Integrale Visie Voor De Binnenstad Van Montfoort

Visie Binnenstad 2030 Integrale visie voor de binnenstad van Montfoort

gemeente MONTFOORT

Visie Binnenstad 2030 Integrale visie voor de binnenstad van Montfoort

gemeente MONTFOORT Voorwoord

Zicht op Montfoort over de Hollandsche IJssel 4 Blauwdruk, oftewel: een visie

Met trots presenteren wij u de Visie Binnenstad Het doel van deze visie is het leveren van een kader 2030 voor Montfoort. Het unieke is dat deze visie voor de ontwikkeling van de binnenstad van Mont- mede tot stand is gekomen samen… foort voor de komende 25 jaar. Deze visie dient als basis; om de juiste beslissingen te nemen en adhoc Montfoort heeft een binnenstad om trots op te zijn. beleid te voorkomen. Duidelijkheid geven wat in de De binnenstad is kleinschalig, compact en heeft een binnenstad wel en niet wordt toegestaan. rijke historie. Montfoort is een hechte sociale gemeenschap. Ik wens u veel leesplezier! Ruimtelijke, sociale en maatschappelijke ontwikkelingen leggen daarentegen een toenemende claim op de reeds schaarse ruimte in de binnenstad waardoor deze kwaliteiten onder druk komen te staan. Om op een verantwoorde manier met de schaarse ruimte in onze binnenstad om te gaan en het historische karakter van onze binnenstad zo goed mogelijk te bewaren, is er behoefte aan een rode draad, een Burgemeester E.L. Jansen BA blauwdruk, oftewel: een visie. Montfoort, november 2007

1170 Bisschop Godfried van Rhenen bouwt kasteel Montfoort De naam is afgeleid van Mons Fortis hetgeen versterkte burcht betekent. 5 Inhoud

6 Inleiding 8 Wonen en zorg 32 Uitvoeringsprogramma 70 Voor wie? 9 Huidige situatie 33 Uitvoering 71 Proces 9 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 33 Acties 71 Uitvoering 9 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 35 Leeswijzer 9 Bijlage: Yoppa-bijeenkomsten 72 Cultuur en recreatie 36 De historie van Montfoort 10 Huidige situatie 37 Bijlage: SWOT-analyses 74 ‘Mons Fortis’ 11 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 37 Stadsrechten 11 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 38 Colofon 78 Het Kasteel gaat verloren 11 Bedrijvigheid 11 Verkeer en parkeren 42 Huidige situatie 43 De toekomst: de context in 2030 12 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 43 Vergrijzing 13 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 44 Toenemende mobiliteit 13 Meer vrije tijd, meer recreatie 13 Detailhandel en horeca 50 Groei van de bevolking 13 Huidige situatie 51 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 51 De visie: Montfoort in 2030 14 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 52 Koers en ambitie 15 Montfoort zorgt voor zichzelf 15 Openbare ruimte 54 Montfoort kijkt om zich heen 15 Huidige situatie 55 Agendapunten 2030 16 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 55 Uitwerking visie 17 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 56 Bijzondere plekken 61 Stedenbouw en architectuur 18 De Plaats 62 Huidige situatie 19 Het Kasteelplein 65 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 20 Onder de Boompjes 66 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 21 Het pleintje bij het Oude Stadhuis 68 Locaties waar niet gebouwd mag worden 22 Plein rondom Grote Kerk 69 gemeente MONTFOORT

7 Inleiding

8 Ambitie en koers bepalen

Een visie is een mening over hoe de binnenstad er meente Montfoort er ook bewust voor gekozen om leidsmatig. Er zijn echter ook onderdelen van de vi- over circa 25 jaar uit moet zien. De visie moet een door middel van een intensief participatietraject de sie die eerst nog verder uitgezocht en uitgewerkt realistische kijk op de toekomst opleveren. Het bevolking actief te betrekken. In 2006 is gestart met moeten worden voordat tot uitvoering kan worden denken over een toekomst betekent loskomen van het opstellen van de visie. Daarbij is een brede groep overgegaan. Daarnaast zullen bepaalde ontwikke- de kortetermijn problematiek. Bewust nadenken van belanghebbenden met inwoners en onderne- lingen de komende jaren nauwlettend gevolgd en over de vraagstukken die nu in de binnenstad mers uit de binnenstad betrokken, onderverdeeld in gemonitord moeten worden om de visie op onder- spelen en om een oplossing vragen, maar ook thematische groepen. Ook Yoppa, de jongerenver- delen indien nodig bij te kunnen stellen. Bij deze vi- vraagstukken die in de toekomst zullen gaan eniging van Montfoort, heeft in verschillende bij- sie hoort dan ook een uitvoeringsprogramma waarin spelen. Zo kunnen de ambitie en koers bepaald eenkomsten een actieve bijdrage aan de visie alle acties beschreven zijn. worden. Wellicht ten overvloede: De visie levert geleverd. niet de oplossing voor alle actuele problemen die nu spelen en pretendeert dan ook niet de antwoor- Zonder de inspanning en de kennis van deze men- Leeswijzer den op alle vragen te hebben, maar geeft wel rich- sen had de visie niet tot stand kunnen komen. Ook is Deze rapportage is als volgt opgebouwd. Eerst wordt ting aan en laat mogelijke oplossingen zien. op een tweetal bevolkingsavonden de visie aan de een beeld geschetst van verleden en toekomst. Ver- overige inwoners van Montfoort voorgelegd. Door volgens wordt de visie op de binnenstad op hoofdlij- middel van enquêtes is tijdens deze avonden de me- nen beschreven aan de hand van het ontwikkelde Voor wie? ning van de bevolking gepeild. De verwachting is toekomstscenario voor 2030. Tevens wordt het am- De insteek van de visie is breed, zo ook de doelgroep. dan ook dat de visie een breed gedragen product is bitieniveau beschreven voor de verdere uitwerking De visie is bedoeld voor alle inwoners en belang- waarin iedereen zich kan herkennen. van de visie. Vervolgens wordt de visie per thema hebbenden van de binnenstad van Montfoort, maar verder uitgewerkt. Tot slot wordt een voorstel ge- ook voor de gemeente zelf. Bestuurlijk kan de visie daan voor het vervolgtraject. In de bijlage zijn de gebruikt worden als een leidraad bij toekomstige ont- Uitvoering SWOT-analyses van de themagroepen opgenomen wikkelingen en om weloverwogen keuzes te maken. Deze visie is een eerste stap naar 2030. Echter, met en wordt ook een samenvatting gegeven van de re- het afronden van de visie is de toekomst van de bin- sultaten van de Yoppa-bijeenkomsten. ■ nenstad nog niet zeker gesteld. De visie is in het laat- Proces ste hoofdstuk vertaald in acties. Een deel van deze De binnenstad is van iedereen en iedereen heeft er acties is heel concreet en kan op korte termijn uit- dan ook een mening over. Daarom heeft de ge- gevoerd worden, een deel van de acties is meer be-

1212 - 1227 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Everard van Weder 9 De historie van Montfoort

1236 - 1244 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Willem van Montfoort Plattegrond van Blau, Montfoort omstreeks 1649 10 Een rijke historie

Montfoort heeft een rijke historie. Vandaag de dag een bolwerk waarop de molen stond. De huidige laat de binnenstad nog op tal van plekken haar rij- stellingkorenmolen ‘De Valk’ werd in 1753 gebouwd ke verleden zien. De ontstaansgeschiedenis van op de plek waar al sinds de middeleeuwen een mo- Montfoort is een verhaal om trots op te zijn en vormt len staat. De voorganger was door de burggraaf op- de basis van de identiteit van de stad. Dit verhaal gericht als dwangmolen. Dit betekent dat de mag dan ook niet ontbreken in een visie op de bin- inwoners van Montfoort en de omliggende buurt- nenstad. schappen, waaronder Heeswijk, Achthoven, Mast- wijk, Cattenbroek, Blokland en Willeskop, hier onder dwang hun graan lieten malen. Van de oude verde- ‘Mons Fortis’ digingswerken van Montfoort resten alleen de IJs- Omstreeks het jaar 1170 liet bisschop Godfried van selpoort en een klein gedeelte van de stadsmuur Rhenen op een strategisch punt langs de Hollandse langs de provinciale weg en de Achterdijk. Toegangspoort Kasteel IJssel een kasteel bouwen. Deze burcht moest het Sticht – het gebied van de bisschop van Utrecht – De burggraven van Montfoort kwamen in hun hon- beschermen tegen de aanvallen van de Hollandse ger naar meer macht diverse malen in conflict met graven. Bovendien kon de bisschop hiervandaan het hun landsheer, de bisschop van Utrecht. Zo eisten slacht De Merode – bleven echter de oude leer trouw. wist hen snel te verjagen, maar de vijand blies bij het soms nogal roerige Utrecht onder de duim houden. zij de zogenaamde hoge jurisdictie op, waarmee zij Door hun invloedrijke positie kreeg de Reformatie in vertrek nog wel even het middeleeuwse kasteel op. Het kasteel droeg de naam Montfoort, die waarde bisschop letterlijk tegen zich in het harnas joe- Montfoort dan ook niet echt goede voet aan de De voorburcht bleef behouden en wordt thans “Het schijnlijk is afgeleid van ‘Mons Fortis’, dat sterke gen. De bisschop en de stad Utrecht belegerden het grond, al ging ook hier de kerk over in handen van Kasteel” genoemd. In dit complex was overigens berg of burcht betekent. Als commandant van het stadje Montfoort in 1387 en de burggraaf moest uit- de protestanten. In 1629 kreeg Montfoort te maken lange tijd, tot 1968, een rijksgevangenis en tucht- kasteel werd een dienstman uit de ridderstand eindelijk capituleren. Het is een voorbeeld van de met een grote stadsbrand, waarbij de St. Janskerk in school voor meisjes gevestigd. benoemd. Deze kreeg de titel van burggraaf van strijd die de burggraven van Montfoort niet uit de de as werd gelegd. De herbouw van de huidige her- Montfoort en van enige in de omgeving gelegen goe- weg gingen om keer op keer te streven naar een vormde kerk werd in 1634 afgerond en kon mede deren. De burggraven ontpopten zich als machtige machtige en onafhankelijke positie. worden bekostigd door de verkoop van landerijen Bedrijvigheid heren, die een belangrijk stempel drukten op de his- van de kerk. De bedrijvigheid in het stadje was vanouds vooral ge- torie van de streek. In 1544 stichtte de Johannieterorde een vrij grote richt op de landbouw van het omringende platteland. Er commanderij in Montfoort, waarvan de kapel en kloos- waren diverse lijnbanen voor de touwnijverheid. Be- tergang nog tastbare herinneringen zijn. Enkele de- Het Kasteel gaat verloren kend was Montfoort ook van de fabricage van knopen, Stadsrechten cennia later volgde de Reformatie. De Staten van In 1648 noopten torenhoge schulden de burggraaf waar de inwoners de bijnaam “knopendraaiers” aan Rond het kasteel ontstond een nederzetting, die in Utrecht vaardigden in 1581 een verbod uit op de zijn rechten en bezittingen in Montfoort te verkopen. te danken hebben. In de loop van de 19e eeuw werd 1329 stadsrechten kreeg. De stad Montfoort werd Katholieke godsdienstoefeningen. De burggraven van De rol van de burggraven van Montfoort was hier- de steenbakkerij belangrijk, waarvoor in de nabije om- ommuurd en er werd een gracht aangelegd. In de Montfoort – vanaf 1583 niet meer afkomstig uit de mee uitgespeeld. In het rampjaar 1672 werd de stad geving van het stadje enkele steenfabrieken zijn opge- ommuring bevonden zich 24 verdedigingstorens en familie De Rover maar uit het Zuid-Nederlandse ge- bezet door de Franse troepen. Stadhouder Willem III richt. Inmiddels zijn deze fabrieken verdwenen. ■

11 De toekomst: de context in 2030

Zicht op de molen vanuit het park 12 Verder kijken dan overmorgen

Het jaar 2030 lijkt nog erg ver weg. Ontwikkelingen torische binnenstad is niet berekend op deze toene- Blik op één van de kerken op korte termijn laten zich soms al lastig plannen, mende mobiliteit en daarom uiterst kwetsbaar voor van Montfoort laat staan ontwikkelingen over 23 jaar. Toch is het deze ruimtevreter. Er dient dus een goede balans ge- zinvol om verder te kijken dan overmorgen. De bevonden te worden tussen bereikbaarheid en leef- langrijkste verwachte ontwikkelingen voor de ko- baarheid in de binnenstad. mende 23 jaar worden hierna geschetst. Ontwikkelingen die mogelijk hun invloed zullen uit- oefenen op de binnenstad. Meer vrije tijd, meer recreatie De gemiddelde Nederlander beschikt over steeds meer vrije tijd. Men wil deze vrije tijd graag goed be- Vergrijzing steden. Dit vraagt om een aanbod van hoogwaardi- De vergrijzing in Nederland bereikt rond 2025 haar ge recreatieve mogelijkheden. Montfoort kan hier hoogtepunt, op dat moment is 21% van de bevolking dubbel van profiteren. Ten eerste omdat de kern met 65 jaar of ouder. Dit heeft grote gevolgen voor aller- haar kleinschalige historische karakter een be- lei sectoren en dus ook voor de binnenstad van zienswaardigheid vormt in de regio. Maar Montfoort Montfoort. De komende jaren zal het aantal 65-plus- is ook gunstig gelegen in het hart van de Lopiker- sers in Montfoort bijna verdubbelen. De huidige wo- waard aan de Hollandsche IJssel, een prachtig lan- ningvoorraad is niet geschikt om deze doelgroep te delijk gebied waar men kan fietsen, wandelen en bedienen. Er zal een toenemende vraag naar zorg en kanoën. welzijn op maat zijn. De vergrijzing heeft echter niet alleen negatieve kanten maar biedt ook kansen voor Montfoort; de toekomstige ouderen hebben relatief Groei van de bevolking veel geld en vrije tijd die ze in de binnenstad zouden Montfoort ligt in het hart van een regio waar de kunnen besteden. vraag naar woningen de komende jaren het grootst zal zijn. Na de afronding van Leidsche Rijn, op steen- worp afstand van Montfoort, zullen de komende tien- Toenemende mobiliteit tallen jaren nog circa 20.000 woningen gebouwd Het autobezit in Nederland neemt nog steeds toe. worden in de provincie Utrecht, onder andere bij Wil de binnenstad van Montfoort ook in de toekomst Rijnenburg. Al deze bewoners zullen behoefte heb- bereikbaar en leefbaar blijven, dan moet nu al wor- ben aan verschillende mogelijkheden om te recreë- den nagedacht over de toekomstige opvang van ren. Hier liggen dus kansen en mogelijkheden voor de immer groeiende voorraad auto’s. Juist een his- Montfoort. ■

1260 - 1262 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Wouter Gerard van der Goude 13 Legenda Intensieve zone: winkelen, recreëren De visie: Montfoort in 2030 Extensieve zone: wonen Kernwinkelgebied Rijksmonumenten Verblijfsplekken Ontwikkellocaties Ontwikkeling oever Recreatieve wandelroute Monumentenroute Stadspoorten

