Tatarskie ziele ma dwa zapachy. Jeżeli się potrze w palcach zieloną jego wstążkę, miejscami przymarszczoną, poczuje się zapach, łagodną woń

„wierzbami ocienionej wody”, jak mówi Słowacki, trochę tylko zatrącającą wschodnim nardem. Ale kiedy się takie pasmo tataraku rozetrze, kiedy się włoży nos w bruzdę, wyłożoną jak gdyby watą, czuje się obok kadzidlanej woni zapach błotnistego iłu, gnijących rybich łusek, po prostu błota. „Aromat

śmierci”.

W dzieciństwie tatarakiem wykładano podłogi sie- ni i balkonów, panował on niepodzielnie w dniach wesołych i naprawdę Zielonych Świąt. A jednocześnie przypomina mi on zawsze śmierć mojego pierwszego przyjaciela, który nosił dziwaczne imię Gracjan i utopił się, mając trzynaście lat. To było o świtaniu mojego życia, we wczesnym dzieciństwie. Ale i dzi- siaj wywołuje ten podwójny zapach niewesołe myśli.

Koniec ma jakieś tajemnicze związki z początkiem.

Toń, dźwięk, woń jak echo odpowiadają z końca w koniec żywota. Zapach dzieciństwa odnajduje odpowiednik w zapachu starości, młodość odbija się w zielonym lustrze wieku dojrzałego. Taką jest w moim życiu historia Tataraku.

Jarosław Iwaszkiewicz

1 obsada i twórcy

OBSADA TWÓRCY Marta / Aktorka scenariusz

Bogus Paweł Szajda i Krystyna Janda

Doktor Jan Englert rezyseria Andrzej Wajda

Przyjaciółka Marty Jadwiga Jankowska-Cieślak zdjecia Paweł Edelman

Halinka Julia Pietrucha kierownik produkcji/obsada Ewa Brodzka

muzyka Paweł Mykietyn

scenografia Magdalena Dipont

dekoracja wnetrz Wiesława Chojkowska

kostiumy Magdalena Biedrzycka

charakteryzacja Marcin Rodak

dzwiek Jacek Hamela

montaz Milenia Fiedler

produkcja Akson Studio producent Michał Kwieciński producent wykonawczy Katarzyna Fukacz-Cebula producent nadzorujący Małgorzata Fogel-Gabryś postprodukcja Monika Lang

kooprodukcja Telewizja Polska S.A. Agencja Media Plus Film współfinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej

2 słowo rezysera

Po trzech filmowych spotkaniach z prozą Iwaszkiewicza: kamera może spełnić to, czego spodziewamy się po tych Brzezina, Panny z Wilka, Czerwcowa noc, od lat scenach w naszym filmie. wracałem do Tataraku. Na przeszkodzie stała zawsze Zaczynałem pierwszy film mając 27 lat, kiedy jak mi trudność przeniesienia tego, liczącego kilkanaście stron się wtedy wydawało, żyliśmy wszyscy tylko naszym filmem opowiadania na pełnometrażowy film. a życie było jedynie dodatkiem do pracy. Dziś wiem, że Oczywiście zawsze istniała możliwość połączenia oddając się bez reszty roli w filmie aktor pozostaje sobą Tataraku z jakimś innym opowiadaniem. Ale jak to ma i nic, żadna iluzja, nie zastępuje mu rzeczywistości. miejsce często z literackim arcydziełem jego zdrowy Tym bardziej doceniłem zwierzenia filmowej Pani i samowystarczalny organizm nie przyjmuje żadnych ob- Marty. cych ciał. Moje pragnienie przeniesienia na ekran opowiada- W końcu po latach rozterek znalazłem autentyczną nia Tatarak wiązałem zawsze ze spotkaniem z Krystyną opowieść, która miała dopełnić Tatarak i z tym posta- Jandą, z którą spotkałem się 32 lata temu w filmie nowieniem rozpocząłem film, kiedy okazało się nagle, Człowiek z marmuru. że Krystyna Janda nie może grać w filmie ze względu na Dzięki tym dwóm spotkaniom po latach z Autorem gwałtowną i śmiertelną chorobę męża, mego wielkiego Tataraku i odtwórczynią roli Pani Marty – znów przyjaciela i autora zdjęć Człowieka z marmuru, Ziemi odnalazłem siebie – czy ten fakt obecny jest na ekranie, obiecanej, Dyrygenta i Człowieka z żelaza. nie umiem ocenić. Kiedy rok później przystępowaliśmy do zdjęć, nie było Go już pomiędzy nami, ale ja ciągle trzymałem się po- Andrzej Wajda, rezyser przedniej wersji scenariusza. Pracę nad filmem rozpocząłem rzecz jasna od opo- wiadania Tatarak... Kiedy kończyliśmy już zdjęcia opowieścią ostatniej miłości Pani Doktorowej Marty do przypadkowo spotka- nego Bogusia, Krystyna dała mi któregoś dnia po zdjęciach kilka napisanych przez siebie kartek maszynopisu. Ze zdumieniem przeczytałem, że jest to opis ostatnich dni życia mojego przyjaciela, Edwarda Kłosińskiego. Czy dajesz tylko mnie, czy chcesz powiedzieć to do kamery? Kiedy wyznała, że opowie to też innym pomyślałem, że ona z tymi myślami wraca każdego dnia do hotelu, gdzie w samotności wraca do tamtych chwil. Natychmiast stanęły mi prze oczami obrazy samo- tnych kobiet w hotelowych pokojach namalowanych przez Hoppera. Tu przyszedł mi z pomocą autor zdjęć Tataraku Paweł Edelman, który uznał, że tylko nieruchoma całkowicie

