemanı veya sürü yönetimi elemanı olmaya aday kiĢilere koyun ağılı ve keçi barınağı kurabilme, koyun ve keçi ırkını seçebilme, küçükbaĢ hayvanların besleme ve bakımını yapabilme,çoğaltabilme,bulaĢıcı ve yetiĢtirme hastalıklara karĢı koruyabilme ve mücadele edebilme,biyogüvenlik uygulamalarına hakim olma, sağım yapabilme yeteneği kazandırmaktır.

Bitlis il Merkez ilçesinde ve diğer 6 ilçesinde toplamda 9 kurs düzenlenmiĢ 158 adet yönetimi elemanı veya sürü yönetimi elemanı adayına kurs verilerek sertifika verildi.

2- Tarımsal Nüfus GençleĢiyor Projeleri

Türkiye ĠĢ Kurumu Genel Müdürlüğü, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi BaĢkanlığı ve Türkiye Ziraat Odaları Birliği arasında iĢsizlerin mesleki niteliklerinin geliĢtirilmesi, istihdamın kurulmasına ve iĢsizliğin azaltılmasına katkı sağlamak amacıyla imzalanan" Tarımsal Nüfus GençleĢiyor Projesi " kapsamında;

a) Çilek YetiĢtiriciliği Eğitimi: Ġlimiz Yolalan Beldesi Düz Mahalle'de çilek yetiĢtiriciliği kursu açıldı. Çilek yetiĢtiriciliği konusunda köy okulunda teorik, tarlada ise uygulamalı 20 Kadın Çiftçiye eğitim verildi ve Eğitim sonunda deneme kurabilmesi için çilek fideleri dağıtıldı.

b) Arı YetiĢtiriciliği Eğitimi: Arılı kovan hazırlama, ana arı, oğul arı ve arı ürünleri üretme, arı kolonisinin bakım ve beslenmesi, arı ürünleri hasadı, arıcılık araç, gereç ve ekipmanlarının bakım ve onarımı konularında 15 çiftçimize bilgi ve becerileri kazandırılmıĢtır.

c) Meyvecilik ve Budama Eğitimi: Ġlimiz Adilcevaz ilçesinde meyve üreticiliği üzerine meyve bahçelerinin kurulması, toprak hazırlıkları, dikim Ģekilleri ve yıllık bakımları 24 çiftçimize anlatıldı. Ayrıca kurulacak bahçelerde yetiĢecek meyve ağaçlarının budama Ģekilleri uygulamalı olarak gösterildi.

d) Süt Sığırcılığı Eğitimi: Çiftçilerin hayvan yetiĢtiriciliği ile ilgili eğitimleri yetersizdir. Geleneksel üretim metotlarını kullanan çiftçilerin hayvan besleme ve bakımı konularında profesyonel bir eğitime tabi tutulmaları gerekmektedir. Hayvan baĢına ortalama verimin artırılması ve sütün hijyen koĢullarının sağlanması ve sağım teknikleri hakkında çiftçilerimize eğitim verilmesi büyük önem taĢımaktadır. Çiftçiler halen elle sağım tekniğini kullanmaktadırlar. Bu sağım metodu ile süt verimi düĢmekte ayrıca sağlıklı süt üretimi yapılamamaktadır. Ayrıca elle sağımda meme hastalıkları ve sağım için iĢgücü ihtiyacı artmaktadır. Bu olumsuzlukları ortadan kaldırmak amaçlanmıĢtır.. Bu sayede hayvanlardan elde edilen sütün miktarı ve kalitesi artırılacak ve hayvan sağlığı konusunda iyileĢmeler sağlanacaktır.Bu kapsamda eğitim düzenlenmiĢ Ahlat ilçemizde 12 çiftçimiz bu konuda bilgi ve beceri kazanması sağlanmıĢtır.

e)Süt Hijyeni Eğitimi: Kursiyer, çiğ sütün toplanması, depolanması ve nakliyesinde temel hijyen kurallarını ve ilgili mevzuatı öğrenecek, gıda güvenilirliği açısından sütün uygun bir Ģekilde iĢleme merkezlerine ulaĢmasını sağlayacaktır. Bu kapsamda eğitim düzenlenmiĢ Tatvan ilçemizde 17 bayan çiftçimiz bu konuda bilgi ve beceri kazanması sağlanmıĢtır.

f)Koyun YetiĢtiriciliği Eğitimi: Kursiyer, gerekli ortam ve donanım sağlandığında sağlık ve güvenlik Ģartlarına bağlı olarak koyun yetiĢtiriciliğini yapabilecektir. Yerli ve yabancı koyun ırklarını tanıyabilecektir. Kendi bölgesine uygun koyun ırkını seçebilecektir. Bu kapsamda eğitim düzenlenmiĢ Mutki ilçemizde 16 çiftçimiz bu konuda bilgi ve beceri kazanması sağlanmıĢtır.

