Bibliografie Van De Geschiedenis Van België 2008

revue belge belgisch tijdschrift

de voor

philologie et d’histoire filologie en geschiedenis

______

quatre-vingt-huitième année achtentachtigste jaar

2010

REVUE BELGE BELGISCH TIJDSCHRIFT DE VOOR PHILOLOGIE FILOLOGIE ET D’HISTOIRE EN GESCHIEDENIS RECUEIL TRIMESTRIEL DRIEMAANDELIJKSE PUBLICATIE

PUBLIÉ PAR LA UITGEGEVEN DOOR DE SOCIÉTÉ POUR LE PROGRÈS DES ÉTUDES PHILOLOGIQUES ET HISTORIQUES AVEC LE CONCOURS DE LA MET DE STEUN VAN DE FONDATION UNIVERSITAIRE ET DU MINISTÈRE UNIVERSITAIRE STICHTING EN HET MINISTERIE DE L’ÉDUCATION ET DE LA CULTURE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP

TOME 88 • 2010 • DEEL 88

Fasc. 2bis: Bibliographie de l’Histoire de Belgique Bibliografie van de Geschiedenis van België 2008

BRUXELLES–BRUSSEL

2010 AVIS AUX LECTEURS Toute bibliographie est perfectible car incomplète. La critique est aisée mais arrive trop tardivement. Mieux vaut prévenir une lacune éventuelle en faisant parvenir systématiquement tirés à part, volumes, prospectus, sommaires ou simplement références (en mentionnant les éditions en différentes langues quand les traductions existent comme c’est régulièrement le cas en Belgique), surtout quand il s’agit de publications paraissant à l’étranger ou en dehors de séries connues (mélanges jubilaires, liber amicorum) à l’adresse ci-dessous.

BERICHT AAN DE LEZERS Elke bibliografie is onvolledig en dus onvolmaakt. De kritiek is eenvoudig maar komt veelal te laat. Vandaar dat het beter is leemten te voorkomen door systematisch en liefst tijdig informatie aan onderstaand adres door te spelen. Dat kan geschieden onder de vorm van overdrukken, prospectussen, fotocopieën van inhoudsopgaven of gewoon de referenties (in geval er vertalingen bestaan, wat in België niet uitzonderlijk is, ook de vermelding van de uitgaven in andere talen). Een bijzonder probleem vormen de publicaties die in het buitenland of buiten de gekende reeksen of tijdschriften verschijnen (zoals huldeboeken, liber amicorum, heruitgaven...). Ook, en vooral op dat terrein, wordt elke wenk in dank aanvaard.

Wort an den Leser Keine Bibliographie ist perfekt und vollständig. Die Kritik ist einfach, aber sie kommt meistens zu spät. Daher ist es besser, um Lücken vorzubeugen, systematisch und vorzugsweise recht- zeitig nachstehender Adresse Informationen zuzuspielen. Dies kann in Form von Son derabdrucken, Prospekten, Fotokopien von Inhaltsverzeichnissen oder einfach Refe- renzen geschehen. (Falls es Uebersetzungen gibt, was in Belgien oft der Fall ist, auch die Erwähnung anderssprachiger Ausgaben). Ein spezielles Problem stellen die Veröf- fentlichungen, die im Ausland oder außerhalb der bekannten Serien oder Zeitschriften erscheinen, sowie Jubiläumsausgaben, Liber Amicorum, Neuauflagen...). Auch und vor allem in diesem Ressort wid jeder Hinweis dankend angenommen.

FOREWORD Every bibibliography is perfectible because it is incomplete. Criticisms are easy but always come too late. It is better to prevent deficiencies by systematically sending to the following address offprints, volumes, leaflets, tables of contents or simply references (mentioning the editions in different languages when translations exist, which is regularly the case in Belgium), especially for publications published abroad or outside well-known series (jubilee miscellanies, liber amicorum).

Prof. Em. Romain Van Eenoo BIBLIOGRAPHIE DE L’HISTOIRE DE BELGIQUE BIBLIOGRAFIE VAN DE GESCHIEDENIS VAN BELGIË

2008

Avec compléments des années antérieures

met aanvullingen uit voorafgaande jaren

Sous la direction de - onder leiding van

R. VAN EENOO

Avec la collaboration de - met medewerking van C. TRIAILLE-CLOSSET, J.-M. CAUCHIES, N. HAESENNE-PEREMANS, L. FRANÇOIS, G. VANTHEMSCHE, R. JANSSEN, J.-M. YANTE, J.-P. Hendrickx, Chr. MARÉCHAL, P. François, D. Luyten, L. De Mecheleer, J. Haemers, G. Verhoeven, J. D’hondt, T. Bertrand, H. Lowagie, J. ART

Un nouveau tournant pour la Bibliographie de l’Histoire de Belgique : au bout d’un demi-siècle, Romain Van Eenoo passe le flambeau

Il y a quelques mois, Romain m’a fait savoir qu’il était temps pour lui de passer la main pour la direction de la Bibliographie de l’Histoire de Belgique. Cette confidence n’était pas totalement inattendue: Romain a mené ce travail titanesque durant un demi-siècle, toujours avec talent. Mais cela nous a mis devant un véritable défi (1): nous n’avions pas l’expérience d’un changement dans la direction de la bibliographie ! La plupart d’entre nous étaient encore sur les bancs de l’école lorsque Romain commençait à classer ses fiches bibliographiques... Pour pouvoir appréhender l’apport de Romain, il faut donc remonter le temps. à l’occasion des cinquante ans de la Bibliographie historique en Belgique (1945-1995), Jean-Marie Duvosquel a publié une introduction marquante dans le fascicule de la Bibliographie de l’Histoire de Belgique de cette année (2). Il ne s’agit pas, bien entendu, d’en refaire le récit. Jean-Marie Duvosquel a retracé la naissance (à l’initiative du professeur Jan Dhondt) et l’évolution de cette bibliographie depuis les débuts, aux lendemains de la deuxième guerre mondiale. Les deux premières livraisons ont pris la forme d’une chronique et ont été plutôt centrées sur des publications qui n’étaient pas nécessairement connues des historiens professionnels et qui concernaient surtout l’histoire locale, l’un des centres d’intérêt de Jan Dhondt. À partir de la troisième livraison de la bibliographie historique courante (parue en 1950 dans la Revue du Nord), les rédacteurs de l’époque (Jan Dhondt et Maurice-A. Arnould) ont essayé de collecter et de relever «toutes» les publications. Ils étaient bien conscients du fait que c’était là une tâche quasiment impossible à réaliser, tant pour les livres que pour les revues. Ils ont aussi fait part de leur souci d’établir pour les réfé- rences, une répartition claire qui serait la plus adéquate pour les utilisateurs (3). En partant du constat que l’histoire est «essentiellement une considération ré- trospective de l’activité humaine», Jan Dhondt a décrit ses tentatives infruc- tueuses pour offrir une sélection appropriée parmi le flux large et diversifié de toutes sortes de publications de qualité inégale.

(1) un petit comité s’est chargé d’assurer l’avenir de la bibliographie: Michèle Galand et Luc François au nom de la Société pour le Progrès des études philologiques et historiques, Guy Vanthemsche au nom de la Commission royale d’Histoire et de la Revue belge de Philologie et d’Histoire, et Karel Velle au nom des Archives générales du Royaume. (2) jean-Marie Duvosquel, «Un demi-siècle de bibliographie historique en Bel- gique: de la fiche à l’informatique. Bilan rétrospectif avant un nouveau départ pour la Bibliographie de l’Histoire de Belgique», dans Revue Belge de Philologie et d’Histoire – Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis, 73, 1995, p. 1* - 10*. (3) jan Dhondt, «Introduction – Inleiding», dans Revue Belge de Philologie et d’Histoire – Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis, 35, 1953, p. 747-751. Environ dix ans plus tard, Jan Dhondt a publié une nouvelle introduction détaillée sur la bibliographie courante de cette année (4). Il proposa pour la première fois une table des matières précise et expliqua à cette occasion la plupart des rubriques mentionnées. Il n’est pas exagéré d’affirmer que - au moins selon Jan Dhondt à cette date - la bibliographie avait alors trouvé sa forme définitive.I l n’est donc pas étonnant qu’il ait renoncé peu de temps après, à se charger de cette bibliographie. Pour lui, la phase pionnière était passée. La bibliographie a néanmoins pu être poursuivie, année après année, grâce à l’aide d’un nombre croissant de collaborateurs, mais elle fut publiée sans qu’il s’y implique activement. Jan Dhondt avait trouvé en la personne de Romain, un de ses assistants, le bibliographe idéal ! À partir de la production de 1960 (publiée en 1961), ce dernier est mentionné comme collaborateur et, à partir de 1969, il est secrétaire de rédaction. Après le décès de Jan Dhondt en 1972, le professeur Jean Stengers, alors directeur de la section Histoire de la Revue, demanda à Romain de continuer le travail. Pourtant Romain a fait bien davantage que superviser le travail. Les hésitations, les considérations, les doutes sur ce qu’il fallait reprendre ou non,… que l’on retrouve dans les courtes notices de Jan Dhondt, ont aussi préoccupé Romain durant les cinquante années écoulées. Romain a fait un usage très judicieux des suggestions que ses collaborateurs lui ont fournies sur l’abandon d’un mot-clé, ou sur une indication chronologique,… ou encore sur des titres qui sonnaient sans doute bien, mais qui s’avéraient en réalité assez obscurs. Mais dans la plupart des cas, Romain a effectué lui-même les recherches afin d’obtenir les compléments d’information nécessaires et d’être de cette façon assuré qu’un titre avait été classé correctement. Comme aucun autre, il savait que la composition d’une bibliographie représente bien plus que l’exercice relativement ennuyeux consistant à classer des fiches ou à attribuer des codes. Pour lui, une bibliographie historique nationale est le ciment entre le monde académique, les cercles historiques régionaux et les chercheurs individuels. Dans d’autres sciences, la recherche est guidée par des laboratoires, des instituts ou des revues mondiales. L’historien, au contraire, doit se contenter de moyens plus modestes. Lorsqu’on suit l’évolution de la classification de la bibliographie, on peut reconstituer les réflexions de Romain. Il a été confronté non seulement à la progression de la production historique (Jan Dhondt évoquait une «abondante» production de 850 titres en 1950 - Romain a traité quelque 4.000 titres par an durant les dernières années), mais aussi aux changements des champs de recherche et à l’évolution de l’historiographie, et, enfin, plus encore, aux possibilités grandissantes de suivre et de recenser les publications de toute nature. Pendant cinquante ans, Romain a mené de cette façon la Bibliographie de l’Histoire de la Belgique de A à Z. Le groupe de collaborateurs a évolué, mais Romain s’est toujours soucié de maintenir un équilibre entre les diverses régions du pays (tous les comtés et les duchés étaient également représentés !). Chaque collaborateur était respecté et contacté à plusieurs reprises. Qu’un collaborateur occasionnel lui ait présenté des références pendant une courte durée (parfois seulement un an), ou que la collecte fut le fait de collaborateurs «de longue durée», Romain était reconnaissant pour chaque indication. Il acceptait sans protester

(4) Jan Dhondt, [Sans titre – zonder titel], dans Revue Belge de Philologie et d’Histoire – Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis, 38, 1960, p. 1082-1087. les descriptions de titres incomplètes ou parfois même fautives : il a tout contrôlé - dans la mesure de ses possibilités - jusque dans le moindre détail. à ce jour, nous dénombrons 70 collaborateurs à la Bibliographie de l’Histoire de Belgique : Romain sait quelle contribution chacun d’eux a apportée et si leur contribution a été abondante ou non. Très récemment encore, il m’a dit combien cette collaboration a été pour lui toujours essentielle lors de l’établissement de la bibliographie. Cette affirmation reflète bien entendu le caractère deR omain et nous devons la relativiser : c’est lui qui a assumé la plus grosse part du travail ! Nous pouvons avancer sans réserve que sans Romain, la Belgique aurait été l’unique pays dans cette partie de l’Europe à ne pas disposer d’une bibliographie historique ! Le travail intense qu’a fourni Romain peut aussi être illustré à l’aide de quelques chiffres. Depuis l’existence de la Bibliographie, le compteur de la numérotation a dû être remis à zéro à deux reprises. Mais de 1947 à ce jour, on recense au total précisément 136.224 titres. La période Van Eenoo couvre 122.538 titres. Ce qui signifie que Romain a collecté et a fait connaître 90 % de la production d’après-guerre concernant l’histoire belge ! Ainsi a-t-il acquis une excellente vue d’ensemble sur l’évolution des centres d’intérêt des historiens qui se sont initiés et se sont attachés au passé «belge». Romain a aussi vécu l’évolution de la fiche bibliographique (souvent un euphémisme pour désigner des brouillons négligemment écrits avec des réfé- rences incomplètes) jusqu’à la composition et au traitement à l’aide de l’élec- tronique. Il a vu cette transition arriver et l’a acceptée, même si ce ne fut pas de bon cœur au début. Il tenait à la fiche papier, que l’on peut placer et déplacer à son gré. Romain a développé ses travaux à sa manière au cours des ans. à l’approche du travail annuel pour la Bibliographie, Jan Art et moi-même, décelions chaque fois chez Romain une tension positive très particulière. Il commençait à en parler : avec empressement et enthousiasme, parfois de ma- nière soucieuse, mais le plus souvent avec joie. Il nous disait quels collaborateurs dévoués avaient déjà remis leur devoir ; il partageait avec nous son questionnement au sujet du classement (à partir de quel moment une tendance était-elle assez évidente pour justifier une adaptation de l’ordonnancement ?) et, finalement, le «moment suprême» arrivait : le catalogue sur fiches pouvait être remis à l’imprimeur. C’était chaque fois une période agréable, bien que nous sachions aussi que les épreuves et les corrections suivraient. Alors - sou- dainement, comme si nous ne nous y attendions pas - Romain entrait dans notre bureau avec ses boîtes de fiches et les épreuves.I l nous avait confié qu’il savait apprécier une certaine diligence à relire. Jan et moi, nous nous mettions alors au travail : je lisais à haute voix les fiches bibliographiques tandis queJ an suivait l’épreuve et apportait les corrections nécessaires. Nous avions appris qu’une bibliographie avait pour objectif d’identifier la littérature récente sur un certain sujet ou sur une période donnée, mais pendant un grand nombre d’années, nous avons dépouillé la bibliographie de l’histoire de la Belgique avant sa parution, du premier jusqu’au dernier mot, à la recherche des petites ou grandes anomalies… Pour la production de 1992 - un an avant que commence à paraître la Biblio- graphie dans un volume séparé de la Revue belge de Philologie et d’Histoire - Romain Van Eenoo s’est engagé dans l’établissement digital de la bibliographie. Dans une note en bas de page, il expliqua - presque en s’excusant - que cela avait nécessité des adaptations dans la répartition des rubriques, mais il pouvait aussi annoncer - comme lot de consolation - qu’un index des noms d’auteurs avait été établi. Ce n’était pas seulement en raison des fonctionna- lités accrues que Romain était passé au catalogage digital. Au cours des ans, le nombre de titres mentionnés a constamment augmenté (années soixante : de 1000 à 1500 ; années soixante-dix : de 1500 à 2000 ; années quatre-vingts : de 2000 à 2500) : une autre approche était donc nécessaire. Sous la pression discrète de la plus jeune génération, Romain a fait le pas et s’est très vite appro- prié ce nouveau médium. Pendant trente ans, il a travaillé avec des fiches cata- lographiques ; puis, pendant vingt ans, il s’est servi d’un logiciel spécifique. La production de 1993 - comme Jean-Marie Duvosquel l’a décrite - marqua un nouveau tournant : la bibliographie fut désormais publiée dans un volume séparé, reprenant environ 4000 titres par an, et fut complétée par un index des noms d’auteurs, des noms de lieux, une table des matières étendue et un aperçu des travaux et des revues les plus consultés. Pour Romain, ce virage a été une bénédiction. Auparavant, le professeur Stengers lui demandait, compa- tissant mais avec insistance, de ne pas dépasser le nombre de pages prévu, «pas plus que cent pages»: comme «article», dans la quatrième livraison de chaque année, la Bibliographie de l’Histoire de Belgique devait préserver de la place pour d’autres contributions dans ce fascicule. Cela a demandé à Romain de déployer une créativité toujours plus grande dans l’utilisation des abréviations : il fallait fournir toujours plus d’informations de manière claire, en maintenant un nombre de pages permanent. À partir de 1993, cette pression a disparu et Romain a pu concrétiser son rêve - déjà formulé par son maître en 1949 - de «tout» reprendre. Pour la Revue Belge de Philologie et d’Histoire aussi, ce tournant a été bénéfique. Du fait même que la Bibliographie devenait une livraison séparée, la rédaction a été moins conditionnée par un éventuel retard des travaux de Romain. Cette méthode de travail a été poursuivie par Romain jusques et y compris pour la présente livraison, qui est encore complètement de sa main. Pour ce qui concerne l’avenir, diverses instances ont uni leurs forces. Grâce au soutien très appréciable de la Commission royale d’Histoire, une jeune collaboratrice peut à présent rassembler la production récente. Le soutien des Archives générales du Royaume (aussi bien sur le plan logistique qu’informatique) est aussi essentiel et nous leur sommes également très obligés. Les universités sont impliquées dans ce processus par le biais d’un comité directeur au sein duquel elles sont toutes représentées et où les grandes lignes pour l’avenir seront tracées et débattues. Pour sa part, la Société pour le Progrès des études Philologiques et Historiques est et reste un partenaire privilégié dans ce projet. La bibliographie continuera à paraître dans la Revue belge de Philologie et d’Histoire et via le site Web de la Société pour le Progrès des études philologiques et historiques et de la Revue (http://www.rbph-btfg.be/nl_biblio.html). La Commission royale d’Histoire diffusera également la bibliographie en ligne. Romain Van Eenoo a dirigé la Bibliographie durant tant d’années. Ce moment-ci est indubitablement, pour lui comme pour nous, un moment particulier. Mais depuis qu’il a entendu parler des plans et des développements pour l’avenir, il est soulagé et heureux : «sa» Bibliographie est toujours sur les rails ! Nous sommes reconnaissants à tous ceux qui s’intéressent à l’histoire de Belgique; nous sommes encore plus redevables à Romain lui-même et nous le remercions très chaleureusement !

Luc François De Bibliografie van de Geschiedenis van België op een nieuw keerpunt: Romain Van Eenoo geeft na een halve eeuw de fakkel door

Enkele maanden geleden liet Romain Van Eenoo me weten dat het voor hem stilaan tijd werd om de leiding van de Bibliografie van de Geschiedenis van België uit handen te geven. Deze mededeling kwam uiteraard niet geheel onverwacht: Romain heeft dit titanenwerk immers een halve eeuw lang – en met verve – verricht. Toch plaatste dit de direct betrokkenen (1)voor een groot probleem: er was immers geen ervaring met een ‘wissel’ bij de leiding van de Bibliografie. De meesten onder ons zaten immers nog op de lagere school toen Romain de eerste steekkaarten begon te klasseren! Om zijn inbreng in de Bibliografie te kunnen inschatten, moeten we even in de tijd terug. Naar aanleiding van ‘vijftig jaar historische bibliografie’ in België (1945- 1995) heeft Jean-Marie Duvosquel een treffende inleiding gepubliceerd bij de Bibliografie van de Geschiedenis van België van dat jaar (2). Het is uiteraard niet de bedoeling om dit verhaal hier over te doen. Jean-Marie Duvosquel schetste het ontstaan (op initiatief van professor Jan Dhondt) en de evolutie van deze bibliografie vanaf het prille begin onmiddellijk na de tweede wereldoorlog. De eerste twee afleveringen hadden eerder de vorm van een kroniek en richtten zich vooral op die publicaties die de professionele historici niet onmiddellijk in het vizier hadden. Dit waren vooral publicaties over lokale geschiedenis, één van de interessepunten van Jan Dhondt. Vanaf de derde aflevering van de lopende historische bibliografie (gepubliceerd in 1950 in de Revue du Nord) hebben de toenmalige samenstellers (Jan Dhondt en Maurice-A. Arnould) getracht om “alle” publicaties op te sporen en weer te geven. Ze beseften zeer goed dat dit een haast onmogelijke taak was, zowel voor boeken als voor tijdschriften. Ze deelden ook hun zorg mee met betrekking tot een heldere indeling die voor zoveel mogelijk gebruikers nuttig zou zijn (3). Onder het motto ‘Geschiedenis is eigenlijk maar een geesteshouding ten overstaan van de menselijke realiteit’ vertolkte Jan Dhondt zijn vergeefse pogingen om een sluitende selectie te kunnen aanbrengen in de zeer grote en zeer diverse stroom aan allerhande publicaties van uiteenlopende kwaliteit.

(1) een kleine groep heeft zich meteen na de mededeling van Romain over de toekomst van de Bibliografie gebogen: Michèle Galand en Luc François namens de ‘Société pour le Progrès des Etudes Philologiques et Historiques’; Guy Vanthemsche namens de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis en namens het Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis; Karel Velle namens het Algemeen Rijksarchief. (2) Jean-Marie Duvosquel, “Un demi-siècle de bibliographie historique en Belgique: de la fiche à l’informatique. Bilan rétrospectif avant un nouveau départ pour la Bibliographie de l’Histoire de Belgique”, in Revue Belge de Philologie et d’Histoire – Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis, 73, 1995, p. 1* - 10*. (3) Jan Dhondt, «Introduction – Inleiding», dans Revue Belge de Philologie et d’Histoire – Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis, 35, 1953, p. 747-751. Na ongeveer tien jaar publiceerde Jan Dhondt opnieuw een uitvoerige inleiding op de lopende bibliografie van dat jaar (4). Voor het eerst nam hij een uitvoerige inhoudstafel op en gaf hij bij de meeste van de vermelde rubrieken enige uitleg. Het is niet overdreven te stellen dat – althans naar de mening van Jan Dhondt op dat ogenblik – de bibliografie vanaf dat moment in een definitieve plooi lag. Het is dan ook niet te verwonderen dat hij kort daarna de dagelijkse besognes voor die bibliografie uit handen gaf.V oor hem was de pioniersfase voorbij. De bibliografie kon, geschraagd door een toe- nemende groep medewerkers, jaar na jaar worden opgesteld en uitgegeven zonder dat hij zich er nog heel concreet mee inliet. In de persoon van Romain Van Eenoo, één van zijn assistenten, had Jan Dhondt de ideale bibliograaf gevonden! Vanaf de productie 1960 (gepubliceerd in 1961) staat deze laatste als medewerker en vanaf 1969 als redactiesecretaris vermeld. Na het overlij- den van Jan Dhondt in 1972 vroeg professor Jean Stengers, op dat ogenblik directeur van de sectie Geschiedenis van het Tijdschrift, hem de leiding van de Bibliografie op zich te nemen. Romain heeft veel meer gedaan dan het werk ‘alleen maar verder gezet’. De aarzelingen, de overwegingen, de twijfels bij het al dan niet opnemen en bij het klasseren, … die we in de korte tekstjes van Jan Dhondt aantreffen, hebben ook Romain in de voorbije vijftig jaar bezig gehouden en beïnvloed. Romain maakte wel dankbaar gebruik van de aanwijzingen die de medewerkers hem gaven via het opgeven een trefwoord, een chronologische aanduiding, … bij titels die misschien wel goed klonken maar die nogal cryptisch waren opgesteld. Maar in de meeste gevallen trok hij echter zelf op onderzoek uit om nadere informatie te verkrijgen en op die manier er zeker van te zijn dat een titel correct werd geplaatst. Als geen ander was hij er zich van bewust dat het samenstellen van een bibliografie veel meer is dan de relatief saaie bezigheid van het klasseren van steekkaarten of het toekennen van codes. Voor hem slaat een nationale historische bibliografie de brug tussen de academische wereld, de regionale historische kringen en de individuele vorsers. Het onderzoek van andere wetenschappen wordt veelal begeleid wordt door laboratoria, instituten of wereldomspannende tijdschriften. De historicus/a moet het stellen met een meer bescheiden toetsing. Wie de aanpassingen in de indelingen van de Bibliografie op een rijtje zet, kan zo de overpeinzingen van Romain reconstrueren. Hij werd ermee geconfronteerd niet alleen door de toename van de historische productie (Jan Dhondt sprak in 1950 over een ‘production abondante’ van 850 titels – Romain verwerkte in de laatste jaren ruim 4.000 titels per jaar), maar ook door de veranderingen in de belangstellingsvelden en de evoluties in de historiografie en vooral ook door de sterk toegenomen mogelijkheden om publicaties van allerlei aard op te sporen en te ontsluiten. Ruim vijftig jaar heeft Romain op die manier de Bibliografie van de Geschiedenis van België van a tot z begeleid en vorm gegeven. De groep medewerkers wisselde, maar steeds droeg hij er zorg voor dat er een evenwicht was tussen de diverse regio’s in het land (ook alle graafschappen en hertogdommen waren vertegenwoordigd!). Elke medewerker werd door Romain gerespecteerd en telkens opnieuw gecontacteerd. Of het nu een gelegenheidsmedewerker was die gedurende korte tijd (soms maar één jaar) titels aanleverde, dan wel of het om medewerkers ‘de longue durée’

(4) Jan Dhondt, [Sans titre – zonder titel], in Revue Belge de Philologie et d’Histoire – Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis, 38, 1960, p. 1082-1087. ging: voor elke melding was Romain dankbaar. Hij aanvaardde zonder mor- ren onvolledige of soms zelfs foute titelbeschrijvingen: hij controleerde alles - voor zover dat in zijn mogelijkheden lag - tot in het kleinste detail. Tot vandaag tellen we ruim 70 medewerkers aan de Bibliografie van de Geschiedenis van België: Romain wist en weet van elk van hen voor welk pakket ze inston- den of instaan en voor welke jaren hun bijdrage al dan niet overvloedig was geweest. Nog heel recent vertelde hij me dat de medewerking van zovelen voor hem altijd essentieel is geweest bij de opstelling van de Bibliografie. Deze uitspraak typeert Romain en moeten we uiteraard relativeren: het leeuwenaandeel van het werk werd door hem verricht! We kunnen gerust stellen: zonder Romain zou België het enige land in ons deel van Europa zijn geweest dat het zonder nationale historische bibliografie had moeten stellen! De grote inspanning die Romain heeft geleverd kan ook aan de hand van enkele cijfers worden geïllustreerd. In het bestaan van de Bibliografie is de teller van de nummering een paar keer weer op nul gezet. Maar tussen 1947 en vandaag zijn er in totaal heel precies 136.224 titels opgenomen. In het tijdperk-Van Eenoo waren dat 122.538 titels. Dit betekent dat hij heeft ingestaan voor het bijeenbrengen, uniformiseren en ontsluiten van 90 % van de totale naoorlogse productie over de Belgische geschiedenis! Op die manier heeft hij zich een uitstekend zicht kunnen eigen maken op de evolutie in de interessevel- den van de historici die zich met het ‘Belgische’ verleden inlieten en inlaten. Romain heeft ook de evolutie meegemaakt van de klassieke steekkaart (vaak een eufemisme voor slordig geschreven kladlijstjes met onvolledige referenties) tot de samenstelling en verwerking met behulp van de elektro- nica. Hij heeft die overgang zien aankomen en geaccepteerd, hoewel in het begin niet echt van harte. De fysieke steekkaart lag hem na aan het hart: hij kon die plaatsen en verplaatsen naar hartenlust. Romain had in de loop van de jaren een eigen manier van werken ontwikkeld. Telkens het seizoen van de jaarlijkse arbeid voor de Bibliografie naderde, zagen we (Jan Art en ikzelf) bij Romain een heel specifieke, maar positieve spanning optreden. Hij begon er over te vertellen: met graagte en gedrevenheid, soms met zorg maar meestal met vreugde. Hij deelde mee welke toegewijde medewerkers hun huiswerk al hadden ingediend; hij deelde met ons zijn vragen over het klasse- ment (vanaf wanneer was een trend duidelijk genoeg om een aanpassing van de indeling te verantwoorden?) en finaal was daar het ‘moment suprême’: de steekkaartenbakken konden naar de drukker. Dit was telkens een prettige periode, hoewel we meteen ook wisten dat de drukproeven en de correctie er van in aantocht waren. En dan – plots, alsof wij het niet verwachtten – kwam Romain binnen in ons bureau met zijn steekkaartenbakken en met de drukproeven. Enige spoed bij het nalezen zou hij weten te appreciëren, vertrouwde hij ons toe. Jan en ik togen aan de arbeid: ik las de steekkaarten luidop en Jan volgde op de drukproef en bracht de correcties aan. Er was ons altijd aangeleerd dat een bibliografie bedoeld was om de recente literatuur over een bepaald onderwerp of periode op te sporen, maar gedurende een groot aantal jaren vlooiden we de Bibliografie van de Geschiedenis van België vóór zijn verschijnen van het eerste tot het laatste woord uit op zoek naar kleine of grote anomalieën … Voor de productie van 1992 – één jaar voor de Bibliografie als afzonder- lijk volume van het Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis begon te verschijnen – schakelde Romain Van Eenoo over digitale opmaak van de Bibliografie. In een voetnoot schreef hij – haast verontschuldigend – dat dit wat aanpassingen had veroorzaakt in de indeling, maar hij vermeldde – haast troostend – dat er nu ook een index van auteursnamen was opgenomen. Het was niet alleen omwille van de toegenomen mogelijkheden dat Romain naar digitale ontsluiting overstapte. In de jaren daarvoor was het aantal titels dat hij opnam stelselmatig toegenomen (jaren zestig: 1000 tot 1500; jaren zeven- tig: 1500 tot 2000; jaren tachtig: 2000 tot 2500): een andere aanpak was dus noodzakelijk geworden. Onder een lichte druk van de iets jongere generatie heeft Romain de stap gezet en heel snel had hij dit nieuwe medium onder de knie. Dertig jaar heeft hij met steekkaarten gewerkt; twintig jaar met behulp van specifieke software. De productie van 1993 – zoals eerder Jean-Marie Duvosquel beschreven – luidde opnieuw een grote ommekeer in: de Bibliografie werd een apart volume, met om en rond de 4.000 titels per jaar en ontsloten door een index van auteursnamen, plaatsnamen, een uitge- breide inhoudstafel en een overzicht van de meest geraadpleegde werken en tijdschriften. Voor Romain was deze ommekeer een zegen. Voorheen werd hij door professor Stengers meelevend maar met aandrang jaarlijks gevraagd om het voorziene aantal bladzijden niet te overschrijden ‘-pas plus que cent pages-‘ : als ‘artikel’ in aflevering 4 van elke jaargang moest de Bibliografie van de Geschiedenis van België immers ook nog plaats bieden aan andere bijdragen in deze aflevering.H et verplichtte Romain tot steeds groter creativiteit in het gebruik van afkortingen: steeds meer duidelijke informatie weergeven op een gelijk blijvend aantal bladzijden verplichtte hem daartoe. Vanaf 1993 viel deze druk weg en kon Romain gestalte geven aan zijn lang gekoesterde - en reeds door zijn leermeester in 1949 geformuleerde droom - om ‘alles’ op te nemen. Ook voor het Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis was deze ommekeer een zegen. Doordat de Bibliografie een afzonderlijke aflevering werd, werd de redactie minder gevat door de eventuele vertraging die Romain in zijn werkzaamheden opliep. Deze werkwijze heeft aangehou- den tot en met de hier nu voorliggende aflevering die nog van zijn hand is. Voor wat de toekomst betreft hebben diverse instanties de handen in elkaar geslagen. Dankzij de erg gewaardeerde steun van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis kan een jonge kracht aan de slag om de recente productie bijeen te brengen en te ontsluiten. De steun van het Rijksarchief (zowel op logistiek vlak als inzake informatica-ondersteuning) is daarin ook essen tieel, waarvoor eveneens welgemeende dank. De universiteiten blijven bij het geheel betrokken via een stuurgroep waarin ze alle vertegenwoordigd zijn en waarin de grote lijnen voor de toekomst worden uitgezet en besproken. Ook de ‘Société pour le Progrès des Etudes Philologiques et Historiques’ is en blijft een erg gewaardeerde partner in dit project. De Bibliografie blijft in het Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis verschijnen en wordt via de website van de ‘Société pour le Progrès des Etudes Philologiques et Historiques’ en het Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis (http://www.rbph-btfg.be/nl_biblio.html) ook online aangeboden. Ook de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis zal het aanbod online aanbieden. Romain Van Eenoo heeft na zoveel jaar de Bibliografie uit handen gegeven. Dit was voor hem ongetwijfeld een bijzonder moment. Maar toen hij hoorde van de plannen en de ontwikkelingen voor de toekomst, was hij opge- lucht en blij: “zijn” Bibliografie wordt verder gezet! We zijn dit verplicht aan allen die de ‘Belgische’ geschiedenis een warm hart toedragen; maar we zijn dit nog meer – en met veel graagte – verplicht aan Romain zelf!

Luc François Bibliographie de l’Histoire de Belgique 1*

I. BIBLIOGRAPHIES ET SCIENCES AUXILIAIRES - BIBLIOGRAFIEËN EN HULPWETENSCHAPPEN

A. BIBLIOGRAPHIES COURANTES ET RÉTROSPECTIVES À L’ÉCHELON NATIONAL; CHRONIQUES; BIBLIOGRAPHIES COURANTES ET RÉTROSPECTIVES À L’ÉCHELON RÉGIONAL OU LOCAL; LISTES ET TABLES DE REVUES. LOPENDE EN RETROSPECTIEVE BIBLIOGRAFIEËN OP NATIONAAL VLAK; KRONIEKEN; LOPENDE EN RETROSPECTIEVE BIBLIOGRAFIEËN OP REGIONAAL EN LOKAAL VLAK; LIJSTEN EN TAFELS OP TIJDSCHRIFTEN.

60271 Van Eenoo (Romain), Triaille-Closset (C.), Cauchies (Jean-Marie), Haesenne- Peremans (Nicole), François (Luc), Vanthemsche (Guy), Janssen (Roger), Yante (Jean-Marie), Hendrickx (Jean-Pierre), Maréchal (Christine), François (Pieter), Luyten (Dirk), De Mecheleer (Lieve), Haemers (Jelle), Verhoeven (Gerrit), D’hondt (Jan), Bertrand (Thierry), Lowagie (Hannes), Art (Jan). Bibliographie de l’histoire de Belgique - Bibliografie van de geschiedenis van België 2007.B elgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis - Revue belge de philologie et d’histoire, LXXXVII, 2009, 2, 310 p. 60272 Begheyn (Paul). Bibliography on the History of the Society of Jesus. Archivum historicum societatis Iesu (Rome), LXXII, 2008, pp. 347-496. 60273 Déom (Jacques). Les juifs en Belgique. Guide bibliographique. Bruxelles, Fondation de la Mémoire Contemporaine, 2008, 140 p. 60274 Louchez (Eddy), Valvekens (P.), Vanysacker (Dries). Bibliography. Revue d’histoire ecclésiastique. Revue d’histoire ecclésiastique. Turnhout, Bepols, online. 60275 Zelis (Guy). Le monde catholique au 20e siècle, Wallonie-Bruxelles. Introduction bibliographique générale. In: Nandrin (Jean-Pierre). Bilans historiographiques. [Cfr. n° 60637) 60276 Coppein (Bart). Masterscripties geschiedenis nieuwste tijd voorgelegd aan Belgische universiteiten tijdens het academiejaar 2007-2008. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 4, pp. 69-77. 60277 Coppein (Bart). Verhandelingen geschiedenis nieuwste tijd voorgelegd aan Belgische universiteiten tijdens het academiejaar 2007-2008. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 4, pp. 62-68. 60278 de Coster (Anuschka). Bibliografisch overzicht universiteitsgeschiedenis der Nederlanden 2007- 2008 met aanvullingen - Bibliographie de l’histoire des universi- tés aux Pays-Bas et en Belgique 2007 - 2008 avec additions. Nieuwsbrief universiteits geschiedenis. XIII, 2007, 2, pp. 87-92. 2* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60279 de Coster (Anuschka). Bibliografisch overzicht universiteitsgeschiedenis der Nederlanden 2006 - 2007 met aanvullingen - Bibliographie de l’histoire des universi- tés aux Pays-Bas et en Belgique 2006 - 2007 avec additions. Nieuwsbrief universiteits geschiedenis, Xiii, 2007, 1, pp. 71-76. 60280 Deckers (P.), Goeminne (N.), Hoorne (J.), Metalidis (I.), Noens (G.), Van Baelen (A.), Van de Vijver (M.), Wuyts (F.). Academiejaar 2005-2006. Terra incognita. Annual review of archaeological master research in Flanders II, 2008, 176 p. 60281 Verberckmoes (Johan). De Leuvense historici betiteld. Titels van licentiaats- verhandelingen en doctoraten geschiedenis 1934-2008. Leuven, Vereniging Historici Lovanienses, 2008, XVI - 268 p.

60282 Laleman (Marie Christine), Meillander (Valérie). Bibliografie van de geschiedenis van Gent 2007-2008. Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, 2008, pp. 349-406. 60283 Vande Winkel (Georges), Vernaeve (Wilfried). Bibliografie van de geschiedenis van Het Land van Aalst 2007 (met aanvullingen uit vorige jaren). Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 3, pp. 145-209. 60284 François (Luc) m.m.v. Farasyn-Schepens (Gilberte), François (Pieter), Gevaert (Ferdinand). Bibliografie van de geschiedenis van Oostende, 2002-2006. Oostende, Stadsbestuur, 2008, 70 p. (Oostendse historische publicaties 8c). 60285 Izegemse bibliografie. http://www.tenmandere.be.

60286 Absillis (Kevin), Cockx-Indestege (Elly), Hanselaer (Johan), Meeus (Hubert), Op De Beeck (Bart), van Rossem (Stijn), de Schepper (Markus), Waterschoot (Werner). Kroniek van het gedrukte boek in de Nederlanden tot 1940. Archief- en bibliotheekwezen in België, 2007. http://www.boekgeschiedenis.be/content/kroniek- van-het-gedrukte-boek-in-de-nederlanden

60287 Moors (Claude). Tien jaar tijdschrift “Onze voorouders”. Gedetailleerde over- zichtstabellen van alle nummers vanaf januari 1998 tot en met oktober 2007. Tielt, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 102 p.

B. ARCHIVES, MUSÉES ET BIBLIOTHÈQUES - ARCHIEVEN, MUSEA EN BIBLIOTHEKEN

1. Archivéconomie, inventaires - Archivistiek, inventarissen

60288 Janssens (Gustaaf). Papieren voor de toekomst: wat heeft archief met mensen rechten te maken? Handelingen der Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, LX, 2007, pp. 43-52. 60289 Velle (Karel). Repérer, revendiquer, récupérer. Introduction. Vol et trafic illicite d’archives. In: Actes du colloque européen organisé à Roubaix les 20-21 novembre 2008. Paris, 2008. 60290 Landschaftsverband Rheinland - Rheinische Archivberatung, Fortbildungszentrum Brauweiler. Bielefeld, Transcript-Verlag, 2008, 204 p. (Histoire 5). 60291 De Mecheleer (Lieve). Overzicht van de archieftoegangen in de leeszaal van het Algemeen Rijksarchief : Toestand op 1 januari 2008. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008. (Gidsen 66). 60292 De Mecheleer (Lieve). Aperçu des instruments de recherche disponibles en salle de lecture des Archives générales du Royaume. Situation au 1er janvier 2008. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008. (Guides 67). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 3*

60293 De Reu (Pieter). Onroerende informatie gebundeld. Een onderzoek naar twee eeuwen functionele en territoriale hervormingen en de implicaties voor de archiefvorming in de buitendiensten van patrimoniumdocumenten. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 4, pp. 13-14. 60294 Herrebout (Els). Inspektion der Öffentlichen Sozialhilfezentren der Deutschspra- chigen Gemeinschaft Belgiens. Abschliessender bericht. Brüssel, Generalstaatsarchiv und Staatsarchive in der Provinz, 2008, 62 p. (Miscellanea archivistica. Studia 173). 60295 Soyez (Sébastien). Directives pour la gestion et l’archivage numérique des documents bureautiques. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 66 p. (Miscellanea archivistica. Manuale 58) 60296 Soyez (Sébastien). Directives pour la gestion et l’archivage numérique des e-mails. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 69 p. (Miscellanea archivistica. Manuale 59) 60297 Vannieuwenhuyse (Johan), Vermote (Michel). Het archiefwezen in België. In: Vlaamse archief-, bibliotheek- en documentatiegids 2009. Antwerpen, VVBAD, 2008 60298 Velle (Karel). Archives et citoyenneté.- Archives and citizenship. Les Archives demain. In: Actes du colloque international organisé à Paris les 17-18 novembre 2008. Paris, Direction des Archives de France. La Documentation française, 2008 60299 Velle (Karel). Zuurvrije samenwerking. Vrijwilligers en beroepskrachten in het archieflandschap. Binnenkrant, bijlage Ons Heem, 2008, 2, pp. 6-10.

60300 Antoine (François). Rapport de synthèse sur la mission de surveillance effectuée au SPF Intérieur de juin 2003 à mars 2007. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 127 p. (Miscellanea archivistica. Studia 177). 60301 Deceulaer (Harald). Inventaris van het kernarchief van de Audiëntie 1344-1744 (vnl. 1515-1744). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 268 p. (Inventarissen 425). 60302 Honnoré (Laurent). La santé et sa mémoire. Les archives médicales et leurs ressources. Actes du colloque international : Bruxelles, Bibliothèque royale de Belgique, 15-17 mars 2007. Catalogue. - Het geheugen van onze gezondheid. Het medisch archief en zijn hulpbronnen. Handelingen van het Internationaal Colloquium: Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 15-17 maart 2007. Catalogus. - To document health memory. Medical archives and their uses : proceedings of the International Congress : Brussels, Royal Library of Belgium, 15-17 March 2007. Catalogue. Archives et bibliothèques de Belgique - Archief- en bibliotheekwezen in België (Bruxelles-Brussel), 2008, 86, 247 p.

60303 Carnier (Marc). Inventaris van het archief van de Sint-Pietersabdij te Gent. “Registers” (reeks I en de delen en banden) (944/946-1796). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 203 p. (Rijksarchief te Gent. Inventarissen 76). 60304 Druez (Laurence). Inventaire des archives de la cathédrale Saint-Lambert à Liège, XIVe-XIXe siècles. Deuxième partie. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 113 p. (Archives de l’Etat à Liège. Inventaires 106). 60305 Herrebout (Els), Minke (Alfred). Inventar des Archivs der Kirchenfabrik und der anderen Einrichtungen der Pfarrei St. Katharina zu Kettenis (1633-2000). Brüssel, Generalstaatsarchiv und Staatsarchive in der Provinz, 2008, 79 p. (Veröffentlichungen mit Beschränkter Auflage 15). 60306 Herrebout (Els), Minke (Alfred). Inventar des Archivs der Kirchenfabrik und der anderen Einrichtungen der Pfarrei St. Peter zu Steffeshausen (1675-1995). Brüssel, Generalstaatsarchiv und Staatsarchive in der Provinz, 2008, 49 p. (Veröffentlichungen mit Beschränkter Auflage 16). 60307 Luyten (Jo), Ad majorem dei gloriam. Het archief van de Vlaamse jezuïten in Heverlee. Nieuwsbrief Kadoc, 2008, 9-10, pp. 4-7. 4* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60308 Moors (Danique), Van Isterdael (Herman). Archief van de Onze-Lieve- Vrouwparochie en van de armentafel te Herent. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 70 p. (Rijksarchief te Leuven. Inventarissen 47). 60309 Put (Eddy). Inventaris van het archief van de Sint-Romboutsparochie te Steenokkerzeel met inbegrip van de archieven van de armentafel, de choralenfundatie en het Sint-Bernardusbroederschap (15de-20ste eeuw). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 50 p. (Rijksarchief te Leuven. Inventarissen 43). 60310 Put (Eddy). Inventaris van het archief van de Onze-Lieve-Vrouweparochie en van de armentafel te Beigem (16de-20ste eeuw). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 53 p. (Rijksarchief te Leuven. Inventarissen 44). 60311 Put (Eddy), Peersman (Catharina). Inventaris van het archief van de Sint- Cornelius- en Sint-Cyprianusabdij te Ninove (met inbegrip van archieven van het leenhof ten Berge in Woubrechtegem en de laathoven van de abdij in Ninove en Kattem) 1092- 1796 (1812). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 182 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 161). 60312 Put (Eddy), Sente (François), Tuyls (Martine). Inventaris van het archief van de Sint-Amandusparochie te Iddergem (1648-1927). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 24 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 159). 60313 Pycke (Jacques), Van Eeckenrode (Marie). Inventaire du chartrier et des archives de l’abbaye tournaisienne de Saint-Nicolas-des-Prés (1126-1795), reposant aux Archives et Bibliothèque de la Cathédrale de Tournai. Tournai, Louvain-la-Neuve, Archives de la Cathédrale; Université catholique de Louvain, 2008, 133 p. (Tournai, art et histoire. Instruments de travail 10). 60314 Suenens (Kristien). Ad fontes : klooster- en abdijarchieven in Vlaanderen en Brussel. (Vorderingsrapport FoKAV-registratieproject archiefbestanden van religieuze instituten in Vlaanderen en Brussel). Heverlee, Forum Kerkelijke Archieven Vlaanderen. Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur, 2008, 97 p. (FoKAV-rapporten 1). 60315 Van Bockstaele (Geert) m.m.v. Blommaert (A.O.). Inventarissen van de Pro- testanse kerk te Horebeke (Korsele) en de katholieke kerken van Zwalm. II. Nederzwalm, Paulatem, Roborst, Rozebeke, Sint-Blasius-Boekel, Sint-Denijs-Boekel, Sint-Martens- Latem). Zottegem, Oostvlaams Verbond van de Kringen voor Geschiedenis, 2008, 219 p. (Oost-Vlaams Verbond van de Kringen voor Geschiedenis. II. Inventarissen 8). 60316 Van Bockstaele (Geert), Van Isterdael (Herman), Lamarcq (Danny). Inventarissen van de kerkarchieven van Zottegem. II. Bevegem, Leeuwergem, Oombergen, Velzeke). III. (Elene, Sint-Goriks-Oudenhove, Sint-Maria-Oudenhove en Zottegem - Centrum. Zottegem, Oost-Vlaams Verbond van de Kringen voor Geschiedenis, 2008, 2 vol. (Inventarissen 7). 60317 Van de Sijpe (Luc). Inventaris van het kerkarchief van Kleine-Brogel. Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 2008, 3, pp. 253-273. 60318 Van der Eycken (Johan), m.m.v. Caluwaerts (Guido). Inventaris van het archief van het Kartuizerklooster te Zelem (1319) 1328-1796 (1799). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 55 p. (Rijksarchief te Hasselt. Inventarissen 96). 60319 Van Isterdael (Herman), Sente (François). Inventaris van het archief van de parochie Sint-Pieters-Banden (1498-1984) en van de armentafel te Bertem (1614-1803). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 59 p. (Rijksarchief te Leuven. Inventarissen 46).

60320 Cailliau (Jef). Staten van goed van de stede ende port van Nieuwpoort. Koksijde, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, Veurne Westkust, 2007, 323 p. 60321 D’hondt (Jan). De archieven van de deelgemeenten. Archiefleven: nieuwsbrief van het stadsarchief van Brugge (Brugge), XV, 2008, 3, pp. 2-3. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 5*

60322 De Smet (Sylvie). Inventaris van het archief van Kallopolder. Overdracht 2003 (1649-1969). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 52 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 151). 60323 Dobbelaere (Michel). Drongen : staten van goed. Bundels. Registers. Mariakerke, Heemkundige Kring Dronghine, 2008, 456 + 278 p. 60324 Druez (Laurence). Les archives des services extérieurs de la documentation patrimoniale à Liège : rapport général d’inspection. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 186 p. (Miscellanea archivistica. Studia 178). 60325 Goossens (Carine). Nieuwe aanwinsten en inventarissen in het gemeentearchief Beveren. Het Land van Beveren, LI, 2008, 4, pp. 241-244. 60326 Huys (Eric), Vandermaesen (Maurice). Inventaris van het archief van de Noordwatering van Veurne. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 97 p. (Rijksarchief te Brugge. Inventarissen 65). 60327 Huys (Eric), Vandermaesen (Maurice). Inventaris van het archief van de watering van het Broek. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 21 p. (Rijksarchief te Brugge. Inventarissen 66). 60328 Huys (Eric), Vandermaesen (Maurice). Inventaris van het archief van de watering van de zes Verenigde Wateringen. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 20 p. (Rijksarchief te Brugge. Inventarissen 67). 60329 Huys (Eric), Vandermaesen (Maurice). Inventaris van het archief van de watering van de Sint-Jobspolder. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 32 p. (Rijksarchief te Brugge. Inventarissen 68). 60330 Huys (Eric), Vandermaesen (Maurice). Inventaris van het archief van de watering van Moerkerke Zuid over de Lieve. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 40 p. (Rijksarchief te Brugge. Inventarissen 69). 60331 Lachaert (Pieter Jan). Moregems archief in het Oudenaardse stadsarchief. Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, XLV, 2008, pp. 73-108. 60332 Scholtes (Thierry). Archives de l’État à Saint-Hubert. Guide des fonds et collections (édition 2007). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 474 p. (Guides 65).

60333 Devoldere (Wilfried). Het Fonds Slosse in het Kortrijkse rijksarchief. ‘T Stam- boompje. Driemaandelijks tijdschrift (Roeselare), XXXVI, 2008, 3, pp. 26-36. 60334 Soyez (Sébastien). Inventaire des papiers Ghislaine De Bièvre, 1945-2002. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 57 p. (Inventaires 428). 60335 Van Clemen (Sam), Wauters (Sofie). Inventaris van de archieven van dr. Jozef Weyns (1913-1974) en van zijn echtgenote Paula Weyns-Mijlemans (1922-2001). Antwerpen, Provincie Antwerpen, 2007, 105 p.

2. Muséographie, guides - Museumkunde, gidsen

60336 Beele (Siska). Van 1918 tot 2007. Das ewige Problem jedes Museums ist die Beziehung zu seinen Besuchern, Tot lering en vermaak. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 142-157. [Cfr. n° 60337] 60337 De Jong (Leen), m.m.v. Beele (Siska), Caen (Barbara), Cardyn-Oomen (Dorine). Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. Een geschiedenis 1810-2007. Oostkamp, Stichting Kunstboek; Koninklijk museum voor schone kunsten, 2008, 255 p. 60338 de Munck (Bert). Musea en collecties in conflict. Reflecties over (etnografische) collecties in hedendaagse musea. Volkskunde. Driemaandelijks tijdschrift voor de studie van het volksleven (Antwerpen), CIX, 2008, 2, pp. 167-181. 60339 Leloup (Geert), Montens (Valérie). Archives institutionnelles des Musées royaux d’Art et d’Histoire et archives des ASBL hébergées par l’institution. Tableau de tri des 6* Bibliografie van de Geschiedenis van België

archives. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 257 p. (Tableaux de gestion et tableaux de tri 14). 60340 Malo (Laurent). La Salle Historique au Musée royal de l’Armée de Bruxelles: histoire et évolution (1923-2007). Bulletin du Musée royal de l’Armée et d’Histoire Militaire, I, 2007, 1, pp. 50-69. 60341 Montens (Valérie). Brussel: het Paleis voor Schone Kunsten. Een centrum van culturele ambitie en expansie. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 360-371. [Cfr. n° 60552] 60342 Nys (Liesbet). Het collectief genot van de natie : de promotie van museumbezoek bij arbeiders in België, 1870-1914. In: Smit (Christianne). Fatsoenlijk vertier : deugdzame ontspanning voor arbeiders na 1870. Amsterdam, Bert Bakker, 2008, pp. 63-87. 60343 Nys (Liesbet). Het museum en zijn publiek : van 1816 tot 1914. In: De Jong (L.). Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, pp. 131 - 142. [Cfr. n° 60337] 60343bis Nys (Liesbet). Aspirations to life: pleas for new forms of display in Belgian museums around 1900. Journal of the history of collections (Oxford), XX, 2008, 1, pp. 113-126. 60344 Sauwen (Rik). The British Royal Collection. Van Bruegel tot Rubens. Gent, Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen, 2008, pp. 20-24. (Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen 46/3). 60345 Shawe-Taylor (Desmond), Scott (Jennifer Anne). Van Bruegel tot Rubens. De koninklijke collecties van Engeland. Brussel, Centraal Boekhuis, 2008, 223 p. 60346 Van Broeckhoven (Greta). Schenkingen en legaten. Een zaak van het economische, artistieke en literaire milieu in de havenstad Antwerpen. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 187-201. [Cfr. n° 60337] 60347 Van Hoof (W.). De geest van Frans Olbrechts in het MAS? Een verhaal over stad, stroom, haven en wereld. Volkskunde (Antwerpen), 2008.

60348 Caen (Barbara). De catalogi van het museumbezit... In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 210-216. [Cfr. n° 60337] 60349 Cardyn-Oomen (Dorine). Collectievorming in de 19de eeuw. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 28-51. [Cfr. n° 60337] 60350 Daenens (Lieven). Design museum Gent. History and collections. - Historiek en collecties. Oostkamp, Stichting Kunstboek, 2007, 239 p. [Nederlandstalige en Engelse editie] 60351 De Palmenaer (Els). Olbrechts en de Afrikaanse verzamelingen in Antwerpen (1930-1940). Van de Vleeshuiszolders naar het Museum aan de Stroom. Volkskunde (Antwerpen), CIX, 2008, 2, pp. 147-158. 60352 Delvingt (Anne), Kairis (P.-Y.), Martens (Didier), Le Bailly de Tilleghem (S.), Serck (L.), Van de Velde (C.). Les collections artistiques : les peintures. In: Maillard- Luypaert (Monique) dir. Séminaire de Tournai : histoire, bâtiments, collections. [Cfr. n° 60550] 60353 Depoorter (Matthias). Dat andere deel van de collectie. Het onzichtbare depot. Een nieuwe start in het Augustijnenklooster in Gent. Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen, XLVI, 2008, 3, pp. 26-29. 60354 Devroe (An). Nationaal Visserijmuseum. Van jager tot technicus: de visser vertelt. Gent, Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen, 2008, pp. 14-18. (Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen 46/3). 60355 Dewilde (Jan), Donche (Pieter), Trio (Paul), Van Acker (Jan). Arthur Merghelynck : passies van een edelman. Tentoonstelling, Veurne, Kasteel Beauvoorde ; Ieper, Hotel- Museum Merghelynck [28 juni tot 21 september 2008]. Veurne, Stadsbestuur. Dienst Cultuur en Archief, 2008, 144 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 7*

60356 Docquier (Gilles). La collection d’autographes du Musée royal de Mariemont. Histoire et devenir d’un patrimoine méconnu. Les cahiers de Mariemont, 2008, 37-38, pp. 7-33. 60357 Docquier (Gilles), Federinov (Bertrand). Traces de Grand Hommes : la collection d’autographes du Musée royal de Mariemont. Les cahiers de Mariemont, 2008, 37-38, pp. 157-184. 60358 Floré (Freddy), Notteboom (Bruno), Defloor (Toon). Bokrijk: het Openlucht- museum. Portret van het pre-industriële Vlaanderen. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 402-413. [Cfr. n° 60551] 60359 Ketgens (Eric) e.a. De collectie van het Vlaams Tram- en Autobusmuseum. Antwerpen, Vlaams Tram- en Autobusmuseum, 2007, 80 p. 60360 Le Bailly de Tilleghem (Serge). Musée des Beaux-Arts de Tournai. Tournai, ASBL Tourisme & Culture, 2008, 80 p. 60361 Mairesse (François). Mariemont, capitale du don : des Warocque aux Amis de Mariemont. Morlanwelz-Mariemont, Musee Royal de Mariemont, 2007, 125 p. (Monographies du Musee royal de Mariemont 15). [Warocque, Raoul, 1870-1917] 60362 Morisse (A.). Het Hotel Merghelynck in Ieper. Een museum als een huis (Reconstructie van een reconstructie). Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen, XLVI, 2008, 3, pp. 24-36. 60363 Pool (André). Fotomuseum provincie Antwerpen. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 4, pp. 14-14. 60364 Puissant (Jean). Le Grand-Hornu. Van mijn tot museum. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 254-267. [Cfr. n° 60552] 60365 Rau (D.). Musée du Verre in Le Bois du Cazier. Glas op een mijnsite. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLV, 2008, 6, pp. 14-18. 60366 Schrijvers (N.). Aangroei en collectievorming in de 20ste eeuw. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 52-77. [Cfr. n° 60337] 60367 Schuyten (Annelies). 50 jaar Stedelijk Museum Diest : een ontstaansgeschiedenis. Diest, Stedelijk Museum en Archief, 2007, 75 p. (Diestsche cronycke 20). 60368 Thurion (Marie-Claude), Lamine (Bénédicte). Musée de la Vie wallonne. Liège, Province de Liège, Culture, 2008, 57 p. 60369 Todts (Herwig). Voor niets of niemand meer ogen: de presentatie van de museumverzameling. Een nieuwe methode, na de Tweede Wereldoorlog. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 158-170. [Cfr. n° 60337] 60370 Vlieghe (Hans). De voorgeschiedenis tot 1816. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 12-17. [Cfr. n° 60337]

3. Bibliothéconomie, catalogues - Bibliotheconomie, catalogi

60371 Cornille (Raphaèle), Charlotte) Manfroid (Stéphanie), Valentino (Manuela), Dubray Charlotte). Le Mundaneum : les archives de la connaissance. Bruxelles, Les impressions nouvelles, 2008, 96 p. 60372 Gouvienne (Carine). Inventaire de la collection sur les expositions universelles conservée au Mundaneum. Mons, Mundaneum, 2002, 161 p. (collection des inventaires 7). 60373 De Pourcq (Ingrid). Geschiedenis van de bibliotheek van het KMSKA. De bibliotheek van de Academie, De beginjaren van de bibliotheek in het museum... In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 222-231. [Cfr. n° 60337] 8* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60374 De Rynck (Patrick). Alles over de eigen streek. Provinciale Bibliotheek Limburg, Bibliotheca Wasiana en Stichting De Bethune. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLVI, 2008, 1, pp. 30-37. 60375 De Rynck (Patrick). De poorten van het leven. Stadsbibliotheek Antwerpen en Openbare Bibliotheek Brugge. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen. XLVI, 2008, 1, pp. 2-13. 60376 Delvingt (Anne), Martens (Didier). La bibliothèque: les gravures et les estampes. In: Maillard-Luypaert (Monique) dir. Séminaire de Tournai : histoire, bâtiments, collections. [Cfr. n° 60550] 60377 Demuynck (Bart). Catalogus bibliotheek Charles-Louis Carton 1502-1955. Brugge, s.n. 2007, 212 p. 60378 Lombaerde (Piet), Fabri (Ria). Architectural treatises, books and prints in the libraries of the Jesuits in Antwerp. In: Lombaerde (P.). Innovation and experience in the early baroque in the Southern Netherlands: the case of the Jesuit church in Antwerp. Turnhout, Brepols, 2008. pp. 187-200.

C. Codicologie - Handschriftkunde(1)

60379 Bogaert (Pierre Maurice), De Coster (Annie), Lebigue (Jean-Baptiste), Leclercq-Marx (Jacqueline), Lievens (E.), Reynhout (Lucien), Thys (Noémi), Tixier (F.), Vanwijnsberghe (Dominique). La bibliothèque: les manuscrits. In: Maillard- Luypaert (Monique). Séminaire de Tournai : histoire, bâtiments, collections. [Cfr. n° 60550] 60380 Bogaert (Pierre Maurice), Demaret (Nathalie), Mariage (Florian) e.a. Archives et manuscrits précieux tournaisiens. 2. Tournai; Louvain-la-Neuve, Archives de la Cathédrale ; Louvain-la-Neuve : Université catholique de Louvain, 2008, 90 p. (Tournai, art et histoire. Instruments de travail 7). 60381 Buijtendorp (Tom). Versneden verleden. Reconstructie dertiende-eeuws psalter toont noodzaak voor een nieuwe aanpak van het versnijden van manuscripten. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 13-82. 60382 Caviness (Madeline H.). Marginally correct. In: Smith (Kathryn A.), Krinsky (Carol H.). Tributes to Lucy Freeman Sandler: Studies in Illuminated Manuscripts. London, Harvey Miller, 2007, pp. 141-156. [ms. Psautier de Tournai] 60383 De Rynck (Patrick). Lezen is weten. Handschriften en kostbare werken van de K.U. Leuven en de Universiteitsbibliotheek Gent. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLVI, 2008, 1, pp. 22-29. 60384 Delsaux (Olivier). Examen codicologique du psautier de Gand (B.C.I., A 15) conservé aux archives et Bibliothèque de la Cathédrale de Tournai. In: Pycke (J.). Archives et manuscrits précieux tournaisiens, 1. pp. 49-67. [Cfr. n° 60882] 60385 Derolez (Albert E.R.). The palaeography of Gothic manuscript books : from the twelfth to the early sixteenth century. Cambridge, University Press, 2003, XXI - 203 p. (Cambridge studies in palaeography and codicology 9). 60386 Dupont (Anne), Pycke (Jacques), Vanwijnsberghe (Dominique). Le Missel Carondelet des archives et bibliothèque de la cathédrale de Tournai (B.C.I., manuscrit

(1) les travaux relatifs à ces disciplines sont normalement mentionnés avec les autres publications de l’époque à laquelle ils se rattachent. On ne trouve donc à cet endroit-ci que les travaux qui ne rentrent pas dans un cadre chronologique défini. De publicaties betreffende deze disciplines werden in de regel vermeld onder de rubriek waartoe zij uit chronologisch oogpunt behoren. Hier treft men dus slechts de werken aan die niet onder een vast chronologisch gebied vallen. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 9*

A 14 A). In: Pycke (J.). Archives et manuscrits précieux tournaisiens, 1. 7-48. [Cfr. n° 60882] 60387 Goehring (Margaret L.). The representation and meaning of luxurious textiles in Franco-Flemish manuscript illumination. In: Rudy (Kathryn M.). Weaving, Veiling, and Dressing. [Cfr. n° 62415] 60388 Janssens (Herman). Kunst- en handschriftenbezit van de Norbertijnenabdijen. Averbode, Werkgroep Norbertijner geschiedenis in de Nederlanden, 2008, 61 p. (Bijdragen van de contactdag 18). 60389 Kren (Thomas). A Flemish manuscript in France: the Chantilly Liber Floridus. In: Hofmann (Mara), Zöhl (Caroline). Quand la peinture était dans les livres. Mélanges en l’honneur de François Avril à l’occasion de la remise du titre de Docteur Honoris Causa de la Freie Universität Berlin. Turnhout, Brepols, 2007, pp. 129-138. (Ars Nova: Studies in Late Medieval and Renaissance Northern Painting and Illumination). 60390 Pycke (Jacques) avec la collab. de Bourgeois (Ingrid), Ceulemans (Anne- Emmanuelle), Dehove (Pierre), Delsaux (Olivier), Dupont (Anne), Vanwijnsberghe (Dominique). Archives et manuscrits précieux tournaisiens. 1. Tournai, Archives de la Cathédrale; Université catholique de Louvain, 2007, 172 p. (Tournai, art et histoire. Instruments de travail 6). 60391 van Anrooij (Wim). Wijsheid is de hoogste gave Gods. De ontdekking van een strofische sproke in het handschrift-Van Hulthem. Spiegel der Letteren: Tijdschrift voor Nederlandse literatuurgeschiedenis en voor literatuurwetenschap, L, 2008, 4, pp. 409- 432. 60392 van Bergen (Saskia). A matter of collaboration? Manuscript-production practices as revealed in Flemish manuscripts with miniatures by the masters of Otto van Moerdrecht. In: As-Vijvers (Anne Margreet W.). Manuscript studies in the Low Countries. Proceedings of the “Groninger Codicologendagen” in Friesland, 2002. Groningen, 2008, pp. 105-126. (Boekhistorische reeks 3). 60393 Van den Abeele (Andries). Zes eeuwen Gruuthusehandschrift en zijn mogelijke eigenaars. I. Van Gruuthuse tot Van Borsselen. 2. Van Ten Berghe naar Den Haag. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, pp. 47-66 (afl. 1); 199-214 (afl. 2).

D. Héraldique, Sigillographie, Numismatique - Wapenkunde, Zegelkunde, Penningkunde

60394 Duerloo (Luc). Het blazoen ontsmet: adellijke heraldiek als toe-eigening van eer en deugd, 1550-1750. Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), CXXIII, 2008, 4, pp. 633-654. 60395 Breuls de Tiecken (Damien). Le grand armorial liégeois des familles nobles, patriciennes et bourgeoises, anciennement établies au pays de Liège. I. A - J. s.l. chez l’auteur, 2008, 3 vol, 60396 Donche (Pieter Adriaan). Wapenboek van Veurne-Ambacht. 440. Familiewapens uit de periode 1229-1952. Berchem, in eigen beheer, 2008, 184 p. 60397 Duerloo (Luc), Cheron (Marc). Heraldiek van het bisdom Antwerpen. Bisschoppen, Kapittel van Onze-Lieve-Vrouw. Wijnegem, Homunculus, 2008, 36 p. (Heraldiek van de bisdommen van België, 2). 60398 Van de Cruys (Marc), Cheron (Marc). Oriënten te Rummen. Wijnegem, Homunculus, 2008, 24 p. (Heraldiek van abdijen en kloosters 20). 60399 Van de Cruys (Marc), Cheron (Marc). Vorst. Wijnegem, Homunculus, 2008, 24 p. (Heraldiek van abdijen en kloosters 17). 60400 Van de Cruys (Marc), Cheron (Marc). Ter Kameren. Wijnegem, Homunculus, 2008, 24 p. (Heraldiek van abdijen en kloosters 18). 10* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60401 Van de Cruys (Marc), Cheron (Marc). De abdij van Sint-Agathe te Hocht. Wijnegem, Homunculus, 2008, 36 p. (Heraldiek van abdijen en kloosters 19). 60402 Maenen (Jean). Repertorium van de heraldische wapens uit het familiearchief von Schwartzenberg. Lanaken, Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Studiekring Sint- Ursula, 2008, 70 p. (Historische documenten. Dienst Cultureel Erfgoed Lanaken 4).

60403 Paquay (Valentijn). Stempels van Bossche schepenzegels. Beeldenaar (De): Tweemaandelijks tijdschrift voor Numismatiek en Penningkunst, XXXI, 2007, 3, pp. 109-112. [vanaf de vroege middeleeuwen]

60404 Peeters (Jean Paul). Numismatiek en muntcirculatie in de Zuidelijke Nederlanden (13de - 18de eeuw): overzicht van de hoofdlijnen. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), 2008, pp. 135-172. 60405 Crombez (K.). Numismatiek. Roeselaarse medailles en gedenkpenningen. Rollarius, 2008, pp. 17-20 (afl. 1); 82-84 (afl. 2), 117-118 (afl. 3); 150-151 (afl. 4). 60406 de Callatay (François), Sorgeloos (Claude). Renier Chalon alias Fortsas. Un érudit malicieux au mitan du XIXe siècle. Morlanwelz, Musée royal de Mariemont, 2008, 155 p. [Numismatique, Hainaut] 60407 Dengis (Jean-Luc). Numismatique de la principauté abbatiale de Stavelot- Malmedy: monnaies, jetons, médailles; Logne, atelier de faux-monnayage : enseignes de pèlerinage, monnaies de sites, trésors. Wetteren, Moneta, 2008, 120 p. (Moneta 72). 60408 Goderis (Jozef). Munten opgegraven te Roeselare. Rollarius (Roeselare), 2008, 4, pp. 166-172.

E. Paléographie - Paleografie

60409 Burgers (Jan W.). Palaeography and diplomatics : the script of charters in the Netherlands during the fourteenth and fifteenth centuries.Q uærendo : a quarterly journal from the Low Countries devoted to manuscripts and printed books, XXXVIII, 2008, 1, pp. 9-31.

(2) F. Généalogie, Histoire de familles - Genealogie en familiegeschiedenis

1. Travaux généraux - Algemene werken

60410 de Meester (Jan). Hulp uit onverwachte hoek. De inschrijvingsregisters van de Antwerpse droogscheerders-leerlingen als genealogische bron. Vlaamse stam: tijdschrift voor familiegeschiedenis, XLIV, 2008, pp. 233-261 (afl. 3); 557-571 (afl. 6). 60411 De Wilde-Kennivé (Dora). Gazette van Detroit: genealogische gegevens en namenindex 2004-2007. Antwerpen, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, n.p. 60412 Jammart (René Maurice), Lowies (Claire). Les électeurs de Tournai. Un instrument généalogique : 1914. Halle, chez l’auteur, 2008, 346 p. 60413 Maclot (P.). Geraken huisgenealogen ooit écht thuis in oude huizen? Reflecties over het colloquium Huizenonderzoek & Stadsgeschiedenis in Brugge. Antwerpse Vereniging voor Bouwhistorie en Geschiedenis, IV, 2008, pp. 8-17.

(2) on ne trouve relevées ci-dessous que publications qui offrent, en dehors de leur intérêt généalogique, un véritable intérêt historique. Men zal hieronder uitsluitend deze studies aantreffen, die naast hun genealogisch belang ook de kennis van het verleden ten goede komen. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 11*

60414 Vermote (Michel). Archiefbank Vlaanderen. Een goede investering voor genealogen. De Vlaamse Stam, XLIV, 2008, pp. 461-465. 60415 Willems (Edmond). De baarzaal : genealogische gegevens uit de Leuvense materniteit van de 19de eeuw (1819-1920). III. Sint-Joris-Weert, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde. Afdeling Leuven, 2008, 219 p. 60416 Bibliografie voor genealogen. Werkterrein Oost-Vlaanderen. Vlaamse stam: tijdschrift voor familiegeschiedenis, XLIII, 2007, 6, pp. 602-620.

2. Travaux consacrés à une famille en particulier - Werken gewijd aan één familie 60417 Demorest (Michel). La maison de Lorraine: Armagnac, Elbeuf, Flandre, Guise, Mercoeur, etc. et leurs alliances. Paris, Ed. généalogiques de la Voûte, 2008, 67 p. (Col- lection Nobles Ancêtres). 60418 Kratz (Willi). Wenigumstädter Familien nach dem Dreißigjährigen Krieg (1618 - 1648) : Nachkommen von Johann Cratz (Landschöffe 1680), Nachkommen von Johann Phanhay aus der Diözese Lüttich, Belgien, Nachkommen von Wilhelm Daniel aus Mechelen-Bovelingen. Wenigumstadt, Heimat- u. Geschichtsverein, 2008, 540 p. 60419 Houtart (Jean-François). Anciennes familles de Belgique. Bruxelles, Association royale office généalogique et héraldique de Belgique, 2008, 593 p. (Recueil de l’Office généalogique et héraldique de Belgique 61) 60420 Fillieux (Bernard). Zesde West-Vlaams kwartierstatenboek. Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 133 p.

60421 Bauwen (Freddy). Oude Ieperse begraafplaats : inventaris van de concessies. Ieper, Stadsarchief, 2008, 190 p. 60422 De Baets (Peter). ‘Daer en zijn tsamen niet meer dan drie lichamen’. Een zoektocht naar enigmatische grafschriften. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 272-283. 60423 Demarcq (René), Louvet (Benjamin). Une mémoire pour nos familles. IV : Inventaire des sépultures du cimetière de Haine-Saint-Pierre (rue de l’Alliance). Haine- Saint-Paul, 2007, s.p. (Publications du Cercle d’histoire et de folklore Henri Guillemin, La Louvière 42). 60424 Halflants (Jacques), Vanzavelberg (Godelieve). Kerk en kerkhof. Lubbeek, Heemkundige Kring Libbeke, 2007, 152 p. 60425 Kockerols (Hadrien). Arrondissement de Waremme. Tombes et épitaphes 1200 - 1800. Namur, Editions namuroises, 2008, 254 p. (Monuments funéraires en pays mosan 7). 60426 Lavaert (Jan). Grafzerken in de Sint-Niklaaskerk te Westkapelle. Rond de Polder torens (Oostkerke), L, 2008, 3, pp. 63-96. 60427 Legge (Jacky), Lanckmans (Myriam). Notes et mots au cimetière du Sud à Tournai : à la découverte de chanteurs, chansonniers, musiciens, compositeurs, écrivains, acteurs,... : un circuit de 70 sépultures. Tournai, Société royale d’histoire et d’archéologie de Tournai, 2008, 175 p. (Tournai, passé composé 7). 60428 Van Belle (Ronald). De grafzerk van kapitein Louys Ianssins (-1650) en familie in de Sint-Gilliskerk in Brugge. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 102-111. 60429 Van Belle (Ronald). Op de drempel van de eeuwigheid. Unieke wrijfprenten van magistrale grafmonumenten, 1218 - 1802. Koksijde, Abdijhoeve Ten Bogaerde van 7 juni tot 19 oktober 2008. Koksijde, Abdijmuseum Ten Duinen, 2008, 47 p.

60430 Braem (Martin). Desen Braem staet tot Elversele in de kercke ghelasen geschildert : dubbelportret van Godevaert Braem (ca.1395-1452) en Danneel Braem (1685-1745). Elversele, Heemkundige Kring Braem, 2008, 201 p. 60431 Braet (André). Vijf eeuwen molenaars Braet in West- en Oost-Vlaanderen. Molen- echo’s. Tijdschrift voor molinologie, XXXV, 2007, 3-4, pp. 353-357. 12* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60432 Braet (Marnik). Het geslacht Wyts en het vijvergebied te Wildenburg en Bellem. Jaarboek Ons Wingene, XI, 2008. 60433 Claeys ( Polydoor), [Familie] de Peñaranda. Zonnebeke, Heemkundige Kring De Zonnebeekse Heemvrienden, 2008, 58 p. (Bouwstenen van de monografie van Zonnebeke). 60434 Constant (C.), Renier (Andre). Petite histoire de la famille Naivin de Presgaux : des vûcherons, charbonniers et un valeureux combattant. En Fagne et Thiérache (Presgaux), 2008, 158 p. 60435 De Cnop (Marc). Op zoek naar de familie De Ro. Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 1, pp. 53-68 (afl. 1); 110-119 (afl. 2). 60436 de Woot de Trixhe (Paul). La noble et insigne famille des Woot dits de Trixhe de race ancienne. Rhode-Saint-Genèse, chez l’auteur, 2008, 260 p. 60437 Desmet (Jules). Het brouwersgeslacht Roelandts. Tielt, De Roede van Tielt, 2008, 128 p. 60438 Devoldere (Wilfried). Onze kwartierstaat: Daniël Denys, burgemeester van de stad Roeselare. Vlaamse Stam. maandblad, XLIV, 2008, 6, pp. 557-640. 60439 Donche (Pieter). Kwartierstaat Arthur Merghelynck (1853-1908) : 800 voorouders in 16 generaties en 31 portretten : anno MMVIII. Berchem, in eigen beheer, 2008, 140 p. 60440 Driessen (Raymond). Umb die hoffreijsz und stockgoet in eren te halden : een Elense pastoor en zijn stamhuis. Limburg - Het oude Land van Loon. Kleine reeks (Hasselt), LXXXVII, 2008, 1, pp. 3-28. 60441 Duchêne (Georges). Une généalogie ‘Toussaint’. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 168-191. 60442 Goossens (Luc), Beghyn (Bernard). De familie de Tenremonde : een genealogische benadering. Gent, Stichting Mens en Kultuur, 2007, 190 p. 60443 Jous (Léon, Vanderborght (Christian). Contribution à une généalogie : Bastenier. Seneffe, Cercle de généalogie, 2006, 69 p. (Cahier 3). 60444 Maes (Herman). Elementen voor de geschiedenis van de familie Filliers te Deinze. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 237-261. 60445 Maes (Herman). Een verhaal van G.P. Baert over de familie Dekens, met commentaar. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 369-383. 60446 Meirhaeghe (H.). Genealogie Van Meirhaeghe. Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, XLV, 2008, pp. 109-190. 60447 Olbrechts (Marvin). Het geslacht Suetens : meer dan 600 jaar beenhouwers te Mechelen. Lier, Paul Behets, 2008, 4 vol. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 39a-d). 60448 Ryelandt (Joseph). Histoire de la famille Ryelandt et des familles alliées : Daniel Ryelandt, Suzanne de la Vallée Poussin. Bruxelles, chez l’auteur, 2007, 188 p. 60449 Seynaeve (Edgard). Genealogisch vademecum van Outrijve. I. Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2007, 108 p. 60450 Soupart (Auguste), Magotteaux-Monier (Paul et Colette). Les Mestallart : Allard ou maistre Allart : famille notable d’Aubrives aux XVIe et XVIIe siècles. Cerfontaine, chez l’auteur, 2008, 30 p. 60451 Storms (Michaël). Sur les traces de nos grands-parents José Carron de la Carrière Moyencourt & Léontine van Calcoen de Basseghem à Lophem et à Bruges. Mons, Féli- Cité publications, 2008, s.p. 60452 Struye (Pierre-Paul). Les Struye. L’histoire d’une famille belge, originaire de la châtellenie d’Ypres, en West-Flandre, du XIIIe au XXe siècle. Courcelles, chez l’auteur, 2008, 292 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 13*

60453 Tillieux (Jean). Strud, une communauté villageoise d’autrefois (1250-1800). Contribution à l’histoire du Condroz ardennais :notice généalogique (“Tillieux” et alliés). Hastière-Lavaux, chez l’auteur, 2008, 138 p. 60454 Van Wijnendaele (Jacques). De familie Lanszweert en de stad Oostende. Oostende, Stadsbestuur, 2008, 124 p. (Oostendse historische publicaties 17). 60455 Willems (R.). De adellijke familie Annez de Taboada en hun band met Beveren. Het Land van Beveren (Beveren-Waas), LI, 2008, 4, pp. 207-214.

G. Géographie historique et cartographie - Historische aardrijkskunde en kartografie

60456 de Maeyer (Philippe). Cartografie. Gent, Academia Press, 2008, XI-436 p. 60457 Dehuisser (A.), Pasteleurs (D.), Vandevelde (I.). Oude Halse kaarten. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 2, pp. 3-22. 60458 Lernout (G.). Kaarten en plannen van Halle uit het archief van het Arenbergpaleis te Brussel. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 2, pp. 23-25. 60459 Tijs (Rutger). Antwerpen. Atlas van een stad in ontwikkeling. Tielt, Lannoo, 2007, 239 p. 60460 van der Krogt (Peter C. J.). Lokale kaarten van Nederland uit de late Middeleeuwen.. Caert-thresoor : tijdschrift voor de historische kartografie inN ederland, 2008, pp. 29-42.

(3) H. Sciences linguistiques - Taalwetenschap

1. Histoire du langage - Taalgeschiedenis

60461 van der Vorst (Joop). Het einde van de standaardtaal. Een wisseling van Europese taalcultuur. Amsterdam, Meulenhoff, 2008, 375 p. 60462 Biesheuvel (Ingrid E.), Hamburger (Jeffrey), Scheepsma (Wybren). Peter Damian’s Sermon 63 on John the Evangelist in Middle Dutch. With an edition of ms. Sint-Truiden, Instituut voor Franciscaanse Geschiedenis, a21, f. 53vb-63rb. Ons geestelijk erf: driemaandelijks tijdschrift voor de geschiedenis van de vroomheid in de Nederlanden, LXXIX, 2008, 3, pp. 225-251. 60463 De Tollenaere (Félicien), De Tollenaere (H.A.O.). Etymologica: Clauwaert, Liebaert, Leliaert. Tijdschrift voor Nederlandse taal- en letterkunde (Leiden), CXXI, 2005, 1, pp. 74-82. 60464 Fernhout (Ellen), van Berlo (Hellmuth). Le flamand ou le néerlandais dans le nord de la France? Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et de Pays-Bas (Rekkem), 2008, 2, pp. 59-92. 60465 Janssens (Guy), Marynissen (Ann). Het Nederlands vroeger en nu. Leuven ; Voorburg, Acco, 2008, 276 p. (derde druk) 60466 van der Wal (Marijke), van Bree (Cornelis). Geschiedenis van het Nederlands. Houten, Spectrum, 2008, 512 p. (5de druk). (Scala-serie).

(3) ne sont relevés que les travaux offrant apparamment un intérêt direct pour l’histoire. Il existe en effet des bibliographies spécialisées exhaustives. Aangezien er op dit gebied uitvoerige gespecialiseerde bibliografieën bestaan, worden slechts bijdragen met uitgesproken historisch belang opgenomen. 14* Bibliografie van de Geschiedenis van België

2. Dialectologie

60467 De Vogelaer (Gunther). Van het centrum van de linguïstiek naar de periferie, en terug: de dialectgeografie. Taal en Tongval, XXI, 2008, pp. 5-13. 60468 Jacobs (A.). Die Sprachverhältnisse in Niederländisch-Limburg, unter besonderer Berücksichtigung der kirchlichen Amtssprache. In: Cortjaens (W.), De Maeyer (Jan), Verschaffel (Tom). Historism and cultural identity in th Rhine-Meuse region. pp. 113- 136. [Cfr. n° 61980] 60469 Van Keymeulen (Jacques). Dialect change : convergence and divergence in European languages. Taal en tongval, LX, 2008, pp. 78-80.

60470 De Pauw (Tineke), Lefebvre (Matthias), Van Keymeulen (Jacques). Woordenboek van de Vlaamse dialecten. III. Algemene woordenschat. 6: School en kinderspelen. Gent, Vakgroep Nederlandse taalkunde, 2008, XLVIII-665 p. 60471 Van Keymeulen (Jacques). Latijnse leenwoorden in het Nederlands en de Nederlandse dialecten. Van Mensen en Dingen. Tijdschrift voor volkscultuur in Vlaanderen (Gent), VI, 2008, 1, pp. 69-85. 60472 Huysentruyt (Robert). Kortrijks dialect. Kortrijk, in eigen beheer, 2007, 358 p. 60473 Pieters (Marcel). Woordenboek van het Lokers dialect. Lokeren, Culturele raad Lokeren, 2008, 587 p. 60474 Swanenberg (Jos), Brok (Har). Het Brabants beschreven. Dialect in Noord- Brabant, met een bibliografie van 1776 tot 2007. Alphen, Veerhuis, 2008, 142 p. 60475 Taeldeman (Johan) m.m.v. De Loore (Paul), Van Schoor (Jacques), Wissaert (Roland). Het Gentse dialekt: klanken vormleer, door dr. Jan Oscar De Gruyter (1907). Gent, Koninklijke academie voor Nederlandse taal- en letterkunde, 2008, 454 p. (Bouwstenen op het gebied van de Nederlandse naamkunde, dialectologie en filologie 10). 60476 Tillie (Willy). Bij de duivel te biecht gaan. Dialect uit de wereld van godsdienst en kerk: spreekwoorden en zegswijzen uit de Westhoek. Poperinge, Heemkundige Kring Aan de Schreve, 2008, 156 p. 60477 Van Hauwermeiren (Paul). Het Bargoens van de Teuten : een bronnenstudie. Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 4, pp. 351-375. 60478 Vanysacker (Dries). Proeve van antwoord op het achtste gebod van Roland Renson (de dato 27 maart 1998). Over de trage inburgering en stuurloze oorsprong van het woord fiets in de Nederlandse taal. Sportimonium (Leuven), XXVIII, 2008, 3-4, pp. 80-85. 60479 Verheye (Staf). Wuk zeg je? Het dialect van Ieper en omstreken. Brugge, De Klap- roos, 2008, 239 p. 60480 Van Keymeulen (Jacques), De Tier (Veronique), Vandenberghe (Roxane), De Pauw (Tineke), Lefebvre (Matthias), Triest (Liesbet), Van Renterghem (Evelien), Ryckeboer (Hugo). Het digitale woordenboek van de Nederlandse dialecten (WND). In: Vandenberghe (Roxane), Van Keymeulen (Jacques), De Tier (Veronique). Een woordenboeket voor Magda Devos : een bundel artikelen aangeboden aan prof. dr. Magda Devos ter gelegenheid van haar zestigste verjaardag. Gent, Universiteit Gent, Vakgroep Nederlandse Taalkunde, 2008, pp. 7-18.

3. Toponymie, hydronimie - Plaatsnaamkunde

60481 Van Loon (Jozef). Maurits Gysselings toponymisch woordenboek : receptie, aanvullingen en correcties. Tongeren, Michiels, 2008, 119 p. (Werken van de Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie, Vlaamse Afdeling 26). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 15*

60482 Balle (Arthur), Lépine (André). La toponymie de Soumoy. Cerfontaine, Musée de Cerfontaine, 2007, 17 p. (Cahiers d’Entre-Sambre-et-Meuse 155). 60483 Callaert (Louis). Van Achterheide tot Zwaluwlaan : het verhaal achter meer dan 200 Puurse, Kalfortse, Breendonkse, Liezelse en Ruisbroekse straatnamen. Puurs, in eigen beheer, 2007, 160 p. 60484 De Baets (Peter). Waar lag Fraxerias? Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 2, pp. 161- 164. [Varsenare?] 60485 De Vos (Achiel), Stockman (Luc), Vandeveire (Jozef), Devos (Magda). Meetjeslandse toponiemen tot 1600. II: Het Houtland. 4 : Ursel. Landskouter, Stichting Achiel De Vos, 2008, 344 p. 60486 Gillisjans (M.). Toponymie van Wolvertem. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, pp. 334-416 (afl. 3); 546-553 (afl. 4). 60487 Kempeneers (Paul T.C.). Glabbeek-Zuurbemde : een geschiedkundige en topo nymische studie. Glabbeek, Gemeentebestuur, 2008, 192 p. 60488 Pyck (Maurits). 16de Eeuwse toponiemen in landelijk Torhout. Jaarboek Het Houtland (Torhout), 2008, pp. 43-94. 60489 Roobaert (Bernard). Een overzicht van de dorpsnamen van West-Brabant. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XLI, 2008, pp. 473-506. 60490 Van Der Heyde (Roger). Toponymie van Leffinge.O ostende, in eigen beheer, 2007, 166 p. 60491 Van Durme (Luc). De naam Leie. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 307-312. 60492 Van Durme (Luc), Lachaert (Pieter Jan). De plaatsnamen in de buurt van het slagveld van 1708. In: Lachaert (P.-J). Oudenaarde 1708. Een stad... 2008, pp. 109- 114. [Cfr. n° 61631] 60493 Vandebotermet (J.). Bespiegelingen over het mythische landschap van Halle. Een onderzoek van de theofore plaatsnamen. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 3, pp. 8-25. 60494 Vandenberghe (Henri). Toponiemen van Groot-Poperinge. Poperinge-Reningelst, Vrienden van het Poperings Archief, 2008, 683 p. 60495 Vanvolsem (Johan). Toponiemen van Groot-Halle. Verklarend register (3). Hallensia (Halle), XXX, 2008, 1, pp. 1-19.

4. Anthroponymie, onomastiek - Naamkunde

60496 Goeminne (Luc). Saksische voornamen versus Frankische voornamen in Noord- West-Frankrijk en Vlaanderen in de vroege middeleeuwen. Jaarboek Heemkring Scheldeveld, XXXVII, 2008, pp. 37-58. 60497 Goeminne (Luc). De familienaam Verstaen. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 1b, pp. 257-284. 60498 Muylaert-Gobert (Michel). Les cahiers du grand Manage : index des patronymes contenus dans les numéros 1 à 50. Manage, Commission d’histoire de l’entité manageoise, 2008, 87p. (Les cahiers du grand Manage. Hors série 10).

I. Iconographie - Iconografie

60499 Cornilly (Jeroen). Lang leve de prentkaart. In de steigers: erfgoednieuws uit West- Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 2, pp. 40-46. 60500 De Neef (Geerts), Vints (Luc). Missiefotografie. Het fotoarchief van de scheutisten. Nieuwsbrief Kadoc, 2008, 9-10, pp. 8-13. 60501 De Neef (Geert), Vints (Luc). Een portret van België. Fotocollectie Sint- Lucasschoool Gent. Nieuwsbrief Kadoc, 2008, 3-4, pp. 12-16. 16* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60502 Fievez (Victor), Dubois (Annie), Descamps (Didier). Jurbise. III. Stroud; Oostakker, Tempus Publishing, 2007, 128 p. (Mémoire en images). 60503 Schotte (Bart). De beeldbank West-Vlaanderen toen. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 2, pp. 47-51. 60504 L’album de photographies de la Société archéologique de Namur (1900). In: Toussaint (J.)(ed.). Arbres remarquables en Province de Namur. 2008, pp. 73-258. [Cfr. n° 60566] 60505 Images of conflict: Military aerial Photography. Ieper, 2008.

(4) J. Folklore - Volkskunde

60506 Devriese (Luc). Dood en begraven (3-4-5). Van mensen en dingen. Tijdschrift voor Volkscultuur in Vlaanderen, VI, 2008, pp. 57-68; 222-239. 60507 Heus (Jozef). De keuze van de huwelijksdag, een aspect van het immateriële erfgoed? Koekelare 1609-1850. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 309-313. 60508 Dierickx (Fons). Sint-Antonius Abt en de volksgeneeskunde te Herdersem. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 1, pp. 60-66.

60509 Gadeyne (Guy). Het Sint-Hermesboek of Zottenboek van Ronse. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 9-38. 60510 Onijn (A.). De reuzen van Ronse. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 39-50. 60511 Revelard (Michel) avec la collab. de Kostadinova (Guergana) et Ansion (Frédéric). Carnavals & Mardis gras d’antan. Chronique et mémoire du carnaval de Binche jusqu’à la seconde guerre mondiale. Epinois, Mémoire, tradition, patrimoine du pays de Binche, 2008, 104 p. 60512 Vannoppen (Henri). De mei steken op het dak van een woning. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 4, pp. 45-51.

60513 Degrande (Valentin). Waar men gaat langs West-Vlaamse wegen...Statistische en volkshistorische synthese van de wegen veldkapellen in West-Vlaanderen. Assebroek, in eigen beheer, 2008, 259 p. 60514 Roelants (Nienke), Locus (Jan). Voetsporen van devotie. Processies in Vlaams- Brabant. Leuven, Peeters; Provincie Vlaams Brabant; KADOC,, 2008, 160 p. (Accenten uit de geschiedenis van Vlaams-Brabant 3). 60515 Tervoort (Frans). Ziel en zaligheid : volksgeloof in Nederland en Vlaanderen. Tielt, Lannoo, 2007, 157 p. 60516 Hoegaerts (Josephine). De vriend van ieder kind? Sinterklaas en de katholieke huisvader in het negentiende eeuwse Vlaanderen. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 3, pp. 314-335.

60517 Charles (Marie-Cécile). Le château de Renaut de Montauban: un dessin ardennais du XVIIIe siècle. Musée en Piconrue. Art religieux et croyances populaires en Ardenne et Luxembourg, 2008, 90, pp. 33-35. [concerne l’épopée des quatre filsA ymon]

(4) on ne retient que les travaux de folklore se rapportant au passé ou paraissant offrir un intérêt direct pour la compréhension du passé. Inzake folklore worden slechts de bijdragen betreffende het verleden opgenomen of deze waarvan het belang voor het inzicht in het verleden voor de hand schijnt te liggen. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 17*

60518 de Meester (Jan). Vergeten volksverhalen: immaterieel erfgoed in Wuustwezel. Wesalia, IX, 2008, 1-2, pp. 6-24. 60519 Duvivier de Fortamps (Jean-Luc). L’Ardenne des 4 fils Aymon. Neufchâteau; Bastogne, Editions Weyrich, Maison en Piconrue, 2008, 144 p. [sites ardennais de l’épopée] 60520 Duvivier de Fortemps (Jean-Luc). L’Ardenne merveilleuse. Sites et légendes. Neufchâteau, Weyrich, 2007, 159 p. (L’âme de l’Ardenne). 60521 Petit (Jean-Luc). Sint-Michiel : de Brusselaar. Brussel, Museum van de Stad Brussel, 2008, 63 p. [Vertaling van:’Saint-Michel : le Bruxellois’] 60522 Top (Stefaan). Cultuurpolitiek en volksverhalenstudie in Vlaanderen (1830-2000). Volkskunde (Antwerpen), 2008, 1. 60523 Top (Stefaan). Moderne sagen en geruchten uit Vlaanderen. Leuven, Davidsfonds, 2008, 263 p. 60524 Vander Cruysen (Yves). Un siecle d’histoires en Brabant wallon. Bruxelles, Racine, 2007, 247 p. 60525 Vandeweyer (Maurice). Histoires de l’Entre-Sambre-et-Meuse. Bruxelles, Racine, 2008, 140 p.

60526 Van Driessche (Ignace). Ons dorp is het schoonste en wij zijn de beste. Volksgezegden (Appels, Beervelde, Betlehem, Daknam, Gent, Heiende, Lochristi, Lokeren, Mendonk, Oudegem, Sinaai, Sleidinge, Waasmunster, Wachtebeke, Zaffelare, Zeveneken). Van Mensen en Dingen. Tijdschrift voor volkscultuur in Vlaanderen (Gent), VI, 2008, 1, pp. 87-117. 60527 Henneghien (Charles). Fêtes et traditions populaires en Wallonie et a Bruxelles. Bruxelles, La Renaissance du livre, 2007, 127 p.

II. TRAVAUX GÉNÉRAUX - TIJDVAKOVERSCHRIJDENDE WERKEN

A. À l’échelon national - Op nationaal vlak

Hommages - Huldeboeken

60528 D’Hulster (Kristof), Van Steenbergen (Jo). Continuity and Change in the Realms of Islam. Studies in Honour of Professor Urbain Vermeulen. Leuven; Paris; Dudley MA, Peeters en K.U.Leuven, departement Oosterse Studies, 2008, XXXVI-659 p. (Orientalia Lovaniensia, Analecta 171). 60529 De Ruyt (Claire), Lecocq (Isabelle), Lefftz (Michel), Piavaux (Mathieu). Lumières, formes et couleurs. Mélanges en hommage à Yvette Vanden Bemden. Namur, Presses universitaires de Namur, 2008, 408 p. (Histoire, art et archéologie 10). 60530 Depaepe (Marc), Henkens (Bregt), Leon (Maria), Van Gorp (Angelo) e.a. ‘Over het mooie en het nuttige’. Bijdragen over de geschiedenis van onderwijs en opvoeding. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. Antwerpen; Apeldoorn, Garant, 2008, 281 p. 60531 Edelmayer (Friedrich). Plus ultra. Die Welt der Neuzeit. Festschrift für Alfred Kohler zum 65. Geburtstag. Münster, Aschendorff, 2008, 807 p. 60532 Eickmans (Heinz), Engelbrecht (Jörg). Blick gen Westen. Deutsche Sichtweisen auf die Niederlande und Flandern. Dieter Geuenich zum 65. Geburtstag. Münster, Agenda Verlag, 2008, 68 p. 60533 Geirnaert (Noël), Vandebroek (Marcella), Vandewalle (André). Een privilege voor iedereen. Verzamelde studies van dr. André Vandewalle over Brugse geschiedenis, archief en heraldiek. Brugge; Berchem, Levend archief; Vlaamse Vereniging 18* Bibliografie van de Geschiedenis van België

voor Bibliotheek-, Archief- en Documentatiewezen, 2008, 280 p. (Archiefkunde : verhandelingen aansluitend bij bibliotheek- en archiefgids 10). 60534 Hannick (Pierre), Hossey (Guido), Lejune (Louis) e.a. Le Luxembourg au fil des siècles. Liber amicorum Arsène Geubel. Neufchâteau, Weyrich, 2007, 447 p. 60535 Stranart (Anne-Marie), de Gryse (Ludovic). Synthèses de droit bancaire et financier. Liber amicorum André Bruyneel. Bruxelles, Bruylant, 2008, XLII - 710 p. 60536 Chemins d’histoire. Offert en hommage au professeur Gaston Braive à l’occasion de son septantième anniversaire. Baisy-Thy, Cercle d’histoire et d’archéologie du pays de Genappe. 2008, XVIII-444 p. (Cahiers 14).

Ouvrages collectifs - Verzamelbundels

60537 Barremaecker (Ivan). Brugge garnizoensstad. Oostkamp, Meulebrouck, 2008, 184 p. 60538 Bavay (Gérard), Feron (Benoît), Busine (Laurent). La collégiale Sainte-Waudru. Rêve des chanoinesses de Mons. Bruxelles, Racine, 2008, 169 p. 60539 Brosens (Koenraad), Mayer Thurman (Christa C.) e.a. European Tapestries in the Art Institute of Chicago. Chicago; New Haven, CT ; London, The Art Institute of Chicago; Yale University Press, 2008, VIII-408 p. 60540 Coomans (Thomas), Bergmans (Anna). In zuiverheid leven. Het Sint-Agnes begijnhof van Sint-Truiden: het hof, de kerk, de muurschilderingen. Brussel, Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed, 2008, 478 p. (Relicta monografieën 2). 60541 Delville (Jean-Pierre), Boulvain (Sylvie), Van Haeperen (Gerard). Des coteaux de la citadelle de Liège au plateau de Mehagne (Liège, Saint-Léonard 1457 - Liège, Potay 1627 - Mehagne 1933). Les carmélites et la naissance d’un quartier. Liège, Trésor de la Cathédrale, 2008, 56 p. 60542 Demoulin (Bruno), Balace (Francis) e.a. Liège et le Palais des Princes-Evêques. Bruxelles, Fonds Mercator, 2008, 318 p. 60543 Dierkens (Alain), Morelli (Anne). Topographie du sacré : l’emprise religieuse sur l’espace. Bruxelles, Editions de l’Université de Bruxelles, 2008, 258 p. 60544 Dujardin (Vincent), Dumoulin (Michel). L’union fait-elle toujours la force ? Bruxelles, Le Cri, 2008, 227 p. 60545 Hartmann (S.), Indekeu (H.), Rock (T.) (eds.). Monasterium Herkenrode. I. Hasselt/Herkenrode, Erfgoedcel Hasselt/Studiecentrum Herkenrode vzw, 2008, 370 p. 60546 Janssens (Paul), Zeischka (Siger) (eds.). The dining nobility. From the Burgundian Dukes to the Belgian Royalty. - La noblesse à table. Des ducs de Bourgogne aux rois des Belges. Bruxelles, VUBPress, 2008, 266 p. (Food studies 2). 60547 Jaumain (Serge). Histoire & patrimoine des communes de Belgique. Bruxelles, Racine; Dexia, 2008. 60548 Koldeweij (Eloy F.). Over de vloer. Met voeten getreden erfgoed. Zwolle, Waanders; Rijksdienst voor archeologie cultuurlandschap en monumenten, 2008, 424 p. 60549 Koppen (Jimmy), Benhamou (Ph.), Hodapp (Chr.). Vrijmetselarij voor Dummies. Amsterdam, Pearson Education, 2008, 372 p. 60550 Maillard-Luypaert (Monique). Séminaire de Tournai. Histoire - bâtiments - collections. Louvain, Peeters, 2008, XLII-279 p. (Publié à l’occasion du bicentenaire du Séminaire épiscopal de Tournai (1808-2008). 60551 Tollebeek (Jo), Buelens (Geert), Deneckere (Gita), De Schaepdrijver (Sophie), Kesteloot (Chantal). België. Een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht, crisis en nostalgie. Amsterdam, Bert Bakker, 2006, 512 p. 60552 Tollebeek (Jo), red. Buelens (Geert), Deneckere (Gita), Kesteloot (Chantal), de Schaepdrijver (Sophie). België. Een parcours van herinnering. I. Plaatsen van geschiedenis en expansie. Amsterdam, Bert Bakker, 2008, 460 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 19*

60553 Vande Winkel (Georges), Cock (Marcel), Mertens (Wenceslaus), Robijns (Luc), Van Bockstaele (Geert), Van de Perre (Dirk), Vernaeve (Wilfried). Gezicht op de steden Aalst, Ninove en Geraardsbergen. Verklarende tekst bij de uitgave van de originele stadsplattegronden van Jacob van Deventer (circa1565). Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 4, pp. 221-315. 60554 Vandenbussche (Liselotte), Demoor (Marysa), De Coster (Anuschka), Heene (Katrien), Van Houdt (Toon) e.a. Van Dhuoda tot Aletta : het eeuwenoude spanningsveld tussen vrouwelijkheid en geleerdheid. Gent, Academia Press, 2008, 136 p. (Focus gender : rapporten van het RUG-Centrum voor Genderstudies 6).

Colloques et congrès - Colloquia en congressen

60555 Bochaca (Michel), Sarrazin (Jean-Luc). Ports et littoraux de l’Europe atlantique. Transformations naturelles et aménagements humains (xive-xvie siècle). Actes du séminaire d’histoire économique et maritime tenu à l’Université de La Rochelle le 24 juin 2005. Rennes, Presses universitaires de Rennes, 2007, 262 p. (Histoire). 60556 Boggiani (Jos). Rêves d’Italie, Italies de rêve. Imaginaires et réalités autour de la présence italienne au Luxembourg et dans la Grande Région. Actes du Colloque international, Luxembourg / Dudelange, 8 - 9 juin 2007. Luxembourg, Université du Luxembourg, Section des Lettres Italiennes, 2008, 335 p. 60557 Cauchies (Jean-Marie). L’envers du décor. Espionnage, complot, trahison, vengeance et violence en pays bourguignons et liégeois. Rencontres de Liège (20 au 23 septembre 2007). Actes. Neuchâtel, Centre européen d’études bourguignonnes, 2008, XXV-317. (Publication 48). 60558 Crouzet-Pavan (Élisabeth), Lecuppre-Desjardin (Élodie), Boone (Marc). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). Les enseignements d’une comparaison. [Journées d’études, Florence, les 13 et 14 janvier 2005, Athènes, octobre 2005]. Turnhout, Brepols, 2008, VI-330 p. (Studies in European Urban History. (1100 - 1800) 12). 60559 Desmette (Philippe). Église, pouvoir civil et enseignement (XVIe-XVIIIe siècle). Journée d’étude facultés universitaires Saint-Louis, Bruxelles 07.12.2007. Actes. Bruxelles, Facultés universitaires Saint-Louis, 2008, 192 p. (Centre de recherches en histoire du droit et des institutions. Cahiers 29 ). [Programme pluri-formations éducation et religion dans la France du Nord et les “provinces belgiques” du XVIe siècle à nos jours] 60560 Dinet-Lecomte (Marie-Claude). Les hôpitaux, enjeux de pouvoir. France du Nord et Belgique, IVe-XXe siècle. Actes du colloque international d’Amiens, 30 et 31 mars 2006. Villeneuve-d’Ascq, Univ. Charles-de-Gaulle, 2008, 382 p. (Revue du Nord : Histoire 22). 60561 Henrard (Nadine). Cinquante ans d’études épiques. Actes du colloque anniversaire de la Société Rencesvals (Liège, 19 - 20 août 2005). Genève; Liège, Droz, 2008, 399 p. (Bibliothèque de la Faculté de Philosophie et Lettres de l’Université de Liège ; 294). 60562 Natale (Mauro). Entre l’empire et la mer. Traditions locales et échanges artistiques (Moyen âge - Renaissance). Actes du colloque de 3e Cycle Romand de Lettres Lausanne- Genève, 22/23 mars, 19/20 avril, 24/25 mai 2002. Roma, 2007. 60563 Plumier (Nicole) avec la collab. de Denoël (Sophie), Liégeois (Sophie), Nahoé (Dominique). Génération patrimoine. Vingt ans de Journées du Patrimoine en Wallonie. Namur, Institut du Patrimoine wallon, 2008, 172 p. + CD 60564 Roth (François). Lorraine, Luxembourg et pays Wallons. Mille ans d’une histoire partagée du Moyen Age à nos jours. Actes du colloque tenu les 22 et 23 février 2007 au Conseil régional de Lorraine. Nancy, Association d’Historiens de l’Est, 2008, 326 p. (Annales de l’Êst). 20* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60565 Tixhon (Axel), Nandrin (Jean-Pierre), Rousseaux (Xavier), Bernardeau (Vincent). Les praticiens du droit du Moyen Âge à l’époque contemporaine: approches prosopographiques (Belgique, Canada, France, Italie, Prusse). Actes du colloque de Namur 14, 15 et 16 décembre 2006. Rennes, Presses Universitaires de Rennes, 2008, 354 p. 60566 Toussaint (Jacques). Actes du colloque autour de Bayar-Le Roy : Namur, Maison de la culture de la Province de Namur, 11-12 décembre 2006. Namur, Société archéologique, 2008, 336 p. 60568 Internationale Archivsymposien in Brauweiler (D) (2005) (2006) und Hasselt (B) (2007). Annalen. Brüssel, 2008, 205 p. (Miscellanea Archivistica. Studia 176). 60569 Actes du 11e colloque du Chirel-B.W., Wavre, 17 mai 2008. Wavre, Chirel-B.W. Revue d’histoire religieuse du Brabant wallon, 2008, XXII, fasc.3 et 4; 2009, XXIII, fasc.1. 60570 Chiffoleau (Jacques), Gauvard (Claude), Zorzi (Andrea). Pratiques sociales et politiques judiciaires : dans les villes de l’Occident à la fin du Moyen Âge.R oma, Ecole française de Rome, 2007, 767 p. (Collection 385). 60571 Santinelli (Emmanuelle). Répudiation, séparation, divorce dans l’Occident médiéval. Actes du colloque, Valenciennes, 17-18 novembre 2005. Valenciennes, Centre de recherche Histoire, civilisations et cultures des pays du monde occidental; Presses universitaires de Valenciennes, 2007, 335 p. (Recherches valenciennoises 25). 60572 de Jongh (Eddy). Muziek aan de muur : muzikale voorstellingen in de Nederlanden 1500-1700. Catalogus n.a.v. de tentoonstelling te ‘s-Hertogenbosch (Noordbrabants Museum) van 26 april t/m 31 augustus 2008. Zwolle, Waanders 2008, 112 p. 60574 Salzmann (Jean-Pierre). Vauban militaire et économiste sous Louis XIV. Actes du colloque organisé à Marsal, les 23 juin & 24 juin 2007. Luxembourg, Linden, 2008, 422 p. (Publications de la Section historique de l’Institut grand-ducal de Luxembourg 122) 60575 Tilkin (Françoise). L’encyclopédisme au XVIIIe siècle. Actes du Colloque organisé par le Groupe d’étude du XVIIIe siècle de l’Université de Liège (Liège, 30 - 31 octobre 2006). Liège; Genève, Université de Liège; Droz, 2008, 358 p. (Bibliothèque de la Faculté de philosophie et lettres 296).

60576 Art (Jan), De Nil (Bart), Jacobs (Marc) red. Gezocht : het verhaal van Jan Modaal. Acta colloquium : Gent, Arbeid en Cultuur 1800-2000, 2 december 2005. Gent, Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis, 2008, 115 p. 60577 Donnelly (Doris), Famerée (J.), Lamberigts (M.), Schelkens (K.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. International research conference at Mechelen, Leuven and Louvain-la-Neuve (September 12-16, 2005). Leuven; Dudley, MA, Peeters, 2008, XI-716 p. (Bibliotheca Ephemeridum theologicarum Lovaniensium 216). 60578 Dubié (Josy). De impact van repressieve regimes op de grootschalige exodus naar Europese landen. Colloquium : Brussel, Stadhuis, 13 maart 2006. Brussel, Koerdisch Instituut van Brussel, 2006, 32 p. 60579 Quaghebeur (Marc), Renard (Marie-France). Les villes du symbolisme. Actes du colloque de Bruxelles, 21-23 octobre 2003. Bruxelles, P.I.E. Peter Lang, 2007, 302 p. (Archives & Musee de la litterature). 60580 Witte (Els), Kurgan-van Hentenryk (Ginette), Lamberts (Emiel), Balthazar (Herman), Deneckere (Gita), Raxhon (Philippe), Wynants (Paul), Beyen (Marnix), Verdoodt (Frans-Jos). Natie en democratie, 1890-1921. Acta van het interuniversitair colloquium, Brussel, 8-9 juni 2006. - Nation et démocratie, 1890-1921. Actes du colloque interuniversitaire, Bruxelles, 8-9 juin 2006. Brussel, Koninklijke Vlaamse Academie voor Kunsten en Wetenschappen, 2008, 415 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 21*

Catalogues d’exposition - Tentoonstellingscatalogi

60581 Hayt (Franz), Grommen (Jos), Janssen (Roger), Manet (Albert). Atlas van de algemene en Belgische geschiedenis. Wommelgem-Wavre, Van In, 2008, 174 p. 60582 Busine (Laurent), André (Jérôme), Bousmanne (Bernard), Capouillez (Marcel), Oussaint (Jacques), Lemeunier (Albert), Périer-D’Ieteren (Catheline), van Caenegem (Benoît). Kunstschatten uit Wallonië van vroeger en nu. Dat verrassende land. Tentoonstelling, Brussel, Paleis voor Schone Kunsten, 14 februari - 18 mei 2008. Brussel, Mercatorfonds, 2008, 247 p. 60583 Busine (Laurent), André (Jérôme), Bousmanne (Bernard), Capouillez (Marcel), Oussaint (Jacques), Lemeunier (Albert), Périer-D’Ieteren (Catheline), van Caenegem (Benoît). Trésors anciens et nouveaux de Wallonie. Ce pays curieux. Exposition, Bruxelles, Palais des Beaux-Arts, 14 février - 18 mai 2008. Bruxelles, Fonds Mercator; Palais des Beaux Arts, 2008, 247 p. 60584 Daenen (Julien), Mertens (Jozef). Limburg in ‘t geweer. Oorlogsleed in het Land van Loon van Alva tot Napoleon. Tentoonstelling van de Landcommanderij Alden Biesen, Cultureel centrum van de Vlaamse Overheid, 11 oktober - 14 december 2008. Catalogus. Bilzen, Landcommanderij Alden Biesen, 2008, 263 p. 60585 De Herdt (René), Viane (Ronald), Debersaques (Lucien). Schatten en archieven. Gentse floraliën 1808-2008. Tentoonstelling : Gent, het Pand, 11 april - 12 mei 2008. Catalogus. Sint-Denijs-Westrem, Koninklijke Maatschappij voor Landbouw en Plant- kunde, 2008, 87 p. 60586 De Witte (Hubert). Geschiedenis en kunst in het Crown Plaza Hotel Brugge. Beernem, De Windroos, 2008, 103 p. 60587 Delattre (Marie-Blanche), Foulon (Pierre-Jean), Goy (Anne), Liesen (Hugo), van Mol (Véronique), Vloebergs (Francis). Reliures et livres-objets. Exposition, Morlanwelz, Musée royal de Mariemont, du 2 février au 30 mars 2008. Morlanwelz, Musée royal de Mariemont, 2008, 70 p. 60588 Garrigue (Marie), Faton (Louis). Une vie, une collection. Cinq siecles d’art et d’histoire a travers le livre et sa reliure. Exposition a la Bibliotheca Wittockiana du 10 octobre 2008 au 28 fevrier 2009. Quetigny, Editions Faton, 2008, 259 p. 60589 Pluvinage (Gonzague). Expo 58. Entre utopie et réalité. Exposition, Bruxelles, Atomium, du 17 avril au 19 octobre 2008. -Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. Tentoonstelling, Brussel, Atomium, van 17 april tot 19 oktober 2008. -Expo 58 : between utopia and reality : exhibition, Brussels, the Atomium, 17 April to 19 October 2008. Bruxelles, Brussel, Racine, Lannoo, 2008, 205 p. 60590 Recht (Roland) m.m.v. Périer-D’Ieteren (Catheline), Griener (Pascal), Burke (Peter), Chartier (Roger), Pomiam (Krzysztov). Het meesterlijke atelier. Europese kunstroutes 5de - 18de eeuw. [Tentoonstelling] : Brussel, Paleis voor Schone Kunsten, 05.10 2007 - 20.01 2008). Brussel, Europalia International; Mercatorfonds, 2008, 335 p. 60591 Recht (Roland), Périer-D’Ieteren (Catheline), Griener (Pascal). Le grand atelier. Chemins de l’art en Europe, Ve-XVIIIe siècle [exposition au] Palais des Beaux-Arts, Bruxelles, 05.10.2007-20.01.2008. Bruxelles, Fonds Mercator, 2007, 335 p. 60592 Storms (Martijn) m.m.v. Leenders (Karel), Kortlever (Yolande), Janssens (Luc) e.a. Exposition. Roosendaal. 2007-2008. Drie generaties Adan : West-Brabantse landmeters in de 18e en 19e eeuw. ‘t Goy-Houten, Hes en De Graaf Publishers, 2008, 284 p. 60593 Vanclooster (Dirk). Dansen met de dood : het skelet in de schijnwerpers. Tentoonstelling. Koksijde. Abdijmuseum Ten Duinen. Brugge, Van de Wiele, 2008, 83 p. 22* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60594 Syré (Christiane). Auf den Spuren der Migranten: Reiseziele zwischen Aachen und Verviers in der belgisch-deutschen Grenzregion. In: Eine Gesellschaft von Migranten... t, pp. 135-161. [Cfr. n° 63047]

Généralités - Algemene werken

60595 Blockmans (Wim). Rapport de synthèse. Les pouvoirs publics dans des régions de haute urbanisation: Flandre et Italie aux XIVe et XVIe siècles. In: Crouzet-Pavan (É.), Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). pp. 65-74. [Cfr. n° 60558] 60596 Dubois (Sebastien). The making of nations in Belgium and Western Europe in historical perspective (fifteenth-twentieth century). National ideology, ethnicity, language and politics. In: Slocum-Bradley (Nikki). Promoting conflict or peace through identity. Aldershot ; Burlington, VT, Ashgate, 2008, pp. 21-40. 60597 Engelbrecht (Jörg). “Phlegma und überall Phlegma”. Die deutsche Sicht auf die Niederlande im 18. und 19. Jahrhundert. In: Eickmans (H.), Engelbrecht (J.). Blick gen Westen.... pp. 5-23. [Cfr. n° 60532] 60598 Flock (Sarah), Rubes (Jan) e.a. Les Tchèques et les Belges : une histoire en miroir. Prague; Bruxelles, Institut d’Histoire contemporaine de l’Académie des sciences de la République tchèque; Centre d’Etudes tchèques, Université libre de Bruxelles, 2008, 166 p. 60599 Herb (Guntram Henrik), Kaplan (David H.). Nations and nationalism. A global historical overview. Santa Barbara, Calif. ABC-CLIO, 2008, 4 vol. [Elektronisch boek - Livre électronique] 60600 Jessenne (Jean-Pierre), Roselle (Dominique). L’histoire rurale de la France du Nord de la fin du Moyen Âge au XXe siècle. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 375-776, pp. 303-334.

60601 Beyen (Marnix). The Netherlands: an ethnic nation in spite of itself. In: Broomans (P.). The beloved mothertongue. pp. 157-169. [Cfr. n° 62664] 60602 De Beul (Joris), Van Lierde (Hans) e.a. Pajottenland : een land om lief te hebben. Lennik, Andreas-Masiuskring, 2007, 592 p. 60603 De Schaepdrijver (Sophie). Plaatsen van expansie. Inleiding. In: Tollebeek (J.). e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 237-241. [Cfr. n° 60552] 60604 Deneckere (Gita). Plaatsen van tweedracht. Inleiding. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 15-19. [Cfr. n° 60552] 60605 Kesteloot (Chantal). Plaatsen van crisis. Inleiding. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. pp. 177-181. [Cfr. n° 60551] 60606 Namazova (Alla S.). Belgique : évolution de l’Etat en XVIIIéme-XXème siècles. Moscou, Naouka, 2008, 390 p. 60607 Rorive (Jean-Pierre). Fascinante vie quotidienne des Belges : des Ménapiens à nos jours. Histoires sur les moeurs, coutumes, mentalités, croyances, fêtes, heurs et malheurs. Bruxelles, Jourdan le Clercq, 2008, 421 p. (Terres des Belges). 60608 Rorive (Jean-Pierre). Petites histoires des grands de Belgique: de l’homme de Spy à nos jours. Bruxelles, Jourdan, 2008, 302 p. (Terres des belges). 60609 Stephany (Pierre). La Flandre aux Flamands: de 860 à 2008. Bruxelles, Racine, 2008, 309 p. 60610 Tollebeek (Jo). Plaatsen van geschiedenis. Inleiding. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 29-32. [Cfr. n° 60552] 60611 Tollebeek (Jo). ‘Vaut le voyage’. De Belgische plaatsen van herinnering. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 13-25. [Cfr. n° 60552] 60612 Wenselaers (Selm). De laatste Belgen. Een geschiedenis van de Oostkantons. Amsterdam; Antwerpen, Meulenhoff; Manteau, 2008, 195 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 23*

60613 Thoen (Erik), Soens (Tim). The impact of central government taxations on the Flemish countryside (end 13th-18th centuries): some reflections. in: La fiscalità nell’economia europea: secc. 13-18. - Fiscal systems in the European economy from the 13th to the 18th centuries. Prato, Instituto Internazionale di Storia Economica “F. Datini”, 2008, pp. 957-971. 60614 Demoor (Tine). Het belang van participatie voor economische sociabiliteit. Gemene gronden in het Vlaanderen van de achttiende en negentiende eeuw. De Achttiende Eeuw, XXXIX, 2007, 2, pp. 41-59. 60615 Freckmann (Klaus). Das “Bauernhaus” in den Grenzregionen des Rheinlandes - in Lothringen, dem Großherzogtum Luxemburg und Belgien - und die Gemeinsamkeiten zwischen Land und Stadt. Ein Überblick ab der frühen Neuzeit. Jahrbuch für Hausforschung, LVIII, 2008, pp. 219-233. 60616 Verheye (Staf). De technische evolutie in vorige eeuwen. Iepers Kwartier (Ieper), XLIV, 2008, 3, pp. 85-109. [o.a...eggeploeg, maaimachine, watermolen...]

60618 Dunne (John), Janssens (Paul), Boone (Marc). Living in the city : elites and their residences, 1500-1900. Turnhout, Brepols, 2008, 255 p. (Studies in European urban history 1100-1800, 13). 60619 Röling (Hugo). Zichzelf te zien leven. Herinneringen aan Nederlands en Vlaams gezinsleven 1770-1970. Amsterdam, Amsterdam University Press, 2007, 129 p. 60620 Scholliers (Peter). Defining food risks and food anxieties throughout history.. Appetite (New York), LI, 2008, 1, pp. 3-6.

60621 Vanlandschoot (Romain). Sluit ze op... Jongeren in de criminaliteit.1400 tot nu. Leuven, Davidsfonds, 2008, 295 p. 60622 Winter (Anne). Caught between Law and Practice. Migrants and Settlement Legislation in the Southern Low Countries in a Comparative Perspective, c. 1700–1900. Rural history (Cambridge), XIX, 2008, 2, pp. 137-162.

