Substancje Radioaktywne W Srodowisku Wodnym

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Substancje Radioaktywne W Srodowisku Wodnym Substancje radioaktywne w srodowisku wodnym. Bogdan Skwarzec Uniwersytet Gdansk!, Wydziat Chemii Katedra Chemii Analitycznej Gdansk, ul. Sobieskiego 18/19 Zawartosc 55Fe i 63 Ni w probkach srodowiskowych Zawartosc Probka 55Fe 63 Ni Woda morska < 2 mBq-dnr3 < 5 mBq-dnr3 Woda jqdrowa 0,15-2185 Bq dm3 - Glony Fucus vesiculosus 0,13-3,5 Bqkg"1 s.m. 0,1-100 Bq kg 1 s.m. Porosty Cladonia alpestris - 0,1-0,5 Bq kg 1 s.m. Maize Mytilus trossulus - 10-20 mBq kg 1 s.m. Ryby < 3 mBq kg1 s.m. 3-340 mBq kg 1 s.m. Osady denne < 1 mBqkg1 s.m. 0,1-3,8 Bq kg 1 s.m. St^zenie niklu 63Ni w baityckich rybach i omulku Aktywnosc St^zenie 63 Ni wtasciwa Gatunek (mBq ± 1 SD) 63 Ni/Ni trwaly (Bq-g'1) Dorsz filet ze skorq i luskq 668 ±8 3650 trzewia 1,5 ± 1,2 <10 pozostalosc 4,8 ± 1,2 <25 Caly organizm 340 ±6 1865 Sledz filet ze skorq i luskq 58 ±4 305 trzewia 1,6 ± 1,9 <10 pozostalosc 3,6 ± 2,1 <10 Caly organizm 40 ±3 200 Szprot filet ze skorq i trzewiami 2,1 ± 2,6 <15 pozostalosc 5,1 ± 1,6 <18 Caly organizm 2,9 ± 1,5 <16 Omulek Mytilus trossulus tkanka migkka 15,5 ± 6,2 <10 Srednie zawartosci 210Po w wodach naturalnych Zawartosc 210Po Woda mBqdm"3 • poludniowy Baityk 0,59 • woda pitna (Gdansk) 0,48 • woda mineralna (Polska) 1,28 • piwo (Polska) 4,63 StQzenie 210Po i wspolczynnik biokoncentracji (BCF) w organizmach baltyckich Zawartosc 210Po Organizmy BCF [xlO3] Bqkg1 s.m. Organizmy baltyckie Fitoplankton 41 4,2 Fitobentos 9 1,8 Zooplankton 126 32 Zoobentos • Wieloszczety 65 17 • Niezmogowce 53 7,5 • Skorupiaki 60 25 • Maize 29 23 tkanki migkkie 143 37 muszla 8,5 12 Ryby 27 11 przewod pokarmowy 420 70 migsnie 4,5 1,5 Srednie st^zenia 238U w wodach naturalnych Stosunek Stgzenie 238U Woda aktywnosci mBqdm'3 234jj/238jj • poludniowy baltyk 8,4 1,18 • woda pitna (Gdansk) 2,8 1,04 • woda mineralna (Polska) 0,80 1,00 • piwo (Polska) 4,94 0,72 Srednie st^zenia238 U, wspolczynnik biokoncentracji (BCF) i stosunek aktywnosci 234U/238U w organizmach baityckich Stosunek Stgzenie 238U Organizmy BCF aktywnosci Bqkg1 s.m. 234JJ/238JJ Organizmy baltyckie Fitoplankton 5,5 45 1,15 Fitobentos 3,5 48 1,14 Zooplankton 1,3 30 1,15 Zoobentos • Skorupiaki 1,5 51 1,15 • Maize 0,9 55 1,15 - tkanki migkkie 4,5 82 - muszla 0,3 30 Ryby 