2016 Yılı Ġçin Yürütülmesi Hedeflenen Özel Ġdare Projeleri: Valilik kontrolörlüğünde ve Ġl Özel Ġdare kaynaklı Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından hazırlanan projeler; 1-Meyveciliği GeliĢtirme Projesi: Ġlimizde Meyveciliği GeliĢtirme ve Örnek Kapama Meyve Bahçeleri Tesisi hedeflenmektedir. Proje bedeli 400.000 TL. 2-Fıstık AĢılama Projesi: 10.000 adet Melengiç ve Bıttım ağacına fıstık aĢılanması planlanmaktadır. Proje bedeli 300.000 TL 3- Bitlis Ġlinde Kadınlara Yönelik Üretim Amaçlı Çilek YetiĢtiriciliği Konusunda Eğitim ve Farkındalık OluĢturma Projesi: Bu proje ile oluĢturulacak istihdam ile 15 çiftçi ailesinin tesis kurularak örnek teĢkil etmesi ve çilek yetiĢtiriciliği yapmaları sağlanacaktır. Proje bedeli 562.800 TL 4-Araç Alım Projesi: 4*2 pick-up alımı hedeflenmektedir. Proje bedeli 80.000 TL 5-Çiftçi Ġnceleme ve Teknik Gezi Projesi: Çiftçilerimizi tarımda geliĢtirilen yeni teknolojilerle tanıĢtırarak çağın gereği tarımsal yeniliklere ayak uydurmalarını sağlamak. Proje bedeli 66.000 TL 6-Ceviz YetiĢtiriciliğini GeliĢtirme Projesi:Mutki ilçesinde ceviz üretimini arttırmak amacıyla 100 çiftçiye 50'Ģer adet ceviz fidanı dağıtımı hedeflenmektedir. Proje bedeli 100.000 TL 7-Fide Serası Projesi: Tatvan ilçesinde 500 m2'lik domates fide üretim serası kurulumu planlanmaktadır. Proje bedeli 150.000 TL 8-Maceracı Süt Sağım Ünitesi Projesi: Mutki ilçesinin Ohin köyünde köy namına jeneratörlü seyyar süt sağım ünitesi alınarak yazın yaylada kıĢın da köyde kullanılması planlanmaktadır. Proje bedeli 60.000 TL DAP Ġdaresi Projeleri: DAP Ġdaresi BaĢkanlığına Bitlis Ġlinde Tarım ve Hayvancılık Sektöründe Kalkınmaya ve Ġstihdama Yönelik 10 adet Proje hazırlanarak sunulmuĢtur. 1- Bitlis Ġli Tarımsal Metoroloji Ağı Ve Erken Uyarı Sistemi Projesi: Ġlimizde tarımsal üretimde önemli yer tutan hububat, patates, elma, ceviz, muhtelif meyve ve sebze üretimi yapan müteĢebbislerinin konuya iliĢkin bilinç düzeylerini arttırmak ve bununla beraber çevre, bitki, hayvan ve insan sağlığını azami derecede korumak;sentetik kimyasal tarımsal girdilerden kaynaklanan tehditleri engellemek, tarımsal üretimde verim artıĢı ve ekonomik kazanımları artırmak amaçlanmaktadır.