3 słowo Krystyny Jandy słowo producenta

SŁOWO KRYSTYNY JANDY SŁOWO PRODUCENTA Życie, moim zdaniem, jest ważniejsze niż sztuka i cen- Każdy film jest spotkaniem. Już po raz kolejny niejsze niż sztuka, miesza się też ze sztuką i jest inspiracją spotkałem się na planie filmowym z Andrzejem Wajdą, wieczną, tworzywem podstawowym dla każdego, kto on zaś po raz czwarty obrał za tworzywo dla filmu prozę „tworzy”. Najczęściej „dzieła” nie dorównują życiu, ale Jarosława Iwaszkiewicza. Ten film był jednak dla mnie potrzeba, aby życie chwalić i je opisać, każe ponawiać spotkaniem zupełnie wyjątkowym. Zetknęła się kun- próby i daje wieczny sens wszelkiej twórczości, szcze- sztowna materia literacka opowiadania Iwaszkiewicza gólnie, kiedy doświadczenia życiowe stają się „obsesją”. z ogromnym ładunkiem emocjonalnym historii, podaro- Gdyby kiedyś ktoś prześledził wszystkie wersje sce- wanej nam w filmie przez Krystynę Jandę. Jej przyjaźń nariusza do filmu Tatarak, zrozumiałby, jak długą i głęboka relacja z Andrzejem Wajdą sprawiły, że i krętą drogę przebył film, który zostaje ofiarowany widz- z wzajemnego zaufania Twórców narodziła się opowieść om, jak długo opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza szczególnie poruszająca. Obserwując kształtowanie było inspiracją jedyną, jak długo wszystko tej historii, się tego emocjonalnego wielogłosu byłem świadkiem opisanej przez Niego, było podporządkowane, jak długo i uczestnikiem stawania się czegoś bardzo osobistego, z nim szły „zmagania” i jak powoli część współczesna a jednocześnie precyzyjnie ujętego w filmową formę. filmu, zakładana zresztą od początku, rosła, zmie- Było to dla mnie doświadczenie niezwykle wzbogacające. niała znaczenia i tematy, tańczyła dookoła Iwaszkiewicza Jestem szczęśliwy, że dane mi było przyczynić się do i oddalała się. powstania tego filmu. Spotkałam się z Andrzejem Wajdą po latach , choć nigdy nie rozstaliśmy się jako przyjaciele. Zaczęliśmy na Michał Kwiecinski, producent nowo pracę z ciekawością siebie po latach, doświadczeni życiowo, zmienieni jako ludzie, z bagażem doświadczeń zawodowych. Spotkaliśmy się i zaczęliśmy pracę, z tym samym entuzjazmem i determinacją, gotowością na wiele … jak przed laty. Walczyliśmy z obranym tematem, jak na nas przystało, ale temat inny, bolesny, silny cały czas był obok nas i oboje to czuliśmy. Pewnego dnia Andrzej zapytał mnie, czy podaruję go filmowi. Zgodziłam się ze wzruszeniem i wdzięcznością. Oddałam temu filmowi moją historię. Decydując się na to, nie wiedziałam jaki będzie rezultat artystyczny, ale przyznam, że było to dla mnie mniej ważne. Film powstał. Jest skończony . Niezależnie od tego, jak zostanie przyjęty, nie żałuję. Coś, co było dla mnie najcenniejsze, zostało zarejestrowane na zawsze. Na zawsze. Między innymi dlatego, że jest to film Andrzeja Wajdy. Nie ma drugiego reżysera na świecie, któremu bym tak zaufała. Niech film teraz żyje własnym życiem, ja się wycofuję. Robić swoje rzeczy. Życzę temu filmowi szczęścia i wrażliwej publiczności. Zostaję z uczuciem wdzięczności dla Andrzeja, Jego odwagi i taktu. Dziękuję wszystkim, którzy zrobili ten film. Krystyna Janda

