shoqërinë civile

Koordinatori Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave

RAPORT PËR ZBATIMIN E STRATEGJISË SË LUFTËS KUNDËR TRAFIKIMIT TË PERSONAVE DHE PLANIT TË VEPRIMIT 2014-2017

JANAR-DHJETOR 2015

Tiranë, Mars 2016

PASQYRA E LËNDËS

HYRJE ...... 1 I. NDJEKJA PENALE ...... 3 Ngritja e kapaciteteve ...... 7 II. Mbrojtja dhe Asistenca ndaj viktimave të trafikimit ...... 13 FUNKSIONIMI I MKR-së ...... 15 IDENTIFIKMI DHE REFERIMI I VIKTIMAVE/VIKTIMAVE TË MUNDSHME TË TRAFIKIMIT ...... 16 KTHIMI I ASISTUAR I VIKTIMAVE TË TRAFIKIMIT APO VIKTIMAVE TË MUNDSHME ...... 24 MBËSHTETJA E VIKTIMAVE/VIKTIMAVE TË MUNDSHME TË TRAFIKIMIT ..... 25 MBËSHTETJA FINANCIARE SHTETËRORE/JOSHTËTËRORE PËR QENDRAT PUBLIKE dhe JOPUBLIKE...... 25 SHËRBIMET PËR VIKTIMAT/VIKTIMAT E MUNDSHME TË TRAFIKIMIT ...... 28 III. PARANDALIMI...... 40 Përmirësimi i Kuadrit institucional ...... 40 Përmirësimi dhe plotësimi i kuadrit ligjor ...... 45 Ndërgjegjësimi mbi trafikimin e personave ...... 47 Edukimi ...... 58 PËRKUJDESI SHËNDETËSOR...... 58 Regjistrimi...... 58 Kryerja e kërkimit dhe mbledhja e të dhënave ...... 62 IV. KOORDINIMI ...... 64 KOORDINIMI I AKTORËVE ANTITRAFIK BRENDA VENDIT ...... 65 KOORDINIMI DHE FUQIZIMI I PARTNERITETEVE, VEÇANËRISHT ME SHOQËRINË CIVILE ...... 73 KOORDINIMI DHE BASHKËPUNIMI RAJONAL DHE NDËRKOMBËTAR ...... 74 ANEKS 1 ...... 80 Analizë mbi Veprimtarinë e Komiteteve Rajonale Antitrafik (KRAT) për vitin 2015 ...... 80 ANEKS 2 ...... 109 Buletini Special ...... 109

ii

HYRJE

Trafikimi i qenieve njerëzore, trajtohet sot si një nga problemet prioritare të shoqërisë. Në instrumentet e ndryshme ndërkombëtare, trafikimi i qenieve njerëzore konsiderohet si “Një shkelje e të drejtave themelore të njeriut, të dinjitetit dhe të integritetit të qenieve njerëzore”. Referuar të dhënave të përditësuara në sistemin SIVET i cili administrohet nga Autoriteti Përgjegjës, për vitin 2015, trendi i trafikimit të personave (femra, meshkuj, të rritur, të mitur, shqiptar apo të huaj) rezulton të jetë 109 VT/VMT, nga të cilët 38 VT dhe 71 VMT, 22 meshkuj dhe 87 femra, 61 të rritur dhe 48 fëmijë, 104 shqiptarë dhe 4 të huaj (2 britanikë, 1 filipinez dhe 1 kosovar). Nisur nga statistikat krahasimore të vitit të kaluar, vërehet një rritje e numrit të meshkujve të trafikuar (nga 17 vitin e kaluar në 22 këtë vit). Gjithashtu, shihet që numri më i madh i VT/VMT është nga Qarku Elbasan 24 VT/VMT i ndjekur nga pas nga Qarku Tiranë me 18 VT/VMT dhe Qarku Berat me 12 VT/VMT. Një numër të limituar ka Qarku Vlorë, Fier, Durrës, Dibër dhe Shkodër. Ndërsa Qarku Gjirokastër vijon të mbetet qarku me asnjë VT/VMT edhe për këtë periudhë raportimi. Për sa i takon arsimimit 6 VT/VMT janë me arsim të lartë, 17 VT/VMT me arsim të mesëm dhe pjesa tjetër me arsim të ulët ose pa arsim (21). Lidhur me format e shfrytëzimit nga numri i përgjithshëm 47 VT/VMT janë trafikuar për shfrytëzim seksual dhe pjesa tjetër për punë të detyruar dhe lypësi.

Po kështu, nga numri i përgjithshëm i VT/VMT vijon të jetë më i madh numri i femrave. Trafikimi i femrave shfaqet në dy mënyra: si trafikim i brendshëm ku viktimat janë trafikuar nga njëri qytet në tjetrin me qëllim shfrytëzimin për prostitucion, por shfaqet edhe si trafikim i jashtëm ku viktimat e trafikimit janë dërguar për tu shfrytëzuar për prostitucion jashtë shtetit.

Rastet e referuara për “Trafikimin e të miturve”, kanë të bëjnë me shfrytëzim për prostitucion të shtetasve të mitur, por më së shumti me shfrytëzimin e tyre për lypje në Kosovë dhe Greqi. Në pjesën më të madhe të rasteve të miturit që shfrytëzohen për lypje, detyrohen ta bëjnë këtë nga vetë familjarët e tyre. Pjesën më të madhe të këtyre rasteve e përbëjnë njerëz nga komuniteti rom.

Gjithashtu, për periudhën raportuese, konstatohet një rritje e identifikimit të numrit të VT/VMT nga strukturat shtetërore janë identifikuar dhe referuar 80 VT/VMT dhe 27 VT/VMT janë identifikuar dhe referuar nga strukturat joshtetërore dhe 2 VT/VMT janë vetëidentifikuar.

Nisur nga informacionet e regjistruara nga strukturat ligjzbatuese, për vitin 2014 dhe 2015, rezulton se disa nga linjat e trafikimit dhe mënyrat e rekrutimit janë:

Linja të trafikimit:

1. Shqipëri- Belgjikë-Angli 2. Shqipëri-Angli-Norvegji 3. Shqipëri-Itali-Hollandë 4. Shqipëri-Kosovë-Maqedoni-Zvicër 5. Shqipëri-Mal i Zi-Itali/Belgjikë/Gjermani 6. Shqipëri-Greqi- Itali- Francë- Hollandë- Angli.

1

Mënyrat e rekrutimit:

1. Kryesisht përzgjidhen vajza të moshës 18-25 vjec, janë vajza me prindër të divorcuar, pa mbështetje të tyre apo në vështirësi ekonomike dhe shëndetësore. 2. Në fillim krijojnë lidhje intime me trafikantët dhe më pas me anë të mashtrimit dhe shtrëngimit shfrytëzohen për prostitucion. 3. Rrjetet sociale si FaceBook duke i ofruar fejesë/martesë apo duke i premtuar punë dhe një jetë më të mire. 4. Oferta pune për balerina në lokale në vendin tonë si dhe jashtë shtetit si kryesisht Kosovë dhe Maqedoni. 5. Nëpërmjet telefonit apo njohjes nga persona të tjerë, gjithashtu trafikantët shkojnë në familjet e vajzave duke përdorur si justifikim martesën dhe duke u prezantuar si dhëndri dhe familjarë të tij.

Gjatë punës së saj, Zyra e Koordinatorit Kombëtar për Luftën kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore ka bashkëpunuar ngushtë dhe ka gjetur një mbështetje të vazhdueshme tek të gjithë aktorët e përfshirë në luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore. Këtu duhet të përmendim të gjitha strukturat zbatuese të ligjit siç janë: policia, prokuroria, shërbimi social, shërbimi diplomatik dhe konsullor etj. Një kontribut të veçantë në luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore, dhe sidomos në parandalimin e këtij fenomeni kanë dhënë edhe OJF-të vendase dhe të huaja që ofrojnë shërbime rehabilituese apo parandaluese për antitrafikimin në Shqipëri. Gjatë kësaj periudhe është punuar më tepër në drejtim të rritjes së efikasitetit të punës, profesionalizmit dhe rritjes së bashkëpunimit të strukturave ligjore dhe specialistëve, midis tyre dhe aktorëve të tjerë për procesin e hetimit, sigurimit të provave me qëllim dënimin e autorëve dhe mbrojtjen e viktimave të trafikim. Zyra e Koordinatorit Kombëtar për Çështjet e Luftës kundër Trafikimit të Personave, në këtë raport pasqyron masat dhe përpjekjet e bëra gjatë vitit 2015, në lidhje me përmirësimin e kuadrit ligjor në fushën e luftës kundër trafikimit të personave, rritjen dhe ngritjen e kapaciteteve të strukturave të zbatimit të ligjit të angazhuara në luftën kundër trafikimit të personave, mbrojtjen e fëmijëve nga shfrytëzimi dhe abuzimi, luftën kundër korrupsionit në radhët e zbatuesve të ligjit, bashkëpunimin brenda dhe jashtë vendit, mbledhjen e të dhënave statistikore në lidhje me evidentimin, hetimin dhe gjykimin e veprave penale të trafikimit të personave, etj.

Veç të tjerave, në këtë kapitull do të gjeni të dhëna statistikore për rastet e identifikuara, hetuara dhe gjykuara gjatë vitit 2015. Gjithashtu, do të njiheni edhe me zhvillime të tjera që kanë të bëjnë me rritjen e kapaciteteve të strukturave të zbatimit të ligjit, trajnimet e zhvilluara gjatë kësaj periudhe, nivelin e bashkëpunimit midis agjencive si brenda dhe jashtë vendit, luftën kundër korrupsionit, përmirësimit të kuadrit ligjor dhe së fundi disa rekomandime për periudhën në vijim. Viti 2015 shënon një periudhë, gjatë së cilës janë ndërmarrë masa të rëndësishme në kuadër të luftës kundër trafikimit të qenieve njerëzore, në veçanti në drejtim të goditjes së fenomenit nëpërmjet rritjes së identifikimit të rasteve të trafikimit, si dhe zhvillimit të hetimeve dhe gjykimeve profesionale. Theksojmë se numri i madh i rasteve të evidentuara ka ardhur si rezultat i rritjes së forcës goditëse dhe profesionalizmit të strukturave të zbatimit të ligjit dhe si pasojë e rritjes së vëmendjes së strukturave drejtuese të Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Drejtorisë së Policisë së Shtetit për luftën ndaj trafikimit në njerëz.

2

Ndër zhvillimet më të rëndësishme për periudhën janar – dhjetor 2015 do të veçonim:

I. NDJEKJA PENALE

1. TË DHËNAT NË LIDHJE ME HETIMIN DHE GJYKIMIN (INFORMACION NGA POLICIA, SHÇBA, PROKURORIA DHE SISTEMI GJYQËSOR) Policia:

Policia e Shtetit, për vitin 2015, ka evidentuar 80 vepra penale për Trafikimin në Persona:

 17 çështje për “Trafikimi i të miturve” neni 128/b i Kodit Penal;

 63 çështje për “Trafikimi i personave të rritur” neni 110/a i Kodit Penal.

Evident Vepra Penale uar Autor Arrestuar Në gjendje të lirë Larguar Ndaluar Trafikimi i të miturve 17 23 5 11 3 4 Trafikimi i personave të rritur 63 67 10 33 13 11 Gjithsej 80 90 15 44 16 15

Policia e Shtetit ka referuar gjithsej 104 vepra penale që kanë lidhje me fushën e Trafikimit në Persona:

 23 çështje për “Mbajtje e lokaleve për prostitucion” neni 115 i Kodit Penal;  81 çështje për “Shfrytëzim prostitucioni” neni 114/a i Kodit Penal.

Vepra Penale Evidentuar Autor Arrestuar Në gjendje të lirë Larguar Ndaluar Mbajtje e lokaleve për prostitucion 23 32 12 15 1 4 Shfrytëzim prostitucioni 81 96 27 41 12 16 Total 104 128 39 56 13 20

Konstatohet një vlerësim më serioz i situatës operative në drejtim të trafiqeve të paligjshme, si për grumbullimin e ndjekjen e informacioneve, ashtu edhe bashkëpunimit me organet e drejtësisë për dokumentimin ligjor dhe vënien para drejtësisë të autorëve të këtyre veprave penale.

Operacionet policore të kryera gjatë vitit 2015:

Për goditjen e veprës penale të trafikimit të personave gjatë vitit 2015 janë realizuar 6 operacione duke goditur veprimtarinë kriminale në fushën e trafiqeve te paligjshme. Gjatë këtyre operacioneve janë evidentuar si të implikuar në trafiqe të paligjshme 32 autorë, prej të cilëve 25 shtetas janë arrestuar. Ndër operacionet me të spikatura përmendim:

3

“Modelja” – 5 persona të arrestuar për veprën penale të trafikimit të të miturve, neni 128/b i K.P. “Tallava” – 4 persona të arrestuar për shfrytëzim prostitucioni, neni 114 i K.P. “Diva” – 4 persona të arrestuar për veprën penale të trafikimit të personave të rritur neni 110/a i K.P. “Shatërvani” - 4 persona të arrestuar, 7 ndiqen në gjendje të lirë për shfrytëzim prostitucioni, neni 114 i K.P. “Natyra” - 5 persona të arrestuar, për shfrytëzim prostitucioni, neni 114 i K.P. “Balerina” – 3 persona të arrestuar për veprën penale të trafikimit të personave të rritur, neni 110/a i K.P.

Operacionet ndërkombtare:

Gjate viti 2015, nga strukturat qendrore kundër trafiqeve të paligjshme janë kryer 2 operacione në bashkëpunim me partneret tanë ndërkombëtare, “Alba Nostra” dhe “Balcania”, me një numër të konsiderueshëm personash të arrestuar si brenda dhe jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë.

Shërbimi për Çështjet e Brendshme dhe Ankesat:

Gjatë periudhës Janar – Dhjetor 2015, Shërbimi për Çështjet e Brendshme dhe Ankesat ka vazhduar përpjekjet për të rritur kapacitetet dhe cilësinë e hetimit në zbulimin dhe goditjen e rasteve të përfshirjes apo favorizimit të trafikut të personave nga punonjës policie.

Konkretisht gjatë kësaj periudhe nga ana jonë janë iniciuar dhe kallëzuar 5 (pesë) raste të favorizimit nga ana e punonjësve të policisë të trafikut të qenieve njerëzore. Të 5 (pestë) rastet janë të regjistruara si procedime penale nga organi i prokurorisë dhe janë në fazën e hetimit.

Gjatë periudhës analizuese nuk ka pasur raste të denoncimit nëpërmjet linjës së gjelbër apo formave të tjera të denoncimit për përfshirje të punonjësve të policisë apo favorizimit prej tyre të trafikut të qenieve njerëzore.

Prokuroria për Krime të Rënda:

Në Prokurorinë për Krimet e Rënda, Tiranë, gjatë vitit 2015 ka funksionuar seksioni i posaçëm për hetimin e çështjeve penale që lidhen me trafikimin e personave, seksion ky i përbërë nga dy prokurorë dhe tre oficerë të Policisë Gjyqësore. Një oficer i policisë gjyqësore ka luajtur rolin e koordinatorit mes prokurorisë së Krimeve të Rënda, Qendrave pritëse të Viktimave të Trafikimit dhe Policisë së Shtetit. Një vëmendje të posaçme i është kushtuar të drejtave të viktimës së trafikimit, ku janë marrë parasysh elementët që kanë të bëjnë me krijimin e kushteve të përshtatshme për marrjen në pyetje të viktimës së trafikimit, duke siguruar praninë e punonjësit social apo psikologut, akomodimin e viktimës së trafikimit në qendrat pritëse etj.

Nga të dhënat statistikore të Prokurorisë për Krime të Rënda për vitin 2015, rezulton se numri i procedimeve të regjistruara për veprën penale të parashikuar nga neni 110/a i Kodit Penal, Trafikimi i personave të rritur është 38, dhe numri i të pandehurve dhe personave nën hetim të regjistruar për këtë periudhë është 16. Janë dërguar për gjykim 8 procedime

4 penale me 13 të pandehur dhe janë dënuar 7 të pandehur për veprën penale të trafikimit të personave të rritur.

Lidhur me nenin 128/b të Kodit Penal, Trafikimi i të miturve, për vitin 2015, numri i procedimeve të regjistruara është 14 dhe numri i të pandehurve dhe personave nën hetim të regjistruar është 8. Gjatë këtij viti i është dërguar gjyqit 1 procedim penal me 1 të pandehur dhe janë dënuar 5 të pandehur për veprën penale të trafikimit të të miturve.

Në mënyrë të detajuar këto të dhëna paraqiten në tabelën e mëposhtme:

Regjistruar Dërguar gjyqit Nenet Procedime Të Çështje Të pandehur Dënuar pandehur dhe persona nën hetim 110/a - 38 16 8 13 7 “Trafikimi i personave të rritur” 128/b - 14 8 1 1 5 “Trafikimi i të miturve”

Gjykata e Shkallës së Parë dhe Apelit për Krimet e Rënda:

Nr. i të Masat e dënimit në GJKR Nenet e Kodit Penal pand. të Shkalla e Parë Apel dënuar Neni 110/a/2 - Trafikimi i 1 11 vjet 11 vjet personave të rritur 1 6 vjet e 8 muaj 6 vjet e 8 muaj

1 I pafajshëm I pafajshëm

Neni 110/a/4 - Trafikimi i 1 14 vjet 14 vjet personave të rritur 10 vjet e 8 muaj 1 10 vjet e 8 muaj

1 6 vjet 6 vjet

Neni 114/b/1 – Shfrytëzim 1 6 vjet 6 vjet prostitucioni

5

Neni 128/b/1 – Trafikimi i të 1 7 vjet 7 vjet miturve

2 17 vjet secili 17 vjet secili

Neni 128/b/3 – Trafikimi i të 20 vjet 20 vjet miturve 1

1 15 vjet 15 vjet

3 çështje janë mbartur nga viti 2014, nga të cilat:

 Dy çështje: me 2 të dënuar për nenin 110/a/4 - “Trafikimi i personave të rritur”; 1 i dënuar - Neni 110/a/4 - “Trafikimi i personave të rritur” dhe Neni 128/b/3 – Trafikimi i të miturve.

 Një çështje: me 1 të dënuar për “Trafikimi i personave të rritur” – Neni 110/a/2 dhe 278/4- “Trafikimi i armëve dhe municioneve”.

Në mënyrë të detajuar jepen në tabelën e mëposhtme:

Nenet e Kodit Penal Nr. i të Masat e dënimit në pandehurmve GJKR të dënuar Shkalla e Apel Parë Neni 110/a/2 - Trafikimi i personave të 1 11 vjet 11 vjet rritur 1 10 vjet 10 vjet Neni 110/a/4 - Trafikimi i personave të rritur 1 10 vjet 5 years Neni 110/a/4 - Trafikimi i personave të rritur + Neni 128/b/3–Trafikimi i të 1 12 vjet 12 vjet miturve

Gjykata e Lartë:

6

Të dhënat statistikore të Gjykatës së Lartë, mbi numrin e çështjeve të reja të paraqitura, dosjet gjyqësore të mbartura dhe mënyra e përfundimit për veprat penale lidhur me trafikimin e qenieve njerëzore, në mënyrë të detajuar jepen në tabelën e mëposhtme:

Nr. Nenet e Kodit Penal Çështje të Çështje të Informacion Çështje në ardhura të mbartura mbi çështjen pritje për reja gjatë nga 2014 gjykim 2015 1. Neni 110/a - Trafikimi 4 0 - 4 i personave të rritur 2. Neni 128/b – 4 0 - 4 Trafikimi i të miturve 3. Neni 114/b – 1 3 Janë gjykuar Janë në pritje Trafikimi i femrave 2 çështje për gjykim 2 (Është çështje vendosur mospranim rekursi)

NGRITJA E KAPACITETEVE

Gjatë vitit 2015 nga ana e Policisë, në bashkëpunim me ZKKA, Prokurorinë dhe shoqërinë civile (OJF dhe ON) janë zhvilluar disa trajnime:

 Trajnime, seminare konferenca te zhvilluara gjate vitit 2015, nga specialistet e Sektorit për Trafikun e Paligjshëm:

Nr. Titulli i Trajnimit Kohëzgjatja Vendi ku Pjesëmarrë Donatore (nëse ka) u zhvillua s nga Ose bashkëpunim SKTP 1 Bashkepunimi nderkufitar ne 04- Hotel 4 IOM identifikimin dhe hetimin e 06.03.2015 Tirana perfaqsues rasteve te trafikimit dhe nga SKTP kondrabandimit te qenieve njerzore. 2 Përmirësimi i identifikimit të 11.03.2015 ASTANA 1përfaqësu IOM, UNDP dhe viktimave të trafikimit, në Kazakista es nga EIDHR Kazakistan n SKTP 3 Planveprimi per rintegrimin e 11,18, 24- Hotel 1 IOM, UNDP dhe viktimave te trafikimit 03.2015 Tirana përfaqësue EIDHR s nga SKTP 4 Lufta kunder dhunes se 26.03.2015 Hotel 1 ASHMDF dhe femijeve ne Shqiperi. Tirana përfaqësue Keshilli i Europes s nga SKTP 5 Perdorimi i grupeve te 24- Hotel 14 M.P.B.Slloveni dhe perbashketa hetimore (JIT), 26.03.2015 Sheraton përfaqësue Z.K.K.A.Shqiperi

7

ne luften kunder trafikimit te s nga qenieve njerzore ne Ballkanin SKTP Perendimore dhe ne nivel lokal. 6 Lufta kunder trafikimit te 06- Qendra e 20 Sektori per femrave per prostitucion. 08.04.2015 Formimit përfaqësue Trafiqet e Proçedurat e trafikimit te Policor s nga Paligjshme. qenieve njerzore. SKTP 7 Tema e trajnimit “Permirsimi 28.04.2015 Shkoder 5 OSBE i zbatimit te Mekanizmit përfaqësue Kombetare te Referimit per s nga Identifikimin dhe Referimin e SKTP Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit” 8 Tema e trajnimit “Permirsimi 15.05.2015 Kukes Nuk eshte OSBE i zbatimit te Mekanizmit plotsuar Kombetare te Referimit per akoma 4 Identifikimin dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit” 9 Tema e trajnimit “Permirsimi 27.05.2015 Diber Nuk eshte OSBE i zbatimit te Mekanizmit plotsuar Kombetare te Referimit per akoma 5 Identifikimin dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit” 10 Tema e trajnimit “Permirsimi 04.06.2015 Lezhe Nuk eshte OSBE i zbatimit te Mekanizmit plotsuar Kombetare te Referimit per akoma 5 Identifikimin dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit” 11 Tema e trajnimit “Permirsimi 11.06.2015 Elbasan Nuk eshte OSBE i zbatimit te Mekanizmit plotsuar Kombetare te Referimit per akoma 5 Identifikimin dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit” 12 Pjesmarrja ne koferencen 20- Slloveni 2 Keshilli i Evropes permbyllese per projektin e 22.05.2015 përfaqësue dhe Kordinatori

8

perdorimit te grupeve s nga kombetare Slloven. hetimore te perbashketa SKTP kunder trafikimit te qenieve njerzore, ne ballkanin perendimore, ne nivel lokal. 13 Pjesnmarrja në takimin e 22 18.06.2015 Bukuresht 2 SELEC të Task Foces Mirazh kunder /Rumani përfaqësue trafikimit te personave dhe s nga kalimit te paligjshem te SKTP kufijve. 14 Pjesnmarrja në takimin 15- Podgoricë/ 1 IPA Rajonal të Grupeve të Punës 16.07.2015 Mali i Zi përfaqësue të Projektit IPA 2013- Lufta s nga kundër krimit të Organizuar SKTP në Drejtësinë penale ku morën pjesë specialistë nga Policia e Shtetit. 15 Pjesnmarrja në trajnimin me 03- Ankara/T 13 TIKA teme: “Sherbimi Informativ 07.08.2015 urqi përfaqësue ne Lufte Kunder Krimit te s nga Organizuar”. TADOC. SKTP 16 Pjesnmarrja në trajnimin me 23- D.P.SHteti 3 POLARIS teme: “Për aftesimi mbi linjen 25.09.2015 t Tirane përfaqësue kombetare falas 116 006 dhe s nga diskutime mbi vlersimin e te SKTP dhenave”. 17 Pjesnmarrja në trajnimin me 22.09.2015 D.P.Q.Fie 5 D.Antitrafik teme: “Permirsimi i zbatimit r përfaqësue te Mekanizmit Kombetare te s nga Referimit per Identifikimin SKTP dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit”. 18 Pjesnmarrja në trajnimin me 28.09.2015 D.P.Q. 5 D.Antitrafik teme: “Permirsimi i zbatimit Vlore përfaqësue te Mekanizmit Kombetare te s nga Referimit per Identifikimin SKTP dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit”. 19 Pjesnmarrja në trajnimin me 06.10.2015 D.P.Q.Ber 5 D.Antitrafik teme: “Permirsimi i zbatimit at përfaqësue te Mekanizmit Kombetare te s nga Referimit per Identifikimin SKTP dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te

9

Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit”. 20 Pjesnmarrja në trajnimin me 13.10.2015 D.P.Q. 5 D.Antitrafik teme: “Permirsimi i zbatimit Korçe përfaqësue te Mekanizmit Kombetare te s nga Referimit per Identifikimin SKTP dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit”. 21 Pjesnmarrja në trajnimin me 26.10.2015 D.P.Q. 5 D.Antitrafik teme: “Permirsimi i zbatimit Tirane përfaqësue te Mekanizmit Kombetare te s nga Referimit per Identifikimin SKTP dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit”. 22 Pjesnmarrja në trajnimin me 21.10.2015 D.P.Q. 5 D.Antitrafik teme: “Permirsimi i zbatimit Gjirokaste përfaqësue te Mekanizmit Kombetare te r s nga Referimit per Identifikimin SKTP dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit”. 23 Pjesnmarrja në trajnimin me 23.10.2015 D.P.Q. 5 D.Antitrafik teme: “Permirsimi i zbatimit Durres përfaqësue te Mekanizmit Kombetare te s nga Referimit per Identifikimin SKTP dhe Referimin e Viktimave/Viktimave te Mundshme te Trafikimit, ne perputhje me Proçedurat Standarte te Veprimit”. 24 Pjesmarrja ne koference per 15- Bosnje/He 1 Keshilli i Europes projektin e perdorimit te 17.09.2015 rcegovine përfaqësue grupeve hetimore te s nga perbashketa kunder trafikimit SKTP te qenieve njerzore, ne ballkanin perendimore, ne nivel lokal.(Takimi i radhes). 25 Pjesmarrja ne trajnimin me 21- Akademia 33 D.Antitrafik dhe teme” Teknikat e hetimit te 22.09.2015 e Sigurise përfaqësue ICMPD veprave penale te trafikimit te s nga personave”. SKTP

10

26 Pjesmarrja ne Samitin me 19- Budapest/ 1 Policia Hungareze teme “Lidhjet e krimit te 22.10.2015 Hungari përfaqësue organizuar ne ballkanin s nga perëndimor”. SKTP 27 Pjesmarrja ne takimin rajonal 29- Zagreb/Kr 1 IPA te grupeve te punes per 30.09.2015 oaci përfaqësue projektin IPA 2013, “Lufta s nga kunder krimit te organizuar SKTP ne drejtesine penale”. 28 Pjesmarrja ne takimin rajonal 03- Shkup/Ma 1 IPA te grupeve te punes per 04.12.2015 qedoni përfaqësue projektin IPA 2013, “lufta s nga kunder krimit te organizuar SKTP ne drejtesine penale”.

Për sa i përket forcimit të kapaciteteve profesionale, Shkolla e Magjistraturës ka organizuar disa trajnime me tematika në fushën e trafikimit të qenieve njerëzore, ndryshimet e Kodit Penal, trafikimi i të miturve, mbrojtja e personave të trafikuar, shfrytëzimi i të miturve për prostitucion, me pjesëmarrjen e gjyqtarëve, prokurorëve, OPGJ, kandidatë për magjistratë etj, konkretisht për periudhën Janar-Dhjetor 2015:

 Në bashkëpunim me Qendrën e Trajnimeve dhe Studimeve për gjyqësorin në Holandë, Qendrën për Nisma Ligjore Qytetare dhe Komitetin Holandez të Helsinkit, në kuadër të projektit "Promovimi i një qasje te orientuar nga viktima në çështjet e trafikimit të qenieve njerëzore në Shqipëri dhe Bosnje Hercegovinë", ka organizuar në muajin janar 2015, një vizitë studimore “Qasje në rastet e trafikimit në Shqipëri dhe Bosnjë-Hercegovinë”, ku kanë marrë pjesë 4 prokurorë.  Në muajin shkurt 2015, të rejat që ka sjellë ligji i ri për ndryshimet dhe plotësimet e K.Penal. Kuptimi dhe interpretimi i normave të reja dhe të ndryshuara, sipas grup veprave, për zbatimin e drejtë dhe efektiv të tyre. Kuptimi, interpretimi dhe zbatimi i dispozitave të reja të K.Pr.Penale të ndryshuar. Numri i pjesëmarrësve 11.  Më 10 mars 2015, trajnim mbi ndihmën ndaj viktimave në çështjet penale. Të drejtat dhe shërbimet për viktimat. Numri i pjesëmarrësve 14.  Më 12 mars 2015, trajnim mbi ndihmën ndaj viktimave në çështjet penale, të drejtat dhe shërbimet për viktimat. Numri i pjesëmarrësve 10.  Më 27 mars 2015, të rejat që ka sjellë ligji i ri për ndryshimet dhe plotësimet e K.Penal. Kuptimi dhe interpretimi i normave të reja dhe të ndryshuara, sipas grup veprave, për zbatimin e drejtë dhe efektiv të tyre. Kuptimi, interpretimi dhe zbatimi i dispozitave të reja të K.Pr.Penale të ndryshuar. Numri i pjesëmarrësve 29.  Mars 2015, trafikimi i personave dhe roli i skuadrave të përbashkëta hetimore në hetimin e këtyre çështjeve.  Dhjetor 2015, në Rumani, trajnim mbi trafikimin e personave, kompensimi i viktimave të trafikimit.  Në muajin prill 2015, në Strasburg, Paris, u zhvillua një trajnim me qëllim promovimin e zbatimit të parashikimeve ligjore për mos dënimin e viktimave të trafikimit të qenieve njerëzore.  Në 11-12 maj 2015, trajnim mbi Intervistimin e të miturve, viktima të trafikimit të qenieve njerëzore. Numri i pjesëmarrësve 20.

11

 Në 12-13 maj 2015, trajnim mbi ligjin “Për parandalimin dhe goditjen e krimit të organizuar”. Kuptimi dhe zbatimi i koncepteve të reja. Hetimi i aseteve kriminale dhe rakordimi me hetimin e veprave penale. Jurisprudenca e Gjykatë së Lartë. Numri i pjesëmarrësve 21.  Shtator 2015, në Bosnje Hercegovinë, trajnim mbi skuadrat e përbashkëta hetimore në luftën kundër trafikimit të personave.  Më 8-9 tetor 2015, trajnim mbi hetimin e krimit financiar në rastet e trafikimit të qenieve njerëzore.  Nëntor 2015, në Vjenë, Austri, trajnim mbi trafikimin e personavve.  Më 26-27 nëntor 2015, trajnim mbi dënimet alternative dhe shërbimi i provës.  Më 10-11 dhjetor 2015, Vlerësimi i interesit më të lartë të fëmijës në çështjet me elementë të huaj. Standarded ndërkombëtare dhe përvoja vendase. Nevoja të posaçme për mbrojtjen në gjykatë të fëmijëve viktima të dhunës në familje, të cilët përballen me konfliktet ndërmjet prindërve, përvojat me zbatimin e urdhrave të mbrojtjes për fëmijët, ofrimi i ndihmës psikologjike për fëmijët në gjykatë. Trajnim i mëtejshëm për teknikat e intervistimit / si të sigurohet pjesëmarrja e fëmijës në procedimin gjyqësor. Drejtësia restauruese dhe ndërmjetësimit viktimë-kundërvuajtës për të miturit.

Disa drejtime në të cilat mendojmë se duhet të përqendrohet puna për periudhën në vazhdim janë: 1. Identifikimi i viktimave dhe viktimave të mundshme të trafikimit dhe referimi i tyre në mbështetje të PSV-ve, si dhe rritja e numrit të procedimeve penale të regjistruara në këtë drejtim. 2. Rritja e bashkëpunimit me Prokurorinë për Krime të Rënda dhe Prokuroritë e Rretheve Gjyqësore për hetimin e veprave penale dhe ndjekjen e detyra të deleguara në lidhje me procedimet penale të regjistruara. 3. Rritja e bashkëpunimit me partnerët ndërkombëtarë me qëllim shkëmbimin e informacionet në lidhje me veprimtarinë kriminale të ushtruar në vendet e destinacionit ku shtetasit shqiptar janë të dëmtuar apo subjekte të veprës penale. Ky bashkëpunim duhet të konsistojë në inicimin e hetimeve të përbashkëta dhe regjistrimin e procedimeve penale për veprat penale objekt i punës së strukturave antitrafik.

12

II. MBROJTJA DHE ASISTENCA NDAJ VIKTIMAVE TË TRAFIKIMIT

Qeveria shqiptare është plotësisht e angazhuar për të siguruar një mbrojtje dhe asistencë të garantuar për viktimat dhe viktimat e mundshme të trafikimit. Me mbrojtje dhe asistencë kuptojmë të gjithë procesin e identifikimit, referimit, përfitimit të shërbimeve emergjente, këshillimore, shëndetësore, (si për viktimat në qendra, ashtu dhe për viktimat që nuk akomodohen në qendra rezidenciale), rehabilimit, riintegrimit, dhe monitorimit të rasteve në vazhdimësi. Në Shqipëri viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit përfitojnë shërbime rehabilituese dhe riintegruese, mbrojtje gjatë qëndrimit në qendra, si dhe mbrojtje të veçantë në raste speciale.

Për të përmbushur këtë qëllim, Drejtoria e Antitrafikut vijon zbatimin me rigorozitet Procedurat Standarde të Veprimit për Identifikimin dhe Referimin e Viktimave/Viktimave të Mundshme të Trafikimit (PSV), të cilat u miratuan me VKM nr. 582, datë 27.7.2011. Zbatimi i PSV-ve, i shoqëruar dhe me trajnimet përkatëse, ka bërë të mundur rritjen e aftësive identifikuese të strukturave të zbatimit të ligjit, ofruesve të shërbimeve sociale, ofruesve të shëndetit publik, arsimor, Inspektoratit Shtetëror të Punës, si dhe ka bërë të mundur një rritje të dukshme të bashkëpunimit dhe partneritetit mes strukturave të lartpërmendura, ku vlen të përmendet rritja e shpejtësisë dhe saktësisë së veprimeve në funksion të identifikimit dhe referimit.

Gjatë periudhës janar- dhjetor 2015 janë identifikuar, referuar, mbrojtur dhe asistuar 109 viktima/viktima të mundshme trafikimi, nga 125 vt/vmt në vitin 2014, prej të cilave: 38 viktima trafikimi nga 37 vitin e kaluar dhe 71 viktima të mundshme trafikimi nga 88 vitin e kaluar; 48 fëmijë nga 62 vitin e kaluar dhe 61 të rritur nga 63 vitin e kaluar; 22 meshkuj nga 17 vitin e kaluar dhe 87 femra nga 108; 105 me kombësi shqiptare nga 123 vitin e kaluar dhe 4 të huaj nga 2 vitin e kaluar. Të dhënat në formë grafike si më poshtë: Të dhënat mbi rastet e identifikuara gjatë vitit 2015 4

38 Viktima Trafikimi 105 Viktima të mundshme trafikimi 71 Të rritur Të mitur Meshkuj 61 Femra 87 Shqiptarë Të huaj 22 48

13

Të gjitha rastet e identifikuara kanë marrë mbrojtjen dhe asistencën e nevojshme. Për këtë, kontribut themelor, kanë dhënë qendrat rezidenciale për viktimat e trafikimit, anëtare të Mekanizmit Kombëtar të Referimit. Një element mjaft i rëndësishëm i luftës dhe parandalimit të trafikimit është dhe inkurajimi i viktimave të trafikimit për të dëshmuar në procedimet penale, por asistenca dhe mbrojtja e viktimës nuk është e kushtëzuar nga bashkëpunimi i viktimës me organet e drejtësisë.

Gjatë vitit 2015, Drejtoria e Antitrafikut në bashkëpunim me Policinë e Shtetit dhe OSBE-në, në 12 qarqet e vendit, në përputhje me Procedurat Standarde të Veprimit, kanë zhvilluar trajnime me temën “Përmirësimi i zbatimit të Mekanizmit Kombëtar të Referimit për Identifikimin dhe Referimin e Viktimave/Viktimave të Mundshme të Trafikimit”, përkatësisht në: Shkodër, 28 prill; Kukës, 15 maj; Dibër, 27 maj; Lezhë, 4 qershor; Elbasan, 11 qershor; Fier, 22 shtator; Vlorë, 28 shtator; Berat, 6 tetor; Korçë, 13 tetor; Tiranë, 26 tetor; Gjirokastër, 21 tetor; Durrës, 21 tetor.

Përveç zbatimit të PSV-ve, gjatë periudhës raportuese ka pasur zhvillime të rëndësishme në funksion të mbrojtjes dhe asistencës ndaj viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit:

o 109 viktima/viktima të mundshme trafikimi janë identifikuar, referuar dhe kanë marrë shërbimet e nevojshme; o U miratua në Kuvend ligji nr. 150/2015 "Për ratifikimin e Konventës së Këshillit të Evropës kundër trafikimit të organeve”; o Është miratuar VKM “Për disa ndryshime dhe shtesa në vendimin nr.107, datë 10.2.2010, i Këshillit të Ministrave, “Për botimin, shtypjen, shpërndarjen dhe shitjen e teksteve shkollore të sistemit të arsimit parauniversitar”, të ndryshuar ku parashikohet dhënia e librave falas për fëmijët viktima të trafikimit, në datë 26 gusht 2015; o U nënshkrua Marrëveshja e Bashkëpunimit ndërmjet Zyrës së Koordinatorit Kombëtar Antitrafik, Policisë së Shtetit dhe Caritas-it Shqiptar mbi “Fuqizimin e strukturave shtetërore në mbrojtje të viktimave të trafikimit”. Qëllimi i kësaj Marrëveshjeje është forcimi i kapaciteteve të strukturave të policisë së shtetit dhe përmirësimi i sistemit të mbrojtjes së viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit nëpërmjet trajnimeve, ëorkshope-ve, tryezave të rrumbullakëta dhe asistimi i viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit, të identifikuara në Pikën Kufitare të Muriqanit dhe Portin e Durrësit me paketa të ndihmës emergjente. o Në kuadër të parandalimit, mbrojtjes dhe riintegrimit të viktimave të trafikimit, me fokus të veçantë fëmijët dhe të rinjtë, në përputhje me objektivat e Strategjisë së Luftës kundër Trafikimit të Fëmijëve 2014-2017 dhe në koordinim me të gjitha institucionet e përfshira shtetërore dhe joshtetërore, në nëntor 2015 u nënshkrua Memorandumi i Mirëkuptimit ndërmjet Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Ëorld Vision “Për intensifikimin e mëtejshëm të veprimit kundër trafikimit të personave në Shqipëri, me fokus të veçantë fëmijët dhe të rinjtë.” o Ka vazhduar financimi i qendrave të Koalicionit Kombëtar të qendrave Antitrafik, nga buxheti i shtetit; o Në zbatim të Strategjisë së Luftës kundër Trafikimit të Personave, u hartua Plani i Veprimit për Riintegrimin Social – Ekonomik të Grave dhe Vajzave Viktima/Viktima të Mundshme të Trafikimit 2015- 2017, me qëllim ofrimin e ndihmës dhe riintegrimit të grave dhe vajzave viktima/viktima të mundshme të trafikimit nëpërmjet hartimit dhe implementimit të politikave ndërsektoriale përfshirë fushën e arsimit, punësimit, përfshirjes sociale dhe mbrojtjes sociale, zhvillimit dhe integrimit gjinor, mbrojtjen nga

14

dhuna në familje dhe mbrojtjen e fëmijëve. Ky Plan Veprimi u draftua përmes një procesi të gjerë konsultimesh/sugjerimesh nga strukturat përgjegjëse të përfshira në të dhe u miratua në Këshillin e Ministrave në shkurt 2016.

FUNKSIONIMI I MKR-SË

Mekanizmi Kombëtar i Referimit për Viktimat/Viktimat e Mundshme të Trafikimit (MKR) i cili ve në veprim strukturat, të cilat realizojnë funksionimin e tij, pas vitit 2013 është venë në rifunksionim të plotë, me një dinamikë dhe me rezultate konkrete. Nëpërmjet takimeve periodike të anëtarëve të MKR-së dhe Task-Forcës aktorët e përfshirë kanë njohur dhe kanë shprehur angazhimin për të përmbushur të gjitha detyrimet institucionale në procesin e identifikimit dhe referimit për ndihmë të viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit, ku, falë bashkëpunimit dhe koordinimit të veprimit antitrafik, janë shënuar histori suksesi sikurse, kartat e shëndetit për viktimat e trafikimit, apo dhënia e librave falas për fëmijët viktima/viktima të mundshme të trafikimit.

Në takimet e anëtarëve të Task-Forcës dhe MKR-së (15 janar; 16 korrik dhe 24 dhjetor), janë diskutuar problematikat e hasura në zbatimin e kësaj marrëveshjeje dhe adresimin e duhur të tyre me qëllim funksionimin e plotë dhe efikas të MKR-së, mbi forcimin e AP-së, rolin më aktiv dhe rritjen e bashkëpunimit me Ministrinë e Shëndetësisë për aksesin e përmirësuar në shërbime të VT/VMT, sidomos në lidhje me shëndetin mendor të viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit, bashkëpunimin për aktivitete të rëndësishme ndërgjegjësuese, sikurse fushata verore antitrafikim, apo Muaji i Luftës kundër Trafikimit të Personave, si dhe mbështetjen dhe riintegrimin e viktimave të trafikimit.

Autoriteti Përgjegjës është struktura thelbësore që ve në lëvizje Mekanizmin Kombëtar të Referimit për identifikimin, referimin, mbrojtjen dhe riintegimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit. Autoriteti Përgjegjës, me firmosjen e Udhëzimit të Përbashkët nr.3799, datë 08.07.2014, ka arritur në zgjidhjen e shumë rasteve të trafikimit dhe në monitorimin e zbatimit të Procedurave Standarde të Veprimit. Drejtoria e Antitrafikut, në bashkëpunim me OSBE hartoi Rregulloren e AP-së, e cila bën të mundur që Autoriteti Përgjegjës të funksionojë mbi një frymë dhe dinamikë të mirë-përcaktuar dhe në përputhje me nevojat e kohës.

Gjatë periudhës raportuese, Autoriteti përgjegjës është mbledhur në mënyrë periodike dhe konkretisht: 16 prill, 25 maj, 19 qershor, 3 shtator, 18 shtator dhe 23 nëntor.

Disa nga problematikat që janë trajtuar/zgjidhur në takimet e realizuara deri tani janë:

 Trajtimi i çështjeve të shëndetit mendor të vt/vmt. Lidhur me këtë problematikë, qendrat pritëse dhe riintegruese kane dërguar propozimet e tyre sa i takon emrave të mjekëve për ndjekjen e rasteve dhe do të realizohet një takim midis qendrave dhe mjekëve të caktuar për ndjekjen e rasteve, qendrave komunitare dhe spitaleve në qarqe ku qendrat ofrojnë shërbime;  Trajtimi i çështjes së pajisjes të viktimave të trafikimit me kartë shëndeti;  Projektrregullorja e AP-së, e cila u miratua përmes një procesi të gjerë konsultimesh, miratimi i saj nga anëtarët e Autoritetit Përgjegjës dhe zbatimi dhe mirëfunksionimi i saj nga anëtarët e Autoritetit Përgjegjës;

15

 Zbatimi i Vendimit të Këshillit të Ministrave “Për disa ndryshime dhe shtesa në vendimin nr.107, datë 10.2.2010, të Këshillit të Ministrave, “Për botimin, shtypjen, shpërndarjen dhe shitjen e teksteve shkollore të sistemit të arsimit parauniversitar”, të ndryshuar”;  Trajtimi i rasteve konkrete të referuara nga policia, shërbimi social shtetëror dhe organizata joshtetërore;  Unifikimi i raportimeve të të dhënave raportuese nga qendrat.  Rritja e forcimit të bashkëpunimit mes anëtarëve të AP-së sa i takon koordinimit të veprimeve për identifikimin, referimin, mbrojtjen dhe asistencën e vt/vmt.

IDENTIFIKMI DHE REFERIMI I VIKTIMAVE/VIKTIMAVE TË MUNDSHME TË TRAFIKIMIT

Synimi i aktorëve shtetërorë dhe jo shtetërorë, të angazhuar drejtpërdrejtë ose jo në luftën kundër trafikimit të personave, është rritja e numrit të identifikimeve dhe referimeve të viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit të shfrytëzuara brenda vendit, në kufi, jashtë vendit dhe vet-identifikimeve. Identifikimi është procesi më i rëndësishëm në zinxhirin e përpjekjeve për të siguruar mbrojtjen dhe asistencën e viktimave të trafikimit në përputhje me PSV-të. Burimi fillestar identifikues ka qenë i gjerë: Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit, Shërbimi Social Shtetëror, qendrat, Prokuroria e Krimeve të Rënda, OJF, familja. Zbatimi i PSV-ve është një detyrim ligjor për çdo aktor të përfshirë në identifikimin, referimin, mbrojtjen, asistencën e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit.

Edhe përgjatë periudhës janar-dhjetor 2015, një rëndësi e veçantë i është dhënë procesit të identifikimit nga strukturat, të cilat kanë për detyrë të kryejnë identifikimet fillestare, si inspektorati i punës, shërbimet shëndetësore dhe strukturat e arsimit. Vijon të ketë një mungesë të identifikimeve nga IShPShSh, strukturat arsimore apo shëndetësore. Deri më sot këto struktura nuk kanë kryer asnjë identifikim të një viktime të mundshme trafikimi.

Drejtoria e Antitrafikut ka kërkuar që PSV-të të jenë gjithmonë pjesë e trajnimit orientues për personelin e ri. Në këto trajnime, rëndësi i jepet komunikimit me viktimën, i cili duhet të ofrojë siguri, informacionit mbi të drejtat dhe mundësitë për ndihmë për viktimat e identifikuara. Nga përfaqësuesi i policisë gjatë intervistimit të viktimës kërkohet që garantimi i sigurisë për mbrojtje dhe vendosja e besimit tek viktima mos jenë në funksion të marrjes së kallëzimit. Ndërsa nga shërbimet sociale kërkohet një rol më aktiv dhe shpjegim i hollësishëm i formave të ndihmës. Procesi i intervistimit në vetvete duhet të jetë sa më informues, i shkurtër dhe i ndjeshëm ndaj gjendjes së veçantë në të cilën është viktima. Monitorimi i zbatimit të PSV është një detyrë që Drejtoria e Antitrafikut së bashku me Autoritetin Përgjegjës e vlerësojnë si element kyç për sigurimin e zbatimit korrekt të procedurave. Në këtë proces monitorimi, Autoriteti Përgjegjës ka asistuar strukturat e varësisë për identifikimin dhe referimin e rasteve të referuara nga Belgjika, Anglia, Norvegjia, Italia, Kosova dhe Greqia.

Drejtoria e Antitrafikut në vazhdimësi në bashkëpunim me partnerët e saj kanë realizuar trajnime për rritjen e kapaciteteve identifikuese dhe referuese, duke informuar personelin policor, social, shëndetësor, inspektues dhe arsimor. IOM, OSBE, TdH, Save the Children,

16

Caritas, ICMPD, UN Ëomen, etj. kanë mbështetur vazhdimisht Zyrën e Koordinatorit Kombëtar me ngritje kapacitetesh, trajnime, ekspertizë për përmirësime ligjore,1 etj.

 Sistemi i mbrojtjes së fëmijëve

Për të adresuar problematikën e fëmijëve në përgjithësi dhe, kryesisht të fëmijëve në situatë rruge, qeveria shqiptare ka rritur përpjekjet e saj në marrjen e masave legjislative dhe masave koordinuese dhe bashkërenduese me të gjithë aktorët.

Njësitë e Mbrojtjes së të Drejtave të Fëmijëve (NJDF) dhe Njësitë e Mbrojtjes së Fëmijëve (NjMF) funksionojnë brenda strukturës administrative të qarkut/bashkisë/, si njësi e posaçme ose si njësi e strukturave të ngarkuara me çështje sociale në zbatim të ligjit “Për mbrojtjen e të drejtave të fëmijës”2. Këto Njësi synojnë të përmirësojë sistemin e mbrojtjes së fëmijëve në Shqipëri, duke i institucionalizuar si struktura të nivelit vendor, të cilat përgjigjen për koordinimin dhe vënien në zbatim të shërbimeve të mbrojtjes së fëmijëve, menaxhimit të rasteve, në bashkëpunim me një numër aktorësh të fushave të ndryshme që veprojnë në nivel vendor.

Për adresimin në kohë dhe në mënyrë proaktive dhe me synim përmirësimin e gjendjes së fëmijëve në situatë rruge, u nënshkrua Marrëveshja e Bashkëpunimit Ndërministror mes Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, Ministrisë së Punëve të Brendshme, Ministrisë së Arsimit dhe Sporteve, (datë 12.06.2015. nr. prot 3430) dhe Plani i Veprimit “Për identifikimin dhe mbrojtjen e fëmijëve në situatë rruge”.

Plani i Veprimit ka për qëllim të mbrojë fëmijët nga të gjitha format e abuzimit, shfrytëzimit dhe neglizhimit, nëpërmjet një qasje të plotë, të integruar dhe një ndërhyrjeje të koordinuar ndër-sektoriale. Strukturat dhe aktorët e përfshirë për implementimin e Planit të Veprimit janë shërbimet sociale, policia e shtetit, arsimi, shëndetësia, punësimi, etj, të cilët do të bashkëpunojnë për mbrojtjen e fëmijëve dhe fuqizimin e familjeve të tyre. Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e Fëmijëve monitoron ecurinë e Planit të Veprimit.