2- En Hijyenik Sütü Ben Üreteceğim: Bitlis Merkez ve ilçelerinde süt hayvancılığı potansiyeli olan köylerdeki iĢletmelerin hijyen sorunlarını çözerek üretecekleri süt ve süt ürünlerinin sağlıklı kaliteli dolayısı ile ekonomik getirisinin artıĢını sağlamaktır. bu saye de hijyenik çalıĢıldığı takdirde kazancın ciddi anlamda artacağı konusunda çiftçilerimizde bir farkındalık yaratmaktır. 3- Hayvancılık Eğitim Projesi: Uygulanacak bu proje ile çiftçilerimiz modern hayvan barınakları ve hayvan süt kalitesine etkisini, yemleme ve alternatif yem kaynakları, genç sığırların beslenmesi ve modern barınakların hayvan sağlığı üzerindeki olumlu etkileri, sivil toplum örgütlerinin iĢleyiĢi ve yetkinlikleri, hayvancılıkta kamu ve sivil toplum destekleri, çiftçiler arası koordinasyon, hayvan sağlığı mekanizmalarının çalıĢması ve modern barınaklarda ahır mekanizasyonu konularındaki bilgilerini artırmaları amaçlanmaktadır. 4- Ana Arı YetiĢtirme Eğitimi Projesi: Verilen eğitimler ve uygulamalar çerçevesinde kazanılan bilgilerin ıĢığı altında arcılığın daha bilinçli bir Ģekilde yürütülmesini sağlamak, kırsal alanda kadınlara, gençlere ve iĢsizlere üretimde yer vererek istihdamı arttırmak, arıcılığı daha cazibeli bir meslek haline getirmektir. 5- Tarımsal Sulama Eğitim Projesi: Bu projenin uygulanmasıyla beraber, ilimizde son zamanlarda artma eğiliminde olan sulu tarım alanları arttırılacak, birim alanda yüksek verim elde edilecek, sulu tarım alanlarının geniĢletilmesiyle beraber tarımsal istihdamın arttırılması sağlanacak, iĢlenen tarım arazileri ve su kaynakları korunacak, toprak ve su kirliliğinin önlenecek, doğru ve etkili sulama yöntemlerinin çiftçilerimize öğretilmesiyle beraber drenaj sorunlarının önüne geçilecektir. Tarımsal üretimde elde edilecek katma değerle çiftçilerimizin gelirlerinde önemli oranda artıĢ sağlanarak sosyal refah düzeyleri iyileĢtirilecek, bu gelir artıĢının ilimiz ekonomisine ve dolayısıyla ülke ekonomisine önemli etkileri olacaktır. Bu nedenle projenin uygulanması çok büyük önem arz etmektedir. 6- Bal Tutan Eller Projesi: Bu proje ile Bitlis ili Tatvan ilçesinde kırsal alanda yaĢayan kadın çiftçilerimize istihdam ve sosyal içerme ile birlikte duyarlılık oluĢturmak amaçlanmıĢtır. Bu duyarlılığı sağlayabilmek amacıyla ilimizde ekonomik olarak yetiĢtiriciliği yapılan arıcılık teĢvik edilecek ve kırsal alanda istihdam yaratılması sağlanacaktır. Proje sayesinde Havza'da yaĢayan kadınlar arıcılığı teorik ve uygulamalı olarak öğrenecek, arıcılık konusunda bilgi beceri sahibi olacaktır. Proje sonunda kadınların kendi gelirlerine sahip olmalarının sağlanması ve hanenin geçimine katkı sağlamaları hedeflenmektedir. 7-Bitlis Balının Coğrafi ĠĢarete KavuĢması Projesi: Proje Bitlis Ġl Merkezi ve 6 ilçede uygulanacaktır. Proje kapsamında ilimizin değiĢik mera ve yaylalarında ilin bitki florasının tespiti yapılacaktır. Ayrıca arıcılığın yoğun olarak yapıldığı lokasyonlarda, üretim tekniğine uygun üretim yapan iĢletmelerden alınacak bal numuneleri alınarak tam teĢekküllü tahlilleri yaptırılacaktır. Türk Patent Enstitüsüne yapılacak coğrafik iĢaret baĢvurusundan bütün Bitlis bal üretici ve satıcıları faydalanacaktır. Bitlis Balının kendine has özelliklerinin korunması, piyasada değiĢik bileĢime sahip kalite ve kantite özellikleri bakımından düĢük olduğu halde, Bitlis Balı adı altında satılan balların ekonomik pazarlarda satıĢlarının önlenebilmesi, ilimizdeki bal üreticilerinin ürettikleri balların kendine has kalitesiyle piyasaya arzlarının sağlanması ve dolayısıyla kaybolan ekonomik değer itibarının temini için bu projenin uygulanması kaçınılmaz olmuĢt