0,05 1,3 1,12 - przewod pokarmowy 0,64 7,6 - migsnie 0,0112 0,4 Stosunki aktywnosci 234U/238U w ekosystemie Morza Baityckiego inflow atmosphere = 1,0 hydrosphere (river) human seawater = 1,1^ sedy me illation dyfu^ion H,S presence -------- - ------------------- ■ __ ——r^—"" uranium reduction Ulvn^UII-.1} pore water sediments '■ iV"™"*/ - 1.17 U/*3E U % 1,02 diagenesis ■ ur-inluim L'>:ldjtlun # U|Vli->U|IV] ------------------------- ■ Srednie st^zenia 239+240Pu i wspdlczynniki biokoncentracji (BCF) w organizmach _____________baltyckich_____________ St^zenie 239+240Pu BCF Organizmy Bqkg'1 s.m. xlO3 Baltycka woda morska 4,8 jiBqdnr3 Organizmy baltyckie Fitoplankton 0,006 0,6 Fitobentos 0,118 3,5 Zooplankton 0,004 0025 Zoobentos • Wieloszczety 0,169 5,5 • Niezmogowce 0,957 27,0 • Skorupiaki 0,046 2,7 • Maize - tkanki migkkie 0,073 3,2 Ryby 0,014 0,9 - przewod pokarmowy 0,100 2,9 - migsnie 0,0039 0,25 Rejon Zatoki Gdariskiej i Basenu Gdariskiego Schema! bilansu plutonu Zatoce Gdariskiej i Basenie Gdanskim ATMOSFERA OPADSUCHY OPAD MOKRY WODA ■ MATERI A ZAWI ESZONA ORGANIZMY - fitoplankton • zooplankton WYMI ANA RZEKI • fitobentos WOD • zoobentos • ryby OSADY Bilans plutonu w Zatoce Gdariskiej ATMOSFERA OPADSUCHY OPAD MOKRY 22 MBqrok'1 12 MBqrok"1 WODA 1,02 GBq MATERI A ZAWI ESZONA 1,31 GBq ORGANIZMY • fitoplankton 60 kBq WIStA • zooplankton 60 kBq WYMI ANA 192 MBq rok-1 • fitobentos 470 kBq WOD • zoobentos 3,2 MBq nieznaczqca • ryby 40 kBq SEDYMENTACJA REMOB ILIZACJA 7,1 GBqrok"1 OSADY 1,18 TBq Bilans plutonu w Basenie Gdariskim 239+240pu w ekosystemie Zatoki Gdanskiej, Basenu Gdariskiego i Morza Battyckiego Zatoka Gdanska Basen Gdansk! Morze Skladnik Baltyckie udzial udzial wartosc procentowy wartosc procentowy calkowita calkowita % % • osady (TBq) 15,2-24,2 1,19 6,4 3,77 22,0 • woda (GBq) 1 0,5 4,3 2,2 • woda i materia 200 2,3 9,9 5,0 zawieszona (GBq) 1,2 • organizmy (MBq) kilka GBq 3,81 ~0,1 7,50 ~0,2 powierzchnia (km2) 415266 4940 1,2 18178 4,4 obj^tosc (km3) 21721 291,2 1,3 1239,5 5,7 Miejsca pobrania probek wody Wisly i jej doplywow. 