Sipas Marrëveshjes, koordinimi i zbatimit të Planit të Veprimit është përgjegjësi e Agjencisë Shtetërore për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve. Për koordinimin e veprimtarisë mes institucioneve është ngritur Task-Forca në ndihmë të fëmijëve dhe familjeve në situatë rruge, me përfaqësues nga: ASHMDF, SHSSH, Shërbimi Kombëtar i Punësimit, Koordinatori Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave, Drejtoria e Policisë së Shtetit, Drejtoria Arsimore Rajonale Tiranë, dhe OJF. Zbatimi i Planit të Veprimit, i nisur në qershor 2014 ka vazhduar gjatë 2015 në bashkinë Tiranë, me angazhimin dhe punë identifikuese në terren të 11 Njësive të Mbrojtjes së Fëmijëve, të mbështetura nga punonjës socialë të organizatave partnere që ofrojnë shërbime për fëmijët (ARSIS, SHKEJ, Terre des Hommes, Save the Children, FBSH, D&E)

Në takimet periodike të Task- Forcës janë sjellë problematikat nga terreni, duke synuar gjetjen e zgjidhjeve institucionale dhe funksionimin e mekanizmave ligjorë, në ndihmë të fëmijëve dhe familjeve në situatë rruge. Shumë çështje kanë gjetur zgjidhje falë bashkëpunimit, disa të tjera mbeten sfida të vazhdueshme.

1 Për informacion të detajuar shih shtyllën e koordinimit, ku jepen në mënyrë të detajuar trajnime dhe ëorkshope 2 Ligji Nr. 10347 datë 04.11.2010“Për mbrojtjen e të drejtave të fëmijës” 17

Ndërhyrjet e realizuara në mbështetje të fëmijëve dhe familjeve janë: • këshillim, ofrim shërbimesh nga qendrat ditore • regjistrim i fëmijëve në institucionet arsimore • regjistrimi i fëmijëve të paregjistruar; • vaksinim i fëmijëve • ndërhyrje për asistencë mjekësore • ndërmjetësim për punësimin e prindërve.

Në mars 2015 filloi zgjerimi i ndërhyrjes në bashkitë Fier, Elbasan dhe Durrës, ku ASHMDF koordinoi takimet me kryetarët e tre bashkive për fillimin e ndërhyrjes.

Gjatë vitit 2015 në kuadër të Planit të Veprimit sa i takon identifikimit të fëmijëve në situatë rruge, referimit të tyre dhe ngritjes së kapaciteteve të strukturave që merren direkt me fëmijët:  Janë organizuar disa trajnime me përfaqësues nga NJMF, policia, shoqëria civile, arsimi, shëndetësia, policia, strukturat antitrafik, shërbimi social në bashki, Shërbimi Social Rajonal, OJF lidhur me rolet dhe përgjegjësitë, për punën identifikuese në terren dhe mënyrën e bashkëpunimit. Janë ofruar trajnime për 45 profesionistë në Tiranë dhe në bashkëpunim me Zyrën e Koordinatorit Kombëtar Antitrafik janë trajnuar 62 profesionistë në rrethe.  Janë ngritur dhe dalin në terren 17 skuadra terreni për identifikimin e fëmijëve në situatë rruge.  Janë marrë në mbrojtje dhe nuk janë më në situatë rruge 243 fëmijë të identifikuar në situatë rruge  Janë regjistruar në shkollë 91 fëmijë të identifikuar në situatë rruge, 21 fëmijë janë regjistruar në kopsht dhe 11 fëmijë janë regjistruar në çerdhe.  Janë referuar dhe mbështetur për punësim 147 raste të familjarëve, nga të cilët 78 janë punësuar.  Janë referuar për ndjekje penale18 raste të të rriturve që shfrytëzojnë fëmijët për lypje.

Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve në bashkëpunim me Zyrën e Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave, kanë organizuar në dy qarqe (Korçë dhe Shkodër) trajnimin me temë “Fëmijët në situatë rruge, Identifikimi rasteve të trafikimit të brendshëm të tyre. Sfidat dhe zgjidhjet”. Janë trajnuar 48 persona në të dy qarqet nga: NJMF-të e qarqeve përkatëse, NJDF, Shërbimi Social Shtetëror Rajonal, Shërbimi Social i Bashkisë, përfaqësues nga policia e qarkut, nga Seksioni për Trafikun e Paligjshëm dhe Sektori për të Miturit dhe Dhunën në Familje, përfaqësues nga qendrat pritëse dhe riintegruese për viktimat dhe viktimat e mundshme të trafikimit, OJF dhe qendra që ofrojnë shërbime për fëmijët.

 Identifikimi brenda vendit

Nga strukturat vendore të policisë, në komisariate janë identifikuar gjithsej 21 viktima të mundshme të trafikimit, nga të cilat, 9 nga komisariatet e policisë së DVP Tiranë; Lezha 2; Vlora 1; Fieri 2; Lushnja 1, Gjirokastra 1, Shkodra 1; Elbasani 1, Durrësi 1 dhe Berati 2.

Janë referuar materialet në prokurori për 52 raste të braktisjes së të miturve, neni 124 i Kodit Penal, ”Braktisja e fëmijëve të mitur”, dhe 15 raste për keqtrajtim të të miturit neni 124/b i Kodit Penal “Keqtrajtimi i miturit”.

18

Udhëzimi i Përbashkët nr. 10 datë 25.02.2015 “Për mënyrat, format e bashkëpunimit dhe procedurat e ndërhyrjes në ndihmë të fëmijëve në rrezik për institucionet dhe strukturat përgjegjëse kryesore për mbrojtjen e fëmijëve", është një instrument praktik që, përveç NJMF-ve, u drejtohet dhe përmban detyrat, përgjegjësitë dhe procedurat standarde për institucionet dhe strukturat kryesore përgjegjëse si dhe organizatat publike apo private të cilat punojnë me fëmijët në rrezik, për ofrimin e shërbimeve lidhur me mbrojtjen e të drejtave të fëmijës.

Përgjegjësitë e strukturave të Policisë së Shtetit, janë si më poshtë: o Identifikimin e fëmijëve në nevojë për mbrojtje dhe referimi në kohë tek NJMF. o Marrjen në mbrojtje të fëmijëve në rrezik të menjëhershëm (në situatë emergjente) dhe referimin e tyre pranë NJMF, Shërbimit Social Rajonal edhe kur këto raste identifikohen jashtë orarit zyrtar të punës. o Plotësimin e Kërkesë Padisë për lëshimin Urdhrit të Menjëhershëm të Mbrojtjes, kur fëmijët janë në rrezik të lartë ose të menjëhershëm në bashkëpunim me NJMF. o Fillimin e hetimeve në rastet kur ka indicie ose të dhëna për vepra penale të kryera ndaj fëmijëve. o Marrjen pjesë në Takimet Grupit Teknik Multidisiplinar dhe mbështetjen për zhvillimin dhe zbatimin e planeve individuale të hartuara për fëmijën. o Mbështetjen e NJMF kur është e nevojshme, gjatë vizitave në familje, gjatë identifikimit dhe menaxhimit të rasteve të fëmijëve që janë në rrezik të lartë ose të menjëhershëm. o Mbështetjen dhe bashkëpunimin me NJMF për zhvillimin e aktiviteteve të ndryshme informuese me qëllim parandalimin e dhunës dhe/ose abuzimin e fëmijëve.

Është përgatitur Letër-Porosi e Drejtorit të Policisë së Shtetit, Nr. 493 Prot, datë 19.06.2015, “Për pjesëmarrjen dhe përfaqësimin e strukturave të Policisë së Shtetit në mekanizmat e bashkërendimit të punës ndërmjet autoriteteve shtetërore në nivel vendor, si dhe përmbushjen e detyrave dhe përgjegjësive për identifikimin, mbrojtjen, trajtimin dhe referimin e rasteve të fëmijëve në situatë rruge apo fëmijëve në rrezik”, e cila iu është dërguar të gjitha strukturave vendore të Policisë së Shtetit.

Për përmirësimin e cilësisë së shërbimeve të mbrojtjes së fëmijëve në nivel lokal dhe mundësimin e inspektimit të tyre nga strukturat në nivel qendror, me Vendim të Këshillit të Ministrave, Nr. 573 datë 24.06.2015 “Standardet për ofrimin e shërbimeve sociale në Njësitë për Mbrojtjen e Fëmijëve” u miratuan standardet e shërbimeve sociale të Njësive për Mbrojtjen e Fëmijëve. Standardet janë të bazuara në pesë fusha të veçanta si: burimet dhe mjedisi; procedurat e menaxhimit; fëmija dhe përfshirja e familjes; ndërhyrje multidisiplinare në procesin e menaxhimit dhe sigurimi i shërbimit cilësor për të përmbushur nevojat e fëmijës.

Në kuadër të zbatimit të Planit të Veprimit “Për identifikimin dhe mbrojtjen e fëmijëve në situatë rruge”, Policia e Shtetit në bashkëpunim me Agjencinë për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve, Terre des Hommes dhe ARSIS, nga data 19-25 nëntor 2015, organizuan trajnimin me temë ” Roli dhe përgjegjësitë e punonjësve të policisë në mbrojtjen e fëmijëve. Puna e grupit multidisiplinar për mbrojtjen e fëmijëve”. Qëllimi i trajnimit konsistonte në prezantimin e koncepteve bazë mbi sistemin e mbrojtjes së të drejtave të fëmijëve, rolin dhe

19 përgjegjësitë e punonjësve të policisë si dhe bashkëpunimin me aktorët përgjegjës për mbrojtjen e fëmijëve.

Evidentimi i punës së detyruar është një element shumë i rëndësishëm i luftës kundër trafikimit të personave dhe shfrytëzimit për punë të detyruar. Me qëllim adresimin e situatës së trafikimit brenda vendit dhe goditjes së fenomenit të punës së detyruar në mënyrë shumëdimensionale, në 21 tetor 2014, u nënshkrua Memorandumi i Mirëkuptimit ndërmjet Koordinatorit Kombëtar për Luftën kundër Trafikimit të Personave, Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë së Shtetit dhe Inspektoratit Shtetëror të Punës dhe Shërbimeve Shoqërore “Për Procedurat e bashkëpunimit për identifikimin e rasteve të punës së detyruar dhe trafikimit me qëllim shfrytëzimin e punës”. Qëllimi i këtij Memorandumi është rritja e masave parandaluese të identifikimit proaktiv dhe mbrojtja e viktimave të punës së detyruar dhe trafikimit, nëpërmjet shkëmbimit të informacionit, të planifikimit dhe bashkërendimit të veprimeve të përbashkëta.

Sipas përcaktimeve të këtij Memorandumi, Policia e Shtetit dhe Inspektorati Shtetëror i Punës dhe Shërbimeve Shoqërore veprojnë në mënyrë të njëkohësishme në mjediset e punës apo në rastet kur ka informacion për shfrytëzim për punë, me synimin për të parandaluar çdo rast të mundshëm trafikimi.

Fokusimi i punës së ISHPSHSH dhe Degëve Rajonale për periudhën raportuese ka qenë kontrolli periodik i subjekteve private, të licencuara apo sipërmarrje me aktivitete prodhuese, evidentimi i punëmarrësve pa kontratë pune individuale dhe evidentimi i shfrytëzimit të punës së minorenëve pa kontratë pune, si tregues evidentë të shfrytëzimit të punës.

Përqendrimi i punës së inspektorëve për gjatë kësaj periudhe raportuese, në këtë aspekt ka konsistuar në :  Evidentimin e punëmarrësve pa kontratë pune;  Evidentimin e punës së minoreneve nën moshën 18 vjeç, pa autorizimin e ISHPSHSH, pa kontratë pune;  Evidentimin e punëmarrësve të huaj pa leje pune.

Gjatë vitit 2015 janë kryer 7628 inspektime rutinë dhe 30153 inspektime në bashkëpunim me Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve, në bazë të të cilave u evidentuan 1226 punëmarrës të pasiguruar, të cilët, i janë nënshtruar kushteve të punëdhënësve dhe puna e tyre shfrytëzohet nga punëdhënësit.

Më poshtë një përmbledhje mbi fëmijët, të huajt dhe punëmarrës pa kontratë evidentuar në punë për muajt Janar-Dhjetor 2015:  Gjatë vitit 2015 rezultojnë 4431 punëmarrës gjithsej të evidentuar pa kontratë pune;  Gjithashtu gjatë vitit 2015, në inspektimet e kryera rezultojnë, 1739 punëmarrës të huaj, nga të cilët u evidentuan 15 pa leje pune;  Ndërkohë në bazë të inspektimeve të ISHPSHSH-së për këtë periudhe rezulton se janë të punësuar në total 156 fëmijë.

Nga fëmijët e evidentuar gjatë vitit 2015 rezultojnë :  16 fëmijë pa kontratë pune;  24 fëmijë pa leje pune (pa autorizimin e ISHPSHSH-së)

20

Viti 2015 u shpall viti i luftës kundër informalitetit dhe futjes në skemën e sigurimeve të punonjësve të pasiguruar. Bizneset informalë janë gjithmonë burim i rëndësishëm për identifikimin fillestar të punës të detyruar, dhe për rrjedhojë të viktimave të mundshme të trafikimit. Kjo solli një zbehje të intensifikimit të luftës kundër trafikimit të qenieve njerëzore dhe mungesë të identifikimit të viktimave të mundshme të trafikimit. Për rrjedhojë, grupi qendror nuk mundi të përcaktojë një plan aksioni në bazë të termave të Memorandumit të nënshkruar. Gjithsesi, janë organizuar takime me përfaqësuesit e OSBE, ku janë përcaktuar edhe fazat e zbatimit të termave të Memorandumit për vitin 2016.

Disa nga problematikat e hasura për funksionimin e Memorandumit të Mirëkuptimit ndërmjet ISHPSHSH, Policisë së Shtetit dhe Koordinatorit Kombëtar (21 tetor 2014): o Nuk janë përcaktuar akoma grupet rajonale të punës, të cilat do të grumbullojnë të dhënat nëpërmjet plotësimit të formularëve të intervistave me të dyshuarit si viktima të mundshme të trafikimit. o Asnjë viktimë e mundshme trafikimi nuk është identifikuar nga ISHPSHSH, çka kërkon rritjen e kapaciteteve nëpërmjet organizimit të trajnimeve të punonjësve.

Aktualisht, Drejtoria e Antitrafikut ka kërkuar caktimin e anëtarëve të Grupit të Punës nga ana e secilës palë nënshkruese të Memorandumit për të finalizuar aktivitetet që do organizohen në bazë të një plani aksioni në luftën kundër trafikimit.

Bazuar në planin e punës së Drejtorisë së Antitrafikut, në bashkëpunim me ISHPSHSH në muajin shkurt 2016, inspektorët e punës u trajnuan lidhur me definicionet e punës së detyruar si dhe procedurat, në bazë të të cilave, do të operojnë gjatë inspektimeve në terren lidhur me këtë çështje. Ndërkohë, do të ngrihen grupet rajonale të përbashkëta me Policinë e Shtetit, të cilët do të raportojnë një herë në tre muaj tek grupi qendror, që përbën edhe fazën e dytë të planit të aksionit në luftën kundër trafikimit. Më tej bashkëpunimi mes firmëtarëve do të vijojë me kryerjen e veprimeve të përbashkëta me oficerët e policisë duke përcaktuar afatet dhe datat.

Gjatë vitit 2015 në zbatim të Procedurave Standarde Operative për kryerjen e intervistës formale janë asistuar nga 12 Zyrat Rajonale të Shërbimeve Sociale gjithsej 56 raste viktima /viktima të mundshme trafikimi, të ndara në poshtë sipas qarqeve:

21

Viktima të mundshme trafikimi sipas qarqeve 2 2 6 1 15 DRSHSSH Tiranë DRSHSSH Durrës DRSHSSH Kukës 15 DRSHSSH Elbasan 15 DRSHSSH Shkodër 11 DRSHSSH Vlorë DRSHSSH Korçë DRSHSSH Lezhë

Në zbatim të PSV-ve, punonjësit socialë të zyrave rajonale në bashkëpunim me administratorët shoqërorë dhe subjektet jo-publike që ofrojnë shërbime sociale integruese (në familje) duhet të fokusohen më shumë në mbështetjen e rasteve pas kthimit të tyre në familje ose pas daljes së tyre nga institucionet e përkujdesit social rezidencial.

 Njësitë Lëvizëse (Mobile Units) një risi që duhet mbështetur në vazhdimësi

Në qershor 2013-shtator 2014 u zbatua projekti për ngritjen e 3 Njësive Lëvizëse në qarqet Tiranë, Elbasan dhe Vlorë. Qëllimi kryesor i ngritjes së tyre ishte për të rritur numrin e identifikimeve fillestare të viktimave të trafikimit dhe aksesin në shërbime. Nga qershori 2013 deri në shtator 2014 janë identifikuar gjithsej 94 viktima të mundshme të trafikimit nga të cilët 40 janë të rritur dhe 54 të mitur. Viktimat janë trafikuar kryesisht për shfrytëzim seksual, punë të detyruar dhe lypje.

Pas shtatorit 2014, vetëm Njësia Lëvizëse në Elbasan ka vijuar së funksionuari: për periudhën shtator 2014- prill 2015, është mbështetur nga Ambasada Amerikane dhe, nga marsi 2015-shtator 2015 është mbështetur nga Ambasada Çeke.

Si rezultat i punës së bërë në terren nga NJL Elbasan janë kontaktuar 21 raste fëmijësh, të cilët janë informuar për të drejtat e tyre dhe rreziqet e të qenit vetëm në rrugë, 10 raste ( 2 femra dhe 8 meshkuj) VMT janë referuar tek AP dhe 1 rast është në proces monitorimi nga NJMF dhe MU Elbasan.

 Identifikimi në kufi

Për të realizuar misionin e saj Policia e Kufirit dhe Migracionit është përqendruar në rifreskimin e njohurive të personelit të Policisë Kufitare dhe Migracionit me Planin e Veprimit për Luftën kundër Trafikimit në Njerëz, miratuar me VKM 814, datë 26.11.2014.

22

Trajnimi i vazhdueshëm i PKM, i cili është fokusuar në zbatimin e Procedurave Standarde të Veprimit për Identifikimin dhe Referimin e Viktimave të Trafikimit dhe në modelet më të përparuara të BE për identifikimin e trafikimit të qenieve njerëzore, ka synuar në njohjen dhe respektimin e procedurave të brendshme të PKM në identifikimin e Viktimave të Mundshme, evidentimin e tyre në sistemin TIMS, përvetësimin e metodave të intervistimit dhe detajet ku duhet të fokusohet punonjësi i PKM gjatë këtij intervistimi, njohjen e punonjësve të PKM me Projekt-Manualin Praktik për punonjësin e PKM, i cili përmban udhëzime se si duhet të veprojë punonjësi i PKM për identifikimin e viktimave të mundshme të trafikimit në kufi, si dhe në njohjen e dokumentacionit dhe mënyrat e përpilimit të tij nga punonjësi i PKM për identifikimin e VMT, shqiptarë/të huaj, të mitur/të rritur, deklarata e përkthyesit për konfidencialitetin e intervistës dhe kërkesa për ndërhyrje të menjëhershme të SLKTP.

Për sa i përket trajnimeve të zhvilluara me punonjësit e strukturave të PKM, Drejtoria e Përgjithshme për Kufirin dhe Migracionin, në bashkëpunim me Akademinë e Sigurisë, gjatë vitit 2015 kanë zhvilluar 2 kurse një mujore të trajnimit bazë të policisë Kufitare me nga 22 pjesëmarrës për secilin kurs. në këto dy kurse janë zhvilluar 4 tema me objekt çështjet e luftës kundër trafikimit të personave (identifikimi dhe referimi i viktimave të mundshme të trafikimit; një temë për të drejtat e njeriut;një temë për identifikimin e të miturve të pashoqëruar në aeroporte dhe një temë për çështjet e diversitetit dhe trajtimit të grave në Shqipëri)

Në çdo DRKM, aktualisht janë shpërndarë një numër i konsiderueshëm broshurash “Udhëzues për Zbatimin e Procedurave Standarde të Veprimit për Identifikimin dhe Referimin e Viktimave të Trafikimit dhe Viktimave të Mundshme të Trafikimit”. Gjithashtu në rrugë elektronike çdo PKK-je i është dërguar Projekt-Manuali Praktik për punonjësin e PKM dhe dy formularët që duhet të plotësojë PKM gjatë Identifikimit Fillestar. Janë bërë përmirësime në Kapitullin Nr. IX të Procedurave Standarde të Punës së PKM me titull “Procedura për intervistimin e shtetasve qe kapen ne tentative për kalim ilegal të kufirit, që kthehen nga policitë e vendet e tjera ose që kalojnë legalisht nëpërmjet PKK-ve”.

Gjithashtu, bazuar në Planin e Veprimit, janë lënë detyra të qarta për strukturat vartëse të PK&M për respektimin e dinjitetit njerëzor dhe intervistimin e femrave dhe fëmijëve të pashoqëruar gjatë daljes nga RSH në PKK; intervistimin e shtetasve të kthyer duke mbajtur parasysh treguesit parësorë dhe dytësorë të identifikimit paraprak të viktimave të mundshme të trafikimit, si dhe intervistimit dhe identifikimit të viktimave të mundshme të trafikimit që shfrytëzohen për punë informale. Një vëmendje e veçantë iu është kushtuar shtetasve që kapen në tentativë për kalim të paligjshëm të kufirit, si dhe të miturve të pashoqëruar ose të shoqëruar me persona, të cilët nuk janë prindërit ose kujdestarët ligjorë të tyre. Janë përmirësuar kushtet për akomodim dhe intervistim në PKK dhe Stacionet e PKM ku ka ambiente për akomodimin dhe intervistimin e shtetasve.

Gjatë vitit 2015 nga policia Kufitare dhe Migracionit janë identifikuar 6 viktima të mundshme trafikimi, nga të cilat 4 femra(të rritur dhe 2 meshkuj (të mitur). Viktimat vijnë nga zona të ndryshme të vendit dhe kryesisht nga zonat rurale të Korçës, Beratit, Elbasanit, Mirditës. Zonat nga ata vijnë karakterizohen nga shifra të larta papunësie dhe mungesa perspektive për të ardhmen. Katër prej tyre kanë pasur si destinacion Greqinë, njëra Italinë, ndërsa shtetasja e huaj ka pasur si destinacion Francën. Krahasuar me vitin 2014, për vitin 2015 rezulton një rritje e numrit të identifikimit të viktimave të mundshme të trafikimit (3

23 raste më shumë). 5 raste janë identifikuar nga personeli i shërbimit të PKK-së Kapshticë dhe 1 rast nga PKK Rinas.

Mosha e viktimave të mundshme femra varion nga 22-36 vjeç, kurse dy meshkujt janë të mitur. 5 rastet shtetas shqiptarë, pas veprimeve të Policisë Kufitare dhe identifikimit të tyre si viktima të mundshme trafikimi, u janë dorëzuar specialistëve të Seksionit të luftës kundër trafiqeve në drejtorinë vendore të qarkut Korçë për veprime të mëtejshme.

Modus operandi  4 nga shtetasit e identifikuar si vmt kanë dalë nga Shqipëria në mënyrë ilegale, të papajisur me dokumente të rregullta udhëtimi. Vëtëm njëra prej tyre, për herë të fundit ka udhëtuar në mënyrë legale jashtë Shqipërisë, duke udhëtuar nga PKK Rinas. Për sa i përket shtetases së huaj, ajo ka hyrë në territorin e Shqipërisë me dokumente të falsifikuara.  Nuk rezulton të kenë pasur rezervim hoteli apo të kenë qëndruar në hotel. Në përgjithësi, kanë shkuar tek personat që njihnin dhe që mund të kenë qenë shfrytëzuesit e tyre.  Qëllimi i udhëtimit ka qenë për turizëm, për t’u martuar, ose për të punuar në rastin e viktimës që ka kaluar ilegalisht.  shfrytëzuesi dhe viktima nuk kanë udhëtuar së bashku.  në një rast ka qenë premtimi për martesë dhe më vonë ushtrimi i dhunës, kurse në 2 raste të tjera premtimi për punë dhe më pas ushtrimi i dhunës fizike.  Në 2 raste (viktimat meshkuj) ka qenë premtim për lypje dhe njëri prej tyre dyshohet se mund të jetë shfrytëzuar për skllavëri.  rekrutimi bëhet duke i ofruar punë në hotele, restorante, duke i premtuar bashkim me familjen, duke i premtuar martesë.  Gjithashtu, mund të theksojmë se ato nuk veprojnë vetëm. Për të udhëtuar jashtë shtetit, ato nuk kontaktojnë agjenci udhëtimi apo punësimi, por udhëtojnë jashtë Shqipërisë të ndihmuara nga persona të tjerë, qoftë ilegalisht ose në mënyrë të rregullt. për sa u përket 2 shtetasve të mitur, secili prej tyre deklaron se ka humbur kontaktet me prindërit. Dyshohet se secili prej tyre mund të jetë mashtruar nga persona të ndryshëm në Greqi dhe mund të jenë detyruar që të punojnë jashtë dëshirës së tyre.

Rrugët e përdorura për kalimin e kufiri:t  Nëpërmjet kufirit ajror: 1 rast-aeroporti Rinas Tiranë-Itali dhe 1 rast me linjën Turqi-Shqipëri  Nëpërmjet kufirit tokësor: 4 raste kanë kaluar ilegalisht kufirin tokësor me Greqinë.

KTHIMI I ASISTUAR I VIKTIMAVE TË TRAFIKIMIT APO VIKTIMAVE TË MUNDSHME

Organizata “Të ndryshëm & të Barabartë” ka bashkëpunuar me dy organizata jashtë Shqipërisë, 1 në Gjermani dhe 1 në Spanjë, për kthimin, mbështetjen dhe ofrimin e asistencës në vendin e origjinës për dy raste që me informacionin e dërguar nga 24 organizatat respektive rezultonin të shfrytëzuara apo viktima të mundshme të trafikimit.

D&E ka bashkëpunuar me organizatën “SOLËODI” në Gjermani, për kthimin, mbështetjen dhe ofrimin e asistencës në vendin e origjinës për dy raste që me informacionin e dërguar nga organizata rezultonin të shfrytëzuara. Një rast është asistuar në familje bashkë me fëmijën e saj dhe rasti tjetër është asistuar në apartament me qira bashkë me fëmijën e saj duke marrë të gjithë ndihmën për të cilën kanë pasur nevojë në bashkëpunim dhe me organizatën SOLËODI në Gjermani. Të dyja rastet vazhdojnë të jenë në programin e riintegrimit të organizatës.

D&E ka vazhduar gjithashtu bashkëpunimin me organizatën në Spanjë “SICAR cat Serveis”, ku vazhdon të asistohet një vajzë shqiptare, viktimë trafikimi e shfrytëzuar për qëllime seksuale e cila ka kërkuar vazhdimisht të lidhej me fëmijët e saj që jetonin në Tiranë, për të cilët ajo mendonte se shfrytëzoheshin për lypje. D&E ka ndërmjetësuar me ARSIS që fëmijët të frekuentonin qendrën ditore, për mundësinë e pajisjes me libra shkollorë, si dhe me mundësinë e punësimit të personave që kujdeseshin për fëmijët. Për kthimin dhe asistimin e rasteve është vënë në dijeni Autoriteti Përgjegjës, i cili ka bashkëpunuar për zgjidhjen e rasteve në fjalë. Për pritjen e rasteve u angazhuan strukturat përgjegjëse si specialistë të Seksionit kundër Trafikut të Paligjshëm Tiranë, punonjësit socialë të Zyrës Rajonale të Shërbimit Social Tiranë, si dhe përfaqësues të D&E.

MBËSHTETJA E VIKTIMAVE/VIKTIMAVE TË MUNDSHME TË TRAFIKIMIT

Viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit kanë nevojë për shërbime multi-disiplinare. Është e nevojshme që kategoria e viktimave të mundshme të trafikimit të kuptohet si një kategori që meriton të njëjtat shërbime si viktimat e trafikimit.

Në vijimësi, qendrat kanë hasur vështirësi në trajtimin e rasteve të viktimave që shfaqin probleme të shëndetit mendor. Strehëzat nuk kanë staf mjekësor të kualifikuar për trajtimin 24 orë të këtyre rasteve. Për të zgjidhur jo vetëm këtë vështirësi, por edhe për t’u garantuar viktimave të trafikimit një shërbim të munguar, falë një amendimi me Ligjin nr. 141/2014, datë 23 tetor 2014 në Ligjin Nr. 10383, datë 24.2.2011, “Për sigurimin e detyrueshëm të kujdesit shëndetësor në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar, është bërë i mundur mbulimi i detyrueshëm i sigurimit shëndetësor për viktimat e trafikimit si kategori ekonomikisht joaktivë. Pagesa e kontributeve për viktimat e trafikimit mbulohet nga Buxheti i Shtetit. Aktualisht, viktimat e trafikimit, sipas listës së miratuar nga Koordinatori Kombëtar, e cila i është dërguar FSKDSH, janë të pajisura me kartën e shëndetit.

Në kuadër të mbrojtjes dhe asistencës së vt/vmt, më datë 26.08.2015 u miratua VKM nr. 707 “Për disa ndryshime dhe shtesa në vendimin nr.107, datë 10.2.2010, i Këshillit të Ministrave, “Për botimin, shtypjen, shpërndarjen dhe shitjen e teksteve shkollore të sistemit të arsimit parauniversitar”, të ndryshuar“, në të cilin parashikohet dhënia e librave falas për fëmijët viktima të trafikimit.

MBËSHTETJA FINANCIARE SHTETËRORE/JOSHTËTËRORE PËR QENDRAT PUBLIKE DHE JOPUBLIKE

Për vitin 2015 në Programin e Përkujdesit Social është çelur fondi prej 2 555 000 lekë për periudhën 2014-2015 fond (ushqim) për operatorët jo publik (Tjetër Vizion, Të Ndryshëm

25 dhe Të Barabartë dhe Vatra) në Bashkinë Vlorë, Elbasan dhe Njësia Bashkiake Nr 7. Krahasimisht me vitin 2014, në vitin 2015 për QKPVT janë çelur 2 000 000 lekë më shumë, me fondin prej 21 400 000 lekë dhe fondin për Ndihmën Ekonomike në shumën prej 1 008 080 lekë për 28 përfituese.

Në këtë fond përfshihen zërat:

 Menaxhimi dhe administrimi i Qendrës Kombëtare Pritëse të Viktimave të Trafikimit,  Masa e Ndihmës Ekonomike për Viktimat e Trafikimit që dalin nga institucioni, si dhe  Fondi për ushqim për ofruesit e shërbimeve të përkujdesit shoqëror. (Shoqata “Të Ndryshëm dhe Të Barabartë”, Shoqata “Tjetër Vizion”, Shoqata” Vatra - Vlorë”).

Gjatë vitit 2015 është çelur fondi prej 3 milionë lekë për kuotën ushqimore të Viktimave të Trafikimit/Viktimave të Mundshme të Trafikimit të cilat marrin shërbime të përkujdesit social rezidencial në Bashkinë Elbasan, Tiranë dhe Vlorë. Ky fond (ushqim) për operatorët jo publik (“Tjetër Vizion”, “Të Ndryshëm dhe Të Barabartë” dhe “Vatra”) është transferte nëpërmjet njësive të qeverisjes vendore.

Me ndryshimin e ligjit 9355” Për ndihmën Ekonomike dhe Shërbime Shoqërore” si dhe VKM nr 114, datë 31.01.2007 ndryshuar me VKM nr 840, datë 03.12.2014 “Për përcaktimin e masës së kontributeve të personave që vendosen në institucionet publike të shërbimeve të përkujdesjes shoqërore”, viktimat e trafikimit/viktimat e mundshme të trafikimit, që nga janari i vitit 2015 përfitojnë një kontribut në cash për periudhën që qëndrojnë në institucion dhe ndihmën ekonomike kur dalin nga institucioni deri në momentin kur fillojnë punë. Janë trajtuar me pagesë si viktima trafikimi 25 raste (900.000 lekë), të cilat, kanë dalë nga qendrat, pasi kanë marrë të gjithë paketën e shërbimeve dhe jetojnë në familje. Gjatë vitit 2015 është rritur numri i përfituesve që janë punësuar.

Një ndër sfidat kryesore të MMSR ka qenë mbështetja me fonde nga buxheti i shtetit i subjekteve jo-publike që ofrojnë shërbime të përkujdesit social për viktimat/ viktimat e mundshme të trafikimit. Për këtë arsye, Ministria ka kontribuar në rritjen e bashkëpunimit me strukturat në nivel vendor dhe rajonal për të gjetur mekanizmat bashke financues në mbështetje të viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit. Për vitin 2015 u lëvrua fondi prej 10 milion lekësh nga buxheti i shtetit, për pagesat e 12 punonjësve socialë për shërbimet e përkujdesit social rezidencial që ofrohen në Qarkun e Vlorës dhe të Elbasanit nëpërmjet subjekteve jo-publike shoqatës “Tjetër Vizion” dhe “Vatra”. Me ndërmjetësimin e Zyrës së Koordinatorit Kombëtar me Ministrinë e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë dhe Këshillin e Qarkut Tiranë, u bë e mundur financimi i 8 punonjësve socialë të qendrës D&E për vitin 2016.

Qendra Kombëtare Pritëse e Viktimave të Trafikimit është institucion i përkujdesit social rezidencial në varësinë administrative të Shërbimit Social Shtetëror, i cili financohet nga buxheti i shtetit. Gjatë vitit 2015, buxheti për funksionimin e QKPVT ka qenë 11.300.000 lekë, për shpenzime operative në funksion të qendrës dhe përfituesve, si ushqim, veshmbathje, detergjente, materiale hotelierie, pagesa individuale të përfituesve, materiale për punime dore për pune okupacionale në dobi të përfituesve, mirëmbajtje të qendrës, etj., kundrejt vlerës prej 9.500.000 lekë të buxhetit të vitit 2014.

26

Shoqata Tjeter Vizion pas një periudhe emergjence me të cilën u përball në 6 mujorin e 2- të të vitit 2014, në fillim të vitit 2015 vazhdoi në normalitet aktivitetin e saj të ofrimit të shërbimeve rezidenciale për fëmijë, viktima dhe viktima të mundshme trafikimi. Gjatë 3 mujorit të parë (Janar- Mars 2015) me ndihmën e burimeve financiare nga kompani private (1.0000.000 leke të reja), të cilat u ndërmjetësuan nga Ministria e Mirëqenies Sociale & Rinisë, u bë i mundur ofrimi i pjesshëm i paketës së shërbimeve për fëmijët dhe pagesës së stafit të qendrës rezidenciale.

Gjithashtu nga fondi i ushqimit për VT i Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, Tjetër Vizion u mbështet me burime financiare për periudhën Janar- Dhjetor 2015 në shumën prej 511.000 lekë. “Tjetër Vizion” nga kontraktimi që pati me INTERNATIONAL CO- OPERATIVE CENTER në Elbasan u mbështet me fonde të pjesshme për ushqimin e fëmijëve në shumën 245.000 lekë.

Aktiviteti antitrafikim i ndërmarrë nga Tjetër Vizion është mbështetur dhe nga fonde të alokuara nga Ambasada Amerikane nëpërmjet programit të granteve të vogla, në kuadër të mbështetjes së aktivitetit të Njësisë Lëvizëse (NJL) Elbasan për identifikimin e viktimave të mundshme të trafikimit. Periudha e financimit ishte Shtator 2014- Prill 2015. Kjo mbështetje u pasua me financimin e Ambasadës Çeke për periudhën Mars - Shtator 2015. Më pas, aktiviteti i NJL Elbasan e vazhdoi veprimtarinë e tij në mënyrë vullnetare.

Gjithashtu për periudhën nëntor 2014–janar 2015, Tjetër Vizion, në kuadër të mbështetjes suedeze për Ministrinë e Punëve të Brendshme dhe Policinë e Shtetit për policimin në komunitet zbatoi projektin “Bashkëpuno me Policinë – Raporto!Shpëto! ” me një vlerë prej 450.000 lekë. Ky projekt u fokusua në fushata sensibilizuese kundër trafikimit të personave në shkolla të qarkut të Elbasanit.

Tjetër Vizion gjatë vitit 2015, pati mbeshtetje nga OSBE në pajisjen e qendres rezidenciale me sistem ngrohje me pelet. Vlera e investimit ishte mbi 10.000 euro.

Problematikë mbetet amortizimi i godinës trekatëshe i Qendrës Kombëtare Pritëse të Viktimave të Trafikimit (QKPVT. Problemi është ngritur nga Inspektorati Shtetëror i Punës dhe Shërbimeve Shoqërore ku, Drejtoria e Përgjithshme e Shërbimit Social Shtetëror menjëherë ka marrë masa për përmirësimin e kushteve në këtë qendër duke e pajisur me mjete hotelerie dhe shërbime riparimi. Në vazhdimësi për eliminimin e këtij problemi, Drejtoria e Përkujdesit Social dhe Shërbimeve të Integruara i ka kërkuar Drejtorisë së Buxhetit në MMSR parashikimin në buxhetin e 2016 të ri-konstruksionit të godinës së QKPVT.

Mbështetja financiare jo-shtetërore për qendrat jopublike

Organizatat “Të ndryshëm dhe të barabartë”, “Vatra” dhe “Tjetër Vizion” të gjitha aktivitetet i kanë realizuar në kuadër të zbatimit të një sërë projektesh të financuara nga donatorë të ndryshëm si: USAID/IOM; JTIP/IOM; OSBE, King Baudouin Foundation; Ministria e Punëve të Jashtme Norvegjeze; UNODC; UN.GIFT; Ambasada Amerikane në Tiranë; SHKBSH dhe Krahët e Shqiponjës; ARSIS; CARITAS Albania; Qendra ligjore TLAS dhe QNLQ; Qendra “Të Drejtat e Njeriut në Demokraci”; “Qendra për Popullsi dhe Zhvillim” “Meridia”, ‘Terre des Hommes”, Ambasada Çeke, Ambasada e Mbretërisë Norvegjeze, UN Voluntary TRUST Fund, Fondacioni SOROS, etj.

27

SHËRBIMET PËR VIKTIMAT/VIKTIMAT E MUNDSHME TË TRAFIKIMIT

 Akomodim

Qendrat ofrojnë ambiente akomodimi sipas standardeve të miratuara. Për çdo rast që pranohet në qendër përfituesit informohen mbi të drejtat, mundësitë dhe detyrimet që kanë.

Për periudhën Janar – Dhjetor 2015 në QKPVT është ofruar shërbim rezidencial për 33 përfituese, nga të cilat 11 raste të mbartura nga viti 2014 dhe 22 raste të reja të akomoduar gjatë periudhës Janar- Dhjetor 2015. Gjatë kësaj periudhe në zbatim të standardeve janë referuar në shtëpi, KKSAT ose në komunitet 20 përfituese në kuadër të vlerësimit të nevojave të tyre.

Prognoza e viktimave të trafikimit sipas moshës, gjinisë, kombësisë dhe statusit: janë 22 viktima trafikimi; 10 viktima të mundshme trafikimi; 1 fëmijë i akomoduar me nënën e tij, 32 femra, 1 mashkull, 16 minorenë dhe 9 të rritur, 1 fëmijë (mashkull) i shoqëruar me nënën e tij, 2 viktimë trafikimi me kombësi të huaj (Kosova), 31 vt/vmt me kombësi shqiptare. Shpërndarja gjeografike e tyre ka qenë kryesisht nga rrethet Tiranë, Durrës, Elbasan, Shkodër, Fier dhe Kukës.

Në kuadër të vlerësimit të nevojave, 20 rastet janë referuar jashtë institucionit për integrim: 3 raste tek qendra “Të ndryshëm dhe të barabartë”-Tiranë, 5 rast tek Qendra “Vatra”-Vlorë, 1 rast tek Qendra “Tjetër Vizon“ Elbasan“, 1 rast në “Shtëpinë e Fëmijës” dhe 10 raste janë referuar në familje.

Gjatë periudhës Janar - Dhjetor 2015, në qendrën D&E janë asistuar në programin riintegrues të organizatës 112 përfituese dhe 81 fëmijë të tyre, nga të cilat 55 raste dhe 45 fëmijë kanë hyrë për herë të parë në program gjatë kësaj periudhe, ndërsa rastet e tjera janë të mbartura nga viti i kaluar dhe kanë vazhduar të marrin ndihmë sipas planit të riintegrimit.

Nga totali i përfitueseve, 89 raste të asistuar në programin e D&E kanë qenë viktima/ viktima të mundshme trafikimi dhe 32 fëmijë të tyre. Nga këto, 40 raste dhe 16 fëmijë të tyre kanë qenë raste të reja VT / VMT të hyra në program gjatë kësaj periudhe.

Për vitin 2015 në qendren rezidenciale “Tjetër Vizion” kanë përfituar shërbime rezidenciale: 7 VT ( 3 F dhe 4 M), nga të cilët 2 të grupmoshës 25 dhe 26 vjec dhe 5 të grupmoshes 10- 14 vjeç; 25 VMT (13F dhe 12M) të grupmoshës 5- 17 vjeç, ku 2 prej të cilëve, i përkasin grupmoshës 26-30 vjec.

Gjatë periudhës Janar – Dhjetor 2015, qendra “Vatra” ka mbështetur me programe riintegrimi gjithsej 62 përfituese primare dhe 11 fëmijë të tyre, nga të cilat: 24 raste të reja VT/VMT dhe 1 viktime e dhunës ne familje3; 11 raste të mbartura VT/VMT, në fazën e parë dhe të dytë të programit të riintegrimit, si edhe 1 viktimë dhune me fëmijët e saj. Po

3. Ky rast i dhunës në familje është referuar për asistencë në strehëz . Në kuadër të programit të saj për mbështetjen e viktimave të dhunës në familje gjatë vitit 2015 , Vatra ka asistuar me shërbime 4 viktima të dhunës. 28 kështu edhe 11 fëmijë të VT/VMT. 25 raste u përfshinë në monitorimin afatgjatë (në fazën e tretë të programit).

Burimet e referimit të rasteve të reja janë kryesisht nga: Policia, SHSSH, NJMF, Forumi i Gruas Elbasan, SHSSH Shkodër, vetëreferuar, Organizata Gruaja tek Gruaja, Shkodër. Rastet e referuara nga Policia kanë qenë kryesisht nga Drejtoria Vendore e Policisë së Qarkut Vlorë. Vlen të theksohet fakti se, ndryshe nga vitet e tjera, bashkëpunimi me Drejtorinë Vendore të Policisë së Qarkut Berat dhe Fier, në drejtim të referimeve të rasteve të VT/VMT ka munguar, edhe pse “Vatra” me të dy këto institucione ka Marrëveshje Bashkëpunimi. Ndërkohë vlen të përmendet bashkëpunimi shumë i mirë në drejtim të referimit të rasteve me QKPVT, e cila, përveçse rasteve në qendër, ka referuar për asistencë për fazën e dytë të programit dhe raste në komunitet. Drejtoria Vendore e Policisë së Qarkut Vlore dhe QKPVT mbulojnë rreth 70 % të numrit të rasteve të referuara VT/ VMT, dhe 30 % të tjera janë referuar nga NJMF, OJF dhe vetëreferuar për marrjen e shërbimeve.

 Asistenca ligjore:

Viktimat e trafikimit përfitojnë përfaqësim ligjor nga shteti në rast të përfshirjes së tyre në procese ligjore, por viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit e kanë të nevojshme konsultimin dhe orientimin ligjor edhe në rast të mospërfshirjes në procese gjyqësore dhe këto konsultime aktualisht kryhen nga avokatët e qendrave apo shërbimeve ligjore të organizatave të shoqërisë civile.

Një hap pozitiv ishte ulja e tarifave të pagesave në gjykatë për viktimat e trafikimit /viktimat e mundshme, bazuar në Udhëzimin e Përbashkët të Ministrisë së Drejtësisë dhe Ministrisë së Financave nr. 5668, datë 20.11.2013, i cili reduktoi në mënyrë të ndjeshme këto tarifa. Publiku i gjerë që përballohet me tarifa gjyqësore përfiton nga ky Udhëzim i përbashkët, i cili përfshin dhe viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit. Koordinatorja Kombëtare ka lobuar për këtë rezultat në çdo takim që ajo ka pasur me aktorët e përshirë.

Ligji nr. 10039 datë 22.12.2008 "Për ndihmën juridike" pësoi disa shtesa dhe ndryshime të rëndësishme me ligjin nr. 143/2013. Sipas nenit 4 të ligjit nr. 143/2013, personat që duan të mbrojnë të drejtat e tyre, por që nuk kanë mundësi financiare për të mbuluar shpenzimet e nevojshme për shërbimet gjyqësore, me anë të parashtrimit të një kërkese për ndihmë juridike, nëse janë viktimë e trafikimit të personave, mund të përfitojnë ndihmë ligjore falas. Komisioni Shtetëror për Ndihmën Juridike ka miratuar aktet nënligjore, të cilat ofrojnë një rregullore më të detajuar në lidhje me prioritetet në lidhje me ofrimin e ndihmës juridike shtetërore. Në vijim të këtyre ndryshimeve, në 7 tetor 2014, me ligjin nr. 77/2014 nënpika c/ii e pikës 1 të nenit 6, përcakton viktimat e trafikimit si kategori që ka të drejtën për të përfituar ndihmë juridike.

Por konstatojmë se ky grup nuk ka trajtim të veçantë në raport me asistencën ligjore. Agjencitë shtetërore nuk kanë kapacitetet e duhura dhe të specializuara njerëzore për të ofruar këtë shërbim për viktimat e trafikimit, për pasojë ende sot pavarësisht se kuadri ligjor ekziston, ky shërbim ofrohet nga klinikat ligjore të organizatave të shoqërisë civile.

D&E ka ofruar asistencë ligjore për të gjitha përfitueset në program nëpërmjet juristit të D&E si dhe përmes bashkëpunimit me Qendrën për Nisma Ligjore dhe Qytetare (QNLQ).

29

27 përfituese të programit të D&E, të cilat kanë pasur procese gjyqësore kundër trafikantëve të tyre janë informuar vazhdimisht rreth çështjeve të tyre përmes takimeve direkte me prokurorët e çështjeve. Shumica e çështjeve janë ndjekur pranë Prokurorisë së Krimeve të Rënda.

3 përfituese të D&E kanë aplikuar për ID card. D&E ka bashkëpunuar gjithashtu me Njësinë Bashkiake të zonës ku ndodhet strehëza për regjistrimin e rasteve në gjendje Civile. Për pajisjen e përfitueseve me certifikata lindje e familjare është bashkëpunuar me Drejtorinë e Policisë të zonave nga ku rastet vijnë.

Gjatë periudhës Janar – Dhjetor 2015, në qendrën D&E janë zhvilluar rregullisht takime në grup me përfituesit për të trajtuar tema të ndryshme ligjore. Këto seanca kanë shërbyer për të informuar dhe këshilluar përfitueset për tema dhe situate të ndryshme ligjore. Temat e përzgjedhura janë të lidhura me probleme që shqetësojnë në praktikë përfitueset, por edhe informuese dhe edukative për kuadrin ligjor dhe procedura të ndryshme. Në këto takime përfituesit kanë pasur mundësinë të bëjnë pyetje dhe të sqarojnë shumë situata apo paqartësi lidhur me legjislacionin apo procedura të ndryshme. Sipas një grafiku të paracaktuar për periudhën Janar – Dhjetor 2015 janë zhvilluar gjithsej 17 seanca me tema ligjore.

“Vatra” raporton se shërbimi ligjor është ofruar nga ana e avokates së qendrës në drejtim të këshillimit individual ligjor, si për viktimat e trafikimit ashtu edhe për target grupet e tjera që Vatra mbështet, si edhe informimi për çdo rast, shoqërimit pranë institucioneve të ligjit, si Policia, Prokuroria, Gjykata, si për çështjet penale ashtu edhe ato civile, në pajisjen me mjete identifikimi dhe regjistrimi i fëmijëve në regjistrin e Gjendjes Civile, në pajisjen me praktikën e dokumentacionit të nevojshëm për hapjen e çështjeve gjyqësore, si në ato penale ashtu edhe civile, përpilimi dhe dërgimi i kërkesës për dëmshpërblim, si edhe për mbrojtje dëshmitari, pranë Prokurorisë së Krimeve të Rënda, për një përfituese, viktimë trafikimi, e mbartur nga viti i kaluar. Kjo kërkesë erdhi nga vetë prokurorja e Prokurorisë së Krimeve të Rënda.

Gjatë këtij viti, nëpërmjet këtij shërbimi është bërë mundur trajtimi i 9 rasteve, të cilat kanë kryer procedime penale ndaj trafikantëve, për përfituesit në fazën e parë dhe të dytë të programit, me shërbime informuese, shoqëruese dhe punë dokumentacioni:  2 raste në Prokurorinë e Krimeve të Rënda.

 1 rast në Gjykatën e Krimeve të Rënda

 5 raste në Prokuroritë e rretheve Elbasan, Durrës, Shkodër, Vlorë

 1 rast ne Gjykatën e Apelit Durrës.

Nga 9 raste me denoncim:  2 raste (prej vitit 2015 vazhdojnë të jenë në proces në PKR, pasi në vitin 2014 kanë qenë trajtuar nga Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë);

 1 rast vazhdon të jetë në proces në GJKR;

30

 5 raste vazhdojnë të jenë në proces në Prokuroritë e Rretheve Gjyqësore;

 1 rast ka përfunduar çështjen në Gjykatën e Apelit Durrës

2 nga rastet e mësipërme, të identifikuara nga policia dhe shërbimi social shtetëror, duke u bazuar në PSV si viktima trafikimi janë çuar njëkohësisht për ndjekje penale për ushtrim prostitucioni. Këto raste u referuan tek “Vatra” nga QKPVT dhe Forumi i Gruas dhe drejtoria Vendore e Policisë së qarkut Elbasan. Avokati i qendrës ka vijuar me asistencën për këto raste në prokuroritë dhe gjykatat përkatëse. Kështu, në një prej rasteve edhe pse QKPVT apeloi për Vendimin e Gjykatës Durrës dhe “Vatra” më pas e ndoqi këtë proces, Gjykata e Apelit la në fuqi vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë me detyrim paraqitjeje dhe për dy vjet nuk duhet të dalë nga shtëpia nga ora 20:00 deri në orën 8 të mëngjesit.