60623 Bruneel (Claude). De la charité aux soins infirmiers : les soeurs hospitalières en Belgique du XVIIIe au XXe siècle. Revue du Nord, XXII, 2008, pp. 199-221. 60624 Buerman (Thomas), Van Osselaer (Tine). Op zoek naar de goede katholiek m/v. Feminisering en masculiniteit in het katholicisme in België sinds de vroegmoderne tijd (ca 1750-1950). Handelingen van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis (Brussel), LXI, 2007, pp. 255-268. 60625 De Meester (Etienne), Tallier (Georges), Bogaert (Annemie) e.a. Mo(nu)menten van geestelijk leven. Jaarboek Heemkring Den Dissel, 2008, pp. 3-96. 60626 Raspoet (Erik). De Verbiest a Verbist: des missionnaires flamands en Chine. Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et de Pays-Bas (Rekkem), XXXVI, 2007, 2, pp. 19-25. 60627 Teitelbaum (Viviane). Salomon, vous êtes juif!? L’antisemitisme en Belgique, du Moyen Age a Internet. Bruxelles, Luc Pire, 2008, 253 p. 60628 Vanden Bussche (Jozef), Persoons (Ernest). De Congregatie van het lijden van Jezus Christus (Passionisten). Leuven, 2008, 144 p. (Atlassen, geografische kaarten en adressenlijsten van en over orden en congregaties. III). 60629 Xhayet (Geneviève). La médecine monastique en Occident, des origines au 18e siècle. In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques. pp. 9-24. [Cfr. n° 61685]

60630 Depovere (Paul). La fabuleuse histoire des bâtisseurs de la chimie moderne. Bruxelles, De Boeck Université, 2008, 137 p. 60631 Knapen (Luc), Kenis (Leo) eds. Hout in boeken, houten boeken en de fraaye konst van houtdraayen. Leuven, Maurits Sabbebibliotheek Faculteit godgeleerdheid; Peeters, 2008, XV-374. (Documenta Libraria 35). 24* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60633 Tollebeek (Jo). La peinture dans les Plats Pays: un voyage sans passeport. Sep- tentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et de Pays-Bas (Rekkem), XXXVII, 2008, 4, pp. 3-9. 60634 Vandenbroeck (Paul). Genre paintings as a collective process of inversive self- definition, c. 1400-c. 1800 : 2. Peasant iconography and the concept of culture. Jaarboek Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (Antwerpen), 2008, pp. 95-160. 60635 Vanderstricht-Bultot (Monique). Etude sur l’écriture et la signature de nos ancêtres entre le XVIIème et le XXème siècle. Publication trimestrielle du Cercle d’Histoire de Beaumont, 2008, 68-69.

B. Historiographie, Méthodologie, Théorie et histoire - Historiografie, Methodologie, Theoretische geschiedenis

Historiographie - Historiografie

60636 Beyen (Marnix), Majerus (Benoît). Weak and strong nations in the Low Countries. National historiography in the Low Countries: national historiography and its “others” in Belgium, Luxembourg and the Netherlands in the nineteenth and twentieth centuries. In: Berger (Stefan), Lorenz (Chris). The contested nation: ethnicity, class, religion and gender in national histories. Basingstoke; New York, Palgrave Macmillan, 2008, pp. 283-310. 60637 Nandrin (Jean-Pierre). dir. Bilans historiographiques. Bruxelles, Facultés universitaires Saint Louis, Centre de recherches en histoire du droit et des institutions. Cahiers. XXX, 2008, 193 p. 60638 Thoen (Erik), Verbruggen (Christophe), van der Windt (Henny), Greefs (Hilde). Ecologische geschiedenis : een discipline met oude wortels, vele takken en jonge vruchten. Gent, Academia Press, 2008, 22 p. 60639 Clark (Gregory T.). What’s in a name? “Flanders”, language and the historiography of late medieval art in Belgium since federalization. In: Mansfield (Elizabeth). Making art history : a changing discipline and its institutions. New York ; London, Routledge, 2008. 60640 De Bont (Raf), Wils (Kaat). Kennis in meervoud: voor een ruimhartige weten- schapsgeschiedenis. Studium: Tijdschrift voor Wetenschaps- en Universiteitsgeschiede- nis - Revue de l’Histoire des Sciences et des Universités, I, 2008, 1, pp. 3-12. 60641 De Dijn (Jean-Marie). Eeuwige angst voor de galg? Glossen bij een gedachte tussen haakjes van Albert Cambier of het nut van topohistorie. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 389-446. 60642 de Hemptinne (Thérèse), Dumolyn (Jan). Historisch adelsonderzoek over de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode in België en Nederland. Een momentopname. Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), CXXIII, 2008, 4, pp. 481-489. 60643 Derks (Sebastiaan C.). Reconstrucciones de una reconquista : Léon Van der Essen y el ejército español en los Países Bajos. In: El ejército español en Flandes 1567-1584. 2008, pp. 27-44. 60644 Dupont (Wannes), de Smaele (Henk). Orakelen over de heimelijkheid: seksualiteit en historiografie in Belgisch perspectief.B elgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 273-296. 60645 Haemers (Jelle). Protagonist of antiheld? Over sociaal kapitaal en geschiedenis. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), V, 2008, 4, pp. 31- 54. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 25*

60646 Heirbaut (Dirk). Het sociaal recht : een stiefkind van de rechtshistorici. Tijdschrift voor sociaal recht (Brussel), 2008, 2, pp. 183 - 194. 60647 Heirbaut (Dirk). Legal history in Belgium. Clio@Themis: Revue électronique d’histoire du droit, I, 2008, 14 p. 60648 Kmec (Sonja), Margue (Michel), Pauly (Michel). Le champ historiographique luxembourgeois. Hémecht : Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - revue d’histoire luxembourgeoise, LX, 2008, 3-4, pp. 261-268. 60649 Mignot (Philippe). Castellologie belge. Un survol historiographique. In: Ettel (Peter), Flambard-Héricher (Anne-Marie), McNeill (T.E.). Château Gaillard, 23: Etudes de castellologie médiévale. Bilan des recherches en castelollogie. Actes du Colloque international de Houffalize (Belgique), 4-10 septembre 2006. Caen, Publications du CRAHM. 2008, pp. 91-103. 60650 Raxhon (Philippe). Essai de bilan historiographique de la mémoire. In: Nandrin (Jean-Pierre). Bilans historiographiques. [Cfr. n° 60637] 60651 Scuto (Denis). Historiographie de l’immigration au Luxembourg. Hémecht : Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - revue d’histoire luxembourgeoise. LX, 2008, 3-4, pp. 319-413. 60652 Tigelaar (J.). Soe is dan Brabant wel salich geseyt. Brabant als heilig land - een schets van een historiografisch thema. Brabants Heem. (‘s Hertogenbosch), LX, 2008, 3-4, pp. 86-91. [H. Gudula] 60653 Touwen (Jeroen). Voortbouwen op Braudel of Fogel? Een pleidooi voor interdisci- plinaire economische geschiedenis in Nederland en Vlaanderen. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), V, 2008, 2, pp. 117-138. 60654 Van Dijck (Maarten), De Maeyer (Jan), Henneau (Marie-Elisabeth), Carnier (Marc), Dusausoit (Xavier), Suenens (Kristine), Marcélis (Anne-Dolorès). Historiographie et perspectives de recherche des ordres et congrégations sur le territoire des Pays-Bas méridionaux. Revue belge de philologie et d’histoire - Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, LXXXVI, 2008, 3-4, pp. 759-864. 60655 van Ginderachter (Maarten). Cultuur en canaille: over sociale geschiedschrijving from below. In: Art (J.) e.a. Gezocht: het verhaal van Jan Modaal. pp. 101-111. [Cfr. n° 60576] 60656 Voltmer (Rita). “Furchtbare Justrizmorde’? Zur Historiographie der Hexenverfol- gungen im Herzogtum Luxemburg. Hémecht: Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - Revue d’histoire luxembourgeoise (Luxembourg), LX, 3-4, pp. 329-342.

60657 De Rynck (Patrick). Het Ruusbroecgenootschap en de Abdij van Averbode. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen. XLVI, 2008, 1, pp. 14-21. 60658 Depauw (Claude). 9 novembre 1978 – 9 novembre 2008 : la Société d’Histoire de Mouscron et de la Région a trente ans. Le fil du temps. Société d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 1-4. 60659 Kemel (Yvette), Vancoppenolle (Ewald). Vijftig jaar Heemkundige kring Maurits Van Coppenolle. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 3, pp. 115-135. [Brugge en vroegere randgemeenten] 60660 Lermyte (Jean-Marie). 50 jaar Heemkunde in West-Vlaanderen (1958-2008). Brugge, Heemkunde West-Vlaanderen, 2008, 308 p. 60661 Plisnier (René). Une “Académie” hainuyère au XIXe siècle : la Société des Sciences, des Arts et des Lettres du Hainaut. Mémoires de la Société royale d’histoire et d’archéologie de Tournai (Tournai), CIV, 2008, 33 p. 26* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Historiens - Historici/ae

60662 Berkelaar (Wim), Palm (Jos). ‘Ik wil wekken en waarschuwen’. Gesprekken over Nederlandse historici en hun eeuw. Amsterdam, Aksant, 2008, 141 p. 60663 Bernard (Bruno), Schreiber (Jean-Philippe). Hervé Hasquin “entrepreneur d’histoire” suivi d’une bibliographie d’Hervé Hasquin. In: Hasquin (Hervé). Population, commerce et religion au siècle des Lumières. pp. v-xliii. [Cfr. n° 61463] 60664 Beyen (Marnix). Instellingen van vlees en bloed: Jean Stengers als historicus van de Belgische binnnenlandse politiek. Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis - Revue belge de philologie et d’histoire, LXXXVI, 2008, 2, pp. 411-420. 60665 Beyen (Marnix). Resisting hyperbole. Professional historians in Belgium and the Netherlands and their relationship with wartime historical culture, 1940-1945. Storia della storiografia-H istory of Historiography - Histoire de l’Historiographie - Geschichte der Geschichtsschreibung, LIII, 2008, pp. 130-144. 60666 Bitterlich (Thomas). Karl Lamprecht und Henri Pirenne. Gemeinsamkeiten und Unterschiede wissenschaftlichen Denkens. Kultursoziologie. Aspekte, Analysen, Argumente; wissenschaftliche Halbjahreshefte der Gesellschaft für Kultursoziologie (Leipzig; Berlin), XVII, 2008, 2, pp. 63-76. 60667 Boone (Marc). Henri Pirenne. Pinda-kaas, vakidiotie en ‘belgitude’: een Belgische held? In: Brinkman (Herman), Jansen (Jeroen), Mathijsen (Marita T.). Helden bestaan! Opstellen voor Herman Pleij bij zijn afscheid als hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Amsterdam, Bert Bakker, 2008, pp. 291-299. 60668 Boone (Marc). ‘L’automne du Moyen Age’: Johan Huizinga et Henri Pirenne ou ‘plusieurs vérités pour la même chose’. In: Moreno (Paolo), Palumbo (Giovanni). Autour du XVe siècle. Journées d’étude en l’honneur d’Alberto Varvaro. Communications présentées au Symposium de clôture de la chaire Francqui au titre étranger (Liège, 10- 11 mai 2004). Bibliothèque de la Faculté de Philosophie et Lettres de l’Université de Liège, fasc. CCXCII, 2008, pp. 27-51. 60669 de Baere (Guido). In memoriam Jos Andriessen s.j. (1917-2007). Ons geestelijk erf: driemaandelijks tijdschrift voor de geschiedenis van de vroomheid in de Nederlanden, LXXIX, 2008, 1, pp. 4-6. 60670 De Keyzer (L.). Het verleden als band met je stad. Stadsarchivaris André Vandewalle, een afscheidsportret. Bibliotheek- & Archiefgids, LXXXIV, 2008, 4, pp. 17-21. 60671 de Kok (Harry). In memoriam Eugeen Van Autenboer (1920-2008). Taxandria: jaarboek van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van de Antwerpse Kempen. Nieuwe Reeks (Turnhout), LXXX, 2008, pp. 5-8. 60672 De Mey (Jan). André Vandewalle en de vzw Levend Archief. In: Geirnaert (Noël). Verzamelde studies van dr. André Vandewalle... 2008, pp. 15-20. [Cfr. n° 60533] 60673 De Rynck (Patrick), Helsen (Ludo). Achter de traditie. Op zoek naar een levend verleden. Leven en werk van Jozef Weyns. Antwerpen, Provincie Antwerpen, 2008, 287 p. (Streekgericht 2). 60674 De Win (Paul). In memoriam erevoorzitter Aloïs Jans. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 47-49. 60675 Decorte (Luc). Frans Debrabandere. Wevelgem, Vereniging van West-Vaamse Schrijvers, 2008, 48 p. (VWS-Cahiers 246). 60676 Dumolyn (Jan). Henri Pirenne en het particularisme van de laatmiddeleeuwse Vlaamse steden : een deconstructie. Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis - Revue belge de philologie et d’histoire, LXXXVI, 2008, 3-4, pp. 709-732. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 27*

60677 François (Luc), m.m.v. Van Acker (Jan). Bibliografie Lucien Van Acker in ‘Biekorf’. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 15-39. 60678 Geirnaert (Noël). André Vandewalle, 34 jaar vergroeid met het Brugse stadsarchief. In: Geirnaert (Noël) e.a. Een privilege voor iedereen. 2008, pp. 21-37. [Cfr. n° 60533] 60679 Geirnaert (Noël), Vandebroek (Marcella). Een privilege voor iedereen. Verzamelde studies van dr. André Vandewalle over Brugse geschiedenis, archief en heraldiek. Berchem, Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek-, Archief- en Documentatiewezen (VVBAD) en Levend Archief Brugge, 2008, 280 p. (Archiefkunde : verhandelingen aansluitend bij Bibliotheek- en archiefgids 10). 60680 Gerits (Jan). Ter nagedachtenis aan Dr. Constant Van de Wiel (1924-2007). Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 2, pp. 105-109. 60681 Gerits (Jan). Herdenking van Dr. Jozef Weyns (1913-1974) in Heist-op-den-Berg. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 2, pp. 101-105. 60682 Hasquin (Hervé). Maurice-Aurélien Arnould. Bruxelles. Académie royale de Belgique, 2008, pp. 49-65. 60683 Heirbaut (Dirk). Ganshof, François-Louis (1895-1980). Handwörterbuch zur Deutschen Rechtsgeschichte. Berlin, Erich Schmidt Verlag, 2008, pp. 1932-1932. 60684 Heirbaut (Dirk). Laudatio Fred Stevens. Sartonia. Ghent, Sarton Chair of the History of Sciences, 2008, pp. 71-74. 60685 Heirbaut (Dirk), Debaenst (Bruno). In memoriam Wilfried Roels, 1926-2007. Tijdschrift voor rechtsgeschiedenis - Revue d’histoire du droit - The legal history review, LXXV, 2007, 4, pp. 437-438. 60686 Jadot (René). Jacques Willequet, historien célèbre d’origine merbienne. Le Trèfle. Publication trimestrielle du Cercle d’histoire ‘Pierre Wins’ de Merbes-le-Château, 2008, 62. 60687 Janssens (J.), De Caluwé (C.). Jan Van Schepdael (1907-1974). Voormalig ondervoorzitter van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige kring. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 1, pp. 32-37. 60688 Joris (Freddy). 1978-2008. Trente ans aux fourneaux de Clio. Verviers, Editions des champs, 2008, 351 p. 60689 Joris (Freddy). Postface. Vingt ans: l’année des bilans. In: Plumier (N.). Génération patrimoine. Vingt ans de Journées du Patrimoine en Wallonie. Namur, Institut du Patrimoine wallon, 2008, pp. 129-136. 60690 Lyon (Brice). François Louis Ganshof: medieval historian and friend. Bulletin de la Commission royale d’histoire - Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis (Bruxelles-Brussel), CLXXIII, 2007, pp. 5-14. 60691 Maddens (Niklaas). Paul Debrabandere. Brugge, VWS, 2006, 48 p. (VWS-cahiers 237). 60692 Maddens (Niklaas). Ernest Warlop. Brugge, Vereniging van Westvlaamse Schrijvers, 2007, 48 p. (VWS-cahiers 243). 60693 Maerten (Fabrice). De eerste directeur van het Soma, Jean Vanwelkenhuyzen, is overleden. ‘30-’50: bulletin du CEGES - Soma Berichtenblad (Bruxelles), XLI, 2008, pp. 5-7. 60694 Martyn (Georges). Het geschiedt zoals het geschiedt. Rechtshistorici uit de Lage Landen (10): interview met Paul Nève. Pro Memorie (Hilversum), X, 2008, pp. 3-36. 60695 Notteboom (Hugo). Erik De Smet: In memoriam 1945-2008; bibliografie.A ppeltjes van het Meetjesland: jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (Maldegem), 2008, pp. 5-42; 13-20. 60696 Ockeley (Jacques). In Memoriam Leo Lindemans. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 3, pp. 467-469. 28* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60697 Tollebeek (Jo). Pirenne en Fredericq. Over historiografische ambities omstreeks 1900. Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, 2008, pp. 327-347. 60698 Tollebeek (Jo). Fredericq & zonen. Een antropologie van de moderne geschied wetenschap. Amsterdam, Bert Bakker, 2008, 283 p. 60699 Tollebeek (Jo). A stormy family. Paul Fredericq and the formation of an Academic historical community in the nineteenth-century. Storia della storiografia (Milano), 2008, pp. 58-72. 60700 Trio (Paul). 2008: Merghelynck in de schijnwerpers. Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXV, 2008, 1-2, pp. 123-126. 60701 Trio (Paul). De archivaris. In: Morisse (A.) ed. Arthur Merghelynck: passies van een edelman. Veurne, Stadsbestuur, pp. 87-111. 60702 Van Bockstaele (Geert). Jozef de Brouwer en Het Land van Aalst. Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 1, pp. 64-72. 60703 Van de Woestijne (Paul). Bibliografie van Erik De Smet. Heemkundige bijdragen uit het Meetjesland (Eeklo), XXII, 2008, 2, pp. 53-58. 60704 Vandamme (Ludo). Arthur Merghelynck (1908-2008). De Franse Nederlanden, 2008, 33, pp. 231-239. 60705 Vandebroek (Marcella). Bibliografie van dr. André Vandewalle. In: Geirnaert (Noël) e.a. Een privilege voor iedereen. 2008, pp. 38-67. [Cfr. n° 60533] 60706 Vanden Bavière (Paul). Aan de wieg van de (Koninklijke) Oudheidkundige Kring van het Land van Waas: Henry Raepsaet (1816-1871), een biografie. Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (Sint-Niklaas), CXI, 2008, pp. 19-108. 60707 Vanden Berghe (Yvan). Over internationale politiek en Brugge. Antwerpen, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen, 2007, 107 p. 60708 Vandenbussche (Wim). Roland Willemyns: Klauwaert en Geus, taalhistoricus en sociolinguïst. Brugge, VWS, 2008, 48 p. (VWS-cahiers 247). 60708bis Van Hees (Pieter). Studies breed en wijd als het polderlandschap. Enkele kanttekeningen bij het verschijnen van De Pillecyn Studies III. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 2, pp. 118-138. 60709 Vannieuwenhuyse (Johan). André Vandewalle en de Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek-, Archief- en Documentatiewezen (VVBAD) vzw. In: Geirnaert (Noël), Vandebroek (Marcella). Verzamelde studies van dr. André Vandewalle... 2008, pp. 11- 14. [Cfr. n° 60533] 60710 Verheye (Staf). Notities over Henri François Carton. Iepers Kwartier (Ieper), XLIV, 2008, 1, pp. 1-17.

60711 Debrabandere (Frans). Bij een halve eeuw Leiegouw. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 297-306. 60712 François (Luc). Lucien van Acker en Biekorf: een symbiose? Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 5-15. 60713 Parmentier (Isabelle). Un bilan historiographique : vingt années de “Revue d’histoire religieuse du Brabant wallon”. Revue d’histoire religieuse du Brabant wallon (Wavre), XXII, 2008, 4, pp. 179-206. 60714 Top (Stefaan). Goud voor de Leiegouw. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 285-296. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 29*

Méthodologie - Methodologie

60715 Aerts (Eric). Initiatie in de historische praktijk. Leuven, Acco, 2007-2009, 5 banden. 60716 Limberger (Michael). Globalisering en geschiedenis. In: Globalisering: interdisciplinair bekeken. Brussel, VUBPress, 2008, pp. 79-89. 60717 Bleyen (Jan). Praten over seks? Theoretische kwesties in verband met ‘oral history’. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 323-347. 60718 Buelens (Geert). Plaatsen van nostalgie. Inleiding. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 335-339. [Cfr. n° 60551] 60719 Carlier (Julie). “De wil tot weten” en de “list van de leugen”. Methodologische suggesties voor de historische kritiek van gerechtelijke bronnen met het oog op de studie van seksualiteitsbeleving ‘from below’. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 297-322. 60720 Coura (G.). Premiers pas du mariage entre Archives et Archéologie. La reconstitution du parcellaire médiéval et moderne autour du Seigneur d’Amay. Chronique de l’archéologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 143-148. 60721 De Maegd (Chris). Tuinen inventariseren: nodig, nuttig, boeiend, leerrijk. M & L: Monumenten en Landschappen (Brussel), XXVII, 2008, 2, pp. 55-74. 60722 De Moor (Martina), van Zanden (Jan Luiten). Van fouten kan je leren. Een kritische benadering van de mogelijkheden van ‘leeftijdstapelen’ voor sociaal-economisch onderzoek naar gecijferdheid in het pre-industriële Vlaanderen en Nederland. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), V, 2008, 4, pp. 55-86. 60723 Desmette (Philippe). Une source méconnue pour l’histoire paroissiale : les semainiers ou registres aux prônes. L’exemple du diocèse de Cambrai. Mémoires et publications de la Société royale d’histoire et d’archéologie de Tournai (Tournai), CIV, 2008, pp. 15-36. 60724 Istasse (Cedric). Quelques considérations méthodologiques pour l’étude des manuels scolaires d’Histoire. Histoire et Enseignement, LVIII, 2008, 4, pp. 5-10. 60725 Lodewijckx (Marc), Pelegrin (R.), Corthouts (L.), Aerts (B.). Mogelijkheden en problemen van de archeologische luchtfotografie. (Historiek van de archeologische luchtfotografie. Onze eigen onderzoeksstrategie). Een ongerept landschap nu nog. Antwerpen, Koninklijke Vereniging voor Natuur- en Stedeschoon, 2008, pp. 24-30. (Land in zicht 77/3). 60726 Luyten (Dirk). Historisch onderzoek en digitalisering van kranten. Handelingen der Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, LX, 2007, pp. 88-100. 60727 Martyn (Georges). Rechterlijke moraal verbeeld : over gerechtigheidstaferelen, waar recht, religie, psychologie en kunst elkaar ontmoeten. Psychologos (Belgische Federatie van Psychologen), 2007, pp. 35-37. 60728 Prevenier (Walter). Zin en onzin van biografieën en ego-documenten.B ijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 5-14. 60729 Roekens (Anne). Des clichés révelateurs : l’intérêt des photos amateurs pour l’écriture de l’histoire. Cahiers d’histoire du temps présent - Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis (Bruxelles-Brussel), XX, 2008, pp. 267-279 60730 van Ginderachter (Maarten). How useful is the concept of ethnolinguistic nationalism? On imagined communities, the ethnic-civic dichotomy and banal nationalism. In: Broomans (P.). The beloved mothertongue... pp. 1-13. [Cfr. n° 62664] 60731 Vanbrabant (Katrien), David (Johan). Handelscatalogi. Reclame als bron voor de geschiedenis van de technieken. Erfgoed van industrie en techniek, 2007, 2007, 1, pp. 2-11. 30* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60732 Verdurmen (Inge), Tys (Dries). De archeologische waarde van militaire heidedomeinen. Stand van zaken en richtlijnen voor toekomstig beheer. Brussel, Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed, 2007, 162 p. (VIOE-rapporten 3). 60733 Depaepe (Marc). Pedagogische historiografie in het kwadraat. Beschouwingen over de ‘educatieve biografie’ van emeritus Marc D’hoker in relatie tot het vak ‘historische pedagogiek’. In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 11-33. [Cfr. n° 60530] 60734 Heyrman (Peter). Nieuwe ontwikkelingen inzake contextuele erfgoedontsluiting : de ODIS-databank. Vlaamse stam: tijdschrift voor familiegeschiedenis, XLIV, 2008, 5, pp. 448-486. 60735 Heyrman (Peter), Weber (Donald). Intermediaire structuren in Vlaanderen: ODIS”. Het Max Wildiersfonds geëvalueerd. In: Tiels (K.). Het Max Wildiersfonds geëvalueerd. pp. 73-80. [Cfr. n° 63406]

Théorie et histoire -Theoretische geschiedenis

60736 Bevernage (Berber). Time, presence, and historical injustice. Theory and society, XLVII, 2008, pp. 149-167. 60737 Gaus (Helmut). Wat zich herhaalt. Eenmaligheid en recurrentie in de geschiedenis. Enkele bedenkingen. Hermes. Tijdschrift voor Geschiedenis, XII, 2008, 43, pp. 74-85.

C. à l’échelon régional et local - Op regionaal en lokaal vlak

1. Par secteurs fonctionnels - Thematische indeling

Généralités - Algemeenheden

60738 Prak (Maarten Roy). Corporate politics in the Low Countries: guilds as institutions, 14th to 18th centuries. In: Prak (Maarten). Craft guilds in the early modern Low Countries : Work power, and representation. Aldershot, Ashgate, 2006, pp. 74-106. 60739 De Vries (André). Flanders: A Cultural History. New York, Oxford Univ. Press, 2007, XXIII-296 p. (Landscapes of the imagination). 60740 Holmes (Richard). Fatal avenue : a traveller’s history of the battlefields of Northern France and Flanders 1346-1945. London, Vintage, 2008, 582 p. 60741 Naudts (Kris). Steengoed! 40 verrassende erfgoedwandelingen door Vlaanderen. Leuven, Davidsfonds, 2008, 260 p. 60742 Neven (Rik), Sourbron (Marc). Flanders from the air. -Vlaanderen vanuit de lucht. -Flandes desde el aire. -La Flandre vue du ciel. -Vista aerea delle Fiandre. - Flandern aus der Luft. Zutendaal, Palindroom, 2008, 252 p.

60743 Halflants (Jacques en Pierre), Camerlinckx (Hendrik), Ceulenaere (Gerda), Jos Devos (Jos). Eigen-aardigheden uit Vlaams-Brabant. Leuven, Leuvens Historisch Genootschap, 2008, 612 p. 60744 Jaumain (Serge) dir. Charruadas (Paulo), Puissant (Jean), Majerus (Benoît), Dessouroux (Christian), Vandermotten (Christian), Deligne (Chloé), Balcers (Wanda), Bauwelinckx (Anne), Pouillard (Véronique), Heirwegh (Jean-Jacques), de Waha (Michel), Duvosquel (Jean-Marie), Piette (Valérie). Histoire & patrimoine des communes de Belgique : la Région de Bruxelles-Capitale. Bruxelles, Racine, 2008, 624 p. (Histoire & patrimoine des communes de Belgique) 60745 Jaumain (Serge), De Meester (Johan). Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Tielt, Lannoo, 2008, 624 p. (Erfgoedbibliotheek van de Belgische gemeenten). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 31*

60746 Kok (Govaert Chr.) met medew. van Arnbak-d’Aulnis de Bourouill (F.A.). Van Raad van Brabant naar gerechtshof ‘s-Hertogenbosch : zes eeuwen rechtspraakgeschie- denis. Hilversum, Verloren, 2008, 342 p. 60747 Menne (Gilbert), Brutsaert (Emmanuel). Province du Brabant Wallon. Bruxelles, Dexia; Racine, 2008, 285 p. (Histoire & patrimoine des communes de Belgique).

60748 Duvivier de Fortemps (Jean-Luc). L’Ardenne des 4 fils Aymon. Neufchâteau; Bastogne, Weyrich; Musée en Piconrue, 2008, 143 p. 60749 Duvivier de Fortemps (Jean-Luc). L’Ardenne, sacrée. Neufchâteau, Weyrich, 2008, 145 p. (L’âme de l’Ardenne). 60750 Klein (René). Was bedeutet das etc..etc.. im Titel der Grossherzöge von Luxemburg aus dem Hause Nassau-Weilburg? Hémecht: Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - Revue d’histoire luxembourgeoise (Luxembourg), LIX, 2007, 4, pp. 515-520. 60751 Weber-Krebs (Fridolin). Die Markgrafen von Baden im Herzogtum Luxemburg (1487-1797). Trier, Porta Alba, 2007, XI-379 p. (Beiträge zur Landes- und Kultur geschichte, 1617-1628, 6). 60752 Lieux de mémoire au Luxembourg. Usages du passé et construction nationale. - Erinnerungsorte in Luxemburg. Umgang mit der Vergangenheit und Konstruktion der Nation. Luxembourg, 2008, 383 p. 60753 Brutsaert (Emmanuel), Menne (Gilbert). Province de Namur. Bruxelles, Racine, 2008, 445 p. (Histoire & patrimoine des communes de Belgique). 60754 Vandeputte (Omer). Oost-Vlaanderen. Tielt; Brussel, Lannoo; Dexia, 2008, 477 p. (Erfgoedbibliotheek van de Belgische gemeenten). 60755 Verheylewegen (Leon). Reconstruction des ménages de Mariembourg, de circa 1640 à 1930. Philippeville, Editions asbl Gephil, 2007, V-830 p. 60756 Markante bewoners. In: Casteleyn (D.) e.a. 2000 jaar Middenkust en Hinterland. 2007, pp. 393-416. [Cfr. n° 60757] 60757 Van Royen (Harry) e.a. 2000 jaar De Westhoek. Nijverheid. Zutphen, Waanders, Waar is de Tijd? 2007.

Démographie, industrie, commerce, agriculture, moulins - Demografie, nijverheid, handel, landbouw, molens

60758 Parmentier (Isabelle). Histoire de l’environnement en Pays de Charleroi 1730- 1830. Pollution et nuisances dans un paysage en voie d’industrialisation. Bruxelles, Académie royale de Belgique, 2008, 410 p. (Mémoire de la Classe des lettres. Collection in-8°. 3e série 47). 60759 Doperé (Frans). Le Château et son environnement géologique, l’exploitation des carrières dans les douves rocheuses. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. Brepols, pp. 15-28. [Cfr. n° 60822] 60760 Elsen (J.), Laga (P.). Excursienota’s van de groeventocht naar Gobertingen en Balegem. Gebruik en vervanging van de Gobertanghe en de Balegemse steen doorheen de tijd. ICOMOS contact, XXI, 2008, 124, pp. 18-23. 60761 Yante (Jean-Marie). Les usines de La Soye dans la sidérurgie gaumaise (XVIe- XIXe sècles). In: 750e anniversaire de Gérouville, 1258-2008. 2008, pp. 33-36, 45-46. [Cfr. n° 61024] 60762 Hercot (C.). Les verres issus du site du château de Boussu en Hainaut: synthèse (Ht). In: Archeologie van de Middeleeuwen en de Moderne Tijden in België en aangrenzende gebieden. Archaeologia Mediaevalis Kroniek. Vol. 31. Namur, 2008, pp. 123-124. (Studies - Études - Studien 119-131). 32* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60763 Kasdi (Mohamed), Ghesquier Krajewski (Frédéric). Deux filières textiles en Flandres du XVIIIe siècle au milieu du XIXe siècle. Revue du Nord, XL, 2008, 375-376, pp. 497-530. 60764 Van Gurp (Gerard). Proto-industrialization and world trade of textiles in Dutch Brabant, 1620-1820. Jahrbuch für Wirtschaftsgeschichte, 2008, 1, pp. 281-309. 60765 Velghe (Dominique). De vlasindustrie in de streek van de Leie en de Mandel. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 2, pp. 31-38.

60766 Tollet (Robert). Le logis en Pan-de-Bois dans les villes du bassin de la Meuse Moyenne 1450-1650. Liège, Commission royale des monuments, sites et fouilles, 2008, 314 p. (Dossier 12). [l’exploitation de la forêt; Les formes du logis en pan-de-bois; vie, évolution et spécifité...]

60767 Lebrun (Jean-Claude). Industrie de la potasse à Villance du XVIIe au XIXe siècle. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 124-138.

60768 Andries (Albert), Debbaut (Ronny), Lenssens (Nadine) e.a. De Lieve : tscoenste juweel dat de stede heeft. Wondelgem, Tijdelijke Vereniging De Gentsche Lieve, 2008, 216 p. 60769 Balduck (J.). Historisch overzicht van de aanpassingen aan de Leie en de erop aansluitende kanalen. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 381-394. [... Afleidings- kanaal, het kanaal Bossuit-Kortrijk, het kanaal Roeselare-Leie, het kanaal Ieper-Komen, de herkalibrering van de Leie...] 60770 Coen (I.). De eeuwige Schelde? Ontstaan en ontwikkeling van de Schelde: waterbouwkundig laboratorium 1933-2008. Brussel, Vlaamse Overheid. Departement Mobiliteit en Openbare Werken, 2007, 112 p. 60771 De Vuyst (Julien). Overstromingen: een fenomeen van alle tijden. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 3, pp. 34-47. 60772 Debbaut (Ronny). Het strategisch en economisch belang van de Lieve. In: Andries (Albert). De Lieve : tscoenste juweel dat de stede heeft. pp. 55-74. [Cfr. n° 60768] 60773 Debbaut (Ronny). De Lieve en het platteland. In: Ibid. pp. 147-166. 60774 Deprez (P.). Heerlijke Heulebeek. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 11-13. 60775 Develtere (Frank). De Devebeek: onbekend maakt onbemind. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 14-16. 60776 Engels (Robin), van den Berg (S.). Tussen Sas- en Zichemsepoort: de Demer door Diest. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 55-58. 60777 Gevaert (Ferdinand). De metamorfose van de haven van Oostende. De Plate. Tijdschrift van de Koninklijke Heem- en Geschiedkundige Kring (Oostende), 2008, pp. 33-40 (afl. 2); 110-117 (afl. 5); 234-237 (afl. 11). 60778 Jansen (René). Kanaal naar Beverlo. Leopoldsburg, Geschied- en Heemkundige Kring, 2007, 105 p. 60779 Levis (Eddy). Gent en de Lieve. In: Andries (A.). De Lieve : tscoenste juweel dat de stede heeft. pp. 75-102. [Cfr. n° 60768] 60780 Maddens (Niklaas). Het Gentse monopolie van het lastbreken mbt de Schelde en de Leie. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 375-380. 60781 Notteboom (Hugo). Het ontstaan van de Lieve. In: Andries (Albert). De Lieve : tscoenste juweel dat de stede heeft. pp. 9-24. [Cfr. n° 60768] 60782 Notteboom (Hugo). De Lieve en het Schipdonkkanaal. In: Ibid. pp. 167-192. 60783 Notteboom (Hugo). Chronologie van de Lieve. In: Ibid. pp. 205-506. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 33*

60784 Plessers (Ph.), Bosmans (J.), Janssens (F.), Capals (P.), Hendrikx (J.). Het rijke verleden van de boven- en middenloop van de Abeek. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 70-72. 60785 Slabbaert (W.), Verhaeghe (Frans), Tys (Dries). Waterrijke gebieden in Vlaanderen. Natuur op cultuurhistorische basis. Van waterrijk over waterziek naar waterrijk. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 73-82. 60786 Sterckx (G.). De Dijle door Leuven, vergeten kracht of drijfkracht. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 49-51. 60787 Stubbe (L.). De Ieperlee. Hoe de Ieperse rivier in kanaal, beek en riool veranderde. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 4-6. 60788 van Ballaer (B.), Denissen (F.). Schijnvallei, een bewogen geschiedenis. Het Groot Schijn & de Herentalse Vaart. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 63-66. 60789 Van de Veire (Jozef). De herwaardering van de Lieve. In: Andries (Albert). pp. 193-204. [Cfr. n° 60768] 60790 Van de Woestijne (Paul). Damme en de Lieve. In: Ibid. pp. 103-116. 60791 Van de Woestijne (Paul). Eeklo en de Lieve. In: Ibid. pp. 117-146. 60793 Van Roy (M.). De historische en ecologische rijkdom van de vallei van de Voer. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 43-45. 60794 Vannoppen (Henri), Vanderbeken (C.). Water in al zijn aspecten te Groot-Zemst. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 40-42. 60795 Vansteenbrugge (H.), Langen (M.), Desmet (J.). De Oude Mandel: fossiele bed- ding van de Leie. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 17-19. 60796 Verboven (H.), De Haan (A.). Boven water komen. Historische dijken en landschap. Kruibeke, Bazel, Rupelmonde. Brussel, Vlaams Instituut Onroerend Erfgoed, 2008, 234 p. [ontstaan van de polders; waterbeheer; organisatie, beheer en bezitsverhou- dingen; historisch cultuurlandschap] . 60797 Verboven (H.), De Haan (A.). Boven water komen. Historische dijken en landschap. Grote Wal, Kleine Wal, Zwijn,(Moerzeke). Brussel, Vlaams Instituut Onroerend Erfgoed, 2008, 53 p. 60798 Waterschoot (F.), Ruelens (C.). De valleibeken van Sombeke: de Onderbeek, de Slingerbeek en de Potaardebeek. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 2, pp. 34-36.

60799 Ballaux (Bart), Blondé (Bruno). In het spoor van wagenlieden en karrenmannen. De Brabantse lokale transportmarkt in de vijftiende en zestiende eeuw. Noordbrabants historisch jaarboek (‘s-Hertogenbosch), XXV, 2008, pp. 46-70. 60800 van Damme (Ilja). Scaldis geketend. Percepties van het economische welvaren van de stad Antwerpen of de genese van een handelsideologie (zestiende-negentiende eeuw). Tijdschrift voor geschiedenis, CXXIII, 2010, 4, pp. 486-503. 60800bis van der Wee (Herman). Labour in late medieval and early modern Antwerp. In: Heckmann (Marie-Luise), Röhrkasten (Jens) (Hg.). Von Nowgorod bis London. Studien zu Handel, Wirtschaft und Gesellschaft im mittelalterlichen Europa. Festschrift für Stuart Jenks zum 60. Geburtstag. Göttingen, V & R unipress, 2008, pp. 183-196. (Nova medievalis 4). 34* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60801 Derville (Alain), Delmaire (Bernard). L’agriculture de la Flandre wallonne d’après les enquêtes fiscales (1449-1549). Revue du nord (Lille), XC, 2008, 375-376, pp. 271-302. 60802 Linters (Adriaan). De Vlasvallei. - De geur van de welstand. Vlas roten - tussen wetenschap, techniek en milieuhygiëne. Erfgoed van industrie en techniek. Vlaams- Nederlands Tijdschrift voor industriecultuur. XXVII, 2007-2008, 4. 60803 Magerman (G.), De Smedt (M.). Het Haarspit. Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 4, pp. 333-349. [landbouwwerktuig] 60804 Souffreau (Georges L.). Geschiedenis van het pachtgoed te Sint-Lievens-Esse en te Herzele genaamd het Hof ter Erpen (972-1797) : een kerkelijke heerlijkheid eigendom van de Sint-Pietersabdij te Gent. Woubrechtegem, in eigen beheer, 2007, 175 p. 60805 Verbraeck (Y.). Opkomst en verval van Mariakerke’s gerookte glorie. Land in zicht, LXXVII, 2008, 2, pp. 9-13. [haring] 60806 Thoen (Erik), Soens (Tim). Elevage, prés et pâturage dans le comté de Flandre au Moyen Age et au début des Temps Modernes: les liens avec l’économie rurale régionale. In: Brumont (Francis). Prés et pâtures en Europe occidentale: 28e Journées internationales d’histoire de l’abbaye de Flaran, 15-16 septembre 2006. Toulouse, Presses universitaires du Mirail, 2008, pp. 79-100.

60807 Bavay (Gérard) e.a. Patrimoine et histoire des moulins en Hainaut. Inventaire descriptif. 2008, 691 p. (Analectes de l’histoire du Hainaut XI). 60808 Caelen (K.), Van de Leur (L.). Abdijdomein Roosendael (Sint-Katelijne-Waver). Levende molens, XXX, 2008, 1-2, pp. 3-17. [watermolen] 60809 De Lange (Sylvain). De molens van Opbrakel: de windmolens. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 305-364. 60810 De Pryck (Mieke), Detant (Fernand). Omtrent de Tomveldmolen te Zegelsem. Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, 3, pp. 6-21. 60811 De Vuyst (Paul), Souffreau (Georges L.). Geschiedenis van de graan- en oliewatermolen te Aaigem genaamd Molen te Dalme of Engel’s Molen (voor 1494-2008). Woubrechtegem, in eigen beheer, 2008, s.p. 60812 Denewet (Lieven). Zwingelen met water- en windmolens in Vlaanderen. Molen echo’s (Zulte), 2008, 3, pp. 130-153. 60813 Denewet (Lieven). De molens van Moorslede. Moorslede, Heemkundige Kring, 2008, 85 p. 60814 Goublomme (Alain). Molenland Vlaanderen. Horebeke, in eigen beheer, 2008, 192 p. 60815 Mattelaer (P.). De watermolens van het Leiegebied. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 325-374. 60816 Ockeley (Jaak). De windmolen van Asbeek. Ascania (Asse), LI, 2008, pp. 93-97. 60817 Souffreau (Georges L.). Geschiedenis van de houten koren- en oliewatermolen te Aaigem genaamd Molen Ten Broekendriesse of de Waterrat (voor 1556-2008). Woubrechtegem, in eigen beheer, 2008, [120] p. 60818 Souffreau (Georges L.), de Vuyst (Paul). Geschiedenis van de graan- en oliewatermolen te Aaigem genaamd Molen Te Dalme of Engel’s Molen (voor 1494- 2008). Woubrechtegem, in eigen beheer, 2008, m.p. 60819 Souffreau (Georges L.), De Vuyst (Paul). Geschiedenis van de houten koren- en oliewindmolen te Aaigem genaamd Driesmolen (1760-1863). Woubrechtegem, in eigen beheer, 2008, m.p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 35*

60820 Souffreau (Georges L.). Geschiedenis van de houten korenwindmolen van Sint-Lievens-Esse genaamd ‘s Herenmolen of Molen Daem (voor 1402-1928). Woubrechtegem, in eigen beheer, 2008, 102 p. 60821 Souffreau (Georges L.). Geschiedenis van de houten korenwindmolen van Wijnhuize (1646-1925). Woubrechtegem, in eigen beheer, 2008, m.p.

Les châteaux, seigneurs et seigneuries - Kastelen, heren en heerlijkheden

60822 Cauchies (Jean-Marie), Guisset (Jacqueline) (eds.). Le Château. Autour et Alentours 14e-16e siècles. Paysage parc jardin et domaine. Turnhout, Brepols, 2008, 277 p. 60823 Reinert (François). A portrait of the castles of Luxembourg - Les châteaux du Luxembourg - Die Burgen & Schlösser von Luxemburg - De Kastelen van Luxemburg. Brussel, Merckx [Vincent], 2008, 248 p. 60824 Audenaert (Stefanie). Cortewalle hersteld in volle glorie. Het Land van Beveren (Beveren-Waas), LI, 2008, 1, pp. 37-45. [de Bergeyckzaal, het Aubussontapijt...] 60825 Bedoret (Max). Labuissière en Artois et son château. Le Trèfle. Publication trimestrielle du Cercle d’histoire ‘Pierre Wins’ de Merbes-le-Château, 2008, 61 p. 60826 Bernaerts (K.), De Cocker (N.), Van Wylick (C.), Van den Mooter (J.). Kasteel Succa. Bouwhistorische analyse en restauratieve analyse van een ‘hof van plaisantie’ in Destelbergen. Het profiel (Gentse vereniging voor stadsarcheologie), XXIX, 2008. 60827 Burlet (Virginie). Nieuwe beschouwingen over het park van het kasteel van Leeuwergem. Monumenten, Landschappen en Archeologie, XXVII, 2008, 3, pp. 6-25. 60828 Capouillez (Marcel). Le château de Boussu. Namur, Ministère de la Région wallonne, 2008, 48 p. (Carnets du patrimoine 48). 60829 D’hoore (Baudouin). Herenhuis en kasteel: de leefwereld van de Brugse elite. In: Beernaert (Brigitte). Binnen en buiten. pp. 5-14. [Cfr. n° 56884] 60830 De Baets (August). De pachters van het kasteel Triest. Heemkundige Vereniging De Gonde (Melle), XXXVI, 2008, 1, pp. 5-9. [Pachtcontracten 1417-1682] 60831 de Burlet (V.). De tempelruïne te Beloeil. Een nieuwe hypothese: de tempelruïne in de Engelse tuin van Beloeil zou naar de Tempel van Salomo verwijzen. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 157, pp. 46-48. 60833 De Lust (Robert). Het kasteel Van Hoorebeke. De twee ambachten, XVI, 2008, 2. 60834 De Smet (William), Van Cleven (Jean). Het kasteel Heylweghen te Evergem- Langerbrugge (1): bewoners. Brussel, Historische woonsteden en tuinen, 3, 2008, 159, 19 p. 60835 De Smet (William), Van Cleven (Jean). Het kasteel Heylweghen te Evergem- Langerbrugge (II): bouwhistoriek. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 4, 2008, 160, pp. 8-13; 27-29. 60836 De Waele (S.), Verhulst (I.). De kasteelhoeve van het Ribaucourtkasteel te Perk (Steenokkerzeel). Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 2, pp. 285-331 (afl. 2); 325-333 (afl. 3). 60837 Defernez (A.). Het kasteel van Vaulx. Bijdrage aan het verhaal van een bedreigd erfgoed. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 159, pp. 14-18. 60838 Defernez (A.). Het kasteel van Braffe. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 160, pp. 2-6. 60839 Duquennne (Xavier). Le nouveau château de Charles de Lorraine à Tervuren. Revue belge d’archéologie et d’histoire de l’art - Tijdschrift voor Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis, LXXVII, 2008, pp. 101-132. 60840 Fauconnier (Albert). Le château de Jeumont. Le Trèfle. Publication trimestrielle du Cercle d’histoire ‘Pierre Wins’ de Merbes-le-Château, 2008, 63. 36* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60841 Follens (Norbert). Nieuwenhove onder de loep. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXXVI, 2008, pp. 467-490. 60842 Graulich (I.). Le château de Colonster. In: Joris (Freddy). Le patrimoine de l’Université de Liège. pp. 50-56. [Cfr. n° 60927] 60843 Hardat (Philippe) avec la collab. de Strale (Joseph) et de Muylaert-Gobert (Michel). Le château de Scailmont à Manage : son évolution du XVIIIe siècle à nos jours. Manage, Commission d’histoire de l’entité manageoise, 2007, 35 p. (Les cahiers du grand Manage. Hors-série 9). 60844 Kellens (Martin). Les châteaux du Parc : Houthalen-Oost en zijn drie kasteel domeinen. Houthalen-Helchteren, Gemeentebestuur, 2008, 38 p. (Wijk in de kijker 4). 60845 Maillard-Luypaert (Monique). L’eau, la terre, la pierre. L’environnement d’une maison forte à Naast (Hainaut - 14e-16e siècle). In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. pp. 157-172. [Cfr. n° 60822] 60846 Mignot (P.), Wéry (B.). Ferrières/Vieuxville: château de Logne, la tour de Wibald. Chronique de l’archéologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 107-109. 60847 Mihail (Benoît). Gent: het Gravensteen. Kapotte spiegel van de gemeentelijke autoriteit. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. pp. 352-363. [Cfr. n° 60551] 60848 Morisse (A.). Kasteel Beauvoorde. De charme van de oude stempel. Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen, XLVI, 2008, 3, pp. 8-23. 60849 Pauwels (D.). Een donjon bij de Demer in Aarschot. Middeleeuwse woontoren bij het kasteel van Rivieren te Gelrode komt even aan de oppervlakte. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 4, pp. 211-216. 60850 Rau (Jaak A.). Ijskelders in de Brugse deelgemeenten Assebroek, Koolkerke, Sint- Andries en Sint-Kruis. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 4, pp. 195-213. 60851 Schreyers (L.), Arquin (I.). De vijf “kastelen” van Oudergem. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 160, pp. 14-20. 60852 Strobbe (Arnold). Het kasteel van Poeke: enkele getuigenissen. Het Land van Nevele: driemaandelijks tijdschrift (Nevele), XXXIX, 2008, 1, pp. 46-78. 60853 Vandenborre (H.), Wylleman (L.). De restauratie van de Egyptische eetzaal van het kasteel Moeland in Sint-Niklaas. M & L: Monumenten en Landschappen (Brussel), XXVII, 2008, 2, pp. 16-28.

Les jardins - De tuinen

60854 De Bruyn (O.). Une Renaissance de l’art des jardins antiques? L’imitation des modèles perses, grecs et romains dans l’aménagement des jardins des châteaux des anciens Pays-Bas au 15e siècle. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. pp. 73-88. [Cfr. n° 60822] 60855 Europees netwerk van Parken en Tuinen. - European Garden Heritage Network. www.eghn.eu. 60856 Cupperi (Walter). Sculptures et jardins dans le palais “à l’antique” de Binche: un programme iconographique précis? In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. pp. 174-188. [Cfr. n° 61475] 60857 de Harlez de Deulin (Nathalie). Parcs et jardins historiques de Wallonie. Namur, Institut du Patrimoine wallon, 2008, 463 p. [Les représentations figurées, les cartes et plans; l’émergence des modes nouvelles; les styles et le rôle des créateurs; un parcours thématique; les jardins; pavillons; ornements...] 60858 de Harlez de Deulin (Nathalie), Delsemme (Serge), Hoyos (Didier), Moreau (Odile). Parcs et jardins historiques de Wallonie. Province de Namur : arrondissements de Dinant, et de Philippeville. Namur, Ministère de la Région wallonne. Direction Bibliographie de l’Histoire de Belgique 37*

générale de l’aménagement du territoire, du logement et du patrimoine. Division du patrimoine, 2008. 339 p. (Inventaires thématiques. Parcs et jardins historiques 7). 60859 de Harlez de Deulin (Nathalie), Delsemme (Serge), Hoyos (Didier), Moreau (Odile). Parcs et jardins historiques de Wallonie. Province de Hainaut. Arrondissements de Mons et de Soignies. Namur, Ministère de la Région wallonne. Direction générale de l’aménagement du territoire, du logement et du patrimoine. Division du patrimoine, 2008, 329 p. (Inventaires thématiques. Parcs et jardins historiques 8). 60860 de Harlez de Deulin (Nathalie), Delsemme (Serge), Hoyos (Didier), Moreau (Odile). Parcs et jardins historiques de Wallonie.Province du Luxembourg : arrondissements d’Arlon, Bastogne, Marche-en-Famenne, Neufchâteau et Virton. Namur, Ministère de la Région wallonne. Direction générale de l’aménagement du territoire, du logement et du patrimoine. Division du patrimoine, 2008, 269 p. (Inventaires thématiques. Parcs et jardins historiques 9). 60861 Deneef (Roger), De Jaeck (Herlinde), Wijnant (Jo). Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Vlaams-Brabant : Hageland; Noordoosten van Vlaams-Brabant : Aarschot, Begijnendijk, Bekkevoort, Boortmeerbeek, Diest, Haacht, Keerbergen, Rotselaar, Scherpenheuvel-Zichem, Tremelo. Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Administratie voor Ruimtelijke Ordening, Huisvesting, Monumenten en Landschappen. 2007, 333 p. (M & L cahier 14). 60862 Deneef (Roger), Kennes (Hilde), Wijnant (Jo), Paesmans (Greta). Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Vlaams-Brabant Ten noordoosten van Brussel: Kampenhout, Kraainem, Machelen, Steenokkerzeel, Vilvoorde, Wezembeek- Oppem, Zaventem, Zemst. Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Administratie voor Ruimtelijke Ordening, Huisvesting, Monumenten en Landschappen. 2008, 282 p. (M&L cahier 19). 60863 Deneef (Roger), Paesmans (Greta), Wijnant (Jo), Kempeneers (Paul T.C.). Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Vlaams-Brabant : Zuidoostelijk Brabant - Geetbets, Hoegaarden, Kortenaken, Landen, Linter, Tienen, Zoutleeuw. Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 2008, 272 p. (M & L cahier 16). 60864 Paredes (C.). Le jardin dans le château. Imaginaire et réalité du verger de Pomone dans une série de tapisseries bruxelloises. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. pp. 237-251. [Cfr. n° 60822] 60865 Salamagne (A.). D’Hesdin au Quesnoy. Jardins et parcs des châteaux de plaisance. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. pp. 135-155. [Cfr. n° 60822]

60866 Franck (Joseph). Thimister-Clermont et le Pays de Herve à travers les âges : de Jules César à 1930. Thimister-Clermont, chez l’auteur, 2008, 579 p. 60867 Lechat (Jean-Marie). La terre d’Angoussart : trois siècles d’histoires (1670-1970). Bierges, 2008, 81 p. 60868 Redant (Gabriël). De ligging van het goed en het hof te Campene te Borsbeke aan de hand van oude kaarten en documenten. De Hellebaard, 2007, 5, pp. 44-46. 60869 Schoellen (M.). Le domaine La Fontaine à Clausen/Luxembourg. Une resplendissante féerie entre de sombres rocs et d’austères forêts. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. pp. 205-219. [Cfr. n° 60822]

Les abbayes, les couvents, les béguinages, les hôpitaux, les paroisses, les saints et la dévotion - Abdijen, kloosters, begijnhoven, hospitalen, parochies, heiligen en devotie

60870 Persoons (Ernest) m.m.v. Van der Gullik (Ton), Panzer (Stephan). De geschoeide karmelieten en karmelietessen in België en Nederland. Leuven, s.n. 2008, 114 p. (Atlassen, geografische kaarten en adressenlijsten van en over orden en congregaties 2) 38* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60871 Converted monasteries.- Monastères convertis.- Herbestemde kloosters. Tienen, Sien BVBA, 2008, 168 p.

60872 Bombay (Jo). De nobertijnenabdij van Drongen, een bibliografie. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 89-130. [vermeldt 348 publicaties] 60873 Chariot (Constantin), Hance (Eric). De abdij van Orval. s.l. Tempus, 2008, 128 p. [Vertaling van ‘L’Abbaye d’Orval’] 60874 Chariot (Constantin), Hance (Eric). L’abbaye d’Orval. I : Lorsque parlent les pierres. Chalford ; [Oostakker], Tempus, 2008, 128 p. 60875 De Dijn (Clemens Guido). Enkele vragen bij de bouwgeschiedenis van de cisterciënzerinnenabdij van Herkenrode bij Hasselt. In: Hartmann (S.) e.a. Monasterium Herkenrode. I. 2008, pp. 9-42. [Cfr. n° 60545] 60876 Delaissé (Marie-Guylaine), Guérit (Véronique). “Simplement... pour ne pas oublier” : le couvent d’Hautrage. Saint-Ghislain, chez l’auteur, 2008, 145 p. 60877 Génicot (Luc-Francis). Les “basses infirmeries” ou la salle dite “des comtes” de l’abbaye de Floreffe. In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques.pp. 25-30. [Cfr. n° 61685] 60878 Kelecom (Jean). Soins des corps à l’abbaye d’Orval au temp du frère Antoine. In: Ibid. pp. 107-110. 60879 Laurent (G.). Les vestiges de l’infirmerie d’Aulne. In: Ibid. pp. 107-110. 60880 Pil (Lut). Villers-la-Ville: de abdijruïnes. Het pittoreske erfgoed. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. pp. 340-351. [Cfr. n° 60551] 60881 Piot (Marcel). Hoe een Leuvens klooster via twee Engelse nonnen in het bezit kwam van een grote boerderij of pachthof in Veltem. De Heembode (Herent), XXIV, 2008, 2, pp. 2-6. 60882 Pycke (Jacques), Jacques (Michel-Armand). L’abbaye tournaisienne de Saint- Nicolas-des-Prés, dite encore de Saint-Médard ou Saint-Mard (1126-1795). Bref historique et patrimoine culturel. Tournai, Louvain-la-Neuve, Archives de la cathédrale, Université catholique de Louvain, 2008, 97 p. (Tournai, art et histoire. Instruments de travail 9). 60883 Raemdonck (Henri). Roosenbergabdij Waasmunster. Getuige van trouw aan traditie en vernieuwing. Antwerpen, Halewijn, 2008, 61 p. 60884 Rau (Jaak A.). De Karmelietessen van Sion. Brugge die scone (Brugge), XXIX, 2008, 3, pp. 37-38. 60885 Tiri (W.). Een ruïne doorgelicht. Archeologisch onderzoek van het abdissen kwartier/kasteeltje op domein Roosendael (Sint-Katelijne-Waver). 2008, 51 p. + DVD- R. (AS rapportage Volume 2008/18). 60886 Van de Perre (Dirk). Het necrologium van de Sint-Cornelius- en Sint-Cyprianusabdij van Ninove. Tekstuitgave van de oudste twee necrologia (1185/1188 - 1651 en 1652 - 1694) met inleiding en annotaties. Analecta Praemonstratensia, LXXXIV, 2008, 1/4, pp. 5-249. 60888 Van Hove (M.-L.), De Waele (E.). Villers-la-Ville: vestiges du 13e au 20e siècle dans la Cour de l’ancien moulin abbatial. Chronique de l’archeologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 22-25. 60889 van Wijnendaele (J.). Un couvent pour prostituées repenties, rue des Fripiers. Cercle d’Histoire de Bruxelles et Extensions. Anciennement Les Marolles. XXVI, 2008, 4, pp. 3-9. 60890 Vandegehuchte (Carolien), Fexer (C.), Smeets (M.), Coenen (M.). Het archeologisch onderzoek in het Locutorium van de abdij van Park (Heverlee) Februari 2007-september 2008. Tessenderlo, Studiebureau Monumentenzorg BVBA, 2008, 78 p. + CD-ROM. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 39*

60891 Verstraelen (N.). Liège: conservation patrimoniale de l’Archéoforum et des anciens bâtiments claustraux de l’abbaye Saint-Jacques. Chronique de l’archéologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 123-126. 60892 Vervaeck (M.). De abdij van Park in Heverlee. Erfgoedsite en museum. Gent, Openbaar Kunstbezit Vlaanderen, 2008, 38 p. 60893 De Abdissengalerij. - Dames - zusters - broeders. - Lekenbroeders, priesters, en mannelijk personeel te Herkenrode. In: Hartmann (S.) e.a. Monasterium Herkenrode. I. 2008, pp. 95-321. [Cfr. n° 60545]

60894 Laenen (Marc). De begijnenparochie Sint-Agnes: structuur en bebouwing. In: Coomans (Thomas), Bergmans (Anna). Het Sint-Agnesbegijnhof van Sint-Truiden. 2008, pp. 79-37. [Cfr. n° 60540] 60895 Van der Wee (Herman). Het Lierse begijnhof in zijn historische context. In: Van der Wee (B.). SUM Project, Restauratie en actualisering van het Begijnhof van Lier. Brussel, 2008, annex 1. 60896 Van Herck (H.). Bijlage 3 : namenlijst van Begijnen. In: Coomans (Thomas). Het Sint-Agnesbegijnhof van Sint-Truiden. pp. 339-380. [Cfr. n° 60540] 60897 Van Herck (H.). Een gemeenschap van begijnen (13de-18de eeuw). In: Ibid. pp. 15-63.

60898 Bruynseraede (Roger), Philibert (Roger). Krijgsgasthuizen te Brugge. In: Brugge garnizoensstad. pp. 133-146. [Cfr. n° 60537] 60899 D’Heygere (Bernard W.), Rosseel (Jozef). Van Koninklijk Hospitaal tot wooncomplex : tabaksfabriek Menen : 325 jaar geschiedenis. Kortrijk, Groeninghe, 2008, 120 p. 60900 Dehaeck (Sigrid). Armen en zieken. In: Casteleyn (D.). 2000 jaar Middenkust en Hinterland. pp. 369-392. [Cfr. 2007] 60901 Devos (Patrick). Bijdrage tot de bouwgeschiedenis van het Onze Lieve Vrouwhospitaal te Oudenaarde. Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, XLV, 2008, pp. 191-268. 60902 Vanlommel (Dominik). Van gasthuis tot culturele site. Aarschot; Rillaar, Dienst toerisme; Werkgroep voor Aarschotse Geschiedenis, 2008, 64 p.

60903 Robert (Yves). Contribution à l’histoire de Forchies-la-Marche sous l’ancien régime. I. Les paroisses : des origines au début du XXème siècle. II. Wangenies, chez l’auteur, 2008, 76 + 96 p. 60904 Bettesone (Achiel). Geschiedenis over Rode-Eversem-Limbos en de parochie Sint- Brixius te Meise. s.l. Brixius 100, 2008, XLIV-224 p. 60905 Decharneux (Philippe), Grimbérieux (Jean). Le patrimoine religieux de Horion- Hozémont : histoire et légendes de la paroisse d’un très ancien doyenné. Grâce-Hollogne, Commission historique de Grâce-Hollogne, 2008, 74 p. (Cahiers de la Commission historique de Grâce-Hollogne 12). 60906 Lépine (André). Somzée : notes d’histoire : la paroisse. Cerfontaine, Musée, 2008, 31 p. (Cahiers d’Entre-Sambre-et-Meuse 327). 60907 Lépine (André). Chastrès : notes d’histoire, la paroisse. Cerfontaine, Musée de Cerfontaine, 2008, s.p. (Cahiers d’Entre-Sambre-et-Meuse 331). 60908 Tallir (Georges). Geschiedenis van de pastorij. Sinaïk. Tijdschrift Heemkring ‘Den Dissel) Sinaai, IV, 2008, pp. 4-11 (afl. 1); 20-25 (afl. 2); 37-41 (afl 3); 52-58 (afl. 4). 60909 Trio (Paul), De Smet (Marjan). Roeselaarse kapelaans in de Zonnebeekse databank (Doza). Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 2, pp. 178-189. 40* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60910 Uyttendaele (Dirk). Chronologisch en biografisch repertorium van de priesters van de parochie Onze-Lieve-Vrouw Geboorte te Desteldonk. Desteldonk, in eigen beheer, 2008, s.p. 60911 Van de Sijpe (Luc). Geschiedenis van de parochie Kleine-Brogel. In: Orlent (M.), Schalley (G.), Van de Sijpe (L.). Sint-Ursulakerk Kleine Brogel. pp. 7-72. [Cfr. n° Orlent] 60912 Vanvooren (Gerard). Sint-Bavo Vinderhoute : kerk en parochie. Vinderhoute, in eigen beheer, 2008, 66 p. 60913 Van Langenhoven (Bart). Lede en zijn heiligen. Lede, Cuturele Raad, 2008, 52 p. 60914 Vloemans (Guido), Lauwers (Kris). Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen. Van Mensen en Dingen. Tijdschrift voor volkscultuur in Vlaanderen (Gent), VI, 2008, 1, pp. 41-56.

60915 Franken (B.). De vermeende relieken van de Heilige Alena te Vorst. Historisch onderzoek. - Les reliques dites de sainte Alène à Forest.Recherches historiques. Bulletin de l’Institut royal du patrimoine artistique - Bulletin van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (Bruxelles-Brussel), XXXII, 2006-2008, pp. 95-101. 60916 Sermon (A.). Het is Waldetrudis niet. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 3, pp. 26-37. 60917 Heinz (Andreas). Liturgie und Frömmigkeit. Beiträge zur Gottesdienst- und Frömmigkeitsgeschichte des (Erz-)Bistums Trier und Luxemburgs zwischen Tridentinum und Vatikanum II. Trier, Kliomedia, 2008, 510 p. (Geschichte und Kultur des Trierer Landes 9). 60918 Rutten (Jean). Het dekenaat Sint-Truiden : historische notities. Sint-Truiden, Heemkundige Kring Groot Sint-Truiden, 2007, 110 p. 60919 Vandamme (Idalie). Dark Ladies from below. Paradoxical perceptions in black madonna cults and miracles: the case of our lady of Halle. Jaarboek Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (Antwerpen), 2008, pp. 69-93. 60920 Liagre (Guy). Sola scriptura. Notitie over de protestantse aanwezigheid te Hasselt van de reformatie tot de officiële staatsherkenning. Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 2, pp. 153-192. 60921 Bentein (Peter), Werbrouck (Marcel). Kapellen in het Krekedal. Een inventaris van veldkapellen, calvaries, kloosterkapellen en ander religieus erfgoed in Kortemark. Handzame, 2008, 151 p. (Heemkundige Kring Crekel Beke 20). 60922 Kapellen in Groot-Landen. Geschied- en Heemkundige Kring van Landen, XXXI, 2008, 73, 84 p. (Ons Landens Erfdeel).

Les arts - De kunsten

60923 Martens (Dirk). Schoonheid van toen. Antiek in de Lage Landen, 800-1958. Leuven; ‘s-Graveland, Davidsfonds; Fontaine uitgevers, 2008, 335 p. 60924 Van Zanten (Mieke). Religieus erfgoed uit kerken en kloosters in de Lage Landen. Geïllustreerd Lexicon van Nederlandse en Vlaamse termen. Zutphen, Walburg Pers, 2008, 311 p. 60925 Hadermann-Misguich (Lydie), Jacobs (A.), Lefftz (M.). Les collections artistiques: les sculptures, les ornements et le mobilier fonctionnel sculptés. In: Maillard- Luypaert (Monique) dir. Séminaire de Tournai : histoire, bâtiments, collections. [Cfr. n° 60550] 60926 Heuschen (Imelda), Lambotte (Bernard), Neuray (Brigitte). Le patrimoine de Malmedy. Namur, Institut du patrimoine wallon, 2008, 60 p. (Carnets du patrimoine 45). 60927 Joris (Freddy). Le patrimoine de l’Université de Liège. Namur, Ministère de la Région wallonne, 2008, 60 p. (Carnets du patrimoine 47). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 41*

60928 Maréchal (Luc), Cortembos (Thérèse), Goessens-Dewez (Bénédicte), Di Campli (Flavio). Ans et Awans. Wavre; Sprimont, Ministère de la Région wallonne; Editions Mardaga, 2008, 141 p. (Patrimoine architectural et territoires de Wallonie). 60929 Smets (L.). Het interieur van de begijnhofkerk: het meubilair en de kunstwerken. In: Coomans (Thomas). Het Sint-Agnesbegijnhof van Sint-Truiden. Brussel, Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed, 2008, pp. 291-315. (Relicta monografieën 2). [Cfr. n° 60540] 60930 Vanthillo (C.). Bijlage 6 : inventaris van het kunstbezit van de begijnhofkerk. In: Ibid. pp. 391-423. 60931 Pujo (Nathalie). Villes d’art de Belgique. Paris, Hachette, 2008, 511 p. (Guides bleus).

60932 Adriaensen (D.). De Pierre Paul Rubens à Gérard de Lairesse. Baroque et rococo.. Bruxelles, Éditions Racine, 2008, 118 p. (500 chefs-d’oeuvre de l’art belge 8). 60933 Bergmans (Anna). De muurschilderingen van de begijnhofkerk: functie, betekenis en context. In: Coomans (Thomas). Het Sint-Agnesbegijnhof van Sint-Truiden. pp. 212- 259. [Cfr. n° 60540] 60934 Buyle (Marjan). Vreemde creaturen in de Antwerpse kathedraal : de grotesken- schilderingen in de Onze-Lieve-Vrouw-Lofkapel. M & L: Monumenten en Landschap- pen (Brussel), XXVII, 2008, 5, pp. 6-32. 60935 Buyle (Marjan). De restauratie en conservatie van de muurschilderingen. In: Coomans (Thomas). Het Sint-Agnesbegijnhof van Sint-Truiden. 2008, pp. 275-289. [Cfr. n° 60540] 60936 Makken (B.). Begijnhofkerk in Sint-Truiden. Veertig schitterende muurschilderingen. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLIV, 2008, 4, pp. 24-28. 60938 Van Der Stighelen (Katlijne). Portretschilderkunst in Vlaanderen van 1420 tot nu: hoofd en bijzaak. Zwolle; Leuven, Waanders; Davidsfonds, 2008, 319 p.

60939 George (Philippe), Maquet (Julien), Pirenne (Françoise). Nostre-Dame. Les plus belles statues de la Vierge en pays de Liège (XIe-XVIIIe siècle). Alleur, Éditions du Perron, 2008, 64 p. 60940 Gribaumont (Gwennaëlle). Bruxelles : 200 sculptures se racontent. Bruxelles, Aparté, 2008, 221 p.

60941 Callaert (Gonda), Boone (Benjamin), Moeykens (Sofie), Goossens (Miek). Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Provincie West-Vlaanderen : gemeente Meulebeke. Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement LIN, AROHM, Afdeling Monumenten en Landschappen en Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed, 2008, 433 p. 60942 De Gunsch (Ann), Goossens (Miek). Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Provincie West-Vlaanderen : gemeente Kuurne. Ibid. 2008, 172 p. 60943 Hooft (Elise), Vranckx (Martien), Goossens (Miek). Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Provincie West-Vlaanderen. Gemeente Jabbeke. deelgemeenten Snellegem, Varsenare en Zerkegem. Ibid. 2008, 276 p. 60944 Santy (Pieter), Devooght (Kristien), Goossens (Miek). Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Provincie West-Vlaanderen, gemeente Lendelede. Ibid. 2008, 208 p. 60945 Santy (Pieter), Devooght (Kristien), Goossens (Miek). Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Provincie West-Vlaan- deren. Gemeente Wielsbeke, Deelgemeenten Ooigem en Sint-Baafs-Vijve. Ibid. 2008, 293 p. 42* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60946 Scheir (Olivier), Heirman (Michiel) e.a. Romaans en gotiek.. Van het Gravensteen tot het Stadhuis van Leuven. Tielt, Lannoo, 2008, 119 p. (De Standaard architectuurbibliotheek : 1000 jaar architectuur in België 10). 60947 van Vlaenderen (Patricia), Vranckx (Martien). Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Provincie West-Vlaanderen. Gemeente Ruiselede. Brugge, Vlaamse Overheid. Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed, 2008, 340 p. 60948 Vandamme (Geert). Tot grot chieraet deser stede : Een handleiding bij de Gentse architectuurgeschiedenis. Wondelgem, De Trap, 2008, 268 p. 60949 Vanneste (Paul), Baert (Sofie), Goossens (Miek). Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Provincie West-Vlaanderen. Gemeente Kortemark. I. Deelgemeenten Kortemark en Handzame. II: Deelgemeenten Werken en Zarren. Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement LIN, AROHM, Afdeling Monumenten en Landschappen en Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed, 2008, 303 + 217 p. 60951 Buyle (Anne). L’église Notre-Dame du Finistère à Bruxelles aux XVIIIe et XIXe siècles : redécouvertes et documents inédits. Bruxelles, Société royale d’archéologie de Bruxelles, 2008, 176 p. (Investigations : inédits 1). 60952 De Jonghe (Jeroom). De verborgen geschiedenis : het verhaal van de Sint- Pieterskerk in Bazel. Wissekerke Bazel, Heemkundige Kring, 2008, 191 p. + CD-Rom. (Omtrent Wissekerke 2). 60953 De Schryver (Freddy). Geschiedenis van de kerk van Edixvelde. Liniaal: culturele verenigingen Nieuwerkerken (Nieuwerkerken-Aalst), XXXI, 2008, pp. 18-37 (afl. 1); 9-12 (afl. 2); 16-17 (afl. 3); 8 (afl. 4). 60954 Dreesen (R.). Gebruik en herkomst van natuursteen op het begijnhof. In: Coomans (Thomas), Bergmans (Anna). Het Sint-Agnesbegijnhof van Sint-Truiden. 2008, pp. 139-153. [Cfr. n° 60540] 60955 Feys (Daniel). Berzée : une église, une histoire. Rognée, Cercle d’histoire de l’entité de Walcourt, 2008, 90 p. 60956 Finoulst (L.-A.). Les sarcophages de l’Eglise abbatiale d’Hastière-par-dela. Annales de la Société archéologique de Namur, LXXXII, 2008, pp. 5-48. 60957 Godinas (Julie). Le palais de Liège. Coeur de la Cité ardente. Namur, Institut du Patrimoine wallon, 2008, 234 p. [à partir du VIIe s...les abords du palais...les façades. Le palais de justice; le palais provincial...listes des princes-évêque, des gouverneurs...] 60958 Kempeneers (Paul T.C.). Zoektocht naar de kerk van Weerde. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 2, pp. 76-92. 60959 Le Bon (Madeleine). Heurs et malheurs d’un patrimoine d’art: l’église de l’abbaye de Valduc. Annales de la Société royale d’archéologie de Bruxelles, LXVIII, 2007, pp. 11-34. 60960 Mangna (Michel). Une église Saint-Josse à Saint-Josse-ten Noode faubourg de Bruxelles. Bruxelles, chez l’auteur, 2008, 89 p. 60961 Piront (J.). L’architecture du couvent des Célestines de Namur, 1631-1998. Annales de la Société archéologique de Namur, LXXXII, 2008, pp. 161-192. 60962 Thiers (L.). Het aartsbisschoppelijk paleis van Mechelen. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 177-202. 60963 Vandegehuchte (Carolien), Vandewal (Steven). Sint-Hubertuskerk, Henis. Tongeren, Erfgoedcel, 2007, 152 p. (Inventarissen roerend patrimonium Tongeren 11). 60964 Vandegehuchte (Carolien), Vandewal (Steven). Sint-Janskerk, Tongeren ; Sint- Hubertuskapel, Offelken. Tongeren, Erfgoedcel, 2007, 200 p. (Inventarissen roerend patrimonium Tongeren 10). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 43*

60965 Vandenbussche (Bart). De Eernegemse kerk (18de eeuw) volgens het handschrift de Hooghe. Ernigahem. Geschied-, Heem- en Familiekundige Kring (Eernegem), XXVII, 2008, 2, pp. 24-34. 60966 Vervaet (Bert). De kerk van Zaffelare : acht eeuwen dorpsgeschiedenis. Zaffelare, Feestcommissie 100 jaar Vernieuwde Kerk, 2007, 224 p. 60967 Vinois (Thierry). Contribution à l’histoire de Vergnies : annales de l’église de Vergnies : recherches historiques. Mariembourg, Imprimages, 2008, 258 p. 60968 Lebbeke : kerk van O. -L. -Vrouw-Geboorte : 1108-2008. Beeldverhaal. Lebbeke, Heemkring Lebbeke, 2008, 60 p. 60969 La Cathédrale de Liège. Regensburg, Schnell & Steiner, 2008, 23 p. [cathédrale Saint-Lambert]

60970 Anagnostopoulos (Pierre), Tourneur (F.), Vanden Eynde (J.-L.). Les bâtiments résidentiels et l’église. In: Maillard-Luypaert (Monique) dir. Séminaire de Tournai : histoire, bâtiments, collections... [Cfr. n° 60550] 60971 Barlet (Jacques), Joris (Freddy). Le Forum de Liège et l’oeuvre de Jean Lejaer. Namur, Institut du Patrimoine wallon, 2008, 60 p. (Carnets du patrimoine 50). 60972 Berckmans (O.). Essai de reconstruction partielle sur base de photographies d’une maison à pans-de-bois de Dinant démolie en novembre 2006. In: Tollet R.(ed.). Le logis en Pan-de-Bois dans les villes du bassin de la Meuse Moyenne 1450-1650. pp. 261-268. [Cfr. n° 60766] 60973 Depuydt (K.). De pastoriewoningen van de Sint-Niklaasparochie in Zwijnaarde. Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, 2008, pp. 185-221. 60974 Dewaele (B.), Van Langendonck (A.). Het voormalige hoofdgebouw van hotel Douglas dit Scott, Goswin de Stassartstraat nr. 8. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 145-175. 60975 Houbrechts (David). Villes et pans-de-bois. Namur, Ministère de la Région wallonne, 2008, 32 p. (Carnets du patrimoine 44). 60976 Joris (Freddy). La route des Beffrois. De Belgique et de France. Namur, Institut du Patrimoine wallon, 2008, 220 p.+ Carte. (Itinéraires du patrimoine Wallon 5). [La Wallonie, les provinces d’Anvers, Limbourg et Brabant flamand, La Flandre orientale, La Flandre Occidentale, La Somme, Pas-de-Calais, Le Nord] 60977 Nuytten (Dieter). Het Hôtel d’Udekem d’Acoz. Bewogen bouwgeschiedenis van een historisch herenhuis te Leuven. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 159, pp. 9-13. 60978 Van der Jeught (E.). Bouwhistorisch onderzoek van Mechelse panden. Het huis ‘Cadix’, Frederik de Merodestraat nr. 41. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 107-143. 60979 Willems (Gustaaf). Het stadhuis van Assenede. De twee ambachten, XVI, 2008, 2. 60981 Chastre et Walhain. Sprimont, Ministère de la Région wallonne; Mardaga, 2008, 175 p. (Patrimoine architectural et territoires de Wallonie). 60982 Maertens (J.). De Leie in de muziek. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 313- 324. 60983 Bearda (Twan), Sergeys (Jacques), Teugels (Jef). Het klokkenpatrimonium van Groot-Leuven. Leuven, Peeters : Campanae Lovanienses, 2008, 335 p. 60984 Goris (Jan -M.). Het onderscheid tussen Brabantse steden en vrijheden op de gilde- en rederijkerswedstrijden (15de en 16de eeuw). Herentalse geschiedkundige kring. Jaarboek, XVIII, 2008. 44* Bibliografie van de Geschiedenis van België

60985 Cockx-Indestege (Elly). From Plantin to Manteau (1500-2000). The Flemish Book Trade in an International Perspective. Contributions from Flanders to the SHARP Conference 2006. Quaerendo. A quarterly journal from the Low Countries devoted to manuscripts and printed books (Amsterdam), XXXVIII, 2008, 4, pp. 303-305. 60986 Baeck (Mario), Migom (Serge). Schoonheid uit klei en cement. Vloer-en wand tegels in de provincie Antwerpen. Antwerpen, Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen, 2008, 128 p. (Erfgoedgids 7). [tegels in loodglazuur, in tinglazuur, majolicategels, Spaanse tegels, Delftse tinglazuurtegels, aardewerkvloertegels, wandtegels...] 60987 Koldeweij (Eloy F.). Wat er op de vloer omme-gaet: poppenhuisvloeren en de realiteit. In: Koldeweij (E. F.). Over de vloer : met voeten getreden erfgoed. pp. 132- 161. [Cfr. n° 60548] 60988 Boulanger (K.), Hérold (M.). Le vitrail et les traités du Moyen Âge à nos jours. Berne, Editions scientifiques internationales,2008, 332 p. (Corpus Vitrearum).

Le paysage - Het landschap

60989 Antrop (Marc), Van Eetvelde (Veerle), Stragier (Frederic), Thoen (Erik), Van- nieuwenhuyze (Bram), Uyttenhove (Pieter), Paeleman (Jolien), Bulckaen (Tine). Ontwikkeling van een methodologie voor de inventarisatie van bebouwde landschappen in het Vlaamse gewest. Gent, Universteit Gent, 2008, 128 + 133 p.

2. Villes et communes - Steden en gemeenten

60990 van Oudheusden (Jan). De Loet - ‘s-Hertogenbosch. 650 jaar stedelijke geschiedenis. Zwolle, Waanders, 2008, 320 p. 60991 Cools (Hans). Antwerpen. Het Rubenshuis. Hoe artistieke grootheid wordt opgevangen. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 136-149. [Cfr. n° 60552] 60992 Lombaerde (Piet). De erfenis van Vauban in de evolutie van de vestingbouw tijdens de 18de en 19de eeuw. Vesting (Antwerpen), III, 2008, pp. 11-27. 60993 Plomteux (G.). Een beschermd herenhuis aan de Antwerpse Rotterdamstraat. M&L, XXVII, 2008, 1, pp. 30-39. 60994 Bonmariage (Joseph). Mon village en Ardenne : un terroir du Val d’Aisne. Manhay, chez l’auteur, 2008, 172 p. 60996 Arnould (Maurice-A.). L’enclave de Barbençon. Publication trimestrielle du Cercle d’Histoire de Beaumont, 2008, 71. 60997 Leune (J.M.G.). Grepen uit de geschiedenis van Liefkenshoek. Het Land van Beveren (Beveren-Waas), LI, 2008, 1, pp. 12-28. 60998 Dehon (D.). Binche, où l’archéologie plante le décor d’un château médiéval, d’un palais Renaissance et de leurs jardins. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. Brepols, pp. 173-188. [Cfr. n° 60822] 60999 Graux (Alain). Promenade historique d’un quartier à l’autre : Binche. Nivelles, chez l’auteur, 2008, 111 p. 61000 Kajdanski (Dimitri). Histoire de la commune de Bon-Secours. Wiers, Cercle d’histoire et d’archéologie des Deux Vernes, 2008, 108 p. 61001 Polfliet (Danny). Van Eycke tot Eikevliet. Bornem, Vereniging voor Heemkunde in Klein-Brabant, 2008, 400 p. 61002 Quewet (Jean et Léopold). Bourseigne-Neuve, Bourseigne-Vieille : histoire et familles. Auderghem, chez les auteurs, 2007, 310 p. 61003 Van Daele (Gaby), Warnier (Bob). De kazernes aan de Kruispoort. In: Brugge garnizoensstad. pp. 47-58. [Cfr. n° 60537] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 45*

61004 T’Kint (Sophie). De tweede stadsomwalling van Brussel. Brussel, Directie Monumenten en Landschappen, 2008, 56 p. (Wandelgids). [1360-1850] 61005 Thomas (Werner). Brussel: de Grote Markt : het juk van de vreemde overheerser. In: Tollebeek (Jo). België, een parcours van herinnering. 2008, pp. 96-109. 61006 Vannieuwenhuyze (Bram). Urban Territories in late medieval Brussels. Imagined Frontiers and responsible Institutions. In: Klusáková (Luda), Teulières (Laure). Frontiers and Identities. Cities in Regions and Nations. Pisa, CLIOHRES.net - Edizioni Plus - Pisa University Press, 2008, pp. 75-86. (Frontiers and Identities III). 61008 Guilardian (David). Note sur les Tables du Saint-Esprit et sur leur localisation à Bruxelles (13e-18e siècles). Anciennement Les Marolles. Cercle d’Histoire de Bruxelles et Extensions, XXV, 2008, 2, pp. 31-33. 61010 Petit (Jean-Luc). Saint-Michel : le Bruxellois. Bruxelles, Musée de la Ville, 2008, 63 p. (Historia Bruxellae 12). 61011 Philippe (Léa). Cerfontaine dans le passé. Cerfontaine, Musée de Cerfontaine, 2008, 103 p. (Cahiers d’Entre-Sambre-et-Meuse 48). 61012 Germain (Jean), Javaux (Jean-Louis), Labar (Hugues) en collab. avec le comité de rédaction de Crup’Echos. Crupet : un village et des hommes en Condroz namurois. Namur : Société archéologique de Namur, 2008, 768 p. (Monographies du Musée des arts anciens du Namurois ; 39). 61013 Meyer (Mathieu). Gerestaureerde stadswallen van Damme officieel geopend.I n de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 2, pp. 52-53. 61014 Delange (Bernard), Ducatteeuw (Etienne). De herbergen in Desselgem door de eeuwen heen. Een tijdskroniek. 4. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXXVI, 2008, pp. 291-335. 61015 Brismé (Claude). Histoire des Ecaussines. Ecaussinnes, Cercle d’information et d’histoire locale des Ecaussinnes et Henripont, 2008, 419 p. (Recueil 15). 61016 Papin (Kristof). Van ridders en zusters : de geschiedenis van 8 eeuwen zorg in Elverdinge. Elverdinge, vzw Home Vrijzicht, 2008, 142 p. 61017 de Pange (Isabelle). Au coeur de Forest : église Saint-Denis, abbaye, maison communale. Bruxelles, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale, 2008, 48 p. (Bruxelles, ville d’art et d’histoire 47). 61018 Dardenne (Willy), Collard (Armand). Forzée et Saint Willibrord : histoire et petites histoires. Haversin, chez l’auteur, 2008, 190 p. (Monographie/ Cercle culturel et historique de Rochefort 42). 61019 Delhaye (Willy). Histoire de Frasnes-lez-Anvaing. IV. Les villages de l’Ouest: Arc- Ainières, Cordes, Forest-lez-Frasnes, Herquegnies, Montroeul-sur-Bois. Annales du cercle royal d’histoire et de l’archéologie d’Ath et de la région et musées athois. LXI, 2008, pp. 3-553. 61020 De Mey (L.). Nederpolder 4, Gent. Een huizenonderzoek, toegespitst op ‘het leven achter de gevel’ (1360-1577). Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, 2008, pp. 223-258. 61021 Van Aalst (Pieter), Bouckaert (Charlotte). Tolhuis, Sluizeken Ham... kortom ‘t Seleskest. Gent, Ultima Thule, 2008, 185 p. 61022 Chariot (Constantin). Gérouville ex nihilo. 750e annversaire de la fondation du village de Gérouville (1258-2008). In: 750e anniversaire de Gérouville, 1258-2008. pp. 3-18. [Cfr. 61024] 61023 Warzée (Gaëtane). Le patrimoine bâti. 750e anniversaire de Gérouville, 1258- 2008. pp. 70-78. [Cfr. n° 61024] 61024 750e anniversiare de Gérouville, 1258-2008. Virton, Chronique des musées gaumais, LVIII, 2008, 215, 80 p. 61025 Colard (Robert). Gilly : ses chemins et lieux-dits. Jumet, Imprimerie provinciale du Hainaut, 2008, 429 p. 46* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61026 Vanneste (Magda), Vandevenne (Francis). Gullegem, vroeger en nu. Gullegem, Heemkundige Kring De Meiboom en uitgeverij Groeninghe, 2006, 254 p. 61027 Vanvolsem (Johan). Lexicon bekende Hallenaren. Halle, Koninklijke Geschied- & Oudheidkundige Kring, 2006, 79 p. (Verhandelingen 34). 61028 Herteleer (Luk). Heerlijk Heist : tien eeuwen geschiedenis. Heist-op-den-Berg, Gemeentebestuur, 2008, 205 p. 61029 Quewet (Jean) et (Léopold). Houdremont : son histoire - ses familles. Bruxelles, chez les auteurs, 2008, 212 p. 61030 Van Istendael (Geert). Jezus-Eik. Zijn kapel, woud en boterhammen met platte kaas. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. pp. 378-389. [Cfr. n° 60551] 61031 D’Hont (André). Van de Menapiërs tot de Knokkenaars. Twintig eeuwen ge schiedenis. Knokke-Heist, Heemkring “Cnoc is ier”, 2008, 44 p. 61032 Letellier (Cyriel). Een geschiedenis van Korbeek-Dijle. Korbeek-Dijle, in eigen beheer, 2008, 301 p. 61033 Bussels (Mathieu), Gerits (Jan). Kortenbos vroeger en nu. Deel IV : Bijdragen tot de geschiedenis van Kortenbos. Sint-Truiden, Geschied- en Heemkundige Kring, 2007, 417 p. 61034 Martyn (Georges). Kortrijk. Misdaad en straf. Waar is de tijd 5. Zwolle, Waanders, 2007, pp. 121-148. 61035 Stynen (Andreas). Kortrijk: de Groeningekouter. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 58-81. [Cfr. n° 60552] 61036 Bruneel (Noël), Callens (Jozef), Candry (Fernand), Derez (Noël). Van Cuerne tot Kuurne : het dorp van toen. Kuurne, Heemkundige Kring Cuerna, 2007, 232 p. 61037 Dewier (Alain). La Louvière. II. Les hameaux. III. L’entité. Oostakker ; Stroud, Tempus Publishing, 2007, 2008, 128 p. (Mémoire en images). 61038 Vanroelen (J.). Neerlanden II. Ons Landen erfdeel, LXXIV, 2008, pp. 27-44. 61039 Lebrun (Jean-Claude), Plennevaux (Michel), Benoit (Ernest). Libin : un terroir et des hommes. Libin, Cercle d’histoire et de traditions, 2008, 192 p. (Aux sources de la Lesse 8). 61040 Jour (Jean). Les commerces liègeois autrefois. Grivegnée, Noir dessin production, 2007, 192 p. 61041 Aerts (Eric). Dorst heeft een prijs : bierprijzen te Lier tussen 1400 en 1800. Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis - Revue belge de philologie et d’histoire, LXXXVII, 2009, 3/4, pp. 587-644. 61042 De Hesselle (Jean), Dejardin (Valérie). Limbourg patrimoine exceptionnel de Wallonie. Namur, Ministère de la Région wallonne, 2008, 56 p. (Carnets du patrimoine 49). 61043 Colignon (Alain). Luik: het Perron. Het werk van de tijd. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 58-67. [Cfr. n° 60552] 61044 De Raadt (Jean-Théodore). Onze-Lieve-Vrouw-Waver en zijn Heren. Historische uiteenzetting over de gemeente. Onze-Lieve-Vrouw-Waver. Van Rompay [Jozef]- Davidsfonds Genootschap, 2008, 108 p. CD-ROM 61045 De Lange (Sylvain). Uit het minder fraaie verleden van Opbrakel. Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, pp. 44-52 (afl. 1); 50-62 (afl. 2); 53-61 (afl. 3). 61046 Deweer (J.-P.). De chronologische volgorde van de oorlogen, innamen en opstanden die de stad Oudenaarde vanaf haar bestaan hebben geteisterd. Erpe, De Krijger, 2008, 312 p. 61047 Vanwelden (Martine). Facetten van een stadsgeschiedenis. In: Lachaert (P.-J.). Oudenaarde 1708. Een stad... 2008, pp. 9-32. [Cfr. n° 61631] [Xde-XVIIde eeuw] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 47*

61048 Albert (Lambert). Richelle autrefois : un village convivial. Grivegnée, Noir dessin production, 2007, 160 p. 61049 Devos (Eric). De stedelijke ontwikkeling van Ronse tot circa 1800, met enkele latere uitlopers. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 189-364. 61050 L’homme (A.). Rumsdorp - Een brok geschiedenis. Ons Landen erfdeel, LXXIV, 2008, pp. 31-53. 61051 Verreydt (Léon). Il était une fois... Schaerbeek. Bruxelles, chez l’auteur, 2007, 96 p. 61052 Despriet (Philippe). Het rijke Sint-Omaars. Kortrijk, in eigen beheer, 2007, 48 p. [Onbekend Frans-Vlaanderen 7]. 61053 Historische beschrijving van de wijk Sas Slijkens en van de sluizen van Slijkens. Jaarboek van de Heemkring Ter Cuere (Bredene), 2008 61054 Tixhon (Axel). Sombreffe. Histoire et patrimoine des communes de Belgique. Province de Namur. Bruxelles, Lannoo, 2008, pp. 368-375. 61055 Monville (Jean-Marc). A,B,C... Spa : histoires d’hier et d’aujourd’hui... Verviers, Imprim’Express, 2007, 235 p. 61056 Joppen (Ward), Joppen (Luc). De kroniek van Stabroek, 1250-2008. Stabroek, Davidsfonds, 2008, 288 p. 61057 Van Acker (Jan). De pastorie van Eggewaartskapelle in Steenkerke. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 284-286. 61058 Bastaensen (Jhonny), Berrens (Marc), Cornelis (Rudy) e.a. Oud-Turnhout en zijn verleden. V. Oud-Turnhout, Heemkundekring Corsendonca, 2008, 168 p. 61059 Maquet (Thierry). Le Val Sainte Anne : un château, un village, trois siècles d’histoire : 1630-1965. Bruxelles, chez l’auteur, 2008, 36 p. 61060 Knaepen (John), avec la coll. de Tihon-Kluczynski (Jeannine), Lensen (Jean- Pierre). Les bons métiers de Visé (et sa région). IV. Visé, Société royale archéo-historique de Visé et de sa région, 2007, 144 p. 61061 de Pange (Isabelle). In het hart van Vorst. Sint-Denijskerk, Abdij, Gemeentehuis. Brussel, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2008, 48 p. (Brussel stad van kunst en geschiedenis 47). 61062 Mestdagh (Bruno). Disrekeningen Waardamme. Oostkamp, Heemkundige Kring, 2008. 61063 Lambert (Jacques). Quand Waremme se souvient... XVIII. Waremme, Commission d’histoire et de littérature, 2007, 52 p. (Les cahiers waremmiens 47). 61064 Riem (W.), Lahouste (J.-P.), Walle (J.-C.), Bouckhuyt (M.). La lutte contre le feu à Warneton. Huit siècles d’histoire. Warneton, Société d’histoire de Comines-Warneton et de la région, 2008, 180 p. (Etudes et documents 12). 61065 Delhaye( Willy), De Paepe (Jan), Nicolas (Jean-Marie), Van Mol (Jean-Jacques) e.a. Le Dries et la Futaie à Watermael : du hameau villageois au faubourg résidentiel. I. Le quartier du Dries. Bruxelles, Histoire et sciences à Watermael-Boitsfort, 2008, 160 p. 61066 Monteyne (Germain), Vandaele (Ronny). Wenduine: van middeleeuws vissersdorp tot familiebadplaats. Stalhille, in eigen beheer, 2008, 280 p. 61067 Aernoudt (D.). De Sint-Sebastiaansgilde te Westkapelle. Rond de Poldertorens (Oostkerke), L, 2008, 3, pp. 35-57. 61068 Luyx (José). Monografie over Zichen-Zussen-Bolder. Riemst, Gemeentebestuur, 2008, 332 p. (Riemster monumenten en landschappen 4). 48* Bibliografie van de Geschiedenis van België

III. HISTOIRE PAR ÉPOQUES - GESCHIEDENIS IN TIJDVAKKEN

A. Epoque mérovingienne, l’évangélisation, l’époque carolingienne - Merovingische tijd, de evangelisatie, de Karolingische tijd

61069 Cochet (Jean Benoît-Desire). Tombeau de Childeric Ier, roi des Francs, restitue a l’aide de l’archeologie et des decouvertes recentes faites en France, en Belgique, en Suisse, en Allemagne et en Angleterre. Wetteren, Moneta, 2008, 348 p. (Collection Moneta 76) 61070 De Meulemeester (Jean Luc), Nouwen (Robert). Pax Romana, de Romeinse vrede in de lage landen. Oudenburg, Stadsbestuur, 2008, 116 p. 61071 Dierkens (Alain), Plouvier (Liliane). Festins mérovingiens. Bruxelles, Le Livre Timperman, 2008, 240 p. (Mémoires publiés par l’Association Française d’Archéologie Mérovingienne 18). 61072 Guillaume (J.), Peytremann (E.) (eds.). L’Austrasie. Sociétés économies territoires christianisation. Nancy, Presses universitaires de Nancy, 2008, 441 p. (Mémoires publiés par l’Association française d’Archéologie mérovingienne 19). 61073 Keygnaert (Frederik). Van medicijn tot wapen in de strijd om het kerkbezit: de canonieke ontwikkeling van excommunicatie in de Merovingische concilies (511- ca. 675). Millennium: tijdschrift voor middeleeuwse studies, XXII, 2008, 1, pp. 3-23. 61074 Verslype (L.). Conclusions. L’Austrasie à la croisée des cultures et des disciplines archéologiques. In: Guillaume (J.). L’Austrasie. pp. 433-441. [Cfr. n° 61072] 61075 Verslype (L.). Tertres funéraires et sépultures délimitées en Neustrie septentrionale. Réflexions préliminaires sur les tumuli et les sépultures encerclées mérovingiens. In: Guillaume (J.). L’Austrasie. pp. 337-358. [Cfr. n° 61072] 61076 van den Broeke (Peter W.). Zoutwinning langs de Noordzee: de pre-middeleeuwse sporen. In: Veen-Vis-Zout : landschappelijke dynamiek in de zuidwestelijke delta van de Lage Landen. 2007, pp. 65-80. 61077 Destexhe (G.). Les armes, les ustensiles et les dotations des tombes mérovingiennes d’Oudoumont 3. Saint-Georges, Société archéologique de Hesbaye, 2008, 135 p.+ CD. (Archéologie Hesbignonne 19).

61078 Dierkens (Alain). Il battesimo di Clodoveo (Natale 508 ?). In: Aillagon (Jean- Jacques). Roma e i barbari. La nascita di un nuovo mondo. Catalog of an exhibition organized by Palazzo Grassi, École française de Rome and Kunst- und Austellungshalle der Bundesrepublik Deutschland, held at the Palazzo Grassi, Venice, Italy, Jan. 26-July 20, 2008. Genève, Skira, 2008. 61079 Dräger (Paul). Alcuinus, Flaccus, 732 - 804. Vita sancti Willibrordi. - Das Leben des heiligen Willibrord. Trier, Kliomedia, 2008, 219 p. 61080 Devroey (Jean-Pierre). Une société en expansion? Entre Seine et Rhin à la lumière des polyptiques carolingiens (780-920). In: Movimientos migratorios, asentamientos y expansión (siglos VIII-XI), en el centenario del profesor José María Lacarra (1907- 2007). XXXIV Semana de Estudios medievales, Estella, 16 a 20 de julio de 2007. [Pamplona], Gobierno de Navarra, Departamento de cultura y turismo, Institución príncipe de Viana, 2008, pp. 231-261. 61081 Fried (Johannes). Zu Gast im Mittelalter. München, Beck, 2007, 283 p. 61082 McKitterick (R.). Charlemagne. The formation of a European identity. Cambridge, Cambridge University Press, 2008, 460 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 49*

B. Époque des principautés médiévales - De tijd der middeleeuwse vorstendommen

1. La période en général - Het tijdvak in het algemeen a. Les institutions et la vie politique - De instellingen en het politieke leven

61083 Blockmans (Wim). Die Niederlande, das Haus Habsburg und das Reich im späten Mittelalter. Die Geschichte einer wechselvollen Beziehung. In: Edelmayer (Friedrich). Plus ultra : Die Welt der Neuzeit ; Festschrift für Alfred Kohler zum 65. Geburtstag. Münster, Aschendorff, 2008, pp. 37-52. 61084 Boone (Marc), Vermeir (René). Les frontières des Pays-Bas méridionaux. In: Septentrion. Villes fortifiées entre Mer du Nord et Meuse. Somogy, 2008, pp. 41-49. 61085 Demotz (Bernard), dir. Bischoff (Georges), Cauchies (Jean-Marie), Racine (Pierre). Les principautés dans l’Occident médiéval à l’origine des régions. Turnhout, Brepols, 2007, 387 p. 61086 Pleij (Herman). De echte middeleeuwen hebben nooit bestaan. Madoc: tijdschrift over de Middeleeuwen (Hilversum), XXII, 2008, 4, pp. 264-271. 61087 van der Tuuk (Luit A.). Noormannen in de Lage Landen : handelaren, huurlingen en heersers. Leuven, Davidsfonds, 2008, 201 p. 61088 Pauly (Michel). Institutions de l’assistance sociale en Lotharingie médiévale. Actes des 13es journées lotharingiennes, 12-15 octobre 2004, Université de Luxembourg. - Einrichtungen der sozialen Sicherung im mittelalterlichen Lotharingien. Luxembourg, Institut grand-ducal, 2008, 502 p. (Publications du Cludem 19). (Publications de la Section historique de l’Institut grand-ducal de Luxembourg 121). 61089 Billen (Claire). A la recherche d’un prélèvement fiscal équitable. Pratiques, discours et porte-parole, dans les Pays-Bas méridionnaux (XIIIe - XIVe siècles). In: Cavaciocchi (S.). La fiscalità nell’economia europea secc. XIII - XVIII... pp. 871-880. [Cfr. n° 61104] 61090 Bourgeois (Luc). Les résidences des élites et les fortifications du haut moyen âge en France et en Belgique dans leur cadre européen. Aperçu historiographique, 1955 - 2005. Cahiers de civilisation médiévale XXe-XIIe siècles, IXL, 2006, 2, pp. 113-141. 61091 Napran (Laura). Mercenaries and paid men in Gilbert of Mons. In: France (John). Mercenaries and paid men : The mercenary identity in the middle ages ; Proceedings of a conference held at University of Wales, Swansea, 7th - 9th july 2005. Leiden, Boston, 2008, pp. 287-299. (History of warfare 47). b. Vie économique et sociale - Economisch en sociaal leven

61092 Cornelisse (Charles). Energiemarkten en energiehandel in Holland in de late middeleeuwen. Hilversum, Verloren, 2008, 371 p. (Hollandse studiën 43) 61093 Henn (Volker). Die Hansekontore und ihre Ordnungen. In: Cordes (Albrecht). Hansisches und hansestädtisches Recht. Trier, Porta-Alba-Verlag, 2008, pp. 15-39. 61094 Irsigler (Franz). Rhein, Maas und Mosel als Handels- und Verkehrsachsen im Mittelalter. Siedlungsforschung, XXV, 2007, pp. 9-32. 61095 Munro (John H.). Hanseatic commerce in textiles from the Low Countries and England during the later middle ages. Changing trends in textiles, markets, prices, and values. In: Heckmann (Marie-Luise), Röhrkasten (Jens) (Hg.). Von Nowgorod bis London. Studien zu Handel, Wirtschaft und Gesellschaft im mittelalterlichen Europa. Festschrift für Stuart Jenks zum 60. Geburtstag. Göttingen, V & R unipr. 2008, pp. 97- 181. 50* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61096 Sortor (Marci). The business of business in the Middle Ages: Bruges and Montpellier. Journal of Urban History, XXXIV, 2008, 4, pp. 712-717. 61097 Stabel (Peter). Public or private, collective or individual? The spaces of late medieval trade in the Low Countries. In: Calabi (Donatella). Il mercante patrizio: palazzi e botteghe nell’Europa del Rinascimento. Milaan, Mondadori, 2008, pp. 37-54. 61098 Cohn (Samuel). After the Black Death. Labour legislation and attitudes towards labour in late-medieval western Europe. Economic History Review, LX, 2007, 3, pp. 457-485. 61099 Rudy (Kathryn M.), Baert (Barbara). Weaving, Veiling, and Dressing: Textiles and their Metaphors in the Late Middle Ages. Turnhout, Brepols. 2008, XVIII-361 p. (Medieval Church Studies, 12). 61100 Bordone (Renato), Kusman (David), Reichert (Winfried). Dal banco dei pegni all’alta finanza. Lombardi e mercanti-banchieri fra Paesi Bassi e Inghilterra nel Trecento. Asti, Comune di Asti, 2008, 183 p. (collana Quaderni/Cahiers). 61101 Peeters (Jean Paul). Joden, lombarden, wisselaars en stadsfinanciën in de late middeleeuwen en de vroege 16de eeuw: het voorbeeld van de stad Tienen. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 1, pp. 5-16.

61102 Alcaud (David) dir., Clain (Hélène), Demeter (Stéphane), Dolphin (Freddy) e.a. Septentrion. Villes fortes entre mer du Nord et Meuse. Patrimoine urbain et projets durables. Paris; Lille, Somogy; Septentrion, 2007, 254 p. 61103 Boone (Marc). Les pouvoirs et leurs représentations dans les villes des anciens Pays-Bas (XIVe - XVe siècle). In: Crouzet-Pavan (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle)... pp. 175-206. [Cfr. n° 60558] 61104 Boone (Marc). Systèmes fiscaux dans les principautés à forte urbanisation des Pays-Bas méridionnaux (Flandre, Brabant, Hainaut, Pays de Liège) au bas moyen âge (XIV - XVI siècle). In: Cavaciocchi (Simonetta). La fiscalità nell’economia europea secc. XIII - XVIII. - Fiscal systems in the European economy from the 13th to the 18th centuries. Atti della “Trentannovesima Settiman di Studi, 22 - 26 aprile 2007. Firenze, University Press, 2008, pp. 657-683. 61105 Boone (Marc). Die Mittelalterliche Stadt. Vorzeichen von Modernität, Ort des kulturellen Transfers? Pro civitate Austriae. Informationen zur Stadtgeschichtforschung in Österreich (Wien), XIII, 2008, pp. 5-17. 61106 Guignet (Philippe). Gouverner la ville au bas Moyen Âge. In: Paquay (Isabelle). Gouverner la ville au bas Moyen Âge. 61107 Stabel (Peter). Composition et recomposition des réseaux urbains des Pays-Bas au bas Moyen Age. In: Crouzet-Pavan (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). pp. 29-63. [Cfr. n° 60558]

61108 Benvenuti (Anna). Rapport de synthèse. Le fait religieux dans la ville. In: Crouzet- Pavan (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). pp. 121-128. [Cfr. n° 60558] 61109 Bordone (Renato). Rapport de synthèse. Les mémoires des villes. In: Crouzet- Pavan (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle)... pp. 165-172. [Cfr. n° 60558] 61110 Pauly (Michel). Hospitäler im Mittelalter. Wann und wo gehörte das Hospital zur Stadt. In: Jäschke (Kurt-Ulrich). Was machte im Mittelalter zur Stadt? Selbstverständnis, Außensicht und Erscheinungsbilder mittelalterlicher Städte. Vorträge des gleichnamigen Symposiums vom 30. März bis 2. April 2006 in Heilbronn. Heilbronn, 2007, pp. 245-269.

61111 Dekker (L.), Mulder (J.), Gelorini (Vanessa), Meerschaert (L.). Daliegaten en daliebulten, sporen van kleiwinning. West-Friesland’s “oud en nieuw’. 2008, pp. 112- 133. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 51*

61112 Morimoto (Yoshiki). Etudes sur l’économie rurale du haut moyen âge : historiographie, régime domanial, polyptyques carolingiens. Bruxelles, De Boeck, 2008, 472 p. (Bibliothèque du MoyenAge 25).

61113 Damen (Mario), Janse (Antheun). Adel in meervoud: methodologische beschouwingen over comparatief adelsonderzoek in de Bourgondische Nederlanden. Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), CXXIII, 2008, 4, pp. 517-540. 61114 Devroey, (Jean-Pierre), Cursente (Benoît), Jessenne (Jean-Pierre). Regards croisés. In: Cursente (Benoît), Jessenne (Jean-Pierre). Les Elites rurales dans l’Europe médiévale et moderne. Actes des XXVIIes Journées internationales d’Histoire de l’Abbaye de Flaran, 9, 10, 11 septembre 2005. Toulouse, Presses universitaires du Mirail, 2007, pp. 320-329. c. La vie religieuse - Godsdienstig leven

61115 Balard (Michel), Helvétius (Anne-Marie), Matz (Jean-Michel). Eglise et société au moyen âge : Ve-XVe siècle. Paris, Hachette, 2008, 303 p. (Carré histoire 68). 61116 Balasse (Celine). 1306, l’expulsion des Juifs du royaume de France. Bruxelles, De Boeck Université, 2008, 392 p. (Bibliotheque du Moyen Age 26). 61117 Dierkens (Alain). Aedes inlicitis rebus vacuas ne quis conetur evertere (Cod. Theod. XVI, X, 18) : réflexions sur l’espace sacré en Gaule pendant l’Antiquité tardive et le Haut Moyen Age. In: Dierkens (Alain). Topographie du sacré : l’emprise religieuse sur l’espace. Problèmes d’histoire des religions, XVIII, 2008, pp. 72-89. 61118 Moulet (B). Territoire urbain et pouvoir épiscopal au Moyen Âge :approches comparées. Introduction. Revue belge de philologie et d’histoire - Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, LXXXVI, 2008, 2, pp. 289-292. 61119 Deploige (Jeroen). Tussen droom en daad. Kloosters en hun functie in de samenleving. In: de Nijs (Paulina), Kroeze (Hans). De middeleeuwse kloostergeschiedenis van de Nederlanden. Zwolle, Waanders, 2008, pp. 72-95. 61120 Hosten (Jan). De tempeliers : de tempelorde tijdens de kruistochten en in de Lage Landen. Amsterdam, Pearson Education Benelux, 2008, XXII-354 p 61121 Jordan (Erin). Female Founders: Exercising authority in Thirteenth-century Flanders and Hainaut. Church History & Religious Culture, LXXXVIII, 2008, pp. 535- 561. 61122 Malegam (Jehangir Y.). No peace for the wicked. Conflicting visions of peacemaking in an eleventh-century monastic narrative. Viator, XXXIX, 2008, 1, pp. 23-49. [Ursmar de Lobbes] 61123 Vanderputten (Steven). Kloosterbezit en domeinbeheer in de middeleeuwen. In: De Nijs (Paulina). De middeleeuwse kloostergeschiedenis van de Nederlanden. Zwolle, Waanders, 2008, pp. 96-113. 61124 Bogaert (Pierre-Maurice). La Bible de Lobbes à Trente? Au sujet de quelques bibles apportées à des conciles (Constance, Bâle, Trente). Revue bénédictine, CXVIII, 2008, 1, pp. 135-147.

61125 Bollmann (Anne), Mertens (Thom). Onomschrijfbare eigenheid: genreproblema- tiek in de literatuur van de Moderne Devotie. Een aanzet tot discussie. Antwerpen, Ruus- broecgenootschap, 2008, 59 p. 61126 Delaissé (Eric). Les péchés capitaux et le monde monastique cistercien. Collectanea Cisterciensia: Revue de spiritualité monastique, LXX, 2008, 3, pp. 232-242. 61127 Flanagan (Sabina). Doubt in an age of faith. Uncertainty in the long twelfth century. Turnhout, Brepols, 2008, XIII-212 p. [Religious thought, 600-1500] 52* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61128 Fraeters (Veerle). Middeleeuwse visies op ‘visio spiritualis’. Ontwikkeling van theorieën en praktijken in mystieke middens, met Hadewijch als vluchtpunt. In: Schepers (Kees). De letter levend maken. Opstellen aangeboden aan Guido De Baere bij zijn zeventigste verjaardag. Leuven, 2010, pp. 309-327. (Miscellanea Neerlandica 39). 61129 Guldentops (Guy). God’s unchangeability and the changeability of creatures from Bonaventure to Durandus : Scotus in context. Quaestio, VIII, 2008, pp. 3-25. [Hendrik van Gent e.a.] 61130 Hoffmann (Tobias), Müller (Jörn), Perkams (Matthias). Das Problem der Willensschwäche in der mittelalterlichen Philosophie. In: Kobusch (Theo). Willensschwäche und Selbstbestimmung des Willens. Zur Kritik am abendländischen Intellektualismus bei Heinrich von Gent und in der franziskanischen Philosophie. Leuven, Peeters, 2006, pp. 249-263. (Bibliotheca ; 8). 61131 Klima (Gyula), Allhoff (Fritz), Vaidya (Anand). Medieval philosophy. Essential readings with commentary. Malden, MA ; Oxford, Blackwell Pub. 2007, XII-393 p. (Blackwell readings in the history of philosophy 2). [e.a.. Henry of Ghent on divine illumination... Siger of Brabant on the intellective soul...] 61132 König-Pralong (Catherine). Corps, cadavre, matière. Autour de Gilles de Rome, Henri de Gand et Dietrich de Freiberg. Quaestio: Annuario di storia della metafisica. - Annuaire d’histoire de la métaphysique. - Jahrbuch für die Geschichte der Metaphysik. - Yearbook of the History of Metaphysics, VII, 2007, pp. 339-359. 61133 Meijns (Brigitte). Opposition to clerical continence and the Gregorian celibacy legislation in the Diocese of Thérouanne. Tractatus pro clericorum conubio (c. 1077- 1078). Sacris erudiri: a journal on the inheritance of early and medieval christianity, XLVII, 2008, pp. 223-290. 61134 Meijns (Brigitte). Without were fightings, within were fears. Pope Gregory VII, the canons regular of Watten and the reform of the Church in the diocese of Thérouanne (c. 1075 - c. 1100). In: Law and power in the Middle Ages. Carlsberg academy conference on medieval legal history. Copenhagen, May 2007. Copenhagen, DJOF. 2008, pp. 73-96. 61135 Müller (John). Willensschwäche im Voluntarismus? Das Beispiel Heinrichs von Gent. Archiv für Geschichte der Philosophie, LXXXIX, 2007, 1, pp. 1-29. 61136 Rodolfi (Anna). L’idea di materia in Dio. Essenza ed esistenza della materia nel dibattito teologico nella seconda metà del XIII secolo. Quaestio: Annuario di storia della metafisica.- Annuaire d’histoire de la métaphysique. - Jahrbuch für die Geschichte der Metaphysik. - Yearbook of the History of Metaphysics, VII, 2007, pp. 317-337. [e.a. Henry of Gent ] 61137 Shea (Mary Lou). Medieval women on sin and salvation : Hadewijch of Antwerp, Beatrice of Nazareth, Margaret Ebner, and Julian of Norwich. New York u.a. Lang, 2010, VIII-239 p. (American university studies VII. Theology and religion 304). 61138 Thiel (Detlef). Die Predigten des Nikolaus von Kues in Flandern und den Niederlanden : Zur Psychökonomie des Ablasses. Journal de la Renaissance, VI, 2008, pp. 173-200. 61139 Warnar (Geert). Ruusbroec’s Legacy. Mystical Writings and Charismatic Teaching in the Fourteenth Century. The Low Countries, 2008, 16, pp. 207-211. 61140 Bas (Diemel). Herinneren en herdenken. Identiteitsvorming bij de Moderne Devotie in de Zuidelijke Nederlanden. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 4, pp. 353-376. 61141 Dierkens (Alain). Brussel: het standbeeld van Godfried van Bouillon. De geest van de kruistocht. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 46-57. [Cfr. n° 60552] 61142 Helvetius (Anne-Marie), Kaplan (Michel). Ascetism and its institutions. In: Noble (Thomas F.X.), Smith (Julia M.H.), Baranowski (Roberta A.). Early medieval christianities, c. 600 --c. 1100. Cambridge, UK, Cambridge University Press, 2008, pp. 784-866. (The Cambridge history of christianity 3). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 53*

61143 Louis (Nicolas). Entre vérité et efficacité: les stratégies de rédaction dans le Liber exemplorum ad usum praedicantium (ca 1275-1279). Revue Mabillon, XIX, 2008, pp. 123-156. 61144 Newman (Barbara), King (Margot C.). Thomas of Cantimpré (1201?-1260?). The Collected saints’ lives : Abbot John of Camtimpré, Christina the Astonishing, Margaret of Ypres, and Lutgard of Aywières. Turnhout, Brepols, 2008, IX-321 p. (Medieval women 19). 61145 Snijders (Tjamke). Van heiligenleven naar handschrift. Het gebruik van hagiografie in hoogmiddeleeuwse monastieke gemeenschappen van de Zuidelijke Nederlanden en Noord-Frankrijk. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 1, pp. 3-21. 61146 Vanderputten (Steven). A Miracle of Jonatus in 1127. The Translatio Sancti Jonati in villa Saliacensi (BHL 4449) as political Enterprise and failed Hagiographical Project. Analecta Bollandiana: revue critique d’hagiographie (Bruxelles), CXXVI, 2008, 1, pp. 55-92. d. La vie culturelle, Les arts - Het culturele leven, De kunsten

61147 De Paermentier (Els). Medieval feminist forum. In: Feminist Humanities Project of the Center of the Study of Women in Society, University of Oregon. Oregon, XLIV, 2008, pp. 53-68. 61148 Huizenga (Erwin). Unintended signatures : Middle Dutch translators of surgical works. In: Goyens (Michèle). Science translated : Latin and vernacular translations of scientific treatises in medieval Europe.2008, pp. 415-448. (Mediaevalia Lovaniensia 40) 61149 Pich (Roberto Hofmeister). New Essays on Metaphysics as ‘Scientia Transcendens’. In: Proceedings of the Second International Conference of Medieval Philosophy, held at the Pontifical Catholic University of Rio Grande del Sul (PUCRS), Porto Alegre, Brazil, 15-18 August 2006. Louvain-la-Neuve, Fédération Internationale des Instituts d’Etudes Médiévales. 2007, XXVIII-388 p. (Textes et Etudes du Moyen Age, 43). [Duns Scotus, Henry of Ghent, William of Ockham...] 61150 Clark (Gregory T.). What’s in a name? “Flanders,” language and the historiography of late medieval art in Belgium since federalization. In: Mansfield (Elizabeth). Making art history : a changing discipline and its institutions. London, Routledge, 2007. 61151 Baschet (Jérôme). L’iconographie médievale. Paris, Gallimard, 2008, 468 p. (Folio. Histoire 161). 61153 Denoël (S.). Les peintures murales. Les techniques. Namur, L’Institut du patrimoine wallon, 2008, pp. 174 p. (Les dossiers de l’IPW 5). 61154 D’Hainaut-Zveny (Brigitte). Les retables d’autel gothiques sculptés dans les anciens Pays-Bas. Raisons, formes et usages. Bruxelles, Académie royale de Belgique, 2008, pp. 437 p. (Mémoire de la Classe des Beaux-Arts. Collection in-8°. 3e série 26) 61155 Reesing (Ingmar). Notre-Dame de Foy. The reuse and dissemination of a late medieval figurine of the Virgin in the Low Countries. Simiolus: Netherlands Quarterly for the History of Art, XXXIII, 2008, 3, pp. 145-165.

61156 Recht (Roland). Believing and seeing : the art of Gothic cathedrals. Chicago; London, University of Chicago Press, 2008, XI-376 p. 61157 Untermann (M.). Cistercians and medieval brick architecture in Europe. In: Coomans (T.), Van Royen (H.). Medieval brick architecture- Middeleeuwse baksteenarchitectuur. pp. 19-35. [Cfr. n° 61159] 61158 Andrews (D.). The influence of the low countries on medieval brick building in eastern England. In: Coomans (T.) e.a. Medieval brick architecture- Middeleeuwse baksteenarchitectuur. pp. 53-72. [Cfr. n° 61159] 54* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61159 Coomans (Thomas), Van Royen (Harry). Medieval brick architecture in Flanders and Northern Europe. The question of the Cistercian origin.- Middeleeuwse baksteenarchitectuur in Vlaanderen en Noord-Europa. Gent, Academia Press, 2008, III- 330 p. (Novi Monasterii 7). 61160 Perlich (B.). Medieval brick production in Europe. Travelling competence or local innovation : from high quality to mass production. In: Coomans (T.). Medieval brick architecture- Middeleeuwse baksteenarchitectuur. pp. 9-18. [Cfr. n° 61159]

61161 Bouckaert (Bruno), Schreurs (Eugen), van Dongen (Jeske), Welkenhuysen (Andries), De Landtsheer (Jeanine). A new edition of the Brussels collection of Middle Dutch and Latin Sacred Songs ca. 1500. In: Schmuhl (Boje E. Hans). Musikalische Auffürungspraxis in nationalen Dialogen des 16. Jahrhunderts. [Cfr. n° 61913bis] 61162 Grijp (Louis P.), Willaert (Frank). De fiere nachtegaal : het Nederlandse lied in de middeleeuwen. Amsterdam, Amsterdam University Press, 2008, 372 p.