4 streszczenia

KRÓTKIE STRESZCZENIE DŁUGIE STRESZCZENIE MARTA (Krystyna Janda), kulturalna kobieta Tatarak, film oparty na opowiadaniu Jarosława w średnim wieku, która jest żoną DOKTORA (Jan Iwaszkiewicza, jednego z najwybitniejszych polskich Englert) z małego miasteczka, nie zdaje sobie sprawy pisarzy, wydaje się na początku subtelną i wzruszającą ze swojej śmiertelnej choroby. Pewnego dnia poznaje historią o niemożliwej miłości, jednak Andrzej Wajda idzie znacznie młodszego mężczyznę, BOGUSIA (Paweł dalej, tworząc wielowymiarową opowieść o miłości, która Szajda), który oczarowuje ją swoją młodością i prostotą. przychodzi za późno, i o śmierci, która zawsze przychodzi Ich niewinne spotkania na brzegu rzeki są naznaczone za wcześnie. MARTA (Krystyna Janda), kulturalna kobie- wzajemną fascynacją, lecz kres kładzie im nagły i okrutny ta w średnim wieku, która jest żoną DOKTORA (Jan kaprys losu. Englert) z małego miasteczka, nie wie o tym, że jest To dopiero pierwsza warstwa tej wielowymiarowej hi- śmiertelnie chora. Od lat opłakuje śmierć swoich dwóch storii, bo Tatarak jest również filmem o tworzeniu filmu, synów, którzy zginęli w Powstaniu Warszawskim. Pew- a Andrzej Wajda przeplata fabułę autentycznymi mono- nego dnia Marta poznaje znacznie młodszego od sie- logami Krystyny Jandy na temat przedwczesnej śmierci jej bie mężczyznę, prostego robotnika BOGUSIA (Paweł męża, cenionego operatora Edwarda Kłosińskiego. Szajda), który oczarowuje ją swoją młodością Tatarak to subtelna i wzruszająca historia o niemożliwej i niewinnością. Ich spotkania na brzegu rzeki porośniętej miłości, a zarazem osobista wypowiedź reżysera o odwie- tatarakiem są naznaczone wzajemną fascynacją dwóch cznych tematach: miłości, która przychodzi za późno, istnień, z których jedno zmierza do przedwczesnego i śmierci, która zawsze przychodzi za wcześnie. końca, drugie zaś wkracza dopiero w dojrzałość. Jednak los obchodzi się z nimi okrutnie. To dopiero pierwsza warstwa historii, bo Tatarak to również film o tworzeniu filmu, a główna bohaterka jest nie tylko fikcyjną Martą, ale i Aktorką, która ją gra. Andrzej Wajda wplótł w opowiadanie Iwaszkiewicza autentyczne monologi Krystyny Jandy na temat przedwczesnej śmierci jej męża, cenionego operatora Edwarda Kłosińskiego, któremu film jest dedykowany. W ten sposób obie kobiety – Krystyna i Marta – zlewają się w jedną głęboko zranioną istotę, która musi znaleźć w sobie siłę i poradzić sobie z perspektywą nieuniknionej śmierci.