Gjithashtu janë realizuar edhe 22 seanca informimi në grup me përfitueset, në lidhje me legjislacionin shqiptar mbi trafikimin dhe dhunën në familje.

 Asistenca mjekësore:

Qendrat kanë vazhduar të ndërmjetësojnë shërbimet shëndetësore për VT/VMT edhe gjatë periudhës janar- dhjetor 2015. Qendra ”Vatra” raporton se sipas nevojave të vlerësuara për rastet e asistuara në strehëz dhe në komunitet qendra ofron asistencën dhe shërbimin shëndetësor në bashkëpunim me DSHP Vlorë, Spitalin Rajonal Vlorë, qendrën “Aulona” në Vlorë, si edhe me qendrat e tjera shëndetësore në rrethe të tjera. Këtë periudhë, ky shërbim mbi bazën e nevojave përkatëse, është ofruar për të gjithë përfituesit e Vatrës, në të gjitha fazat e programit.

Kështu janë realizuar 287 vizita mjekësore nga mjekja e qendrës, nga të cilat në 87 raste kanë rezultuar me patologji të përgjithshme, përfshirë, sëmundje stinore dhe në 15 prej këtyre rasteve me sëmundje më të specifike si okulistike, gastro-intestinale, vaginoza, IST, epilepsi e gjeneralizuar, sëmundje të shëndetit mendor.

Gjithashtu në bashkëpunim me DSHP Vlorë, janë kryer analizat për infeksionet seksualisht të transmetueshme (përfshirë HIV/HEP B, SIFILIZ, dhe 3 infeksione të tjera) për 18 rastet të akomoduara në strehëz.

Në kuadër të bashkëpunimit me DSHP, Vlorë dhe qendrën e gruas “Aulona”, janë realizuar 5 seanca informuese si edhe këshillime në grup mbi kujdesin për higjienën personale, kujdesin gjatë shtatzënisë, kujdesin ndaj sëmundjeve seksualisht të transmetueshme, kujdesin për fëmijët etj. Gjithashtu nga ana e qendrës “Aulona” vazhdon të ofrohet falas sherbimi i vizitave gjinekologjike dhe echo abdominale.

Gjatë vitit 2015, “Vatra” ka asistuar edhe 6 përfituese me probleme të shëndetit mendor, nga të cilat 3 prej tyre kanë rezultuar me probleme akute. Stafi i “Vatrës” ka bashkëpunuar me Autoritetin Përgjegjës, si dhe me Spitalin Psikiatrik Vlorë për zgjidhjen e problemeve akute të këtyre përfitueseve. Gjithashtu është punuar lidhur me kujdesin shëndetësor për fëmijët e përfitueseve, të akomoduar në strehëz dhe në komunitet. Janë mbështetur me asistencë shëndetësore (vizita, mjekime dhe vaksinim) 11 fëmijë të përfitueseve, në dy fazat e para të programit.

31

Pas konsultimeve të inicuara nga Zyra e Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave, me përfaqësues të KKSAT dhe Ministrisë së Shëndetësisë për pajisjen e viktimave të trafikimit me kartat e shëndetit, duke ruajtur anonimatin e tyre, mjeku i qendrës “Vatra” vijoi procedurat me Qendrën Shëndetësore përkatëse në Vlorë për pajisjen me karta të shëndetit për përfitueset e programit dhe fëmijët e tyre. Vetëm një përfituese me fëmijët e saj, në fazën e dytë të programit nuk është e pajisur me kartë shëndeti. Të tjerët rezultojnë të pajisur me karta shëndeti në zonat ku ata banojnë.

Qendra “Të ndryshëm & të barabartë“ ka adresuar dhe trajtuar nevojat mjekësore të përfitueseve të programit të qendrës së riintegrimit. Këto lloje shërbimesh janë ofruar kryesisht për përfitueset që janë të akomoduara në qendrën e riintegrimit por edhe për ato të cilat janë në fazën e dytë të programit. Pas vlerësimit mjekësor të realizuar nga doktoresha, rastet e reja të sapo hyra në program janë mbështetur të bëjnë analizat rutinë (gjak komplet, urina, ekzaminimet SST, etj). 6 përfituese shtatzënë janë mbështetur me asistencën e duhur mjekësore në qendrën rezidenciale, ndjekje tek mjeku obstetër-gjinekolog dhe kanë lindur gjatë kësaj periudhe. Rastet që kanë rezultuar pozitiv për STD kanë qenë me diagnozat: Candida, Gonorrhea dhe Trichomonas vaginalis. Asnjë rast nuk ka rezultuar me Hepatit apo HIV (+).

Pas një lobimi të vazhdueshëm nga Ministria e Punëve të Brendshme me Ministrinë e Shëndetësisë dhe ISKSH, është realizuar pajisja me kartat e shëndetit të përfitueseve të asistuar në programin e D&E. Këto përfitues kanë mundësi të marrin shërbim shëndetësor falas pranë mjekes së tyre të familjes në Qendrën Shëndetësore (Poliklinikën nr.9). Ky shërbim do te ofrohet për një periudhe 1- vjeçare, me të drejtë rinovimi.

D&E ka vazhduar bashkëpunimin me Albanian University- Dega Stomatologji, nëpërmjet të cilit janë siguruar shërbime dentare falas për përfitueset e programit dhe gjithashtu me “Qendrën Komunitare të Shëndetit Mendor nr.1 dhe 2” dhe ISHP. Stafi mjekësor ka organizuar diskutime në grup mbi çështjet e shëndetit si: infeksionet seksualisht të transmetueshme, hepatiti B dhe C dhe mënyrat e mbrojtjes ndaj tyre, alergjitë e sezonale, ushqyerja e shëndetshme e fëmijëve, “HIV/ AIDS dhe ne”, higjiena personale, gripi i derrit - mënyra se si infektohemi dhe si ta mbrojmë veten nga kjo; Parandalimi dhe ndihma e parë në rastet e aksidenteve të ndodhura në ambientet brenda shtëpisë; Rrezatimi diellor – efektet pozitive dhe negative në trupin tonë, si ta mbrojmë veten gjatë sezonit të verës.

Përveç ofrimit të shërbimeve shëndetësore, të gjitha rastet e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit të qendrës “Tjetër Vizion” janë pajisur me karta shëndeti.

 Formimi profesional

Ekzistojnë 9 qendra publike të formimit profesional në qytetet më të mëdha të vendit si Vlorë, Shkodër, 2 në Tiranë, Durrës, Elbasan, Korçë, Gjirokastër, Fier dhe Qendra e Lëvizshme për zonën verilindore, si dhe subjekte private të licencuara me një shtrirje në të gjithë territorin e Shqipërisë. Formimi profesional është një nga politikat e rëndësishme aktive të tregut të punës që Ministria Mirëqenies Sociale dhe Rinisë zbaton, me synimin e integrimit dhe riintegrimit në tregun e punës, kryesisht të punëkërkuesve të papunë të regjistruar në zyrat rajonale dhe vendore të punësimit por edhe të personave të tjerë që kërkojnë të rrisin nivelin e tyre të aftësive profesionale për t’iu përshtatur ndryshimeve që ndodhin në tregun e punës.

32

Stafi i qendrës “Vatra” ka bashkëpunuar me Drejtorinë e Formimit Profesional Vlorë për regjistrimin dhe ndjekjen e kurseve nga ana e përfituesve që kanë kërkuar këtë shërbim pranë Qendrës. Gjatë kësaj periudhe, janë mbështetur me këtë shërbim 13 përfituese në fazën e parë të programit: 5 raste kanë përfunduar kursin e kuzhinës; 4 raste kanë përfunduar kursin e estetikës; 2 rast ka përfunduar kursin e rrobaqepësisë; 2 raste po ndjekin kursin e parukerisë. Rasteve të cilat kanë përfunduar kursin e estetikës dhe të rrobaqepësisë iu janë ofruar nga programi, mjetet bazë të profesionit.

Gjatë vitit 2015, në qendër janë zhvilluar në mënyrë të planifikuar edhe disa kurse për zhvillimin e aftësive personale dhe profesionale të përfitueseve: o 8 përfituese në strehëz po ndjekin kursin e anglishtes të ofruar fillimisht në mënyrë vullnetare nga një specialist brenda organizatës dhe që nga muaji shtator 2015, kurset po realizohen nga një vullnetar i Kishës Baptiste. o Gjithashtu që nga muaji shtator është duke u zhvilluar kursi i alfabetizmit për 2 përfituese analfabete. o Në muajin korrik, po vullnetarisht nga një staf i organizatës, filloi kursi bazë për mësimin e kompjuterit për 4 përfituese të akomoduara në strehëz. o Gjatë muajve nëntor-dhjetor 2015, u zhvillua në mënyre vullnetare, nga një anëtare e një biznesi veshjesh, kursi i qëndistarisë, ku morën pjesë 7 përfituese. Kursi u pasua nga punësimi i tyre në korrespondencë për qëndisjen e veshjeve.

Qendra “D&E ka vijuar punën në formimin profesional të përfituesve. Në total 31 përfitues kanë ndjekur kurse profesionale, si kurse të gjuhëve të huaja, kompjuter, sekretari, rrobaqepësi, kitarë, parukeri, kuzhinë, etj. Disa përfitues kanë ndjekur më shumë se një kurs, bazuar në aftësitë dhe dëshirat individuale. Gjithashtu, gjatë periudhës se raportimit janë zhvilluar klasat e prindërimit për nënat e reja dhe gratë shtatzënë, 5 raste, për t’i ndihmuar ato në procesin e prindërimit, pra me qëllim rritjen e aftësive prindërore dhe rritjen e fëmijëve të shëndetshëm.

Qendra “Tjetër Vizion” për 2015 ka ofruar kurse të formimit profesional për 4 raste: 1 rast (M) Auto mekanik; 1 rast ( F) Guzhinë; 2 raste (1 F/1 M) Parukeri;

Qendra Kombëtare Pritëse për Viktimat e Trafikimit ka bashkëpunuar me Qendrën e Formimit Profesional Nr.4-Tiranë, ku janë zhvilluar: kurse të parukerisë, ku kanë përfituar 2 vajza; kursi i rrobaqepësisë, ku vazhdojnë kualifikimin 6 vajza; kursi i Sekretarisë ku kanë përfituar 2 vajza dhe kursi i kuzhinës ku kanë përfituar 4 vajza.

 Asistencë për viktimat/ viktimave mundshme të trafikimit

Gjate periudhës Janar – Qershor 2015, stafi i Qendrës Psiko – Sociale Vatra ka vazhduar punën dhe përpjekjet në mbrojtjen dhe asistencën e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit dhe njëkohësisht në parandalimin e këtyre fenomeneve. Kjo është realizuar në kuadër të projekteve që Vatra ka zbatuar përgjatë vitit, të mbështetura financiarisht nga institucione kombëtare e ndërkombëtare. Programi “Mbështetje direkte për rehabilitimin, riintegrimin, fuqizimin ekonomik dhe social të grave dhe vajzave viktima të trafikimit njerëzor dhe të dhunës në familje”, është mbështetur në projekte të veçanta të financuara nga donatorët: Ambasada e Mbretërisë Norvegjeze, Prishtinë, King Bodouin Foundation, UN Voluntary TRUST Fund, Ambasada e SH.B.A-së në Tiranë, Fondacioni SOROS,

33

Ministria e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë nëpërmjet Bashkisë Vlorë e cila ka alokuar fondin për.

Një paketë e plotë e shërbimesh riintegruese është ofruar për përfituesit e programit të riintegrimit të D&E: Strehim, siguri dhe plan riintegrimi; Asistencë e menjëhershme mjekësore; Negocim/ndërmjetësim me familjen; Vlerësime dhe këshillime psikologjike; Mbështetje dhe asistence ligjore; Asistencë për regjistrim / vazhdimësinë e sistemit shkollor; Trajnime profesionale; Aktivitete sociale; Këshillim dhe ndihmë për punësim; Mbështetje financiare për strehim; Informacion mbi shërbimet që ekzistojnë në komunitet si dhe kontaktet e nevojshme/ harta e shërbimeve; Programe pune që krijojnë të ardhura; Asistencë dhe mbështetje për fëmijët e viktimave të trafikimit; Monitorim dhe ndjekja e mëpasshme e përfitueseve te programit. Për të gjitha rastet e reja që kanë hyrë në program është bërë një vlerësim nga ekipi multidisiplinar dhe bazuar në këtë vlerësim është ndërtuar plani i ndihmës bashkë me përfituesin.

 Asistencë direkte për meshkuj viktima të trafikimit

Gjatë kësaj periudhe, D&E ka ndihmuar 23 meshkuj viktima/viktima të mundshme trafikimi, nga të cilët 6 meshkuj viktima/viktima të mundshme trafikimi ishin raste të reja të referuar pranë programit riintegrues të D&E. Në bashkëpunim me menaxherin e rasteve të D&E, është ndërtuar për secilin rast një plan riintegrimi.

Rastet meshkuj VT e VMT janë mbështetur me këshillim psiko-social, ndihmë ligjore, asistencë mjekësore, mbështetje për të gjetur një punë, mbështetja financiare për pagesën e apartamentit me qira; trajnimi për të rritur aftësitë për jetën; ofrimi i informacionit dhe ndërmjetësimi për marrjen e shërbimeve të ofruara nga ofruesit e shërbimeve të ndryshme në komunitet, monitorimit dhe ndjekja, etj. Psikologu i D & E ka ofruar seanca të rregullta këshillimi individual për të gjithë përfituesit meshkuj në program.

 Strehimi i VT/VMT

Qendrat raportojnë se në rastet kur rikthimi në familjen e origjinës nuk është i mundur, aplikohet alternativa e kalimit të personit në një apartament tranzitor, ku një numër i vogël personash mund tё jetojnë së bashku. Përfituesit kalojnë në apartamentin tranzitor mbasi kanë përfunduar rrugëtimin e tyre në strehëz. Gratë/vajzat jetojnë në këtë mënyrë deri në integrimin e tyre të plotë në jetë të pavarur dhe komunitet. Jeta në apartament ka ndikuar në rritjen e aftësive të tyre në përballimin e vështirësive, duke qëndruar larg problemeve sociale si; trafikimi, droga, prostitucioni etj.

Gjatë vitit 2015 nga qendra “Vatra” kanë marrë shërbime strehimi në fazën e parë (strehëz) dhe në fazën e dytë (jetesë gjysmë e pavarur, në apartamente me qira, 26 përfituese primare dhe 11 fëmijë të tyre. Gjithashtu kanë marrë shërbime akomodimi edhe 4 viktima të dhunës në familje. Përfitueset e akomoduara në strehëz, kanë marrë shërbimet bazike, si: ushqim, veshje, shërbime të higjienës, shërbime shëndetësore, psikologjike, ligjore, arsimore, socio- edukative, argëtuese, ndërmjetësim me familjen, ndërmjetësim për formim profesional, ndërmjetësim për punësim, mbështetjen me dokumente identifikimi. Të gjitha këto shërbime janë realizuar në bashkëpunim me institucione publike dhe jo publike dhe me një shkallë të lartë sigurie: siguri 24 orë e ofruar nga shërbimi policor privat, shoqërim me punonjëse sociale dhe staf tjetër profesional. Edhe gjatë vitit 2015, Bashkia Vlorë ka vazhduar

34 mbështetjen me ushqim për VT/VMT të akomoduar në strehëz. Apartamentet me qira, të paguara nga programi i Vatrës për viktimat nga 6-12 muaj (në varësi të nevojave), kanë qenë shërbime akomodimi të ofruara në fazën e dytë të programit. 8 përfituesit primarë dhe 5 fëmijët e tyre, e kanë marrë këtë shërbim, pasi ato kanë marrë fillimisht shërbime në strehëz në fazën e parë të programit. Edhe në këtë fazë përfitueset kanë përfituar të njëjtën paketë shërbimesh si në fazën e parë. Duhet theksuar se edhe gjatë vitit 2015, MMSR nëpërmjet Bashkisë Vlorë ka vazhduar mbështetjen me ushqim për vt/vmt, të akomoduara në strehëz.

 Asistencë psiko-sociale

Nëpërmjet seancave të këshillimit synohet stabilizimi emocional i rasteve, qartësimi i ideve mbi të ardhmen, vendosja e vetëkontrollit, rritja e vetëvlerësimit, menaxhimi i situatave të riskut, menaxhimi i konflikteve, rikuperimi nga ngjarjet traumatike; rindërtimi i besimit tek të tjerët; eksplorimi i fëmijërisë dhe së kaluarës; eksplorimi i marrëdhënies interpersonale; eksplorimi i frikërave, fobive dhe traumave; pranimi i vetvetes; kultivimi i durimit; vendosja e qëllimeve në terma afatshkurtër dhe afatgjatë; arritja e qëndrueshmërisë emocionale; menaxhimi i stresit dhe fuqizimi në marrjen e vendimeve; teknika të relaksimit etj. etj. Seancat e këshillit janë individuale apo në grup.

Gjatë periudhës së raportimit është ofruar mbështetje psikologjike dhe psiko-sociale për të gjitha përfitueset e Vatrës, në të gjitha fazat e programit, si edhe për fëmijët e tyre, nga ana e psikologes së qendrës dhe punonjeseve sociale. Janë mbështetur me këshillime individuale psikologjike 22 përfituese dhe 5 nga fëmijët e tyre, si edhe 15 përfituese që ndodhen në fazën e dytë dhe tretë të programit. Nga ana e punonjëseve sociale janë realizuar 354 seanca individuale këshillimi psikologjik, nga të cilat janë trajtuar për problemet e stresit postraumatik, çrregullime të sjelljes, çrregullime të personalitetit, çrregullime të humorit dhe sjelljes sociale; 16 seanca psikologjike në grup për trajtimin e çështjeve lidhur me komunikimin, sjelljen dhe përballimin me stresin. Pas seancave individuale dhe në grup, përfitueset janë më të ndërgjegjshme për problemet e tyre, pranojnë më mirë njëra-tjetrën dhe ambientin ku jetojnë.

Punonjësit socialë (punonjësit e rastit), kanë ofruar këshillime për përfituesit në lidhje me objektivat e vendosura në planet individuale të riintegrimit dhe kryesisht me: rëndësinë e vendosjes së marrëdhënieve me familjet, marrëdhëniet me anëtarët e familjeve, rëndësinë e edukimit, formimit profesional, gjendjen emocionale, situatën profesionale dhe të punësimit, marrëdhënien dhe komunikimin në jetesën në komunitet, këshilla për menaxhimin familjar, kujdesin ndaj fëmijëve, menaxhimin e jetës së përditshme dhe të të ardhurave, etj.

Gjatë periudhës janar-dhjetor 2015, nga organizata D&E janë realizuar në total 1082 seanca këshillimi nga punonjëset sociale, psikologu, koordinatori i qendrës dhe menaxheri i strehëzës. Në seancat e Terapisë së Artit janë përfshirë rreth 15 përfituese dhe janë realizuar 53 seanca grupi. Seancat facilitohen nga psikologia dhe asistohen edhen nga 2 vullnetare të organizatës. Gjithashtu, janë asistuar edhe 3 fëmijë të përfitueseve, me seanca këshillimi individuale. Është ndërhyrë përmes Artit dhe Lojës për të trajtuar disa vështirësi që fëmijët shfaqnin për shkak të ekspozimit ndaj dhunës.

 Asistencë për arsimim

35

Qendra “Vatra” në bashkëpunim me Drejtorinë Rajonale Arsimore në Vlorë ka mundësuar edukimin arsimor të përfituesve. Gjatë këtij viti janë mbështetur me shërbime të regjistrimit në shkollat 9-vjecare dhe të mesme 2 përfituese të reja, si dhe 2 fëmijë të një përfitueseje të akomoduar në qendër. Është bërë i mundur monitorimi i ecurisë së 6 përfitueseve që vazhdojnë shkollën në fazën e parë dhe të dytë të programit, si edhe 6 fëmijëve të përfitueseve në fazën e dytë të programit. Ndërkohë që është planifikuar për vitin shkollor të ardhshëm, regjistrimi në shkollë i dy përfitueseve të reja. Për përfitueset të cilat nuk vazhdojnë shkollën, mësuesja në bashkëpunim me stafin, organizon çdo muaj sesione informimi dhe leximi të librave, duke i diskutuar më pas në grup. Për 2 përfitueset të cilat janë analfabete, mësuesja e qendrës punon për alfabetizimin e tyre. Për këtë vit janë mbështetur me edukim arsimor 16 përfitues, në të gjitha fazat e programit.

Edhe gjatë kësaj periudhe, trajnimet dhe aktivitetet edukuese për përfitueset e D&E në Qendrën e Edukimit/trajnimeve kanë qenë thelbësore. Për të rritur aftësitë për jetën të përfitueseve, stafi i D&E ka organizuar aktivitete të ndryshme, trajnime për çështje të ndryshme, diskutime në grup, leximi i librave artistik, mësimi i materialeve shkollore si dhe i materialeve të kurseve ku ato marrin pjesë. Për rastet e reja të hyra në program është bërë nga mësuesja e D&E një vlerësim për përcaktimin e nivelit arsimor të çdo përfitueseje dhe më pas është zhvilluar një plan edukativo-mësimor si pjesë e planit të riintegrimit të çdo përfitueseje. o 30 përfituese kanë ndjekur gjatë kësaj periudhe shkollën, 3 prej të cilave kanë ndjekur Universitetin. Përfitueset janë ndihmuar rregullisht nga mësuesja e D&E për t’u përgatitur, veçanërisht për lëndët ku ato kanë pasur boshllëqe nga e kaluara. Të gjitha përfitueseve iu janë siguruar librat, si edhe mjetet e tjera shkollore të nevojshme për një vijueshmëri sa më të mirë akademike.

Për raste të tjera të akomoduara në Qendrën e Riintegrimit, të cilat nuk kanë ndjekur asnjë klasë shkollë ose shumë pak është punuar personalisht me secilën prej tyre, kryesisht në shkrim, lexim, matematikë, etj. Për regjistrimin e rasteve specifike në sistemin shkollor, D&E ka bashkëpunuar me Autoritetin Përgjegjës, Ministrinë e Arsimit dhe Sporteve dhe Drejtorinë Arsimore Rajonale të Tiranës.

 Këshillim/mbështetje për punësim i viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit

Në bashkëpunim me Drejtorinë Rajonale të Punësimit, Vlorë, stafi i “Vatrës”, ka ndërmjetësuar për punësim ato përfituese, të cilat pasi kanë përfunduar kurset profesionale, kanë kërkuar punësim, por edhe ato, të cilat kanë kërkuar të punësohen edhe pa zhvilluar këto kurse. Gjithashtu është bashkëpunuar edhe me biznese të ndryshme, por duhet thënë se punësimi vazhdon të jetë një sfidë gjatë programit të riintegrimit. Gjatë këtij viti, u ndërmjetësua për punësimin e 32 përfitueseve dhe është bërë i mundur punësimi dhe monitorimi për 17 përfituese. Punësimi i tyre është si vijon: - 7 përfituese punojnë pranë ndërmarrjeve private të veshjeve dhe këpucëve (Vlorë) - 3 përfituese punojnë si kuzhiniere dhe ndihmës kuzhiniere (Vlore, Tiranë) - 2 përfituese punojnë si shitëse në butikë (Vlorë) - 4 përfituese janë vetë-punësuar duke përdorur mjetet e dhuruara (makina qepëse, mjete estetike, mjete parukerie në Vlorë, fshatrat e Vlorës)

Me mbështetjen financiare të IOM, një prej përfitueseve u përfshi në programin “trajnim nëpërmjet punësimit” dhe prej muajit dhjetor vazhdon të jetë e punësuar. Nisur nga kjo praktikë mjaft pozitive me këtë rast do të shihet me prioritet në vitet në vijim për të parë

36 mundësitë e ngritjes së fondeve për të përfshirë një numër më të madh përfituesish në programe të tilla. Në total janë punësuar dhe vetëpunësuar 17 përfituese përgjatë të gjitha fazave të programit.

Stafi i D&E vazhdon të orientojë përfituesit të zgjedhin profesione të kërkuara në tregun e punës, duke u përshtatur natyrisht në çdo rast me aftësitë e tyre personale. Gjatë këtij viti, 42 përfituese kanë qenë në marrëdhënie pune, të punësuar si: rrobaqepëse, kuzhiniere, ndihmës kuzhiniere, pjatalarëse në restorante, pastruese, ndihmëse parukiere në sallon bukurie, operatorë në call center, banakiere, shpërndarës ushqimesh, pastiçier, kamarier, punonjës mobilerie, punonjëse marketi, shitëse peshku, etj.

10 përfitues të programit të riintegrimit të D&E kanë qenë të përfshirë në ciklin këshillues "Këshillim për punësim". Qëllimi i këtij cikli këshillues është për të ndihmuar ata për të rritur aftësitë e tyre në gjetjen dhe mbajtjen e një punë. Përmes këtij programi, përfituesit janë mbështetur për të ndjekur kurse profesionale, trajnime në vende pune, për të qenë pjesë e programeve të stazhit pranë kompanive të ndryshme private dhe mundësi për të hapur mikro-biznese. Lehtësuesi/Trajneri i ciklit këshillues ka punuar me grupet përkatëse për të krijuar ekipe të konsoliduara, për të identifikuar pikat e forta personale të secilit përfitues, duke synuar në afat të gjatë rritjen e aftësive të tyre në gjetjen dhe mbajtjen e një pune; në iniciativat inkurajuese dhe aftësitë hulumtuese të pjesëmarrësve; në zhvillimin e kompetencave sociale të grupit; në marrjen e njohurive dhe përgatitjes për stazhe afatshkurtra. Pjesëmarrësit në trajnim janë njohur me profesione dhe biznese te reja, duke u përgatitur për një përfshirje të mundshme në praktika pranë këtyre bizneseve. Gjatë takimeve në grup, pjesëmarrësit kanë pasur mundësinë për të shkëmbyer përvojën me njëri- tjetrin, ndërkohë që janë zhvilluar dhe Planet Individuale të Zhvillimit. D&E vazhdon të ketë kontakte të rregullta me Zyrën Rajonale të Punësimit dhe të gjithë përfituesit që janë tashmë gati për të punuar, janë regjistruar pranë këtij institucioni si punëkërkues.

Sa i takon përfituesve të qendrës “Tjetër Vizion”, me ndërmjetësimin e kësaj qendre për vitin 2015 janë punësuar 5 raste viktima të mundshme trafikimi.

 Mikrobizneset për përfitueset

Ngritja dhe stabilizimi i mikrobizneseve për përfituesit, mbetet një nga aktivitetet dhe shërbimet e rëndësishme që ka për qëllim fuqizimin ekonomik të target grupeve, të cilat qendra “Vatra” i mbështet. Prej vitit 2009 janë mbështetur 24 përfituese, nga të cilat 17 VT/VMT dhe 7 viktima të dhunës. Këto mikrobiznese janë ngritur me mbështetje të donatorëve si Ministria e Jashtme Norvegjeze, IOM, Ëorld Vision dhe Fondacioni SOROS. Nga 17 ish viktimat e trafikimit që aktualisht menaxhojnë bizneset për të cilat u mbështetën nga “Vatra”, 10 prej tyre kanë përfunduar programin e riintegrimit dhe aktualisht kontaktet e tyre me stafin e “Vatrës” janë vetëm në kuadër të mbajtjes së marrëdhënieve të ndërsjella. Ndërkohë, 7 përfitueset e tjera janë monitoruar gjatë vitit 2015 dhe është evidentuar se menaxhojnë bizneset e ngritura pavarësisht vështirësive në sezone të caktuara të vitit.

Gjatë këtij viti, në kuadër të projektit ”Fuqizimi ekonomik dhe social i grave, viktima të dhunës në familje ne rrethin e Vlorës”, financuar nga Fondacioni Shoqëria e Hapur për Shqipërinë, Soros, janë ngritur 3 mikro-biznese të reja, përkatësisht: parukeri, rrobaqepësi dhe estetikë thonjsh. Gjithashtu janë dhuruar edhe 4 sete të mjeteve të parukerisë dhe rrobaqepësisë për 4 përfituese të cilat janë në fazën e tretë të programit. Dy prej përfitueseve për të cilat u ngritën mikrobiznese (parukeri dhe estetikë) vendosën të

37 bashkonin të dy shërbimet në një ambient duke vlerësuar kështu ndarjen e kostove te qerasë, dhe shpenzimeve të tjera operative të sallonit dhe, në këtë mënyrë gjenerimin e më shumë të ardhurave për vete dhe fëmijët e tyre.

Gjatë kësaj periudhe, 5 përfitues të D&E kanë menaxhuar bizneset e tyre. Përfituesit janë monitoruar rregullisht dhe mbështetje teknike është siguruar për ta sipas nevojave të tyre. Po kështu, 10 përfitues janë të përfshirë në programet e internshipit: 3 përfitues janë të përfshirë në biznesin social ku dy raste janë të përfshirë si asistent kuzhinier dhe 1 rast tjetër si distributor ushqimesh. Përveç kësaj, 3 përfitues janë të përfshirë si asistent kuzhinier pranë tre restoranteve të ndryshme; 1 përfitues si asistente zyre pranë një Shoqate të Krishterë, 1 rast i përshirë në një sipërmarrje punimesh gipsi; 1 rast si asistent parukier dhe 1 rast i përfshirë në punë në bujqësi.

 Mbështetje për fëmijët e viktimave të trafikimit/Ndihmë financiare dhe afatgjatë

Megjithëse fëmijët e përfitueseve janë target grup sekondar të trajtuar nga qendra “Vatra”, shërbimet për ta kanë qenë të sistematizuara. Për kujdesin ndaj fëmijëve, grupi multidisiplinar i qendrës ofron shërbime psikologjike, shëndetësore, edukative, ligjore dhe argëtuese. Gjatë këtij viti janë ofruar shërbime për 11 fëmijë të përfitueseve në strehëz, por dhe ata, të cilat janë duke u ndjekur në fazën e dytë të programit. Përmendim shërbimin shëndetësor, nëpërmjet të cilit janë ndjekur dhe mjekuar rastet e fëmijëve, të cilët kanë pasur probleme stinore, por edhe të një fëmije që ka pasur probleme të zhvillimit psiko-motor. Nëpërmjet shërbimit psikologjik, janë organizuar sesione lojërash dhe testesh psikologjike për ta. Nga fëmijët e përfitueseve, 9 janë të regjistruar në kopshte dhe 2 të tjerë ndjekin shkollën fillore. Gjithashtu janë mbështetur nga ana e avokatit procedurat ligjore për regjistrimin e dy fëmijëve dhe procesin gjyqësor për marrjen e atësisë së tyre. Nga ana e punonjësve socialë, mjekut dhe mësuesit të Qendrës është ofruar mbështetje për nënat me fëmijë, duke i informuar në lidhje me edukimin dhe mirërritjen e fëmijëve, mënyrën e të ushqyerit, të higjienës personale, komunikimit me fëmijët, etj.

Gjatë kësaj periudhe, nda qendra D&E, 99 raste dhe 73 fëmijë janë asistuar me shërbime në komunitet në fazën e dytë dhe të tretë të programit të riintegrimit. Nga këto: - 63 raste dhe 55 fëmijë janë ndihmuar në apartamente - 31 raste dhe 16 fëmijë janë mbështetur në familjet e tyre - 9 përfituese dhe 2 fëmijë janë asistuar në vende të tjera alternative - 23 përfituese të reja dhe 32 fëmijë të tyre kanë hyrë në program duke u ndihmuar direkt në apartament -10 përfitues e 4 fëmijë të tyre kanë hyrë në program duke u ndihmuar direkt në familje; - 2 përfitues dhe 1 fëmijë është asistuar në vend tjetër alternativ; -7 raste kanë kaluar nga qendra për t’u mbështetur në apartament me qira dhe 6 raste e 1 fëmijë kanë kaluar nga qendra për t’u mbështetur në familjen e origjinës; -1 përfituese dhe 1 fëmijë i saj kanë kaluar nga qendra për t’u mbështetur në vend tjetër alternativ. D&E ka mbështetur përfituesit financiarisht me mbulimin e qerasë së apartamenteve në fazën e dytë të programit të riintegrimit, të konsideruar si shumë të rëndësishëm në procesin e fuqizimit të përfituesve dhe në drejtim të riintegrimit të suksesshëm në shoqërinë shqiptare.

38

 Ndërmjetësimi për vendosjen e kontakteve të përfitueseve me familjet

Një prej shërbimeve të rëndësishme që qendrat ofrojnë është dhe ndërmjetësimi për vendosjen e kontakteve me familjen dhe këshillimi në familje. Qendrat raportojnë se ky shërbim është një nga sfidat më të mëdha në punën me viktimat e trafikimit. Rastet kur përfitueset kanë marrëdhënie të mira dhe mbështetjen e familjarëve, kanë më tepër sukses në riintegrim, kurse në rastin kur viktimat e trafikimit nuk kanë mbështetjen e familjes kanë më tepër risk të ritrafikohen. Ndërmjetësimi me familjen e origjinës vlerësohet që në dy javët e para të akomodimit në strehëz dhe përfshirjes në program.

Menaxherët e rasteve të qendrës D&E kanë organizuar seanca këshillimi jo vetëm për rastet e akomoduara në qendër por gjithashtu për prindërit e tyre, motrat e vëllezërit. 31 përfituese janë asistuar në familjet e origjinës; 10 raste të reja në program gjatë kësaj periudhe janë asistuar direkt në familje; 4 përfituese janë bashkuar me familjet e tyre gjatë kësaj periudhe dhe vazhdojnë të ndihmohen nga D&E. Shumica e rasteve të akomoduara në strehëz janë mbështetur nga stafi D&E në stabilizimin e marrëdhënieve më familjet e tyre. Rastet shoqërohen në takime me familjarët nga punonjëset sociale dhe psikologia në Tiranë e gjithashtu janë shoqëruar për tu takuar me të afërmit në qytetet apo fshatrat ku ata banojnë, si: Kuçovë, Skrapar, Lezhë, Durrës, Vlorë, Fier, Berat, Pogradec, Korçë, etj. Gjithashtu, një punë e mirë është bërë në drejtim të bashkëpunimit me policinë apo organizata te tjera lokale për vendosjet e kontakteve me familjen si dhe në organizimin e takimeve pranë ambienteve të Drejtorisë së Policisë veçanërisht për përfitueset të cilat kanë pasur probleme sigurie.

 Aktivitete zhvilluese, rehabilituese, riintegruese..

Qendrat mundësojnë realizimin e aktiviteteve të ndryshme me natyrë sociale, argëtuese, zhvilluese, ndërgjegjësuese, festive, kreative, rehabilituese, terapeutike, dhe sportive. Qendrat “Tjetër Vizion”, “Vatra” dhe “Të ndryshëm dhe të barabartë” dhe QKPVT raportojnë se zhvillojnë aktivitete të ndryshme kreative si krijimi i veshjeve artistike me materiale të ndryshme, punime në qëndistari, punime me grep dhe shtiza, praktikë në rrobaqepësi, parukeri, sekretari, aktivitete krijuese me temë të lirë apo të përzgjedhur në prozë, poezi, pikturë etj. Gjatë vitit 2015, viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit morën pjesë në aktivitetet jashtë qendre, si shëtitje në vendet turistike, historike, aktivitete gjatë “Muajit Antitrafik” dhe fushatës verore 4 .

4 Informacion më të detajuar do të gjeni tek shtyllae Koordinimit 39

III. PARANDALIMI

Parandalimi është një nga shtyllat me rëndësi të lartë në Strategjinë e Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit 2014-2017, duke qenë se aty mbështeten dhe politikat si edhe masat antitrafikim. Kjo shtyllë mban në thelb të saj gjithë synimet dhe objektivat specifikë, si edhe aktivitetet dhe veprimtaritë që synojnë: rritjen e ndërgjegjësimit publik mbi të gjitha format e trafikimit të personave (trafikim i brendshëm, shfrytëzimi i punës, lypja nga fëmijët); rritjen e ndërgjegjësimit të aktorëve shtetërorë dhe jo-shtetërorë që punojnë me grupet në rrezik, përfshirë punonjësit e shërbimit shëndetësor dhe arsimor; garantimi i mekanizmave parandalues dhe mbrojtës dhe dhënia e ndihmës personave/viktima/viktima të mundshme të trafikimit; krijimi i mekanizmave funksionalë lokalë, ndërhyrjet parandaluese dhe mbështetëse; garantimi i shërbimeve për parandalimin e krizave, lehtësimin e përdorimit të shërbimeve sociale, si dhe shpërndarja e informacionit tek grupet dhe personat në nevojë.

Veprimtaria parandaluese gjatë vitit 2015 është fokusuar kryesisht tek: PËRMIRËSIMI I KUADRIT INSTITUCIONAL

Përgjatë periudhës janar-dhjetor, strukturat në mbështetje të luftës kundër trafikimit të personave kanë bashkëpunuar duke koordinuar veprimtarinë e tyre, nëpërmjet zbatimit të planeve të punës, takimeve periodike, informimit, monitorimit dhe nënshkrimit të dokumenteve për të mundësuar mirëfunksionimin e tyre dhe për të finalizuar objektivat e tyre me rezultate konkrete.

Në zbatim të Strategjisë së Luftës kundër trafikimit të personave, ZKKA në bashkëpunim me IOM, hartuan Planin e Veprimit për Riintegrimin Social – Ekonomik të Grave dhe Vajzave Viktima/Viktima të Mundshme të Trafikimit 2015- 2017, me qëllim ofrimin e ndihmës dhe riintegrimit të grave dhe vajzave viktima/viktima të mundshme të trafikimit nëpërmjet hartimit dhe implementimit të politikave ndërsektoriale përfshirë fushën e arsimit, punësimit, përfshirjes sociale dhe mbrojtjes sociale, zhvillimit dhe integrimit gjinor, mbrojtjen nga dhuna në familje dhe mbrojtjen e fëmijëve.

Gjithashtu janë ndërmarrë nismat si më poshtë:

 Qeveria shqiptare, në vijim të masave të marra për zbatimin e Strategjisë për Luftën Kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit 2014-2017,qoftë sa i takon parandalimit, ndjekjes penale, bashkëpunimit dhe koordinimit institucional, mbrojtjes dhe ofrimit të ndihmës për viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit, në datë 26 gusht 2015, miratoi VKM “Për disa ndryshime dhe shtesa në vendimin nr.107, datë 10.2.2010, i Këshillit të Ministrave, “Për botimin, shtypjen, shpërndarjen dhe shitjen e teksteve shkollore të sistemit të arsimit parauniversitar”, të ndryshuar, ku parashikohet dhënia e librave falas për fëmijët viktima të trafikimit. Ky vendim, krahas atij për pajisjen me karta shëndeti falas për viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit tregoi edhe një herë vëmendjen dhe seriozitetin e madh që qeveria shqiptare ka ndaj këtij grupi në nevojë dhe, për më tepër kujdesin ndaj ofrimit të mundësive për arsimim për fëmijët viktima të trafikimit.  Vazhdimin nga ZKKA të trajnimeve dhe takimeve të Komiteteve Rajonale Antitrafik në të gjitha qarqet e vendit në kuadër të intensifikimit të përpjekjeve për parandalimin dhe luftën kundër trafikimit në njerëz: 40

- Zyra e Koordinatorit Kombëtar në bashkëpunim me Komitetet Rajonale Antitrafik ka vijuar aktivitetet sensibilizuese dhe ndërgjegjësuese me nxënësit e shkollave të mesme dhe 9-vjeçare në qarqe të ndryshme si, në Shkodër, Elbasan, Tiranë, etj. Këto aktivitete janë zhvilluar edhe në kuadër të zbatimit të Planeve Rajonale të Veprimit dhe kalendarit të aktiviteteve të hartuar nga KRAT-et dhe të monitoruara nga Koordinatori Kombëtar.

 Ngritjen e Nënkomiteteve Rajonale Antitrafik në Nënprefekturën e Malësisë së Madhe, Krujës, Hasit dhe Tropojës.  Ndërmarrja e fushatës verore për sensibilizimin dhe ndërgjegjësimin publik, kryesisht komunitetin, nxënës dhe studentë kundër trafikimit, shfrytëzimit të fëmijëve për punë dhe lypje nga ZKKA në bashkëpunim me Komitetet Rajonale Antitrafik Aktivitetet si më poshtë:

- Qendra Alfa-Omega, në bashkëpunim me Shoqatën Kristjane të të Burgosurve Shqiptarë (SH.K.B.SH) organizoi një seminar mbi trafikimin e qenieve njerëzore - Kampe verore për fëmijët në qytetin e Peshkopisë, për fëmijët nga 8-14 vjeç, Kryqi i Kuq Shqiptar dega Dibër, në bashkëpunim me Ëorld Vision.Gjatë periudhës maj- gusht gjithashtu janë kryer disa aktivitete në kuadër të projektit “Fuqizimi i kapaciteteve të shoqërisë civile për të mbrojtur të drejtat e fëmijëve me aftësi të kufizuara në Shqipëri”, një projekt 2 vjeçar i cili financohet nga Bashkimi Evropian dhe zbatohet nga Partnerët për Fëmijë, Ëorld Vision dhe MEDPAK. - Nga Qendra e Formimit Profesional Publik Shtetëror dhe Shërbimi Social Shtetëror, në periudhën Maj - Korrik 2015 është realizuar hapja e një kursi për aftësimin profesional për 24 gra dhe familje të ngujuara në Komunën Rrethinat dhe Gruemirë. - Drejtoria Rajonale e Shëndetit Publik Shkodër ka zhvilluar nga muaji maj deri në fund të muajit qershor, takime me të gjithë punonjësit e 4 ( katër ) qendrave shëndetësore në qytet dhe fshat. Gjatë muajit maj – qershor, u informuan në total 179 specialistë të shërbimit shëndetësor në mjekësinë familjare dhe shërbimin dentar. - Drejtoria e Policisë së Qarkut Shkodër në bashkëpunim me Drejtorinë Rajonale të Arsimit dhe Institucionit të Prefektit të Qarkut Shkodër, kanë realizuar disa takime me fëmijët e shkollave të ndryshme të qytetit të Shkodrës si gjimnazi “28 Nëntori” dhe shkolla 9-vjeçare Dajç. - Në datën 15 maj 2015, u realizua forumi me studentë të drejtësisë dhe shkencave sociale, ku përfaqësues nga agjencitë shtetërore, organizatat jofitimprurëse, stafi akademik ndanë me studentët informacion mbi përpjekjet për trajtimin e këtij fenomeni në Shqipëri, mekanizmat kundër trafikimit, legjislacionin dhe shërbimet ekzistuese, si dhe mënyrat bashkëkohore të trajtimit të viktimave të trafikimit. - Më 21 maj 2015, Shoqata “Gruaja tek Gruaja’’, në hollin e teatrit Migjeni, ka realizuar monodramën “Seks? Falemnders sa për ta provu" me performancë të aktores Zj. Rita Gjeka dhe me regji te Zj. Merita Smaja, e cila vjen nëpërmjet gojës së një femre. - Në fund të muajit maj, Qendra "Vatra" organizoi dy konkurse me temë "Trafikimi i personave është krim! Bashkohu edhe ti për ta ndaluar atë!":  Në datën 26 Maj u organizua një konkurs me nxënës të shkollave të mesme "Jani Minga", "Ali Demi" dhe "Pavarësia");  Në datën 27 Maj u organizua një konkurs me nxënës të shkollave 9- vjeçare “24 Maji", "Lef Sallata" dhe "Ismail Qemali" .