61163 Donche (Pieter). De incunabel. ‘Van den proprieteyten der dinghen’ (1485) en zijn oudst gekende private bezitter. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 167-278. 61164 Geurts (Andreas J.). The Belgian-Dutch Bindings Society (Belgisch-Nederlands Bandengenootschap) : goals, achievements, and current projects. In: Manuscript studies in the Low Countries : proceedings of the ‘Groninger Codicologendagen’ in Friesland, 2002. Current research and new tools in bookhistorical studies, 2008, pp. 272-282. 61165 Clark (Gregory T.). The purposes and meaning of tradition in fifteenth-century manuscript illumination. The cases of Flanders under Philip the Good and Paris under English occupation. In: As-Vijvers (Anne Margreet W.). Manuscript studies in the Low Countries : Proceedings of the “Groninger Codicologendagen” in Friesland, 2002. Groningen, 2008, pp. 127-140. (Boekhistorische reeks 3). 61166 Desplenter (Youri). Al aertrijc segt lofsanc : Middelnederlandse vertalingen van Latijnse hymnen en sequensen. Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2008, 2 delen. (Studies op het gebied van de oudere Nederlandse letterkunde 3). [Middelnederlandse poëzie ] 61167 Janssens (Jozef D.). Een middeleeuwer met een Europese blik : Hendrik van Veldeke en de Renaissance van de 12de eeuw. Geschiedenis magazine, 2008, pp. 14-19. 61168 Leclercq-Marx (Jacqueline). Les avatars d’un mythe antique au Moyen Age. Thésée et le Minotaure aux époques préromane et romane. Les Cahiers de Saint-Michel de Cuxa, XXXIX, 2008, pp. 193-207. 61169 Schepers (Kees). Het Opus tripartitum van Jean Gerson in het Middelnederlands. Ons geestelijk erf. Driemaandelijks tijdschrift voor de geschiedenis van de vroomheid in de Nederlanden, LXXIX, 2008, 2, pp. 146-. [theoloog en kanselier van de Universiteit van Parijs, 1363-1429] 61170 van den Bossche (K.). Spreekwoordenrijkdom in een twaalfde-eeuws burger manifest. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 1, pp. 46-66. 61171 Van Durme (Luc). Twee dertiende-eeuwse Middelnederlandse schepenbrieven en het oudste landmeterskaartje van ons taalgebied. Taal en Tongval, LX, 2008, pp. 72-77. 61172 Van Hemelryck (T.). Les autographes médiévaux de poètes et prosateurs. Deux témoignages de la collection de Mariemont. Les cahiers de Mariemont, 2008, 37-38, pp. 71-76. 61173 Winkelman (Johannes H.). ‘Floris ende Blancefloer’ in de schijnwerpers : botsende meningen over een middeleeuwse liefdesroman. Tijdschrift voor Nederlandsche taal- en letterkunde, CXXIII, 2007, 4, pp. 281-297. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 55*

61174 Baeck (Mario). Cementtegels: een verkenning. In: Koldeweij (E. F.). Over de vloer : met voeten getreden erfgoed. pp. 262-275. [Cfr. n° 60548] 61175 Reinstra (A.). Kostbare kerkvloeren. In: Koldeweij (E. F.). Over de vloer : met voeten getreden erfgoed. pp. 28-45. [Cfr. n° 60548] 61176 Tolboom (H.J.). Natuurstenen vloeren. In: Koldeweij (E. F.). Over de vloer : met voeten getreden erfgoed. pp. 162-185. [Cfr. n° 60548] 61177 Nys (Karin), Wouters (Hilde), Van Royen (Harry). Archaeological window glass from Cistercian Abbeys. Developing a new method from a selection of relevant excavations throughout Europe. Journal of cultural heritage (Paris), 2008, pp. 101-106. 61178 Guisset (J.). Mille fleurs, l’image de la nature dans la tapisserie du 15e siècle. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. Brepols, pp. 223- 235. [Cfr. n° 60822]

2. Les différentes principautés - De verschillende vorstendommen (5) a. Brabant, Limbourg, Outre-Meuse, Malines, - Brabant, Limburg, Overmaas, Mechelen

(1) La dynastie; les institutions; le droit; les événements politiques, militaires et diplomatiques - De dynastie; de instellingen; het recht; politieke, militaire en diplomatieke gebeurtenissen

61179 Wilkin (Alexis). Le destin des biens de Roosbeek. Un épisode dans les relations politiques entre le Brabant et Liège (12e-13e siècles). Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis (Hilversum), XI, 2008, pp. 69-96.

(2) Vie économique et sociale - Het economische en sociale leven

(a) Le commerce, l’industrie, les finances, les routes, les villes et la vie urbaine - De handel, de nijverheid, het geldwezen, het verkeerswezen, de steden en het stadsleven(6)

61180 Herremans (Davy). Antwerpen (Anvers Belgique). Une nouvelle chronologie pour le site castral. In: Ettel (Peter), flambard-Héricher (Anne-Marie), McNeill (T.E.). Château Gaillard, 23. Etudes de castellologie médiévale. Bilan des recherches en castelollogie. Actes du Colloque international de Houffalize, 4-10 septembre 2006. Caen, Publications du CRAHM. 2008, pp. 225-236. 61181 T’Kint (Sophie). La deuxième enceinte de Bruxelles. Bruxelles, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale, Direction des Monuments et des Sites, 2008, 56 p. [1360- 1850]

(5) les principautés sont classées dans l’ordre alphabétique. Toutefois, les principautés (tels le Limbourg et Looz) qui ont été rattachées à d’autres principautés au cours du moyen âge, sont réunies à ces dernières dans l’énumération. Par ailleurs, les petites principautés (Tournai, Malines, Stavelot-Malmédy) sont incluses dans la principauté importante la plus proche. De vorstendommen worden in alfabetische volgorde behandeld. Vorstendommen welke in de loop van de Middeleeuwen door een ander werden veroverd (bv. Limburg en Loon), worden samen met het overwinnende vorstendom behandeld. Kleine vorstendommen zoals Doornik, Mechelen en Stavelot-Malmédy worden samen met het nabijliggende grote vorstendom behandeld. (6) on s’est efforcé de traiter les villes comme un tout, c’est-a-dire qu’on y inclut des éléments qui pourraient paraître relever des rubriques voisines. On relève donc ici les travaux se rapportant aux institutions urbaines et à la vie religieuse à l’intérieur de la ville (même les monastères situés à l’époque à l’intérieur des villes). La distinction étant pourtant délicate, il conviendrait de se reporter aussi aux rubriques voisines. Er wordt naar gestreefd de steden als een geheel te behandelen. Dit brengt mee dat bepaalde elementen die met evenveel recht onder andere rubrieken zouden kunnen worden gezocht toch in deze rubriek worden opgenomen. Dit betreft b.v. de stedelijke instellingen, dit betreft ook de kerkelijke organisatie en het kerkelijk leven binnen het stadskader (zelfs de kloosters wanneer die binnen een stad gelegen waren bij hun ontstaan). Daar dit laatste onderscheid echter verre van duidelijk kan zijn, is het veiliger toch ook de andere rubrieken te doorlopen. 56* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61182 Demeter (Stéphane), De Ghellinck (Bénédicte). De eerste stadsomwalling van Brussel. Brussel, Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Directie Monumenten en Landschappen, 2008, 56 p. (Wandelgids). [1120-1250] 61182bis Demeter (Stéphane), de Ghellinck (Bénédicte). La première enceinte de Bruxelles. Bruxelles, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale, Direction des Monuments et des Sites, 2008, 56 p. [1120-1250] 61183 Vandecandelaere (Hans). Een opstand in “zeven aktes” : Brussel 1303 - 1306. Brusselse Cahiers bruxellois. Revue d’histoire urbaine - Tijdschrift voor Stadsgeschie- denis, XL, 2008-2009, pp. 3-67. 61184 Vannieuwenhuyze (Bram). De stadsontwikkeling van middeleeuws Brussel : een nieuwe hypothese. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 4, pp. 28-34. 61185 Vannieuwenhuyze (Bram). Changes to commercial topography in late medieval Brussels. www.evropskemesto.cz. Tsjechië, 2008. 61187 Dickstein-Bernard (Claire). La maison édifiée en 1441 sur la Grand-Place de Bruxelles par le métier des charpentiers, élément d’un ensemble architectural de six maisons en pierre conçu par la ville. Revue belge d’archéologie et d’histoire de l’art - Tijdschrift voor Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis, LXXVII, 2008, pp. 3-26. 61188 Denys (René). Un des plus anciens chirographes relatif à la dotation de l’hôpital de Rebecq. Etude diplomatique. Annales du Cercle archéologique d’Enghien, XLI, 2007, pp. 5-14. 61189 Van Synghel (G.A.M.). Actum in camera scriptorum oppidi de Buscoducis : de stedelijke secretarie van ’s-Hertogenbosch tot ca. 1450. Hilversum, Verloren, 2007, 458 p. + CDRom. (Middeleeuwse studies en bronnen 101). 61190 Veeckman (Johan). Luxury in medieval and post medieval Antwerp. An archaeological approach. In: Gläser (Manfred). Lübecker Kolloquium zur Stadt archäologie im Hanseraum. VI : Luxus und Lifestyle. Lübeck, Schmidt-Römhild, 2008, pp. 121-129. (Lübecker Kolloquium zur Stadtarchäologie im Hanseraum 6). 61191 Baes (Christian). Braine-l’Alleud au Moyen Age: le clergé, les d’Enghien et les Witthem. Annales du Cercle archéologique d’Enghien, XLI, 2007, pp. 43-60.

(b) Les campagnes, seigneurs et seigneuries, paroisses et villages, paysans et l’agriculture - Het platteland, heren en heerlijkheden, parochies en dorpen, boeren en landbouw

61192 Magerman (Kristine). Weg van het verleden. Asse in de Romeinse periode en de vroege Middeleeuwen. Tentoonstelling. Asse, Gemeentelijke Bibliotheek Asse en Oud- Gasthuis, van 22 november tot 23 december 2008. Catalogus. Asse, Gemeentebestuur, 2008, XVI-96 p. 61193 Van Deun (P.). Het ontstaan van Hoogstraten: vier theorieën onderzocht. Erfgoed Hoogstraten. Jaarboek. III, 2008-2009.

(3) La vie religieuse, l’organisation ecclésiastique à l’échelon supra-paroissial, les séculiers, les réguliers, la doctrine, la pratique religieuse, les saints - Het godsdienstige leven, de bovenparochiale kerkelijke inrichting, de seculiere geestelijkeid, de religieuzen, de leer, de godsdienstpraktijk, de heiligen

61194 Behets (Paul). De betekenis van een akte uit 1129 voor de parochies Hombeek en Leest. Lier, in eigen beheer, 2007, s.p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 13). 61195 Coomans (Thomas). Les trois infirmeries médiévales de l’abbaye de Villers-en- Brabant. In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques. pp. 63-76. [Cfr. n° 61685] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 57*

61196 Delaissé (Eric). Le nombre de bienheureux à Villers-en-Brabant aux XIIe et XIIIe siècles. Revue bénédictine, CXVII, 2007, 2, pp. 383-401. 61197 Schwarz (Brigide). Anselmus Fabri (Smit) aus Breda in Brabant (1379-1449), Abbreviator, Referendar, Protonotar und -- beinahe -- Kardinal. Skizze einer Biographie. Quellen und Forschungen aus italienischen Archiven und Bibliotheken, LXXXVIII, 2008, pp. 161-219.

61198 Cote (Antoine). Siger of Brabant and Thomas Aquinas on Divine Power and the Separability of Accidents. British Journal for the History of Philosophy, XVI, 2008, pp. 681-700. 61199 de Baere (Guido). De zalige Johannes Ruusbroec en zijn rampzalige tijd. In: van Ruusbroec (Jan). De geestelijke bruiloft. pp. 9-18. [Cfr. n° 61200] 61200 van Ruusbroec (Jan), van den Hoek (Jos), de Baere (Guido). De geestelijke bruiloft. ‘s-Hertogenbosch, KBS, 2008, 213 p. [1293-1381]

61201 Nijhof (E.), Janssen (H.). Beeldmerken van heiligen. De verering van Catharina, Barbara en Agatha in laatmiddeleeuws ‘s-Hertogenbosch. Brabants Heem. (‘s Hertogen- bosch), LX, 2008, 3-4, pp. 92-101. 61202 Vermassen (Valérie). Le Florarium sanctorum de Nicolaus Clopper Jr. et le mar- tyrologe brabançon de Pierre de Thimo. Deux martyrologies perdus, deux hagiographes brabançons méconnus. Analecta Bollandiana: revue critique d’hagiographie (Bruxelles), CXXI, 2008, 1, pp. 119-150.

(4) La vie culturelle: l’enseignement, les sciences, les arts - Het culturele leven: het onderwijs, de wetenschappen, de kunsten

61203 Theisen (Karl Heinrich). Nikolaus von Prüm. Ein rheinisch-moselländischer Kirchenrechtler des 15. Jahrhunderts. Professor in Köln und in Löwen, General-Offizial von Trier. Annalen des historischen Vereins für den Niederrhein: insbesondere das alte Erzbistum Köln, 2007, 210, pp. 15-44. 61204 Flasch (Kurt). Dietrich von Freiberg und Siger von Brabant. Eine Studie zur “Schule” Alberts des Großen. In: Beccarisi (Alessandra), Imbach (Ruedi), Porro (Pasquale). Per perscrutationem philosophicam. Neue Perspektiven der mittelalterlichen Forschungen. Loris Sturlese zum 60. Geburtstag gewidmet. Hamburg, Meiner, 2008, pp. 127-141. 61205 Perkams (Matthias). Siger, of Brabant, ca. 1230-ca. 1283. Quaestiones in tertium De anima. Über die Lehre vom Intellekt nach Aristoteles : nebst zwei averroistischen Antworten an Thomas von Aquin : lateinisch, deutsch. Siger von Brabant ; herausgegeben, übersetzt, eingeleitet und mit Anmerkungen versehen. Freiburg, Herder, 2007, 255 p. (Herders Bibliothek der Philosophie des Mittelalters 12).

61206 Campbell (Lorne). Rogier van der Weyden’s Friends, Colleagues and Neighbours. Bulletin de l’Institut royal du patrimoine artistique - Bulletin van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (Bruxelles-Brussel), XXXII, 2006-2008, pp. 31-36. 61207 Hendriks (V.). L’Ecce Homo de la collection de Humbeek. Une oeuvre de l’atelier d’Albrecht Bouts. Étude iconographique et stylistique - De Ecce Homo uit de verzameling van Humbeek. Een kunstwerk uit het atelier van Albrecht Bouts. Iconografische en stilistische studie. Bulletin de l’Institut royal du patrimoine artistique - Bulletin van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (Bruxelles-Brussel), XXXII, 2006- 2008, pp. 163-172. 61208 Périer-D’Ieteren (Catheline), with the assistence of Henderiks (Valentine). Dieric Bouts : the complete works. Brussel, Mercatorfonds, 2006, 397 p. 58* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61209 Vaes (Vanessa). A phoenix from the flames... : the testament of Catherine de Bra- bant (ca. 1431-1499) and its relationship to Rogier van der Weyden’s ‘Braque triptych’ (ca. 1452). In: Oud-Holland. Nieuwe bijdragen voor de geschiedenis der Nederlandsche kunst, letterkunde, nijverheid, enz... Netherlands Institute for Art History, 2008, pp. 89- 98. 61210 Croon (Gerry). Adam Gheerijs, bouwmeester van kerk en kasteel in Vilvoorde en omgeving (14de eeuw). Vilvoorde, Heemkundige kring Hertog Hendrik, 2008, 135 p.

61212 Geirnaert (Dirk). Museumstuk afgestoft. Antwerpse fragmenten van de Jourdein van Blaves. Tijdschrift voor Nederlandse taal- en letterkunde, CXXIV, 2008, 2, pp. 96- 105. [Middelnederlandse bewerking van het chanson de geste Jourdain de Blaye] 61213 Maurici Frades (Magdalena). Genoveva de Brabante, génesis del personaje y su lugar en la historia de la edición. Bulletin hispanique, CX, 2008, 2, pp. 573-600. [differences stylistiques entre les versions Françaises et espagnoles] 61214 van Bruwaene (Anne-Laure). Het Boek des Levens. Literaire corporaties, factiestrijd en de turbulente voorgeschiedenis van het Brusselse gezelschap « Den Boeck » (eerste helft van de 15de eeuw). Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis - Revue belge de philologie et d’histoire, LXXXVI, 2008, 2, pp. 235-272. b. Flandre - Vlaanderen

(1) La dynastie; les institutions; le droit; les événements politiques, militaires et diplomatiques - De dynastie; de instellingen; het recht; politieke, militaire en diplomatieke gebeurtenissen

61215 Czock (Miriam). “Gott schenkte ihm die Märtyrerpalme”. Einige Überlegungen zur Funktion der Heiligkeit Karls des Guten bei Galbert von Brügge. In: Kwiatkowski (Iris), Oberweis (Michael). Recht, Religion, Gesellschaft und Kultur im Wandel der Geschichte : “Ferculum de cibis spiritualibus”. Festschrift für Dieter Scheler. Hamburg, Kovač, 2008, pp. 121-132. (Studien zur Geschichtsforschung des Mittelalters 23). 61216 Fett (Annie). Queen Matilda : Princess of Flanders, Duchess of Normandy, Queen of England, circa 1032 - 1083. Cully, Orep Editions, 2005, 28 p. 61217 Meulemeester (Jean Luc). Een Italiaanse dame eventjes gravin van Vlaanderen. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 2, pp. 104-112.

61218 Everaert (Danny). De Burg als gerechtelijk schouwtoneel. Brugge die scone (Brugge), XXIX, 2008, 4, pp. 7-8 (afl. 1); 28-29 (afl. 2); 44 (afl. 3), 56 (afl. 4). 61219 Falzone (Emmanuel). “Ad secunda vota rite convolare posse”. Le remariage des personnes veuves à la fin du moyen âge dans les registres de sentences de l’officialité de Cambrais (1438-1453). Revue d’Histoire Ecclésiastique, CII, 2007, 3-4, pp. 816-836. 61220 Heirbaut (Dirk). Rituale und Rechtsgewohnheiten im flämischen Lehnrecht des hohen Mittelalters. Frühmittelalterliche Studien, XLI, 2008, pp. 351-361. 61221 Heirbaut (Dirk). Thirteenth-century legislation on mortmain alienations in Flanders and its influence upon France and England.I n: Lewis (Andrew), Brand (Paul), Mitchell (Paul). British Legal History Conference (17th : 2005 : London, England) Law in the city : proceedings of the seventeenth British Legal History Conference, London, 2005. Dublin, Four Courts Press, 2007, pp. 54-71. 61222 Heirbaut (Dirk), Lück (H.). Flämisches Recht. Handwörterbuch zur Deutschen Rechtsgeschichte. Berlin, Erich Schmidt Verlag, 2008, pp. 1590 - 1592. 61223 Van Den Bossche (Karel). Regeldrift: ouder dan de straat. Of: Middeleeuwse reglementitis in onze gewesten. Of nog: waarde(n) van samenlevingsregels in het “Oud- Vaderlandsch”-recht: niet te schatten. Ons Heem. Tijdschrift voor lokaal erfgoed in Vlaanderen, LX, 2007, 1, pp. 43-62. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 59*

61224 Decavele (Johan). Brugse Leliaarts, Gentse Klauwaards. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 70-71. [‘Klauwaard’, als partijnaam, komt voor het eerst voor in 1380 en heeft geen betrekking met 1302] 61225 Dumolyn (Jan). Privileges and Novelties. The Political Discourse of the Flemish Cities and Rural Districts in their Negotiations with the Dukes of Burgundy (1384-1506). Urban History (Cambridge), XXXV, 2008, 1, pp. 5-23. 61226 Haemers (Jelle). Le meurtre de Jean de Dadizeele (1481). L’ordonnance de cour de Maximilien d’Autriche et les tensions politiques en Flandre. In: Cauchies (J.-M.). “L’envers du décor. Espionnage, complot, trahison, vengeance et violence... pp. 227- 248. [Cfr. 60557] 61227 Haemers (Jelle). Opstand adelt? De rechtvaardiging van het politieke verzet van de Bourgondisch-Habsburgse adel in de Vlaamse Opstand. Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), CXXIII, 2008, pp. 586-608. 61228 Nieus (Jean-François). Les chartes des comtes de Saint-Pol (XIe-XIIIe siècles). Turnhout, Brepols, 2008, 554 p. ( ARTEM 11).

61229 Haemers (Jelle), Verbist (Botho). Het Gentse gemeenteleger in het laatste kwart van de vijftiende eeuw. Een politieke, financiële en militaire analyse van stadsmilities. Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, LXII, 2008, pp. 291-325. 61230 Paquay (Isabelle). Les dépenses en cuisine de la troupe de Guillaume de Juliers avant, pendant et après la Bataille des Eperons d’Or (23 mai-6 août 1302). Publications du Centre européen d’études bourguignonnes (XIVe-XVIe s.), XLVII, 2007, pp. 241- 260.

61231 Baert (Walter). The power of personal networks. Clerics as political actors in the conflict between Capetian France and the county of Flanders during the last decade of the twelfth century. In: Bolton (Brenda), Meek (Christine). Aspects of Power and Authority in the Middle Ages. Turnhout, Brepols, 2007, pp. 165-183. (International Medieval Research... 14). 61232 Gheerardijn (Marc). Historische en numismatische studie over Filips van Chieti en Loreto : Filippo di Fiandra olim comes Theatinus et Laureti. Van schatrijke Italiaanse brutale veldheer tot arme Vlaamse vredesengel. Brugge, in eigen beheer, 2006, 112 p. [Uitg. n.a.v. de 700e verjaardag van het vredesverdrag van Athis-sur-Orge (1305)] 61233 Lowagie (Hannes). Bij desperatien : zelfmoord in het graafschap Vlaanderen tijdens de Bourgondische periode (1385-1500). Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis (Hilversum), XI, 2008, pp. 97-137.

(2) Vie économique et sociale - Het economische en sociale leven

(a) Le commerce, l’industrie, les finances, les routes, les villes et la vie urbaine - De handel, de nijverheid, het geldwezen, het verkeerswezen, de steden en het stadsleven

61234 Augustyn (Bea). De evolutie van de Vlaamse kustduinen in de middeleeuwen. Rond de Poldertorens (Oostkerke), L, 2008, 1, pp. 3-15. 61235 Kloek (Wouter Th.), Meijer (Bert W.). Fiamminghi e olandesi a Firenze: disegni dalle collezioni degli Uffizi.F irenze, L. S. Olschki, 2008, XVII-199 p. (Gabinetto disegni e stampe degli Uffizi 96). 61236 Bolton (James L.), Bruscoli (Francesco Guidi). When did Antwerp replace Bruges as the commercial and financial centre of north-western Europe? The evidence of the Borromei ledger for 1438. Economic History Review (London), LXI, 2008, 2, pp. 360- 379. 60* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61237 Mertens (Jacques). Enkele gegevens over de (groot)handel in granen in de middeleeuwen voornamelijk te Brugge. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 253-265. 61238 Van Belle (Ronald). Fernand Garcia de Santyllán (+ 1362) en zijn handel met Vlaanderen. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 193-218.

61239 Vanhoutryve (André). Het ambacht van de tijkwevers. Brugge die scone (Brugge), XXIX, 2008, 1, pp. 13-14. 61240 Verheye (Staf). De Ieperse lakennijverheid. Iepers Kwartier (Ieper), XLIV, 2008, 1, pp. 18-44.

61241 Crinon (Pierre). Un denier inédit de Courtrai sous le roi Lothaire (954-986). Revue numismatique, CLXIV, 2008, pp. 45-53. 61242 Munro (Johne). The usury doctrine and urban public finances in late-medieval Flanders (1220-1550): rentes (annuities), excise taxes, and income transfers from the poor to the rich. In: Cavaciocchi (Simonetta). La fiscalità nell’economia europea secc. XIII - XVIII. - Fiscal systems in the European Economy from the 13th to the 18th centuries. Atti della “Trentannovesima Settiman di Studi, 22 - 26 aprile 2007. Firenze, Firenze University Press, 2008, pp. 973-1026. (Atti delle Settimane di Studi e altri Convegni, 39).

61243 Boone (Marc). Le comté de Flandre dans le long XIVe siècle. Une société urbanisée face aux crises du bas Moyen Age. In: Bourin (Monique), Cherubini (Giovanni), Pinto (Giuliano). Rivolte urbane e rivolte contadine nell’Europa del Trecento : un confronto. Firenze, Firenze University Press, 2008, pp. 17-47. (Biblioteca di Storia 6). 61244 Boone (Marc). Die Grafschaft Flandern im langen 14. Jahrhundert. Ansteckende Gewalt in einer urbanisierten Gesellschaft angesichts der Krisen des Spätmittelalters. In: Bulst (Neithard). Gewalt im politischen Raum. Fallanalysen vom Spätmittelalter bis ins 20. Jahrhundert. Frankfurt; New York, Campus-Verlag, 2008, pp. 24-45. 61245 Cherubini (Giovanni). Rapport de synthèse. Les pouvoirs dans la ville en Flandre et en Italie. In: Crouzet-Pavan (É.), Lecuppre-Desjardin (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). pp. 235-243. [Cfr. n° 60558] 61246 Boone (Marc). Brugge. Het Belfort. De macht en de rijkdom van de middeleeuwse steden. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Plaatsen van geschiedenis en expansie. pp. 82-95. [Cfr. n° 60552]

61247 Dhondt (Rik F.C.). Gravin Johanna van Constantinopel en het Brugs begijnhof. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 4, pp. 228-237. 61248 Verheye (Staf). Ieper 1337-1348. Iepers Kwartier (Ieper), XLIV, 2008, 4, pp. 117- 146. 61249 Callewier (Hendrik). Vervreemding en ontpoortering: de ‘issuwe’ als bron voor het onderzoek naar stedelijke emigratie in het graafschap Vlaanderen voor 1500. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 83-106. 61250 Dumolyn (Jan). “Criers and shouters”: The discourse on radical urban rebels in late medieval Flanders. Journal of social history (Pittsburgh, Pa.), XLII, 2008, 1, pp. 111-137. 61251 Günther (Kai-Henrik). Gleichheitsvorstellungen als Beweggrund aufständischen Handelns in mitteleuropäischen Städten des Spätmittelalters : Braunschweig, Brügge, Ypern, Zürich. In: Depreux (Philippe). Revolte und Sozialstatus von der Spätantike bis zur frühen Neuzeit. - Révolte et statut social de l’antiquité tardive aux temps modernes. München, Oldenbourg, 2008, pp. 185-203. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 61*

61252 Heck (Christian). Rapport de synthèse. Le concept et le singulier. Essence et apparence dans les représentations urbaines en Italie et en Flandre à la fin du Moyen Age. In: Crouzet-Pavan (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). pp. 281- 295. [Cfr. n° 60558] 61253 Lemahieu (Marc). Het wezen van de eerste Vlaamse schuttersgilden : ...met eene gemeyne begeerten omme lavenisse haerer zielen... Brugge, Koninklijke Hoofdgilde St.- Sebastiaan, 2008, 87 p. 61254 De Witte (Hubert). Lifestyle! Luxury in medieval Bruges. The value of the archaeological contribution. In: Gläser (Manfred). Lübecker Kolloquium zur Stadtarchäologie im Hanseraum. VI : Luxus und Lifestyle. Lübeck, Schmidt-Römhild, 2008, pp. 105-120. (. (Lübecker Kolloquium zur Stadtarchäologie im Hanseraum 6). 61255 Declercq (Georges). Iwein van Gent, de priester van Knesselare en de vrouw van proost Bertulf. Kanttekeningen bij de Nederlandse vertalingen van Galbert van Brugge. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 3-22. 61256 Deploige (Jeroen). Revolt and the Manipulation of Sacral and Private Space in 12th-Century Laon and Bruges. In: François (Pieter), Syrjaama (Taina), Terho (Henri). Power and Culture: New Perspectives on Spatiality in European History. Pisa, Edizioni Plus - Pisa University Press, 2008, pp. 89-107. 61257 Dewitte (Alfons). Feesten te Brugge. Commentaar bij het Gruuthusehandschrift. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 2, pp. 228-230. 61258 Lowagie (Hannes). Zelfmoord als laatste uitweg. Ziekte, waanzin en armoede in Brugge tijdens de Bourgondische periode (1385-1500). Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 40-46. 61259 Notteboom (Hugo). Brugge, rabotten en duikers. In: Andries (Albert)... De Lieve : tscoenste juweel dat de stede heeft. pp. 25-54. [Cfr. n° 60768] 61260 Van Leeuwen (Jacoba). Rebels, texts and triumph: the use of written documents during the revolt of 1477 in Bruges. In: Schulte (Petra), Mostert (Marco), van Renswoude (Irene). Strategies of Writing. Studies on ‘Text and Trust in the Middle Ages’ (Utrecht, 28-29 November 2002). Turnhout, Brepols, 2008, pp. 301-322. (Utrecht Studies in Medieval Literacy 13). [Examines the symbolic importance of the use and destruction of written documents in Bruges and Gent] 61261 Vanbossele (José). De Brugse Metten. Een magistrale valstrik. Brugge die scone (Brugge), XXIX, 2008, 2, pp. 17-20. 61262 Henn (Volker). Eine unbeachtete Brügger Kontorordnung aus dem 15. Jahrhundert. In: Heckmann (Marie-Luise), Röhrkasten (Jens) (Hg.). Von Nowgorod bis London. Studien zu Handel, Wirtschaft und Gesellschaft im mittelalterlichen Europa. Festschrift für Stuart Jenks zum 60. Geburtstag. Göttingen, V & R unipr. 2008, pp. 31-50. (Nova Mediaevalia 4). 61263 Staelens (R.). De schepenbank van Dendermonde onder Lodewijk van Male (1346- 1384) en het huis van Bourgondië (1384-1482). Gedenkschriften Oudheidkundige Kring van het Land van Dendermonde: 4de reeks (Dendermonde), XXVII, 2008, 4, pp. 7-162. 61264 Blockmans (Wim). Gent: de Pacificatiezaal. Eendrachtig in de opstand. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 110-123. [Cfr. n° 60552] 61265 Lievois (Daniël). Kaas en boter in Gent (1314-1542). Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, LXII, 2008, 1, pp. 43-79. 61266 Vander Linden (F.). Vorzienicheit van goede : uitkering tot levensonderhoud aan gehuwde vrouwen in noodsituaties in het laatmiddeleeuwse Gent. Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, LXII, 2008, 1, pp. 81-120. 61267 Kerkhove (H.). Ontstaan van het Hospice Canfijn. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 141-144. 62* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(b) Les campagnes, seigneurs et seigneuries, paroisses et villages, paysans et l’agriculture - Het platteland, heren en heerlijkheden, parochies en dorpen, boeren en landbouw

61268 Dumolyn (Jan), Papin (Kristof). De boerenopstand van Kassel-Ambacht (1427- 1431). De strijd van een plattelandsgemeenschap tegen de Bourgondische centralisatie. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXL, 2008, 2, pp. 219- 254. 61269 Castelein (Rik). Gerard van Steenhuuse, heer van Zwevegem, en zijn familie (1350- 1450). De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 1b, pp. 219-230. 61270 De Smet (Lucien). Gerbod III van Scheldewindeke sneuvelt in 1102 op kruisvaart in dienst van Boudewijn I. Land van Rode. Heemkundig Genootschap. Driemaandelijks contacttijdschrift. XXXV, 2007, 138, pp. 37-44. 61271 Duceppe-Lamarre (F.). Paysages et réserve cynégétique d’un lieu de pouvoir : Hesdin (Artois) à la fin du Moyen Âge. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. Brepols, pp. 119-133. [Cfr. n° 60822] 61272 Hooghe (Filip). Robert van Kassel. 1. Vlaams edelman tussen feodale trouw en rebellie in de eerste helft van de 14de eeuw. Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXIV, 2008, 3-4, pp. 123- 61273 Witdouck (Roger). De familie van Kooigem. Heren van Kooigem en Pecq, 1220- 1500. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 1b, pp. 245-256. 61274 de Rock (Jelle). Het bestuur van de kasselrij Kortrijk in de Bourgondische periode (1387-1453). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 341 p. (Studiën 121).

61275 Maes (David). Drongen in oorkonden van de Gentse kartuizers. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 67-82. [In C.P. Serrure:’Vaderlandsch Museum voor Nederlandsche Letterkunde...’] 61276 Luyssaert (Jan). Fruitleveranciers en huwieren in het Land van Nevele (1357- 1542). Het Land van Nevele: driemaandelijks tijdschrift (Nevele), XXXIX, 2008, 1, pp. 40-45. 61277 Soens (Tim), Thoen (Erik). The origins of leasehold in the former county of Flanders. In: van Bavel (Bas J.P.), Schofiels (Phillipp R.). The development of leasehold in northwestern Europe, c. 1200-1600. Turnhout, Brepols, X, pp. 31-56. (CORN Publication Series). 61278 Staelens (G.). Landbouwbedrijven uit de vroege- en volle Middeleeuwen in het westelijk deel van Binnen-Vlaanderen. Spaenhiers Koekelare: jaarboek, 2008.

(3) La vie religieuse - Godsdienstig leven

61279 Simons (Walter). “Dieu, li premierz plus anchiiens et souverains bourgois de tous” : Sur la place de la religion dans les villes flamandes (XIIIe - XVe siècle). In: Crouzet-Pavan (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). pp. 77-103. [Cfr. n° 60558] 61280 Callewier (Hendrik). De pouillé van het aartsdiakonaat Vlaanderen van het bisdom Terwaan uit 1405. Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXIV, 2008, 3-4, pp. 191-212. 61281 Callewier (Hendrik). Priestermoord in Brugge tijdens de late middeleeuwen. De zaak van Jacobus Maes, kanunnik van het Sint-Donaaskapittel. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 265-271. 61282 Heus (J.), Lambrecht (D.), Ulenaers (J.). Synodale getuigen van Koekelare (1270). Spaenhiers Koekelare: jaarboek, 2008. 61283 Balthau (Eric). De schenking van het altare van Laarne door de bisschop van Doornik aan de benedictijnenabdij Saint-Nicolas-aux-Bois (dep. Aisne, Frankrijk) in Bibliographie de l’Histoire de Belgique 63*

1120. Gedenkschriften Oudheidkundige Kring van het Land van Dendermonde: 4de reeks (Dendermonde), XXVII, 2008, 4, pp. 343-378, . 61284 De Paermentier (Els). Experiencing Space Through Women’s Convent rules: the Rich Clares in Medieval Ghent (Thirteenth to Fourtheenth Centuries). Medieval Feminist Forum (University of Oregon U.S.), XLIV, 2008, 1, pp. 53-68. 61285 Lambert (Véronique). De oorkonden van het Sint-Donatiaanskapittel te Brugge (9de eeuw-1300). I. Brussel, Koninklijke Vlaamse Academie van België, 2008, XVI-531 p. (Koninklijke commissie voor geschiedenis). 61286 Liessens (Gerrit). Hoofdcijnsplichtigen van de Sint-Baafsabdij van Gent in Groot- Lede (1295). Ken uw dorp. Jaarboek van de Heemkundige Kring (Lede), XXXV, 2008, pp. 43-46. 61287 Etzkorn (Girard J.). Quaestiones variae Henrico de Gandavo adscriptae. Henrici de Gandavo Opera omnia 38. Leuven, University Press, 2008, XVI-120 p. (Ancient and medieval philosophy 2, 38). 61288 Guerizoli (Rodrigo). Au-delà de la “scientia transcendens”? Le cas Henri de Gand. In: Hofmeister (Roberto). New Essays on Metaphysics as Scientia Transcendens: Proceedings of the Second International Conference of Medieval Philosophy, held at the Pontifical Catholic University of Rio Grande del Sul (PUCRS), Porto Alegre / Brazil, 15-18 August 2006. Louvain-la-Neuve, Fédération Internationale des Instituts d’Etudes Médiévales. 2007, pp. 69-89. (Textes et Etudes du Moyen Age 43). 61289 Teske (Roland J.). Henry of Ghent’s “Summa of ordinary questions”. Article one, On the possibility of knowing. South Bend (Ind.), Saint Augustine’s press, 2008, XII-136 p. 61290 Hoffmann (Miriam J.). Cod. MS. K. B. 70 : Ein flämisches Rosenkranzgebetbuch des Spätmittelalters in der Universitätsbibliothek Kiel. In: Stork (Hans-Walter). Buchkunst im Mittelalter und Kunst der Gegenwart : Scrinium Kilonense. Festschrift für Ulrich Kuder. Nordhausen, 2008, pp. 125-143. 61291 Trowbridge (Mark). Processional plays in Aalst. A view from the archives. Mediaevalia: an Interdisciplinary Journal of Medieval Studies Worldwide, XXVIII, 2007, pp. 95-117.

(4) La vie culturelle - Het culturele leven

61293 Stones (Alison M.). Colour plates. The iconography of Yale and the three copies made in Saint-Omer or Ghent c. 1310-25. In: Willingham (Elizabeth Moore). La mort le roi Artu - The death of Arthur : from the Old French Lancelot of Yale 229, with essays, glossaries, and notes. Turnhout, Brepols, 2007, 135 p. 61294 Franke (Suzanne). Between status and spiritual salvation. The Portinari Triptych and Tommaso Portinari’s concern for his memoria. Simiolus: Netherlands Quarterly for the History of Art, XXXIII, 2008, 3, pp. 123-143. 61295 Koster (Margaret L.). Hugo van der Goes and the procedures of art and salvation. London, Miller, 2008, 178 p. 61296 Purtle (Carol J.). Intention and invention in Jan van Eyck’s “Saint Barbara”. In: Chapuis (Julien). Invention: Northern Renaissance Studies in Honor of Molly Faries. Turnhout, Brepols, 2008, pp. 50-63. (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpen)

61297 Beun (Johan). De heernissen van de kerk van Mesen in Lampernisse en Oostkerke. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 2, pp. 145-160. 61298 De Wolf (K.). Romaanse bouwkunst in het Land van Aalst. Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 2, pp. 73-144. 64* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61299 Debonne (Vincent), Oost (Tony). Bakstenen en profielbakstenen uit de cister ciënzerabdij van Boudelo. In: Coomans (T.). Medieval brick architecture- Middel eeuwse baksteenarchitectuur. pp. 279-292. [Cfr. n° 60540] 61300 Delaey (Benoît). Geprofileerde bakstenen in de schuur van Ter Doest te Lissewege. In: Ibid. pp. 293-298. [Cfr. n° 60540] 61301 Van de Voorde (E.). De baksteenformaten van Ten Duinen, een inventarisatie. In: Ibid. pp. 299-312. 61302 Vandenberghe (B.). De restauratie van het bakstenen metselwerk van de archeologische site van de Duinenabdij. Ibid. pp. 323-329. 61303 Dewilde (M.). Bouwen met baksteen in middeleeuws Ieper. In: Ibid. pp. 233-241. 61304 Laleman (Marie Christine). Chateau et pouvoir. Beschouwingen bij symbool architectuur in de ontwikkeling van het middeleeuwse Gent. Handelingen der Maat- schappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, LXII, 2008, 1, pp. 5-42. 61305 Laleman (Marie Christine), Stoops (G.). Baksteengebruik in Vlaamse steden : Gent in de middeleeuwen. In: Coomans (T.), Van Royen (H.). Medieval brick architecture- Middeleeuwse baksteenarchitectuur. pp. 163-183. [Cfr. n° 60540] 61306 Wets (T.). Vroeg baksteengebruik in Brugge. In: Ibid. pp. 147-162. 61307 Debonne (Vincent). Bouwen met baksteen in het Kortrijkse en het Oudenaardse tijdens de middeleeuwen. In: Ibid. pp. 185-202. 61308 Lehouck (A.). Gebruik en productie van baksteen in de regio Veurne van circa 1200 tot circa 1550. In: Ibid. pp. 203-229. 61309 Vermeer (G.). Vlaamse verbanden in Holland. In: Ibid. pp. 259--278.

61310 Claes (Paul). De sleutel. Het “Egidiuslied” uit het Gruuthuse-handschrift. Ons Erfdeel, 2008, 1, pp. 81-83. 61311 Dewitte (Alfons). Een Brugs psalterium (1280-1290). Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 72-74. 61312 Stewart (Rebeca). Must melody follow the tale which language tells? Certain linguistically determined melodic twists in the relationship between the Flemish and German polyphonic lied at the turn of the fifteenth century.I n: Schmuhl (Boje E. Hans). Musikalische Auffürungspraxis in nationalen Dialogen des 16. Jahrhunderts. [Cfr. n° 61913bis] 61313 van Lieshout (Maurice). Een vraulic wesen-Eyn freolich Wesen. Reconstruction and comparison of three interrelated Flemish and German songs. In: Schmuhl (Boje E. Hans), Omonsky (Ute). Musikalische Auffürungspraxis in nationalen Dialogen des 16. Jahrhunderts. [Cfr. n° 61913bis]

61314 Schepers (Kees). Kortsluiting tussen Wearmouth-Jarrow en Vlaanderen : de Apocalyps in het Middelnederlands. Hilversum, Verloren, Queeste: tijdschrift over Middeleeuwse letterkunde in de Nederlanden - Journal of medieval literature in the Low Countries (Hilversum), XV, 2008, 2, pp. 97-119. [Handschriften: openbare bibliotheek, Brugge 77] 61315 McKendrick (Scot). Between Flanders and Normandy. Collaboration among miniaturists or a case of influence? In: Lowden (John), Bovey (Alixe). Under the influence : the concept of influence and the study of illuminated manuscripts. Turnhout, Brepols, 2007 61317 Peersman (Catharina). De opkomst van de volkstalen in de oorkonden van de abdij van Ninove. Casestudie van een bewogen eeuw (1250-1350). Handelingen van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis (Brussel), LXI, 2007, pp. 129-145. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 65*

61318 Reynaert (Joris). Les fables insérées dans Reynaerts historie (L’histoire de Renard, Flandre, XVe s.) et le Dit d’Ysopet de Marie de France. Reinardus. Yearbook of the International Reynard Society, XX, 2008, pp. 107-127. 61319 Trio (Paul). The chronicle attributed to ‘Olivier van Diksmuide’. A misunderstood town chronicle of Ypres from late medieval Flanders. In: Kooper (E.). The Medieval Chronicle 5. International conference on the Medieval chronicle. Reading 2005. Amsterdam-New York (NY), Editions Rodopi B.V.. 2008, pp. 211-225. 61320 Vanbossele (José) m.m.v. Maddens (Niklaas). De Annales Gandenses. Een eigentijdse kroniek van de Vlaamse vrijheidsstrijd, 1297-1310. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 1a, pp. 3-180. 61321 Wollin (Carsten). Der ‘Floridus Aspectus’ D des Petrus Riga : Erstausgabe nach der Handschrift Douai 825. - T. 1. Mittellateinisches Jahrbuch, XLIII, 2008, 3, pp. 355- 391.

61322 De Groote (Koen). Middeleeuws aardewerk in Vlaanderen. Techniek, typologie, chronologie en evolutie van het gebruiksgoed in de regio Oudenaarde in de volle en late middeleeuwen (10de-16de eeuw). Brussel, Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed, 2008, 2 vol. (Relicta monografieën.A rcheologie, monumenten- & landschapsonderzoek in Vlaanderen 1). 61323 Delmarcel (Guy), Maes (Yvan). David & Bethsabée. Un chef-d’oeuvre de la tapisserie à la Renaissance. Paris, Editions de la Réunion des Musées Nationaux, 2008, 165 p. [Aelst, Pieter van Edingen (ca 1450 - 1531 ?) 1501-1528] 61324 Franco-Flemish tapestries, 1450-1520. In: Brosens (K.). European tapestries in the Art Institute of Chicago. 2008. [Cfr. n° 60559] c. Hainaut - Henegouwen

(1) La vie politique - het politieke leven

61325 Cauchies (Jean-Marie). Un sauf-conduit de Maximilien d’Autriche pour le duc Jean II de Clèves (1483). Les cahiers de Mariemont, 2008, 37-38, pp. 35-39. 61326 Van Camp (Valeria). Grafelijke netwerken en oorkonden. Schriftelijke communicatie tussen vorst en onderdanen in Henegouwen, 1280-1345. Handelingen van de Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, LXI, 2007, pp. 317-328. 61328 Popoff (Michel), Van Den Neste (Evelyne). Armorial des XXXI rois de Tournai. D’apres le manuscrit conserve a la Bibliotheque royale de Bruxelles sous la cote ms. 7383. Paris, Leopard d’or, 2008, 70, 30 p. (Documents d’héraldique médiévale 8). [D’apres le fac-simile edite par M. Van Driesten en 1905]

(2) Vie économique et sociale - Het economische en sociale leven

61329 Chantinne (F.). Chimay. Troisième campagne sur l’éperon castral. La première collégiale en tant qu’élément constitutif d’un complexe palatial. Chronique de l’archéologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 54-57. 61330 Dehove (Pierre). La fondation de bourses d’etudes du chanoine médecin tournaisien Jacques Despars et ses comptes du 15e siècle. In: Pycke (Jacques). Archives et manuscrits précieux tournaisiens. pp. 69-92. [Cfr. n° 60882] 61331 Musin (Aude). Prisons et exécutions à Beaumont à la fin du Moyen Âge.P ublication trimestrielle du Cercle d’Histoire de Beaumont, 2008, 68-69-70-71. 61332 Flammang (Véronique). Partis en Hainaut? La place de la noblesse hainuyère dans la lutte entre Jacqueline de Bavière et Jean IV de Brabant (1424-1428). Bijdragen 66* Bibliografie van de Geschiedenis van België

en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), CXXIII, 2008, 4, pp. 541-563. 61333 Flammang (Véronique). Anoblissement des élites urbaines en Hainaut (1400- 1550). Mémoires de la Société royale d’histoire et d’archéologie de Tournai (Tournai), CIV, 2008, 28 p.

61334 Vanpoucke (S.), Pigière (F.), Defgnée (A.), Van Neer (W.). Tournai, Antoing et Pont-à-Celles. L’élevage du porc et les conditions environnementales en région hainuyère pendant l’Antiquité et le Haut Moyen Age. Chronique de l’archéologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 88-92.

(3) La vie religieuse - Het godsdienstig leven

61335 Grulois (Mathieu). Le cartulaire K de la cathédrale de Tournai conservé aux archives capitulaires: analyse codicologique et structure interne. In: Pycke (J.). Archives et manuscrits précieux tournaisiens, 1. pp. 107-122. [Cfr. n° 60882] 61336 Pycke (Jacques). L’inventaire du Trésor des chartes du Chapitre cathédral de Tournai de 1422-1533 dit “Grand Répertoire” : presentation suivie de l’édition de la ‘Tabula brevis’ et de son index. Tournai, Louvain-la-Neuve, Archives de la Cathédrale ; Université catholique de Louvain, 2008, 63 p. (Tournai, art et histoire. Instruments de travail 8). 61336bis Maillard-Luypaert (Monique), Cauchies (Jean-Marie). Autour de la table de Lobbes (1084): les institutions, les hommes, les productions.Actes. Bruxelles, FUSL, 2008, 238 p. (Centre de recherches en histoire du droit et des institutions. Cahier 28). 61337 Dierkens (Alain). Entre Cambrai et Liège. L’abbaye de Lobbes à la fin du XIe siècle. In: Maillard-Luypaert (M.). Autour de la Bible de Lobbes (1084) : les institutions, les hommes, les productions. 2007, pp. 13-42. 61338 Jakobi (Rainer). Produktive Klassikerrezeption bei Philipp von Harveng. Mittellateinisches Jahrbuch, XLIII, 2008, 2, pp. 201-204. [Philippe de Harveng (ca1100- 1182), abbé de Bonne-Espérance] 61339 Saint-Denis (Alain). Hériman de Tournai: Les miracles de sainte Marie de Laon. Paris, CNRS Éditions, 2008, 301 p. (Sources d’histoire médiévale 36). 61340 Antry (Theodore J.), Neel (Carol). Norbert and early norbertine spirituality. New York, Paulist Press, 2007, XI-309 p. (The classics of western spirituality). [Norbert, of Xanten, Saint, ca. 1080-1134.... Herman of Tournai: miracles of St. Mary of Laon]

(4) La vie culturelle - Het culturele leven

61341 Denoël (Sophie), Moris (Stéphanie), Lepot (Laurent), Gilbert (Bernard). A propos des peintures romanes de la cathédrale de Tournai. Namur, Institut du Patrimoine wallon, Les Dossiers de l’IPW, 2008, 5, pp. 125-135 :. 61342 Nash (Susie) dir., Borchert (Till-Holger), Harris (Jim). “No equal in any land”. Andre Beauneveu : artist to the courts of France and Flanders. London, Paul Holberton Pub. in association with Musea Brugge/Groeningemuseum, 2007, 192 p. [A.B. (c. 1335 - 1400) was a sculptor and painter, born in the County of Hainaut] 61343 King (James F.). The Tournai marble tomb-slabs at Trondheim (Norway) and Tortefontaine (France) and their significance. Journal of the British Archaeological Association, CLXI, 2008, pp. 24-58. 61344 Meurice (B.). L’opération de cataracte de Gilles li Muisis, abbé de Saint-Martin à Tournai. In: Dubuisson (M.). Infirmeries monastiques. pp. 59-60. [Gilles Li Muisis, poète, chroniqueur (Tournai 1272 - Tournai, 1352)] [Cfr. n° 61685] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 67*

61345 Challe (Sophie), De Longueville (S.), Ansieau (C.). Frameries/Noirchain: céramique des 12e et 13e siècles. Chronique de l’archéologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 57-60. d. Namur - Namen

(1) La vie politique - het politieke leven

61347 Brulet (Raymond). Fortifications de hauteur et habitat perché de l’Antiquité tardive au début du Haut Moyen-Age, entre Fagne et Eifel. In: Steuer (Heiko), Bierbrauwer (Volker). Höhensiedlungen zwischen Antike und Mittelalter von den Ardennen bis zur Adria. Berlin, de Gruyter. 2008, pp. 13-70. (Ergänzungsbände zum Reallexikon der Germanischen Altertumskunde 58).

(2) Vie économique et sociale - Het economomische en sociale leven

61349 Bodart (Emmanuel). Le château des comtes de Namur des origines au 16e siècle. Du palais princier aux prémices de la citadelle. Annales de la Société archéologique de Namur, LXXXII, 2008, pp. 49-64. 61350 Tonglet (Benoit). De l’échange : don à l’économie d’échange : Dinant au moyen âge. Dinant; Bouvignies-sur-Meuse, Centre culturel régional de Dinant ; Les échos de crèvecoeur, 2008, 81 p. 61351 Paquay (Isabelle), Boone (Marc). Gouverner la ville au bas Moyen Âge. Les elites dirigeantes de la ville de Namur au XVe siecle. Turnhout, Brepols, 2008, XVIII-319 p. (Studies in European Urban History 1100-1800, 16). 61352 Van Mingroot (Erik). Hugo van Fosses als kanunnik in Fosses-la-Ville en Cambrai (1087/95-1121/23). Analecta Praemonstratensia, LXXXIV, 2008, 1-4, pp. 250-477.

(3) La vie culturelle - Het culturele leven

61353 Challe (S.), De Longueville (S.), Ansieau (C.). Frameries/Noirchain: céramique des 12e et 13e siècles. Chronique de l’archeologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 57-60. 61354 Vanmechelen (Raphaël), de Longueville (Sylvie). Habitat rural et production céramique: l’atelier de potier de Haillot, Belgique (10e-11e siècles). In: Klapste (Jan), Sommer (Petr). Arts and crafts in medieval rural environment. Colloquium. - L’artisanat rural dans le monde médiéval. Colloquium. - Handwerk im mittelalterlichen ländlichen Raum. Kolloquium: Szentendre - Dobogoko, Hungary, 22-29.09.2005. Turnhout, Brepols, 2007, pp. 339-353. (Ruralia 6). 61355 Vrielinck (O.), Van Wersch (L.). Étude du matériel céramique d’un dépotoir mérovingien en province de Namur (Belgique). In: Guillaume (J.), Peytremann (E.) (eds.). L’Austrasie. pp. 163-169. [Cfr. n° 61072] e. Luxembourg - Luxemburg

(1) La vie politique - het politieke leven

61356 Pettiau (Hérold). L’édition des chartes de Luxembourg. Un état des lieux. Hémecht: Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - Revue d’histoire luxembourgeoise (Luxembourg), LX, 2008, 3/4, pp. 301-327. 61357 Burgard (Friedhelm). Balduin von Luxemburg (um 1285 - 1354). Kurfürst, Bischof und Landesherr. In: Felten (Franz J.). Mainzer (Erz-)Bischöfe in ihrer Zeit. Stuttgart, 2008, pp. 35-58. 68* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61358 Péporté (Pit). Le “premier” comte de Luxembourg vu par les premiers historiens du Luxembourg. Hémecht: Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - Revue d’histoire luxembourgeoise (Luxembourg), LX, 2008, 3/4, pp. 285-299. 61359 Thomas (Heinz). Das Testament König Johanns von Böhmen und die Erbfolge- ordnung Kaiser Karls IV. In: Kasten (Brigitte). Herrscher- und Fürstentestamente im westeuropäischen Mittelalter. Köln, 2008, pp. 373-392.

(2) Vie économique et sociale - Het economomische en sociale leven

61360 Moulin (Claudine), Pauly (Michel) unter Mitarb. von Gniffke (Andreas). Die Rechnungsbücher der Stadt Luxemburg : zweites Heft 1400 - 1430. Luxemburg, Stadt archiv, 2008, 169 p. (Publications du Cludem 21). (Schriftenreihe des Stadtarchivs Luxemburg 2). 61361 Yante (Jean-Marie). Gérouville aux XIIIe et XIVe siècles, ‘ville neuve’ et marché régional. In: 750e anniversaire de Gérouville, 1258-2008. 2008, pp. 19-32. [Cfr. n° 61024] 61362 Kockerols (Hadrien). La dalle funéraire d’Hamipré d’Albert Barbian (1442) retrouvée au musée de Los Angeles. Annales de la Société archéologique de Namur, LXXXII, 2008, pp. 95-104. [Albert Barbian, marchand de la région de Turin, décédé le 13 juillet 1442 et enterré dans l’église d’Hamipré]

(3) La vie religieuse - Het godsdienstig leven

61363 Embach (Michael), Nolden (Reiner). Handschriften und Urkunden aus der Zeit des Trierer Erzbischofs Balduin von Luxemburg (1307 - 1354). Eine Ausstellung der Stadtbibliothek und des Stadtarchivs Trier. Trier, Stadtbibliothek Trier, 2008, 79 p. (Ausstellungskataloge Trierer Bibliotheken 39). 61364 Hellinghausen (Georges). L’histoire (ecclésiastique) luxembourgeoise à la lumière des sources romaines. Hémecht : Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - revue d’histoire luxembourgeoise, LX, 2008, 3-4, pp. 363-390. 61366 Pauly (Michel). Erzbischof Balduin von Trier in zwölf Bildern : weder eine Biografie noch eine Hagiografie. Die Warte, LX, 2008, 24, pp. 11-14. [1285] 61367 Herremans (D.), De Meulemeester (J.), Butler (H.), Poisson (J.-M.), al-Shquour (R.). Arlon/Autelbas: l’abbaye cistercienne de moniales de Clairefontaine (Lx.). In: Archeologie van de Middeleeuwen en de Moderne Tijden in België en aangrenzende gebieden. Namur, 2008, pp. 128-131. (Studies - Études - Studien 119-131). f. Principauté de Liège, Looz, Stavelot-Malmédy - De vorstendommen Luik, Loon, Stavelot-Malmédy

(1) Les princes-évêques, le chapitre Saint-Lambert, les institutions, le droit; les événements politiques, militaires et diplomatiques - De Prins-bisschoppen, het St.-Lambrechtskapittel, de instellingen, het recht; politieke, militaire en diplomatieke gebeurtenissen

61368 Delville (Jean-Pierre), Kupper (Jean-Louis), Laffineur-Crépin (Marylène). Notger et Liège : l’an mil au coeur de l’Europe. Alleur (Liège), Éd. du Perron, 2008, 127 p. 61369 Ehlers (Caspar). “Corpus eius in Spiream deportatur” : Heinrich V. und der Tod Heinrichs IV. zu Lüttich. In: Struve (Tilman). Die Salier, das Reich und der Niederrhein. Köln, 2008, pp. 99-114. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 69*

61370 Jakobs (Hermann), Petke (Wolfgang). Papsturkundenforschung und Historie. Aus der Germania Pontificia Halberstadt und Lüttich. Köln, Böhlau, 2008, VIII-276 p. (Studien und Vorarbeiten zur Germania Pontificia 9). 61371 Kölzer (Theo). Unwetter und die Folgen. Lüttich 1194 - 1198. Historische Zeitschrift (München), 287, 2008, 3, pp. 599-627. 61372 Marchandisse (Alain). Une tentative d’assassinat du prince-évêque de Liège Louis de Bourbon par le roi de France Louis XI (1477)? In: Cauchies (J.-M.). “L’envers du décor. Espionnage, complot, trahison, vengeance et violence... pp. 177-193. [Cfr. n° 60557] 61373 de la Haye (Régis). Lambertus, laatste bisschop von Maastricht, Hubertus, eerste bisschop von Luik : Hun eigentijdse levensbeschrijvingen. Jaarboek / Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, CXLIII, 2007, pp. 9-66. 61374 Vanderputten (Steven). Het turbulente verleden van de Luikse prinsbischoppen door de ogen van een inwoner van het oude graafschap Loon: de Chronijk van Luyk, toegeschreven aan Petrus Treckpoel (1442-circa 1507-8). Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, CLXXIV, pp. 5-88. [Opgesteld door P.Treckpoel of een andere inwoner van Loon] 61375 Wilkin (Alexis). La gestion des avoirs de la cathedrale Saint-Lambert de Liege des origines a 1300. Contribution a l’histoire economique et institutionelle du pays mosan. Bruxelles, Academie royale de Belgique, Classe des Lettres, 2008, 623 p. (Memoire de la Classe des Lettres. Collection in-8°, 3e serie, 46). 61376 Maquet (Julien). “Faire justice” dans le diocèse de Liège au Moyen Âge (VIIIe-XIIe siècles). Essai de droit judiciaire reconstitué. Genève, Droz, 2008, 792 p. (Bibliothèque de la Faculté de Philosophie et Lettres de l’Université de Liège 290).

(2) La vie économique et sociale - Het economische en sociale leven

61377 Wilkin (Alexis). The role of the secular canons in the introduction of leaseholding in the thirteenth century : Case study: the Liège-area. In: Van Bavel (Bas). The development of leasehold in north-western Europe, c. 1200 - 1600. Turnhout, Brepols, 2008, pp. 57-80. 61378 Henrard (Denis), van der Sloot (Pierre), Léotard (Jean-Marc). La “villa” de la place Saint-Lambert à Liège (Belgique) : nouvel état des connaissances. Revue du Nord, XC, 2008, 378, pp. 159-174. 61379 Joris (André). Le quartier Hors-Château: burgus de Liège? Note sur l’évolution territoriale de la cité de Liège. Cahiers de civilisation médiévale, Xe-XIIe siècles, L, 2007, 1, pp. 65-69. 61380 Theuws (Frans). Where is the eighth century in the towns of the Meuse valley? In: Henning (Joachim). Post-Roman Towns, Trade and Settlement in Europe and Byzantium. I. The Heirs of the Roman West. Berlin, Walter de Gruyter, 2007, pp. 153- 164. (Millennium-Studien zu Kultur und Geschichte des ersten Jahrtausends n. Chr. - Millennium Studies in the Culture and History of the First Millennium C.E., 5:1). [e.a Maastricht, Namur] 61381 de Trazegnies (Olivier). Le lis et le sanglier : Louis de Bourbon et Guillaume de La Marck (1456-1492). Bruxelles, Les éditions de l’arbre, 2008, 570 p. 61382 Doperé (Frans). Le château médieval de Modave : identification des maçonneries anciennes par l’étude des techniques de taille des pierres. Modave, Château de Modave, 2007, 56 p. 61383 Verdonk (H.). Is graaf Gerard van Gelre een broer van graaf Arnold van Loon. Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 2008, 3, pp. 205-223. 70* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(3) La vie religieuse - Het godsdienstig leven

61384 Dury (Christian). Fraternités de chapitres et chapitres de prêtres. L’exemple du diocèse de Liège au Moyen Age. Revue d’histoire de l’église de France, XCIII, 2007, 230, pp. 193-211. 61385 Tonglet (Benoit). Les paroisses médiévales mosanes : un modèle original? Wépion, chez l’auteur, 2008, 51 p. 61386 Bolle (C.), Charlier (J.-L.), Coura (G.), Henrard (D.), Léotard (Jean-Marc). L’infirmerie de l’abbaye de Saint-Jacques à Liège. In: Dubuisson (M.). Infirmeries monastiques. pp. 43-58. [Cfr. n° 61685] 61387 Boulez (Virginie). L’infirmerie des moniales cisterciennes de la Paix-Dieu: un espace privilégié. In: Dubuisson (M.). Infirmeries monastiques. pp. 115-124. [Cfr. n° 61685] 61388 Caluwaerts (G.), Van der Eycken (M.). Dames ende susters. In: Hartmann (S.). Monasterium Herkenrode. I. 2008, pp. 43-93. [Cfr. n° 60545] 61389 De Grieck (P.-J.). La maladie et la mort de Jean de Stavelot. In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques. pp. 61-62. [Cfr. n° 61685] 61390 Hoffmann (Hartmut). Das Briefbuch Wibalds von Stablo. Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters, LXIII, 2008, 1, pp. 41-69. [MS. Liège, Archives de l’Etat, Fonds de Stavelot-Malmédy 341] 61391 Lambotte (B.), Malevez (A.), Masy (P.), Neuray (B.), Yernaux (G.). L’abbaye de Stavelot. Etude de quelques sépultures choisies (archéologie, anthropologie, paléopathologie). In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques. pp. 125-140. [Cfr. n° 61685] 61392 Close (Florence). L’office de la Trinité d’Étienne de Liège (901-920). Un témoin de l’héritage liturgique et théologique de la première réforme carolingienne à l’aube du Xe siècle. Revue belge de philologie et d’histoire - Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, LXXXVI, 2008, 3/4, pp. 623-643. 61393 Oliver (Judith H.). Te Matrem laudamus: the many roles of Mary in a Liège psalter-hours. In: Panayotova (Stella). The Cambridge Illuminations: The Conference Papers. London, Harvey Miller, 2007, pp. 159-172.

(4) La vie culturelle - Het culturele leven

61394 Brown (Jennifer N.). Three Women of Liège : a critical edition of and commentary on the Middle English lives of Elizabeth of Spalbeek, Christina Mirabilis and Marie d’Oignies. Turnhout, Brepols, 2008, VIII-348 p. (Medieval women. Texts and contexts 23). 61395 Lecocq (I.), Delande (J.-P.). Les traités techniques. Formalisation, codification, transmission et actualisation des croyances, des savoirs et savoir-faire ancestraux : l’exemple de Jean d’Outremeuse et du moine de Zagan. In: Boulanger (K.), Hérold (M.). Le vitrail et les traités du Moyen Âge à nos jours. pp. 111-132. (Cfr. n° Boulanger). 61396 Xhayet (Geneviève). Une diététique monastique liégeoise du XIVe siècle. Le régime de santé du frère Léonard de Saint-Jacques. Bibliothèque de l’Ecole des Chartes, CLXV, 2008, 2, pp. 373-414. 61397 Xhayet (Geneviève). Médecine et savoir médical à l’abbaye de Saint-Jacques de Liège au bas Moyen Âge (13e-15e siècles). In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques. pp. 1-42. [Cfr. n° 61685] 61398 Allart (Dominique). La peinture du XVe et du début du XVIe siècle dans les collections publiques de Liège. Bruxelles, Centre d’étude de la peinture du quinzième siècle dans les Pays-Bas mériodionaux et la Principauté de Liège. 2008, 260 p. (Répertoire de la peinture... 6). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 71*

61399 Bolle (C.), Léotard (Jean-Marc), Les pans-de-bois médiévaux de l’ancienne infirmerie de l’abbaye de Saint-Jacques à Liège. In: Tollet R.(ed.). Le logis en Pan-de- Bois dans les villes du bassin de la Meuse Moyenne 1450-1650. pp. 257-260. [Cfr. n° 60766] 61400 Coomans (Thomas). De complexe bouwgeschiedenis van de begijnhofkerk. In: Coomans (Thomas). Het Sint-Agnesbegijnhof van Sint-Truiden. 2008, pp. 155-209. [Cfr. n° 60540] 61401 Mora-Dieu (Guillaume). Liège: les vestiges du cloître ottonien à la cathédrale Saint-Paul. Chronique de l’archéologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 136-137. 61403 Kairis (Pierre-Yves). Gérard de Lairesse et les fonts baptismaux de l’église Notre- Dame à Liège. Namur, Presses Universitaires de Namur, 2008, pp. 185-191. [Gérard de Lairesse (Liège 1640-Amsterdam 1711), peintre.] 61404 Martinot (Lucien). Les fonts baptismaux de Saint-Barthélemy à Liège: l’histoire de la matière face à l’Histoire. Académie royale de Belgique. Bulletin de la classe des beaux-arts, sér 6. XVIII, 2007, 7-12, pp. 327-336. 61405 De Bernardy de Sigoyer (S.), De Longueville (S.). Le céramique du Haut Moyen Age en périphérie de l’agglomération de Huy, site de l’ISI, rue Saint-Victor : Une occupation au tournant des 7e et 8e siècles. Chronique de l’archeologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 112-115. 61406 Opsomer (Carmélia). Reliures monastiques de la Vallée de la Meuse. L’activité des Croisiers de Huy et de Liège à la fin du Moyen Age. In: Lanoë (Guy), Grand (Geneviève). La reliure médiévale. Pour une description normalisée. Actes du colloque international (Paris, 22-24 mai 2003) organisé par l’Institut de recherche et d’histoire des textes (CNRS). Turnhout, Brepols, 2008, pp. 335-357. g. L’Archéologie médiévale - De middeleeuwse archeologie

61407 Lodewijckx (Marc). Discovering the archaeologists of Europe : the labour market for archaeologists in Belgium, 2007-2008. Leuven, Katholieke Universiteit Leuven, 2008, 58 p. 61408 Meijns (Brigitte). Het oudste opgravingsverslag betreffende een Belgische archeologische site. Vlaanderen: tweemaandelijks tijdschrift voor kunst en cultuur, LVII, 2008, 320, pp. 112-113. 61409 Silvertant (Jacquo). The underground limestone quarries in the Low Countries and their place in European mining history. In: What lies beneath. 3rd international symposium on archaeological mining history. 2008, pp. 31-51. 61410 Archeologie van de Middeleeuwen en de Moderne Tijden in België en aangrenzende gebieden. Namur, Archaeologia Mediaevalis, 2008, 141 p. (Archaeologia Mediaevalis Kroniek 31). 61411 Hartoch (E.), Martens (M.). Fired stone: 15th-century brick making at Tienen- Grijpenveld. In: Coomans (T.), Van Royen (H.). Medieval brick architecture- Middeleeuwse baksteenarchitectuur. pp. 315-322. [Cfr. n° 60540] 61412 Simpson (David), Lehouck (Alexander), Van Meirvenne (Marc), Bourgeois (Jean), Thoen (Erik). Geoarchaeological prospection of a Medieval manor in the Dutch polders using an electromagnetic induction sensor in combination with soil augerings. Geoarchaeological - An international Journal, XXIII, 2008, 2, pp. 305-319. 61413 Van de Venne (A.). Poken en stoken, brouwen en koken. Archeologie en geschiedenis van 100 ambachtelijke ovens. Amsterdam, Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland, 2008, 271 p. (Archeologische Werkgemeenschap Nederland-Reeks 4). 61414 van Doesburg (J.). Vloeren vertellen verhalen. Vloeren in middeleeuwse gebouwen vanuit archeologisch perspectief. In: Koldeweij (E. F.). Over de vloer : met voeten getreden erfgoed. pp. 46-63. [Cfr. n° 60548] 72* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61415 van Rooyen (C.). Vloer in de maak: de productie van plavuizen in de late middeleeuwen. In: Koldeweij (E. F.). Over de vloer : met voeten getreden erfgoed. pp. 64-77. [Cfr. n° 60548] 61416 Van Ruymbeke (M.). Caractérisation géographique des zones funéraires antiques et médiévales dans le bassin de la Vesdre (Belgique). Questions et méthodes. In: Guillaume (J.), Peytremann (E.) (eds.). L’Austrasie. pp. 381-391. [Cfr. n° 61072] 61417 van Tussenbroek (G.). Vroege baksteen in Holland tot 1300. In: Coomans (T.). Medieval brick architecture- Middeleeuwse baksteenarchitectuur. pp. 115-132. [Cfr. n° 60540]

61418 Acke (Bert), Antheunis (Georges), Bourgeois (Ignace). Archeologisch onderzoek in Gent. Gent, 2007. (Gentse Vereniging voor Stadsarcheologie 1). 61419 Annaert (Rica). De bodem ontcijferd. 15 Jaar archeologisch onderzoek in de provincie Antwerpen. Tentoonstelling : Turnhout, Stadhuis-Erfgoedhuis, 11 oktober tot 18 november 2007. Catalogus. Turnhout, Stadsbestuur, 2007, 48 p. 61420 Coura (G.). Premiers pas du mariage entre Archives et Archéologie, la reconstitution du parcellaire médiéval et moderne autour du Seigneur d’Amay. Chronique de l’archeologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 143-148. 61421 Despriet (Philippe). Zuid-Westvlaamse opgravingen : 2007. Kortrijk, 2008, 48 p. (Archeologische en Historische Monografieën van Zuid-West-Vlaanderen 67). 61422 Guillaume (Alain), Meganck (Marc). Sint-Jans-Molenbeek. Brussel, Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, 2007, 141 p. (Atlas van de archeologische ondergrond van het Gewest Brusse 17). 61423 Guillaume (Alain), Meganck (Marc) e.a. Molenbeek-Saint-Jean. Bruxelles, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale ; Musées royaux d’art et d’histoire, 2007, 140 p. (Atlas du sous-sol archéologique de la Région de Bruxelles 17). 61424 Guillaume (Alain), Meganck (Marc), Cahen-Delhaye (Anne). Evere. Bruxelles, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale, 2008, 94 p. [Archéologie urbaine] 61425 Guillaume (Alain), Meganck (Marc), Demeter (Stéphane). Evere. Brussel, Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Directie Monumenten en Land- schappen, 2008, 94 p. (Atlas van de archeologische ondergrond van het Gewest Brus- sel 18). 61426 Laleman (Marie Christine), Lievois (Daniël), Steurbaut (P.). Een eerste inventaris van Gentse walsites. Het profiel (Gentse vereniging voor stadsarcheologie), XXIX, 2008. 61427 Lambotte (B.), Neuray (B.). Stavelot: ancienne abbatiale, état d’avancement des fouilles dans le secteur occidental des nefs et de l’avant-corps ottoniens. Chronique de l’archeologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 153-155. 61428 Leterme (Caroline). Archäologie im Töpferdorf Raeren. Von den Antiquitäten sammlern im 19. Jahrhundert bis zu den systematischen Sondierungen im 21. Jahrhundert. In: Melzer (Walter). Archäologie und mittelalterliches Handwerk. Eine Standortbestimmung ; Beiträge des 10. Kolloquiums des Arbeitskreises zur archäologischen Erforschung des mittelalterlichen Handwerks. Soest, 2008, pp. 157- 168. 61429 Mignot (P.), Wéry (B.). Ferrières/Vieuxville: château de Logne, la tour de Wibald. Chronique de l’archeologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 107-109. 61430 Sarlet (D.). Le Grognon Namur. Archéologie d’un port entre deux rives. Namur, Ministère de la Région Wallonne, 2008, pp. 25 p. 61431 Van Bellingen (Stephan). Het archeologisch materiaal afkomstig van het voorhof van de Karolingische vlaknederzetting te Werken. Spaenhiers Koekelare: jaarboek, XV, 2007, pp. 24-76. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 73*

61432 Vandegehuchte (Caroline). Archeologisch onderzoek van de Zandpoort te Herentals. Herentalse geschiedkundige kring. Jaarboek, XVIII, 2008. 61433 Vanholme (N.). Archeologisch onderzoek - Sint-Hubertuskapel - Offelken- Tongeren. Tongeren, 2008, 31 p. + CD-ROM. 61434 Vrielinck (O.). Grez-Doiceau /Bossut-Gottechain: dernière campagne de fouille du cimetière mérovingien. Chronique de l’archéologie wallonne (Namur), XV, 2008, pp. 19-21. 61435 Vynckier (G.), Bellens (T.). Archeologisch tuinonderzoek in Museum Plantin- Moretus. Antwerpen, Stedelijk informatiecentrum archeologie en monumentenzorg, 2008, 12 p. (Rapporten 4). 61436 Archeologisch onderzoek in Gent 1997-2008. Gent, Gentse vereniging voor stadsarcheologie, 2008, 192 p. (Stadsarcheologie Bodem en monument in Gent 2/2).

3. Les ducs de Bourgogne - De Bourgondische hertogen (1363-1477) (7)

61437 Cauchies (Jean-Marie), de Marneffe (Arlette), Marneffe (Raoul), Ochoa Brun (Miguel Angel), de Trazegnies (Olivier). Château-fort de Fallais. Une alliance européenne au XVe siècle : Baudouin, bâtard de Bourgogne et Marina Manuel : fondateurs de la branche Bourgogne-Fallais. Bruxelles, Arlette De Marneffe, 2008, 173 p.

61438 Bessey (Valérie), Flammang (Véronique), Lebailly (Emilie). Comptes de l’argentier de Charles le téméraire, duc de Bourgogne. Paris, Boccard, 2008, 2 vol. (Recueil des historiens de la France. Documents financiers et administratifs 10). [Année 1470. Le régistre CC1925 des archives générales du royaume, Bruxelles] 61439 Boone (Marc). Eine Hassliebe? Die Herzöge von Burgund und ihre Städte. Damals (Stuttgart), XL, 2008, 5, pp. 30-39. 61440 Broomhall (Susan). Gendering the culture of honour at the fifteenth-century Burgundian court. In: Tarbin (Stephanie). Women, identities and communities in early modern Europe. Aldershot; Burlington/Vt. 2008, pp. 181-193. 61441 Cauchies (Jean-Marie). Paris dans la législation flamande de Jean sans Peur. Paris, capitale des ducs de Bourgogne. Ostfildern, Jan Thorbecke Verlag, LXIV, 2007, pp. 121-135. 61442 Damen (Mario). Princely entries and gift exchange in the Burgundian Low Countries. A crucial link in late medieval political culture. Journal of Medieval History, XXXIII, 2007, 3, pp. 233-249. 61443 De Maesschalck (Edward). De Bourgondische vorsten : 1315-1530. Leuven, Davidsfonds, 2008, 247 p. 61444 De Win (Paul). Filips de Schone en de Brabantse adel, of de Brabantse adel en Filips de Schone? In: Fagel (Raymond). Filips de Schone, een vergeten vorst. 2008, pp. 37-62. [Cfr. n° 61445] 61445 Fagel (Raymond), Geurts (Jacques), Limberger (Michaël). Filips de Schone. Een vergeten vorst (1478-1506). Maastricht, Shaker Publishing, 2008, 137 p. (Publicaties van de Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis 7). 61446 Lecuppre-Desjardin (Élodie). The distorted messages of peace. Controlled and uncontrolled reactions to propaganda in the Burgundian Low Countries during the

(7) sont relevés ici exclusivement les travaux se rapportant aux ducs de Bourgogne eux-mêmes ou à l’ensemble de leur politique. Les travaux se rapportant à une principauté particulière sont relevés dans le chapitre précédent sous la principauté à laquelle ils se rapportent. Onder deze rubriek worden slechts bijdragen opgenomen betreffende de hertogen van Bourgondië zelf of hun globale politiek. Bijdragen betreffende een vorstendom ten tijde van de Bourgondische hertogen werden ondergebracht in de vorige rubriek. 74* Bibliografie van de Geschiedenis van België

fifteenth century. In: te Brake (Wayne). Power and the city in the Netherlandic world. Leiden; Boston, 2006, pp. 45-57. (Tne Northern World 22). 61447 Maillard-Luypaert (Monique). Le duc de Bourgogne Philippe le Hardi a-t-il voulu faire assassiner l’évêque de Cambrai Pierre d’Ailly en 1398? In: Cauchies (J.- M.). “L’envers du décor. Espionnage, complot, trahison, vengeance et violence... pp. 41-45. [Cfr. n° 60557] 61448 Marti (Susan), Borchert (Till-Holger), Keck (Gabriele), Jezler-Hübner (Elke) e.a. Karel de Stoute (1433-1477). Pracht en praal in Bourgondië. Bern, Historisches Museum, 25 april - 24 augustus 2008. Brugge, Bruggemuseum & Groeningemuseum, 27 maart - 21 juli 2009. -Charles le Téméraire (1433-1477). Faste et déclin de la cour de Bourgogne. Catalogue. Berne, Musée historique, 25 avril - 24 août 2008; Bruges, Bruggemuseum et Groeningemuseum, 27 mars - 21 juillet 2009. Brussel, Bruxelles, Mercatorfonds; fonds Mercator, 2008, 382 p. 61449 Rotthoff-Kraus (Claudia). Kaiser und Reich in der Regierungszeit Friedrich III. 1. Regesten zur burgundisch-niederländischen Geschichte unter Maximilian I. bis zum Tode Friedrichs III. (1477-1493). In: Koller (Heinrich), Heinig (Paul-Joachim), Niederstätter (Alois). Regesten Kaiser Friedrichs III : 1440-1493 : nach Archiven und Bibliotheken geordnet. Wien, Böhlau, 2008, 290 p.

61450 Stein (Robert). The state’s officers. The Burgundian Netherlands in the middle of the fifteenth century. In: Suntrup (Rudolf). Konstruktion der Gegenwart und Zukunft. - Shaping the present and the future. Frankfurt am Main, 2008, pp. 181-207. 61451 Dumolyn (Jan). State power and personal enrichment. Investments and accumulation strategies carried out by the Duke of Burgundy’s officials in Flanders. Le Moyen Age, CXIV, 2008, 1, pp. 67-94. 61452 Dumolyn (Jan). Pouvoir d’État et enrichissement personnel. Investissements et stratégies d’accumulation mis en oeuvre par les officiers des ducs de Bourgogne en Flandre. Moyen âge, CXIV, 2008, 1, pp. 67-92. 61453 Greve (Anke), Lebailly (Émilie), Paravicini (Werner), Bessey (Valérie). Comptes de l’Argentier de Charles le Téméraire, duc de Bourgogne. III. Le registre CC 1925 des Archives Générales du Royaume, Bruxelles (année 1470). Paris, De Boccard, 2008, 2 T.XXV - 1115 p. (Recueil des historiens de la France, Documents financiers). 61454 Santamaria (Jean-Baptiste). Crimes, complots et trahisons. Les gens de finances du duc de Bourgogne Philippe le Bon à l’ère du soupçon (v. 1420 - v. 1430). In: Cauchies (Jean-Marie) dir, “L’envers du décor.... pp. 91-113. [Cfr. n° 60557]

61455 Buylaert (Frederik), Dumolyn (Jan). Beeldvorming rond adel en ridderschap bij Froissart en de Bourgondische kroniekschrijver. Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), CXXIII, 2008, 4, pp. 609-632. 61456 Clark (Gregory T.). The purpose and meaning of tradition in fifteenth-century manuscript illumination : the cases of Flanders under Philip the Good and Paris under the English occupation. In: Manuscript studies in the Low Countries. Proceedings of the ‘Groninger Codicologendagen’ in Friesland, 2002. 2008, pp. 127-140. [Late medieval Netherlandish and Northern French manuscript illumination] 61457 Clark (Gregory T.). The master of Guillebert de Mets, Philip the Good, and the breviary of John the Fearless. Quærendo : a quarterly journal from the Low Countries devoted to manuscripts and printed books, XXXVIII, 2008, 2-3, pp. 279-298. 61458 Mareel (Samuel). “Rhetorijkelick ghestelt”. Beschrijvingen in verzen van blijde intredes en andere stedelijke feesten ter ere van de vorst. Spiegel der Letteren: Tijdschrift voor Nederlandse literatuurgeschiedenis en voor literatuurwetenschap, XLI, 2007, 2, pp. 183-196. [Belichten vooral de intrede van Filips de Schone in Brugge en Gent in 1497 (HS. Brussel, Kon. Bibliotheek, 10898)] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 75*

61459 Ross (L.B.). Beyond eating. Political and personal significance of the “Entremets” at the banquets of the Burgundian court. In: Tomasik (Timothy J.), Vitullo (Juliann M.). At the table : Metaphorical and material cultures of food in medieval and early modern Europe. Turnhout, Brepols, 2007, pp. 145-166. (Arizona studies in the Middle Ages and the Renaissance 18) 61460 Ross (L.B.). The strange case of Jean Coustain or how ‘not’ to write a thriller. In: Cauchies (J.-M.). L’envers du décor : espionnage, complot, trahison, vengeance et violence en pays bourguignons et liégois. 2008, pp. 147-158. [Cfr. n° 60557] 61461 Small (Graeme). When ‘indiciaires’ meet ‘rederijkers’ : a contribution to the history of the Burgundian ‘theatre state’. In: Oosterman (Johan). Stad van koopmanschap en vrede. Literatuur in Brugge tussen Middeleeuwen en Rederijkerstijd. Leuven, Peeters, 2005, pp. 133-161. (Antwerpse studies over Nederlandse literatuurgeschiedenis 12) 61462 Wijsman (Hanno). Images de la ville et urbanité des images. Quelques réflexions sur la représentation de l’espace urbain et la fonction des oeuvres d’art aux Pays-Bas bourguignons. In: Crouzet-Pavan (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). pp. 247-258. [Cfr. n° 60558]

C. Les temps modernes - Het Moderne Tijdvak

1. Les Pays-Bas espagnols et autrichiens - De Spaanse en Oostenrijkse Nederlanden a. Généralités; la dynastie et ses représentants; la haute noblesse; l’armée; l’histoire politique et militaire - Algemeenheden; de dynastie en haar vertegenwoordigers; de hoge adel; het leger; politieke en militaire geschiedenis

61463 Hasquin (Hervé). Population, commerce et religion au siècle des Lumières. Bruxelles, Éditions de l’Université de Bruxelles, 2008, XLVI-268 p. (Études sur le XVIIIe siècle. Volume hors série 12) 61464 Limberger (Michael). ‘Goldenes Zeitalter’ oder ‘eisernes Jahrhundert’? West europa. In: Die Welt im 17. Jahrhundert. Mandelbaum Verlag, 2008, pp. 39-63. 61465 Lottin (Alain), Guignet (Philippe). Histoire des provinces françaises du Nord. T. 3, De Charles Quint à la Révolution française, 1500-1789. Arras : Artois presses université, DL 2006, 440 p. (Histoire). 61466 Rondeaux (Geneviève ) coord. de Viron (Céline),Vandencasteele (Sabine). Vivre et penser à la Renaissance. Le XVIe siècle dans nos régions. Exposition : Muséobus de la Communauté française de Belgique, 10 octobre 2008 - 31 mai 2010.Catalogue. Naninne, Ministère de la Communauté française. Muséobus de la Communauté française de Belgique, 2008, 116 p. 61467 Vermeir (René) m.m.v. Devos (Isabelle), Lambrecht (Thijs), Limberger (Michael), Van Bruaene (Anne Laure), Vanden Broecke (Steven), Van Gelder (Klaas). Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. Wommelgem, Van In, 2008, 317 p.

61468 Antoine (François), Bernard (Bruno), Galand (Michèle). Lombardie et Pays- bas autrichiens. Regards croisés sur les Habsbourg et leurs réformes au XVIIIe siècle. Bruxelles, Université de Bruxelles, 2008, 223 p. (Etudes sur le XVIIIe siècle. Groupe d’étude du XVIIIe siècle 36). 61469 Beales (Derek). Joseph II. Vol. II, Against the World, 1780-1790. Cambridge, Cambridge University Press, 2008, 753 p. 61470 Checa Cremades (Fernando), Garcia-Frias Checa (Carmen), Miguel (Angel Melon). Carlos V en Yuste. Muerte y gloria eterna. Madrid, Patrimonio nacional, 2008, 343 p. 76* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61471 Coenen (Daniel). Le transfert de la dépouille de Marguerite d’Autriche à Brou en 1532. Les nouvelles Annales de l’Ain (Bourg-en-Bresse), 2008, pp. 6-61. 61472 de Jonge (Krista). Marie de Hongrie, maître d’ouvrage (1531 - 1555), et la Renaissance dans les anciens Pays-Bas. In: Federinov (Bertrand). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. XVII, 2008, pp. 124-139. [Cfr. n° 61475] 61473 Docquier (Gilles). Une dame de “picques” parmi les valets? Une gouvernante générale parmi les grands officiers des Pays-Bas burgondo-habsbourgeois : le cas Marguerite d’Autriche. In: Ibid. pp. 39-51. 61474 Donche (Pieter). Berichtgeving in de Zuidelijke Nederlanden over de geboorte van keizer Karel. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 287-302. 61475 Federinov (Bertrand), Docquier (Gilles). Marie de Hongrie. Politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. Actes du colloque tenu au Musée royal de Mariemont les 11 et 12 novembre 2005. Morlanwelz, Musée royal de Mariemont, 2008, 188 p. 61476 Gorter-Van Royen (Laetitia). Les régentes de Charles Quint aux Pays-Bas. Marguerite d’Autriche et Marie de Hongrie. In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. pp. 25-32. [Cfr. n° 61475] 61477 Gorter-van Royen (Laetitia). Maria von Ungarn als Korrespondentin. In: Fuchs (M.). Maria von Ungarn (1505 - 1558). pp. 47-58. 61478 Hasquin (Hervé). Joseph II et l’historiographie belge, quelques repères. In: Flock (S.) e.a. Les Tchèques et les Belges... [Cfr. n° 60598] 61479 Hoyois (Jean-Paul). La correspondance entre Marie de Hongrie et Charles Quint avant et au début de la régence: une édition sur le métier. In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. 2008, pp. 39-51. [Cfr. n° 61475] 61480 Kerkhoff (Jacoba Antonia M.). La cour de Marie de Hongrie (1505-1558). In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays- Bas. 2008, pp. 109-114. [Cfr. n° 61475] 61481 Kerkhoff (Jacqueline). Die Hofhaltung Marias von Ungarn. In: Fuchs (M.). Maria von Ungarn (1505 - 1558)... pp. 209-220. [Cfr. n° Fuchs] 61482 Kerkhoff (Jacqueline). Maria van Hongarije en haar hof 1505-1558. Tot plichtsbetrachting uitverkoren. Hilversum, Verloren, 2008, pp. 359 p. 61483 Raeymaekers (Dries), Houben (Birgit). Cambio de ceremoniales. Corte y Casa en los Países Bajos católicos, 1598-1641. In: Martínez Millán (José) e.a. La monarquía de Felipe III: la Casa del Rey: vol. 1. Madrid, Mapfre, 2008, pp. 1072-1094. 61484 Thewes (Guy). Le cadastre de Marie-Thérèse au duché de Luxembourg: mythe et historiographie. Hémecht: Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - Revue d’histoire luxembourgeoise (Luxembourg), LX, 2008, 3/4, pp. 343-362. [Actes des deuxièmes assises de l’historiographie luxembourgeoise : colloque organisé du 23 novembre 2007 à l’Université du Luxembourg] 61485 Vuylsteke (M.). Madame, Margaretha van Parma. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 447-470. [Oudenaarde, 1522 - Ortona,1586] 61486 Zanatta (François). Pour une relecture du serment public entre le prince et les communautés d’habitants : l’exemple des joyeuses entrées des Archiducs. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 729-746.

61487 Castelain (Rik). Maria van Halewijn en haar entourage 15de en 16de eeuw. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXVI, 2008, pp. 167-194. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 77*

61488 Culot (Jean-Marie), Weber (Jean-Pol). Mirwart : un pays et des hommes au temps des Arenberg. Saint-Hubert, Entre Ardenne et Meuse, 2008, 8 tomes. (Les papiers de Marie Gobaye). 61489 De Win (Paul). La transmission de la noblesse.- Overdracht van adeldom. Bulletin trimestrielle de la Noblesse du Royaume de Belgique, 2007, 240, pp. 98-104. 61490 Duerloo (Luc). Sincères condoléances: de la commémoration des funérailles princières aux Pays-Bas. In: Martin (Philippe). La pompe funèbre de Charles III, 1608. Metz, Serpenoise, 2008, pp. 185-191. 61491 Janssens (Paul). Culinaire gastvrijheid bij de Brusselse aristocratie in de achttiende eeuw. In: Van Pièce Montée tot Pêche Melba: een geschiedenis van het betere nagerecht. Brussel, Academic and Scientific Publishers/ VUBPress, 2008, pp. 11-22. 61492 Janssens (Paul). De la noblesse médiévale à la noblesse moderne. La création dans les anciens Pays-Bas d’une noblesse dynastique (XVe-début XVIIe siècle). Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), CXXIII, 2008, pp. 15-35. 61493 Janssens (Paul). La vie de Cour, la noblesse et la chasse. In: La noblesse à table. Bruxelles, VUBPress. Brussels University Press, 2008, pp. 150-163. 61494 Janssens (Paul). Gastronomie et convivialité aristocratiques. Aristocratic gastronomy and conviviality. In: La noblesse à table. Brussel, VUBPress. Brussels University Press, 2008, pp. 14-28. 61495 Niedermann (Christophe). Marie de Hongrie et la chasse. In: Federinov (B.). Marie de Hongrie. Politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. 2008, pp. 115-123. [Cfr. n° 61475] 61496 Rittersma (Rengenier). Van schrikbeeld tot prototype: de mythogenese van graaf Lamoraal van Egmont (1522-1568). Tijdschrift voor Geschiedenis, 2008, 121, pp. 388- 399. 61497 Van Laer (An-Katrien). De correspondentie van Karel van Arenberg en Anne van Croy. Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, pp. 73- 98 (afl. 2); 171-194 (afl. 3); 246-268 (afl. 4) 61498 Vermeir (René). The limits of a composed monarchy. Pierre Roose, factotum of the count-duke of Olivares in the Spanish Netherlands. Dix-septième Siècle, 2008, pp. 495-518.

61499 Denys (Catherine). Les tentative de réforme de la police des Pays-Bas par Joseph II (janvier - juin 1787). In: Antoine (François). Lombardie et Pays-Bas autrichiens... 2008, pp. 183-199. [Cfr. n° 61468] 61500 Galand (Michèle). Les Lorrains à la cour de Bruxelles durant la seconde moitié du XVIIIe siècle. Entre exil et intégration. Achtzehnte Jahrhundert u. Österreich, XXII, 2008, pp. 65-79. 61501 Galand (Michèle). Pays-Bas, Lombardie : Un chronolgie comparée des réformes. In: Antoine (F.) e.a. Lombardie et Pays-Bas autrichiens... 2008, pp. 11-21. [Cfr. n° 61468] 61502 Groenveld (Simon), Leeuwenberg (H.L.). Staat en bestuur in de Nederlanden omstreeks 1559. In: Groenveld (S.) e.a. De Tachtigjarige Oorlog. pp. 13-24. [Cfr. n° 61748] 61503 Hortal Munoz (José Eloy). La visión de un ministro « castellanista » sobre la situación de los Paises Bajos al final del siglo XVI : los « advertimientos » de Esteban de Ibarra. Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, CLXXIV, pp. 89-166. [Conseiller et premier secrétaire de la Secrétairie d’État et de guerre] 61504 Janssens (Gustaaf). De Tiende Penning van Alva, factor van goed bestuur en catalysator van verzet en opstand in de Nederlanden. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 1, pp. 17-50. 78* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61505 Kaajan (H.J.Ph.G.). Mythen en waarheid rond Willem van Oldenbarnevelt na 1623. In: Uit diverse bronnen gelicht. Opstellen aangeboden aan Hans Smit ter gelegenheid van zijn vijfenzestigste verjaardag. 2007, pp. 203-215. 61506 Legay (Marie-Laure). La réforme comptable de Joseph II dans les Pays-Bas. In: Antoine (F) e.a. Lombardie et Pays-Bas autrichiens... 2008, pp. 89-98. [Cfr. n° 61468] 61507 Maddens (Niklaas). De toestand van de kasselrij Kortrijk in 1592. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 1b, pp. 213-218. 61508 Van Gelder (Klaas), Vermeir (René). De Habsburgse Nederlanden in de overgang van Spanje naar Oostenrijk (1692-1713). In: Lachaert (P.-J). Oudenaarde 1708. Een stad... 2008, pp. 33-50. [Cfr. n° 61631]

61509 Andries (Albert). 17e en 18e-eeuwse linies in het Noordwesten van Gent. Heemkundige bijdragen uit het Meetjesland (Eeklo), XXII, 2008, 1, 14. 61510 Boekelman (W.A.). Kort verslag van het beleg van Leuven in het jaar 1635 door de gezamenlijke Franse en Hollandse strijdkrachten. Eurycius Puteanus [inl. en vert. uit het Latijn]. Laren, in eigen beheer, 2007, 48 p. 61511 Bragard (Philippe). Vauban et Namur : le temps d’un siège (mai-juin 1692). Journal de ce qui s’est passé de plus considérable à la prise de Namur, assiégée par le roi en personne, le 25 mai, et rendu à l’obéissance de Sa Majesté le 29 juin 1692. (par Sébastien Le Prestre de Vauban). Namur, Les amis de la Citadelle de Namur, 2008, 208 p. 61512 Delahaye (Veerle), Demeulenaere (Frederik), Kusters (Eva), Verfaillie (Joke), Vlaeminck (Tom), Van Eessen (Arne). Vlaamse en Zeeuwse kaapvaart in vergelijkend perspectief tijdens de Negenjarige Oorlog (1688-1697). Archief Middelburg, 2008, pp. 11-45. 61513 Depret (Julien). Le Nord, terre de fortifications : Flandre, Hainaut, Artois, Picardie. Saint-Cyr-sur-Loire, A. Sutton, 2008, 224 p. (Passé simple). 61514 Despriet (Philippe). Menen : de beroemde Vaubanvesting. Kortrijk, in eigen beheer, 2008, 64 p. 61515 Despriet (Philippe). De geniale Vauban en de Pré-Carrégrensvestigingen 1667- 1713. Kortrijk, in eigen beheer, 2007, 48 p. (Onbekend Frans-Vlaanderen 8) 61516 Despriet (Philippe). Kortrijk en Vauban (1633-1707) : het ontstaan en de topografie van een vesting, 4e tot 19e eeuw. Kortrijk, Archeologie Zuid-West-Vlaanderen, 2008, 112 p. (Archeologische en historische monografieën van Zuid-West-Vlaanderen 68). 61517 Dhondt (Frederik). De Slag bij Oudenaarde en de Spaanse Sucessieoorlog. In: Lachaert (P.-J). Oudenaarde 1708. Een stad... 2008, pp. 51-78. [Cfr. n° 61631] 61518 Echevarría Bacigalupe (Miguel Angel). La Guerra de Sucesión en los Países Bajos meridionales. Antecendentes, desarrollo y consecuencias. In: Edelmayer (Friedrich), Sanz (Virginia León), Ruiz Rodríguez (José Ignacio). Hispania - Austria III : Der Spanische Erbfolgekrieg. Wien: München, Verlag für Geschichte u. Politik; Oldenbourg, 2008, pp. 193-210. (Studien zur Geschichte und Kultur der iberischen und iberoamerikanischen Länder 13). 61519 Echevarría Bacigalupe (Miguel Angel), Edelmayer (Friedrich). Geschichte des Aufstandes und der Kriege in den Niederlanden.- Historia de la rebelión y guerras de Flandes (Trillo Antonio). Wien; München, Verl. für Gesch. u. Politik ; Oldenbourg, 2008, 352 p. (Studien zur Geschichte und Kultur der iberischen und iberoamerikanischen Länder 11). 61520 Gantelet (Maréchal). Financier la guerre sur l’ennemi. La garnison française de Thionville à la mort du gouverneur de Marolles (août 1655). Les cahiers lorrains, 2008, 1-2, pp. 34-41. [occupation française d’une place luxembourgeoise jusqu’en 1659] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 79*

61521 Janssens (Gustaaf). La guerra de Flandes (1559-1598): el estado de la cuestión y tendencias historiográficas, 1963-2008. In: El ejército español en Flandes 1567-1584. Cuacos de Yuste, Fundación Academia Europea de Yuste, 2008, pp. 73-90. 61522 Janssens (Gustaaf). El ejército español y la Guerra de Flandes (1559-1598). Una bibliografiá 1963-2008. In: El ejército español en Flandes 1567-1584. 2008, pp. 395- 438. 61523 Lachaert (Pieter Jan). Leven langs de Schelde. Een manuscript uit Eine over de Slag bij Oudenaarde en de krijgsverrichtingen in de Spaanse Successieoorlog (1708- 1711). In: Lachaert (P. -J). Oudenaarde 1708. Een stad... 2008, pp. 79-108. [Cfr. n° 61631] 61524 Martens (Pieter). La défense des Pays-Bas et l’architecture militaire pendant la régence de Marie de Hongrie (1531-1555). In: Federinov (B.). Marie de Hongrie. Politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. 2008, pp. 90-108. [Cfr. n° 61475] 61525 Piceu (Tim). ‘...Pour garantir toute la West Flandre contre...l’ennemy’. De Brugse Leie en de verdediging van het Brugse Vrije tegen vrijbuiters (1604-1606). Het Brugs Ommeland (Brugge), 2008, 1, pp. 3-13. 61526 Scott (Christopher). The Battle of Oudenarde. Leigh-on-Sea, Essex, Partizan Press, 2008, 223 p. 61527 Siking (Louis). La frontière maritime des Pays-Bas et la défense côtière pendant la régence de Marie de Hongrie. In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. 2008, pp. 68-79. [Cfr. n° 61475] 61528 van Luijk (Ruben B.). Maps of Battles, Battle of Maps. News Cartography of the Battle at Neerwinden, Flanders, 1693. Imago Mundi, LX, 2008, 2, pp. 211-220. 61529 Vandenbussche (Koenraad). Koninklijk wapen ter sauvegarde. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 468-471. 61530 Verdonck (Jan), De Mey (Gerda). Omstandigheden rond de Slag van Wijnendale (1702). Jaarboek Het Houtland (Torhout), 2008, pp. 22-42. 61531 Vergracht (P.). De slag bij Oudenaarde. Het verloop van de gevechten op 11 juli 1708. Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, XLV, 2008, pp. 45-72. 61532 Wassink (Jos F.A.), Nouwen (Wiel). Boerenschansen : verscholen voor Staatsen en Spanjaarden. [Weert], Stichting Weerter Historie, 2008, 195 p. [o.a. Belgisch en Nederlands Limburg]

61533 Cailliau (Jef). Een onkostenstaat voor de legering van regimenten ruiters en voetvolk in Noord- en Zuidschote (1644). Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXIV, 2008, 3-4, pp. 177-190. 61534 Rodriguez (Hernández), Antonio (José). De Galicia a Flandes: reclutamiento y servicio de soldados Gallegos en el ejercito de Flandes, 1648-1700. Obradoiro de Historia Moderna, XVI, 2007, pp. 213-251. 61535 Warnier (Bob). Brugges eerste garnizoen: de Grenadier Guards. In: Brugge garnizoensstad. pp. 13-20. [Cfr. n° 60537]

61536 Bély (Lucien). Les Pays-Bas au carrefour des tensions internationales: le témoignage des envoyés français au temps de l’Infante Isabelle. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 657-670. 61537 Bernard (Bruno). De Bruxelles à Milan et vice-versa. Trajectoires de quelques hauts fonctionnaires et auxiliaires du gouvernement. In: Antoine (F.) e.a. Lombardie et Pays-Bas autrichiens... 2008, pp. 23-36. [Cfr. n° 61468] 61538 De Backer (Tim). De Vrede van Utrecht, Rastadt en Baden en de Oostenrijkse Nederlanden (1713-1731). www.ethesis.net, Katholieke Universiteit Leuven. Licen- ciaatsscriptie Geschiedenis, 2008. 80* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61539 Duquenne (Frédéric). L’équilibre de la faiblesse. Les relations entre les États provinciaux de Lille, Douai et Orchies et le pouvoir central à l’époque des Archiducs. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 775-794. 61540 Giry-Deloison (Charles). L’Angleterre et les Pays-Bas espagnols,1600-1630. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 671-681. 61541 Thomas (Catherine). Les «ambassades» flamandes dans les cours européennes (1598-1621) : une reconnaissance de souveraineté ? Le cas des négociations du traité de Londres de 1604. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 687-700. 61542 Vermeir (René). Fidélité politique et rayonnement international des Pays-Bas méridionaux (circa 1600-circa 1630). Introduction: un entre-deux-crises ou âge d’or ? Les Pays-Bas méridionaux et le Nord de la France au début du XVIIe siècle. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 651-656. 61543 Weis (Monique). L’intervention de l’archiduc Albert dans le conflit confessionnel à Aix-la-Chapelle. Un cas de « confessionnalisation » de la politique étrangère des Pays- Bas espagnols au début du XVIIe siècle. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 701-716. b. Institutions centrales; représentants du pouvoir central; le droit; assemblées d’états - Centrale instellingen; vertegenwoordigers van het centraal gezag; het recht; de standenvergaderingen

61544 Cauchies (Jean-Marie). Les premières lieutenances générales dans les Pays-Bas (fin 15e-début 16e siècle). In: Federinov (Bertrand). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. pp. 33-38. [Cfr. n° 61475] 61545 Houben (Birgit Francine). Les dignitaires bourguignons de la cour comme agents de la Franche-Comté : du courtage provincial à la cour bruxelloise (1621-1641). Revue du Nord, XC, 2008, 377, pp. 747-773. 61546 Jans (Paul). Prinselijk bezoek te Geel in 1677. Karel-Hendrik van Lorreinen, prins van Vaudémont, bezoekt de heerlijkheid. Jaarboek van de Vrijheid en het Land van Geel, XLIII, 2008, pp. 5-18.

61547 Everaert (Danny). Militair en moordenaar. Nog over asielrecht en het gewijde. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 2, pp. 190-194. 61548 Everaert (Danny). Staking van Brugse beul in 1784. Zijn prestaties en verloning. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 4, pp. 241-254. 61549 Hoornaert (Geert), Devoldere (Wilfried A.), Eeckhout (Tine). De schandpaal van Beveren. Roeselare, Stadsbestuur, 2008, 31 p. 61550 Logie (Jacques). L’organisation judicaire des anciens Pays-Bas et la tentative de réforme de Joseph II. In: Antoine (F.) e.a. Lombardie et Pays-Bas autrichiens... 2008, pp. 151-157. [Cfr. n° 61468] 61551 Monballyu (Jos). Het verleiden van de dochter van de burgemeester van Kortrijk: een staatszaak... in de 18de eeuw. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 1a, pp. 181-212. 61552 Tillie (Willy). Overspel te Poperinge in 1735. Aan de Schreve. Kring voor Heem- kunde. Poperinge en omstreken, XXVIII, 2008, 4, pp. 117-125. 61553 Van Acker (Jan). De laatste maanden van Sir Cranstoun te Veurne in 1752. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 373-390. [beticht van medeplichtigheid aan moord op zijn schoonvader]

61554 Castelain (Rik). De rechtspraak in de baronie van Pamele en in de landen tussen Marke en Ronne. Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, XLV, 2008, pp. 3-22. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 81*

61555 De Ruysscher (Dave). Over Themis en Mercurius : Handelsgebruiken en -recht in Antwerpen (vijftiende-zeventiende eeuw). Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis - Revue belge de philologie et d’histoire, LXXXVIII, 2010, 4, pp. 1105- 1134. 61556 Decrits (Marc). Index op de aangiften van nalatenschappen behorende tot het archief van de schepenbank van Ename-Nederename (1563-1807). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 19 p. (Rijksarchief te Ronse. Inventarissen 43). 61557 Huys (Paul). Molenaars in de rechtspraak: de indaginge te Gent (eind XVIIe tot midden XVIIIde eeuw). Molenecho’s (Zulte), XXXVI, 2008, 4, pp. 220-225. 61558 Lorgnier (Jacques). Passez par la case prison. L’arrêt de corps dans la châtellenie de Lille, objet de conflits en 1603. Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 817-830. 61559 Nijssen (Rombout). Inventaris van de archieven van de schepenbanken van Wellen (1468-1796), van Abswellen (1450-1795) en van Vrolingen (1573-1780), van de laathoven van Terbeek in Wellen (1724-1795) en van Appeijen in Abswellen (1454-1794) en van het leenhof van Abswellen (1730-1792). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 45 p. (Rijksarchief te Hasselt. Inventarissen 95). 61560 Nijssen (Rombout). Inventaris van het archief van de Schepenbank van Vliermaal (1391-1796). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 142 p. (Rijksarchief te Hasselt. Inventarissen 94). 61561 Papin (Kristof). Efemeriden uit het Ieperse kasselrijarchief (deel 4). Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXIV, 2008, 3-4, pp. 103-. 61562 Robert ( Yves). Fontaine-l’Evêque. Rapports des sergents au bailli de la baronnie (1747-1773) : accession à la bourgeoisie de Fontaine l’Evêque à la fin de l’ancien régime. Fleurus-Wangenies, chez l’auteur, 68 p. 61563 Rombauts (W.). Ambten en bestuursorganisatie in de vrijheid Hoogstraten en in het graafschap en het hertogdom op het einde van de 17de en in de 18de eeuw, vergeleken met de vrijheid Turnhout en het dorp Lille. Erfgoed Hoogstraten. Jaarboek. III, 2008- 2009. 61564 Scholtes (Thierry). Inventaire des protocoles de notaires conservés aux Archives de l’État à Saint-Hubert : 1. Les protocoles des curés-notaires (1589-1799). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 34 p. (Archives de l’État à Saint-Hubert. Inventaires 4). 61565 Van Hofstraeten (Bram). Costumiere acculturatie. De Antwerpse ‘Consuetudines compilatae (1608) als model voor het ‘Gelderse Land- en Stadsrecht (1620). Jaarboek van Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, CXLIV, 2008, pp. 9-56. 61566 Van Isterdael (Herman). Inventaris van de archieven van de heer (1786), het leenhof van Corbie (1642-1794), de schepenbank van Bertem (1560-1798) en het laathof van de proostdij te Bertem (1560-1639). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 56 p. (Rijksarchief te Leuven. Inventarissen 45). 61567 Vanhoof (Frans). Costuymen en servituijten van Aarschot. Een blik op de erfdienstbaarheid en het burenrecht in Aarschot tijdens de 17de en 18de eeuw. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 3, pp. 167-173 (afl. 3); 217-232 (afl. 4). 61568 Vervenne (Alban), Verschilde (Marc). Wettelijke passeringen. I : Heerlijkheid Oostkamp. II : Heerlijkheden: Buskensambacht, Erckeghem, Roden-Nieuwenhove. Oostkamp, Heemkundige Kring, 2008, 2 vol.

61569 Coppens (Herman). De Brabantse belastingen in de 17de en 18de eeuw. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 1, pp. 63-90. 61570 De Ghewiet (George), Demars-Sion (Véronique), Dauchy (Serge). Jurisprudence du parlement de Flandre. Bruxelles, Commission royale pour la publication des anciennes lois et ordonnances de la Belgique, 2008, XXI- 857 p. (Recueil de l’ancienne 82* Bibliografie van de Geschiedenis van België

jurisprudence de la Belgique. Série 2 - Verzameling van de oude rechtspraak in België. 2de reeks). 61571 Deceulaer (Harald). Inventaris van het archief van de Raad van Brabant processen van de steden (behalve Brussel) 1596-1794. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 237 p. (Rijksarchief te Anderlecht. Inventarissen 54). 61572 Stevens (Xavier). Le tribunal aulique (1762-1794). Etude de la juridiction personnelle et territoriale de la Cour de Bruxelles dans le dernier tiers du 18e siècle. Archives et bibliothèques de Belgique - Archief- en bibliotheekwezen in België (Bruxelles-Brussel), 2008, 78, 197 p. 61573 Vermeir (René). Staten en hun evoluties. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. Van In, pp. 15-94. [Cfr. n° 61467] c. La démographie - De demografie

61574 Devos (Isabelle). De bevolkingsevolutie. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de vroegmoderne tijd. pp. 172-178. [Cfr. n° 61467] 61575 de Munck (Bert). Het land van herkomst. Stadsgeschiedenis (Hilversum), III, 2008, 2, pp. 105-245. 61576 Lyons (Mary Ann), O’Connor (Thomas). Strangers to citizens. The Irish in Europe, 1600-1800. Dublin, National Library of Ireland, 2008, 257 p. [...Irish student communities abroad (Leuven, Tournai, Antwerpen...); Trading places (Oostende, Brugge, Antwerpen...)]

61577 Beele (Wilfried), Preneel (Arnold). De inwoners van Ieper-Ambacht anno 1614. Herent, Arnold Preneel, 2008, 255 p. 61578 De Becker (J.). Huwelijksdispensaties voor parochianen van Aarschot (1634- 1801). Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 1, pp. 36-44 (afl. 1); 96-98 (afl. 2) 61579 de Meester (Jan). Arbeidsmigratie vanuit westelijk Noord-Brabant naar Antwerpen in de zestiende eeuw. Jaarboek De Ghulden Roos (Roosendaal), LXVVIII, 2008, pp. 138-176. 61580 Delmoitie (Koen). Huwelijken te Herdersem in de 17de – 18de eeuw. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 4, pp. 439-455. 61581 Goeminne (Luc). Bevolking en grondbezit te Grammene in de 16e eeuw. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 307-313. 61582 Kempeneers (Paul T.C.). Outgaarden : de volkstelling van 1693. Lokeren, Kerkfabriek van Lokeren, 2008, 5 p. 61583 Kempeneers (Paul T.C.). Volkstellingen in het Hageland. I. Glabbeek 1692, 1709, Kapellen 1709, Sint-Margriet-Houtem 1709, Vissenaken 1709, Zuurbemde 1709. II. De volkstelling in Aarschot in het jaar IV (1796) : met de gehuchten Haterbeek en Nieuwrodenberg. Tienen, in eigen beheer, 2008, 2 vol. 61584 Lépine (André). Philippeville. Registres paroissiaux : les naissances de 1700 à 1790. Cerfontaine, Musée, 2007, 63 p. (Cahiers d’Entre-Sambre-et-Meuse 314a). 61585 Nolf (Bertrand). Vondelingen in Izegem tijdens het Ancien Régime. Ten Mandere. Heemkundige periodiek voor Izegem en omgeving, 140, 2008, 1, pp. 24-30. 61586 Preneel ( Arnold). De inwoners van Ieper-Ambacht omstreeks 1615. Herelt, Arnold Preneel, 2008, 369 p. 61587 Preneel (Arnold). De volkstelling van Langemark anno 1615. Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXIV, 2008, 1-2, pp. 71-98. 61588 Preneel (Arnold). Een haardtelling te Passendale anno 1604. Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXIV, 2008, 1-2, pp. 99-102. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 83*

61589 Preneel (Arnold). De volkstelling 1698 van de stad Mesen. Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXIV, 2008, 3-4, pp. 213-218. 61590 Preneel (Arnold). De inwoners van Ieper-Ambacht omstreeks 1615. Herent, in eigen beheer, 2008, 369 p. 61591 Thielen (Charles), Gueibe-Schmit (Georgette), Wiltgen (Fons), Eicher (Georges), Le dénombrement du Luxembourg 1766 sous l’Impératrice Marie-Thérèse : en vue du cadastre thérésien: le doyenné de Mersch. s.l. 2008, 584 p. 61592 Van Isveldt (Rita). Gezinsreconstructie : gemeente Pamel, 1622-1799. Liedekerke, Heemkundig Genootschap, 2008, 429 p. d. La vie économique et sociale - Het economische en sociale leven

(1) Le commerce; l’expansion à l’étranger; l’industrie; les finances; les routes; les villes et la vie urbaine - De handel; buitenlandse expansie; de nijverheid; het geldwezen; het verkeerswezen; de steden en het stedelijk leven

61593 Callens (Irmgard). Leven en werken in de kasselrij Kortrijk : sociaal-economische en demografische studie van de 18de eeuw. Tielt, De Roede van Tielt, 2008, 2 delen. 61594 de Ridder-Symoens (Hilde). The growth of civil society. The emergence of guilds of lawyers in the Low Countries in the sixteenth and seventeenth century. In: van Dixhoorn (Arjan), Speakman Sutch (Susie). The reach of the republic of letters. Literary and learned societies in late medieval and early modern Europe. Leiden; Boston, Brill, 2008, pp. 337-352. 61595 Emmel (Fernand G.). Reisender, kommst du nach Luxemburg. Aspekte des Aufenthalts in der frühen Neuzeit. Hemecht: Zeitschrift für Luxemburger Geschichte, LX, 2008, 1, pp. 105-120. 61596 Mout (Nicolette). De maatschappelijke verhoudingen in de Nederlanden omstreeks 1559. In: Groenveld (S.) e.a. De Tachtigjarige Oorlog. pp. 35-51. [Cfr. n° 61748] 61597 Soens (Tim). De drassige schaduw van de Gouden Eeuw. Historisch-ecologische reflecties over wateroverlast en economische transformatie in Ancien Régime Rijnland. Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), 123, 2008, pp. 88-101. 61598 Zappey (W.M.). Het economisch leven in de Nederlanden vanaf het midden der 16de eeuw. In: Groenveld (S.) e.a. De Tachtigjarige Oorlog. pp. 25-34. [Cfr. n° 61748]

61599 Harreld (Donald). The individual merchant and the trading nation in sixteenth- century Antwerp. In: Parker (Charles H.), Bentley (Jerry H.). Between the Middle Ages and modernity. Individual and community in the early modern world. Lanham, Rowman & Littlefield, 2007. 61600 Limberger (Michael). Handel. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 210-215. [Cfr. n° 61467] 61601 Pourchasse (Pierrick). Les échanges commerciaux entre la France et l’Europe septentrionale au XVIIIe siècle. Rennes, Presses universitaires de Rennes, 2006, 389 p. (Histoire). 61602 Van Aert (Laura) e.a. Sekse als sleutel tot succes? Vrouwen en de verkoop van textiel in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden 1650-1800. Textielhistorische bijdragen, XLVII, 2007, pp. 7-32. 61603 van der Wee (Herman). Der Antwerpener Weltmarkt als nordeuropäischer Stützpunkt der internationalen Geschäftsaktivitäten der Welser im 16. Jahrhundert. In: Westermann (Angelika). Einblicke in die Geschichte des Handelshauses Welser. St. Katharinen, 2009, pp. 29-40. (Neunhofer Dialog 1). 84* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61604 van Gelder (Maartje). Supplying the Serenissima: The Role of Flemish Merchants in the Venetian Grain Trade during the First Phase of the Straatvaart. International Journal of Maritime History, XVI, 2004, 2, pp. 39-60. 61605 Vermoesen (Reinoud). Gescheiden door de wallen? Commerciële circuits in de stad en op het platteland, 1650-1800. Stadsgeschiedenis, III, 2008, pp. 105-121.

61606 Van Brussel (Marcel). De Bruggeling Roldan en de eerste wereldomzeiling van Magellaan. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 1, pp. 33-48. 61607 Vermeir (René). De Europese overzeese expansie. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 271-299. [Cfr. n° 61467]

61608 De Niel (Paul). De tichel- en steenovens in de Rupelstreek en langs de aangrenzende Scheldeoevers voor de industriële revolutie. Het resultaat van een aanpassings- proces van de late middeleeuwen tot in het midden van de 19e eeuw. Het Wiel, XV-XVIII, 2008, 1, pp. 3-33. 61609 Nys (W.). De vestiging van edelsmeden in het Land van Waas in de 18de eeuw. Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (Sint- Niklaas), CXI, 2008, pp. 323-348. 61610 De Vuyst (Julien). De verdwenen vlasindustrie te Lede. Ken uw dorp. Jaarboek van de Heemkundige Kring (Lede), XXXV, 2008, pp. 36-42. 61611 Van der Auwera (J.), Van der Jeught (François). De identificatie van Mechelse lakenloodjes. Het contract van 15 juni 1562 tussen de Mechelse stadsmagistraat en Jan Carpreau: een sleuteldocument. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 51-75. 61612 Lambrecht (Thijs), Limberger (Michael). Nijverheid. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 202-209. 61613 Lambrecht (Thijs). Rurale Nijverheid. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 202-209.

61614 De Ruysscher (Dave). Designing the limits of creditworthiness. Insolvency in Antwerp bankruptcy legislation and practise (16th - 17th centuries). Tijdschrift voor rechtsgeschiedenis - Revue d’histoire du droit, LXXVI, 2008, 3/4, pp. 307-327. 61615 Lyna (Dries). De geboorte van de moderne veiling. Specialisering en commerciali- sering van publieke verkopen in achttiende-eeuws Antwerpen. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), V, 2008, 4, pp. 87-106.

61616 Badot (Alix). L’organisation du transport des personnes entre Bruxelles et Anvers au XVIIIe siècle. Brusselse Cahiers bruxellois. Revue d’histoire urbaine - Tijdschrift voor Stadsgeschiedenis, XL, 2008, pp. 105-133. 61617 Lebrun (Jean-Claude). Les barrières routières de Libin. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 110-120. [18e-19 s.] 61618 Weber (Donald). Autostrades in de lucht... en dwars door Gent. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 2, pp. 71-73. 61619 Yperman (Gilbert). De Calcijdewegh van Wijnendale - Oostende (1764-1775). Gestella krantje. Driemaandelijks tijdschrift (Gistel), XXX, 2008, 1, pp. 1-28. 61620 Enthoven (Victor). La fermeture de l’Escaut. Revue historique de Dunkerque et du littoral, 2005, pp. 161-190. 61621 Antoine (François), Heirwegh (Jean-Jacques). Le port franc d’Ostende. In: Antoine (F.) e.a, Lombardie et Pays-Bas autrichiens... pp. 99-109. 61622 Parmentier (Jan). Een maritiem-economische schets van de Deltahavens, 1400- 1800. In: De Scheldedelta als verbinding en scheiding tussen Noord en Zuid, 1500-1800. 2007, pp. 11-26. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 85*

61623 Reyerson (Kathryn L.). The individual merchant and the trading nation in sixteenth-century Antwerp. In: Parker (Charles H.), Bentley (Jerry H.). Between the Middle Ages and modernity. Individual and community in the early modern world. Lanham, Rowman & Littlefield, 2007. 61624 Warner (Richard H.). Captain John Deane: Mercenary, Diplomat, and Spy. Northern Mariner, XVIII, 2008, 3-4, pp. 13-19. [Deane was also appointed as consul to monitor the naval activities of the Ostend East India Company...]

61625 Coeck (A.). Aarschotse huisnamen tot aan het Franse tijdperk en de bewoners van de huizen. (vervolg). Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, pp. 5-16 (afl. 1); 61-75 (afl. 2). 61626 Deneweth (Heidi). De identificatie van enkele verdwenen straten nabij de Potterierei in Brugge. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 4, pp. 222-227. 61627 Thomas (Werner). Brussel: de Grote Markt. Het juk van de vreemde overheerser. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 96-109. [Cfr. n° 60552] 61628 Galand (Michèle). L’inscription du passé dans la cité : que reste-t-il du XVIIIe siècle autrichien à Bruxelles? In: Fock (S.) e.a, Les Tchèques et les Belges... [Cfr. n° 60598] 61629 Lachaert (Pieter-Jan). Oudenaarde van de vrede van Munster naar de vrede van Utrecht (1648-1714), met een schets van de Spaanse Successieoorlog na 1708. Chronologisch overzicht. In: Lachaert (P.-J). Oudenaarde 1708. Een stad... 2008, pp. 133-136. [Cfr. n° 61631] 61630 Faucherre (Nicolas). De maquette van Oudenaarde. In: Lachaert (P. -J). Oudenaarde 1708. Een stad... 2008, pp. 115-130. [Cfr. n° 61631] 61631 Lachaert (Pieter-Jan) e.a. Oudenaarde : 1708 : een stad, een koning, een veldheer. Leuven, Davidsfonds; Stadsarchief, 2008, 151 p. 61632 Deventer (L.). Bespreking van het landen kaartboek van Ronse daterend uit 1684. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 71-102. 61633 Hanus (Jord), Vos (Aart). Burgers, broeders en bazen: het maatschappelijke middenveld van ‘s-Hertogenbosch in de zeventiende en achttiende eeuw. Bossche bladen, X, 2008, 3, pp. 108-112.