5 opis postaci

MARTA Krystyna Janda żałoby po synach. Przeżywa szok, kiedy odkrywa, że żona Kobieta w średnim wieku, żona lekarza z małego miaste- jest śmiertelnie chora. Nie informuje jej o chorobie. czka. Samotna, atrakcyjna i wykształcona – życie spędza wśród książek. Ma szerokie horyzonty, jest wrażliwa, PRZYJACIÓŁKA MARTY lecz żyje w kraju, który nie daje jej wielkich możliwości. Jadwiga Jankowska-Cieslak Pielęgnuje wspomnienia z czasów, kiedy była młodą, Wieloletnia, serdeczna przyjaciółka Marty. Mieszka zakochaną mężatką. Uniesienia jednak już dawno minęły, w Warszawie ale często odwiedza Martę, żeby wspólnie a ich miejsce zajęła uregulowana, spokojna egzystencja powspominać dawne czasy. Łączy je ogromna więź zbu- samotnej pary. Mimo że od śmierci synów Marty minęło dowana na tragicznej śmierci dwóch synów Marty, którzy wiele lat – ona nadal nie może przeboleć straty, do tego zginęli w Powtaniu Warszawskim. Przyjaciółka Marty jest stopnia że ich pokój pozostawia w nienaruszonym stanie. targana wyrzutami sumienia z powodu śmierci chłopców, Marta jest śmiertelnie chora, o czym nie wie, ponieważ których nie potrafiła powstrzymać przed dołączeniem do zarówno mąż, jak i przyjaciółka ukrywają przed nią tę Powstańców. informację. Poznając Bogusia, czuje się zafascynowana jego młodością, niewinnością, naiwnością i prostotą, HALINKA które przypominają jej wszystko to, co już dawno straciła. Julia Pietrucha Może nawet trochę zazdrości ładnej, młodziutkiej dziew- Młoda i ładna sympatia Bogusia. Ich związek przechodzi czynie, która jest jego sympatią? Może Boguś przypomina wzloty i upadki, bowiem studiująca na uniwersytecie jej utraconych synów? Pod koniec filmu zarówno Marta, Halinka chciałaby, aby Boguś kształcił się dalej, na co jak i grająca ją aktorka przechodzą konfrontację z odwie- on nie ma jednak wielkiej ochoty. Halinka nie zdaje cznymi, nieubłaganymi prawami życia i śmierci. sobie sprawy z faktu, że ma w osobie Marty tajemniczą „rywalkę”. AKTORKA Krystyna Janda Jej osobista historia jest nierozerwalnie połączona z powsta- niem filmu. Miłość, życie i śmierć splątują się ze sztuką w najbardziej niekonwencjonalny sposób . ​​​​​​​​

BOGUS Paweł Szajda Młody, 20-letni pracownik przedsiębiorstwa wodocią- gowego. Jest sierotą, został wychowany przez babkę. To miły, prostolinijny, przystojny chłopak. Cechuje go pewna naiwność, ale i duża otwartość. Łatwo zaprzyjaźnia się z Martą, mimo że ta ze względu na swój wiek mogłaby być jego matką. Jest pod wrażeniem wykształcenia oraz manier Marty i w odrobinę staroświecki sposób okazu- je jej swój szacunek. Ma ładną narzeczoną, lecz w jakiś sposób fascynuje go właśnie starsza z tych dwóch kobiet.

DOKTOR/ MAZ MARTY Jan Englert Lekarz w średnim wieku, cieszący się powszechnym szacunkiem w małym miasteczku, w którym prowadzi prywatną praktykę. Porządny, godny zaufania człowiek, choć przy tym trochę nudny. Stara się być dobrym i odpo- wiedzialnym mężem, lecz stale utrzymuje dystans między sobą a żoną, bo nie potrafi dzielić z nią niekończącej się 6 o twórcach