1. Wisla - Krakow 11. Bug 2. Nida 12. Narew - Pultusk 3. Dunajec 13. Bzura 4. Wisla - Sandomierz 14. Drwgca 5. San 15. Wisla - Torun 6. Wieprz 16. Brda 7. Wisla - Dublin 17. Wisla - Grudziqdz 8. Pilica 18. Wisla (Leniwka Kiezmark 9. Wisla - Warszawa 19. Wisla (Nogat) Malbork 10. Bug z Narwiq - Nowy Dwor Mazowiecki Stfzenie polonu 210Po w wodach Wisly i jej dopiywow w okresie: a}zima b) wlosn# c)laid d) jesitri Splyw 210Po ze zlewni doplywow Wisly w okresie: l>) wmsna <f) jesEon patois |k&qikm2jV#jnal ■ 1 «:■40a 100w ■ J6140a I■s #« Srednioroczny splyw 210Po z dorzeczy doplywow Wisly. Srednioroczny splyw Po-I1( [kBq;km2/rok] ■ 1 700 1 J 300 ■ 600 ■ 200 400 ■ 100 Stfzenie izotopow uranu (234U i 238U) w wodzie Wisly i jej doplywow w okresie ii) zima h) wiosna c) Into d) jcsicri Splyw uranu calkowitego z dorzecza Wisly w okresie: a) /irm c) Into b) wit>smi di jested Caloroczny splyw uranu238U z dorzecza Wisly. Caloroczny splyw uranu z [kBq/km2/rok] ■ 3 100 □ 1 300 I 3100 ■ 1 200 ■ 2 300 [ 1 100 ■ 1 900 1,1 000 1 Stfzenie izotopow plutonu (238Pu i 239+24opU) w wodzie Wisly i jej doplywow w okresie: a) zima c) lato Sleze-nfe pc^tonu z im I [ufrqidrnij ■ Pu 2M Ml. ■ Kfr IG «u B WI 1 CHS 1 ws I m ML K i CM ■ -HK V gut a £ on* r ■ ipjsaf (p nusoyyi (q ojy[ (3 miiiz (y :a|S9J>|0 m Aisim ezoazjop z ndo^+eez nuomid mAids Catoroczny splyw plutonu 239+24opu z dorzecza Wisty Caloroczny splyw plutonu z dorzecza [Bqtrok/km2) ■ 5 400 ■ 2 000 700 ■ 4 000 ■ 1 500 ■ 500 ■ 2 500 1 000 ■ 300 Splyw 210Po do Morza Baltyckiego. w tyni do Splyw ogolcm Fora roku fGBqrok"1! Zatoka Gdahska Zalew Wislany fGBqrok'1! fGBqrok"1! Zima 20,1 19,7 0,4 Wiosna 41,3 40,8 0,5 Lato 4,8 4,3 0,5 Jesieri 7,5 6,8 0,7 Raze in 73,7 71,6 2,1 Splyw uranu do Morza Baltyckiego. w tym do Splyw ognkm L’ora niku |GB(j'tJok'l| 7aloka GdaJiska Zalew WKlany L' L L 1J4L" :s*U y8u ™U caifcuvfftv calkimily L-alknviiy [GBqrwk^l IGRqrok1] |GBq>uk"l] [GBq1ri>k1| iGBq-rok"1! IGHqruk"1] ftonruk 'l [tou i ok 'l [tonTok 'l Zuna 99,00 80,90 6,60 %J0 78,80 6,40 2.20 2,10 0,20 VVlOSlM 111 JO 95,10 7,80 109,60 93,30 7,60 2,10 1,80 0,20 1 atxi 22,60 1 8,60 1 JO 21,20 17,30 1,40 1,40 1,50 0,10 JesLeri 43,50 3(4,00 2,90 40 JO 33,40 2,70 3,00 2,60 0,20 Razem 276,8(1 230,60 18,80 268,10 222,8 18,10 8,70 7,8(1 (1,70 Splyw plutonu do Morza Baltyckiego. w tvm do Splyw ogolem Zatoka (Man ska Zalew Wislany Pora roku 2,sPu 2_VM24t>p u 2,sPu 23fH240pu 2J*Pu 239+24(lpu [MBqrok'1] [MBqrok 1 [MBqrok1] Zima 4,20 16,00 4,10 15,70 0,10 0,30 Wiosna 5,00 46,70 4,80 45,90 0,20 0,80 Latn 0,43 3,60 0,40 3,40 0,03 0,20 Jcsicn 0,50 16,20 0,40 15,20 0,10 1,00 Razem 10,13 82,50 9,70 80,20 0,43 2,30.