2015 YILI YATIRIM ĠZLEME TABLOSU

PROJE 2015 DÖNEM SONUNA KADAR PROJE BAġLA PROJE ÖNCEKĠ PROJE PROGRAM GELEN SEKTÖRÜN ADI NUMARAS PROJENĠN ADI VE YERĠ MA BĠTĠġ YILLAR NAKDĠ NAKDĠ TUTARI YILI ÖDENEK FĠZĠKĠ Gerç. % I TARĠH TARĠHĠ HARCAMASI HARC. (TL) Gerç. % SIRA NO SIRA ÖDENEĞĠ Ġ

1

Tarım Bitkisel Üretimi GeliĢ.Projesi 2015 2016 31.01. (Merkez ve 6 Ġlçe) 25,551.00 25,551.00 25,551.00 19,130.62 21,387.00 84 84 Hayvancılığı GeliĢtirme Projesi

2

Tarım (Merkez ve 6 Ġlçe) 2015 2016 32.01.00 336,933.00 336,933.00 336,933.00 143,392.13 327,535.00 97 97 Çayır Mera Yem Bit. Üretimini

3

Tarım GeliĢtirme Projesi (Merkez) 2015 2016 31.01. 39,999.00 39,999.00 39,999.00 29,674.18 38,896.00 97 97 Bitki Sağlığı Uygulamaları ve

4 Kontrollü Projesi (Merkez ve 6 Ġlçe)

Tarım 2015 2016

30.01. 83,604.00 83,604.00 83,604.00 76,174.92 75,030.00 90 90 Hayvan Hastalık. ve Zararlıları ile

5 Mücadele. Proj. (Merkez ve 6 Ġlçe)

Tarım 2015 2016 30.01. 127,386.00 127,386.00 127,386.00 189,558.01 115,040.00 90 90

6 Gıda Denetim Hizmetleri(Merkez) Tarım 30.1.2001 2015 2016 10,760.00 10,760.00 10,760.00 6,990.00 10,760.00 100 100 Organik Tarımın YaygınlaĢtırılması

7

Tarım ve Kontrolü(Merkez) 2015 2016 31.01.03.00 26,194.00 26,194.00 26,194.00 23,605.40 26073.00 100 100 Kırsal Kalkınma Yatırımlarının

8

Tarım Desteklenmesi Prj.(Merkez) 2015 2016 34.01.21 3,000.00 3,000.00 3,000.00 15,427.29 2,713.00 90 90

9 Tarım Kontrol Hizmetlerinin GeliĢtirilmesi 2015 2016 33.01.00.01 Prj. 5,118.00 5,118.00 5,118.00 2,877.00 3,279.00 64 64

10 Tarım 33.01.04 Su Ürünleri Üretimini GeliĢtirme Prj. 2015 2016 3,990.00 3,990.00 3,990.00 2,262.98 1,750.00 44 44

11 Tarım 07.01.01.02 Tarımsal Yayım Hizmetleri Prj. 2015 2016 12,488.00 12,488.00 12,488.00 10,917.26 9,766.00 78 78 12 Tarım 34.01.17 DAP Ġlleri AT Prj. (Dev. Eden ĠĢler) 2015 2016 8,031.00 8,031.00 8,031.00 3,697.48 6,630.00 83 83

13 Tarım KKYDP (Ekonomik 2015) 2015 10,331,794.00 5,165,897.00 4,490,256.00 1,364,750.00 2,245,128.00 86 86 14 Tarım KKYDP (Ekonomik 2014) 2014 3,676,500.00 1,838,250.00 1,838,250.00 1,912,675.00 1,838,250.00 100 100

15 Tarım KKYDP (Sulama) 2015 2016 4,794,466.00 5,074,454.00 2,537,227.00 4,263,756.83 2,537,227.00 100 100

16 Tarım DAP Damızlık Prj(Merkez ve 6 Ġlçe) 2014 2018 10,617,000.00 7,409,148.00 2,437,965.00 0.00 1,191,690.00 48 48

17 Tarım Doğu Anadolu Prj(Merkez ve 6 Ġlçe) 2010 2016 11,795,930.00 3,895,886.00 3,415,886.00 3,011,734.00 3,175,886.00 93 93 GENEL 41,898,744.00 24,066,689.00 15,402,638.00 11,076,623.10 11,627,040.00 TOPLAM 75 75

