Integrale Visie Voor De Binnenstad Van Montfoort
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Visie Binnenstad 2030 Integrale visie voor de binnenstad van Montfoort gemeente MONTFOORT Visie Binnenstad 2030 Integrale visie voor de binnenstad van Montfoort gemeente MONTFOORT Voorwoord Zicht op Montfoort over de Hollandsche IJssel 4 Blauwdruk, oftewel: een visie Met trots presenteren wij u de Visie Binnenstad Het doel van deze visie is het leveren van een kader 2030 voor Montfoort. Het unieke is dat deze visie voor de ontwikkeling van de binnenstad van Mont- mede tot stand is gekomen samen… foort voor de komende 25 jaar. Deze visie dient als basis; om de juiste beslissingen te nemen en adhoc Montfoort heeft een binnenstad om trots op te zijn. beleid te voorkomen. Duidelijkheid geven wat in de De binnenstad is kleinschalig, compact en heeft een binnenstad wel en niet wordt toegestaan. rijke historie. Montfoort is een hechte sociale ge- meenschap. Ik wens u veel leesplezier! Ruimtelijke, sociale en maatschappelijke ontwikke- lingen leggen daarentegen een toenemende claim op de reeds schaarse ruimte in de binnenstad waar- door deze kwaliteiten onder druk komen te staan. Om op een verantwoorde manier met de schaarse ruim- te in onze binnenstad om te gaan en het historische karakter van onze binnenstad zo goed mogelijk te bewaren, is er behoefte aan een rode draad, een Burgemeester E.L. Jansen BA blauwdruk, oftewel: een visie. Montfoort, november 2007 1170 Bisschop Godfried van Rhenen bouwt kasteel Montfoort De naam is afgeleid van Mons Fortis hetgeen versterkte burcht betekent. 5 Inhoud 6 Inleiding 8 Wonen en zorg 32 Uitvoeringsprogramma 70 Voor wie? 9 Huidige situatie 33 Uitvoering 71 Proces 9 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 33 Acties 71 Uitvoering 9 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 35 Leeswijzer 9 Bijlage: Yoppa-bijeenkomsten 72 Cultuur en recreatie 36 De historie van Montfoort 10 Huidige situatie 37 Bijlage: SWOT-analyses 74 ‘Mons Fortis’ 11 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 37 Stadsrechten 11 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 38 Colofon 78 Het Kasteel gaat verloren 11 Bedrijvigheid 11 Verkeer en parkeren 42 Huidige situatie 43 De toekomst: de context in 2030 12 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 43 Vergrijzing 13 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 44 Toenemende mobiliteit 13 Meer vrije tijd, meer recreatie 13 Detailhandel en horeca 50 Groei van de bevolking 13 Huidige situatie 51 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 51 De visie: Montfoort in 2030 14 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 52 Koers en ambitie 15 Montfoort zorgt voor zichzelf 15 Openbare ruimte 54 Montfoort kijkt om zich heen 15 Huidige situatie 55 Agendapunten 2030 16 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 55 Uitwerking visie 17 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 56 Bijzondere plekken 61 Stedenbouw en architectuur 18 De Plaats 62 Huidige situatie 19 Het Kasteelplein 65 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 20 Onder de Boompjes 66 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 21 Het pleintje bij het Oude Stadhuis 68 Locaties waar niet gebouwd mag worden 22 Plein rondom Grote Kerk 69 gemeente MONTFOORT 7 Inleiding 8 Ambitie en koers bepalen Een visie is een mening over hoe de binnenstad er meente Montfoort er ook bewust voor gekozen om leidsmatig. Er zijn echter ook onderdelen van de vi- over circa 25 jaar uit moet zien. De visie moet een door middel van een intensief participatietraject de sie die eerst nog verder uitgezocht en uitgewerkt realistische kijk op de toekomst opleveren. Het bevolking actief te betrekken. In 2006 is gestart met moeten worden voordat tot uitvoering kan worden denken over een toekomst betekent loskomen van het opstellen van de visie. Daarbij is een brede groep overgegaan. Daarnaast zullen bepaalde ontwikke- de kortetermijn problematiek. Bewust nadenken van belanghebbenden met inwoners en onderne- lingen de komende jaren nauwlettend gevolgd en over de vraagstukken die nu in de binnenstad mers uit de binnenstad betrokken, onderverdeeld in gemonitord moeten worden om de visie op onder- spelen en om een oplossing vragen, maar ook thematische groepen. Ook Yoppa, de jongerenver- delen indien nodig bij te kunnen stellen. Bij deze vi- vraagstukken die in de toekomst zullen gaan eniging van Montfoort, heeft in verschillende bij- sie hoort dan ook een uitvoeringsprogramma waarin spelen. Zo kunnen de ambitie en koers bepaald eenkomsten een actieve bijdrage aan de visie alle acties beschreven zijn. worden. Wellicht ten over vloede: De visie levert geleverd. niet de oplossing voor alle actuele problemen die nu spelen en pretendeert dan ook niet de antwoor- Zonder de inspanning en de kennis van deze men- Leeswijzer den op alle vragen te hebben, maar geeft wel rich- sen had de visie niet tot stand kunnen komen. Ook is Deze rapportage is als volgt opgebouwd. Eerst wordt ting aan en laat mogelijke oplossingen zien. op een tweetal