41

- Në lidhje me zhvillimin në shkolla të Forumeve të hapura për çështjet e trafikimit të personave dhe shfrytëzimit të të miturve, u zhvilluan aktivitetet me nxënës dhe mësues të shkollave të mesme dhe 9- vjeçare të qytetit të Vlorës. Në takim u trajtuan çështje rreth trafikimit të personave; shkaqet dhe pasojat e trafikimit; mënyrat e futjes së personave në rrjetën e trafikantëve; - Në 1 Qershor 2015, u zhvillua "Marshimi sensibilizues në kuadër të promovimit dhe mesazheve kundër trafikimit". Ky aktivitet u zhvillua në bashkëpunim me Drejtorinë Arsimore Rajonale Kukës, Shërbimin Social si dhe vullnetarë të Kryqit te Kuq. - Komiteti Rajonal Anti – Trafik/ Prefektura e Tiranës në bashkëpunim me organizatën “Të Ndryshëm & Të Barabartë” ka organizuar në datën 3 Qershor 2015 dy aktivitete ndërgjegjësuese, përkatësisht në shkollën 9 vjeçare “Vasil Shanto” dhe në shkollën e mesme të përgjithshme “Petro Nini Luarasi”. Pjesë e aktiviteteve ishin rreth 60 nxënës të cilët u informuan gjerësisht në lidhje me format e ndryshme të trafikimit, profilin e viktimave të trafikimit, mënyrat e trafikimit, si të përdorin në mënyrë të kujdesshme teknologjinë veçanërisht mediat sociale, si të mbrojnë veten dhe miqtë, si të raportojnë në linjat e ndihmës për rastet të mundshme trafikimi etj. - Në kuadrin e aktiviteteve te fushatës verore antitrafikim, gjatë muajit maj, në ditën e familjes, u organizua në zonën këmbësore të qytetit të Korçës një aktivitet sensibilizuas me temën "Unë e dua familjen time". Aktiviteti u zhvillua në bashkëpunim me Bashkinë Korçë, Ëorld Vision dhe Fondancionin “Kenedi”. - Tryeza Teknike (TT) e Komitetit Rajonal Antitrafik (KRAT) Elbasan, ka zhvilluar disa takime sensibilizuese të ndara në 3 module në datat 15 Maj, 04 Qershor, 26 Qershor 2015.  Moduli i parë me temë ”Procedurat Standarde të Veprimit- identifikimi i parë, duke pasur parasysh treguesit parësorë dhe dytësorë të TIP”, u organizua pranë qendrës “Rinore Riemar” më 15.05.2015. Në trajnim morën pjesë 30 mësues të ciklit 9-vjecar të qytetit të Elbasanit.  Moduli i dyte me temë ”Procedurat Standarde të Veprimit- identifikimi i parë, duke pasur parasysh treguesit parësorë dhe dytësorë të TIP”, u organizua pranë qendrës “Rinore Riemar” më 04.06.2015. Në trajnim morën kishte 19 pjesëmarrës nga të cilët kishte përfaqësues nga CPU-të e komunave Shushicë, Papër, Bradashesh, pjesëmarrës të ciklit të këshillimit, studentë të punës sociale dhe psikologjisë dhe infermierë të shkollave të mesme  Moduli i tretë me temë ”Procedurat Standarde të Veprimit- identifikimi i parë, duke pasur parasysh treguesit parësorë dhe dytësorë të TIP”, u organizua pranë qendrës “Rinore Riemar” më 26.06.2015. Në trajnim morën pjesë 18 përfaqësues prej të cilëve, punonjësit e ndihmës ekonomike të rajoneve të Bashkisë Elbasan, infermierë të D.R.Sh, pjesëmarrës të ciklit të këshillimit, studentë të punës sociale dhe psikologjisë në total 18. - Gjatë muajit Qershor 2015 janë organizuar 2 takime sensibilizuese lidhur me situatën aktuale në qarkun e Beratit, për fenomenin e largimit të Shqiptareve drejt Gjermanisë. Këto 2 takime janë realizuar në Kuçovë dhe pranë Urës Vajgurore. Tema e takimeve ishte “Si ndikon ky fenomen në trafikimin e qenieve njerëzore”. Takimet u organizuan nga shoqata “Gruaja Naftëtare në Fokusin e Zhvillimit” dhe Tryeza Anti-Trafik, me target grupe të ndryshme. - Shoqata “Në dobi të gruas Shqiptare” në bashkëpunim me pushtetin vendor, gjatë periudhës qershor – korrik, kanë realizuar 2 kampe verore, kampi veror “Yllat e 42

Detit” dhe kampi veror “Dielli”. Pjesëmarrësit ishin të grupmoshave 6-15 vjeç dhe u përfshinë rreth 70 fëmijë gjithsej. - Në kuadër të zbatimit të kalendarit të aktiviteteve të fushatës verore, hartuar me propozimet e Komiteteve Rajonale Antitrafik dhe përditësuar nga Zyra e Koordinatorit Kombëtar, në datë 24 qershor 2015, në Institucionin e Prefektit të qarkut Durrës u organizua një tryezë e rrumbullakët me temë “Parandalimi i trafikimit të personave në zonat me rrezik të lartë, si Nish tulla, Sukth, Shijak, Rrashbull dhe referimi i problematikave”. Të pranishëm në tryezë ishin rreth 40 persona: drejtues të qendrave shëndetësore të rrethit, punonjës të shërbimit social shtetëror, shërbimit psiko-social të shkollave të mesme të qarkut, nga drejtoria e punësimit, drejtorja e ndihmës ekonomike e bashkisë Durrës, administratorë socialë dhe punonjës të NJMF-ve të bashkive Durrës, Shijak, Sukth, etj., si dhe organizata jofitimprurëse që operojnë në qark. Në takim ishin edhe administratorët socialë, të cilët kanë një rëndësi të veçantë në identifikimin e familjeve në nevojë, personave të rrezikuar, vulnerabël, etj. - Në kuadër të fushatës verore anti-trafik, Qendra "Vatra", në bashkëpunim me Drejtorinë e Policisë, Vlorë, Drejtorinë e Shëndetit Publik, Vlorë, Qendrën e Formimit Profesional dhe Zyrën Rajonale të Punësimit, Vlorë organizoi seancë informuese rreth trafikimit të personave me vajza e gra kursante në kurset e rrobaqepësisë dhe estetikës pranë QFP, Vlorë. Përfaqësues të Qendrës Vatra trajtuan çështje lidhur me format e rekrutimit të viktimave, llojet e trafikimit, shërbimet ekzistuese për viktimat në Shqipëri. - Në kuadër të zbatimit të Strategjisë Kombëtare për Luftën kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit 2014-2017, si dhe të kalendarit të fushatës verore antitrafikim, Zyra e Koordinatorit Kombëtar Antitrafik, në bashkëpunim me Prefektin e qarkut Kukës dhe Caritas Shqiptar, në datat 30 qershor dhe 1 korrik organizuan takime me përfaqësues të nënprefekturave të Hasit dhe Tropojës. - Qendra Komunitare Multifunksionale Nish Tulla, Durrës, gjatë periudhës korrik – gusht 2015, organizoi në bashkëpunim me gratë e komunitetit Rom në zonën e Nishtullës, organizatën CSDC, Durrës dhe njërin nga grupet e studenteve praktikantë të degës Psikologji – Sociologji në Universitetin “Aleksandër Moisiu”, aktivitetin komunitar “Dreka shijohet me shumë kur hamë bashkërisht”,. Qëllimi i aktivitetit ishte afrimi më i madh i komunitetit me qendrën, njohja e tyre me studentët dhe shkëmbimi i eksperiencave të ndryshme. Gjithashtu qëllim dytësor ishte dhe afrimi i studentëve në këtë zonë, njohja e tyre me problematikat e komunitetit si dhe me aktivitetet e qendrës dhe mundësinë e tyre për të shërbyer vullnetarisht. Dreka u sponsorizua dhe u përgatit nga vetë studentët e Universitetit, pas një pune sensibilizuese të organizatës CSDC. - Gjatë muajit korrik dhe javës së parë të muajit gusht, stafi i qendrës Komunitare Multifunksionale, Nish Tulla, Durres ka punuar për programin e rigjenerimit të të ardhurave për familjet e komunitetit Rom të zonës së nishtullës, program ky që financohet nga Terre des Hommes. Gjatë kësaj periudhe janë zhvilluar takime me anëtarë të komunitetit dhe me familjet në nevojë, duke parë dhe verifikuar situatën sociale dhe ekonomike të familjeve, por një nga kushtet e vendosura është që familjet e përzgjedhura të kenë fëmijë në shkollë ose në moshë shkollore dhe të mos lejojnë braktisjen e saj, ose rifutjen e fëmijëve në shkollë. - Gjatë muajit korrik, stafi i qendrës Komunitare Multifunksionale, Nish Tulla, së bashku me vullnetarët e qendrës, ka qenë pjesë e skuadrave të terrenit për identifikimin dhe intervistimin e fëmijëve në situatë rruge, në zona të ndryshme dhe të nxehta të qytetit, si: zona e plazhit, shëtitorja kryesore, qendra e qytetit e 43

njohur si muzeumi apo lulishtet, zona e stacionit të trenit dhe autobusëve, zona e mbikalimit të plepave, hyrjet dhe daljet e portit, ura e Dajlanit dhe shinat. - Në kuadër të kalendarit të veprimtarive sensibilizuese për antitrafikimin gjatë periudhës së verës, KRAT Elbasan zhvilloi më 9.07.2015 dhe më 15.07.2015 dy takime sensibilizuese me fëmijët pjesëmarrës të kampit veror të shoqatës “Tjetër Vizion”. Kampi veror 2015 u zhvillua nga data 06-24 Korrik, për 3-jave, nga e hëna deri të premten. Numri i pjesëmarrësve në këtë aktivitet ishte 35 fëmijë ( fëmijë VOT dhe VMT të qendrës rezidenciale të “Tjetër Vizionit” dhe fëmijëve në situatë rruge që monitorohen në distancë) të grupmoshës 6 – 17 vjeç. Në këto takime, u bë një prezantim lidhur me temat mbi trafikimin, duke trajtuar shkaqet dhe mënyrat e trafikimit të qenieve njerëzore. - Në datat 13 – 16 korrik 2015, u organizua kampi veror “Keep Calm and Love It” me fëmijët e zonës së Nishtullës, sponsorizuar nga Bashkia Durrës dhe organizata Terre Des Hommes. Gjatë kampit janë zhvilluar tema të ndryshme diskutimi, ëorkshop-e me tema të ndryshme, ditë të veçanta në plazh, lojra psikosociale dhe argëtuese, ekskursion në Pezë. Të gjitha aktivitetet e zhvilluara kanë pasur si qëllim shkëmbimin e eksperiencave të ndryshme mes fëmijëve, edukimin e ndërsjellët, integrimin e fëmijëve të komunitetit Rom, dhe mbi të gjitha, largimin nga jeta e rrugës dhe parandalimin e shfrytëzimit, abuzimit dhe trafikimit. - Gjatë fushatës verore, institucioni i Prefekturës së Qarkut Vlorë, Shërbimi Social Shtetëror Rajonal Vlorë, Qendra Rinore Vlorë organizuan aktivitete sensibilizuese mbi çështjet e trafikimit të personave dhe të shfrytëzimit të të miturve, nëpërmjet shpërndarjes së materialeve sensibilizuese si fletëpalosje, postera, broshura për komunitetin dhe pushuesit. Aktivitetet u zhvilluan përgjatë shëtitores dhe në plazhet publike të qytetit. - Institucioni i Prefekturës, Sektori Antitrafik i Policisë së Qarkut Vlorë, Policia Kufitare, Shërbimi Social Shtetëror Rajonal Vlorë dhe Qendra Rinore Vlorë, organizuan aktivitete sensibilizuese mbi çështjet e trafikimit të personave dhe të shfrytëzimit të të miturve, nëpërmjet shpërndarjes së materialeve sensibilizuese si fletëpalosje, postera, broshura për komunitetin dhe turistët. Aktivitetet u zhvilluan në Portin Detar të Vlorës duke komunikuar me udhëtarë dhe emigrantë. - Institucioni i Prefektit në bashkëpunim me Drejtorinë e Kufirit dhe Migracionit dhe Drejtorinë e Policisë së Qarkut Shkodër, realizuan më 21.07.2015 takimin me temë “Bashkëpunimi me strukturat e Drejtorisë Rajonale të Kufirit dhe Migracionit dhe Drejtorinë e Policisë së Qarkut Shkodër për informimin dhe ndërgjegjësimin e opinionit publik në pikën e kalimit kufitar mbi fenomenin e trafikimit të qenieve njerëzore”. - Gjatë muajit Korrik e deri në mesin e muajit Gusht, ka vazhduar në mënyrë të rregullt kursi i muzikës për fëmijët e zonës së Nishtullës, Durrës. Kurs ky i hapur me iniciativën dhe nën kujdesin e Kryetarit të Bashkisë Durrës, z. Vangjush Dako dhe financuar nga Bashkia dhe organizata Terre des homes. Kursi u ndoq rregullisht nga fëmijët dhe u zhvillua nga dy profesorë muzike. Kursi u zhvillua sipas një programi të hartuar nga mësuesit dhe u miratua nga stafi i qendrës dhe financuesit. Orët e teorisë u zhvilluan së bashku, ndërsa instrumentet në grupe me të vogla sipas preferencës së fëmijëve. Qëllimi i ofrimit të këtij kursi ishte zbulimi i talenteve, nxitja e fëmijëve dhe të rinjve drejt rrugës së artit dhe shkollës, nëpërmjet argëtimit dhe talentit. Kurset u frekuentuan nga rreth 15 – 17 fëmijë dhe të rinj. - Pranë Zyrave të Qendrës “Vatra”, më datë 12 Gusht, u organizua një takim me gra e vajza me probleme sociale dhe ekonomike, raste të cilat aktualisht asistohen nga avokatja dhe psikologia e Vatrës. Në takim morën pjesë 12 gra e vajza me të cilat 44

u trajtuan çështje rreth trafikimit njerëzor si: shkaqet dhe pasojat e trafikimit, profili i viktimave dhe trafikantëve, parashikimet në legjislacionin shqiptar për dënimin e trafikantëve dhe mbrojtjen e viktimave, shërbimet ekzistuese në Shqipëri për asistimin e viktimave.  Ndërmarrja e një sërë masash nga ZKKA në bashkëpunim me organizata ndërkombëtare që operojnë në vendin tonë si edhe përfaqësitë e huaja në Shqipëri, si: IOM, OSBE, UN Ëomen, Caritas Shqiptar, ICMPD, D&E, Ambasada Amerikane, etj., për realizimin e disa projekteve për parandalimin e trafikimit, për rritjen e kapaciteteve të strukturave ligjzbatuese dhe strukturave shtetërore që kryejnë identifikimin fillestar dhe që ofrojnë shërbime për viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit.  ZKKA në bashkëpunim me MMSR mundësuan mbështetjen financiare për mbulimin e pagesave të 12 punonjësve socialë të qendrës “Vatra” dhe “Tjetër Vizion”. Kjo ishte e vlefshme deri në Dhjetor 2015.  Në bashkëpunim me Ambasadën çeke dhe Këshillin e Qarkut Elbasan, është akorduar një fond prej 90.000 euro për të mbështetur Njësinë Lëvizëse në Elbasan deri në dhjetor të viti 2015 duke patur parasysh që është një mjet i cili ndihmon realisht në mënyrë të dukshme në identifikimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit

PËRMIRËSIMI DHE PLOTËSIMI I KUADRIT LIGJOR

Me qëllim forcimin e kapaciteteve të punonjësve të policisë dhe përmirësimit të sistemit të mbrojtjes së viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit në Shqipëri, në datë 13.07.2015 u nënshkrua Marrëveshja e Bashkëpunimit ndërmjet Zyrës së Koordinatorit Kombëtar Antitrafik, Policisë së Shtetit Shqiptar dhe Caritas-it Shqiptar mbi “Fuqizimin e strukturave shtetërore në mbrojtje të viktimave të trafikimit”.

Në bazë të Udhëzimit të përbashkët të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Ministrisë së Punëve të Jashtme, Ministrisë së Arsimit dhe Sportit, Ministrisë së Shëndetësisë, Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, Nr. protokolli 3799, datë 08.07. 2014, në datë 19 qershor 2015, u firmos Rregullorja për organizimin dhe funksionimin e Autoritetit Përgjegjës për identifikimin, referimin, mbrojtjen dhe riintegrimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit. Më 10 qershor 2015, në kuadër të Ditës Ndërkombëtare kundër punës së fëmijëve, u realizua pranë qendrës komunitare “Eden” (në Kamëz), firmosja e Marrëveshjes “Për Identifikimin dhe Mbrojtjen e Fëmijëve në Situatë Rruge” ndërmjet 3 ministrive të linjës nga përfaqësuesit Z. Blendi Klosi, Ministër i Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, Z. Ilirjan Mustafaraj, Zëvendësministër i Punëve të Brendshme si dhe Zj. Lindita Nikolla, Ministre e Arsimit dhe Sportit. Marrëveshja, ka si qëllim mbrojtjen e fëmijëve në situatë rruge, nga puna e detyruar dhe shfrytëzimi.

Në zbatim të Planit të Veprimit (hartuar në zbatim të Marrëveshjes së Mirëkuptimit mes MMSR dhe MPB, firmosur në 17 shtator 2014), sa i përket trafikimit të brendshëm të fëmijëve dhe adresimit të problematikave të tjera që shoqërojnë fëmijët në situatë rruge, Koordinatori Kombëtar Antitrafik së bashku me Ministrinë e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë kanë ngritur Task-Forcën dhe kanë realizuar takime të rregullta, duke analizuar raste konkrete dhe duke përcaktuar prioritetet për periudhën në vazhdim.

Në kuadër të shtrirjes së Planit të Veprimit në rajone të tjera, , Zyra e Koordinatorit Kombëtar Antitrafikim në bashkëpunim me ASHMDF, në datë 29 prill 2015 zhvilloi trajnimin me 45 temë “Fëmijët në situatë rruge; Identifikimi rasteve të trafikimit të brendshëm të tyre. Sfidat dhe zgjidhjet”. Në trajnim morën pjesë 22 persona, punonjës të Njësive për Mbrojtjen e Fëmijëve, me përfaqësues të Institucionit të Prefektit të qarkut, të Shërbimit Social Shtetëror, punonjës të Sektorit të trafiqeve të Paligjshme, Seksionit për të Miturit dhe Dhunën në Familje dhe organizatave joshtetërore që operojnë në qarkun Korçë.

Janë zhvilluar mbledhje të rregullta të anëtarëve të MKR-së dhe të Task-Forcës së MKR-së, në të cilat janë trajtuar raste dhe problematika që janë hasur në luftën kundër trafikimit të personave, sikurse problematika të shëndetit mendor, trafikimi i brendshëm, kthimi vullnetar i asistuar, identifikimi proaktiv, koordinimi dhe bashkëpunimi mes aktorëve, rritja dhe përmirësimi i shërbimeve, regjistrimi i fëmijëve të paregjistruar në regjistrimin kombëtar të gjendjes civile, si dhe problematikat e hasura nga KKSAT, MU dhe pikat e kontaktit të policisë, etj. Mekanizmi Kombëtar i Referimit dhe Task-Forca është vlerësuar nga Organizata e Kombeve të Bashkuara për vitin 2014, si një nga 3 arritjet më të suksesshme për një luftë efektive kundër trafikimit të personave, për një mirëkoordinim të institucioneve shtetërore dhe shoqërisë civile për adresimin e këtij fenomeni në parandalimin, hetimin e trafikantëve, mbrojtjen dhe riintegrimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit. Autoriteti Përgjegjës (AP) është një nga mekanizmat kryesorë për identifikimin, referimin, mbrojtjen dhe riintegrimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit për një identifikim dhe referim më proaktiv të tyre i cili funksionon në bazë të Udhëzimit të Përbashkët nr. 3799, datë 08.07.2014 të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Ministrisë së Arsimit dhe Sportit, Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, Ministrisë së Punëve të Jashtme, Ministrisë së Shëndetësisë “Për ngritjen e Autoritetit Përgjegjës për identifikimin, referimin, mbrojtjen dhe riintegrimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit”. Në datë 16 prill u mbajt takimi i anëtarëve të AP-së ku u diskutua për përgjegjësitë/detyrat e anëtarëve të Autoritetit Përgjegjës sipas Strategjisë së Luftës kundër Trafikimit dhe Planit të Veprimit Antitrafikim 2014 -2017, problematikat e identifikuara lidhur me menaxhimin e rasteve konkrete si dhe për projektrregulloren së Ap-së dhe miratimin e saj nga anëtarët e Autoritetit Përgjegjës; Në datë 25 maj 2015 u mbajt takimi i radhës i Autoritetit Përgjegjës në mjediset e Ministrisë së Punëve të Brendshmeme qëllim diskutimin mbi një rast te referuar nga një përfaqësuese e Shërbimit Social Shtetëror, dhe miratimi i rregullores së Autoritetit Përgjegjës. Për një funksionim më të mirë të Autoritetit Përgjegjës për identifikimin dhe referimin më proaktiv të viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit, në datë 19 qershor 2015, u firmos Rregullorja për organizimin dhe funksionimin e tij për identifikimin, referimin, mbrojtjen dhe riintegrimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit. Në datë 3 shtator 2015 u organizua takimi i radhës i anëatrëve të AP-së, ku u diskutua lidhur me masat për zbatimin e Vendimit të Këshillit të Ministrave “Për disa ndryshime dhe shtesa në vendimin nr.107, datë 10.2.2010, të Këshillit të Ministrave, “Për botimin, shtypjen, shpërndarjen dhe shitjen e teksteve shkollore të sistemit të arsimit parauniversitar”, të ndryshuar, dhe rreth zbatimit të rregullores së AP-së dhe mirëfunksionimit të saj nga anëtarët e Autoritetit Përgjegjës. Në zbatim të kuadrit ligjor në fuqi, ku është bërë i mundur garantimi i shërbimit mjekësor falas për të gjitha viktimat e trafikimit të personave dhe mbulimi i shpenzimeve për to kryhet nga Fondi i Sigurimeve Shëndetësore, ZKKA ka lehtësuar procesin duke dërguar listën e

46 plotë dhe të përditësuar të VT/VMT, si dhe ka dërguar emrat e mjekëve të familjes që kanë propozuar qendrat pritëse dhe riintegruese për viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit.

Rivatilizimi i Mekanizmave Antitrafikim Mekanizmi Kombëtar i Referimit (MKR) është rifreskuar nëpërmjet ngritjes së Task- Forcës së MKR-së, e cila vë në lëvizje të gjithë mekanizmin duke garantuar monitorimin e zbatimit të saj dhe bashkërendimin e veprimit ndërinstitucional të anëtarëve në MKR. Kjo Task - Forcë u ngrit për herë të parë në nëntor 2013 dhe që prej krijimit të saj janë zhvilluar mbledhje të rregullta të anëtarëve të MKR-së dhe të Task-Forcës së MKR-së, në të cilat janë trajtuar raste dhe problematika që janë hasur në luftën kundër trafikimit të personave, sikurse problematika të shëndetit mendor, trafikimi i brendshëm, kthimi vullnetar i asistuar, identifikimi proaktiv, koordinimi dhe bashkëpunimi mes aktorëve, rritja dhe përmirësimi i shërbimeve, regjistrimi i fëmijëve të paregjistruar në regjistrimin kombëtar të gjendjes civile, si dhe problematikat e hasura nga KKSAT, MU dhe pikat e kontaktit të policisë, etj.

NDËRGJEGJËSIMI MBI TRAFIKIMIN E PERSONAVE

Fëmijët dhe të rriturit në Evropë si dhe jashtë saj, trafikohen për qëllime të ndryshme kriminale apo shfrytëzimi. Ata trafikohen brenda dhe jashtë vendit e tyre. Trafikimi i personave pengon tek ta, zhvillimin e tyre, sidomos të fëmijëve dhe dëmet që ata pësojnë janë të përhershme. Ndërgjegjësimi i grupeve në rrezik, agjencive shtetërore dhe joshtetërore, forcave të zbatimit të ligjit, shoqërisë civile, është një nga masat kryesore të politikës parandaluese të trafikimit të personave që ndjek qeveria shqiptare. Fushatat ndërgjegjësuese shërbejnë dhe ndihmojnë për njohur target grupet e fenomenit të trafikimit të personave, informimin e qytetarëve mbi ekzistencën e këtij fenomeni si edhe për ta parandaluar atë.

Koordinatori Kombëtar Antitrafik mbështetur nga partnerët kombëtarë dhe ndërkombëtarë ka zhvilluar një fushatë kombëtare verore gjatë periudhës korrik-gusht 2015, me qëllim parandalimin e trafikimit të personave, ku institucionet qeveritare dhe joqeveritare kanë organizuar aktivitete të ndryshme për rritjen e ndërgjegjësimit.

Në kuadër të Ditës Evropiane kundër Trafikimit të Personave, më 18 tetor 2015, ndryshe nga viti 2014 kur në po të njëjtën periudhë u realizua Java Antitrafik, Koordinatori Kombëtar Antitrafik ka lançuar “Muajin Kombëtar Antitrafik”, me sloganin "Bashkë kundër Trafikimit të Personave!". Ky muaj pati një gamë të gjerë aktivitetesh për rritjen e ndërgjegjësimit të organizuara gjatë gjithë muajit, në të gjithë vendin, në shkallë kombëtare. Këtë muaj pati një mbulim të gjerë mediatik në televizionet kombëtare dhe lokale.

Muaji i ndërgjegjësimit kundër fenomenit të trafikimit të personave u shoqërua edhe me një fushatë në median e shkruar dhe atë audio-vizive në të gjithë vendin. Gjatë këtij muaji ndërgjegjësues, Ministria e Punëve të Brendshme në bashkëpunim me UN Ëomen Shqipëri, mundësuan përgatitjen dhe publikimin e 3 artikujve informues e ndërgjegjësues në dy gazeta me mbulim kombëtar (gazeta “Dita”, dhe gazeta “Shekulli”). Gjithashtu, u koordinua realizimi i 6 emisioneve televizive, me pjesëmarrjen e disa përfaqësuesve nga Ministria e Punëve të Brendshme, Ministria e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, Shërbimi Social Shtetëror, institucione publike, si dhe nga organizatat jofitimprurëse që punojnë për parandalimin dhe luftën kundër trafikimit të personave në vendin tonë. 47

Me iniciativën e ZKKA dhe me mbështetjen e organizatave kombëtare dhe ndërkombëtare, në Tiranë u ngritën 4 tenda informuese ku vullnetarë të Fakulteteve të Drejtësisë, Shkencave Sociale dhe Shkollave Profesionale, shpërndanë materiale ndërgjegjësuese dhe informuese mbi trafikimin e personave. Materialet ndërgjegjësuese janë shpërndarë në të 12 qarqet çdo ditë të Muajit Tetor 2015 në mënyrë që rrezja e ndërgjegjësimit të përfshinte gjithë vendin.

Gjatë muajit tetor 2015 Ministria e Punëve të Brendshme dhe UN Ëomen Shqipëri realizuan një spot të ri televiziv kundër trafikimit të grave e vajzave, përgatitur në kuadër të projektit "Parandalimi dhe adresimi i dhunës ndaj grave dhe vajzave në Shqipëri", mbështetur nga Bashkimi Evropian. Spoti televiziv prej 40 sekondash u transmetua gjatë muajit tetor në disa televizione kombëtare (TVSh, Top Channel). Ky spot, përmes imazheve të forta dhe mesazheve në audio, informon dhe ndërgjegjëson rreth metodave të shumta të rekrutimit të përdorura nga trafikantët, duke i inkurajuar viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit, që të raportojnë këtë krim të rëndë në linjën kombëtare falas 116006 dhe në aplikacionin “Raporto!-Shpëto!” në android. Spoti u lançua në nivel kombëtar edhe nëpërmjet faqeve të internetit YouTube dhe Google dhe arriti një shikueshmëri prej 33 154 personash. Për të shtuar shikueshmërinë, spoti u shpërnda edhe nëpërmjet rrjetit social Facebook, ku numri i përgjithshëm i personave që panë spotin ishte 139 062 në të gjithë Shqipërinë.

Ndërgjegjësimi nëpërmjet teknologjisë së informacionit

Zyra e Koordinatorit Kombëtar ka vijuar intensivisht punën mbi ndërgjegjësimin e qytetarëve mbi fenomenin e trafikimit të personave, nëpërmjet teknologjisë celulare.

Qytetarët mund të dërgojnë në mënyrë anonime nëpërmjet Aplikacionit “Raporto! Shpëto!” një mesazh të shkurtër, i cili u shkon menjëherë dhe njëkohësisht 6 zyrtarëve të ndryshëm publikë, që janë anëtarë të Autoritetit Përgjegjës për Identifikimin, Referimin dhe Mbrojtjen e Viktimave/Viktimave të Mundshme të Trafikimit, ose mund të telefonojnë falas në numrin 116 006. Linja Kombëtare për Viktimat e Trafikimit 116 006, shërben për të denoncuar rastet e trafikimit apo ato të dyshuara, ofrohet falas dhe mund të telefonohet nga çdo telefon fiks apo celular, ndërsa Aplikacioni “Raporto! Shpëto!” mund të shkarkohet falas nga Google Play Store. Gjithashtu po punohet për mundësinë e shkarkimit të aplikacionit edhe nga iOS (Apple). Nga muaji janar 2015 deri në dhjetor 2015, janë regjistruar 492 thirrje dhe 84 sms.

48

ZKKA në bashkëpunim me partnerët, e ka përfshirë promovimin e Linjës dhe Aplikacionit në çdo aktivitet të zhvilluar në kuadër të ndërgjegjësimit të qytetarëve apo aktorëve antitrafik që nga momenti i lançimit të tyre e derimë tani.

Aktivitetet ndërgjegjësuese të zhvilluara nga qendrat dhe organizatat partnere

Një fushatë kombëtare me temë “Informimi i komunitetit mbi trafikimin e grave dhe vajzave dhe zgjedhjet alternative” u organizua nga D&E dhe anëtaret e tjerë të KKSAT, me mbështetjen financiare të UN Ëomen. Gjatë zhvillimit të seancave të ndërgjegjësimit edhe nëpër shkolla dhe forume rinore, është dhënë informacion mbi trafikimin e personave, format e shfrytëzimit, mënyrat e rekrutimit të viktimave, vendet nga vijnë dhe ku shfrytëzohen dhe njëkohësisht edhe shërbimet që ofrohen për gra e vajza, viktima të trafikimit. Gjatë veprimtarive u prezantuan edhe fotonovelat “Një fillim i Ri” dhe “Një ëndërr e shkelur”, të realizuara nga Organizata Ndërkombëtare për Migracionin, në kuadër të projektit “Parandalimi dhe adresimi i dhunës së grave në Shqipëri”, i financuar nga Bashkimi Evropian dhe i zbatuar nga UN Ëomen Shqipëri dhe IOM. Organizata D&E gjatë kësaj periudhe ka realizuar një sërë aktivitetesh për rritjen e ndërgjegjësimit të publikut të gjerë në lidhje me parandalimin e trafikimit të personave. Një numër i konsiderueshëm aktivitetesh janë realizuar në kuadër të projektit:

 “Edukimi i komunitetit për Çështje të trafikimit në persona” financuar Programi i Granteve të Komisionit për Demokraci të Ambasadës së ShBA-së, Tiranë.

Në kuadër të këtij projekti D&E në bashkëpunim me Zyrën e Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Korpusin e Paqes, organizuan me 11-12 Shkurt 2015 Trajnimin e Trajnerëve (ToT) me pjesëmarrjen e 48 profesionistëve lokalë nga qytete të ndryshme të Shqipërisë. Objektivi i këtij ToT dy ditor ishte trajnimi i profesionistëve për ndërgjegjësimin e komunitetit lidhur me fenomenin e trafikimit, format e trafikimit, shkaqet dhe pasojat e trafikimit, faktorët e rrezikut dhe sistemet e ndërtuara me qëllim ofrimin e mbrojtjes dhe të shërbimeve për viktimat e trafikimit, prezantimi i Strategjisë së Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit, ku një hapësirë e veçantë iu kushtua fushës së parandalimit, si udhërrëfyes për identifikimin dhe referimin e viktimave dhe viktimave të mundshme të trafikimit. Pas ToT secili pjesëmarrës hartoi një plan për organizimin e të paktën një aktiviteti edukativ në komunitetin ku jetojnë ose punojnë me qëllim rritjen e ndërgjegjësimit të publikut mbi fenomenin e trafikimit të personave. Në kuadër të këtij projekti u përgatit dhe botua “Udhëzuesi – Të mbajmë fëmijët të sigurt nga trafikimi: Një udhëzues për profesionistë që punojnë me të rinjtë dhe këshilluesit bashkëmoshatarë në Shqipëri.” Ky udhëzues u hartua me qëllimin për të pajisur të rinjtë me informacione dhe aftësi të cilat ata kanë nevojë për të qenë të sigurt dhe anëtarë aktiv të komunitetit të tyre.

Gjatë periudhës janar-dhjetor 2015, D&E ka organizuar nga grupi i trajnerëve, gjithsej 47 aktivitete edukative në të gjitha qarqet e vendit.

D&E është përfshirë aktivisht në të gjitha fushatat ndërgjegjësuese të iniciuara nga Zyra e Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave:

49

 Në kuadër të 30 Korrikut, Ditës Ndërkombëtare kundër trafikimit në persona, D&E ju bashkua aktivitetit “Flisni për ata që nuk munden! Raportoni trafikimin! Telefononi falas 116 006!”.  Ekspozita me piktura në Muajin Kundër Trafikimit të Personave  Marshim sensibilizues në Ditën Evropiane Kundër Trafikimit të Personave

Fushata ndërgjegjësuese përmes facebook-ut

Organizata “Të Ndryshëm & Të Barabartë” është aktive në faqen e saj zyrtare në Facebook, duke shpërndarë vazhdimisht informacion ndërgjegjësues mbi të drejtat e njeriut, trafikimin , skllavërinë dhe dhunën. Organizata bëhet pjesë përmes bashkimit në fushata ndërgjegjësuese në rrjete sociale, në përkujtimin e ditëve botërore dhe evropiane që lidhen me të drejtat e njeriut dhe ndërgjegjësimin mbi to, në përfshirjen indirekte të përfitueseve në këto fushata, në ndarjen e aktiviteteve të asistencës që organizata ofron, në pasqyrimin e veprimtarisë së saj dhe aktivitetet komunitare të organizuara.

Përfshirje e përfitueseve në sensibilizim dhe ndërgjegjësim për luftën kundër trafikimit në persona

Në 30 Korrik Ditën Botërore Kundër Trafikimi, përfitueset u bënë pjesë e fushës #igivehope në rrjetet sociale. Ky poster është realizuar nga viktimat e trafikimit për të mbështetur viktimat e trafikimit në mbarë botën. “SHPRESE, për të gjithë ato që u është vjedhur liria, si ne...” ishte mesazhi i tyre.

Ndërkohë në kuadër të projektit “Informimi i komunitetit mbi trafikimin e grave dhe vajzave dhe zgjedhjet alternative” zbatuar nga D&E dhe anëtarët e tjerë të KKSAT, me mbështetjen financiare të UN Ëomen janë organizuar aktivitete të tjera ndërgjegjësuese të fokusuara në tre target –grupe kryesore:

 Forume me nxënës të shkollave të mesme në të 12 qarqet e Shqipërisë.

 Fokus grupe me gra dhe vajza vulnerabël në të 12 qarqet e Shqipërisë (19 fokus grupe janë organizuar me gra dhe vajza vulnerabël në qarkun e Tiranës, Durrësit, Elbasanit, Beratit, Korçës, Vlorës, Fierit, Shkodrës, Lezhës)

 Dialogje sociale me studentë dhe profesorë në universitetet kryesore të Shqipërisë (Tre dialogje sociale janë organizuar me studentë dhe profesorë në universitetin e Durrësit, Elbasanit dhe Vlorës)

Qendra Psiko-Sociale “Vatra” në kuadër të ndërgjegjësimit komunitetit dhe viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit mbi parandalimin dhe luftën kundër trafikimit të personave ka zhvilluar aktivitete sensibilizuese nëpërmjet zbatimit të projekteve. Në këtë kuadër, është zbatuar projekti “Rritja e nivelit të informimit dhe ndërgjegjësimit të komunitetit dhe strukturave antitrafik shtetërore dhe joshtetërore” (periudha e projektit Shtator 2014-Shator 2015), financuar nga Ambasada e SHBA-së në Tiranë. Gjatë periudhës janar - dhjetor 2015, ka vazhduar të implementohet ky projekt në bashkëpunim me Drejtorinë Arsimore Vlorë dhe Drejtoritë e Shkollave të mesme dhe 9 – vjeçare ku po zbatohet ky projekt. Konkretisht, gjatë periudhës janar – dhjetor 2015 janë realizuar 30 trajnime (5 trajnime për secilën shkollë) me grupet mbështetëse të krijuara prej muajit nëntor 2014 , në shkollat 9-vjecare e të mesme, Vlorë “24 Maji”, “Lef Sallata”, “Ismail Qemali”, “Jani Minga”, “Ali Demi”, “Pavarësia”. 50

Materiali i përdorur gjatë trajnimeve ka qenë manuali “ Trafikimi i personave”, cikël temash për nxënës të shkollave të mesme dhe studentë”. Ky manual është përgatitur nga specialistë të qendrës “Vatra” në bashkëpunim me Ministrinë e Punëve të Brendshme. Manuali ka në total 10 tema, nëpërmjet të cilave jepet informacion mbi legjislacionin Kombëtar dhe Ndërkombëtar për masat kundër trafikimit të personave, format e trafikimit, mënyrat e rekrutimit, mënyrat e transportimit, media në trajtimin e çështjes së trafikimit, shërbimet për viktimat e trafikimit etj.

Nxënësit pjesëmarrës në trajnime u informuan mbi këto tema si dhe u orientuan nga specialiste të “Vatrës” në mënyrën sesi ata do t’i trajtonin me bashkëmoshatarët e tyre në shkolla. Në total u trajnuan 48 të rinj.

U realizuan 105 seanca informuese në shkolla nga të rinjtë e grupeve mbështetëse. Në këto seanca u informuan 769 nxënës të 6 shkollave të përmendura më lartë. Gjatë zhvillimit të seancave informuese specialistë të vatrës ishin prezent se bashku me mësuesen e lendeve shoqërore të shkollës përkatëse, për të monitoruar dhe mbështetur të rinjtë gjatë dhënies së informacionit tek moshatarët.

Në muajin maj, pas përfundimit të trajnimeve dhe seancave informuese në shkolla, u realizuan 2 konkurse midis 3 shkollave 9-vjeçare dhe konkursi tjetër midis 3 shkollave të mesme të përfshira në projekt, ku morën pjesë 42 nxënës. Pyetjet e konkursit u përgatitën nga specialistë të qendrës “Vatra” bazuar në njohuritë që nxënësit kishin marrë gjatë aktiviteteve informuese. Për të qenë pjesë e vlerësimit të njohurive në konkurs u ftua për dhe përfaqësuesja e Njësisë për Mbrojtjen e Fëmijëve, Bashkia Vlorë. Dy shkollave fituese iu dorëzua një dhuratë simbolike në përfundim të konkursit.

Shpërndarje materialesh informuese në shkolla: Përgjatë zbatimit të projektit stafi i Vatrës ka shpërndarë tek të rinjtë jo vetëm nga shkollat e përfshira në projekt por dhe nga shkolla të tjera të rrethit, fletëpalosje, broshura, postera etj, të prodhuara jo vetëm nga Vatra por dhe organizata të tjera kombëtare e ndërkombëtare. Vlen të përmendet se me mjaft interes u morën nga nxënësit dhe u bënë objekt diskutimi gjatë seancave informuese fotonovelat e prodhuara nga IOM dhe UN Ëomen në kuadër të projektit “Parandalimi dhe adresimi i dhunës kundër grave dhe vajzave në Shqipëri”. Po kështu, në të gjitha shkollat e rrethit u shpërnda Manuali “Trafikimi i Personave”, cikël temash për nxënës të shkollave të mesme dhe studentë, të cilën shkollat e bënë pjesë të bibliotekës së tyre dhe njëkohësisht e vlerësuan këtë manual si një mjet informimi për nxënësit gjatë orëve të lira mësimore. Publikimi i këtij manuali u mbështet financiarisht nga The Sëedish Postcodce Foundation.

U realizuan 8 seanca informuese me 15 gra dhe vajza nga grupe vulnerabël. Gjatë këtyre seancave specialistët e Vatrës dhanë informacion mbi temat e trafikimit të personave të përmendura më sipër. Gjithashtu jo vetëm grave dhe vajzave por dhe të rinjve pjesëmarrës në aktivitetet informuese të projektit iu dhe informacion sesi dhe ku duhet të raportojnë raste të trafikimit ( në linjën Falas 116 006 si dhe sesi të përdorin e shkarkojnë aplikacionin “Raporto! Shpëto!”).

Bisedë në radio. Në datat 14 Maj 2015 dhe 29 Maj 2015 u realizuan dy biseda në Radion “Val e Kaltër” të Rrethit të Vlorës. Ekspertë të ftuar në këtë bisedë ishin specialistja e Njësisë për Mbrojtjen e Fëmijëve, Bashkia Vlorë, Drejtori i Shkollës së Mesme “Ali Demi”, psikologia e Shkollës 9-vjeçare “Lef Sallata” dhe punonjëset sociale të Vatrës. Gjatë bisedës 51 u trajtuan çështje të shfrytëzimit dhe trafikimit të fëmijëve dhe grave e vajzave dhe shërbimet ekzistuese në mbështetje të viktimave të trafikimit në Shqipëri si dhe metodat e parandalimit të trafikimit të qenieve njerëzore. Në datën 30 Korrik 2015, në kuadër të Ditës ndërkombëtare Kundër Trafikimit të Personave, Vatra në bashkëpunim me Bashkinë Vlorë, Njësinë për mbrojtjen e Fëmijëve dhe Drejtorinë e Policisë së Qarkut, Departamenti Antitrafik organizoi në dy pika kryesore të bulevardit Vlorë-skelë ngritjen e tryezave me materiale informuese për komunitetin. Stafi i të tre institucioneve, mbështetur dhe nga vullnetarë dhe të rinj të grupeve mbështetëse të shkollave të përfshira në projektin më sipër, u bashkuan për shpërndarjen në rrugë të këtyre materialeve. Në kuadër të projektit “Informimi i komunitetit mbi trafikimin e grave dhe vajzave dhe zgjedhjet alternative” zbatuar nga KKSAT financuar nga UN Ëomen, ekspertë të “Vatrës” kanë realizuar përgjatë gjithë muajit antitrafik seanca informuese me 176 nxënës të shkollave të mesme të rretheve Vlorë, Fier dhe Berat. Gjatë zhvillimit të seancave të cilat kanë qenë interaktive, është dhënë informacion mbi trafikimin e personave, format e shfrytëzimit, mënyrat e rekrutimit të viktimave, vendet nga vijnë dhe ku shfrytëzohen, dhe njëkohësisht dhe shërbimet që ofrohen për gra e vajza, viktima të trafikimit. Gjatë aktiviteteve u prezantuan dhe Fotonovelat: “Një fillim i Ri” dhe “Një ëndërr e shkelur” realizuar nga Organizata Ndërkombëtare për Migracionin, në kuadër të projektit “Parandalimi dhe adresimi I dhunës së grave në Shqipëri” financuar nga Bashkimi Evropian, zbatuar nga UN Ëomen dhe IOM. Gjithashtu ekspertë të Vatrës kanë organizuar prezantimin e telenovelave duke përfshirë nxënësit në “role play”. Të rinjtë kanë shfaqur mjaft interes për të marrë informacionin për trafikimin e personave në përgjithësi dhe kanë drejtuar pyetje të ndryshme tek eksperti.

Qendra “Tjetër Vizion” ka zbatuar disa projekte me fokus viktimat e trafikimit, por dhe sensibilizimin e të rinjve për çështjen e trafikimit të qenieve njerëzore.

Aktiviteti antitrafik i ndërmarrë nga Tjetër Vizion është mbështetur dhe nga fonde të alokuara nga Ambasada Amerikane nëpërmjet programit të granteve të vogla, në kuadër të mbështetjes së aktivitetit të MU (Mobile Units) për identifikimin e Viktimave të Trafikimt. Periudha e financimit ishte Shtator 2014 - Prill 2015. Kjo mbështetje u pasua me financimin e Ambasadës Çeke për periudhën Mars - Shtator 2015. Më pas aktiviteti i MU Elbasan e vazhdoi veprimtarinë e tij në mënyrë vullnetare. Gjithashtu për periudhën Nëntor 2014 – Janar 2015, Tjetër Vizion në kuadër të mbështetjes suedeze për Ministrinë e Punëve të Brendshme dhe Policinë e Shtetit për policimin në komunitet, zbatoi projektin “Bashkëpuno me Policinë - Raporto; Shpëto!” me një vlerë prej 450’000 lekë në total. Ky projekt u fokusua në fushata sensibilizuese kundër TQNJ në shkolla të qarkut të Elbasanit. Tjetër Vizion gjatë vitit 2015 pati një mbështetje materiale nga OSCE në pajisjen e qendrës rezidenciale me sistem ngrohje me pelet ku vlera e investimit ishte mbi 10’000 euro.

Aktivitetet e realizuara:

 Aktivitete në kuadër projektit “Rritja proaktive e sistemit të identifikimit të VOT-ve dhe referimi i tyre tek shërbimet e mbrojtjes. (Small Grants, US Embassy); Periudha Shtator 2014 – Prill 2015  “Bashkëpuno me Policinë – Raporto- Shpëto ! ” projekt i financuar nga programi suedez (Nëntor 2014 - Janar 2015)  “Rrjetet sociale - raportimi dhe shpëtimi” sesione informuese

52

 "Së bashku kundër shfrytëzimit të fëmijëve" Projekti i financuar nga Ambasada Ceke (Mars 2014 - Shtator 2015 )  Identifikimi proaktiv i viktimave të trafikimit/PVOTs dhe fëmijët e tjerë në nevojë, përmes veprimtarisë së MU në Rajonin e Elbasanit.  Trajnime me stafin mjekësor; OJQ-të; inspektorëve të zyrës së punës, psikologë shkollash etj mbi çështje të trafikimit.  Vizita në familjet e fëmijve të identifikuar si VT dhe VmT.  Kampi veror 2015 u zhvillua nga data 06-24 korrik, për 3-javë, nga e hëna-premten, shtuna dhe e diela pushim me pjsëmarrje të 35 femijeve.

UN Ëomen në bashkëpunim me Ministrinë e Punëve të Brendshme dhe me Ministrinë e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, dhe Komisionin Evropian, filluan në mars një program të përbashkët për Parandalimin dhe Trajtimin e Dhunës kundër Grave dhe Vajzave. Programi i financuar nga Instrumenti Evropian për Demokraci dhe të Drejtat e Njeriut (EIDHR) kontribuon në qëllimin e përgjithshëm të parandalimit dhe uljes së dhunës kundër grave dhe vajzave, me fokus të veçantë vajzat dhe gratë viktima/viktima të mundshme të trafikimit.

 Kohëzgjatja e Projektit është nga shkurt 2014- shkurt 2016 dhe mbështet ofrimin e shërbimeve për integrimin në shoqëri të grave që i kanë mbijetuar dhunës dhe/apo trafikimit, duke rritur kryesisht njohuritë dhe ndërgjegjësimin e tyre lidhur me mundësitë për t’u bërë të pavarura, zhvillimin e aftësive për punësim dhe vetëpunësim dhe duke ofruar mbështetje të kufizuar për hapjen e bizneseve të reja.

 Në kuadër të forcimit të partneritetit me shoqërinë civile Un Ëomen ka mundësuar përgatitjen e një Raporti Monitorimi të mediave të shkruara lidhur me raportimin e rasteve të trafikimit. Media është mjeti më i rëndësishëm në rritjen e ndërgjegjësimit të publikut të gjerë për çështjen e trafikimit dhe se mediat duhet të ndërgjegjësohen në mënyrë që profesionistët e saj të raportojnë siç duhet dhe në mënyrë profesionale rastet e trafikimit dhe dhunës ndaj vajzave e grave, si dhe të kontribuojë në rritjen e njohurive mbi këtë çështje në shoqëri.

 Në tetor të vitit 2014, në kuadër të projektit dhe në bashkëpunim të ngushtë me Drejtorinë e Antitrafikut dhe Njësinë e Medias pranë Ministrisë së Brendshme nisi një proces monitorimi i medias së shkruar lidhur me raportimin e rasteve të trafikimit gjatë periudhës 1 Shkurt – 31 Dhjetor 2014. Rreth 300 artikuj të publikuar në 8 gazetat me tirazhin më të madh në vend kaluan në një proces analize bazuar në kriteret e listuara në manualin për gazetarë të përgatitur paraprakisht, me qëllim identifikimin e problematikave kryesore në raportimin e këtij fenomeni dhe daljen me rekomandime konkrete për median e shkruar, bazuar në gjetjet e dala nga procesi i monitorimit.

 Raporti është i ndarë në 4 kapituj kryesorë: konteksti, metodologjia, gjetjet kryesore dhe rekomandimet. Në kapitullin e parë shpjegohet konteksti i medias shqiptare, kuadri ligjor në të cilën ajo vepron, si dhe qëllimet e monitorimit. Në kapitullin mbi metodologjinë jepen shpjegime për kampionin e përzgjedhur, si dhe variablat që janë marrë në shqyrtim. Gjithashtu, në këtë kapitull përfshihen dhe pyetjet të cilave raporti synon t’u përgjigjet. Në kapitullin e tretë, jepen gjetjet kryesore të monitorimit sipas elementëve kryesorë të raportimit, si dhe sipas autorëve. Në kapitullin e fundit

53

renditen disa rekomandime për përmirësimin e raportimit të trafikimit të grave dhe vajzave në Shqipëri (shih aneksin përkatës për dokumentin e plotë).

 Kriteret bazë të profesionalizmit, përgjegjshmërisë dhe etikës në raportimin e rasteve të trafikimit të vajzave dhe grave, janë boshti i këtij raporti monitorimi të medias së shkruar, duke na dhënë kështu një panoramë të asaj çfarë ndodh me raportimin e kësaj problematike. Gjetjet janë shtysa shumë të rëndësishme, pasi ZKKA dhe Njësia e Medias pranë Ministrisë së Punëve të Brendshme, me mbështetjen e UN Ëomen Shqipëri ka ndërtuar mbi to, duke hartuar manuale dhe paketa ndihmëse për gazetarët, duke ofruar mundësi trajnimi, duke përmirësuar e forcuar urat e komunikimit midis medias dhe aktorëve publikë e jo-publikë që punojnë me trafikimin e vajzave dhe grave, e rrjedhimisht duke rritur dalëngadalë cilësinë e raportimit në media.

 Raport i monitorimit u bë gati për publikim në Shkurt 2015 dhe shërbeu si burim kryesor për përzgjedhjen e artikujve më të mirë për vitin 2014, për të cilët u dhanë disa çmime vlerësuese nga UN Ëomen Shqipëri dhe Ministria e Punëve të Brendshme.

 Procesi i monitorimit që është duke u zhvilluar gjatë vitit të dytë të projektit po përqendrohet në mediat audio-vizuale, duke plotësuar kështu raportin e parë të monitorimit. Pas konsultimeve me ekipin e projektit dhe stafin e Njësisë së Medias të Ministrisë të Punëve të Brendshme, është miratuar metodologjia e detajuar e procesit të monitorimit dhe është përzgjedhur një listë me media kombëtare audio-vizuale si target për procesin e monitorimit. Kjo listë përfshin 3 TV kombëtare, 1 TV rajonal dhe 4 kanale TV lajmesh.

 Ministria e Punëve të Brendshme dhe UN Ëomen, në kuadër të këtij projekti organizuan një konferencë më 27 Shkurt 2015 me tematikë “Raportimi në Media i Fenomenit të Trafikimit të Vajzave e Grave: Problematika dhe Rekomandime”. Në këtë Event Mediatik, që u mbulua gjerësisht nga disa media kombëtare, u lançuan gjetje të rëndësishme mbi Raportimin e Fenomenit të Trafikimit të Grave e Vajzave në Median e Shkruar. Konferenca pati pjesëmarrje të gjerë me rreth 60 përfaqësues (13 meshkuj, 47 femra) të institucioneve të rëndësishme si MPB, MMSR, MPJ, MSH, MASH, Shërbimi Social Kombëtar; Përfaqësues të disa agjencive ndërkombëtare si UN Ëomen, UNDP, IOM, UNDOC, Caritas, Ambasada Amerikane; përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile si ARSIS, CRCA, Fondacioni Vodafone, etj; gazetarë të mediave të shkruara dhe audio-vizive dhe gjithashtu gazetarë - anëtarë të Forumit Këshillimor të Medias ngritur nga ky projekt. Ndër çështjet kryesore, fokusi u vu mbi rëndësinë e raportimit profesional të fenomenit të trafikimit nga mediat dhe treguesve që duhen përmirësuar.

 Përveç lançimit të gjetjeve të raportit të monitorimit të medias së shkruar, UN Ëomen në bashkëpunim me Ministrinë e Punëve të Brendshme, bazuar në vlerësimin e një jurie profesionistësh, akordoi 2 çmime “Për raportim profesional mbi trafikimin në shtypin e shkruar” dy gazetareve: Zj. Entela Resuli për artikullin e saj në gazetën "Dita", më 08/07/2014 dhe Zj. Nikoleta Kovaçi për artikullin e saj në gazetën "Shekulli" më 17/03/2014. Gjithashtu, Ministria e Punëve të Brendshme ndau tre çmime të tjera inkurajuese: Dy emisioneve televizive: ‘’Njerëz në Fokus" (Neës 24) dhe "7 pa 5" (Vizion Plus), “Për ndjeshmërinë mbi çështjet e trafikimit dhe pasqyrim profesional në median audio-vizive”; si dhe një çmim për gazetaren lokale Zj.

54

Efrosina Papa (TV Amantia) “Për raportim profesional gjatë Javës Kombëtare Antitrafik 2014 në media lokale”. Këto çmime synojnë të falënderojnë publikisht dhe të inkurajojnë profesionistët e medias në Shqipëri, si dhe të nxjerrin në pah rolin e tyre të rëndësishëm në përmirësimin e raportimit të fenomenit të trafikimit në kanalet tona mediatike. Vlerësimet iu dhanë gazetarëve dhe programeve të cilët kanë demonstruar nivel të lartë profesionalizmi dhe etike në raportimet e tyre dhe kanë bërë përpjekje për të vënë fenomenin e trafikimit në fokus të axhendës së medias së shkruar dhe asaj audio- vizive. Konferenca e drejtuar nga Koordinatori Kombëtar, pati një vlerësim të shkëlqyer nga të gjithë pjesëmarrësit dhe bashkëpunëtorët e përfshirë dhe u transmetua drejtpërdrejt nga televizioni kombëtar Neës 24.

 Nëpërmjet ndërhyrjeve të ndryshme, programi përpiqet të ndikojë ndërgjegjësimin e përgjithshëm shoqëror rreth fenomenit të dhunës ndaj vajzave dhe grave dhe trafikimit të tyre, përmes punës me median. Në këtë kuadër është krijuar një Forum Mediatik me natyrë këshillimore i përbërë nga afro 25 profesionistë të mediave kombëtare audio-vizive dhe të shkruar në Shqipëri. Roli i Forumit Këshillimor të Medias është të këshillojë menaxhimin e projektit përgjatë kohëzgjatjes së tij, të mbështesë dhe të përmirësojë cilësinë e produkteve të projektit të lidhura me median përmes mbështetjes së zbatimit të projektit përmes marrëdhënieve ekzistuese, identifikimit të rreziqeve apo fushave me shqetësim dhe rekomandimeve të cilat projekti mund të shqyrtojë për përmirësimin e efikasitetit. Në mënyrë që të ofrohet një gamë e gjerë këshillimi, Forumi Këshillimor i Medias ka përfshirë përfaqësues nga media kryesore audio-vizive dhe të shkruara në Shqipëri, kryesisht gazetarë që mbulojnë çështjet sociale dhe kronikën. Forumi Këshillimor i Medias i krijuar në shtator 2014, do të funksionojë minimalisht për kohëzgjatjen e projektit (deri më shkurt 2016). Projekti synon që ky forum të krijojë qëndrueshmëri të mjaftueshme për të vazhduar funksionimin e tij edhe përtej këtij projekti.