14 Montfoort in 2030… droom of werkelijkheid?

Het is de zomer van 2029 en de vlaggen hangen Koers en ambitie Montfoort zorgt voor zichzelf uit. Montfoort bestaat 700 jaar en dit wordt groots Montfoort heeft in 2007 een duidelijke ambitie uitge- en kijkt om zich heen gevierd. De hele zomer zijn er evenementen, sproken: de binnenstad richt zich niet alleen op de ieder weekend is er wat te doen in de stad. Dit eigen bevolking, maar Montfoort wil zichzelf breder trekt niet alleen mensen uit Montfoort zelf, maar op de kaart te zetten en een graantje meepikken van inmiddels is Montfoort een bekende trekker in ontwikkelingen in de omgeving. “Montfoort zorgt de regio. Als je houdt van kleinschaligheid, gezel- voor zichzelf en kijkt om zich heen”. Montfoort kiest ligheid en het bourgondische leven moet je in er dus voor om de lat hoog te leggen en zowel naar Montfoort zijn! ‘binnen’ als naar ‘buiten’ te kijken. Dit betekent dat naast een antwoord geven op de vraag, er ook actief De terrasjes aan de de Hollandsche IJssel en rond- naar kansen gezocht moet worden. om De Plaats zitten vol en overal is het druk en gezellig in de stad. Wie wil, kan ook blijven overnachten in één van de accommodaties die de afge- Montfoort zorgt voor zichzelf lopen jaren in de binnenstad zijn gerealiseerd. De Montfoort is in de eerste plaats een zelfstandige kern middenstand floreert en er is zelfs een aantal speci- waar in de binnenstad prettig gewoond wordt door aalzaken bijgekomen. Dit alles in een compact maar zowel jongeren, gezinnen als ouderen. Montfoort gezellig winkelgebied. heeft een goed functionerende binnenstad met voldoende faciliteiten en (zorg)voorzieningen voor de in- De monumentale panden staan er prachtig bij woners van geheel Montfoort en de bewoners van de en de laatste jaren zijn er enkele nieuwe eigentijdse binnenstad. Daarbij is in de binnenstad een goede ba- monumenten aan het straatbeeld toegevoegd. De in- lans gevonden tussen verblijven en verplaatsen. richting van de openbare ruimte doet recht aan het Daarbij krijgen de fietser en de voetganger voldoen- historische karakter van de stad. Naast rustige de ruimte en is de auto slechts te gast. woonstraten zijn aantrekkelijke ontmoetings plekken gecreëerd die intensief gebruikt worden. Montfoort kijkt om zich heen De stad is nog steeds goed bereikbaar, maar de Montfoort profileert zich als een kleinschalig en aan- auto’s zijn te gast en parkeren met name langs trekkelijk historisch stadje aan de Hollandsche IJs- de randen van de binnenstad. De binnenstad van sel waardoor de binnenstad uitgroeien tot een Montfoort is van iedereen, van jong en oud. Ieder- trekker voor jonge en oudere bezoekers uit de regio. een voelt zich er prettig, of je er nu woont of te gast Op de lange termijn betekent dit dat de binnenstad bent. een multifunctioneler karakter krijgt en een aan-

1280 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Hendrik de Rover Zweder I de Rover van Montfoort 15 De visie: Montfoort in 2030

trekkelijk centrum. De overheid neemt bij deze ont- 2.De binnenstad van Montfoort biedt voldoende

Het oude raadhuis gezien vanaf de wikkeling een initiërende en stimulerende rol op aanbod van wonen, zorg en welzijn Doeldijk: één van de identiteitsdragers zich. Zo wordt een klimaat gecreëerd waarin het Wil de binnenstad een gemengd karakter houden van de binnenstad voor iedereen aantrekkelijk is om te investeren: voor qua bevolkingssamenstelling, dan zal de komende ondernemers, winkeliers, bewoners maar ook voor vergrijzing in de hele kern opgevangen moeten de overheid. De toekomstige kwaliteit van de bin- worden, en niet alleen in de binnenstad. Naast wo- nenstad staat bij alle keuzes voorop. ningen voor ouderen vormen ook jongeren en/of starters een belangrijke doelgroep. Door bij nieuwbouw levensloopbestendige woningen te bouwen, Agendapunten 2030 wordt een zekere flexibiliteit ingebouwd naar de Om de ambities van het geschetste toekomstscena- toekomst. Het is belangrijk om bij nieuwbouwpro- rio“Montfoort zorgt voor zichzelf en kijkt om zich jecten het parkeren op een goede manier op te heen” te verwezenlijken is een aantal integrale kern- lossen. Indien het niet mogelijk is om parkeren op opgaven geformuleerd, die als het ware een kapstok de eigen kavel te realiseren, kan bijvoorbeeld geld vormen voor de verdere uitwerking van de visie. gestort worden in een parkeerfonds waarmee de aanleg van gebouwde parkeervoorzieningen gefi- 1.Het versterken van de identiteit en het karakter nancierd kan wordt. van de historische binnenstad van Montfoort Montfoort heeft een rijke historie die men moet 3.Binnenstad ontwikkelen als toeristische trekker koesteren. Het middeleeuwse stratenpatroon is vrij- in de regio/Lopikerwaard wel nog geheel intact en er staan tal van rijks- en Montfoort wil zich meer profileren als kleinschalig potentieel gemeentelijke monumenten. stadje aan de Hollandsche IJssel. Deze historie is één van de basiskwaliteiten van de Montfoort heeft drie belangrijke punten waarmee binnenstad, die deze zowel aantrekkelijk maakt als ze zichzelf op de kaart wil zetten: haar historie, de woongebied maar, mits goed in beeld gebracht, ook kleinschaligheid en de ligging aan de Hollandsche als recreatief dagje uit voor een bezoeker. IJssel. De unieke ligging aan het water in de groe- Montfoort moet zuinig zijn op haar historie. Nieuwe ne Lopikerwaard is een potentiële bron voor toe- ontwikkelingen in de binnenstad dienen te passen risme. Door het herinrichten van ‘Onder de in de historische omgeving. De bestaande kwalitei- Boompjes’ krijgt de binnenstad een nieuw gezicht ten kunnen nog meer versterkt worden door een sa- aan de Hollandsche IJssel. De Stichting Promotie menhangende en eenduidige inrichting van de Montfoort wordt nieuw leven ingeblazen waardoor Rooms-katholieke kerk openbare ruimte die goed past bij het kleinschalige het aantal evenementen, met name in de zomer- en historische karakter van de binnenstad. maanden, toe zal nemen. Door middel van een mo-

1329 De nederzetting rondom kasteel Montfoort ontvangt stadsrechten 16 numentenroute door de stad wordt de historie on- nenstad in de toekomst meer bezoekers gaat trek- der de aandacht van de bezoekers gebracht. ken. Het aanbrengen van zones in de binnenstad met rustigere delen, die met name bedoeld zijn Waterrecreatie langs de 4.Handhaven en indien mogelijk versterken van de- voor wonen, en drukkere, meer intensief gebruik- Hollandsche IJssel tailhandel en werkgelegenheid te delen voor bezoekers, kan helpen om mogelijke Het winkelbestand in de binnenstad staat onder toekomstige conflictsituaties te voorkomen. De druk. Voor het goed functioneren van het winkel- verkeerssituatie en het parkeren dienen hier ook gebied is het van belang dat de Hoogstraat en de op te worden afgestemd zodat de binnenstad vei- Keizerstraat een aaneengesloten winkelstraat blij- lig is voor alle gebruikers. ven. Het mogelijke vertrek van de Albert Heijn naar een andere locatie vraagt om een goede nieuwe 6.De verblijfskwaliteit van de binnenstad invulling op deze locatie. Daarnaast is het wellicht verbeteren mogelijk om het winkelbestand in de toekomst uit De openbare ruimte vormt de belangrijkste ge- te breiden met een aantal speciaalzaken, bijvoor- bruiksruimte van de binnenstad. Het is als het beeld op het gebied van koken. De horeca in Mont- ware het tapijt waarop het stedelijk leven zich af- foort is van een hoge kwaliteit. Dit past bij het speelt. Tezamen met de bebouwing vormt het bourgondische karakter van de binnenstad. Door openbaar gebied het visitekaartje van de stad. de ontwikkeling van de oever langs de Holland- In de binnenstad worden veel claims gelegd op de- Kleinschaligheid sche IJssel en de herinrichting van een aantal ze ruimte. Het is dan ook zaak de ruimte zo in te pleintjes in de binnenstad, ontstaat in de toekomst richten dat deze multifunctioneel te gebruiken is, de mogelijkheid voor een verdere uitbreiding van maar dat deze ook past bij het historische karakter deze functies. Ook in de toekomst blijft er in de bin- van de stad. Een goede afstemming tussen de ver- nenstad naast ruimte voor wonen ook ruimte voor schillende gebruikers zoals voetgangers, fietsers tegraal karakter. Zo heeft bijvoorbeeld het agendapunt stukken die er liggen voor 2030 beschreven. Tot slot werkgelegenheid. Kleine, ambachtelijke bedrijfjes en auto’s is daarbij van belang. Door verschillende ‘de verblijfskwaliteit van de binnenstad verbeteren’, in- worden concrete oplossingen beschreven. Per thema en aan huis gebonden beroepen worden toege- aantrekkelijke ontmoetingsplekken in te richten vloed op het thema openbare ruimte, verkeer en par- kan het detailniveau van de uitwerking verschillen, staan. Zo behoudt de binnenstad het multifunctionele worden activiteiten geconcentreerd, waardoor el- keren maar ook op cultuur en recreatie. Omdat in het sommige uitwerkingen zullen vertaald worden in nieuw karakter dat past bij een binnenstadsmilieu. ders ook rustige plekken kunnen ontstaan. voortraject van de visie de problematiek van de bin- beleid, andere in concrete maatregelen. ■ nenstad per thema in beeld is gebracht, worden de 5.Streven naar een sociale en veilige leefomgeving verschillende kernopgaven ook weer per thema ver- in Montfoort Uitwerking visie der uitgewerkt en geconcretiseerd. In Montfoort kent iedereen elkaar, dat geldt zeker De ambitie en de koers zijn bepaald. In de agendapun- in de binnenstad. Het is van belang dat deze ten zijn de belangrijkste doelstellingen verwoord voor Per thema wordt eerst een korte beschrijving gegeven sociale structuur behouden blijft, ook als de bin- de komende jaren. Deze agendapunten hebben een in- van de huidige situatie, vervolgens worden de vraag-

17 Legenda Plangrens Stedenbouw en architectuur Rijksmonument MIP-pand

18 Middeleeuwse structuur nog intact

Huidige situatie Het bebouwingsbeeld in de binnenstad is gevarieerd Stratenpatroon De naam Montfoort komt oorspronkelijk van ‘Mons en kleinschalig van karakter. Smalle en brede straten Fortis’, de naam die in de 12e eeuw werd gegeven wisselen elkaar af en op een aantal plekken zijn plein - aan de burcht aan de Hollandsche IJssel, waar la- achtige ruimtes in het stratenpatroon ontstaan onder ter de vestingstad omheen is gegroeid. andere bij de kerk en het kasteel. De historisch meest waardevolle gebouwen liggen langs de hoofdstraten De stedenbouwkundige structuur van de binnenstad van de binnenstad van Montfoort, waar ook de mees- van Montfoort volgt vandaag de dag nog steeds het te winkels en voorzieningen te vinden zijn. Dit gebied stratenpatroon uit 1649. Mede hierdoor heeft de bin- vormt echt het hart van de binnenstad. nenstad haar kleinschalige karakter door de eeuwen heen weten te behouden. De binnenstad heeft ver- Al is het stratenpatroon de laatste eeuwen niet meer schillende entrees van een wisselende ruimtelijke veranderd, de bebouwing is dat wel. Oude panden kwaliteit. Sommige entrees hebben een duidelijk his- hebben plaats gemaakt voor nieuwbouw die qua ma- torisch karakter, andere entrees hebben door re- teriaalkeuze en detaillering niet altijd goed past bij de centere ingrepen niet de kwaliteit die men verwacht historische bebouwing. Met name de laatste jaren van een historisch stadje. hebben in de binnenstad verschillende ontwikkelingen plaatsgevonden die soms hebben geleid tot on- De rijke geschiedenis heeft tal van monumenten gewenste schaalvergroting. Ook de komende jaren Bebouwingsstructuur opgeleverd waaronder het kasteel, de molen, de bei- zal nog een aantal ontwikkelingen plaatsvinden. de kerken en de Commanderije. Naast de Rijksmo- numenten is in de binnenstad een groot aantal Het bestemmingsplan uit 1981 en de Welstandsnota ge bouwen die als bijzonder waardevol zijn bestem- vormen momenteel de kaders voor ruimtelijke peld (Monumenten Inventarisatie Plan panden) en ontwikkelingen in de binnenstad, maar bieden on- mogelijk in aanmerking komen om als gemeentelijk voldoende houvast om te kunnen sturen bij nieuwe monument aangewezen te worden. ontwikkelingen.

19 Stedenbouw en architectuur

Welke vraagstukken liggen er voor 2030? De binnenstad staat niet stil, maar is constant in be- weging. Functies veranderen, oude bebouwing ver- dwijnt en nieuwe bebouwing wordt toegevoegd. Wisselende goothoogtes Deze transformaties zijn goed voor de stad en zorgen ervoor dat de binnenstad zich steeds weer aan kan passen aan nieuwe ontwikkelingen. De vraag is echter wel hoe we er voor kunnen zorgen dat nieuwe ontwikkelingen geen bedreiging vormen voor de kleinschalige historische kwaliteiten van de binnenstad. De kleinschaligheid van de binnenstad en de historie zijn twee van de belangrijkste punten die de binnenstad aantrekkelijk maken voor bezoekers van buitenaf. De historie van de binnenstad zou echter veel beter ‘verkocht’ kunnen worden. De eerste indruk van de binnenstad wordt bepaald als je bin- nenkomt, bij de entrees. Momenteel is het karakter Verticale parcelering daarvan in de meeste gevallen niet in overeenstemming met het verwachtingspatroon. De ontwikkeling van diverse locaties bij de entrees van de binnenstad vormt dan ook een belangrijke opgave voor de komende jaren. De binnenstad heeft een overwe- gend stenig karakter.

Direct naast de binnenstad bevindt zich op steen- worpafstand een prachtig park. Hoe kunnen de re- laties tussen de binnenstad en het park verbeterd worden zodat het park als recreatief groen gebied meer betekenis kan krijgen voor de stad? Hoe kan tot slot meer geprofiteerd worden van de ligging aan Historische materialen op het water? Ritmiek raamopeningen eigentijdse wijze toegepast

1373 Bouw stadhuis van Montfoort. Tot 1993 is het gebouw als zodanig in gebruik gebleven. 20 Voorbeeld van moderne architectuur Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Opstellen nieuw bestemmingsplan in Amersfoortse binnenstad die goed Het huidige bestemmingsplan voor de binnenstad past in historische context Opstellen beeldkwaliteitplan binnenstad is verouderd. Het is dan ook wenselijk om op korte Om beter te kunnen sturen op de ruimtelijke en ar- termijn een nieuw bestemmingsplan voor de bin- chitectonische kwaliteit bij ontwikkelingen in de binnenstad op te stellen met als doel de bestaande nenstad, is er behoefte aan een beeldkwaliteitplan kwaliteiten vast te leggen en beter te kunnen sturen voor de binnenstad. Een beeldkwaliteitplan is een in- bij ontwikkelingen in de binnenstad. Een bestem- strument voor het kwaliteitbeheer van het ruimtelijk mingsplan regelt het gebruik en de opstallen en be- beeld. Het beeldkwaliteitplan kan gezien worden als paalt de bouwmogelijkheden. Het plan is juridisch een uitwerking van de Welstandsnota voor dit spe- bindend voor zowel overheid als burgers. Door het cifieke gebied en kan als toetsingskader dienen voor bestemmingsplan te koppelen aan een beeldkwali- de Welstandscommissie bij nieuwbouwplannen. Het teitplan voor de binnenstad door in de ‘beschrijving uitgangspunt is om in het beeldkwaliteitplan naast in hoofdlijnen’ hiernaar te verwijzen, kan het be- eisen ten aanzien van de bebouwing, ook randvoor- stemmingsplan ingezet worden als een instrument waarden op te stellen voor de inrichting van de voor gemeentelijk kwaliteitsbeleid. openbare ruimte. Aspecten als reclame-uitingen en het uitstallingenbeleid in de winkelstraten zullen ook Het streven is om op basis van de Visie Binnenstad meegenomen worden. Montfoort streeft er niet per- 2030 een nieuw, gedetailleerd bestemmingsplan op sé naar om uitsluitend op basis van historische uit- te stellen waarin het beleid voor de binnenstad voor gangspunten te bouwen. Nieuwe bebouwing moet de komende jaren wordt vastgelegd. Diverse ele- wel passen in het historische karakter van de stad. menten genoemd in deze visie worden daarin vast- Modern en historisch kunnen in de binnenstad goed gelegd. gecombineerd worden. Bebouwing van ‘deze tijd’ kan juist een nieuwe laag toevoegen aan de historie De Monumentenwet biedt de mogelijkheid om delen van de binnenstad. van een kern aan te wijzen als Beschermd Stadsge- zicht. Montfoort komt echter niet voor op de inven- Het is vooral belangrijk dat nieuwbouw qua schaal, tarisatielijst van de Rijksdienst onder andere doordat korrelgrootte, detaillering, kleur- en materiaalge bruik in de binnenstad de afgelopen tientallen jaren goed aansluit op de omgeving. Door de randvoor- veel historische bebouwing is gesloopt. Het lijkt on- waarden en eisen in het beeldkwaliteitplan te stoe- waarschijnlijk dat de status van Beschermd Stads- len op een analyse van de huidige structuur en gezicht aan Montfoort zal worden toegekend alleen bebouwing van de binnenstad, kunnen deze speci- op basis van het intact zijnde middeleeuwse stra- fieke aspecten voor Montfoort bepaald worden. tenpatroon.