61634 Vermoesen (Reinoud). Welvaart en ongelijkheid in een achttiende-eeuwse kleine stad: casus Aalst. Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 1, pp. 54-63. 61635 Clemens (Theo). De Antwerpse suffragiën (1703–1739). Het wegen van een gedrukte bron (vervolg). De gulden passer. Jaarboek van de vereniging van Antwerpse bibliofielen, LXXXVI, 2008, pp. 31-113. 61636 Dupre (Sven). Trading luxury glass, picturing collections and consuming objects of knowledge in early seventeenth-century Antwerp. Intellectual history review, XX, 2010, 1, pp. 53-78. 61637 Van Aert (Laura). The legal possibilities of Antwerp widows in the late sixteenth century. The history of the family, XII, 2007, 4, pp. 282-295. 61638 De Mey (Pieter). Een vermogend meester-timmerman (1694-1780). Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 2, pp. 79-85. 61639 Decavele (Johan). De studies en de carrièreplanning van de Bruggeling Daniël du Tertre, 1556-1563.Een pad vol hindernissen. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 2, pp. 195- 198. [studeerde canoniek recht te Parijs, promotor in de kerkelijke rechtbank] 61640 Cailliau (Jef). Duinkerke : wettelijke passeringen 1506-1648 : (AMD FF/48, 1-25). Koksijde, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde. Afdeling Veurne-Westkust, 2007, 270 p. 86* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61641 Charles (Leen), Laleman (Marie-Christine), Lievois (Daniël), Steurbaut (Peter). Van walsites en speelhoven. Het Vrije van Gent bij Jaques Horenbault 1619. Gent, De Zwarte Doos/Stadsarchief, 2008, 239 p. 61642 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 14 maart 1761 - 23 september 1769. Ieper, Stadsarchief Ieper, 2008, 267 p. (Poorters en bevolking 63). 61643 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 13 januari 1778 - 30 december 1785. Ieper, Stadsarchief Ieper, 2008, 199 p. (Poorters en bevolking 65). 61644 Bauwen (Freddy). Buitenpoorters van Ieper in Vlamertinge : 1713-1796. Ieper, Stadsarchief, 2008, 207 p. (Poorters en bevolking 67). 61645 Bauwen (Freddy). Lijst der personen aenveerdt bij de poorterie van Ieper zij het dor coope of bewoonen. Pasen 1551 - November 1562. Ieper, Stadsarchief Ieper, 2008. (Poorters en bevolking 55). 61646 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 1 februari 1744 - 14 maart 1753. Ieper, Stadsarchief, 2008, 142 p. (Poorters en bevolking 60). 61647 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 1 september 1731 - 31 januari 1744. Ieper, Stadsarchief, 2008, 184 p. (Poorters en bevolking 59). 61648 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 24 september 1769 - 16 januari 1778. Ieper, Stadsarchief, 2008, 140 p. (Poorters en bevolking 64). 61649 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 3 december 1716 - 30 oktober 1723. Ieper, Stadsarchief, 2008, 117 p. (Poorters en bevolking 57). 61650 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 16 maart 1753 - 7 maart 1761. Ieper, Stadsarchief, 2008, 184 p. (Poorters en bevolking 62 ). 61651 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 31 december 1785 - 30 december 1796. Ieper, Stadsarchief, 2008, 110 p. (Poorters en bevolking 66). 61652 Bauwen (Freddy). Poorters van Ieper : 6 november 1723 - 31 augustus 1731. Ieper, Stadsarchief, 2008, 142 p. (Poorters en bevolking 58). 61653 Provoost (Nele). Genegenheid tussen vier muren. Informele contacten en sociale relaties van alleenstaande vrouwen in testamenten (Lier, 1670 - 1755). Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis, VII, 2010, pp. 3-25. 61654 Hendrickx (Willy). Registers van den Amman : stadsarchief Mechelen : rubriek G, reeks S I beleyden en uytwinningen : register 4 A°1563 - 1571. Lier, Paul Behets, 2007, 142 p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 17). 61655 Hendrickx (Willy). Registers van den Amman : stadsarchief Mechelen : rubriek G, reeks S I beleyden en uytwinningen : register 14 A° 1596-1598. Lier, Paul Behets, 2007, XXII-57 p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 32). 61656 Meutermans (Jan). Registers van den Amman : stadsarchief Mechelen : rubriek G, reeks S I beleyden en uytwinningen : register 9 A°1584 - 1585. Lier, Paul Behets, 2007, XX-29 p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 27). 61657 Meutermans (Jan). Registers van den Amman : stadsarchief Mechelen : rubriek G, reeks S I beleyden en uytwinningen : register 9 A° 1585-1588. Lier, Paul Behets, 2007. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 28). 61658 Meutermans (Jan). Registers van den Amman : stadsarchief Mechelen : rubriek G, reeks S I beleyden en uytwinningen : register 18 A°1616-1622. Lier, Paul Behets, 2008, 130 p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district; 36). 61659 Miseur (Willem). Registers van den Amman. Stadsarchief Mechelen : rubriek G, reeks S, beleyden en uytwinningen : register 7 A°1578 - 1582. Id. /register 11 A°1588- 1591. Lier, Paul Behets, 2007, 75+90 p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 29). 61660 Olbrechts (Marvin). Registers van den Amman. Stadsarchief Mechelen : rubriek G, reeks S, beleyden en uytwinningen : register 6 A°1575 - 1578. Lier, Paul Behets, 2007, 123 p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 24). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 87*

61661 Van der Jeught (François). Notariaat Jan Harlinghen. Registers 914 t.e.m. 918 (1628-1634). Lier, Paul Behets, 2008, 190 p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 37). 61662 Van der Jeught (François), Olbrechts (Marvin). Registers van den Amman. Stadsarchief Mechelen : rubriek G, reeks S I beleyden en uytwinningen : register 15 A°1571-1575; 1598-1601. Lier, Paul Behets, 2008, 225 + 92 p. (Genealogisch repertorium van het Mechelse district 23,33). 61663 Van der Jeught (François), Van der Auwera (J.). Comra van Spielberch, weduwe van Jan van der Aa, een eeuwelinge overleden in 1617. Mededelingenblad Koninklijke Kring voor Oudheidkunde Letteren en Kunst van Mechelen, XXXIX, 2008, 4, pp. 9-14. 61664 Van Leemput (L.). De wisselwerking tussen de rederijkerskamers, de stad en de centrale overheid in de opbouw van stedelijke identiteiten in het laatmiddeleeuwse Mechelen. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 4, pp. 8-9. 61665 Akten van de Weeskamer van de Stad Mechelen : Mechelen, stadsarchief, 1 Chambre Pupillaire, SI. nrs. 1-3. 2. Regesten : 1539-1511. 4. Regesten : 1539-1511. Mechelen, Vlaamse Vereniging voor familiekunde, 2008, 378, 165 p. (Akten van de Weeskamer. Regesten 61, 62). 61666 Boon (Koen). Het ontstaan van een stedelijke dynamiek in het Land van Waas in de 18de eeuw. Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (Sint-Niklaas), CXI, 2008, pp. 311-322,

(2) La société; l’évaluation des fortunes et niveau de vie; les mentalités; la vie quotidienne - De maatschappij; fortuinpeilingen en levensstandaard; de mentaliteiten, het dagelijkse leven

61667 de Munck (Bert). Skills, trust, and changing consumer preferences. The decline of Antwerp’s craft guilds from the perspective of the product market, c.1500-c.1800. International Review of social History (Assen), LIII, 2008, 2, pp. 197-233. 61668 Devos (Isabelle), Van Bruaene (Anne-Laure), Vermeir (René). Sociale categorieën. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de vroegmoderne tijd. pp. 234-244. [Cfr. n° 61467] 61669 Devos (Isabelle), van Bruwaene (Anna-Laure). Sociale structuren. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de vroegmoderne tijd. pp. 218-233. [Cfr. n° 61467] 61670 Jord (Hanus), Dambruyne (Johan). Corporatieve middengroepen: aspiraties, relaties en transformaties in de 16de-eeuwse Gentse ambachtswereld. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), 2008, pp. 156-157. 61671 Meulemeester (Jean Luc). De paramentenschat van het Brugse gilde van de librariërs en schoolmeesters. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 3, pp. 173- 183. 61672 Roobaert (E.). Schildersambacht en stadsmagistraat te Brussel in de 16de eeuw. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 2, pp. 173-224. 61673 Weyts (Johan). In het spoor van Karel de Stoute : vrije archiers van mynheere Sint- Sebastiaen te Sint-Kruis-Brugge. Brugge, Sint-Sebastiaansgilde, 2008, 184 p. 61674 Yante (Jean-Marie). Les corporations de métiers à Thionville (du milieu du XVe siècle au début du XVIIe). Les cahiers lorrains, 2008, 1-2, pp. 22-33.

61675 Bousmar (Eric). Jacqueline de Bavière, empoisonneuse et tyrannicide? Considérations sur le meurtre politique au féminin entre Moyen Age et Renaissance. In: Cauchies (J.-M.). L’envers du décor. Espionnage, complot, trahison, vengeance et violence... pp. 73-89. [Cfr. n° 60557] 88* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61676 Deseure (Brecht). “Tot maintien van sijne eer”: herberggevechten in ‘s-Hertogen- bosch (1650-1800). Brabants Heem (‘s Hertogenbosch), 2008, 2, pp. 44-53. 61677 Doms (Alex). Engagements rompus et poursuites de séducteurs à Olne au XVIIIème siècle. Bulletin de la Société d’histoire et d’archéologie du Plateau de Herve (Herve), 2008, 80/90, pp. 1-30. 61678 Janssens (S.). Elk zegge ‘t voords. Opsporingsberichten in de Gazette van Gend 1775-1799. Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, LXII, 2008, 1, pp. 121-159. 61679 Maréchal (Julien). Tapage et délinquance nocturnes au XVIIIe siècle. L’ordonnance du Magistrat de Namur du 28 janvier 1761. Cahiers de Sambre et Meuse, LXXXIV, 2008, 4, pp. 135-139. 61680 Piceu (Tim). Over vrybuters en quaetdoeners. Terreur op het Vlaamse platteland (eind 16de eeuw). Leuven, Davidsfonds, 2008, 293 p. 61681 Voltmer (Rita). Von den Kindern des Saturn und dem Kampf mit dem Schicksal. Lebenswege und Überlebensstrategien kleiner Leute im Spiegel von Strafgerichtsakten. In: Schmidt (Sebastian). Arme und ihre Lebensperspektiven in der Frühen Neuzeit. Frankfurt am Main, Lang, 2008, pp. 237-293. (Studien zu Fremdheit und Armut von der Antike bis zur Gegenwart 10) 61682 Vos (Barbara). Huizen van ontucht: het bordeel in Gent in de Nieuwe Tijd. Van Mensen en Dingen. Tijdschrift voor volkscultuur in Vlaanderen (Gent), VI, 2008, 1, pp. 3-20.

61683 De Clerck (Jan C.A.). Waren er ooit melaatsen in Baardegem? De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 1, pp. 30-59. 61684 Deruyttere (Michel). Van surgiens, reeuwers, vroede vrauwen en dulle lieden. Een wandeling door het medisch landschap van Brugge in de 16de en 17de eeuw. Brugge, De Groote, 2007, 52 p. (Montanus tijdingen). 61685 Dubuisson (Michel) coord. Infirmeries monastiques. Les soins de santé dans les abbayes de Wallonie du Moyen Âge aux Temps Moderne. Namur, L’Institut du patrimoine wallon IPW, 2008, 142 p. (Les dossiers de l’IPW 7). 61686 Huys (Paul). Vroedvrouwen en nooddoopsels in Gottem in de 18e eeuw. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 15-41. [‘Den eedt vande vroe-vrauwen’, nooddoopsels, vroedvrouwen “in opleiding”...] 61687 Meert (Caroline). Bruxelles, sous l’entreprise de la dysenterie, 1779 - 1783. Brus- selse Cahiers bruxellois. Revue d’histoire urbaine - Tijdschrift voor Stadsgeschiedenis, XL, 2008-2009, pp. 69-103. 61688 Meire (M.), Van Roy (Vincent). Tabak als medicijn in West-Europa (16e-18e eeuw) : voor- en nadelen van het medicinaal gebruik van tabak door de ogen van tijdgenoten, met als ‘case’ een Engels vroeg achttiende-eeuws traktaat. Geschiedenis der geneeskunde, XII, 2008, 2, pp. 107-114. 61689 Philippart (F.), Dubuisson (M.). Les soins de santé à l’abbaye de Villers-en- Brabant au 18e siècle d’après les archives de la pharmacie. In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques. pp. 77-90. [Cfr. n° 61685] 61690 Van Roy (Vincent). De medicalisering van het vroedvrouwenberoep te Antwerpen in de Nieuwe Tijd. Geschiedenis der geneeskunde, XII, 2008, 6, pp. 345-355. 61691 Brecht : H. Geesthuis, 16de eeuw : OCMW-Sint Mariarustoord. Brecht, Gemeente Brecht, 2008, 93 p.

61692 de Meester (Jan). Werken aan de toren en de galmgaten van de kerk van Loenhout in 1712-1713. Prijs van geleverde materialen en arbeidslonen. Wesalia, IX, 2008, 4, pp. 19-28. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 89*

61693 Bruneel (Claude). L’assistance et la santé dans les Pays-Bas autrichiens. L’alliance forcée de l’initiative privée et des pouvoirs publics. In: Antoine (F.) e.a. Lombardie et Pays-Bas autrichiens... 2008, pp. 67-87. [Cfr. n° 61468] 61694 Cornet, Georges-Xavier. L’administration des hospices verviétois sous l’ancien régime. Dison, Imprimerie G. Lelotte, 2008, VI-200 p. 61695 Deleu (Hanne). Tot behoeff der arme weezen : het rooms-katholiek burgerlijk weeshuis van Maaseik (1729-1794). Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 4, pp. 289-332. 61696 Franz (Norbert). Die Anfänge städtischer Armenfürsorge in den südlichen Niederlanden am Beispiel der Stadt Luxemburg. Von der spanisch-habsburgischen Herrschaft bis zum Ende des Grand Empire. In: Schmidt (Sebastian). Arme und ihre Lebensperspektiven in der Frühen Neuzeit. Frankfurt am Main, Lang, 2008, pp. 119- 155. (Studien zu Fremdheit und Armut von der Antike bis zur Gegenwart 10) 61697 Soetaert (P.). De Bergen van Barmhartigheid. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 1, pp. 51-62. 61698 Verté (Roland). Index op de wezerijakten : Brugse Vrije, Westkwartier : 1700-1797. Assebroek, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 207 p. 61699 De Decker (Petra). Hoe welvarend was de bevolking van het Ambacht Maldegem in de 18de eeuw? Sociaal-economische analyse van de levensomstandigheden. Appeltjes van het Meetjesland: jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (Maldegem), 2008, pp. 53-74. 61700 Devos (Isabelle), Lambrecht (Thijs). De levensstandaard. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de vroegmoderne tijd. pp. 179-191. [Cfr. n° 61467] 61701 Dunne (John), Janssens (Paul). Urban Elites and their Residences in Europe from the Renaissance to Industrialisation. In: Dunne (J.). Living in the city: elites and their residences, 1500-1900. pp. 11-28. [Cfr. n° Dunne] 61702 Van Gelder (Klaas). Mensen in de Marge. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 254-270. [Cfr. n° 61467] 61703 Vos (Aart). Burgers, broeders en bazen: het maatschappelijke middenveld van ‘s-Hertogenbosch in de zeventiende en achttiende eeuw. Hilversum, Verloren, 2007, 423 p. 61704 Thijs (Alfons K.L.A). “Wy hopen te vercryghen tgroot lot”: de dynamiek van de loterijen in het maatschappelijk leven van de Zuidelijke Nederlanden tijdens de preïndustriële periode. Volkskunde: driemaandelijks tijdschrift voor de studie van het volksleven, 109, 2008, pp. 27-51. 61705 Decraene (E.). Recht op dominantie : sociale praxis van de patriarchale ideologie binnen het vroegmoderne Brabantse gezinshuishouden. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 4, pp. 3-4. 61706 Vos (Barbara). Afwijkend seksueel gedrag in de Nieuwe Tijd. Van mensen en dingen Tijdschrift voor Volkscultuur in Vlaanderen, VI, 2008, 3, pp. 204-212. 61707 De Vroede (Erik). Geluk in het spel, geluk in de liefde. Een iconografische wandeling in het teken van spel en sport in de Nederlanden (1500-1650). Sportimonium (Leuven), XXVIII, 2008, 3-4, pp. 96-105. 61708 Deseure (Brecht). Van herbergen en koffiehuizen: een onderzoek naar de sociale achtergrond van drinkpartijen in achttiende-eeuws ‘s-Hertogenbosch. Bossche bladen, 2008, 3, pp. 90-95. 61709 Romain (Yve). Nos cafés au XVIIIième siècles. Le Trèfle. Publication trimestrielle du Cercle d’histoire ‘Pierre Wins’ de Merbes-le-Château, 2008, 64. 90* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(3) Les campagnes; seigneurs et seigneuries; paroisses et villages; paysans; l’agriculture; les moulins - Het platteland; heren en heerlijkheden; parochie en dorpen; de landbouw; molens

61710 Limberger (Michael). Sixteenth-century Antwerp and its rural surroundings. Social and economic changes in the hinterland of a commercial metropolis (ca. 1450 - ca. 1570). Turnhout, Brepols, 2008, XIII-284 p. (Studies in European urban history, 1100-1800, 14). 61711 Verberckmoes (Johan). Een nieuwe economische geschiedenis van het Land van Waas in de 18de eeuw? Slotbeschouwingen bij een colloquium. Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (Sint-Niklaas), CXI, 2008, pp. 371-378. 61712 Vigneron (Sylvain). Marchés et acteurs de l’échange. Les mécanismes du marché foncier dans les campagnes du Nord de la France au XVIIIe siècle. L’exemple du Cambrésis et de la région lilloise. Revue du Nord (Lille), XC, 2008, 375-376, pp. 393- 428.

61713 Casteels (R.). De ‘Livres de raison’ van de familie Spoelberch. HOGT: Haachts oudheid- en geschiedkundig tijdschrift HOGT, 2008, 3. 61714 Goeminne (Luc). De latere heren van Machelen. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 487-496. 61715 Soen (Violet). Between Dissent and Peacemaking. The Dutch Nobility on the Eve of the Revolt (1564-1567). Revue belge de philologie et d’histoire - Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, LXXXVI, 2008, 3/4, pp. 735-758. 61716 Van Liedekerke (Maurits). Op zoek naar Sirjacobs Beverus (1515-1563). Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 2, pp. 99-109. 61717 De Mayer (Marc). De heerlijkheden van de dorpen Haaltert, Heldergem, Kerksken, Terjoden en Denderhoutem. Mededelingen Heemkundige Kring Groot-Haaltert, XXVIII, 2008, pp. 20-24 (afl. 1); 20-28 (afl. 2); 10-17 (afl. 3). 61718 de Waha (Michel), Mathieu (C.), Vandenberg (V.). La vitalité de l’habitat seigneurial secondaire en Hainaut. Quelques exemples. In: Cauchies (J.-M.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. Mechelen, Brepols, pp. 103-115. [Cfr. n° 60822] 61719 Decrits (Marc). Aangiften van nalatenschappen behorende tot het archief van de schepenbanken van Petegem (begin 17de eeuw-1802) en van de heerlijkheden Ter Prostdije (1695-1791) en Sint-Dierickx gezegd Beaulieu (1679-1796). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 107 p. (Rijksarchief te Ronse. Inventarissen 42). 61720 Depauw (Claude). La cense décrite par un état des lieux de 1688 n’est pas le siège de la seigneurie de Saint- Pierre de Lille à Mouscron. Le fil du temps.S ociété d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 85-89. 61721 Hug (Stéphane). Administrer le village en son temps. Réinventer la clef des champs au XVIIIe siècle: réalités, dynamismes et rénovation des seigneuries au pays de Merlin de Douai. Revue du Nord (Lille), XC, 2008, 375-376, pp. 557-574. 61722 Quairiaux (Yves). Mariemont à l’époque de Marie de Hongrie (1545-1554). L’environnement paysager d’un domaine princier de campagne. In: Cauchies (J.-M.), Guisset J.(eds.). Le Château Autour et Alentours 14e-16e siècles. Brepols, pp. 189-203. Mariemont. [Cfr. n° 60822]

61723 Arrazola de Onate (Stefaan). Klappers op de dopen van de parochieregisters van Zandvoorde 1694-1695 en 1752-1802. Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familie- kunde, 2008, 49 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 91*

61724 Cassiman (Piet). De staten van goed van Baarle. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 147-158. 61725 Craye (Jozef). De penningkohieren van de 20ste penning (1571) van Wevelgem, Lauwe en Marke. Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 105 p. 61726 Craye (Jozef). De penningkohieren van de 20ste penning (1571-1572) van Bissegem en de 20ste penning (1571) en de 5de (1577) van Gullegem. Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 77 p. 61727 Craye (Jozef). De penningkohieren van de 20ste penning van Dadizele (1571), Heule (1572) en Moorsele (1571). Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 98 p. 61728 Craye (Jozef). De penningkohieren van de 20ste penning van Geluwe (1571), Menen (1572) (en 10de penning handel (1574-1575) en Rekkem (1572). Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 163 p. 61729 Culot (André). Les hameaux de Barbençon au XVIIème siècle. Publication trimestrielle du Cercle d’Histoire de Beaumont, 2008, 71. 61730 Gerits (Jan). Het kerkhof van Rillaar in de 17de-18de eeuw. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 3, pp. 155-160. 61731 Huart (Eliane). Cuesmes : table des mariages, (1587-1796). Marcinelle, Association généalogique du Hainaut belge, 2008, 261 p. 61732 Javaux (Jean-Louis). La maison “espagnole” d’Andenelle (v. 1556-1570). In: Tollet R.(ed.). Le logis en Pan-de-Bois dans les villes du bassin de la Meuse Moyenne 1450-1650. pp. 273-278. [Cfr. n° 60766] 61733 Maes (David). De Broel, een Drongense enclave in Sint-Martens-Latem. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 211-215. 61734 Meys (Marcel). Overmere : staten van goed, 1681-1700. Oosterzele, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 198 p. 61735 Neyt (Luc). Penningkohieren van Aarsele : 20ste penning van 1571 en 1572; 5de penning van 1577. Tielt, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 173 p. 61736 Tirez (Luc). Visitatieverslag van Stekene anno 1611 door Karel Maes, bisschop van Gent. D’Euzie: tijdschrift van de Heemkundige Kring. voor Groot Stekene, 2008, pp. 66-76. 61737 Vergote (Bram). Grondgebruik en grondbezit in Wingene (1756). Jaarboek Ons Wingene, XI, 2008. 61738 Vermoesen (Ben). Meldert anno 1727. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, pp. 314-328 (afl. 3); 469-482 (afl. 4). 61739 Vlieghe (J.-M.). Russeignies au 18e siècle : en goguette avec Pierre-François Choquette.. Annales du Cercle historique et archéologique de Renaix et du Tènement d’Inde, LVII, 2008, pp. 119-128.

61740 Lambrecht (Thijs). De landbouw. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 192-201. [Cfr. n° 61467]

61741 De Vleesschauwer (Marc). De rundveepest in Vlaanderen op het einde van de 18de eeuw. Onderzoek naar oorzaak en gevolgen van mond- en klauwzeer in het ambacht Assenede. Appeltjes van het Meetjesland: jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (Maldegem), 2008, pp. 135-194. 61742 Shakeshaft (Éric). L’élevage : une activité revisitée. Épizooties bovines en France du Nord au XVIIIe siècle. Revue du Nord (Lille), XC, 2008, 375-376, pp. 335-370. 61743 Vanlandtschoote (Éric). L’élevage ovin entre pratiques collectives et entreprises individuelles dans le Hainaut au XVIIIe siècle. Revue du Nord (Lille), XC, 2008, 375- 376, pp. 352-370. 92* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61744 Vermoesen (Reinoud), de Bie (Annelies). Boeren en hun relaties op het achttiende- eeuwse, Vlaamse platteland. Tijdschrift voor geschiedenis (Groningen), CXXI, 2008, pp. 430-445.

61745 Demarrez (Ines). Een stukje familiekroniek rond de paandermolen te Meulebeke. De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 2, pp. 191-204. 61746 Goeminne (Luc). Molenschatting van de windmolen en de watermolen van Dentergem in 1671. De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 2, pp. 181-190. 61747 Lambrechts-Augustijns (H.). De moutmolens van Brussel in 1650. Levende molens, XXX, 2008, 3, pp. 30-31. e. La vie religieuse - Het kerkelijk leven

(1) Le protestantisme - Het protestantisme

61748 Groenveld (Simon), Leeuwenberg (H.L.), Mout (Marianne E.), Zappey (W.M.). De Tachtigjarige Oorlog. Opstand en consolidatie in de Nederlanden ca.1560-1650. Zutphen, Walburg Pers, 2008, 432 p. 61749 Lottin (Alain). Politique, religion et société au XVIe siècle. La révolte des Gueux en Flandre, Artois et Hainaut. Lillers, Éd. les Échos du Pas-de-Calais, 2007, 196 p. (Collection Histoire). 61750 Thøfner (Margit). A common art. Urban ceremonials in Antwerp and Brussels during and after the Dutch revolt. Zwolle, Waanders, 2007, 373 p. (Studies in Netherlandish art and cultural history 7). 61751 Vangramberen (Victor). 400 jaar geleden. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 2, pp. 255-264. [opstand tegen het Spaans bewind; eedverbond der Edelen].

61752 Boute (Bruno). ‘Que ceulx de Flandres se disoijent tant catholicques, et ce neantmoings les hereticques mesmes ne scauroijent faire pir’. The multiplicity of Catholicism and Roman attitudes in the correspondence of the Nunciature of Flanders under Paul V (1605-1621). In: Koller A. (Eds.). Die Aussenbeziehungen der römischen Kurie unter Paul V. Borghese (1605-1621). Tübingen, Niemeyer, 2008, pp. 457-492. 61753 Desplenter (Youri). Vroegmoderne Nederlandse bijbelvertalingen middeleeuwser dan vermoed : vondst van een vijftiende-eeuwse getuige van het Vorsterman-psalter (1528). Tijdschrift voor Nederlandsche taal- en letterkunde, CXXIII, 2007, 3, pp. 185- 207. 61754 Duke (Alistair). Confessional and Political Affiliations during the Revolt of the Netherlands. The Shifting Loyalties of Jean Haren (c1545-c1613). Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 107-170. 61755 Engelbrecht (Jörg). Die katholische Kirche an Rhein und Maas :”Netzwerkbildung” in Zeiten der Verfolgung. In: Fleckenstein (Gisela), Klöcker (Michael), Schloßmacher (Norbert). Kirchengeschichte : Alte und neue Wege. Festschrift für Christoph Weber. Frankfurt am Main, Lang, 2008, pp. 513-525. 61756 Gielis (Gert). Dag 5 - 23 augustus 1566. Beeldenstorm in Corsendonk. De kleine geschiedenis van de Kempen in 20 dagen. Zwolle, Waanders, 2008. 61757 van Bruaene (Anne-Laure). Confessionele identiteiten. In: Vermeir (R.). Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 126-132. [Cfr. n° 61467] 61758 Vandermeersch (Bernard). Het verzet van het ‘Belgisch’ episcopaat tegen de kerkelijke hervormingen van Jozef II (1780-1790). Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 4, pp. 377-407. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 93*

61759 Weis (Monique). Politique et religion dans les Pays-Bas au milieu du 16e siècle. In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays- Bas. 2008, pp. 61-67. [Cfr. n° 61475] 61760 Weis (Monique). Deux confessions pour deux états ? La pacification de Gand de 1576, un tournant dans la révolte des Pays-Bas. In: Castagnet (Veronique). Les affrontements religieux en Europe du début du XVIe au milieu du XVIIe siècle. Villeneuve d’Ascq, 2008, pp. 45-56. (Histoire et civilisations).

61761 Lievens (H.). De ongewone begrafenis van ex-burgemeester Guilliame Wybo, Roeselare 13-7-1663. Rollarius (Roeselare), 2008, 4, pp. 153-159. 61762 Van Bruaene (Anne-Laure). “Of the King’s Edict I do you no Command”. Vernacular Literary Networks and the Reformation in the Low Countries. Archiv für Reformationsgeschichte. Internationale Zeitschrift zur Erforschung der Reformation und ihrer Weltwirkungen, IC, 2008, pp. 229-255. 61763 Van Bruaene (Anne-Laure). De reformatie. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 111-125. [Cfr. n° 61467] 61764 Van Liebergen (Leon). ‘Paepsche’ toevluchtsoorden : Noordoost-Brabant als nieuwe zetel voor verdreven religieuzen. Brabants Heem (‘s Hertogenbosch), LX, 2008, 3-4, pp. 102-110. 61765 Verbraak (Gwendolyn). William Tyndale en de illegale boekhandel : een biblio- grafische zoektocht naar de drukkers van Tyndales Nieuwe Testamenten uit 1536. De boekenwereld : tijdschrift voor boek en prent, XXIV, 2007, 1, pp. 5-17. 61766 Wilkinson (Robert John). The Kabbalistic scholars of the Antwerp Polyglot Bible. Leiden; Boston, Brill, 2007, XI-141 p. (Studies in the history of Christian traditions 138). [The Northern scholars: Masius, the role of Postel, Guy Lefevre de la Boderie, Plantin and the Antwerp Project]

(2) L’église catholique: l’organisation; les séculiers; les réguliers; la doctrine; la pratique religieuse; les saints - De katholieke kerk: de inrichting; seculiere geestelijkheid; de religieuzen; de leer; de godsdienstpraktijk; de heiligen

61767 Desmette (Philippe). Le séminaire de Tournai sous l’Ancien Régime. Esquisse historique. In: Maillard-Luypaert (M.). Séminaire de Tournai. pp. 3-12. [Cfr. n° 60550] 61768 Neyts (Ciska). De parochie van Heist-aan-zee en de impact van de Negenjarige Oorlog (1689-1697). Rond de Poldertorens (Oostkerke), L, 2008, 4, pp. 103-152. 61769 Preneel (Arnold). Overzicht van de inkomsten van de kerk en van de kerkelijke instellingen van Ardooie anno 1618. Heemkundige Kring Ardooie-Koolskamp. Jaarboek, 2008. 61770 Pycke (Jacques). L’inventaire du Trésor des chartes du Chapitre cathédral de Tournai de 1422-1533 dit “Grand Répertoire”. Presentation suivie de l’édition de la ‘Tabula brevis’ et de son index. Tournai, Archives de la Cathédrale ; Université catholique de Louvain, 2008, 63 p. (Tournai, art et histoire. Instruments de travail 8). 61771 Timmermans (Bert). The chapel of the Houtappel Family and the Privatisation of the church in Seventeenth-Century Antwerp. In: Lombaerde (P.). Innovation and experience in the early baroque. pp. 175-186. [Cfr. n° 61904] 61772 Van Butsele (P.). Renteboek van de Sint-Martinus-kerk van Ronse. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 173-188. 61773 Van der Jeught (François). Matthias Estrix (1600-1636), pastoor van Asse en Oratoor. - De Mechelse familie Esschericx. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 2, pp. 265-283. 94* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61774 Crick (E.), Vertonghen (H.). Een pastoor op diplomatieke missie. Manuaal (1689- 1692) van Carolus Tourneur, pastoor van Merchtem. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XLI, 2008, pp. 507-513. 61775 Arenz (Karl-Heinz). De l’Alzette à l’Amazone : Jean-Philippe Bettendorff et les jésuites en Amazonie portugaise (1661-1693). Luxembourg, Linden, 2008, 801 p. (Publications de la Section historique de l’Institut grand-ducal de Luxembourg 120).

61776 Carnier (Marc). Het Belgische onderzoek naar de geschiedenis van mannelijke religieuze instituten vóór 1797. Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis - Revue belge de philologie et d’histoire, LXXXVI, 2008, 3/4, pp. 793-808. 61777 Corswarem (Emilie), Van Wymeersch (Brigitte), Delfosse (Annick), Drèze (Céline), Proot Goran, Wuidar (Laurence). Musique et jésuites en provinces flandro- et gallo-belges aux XVIIe et XVIIIe siècles. Liège, Société liégeoise de Musicologie, 2008, 244 p. 61778 Bellen (Marcel). De cisterciënzerinnenabdij Mariënrode te Rotem (Halen) : ten tijde van de reformatie en de godsdienstoorlogen (1550-1650). Halen, Stadsbestuur Halen, 2007, 140 p. 61779 De Baets (Peter). Het Nazareth-klooster omstreeks 1570. Rond de Poldertorens (Oostkerke), L, 2008, 1, pp. 24-26. 61780 Van Acker (Jan). 17de-eeuwse zwakzinnigen bij de Veurnse cellebroeders. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 464-467. 61781 Van der Jeught (François). Anna Catharina de la Hoese (° Asse 1730), religieuze in de abdij van Roosendael bij Walem (Mechelen). Ascania (Asse), LI, 2008, pp. 50-56. 61782 Verdée (J.). De betekenis en de rol van de Gentse dominicanen in de bestrijding van de reformatie. Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, 2008, pp. 259-289. 61783 de Hennin de Boussu Walcourt (Philippe Robert). Margueritte de Hennin : Abbesse à Nivelles, 1562-1623. Waterloo, chez l’auteur, 2008, 90 p. 61784 Timmermans (F.). Bernardus Truijts, van Kartuizermonnik tot reguliere kanunnik van de orde van St. Augustinus in Sint Jakob op de Koudenberg te Brussel. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 2, pp. 225-254. 61785 Van der Jeught (François). Anna Catharina de la Hoese (° Asse 1730), religieuze in de abdij van Roosendael bij Walem (Mechelen). Ascania, LI, 2008, pp. 50-56. 61786 Verleyen (Wilfried). Dom Arnoldus Motmans (1530-1597) verkozen abt van Affligem: een bewogen leven. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 3, pp. 417-466.

61787 Gielis (Marcel). Leuven theologians as opponents of Erasmus and of humanistic theology. In: Rummel (Erika). Biblical humanism and scholasticism in the age of Erasmus. Leiden, Boston, 2008, pp. 197-214. 61788 De Vuyst (Julien). Bijdrage tot het godsdienstig leven in het Land van Rode. Drie- maandelijks tijdschrift van het Heemkundig Genootschap Land van Rode (Gentbrugge), XXXV, 2008, 143, pp. 78-86. 61789 Kirkland-Ives (Mitzi). ‘Capell nuncapato Jherusalem noviter Brugis’ : The Adornes family of Bruges and holy land devotion. Sixteenth century journal, XXXIX, 2008, 4, pp. 1041-1064. 61790 Muller (Jeffrey M.). Communication visuelle et confessionalisation à Anvers au temps de la Contre-Réforme. XVIIe siècle. Bulletin de la ‘Société d’Etude du XVIIe Siècle, LX, 2008, 3, pp. 441-482. 61791 Verheye (Staf). Henri de Codt contra de reformatie. Iepers Kwartier (Ieper), XLIV, 2008, 2, pp. 45-84. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 95*

61792 Bowen (Karen Lee), Thijs (Alfons K.L.). Marian pilgrimage sites in Brabant. A bibliography of books printed between 1600-1850. Leuven, Peeters, 2008, XXII-369 p. (Miscellanea Neerlandica 37). 61793 Duerloo (Luc). Scherpenheuvel-Montaigu: un sanctuaire pour une politique emblématique. 17e siècle / Société d’étude du 17e siècle, LXIII, 2008, pp. 423-439. 61794 Duerloo (Luc). Scherpenheuvel: de basiliek: het geloof der vaderen. In: Tollebeek (J.) e.a. België: een parcours van herinnering. I. pp. 124-135. [Cfr. n° 60552] 61795 Javaux (Jean-Louis). Une perle en Famenne: la chapelle de Saint-Barthélemy à Gemblinne (1758-1759). De la Meuse à l’Ardenne, 2008, 40, pp. 117-148. 61796 Minnen (Bart). De Mariakapel van Rotselaar-Heikant. Ontstaan en oudste geschiedenis (17de-18de eeuw). HOGT: Haachts oudheid- en geschiedkundig tijdschrift HOGT, 2008, 3. 61797 Pycke (Jacques). La confrérie de la Transfiguration au Mont-Saint-Aubert puis à la cathédrale de Tournai du 15e au 18e siècle. In: Pycke (.), Dupont (A.). Archives et manuscrits précieux tournaisiens, 1. pp. 123-152. [Cfr. n° 60882] (3) Le jansénisme; la franc-maçonnerie; le judaïsme; la sorcellerie - Het jansenisme; de vrijmetselarij; het judaïsme; hekserij

61798 O’Connor (Thomas). Irish Jansenists, 1600-70 : religion and politics in Flanders, France, Ireland and Rome. Dublin, Four Courts Press, 2008, 415 p. ( Irish in Europe monographs). 61799 Vanysacker (Dries). Bibliotheca Lamiarum. 4: Witchcraft, excorcism, possession, diabolism and temptation: frontiers of faith in early modern Europe. Revue d’histoire ecclésiastique (Louvain-la-Neuve), CIII, 2008, 1, pp. 179-193. 61800 Lebrun (Jean-Claude). Quand la justice de Villance se prononçait... sur des accusations de sorcellerie! Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 4-20. [17e s.] 61801 Vallaey (Willy). Een heksenproces, ‘Magdaleene Ledau, tooveresse, metten viere gherecht’, 1589-1596. Roselare, Stad Roselare, 2008, 64 p. (Archief onder de loep 1). 61802 Plennevaux (Michel). Catherine Jacquemin d’Ochamps, accusée de sorcellerie et exécutée en 1604. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 21-29. f. La vie culturelle - Het culturele leven

(1) Les courants de pensée; l’humanisme; l’imprimerie; la situation linguistique - Geestelijke stromingen; het humanisme; de drukkunst; taaltoestanden

61803 Arblaster (Paul). Antwerp and Brussels as inter-European spaces in news exchange. In: Dooley (Brendan). The dissemnation of news and the emergence of contemporaneity in early modern Europe. Farnham, Burlington, 2010, pp. 193-205. 61804 de Vries (Annette). Cultural mediators. Artists and writers at the crossroads of tradition, innovation and reception in the Low Countries and Italy 1450-1650. Leuven, Peeters, 2008, 212 p. (Groningen studies in cultural change 31). 61805 Dhombres (Jean), Radelet-de Grave (Patricia). Une mécanique donnée à voir. Les thèses illustrées défendues à Louvain en Juillet 1624 par Grégoire de Saint-Vincent S.J. Turnhout, Brepols, 2008, 551 p. (De diversis artibus. Collection de travaux de l’académie internationale d’histoire des sciences 82). 61806 Vanpaemel (Geert). Mechanics and Mechanical Philosophy in Some Jesuit Mathematical Textbooks of the Early 17th Century. In: Laird (W.), Roux (S.) eds. Mechanics and Natural Philosophy before the Scientific Revolution.D ordrecht, Springer. 2008, pp. 259-274. 96* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61807 Vanden Broecke (Steven). Het humanisme van de Renaissance. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 96-110. [Cfr. n° 61467] 61808 Loutsch (Claude). La notion de patrie chez les humanistes luxembourgeois. Hémecht : Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - revue d’histoire luxembourgeoise, LX, 2008, 3-4, pp. 269-283. 61809 Thoen (Paul), Tournoy (Gilbert). Lucretia Lovaniensis. The Louvain humanists and the motif of Lucretia’s suicide. Humanistica Lovaniensia: Journal of Neo-Latin Studies, LVII, 2007, pp. 87-119. 61810 Timmermans (Bert). Patronen van patronage in het zeventiende-eeuwse Ant- werpen. Een elite als actor binnen een kunstwereld. Amsterdam, Aksant, 2008, 427 p. (Studies stadsgeschiedenis 3 ).

61811 Curtis(Catherine). The social and political thought of Juan Luis Vives: concord and counsel in the christian commonwealth. In: Fantazzi (Charles). A companion to Juan Luis Vives. pp. 113-176. [Cfr. n° 61815] 61812 De Baets (Peter). Familiale achtergrond van drie Brugse humanisten: Lampsonius, Fruterius en Colvius. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 3, pp. 154-172. 61813 Del Nero (Valerio). The ‘De disciplinis’ as a model of a humanistic text. In: Fantazzi (C.E.). A companion to Juan Luis Vives. pp. 177-226. [Cfr. n° 61815] 61814 Fantazzi (Charles Emmanuel). Vives and the ‘emerginati’. In: Fantazzi (C.E.). A companion to Juan Luis Vives. pp. 65-111. [Cfr. n° 61815] 61815 Fantazzi (Charles Emmanuel). A companion to Juan Luis Vives. Leiden, Brill, 2008, VIII-430 p. (Brill’s companions to the Christian tradition 12) 61816 George (Edward V.). A view of the ‘De veritate fidei christianae’.I n: A companion to Juan Luis Vives. 2008, pp. 315-357. 61817 Mack (Peter). Vives’s contributions to rhetoric and dialectic. In: Fantazzi (C.E.). A companion to Juan Luis Vives. pp. 227-276. [Cfr. n° 61815] 61818 Tracy (James D.). Princely Auctoritas or the Freedom of Europe: Justus Lipsius on a Netherlands Political Dilemma. Journal of Early Modern History, XI, 2007, 4-5, pp. 303-329. [Justus Lipsius (Overijse, 1547 - Leuven 1606)] 61819 van der Heijden (Maria P.C.). Juan Luis Vives: icoon van de vroegmoderne armenzorg. In: Van Eijnatten(Joris), van Lieburg (Frederik A.), de Waardt (Hans). Heiligen of helden : opstellen voor Willem Frijhoff. Amsterdam, Bakker, 2007, pp. 61-71. 61820 Gonzaléz Gonzaléz (Enrique). Juan Luis Vives : works and days. In: Fantazzi (C.E.). A companion to Juan Luis Vives. pp. 15-64. [Cfr. n° 61815] 61821 Ragazzini (Luca). Rappresentare la memoria: una visione emblematica dell’eucarestia nelle ‘affixiones’ del collegio gesuitico di Bruxelles (1631). Rivista di Storia e’Letteratura Religiosa, XLIII, 2007, 1, pp. 31-67.

61822 Roegiers (Jan). At the Origin of Revolution: printing in Exile. Quaerendo: a quarterly journal from the Low Countries devoted to manuscripts and printed books, XXXVIII, 2008, 4, pp. 322-332. 61823 Weekes (Ursula). The interplay between prints and illuminated manuscripts in Brigittine convents of the Low Countries during the sixteenth century. In: Lowden (John), Bovey (Alixe). Turnhout, Brepols, 2007, 234 p. 61824 De Paepe (Timothy). Opera op de Antwerpse drukpers. Een commercieel interessante onderneming tussen 1682 en 1714. De gulden passer. Jaarboek van de vereniging van Antwerpse bibliofielen, LXXXVI, 2008, pp. 43-60. 61825 Diels (Ann). De familie Collaert (ca. 1555 - 1630) en de prentkunst in Antwerpen. Archief en Binliotheekwezen in België, 2010, 88 (speciaal nummer), 412 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 97*

61826 Van Rossem (Stijn). The bookshop of the counter-reformation revisited. The Verdussen company and the trade in catholic publications, 1585-1648. Quærendo : a quarterly journal from the Low Countries devoted to manuscripts and printed books, XXXVIII, 2008, 4, pp. 306-312. 61827 Wilkinson (Robert John). The Kabbalistic scholars of the Antwerp Polyglot Bible. Leiden; Boston, Brill, 2007, 141 p. (Studies in the history of Christian traditions 138). 61828 Bowen (Karen Lee), Imhof (Dirk). Christopher Plantin and engraved book illustrations in sixteenth-century Europe. Cambridge, Cambridge University Press, 2008, XVI - 458 p. 61829 D’hondt (Jan). Een merkwaardige inkijk in het laatste levensjaar van drukker Pieter de Sloovere, 1767. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 2, pp. 86-99. 61830 François (Wim). The Antwerp printers Christoffel und Hans (I) van Ruremund, their Dutch and English bibles, and the intervention of the authorities in the 1520s and 1530s. Archiv für Reformationsgeschichte, CI, 2010, pp. 7-28. 61831 Leys (Kathleen). Typographus. L’incroyable histoire du premier ‘graphiste’ belge, Thierry Marten (1450 - 1534). Bruxelles, Aden Diffusion, 2009, 114 p. (Colloquia in Museo Erasmi 30).

61832 Coppens (Christian). “For the benefit of ordinary people” : The dutch translation of the “Fasciculus medicinae”, Antwerp 1512. Quaerendo, XXXIX, 2009, 2, pp. 168- 205. 61833 Desplenter (Youri). Vroegmoderne Nederlandse bijbelvertalingen middeleeuwser dan vermoed : vondst van een vijftiende-eeuwse getuige van het Vorsterman-psalter (1528). Tijdschrift voor Nederlandsche taal- en letterkunde, 2007, pp. 185-207. 61834 Moeyaert (Cyriel). Nederlandse schrijftaal van de Westhoek in Frankrijk. Staat van Goederen bij de dood van Jan Sapelier (+1693) in Gijvelde. De Franse Nederlanden, 2008, 33, pp. 251-253.

(2) L’enseignement, les sciences - Het onderwijs, de wetenschappen

61835 Put (Eddy). L’invasion des collèges? Les écoles latines dans les Pays-Bas méridionaux et leur visibilité archivale (1585-ca.1700). Dix-septième siècle, LX, 2008, 240, pp. 483-494. 61836 Put (Eddy). Kostscholen op het 18de-eeuwse platteland. Rage of randverschijnsel? In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 59-69. [Cfr. n° 60530] 61837 Put (Eddy). Les autorités publiques et l’enseignement dans les petites écoles (le cas du duché de Brabant, XVIe-XVIIIe siècle). In: Desmette, P. (Ed.). Eglise, pouvoir civil et enseignement (XVIe-XVIIIe siècle). Brussel, 7 december 2007. Bruxelles, Facultés Universitaires Saint-Louis; Lille 3 - Charles de Gaulle, 2008. 61838 Schoonaert (Germain). Onderwijsstructuren te Poperinge in de 16de eeuw. Westhoek. Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en Franse Westhoek, XXIV, 2008, 1-2, pp. 7-70.

61839 Hirai (Hiro). Cornelius Gemma : Cosmology, medicine and natural philosophy in Renaissance Louvain. Pisa, Serra, 2008, 153 p. (Bruniana & Campanelliana : Supplementi 24). 61840 Vanden Broecke (Steven). De Wetenschappelijke Revolutie. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 142-156. [Cfr. n° 61467] 61841 Cauchies (Jean-Marie). Le carnet de notes d’un chroniqueur (août 1507-février 1509). Jean Lemaire de Belges; introduction, édition et commentaires par J.-M. C. Bruxelles, Académie royale de Belgique, 2008, 147 p. (Collection des anciens auteurs belges. Nouvelle série 15) 98* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61842 De Vos (Achiel). Antonius Sanderus (1566-1664) van zielzorger tot geschiedschrijver. Heemkundige bijdragen uit het Meetjesland (Eeklo), XXII, 2008, 4, pp. 157-179. 61843 Croiset (Sophie). “La recherche de la langue parfaite” dans les encyclopédies du XVIIIe siècle. In: Tilkin (F.). L’encyclopédisme au XVIIIe siècle. Actes du Colloque... pp. 191-200. [Cfr. n° 60575] 61844 Meirlaen (M.). ‘Cicero’s taal en nauwkeurige feitenkennis’. De zoektocht naar geschikte handboeken voor het vroegste geschiedenisonderwijs aan de Zuid-Nederlandse Latijnse scholen (1777-1794). Jaarboek voor de geschiedenis van opvoeding en onderwijs (Utrecht), 2008, pp. 34-55. 61845 Malaquias (Isabel). Aspects of the Scientific network and Communication of John Hyacinth de Magellan in Britain, Flanders and France. Ambix, LV, 2008, 3, pp. 255- 273. 61845bis Bougard (Michel). Le monde baroque a-t-il influencé la chimie aux XVIIe et XVIIIe siècles? Mémoires de la Société royale d’histoire et d’archéologie de Tournai (Tournai), CIV, 2008, 13 p. 61846 Bruneel (Claude). La médecine dans le ‘Journal encyclopédique’. In: Tilkin (F.). L’encyclopédisme au XVIIIe siècle. Actes du Colloque... pp. 37-57. [Cfr. n° 60575] 61847 Gautier (P.). La pharmacie et le jardin des infirmes du 18e siècle de l’abbaye de Villers-en-Brabant. In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques. pp. 91-94. [Cfr. n° 61685] 61848 Pannier (Robert A.C.). Van gissen naar weten : de geneeskunde in Brugge in de 17de eeuw, de tijd van Thomas Montanus. Brugge, Van de Wiele, 2008, 352 p.

61849 Cock (Marcel), Van Bockstaele (Geert). Geraardsbergen. Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 4, pp. 287-315. [Bespreking van plattegrond van Geraardsbergen door cartograaf Jacob van Deventer (1500/1505-1575)] 61850 Fritzen (Peter), Meurer (Peter H.). Der ’Lutzenburgii typus’ der Antwerper Verlages Gerard de Jode : ein Neufund und neue Erkenntnisse zur ältesten gedruckten Landkarte des Herzogtums Luxemburg. Hémecht : Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - revue d’histoire luxembourgeoise, LX, 2008, 2, pp. 173-190. [Gerard de Jode (1509 - 1591)] 61851 Gysens (Steven). Gekocht op de openbare veiling op 7 oktober 1598’. Handschriften uit Ortelius’ bibliotheek ‘teruggevonden’ in Brussel. De gulden passer. Jaarboek van de vereniging van Antwerpse bibliofielen 07, LXXXVI, 2008, pp. 29-42. 61852 Heere (E.). Oude kaarten in een GIS: mogelijkheden en beperkingen. Caert- thresoor: tijdschrift voor de geschiedenis van de cartografie in Nederland (Alphen aan de Rijn), XXVIII, 2008, 2, pp. 33-39. 61853 Houtman (Erik). Op geestelijke gronden. Kaarten van het Bisdom Antwerpen en het Onze-lieve-vrouwenkapittel en de kloosters van Terzieken en Falcon te Antwerpen 1550 - 1791. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2009, 320 p. (Cartografische en iconografische bronnen voor de geschiedenis van het landschap in België 10). 61854 Kerkhove (H.). Bij MSRonse gezien door de bril van Antonius Sanderus (1641). Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 162-169. 61855 Lachaert (Pieter Jan). De ontwerper van de Oudenaardse maquette uit 1746. Wie was Nicolas de Nézot? In: Lachaert (P;-J). Oudenaarde 1708. Een stad... 2008, pp. 131-132. [Cfr. n° 61631] 61856 Vernaeve (Wilfried), Mertens (W.), Robijns (L.). Aalst. Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 4, pp. 243-266. [Bespreking van plattegrond van Aalst door cartograaf Jacob van Deventer (1500/1505-1575)] 61857 Piot (Marcel). Een prachtige figuratieve kaart van Winksele uit 1671 in het aartsbisschoppelijk archief te Mechelen. Heembode. Mededelingenblad (Herent), XXIV, 2008, 1, pp. 2-4. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 99*

61858 Vande Winkel (Georges). Leven en werk van cartograaf Jacob van Deventer (1500/1505-1575) : met bijzondere aandacht voor zijn plattegronden van Aalst, Ninove en Geraardsbergen. Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 4, pp. 225-242. 61859 Vanden Broecke (Steven). Gemma Frisius en de Copernicaanse astronomie. In: Roegiers (Jan), Coppens (Christiaan), Van Cleempoel (Koenraad), Vanpaemel (Geert), Vanden Broecke (Steven). Meten en weten : Gemma Frisius 1508-2008. Louvain, 2008, pp. 32-38. 61860 Vanpaemel (Geert). Dubbelportret: Michiel-Florent van Langren (ca. 1600-1675) als ingenieur en astronoom. Studium: Tijdschrift Voor Wetenschaps- en Universiteits geschiedenis - Revue De L’histoire des Sciences Et Des Universités, I, 2008, 1, pp. 13- 31. 61861 Mertens (Jacques). Maten en gewichten in het Cijferbouck van Adriaen vander Gucht (Brugge, 1569). Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 452-463.

(3) Les arts - De Kunsten

61862 Jonckheere (Koenraad). The ‘solliciteur-culturel’. The ‘solliciteur-culturel’ : some notes on Dutch Agents and the international trade in art and applied arts. De Zeventiende eeuw, XXIV, 2008, 2, pp. 162-180. 61863 Peeters (Natasja). Art fever. Art in houses of Iberian residents in Antwerp. A study of confiscation inventories (1532-1567).D utch crossing : a journal for students of Dutch in Britain, XXXII, 2008, 1, pp. 71-94. 61864 Anastasio (Pamela), Geerts (Walter). La Konstkamer italiana. I “Fiamminghi” nelle collezioni italiane all’età di Rubens. Bulletin de l’Institut historique belge de Rome (Bruxelles), LXXVI, 2008, 208 p. 61865 Campbell (Lorne), Falomir (Miguel), Fletcher (Jennifer). Renaissance faces: Van Eyck to Titian. London, National Gallery, 2008, 303 p. 61866 Cappelletti (Francesca). Primi studi per il collezionismo di paesaggi a Roma all’inizio del Seicento. In: Anastasio (P.). La Konstkamer italiana. I Fiamminghi nelle collezioni italiane all’età di Rubens. Bulletin de l’Institut historique belge de Rome (Bruxelles), 2008, pp. 11-36. 61867 Carroll (Margaret D.). Painting and politics in Northern Europe: Van Eyck, Bruegel, Rubens and their contemporaries. Pennsylvania, the Pennsylvania state university press, 2008, XX-260 p. 61868 De Gennaro (Rosanna). Da Rubens a Jordaens d’Anversa, presenze fiamminghe nella collezione messinese di Antonio Ruffo principe della Scaletta. In: Anastasio (Pamela). La Konstkamer italiana. I Fiamminghi nelle collezioni italiane all’età di Rubens. Bulletin de l’Institut historique belge de Rome (Bruxelles), LXXVI, 2006, pp. 37-61. 61869 Morselli (Raffaella). Vincenzo Gonzaga e la pittura fiamminga alla corte di Mantova : spigolature su Rubens e Pourbus. In: Ibid. pp. 137-169. 61870 Peeters (Natasja). Invisible hands ? The role and status of the painter’s journeyman in the Low Countries, c. 1450 - c. 1650. Leuven, Paris, Dudley M.A. Peeters, 2007, XXIV-173 p. (Groningen studies in cultural change 23). 61871 Périer-D’Ieteren (Catheline). Production d’atelier et exportation. Cinq versions de Sainte Famille de l’entourage de Gérard David. Revue belge d’archéologie et d’histoire de l’art - Tijdschrift voor Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis, LXXVII, 2008, pp. 27- 44. [ G.D. ca. 1460 – 1523] 61872 Rosen (J.). Adonis in Jerusalem : Rubens, Snyders and the dynamics of collaboration. Revue belge d’archéologie et d’histoire de l’art - Tijdschrift voor Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis, LXXVII, 2008, pp. 91-100. 100* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61873 Van Calster (Paul), Thys (Marianne), Pauwels (Hilde). British Royal collection. Van Bruegel tot Rubens. Tentoonstelling. Brussel. Koninklijke musea voor schone kunsten van België,16 mei 2008 - 21 september 2008. Brussel, Mercatorfonds, 2008, 223 p. 61874 Van Cauteren (Katharina), Vignaux (Anne-Laure). De Lambert Lombard à Pierre Bruegel. Renaissance et maniérisme. Bruxelles, Racine, 2008, 118 p. 61875 Van Der Stighelen (Katlijne). Pokerfaced. Flemish and Dutch baroque faces unveiled. Turnhout, Brepols, 2008, VIII-292 p. 61876 Cools (Carl). Antwerpen, het Rubenshuis. Hoe artistieke grootheid wordt opgeroepen. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. 1. pp. 136-149. 61876bis Van de Velde (Carl). Le Arti Liberali di Frans Floris ad Anversa e a Genova. In: Anastasio (P.). La Konstkamer italiana. I Fiamminghi nelle collezioni italiane all’età di Rubens. Bulletin de l’Institut historique belge de Rome (Bruxelles), LXXVI, 2006, pp. 171-193, 61877 Meulemeester (Jean Luc). De H. Geest even verstrooid De plaatsing van de Pinkstervoorstelling van Jacob van Oost de oudere in de Sint-Salvatorskathedraal. Brugge die scone (Brugge), XXIX, 2008, 3, pp. 33-36. 61877bis Meulemeester (Jean Luc). Een schilderij van Josephus Benedictus Suvée in de Brugse Sint-Walburgakerk. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 1, pp. 14-26. 61878 De Clippel (Karolien). Het barokke vrouwenlichaam en de zinnelijke esthetiek : op Rubens’ lijf geschreven. In: Dubbe (Zina) e.a. Lijf en leden: gender en het historische lichaam. Jaarboek voor vrouwengeschiedenis, XXVIII, 2008, pp. 61-84. 61879 Depoorter (Matthias). Jan van der Straet, alias Stradanus : hofkunstenaar van de Medici. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLVI, 2008, 5, pp. 24-29. (Kunstschilder, Brugge, 1523 - Firenze, 3 november 1605) 61879bis Díaz Padrón (M.). Un triptyque inédit de Pierre Pourbus : la Passion du Christ dans la Cathédrale de Soria (Espagne). Revue belge d’archéologie et d’histoire de l’art - Tijdschrift voor Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis, LXXVII, 2008, pp. 75-89. 61880 Göttler (Christine). Fire, smoke and vapour : Jan Breughel’s ‘poetic hells’: ‘ghespoock’ in early modern European art. In: Spirits unseen : the representation of subtle bodies in early modern European culture. 2008, pp. 19-46. 61881 Gustot (Pierre), Van Sprang (Sabine). Gillis Neyts. Un paysagiste brabançon en vallée mosane au XVIIe siècle. Exposition : Namur, musée provincial des Arts anciens du Namurois, du 28 juin au 5 octobre 2008. Catalogue. Namur, Société archéologique de Namur, 2008, 320 p. (Monographies du Musée des arts anciens du Namurois 36) 61882 Heinen (Ulrich). Rubens’ Bilddiplomatie im Krieg (1637/1638). In: Nowosadtko (Jutta). “Mars und die Musen” : Das Wechselspiel von Militär, Krieg und Kunst in der Frühen Neuzeit. Berlin, 2008, pp. 151-178. 61883 Janssens (Sandra). Stradanus (1523-1605), hofkunstenaar van de Medici. Brugge, Vrienden van de Stedelijke Musea, 2008, 63 p. [Brugge, 1523 - Florence, 3 november 1605; kunstschilder] 61884 Klein (Adam G.). Pieter Bruegel. Edina, Minn. ABDO Pub. Co, 2007, 32 p. [Bruegel, Pieter, ca. 1525-1569] 61885 Knust (Cornelia). Vorbild der Gerechtigkeit: Jan Provosts Gerichtsbild in Brügge, mit einem Katalog seiner Werke. Göttingen, Vandenhoeck & Ruprecht, 2007, 401 p.+ 1 CD-ROM. [Jan Provoost, Mons, ca. 1463-’65 - Brugge, 1529] 61886 Kok (Jan P.). ‘Het paradijs’ van Herri Bles. De verbeelde wereld. In: Liber amicorum voor Boudewijn Bakker. 2008, pp. 104-111, 223-225. 61887 Leeflang (Micha). Joos van Cleve and his assistants : questions of identity by ‘faults or virtues’ (‘fehler oder tugenden’)? In: Peeters (Natasja). Invisible hands? the role and status of the painter’s journeyman in the Low Countries c. 1450 - c. 1650. 2007, pp. 67-82. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 101*

61888 Merle du Bourg (Alexis). Antoon Van Dyck : portraits : exposition : Paris, Musée Jacquemart-André, du 8 octobre 2008 au 25 janvier 2009 : catalogue. Bruxelles, Fonds Mercator, 2008, 183 p. 61889 Michelli (C.). A proposito di una tela appartenuta a Vincenzo Nelli e ceduta alla Camera Apostolica della Curia Papale. In: Anastasio (Pamela). La Konstkamer italiana. I Fiamminghi nelle collezioni italiane all’età di Rubens. Bulletin de l’Institut historique belge de Rome (Bruxelles), 2006, pp. 107-135. 61890 Peeters (Natasja). Family matters : an integrated biography of Pieter Brueghel II. Revue belge d’archéologie et d’histoire de l’art - Tijdschrift voor Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis, LXXVII, 2008, pp. 45-74. [1564 - 1638] 61891 Peeters (Natasja). ‘Den quaden tyt’? : the artistic career of the young Ambrosius Francken before the Fall of Antwerp. Oud-Holland. Nieuwe bijdragen voor de geschiedenis der Nederlandsche kunst, letterkunde, nijverheid, CXXI, 2008, 2-3, pp. 99-116. 61892 Sellink (Manfred). Johannes Stradanus : gevierd Brugs schilder in Florence. Ons erfdeel : kultureel tijdschrift voor Zuidvlaamse werking in Vlaams-Nederlands- Suidafrikaanse samenwerking, 2008, pp. 58-67. 61893 Thoelen (A.). Jan-Baptist Van den Kerckhoven (1709?-1772) voor de geest gehaald. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 3, pp. 121-132. 61894 Ziggelaar (A.). Peter Paul Rubens and François de Aguilón. In: Lombaerde (P.). Innovation and experience in the early baroque. pp. 31-39. [Cfr. n° 61904]

61895 Giot (Fabrice). Stucateurs ou sculpteurs en plâtre? Approche d’une vision globale du phénomène du stuc dans les Pays-Bas méridionaux et la principauté épiscopale de Liège aux XVIIe et XVIIIe siècles. Namur, Société Archéologique de Namur, 2008, pp. 265-278. (Monographies du Musée des Arts anciens du Namurois 35). 61896 Vandenberghe (Stefan). Jean Del Cour. Meester van de barokke beeldhouwkunst. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLV, 2008, 6, pp. 26-30. [In de geest van de Contrareformatie, Del Cour in Vlaanderen...]

61897 Lombaerde (Piet). The Temple of Solomon. Its Interpretation by the Jesuit Fathers during the Early Seventeenth Century and Its Architectural Reception in the Low Countries. In: Lombaerde (P.). Innovation and experience in the early baroque. pp. 201-212. [Cfr. n° 61904] 61898 Lombaerde (Piet). Introduction. In: Ibid. pp. 15-30. 61899 Meskens (A.). Jesuits, Mechanics and the Squaring of the Circle. In: Ibid. pp. 67- 76. 61900 Tys (Rutger) m.m.v. Heirman (Michiel) e.a. Renaissance en barok. Van het Plantin-Moretushuis tot het Rubenshuis. Tielt, Lannoo, 2008, 119 p. (De Standaard architectuurbibliotheek. 1000 jaar architectuur in België 9). 61901 van Marcke de Lummen (Annie). Garden art in the “Austrian” 18th century in the Southern Netherlands. The house of Habsburg and garden art. An international congress in Vienna (Austria), April 2007. Die Gartenkunst (Worms), XX, 2008, 2, pp. 33-40. 61902 Fabri (Ria). Light and measurement. A theoretical Approach of the interior of the Jesuit Church in Antwerp. In: Lombaerde (P.). Innovation and experience in the early baroque. pp. 125-140. [Cfr. n° 61904] 61903 Haeger (B.). The Façade of the Jesuit Church in Antwerp. Representing the Church Militant and Triumphant. In: Ibid. pp. 97-124. 61904 Lombaerde (Piet). Innovation and experience in the early baroque in the Southern Netherlands.The case of the jesuit church in Antwerp. Turnhout, Brepols, 2008, 266 p. (Architectura moderna. Architectural exchanges in Europe, 16th-17th centuries 6). 102* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61905 Lombaerde (Piet). The Façade and the Towers of the Jesuit Church in the Urban Landscape of Antwerp during the Seventeenth Century. In: Ibid. pp. 77-96. 61906 Poppe (N.). The Phenomenon of Day-light in the interior of the Antwerp Jesuit Church. Towards a New Interpretation. In: Ibid. pp. 141-154. 61907 Vandenbussche (Bart). De Eernegemse kerk (18de eeuw) volgens het handschrift de Hooghe. Ernigahem. Geschied-, Heem- en Familiekundige Kring (Eernegem), XXVII, 2008, 2, pp. 24-34. 61908 Martens (Pieter). La défense des Pays-Bas et l’architecture militaire pendant la régence de Marie de Hongrie (1531-1555). In: Federinov (Bertrand). Marie de Hongrie. Politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. Morlanwelz, Musée royal de Mariemont, 2008, pp. 90-105. [Cfr. n° 61475] 61909 Dehon (Didier). Les fouilles du palais de Binche: le 16e siècle. In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. 2008, pp. 140-144. [Cfr. n° 61475] 61910 Daelemans (B.). Pieter Huyssens S.J. (1577-1637), an underestimated Architect and Engineer. In: Lombaerde (P.). Innovation and experience in the early baroque. pp. 41-52. [Cfr. n° 61904]

61910bis Beghein (Stefanie). Klanken in de kathedraal. Muziekleven en muziekcollectie van de Mechelse ‘Metropolitaine, ca. 1695-1751. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 77-103. 61911 Cornaz (Marie). Les éditions musicales publiées à Bruxelles au XVIIIe siècle (1706-1794). Catalogue descriptif et illustré. II. Bruxelles; Bern; Berlin; Frankfurt am Main, PIE-Peter Lang, 2008, 321 p. (Etudes de musicologie 2). 61912 Heyde (Herbert). Entrepreneurship in pre-industrial instrument making. In: Schmuhl (Boje E. Hans). Musikalische Auffürungspraxis in nationalen Dialogen des 16. Jahrhunderts. [Cfr. n° 61913bis] 61913 Lambrechts-Douillez (Jeannine), Koster (John). Antwerp harpsichordmakers in the 16th and 17th century outside the Ruckers-Couchet family. Recent findings based on archival and organological research. Antwerp, 2009, 127 p. (Mededelingen van het Ruckers-Genootschap 8). 61913bis Schmuhl (Boje E. Hans), Omonsky (Ute). Musikalische Auffürungspraxis in nationalen Dialogen des 16. Jahrhunderts. Teil 1 : Niederländisches und deutsches weltliches Lied zwischen 1480 und 1640 : XXXIII. Wissenschaftliche Arbeitstagung Michaelstein, 6. bis 8 Mai 2005. Musikinstrumentenbau-Symposium (26th : 2005 : Michaelstein, Germany). Augsburg; Michaelstein, Wissner; Stiftung Kloster Michaelstein, 2007, 2 vol, 288 p. (Michaelsteiner Konferenzberichte 72). 61914 Moens (Karel). Zur frühen Geschichte der Geige in Brüssel. In: Ibid. 61915 Grimp (Louis Peter). Alte und neue Lieder : Dichotomien im Antwerpener Liederbuch. In: Ibid. 61916 Noël (André). Cloche coulée par Pierre Bouvrie pour l’abbaye de Lobbes. Musée en Piconrue. Art religieux et croyances populaires en Ardenne et Luxembourg, 2008, 89, p. 2. en 1727. 61917 T’Hooft (Sigrid). ‘Italianità’ in Brussels around 1650. The opera ‘Ulisse nelol’isola di Circe’ by Giuseppe Zamponi. In: Herr (Corinna), Zórawska-Witkowska (Alina). Italian opera in Central Europe, 1614 - 1780. Berlin, Berlin Wissenschaftl. Verlag, 2008, pp. 87-101. (Musical life in Europe 1600 - 1900). 61918 Cornaz (Marie). Henry Vieuxtemps. Sur les traces d’un jeune violoniste virtuose. Monte Artium, Journal of the Royal Library of Belgium, 2008, 1, pp. 57-72. 61920 Brown (Cynthia J.), Sutch (Susie). Vroeg zestiende-eeuwse Frans-Nederlandse relaties : Pierre Gringores ‘Entreprise de Venise’ en de Antwerpse ‘Venegien’. Spiegel der Bibliographie de l’Histoire de Belgique 103*

letteren: tijdschrift voor Nederlandse literatuurgeschiedenis en -wetenschap (Antwerpen, Den Haag), IL, 2007, 2, pp. 197-211. 61921 Buyens (Vincent). Een Haagse weerklank als aanzet tot een eigen Brussels geluid. Specifieke literaire beïnvloeding over de staatsgrens heen. De zeventiende eeuw : cultuur in de Nederlanden in interdisciplinair perspectief : tijdschrift van de Werkgroep Zeventiende Eeuw, 2008, pp. 52-65. 61922 Goris (Jan-M.). Het onderscheid tussen Brabantse steden en vrijheden op de gilde- en rederijkerswedstrijden (15de en 16de eeuw). Historisch jaarboek van Herentals, XVIII, 2008. 61923 Porteman (Karel), Smits-Veldt (Mieke B.). Een nieuw vaderland voor de muzen. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1560-1700. Amsterdam, Bakker, 2008, 1053 p. 61924 Van Bruaene (Anne-Laure). Om beters wille. Rederijkerskamers en de stedelijke cultuur in de Zuidelijke Nederlanden (1400-1650). Amsterdam, Amsterdam University Press, 2008, 376 p. 61925 Van Bruaene (Anne-Laure). L’écriture de la mémoire urbaine en Flandre et en Brabant (XIVe - XVIe siècle). In: Crouzet-Pavan (É.). Villes de Flandre et d’Italie (XIIIe - XVIe siècle). pp. 149-164. [Cfr. n° 60558] 61926 Van Bruaene (Anne-Laure). Differentiatie. In: Vermeir (R.) e.a. Een inleiding tot de geschiedenis van de Vroegmoderne Tijd. pp. 245-253. [Cfr. n° 61467] 61927 van Dixhoorn (Adriaan), Sutch (Susie). The Reach of the Republic of Letters. Literary and learned societies in late medieval and early modern Europe. Leiden, Brill, CLXVIII, 2008, 520 p. (Studies in Intellectual History). 61928 Jacobs (Jan). De actualiteit van een erfgoedbeweging: een bijdrage tot de geschiedenis van de Bossche rederijkerskamer Moyses-Bosch. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVI, 2007, 2, pp. 97-123. 61929 Vandommele (Jeroen). ‘Herewith the poet Doth Reveal’ : The poetical pageant of the Antwerp Landjuweel of 1561 as an innovative transmitter of the concept of harmony. In: de Vries (Annette). Cultural mediators : Artists and writers at the crossroads of tradition, innovation and reception in the Low Countries and Italy 1450 - 1650. Leuven, 2008, pp. 161-179. (Groningen studies in cultural change 31).

61931 Verbij-Schillings (Jeanne). Les relations entre femmes et livres. Essai d’une typologie à partir de la Bibliotheca Neerlandica Manuscripta. In: Legaré (Anne- Marie). Livres et lectures de femmes en Europe entre Moyen Âge et Renaissance. [Colloque international tenu à l’Université de Lille 3, les 24, 25 et 26 mai 2004]. Turnhout, Brepols, 2007, pp. 163-174. 61932 Adam (Renaud), de Schepper (Marcus). Bibliotheca Lipsiana Bruxellensis. Boeken van Justus Lipsius bewaard in de Koninklijke Bibliotheek van België. Ter gelegenheid van de tentoonstelling “Constanten in roerige tijden” gehouden in het Erasmushuis van 1 december 2006 tot 4 februari 2007. Brussel, Erasmushuis, 2007, 270 p. 61933 Desmette (Philippe). Les autres livres imprimés anciens. In: Maillard-Luypaert (M.). Le séminaire de Tournai. pp. 137-139. [Cfr. n° Maillard-Luypaert] 61934 Gonzalo Sanchez-Molero (José Luis). La biblioteca de María de Hungría y la bibliofilia de Felipe II. In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. 2008, pp. 156-173. [Cfr. n° 61475]

61935 Proot (Goran). Gebruikssporen in programmaboekjes voor het collegetoneel van de jezuïeten in de Provincia Flandro-Belgica (1575-1773). Leiden, Nederlandse Boekhistorische Vereniging, 2008, 1 vol. 104* Bibliografie van de Geschiedenis van België

61936 Proot (Goran), Egghe (Leo). Estimating editions on the basis of survivals. Printed programmes of jesuit plays in the “Provincia Flandro-Belgica” before 1773, with a note on the “Book historical law”. New York, Bibliographical society of America, 2008, 1 vol. 61937 Stroobants (A.). Het rederijkerstoneel. Dendermonde, Stedelijke musea & stads archief, 2008, 64 p. (Dendermonde op de planken 1). 61938 Stroobants (A.). Toneel in Dendermonde. Dendermonde, Stedelijke musea & stadsarchief. 2008, 160 p. (Dendermonde op de planken 2).

61939 Belozerskaya (Marina). Critical mass: importing luxury industries across the Alps. In: Alexander-Skipnes (Ingrid). Cultural Exchange between the Low Countries and Italy (1400-1600). Turnhout, Brepols, 2006, pp. 161-178, 284-285. [tapestries and armour] 61940 Caignie (Frans). Majolicategels uit de Sint-Augustinuskerk. Antwerpen, Stads bestuur, 2008, 40 p. (Rapporten van het Stedelijk informatiecentrum archeologie & monumentenzorg 3). 61941 Caignie (Frans), van den Eynde (G.). Majolicavloertegels: een overzicht. In: Koldeweij (E. F.). Over de vloer : met voeten getreden erfgoed. pp. 78-89. [Cfr. n° 60548] 61942 Caen (Joost), de Munck (Bert). Les métiers: entre la qualité des oeuvres et l’innovation technologique. Recettes et prescriptions techniques pour la production de vitraux dans les Pays-Bas méridionaux du 15e au 18e siècle. In: Boulanger (Karine), Hérold (M.). Le vitrail et les traités du Moyen Âge à nos jours. Actes du 23e colloque international du {N:Corpus Vitrearum}, Tours 3-7 juillet 2006. Bern, Lang, 2008, pp. 149-176. 61943 Périer-D’Ieteren (Catheline). Un rondel de vitrail méconnu des anciens Pays-Bas conservé à Bologne. Namur, Presses Universitaires de Namur, 2008, pp. 277-286; 401- 402.

61944 Buchanan (Ian). The tapestry collection of Mary of Hungary. In: Federinov (B.). Marie de Hongrie : politique et culture sous la Renaissance aux Pays-Bas. 2008, pp. 145-155. [Cfr. n° 61475] 61945 Cremades (Fernando Checa), Delage (Agnès), Prot (Frédéric). Tapisseries flamandes pour les ducs de Bourgogne, l’empereur Charles Quint et le roi Philippe II. Exposition. Gand, Kunsthal Sint-Pietersabdij, du 21 novembre 2008 au 29 mars 2009. Catalogue. - Vlaamse wandtapijten voor de Bourgondische hertogen, keizer Karel V en koning Filips II. Tentoonstelling. Gent, Kunsthal Sint Pietersabdij, 21 november 2008 tot 29 maart 2009, catalogus. Bruxelles; Brussel; Madrid, Mercatorfonds; Fundacion Carlos de Amberes, 2008, 270 p. 61946 Duverger (Erik). Documenten betreffende de Antwerpse tapijthandelaar Cornelis De Wael, erfgenaam van de firma Wauters. 1 : 1632-1694. 2 : 1695-1741. Brussel, Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, 2008, 2 vol. (Fontes historiae artis Neerlandicae - Bronnen voor de kunstgeschiedenis van de Nederlanden IV). 61947 Maes De Wit (Yvan). Franco-Flemish tapestries, 1450-1520 - Flemish tapestries, 1500-1750 (Brussels, Antwerp, Bruges, Flanders). In: Brosens (Koenraad). European tapestries in the Art Institute of Chicago. 2008. [Cfr. n° 60559] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 105*

2. Principauté de Liège, Looz, Stavelot-Malmédy - De vorstendommen Luik, Loon, Stavelot-Malmédy a. Les princes-évêques, le chapitre Saint-Lambert, les institutions, le droit; les événe- ments politiques, militaires et diplomatiques - De Prins-bisschoppen, het St.-Lambre- chtskapittel, de instellingen, het recht; politieke, militaire en diplomatieke gebeurtenissen

61949 Druez (Laurence). Inventaire des archives du Conseil ordinaire de la Principauté de Liège : XVIe-XVIIIe siècles. Supplément. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 21 p. (Archives de l’Etat à Liège. Inventaires 103). 61950 Souvereyns (Geert), Bijsterveld (Arnoud-Jan). De gewestelijke en lokale overheidsinstellingen van het graafschap Loon tot 1795. De graven van Loon. Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 2, pp. 111-152. 61951 Druez (Laurence). Inventaire des archives des Cours des Voirs-Jurés, XVIe-XVIIIe siècles. Supplément. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 14 p. (Archives de l’Etat à Liège. Inventaires 105). 61952 Druez (Laurence). Inventaire des archives du tribunal et des réviseurs des XXII, XVIIe-XVIIIe siècles. Deuxième partie. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 31 p. (Archives de l’Etat à Liège. Inventaires 107). 61953 Druez (Laurence). Inventaire des archives de la Chambre des comptes de la principauté de Liège : XIVe-XVIIIe siècles. Supplément. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 86 p. (Archives de l’Etat à Liège. Inventaires 108). 61954 Druez (Laurence). Inventaire des archives de la souveraine et capitale Cour Féodale de Liège, XIVe-XVIIIe siècles. Supplément. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 15 p. (Archives de l’Etat à Liège. Inventaires 104). 61955 Demoulin (Bruno). La Principauté de Liège. Champ clos des rivalités franco- espagnoles (1595-1648). Revue du Nord (Lille), XL, 2008, 377, pp. 717-728. b. La vie économique et sociale - Het economische en sociale leven

61956 Breuer (Jacques). Les armuriers établis à liège entre 1600 et 1800. Listes nominatives, organisation professionnelle, localisation. Le Musée d’armes (Liège), XXXIV, 2006, 112-113, pp. 1-34. 61957 Mora-Dieu (Guillaume). La maison en pan-de-bois de la rue Saint-Hubert à Liège. In: Tollet R.(ed.). Le logis en Pan-de-Bois dans les villes du bassin de la Meuse Moyenne 1450-1650. pp. 269-272. [Cfr. n° 60766] 61958 Bruyere (Paul). Chantage et séquestration. Le coup de force du comte de Megen contre la cité de Liège (1557 - 1564). In: Cauchies (J.-M.). “L’envers du décor.... pp. 277-289. [Cfr. n° 60557]. 61959 Pirard (F.). Le quartier Neuvice à Liège, reflet de l’évolution du pan-de-bois liégeois depuis le bas Moyen Âge. In: Tollet R.(ed.). Le logis en Pan-de-Bois dans les villes du bassin de la Meuse Moyenne 1450-1650. pp. 287-290. [Cfr. n° 60766] 61960 Henneau (Marie-Elisabeth). Soins du corps chez les cisterciennes des Pays- Bas méridionaux et du pays de Liège à l’époque moderne. In: Dubuisson (Michel). Infirmeries monastiques. pp. 111-114. [Cfr. n° 61685] . 61961 Welkenhuysen (A.), Van de Sijpe (L.). Het Luikse prijsboek van 1664 nader bekeken. Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 2008, 3, pp. 225-237. 106* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(2) La société; les campagnes, seigneurs et seigneuries - De maatschappij; het platteland, heren en heerlijkheden

61962 Lambiet (Thomas). Les Pays d’Outre-Meuse aux XVIIème et XVIIIème siècles. Bulletin de la Société d’histoire et d’archéologie du Plateau de Herve (Herve), 2007, 87/88. 61963 Coun (Theo). De cijnsregisters van de heerlijkheid Pietersheim 1499-1781. Limburg - Het oude Land van Loon (Hasselt), LXXXVII, 2008, 3, pp. 279-288. 61964 Wilkin (Alexis). La perception du moyen âge liégeois à la veille de la Révolution, vue à travers les concours historiques de la Société d’Émulation. In: Tilkin (F.). L’encyclopédisme au XVIIIe siècle. Actes du Colloque... pp. 241-254. [Cfr. n° 60575]. c. La vie culturelle: l’enseignement; l’imprimerie, les sciences; les arts - Het culturele leven: het onderwijs, de drukkunst, de wetenschappen; de kunsten

61965 Bernard (Bruno). “Instruire les jeunes gens d’une infinité de choses qu’ils ignorent”. L’Encyclopédie portative’ publiée en 1771, à Liège, par Denis de Boubers. In: Ibid. pp. 127-139. 61966 Droixhe (Daniel). Voltaire et les débuts du ‘Journal encyclopédique’ : Une collaboration médiatique sous contrôle. In: Ibid. pp. 95-112. 61967 Couvreur (Manuel). Les rubriques de faits divers dans le ‘Journal encyclopédique’. In: Ibid. pp. 59-76. 61968 Gilissen (Pierre). Jean-Jacques Tutot, imprimeur, libraire et éditeur au pays de Liège à la fin du XVIIIe siècle.B ulletin de l’Institut archéologique liégeois, CXIII, 2007, pp. 133-200. 61969 Laudin (Gérard). L’Allemagne littéraire et savante dans le ‘Journal encyclopédique’. In: Tilkin (F.). L’encyclopédisme au XVIIIe siècle. Actes du Colloque... pp. 143-167. [Cfr. n° 60575] 61970 Vanwelkenhuyzen (Nadine). Il Giornale enciclopedico di Liegi. In: Ibid. pp. 77- 94. 61971 Corbesier (Laurence). L’encyclopédisme dans le ‘Journal historique et litteraire’ de François-Xavier de Feller et dans le ‘Journal général de l’Europe’ de Pierre-Henri- Marie Lebrun (1785 - 1791). In: Ibid. pp. 201-212. 61972 Oger (Cécile), Denoël (Sophie), Strivay (David), Weber (Georges). La peinture murale à Liège au XVIe siècle. Analyse technologique d’une peinture de la cathédrale Saint-Paul de Liège. Namur, Institut du Patrimoine wallon, 2008, pp. 137-143. (Les Dossiers de l’IPW, 5). 61973 Lorenzi (Maurice). Architecture et cosmopolitisme à Liège à la fin du XVIIIe siècle. Notes et illustrations. In: Tilkin (F.). L’encyclopédisme au XVIIIe siècle. Actes du Colloque... pp. 231-240. [Cfr. n° 60575] 61974 Ferrad (Jean). Une importante édition nouvelle de musique d’orgue liégeoise du XVII siècle: “Liber fratum Cruciferorum Leodiensium”, 1617. L’Organiste (Bas Oha), XL, 2008, pp. 9-12. 61975 Roose (P.). Het orgel uit 1644-1646, of hoe pastoor Joannes Giselinus zichzelf verzekerde van eeuwige nagedachtenis. In: Ibid. pp. 318-321. [Cfr. n° 60540] 61976 Corswarem (Emilie), Schiltz (Katelijne), Vendrix (Philippe). Der Lütticher Fürstbischof Ernst von Bayern als Musik-Mäzen (1580 - 1612). In: Pietschmann (Klaus). Das Erzbistum Köln in der Musikgeschichte des 15. und 16. Jahrhunderts : Kongressbericht Köln 2005. Kassel, 2008, pp. 311-329. (Beiträge zur rheinischen Musikgeschichte 172). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 107*

61977 Marcil (Yamine). L’attrait du ‘Journal encyclopédique’ pour les récits de voyage. In: Tilkin (F.). L’encyclopédisme au XVIIIe siècle. Actes du Colloque... pp. 21-36. [Cfr. n° 60575] 61978 Opsomer (Carmélia), Gason (Pierre). Présence de l’encyclopédisme dans les bibliothèques liégoises. In: Ibid. pp. 113-126.

D. Époque contemporaine - Hedendaagse tijd, 1789-2007

1. Par tranches chronologiques - In chronologische volgorde a. Généralités; La révolution brabançonne et liégeoise - Algemeenheden; De Brabantse en Luikse omwenteling

61979 Bracke (Nele). Een monument voor het land. Overheidsstatistiek in België, 1795- 1870. Gent, Academia Press, 2008, 467 p. (Historische economie en ecologie). 61980 Cortjaens (Wolfgang), De Maeyer (Jan), Verschaffel (Tom). Historism and cultural identity in the Rhine-Meuse region. - Historismus und kulturelle Identität im Raum Rhein-Maas. Tensions between Nationalism and regionalism in the Nineteenth century. - Das 19. Jahrhundert im Spannungsfeld von Regionalismus und Nationalismus. Leuven, Universitaire Pers Leuven, 2008, 432 p. (KADOC Artes 10). 61981 Dassen (Patrick), Groen (Petra). Van de barricaden naar de loopgraven : oorlog en samenleving in Europa 1789-1918. Amsterdam, Bakker, 2008, 336 p. 61982 Wenselaers (Selm). De laatste Belgen. Een geschiedenis van de Oostkantons. Amsterdam, Meulenhoff, 2008, 197 p.

61983 Bath (Raymond). La révolution brabançonne et la révolution liégeoise de 1789, suivi de Tambour battant. Montignies-sur-Sambre, chez l’auteur, 2007, 26 p. 61985 Daniels (Jan H.J.). Oostenrijks Opper-Gelder, Roermond en de Brabantse Revolutie. Spiegel van Roermond : jaarboek voor Roermond, 2008, pp. 6-49. 61986 Dankers (Tim). Drukken met de lezer in het vizier. Een inhoudelijk-typografische analyse van pamfletten in dialoogvorm rond de Brabantse Omwenteling (1790). De gulden passer. Jaarboek van de vereniging van Antwerpse bibliofielen 07, LXXXVI, 2008, pp. 115-150. 61987 Kempeneers (Paul T.C.). Leg de wapens neer. Inlevering van de vuurwapens in Aarschot (1789). Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008. 61988 Lernout (G.). Onrust in Halle tijdens de Brabantse Omwenteling (1789-1790). Hallensia (Halle), XXX, 2008, 4, pp. 3-6. 61989 Lierneux (Pierre). Comité 1789. Bibliographie des Révolutions belgique et liégeoise, 1792-2008. www.1789brabant.be/biblio_nl_1.html. 61990 Suykens (Hans). De hoed van de vrijheid. Publieke opinie en de Brabantse Omwenteling in Herentals. Herentalse geschiedkundige kring. Jaarboek, XVIII, 2008. 61991 Raxhon (Philippe). Luik: de Sint-Lambertuskathedraal. De leegte van de revolutie. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. pp. 164-177. [Cfr. n° 60552] 61992 Notteboom (Hugo). Die vermaledijde en vervloeckte vijgen. Een politiek-religieus conflict in Eeklo (1791-1792). Appeltjes van het Meetjesland: jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (Maldegem), 2008, pp. 21-52. 108* Bibliografie van de Geschiedenis van België b. L’époque française - De Franse tijd

61993 Journée (W.). Philippe en de Eerste Slag van Neerwinden. Ons Landen erfdeel, LXXIV, 2008, pp. 53-68. 61994 Denys (Franz). Poperinge, de landsverdediging en de verdragen van Campoformio & Lunéville, 1793/1797-1810. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 418-445. 61995 Van den Bossche (Geert). ‘Alles veranderd in de wereld’ : de Franse tijd in de Zuidelijke Nederlanden volgens ‘De sysse-panne’ (1795-1798). Stookschriften : pers en politiek tussen 1780 en 1800, 2008, pp. 253-270, 342-345, 356-357. 61996 Logie (Jacques). L’établissement de la frontière Est des départements réunis en 1795. In: Mazauric (Claude). Frontières et espaces frontaliers du Léman à la Meuse. Recompositions et échanges de 1789 à 1814 ; Actes du colloque de Nancy, 25 - 27 novembre 2004. Nancy, 2007, pp. 143-154. 61997 Minke (Alfred). Die politischen Verhältnisse zwischen Maas und Rhein von 1780 bis 1820. In: Eine Gesellschaft von Migranten. Kleinräumige Wanderung und Integration von Textilarbeitern... pp. 26-40. [Cfr. n° 63047] 61998 Niebes (Pierre-Jean). Inventaire des archives de la préfecture du département de Jemappes 1800-1814. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 472 p. (Archives de l’Etat à Mons. Inventaires 90). 61999 van Boven (Maarten Willem). Een Belgisch openbaar ministerie in de Hollandse departementen tijdens de inlijving bij Frankrijk, 1810-1813. Pro memorie : bĳdragen tot de rechtsgeschiedenis der Nederlanden, 2008, pp. 54-72. 62000 Van den Abeele (Andries). Het eerste stadsbestuur van Brugge na de inlijving bij de Franse Republiek, 22 januari 1795 - 7 maart 1796. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 2, pp. 51-68.

62001 Istasse (Cedric). Impôts du temps jadis... Deux documents relatifs à la perception de l’an V dans le département de Sambre-et-Meuse. Cahiers de Sambre-et-Meuse, LXXXIV, 2008, pp. 116-119. 62002 Kasdi (Mohamed), Terrier (Didier). Un processus continu de développement industriel. Le textile dans la région lilloise (années 1770 - années 1820). Annales historiques de la Révolution française, 2, 2008, 352, pp. 121-154.

62003 Gobin (Marjorie). La déportation du curé de Jeanjean de Gérouville à l’île de Ré (1798-1800). In: 750e anniversaire de Gérouville, 1258-2008. pp. 61-69. [Cfr. n° 61024] 62004 Horemans (Jean-Marie). Séguestre, inventaire et administration des biens de l’abbaye de Lobbes, 1793 : archives nationales à Paris. Lobbes, Cercle de recherches archéologiques, 2008, 52 p. 62005 De Zutter (C.). De boerenkrijg te Herzele en de letterkundige Pieter Johan Robyn. Aanslag van 3 Brumaire Jaar 7 (24 oktober 1798). Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 1, pp. 27-40. 62006 François (Pieter). Turnhout: het standbeeld van Pieter Corbeels. De boerenkrijg of David tegen Goliath. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 150-163. [Cfr. n° 60552] 62007 Lacour (Pierre-Yves). Les commissions pour la recherche des objets d’arts et de sciences en Belgique, Allemagne, Hollande et Italie : 1794 - 1797. Des voyages naturalistes? In: Bourguinat (Nicolas). Voyager en Europe de Humboldt à Stendhal. Contraintes nationales et tentations cosmopolites, 1790-1840. Paris, 2007, 2139 p.

62008 Breyne (Leen). Het dagelijks leven in Wervik tijdens de Franse periode. www. ethesis.net, Universiteit Gent.Masterscriptie Geschiedenis, 2007. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 109*

62009 Burm (Ellen). Feest in de stad. Festiviteiten te Brussel onder het Franse regime (1795-1815). Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 4, pp. 10-27. 62010 De Clerck (Daniël). Schilder Jozef Ottevaere ontmoet de Engelse vampierenschrij- ver John Polidori in 1814. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 2, pp. 69-79. 62011 Schoon (Edmond). Verkoop van de watermolen te Meldert op 17 februari 1804. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 3, pp. 215-225 (afl. 2); 330-347 (afl. 3). 62012 Van Acker (Lucien). Franse vrijheidsbomen en tricolore kokarden in Ardooie. Heemkundige Kring Ardooie-Koolskamp. Jaarboek, 2008. 62013 Vanhaecke (Luc). Ons verzet tegen Napoleon. Smokkel en ontsnappingsroutes tussen Duinkerke en Vlissingen tijdens het Keizerrijk (1804-1814). Brugge, in eigen beheer, 2008, 224 p.

62015 Devoldere (Wilfried). Enkele soldaten van Napoleon uit Beveren-Roeselare. ‘T Stamboompje: driemaandelijks tijdschrift (Roeselare), XXXIII, 2008, 1, pp. 1-12. 62016 MacDougall (Ian). All men are brethren : French, Scandinavian, Italian, German, Dutch, Belgian, Spanish, Polish, West Indian, American, and other prisoners of war in Scotland during the Napoleonic Wars, 1803-1814. Edinburgh, 2008, xxii- 905 p. 62017 Smith (Digby). Geïllustreerde encyclopedie van uniformen van de Napoleontische Oorlogen : een deskundig, diepgaand naslagwerk over de officieren en soldaten uit de revolutionaire en de Napoleontische periode 1792-1815. Utrecht, Veltman, 2008, 256 p. [Vertaald uit het Engels] 62018 Soldaten van Napoleon - Verzameling Provinciaal Centrum Oostende [ CD-ROM ]. Oostende, WF, 1 CD-Rom 62019 Arcq (Alain), Couvreur (Pierre), Firoud (Dib), Sonmereyn (André-Charles). La bataille de Wavre et le combat de Namur : 18 - 21 juin 1815. L’épilogue de la campagne de Belgique. Allonzier-la-Caille, Historic’one, 2008, 111 p. (Les batailles oubliées 11). 62020 Raxhon (Philippe). De Leeuw van Waterloo. Een trefpunt van verleden, heden en toekomst. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 178-199. [Cfr. n° 60552] 62021 Tamelander (Michael). Waterloo. Belgien 1815. Stockholm, Norstedt, 2008, 959 p. 62022 Tondeur (Jean-Philippe), Courcelle (Patrice), Meganck (Paul), Pattyn (Jean- Jacques). Le Caillou. Bruxelles, Editions de la Belle alliance, 2007, 111 p. (Waterloo 1815, les carnets de la campagne 10). 62023 Tondeur (Jean-Philippe), Courcelle (Patrice), Meganck (Paul), Pattyn Jean- Jacques). Genappe : le 17 juin et la nuit du 18 au 19. Bruxelles, Editions de la Belle alliance, 2007, 111 p. (Waterloo 1815, les carnets de la campagne 11). 62024 Antoine (François). Les autorités “hollandaises” et la frontière franco-belge, 1814 - 1815. In: Mazauric (Claude). Frontières et espaces frontaliers du Léman à la Meuse : Recompositions et échanges de 1789 à 1814 ; Actes du colloque de Nancy, 25 - 27 novembre 2004. Nancy, 2007, pp. 203-216. 62025 Sanders (Georges). Histoire et fabrication de la Croix de l’Ordre de l’Union et des ordres hollandais (1806 - 1810). Bulletin du Musée royal de l’Armée et d’Histoire Militaire, I, 2007, 1, pp. 17-39. c. L’époque du Royaume-Uni; la révolution de 1830 - De periode van het Verenigd Koninkrijk; de omwenteling van 1830

62026 Weijermars (Janneke). ‘Die Hansworstery was te zeer in het oog lopend om niet door alle verstandigen te worden afgekeurd’ : Brest van Kempen, een Hollandse boekhandelaar in Brussel 1821-1830. De boekenwereld : tijdschrift voor boek en prent, 2007, pp. 66-88. 110* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62027 Janssens (Guy M.), Steyaert (Kris) m.m.v. Pierret (Bernard). Het onderwijs van het Nederlands in de Waalse provincies en Luxemburg onder koning Willem I (1814- 1830) : niets meer dan een boon in een brouwketel? Brussel, VUBPress, 2008, 463 p. (Onbekend taalverleden 1). 62029 Kromhout (Sander B.). De neerlandisatiepolitiek van Willem I : ‘zonder scherpe sporen kan dit onwillig volk niet bereden worden’. Historisch nieuwsblad : tweemaandelijks magazine over geschiedenis en het historisch bedrijf, XVII, 2008, 1, pp. 26-33. 62030 Landuyt (G.). De Lancasterscholen in de Kempen onder Willem 1. Taxandria: jaarboek van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van de Antwerpse Kempen. Nieuwe Reeks (Turnhout), LXXX, 2008, pp. 307-328. 62031 Weijermars (Janneke). Goede boeken in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden 1815–1830. De verspreiding van het katholieke gedachtegoed door de firma Hanicq te Mechelen. De gulden passer. Jaarboek van de vereniging van Antwerpse bibliofielen, LXXXVI, 2008, pp. 151-167.

62032 Niebes (Pierre-Jean). Inventaires des archives de l’Intendance du Département de Jemappes 1814-1815 et du Gouvernement de la Province de Hainaut durant la période hollandaise 1815-1830. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 562 p. (Archives de l’État à Mons. Inventaires 91). 62033 Vanhecke (Eline). Conseil raed of raad: Vlaamse stadskanselarijen ten tijde van Willem I. Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (Gent), CXVII, 2007, 1, pp. 81-101. 62034 Delsaerdt (André). Aarschotse vrijwilligers van 1830. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 1, pp. 28-29. 62035 Dubois (Sébastien). Les autographes relatifs à la Révolution belge de 1830 et aux débuts de l’indépendance de la Belgique du Musée royal de Mariemont. Les cahiers de Mariemont, 2008, 37-38, pp. 55-63. 62036 Huijbrechts (Jan). Trouw aan Oranje : Antwerpen 1830-1832. Brussel, Egmont, 2007, 333 p. 62037 Janssens (Jeroen). Brussel: het Martelaarsplein. Het pantheon van 1830. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 190-205. [Cfr. n° 60552] 62038 Lambiet (Thomas). Les événements de 1830 à Aubel et à Herve. Bulletin de la Société d’histoire et d’archéologie du Plateau de Herve (Herve), 2008, 80/90, pp. 31-40. 62039 Lierneux (Pierre). Le sarrau, vêtement emblématique de la Belgique révolution- naire de 1830. Bulletin des Musées royaux d’art et d’histoire - Bulletin van de Konink- lijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (Bruxelles-Brussel), LXXVI, 2008, pp. 59-81. 62040 Ongena (Ophelia). Een Stekense pastoor en de Belgische Onafhankelijkheid. De stem van Joannes Baptiste Van de Kerckhove op het Nationaal Congres. D’Euzie: tijdschrift van de Heemkundige Kring. voor Groot Stekene, XXVII, 2008, 1, pp. 23-26. d. La Belgique unitaire - Het unitaire België, 1830-1993

(1) Etudes générales - Algemene werken

62041 Verschaffel (Tom). Tongeren: het standbeeld van Ambiorix. De roem van de oude Belgen. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 34-45. [Cfr. n° 60552] 62042 Beland (Daniel), Lecours (André). Nationalism and social policy. The politics of territorial solidarity. Oxford; New York, Oxford University Press, 2008, X-255 p. [Belgium : nationalism, state reform and social security] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 111*

62043 Beyen (Marnix). Natievorming en democratie in een West-Europees perspectief. In: Witte (E.) e.a. Natie en democratie, 1890-1921.... pp. 373-375. [Cfr. n° 60580] 62044 Cortjaens (Wolfgang). Verkehrte Welt. Regionale Identität als Katalysator moderner Nationenbildung. Eine Einführung. In: Cortjaens (W.). Historism and cultural identity in th Rhine-Meuse region. pp. 33-57. [Cfr. n° 61980] 62045 Cortjaens (Wolfgang), De Maeyer (Jan), Verschaffel (Tom). An upside-down World. Regional Identity as a catalyst for the Development of the modern Nation States. An Introduction. In: Cortjaens (W.). Historism and cultural identity in th Rhine-Meuse region. pp. 7-32. [Cfr. n° 61980] 62046 Deneckere (Gita). The ‘Nation’ and ‘Class’: European National Master-Narratives and Their Social ‘Other’. In: Berger (Stefan), Lorenz (Chris). The Contested Nation. Ethnicity, Class, Religion and Gender in National Histories. London, Palgrave Macmillan, 2008, pp. 135-170. 62047 Erk (Jan). Explaining federalism. State, society and congruence in Austria, Belgium, Canada, Germany and Switzerland. London; New York, Routledge, 2008, XIII-168 p. (Routledge series in federal studies 17). 62048 Goergen (Jos). Bornes frontières - Grenzmaarken entre la Belgique et le Grand- Duché du Luxembourg. s.l. chez l’auteur, 2008, 175 p. 62049 Herrebout (Els). Quellen zur Geschichte Belgiens im politischen Archiv des Auswärtigen Amtes in Berlin. Praktikumsbericht und Inventar. Brüssel, Generalstaatsarchiv und Staatsarchive in der Provinz, 2008, 260 p. (Miscellanea archivistica. Studia 174). 62050 Kotek (Joël). La Belgique, un modèle original. In: Flock (Sarah), Rubes (Jan) e.a. Les Tchèques et les Belges : une histoire en miroir. [Cfr. n° 60598] 62051 Lamberts (Emiel). Religion and National Identities in Belgium. In: Altermatt (Urs). Religion und Nation. Katholizismen im Europa des 19. und 20. Jahrhunderts. Stuttgart, 2007, pp. 37-49. 62052 Majerus (Benoît). Eupen-Malmédy. Of een ambivalent expansiegebied. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 348-359. [Cfr. n° 60552] 62053 Sägesser (Caroline), Germani (David). La Communauté germanophone. Histoire, institutions, économie. Bruxelles, CRISP, 2008, 50 p. (Courrier hebdomadaire n°1986). 62054 van Ginderachter (Maarten). How useful is the concept of ethnolinguistic nationalism? On imagined communities, the ethnic-civic dichotomy and banal nationalism. In: Van Ginderachter (M.) e.a. The beloved mothertongue... pp. 1-13. [Cfr. n° Van Ginderachter] 62055 Verschaffel (Tom). In search of the Greatest Specificity. Some observations on regionalism. In: Cortjaens (W.), De Maeyer (Jan), Verschaffel (Tom). Historism and cultural identity in th Rhine-Meuse region. pp. 87-95. [Cfr. n° 61980]

(2) 1914-1918

(a) Généralités - Algemeenheden

62056 de Schaepdrijver (Sophie). A signal service. Neutrality and the limits of sacrifice in World War One Belgium. Jaarboek van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, XIX, 2008, pp. 64-82. 62057 Vangansbeke (Jeannick). Comrades in arms? Het diplomatieke steekspel tussen België en het Britse Empire in Afrika tijdens de Grote Oorlog. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 131-158. 112* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62058 Brocks (Ch.). Die bunte Welt des Krieges. Bildpostkarten aus dem Ersten Weltkrieg 1914-1918. Essen, Klartext, 2008, 294 p. (Frieden und Krieg. Beiträge zur Historischen Friedenforschung 10). 62059 Buelens (Geert). Het lijf in slijk geplant: gedichten uit de Eerste Wereldoorlog. Amsterdam, Ambo-Manteau, 2008, 685 p. 62060 Bulckaert (Jules), Desreumaux (John). Mijne herdenkingen van den oorlog 1914-1918. Ieper, Stadsarchief, 2008, 180 p. (Ieperse historische studies 12). 62061 de Mûelenaere (Nel). ‘Zin aan de waanzin’. Britse en Duitse regimentsgeschiede- nissen als monumenten van herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 279-311. 62062 De Schaepdrijver (Sophie). “We who are so cosmopolitan”. The War Diary of Constance Graeffe, 1914-1915. Brussel, 2008, 560 p. (Studies over de Eerste Wereldoorlog. Algemeen Rijksarchief. - Etudes sur la Première Guerre mondiale. Archives générales du Royaume 14). 62063 de Schaepdrijver (Sophie). Antimémoire d’une antimémoire : Les occupations de l’écrivain belge Georges Eekhoud. In: Laserra (Annamaria). Mémoires et Antimémoires littéraires aux XXe Siècle : La Première Guerre mondiale. Bruxelles, 2008, pp. 19-32. (Collection “Documents pour l’histoire des francophonies...). 62064 Fauquemberghe (Isabelle). Hommage aux Poilus : la Première Guerre mondiale à la croisée de la littérature et de l’histoire. Le fil du temps.S ociété d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 13-21. 62065 Geerts M. (ed.). De oorlogskroniek 1914-1918 van kannunik J.H. Appelmans, superior van het Klein Seminarie Mechelen. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 305-330. 62066 Korte (B.), Paletschek (S.), Hochbruck (W.) (eds.). Der Erste Weltkrieg in der populären Erinnerungskultur. Essen, Klartext, 2008, 222 p. (Schriften der Bibliothek für Zeitgeschichte N. F. 22). 62067 Kozlowska (Marta). La Belgique dans la presse et la littérature polonaises : 1914 - 1918. In: Laserra (Annamaria). Mémoires et Antimémoires littéraires aux XXe Siècle : La Première Guerre mondiale. Bruxelles, 2008, pp. 387-405. (Collection “Documents pour l’histoire des francophonies. ..). 62068 Lengel (Edward G.). World War I memories : an annotated bibliography of personal accounts published in English since 1919. New York, Holt, 2008, XIV-491 p. 62069 Mignon (Nicolas). Les Grandes Guerres de Robert Vivier (1894-1989). Mémoires et écritures du premier conflit mondial en Belgique. Paris, L’Harmattan, 2008, 308 p. 62070 Plisnier (Flore). Inventaire des archives des hôpitaux civils du front 1914-1918. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 28 p. (Inventaires 418). 62071 Schoentjes (Pierre). Les véritables écrivains ont rarement dépeint ce qu’ils avaient vu” (Dorgelès) : montrer la guerre dans le roman. Genève, Droz, 2008, pp. 17-43. (La Grande Guerre : un siècle de fictions romanesques). 62072 Schoentjes (Pierre). L’image des gaz dans la littérature de la Grande Guerre. In: Laserra (Anna-Maria). Mémoires et antimémoires littéraires du XXe siècle: La Première Guerre mondiale. II. Bruxelles, Peter Lang, 2008, pp. 253-271. 62073 Schoentjes (Pierre). Fictions de la Grande Guerre. Paris, Classiques Garnier, 2008, 276 p. 62074 Schoentjes (Pierre). “C’est donc cela, la guerre” La représentation de la mort dans quelques oeuvres de la Grande Guerre”. Textyles, XXXII-XXXIII, 2007, pp. 13- 32. 62075 Schoentjes (Pierre), Deauville (Max). La boue des Flandres et autres récits de la Grande Guerre. Loverval, Labor, 2006, 364 p. (Espace nord. Récits 213). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 113*

62076 Schoentjes (Pierre), Theeten (Griet). La Grande Guerre. Un siècle de fictions romanesques. Actes du Colloque 13-15 mars 2008. Université de Gand-In Flanders Fields Museum Ypres. Genève, Droz, 2008, 438 p. (Romanica gandensia XXXVI). 62077 Van Clemen (Sam). Reisgids naar de Eerste Wereldoorlog. Musea, forten, kaarten, historie, slagvelden, wandelroutes oorlogskerkhoven. Antwerpen, Standaard uitgeverij, 2008, 476 p. 62078 Warland (Geneviève). Avatars de la “métahistoire” nationale et mise en récit de la Grande Guerre. Point de mire sur Henri Pirenne (1862 - 1922) et Ernest Lavisse (1842- 1922). In: Laserra (Annamaria). Mémoires et Antimémoires littéraires aux XXe Siècle. La Première Guerre mondiale. Bruxelles, 2008, pp. 27-63. (Documents pour l’histoire des francophonies). 62079 La Belgique dans la presse et la littérature polonaises : 1914 - 1918. Leuven, Davidsfonds, 2008, 167 p.

62080 Amara (Michaël), D’Hooghe (Vanessa), Elaut (Geertrui), Vanden Bosch (Hans), Vandeweyer (Luc). 1918. Les canons se taisent, retour à la paix ? Catalogue de l’exposition du même nom aux Archives générales du Royaume à Bruxelles (4 novembre 2008 - 28 février 2009). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 35 p. (Cata- logues 175). 62081 Ceunen (Marika). Beelden van een verwoeste stad. Openluchttentoonstelling in de Leuvense binnenstad naar aanleiding van de herdenking van de negentigste verjaardag van het einde van de Eerste Wereldoorlog. Leuven, Stad Leuven, 2008, 27 p. 62082 Dendooven (Dominiek), Chielens (Piet). World War I. Five continents in Flanders. Exhibition, Ypres, In Flanders Fields Museum, 1 May - 7 September 2008. Catalogue. Tielt, Lannoo, 2008, 191 p. 62083 Dendooven (Dominiek), Chielens (Piet). La première guerre mondiale. Cinq continents au front. Exposition : Ypres, Museum in Flanders Fields, 1er mai-7 septembre 2008. Catalogue. Bruxelles, Racine, 2008, 191 p. 62084 Dendooven (Dominiek), Chielens (Piet). Wereldoorlog I. Vijf continenten in Vlaanderen. Tentoonstelling : Ieper, Flanders Fields Museum, van 1 mei-7 september 2008 & Brussel, Museum BELvue, van 7 oktober 2008-4 januari 2009. Catalogus. Tielt, Lannoo, 2008, 207 p. p. 62085 Krumeich (Gerd). Der Erste Weltkrieg im Museum. Das Historial de la Grande Guerre in Péronne und neuere Entwicklungen in der musealen Präsentation des Ersten Weltkriegs. In: Korte (B.) e.a. Der Erste Weltkrieg in der populären Erinnerungskultur. pp. 59-72. [Cfr. n° 62066] 62086 Reyskens (Rina), Vankevelaer (Rik). Lambert Vankevelaer : een kleine soldaat in de grote oorlog. Tentoonstelling, Bree, Collegekapel van het stadhuis, 7 tot 16 november 2008. Bree, Geschied- en Heemkundige Kring Groot-Bree, 2008, 96 p. 62087 Guerre & paix : Spa de 1914 à 1920. Exposition : Spa, Musée de la ville d’eaux, 2008. Catalogue. Spa, Musée de la ville d’eaux, 2008, 88 p. 62088 Par sacrifice: 14-18, la Flandre, une terre meurtrie. Une exposition du Musée départemental de Flandre, [Mairie de Cassel, 19 septembre-19 octobre 2008]. [Bailleul], Musée de Flandre, 2008, 33 p.

62089 Cherlet (Lucien). De Militaire kapel: Brugges oorlogsmonument. Brugge garnizoensstad. 2008, pp. 39-46. [Cfr. n° 60537] 62090 Uit het dagboek van Jozef Cool: de Groote oorlog - 90 jaar later. tentoonstelling van 1 tot 16 november 2008. Ken uw dorp. Jaarboek van de Heemkundige Kring (Lede), XXXV, 2008, pp. 53-71. 62090bis Benvindo (Bruno). Henri Storck, cineast in bezet België. Soma Berichtenblad (Brussel), XLI, 2008, pp. 42-43. 114* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62090ter Depauw (Claude), Hossey (Jacqyes). Le journal de guerre de Léon Van Coppenolle 1916-1918. Le fil du temps. Société d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 55-73. 62091 Desfossés (Y.), Jacques (A.), Prilaux (G.). L’archéologie de la Grande Guerre. Rennes, Editions Ouest-France, 2008, 127 p. (Collection histoire Inrap).

62092 Amara (Michaël). Un oubli de l’histoire. Les travailleuses belges en exil durant le Première Guerre mondiale. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXIX, 2008, pp. 8-11. 62093 Amara (Michaël). Inventaire des archives du Ministère de l’Intérieur au Havre relatives aux Colonies scolaires belges en France et en Suisse 1914-1919. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 26 p. (Inventaires 412). 62094 Amara (Michaël), de Schaepdrijver (Sophie). Des belges à l’épreuve de l’exil France, Grande-Bretagne, Pays-Bas. Les réfugiés de la Première Guerre Mondiale. Bruxelles, Editions de l’université de Bruxelles, 2008, 422 p. 62095 Balthazar (Herman) i.s.m. Calcoen (Rita). Fotoalbum van het krijgsgevangenen- kamp Göttingen (1915-1918), instrument van de Duitse Belgienpolitik. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 76-84. 62098 Jansoone (Roger). De lotgevallen van een Oostendse refugee in Groot-Brittannië tijdens WO I. De Plate. Tijdschrift van de Koninklijke Heem- en Geschiedkundige Kring (Oostende), 2008, pp. 77-79 (afl. 3); 93-97 (afl. 4); 122-124 (afl. 5). 62099 Postema (Fokke). Onafzienbare heidevlakten : vluchtoord Oldebroek en Nunspeet. Barneveld, Koninklijke BDU Uitgevers, 2008, 96 p. (Belgische vluchtoorden op de Veluwe 1914-1918, 1). 62100 Reijngoudt (Anton). Gehalveerde mensen : het Belgenkamp in Harderwijk 1914- 1918. Barneveld, BDU/Boeken, 2004, 96 p. (Schaffelaarreeks 35). 62101 Symoens (Bernard). Inventaris van het archief van “The Central Register of War Refugees - Central Register of Belgian Refugees” 1914-1919. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 46 p. (Inventarissen 420). 62102 van Bruggen (Gerard). De hei is groot genoeg : vluchtoord Ede. Barneveld, Koninklijke BDU Uitgevers, 2008, 144 p. (Belgische vluchtoorden op de Veluwe 1914- 1918. Dl. 2, nr. 47).

(b) Les événents militaires - Het militaire verloop

62104 Antier (Chantal), Walle (Marianne), Lahaie (Olivier). Les espionnes dans la Grande Guerre. Rennes, Éd. Quest-France, 2008, 228 p. (Écrits). 62104bis Arcq (Alain), van Yperzeele (Achille), Vincent (Florent). Leernes & Collarmont : 22 août 1914. [Les oubliés de la bataille de Charleroi]. Annecy-le-Vieux, Historic’one, 2008, 109 p. 62105 Baert (Koen). Kemmel 1918 : hoe Ieper uit de greep van de Duitsers bleef. Brugge, Klaproos, 2008, 128 p. 62106 Bare (Pierre), Close (Nicole). Le fil rouge 1914-1918. Une barricade électrisée édifiée par l’ennemi à la frontière belgo-néerlandaise dès 1915. Herstal, Pierre Baré, 2008, 256 p. 62107 Barton (Peter) m.m.v. Banning (Jeremy). De slagvelden van Wereldoorlog I. Van de eerste slag om Ieper tot Passendale : het hele verhaal. Tielt, Lannoo, 2008, 392 p. + dvd-rom; 2de druk. [Vertaald uit het Engels] 62108 Bauwens (Jacques). De Ijzer. Het ultieme front. Leuven, Davidsfonds, 2008, 257 p. 62108bis Becker (Jean-Jacques). Dictionnaire de la Grande Guerre. Bruxelles, André Versaille, 2008, 263 p. (Références). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 115*

62109 Belanger (Adrien). La Grande guerre : chronologie, plans, cartes, illustrations, annotations sur l’armée, la troupe, les batailles, le matériel, les armes, etc. en parallèle de la transcription des extraordinaires journaux de guerre d’Adrien Almaric. Domérat, chez l’auteur, 2008, 549 p. 62110 Beun (Johan), Chielens (Piet), Decrock (Stefaan) e.a. De mijnenslag van 1917 : thematische fietsroute. Brugge, Westtoer, 2007, 40 p. 62111 Billiet (Jaak). De vijf oorlogsjaren van soldaat Ursmar D’Hondt. Verslag van een Oostrozebeekse vuurkruiser in de eerste Wereldoorlog. De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 2, pp. 207-236. 62112 Blom (Rick). Honger. Een geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog. Tielt, Lannoo, 2008, 332 p. 62113 Braet (Marnik). Eerste Ruiseleedse soldatenslachtoffers van augustus 1914. De slag op de zeven zillen (18 augustus) en de herinneringen van Raymond Neirynck (+1964). De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 2, pp. 261-276. 62114 Brandt (Susanne). Reisen zu den Schlachtfeldern des Ersten Weltkriegs. In: Korte (B.). Der Erste Weltkrieg in der populären Erinnerungskultur. pp. 201-212. [Cfr. n° 62066] 62115 Callewaert (Ferdy). Roeselare...’ene ontzaglijke massa van lijken, allen in een ver- schrikkelijke staat van ontbinding’ (Huib Hoste). In: West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 69-84. 62116 Callewaert (Ferdy). Duitse leger bereidt zich goed voor op geallieerd offensief - 1918. - Eindoffensief door de ‘Geallieerde Legergroep Vlaanderen’ 28-30 september 1918. Mandeldal (Roeselare), 2008, pp. 79-85 (afl. 3); 109-117 (afl. 4) 62117 Chaerle (Dries), Chielens (Piet), Maes (Steven), Sinaeve (Wouter). De Groote Oorlog : de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek : beleef het verhaal van 15 oorlogsgetuigen. Tielt, Lannoo, 2008, 95 p. 62118 Clarysse (Eddy). Den Grooten Oorlog en zijn menselijk leed. In: Warnier (B.). West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. pp. 21-36. [Cfr. n° 62241] 62119 Coucke (J.). Kroniek van een Vlaamse soldaat tijdens de mobilisatie, oorlog en krijgsgevangenschap. Spaenhiers Koekelare: jaarboek, 2008. 62120 De Wilde (Johan R.J.). Achttien soldatenbrieven van Franciscus Casteels uit Oosterzele. Driemaandelijks tijdschrift van het Heemkundig Genootschap Land van Rode (Gentbrugge), XXXV, 2008, 142, pp. 34-68. 62121 Debaeke (Siegfried). De dood met de kogel. Elf arme drommels ten onrechte gefusilleerd? Brugge, Klaproos, 2008, 207 p. 62122 Debaeke (Siegfried). Onthoofding aan het IJzerfront : het bloedstollende verhaal van een Belgische militair die door de Franse meesterbeul werd terechtgesteld. Brugge, De Klaproos, 2008, 94 p. 62123 Debaeke (Siegfried). De gekste dag van de oorlog : hoe een dwaas gerucht tot een ongeziene massahysterie leidt. Brugge, De Klaproos, 2008, 78 p. 62124 Decuypere (Dirk). 5 juni 1917. De ondraaglijke lichtheid van een luchtgevecht. Derde slag van Ieper in Menen-Geluwe. In: West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 43-52. 62125 Deneckere (Bernard). Luchtoorlog boven België, 1914. Van Antwerpen tot de Zee. Roeselare, Roularta Books, 2010, 208 p. 62126 Denoulet (Willy), Meuris (Patrick). De Slag bij Waregem, de laatste stuiptrekking van Wereldoorlog I in Waregem. In: West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 97-106. 62127 Depoorter (Christiaan). De Duitse Kriegsmarine te Poperinge. Aan de Schreve. Kring voor Heemkunde. Poperinge en omstreken, XXXVIII, 2008, 4, pp. 23-32. 62128 Desreumaux (John). De slag in en om Kruiseke 20-31 oktober 1914 : naar Duitse bronnen. Wervik, in eigen beheer, 2008, 196 p. 116* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62129 Donnell (Clayton), Johnson (Hugh), Ray (Lee). The forts of the Meuse in World War I. Oxford; New York, Osprey Pub. 2007, 64 p. 62130 Gysel (André). De bevrijding van het Blankaartbekken door het Belgisch leger op 28 sept. 1918. Ooggetuigenverslag van kapitein Van Mierlo, 9de Cie 20ste linieregiment. In: West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 117-128. 62131 Hart (Peter). 1918 : A very British victory. London, Weidenfeld & Nicolson, 2008, 552 p. 62132 Houyoux (Marcel), De Ridder (Philippe). Les 7.382 militaires français tués en août 1914 dans l’Entre-Sambre-et-Meuse. Cerfontaine, Musée, 2008, 111 p. (Cahiers d’Entre-Sambre-et-Meuse 326). 62133 Jacobs (Kristof). Nieuwpoort : sector 1917. Erpe, De Krijger, 2007, 272 p. 62134 Jone (Simon). World War. Gas warfare tactics and equipment. Oxford; New York, Osprey, 2007, 64 p. 62135 Joubaud (V.). Les combats de Maissin du 22 août 1914. Récits de militaires français. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 91-96. 62136 Kendall (Paul). The Zeebrugge Raid 1918. The finest feat of arms.S pellmount, The Mill, Bromscombe Port, 2008, 351 p. 62137 Krumeich (Gerd). Langemarck. In: François (Etienne), Schulze (Hagen). Deutsche Erinnerungsorte. III. München, Verlag C.H. Beck, 2008, pp. 292-309. (Beckeische Reihe). 62138 Lahaie (Olivier). La ligne électrifiée sur la frontière hollando-belge, 1915 - 1918. Guerres mondiales et conflits contemporains, LV/LVI, 2008, 229, pp. 55-77. 62139 Lambiet (Thomas). Le plateau de Herve dans la tourmente mémorial août 1914. Bulletin de la Société d’histoire et d’archéologie du Plateau de Herve (Herve), 2008, 80/90, pp. 31-86. 62140 Lambrecht (Eddy). Zij vielen uit de hemel 1914-1918. Aspecten van de luchtoorlog in West-Vlaanderen. Kortrijk, Groeninghe, 2008, 175 p. (Studies over de Wereldoorlog). 62141 Lampaert (Roger). Van Maas tot IJzer : België in Wereldoorlog I. Erpe, de Krijger, 2008, 399 p. (België in oorlog speciaal 8). 62142 Lampaert (Roger). Op weg naar de zevende divisie : 40 duizend Belgen buiten strijd : 1914-1918. Erpe, de Krijger, 2008, 232 p. 62143 Leach (Norman). Passchendaele. Canada’s triumph and tragedy on the fields of Flanders : an illustrated history. Regina, Coteau Books, 2008, 47 p. 62144 Meteling (Wencke). German and French regiments on the Western front, 1914 - 1918. In: Jones (Heather). Untold war : New perspectives in First World War studies. Leiden; Boston, 2008, pp. 23-61. (History of warfare 49). 62145 Middlebrook (Martin). De Keizerslag : de Duitse offensieven van 1918. Soesterberg, Aspekt, 2008, 411 p. [Vertaald uit het Engels] 62146 Morias (Chris). Helden en martelaars 17 kwartierstaten uit de Eerste Wereldoorlog. Huldenberg, VVF, 2008, 81 p. 62147 Paletscheck (S.). Der Weihnachtsfrieden 1914 und der Erste Weltkrieg als neuer (west-)europäischer Erinnerungsort. Epilog. In: Korte (B.) e.a. Der Erste Weltkrieg in der populären Erinnerungskultur. pp. 213-222. [Cfr. n° 62066] 62148 Romain (Yve). Maubeuge ; bataille d’Ellesmes (1914). Le Trèfle. Publication trimestrielle du Cercle d’histoire ‘Pierre Wins’ de Merbes-le-Château, 2008, 63. 62149 Rouha (Xavier), Indekeu (Bruno), Vanneste (Alex). De guerilla-oorlog van generaal Deschepper (herfst 1914). Erpe, De Krijger, 2008, 71 p. (België in oorlog 41) 62150 Spillebeen (Geert). Brownsea boy scouts in Flanders Fields : de eerste scouts ter wereld... gesneuveld in WO.1 begraven in Vlaanderen. Izegem, in eigen beheer, 2010, 110 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 117*

62151 Thiry (August), Van Cleemput (Dirk). Reizigers door de Grote Oorlog. De odyssee van een Belgisch pantserkorps 1915-1918. Leuven, Davidsfonds, 2008, 324 p. 62152 Van Devyvere (Filip), Van Gheluwe. Lichterveldenaars aan het front in 1915- 1916. Jaarboek van de Heemkundige Kring Karel Van de Poele (Lichtervelde), XXIV, 2008, pp. 171-193. 62153 Van Eenooghe (Frank). Soldaten van “den Grooten Oorlog” : Schuiferskapelle 1914-1918. Tielt, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde. Afdeling Tielt, 2008, 132 p. 62154 Verhelst (Dirk). Vleugels boven Hooglede - Gits : 1914-1918. Hooglede, Gemeentebestuur, 2008, 421 p. 62156 Vermeersch (Geert). De Groote Oorlog. Kachtem tijdens de inval en het eindoffensief. Ten Mandere. Heemkundige periodiek voor Izegem en omgeving, 142, 2008, 3, pp. 17-32. 62157 De Grote Oorlog: 1914-1918. Impe, Lede, Oordegem, Papegem, Smetlede, Wanzele. Lede, 2008, 248 p. 62158 Frontkaart 1914-1918 : de Grote Oorlog in de Westhoek : IJzer, Ieper, Mesen, Passendale. - Battle map 1914-1918 : the Great War in Flanders : IJzer, Ieper, Mesen, Passendale. - Carte du front 1914-1918 : la Grande Guerre en Flandre : IJzer, Ieper, Mesen, Passendale. - Frontkarte 1914-1918 : der Grosse Krieg in Flandern : IJzer, Ieper, Mesen, Passendale. s.l. Aquaterra, 2008, 64 p. + crt.