 Që prej krijimit të tij, gjatë vitit 2014, Forumi Këshillimor i Medias është mbledhur 4 herë. Më 29 shtator 2015, u zhvillua takimi i 4-t i Forumit Këshillimor të Medias. Tema e këtij takimi ishte “Tetor 2015, muaji i ndërgjegjësimit kundër fenomenit të trafikimit të personave: Roli i medias si partnere”. Në tryezë morën pjesë profesionistë të medias nga disa media kombëtare dhe lokale në vend, përfaqësues të ZKKA-së, përfaqësues nga MMSR, përfaqësues nga “Strehëzat për viktimat e trafikimit dhe të dhunës në familje”, organizata lokale pjesë të “Rrjetit shqiptar për fuqizimin e gruas” (AËEN), përfaqësues të IOMit, UNDP-së dhe UN Ëomen Shqipëri.

Gjatë Fushatës Verore Antitrafik 2015 organizuar nga ZKKA, UN Ëomen ka ofruar mbështetje me prodhimin e 2.000 bluzave dhe 1.000 kapeleve me mesazhe ndërgjegjësuese për komunitetin, për përdorim nga ekipet organizatore të aktiviteteve dhe për shpërndarje gjatë aktiviteteve. Bluzat dhe kapelet u përdorën edhe gjatë aktiviteteve të Muajit Antitrafik (Tetor 2015) në partneritet me UN Ëomen dhe organizatat e tjera partnere.

Ndërkohë, materialet ndërgjegjësuese të përgatitura gjatë vitit 2014 (pesë kartolinat ndërgjegjësuese, albumi me piktura të të mbijetuarave të trafikimit dhe kalendari me punime ndërgjegjësuese bërë nga fëmijët) kanë vazhduar të shpërndahen gjatë aktiviteteve me komunitetin, si dhe me grupe te ndryshme të synuara gjatë zbatimit të projektit nga UN Ëomen dhe partnerët e projektit IOM dhe UNDP. 55

Terre Des Hommes ka pasur për qëllim kryesor lidhur me përpjekjet e saj 2015 të konsolidojë kapacitetet e strukturave ekzistuese dhe të institucioneve përgjegjëse për identifikimin, menaxhimin dhe referimin e fëmijëve në rrezik dhe viktima të trafikimit. Kjo përfshin forcimin e punës parandaluese përmes fuqizimit të komuniteteve dhe fëmijëve vulnerabël; dhe punës për mobilizimin dhe rritjen e koordinimit dhe bashkëpunimit midis mekanizmave formalë dhe joformalë, përtej ofrimit të shërbimeve me bazë komunitare. Terre des Hommes, ka punuar në partneritet me autoritetet qendrore dhe lokale në Shqipëri dhe në bashkëpunim të ngushtë me organizatat e shoqërisë civile. Përpjekjet janë strukturuar rreth 3 akseve kryesore: Parandalimi, ngritjen e kapaciteteve dhe avokimit me bazë të dhënash. Të tre akset janë të gjitha të rëndësishme dhe të nevojshme për të përmbushur objektivin e të pasurit një sistem funksional, të aktorëve institucionalë dhe informalë që punojnë së bashku për të ofruar shërbime të përmirësuara dhe më të arritshme për fëmijët në rrezik apo viktima të trafikimit dhe formave të tjera të shfrytëzimit. Më poshtë është ilustruar me tabelë lista e trajnimeve të realizuara nga Terre Des Hommes në kuadër të Parandalimit të trafikimit të qenieve njerëzore:

Aktiviteti Nr. I Pjesëmarrësit Vendi Nr. I eventeve pjesëmarr ësve TRAJNIME

Trajnim i akredituar mbi 5 Stafi psiko- Tiranë, Durrës, 113 programin e aftësive trajnime pedagogjik në 10 Elbasan, Fier psiko-sociale shkolla (nga 2 shkolla Korçë për qytet) Replikimi i trajnimit nga 5 Edukatorët Tiranë, Durrës, 145 mësuesit e trajnuar me trajnime bashkëmoshatar të 10 Elbasan, Fier grupet e edukatorëve shkollave (nga 2 Korçë bashkëmoshatar shkolla për qytet) Trajnim i akredituar mbi 5 Stafi psiko- Tiranë, Durrës, 130 mbrojtjen e fëmijëve në trajnime pedagogjik në 10 Elbasan, Fier shkolla shkolla (nga 2 shkolla Korçë për qytet) Trajnime për 3 Profesionistë të 2 Tiranë 85 identifikimin dhe trajnime ndryshëm në 1 Elbasan menaxhimin e rasteve të institucione relevante trafikimit të fëmijëve Trajnime mbi punën në 7 Profesionistë nga Tiranë, Durrës, 209 ekip multi-disiplinar në trajnime sektorë të ndryshëm Elbasan, Fier punën kundër abuzimit, (social, arsimor, Korçë shfrytëzimit dhe shëndetësor etj) trafikimit të fëmijëve Numri I fëmijëve dhe Shërbimet pranë 384 prindërve që përfitojnë qendrës komunitare nga shërbimet me bazë në Durrës, Elbasan komunitare në qendra dhe qendrën komunitare të shtetit apo kombëtare të bashkive emergjencës në 56

Tiranë Numri I fëmijëve 1660 vulnerabël dhe anëtarëve të komunitetit të ndërgjegjësuar mbi çështje të abuzimit, shfrytëzimit dhe trafikimit të fëmijëve SHËRBIME PARANDALUESE DHE KOMUNITARE

5 grupe Të rritur vullnetar Tiranë, Durrës, Numri i grupeve dhe aktivistë të Elbasan, Fier komunitare këshillimore komuniteteve Korçë vulnerabël në fokus Numri i grupeve të 10 grupe Fëmijë të shkollave Tiranë, Durrës, 145 edukatorëve 9-vjecare në target Elbasan, Fier bashkëmoshatar të (nga 2 për çdo qytet) Korçë ngritura Numri i aktiviteteve 30 Fëmijë të shkollave Tiranë, Durrës, ndërgjegjësuese (PE) të 9-vjecare në target, Elbasan, Fier realizuara nga staf dhe prindër të Korçë edukatorët këtyre shkollave (nga bashkëmoshatar 2 për çdo qytet) Kampe verore 6 Fëmijë vulenerabël Tiranë, Durrës, 430 dhe në nevojë Elbasan, Fier, Korçë Organizuar në bashkëpunim me qendrat komunitare në Durrës dhe Elbasan (koordinuar nga CPU në Elbasan), Qendra e emergjencave në Tiranë, Qëndistaret në Korçë dhe Shoqata në Dobi të Gruas Shqiptare në Durrës, CPU Fier Grante të vogla të 10 mini- Organizata me bazë Tiranë, Durrës, N/A alokuara për fuqizimin projekte lokale (nga 2 për çdo Elbasan, Fier dhe mbështetjen e qytet) Korçë Organizatave me Bazë Lokale në parandalimin e trafikimit të fëmijëve 400 Në bashkëpunim me Tiranë, Durrës, Numri I fëmijëve në njësitë për mbrojtjen Elbasan, Fier situatë emergjencë të e fëmijëve, qendrat Korçë mbështetur me ndihmë komunitare, direkte shërbimin social shtetëror, NJDF etj 57

Numri I familjeve të 46 Tiranë, Durrës, mbështetura për ngritjen Elbasan, Fier e një aktiviteti për Korçë gjenerimin e të ardhurave

EDUKIMI

Lidhur me zbatimin e VKM “Për disa ndryshime dhe shtesa në vendimin nr.107, datë 10.2.2010, “Për botimin, shtypjen, shpërndarjen dhe shitjen e teksteve shkollore të sistemit të arsimit parauniversitar”, të ndryshuar“ ku parashikohet dhënia e librave falas për fëmijët viktima të trafikimit, Zyra e Koordinatorit Kombëtar pas organizimit të takimeve me Autoritetin Përgjegjës, hartoi listën me emrat e fëmijëve viktima të trafikimit, e cila u dërgua me shkresë zyrtare tek Ministria e Arsimit dhe Sportit dhe në këtë mënyrë u mundësua marrja e librave falas për viktimat e trafikimit.

PËRKUJDESI SHËNDETËSOR

Gjatë periudhës janar-dhjetor 2015, Ministria e Shëndetësisë ka fokusuar veprimtarinë e saj në pajisjen me karta shëndeti për VT/VMT, në zbatim të parashikimeve të reja ligjore5, ku VT/VMT përfshihen në kategorinë e personave proaktiv, kujdesi shëndetësor i të cilëve paguhet nga Buxheti i shtetit.

Në këtë kuadër një grup ekspertësh nga MPB, MSH dhe FSDKSH përgatitën listat e përfituesve kanë identifikuar qendrat shëndetësore dhe mjekët përkatës të familjes, ku numrit të banorëve që mbulojnë këta mjekë, do t’ju shtohet dhe VT/VMT, si popullatë joaktive. Aktualisht, ky proces ka përfunduar dhe deri tani janë shpërndarë 44 karta shëndeti dhe me pajisjen me këto karta, kjo kategori do të mundtë përfitojë kujdesin e nevojshëm shëndetësor në të gjitha nivelet e ofrimit të tij, si dhe ekzaminimet dhe barnat, sipas parashikimeve të Listës së Barnave të Rimbursueshme.

Lidhur me identifikimin fillestar, dhe referimin, ende nuk është raportuar asnjë rast, çka rithekson nevojën për trajnime në fushën e trafikimit të personave për të qartësuar rolin dhe funksionin e stafit të shërbimeve shëndetësore për veprimet dhe mbështetjen që ofrojnë VT/VMT.

REGJISTRIMI

Në Shqipëri vazhdon të ekzistojë problemi i fëmijëve të paregjistruar në zyrat e gjendjes civile. Arsyet pse ka ekzistuar dhe vazhdon te ekzistojë ky problem kanë qenë dhe janë të ndryshme, por efektet janë tepër komplekse që fillojnë nga mohimi i të drejtave themelore të fëmijës. Ky problem ka qenë dhe është i njohur për shtetin, por qasja dhe zgjidhja gjithëpërfshirëse e problemeve komplekse të regjistrimit civil bëhet edhe nga Organizatat jo fitimprurëse.

5 Ligji nr.141/2014 “për disa shtesa në ligjin nr.10383, datë 24.02.2011 “Për sigurimin e detyrueshëm të kujdesit shëndetësor në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar 58

Zgjidhja e çështjeve ligjore që lidhen me regjistrimin e lindjes së fëmijës është shpesh e lidhur me zgjidhjen e një sërë problemesh të tjera të ndërmjetme që kërkojnë jo vetëm ndihmën ligjore falas të avokatit por edhe të ekspertëve të tjerë si të psikologut, të nevojës për analiza mjekësore të siguruara në laboratorë shkencorë, nevoja për legalizuar dokumente në konsullatat tona jashtë vendit, e shumë të tjera. Të gjitha këto veprime kanë nevojë të asistohen si profesionalisht edhe financiarisht sepse ato nuk mund të mbulohen nga kategoria e individëve që e kanë realisht këtë problem.

Shërbimi Ligjor Falas Tiranë, TLAS, i ka kushtuar dhe vazhdon t’i kushtojë një vëmendje shumë të veçantë fenomenit të shfrytëzimit, abuzimit dhe trafikimit të fëmijëve ( por dhe të të rriturve) që vijnë nga segmente të varfër të popullsisë dhe nga i gjithë territori i vendit. Vëmendja ndaj trafikimit të personave nuk është parë vetëm si një fushatë ndërgjegjësimi, por është shoqëruar me asistencën konkrete ligjore e cila siguron vizibilitetin, identitetin, shtetësinë e fëmijëve (apo të rriturve), i bën të ligjshëm të aksesojnë të Drejtat Themelore që burojnë prej tyre, mohimi i të cilave i bën të margjinalizuar dhe vulnerabël para fenomeneve të rrezikshme të sipërpërmendura.

Ndihma e plotë juridike për grupet vulnerabël, dhe që prej me shumë se 15 vitesh ofrohet falas nga TLAS për çështjet e regjistrimit civil, është realizuar në kuadër të projekteve të ndryshme të financuara nga donatorë të huaj, si UNICEF, UNDP, CRD, etj. TLAS ka në funksion një data baze profesionale klientësh që nga viti 1999, ku me lehtësi mund të gjenden të dhëna mujore apo vjetore për regjistrimet civile të individëve në nevojë dhe të fëmijëve të paregjistruar por jo vetëm.

Regjistrimet e fëmijëve, vetëm një pjesë të Statistikës6 që data bazë e TLAS pasqyron për periudhën Janar 2015 – Dhjetor 2015

Lloji i çështjes ligjore Zgjidhje me Zgjidhje me Total rrugë administrative rrugë gjyqësore Regjistrime lindjesh 299 216 515 Zgjidhje dhe lidhje martese7 36 160 196 Amësi, Atësi, Kujdestari 64 191 255 Total 399 567 966

6 Për Janar-Qershor 2015, në Data bazën e TLAS numërohen 857 klientë të trajtuar me ndihmë juridike falas, nga të cilët 672 raste janë të lidhura drejtpërdrejtë me regjistrimin e lindjeve të fëmijëve.

7 TLAS raporton në këtë tabelë vetëm rastet e llojeve që përbëjnë pengese për regjistrimin e fëmijëve. Kjo do të thotë se të regjistrosh lindjen e fëmijëve të duhet të zgjidhësh paraprakisht ose paralelisht në mënyrë të domosdoshme këto lloj çështjesh 59

LLOJET DHE NUMRI I CESHTJEVE TE FAMILJEVE ME FEMIJE TE PAREGJISTRUAR NE GJENDJEN CIVILE GJATE 2015

KUJDESTARI/ AMESI/ATESI 255 DIVORCE 196 Series1 REGJISTRIME LINDJESH 515

0 100 200 300 400 500 600

Në grafik përmenden edhe raste të tjera familjare që i kushtëzojnë ndjeshëm regjistrimet e lindjeve. Por nëse flasim vetëm për regjistrimin e fëmijëve, në total për vitin 2015 janë referuar nga zyrat e gjendjes civile në të gjithë vendin, nga njësitë për mbrojtjen e fëmijëve dhe nga aktorë të tjerë si OJF që punojnë me fëmijët, shërbimi social shtetëror, gjykatat, etj, 512 fëmijë të paregjistruar për arsye nga më të ndryshmet. Si më poshtë:

Numri i Regjistrimit te Lindjeve Gjate VITIT 2015

JO ROM 205

ROM 307

0 50 100 150 200 250 300 350

Bashkëpunimi me Drejtorinë e Përgjithshme të Gjendjes Civile dhe me zyrat e gjendjes civile në terren ka qenë shumë i rëndësishëm dhe i pashmangshëm. Koordinimi dhe finalizimi i rasteve për të njëjtin qëllim vlen të theksohet sepse vetëm kështu familjet e varfra që nuk kanë mundësi të zbatojnë proceduarat si edhe të mbulojnë kostot e rastit, mund të regjistrojnë fëmijët e tyre.

Nga tryezat e punës dhe nga ekspertë te TLAS dhe gjendjes civile gjatë 2015 janë identifikuar rastet si më poshtë:

Vendi Raste në total të Raste që zgjidhen me rrugë Raste që zgjidhen me prezantuara administrative (lindje jashtë rrugë gjyqësore shtetit) 1 Fier 37 24 13 2 Vlorë 14 8 6 3 Sarandë 12 6 6 4 Gjirokastër 82 54 28 5 Elbasan 53 31 22 6 Korçë 38 22 16 7 Shkodër 45 33 12

60

8 F- Kruje 21 5 16 9 Dibër 11 5 6 10 Lezhë 6 3 3 11 Tirana 19 14 5 12 Berat 59 41 18 Total 397 246 151

 Ëorkshope Nr. Data Vendi Nr. i Tema pjesëmarrësve 1. 30.10.2015 Shkodër 23 Roli i strukturave lokale dhe organizatave Komunitare për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve 2. 26. 11.2015 Durrës 29 Roli i strukturave lokale dhe organizatave Komunitare për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve 3. 27. 11.2015 Elbasan 25 Roli i strukturave lokale dhe organizatave Komunitare për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve 4. 11. 12. Kavajë 22 Roli i strukturave lokale dhe organizatave 2015 Komunitare për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve

Marrëveshja e bashkëpunimit, e firmosur që në 2011 midis TLAS dhe Ministrisë së Punëve të Jashtme ka funksionuar shume pozitivisht, gjë që do të thotë se qindra fëmijë janë regjistruar me mbështetjen e Drejtorisë Konsullore në Ministrinë e Punëve të Jashtme, e cila merr zyrtarisht dokumentet e fëmijëve të dërguar dhe asistuar nga TLAS dhe i përcjell në konsullatat përkatëse, të cilat i legalizojnë, ose i freskojnë dokumentet në rast nevoje dhe, stacioni i fundit është përsëri në TLAS. Pastaj TLAS i përkthen, i noteron dhe i dërgon në zyrat e gjendjes civile në të gjithë vendin. Të gjitha kostot financiare të kësaj procedure mbulohen nga TLAS.

Aktivitete ndërgjegjësuese për minimizimin e fenomenit të pa shtetësisë dhe mos regjistrimit të lindjeve të organizuara nga TLAS dhe Drejtoria e Gjendjes Civile janë si më poshtë:

 Street laë, takime e vizita në komunitete e shkolla: Nr. Datë Vendi Përfitues Shpërndarje publikimesh si leaflet, broshura, informacione 1 13.01.2015 Durrës 50 100 2 24.02.2015 Durrës 68 120 3 10.02.2015 Tiranë 50 80 4 11.03.2015 Fushë-Krujë 120 150 5 05.03.2015 Shkodër 100 120 6 06.03.2015 Durrës 50 120 7 28.04.2015 Elbasan 120 200 8 29.04.2015 Fier 50 90

61

9 18.05.2015 Kavajë 100 150 10 24.11.2015 Elbasan 100 200 11 04.12.2015 Durrës 50 100 12 16.12.2015 Tiranë 100 150 12 958 1580

KRYERJA E KËRKIMIT DHE MBLEDHJA E TË DHËNAVE

Një ndër veprimtaritë më të rëndësishme në parandalimin e trafikimit të personave është kërkimi, mbledhja e të dhënave dhe hartimi i planeve të veprimit për një përgjigje proaktive, gjithëpërfshirëse dhe të integruar fenomenit të trafikimit. Vetëm duke pasur një panoramë të qartë të këtij fenomeni bëhet e mundur, njohja e realitetit në vend, ngritja e politikave efektive antitrafikim, adresimi i nevojave dhe vlerësimi i herëpashershëm i masave kundër trafikimit të personave.

Organizata IOM ka ndërmarrë disa projekte për identifikimin e formave të ndryshme të shfrytëzimit, përfshirë trafikimin e meshkujve dhe fëmijëve, si dhe praktikave të parandalimit dhe mbrojtjes së viktimave të shfrytëzuara:

Projekti: "Forcimi i luftës kundër trafikimit të personave dhe kontrabandimit të emigrantëve në Ballkanin Perëndimor" - financuar nga Fondi për Zhvillim IOM. Në kuadër të këtij projekti, u organizua një seminar nga 4 deri në 6 mars 2015. Ky projekt zbatohet nga IOM dhe i bashkë financuar nga Qeveria e Italisë, ka për qëllim analizimin e bashkëpunimit ndërkufitar midis aktorëve të Ballkanit Perëndimor në luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore dhe kontrabandimit të emigrantëve, të identifikojë dhe të marrë masa nga vendet e përfshira në projekt me qëllim forcimin e bashkëpunimit. Në ëorkshop morën pjesë 24 pjesëmarrës nga Shqipëria, Maqedonia dhe Kosova, të cilat punojnë me identifikimin e rasteve të trafikimit të qenieve njerëzore dhe kontrabandimit, si dhe kryerjen e hetimit për raste të tilla.

Projekti: "Mbështetje e Kombeve të Bashkuara për Përfshirjen Sociale në Shqipëri" programin UNSSIA - financuar nga Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim dhe zbatuar nga zyra e OKB-së në Shqipëri. Ky projekt po zbatohet në kuadrin e Programit të Mbështetjes së Kombeve të Bashkuara për Përfshirjen Sociale në Shqipëri, i financuar nga Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim.

Gjatë periudhës janar - mars 2015 në bashkëpunim me ZKKA është përgatitur, botuar dhe shpërndarë për aktorët relevantë “Profili i viktimave të trafikimit dhe përjashtimi social”, me mbështetjen e Kombeve të Bashkuara për Përfshirjen Sociale në Shqipëri, program i UNSSIA;

Një Raport Vlerësim Kombëtar – Sinergjitë e Koordinimit dhe Referimit të mekanizmave ekzistues për gratë viktima të trafikimit dhe të dhunës është hartuar nga IOM me mbështetjen e ZKKA dhe me mbështetjen e Kombeve të Bashkuara për Përfshirjen Sociale në Shqipëri, program UNSSIA. Dy tryeza të rrumbullakëta (20 janar 2015 dhe 17 shkurt 2015) janë organizuar në një format fokus grup për të mbledhur të dhëna nga palët e interesuara për. Në tryezën e datës 20 janar morën pjesë 34 persona dhe në tryezën e datës 17 shkurt morën pjesë 33 persona. Raporti Kombëtar i Vlerësimit- Sinergjitë e koordinimit dhe referimit të

62 mekanizmave ekzistues për gratë viktima të trafikimit dhe dhunës - u botua në gusht të vitit 2015.

Projekti: "Parandalimi dhe adresimi i dhunës ndaj grave dhe vajzave në Shqipëri" financuar nga EIDHR dhe implementuar nga UN Ëomen, IOM, dhe UNDP. Në kuadër të këtij projekti, për të rritur ndërgjegjësimin mbi çështjet e trafikimit dhe për të dhënë informacion mbi mundësitë e riintegrimit janë prodhuar dhe shpërndarë gjatë periudhës shkurt - prill 2015 70 000 kopje të fotonovelave “Një ëndërr e humbur” dhe “Një fillim i ri”.

Në zbatim të Strategjisë së Luftës kundër trafikimit të personave, është hartuar Plani i Veprimit për Riintegrimin Social – Ekonomik të Grave dhe Vajzave Viktima/Viktima të Mundshme të Trafikimit 2015- 2017, me qëllim ofrimin e ndihmës dhe riintegrimit të grave dhe vajzave viktima/viktima të mundshme të trafikimit nëpërmjet hartimit dhe implementimit të politikave ndërsektoriale përfshirë fushën e arsimit, punësimit, përfshirjes sociale dhe mbrojtjes sociale, zhvillimit dhe integrimit gjinor, mbrojtjen nga dhuna në familje dhe mbrojtjen e fëmijëve. Dokumenti është hartuar në një proces të gjerë konsultimi me pjesëmarrës nga institucione shtetërore si SHSH, ISHPSHSH, SHKP, qendrat pritëse dhe riintegruese dhe janë organizuar tri tryeza të rrumbullakëta në datat 11, 18 dhe 24 mars 2015 në Tiranë, për t'u konsultuar me grupet e interesit. Aktualisht, Plani i Veprimit për Riintegrimin Social – Ekonomik të Grave dhe Vajzave Viktima/Viktima të Mundshme të Trafikimit 2015- 2017 iu është dërguar për mendim institucioneve përgjegjëse për zbatimin e këtij Plani Veprimi. Për të forcuar aftësitë e stafit të qendrave pritëse dhe riintegruese për fuqizimin ekonomik të grave / vajzave viktima të trafikimit dhe të dhunës janë organizuar 2 sesione trajnimi me temë "Përmirësimi i vlerësimit të aftësive, të përfituesve dhe rritja e njohurive ekzistuese tek ofruesit e shërbimit" në 7, 8, 9 prill dhe 21, 22, 23 prill 2015 ku u prezantuan 2 module trajnimi dhe numri i pjesëmarrësve në këto trajnime ishte 30 pjesëmarrës nga stafi i 6 qendrave që ofrojnë shërbime për viktimat e trafikimit dhe të dhunës në familje.

Më 2-3 qershor janë zhvilluar dy ditë trajnim për pilotim /vlerësimin bazuar në modulin “Për menaxhimin e rasteve” me pjesëmarrjen e përfaqësuesve nga Shërbimi Social Shtetëror dhe shoqëria civile. Moduli për menaxhimin e rasteve është mbështetur nga projekti "Mbështetje e Kombeve të Bashkuara për Përfshirjen Sociale në Shqipëri" program i UNSSIA. Trajnimi u ndoq nga 32 pjesëmarrës.

Projekti TACT “ Veprimi Ndërkombëtar - Kthim dhe riintegrim i sigurt dhe i qëndrueshëm për viktimat e trafikimit që kthehen nga Franca, Italia, Greqia, Polonia dhe Spanja në vendet prioritare: Shqipëri, Marok dhe Ukrainë”, financuar nga Fondi i Bashkimit Evropian për Azilin, Migracionin dhe Integrimin dhe mbështetur nga Organizata për Migracionin.

Projekti zbatohet në kuadër të Strategjisë së Bashkimit Evropian për Çrrënjosjen e Trafikimit të Qenieve Njerëzore (2012-2016) dhe synon të trajtojë, brenda një kornize të përbashkët, boshllëqet e njohurive dhe nevojave për trajnim, duke përforcuar bashkëpunimin ndërkombëtar mes vendeve të BE-së dhe vendet prioritare, si një mënyrë për të luftuar më mirë fenomenin e trafikimit të personave.

Objektivi i përgjithshëm i projektit është të kontribuojë në përmirësimin e kthimit dhe riintegrimit duke siguruar kushte optimale për viktimat e trafikimit të kthyer nga Franca, Greqia, Italia, Polonia dhe Spanja në 3 vende prioritare: Shqipëria, Maroku dhe Ukrainë.

63

Projekti bazohet në ekspertizat e fituara më parë, duke zhvilluar më tej një qasje të koordinuar për ofrimin e ndihmës dhe riintegrimin e viktimave të trafikimit që kthehen në komunitet dhe familje, me fokus të veçantë fëmijët e viktimave të trafikimit dhe ka filluar të zbatohet më 1 maj 2015.

Ëorld Vision, gjatë periudhës së raportimit ka vazhduar aktivitetin ndërgjegjësues dhe në mbështetje të fëmijëve, familjeve dhe komunitetit në 10 zonat ku punon me qëllim rritjen e aftësive jetësore të fëmijëve, fuqizimin e mekanizmave në mbrojtje të tyre dhe rritjen e njohurive të komunitetit mbi çështjet e mbrojtjes së fëmijëve, si trafikimi i personave, dhuna, abuzimi, neglizhimi dhe shfrytëzimi.

Në terma të fuqizimit të sistemit të mbrojtjes së fëmijëve, ËVA ka bashkëpunuar ngushtë me Agjencinë Shtetërore të Mbrojtjes së të Drejtave të Fëmijëve për fuqizimin e Sistemit të Mbrojtjes së Fëmijëve si NJMF apo hallkave të tjera në nivel lokal si: NJMF-të shkollat, ZRShSSh, etj.

Në kuadër të Ditës Ndërkombëtare kundër Trafikimit, ËVA është angazhuar me zyrat në zonat e Elbasanit, Korçës, Vlorës dhe Librazhdit në aktivitete të ndryshme ndërgjegjësuese, si marshimin e organizuar më datë 30 korrik 2015, në qytetin e Durrësit, përgatitjen e forumeve të diskutimit me fëmijë mbi shfrytëzimin e fëmijëve për qëllime punësimi apo seksuale, si dhe promovimin në mediat lokale të Aplikacionit “Raporto! Shpëto!” me qëllimin rritjen e proaktivitetit të qytetarëve në identifikimin dhe referimin e rasteve të mundshme të trafikimit.

Gjithashtu, ËVA ka punuar për adaptimin e Aplikacionit “Raporto! Shpëto! dhe vënien në përdorim edhe për telefonat e teknologjisë Apple, shërbim i cili pritet të bëhet i mundur për publikun brenda këtij viti.

IV. KOORDINIMI

Koordinimi i përpjekjeve antitrafik mes aktorëve shtetërorë dhe joshtetërorë është, përveçse një nga shtyllat kryesore të Strategjisë së Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit 2014-2017 (miratuar me VKM nr 814, datë 26.11.2014), por edhe një komponent i rëndësishëm i zbatimit të kësaj strategjie në shtyllat e tjera të parandalimit, të ndjekjes penale dhe të mbrojtjes së viktimave të trafikimit. Plani i Veprimit të Strategjisë kërkon dhe mobilizon në mënyrë konkrete dhe të detajuar mjaft struktura dhe agjenci, të cilat operojnë drejtpërdrejt në fushën e luftës kundër trafikimit. Gjatë periudhës së raportimit, Zyra e Koordinatorit Kombëtar për Luftën kundër Trafikimit të Personave (ZKKA) ka qenë tërësisht e angazhuar, jo vetëm për të mbështetur e koordinuar punën e aktorëve të këtij Plani Veprimi, por edhe për të aktivizuar burime të tjera, agjenci shtetërore apo jo-shtetërore, të cilat kanë kapacitete që mund të ndikojnë në parandalimin e trafikimit dhe ndihmën për viktimat e trafikimit, si dhe ka mbështetur vlerësimet dhe rekomandimet e institucioneve kombëtare e ndërkombëtare edhe në fushën e koordinimit.

Zyra e Koordinatorit Kombëtar për Luftën kundër Trafikimit të Personave vlerëson se, gjatë periudhës së raportimit, ka pasur një përmirësim të ndjeshëm të koordinimit të veprimeve antitrafik, i cili ka ardhur kryesisht si pasojë e përmirësimit të raportimit dhe shkëmbimit të informacionit mes aktorëve. ZKKA ka vërejtur se janë rritur si në numër dhe në cilësi raportimet e institucioneve dhe agjencive zbatuese si në nivel qendror, ashtu dhe në nivel 64 vendor. Krahas raportimeve të institucioneve shtetërore, në sajë të një bashkëpunimi shumë të mirë të vendosur me shoqërinë civile (ON dhe OJF), këto të fundit kanë informuar ZKKA për veprimtaritë dhe aktivitetet e tyre të zhvilluara kryesisht në drejtim të parandalimit dhe mbrojtjes së viktimave të trafikimit.

ZKKA ka zhvilluar e drejtuar gjatë periudhës janar – dhjetor 2015, një sërë aktivitetesh, të cilat, kanë pasur fokus kryesor përmirësimin e koordinimit dhe bashkëpunimit midis agjencive shtetërore dhe jo-shtetërore, të përfshira në luftën kundër trafikimit të personave.

Më poshtë, jepet informacioni detajuar mbi shtyllën e koordinimit për periudhën janar- dhjetor 2015, bazuar në koordinimin e institucioneve shtetërore dhe joshtetërore, partnerë në çështjet antitrafikim.

KOORDINIMI I AKTORËVE ANTITRAFIK BRENDA VENDIT

 Koordinimi me anëtarët e Komitetit Shtetëror Antitrafik

Komiteti Shtetëror Antitrafik është zgjeruar me Urdhrin nr. 179 të Kryeministrit, datë 17.07.2014 “Për ngritjen e Komitetit Shtetëror kundër Trafikimit të Personave”, duke iu përgjigjur kështu sfidave të reja në luftën kundër trafikimit të personave nëpërmjet sigurimit të kapaciteteve të nevojshme, angazhimit dhe vullnetit për të luftuar trafikimin e personave.

Komiteti Shtetëror për Luftën kundër Trafikimit të Personave ka përgjegjësinë e përgjithshme për reagimin ndaj trafikimit, nëpërmjet Task Forcës Kombëtare për Trafikimin e Personave (përfshirë të gjitha palët e interesuara shtetërore ose joshtetërore në lidhje me antitrafikimin) nën bashkërendimin e Zyrës së Koordinatorit Kombëtar Antitrafik.

Të gjithë aktorët shtetërorë por jo vetëm, janë secili përgjegjës për zbatimin e veprimtarive të tyre përkatëse sipas Planit të Veprimit. Organet e pushtetit vendor kanë marrë një rol të rëndësishëm në forcimin e reagimit ndaj trafikimit në nivel qendror dhe vendor, duke garantuar disponueshmërinë e mbështetjes dhe masave të asistencës të parashikuara në këtë PKV (nëpërmjet planifikimit rajonal dhe planeve të veprimit për trafikimin e personave) dhe duke garantuar që personat e trafikuar të identifikohen, asistohen dhe mbrohen, si dhe të marrin mbështetje që mundëson riintegrimin e tyre në shoqërinë shqiptare.

 Koordinimi me anëtarët e Mekanizmit Kombëtar të Referimit

Mekanizmi Kombëtar i Referimit (MKR) monitorohet nga Task-Forca e MKR-së, e cila vë në lëvizje të gjithë mekanizmin duke garantuar zbatimin të saj dhe bashkërendimin e veprimit ndërinstitucional të anëtarëve në MKR. Gjatë periudhës raportuese, MKR dhe Task-Forca kanë zhvilluar takime periodike, në të cilat kanë diskutuar rreth identifikimit të problematikave dhe adresimit të nevojave për të mundësuar ndërhyrjet e duhura.

Gjatë vitit 2015, është realizuar takimi i Anëtarëve të Mekanizmit Kombëtar të Referimit në datat 15 janar, 16 korrik dhe 24 dhjetor 2015.Qëllimi i takimeve ishte ecuria e Marrëveshjes për Funksionimin e Mekanizmit Kombëtar të Referimit (MKR), angazhimi 65 institucional i secilit anëtar të MKR në mënyrë të koordinuar për të rritur përpjekjet dhe rezultatet antitrafikim, identifikimi dhe referimi i viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit, koordinimi i veprimeve antitrafikim i të gjitha institucioneve shtetërore dhe joshtetërore për identifikimin, referimin dhe mbrojtjen e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit dhe zbatimi i Procedurave Standarde të Veprimit për Identifikimin, dhe Referimin e Viktimave/Viktimave të Mundshme të Trafikimit, zbatimi i Memorandumit të Mirëkuptimit midis Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave, Inspektoratit Shtetëror të Punës dhe Shërbimeve Shoqërore dhe Policisë së Shtetit “Për identifikimin e rasteve të punës së detyruar dhe trafikimit me qëllim shfrytëzimin e punës së të tjerëve”, problematikat e pajisjes së viktimave të trafikimit me karta shëndeti, ecuria e zbatimit të VKM nr. 707 “Për disa ndryshime dhe shtesa në vendimin nr.107, datë 10.2.2010, i Këshillit të Ministrave, “Për botimin, shtypjen, shpërndarjen dhe shitjen e teksteve shkollore të sistemit të arsimit parauniversitar”, të ndryshuar“, në të cilin parashikohet dhënia e librave falas për fëmijët viktima të trafikimit, si dhe rritja e ndërgjegjësimit publik mbi trafikimin e personave nëpërmjet hartimit të Planeve të Veprimit dhe fushatave ndërgjegjësuese.

 Koordinimi me Autoritetin Përgjegjës

Për një identifikim dhe referim më proaktiv të viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit, me një Udhëzim të Përbashkët Nr.3799, datë 08.07. 2014, të Ministrit të Punëve të Brendshme, Arsimit dhe Sportit, Shëndetësisë, Punëve të Jashtme dhe Koalicionit Kombëtar të Strehëzave Antitrafikim, në korrik të vitit 2014, u riorganizua Autoriteti Përgjegjës, duke përshtatur rolin dhe detyrat e tij me Procedurat Standarde të Veprimit, me MKR-në e rishikuar në vitin 2012, si dhe me situatën aktuale të trafikimit. Në bazë të këtij Udhëzimi të Përbashkët, në datë 19 qershor 2015, u firmos Rregullorja për organizimin dhe funksionimin e Autoritetit Përgjegjës për identifikimin, referimin, mbrojtjen dhe riintegrimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit. Gjatë periudhës së raportimit, Autoriteti Përgjegjës është mbledhur në mënyrë periodike:

Më 25 maj 2015, u mbajt takimi i anëtarëve të Autoritetit Përgjegjës Qëllimi i këtij takimi ishte diskutimi në lidhje me një rast të referuar nga një përfaqësuese e Shërbimit Social Shtetëror, dhe miratimi i rregullores së Autoritetit Përgjegjës.

Më 19 qershor 2015, u zhvillua mbledhja e radhës së Autoritetit Përgjegjës. Qëllimi i këtij takimi ishte firmosja e projekt rregullores së funksionimit të Autoritetit Përgjegjës. Kjo Rregullore është hartuar me mbështetjen e OSBE-së dhe është konsultuar me të gjithë anëtarët e AP dhe Qendrat: QKPVT, Tjetër Vizion, Vatra dhe D&E. Draft Rregullorja nuk është firmosur ende nga përfaqësuesi i Ministrisë së Arsimit dhe Sportit dhe përfaqësuesi i Policisë së Shtetit, kështu që ajo nuk është publikuar ende.

Më 03 shtator 2015 u organizua takimi i radhës së Autoritetit Përgjegjës. Në këtë takim u diskutuan problematikat e identifikuara lidhur me menaxhimin e rasteve konkrete; zbatimi i Vendimit të Këshillit të Ministrave “Për disa ndryshime dhe shtesa në Vendimin nr.107, datë10.2.2010, të Këshillit të Ministrave “Për botimin, shtypjen, shpërndarjen dhe shitjen e teksteve shkollore të sistemit të arsimit parauniversitar”, të ndryshuar”. Gjithashtu, pati diskutime rreth zbatimit të rregullores së AP-së dhe mirëfunksionimit të saj nga anëtarët e Autoritetit Përgjegjës.

66

Më datë 18 shtator 2015 u zhvillua takimi i radhës i Autoritetit Përgjegjës mes Zyrës së Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe organizatave partnere, me qëllim diskutimin mbi draftkalendarin e aktiviteteve te planifikuara për Muajin Antitrafik, i cili u prezantua nga Koordinatori Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave. Në takim morën pjesë 13 përfaqësues nga struktura të ndryshme të institucioneve shtetërore dhe organizatave partnere.

Më datë 23 nëntor 2015 u mbajt takimi i radhës i Autoritetit Përgjegjës ku pati diskutime mbi problematikat e ndeshura me disa raste të referuara. Gjithashtu u diskutua mbi problemet e ngritura nga të katër qendrat pritëse mbi çështjen e pajisjes së VT/VMT me karta shëndeti.

Përgjatë periudhës së raportimit, janar – dhjetor 2015, nga AP janë shqyrtuar për identifikim formal gjithsej 109 persona (38 vt - 71vmt; të rritur – 61; 48 të mitur; femra – 87; meshkuj– 22; të huaj – 4).

 Koordinimi me Komitetet Rajonale Antitrafik

Përgjatë periudhës së raportimit, ka pasur përmirësime të punës së Komiteteve Rajonale Antitrafik. Është rritur numri i aktorëve të përfshirë në luftën kundër trafikimit të personave, duke përfshirë në Komitete më shumë aktorë të pushtetit vendor dhe të shoqërisë civile, si dhe janë zhvilluar në të gjitha qarqet e vendit takime më të shpeshta të anëtarëve të Komiteteve Rajonale Antitrafik dhe Tryezave Teknike Antitrafik. Në zbatim edhe të rekomandimeve të Koordinatorit Kombëtar për Luftën kundër Trafikimit të Personave, janë krijuar më shumë hapësira për shoqërinë civile si në nivel qendror dhe vendor, si dhe është rritur vëmendja e aktorëve antitrafik për çështje të veçanta si: mbrojtja e fëmijëve, fokusimi tek trafikimi i brendshëm, referimi dhe zgjidhja e rasteve brenda kapaciteteve të qarkut. Megjithatë, sërish aktorët në nivel vendor nuk i kanë njësuar praktikat dhe procedurat e aplikuara në drejtim të luftës kundër trafikimit të personave Disa Komitete kanë shfaqur vonesa edhe në dërgimin e raporteve në funksion të raportimit 6-mujor dhe vjetor. Është konstatuar se, Komitetet Rajonale Antitrafikim bëhen më aktivë pas zhvillimit të trajnimeve për çështje të luftës kundër trafikimit të personave8.

 Koordinimi dhe mbështetja e aktiviteteve të ngritjes së kapaciteteve të aktorëve antitrafik

Ngritja e kapaciteteve është një aspekt tepër i rëndësishëm sa i përket parandalimit dhe luftës kundër trafikimit të personave. Si e tillë, kjo çështje ka një vëmendje të veçantë nga ZKKA. Rrjedhimisht, gjatë periudhës së raportimit, kjo zyrë ka organizuar në bashkëpunim me organizata kombëtare dhe ndërkombëtare, si dhe struktura shtetërore trajnime, ëorkshope, tryeza të rrumbullakëta, apo takime informuese dhe sensibilizuese me tematika të ndryshme, që adresojnë grupe të ndryshme interesi, si më poshtë:

 Në datat 20 janar dhe 17 shkurt 2015, ZKKA në bashkëpunim me IOM organizuan dy tryeza të rrumbullakëta në format fokus grupi, për të mbledhur të dhëna për hartimin e Raportit të Vlerësimit Kombëtar për bashkëpunimin, koordinimin dhe referimin e mekanizmave ekzistues për gratë viktima të trafikimit dhe të dhunës me

8 Informacion të detajuar për aktivitetin e KRAT-eve do të gjeni tek Aneksi 1 67

mbështetjen e Kombeve të Bashkuara për përfshirjen sociale në Shqipëri, programi UNSSIA. Në takimin e parë morën pjesë 34 persona dhe, tek i dyti 33 persona.

 Koordinatori Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave, në bashkëpunim me organizatën “Të ndryshëm dhe të Barabartë” dhe Korpusin e Paqes, në datat 11-12 shkurt, zhvilluan në Tiranë trajnimin e trajnerëve me temë “Edukimi i komunitetit për çështje të trafikimit të personave”. Në trajnim morën pjesë ekspertë të fushës antitrafikim, profesionistë nga institucione shtetërore, njësitë e qeverisjes vendore, si: Shërbimi social, Njësitë për Mbrojtjen e fëmijëve, administratorë socialë, ekspertë, etj. Objektivi i trajnimit dyditor ishte trajnimi i profesionistëve për ndërgjegjësimin e komunitetit lidhur me fenomenin e trafikimit, format e trafikimit, shkaqet dhe pasojat e trafikimit, faktorët e rrezikut dhe sistemet e ndërtuara me qëllim ofrimin e mbrojtjes dhe të shërbimeve për viktimat e trafikimit, prezantimi i Strategjisë së Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit, ku një hapësirë e veçantë iu kushtua fushës së parandalimit, si udhërrëfyes për identifikimin dhe referimin e viktimave dhe viktimave të mundshme të trafikimit. Pjesëmarrësit sollën raste konkrete dhe praktikat më të mira të punës së tyre dhe bashkërisht hodhën piketat për hartimin e planeve te tyre të veprimit për të vijuar punën me trajnimin e komunitetit për çështjet antitrafikim.

 Zyra e Koordinatorit Kombëtar Antitrafikim në bashkëpunim me Caritas Shqiptar, në datën 18 shkurt 2015, 25 shkurt 2015, 3 mars 2015, 11 mars 2015 zhvilluan në Shkodër, Durrës, Lezhë dhe Kukës 3 ëorkshop-e me temë: “Forcimi i kapaciteteve të strukturave shtetërore në mbrojtje të viktimave të trafikimit të personave. Ky aktivitet u zhvillua në kuadër të projektit “Forcimi i kapaciteteve të strukturave shtetërore në mbrojtje të viktimave të trafikimit të personave”, financuar nga Zyra mbi Trafikimin e Personave (J-TIP) e Departamentit të Shtetit pranë Qeverisë së SHBA dhe CRS, me qëllim rritjen dhe përmirësimin e bashkëpunimit ndërmjet organizmave të qeverisë dhe organizatave të shoqërisë civile, në identifikimin dhe referimin e viktimave të trafikimit, me fokus viktimat/viktimat e mundshme të trafikimit. Në ëorkshope u prezantua Strategjia Kombëtare dhe Plani i Veprimit për Luftën kundër Trafikimit të Personave 2014-2017, u zhvillua punë në grupe për draftimin e Planit të Veprimit antitrafikim të qarqeve respektive, u diskutua mbi veprimtaritë ndërgjegjësuese që do të zhvillojë secili qark, si dhe mbi detyrat e përgjegjësitë e institucioneve dhe aktorëve në nivel qarku sa i takon çështjeve të luftës kundër trafikimit të personave.

 Në kuadër të hartimit të Planit të Riintegrimit për gra dhe vajza viktima/viktima të mundshme të trafikimit 2015-2017, në datat 11, 18 dhe 24 mars 2015 u organizuan 3 tryeza të rrumbullakëta për draftimin e Planit të Riintegrimit në përputhje të plotë me Strategjinë e Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit 2014-2017.

 Në kuadër të bashkëpunimit ndërinstitucional, si dhe të zbatimit të planit të punës së Drejtorisë së Antitrafikut, Zyra e Koordinatorit Kombëtar, në bashkëpunim me Shërbimin Social Shtetëror dhe organizatën "Të ndryshëm dhe të Barabartë", në datë 18 mars 2014, në Lezhë, organizuan trajnimin me temë: "Sistemi i mbrojtjes dhe i shërbimeve për viktimat e trafikimit në Shqipëri". Ky aktivitet u zhvillua në vijim të projektit "Trajnimi i Trajnerëve", organizuar nga Koordinatori Kombëtar Antitrafikim në datat 11-12-shkurt në Tiranë me pjesëmarrjen e profesionistëve të fushës antitrafikim. Në trajnim morën pjesë 30 persona, përfaqësues të shërbimit psiko-social të shkollave të mesme të qarkut, nga drejtoria e punësimit, shëndeti publik, administratorë socialë dhe punonjës të NJMF-ve të bashkive Laç, Lezhë, Rrëshen dhe 68

Mamurras, si dhe organizata jofitimprurëse që operojnë në qark. Përgjatë trajnimit u prezantuan PSV-të, format e trafikimit, identifikimi fillestar proaktiv, referimi, si dhe sistemi i mbrojtjes dhe i shërbimeve për viktimat/viktimat e trafikimit.

 ZKKA në bashkëpunim me IOM dhe UN Ëomen, organizuan dy seanca treditore trajnimi në datat 7, 8, 9 dhe 21, 22, 23 prill, me temë “Përmirësimi i aftësive për vlerësimin profesional të përfitueseve, aftësive dhe interesave si dhe rritjen e njohurive për ofruesit e shërbimeve në lidhje me skemat ekzistuese të fuqizimit ekonomik në vend” me përfaqësues të KKSAT, shërbimit social shtetëror, organizata jofitimprurëse, etj. Trajnimet u zhvilluan në kuadër të hartimit të 2 moduleve të trajnimit për forcimin e kapaciteteve të punonjësve të Strehëzave Antitrafik në lidhje me ri-integrimin e grave dhe vajzave në Shqipëri.

 Në kuadër të zbatimit të masave të Prioritetit 4” Të merren masa të vendosura në luftën kundër krimit të organizuar, përfshirë edhe krijimin e një historiku solid (track record) me hetime kryesisht, procedime penale dhe dënime", masa 3.2.4 Organizimi i trajnimeve me punonjës të Njësive për Mbrojtjen e Fëmijëve mbi identifikimin më të mirë të rasteve të trafikimit të brendshëm të personave, në datë 29 prill 2015, në Korçë, u zhvillua trajnimi me temë “Fëmijët në situatë rruge, identifikimi i rasteve të trafikimit të brendshëm të fëmijëve, sfidat dhe zgjidhjet”. Në trajnim morën pjesë 20 pjesëmarrës nga Njësitë për Mbrojtjen e Fëmijëve, shërbimi social rajonal, bashkia e Korçës, policia, Drejtoria Arsimore Rajonale, Shëndeti Publik, nga organizatat që ofrojnë shërbime për grupet vulnerabël, Sekretarja e Përgjithshme e Prefekturës Korçë, etj. Në trajnim u prezantua problematika për fëmijët në situatë rruge në Qarkun Korçë sipas Studimit Kombëtar mbi fëmijët në situatë rruge në Shqipëri, u diskutua mbi Udhëzuesin Procedural për identifikimin e fëmijëve në situatë rruge, u prezantua Strategjia e Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Plani i veprimit 2014-2017, si dhe u prezantuan Procedurat Standarde të Veprimit për viktimat e trafikimit, duke u ilustruar me raste konkrete të gjetura në qarkun e Korçës. Të pranishmit diskutuan rreth sfidave që adresojnë fenomenin e fëmijëve në lëvizje dhe rritjen e identifikimit të viktimave të mundshme të trafikimit.

 Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve në bashkëpunim me ZKKA, në datën 8 maj 2015, organizoi një ëorkshop me fokus konsultimin ndërinstitucional për “Planin e Veprimit mbi Identifikimin dhe Mbrojtjen për Fëmijët në Situatë Rruge 2015-2016 (draft) në mjediset e Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe Rinisë. Në këtë ëorkshop u prezantua draftPlani i Veprimit mbi Identifikimin dhe Mbrojtjen për Fëmijët në Situatë Rruge 2015-2016, si edhe u realizuan punë në grupe sipas objektivave. Pati diskutime dhe komente nga të gjithë pjesëmarrësit me qëllim përmirësimin e draft Planit të Veprimit si edhe reflektim mbi masat për realizimin e objektivave.

 Në datën 2-3 qershor 2015 në bashkëpunim me IOM u zhvillua një trajnim dy ditor me qëllim pilotimin dhe konsultimin e paketës së trajnimit, bazuar në modulin e trajnimit “Për menaxhimin e rasteve”, në kuadër të programit të Kombeve të Bashkuara në Mbështetje të Përfshirjes Sociale në Shqipëri (UNSSIA). Në trajnim morën pjesë 32 pjesëmarrës, menaxherë të rasteve të trafikimit nga Shërbimi Social Shtetëror dhe nga Shoqëria Civile.