21 Stedenbouw en architectuur

Locaties waar niet gebouwd mag worden daarvan wordt ook wel aangeduid als molenbiotoop. In het nieuw op te stellen bestemmingsplan kunnen De molenbiotoop heeft betrekking op de hele omge- de toekomstige bebouwingsmogelijkheden van de ving, voor zover die van invloed is op het functioneren

Entree Vrouwenhuisstraat binnenstad worden vastgelegd. Echter, in een van die molen als maalwerktuig én als monument. kwetsbare historische binnenstad is het ook be- Het streven in Montfoort is dat bij nieuwe ontwikke- langrijk om aan te geven waar absoluut niet ge- lingen zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met bouwd mag worden! Om er voor te zorgen dat op de molenbiotoop van molen De Valk zodat die goed termijn de hele binnenstad niet verder verdicht kan blijven functioneren en er geen onveilige situa- wordt en er ook ruimte blijft voor groen en tuinen (de tie ontstaat. In het nieuw op te stellen bestem- longen van de binnenstad!) zijn binnen de bouw- mingsplan wordt vastgelegd hoe er rekening blokken zones aangegeven waar in principe niet ge- gehouden wordt met de molenbiotoop van De Valk. bouwd mag worden. Zo houdt de binnenstad ‘lucht’ en blijft het kleinschalige karakter behouden. Dit Routes in de stad geldt in het bijzonder voor de zogenaamde‘stadstui- Door een gemarkeerde monumentenroute in de stad nen’. Historisch gezien belangrijke tuinen in de bin- aan te leggen (bijvoorbeeld door middel van bordjes nenstad: of een bij de VVV verkrijgbare folder) die langs de • de ommuurde stadstuin van Vrouwenhuisstraat 18; belangrijkste historische gebouwen van Montfoort Entree Verlengde Hoogstraat • de tuin achter de hervormde pastorie aan de Hof- voert, kan de historie voor een bezoeker van Mont- straat; foort beter inzichtelijk worden gemaakt. Langs de • de tuin achter hoogstraat 53; route kan naast algemene informatie over de ge- • de tuin van de Commanderije. schiedenis van de stad ook specifieke informatie worden opgenomen over bijzondere panden. Op be- Daarnaast is het ook wenselijk de groene gebieden paalde dagen in het jaar (bijvoorbeeld Open Monu- die direct grenzen aan de binnenstad, de sportvelden, mentendag) kan men met een gids deze route het park en de gronden aan de Doeldijk, niet als afleggen en kunnen bijzondere gebouwen toegan- bouwlocaties aan te merken. De directe nabijheid van kelijk worden gemaakt voor publiek. Daarnaast is het groene ruimten bij de binnenstad is een belangrijke voor de bewoners en bezoekers van de binnenstad kwaliteit om te behouden en maakt de bin nenstad prettig als men een ‘ommetje’ in de binnenstad kan aantrekkelijk om te wonen en te bezoeken. maken.

Molenbiotoop Dit hoeft niet persé een gemarkeerde route te zijn, Entree Julianalaan Windvang, uitzicht en belevingswaarde zijn belang- maar betekent wel dat bestaande routes met elkaar rijk voor de omgeving van een molen. De omgeving verbonden moeten worden zodat het fysiek ook echt

22 Plekken waar niet gebouwd mag worden Monumentenroute Tuinen Rijksmonument ‘Stadstuinen’ MIP-panden Mogelijke route

Molenbiotoop Molen de Valk Ommetje rond de binnenstad Verblijfsplekken Groene plekken Mogelijke route

23 Stedenbouw en architectuur

mogelijk wordt om een rondje te lopen. Belangrijk is Waardering stadspoorten dat het park op een logische manier in deze route opgenomen wordt. De randen van de binnenstad kenmerken zich deels door water (Hollandsche IJssel), deels door groen. Door de herinrichting van Onder de Boompjes (zie ook uitwerking openbare ruimte) ontstaat hier een aantrekkelijke route langs het water die een ‘andere kant’ van de binnenstad laat zien. Het is bij de mogelijke ontwikkeling van het Pastoor Spaanplein en de pastorie belangrijk dat de oever ook echt een openbaar karakter houdt. Door aan de zuidzijde van de binnenstad meerdere oversteekplaatsen over de provinciale weg te maken en langs de oever van het water naast een fiets- pad ook een voetpad aan te leggen, wordt een goede verbinding met het park gemaakt. Een tweede brug zou dit op termijn nog kunnen versterken. Zo kan op termijn een rondje rondom de binnenstad ge- lopen worden dat de groene en blauwe kant van de stad laat zien! Ook wordt op deze manier de Stads- boomgaard, als één van de belangrijke historische plekken, meer bij de binnenstad betrokken.

Actief sturen bij ontwikkellocaties Voor de belangrijkste ontwikkellocaties (en daar waar de planvorming het toelaat) zijn voorstellen ge- daan voor een mogelijke inrichting. Sommige van deze ontwikkellocaties bieden tevens de mogelijkheid om de entrees van de stad te verbeteren.

1380 Het oudst bewaard gebleven Nederlandse schilderij wordt door een onbekende kunstenaar geschilderd. De Gedachtenistafel van de Heren van Montfoort waarschijnlijk in opdracht van Hendrik. 24 Entree Julianalaan (stadsentree) Bij de entree vanaf de Julianalaan domineert de recent gebouwde supermarkt het beeld. Echter, aan de overzijde van de straat, aan de Willeskoperpoort, gaat wellicht in de toekomst een ontwikkeling plaatsvinden waardoor de mogelijkheid gecreëerd wordt deze stadspoort op meerdere fronten te verbeteren. Door aan de Willeskoperpoort nieuwe grondgebon- den woningen te situeren in de waterlijn, die goed passen in het historische karakter van de binnenstad, kan hier een aantrekkelijk beeld ontstaan van woningen aan het water. De nieuwe woningen vormen tesamen met de bestaande woningen aan de Achterdijk (welke gebouwd zijn tegen de oude stadsmuur aan) een intieme en besloten hof. De woningen zijn breed en ondiep en twee lagen hoog, eventueel met een lessenaarsdak. De kopwo- ning mag verbijzonderd worden en één laag hoger zijn. Eventueel kunnen op de kop ook drie starters- appartementen gerealiseerd worden. Het parkeren voor de woningen vindt plaats op het parkeerterrein van de naastgelegen supermarkt.

25 Stedenbouw en architectuur

Stadsentree Molenstraat Impressie Direct achter de supermarkt ligt de molen, één van de highlights van de binnenstad. Momenteel wordt het straatje gedomineerd door de achterkant van de supermarkt. Door het straatje opnieuw in te richten ontstaat een groene zichtas en gaat de molen een meer prominente rol spelen bij de binnenkomst in de stad. Leilinden ontrekken de achtergevel van de supermarkt aan het oog en de groene plantvakken dra- gen bij aan het groene beeld van de straat. De groene terp waar de molen op staat vormt een uit- nodigende entree voor dit Rijksmonument.

Voorstel voor herinrichting Molenstraat

26 Entree Vrouwenhuisstraat (stadsentree) Stedenbouwkundige randvoorwaarden De Vrouwenhuisstraat is één van de belangrijkste Bebouwing, maximaal 3 lagen met kap entrees van de binnenstad. Het garagebedrijf heeft Ondergrondse parkeergarage plannen om te verhuizen waardoor de mogelijkheid Maaiveld parkeren ontstaat om hier een echte stadsentree te maken. Bijzondere functie/museum Deze locatie maakt deel uit van een een grotere zo- Toekomstig transformatiegebied ne langs de provinciale weg waar de komende jaren Verbrede watergang Plangrens mogelijk meer ontwikkelingen plaats gaan vinden. Doorgaande langzaam De locatie van het voormalige postkantoor maakt verkeersroute hier ook deel van uit. Langs de provinciale weg kan een gevarieerde zone ontstaan met verschillende bouwvolumes, afgewisseld met groen. Mooie ap- partementengebouwen markeren de entrees naar de binnenstad, zowel ter plekke van de ingang bij de Verlengde Hoogstraat als bij de entree aan weerszijden van de Vrouwenhuisstraat. De blokjes aan de Vrouwenhuisstraat hebben een verschillende om- vang waardoor een asymmetrische entree ontstaat, tezamen vormen de gebouwen een nieuwe stadspoort. Achter de blokjes is ruimte voor parkeren. De bestaande watergang is hier iets verbreed waardoor het historische karakter van een vestingstad, omringd door water, versterkt wordt. Hier is ook ruimte voor een klein, paviljoenachtig gebouwtje waar bijvoorbeeld de VVV een plek zou kunnen krijgen. Langs de oever van het water loopt een doorgaand pad dat aansluit op bestaande routes. De apparte- mentengebouwen hebben een maximale bouwhoogt e van drie lagen met kap. Het is wenselijk bestaande bomen zoveel mogelijk in te passen waardoor het groene karakter langs de randen van Montfoort in- Huidige situatie entree tact kan blijven. Vrouwenhuisstraat

1387 Montfoort wordt belegerd door de stad Utrecht en de bisschop van Utrecht omdat de burggraaf de hoge jurisdictie opeiste. 27 Stedenbouw en architectuur

Kasteelplein (stadsentree) Het Kasteelplein is de historische entree van de stad. Echter, door de huidige verkeerskundige situatie waarbij men naast het gemeentehuis het parkeerterrein op rijdt en de matige inrichting van het parkeerterrein naast het gemeentehuis, is het historische karakter van deze entree verloren gegaan. Het meest wenselijk zou zijn om het kruispunt bij de provinciale weg te verschuiven en weer in de as van het kasteelplein te leggen zodat een bezoeker met- een een blik op de kasteelpoort krijgt. Dit is echter een zeer kostbare ingreep. Op een eenvoudigere manier kan deze entree verbeterd worden door het parkeerterrein opnieuw in te richten, zo dat men minder het idee krijgt via een achterkant van de stad binnen te komen. De groene omzoming van de bestaande gebouwen is daarbij belangrijk. Daarnaast kan door bomen toe te voegen de uitstraling van het plein verbeterd worden. Hierdoor is het plein echter niet meer geschikt voor evenementen. Het terrein grenzend aan de Doeldijk of het park kan in dat geval een goed alternatief bieden. Het is op deze locatie ook mogelijk om een (meer- laagse) ondergrondse parkeergarage te bouwen onder de pleinruimte naast het nieuwe gezondheidscentrum. In dat geval zal voor een andere inrichting gekozen moeten worden met alleen bomen langs de randen van het plein.

Parkeerterrein Kasteelplein c.q. toekomstig gezondheidscentrum

28 Pastoor Spaanplein Het Pastoor Spaanplein vormt momenteel een wat rommelige plek in de stad, waar verschillende gebouwen en functies bij elkaar staan en de openbare ruimte echt de restruimte vormt. Met het mogelijke vertrek van de verenigingen naar een locatie elders in Montfoort ontstaat de mogelijkheid om deze plek te ontwikkelen voor woningbouw. Daarbij zijn verschillende varianten onderzocht. In eerste instantie zal gekeken moeten worden of het wenselijk is het schoolgebouw (MIP-pand) te her- gebruiken ten behoeve van woningbouw. Indien dit wenselijk is zijn de verdere ontwikkelmogelijkheden van de locatie beperkt. Ook zal het dan lastig zijn om een ondergrondse parkeervoorziening aan te brengen. Wellicht is het mogelijk om alleen de voorgevel van het gebouw te integreren in nieuwbouw op het plein, waardoor de ontwikkeling van het achterge- legen terrein niet belemmerd wordt. Er zijn twee verschillende varianten onderzocht, één variant met behoud van de monumentale bomen en één variant waarbij de bomen plaats maken voor een grote ondergrondse parkeergarage. In beide varianten wordt er vanuit gegaan dat de oever langs de Hollandsche IJssel een openbaar karakter krijgt. Dit heeft ook consequenties voor de mogelijke uit- bouwmogelijkheden van de pastorie. Gedacht wordt aan een glazen serre zodat het hoofdgebouw als zodanig herkenbaar blijft en er voldoende ruimte over- blijft voor een pad langs de oever. Het vrijstaande woonhuis op de hoek is ook in beide mo- Pastoor Spaanplein dellen ingepast. model met behoud bomen

1448 Montfoort verovert het noordelijker gelegen dorp Woerden. 29 Stedenbouw en architectuur

Pastoor Spaanplein optie met bomen

Pastoor Spaanplein optie zonder bomen

30 In het eerste model kan een klein blok stadswoningen gebouwd worden op de huidige plek van de school en een tweede blokje tegenover de kerk. Het is dan mogelijk een kleine parkeergarage te bouwen van circa 31 plaatsen. Op het plein voor de kerk wordt ook geparkeerd. Aan het water ontstaan aantrekkelijke verblijfsplekken waar men rustig op een bankje kan zitten.

Het tweede model biedt ruimere bebouwingsmogelijkheden doordat de bestaande bomen verdwijnen. Twee verschillende bouwvolumes omsluiten een rustig woonpleintje. In de gebouwen is ruimte voor stadswoningen en/of appartementen. Aan de voor- gracht zijn twee bijzondere stadswoningen aan het water gesitueerd. Ook hier is de oever openbaar gehouden. Doordat in dit model geen rekening is gehouden met de bestaande bomen, kan een grote parkeergarage onder het hele complex gebouwd worden die ruimte biedt aan circa 69 plaatsen. Het parkeren op het maaiveld kan dan verdwijnen en zo ontstaat een intiem pleintje voor de kerk. ■

Pastoor Spaanplein model zonder bomen

1533-1534 Renaissanceschilder Anthonie van Blocklandt wordt als zoon van een burgemeester van Montfoort geboren. Zijn voornaamste werk is het drieluik Maria Tenhemelopneming” (1597) dat tegenwoordig in de kerk van Bingen am Rhein (D) hangt. 31 Legenda Plangrens Wonen en zorg Winkels, food/non food Supermarkt Marktplaats Horeca/restaurant Commerciële dienstverlening Gezondheid/verzorging Bouw of installatiebedrijven Kerken Openbare instellingen Verenigingen

32 13.500 inwoners

Huidige situatie Montfoort heeft in de binnenstad goede voorzienin- Montfoort heeft circa 13.500 inwoners, 5.000 huis- gen voor ouderen. De Anthoniushof, de Bongerd en houdens en een redelijk aanbod aan voorzieningen Mons Fortis zijn omringd door een dienstencentrum,

in de historische kern. In de binnenstad wordt voor- de thuiszorg, een diëtist, het maatschappelijk werk, Toegankelijk voor ouderen namelijk gewoond. De binnenstad heeft ongeveer fysiotherapie en een tandarts. 500 woningen en circa 1.000 inwoners. De bevol- kingsopbouw is als volgt: Met de komst van het gezondheidscentrum wordt • jongeren 0-17: de zorg nog meer in het centrum verankerd. Voor 14% (tegen 26% in heel Montfoort); jongeren zijn er voorzieningen op het Pastoor • volwassenen 18-64: Spaanplein beschikbaar zoals de scouting en mu- 60% (tegen 64% in heel Montfoort); ziekverenigingen. Het aan de binnenstad grenzende • ouderen 65+: stadspark biedt met onder andere de skatebaan en 26% (tegen 10% in heel Montfoort). de jongerenontmoetingsplaats veel mogelijkheden. Er zijn woningen voor alle doelgroepen, zowel in de Uitgaan kan op De Plaats. De speelfaciliteiten voor koop- als het huursegment. kleine kinderen in de binnenstad zijn beperkt.