62159 De Schaepdrijver (Sophie). Gemartelde steden en verwoeste gewesten. Twee legaten van 1914-1918. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 194-207. [Cfr. n° 60551] 62160 Debruyne (Emmanuel). Patriotes désintéressés ou espions vénaux? Agents et argent en Belgique et en France occupées, 1914 - 1918. Guerres mondiales et conflits contemporains, LV-LVI, 2008, 232, pp. 25-45. 62161 François (Aurore). From street walking to the convent. Child prostitution cases judged by the Juvenile Court of Brussels during the World War One. In: Jones (Heather), O’Brien (Jennifer), Schmidt-Supprian (Christophe). Untold war : New perspectives in First World War studies. Bonn, Brill, 2008, pp. 151-177. (History of warfare 49). 62162 Tiedau (Ulrich). Rheinländer in der deutschen Besatzungsverwaltung in Belgien während des Ersten Weltkriegs. In: Breuer (Dieter). Das Rheinland und die europäische Moderne. Kulturelle Austauschprozesse in Westeuropa 1900 - 1950. Essen, 2008, pp. 39-68. 62163 Van Bosstraeten (Truus). Bezet maar beschermd. België en de markies van Villalobar tijdens de Eerste Wereldoorlog. Leuven; Voorburg, Acco, 2008, 191 p. [Bevoorrading in levensmiddelen. Marques de Villalobar, Rodrigo de Saavedra y Vinent] 62164 Verwaest (Rik). België en het oorlogsrecht: the proof of the pudding. Soma Berichtenblad (Brussel), XLI, 2008, pp. 40-41. 62165 Vandeweyer (Luc). Ontploffingsgevaar in Vlaams-Brabant na 11 november 1918 : wat bieden ons de archieven. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XLI, 2008, pp. 535-545.

62166 Baeckelandt (Roger), De Doncker (J.), Wille (Eric). Herdenking van de ‘Groote Oorlog’. Herinneringen aan mensen en gebeurtenissen. Land van de Woestijne (Aalter), XXXI, 2008, 3, pp. 1-184. 62167 Resseler (Karel). Dagboek van een bezette stad : Antwerpen onder de pinhelmen 1914-1918. Brasschaat, Pandora, 2008, 147 p. 62168 Heymans (Maarten). Arendonk in den Grooten Oorlog. Geschiedenis van een grensgemeente (1914-1918). Arendonk, in eigen beheer, 2008, 156 p. 118* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62169 Ockeley (Jaak). De Grote oorlog (1914-1918) in Groot-Asse. Ascania (Asse), LI, 2008, pp. 109-112. 62170 Depauw (Claude), Devos (Michel). Les déportés mouscronnois à Athus en 1917. Le fil du temps. Société d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 47-53. 62171 Byls (Lieven), Decru (Michel), Van Branteghem (Walter). Het inferno van het eindoffensief : Avelgem en de Eerste Wereldoorlog. Avelgem, Geschied- en Oudheidkundige Kring, 2008, 118 p. 62172 Mertens (Kamiel). Balen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Balen, Studium generale, 2008, 743 p. 62173 Nooit meer oorlog’ : Balen en Olmen tijdens WOI en WOII. Balen, Erfgoed Balen, 2008, 54 p. 62174 De Vriendt (Omer). Gefusilleerden te Boekhoute tijdens de Eerste Wereldoorlog. De twee ambachten, XVI, 2008, 2. 62175 Verbeek (A.). Het mysterie op de Duitse begraafplaats 1914-1918 in Bovekerke. Spaenhiers Koekelare: jaarboek, XV, 2007, pp. 7-20. 62176 Hilterman (R.). La gare du Nord : pendant la première guerre mondiale. Cercle d’Histoire de Bruxelles et Extensions. Anciennement Les Marolles, XXV, 2008, 3, pp. 9-14. 62177 Degezelle (Antoon), Vandenbroucke (Martijn). Verspreiders voor het vaderland. Spionage tijdens de Eerste Wereldoorlog in Deerlijk. Derlike. Driemaandelijks tijdschrift, XXX, 2008, 4, pp. 118-132. 62178 Buyse (Lies). Dendermonde en de Eerste Wereldoorlog 1914-1930. Dendermonde, Stadsbestuur, 2008, 44 p. 62179 Depauw (Claude). Bibliographie de l’histoire de la Première Guerre mondiale à Dottignies, Herseaux Luingne et Mouscron. Le fil du temps. Société d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 13-28. 62180 Cuyvers (Jos). Hoe de Duitse inval in 1914 het politieke einde van burgemeester De Coninck bezegelde. Jaarboek van de Vrijheid en het Land van Geel, XLIII, pp. 31-94. 62181 Dedobbeleir (Willem). De Groote Oorlog bekeken door een pince-nez. Edward Anseele, het socialisme en de bezetting van Gent. www.ethesis.net, Univ. Gent. Licen tiaatsscriptie Geschiedenis, 2007. 62182 Massart (Daniel). La vie quotidienne aux deux Haine durant la guerre 14- 18. Haine-Saint-Paul, Cercle d’histoire et de folklore Henri Guillemin, 2008, 274 p. (Publications 43). 62183 Vannieuwenhuyze (Philip). Harelbeke - Bavikhove - Hulste... in den anderen oorloge 1914-1918. Harelbeke, Stadsbestuur, 2008, 303 p. 62184 Bonneux (Paul), Leemans (Annie), Niesen (Georges) e.a. WO I in Groot-Herk : 1914-1918. Herk-de-Stad, Geschiedkundige Kring Groot-Herk, 2008, 379 p. 62185 Deroubaix (Jean). Le quartier des Ballons et ses voisins : Herseaux pendant la Première Guerre mondiale. Le fil du temps. Société d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 37-45. 62186 Buys (Jean-Claude), Daelman (Walter), D’Hondt (Robert) e.a. “De Grote Oorlog” 1914-1918 : Impe, Lede, Oordegem, Papegem, Smetlede, Wanzele. Lede, 2008, 248 p. 62187 Verscheure (Albert). Ingelmunster tijdens de Eerste Wereldoorlog. Den Hert (Ingelmunster), 2008, pp. 70-81. 62188 Goris (J.-M.). De Kempen en de Eerste Wereldoorlog. Herentals, Centrum voor Studie van Land en Volk van de Kempen, 2008, 86 p. (Publicaties 23). 62189 D’Haese (Dirk), m.m.v. Van Langenhoven (Bart). De Grooten Oorlog 1914-1918 en de gemeenten van Lede. De goeie en de vele minder goeie dagen van Impe, Lede, Oordegem, Papegem, Smetlede en Wanzele, tijdens vier moeilijke jaren. Lede, in eigen beheer, 2008, 120 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 119*

62190 Brumagne (Willy). Leefdaal 1914-1918, een Brabants dorp in de Groote Oorlog. Leefdaal, in eigen beheer, 2007, 115 p. 62191 Meier zu Eissen (Hans). Der Bücherraub in der DDR : Die ostdeutsche Adels- und Gymnasial-Bibliotheken 1945 - 1989 ; Der Postraub des Stasi-Generals “M” ; Dokumentation einer staatskriminellen Raubaktion ; Im historischen Rückblick ; Bibliothekskatastrophen aus drei Jahrhunderten, die Wiedertäufer in Münster, Die Zerstörung der Bibliothek in Straßburg i.E., die Universitätsbibliothek Leuven 1914 und 1940, Warschau 1944. Münster, Selbstverlag, 2007, 406 p. 62192 Van Devyvere (Filip). Lichtervelde in Duitse handen. Jaarboek van de Heemkundige Kring Karel Van de Poele (Lichtervelde), XXIV, 2008, pp. 59-83. 62193 Van Devyvere (Filip). Zomer 1914 - oorlog. Jaarboek van de Heemkundige Kring Karel Van de Poele (Lichtervelde), XXIV, 2008, pp. 15-58. 62194 Van Devyvere (Filip). Onder Duitse bezetting - 1915-1916. Jaarboek van de Heemkundige Kring Karel Van de Poele (Lichtervelde), XXIV, 2008, pp. 85-170. 62195 Hallemans (Francis), De Bondt (Louis). 1914-1918 in Londerzeel en Noordwest- Brabant een authentieke reconstructie van de gebeurtenissen in Noordwest-Brabant tijdens Wereldoorlog I. s.l. 2008, pp. 395. 62196 Boonen (Martin). Een bezette stad. .. : Maaseik tijdens de Eerste Wereldoorlog 1914-1918. Maaseik, Werkgroep Documentatie, 2008, 150 p. 62197 Pirson (Paul). Maissin pendant la première guerre. Souvenirs d’un enfant du siècle. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 58-90. 62198 Clerbout (G.). Het dagelijks leven in Mechelen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 225-304. 62199 Vansteenwegen (B.). De onderlinge verhoudingen binnen het Mechelse stadsbestuur en de relatie met de Duitse bezetter tijdens de Eerste Wereldoorlog. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 205-224. 62200 Ervynck (Gontran). 1918: het laatste oorlogsjaar te Melle. Heemkundige Vereniging De Gonde (Melle), XXXVI, 2008, 3, pp. 3-13. 62201 De Keyser (Isabelle). Moorslede Slypskapelle 1914-1918. Van bezetting tot vlucht. Mensen getuigen van WO I in Moorslede. Moorslede, Heemkundige Kring, 2008, 103 p. 62202 Lybeer (Rik). Moorslede Slypskapelle 1914-1918. Van beton tot graniet. Stenen getuigen van WO I in Moorslede en Slypskapelle. Moorslede, Heemkundige Kring, 2008, 58 p. (Moorslede - Slypskapelle : 1914-1918). 62203 De Rouck (Jean-Pierre) avec la collab. de Depauw (Claude), Fauquemberghe (Isabelle), Van de Voorde (Véronique). Mouscron 1914-1918 N’oubliez pas ! Mouscron, 2008, 24 p. 62204 Luyssaert (Jan). Nevelse gemeenten onder vuur en Duitse bezetting. Kleine mensen in de Groote Oorlog (1914-’18) (deel I en II). Het Land van Nevele: driemaandelijks tijdschrift (Nevele), XXXIX, 2008, pp. 140 (afl. 4 a); 134 p. (afl. 4b) 62205 De Brauwer (Jozef). Oordegem en Smetlede tijdens de Grote Oorlog 1914-1918. Wetteren, Universa, 2008, 156 p. 62206 Cosijns (Ludo). 90 jaar geleden… Opstal en de Groote Oorlog. Ter Palen: driemaandelijks tijdschrift (Buggenhout), XXXII, 2008, pp. 1-13 (afl. 1); 73-80 (afl. 2). 62207 Van der Fraenen (Jan). Aan Joseph Braet. Door de Duitschers voor den kop geschoten den 11 augustus 1916. Een oorlogsheld uit Oudenaarde, dagboek en herinnering. Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, XLV, 2008, pp. 305- 362. 62208 Baccarne (Robert). Poelcapelle 1917 : een spoor van tankwrakken. Langemark- Poelkapelle, in eigen beheer, 2007, 112 p. 120* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62209 Aelbrecht (Vincent). A propos du Risquons-Tout durant la Grande Guerre : le témoignage de l’abbé Emile Bouche. Le fil du temps. Société d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 31-35. 62210 Aspeslagh (Peter). Roeselare in veertien-achttien. De verzorging van zieken en gekwetsten : het hospitaal van de paters redemptoristen & de Duitse ‘Lazarette’. Roeselare, Openbare Bibliotheek, 2008, 104 p. 62211 Callewaert (Ferdy). Bevrijding van Roeselare - 14 oktober 1918 - en de hectische maanden erna. Mandeldal (Roeselare), 2008, 6, pp. 171-196. 62212 Wannyn (L.). Ronse omstreeks 1915. II. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 365-384. 62213 Reusens (Jules). Hulde aan de gesneuvelden van Rumst, Terhagen en Reet : 1914 - 1916. Rumst, in eigen beheer, 2008, 116 p. 62214 Dhaene (Geert), Dhaene (Julus Serafien), Huylebroeck (Eddy). Huldeboek Wichelen 1914-1918 : “aan de slachtoffers van Schellebelle, Serskamp en Wichelen” : oorlogsbelevenissen van drie dorpen uit de duizend. Wichelen, in eigen beheer, 2008, 182 p. 62215 Vandormael (Herman). Sint-Pieters-Kapelle in den grooten oorlog. Het oude land van Gaasbeek.-Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 3, pp. 149-165. 62216 Vandermeulen (Jan). Thielt 1914-1918, Strategische hoogte voor Hertogen en Prinsen. Tielt, De Roede van Tielt, 2008, 163 p. 62217 Paquay (J.), de Corswarem (P.), Mertens (K.). Tongeren gedurende de Duitsche bezetting. Balen, Studium generale, 2008, 272 p. 62218 Lams (Guido). Elfrida Verkain en de Eerste Wereldoorlog. Jaarboek Ons Wingene, XI, 2008. 62219 Poelman (R.). Octaaf Declercq, slachtoffer van de eerste wereldoorlog. Heemkun- dige Kring De Oost-Oudburg: heemkundig nieuws (Sint-Amandsberg), XXXVI, 2008, 1, pp. 5-7. 62220 Vandegoor (G.). De belevenissen van Remi Van de Sande tijdens de Eerste Wereldoorlog. HOGT: Haachts oudheid- en geschiedkundig tijdschrift HOGT, 2008, 3.

62221 Antier (Chantal). Résister, espionner : Nouvelle fonction pour la femme en 1914 - 1918. Guerres mondiales et conflits contemporains, LV-LVI, 2008, 262, pp. 143-154. 62222 Boone (J.). MN7: het militaire radio luister- en zendstation te Baarle-Hertog (WO 1). Taxandria: jaarboek van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van de Antwerpse Kempen. Nieuwe Reeks (Turnhout), LXXX, 2008, pp. 15-163. 62223 Mertens (Kamiel). Janus Droogstoppel : Antwerps sluikschrijver tijdens de Eerste Wereldoorlog / Jozef Buerbaum. Balen, Studium Generale, 2008, 449 p.

(3) 1918-1940

62224 Cornilly (Jeroen). Op zoek naar wederopbouwarchieven. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 1, pp. 23-24. 62225 Cornilly (Jeroen). Tussen traditie en moderniteit. De wederopbouw van parochie- kerken in West-Vlaanderen na de Eerste Wereldoorlog. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 3, pp. 71-95. 62226 Van Regenmortel (Eva). Het Gekwetste Gewest. De aanzet tot de ontsluiting van wederopbouwarchieven. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 3, pp. 96-99. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 121*

62227 Amara (Michaël), D’Hooghe (Vanessa), Elaut (Geertrui), Vanden Bosch (Hans), Vandeweyer (Luc). De kanonnen zwijgen, opnieuw vrede? Catalogus van de gelijknamige tentoonstelling in het Algemeen Rijksarchief te Brussel van 4 november 2008 tot 28 februari 2009. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 35 p. (Educatieve dienst 174). 62228 Baclin (Guillaume). Les ‘traîtres’ devant la justice militaire. L’activité du conseil de guerre de Mons au sortir de la Grande Guerre, 1918-1919. Cahiers d’histoire du temps présent - Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis (Bruxelles-Brussel), XX, 2008, pp. 15-47.

62229 Bechet (Christophe). La révision pacifiste des manuels scolaires. - Les enjeux de la mémoire de la guerre 14-18 dans l’enseignement belge de l’Entre-deux-guerres. Cahiers d’histoire du temps présent - Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis (Bruxelles- Brussel), 2008, 20, pp. 49-101. 62230 Boehme (Olivier). Economic nationalism in Flanders before the Second World War. Nations and nationalism (Association for the study of Ethnicity and Nationalism, Cambridge), XIV, 2008, 3, pp. 542-561. 62231 Caestecker (Frank), Fraser (David). The extraterritorial Application of the Nuremberg Laws. Rassenschande und ‘Mixed’ Marriages in European Liberal Democracies. Journal of the History of International Law (Den Haag), X, 2008, 1, pp. 35-81. 62232 Devolder (Kathleen). Ministerie van Landbouw en Openbare Werken, Bijzondere Dienst voor de Heropbouw van de door de Oorlog verwoeste Gewesten in West- Vlaanderen : Plattegronden betreffende de wederopbouw van de verwoeste gewesten (1919-1925). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 73 p. (Inventarissen 414). 62233 Dujardin (Vincent). La Belgique vue de Rome (1936-1938). In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 133-148. [Cfr. n° 62759] 62234 Heynickx (Rajesh). Meetzucht en mateloosheid. Kunst, religie en identiteit in Vlaanderen tijdens het interbellum. Nijmegen, Vantilt, 2008, 479 p. 62235 Hochbruck (W.). Von Flanders Fields bis Fort Mutzig. Living histories des Ersten Weltkriegs als zweite Ableitungen der Vergangenheit. In: Korte (B.) e.a. Der Erste Weltkrieg in der populären Erinnerungskultur. pp. 157-168. [Cfr. n° 62066] 62236 Louagie (Jan). Talbot House, 1919-1931, van sluiting tot heropening. West- Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 21-36. 62237 Rousseaux (Xavier), van Ypersele (Laurence). La patrie crie vengeance ! La répression des “inciviques” belges au sortir de la guerre 1914-1918. Bruxelles, Le cri, 2008, 437 p. (Histoire). 62238 Van der Wee (Herman). Het Interbellum in België. Een sociaal-economisch tijdsbeeld. In: Dujardin (P.). Bozar LXXX. Brussel, Bozar Books, 2008, pp. 113-136. 62239 van Ypersele (Laurence). La mémoire de la grande guerre en Belgique. Un enjeu identitaire à visages multiples (1918-1945). La revue générale (Bruxelles), CXLIII, 2008, 11/12, pp. 11- 21. 62240 Vrints (Antoon). Volkskracht en voorhoede. Economisch nationalisme in Vlaan- deren tijdens het Interbellum. Ons erfdeel: Vlaams-Nederlands cultureel tijdschrift, LI, 2008, 4, pp. 176-178. 62241 Warnier (Bob), Louagie (Jan), Decuypere (Dirk). West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Ieper, West-Vlaamse Gidsenkring, 2008, 128 p. + CD-Rom. (Jaarboek West-Vlaamse Gidsenkring). 62242 Wouters (R.). Messenvechters in de grote oorlog. Na de gevierde wapenstilstand volgden de harde afrekeningen. HOGT: Haachts oudheid- en geschiedkundig tijdschrift HOGT, 2008, 3. 122* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(4) 1940-1945

(a) Généralités - Algemeenheden

62243 Roekens (Anne). Caricature. In: Aron (P.), Gotovitch (J.). Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale. Bruxelles, 2008, pp. 84-86. 62244 Aron (Paul), Gotovitch (José). Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. Bruxelles. (André) Versaille, 2008, XXVI-527 p. (Histoire). 62246 Bost (Melanie), Van Haecke (Lawrence). In: Het Belgische Gerecht en de twee Wereldoorlogen. Soma Berichtenblad (Brussel), XLI, 2008, pp. 29-32. 62247 de Telder (Robert). De Tweede Wereldoorlog door de ogen van een neutrale Belg. Bouwel, in eigen beheer, 2007, 306 p. 62248 Lanneau (Catherine). L’inconnue française : la France et les Belges francophones (1944-1945). Bruxelles; Bern; Berlin, PIE-Peter Lang, 2008, 589 p. (Enjeux internatio- naux). 62249 Luytens (Daniel-Charles), De Rubbel (Gérard). 40-45 : témoignages troublants et mystérieux. Bruxelles, Jourdan, 2008, 255 p. 62250 Van der Wee (Herman). Oorlog en monetaire politiek. De Nationale Bank van België, de Emissiebank te Brussel en de Belgische regering, 1939-1945. Forum. Revue bancaire et financière - Bank-en financiewezen, LXX, 2006, 1, pp. 8-10. 62251 Vermote (Michel). In search of information lost in facts. The archival research concerning Belgian cultural losses during World War II. In: Borák (Mecislav). Restitution of confiscated works of art. A wish or reality? The documentation, identification and restitution of the cultural assets of WW II victims. Proceedings of the international academic conference in Liberec (24-26.11.2007). Prague, Tilia Publishers, 2008, pp. 263-269.

(b) Les opérations militaires - Het militaire verloop

62252 Chazette (Alain). Atlantikwall : mythe ou realite. Paris, Editions Histoire et fortifications, 2008, 480 p. 62253 Janssen (Erik). Bruggehoofd Gent. Erpe, De Krijger, 2008, 96 p. (België onder de wapens 26). 62254 Müller (Werner). 88 mm Flak aan alle fronten. Erpe, De Krijger, 2008, 64 p. (Oorlogswapens 9). 62255 Philippart (Frank). Erfgoedgids voor de Atlantikwall in Middelkerke. Middelkerke, Gemeentebestuur, 2008, 23 p. 62256 Quadflieg (Peter M.). “Zwangssoldaten” und “Ons Jongen” : Eupen-Malmedy und Luxemburg als Rekrutierungsgebiet der deutschen Wehrmacht im Zweiten Weltkrieg. Aachen, Shaker, 2008, 173 p. (Aachener Studien zur Wirtschafts- und Sozialgeschichte 5). 62257 Thonus (Joseph). Les Fallschirmjäger. Histoire des parachutistes allemands de 1935 jusqu’ aux opérations du 10 mai 1940 en Belgique. Liège, Centre liégeois d’histoire et d’archéologie militaires, 2008, 226 p. 62258 Wuyts (Fons). Een Duitse Enigma cijfermachine in de collectie van het Koninklijk Legermuseum: militair gebruik, werking en geschiedenis van het Enigma code breken. Belgische bijdragen tot de militaire geschiedenis, I, 2007, 1, pp. 147-161.

62259 Javeau (André). Exodes et exil. Souvenirs d’un réfugié en France (10 mai 1940 - 28 août 1940). Tellin, Traces de Vie, 2008, 187 p. 62260 Kirby (Maurice), Godwin (Matthew). Operation research as counterfactual history : A retrospective analysis of the use of battlefield nuclear weapons in the German Bibliographie de l’Histoire de Belgique 123*

invasion of France and Flanders, May - June 1940. Journal of strategic studies, XXXI, 2008, 4, pp. 633-660.

62261 Cuppens (Gerd J.). Massamoord in Malmédy? Ardennen 17 december 1944 : de Kampfgruppe Peiper in de Ardennen. Hilversum, just. cop, 2008, 220 p. 62262 Elstob (Peter). Het Ardennenoffensief. Hilversum, Just, cop. 2008, 192 p. [Vertaald uit het Engels: the road block] 62263 Neillands (Robin H.). De slag om de Rijn : de bittere strijd om Arnhem, de Schelde en de Ardennen. ‘s Gravenhage, 2007, 336 p. [Vert. van: The Battle for the Rhine 1944] 62264 Passmore (David G.), Harrison (Stephan). Landscapes of the Battle of the Bulge. WW2 field fortifications in the Ardennes forests of Belgium. In: Pollard (Tony), Banks (Ian). Bastions and barbed wire. Studies in the archaeology of conflict.L eiden; Boston, Brill, 2008, 250 p. 62265 Rawson (Andrew). Het Ardennenoffensief : zeldzame foto’s uit de oorlogsarchieven. Erpe, De Krijger, 2008, 112 p. (Oorlog in beeld speciaal 1). 62266 Rawson (Andrew). La bataille des Ardennes : photos inédites d’archives de guerre. Erpe, De Krijger, 2007, 112 p. (Image de guerre spécial 1). [traduit de l’anglais: Battle of the Bulge. Rare photographs from wartime archives] 62267 Schrijvers (Peter). De schaduw van de bevrijding. België, 1944-1945. Antwerpen, Manteau; Standaard, 2008, 368 p. [Luchtbombardementen; politiek geweld...] 62268 Vanacker (Luc), Vanbeselaere (Johan). De V1 in West-Vlaanderen. Koksijde, in eigen beheer, 2007, 144 p. 62269 Zaloga (Steve). German V-weapon sites : 1943 - 45. Oxford, Osprey, 2008, 63 p. (Fortress 72).

62270 Bauters (M.). Ghilain zag, Erich kwam, Ian overwon. Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, XLV, 2008, pp. 269-304. [1944] 62271 Bergère (Marc). L’épuration économique en France à la Libération. In: Luyten (D.). L’épuration économique en Belgique. Rennes, Presses universitaires de Rennes, 2008, pp. 203-213. 62272 Dillen (Jean), Vandewynckel (André). Antwerpen 1944 : de bevrijder bespied. Erpe, De Krijger, 2008, 96 p. (België in oorlog toen en nu 5). 62273 Fierens (Edouard). Voormezele door de Amerikanen bevrijd. Iepers Kwartier (Ieper), XLIV, 2008, 3, pp. 111-116. 62274 Huijbrechts (F.). In het spoor van de Ijsberen. Taxandria: jaarboek van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van de Antwerpse Kempen. Nieuwe Reeks (Turnhout), LXXX, 2008, pp. 195-306. [Bevrijding 1944] 62275 Kesteloot (Chantal). Meensel-Kiezegem, Tongeren en Marcourt: een gedenkteken achter de kerk. Het moordend geweld bij de bevrijding. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 72-83. [Cfr. n° 60551] 62276 Seberechts (Frank). Een hart voor het geallieerde bloed” : De bevrijding van de haven van Antwerpen in 1944. Putte, in eigen beheer, 2009, 24 p. (La storia, Cahier 2). 62277 Bettinger (Sven-Claude). “Das gefügige Belgien”. Das Königreich im Zweiten Weltkrieg. Tribüne, XLVI, 2007, 183, pp. 137-144.

62278 Blondeel (Pieter). Produceren in oorlogstijd: de Tréfileries Léon Bekaert en Leon Bekaert tijdens de Tweede Wereldoorlog. Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, CXLV, 2008, 1, pp. 313-350. 124* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62279 Kennedy Grimsted (Patricia), Hoogewoud (F.J.), Ketelaar (Eric). Returned from Russia. Nazi archival plunder in Western Europe and recent restition issues. Builth Wells, Institute of art and Law, 2007, XXII-349 p. 62280 Kesteloot (Chantal). Die Stellung des Krieges in den nationalen Gesellschaften : Belgien, Luxemburg und die Niederlande. In: Echternkamp (Jörg). Der Zweite Weltkrieg in Europa : Erfahrungen und Erinnerungen. Paderborn, 2007, pp. 45-63. 62281 Laures (Eric). Le pillage dans le secteur diamantaire en Belgique. Revue d’histoire de la Shoah, 2007, 186, pp. 217-248. 62282 Lensen (Jan). “The enemy, who is he?” Despicting the German occupier in Flemish fiction on the Second World War. Krieg und Literatur, XIII, 2007, pp. 75-91. 62283 Meyer (Ahlrich), Meinen (Insa). La Belgique, pays de transit. Juifs fugitifs en Europe occidentale au temps des déportations de 1942. Cahiers d’histoire du temps présent - Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis (Bruxelles-Brussel), XX, 2008, pp. 145-194 62284 Meyer (Aldrich), Meinen (Insa). Transitland Belgien. Jüdische Flüchtlinge in Westeuropa während der Zeit der Deportationen 1942. In: Theresienstädter Studien und Dokumente, 14.2007. 2008, pp. 378-431. 62285 Piquet (Nathalie). Charbon, Travail forcé, Collaboration. Der nordfranzösische und belgische Bergbau unter deutscher Besatzung 1940 bis 1944. Essen, Klartext, 2008, 373 p. (Veröffentlichungen des Instituts für soziale Bewegungen Schriftenreihe C. Arbeitseinsatz und Zwangsarbeit im Bergbau 6). 62286 Romijn (Peter). Die alltägliche Praxis der Besatzungsverwaltung. In: Collabora- tion: Nazification? Le cas du Luxembourg à la lumière des situations française, belge et néerlandaise. Actes du colloqud internationale. Centre culturel de Rencontre abbaye de Neumünster. Mai 2006 ... 62287 Rouges (Mathieu), Van Tuyskensvelde (Sarah). Het algemeen secundair onderwijs in België tijdens de Tweede Wereldoorlog. Soma Berichtenblad (Brussel), XLI, 2008, pp. 33-34. 62288 Taubert (Fritz). “Le chant du cygne gris” oder “Collaboration” : Grau, nicht mehr schwarz-weiß. Francia 19/20 Jahrhundert, XXXIII, 2007, pp. 53-162. 62289 Van Doorslaer (Rudy). De politie in de Lage Landen en haar confrontatie met het nazisme. Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden, CXXIII, 2008, 3, pp. 378-385. 62290 Vandebroek (Hannelore). Arbeid van Belgische vrouwen in Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Soma Berichtenblad (Brussel), XLI, 2008, pp. 37-38. 62291 Vromen (Suzanne). Hidden children of the Holocaust. Belgian nuns and their daring rescue of young Jews from the Nazis. Oxford e.a. Oxford University Press, 2008, XIII-178 p.

62292 Ameeuw (Jozef), Beele (Caroline), Beun (Freddy)... Herinneringen aan beide wereldoorlogen : in Koksijde, Sint-Idesbald, Oostduinkerke, Wulpen. Koksijde, Gemeentebestuur, 2008, 80 p. 62293 Barra (Jean-Marie), Constandt (Marc). Middelkerke bezet. Beelden van Wehrmachtsoldaat Bruno Pischetrieder : juli 1940 - mei 1942. Middelkerke, Heemkring Graningate, 2008, 76 p. (Middelkerkse historische monografie 5). 62294 Belemans (Rob.), Breugelmans (Johan). Uit de lucht gevallen Heverlee - Leef- daal : 1944 : verhaal van een bemanning en een hospitaal. Heverlee, Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee, 2009, 57 p. 62295 Cornil (Paul). De oorlogsjaren te Putte : wit tegen zwart. Puurs, World wide association of writers, 2008, 439 p. 62296 Daelman (Marcel). Mijn herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Buggenhout, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde. Afdeling Aalst, 2008, 45 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 125*

62297 Desmet (Juul). Een dorp in oorlogstijd. I. Wakken Wereldoorlog I : 1914-1918. II. Wakken in de Wereldoorlog II : 1940-1944. Tielt, De Roede van Tielt, 2008, 181 p. 62298 Duponcheel (Jean). Une Kommandantur menacée par des « meurtrières » (1940- 1944). Le fil du temps. Société d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 12, pp. 75-77. 62299 Engels (Emile). Une enfance ardennaise (1932-1946) : j’avais huit ans en mai 1940. Neufchâteau, Weyrich, 2008, 319 p. 62300 Knevels (Jaak). Wereldoorlog II in Peer. Peer, Heemkundige Kring, 2008, 72 p. 62301 Latour (Jacques). 1940-1945 : Godinne et les Godinnois mobilisés, occupés et libérés. Namur, Editions namuroises, 2008, 176 p. 62302 Maroye (Marc). Inwoners van de druivenstreek slachtoffers van het oorlogsgeweld in Everbeek en Nederbrakel. Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, 1, pp. 35-43. 62303 Peetermans (Frans). Op de vlucht : oorlogsverhalen uit Gooik en Geluwe. Gooik, Heemkundige Kring, 2007, 132 p. (Bijdragen tot de Gooikse heemkunde; 17). 62304 Peetermans (Frans). Vluchten ! naklanken bij oorlogsverhalen uit Geluwe en Gooik. Gooik, Heemkundige Kring, 2008, 106 p. (Bijdragen tot de Gooikse heemkunde; 20). 62305 Quaghebeur (Roger). Westhoekjeugd in oorlogstijd.(De Westhoek in 40/45). Brugge, De Klaproos, 2008, 287 p. 62306 Rutten (Roger). Wit en zwart. Verzet en collaboratie in een Vlaams dorp. Berchem, EPO, 2008, 365 p. 62307 Scheerens (Sven). Oorlog in Brugge. Van mensen en dingen Tijdschrift voor Volkscultuur in Vlaanderen, VI, 2008, 3, pp. 240-268. [Wereldoorlog I en II] 62308 Serrien (Pieter). Tranen over Mortsel. De laatste getuigen over het zwaarste bombardement ooit in België. Antwerpen, Standaard Uitgeverij; Stad Mortsel, 2008, 302 p. [Bombardement van 5 april 1943] 62309 Surdiacourt (Dirck). ‘Erst kommt das Fressen und dann kommt die Moral’ - Geraardsbergen 1940-1944. Gerardimontium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraardsbergen, 2008, 218, pp. 15-23. 62310 Suykens (H.). Filmprogrammatie en filmcultuur tijdens de bezetting. Cases Turnhout en Hoogstraten. Taxandria: jaarboek van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van de Antwerpse Kempen. Nieuwe Reeks (Turnhout), LXXX, 2008, pp. 165-193. 62311 Van Eetvelde (Robby). De Sicherheitspolizei und Sicherheitsdienst (Sipo- SD) Aussendienststelle Antwerpen. Het politionele repertoire van een lokale Duitse politiedienst in bezet België. Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis - Cahiers d’histoire du temps présent (Brussel-Bruxelles), XV, 2008, 19, pp. 135-179. 62312 Van Houwenhove (M.). Oorlogsschade op de Hobokense bedrijven tijdens W.O. II. Tijdschrift Heemkundige Kring Hobuechen 1135, XXII, 2008, 1. 62313 Van Trimpont (Marc). Majoor Karl-Joseph Vollmer, ‘Kreiskommandant’ Aalst- Oudenaarde tijdens de Bezetting in de 2de Wereldoorlog (1940-1944). Gerardimontium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraardsbergen, 2008, 219, pp. 30-32. 62314 Vermeulen (Richard). Nooit meer oorlog. Balen en Olmen tijdens WOI en WOII. Balen, Erfgoed Balen, 2008, 55 p.

(d) La collaboration - De collaboratie

62315 Blau (Lucien). L’extrême-droite des collaborateurs. In: Collaboration, nazification? le cas du Luxembourg... [Cfr. n° 62286] 62316 De Wever (Bruno). Garde flamand.I n: Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. pp. 202-203. 126* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62317 De Wever (Bruno). Soldats flamands du front de l’est. In: Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. pp. 458-461. 62318 De Wever (Bruno). Légion flamande. In: Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. pp. 241-241. 62319 De Wever (Bruno). La collaboration en Belgique pendant la Seconde Guerre Mondiale. In: Collaboration: Nazification? Le cas de Luxembourg... pp. 272-325. [Cfr. n° 62286] 62320 Maas (Jacques). Le groupe siderurgique ARBED face a l’hegemonie nazie : collaboration ou resistance? In: Collaboration, nazification? le cas du Luxembourg... [Cfr. n° 62286] 62321 Nefors (Patrick). La collaboration industrielle en Belgique occupee 1940-1944. In: Collaboration, nazification? le cas du Luxembourg... [Cfr. n° 62286] 62322 Plisnier (Flore). Te wapen voor Hitler. Gewapende collaboratie in Franstalig België, 1940-1944. Amsterdam; Antwerpen, Meulenhoff ; Manteau, 2008, 181 p. 62323 Plisnier (Flore). Ils ont pris les armes pour Hitler. La collaboration armée en Belgique francophone 1940-1944. Bruxelles, Groupe Luc Pire;CEGES, 2008, 207 p. 62324 Saerens (Lieven). De jodenjagers van de Vlaamse SS. Gewone Vlamingen? Tielt, Lannoo, 2008, 301 p. 62325 Sax (Aline). De Weltanschaung van de Vlaamse collaborateurs tijdens de Tweede Wereldoorlog. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), 08, XXX, 2008, 3, pp. 25-28. 62326 Seberechts (Frank). Onderduikers en vluchtelingen na de Tweede Wereldoorlog. Een nieuwe onderzoekspiste. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 1, pp. 55-65. 62327 Swillen (Gerlinda). Wehrmachtkinderen: een Belgisch taboe? Soma Berichtenblad (Brussel), XLI, 2008, pp. 44-45. 62328 Van Doorslaer (Rudi). L’heritage politique de la guerre et en particulier de la collaboration en Belgique, 1945-2000. In: Collaboration, nazification? le cas du Luxembourg... [Cfr. n° 62286] 62329 Van Goethem (Herman). La Convention de la Haye et la collaboration administrative en Belgique, 1940-1944 : un status questionis. In: Collaboration, nazification? le cas du Luxembourg... [Cfr. n° 62286] 62330 Verwaest (Rik). De ‘greep naar de macht’ van de oorlogsburgemeesters als voorhoede van de Nieuwe Orde in Vlaanderen. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 4, pp. 300- 318. 62331 Wouters (Nico). Le moindre mal : la “collaboration” administrative en Belgique. In: Collaboration, nazification? le cas du Luxembourg... [Cfr. n° 62286]

62332 Aerts (Koen). Van een onverwerkt tot een onvermoed verleden. De historiografie over de bestraffing van de collaboratie na de Tweede Wereldoorlog. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 2, pp. 21-24. 62333 Aerts (Koen). La peine de mort dans la Belgique d’après-guerre : un sacrifice symbolique (1944-1950)? Histoire et mesure, XXIII, 2008, 1, pp. 191-204. 62334 Roeges (Mathieu). “Perverse, dangereuse, intrigante...”. Les stéréotypes entourant la femmme incivique à travers les procès des condamnées à mort par la justice belge après la Seconde Guerre mondiale. Cahiers d’histoire du temps présent - Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis (Bruxelles-Brussel), 2008, 20, pp. 145- 194. [Les mouvements de fuite de Juifs] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 127*

62335 Van Loon (Carolien). De geschorene en de scheerster. De vrouw in de straatrepressie na de Tweede Wereldoorlog. Cahiers d’histoire du temps present, XIX, 2008, pp. 45-78.

(e) La résistance - Het verzet

62336 Davis (Fernande K.). Girl in the belgian resistance : A wakeful eye in the underground. Wayne (Pennsylvania), Beach Lloyd Publ. 2008, XVIII-142 p. 62337 Debruyne (Emmanuel). La guerre secrète des espions belges 1940-1944. Bruxelles, Racine, 2008, 389 p. [Clarence] 62338 Debruyne (Emmanuel). Les femmes dans les services de renseignements belges. In: Vandenbussche (R.). Femmes et résistance en Belgique et en zone interdite (1940- 1944). pp. 45-56. [Cfr. n° 62343] 62339 Gotovitch (José). Partisanes et militantes. Femmes communistes dans la Résistance en Belgique. In: Vandenbussche (R.). Femmes et résistance en Belgique et en zone interdite (1940-1944). pp. 73-86. [Cfr. n° 62343] 62340 Maerten (Fabrice). La Résistance, une école d’émancipation pour les femmes? La réalité nuancée du Hainaut belge. In: Vandenbussche (R.). Femmes et résistance en Belgique et en zone interdite (1940-1944). pp. 165-198. [Cfr. n° 62343] 62341 Mayeur (Ruben). De geheime radioverbindingen tussen het gewapend verzet en de ‘Special Operations Executive’ in de Tweede Wereldoorlog. Belgische bijdragen tot de militaire geschiedenis, I, 2007, 1, pp. 132-145. 62342 Remy (Remy). L’engagement des femmes dans la ligne d’évasion Comète (1941- 1944). Entre mythe et réalité ? In: Vandenbussche (R.). Femmes et résistance en Belgique et en zone interdite (1940-1944). pp. 57-72. [Cfr. n° 62343] 62343 Vandenbussche (Robert). Femmes et résistance en Belgique et en zone interdite (1940-1944). Colloque organisé à Bondues par l’Institut de Recherches Historiques du Septentrion (IRHiS) et la ville de Bondues le 28 janvier 2006. Villeneuve d’Ascq, Institut de recherches Historiques du Septentrion (IRHiS), Co-édition et diffusion CEGES- Centre de Gestion de l’Edition Scientifique, Université Charles-de-Gaulle - Lille 3, 2008, 246 p. (Histoire de l’Europe du Nord-Ouest, 38).

62344 De Wever (Bruno). Gouvernement flamand en exil.I n: Versaille (A.). Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. pp. 216-217. [Cfr. n° Versaille] 62345 Dutry-Soinne (Clementine). Les méconnus de Londres. Journal de guerre d’une Belge, 1940-1945. II. Bruxelles, Racine, 2008, 327 p. 62346 Decrits (Marc). Inventaris van het archief van de verzetsgroep de Belgische Nationale Beweging - sector Ronse (1940-1995). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 28 p. (Rijksarchief te Ronse. Inventarissen 41). 62347 Devos (Wannes). Het Torhout-Lichterveldse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog in steen bekeken. Een a-typische historische invalshoek. Jaarboek Het Houtland (Torhout), 2008, pp. 7-21. 62348 Lebrun (Jean-Claude). Du réseau Comète à Marathon. Installation du camp de ‘La Mambore’ à Villance, en 1944. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 97-109. 62349 Van Biesen (Fred). Robert Aelbrecht (1925-1944), gewapend weerstander, doodgemarteld te Oostakker. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 4, pp. 493-503. 62350 Walle (Mariane). ‘Fräulein Doktor’ : Elsbeth Schragmüller. Geheimdienstaktivitäten im besetzten Belgien u. Frankreich. Guerres mondiales et conflits contemporains, LV- LVI, 2008, 232, pp. 47-58.

62351 Adriaens (Ward). De Belgische tentoonstelling in Auschwitz. - L’exposition belge à Auschwitz. Mechelen, Joods Museum van Deportatie en Verzet, 2007, 168 p. 128* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62352 Adriaens (Ward), Steinberg (Maxime), Schram (Laurence), Ramet (Patricia), Hautermann (Eric), Marquenne (Ilse). Mecheln-Auschwitz 1942-1944. I. De vernietiging van de Joden en zigeuners van België.- La destruction des Juifs et des Tsiganes de Belgique.- The destruction of the Jews and gypsies from Belgium. II. Gezichten van gedeporteerden, transporten 1-13.- Visages des déportés, transports 1-13.- Faces of the deportees, transports 1-13. III. Gezichten van gedeporteerden, transporten 14-26.- Visages des déportés, transports 14-26.- Faces of the deportees, transports 14- 26. IV.Namenlijst van de gedeporteerden.- Liste des noms des déportés.- List of names of the deportees. Brussel, Academic and Scientific Publishers, 2008, 366 + 445 p. 62353 Benkoski (Hubert). Une famille ordinaire... une famille juive ordinaire Apelbaum- Grub, Benkoski-Lipszyc. Bruxelles, chez l’auteur, 2008. 62354 Brüll (Christoph). “Das Recht über die Geschichte zu urteilen”. Der Umgang mit dem Holocaust in Belgien an der Schwelle zum 21. Jahrhundert. Beiträge zur Geschichte der Nationalsozialismus, 2008, pp. 43-58. 62355 Byl (Theophile). Vier jaar Maagdenburg. Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, 4, pp. 52-59. 62356 Durnez (Yves). Ik was 18 in ‘44. [Biografie van Marcel Durnez]. s.l. World Wide Assoc. of Writers, 2008, 160 p. 62357 Fischer (Frans), Marbaix (Edgard). Breendonk. Deux anciens prisonniers racontent l’enfer des camps en Belgique. Bruxelles, Jourdan le Clercq, 2006, 208 p. (Terres des Belges). 62358 Flinker (Moses). “Auch wenn ich hoffe” : Das Tagebuch des Mosche Flinker. Berlin, Berlin Univ. Press, 2008, 170 p. [Moshe Flinker, °Den Haag: 1926; Brussel: 1940-1944; Auschwitz 1944] 62359 Gutmacher (Sylvain). Témoignages, poèmes, contes. Bruxelles, imp. Relie-Art, 2008, 141 p. [pp. 1-75, 79-138: souvenir d’un jeune juif belge déporté qui s’est donné la mort après son retour] 62360 Jorissen (Tine). Breendonk: het fort. De wording van een memoriaal voor de mensenrechten. In: Tollebeek (J.) e.a. België een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 220-233. [Cfr. n° 60551] 62361 Lauerwald (Hannelore). Primum vivere - zuerst Leben. Wie Gefangene das Stalag VIII A Görlitz erlebten. Dokumentation auf Grundlage mündlicher und schriftlicher Quellen ehemaliger Kriegsgefangener aus Frankreich, Belgien und Italien. Bautzen, 2008, 119 p. (Lusatia-Historie). 62362 Maeck (Julie). Voir et entendre la destruction des Juifs d’Europe. Histoire parallèle des représentations documentaires à la télévision allemande et française (1960-2000). Revue belge d’histoire contemporaine - Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis (Gent), XXXVIII, 2008, pp. 253-259. 62363 Meinen (Insa). Facing deportation. How Jews were arrested in Belgium. Yad Vashem studies, XXXVI, 2008, 1, pp. 39-72. 62364 Meinen (Insa). Die Deportation der Juden aus Belgien und das Devisenschutzkom- mando. In: Hürter (Johannes). Besatzung, Kollaboration, Holocaust.. Neue Studien zur Verfolgung und Ermordung der europäischen Juden. München, 2008, pp. 45-79. 62365 Saerens (Lieven). Mechelen: de Dossinkazerne. De moord op de Joden. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 234-249. [Cfr. n° 60551] 62366 Stas (An). Deportatie van Antwerpse Joden naar Limburg in 1940-1941. Brussel, SOMA-CEGES, 2008, 3 vol. 62367 Steinberg (Maxime), Schram (Laurence). Transport XX : Malines - Auschwitz. Bruxelles; Malines, Vubpress; Joods Museum van Deportatie en Verzet, 2008, 63 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 129*

62368 Steinberg (Maxime), Schram (Laurence), Adriaens (Ward). Transport XX Mechelen - Auschwitz. Brussel; Mechelen, VUBPress; Joods Museum van Deportatie en Verzet, 2008, 69 p. 62369 Strebel (Bernhard). “Terre maudite” - verfluchte Erde. Deportierte aus Frankreich und Belgien im KZ Bergen-Belsen. In: Benz (Wolfgang). KZ und Nachwelt. Dachau, 2008, pp. 19-45. 62370 Suykerbuyk (R.). E.H. Petrus Johannes Cools (1911-1998). De Spycker: jaarboek (Essen), 2008, pp. 7-28. [Bedelbroeder, verzetslid; terechtgekomen in concentratie kampen van Breendonk, Vught, Oranienburg, Heinckel...] 62371 Van Samang (Fabian). Doodgewone woorden – NS-taal en de Shoah. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 496-502. 62372 Vromen (Suzanne). Hidden children of the Holocaust. Belgian nuns and their daring rescue of young Jews from the Nazis. Oxford, Oxford University Press, 2008, XIII-178 p.

(5) 1945 - 2008

62373 Defossé (Fernand). Ma biographie. s.l. chez l’auteur, 2008, 138 p. 62374 Flock (Sarah). La République tchèque fait son entrée sur scène en Belgique francophone (1956-1968). In: Flock (S.) e.a, Les Tchèques et les Belges... [Cfr. n° 60598] 62375 Jacquemin (Madeleine). Inventaire des archives de l’Office Belge de Gestion et de Liquidation. - Belgische Dienst voor Beheer en Liquidatie (1941-1953). Bruxelles; Brussel, Archives générales du Royaume; Algemeen Rijksarchief, 2008, 163 p. (Inventaires 411). 62376 Lejeune (Carlo), Klauser (Klaus-Dieter). Die Säuberung. 3. Verdrängte Erinnerungen : 340 Zeitzeugen berichten. Büllingen, Lexis, 2008, 333 p. (Auf dem Weg zur Deutschsprachigen Gemeinschaft...). 62377 Louette (Robert). Hommage à trois déportés morts en Allemagne : les fêtes patriotiques du 4 août 1946 à Forges. En Fagne et Thiérache (Presgaux). 2008, 159. 62378 Ryckaert (Marc). Twintig overblijfselen van de Atlantikwall als monument beschermd. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 1, pp. 3-10. 62379 Smets (Sandrine). Le Monument de la reconnaissance britannique à la nation belge de Charles Sargeant Jagger : un langage artistique puissant au service de la mémoire. Bulletin du Musée royal de l’Armée et d’Histoire Militaire, I, 2007, 1. 62380 van den Boogard (Jac). Grenz-Controle - Grens-Kontrolle : Aachen, Eupen, Maastricht ; Oral histories. Remscheid, Remscheid : Gardez!-Ver, 2008, 458 p. 62381 Commissie voor de schadeloosstelling van de joodse gemeenschap van België. Eindrapport 4 februari 2008. Brussel, Kanselarij van de Eerste Minister, 2008, 96 p. 62382 Commission pour le dédommagement des membres de la communauté juive de Belgique pour les biens dont ils ont été spoliés ou qu’ils ont délaissés pendant la guerre 1940-1945. Rapport final, 4 février 2008. Bruxelles, Chancellerie du Premier Ministre, 2008, 91 p. 130* Bibliografie van de Geschiedenis van België

2. Histoire par secteurs fonctionnels - Thematische indeling a. Histoire des institutions et histoire politique - Geschiedenis van de instellingen en van de politiek

(1) Les institutions: genèse et fonctionnement - De instellingen: wording en werking

(a) Généralités; la royauté - Algemene werken; het koningschap

62383 Deneckere (Gita). Coburg: Schloss Ehrenburg. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 206-219. [Cfr. n° 60552] 62384 Emmery (Rien). Des jumeaux siamois? La monarchie en Belgique et aux Pays- Bas. Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et de Pays-Bas (Rekkem), XXXVII, 2008, 4, pp. 25-30. 62385 Quairiaux (Yves). Les autographes de la famille royale belge à Mariemont. Une collection originale et familiale. Les cahiers de Mariemont, 2008, 37-38, pp. 65-70. 62386 Roegiers( Patrick). De spectaculaire geschiedenis van de Belgische koningen. Antwerpen, Manteau, 2008, 365 p. [Vertaling van: La spectaculaire histoire des rois des Belges] 62387 Vaessen (Noël). De kroon ontbloot. Een koninklijke les over de van België’s. s.l. Sea-n, 2008, 269 p. 62388 Van den Wijngaert (Mark). België en zijn koningen. Van macht naar invloed. Antwerpen, Manteau, 2008, 183 p. 62389 Van Goethem (Herman). De monarchie en “het einde van België”. Een communautaire geschiedenis van Leopold I tot Albert II. Tielt, Lannoo, 2008, 255 p. 62390 Cuyvers (Jos). Het onverwachte bezoek van Leopold I. Jaarboek van de Vrijheid en het Land van Geel, XLIII, 2008, pp. 19-30. 62391 Capron (Victor). Edmond Claret (1828-1876) alias Claret de Viescourt. Bruxelles, chez l’auteur, 2008, s.p. [Edmond Claret (1828-1876), fils illégitime du roi Léopold II] 62392 Defrance (Olivier). La Médicis des Cobourg : Clémentine d’Orléans. Bruxelles, Racine, 2007, 368 p. (Les racines de l’histoire). 62393 Longue (Matthieu). Léopold II : une vie à pas de géant. Bruxelles, Racine, 2007, 285 p. (Les racines de l’histoire). 62394 De Jonge (Ralf), Bammens (Astrid). Koningin Elisabeth : zwierige vorstin in woelige tijden. Antwerpen, Standaard, 2007, 319 p. 62395 van Ypersele (Laurence). Marche-les-Dames. Het land in verbijstering en ontreddering gedompeld. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 208-118. [Cfr. n° 60551] 62396 Cokaiko (Sébastien). Les fous du roi: Léopold III 1934-1940. Bruxelles, Luc Pire, 2008, 116 p. [Leopoldisme] 62397 Raskin (Evrard). Prinses Lilian : de vrouw die Leopold III ten val bracht. Antwerpen, Amsterdam, Houtekiet, 2007, 327 p. (5de druk) 62398 Wienfort (Monika). Monarchie und Öffentlichkeit in der Bundesrepublik der 1950er Jahre. Die Wahrnehmung der Thronwechsel in Belgien und Großbritannien in der deutschen Presse. In: Biskup (Thomas). Das Erbe der Monarchie : Nachwirkungen einer deutschen Institution seit 1918. Frankfurt am Main; New York, 2008, pp. 140-157. 62399 Leroy (Vincent). Le prince Charles de Belgique. Erbisoeul, chez l’auteur, 2007, 165 p. 62400 Balfoort (Brigitte), de Voogt (Joris). Koningin Fabiola. Een meisje van 80. Leuven, Van Halewyck, 2008, 172 p. 62401 De Jonge (Ralf). Koningin Fabiola : vrome vorstin in een vluchtige wereld. Antwerpen, Manteau, 2008, 283 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 131*

62403 Deleersnijder (Henri). Baudouin. Chemin de roi, chemin de croix (1960-1993). Bruxelles, Groupe Luc Pire, 2008, 111 p. 62404 Deleersnijder (Henri). Baudouin, un roi sous influence (1950-1960). Bruxelles, Groupe Luc Pire, 2007, 94 p. 62405 Leroy (Vincent). Les 70 ans de la reine Paola. Mariembourg, Imprimages, 2008, 280 p. 62406 Masuy (Christine). Boudewijn : een koning voor Belgïe. Leuven, Van Halewyck, 2008, 119 p. 62407 Bammens (Astrid). Mathilde : prinses der harten. Antwerpen, Manteau, 2008, 351 p. 62408 Tripnaux (Eric). L’origine de l’ordre de Léopold : dans le cadre des 175 ans de l’ordre : 1832-2007- De oorsprong van de Leopoldsorde : in het kader van de 175ste verjaardag van de orde : 1832-2007. Brussel, Vereniging van de Leopoldsorde, 2008, 258 p.

(b) Le pouvoir législatif et exécutif national/fédéral - De nationale/federale wetgevende en uitvoerende macht

62409 Blyth (Derek), Maclean (Alistair), Watson (Rory). The Belgian house of representatives. From revolution to federalism. Brussels, Federal Government. House of Representatives, 2005, 185 p. 62410 Erreygers (Guido), Mosselmans (Bert). Economists in the Belgian Parliament (1831-1918). In: Augello (M.M.), Guidi (M.E.L.). Economists in Parliament in the Liberal Age(1848-1920). Aldershot, Ashgate, 2005, pp. 49-74. 62411 Igot (N.), Rezsohàzy (André), Van der Hulst (Marc). Parlement et pouvoir judiciaire. Séminaire CERDP Bruxelles 8-9 Novembre 2007. Bruxelles, Chambre des représentants et Sénat de Belgique, 2008, VIII - 317 p. 62412 Thielemans (Marie-Rose). Goswin, baron de Stassart, 1780 - 1854 : politique et franc-maçonnerie. Bruxelles, Académie royale de Belgique, 2008, 832 p. (Classe des lettres. Mémoires. Collection in-8. 3e série 45). 62413 Van Daele (Rik), Goossens (C.), Audenaert (S.). Zij moeten leeren geven. Florimond de Brouchoven de Bergeyck (1839-1908). Het Land van Beveren (Beveren- Waas), LI, 2008, 3, pp. 130-173. [senator] 62414 Verleden (Frederik), Heyneman (Christophe). Parlementaire circulatie in de Belgische Kamers van volksvertegenwoordigers, 1831-2008. Res Publica (Brussel), L, 2008, 4, pp. 383- 408.

62415 Aernoudt (Rudy). Wedervaren van een ‘cabinetard’. Roeselare, Roularta books, 2008, 189 p. 62416 Aernoudt (Rudy). Péripéties d’un cabinettard. Roeselare, Roularta books, 2008, 231 p. 62417 Brinckman (Bart), Samyn (Steven), Albers (Isabel). De zestien is voor u. Hoe Belgie wegzakte in een regimecrisis. Het verhaal achter de langste regeringsvorming ooit. Tielt, Lannoo, 2008, 335 p. 62418 De Clerck (Karel). Achiel Van Acker als jonge militant. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 403-408. 62419 Eyskens (Marc). Mijn levens : een reis in de tijd. Tielt, Lannoo, 2008, 612 p. 62421 Heylen (Wim), van Hecke (Steven). Regeringen die niet regeren. Het malgoverno van de Belgische politiek (1977-1981). Leuven, LannooCampus, 2008, 271 p. 62422 Jacquemin (Madeleine). Inventaire des archives de l’Office Belge de Gestion et de Liquidation - Belgische Dienst voor Beheer en Liquidatie (1941-1953). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 163 p. (Inventaires 411). 132* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62423 Jacquemin (Madeleine). Inventaire des archives de l’Office nationale du Ducroire (1924-2006). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 124 p. (Inventaires 426). 62424 Kroll (Pierre), Bouillon (Pierre). Desperate Belgium. Saison I: Six mois sans gouvernement. Bruxelles, Luc Pire, 2008, 95 p. 62425 Kurgan-van Hentenryk (Ginette). Max-Léo Gérard, un ministre des finances méconnu. In: de Gryse (Ludovic). Synthèses de droit bancaire et financier : liber amicorum André Bruyneel. Bruxelles, Bruylant, 2008, pp. 667-680. 62426 Kwanten (Godfried). Tussen Brussel, Londen en Leopoldstad. Archief Albert De Vleeschauwer. Nieuwsbrief Kadoc, 2008, 3-4, pp. 8-11. 62427 Michel (Joseph). Souvenirs d’un ministre. In: 750e anniversaire de Gérouville, 1258-2008. 2008, pp. 47-48. [Cfr. n° 61024] 62428 Platel (Marc). België op zijn kop : de hopeloze zoektocht naar een nieuwe Belgische regering. Leuven, Davidsfonds, 2008, 112 p. 62429 Six (Caroline). Administrations des ponts et chaussées, mines, chemins de fer, postes, télégraphes, téléphones, marine et aéronautique. Inventaire des arrêtés ministériels et du secrétaire général (1830-1979). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 70 p. (Archives générales du Royaume. Inventaires 429). 62430 Six (Caroline). Administrations des ponts et chaussées, mines, chemins de fer, postes, télégraphes, téléphones, marine et aéronautique. inventaire des arrêtés Royaux et du Régent (1831-1979). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 41 p. (Inventaires 430). 62431 Soyez (Sébastien). Service Public Fédéral Intérieur, Direction générale de la sécurité civile : tableau de tri des archives : 2007. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 139 p. (Tableaux de gestion et tableaux de tri 11) 62432 Soyez (Sébastien). Inventaire des archives du Ministère de l’Intérieur, Administration des Affaires provinciales et communales : Fonds «Fusion des communes». Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008. (inventaires 427). 62433 Soyez (Sébastien). Service public fédéral intérieur direction générale de la sécurité et de la prévention : tableau de tri des archives 2008. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 97 p. (Tableaux de gestion et tableaux de tri 19) 62435 Yante (Jean-Marie), Tallier (Pierre-Alain) dir. Pirlot (Vincent), Plisnier (Flore). Le phénomène parastatal en Belgique, 19e-21e siècle. Partie introductive. - Parastatalen in België, 19de-21ste eeuw. Inleiding. Bruxelles; Brussel, Archives générales du Royaume; Algemeen Rijksarchief, 2008, 473 p. (Guide 70. - Guide des organismes d’intérêt public en Belgique. - Gids van de instellingen van openbaar nut in België 1). 62436 Archief Albert De Vleeschauwer. KADOC. www.odis.be.

62437 Bernardo y Garcia (Luis Angel). Inventaire des archives de cabinet des ministres des Affaires économiques : Jules Delruelle, Albert De Smaele, Léon-Eli Troclet, Albert Devèze, Henri Liebaert, Jean Duvieusart, Gaston Eyskens, Albert Coppé, 1944-1952 [1935-1962]. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans dans les Provinces, 2008. (Inventaires 409). 62438 Caestecker (Frank). La police des étrangers durant la première moitié du XXème siècle, un centre névralgique de l’Etat Belge en expansion. In: Plisnier (F.). Inventaire des archives du Ministère de la justice. pp. 15-212. [Cfr. n° 62445] 62439 Coppieters (Guy). Archief van de Federale Overheidsdienst Kanselarij van de Eerste Minister : archiefselectielijst 2008. Brussel, Algemeen Rijksarchief en Rijks archief in de Provinciën = Bruxelles : Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 281 p. (Archiefbeheersplannen en selectielijsten 21). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 133*

62440 Deceulaer (Harald). Inventaris van het archief van het Bestuur van Volksgezondheid (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Volksgezondheid). Series en dossiers betreffende de Provinciale Medische Commissies, 1885-1947. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 20 p. (Inventarissen 416). 62441 Jacquemin (Madeleine). Archives de la Police Fédérale. Tableau de tri. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 225 p. (Tableaux de gestion et tableaux de tri 8) 62442 Jacquemin (Madeleine). Archives des services horizontaux du SPF santé publique, Sécurité de la chaîne alimentaire et environnement et du Conseil supérieur de la santé. Tableau de tri. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 110 p. (Tableaux de gestion et tableaux de tri 12) 62443 Jacquemin (Madeleine). Archief van de horizontale diensten van de FOD volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en van de hoge gezondheidsraad : archiefselectielijst. Brussel, Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, 2008, 110 p. (Archiefbeheersplannen en selectielijsten 17). 62444 Lefèvre (Jean-Noël). Archives de l’Agence fédérale pour la sécurité de la chaîne alimentaire (AFSCA) : tableau de tri. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 225 p. (Tableaux de gestion et tableaux de tri 20) 62445 Plisnier (Flore), Caestecker (Frank). Inventaire des archives du Ministère de la justice, administration de la sûreté publique (police des étrangers). Dossiers généraux, deuxième versement : 1930-1960 [1814-1986]. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 181 p. (Inventaires 417). 62446 Van der Eycken (Johan). Plaatsingslijst van bouwdossiers van het Ministerie van Openbare Werken, Bestuur van Stedebouw. Provinciale directie van Limburg 1935-1975. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 39 p. (Rijksarchief te Hasselt. Inventarissen 98). 62447 Vandervennet (Martine). Inventaire des archives du ministère des Affaires économiques : Direction de l’Organisation professionnelle 1935-1945. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 52 p. (Inventaires 415).

62448 Beauthier (Régine). Le secret intérieur des ménages et les regards de la justice. Les relations personnelles entre époux en Belgique et en France au XIXe siècle. Bruxelles, Bruylant, 2008, VIII - 1444 p. (Collection de la Faculté de droit de l’Université libre de Bruxelles) 62449 Bernaudeau (Vincent), Nandrin (Jean-Pierre), Rochet (Bénédicte), Rousseaux (Xavier), Tixhon (Axel). Les Praticiens du droit du Moyen Age à l’époque contemporaine. Rennes, 2008 62450 Blanpain (Roger). ‘Wat kan ik voor u doen? Brugge, Vanden Broele, 2008, XXXI- 350 p. [Mémoires-Arbeidsrecht] 62451 Blomberg (A. B.) dir. Van Utrecht via Brussel naar Maastricht. Alphen aan den Rijn, Kluwer, 2008. [administratief recht; internationale eenmaking] 62452 Coppein (Bart). Le droit qu’une partie de la nation n’a pas’. Edmond Picard en de vermaatschappelijking van het recht in België tijdens het fin de siècle. Revue belge de philologie et d’histoire - Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, LXXXVI, 2008, pp. 375-409. 62453 Cordier (Jean-Philippe) coord. Les 40 ans de la Loi du 5 decembre 1968 sur les conventions collectives de travail. Actes du colloque organise a Bruxelles, le 5 decembre 2008 par l’Association des Juristes praticiens du droit social. Bruxelles, Bruylant, 2008, 200 p. 62454 Deblauwe (Rik). Dertig jaar fiscaliteit. Gent, Larcier, 2008. 134* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62455 Devos (Carl), Humblet (Patrick). Arbeid vs. kapitaal : een kwarteeuw sta king(srecht). Gent, Academia Press, 2007, 214 p. 62456 Fillieux (Véronique). L’accession populaire à la propriété. Étude comparée des législations belges et italiennes 1880-1950. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...- Italië en België... pp. 169-196. [Cfr. n° 62759] 62457 François (Aurore), Massin (Veerle). “Ces virus ambulants”. Discours et pratiques à l’égard des filles de justice atteintes de maladie vénérienne (Belgique, 1912-1950). Revue belge d’histoire contemporaine - Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 379-405. 62458 Govaerts (Karel). 4 juni 1824 : eerste steen voor kolonie Merksplas gelegd. Zwolle, Waanders, 2008, 96 p. 62459 Hebberecht (Patrick). De ’verpaarsing’ van de criminaliteitsbestrijding in België. Kritische opstellen over misdaad en misdaadcontrole in de laatmoderniteit. Brussel, VUBPress, 2008, 291 p. 62460 Heirbaut (Dirk). The survival of the French codification in Belgium. In: Codification, decodification and anti-codification of civil law. University of Shangai, 2008, pp. 221-225. 62461 Hoegaerts (J.). Legal or just? Law, ethics and the double standard in the nineteenth- century divorce court. Law and History Review, XXVI, 2008, 2. 62462 Jung (Anne). Jeremy Bentham et les mesures de sûrete en droit actuel : Suisse et Belgique. Geneve, Schulthess, 2008, 233 p. 62463 Van Rhee (C.H.), Heirbaut (Dirk), Storme (Marcel). De Code de procédure civile (1806) na 200 jaar. De traditie van het Frans civiel procesrecht in vergelijkend perspectief. - Le bicentenaire du Code de procédure civile (1806). La tradition de la procédure civile en France et à l’étranger. -The French Code of civil procedure (1806) after 200 years. The civil procedure tradition in France and abroad. Mechelen, Kluwer, 2008, XIX- 468 p. 62464 Entre ombres et lumières. Cinquante ans d’application de la Convention européenne des droits de l’homme en Belgique. Colloque organisé le 20 et 21 octobre 2005 par le Centre de droit public de l’Université libre de Bruxelles. Bruxelles, Bruylant, 2008, 426 p. (Collection de la Faculté de droit de l’Université libre de Bruxelles).

62465 Michielsen (Joeri N. M. E.). The “nazification” and “denazification” of the courts in Belgium, Luxembourg and the Netherlands. The Belgian, Luxembourg and Netherlands courts and their reactions to occupation measures and measures from their governments returning from exile. Maastricht, Universitaire Pers Maastricht, 2004, XI - 391 p 62466 Bister (Tamara) avec la collab. de Pirlot (Vincent). Inventaires des archives des justices de paix des cantons d’Arlon (1900-1992) et de Fauvillers (1940-1970). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2007, 30 p. (Archives de l’État à Arlon. Inventaires 55). 62467 Buntinx (Willy), Augustyn (Beatrijs), Ceûppens (Lien) red. Archiefvormers in het gerechtelijk arrondissement Gent. Brussel, Algemeen rijksarchief, 2008, 3 vol. (Overzichten van de archieven en verzamelingen van het Rijksarchief te Gent). 62468 Deceuninck (André). 175 jaar geschiedenis van het vredegerecht van Avelgem 1796-1970. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXVI, 2008, pp. 217-290. 62469 Delmer (Françoise), Denoncin (Magali), Hannick (Pierre), Pirlot (Vincent). Inventaire des archives du tribunal de première instance d’Arlon. Tribunal civil : documents de l’état civil (an IV-1950). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008. (Archives de l’État à Arlon. Inventaires 56). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 135*

62470 Devolder (Kathleen). Archief van de FOD Justitie Directoraat-generaal Rech- terlijke organisatie. Archiefselectielijst. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 74 p. (Archiefbeheersplannen en selectielijsten 9). 62471 Devolder (Kathleen). Archief van de FOD Justitie, directoraat-generaal wetgeving, fundamentele rechten en vrijheden : archiefselectielijst. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 89 p. (Archiefbeheersplannen en selectielijsten 5). 62472 Druez (Laurence). Inventaire des archives du parquet du procureur du Roi près le tribunal de première instance de Huy 1836-1980. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 73 p. (Archives de l’État à Liège. Inventaires 102). 62473 Heirbaut (Dirk). Enkele themata uit de geschiedenis van de gerechtelijke organisatie. In: De Code de procédure civile (1806) na 200 jaar : de traditie van het Frans civiel procesrecht in vergelijkend perspectief. Mechelen, Kluwer, 2008, pp. 1590- 1592. 62474 Honnoré (Laurent), Van Duc (Nguyen). Inventaires des archives de la Prison de Mons (1791-1987). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 69 p. (Archives de l’Etat à Mons. Inventaires 92). 62475 Hooghe (Marc). Neufchâteau: het gerechtsgebouw. Het wantrouwen van ‘gewone’ mensen. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 322-334. [Cfr. n° 60551] 62476 Luyckx (Tamara), Orec (Ljiljana), Van Honacker (Karin) (red.). Inventaris van het archief van de Rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen, Correctionele Rechtbank (1918-1985), Jeugdrechtbank (1966-1984) : Overdrachten 2005. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 78 p. (Rijksarchief te Beveren 162). 62477 Luyckx (Tamara), Orec (Ljiljana), Van Honacker (Karin) (red.). Inventaris van het archief van het Hof van Assisen te Antwerpen : overdracht 2006 (1983-1985). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 9 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 163). 62478 Luyckx (Tamara), Orec (Ljiljana), Van Honacker (Karin) (red.). Inventaris van het archief van de Rechtbank van Koophandel te Antwerpen : overdracht 2005 (1969-1983). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 12 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 164 ). 62479 Luyckx (Tamara), Orec (Ljiljana), Van Honacker (Karin) (red.). Inventaris van het archief van de Rechtbank van Koophandel te Antwerpen : handelsregister : overdrachten 2005 A-B-C-D ([1887]1928-2003). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 181 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 165). 62480 Luyckx (Tamara), Orec (Ljiljana), Van Honacker (Karin) (red.). Inventaris van het archief van het Parket van de Procureur des Konings te Antwerpen : overdracht 2006 (1913-1989). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 17 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 166). 62481 Martyn (Georges). De rechtbanken van koophandel in België. Pro Memorie (Hilversum), 2008, pp. 203-216. 62482 Martyn (Georges). Le débat à propos des tribunaux de commerce en Belgique depuis 1807. In: Girollet (Anne). Le droit, les affaires et l’argent : célébration du bicentenaire du Code de commerce - Actes des Journées Internationales de la Société d’Histoire du Droit, Dijon 2007. Dijon, Société d’histoire du droit, 2008, pp. 445-462. (Mémoires de la Société pour l’Histoire du Droit et des institutions des anciens pays bourguignons, comtois et romands LXV). 62483 Martyn (Georges), Opsommer (Rik). Geschiedenis van de politiek en van het publiekrecht. Macht en onmacht van het recht, recht en onrecht van de macht. Brugge, Die Keure, 2008, X-352 p. 62484 Petitjean (Bernadette), Pirlot (Vincent), Piron (Christophe). Inventaire des archives de la justice de paix de Florenville (1795-1984). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 42 p. (Archives de l’État à Arlon. Inventaires 53). 136* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62485 Pirlot (Vincent). Inventaire des archives du parquet près du tribunal de première instance de Neufchâteau (1796) 1800-1987. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2007, 130 p. (Archives de l’État à Arlon. Inventaires 54). 62486 Rochet (Bénédicte). Le monde judiciaire namurois: parcours de magistrats entre 1830-1880. In: Bernaudeau (V.). Les Praticiens du droit du Moyen Age à l’époque contemporaine.. pp. 299-313. [Cfr. n° 62449] 62487 Schandevyl (Eva). Changements ou continuité? Rapports de force linguistiques et (im)mobilité sociale dans la magistrature bruxelloise après la deuxième guerre mondiale. In: Bernaudeau (V.). Les practiciens du droit du Moyen Âge à l’époque contemporaine. pp. 255-270. [Cfr. n° 62449] 62488 Schandevyl (Eva), Bollen (Sophie), De Metsenaere (Machteld). In haar recht : vrouwe justitia feministisch bekeken. Brussel, Vubpress, 2010, 160 p. (Tweespraak vrouwenstudies 8) 62489 Scholtes (Thierry). Inventaires de l’état civil conservé aux Archives de l’État à Saint-Hubert : 2. Tables des registres paroissiaux d’ancien régime (1560-1825). Arrondissement de Marche-en-Famenne et canton de Saint-Hubert (1866-1889). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008. (Archives de l’État à Saint-Hubert. Inventaires 6). 62490 Scholtes (Thierry). Inventaires des archives du tribunal de police correctionnelle de Saint-Hubert (AN 3-AN 8) et du tribunal de première instance de Saint-Hubert (AN 8-1839).1. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 81 p. (Archives de l’État à Saint-Hubert. Inventaires 7). 62491 Scholtes (Thierry). Inventaire des archives du tribunal de police correctionnelle de Marche-en-Famenne (AN 4-AN 8) et du tribunal de première instance de Marche- en-Famenne (AN 8-1970) : tribunal civil, tribunal correctionnel, parquet. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 122 p. (Archives de l’État à Saint-Hubert. Inventaires 8). 62492 Van Dael (Bram). Justitie en samenleving. Sociaal-politieke geschiedenis van justitie in België (verslag). - Justice et société. Histoire socio-politique de la justice en Belgique. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 2, pp. 25-26; 26-27. 62493 Vancoppenolle (Chantal), Vandaele (Dries). Inventarissen van de archieven gevormd in het kader van het sekwester door het Parket van de Procureur des Konings van Antwerpen (1918-1960), door de Dienst van het Sekwester van het Bestuur der Registratie en Domeinen (1918-1964) en van archief van onder sekwester geplaatste bedrijven (1887-1939). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008. (Rijksarchief te Beveren 172). 62494 Vanden Bosch (Hans). Inventarissen van de archieven van de Rechtbank voor Oorlogsschade en van het Hof voor Oorlogsschade van Brussel (1919-1935). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 29 p. (Rijksarchief te Anderlecht. Inventarissen 53). 62495 Cour de cassation de Belgique : 175e anniversaire. -Hof van Cassatie van België 175ste verjaardag. -Kassationshof von Belgien : 175. Gründungsjubiläum. Bruxelles, Larcier, 2008, 250 p.

62496 De Mey (Jan). Louis Leep, notaris te Oostende 1821-1825. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 336-355. 62497 Plisnier (Flore) avec la collab. de Coppieters (Guy), Carnel (Sven), Pirlot (Vincent). T. II. Notices des parastataux soumis à la Loi du 16 mars 1954 et de ceux supprimés auparavant. 1. Notices 1 à 159 - Notities 1 tot 159. 2. Notices 160 à 290 - Notities 160 tot 290. T. III. Notices des parastataux non soumis à la Loi du 16 mars 1954 - Notities van de parastatalen niet onderworpen aan de wet van 16 maart 1954. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 137*

1. Notices 291 à 379 - Notities 291 tot 379. 2. Notices 380 à 457 - Notities 380 tot 457. Bruxelles; Bruxelles, Archives générales du Royaume _ Algemeen Rijksarchief, 2008, 4 vol. (Guide 70. Guide des organismes d’intérêt public en Belgique - Gids van de instellingen van openbaar nut in België 2). 62498 Plisnier (Flore), Carnel (Sven), Coppieters (Guy), Pirlot (Vincent). Guide des organismes d’intérêt public en Belgique. T. III. Notices des parastataux non soumis à la loi du 16 mars 1954. - Gids van de instellingen van openbaar nut in België. III. Notities van de parastatalen niet onderworpen aan de wet van 16 maart 1954. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 2 vol. (Guides 70. Guide des organismes d’intérêt public en Belgique - Gids van de instellingen van openbaar nut in België 3).

(d) Les institutions régionales, provinciales et communales - De gewestelijke provinciale en gemeentelijke instellingen

62499 Van den Wijngaert (Mark), Tegenbos (Guy). Eén administratie voor de Vlamingen, 1983-2008. Brussel, Uitgever Vlaamse Overheid, 2008, 158 p. 62500 Vandaele (Dries). Inventaris van het archief van de afdeling economisch onder- steuningsbeleid van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Series expansiedos- siers grote ondernemingen en middelgrote en kleine ondernemingen (1982-1992). Brus- sel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 290 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 160). 62501 De Rynck (Filip), Reynaert (Herwig). Les évolutions récentes du régime politique local en Wallonie. Vers un système parlementaire local avec un leader fort. Oostkamp, Vanden Broele, 2008, 32 p. 62502 Vanlangenakker (Inge). De werking van het parlement van de Duitstalige Gemeenschap (1986-2004) en de invloed van zijn unieke karakter. Res Publica (Brussel), L, 2008, pp. 221-246. 62503 De Groof (Roel). De kwestie Groot-Brussel in historisch perspectief. Samenleving en politiek: tijdschrift voor een democratisch socialisme (Brussel), XV, 2008, 7, pp. 14- 19. 62504 De Groof (Roel). Promoting Brussels as political world capital. From the national jubilee of 1905 to Expo 1958. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 97-126. [Cfr. n° 62804] 62505 De Groof (Roel). Brussels and Europe: a general outline. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 11-40. [Cfr. n° 62804] 62506 Devos (Carl), Brussels is bigger than belgium. Die Keure, The Low Countries. Arts and Society in Flanders and the Netherlands, 2008, XVI, pp. 190-196. 62507 Gunst (Petra). Brussel en de Vlaamse Rand. Een verhaal van migraties en grenzen. Antwerpen-Leuven, Peeters; ADVN; Provincie Vlaams Brabant, 2008, 157 p. (Accenten uit de geschiedenis van Vlaams-Brabant 2). 62508 Vaneecloo (C.), Fosnasini (M.), Badriotti (A.). Decentralisation, fiscal reforms and regionalism in Italy and Belgium since 1945. A political economy perspective. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 363-392. [Cfr. n° 62759]

62509 Denoncin (Magali), Pirlot (Vincent). Inventaire des archives de l’administration provinciale du Luxembourg. Série des distributions d’eau (1831-1990). Bruxelles, Archives générales du royaume, 2008, 53 p. (Archives de l’état à Arlon. Inventaires 57). 62510 Heyrman (Peter). Tot nut van ‘t algemeen ? Een historische blik op de Vlaamse provincies als intermediair bestuursniveau. Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (Utrecht), CXXIII, 2008, 3, pp. 368-377. 62511 Valcke (Tony), De Ceuninck (Koenraad), Reynaert (Herwig), Steyvers (Kristof). Leadership, governance and legitimacy at an intermediate government level: The case of Belgian governors. The local Government Studies, XXXIV, 2008, 2, pp. 245-265. 138* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62512 Duchesne (Jean-Patrick), Graulich (Isabelle). Dismantlement or Reformulation? The dialectic of identity in nineteenth-century Liège. In: Cortjaens (W.). Historism and cultural identity in the Rhine-Meuse region... pp. 299-332. [Cfr. n° 61980] 62513 Maes (David). De veldwachter een verdwenen ambt. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 187-195.

(2) La vie politique intérieure - Het binnenlandse politieke leven

(a) Les événements politiques - De politieke gebeurtenissen

62514 de Graeve (Peter). Staat van ontbinding : essay over de ontsporing van de democratie in België. Brussel, ASP, 2008, 152 p. 62515 De Smaele (Henk). Een politiek pamflet.S tadsgeschiedenis (Hilversum), III, 2008, pp. 181-186. 62516 Audenaert (Glenn). De-radicalisation and the role of police forces. In: Coolsaet (Rik) ed. Jihadi terrorism and the radicalisation challenge in Europe.. [Cfr. n° 62517] 62517 Coolsaet (Rik). Jihadi terrorism and the radicalisation challenge in Europe. Aldershot, Ashgate, 2008, XVI-195 p. 62518 Koppen (Jimmy). Katholicisme, liberalisme en vrijmetselarij in onafhankelijk België. Kanttekeningen bij de herderlijke brief van 28 december 1837. De negentiende eeuw, XXXII, 2008, 3, pp. 202-215. 62519 Van Dijck (M.). De wetenschap van de wetgever. De klassieke politieke economie en het Belgische landbouwbeleid (1830-1884). Leuven, Universitaire Pers Leuven, 2008, 487 p. 62520 Verlet (Dries), Devos (Carl). Over beleidsevaluatie : van theorie naar praktijk en terug. Brussel, Vlaamse Overheid, 2008, 261 p. 62521 Weber (Donald). Automobilisering en de overheid in België vóór 1940. Besluit- vormingsprocessen bij de ontwikkeling van een conflictbeheersingssysteem. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 503-518. 62522 De Wolf (Gilbert). De strijd van Rood en Blauw. Salvator Mededelingen: ledenblad van de Oudheidkundige Kring H.H. Salvator Wieze (Wieze), XVIII, 2008, 54, pp. 4-13. 62523 Desmet (Juul). Dorpspolitiek op zijn Wakkens (1926-1927). De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 1, pp. 42-64. 62524 Gouverneur (Michel). Guerre scolaire à Bande. Terres entre Wamme et Lhomme [Nassogne], 2008, 14, pp. 15-21. [1880] 62525 Maroye (Marc). Zware relllen in Nederbrakel in 1908-1909. Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, pp. 34-40.

(b) Les élections; les électeurs, les élus - Verkiezingen; kiezers en verkozenen

62526 Beyen (Marnix). Een wankele basis voor de natie. Verkiezingen en nationalisme in België, 1890-1920. In: Witte (E.) e.a. Natie en democratie, 1890-1921... pp. 21-31. [Cfr. n° 60580] 62527 Delwit (Pascal), Pilet (Jean-Benoît), Teynaert (Herwig), Steyvers (Kristof) eds. Towards DIY-Politics. Participatory and Direct Democracy at the Local Level in Europe. Brugge, Vanden Broele, 2007, 365 p. (Collection Comparative Local Politics). 62528 Meier (Petra). Belgium : The collateral damage of electoral system design. In: Tremblay (Manon). Women and legislative representation : electoral systems, political parties, and sex quotas. New York, Palgrave Macmillan, 2008 62529 Reynaert (Herwig). De kerktorenpolitiek voorbij? Lokale politiek in Vlaanderen. Brugge, Vanden Broele, 2007, 260 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 139*

62530 Swyngedouw (Marc), Billiet (Jaak), Goeminne (Bart). De kiezer onderzocht. De verkiezingen van 2003 en 2004 in Vlaanderen. Leuven, Universitaire Pers. 2007, 316 p.

62531 Abts (Koen), Heerwegh (Dirk), Swyngedouw (Marc). Euroscepticisme in België. Economische belangen, culturele identiteit en politiek wantrouwen. Res Publica (Brussel), L, 2008, 4, pp. 357-380. 62532 Delwit (Pascal), Van Haute (Emilie). Le vote des Belges, Bruxelles-Wallonie, 10 juin 2007. Bruxelles, Editions de l’université de Bruxelles, 2008, 144 p. 62533 Sinardet (Dave). Belgian Federalism Put to the Test: The 2007 Belgian Federal Elections and their Aftermath. West-European Politics, XXXI, 2008, 5, pp. 1016-1032. 62534 Vanlangenakker (Ine), Weekers (Karolien), Maddens (Bart), Fiers (Stefaan). Het profiel van de gekozenen bij de federale verkiezingen van 10 juni 2007.L euven, K.U. Leuven. Centrum voor Politicologie, 2007.

62535 Aneca (Siegfried), Raes-Cuvelier (Marie-Louise), Depla (Willem), Camerlynck (Luc). De stem van het verleden : terugblik op de gemeenteraadsverkiezingen : Roeselare, Rumbeke, Oekene, Beveren 1830-2006, biografische gegevens van de gemeenteraadsleden. Tentoonstelling : Roeselare, Stadsarchief, 13 april - 09 mei 2008. Catalogus. Roeselare, Stadsbestuur, 2008, 204 p. 62536 Buelens (Jo), Rihoux (Benoît), Deschouwer (Kris). Entre l’électeur et le quartier général. Les sections locales des partis et les élections communales de 2006. Bruxelles, Vubpress, 2008, 206 p. 62537 Buelens (Jo), Rihoux (Benoît), Deschouwer (Kris). Tussen kiezer en hoofdkwartier : de lokale partijafdelingen en de gemeenteraadsverkiezingen van 2006. Brussel, Vubpress, 2008, 196 p. 62538 Callewaert (André). Koolskamp, gemeenteraadsverkiezingen voor en na 1830. Heemkundige Kring Ardooie-Koolskamp. Jaarboek, 2008. 62539 De Ceuninck (Koenraad), Devos (Carl), Reynaert (Herwig), Valcke (Tony), Verlet (Dries). Le vote obligatoire en Flandre. Une analyse à l’échelle locale. Les cahiers du Cevipol, 2006. 62540 de Coorebyter (Vincent). Le résultats des élections communales du 8 octobre 2006 à Bruxelles. Bruxelles, Centre de Recherche et d’Information Socio-Politiques, 2008, 50 p. 62541 de Vries (Philippe), Kesteloot (S.), De Landtsheer (Christ’l). Political marketing strategies in the 2006 Belgian municipal elections. International Political Marketing Conference IPMC, Workshop Political Marketing Concepts for Effective Leadership Behavior, Bucarest, April 2007. s.l. 2007. 62542 Devos (Carl), Reynaert (Herwig), Verlet (Dries). Lijstvorming op lokaal vlak : het spannende voorspel van de electorale strijd. In: Buelens (J.). Tussen kiezer en hoofdkwartier... 2008, pp. 47-72. [Cfr. n° 62537] 62543 Jacobs (D.), Delwit (Pascal), Delmotte (F.). Political participation and electoral impact of EU-citizens in the Brussels capital region: the October 2006 local elections. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 303-332. [Cfr. n° 62804] 62544 Kesteloot (Soetkin), de Vries (Philippe), De Landtsheer (Christ’l). Branding the mayor. Introducing political consumerism in Belgian municipal elections. In: Lilleker (Darren). Voters or consumers: imagining the contemporary electorate. Newcastle, Cambridge Scholars Publishing, 2008, pp. 73-96. 62545 Maroye (Marc). Verkiezingspamfletten van de gemeenteraadsverkiezingen van 1964 in Sint-Martens-Lierde. Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, 15-21 (afl. 1); 21-28 (afl. 2). . 62547 Van Loon (Carolien). Het politieke geheugen van Antwerpen in verkiezingstijd. Een politiek-cultureel onderzoek van het Antwerpse electoraal gebeuren in het Interbellum. 140* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 2, pp. 38-42. 62548 Burgemeesters en gemeenteraden in het Krekedal : Handzame, Kortemark, Werken, Zarren. Kortemark, Heemkundige Kring Crekel, 2005, 262 p. (. (Jaarboek 17).

Les partis - De partijen (8) 62549 Cadranel (B.), Ludmer (J.). La législation concernant le financement des partis liberticides. Bruxelles, Centre de Recherche et d’informations Socio-politiques, 2008, 60 p. (Courrier hebdomadaire n° 2001-2002). 62550 de Coorebyter (Vincent). Clivages et partis en Belgique. Bruxelles, Centre de Recherche et d’informations Socio-politiques, CRISP, 2008, 95 p. (Courrier hebdomadaire n° 2000). 62551 De Wever (Bart). Het kostbare weefsel : vijf jaar maatschappijkritiek. Kapellen, Uitgeverij Pelckmans, 2008, 215 p. 62552 Sanders (Luk), Devos (Carl), Stouthuysen (Patrick) e.a. Politieke ideologieën in Vlaanderen : liberalisme, socialisme, christendemocratie, Vlaams-nationalisme, ecologisme. Antwerpen, Standaard, 2008, 476 p. 62553 Van de Casteele (Eric). De komst van de massademocratie. Gent, Academia Press, 2008, VII-235 p. [Politieke ideologieën] 62554 Van Haute (Emilie), Pilet (Jean-Benoît). Opening and Democratizing Pilar Parties? Internal reforms in Belgian political parties. Les cahiers du Cevipol, 2007, 1.

62555 Delfosse (Jan). Charles Decq (1831-1905), een vroegere militant van het sociaal liberalisme in Brugge. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 3, pp. 136-153. 62556 Mertens (Myriam). Een liberale zuil in Gent ? Aspecten van het Gentse (georga- niseerde) liberalisme tijdens het interbellum. Gent, Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, 2008, 143 p. (Verhandelingen XXXIII). 62557 van Schie (Patrick). Liberale leiders in Europa. Portretten van prominente politici in de negentiende en vroege twintigste eeuw. Amsterdam, Boom, 2008, 387 p. [o.a. Hymans Paul (1865-1941)...] 62558 Van Velthoven (Harry). Tussen opportunisme en radicalisme. Het Willemsfonds en de Vlaamse kwestie in 171 petities (1860-1913). Gent, Academia Press; Liberaal Archief, 2008, 154 p. 62559 Vanacker (Daniel). Een volksvertegenwoordiger in de gevangenis : drie teksten van Leo Augusteyns (1919-1921). Gent, Liberaal Archief, 2008, 56 p. 62560 Vanacker (Daniël). Leo Augusteyns en de liberale arbeidersbeweging. Een averechtse liberaal. - Leo Augusteyns en het Vlaams-nationalisme. Van activist tot antifascist. Gent, Academia Press; Liberaal Archief, 2008, 752 p. 2 vol. 62561 Scaillet (Thierry). Valentin et Henry Brifaut : parcours de vie d’un père et d’un fils. Bruxelles, Event Business, 2008, 208 p. 62562 van Hecke (Steven). Series on Christian democratic and conservative thought. A reflection on basic principles and ideas.B russels, Centre for European Studies, 2008, 48 p.

(8) dans l’ordre suivant: les partis libéraux, catholiques, socialistes; les partis d’extrême gauche et d’extrême droite; les partis nationalistes flamands; les partis régionaux francophones et wallons; les partis écologistes; divers. In deze volgorde: de liberale, katholieke en socialistische partijen; de extreem linkse en extreem rechtse partijen; de Vlaams-nationale partijen; de frankofone regionale en Waalse partijen; de ecologische partijen; diversen. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 141*

62563 Boehme (Olivier). De eeuwige transfer? Historische kanttekeningen bij een actueel debat. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 2, pp. 39-47. 62565 De Clerck (Josée), Vrielynck (Sofie). De archieven van Adolf en Jozef De Backer. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 1, p. 64. 62566 De Coninck (Rik). De archieven van Adolf en Jozef De Backer. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 1. 62567 Hoornaert (Geert). Het Roeselaars socialistisch verhaal. I. Kroniek van de beginjaren, 1886-1914. Rollarius (Roeselare), 2008, pp. 135-149 (afl. 4); 175-186 (afl. 5). 62568 Hoornaert (Geert). Het socialisme te Roeselare in het Interbellum 1918-1940. Rollarius (Roeselare), 2008, 6, pp. 215-239. 62569 Kesteloot (Chantal). Grâce-Berleur: het rode café. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 84-97. [Cfr. n° 60551] 62570 Morelli (Anne). Rubino, l’anarchiste italien qui tenta d’assassiner Léopold II. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 2, pp. 76-78. 62571 Savels (Marten). De zolders van het Textielhuis te Roeselare: een greep uit de West- Vlaamse syndicale archieven. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 2, pp. 65-69. 62572 Van Bosstraeten (Pieter-Jan). De splitsing van de Belgische Socialistische Partij. Twee verklarende documenten. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 2, pp. 99-114. 62573 Vandenbroucke (Martijn). Inventaris van het Archief van de Belgische Socialistische Partij (1944-1978). Gent, Amsab-ISG, 2008, 138 p. 62574 Gotovitch (José). À la recherche d’une historiographie du Parti Communiste de Belgique. In: Nandrin (Jean-Pierre). Bilans historiographiques. [Cfr. n° 60637] 62575 Gotovitch (José), Morelli (Anne). Contester dans un pays prospère: l’extrême gauche en Belgique et au Canada. Bruxelles, PIE-Peter Lang, 2007, 259 p. 62576 Madalijns (Benny). 1968. Que faire camarade Deltour? Een communistisch kunstenaar in het jaar van de aap. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 1, pp. 21-39. 62577 van Praag (Yannik). Les communistes belges et le Congo. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 47-53. 62578 Verhoeyen (Etienne). Het avontuurlijke leven van Hermann Knüfken, zeeman en revolutionair. Het ‘Belgische hoofdstuk’ (1935-1939). Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 5-22. 62579 Vertommen (Sigrid). Hoe de KPB het feminisme links liet liggen. De emancipatie- graad van de vrouw in de Kommunistische Partij van België 1921-1991. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 3, pp. 26-47. 62580 Baland (Lionel). Léon Degrelle et la presse rexiste. Coulommiers, Éd. Déterna, 2008, 214 p. 62581 De Wever (Bruno). Verdinaso. In: Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. pp. 451-452. 62582 De Wever (Bruno). Catholicism and Fascism in Belgium. In: Feldman (Matthew), Turda (Marius), Georgescu (Tudor). Clerical Fascism in Interwar Europe. London, Routledge, 2008, pp. 131-156. 62583 Delwit (Pascal), Poirier (Philippe) eds. Extrême droite et pouvoir en Europe. - The extreme right parties and power in Europe. Bruxelles, Editions de l’Université de Bruxelles, 2007, 340 p. (Science politique). 142* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62584 Nagels (Carla). Le Vlaams Blok comme nouvel agent politique. Analyse des débats à la Chambre des représentants de 1981 à 1999. Les Cahiers du Cevipol, 2008, 1. 62585 Pauwels (Rudy). Met Joris van Severen. De keuze van een levensbeginsel. Ieper, Studiecentrum Joris van Severen, 2008, 16 p. 62586 Verstraete (Pieter Jan). Vlaamse bedevaarten naar Münstereifel. Kortrijk, in eigen beheer, 2008, 99 p. (Oostfrontersreeks 4). 62587 Aerts (Koen), Bevernage (Berber). Het spokend verleden en de onmacht van de rede. Hoe radicaal-Vlaanderen het verleden in het heden houdt. Tijdschrift voor Geschiedenis, CXXI, 2008, 2, pp. 148-161. [1991 tot 2008] 62588 Buelens (Geert). Antwerpen: de Handelsbeurs. Een breuk in de Vlaamse Beweging. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 48-59. [Cfr. n° 60551] 62589 De Wever (Bruno). VNV. In: Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. pp. 461-463. 62590 De Wever (Bruno). Diksmuide: de Ijzertoren. Strijd om de helden van de Oorlog. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 60-71. [Cfr. n° 60551] 62591 Dekkers (T.). Vlaams-nationalisme in Essen tijdens het interbellum, 1919-1939. De Spycker: jaarboek (Essen), 2008, pp. 29-61. [VOS; Vlaamsch-Nationale Studiekring; Vlaams Nationaal Verbond...] 62592 Devos (Carl), Hanley (David). Flemish Parties between regions, federation and Europe. Brussel, Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, 2008, 136 p. (Contactforum) 62593 Maréchal (Griet). Gevormd door het Daensisme of door het Algemeen Nederlands Verbond? Odila Maréchal-Vandenberge (1881-1954). Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 4, pp. 286-299. 62594 Van Keer (Koen). Audiovisueel archief ADVN. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 2, pp. 33-36. 62595 Vandeweyer (Luc). De vertrouwelingen van Herman Vos in 1933. Een brief over zijn afscheid van het Vlaams-nationalisme. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 2, pp. 148-159. 62596 Vandeweyer (Luc). Verschaeve schrijft paus Benedictus XV in naam van de Frontbeweging. De getuigenis in de schrijfboeken van Leo Dumoulin. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 3, pp. 236-253. 62597 Vrints (Antoon), De Wever (Bruno). Vlaams-nationalisme. Natievorming, ideologie en politieke stroming. In: Politieke ideologieën in Vlaanderen. pp. 321-379. [Cfr. n° 62552] 62598 Bruijnen (Yvette), The Louvain painter Jan van Rillaer (c. 1500 - 1570). Mediator of an avant-garde Renaissance style. In: de Vries (Annette). Cultural mediators : Artists and writers at the crossroads of tradition, innovation and reception in the Low Countries and Italy 1450 - 1650. Leuven, Peeters, 2008, pp. 147-159. (Groningen studies in cultural change 31). 62599 Göransson (Marie), Faniel (Jean). Le financement et la comptabilité des partis politiques francophones. Bruxelles, Centre de Recherche et d’Information Socio- Politiques CRISP, 2008, 92 p. (Courrier hebdomadaire n° 1989/ 1990). 62600 Buelens (Jo), Delwit (Pascal). Ecolo and Agalev (Groen!) : two institutionalized Green parties with parallel but different stories. In: Frankland (E. Gene), Lucardie (Paul), Rihoux (Benoît). Green parties in transition : the end of grass-roots democracy? Farnham; Burlington, VT, Ashgate, 2008. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 143*

62601 De Clerck (Josée). Het archief van Aktiegroep Leefmilieu Rupelstreek (ALR) vzw. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 1, p. 65. 62602 Delwit (Pascal), van Haute (Emilie). Greens in a rainbow. The impact of participation in government of the Green parties in Belgium. In: Deschouwer (Kris). New parties in government : in power for the first time. [Cfr. n° 62605] 62603 Michiels (Karel). Zeg maar Wouter / Wouter Van Bellingen. Antwerpen; Amsterdam, Houtekiet, 2008, 156 p. 62604 Van de Kerckhove (H.), Van Gompel (W.). 50 jaar Jeugdbond. Gent, Jeugdbond voor Natuur en Milieu, 2008, 304 p. 62605 Deschouwer (Kris) e.a. New parties in government : in power for the first time. London; New York, Routledge, 2008, XIX-199 p. 62606 Viaene (Jacques). De Leopoldisten te Kachtem. Ten Mandere. Heemkundige periodiek voor Izegem en omgeving, 142, 2008, 3, pp. 3-16.

Le personnel politique - Het politieke personeel

62607 Delwit (Pascal). Les mandataires communaux en Région bruxelloise : environnement changeant, nouvelles élites? Les cahiers du Cevipol, 2, 2006. [PDF format] 62608 Van der Speeten (Jozef). Politieke zwaargewichten van de Okegemse politiek. Mededelingen van de Heemkring Okegem, XXXIII, 2008, 4, pp. 77-83. 62609 Vermoesen (Ben). Meldert in de 19de eeuw: het gemeentebestuur (9 en slot). De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 1, pp. 87-93. 62610 Verstraete (Pieter Jan). Jules Coussens, geboren dwarsligger. Een politieke biografie. Kortrijk, Groeninghe, 2008, 207 p. 62611 Donche (Pieter Adriaan), Van Acker (J.). De familie Merghelynck en Ieper. Besturen zit in het bloed. Gent, Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen, 2008, pp. 2-7. (Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen 46/3). 62612 Francis (Paulus), Vassart (Maurice). Les bourgmestres de Morlanwelz. Jumet, Imprimerie provinciale du Hainaut, 2007, 205 p. 62613 Franssens (Lode). Van mijnwerker tot burgemeester. Cyrille Godderie (1894- 1965). Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 2, pp. 134-137. 62614 Hardat (Philippe), Strale (Joseph). Zénon Thiriar: premier bourgmestre belge de Fayt. Les cahiers du Grand-Manage, IL, 2008. 62615 Lootens (J.-M.). Robert T. Desnick, burgemeester van Koekelare (1836-1872). Spaenhiers Koekelare: jaarboek, 2008. 62616 Notteboom (Hugo). Een artistieke burgemeester in Maldegem. Heemkundige bijdragen uit het Meetjesland (Eeklo), XXII, 2008, 2, pp. 93-104. 62617 Semninckx (Julien). Michel Demaret, un “drol” de bourgmestre : révélations sur les dessous de la vie communale au pays des Belges. Bruxelles, Jourdan: Les éditions de l’arbre, 2008, 185 p. 62618 Stijnen (Francis), De Kok (Harry), Stevens (Fred). ‘Turnhout in my name’ : Marcel Hendrickx, een burgemeester voor zijn stad. Turnhout, Stadsbestuur, 2008, 232 p. 62619 Vandromme (Antoon). In 1908 vierde Izegem de inhuldiging van burgemeester Eugène Carpentier. Ten Mandere. Heemkundige periodiek voor Izegem en omgeving, 142, 2008, 3, pp. 49-55. [burgemeester]

62620 Burkhardt (Nina). “Die Stiefel ausgezogen. ..” : Täterbilder und die Sicht auf Deutschland in belgischen und niederländischen Radio- und Presseberichten über den 144* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Nürnberger Hauptprozess. In: Daubach (Helia-Verena). Leipzig, Nürnberg, Den Haag. Neue Fragestellungen und Forschungen zum Verhältnis von Menschenrechtsverbrechen, justizieller Säuberung und Völkerstrafrecht. Düsseldorf, 2007, pp. 146-160. (Juristische Zeitgeschichte NRW 16). 62621 Burkhardt (Nina). Externalisierung und Selbtstkritik: der Eichmann-Prozess in belgischen und niederländischen Medienberichten. Universalisierung des Holocaust? In: Erinnerungskultur und Geschichtspolitik in internationaler Perspektive. 2008, pp. 26-42. 62622 De Boeck (Guy). Les héritiers de Léopold II ou l’anticolonialisme impossible. Braine-le-Château, Dialogue des peuples, 2008, 3 tomes. 62623 Flock (Sarah). La République tchèque fait son entrée sur scène en Belgique francophone (1956-1968). In: Flock (Sarah), Rubes (Jan) e.a. Les Tchèques et les Belges : une histoire en miroir. [Cfr. n° 60598] 62624 François (Pieter). Belgium - country of liberals, Protestants and the free. British views on Belgium in the mid nineteenth century. Historical research (University of London), 2008, pp. 663-678. 62625 Laes (Erik), Chayapathi (Lakshmi), Meskens (Gaston) e.a. Kernenergie (on) besproken : een geschiedenis van het maatschappelijke debat over kernenergie in België. Leuven, Acco, 2008, 367 p. (2de druk). (Vlaams Instituut voor Wetenschappelijk en Technologisch Aspectenonderzoek). 62626 Symoens (Bernard), Tallier (Pierre-Alain). Inventaris van de documentatie (uittreksels van de internationale pers) van het “Office Belge Patrie et Liberté”, te Den Haag.- Inventaire de la documentation (extraits de la presse internationale) de “l’Office Belge Patrie et Liberté”, à La Haye 1914-1920 [1909-1920]. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008. pp. (Inventarissen 419). 62627 van de Kauter (Gerd). Bijdrage tot de studie van de Belgische publieke opinie tegenover de Duitse dreiging in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. Een status quaestionis van het onderzoek naar de berichtgeving in de nederlandstalige dagbladpers in België ten opzichte van de evolutie van de Duitse dreiging tijdens de jaren 1933-1939. www.ethesis, Univ. Gent. Masterscriptie Geschiedenis, 2008

(d) Les organisations patronales, agricoles et des classes moyennes - De patronale, landbouw- en middenstandsorganisaties

62628 Van Biesen (Fred). De Moorselse middenstand 50 jaar geleden. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 4, pp. 505-511. 62628bis De Geest (François). Een eeuw Zeelse Beenhouwersbond. Heem- en Oudheid- kundige kring van Zele. Jaarboek, 2008, pp. 204-260.

(e) Les organisations et les mouvements sociaux - Verenigingen en bewegingen van loonafhankelijken

62629 Arcq (Etienne). La concertation sociale. Bruxelles, Centre de Recherches et d’Informations socio-politiques, 2008, 134 p. (Dossier CRISP 70). 62630 Arcq (Etienne), Blaise (Pierre). Les organisations syndicales et patronales. Bruxelles, Centre de Recherche et d’informations Socio-politiques. 2007, 149 p. (Dossier CRISP 68). 62631 Cortebeeck (Luc) m.m.v. Mariën (Louis), Serroyen (Chris), Vandendriessche (Greet), Leemans (Marc), Willems (Tom). De solidaire samenleving : over de rol van sterke vakbonden. Leuven, Davidsfonds, 2008, 149 p. (Kopstukken in Vlaanderen). 62632 De Braekeleir (Catherine), van der Vrecken (Julie), Bolle de Bal (Marcel) e.a.... Mai 68 : l’imagination au pouvoir. Exposition : La Louvière, Centre de la gravure et de Bibliographie de l’Histoire de Belgique 145*

l’image imprimée, du 26 avril au 12 août 2008. Catalogue. Bruxelles, Groupe Luc Pire, 2008, 95 p. 62633 De Meyer (Gust), Schamp (Wim), Thevissen (Frank). Het spook van 68. De ontsporing van een ideaal. Kapellen, Pelckmans, 2008, 240 p. 62634 De Mulder (Brigitte). Een schat op zolder: het portret van Jan De Ridder (Gent, 1822-1890). Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 2, pp. 55-63. 62635 de Sélys (Elodie). Belges en mai. 68 personnalités belges racontent leur mai 68. Bruxelles, Groupe Luc Pire, 2008, 143 p. 62636 de Smaele (Henk). De vermaledijde autoriteit: veertig jaar na 1968. Ons erfdeel: Vlaams-Nederlands cultureel tijdschrift, LI, 2008, 3, pp. 4-17. 62637 Decourty (Willy). Bruxelles, le 13 mai 1968. Bruxelles, Luc Pire, 2008, 141 p. 62638 Geysels (Jos). Après la tempête de nouveau le calme? Mai 68 vu de Flandre. Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et de Pays-Bas (Rekkem), 2008, 1, pp. 21-26. 62639 Hemmerijckx (Rik). Op zoek naar de arbeidersklasse. Intellectuelen-arbeiders in de nasleep van mei ‘68. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 49-64. 62640 Peiren (Luc). ‘Coupe syndicale’: een syndicale geschiedenis van de Belgische haarkappers. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 37-48. 62641 Vos (Louis). Belgium. In: Klimke (Martin), Scharloth (Joachim). 1968 in Europe : a history of protest and activism, 1956-1977. New York, Palgrave Macmillan, 2008 62642 Fédération syndicale des métallurgistes des Provinces de Liège-Luxembourg. Liège. Rouge métal : 100 ans d’histoire des métallos liégeois de la FGTB / Fédération syndicale des métallurgistes des Provinces de Liège-Luxembourg. Seraing, Institut d’histoire ouvrière, économique et sociale, 2006, 255 p.

62643 Balthazar (Herman). Gent: het Feestlokaal Vooruit. ‘De heersende werkman’. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 334-347. [Cfr. n° 60552] 62644 D’Hondt (Jan). 1 Mei optochten in Brugge en in het ommeland. In: Als ‘t werkvolk op straat komt! 16 p. [Cfr. n° 1 mei] 62645 De Sutter (Bart). Over dompers, mouchards en papen. Constructie van identiteit via humor. Casus: de Gentse socialistische strijdpenning in Vooruit (1886-1900). www. ethesis.net, Univ. Gent. Masterscriptie Geschiedenis, 2008. 62646 Deblauwe (Nele). 1 Mei in Tielt. In: Als ‘t werkvolk op straat komt! 18 p. [Cfr. n° 1 mei] 62647 Dedobbeleer (Willem). Edward Anseele en het activisme. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 2, pp. 23-37. 62648 Hemmerijckx (Rik) e.a, Tous ensemble. Une approche historique du syndicalisme unifié en Belgique en Allemagne et au Pays-Bas. Liège, FAR, 2007, 111 p. (Collection Archives du Travail). 62649 Mertens (Jacques). 1 Mei in Oostende en omgeving. In: Als ‘t werkvolk op straat komt! 20 p. [Cfr. n° 1 mei] 62650 Pector (Michael). 1 mei in het arrondissement Ieper: feest en drama. In: Als ‘t werkvolk op straat komt! 14 p. [Cfr. n° 1 mei] 62651 Peiren (Luc). Wij zijn de AC. 100 jaar Algemene Centrale ABVV, 200 jaar syndicale geschiedenis. Gent, Amsab-ISG, Tijdsbeeld & Pièce Montée, 2008, 192 p. 62652 Peiren (Luc). La Centrale, c’est nous ! 100 ans de Centrale Générale FGTB, 200 ans d’histoire syndicale. Gand, AMSAB; Tijdsbeeld & Pièce Montée, 2008, 192 p. 146* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62653 Tollet (Annelies). Samen aan tafel : 100 jaar ABVV Horval. Gent, Amsab-ISG, Tijdsbeeld & Pièce Montée, 2008, 207 p. 62654 Tollet (Annelies), Ensemble à table. Les 100 ans de la FGTB Horval. Gand, AMSAB; Tijdsbeeld & Pièce Montée, 2008, 207 p. 62655 Vandenbroucke (Martijn). Kortrijks brood en Menense rozen. In: Als ‘t werkvolk op straat komt! 18 p. [Cfr. n° 1 mei] 62656 Als ‘t werkvolk op straat komt! 1 mei optochten in West-Vlaanderen. Brugge, Curieus West-Vlaanderen, 2008, s.p.

62657 Lemmens (Daniël). KWB-afdeling Melle viert 50-jarig bestaan. Heemkundige Vereniging De Gonde (Melle), XXXVI, 2008, 2, pp. 10-19. 62658 Tedeschi (P.). Un rôle nouveau pour les ouvriers au sein des entreprises après la grande guerre. Les idées de l’Abbé Pottier et le syndicalisme catholique en Italie. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 149-168. [Cfr. n° 62759] 62659 De Kegel (Joris). De Daensistische Beweging in Kerksken. Mededelingen Heemkundige Kring Groot-Haaltert, XXVIII, 2008, pp. 4-10 (afl. 1); 4-13 (afl. 2). 62660 Lernout (G.). Het daensisme te Halle (1895-1914). Hallensia (Halle), XXX, 2008, 1, pp. 25-31. 62661 Lernout (G.). Jozef Mathieu (1874-1919): kaasfabrikant en voorzitter van de daensistische partij in Halle. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 3, pp. 1-5. 62662 T’Hooft (Wim). Werkerswelzijn. Daensisme in het arrondissement Oudenaarde, 1898-1923. Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, van zijn Kastelnij en van den Lande tusschen Maercke en Ronne, XLV, 2008, pp. 23-44.

(f) La situation des langues; les organisations et les mouvements flamand et wallon; la régionalisation - Taaltoestanden; de Vlaamse en Waalse beweging en verenigingen; de gewestvorming

62663 Bouillon (Pierre), Bourton (William), Demonty (Bernard). Saga Belgica : 178 ans de conflit communautaire. L’intégrale du dossier. Bruxelles, Rossel, 2008, 82 p. (Le Soir. Hors série). 62664 Broomans (Petra), Goffe (Jensma), Vandevoorde (Hans), van Ginderachter (Maarten). The Beloved Mothertongue. Ethnolinguistic nationalism in small nations. Inventories and reflections. Leuven; Paris; Dudley, MA, Peeters, 2008, XI-214 p. (Groningen Studies in Cultural Change 33). 62665 Eickmans (Heinz). “Um uns den vlämischen Geist näher zu bringen”. Überall das Engagement deutscher Philologen, Verleger und Literaten für die Sprache und Literatur Flanderns im 20. Jahrhundert. In: Eickmans (Heinz). Blick gen Westen. Deutsche Sichtweisen auf die Niederlande und Flandern. Dieter Geuenich zum 65. Geburtstag. Münster, 2008, pp. 25-68. 62666 Laureys (Godelieve). Languages Policy as a Cornerstone of Nation-Building. Linguistic Identities in the Nordic Countries. In: Broomans (P.). The Beloved Mothertongue. Leuven, Peeters, 2008, pp. 79-91. [Cfr. n° 62664] 62667 Rillaerts (Stéphane). La frontière linguistique, 1878-1963. Bruxelles, CRISP, 2010, 100 p. (Courier hebdomadaire 2069-2070). 62668 Sinardet (Dave). Territorialité et identités linguistiques en Belgique. Hermès. Cognition, Communication, Politique, XX, 2008, 2, pp. 131-149. 62669 Vandevoorde (Hans). Racial-linguistic nationalism. Race, language and nation at the Antwerp Universal Exhibition of 1894. In: Broomans (P.). The beloved mothertongue. pp. 171 - 186. [Cfr. n° 62664] 62670 Vandeweyer (Luc). Achter de schermen van radio en televisie in 1959. Het VVO- pamflet over de toepassing van de taalwetgeving. Wetenschappelijke tijdingen op het Bibliographie de l’Histoire de Belgique 147*

gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 4, pp. 319- 336.

62671 Boehme (Olivier). Greep naar de markt. De sociaal-economische agenda van de Vlaamse Beweging en haar ideologische versplintering tijdens het interbellum. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 211-213. 62672 Boehme (Olivier). Greep naar de markt. De sociaal-economische agenda van de Vlaamse beweging haar ideologische versplintering tijdens het interbellum. Leuven, Lannoo Campus, 2008, 986 p. 62673 Bossuyt (Stijn). Founding a memory : The legitimation of “memoria’ foundations in Flanders c. 1000 - 1350 : Lille, Saint-Omer, and Bruges. In: Bruun (Mette B.). Negotiating heritage : Memories of the middle ages. Turnhout, Ritus et artes, IV, 2008, pp. 125-148. 62674 Ceuppens (Bambi), Foblets (Marie-Claire). The Flemish case. A monolingual region in a multilingual federal state. In: Smith (David M.), Wistrich (Enid). Regional identity and diversity in Europe : experience in Wales, Silesia and Flanders. London, Federal Trust, 2007, 208 p. 62675 De Ridder (Matthijs). Ouverture 1912. Literatuur en Vlaamse Beweging aan de vooravond van de Grote Oorlog. Antwerpen, AMVC-Letterenhuis, 2008, 384 p. (AMVC-publicaties 11). 62676 De Wever (Bruno). Mouvement flamand. In: Versaille (A.). Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. pp. 274-279. [Cfr. n° Versaille] 62677 De Wever (Bruno). From language to nationality. The case of the Dutch-speaking Belgians in the nineteenth century. In: Broomans (Petra). The Beloved Mothertongue. Ethnolinguistic Nationalism in Smaal Nations: Inventories and Reflections. Leuven, Peeters, 2008, pp. 49-61. 62678 Destexhe (Alain). Le mouvement flamand expliqué aux francophones. Bruxelles, Editions Luc Pire, 2008, 141 p. 62679 Van Velthoven (Harry). Het Belgische en Brusselse model ter discussie. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 2, pp. 139-147. 62680 Vande Winkel (Roel), Biltereyst (Daniël). Filmen voor Vlaanderen. Vlaamse beweging, propaganda en film. Antwerpen, ADVN. Archief-, Documentatie- & Onderzoekscentrum, 2008, 219 p. (Museum van de Vlaamse sociale strijd 23). 62681 Vandeweyer (Luc). Van senator tot koning. De Vlaamse Beweging en Albert I. Museum Dynasticum, XX, 2008, 2, pp. 20-35. 62682 Van de Casteele (Jan). Vlaamse Strijdbroeders Knesselare 115 jaar. Appeltjes van het Meetjesland: jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (Maldegem), 2008, pp. 261-334. 62683 De Vliegher (Luc), Vlaamse klachten over de geestelijkheid te Houthem (bij Komen), 1858,1877. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 400-402. 62684 Matthijs (Michel). Galmaarden en de ‘Vlaamsche taal’ anno 1911. Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 1, pp. 14-18. 62685 Rogiers (Filip). Voeren: de taalgrens. ‘Le problème belge’ in zijn hardste kern. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 112-123. [Cfr. n° 60551] 62686 Verlinde (Rik). Van Brugse feesten tot BurgRock. 40 jaar 11 Juli-Komitee. Brugge, 11 Juli-Komitee, 2008, 141 p. 62687 Seberechts (Luc). ‘De Belgique j’ai assez peu de nouvelles...’. De correspondentie tussen Jan Brans en Pieter Draye, 1945-1950. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 3, pp. 187-209. 148* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62688 van Campenhout (Frans). Julia Putman (1901-1959). De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 1b, pp. 231-244. [Lid van het actiecomité ter Vervlaamsing van de Gentse Rijksuniversiteit] 62689 Vandeweyer (Luc). ‘Ik begroet in hem de trouwe, de onverzettelijke Vlaming’. Over Willem Elschot. Willem Elschot over Cyriel Verschaeve. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 1, pp. 66-77. 62690 Vanlandschoot (Romain). 1890-1896 Een brandende tijd, achtergronden Tieltse collegejaren René De Clercq. De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 1, pp. 3-41. 62691 Ceulemans (Adelheid). Spoker in Reinaert de Vos. Tekstuele analyse en contextuele studie van de nationaal-politieke teksten van Guido Gezelle in het weekblad Reinaert de Vos (1860-1865). Gezelliana: kroniek van de Gezellestudie (Antwerpen), XX, 2008, 1-2, 179 p. 62692 De Clerck (Karel). West-Vlaamse inbreng bij de vernederlandsing van de Gentse universiteit. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 257-264. 62693 Gevers (Lieve). Jezuïeten, bisschoppen en flaminganten. Documenten uit kerkelijke archieven over de controverse rond het taalregime in het katholiek middelbaar onderwijs 1900-1906. Brussel, Paleis der Academiën, 2008, XIII-176 p. (Koninklijke Vlaamse Academie van België, Koninklijke Commissie voor Geschiedenis).