ANDRZEJ WAJDA - Panny z Wilka, 1979 - nominacja do Oscara, 1980; Reżyser filmowy i teatralny. Urodzony 6 marca 1926 - Człowiek z Żelaza, 1981 – Złota Palma w Cannes, 1981, w Suwałkach. Absolwent ASP w Krakowie i Szkoły nominacja do Oscara, 1982; Filmowej w Łodzi. Senator RP w latach 1989-91. - Danton 1982 - nagroda im. Louisa Delluc, 1982; Otrzymał wiele nagród, wyróżnień i odznaczeń, m.in.: - Eine Liebe in Deutchland, 1983; członkostwo Brytyjskiej Akademii Sztuki Filmowej - Kronika wypadków miłosnych, 1986; i Telewizyjnej (BAFTA), 1982; nagrodę Fundacji Onassisa, - Les Possédés,1987; Grecja, 1982; Krzyż oficerski Legii Honorowej, Francja, - Korczak, 1990; 1982; nagrodę Césara, Francja, 1983; nagrodę im. Luigiego - Pierścionek z orłem w koronie, 1992; Pirandella za twórczość i działanie w dziedzinie teatru, - Nastazja, 1994; Włochy, 1986; nagrodę Kyoto, Japonia, 1987; Europejską - Wielki Tydzień, 1995 – Srebrny Niedźwiedź, Berlin, Nagrodę Filmową Felix za całokształt twórczości, 1990; 1996; Order Wschodzącego Słońca, Japonia, 1995; Premium - Zemsta, 2002; Imperiale, Japonia, 1997; Złotego Lwa za całokształt - Katyń, 2007 – nominacja do Oscara twórczości na festiwalu w Wenecji, 1998; Oscara za całokształt twórczości, przyznanego przez Amerykańską PAWEŁ EDELMAN Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej, 2000; Komandorię zdjecia Legii Honorowej, Francja, 2001, Złotego Niedźwiedzia Światowej klasy operator filmowy. Ukończył kultu- za całokształt twórczości na Międzynarodowym Festi- roznawstwo na Uniwersytecie Łódzkim z filmoznawstwem walu Filmowym w Berlinie, 2006; Katyń – nominacja do jako przedmiotem kierunkowym. Studiował również Oscara, 2008; Tatarak 2008 – Nagroda im.Alfreda Bau- w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej era IFF Berlin i Teatralnej w Łodzi. Od wielu lat współpracuje z Andrzejem Wajdą. Ich pierwszy film zrealizowany razem toNastasya Wybrana filmografia: (1994), kręcony w Japonii. Później współpracowali razem - Pokolenie, 1954 – Nagroda Państwowa; przy Panu Tadeuszu, Zemście i Katyniu, który był nomi- - Idę do Słońca, 1955; nowany do Oscara w kategorii Film Zagraniczny w 2008 - Kanał 1957 – nagroda specjalna jury, Srebrna Palma roku. Paweł Edelmanem był również operatorem do tak w Cannes, 1957; wybitnego dzieła jak Pianista Romana Polańskiego. - Popiół i Diament, 1957 - nagroda FIPRESCI na MFF w Wenecji, 1959, Srebrny Laur D. O. Selznicka,1962; Wybrana filmografia: - 1959; - Kroll, 1991 – nagroda za najlepsze zdjęcia na Polskim - Niewinni czarodzieje, 1960; Festiwalu Filmowym w Gdyni - Samson, 1961; - Kroniki domowe, 1997 - nagroda za najlepsze zdjęcia - L`amour à vingt ans, 1962; na Polskim Festiwalu Filmowym w Gdyni; Brązowa Żaba - Popioły, 1965; dla najlepszego operatora na Międzynarodowym Festi- - Wszystko na sprzedaż, 1969; walu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage; - Polowanie na muchy, 1969; nominacja do nagrody Polskiej Akademii Filmowej za na- - Krajobraz po bitwie, 1970 - Złoty Globus, Mediolan, jlepsze zdjęcia 1971; - Historie miłosne, 1997 - Brzezina, 1970 - nagroda FIPRESCI, Mediolan, 1970, - Demony wojny według Goi, 1998 - nominacja do na- Złoty Medal w Moskwie, 1971; grody Polskiej Akademii Filmowej za najlepsze zdjęcia - Wesele, 1973 - Srebrna Muszla w San Sebastian, 1973; - Pan Tadeusz, 1999 – nagroda Polskiej Akademii - Ziemia Obiecana, 1975 - Złote Lwy Gdańskie, 1975, Filmowej za najlepsze zdjęcia Złoty Medal w Moskwie, 1975, nominacja do Oscara, - Duże zwierzę, 2000 - nominacja do nagrody Polskiej 1976; Akademii Filmowej za najlepsze zdjęcia - Człowiek z marmuru, 1977 – nagroda FIPRESCI, - Pianista, 2002 – nagroda dla najlepszego europejskiego Cannes, 1978; operatora Europejskiej Akademii Filmowej; nomina- - Bez znieczulenia, 1978 – nagroda Jury Ekumenicznego, cja do nagrody Brytyjskiej Akademii Sztuki Filmowej Cannes, 1979; i Telewizyjnej (BAFTA) za najlepsze zdjęcia; César za 7 o twórcach