Bevolkingsontwikkeling totale gemeente Er zal in de komende jaren sprake zijn van een afna- Welke vraagstukken liggen er voor 2030? Voldoende voorzieningen me van het inwonertal aangezien er meer mensen vertrekken uit de gemeente dan dat er bijkomen Evenwichtige woonruimteverdeling; doelgroepen van buiten de gemeente. Ook het geboorteoverschot De gemeente Montfoort wil nu en op langere termijn wordt negatief als gevolg van de doorgaande ver- in staat zijn een evenwichtige en rechtvaardige grijzing. Deze ontwikkeling hangt wel sterk samen woonruimteverdeling te realiseren en haar inwoners met een aangenomen bescheiden nieuwbouwpro- van voldoende en kwalitatief goede woonruimte te gramma (gemiddelde netto uitbreiding met ongeveer voorzien. Dit betekent dat vooral aandacht uitgaat 17 woningen per jaar tussen 2005 en 2019). Een gro- naar een aantal specifieke doelgroepen die, gelet op tere netto uitbreiding van de voorraad leidt tot een hun financiële mogelijkheden of specifieke wensen, minder sterke afname van het inwonertal. Dit heeft maar moeilijk aan bod komt op de woningmarkt, zo- echter geen invloed op de bevolkingssamenstelling als starters en ouderen. naar leeftijd, er zullen minder huishoudens tot 35 jaar zijn (ontgroening) en minder gezinshuishoudens In de binnenstad is er met name het vraagstuk in ver- (verdunning). Het aantal kleine huishoudens van ou- band met de toenemende vergrijzing. Dit betekent Woningen voor ouderen deren neemt echter flink toe. ten eerste een toenemende behoefte aan voor seni-

1544 De Johannieterorde sticht een vrij grote commanderij in Montfoort, waarvan de kapel en kloostergang nog tastbare herinneringen zijn. 33 Wonen en zorg

oren geschikte woningen, ten tweede dat er genoeg aan diverse doelgroepen zal worden toegewezen, zorg geboden wordt en ten derde dat er genoeg waarbij echter wel de nadruk op starters en senio- voorzieningen zijn ten behoeve van het welzijn van ren zal liggen en er aandacht is voor mensen met la- de ouderen. ge inkomens.

Behoud gedifferentieerd woonmilieu Zorgpunt en verpleeghuiszorg De belangrijkste vraag voor de Visie Binnenstad 2030 Omdat niet aan alle vraag naar zorgwoningen is of we de toenemende behoefte aan seniorenwo- in de binnenstad kan worden voldaan, zal elders in ningen allemaal in de binnenstad op willen vangen. de kern, zoals in Hofland of Blokland, een zorgpunt Het huidige woningbestand is hier niet geschikt voor gerealiseerd moeten worden, waardoor ook daar en er zijn onvoldoende ontwikkellocaties om de zorgvoorzieningen geleverd kunnen worden. vraag op te kunnen vangen. Bovendien moet voorkomen worden dat het centrum van Montfoort te Wat betreft verpleeghuiszorg geldt dat we voldoen- zeer vergrijst. de aanbod willen realiseren om in de behoefte te voorzien. De noodzaak om dit type huisvesting in Het belangrijkste doel is dan ook dat de binnenstad de binnenstad te realiseren is er echter niet. Van- een gevarieerde bevolkingssamenstelling behoudt, wege de schaarse grond in de binnenstad, kiezen De binnenstad is er voor iedereen! waardoor het levendige karakter behouden blijft. Dit we er daarom voor om nieuwe verpleeghuiszorg betekent dat de nieuwbouw in de binnenstad ook buiten de binnenstad te realiseren.

1581 De Staten van Utrecht vaardigen een verbod uit op de katholieke godsdienstoefeningen. De Reformatie komt niet echt van de grond in Montfoort. De kerk gaat wel over in protestantse handen. 34 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Bestaande locaties • Woningsplitsing is mogelijk voor zover parkeren Sturen bij ontwikkellocaties op eigen terrein wordt opgelost of een een bijdra- • Bouwen voor diverse doelgroepen, maar met extra ge in het parkeerfonds wordt gestort (zie ook aandacht voor ouderen en starters. hoofdstuk verkeer en parkeren). • Flexibel/levensloopbestendig bouwen. • Wonen boven winkels wordt bevorderd. • Voor locaties met doelgroep ouderen **** woningen • Woningen mogen niet aan de voorraad worden (vier-sterren-zorgwoningen) realiseren (rolstoel - onttrokken of samenvoegd worden, behalve bij re- doorgankelijk). ële of financiële compensatie. • Parkeren op eigen kavel of parkeerfonds. • Woningeigenaren/corporaties stimuleren om de woningen geschikt te maken als zorgwoningen Sociale woningbouw binnenstad Montfoort (zogenaamde vier-sterren-zorgwoningen). Op termijn zal een eindsituatie met 20 à 25% sociale woningen in heel Montfoort voldoende zijn om in de Actief grondbeleid om zelf regie te houden behoefte aan goedkope woningen te voorzien. De • Niet afwachten maar actief grondbeleid voeren gemeente Montfoort heeft echter momenteel als be- als gemeente; de binnenstad is kwetsbaar, de leid om 30% van de bouwopgave te realiseren in het ruimte schaars. sociale segment. Het betreft hier een inhaalslag van • Vooral ook buiten de binnenstad zoeken naar lo- goedkope woningen voor met name starters en ou- caties voor zorg. deren. In de binnenstad zijn de ontwikkellocaties vaak klein en de kosten hoog. Indien het niet moge- Zorgvraagstuk op schaal van Montfoort en de regio lijk blijkt om aan de doelstelling van 30% te voldoen, aanpakken behoort compensatie op andere locaties tot de mo- • Vraag naar nieuwe verpleeghuiszorg buiten de gelijkheden. Als tijdens de inhaalslag op schaal van binnenstad realiseren. ■ heel Montfoort de doelstelling van 30% wel gehaald wordt, dan kan op termijn voldoende aanbod van goedkope woningen gegarandeerd worden.

Ontwikkellocaties

35 Wandelroutes Bloklandroute Cultuur en recreatie Engherkaderoute Noordzijdse kaderoute Snelwaardroute Groene hartpad

Fietsroutes Lopikerwaard oost Willeskoproute

Kanoroutes Linschotenroute Lopikerwaardroute

36 Toeristische trekpleister

Huidige situatie overzijde van de provinciale weg. Ook onderwijs- Montfoort maakt onderdeel uit van de Lopikerwaard. voorzieningen ontbreken in de binnenstad. Mont- De drie gemeenten in de Lopikerwaard werken nauw foort kent een rijk verenigingsleven, met veel actieve samen op het gebied van toerisme en recreatie. leden. Dit betekent ook dat veel mensen elkaar ken- In het hart van de Lopikerwaard Immers, de toerist houdt zich niet aan gemeente- nen en dat er een hecht sociaal netwerk is. grenzen. Met name Montfoort en Oudewater bezitten een historische kern met monumenten die interessant zijn Welke vraagstukken liggen er voor 2030? voor toeristen. Montfoort heeft een stadskasteel, Door de groei van de bevolking in de nabije omgeving een stadspoort, imposante kerken en een vesting- van Montfoort, biedt het stimuleren van recreatieve molen en is aantrekkelijk gelegen aan de Hollandse activiteiten mogelijkheden. Montfoort wil zich de IJssel. Daarnaast is in de Lopikerwaard onlangs een komende jaren dan ook ten aanzien van recreatieve basisniveau aan hoogwaardige fiets-, wandel - en mogelijkheden beter positioneren in de regio. Het kanoroutes gerealiseerd met transferpunten in de gaat dan om intensieve recreatie (dagtoerisme, be- diverse kernen. zoeken van toeristische attracties, opzoeken van De economische waarde van toerisme en recreatie drukte en gezelligheid) binnen de kern en extensieve is op dit moment nog gering. Montfoort staat nog niet recreatie (wandelen, fietsen) in het buitengebied. echt op de kaart als toeristische trekpleister in de Aan de Hollandsche IJssel regio. Dankzij de vele aanwezige horecavoorzienin- Het stimuleren van de recreatieve mogelijkheden gen werkt toch nog altijd 1,7% van de totale wer- heeft tot gevolg dat de vraag om voor een langere pe- kende bevolking in de kern in de horeca. Dit is riode in Montfoort te kunnen verblijven zal groeien. In vergelijkbaar met de gemeente Oudewater die wel de huidige situatie zijn er geen mogelijkheden om in een echte toeristische trekker heeft met ‘de Hek- Montfoort te overnachten. Overnachtingsmogelijkhe- senwaag’. den creëren is dus van groot belang. Momenteel zijn er geen overnachtingsmogelijkheden in Montfoort. Dit is een beperking voor de toe- Verblijven en recreëren vragen om mogelijkheden ristische ontwikkeling van de stad. om van de buitenruimte te genieten. De ligging van Montfoort aan de Hollandsche IJssel biedt in die zin Sportvoorzieningen zijn er niet in de binnenstad, volop mogelijkheden die momenteel onvoldoende maar wel aangrenzend aan de binnenstad aan de benut worden.

Kleinschalig

1629 Montfoort krijgt te maken met een grote stadsbrand. De St. Janskerk brandt tot aan de grond toe af. 37 Cultuur en recreatie

Oplossingsrichtingen en uitwerkingen De bovengenoemde identiteit zal breed uitgedragen moeten worden. Dit is mogelijk door: Montfoort op de kaart zetten als kleinschalig, • Het huidige wapen van Montfoort breed in te zet- Routes goed markeren historisch stadje aan de Hollandsche IJssel ten als herkenbaar logo. Het vaststellen van de identiteit van een stad is een • Het organiseren van activiteiten en evenementen belangrijk onderdeel van de visievorming op het ge- in overeenstemming met de identiteit. bied van toerisme en recreatie. Het antwoord op de- • Het verder verbeteren van de recreatieve route- ze vraag is bepalend voor de wijze waarop en de structuren voor fietsers en wandelaars. In het mate waarin we de binnenstad verder in de regio en raamplan Utrecht-West staat een aantal fietsen daarbuiten willen uitdragen. Op welke wijze kunnen wandelpaden ingetekend. Deze lopen van Vinex- we recreanten en toeristen naar Montfoort toe halen locatie Leidsche Rijn via de polder Reyerscop naar en hoe kunnen we ze vervolgens aan ons stad bin- Montfoort. den. Wat is nu zo specifiek aan onze binnenstad en • Het verder verbeteren van de horecafaciliteiten. De waarin onderscheiden we ons van de concurrentie. kwaliteit van de huidige horeca is hoog en er is voor elk wat wils. Het aanbieden van arrangementen De “identiteit” van Montfoort wordt door vier ele- (bijvoorbeeld kanoverhuur - diner - overnachting) is Informatieborden over menten bepaald: een succesvolle formule om bezoekers te binden historie van de stad • de historie; aan de stad. Samenwerken met omliggende ge- • de kleinschaligheid; meenten zoals Oudewater is daarbij goed denkbaar. • de ligging aan de Hollandsche IJssel; • de bourgondische sfeer. Meer evenementen organiseren Montfoort kent een tweetal grote en succesvolle De kleinschaligheid van de binnenstad is zodanig dat evenementen met een regionale uitstraling: alle aanwezige voorzieningen dicht bij elkaar zijn gesi- • de jaarmarkt; tueerd. Alles is op loopafstand bereikbaar. Ook de be- • de carnavalsoptocht. staande monumenten zijn kleinschalig van aard en De kwaliteit van deze evenementen is goed. De opzet. Montfoort is mooi gelegen aan de Hollandsche kerstmarkt wordt nu voor de tweede keer georgani- IJssel en daardoor is de component water ook in de seerd en vormt een succesvolle uitbreiding van het binnenstad prominent aanwezig. De gracht die vroeger evenementenaanbod in Montfoort. De kerstmarkt om het kasteel heen te vinden was is nog grotendeels kan in potentie uitgroeien tot een succesvol jaarlijks intact. Er zijn voorts volop culinaire faciliteiten die elk evenement. Hetzelfde geldt voor de Open Monu- Informatie over bijzondere panden in zijn soort een hoog niveau hebben. Bijzonder daarbij mentendag waarbij mogelijk uitbreiden daarvan is dat er voor elke doelgroep faciliteiten aanwezig zijn. richting Oudewater de kwaliteit en de regionale in-

38 teresse verder kan verhogen. Daarnaast zijn er nog wezig materieel moet onderdeel van het gemeente- diverse kleinschalige evenementen. lijk beleid uitmaken.

Ansichtkaart geeft een goed beeld van Evenementen met een lokale uitstraling worden in Stichting Promotie Montfoort nieuw leven inblazen waar men trots op is in Montfoort voldoende mate georganiseerd. Er zijn echter maar Het grootste probleem bij de organisatie van evene- twee evenementen met een zekere regionale of zelfs menten is het ontbreken van een goede or ga ni- bovenregionale uitstraling. Dit is te weinig. Er moet satiestructuur en financiën. Een van de manieren om minstens één extra evenement georganiseerd wor- dit op te lossen is het oprichten van een Promotie- den met een (boven)regionale uitstraling. Daarbij stichting Montfoort met daarin vertegenwoordigd di- kan gedacht worden aan een evenement dat ge- verse geledingen van de Montfoortse samenleving. koppeld is aan de identiteit van de binnenstad. Mogelijk dat de bestaande ‘slapende’ Promotiestich- ting (ProMon) nieuw leven kan worden ingeblazen. Eventueel kan een nieuw evenemententerrein ge- Winkeliers, horeca, bedrijfsleven, de gemeente, de realiseerd worden net buiten de binnenstad, aan de VVV en enthousiaste burgers kunnen gevraagd wor- Doeldijk. Daarnaast kunnen in de zomerperiode met den hierin te participeren. Commitment van winke- een zekere regelmaat kleinschalige evenementen liers, horeca, bedrijfsleven en gemeentelijke overheid georganiseerd worden die gericht zijn op de eigen is daarbij van groot belang. Van de gemeente en het bevolking en de watersporters die gebruik maken bedrijfsleven (middenstand, horeca en ondernemers) Het wapen van Montfoort van de aanmeermogelijkheden langs de Hollandsche wordt verwacht dat zij jaarlijks een financiële bijdra- IJssel. Hierbij kan het lokale verenigingsleven be- ge leveren. trokken worden. Het verhogen van de kwaliteit van terrasjes langs de Hollandsche IJssel met muziek- Voorzieningen evenementen (bijvoorbeeld concert aan de gracht) De zorgen welzijnsvoorzieningen dienen goed af- behoort tot de mogelijkheden. In de subsidieover- gestemd te worden op de bevolkingssamenstelling eenkomsten met verenigingen kan dit worden opge- in 2030. Bewoners van Montfoort hebben zich recent nomen. uitgelaten over de voorzieningen in de gemeente. De algemene waardering voor de woning en directe Succes van het verbreden van het evenementen- woonomgeving is hoog. Wanneer wordt ingezoomd aanbod staat of valt met het verkrijgen van voldoen- op specifieke voorzieningen, blijken vooral het ge- de commitment. De gemeente moet de organi satoren ringe aanbod van tienervoorzieningen en het open- ten aanzien van de vergunningverlening met een po- baar vervoer het meest kritisch gewaardeerd te De jaarlijkse carnavalsoptocht sitieve oplossingsgerichte houding tegemoet treden. worden. Daarnaast worden winkelvoorzieningen, in ‘Knopengein’ Het beschikbaar stellen van bij de gemeente aan- markten en een postkantoor gemist.Vooral bij de 75-

1634 Herbouw huidige hervormde kerk afgerond. Financiering daarvan vindt plaats uit verkoop landerijen van de kerk. 39 Cultuur en recreatie

plussers is er veel behoefte aan ondersteuning in het hiermee rekening worden gehouden. Voor de scou- huishouden (koken, boodschappen, schoonmaken ting zal in het buitengebied gezocht worden naar et cetera). nieuwe huisvesting.