62694 Delforge (Paul). La Wallonie et la Première Guerre Mondiale. Pour une histoire de la séparation administrative. Namur, Institut Destrée, 2008, 523 p. (Notre histoire). 62695 Kesteloot (Chantal). Le chant du cocq. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 1, pp. 47-54. 62696 Vanden Boer (Anneleen). Meertaligheid in de Belgische administratie. Duits in theorie en praktijk. Handelingen van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis (Brussel), LXI, 2007, pp. 147-159. 62697 Govaert (Serge). Bruxelles-Hal-Vilvorde. Du quasi-accord de 2005 à la procédure en conflit d’intérêts. Bruxelles, Centre de Recherche et d’Information Socio-Politiques (CRISP), 2008, 40 p. 62698 Wynants (Paul). Quinze mois d’impasse communautaire. La Revue nouvelle, LXIII, 2008, 10, pp. 112-121.

(g) Les organisations et les mouvements féministes - De vrouwenbewegingen en verenigingen

62699 Borghs (Paul). Van achterblijver tot koploper. Holebirechten in België onder paars(-groen) (1999-2007). Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 3, pp. 48-73. 62700 Coenen (Marie-Thérèse) avec la collab. de Loriaux (Florence), Janssens (Ria). Syndicalisme au féminin. I. 1830-1940. Bruxelles, CARHOP, 2008, 320 p. 62701 Julémont (Ghislaine), Plasman (Dominique). Femmes prévoyantes socialistes. Des combats d’hier aux enjeux de demain. Bruxelles, Femmes prévoyantes socialistes, 2008, 163 p. 62702 Latré (Bart). Feministisch christendom in Vlaanderen 1979-1990. Een nieuwe “vervrouwelijking”? Handelingen van deKoninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, LXI, 2007, pp. 293-316. 62703 Manfroid (Stéphanie). Inventaire du fonds féminisme conservé au Mundaneum. Mons, Mundaneum, 1998, 119 p. (collection des inventaires 2). 62704 Sommer (Myriam). Femmes de ma génération. Traversée d’un demi-siècle d’histoires. Bruxelles, Luc Pire, 2008. [Femmes et société] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 149*

62705 Van Osselaer (Tineke), Buerman (Thomas). Feminisation thesis. A survey of international historiography and a probing of Belgian grounds. Revue d’histoire ecclésiastique, CIII, 2008, 2, pp. 497-544.

62706 Becq (Louis). Van Roza tot Sonja politica’s van Wolvertem en Meise 1936-2008. Leuven, Provincie Vlaams-Brabant, 2008, 202 p. 62707 Carlier (Julie). Emilie Claeys (1855-1947), een adepte van August Bebels ‘vrije huwelijk’? Een ‘grote’ oefening in historische kritiek: het persoonlijke en het politieke in een socialistisch-feministische strijd aan het einde van de 19de eeuw. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 3, pp. 5-25. 62708 Verbruggen (Christophe), Carlier (Julie). ‘Professeur de l’optimisme’. Het vergeten sociale, feministische en artistieke engagement van Céline Dangotte (1883- 1975). Historica (Amsterdam), XXXI, 2008, 1, pp. 22-24. 62709 Coenen (Marie-Thérèse). Syndicalisme au féminin. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXIX, 2008, pp. 12-19. 62710 De Coninck (Rik). De autobiografie van Jan Vandensteen. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 3, pp. 80-81. 62711 Flour (Els), Wils (Kaat). Brussel: het Athénée Gatti de Gamond. En het Belgische feminisme: un trou de mémoire? In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 268-281. [Cfr. n° 60552] 62712 Jacques (Catherine). À l’assaut d’un bastion masculin. L’accès des femmes à la magistrature. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXIX, 2008, pp. 51-56. 62713 Verbruggen (Christophe). ‘Vrouwelijke intellectuelen’ en het Belgische feminisme in de belle époque. Verslagen van het Centrum voor genderstudies - U Gent.(Academia Press), XVII, 2008, pp. 9-27. 62714 Vanhaelewyn (Mathieu). Homotrots op een heterotrottoir : over holebimonumenten in België. Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis - Cahiers d’histoire du temps présent (Brussel-Bruxelles), XX, 2008, pp. 233-255

(h) Les organisations et les mouvements de jeunesse et d’étudiants - De jeugd- en studentenbewegingen en -verenigingen

62715 Landuyt (Guido). Een herfstdag in 1872 : Eerste Vlaamse studentenkring opgericht in Hoogstraten. Zwolle, Waanders, 2008, 96 p. 62716 Van Acker (Jan). De Vlag van Joe English voor de Veurnse studentenbond. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 2, pp. 165-177. 62717 Van den Eede (Mattias). Op zoek naar een nieuw Le(u)ven. Geëngageerde studenten in de laatste Leuvense Franstalige jaren, 1960-1975. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 1, pp. 4-19. 62718 Van Dijck (Wim). Hier komt het oud Sint-Jorisgild : 30 jaar Nationalistische Studentenvereniging (NSV). Deel 2 : (1991-2006). Brussel, Egmont, 2008, 271 p. 62719 Vervaeke (Karel). De Tieltse universitaire kring alias: de tuk van Gent...ooit. De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 2, pp. 237-260.

62720 Benoit (Filips). De Sint-Rochus scoutsgroep te Deerlijk (1937-1947) voorloper van de huidige scoutsgroep. Derlike. Driemaandelijks tijdschrift, XXXI, 2008, 2, pp. 54-64. 62721 Tilly (Pierre). La JOC belge et italienne. Entre crise identitaire et de société durant les seventies. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 273-292. [Cfr. n° 62759] 62722 Dockx (Ivan). 55 jaar Itegems Chiroleven (1954-2009) : het verhaal van onze jeugdbeweging en ons dorp. s.l. 2007, 88 p. 150* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62723 Verhelst (Katrien). Chirojeugd Sint-Lodewijk 60/50 jaar jong. Derlike. Driemaandelijks tijdschrift, XXX, 2008, 4, pp. 110-117. 62724 Demeyer (Marc). ‘Boerenzoon, dit is uw sport...’. Archief Landelijke Rijverenigin- gen. Nieuwsbrief Kadoc, 2008, 11-12, pp. 8-11. 62725 Jacqmin (Léon). Les scouts en Belgique autrefois. Grivegnée, Noir dessin production, 2007, 136 p. 62726 Collin (Mathilde). L’illusion identitaire des étudiants francophones : le mouvement des étudiants universitaires belges d’expression française (MUBEF, 1961-1974). Louvain-la-Neuve, Academia-Bruylant, 2008, 166 p. (Publications des archives de l’Université catholique de Louvain 19).

(i) Autres mouvements - Andere bewegingen

62727 Delanghe (Hugo). 90 jaar strijd tot behoud van de Kalmthoutse Heide. Land in Zicht (Antwerpen), LXXVII, 2008, 3, pp. 3-7 (afl. 3); 4-7 (afl. 4). 62728 Van Overstraeten (Gert). Inventaris van het archief van Bond Beter Leefmilieu (BBL) Vlaanderen 1972-2003. Gent, Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis, 2008, 190 p.

(3) L’armée - Het leger

62729 Backx (Jan). Wij, BSD’ers! Het menselijk verhaal van onze legergemeenschap op Duitse bodem 1945-2002. Roeselare, Roularta, 2008, 463 p. 62730 Claes (Piet). Historiek van de 15de Wing. Erembodegem, Flying Pencil, 2008, 208 p. 62731 Verheyen (P.). De lotelingen en hun plaatsvervangers (19de eeuw). Het Land van Beveren (Beveren-Waas), LI, 2008, pp. 62-64 (afl. 1); 252-254 (afl. 4). 62732 Barremaecker (Yvan), Warnier (Bob). De marientjes van Sint-Kruis. In: Brugge garnizoensstad. pp. 101-112. [Cfr. n° 60537] 62733 Duran (Manuel). De militaire, historische en museale site van de Commandobunker te Kemmel. Historische karakterisering als aanzet tot ‘character based management’ van het recente verleden (1914-heden) (deel 1). Belgische bijdragen tot de militaire geschiedenis, I, 2007, 1, pp. 175-193. 62734 Gils (Robert). De grondwerken bij de bouw van het Noordkasteel en van de Grote Omwalling. Vesting, 2008, pp. 3-8. 62735 Gils (Robert). Over de grondwerken bij de bouw van het Nationaal Reduit. Vesting, 2008, pp. 9-15. 62736 Gils (Robert). De toegang tot et Nationaal Reduit langs de Schelde in oorlogstijd (1859-1814). Vesting (Antwerpen), IV, 2008, pp. 16-21. 62738 Meulebrouck (Ludo). Militaire aanwezigheid te Zedelgem. In: Brugge garnizoensstad. pp. 77-100. [Cfr. n° 60537] 62739 Philibert (Roger). De kazerne van Lissewege. In: Brugge garnizoensstad. pp. 123- 126. [Cfr. n° 60537] 62740 Philibert (Roger), Warnier (Bob). De kazernes van Sijsele. In: Brugge garnizoensstad. pp. 115-122. [Cfr. n° 60537] 62741 Saunders (Tim). Fort Eben Emael. Erpe, De Krijger, 2008, 199 p. (Slagveld België 16). [Vertaald uit: Engels] 62742 Vreugde (Christian). La défense aérienne passive à Bruxelles entre 1931 et 1940 à partir des fonds conservés aux Archives de la Ville de Bruxelles. Brusselse Cahiers bruxellois. Revue d’histoire urbaine - Tijdschrift voor Stadsgeschiedenis, XL, 2008, pp. 277-315. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 151*

(4) La politique étrangère - Buitenlandse politiek

Histoire diplomatique; les explorations; l’expansion coloniale; le Congo et Ruanda- Burundi - Diplomatieke geschiedenis; de ontdekkingen; de koloniale geschiedenis; Kongo en Ruanda-Burundi

62743 Abbeloos (Jan-Frederik). Belgium’s expansionist history between 1870 and 1930. Imperialism and the globalisation of Belgian business. In: Harris (Mary N.), Levai (Csaba). Europe and its Empires. Pisa, PLUS-Pisa University Press, 2008, pp. 105-127. 62744 Dumoulin (Michel). L’historiographie des relations italo-belges depuis 1918. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 5-18. [Cfr. n° 62759] 62745 Goddeeris (Idesbald). Les relations entre la Belgique et la Roumanie, 1859-1939 (-1989). Studia politica: Romanian political science review, VIII, 2008, 1, pp. 47-55. 62746 Roosens (Claude), Delcorde (Raoul). La carrière diplomatique en Belgique. Louvain-la-Neuve, Presses universitaires de Louvain, 2008, 121 p. 62747 Valembois (Victor). Costa Rica y Belgica, 150 anos. - Costa Rica en België 150 jaar. - Le Costa Rica et la Belgique, 150 ans. San Jose, Costa Rica, EUNED, Editorial Universidad Estatal a Distancia : Ministerio de Relaciones Exteriores y Culto, Instituto del Servicio Exterior, 2008, XIX-231 p. 62748 Vancauwenberghe (Maaike), Demoité (Pierre). België en Antarctica : ontdekking, wetenschap en leefmilieu. Brussel, Federaal Wetenschapsbeleid, 2008, 84 p.

62749 Decat (Frank). Vechten met Lincoln : de Belgen in de Amerikaanse burgeroorlog 1861-1865. Tielt, Lannoo, 2008, 256 p. 62750 Gehringer (Horst). Belgien, Kongo, Niederfüllbach : Internationale Außenpolitik im 19. und 20. Jahrhundert und ihre Berührungspunkte mit dem Raum Coburg. Jahrbuch der Coburger Landesstiftung, LII, 2007, pp. 335-418. 62751 Haag (Henri). Le mémoire de Léon Arendt et les Conseils des ministres d’août 1914. Bulletin de la Commission royale d’histoire - Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis (Bruxelles-Brussel), 174, 2008, pp. 167-257. [Le promoteur de la politique neutraliste ne fut pas le Roi mais bien le Département, et ce dès avant le déclenchement du conflit] 62752 Janssens (Gustaaf). Diplomáticos belgas y Benito Juárez, 1861-1863. In: Presencia internacional de Juárez. México, Centro de estudios de historia de México Carso. 2008, pp. 153-159. 62753 Courtois (Luc). Les relations entre la Belgique et l’Italie vues par l’Eglise de Belgique (1918-1930). Une enquête impossible. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 47-58. [Cfr. n° 62759] 62754 de Potter (Céline). Du temps où les artistes étaient nos “meilleurs” ambassadeurs. Art et politique étrangère dans les relations Belgique -France de 1919 à 1939. Pyrami- des. Revue du Laboratoire d’Etudes et de Recherches en Administration Publique, 2008, 15, pp. 203- 226. 62755 Declercq (B.). De zaak-Leo Moulin (1931-1932) of de gevolgen van een militant antifascisme voor de Belgo-Italiaanse betrekkingen in het interbellum. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 59-78. [Cfr. n° 62759] 62756 Deschamps (E.). L’Afrique entre le Belgique et l’Italie. Le Congo belge face à la guerre d’Ethiopie (1935-1936). In: Dumoulin (M.). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 293-314. [Cfr. n° 62759] 62757 Duchenne (Geneviève). Un bloc latin : ou de l’importance d’unir la Belgique, la France et l’Italie dans les années 20. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 19-46. [Cfr. n° 62759] 152* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62758 Duchenne (Geneviève). Esquisses d’une Europe nouvelle. L’européisme dans la Belgique de l’entre-deux-guerres (1919-1939). Bruxelles : PIE-Peter Lang, 2008. 2008, 712 p. (Euroclio. Etudes et documents 40) 62759 Dumoulin (Michel), Balace (Francis), Ciampani (Andrea), Tilly (Pierre) e.a. Italie et Belgique en Europe depuis 1918. Actes du colloque de Rome. - Italië en België in Europa sedert 1918. Akten van het colloquium te Rome, Academia Belgica 10,11,12. XI. 2004. Bruxelles; Brussel, Institut historique belge de Rome - Belgisch Historisch Instituut te Rome - Istituto storico belga di Roma, 2008, 581 p. (Bibliothèque 56). 62760 Janssens (Gustaaf). Paul-Henri Spaak en het begin van de Belgische onafhan- kelijkheidspolitiek (1936-1937). Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Ge- schiedenis, CLXXIV, 2008, pp. 259-391. [Drie nota’s van de jonge socialistische minister van Buitenlandse Zaken gericht aan koning Leopold III] 62761 Leenders (Harrie). ‘Oet de kleine republiek’ : L.H.J. Lamberts Hurrelbrinck en zijn ‘humoreske’ over Neutraal Moresnet. De maasgouw : weekblad voor Limburgsche geschiedenis, taal- en letterkunde, CXXVII, 2008, 4, pp. 130-138. 62762 Vanwelkenhuyzen (Jean). Le dérapage de 1935. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 113-132. [Cfr. n° 62759] 62763 Viaene (Vincent). Dans l’antichambre de l’appeasement. Autour des missions de Charles de Brocqueville à Rome, 1933-1937. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 79-112. [Cfr. n° 62759]

62764 Brull (Christophe). Belgien im Nachkriegsdeutschland. Besatzung, Annäherung, Ausgleich (1944-1958). Friedrich-Schiller-Universität Iéna (Allemagne), 2008 62765 Byls (Henk). Stratégies unificatrices et protectrices de l’Oeuvre des Flamands à Paris. Cahiers de la Méditérannanée, 2008, 76, pp. 37-52. 62766 Clerix (Kristof), Buisseret (Nathalie), Haquin (Emile). Les services secrets étrangers en Belgique en toute impunité ? Bruxelles, Racine, 2008, 316 p. [Traduit du néerlandais: Vrij spel : buitenlandse geheime diensten in België] 62767 Coolsaet (Rik). België in de Koude Oorlog. In: Vanden Berghe (Y.). De Koude Oorlog. Een nieuwe geschiedenis (1917-1991). Leuven; Voorburg, Acco, 2008, pp. 441- 460. 62768 Rognoni (M.S.). Il Belgio, l’Italia e la crisi congolese dei primi anni Sessanta: un banco di prova. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 335- 362. [Cfr. n° 62759] 62769 Rotsaert (Walther). L’occupation belge en Allemagne : 1945 - 1949 ; Les années difficiles de l’occupation militaire. De Pinte, chez l’auteur, 2008, 252 p. 62770 Van Alstein (Maarten). Wat betekende de Koude Oorlog? Belgische diplomaten en de vijandige bipolarisering : Edouard Le Ghait en baron Hervé de Gruben. Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis - Cahiers d’histoire du temps présent (Brussel-Bruxelles), XX, 2008, pp. 103-143. 62771 Herrebout (Els). Quellen zur Geschichte der deutsch-belgischen Beziehungen in den belgischen Staatsarchiven (mit Hinweisen auf Archifgut deutscher Provenienz) (1830-1962). Ergänzt mit Quellen aus den Archiven des Ministeriums für Auswärtige Angelegenheiten, des Verteidigungsministeriums sowie des CEGES/SOMA in Brüssel. Brüssel, Generalstaatsarchiv, 2008, 681 p. (Die Staatsarchive in Belgien. Führer 69). 62772 Raben (Remco). Small nations, large decolonizations : the Netherlands, Belgium and Portugal. In: de Keizer (Madelon), Ismee (Tames). Small nations : crisis and confrontation in the 20th century. Jaarboek van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, XIX, 2008, pp. 102-118. 62773 Lauro (Amandine), De Saedeleer (Fabienne). Témoignages d’Afrique (Rencontre avec Gertrude Hamadi, rencontre avec Vincent Bribosia président du conseil d’administration de Chanic, Rencontre avec Henri Colle). Les cahiers de la Fonderie: Bibliographie de l’Histoire de Belgique 153*

revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 63-75.

62774 Abbeloos (Jan-Frederik). Honderd jaar na datum. Een Belgische onderzoeks agenda met betrekking tot de Belgische koloniale geschiedenis? Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 2, pp. 8-14. 62775 Antippas (Georges). Pionniers méconnus du Congo Belge. Bruxelles, Interprint, 2007, 344 p. 62776 Courcelles (Yvonne). Visions du Congo d’autrefois : 1903-1921 : notes rédigées à la mémoire de mon époux vétéran colonial. Mouscron, Société d’histoire de Mouscron et de la région, 2008, 191 p. 62777 Couttenier (Maarten). Tervuren: het museum. Het spel van vergeten en herinneren. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 308-319. [Cfr. n° 60552] 62778 De Boeck (Filip). Léopoldsville. Het koloniale verleden in een postkoloniale tijd. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 262-273. [Cfr. n° 60551] 62779 Etambala (Zana Aziza). De teloorgang van een modelkolonie : Belgisch Congo 1958-1960. Leuven, Acco, 2008, 471 p. 62780 Fobelets (Sara). Kongo in de geschiedenisleerboeken 1960-heden. Dé Waarheid? Beeldvorming over de (de)kolonisatie van Kongo in de Vlaamse wereldoriëntatie- en geschiedenisleerboeken lager en secundair onderwijs in de periode 1960 heden. www. ethesis.net, Univ. Gent. Licenciaatsscriptie Psychol. en Pedagogische wetenschappen, 2008 62781 Giordano (Rosario). Belges et Italiens au Congo. Mémoires et histoires (1930- 1960). In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 315-334. [Cfr. n° 62759] 62782 Giordano (Rosario), Mudimbe-Boyi (Elizabeth). Belges et Italiens du Congo- Kinshasa. Récits de vie avant et après l’indépendance. Paris, L’Harmattan, 2008, xvii + 232 p. 62783 Lagae (Johan). Kinshasa comme ‘chantier bruxellois’. L’émergence d’une métropole ‘moderne’ dans une colonie belge, 1946-1960. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 24-31. 62784 Lagae (Johan), Dupont (Christine A.). Du bon usage de la mémoire coloniale. Entretien avec le professeur Dr. Jacob Sabakinu Kivilu. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 42-46. 62785 Toumpsin-Dumont (Madeleine). Notre histoire au Congo-Kinshasa : de 1950 à 1960. Petit-Rechain, chez l’auteur, 2008, 215 p. 62786 Vanderlinden (Jacques). Main-d’oeuvre, église, capital et administration dans le Congo des années trente. I. Bruxelles, Académie royale des sciences d’outre-mer, 2007, 330 p. (Fontes historiae Africanae). 62787 Vanthemsche (Guy). Kolonialisme, morele oordelen en historische analyse. Hermes. Tijdschrift van de Vlaamse Vereniging leraren geschiedenis, XII, 2008, 43, pp. 7-11. 62788 Vanthemsche (Guy), Cuppens (Johan). Congo, de impact van de kolonie op België. Tielt, Lannoo, 2008, 328 p. 62789 Verlinden (Peter). Achterblijven in Congo. Een drama voor de Congolezen. Leuven, Davidsfonds, 2008, 272 p. 154* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62790 Verstraete (Jean). Souvenirs d’un ancien colonial. Mérignac, Copy-Média, 2008, 295 p. 62791 de Becker (Quentin). Représentation de la campagne arabe à Bruxelles. Les pionniers belges de Thomas Vinçotte (1911-1921). Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 12-17. 62792 Vanagt (Sarah). Kigali: Kamp Kigali. De dood van tien Belgen. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 310-321. [Cfr. n° 60551] 62793 Viaene (Vincent). King Leopold’s Imperialism and the Origins of the Belgian Colonial Party, 1860-1905. The Journal of Modern History (Chicago), LXXX, 2008, dec. pp. 741-790. 62794 Willems (Bart). Inventaris van het archief Hubert Droogmans 1878-1932. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 72 p. (Inventarissen 410). [H.D. secretaris-generaal van het Departement van Financiën van de Onafhankelijke Congostaat; eerste secretaris- generaal van het ministerie van Koloniën (1908-1911)]

62795 de Bruyn (Tom), Wets (Johan), Plessers (Henri), Sorrosal (Daniel). Diaspora involvement in development cooperation. The case of Belgium and the Democratic Republic of Congo (DRC). Geneva, International organization for migration, 2008, 128 p. 62796 Cornet (Anne). Vrouwen in de kolonie Belgische Kongo en Rwanda-Urundi (1885- 1962). Soma Berichtenblad (Brussel), XLI, 2008, pp. 35-36. 62797 Briffaerts (Jan). Als Kongo op de schoolbank wil. De onderwijspraktijk in het lager onderwijs in Belgisch Congo (1925-1960). Leuven; Voorburg, Acco, 2007, 340 p. 62798 Convents (Guido). Images et paix. Les Rwandais et les Burundais face au cinéma et à l’audiovisuel. Une histoire politico-culturelle du Ruanda-Urundi allemand et belge des républiques du Rwanda et du Burundi (1896-2008). Leuven, Afrika filmfestival, 2008, 603 p. 62799 Govaerts (Bert). De zaak van rechter Grootaert en de strijd om het Nederlands in Belgisch-Congo. Een symbooldossier uit de jaren vijftig. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 1, pp. 7-46. 62800 Tshitungu Kongolo (Antoine). La presence belge dans les lettres congolaises. Modeles culturels et litteraires. Paris, Harmattan, 2008, 447 p. 62801 Cleys (Bram). Religiegeschiedenis in den vreemde. Missiegeschiedenis van Belgisch Afrika, 1880-1962. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 2, pp. 20-22. 62802 Cleys (Bram), De Meulder (Bruno). La construction des églises dans les missions périphériques du Congo belge (1890-1960). Une pratique « bricolée » et ambitieuse. In: Dierkens (A.). Topographie du Sacré. L’emprise religieuse sur l’espace. Bruxelles, Editions de l’Université de Bruxelles, 2008, pp. 165-175. 62803 Surdiacourt (Dirck), van Trimpont (Marc). De Witte Congo - Congo ya pembe. Geraardsbergen, Gerardimontium, 2008, 255 p. (Gramaye-reeks 4).

62804 De Groof (Roel) ed. Brussels and Europe.The position of Brussels in the World City Network. Interactions between the European Institutional Presence and the Brussels- Capital region. Acta of the International Colloquium on Brussels and Europe, held in the Albert Borschette Conference Centre in Brussels, on 18 and 19 December 2006. - Bruxelles et l’Europe. La position de la Bruxelles dans le réseau des villes mondiales. Interactions entre la présence institutionelle eurpéenne et la Région de Bruxelles- Bibliographie de l’Histoire de Belgique 155*

Capital. Actes du Colloque International sur Bruxelles et l’Europe, tenu au Centre de Conférence Albert Borschette à Bruxelles, le 18 et 19 décembre 2006. Brussels, Academic and scientific publishers, 2008, 593 p. 62806 Kuhk (A.). Layered urban development: managing the european quarter in Brussels. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 501-530. [Cfr. n° 62804] 62807 Vandermotten (C.), Biot (V.), Van Hamme (G.). L’économie et la socio- démographie de la Région de Bruxelles-Capitale et la présence européenne et internationale. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 255-268. [Cfr. n° 62804] 62808 Vos (H.), Schrijvers (A.), De Ridder (E.), Orbie (J.). The Brussels-Capital region in Europe. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 169-178. [Cfr. n° 62804] 62809 Biscop (Sven), Coolsaet (Rik), Coelmont (Jo). De militaire bijdrage van België aan het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid – La contribution militaire belge à la Politique européenne de Sécurité et de Défense. Gent, Academia Press, 2008, 29 p. (Egmont Paper. (from the Royal Institute for International Relations) 14) 62810 Bitsch (Marie-Thérèse). Histoire de la construction européenne de 1945 à nos jours. Bruxelles; [Paris], Éd. Complexe, 2008, 400 p. (Historiques 161). 62811 Coolsaet (Rik). La Belgique dans l’OTAN (1949-2009). Bruxelles, CRISP, 2008, 46 p. (Courrier Hebdomadaire n° 1999). 62812 Koll (Johannes). Metropolregion Benelux - NRW? Aus Politik u. Zeitgeschichte, LVIII, 2008, 8, pp. 32-38. 62813 Maes (Ivo). Half a century of European financial integration. From the Rome treaty to the 21st century. Brussels, Mercatorfonds, 2007, 128 p. 62814 Maes (Ivo), Quaglia (L.). L’UEM, la Belgique et l’Italie. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 392-412. [Cfr. n° 62759] 62815 Rodriguez Garcia (Magaly). Trade Unionists and the World. European and Latin American Labour and the Creation of International Free Trade Union Organisations (1949-1969). Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 490-495. 62816 Segers (Mathieu). De Europese dagboeken van Max Kohnstamm : augustus 1953-september 1957. Amsterdam, Boom, 2008, 262 p. 62817 Thiemeyer (Guido). Das währungspolitische Dreiländereck Paris, Frankfurt, Maastricht. In: Heinen (Armin). Tour de France : Eine historische Rundreise ; Festschrift für Rainer Hudemann. Stuttgart, 2008, pp. 253-261. (Schriftenreihe des Deutsch-Französischen Historikerkomitees 4). [Europäische Integration; Frankreich ; Belgien] 62818 Van Daele (Jasmien). The International Labour Organization (ILO) in past and present research. International review of social history, 2008, pp. 485-511. 62819 Van Daele (Jasmien). De EU, België, Vlaanderen en de VN : de internationale arbeidsorganisatie, een ‘ideeënlaboratorium’ voor sociale politiek in België. Wereldbeeld (Brussel), XXXI, 2007, 3, pp. 16-22. b. La vie économique - Het economische leven

(1) L’économie et les entreprises en général - De economie en de ondernemingen in het algemeen

62820 Crols (Frans). De recente economische geschiedenis van België. 20 historische verhalen. Brussel, Trends, 2008, 146 p. 62821 Savage (Reginald). Histoire inedite de l’economie belge : de 1945 a nos jours. Charleroi, Couleur livres, 2008, 152 p. 62822 Bayenet (Benoit), Capron (Henri), Liegeois (Philippe). L’espace Wallonie- Bruxelles.Voyage au bout de la Belgique. Bruxelles; Namur, De Boeck; Ministère de la 156* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Région wallonne. Institut wallon de l’évaluation, de la prospective et de la statistique, 2007, 405 p. [Economie, société] 62823 Langen (Iris), Derde (Willem). Het industrieel erfgoed van Ronse. Een nieuwe toekomst voor een rijk patrimonium. Land in zicht (Natuur- en stedeschoon), LXXVI, 2007, 2, pp. 16-21. 62824 van Ginderachter (Maarten). Arm Vlaanderen: het verwaarloosde platteland, het lamlendige volk. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht.. pp. 182-193. [Cfr. n° 60551] 62825 Guillaume (Sylvie), Lescure (Michel). Les PME dans les sociétés contemporaines de 1880 à nos jours : pouvoirs, représentation, action. Bruxelles; Bern; Berlin.. PIE- Peter Lang, 2008, 325 p. 62826 Leboutte (Serge). Space Construction as Mental Process: Heavy Industrial Regions in Comparative Perspective. Mitteilungsblatt des Instituts für soziale Bewegungen (Institut für Soziale Bewegungen, Ruhr-Universität Bochum), 2008, 39, pp. 99-112. 62827 Marin (Matthieu) m.m.v. Mestdagh (Jurgen). Dossiers van gevaarlijke, hinderlijke en ongezonde bedrijven. Kritiek en bruikbaarheid voor historisch onderzoek. Een analyse aan de hand van 1ste klasse vergunningen in het provinciaal archief West-Vlaanderen, 1863-1970. Gent, Academia Press, 2010, XIII-197 p. ( Historische economie en ecologie). 62828 Dehaeck (Sigrid), Derwael (Joachim). Gids van bedrijfsarchieven in de provincie West-Vlaanderen. Brussel, Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, 2008, 523 p. (Gidsen 68). 62829 Puype (Jan). Ieper: Flanders Language Valley. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 414-425. [Cfr. n° 60552]

62830 Buyst (Erik), Lowyck (Kristof), Soete (Antoon). GIMV : 25 years of holding and letting go. Kapellen, Pelckmans, 2007, 156 p. 62831 Callewier (Hendrik), Verfaillie (Joke) m.m.v. Ceurvels (Georges), De Lille (Gilbert). Inventaris van het archief en de documentaire collectie van de Intercommunale Maatschappij van de Linker Scheldeoever met daarin opgenomen het archief van hoofdingenieur-directeur Willy Rylant : Imalso (1780) 1929-1999. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 134 p. (Rijksarchief te Antwerpen. Inventarissen 64). 62832 Erreygers (Guido). Economic Associations in Belgium. In: Augello (M.M.), Guidi (M.E.L.). The Spread of Political Economy and the Professionalisation of Economists. Societies in Europe, America and Japan in the Nineteenth Century. London; New York, Routledge, 2001, pp. 91-108. 62833 Caestecker (Frank). Arbeidsmarktstrategieën in de Belgische mijnindustrie tot 1940. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), V, 2008, 3, pp. 30-52.

(2) L’industrie; les techniques; l’archéologie industrielle - De nijverheid; technieken; industriële archeologie (9)

62834 Crowin (Ingrid), Gillain (S.). Bois-Du-Luc: à la découverte d’une cité charbonnière au XIXe siècle. Braine l’Alleud, Collège Cardinal Mercier, 2008, 86 p.

(9) dans l’ordre suivant: généralités, les mines et les gisements; les carrières; les industries métallurgiques; les industries textiles; les industries chimiques; le verre; les industries alimentaires; l’énergie; la construction; autres... Biographies d’industriels. In deze orde: algemeenheden, het mijnwezen; steengroeven; metallurgie; de textiel; de scheikundige nijverheid; het glas; voedingsindustrie; energiesector; de bouwnijverheid; andere... Biografieën van industriëlen. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 157*

62835 Haoudy (Karima). Le site minier du Bois-du-Luc. Un repère dans le patrimoine industriel. Patrimoine de l’industrie. Ressources, pratiques, cultures = Industrial patrimony. Resources, practices, cultures, X, 2008, pp. 47-52. 62836 Morelli (Anne). Marcinelle: de mijn. ‘Tutti cadaveri’. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 250-261. [Cfr. n° 60551] 62837 Pirotte (Toussaint). Petite histoire des charbonnages d’Oupeye. Blégny, Domaine touristique, 2007, 132 p. (Comté de Dalhem). 62838 Wind (Ingeborg). De verdwenen Limburgse mijnen. Tielt ; Arnhem, Terra Lannoo, 2008, 143 p. 62839 Thomas (Rik). Tussen schachttoren en steenstort : oorsprong en verleden van een zwarte berg, zijn zwart goud en de mijnwerkers die er leefden. Opglabbeek, in eigen beheer, 2002, 336 p.

62840 Dupont (Christine A.). La Compagnie des Bronzes au Congo. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 32-41. 62841 Cools (Jan). Funerair erfgoed van de Herentalse ijzergieterij van August Van Aerschot en zonen. Een verkenning. Herentalse geschiedkundige kring. Jaarboek, XVIII, 2008. 62841bis Magniette (Paul), Constant (C.), Renier (Andre). La métallurgie dans le Couvinois : Usines et Fonderies Saint-Roch à Couvin (suite). En Fagne et Thiérache (Presgaux), 2008, 157. 62842 Francotte (Auguste), Gaier (Claude), Karlshausen (Robert). Ars mechanica. Le grand livre de la FN : une aventure industrielle extraordinaire. Bruxelles; Herstal, Groupe Luc Pire, Fabrique nationale Herstal, 2007, 576 p. 62843 Pasquasy (François). Les hauts fourneaux d’Ougrée: histoire d’une usine à fonte. Liège, Céfal, 2008, 318 p. ( Ly Mireur des Histors 7). 62844 Pasquasy (François). Le haut-fourneau au Pays de Liège. Bulletin de la Société des bibliophiles liégeois (Liège), XXV, 2005, pp. 185-238. 62845 Steffens (Sven). Seraing: de Cockerill-fabriek. ‘Magische, gigantische stad van mechanisering. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 242-253. [Cfr. n° 60552]

62846 De Grijse (Victor-Hugo). Textiel : 50 jaar ondernemen voor een toekomst. Leuven, Davidsfonds, 2007, 213 p. 62847 Scholliers (Peter). Usines transplantées? La (dé) localisation de l’industrie cotonnière en Flandre à la fin du XIXe siècle. Revue du Nord, XC, 2008, 375-376, pp. 531-553. 62848 De Temmerman (Ludwig). Soieries Elite Brakel, 75 jaar. Geschied- en heemkundige kring Triverius. Tijdschrift, 2008, 2, pp. 29-35. 62849 De Zutter (Charles). Société anonyme de Waereghem in de volksmond Transvaal. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXVI, 2008, pp. 195-215. 62850 Schmidt (Martin). Zünftige Handwerkswirtschaft, protoindustrieller Arbeitsmarkt und der Weg zur Fabrik in der Tuchregion zwischen Aachen und Verviers. In: Eine Gesellschaft von Migranten... t, pp. 41-64. [Cfr. n° 63047] 62851 Stender (Detlef). Vom “Schandfleck” zum “Charme der Vergangenheit”. Der Umgang mit dem baulichen Erbe der Wolltuchindustrie im Raum Verviers - Aachen - Euskirchen. Rheinisches Jahrbuch für Volkskunde, XXXVII, 2007-2008, pp. 197-226. 158* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62852 Syré (Christiane). Ein Wirtschaftsraum bleibt erhalten! Migration in der Textil region Aachen-Verviers im späten 18. und frühen 19. Jahrhundert, Eine Gesellschaft von Migranten... t, pp. 90-118. [Cfr. n° 63047] 62853 Bertrams (Kenneth). Converting academic expertise into industrial innovation. University-based research at Solvay and Gevaert, 1900-1970. Enterprise & Society, VIII, 2007, 4, pp. 807-841. 62854 Desimpelaere (Nele). De koelkasten en wasmachines van Philips. Tijdschrift voor Industriële Cultuur, XXV, 2008, 103, pp. 40-47. 62855 Van Belle, (Jean-Louis). Solvay et Cie : recueil d’archives inédites relatives à la Société en commandite, 1862-1890. Braine-le-Château, La taille d’Aulme, 2008, 249 p. 62856 Jadot (Pierre). Prayon, du zinc à la chimie. Liège, Editions du Céfal, 2007, 215 p. (Ly Myreur des Histors 5). 62857 Hardat (Philippe). Des capitaux managaois en Russie tsariste: l’histoire de la compagnie Russo-belge d’industrie verrière (1899-1906). Les cahiers du Grand- Manage, IL, 2008.

62858 De Laere (Robert). Herbergen, cafés en brouwerijen in Sint-Andries van vroeger tot nu. Brugge, Heemkundige Kring Maurits Van Coppenolle, 2008, 88 p. 62859 Opsomer (Joost). Brouwerijen en herbergen Bavikhove - Hulste. Harelbeke, Heemkundige Kring De Roede van Harelbeke, 2006, 186 p. 62860 Vandeghinste (Hendrik). Stokerij Dieryckx en de vlucht van Adolphe. Jaarboek Het Houtland (Torhout), 2008, pp. 95-145. 62861 Rau (Jaak A.). De Brugse suikerraffinaderij Serdobbel. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 1, pp. 27-33. 62862 Sutter (Didier). Victoria. Biscuit-Chocolat: de la manufacture aux géants de l’agroalimentaire. Paris, Drukker, 2008, 479 p. 62863 Leenders (Kathleen). De Brugse suikerraffinaderij Serdobbel: opvolger van het bedrijf van Nicolas Ley. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 2, pp. 100-103. [internationale handel]

62864 Moden (J.). Le secteur de l’énergie - Acteurs et stratégie. Centre de Recherche et d’informations Socio-politiques CRISP, 2008, 50 p. (Courrier hebdomadaire n° 1994). 62865 Van de Maele (Romain John). Licht en vuur, eenvoudige dingen. De nieuwe ver- lichtingsmiddelen in de Ieperse en Leuvense pers (1880-1930). Ons Heem. Driemaande- lijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 3, pp. 2-18. 62866 De Bondt (F.). Cesar Lesy (1802-1879), barometermaker te Lokeren. Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (Sint-Niklaas), CXI, 2008, pp. 275-292. 62867 De Ro (Jacques). Een kostuum op maat. De gebroeders Delbauve, meesterkleerma- kers te Geraardsbergen. Gerardimontium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraards- bergen, 2008, 220, pp. 21-32. 62868 Frauture (Eddy). Uurwerkmakers uit de regio Deinze. Contactblad. Kring voor geschiedenis en kunst van Deinze en de Leiestreek, XXVIII, 2008, 2, pp. 3694-3701. 62869 Durnez (Eric). Antwerpen, zuivere diamant : een briljant verleden, een schitterende toekomst. Antwerpen, BMP, 2008, 156 p. 62870 Merckx (Jean). Papierfabriek De Naeyer. Kroniek van een bedrijf. Willebroek, Gemeentebestuur, 2008, 303 p. 62871 Suykerbuyk (J.). 75 jaar autocarbedrijf De Vlinder. De Spycker: jaarboek (Essen), 2008, pp. 176-187. 62872 Cosyns (Etienne), Bragard (Léopold). Boch frères, Keramis : décors imprimés 1844-1870. Melle, Antiquities Cosyns, 2008, 251 p. 62873 Dambruyne (Johan). Inventaris van het archief van de N.V. Boelwerf Vlaanderen en rechtsvoorgangers met inbegrip van het archief van Jozef Dauwe als curator van de Bibliographie de l’Histoire de Belgique 159*

failliete N.V. Boelwerf Vlaanderen 1868-2005. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 335 p. (Rijksarchief te Beveren 154). 62874 De Cocker (Frederik). Delokaliseren in de 19de eeuw. De Duits-Britse familie Enke en de haarsnijderijnijverheid in het Meetjesland. Appeltjes van het Meetjesland: jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (Maldegem), LIX, 2008, pp. 195-260. 62875 De Jongh (L.). Hobokense industrie rond de vorige eeuwwisseling 1893-1911. Tijdschrift Heemkundige Kring Hobuechen 1135, XXII, 2007, 2. 62876 Derwael (Joachim), m.m.v. Descamps (Pol T.). Inventaris van het archief overgedragen door de familie Descamps-Reyntjens (1789-2006): het familiearchief Descamps-Reyntjens, voormalige beheerders, aandeelhouders, directeurs en medewerkers van Barco NV, (1789-2006) en het archief van vakbondsafgevaardigde bij Barco Eric Demets (1963-1979). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, s.p. (Rijksarchief te Kortrijk. Inventarissen 15). 62877 Geysen (Stan). Slachters en beenhouwers in Beerse en Vlimmeren. Heemkundige Kring ‘De Vlierbes’. XXX, 2008. 62878 Haeck (Tom), Vancoppenolle (Chantal). Inventaris van het archief van het leerbewerkingsbedrijf Tanneries de Saventhem S.A. (1920-1969). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 298 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 170). 62879 Pauli (Walter). Temse: de Boelwerf. Gdansk aan de Schelde. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 274-285. [Cfr. n° 60551] 62880 Vandenberghe (Raf). Poging tot mechanisatie in de schoenfabriek Decoene. Ten Mandere. Heemkundige periodiek voor Izegem en omgeving, 142, 2008, 3, pp. 43-48. 62881 Vanneste (S.). Over de frutfabrieke Van Tieghem-Dupont en ander ondernemerschap. Rollarius, 2008, 3, pp. 89-111. 62882 Vermote (Jochen). Inventaris van het archief van de Antwerpse vestiging van de firma Raphaël Braunschweig te Bazel en het archief van het bedrijf Braunschweig & Co NV te Antwerpen : 1901-1987. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 49 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 168). 62883 Lys (Jean). Henri Tudor 1859-1928 : gentleman anglais, inventeur luxembourgeois et pourtant pionnier belge. Lasne, Cercle d’histoire de l’électricité, 2008, 15 p. (Notes et souvenirs pour conserver la mémoire des pionniers belges de l’électricité industrielle).

62884 Van Eetvelt (Karel). Winst voor welvaart : over ondernemers zonder taboes. Leuven, Davidsfonds, 2008, 113 p. (Kopstukken in Vlaanderen). [gedelegeerd bestuurder van Unizo] 62885 Hénoumont (J.), Gubin (Éliane). Les surintendantes d’usine (1920-1940). Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXIX, 2008, pp. 36-40. 62886 Guignet (Philippe). Pollution et nuisances dans un paysage en voie d’industrialisation. In: Parmentier (Isabelle). Histoire de l’environnement en Pays de Charleroi,1730-1830. 62887 Viaene (Patrick). Licht op een duistere wereld. Aspecten van het riolenerfgoed, een miskend segment van het industrieel patrimonium. SIWE magazine, 2008, 35/36, 7-31.

(3) Le commerce et les services ; le tourisme - Handel en diensten ; het toerisme

62888 Benoit (Ernest). Les p’tits mustis èt lès marchands ambulants. - Les petits métiers et les commerces ambulants. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 151-167. 62889 Evens (Fons). Cameraeden in coopmanschap : teutencompagnieën uit Kaulille, 18de-20ste eeuw. Bocholt, Heemkundige Kring Kaulille, 2008, 140 p. 160* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62890 Feys (Torsten). Red star line as transport company. In: Nauwelaerts (M.). Red star line : people on the move. 2008, pp. 35-54. [Cfr. n° 63036] 62891 Jourdain (Virginie). Hôtel Métropole. Bruxelles, Pire, 2008, 127 p. 62892 Holthof (Marc). Het Wijnegem Shopping Center. ‘Shop till you drop’. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 426-436. [Cfr. n° 60552] 62893 Huberman (Michael). Ticket to trade: Belgian labour and globalization before 1914. Economic History Review, LXI, 2008, 2, pp. 326-359. 62894 Jourdain (Virginie). L’Hôtel Bellevue 1776-1905. Précurseur de l’hôtellerie de luxe à Bruxelles. Bruxelles, Archives de la Ville de Bruxelles, 2008, 216 p. (Studia Bruxellae 5). 62895 Heyerick (A.). Uithangborden in Meigem. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 315-345.

62896 Charlier (Georges), Roels (Geert), Van Peteghem (Sylvia). Brussel 1958 : wereldtentoonstelling. Gent, Universiteitsbibliotheek, 2008, s.p. 62897 Debray (France). Expo 58 : de grote ommekeer. Gent, Borgerhoff & Lamberigts, 2008, 160 p. [Vertaling van: Expo 58 : le grand tournant] 62898 Deligne (Chloé), Jaumain (Serge). Een grote, moderne stad ontvangt Expo 58. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 51-62. [Cfr. n° 60589] 62899 Deneckere (Gita). Vrolijk België aan de voet van het atomium. Dromen en werkelijkheid van het naoorlogse tijdperk. - La ‘Belgique joyeuse’ au pied de l’Atomium. Rêves et réalité de l’après-guerre. -”Joyful Belgium” at the Foot of the Atomium. Post- War Dreams and Reality. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 31-38. [Cfr. n° 60589] 62900 Devillez (Virginie). Expo 58 : l’art contemporain a l’exposition universelle. Gand; Bruxelles, Snoeck; Musees royaux des beaux-arts de Belgique, 2008, 119 p. 62901 Devos (Rika). Modern at Expo 58. Discussions on post-war architectural representation. - (Modern op Expo 58. Discussies over naoorlogse architectuur en representatie). Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 480-489. 62902 Devos (Rika), De Kooning (Mil). Architectuur en grafiek op Expo 58. Niet modern, enkel 20 jaar voor op z’n tijd. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 143-154. [Cfr. n° 60589] 62903 Erauw (Willem). Expo 58 herdacht : over nostalgie en historische ervaring. Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis - Cahiers d’histoire du temps présent (Brussel- Bruxelles), XX, 2008, pp. 257-266 62904 Govaert (Serge). Brussel: het Atomium. De ‘last stand’ van het Belgische vooruit- gangsgeloof. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiede- nis en expansie. pp. 372-385. [Cfr. n° 60552] 62905 Hendrick (Aude). La représentation du Congo belge à l’Expo 58. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 18-23. 62906 Hermans (R.). Civitas Dei. De kerk op Expo 58. Leuven, Universitaire Pers Leuven/ Kadoc, 2008, 68 p. (Kadoc/Expo 1). 62907 Kint (Johanna), Stuyck (Johan). Resten van de toekomst : Expo 58 vijftig jaar later. Leuven, Oogachtend, 2008, 93 p. 62908 Lambotte (J.). Expo 58 dag na dag. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 183-190. [Cfr. n° 60589] 62909 Lesage (Annick). Expo ‘58. Het wonderlijke feest van de fifties.B russel, Standaard uitgeverij, 2008, 271 p. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 161*

62910 Moreau (Jean-Luc), Brion (R.). De bedrijfswereld ten dienste van de mens. De Belgische afdeling van de Expo. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 119-142. [Cfr. n° 60589] 62911 Piette (Valérie). Une histoire commune? Le pavillon tchécoslovaque à l’Exposition universelle de 1958 ou un miroir aux mille facettes. In: Flock (Sarah), Rubes (Jan) e.a. Les Tchèques et les Belges : une histoire en miroir. [Cfr. n° 60598] 62912 Piette (Valérie), Pluvinage (G.). Een bezoek aan Expo 58: de wereld ontdekken. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 155-174. [Cfr. n° 60589] 62913 Rorive (Jean-Pierre). Expo 58... ambiance ! Chronique d’après les journaux La Meuse et La Lanterne. Chalford [Stroud], Tempus Publishing Ltd, 2008, 128 p. 62914 Stéphany (Pierre). 58 l’expo. Bruxelles, Racine, 2008, 159 p. (Les racines de l’histoire). 62915 Symons (Thérèse), Houssiau (Jean). De dingen des levens. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 41-50. [Cfr. n° 60589] 62916 Tousignant (Nathalie). Geopolitiek en ruimtelijkheid op Expo 58. De internationale, buitenlandse en Belgische koloniale afdeling. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 94-118. [Cfr. n° 60589] 62917 Verschaffel (Tom). De boodschap van Expo 58. Er waait een harde wind, maar de hemel blijft blauw. In: Pluvinage (G.). Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid. pp. 73-94. [Cfr. n° 60589] 62918 Verschaffel (Tom). The wind blows hard but the sky remains blue. .. : the message of Expo 58. Expo 58: between utopia and reality. Brussels, Racine, 2008, pp. 79-93. 62919 Expo 58. De wereld bouwt een nieuwe toekomst. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLVI, 2008, 2, 38 p. 62920 De Wael (Jos), Grootaert (Hildegarde), Van Doorne (Geert), Van Doorne (Hans) e.a. Gentse Floraliën in de Papegaaiwijk 1808 – 1908. Zoektocht naar verdwenen locaties van een roemrijk verleden. Gent, De Papegay, 2008, 96 p. 62921 De Herdt (René), Viane (Ronald), Debersaques (Lucien). Flowers in history : Gentse floraliën 1808-2008. Tielt, Lannoo, 2008, 239 p. 62922 Dujardin (Laetitia). Ethnics and trade. Photography and the colonial exhibitions in Amsterdam, Antwerp and Brussels. Amsterdam, Rijksmuseum Amsterdam, 2007, 62 p. (Rijksmuseum studies in photography 2). [1870-1914] 62923 Pouillard (Véronique). La publicité en Belgique 1850-1975. Des courtiers aux agences internationales. 62924 Beernaert (Brigitte). Wandelroute: flaneren langs winkelverblijven in Brugge, Oostkamp en Zedelgem. In: Beernaert (Brigitte). Binnen en buiten. pp. 5-14. 62925 De Smet (Sylvie). Inventaris van het archief van de Vereniging voor Vreemde lingenverkeer te Doel (1937-1988). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 33 p. (Rijks- archief te Beveren. Inventarissen 150). 62926 Detry (Philippe-Edgar), Gourdin-Decock (Christine), Franquien (Daniel). Départ vers la Citadelle à la Belle Epoque : son tourisme, ses villas. Bruxelles, Studio Real Print, 2008, 120 p. (Archives photographiques Namuroises 3). 62927 Perret-Gentil (Y.), Lottin (A.), Poussou (J.-P.). Les villes balnéaires d’Europe occidentale du 18e siècle à nos jours. Paris, Pups, 2008, 495 p. (Histoire maritime). 162* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(4) Les communications et le transport - Communicatie en transport (10)

62928 Peeters (R.). Buurtwegen van Essenhoek. De Spycker: jaarboek (Essen), 2008, pp. 105-124. 62929 Vanvolsem (Johan). De drie grote Halse wegen in 1810. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 3, pp. 6-7. 62930 Vannoppen (Henri). Te verwachten: een revolutie in het vervoer in Vlaanderen na 1900. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 1, pp. 17-32. [trein, tram, fiets, motor, auto...] 62931 Alphonse Lambermont, d’Ochamps, dernier conducteur de diligence. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 121-123. [1953] 62932 Aelbrecht (Dirk), Annemans (Jan), Annemans (Jelle) e.a. Van botter tot eurotanker : facetten van de binnenvaart. Gent, Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, 2008, 48 p. 62933 Aerts (A.). Werchter en de scheepvaart op Dijle en Demer. HOGT: Haachts oudheid- en geschiedkundig tijdschrift HOGT, 2008, 3. 62934 Bernaerts (Jan). Kanaal Dessel Turnhout Schoten. Scot. Kwartaalblad (Vereniging voor Heemkunde Schoten), XXXIV, 2008, 128, pp. 1-36. 62935 Bosch (Toon). ‘Kanaliseert de Maos. Doot et. Noe of noets’. : acties voor de bevaarbaarmaking van de Maas in de provincie Limburg (1839-1925). Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg, LIII, 2008, pp. 31-56. 62936 De Vriendt (Omer). De indijking van de Braakman en het einde van de Boekhoutse haven. De twee ambachten, XVI, 2008, 1. 62937 De Wit (Marcel). Van regen tot Maas : grensoverschrijdend waterbeheer in droge en natte tijden.. Diemen, Veen Magazines, 2008, 216 p. 62938 Demey (Thierry). Un canal dans Bruxelles : bassin de vie et d’emploi. Bruxelles, Badeaux, 2008, 160 p. [Vertaald uit het Nederlands:’Een kanaal in Brussel : bron van leven en werk’] 62939 Indekeu (B.). Een halve eeuw ten dienste van de Belgische waterwegen en dijken: Ultich Kümmer (1792-1862). Monumenten en Landschappen, 2004, pp. 4-30. 62940 Renson (André). L’histoire des voies navigables en Wallonie : une première synthèse. Namur, Editions MET, 2008, 199 p. (Traces. Ministère wallon de l’équipement et des transports. Centre administratif 6). 62941 Roos (Doeke D.). 170 jaar vrije vaart op de Schelde. Het Tractaat van 1839 en “wat ons bindt en wat ons scheidt”. Zeeland : tijdschrift van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, XVII, 2008, 1, pp. 2-10. 62942 Vancolen (Paul). Kortrijk en de zware overstroming van oktober-november 1894. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 425-466. [... Afleidingskanaal, het kanaal Bossuit-Kortrijk, het kanaal Roeselare-Leie, het kanaal Ieper-Komen, de herkalibrering van de Leie...] 62943 Greefs (Hilde). De terugkeer van Mercurius. De divergerende keuzes van de zakenelite in Antwerpen en het belang van relatienetwerken na de heropening van de Schelde (1795-1850). Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), V, 2008, 2, pp. 55-86. 62944 Joos (Erwin). Eugeen Van Mieghem 1875-1930. Schoten, Schoten, 2008, 272 p. [haven, iconografieA ntwerpen]

(10) dans l’ordre suivant: les transports; les routes; les voies d’eau; la mer; les ports; les chemins de fer et les tramways; l’aviation. In deze orde: het transport; de wegen; de waterwegen; de zee; de havens; de spoorwegen en de trams; het vliegwezen. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 163*

62945 Loyen (Reginald). Haven in de branding. De economische ontwikkeling van de Antwerpse haven vanaf 1900. Leuven, Universitaire Pers Leuven, 2008, 465 p. (Studies in social and economic history 34). 62946 Martens (Erik). Docks & Dockers 1900-1970. De Belgische zeehavens. Brussel, Koninklijk Filmarchief, DVD, 2008 62947 Rummens (Mark), Van Den Berghe (Liesbeth). The port of Antwerp : gateway to Europe. Leuven, Van Halewyck, 2007, 223 p. 62948 Traen (Fernand). De haven van Zeebrugge 1975-2000. Een terugblik. Tielt, Lannoo, 2008, 319 p. 62949 Vermote (Jochen). Inventaris van het archief van het waterschoutsambt te Oostende, 1815-1909. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 17 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 167).

62950 Bertels (Inge). Antwerpen: het Centraal-Station, een spoorwegkathedraal. In: Tollebeek (J.) e.a, België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 296-307. [Cfr. n° 60552] 62951 Buelens (Frans), van den Broeck (Julien), Willems (Hans). British and French investments in the Belgian railway sector during the nineteenth century. In: Roth (Ralf). Across the borders: financing the world’s railways in the nineteenth and twentieth centuries. Aldershot, Ashgate, 2008, pp. 95-107. 62952 Cassart (Yves). 150 ans de l’arrivée du rail à Chimay 1858-2008. Charleroi, chez l’auteur, 2008, 154 p. 62953 Leclercq (Joseph). Pépinster ferroviaire. Pepinster, Commission des recherches de Pepinster, 2008, 44 p. 62954 Roth (Ralf), Polino (Marie-Noëlle). The city and the railway in Europe. Aldershot e.a. Ashgate, 2003, XXXVI - 287 p. (Historical urban studies). 62955 150 ans du chemin de fer à Arlon. Catalogue d’exposition. Annales de l’Institut archéologique du Luxembourg (Arlon), LXXXIV, 2008, 3/4. 62956 De Keukeleire (Erik). Trein, tram en trolley in de regio “Rabot” (1864-2008). Ledeberg, in eigen beheer, 2008, 478 p. [Uitgave n.a.v. de tentoonstelling over de Gentse tram op 23 en 24 augustus 2008]

62957 Behaeghe (Tillo). Aimé Behaeghe (1890-1916), de eerste piloot in Centraal Afrika. Gent, eigen beheer, 2008, 33 p. 62958 De Mol (Gaston). Een eeuw luchtvaart boven het land van Aalst. Erembodegem, Flying Pencil, 2007, 208 p. 62959 Desmyter (F.). De luchthaven van Deurne airport. Een vergeten pionier - A forgotten pioneer. Antwerpen, Antwerp Airport; Antwerpen luchthaven, 2008, 32 p. 62960 Dhanens (Piet), De Decker (Cynrik), Een eeuw luchtvaart boven Gent. Deel 1 : 1785-1939. Erembodegem, Flying Pencil, 2008, 239 p. 62961 Sauwen (R.). Ronde vliegtuigloodsen in Grimbergen. Sierlijke lichtheid. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLV, 2008, 6, pp. 8-12. 62962 Van Damme (M.), Nuytten (D.). Luchtvaartexperimenten uit de avontuurlijke pionierstijd. De betonnen paddenstoelen van Hardy en de Grimbergse compenseer inrichting. M & L: Monumenten en Landschappen (Brussel), XXVII, 2008, 2, pp. 5-15. 62963 Vanthemsche (Guy). Zaventem: de nationale luchthaven. Expansie en versnippe- ring. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 386-399. [Cfr. n° 60552] 164* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(5) Les finances - De financiën (11)

62964 Haeck (Tom). Inventaris van het archief van de Koninklijke Munt van België (1823- 1941). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 21 p. (Inventarissen 413). 62965 Leloup (Geert). Inventaris van het archief van de administratie Thesaurie en Staatsschuld met betrekking tot de na de Tweede Wereldoorlog doorgevoerde muntsanering. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 34 p. (Inventarissen 423). 62966 Leloup (Geert). Inventaris van het archief van de administratie Thesaurie en Staatsschuld met betrekking tot buitenlandse en binnenlandse obligatieleningen. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 21 p. (Inventarissen 424). 62967 Morin (Frans), Eyckmans (Peter). Catalogus Belgische munten 1832-2008; Belgische bankbiljetten 1851-2008; Munten Belgisch Congo 1887-2008; Euromunten 1999-2008. Antwerpen, in eigen beheer, 2008, 488 p. 62968 Battes (Prisco), Elshout (Pieter). De val van ABN Amro : een reconstructie in zes aktes. Antwerpen, Business Contact, 2008, 143 p. 62969 Leloup (Geert). Inventaris van het archief van de Nationale Bank van België. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 88 p. (Inventarissen 421). 62970 Leloup (Geert). Inventaris van het archief van de Nationale Bank van België met betrekking tot de na de Tweede Wereldoorlog doorgevoerde muntsanering. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 216 p. (Inventarissen 422). 62971 Central banking in nineteenth-century Belgium: was the NBB a lender of last resort? Financial History Review, XV, 2008, 2, pp. 153-173. 62972 Coppieters (Guy). Inventaris van het archief van de Nationale Investeringsmaatschappij (NIM) en Sofinim (1922),1962-2000. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 325 p. (Inventarissen 431).

62973 Tordoir (Joseph). Hector Defoër-Bey Jodoigne, Alexandrie, Paris: la vie d’un nabab 1832-1905. Incourt, Cultura nostra, La Gobertange, 2008, 120 p.

(6) L’agriculture; l’horticulture; l’économie forestière; la pêche - De land-, tuinen bosbouw; de visvangst

62974 Devisch (Noël), Van Outryve (Jacques). Waar is die boer gebleven ? Landbouw als het canvas van de maatschappij. Leuven, Davidsfonds, 2008, 133 p. (Kopstukken in Vlaanderen). 62975 Roobrouck (Jan), Segers (Yves). De zichtbare hand aan de ploeg. Innovatie en overheidsinvesteringen in de landbouw en agrovoedingsector in Vlaanderen (19de eeuw - heden). Brussel, Vlaams ruraal netwerk, 2008, 43 p. 62976 Van Molle (Helena). A state for the peasants or the peasants for the state? The two faces of Belgian agricultural society, 1830-1914. In: Vivier (Nadine). The state and rural societies. Policy and education in Europe 1750-2000. Turnhout, Brepols, Onderwerp, 2008, pp. 159-176. (Rural history in Europe 4). 62977 Vandermarliere (Guido). Een bijdrage tot de gechiedenis van de Vlaamse hoppeteelt 1886-1900. Poperinge, De Keteniers, 2008, 273 p. (De kroniek van de Poperingse hoppeteelt). 62978 Bister (Tamara) avec la collab. de Pirlot (Vincent). Inventaire des archives du cercle “Nos loisirs. Horticulture et petits élevages” à Aubange (1956-1999). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2007, 19 p. (Archives de l’État à Arlon. Inventaies 50). 62979 De Clerck (Jan C.A.). Het Meibloempje. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 3, pp. 287-295. [Bloemistenbond in Baardegem]

(11) la banque; le crédit; les assurances. - Banken; kredietwezen; de verzekeringsmaatschappijen. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 165*

62980 Dhaeze-Van Ryssel (Luc), De Herdt (René). Camelia’s : de camelia : een ‘aristocratische roos’ : de eerste industriële plant van Gent. Gent, Museum voor Industriële Archeologie en Textiel, 2008, 208 p. 62981 Platiau (R.). Un florilège redécouvert à Mariemont: James Bateman et les orchidées. Cahiers de Mariemont, XXXVI, 2008, pp. 45-53.

62982 Rappé (Guido). De zee van toen : een historisch-ecologische verkenning van de zuidelijke Noordzee (1930-1980), uit de mond van Vlaamse vissers. Brugge, Provincie West-Vlaanderen, 2008, 463 p. 62983 Van Beylen (Jules). De Hengst. De botvisserij en de mosselvangst in Zeeland en Vlaanderen. Gent, Provincie Oost-Vlaanderen, 2007, 368 p.

62984 De Maeyer (Steve). De Opdorpse geitenbond. Ter Palen: driemaandelijks tijdschrift (Buggenhout), XXXII, 2008, 2, pp. 68-72. 62985 Ockeley (Jacques). Veepest en hondenbelasting in Vlaams-Brabant. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XCI, 2008, 1, pp. 91-134. 62986 Reynders (Clem). Nooit vleugellam. Kroniek van een strijdbare Vlaamse pluimveehouderij: van Landsbond tot Vlaamse Bedrijfspluimvee- en Konijnenhouders. Geel, Vereniging Voorlichting Pluimveehouders, 2008, 128 p. 62987 Verstraeten (A.), Karelse (D.), Zwaenepoel (A.). Eendenkooien in Vlaanderen: verborgen, meestal verdwenen en bijna vergeten. M & L: Monumenten en Landschappen (Brussel), XXVII, 2008, 5, pp. 33-69.

62988 Ringoot (Frans). Wind- en watermolenpatrimonium in België. Inventaris van de nog bestaande wind- en watermolens. Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2008, 62 p. c. Histoire sociale - Sociale geschiedenis

(1) La démographie; l’immigration et l’émigration; la sexualité; la famille - Demografie; immigratie en emigratie; de sexualiteit; de familie

62989 Schrover (Maria Louise). Verschillen die verschil maken. Inleiding op het themanummer over gender, migratie en overheidsbeleid in Nederland en België in de periode 1945-2005. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis, V, 2008, 1, pp. 3-22. 62991 Wingene : terug naar de 20ste eeuw. Jaarboek Ons Wingene, XI, 2008, 2, 80 p. 62992 Berkmoes (Robert). Zwijndrecht bevolking 1921-1930. Antwerpen, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, s.p. 62993 Borighem (Guy). Gezinsrecontructie van Ninove (1796-1905). I. Abeels-De Troyer). II. De Troyer-Smets. III. Smets-Zerck. IV. indices gehuwde vrouwen. Liedekerke, Liedekerks Heemkundig Genootschap, 2007, 4 vol. 62994 Brynaert (Peter). Huwelijks- en vruchtbaarheidsgedrag te Galmaarden 1805- 1809. Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 1, pp. 37-51. [het huwelijkspatroon, regionale en sociale endogamie van de partners, het vruchtbaarheidsgedrag...] 62995 Brynart (Peter). Zoektocht naar de Galmaardse bevolking. Het oude land van Edingen en omliggende, XXXV, 2007, pp. 218-228. 62996 Brynart (Peter). Huwelijks- en vruchtbaarheidsgedrag te Galmaarden 1805-1809. Het oude land van Edingen en omliggende, XXXVI, 2008, pp. 37-51. 62997 Cleiren (Patrick). Ekeren : burgerlijke stand : overlijdens : 1891-1906. Antwerpen, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 233 p. 166* Bibliografie van de Geschiedenis van België

62998 Cleiren (Patrick). Zandvliet : bevolking 1901-1910. Wie woonde of verbleef te Zandvliet gedurende deze periode? Antwerpen, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, s.p. 62999 Demecheleer (André), Rampelberg (Karel). Vondelingen in Tollembeek en Galmaarden (1824). Het oude land van Edingen en omliggende, XXXVI, 2008, pp. 271-282, 63000 Gijs (Chris). Burgerlijke stand Schelle : geboorten, huwelijken en overlijdens : akten 1891-1900. Schelle, Geschiedkundige Kring Rumesta, 2008, 268 p. 63001 Goeminne (Luc), De Clercq (René). Bevolking en grondbezit te Gottem in de 19e eeuw. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 209- 236. 63002 Goeminne (Luc), De Clercq (René). Bevolking en grondbezit in Grammene in de 19e eeuw. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 347-368. 63003 Lépine (André). Froidchapelle : décès de 1900 à 1976. Cerfontaine, Musée de Cerfontaine, 2008, 28 p. 63004 Peeters (P.). Een telling van Gelrode uit het jaar 1789. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 4, pp. 206-210. 63005 Scheerlinck (John), De Graeve (Jan-Paul). Gezinsreconstructie van Burst 1797- 1900. Erpe-Mere; Haaltert, Heemkundige Kring, 2007, 182 p.

63006 Willems (Paul). Migratiebewegingen in het Vlaamse Gewest in de periode 1997- 2006. Brussel, Vlaamse Overheid. Studiedienst van de Vlaamse Regering, 2008, 2, 52 p. (SVR-rapport ). 63007 Bodart (Serge). La protection internationale des refugies en Belgique. Bruxelles, Bruylant, 2008, XX-347 p. 63009 Beyen (Marnix). Antwerpen: Borgerokko: de confrontatie met de allochtone ander. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht.. pp. 162-173. [cfr. n° Tollebeek II] 63010 Beyers (Leen). Trajectoires et identités italiennes dans la région minière limbourgeoise, année 1940-1980. In: Dumoulin (M.). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 209-236. [Cfr. n° 62759] 63011 Beyers (Leen). Zwartberg: de mijn. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 124-137. [Cfr. n° 60551] 63012 Beyers (Leen). Archieven en herinneringen van migratie in België. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 2, pp. 22-24. 63013 Beyers (Leen). From class to culture. Immigration, Recession, and daily ethnic Boundaries in Belgium, 1940s-1990s. International Review of Social History, LIII, 2008, 1, pp. 37-61. 63014 Beyers (Leen). Creating home: food, ethnicity and gender among italians in Belgium since 1946. Food, culture and society: an international journal of multidisciplinary (Oxford), II, 2008, pp. 7-27. 63015 Blanchart (L.). Le monde syndical et l’immigration italienne à travers le premier Congrès national des Travailleurs italiens de Belgique, 21 novembre 1948. In: Dumoulin (M.). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 249-272. [Cfr. n° 62759] 63016 Caestecker (Frank). Inwoners van buitenlandse nationaliteit en de zich wijzigende grenzen van België, 1892-1922. In: Witte (E.) e.a, Natie en democratie, 1890-1921. pp. 228-237. [Cfr. n° 60580] 63017 Caestecker (Frank). Immigration. In: Versaille (A.). Dictionnaire de la Seconde Guerre mondiale en Belgique. Bruxelles, André Versaille, 2008, pp. 228-233. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 167*

63018 Caestecker (Frank). Internationale mobiliteit. In: Nauwelaerts (M.) e.a. Red Star Line... pp. 25-33. [Cfr. n° 63036] 63019 Caestecker (Frank). Les réfugiés et l’Etat en Europe occidentale pendant les 19ème et 20ème siècles. Le Mouvement social, 2008, 225, pp. 9-26. 63020 Dadi (Corinne), Jorion (Guy), Tytgat (Samuel). Les Français en Belgique: du détachement à l’expatriation. Louvain-la-Neuve, Anthemis, 2008, 304 p. (Les ateliers des FUCAM). 63021 De Bock (Jozefien). De vreemdelingenwet van 28 maart 1952. “L’étranger doit être parfait”. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 159-200. 63022 De Witte (Jozef), Delruelle (Edouard). Suis-je un migrant ? L’histoire de nos migrations. Dossier. Bruxelles, Centre pour l’égalité des chances et la lutte contre le racisme, 2008, 16 p. 63023 Delbroek (Bart). Op zoek naar koolputters. Buitenlandse mijnwerkers in Belgisch- Limburg in de twintigste eeuw. Tijdschrift voor Sociale en Economische Geschiedenis, V, 2008, 3, pp. 80-103. 63024 Delwit (Pascal), Rea (Andrea), Swyngedouw (Marc). Bruxelles ville ouverte. Immigration et diversite culturelle au cœur de l’Europe. Paris, L’Harmattan, 2007, 286 p. 63025 Demart (Sarah). De la distinction au stigmate. Matonge, un quartier congolais à Bruxelles. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 58-62. 63026 Duez (Denis). L’Union europeenne et l’immigration clandestine. De la securite interieure a la construction de la communaute politique. Bruxelles, Editions de l’Universite de Bruxelles, 2008, 280 p. 63027 Goddeeris (Idesbald). The reality of labour migration in Belgium. Influences of Central European labour migrants on their Western employers. European Review, XVI, 2008, 4, pp. 551-561. 63028 Greefs (Hilde). Exploiting international webs of relations. Immigrants and the reopening of the Harbour of Antwerp on the eve of the nineteenth century. In: Jarvis (Aadrian), Lee (Robert). Trade, migration and urban networks in port cities, c. 1640 - 1940. St. John’s, International maritime economic history association, 2008, pp. 81-107. (Research in maritime history 38). 63029 Hébrant (Valérie), Minke (Alfred), Nies (Stefan). Archive und Quellen zur kleinräumigen Migration im Grenzgebiet Aachen-Eupen-Verviers im 19. Jahrhundert. In: Eine Gesellschaft von Migranten... pp. 165-177. [Cfr. n° 63047] 63030 Heyrman (Peter). Archives et mémoire de l’immigration. Lettre d’Information de l’Association des Archivistes Francophones de Belgique, 2008, 5, pp. 11-12. 63031 Huart ( Eliane). Mons. Personnes étrangères répertoriées dans les registres paroissiaux : tables des naissances, mariages et décès. Fontaine-l’Evêque, Association généalogique du Hainaut belge, 2008, 87 p. 63032 Knotter (Ad). Arbeidsmigranten en grensarbeiders. Vergelijkende perspectieven op de mijnarbeidsmarkten in het Belgisch-Duits-Nederlandse grensgebied in de twintigste eeuw. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), V, 2008, 3, pp. 2-29; 80-103. 63033 Langeweg (Serge), Roels (Leen). Buitenlandse arbeiders in de steenkolenmijnen van Luik en Nederlands-Limburg in de twintigste eeuw: een vergelijking. Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg, 2008, pp. 89-115. 63034 Langeweg (Serge), Roels (Leen), Knotter (Ad.). Regional labour markets and international labour migration in twentieth-century Europe: the cases of coal mining in Liège (B) and Limburg (NL) compared. Mitteilungsblatt des Instituts für soziale Bewegungen (Institut für Soziale Bewegungen, Ruhr-Universität Bochum), 2008, 40, pp. 101-120. 168* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63035 Morelli (Anne). L’immigration italienne pendant le ventennio, avant-garde de l’immigration massive du second après-guerre. In: Dumoulin (M.). Italië et Belgique...- Italië en België... pp. 237-248. [Cfr. n° 62759] 63036 Nauwelaerts (Mandy), Caestecker (Frank), Feys (Torsten), Hoste (Stéphane). Red star line. People on the move. Antwerpen, Stad Antwerpen, 2008, 96 p. 63037 Roels (Leen). Buitenlandse arbeiders in de Luikse steenkolenmijnen, 1900-1974. Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis (Amsterdam), V, 2008, 3, pp. 104- 125. 63038 Schandevyl (Eva). Immigrants and the Brussels labour movement. Activism, integration and exclusion since 1945. In: Pojmann (W.). Migration and Activism in Europe since 1945. New York, Palgrave Macmillan, 2008, pp. 209-246. 63039 Schmidt (Martin). Kleinräumige Migration in der Tuchregion Aachen zu Beginn des 19. Jahrhunderts : Aspekte der Forschung. In: Eine Gesellschaft von Migranten... pp. 17-25. [Cfr. n° 63047] 63040 Smets (K.). Linken van inkt. Stukken tekstueel erfgoed van de Turkse migratie in België. Volkskunde (Antwerpen), 2008, 3-4. 63041 Syré (Christiane). Ein Wirtschaftsraum bleibt erhalten! Migration in der Textilregion Aachen-Verviers im späten 18. und frühen 19. Jahrhundert. In: Eine Gesellschaft von Migranten... pp. 90-118. [Cfr. n° 63047] 63042 Syré (Christiane). Auf den Spuren der Migranten. Reiseziele zwischen Aachen und Verviers in der belgisch-deutschen Grenzregion. In: Eine Gesellschaft von Migranten... pp. 135-161. [Cfr. n° 63047] 63043 Van Campenhout (Nico). Joodse vluchtelingen in Eksaarde (1939-1940). Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (Sint-Niklaas), CXI, 2008, pp. 253-274. 63044 van den Berghe (S.). Etnische diversiteit in het 20ste eeuwse Brusselse restaurant. Volkskunde (Antwerpen), CIX, 2008, 3-4, pp. 357-379. 63045 Venken (Machteld). Gemengd huwen, nationaliteit en de verschillen voor mannen en vrouwen. Poolse oudgedienden en Ostarbeiterinnen in België tijdens de Koude Oorlog. Tijdschrift voor sociale geschiedenis, V, 2008, 1, pp. 23-48. 63046 Winter (Anne). Patterns of migration and adaptation in the urban transition. Newcomers to Antwerp, c. 1760- 1860. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 467-473. 63047 Eine Gesellschaft von Migranten. Kleinräumige Wanderung und Integration von Textilarbeitern im belgisch-niederländisch-deutschen Grenzraum zu Beginn des 19. Jahrhunderts. Bielefeld, Landschaftsverband Rheinland - Rheinische Archivberatung, Fortbildungszentrum Brauweiler, 2008, 204 p. (Histoire 5).

63048 Buyck (Roger). Lembekenaren op zoek naar een betere toekomst (eind 19de-begin 20ste eeuw). Appeltjes van het Meetjesland: jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (Maldegem), 2008, pp. 75-110. 63049 De Ridder (Martina). Goudgele Virginia. Belgische immigranten in de Canadese tabaksstreek (1900-nu). Leuven, Van Halewyck, 2008, 302 p. 63050 Devroe (An). Antwerpen - Amerika - Red Star Line. American dream revisited. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLIV, 2008, 4, pp. 18-22. 63051 Feys (Torsten). Prepaid tickets to ride to the New World : the New York continental conference and transatlantic steerage fares 1885-1895(th) century, shipping cartels, migration. Revista de historia economica, XXVI, 2008, 2, pp. 173 - 204.

63052 Kaanen-Vandenbulcke (Isabelle). Boulevard des Belges, ou de la Flandre à la Normandie. Bruxelles, Racine, 2008, 324 p. [Réfugiés belges, 1900-1945] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 169*

63053 Lommen-Salden (Irma). Limburgse emigranten uit de negentiende eeuw. Limburgs Tijdschrift voor genealogie, XXXVI, 2008, 2, pp. 46-57. 63054 Musschoot (Dirk). Van Franschmans en Walenmannen. Vlaamse seizoenarbeiders in den vreemde in de 19de en 20ste eeuw. Tielt, Lannoo, 2008, 255 p. 63055 Stevens (A.). Aan de vooravond van een catastrofe. Onderzoek naar de emigratie en beroepenstructuur in de gemeente Landegem aan de hand van de bevolkingsregisters van 1846-1870. Het Land van Nevele: driemaandelijks tijdschrift (Nevele), XXXIX, 2008, pp. 79-104 (afl. 1); 51-103 (afl. 2); 61-94 (afl. 3). 63056 Vermote (Jochen). Inventaris van het archief van de dienst voor emigratie : 1912-1974. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 28 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 169).

63057 Chartier (Nicolas), De onderbuik van Brussel. De mannelijke homoseksuele subcultuur in Brussel tijdens de negentiende eeuw. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 407-435.

63058 Lodewijckx (Edith). Veranderende leefvormen in het Vlaamse Gewest, 1990-2007 (en 2021) : een analyse van gegevens uit het Rijksregister. Brussel, Vlaamse Overheid. Studiedienst van de Vlaamse Regering, 2008, 64 p. (SVR-rapport).

(2) Les catégories sociales - De sociale groepen (12)

63060 Braive (Gaston). Fermiers et ouvriers agricoles saisoniers flamands en Brabant wallon (1930-1960). In: Chemins d’histoire offert en hommage au professeur Gaston Braive... pp. 253-324. [Cfr. n° Chemins d’histoire] 63061 Debaenst (Bruno). De rechtspositie van de arbeider in de 19e eeuw. Mededelingen- blad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 2, pp. 17-19. 63062 Dupont (Christine A.). Collections de La fonderie : le rude labeur de la lessive. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXIX, 2008, pp. 57-60 63063 Gubin (Éliane), Puissant (Jean). L’employée : la nouvelle figure de la travailleuse au 20e siècle. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXIX, 2008, pp. 30-34. 63064 Van de Woestijne (Paul). Mannelijke beroepsbevolking in Eeklo in 1808. Heem- kundige bijdragen uit het Meetjesland (Eeklo), XXII, 2008, 2, pp. 85-92 (afl. 2); 120-156 (afl. 3). 63065 Gubin (Eliane). Les paysannes belges aux XIXe-XXe siècles. In: Gubin (Eliane). Choisir l’histoire des femmes. 2007, pp. 177-200. [Cfr. n° Gubin] 63066 Roels (Leen). “In Belgium, women do all the work.” De arbeid van vrouwen in de Luikse mijnen, negentiende-begin twintigste eeuw. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 45-86. 63067 Demecheleer (André), Rampelberg (Karel). Vondelingen in Tollembeek en Gal- maarden (1824). Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 4, pp. 271-282.

(12) dans l’ordre suivant: le patronat et la bourgeoisie; les classes moyennes et les professions libérales; les salariés; les groupes marginalisés; les femmes; les enfants et les jeunes; les personnes agées, la noblesse. In deze orde: de werkgevers en de burgerij; de middenstand en de vrije beroepen; de loonafhankelijken; gemarginaliseerde groepen; de vrouwen; kinderen en jongeren; de ouderen, de adel. 170* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63068 Durnez (Gaston). Vroeger waren we veel jonger. Een jeugd in Vlaanderen. Tielt, Lannoo, 2008, 411 p. 63069 Vanobbergen (Bruno). ‘Soon He Will Boil over like a Kettle’: Visualizing the Invisible. The Representation of Hyperactivity in Women’s Magazines and Professional Journals for Teachers in Flanders (1965–2005). History of Education, XXXVI, 2007, 2, pp. 173-189.

(3) Niveau de vie; prix et salaires; l’assistance - Levensstandaard; prijzen en lonen; bijstand

63070 Breugelmans (Johan), Ceulemans (Jef), De Keulenaer (Paul) e.a. Kroniek van Aarschot. Deel IV : Aarschot maakt kennis met de welvaartsstaat (1960-1970). Rillaar, Werkgroep voor Aarschotse Geschiedenis, Documentatie en Informatie, 2007, 319 p. 63071 Gales (Bernardus P. A.). Goed betaald? Mijnwerkerslonen en arbeidsmarkt in het Nederlands-Duits-Belgische grensgebied in de achttiende en negentiende eeuw. 2008, pp. 57-87. (Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg, 53) 63072 Hannes (Juul). Economische verandering en inkomensongelijkheid. De inkomensverdeling in de Oost-Vlaamse steden in de negentiende eeuw. Tijdschrift voor Sociale en Economische Geschiedenis, IV, 2007, 2, pp. 86-109. 63073 Lallemand (Thierry), Plasman (Robert), Rycx (François). Wage structure and firm productivity in Belgium.I n: Lazear (Edward P.), Shaw (Kathryn L.). The structure of wages : an international comparison. Chicago, University of Chicago Press, 2008.

63074 Suenens (Kristien), Van Dijck (Maarten). La Belgique charitable. Charity by Catholic Congregations in Rural West Flanders, 1830–1880. In: Brandes (Inga), Marx- Jaskulski (Katrin) (Hrsg). Armenfürsorge und Wohltätigkeit. Ländliche Gesellschaften in Europa, 1850-1930. - Poor Relief and Charity. Rural Societies in Europe, 1850-1930. Frankfurt am Main, Peter Lang, 2008, pp. 153-185. (Studien zu Fremdheit und Armut von der Antike bis zur Gegenwart 11). 63075 Van de Perre (Stijn). Public Charity and Private Assistance in Nineteenth-century Belgium. In: Ibid. pp. 93-123. 63076 Vermandere (Martine). A Socio-Historical Approach to the Phenomenon of Children’s Holiday Camps at the Flemish Seaside. In: Architecture and society of Holiday Homes: history and perspectives. Timisoara, 2008, pp. 113-120. 63077 Daems (Simonne). De Waaiburg schrijft geschiedenis. 125 jaar bijzondere zorg en bijstand voor kinderen en hun gezinnen binnen De Waaiburg in Geel. Antwerpen; Apeldoorn, Garant, 2008, pp. 185 p. 63078 Dierickx (Fons). Maatschappij “Help u zelven, zoo helpt u God” te Herdersem. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 3, pp. 298-308. 63079 Vandeghinste (J.). Werkman te Brugge in 1908. Gemiddeld wekelijks inkomen 18,50 Fr. VVF Krant (Brugge), XL, 2008, 5, pp. 47-58. 63080 Bare (Pierre). Historique du bureau de bienfaisance et de la médecine à Herstal. Le bureau de bienfaisance de 1885 à 1917 et la Chronique des maladies contagieuses à Herstal. Musée herstalien, 140, 2008, pp. 3-36. 63081 Morel (Nathalie). From subsidiarity to ‘free choice’. Child- and elder-care policy reforms in France, Belgium, Germany and the Netherlands. In: Palier (Bruno), Martin (Claude). Reforming the Bismarckian welfare systems in France, Belgium, Germany and the Netherlands. Malden MA. Blacjwell, 2008, pp. 82-101. 63082 Vanden Bosch (Hans). Inventaire des archives de la Commission Civile d’Invalidité de Liège (1941-1956). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 13 p.. (Archives de l’État à Liège. Inventaires 101). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 171*

63083 Vanden Bosch (Hans). Inventaris van het archief van de burgerlijke invaliditeitscommissie van Hasselt (1941-1956). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 15 p. (Rijksarchief te Hasselt. Inventarissen 93). 63084 Vanden Bosch (Hans). Inventaire des archives de la Commission Civile d’Invalidité de Namur (1954-1956). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 13 p. (Archives de l’État à Namur. Inventaires 55). 63085 Vanden Bosch (Hans). Inventaris van het archief van de Burgerlijke Invaliditeits- commissie van Brussel en van de Hogere Commissie van Beroep (1936-1984). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 18 p. (Rijksarchief Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In- ventarissen 52). 63086 Vanden Bosch (Hans). Inventaris van het archief van de Burgerlijke Invaliditeits- commissie van Antwerpen (1954-1956). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 15 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 155). 63087 Vanden Bosch (Hans). Inventaris van het archief van de Burgerlijke Invaliditeits- commissie van Gent (1937-1956).. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 15 p. (Rijks- archief te Beveren. Inventarissen 156). 63088 Vanden Bosch (Hans). Inventaris van het archief van de Burgerlijke Invaliditeits- commissie van Ieper (1941-1953). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 15 p. (Rijks- archief te Beveren. Inventarissen 157). 63089 Vanden Bosch (Hans). Inventaris van de Burgerlijke Invaliditeitscommissie van Kortrijk (1954-1956). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 15 p. (Rijksarchief te Be- veren. Inventarissen 158). 63090 Vanden Bosch (Hans). Inventaire des archives de la commission civile d’invalidité de Charleroi (1954-1956). Bruxelles. Archives générales du Royaume, 2008, 13 p. (Archives de l’Etat à Mons. Inventaires 89).

(4) La criminalité - Criminaliteit

63092 Metdepenningen (Marc), Stéphany (Pierre). Les grands dossiers criminels en Belgique. II. Bruxelles, Racine, 2007, 390 p. 63093 Vrints (Antoon). Violence and War: Measuring Homicide in Belgium (1900- 1950). In: Rousseaux (Xavier), Vesentini (F.). Violence in Europe: Historical and Contemporary Perspectives. Springer, 2008, pp. 177-204. 63094 De Ro (Jacques). ‘Moord en brand’! Het leven in Geraardsbergen en de deelgemeenten in 1830-1860 op basis van morele statistieken en politieverslagen. Gerardimontium (Geraardsbergen), 2008, pp. 4-17 (afl. 221); 4-20 (afl. 222). 63095 Temmerman (Georges). Aalst: het warenhuis Delhaize. Een donkere schaduw. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 298-309. [Cfr. n° 60551] 63096 von Hoffmann (Viktoria). Un mythe liégeois réactualisé. La commémoration de l’assassinat de Sébastien La Ruelle en 1938. Cahiers d’histoire du temps présent - Bijdragen tot de eigentijdse geschiedenis (Bruxelles-Brussel), 19, 2008, pp. 7-43.

(5) Les conditions hygiéniques; l’appareil médical; le logement - De gezondheidstoestanden; het medisch apparaat; de huisvesting

63097 Peeters (Evert). De beloften van het lichaam. Een geschiedenis van de natuurlijke levenswijze in België, 1890 - 1940. Amsterdam, Bakker, 2008, 442 p. 63098 Peeters (Evert). De beloften van het lichaam. Lebensreform in België, 1890-1940. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 260-267. 172* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63099 Billiet (Jacques). De Spaanse griep. De megadoder van 1918. De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 2, pp. 159-180. 63100 Deguffroy (José). Cholera in Wingene in 1866. Jaarboek Ons Wingene, XI, 2008. 63101 Dufort (G.). Topographie médicale à Transinne en 1914. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 139-149. [extrait d’un ouvrage de 1914, avec des ajouts] 63102 Verbaeys (Nele). In de ban van de cholera. Brugge en Gent in 1866. Gent, 2008, 121 p. 63103 Bakker (Catharina Th.). Geld en geloof. Financiën in de katholieke krank zinnigenverpleging tot de Tweede Wereldoorlog. In: Labbeke (L.) e.a. Bezielde zorg. pp. 129-146. [Cfr. n° 63105] 63104 Jacquemin (Madeleine). À la découverte d’une terre inconnue! Rapport du stage effectué à Genève (Archives d’État, Archives du département de l’économie et de la santé, Archives de la Ville et archives du Comité international de la Croix-Rouge) du 23 au 27 avril 2007. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 85 p. (Miscellanea Archivistica. Studia 175). 63105 Labbeke (Liesbeth), Poels (Vefie), Wolf (Rob). Bezielde zorg. Verpleging door katholieke religieuzen in Nederland en Vlaanderen (negentiende-twintigste eeuw). Hilversum, Verloren, 2008, 201 p. (Metamorfosen. Studies in religieuze geschiedenis). 63106 Stockman (René). Pro Deo : de geschiedenis van de christelijke gezondheidszorg. Leuven, Davidsfonds, 2008, 182 p. 63107 Velle (Karel). Conclusions - conclusies - conclusions. In: Honnoré (L.) La santé et sa mémoire. Les archives médicales et leurs ressources. Bruxelles, 2008, pp. 241-247. 63108 Velle (Karel). Les archives hospitalières et histoire de la santé. Les évolutions des 19e et 20e siècles. In: Honnoré (L.) dir. Bruxelles. La santé et sa mémoire... 1, pp. 211- 234. [Cfr. n° 60302]

63109 Askenasi (Robert), De Vuyst (Paul). L’hôpital Erasme : histoire d’un hôpital académique. Bruxelles, Editions de l’Université de Bruxelles, 2007, 253 p. 63110 Daeleman (Paul). 100 jaar Sint-Jozef-Wommelgem 1908-2008 : van godshuis tot woon- en zorgcentrum. Wommelgem, Heemkundige Kring De Kaeck, 2008, 288 p. 63111 Deferme (Jo). Van sanatorium tot toonaangevende regionale verzorgingsinstelling. In: Geschiedenis Imeldaziekenhuis Bonheiden. Kadoc nieuwsbrief, 2008, 11-12, pp. 4-7. 63112 Hoornaert (G.). Vreemde tandentrekkers houden consultatie te Roeselare 1800- 1914. Rollarius, 2008, 1, pp. 22-32. 63113 Houssiau (Jean), Symons (Thérèse). Une histoire de trottoirs. Hygiène et équipements publics. Quelques voeux du Conseil de salubrité publique de Bruxelles au 19e siècle. Cercle d’Histoire de Bruxelles et Extensions, 2008, 100, pp. 21-26. 63114 Meyers (Norbert). Mit dem Herzen heilen : 125 jahre Dienst am Nächsten : Klinik St.-Josef in St.Vith. St-Vith, Gesellschaft der Augustinerinnen, 2008, 128 p.

63115 Poels (Vefie). Vroom en rebels. Een portret van Dominiek Champagne, broeder Alexiaan te Boechout. In: Labbeke (L.) e.a. Bezielde zorg. pp. 147-152. [Cfr. n° 63105] 63116 Bavay (Lut). De familie Bernard: 100 jaar geneeskundige zorgen te Burst. Mededelingen van de Heemkundige Kring van Erpe-Mere, XLVIII, 2008, 2, pp. 29-36. 63117 De Vuyst (Paul). Raphaël Lippens: eerste geneesheer in Aaigem. Mededelingen van de Heemkundige Kring van Erpe-Mere, 2008, 3, pp. 41-47. 63118 Matthijs (Michel). Een monument voor dokter Hyppolite Limbourg (Galmaarden 1838 - Anderlecht 1909). Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 4, pp. 242-245. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 173*

63119 Quinet (Philippe), Quinet-De Saegher (Nadine). André Dieudonné Trumper, médecin à Bruxelles au XIXe siècle. Bruxelles, Archives de la Ville, 2008, 228 p. (Studia Bruxellae 6). 63120 Van Baal (Anne Hilde). In search of a cure. The patients of the Ghent homoeopathic physician Gustave A. Van den Berghe (1837-1902. Rotterdam, Erasmus publ. 2008, 331 p. [Histoire relations médecin-patient]

63121 Carnier (Marc), De Smet (Sylvie) m.m.v. Avermaete (Tom), Nevejans (Annelies). Archieven van sociale huisvestingsmaatschappijen. Archiefselectielijst 2007, functioneel model. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 26 p. (Archiefbeheersplannen en selectie lijsten 7). 63121bis De Caigny (Sofie). Bouwen aan een nieuwe thuis. Wooncultuur in Vlaanderen tijdens het interbellum. Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen (Gent), XIII, 2008, 2, pp. 49-53. 63122 Floré (Fredie). Lessen in Modern Wonen. Een architectuurhistorisch onderzoek naar de communicatie van modellen voor ‘goed wonen’ in België 1945-1958. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 461-467. 63123 Houssiau (Jean), Symons (Thérèse), Wonen van 1945 tot vandaag : spiegel van een veranderende maatschappij. In: Architectuur sinds de Tweede Wereldoorlog. pp. 95- 123. [Cfr. n° 63615] 63124 Puissant (Jean). L’exemple belge : l’habitat privé, la maison individuelle l’emportent sur l’habitat collectif. Revue du Nord (Lille), XC, 2008, 374, pp. 95-116. 63125 Van Santvoort (L.). ‘Back to nature’: from cottage to farmstead. In: Van Santvoort (L.) e.a. Sources of regionalism in the Nineteenth Century... pp. 100-121. [Cfr. n° 63391] 63126 Anseeuw (Jan). 100 jaar sociale huisvestingsmaatschappijen in Brugge. Archiefleven: nieuwsbrief van het stadsarchief van Brugge (Brugge), XV, 2008, 1, p. 5. 63127 Bernard (Nicolas). Les mutations du logement en région bruxelloise. Bruxelles, Centre de Recherche et d’informations Socio-politiques CRISP, 2008, 43 p. (Courrier hebdomadaire n°1993). 63128 Bessemans (Ward), Boekstal (Petra), Ghys (Thierry). Monumenten van de toekomst? Modern bouwen in Sint-Truiden 1900-1975. Sint-Truiden, Stadsbestuur, 2008, 111 p. 63129 De Moor (Romain). 25 jaar Torensveld. Een sociale woonwijk in beweging. Heemkundige kring Denderland, VI, 2008, 3, pp. 97-106. 63130 De Vos (Elise). De fermette in Vlaanderen. Architecten, de overheid, het middenveld en enkele bewoners over deze droomwoning tijdens de jaren 60-70. Van mensen en dingen Tijdschrift voor Volkscultuur in Vlaanderen, VI, 2008, 3, pp. 131-179. 63131 Deseijn (Guido), Meganck (Leen), Dubois (Marc). Wonen in Gent van 1914 tot 2000. Gent, Dienst monumentenzorg en stadsarcheologie, 2008, 87 p. (Stadsmussen onder dak 2). 63132 Henrotay (D.). Maisons ouvrières en milieu rural, l’exemple du hameau de Deux- Rys à Manhay. In: Tollet R.(ed.). Le logis en Pan-de-Bois dans les villes du bassin de la Meuse Moyenne 1450-1650. pp. 283-286. [Cfr. n° 60766] 63133 Lannoy (Danny). De oudste nog bestaande villa’s van de Helmweg. Cnoc is ier (Knokke-Heist), XLV, 2008, pp. 22. 63134 Muylle (Philippe), Lannoy (Danny), Theerens (Fons). Compagnie het Zoute. 100 jaar in Knokke. Tielt, Lannoo, 2008, 175 p. 63135 Siebens (Herman). 100 jaar bij de les. Sociale huisvesting Boom Terhagen. Boom, EMABB, 2007, 58 p. (Ecomuseum & archief van de Boomse baksteen 7). 174* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(6) La mentalité et la vie quotidienne - Mentaliteit en dagelijks leven (13)

63136 Dabe (Laurent). L’Ardenne d’autre fois, d’autres jours. .. : (deux siècles de vie quotidienne à Vesqueville - Saint-Hubert). Poupehan, chez l’auteur, 2008, 335 p. 63137 De Jaegher (L.), De Groote (N.), Casteleyn (M.), Van Coppenolle (E.), Ronsijn (Wouter), Baudelet (R.), Buyl (B.). Manshemden, kabuizen en andere marchandise. Levensverhalen uit de Vlaamse Ardennen. Kluisbergen, Bibliotheken Vlaamse Ardennen i.s.m. Vormingplus en provincie Oost-Vlaanderen, 2008, 184 p. 63138 Van Daele (Henri). Het verhaal van mijn vader. Antwerpen, Manteau, 2008, 261 p. 63139 Vrints (Antoon). De retoriek van de rottigheid. Belediging en seksuele eer in het buurtleven te Antwerpen, 1910-1950. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 349-377. 63140 Vrints (Antoon). Het recht in eigen handen. Collectieve sanctie als mechanisme van informele sociale controle in Antwerpen tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw. Stadsgeschiedenis (Hilversum), III, 2008, 2, pp. 143-162. 63141 Dupont (Wannes), de Smaele (Henk) eds. Hedendaagse geschiedenis van de seksualiteit in België. - L’histoire contemporaine de la sexualité en Belgique. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 269-459. 63142 Dupont (Wannes). Een geschiedenis van mannelijke homoseksualiteit in Brussel. Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis - Bulletin d’information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine (Gent), XXX, 2008, 4, pp. 23-27. 63142bis Peeters (Evert). Een dubbelzinnige erfenis. Belgische seksuologen over vrouwenemancipatie en nieuwe mannelijkheid in het interbellum. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 437-459. 63143 Matthijs (Koen), Baerts (Anneleen), Van de Putte (Bart). Determinants of divorce in nineteenth-century Flanders. Journal of Family History, XXXIII, 2008, 3, pp. 239-261. 63144 Trommelmans (Wim). Scoring well : the sexual emancipation of the Netherlands and Flanders after the Second World War. The Low Countries : arts and society in Flanders and The Netherlands : a yearbook, XVI, 2008, pp. 15-23.

63145 De Nil (Bart). De koe van Wetteren. Sociale geschiedenis op een bedje van culinair erfgoed. Faro. Tijdschrift over cultureel erfgoed, I, 2008, 3, pp. 47-52. 63146 De Vooght (Danielle). Over compôte Egyptienne, ananas en pain à la Mecque. Exotisme op het bord van Leopold II (1865-1909). Volkskunde (Antwerpen), CIX, 2008, 3-4, pp. 339-356. 63147 De Vooght (Danielle). Performing power at the dining table. Dinner guests of the Belgian kings in the 19th century. In: Janssens (P.), Zeischka (S.). Brussels, VUBPress, 2008, pp. 104-111. 63148 De Vooght (Daniëlle), Onghena (Sofie), Scholliers (Peter). Van Pièce Montée tot Pêche Melba. Een geschiedenis van het betere nagerecht. Brussel, ASPEditions, 2008, 88 p. (Food studies 3). 63149 Dekens (Evelien), Debrauwere (Julie), Jacobs (Davy), Reygel (Patrick). Pierre Le Buveur et Jean l’absintinent. Het laat 19de-eeuwse en vroeg 20ste-eeuwse

(13) dans l’ordre suivant: la vie quotidienne; la famille; les us et coutumes; les mentalités; la mode; le sport et le délassement; les jeux et les fêtes; les cafés. In deze volgorde: het dagelijkse leven; de familie; gebruiken en gewoonten; mentaliteit; de mode; sport en ontspanning; spelen en feesten; de café’s. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 175*

antialcoholoffensief in beeld. Brugge; Hasselt, Uitgeverij Van de Wiele, Nationaal jenevermuseum, 2008, 80 p. 63150 Scholliers (Peter). Food culture in Belgium. Westport, Greenwood Press, 2008. 63151 Slaets (K.), De feesttafel met Kerstmis en Pasen en de vastenmaaltijd in Geel (1920- 1980). Jaarboek van de Vrijheid en het Land van Geel, XLIII, 2008, pp. 95-213. 63152 Tollet (Annelies). Samen aan tafel. Dagboek van een garçon. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 65-70. 63153 Van de Perre (Stijn). Noble Drinking. Wine consumption in Belgium (1830-1914). In: La noblesse à table. 2008, pp. 60-80, . 63154 Van Keymeulen (Karel). Een website voor patisserie Bloch. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 90-93.

63156 Bernheim (Nele). The recent history and the past history of Belgian Avant-Garde fashion : from the Antwerp Six to Couture Norine. In: Fujita (Haruhiko). Another Name for Design: Words for Creation. Proceedings of the Sixth International Conference of Design History and Design Studies Held in Osaka 25-26 October 2008. Osaka, Osaka University, Communication-Design Center, 2008, pp. 374-377. 63157 Bernheim (Nele). Maison Norine, Brussels : Belgian Avant-Garde Couture, c. 1916-1952. In: Bernheim (Nele). State of affairs in current research of Belgian fashion. pp. 17-35. [Cfr. n° 63158] 63158 Bernheim (Nele). Operandi: State of Affairs in Current Research on Belgian Fashion. Proceedings of the First MoMu (Fashion Museum Province of Antwerp). Symposium Held in Antwerp 18 October 2007. Antwerp, Fashion Museum Province of Antwerp, 2008, 96 p.

63159 den Hollander (Marijke). Spelers allerhande verenigd. Het ontstaan van een massale volkssportcultuur in het vooroorlogse Antwerpen. Sportimonium (Leuven), XXVIII, 2008, 3-4, pp. 106-113. 63160 Deneef (Roger), Paesmans (Greta), Wijnant (Jo). Het Bloso-domein in Hofstade, een uniek recreatieproject uit het interbellum. M&L, XXVII, 2008, 1, pp. 40-61. 63161 Libert (Marc). Les archives du sport. - Het sportarchief. Archives et bibliothèques de Belgique - Archief- en bibliotheekwezen in België (Bruxelles-Brussel) Toc, LXXIX, 2008, pp. 1-4. 63162 Smit (Christine A.). Fatsoenlijk vertier : deugdzame ontspanning voor arbeiders na 1870. Amsterdam, Bakker, 2008, 300 p. 63163 Taks (M.), Renson (R.). Sociale statuspiramiden van de sport. Sporen van en voor vernieuwend onderzoek. Sportimonium (Leuven), XXVIII, 2008, 3-4, pp. 128-133. 63164 Gallez (Marcel), Serkijn (Johan). Het lexicon van RSC Anderlecht. 1. Asquillies, Magnad, 2007, 251 p. 63165 Lefebvre (Ghislain). Les archives du football à Tournai. Souvenirs passés et futurs d’un Unioniste. Archives et bibliothèques de Belgique - Archief- en bibliotheekwezen in België (Bruxelles-Brussel), LXXIX, 2008, pp. 81-84. 63166 Schaevers (Mark). Brussel: het Heizelstadion. Een voetbalwedstrijd in 1985. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 286-297. [Cfr. n° 60551] 63167 Van Ackeleyen (Yves), Basano (Fabrizio). Les archives de l’Union Saint-Gilloise. Archives et bibliothèques de Belgique - Archief- en bibliotheekwezen in België (Bruxelles-Brussel), LXXIXa, 2008, pp. 69-80. 63168 Willems (Raf). Club Brugge. Tielt, Lannoo, 2008, 167 p. 63169 Willems (Raf). De eeuw van het Belgisch voetbal : van Raymond Braine tot Moussa Dembélé. Antwerpen, Standaard, 2008, 325 p. 176* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63170 Haumont (Patrick). Justine Henin : la reine de Roland-Garros. Antwerpen; Amsterdam, Houtekiet, 2008, 124 p. 63171 Goffin (Benoît). Sources et recherches relatives à l’histoire du jeu de balle en Belgique francophone: bilan et perspectives. Archives et bibliothèques de Belgique - Archief- en bibliotheekwezen in België (Bruxelles-Brussel), LXXIX, 2008, pp. 91-101. 63172 Couvreur (Olivier). Les archives du rugby en Belgique. Archives et bibliothèques de Belgique - Archief- en bibliotheekwezen in België (Bruxelles-Brussel), LXXIX, 2008, pp. 85-89. 63173 Denaeghel (Jeroen). De Planckaerts : kroniek van een wielerdynastie. Antwerpen, Standaard Uitgeverij, 2008, 303 p. 63174 Derez (Mark). Roubaix: de wielerbaan. Arm Vlaanderen haalt zijn gram in de hel. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 426-439. [Cfr. n° 60551] 63175 Laitem (Herman), Hamels (Jozef). De tricolore trui : 125 jaar Belgische kampioenschappen 1882-2007. Tielt, Lannoo, 2008, 256 p. 63176 Lamon (Luc). Memorabele momenten uit 100 jaar Belgische veldritgeschiedenis. Antwerpen, Book and Media Publishing, 2008, 156 p. 63177 Vanysacker (Dries). Les relations italo-belges dans le monde cycliste: une alternative à la France et à sa Grande Boucle (1918-1980). In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 563-578. [Cfr. n° 62759] 63178 Desseyn (J.), De Schacht (M.). 50 jaar Cyclo-Cross in Middelkerke. Van start naar zilver (1958-1983). Graningate (Middelkerke), XXVII, 2008, 109, pp. 1-40. [beginfase, Veloclub ‘De Jonge Vluchters’] 63179 Delplancq (Thierry). Des archives sauvées des eaux... Les sources locales pour une histoire louviéroise de la natation et du water-polo. Archives et bibliothèques de Belgique - Archief- en bibliotheekwezen in België (Bruxelles-Brussel), LXXIX, 2008, pp. 63-68. 63180 De Bont (Raf). Quiévrain: de losplaats voor de duiven. ‘Matig tot slecht zicht’. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 464-475. [Cfr. n° 60551] 63181 De Wolf (Gilbert), Van Hove (Willy), Cami (Gilbert) e.a. Duivensport in en om Wieze. Salvator Mededelingen: ledenblad van de Oudheidkundige Kring H.H. Salvator Wieze (Wieze), XVIII, 2008, 55, pp. 1-32.

63182 De Cock (J.). Het Sint-Antoniusbrakske op de foren te Sint-Niklaas tussen 1924 en 1950. Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (Sint- Niklaas), CXI, 2008, pp. 187-252. 63183 Degryse (Herman). Als wij de schoenen tatsen... : een halve eeuw hoppefeesten in Poperinge. Brugge, De Klaproos, 2008, 144 p. Stoeten] 63184 Bekaert (Eric). Van De Swaene tot Den Haene: herbergen tijdens en na het Ancien Régime te Dentergem. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXVI, 2008, pp. 517-565.

(7) Les villes et les faubourgs; la vie urbaine; l’urbanisme; l’aménagement spatial - De steden en voorsteden; het stadsleven; urbanisme; ruimtelijke ordening

63186 Vandevoorde (Hans). Brugge: de binnenstad. Van Bruges-la-Morte tot Bruges-le- Cadavre. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 364-377. [Cfr. n° 60551] 63187 Bernard (Nicolas). L’impact de l’Union européenne sur les prix de l’immobilier à Bruxelles et la configuration spatiale de la ville. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 269-282. [Cfr. n° 62804] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 177*

63188 Vaesen (Joost). Intergovernmental relations in Brussels. Complex interdependen- cies : the case of urban regeneration and the european funds, 1994-2006. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 359-390. [Cfr. n° 62804] 63189 van de Vijver (Dirk). La ville en chantier: l’espace urbain sécularisé et la ‘nouvelle place’, 1780-1830. In: Carbonnier (Y.), Bragard (P.). La place publique urbaine du Moyen Âge à nos jours. Arras, 2007, pp. 225-234. (Publications d’Archéologie et d’Histoire de l’Art de l’Université catholique de Louvain CII). 63190 Kockerols (Carlo). L’ancien cimetière de Gérouville. In: 750e anniversaire de Gérouville, 1258-2008. 2008, pp. 58-60. [Cfr. n° 61024] 63191 Desselas (Stephane). Un lobbying professionnel a visage decouvert. Enquête sur l’influence des Français a Bruxelles. Paris, Palio, 2007, 191 p. 63192 Verberckmoes (Johan). Moderne wildemannen vieren jaarlijks de hergeboorte van hun stad. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 414-425. [Cfr. n° 60551] 63193 Humbeeck (Kris). Aalst: de Kapellekensbaan. De overgang naar de fabrieksstad. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 34-47. [Cfr. n° 60551]

63194 Abicht (Ludo). Het lunapark en andere plekken. Een autobiografisch verhaal. Kapellen, Pelckmans, 2008, 239 p. 63195 De Ridder (Matthijs). Antwerpen: het Hendrik Conscienceplein. ‘Ter veredeling zijner medeburgers’. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 282-295. [Cfr. n° 60552] 63196 Lombaerde (Piet). Bouwblokken als bouwstenen van de stad. Bouwblokkenboek: over het bouwblokkenweefsel in Antwerpen, theorie en praktijk. Brussel, UPA, 2008, pp. 31-44. 63197 Lombaerde (Piet). Stedenbouw en verkeer. In: Antwerpen in de 20ste eeuw: van belle époque tot golden sixties. Brasschaat, Pandora, 2008, pp. 210-234. [Cfr. n° 63198] 63198 Loyen (Reginald), Buyst (Eric), Vanfraechem (Stephan). Antwerpen in de 20ste eeuw van Belle Epoque tot Golden Sixties. Brasschaat, Pandora, 2008, 407 p. (Genootschap voor Antwerpse geschiedenis). 63199 Vrints (Antoon). De codes van de kroeg. Het openbaar lokaal tussen orde en wanorde in Antwerpen (1910-1950). - Codes of the pub. The public room between order and chaos in Antwerp (1910-1950). Volkskunde (Antwerpen), CIX, 2008, 1, pp. 53- 63200 Dusausoit (Yvan). Blankenberge: de kustgemeente. Verborgen tegenstrijdigheden. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 452-463. [Cfr. n° 60551] 63202 Anseeuw (Jan). Was gepland. Niet uitgevoerde ingrepen in het Brugse stadsbeeld in de 19de en 20ste eeuw. Archiefleven: nieuwsbrief van het stadsarchief van Brugge (Brugge), XV, 2008, 2, pp. 2-3. 63203 Heyns (Dirk). De gendarmerie te Brugge. In: Brugge garnizoensstad. pp. 147-164. [Cfr. n° 60537] 63204 Meganck (Mark). Het Provinciecommando en de militaire organisatie van Brugge in vredestijd. In: Brugge garnizoensstad. pp. 21-30. [Cfr. n° 60537] 63205 Warnier (Bob). Brugge en het Interbellum. Na de zondvloed bleef de regen. West- Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 9-20. 63206 Warnier (Bob). Het leven zoals het was... rondom de kazernes. In: Brugge garnizoensstad. pp. 59-66. [Cfr. n° 60537] 63207 De Schaepdrijver (Sophie). Brussel: het monument van Gabriel Petit. Sterven voor het vaderland. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 220-237. [Cfr. n° 60552] 178* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63208 Dessouroux (Christian). Gedeelde ruimten, betwiste ruimten. Brussel : een hoofdstad en haar inwoners. Brussel, Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2008, 149 p. 63209 Nys (Liesbet). Brussel: de Marollen. De duurzame poëzie van een volkswijk. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 476-486. [Cfr. n° 60551] 63210 Degadt (J.), The impact of the presence of European and international institutions on the regional economic fabric in Brussels. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 219-234. [Cfr. n° 62804] 63211 de Sadeleer (Fabienne), van Praag (Yannick). Bruxelles et le Congo. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, 75 p. 63212 Dessouroux (Christian). Espaces partagés, espaces disputés. Bruxelles : une capitale et ses habitants. Bruxelles, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale, 2008, 149 p. 63213 Galand (Michèle). L’inscription du passé dans la cité : que reste-t-il du XVIIIe siècle autrichien à Bruxelles? In: Flock (Sarah), Rubes (Jan) e.a. Les Tchèques et les Belges : une histoire en miroir. pp. 25-36. [Cfr. n° 60598] 63214 Heyblom (J.). Création et évolution du Quartier Léopold. Anciennement Les Marolles. Cercle d’Histoire de Bruxelles et Extensions, XXV, 2008, 2, pp. 34-38. 63215 Poirier (J.). La coopération Bruxelles - Europe: chronique d’un dialogue amorcé. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 333-358. [Cfr. n° 62804] 63216 Schoonbrodt (Rene). Vouloir et dire la ville. Quarante annees de participation citoyenne a Bruxelles. Atelier de recherche et d’action urbaines. Bruxelles, AAM editions, 2007, 519 p. 63217 Tousignant (Nathalie). Bruxelles coloniale. Entre effacement et repentance. L’héritage de Léopold II. Les cahiers de la Fonderie: revue d’histoire sociale et industrielle de la région bruxelloise (Bruxelles), XXXVIII, 2008, pp. 8-11. 63218 Vincent (A.), Les évolutions majeures et les principaux acteurs du secteur immobilier à Bruxelles. In: De Groof R.(ed.). Brussels and Europe. pp. 291-302. [Cfr. n° 62804] 63219 Maes (Herman). Deinzenarijen 2008. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 457-486. [zangkoren, straatnamen, volks- en taaltellingen...] 63220 Mertens (Ad.), Rosez. Dendermonde in de Annuaire du commerce et de l’industrie de Belgique 1909. Dendermonde, Stedelijke Musea, 2007, 21 p. (Reeks E/ Stadsarchief 14). 63221 Dobbelaere (Jozef). Eekloos nieuws uit 1908 in het weekblad en ‘t getrouwe Maldeghem. Heemkundige bijdragen uit het Meetjesland (Eeklo), XXII, 2008, pp. 35- 51 (afl. 1); 59-84 (afl. 2). 63222 Declercq (Rudolf). Brouwmeester Rudolf Strnisko leven en werk. Heemkundige bijdragen uit het Meetjesland (Eeklo), XXII, 2008, 3, pp. 105-119. 63223 Lannoy (Danny). Historisch overzicht vuurtorens van Knokke-Heist tot De Panne. II. Cnoc is ier (Knokke-Heist), XLV, 2008, pp. 35-63. 63224 Parmentier (Isabelle), De Jaegher (Laetitia), Dewez (Marie), Lebe (Rachel) e.a. Murmures namurois : nouvelles historiques. Namur, Presses universitaires de Namur, 2008, 138 p. 63225 Demerre (Guido). Hoe Nieuwpoort na 1918 herrees. West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 107-116. 63226 Daman (Piet), Jansoone (Roger). Oostende na 1918: herrijzenis van een geteisterde stad aan zee. West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 33-68. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 179*

63227 Hubrechtsen (Freddy). Militaire gebouwen te Oostende in het verleden. De Plate. Tijdschrift van de Koninklijke Heem- en Geschiedkundige Kring (Oostende), XXXVII, 2008, 11, pp. 217-. 63229 Smissaert (Emile), Dingens (Yves). Openbare uurwerken in Oostende : een overzicht. De Plate. Tijdschrift van de Koninklijke Heem- en Geschiedkundige Kring (Oostende), 2008, 6, pp. 131-160. 63230 Van Hyfte (Ivan). Van vissersopstand tot kinderkribbe. De Plate. Tijdschrift van de Koninklijke Heem- en Geschiedkundige Kring (Oostende), 2008, 3, pp. 63-67. [Oostende] 63231 Versluys (Roland). Gemeentepenningen : zogenaamde betaalmunten, ook Tokens genoemd. De Plate. Tijdschrift van de Koninklijke Heem- en Geschiedkundige Kring (Oostende), 2008, pp. 183-184 (afl. 7-9); 210-211 (afl. 10); 99-100 (afl. 4). 63232 De Smet (Sylvie) m.m.v. Sas (Rita). Inventaris van het archief van de gemeente Rupelmonde (1794-1977) (1987). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 74 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 153). 63233 Strobbe (Maurice). Micro-onderzoek over sociaal-ekonomische mutaties in de stad Tielt tussen 1830 en 1860. Deel 1-2. Tielt, De Roede van Tielt, 2007, 2 vol. 63234 Vanhove (Ludo). 200 jaar Wevelgem centrum. Wibilinga (Wevelgem), 2008, 3, pp. 4-26. 63235 Van Cauwenbergh (George). Antwerpen 1946. Roeselare; Amsterdam, Roularta Books; Bas Lubberhuizen, 2006, 95 p. 63236 Scholtes (Thierry). Inventaires de l’état civil conservé aux Archives de l’État à Saint-Hubert : 1. Publications de mariages (arrondissement de Marche-en-Famenne), registres de publication et annexes aux publications de mariage (an 5 - 1891). Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2008, 329 p. (Archives de l’État à Saint-Hubert. Inventaires 5).