najlepsze zdjęcia; nagroda Polskiej Akademii Filmowej za EWA BRODZKA najlepsze zdjęcia; nominacja do nagrody Amerykańskiego Kierownik produkcji, rezyser obsady Stowarzyszenia Operatorów Filmowych (ASC); nomi- Kierownik produkcji, reżyser obsady. Pracowała przy nacja do Oscara za najlepsze zdjęcia wielu polskich i zagranicznych filmach pełnometrażowych, - Zemsta, 2002 takich jak Lista Schindlera Stevena Spielberga, Pianista - Ray, 2004 - nominacja do nagrody Amerykańskiego Romana Polańskiego, Julia wraca do domu Agnieszki Stowarzyszenia Operatorów Filmowych (ASC) Holland, Strajk Volkera Schlőndorffa. Od wielu lat - Oliver Twist, 2005 współpracuje z Andrzejem Wajdą, m.in. przy filmach: - Wszyscy ludzie króla (All the King’s Men), 2006 Wielki Tydzień, Pan Taduesz, Zemsta, Katyń i Tatarak. - Katyń, 2007 - nagroda Polskiej Akademii Filmowej za najlepsze zdjęcia KRYSTYNA JANDA Aktorka, reżyserka, autorka książek, felietonistka. W te- MAGDALENA BIEDRZYCKA atrze zadebiutowała w 1976r., w filmie – w tym samym Kostiumograf roku w Człowieku z marmuru Andrzeja Wajdy. Od razu Ceniony kostiumograf, wielokrotnie współpracowała okazała się wielką osobowością polskiego kina. Za rolę z Andrzejem Wajdą. Za kostiumy do filmu Katyń (2007) w Przesłuchaniu Ryszarda Bugajskiego otrzymała złotą otrzymała Europejską Nagrodę Filmową. Pracowała Palmę na festiwalu w Cannes. W 2005 r. otworzyła przy wielu wybitnych filmach, takich jak Weiser Wojcie- w warszawie Teatr Polonia, który do dziś każdy spektakl cha Marczewskiego, Zemsta Andrzeja Wajdy, Wszyscy gra przy pełnej widowni. W 2006 r. odebrała Europejską jesteśmy Chrystusami Marka Koterskiego. Nagrodę Mediów Medaille Charlemagne. Czytelnicy „Polityki” uzali ją za jedną z najwybitniejszych aktorek MAGDALENA DIPONT polskich XX wieku, a miesięcznik „Film” przyznał jej Scenograf Złotą Kaczkę w kategorii najlepsza aktorka 50-lecia Za swój wkład w filmy Katyń Andrzeja Wajdy, Mój kinematografii polskiej. Współpracowała z cenionymi Nikifor Krzysztofa Krauzego dwukrotnie otrzymała reżyserami, jak Krzysztof Kieślowski, Krzysztof Zanussi, Polską Nagrodę Filmową w Gdyni w kategorii najlepsza Wojciech Marczewski, Piotr Szulkin czy Andrzej scenografia. Pracowała również przy takich filmach, Barański. W 1995 dała się poznać jako reżyserka filmem jak Dług Krzysztofa Krauzego, Krótki film o zabijaniu Pestka , który otrzymał nagrodę za najlepszy debiut na Krzysztofa Kieślowskiego, Człowiek z żelaza Andrzeja Polskim Festiwalu Filmowym w Gdyni. Wajdy. Wybrana filmografia: PAWEŁ MYKIETYN - Człowiek z marmuru, 1977 Kompozytor - Bez znieczulenia, 1978 Wybitny polski kompozytor i klarnecista młodego poko- - Człowiek z żelaza, 1981 lenia. Urodził się w 1971 w Oławie. Komponuje muzykę - Przesłuchanie, 1982 – nagroda dla najlepszej aktorki na dla filmu i teatru. Najczęściej współpracuje z tak zna- festiwalu w Cannes nymi reżyserami teatralnymi, jak Krzysztof Warlikowski - Laputa, 1986 - nagroda za najlepszą rolę kobiecą na i Grzegorz Jarzyna. Debiutował na festiwalu Warszawska World Film Festival w Montrealu Jesień w 1993. Skomponował muzykę fo filmów: Egoiści, - Krótki film o zabijaniu, 1988 Ono i 33 sceny życia. Za ten ostatni film otrzymał - Dekalog, część 2 i 5, 1988 Nagrodę na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w - Zwolnieni z życia,1992 - nagroda dla najlepszej aktorki Gdyni za Najlepszą Muzykę. na festiwalu w San Sebastian - Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą plciową, 2000 - Parę osób, mały czas, 2005 – nagroda dla najlepszej aktor- ki na Polskim Festiwalu Filmowym w Gdyni - Wróżby Kumaka, 2005