Recommended publications
  • Kodujemy Na Zajęciach „Klika” Płynie Wisła, Płynie, Po Polskiej Krainie
    W numerze Z biegiem Wisły . .................................................................................................................................................... 2 Rok 2017 to rok rzeki Wisły . ............................................................................................................................. 3 Kodujemy na zajęciach Klika .............................................................................................................................. 4 Kodujemy na zajęciach „Klika” Bez osłonek W bieżącym roku szkolnym wzięliśmy udział w dwóch wydarzeniach związanych z programowaniem. Pierwsze z nich to Code Week – Europejski Tydzień Kodowania, a drugie to Godzina Kodowania. Płynie Wisła, płynie, po polskiej krainie, Tydzień Edukacji Informatycznej jest największą inicjatywą edukacyjną. Można Zobaczyła Kraków, pewnie go nie minie, w niej uczestniczyć na lekcjach i zajęciach w szkole, jak i poza szkołą, indywidualnie lub w grupie. Zobaczyła Kraków, wnet go pokochała, Na naszych zajęciach dzieci poznawały program SCRATCH. Układały proste skrypty i obserwowały efekty swojej pracy. I w dowód miłości wstęgą opasała. Drugim wydarzeniem jest Godzina Kodowania (The Hour of Code Utwór: Od południa stoi wielka Babia Góra - autor anonimowy 1-4.12.2017). Celem tej inicjatywy jest przybliżenie uczniom informatyki w formie łamigłówek z postaciami z ich gier i zabaw, których rozwiązanie polega na ułożeniu programów z gotowych bloczków. Łamigłówki udostępniane w ramach Godziny Kodowania są bardzo interesującym i wciągającym
    [Show full text]
  • Rocznik Żuławski Rocznik Żuławski 2008 Wstęp Wstęp
    2008 Rocznik Żuławski Rocznik Żuławski 2008 Wstęp Wstęp . 5 Klub Nowodworski. Wybrane materiały, informacje i wydarzenia Roku Żuław 2008 Klub Nowodworski Wydawca: Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski Kalendarium Żuławskie . 6 dr Dariusz Piasek Redakcja: Grzegorz Gola, Marek Opitz Żuławy – laboratorium tożsamości. 8 Współpraca redakcyjna: Mariola Mika Grzegorz Gola Korekta: Kordian Kuczma Tłumaczenie tekstów niemieckojęzycznych: Monika Jastrzębska-Opitz Krótki poradnik pielęgnacji zieleni drzewiastej Konferencja Pielęgnacja zieleni drzewiastej w miastach i na obszarach wiejskich . 11 Grzegorz Gola Finansowanie: Wnioski z konferencji Pielęgnacja zieleni drzewiastej w miastach i na obszarach wiejskich 18 czerwca 2008 r. 12 Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Samorząd Województwa Pomorskiego, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Aspekty prawne pielęgnacji drzew . 13 Gmina Cedry Wielkie, Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski, Miasto i Gmina Nowy Dwór Gdański, Jolanta StrzelczykUrząd Miejski w Nowym Dworze Gdańskim Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, Powiat Nowodworski, Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Rola drzew w zieleni miejskiej. 16 Wydano z fi nansowym wsparciem Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej dr Michał Buliński Herausgegeben mit fi nanzieller Unterstützung der Stift ung für deutsch-polnische Zusammenarbeit Zieleń miejska wartością niedocenianą . 18 dr inż. Adam Kowalak Konferencja Open Delta 2008 Wokół rzek . 23 Współpraca: Grzegorz
    [Show full text]
  • Wykaz Nazw Wód Płynących List of Names of Flowing Waters
    WYKAZ NAZW WÓD PŁYNĄCYCH LIST OF NAMES OF FLOWING WATERS Rodzaj Współrzędne geograficzne Nazwa obiektu Końcówka nazwy obiektu wodnego w dopełniaczu wodnego Recypient szerokość długość Uwagi Name of water object Ending of hydronyms Kind of water Recipient Remarks Geographic coordinates in the genitive case object latitude longitude Abramów -owa potok Ciapków 49°24’42” 19°01’51” Aleksandrowska, -ej, -i struga Widawka 51°18’20” 19°09’56” Struga Aleksandrówka -i potok Brzoskwinka 50°04’13” 19°45’37” Ambrowski Potok -ego -u potok Jasiołka 49°30’18” 21°42’24” Andrzejówka -i potok Sanica 50°34’49” 20°45’37” Aniołowo, Potok Aniołowo, -u struga Elszka 54°05’17” 19°34’55” Antałowski Potok -ego -u potok Czarny Dunajec 49°17’44” 19°51’11” Arciechowski, Kanał -ego, -u kanał Kanał Bieliński 52°22’20” 20°04’54” Arkonka -i struga Odra (Jez. Goplany) 53°28’01” 14°29’58” obszar bezodpływowy Arłamówka -i potok Wyrwa 49°32’57” 22°40’16” Astrabiec -bca potok Panna 49°25’39” 