(8) La campagne; la vie rurale - Het platteland; het rurale leven

63238 Bastiaen (Filip). De zelfregulerende dorpsgemeenschap - De veldwachtersfamilie Steyaert in Lembeke (1810-1902). Appeltjes van het Meetjesland: jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (Maldegem), 2008, pp. 111-134. 63239 Beernaerts (Willy). De memoires van André Beernaerts (1906-2002). Jaarboek van de Heemkundige Kring Bos- en Beverveld (Oedelem), 2008, pp. 69-108. 63240 Blervacq (Robert). Blandain, un siècle et demi d’histoire : fin de l’annexion aux Pays-Bas à la fusion des communes. III. Blandain, de 1946 à la fusion des communes. Blandain, chez l’auteur, 2008, 326 p. 63241 Broeks (Antonie), Leysen (Veerle). Mijn dorp in de kering. Lommel, Erfgoed, 2007, 100 p. (Publicaties 20). 63242 Canneel (Alain). Du temps ou Lesterny était une commune du royaume de Belgique. Précisions. Terres entre Wamme et Lhomme [Nassogne], 2008, 14, pp. 11-13. 63243 Constandt (Marc). Lombardsijde-Bad in de belle époque. Middelkerke, Heemkring Graningate en dorpsraad Lombardsijde, 2008, 61 p. (Middelkerkse Historische monografie 4). 63244 Constandt (Marc). Westende : de parel van de kust. De geschiedenis van Westende- Bad van 1945 tot 1976. Middelkerke, Heemkring Graningate, 2006, 154 p. 63245 Craye (Jozef). Erfenisaangiften van het registratiekantoor Harelbeke jaar 1818- 1885 : Avelgem, Beveren-Leie, Bossuit, Deerlijk, Desselgem, Harelbeke, Heestert, Kaster, Kerkhove, Moen, Outrijve, Tiegem, Waarmaarde en Waregem. Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, 281 p. 180* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63246 De Chou (Freddy). Biografisch repertorium van de dienstverleners van Zandbergen (1800-2000). Gerardimontium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraardsbergen, 2008, 218, pp. 4-14. [politieke personeel, secretarissen, geestelijken...] 63247 De Chou (Freddy). Biografisch repertorium van de dienstverleners van Zarlardinge (1800-2000). Gerardimontium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraardsbergen, 2008, 217, pp. 4-14. [Notarissen, medische zorgverleners, politieke mandatarissen...] 63248 De Chou (Freddy). Biografisch repertorium van de dienstverleners van Waarbeke (1800-2000). Gerardimontium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraardsbergen, 2008, 219, pp. 20-26. [politieke personeel, secretarissen, geestelijken...] 63249 De Chou (Freddy). Biografisch repertorium van de dienstverleners van Viane (1800-2000). Gerardimontium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraardsbergen, 2008, 220, pp. 5-17. [Notarissen, medische zorgverleners, politieke mandatarissen...] 63250 De Chou (Freddy). Biografisch repertorium van de dienstverleners van Smeerebbe- Vloerzegem (1800-2000). Gerardimontium (Geraardsbergen), 2008, 221, pp. 25-32. [Notarissen, medische zorgverleners, politieke mandatarissen...] 63251 De Loose (Willy). Haaltertse gezinnen in de kijker. Haaltert, Heemkundige Kring, 2008, 339 p. (Familieboek 2). 63252 De Smet (Sylvie) m.m.v. Sas (Rita). Inventaris van het archief van de gemeente Bazel (1813-1977 (1988). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 84 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 152). 63253 Denuit (Désiré). Vie d’un village. Lasne, chez l’auteur, 2008, 128 p. 63254 Grepdon (Alfons). Wanzele : een dorp dat leefde. Wanzele, in eigen beheer, 2007, 243 p. 63255 Hennuy (Christian), Dodion (Maurice). Kroniek van Hoegaarden, Meldert, Outgaarden en Hoxem : 1978-2007; markante feiten : 1940-1977. Tienen, Hoegaardse Heemkring ‘t Nieuwhuys, 2008, 348 p. 63256 Jodogne (Pierre). Le procès de l’ermitage (1896-1902) : documents et témoignages. Bruxelles, Les amis de l’ermite de Resteigne, 2008, 61 p. (Cahiers de l’ermitage 3). 63257 Lépine (André). Un crime au ri jaune en 1911 : notes d’histoire sur Silenrieux. Cerfontaine, Musée de Cerfontaine, 2007, 32 p. (Cahiers d’Entre-Sambre-et-Meuse 36). 63258 Lowagie (Jozef). St.-Job-in-’t-Goor tussen Schoten en Brecht. III. St.-Job-in-’t- Goor in de twintigste eeuw : 1912-1976. Sint-Job-in-’t Goor, Heemkundige Kring Het Goor, 2008, 104 p. 63259 Medaerts (Vital Hendrik). Roosburgramp : 50 jaar later. Riemst, Gemeentebestuur, 2008, 158 p. [In Zichen-Zussen-Bolder stortte op eind december 1958 de mergelberg Roosburg in] 63260 Nihoul (Marcel). Le “Vieux Châtelet” à 50 ans. Châtelet, Le vieux Châtelet, 2008, 32 p. 63261 Opdekamp (G.) e.a. Veiling Hoogstraten 1933-2008. In woord en beeld. s.l. 2008. 63262 Quinet (Philippe), Quinet-De Saegher (Nadine). Battignies. Etat civil. Actes de naissance 1797-1881. Bruxelles, 2007, 95 p. 63263 Quinet (Philippe), Quinet-De Saegher (Nadine). Bray. Etat civil. Dépouillement des actes de naissances 1796-1910. Bruxelles, 2008, 53 p. 63264 Uyttersprot (Marc), Van Paepeghem (Willy), De Loose (Mimi). Van patronage naar parochiaal centrum 1908-2008 : een bijdrage tot het socio-culturele leven in Hofstade. Hofstade, Heemkundige Kring Denderland, 2008, 52 p. 63265 Van Stappen (Marc). Evolutie van de Beverse gemeenschap tussen 1900 en 2000. Het Land van Beveren, LI, 2008, pp. 183-190 (afl. 3); 226-239 (afl. 4). 63266 Vandenbussche (Bart). Van de oude naar de nieuwe wereld (1945-1970). I. De dorpspolitiek en de nutsvoorzieningen. Ernigahem. Geschied-, Heem- en Familiekundige Kring (Eernegem), XXVII, 2008, 3-4, pp. 47-111. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 181*

63267 Vandormael (Herman). Honderd jaar geleden: een missie in Sint-Pieters-Kapelle.. Het oude land van Gaasbeek.-Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, 3, pp. 207-212. 63268 De naoorlogse politieke geschiedenis van Sint-Pieters-Leeuw. Sint-Pieters-Leeuw, Tijdschrift van de Werkgroep voor Streek- en Volkskunde van Sint-Pieters-Leeuw ; 1/3, 2008, 142 p. 63269 De Stoop (Chris). Doel: de dokken. Het relict van een polderdorp. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 152- 161. [Cfr. n° 60551] 63270 Das (Fons). Egem, van bevrijding tot verkiezingen. West-Vlaanderen na Den Grooten Oorlog. Jaarboek van de West-Vlaamse Gidsenkring (Ieper), 2008, pp. 85-96. 63271 Vandenbussche (Koenraad). De Siamese tweeling van Eernegem (1849-1850). Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 409-417. 63272 De Sutter (Prosper). De politieke en bestuurlijke geschiedenis van Nieuwerkerken. Liniaal: culturele verenigingen Nieuwerkerken (Nieuwerkerken-Aalst), XXXI, 2008, pp. 39-52 (afl. 1); 39-53 (afl. 2); 37-56 (afl. 3); 34-56 (afl. 4). 63273 Fraiture (David). Jehay-Bodegnée au siècle passé (1890-1976). II. Bodegnée, chez l’auteur, 2008, 138 p. 63274 Smeets (L.). Herkenrode 10 jaar later 1998-2008. Een overzicht in woord en beeld. Herkenrode, Herkenrode VZW. 2008, 106 p. 63275 Van der Eycken (Johan). Inventaris van het archief van de gemeente Rekem bewaard in het Rijksarchief te Hasselt, 1815-1973. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 16 p. (Rijksarchief te Hasselt. Inventarissen 97). 63276 Bracke (Luc). 100 Jaar geleden. Wat gebeurde in Drongen in 1908. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, 7-24. [persverslagen] 63277 Luyckx (Marc). Erfenisaangiften van het registratiekantoor Meulebeke 1808- 1898 (Aarsele, Dentergem, Kanegem, Markegem, Meulebeke, Oeselgem, Ooigem, Oostrozebeke, Sint-Baafs-Vijve, Sint-Eloois-Vijve, Wielsbeke, Wakken). Roeselare, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 2008, s.p. 63278 Poelman (R.). Openbare verkoping van eigendommen te Oostakker in 1849. Heemkundige Kring De Oost-Oudburg: heemkundig nieuws (Sint-Amandsberg), XXXVI, 2008, 1, pp. 7-9. 63279 Toussaint (Jacques). Rues de Jambes. Première édition comportant une bibliographie inédite. Jambes, Centre d’Archéologie d’Art et d’Histoire de Jambes, 2007, 216 p. ( Anhaive expo 3). 63280 Vangansbeke (Julien). De Luchterenkerkweg omstreeks 1950. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 49-66. 63281 Moureau (André). La vie des gens 1926-1976. Herve, 2007.

63282 Vanhaute (Eric). The End of Peasantries? Rethinking the Role of Peasantries in a World-Historical View. Fernand Braudel Center for the Study of Economies, Historical Systems, and Civilizations. XXXI, 2008, 1, pp. 39-59. 63283 Allart (Marie-Christine). Société et micropolis villageoise. Valorisation et marginalisation des agriculteurs au XXe siècle. Revue du Nord (Lille), XC, 2008, 375- 376, pp. 575-601. 182* Bibliografie van de Geschiedenis van België d. Histoire de la vie religieuse et de la laïcité - Geschiedenis van de godsdienst en van de vrijzinnigheid

(1) L’église catholique: L’organisation écclésiastique; les séculiers; les réguliers; la doctrine; la pratique religieuse; les missions - De katholieke kerk: de kerkelijke inrichting; de seculiere geestelijkheid; de religieuzen; de leer; de godsdienstpraktijk; de missies

63285 Demyttenaere (Bart). Mannen van God : de vele gezichten van de Belgische kerk. Leuven, Van Halewyck, 2008, 271 p. 63286 Desmette (Philippe). Un siècle de catholicisme en Belgique : à propos de quelques publications récentes (1998-2007). In: Nandrin (Jean-Pierre). Bilans historiographiques. pp. 145-179. [Cfr. n° 60637] 63287 Heyninckx (Rajesh). Een geconstrueerd denken. Over religie en architecturale metaforen in Vlaanderen (1918-1940). Handelingen van de koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis, LXI, 2007, pp. 269-316. 63288 Schneider (Bernard). Nationale Katholizismen, die (kirchen-)politische Situation und die Grenzüberschreitende Kommunikation im Raum Rhein-Mosel-Maas zwischen 1815 un dem Ende der Kulturkampfzeit. In: Cortjaens (W.). Historism and cultural identity in the Rhine-Meuse region. pp. 59-86. [Cfr. n° 61980]

63289 Priem (Kurt). De inrichting van het Brugse Grootseminarie 1833-1886. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 4, pp. 123-130. 63290 Van Belleghem (Doenja), Priem (Kurt). Het bisschophuis. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 4, pp. 116-122. 63291 Ascoop (Lieven), Bekaert (Geert), Decavele (Johan), De Meyer (Ronald Emiel). 150 jaar Sint-Annakerk Gent. Een kerkgebouw en zijn bestemming : zorgen voor heden en toekomst, Gent, Kerkfabriek Sint-Anna, 2008, 201 p. 63292 Cassiman (Piet). Dopen 1901-1950., Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 216-222. 63294 Cassiman (Piet). De priesters en kloosterlingen van Deinze in de 19e en 20e eeuw. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 43-125. 63295 Chariot (Constantin). Patrimoine religieux. L’îlot sacré. In: 750e anniversaire de Gérouville, 1258-2008. 2008, pp. 49-57. [Cfr. n° 61024] 63296 Cornilly (Jeroen). De provincie en het bisdom. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 4, pp. 104-115. 63297 Druez (Laurence). Les archives des fabriques d’église du doyenné de Huy. Rapport général d’inspection. Bruxelles, Archives générales du Royaume et Archives de l’Etat dans les provinces, 2008, 66 p. (Miscellanea Archivistica. Studia 172). 63298 Juwet (Tim). Goede schapen volgen hun herder : de Gooikse plattelandsparochie tussen oorlog en concilie (1940-1967). Gooik, Heemkundige Kring, 2008, 219 p. (Bijdragen tot de Gooikse heemkunde 19). 63299 Lebrun (Jean-Claude). Une société formée par des habitants de Smuid acquiert les biens de l’église en 1799, en restitue une partie en 1834, puis se les partage en 1851. Aux sources de la Lesse. Libin, un terroir et des hommes, VIII, 2008, pp. 34-57. 63301 Schaff (José). Le chapelain de Saint-Lambert : grandes et petites histoires de la chapelle Saint-Lambert à Verviers. Andrimont, chez l’auteur, 2008, 58 p. 63302 Schalley (G.), Geestelijken en parochiaal leven. In: Orlent (M.), Schalley (G.), Van de Sijpe (L.). Sint-Ursulakerk Kleine Brogel. pp. 145-232. [Cfr. n° Orlent] 63303 Vangansbeke (Julien). De klokkenluiders van de Sint-Gerolfkerk. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 159-173. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 183*

63304 Paridaens (Etienne), Vandormael (Herman). Tussen parochie en politiek: pastoor Van Eyen van Heikruis (1891-1905). Het oude land van Edingen en omliggende, XXXV, XXXVI, 2007, 2008, pp. 235-353 (afl. XXXV); 19-36, 140-145 (afl. 19-36). 63305 Vercammen (L.). Een lastig mens. De Spycker: jaarboek (Essen), 2008, pp. 129- 150. [Pastoor Elsene 1822-1834, op non-actief 1834-1839, Pastoor Essen 1839-1858...] 63306 Verstrepen (H.). Kardinaal-aartsbisschop Goossens en de grond voor de H. Hartkerk. Mededelingenblad Koninklijke Kring voor Oudheidkunde Letteren en Kunst van Mechelen, XXXIX, 2008, 1, pp. 4-10.

63307 De Maeyer (Jan), Deferme (Jo). Vrouwelijke religieuzen in de openbare en private gezondheidszorg in het België van de negentiende en de twintigste eeuw: tussen traditie en moderniteit. In: Labbeke (L.). Bezielde zorg. pp. 10-28. [Cfr. n° 63105] 63309 Henneau (Marie-Elisabeth). Regard historiographique sur des religieuses en quête d’histoire. État de la question et pistes de recherches à propos des couvents de femmes (xiiie – xviiie s.) sur le territoire de la Belgique actuelle. Revue belge de philologie et d’histoire - Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, LXXXVI, 2008, 3-4, pp. 769-792. 63310 Suenens (Kristien), Marcélis (A.D.). Vrouwelijke religieuze instituten in België in de negentiende en twintigste eeuw. Een historiografisch overzicht. Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis -R evue belge de philologie et d’histoire, LXXXVI, 2008, 3-4, pp. 841. 63311 Van Dijck (Maarten). Geschiedenis van religieuze instituten. Nieuwe onderzoeks impulsen. Nieuwsbrief Kadoc, 2008, 1-2, pp. 12-15. 63312 Van Dijck (Maarten), Dusausoit (Xavier). Hommes visibles et invisibles. Thèmes de l’historiographie relatifs aux instituts religieux masculins en Belgique (XIXe-XXe siècle). Revue belge de philologie et d’histoire - Belgisch tijdschrift voor filologie en geschiedenis, LXXXVI, 2008, 3-4, pp. 809-839.

63313 Cassiman (Piet). De pastoors van Baarle in de 19de en 20ste eeuw. Heemkundige Kring Dronghine. Jaarboek. XXVII, 2008, pp. 25-38. 63314 Cobbaert (Tom). Inventaris van het Fonds Sint-Pietersabdij van Steenbrugge. Antwerpen, ADVN-Archief-Documentatie en Onderzoekscentrum, 2008, 204 p. 63315 Coomans (Thomas). Het begijnhof na de begijnen, In: Coomans (Thomas). Het Sint-Agnesbegijnhof van Sint-Truiden. 2008, pp. 65-77. [Cfr. n° 60540] 63316 De Cock (A.). De abdijkerk te Dendermonde na de Grote Oorlog. Gedenkschriften Oudheidkundige Kring van het Land van Dendermonde: 4de reeks (Dendermonde), XXVII, 2008, 4, pp. 163-210. 63317 Depaepe (Luc), Baekelandt (Greta), Danneels (Trees), Declerck (Annie) e.a. Tot en met de zevende kwarteeuw : 175 jaar Zusters Paulinen Kortrijk 1833-2008. Kortrijk, Groeninghe, 2008, 182 p. 63318 Luyten (Jo). Limburg voor Christus. Repertorium van kloosters, priorijen en abdijen van vrouwelijke religieuzen in Limburg, 1822-2007. Limburg - Het oude Land van Loon. Kleine reeks (Hasselt), LXXXVII, 2008, 1, 29-95. 63319 Ockeley (Jaak). Ontstaan en groei van het kloosterdomein in Asse-Walfergem (1908-2008). Ascania (Asse), LI, 2008, 1-14. 63320 Rotsaert (Koen). Franse religieuzen op het kasteel ‘Warren’ te Sint-Kruis. Het Brugs Ommeland (Brugge), XLVIII, 2008, 4, pp. 214-221. 63321 Tiri (W.). Het leven na de begijnen: een kijk in de 19de eeuwse leefwereld. Erfgoed Hoogstraten. Jaarboek. III, 2008-2009. 63322 Van Accoleyen (Peter). De Zusters van Barmhartigheid in Lede. Ken uw dorp. Jaarboek van de Heemkundige Kring (Lede), XXXV, 2008, pp. 1-31. 184* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63323 Van Bockstaele (Geert). De Arme Klaren, de vierde groep van de franciscaanse familie in Geraardsbergen, 1841-2002. s.l. s.n. 2007, 23 p. 63324 Vandenbussche (Richard). In 1957 vierde het klooster te Eernegem 100-jarig bestaan. Ernigahem, XXVI, 2007, 2, pp. 23-29. 63325 Vandenplas (Dirk). De Broeders van der Christelijke Scholen in Lembeek 1904- 1936. Het oude Land van Edingen en omliggende (Galmaarden), XXXVI, 2008, pp. 1-13 (afl. 1); 217-237 (afl. 4). 63326 Verleyen (Wilfried). Dom Rik De Wit, 42ste abt van de abdij Affligem.D e Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 4, pp. 396-401.

63327 Claerebout (Johny), Meulebrouck (Roland). Leven en werk van Mgr. François Marie de Brouwer : van Brugge tot Maredsous. Ieper, in eigen beheer, 2007, s.p. 63329 Bordeyne (Philippe). La collaboration de Pierre Haubtmann avec les experts belges. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63330 Claes (Dirk). Cardinals L.-J. Suenens and G. Lercaro and the Second Vatican Council. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° 60577] 63331 De Mey (Peter). Gustave Thils and oecumenism at Vatican II. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63332 Declerck (Leo), Osaer (Toon). Les relations entre le Cardinal Montini/Paul VI (1897-1978) et le Cardinal Suenens (1904-1996) pendant le Concile Vatican II. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63333 Fahey (Michael). An attempt to synthesize the conference “The contribution of the Belgians to Vatican Council II”. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63334 Lamberigts (Mathijs). Mgr. Calewaert, Bishop of Ghent, and Sacrosanctum Concilium. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63335 Lamberigts (Mathijs), Declerck (Leo). The role of Cardinal Leon-Joseph Suenens at Vatican II. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63336 Lanne (Emmanuel). Le rôle du monastere de Chevetogne au deuxieme Concile du Vatican. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63337 Latré (Bart). Feministsich christendom in Vlaanderen, 1979-1990. Een nieuwe vervrouwelijking? Handelingen van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis (Brussel), LXI, 2007, pp. 293-309.

63339 Louchez (Edy). Evêques missionnaires belges au Concile Vatican II : typologie et strategie. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63340 Routhier (Gilles). Leger et Suenens : les relations difficiles de deux princes de l’Eglise. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63341 Scatena (Silvia). Emiel-Jozef De Smedt, John Courtney Murray and religious freedom. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63342 Schelkens (Karim). Lucien Cerfaux and the preparation of the schema De fontibus revelationis. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 185*

63343 Soetens (Claude). La contribution de Charles Moeller au Concile Vatican II d’apres ses papiers conciliaires. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63344 Treffler (Guido). Leon-Joseph Cardinal Suenens and Julius Cardinal Döfner. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63345 Turbanti (Giovanni). L.-J. Suenens, G. Lercaro e G. Dossetti. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63346 Wicks (Jared). De revelatione under revision (March-April 1964) : contributions of C. Moeller and other Belgian theologians. In: Donnelly (D.). The Belgian contribution to the Second Vatican Council. [Cfr. n° Donnelly] 63347 Georges (Roland). Engreux, paroisse Saint-Antoine de Padoue: les Rogations. Musée en Piconrue. Art religieux et croyances populaires en Ardenne et Luxembourg, 2008, 89, pp. 18-20. 63348 Vanneste (Luc). 50 jaar Sint-Maartensvieringen in Ardooie, 1958-2008. Heemkun- dige Kring Ardooie-Koolskamp. Jaarboek, 2008. 63349 Deneckere (Gita). Oostakker-Lourdes: de grot. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 205-219. [Cfr. n° 60552] 63350 Frère (Barbara). Vers une nouvelle visibilité de l’Eglise catholique ? Les processions à Bruxelles. In: Dierkens (Alain). Topographie du sacré : l’emprise religieuse sur l’espace. [Cfr. n° 60543] 63351 Locus (J.). Vlaams-Brabantse processies vandaag. Processies in Vlaams-Brabant. In: Roelants (N.). Voetsporen van devotie. Processies in Vlaanderen. Leuven, Peeters, 2008, pp. 86-116; 117-139. 63352 Mercier-Lecharlier (Monique). Le pélerinage du moinillon Noël. Namur, Editions namuroises, 2008, 101 p. 63354 Morelli (Anne). L’espace du cimetière et les cortèges d’enterrements comme enjeux du pouvoir entre laïques et catholiques (Belgique, XIXe-XXe siècle). In: Dierkens (Alain). Topographie du sacré : l’emprise religieuse sur l’espace. [Cfr. n° 60543] 63355 Van Eijck (Jan). Te Lourd’ op de bergen… Lourdesreizen vanuit Midden-Brabant: een geschiedenis. Brabants Heem (‘s Hertogenbosch), LX, 2008, 3-4, pp. 120-125. 63356 De Blieck (Marcel). De congregaties in de West- en Oostmeers te Brugge. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 329-335. 63357 Van Osselaer (Tineke). ‘‘Une œuvre essentiellement virile’: de ‘masculinisering’ van de Heilig Hartdevotie in België?’ Gender: Tijdschrift voor Genderstudies, III, 2008, pp. 33-45. 63358 Van Belle (Ronald), De Laey (Paul). Een contract met de duivel : kapitein Louis Janssens (+1650) en zijn schoonzoon. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 391-399. 63359 Van De Cauter (Guido). Van mensen en gebeurtenissen in Kuregem Anderlecht : 150 jaar (1856-2006) parochie O.L.-Vr. Onbevlekt, 100 jaar (1906-2006) St.-François Xaverius. Brussel, Claes Jan, 2007, 60 p. [Traduit du néerlandais:’Histoire des personnes et des événements à Cureghem Anderlecht : 150 ans (1856-2006) paroisse Notre Dame Immaculée, 100 ans (1906-2006) St.-François Xavier]

63362 Bosteels (Katrien). Cor unum et anima – Eén van hart en geest (1) - Brieven van scheutist-missionaris Emiel Moortgat uit Baardegem. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 4, pp. 406-417. 63363 Dujardin (Carine). Van Eskimolegenden tot etnografisch erfgoed. Nieuwsbrief Kadoc, 2008, 1-2, pp. 8-11. 63364 Knipschild (Harry). Soldaten van God. Nederlandse en Belgische missionarissen op missie in China in de negentiende eeuw. Amsterdam, Bakker, 2008, 351 p. 186* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63365 Teirlinck (Frank). Broeder Romanus Van Oostveen (1892-1971), een monnik van Keizersberg werd missionaris in Noord-Transvaal. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 2, pp. 140-149. 63366 van Damme (Guido). Le Père Pire, Prix Nobel de la Paix 1958. Namur; Bruxelles, Fidélité; Racine, 2008, 187 p.

(2) Laïcité; la franc-maçonnerie - Vrijzinnigheid; de vrijmetselarij

63367 Deneckere (Gita). ‘Le Droit Humain’ en de paradoxen van de universele broederschap. Vrouw en vrijmetselarij in België in historisch perspectief. Tijdschrift voor genderstudies, XI, 2008, 3, pp. 6-18. 63368 Koppen (Jimmy). “Ôtons le masque à nos persécuteurs!” De Belgische vrijmetselarij op zoek naar haar eigen identiteit en de confrontatie met het katholicisme. Acta Macionica (Brussel, RGLB-GLRB), XVIII, 2, pp. 91-122. 63369 Libert (Philippe). Les Vrais amis de l’Union et du Progres reunis. Deux siecles d’histoire de la plus ancienne loge de Bruxelles. Loverval, Ed. Labor; Ed. du Grand Orient de Belgique, 2007, 427 p.

(3) Autres religions - Andere godsdiensten

63370 Gantman (André). Jood zijn is een avontuur. Kapellen, Pelckmans, 2008, 160 p. 63371 vanden Daelen (Veerle). Jews, cemeteries, and the city. In: A perspective from Antwerp. Jew and the city. Frankel Institute Annual, 2008, pp. 16-17. 63372 vanden Daelen (Veerle). Laten we hun lied verder zingen. De heropbouw van de joodse gemeenschap in Antwerpen na de Tweede Wereldoorlog (1944-1960). Amsterdam, Aksant, 2008, 512 p. (Studies stadsgeschiedenis 4). 63373 vanden Daelen (Veerle). Elke jood in Antwerpen werkt in de diamant en heeft een sjtreimel op zijn hoofd: clichés over joden in Antwerpen in verklarend historisch perspectief. In: Delsaerdt (P.). Antwerpen in de 20ste eeuw: van belle époque tot golden sixties. Brasschaat, Pandora, 2008, pp. 72-81.

63374 Abou Jahjah (Dyab). Dagboek Beiroet-Brussel. Amsterdam; Antwerpen, Meulenhoff; Manteau, 2007, 244 p. [Betreft oorlog in Libanon, 2006; persoonlijke belevenissen in België] 63375 Grignard (Alain). The Islamist networks in Belgium : between nationalism and globalisation. In: Coolsaet (Rik) ed. Jihadi terrorism and the radicalisation challenge in Europe. [Cfr. n° 62517] 63376 Shadid (W.A.R.), van Koningsveld (P.S.). Islam in Nederland en België. Religieuze institutionalisering in twee landen met een gemeenschappelijke voorgeschiedenis. Leuven ; Dudley, Ma. Peeters, 2008, 282 p. 63377 Torrekens (Corinne). Limitations, négociations et stratégies de contournement autour de la visibilité des mosquées à Bruxelles. In: Dierkens (Alain). Topographie du sacré : l’emprise religieuse sur l’espace. [Cfr. n° 60543]

63379 De Jonge (Arnold). Simeon de Jonge (1902-1982). Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, 4, pp. 44-51. [Protestantse kerk] 63380 François (Pieter). Lived Spatiality, Expectations and Travel Literature. The Construction of a Protestant Sphere in Belgium by British Travellers (1830-1870). In: François (Pieter). Power and Culture. New Perspectives on Spatiality in European History. Pisa, Pisa University Press, 2008, pp. 125-145. 63381 Liagre (Guy). Levensschets van Jan Bruggeman, stichter van de protestantse kerk te Aalst. Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 1, pp. 41-53. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 187*

63382 Liagre (Guy). Vlaanderen zendt zijn zonen uit… Het korte leven van Arthur Ver- cruysse, stichter van de protestantse kerk te Geraardsbergen (1870-1916). Gerardimon- tium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraardsbergen, 2008, 218, pp. 25-31. 63384 Willems (Gerard F.). Bijdragen tot een geschiedenis van de protestantse gemeente te Knokke. Antwerpen, Ora & Labora, 2008, 54 p. e. Histoire culturelle - Cultuurgeschiedenis

(1) Généralités - Algemeenheden

63385 Gola (Sabina). La cultura italiana in Belgio dagli anni 60 ai nostri giorno. Fuga in avanti o all’idientro. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 507-526. [Cfr. n° 62759] 63386 Peeters (Evert). Over lichamelijke beloften en burgerlijke twijfel. Een geschiedenis van de natuurlijke levenswijze in België. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 23-36. 63387 Poettgens (Erika M.). Ein deutscher Reisender in den Niederlanden und Belgien : Hoffmann von Fallerslebens Bild von der niederländischen Sprache und Kultur. In: Deutsch und niederländisch in Sprache und Kultur : Aufsätze für Jan van Megen zu seinem Abschied von der Radboud Universiteit Nijmegen. - Duits en Nederlands in taal en cultuur : bijdragen voor Jan van Megen bij zijn afscheid van de Radboud Universiteit Nijmegen. 2008, pp. 145-167. 63388 Sägesser (C.). La diversité culturelle. Bruxelles, Centre de Recherches et d’Informations socio-politiques, 2008, 97 p. (Dossier CRISP 71). 63389 Yante (Jean-Marie). Gestion et valorisation de l’héritage historique, artistique et culturel en Belgique (XIX-XXe siècle). In: Fisch (Stefan). National approaches to the governance of historical heritage over time. A comparative report. Amsterdam, Berlin, Oxford. IOS Press, 2008, pp. 50-62. (International Institute of Administrative Sciences Monographs 29). 63390 Ingberg (Henry). Le bilan de la Culture Communauté française. II : L’évolution des budgets culturels de la Communauté française 1984-2005 : L’étude des flux financiers de la culture en Communauté française 2003-2004. Bruxelles, Ministère de la Communauté française, 2007, 136 p. 63391 Van Santvoort (Linda), De Maeyer (Jan), Verschaffel (Tom). Sources of regionalism in the Nineteenth Century. Architecture, art and literature. Leuven, Universitaire Pers Leuven/Kadoc, 2008, 199 p. (Serie KADOC Artes 9).

(2) Organisations et institutions culturelles - Culturele organisaties en instellingen

63392 Willemsfonds Boom (1876-...) : inventaris van het archief (1886-1991). Gent, Liberaal Archief, 2008, 9 p. 63393 Vandenabeele (Emiel). 75 jaar Davidsfonds te Maarkedal. Businarias (Maarkedal), XII, 2008, pp. 24-41. 63394 Debergh (Gwennie). Lof van het stof. Een geschiedenis van het AMVC-Letterenhuis. Antwerpen, Meulenhoff/Manteau, 2008, 351 p. 63395 Gilet (Florence). Les secteur -Images et sons- du CEGES. Bulletin d’Information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine - Mededelingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis (Gent), XXX, 2008, 1, pp. 18-20. 63396 Koppen (Jimmy). Het geheugen van Brussel. Beschouwingen bij het colloquium 30 jaar AMVB. In: Koppen (J.). Het geheugen van Brussel : 30 jaar AMVB. pp. 7-10. [Cfr. n° 60409] 188* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63397 Lamberts (Emiel). Historiek van het Max-Wildiersfonds. In: Het Max-Wildiersfonds geëvalueerd. Antwerpen, 2007, pp. 23-30. (Archiefkunde. Verhandelingen aansluitend bij ‘Bibliotheek- en archiefgids’, 9). 63398 Leloup (Geert), Montens (Valérie). Instellingsarchief van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis en archieven van er gevestigde VZW’s. Archiefselectielijst. Brussel, Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, 2008, 255 p. (Archiefbeheersplannen en selectielijsten 13). 63399 Leyman (Dirk). Een “fundgrube” voor het Vlaamse literaire erfgoed. 75 jaar AMCV-Letterenhuis. Ons Erfdeel, 2008, 3, pp. 188-190. 63400 Loriaux (Florence). Le patrimoine iconographique et audio-visuel du Carhop. Bulletin d’Information de l’Association Belge d’Histoire Contemporaine - Mede delingenblad van de Belgische Vereniging voor Nieuwste Geschiedenis (Gent), XXX, 2008, 3, pp. 16-19. 63401 Nys (Liesbet). Van 1816 tot 1914. De mildste gastvrijheid. Het gezicht van het publiek. Een embryonale publiekswerking. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 131-142. [Cfr. n° 60337] 63402 Nys (Lliesbet). De ontdekking van het publiek : museumbezoekers in België in de negentiende eeuw. Kunt en Wetenschap (Schraard), XVII, 2008, 2, pp. 15-16. 63403 Roosens (I.). Inventaris van het archief van het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed Bewaarplaats Zellik.1863-2003. Brussel, VUB, 2008, 67 p. [I. Archief van de Nationale Dienst voor Opgravingen (NDO) (1863-1957). II. Archief van het Instituut voor het Archeologisch Patrimonium (1989-) (1991-2003) (1958-) 1963-1989. 63404 Schandevyl (Eva). Streven naar ‘Vlaamse volksontwikkeling’ en ‘medeburgerlijke samenhorigheid’: het ontstaan te Brussel van de Stichting Lodewijk de Raet. In: Koppen (J.) e.a. Het geheugen van Brussel : 30 jaar AMVB. pp. 13-22. [Cfr. n° 60409] 63405 Thijs (Alfons K.L.A.). Het Frans M. Olbrechtsgenootschap geeft geld veil voor volkskundige studies. Volkskunde: driemaandelijks tijdschrift voor de studie van het volksleven, 109, 2008, pp. 187-189. 63406 Tiels (Kathlijne), Vannieuwenhuyse (Johan), Vermeeren (Bruno), Hoflack (Marijke). Het Max Wildiersfonds geëvalueerd. Archief en wetenschappelijk onderzoek. Handelingen van het contactforum, 9 maart 2007. Berchem, Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek-, Archief- en Documentatiewezen, 2007, 198 p. (Archiefkunde. Verhandelingen aansluitend bij bibliotheek- en archiefgids 9). 63407 Van Dijck (Leen). Blauwdruk. Eénmalige uitgave ter gelegenheid van het 75-jarige bestaan van het AMVC-Letterenhuis. Antwerpen, AMVC-Letterenhuis, 2008, 93 p. 63408 Weckx (Hugo). Het geheugen van Vlamingen in Brussel. Dertig jaar Archief en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel. Ons Erfdeel, 2008, 1, pp. 190-192. 63409 Koppen (Jimmy), Beyen (Marnix), Stalpaert (Christel), Van Velthoven (Harry). Het geheugen van Brussel. 30 jaar AMVB. Colloquium : Brussel, 9 november 2007. Brussel, Archief en Museum van het Vlaams Leven te Brussel, 2008, 109 p.

(3) L’enseignement - Het onderwijs (14)

63410 D’hoker (Marc). Onderwijs, opvoeding en levensbeschouwing in een verouderende samenleving. Van homogeen katholiek onderwijs tot gediversifieerd pluralistisch onderwijs in België, 19de-20ste eeuw. In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 255-275. [Cfr. n° 60530]

(14) dans l’ordre suivant: généralités; l’enseignement supérieur; l’enseignement moyen; l’enseignement primaire et maternel; autres formes et secteurs d’enseignement; les méthodes pédagogiques. In deze orde: algemeenheden; het hoger-, middelbaar-, lager- en kleuteronderwijs; andere onderwijsvormen en sectoren; de pedagogische methoden. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 189*

63411 Depaepe (Marc), Herman (F.), Surmont (F.), Van Gorp (Angelo), Simon (Frank). About pedagogization: from the perspective of the history of education. In: Smeyers (P.), Depaepe (Marc). Educational research: the educationalization of social problems. Dordrecht, Springer, 2008, pp. 13-30. 63412 Herman (F.), Surmont (M.), Depaepe (Marc), Simon (Frank), Van Gorp (Angelo). Remembering the schoolmaster’s blood-red pen. The story of exercise books and the story of children of the time. History of Education and Children’s Literature, II, 2008, 2, pp. 351-375 63413 Kunkels (Elke), Meeus (Wil), Houtman-De Smedt (Helma). De teloorgang van geschiedenis? Een peiling naar de historische interesse bij scholieren. Persoon en gemeenschap: tijdschrift voor opvoeding en onderwijs, LX, 2008, 3, pp. 211-231. 63414 Kwanten (Godfried). Erfgoed of erflast. Onderwijsinstellingen en hun historisch patrimonium. Nieuwsbrief Kadoc, 2008, 3-4, pp. 4-7. 63415 Pauli (Walter). Brussel: de Guimardstraat. De mobilisatie van een verschanste macht. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 98-111. [Cfr. n° 60551] 63416 Renson (Roland). Van opvoeding naar volksgezondheid. Het overheidsbeleid inzake lichamelijke opvoeding en sport tijdens de aanloop naar Wereldoorlog II (1934- 1940). In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 147-170. [Cfr. n° 60530] 63417 Saeys (Freddy). De strijd om het onderwijs in België. Inrichtende macht : Kerk of Staat ? 1828-1895. Kortrijk, Koninklijke Oudleerlingenbond en Vriendenkring Gemeenschapsonderwijs, 2008, 24 p.

63418 Beyen (Marnix), Jaspers (Jürgen), Mortelmans (Jesse), van Keymeulen (Jacques), Willaert (Frank), Willockx (Dietlinde). Meten is weten? Naar een kwaliteitsvolle financiering van het hoger onderwijs. Tijdschrift voor onderwijsrecht en onderwijsbeleid, I, 2007/2008, 2, pp. 115-118. 63419 Dhondt (Pieter). Teacher training inside or outside the university: the Belgian compromise (1815-1890). Paedagogica Historica. International Journal of the History of Education. Supplementary Series. (Gent), XLIV, 2008, 5, pp. 587-605. 63420 Dhondt (Pieter). Foreign Students at Belgian universities. A statistical and bibliographical appraoch. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 5-44.

63421 Collin (Mathilde). L’université catholique de Louvain et la coopération au développement : entre microcosme des relations internationales et laboratoires d’innovations sociales (1908-1981). Louvain-la-Neuve, Academia-Bruylant ; Louvainla- Neuve : Université catholique de Louvain, 2008, 128 p. (Publications des archives de l’Université catholique de Louvain 20). 63422 Lechat (Jean-Marie). Naissance de Louvain-la-Neuve. Chronique d’une aventure entrepreneuriale 1862-1971. Louvain-la-Neuve, Presses univesitaires de Louvain, 2006, 616 p. 63423 Mirguet (Françoise), Hiraux (Françoise). L’Institut supérieur de philosophie de Louvain (1889-1968). Inventaire des archives. Louvain-la-Neuve, Academia-Bruylant : Université catholique de Louvain, 2008, 520 p. (Publications des archives de l’Université catholique de Louvain 21). 63424 Quaghebeur (Toon). La Santa Sede tra Lamennais e San Tommaso d’Aquino: La condanna di Gerard Casimir Ubaghs e della dottrina dell’Università Cattolica di Lovanio (1834-1870). In: Ickx (J.). Cristianesimo nella storia: Ricerche storiche, esegetiche, teologiche, Roma, Città del Vaticano, 2008, 29, pp. 641-645. 190* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63425 Tollebeek (Jo). Leuven/Louvain-la-Neuve: de universiteitsbibliotheek. Verdeeldheid in de wereld van de geest. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 138-151. [Cfr. n° 60551] 63426 Tollebeek (Jo), Nys (Liesbet). De stad op de berg. Een geschiedenis van de Leuvense universiteit 1968-2005. Leuven, Universitaire pers, 2008, 426 p. 63427 De Clerck (Karel). Herinneringen aan Frank Baur weer opgeroepen. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 2, pp. 215-217. 63428 Liagre (Guy). In rapport met de tijd : een halve eeuw Nederlandstalig universitair theologieonderwijs in Brussel. Eigen Schoon en de Brabander (Brussel), XLI, 2008, pp. 515-534.

63429 Acken (Davinia), Carnier (Marc). Inventaris van het archief van de stedelijke normaalafdeling te Gent (1868-1880), van de Rijksnormaalschool te Gent (1880-1996), van de Rijksnormaalschool te Brugge (1879-1888) en van de entente van de Rijksscholen in het Gentse (1966-1988). Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 78 p. (Rijksarchief te Gent. Inventarissen 75). 63430 Belayew (Dimitri), Soutmans (Philippe), Tixhon (Alex), Van Dam (Denise). Education à la citoyenneté et à l’environnement : [colloque, Namur, Facultés universitaires, 25 janvier 2008]. Namur, Presses universitaires de Namur, 2008, 186 p. (Autres futurs 1 ). 63431 Wils (Kaat). De verdampte canon & de gebetonneerde bron. Geschiedenisonderwijs in België in historisch perspectief. In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. Over het mooie en het nuttige: bijdragen over de geschiedenis van onderwijs en opvoeding. Antwerpen, Garant, pp. 239-254. [Cfr. n° 60530] 63432 Adriaens (Manu). En we zouden iets van ons leven maken. Vijftig jaar Sint- Janscollege Meldert. Tielt, Lannoo, 2008, 207 p. 63433 Fergloute (Robert). De l’Ecole moyenne de l’Etat 1947-1948 à l’Athénée Royal de Bastogne 2007-2008. Bastogne. Association de l’athénée royal, 2008, 120 p. 63434 Gerits (Jan). Studenten uit Aarschot aan het Sint-Norbertuscollege in Rome. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 1, pp. 32-35. 63435 Gommeren (C.), Ribbens (L.). 1957-2007: Vijftig jaar Sint-Jozefinstituut Essen. De Spycker: jaarboek (Essen), 2008, pp. 67-80. 63436 Janssenswillen (Paul). De ‘Heeren professors’. Het lerarenprofiel in het middelbaar onderwijs voor jongens in Limburg, 1878-1970. In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 105-122. [Cfr. n° 60530] 63437 Janssenswillen (Paul). Bezielde vorming, schoolbeleving in het middelbaar onderwijs voor jongens in de provincie Limburg 1878-1970. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 233-253. 63438 Kwanten (Godfried). Primus Inter Pares onder de bisschoppelijke colleges. Erfgoed Berthoutinstituut-klein Seminarie Mechelen. Mededelingenblad Koninklijke Kring voor Oudheidkunde Letteren en Kunst van Mechelen, XXXIX, 2008, 1, pp. 11-15. 63439 Liekens (Guy), Rooms (G.), Tops (G.) e.a. 1932-2007 : Secundaire Handelsschool Sint-Aloïsius. Mortsel, 2007, 115 p. 63440 Lory (Jacques). La révision du programme des écoles d’adultes de la Ville de Bruxelles en 1894. In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 87-104. [Cfr. n° 60530] 63441 Mahieu (Raymond G.W.). Histoire de l’Ecole provinciale des métiers d’art à Jemappes, Mons, Borinage. Mesvin, chez l’auteur, 2008, 49 p. 63442 Malget (Jean). Ein Buch mit principia immoralia das im Luxemburger Athenäum bereits sehr viel Unheil angerichtet hat. Hémecht: Zeitschrift für Luxemburger Geschichte - Revue d’histoire luxembourgeoise (Luxembourg), LX, 2008, pp. 157-172. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 191*

63443 Van Gorp (Angelo), Simon (Frank), Depaepe (Marc). Persistenz einer Nischenschule. Hundert Jahre Decroly-Schule in Brüssel, Belgien. In: Göhlich (Michael), Hopf (Caroline), Tröhler (Daniel). Persistenz und Verschwinden. Persistence and Disappearance. Pädagogische Organisatonen im historischen Kontext. Educational Organizations in their historical Contexts. Wiesbaden, Verlag für Sozialwissenschaften, 2008, pp. 175-190. (Organisation und Pädagogik 5). 63444 Histoire des écoles secondaires libres du diocèse de Namur-Luxembourg. I. SeDESS Namur-Luxembourg. Namur; Luxembourg, SeDESS, 2008, 88 p.

63445 Depaepe (Marc), Lauwers (H.), Simon (Frank), Hellinckx (B.), Van Rompaey (L.). Mapa de la feminización de la ense nãza primaria en Belgíca. Tempora. Revista de la Sociología de la Educación, X, 2007, pp. 87-114. 63446 Van der Avert (Walter) m.m.v. Bungeneers (Joke), De Swert (Marleen), Segers (Willem). De Oelegemse gemeenteschool : 150 jaar op De Driehoek. Oelegem, Heemkundige Kring De Brakken, 2008, 165 p. 63447 Bekaert (Eric). Zeven decennia onderwijs in Dentergem 1815-1884. De Roede van Tielt, XXXIX, 2008, 2, pp. 67-157. 63448 Daneels (Axel). Jacques-Francois Daneels (1765-1852), poorter, fabrikant en schoolmeester. Heemkundige bijdragen uit het Meetjesland (Eeklo), XXII, 2008, 1, pp. 2-13. 63449 De Temmerman (Ludwig). Historiek van het gemeentelijk onderwijs te Michel- beke. Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, 1, pp. 8-14. 63450 Debrouwere (Michel), Ducatteeuw (Etienne). Het Beverse klooster afgebroken. Geschiedenis van het meisjesonderwijs in Beveren-Leie. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXVI, 2008, pp. 81-161. 63451 Degroote (Koenraad). De Wegwijzer vroeger en nu : twee eeuwen gemeentelijk onderwijs in Wakken. Wakken, in eigen beheer, 2008, 120 p. 63452 Dierickx (Fons). Nieuwe onderrichtingen voor het onderwijs te Herdersem (en elders) onder Willem van Oranje. De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert, Moorsel), XXI, 2008, 4, pp. 418-427. 63453 Fautré (Martine). L’école d’autrefois. Neufchâteau, Weyrich, 2007, 283 p. [dans la province de Luxembourg] 63454 Foulon (Roger), Delaunois-Pierson (Yvette). Histoire des écoles de Strée. Publication trimestrielle du Cercle d’Histoire de Beaumont, 2008, 72. 63455 Heyerick (A.). Bijdragen tot de geschiedenis van de gemeentescholen in Groot- Deinze. I. Gemeenschappelijke historiek. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 181-207. 63456 Heyerick (A.). Historiek van de lagere (gemeente-)scholen in de Deinse deel gemeenten.I. Kern-Deinze en Petegem. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 585-428. 63457 Maes (Herman). Onderwijs te Deinze na 1860. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 127-179. 63458 Matthijs (Edelhart). Herinneringen rond 165 jaar oud klaslokaal te Oedelem. Jaarboek van de Heemkundige Kring Bos- en Beverveld (Oedelem), 2008, pp. 9-46. 63459 Neve (Philippe). 50 jaar onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap te Wevelgem. Wibilinga (Wevelgem), 2008, 1, pp. 2-22. 63460 Van de Putte (Maria), Souffreau (Georges L.). Schets van het 150jarig klooster en school te Herzele (1858-2008). Herzele, Vrije Basisschool, 2008, 45 p. 63461 Van De Sompel (André), Clerick (Dirk). Schoolgebouw in de kijker. Vrije basisschool Sint-Macharius Laarne : de basisonderwijsgeschiedenis van de vroegere zelfstandige gemeenten Kalken en Laarne (periode Belgische Onafhankelijkheid tot de 192* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Gemeentefusie, 1 januari 1977). Laarne, Gemeentebestuur, 2008, 102 p. (Vruchten van het platteland/ Gemeente Laarne 20). 63462 Van San (Piet). Het onderwijs en de scholen in Overijse in de negentiende eeuw. Overijse, in eigen beheer, 2008, 160 p. (Bijdrage tot de geschiedenis van IJse-, Lane- en Dijleland 27). 63463 De Clerck (Karel). Tante Alida Brulez uit Pittem. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 92-101.

63464 Darmon (Claude). Une ecole juive au cœur de l’Europe : plaidoyer pour une pedagogie du bonheur. Bruxelles, Memogrames, 2008, 192 p. 63465 Henkens (Bregt). Het technisch onderwijs bedreigd? TSO en typestrijd (1970- 1989). In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 171-194. [Cfr. n° 60530] 63467 Brysse (Adrien). Provinciale Hoogere Arbeidsschool. Ghendtsche tydinghen. Tweemaandelijks tijdschrift van de Heemkundige en Historische Kring Gent v.z.w. XXXVII, 2008, pp. 27-34. 63468 Catteeuw (Karl). Beelden van Ruiselede. Tussen heropvoeding en nascholing, tussen voorbeeld en imago. In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 71-86. [Cfr. n° 60530] 63469 Dhondt (Boudewijn). De Vaktekenschool van Stekene. D’Euzie: tijdschrift van de Heemkundige Kring. voor Groot Stekene, 2008, pp. 34-44. 63470 Drouillon (Jos), Van Dames de Saint-Nicolas tot HIVV. 70 jaar opleiding verpleegkunde en vroedkunde in Kortrijk. Kortrijk. Groeninghe, 2008, 224 p. 63471 Martens (Hans). Gent : Hoger Instituut voor Schone Kunsten. Gent, 2008, 88 p. 63472 Watteeuw (Alfons), Vanparys (Raoul), Hillewaert (Pierre) e.a. 100 jaar Vrij Technisch Instituut Brugge 1908-2008 : rijker geest, fijner hand. Brugge, Die Keure, 2008, 103 p. 63474 Historiek van de scheepbouwnijverheidsschool John Cockerill Hoboken. Tijdschrift Heemkundige Kring Hobuechen 1135, XXII, 2007, 4. 63475 Grootaers (Dominique), Tilman (Francis). L’enseignement industriel à l’aube du 20e siècle. Des conceptions pédagogiques pour un nouvel ordre productif. In: Depaepe (Marc). Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 123-146. [Cfr. n° 60530]

(4) Les médias - De media

(a) Généralités - Algemeenheden

63476 Sinardet (Dave). Wederzijdse mediarepresentaties van de nationale “andere”: Vlamingen, Franstaligen en het Belgische federale samenlevingsmodel. Antwerpen, Universiteit Antwerpen, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen, 2007, 491 p. 63477 Temmerman (Martina), Sinardet (Dave). Political journalism across the language border: communicative behaviour in political interviews by Dutch- and French- speaking journalists with Dutch- and French-speaking politicians in federal Belgium. In: Darquennes (J.) edit. Multilingualism and applied comparative linguistics. II. cross- cultural communication, translation studies and multilingual terminology. Cambridge, Cambridge Scholars Publishing, 2008, pp. 110-138. 63478 Walgrave (Stefaan), Soroka (Stuart), Nuytemans (Michiel). The mass media’s political agenda-setting power. A longitudinal analysis of media, parliament and government in Belgium (1933 to 2000). Comparative political studies, XLI, 2008, 6, pp. 814-836. 63479 Vliegenthart (Rens), Walgrave (Stefaan). The contingency of intermedia agenda- setting: a longitudinal study in Belgium. Journalism and mass communication quarterly, LXXXV, 2008, 4, pp. 860-877. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 193*

(b) La presse écrite - De gedrukte pers

63480 Ronsse (S.). De consumptierevolutie in het achttiende en vroeg negentiende- eeuwse Gentse advertentiewezen. Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent. Nieuwe Reeks, LXII, 2008, 1, pp. 161-179. [Ontwikkeling en inhoudelijke analyse van de advertentiepers] 63481 Digitale Krantenarchief - DADD vzw en Stadsarchief Aalst., 2009.

63482 Demoustiez (Christelle), Mascolo (Tony). Inventaire de la presse du Hainaut conservée dans le Musée International de la Presse. Mons, Mundaneum, 1998, 272 p. (collection des inventaires 1). 63483 Alfano (Mélanie), Doms (André), Danval (Marc). La Lanterne sourde 1921-1931. Une aventure culturelle internationale. Bruxelles, Racine, 2008, 182 p. [Littérature] 63484 Arnould (Marie). Inventaire de la presse “belge” d’avant 1830 conservée dans le Musée international de la presse. Mons, Mundaneum, 1999, 77 p. (Collection des inventaires 3). 63485 Denis (Carine). Inventaire de la presse du Luxembourg conservée dans le Musée International de la Presse, première série. Mons, Mundaneum, 2000, 90 p. (collection des inventaires 6). 63486 Deventer (W.). Ontstaan van weekbladgroep -AZ te Ronse in 1967 en een beknopte geschiedenis van de daarop horoïsche jaren. Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenement van Inde, LVII, 2008, pp. 59-70. 63487 Diser (Lydia). Frans Drijvers (1858-1914). Sociaal bewogen Vlaams priester. Leuven, Davidsfonds, 2008, 203 p. [oprichter en hoofdredacteur van ‘de Student’] 63488 Diser (Lydia). Priester Frans Drijvers (1858-1914) en ‘De Student’. Over de oprichting en beginjaren van de meest succesvolle Vlaamsgezinde katholieke studententijdschriften van zijn tijd. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 4, pp. 275-286. 63489 Ergo (Johan). Inventaire de la presse de Namur conservée dans le Musée International de la Presse, première série. Mons, Mundaneum, 2000, 165 p. (collection des inventaires 5). 63490 Fickers (Andres). Zwischen den Zeilen. Die Geschichte des Kreisblattes für den Kreis Malmedy und der St. Vitther-Volkszeitung : 1866-1940. Brüssel, Generalstaatsarchiv und Staatsarchive in der Provinz, 2004, 324 p. (Quellen und Forschungen zur Geschichte der Deutschprachigen Belgier 3). 63491 Poulain (Norbert). Illustratrices uit het interbellum: Jeanne Hebbelynck, Gode- lieve Thuysbaert, Nelly Degouy. Interbellum: bulletin van de Vereniging voor de Studie van de Vernieuwende Creativiteit tussen de Twee Wereldoorlogen (Gent), XXVIII, 2008, 1, pp. 11-15. 63492 Vandenbroucke (Martin). Het archief van Vooruit opnieuw geïnventariseerd. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 85-87.

63493 Vandenbussche (Liselotte). Het veld der verbeelding. Vrijzinnige vrouwen in Vlaamse literaire en algemeen-culturele tijdschriften (1870-1914). Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2008, X- 514 p. (Studies op het gebied van de moderne Nederlandse literatuur 13). 63494 Emmerich (Klaus). Der Berichterstatter : Ein Journalistenleben in Wien, Bonn, Washington und Brüssel. Wien [u.a.], Böhlau, 2008, 272 p. 63495 Marchau (Jet). Willy Schuyesmans: journalist, auteur en schatbewaarder. Brugge, VWS, 2008, 48 p. (VWS-cahiers 248). 63496 Piryns (Piet), Verhelst (Peter), Hertmans (Stefan), De Coninck (Herman). Patrick De Spiegelaere. Tielt, Lannoo, 2008, 160 p. [pers-en reportagefotograaf] 194* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63497 Speleers (Frans), Devogelaere (Etienne). De eerste drukkerij in Anzegem. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXXVI, 2008, pp. 67-79. 63498 van der Poel (César). Dwarse Pierre. Over Pierre van der Poel. Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 70-75. 63499 Van Maanen (Aad), Ameeu (Griet). Portret van een gentleman-journalist : Edouard Heinzmann-Savino, 1848-1925. Antwerpen, Vereniging van Vlaamse Journa- listen. Afdeling Antwerpen-Limburg, 2008, 23 p.

63500 Lucas (R.). De weg naar de volwassenheid van het fotoaffiche in zes stappen (1930- 1970). Zuurvrij Berichten uit het AMVC-Letterenhuis (Antwerpen), 2008, 14, pp. 78-81.

63501 Goddin (Philippe). Hergé : levenslijnen : biografie. Burxelles, Moulinsart, 2008, 1003 p. [Vertaling van:’Hergé: lignes de vie’]

63502 Biltereyst (Daniël). Healthy films from America. The emergence of a Catholic film mass movement in Belgium and the realm of Hollywood, 1928-1939. In: Going to the Movies : Hollywood and the Social Experience of Cinema. University of Exeter Press, 2008, pp. 307-322. 63503 Biltereyst (Daniel), Depauw (Liesbet), Desmet (Lieve). Forbidden images. A longitudinal research project on the history of the board of film classification (1920- 2003). Gent, Academia Press, 2008, 57 p. 63504 Jappens (Ludo). Spraakmakende stomme films uit Machelen : de Belga Films Studio (1922-1926). Machelen, Heemkundige Kring Machala, 2008, 54 p. 63505 Martens (Erik). Het Koninklijk Belgisch Filmarchief en de ontsluiting van audiovisueel erfgoed. Ons Heem. Driemaandelijks Tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen, LXI, 2008, 1, pp. 33-34. 63506 Meers (Philippe), Biltereyst (Daniël), Van de Vijver (Liesbeth). Lived experiences of the “Enlightened City” (1925-1975): a large scale oral history project on cinema- going in Flanders (Belgium). Illuminace: casopis pro teorii, historii a estetiku filmu (Praha), XX, 2008, 1, pp. 208-214 63507 Robensyn (Kim). Work in progress. De filmcollectie van Amsab-ISG. (I.). Brood & Rozen. Tijdschrift voor de geschiedenis van sociale bewegingen, XIII, 2008, 4, pp. 88-89. 63508 Vande Winkel (Roel). Vlaanderen te weer? Het verzwegen parcours van Flandria Film in de Tweede Wereldoorlog. Wetenschappelijke tijdingen op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging (Gent), LXVII, 2008, 3, pp. 210-235. 63509 Vande Winkel (Roel). German influence on Belgian cinema, 1933 - 45. From low- profile presence to downright colonisation. In: Vande Winkel (Roel). Cinema and the Swastika : The international expansion of Third Reich cinema. Basingstoke; New York, 2007, pp. 72-84. 63510 Vande Winkel (Roel), Van Linthout (Ine). De vlaschaard 1943 : een Vlaams boek in Nazi-Duitsland en een Duitse film in bezet België. Brussel, Groeninghe, 2007, 191 p. (Kortrijkse reeks). 63511 Vints (L.). De filmcollectie van de Belgische Boerenbond: propaganda en voorlichting. In: Goris (J.-M.). Film in de Kempen. Herentals-Roosendaal, Centrum voor de studie van land en volk van de Kempen, 21. Herentals-Roosendaal, 2007, 63-70. 2007, pp. 63-70. 63512 Coene (Michel). In de ban van het beeld (1): Michel Proot, smalfilmer uit Assenede dorp in de jaren 50. VI, 2008, 1. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 195*

63513 Crunelle (Marc). Histoire des cinémas bruxellois. Bruxelles, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale. Direction des monuments et des sites, 2008, 46 p. (Bruxelles, ville d’art et d’histoire 35). 63514 De Keukeleire (Erik). 75 Jaar zaal “Capitole” aan Gent-Zuid - De eerste jaren (1932-1941). Ghendtsche Tydinghen, XXXVII, 2008, 2, pp. 73-140. 63515 De Smul (Roger). Cinema’s. De draeke. Driemaandelijks tijdschrift van De Draak Gentse Verzamelaarsclub, XXXI-XXXII, pp. 6-9 (2007,afl. 1); 5-9 (afl. 2); 3-8 (2008, afl.3). 63516 Debrouwere (Jacques). Cinema Royal. Wibilinga (Wevelgem), 2008, 2, pp. 3-32. 63517 Hoornaert (Geert). De eerste openbare filmprojectie te Roeselare in 1897 met Demenys chronofotograaf. Rollarius (Roeselare), 2008, 5, pp. 189-195. 63518 Jappens (Ludo). Spraakmakende stomme films uit Machelen de Belga Films Studio 1922-1926. Mechelen, Machala, 2008, 54 p. 63519 Magerman (Elke). De wereld achter het witte doek: een geschiedenis van de bioscopen in Sint-Niklaas (1897-2000). Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (Sint-Niklaas), CXI, 2008, pp. 109-186. 63520 Nuytten (Jan). In Ostend - De filmindustrie en Oostende..D e Plate. Tijdschrift van de Koninklijke Heem- en Geschiedkundige Kring (Oostende), XXXVII, 2008, 7-9, pp. 175. 63521 Smout (R.). De vele levens van de Essense cinemazalen (3). De Spycker: jaarboek (Essen), 2008, pp. 81-104. 63522 Van Damme (E.). Een blik terug in de tijd. Een historisch onderzoek naar de bioscoopsector en filmbeleving in Dendermonde na WOII. Gedenkschriften Oudheidkundige Kring van het Land van Dendermonde: 4de reeks (Dendermonde), XXVII, 2008, 4, pp. 211-342. 63523 Van Engeland (Dirk). Filmpaleizen aan de Nete. Plaza & Nova. De Duffelse dorpsbioscopen. Duffel, Den Grooten Duffelaar, 2008, 173 p. 63524 Warnier (Bob). De Brugse bioscopen. 1. Brugge die scone (Brugge), 2008, 4, pp. 49-52. 63525 Aron (Paul), Delsemme (Paul), Devroey (Jean-Pierre) dir. e.a. Colloque Denis Marion (Bruxelles, 2006). Denis Marion : pleins feux sur un homme de l’ombre. Bruxelles, Le Cri édition : Ciel, 2008, 231 p. [Journalisme, cinéma] 63526 Polato (F.). André Delvaux, un cinéasta belga in Italia. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 527-562. [Cfr. n° 62759]

63527 Vandaele (Dries). De “Sportarchieven” van de Openbare Omroep van NIR tot VRT, van 1930 tot heden. Archief- et bibliotheekwezen in België - Archives et bibliothèques de Belgique (Brussel-Bruxelles), LXXIX, 2008, pp. 53-61. 63527bis Baaren (Eva). Tussen droom en daad : de institutionele ontwikkeling van interactieve televisie in Nederland en Vlaanderen. Tijdschrift voor mediageschiedenis, XI, 2008, 2, pp. 61-79. 63528 Verhelst (Jan). Fragmenten uit de ATEA geschiedenis. s.l. 2008, 325 p.

(5) Les sciences - De wetenschappen

63529 Bertrams (Kenneth). Brussel: de ‘Stad der Wetenschappen ‘ in het Leopoldspark. Een korte geschiedenis van een wetenschapstempel. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 320-333. [Cfr. n° 60552] 63530 Bouckaert (J.). Twee populaire werken uit de volksgeneeskunde van einde 19de- begin 20ste eeuw. Van mensen en dingen Tijdschrift voor Volkscultuur in Vlaanderen, VI, 2008, 3, pp. 213-221. 196* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63532 Couttenier (Maarten). History of Anthropology in Belgium, 1882-2005. In: Poddar (Prem), Patke (R.), Jensen (L.). A historical Companion to Postcolonial Literatures in Continental Europe and its Empires. Edinburgh, Edinburgh University Press, 2008. 63533 De Bont (Raf). Evolutionary morphology in Belgium: the fortunes of the “Van Beneden School,” 1870-1900. Journal of the history of biology, XLI, 2008, pp. 81-118. 63534 De Bont (Raf). Foggy and contradictory: evolution theory in Belgium, 1859- 1945. In: Glick (T.), Engels (E.). The reception of Charles Darwin in Europe. London, Continuum. 2008, pp. 188-198. 63535 Diagre-Vanderpelen (Denis). Le Jardin botanique de Bruxelles (1826-1912), miroir de la Belgique… enfant de l’Afrique. Revue belge d’histoire contemporaine - Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 201- 210. 63536 Diagre-Vanderpelen (Denis). Le jardin botanique de Bruxelles (1826-1940), reflet de la Belgique, enfant de l’Afrique. Bruxelles, 2008, 264 p. 63537 Eerens (Jo), Houssiau (Jean). 50 jaar hemofilie in België. Bilan en toekomst perspectieven. - 50 ans d’hémophilie en Belgique. Bilan et perspectives d’avenir. Brussel; Bruxelles, Association de l’Hémophilie - Hemofilievereniging, 2008, 301 p. 63538 Poncelet (Marc). L’invention des sciences coloniales belges. Paris, Karthala, 2008, 420 p. [Les sciences coloniales, leurs acteurs, leurs sujets d’études, leur encadrement institutionnel...] 63540 De Bont (Raf). Darwins kleinkinderen. De evolutietheorie in België 1865-1945. Nijmegen, Vantilt, 2008, 523 p. 63541 De Keyzer (Laurens). De mens als archief. Een openhartig gesprek met Stefaan Top, hoogleraar emeritus aan de KU Leuven over erfgoed, volkscultuur en bibliotheken. Bibliotheek- en archiefgids (Antwerpen), LXXXIV, 2008, 1, pp. 14-20. 63542 Depaepe (Marc), Simon (Frank), Van Gorp (Angelo). Pedagogische Praat. Over het discours van de schoolman Jozef Emiel Verheyen. In: Depaepe (Marc) e.a. Liber amicorum aangeboden aan Mark D’hoker. pp. 171-194. [Cfr. n° 60530] 63543 Knuts (Stijn). De katholieke kleur die door gaatjes heenpiept. Henri Lammens (1862-1937) en de studie van de islam en het Arabisch. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 4, pp. 408-430. [Jezuit en orientalist] 63544 Leerssen (Joseph Theodoor). Jan Hendrik Bormans (1801-1878), Veldekes Servaaslegende en de nationale geleerdheid. Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg. - Jaarboek van Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, 2008, pp. 97-113. 63545 Steurbaut (Etienne), Jagt (John W.M.), Jagt-Yazykova (Elena A.). Annie V. Dhondt. Memorial Volume. Bulletin de l’Institut royal des Sciences naturelles de Belgique. - Bulletin van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen Sciences de la Terre - Aardwetenscappen, 2008, 78, 345 p. 63546 Thiery (M.). Eponiemen. Paul Reclus (1847-1914) en de ziekte van Reclus. Tijdschrift voor geneeskunde (Leuven), LXIV, 2008, 3, pp. 159-160. [Broer van Elisée en Elie] 63547 Thiery (M.). Eponiemen. Charles Louis Schepens (1912-2006) en het criswick- schepenssynsdroom. Tijdschrift voor geneeskunde (Leuven), LXIV, 2008, 7, pp. 373- 375. [Belgisch-Amerikaanse oogarts] 63548 Thiery (M.). Charles Willems (1859-1930) en de ‘methode Willems’. Tijdschrift voor geneeskunde (Leuven), LXIV, 2008, 23, pp. 1226-1228. [Gentse chirurg] 63549 Thiery (M.). Eponiemen. Emile Van Ermengem (1851-1932) en het botulisme. Tijdschrift voor geneeskunde (Leuven), LXIV, 2008, 24, pp. 1262-1264. [bacterioloog en hygiënist] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 197*

63550 Thijs (Alfons K.L.A.). Het schouwtoneel van de eerste generatie Antwerpse volkskundigen: vriendschappen en tegenstellingen (1887-1938). Jaarboek. Provinciale Commissie voor Geschiedenis en Volkskunde (Antwerpen), 2008, pp. 34-46. 63551 Thijs (Alfons K.L.A). “La germanistique mène à tout...”: Frans Olbrechts (1899- 1953) in het wereldje van volkskundigen en etnologen. Volkskunde: driemaandelijks tijdschrift voor de studie van het volksleven, 109, 2008, pp. 113-146. 63552 Van Dijck (M.). From Science to Popularization, and back. The Science and Journalism of the Belgian Economist Gustave de Molinari. Science in Context. XXI, 2008, 3, pp. 377-402. 63553 Verbruggen (Christophe). Het egonetwerk van Reiner Leven en George Sarton als toegang tot transnationaal intellectueel engagement. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 87-129. 63554 Wils (Kaat). Portretten van wetenschappers, een genre apart. In: Kennismakers: 80 jaar Fonds Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen. Brussel, Fonds voor wetenschappelijk onderzoek, 2008, pp. 48-52. 63555 Leloup (Geert). Les archives institutionnelles de l’Institut royal des Sciences naturelles de Belgique et les archives des ASBL hébergées par l’institution. Tableau de tri. Bruxelles, Archives générales du royaume et archives de l’état dans les provinces, 2008, 334 p. (Tableaux de gestion et tableaux de tri 15) 63556 Leloup (Geert). Instellingsarchief van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen en archieven van er gevestigde VZW’s : Archiefselectielijst. Brussel, Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, 2008, 332 p. (Archiefbeheersplannen en selectielijsten 10). 63557 Maes (Glenn). Archief van de Koninklijke Sterrenwacht van België : Archief selectielijst. Brussel, Algemeen rijksarchief en Rijksarchief in de provinciën. 2008, 88 p. (Archiefbeheersplannen en selectielijsten 18). 63558 Kennismakers : 80 jaar Fonds Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen. Brussel, Fonds voor wetenschappelijk onderzoek, 2008, 191 p.

(6) Les arts - De kunsten

(a) Généralités - Algemeenheden

63560 Boone (Régine) e.a. L’artiste au travail. Etat des lieux et prospectives. - De kunstenaar aan het werk : een stand van zaken en de toekomstperspectieven. Bruxelles, Bruylant, 2008, 347+316 p. 63561 Caen (Joost), de Munck (Bert). Wedijveren met de middeleeuwen. Negentiende- eeuws corporatisme en de restauratiepraktijk in België en Nederland. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 2, pp. 98-256. 63562 Cortjaens (Wolfgang). Kirchenschätze des Rhein-Maas-Gebietes im 19. Jahrhun- dert. Historisierung und Präsentation mittelalterlicher Goldschmiedekunst im Kontext Medialer Aneignung. In: Cortjaens (W.). Historism and cultural identity in th Rhine- Meuse region. pp. 173-204. [Cfr. n° 61980] 63563 De Hesselle (Jean), Dejardin (Valérie). Limbourg, patrimoine exceptionnel de Wallonie. Namur, Institut du patrimoine wallon, 2008, 56 p. (Carnets du patrimoine 49). 63564 De Maeyer (Jan). Pro Arte Christiana. Catholic Art Guilds, Gothic Revival and the Cultural Identity of the Rhine-Meuse Region. In: Cortjaens (W.). Historism and cultural identity in th Rhine-Meuse region. pp. 159-172. [Cfr. n° 61980] 63565 Gielen (Denis). Atlas de l’art contemporain à l’usage de tous. Hornu, Musée des arts contemporains, 2007, 400 p. 198* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63566 Heyninck (R.). Meetzucht en mateloosheid. Kunst religie en identiteit in Vlaanderen tijdens het Interbellum. Nijmegen, Vantilt, 2008, 479 p. 63567 Matthyssen (Mieke). Ensemble dans un pays étranger: présence chinoise en Belgique et aux Pays-Bas. Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et de Pays-Bas (Rekkem), XXXVI, 2007, 2, pp. 9-15. 63568 Motmans (Kris), m.m.v. Braeken (Jo), Cornilly (Jeroen), Migom (Serge). 20 jaar open monumentendag Vlaanderen. 20 markante monumenten van de 20ste eeuw. Leuven, Coördinatiecentrum Open Monumentendag Vlaanderen; Davidsfonds, 2008, 167 p. 63569 Palmaerts (G.). Nineteenth-century regionalism and the idea of decentralisation in the arts. In: Van Santvoort (L.) e.a. Sources of regionalism in the Nineteenth Century... pp. 48-57. [Cfr. n° 63391] 63570 Schoonbroodt (Benoît), Aubry (Caroline). Art nouveau kunstenaars in België, 1890 - 1914. Turnhout, Lannoo, 2008, 269 p. 63571 Van Santvoort (Linda), De Maeyer (Jan), Verschaffel (Tom). Sources of regionalism in the nineteenth century: Architecture, art and literature. In: Van Santvoort (L.) e.a. Sources of regionalism in the nineteenth century. pp. 7-15. [Cfr. n° 63391] 63572 Vanwijnsberghe (Dominique) dir. Bourguigon (Catherine), Debergh (Jacques) e.a. Autour de la Madeleine Renders. Un aspect de l’histoire des collections, de la restauration et de la contrefaçon en Belgique dans la première moitié du XXe siècle. Bruxelles, Institut royal du patrimoine artistique, 2008, 307 p. (Scientia artis 4).

(b) La peinture; la sculpture - Schilderkunst; beeldhouwkunst

63573 Aubry (Françoise). Art nouveau à Bruxelles : de l’architecture à l’ornementalisme. Bruxelles, Usson, 2008, 105 p. 63574 Aubry (Françoise). Art nouveau in Brussel : van architectuur tot ornamentalisme. Brussel, Husson, 2008, 105 p. [Vertaald uit het Frans] 63575 Balis (Arnout). De stroom en de zee. De iconografie van Scaldis en Neptunus in de Antwerpse kunst. Tijdschrift voor geschiedenis, CXXIII, 2010, 4, pp. 504-519. 63576 Degroote (Koenraad). Huldeboek 100 jaar kunst & deugd in Wakken. Wakken, in eigen beheer, 2008, 120 p. 63577 Van Campenhout (Nico). Gerard Soetens : driekwarteeuw plus één : een klein boekje voor een grote menheer. Lokeren, Commissie Kunstpatrimonium, 2008, 20 p. 63578 Van Impe (Ellen). Regionalism, rationalism and modernity in the early twentieth- century St Luke movement. Bulletin des métiers d’art, the Arts and Crafts movement and ‘Les leçons de l’art local’ 1901-1914. In: Van Santvoort (L.) e.a. Sources of regionalism in the Nineteenth Century... pp. 138-159. [Cfr. n° 63391] 63579 De Ro (Jacques). Alles van waarde is weerloos. Een historische herenwoning in de Vredestraat als testcase voor het Geraardsbergse erfgoedbeleid. Gerardimontium. Tweemaandelijks tijdschrift van de geschieden heemkundige kring, 2008, 217, pp. 15- 22. 63580 Van de Voorde (E.). Koksijde tuinen van eeuwige rust. Inventaris van het funerair erfgoed. Koksijde, Gemeente Koksijde, 2008, 171 p.

63581 Warnier (Bob), Clarysse (Albert). De Brugse begraafplaats. Brugge, West- Vlaamse Gidsenkring, 2008, 82 p. (Uitgaven Westvlaamse Gidsenkring 2). 63583 Bergmans (Anna). De restauratie van middeleeuwse muurschilderingen in België tijdens de negentiende eeuw. Een corporatistisch gebeuren? Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 2, pp. 216-226. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 199*

63584 de Croës (Catherine), Salesse (Pascale), Bing (Samuel). Oriental fascination 1889 - 1915. Le japonisme en Belgique.- Oriental fascination 1889 - 1915 : het japonisme in België. - Oriental fascination 1889 - 1915 : japonisme in Belgium. Bruxelles, Bruxelles-Musées-Expositions, 2008, 224 p. 63585 De Geest (J.). Aquarelkunst na 1800. De zin in een gekleurde waterdruppel. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, XLIV, 2008, 4, pp. 1-40. [Aquarel in Europa; La Société belge des Aquarellistes; symbolisme en traditionalism] 63586 De Keyzer (Laurens). In de wereld van Jan Hoet. Gent, Borgerhoff & Lamberigts, 2008, 200 p. 63587 Klaassen (L.). Enkele aspecten van de restauratiegeschiedenis in de 19de eeuw. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 108-129. [Cfr. n° 60337] 63588 Storm (E.). Regionalism and high culture: the case of painting, 1890-1914. In: Van Santvoort (L.) e.a. Sources of regionalism in the Nineteenth Century... pp. 160-181. [Cfr. n° 63391] 63589 Todts (Herwig). De Henri De Braekeleer à Théo Van Rysselberghe : réalisme et impressionnisme. Bruxelles, Racine, 2008, 118 p. (500 chefs-d’oeuvre de l’art belge 6). 63590 Weis (Monique). Regards sur la célébration et la récupération du XVIe siècle par les artistes de la jeune nation belge au XIXe siècle. In: Flock (Sarah), Rubes (Jan) e.a. Les Tchèques et les Belges : une histoire en miroir. [Cfr. n° 60598]

63592 Cardyn-Oomen (Dorine). The museum of the academicians. An international gallery of renowned artists from the 19th century. Jaarboek Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (Antwerpen), 2008, pp. 43-67. 63593 de Jong (Leen). Geschiedenis van de huisvesting. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 78-107. [Cfr. n° 60337] 63594 Hiernaux (Luc). A l’occasion du 200e de la naissance de Ferdinand Marinus (1808-1890), peintre de la vallée mosane. De la Meuse à l’Ardenne, 2008, 40, pp. 161- 160. 63595 Jaenen (M.). Het oorspronkelijke museuminterieur... Wat is er van het originele museuminterieur overgebleven. In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 170-184. [Cfr. n° 60337] 63596 Todts (H.). De ontsluiting van de collectie na 1905... In: De Jong (L.). Het koninklijk museum voor schone kunsten Antwerpen. pp. 216-222. [Cfr. n° 60337] 63597 Verbruggen (Christophe). Sint-Martens-Latem: het dorp aan de Schelde. De romantiek van een kunstenaarskolonie. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 390-401. [Cfr. n° 60551]

63598 Baetens (J.D.). Artful Business: Henri De Braekeleer (1840-1888) and Gustave Coûteaux. Jaarboek Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (Antwerpen), 2008, pp. 27-41. 63599 Bergmans (Anna). Der Maler Jules Helbig (1821-1906), ein Grenzgänger zwischen Rhein und Maas. In: Cortjaens (W.). Historism and cultural identity in th Rhine-Meuse region. pp. 381-393. [Cfr. n° 61980] 63601 Peeters (Natasja), Smets (Sandrine). Een portret van Pierre Jean-Baptiste Le Roy (1775-1862) in het Koninklijk Legermuseum. Bulletin van het koninklijk museum van het leger en de krijgsgeschiedenis. I, 2007, pp. 40-49. 63602 Peeters (Natasja), Smets (Sandrine). Pierre Jean-Baptiste Le Roy, témoin impartial? Le Roy dans les collections du Musée royal de l’Armée à Bruxelles. Namur, Société Archéologique de Namur, 2008, pp. 291-302. (Monographies du Musée des Arts anciens du Namurois, 35). [P. J.-B. Le Roy, 1775-1862] 200* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63603 Thomas (T.). Anna Boch, une femme peintre dans un univers masculin (1848- 1936). Cahiers de Mariemont, XXXVI, 2008, pp. 29-34. 63604 Todts (Herwig). James Ensor : paintings and drawings from the collection of the Royal Museum of Fine Arts in Antwerp. Schoten, BAI, 2008, 143 p. 63605 Wouters (R.). Louis Thevenet en zijn onopgemerkte verblijf in Halle van 1916 tot 1930. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 4, pp. 23-34.

63606 Sterckx (Marjan). Agorafobie of ‘agorafilie’? Publiek beeldhouwwerk van vrouwelijke makelij in Parijs, Londen en Brussel, 1750-1950. Stadsgeschiedenis (Hilversum), III, 2008, 1, pp. 1-22. 63607 Van Eeckhoudt (Luc). De spreekstoel van de Predikbroeders in Gent. Een topstuk uit de neogotiek. Ons Heem. Tijdschrift voor lokaal erfgoed in Vlaanderen, LX, 2007, 2, pp. 49-55. 63608 Dasnoy (Philippe), Moreau (Pierre). Olivier Strebelle een leven in beelden. Brussel, Mercatorfonds, 2008, 269 p. (Beeldhouwer, Ukkel, 20 januari 1927) 63609 Peeters (Natasja). De Brabançonne, een vroeg twintigste-eeuws bronzen beeldje van Charles Samuel in het Koninklijk Legermuseum. Bulletin van het koninklijk museum van het leger en de krijgsgeschiedenis. I, 2007, 1, pp. 92-111. 63610 Van de Perre (Dirk). Beeldhouwer Jacob de Coninck en zijn aandeel in het interieur van de Meerbeekse kerk. Het Land van Aalst (Aalst), LX, 2008, 1, pp. 7-26.

63611 Bertels (Inge). Technical discourses on primary educational buildings. Govern- mental publications in Belgium in the 19th century. In: Garric (Jean-Philippe). La construction savante: les avatars de la littérature technique. Paris, CNAM-INHA, 2008, pp. 263-273. 63612 Bertels (Inge), van de Vijver (Dirk). Belgian city architects and engineers. The rise of a new local elite, 1850-1880. In: Couperus (Stefan). In control of the city: local elites and the dynamics of urban policy, 1800-1960. Leuven, Peeters, 2008, pp. 121-132. 63613 Culot (Maurice), Pirlot (Anne-Marie). Vienne-Bruxelles: architectures et decorations. Bruxelles, A.A.M. Editions, 2007, 64 p. 63614 De Maeyer (Jan). Regionalism, secularisation and the emancipation of St Luke architecture in Belgium, 1900-1918. In: Van Santvoort (L.). Sources of regionalism in the Nineteenth Century... pp. 123-137. [Cfr. n° 63391] 63615 Dumont (Paula), vander Brugghen (Brigitte), Kir (Emir). Architectuur sinds de Tweede Wereldoorlog. Brussel, Stad Brussel, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2008, 159 p. 63616 Sterken (S.), Schoonjans (Y.). Hoe jong kan bouwkundig erfgoed zijn. Reflecties omtrent de erfgoedwaarde van het naoorlogs architecturaal patrimonium. In: Architectuur sinds de Tweede Wereldoorlog. pp. 13-35. [Cfr. n° 63615] 63617 Strauven (Frans), Bertels (Inge) e.a. Art Deco. Van de Basiliek van Koekelberg tot het Flageygebouw. Tielt, Lannoo, 2008, 119 p. (De Standaard architectuurbibliotheek : 1000 jaar architectuur in België 5 ). 63618 Strauven (Frans), Bertels (Inge) e.a. Modernisme : van het Zwart Huis tot de Boekentoren. Tielt, Lannoo, 2008, 119 p. (De Standaard architectuurbibliotheek : 1000 jaar architectuur in België 4). 63619 Strauven (Frans), Bral (Guido Jan). Art Nouveau : van Old England tot het Palais Stoclet. Tielt, Lannoo, 2008, 119 p. (De Standaard architectuurbibliotheek : 1000 jaar architectuur in België 6). Bibliographie de l’Histoire de Belgique 201*

63620 Van Gerrewey (C.), De Kooning (M.). Verstrooiend, amusant of vrolijk : de Belgische architectuur in dertien duo’s. In: Architectuur sinds de Tweede Wereldoorlog. pp. 37-61. [Cfr. n° 63615] 63621 Van Impe (Ellen). Architectural historiography in Belgium 1830-1914. Leuven, Katholieke Universiteit Leuven..Faculteit Ingenieurswetenschappen. Departement Architectuur, Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening, 2008, 716 p. 63622 Verhoeven (K.). Architectuur sotto voce. In: Adriaenssens (I.). Het gebeurde achter de schermen. pp. 161-190. [Cfr. n° 63676]

63622bis Aspeslagh (Peter). Bouwen in Roeselare : architect Joseph de Bruycker 1891- 1942 : oeuvrelijst. Roeselare, Stadsbestuur, 2008, 76 p. (Roeselaarse auteurs). 63623 Bertels (Inge). Building the city, Antwerp 1819-1890. Leuven, Katholieke Universiteit Leuven, 2008, XXI-608 p. 63624 Bertels (Inge). Building the City, Antwerp 1819-1880. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 3-4, pp. 473-479. 63625 Bertels (Inge). Tussen praktijk en theorie. Bouwpraktijk en opleidingen in het negentiende-eeuwse Antwerpen. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 2, pp. 129-144. 63626 Bertels (Inge). Antwerpen: het Centraal-Station, een spoorwegkathedraal. In: Tollebeek (J.). België, een parcours van herinnering. pp. 296-307. [Cfr. n° 60552] 63627 Bisschops (Tim). Van papieren ideaal tot gebouwde werkelijkheid: de informatieve waarde van kadastrale data bij onderzoek naar de ontwikkeling van een nieuwbouwwijk in de fin-de-siècle Antwerpen. Noordbrabants historisch jaarboek (‘s-Hertogenbosch), XXV, 2008, pp. 71-95. 63628 Boone (Véronique). Robbrecht en Daem architecten Felix-Archief Antwerpen. Jaarboek Architectuur Antwerpen, 2006-2007, pp. 100-107. 63629 Coorevits (Sandrin), Noyez (Elke). Bouwbeeld 30-50. Invloeden van Art Deco en Modernisme in Waregem. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXXVI, 2008, pp. 337-466. 63630 Coppieters (Digna), Smet (Jerome), De Ryck (Luc) e.a. Het gemeentehuis van Temse. Temse, Gemeentebestuur, 2008, 207 p. 63631 Cornilly (Jeroen). Modern bouwen tussen strand en duin. Bouwen aan de Belgische kust in de periode 1945-1975. Brugge, Provincie West-Vlaanderen. Dienst voor cultuur, 2008, 159 p. 63632 de Borchgrave (Christian). Kunst en architectuur bij de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers. Antwerpen, Snoeck-Ducaju, 2008, 287 p. 63633 De Kooning (Mil), de Meyer (Ronny), Houssiau (Jean). L’architecture depuis la seconde guerre mondiale : Région de Bruxelles-capitale. Bruxelles, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale. Direction des monuments et des sites, 2008, 159 p. (Journées du patrimoine). 63634 de Kooning (Mil), de Meyer (Ronny), Houssiau (Jean). Architectuur sinds de Tweede Wereldoorlog. Brussels hoofdstedelijk gewest. Brussel, Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2008, 159 p. [Vertaling van: L’architecture depuis la seconde guerre mondiale] 63635 Grieten (Stefaan), Migom (Serge), Sas (Bart) e.a. Sterk gebouwd & makkelijk in onderhoud. Ambt en bouwpraktijk van de provinciale architecten in de provincie Antwerpen 1834-1970. Brugge, Van de Wiele, 2006, 208 p. [n.a.v. de tentoonstelling te Antwerpen van 24 september tot 29 oktober 2006] 63636 Kervyn (Benoit). Joseph van Huerne, mecenas van de Sint-Salvatorskathedraal. In de steigers: erfgoednieuws uit West-Vlaanderen (Brugge), XV, 2008, 4, pp. 131-139. 202* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63637 Lhoas (P.). Blik: architectuur en stedenbouw in Brussel 1950-2000. In: Architectuur sinds de Tweede Wereldoorlog. pp. 63-93. [Cfr. n° 63615] 63638 Maes (A.). Het atoomdorp Mol. Bouwen voor het kerntijdperk. Antwerpe, Provincie Antwerpen, 2008, 96 p. (Erfgoedgids). 63639 Moïs (Christian), Pirlot (Vincent), Piron (Christophe). Inventaire des archives de l’administration provinciale du Luxembourg. Série des architectes proviciaux et de l’organisation de la profession d’architecte dans la province 1834-1967. Bruxelles, Archives générales du Royaume, 2007, 13 p. (Archives de l’Etat à Arlon. Inventaires 48). 63640 Nys (C.), Bruyninckx (S.). Het Atomium, 50 jaar oud en opnieuw stralend. M & L: Monumenten en Landschappen (Brussel), XXVII, 2008, 4, pp. 10-30. 63641 Orlent (M.J.M.). Neogotische kerkbouw van Hyacinth Martens (1847-1919) bouwmeester te Stevoort. Vincent Lenertz (1864-1914) architect te Leuven. In: Orlent (M.), Schalley (G.), Van de Sijpe (L.). Sint-Ursulakerk Kleine Brogel. pp. 73-151. [Cfr. n° 63642] 63642 Orlent (Mireille), Schalley (Georges), Van de Sijpe (Luk). Sint-Ursulakerk Kleine Brogel 1908-2008. Neogotische kerkbouw van V.Lenertz (1864-1914) Leuven en H.Martens (1847-1919). Peer, Kerkfabriek Sint-Ursula Kleine-Brogel, 2008, 331 p. 63643 Soupart (Sven). L’aérodrome de Haren-Evere. Métamorphoses d’un haut-lieu de l’aviation belge. Bruxelles, Archives d’Architecture Moderne, 2008, 155 p. En anglais: Haren-Evere airfield : metamorphoses of a landmark in Belgian aviation history.] 63644 Soupart (Sven). Het vliegveld van Haren-Evere : metamorfosen van een Belgisch luchtvaartmonument. Brussel, Archief voor Moderne Architectuur, 2008, 155 p. 63645 Stroobants (B.). Mechelen bouwt. Architectuur en stedenbouw in de fifties. Mechelen, Stedelijke musea, 2008, 254 p. 63646 Wouters (Ine), De Bouw (Michael). 19e eeuwse sierbruggen in België. Bruggen (Nederlandse Bruggen Stichting), VI, 2008, 1, pp. 18-24. 63647 De Maeyer (Jan), Deferme (Jo). Ultramontaans corporatisme en Sint-Lucas neogotiek. Ideologie en praktijk in de ateliers rond Bethune en Helleputte. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 2, pp. 108-128.

63648 Baeck (Mario). Eduard Careels (1857-1933), een veelzijdig provinciaal architect. Land in zicht (Antwerpen), LXXVII, 2008, 4, pp. 11-16. 63649 De Caigny (Sofie), Nevejans (Annelies), Mertens (Line) e.a. Isia Isgour (1913- 1967). Antwerpen, Vlaamse Gemeenschap /Centrum Vlaamse Architectuurarchieven, 2008, pp. 218 p. (Focus architectuurarchieven). 63650 Duplouy (M.). Albert Puters (1892-1967). In: Tollet R.(ed.). Le logis en Pan-de- Bois dans les villes du bassin de la Meuse Moyenne 1450-1650. pp. 291-294. [Ingénieur- architecte, professeur à l’Université de Liège, a su faire la synthèse entre des architectures vernaculaires de la région et l’architecture moderniste] [Cfr. n° 60766] 63651 Engels (Robin). Modernisme aan de Leuvense Vaartkom. Het werk van architecten Victor Broos en Paul Stevens. SIWE magazine, 2008, 33/34, pp. 26-32. 63652 Hennaut (Eric), Liesens (Liliane). Henry Lacoste. Architecte 1885-1968. Bruxelles, Archives d’architecture moderne, 2008, 270 p. 63653 Job (E.), Augustyniak (Anne-Sophie), Van Bos (M.), Bertrand (Chr.). Une oeuvre de Victor Horta : les salons de l’hôtel C. Winssinger. Étude des finitions décoratives. - Een werk van Victor Horta: de salons van het huis C. Winssinger. Studie van de decoratieve afwerkingen. Bulletin de l’Institut royal du patrimoine artistique - Bulletin van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (Bruxelles-Brussel), XXXII, 2006-2008, pp. 267-286. 63654 Lampaert (Frans). Stations van architect Henri Fouquet. Tijdingen van de Roede van Harelbeke, 2008, 2, pp. 11-22. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 203*

63655 Maclot (P.). Eureka, een Horta! De achtergevel van art nouveau-architect Victor Horta’s Magasins de la Bourse-Innovation aan de Meir. Infoblad Antwerpse Vereniging voor Bouwhistorie en Geschiedenis, 2008, 2, pp. 5-13. 63656 Maes (A.). Meer dan een naam: een laan voor Mathias en Gustaaf Wolters in Sint- Amandsberg. Contactblad van de Heemkundige Kring de “Oost-Oudburg”, XXXVI, 2008, 4, pp. 5-14. [o.m. architecten] 63658 Van Cleven (Jean). Bethune in Brugge 1845-1859. Woonplaatsen, atelier, medewerkers. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Neder- landen (Leuven), XVII, 2008, 2, pp. 163-186. 63659 Van de Voorde (S.), De Caigny (S.), De Meyer (R.). Architectuur van Isia Isgour (1913-1967) - een modernistisch compromis. In: Vandevorst (K.). Antwerpen, Vlaamse Gemeenschap / Centrum Vlaamse Architectuurarchieven, 2008, pp. 25-59. (Focus architectuurarchieven). 63660 Vandevorst (K.). Isgour 2008. In: Isia Isgour 1913-1967. pp. 9-24. [Cfr. n° Isia] 63661 Verdonck (A.), Verswijver (K.), De Meyer (R.). Constructief vernuft en sociale fijnzinnigheid in een kleurrijk ontwerp : de hoogbouw van Willy Van Der Meeren voor ieder zijn huis in Evere (1952-1961). In: Architectuur sinds de Tweede Wereldoorlog. pp. 125- 154. [Cfr. n° 63615] 63662 Weidlinger (Alfred). ‘Das Haus Stocklet ist wirklich sehr schön’. Der Fries für den Speisesaal im palais Stocklet. In: Weidlinger (Alfred). Gustav Klimt. München, Prestel, 2007, pp. 119-137.

(d) Les jardins - De tuinen

63663 Adriaenssen (D.). Het park van het kasteel van Gruuthuyse. Laatste exponent van Franse tuinen, werk van de Franse landschapsarchitect Henri Duchêne. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 157, pp. 23-28. 63664 Duquenne (Xavier). Drie Duitse tuinarchitecten waren in België actief in de 19de eeuw. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 157, pp. 19-22. 63665 Duquenne (Xavier). Het park Walckiers. De eerste Engelse tuin in België, een der drie eerste op het continent. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 157, pp. 33-39. 63666 Freytag (A.). De tuin van het Stoclethuis in Brussel. Josef Hoffmans onbekend meesterwerk. Historische Woonsteden en Tuinen (Brussel), 2008, 157, pp. 2-18. 63667 Lauriks (Leen), Wouters (Ine). Balat’s Wintertuin te Laken: geniale constructie of gezichtsbedrog ? Erfgoed van industrie en techniek. Vlaams-Nederlands Tijdschrift voor industriecultuur. 2008, 1. 63668 Toussaint (Jacques) (ed.). Arbres remarquables en Province de Namur. Un patrimoine toujours vert.Exposition : Namur, Musée provincial des Arts anciens du Namurois, du 25 octobre au 4 janvier 2009. Catalogue. Namur, Société Archéologique de Namur, 2008, 296 p. (Monographies du Musée des Arts anciens du Namurois 38). 63669 Van Elsen (Frans). De 20ste eeuw in Herentals : ontwikkeling van tuinwijken. Herentals, Herentalse Geschiedkundige Kring, 2008, 26 p. 63670 Van Hee (Robrecht H.). Van hortus botanicus tot hedendaagse plantentuin in Antwerpen. Geschiedenis der geneeskunde, XII, 2008, 5, pp. 278-288.

(e) La musique - De muziek

63672 Buelens (Geert). Werchter: de Wei. België’s bijdrage aan de rockindustrie. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. I. Geschiedenis en expansie. pp. 400-413. [Cfr. n° 60552] 204* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63673 Geeraerts (E.). Operadiva’s uit het Letterenhuis. Zuurvrij Berichten uit het AMVC- Letterenhuis (Antwerpen), 2008, 14, pp. 14-19. 63674 Van de Perre (C.). De volksliederenverzameling van Louis Van de Perre (1877- 1956). Het Land van Beveren (Beveren-Waas), LI, 2008, 4, pp. 194-206. 63675 Adriaenssens (Ivo). De Vlaamse Opera : een gebouw - een symbool. In: Adriaenssens (I.) e.a. Geschiedenis & renovatie van de opera. pp. 75-109. [Cfr. n° 63676] 63676 Adriaenssens (Ivo), Verhoeven (Karel), Liekens (Ilse), Vanden Abeele (Maarten). Het gebeurde achter de schermen. Geschiedenis & renovatie van de opera in Antwerpen. Antwerpen, Vlaamse Opera, 2008, 190 p. 63677 Augustyn (Luc). Het Sint-Joristurnmuziek. De Sint-Jorisfanfare (1922-2007). Spaenhiers Koekelare: jaarboek, XV, 2007, pp. 211-409. 63678 Bijl (Theophile). “Société de musique L’Union Musicale’: de fanfare van Everbeek- Beneden. Triverius: driemaandelijks tijdschrift van de Geschied- en Heemkundige Kring Triverius, XXXVIII, 2008, 2, pp. 3-17. 63679 Botermans (Jean), avec la collab. de Seron (Carine), Thonon (Matthieu), Pappens (Marcel). La Société royale d’harmonie de Braine-l’Alleud, 1808-2008. Braine-l’Alleud, Société royale d’harmonie de Braine-l’Alleud, 2008, 421 p. 63680 Brynaert (Peter). Koude oorlog avant la lettre. De invloed van de 19de-eeuwse schoolstrijd op de lokale muziekverenigingen in Geraardsbergen: Sint-Cecilia versus Orpheus. Gerardimontium. Geschied- en Heemkundige Kring Geraardsbergen, 2008, 219, pp. 4-17. 63681 D’Hooghe (Karel). Orgelmuziek in Vlaanderen tussen 1940 en 1975. Orgelkunst (Grimbergen), XXXI, 2008, 2, pp. 61-79. 63682 De Schryver (Freddy). De klokken van Nieuwerkerken. Liniaal: culturele verenigingen Nieuwerkerken (Nieuwerkerken-Aalst), XXXI, 2008, 2, pp. 22-38. 63683 Dufour (Valérie). Quatre visages de la musique à Liège au XXe siècle. Liège, Société liégeoise de musicologie, 2007, 118 p. (Revue de la Société liégeoise de musicologie 26). 63684 Heus (Jozef). Muziek in Koekelare tot ca. De Eerste Wereldoorlog: Muziekacademie Koekelare, 50 jaar mokuzikale input (1958-2008); Jeugd en Muziek, afdeling Koekelare (1973-1994); Koekelaarse Jeugdkoren: een schoolaangelegenheid; Koekelaars Kamerkoor/Koekelaars Gemengd Koor (1985-1998); Balletschool Arlequino Koekelare (1984-). Spaenhiers Koekelare: jaarboek, XV, 2007, pp. 77-172. 63685 Heus (Jozef). 50 jaar academie muziek en woord Koekelare. Koekelare, Gemeentebestuur, 2008, 70 p. 63686 Lootens (B.). Koekelare, daar zit muziek in… Spaenhiers Koekelare: jaarboek, XV, 2007, pp. 187-210. 63687 Vaessen (John B.). De illustere ‘prysbehaling’ door de ‘Philharmonie’ op 19 juli 1830 te Brussel. Spiegel van Roermond : jaarboek voor Roermond. . 2008, pp. 82-105. 63688 Van Duyvenboden (Georges). Jazz in Oostende : het interbellum. De Plate. Tijdschrift van de Koninklijke Heem- en Geschiedkundige Kring (Oostende), XXXVII, 2008, 4, pp. 84. 63689 Van Maldeghem (Alex). Geschiedenis van de koorzang in Nevele en in het Land van Nevele. Het Land van Nevele: driemaandelijks tijdschrift (Nevele), XXXIX, 2008, pp. 8-39 (afl. 1); 19-50 (afl. 2); 8-60 (afl. 3). 63690 Van Praet (Carmen). Een valse noot in Deinze? De fanfarestrijd in de tweede helft van de 19e eeuw. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek, LXXV, 2008, pp. 263-306. [De Maatschappij van Vereenigde Tael- en Kunstminnaers onder kenspreuk “Vooruit!”, politieke pamfletten. de oprichting van de muziekschool...] 63691 Vanden Abeele (M.). Eindelijk open. In: Adriaenssens (I.). Geschiedenis & renovatie van de opera. pp. 9-74. [Cfr. n° 63676] Bibliographie de l’Histoire de Belgique 205*

63692 Koninklijke Liberale Harmonie Sint-Cecilia Hemiksem (1836-2007) : inventaris van het archief (1860-1999). Liberaal Archief. Gent, Liberaal Archief, 2008, 11 p. 63693 Dufour (Valérie). Catalogue des oeuvres d’Albert Huybrechts (1899-1938). Liège, Société liégeoise de musicologie, 2007, 114 p. (Revue de la Société liégeoise de musicologie 24-25). 63694 Ghysels (V.). Unieke privé orgelverzameling van Hallenaar. Jef Ghysels eindigt groots in het Koninklijk Museum van Kunst en Geschiedenis in Brussel. Maar eigenlijk begon alles in Rodenem en op de Vogelpers 110 jaar geleden. Hallensia (Halle), XXX, 2008, 4, pp. 12-20. 63695 Heus (Jozef). Onderwijs en fanfare. Een moeilijke combinatie in Handzame (1876- 1877). Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 112-117.

(f) La littérature; la librairie; les bibliothèques - De letterkunde; de boekhandel; de bibliotheken

63696 Absillis (Kevin), Jacobs (Katrien). Van Hugo Claus tot hoelahoep. Vlaanderen in beweging 1950-1960. Antwerpen; Apeldoorn, Garant, 2007, 282 p. (Literatuur in veelvoud 19). 63697 Bertrand (Rémi). Le roman historique en Belgique francophone. Anthologie. Bruxelles, Le Cri, 2008, 236 p. 63698 Bricman (C.). Du neuf sous le soleil des tropes. l’Italie dans la littérature belge francophone contemporaine. In: Dumoulin (M.). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 485-506. [Cfr. n° 62759] 63699 Decorte (L.). De Leie in de Nederlandse literatuur. De Leiegouw (Kortrijk), L, 2008, 2, pp. 395-424. 63700 Demoor (Marysa), Saeys (Frieda), Lievens (Sigried). ‘And the winner is?’ Researching the relationship between gender and literary awards in Flanders, 1981- 2000. Journal of Gender Studies, XVII, 2008, 1, pp. 27-39. 63701 Draye (Greet). Laboratoria van de natie. Nederlandstalige literaire genootschappen in Vlaanderen over politiek, literatuur en identiteit 1830-1914. Nijmegen, Vantilt, 2008, 480 p. 63702 Draye (Greet). Laboratoria van de natie. Nederlandstalige literaire genootschappen in Vlaanderen over politiek, literatuur en identiteit 1830-1914. Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis - Revue belge d’histoire contemporaine (Gent), XXXVIII, 2008, 1-2, pp. 227-233. 63703 Draye (Greet). The Power of Illusion. Flemish Writers on Germany 1870-1914. In: Broomans (P.), Vandevoorde (H.) eds. Ethnolinguistic Nationalism in the Dutch- speaking Region and Skandinavia. Leuven; Paris; Dudley, Peeters, 2008, pp. 139-156. 63704 Dubois (Sébastien). Mesurer la réputation. Reconnaissance et renommée des poètes contemporains. Histoire et mesure (Paris), XXII, 2008, 1. 63705 Gennaro (R.). Rapporti letterari tra il Belgio e l’Italia tra le due guerre. In: Dumoulin (Michel). Italië et Belgique...-Italië en België... pp. 197-208. [Cfr. n° 62759] 63706 Grüttemeier (Ralf), Oosterholt (Jan). Eén of twee Nederlandse literaturen ? Contacten tussen de Nederlandse en Vlaamse literatuur sinds 1830. Leuven, Peeters, 2008, 321 p. (Verslagen van een studiedag gehouden te Oldenbourg in december 2006) 63707 Mathijs (Pieter S.). De criticus als bemiddelaar : ‘middlebrow’ en de Nederlandse literaire kritiek in het interbellum. Tijdschrift voor Nederlandsche taal- en letterkunde, CXXIV, 2008, 4, pp. 312-333. 63708 van den Berg (Willem), Couttenier (Piet). Elk met zijn hoge hoed, zijn eigen hoge hoed: Noord en Zuid in de negentiende eeuw. In: Grütemeier (Ralf), Oosterholt (Jan) red. Een of twee Nederlandse literaturen? Contacten tussen de Nederlandse en Vlaamse literatuur sinds 1830. Leuven, Peeters, 2007, pp. 11-24. 206* Bibliografie van de Geschiedenis van België

63709 Vandenbusche (Liselotte). ‘Ge weet, dat ik in critiek een brekebeen ben’ : vrouwen en literaire kritiek in het fin de siècle in Vlaanderen. Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, CXVIII, 2008, 3, pp. 395-408. 63710 Vandevoorde (Hans), Verbruggen (Christophe). Het Vlaamse literaire veld 1900- 1914. Doorsnede én deelverzameling van het Nederlandse. In: Grütemeier (Ralf). Een of twee Nederlandse literaturen? Contacten tussen de Nederlandse en Vlaamse literatuur sinds 1830. Leuven, Peeters, 2008, pp. 223-246. 63711 Draye (Greet). De redder van de Vlaamse letteren. De Antwerpse Olyftak (1835- 1879) en de uitvinding van de letterwereld. ZL: driemaandelijks literair tijdschrift, VII, 2008, 2, pp. 77-96. 63712 Meganck (M.). Bruxelles au fil de la plume. Un regard des écrivains français sur la ville (18e-19e siècles). Cercle d’Histoire de Bruxelles et Extensions. Anciennement Les Marolles, XXV, 2008, 1, pp. 3-7.

63713 Bel (Jacqueline H.). Changing images : Walt Whitman in the Low Countries: objective or expressive poetry? In: From De Halve Maen to KLM : 400 years of Dutch- American exchange. 2008, pp. 353-364. 63714 Calis (Koen). Lady Morgans The Princess (1835) : een literaire getuige van Brugge. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 4, pp. 446-451. 63715 Capiteyn (Andre). Maeterlinck : un prix Nobel. Gand, Snoeck, 2008, 112 p. 63716 Depuydt (Els). Een slechten, Schier-Hollandschen Peter. Aanvullingen bij het conflict Guido Gezelle - Frans De Potter (1888). Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 67-69. 63717 Devoldere (Luc). Sint-Amands: een graf aan de Schelde. Emile Verhaeren als nationale dichter. In: Tollebeek (J.) e.a. België, een parcours van herinnering. II. Plaatsen van tweedracht... pp. 440-451. [Cfr. n° 60551] 63718 Duchenne (Geneviève), Dujardin (Vincent), Watthée-Delmotte (Myriam). Henry Bauchau dans la tourmente du XXe siècle. Configurations historiques et imaginaires (biographie). Bruxelles, le Cri, 2008, 201 p. [Service des volontaires du travail pour la wallonie] 63719 Humbeeck (Kris). Album Louis Paul Boon: een leven in woord en beeld. Met chronologie van Boons leven en werk. Antwerpen; Amsterdam, Manteau; Meulenhoff, 2008, 382 p. 63720 Laoureux (Denis), Draguet (Michel). Maurice Maeterlinck et la dramaturgie de l’image. Les arts et les lettres dans le symbolisme en Belgique. Brasschaat, Pandora, 2008, 287 p. (Pandora. Cahiers 10 ). [A l’occasion de l’exposition “Le Musée imaginaire de Maurice Maeterlinck” au Musee provincial Felicien Rops, Namur,] 63721 T’Sjoen (Y.). Remy Van de Kerckhove en het ‘humanitaire pathos’. Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, CXII, 2008, pp. 347-359. [dichter] 63722 van der Aa (Manu). Ik heb de liefde liefgehad : het leven van Alice Nahon. Tielt, Lannoo, 2008, 326 p. 63723 Van Parys (Joris). Het leven, niets dan het leven. Cyriel Buysse en zijn tijd. Antwerpen-Amsterdam, Houtekiet-Atlas, 2008, 956 p. 63724 Vandenbussche (Liselotte). ‘Dat ik de broek aanheb ziet gij’ : het ‘androgyne’ schrijverschap van Virginie Loveling (1836-1923). Nederlandse letterkunde (Groningen), XIII, 2008, 1, pp. 69-89. 63725 Vandevoorde (Hans). ‘Vous faites votre diarrhée?’ Buysses Zomerleven als dagboek. Boelvaar proef (Gentbrugge), VIII, 2008, 2-3, pp. 27-35. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 207*

63726 Vanlandschoot (Romain). Hugo Verriest en het XXVIIe Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres. Kortrijk 20 - 25 augustus 1902. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 1, pp. 75-91. 63727 Vanlandschoot (Romain). Hugo Verriest, Guido Gezelle, Johanna Aleida Nijland. De voordrachten in Nederland 1902-1904. Biekorf (Brugge), CVIII, 2008, 3, pp. 314- 325. 63728 Waegemans (Emmanuel), De Pillecyn (Jurgen), Van Neygen (Etienne). Filip De Pillecyn Studies IV. Hamme, Filip De Pillecyncomité, 2008, 239 p.

63729 Absillis (Kevin). Angèle Manteau and the Indonesian connection: a remarkable story of the Flemish book trade after the Second World War. Quærendo : a quarterly journal from the Low Countries devoted to manuscripts and printed books, XXXVIII, 2008, 4, pp. 346-358. 63730 Verbruggen (Christophe), Carlier (Julie). ‘Professeur de l’optimisme’ : het vergeten sociale, feministische en artistieke engagement van Céline Dangotte (1883- 1975). Historica (Amsterdam), XXXI, 2008, 1, pp. 22-24. 63731 Verhoeven (Gerrit). Le libraire de Cogels: leescultuur en levenscyclus van een Antwerpse elitefamilie (1815-1846). De gulden passer. Jaarboek van de vereniging van Antwerpse bibliofielen 07, LXXXVI, 2008, pp. 169-188. 63732 Dambruyne (Johan). Inventaris van het conglomeraatarchief van Orbis en Orion uitgevers NV, vennootschap voor het uitgeven van boeken en tijdschriften NV en rechtsvoorgangers: 1923-1983. Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2008, 251 p. (Rijksarchief te Beveren. Inventarissen 171). [Met inleiding over de geschiedenis van de bedrijven] 63733 Vander Straeten (Jean-Pierre). Redu : le livre et son village : d’hier à demain en 25 ans. Neufchâteau, Weyrich, 2008, 157 p. 63734 de Schepper (Marcus), Kelders (Ann), Pauwels (Jan). Les seigneurs du livre. Les grands collectionneurs du XIXème siècle à la Bibliothèque royale de Belgique. [Exposition]. Bruxelles, Bibliothèque royale de Belgique, 01.02 2008 - 23.08 2008. Bruxelles, Bibliothèque royale de Belgique, 2008, 217 p. 63735 De Schepper (Marcus), Kelders (Ann), Pauwels (Jan). In de ban van boeken. Grote verzamelaars uit de 19de eeuw in de Koninklijke bibliotheek van België. Tentoonstelling. Brussel. Koninklijke Bibliotheek van België.1 februari - 23 augustus 2008. Catalogus. Brussel, Koninklijke bibliotheek van België, 2008, 217 p. 63736 Clerick (Dirk). Vernieuwde bibliotheek in Laarne : geschiedenis, feiten, een volledig verhaal. Laarne, Gemeentebestuur, 2008, 80 p. (Vruchten van het platteland). 63738 100 jaar openbare bibliotheek Merksem Park. Merksem, Koninklijke Kring voor Heemkunde, 2008, 40 p. 63739 Delsaerdt (Pierre). Bibliophily and public-private partnership : the library of Gustave van Havre (1817-92) and its afterlife in Antwerp libraries. In: Myers (Robin), Harris (Michael), Mandelbrote (Giles). Books on the move. Tracking copies through collections and the book trade. New Castle, London, Oak Knoll Press; British Library, 2007. 63741 Trio (Paul). Het fonds Merghelynck in de Koninklijke Bibliotheek te Brussel. Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, 2008, 37 p. 63742 Delsaerdt (Pierre). Catalogus librorum medicorum, chirurg., botanic., hist., natural. &c. quos reliquit... Joan. Jos. Michaux, botanices professor regius, quorum auctio publica fiet... in aedibus Joan. Franc. van Overbeke, die (blanco) decembris 1793 (met de hand aangevuld en verbeterd als ‘15 januarii 1794’) hora 10 antè & 3 post meridiem praecise. Leuven: Joannes Franciscus van Overbeke, (1793). In: De Schepper (M.) e.a. In de ban van boeken... pp. 36-37. [Cfr. n° 63735] 208* Bibliografie van de Geschiedenis van België

(g) Le théâtre et le ballet - Het toneel en de dans

63743 Delaere (Mark), Verspeurt (Veronique). Flemish music theatre since 1950. Historical overview, discussion of selected works and inventory. Leuven, Matrix - New Music Documentation Centre, 2008, 108 p. (Contemporary music in Flanders ; V). 63744 Conradt (Marcel). Histoires des théâtres de Liège, 1850-1975. III. Liège, éd. du Céfal, 2008, 172 p. [ L’Opéra royal, Le Cirque des variétés, La renommée, Le Molière...] 63745 Deweerdt (Antoon). De Roeselaarse toneelmaatschappij De Moedertael in de tweede helft van de 19de eeuw. Rollarius (Roeselare), 2008, pp. 69-74 (afl. 2); 112-116 (afl. 3); 129-134 (afl. 4); 240-248 (afl. 6). 63746 Jonckheere (Evelien). Gentse variététheaters van 1880 tot 1914. TIC, XXV, 2008, pp. 2-29. 63747 Rau (Jaak A.). De onuitgevoerde Brugse schouwburg. Brugge die scone (Brugge), XXIX, 2008, 1, pp. 4-6. 63748 Ribbens (L.), Donkers (A.). Koninklijke toneelgild “Elck Wat Wils” viert 60ste verjaardag. De Spycker: jaarboek (Essen), 2008, pp. 151-174. 63749 Stroobants (A.). Toneel in Appels Baasrode Grembergen Oudegem Schoonaarde en Sint-Gillis-bij-Dendermonde. Dendermonde, Stedelijke musea & stadsarchief Plaats Dendermonde, 2008, 96 p. (Dendermonde op de planken 3). 63750 Vanderpelen-Diagre (Cécile). Le Théâtre royal du Parc. Histoire d’un lieu de sociabilité bruxellois (de 1782 à nos jours). Bruxelles, Editions de l’Université de Bruxelles, 2007, 254 p. (Histoire). 63751 Vermeulen (Veerle). Twintig jaar De Werf 1986-2006. [Oostende], Lammaing, 2006, 144 p. [Theater De Werf (Brugge)] 63752 Day (David A.), The annotated violon répétiteur and early romantic ballet at the Théâtre royal de Bruxelles, 1815-1830. Bruxelles, chez l’auteur, 2008, XXIV-963 p.

(h) La photographie; l’illustration - De fotografie; prenten

63753 Swinnen (J.). De onverborgen fotografie in de literatuur.Zuurvrij Berichten uit het AMVC-Letterenhuis (Antwerpen), 2008, 14, pp. 82-87. 63754 De Wilde (Jan). Godenschemering over Ieper. Ieper gezien door de fotografen Léontine, Maurice en Robert Antony (1893-1930). Ieper, Erfgoedcel en Stedelijke Musea, 2007. 63755 Dupont (Pierre-Paul). Portraits d’arbres par un photographe namurois en 1900. Une collection photographique de la Société archéologique de Namur. In: Toussaint (J.) (ed.). Arbres remarquables en Province de Namur. pp. 15-32. [Cfr. n° 60566] 63756 Maes (H.). Stereodaguerrotypieën van de familie Sleeckx. Zuurvrij Berichten uit het AMVC-Letterenhuis (Antwerpen), 2008, 14, pp. 9-13. 63757 Bekkers (L.). Edgar Barbaix, een fotograaf. Zuurvrij Berichten uit het AMVC- Letterenhuis (Antwerpen), 2008, 14, pp. 20-27. 63758 Bollaert (André). René Van de Walle: de mens, de reporter en de fotograaf. Het Land van Nevele: driemaandelijks tijdschrift (Nevele), XXXIX, 2008, 2, pp. 3-18. 63759 Rau (Jaak A.). Fotograaf Joseph Buffa 1801-1864 ontmaskerd. Brugge die scone (Brugge), XXIX, 2008, 4, pp. 53-55. 63760 Somers (Marc). Nestor Gerard. Fotograaf van de Vlaamse Beweging. Zuurvrij Berichten uit het AMVC-Letterenhuis (Antwerpen), 2008, 14, pp. 50-55. 63761 Van Hees (Ivo). Leopold Gevers (1853-1915). De eerste Aarschotse fotograaf. Het oude Land van Aarschot, XLIII, 2008, 4, pp. 181-205. 63762 Vanhecke (J.). Het fotoarchief van Marcel de Backer. Zuurvrij Berichten uit het AMVC-Letterenhuis (Antwerpen), 2008, 14, pp. 34-41. Bibliographie de l’Histoire de Belgique 209*

63763 Top (Ivan). René Matton, eerste fotograaf van Proven. Aan de Schreve. Kring voor Heemkunde. Poperinge en omstreken, XXXVIII, 2008, 4, pp. 3-22.

(i) Arts appliqués - Toegepaste kunsten

63764 Goossens (Sylviane), Nys (Wim), Adriaenssens (Werner), Boonen (Brigitte), Buntinx (Marianne), de Ren (Leo), Goubert (Ko), Lenaerts (Julie), Ruttyn (Lien), Steel (Raf). Belgisch zilver rond 1958. - Argenterie belge vers 1958. - Belgisches Silver um 1958. - Belgian silver around 1958. Antwerpen-Deurne, Zilvermuseum Sterckshof. 2008, 205 p. (Sterckshof Studies 37). 63765 Claessens-Peré (Anne-Marie), m.m.v. Clemens (Theo). Zilveren hemelsleutels. Twee eeuwen Belgische boekbandjes. [Catalogus uitgegeven ter gelegenheid van de tentoonstelling “Zondags zilver. Drie eeuwen versierde kerkboekjes”, Deurne, Zilvermuseum Sterckshof, 18 maart - 15 juli 2008]. Antwerpen, Zilvermuseum Sterckshof, 2008, 280 p. (Sterckshof studies. Zilvermuseum Sterckshof 36). 63766 Van Craeyvelt (M.). Zilveren suikertangen uit de Zuidelijke Nederlanden 1789- 1869 (slot). Bulletin des Musées royaux d’art et d’histoire - Bulletin van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (Bruxelles-Brussel), LXXVI, 2008, pp. 83-94. 63767 Baeck (Mario), Logghe (Marc). Laigneil decoratief : sieraardewerk van de Kortrijksche Kunstpotterij (1898-1926). - céramique de Courtrai (1898-1926). Torhout, Museum Torhouts Aardewerk, 2008, 174 p. 63768 Bruyland (Jos). De glasramen in de kloosterkapel te Buggenhout. Ter Palen: driemaandelijks tijdschrift (Buggenhout), XXXII, 2008, 2, pp. 60-67. [Glazenier Jozef Casier] 63769 Caen (Joost), de Munck (Bert), Langouche (Liesbeth). Het verleden herscheppen. De restauratie-ethiek en -praktijk in het negentiende-eeuwse glasatelier Bethune- Verhaegen. Trajecta: tijdschrift voor de geschiedenis van het katholieke leven in de Nederlanden (Leuven), XVII, 2008, 2, pp. 145-162. 63770 Lefftz (Michel). Jean Wyss (1883-1960), maître-verrier. Namur, Presses Universi- taires de Namur, 2008, pp. 233-240. 63771 Luneau (J.-F.). À la recherche des secrets perdus : les ouvrages du 19e siècle sur le vitrail. In: Boulanger K. & Hérold M. Le vitrail et les traités du Moyen Âge à nos jours. pp. 261-267. [Cfr. n° 60988] 63772 Vandewiele (André). Brandramen in de decanale kerk van Waregem. Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke (Waregem), XXVI, 2008, pp. 23- 66.