Bed & Breakfast De behoefte aan hulp bij de persoonlijke verzorging Overnachtingsmogelijkheden creëren is beperkt. Voor het overige is er aan aanvullende Afgezien van een enkele Bed & Breakfast is er in de zorg en diensten een beperkte extra behoefte ten gemeente geen verblijfsrecreatie, de binnenstad is opzichte van het aanbod dat er is. De komst van een voornamelijk gericht op dagrecreatie. Onlangs is wel dienstencentrum wordt van belang geacht en er zou een aanvraag ingediend voor de realisatie van een toch vooral een combinatie van diverse functies in kleinschalig hotel in de binnenstad dat waarschijn- moeten komen (medisch, zorg, activiteiten, ontmoe- lijk nog in 2007 haar deuren opent. Hier liggen dus ting). Met de realisatie van het gezondheidscentrum kansen voor de binnenstad. op het kasteelplein wordt in deze behoefte voorzien. De behoefte van verblijfsrecreanten is niet bekend of Toekomst verenigingsgebouwen kan niet inhoudelijk worden onderbouwd. Navraag De huidige verenigingsgebouwen gelegen aan het bij de VVV Montfoort leverde wel op dat met name Voormalig schoolgebouw nu Pastoor Spaanplein zijn sterk verouderd en dringend ‘Bed & Breakfast’ activiteiten in de kern uitgebreid in gebruik door verenigingen aan renovatie c.q. nieuwbouw toe. De gebouwen kunnen worden. Marktwerking zal in de toekomst voldoen niet aan de huidige wettelijke eisen. De bepalend zijn voor de uitbreiding van overnach- nadruk zal in de binnenstad de komende jaren ko- tingsmogelijkheden. Ook de realisatie van een klein- men te liggen op wonen, recreëren en ontmoeten. schalige camping op het grondgebied van de De grond in de binnenstad is schaars en de ge- gemeente, bijvoorbeeld aan de Doeldijk, moet posi- noemde functies zijn onlosmakelijk verbonden met tief benaderd worden. de binnenstad. Dat geldt niet voor de verenigingsgebouwen. Het is dan ook wenselijk om het Pastoor Stimuleren recreatieve activiteiten Spaanplein de functie van een woongebied te ge- De rol van de gemeente richt zich met name op het ven. Er zijn op termijn mogelijkheden om de huidige positief inspelen op de markt en het actief behulp- gebruikers (Katholieke Plattelands Jongeren, het zaam zijn voor (lokale) ondernemers die aangeven Open Jongeren Centrum, St. Carolus Muziek, Ons een extra toeristisch of recreatief element aan hun Genoegen Muziek en de Scouting) te huisvesten in bedrijf te willen toevoegen. Met name op het platte- een nog te ontwikkelen bredeschool in de kern van land is overigens al een degelijke ontwikkeling gaan- Beeld van Pastoor Spaanplein Montfoort. Bij de toekomstige ontwikkelingen van de. Planologische problemen vormen echter op dit het gebied rond het scholencomplex Hofland zal moment nog vaak een onneembare hindernis. Hier-

1648 De burggraaf heeft torenhoge schulden en verkoopt zijn rechten en bezittingen in Montfoort. De rol van de burggraven van Montfoort was hiermee uitgespeeld. 40 aan dient door het gemeentebestuur extra aandacht Kamperen bij de boer en/of aan geschonken worden. De ”nee, tenzij” houding evenemententerrein aan de Doeldijk dient actief gewijzigd te worden in een “ja, mits” houding.

Het is van groot belang dat ondernemers die zich bij de gemeente melden met plannen voor kleinschalige kwalitatief hoogwaardige recreatieve voorzieningen die passen binnen het Groene Hartbeleid, met een positieve insteek benaderd worden. In streekplannen en bestemmingsplannen moeten gebieden aangewezen worden waarbinnen het mogelijk is recreatieve plannen ook daadwerkelijk uit te voeren. Dit geldt ook voor gebieden in de binnenstad, waar bijvoorbeeld plannen met water- en verblijfsrecreatie gerealiseerd zouden kunnen worden. Daarnaast moet agrariërs de mogelijkheid geboden worden hun bedrijf mede te richten op het kleinschalige toeristische element. Het is de verwachting dat dergelijke extensieve activiteiten op het platteland hun uitstraling naar de binnenstad zullen hebben. ■

Kamperen bij de boer

41 Legenda Plangrens Verkeer en parkeren Parkeren blauwe zone (± 121) Parkeren vrij (± 430) Parkeren informeel langs trottoirs (± 122) 30 Km/u poort Rijrichting Paaltjes/blokkade

42 Toegankelijk voor auto

Huidige situatie terrein is voorzien, zal de bezettingsgraad in de toe- De autobereikbaarheid van de binnenstad van Mont- komst verder toenemen. Momenteel is er met een foort is goed. De provinciale weg N228 loopt aan de bezettingsgraad in de piek van 83% nog geen spra- zuidkant langs de binnenstad en men kan het cen- ke van een tekort aan parkeerplaatsen. Circulatie trum op vijf verschillende plaatsen binnenkomen.

De binnenstad heeft een verblijfsfunctie en is inge- Welke vraagstukken liggen er voor 2030? richt als 30 km-zone. De hele binnenstad, inclusief In historische binnensteden is altijd sprake van de winkelstraten, is toegankelijk voor autoverkeer. een spanningsveld tussen de verblijfskwaliteit en De verkeerscirculatie is geregeld door middel optimale bereikbaarheid en de hoeveelheid par- van verkeersmaatregelen zoals het afsluiten van keervoorzieningen. De afgelopen jaren is deze spe- bepaalde routes en het instellen van één-richtings- cifieke problematiek dan ook regelmatig onderwerp verkeer in sommige straten. van discussie in Montfoort. In dit kader is beant- woording van onderstaande vraagstukken van groot De intensiteit van het verkeer in de binnenstad wis- belang: selt uiteraard per straat, maar is over het algemeen • Voldoet de huidige verkeerscirculatie in relatie tot laag. Het verkeer maakt veel gebruik van Lieve gewenste verblijfskwaliteit? Kan de toekomstige Vrouwengracht, Heiliglevenstraat, Om ’t Hof, Vrou- bereikbaarheid van de binnenstad gegarandeerd Bereikbaarheid wenhuisstraat en Boslaan. worden? • Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er voldoende In de binnenstad wordt geparkeerd langs een deel parkeergelegenheid blijft? van de straten en op parkeerterreinen. Een aantal • Hoe kunnen we zorgen dat nieuwbouwontwikke- jaren geleden is op diverse plekken een blauwe zo- lingen in de binnenstad geen extra druk op de ne ingevoerd. openbare ruimte qua parkeren veroorzaken? De parkeerdruk in de binnenstad verschilt per loca- • Hoe kan bij inrichting balans gevonden worden tie. Door een aantal reeds geplande ontwikkelingen tussen bereikbaarheid, veiligheid en verblijfskwa- in de binnenstad, waar geen parkeren op eigen liteit?

Verblijfskwaliteit

1672 In het rampjaar 1672 werd de stad bezet door de Franse troepen. De hoofdburcht wordt nog wel door de Fransen verwoest. Van het kasteel blijft uiteindelijk alleen het poortgebouw over en de oostelijke vleugel van de voorburcht. 43 Verkeer en parkeren

Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Afsluiting Hoogstraat en Keizerstraat Het streven is om in Montfoort een zo aantrekkelijk Huidige verkeerscirculatie handhaven mogelijk winkelgebied te creeëren. Binnen de mo-

Het doel is om in de binnenstad een zo goed moge- dellen van de huidige of een gewijzigde verkeers- Huidige circulatie winkelstraat lijke verkeerscirculatie tot stand te brengen. Daarbij circulatie is het afsluiten van de winkelstraten is het wenselijk dat een situatie gecreëerd wordt mogelijk, echter, vanuit een verkeerskundig oog- waarbij het onaantrekkelijk is voor doorgaand woon- punt is dit niet noodzakelijk. De intensiteiten op de werk verkeer (met name vanaf de provinciale weg Hoogstraat en Keizerstraat vallen namelijk binnen naar het bedrijventerrein IJsselveld) om door de de toegestane grens van 2.500 motorvoertuigen per binnenstad te gaan. Voor de binnenstad zijn diverse etmaal voor straten in een verblijfsgebied. Pas als verkeerscirculatiemodellen denkbaar. Echter, het de intensiteit hierboven komt moet overwogen wor- huidige stratenpatroon en de van oudsher smalle in- den om de winkelstraten permanent af te sluiten. richting zorgen ervoor dat in enkele straten alleen Het afsluiten van de winkelstraten kan echter ook éénrichtingsverkeer mogelijk is. In de woonstraten om andere redenen worden ingegeven, bijvoor- waar nu éénrichtingsverkeer is ingesteld wordt aan- beeld een prettiger winkelklimaat, stimuleren van bevolen dit te handhaven. Voor Onder de Boompjes lopen en fietsen, een verbeterd ondernemerskli- en de Hoogstraat (en eventueel de Keizerstraat en maat et cetera. Havenstraat) geldt dat een wijziging in het éénrich- Model segmentering tingsverkeer aangebracht kan worden. Er zijn dan Indien de winkelstraten afgesloten worden heeft dit diverse modellen mogelijk. gevolgen voor de verkeersstromen in de binnenstad. Het geheel afsluiten van de Hoogstraat is geen op- Echter, het huidige model en het model van seg- tie, omdat dit een onevenredige belasting op woon- mentering (geen doorgaand verkeer in winkelstraat) straten geeft die er niet voor geschikt zijn, zoals zijn maatgevend. Indien deze twee modellen met el- bijvoorbeeld de Lange Kerkstraat. Daarom kan al- kaar vergeleken worden, dan heeft de huidige ver- leen de Hoogstraat tussen de Hofstraat en de Kei- keerscirculatie de voorkeur. Dit wordt ingegeven zerstraat afgesloten worden. Afsluiten werkt alleen door het feit dat in de huidige situatie het omrijsys- als in de beide straten het aanbod van winkelend pu- teem helder is (ook voor bezoekers), geen woon- bliek hoger ligt. Dit is met name op de vrijdagavond, straten worden belast met doorgaand verkeer de zaterdag en tevens in de zomermaanden het ge- (Hoogstraat en Onder de Boompjes krijgen een deel val. Afsluiten is dan ook geen doel op zich, het is een doorgaand verkeer te verwerken, maar deze wegen middel om de bezoekers die in de binnenstad ver- Model autovrij kunnen dit goed afwikkelen) en alle parkeerplaatsen blijven een aangenamer winkelen verblijfsklimaat (inclusief omrijbewegingen) blijven goed bereikbaar. te geven.

1749 Montfoort raakt bekend vanwege de fabricage van knopen. Vandaar de bijnaam knopendraaiers. Er werken in 1749 wel vierendertig knopendraaiersknechten. 44 Het voorstel is de Hoogstraat en Keizerstraat op vrij- voor het plaatsen van uitstallingen en het stallen van dagavond, zaterdag en zondag gedurende de zo- fietsen. Door op beide wegen een winkelerf in te mermaanden af te sluiten. In deze periode zijn er stellen is gemotoriseerd verkeer te gast en zal het Winkelstraat nu: meer recreanten aanwezig en zorgt het weer ervoor verkeer een gepaste snelheid (stapvoets) moeten variatie in kleurgebruik dat mensen er eerder op uit trekken en vaker buiten hanteren. Langzaam verkeer zal zich dan minder op- vertoeven. Daarnaast zullen bewoners door de kor- gejaagd voelen en de gehele rijbaan als hun terrein te periode nagenoeg geen hinder ondervinden van zien. de afsluiting. Bewoners met parkeren op eigen terrein moeten tijdens de afsluiting hun perceel kunnen Bevoorrading verbeteren bereiken of verlaten. Op dit moment vindt bevoorrading de gehele dag plaats, dus ook tijdens piekmomenten, met name via Op de vrijdagavond en zaterdag is er nauwelijks be- de toegangen Willeskopperpoort, Heeswijkerpoort voorradend verkeer. Winkeliers zullen door de af- en de Boslaan. Het over het algemeen smalle weg- sluiting dan ook weinig tot geen hinder ondervinden. profiel veroorzaakt op meerdere locaties knelpunten In dezelfde periode is De Plaats afgesloten. In de fi- voor de doorgang en de leefbaarheid. Om een en an- guur op de voorgaande pagina is weergegeven hoe der te verbeteren wordt voorgesteld om: Impressie toekomstige inrichting verkeer dan kan omrijden. Door de afsluiting zal met • De Willeskopperpoort, Burggraaf Zwederlaan- winkelstraat: rust, samenhang name verkeer van en naar de brug een omrijbewe- Boslaan en de Heeswijkerpoort als bevoorra- en één kleur ging moeten maken, via de Hofstraat, Kasteelplein dingsroutes in te stellen. De routes worden bezien en Havenstraat (in plaats van via de Hoogstraat). De op toegankelijkheid voor vrachtauto’s. Dit betekent hoeveelheid verkeer die deze omrijbeweging moet niet dat vrachtverkeer op andere routes of wegen maken is door de periode van vrijdagavond en za- wordt verboden. terdag niet groot en goed via de andere route af te • Een balans te creëren tussen bevoorraden en ver- wikkelen. blijven. een goede bevoorrading is een belangrijke voorwaarde voor het goed functioneren van het Hoogstraat en Keizerstraat als winkelerf winkelgebied. Er dient een zo goed mogelijke Om het subjectieve verkeersonveiligheidsgevoel in balans gevonden te worden tussen de verblijfs- de winkelstraten te verminderen wordt voorgesteld kwaliteit en leefbaarheid. Deze balans kan gevon- de Hoogstraat en Keizerstraat uniform en eenduidig den worden door clustering van bevoorradend in te richten. Hierbij wordt er een minder duidelijk verkeer door middel van het instellen van venster- onderscheid gemaakt tussen een rijloper voor auto- tijden. verkeer en stroken voor voetgangers dan nu het ge- • Laden en lossen op de Hoogstraat-west en Kei- Bevoorradingsroutes val is. Wel dient voldoende ruimte te worden gelaten zer straat-noord te verbieden, in combinatie met

45 Verkeer en parkeren

Parkeerdruk op piekmoment het creëren van een laad- en losplaats aan bij - Ad. 1. Parkeerdruk onder 85% houden (zaterdagmiddag) voorbeeld Onder de Boompjes (bij de buspar- Vanwege de wenselijkheid van een goede bereikbaar- Minder dan 50% keerplaats, De Hofstraat, het Havenbrugje, de Wa- heid streven we naar een gemiddelde bezetting die op 80% of meer Aandachtspunt terpoort of het IJsselplein. piekmomenten niet hoger is dan 85%. In januari 2007 is (sterke wisselingen) er een parkeerdrukmeting uitgevoerd. Op een werkdag Parkeren is de parkeerdruk maximaal 72%. Op het piekmoment, Op korte termijn speelt een aantal zaken die vermin- de vrijdagavond en zaterdagmiddag, is 73% van de par- dering van het aantal parkeerplaatsen of toename keerplaatsen bezet en zijn er nog 192 parkeerplaatsen van de parkeerdruk tot gevolg hebben. Dat zijn onder beschikbaar. Tijdens die momenten staat er ook 10% meer: Mannenhuisstraat, Schoolstraat, Waterpoort- fout geparkeerd. Indien foutparkeerders worden ge- Boslaan, Lieve Vrouwengracht, Willeskopperpoort- dwongen op een parkeerplaats te parkeren, zijn er nog Achterdijk en hotel Hoogstraat. Verder zal voor een 124 parkeerplaatsen beschikbaar en is de bezettings- aantal ontwikkelingen vanuit de visie het aantal par- graad 83%. Er is dus geen sprake van een onoverko- keerplaatsen nog verder afnemen. melijke parkeerdruk in de binnenstad.