21°42’58” Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Strużnica (Gwda) 53°14’22” 16°55’45” Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Netta 53°41’03” 22°54’34” odcinek kanału Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Netta (jez. Necko) 53°51’49” 22°59’49” odcinek kanału Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Czarna Hańcza 53°53’31” 23°24’57” odcinek kanału Awissa -y rzeka Narew 53°00’59” 22°52’33” Baba -y rzeka Sztoła 50°15’33” 19°28’33” Baba -y struga Warta 52°05’53” 17°19’19” Baba -y struga Klaskawska Struga 53°47’29” 18°00’56” Baba -y potok Czerwona 54°13’20” 15°48’46” 1 Rodzaj Współrzędne geograficzne Nazwa obiektu
    [Show full text]
  • Types of Water
    Types of water Types of water Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) Types of water Source: licencja: CC 0, [online], dostępny w internecie: pixabay.com. Link to the lesson Before you start you should know how water circulates in nature; states of aggregation that water can be found in; what the source (spring), river (main river, tributary), river basin, basin, lake, sea are. You will learn You will discuss the circulation of water in nature; indicate the main rivers and their tributaries in Poland; indicate rivers flowing into the Baltic Sea, the Black Sea and the North Sea; discuss how rivers are supplied; show the locations in Poland of the greatest risk of floods; provide ways to protect against floods. Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl nagranie abstraktu Water that falls to the surface of the Earth in the form of rain or snow evaporates, flows into the nearest river (and further to the sea), and soaks into the soil, feeding groundwaters. From the underground it flows to the surface as a source giving the beginning of a new river, which, in turn, falls into a different, larger one, or into lakes and seas. All waters located on the surface of the Earth evaporate, i.e. they change into water vapour, which cools in the atmosphere and condensates, and falls to the Earth again as precipitation. This is the simplified version of the circulation of water in nature. Task 1 Look at the illustraon showing the water cycle. Explain to your colleague how the rain arises. Circulaon of water in nature Source: Ingwik, Krzysztof Jaworski, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
    [Show full text]
  • GŁOS POLEK Polish Women’S Alliance of America Spring No
    GŁOS POLEK POLISH WOmen’S ALLIANCE OF AMERICA SPRING NO. 1 MMXVII Happy Easter • Wesołych Świąt Wielkiej Nocy THE POLISH WOmen’S VOICE – PUBLICATION OF THE POLISH WOmen’S ALLIANCE OF AMERICA GŁOS POLEK – oRGAN ZWiązku poLEK W AMERYCE About Us and Our Newsletter Welcome GłOS POLEK Urzędowy Organ DISTRICT PRESIDENTS IN THIS ISSUE ZWIąZKU POLEK W Ameryce District I – Illinois & Florida Wychodzi cztery razy w roku Lidia Z. Filus, 325 South Chester, • Welcome Message .............................. p 3 Park Ridge, IL 60068 THE POLISH WOMEN’S VOICE District II – Western Pennsylvania • Fraternal News ................................. p 4-6 Published four times a year Maryann Watterson, 714 Flint Street, in FEB, MAY, AUG, NOV by Allison, PA 15101 • Youth Trip to Poland ........................... p 7 THE POLISH WOMEN’S District III – Indiana ALLIANCE OF AMERICA Evelyn Lisek, 524 Hidden Oak Drive, • PWA Gift Card Program ............ .... p 8-9 6643 N. Northwest Hwy., 2nd Fl. Hobart, IN 46342 Chicago, IL 60631 District IV – New York & Erie, PA. • Coloring Contest ............................... p 10 www.pwaa.org • Youth Section ..................................... p 11 EDITORIAL OFFICE – REDAKCJA District V – Michigan 6643 N. Northwest Hwy., 2nd Fl. Mary Ann Nowak, 17397 Millar Rd., • News from Poland and Polonia ... p 12-13 Chicago, Illinois, 60631 Clinton Township, MI 48036 PHONE 847-384-1200 District VI – Wisconsin • Notable Polish Americans ............. p 14 FAX 847-384-1494 Diane M. Reeve, 1223 S. 10th St., Mary Mirecki Piergies, English Editor Milwaukee, WI 53204 • In Memoriam ............................... p 15-16 Lidia Rozmus, Pol. Editor/Graphic Designer District VII – Ohio Grazyna Buczek, 6920 Acres Drive, • Easter Traditions ................................ p 17 Polish Women’s Voice (Głos Polek) Independence, OH 44131 (ISSN 0199-0462) (USPS 220-480) District VIII – Massachusetts • Easter Recipes ..................................