8 o twórcach

JAN ENGLERT PAWEŁ SZAJDA Wybitny aktor teatralny i filmowy. W latach 1964 – 1981 Zadebiutował w teatrze w bardzo młodym wieku. Pod- członek zespołu Teatru Współczesnego w Warszawie, w la- czas drugiego roku studiów na Fordham University tach 1981 - 1994 występował w Teatrze Polskim. Obecnie rozpoczął międzynarodową karierę u boku Diane Lane występuje w Teatrze Narodowym, gdzie piastuje również w filmie Pod słońcem Toskanii. Zagrał tam polskiego stanowisko Dyrektora Artystycznego. Jest wykładowcą emigranta, robotnika z kłopotami sercowymi. Po powro- Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie; cie z Włoch ukończył studia na Fordham i kontynuował był dziekanem Wydziału Aktorskiego w latach 1981 karierę aktorską. Zagrał w niezależnym thrillerze -1987, a następnie rektorem 1987-1993,1996-2002 . Był amerykańskim Death Without Consent i w filmie Ven- członkiem rady ds Kultury przy Prezydencie RP (1992 om. Po tych doświadczeniach powrócił do teatru by zagrać -1993). Jedną z jego najnowszych, wybitnych kreacji ak- w mrocznym dramacie rodzinnym p.t. The Infliction of torskich, była rola w filmie Katyń Andrzeja Wajdy. Cruelty. Następnie Paweł podjął wyzwanie i pojechał do Afryki, by zagrać w popularnym serialu o wojnie w Iraku JADWIGA JANKOWSKA-CIESLAK - Generation Kill. Ostatnią rolą Pawła Szajdy to rola Znana aktorka filmowa, telewizyjna i teatralna. Pier- Bogusia w najnowszym filmie Andrzeja Wajdy Tatarak. wszym filmem, w jakim wystąpiła, był Ostatni liść Bar- Praca w Polsce była dla niego symbolicznym powrotem bary Sass. Punktem zwrotnym jej kariery stała się kreacja do domu. Ostatnią rolą Pawła Szajdy była rola Bogusia w filmie Trzeba zabić tę miłość Janusza Morgensterna – w Tataraku. za tę rolę przyznano jej prestiżową nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego. Jako pierwsza polska aktorka została na- JULIA PIETRUCHA grodzona na festiwalu w Cannes, za rolę dziennikarki Wschodząca gwiazda polskiego kina. W 2007 otrzymała Evy Shalanky w węgierskim filmie Inne spojrzenie (Egy- specjalną nagrodę aktorską na Polskim Festiwalu Filmo- masra Nesve). wym w Gdyni za swój występ w filmie Jutro idziemy do kina w reż. Michała Kwiecińskiego. Jest studentką Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Uczy się aktorstwa w prestiżowym Lee Strasberg Institute w Los Angeles.