GIDA VE YEM ġUBE MÜDÜRLÜĞÜ

Gıda Güvenilirliği Politikası Bakanlığımızın temel gıda politikası; ülke genelinde "Çiftlikten Sofraya Gıda Güvenilirliği" noktasından hareketle, tamamlayıcı ve etkin bir gıda güvenilirliği sistemini yerleĢtirmeye yönelik çalıĢmalar yapmaktır. Bu manada, yeterli miktarda güvenilir gıda üreterek sadece ülke içindeki değil ülke dıĢındaki tüketicilere de sürdürülebilir gıda arzını sağlamak, halk sağlığını korumak, halkın gereği gibi beslenmesini sağlamak, ülke ihracatını geliĢtirmek ve sektörde haksız rekabeti önlemek amacıyla etkin gıda izin-tescil, denetim ve kontrolü uygulamalarını yürütmektedir.

Gıda Güvenliği Kanunu 11 Haziran 2010 tarihi itibarı ile yayımlanarak yürürlüğe giren 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu sayesinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tüm gıda üretimi, tüketimi ve satıĢ noktalarının denetiminde tek yetkili kurum haline gelmiĢtir. Bu Kanunun amacı, gıda ve yem güvenilirliğini, halk sağlığı, bitki ve hayvan sağlığı ile hayvan ıslahı ve refahını, tüketici menfaatleri ile çevrenin korunması da dikkate alınarak korumak ve sağlamaktır.

Bu Kanun, gıda, gıda ile temas eden madde ve malzeme ile yemlerin üretim, iĢleme ve dağıtımının tüm aĢamalarını, bitki koruma ürünü ve veteriner tıbbî ürün kalıntıları ile diğer kalıntılar ve bulaĢanların kontrollerini, salgın veya bulaĢıcı hayvan hastalıkları, bitki ve bitkisel ürünlerdeki zararlı organizmalar ile mücadeleyi, çiftlik ve deney hayvanları ile ev ve süs hayvanlarının refahını, zootekni konularını, veteriner sağlık ve bitki koruma ürünlerini, veteriner ve bitki sağlığı hizmetlerini, canlı hayvan ve ürünlerin ülkeye giriĢ ve çıkıĢ iĢlemlerini ve bu konulara iliĢkin resmî kontrolleri ve yaptırımları kapsar.

Ġlimizde Faaliyette Bulunan ĠĢletmelerin Sayıları Onay 28 Kayıt 1795 Yem Bayii 14 Toplam 1837

Ġl Müdürlüğümüz Bünyesinde hali hazırda toplam 22 adet Gıda Kontrol Görevlisi mevcuttur.

Meslek Bitlis Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Veteriner Hekim 4 3 3 - 1 - 1 12 Ziraat Mühendisi 1 2 1 - - 1 1 6 Gıda Mühendisi 3 - - - - - 1 4 Toplam 8 5 4 - 1 1 3 22

Kayıt ve Onay ĠĢlemleri:

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 13.06.2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ve 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe girmesiyle 5179 sayılı “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin DeğiĢtirilerek Kabulü Hakkında Kanun” yürürlükten kaldırılmıĢtır. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 30. maddesine istinaden Onaya tâbi iĢletmelerin faaliyete geçmeden önce Bakanlığımızdan onay alması gerekmektedir.

Kayıt iĢlemine tâbi iĢletmelerin ise faaliyetleri ile ilgili iĢletme kayıtlarını yaptırmak zorunluluğu bulunmaktadır.

5996 sayılı Kanun kapsamında izin verilen iĢletmeler ve yapılan denetim ve kontrol hizmetlerine ait tüm bilgiler 2011 yılı itibari ile Gıda Güvenliği Bilgi Sistemine kaydedilmektedir. Ġlimizde 2015 yılında faaliyet gösteren iĢletmelerin dağılımı aĢağıdaki tabloda gösterilmiĢtir

31/12/2015 Tarihine Kadar ile Toplamda Kayıt Belgesi Alan ĠĢletme Sayıları

Kayıt / Onay Mevcut ĠĢletme Sayısı Kayıt Belgesi Alan ĠĢletme 2015 Yılında

Onay 28 4 Kayıt 1795 125 Yem Bayii 14 0 Toplam 1837 129

Gıda Maddesi Üretim, SatıĢ ve Toplu Tüketim ĠĢyerleri Denetimleri:

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu 13.06.2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ve 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe girmiĢtir. Söz konusu kanuna bağlı olarak çıkarılan yönetmelikler gereğince gıda, gıda katkı ve gıda ambalaj materyali üretimi yapan gıda üretim iĢyerleri, gıda satıĢ ve toplu tüketim iĢyerleri programlı olarak denetlenmekte, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ve ürün tebliğlerine uygun olarak numune alınmaktadır.