    [Show full text]
  • First Info ISU Junior Grand Prix 2017/2018 – Gdańsk, POL 1
    First Info ISU Junior Grand Prix 2017/2018 – Gdańsk, POL FIRST INFO 1 First Info ISU Junior Grand Prix 2017/2018 – Gdańsk, POL Dear Friends, It is a great honour for our Association to invite your skaters, judges, coaches, officials and team members to the ISU Junior Grand Prix of Figure Skating 2017/2018 to be held on October 4th – 7th , 2017 in Gdansk, Poland. The Polish Figure Skating Association and the Organizing Committee are looking forward to welcome the ISU skating family to take part in this exciting event in our beautiful city of Gdansk. With kindest regards Zenon Dagiel Polish Figure Skating Association President 2 First Info ISU Junior Grand Prix 2017/2018 – Gdańsk, POL THE AREA – THE CITY Gdansk, also known by its German name Danzig and several other names, is a city in northern Poland. It is Poland's sixth-largest city, and serves as that nation's principal seaport as well as the capital of the Pomeranian Voivodeship. The city lies on the southern coast of Gdansk Bay (of the Baltic Sea), in a conurbation with the spa town of Sopot, the city of Gdynia and suburban communities, which together form a metropolitan area called the greater Gdansk or the Tricity with a population of over a million people. Gdansk is, with a population of 458,053 (2006), the largest city in the province of Eastern Pomerania, and present region of Gdansk Pomerania. Gdansk is situated at the mouth of the Motlawa River, connected to the Leniwka, a branch in the delta of the Vistula, whose waterway system connects 60% of the area of Poland.
    [Show full text]
  • W Dokumencie Archiwalnym
    ok 2017, obchodzony jako Rok Rzeki Wisły, stanowi niewątpliwie dogodną okazję ku temu, aby w pogłębiony sposób podjąć na nowo to wielkie zagadnienie jakim jest Wisła, nazwana niegdyś przez Jana RPawła II „rzeką wszystkich ziem polskich, rzeką naszych dziejów.” Wiele już powiedziano, wiele zapewne jeszcze zostanie powiedziane o jej szczególnym i wyjątkowym znaczeniu dla naszego Narodu i Państwa – od zarania dziejów WISŁA aż po dzień dzisiejszy. Cieszy fakt, że idea Roku Rzeki Wisły znalazła swoje W DOKUMENCIE ARCHIWALNYM odzwierciedlenie w uchwale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, wszak śmiało można zgodzić się ze stwierdzeniem, wypowiedzianym bez żadnej przesady, że jej losy dotyczą - mniej lub bardziej – wszystkich Polaków. THE VISTULA IN ARCHIVAL DOCUMENTARY Dla archiwów państwowych trwające obchody stały się przede wszystkim zaproszeniem do włączenia się w promocję szeroko podejmowanej tematy- ki związanej z Wisłą, królową polskich rzek, poprzez prezentację własnych bogatych zasobów tematycznych. Ogólnopolska wystawa okolicznościowa, zatytułowana „Wisła w dokumencie archiwalnym” w swoim zamyśle ma skierować nasze oczy na bogatą i fascynującą historię królewskiej rzeki, jej znaczenie gospodarcze na przestrzeni polskich dziejów, walory przyrodnicze THE VISTULA IN ARCHIVAL DOCUMENTARY oraz rekreacyjne, aż po ukazanie jej współczesnego, bliskiego nam oblicza. dr Wojciech Woźniak Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych DOKUMENCIE ARCHIWALNYM WISŁA W ISBN 978-83-933332-9-5 KATALOG WYSTAWY / EXHIBITION CATALOG WISŁA W DOKUMENCIE ARCHIWALNYM
    [Show full text]
  • Vistula Plains (Zulawy Wislane)
    Version 1.2 ERM Introductory Case Study 2009.09.01 Supported by a grant from Norway through the Norwegian Financial Mechanism Vistula Plains (Zulawy Wislane) Introductory Case Study for the Workshop on Selected Problems in Environmental Risk Management and Emerging Threats 3-5 June 2009, Gdansk, Poland Table of contents 1. About this document ............................................................................................................ 2 1.1. Objective ..................................................................................................................... 2 1.2. Scope ........................................................................................................................... 2 1.3. History of development............................................................................................... 2 2. Vistula Plains – an introduction ........................................................................................... 3 3. Location................................................................................................................................ 4 4. Administration...................................................................................................................... 6 5. Geography/geology .............................................................................................................. 8 6. Assets ................................................................................................................................... 9 6.1. Nature.........................................................................................................................