9 o Akson Studio

AKSON STUDIO Michał Kwieciński odnosi sukcesy nie tylko jako pro- Akson Studio istnieje od 1992 roku i zajmuje się ducent, ale i jako reżyser filmowy. Ma w swoim dorobku produkcją wszelkich gatunków filmów fabularnych dla dwa filmy kinowe: komedię Statyści, która spotkała się kina i telewizji, seriali telewizyjnych, filmów dokumen- z bardzo dobrym przyjęciem publiczności, i Jutro idziemy talnych, programów telewizyjnych, widowisk rozrywko- do kina – film o straconych nadziejach młodego pokole- wych, programów edukacyjnych oraz spektakli tea- nia zdziesiątkowanego przez wojnę. Oba dzieła przyniosły tralnych dla Teatru Telewizji. Akson Studio jest jedną z autorowi serię nagród. Jutro idziemy do kina zdobył na czołowych firm producenckich w Polsce. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni nagrodę Nasza firma koncentruje się na tworzeniu wyjątkowych specjalną jury, specjalną nagrodę aktorską, nagrodę za produkcji o dużej wartości artystycznej. Wśród osiągnięć kostiumy, nagrodę za scenografię, został także doce- firmy figurują liczne przeboje małego ekranu, prezen- niony na festiwalach międzynarodowych (Prix Europa towane w godzinach największej oglądalności w trzech dla najlepszego europejskiego filmu telewizyjnego, Złota największych stacjach telewizyjnych. Większość z nich Magnolia na Festiwalu Produkcji Telewizyjnej w Szang- doczekała się nominacji oraz nagród telewizyjnych w haju, nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Produkcji wielu kategoriach, np. serialu komediowego, serialu Telewizyjnej w La Rochelle dla najlepszego filmu sensacyjnego, sztuki telewizyjnej itd. Akson Studio jest europejskiego, nagroda za reżyserię na Międzynaro- producentem takich hitów jak Magda M., Oficer, Twarzą dowym Festiwalu Filmów Telewizyjnych w Bar). Statyści w Twarz czy Teraz albo nigdy!. otrzymali siedem nagród na Festiwalu Polskich Filmów Powodem do dumy jest dla nas wieloletnia współpraca z Fabularnych w Gdyni, a także nagrodę na Festiwalu Andrzejem Wajdą. Jeden ze wspólnie wyprodukowanych Filmów Polskich w Nowym Jorku. filmów - Katyń (2007 rok, 2,7 mln widzów w kinach) - był nominowany do Oscara przez Amerykańską Akademię Katarzyna Fukacz-Cebula Sztuki i Wiedzy Filmowej w kategorii najlepszy film Dyrektor zarządzający i producent w ykonawczy w Akson zagraniczny. Katyń okazał się dziełem o historycznym Studio od 1992. W początkach istnienia firmy Katarzyna wręcz znaczeniu. Kolejny film Andrzeja Wajdy Tatarak Fukacz-Cebula tworzyła i wprowadzała strategię oraz również został doceniony na forum międzynarodowym. strukturę operacyjną zarządzania produkcją. Zbudowała Premiera filmu odbyła się na Międzynarodowym Festi- także sprawne i odnoszące sukcesy zespoły pracowników walu Filmowym w Berlinie, gdzie reżyser został uhono- ds. produkcji i bieżącej obsługi firmy. Obecnie zarządza rowany prestiżową Nagrodą im. Alfreda Bauera. Akson Studio we współpracy z jego właścicielem. Jej kom- Akson Studio współpracuje z tak wybitnymi twórcami jak: petencje obejmują tak rozległe dziedziny, jak nadzór nad Andrzej Wajda, Roman Polański, Marta Meszaros, Ma- działalnością finansową i operacyjną, definiowanie kul- ciej Dejczer, Paweł Edelman, Wojciech Kilar, Waldemar tury korporacyjnej, nadzór nad rozwijaniem projektów, Pokromski, Magdalena Dipont, Magdalena Biedrzycka i planowanie strategiczne, zarządzanie opłatami za wyko- wielu innych. Akson Studio wspiera młodych filmowców, rzystanie praw autorskich, zarządzanie umowami o ko- co w 2005 roku zaowocowało wyprodukowaniem debiutu produkcji. reżyserskiej trójki młodych twórców pt.: Oda do radości. Projekt ten zdobył Grand Prix Pierwszego Konkursu Scenar- iuszowego i spotkał się z dużym zainteresowaniem widzów.

Michał Kwiecinski Producent, reżyser, założyciel i właściciel Akson Studio. Absolwent Wydziału Reżyserii i Dramatu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Michał Kwieciński należy do najbardziej uznanych i doświadczonych producentów i reżyserów w Polsce. Otrzymał wiele prestiżowych nagród państwowych i filmowych. Jest jednym z animatorów polskiej kine- matografii, którą aktywnie promuje.

10