 Më datë 18 Qershor 2015 u organizua mbledhja e Komitetit Drejtues të projektit të zbatuar nga IOM “Parandalimi i migracionit nga Shqipëria në Belgjikë”. Komiteti 69

drejtues përbëhet nga Zëvendësministrja e Punëve të Brendshme; Përfaqësues nga Zyra e Migracionit; Drejtues i Zyrës së IOM; Drejtori për Kufirin dhe Migracionin; Drejtori i Njësisë Antitrafikim pranë Ministrisë së Punëve të Brendshme; Drejtori i Drejtorisë për Azilin; Sekretari i Përgjithshëm i Prefekturës Shkodër. Në takim mori pjesë edhe konsulentja e kontraktuar nga IOM, si dhe koordinatorja e projektit të IOM. Idetë e hedhura dhe te diskutuara në takim përbënë një bazë të mirë për fillimin e punës nga konsulentja për hartimin e strategjisë së fushatës dhe të paketës promocionale.

 Drejtoria e Antitrafikut, në kuadër të rritjes së ndërgjegjësimit publik në luftën kundër trafikimit të personave në bashkëpunim me Komitetet Rajonale Antitrafik, gjatë periudhës së verës, ndërmori iniciativën për zhvillimin e një fushate kombëtare për parandalimin e trafikimit, ku institucione shtetërore, jo shtetërore, partnerë kombëtarë dhe ndërkombëtarë morën pjesë në organizimin e aktiviteteve ndërgjegjësuese, forume diskutimi, në konferenca lokale dhe kombëtare, në marshime dhe emisione televizive. Kështu, u zhvilluan: o 13 aktivitete sensibilizuese në qytete, shkolla të mesme dhe 9-vjeçare, si dhe në qendra komunitare të Tiranës, Dibrës, Kukësit, Korçës, Durrësit, Lezhës, Beratit, Elbasanit dhe Fierit; o 11 forume diskutimi në nivel lokal për problematikat e trafikimit të personave dhe në veçanti fëmijëve, me anëtarët e Komitetit Rajonal Antitrafik, komunitetin, me studentë dhe nxënës të shkollave të mesme në Gjirokastër, Elbasan, Korçë, Kukës, Vlorë, Dibër; o 13 takime sensibilizuese dhe veprimtari psiko-sociale me pjesëmarrjen e të rinjve, kryesisht të komunitetit rom dhe egjiptian, si dhe një pjesëmarrje e konsiderueshme e grave e vajzave specifikisht nga zonat rurale; o 11 forume dhe tryeza të rrumbullakëta u mbajtën në Fier, Vlorë, Shkodër dhe Berat; o 4 Konferenca dhe seminare janë organizuar me pjesëmarrjen e punonjësve të sektorit për trafikun e paligjshëm, të kufirit, policimit në komunitet, shërbimit Social Shtetëror rajonal në Vlorë, Shkodër, Dibër, Elbasan, etj.; o 2 seanca informuese dhe kurse trajnimi janë zhvilluar Shkodër, dhe Durrës, ku kanë marrë pjesë mbi 41 gra që vinin nga familjet e ngujuara dhe të rinj të komunitetit rom dhe egjiptian; o 2 programe dhe emisione televizive (Shkodër dhe Kukës) i kushtuan hapësirën e nevojshme ekspertëve lokalë për të diskutuar rreth masave që janë ndërmarrë dhe projekteve për të ardhmen lidhur me parandalimin dhe luftën kundër trafikimit të personave; o 5 trajnime dhe ëorkshope u realizuan nga Komitetet Rajonale Antitrafik të Durrësit, Dibrës, Vlorës dhe Elbasanit përgjatë fushatës verore; o 2 konkurse u zhvilluan në Vlorë si dhe u shpërndanë mbi 480 copë materiale ndërgjegjësuese, si fletëpalosje, broshura dhe fotonovela në shkolla, port, bare dhe restorante; o 10 kampe verore u ngritën në qytete kryesore, si: Elbasan, Tiranë, Durrës, Dibër, Berat, Fier, etj., ku morën pjesë mbi 230 nxënës të shkollave 9-vjeçare dhe të mesme të këtyre qyteteve; o 3 marshime sensibilizuese shoqëruan këtë fushatë verore, një në Durrës në datë 30 korrik, në kuadër të Ditës Botërore kundër Trafikimit dhe një marshim në Kukës, gjatë të cilëve u linçuan mesazhe ndërgjegjësimi mbi trafikimin, format e tij dhe masat për parandalimin e këtij fenomeni;

70

o 21 tryeza multidisiplinare u organizuan në qarqe të ndryshme të vendit, si: Kukës, Durrës, Korçë, Lezhë, Elbasan, Vlorë, Tiranë, etj.

 Në kuadër të zbatimit të kalendarit të aktiviteteve të fushatës verore, hartuar me propozimet e Komiteteve Rajonale Antitrafik dhe përditësuar nga Zyra e Koordinatorit Kombëtar Antitrafikim, në datë 24 qershor 2015, në Institucionin e Prefektit të qarkut Durrës u organizua një tryezë e rrumbullakët me temë “Parandalimi i trafikimit të personave në zonat me rrezik të lartë, si Nish tulla, Sukth, Shijak, Rrashbull dhe referimi i problematikave” Të pranishëm në tryezë ishin rreth 40 persona: drejtues të qendrave shëndetësore të rrethit, punonjës të shërbimit social shtetëror, shërbimit psiko-social të shkollave të mesme të qarkut, nga drejtoria e punësimit, drejtoria e ndihmës ekonomike e bashkisë Durrës, administratorë socialë dhe punonjës të NJMF-ve të bashkive Durrës, Shijak, Sukth, etj., si dhe organizata jofitimprurëse që operojnë në qark. Përveç diskutimeve për problematikat e hasura dhe diskutimeve mbi mundësitë e zgjidhjes së tyre, në takim u prezantua një video, e cila ishte përgatitur nga Drejtoria e Shëndetit Publik, në të cilën përfshihej kuadri ligjor antitrafikim, strukturat, format, shkaqet dhe pasojat e trafikimit, aktivitetet e zhvilluara në Durrës në kuadër të luftës kundër trafikimit të personave, Linja Kombëtare falas 116 006 dhe Aplikacioni “Raporto! Shpëto!”.

 Në kuadër të zbatimit të Strategjisë Kombëtare për Luftën kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit 2014-2017, si dhe të kalendarit të fushatës verore antitrafikim, Zyra e Koordinatorit Kombëtar Antitrafik, në bashkëpunim me Prefektin e qarkut Kukës dhe Caritas Shqiptar, në datat 30 qershor dhe 1 korrik organizuan takime me përfaqësues të nënprefekturave të Hasit dhe Tropojës.

o Gjatë takimit të zhvilluar në nënprefekturën e Hasit në datë 30 qershor u diskutua rreth problematikave që ka rrethi i Hasit, si: braktisja e fshehtë shkollore, mungesa e psikologëve në shkolla dhe roli i tyre në identifikimin e viktimave të mundshme, rikonceptimi i shërbimit social në nënprefekturë dhe nevoja për ngritjen e Nënkomitetit rajonal në rrethin e Hasit, pasi një strukturë e tillë do të mundësojë trajtimin e rasteve në detaje dhe që mund të gjejnë zgjidhje të shpejtë. Nga referimet e të pranishmëve, në Has nuk ka raste të identifikuara të trafikimit të personave dhe asnjë rast të fëmijëve të rrugës që lypin në Kosovë. o Në datë 1 korrik, u zhvillua takimi në nënprefekturën e Tropojës. Nga diskutimet e pjesëmarrësve u adresua domosdoshmëria e ngritjes së Nënkomitetit rajonal antitrafik, për vetë shtrirjen gjeografike që ka rrethi i Tropojës dhe dinamikën e ngjarjeve të evidentuara nga strukturat ligjzbatuese.

 Në datën 7 korrik 2015 u zhvillua një tryezë e rrumbullakët me temë “Planifikimi i veprimeve për trajtimin e të miturve të pashoqëruar dhe të ndarë”. Kjo tryezë u zhvillua në kuadër të projektit “Nxitja e përfshirjes sociale të komuniteteve Rome në Shqipëri përmes ndërhyrjeve të veçanta për fëmijët vulnerabël”, i cili financohet nga Delegacioni i Bashkimit Evropian në Tiranë dhe zbatohet nga Unioni “Amaro-Drom” dhe IOM, me mbështetjen e Ministrisë së Punëve të Brendshme, Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe Rinisë dhe Institucionit të Avokatit të Popullit. Përmes kësaj tryeze u synua fillimi i një dialogu mes aktorëve qeveritarë dhe jo- qeveritarë për krijimin e një platforme të veçantë për trajtimin e të miturve të pashoqëruar si shqiptarë ashtu dhe të huaj. Në këtë tryezë, morën pjesë përfaqësues nga PAMECA IV, Delegacioni i Bashkimit Evropian, Ministria e Punëve të Brendshme, Drejtoria e Policisë së Shtetit, Shërbimi Social Shtetëror, Agjencia Shtetërorë për Mbrojtjen e të 71

Drejtave të Fëmijëve, përfaqësues nga Njësitë për Mbrojtjen e Fëmijëve, Shoqata Amarodrom, IOM, UNICEF, Fshati i Fëmijëve SOS, Terre des Hommes, etj.

 Në kuadër të Ditës Evropiane Antitrafik (18 tetor), Drejtoria e Antitrafikut, në bashkëpunim me organizatat partnere dhe institucionet shtetërore, organizoi përgjatë muajit tetor "Muajin e Luftës kundër Trafikimit të Personave". Në 12 qarqet e vendit, u zhvilluan aktivitete sensibilizuese dhe ndërgjegjësuese për parandalimin e trafikimit të personave. Aktivitetet patën për qëllim të sjellin në vëmendje të të gjitha strukturave shtetërore dhe joshtetërore, rëndësinë e ndërmarrjes së një angazhimi të përbashkët në luftën kundër trafikimit të personave, si dhe të përcjellin mesazhe për rreziqet që sjell trafikimi, rrugët dhe format për rritjen e ndërgjegjësimit të publikut, në veçanti të grupeve vulnerabël9. Kështu, u zhvilluan:

o 19 aktivitete sensibilizuese o 10 forume diskutimi me studentë, nxënës shkollash dhe përfaqësues të strukturave shtetërore dhe jo shtetërore o 10 tenda informuese o 24 takime sensibilizuese/informuese o 7 ekspozita me punime te nxënësve o 5 tryeza të rrumbullakëta o 3 marshime sensibilizuese o 11 emisione televizive o 6 trajnime o 5 seminare informuese/sensibilizuese o 2 konferenca o 3 shfaqje teatrale o Konferenca kombëtare “Bashkohu me ne dhe thuaj jo trafikimit të personave”

. Shpërndarja e materialeve ndërgjegjësuese dhe informuese:  3000 fotonovela: “Një ëndërr e shkelur” dhe “Një fillim i ri”.  Mbi 5000 bluza dhe po aq kapele me logon e Aplikacionit “Raporto- shpëto”.  Mbi 3000 fletëpalosje të Zyrës së Koordinatorit Kombëtar Antitrafikim.  Rreth 2000 fletëpalosje mbi Linjën Kombëtare 116006.  Mbi 500 fletore me mesazh sensibilizues në kopertinë “Ndal trafikimit të fëmijëve”  300 stilolapsa me numrin e Linjës Kombëtare falas 116006  500 çanta ekologjike me numrin e linjës kombëtare 116006.

 Në datë 10 nëntor 2015, IOM në bashkëpunim me ZKKA organizuan aktivitetin për Prezantimin e Raportit Final me rekomandimet e projektit të IOM "Forcimi i luftës kundër trafikimit të personave dhe kontrabandimit të emigrantëve në Ballkanin Perëndimor”. IOM përgatiti dhe finalizoi një raport me rekomandime, të cilat kanë të bëjnë me identifikimin dhe hetimin e proceseve të trafikimit të personave dhe emigracionit të paligjshëm, siç hartuar dhe nga grupet e interesit (gjyqësore dhe agjencitë ligjzbatuese) në takimet teknike. Këto rekomandime tregojnë fushat të cilat

9 Për më shumë informacion rreth aktiviteteve të muajit të luftës kundër trafikimit të personave , shih buletinin special të Muajit Antitrafik të ZKKA tek Aneksi 2 72

kanë nevojë për përmirësim dhe paraqesin listat e veprimeve dhe masave të sugjeruara për forcimin e bashkëpunimit ndërkufitar ndërmjet vendeve të Ballkanit Perëndimor.

 Zyra e Koordinatorit Kombëtar në bashkëpunim me Komitetet Rajonale Antitrafik gjatë viti 2015 ka vijuar aktivitetet sensibilizuese dhe ndërgjegjësuese me nxënësit e shkollave të mesme dhe 9-vjeçare në qarqe të ndryshme si, në Shkodër, Elbasan, Tiranë, etj. Këto aktivitete janë zhvilluar edhe në kuadër të zbatimit të Planeve Rajonale të Veprimit dhe kalendarit të aktiviteteve të hartuar nga KRAT-et dhe të monitoruara nga Koordinatori Kombëtar.

o Kështu, në qarkun Shkodër, në lidhje me sensibilizimin dhe ndërgjegjësimin e fëmijëve mbi risqet që sjell trafikimi i qenieve njerëzore, Drejtoria e Antitrafikut në bashkëpunim me Drejtorinë e Policisë së Qarkut dhe Drejtorinë Arsimore Rajonale, gjatë muajve maj-qershor ka bërë të mundur shpërndarjen e materialeve ndërgjegjësuese, broshurave, fletëpalosjeve në shkollat 9-vjeçare në Bardhaj Komuna Rrethina dhe në shkollën e mesme "Oso Kuka" në Shkodër. o Në qarkun Elbasan, anëtarët e Komitetit Rajonal Antitrafik dhe të Tryezës Teknike, në bashkëpunim me qendrën “Tjetër Vizion” mundësuan shpërndarjen e fotonovelave “Një ëndërr e humbur” dhe “Një fillim i ri” në dy klasa të shkollës së mesme “Mahir Domi”.

KOORDINIMI DHE FUQIZIMI I PARTNERITETEVE, VEÇANËRISHT ME SHOQËRINË CIVILE

Bashkëpunimit dhe koordinimit me shoqërinë civile në nivel kombëtar, Drejtoria e Antitrafikut i ka kushtuar gjithashtu një vëmendje të veçantë. Gjatë vitit 2015 në bashkëpunim me organizatat jo shtetërore dhe stafet akademike janë organizuar në vazhdimësi forume me studentë, apo takime me përfaqësues të shoqërisë civile.

. Në datën 15 maj 2015, u realizua forumi me studentë të Fakultetit të Drejtësisë dhe Shkencave Sociale të Universitetit të Tiranës, ku përfaqësues nga agjencitë shtetërore, Policia e Shtetit dhe organizatat jofitimprurëse, ndanë me studentët informacion mbi përpjekjet për trajtimin e këtij fenomeni në Shqipëri, mekanizmat kundër trafikimit, legjislacionin dhe shërbimet ekzistuese, si dhe rrahën mendime për mënyrat bashkëkohore të trajtimit të viktimave të trafikimit10.

. Në datë 18 maj u organizua forumi me studentë të Universitetit “Luigj Gurakuqi” në Shkodër. Në takim morën pjesë studentë, pedagogë, përfaqësues të strukturave shtetërore që operojnë në qarkun Shkodër, anëtarë të KRAT etj. Disa nga studentët e dy universiteteve krijuan rrjetin e vullnetarëve antitrafikim dhe u përfshinë në aktivitetet e fushatës verore dhe në Muajin Antitrafik.

. Më 5 Qershor 2015 në Vlorë, u zhvillua takimi i 3-të i Forumit Këshillimor të Medias, në kuadër të Projektit “Parandalimi dhe Adresimi i Dhunës ndaj Grave dhe Vajzave në Shqipëri” i zbatuar nga UN Ëomen Albania, në partneritet të ngushtë me

10 https://ëëë.youtube.com/ëatch?v=NgvjaOp1xpI ; http://ëëë.punetebrendsh me.gov.al/al/k-k-a- t/aktivitete-te-njesise- antitrafik/se-bashku- kunder-trafikimit-te- personave-14-maj-2015- video ) 73

Ministrinë e Punëve të Brendshme. Në takim morën pjesë përfaqësues të medias së shkruar dhe vizive, përfaqësues të strukturave shtetërore dhe organizatave jofitimprurëse. Të pranishmit vunë theksin në faktin se, trafikimi i vajzave dhe grave është në thelb, çështje e të drejtave të njeriut dhe jo thjesht çështje rendi e sigurie. Gjatë takimit, u analizuan dhe u diskutuan gjithashtu gabimet më të shpeshta që bëhen në raportimin e rasteve të trafikimit. Nëpërmjet shembujve konkretë u theksuan kriteret bazë të raportimit korrekt për respektimin e të drejtave të vajzave dhe grave. . Në datën 15 korrik 2015, u realizua takimi midis Koordinatores Kombëtare për Çështjet e Luftës kundër Trafikimit të Personave Antitrafikim dhe partnerëve, si: përfaqësues nga UNICEF, Save the Children, UN Ëomen, IOM, Ëorld Vision, Terre des Hommes, OSBE, Shoqata ‘Të ndryshëm dhe të Barabartë’, Caritas Shqiptar dhe ICMPD, për të diskutuar mbi kalendarin e aktiviteteve ndërgjegjësuese për luftën kundër trafikimit të personave, të cilat u planifikuan të realizohen gjatë periudhës korrik – shtator 2015. Në takim u diskutua për mënyrat dhe mundësitë e partnerëve për të mbështetur ZKKA-në në këto iniciativa, si edhe mbi prodhimin e materialeve ndërgjegjësuese të cilat do të përdoren në këto aktivitete.

. Në kuadër të projektit të përbashkët të Ministrisë së Punëve të Brendshme me UN Ëomen Shqipëri “EIDHR/2013/335-757 “Parandalimi dhe adresimi i dhunë ndaj grave e vajzave në Shqipëri”, në datë 29 Shtator u organizua takimi i IV i Forumit Këshillimor të Medias, i ngritur që prej Shtatorit 2014. Tema e takimit ishte "Tetor 2015, Muaji i ndërgjegjësimit kundër të trafikimit të njerëz: Roli i Medias si Partnere". Në tryezë morën pjesë profesionistë të medias nga disa media kombëtare e lokale në vend, përfaqësues të ZKK-së, përfaqësues nga MMSR, përfaqësues nga Strehëzat për Viktimat e Trafikimit dhe të Dhunës, pjesë të Rrjetit Shqiptar për Fuqizimin e Gruas (AËEN), përfaqësues të IOM, UNDP dhe UN Ëomen. Disa nga temat që u diskutuan së bashku me gazetarët ishin: fushata intensive një-mujore dhe natyra e aktiviteteve që do të realizohen; rëndësia e mirë administrimit të informacioneve që merren nga gazetarët lidhur me rastet e viktimave të trafikimit dhe të dhunës, duke eliminuar detajet e panevojshme që mund të kenë edhe efekt domino tek publiku; nevoja për më shumë artikuj investigativë e informues sidomos lidhur me riintegrimin e të mbijetuarave; konsiderimi i medias si partner i pazëvendësueshëm në përpjekjet kundër trafikimit në njerëz; nevoja për restaurimin e besimit midis strehëzave dhe medias, duke krijuar modele pozitive bashkëpunimi; përdorimi i instrumenteve ligjorë penalizues për mediat që shkelin kodin e etikës; etj.

. Më datë 28 tetor 2015, Ministri i Punëve të Brendshme Z. Saimir Tahiri zhvilloi një takim me përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile që punojnë drejtpërdrejtë me çështje të trafikimit të personave në vendin tonë. Gjatë takimit u diskutuan problematikat, sfidat si dhe progresi i bërë gjatë këtyre viteve, falë edhe mbështetjes dhe punës së madhe të bërë nga këto organizata. Vëmendje iu kushtua sfidës për identifikimin e rasteve të trafikimit, të cilat shfaqen në forma të ndryshme. Zoti Ministër vlerësoi punën dhe përpjekjet e shoqërisë civile si partner i rëndësishëm i shtetit në luftën kundër trafikimit të personave.

KOORDINIMI DHE BASHKËPUNIMI RAJONAL DHE NDËRKOMBËTAR

74

Bashkëpunimi rajonal dhe ndërkombëtar ka marrë një dimension të ri me takime me homologët e Malit të Zi, Kosovës, Maqedonisë, Italisë, Gjermanisë, etj për të intensifikuar përpjekjet në luftën kundër trafikimit të personave, pasi ky nuk është një fenomen shqiptar apo dhe rajonal, por është fenomen global dhe kërkon goditje të krimit dhe masa të koordinuara mes vendeve.

. Në kuadër të bashkëpunimit institucional ndërshtetëror për mbrojtjen e fëmijëve në lëvizje, me mbështetjen e organizatave ndërkombëtare Terre des Hommes dhe Save the Children, në datat 19 – 21 Janar 2015 në Prishtinë, Kosovë, u organizua një vizitë studimore, për të mundësuar shkëmbimin nga afër të eksperiencave të punës ndërmjet profesionistëve, nga sektorë kyç të mbrojtjes së fëmijëve, si dhe për të përcaktuar modalitetet e forcimit të bashkëpunimit ndërshtetëror për mbrojtjen e fëmijëve në lëvizje. Kjo vizitë studimore kishte si qëllim, harmonizimin e veprimeve mes Shqipërisë dhe Kosovës në adresimin e çështjes së lypjes së fëmijëve, shkëmbimin në kohë të informacionit mbi rastet e identifikuara, specifikimin e procedurave dhe afateve kohore lidhur me njoftimin dhe shkëmbimin e informacionit, si dhe identifikimin e zgjidhjeve të qëndrueshme, me përgjegjësi konkrete për secilin aktor dhe krijimin e një platforme konkrete bashkëpunimi dhe komunikimi mbi rastet nga të dy vendet. . Në datën 13 shkurt, Koordinatorja Kombëtare për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave, zhvilloi një takim të nivelit të lartë me Z. Anthony Steen, i Deleguari Special pranë Sekretares për Punët e Brendshme për Luftën kundër Skllavërisë Moderne dhe Kryetar i Fondacionit për Trafikimin e Personave në Mbretërinë e Bashkuar. Në takim u diskutuan mundësitë për hartimin dhe arritjen e një marrëveshjeje bashkëpunimi për intensifikimin e bashkëpunimit në luftën kundër trafikimit të personave dhe për identifikimin, njoftimin, referimin dhe kthimin vullnetar të asistuar të VMT/VT.

. Në kuadër të projektit rajonal të IOM-it (i financuar nga vetë IOM-i dhe bashkë financuar nga Qeveria e Italisë) mbi "Forcimin e luftës kundër trafikimit të personave dhe kontrabandimit të emigrantëve në Ballkanin Perëndimor", nga 4 deri në 6 mars 2015 u organizua ëorkshopi “Mbi forcimin e luftës kundër trafikimit të personave dhe kontrabandimit të emigrantëve në Ballkanin Perëndimor". Seminari tre-ditor në Tiranë u organizua me pjesëmarrjen e 24 përfaqësuesve nga Shqipëria, Maqedonia dhe Kosova, të cilët janë përgjegjës për identifikimin e rasteve të trafikimit të qenieve njerëzore dhe kontrabandës, si dhe kryerjen e hetimit në raste të tilla. Gjatë takimit u analizua bashkëpunimi ndërkufitar midis aktorëve të Ballkanit Perëndimor, përfshirë luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore dhe kontrabandimit të migrantëve, identifikimi dhe hartimi i masave, të cilat duhet të miratohen nga vendet për të forcuar bashkëpunimin rajonal.

. Në datat 4-6 mars 2015, delegacioni i Komitetit të Ekspertëve mbi Çështjet e Romëve dhe Njerëzve që Shtegtojnë (CAHROM) pranë Këshillit të Evropës në Strasburg organizoi takime me Zëvendësministren e Punëve të Brendshme, Zj. Elona Gjebrea, Drejtorinë e Antitrafikut dhe me zyrtarë të lartë të institucioneve të tjera, si: Ministria e Arsimit dhe Sportit, Ministria e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, etj. Delegacioni i CAHROM përbëhej nga përfaqësues nga shtetet partnere, si: Greqia, Italia, Holanda dhe Rumania.

75

o Në datën 5 mars, Drejtoria e Antitrafikut organizoi një tryezë e rrumbullakët me ekspertë që merren me çështje të fëmijëve të rrugës, përfaqësues të institucioneve shtetërore, si: Agjencia për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve shërbimi social, policia dhe përfaqësues të organizatave ndërkombëtare dhe kombëtare që trajtojnë problematikat e fëmijëve dhe kryesisht romëve. o Në datën 6 mars u organizua takimi përmbyllës në Ministrinë e Punëve të Brendshme, ku u diskutua rreth konkluzioneve të takimeve, si dhe u dhanë rekomandimet për periudhën në vijim. . Në datë 25 mars 2015, u nënshkrua në Santiago, Spanjë “Konventa e Këshillit të Evropës kundër Trafikimit të Organeve Njerëzore”. Kjo Konventë u nënshkrua nga 11 vende të Bashkimit Evropian dhe Shqipëria është një nga 14 shtetet që e firmosën atë. Konventa e Këshillit të Evropës kundër Trafikimit të Organeve Njerëzore është konceptuar si një akt i përbashkët ndërkombëtar në luftën kundër Trafikimit të Organeve Njerëzore, në respektim të të Drejtave Themelore të Njeriut, në mbrojtje të të drejtave të viktimave të veprave penale të përcaktuara në këtë Konventë. Konventa ka si qëllim të saj parandalimin dhe luftën kundër Trafikimit të Organeve Njerëzore dhe në qendër të saj mbrojtjen e të drejtave të viktimave ardhur nga kryerja e veprës penale të trafikimit të organeve njerëzore, e cila do të arrihet nëpërmjet një bashkëpunimi ndërkombëtar. Pas kalimit në komisionet përkatëse dhe komisionin e ligjeve, Kuvendi i Shqipërisë miratoi ligjin nr. 150/2015 "Për ratifikimin e Konventës së Këshillit të Evropës kundër trafikimit të organeve ". Qeveria shqiptare po merr masat e nevojshme legjislative për të vendosur si vepër penale, sipas ligjit të brendshëm, në rastet e kryerjes me qëllim të heqjes dhe përdorimit të organeve njerëzore nga të gjallët apo dhuruesit e vdekur.

. Në kuadër të bashkëpunimit ndërkombëtar, në datat 29 mars– 4 prill nga Programi Global për Linjën e Gjelbër “Polaris - Freedom Happens Noë”, Zj. Danielle Johnson zhvilloi disa takime me partnerë dhe aktorë të fushës antitrafikim në vend me qëllim diskutimin për funksionimin e Linjës Kombëtare falas në ndihmë të viktimave të trafikimit 116 006, roli i Autoritetit Përgjegjës për menaxhimin dhe zgjidhjen e rasteve, mbledhjen e të dhënave dhe sistemet e analizës. o Në datë 30.03.2015, u realizua takimi midis ekspertes Zj. Danielle Johnson, 1 përfaqësuese nga Autoritetit Përgjegjës, përfaqësues të KKSAT dhe Zyrës së Koordinatorit Kombëtar Antitrafikim. Në takim u diskutua mbi shumë detaje lidhur me funksionimin e Linjës Kombëtare falas 116 006 si edhe mbarëvajtjen e saj duke përfshirë edhe situatën e funksionimit të Aplikacionit “Raporto! Shpëto!”. Në takim u shkëmbyen edhe eksperiencat nga ana e ekspertes për metodat që përdoren në organizatën e saj. . Në datat 30-31 mars 2015, në Prishtinë u zhvillua takimi trilateral me përfaqësues të institucioneve shtetërore dhe qendrave nga Maqedonia, Shqipëria dhe Kosova. Takimi u zhvillua në vijim të takimeve të mëparshme me palën kosovare, me qëllim fuqizimin e Mekanizmave Transnacionalë të Referimit për fëmijët në lëvizje si dhe për të intensifikuar bashkëpunimin rajonal, mori pjesë dhe Maqedonia. Qëllimi i takimit ishte ndarja e eksperiencave dhe ekspertiza mes vendeve pjesëmarrëse dhe zbatimi i Marrëveshjeve dhe protokolleve me dy vendet respektive. . . Më 26 Maj 2015, Koordinatori Kombëtar për Çështje të Trafikimit të Personave, mori pjesë nё takimin e Komitetit tё Sigurisë tё OSBE-sё nё Vjenë, ku informoi shtetet pjesëmarrëse në takim për progresin dhe hapat e bёra nga Qeveria Shqiptare nё 76

luftёn kundёr terrorizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm dhe në zbatimin e Deklaratës 5/14 të Ministerialit të Bazelit, në kontekstin e zbatimit të rezolutave të Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Shtetet pjesëmarrëse tё OSBE-sё dhe, nё mёnyrё tё veçantё BE dhe SHBA, nё ndёrhyrjet e tyre, vlerёsuan kontributin e Shqipërisë në luftën kundër ekstremizmit të dhunshëm dhe organizimin e Samitit Rajonal, si dhe ofruan mbёshtetje e bashkёpunim nё luftёn kundёr terrorizmit. . Në kuadër të implementimit të projektit TACT, Veprimi Ndërkombëtar - Kthim dhe riintegrim i sigurt dhe i qëndrueshëm për viktimat e trafikimit që kthehen nga Franca, Italia, Greqia, Polonia dhe Spanja në vendet prioritare: Shqipëri, Marok dhe Ukrainë, financuar nga Fondi i Bashkimit Evropian për Azilin, Migracionin dhe Integrimin dhe mbështetur nga Organizata për Migracionin në Francë, në datë 2-3 korrik, në Paris, u zhvillua një aktivitet dy ditor me përfaqësues shtetërorë dhe joshtetërorë francezë, të cilët janë të përfshirë në luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore, në të cilin do të prezantohet edhe projekti në fjalë. Projekti po zbatohet në kuadër të Strategjisë së Bashkimit Evropian për Çrrënjosjen e Trafikimit të Qenieve Njerëzore (2012-2016) dhe synon të trajtojë, brenda një kornize të përbashkët, boshllëqet e njohurive dhe nevojave për trajnim, duke përforcuar bashkëpunimin ndërkombëtar mes vendeve të BE-së dhe vendet prioritare, si një mënyrë për të luftuar më mirë fenomenin e trafikimit të personave. Objektivi i përgjithshëm i projektit është të kontribuojë në përmirësimin e kthimit dhe riintegrimit duke siguruar kushte optimale për viktimat e trafikimit të kthyer nga Franca, Greqia, Italia, Polonia dhe Spanja në 3 vende prioritare: Shqipëria, Maroku dhe Ukrainë. Projekti do të rrisë kapacitetet e autoriteteve të vendeve prioritare në fushën e mbrojtjes dhe ndihmës, me fokus të veçantë kthimin dhe riintegrimin e viktimave të trafikimit, si dhe do të mbështesë proceset e ngritjes së kapaciteteve për përmirësimin e bashkëpunimit ndërkombëtar dhe shkëmbimin e informacionit ndërmjet autoriteteve përgjegjëse, në partneritet strategjik me shoqërinë civile.

. Në datat 6-7 korrik 2015, Koordinatorja Kombëtare për Çështjet e Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Prezenca e OSBE-së në Shqipëri morën pjesë në Konferencën e 15-të të nivelit të lartë të Aleancës kundër Trafikimit të Personave, të mbajtur në Vjenë, organizuar nga Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE). Tema e konferencës ishte “Njerëz në rrezik – lufta kundër trafikimit në njerëz në rrugën e migracionit”. Qëllimi i këtij takimi ishte nxitja e bashkëpunimit ndërkombëtar për të trajtuar çështjet kundër trafikimit, në kontekstin e proceseve të migracionit. Përfaqësues të shteteve pjesëmarrëse, të organizatave ndërkombëtare dhe shoqërisë civile, theksuan nevojën për ndërgjegjësimin e autoriteteve të migracionit, të personelit diplomatik dhe konsullor si dhe të personave që migrojnë, në lidhje me çështjet e trafikimit të personave. Koordinatorja Kombëtare për Çështjet e Luftës kundër Trafikimit të Personave takoi gjatë punimeve të konferencës, Përfaqësuesen e Posaçme të OSBE-së për Luftën kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore, Ambasadoren Madina Jarbussynova, ku i shprehu interesin për bashkëpunim të mëtejshëm dhe e ftoi për një vizitë në Shqipëri për t’u njohur nga afër me arritjet dhe sfidat në luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore në Shqipëri përfshirë dhe ato të migrimit.

. Në datë 10 shtator 2015, në Tiranë u zhvillua ëorkshopi rajonal në kuadër të projektit “Mbështetja e vendeve të Ballkanit Perëndimor për një përgjigje efikase ndaj sfidave të krijuara nga migracioni i të miturve të pashoqëruar”, i financuar nga Fondi i Zhvillimit të IOM dhe i zbatuar nga misionet e IOM-it në vendet e Ballkanit 77

Perëndimor, në partneritet me autoritetet qeveritare në këto vende. Duke reflektuar mbi përvojën e IOM-it në tre vitet e fundit, dhe bazuar në gjetjet kërkimore mbi situatën e të miturve të pashoqëruar, IOM Tirana ndërmori nismën për të mbledhur të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor për të diskutuar mbi qasjet dhe veprimet e përbashkëta ndaj sfidave të krijuara nga migracioni i të miturve të pashoqëruar, në përputhje me prioritetet dhe aktivitetet e BE-së në rajon. Aktiviteti u ndoq nga përfaqësues të lartë të Ministrive të Brendshme respektive (drejtorive të azilit, migracionit dhe kufirit) si dhe Ministrive përgjegjëse për mbrojtjen e fëmijëve, si dhe disa organizata nga shoqëria civile që punojnë me të miturit e pashoqëruar.

. Projekti rajonal THB/IFS faza 2 i ICMPD-së, me gjashtë vende përfituese dhe me donator Bashkimin Evropian, vazhdoi të zbatohet gjatë vitit 2015, duke u përqendruar kryesisht mbi analizën dhe vlerësimin e procedurave të zbatimit të Mekanizmit Kombëtar të Referimit dhe Mekanizmit Transnacional të Referimit. Si rezultat dhe në përfundim të këtij studimi u hartua edhe një raport i vlerësimit të këtyre mekanizmave, me rekomandimet përkatëse në dobi të përmirësimit të veprimeve të këtyre mekanizmave. Në këtë kuadër u realizua edhe trajnimi dy ditor në datat 21-22 shtator 2015, me temë “Lufta kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore dhe Krimit të Organizuar”. Në këtë takim u shpjeguan objektivat dhe pritshmëritë e trajnimit; dallimi midis trafikimit dhe personave që trafikohen; trafikimi dhe indikatorët e trafikimit; etj. Gjithashtu pati vlerësime dhe prezantime të grupeve pjesëmarrëse në trajnim, si dhe rreziqet, referimi dhe mekanizmat e bashkëpunimit midis agjencive përgjegjëse.

. Në kuadër të përpjekjeve të Qeverisë Shqiptare për ndërgjegjësimin e punonjësve, aktorë kryesorë të luftës kundër trafikimit të qenieve njerëzore, si dhe në kuadër të përmirësimit të metodave për mbledhjen dhe trajtimin e të dhënave për telefonatat e ardhura në Linjën Kombëtare falas 116 006 në ndihmë të viktimave të trafikimit, Zyra e Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave, me mbështetjen e organizatës ndërkombëtare “POLARIS”, organizoi një trajnim 3 ditor, nga data 23-25 shtator 2015 me temë “Për aftësimin mbi linjën kombëtare falas 116 006 dhe diskutime mbi vlerësimin e të dhënave”, pranë Sallës Operative me oficerët e policisë, të cilët shërbejnë në këtë sektor, në Drejtorinë e Policisë së Shtetit. Trajnimi kishte në fokus përmirësimin e metodave dhe mënyrave të hedhjes së të dhënave lidhur me Linjën falas në ndihmë të viktimave të trafikimit 116 006, si dhe vlerësimin e sistemit aktual për mbledhjen e të dhënave pranë Drejtorisë së Policisë së Shtetit. Ky trajnim ofroi një konsultim mbi vlerësimin e të dhënave si dhe prezantimin e metodave më efikase në trajtimin dhe mbledhjen e tyre. Gjatë trajnimit pati diskutime me stafin mbi mënyrat e përgjigjes, protokollit dhe suportit që ata duhet t’i japin telefonuesve dhe plotësimit të nevojave të këtyre të fundit në mënyrën e duhur.

. Në datat 28-29 shtator u organizua Konferenca Ndërkombëtare me temë "Forcimi i sistemit të mbrojtjes së fëmijëve kundër trafikimit në zonën Euro-Mesdhetare", organizuar nga Ministria e Punëve të Brendshme në bashkëpunim me Caritas Shqiptar dhe Agjencinë Shtetërore për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve në Shqipëri, nën mbështetjen financiare dhe teknike të Secours Catholique–Caritas France, ku morën pjesë partnerë dhe përfaqësues të institucioneve në fushën e trafikimit dhe mbrojtjes së fëmijëve nga Libani, Armenia, Sllovenia, Franca, Bosnje Hercegovina, Ukraina, Turqia. Konferenca i dha mundësinë partnerëve të projektit për të diskutuar sfidat dhe trendet aktuale të trafikimit të identifikuara në këto vende. Gjatë konferencës u diskutuan planet strategjike në të ardhmen për koordinimin e aktiviteteve të 78

bashkërenduara, si dhe faktorët që i vendosin fëmijët në rrezik trafikimi sikurse janë faktorët socio- ekonomikë, abuzimi në familje apo neglizhenca, mungesa e kujdesit dhe mbrojtjes. Gjithashtu, në takim, u theksua rëndësia e bashkëpunimit të institucioneve shtetërore në nivel qendror, lokal si dhe i shoqërisë civile për zbatimin e Planeve të Veprimit.

. Në kuadër të projektit “Parandalimi dhe adresimi i dhunës ndaj grave dhe vajzave në Shqipëri”, u organizua një vizitë studimore nën komponentin e projektit- Fuqizimi i Strehëzave për Viktimat e Trafikimit dhe Dhunës në Familje, në datat 2-5 nëntor u zhvillua një vizitë studimore në Kiev, Ukrainë ku morën pjesë përfaqësues të Drejtorisë së Antitrafikut, Policisë së Shtetit, MMSR, Shërbimit Social Shtetëror, përfaqësues të qendrave pritëse dhe riintegruese për viktimat e trafikimit dhe Dhunës në familje, gazetarë, etj. Qëllimi i kësaj vizite ishte rritja e njohurive të partnerëve të projektit dhe aktorëve kyç në luftën kundër trafikimit, rritja e njohurive rreth aktiviteteve të fuqizimit ekonomik në mbështetje të ri-integrimit të qëndrueshëm të viktimave të trafikimit.

. Me nismën dhe mbështetjen e Bordit Administrativ të Kontesë së Stokholmit, në datë 3-4 nëntor, në Stokholm, ICMPD organizoi takimin e Koordinatorëve Kombëtarë Antitrafikim të Evropës Juglindore dhe Suedisë. Në këtë takim, Koordinatori Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave u ftua të marrë pjesë për të diskutuar sfidat e sotme dhe të ardhme për luftën efikase të dukurisë së trafikimit të qenieve njerëzore, duke marrë në konsideratë, në mënyrë të veçantë, ndikimin që mund të ketë kriza e sotme e refugjatëve dhe sfidat që priten në të ardhmen për politikat rajonale të luftës kundër trafikimit të personave dhe të cënueshmërisë së personave të zhvendosur forcërisht, ndaj rrezikut të trafikimit dhe shfrytëzimit të tyre. Një nga temat më të rëndësishme që u theksua në mënyrë specifike në këtë takim ishte nevoja e aktivizimit dhe/ose riaktivizimit të rrjeteve të komunikimit midis autoriteteve të larta/koordinatorëve kombëtarë të angazhuar në luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore, pjesë e pandarë e krimit të organizuar. Koordinatori Kombëtar ndau me pjesëmarrësit e takimit politikat dhe praktikat e ndjekura nga Republika e Shqipërisë dhe masat e marra për t’u përballuar me këto sfida dhe për të përqafuar praktikat më të mira të vendeve të rajonit dhe të Bashkimit Evropian, si edhe e ftoi Koordinatorin Kombëtar Suedez që të vizitojë Shqipërinë së shpejti.

. Këshilli i Evropës, në bashkëpunim me Zyrën e Koordinatorit Kombëtar për Luftën kundër Trafikimit të Personave të Shqipërisë dhe Malit të Zi, organizuan ëorkshopin dy ditor, në datat 15-16 dhjetor, në Budva, për trajtimin e çështjeve që lidhen me përmirësimin e aksesit të viktimave të trafikimit, lidhur me kompensimin, si dhe zbatimin me efektivitet të dispozitave për mosdënimin, të Konventës së Këshillit të Evropës mbi Veprimin kundër Trafikimit të Personave. Ëorkshopi kishte për qëllim që të sillte së bashku punonjësit nga vendet e Ballkanit Perëndimor për të diskutuar praktikat më të mira si edhe problematikat që kanë hasur në punën e tyre lidhur me çështjet e sipërpërmendura.

. Në datë 23 dhjetor 2015, në zbatim të Protokollit shtesë "Për intensifikimin dhe bashkëpunimin në luftën kundër trafikimit të personave, në përmirësimin e identifikimit, njoftimit, referimit dhe kthimit vullnetar të asistuar të viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit" u organizua takimi bilateral me Koordinatorin Antitrafik për Malin e Zi, Z. Zoran Ulama dhe Koordinatorin Kombëtar për Luftën kundër Trafikimit të Personave të Shqipërisë, Zj E. Gjebrea, si dhe të 79

përfaqësues nga Ministria e Punëve të Brendshme, Ministria e Punëve të Jashtme, Prokuroria, Policia etj. nga të dy vendet. Në takim u diskutua për masat konkrete që janë ndërmarrë dhe do të merren në funksion të zbatimit të këtij protokolli për luftën kundër trafikimit të personave midis Shqipërisë dhe Malit te Zi.

ANEKS 1

ANALIZË MBI VEPRIMTARINË E KOMITETEVE RAJONALE ANTITRAFIK (KRAT) PËR VITIN 2015

Gjatë vitit 2015, me qëllim, garantimin e përmbushjes së rolit dhe funksioneve të Komiteteve Rajonale Antitrafik (KRAT), si struktura kryesore lokale për identifikimin e viktimave të mundshme të trafikimit, identifikimin e problemeve parësore në nivel rajonal, si dhe vlerësimin e gjendjes dhe përcaktimin e nevojave specifike të qarkut, Zyra e Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave, ka marrë pjesë dhe ka iniciuar takime të rregullta, periodike dhe orientuese me prefektët e qarqeve dhe anëtarët e tryezave teknike.

Veprimtaria vjetore e Komiteteve Rajonale Antitrafik dhe Tryezës Teknike është përqendruar:  Në njohjen me urdhrat, udhëzimet dhe dokumentacionin e ardhur nga Zyra e Koordinatorit Kombëtare të Luftës kundër Trafikut të Qenieve Njerëzore;  Në shkëmbimin dhe vlerësimin e informacioneve të anëtarëve të Komitetit dhe të specialistëve të tryezës teknike, për rastet e evidentuara dhe masat e marra;  Në organizimin dhe pjesëmarrjen aktive të aktiviteteve ndërgjegjësuese;  Në organizimin e punës në bashkëpunim me familjet, komunitetin dhe drejtoritë e shkollave, për sensibilizimin dhe parandalimin e rasteve të trafikimit;  Në informimin dhe marrjen e masave parandaluese të rasteve të trafikimit;  Në bashkëpunimin me strukturat e pushtetit vendor, shoqërinë civile dhe OJF-të që operojnë në qarqet respektive.

Nga veprimtaria e Komiteteve Rajonale Antitrafikim

Në kuadër të zbatimit të Strategjisë së Luftës Kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit 2014-2017, Komiteti Rajonal Antitrafik i Qarkut të Tiranës, për periudhën janar-dhjetor 2015 ka organizuar veprimtarinë e tij në bazë të rregullores së miratuar, Planit të Veprimit 2015 dhe kalendarit të aktiviteteve për këtë periudhë.

Veprimtaria e këtij Komiteti në luftën kundër trafikimit të personave është përqendruar kryesisht në fushën e parandalimit nëpërmjet fushatave dhe aktiviteteve sensibilizuese në shkollat kryesore të qytetit të Tiranës, si në ato 9 – vjeçare ashtu edhe në shkollat e mesme, si target grupi më i rrezikuar i këtij fenomeni. Gjatë periudhës maj – qershor 2015 janë bërë 3 takime në shkollat “Vasil Shanto”, “Pjetër Budi” dhe “Petro Nini Luarasi” për shpërndarjen e materialeve ndërgjegjësuese, si edhe me ekspertin e dërguar nga shoqata me eksperiencë në këtë fushë “Të Ndryshëm dhe të Barabartë”, e cila në një bashkëbisedim me nxënësit pjesëmarrës të këtyre shkollave, sqaroi sinjalet e rasteve të ndryshme, rrezikun e përdorimit të internetit të pakontrolluar dhe mënyrën se si mund të raportojnë për rastet e mundshme të trafikimit. 80

Gjatë muajit tetor, i cili u shpall Muaji i Luftës kundër Trafikimit të Personave, Komiteti Rajonal Antitrafik i Tiranës koordinoi punën me Drejtorinë Arsimore Rajonale për mbledhjen e pikturave, punimeve dhe vizatimeve të nxënësve dhe paraqitjen e tyre në Ekspozitën Kombëtare “Trafikimi në sytë e fëmijëve”, e cila u hap në datat 26-27 tetor në Qendrën Rinore Tiranë.

Rastet e evidentuara të trafikimit të personave gjatë vitit 2015 janë hetuar në mënyrë rigoroze dhe intensive. Për gjatë vitit 2015 Drejtoria e Policisë së Qarkut të Tiranës është përpjekur të referojë materiale në mënyrë proaktive në Prokurorinë për Krime të Rënda. Nga 5 referime proaktive, 1 prej tyre është gjykuar me 4 autorë të dënuar dhe 4 raste ende në hetim me 4 autorë në gjendje të lirë, por që ndiqen me metoda speciale të hetimit. Ndërsa, në 13 raste të tjera janë bërë kallëzime nga viktimat e trafikuara.

Në rastet e ndjekura në mënyrë reaktive (kallëzim), për 2 procedime ka filluar gjykimi, me 7 autorë, nga të cilët për 1 është caktuar masa e sigurimit arrest në burg në mungesë, për 4 autorë arrest në burg dhe 2 në kërkim. Nga procedimet e tjera të filluara me kallëzim, 1 procedim është pezulluar, 6 në hetim dhe 4 pushuar.

Trafikim i personave të rritur, Neni 110/a

Trafikim i personave të rritur 45

40

35

30

25

20

15

10

5

0 2015 2014

Raste Proaktiv Autorë Arestuar/ndaluar Gj lire Shp kërkim Gjykuar Pushuar Në hetim Pezulluar

Trafikim i personave të mitur, Neni 128/b

81

Trafikim i personave të mitur 2.5 2 2 2 2 2

1.5 1 1 1 1 1 1

0.5

0 2015 2014

Raste Proaktiv Autorë Arrestuar/ndaluar Gj lirë Shp kerkim Gjykuar Pushuar Ne hetim

Sipas intervistimeve të kryera, janë përcaktuar si viktima të trafikimit apo të mundshme, 15 vajza dhe 1 djalë, të cilët janë referuar në strehëza.

Nga shqyrtimi i rasteve rezulton se, shumica e viktimave të trafikuara kanë probleme të theksuara sociale, ku ndër kryesoret zënë vend, rastet e divorcit të prindërve të viktimave, pamjaftueshmëria ekonomike, mungesa e përkatësisë shoqërore dhe gjendja vulnerabël. Autorët e këtyre veprave penale kanë përfituar nga situatat e mësipërme që kanë qenë viktimat dhe i kanë shfrytëzuar ato. Në të shumtën e rasteve, trafikimi ka qenë jashtë shtetit dhe me qëllim shfrytëzimin për prostitucion. Në më pak raste ka qenë brenda vendit dhe këto kryesisht për shfrytëzim prostitucioni, ndërsa 1 rast ka qenë shfrytëzim për lypësi.

Objektivat e KRAT Tiranë për vitin 2016:

1.Bashkëpunim i ngushtë mes të gjitha njësive vendore, përditësuar sipas ndarjes së re Administrativo – Territoriale në bazë të kësaj Reforme të ndërmarrë nga Qeveria Shqiptare.

2.Forcimi i një mekanizmi vendor për parandalimin e identifikimin proaktiv të të gjitha viktimave të mundshme të trafikimit të personave.

3.Forcimi i bashkëpunimit me OJF-të që shtrijnë aktivitetin e tyre në Qarkun e Tiranës dhe mbulojnë kryesisht mbrojtjen nga dhuna të grave, mbrojnë të drejtat e fëmijëve etj.

4.Hartimi i një plani veprimi multi – sektorial në nivel vendor për viktimat e trafikimit dhe ri- integrimit të tyre në jetën sociale dhe zbatimi me rigorozitet i tij.

5.Kryerja e aktiviteteve ndërgjegjësuese në shkollat e Qarkut të Tiranës për parandalimin e trafikimit të personave me pjesëmarrjen e nxënësve dhe trupës pedagogjike të shkollave të këtij Qarku.

Komiteti Rajonal Antitrafik i Qarkut Elbasan, gjatë periudhës Janar – Dhjetor 2015 ka funksionuar normalisht, duke zhvilluar mbledhje periodike të anëtarëve Tryezës Teknike, çdo

82

3 muaj. Në mbledhjen e parë të KRAT –së në muajin Janar u bë miratimi i Planit të Veprimit Rajonal 2015 për Qarkun e Elbasanit.