    [Show full text]
  • Naturalne I Antropogeniczne Przemiany Krajobrazów Delty Wisły
    KRAJOBRAZY KULTUROWE DOLIN RZECZNYCH. POTENCJA Ł I WYKORZYSTANIE Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego Nr 13 Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 2010 Joanna PLIT Polska Akademia Nauk Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Warszawa, Polska e-mail: [email protected] NATURALNE I ANTROPOGENICZNE PRZEMIANY KRAJOBRAZÓW DELTY WISŁY NATURAL AND MAN-MADE CHANGES IN THE DELTA OF VISTULA RIVER Słowa kluczowe: rozwój delty, zmiany zagospodarowania, Żuławy Key words: delta evolution, changes of management , Żuławy, north Poland Streszczenie Akumulacji osadów w płytkich wodach Zalewu Wiślanego, od neolitu aż do średnio- wiecza podlegała niemal wyłącznie naturalnym procesom przyrodniczym. Proces był ciągły, acz po- wolny. Natomiast od średniowiecza przyrost lądu był bardzo szybki. Antropogeniczne wylesianie zlewni Wisły, rolnicze zagospodarowanie gruntów spowodowało wzmożenie erozji w dorzeczu i osadzanie materiału skalnego w delcie. W X-XVI wieku rzeka dobudowała deltę u ujścia północnych odnóg Szkarpawy i Leniwki. Od renesansu główny nurt Wisły skierowany został Nogatem i tam rze- ka osadzała najwięcej aluwiów. Mieszkańcy Żuław przyspieszali proces powiększanie lądu. Sypali wały, tworzyli poldery. Począwszy od końca XIX wieku w wyniku przekopania nowego ujścia i skie- rowania 90% wód Wisły bezpośrednio do morza, przyrost delty jest znacznie wolniejszy. Jest on głównie wynikiem akumulacji obumarłych części organicznych. Abstract Accumulation of the deposits in the Vistula Lagoon was continuous, even though quite slow. Starting with the Middle Ages the increments of land have been rather quick. Deforestation of the Vistula river basin and agricultural land development triggered off erosion. The rocky material was deposited in the delta. Initially, the river had been building the delta at the mouth of the northern branches of Szkarpawa and Leniwka.
    [Show full text]
  • Flood Control in the Vistula River Delta (Poland)
    ENVIRONMENTAL BIOTECHNOLOGY 4 (1) 2008, 1-6 Flood control in the Vistula river delta (Poland) Piotr Kowalik Department of Sanitary Engineering, Faculty of Civil and Environmental Engineering, Gdansk University of Technology, 80-952 Gdansk, Poland; e-mail: [email protected] Keywords: delta of River Vistula, depressions, floods, history, submergence ABSTRACT iii – dam breaks after storms on the sea with increasing sea water levels at the river outlets (mainly in winter); iv – overflow This paper presents past and recent water management in of water into flat land after heavy rains followed by slow the area called the Vistula Delta Fens (Zulawy Fens). This area drainage of water from the fields, ditches, channels and (56 x 56 km) is located at the outlet of the Vistula River to the pumping stations (in summer); v – overflow of water into Baltic Sea, at the shore of the Gulf of Gdansk. A large part of the depressions and swamps below sea level after interruptions of, area (30%) is located below sea level as potentially submerged or decreases in, the pump operations at the pumping stations. depressions. A multitude of rivers, channels, ditches and The EU directive on flood control advises that the member pumping stations have been constructed here during several countries should: i – produce maps of the areas vulnerable to centuries. The area is characterized by highly productive alluvial floods to facilitate communication and planning; ii – develop soils, surface water with a high potential for fish-farming and management plans for flooding events; iii – exchange experience fishery, and attractive tourist areas at the banks of the rivers and and codes of good practice during flood; iv – facilitate a close channels.