Kontrol ve denetimler; kontrol programları ile çok yıllık ulusal kontrol planlarının yanı sıra Ģüphe, tüketici Ģikâyetleri, inceleme, izlenebilirliğin sağlanması, geri izleme, gözetim ve tetkik amaçları ile de gerçekleĢtirilmektedir.

2015 Yılında Onay Kapsamındaki ĠĢletmelerde GerçekleĢtirilen Denetim Sayıları

Onay ĠĢletmeleri

Ġġ YERĠ SAYISI DENETĠM SAYISI Merkez 7 5 Adilcevaz 2 2 Ahlat 4 4 Güroymak 3 1 Mutki 0 0 Hizan 0 0 Tatvan 12 3 TOPLAM 28 15

2015 Yılında Kayıtlı ĠĢletmelerde GerçekleĢen Denetim Sayısı

DENETĠM Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Kayıtlı ĠĢyeri SAYISI Gıda Üretim yeri 105 15 31 14 20 5 52 242 Gıda SatıĢ Yeri 266 72 55 88 124 37 83 725 Toplu Tüketim 206 28 19 39 58 36 69 455 Yeri Toplam 577 115 105 141 202 78 204 1422

Ġlimizde bulunan kayıtlı Gıda Üretim Yeri, Gıda SatıĢ Yeri ve Toplu Tüketim yeri olmak üzere toplam 1837 iĢletme bulunmaktadır. 2015 yılı boyunca toplam olarak 1422 denetim yapılmıĢtır.

2014 yılında alınan numunelerin sayısı ve durumları aĢağıya çıkarılmıĢtır.

Gıda Üretim, SatıĢ ve Toplu Tüketim Yerlerinde Alınan Numune Sayıları Sonuçlanmayan Olumlu Olumsuz Toplam Alınan Numune Alınan Ürünler Numune Sayısı Numune Sayısı Numune Sayısı Numune Sayısı Gıda Maddelerinde Alınan Numuneler 1 18 1 20 Yem Maddelerinde Alınan Numuneler 0 0 0 0 Toplam 1 18 1 20

Alo 174 Gıda Hattı:

Güvenilir gıda sağlıklı yaĢam için gıda denetim hizmetlerinin etkin bir Ģekilde sürdürülebilmesi, tüketicinin denetim mekanizmasına aktif olarak dahil olabilmesi, gıdaya iliĢkin her türlü ihbar ve Ģikayette tüketicinin ilgili mercie kolay bir Ģekilde ulaĢabilmesi, iletiĢimin tek merkezden sağlanması sonucu tüketiciye en kısa zamanda dönüĢ yapılabilmesi ve sonucun takibi amacıyla Alo Gıda Hattı oluĢturulmuĢtur. Ġlimiz de 2015Alo Gıda Hattına 26 adet Ģikâyet bildirimi yapılmıĢ olup, bunlardan 15 tanesi de sonuçlandırılmıĢtır.

2015 Yılında Uygulanan Ġdari Yaptırımlar.

Kesilen Ceza Sayısı Ceza Nedeni

2015 Yılı içerisinde üretim yapan, gıda maddesini toplu tüketime sunan, satıĢını yapan 5996 sayılı Kanuna aykırı iĢlem 5 iĢletmeye mevzuata aykırılık nedeniyle idari 2 yaptırım uygulanmıĢtır. yapmak

Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS)

Gıda ve Yem denetim faaliyetlerinin hızlı ve güvenilir bir Ģekilde yapılabilmesi için ve Bakanlığımızca alınan kararların taĢrada uygulama, takip ve kontrolünün yapılması ve birimlerdeki istatistiki rakamların tahsis edilmesi amacıyla Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) kurulmuĢ olup 03 Ocak 2011 tarihi itibariyle uygulamaya geçilmiĢtir. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu, Kanuna dayalı çıkarılan yönetmelikler ve prosedürler, gıda denetimleri, Gıda Güvenliği Bilgi Sistemindeki güncellemeler ve değiĢiklikler ile ilgili her ilçede ayrı ayrı ilgili personellere eğitim ve bilgilendirme toplantıları düzenlenmiĢtir