Ten aanzien van het parkeren zijn voor de binnen- Een piekbezetting van 85%, die slechts op enkele stad de volgende doelstellingen geformuleerd: dagdelen in de week wordt bereikt, is acceptabel. Parkeerdruk op dalmoment 1. Er naar streven de parkeerdruk op piekmomen- Aanbevolen wordt elke drie jaar een parkeerduur- (‘s ochtends om 05.00 uur) ten niet boven 85% te laten komen. meting uit te voeren. Komt de parkeerdruk boven de Minder dan 50% 2. Optimale parkeerregulering en spreiding van het 85%, dan moet gezocht worden naar verbetering van 80% of meer parkeren: de bereikbaarheid van de binnenstad, dus niet alleen Aandachtspunt a.bewoners nabij de woning het aanleggen van meer parkeerplaatsen maar ook (sterke wisselingen) b.bezoekers aan de rand en zeer kort parkeren het stimuleren van lopen en fietsen. in het centrum c.lang parkeren aan de randen van de binnen- De parkeerdruk ligt op dit moment niet boven de stad 85%, dus een directe noodzaak tot uitbreiding van 3. Streven naar een duidelijk parkeerregime. het aantal parkeerplaatsen is er nu niet. Zoals in bij- 4. Stimuleren benutting van parkeerplaatsen en - gevoegde tabel is te zien, zullen de ontwikkelingen terreinen. die nu reeds ingezet zijn en de ontwikkelingen van 5. Zoveel mogelijk parkeren op eigen terrein. de visie (met name verbeteren van de kwaliteit van 6. Het instellen van een parkeerfonds overwegen. de openbare ruimte) resulteren in een verlies van

46 parkeerplaatsen. Richting 2030 wordt aanbevolen Goede bewegwijzering het aantal parkeerplaatsen uit te breiden met circa 100 plaatsen. Locaties die voor een gebouwde voorziening in aanmerking komen staan weergegeven op de afbeelding op de volgende pagina. Eventuele locaties voor uitbreiding van langparkeren op maaiveld dienen buiten de binnenstad gezocht te worden.

Ad. 2. Optimale parkeerregulering en spreiding Het reguleren van parkeren in de binnenstad ge- schiedt momenteel door blauwe zones die tijdens katoortijden van kracht zijn. Bewoners, bezoekers en werknemers maken op verschillende manieren gebruik van de bestaande parkeerplaatsen.

Het streven is om door middel van een optimale parkeerregulering de verschillende gebruikers zo optimaal mogelijk te bedienen. Daarbij is het uitgangspunt dat kort geparkeerd kan worden in het hart van het centrum en nabij de voorzieningen en dat het lang parkeren zo veel mogelijk langs de randen wordt gesitueerd.

Op het moment dat er uitsluitend bewoners in de binnenstad staan geparkeerd (‘s avonds en ‘s nachts) is er voldoende parkeerruimte in de binnenstad aanwezig. In een aantal woonstraten is de parkeerdruk dan wel hoog. In sommige straten is sprake van een situatie van meer autobezit dan parkeerplaatsen waar- Verlies aan plaatsen Aantal door bewoners wat verder weg moeten parkeren. door bouwlocaties 13 Bezoekers willen zo dicht mogelijk bij hun bestem- door foutief parkeren 45 ming parkeren. Dat is echter niet altijd mogelijk. Toch door herinrichting 47 Totaal 105

1753 Stellingkorenmolen "De Valk" gebouwd op de plek waar al sinds de middeleeuwen een zogenaamde dwangmolen staat. 47 Verkeer en parkeren

is het wenselijk de bezoeker zo snel mogelijk de ge- slechts in een beperkt gedeelte van de binnenstad wenste bestemming te laten bereiken. Dit kan mede een parkeerverbodszone van kracht. Dit geeft in door de rit van de bezoeker zo kort en aangenaam meerdere opzichten onduidelijkheid. Het is daarom

Anti-parkeerpaaltjes mogelijk te maken. Kortparkerende bezoekers kun- van belang om een duidelijk en uniform parkeerre- nen in de blauwe zone in de nabijheid van de win- gime in de gehele binnenstad in te voeren door ge- kels parkeren. Parkeerders langer dan 1 uur kunnen faseerd toe te werken naar een parkeerverbodszone aan de randen van de binnenstad parkeren, waarbij voor de hele binnenstad. een snelle en kwalitatief goede looproute naar de winkels moet worden geboden. Hierbij is een goede Ad. 4. Stimuleren benutting parkeerplaatsen bewegwijzering en parkeren aan de rand een nood- en -terreinen zaak. Voor grote groepen toeristen die bijvoorbeeld Vaak is het nu zo dat de parkeerdruk of boven met touringcars de binnenstad aandoen geldt ook de 80% ligt of (ver) onder de 50%. Het is ten be- dat deze aan de randen van de binnenstad dienen te hoeve van de bereikbaarheid en leefbaarheid aan parkeren. te bevelen meer evenwicht in de bezetting aan Werknemers parkeren voornamelijk op het Kasteel- te brengen. Dit is mogelijk door beter naar de plein. Verder parkeren zij ook op Om ’t Hof, Hofstraat, aanwezige parkeerterreinen te verwijzen. Hierbij hervormde kerkplein, Om ’t Wedde en Pastoor dienen ook de onderlinge routes te worden aan- Parkeer verbodszones Spaanplein. De Peperstraat wordt voor een derde gegeven. door werknemers bezet. Bezien moet worden of in de toekomst deze vorm van lang parkeren naar de Ad 5. Parkeren op eigen terrein randen gebracht kan worden in bijvoorbeeld een ge- Het is vanwege de huidige situatie raadzaam de be- bouwde parkeervoorziening. De gemeente heeft zetting niet toe te laten nemen als gevolg van bou- hierbij een voorbeeldfunctie. wen en vrijstellingen. De parkeeropgave op basis Daarnaast is het belangrijk om fietsen en lopen naar van op te stellen richtlijnen moet binnen het plange- de binnenstad zoveel mogelijk te stimuleren. Dit is bied worden opgelost. mogelijk door onder andere de routes naar de binnenstad zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Ad 6. Het instellen van een parkeerfonds ten behoeve van een gebouwde voorziening Ad. 3. Parkeerregime Het is gewenst een parkeerfonds in te stellen met In principe geldt dat men in parkeervakken mag par- als doel het gedeeltelijk financiëren van een ge- keren en daarbuiten niet. In de huidige situatie is bouwde parkeervoorziening. ■ Vakken duidelijk markeren

48 Bewegwijzering

Parkeren in de binnenstad

Mogelijke locatie voor gebouwde parkeervoorzieningen Parkeerterrein in de binnenstad

1760 Er wordt gesproken over een “fabryk van beene knoopjes die alomme begeert zijn.” 49 Legenda Plangrens Detailhandel en horeca Winkels, food/non food Supermarkt Marktplaats Horeca/restaurant Commerciële dienstverlening Gezondheid/verzorging Bouw of installatiebedrijven Kerken Openbare instellingen Verenigingen

50 Winkelaanbod

Huidige situatie weglopend of rafelend winkelgebied) en het hogere De binnenstad van Montfoort heeft een winkelaan- voorzieningenniveau in de omringende steden. bod dat men verwacht van een relatief kleine kern.

De winkels bevinden zich met name langs de route De binnenstad is met 111 geregistreerde bedrijven en Compacte winkelstraat Om ‘t Wedde - Hoogstraat - Keizerstraat - Vrouwen- 491 werknemers belangrijk voor de werkgelegenheid huisstraat. De twee supermarkten vormen momen- in Montfoort. De meeste personen zijn werkzaam in teel belangrijke trekkers aan het uiteinde van deze de commerciële dienstverlening of in de winkelroute. branche (food en nonfood). De overige mensen zijn voornamelijk werkzaam in de horeca, gezondheids- Onderzoeken naar de detailhandelsstructuur van zorg en bij bouwen installatiebedrijven. Montfoort geven geen rooskleurig beeld voor de toekomst. Zo wordt geconcludeerd dat het Montfoortse In de binnenstad bevinden zich 12 horecagelegen- winkelapparaat op dit moment onvoldoende in de be- heden. Sinds enkele jaren is een lichte stijging te hoefte van de consument voorziet. Dit is onder andere zien in de werkgelegenheid en de omzet van de ho- te zien aan de koopkrachtbinding voor dagelijkse arti- reca in Montfoort. Vanaf medio 2007 beschikt de bin- kelen met slechts 77%. Vergeleken met de gemiddelde nenstad van Montfoort over een hotel. koopkrachtbinding voor dagelijkse artikelen in de regio Utrecht- Zuidwest, bestaande uit Woerden, Mont- Gezellige terrasjes foort, Oudewater en Lopik met 89,2 %, is dit vrij laag. Welke vraagstukken liggen er voor 2030? De koopkrachtbinding in niet-dagelijkse artikelen in de Detailhandel en horeca zijn belangrijke pijlers voor gemeente Montfoort is 33%. Vergeleken met de ge- het uitdragen van de identiteit van Montfoort. In dit middelde koopkrachtbinding voor dagelijkse artikelen kader is het van belang dat het huidige winkelbe- in de regio Utrecht-Zuidwest, bestaande uit Woerden, stand op peil blijft en eventuele uitbreidingen gesti- Montfoort, Oudewater en Lopik van 58,3 %, is dit vrij muleerd worden. De bouw van Leidsche Rijn en in laag. Dit komt door een aantal zwakke elementen van de toekomst Rijnenburg biedt kansen ten aanzien het winkelgebied, waaronder het gebrek aan winkel- van het aantrekken van nieuwe bezoekers en recre- samenhang en de lineaire structuur (aan uiteinden anten.

Gastvrijheid

1771 Verschijning "Kabinet van Nederlandsche Outheeden en Gezigten". Montfoort is vertegenwoordigd met 6 prenten. 51 Detailhandel en horeca

Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Heijn. Deze zal waarschijnlijk verhuizen naar de Bos- laan, waardoor een belangrijke trekker voor het win- Compact en afwisselend winkelgebied realiseren kelgebied komt te vervallen. Het is van belang dat in

Winkels concentreren Zoals reeds aangegeven, kan het winkelapparaat het pand van de oude Albert Heijn een nieuwe trek- van Montfoort niet altijd aan de wensen van de con- ker wordt gerealiseerd. Hierbij kan gedacht worden sument voldoen. Ten aanzien van de dagelijkse aan een groente- en fruitboer (alles-in-één) of een boodschappen voldoet het areaal maar net. Voor de verplaatste drogisterij of een winkel gespecialiseerd niet-dagelijkse boodschappen ondervindt Montfoort in buitenlandse producten. directe concurrentie van Woerden, Nieuwegein en Utrecht. In de huidige situatie zijn naast de winkels Toevoegen themawinkels in de Hoogstraat en Keizerstraat ook enkele winkels Om Montfoort op de kaart te zetten is gesproken in de Vrouwenhuisstraat en aan Om ’t Wedde. In de over het toevoegen van themawinkels. In dit kader Hoogstraat en Keizerstraat worden winkels afge- kan bijvoorbeeld worden aangesloten bij het thema wisseld met wonen. culinair. De vele restaurantjes en horecagelegenhe- We streven voor 2030 naar een compact en aan- den nodigen uit iets met dit thema te doen. eengesloten winkelgebied waarbij de kern wordt ge- Het vestigen van nieuwe winkels en horecagele- vormd door de Hoogstraat (vanaf de Gouden Leeuw) genheden is marktafhankelijk. Indien ondernemers Compact winkelgebied tot aan de Keizerstraat. Het winkelbestand is dan mi- heil zien in het opzetten van deze ontwikkelingen dan nimaal gelijk aan het winkelbestand van nu en is is het van belang dat de gemeente deze ontwikke- zelfs iets gegroeid ten behoeve van de dagelijkse lingen ook stimuleert. boodschappen. Door de gemeente worden wel enkele randvoor- Indien de winkelruimte in de Hoogstraat en Keizer- waarden geschapen: straat volledig benut is en meerdere ondernemers • Ontwikkelingen met winkels ten aanzien van food hebben aangegeven zich te willen vestigen in de bin- en ontwikkelingen ten aanzien van horeca of ver- nenstad, dan is uitbreiding van het winkelareaal in blijfsaccommodatie hebben de voorkeur. Om ’t Wedde en de Vrouwenhuisstraat mogelijk. • Winkels moeten vooralsnog in de zone Hoogstraat, Keizerstraat ontwikkeld worden. In de Hoogstraat en Keizerstraat zit in de huidige • Aan Onder de Boompjes (oostzijde) worden ten situatie een aantal commerciële dienstverleningsin- aanzien van de ontwikkeling van een IJsselboule- stanties (bank en makelaars). Voor 2030 is het van vard ook horecaontwikkelingen gestimuleerd en/ Horeca concentreren belang dat het huidige aanbod niet verder groeit. Op of mogelijk gemaakt middels het nieuw op stellen de kop van de Verlengde Hoogstraat zit nu de Albert bestemmingsplan.

1818 Het wapen van Montfoort wordt door de Hoge Raad van Adel bij diploma van 10 juni 1818 bevestigd. 52 Aanpassen bestemmingsplan en inzetten Er is reeds sprake van enige clustervorming in de Clustering horeca centrummanager horecagelegenheden. De druk bezochte cafés zitten Horeca gelegenheid Belangrijke verblijfsgebieden Om te bewerkstelligen dat de Hoogstraat en Keizer- op De Plaats en de meeste restaurants liggen in de Concentratie zones straat een compact aaneengesloten winkelgebied Hoogstraat. Een verdere ‘clustervorming’ wordt be- blijft, is het van belang dat het bestemmingsplan werkstelligd door het ontwikkelen van de IJssel- wordt aangepast. In de Hoogstraat en Keizerstraat is boulevard. Aan Onder de Boompjes oost wordt alleen nog wonen boven winkels mogelijk en kun- ruimte gecreëerd voor het neerzetten van terrassen. nen woningen naar winkels oomgevormd worden. Daarnaast is het van belang dat De Plaats een meer Het omgekeerde, winkels naar woningen omvormen, pleinachtig karakter krijgt. Dit stimuleert het bezoek zal in het nieuw op te stellen bestemmingsplan on- aan de daar gelegen cafés. De overige horecagele- mogelijk gemaakt worden. genheden zitten bijvoorbeeld op bijzondere locaties of reeds redelijk dicht bij elkaar in de buurt (loopaf- De verdichting van de winkelkern kan bewerkstel- standen in de binnenstad zijn erg klein). Voor de ove- ligd worden door het aanstellen van een centrum- rige voorzieningen geldt dat clustervorming niet manager. Deze persoon weet welke panden vrij mogelijk of gewenst is. ■ komen en zal met ondernemers die buiten de winkelkern gevestigd zijn in overleg gaan om een mogelijke verhuizing te stimuleren. De centrummanager is in eerste instantie een on- dernemer (werkzaamheden kunnen door gemeente gesubsidieerd worden) of in tweede instantie een medewerker van de gemeente.