    [Show full text]
  • Predbežné Hodnotenie Povodňového Rizika V Čiastkovom Povodí Dunajca a Popradu – Aktualizácia 2018 (Slovenská Časť Správneho Územia Povodia Visly)
    MINISTERSTVO ŽIVOTNÉHO PROSTREDIA SLOVENSKEJ REPUBLIKY Implementácia smernice Európskeho parlamentu a Rady 2007/60/ES z 23. októbra 2007 o hodnotení a manažmente povodňových rizík Predbežné hodnotenie povodňového rizika v čiastkovom povodí Dunajca a Popradu – aktualizácia 2018 (slovenská časť správneho územia povodia Visly) December 2018 Predbežné hodnotenie povodňového rizika v čiastkovom povodí Dunajca a Popradu 2 OBSAH ZOZNAM PRÍLOH ........................................................................................................................ 5 ZOZNAM MÁP ............................................................................................................................. 5 1. ÚVOD ................................................................................................................................ 6 1.1. Povodeň a povodňové riziko ....................................................................................... 7 1.2. Územné rozdelenie predbežného hodnotenia povodňového rizika v Slovenskej republike a jeho začlenenie do medzinárodných povodí ....................................................... 9 2. OPIS ČIASTKOVÉHO POVODIA DUNAJCA A POPRADU ................................. 11 2.1. Medzinárodné povodie Visly ..................................................................................... 11 2.2. Geografické vymedzenie čiastkového povodia Dunajca a Popradu .......................... 12 2.2.1 Približné vymedzenie čiastkového povodia Dunajca a Popradu na území Slovenska ........................................................................................................................
    [Show full text]
  • Delta Wisły Powyżej I Poniżej Poziomu Morza
    DELTApowyżej i poniżej WISłYpoziomu morza Kazimierz Cebulak DELTApowyżej i poniżej WISłYpoziomu morza Kazimierz Cebulak dr inż. Kazimierz Cebulak Delta Wisły powyżej i poniżej poziomu morza Wydawca: Stowarzyszenie Żuławy i Lokalna Grupa Działania Żuławy i Mierzeja Stowarzyszenie Żuławy – gmin i powiatów żuławskich – jest samorządowym lobby żuławskim, starającym się wpłynąć na podejmowane przez rząd i inne władze decyzje dotyczące naszego regionu. Stało się także forum współpracy gmin i powiatów żuławskich. Celem Lokalnej Grupy Działania Żuławy i Mierzeja jest zrównoważony rozwój obszaru obejmującego Miasto i Gminę Nowy Dwór Gdański, Gminę Ostaszewo, Gminę Stegna, Gminę Sztutowo, Miasto Krynicę Morską. Redakcja: Marek Opitz Opracowanie tekstów i ilustracji: Grzegorz Gola, Mariola Mika, Damian Schmidt, Marcin Skotnicki, Marlena Włuka Korekta: Karolina Ressel Opracowanie graficzne i projekt okładki: Wiesław Tyszka Publikacja powstała w ramach projektu „Zbiory dziedzictwa kulturowego delty Wisły” współfinansowanego przez Samorząd Województwa Pomorskiego Na okładce: Stacja pomp w Osłonce (fot. Marek Opitz) ISBN 978-83-929791-2-8 © 2010 Stowarzyszenie Żuławy i Lokalna Grupa Działania Żuławy i Mierzeja Nowy Dwór Gdański, 2010 Spis treści Podziękowanie . 5 Wstęp . 7 W delcie Wisły powyżej i poniżej poziomu morza . 8 Tam, gdzie delty Wisły początek . .13 O depresjach polderowych w delcie Wisły . 16 600 lat związków wałowych w delcie Wisły (1407-2007) . .19 120. rocznica założenia Związku Wałowego Wisły-Nogatu (1888-2008) . 22 Odnawianie polderowych depresji zatopionych w delcie Wisły w latach 1945-1949 . 24 O walce ze sztormem w delcie Wisły na Żuławach Gdańskich . .27 Chłodniewo – polder i pompownia w delcie Wisły . .30 Pompownia Osłonka i Depresja Marzęcińska w delcie Wisły . 33 O polderze wyspowym Grochowo w delcie Wisły nad Zalewem Wiślanym .
    [Show full text]