BĠTLĠS’DE TARIMA YATIRIM YAPMAK ĠÇĠN 10 NEDEN

1. BüyükbaĢ-KüçükbaĢ ve Arıcılık açısından ilimizin geniĢ ıslah edilebilir ve kiralanabilir mera, yayla ve otlakiye alanları mevcuttur. Özellikle meraların zengin bitki florasına sahip olması

2. Genç ve ucuz iĢgücü varlığı

3. Orta doğu pazarına yakınlık

4. Bölgesel ve doğal ürünlere sürekli artan tüketici talebi ve kendiliğinden yetiĢen ve organik ürün olarak değeri bulunan ürün potansiyeli

5. Doğal su kaynaklarında ilimiz potansiyelinin çok yüksek olması nedeniyle su ürünleri üretimine yatırım yapılabilir olması 6. Tohumluk üretiminde (patates) önemli bir yere sahip olması 7. Meyvecilik açısından pazarlama stratejisine uygun alanların mevcut olması.(Yüksek rakımlı meyvecilik yapılabilecek yerler) 8. Ġlimizdeki arazilerinin verimli ve bakir olması nedeniyle, bitkisel ve hayvansal üretimindeki organik potansiyelin olması. 9. Organik ürünlere ülkemizde ve dünyada artan talepler

10. Arıcılık potansiyelinin yüksek olması ve bal veriminin Türkiye ortalamasının üzerinde olması

T.C. BĠTLĠS VALĠLĠĞĠ Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü

KURUMUN ÖNEMLĠ SORUN VE ĠHTĠYAÇLARI

KONUNUN ÖZETĠ : 1. Ġl Müdürlüğümüzdeki Personel Ġhtiyacı 2. Ġl Müdürlüğümüzdeki Araç Ġhtiyacı 3. Dap Ġdaresi,DAKA ve Ġl Özel Ġdaresi Kaynaklarından Tarım ve Hayvancılık Projelerinin desteklenmesi

KONUNUN AÇIKLAMASI : 1. Hayvancılığı geliĢtirme, koruma kontrol ve denetim hizmetlerinin sağlıklı yürütülmesi, hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele programlarının, yem bitkileri üretiminin arttırılması, zirai mücadele faaliyetlerinin, su ürünleri hizmetlerinin yürütülmesi ve 4342 sayılı Mera Kanununun sağlıklı bir biçimde uygulanabilmesi için yeterli sayıda teknik ve idari personel ihtiyacı bulunmaktadır.

2. Ġl Müdürlüğümüzde Gıda Tarım ve Hayvancılık Hizmetlerinde kullanılan araçlar yeterli olmadığı mevcut olanlarda ekonomik ömürlerini tamamlamıĢlardır.

3. Ġl genelinde tarımsal kalkınma ve istihdama yönelik uygulanacak yerel bazlı Tarım ve Hayvancılık projelerine Dap Ġdaresi,DAKA ve Ġl Özel Ġdaresi kaynaklarından kaynak aktarılması gerekmektedir.

SONUÇ-ÖNERĠLER VE ĠSTEKLER : 1. Ġlimizde Tarım hizmetlerinin sağlıklı yürütülebilmesi için yeterli sayıda Ziraat Mühendisi-Gıda Mühendisi-Su Ürünleri Mühendisi-Veteriner Hekim ihtiyacı bulunmaktadır.

2. Ġl Müdürlüğümüz gıda denetim faaliyetlerinde (il merkezi ve ilçeler) kullanılmak üzere 3 adet küçük ticari Gıda Denetim Aracına ihtiyaç vardır. 2016 yılı arazi sürvey, bayii denetimleri, çiftçi eğitimleri, demonstrasyonlar, istatistiki arazi çalıĢmaları, kooperatifçilik, hayvan aĢılama çalıĢmaları vb. faaliyetlerde kullanılmak üzere 6 adet Pick-Up ve 2 adet binek araca ihtiyaç vardır.

3. Tarımsal kalkınma ve istihdama yönelik Tarım ve Hayvancılık Projelerine yeterince kaynak aktarılması.