Versterken horecagelegenheden In de binnenstad is een aantal horecagelegen aanwezig: • café Moeders en café De Plaats op De Plaats; • restaurant Het Kasteel op het Kasteelplein; Winkels Hoofdwinkelstraat restaurant De Gouden Leeuw, Het Oude Stadhuis, • Aanloopstraten de Stadskelder, De Klomp, een Chinees restaurant S Supermarkten en een pizzeria in de Hoogstraat; ? Nieuwe functie • een pizzeria in de Keizerstraat; Winkelroute • een ijssalon Onder de Boompjes.

53 Legenda Plangrens Openbare ruimte Bomen 1e grootte Bomen 2e en 3e grootte Heester Hagen Rozen Park Bosplantsoen Gazon Water Erven

54 Een historisch karakter

Huidige situatie masten in de binnenstad zijn van een nostalgisch ty- Het historische karakter van de binnenstad van pe dat goed past in de binnenstad. Veel profielen zijn Montfoort bepaalt het karakter van het openbaar ge- echter verschillend ingericht, er is een grote varia- De binnenstad is een bied. Daarnaast is Montfoort prachtig gelegen langs tie aan materialen toegepast en er is veel diversiteit steenachtig gebied de Hollandse IJssel en aan de Doeldijk wat allerlei in het straatmeubilair (bijvoorbeeld paaltjes, straat- kansen biedt voor verblijf en recreatie. naamborden). Het openbaar gebied heeft daardoor niet de kwaliteit en samenhang die men verwacht De binnenstad heeft een smal en fijnmazig straten- van een historische binnenstad. patroon. Binnen het rechthoekige stratenpatroon vormen De Plaats en het Kasteelplein bijzondere (verblijfs)plekken. De concurrentie in het gebruik van Welke vraagstukken liggen er voor 2030? de openbare ruimte is groot. Voetgangers, fietsers De openbare ruimte vormt één van de belangrijkste en gemotoriseerd verkeer moeten de weinige ruim- visitekaartjes van de stad. Er worden echter veel te samen delen. Hier staan ook nog veel obstakels claims gelegd op de openbare ruimte: men wil er als paaltjes, lichtmasten, verkeersborden et cetera. prettig kunnen verblijven, men wil zich kunnen ver- De binnenstad heeft een steenachtig karakter, er is plaatsen in de binnenstad en ook kunnen parkeren weinig openbaar groen. Grote groenplekken ontbre- dichtbij de woning en voorzieningen. De verwach- ken en er is daarnaast weinig (laan)beplanting. Ge- ting is dat deze claims de komende jaren alleen nog Particulier groen lukkig is er wel particulier groen. Veel tuinen zijn maar verder toe zullen nemen, zeker als Montfoort relatief groot en zorgen op plekken toch nog voor zich ook meer gaat profileren als toeristische trekker een groene uitstraling. Het ontbreken van groot- in de regio. schalig groen in de binnenstad wordt gecompen- seerd door het stadspark en de sportvelden aan de De belangrijkste vraag is dan ook hoe de verschil- zuidkant van de binnenstad, aan de overzijde van de lende claims zo goed mogelijk een plek kunnen krij- provinciale weg. gen binnen het openbaar gebied zodat de openbare ruimte zowel functioneel als mooi ingericht is. Daar- In de binnenstad zijn over het algemeen veel oude naast is het belangrijk dat Montfoort meer aantrek- bestratingsmaterialen gebruikt die in principe goed kelijke verblijfs- en ontmoetingsplekken krijgt waar passen in de historische omgeving. Ook de licht- bewoners en bezoekers kunnen recreëren.

Speelvoorzieningen in het park

1850 - 1900 In de loop van de 19e eeuw werd de steenbakkerij belangrijk, waarvoor in de nabije omgeving van het stadje enkele steenfabrieken zijn opgericht, die later verdwenen zijn. 55 Openbare ruimte

Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Om bovenstaande vragen te beantwoorden is het nodig een integraal beeldkwaliteitplan voor de openbare ruimte op te stellen. Aspecten als reclame- en uitstallingenbeleid zullen hier ook in meegenomen worden. Op de volgende pagina’s zijn de eerste uit- gangspunten voor de openbare ruimte geformuleerd en zijn inrichtingsvoorstellen getekend voor de belangrijkste ontmoetingsplekken in de stad.

Beeldkwaliteit openbare ruimte Het uitgangspunt is om rust, samenhang en eenvoud aan te brengen en meer eenduidigheid in straatma- terialen in de openbare ruimte in de binnenstad. Om dit te bereiken zijn voor de inrichting van de openbare ruimte spelregels opgesteld die gehanteerd kunnen worden bij herinrichting. Hierdoor kan op termijn een meer samenhangend en kwalitatief hoogwaardig openbaar gebied ontstaan dat past in het historische karakter van de binnenstad. De belangrijkste pleintjes en verblijfsplekken mogen op een andere manier ingericht worden om ze te ver- bijzonderen en extra herkenbaar te maken.

Het is niet mogelijk bij herinrichting alle straten een zelfde inrichting te geven, daarvoor zijn er teveel verschillende variabelen die een rol spelen bij het bepalen van een profiel. Wel is een aantal ba sis - profielen opgesteld. De volgende aspecten spelen bij herinrichting een rol: Een goed toegankelijk openbaar • Veiligheid: is de betreffende straat een belangrijke gebied voor ouderen verkeersroute in de binnenstad? In dat geval is het wenselijk dat er een aparte, bij voorkeur ver-

56 hoogde loopstraat aanwezig is als de ruimte het Typering straten toelaat. Winkelstraat Bijzondere plekken Toegankelijkheid: is er voldoende ruimte voor een • Overige straten aparte loopstrook? Is de loopstrook voldoende breed voor een rollator/kinderwagen? Zo nee, dan gaat de voorkeur uit naar een profiel wat zo veel mogelijk gelijkvloers is in verband met toegankelijk heid voor ouderen en gehandicapten. • Breedte/niveauverschillen: hoe breed is de betreffende straat, wat is het niveauverschil tussen de woning en de straat? Dit bepaalt of er ruimte is voor afzonderlijke loopstroken naast de rijbanen, of de loopstroken verhoogd zijn ja of nee en of er ruimte is voor parkeren in de straat. • Functie van de straat: betreft het een woon- of een winkelstraat, heeft de straat een belangrijke verkeersfunctie of komt er in principe alleen be- stemmingsverkeer? Basisprofielen • Beheer/onderhoud: de inrichting van de openbare ruimte dient te worden afgestemd op beheersas- pecten.

1938 De beroemde Nederlandse graficus M.C. Escher vervaardigt de houtsnede "Dag en Nacht" . Waarschijnlijk heeft hij daarvoor gebruikt gemaakt van een oude luchtmachtfoto van Montfoort uit 1926. 57 Openbare ruimte

Materialisatie functies verbijzonderd kunnen worden door een in- Alle straten worden in principe ingericht met dividuele stoepplaat of bijzondere bestrating. hetzelfde materiaal, een gebakken gemêleerd rode Gebakken klinkers in verschillende legverbanden klinker. Eventueel kunnen voor rijbaan en voet- Voor de hoofdwinkelstraat is een bijzonder profiel pad/loopstrook verschillende formaten worden ontworpen zodat de winkelstraat duidelijk herken- toegepast. Door verschillende legverbanden te ge- baar is (zie ook afbeeldingen pagina 56). Dit profiel is bruiken voor rijbaan (‘keperverband’) en stoep (‘half- gebaseerd op de huidige, vrij recente inrichting, steensverband’) wordt het onderscheid tussen de maar meer passend in de historische omgeving. Het functies duidelijk. Door te kiezen voor één kleur ont- profiel is volledig vlak zodat de toegankelijkheid op- staat rust en samenhang, de meeste profielen zijn timaal is. In het midden is door middel van een loper immers zo smal dat verschillen alleen maar leiden een rijbaan aangegeven. De bestrating binnen de lo- tot een druk en onrustig beeld. De stoepbanden zijn per en van de naastgelegen loopstroken kan het- donkergrijs en hebben een hardsteenachtige uit- zelfde zijn. straling. Parkeervlakken Principeprofielen In de binnenstad bevinden zich op verschillende De volgende basisprofielen kunnen voorkomen: plaatsen grotere parkeervlakken/terreinen. Het Andere materialen op verblijfsplekken • Voetpad - rijbaan - voetpad is voor de eenheid van belang dat deze meegeno- • Voetpad - rijbaan - parkeren - voetpad men worden in dezelfde inrichtingsprincipes als • Voetpad - rijbaan - rabatstrook de rest van de binnenstad. De randen van de par- • Voetpad - parkeren - rijbaan - rabatstrook (gelijk- keervakken kunnen aangeduid worden door middel vloerse loopstrook) van een (natuur)stenen bandje. Dit ondersteunt te- De rabatstrook kan worden ingericht als stoepenzo- vens de in te stellen parkeerverbodszones in de ne, waarbij de entrees van woningen/bijzondere binnenstad.

Verbijzonderingen in het winkelgebied

1973 Het oude stadhuis van Montfoort verliest haar eeuwenoude bestemming als stadhuis. 58 Voorbeelduitwerkingen van profielen

59 Openbare ruimte

Straatmeubilair Het is belangrijk dat in de toekomst gekozen wordt voor het eenduidig toepassen van het straatmeubilair. Dat geldt voor bankjes, verlichting, straatnaam- borden, anti-parkeerpaaltjes, fietsenklemmen, prul - lenbakken et cetera. Uit de elementen die reeds worden toegepast in de binnenstad is een selectie gemaakt van elementen die goed passen bij het historische karakter van de stad.

60 Bijzondere plekken Functie ontmoetingsplekken In de binnenstad zijn verschillende ontmoetingsplek Groen/recreatief Horeca ken benoemd. De plekken kunnen afhankelijk van de Cultuurhistorie ligging verschillende functies hebben. Alle plekken Parkeren zijn geïnventariseerd en er is benoemd voor welke Spelen doelgroep de betreffende plek met name bedoeld is. Horeca/groen/recreatief Voor alle plekken is vervolgens een schetsvoorstel Cultuurhistorie/groen/recreatief Cultuurhistorie/horeca gemaakt. Uitgangspunt is daarbij geweest dat de plekken qua uitstraling passen bij de rest van de binnenstad, maar wel allemaal een verschillend karakter kunnen krijgen. De belangrijkste plekken worden achtereenvolgens besproken.

1974 Gemeente Montfoort koopt de restanten kasteel van het Rijk en bouwt op het terrein van voor- en hoofdburcht het gemeentehuis. 61 Openbare ruimte

De Plaats De Plaats is een gezellig, kleinschalig pleintje. In de huidige situatie speelt de verkeersafwikkeling echter een te belangrijke rol. Ook wordt er momenteel geparkeerd op het plein.

Voorgesteld wordt om het verkeer een minder domi- nante plek te geven en het plein meer verblijfskwaliteit. Door te kiezen voor een afwijkende bestrating, bijvoorbeeld in de vorm van een rasterstructuur, kan de samenhang van het hele pleintje benadrukt worden, ondanks de rijstrook voor autoverkeer die het plein doorkruist. Aan weerszijden van de rijstrook ontstaan twee plekken voor terrasjes. De plek aan de noordzijde is zo groot dat hier één keer per week ook de marktkramen kunnen staan. Hier is tevens ruimte voor een echte eyecatcher, bijvoorbeeld een mooie fontein. een groene omzoming van het plein met leibomen geeft het pleintje een vriendelijk karakter.

1974 Ontwerp vlag Montfoort. De vlag is een wit doek met daarop een rood Malthezer kruis vervlochten met een zwart molenijzer. 62 63 Openbare ruimte

1989 Montfoort uit de stad Montfoort, Linschoten, delen van Snelrewaard en Willeskop en het buurtschap Achthoven. 64 Het Kasteelplein Het Kasteelplein is historisch gezien één van de belangrijkste plekken van Montfoort. De nieuwbouw van het gemeentehuis omsluit tezamen met het restant van het oude kasteel een hofachtige ruimte. In de hof bevindt zich momenteel een terras van restaurant Het Kasteel en een grote grindvlakte met twee monumentale kastanjebomen. De buitenrand van de gebouwen die het kasteelplein omzomen is groen ingericht. Aan de noordzijde bevindt zich nog een restant van de voormalige slotgracht. Het idee is om het Kasteelplein opnieuw in te richten waarbij de ruimte meer geschikt wordt voor kleinschalige evenementen zoals bijvoorbeeld de jaarmarkt en kerstmarkt. De huidige inrichting met veel grind is hiervoor niet geschikt en beperkt de ge- bruiksmogelijkheden van het plein. Een mooie ver- harding rondom de bomen en een duidelijk afgekaderd terras voor het restaurant zorgen ervoor dat het plein een aantrekkelijke verblijfsplek wordt. De monumentale bomen kunnen mooi uitgelicht worden en vormen het focal point van het plein.

65 Openbare ruimte

Onder de Boompjes deel van de oever ook zo ingericht worden dat er Montfoort ligt momenteel met haar rug naar de Hol- ruimte ontstaat voor een concentratie van terrasjes landsche IJssel. Het beeld wordt bepaald door met en horeca. Met name het deel tussen het Oude Stad- name achterkanten van bebouwing langs de Hoog- huis en de Waterpoort zal een intensievere ver- straat en een enorme hoeveelheid parkeerplaatsen blijfsfunctie krijgen. Langs de overige delen blijft direct langs het water. Montfoort wil zich meer op ruimte voor parkeren. het water gaan richten en profiteren van de unieke kwaliteit die dit met zich meebrengt. Dit sluit aan op In het nieuw op te stellen bestemmingsplan zal ruim- het project ‘De Hollandsche IJssel: meer dan water’, te geboden worden aan extra bebouwingsmogelijk- waarin verschillende gemeenten op het moment be- heden ten behoeve van horeca aan Onder de zig zijn de achterkantsituaties langs de Hollandsche Boompjes, aan de achterzijde van de winkelpanden IJssel te transformeren tot aantrekkelijke voorkan- om zo de uitbreiding van terrassen, cafés en resten. taurantjes te bevorderen. Deze bebouwing zal klein- schaliger van karakter zijn dan de hoofdbebouwing Door de oever van de Hollandsche IJssel opnieuw aan de winkelstraat, mede in verband met daglicht- in te richten kan ruimte gecreëerd worden voor een toetreding voor de woningen boven de winkels. Er doorgaand pad langs de oever, deels op de oever, wordt een gevarieerd beeld nagestreefd met een deels in de vorm van een vlonder in het water, aan- sterke verticale parcelering, passend in het beeld sluitend op het reeds aanwezige jaagpad dat ten van het waterfront langs de IJssel. Zo kan op termijn oosten van de binnenstad ligt. Daarnaast kan een deze achterkant transformeren in een voorkant.