Veprimtaria e KRAT Elbasan gjatë periudhës raportuese është karakterizuar nga një bashkëpunim dhe ndërveprim i mirë ndërinstitucional dhe me shoqërinë civile, në zbatim të planit të veprimit, por jo vetëm. Të gjithë aktorët kanë zhvilluar aktivitete sensibilizuese, për të rritur nivelin e njohurive në fushën e trafikimit. Këtu mund të përmendim:

 Modulet sensibilizuese të kryera nga shoqata “Tjetër Vizion” gjatë muajit Qershor 2015;  Takimet sensibilizuese të kryera nga punonjësit e Drejtorisë së Policisë Vendore në bashkëpunim me DAR gjatë periudhës Mars – Maj në të gjitha shkollat 9 vjeçare dhe të mesme të qytetit të Elbasanit dhe ish – komunave, në të cilat janë trajtuar çështjet dhe mënyrat e trafikimit.  Bashkia Elbasan më datë 23 prill ka organizuar aktivitetin sensibilizues me moton "Vendi ku duhet të rriten fëmijët është shtëpia dhe jo rruga", në bashkëpunim me organizatat joqeveritare, Drejtorinë e Policisë së Qarkut dhe Drejtorinë Arsimore. Fushata sensibilizuese mblodhi në rruge qindra nxënës të cilët organizuan një parakalim masiv në bulevardin kryesor të qytetit duke dhënë mesazhe sensibilizuese që synon të mbrojë çdo fëmijë nga shfrytëzimi.  Në datën 1 Qershor - Festa e fëmijëve dhe në datën 12 Qershor - Dita ndërkombëtare Kundër Punës së Fëmijëve, në bashkëpunim me Njësinë e Mbrojtjes së Fëmijëve, Bashkia Elbasan, organizatat lokale dhe DAR, realizuan aktivitete sensibilizuese mbi të drejtat e fëmijëve.  Në datën 24 Qershor, fëmijët e Qendrës “Tjetër Vizion” përgatitën dhe sollën në skenë një shfaqje artistike me një program të larmishëm (këngë, valle, pjesë teatrale, personazhe, etj). Ky aktivitet i titulluar “Shfaqe Bamirësie“ kishte si qëllim sensibilizimin e komunitetit për të ndihmuar fëmijët e varfër dhe familjet e tyre. Gjatë muajve Qershor dhe Korrik 2015, Bashkia Elbasan dhe shoqata “Tjetër Vizion“ ngritën kampe verore për fëmijë.

KRAT Qarku Elbasan i ka kushtuar një vëmendje të veçantë aktiviteteve të zhvilluara në muajin Tetor, të cilat janë të detajuara në Aneksin 3. Në muajin Dhjetor, Tryeza Antitrafik u mblodh për të diskutuar mbi Plan e Veprimit të vitit 2016, i cili është në proces aprovimi.

Të dhëna statistikore:

Drejtoria Vendore e Policisë raporton që, në Qarkun e Elbasanit, ka pasur 19 raste të referuara ( 9 janë VT dhe 10 VMT ). Për sa i përket ndarjes gjinore vihet re që, shumica e rasteve, i përkasin gjinisë femërore, me 17 raste dhe 2 gjinia mashkullore. Sipas kategorizimit: 6 raste janë gra, 5 raste vajza dhe 7 raste fëmijë. Ndërsa, Drejtoria Rajonale e Shërbimit Social Shtetëror në raportin e saj vjetor ka raportuar 15 raste (9 janë VT dhe 6 VMT). Statistikat e ndryshme të raportuara nga Drejtoria e Policisë dhe DRSHSSH janë rrjedhojë e mos pranimit nga ana e VMT për kryerjen e intervistës.

Gjatë vitit 2015, shoqata “Tjetër Vizion” me Njësinë e saj lëvizëse ka raportuar 10 raste të mundshme trafikimi të fëmijëve, të cilat i janë referuar Autoritetit Përgjegjës. Këta fëmijë ( 2 vajza dhe 8 djem) janë gjetur në situatë rruge (5 lypje ose punë e detyruar dhe 5 lypje). Në qendrën rezidenciale të “Tjetër Vizion” për vitin 2015 ( Janar – Dhjetor 2015) kanë përfituar shërbime rezidenciale: 7 VT (3 F- 4 M) nga të cilët 2 të grup moshës 25 - 26 vjeç dhe 5 të

83 grup moshës 10- 14 vjeç dhe 25 VMT (13F - 12M) të grup moshës 5- 17 vjeç, 2 nga këto i përkasin grup moshës 26-30 vjeç.

Për vitin 2015, veprimtaria e Komitetit Rajonal Antitrafik Durrës, është bazuar në Planin e Veprimin, i cili u hartua në fillim të vitit bazuar në propozimet e të gjitha strukturave anëtare të KRAT dhe Tryezës Teknike. Falë bashkëpunimit të ngushtë të të gjithë aktorëve si dhe ndihmës së dhënë nga ZKKA dhe Caritas Shqiptar, veprimtaria e KRAT ka qenë intensive dhe ka konsistuar kryesisht në parandalimin e fenomenit nëpërmjet sensibilizimit, ngritjes së Tryezës Teknike në Krujë, forcimin e kapaciteteve shtetërore në mbrojtje të viktimave të trafikimit dhe rehabilitimit të tyre, si dhe në bashkëpunimin e ngushtë me të gjitha OJF që kanë në fokus trafikimin. Kjo veprimtari ka dhënë rezultatet e veta domethënëse në drejtim të goditjes së veprimtarisë kriminale, mbrojtjes dhe rehabilitimit të viktimave të trafikimit.

Nga të dhënat e Drejtorisë Vendore të Policisë dhe Drejtorisë Rajonale të Shërbimit Social Shtetëror rezulton se, për vitin 2015, në qarkun Durrës janë evidentuar 4 raste trafikimi për shfrytëzim prostitucioni, ndër të cilat, 3 raste janë identifikuar viktima trafikimi dhe janë akomoduar ne qendrën pritëse “Të ndryshëm dhe të barabartë”, ndërsa 1 rast është identifikuar si viktimë e mundshme trafikimi dhe është akomoduar në qendrën pritëse “Linzë” në Tiranë. Këto katër shtetase kanë pranuar të bashkëpunojnë me policinë, duke bërë kallëzim dhe materialet i janë referuar Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë dhe në Prokurorinë e Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës. Gjithashtu është realizuar një proces riintervistimi për riintegrimin e një viktime trafikimi në jetën social-ekonomike. Krahasuar me vitin 2014 ku ishin 13 viktima trafikimi/viktima të mundshme trafikimi, viti 2015 rezulton vetëm me 4 raste, pra vihet re një ulje e ndjeshme e numrit të viktimave të evidentuara.

Një ndër sfidat që KRAT ka pasur për vitin 2015 kanë qenë dhe fëmijët në situatë rruge. Bashkëpunimi i pothuajse të gjithë aktorëve të Tryezës Teknike, sidomos i Bashkisë Durrës me Njësinë e Mbrojtjes së Fëmijëve, Këshillin e Qarkut dhe Agjencinë Shtetërore, Terre des Hommes, DAR, Sh.S.Sh, DRSH dhe të gjithë organizatat jo qeveritare që veprojnë në Durrës me fokus trafikimin kanë bërë të mundur implementimin e Planit të Veprimit për fëmijët në situatë rruge. Situata e këtyre fëmijëve në Durrës në periudhën e verës është problematike, prandaj Bashkia i ka kushtuar një vëmendje të veçantë, duke organizuar aktivitete për mbledhjen e fondeve për fëmijët dhe familjet e tyre, koordinimin e aktiviteteve të qendrave në varësi si: Shtëpia e foshnjës, Shtëpia e të moshuarve, Qendra Komunitare Nish Tulla, bashkëpunimin me Sh.S.Sh. për sistemimin e tyre në qendrat e përkujdesit. Në kuadër të Planit të Veprimit për Fëmijët në Situatë Rruge për vitin 2015, në Durrës janë identifikuar 82 fëmijë. Pjesa më e madhe e rasteve janë nga rrethet, të cilët janë referuar tek Njësitë e Mbrojtjes së Fëmijëve të qyteteve të origjinës, pjesa tjetër, të cilët janë nga Durrësi, kanë marrë shërbime si më poshtë:15 fëmijë janë integruar në shkollë në klasë të parë; 4 fëmijë janë futur në institucion; 20 fëmijë dhe familjet e tyre janë ndihmuar me ndihmë ekonomike dhe janë referuar për tek skema e ndihmës.

Gjatë periudhës së verës, 60 fëmijë u përfshinë në kampin veror të mbështetur nga Terre des Hommes, si dhe aktivitete të tjera me familjet. Gjithashtu rastet që kanë përjetuar dhunë, janë menaxhuar së bashku me njësinë për barazinë gjinore dhe dhunën në familje. Aktivitetet që kanë në fokus mbrojtjen e fëmijëve janë zhvilluar në bashkëpunim dhe me mbështetjen e OJF-ve lokale, kombëtare dhe ndërkombëtare si dhe institucioneve që ofrojnë shërbime për këto grupe në nevojë gjatë gjithë vitit.

84

Një ndër problematikat me të cilat është përballur KRAT dhe Tryeza Teknike Antitrafikim Durrës, është dhe pjesa vulnerabël e fëmijëve romë të qendrës komunitare NISH Tulla. Stafi i kësaj qendre në bashkëpunim dhe me aktorët e tjerë të Tryezës Teknike, ka qenë pjesë e skuadrave të terrenit për identifikimin dhe intervistimin e fëmijëve në situatë rruge, në zona të ndryshme dhe të nxehta te qytetit, si: zona e plazhit, shëtitorja kryesore, qendra e qytetit apo lulishtet, zona e stacionit të trenit dhe autobusëve, zona e mbikalimit të plepave, hyrjet dhe daljet e portit, ura e Dajlanit. Rastet e identifikuara që janë nga zona e NISH Tullës mbështeten me ndihma ushqimore, si dhe në bazë të nevojave do të shihet mundësia për ndërmjetësim për punësim dhe strehim.

Një ndër prioritetet e veprimtarisë së KRAT Durrës, ka qenë sensibilizimi i fëmijëve për çështjen e trafikimit, duke punuar me grupet e rrezikuara. Për vitin 2015, në institucionet arsimore të rrethit të Durrësit rezultojnë të jenë 133 nxënës braktisës, nga të cilët 41 janë romë. Këto shifra kanë ardhur në ulje krahasuar me vitin 2014, ku janë regjistruar rreth 200 nxënës braktisës. Ndër grupet më të rrezikuara dhe të konsideruara si potencial trafikimi kryesisht për prostitucion janë dhe gratë e dhunuara të cilat jo rrallë janë bërë tematika kryesore e mbledhjeve të Tryezës Teknike. Rastet viktima të dhunës në familje të trajtuara nëpërmjet mbështetjes juridike e psikologjike janë 49 në total. Nga këto, 13 raste që kanë qenë të pajisur me urdhër mbrojtje, janë paraqitur pranë qendrës për të përfituar nga mbështetja psikologjike falas me qëllim përmirësimin dhe rehabilitimin e gjendjes së tyre psikosociale të renduar si pasojë e dhunës në marrëdhëniet familjare. Një fokus i rëndësishëm në rehabilitimin e të mbijetuarave të dhunës ka qenë edhe mbështetja e anëtareve të tjerë të familjes: si prindërit apo fëmijët e tyre, me qëllim kapërcimin dhe trajtimin e vështirësive emocionale dhe sociale të shkaktuara si pasojë e dhunës së përjetuar. Vajzat dhe gratë që kanë përfituar këshillim psikologjik janë 24 raste.

KRAT Durrës, nxitjes së punësimit dhe kualifikimit ndaj atyre kategorive të cilat paraqesin probleme social-ekonomike (kryesisht gra të divorcuara, dhunuara, etj), i ka kushtuar rëndësi edhe gjatë vitit 2015. Kështu, me qëllim mbështetjen e personave në rrezik trafikimi: janë përfshirë në trajnimet që zhvillohen në Zyrën e Këshillimit për të Rinjtë ( YES) 7 persona dhe në “Ciklin e këshillimit’5 persona; kanë ndjekur kurset profesionale pa pagesë në Qendrën e Formimit Profesional publik 21 persona; janë kandiduar 30 punëkërkues në rrezik trafikimi dhe janë punësuar 9 prej tyre; janë përfshirë në programet e nxitjes së punësimit 11 punëkërkuese të papunë femra në rrezik trafikimi.

Aktivitetet kryesore ndërgjegjësuese

Në datë 25 Shkurt 2015, me mbështetjen e Zyrës së Koordinatorit Kombëtar Antitrafik u zhvillua ëorkshopi me temë: “Forcimi i kapaciteteve shtetërore në mbrojtje të viktimave te trafikimit”. Gjatë ëorkshopit u prezantua Strategjia Kombëtare dhe Plani i Veprimit për Luftën kundër Trafikimit të Personave 2014-2017, u zhvillua punë në grupe për draftimin e Planit të Veprimit të KRAT. Gjithashtu, u diskutua mbi veprimtaritë që KRAT do të zhvillojë gjatë kësaj periudhe, si dhe mbi detyrat e përgjegjësitë e institucioneve dhe aktorëve në nivel rajonal, për sa i takon çështjeve të trafikimit.

Në datë 17 prill 2015, në vijim të forcimit të kapaciteteve të strukturave shtetërore në mbrojtje të viktimave të trafikimit, u zhvillua në Krujë takimi i përfaqësuesve të Tryezës Teknike, me mbështetjen e Zyrës së Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Caritasit Shqiptar. Gjatë takimit u diskutua për nevojën e fuqizimit të strukturave lokale dhe ngritjen e kapaciteteve të këtyre strukturave për trajtimin e çështjeve antitrafikim. Për këtë qëllim, gjatë takimit u sugjerua dhe, më pas u vendos ngritja e 85 një Tryeze Teknike Antitrafikim në Krujë, e cila do të merret me trajtimin e rasteve apo çdo çështje tjetër të lidhur me këtë fushë dhe do të monitorojë zbatimin e planeve antitrafikim në përputhje me Planin Kombëtar të Veprimit. Kjo tryezë drejtohet nga Nënprefekti i Qarkut Durrës.

Gjatë muajve të verës, Koordinatori Kombëtar Antitrafikim në kuadër të rritjes së ndërgjegjësimit publik në luftën kundër trafikimit të personave, ndërmori një iniciativë për zhvillimin gjatë kësaj periudhe të një fushate kombëtare për parandalimin e trafikimit. KRAT Durrës hartoi për këtë qëllim kalendarin e aktiviteteve ndërgjegjësuese me të rinjtë dhe komunitetin. Kjo fushatë u karakterizua nga aktivitete të shumta, të cilat janë pasqyruar në buletinet e Zyrës së Koordinatorit Kombëtar.

Problemet që janë vërejtur gjatë vitit

1.Mungesa e një data basë në drejtim të evidentimit dhe raportimit të shkaqeve që mund të çojnë në trafikim. Këto statistika duhet të përmbajnë të dhëna nga institucione të ndryshme anëtarë të KRAT-it si p.sh. të dhëna mbi fëmijë me probleme sociale, ekonomike, mos frekuentimi i vazhdueshëm i shkollës, të dhëna mbi numrin e grave te divorcuara, të pastreha, të papuna, të dhunuara etj. Këto të dhëna do të shërbenin për të orientuar më mirë punën dhe veprimtarinë e institucioneve të KRAT në parandalimin dhe luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore.

2.Mungesa e punonjësve sociale në qendrat shëndetësore, të cilët do të shërbenin si një urë shumë e mirë lidhëse me shërbimet sociale.

3.Mungesa e buxheteve në zbatimin e strategjive dhe planeve të veprimit jo vetëm në drejtim të sensibilizimit, por edhe në ndërmarrjen e nismave konkrete nga strukturat e KRAT, në mënyrë të veçantë në zona periferike me probleme social-ekonomike.

4.Ngritja e një qendre emergjence për rastet e trafikuara apo në rrezik. Qyteti nuk ka asnjë pikë pritje apo emergjente për rastet e trafikimit për të krijuar ndjenjën e besimit në kushtet e vështira social-psikologjike në të cilat mund të ndodhet viktima

5.Shtimi i burimeve njerëzore që veprojnë në terren, në mënyrë që të lehtësohet identifikimi i rasteve të trafikimit apo atyre në rrezik trafikimi.

Komiteti Rajonal Antitrafik, Korçë, gjatë vitit 2015, ka koordinuar veprimtarinë e tij, duke u mbështetur në Planin Rajonal të Luftës Kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore, i hartuar nga anëtarët e KRAT, në mbështetje të Strategjisë së Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Planit të Veprimit 2014-2017. Më poshtë pasqyrohet puna e kryer gjatë gjithë vitit 2015, duke u mbështetur në momentet kryesore të parashtruara në Strategjinë Kombëtare për Luftën kundër Trafikimit në Njerëz, si dhe të Procedurave Standarde të Veprimit.

Ndjekja Penale:

Gjatë periudhës janar – dhjetor 2015 janë evidentuar dhe janë dokumentuar nga ana proceduriale dhe ligjore 32 vepra penale në 27 ngjarje kriminale të ndodhura. Këto vepra janë zbuluar të gjitha në masën 100%.  Për “Trafikimin e të miturve” parashikuar nga neni 128/b i Kodit Penal, janë evidentuar 5 vepra penale.

86

 Për “Trafikimin e të rriturve” parashikuar nga neni 110/a i Kodit Penal, janë evidentuar 3 vepra penale.  Për “Shfrytezimin e prostituconit në rrethana renduese” parashikuar nga neni 114/2 i Kodit Penal, është evidentuar 1 vepër penale.  Për “Trafikimin e mjeteve motorike” parashikuar nga neni 141/a i Kodit Penal, janë evidentuar 9 vepra penale.  Për “Ndihma për kalim të paligjshëm të kufijve” parashikuar nga neni 298 i Kodit Penal, janë evidentuar 3 vepra penale.  Për “Shfrytëzim prostituconi” parashikuar nga neni 114 i Kodit Penal, janë evidentuar 4 vepra penale.  Për “Mbajtjen e lokaleve për prostitucion” parashikuar nga neni 115 i Kodit Penal, janë evidentuar 5 vepra penale.  Për “Trafikimin e veprave të artit dhe të kulturës” parashikuar nga neni 138/a i Kodit Penal, janë evidentuar 2 vepra penale.

 Janë arrestuar në flagrancë 2 autorë, si dhe janë proceduar në gjendje të lirë 28 autorë.  Janë realizuar operacione policore të koduar si: “Apellas”, “Modelja” dhe “Balerina” në bashkëpunim me Sektorin e Policisë së Shtetit si dhe operacionet policore të përbashkëta me komisariatet në rrethe, kufirin dhe doganat të koduara “HIT 2” për automjetet e trafikuara dhe “Blue Amber -Sirocco” për emigrantet e paligjshëm. Është realizuar plani i operacionit “MIRAGE 2015”, ku janë kontrolluar nga shërbimet në pikat doganore Kapshticë dhe Qafë Thanë si dhe akset rrugore në kufirin e gjelbër për parandalimin dhe goditjen e aktivitetit të kontrabandimit të emigrantëve të paligjshëm.

 Është intervistuar dhe punuar me një shtetase nga qyteti i Matit, Z. Gj, e cila ishte larguar pa dijeninë e familjarëve nga banesa e saj, në drejtim të shtetit grek. si dhe është pyetur shoqëruesi i saj Sh.K. Pas intervistimit dhe komunikimit me Komisariatin e Policisë Mat dhe Seksionin për Trafikim të Paligjshëm në Drejtorinë e Policisë Dibër dhe njoftimit të familjareve, është lënë e lirë shtetasja e mësipërme pasi ishte në moshë mbi 18 vjeç.  Në bashkëpunim me Shërbimin Social Shtetëror Rajonal Korçë dhe Fondacionin “Kenedi” Korçë, është punuar për gjetjen dhe sistemimin pranë kësaj qendre të shtetases së mitur L. Sh., 7 vjeç, e braktisur nga prindërit, për të cilët ka nisur procedim penal nga Komisariati i Policisë Korçë.  Janë intervistuar gjithsej 202 persona të deportuar, nga të cilët 114 femra dhe 88 meshkuj minorenë.

Mbrojtja

Drejtoria Rajonale e Shërbimit Social Shtetëror, në bashkëpunim me institucione të tjera si dhe me shoqërinë civile, gjatë periudhës raportuese ka menaxhuar 17 raste të viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit.

Fondacioni “Ndihmë për Fëmijët”, në bashkëpunim me Ministrinë e Arsimit, MPCSSHB, Shërbimet Sociale Rajonale, Bashkitë, Drejtoritë Arsimore Rajonale të Korçës, Elbasanit, Beratit dhe Tiranës) dhe drejtoritë e disa shkollave 9-vjeçare ka punuar kryesisht në tre drejtime kryesore: arsimim, formim profesional dhe mbeshtetje e iniciativave socialkulturore dhe ekonomike të komuniteteve në nevojë (rom/egjyptian). Nëpërmjet projektit CEFA (Klasa

87 për Edukim dhe Formim profesional), në fushën e shkollimit të fëmijëve me probleme të mprehta social-ekonomike, kryesisht nga komunitetet egjyptiane dhe rome, punohet kryesisht në tre aspekte kryesore : parandalim, mbrojtje dhe riintegrim. Projekti CEFA, financuar nga qeveria Zvicerane, që nga viti 1998, mbështet fëmijë në nevojë të moshave 7-16 vjeç të integruar në shkollat publike 9-vjeçare dhe të mesme.

Gjatë periudhës janar-dhjetor 2015, rreth 80 fëmijë të kësaj kategorie, vajza dhe djem kryesisht nga komuniteti Rom dhe Egjyptian, vazhdojnë të mbështeten në qytetin e Korçës. Të gjithë këta fëmijë janë mbështetur me materiale shkollore gjatë gjithë vitit (tekste mësimore dhe materiale pedagogjike). Me rastin e festave të fund vitit, 72 familje përfituese të komuniteteve në nevojë përfituan nga një pakete ushqimore, me qëllim që të mos ndiheshin të diskriminuar nga pjesa tjetër e popullsisë. Gjatë vitit 2015 janë mbështetur me pagesën e tarifave të kopshteve rreth 18 fëmijë, me qëllim që nënat të punonin për të gjeneruar të ardhura për familjet e tyre. Fëmijët që mbushin moshën e detyrimit shkollor, janë integruar në kurse formimi profesional në Qendrën e Formimit Profesional Korçë. Punonjëset sociale te Fondacionit NPF gjithashtu mbështetin mësueset e shkollës duke ndjekur problemet sociale të fëmijëve dhe familjeve të tyre. Detyra e tyre kryesore është mbajtja e lidhjeve me familjet, puna sociale me komunitetin, organizimi i aktiviteteve të ndryshme me karakter edukativ, social dhe kulturor dhe mbështetja psiko-sociale. Marrëdhëniet e vendosura me familjet konsiderohen tepër të rëndësishme sepse nga këto lidhje varret suksesi i punës së fondacionit. Punonjëset sociale ndjekin edhe ecurinë shkollore të të gjithë fëmijëve të familjes në moshë shkollore.

Formimi profesional: 15 të rinj dhe të reja, që i përkasin komunitetit Rom dhe Egjiptian, kanë ndjekur ciklin e këshillimit drejt punësimit dhe kanë përfunduar ose janë duke ndjekur kurset profesionale në Qëndrën e Formimit Profesional në Korçë. Në këto kurse të rinjtë aftësohen me shprehi dhe njohuri praktike në zanate si: rrobaqepësi, kuzhinë, riparim pajisje elektro-shtëpiake, parukeri, hidraulike dhe karpentier, gur punues etj. Qëllimi i këtyre kurseve është përgatitja e të rinjve si punëtore e prindër të ardhshëm të aftë për t’u integruar në shoqëri, për të shmangur fenomenin e trafikimit dhe emigracionin e parregullt dhe për të rritur mirëqënien e familjes së tyre. Pas zhvillimit me sukses të kurseve të formimit, këta të rinj pajisen me certifikatë profesionale, në mënyrë që të kenë mundësi të punësohen apo vetëpunësohen, për të vënë në zbatim njohuritë e mara në keto kurse dhe për të ndihmuar familjet dhe veten e tyre, duke gjeneruar të ardhura. Gjatë vitit 2015 janë pajisur me certifikatë profesionale 2 të rinj, të cilët kanë përfunduar kurset dhe janë çertifikuar për hidraulikë si dhe janë në proces të rinj të tjerë, të cilët do të çertifikohen.

Mbështetje ekonomike:

Gjatë vitit 2015 janë mbështetur financiarisht 6 familje Rome dhe Egjyptiane me një vlerë mesatare për çdo familje prej rreth 80.000 lekë. Kjo ndihmë ka për qëllim nisjen dhe zhvillimin e një aktiviteti privat rentabel sipas kërkesës, dëshirës, aftësive, kapaciteteve menaxhuese dhe eksperiencës (kryesisht blerje veshje e materiale të tjera me shumicë dhe shitje me pakicë).

Zyra e Punës (Drejtoria e Shërbimit Kombëtar të Punësimit)

Në kuadër të Planit Rajonal të Luftës kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore si dhe të planit të veprimit në zbatim të tij, Zyra e Punës Korçë për periudhën Janar-Dhjetor 2015 ka ndjekur 88 në mënyrë periodike ecurinë e tregut të punës, të papunësisë së regjistruar si dhe të shërbimeve që ofron për klientët e saj punëkërkues të papunë. Lidhur me papunësinë, situata për rrethin e Korçës për këtë periudhë paraqitet si më poshtë:

- Gjithsej të papunë të regjistruar 6330 persona - në skemën e pagesës së papunësisë 243 persona - në skemën e ndihmës ekonomike 2162 persona - të papunë të tjerë 3925 persona

Nëse do t’i referohemi grupeve të veçanta, janë të regjistruar:

-3370 të papunë afatgjatë -1349 të papunë, që i përkasin komunitetit rom dhe egjiptian

Të gjithë të papunët, që kanë kërkuar shërbimet e Zyrës së Punësimit, janë njohur nëpërmjet specialistëve të shërbimeve me ofertat e vendeve të lira të punës, me llojet e kurseve profesionale që ofron DRFPP Korçë si dhe me llojet e programeve të nxitjes së punësimit. Vëmendje e veçantë i është kushtuar ndjekjes së kurseve profesionale nga grupet në nevojë, përfshirë dhe gra nga komuniteti rom dhe egjiptian. Në programet e nxitjes së punësimit, 77% janë gra punëkërkuese, ndërsa 59% janë të rinj punëkërkues. Pranë Drejtorisë së Shërbimit Kombëtar të Punësimit Korçë funksionon edhe sporteli i migracionit, i cili jep informacion për të gjithë personat që dëshirojnë të emigrojnë në mënyrë të rregullt, duke iu bere prezent edhe paketat informuese të shteteve të ndryshme në të cilat ata duan të emigrojnë. Gjithashtu, pranë këtij sporteli priten edhe emigrantet e kthyer përfundimisht në vendin tonë, të cilët shpesh herë kanë probleme sociale. Ata kanë marrë mbështetje me shërbime të ndryshme në përputhje me nevojat e tyre. Për vitin 2015, janë pritur 69 persona të kthyer nga vende të ndryshme për arsye të humbjes së vendeve të punës në shtetet fqinje, të cilët kërkojnë të riintegrohen në tregun shqiptar. Viti 2015, krahasuar me vitin 2014, ka pasur një fluks në rënie të emigrantëve të kthyer, që janë paraqitur në DRSHKP Korçë. Shërbimet e kryera gjatë vitit 2015 janë:

 10 persona janë dërguar për formim profesional pranë DRFPP në kurse profesionale ekzistuese si: panele diellore, rrobaqepësi, kuzhinë, hidraulik, elektrik si dhe në kurse të reja profesionale, që u hapën gjate vitit 2015 si: operator social, bebisiter, berber, saldator dhe të gjithëve iu është dhënë informacion për tregun e punës.  67 persona janë këshilluar për punë

Të gjithë të papunët, që janë regjistruar të rinj si dhe përfituesit e skemës së ndihmës ekonomike, të cilët konsiderohen si grupe në nevojë dhe kontaktojnë rregullisht çdo 3 muaj specialistët e shërbimeve në DRSHKP Korçë, janë informuar nga ana e specialisteve për kurset që ofrohen për kualifikimin e tyre.

Parandalimi

Komitetit Rajonal antitrafik Korçë në zbatim të objektivit të tij kryesor, parandalimit të trafikimit të personave, gjatë periudhës raportuese ka koordinuar punën kryesisht me Drejtorinë Arsimore Rajonale Korçë dhe drejtorinë e Shëndetit Publik. Kështu, Drejtoria Arsimore Rajonale Korçë në zbatim të planit të punës për strategjinë kombëtare të luftës kundër trafikimit të qenieve njerëzore për vitin 2015 ka organizuar punën për ndjekjen me përparësi të këtij fenomeni, duke bashkëpunuar dhe koordinuar punën me shkollat e Rajonit. Drejtoria Arsimore ka regjistruar dhe identifikuar të gjithë nxënësit braktisës të rrethit të 89

Korçës për vitin shkollor 2014-2015. Shkolla më problematike mbetet shkolla 9-vjeçare “Naim Frashëri”, ku numri nxënësve braktisës është 85 nxënës, nga të cilët 42 janë femra, numër ky më i madh se në shkollat e tjera, por të gjitha shkollat ndeshen vazhdimisht me tendenca për braktisje, pra duhet të realizohet një punë e dyfishtë për rikthimin e nxënësve braktisës, por edhe një punë e madhe dhe e vazhdueshme për parandalimin e braktisjes. Fenomeni i emigracionit ishte një nga shkaqet që ndikoi në rritjen e braktisjes shkollore. Në shkollat që kanë nxënës braktisës janë bërë plane pune për vitin shkollor në vazhdim për reduktimin e braktisjes deri në zero. Në këto shkolla janë ngritur grupe pune në bazë cikli, të cilat bëjnë një punë ndërgjegjësuese me prindërit. Si rezultat i punës së përbashkët dhe të vazhdueshme, viti 2015 u mbyll me reduktim të numrit të nxënësve braktisës në disa shkolla si:  Shkolla 9-vjeçare “Ismail Qemali” nga 24 nxënës braktisës në Qershor 2015, në Dhjetor 2015 u rikthyen 6 nxënës  Shkolla “Naim Frashëri”, nga 85 nxënës braktisës në Qershor 2015, në Dhjetor 2015 u rikthyen 3 nxënës. DAR Korçë do të vazhdojë të bashkëpunojë me të gjithë aktorët për reduktimin e numrit të fëmijëve që braktisin shkollën.

Drejtoria e Shëndetit Publik, gjatë vitit 2015 është përpjekur që rastet e referuara për kujdes shëndetësor të gjenin zgjidhje sa më shpejt. I tillë ka qenë edhe rasti i motrave D. dhe E. H, të cilat janë referuar nga punonjësja e Drejtorisë së Shërbimit Social. Në fillim të vitit është kontaktuar me E. e cila ishte shtatzënë dhe pasi lindi vajzën në datën 21.12.2014, është këshilluar që të mbajë kontakt të vazhdueshëm me konsultoren e fëmijës për një ndjekje periodike për shëndetin e vajzës. Fëmijës së porsalindur i janë bërë analizat dhe vajza rezultoi negative ndaj sifilizit (sëmundje nga e cila vuan nëna e saj). Njëkohësisht, personelit përgjegjës u rekomandua që të tregojë kujdes në ndjekjen periodike të shëndetit dhe vaksinimit të fëmijës. Ajo është paraqitur vetëm për vaksinat bazale dhe disa javë më vonë, E. është larguar me banim në Qytetin e Elbasanit pranë bashkëshortit të saj.

Koordinimi

Në fillim të vitit 2015, u shpërnda Strategjia e Luftës Kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore si dhe u përpiluan planet vjetore të veprimit për vitin 2015 nga çdo institucion. Me mbështetjen e KRAT, u ngritën tryeza Teknike në Nënprefekturat e qarkut. KRAT Korçë, në mbështetje të iniciativës së Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave ka zhvilluar aktivitete ndërgjegjësues me strukturat shtetërore dhe joshtetërore, shkollat dhe komunitetin gjatë fushatës verore, si dhe gjatë Muajit tetor. Sikurse, aktivitetet e KRAT-eve të tjera, edhe këto aktivitete janë të përfshira në Aneksin 2 dhe 311.

Komiteti Rajonal Antitrafik Fier ka funksionuar duke rifreskuar në fillim të vitit anëtarët e tyre, me drejtuesit dhe specialistet aktual te institucioneve pjesëmarrëse në përbërje të tyre, ka hartuar dhe zbatuar planin e veprimit antitrafik 2015-2016 dhe kalendarin e aktiviteteve.

Gjate vitit 2015 janë zhvilluar disa aktivitete, që japin impaktin e tyre në parandalimin e fenomenit të trafikimit, si: aktivitet sensibilizues për ditën e jetimëve, aktivitet sensibilizues për të drejtat e fëmijëve, fushata promovuese për luftën kundër dhunës ndaj fëmijëve dhe në familje, aktiviteti promovues për luftën kundër shfrytëzimit të fëmijëve për punë apo për qëllime lypjeje, vjedhjeje etj., takimi për identifikimin e fëmijëve të pa regjistruar në zyrat e gjendjes civile dhe në sistemin arsimor, sidomos fëmijët e komunitetit rom, aktiviteti në

11 Në aneksin 2 dhe 3 janë të përfshirë Buletini 7 me aktivitete të fushatës verore dhe Buletini Special I Muajit Antitrafik 90 bashkëpunim me OJF-te, si Qendra Rinore ”Epoka e Re” me teme për të drejtat e njeriut, ksenofobinë, antidiskriminimin, antitrafikimin etj.

Statistika

Gjatë vitit 2015, sipas informacioneve nga sektori përkatës në Drejtorinë Vendore të Policisë Fier, janë evidentuar: -10 vepra penale për “Trafikimin e personave” të zbuluara, me 9 autorë të implikuar, 1 i ndaluar dhe 8 ndiqen në gjendje të lirë. -10 vepra penale për “Shfrytëzim Prostitucioni” të zbuluara, me 23 autorë 7, të arrestuar/ndaluar dhe 16 ndiqen në gjendje të lirë.

Në tabelën si më poshtë treguesit për qarkun Fier

Treguesit per qarkun Fier 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Fier Lushnjë Mallakastër

1. Nr. i femrave të trafikuara 2. Nr. i femrave të kthyera 3. Nr. i femrave të kthyera e të trajtuara në qendra të trajtimit 4. Nr. i femrave të shfrytëzuara 5. Nr. i fëmijëve të trafikuar në vit 6. Nr. i fëmijëve të kthyer 7. Nr. i fëmijëve të kthyer e të trajtuar në qendra të trajtimit

Komiteti Rajonal Antitrafik Fier duhet të marrë menjëherë masat për koordinimin e punës mes strukturave, trajtimin e rasteve në Tryezën teknike dhe ngritjen e kapaciteteve të këtyre strukturave për zbatimin me rigorozitet të PSV-ve, pasi Drejtoria Rajonale e Shërbimit Social Shtetëror Fier, për vitin 2015, nuk ka trajtuar asnjë rast.

Gjatë vitit 2015, Komiteti Rajonal Antitrafik dhe Tryeza Teknike Vlorë janë mbledhur në mënyrë periodike, por ka pasur edhe takime që janë zhvilluar sipas rasteve dhe nevojave të aktorëve të Tryezës. Të gjithë anëtarët e kanë vlerësuar dhe kanë qenë të përkushtuar në zgjidhjen e shpejtë të problematikave të dala për parandalimin, mbrojtjen dhe ri/integrimin social të viktimave të këtij fenomeni. Në muajin Mars 2015, KRAT dhe Tryeza Teknike organizuan një takim për vlerësimin e situatës së krijuar në lidhje me fluksin e pazakontë të emigrimit të shtetasve shqiptarë 91

(familje të reja; personave kryesisht të Komunitetit Rom; grup mosha të reja), me destinacion vendet e BE-së. Duke vlerësuar rrezikun e trafikimit të mundshëm midis këtyre personave, u la detyrë që çdo rast i mundshëm të komunikohej dhe diskutohej për marrjen e masave të nevojshme.

Në datë 7 maj 2015 u zhvillua analiza e punës së KRAT Vlorë dhe Tryezës Teknike me Koordinatorin Kombëtar, për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave për të analizuar dhe për të koordinuar punën e mëtejshme mes strukturave. Koordinatori Kombëtar, për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave analizoi veprimtarinë dhe punën e bërë nga KRAT Vlorë dhe Tryeza Teknike, si dhe siguroi mbështetjen e saj dhe caktoi detyrat për të ardhmen (organizimi i fushatës verore antitrafik; realizimi i detyrave të ketë produkt; shkëmbim eksperience me Prefekturat e tjera ).

Në datë 11 maj, Tryeza Teknike organizoi mbledhjen për hartimin e kalendarit të aktiviteteve ndërgjegjësuese, bazuar në iniciativën e Koordinatorit Kombëtar, hartoi kalendarin e aktiviteteve ndërgjegjësuese për fushatën verore 2015 kundër trafikimit të personave. Plani i aktiviteteve kishte të përcaktuar qartë vendin, aktorët edhe datën e zhvillimit. Institucionet përgjegjëse u angazhuan me përgjegjësi dhe seriozitet në realizimin sa më mirë të aktiviteteve. U shpërndanë fletëpalosje, broshura dhe fotonovela rreth trafikimit njerëzor dhe shërbimet e ofruara për viktimat e trafikimit, për komunitetin dhe pushuesit si dhe për udhëtarë dhe emigrantë në aktivitetet e zhvilluara në Porti Detar të Vlorës. Institucionet përgjegjëse (Qendra “Vatra” , Drejtoria e Policisë së Qarkut, Drejtoria Rajonale e Shërbimit Social Shtetëror, Drejtoria Arsimore Rajonale, Drejtoria Rajonale e Punësimit, Drejtoria Rajonale e Shërbimit Informativ Shtetëror dhe Njësinë për Mbrojtjen e Fëmijëve të Bashkisë Vlorë u angazhuan me përgjegjësi dhe seriozitet në realizimin sa më mirë të aktiviteteve. Zhvillimi i aktiviteteve u publikua edhe nëpërmjet fotove në rrjetet sociale.

Nga ana e Drejtorisë Rajonale të Kufirit dhe Migracionit Vlorë u hartua Plani i Veprimit “Për parandalimin e lëvizjes masive të shtetasve në vendet e Bashkimit Evropian”. Drejtoria Rajonale për Kufirin dhe Migracionin Vlorë ka ndjekur çdo ditë me përgjegjësi situatën, duke përditësuar informacionin ditor duke vepruar hap pas hapi deri në parandalimin e plotë të këtij fenomeni .Nga ana e kontrollorëve janë zbatuar procedurat standarde dhe një kontroll më i detajuar në vijën e dytë të kontrollit; intervistimi profesional i kësaj kategorie dhe kontrolli i kujdesshëm i dokumentacionit shtesë (në disa raste ka rezultuar i dyshimtë dhe destinacioni i tyre, nuk ka qenë Italia, por Gjermania dhe Franca; disa prej tyre nuk kanë justifikuar qëllimin e udhëtimit, gjithashtu dhe ftesat e tyre kanë qenë ta pa rregullta dhe pa bileta ardhje) për udhëtimin në vendet e Bashkimit Evropian. Kjo kategori personash janë nisur kryesisht nga qyteti i Fierit, Vlorës dhe Elbasanit. DRKM Vlorë ka bashkëpunuar me strukturat e krimit të organizuar dhe sektorin e trafiqeve në Drejtorinë e Policisë të Qarqeve Vlorë dhe Fier, me strukturat e qeverisjes vendore me qëllim parandalimin e këtij fenomeni. Është bërë evidentimi i operatorëve të transportit të udhëtarëve që kanë tendencë organizimin e lëvizjes masive të qytetarëve në drejtim të vendeve të BE-së, nisur nga qëllimi i fitimit. Më problematike paraqiten agjencitë e udhëtimit “Agimi Travel”; “Euro Lines ”; “Arjani Travel”; “Jusi Travel”; ”Hermes”. Nga Sektori Antitrafik në Drejtorinë Vendore të Policisë së Qarkut Vlorë janë marrë deklarimet përkatëse për shtetasit e refuzuar në dalje, me qëllim për të zbuluar personat organizatorë të lëvizjes masive të shtetasve shqiptarë drejt vendeve të BE-së dhe nisjen e procedimeve penale ndaj personave përgjegjës.

Gjatë periudhës Janar –Dhjetor të vitit 2015, Seksioni i Luftës Kundër Trafiqeve ka punuar për realizimin e detyrave të planifikuara dhe atyre të dala gjatë dinamikës së punës, me 92 qëllim parandalimin, evidentimin, zbulimin dhe goditjen në kohë të veprimtarisë kriminale të personave që ushtrojnë një aktivitet të tillë kriminal, si dhe kapjen dhe arrestimin e autorëve të veprave penale të ndodhura dhe evidentuara në juridiksionin që mbulohet nga Drejtoria e Policisë Qarku Vlorë. Prioritet ka qenë dhe mbetet lufta kundër shfrytëzimit të femrave për prostitucion, trafikimit të personave për qëllime fitimi, dhënie ndihmë për kalim të paligjshëm të kufirit shtetëror, trafikimit të mjeteve motorike, trafikimit të armëve dhe municioneve etj.

Operacione të zhvilluara gjatë vitit 2015, gjithsej 7shtatë:

Plan –Operacioni “ HIT”; Plan- Operacioni “BLUE AMBER-SIROCCO”; Plan- Operacioni “PRITESI”; Plan – Operacioni “BOSI”; Plan – Operacioni “BLU AMBER VULCAN”; Plan – Operacioni “ÇMONTUESI”; Plan – Operacioni”MIRAZH”

Gjatë periudhës janar –dhjetor 2015, janë evidentuar vepra penale si më poshtë:

Veprat Penale 8 7 6 5 4 3 2

1 0 0 0 0 0 Ndihmë për paligjshëm Shfrytëzim Trafikim i Kalim i kalim të prostitucioni të miturve paligjshëm 1 2 3 4 5

Evidentuar Zbuluar Pa zbuluar - Autorë Arrestuar Gjendje të lirë Kërkim Kapur/ anulluar

Në zbatim të Urdhrit të Kryeministrit Nr.19, datë 19.02.2006 “Për krijimin e Komiteteve Rajonale të Luftës kundër Trafikut të Qenieve Njerëzore” në institucionin e Prefektit të Qarkut Berat është ngritur dhe funksionon Komiteti Rajonal dhe Tryeza Teknike e Luftës Kundër Trafikut të Qenieve Njerëzore, e cila shërben si sekretari teknike e Komitetit Rajonal.

Institucioni i Prefektit e ka parë parandalimin dhe luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore, si një nga sfidat e rëndësishme dhe themelore në fushën e të drejtave të njeriut dhe zbatimit të ligjit, duke e konceptuar, jo si një detyrë policore, por si një përpjekje mbarë shoqërore. Lufta kundër trafikimit të qenieve njerëzore tashmë është kthyer në një prioritet të rëndësishëm, jo vetëm nga strukturat ligjzbatuese dhe ato të edukimit me akses luftën kundër kësaj dukurie shoqërore, por dhe nga një numër në rritje i organizatave jofitimprurëse.

Për këtë vit janë zhvilluar mbledhjet e Komitetit Rajonal në muajin Shkurt dhe Gusht nën drejtimin e Prefektit të Qarkut dhe me pjesëmarrjen jo vetëm të anëtarëve të këtij komiteti, por edhe të ftuar nga shoqëria civile, grupet e interesit, shoqatat dhe përfaqësues të Drejtorisë Arsimore, Drejtorisë të Shëndetit publik dhe medias. Tryeza Teknike Rajonale u ka paraprirë 93 mbledhjeve të Komitetit Rajonal. Në këtë tryezë janë diskutuar problemet potenciale të trafikimit si: varfëria, braktisja e shkollës, fëmijët e rrugës, lokalet e pakontrolluara e sidomos fëmijëve te paregjistruar ne gjendjen civile që vijnë kryesisht nga komuniteti Rom dhe më pak nga emigrantët. Në këtë kuadër KRAT ka pasur bashkëpunim të frytshëm me DAR për realizimin e projektit ”Reduktimi i dhunës në mjediset shkollore me modele e praktika te zgjidhjeve dhe negocimeve.

Për periudhën Janar-Dhjetor 2015 janë evidentuar 7 vepra penale, zbuluar 7, me 10 autorë, arrestuar 5, në gjendje të lirë 3 dhe 1 në kërkim. Lidhur me lëvizjen masive të qytetarëve shqiptarë me qellim emigrimin drejt vendeve të Bashkimit Evropian, për të kërkuar azil, në Qarkun e Beratit nuk ka pasur informacione apo raste te evidentuara.

Synimet e Komitetit Rajonal Antitrafik të qarkut Berat: - Sensibilizimi, ndërgjegjësimi i strukturave për rëndësinë e edukimit në fushën e trafikimit të qenieve njerëzore; - Njohja e organizmave shtetërore në nivel vendor, njësive vendore dhe OJF-ve me modelet e punës dhe koordinimin e aktiviteteve në kuadër të luftës kundër trafikut të qenieve njerëzore apo që ndikojnë në parandalimin e tij; - Identifikimi i problemeve social - ekonomike që ka komuniteti dhe evidentimi i hartës së zonave me risk; - Dhënia e mesazheve autoriteteve lokale, si t’u vijë në ndihmë komunitetit në nevojë e rrezik (gra, vajza fëmije) nëpërmjet raporteve periodik te hartuar nga institucionet dhe OJF-te që realizojnë projekte, të fokusuara në luftën kundër trafikimit dhe dhunës.

Në zbatim të Strategjisë dhe Planit Kombëtar të Veprimit, në zbatim të Urdhrit nr. 139, të Kryeministrit, si dhe detyrave të ngarkuara nga Ministria e Punëve të Brendshme, Komiteti Rajonal Antitrafik i qarkut Kukës gjatë vitit 2015 realizoi një sërë detyrash për periudhën Janar –Dhjetor 2015. U miratua ”Plani i Veprimit”, i Komitetit të Luftës Antitrafik të Qarkut Kukës me qëllim përsosjen e mëtejshme në angazhimin e të gjithë strukturës shtetërore, bashkëveprimin e veprimeve qeveritare dhe jo-qeveritare si dhe sensibilizimin e komunitetit për luftën kundër trafikimit të personave. Në zbatim të Udhëzimit nr.30 datë 05.02.2010 të Ministrit të Punëve Brendshëm, si pasojë e ndryshimeve në strukturat drejtuese të institucioneve, u freskuan Komiteti Rajonal Antitrafik dhe Tryeza Teknike me anëtarë të rinj. Gjatë vitit 2015 janë zhvilluar 3 takime në nivel të KRAT, si dhe 6 takime me Tryezën Teknike me përfshirjen e të gjithë aktorëve që ngarkon ligji.

Disa nga aktivitetet e zhvilluara:

Në datë 11.03.2015 u zhvillua ëorkshop-i, “ Hartimi i Planit Rajonal të Veprimit Anti-Trafik në Qarkun e Kukësit. Ky takim është zhvilluar në bashkëpunim me Caritas-in Shqiptar.

Në datë 20.04.2015 u mbajtur takimi periodik me anëtarët e Komitetit Rajonal të luftës kundër Trafikimit të Personave. Nga ana e Komitetit dhe Tryezës Teknike një vëmendje e veçantë i është kushtuar zhdukjes së fenomenit të braktisjes së nxënësve nga shkolla, kjo me theksuar ne pjesën e dytë të vitit në periudhën e ikjes drejt vendeve perëndimore për azil. Puna e KRAT dhe TT u fokusua, qoftë duke bërë takime e marrë kontakte me drejtoritë e shkollave e konvikteve që ushtrojnë veprimtarinë e tyre në qarkun e Kukësit, ashtu dhe në mesazhet e dhëna në media se, azilantët që do të ikin nga Shqipëria do të kenë shumë pak shanse për të marrë azil në këto shtete. 94

Në datë 20.05.2015 në bashkëpunim me Caritas Shqiptar u organizua një takim ku u diskutua për hartimin e kalendarit të aktiviteteve të fushatës verore.

Në datë 30.06.2015 në Nënprefekturën Has, dhe në datë 01.07.2015 në Nënprefekturën Tropojë në bashkëpunim me Zyrën e Koordinatorit Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Caritas Shqiptar u ngritën Nënkomitetet në të dy nënprefekturat e sipërcituara, ku pati një pjesëmarrje të kënaqshme nga ana e përfaqësuesve të këtyre dy rretheve.

Në datë 20.07.2015 u zhvillua analiza 6-mujore janar-Qershor 2015, me pjesëmarrjen e anëtarëve të KRAT dhe të Tryezës Teknike.

Në datë 18.09.2015, nga Kryetari i KRAT u zhvillua një takim për të vlerësuar punën e bërë nga TTA, realizimin e aktiviteteve ndërgjegjësuese te fushatës verore të planifikuar për periudhën maj-gusht 2015 si dhe për të planifikuar aktivitete të tjera në vazhdim

Në datë 16.12.2014 u mbajt një takim me anëtarët e Komitetit Rajonal dhe të Tryezes Teknike të Luftës Kundër Trafikimit të Personave me qëllim analizimin e punës për vitin 2015,

Sa i përket aktiviteteve sensibilizuese verore dhe Muajit Antitrafik, si dhe veprimtarive në kuadër të planit të miratuar janë të pasqyruara tek anekset 2 dhe 3.