bevolkingsavonden de visie aan de een beeld geschetst van verleden en toekomst. Ver- overige inwoners van Montfoort voorgelegd. Door volgens wordt de visie op de binnenstad op hoofdlij- middel van enquêtes is tijdens deze avonden de me- nen beschreven aan de hand van het ontwikkelde Voor wie? ning van de bevolking gepeild. De verwachting is toekomstscenario voor 2030. Tevens wordt het am- De insteek van de visie is breed, zo ook de doelgroep. dan ook dat de visie een breed gedragen product is bitieniveau beschreven voor de verdere uitwerking De visie is bedoeld voor alle inwoners en belang- waarin iedereen zich kan herkennen. van de visie. Vervolgens wordt de visie per thema hebbenden van de binnenstad van Montfoort, maar verder uitgewerkt. Tot slot wordt een voorstel ge- ook voor de gemeente zelf. Bestuurlijk kan de visie daan voor het vervolgtraject. In de bijlage zijn de gebruikt worden als een leidraad bij toekomstige ont- Uitvoering SWOT-analyses van de themagroepen opgenomen wikkelingen en om weloverwogen keuzes te maken. Deze visie is een eerste stap naar 2030. Echter, met en wordt ook een samenvatting gegeven van de re- het afronden van de visie is de toekomst van de bin- sultaten van de Yoppa-bijeenkomsten. ■ nenstad nog niet zeker gesteld. De visie is in het laat- Proces ste hoofdstuk vertaald in acties. Een deel van deze De binnenstad is van iedereen en iedereen heeft er acties is heel concreet en kan op korte termijn uit- dan ook een mening over. Daarom heeft de ge- gevoerd worden, een deel van de acties is meer be- 1212 - 1227 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Everard van Weder 9 De historie van Montfoort 1236 - 1244 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Willem van Montfoort Plattegrond van Blau, Montfoort omstreeks 1649 10 Een rijke historie Montfoort heeft een rijke historie. Vandaag de dag een bolwerk waarop de molen stond. De huidige laat de binnenstad nog op tal van plekken haar rij- stellingkorenmolen ‘De Valk’ werd in 1753 gebouwd ke verleden zien. De ontstaansgeschiedenis van op de plek waar al sinds de middeleeuwen een mo- Montfoort is een verhaal om trots op te zijn en vormt len staat. De voorganger was door de burggraaf op- de basis van de identiteit van de stad. Dit verhaal gericht als dwangmolen. Dit betekent dat de mag dan ook niet ontbreken in een visie op de bin- inwoners van Montfoort en de omliggende buurt- nenstad. schappen, waaronder Heeswijk, Achthoven, Mast- wijk, Cattenbroek, Blokland en Willeskop, hier onder dwang hun graan lieten malen. Van de oude verde- ‘Mons Fortis’ digingswerken van Montfoort resten alleen de IJs- Omstreeks het jaar 1170 liet bisschop Godfried van selpoort en een klein gedeelte van de stadsmuur Rhenen op een strategisch punt langs de Hollandse langs de provinciale weg en de Achterdijk. Toegangspoort Kasteel IJssel een kasteel bouwen. Deze burcht moest het Sticht – het gebied van de bisschop van Utrecht – De burggraven van Montfoort kwamen in hun hon- beschermen tegen de aanvallen van de Hollandse ger naar meer macht diverse malen in conflict met graven. Bovendien kon de bisschop hiervandaan het hun landsheer, de bisschop van Utrecht. Zo eisten slacht De Merode – bleven echter de oude leer trouw. wist hen snel te verjagen, maar de vijand blies bij het soms nogal roerige Utrecht onder de duim houden. zij de zogenaamde hoge jurisdictie op, waarmee zij Door hun invloedrijke positie kreeg de Reformatie in vertrek nog wel even het middeleeuwse kasteel op. Het kasteel droeg de naam Montfoort, die waar- de bisschop letterlijk tegen zich in het harnas joe- Montfoort dan ook niet echt goede voet aan de De voorburcht bleef behouden en wordt thans “Het schijnlijk is afgeleid van ‘Mons Fortis’, dat sterke gen. De bisschop en de stad Utrecht belegerden het grond, al ging ook hier de kerk over in handen van Kasteel” genoemd. In dit complex was overigens berg of burcht betekent. Als commandant van het stadje Montfoort in 1387 en de burggraaf moest uit- de protestanten. In 1629 kreeg Montfoort te maken lange tijd, tot 1968, een rijksgevangenis en tucht- kasteel werd een dienstman uit de ridderstand eindelijk capituleren. Het is een voorbeeld van de met een grote stadsbrand, waarbij de St. Janskerk in school voor meisjes gevestigd. benoemd. Deze kreeg de titel van burggraaf van strijd die de burggraven van Montfoort niet uit de de as werd gelegd. De herbouw van de huidige her- Montfoort en van enige in de omgeving gelegen goe- weg gingen om keer op keer te streven naar een vormde kerk werd in 1634 afgerond en kon mede deren. De burggraven ontpopten zich als machtige machtige en onafhankelijke positie. worden bekostigd door de verkoop van landerijen Bedrijvigheid heren, die een belangrijk stempel drukten op de his- van de kerk. De bedrijvigheid in het stadje was vanouds vooral ge- torie van de streek. In 1544 stichtte de Johannieterorde een vrij grote richt op de landbouw van het omringende platteland. Er commanderij in Montfoort, waarvan de kapel en kloos- waren diverse lijnbanen voor de touwnijverheid. Be- tergang nog tastbare herinneringen zijn.