Uitbreiding winkel/woonbestand Onder de Boompjes

66 1996 15 overheden besluiten tot sanering van De Hollandsche IJssel. Deze gold jaren als vuilste rivier van Nederland. 67 Openbare ruimte

Het pleintje bij het Oude Stadhuis Inrichting pleintje Hoogstraat Voor het Oude Stadhuis verbreedt de Hoogstraat zich waardoor bij de oude stadspoort als het ware een klein pleintje ligt. Door de huidige inrichting er- vaart men dit niet als zodanig, maar lijkt het meer een verbreding in de winkelstraat. Dit heeft onder andere te maken met het brede gat naar de Hof- straat. Hier is in het verleden een pand gesloopt waardoor de straat breder is dan noodzakelijk. Voor- gesteld wordt om hier weer een bouwvolume toe te voegen zodat de oude situatie hersteld wordt en een meer pleinachtig karakter kan ontstaan. In de nieuwbouw zou bijvoorbeeld het kunstenaarscollectief uit Montfoort een plek kunnen krijgen, of een nieuwe winkel. Op de verdieping kan gewoond worden.

Door de plek echt als pleintje in te richten en de loper van de winkelstraat te doorbreken kan hier een intiem plekje ontstaan dat past bij het historische karakter van deze plek. Het thema van de inrichting van het plein zou dan ook ‘historie’ kunnen zijn. Een bijzonder verhard vlak geeft het plein aan. Op het plein is ruimte voor een kunstwerk of bijvoorbeeld een bijzonder verlich- tingselement. Bij de doorgang naar de poort kunnen bijvoorbeeld ‘memorysticks’ geplaatst worden, een reeks verlichte kolommen waarin historische arte- facten van Montfoort worden tentoongesteld. Onder de poort kan een plakaat aangebracht worden met een oude stadsplattegrond; het bewijs dat het stra- Links: Zicht op pleintje Oude Stadhuis tenpatroon van Montfoort nog immer intact is! Rechts: Ruime doorgang naar Hofstraat

68 Plein rondom Grote Kerk Situatie rondom de kerk De Grote Kerk is één van de belangrijkste historische monumenten van Montfoort. Momenteel wordt de ruimte rondom de kerk met name gebruikt voor parkeren. Inmiddels is een situatie ontstaan waarbij het vele illegale parkeren rondom de kerk gedoogd wordt.

Voorgesteld wordt om de kerk weer op het voetstuk te plaatsen dat het verdient. De kerk komt echt op een vlak te staan waar parkeren verboden wordt. In de straten die rondom de kerk liggen, langs de wan- den van het plein, wordt ruimte voor extra parkeren gecreëerd. Bankjes op goed bezonde plekken zorgen ervoor dat iedereen in alle rust van de historie kan genieten. Eventueel kan op deze belangrijke historische plek ook extra informatie over de binnenstad een plek krijgen, bijvoorbeeld in de vorm van een maquette- tafel of een informatiebord over de historie van de stad. Wellicht dat ook onderzocht kan worden of het monumentale hekwerk dat ooit rondom de kerk heeft gestaan, hersteld kan worden. ■

Foutief parkeren rondom de kerk

2010 Herinrichting Hollandsche IJssel gereed, Montfoort heeft zich eindelijk naar Hollandsche IJssel gekeerd. 69 Uitvoeringsprogramma

Wonen boven winkels 70 Met de visie begint het!

Uitvoering • Onderzoek naar aanwijzing tot beschermd stads- • Handhaving en fiscalisering. • 2 extra evenementen met een regionale uitstraling. De visie Binnenstad biedt voor de toekomst een gezicht. • Onderzoek naar de opzet van een parkeerfonds. • Het gemeentewapen als beeldmerk hanteren. toetstingskader en dient als initiator van nieuwe • Recreatief beleid vertalen in bestemmingsplan. • 1x per 3 jaar parkeertelling en verkeerstellingen • (historisch) Museum. projecten. Het toetsingskader is ruimtelijk en pro- • Compact winkelgebied. uitvoeren. • Aanleggen monumentenroute en informatiebor- grammatisch. Locaties worden aangewezen ten be- • Meer horecamogelijkheden langs de IJsselbou- den. hoeve van bepaalde ingrepen. De voorwaarden zijn levard. 5. Verkeerscirculatie • De relatie binnenstad en park verbeteren door daarbij aangegeven. Ook wordt aangegeven welk • Bebouwing achterzijde langs Onder de Boompjes. • ’s Zomers autovrije winkelstraat op vrijdag- de aanleg van een voetpad. programma gewenst is voor deze locaties. De ruim- • Kleine ambachtelijke bedrijfjes en aan huis ge- avond, zaterdag en zondag • Aanleg recreatieve route structuur polder telijke en programmatische kaders maken dat Mont- bonden beroepen overal toestaan. • Bevoorradingsroutes aangeven & venstertijden Reyerscop. foort antwoord kan geven op particuliere initiatieven. • Creëren van overnachtingsmogelijkheden. instellen. • Vestiging kleine camping Doeldijk onderzoeken. Met de Visie Binnenstad Montfoort 2030 begint het! • Geen sportvoorzieningen in de binnenstad. • Locatieonderzoek naar evenemententerrein in 7. Ontwikkellocaties het Stadspark en/of Doeldijk. Onderscheid wordt gemaakt in de volgende acties: 3. Opstellen beeldkwaliteitplan binnenstad • Vaststellen woningbouwprogramma ontwikkel- • Verenigingsgebouwen verplaatsen naar nieuw • Acties en meer beleidsmatige zaken die op kor- (inclusief openbare ruimte) locaties. locatie brede school te termijn opgepakt kunnen worden en waar in • Nieuwe ontwikkelingen moeten passen in histo- • Opzetten actief grondbeleid. de begroting al rekening mee gehouden is. rische omgeving. • Ontwikkeling locatie van Jaarsveld/zone langs 11. Aanstellen van centrummanager • Acties die eerst om een verdere uitwerking vra- • Schaalvergroting moet passen binnen de histo- Provinciale weg. • Nieuwe trekkers op de huidige Albert Heijn lo- gen alvorens tot uitwerking over te gaan. rische structuur. • Ontwikkeling Pastoor Spaanplein. catie. • Wensen voor de lange termijn waarbij de (fi- • Openbare ruimte moet samenhangend worden • Doorgaand pad langs oever Hollandsche IJssel, nanciële) haalbaarheid eerst nader onderzocht ingericht. nabij Pastorie. 12. Herinrichting openbare ruimte moet worden. • Nadruk ligt in de binnenstad op voetgangers en • Ontwikkeling Willeskoperpoort. • Herinrichten Hoogstraat en Keizerstraat tot win- Daarnaast is het goed om één project te benoemen fietsers. • Indien nodig nieuwe trekkers op de huidige AH kelerf tot pilotproject. Een project waarmee echt uitvoe- • Voldoende fietsrekken bij de bestemming. locatie. • Herinrichting pleintje Oude Raadhuis ring wordt gegeven aan de ambities die in de Visie • Rust, samenhang en eenvoud creëren in de bin- (inclusief bouwmogelijkheden). Binnenstad zijn geformuleerd en waarvoor breed nenstad. 8. Subsidiemogelijkheden onderzoeken • Herinrichting De Plaats. draagvlak bestaat, die als katalysator kan gaan die- • Herinrichting binnenplaats Kasteelplein. nen voor andere ontwikkelingen in de binnenstad. 4. Nieuw verkeer en parkeerregime invoeren, 9. Aandacht voor koopkracht binding, een Distri- • Herinrichting plein rondom NH kerk. inclusief bewegwijzering butie Planologisch Onderzoek eens in de 5 jaar • Straat naar de molen herinrichten. Acties • Parkeerverbodzone voor de gehele binnenstad. • Herinrichten parkeerterrein naast gemeentehuis. 1. Herinrichting Onder de Boompjes • Lang parkeren aan de randen, korter verblijf in 10. Identiteit: historie, kleinschalig en ligging aan ■ blauwe zones. het water, uitdragen 2. Opstellen nieuw bestemmingsplan binnenstad • Lang parkeren aan de noord- en zuidzijde van de • Stichting Promotie Montfoort nieuw leven in- • Het middeleeuwse stratenpatroon vastleggen. binnenstad. blazen.

2029 Montfoort bestaat 700 jaar en viert dit groots. 71 Bijlage: Yoppa-bijeenkomsten

72 Jongeren en de toekomst

Door Yoppa zijn tijdens het visietraject verschillen- • geen hoge flats bouwen; de bijeenkomsten georganiseerd waarin is nage- • betaalbare woningen voor iedereen; dacht over de toekomst van de binnenstad. Tijdens • waar mogelijk speelplekken voor kinderen en plek- deze bijeenkomsten is gebrainstormd over ver schil- ken voor jongeren; lende onderwerpen en is ook creatief geknutseld. De • meer fietsenstallingen (klemmen); bijeenkomsten hebben een grote hoeveel heid ideeën • verbeteren verkeersveiligheid; opgeleverd die een heel goed beeld geeft van hoe de • laden en lossen op vatse tijden (wordt onderzocht); jongeren in Montfoort de toekomst van hun stad zien • meer parkeerplaatsen (onderzoek); in 2030. • Montfoort moet dorps blijven; • meer winkels (indien marktwerking dit toestaat); Hieronder een selectie van thema’s die door de jon- • terrasjes langs het water; geren belangrijk worden gevonden en die ook een • een museum; plek hebben gekregen in de visie: • een hotel (kleinschalige verblijfsrecreatie stimule- • veel aandacht voor de historische binnenstad en ren); de huizen; • Montfoort op de kaart zetten. ■

2030 Laatste werkzaamheden van de Visie Binnenstad 2030 worden afgerond. 73 Bijlage: SWOT-analyses

Zicht op de molen vanuit het park 74 Uitkomsten SWOT-analyse

Uitkomsten SWOT-analyse • rijk verenigingsleven, veel vrijwilligers • open landschap • inrichting wegen voor voetgangers is slecht Architectuur en Stedenbouw • centraal gelegen zorg voor ouderen • historisch waardevolle panden • openbaar vervoer naar andere kernen (bijvoor- • jongerenvoorzieningen zoals YOPPA beeld Lopik) Sterke punten Zwakke punten • bevoorrading winkelstraat • aanzicht vanaf de noordkant Zwakke punten • weinig verblijfsaccommodaties • ligging aan de Hollandse IJssel • tekort aan parkeerplaatsen bij huis • geen profilering Kansen • monumenten • onveilige situaties Hoogstraat (straatwerk, verkeer) • veelvoud aan regelgeving • reguleren parkeren • herkenbaar eeuwenoud stratenpatroon • weinig te doen in de binnenstad, ook voor ouderen • weinig echte ‘trekkers’ • parkeren randen binnenstad • entrees van de stad (behalve bij Van Jaarsveld) • slechte staat speelplaatsjes en Verenigingsge- • te weinig verblijfsplekken en attracties • parkeren eigen terrein (bouwplannen) bouw • weinig aandacht voor watertoerist • parkeren bewoners Hoogstraat en Keizerstraat Zwakke punten • te weinig samenwerking tussen betrokken partijen • buurtbus • veel (geparkeerde) auto’s op straat Kansen • komst (grote) winkels • locatie van te verplaatsen supermarkt • Herontwikkeling Pastoor Spaanplein Kansen • meer busparkeerplaatsen • bestrating • Meer aandacht welzijn ouderen • realisatie verblijfsaccommodatie(s) • meer toerisme • achterkantsituaties • Meer levendigheid in de binnenstad: meer cultuur, • verbetering toegankelijkheid voor toerist • kwaliteit van woningen uit de jaren 60, 70 en 80 toerisme, horeca, winkels en voorzieningen • meer werkgelegenheid Bedreigingen • ontwikkeling plattelandstoerisme en dagrecreatie • groei / komst grote bedrijven/winkels Kansen Bedreigingen • verwijderen paaltje/wijzigen verkeerssitatie • diverse ontwikkellocaties • Vergrijzing Bedreigingen • bevoorrading winkelstraat • ontwikkeling van Onder de Boompjes • Langzaam verbrokkelend verenigingsleven • kleinschalig in denken • functies beter situeren (‘polen’, trekkers) • Verdwijnen voorzieningen als gevolg van schaal- • conservatisme inwoners Uitkomsten SWOT-analyse • beter benutten historie ten behoeve van dagrecreatie vergroting • hoge investeringskosten bij aanleg van wandelen Detailhandel en horeca • Tekort aan geld voor ontwikkelingen fietspaden Bedreigingen • Projectontwikkelaars Sterke punten: • druk projectontwikkelaars Uitkomsten SWOT-analyse • historisch centrum • verkeersaantrekkende functies Uitkomsten SWOT-analyse Verkeer en Parkeren • ligging aan recreatieve routes • verkeerscirculatie Cultuur en Recreatie • trekkers in het winkelaanbod Sterke punten Uitkomsten SWOT-analyse Sterke punten • huidige ontsluitingsstructuur Zwakke punten: Wonen en zorg • ligging nabij VINEX-locaties • voldoende parkeerplaatsen in gehele binnenstad • versnipperd en deels verouderd winkelaanbod • ligging in Groene Hart • verkeer door centrum Sterke punten • aantrekkelijke kernen Zwakke punten • te kleine panden en te veel woningen • gezellige, kleinschalige, sfeervolle stad • rust en ruimte • oneigenlijk gebruik parkeerruimte • geen overnachtingsmogelijkheden

75 Bijlage: SWOT-analyses

Kansen: • weinig groen • historische ambiance • weinig parkeerplaatsen aan de randen van de stad • de oevers aan de Hollandsche IJssel • de bestrating in de winkelstraten is te modern en • langparkeerders weren verschillend • veel blik bij Onder de Boompjes Bedreigingen: • een echt centrum wordt gemist • verschraling winkelaanbod • verplaatsing supermarkt Kansen • geringe groei gemeente • ontwikkeling van de oever van de Hollandsche IJs- sel (horeca en terrasjes) Uitkomsten SWOT-analyse • benutting ruimte oude busstation voor parkeren Openbare ruimte • stadsranden beter benutten • ontwikkeling Achterdijk/parkeermogelijkheden Sterke punten achter de Rooms Katholieke kerk en omgeving • aanwezigheid van water • meer duurzaam groen • mogelijkheden voor een wandeling langs de Hol- landse IJssel Bedreigingen • nostalgische masten voor openbare verlichting • dichtslibben van wegen in de stad door het ver- • extra groen op De Plaats keer • het winkelbestand dunt uit Zwakke punten • panden (bijvoorbeeld in de Hoogstraat) scheuren • onveilige situatie voor voetgangers door het verkeer ■

76 77 Colofon

78 Met dank aan

Gemeente Montfoort Uitgave Rick van Meeteren Gemeente Montfoort (Verkeer en parkeren) Peter Holdinga Tekst (Recreatie, toerisme en cultuur) Gemeente Montfoort Margriet van Heck SVP Architectuur en Stedenbouw (Welstand en architectuur) Suzanne Ouwerkerk Concept, vormgeving en druk (Wonen, zorg en welzijn) Communications 2020, Hoorn Jan Mooijman (Openbare ruimte) Fotografie Iris Jautze Gemeente Montfoort (Communicatie) SVP Architectuur en Stedenbouw

SVP Architectuur en Stedenbouw Illustraties Maartje Luisman Gemeente Montfoort Peter van Beek SVP Architectuur en Stedenbouw

Grontmij Nederland bv Bronnen tijdlijn Hetty van Voorden o.a. www.groenehartarchieven.nl (Verkeer en parkeren, detailhandel) Reacties naar Pluz2 [email protected] Ger Dallinga (Projectleider)

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, mircrofilm, November 2007 of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. C2020/2071266

79 Montfoort heeft een binnenstad om trots op te zijn. De binnenstad is kleinschalig, compact en heeft een rijke historie. Montfoort is een hechte sociale gemeenschap.

Het doel van de Visie Binnenstad 2030 is het leveren van een kader voor de ontwikkeling van de binnenstad van Montfoort voor de komende 25 jaar. Deze visie dient als basis; om de juiste beslissingen te nemen en ad hoc beleid te voorkomen.

gemeente MONTFOORT