Një vëmendje të veçantë, gjatë vitit 2015, strukturat e Drejtorisë Vendore të Policisë i kanë kushtuar parandalimit të veprimtarisë kriminale, në përgjithësi dhe eliminimit të fenomenit të trafikimit sidomos gjatë sezonit turistik kur fluksi i hyrje-daljeve në kufi është më i lartë. Nga Seksioni për Trafiqet e Paligjshme në Drejtorinë Vendore të Policisë së Qarkut Kukës, janë evidentuar këta tregues:  Trafikim i personave të rritur, neni 110/a, i Kodit Penal, evidentuar 2(dy) zbuluar, implikuar 3 autorë, 3 shpallur në kërkim policor.  Dhënie ndihme për kalim të paligjshëm kufiri, neni 298 i Kodit Penal, 5(pesë) raste, me 9 të dyshuar, ku: 2 arrestuar në flagrancë, 1 shpallur në kërkim, 6 në gjendje të lirë. Në 4 raste, referimet janë bërë në Prokurorinë prane Gjykatës së Shkallës së Parë Kukës dhe 1 rast në Prokurorinë për Krime të Rënda Tiranë me 3 të dyshuar, ku është sugjeruar ndjekja me metoda speciale të hetimit.  Trafikim i të miturve, neni 128/b i Kodit Penal, evidentuar 1(një) ngjarje, zbuluar, me 4 autorë, 2 arrestuar në flagrancë, 2 shpallur në kërkim. Referimi në Prokurorinë për Krime të Renda.  Mbajtje e lokaleve për prostitucion, neni 115 i Kodit Penal, 1(një) rast, referuar në Prokurorinë pranë Gjykatës së Shkallës Parë Kukës, zbuluar me 3 autorë, 2 arrestuar në flagrancë, 1 në gjendje të lirë.

Në zbatim të Urdhrit të Prefektit nr. 26, date 16.12.2014, “Për krijimin e Komitetit Rajonal të Luftës kundër Trafikut të Qenieve Njerëzore” dhe Tryezës Teknike Rajonale Antitrafik për periudhën janar-dhjetor 2015, Komiteti Rajonal Antitrafik Lezhë ka zhvilluar një sërë takimesh dhe aktivitetesh:

Me datë 3 Mars 2015 u organizua takimi i Komitetit Rajonal dhe Tryezës Teknike me temë “Hartimi i Planit Rajonal të Veprimit Antitrafik në Qarkun Lezhë. në takim u prezantua

95

Strategjia e Luftës kundër Trafikimit të Personave dhe Plani i Veprimit 2014-2017, u draftua Plani Rajonal Antitrafikim ne përputhje me objektivat e Strategjisë Kombëtare, i cili u miratua nga KRAT dhe u përcaktuan detyrat dhe përgjegjësitë e secilit institucion në zbatim të planit rajonal antitrafik.

Me datë 16 Shtator 2015 u zhvillua takimi i radhës i Komitetit Rajonal Antitrafik, ku pati diskutime mbi ecurinë e aktiviteteve verore dhe hartimit të kalendarit të Muajit Antitrafik.

Me datë 16 Dhjetor 2015 u zhvillua takimi i Tryezës Teknike, kërkuar nga ana e Drejtorisë Rajonale të Shërbimit Social Shtetëror Lezhë për trajtimin e një rasti, për të cilin u morën detyra dhe angazhim si nga Ëorld Vision Lezhë, i cili ofroi mbështetje për pagesën e qeras së banesës për një periudhë 6-mujore, zyrtarizimi ligjor në bashkëpunim me Bashkinë Lezhë, si dhe ndihma nga ana e Kryqit të Kuq Lezhë. Gjithashtu, Drejtorisë së Shëndetit Publik iu la detyrë ndjekja e shërbimit shëndetësor të rastit në fjalë. Ky shembull është një histori suksesi, I cili duhet të përqafohet nga KRAT-et e tjera për mënyrën e zgjidhjes së rasteve në KRAT-e apo TT.

Nga Drejtoria Vendore e Policisë Lezhë është punuar në drejtim të parandalimit, zbulimit dhe goditjes së veprimtarisë kriminale të trafikimit të qenieve njerëzore, si dhe evidentimin e viktimave të mundshme dhe viktimave të trafikimit, duke bashkëpunuar me Drejtorinë Rajonale të Shërbimit Social Shtetëror. Gjatë vitit 2015, nga ana e strukturave të Drejtorisë Vendore të Policisë Lezhë janë evidentuar 2 raste të “Trafikimit personave”, (femra), 1 rast i “trafikimit të të miturve të mbetur në tentativë (femër)”, dhe 1 rast i “ndihma për kalim të paligjshëm kufiri”, ku janë arrestuar e ndaluar 4 autorë të këtyre veprave penale, shpallur në kërkim 1 autor. Nga Drejtoria e Policisë së Kufirit dhe Emigracionit nuk ka pasur asnjë informim në lidhje me evidentimin apo konstatimin e rasteve të trafikimit të qenieve njerëzore.

Në drejtim të zhvillimit dhe pjesëmarrjes së strukturave shtetërore në parandalimin dhe luftën kundër trafikimit të personave, qarku Lezhë ka qenë totalisht i angazhuar në zbatimin me korrektesë të aktiviteteve të fushatës verore, ashtu edhe të Muajit të Luftës kundër Trafikimit të Personave. Kështu mund të përmendim aktivitetet e shumta të Drejtorisë Rajonale të Shërbimit Social Shtetëror, qoftë me komunitetin, ashtu edhe me nxënësit e shkollave të mesme e 9-vjeçare.

Gjatë periudhës janar – qershor 2015, nga Drejtoria Rajonale e Arsimit (DAR) janë zhvilluar seminare në të gjithë qarkun, me pjesëmarrjen e komunitetit, drejtorë shkollash, mësues e punonjës të Drejtorive të ndryshme zonale dhe rajonale, shërbimet sociale të komunave dhe bashkive, etj, si dhe janë trajtuar problemet e trafikimit, parandalimit, bashkëpunimit, informimit dhe referimit të rasteve kur ato janë ose përbëjnë rrezikshmëri për trafikim. DAR nuk ka pasur asnjë rast të identifikuar si viktimë e mundshme trafikimi, por në mënyrë të vazhdueshme ka qenë korrekte, jo vetëm për të evidentuar apo hulumtuar përmes rrjetit të shërbimit psiko – social, por edhe për të bashkëpunuar në mënyrë sistematike për ndërgjegjësim, këshillim, parandalim dhe njohje ligjore, përmes specialistëve të antitrafikut në Drejtorinë Vendore të Policisë së Qarkut Lezhë. Gjithashtu nga DAR janë zhvilluar aktivitete të përbashkëta sidomos për Policimin në komunitet, ku pjesëmarrja e nxënësve në ambientet e policisë, mënyra e funksionimit të procesit të policimit në komunitet, i ka dhënë mundësinë nxënësve që të bëjnë pyetje dhe të marrin përgjigje të qarta, si dhe të ndërgjegjësohen edhe për rolin e tyre në këtë drejtim. Po kështu, është bashkëpunuar edhe me Drejtorinë Rajonale të Shërbimit Social Shtetëror të Qarkut Lezhë, të cilët janë vënë në

96 dispozicion të shkollës për të bërë njohjen me legjislacionin dhe mënyrën e bashkëpunimit, për të rritur dhe forcuar ndjeshmërinë sociale tek njerëzit.

Drejtoria e Shëndetit Publik Lezhë, për periudhën janar – dhjetor ka zhvilluar seminare edukuese me nxënës nga mosha 12– 18 vjeç të shkollave të rrethit të Lezhës (Zejmen, Spiten, Manati, Torovicë, Balldre, Dajc, Shëngjin, Ishull Shëngjin, Shënkoll, Rrile, Lezhë), mbi kujdesin që duhet të kenë adoleshentët ndaj përzgjedhjes së miqve, të cilët mund të mos jenë në shkollë dhe kanë diferencë moshe më të madhe se ata, kujdesin e zgjedhjes së partnerit dhe fejesat e reja në moshe, shoqërimi me persona të panjohur dhe me sjellje të dyshimta, si dhe mbi etikën e të veshurit në shkollë. Gjithashtu, janë informuar mbi të drejtat që kanë të rinjtë, ku mund të drejtohen për të marrë informacione të sigurta dhe mund të paraqesin denoncimet dhe raportimet në rastet që ata ndihen të rrezikuar apo të kërcënuar, sikurse Linja Kombëtare 116006 dhe Aplikacioni Raporto! Shpëto!. Njëkohësisht janë zhvilluar takime edhe me personelin shëndetësor të mesëm dhe të larte mbi zbatimin e Procedurave Standarde të Veprimit që duhet të ndiqen në rastet e viktimave të trafikimit. Asnjë rast viktimë/viktimë e mundshme trafikimi nuk është identifikuar nga Drejtoria e Shëndetit publik.

Pranë institucionit të Prefektit të Qarkut Gjirokastër, në mbështetje të ligjit Nr. 8927, datë 25.07.2002 “Për Prefektin”, me Urdhrin Nr. 3, datë 20.01.2015 u ringrit Komiteti Rajonal i Luftës kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore për Qarkun e Gjirokastrës.

Që në fillim të vitit nga ana e KRAT Gjirokastër është hartuar Plani i Veprimit për periudhën Janar – Dhjetor 2015. Në këtë plan veprimi u përcaktuan të gjitha detyrat dhe përgjegjësitë për strukturat rajonale përkatëse, aktivitetet dhe angazhimet që merr Komiteti dhe anëtarët e tij në kuadër të parandalimit dhe luftës kundër trafikimit të personave. Gjithashtu, institucionet e tjera, anëtare të Komitetit Rajonal Antitrafik Gjirokastër hartuan planet përkatëse të veprimit. Kështu:

Bashkia Gjirokastër gjatë periudhës raportuese mbajti nën monitorim situatën social- ekonomike të 55 familjeve, ku kryefamiljare janë të reja ose vajza- nëna. Gjithashtu në monitorim janë edhe 16 gra e vajza, të cilat kanë marrë nga Gjykata Urdhër- Mbrojtjeje.

Drejtoria e Shëndetit Publik sipas Planit të Veprimit të hartuar për vitin 2015 ka bërë gjatë kësaj periudhe promovimin e materialeve për protokollet e procedurave standarde të veprimit, identifikimit dhe referimit të viktimave të mundshme të trafikimit prej personelit dhe institucionet shëndetësore. Gjatë periudhës analizuese, nga ky institucion nuk ka asnjë rast konkret të deklaruar prej qendrave shëndetësore, i cili të ketë qenë viktimë e mundshme trafikimi. Gjithashtu nuk ka pasur as raste të dokumentuara të shfrytëzimit të femrave për qëllime prostitucioni.

Drejtoria Rajonale e Shërbimit Kombëtar të Punësimit, si pjesë e Komitetit Rajonal Antitrafik ka qene e gatshme të ofrojë punësim, formim profesional, këshillim dhe orientim për tregun e punës për këtë kategori. Pranë kësaj drejtorie funksionon sporteli i emigracionit, nëpërmjet të cilës punëkërkuesve u shërbehet me informacion falas për emigrimin, nëpërmjet një pakete informuese.

Për vitin 2015, shifrat e trafikimit të personave në qarkun Gjirokastër janë zero. Kështu, gjatë periudhës 1 Janar- 31 Dhjetor 2015 nuk është evidentuar asnjë rast i trafikimit të personave. Ndërkohë, nga shërbimet policore të Seksionit për Trafiqet e Paligjshme, në zbatim të Urdhër Shërbimit të Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së Shtetit me Nr. 865, datë 26.12.2007 “Për hedhjen e të dhënave në data- baza për viktimat e trafikut”, gjatë periudhës 97 raportuese në Pikat e Kalimit Kufitar, Kakavijë dhe ‘Tri Urat” janë deportuar rreth 1500 shtetas të huaj, me origjinë kryesisht siriane, vendet e Lindjes së Mesme dhe Afrikës, të cilët nga intervistimi ka rezultuar se kane kaluar në këmbë nëpërmjet kufirit të gjelbër. Në rrethin e Gjirokastrës drejtimet kryesore ose pikat nga ku realizohen trafiqet janë:

- Llongo- Katundë- Gjirokastër - Dritë- Kakavijë- Grykë e Bogazit- Peshkëpi e Sipërme- Nepravishtë- Gjirokastër - Gjirokastër- Delvinë- Vlorë - Gjirokastër- Sarandë- Vlorë

Problem shqetësues për Qarkun e Gjirokastrës ka qenë kalimi i paligjshëm i kufirit nga shtetasit e vendeve të treta apo Lindjes së Mesme dhe vendeve të ndryshme afrikane, kjo duke iu referuar edhe pozitës gjeografike që ka ky qark me Greqinë. Ata kanë tentuar të hyjnë dhe të përdorin rajonin tonë si transit për të kaluar më pas në vendet e Bashkimit Evropian. Sipas raportimeve të Drejtorisë për Kufirin dhe Migracionin, ajo çfarë është evidentuar gjatë vitit 2015, është ulja e ndjeshme e numrit të emigrantëve. Nga ana e strukturave të Drejtorisë Vendore të Policisë së Qarkut në vazhdimësi janë marrë masa të vazhdueshme, sipas dinamikës së krijuar për goditjen e aktivitetit kriminal në fushën e trafikimit të qenieve njerëzore.

Një problem tjetër shqetësues për qarkun e Gjirokastrës përbën fenomeni i lypësisë së të miturve, kryesisht në rrugë apo ambiente të tjera të frekuentuara në qendrat e banuara, fenomen i cili ka lidhje me trafikimin e të miturve për lypësi. Kjo situatë mund të klasifikohet më shqetësuese, nisur nga fakti se qarku i Gjirokastrës ka në përbërje të tij edhe një numër të konsiderueshëm të komuniteteve romë dhe egjiptiane, që përbëjnë edhe grupet më të rriskuara.

Bazuar në Planin e veprimit të Komitetit Rajonal për Luftën kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore për periudhën janar – dhjetor 2015 dhe në kalendarin e aktiviteteve për Muajin e Luftës kundër Trafikimit te Personave, nga strukturat përkatëse në Qarkun e Gjirokastrës janë zhvilluar një serë aktivitetesh si më poshtë:

Drejtoria Arsimore Rajonale, në bashkëpunim me institucionet arsimore ka marre pjesë si faktor i rëndësishëm në edukimin e fëmijëve dhe në parandalimin e trafikimit të qenieve njerëzore. Gjatë vitit u realizuan shumë veprimtari, ku theksi u vendos në:

 Sensibilizimin e fëmijëve, prindërve dhe stafeve mësimorë për rrezikun që paraqet trafikimi i qenieve njerëzorë, për format e shfaqjes dhe si mund të parandalohet.  Reduktimin e braktisjes shkollore dhe tërheqjen e fëmijëve të rrugës në bankat e shkollës.  Rritjen e bashkëpunimit me psikologët dhe punonjësit socialë për të gjitha grup moshat dhe sidomos për fëmijët që vijnë nga shtresat e margjinalizuara.  Organizimin e tryezave të rrumbullakëta dhe fushatave sensibilizuese, jo vetëm gjatë muajit tetor që është shpallur “Muaji Antitrafik”, por aktivitete me shtrirje gjithëvjetore. Tryeza të tilla janë zhvilluar në shkollat “Koto Hoxhi”, “Cajupi”, Naim Frashëri”, etj.  Gjimnazi “Asim Zeneli” ka përgatitur fletëpalosje, ku ka trajtuar të ndërthurura çështje të dhunës, trafikimit dhe si të mbrohemi prej tyre në bashkëpunim edhe me Njësinë e Shërbimit Psiko social.

98

 Janë planifikuar dhe realizuar aktivitete të larmishme artistike dhe sportive, me qëllim që fëmijët të përfshihen në këto veprimtari dhe të jenë sa më larg situatave të rrezikshme të trafikimit.

Nga ana e Institucionit të Prefektit të Qarkut Gjirokastër, janë marrë masa për hartimin e Planit të Veprimit për periudhën janar – dhjetor 2016, rifreskimin e anëtarëve të Komitetit Rajonal Antitrafik e Tryezës Teknike, si dhe hartimin e Rregullores së KRAT – it.

Komiteti Rajonal Antitrafik Shkodër dhe Tryeza Teknike u riorganizuan me urdhrin e Prefektit Nr. 9, datë 10.02.2015 ‘’Për riorganizimin e Komitetit Rajonal kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore’’, urdhrin Nr. 10. datë 10.02.2015 ‘’Për riorganizimin e Tryezave Teknike kundër Trafikimi të Qenieve Njerëzore’’ dhe u hartua Plani i Veprimit Antitrafik për Qarkun Shkodër, i cili iu shpërnda gjithë strukturave përgjegjëse për zbatimin e tij. Gjatë vitit 2015 puna e KRAT Shkodër ka konsistuar në :

 Realizimin e takimeve periodike në periudha 3 (tre) mujore dhe përcjelljen e informacionit zyrtar të Komitetit Rajonal dhe Tryezave Teknike pranë Institucionit të Prefektit të Qarkut Shkodër dhe raportimin e tij pranë Ministrisë së Punëve të Brendshme;  Rritjen e bashkëpunimit të institucioneve anëtare të Tryezës Teknike dhe Komitetit Rajonal që ushtrojnë aktivitet në Qarkun Shkodër, të cilët kanë bërë punë intensive me reforma për parandalimin, informimin dhe ndërgjegjësimin për personat me probleme sociale që mund të bëhen burim i viktimave të trafikimit.  Bashkëpunimin dhe raportimin e anëtarëve të Komitetit Rajonal për denoncimin dhe përcjelljen në strukturat përkatëse për rastet e identifikuara sidomos të shtresave të keqtrajtuara që kryesisht kanë qenë gratë dhe fëmijët.  Vëmendje e veçantë i është kushtuar nga Institucioni i Prefektit të Qarkut Shkodër, anëtarëve të Komitetit Rajonal dhe OJF në realizimin e fushatave ndërgjegjësuese dhe informuese për dhunën në familje dhe aspekte të trafikimit të fëmijëve dhe të të rriturve. Duke realizuar 22 aktivitete sensibilizuese në shkolla, 2 (dy) takime në pikën e kalimit kufitar në Muriqan, 2 (dy) tenda informuese pranë Prefekturës Shkodër 6 (gjashtë) takime në qendrat shëndetësore dhe 1 (një) takim sensibilizues në 1 (një) ndërmarrje fasoni në Pukë mbi fenomenin e trafikimit të shpërndara gjatë periudhës së verës dhe gjatë muajit antitrafik.  Drejtoria Rajonale e Shëndetësisë ka realizuar trajnimin e 179 mjekëve të Qendrave Shëndetësore në zonat rurale me teme “ Rëndësia e Mjekut të Familjes në Raportimin e Viktimave të Trafikimit.’’  Është organizuar nga Drejtoria e Shërbimit Social Shtetëror dhe Drejtoria Rajonale e Formimit Profesional Publik, kursi i aftësimit profesional për 24 gra dhe vajza nga familjet e ngujuara në Komunën Rrethina, të cilët kanë përfituar dhe mbështetjen psikologjike nga Drejtoria e Shëndetit Publik Shkodër.  Prefektura Shkodër në bashkëpunim me Drejtorinë e Shërbimit Social Shtetëror, Drejtorinë Vendore të Policisë dhe Drejtorinë Arsimore Rajonale Shkodër ka realizuar 15 takime në shkollat e Qarkut Shkodër. Nga këto takime kanë qenë përfitues 1823 nxënës të Qarkut Shkodër, të shkollave 9- vjeçare, të mesme dhe degët psikologji dhe punë sociale në Universitetin e Shkencave të Edukimit në Universitetit e Shkodrës.

Disa nga rezultatet e arritura për vitin 2015

99

1. Projekti i Caritas Shqiptar dhe CRS për fuqizimin e kapaciteteve të institucioneve qeveritare shqiptare në mbrojtje të viktimave të trafikimit, financuar nga Zyra mbi Trafikimin e Personave (J-TIP) e Departamentit të Shtetit pranë Qeverisë së SHBA, ka ndihmuar në përmirësimin e bashkëpunimit ndërkufitar të policisë ndërkufitare me homologët e tyre në Kosovë dhe Malin e Zi dhe është mundësuar sistemimi dhe pajisja me të gjitha pajisjet e nevojshme e 2 dhomave intervistimi në Pikën e Kalimit Kufitar në Muriqan. 2. Në shtator të vitit 2015, është hapur strehëza për sistemimin e viktimave të dhunës në familje, për 48 orët emergjente. Ky shërbim është bërë i mundur falë bashkëpunimit të Bashkisë Shkodër me organizatën “Gruaja te Gruaja”. Takimet e Komitetit Rajonal dhe Tryezave Teknike të Luftës kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore janë mbajtur në Institucionin e Prefektit të Qarkut Shkodër, në Nënprefekturën Malësi e Madhe dhe në ambientet e pikës së kalimit kufitar Muriqan. Gjatë vitit 2015, janë mbajtur 5 takime :  Me datë 10.02.2015 u zhvillua takimi i parë për vitin 2015 me qëllim riorganizimin e Komitetit Rajonal Antitrafik dhe u dhanë sugjerimet për hartimin e Planit të Veprimit Antitrafik për vitin 2015.  Me datë 18.02.2015 u organizua ëorkshopi me temë: “Forcimi i kapaciteteve të strukturave shtetërore në mbrojtje të viktimave të trafikimit të personave" me anëtarët e Komitetit Rajonal, Tryezës Teknike, Zyrës së Koordinatorit Kombëtar Antitrafikim dhe Caritas Shqiptar Institucioni i Prefektit, në bashkëpunim me Drejtorinë e Kufirit dhe Migracionit dhe Drejtorinë e Policisë së Qarkut Shkodër realizuan me datë 21.07.2015 takimin me temë: Bashkëpunimi me strukturat e Drejtorisë Rajonale të Kufirit dhe Migracionit dhe Drejtorinë e Policisë së Qarkut Shkodër për informimin dhe ndërgjegjësimin e opinionit publik në pikën e kalimit kufitar mbi fenomenin e trafikimit të qenieve Njerëzore. U diskutua në lidhje me trajnimin e efektivëve të policisë për identifikimin e personave që janë në rrezik trafikimi dhe mbi planin e masave të hartuar nga Drejtoria e Kufirit dhe Migracionit në lidhje me azilkërkuesit. Pas këtij takimi u bë e mundur shpërndarja e materialeve sensibilizuese. (Fotonovela).  Në periudhën Maj- Korrik është organizuar kursi i Aftësimit Profesional për 24 gra dhe vajza nga familjet e ngujuara në Komunën Rrethina . Përfitues direkt në këtë shërbim ishin 24 vajza dhe gra dhe në të njëjtën kohë kanë marrë mbështetjen psikologjike nga Drejtoria e Shëndetit Publik Shkodër.  Me datë 23.09.2015 u realizua promovimi i nismës së sensibilizimit dhe parandalimit të migracionit të parregullt në shtetin Belg pranë Zyrës së Informimit të Bashkimit Evropian.  Me datë 28-29.09.2015 u realizua trajnimi i anëtarëve të KRAT nga Caritas Shqiptar në Tiranë.  Në nëntor të vitit 2015 pranë Bashkisë Shkodër, është organizuar takimi për hartimin e Planit Lokal të Veprimit për identifikimin dhe mbrojtjen e fëmijëve në situate rruge.

Nga raportimi i Drejtorisë Vendore të Policisë së qarkut Shkodër, mbi numrin e viktimave të trafikimit në Qarkun Shkodër, të identifikuara dhe trajtuara nga anëtarët e KRAT dhe TT, rezulton 1 viktimë trafikimi. Nga ana e Drejtorisë Rajonale të Shërbimit Informativ të Shtetit informohemi se në lidhje me identifikimin e numrit të personave të trafikuar dhe viktimat e mundshme për trafikim për periudhën janar –dhjetor 2015 nuk janë identifikuar raste, viktima të trafikim ose viktima të mundshme trafikimi nga Qarku Shkodër. Në lidhje me situatën dhe rreziqet që paraqet lëvizja e pakontrolluar e shtetasve, sidomos e fëmijëve të pashoqëruar në vendet e BE-së, që mund të kthehen burim i trafikimit të qenieve njerëzore,

100 evidentohet se Drejtoria Rajonale e Shërbimit Informativ të Shtetit e ka trajtuar fenomenin në rast që ka konstatuar në përputhje të plotë me ligjin e SHISH.

Drejtoria Rajonale e Formimit Profesional Publik Shkodër ka bërë e mundur përfshirjen në grupe të integruara, të personave nga komuniteti rom në kurset profesionale të hidraulikës, mekanik makinash industriale (qepëse) dhe kopshtar, ndërsa nga kontaktet e DRSHKP, nuk ka persona të evidentuar si të punësuar nga ky komunitet. 8 pjesëtarë të komunitetit Rom, vazhduan kursin e saldatorit me qëllim negocimin për mundësi punësimi në përfundim të trajnimit në fillim të vitit 2016. Janë përfshirë në kursin ‘’Gdhendës druri’’ 9 (nëntë) persona të komunitetit rom. Kanë përfunduar me sukses trajnimin në profilin përkatës 4 (katër) persona të këtij komuniteti. Është evidentuar 1 (një) person i komunitetit Rom i punësuar, i cili është punësuar në profilin e saldatorit, si dhe është angazhuar nga Drejtoria Rajonale e Formimit Profesional Publik Shkodër si instruktor me kohë të pjesshme. Në bashkëpunim me shoqatën “’ I Care’’, është realizuar përfshirja e kursantëve jetimë në kursin e pastiçerisë. Gjithastu, janë realizuar takime me shoqatën ‘’Maltezer’’ me qëllim përfshirjen e nënave të fëmijëve me aftësi të kufizuar. Në lidhje me ndjekjen e postformimit të shtresave vulnerabël të trajtuar në kurset profesionale, nëpërmjet sistemit të gjurmimit, i cili po aplikohet nga ky insitucion janë evidentuar raste sporadike të vetëpunësimit. Në periudhën prill-qeshor 2015, KRAT Shkodër, në bashkëpunim me Drejtorinë Rajonale të Shëndetit Publik ka realizuar takime ndërgjegjësuese me të 4 qendrat shëndetësore të qytetit dhe qëndrën shëndetësore të Komunës Velipojë, ku u informuan:

• 170 punojës të shëndetësisë; • 11 infermierë të shkollave të shërbimit dentar; • 10 punojës të stafit në Qëndrën Shëndetësore të Komunës Velipojë.

Drejtoria Arsimore Rajonale ka realizuar takime periodike me të gjithë drejtuesit e shkollave të DAR dhe, drejtuesit e shkollave me stafet e tyre pedagogjike, me qëllim njohjen me rrezikshmërinë që paraqesin grupet kriminale të interesuara për trafikimin e qenieve njerëzore. Në planin e veprimit të DAR Shkodër, është punuar për pasurimin e orëve mësimore me temat e trafikimit të personave që realizohen në bashkëpunim psikolog - mësues. Janë realizuar tema për trafikimin, janë organizuar debate, dramatizime, ese, si dhe janë zhvilluar aktivitete sensibilizuese. Qëllimi i këtyre veprimtarive edukative është të shërbejë si material referimi dhe burimor në aktivitetet nga dhe për nxënësit që lidhet me parandalimin e disa prej rreziqeve me të cilat ndeshen ato në ditët e sotme. Vlen të përmendet fakti që, në bashkëpunim me Shtëpitë e Fëmijës u mundësua integrimi i një grupi fëmijësh jetimë në shkollat “Salo Halili”, “Xheladin Fishta” dhe “Azem Hajdari”. Gjithashtu u punua për identifikimin dhe përditësimin e listave për të regjistruar të gjithë fëmijët e moshës së detyrimit shkollor, kjo në bashkëpunim me të gjithë institucionet që ofrojnë shërbim në interes të fëmijëve si Shtëpia e Fëmijës, Drejtoria Rajonale e Shërbimit Social, Drejtoria Vendore e Policisë së Qarkut Shkodër, Drejtoria e Shëndetit Publik, si dhe institucionet arsimore Shkodër.

Për vitin vitit 2015, pranë Zyrave të Punësimit në shkallë Qarku janë regjistruar gjithsej 11958 punëkërkues (5182 femra dhe 6776 meshkuj), ku nuk është identifikuar asnjë viktimë trafikimi apo viktimë e mundshme trafikimi. Gjatë periudhës tetor- dhjetor aktualisht dhe në vazhdim ka mundësi punësimi në sektorin fason (rrobaqepësi, këpucë dhe përpunim peshku) për 158 gra dhe vajza, veçanërisht të moshës 18-35 vjeç dhe pa profesion, por edhe deri në 45 vjeç me profesion qepës tekstilesh dhe qepës lëkurash. Njëkohësisht në vazhdimësi ka vende të lira në sektorin e telemarketingut, aktualisht janë rreth 130 vende. Në çdo rast është 101 kërkuar bashkëpunim dhe bashkërendim institucional për masat parandaluese apo rehabilituese për personat e trafikuar do të veprohet me përparësi në drejtim të ndërmjetësimit të tyre në punë dhe formim profesional.

Nënprefektura Pukë, në bashkëpunim me Zyrën Arsimore, Drejtorinë e Shëndetit Publik dhe pushtetin vendor ka organizuar takime dhe fushata të ndryshme sensibilizuese dhe ndërgjegjësuese lidhur me fenomenin e trafikimit, pasojat e këtij fenomeni dhe mënyrën e raportimit. Në bashkëpunim me psikologët e shkollave u hartua një plan veprimi i përbashkët me masa informuese mbi çështjet e mbrojtjes së fëmijëve, të drejtat e tyre, barazinë gjinore, dhunën në familje dhe fenomenin e trafikimit të qenieve njerëzore. Për secilën nga këto tema u përcaktua edhe kalendari i takimeve me shkollat e ndryshme. Në këtë kuadër u realizuan : 1. Takime sensibilizuese me nxënësit e shkollave të mesme; 2. Fushata ndërgjegjësimi mbi pasojat e fenomenit të trafikimit; 3. tryeza diskutimi me shoqata dhe institucione që mbulojnë problematika të ndryshme sociale. Për periudhën Janar – dhjetor 2015 mbi identifikimin e numrit të personave të trafikuar dhe viktimat e mundshme për trafikimit, në nënprefekturën Malësi e Madhe nuk ka pasur asnjë rast trafikimi. Në bashkëpunim me Prefekturën Shkodër janë realizuar fushata ndërgjegjësuese dhe informuese për fenomenin e trafikimit dhe pasojat e tij. Puna është përqendruar edhe në takime me psikologët e shkollave, duke hartuar një plan veprimi të përbashkët me masa informuese mbi çështjet e mbrojtjes së fëmijëve, të drejtat e tyre, barazinë gjinore, dhunën në familje dhe fenomenin e trafikimit të qenieve njerëzore.

Në analizën e tij, KRAT Shkodër, përveç arritjeve në zbatimin e Strategjisë dhe Planit të Veprimit, gjatë periudhës raportuese ka hasur edhe disa sfida, sikurse:

1. Mos regjistrimi i komunitetit Rom; 2. Përveç rezistencës që disa viktima të mundshme trafikimi mund të bëjnë në konsultën mjekësore, mjekët nga frika e raportimit bëjnë rezistencë dhe nuk tregojnë realitetin për arsye të mungesës së zyrave të policisë në qendrat shëndetësore. 3. Ngritja e Njësive të Mbrojtjes së Fëmijëve në Njësitë Vendore dhe kualifikimi i personave përgjegjës. 4. Numri i vogël i fëmijëve që janë përfshirë në përfitimin e programeve për arsimimin plotësues, për ata që kanë braktisur shkollën nëpërmjet modelit ''Shansi i Dytë''. 5. Raporti psikolog- nxënës nuk është në ekuilibër. (Nr. i madh i nxënësve që menaxhohen nga 1 psikolog).

Komiteti Rajonal Antitrafik Dibër, në fillim të vitit, hartoi Planin e Veprimit për vitin 2015, si dhe miratoi Rregulloren “Për organizimin dhe funksionimin e Komitetit Rajonal për Luftën kundër Trafikimit të Personave”, në të cilën ishin përcaktuar në mënyrë të detajuar rregullat dhe detyra të hollësishme në lidhje me organizimin, funksionimin e marrëdhëniet e komitetit me institucionet shtetërore dhe jo shtetërore, aktore për parandalimin e luftën kundër trafikimit të personave në nivel qarku. Institucioni i Prefektit, ka marrë pjesë në takimet e organizuara nga strukturat shtetërore dhe OJF-të, në takimet e organizuara prej tyre mbi situatën antitrafike në qark e rrethe, duke bërë diskutime mbi situatën dhe duke përcaktuar përparësi për periudhën në vazhdim.

Në mbledhjet e Komitetit Rajonal e Nënkomiteteve Antitrafik, është informuar e raportuar mbi identifikimin e femrave të papuna, të paarsimuara, si dhe fëmijët e tyre, që vijnë nga

102 familje të varfra e shtresat e popullësisë që janë më në nevojë. Me datë 29.12.2015 u zhvillua mbledhja e Komitetit Rajonal Antitrafik dhe e Tryezës Teknike Antitrafik, mbledhja e pestë e Nënkomiteteve në rrethet Mat e Bulqizë, në të cilat u paraqitën informacione dhe u bënë diskutime mbi situatën antitrafik në qark e rrethe për vitin 2015, si dhe u përcaktuan përparësi për periudhën në vazhdim.

Aktivitetet në kuadër të Muajit Antitrafik përfshinë rreth 350 fëmijë të 15 shkollave 9-vjeçare e të mesme të qarkut Dibër në takimet informuese që u bënë në lidhje me trafikimin; shkaqet, strukturat ku mund të raportohet, diskutimin e rasteve specifike dhe njohja me Aplikacionin Raporto! Shpëto!. Aktivitetet u monitoruan nga Drejtoria Rajonale Arsimore, Zyrat e saj në rrethe, si dhe nga OJF-të që operojnë në qarkun Dibër. Për vizatimet e kryera nga nxënësit e disa shkollave, në kuadër të muajit antitrafik, u shpërndanë certifikata mirënjohjeje nga Koordinatori Kombëtar për Çështje të Luftës kundër Trafikimit të Personave.

Zyra Rajonale e Shërbimit Social Shtetëror ka bërë vlerësimin social-ekonomik për 6 raste të fëmijëve të pa shoqëruar, të cilët kanë kërkuar azil ekonomik në vende të BE, si Francë, Norvegji, Suedi.Për secilin rast është plotësuar një formular TIP, dhe është raportuar në Drejtorinë e Përgjithshme të Shërbimit Social Shtetëror Tiranë. Në lidhje me familjet e komunitetit Rom në qarkun Dibër, u evidentuan 6 familje. Nga këto janë 2 familje në Bashkinë Mat, 4 në Njësinë Administrative Komsi.Për rastet e tjera familjet Rome, nuk janë me gjendje civile por me qëndrim të përkohshëm.

Shërbimi Kombëtar i Punësimit, Drejtoria Rajonale e SHKP Dibër, gjatë vitit 2015, ka pritur këshilluar dhe regjistruar 2110 punëkërkues papunë. Peshën më të madhe të punëkërkuesve të papunë e zënë ato që janë me ndihmë ekonomike 1688, në pagesë papunësie janë 233 punëkërkues. Nga kontaktet që ka patur kjo zyrë me punëdhënësit privat dhe OJF-të nuk rezultojnë raste të shfrytëzimit të fëmijëve në punë të detyruar apo raste të trafikimit të qenieve njerëzore. Organizata Ëorld Vision, së bashku me NJMF-në e bashkisë Peshkopi, në muajit janar- shkurt-mars e ka përqendruar aktivitetin në menaxhimin e 3 rasteve. Gjatë muajve tetor- nëntor-dhjetor Ëorld Vision, ka realizuar vizita me 83 fëmijë fëmijë të fshatit Brest, njësia administrative Kastriot, për të parë problematikat që paraqesin ato në shëndet. Aktivitete me prindër për disiplinimin pozitiv dhe vulnerabilitetin ku prindërit janë njohur me konceptet në fjalë dhe me teknikat që duhet të perdorin në displinimin e fëmijëve. Po kështu, ka ofruar mbështetje për 17 kopshte me materiale kancelarie dhe një kopsht me tapet, karrige dhe rafte, ka zhvilluar aktivitete me 300 fëmijë në nevojë, në kuadër të festave të fund vitit të cilëve iu dhuruan edhe dhurata, si dhe ka mbështetur me paketa ushqimore 61 familje në nevojë të identifikuara nga mesuesit dhe nxënësit e shkollave si dhe vetë komuniteti. Gjithashtu, ka dhuruar 400 dhurata për fëmijët e shkollave fillore, ku Ëorld Vision, punon (Cetush ,Vrenjt, Obok, Kërçisht i sipërm, Bllatë e poshtme, Dovolan, Selane, Staravec, Borovjan, Deshat) dhe ka mbështetur dhe asistuar rastet e shëndetit të 20 fëmijëve, me vizita, konsulta, ilaçe dhe syze.

Kryqi i Kuq Shqiptar dega Dibër, gjatë periudhës janar-shkurt-mars 2015, u ka ardhur në ndihmë 30 familjeve më në nevojë të identifikuara nga Institucioni i Prefektit dhe punonjësja sociale e Bashkisë. Në partnership me Ëorld Vision, gjatë periudhës verore e përqendruan aktivitetin e tyre në kampe verore për fëmijë nga qyteti i Peshkopisë, që variojnë nga mosha 8 vjeçare deri në 14 vjeç. Në këto aktivitete u përfshinë fëmijë me aftësi të kufizuar të këtij grupi moshor të komunave Sllovë, Muhurr dhe qyteti i Peshkopisë. Këto aktivitete u

103 zhvilluan në katër javë ku në çdo javë (pesë ditë nga e hëna në të premte) janë përfshirë 50 fëmijë.

Organizata “Partnerët për Fëmijë”, ka pasur takime me prindërit, bordet e shkollave, qeveritë e nxënësve dhe psikologët e shkollave, për të rritur kapacitetet e tyre dhe ndërgjegjësimin për t’u dhënë mundësi fëmijëve me aftësi të kufizuara për të rritur aksesueshmërinë e tyre në arsim dhe shërbime të tjera që kanë të drejtë fëmijët.

Në rrethin Mat, organizata Save the Children gjatë vitit 2015, ka kryer aktivitete kryesisht me nxënësit e shkollave, ku janë zhvilluar tema të vazhdueshme për trajnimin e fëmijëve në lidhje me format e trafikimit.Gjatë periudhës së verës janë organizuar kampe ditore me fëmijë ku janë zhvilluar aktivitete, si dhe janë paijsur me materiale kancelarie.Ky fondacion ka pajisur disa shkolla me pajisje laboratorike, mjete didaktike, libra artistik etj.Save the Children në bashkëpunim me projektin UNDE Radio dhe shoqatën MDE PAK, nëpërmjet rrjetit kompjuterik dhe mediave trajtojnë probleme të komunitetit Rom, egjiptian, si dhe të fëmijëve me aftësi të kufizuar.Vazhdon trajnimi në shkollat nënëtëvjeçare 31 Korrikut, njësia administrative Komsi, dhe Rrypë në fushën e edukimit.

Drejtoria Arsimore Dibër, ka bashkëpunuar me Drejtorinë e Policisë Dibër, për ndërgjegjësimin e nxënësve ndaj rreziqeve potenciale të formave të kriminalitetit (trafikimi, droga) etj. Ka realizuar disa aktivitete për të ndërgjegjësuar komunitetin në parandalimin e dhunës, drogës dhe trafikimit të fëmijëve. Janë zhvilluar veprimtari që promovojnë një arsim cilësor, me moton një fëmijë i arsimuar është më pak i rrezikuar. Zyra Arsimore Mat ka pasur dy raste të braktisjes së shkollës, konkretisht një në shkollën Gurrë e Madhe në klasën e tetë dhe një në fshatin Ketë në klasën e nëntë.

Bashkia Mat dhe UNDP (Programi i Kombeve të Bashkuara për zhvillim), në kuadër të trajtimit të dhunës në familje, në bashkëpunim me instituconet qendërore dhe Shoqatën kombëtare dhe komuniteti, kanë organizuar seminare (trajnime) ku është trajtuar kryesisht dhuna në familje, shkaqet dhe pasojat e saj.Gjatë këtij viti janë trajtuar nga shërbimet sociale dhe avokatja e autorizuar nga UNDP për shërbimin falas, 30 raste të dhunës në familje.

Në Bashkinë Bulqizë gjatë vitit 2015, nuk ka pasur raste të trafikimit të personave, është punuar për evidentimin e të gjitha familjeve në nevojë pasi ato mund të jenë risk trafikimi. Është asistuar rasti i një fëmije tre (3) vjeç i cili ka lindur në spitalin e Gjakovës dhe në bashkëpunim me shoqatën ATLAS në Tiranë, u bë i mundur regjistrimi i vajzës në gjendjen civile bashkia Bulqizë.

Këshilli i qarkut Dibër, me datë 07.12.2015, mblodhi Komitetin Drejtues për monitorimin e rasteve, ku u trajtua rasti i fëmijës me iniciale A.M. ku rezulton e lindur jashtë martese, dhe është e pa regjistruar. Vajza A.M. është 4 vjeçe gjysmë dhe jeton me gjyshërit. Komiteti drejtues lidhur me regjistrimin, vendosi të përgatisë dokumentacionin përkatës. Në varësi të informacionit të mbledhur do të mbahet takimi tjetër i Komitetit Drejtues ku do të raportohet lidhur me zgjidhjen e problemit.

Gjatë vitit 2015, ka pasur vetëm një rast trafikimi, dhe është ndaluar autori për kryerjen e veprës penale të “Trafikimi i personave të rritur”, të parashikuar nga neni 110/a 2, “Shfrytëzim prostitucioni”, dhe “Kryerja e marrëdhënieve seksuale me të rritura” neni 102 të Kodit Penal. Materialet procedurale i janë kaluar për veprime të mëtejshme Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës Parë e Krimeve të Rënda Tiranë.

104

Në bashkëpunim me Komisariatin e Kufirit dhe Migracionit Dibër, është vazhduar puna në drejtim të realizimit të objektivave për të arritur parandalimin dhe goditjen e veprimtarisë kriminale që tentohet të kryhet nëpërmjet kufirit në përgjithësi dhe trafikimit të qenieve njerëzore në veçanti. Gjatë vitit 2015, sipas statistikave të regjistruara në sistemin TIMS në KPK Dibër, janë kthyer të deportuar nga pala Maqedonase: 150 shtetas, nga këto 136 meshkuj, 14 femra, 9 shtetas nën 15 vjeç, kanë kaluar ilegalisht kufirin 26 shtetas. Të ndarë sipas rretheve, shtetasit janë: Tiranë 13 shtetas, Dibër, Bulqizë 15 shtetas, Fushë Krujë 1 shtetas, Kukës 8 shtetas, Fier 1 shtetas, Elbasan 1 shtetas, Librazhd 4 shtetas, Korçë 1 shtetas, Durrës 1 shtetas. Nga intervistimi dhe deklarimet e marra nga shtetasit e kthyer DEPORTIV e të kapur në kufi, nuk është identifikuar asnjë rast i trafikimit të qenieve njerëzore.

Bazuar në analizimin e gjithë veprimtarisë së kryer nga KRAT-et, në raportimet periodike, si dhe në pjesëmarrjen e Zyrës së Koordinatorit Kombëtar në takimet e zhvilluara të KRAT apo Tryezës Teknike, Drejtoria e Antitrafikut del me këto rekomandime:

 Puna e Komitetit nuk duhet të reduktohet vetëm në përcjellësin e informacioneve të raportuara nga institucionet dhe agjencitë që veprojnë në nivel vendor, por ato duhet të shndërrohen në bërthamën e konceptimit dhe veprimit antitrafikim, përfshirë këtu parandalimin, luftën kundër trafikimit të personave, ashtu edhe mbrojtjen e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit. Raportimet duhet të përmbajnë analiza dhe rekomandime për zgjidhjen e problematikave të identifikuara. Vlen të përmendet puna e mirë e KRAT Kukës, Shkodër, Lezhë, Dibër, Durrës, Elbasan, Korçë, të cilët jo vetëm dërgojnë raporte periodike, por edhe kryejnë një analizim të situatës bazuar në statistika.

 Në plan të parë duhet të jetë përmirësimi i koordinimit midis strukturave në nivel vendor nën drejtimin e Komitetit Antitrafik, nëpërmjet krijimit dhe përditësimit të një rrjeti kontaktesh me të gjithë institucionet, përfshirë edhe shoqërinë civile. Forcimi i partneritetit me OJF dhe strukturat e pushtetit vendor në nivel Qarku duhet t’i paraprijë çdo zhvillimi. Në mbledhjet e KRAT-it dhe të Tryezës Teknike duhet të trajtohen çështje konkrete, duke i analizuar ato me kujdes dhe duke synuar zgjidhjen e tyre. Për çdo mbledhje të zhvilluar KRAT-et duhet të përgatisin një informacion për KK. Një praktikë pozitive është hartimi i kalendarëve të veprimtarive në qarkun e Lezhës, Durrësit dhe Shkodrës, e cila duhet të vijohet edhe nga qarqet e tjerë.

 Një drejtim tjetër i rëndësishëm ku duhet fokusuar puna e KRAT-ve është hartimi i planeve të veprimit në nivel vendor për parandalimin dhe luftën kundër trafikimit të personave. Plani i veprimit duhet të jetë i bazuar në një vlerësim paraprak të nevojave dhe specifikave të qarkut, si dhe duhet të jetë i harmonizuar me Planin Kombëtar të Veprimit për Luftën kundër Trafikimit të Personave. Për t’u përmendur pozitivisht është Plani i Veprimit i KRAT Kukës, Lezhë, Shkodër, Dibër dhe Durrës, plan i detajuar me objektiva specifikë, afate dhe aktivitete konkrete.

o KRAT-et Tiranë, Fier dhe Berat duhet të marrin masa për riorganizimin e punës së tyre, duke saktësuar dhe përditësuar kontaktet e anëtarëve, si dhe të hartojnë një plan konkret pune me afate të përcaktuara qartë dhe duke prioritizuar çështjet kryesore që kërkojnë zgjidhje të shpejtë.

105

 Duhen marrë masa për mbrojtjen e individëve dhe grupeve të rrezikuara nga trafikimi, në mënyrë të veçantë të fëmijëve. Për këtë qëllim duhen mbështetur dhe duhet të bëhen studime mbi situatën e trafikimit në nivel qarku. Duhet të punohet për krijimin e një baze të dhënash për të gjitha kategoritë dhe individët e rrezikuar nga trafikimi, si: familjet me nivel të ulët ekonomik, fëmijë që kanë braktisur shkollën, fëmijë të paregjistruar në gjendjen civile, gra kryefamiljare, fëmijët jetimë, fëmijë me prindër të divorcuar, të papunë, etj. Bashkëpunimi me organizatat jofitimprurëse dhe qendrat e Tiranës, Vlorës dhe Elbasanit (përfshirë dhe MU) të jetë më i frytshëm, nga KRAT-et respektive dhe, duhet të shërbejnë si një model pozitiv, i cili të shtrihet edhe në qarqet e tjerë.

 Një prioritet tjetër shumë i rëndësishëm është krijimi dhe institucionalizimi i mekanizmit vendor për identifikimin, referimin dhe trajtimin e rasteve brenda qarkut i bazuar në Mekanizmin Kombëtar të Referimit dhe ngritja e Nënkomiteteve Antitrafik në nënprefektura. Praktika më e mirë për sa i takon këtyre Nënkomiteteve ngelet ngritja dhe funksionimi i Nënkomiteteve Rajonale Antitrafik të qarkut Kukës (Nënkomitetet Antitrafik Has dhe Tropojë), Durrës (Nënkomiteti Antitrafik Krujë), Lezhë (Nënkomiteti Antitrafik Kurbin), Dibër (Nënkomiteti Antitrafik Bulqizë, etj.), praktika të mira që duhet të ndiqen nga KRAT-et e tjera.

 Përmirësimi i bashkëpunimit midis strukturave në nivel vendor, krijimi i praktikave pozitive të koordinimit efektiv mes tyre dhe përqendrimi tek trafikimi i brendshëm dhe sidomos trafikimi i fëmijëve me qëllim shfrytëzimin për punë, lypje dhe prostitucion. Model pozitiv është trajtimi i rasteve të trafikimit të brendshëm i KRAT Kukës, Shkodër, Lezhë, Elbasan.

 Organizimi i trajnimeve dhe pjesëmarrje e anëtareve të KRAT dhe TT që sigurojnë zbatimin në mënyrë proaktive të Procedurave Standarde të Veprimit për identifikimin dhe referimin e viktimave/viktimave të mundshme të trafikimit si dhe praktikat më të mira për identifikimin e viktimave të trafikimit. Nga monitorimi i KRAT-eve, për vitin 2015, vetëm KRAT Lezhë dhe Kukës, të mbështetur nga organizata jofitimprurëse kanë mundësuar vetorganizimin e trajnimeve të anëtarëve të KRAT dhe Tryezës Teknike.

 Në mënyrë të përsëritur qëndron nevoja për një zë të veçantë në buxhetin e institucionit të prefekturës për nevojat financiare dhe materiale të KRAT-ve dhe për përfshirjen e disa përfaqësuesve të strukturave të tjera të pushtetit vendor dhe disa institucioneve të pavarura që mund të ofrojnë asistencë në parandalimin e fenomenit të trafikimit.

Takimet e iniciuara/pjesëmarrjes nga ZKKA, për periudhën e raportimit, nxorën në pah gjithë problematikat e ngritura, të cilat do të trajtohen në periudhën në vazhdim në një seri aktivitetesh ndërgjegjësuese dhe ngritje kapacitetesh për anëtarët e KRAT dhe TT.

Nisur nga problematikat e konstatuara, Drejtoria e Antitrafikut, për vitin 2016, do të organizojë/mundësojë:

 takime periodike në të 12 KRAT-et;  koordinim të veprimtarisë së organizatave/qendrave që operojnë në qarqe me KRAT- et;

106

 trajnime të anëtarëve të KRAT dhe TT me qëllim ngritjen e kapaciteteve të tyre në drejtim të identifikimit fillestar;  zgjidhje dhe koordinim të rasteve të vështira/që nuk mund të zgjidhen nga KRAT-et;  ngritjen e Nënkomiteteve Antitrafik në ato qarqe që mungojnë;  facilitimin/ndihmesën në hartimin e planeve të veprimit, rregulloreve, urdhrave, dhe raportimeve periodike.

ANEKS 2

BULETINI SPECIAL I MUAJIT TË LUFTËS KUNDËR TRAFIKIMIT TË PERSONAVE

107