63773 Buys (F.). Melsele is een (Schyven)orgel rijker. Het Land van Beveren (Beveren- Waas), LI, 2008, 1, pp. 29-33. 63774 Goossens (C.). Uniek Aubussontapijt van Cortewalle in een unieke klimaatkist. Het Land van Beveren (Beveren-Waas), LI, 2008, pp. 66-73. 63775 Callais (Jérôme), Wittock (Michel). La reliure moderne en France et en Belgique. In: Garrigue (Marie), Faton (Louis). Une vie, une collection : cinq siecles d’art et d’histoire a travers le livre et sa reliure : exposition a la Bibliotheca Wittockiana du 10 octobre 2008 au 28 fevrier 2009. Quetigny, Editions Faton, 2008 63776 De Coster (Annie). La reliure contemporaine en France et en Belgique. In: Garrigue (Marie). Une vie, une collection : cinq siecles d’art et d’histoire a travers le livre et sa reliure :. [Cfr. n° 60558]

I. INDICES

INDEX DES NOMS D’AUTEURS - INDEX VAN AUTEURSNAMEN

Abbeloos (Jan-Frederik): 62743, 62774 Antippas (Georges): 62775 Abicht (Ludo): 63194 Antoine (François): 60300, 61468, Abou Jahjah (Dyab): 63374 61621, 62024 Absillis (Kevin): 60286, 63696, 63729 Antonio (José): 61534 Abts (Koen): 62531 Antrop (Marc): 60989 Acke (Bert): 61418 Antry (Theodore J.): 61340 Acken (Davinia): 63429 Arblaster (Paul): 61803 Adam (Renaud): 61932 Arcq (Alain): 62104bis, 62019 Adriaens (Manu): 63432 Arcq (Etienne): 62629, 62630 Adriaens (Ward): 62351, 62352, 62368 Arenz (Karl-Heinz): 61775 Adriaensen (D.): 60932, 63663 Arnbak-d’Aulnis de Bourouill (F.A.): Adriaenssens (Ivo): 63675, 63676 60746 Adriaenssens (Werner): 63764 Arnould (Marie): 63484 Aelbrecht (Dirk): 62932 Arnould (Maurice-A.): 60996 Aelbrecht (Vincent): 62209 Aron (Paul): 62244, 63525 Aernoudt (D.): 61067 Arquin (I.): 60851 Aernoudt (Rudy): 62415, 62416 Arrazola de Onate (Stefaan): 61723 Aerts (A.): 62933 Art (Jan): 60271, 60576 Aerts (B.): 60725 Ascoop (Lieven): 63291 Aerts (Eric): 60715, 61041 Askenasi (Robert): 63109 Aerts (Koen): 62332, 62333, 62587 Aspeslagh (Peter): 62210, 63622bis al-Shquour (R.): 61367 Aubry (Caroline): 63570 Albers (Isabel): 62417 Aubry (Françoise): 63573, 63574 Albert (Lambert): 61048 Audenaert (Glenn): 62516 Alcaud (David): 61102 Audenaert (S.): 62413 Alfano (Mélanie): 63483 Audenaert (Stefanie): 60824 Allart (Dominique): 61398 Augustyn (Beatrijs): 61234 , 62467 Allart (Marie-Christine): 63283 Augustyn (Luc): 63677 Allhoff (Fritz): 61131 Augustyniak (Anne-Sophie): 63653 Amara (Michaël): 62080, 62092, 62093, Avermaete (Tom): 63121 62094, 62227 Baaren (Eva): 63527bis Ameeu (Griet): 63499 Baccarne (Robert): 62208 Ameeuw (Jozef): 62292 Backx (Jan): 62729 Anagnostopoulos (Pierre): 60970 Baclin (Guillaume): 62228 Anastasio (Pamela): 61864 Badot (Alix): 61616 André (Jérôme): 60582, 60583 Badriotti (A.): 62508 Andrews (D.): 61158 Baeck (Mario): 60986, 61174, 63648, Andries (Albert): 60768, 61509 63767 Aneca (Siegfried): 62535 Baeckelandt (Roger): 62166 Annaert (Rica): 61419 Baekelandt (Greta): 63317 Annemans (Jan): 62932 Baert (Barbara): 61099 Annemans (Jelle) : 62932 Baert (Koen): 62105 Anseeuw (Jan): 63126, 63202 Baert (Sofie): 60949 Ansieau (C.): 61345, 61353 Baert (Walter): 61231 Ansion (Frédéric): 60511 Baerts (Anneleen): 63143 Antheunis (Georges): 61418 Baes (Christian): 61191 Antier (Chantal): 62104, 62221 Baetens (J.D.): 63598 212* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Bakker (Catharina Th.): 63103 Beghyn (Bernard): 60442 Balace (Francis): 62759, 60542 Behaeghe (Tillo): 62957 Baland (Lionel): 62580 Behets (Paul): 61194 Balard (Michel): 61115 Bekaert (Eric): 63184, 63447 Balasse (Celine): 61116 Bekaert (Geert): 63291 Balcers (Wanda): 60744 Bekkers (L.): 63757 Balduck (J.): 60769 Bel (Jacqueline H.): 63713 Balfoort (Brigitte): 62400 Beland (Daniel): 62042 Balis (Arnout): 63575 Belanger (Adrien): 62109 Ballaux (Bart): 60799 Belayew (Dimitri): 63430 Balle (Arthur): 60482 Belemans (Rob.): 62294 Balthau (Eric): 61283 Bellen (Marcel): 61778 Balthazar (Herman): 60580, 62095, Bellens (T.): 61435 62643 Belozerskaya (Marina): 61939 Bammens (Astrid): 62394, 62407 Bély (Lucien): 61536 Banning (Jeremy): 62107 Benhamou (Ph.): 60549 Bare (Pierre): 62106, 63080 Benkoski (Hubert): 62353 Barlet (Jacques): 60971 Benoit (Ernest): 61039, 62888 Barra (Jean-Marie): 62293 Benoit (Filips): 62720 Barremaecker (Ivan): 60537, 62732 Bentein (Peter): 60921 Barton (Peter) : 62107 Benvenuti (Anna): 61108 Bas (Diemel): 61140 Benvindo (Bruno): 62090bis Basano (Fabrizio): 63167 Berckmans (O.): 60972 Baschet (Jérôme): 61151 Bergère (Marc): 62271 Bastaensen (Jhonny): 61058 Bergmans (Anna): 60540, 60933, 63583, Bastiaen (Filip): 63238 63599 Bath (Raymond): 61983 Berkelaar (Wim): 60662 Battes (Prisco): 62968 Berkmoes (Robert): 62992 Baudelet (R.): 63137 Bernaerts (Jan): 62934 Bauters (M.): 62270 Bernaerts (K.): 60826 Bauwelinckx (Anne): 60744 Bernard (Bruno): 60663, 61468, 61537, Bauwen (Freddy): 60421, 61642, 61643, 61965 61644, 61645, 61646, 61647, 61648, Bernard (Nicolas): 63127, 63187 61649, 61650, 61651, 61652 Bernardeau (Vincent): 60565 Bauwens (Jacques): 62108 Bernardo y Garcia (Luis Angel): 62437 Bavay (Gérard): 60538, 60807 Bernaudeau (Vincent): 62449 Bavay (Lut): 63116 Bernheim (Nele): 63156, 63157, 63158 Bayenet (Benoit): 62822 Berrens (Marc): 61058 Beales (Derek): 61469 Bertels (Inge): 62950, 63611, 63612, Bearda (Twan): 60983 63623, 63624, 63625, 63626, 63617, Beauthier (Régine): 62448 63618 Bechet (Christophe): 62229 Bertrams (Kenneth): 62853, 63529 Becker (Jean-Jacques): 62108bis Bertrand (Chr.): 63653 Becq (Louis): 62706 Bertrand (Rémi): 63697 Bedoret (Max): 60825 Bertrand (Thierry): 60271 Beele (Caroline): 62292 Bessemans (Ward): 63128 Beele (Siska): 60336, 60337 Bessey (Valérie): 61438, 61453 Beele (Wilfried): 61577 Bettesone (Achiel): 60904 Beernaert (Brigitte): 62924 Bettinger (Sven-Claude): 62277 Beernaerts (Willy): 63239 Beun (Freddy): 62292 Beghein (Stefanie): 61910bis Beun (Johan): 61297, 62110 Begheyn (Paul): 60272 Bevernage (Berber): 60736, 62587 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 213*

Beyen (Marnix): 60580, 60601, 60636, Bonneux (Paul): 62184 60664, 60665, 62043, 62526, 63009, Boon (Koen): 61666 63409, 63418 Boone (Benjamin): 60941 Beyers (Leen): 63010, 63011, 63012, Boone (J.): 62222 63013, 63014 Boone (Marc): 60558, 60618, 60667, Biesheuvel (Ingrid E.): 60462 60668, 61084, 61103, 61104, 61105, Bijl (Theophile): 63678 61243, 61244, 61246, 61351, 61439 Bijsterveld (Arnoud-Jan): 61950 Boone (Régine): 63560 Billen (Claire): 61089 Boone (Véronique): 63628 Billiet (Jaak): 62111, 62530, 63099 Boonen (Brigitte): 63764 Biltereyst (Daniel): 63503, 62680, Boonen (Martin): 62196 63502, 63506 Borchert (Till-Holger): 61342, 61448 Bing (Samuel): 63584 Bordeyne (Philippe): 63329 Biot (V.): 62807 Bordone (Renato): 61100, 61109 Bischoff (Georges): 61085 Borghs (Paul): 62699 Biscop (Sven): 62809 Borighem (Guy): 62993 Bisschops (Tim): 63627 Bosch (Toon): 62935 Bister (Tamara): 62978, 62466 Bosmans (J.): 60784 Bitsch (Marie-Thérèse): 62810 Bossuyt (Stijn): 62673 Bitterlich (Thomas): 60666 Bost (Melanie): 62246 Blaise (Pierre): 62630 Bosteels (Katrien): 63362 Blanchart (L.): 63015 Botermans (Jean) : 63679 Blanpain (Roger): 62450 Bouckaert (Bruno): 61161 Blau (Lucien): 62315 Bouckaert (Charlotte): 61021 Blervacq (Robert): 63240 Bouckaert (J.): 63530 Bleyen (Jan): 60717 Bouckhuyt (M.): 61064 Blockmans (Wim): 60595, 61083, 61264 Bougard (Michel): 61845bis Blom (Rick): 62112 Bouillon (Pierre): 62424, 62663 Blomberg (A. B.) : 62451 Boulanger (K.): 60988 Blommaert (A.O.): 60315 Boulez (Virginie): 61387 Blondé (Bruno): 60799 Boulvain (Sylvie): 60541 Blondeel (Pieter): 62278 Bourgeois (Ignace): 61418 Blyth (Derek): 62409 Bourgeois (Ingrid): 60390 Bochaca (Michel): 60555 Bourgeois (Jean): 61412 Bodart (Emmanuel): 61349 Bourgeois (Luc): 61090 Bodart (Serge): 63007 Bourguigon (Catherine): 63572 Boehme (Olivier): 62230, 62563, 62671, Bourton (William): 62663 62672 Bousmanne (Bernard): 60582, 60583 Boekelman (W.A.): 61510 Bousmar (Eric): 61675 Boekstal (Petra): 63128 Boute (Bruno): 61752 Bogaert (Annemie) : 60625 Bowen (Karen Lee): 61792, 61828 Bogaert (Pierre Maurice): 60379, 60380, Bracke (Luc): 63276 61124 Bracke (Nele): 61979 Boggiani (Jos): 60556 Braeken (Jo): 63568 Bollaert (André): 63758 Braem (Martin): 60430 Bolle (C.): 61386, 61399 Braet (André): 60431 Bolle de Bal (Marcel): 62632 Braet (Marnik): 60432, 62113 Bollen (Sophie): 62488 Bragard (Léopold): 62872 Bollman (Anne): 61125 Bragard (Philippe): 61511 Bolton (James L.): 61236 Braive (Gaston): 63060 Bombay (Jo): 60872 Bral (Guido Jan): 63619 Bonmariage (Joseph): 60994 Brandt (Susanne): 62114 214* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Breuer (Jacques): 61956 Bussels (Mathieu): 61033 Breugelmans (Johan): 62294, 63070 Butler (H.): 61367 Breuls de Tiecken (Damien): 60395 Buyck (Roger): 63048 Breyne (Leen): 62008 Buyens (Vincent): 61921 Bricman (C.): 63698 Buyl (B.): 63137 Briffaerts (Jan): 62797 Buylaert (Frederik): 61455 Brinckman (Bart): 62417 Buyle (Anne): 60951 Brion (R.): 62910 Buyle (Marjan): 60934, 60935 Brismé (Claude): 61015 Buys (F.): 63773 Brocks (Ch.): 62058 Buys (Jean-Claude): 62186 Broeks (Antonie): 63241 Buyse (Lies): 62178 Brok (Har): 60474 Buyst (Eric): 63198, 62830 Broomans (Petra): 62664 Byl (Theophile): 62355 Broomhall (Susan): 61440 Byls (Henk): 62765 Brosens (Koenraad): 60539 Byls (Lieven): 62171 Brown (Cynthia J.): 61920 Cadranel (B.): 62549 Brown (Jennifer N.): 61394 Caelen (K.): 60808 Bruijnen (Yvette): 62598 Caen (Barbara): 60337, 60348 Brulet (Raymond): 61347 Caen (Joost): 61942, 63561, 63769 Brüll (Christoph): 62354, 62764 Caestecker (Frank): 62231, 62438, Brumagne (Willy): 62190 62445, 62833, 63016, 63017, 63018, Bruneel (Claude): 60623, 61693, 61846 63019, 63036 Bruneel (Noël): 61036 Cahen-Delhaye (Anne): 61424 Bruscoli (Francesco Guidi): 61236 Caignie (Frans): 61940, 61941 Brutsaert (Emmanuel): 60747, 60753 Cailliau (Jef): 60320, 61533, 61640 Bruyere (Paul): 61958 Calis (Koen): 63714 Bruyland (Jos): 63768 Calcoen (Rita) 62095 Bruyninckx (S.): 63640 Callaert (Gonda): 60941 Bruynseraede (Roger): 60898 Callaert (Louis): 60483 Brynaert (Peter): 62994, 63680, 62995, Callais (Jérôme): 63775 62996 Callens (Irmgard): 61593 Brysse (Adrien): 63467 Callens (Jozef): 61036 Buchanan (Ian): 61944 Callewaert (André): 62538 Buelens (Frans): 62951 Callewaert (Ferdy): 62115, 62116, Buelens (Geert): 60551, 60552, 60718, 62211 62059, 62588, 63672 Callewier (Hendrik): 61249, 61280, Buelens (Jo): 62536, 62537, 62600 61281, 62831 Buerman (Thomas): 60624, 62705 Caluwaerts (G.): 61388 Buijtendorp (Tom): 60381 Caluwaerts (Guido): 60318 Buisseret (Nathalie): 62766 Camerlinckx (Hendrik): 60743 Bulckaen (Tine): 60989 Camerlynck (Luc): 62535 Bulckaert (Jules): 62060 Cami (Gilbert) : 63181 Bungeneers (Joke): 63446 Campbell (Lorne): 61206, 61865 Buntinx (Marianne): 63764 Candry (Fernand): 61036 Buntinx (Willy): 62467 Canneel (Alain): 63242 Burgard (Friedhelm): 61357 Capals (P.): 60784 Burgers (Jan W.): 60409 Capiteyn (Andre): 63715 Burke (Peter): 60590 Capouillez (Marcel): 60582, 60583, Burkhardt (Nina): 62620, 62621 60828 Burlet (Virginie): 60827 Cappelletti (Francesca): 61866 Burm (Ellen): 62009 Capron (Henri): 62822 Busine (Laurent): 60538, 60582, 60583 Capron (Victor): 62391 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 215*

Cardyn-Oomen (Dorine): 60337, 60349, Claerebout (Johny): 63327 63592 Claes (Dirk): 63330 Carlier (Julie): 60719, 62707, 62708, Claes (Paul): 61310 63730 Claes (Piet): 62730 Carnel (Sven): 62497, 62498 Claessens-Peré (Anne-Marie): 63765 Carnier (Marc): 60303, 60654, 61776, Claeys ( Polydoor): 60433 63121, 63429 Clain (Hélène): 61102 Carroll (Margaret D.): 61867 Clark (Gregory T.): 60639, 61150, Cassart (Yves): 62952 61165, 61456, 61457 Cassiman (Piet): 61724, 63292, 63294, Clarysse (Albert): 63581 63313 Clarysse (Eddy): 62118 Casteels (R.): 61713 Cleiren (Patrick): 62997, 62998 Castelain (Rik): 61487, 61554, 61269 Clemens (Theo): 61635, 63765 Casteleyn (M.): 63137 Clerbout (G.): 62198 Catteeuw (Karl): 63468 Clerick (Dirk): 63461, 63736 Cauchies (Jean-Marie): 60271, 60822, Clerix (Kristof): 62766 61085, 61325, 61336bis, 61437, Cleys (Bram): 62801, 62802 61441, 61544, 61841, 60557 Close (Florence): 61392 Caviness (Madeline H.): 60382 Close (Nicole): 62106 Ceulemans (Adelheid): 62691 Cobbaert (Tom): 63314 Ceulemans (Anne-Emmanuelle): 60390 Cochet (Jean Benoît-Desire): 61069 Ceulemans (Jef): 63070 Cock (Marcel): 60553, 61849 Ceulenaere (Gerda): 60743 Cockx-Indestege (Elly): 60286, 60985 Ceunen (Marika): 62081 Coeck (A.): 61625 Ceuppens (Bambi): 62674 Coelmont (Jo): 62809 Ceûppens (Lien) : 62467 Coen (I.): 60770 Ceurvels (Georges): 62831 Coene (Michel): 63512 Chaerle (Dries): 62117 Coenen (Daniel): 61471 Challe (S.): 61353 Coenen (M.): 60890 Challe (Sophie): 61345 Coenen (Marie-Thérèse): 62709, 62700 Chantinne (F.): 61329 Cohn (Samuel): 61098 Chariot (Constantin): 60873, 60874, Cokaiko (Sébastien): 62396 61022, 63295 Colard (Robert): 61025 Charles (Leen): 61641 Colignon (Alain): 61043 Charles (Marie-Cécile): 60517 Collard (Armand): 61018 Charlier (Georges): 62896 Collin (Mathilde): 62726, 63421 Charlier (J.-L.): 61386 Conradt (Marcel): 63744 Charlotte) Manfroid (Stéphanie): 60371 Constandt (Marc): 62293, 63243, 63244 Charruadas (Paulo): 60744 Constant (C.): 60434, 62841bis Chartier (Nicolas): 63057 Convents (Guido): 62798 Chartier (Roger): 60590 Cools (Carl): 61876 Chayapathi (Lakshmi): 62625 Cools (Hans): 60991 Chazette (Alain): 62252 Cools (Jan): 62841 Checa Cremades (Fernando): 61470 Coolsaet (Rik): 62517, 62767, 62809, Cherlet (Lucien): 62089 62811 Cheron (Marc): 60397, 60398, 60399, Coomans (Thomas): 60540, 61159, 60400, 60401 61195, 61400, 63315 Cherubini (Giovanni): 61245 Coorevits (Sandrin): 63629 Chielens (Piet): 62082, 62083, 62084, Coppein (Bart): 60276, 60277, 62452 62110, 62117 Coppens (Christian): 61832 Chiffoleau (Jacques): 60570 Coppens (Herman): 61569 Ciampani (Andrea): 62759 Coppieters (Digna): 63630 216* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Coppieters (Guy): 62439, 62497, 62498, Curtis(Catherine): 61811 62972 Cuyvers (Jos): 62180, 62390 Corbesier (Laurence): 61971 Czock (Miriam): 61215 Cordier (Jean-Philippe) coord. : 62453 D’Haese (Dirk): 62189 Cornaz (Marie): 61911, 61918 D’Hainaut-Zveny (Brigitte): 61154 Cornelis (Rudy) : 61058 D’Heygere (Bernard W.): 60899 Cornelisse (Charles): 61092 D’hoker (Marc): 63410 Cornet: 61694 D’hondt (Jan): 60271, 60321, 61829, 62644 Cornet (Anne): 62796 D’Hondt (Robert) e.a.: 62186 Cornil (Paul): 62295 D’Hont (André): 61031 Cornille (Raphaèle): 60371 D’Hooghe (Karel): 63681 Cornilly (Jeroen): 60499, 62224, 62225, D’Hooghe (Vanessa): 62080, 62227 63296, 63568, 63631 D’hoore (Baudouin): 60829 Corswarem (Emilie): 61777, 61976 D’Hulster (Kristof): 60528 Cortebeeck (Luc): 62631 Dabe (Laurent): 63136 Cortembos (Thérèse): 60928 Dadi (Corinne): 63020 Corthouts (L.): 60725 Daeleman (Paul): 63110 Cortjaens (Wolfgang): 61980, 62044, Daelemans (B.): 61910 62045, 63562 Daelman (Marcel): 62296 Cosijns (Ludo): 62206 Daelman (Walter): 62186 Cosyns (Etienne): 62872 Daems (Simonne): 63077 Cote (Antoine): 61198 Daenen (Julien): 60584 Coucke (J.): 62119 Daenens (Lieven): 60350 Coun (Theo): 61963 Daman (Piet): 63226 Coura (G.): 60720, 61386, 61420 Dambruyne (Johan): 61670, 62873, 63732 Courcelle (Patrice): 62022, 62023 Damen (Mario): 61113, 61442 Courcelles (Yvonne): 62776 Daneels (Axel): 63448 Courtois (Luc): 62753 Daniels (Jan H.J.): 61985 Couttenier (Maarten): 62777, 63532 Dankers (Tim): 61986 Couttenier (Piet): 63708 Danneels (Trees): 63317 Couvreur (Manuel): 61967 Danval (Marc): 63483 Couvreur (Olivier): 63172 Dardenne (Willy): 61018 Couvreur (Pierre): 62019 Darmon (Claude): 63464 Craye (Jozef): 61725, 61726, 61727, Das (Fons): 63270 61728, 63245 Dasnoy (Philippe): 63608 Cremades (Fernando Checa): 61945 Dassen (Patrick): 61981 Crick (E.): 61774 Dauchy (Serge): 61570 Crinon (Pierre): 61241 David (Johan): 60731 Croiset (Sophie): 61843 Davis (Fernande K.): 62336 Crols (Frans): 62820 Day (David A.): 63752 Crombez (K.): 60405 De Backer (Tim): 61538 Croon (Gerry): 61210 de Baere (Guido): 60669, 61199, 61200 Crouzet-Pavan (Élisabeth): 60558 De Baets (August): 60830 Crowin (Ingrid): 62834 De Baets (Peter): 60422, 60484, 61779, Crunelle (Marc): 63513 61812 Culot (André): 61729 De Becker (J.): 61578 Culot (Jean-Marie): 61488 de Becker (Quentin): 62791 Culot (Maurice): 63613 De Bernardy de Sigoyer (S.): 61405 Cuppens (Gerd J.): 62261 De Beul (Joris): 60602 Cuppens (Johan): 62788 de Bie (Annelies): 61744 Cupperi (Walter): 60856 De Blieck (Marcel): 63356 Cursente (Benoît): 61114 De Bock (Jozefien):63021 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 217*

De Boeck (Filip): 62778 de Graeve (Peter): 62514 De Boeck (Guy): 62622 De Grieck (P.-J.): 61389 De Bondt (F.): 62866 De Grijse (Victor-Hugo): 62846 De Bondt (Louis): 62195 De Groof (Roel): 62503, 62504, 62505, De Bont (Raf): 60640, 63180, 63533, 62804 63534, 63540 De Groote (Koen): 61322 de Borchgrave (Christian): 63632 De Groote (N.): 63137 De Bouw (Michael): 63646 de Gryse (Ludovic): 60535 De Braekeleir (Catherine): 62632 De Gunsch (Ann): 60942 De Brauwer (Jozef): 62205 De Haan (A.): 60796, 60797 De Bruyn (O.): 60854 de Harlez de Deulin (Nathalie): 60857, de Bruyn (Tom): 62795 60858, 60858, 60860 de Burlet (V.): 60831 de Hemptinne (Thérèse): 60642 De Caigny (S.): 63659 de Hennin de Boussu Walcourt (Philippe De Caigny (Sofie): 63649, 63121bis Robert): 61783 de Callatay (François): 60406 De Herdt (René): 60585, 62921, 62980 De Caluwé (C.): 60687 De Hesselle (Jean): 61042, 63563 De Ceuninck (Koenraad): 62511, 62539 De Jaeck (Herlinde): 60861 De Chou (Freddy): 63246, 63247, De Jaegher (Laetitia): 63137, 63224 63248, 63249, 63250 de Jong (Leen): 63593, 60337 De Clerck (Daniël): 62010 De Jonge (Arnold): 63379 De Clerck (Jan C.A.): 61683, 62979 de Jonge (Krista): 61472 De Clerck (Josée): 62565, 62601 De Jonge (Ralf): 62394, 62401 De Clerck (Karel): 62418, 62692, de Jongh (Eddy): 60572 63427, 63463 De Jongh (L.): 62875 De Clercq (René): 63001, 63002 De Jonghe (Jeroom): 60952 De Clippel (Karolien): 61878 De Kegel (Joris): 62659 De Cnop (Marc): 60435 De Keukeleire (Erik): 62956, 63514 De Cock (A.): 63316 De Keulenaer (Paul) e.a. : 63070 De Cock (J.): 63182 De Keyser (Isabelle): 62201 De Cocker (Frederik): 62874 De Keyzer (L.): 60670 De Cocker (N.): 60826 De Keyzer (Laurens): 63541, 63586 De Coninck (Herman): 63496 de Kok (Harry): 60671, 62618 De Coninck (Rik): 62566, 62710 De Kooning (M.): 63620 de Coorebyter (Vincent): 62540, 62550 De Kooning (Mil): 62902, 63633, 63634 de Corswarem (P.): 62217 De Laere (Robert): 62858 De Coster (Annie): 60379, 63776 De Laey (Paul): 63358 de Coster (Anuschka): 60278, 60279, De Landtsheer (Christ’l): 62541, 62544 60554 De Landtsheer (Jeanine): 61161 de Croës (Catherine): 63584 De Lange (Sylvain): 60809, 61045 De Decker (Cynrik): 62960 De Lille (Gilbert): 62831 De Decker (Petra): 61699 De Longueville (S.): 61345, 61353, De Dijn (Clemens Guido): 60875 61405, 61354 De Dijn (Jean-Marie): 60641 De Loore (Paul): 60475 De Doncker (J.): 62166 De Loose (Mimi): 63264 De Geest (François): 62628bis De Loose (Willy): 63251 De Geest (J.): 63585 De Lust (Robert): 60833 De Gennaro (Rosanna): 61868 De Maegd (Chris): 60721 De Ghellinck (Bénédicte): 61182,: De Maesschalck (Edward): 61443 61182bis De Maeyer (Jan): 60654, 61980, 62045, De Ghewiet (George): 61570 63307, 63391, 63564, 63571, 63614, De Graeve (Jan-Paul): 63005 63647 218* Bibliografie van de Geschiedenis van België de Maeyer (Philippe): 60456 De Rouck (Jean-Pierre) : 62203 De Maeyer (Steve): 62984 De Rubbel (Gérard): 62249 de Marneffe (Arlette): 61437 De Ruysscher (Dave): 61555, 61614 De Mayer (Marc): 61717 De Ruyt (Claire): 60529 De Mecheleer (Lieve): 60271, 60291, De Ryck (Luc) e.a. : 63630 60292 De Rynck (Filip): 62501 De Meester (Etienne): 60625 De Rynck (Patrick): 60374, 60375, 60383, de Meester (Jan): 60410, 60518, 60657, 60673 61579,61692 de Sadeleer (Fabienne): 63211, 62773 De Meester (Johan): 60745 De Schacht (M.): 63178 De Metsenaere (Machteld): 62488 De Schaepdrijver (Sophie): 60551, 60552, De Meulder (Bruno): 62802 60603, 62056, 62062, 62063, 62094, De Meulemeester (J.): 61367 62159, 63207 De Meulemeester (Jean Luc): 61070 de Schepper (Marcus): 61932, 63734, De Mey (Gerda): 61530 63735, 60286 De Mey (Jan): 60672, 62496 De Schryver (Freddy): 60953, 63682 De Mey (L.): 61020 de Sélys (Elodie): 62635 De Mey (Peter): 63331, 61638 de Smaele (Henk): 60644, 62515, De Meyer (Gust): 62633 62636,63141 De Meyer (R.): 63659, 63661 De Smedt (M.): 60803 De Meyer (Ronald Emiel): 63291 De Smet (Lucien): 61270 de Meyer (Ronny): 63633, 63634 De Smet (Marjan): 60909 De Mol (Gaston): 62958 De Smet (Sylvie): 60322, 62925, 63121, De Moor (Martina): 60722 63252, 63232 De Moor (Romain): 63129 De Smet (William): 60834, 60835 de Mûelenaere (Nel): 62061 De Smul (Roger): 63515 De Mulder (Brigitte): 62634 De Stoop (Chris): 63269 de Munck (Bert): 60338, 61575, 61667, De Sutter (Bart): 62645 61942, 63561, 63769 De Sutter (Prosper): 63272 De Neef (Geert): 60500, 60501 De Swert (Marleen): 63446 De Niel (Paul): 61608 de Telder (Robert): 62247 De Nil (Bart): 60576, 63145 De Temmerman (Ludwig): 62848, 63449 De Paepe (Jan): 61065 De Tier (Veronique): 60480 De Paepe (Timothy): 61824 De Tollenaere (Félicien): 60463 De Paermentier (Els): 61147, 61284 De Tollenaere (H.A.O.): 60463 De Palmenaer (Els): 60351 de Trazegnies (Olivier): 61381, 61437 de Pange (Isabelle): 61017, 61061 De Vleesschauwer (Marc): 61741 De Pauw (Tineke): 60470, 60480 De Vliegher (Luc),: 62683 De Pillecyn (Jurgen): 63728 De Vogelaer (Gunther): 60467 de Potter (Céline): 62754 De Vooght (Danielle): 63146, 63147, De Pourcq (Ingrid): 60373 63148 De Pryck (Mieke): 60810 de Voogt (Joris): 62400 De Raadt (Jean-Théodore): 61044 De Vos (Achiel): 60485, 61842 de Ren (Leo): 63764 De Vos (Elise): 63130 De Reu (Pieter): 60293 De Vriendt (Omer): 62174, 62936 De Ridder (E.): 62808 De Vries (André): 60739 De Ridder (Martina): 63049, 62675, de Vries (Annette): 61804 63195 de Vries (Philippe): 62541, 62544 De Ridder (Philippe): 62132 De Vroede (Erik): 61707 de Ridder-Symoens (Hilde): 61594 De Vuyst (Julien): 60771, 61610, 61788 De Ro (Jacques): 62867, 63094, 63579 De Vuyst (Paul): 60811, 60818, 60819, de Rock (Jelle): 61274 63109, 63117 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 219*

De Wael (Jos): 62920 Decrits (Marc): 61556, 61719, 62346 De Waele (E.): 60888 Decrock (Stefaan): 62110 De Waele (S.): 60836 Decru (Michel): 62171 de Waha (Michel): 60744, 61718 Decuypere (Dirk): 62124, 62241 De Wever (Bart): 62551 Dedobbeleer (Willem): 62647, 62181 De Wever (Bruno): 62316, 62317, Deferme (Jo): 63111, 63307, 63647 62318, 62319, 62344, 62581, 62582, Defernez (A.): 60837, 60838, 61334 62589, 62590, 62597, 62676, 62677 Defloor (Toon): 60358 De Wilde (Jan): 63754 Defossé (Fernand): 62373 De Wilde (Johan R.J.): 62120 Defrance (Olivier): 62392 De Wilde-Kennivé (Dora): 60411 Degadt (J.),: 63210 De Win (Paul): 60674, 61444, 61489 Degezelle (Antoon): 62177 De Wit (Marcel): 62937 Degrande (Valentin): 60513 De Witte (Hubert): 60586, 61254 Degroote (Koenraad): 63451, 63576 De Witte (Jozef): 63022 Degryse (Herman): 63183 De Wolf (Gilbert): 62522, 63181 Deguffroy (José): 63100 De Wolf (K.): 61298 Dehaeck (Sigrid): 60900, 62828 de Woot de Trixhe (Paul): 60436 Dehon (D.): 60998, 61909 De Zutter (C.): 62005, 62849 Dehove (Pierre): 60390, 61330 Deauville (Max): 62075 Dehuisser (A.): 60457 Debaeke (Siegfried): 62121, 62122, Dejardin (Valérie): 61042, 63563 62123 Dekens (Evelien): 63149 Debaenst (Bruno): 60685, 63061 Dekker (L.): 61111 Debbaut (Ronny): 60768, 60772, 60773 Dekkers (T.): 62591 Debergh (Gwennie): 63394 Del Nero (Valerio): 61813 Debergh (Jacques): 63572 Delaere (Mark): 63743 Debersaques (Lucien): 60585, 62921 Delaey (Benoît): 61300 Deblauwe (Nele): 62646 Delage (Agnès): 61945 Deblauwe (Rik): 62454 Delahaye (Veerle): 61512 Debonne (Vincent): 61299, 61307 Delaissé (Eric): 61126, 61196 Debrabandere (Frans): 60711 Delaissé (Marie-Guylaine): 60876 Debrauwere (Julie): 63149 Delande (J.-P.): 61395 Debray (France): 62897 Delange (Bernard): 61014 Debrouwere (Jacques): 63516 Delanghe (Hugo): 62727 Debrouwere (Michel): 63450 Delattre (Marie-Blanche): 60587 Debruyne (Emmanuel): 62160, 62337, Delaunois-Pierson (Yvette): 63454 62338 Delbroek (Bart): 63023 Decat (Frank): 62749 Delcorde (Raoul): 62746 Decavele (Johan): 61224, 61639, 63291 Deleersnijder (Henri): 62403, 62404 Deceulaer (Harald): 60301, 61571, Deleu (Hanne): 61695 62440 Delforge (Paul): 62694 Deceuninck (André): 62468 Delfosse (Annick): 61777 Decharneux (Philippe): 60905 Delfosse (Jan): 62555 Deckers (P.): 60280 Delhaye (Willy): 61019, 61065 Declerck (Annie): 63317 Deligne (Chloé): 60744, 62898 Declerck (Leo): 63332, 63335 Delmaire (Bernard): 60801 Declercq (B.): 62755 Delmarcel (Guy): 61323 Declercq (Georges): 61255 Delmer (Françoise): 62469 Declercq (Rudolf): 63222 Delmoitie (Koen): 61580 Decorte (L.): 63699, 60675 Delmotte (F.): 62543 Decourty (Willy): 62637 Delplancq (Thierry): 63179 Decraene (E.): 61705 Delruelle (Edouard): 63022 220* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Delsaerdt (André): 62034 Denys (Catherine): 61499 Delsaerdt (Pierre): 63739, 63742 Denys (Franz): 61994 Delsaux (Olivier): 60384, 60390 Denys (René): 61188 Delsemme (Paul): 63525 Déom (Jacques): 60273 Delsemme (Serge): 60858, 60859, Depaepe (Luc): 63317 60860 Depaepe (Marc): 60530, 60733, 63411, Delville (Jean-Pierre): 60541, 61368 63412, 63443, 63445, 63542 Delvingt (Anne): 60352, 60376 Depauw (Claude): 60658, 61720, 62170, Delwit (Pascal): 62527, 62532, 62543, 62179, 62203, 62090ter 62583, 62600, 62602, 62607, 63024 Depauw (Liesbet): 63503 Demarcq (René): 60423 Depla (Willem): 62535 Demaret (Nathalie): 60380 Deploige (Jeroen): 61119, 61256 Demarrez (Ines): 61745 Depoorter (Christiaan): 62127 Demars-Sion (Véronique): 61570 Depoorter (Matthias): 60353, 61879 Demart (Sarah): 63025 Depovere (Paul): 60630 Demecheleer (André): 62999, 63067 Depret (Julien): 61513 Demerre (Guido): 63225 Deprez (P.): 60774 Demeter (Stéphane): 61102, 61182, Depuydt (Els): 63716 61425, 61182bis Depuydt (K.): 60973 Demeulenaere (Frederik): 61512 Derde (Willem): 62823 Demey (Thierry): 62938 Derez (Mark): 63174 Demeyer (Marc): 62724 Derez (Noël): 61036 Demoité (Pierre): 62748 Derks (Sebastiaan C.): 60643 Demonty (Bernard): 62663 Derolez (Albert E.R.): 60385 Demoor (Marysa): 63700, 60554 Deroubaix (Jean): 62185 Demoor (Martina): 60614 Deruyttere (Michel): 61684 Demorest (Michel): 60417 Derville (Alain): 60801 Demotz (Bernard): 61085 Derwael (Joachim): 62828, 62876 Demoulin (Bruno): 60542, 61955 Descamps (Didier): 60502 Demoustiez (Christelle): 63482 Descamps (Pol T.): 62876 Demuynck (Bart): 60377 Deschamps (E.): 62756 Demyttenaere (Bart): 63285 Deschouwer (Kris): 62536, 62537, 62605 den Hollander (Marijke): 63159 Deseijn (Guido): 63131 Denaeghel (Jeroen): 63173 Deseure (Brecht): 61676, 61708 Dendooven (Dominiek): 62082, 62083, Desfossés (Y.): 62091 62084 Desimpelaere (Nele): 62854 Deneckere (Bernard): 62125 Desmet (J.): 60795 Deneckere (Gita): 60551, 60552, 60580, Desmet (Jules): 60437 60604, 62046, 62383, 62899, 63349, Desmet (Juul): 62297, 62523 63367 Desmet (Lieve): 63503 Deneef (Roger): 60861, 60862, 60863, Desmette (Philippe): 60559, 60723, 63160 61767, 61933, 63286 Denewet (Lieven): 60812, 60813 Desmyter (F.): 62959 Deneweth (Heidi): 61626 Desplenter (Youri): 61166, 61753, 61833 Dengis (Jean-Luc): 60407 Despriet (Philippe): 61052, 61421, 61514, Denis (Carine): 63485 61515, 61516 Denissen (F.): 60788 Desreumaux (John): 62060, 62128 Denoël (Sophie): 60563, 61153, 61341, Desselas (Stephane): 63191 61972 Desseyn (J.): 63178 Denoncin (Magali): 62469, 62509 Dessouroux (Christian): 60744, 63208, Denoulet (Willy): 62126 63212 Denuit (Désiré): 63253 Destexhe (Alain): 62678 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 221*

Destexhe (G.): 61077 Dierickx (Fons): 60508, 63078, 63452 Detant (Fernand): 60810 Dierkens (Alain): 60543, 61071, 61078, Detry (Philippe-Edgar): 62926 61117, 61141, 61337 Develtere (Frank): 60775 Dillen (Jean): 62272 Deventer (L.): 61632 Dinet-Lecomte (Marie-Claude): 60560 Deventer (W.): 63486 Dingens (Yves): 63229 Devillez (Virginie): 62900 Diser (Lydia): 63487, 63488 Devisch (Noël): 62974 Dobbelaere (Jozef): 63221 Devogelaere (Etienne): 63497 Dobbelaere (Michel): 60323 Devolder (Kathleen): 62232, 62470, Dockx (Ivan): 62722 62471 Docquier (Gilles): 60356, 60357, 61473, Devoldere (Luc): 63717 61475 Devoldere (Wilfried): 61549, 60333, Dodion (Maurice): 63255 60438, 62015 Dolphin (Freddy): 61102 Devooght (Kristien): 60944, 60945 Doms (Alex): 61677 Devos (Carl): 62455, 62506, 62520, Doms (André): 63483 62539, 62542, 62552, 62592 Donche (Pieter Adriaan): 60355, 60396, Devos (Eric): 61049 60439, 61163, 61474, 62611 Devos (Isabelle): 61467, 61574, 61668, Donkers (A.): 63748 61669, 61700 Donnell (Clayton): 62129 Devos (Magda): 60485 Donnelly (Doris): 60577 Devos (Michel): 62170 Doperé (Frans): 60759, 61382 Devos (Patrick): 60901 Dräger (Paul): 61079 Devos (Rika): 62901, 62902 Draguet (Michel): 63720 Devos (Wannes): 62347 Draye (Greet): 63701, 63702, 63703, Devriese (Luc): 60506 63711 Devroe (An): 60354, 63050 Dreesen (R.): 60954 Devroey (Jean-Pierre): 61080, 61114, Drèze (Céline): 61777 63525 Driessen (Raymond): 60440 Dewaele (B.): 60974 Droixhe (Daniel): 61966 Deweer (J.-P.): 61046 Drouillon (Jos): 63470 Deweerdt (Antoon): 63745 Druez (Laurence): 60304, 60324, 61949, Dewez (Marie): 63224 61951, 61952, 61953, 61954, 62472, Dewier (Alain): 61037 63297 Dewilde (Jan): 60355 Dubié (Josy): 60578 Dewilde (M.): 61303 Dubois (Annie): 60502 Dewitte (Alfons): 61257, 61311 Dubois (Marc): 63131 Dhaene (Geert): 62214 Dubois (Sebastien): 60596, 62035, Dhaene (Julus Serafien): 62214 63704 Dhaeze-Van Ryssel (Luc): 62980 Dubray Charlotte): 60371 Dhanens (Piet): 62960 Dubuisson (Michel): 61685, 61689 Dhombres (Jean): 61805 Ducatteeuw (Etienne): 61014, 63450 Dhondt (Boudewijn): 63469 Duceppe-Lamarre (F.): 61271 Dhondt (Frederik): 61517 Duchêne (Georges): 60441 Dhondt (Pieter): 63419, 63420 Duchenne (Geneviève): 62757, 62758, Dhondt (Rik F.C.): 61247 63718 Di Campli (Flavio): 60928 Duchesne (Jean-Patrick): 62512 Diagre-Vanderpelen (Denis): 63535, Duerloo (Luc): 60394, 60397, 61490, 63536 61793, 61794 Díaz Padrón (M.): 61879bis Duez (Denis): 63026 Dickstein-Bernard (Claire: 61187 Dufort (G.): 63101 Diels (Ann): 61825 Dufour (Valérie): 63683, 63693 222* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Dujardin (Carine): 63363 Erauw (Willem): 62903 Dujardin (Laetitia): 62922 Ergo (Johan): 63489 Dujardin (Vincent): 60544, 62233, 63718 Erk (Jan): 62047 Duke (Alistair): 61754 Erreygers (Guido): 62410, 62832 Dumolyn (Jan): 60642, 60676, 61225, Ervynck (Gontran): 62200 61250, 61268, 61451, 61452, 61455 Etambala (Zana Aziza): 62779 Dumont (Paula): 63615 Etzkorn (Girard J.): 61287 Dumoulin (Michel): 60544, 62744, 62759 Evens (Fons): 62889 Dunne (John): 60618, 61701 Everaert (Danny): 61218, 61547, 61548 Duplouy (M.): 63650 Eyckmans (Peter): 62967 Duponcheel (Jean): 62298 Eyskens (Marc): 62419 Dupont (Anne): 60386, 60390 Fabri (Ria): 60378, 61902 Dupont (Christine A.): 62784, 62840, Fagel (Raymond): 61445 63062 Fahey (Michael): 63333 Dupont (Pierre-Paul): 63755 Falomir (Miguel): 61865 Dupont (Wannes): 60644, 63141, 63142 Falzone (Emmanuel): 61219 Dupre (Sven): 61636 Famerée (J.): 60577 Duquenne (Frédéric): 61539 Faniel (Jean): 62599 Duquenne (Xavier): 63664, 63665, 60839 Fantazzi (Charles Emmanuel): 61814, Duran (Manuel): 62733 61815 Durnez (Eric): 62869 Farasyn-Schepens (Gilberte): 60284 Durnez (Gaston): 63068 Faton (Louis): 60588 Durnez (Yves): 62356 Faucherre (Nicolas): 61630 Dury (Christian): 61384 Fauconnier (Albert): 60840 Dusausoit (Xavier): 60654, 63312 Fauquemberghe (Isabelle): 62064, 62203 Dusausoit (Yvan): 63200 Fautré (Martine): 63453 Dutry-Soinne (Clementine): 62345 Federinov (Bertrand): 60357, 61475 Duverger (Erik): 61946 Fergloute (Robert): 63433 Duvivier de Fortamps (Jean-Luc): 60519, Fernhout (Ellen): 60464 60520, 60748, 60749 Feron (Benoît): 60538 Duvosquel (Jean-Marie): 60744 Ferrad (Jean): 61974 Echevarría Bacigalupe (Miguel Angel): Fett (Annie): 61216 61518, 61519 Fexer (C.): 60890 Edelmayer (Friedrich): 60531, 61519 Feys (Daniel): 60955 Eeckhout (Tine): 61549 Feys (Torsten): 62890, 63036, 63051 Eerens (Jo): 63537 Fickers (Andres): 63490 Egghe (Leo): 61936 Fierens (Edouard): 62273 Ehlers (Caspar): 61369 Fiers (Stefaan): 62534 Eicher (Georges): 61591 Fievez (Victor): 60502 Eickmans (Heinz): 60532, 62665 Fillieux (Bernard): 60420 Elaut (Geertrui): 62080, 62227 Fillieux (Véronique): 62456 Elsen (J.): 60760 Finoulst (L.-A.): 60956 Elshout (Pieter): 62968 Firoud (Dib): 62019 Elstob (Peter): 62262 Fischer (Frans): 62357 Embach (Michael): 61363 Flammang (Véronique): 61332, 61333, Emmel (Fernand G.): 61595 61438 Emmerich (Klaus): 63494 Flanagan (Sabina): 61127 Emmery (Rien): 62384 Flasch (Kurt): 61204 Engelbrecht (Jörg): 60532, 60597, 61755 Fletcher (Jennifer): 61865 Engels (Emile): 62299 Flinker (Moses): 62358 Engels (Robin): 60776, 63651 Flock (Sarah): 60598, 62374, 62623 Enthoven (Victor): 61620 Floré (Freddy): 60358, 63122 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 223*

Flour (Els): 62711 Gennaro (R.): 63705 Fobelets (Sara): 62780 George (Edward V.): 61816 Foblets (Marie-Claire): 62674 George (Philippe): 60939 Follens (Norbert): 60841 Georges (Roland): 63347 Fosnasini (M.): 62508 Georges (Xavier): 61694 Foulon (Pierre-Jean): 60587 Gerits (Jan): 60680, 60681, 61033, 61730, Foulon (Roger): 63454 63434 Fraeters (Veerle): 61128 Germain (Jean): 61012 Fraiture (David): 63273 Germani (David): 62053 Francis (Paulus): 62612 Geurts (Andreas J.): 61164 Franck (Joseph): 60866 Geurts (Jacques): 61445 François (Aurore): 62161, 62457 Gevaert (Ferdinand): 60284, 60777 François (Luc): 60271, 60677, 60712, Gevers (Lieve): 62693 60284 Geysels (Jos): 62638 François (Pieter): 60271, 60284, 62006, Geysen (Stan): 62877 62624, 63380 Gheerardijn (Marc): 61232 François (Wim): 61830 Ghesquier Krajewski (Frédéric): 60763 Francotte (Auguste): 62842 Ghys (Thierry): 63128 Franke (Suzanne): 61294 Ghysels (V.): 63694 Franken (B.): 60915 Gielen (Denis): 63565 Franquien (Daniel): 62926 Gielis (Gert): 61756 Franssens (Lode): 62613 Gielis (Marcel): 61787 Franz (Norbert): 61696 Gijs (Chris): 63000 Fraser (David): 62231 Gilbert (Bernard): 61341 Frauture (Eddy): 62868 Gilet (Florence): 63395 Freckmann (Klaus): 60615 Gilissen (Pierre): 61968 Frère (Barbara): 63350 Gillain (S.): 62834 Freytag (A.): 63666 Gillisjans (M.): 60486 Fried (Johannes): 61081 Gils (Robert): 62734, 62735, 62736 Fritzen (Peter): 61850 Giordano (Rosario): 62781, 62782 Gadeyne (Guy): 60509 Giot (Fabrice): 61895 Gaier (Claude): 62842 Giry-Deloison (Charles): 61540 Galand (Michèle): 61468, 61500, 61501, Gniffke (Andreas): 61360 61628, 63213 Gobin (Marjorie): 62003 Gales (Bernardus P. A.): 63071 Goddeeris (Idesbald): 62745, 63027 Gallez (Marcel): 63164 Goddin (Philippe): 63501 Gantelet (Maréchal): 61520 Goderis (Jozef): 60408 Gantman (André): 63370 Godinas (Julie): 60957 Garcia-Frias Checa (Carmen): 61470 Godwin (Matthew): 62260 Garrigue (Marie): 60588 Goehring (Margaret L.): 60387 Gason (Pierre): 61978 Goeminne (Bart): 62530 Gaus (Helmut): 60737 Goeminne (Luc): 60496, 60497, 61581, Gautier (P.): 61847 61714, 61746, 63001, 63002 Gauvard (Claude): 60570 Goeminne (N.): 60280 Geeraerts (E.): 63673 Goergen (Jos): 62048 Geerts (Walter): 61864 Goessens-Dewez (Bénédicte): 60928 Geerts M. (ed.): 62065 Goffe (Jensma): 62664 Gehringer (Horst): 62750 Goffin (Benoît): 63171 Geirnaert (Dirk): 61212 Gola (Sabina): 63385 Geirnaert (Noël): 60533, 60678, 60679 Gommeren (C.): 63435 Gelorini (Vanessa): 61111 Gonzaléz (Enrique): 61820 Génicot (Luc-Francis): 60877 Gonzalo Sanchez-Molero (José Luis): 61934 224* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Goossens (C.): 62413, 63774 Guisset (Jacqueline): 60822, 61178 Goossens (Carine): 60325 Guldentops (Guy): 61129 Goossens (Luc): 60442 Gunst (Petra): 62507 Goossens (Miek): 60941, 60942, 60943, Günther (Kai-Henrik): 61251 60944, 60945, 60949 Gustot (Pierre): 61881 Goossens (Sylviane): 63764 Gutmacher (Sylvain): 62359 Göransson (Marie): 62599 Gysel (André): 62130 Goris (Jan-M.): 60984, 61922, 62188 Gysens (Steven): 61851 Gorter-Van Royen (Laetitia): 61476, Haag (Henri): 62751 61477 Hadermann-Misguich (Lydie): 60925 Gotovitch (José): 62244, 62339, 62574, Haeck (Tom): 62878, 62964 62575 Haeger (B.): 61903 Göttler (Christine): 61880 Haemers (Jelle): 60271, 60645, 61226, Goubert (Ko): 63764 61227, 61229 Goublomme (Alain): 60814 Haesenne-Peremans (Nicole): 60271 Gourdin-Decock (Christine): 62926 Halflants (Jacques en Pierre): 60743 Gouverneur (Michel): 62524 Halflants (Jacques): 60424 Gouvienne (Carine): 60372 Hallemans (Francis): 62195 Govaert (Serge): 62697, 62904 Hamburger (Jeffrey): 60462 Govaerts (Bert): 62799 Hamels (Jozef): 63175 Govaerts (Karel): 62458 Hance (Eric): 60873, 60874 Goy (Anne): 60587 Hanley (David): 62592 Graulich (Isabelle): 60842, 62512 Hannes (Juul): 63072 Graux (Alain): 60999 Hannick (Pierre): 60534, 62469 Greefs (Hilde): 60638, 62943, 63028 Hanselaer (Johan): 60286 Grepdon (Alfons): 63254 Hanus (Jord): 61633 Greve (Anke): 61453 Haoudy (Karima): 62835 Gribaumont (Gwennaëlle): 60940 Haquin (Emile): 62766 Griener (Pascal): 60590, 60591 Hardat (Philippe): 62614, 62857, 60843 Grieten (Stefaan): 63635 Harreld (Donald): 61599 Grignard (Alain): 63375 Harris (Jim): 61342 Grijp (Louis P.): 61162 Harrison (Stephan): 62264 Grimbérieux (Jean): 60905 Hart (Peter): 62131 Grimp (Louis Peter): 61915 Hartmann (S.): 60545 Groen (Petra): 61981 Hartoch (E.): 61411 Groenveld (Simon): 61502, 61748 Hasquin (Hervé): 60682, 61463, 61478 Grommen (Jos): 60581 Haumont (Patrick): 63170 Grootaers (Dominique): 63475 Hautermann (Eric): 62352 Grootaert (Hildegarde): 62920 Hayt (Franz): 60581 Grulois (Mathieu): 61335 Hebberecht (Patrick): 62459 Grüttemeier (Ralf): 63706 Hébrant (Valérie): 63029 Gubin (Eliane): 63065, 62885, 63063 Heck (Christian): 61252 Gueibe-Schmit (Georgette): 61591 Heene (Katrien): 60554 Guérit (Véronique): 60876 Heere (E.): 61852 Guerizoli (Rodrigo): 61288 Heerwegh (Dirk): 62531 Guignet (Philippe): 61106, 61465, Heinen (Ulrich): 61882 62886 Heinz (Andreas): 60917 Guilardian (David): 61008 Heirbaut (Dirk): 60646, 60647, 60683, Guillaume (Alain): 61422, 61423, 60684, 60685, 61220, 61221, 61222, 61424, 61425 62460, 62463, 62473 Guillaume (J.): 61072 Heirman (Michiel): 61900, 60946 Guillaume (Sylvie): 62825 Heirwegh (Jean-Jacques): 60744, 61621 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 225*

Hellinckx (B.): 63445 Hochbruck (W.): 62235, 62066 Hellinghausen (Georges): 61364 Hodapp (Chr.): 60549 Helsen (Ludo): 60673 Hoegaerts (J.): 62461 Helvetius (Anne-Marie): 61115, 61142 Hoegaerts (Josephine): 60516 Hemmerijckx (Rik): 62639, 62648 Hoffmann (Hartmut): 61390 Henderiks (Valentine): 61208 Hoffmann (Miriam J.): 61290 Hendrick (Aude): 62905 Hoffmann (Tobias): 61130 Hendrickx (Jean-Pierre): 60271 Hoflack (Marijke): 63406 Hendrickx (Willy): 61654, 61655 Holmes (Richard): 60740 Hendriks (V.): 61207 Holthof (Marc): 62892 Hendrikx (J.): 60784 Honnoré (Laurent): 60302, 62474 Henkens (Bregt): 60530, 63465 Hooft (Elise): 60943 Henn (Volker): 61093, 61262 Hoogewoud (F.J.): 62279 Hennaut (Eric): 63652 Hooghe (Filip): 61272 Henneau (Marie-Elisabeth): 60654, Hooghe (Marc): 62475 61960, 63309 Hoornaert (Geert): 61549, 62567, Henneghien (Charles): 60527 62568, 63112 , 63517 Hennuy (Christian): 63255 Hoorne (J.): 60280 Hénoumont (J.): 62885 Horemans (Jean-Marie): 62004 Henrard (D.): 61386 Hortal Munoz (José Eloy): 61503 Henrard (Denis): 61378 Hossey (Guido): 60534 Henrard (Nadine): 60561 Hossey (Jacqyes): 62090ter Henrotay (D.): 63132 Hoste (Stéphane): 63036 Herb (Guntram Henrik): 60599 Hosten (Jan): 61120 Hercot (C.): 60762 Houben (Birgit Francine): 61483 , 61545 Herman (F.): 63411, 63412 Houbrechts (David): 60975 Hermans (R.): 62906 Houssiau (Jean): 62915, 63113, 63123, Hérold (M.): 60988 63537, 63633, 63634 Herrebout (Els): 60294, 60305, 60306, Houtart (Jean-François): 60419 62049, 62771 Houtman (Erik): 61853 Herremans (D.): 61367, 61180 Houtman-De Smedt (Helma): 63413 Herteleer (Luk): 61028 Houyoux (Marcel): 62132 Hertmans (Stefan): 63496 Hoyois (Jean-Paul): 61479 Heus (Jozef): 60507, 61282 , 63684, Hoyos (Didier): 60858, 60859, 60860 63685, 63695 Huart (Eliane): 63031, 61731 Heuschen (Imelda): 60926 Huberman (Michael): 62893 Heyblom (J.): 63214 Hubrechtsen (Freddy): 63227 Heyde (Herbert): 61912 Hug (Stéphane): 61721 Heyerick (A.): 62895, 63455, 63456 Huijbrechts (F.): 62274 Heylen (Wim): 62421, 62434 Huijbrechts (Jan): 62036 Heymans (Maarten): 62168 Huizenga (Erwin): 61148 Heyneman (Christophe): 62414 Humbeeck (Kris): 63193, 63719 Heyninck (R.): 63566 Humblet (Patrick): 62455 Heyninckx (Rajesh): 62234 , 63287 Huylebroeck (Eddy): 62214 Heyns (Dirk): 63203 Huys (Eric): 60326, 60327, 60328, Heyrman (Peter): 60734, 60735, 62510, 60329, 60330 63030 Huys (Paul): 61557, 61686 Hiernaux (Luc): 63594 Huysentruyt (Robert): 60472 Hillewaert (Pierre): 63472 Igot (N.): 62411 Hilterman (R.): 62176 Imhof (Dirk): 61828 Hirai (Hiro): 61839 Indekeu (Bruno): 62149, 62939 Hiraux (Françoise): 63423 Indekeu (H.): 60545 226* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Ingberg (Henry): 63390 Jessenne (Jean-Pierre): 60600, 61114 Irsigler (Franz): 61094 Jezler-Hübner (Elke): 61448 Istasse (Cedric): 60724, 62001 Job (E.): 63653 Jacobs (A.): 60468, 60925 Jodogne (Pierre): 63256 Jacobs (D.): 62543 Johnson (Hugh): 62129 Jacobs (Davy): 63149 Jonckheere (Evelien): 63746 Jacobs (Jan): 61928 Jonckheere (Koenraad): 61862 Jacobs (Katrien): 63696 Jone (Simon): 62134 Jacobs (Kristof): 62133 Joos (Erwin): 62944 Jacobs (Marc) : 60576 Joppen (Luc): 61056 Jacqmin (Léon): 62725 Joppen (Ward): 61056 Jacquemin (Madeleine): 62375, 62422, Jord (Hanus): 61670 62423, 62441, 62442, 62443, 63104 Jordan (Erin): 61121 Jacques (A.): 62091 Jorion (Guy): 63020 Jacques (Catherine): 62712 Joris (André): 61379 Jacques (Michel-Armand): 60882 Joris (Freddy): 60688, 60689, 60927, Jadot (Pierre): 62856 60971, 60976 Jadot (René): 60686 Jorissen (Tine): 62360 Jaenen (M.): 63595 Joubaud (V.): 62135 Jagt (John W.M.): 63545 Jour (Jean): 61040 Jagt-Yazykova (Elena A.): 63545 Jourdain (Virginie): 62891, 62894 Jakobi (Rainer): 61338 Journée (W.): 61993 Jakobs (Hermann): 61370 Jous (Léon: 60443 Jammart (René Maurice): 60412 Julémont (Ghislaine): 62701 Jans (Paul): 61546 Jung (Anne): 62462 Janse (Antheun): 61113 Juwet (Tim): 63298 Jansen (René): 60778 Kaajan (H.J.Ph.G.): 61505 Jansoone (Roger): 62098, 63226 Kaanen-Vandenbulcke (Isabelle): 63052 Janssen (Erik): 62253 Kairis (Pierre-Yves): 60352, 61403 Janssen (H.): 61201 Kajdanski (Dimitri): 61000 Janssen (Roger): 60271, 60581 Kaplan (David H.): 60599 Janssens (F.): 60784 Kaplan (Michel): 61142 Janssens (Gustaaf): 60288, 61504, 61521, Karelse (D.): 62987 61522, 62752, 62760 Karlshausen (Robert): 62842 Janssens (Guy M.): 62027 Kasdi (Mohamed): 60763, 62002 Janssens (Guy): 60465 Keck (Gabriele): 61448 Janssens (Herman): 60388 Kelders (Ann): 63734, 63735 Janssens (J.): 60687 Kelecom (Jean): 60878 Janssens (Jeroen): 62037 Kellens (Martin): 60844 Janssens (Jozef D.): 61167 Kemel (Yvette): 60659 Janssens (Luc): 60592 Kempeneers (Paul T.C.): 60487, 60863, Janssens (Paul): 60546, 60618, 61491, 60958, 61582, 61583, 61987 61492, 61493, 61494, 61701 Kendall (Paul): 62136 Janssens (Ria): 62700 Kenis (Leo): 60631 Janssens (S.): 61678, 61883 Kennedy Grimsted (Patricia): 62279 Janssenswillen (Paul): 63436, 63437 Kennes (Hilde): 60862 Jappens (Ludo): 63504, 63518 Kerkhoff (Jacoba Antonia M.): 61480 Jaspers (Jürgen): 63418, 60547, 60745, Kerkhoff (Jacqueline): 61481, 61482 62898, 60744, 61009 Kerkhove (H.): 61267, 61854 Jaumain (Serge): 60547, 60744, 60745 Kervyn (Benoit): 63636 Javaux (Jean-Louis): 61012, 61732, 61795 Kesteloot (Chantal): 60551, 60552, Javeau (André): 62259 60605, 62275, 62280, 62569, 62695 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 227*

Kesteloot (S.): 62541 Kusters (Eva): 61512 Kesteloot (Soetkin): 62544 Kwanten (Godfried): 62426, 63414, Ketelaar (Eric): 62279, 60359 63438 Keygnaert (Frederik): 61073 L’homme (A.): 61050 King (James F.): 61343 Labar (Hugues) : 61012 King (Margot C.): 61144 Labbeke (Liesbeth): 63105 Kint (Johanna): 62907 Lachaert (Pieter Jan): 60331, 60492, Kir (Emir): 63615 61523, 61855, 61629, 61631 Kirby (Maurice): 62260 Lacour (Pierre-Yves): 62007 Kirkland-Ives (Mitzi): 61789 Laenen (Marc): 60894 Klaassen (L.): 63587 Laes (Erik): 62625 Klauser (Klaus-Dieter): 62376 Laffineur-Crépin (Marylène): 61368 Klein (Adam G.): 61884 Laga (P.): 60760 Klein (René): 60750 Lagae (Johan): 62783, 62784 Klima (Gyula): 61131 Lahaie (Olivier): 62104, 62138 Kloek (Wouter Th.): 61235 Lahouste (J.-P.): 61064 Kmec (Sonja): 60648 Laitem (Herman): 63175 Knaepen (John): 61060 Laleman (Marie Christine): 60282, Knapen (Luc): 60631 61304, 61305, 61426, 61641 Knevels (Jaak): 62300 Lallemand (Thierry): 63073 Knipschild (Harry): 63364 Lamarcq (Danny): 60316 Knotter (Ad.): 63034, 63032 Lamberigts (M.): 60577 Knust (Cornelia): 61885 Lamberigts (Mathijs): 63334, 63335 Knuts (Stijn): 63543 Lambert (Jacques): 61063 Kockerols (Carlo): 63190 Lambert (Véronique): 61285 Kockerols (Hadrien): 60425, 61362 Lamberts (Emiel): 60580, 62051, 63397 Kok (Govaert Chr.) : 60746 Lambiet (Thomas): 61962, 62038, Kok (Jan P.): 61886 62139 Koldeweij (Eloy F.): 60548, 60987 Lambotte (B.): 61391, 61427 Koll (Johannes): 62812 Lambotte (Bernard): 60926 Kölzer (Theo): 61371 Lambotte (J.): 62908 König-Pralong (Catherine): 61132 Lambrecht (D.): 61282 Koppen (Jimmy): 60549, 62518, 63368, Lambrecht (Eddy): 62140 63396, 63409 Lambrecht (Thijs): 61467, 61612, Korte (B.): 62066 61613, 61700, 61740 Kortlever (Yolande): 60592 Lambrechts-Augustijns (H.): 61747 Kostadinova (Guergana) : 60511 Lambrechts-Douillez (Jeannine): 61913 Koster (John): 61913 Lamine (Bénédicte): 60368 Koster (Margaret L.): 61295 Lamon (Luc): 63176 Kotek (Joël): 62050 Lampaert (Frans): 63654 Kozlowska (Marta): 62067 Lampaert (Roger): 62141, 62142 Kratz (Willi): 60418 Lams (Guido): 62218 Kren (Thomas): 60389 Lanckmans (Myriam): 60427 Kroll (Pierre): 62424 Landuyt (G.): 62030, 62715 Kromhout (Sander B.): 62029 Langen (Iris): 62823 Krumeich (Gerd): 62085, 62137 Langen (M.): 60795 Kuhk (A.): 62806 Langeweg (Serge): 63033, 63034 Kunkels (Elke): 63413 Langouche (Liesbeth): 63769 Kupper (Jean-Louis): 61368 Lanne (Emmanuel): 63336 Kurgan-van Hentenryk (Ginette): 60580, Lanneau (Catherine): 62248 62425 Lannoy (Danny): 63133, 63134, 63223 Kusman (David): 61100 Laoureux (Denis): 63720 228* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Latour (Jacques): 62301 Lemmens (Daniël): 62657 Latré (Bart): 62702, 63337 Lenaerts (Julie): 63764 Laudin (Gérard): 61969 Lengel (Edward G.): 62068 Lauerwald (Hannelore): 62361 Lensen (Jan): 62282 Laurent (G.): 60879 Lensen (Jean-Pierre): 61060 Laures (Eric): 62281 Lenssens (Nadine): 60768 Laureys (Godelieve): 62666 Leon (Maria): 60530 Lauriks (Leen): 63667 Léotard (Jean-Marc): 61378, 61386, Lauro (Amandine): 62773 61399 Lauwers (H.): 63445 Lépine (André): 60482, 60906, 60907, Lauwers (Kris): 60914 61584, 63003, 63257 Lavaert (Jan): 60426 Lepot (Laurent): 61341 Le Bailly de Tilleghem (S.): 60352, Lermyte (Jean-Marie): 60660 60360 Lernout (G.): 60458, 61988, 62660, Le Bon (Madeleine): 60959 62661 Leach (Norman): 62143 Leroy (Vincent): 62399, 62405 Lebailly (Emilie): 61438, 61453 Lesage (Annick): 62909 Lebe (Rachel): 63224 Lescure (Michel): 62825 Lebigue (Jean-Baptiste): 60379 Letellier (Cyriel): 61032 Leboutte (Serge): 62826 Leterme (Caroline): 61428 Lebrun (Jean-Claude): 60767, 61039, Leune (J.M.G.): 60997 61617, 61800, 62348, 63299 Levis (Eddy): 60779 Lechat (Jean-Marie): 60867, 63422 Leyman (Dirk): 63399 Leclercq (Joseph): 62953 Leys (Kathleen): 61831 Leclercq-Marx (Jacqueline): 60379, Leysen (Veerle): 63241 61168 Lhoas (P.): 63637 Lecocq (I.): 61395, 60529 Liagre (Guy): 60920, 63381, 63382, Lecours (André): 62042 63428 Lecuppre-Desjardin (Élodie): 60558, Libert (Marc): 63161 61446 Libert (Philippe): 63369 Leeflang (Micha): 61887 Liegeois (Philippe): 62822 Leemans (Annie): 62184 Liégeois (Sophie): 60563 Leemans (Marc): 62631 Liekens (Guy): 63439 Leenders (Harrie): 62761 Liekens (Ilse): 63676 Leenders (Karel): 60592 Lierneux (Pierre): 61989, 62039 Leenders (Kathleen): 62863 Liesen (Hugo): 60587 Leerssen (Joseph Theodoor): 63544 Liesens (Liliane): 63652 Leeuwenberg (H.L.): 61502, 61748 Liessens (Gerrit): 61286 Lefebvre (Ghislain): 63165 Lievens (E.): 60379 Lefebvre (Matthias): 60470, 60480 Lievens (H.): 61761 Lefèvre (Jean-Noël): 62444 Lievens (Sigried): 63700 Lefftz (Michel): 60529, 60925 , 63770 Lievois (Daniël): 61265, 61426, 61641 Legay (Marie-Laure): 61506 Limberger (Michael): 60716, 61445 , Legge (Jacky): 60427 61464, 61467, 61600, 61612, 61710 Lehouck (A.): 61308 Linters (Adriaan): 60802 Lehouck (Alexander): 61412 Locus (J.): 63351, 60514 Lejeune (Carlo): 62376 Lodewijckx (Edith): 63058 Lejune (Louis): 60534 Lodewijckx (Marc): 60725, 61407 Leloup (Geert): 60339, 62965, 62966, Logghe (Marc): 63767 62969, 62970, 63398, 63555, 63556 Logie (Jacques): 61550, 61996 Lemahieu (Marc): 61253 Lombaerde (Piet): 60378, 60992, 61897, Lemeunier (Albert): 60582, 60583 61898, 61904, 61905, 63196, 63197 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 229*

Lommen-Salden (Irma): 63053 Maes (David): 61275, 61733, 62513 Longue (Matthieu): 62393 Maes (Glenn): 63557 Lootens (B.): 63686 Maes (H.): 63756 Lootens (J.-M.): 62615 Maes (Herman): 60444, 60445, 63219, Lorenzi (Maurice): 61973 63457 Lorgnier (Jacques): 61558 Maes (Ivo): 62813,62814 Loriaux (Florence): 62700, 63400 Maes (Steven): 62117 Lory (Jacques): 63440 Maes (Yvan): 61323 Lottin (A.): 62927 Maes-De Wit (Yvan): 61947 Lottin (Alain): 61465, 61749 Magerman (Elke): 63519 Louagie (Jan): 62236, 62241 Magerman (G.): 60803 Louchez (Eddy): 60274, 63339 Magerman (Kristine): 61192 Louette (Robert): 62377 Magniette (Paul): 62841bis Louis (Nicolas): 61143 Magotteaux-Monier (Paul et Colette): Loutsch (Claude): 61808 60450 Louvet (Benjamin): 60423 Mahieu (Raymond G.W.): 63441 Lowagie (Hannes): 60271, 61233, 61258 Maillard-Luypaert (Monique): 60550, Lowagie (Jozef): 63258 60845, 61336bis, 61337, 61447 Lowies (Claire): 60412 Mairesse (François): 60361 Lowyck (Kristof): 62830 Majerus (Benoît): 60636, 60744, 61009, Loyen (Reginald): 62945, 63198 62052 Lucas (R.): 63500 Makken (B.): 60936 Lück (H.): 61222 Malaquias (Isabel): 61845 Ludmer (J.): 62549 Malegam (Jehangir Y.): 61122 Luneau (J.-F.): 63771 Malevez (A.): 61391 Luyckx (Marc): 63277 Malget (Jean): 63442 Luyckx (Tamara): 62476, 62477, 62478, Malo (Laurent): 60340 62479, 62480 Manet (Albert): 60581 Luyssaert (Jan): 61276, 62204 Manfroid (Stéphanie): 62703 Luyten (Dirk): 60271, 60726 Mangna (Michel): 60960 Luyten (Jo): 63318, 60307 Maquet (Julien): 60939, 61376 Luytens (Daniel-Charles): 62249 Maquet (Thierry): 61059 Luyx (José): 61068 Marbaix (Edgard): 62357 Lybeer (Rik): 62202 Marcélis (Anne-Dolorès): 60654, 63310 Lyna (Dries): 61615 Marchandisse (Alain): 61372 Lyon (Brice): 60690 Marchau (Jet): 63495 Lyons (Mary Ann): 61576 Marcil (Yamine): 61977 Lys (Jean): 62883 Maréchal (Christine): 60271 Maas (Jacques): 62320 Maréchal (Griet): 62593 MacDougall (Ian): 62016 Maréchal (Julien): 61679 Mack (Peter): 61817 Maréchal (Luc): 60928 Maclean (Alistair): 62409 Mareel (Samuel): 61458 Maclot (P.): 60413, 63655 Margue (Michel): 60648 Madalijns (Benny): 62576 Mariage (Florian): 60380 Maddens (Bart): 62534 Mariën (Louis): 62631 Maddens (Niklaas): 60691, 60692, Marin (Matthieu) : 62827 60780, 61320, 61507 Marneffe (Raoul): 61437 Maeck (Julie): 62362 Maroye (Marc): 62302, 62525, 62545 Maenen (Jean): 60402 Marquenne (Ilse): 62352 Maerten (Fabrice): 60693, 62340 Martens (Didier): 60352, 60376 Maertens (J.): 60982 Martens (Dirk): 60923 Maes (A.): 63638, 63656 Martens (Erik): 62946, 63505 230* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Martens (Hans): 63471 Mertens (Jozef): 60584 Martens (M.): 61411 Mertens (K.): 62217 Martens (Pieter): 61524, 61908 Mertens (Kamiel): 62172, 62223 Marti (Susan): 61448 Mertens (Line): 63649 Martinot (Lucien): 61404 Mertens (Myriam): 62556 Martyn (Georges): 60694, 60727, Mertens (Thom): 61125 61034, 62481, 62482, 62483 Mertens (W.): 61856 Marynissen (Ann): 60465 Mertens (Wenceslaus): 60553 Mascolo (Tony): 63482 Meskens (A.): 61899 Massart (Daniel): 62182 Meskens (Gaston): 62625 Massin (Veerle): 62457 Mestdagh (Bruno): 61062 Masuy (Christine): 62406 Mestdagh (Jurgen): 62827 Masy (P.): 61391 Metalidis (I.): 60280 Mathieu (C.): 61718 Metdepenningen (Marc): 63092 Mathijs (Pieter S.): 63707 Meteling (Wencke): 62144 Mattelaer (P.): 60815 Meulebrouck (Ludo): 62738 Matthijs (Edelhart): 63458 Meulebrouck (Roland): 63327 Matthijs (Koen): 63143 Meulemeester (Jean Luc): 61217, Matthijs (Michel): 62684, 63118 61671, 61877bis,61877 Matthyssen (Mieke): 63567 Meurer (Peter H.): 61850 Matz (Jean-Michel): 61115 Meurice (B.): 61344 Maurici Frades (Magdalena): 61213 Meuris (Patrick): 62126 Mayer Thurman (Christa C.): 60539 Meutermans (Jan): 61656, 61657, 61658 Mayeur (Ruben): 62341 Meyer (Ahlrich): 62283, 62284 McKendrick (Scot): 61315 Meyer (Mathieu): 61013 McKitterick (R.): 61082 Meyers (Norbert): 63114 Medaerts (Vital Hendrik): 63259 Meys (Marcel): 61734 Meers (Philippe): 63506 Michel (Joseph): 62427 Meerschaert (L.): 61111 Michelli (C.): 61889 Meert (Caroline): 61687 Michiels (Karel): 62603 Meeus (Hubert): 60286 Michielsen (Joeri N. M. E.): 62465 Meeus (Wil): 63413 Middlebrook (Martin): 62145 Meganck (Leen): 63131 Mignon (Nicolas): 62069 Meganck (M.): 63712,61422,61424,614 Mignot (P.): 60846, 61429 25,61423,63204 Mignot (Philippe): 60649 Meganck (Paul): 62022,62023 Migom (Serge): 60986, 63568, 63635 Meier (Petra): 62528 Miguel (Angel Melon): 61470 Meier zu Eissen (Hans): 62191 Mihail (Benoît): 60847 Meijer (Bert W.): 61235 Minke (Alfred): 60305, 60306, 61997, Meijns (Brigitte): 61133, 61134, 61408 63029 Meillander (Valérie): 60282 Minnen (Bart): 61796 Meinen (Insa): 62283, 62284, 62363, Mirguet (Françoise): 63423 62364 Miseur (Willem): 61659 Meire (M.): 61688 Moden (J.): 62864 Meirhaeghe (H.): 60446 Moens (Karel): 61914 Meirlaen (M.): 61844 Moeyaert (Cyriel): 61834 Menne (Gilbert): 60747, 60753 Moeykens (Sofie): 60941 Mercier-Lecharlier (Monique): 63352 Moïs (Christian): 63639 Merckx (Jean): 62870 Monballyu (Jos): 61551 Merle du Bourg (Alexis): 61888 Montens (Valérie): 60339, 60341, 63398 Mertens (Ad.): 63220 Monteyne (Germain): 61066 Mertens (Jacques): 61237, 61861, 62649 Monville (Jean-Marc): 61055 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 231*

Moors (Claude): 60287 Neven (Rik): 60742 Moors (Danique): 60308 Newman (Barbara): 61144 Mora-Dieu (Guillaume): 61401, 61957 Neyt: 61735 Moreau (Jean-Luc): 62910 Neyts (Ciska): 61768 Moreau (Odile): 60858, 60859, 60860 Nicolas (Jean-Marie): 61065 Moreau (Pierre): 63608 Niebes (Pierre-Jean): 61998, 62032 Morel (Nathalie): 63081 Niedermann (Christophe): 61495 Morelli (Anne): 60543, 62570, 62575, Nies (Stefan): 63029 62836, 63035, 63354 Niesen (Georges): 62184 Morias (Chris): 62146 Nieus (Jean-François): 61228 Morimoto (Yoshiki): 61112 Nihoul (Marcel): 63260 Morin (Frans): 62967 Nijhof (E.): 61201 Moris (Stéphanie): 61341 Nijssen (Rombout): 61559, 61560 Morisse (A.): 60362, 60848 Noël (André): 61916 Morselli (Raffaella): 61869 Noens (G.): 60280 Mortelmans (Jesse): 63418 Nolden (Reiner): 61363 Mosselmans (Bert): 62410 Nolf (Bertrand): 61585 Motmans (Kris): 63568 Notteboom (Bruno): 60358 Moulet (B): 61118 Notteboom (Hugo): 60695, 60781, Moulin (Claudine): 61360 60782, 60783, 61259, 61992, 62616 Moureau (André): 63281 Nouwen (Robert): 61070 Mout (Marianne E.): 61748 Nouwen (Wiel): 61532 Mout (Nicolette): 61596 Noyez (Elke): 63629 Mudimbe-Boyi (Elizabeth): 62782 Nuytemans (Michiel): 63478 Mulder (J.): 61111 Nuytten (D.): 62962 Muller (Jeffrey M.): 61790 Nuytten (Dieter): 60977 Müller (John): 61135 Nuytten (Jan): 63520 Müller (Jörn): 61130 Nys (C.): 63640 Müller (Werner): 62254 Nys (Karin): 61177 Munro (John H.): 61095 Nys (Liesbet): 60342, 60343, 63209, Munro (John): 61242 63401, 63426, 60343bis, 63402 Musin (Aude): 61331 Nys (W.): 61609, 63764 Musschoot (Dirk): 63054 O’Connor (Thomas): 61576, 61798 Muylaert-Gobert (Michel): 60498, Ochoa Brun (Miguel Angel): 61437 60843 Ockeley (Jaak): 60696, 60816, 62169, Muylle (Philippe): 63134 62985, 63319 Nagels (Carla): 62584 Oger (Cécile): 61972 Nahoé (Dominique): 60563 Olbrechts (Marvin): 60447, 61660, Namazova (Alla S.): 60606 61662 Nandrin (Jean-Pierre): 60565, 60637, Oliver (Judith H.): 61393 62449 Omonsky (Ute): 61913bis Napran (Laura): 61091 Ongena (Ophelia): 62040 Nash (Susie): 61342 Onghena (Sofie): 63148 Natale (Mauro): 60562 Onijn (A.): 60510 Naudts (Kris): 60741 Oost (Tony): 61299 Nauwelaerts (Mandy): 63036 Oosterholt (Jan): 63706 Neel (Carol): 61340 Op De Beeck (Bart): 60286 Nefors (Patrick): 62321 Opdekamp (G.): 63261 Neillands (Robin H.): 62263 Opsomer (Carmélia): 61406, 61978 Neuray (Brigitte): 60926, 61391, 61427 Opsomer (Joost): 62859 Neve (Philippe): 63459 Opsommer (Rik): 62483 Nevejans (Annelies): 63121, 63649 Orbie (J.): 62808 232* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Orec (Ljiljana): 62476, 62477, 62478, Perlich (B.): 61160 62479, 62480 Perret-Gentil (Y.): 62927 Orlent (M.J.M.): 63641 Persoons (Ernest): 60628, 60870 Orlent (Mireille): 63642 Petit (Jean-Luc): 60521, 61010 Osaer (Toon): 63332 Petitjean (Bernadette): 62484 Oussaint (Jacques): 60582, 60583 Petke (Wolfgang): 61370 Paeleman (Jolien): 60989 Pettiau (Hérold): 61356 Paesmans (Greta): 60862, 60863, 63160 Peytremann (E.): 61072 Paletscheck (S.): 62147, 62066 Philibert (Roger): 60898, 62739, 62740 Palm (Jos): 60662 Philippart (F.): 61689 Palmaerts (G.): 63569 Philippart (Frank): 62255 Pannier (Robert A.C.): 61848 Philippe (Léa): 61011 Panzer (Stephan): 60870 Piavaux (Mathieu): 60529 Papin (Kristof): 61016, 61268, 61561 Piceu (Tim): 61525, 61680 Pappens (Marcel): 63679 Pich (Roberto Hofmeister): 61149 Paquay (Isabelle): 61230, 61351 Pierret (Bernard): 62027 Paquay (J.): 62217 Pieters (Marcel): 60473 Paquay (Valentijn): 60403 Piette (Valérie): 60744, 62911, 62912 Paravicini (Werner): 61453 Pigière (F.): 61334 Paredes (C.): 60864 Pil (Lut): 60880 Paridaens (Etienne): 63304 Pilet (Jean-Benoît): 62527, 62554 Parmentier (Isabelle): 60713, 60758, 63224 Piot (Marcel): 60881, 61857 Parmentier (Jan): 61622 Piquet (Nathalie): 62285 Pasquasy (François): 62843, 62844 Pirard (F.): 61959 Passmore (David G.): 62264 Pirenne (Françoise): 60939 Pasteleurs (D.): 60457 Pirlot (Anne-Marie): 63613 Pattyn (Jean-Jacques): 62022, 62023 Pirlot (Vincent): 62435, 62466, 62469, Pauli (Walter): 62879, 63415 62484, 62485, 62497, 62498, 62509, Pauly (Michel): 60648, 61088, 61110, 62978, 63639 61366, 61360 Piron (Christophe): 62484, 63639 Pauwels (D.): 60849 Piront (J.): 60961 Pauwels (Hilde): 61873 Pirotte (Toussaint): 62837 Pauwels (Jan): 63734, 63735 Pirson (Paul): 62197 Pauwels (Rudy): 62585 Piryns (Piet): 63496 Pector (Michael): 62650 Plasman (Dominique): 62701 Peersman (Catharina): 60311,61317 Plasman (Robert): 63073 Peetermans (Frans): 62303, 62304 Platel (Marc): 62428 Peeters (Evert): 63097, 63098, 63142bis, Platiau (R.): 62981 63386 Pleij (Herman): 61086 Peeters (Jean Paul): 60404, 61101 Plennevaux (Michel): 61039, 61802 Peeters (N.): 61890 Plessers (Henri): 62795 Peeters (Natasja): 61863, 61870, 61891, Plessers (Ph.): 60784 63601, 63602, 63609 Plisnier (Flore): 62070, 62322, 62323, Peeters (P.): 63004 62435, 62445, 62498, 62497 Peeters (R.): 62928 Plisnier (René): 60661 Peiren (Luc): 62640, 62651, 62652 Plomteux (G.): 60993 Pelegrin (R.): 60725 Plouvier (Liliane): 61071 Péporté (Pit): 61358 Plumier (Nicole) : 60563 Périer-D’Ieteren (Catheline): 60582, Pluvinage (Gonzague): 60589, 62912 60583, 60590, 60591, 61208, 61871, Poelman (R.): 62219, 63278 61943 Poels (Vefie): 63105, 63115 Perkams (Matthias): 61130, 61205 Poettgens (Erika M.): 63387 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 233*

Poirier (J.): 63215 Raeymaekers (Dries): 61483 Poirier (Philippe) : 62583 Ragazzini (Luca): 61821 Poisson (J.-M.): 61367 Ramet (Patricia): 62352 Polato (F.): 63526 Rampelberg (Karel): 62999, 63067 Polfliet (Danny): 61001 Rappé (Guido): 62982 Polino (Marie-Noëlle): 62954 Raskin (Evrard): 62397 Pomiam (Krzysztov): 60590 Raspoet (Erik): 60626 Poncelet (Marc): 63538 Rau (D.): 60365 Pool (André): 60363 Rau (Jaak A.): 60850, 60884, 62861, Popoff (Michel): 61328 63747, 63759 Poppe (N.): 61906 Rawson (Andrew): 62265, 62266 Porteman (Karel): 61923 Raxhon (Philippe): 60580, 60650, Postema (Fokke): 62099 61991, 62020 Pouillard (Véronique): 60744, 62923 Ray (Lee): 62129 Poulain (Norbert): 63491 Rea (Andrea): 63024 Pourchasse (Pierrick): 61601 Recht (Roland): 60591, 61156,: 60590 Poussou (J.-P.): 62927 Redant (Gabriël): 60868 Prak (Maarten Roy): 60738 Reesing (Ingmar): 61155 Preneel (Arnold): 61586, 61577, 61587, Régis de la Haye: 61373 61588, 61589, 61590, 61769 Reichert (Winfried): 61100 Prevenier (Walter): 60728 Reijngoudt (Anton): 62100 Priem (Kurt): 63289, 63290 Reinert (François): 60823 Prilaux (G.): 62091 Reinstra (A.): 61175 Proot (Goran): 61935, 61936,: 61777 Remy (Remy): 62342 Prot (Frédéric): 61945 Renard (Marie-France): 60579 Provoost (Nele): 61653 Renier (Andre): 60434, 62841bis, 62940 Puissant (Jean): 60364, 60744, 63063, Renson (R.): 63163 63124 Renson (Roland): 63416 Pujo (Nathalie): 60931 Resseler (Karel): 62167 Purtle (Carol J.): 61296 Reusens (Jules): 62213 Put (Eddy): 60309, 60310, 60311, Revelard (Michel): 60511 60312, 61835, 61836, 61837 Reyerson (Kathryn L.): 61623 Puype (Jan): 62829 Reygel (Patrick): 63149 Pyck (Maurits): 60488 Reynaert (Herwig): 62501, 62511, Pycke (Jacques): 60313,: 60386, 60882, 62529, 62539, 62542 61336, 61770, 61797, 60390 Reynaert (Joris): 61318 Quadflieg (Peter M.): 62256 Reynders (Clem): 62986 Quaghebeur (Marc): 60579 Reynhout (Lucien): 60379 Quaghebeur (Roger): 62305 Reyskens (Rina): 62086 Quaghebeur (Toon): 63424 Rezsohàzy (André): 62411 Quaglia (L.): 62814 Ribbens (L.): 63435, 63748 Quairiaux (Yves): 61722, 62385 Riem (W.): 61064 Quewet (Jean) et (Léopold): 61002, Rihoux (Benoît): 62536, 62537 61029 Rillaerts (Stéphane): 62667 Quinet (Philippe): 63119, 63262, 63263 Ringoot (Frans): 62988 Quinet-De Saegher (Nadine): 63119, Rittersma (Rengenier): 61496 63262, 63263 Robensyn (Kim): 63507 Raben (Remco): 62772 Robert (Yves): 61562, 60903 Racine (Pierre): 61085 Robijns (L.): 61856, 60553 Radelet-de Grave (Patricia): 61805 Rochet (Bénédicte): 62449, 62486 Raemdonck (Henri): 60883 Rock (T.): 60545 Raes-Cuvelier (Marie-Louise): 62535 Rodolfi (Anna): 61136 234* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Rodriguez (Hernández): 61534 Ryckeboer (Hugo): 60480 Rodriguez Garcia (Magaly): 62815 Rycx (François): 63073 Roeges (Mathieu): 62334 Ryelandt (Joseph): 60448 Roegiers (Jan): 61822 Saerens (Lieven): 62324, 62365 Roegiers (Patrick): 62386 Saeys (Freddy): 63417 Roekens (Anne): 60729, 62243 Saeys (Frieda): 63700 Roelants (Nienke): 60514 Sägesser (C.): 63388, 62053 Roels (Geert): 62896 Saint-Denis (Alain): 61339 Roels (Leen): 63033, 63034, 63037, Salamagne (A.): 60865 63066 Salesse (Pascale): 63584 Rogiers (Filip): 62685 Salzmann (Jean-Pierre): 60574 Rognoni (M.S.): 62768 Samyn (Steven): 62417 Röling (Hugo): 60619 Sanders (Georges): 62025 Romain (Yve): 61709, 62148 Sanders (Luk): 62552 Rombauts (W.): 61563 Santamaria (Jean-Baptiste): 61454 Romijn (Peter): 62286 Santinelli (Emmanuelle): 60571 Rondeaux (Geneviève ) : 61466 Santy (Pieter): 60944, 60945 Ronsijn (Wouter): 63137 Sarlet (D.): 61430 Ronsse (S.): 63480 Sarrazin (Jean-Luc): 60555 Roobaert (Bernard): 60489 Sas (Bart): 63635 Roobaert (E.): 61672 Sas (Rita): 63232 , 63252 Roobrouck (Jan): 62975 Saunders (Tim): 62741 Rooms (G.): 63439 Sauwen (R.): 62961, 60344 Roos (Doeke D.): 62941 Savage (Reginald): 62821 Roose (P.): 61975 Savels (Marten): 62571 Roosens (Claude): 62746 Sax (Aline): 62325 Roosens (I.): 63403 Scaillet (Thierry): 62561 Rorive (Jean-Pierre): 60607, 60608, Scatena (Silvia): 63341 62913 Schaevers (Mark): 63166 Roselle (Dominique): 60600 Schaff (José): 63301 Rosen (J.): 61872 Schalley (G.),: 63302, 63642 Rosez. : 63220 Schamp (Wim): 62633 Ross (L.B.): 61459, 61460 Schandevyl (Eva): 62487, 62488, 63038, Rosseel (Jozef): 60899 63404 Roth (François): 60564 Scheepsma (Wybren): 60462 Roth (Ralf): 62954 Scheerens (Sven): 62307 Rotsaert (Koen): 63320 Scheerlinck (John): 63005 Rotsaert (Walther): 62769 Scheir (Olivier): 60946 Rotthoff-Kraus (Claudia): 61449 Schelkens (K.): 60577 Rouges (Mathieu): 62287 Schelkens (Karim): 63342 Rouha (Xavier): 62149 Schepers (Kees): 61169, 61314 Rousseaux (Xavier): 60565, 62237, Schiltz (Katelijne): 61976 62449 Schmidt (Martin): 62850, 63039 Routhier (Gilles): 63340 Schmuhl (Boje E. Hans): 61913bis Rubes (Jan): 60598 Schneider (Bernard): 63288 Rudy (Kathryn M.): 61099 Schoellen (M.): 60869 Ruelens (C.): 60798 Schoentjes (Pierre): 62071, 62072, Rummens (Mark): 62947 62073, 62074, 62075, 62076 Rutten (Jean): 60918 Scholliers (Peter): 60620, 62847, 63148, Rutten (Roger): 62306 63150 Ruttyn (Lien): 63764 Scholtes (Thierry): 60332, 61564, Ryckaert (Marc): 62378 62489, 62490, 62491, 63236 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 235*

Schoon (Edmond): 62011 Slaets (K.),: 63151 Schoonaert (Germain): 61838 Small (Graeme): 61461 Schoonbrodt (Rene): 63216 Smeets (L.): 63274 Schoonbroodt (Benoît): 63570 Smeets (M.): 60890 Schoonjans (Y.): 63616 Smet (Jerome): 63630 Schotte (Bart): 60503 Smets (K.): 63040 Schram (Laurence): 62352, 62367, Smets (L.): 60929 62368 Smets (Sandrine): 62379, 63601, 63602 Schreiber (Jean-Philippe): 60663 Smissaert (Emile): 63229 Schreurs (Eugen): 61161 Smit (Christine A.): 63162 Schreyers (L.): 60851 Smith (Digby): 62017 Schrijvers (A.): 62808 Smits-Veldt (Mieke B.): 61923 Schrijvers (N.): 60366 Smout (R.): 63521 Schrijvers (Peter): 62267 Snijders (Tjamke): 61145 Schrover (Maria Louise): 62989 Soen (Violet): 61715 Schuyten (Annelies): 60367 Soens (Tim): 60613, 60806, 61277, Schwarz (Brigide): 61197 61597 Scott (Christopher): 61526 Soetaert (P.): 61697 Scott (Jennifer Anne): 60345 Soete (Antoon): 62830 Scuto (Denis): 60651 Soetens (Claude): 63343 Seberechts (Frank): 62276, 62326 Somers (Marc): 63760 Seberechts (Luc): 62687 Sommer (Myriam): 62704 Segers (Mathieu): 62816 Sonmereyn (André-Charles): 62019 Segers (Willem): 63446 Sorgeloos (Claude): 60406 Segers (Yves): 62975 Soroka (Stuart): 63478 Sellink (Manfred): 61892 Sorrosal (Daniel): 62795 Semninckx (Julien): 62617 Sortor (Marci): 61096 Sente (François): 60312, 60319 Souffreau (Georges L.): 60804, 60811, Serck (L.): 60352 60817, 60818, 60819, 60820, 60821, Sergeys (Jacques): 60983 63460 Serkijn (Johan): 63164 Soupart (Auguste): 60450 Sermon (A.): 60916 Soupart (Sven): 63643, 63644 Seron (Carine): 63679 Sourbron (Marc): 60742 Serrien (Pieter): 62308 Soutmans (Philippe): 63430 Serroyen (Chris): 62631 Souvereyns (Geert): 61950 Seynaeve (Edgard): 60449 Soyez (Sébastien): 60295, 60296, 60334, Shadid (W.A.R.): 63376 62431, 62432, 62433 Shakeshaft (Éric): 61742 Speleers (Frans): 63497 Shawe-Taylor (Desmond): 60345 Spillebeen (Geert): 62150 Shea (Mary Lou): 61137 Stabel (Peter): 61097, 61107 Siebens (Herman): 63135 Staelens (G.): 61278 Siking (Louis): 61527 Staelens (R.): 61263 Silvertant (Jacquo): 61409 Stalpaert (Christel): 63409 Simon (Frank): 63411, 63412, 63443, Stas (An): 62366 63445, 63542 Steel (Raf): 63764 Simons (Walter): 61279 Steffens (Sven): 62845 Simpson (David): 61412 Stein (Robert): 61450 Sinaeve (Wouter): 62117 Steinberg (Maxime): 62352, 62367, Sinardet (Dave): 62533, 62668, 63476, 62368 63477 Stender (Detlef): 62851 Six (Caroline): 62429, 62430 Stephany (Pierre): 60609, 62914, 63092 Slabbaert (W.): 60785 Sterckx (G.): 60786 236* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Sterckx (Marjan): 63606 Syré (Christiane): 60594, 62852, 63041, Sterken (S.): 63616 63042 Steurbaut (Etienne): 63545 T’Hooft (Sigrid): 61917 Steurbaut (P.): 61426, 61641 T’Hooft (Wim): 62662 Stevens (A.): 63055 T’Kint (Sophie): 61004, 61181 Stevens (Fred): 62618 T’Sjoen (Y.): 63721 Stevens (Xavier): 61572 Taeldeman (Johan) : 60475 Stewart (Rebeca): 61312 Taks (M.): 63163 Steyaert (Kris) : 62027 Tallier (Georges): 60625 Steyvers (Kristof): 62511, 62527 Tallier (Pierre-Alain): 62626, 62435 Stijnen (Francis): 62618 Tallir (Georges): 60908 Stockman (Luc): 60485 Tamelander (Michael): 62021 Stockman (René): 63106 Taubert (Fritz): 62288 Stones (Alison M.): 61293 Tedeschi (P.): 62658 Stoops (G.): 61305 Tegenbos (Guy): 62499 Storm (E.): 63588 Teirlinck (Frank): 63365 Storme (Marcel): 62463 Teitelbaum (Viviane): 60627 Storms (Martijn) : 60592 Temmerman (Georges): 63095 Storms (Michaël): 60451 Temmerman (Martina): 63477 Stouthuysen (Patrick): 62552 Terrier (Didier): 62002 Stragier (Frederic): 60989 Tervoort (Frans): 60515 Strale (Joseph): 60843, 62614 Teske (Roland J.): 61289 Stranart (Anne-Marie): 60535 Teugels (Jef): 60983 Strauven (Frans): 63617, 63618, 63619 Teynaert (Herwig): 62527 Strebel (Bernhard): 62369 Theerens (Fons): 63134 Strivay (David): 61972 Theeten (Griet): 62076 Strobbe (Arnold): 60852 Theisen (Karl Heinrich): 61203 Strobbe (Maurice): 63233 Theuws (Frans): 61380 Stroobants (A.): 61937, 61938, 63749 Thevissen (Frank): 62633 Stroobants (B.): 63645 Thewes (Guy): 61484 Struye (Pierre-Paul): 60452 Thiel (Detlef): 61138 Stubbe (L.): 60787 Thielemans (Marie-Rose): 62412 Stuyck (Johan): 62907 Thielen (Charles): 61591 Stynen (Andreas): 61035 Thiemeyer (Guido): 62817 Suenens (Kristien): 60314, 63074, Thiers (L.): 60962 63310, 60654 Thiery (M.): 63546, 63547, 63548, Surdiacourt (Dirck): 62309, 62803 63549 Surmont (F.): 63411 Thijs (Alfons K.L.A.): 61792, 63405, Surmont (M.): 63412 63550, 61704, 63551 Sutch (Susie): 61920, 61927 Thiry (August): 62151 Sutter (Didier): 62862 Thoelen (A.): 61893 Suykens (H.): 62310, 61990 Thoen (Erik): 60613, 60638, 60806, Suykerbuyk (J.): 62871 60989, 61277, 61412 Suykerbuyk (R.): 62370 Thoen (Paul): 61809 Swanenberg (Jos): 60474 Thøfner (Margit): 61750 Swillen (Gerlinda): 62327 Thomas (Catherine): 61541 Swinnen (J.): 63753 Thomas (Heinz): 61359 Swyngedouw (Marc): 62530, 62531, Thomas (Rik): 62839 63024 Thomas (T.): 63603 Symoens (Bernard): 62101, 62626 Thomas (Werner): 61005, 61627 Symons (Thérèse): 62915, 63113, 63123 Thonon (Matthieu): 63679 Thonus (Joseph): 62257 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 237*

Thurion (Marie-Claude): 60368 Tshitungu Kongolo (Antoine): 62800 Thys (Marianne): 61873 Turbanti (Giovanni): 63345 Thys (Noémi): 60379 Tuyls (Martine): 60312 Tiedau (Ulrich): 62162 Tys (Dries): 60732, 60785 Tiels (Kathlijne): 63406 Tytgat (Samuel): 63020 Tigelaar (J.): 60652 Ulenaers (J.): 61282 Tihon-Kluczynski (Jeannine): 61060 Untermann (M.): 61157 Tijs (Rutger): 60459, 61900 Uyttendaele (Dirk): 60910 Tilkin (Françoise): 60575 Uyttenhove (Pieter): 60989 Tillie (Willy): 60476, 61552 Uyttersprot (Marc): 63264 Tillieux (Jean): 60453 Vaes (Vanessa): 61209 Tilly (Pierre): 62721, 62759 Vaesen (Joost): 63188 Tilman (Francis): 63475 Vaessen (John B.): 63687 Timmermans (Bert): 61771, 61810 Vaessen (Noël): 62387 Timmermans (F.): 61784 Vaidya (Anand): 61131 Tirez (Luc): 61736 Valcke (Tony): 62511,62539 Tiri (W.): 60885, 63321 Valembois (Victor): 62747 Tixhon (Axel): 60565, 61054, 62449, Valentino (Manuela): 60371 63430 Vallaey (Willy): 61801 Tixier (F.): 60379 Valvekens (P.): 60274 Todts (Herwig): 60369, 63589, 63596, Van Aalst (Pieter): 61021 63604 Van Accoleyen (Peter): 63322 Tolboom (H.J.): 61176 Van Ackeleyen (Yves): 63167 Tollebeek (Jo): 60551, 60552, 60610, Van Acker (J.): 62611 60611, 60633, 60697, 60698, 60699, Van Acker (Jan): 60355, 60677, 61057, 63425, 63426 61553, 61780,62716 Tollet (Annelies): 62653, 62654, 63152 Van Acker (Lucien): 62012 Tollet (Robert): 60766 Van Aert (Laura): 61637, 61602 Tondeur (Jean-Philippe): 62022, 62023 Van Alstein (Maarten): 62770 Tonglet (Benoit): 61350, 61385 van Anrooij (Wim): 60391 Top (Ivan): 63763 Van Baal (Anne Hilde): 63120 Top (Stefaan): 60522, 60523, 60714 Van Baelen (A.): 60280 Tops (G.): 63439 van Ballaer (B.): 60788 Tordoir (Joseph): 62973 Van Belle (Jean-Louis): 62855 Torrekens (Corinne): 63377 Van Belle (Ronald): 60428, 60429, Toumpsin-Dumont (Madeleine): 62785 61238, 63358 Tourneur (F.): 60970 Van Belleghem (Doenja): 63290 Tournoy (Gilbert): 61809 Van Bellingen (Stephan): 61431 Tousignant (Nathalie): 62916, 63217 van Bergen (Saskia): 60392 Toussaint (Jacques): 60566, 63279, van Berlo (Hellmuth): 60464 63668 Van Beylen (Jules): 62983 Touwen (Jeroen): 60653 Van Biesen (Fred): 62349, 62628 Tracy (James D.): 61818 Van Bockstaele (Geert): 60316, 60553, Traen (Fernand): 62948 60702, 61849, 63323, 60315 Treffler (Guido): 63344 Van Bos (M.): 63653 Triaille-Closset (C.): 60271 Van Bosstraeten (Pieter-Jan): 62572 Triest (Liesbet): 60480 Van Bosstraeten (Truus): 62163 Trio (Paul): 60355, 60700, 60701, van Boven (Maarten Willem): 61999 60909, 61319, 63741 Van Branteghem (Walter): 62171 Tripnaux (Eric): 62408 van Bree (Cornelis): 60466 Trommelmans (Wim): 63144 Van Broeckhoven (Greta): 60346 Trowbridge (Mark): 61291 238* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Van Bruaene (Anne Laure): 61467, Van de Venne (A.): 61413 61668, 61757, 61762, 61763, 61924, van de Vijver (Dirk): 63189; 63612 61925, 61926 Van de Vijver (Liesbeth): 63506 van Bruggen (Gerard): 62102 Van de Vijver (M.): 60280 Van Brussel (Marcel): 61606 Van de Voorde (E.): 61301; 63580 van Bruwaene (Anna-Laure): 61669, Van de Voorde (S.): 63659 61214 Van de Voorde (Véronique): 62203 Van Butsele (P.): 61772 Van de Woestijne (Paul): 60703; 60790; van Caenegem (Benoît): 60582, 60583 60791; 63064 Van Calster (Paul): 61873 Van den Abeele (Andries): 60393; Van Camp (Valeria): 61326 62000 van Campenhout (Frans): 62688 van den Berg (S.): 60776 Van Campenhout (Nico): 63043, 63577 van den Berg (Willem): 63708 Van Cauteren (Katharina): 61874 Van Den Berghe (Liesbeth): 62947 Van Cauwenbergh (George): 63235 van den Berghe (S.): 63044 Van Cleemput (Dirk): 62151 van den Boogard (Jac): 62380 Van Clemen (Sam): 60335, 62077 Van den Bossche (Geert): 61995 Van Cleven (Jean): 60834, 60835, 63658 van den Bossche (K.): 61170 Van Coppenolle (E.): 63137 Van Den Bossche (Karel): 61223 Van Craeyvelt (M.): 63766 van den Broeck (Julien): 62951 Van Dael (Bram): 62492 van den Broeke (Peter W.): 61076 Van Daele (Gaby): 61003 Van den Eede (Mattias): 62717 Van Daele (Henri): 63138 van den Eynde (G.): 61941 Van Daele (Jasmien): 62818, 62819 van den Hoek (Jos): 61200 Van Daele (Rik): 62413 Van den Mooter (J.): 60826 Van Dam (Denise): 63430 Van Den Neste (Evelyne): 61328 Van Damme (E.): 63522 Van den Wijngaert (Mark): 62388; van Damme (Guido): 63366 62499 van Damme (Ilja): 60800 van der Aa (Manu): 63722 Van Damme (M.): 62962 Van der Auwera (J.): 61611 Van de Casteele (Eric): 62553 Van der Auwera (J.): 61663 Van de Casteele (Jan): 62682 Van der Avert (Walter) : 63446 Van De Cauter (Guido): 63359 Van der Eycken (Johan): 62446, 63275, Van de Cruys (Marc): 60398, 60399, 60318 60400, 60401 Van der Eycken (M.): 61388 van de Kauter (Gerd): 62627 Van der Fraenen (Jan): 62207 Van de Kerckhove (H.): 62604 Van der Gullik (Ton): 60870 Van de Leur (L.): 60808 van der Heijden (Maria P.C.): 61819 Van de Maele (Romain John): 62865 Van Der Heyde (Roger): 60490 Van de Perre (C.): 63674 Van der Hulst (Marc): 62411 Van de Perre (Dirk): 60553, 60886, Van der Jeught (E.): 60978 63610 Van der Jeught (François): 61611, Van de Perre (Stijn): 63075, 63153 61661, 61662, 61663, 61773, 61781, Van de Putte (Bart): 63143 61785 Van de Putte (Maria): 63460 van der Krogt (Peter C. J.): 60460 Van de Sijpe (L.): 61961 van der Poel (César): 63498 Van de Sijpe (Luc): 60317; 60911; van der Sloot (Pierre): 61378 63642 Van der Speeten (Jozef): 62608 Van De Sompel (André): 63461 Van Der Stighelen (Katlijne): 60938, Van de Veire (Jozef): 60789 61875 Van de Velde (C.): 60352 van der Tuuk (Luit A.): 61087 Van de Velde (Carl): 61876bis van der Vorst (Joop): 60461 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 239* van der Vrecken (Julie): 62632 van Hecke (Steven): 62421, 62562 van der Wal (Marijke): 60466 Van Hee (Robrecht H.): 63670 Van der Wee (Herman): 60895, 61603, Van Hees (Ivo): 63761 62238, 62250, 60800bis Van Hees (Pieter): 60708bis van der Windt (Henny): 60638 Van Hemelryck (T.): 61172 Van Deun (P.): 61193 Van Herck (H.): 60896, 60897 Van Devyvere (Filip): 62152, 62192, Van Hofstraeten (Bram): 61565 62193, 62194 Van Honacker (Karin): 62476, 62477, Van Dijck (Leen): 63407 62478, 62479, 62480 Van Dijck (M.): 62519, 63552 Van Hoof (W.): 60347 Van Dijck (Maarten): 60654, 63074, Van Houdt (Toon): 60554 63311, 63312 Van Houwenhove (M.): 62312 Van Dijck (Wim): 62718 Van Hove (M.-L.): 60888 van Dixhoorn (Adriaan): 61927 Van Hove (Willy): 63181 van Doesburg (J.): 61414 Van Hyfte (Ivan): 63230 van Dongen (Jeske): 61161 Van Impe (Ellen): 63578, 63621 Van Doorne (Geert): 62920 Van Istendael (Geert): 61030 Van Doorne (Hans): 62920 Van Isterdael (Herman): 60308, 60316, Van Doorslaer (Rudi): 62328, 62289 60319, 61566 Van Driessche (Ignace): 60526 Van Isveldt (Rita): 61592 Van Duc (Nguyen): 62474 Van Keer (Koen): 62594 Van Durme (Luc): 60491, 60492, 61171 Van Keymeulen (Jacques): 60469, Van Duyvenboden (Georges): 63688 60470, 60471, 60480, 63418 Van Eeckenrode (Marie): 60313 Van Keymeulen (Karel): 63154 Van Eeckhoudt (Luc): 63607 van Koningsveld (P.S.): 63376 Van Eenoo (Romain): 60271 Van Laer (An-Katrien): 61497 Van Eenooghe (Frank): 62153 Van Langendonck (A.): 60974 Van Eessen (Arne): 61512 Van Langenhoven (Bart): 60913, 62189 Van Eetvelde (Robby): 62311 Van Leemput (L.): 61664 Van Eetvelde (Veerle): 60989 Van Leeuwen (Jacoba): 61260 Van Eetvelt (Karel): 62884 Van Liebergen (Leon): 61764 Van Eijck (Jan): 63355 Van Liedekerke (Maurits): 61716 Van Elsen (Frans): 63669 Van Lierde (Hans): 60602 Van Engeland (Dirk): 63523 van Lieshout (Maurice): 61313 Van Gelder (Klaas): 61467, 61508,: Van Linthout (Ine): 63510 61702 Van Loon (Carolien): 62335, 62547 van Gelder (Maartje): 61604 Van Loon (Jozef): 60481 Van Gerrewey (C.): 63620 van Luijk (Ruben B.): 61528 Van Gheluwe: 62152 Van Maanen (Aad): 63499 van Ginderachter (Maarten): 60655, Van Maldeghem (Alex): 63689 60730, 62054, 62664, 62824 van Marcke de Lummen (Annie): 61901 Van Goethem (Herman): 62329, 62389 Van Meirvenne (Marc): 61412 Van Gompel (W.): 62604 Van Mingroot (Erik): 61352 Van Gorp (Angelo): 60530 , 63411, Van Mol (Jean-Jacques): 61065 63412, 63443, 63542 van Mol (Véronique): 60587 Van Gurp (Gerard): 60764 Van Molle (Helena): 62976 Van Haecke (Lawrence): 62246 Van Neer (W.): 61334 Van Haeperen (Gerard): 60541 Van Neygen (Etienne): 63728 Van Hamme (G.): 62807 Van Osselaer (Tineke): 60624, 62705, Van Haute (Emilie): 62532, 62554, 63357 62602 van Oudheusden (Jan): 60990 Van Hauwermeiren (Paul): 60477 Van Outryve (Jacques): 62974 240* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Van Overstraeten (Gert): 62728 Vancolen (Paul): 62942 Van Paepeghem (Willy): 63264 Vancoppenolle (Chantal): 62493, 62878 Van Parys (Joris): 63723 Vancoppenolle (Ewald): 60659 Van Peteghem (Sylvia): 62896 Vandaele (Dries): 62493, 62500, 63527 van Praag (Yannick): 63211, 62577 Vandaele (Ronny): 61066 Van Praet (Carmen): 63690 Vandamme (Geert): 60948 Van Regenmortel (Eva): 62226 Vandamme (Idalie): 60919 Van Renterghem (Evelien): 60480 Vandamme (Ludo): 60704 Van Rhee (C.H.): 62463 Vande Winkel (Georges): 60283, 60553, Van Rompaey (L.): 63445 61858 van Rooyen (C.): 61415 Vande Winkel (Roel): 62680, 63508, van Rossem (Stijn): 60286, 61826 63509, 63510 Van Roy (M.): 60793 Vandebotermet (J.): 60493 Van Roy (Vincent): 61688, 61690 Vandebroek (Hannelore): 62290 Van Royen (Harry): 61159, 61177, Vandebroek (Marcella): 60533, 60679, 60757 60705 van Ruusbroec (Jan): 61200 Vandecandelaere (Hans): 61183 Van Ruymbeke (M.): 61416 Vandegehuchte (Carolien): 60890, Van Samang (Fabian): 62371 60963, 60964, 61432 Van San (Piet): 63462 Vandeghinste (Hendrik): 62860 Van Santvoort (L.): 63125, 63391, Vandeghinste (J.): 63079 63571 Vandegoor (G.): 62220 van Schie (Patrick): 62557 Vanden Abeele (M.): 63691 Van Schoor (Jacques): 60475 Vanden Abeele (Maarten): 63676 Van Sprang (Sabine): 61881 Vanden Bavière (Paul): 60706 Van Stappen (Marc): 63265 Vanden Berghe (Yvan): 60707 Van Steenbergen (Jo): 60528 Vanden Boer (Anneleen): 62696 Van Synghel (G.A.M.): 61189 Vanden Bosch (Hans): 62080, 62227, Van Trimpont (Marc): 62313, 62803 62494, 63082, 63083, 63084, 63085, van Tussenbroek (G.): 61417 63086, 63087, 63088, 63089, 63090 Van Tuyskensvelde (Sarah): 62287 Vanden Broecke (Steven): 61467, Van Velthoven (Harry): 62558, 62679, 61807, 61840, 61859 63409 Vanden Bussche (Jozef): 60628 van Vlaenderen (Patricia): 60947 vanden Daelen (Veerle): 63371, 63372, Van Wersch (L.): 61355 63373 van Wijnendaele (J.): 60889 Vanden Eynde (J.-L.): 60970 Van Wijnendaele (Jacques): 60454 Vandenabeele (Emiel): 63393 Van Wylick (C.): 60826 Vandenberg (V.): 61718 Van Wymeersch (Brigitte): 61777 Vandenberghe (B.): 61302 van Ypersele (Laurence): 62237, 62239, Vandenberghe (Henri): 60494 62395 Vandenberghe (Raf): 62880 van Yperzeele (Achille): 62104bis Vandenberghe (Roxane): 60480 van Zanden (Jan Luiten): 60722 Vandenberghe (Stefan): 61896 Van Zanten (Mieke): 60924 Vandenborre (H.): 60853 Vanacker (Daniel): 62559, 62560 Vandenbroeck (Paul): 60634 Vanacker (Luc): 62268 Vandenbroucke (Martijn): 62177, 62573, Vanagt (Sarah): 62792 62655, 63492 Vanbeselaere (Johan): 62268 Vandenbusche (Liselotte): 63709 Vanbossele (José): 61261, 61320 Vandenbussche (Bart): 60965, 61907, Vanbrabant (Katrien): 60731 63266 Vancauwenberghe (Maaike): 62748 Vandenbussche (Koenraad): 61529, Vanclooster (Dirk): 60593 63271 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 241*

Vandenbussche (Liselotte): 60554, Vanhaute (Eric): 63282 63493, 63724 Vanhecke (Eline): 62033 Vandenbussche (Richard): 63324 Vanhecke (J.): 63762 Vandenbussche (Robert): 62343 Vanholme (N.): 61433 Vandenbussche (Wim): 60708 Vanhoof (Frans): 61567 Vandencasteele (Sabine): 61466 Vanhoutryve (André): 61239 Vandendriessche (Greet): 62631 Vanhove (Ludo): 63234 Vandenplas (Dirk): 63325 Vankevelaer (Rik): 62086 Vandeputte (Omer): 60754 Vanlandschoot (Romain): 60621, 62690, vander Brugghen (Brigitte): 63615 63726, 63727 Vander Cruysen (Yves): 60524 Vanlandtschoote (Éric): 61743 Vander Linden (F.): 61266 Vanlangenakker (Ine): 62534 Vander Straeten (Jean-Pierre): 63733 Vanlangenakker (Inge): 62502 Vanderbeken (C.): 60794 Vanlommel (Dominik): 60902 Vanderborght (Christian): 60443 Vanmechelen (Raphaël): 61354 Vanderlinden (Jacques): 62786 Vanneste (Alex): 62149 Vandermaesen (Maurice): 60326, 60327, Vanneste (Luc): 63348 60328, 60329, 60330 Vanneste (Magda): 61026 Vandermarliere (Guido): 62977 Vanneste (Paul): 60949 Vandermeersch (Bernard): 61758 Vanneste (S.): 62881 Vandermeulen (Jan): 62216 Vannieuwenhuyse (Johan): 60297, 60709, Vandermotten (Christian): 60744, 62807 63406 Vanderpelen-Diagre (Cécile): 63750 Vannieuwenhuyze (Bram): 60989, 61006, Vanderputten (Steven): 61123, 61146, 61184, 61185 61374 Vannieuwenhuyze (Philip): 62183 Vanderstricht-Bultot (Monique): 60635 Vannoppen (Henri): 60512, 60794, 62930 Vandervennet (Martine): 62447 Vanobbergen (Bruno): 63069 Vandeveire (Jozef): 60485 Vanpaemel (Geert): 61806, 61860 Vandevelde (I.): 60457 Vanparys (Raoul): 63472 Vandevenne (Francis): 61026 Vanpoucke (S.): 61334 Vandevoorde (Hans): 62664, 62669, Vanroelen (J.): 61038 63186, 63710, 63725 Vansteenbrugge (H.): 60795 Vandevorst (K.): 63660 Vansteenwegen (B.): 62199 Vandewal (Steven): 60963, 60964 Vanthemsche (Guy): 60271, 62787, 62788, Vandewalle (André): 60533 62963 Vandeweyer (Luc): 62080, 62165, Vanthillo (C.): 60930 62227, 62595, 62596, 62670, 62681, Vanvolsem (Johan): 60495, 61027, 62929 62689 Vanvooren (Gerard): 60912 Vandeweyer (Maurice): 60525 Vanwelden (Martine): 61047 Vandewiele (André): 63772 Vanwelkenhuyzen (Jean): 62762 Vandewynckel (André): 62272 Vanwelkenhuyzen (Nadine): 61970 Vandommele (Jeroen): 61929 Vanwijnsberghe (Dominique): 60379, Vandormael (Herman): 62215, 63267, 60386, 60390, 63572 63304 Vanysacker (Dries): 60274, 60478, 61799, Vandromme (Antoon): 62619 63177 Vaneecloo (C.): 62508 Vanzavelberg (Godelieve): 60424 Vanfraechem (Stephan): 63198 Vassart (Maurice): 62612 Vangansbeke (Jeannick): 62057 Veeckman (Johan): 61190 Vangansbeke (Julien): 63280, 63303 Velghe (Dominique): 60765 Vangramberen (Victor): 61751 Velle (Karel): 60289, 60298, 60299, 63107, Vanhaecke (Luc): 62013 63108 Vanhaelewyn (Mathieu): 62714 Vendrix (Philippe): 61976 242* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Venken (Machteld): 63045 Vermoesen (Reinoud): 61605, 61634, Verbaeys (Nele): 63102 61744 Verbeek (A.): 62175 Vermote (Jochen): 62882, 62949, 63056 Verberckmoes (Johan): 60281, 61711, Vermote (Michel): 60297, 60414, 62251 63192 Vernaeve (Wilfried): 60283, 60553, Verbij-Schillings (Jeanne): 61931 61856 Verbist (Botho): 61229 Verreydt (Léon): 61051 Verboven (H.): 60796, 60797 Verschaffel (Tom): 61980, 62041, Verbraak (Gwendolyn): 61765 62045, 62055, 62917, 62918, 63391, Verbraeck (Y.): 60805 63571 Verbruggen (Christophe): 60638, 62708, Verscheure (Albert): 62187 62713, 63553, 63597, 63710, 63730 Verschilde (Marc): 61568 Vercammen (L.): 63305 Versluys (Roland): 63231 Verdée (J.): 61782 Verslype (L.): 61074, 61075 Verdonck (A.): 63661 Verspeurt (Veronique): 63743 Verdonck (Jan): 61530 Verstraelen (N.): 60891 Verdonk (H.): 61383 Verstraete (Jean): 62790 Verdoodt (Frans-Jos): 60580 Verstraete (Pieter Jan): 62586, 62610 Verdurmen (Inge): 60732 Verstraeten (A.): 62987 Verfaillie (Joke): 61512, 62831 Verstrepen (H.): 63306 Vergote (Bram): 61737 Verswijver (K.): 63661 Vergracht (P.): 61531 Verté (Roland): 61698 Verhaeghe (Frans): 60785 Vertommen (Sigrid): 62579 Verhelst (Dirk): 62154 Vertonghen (H.): 61774 Verhelst (Jan): 63528 Vervaeck (M.): 60892 Verhelst (Katrien): 62723 Vervaeke (Karel): 62719 Verhelst (Peter): 63496 Vervaet (Bert): 60966 Verheye (Staf): 60479, 60616, 60710, Vervenne (Alban): 61568 61240, 61248, 61791 Verwaest (Rik): 62164, 62330 Verheyen (P.): 62731 Viaene (Jacques): 62606 Verheylewegen (Leon): 60755 Viaene (Patrick): 62887 Verhoeven (Gerrit): 60271, 63731 Viaene (Vincent): 62763, 62793 Verhoeven (K.): 63622 Viane (Ronald): 60585, 62921 Verhoeven (Karel): 63676 Vignaux (Anne-Laure): 61874 Verhoeyen (Etienne): 62578 Vigneron (Sylvain): 61712 Verhulst (I.): 60836 Vincent (A.): 63218 Verleden (Frederik): 62414 Vincent (Florent): 62104bis Verlet (Dries): 62520, 62539, 62542 Vinois (Thierry): 60967 Verleyen (Wilfried): 61786, 63326 Vints (L.): 63511, 60500, 60501 Verlinde (Rik): 62686 Viron (Céline): 61466 Verlinden (Peter): 62789 Vlaeminck (Tom): 61512 Vermandere (Martine): 63076 Vliegenthart (Rens): 63479 Vermassen (Valérie): 61202 Vlieghe (Hans): 60370 Vermeer (G.): 61309 Vlieghe (J.-M.): 61739 Vermeeren (Bruno): 63406 Vloebergs (Francis): 60587 Vermeersch (Geert): 62156 Vloemans (Guido): 60914 Vermeir (René): 61084, 61498, 61508, Voltmer (Rita): 60656, 61681 61542, 61573, 61607, 61668, 61467 von Hoffmann (Viktoria): 63096 Vermeulen (Richard): 62314 Vos (Aart): 61633, 61703 Vermeulen (Veerle): 63751 Vos (Barbara): 61682, 61706 Vermoesen (Ben): 61738, 62609 Vos (H.): 62808 Vos (Louis): 62641 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 243*

Vranckx (Martien): 60943, 60947 Wilkin (Alexis): 61179, 61375, 61377, Vreugde (Christian): 62742 61964 Vrielinck (O.): 61355, 61434 Wilkinson (Robert John): 61766, 61827 Vrielynck (Sofie): 62565 Willaert (Frank): 61162, 63418 Vrints (Antoon): 62240, 62597, 63093, Wille (Eric): 62166 63139, 63140, 63199 Willems (Bart): 62794 Vromen (Suzanne): 62291, 62372 Willems (Edmond): 60415 Vuylsteke (M.): 61485 Willems (Gerard F.): 63384 Vynckier (G.): 61435 Willems (Gustaaf): 60979 Waegemans (Emmanuel): 63728 Willems (Hans): 62951 Walgrave (Stefaan): 63478, 63479 Willems (Paul): 63006 Walle (J.-C.): 61064 Willems (R.): 60455 Walle (Marianne): 62350, 62104 Willems (Raf): 63168, 63169 Wannyn (L.): 62212 Willems (Tom): 62631 Warland (Geneviève): 62078 Willockx (Dietlinde): 63418 Warnar (Geert): 61139 Wils (Kaat): 60640, 62711, 63431, Warner (Richard H.): 61624 63554 Warnier (Bob): 61003, 61535, 62241, Wiltgen (Fons): 61591 62732, 62740, 63205, 63206, 63524, Wind (Ingeborg): 62838 63581 Winkelman (Johannes H.): 61173 Warzée (Gaëtane): 61023 Winter (Anne): 60622, 63046 Wassink (Jos F.A.): 61532 Wissaert (Roland): 60475 Waterschoot (F.): 60798 Witdouck (Roger): 61273 Waterschoot (Werner): 60286 Witte (Els): 60580 Watson (Rory): 62409 Wittock (Michel): 63775 Watteeuw (Alfons): 63472 Wolf (Rob): 63105 Watthée-Delmotte (Myriam): 63718 Wollin (Carsten): 61321 Wauters (Sofie): 60335 Wouters (Hilde): 61177 Weber (Donald): 60735, 61618, 62521 Wouters (Ine): 63646 Weber (Georges): 61972 Wouters (Ine): 63667 Weber (Jean-Pol): 61488 Wouters (Nico): 62331 Weber-Krebs (Fridolin): 60751 Wouters (R.): 62242, 63605 Weckx (Hugo): 63408 Wuidar (Laurence): 61777 Weekers (Karolien): 62534 Wuyts (F.): 60280, 62258 Weekes (Ursula): 61823 Wylleman (L.): 60853 Weidlinger (Alfred): 63662 Wynants (Paul): 60580, 62698 Weijermars (Janneke): 62026, 62031 Xhayet (Geneviève): 60629, 61396, Weis (Monique): 61543, 61759, 61760, 61397 63590 Yante (Jean-Marie): 60271, 60761, Welkenhuysen (A.): 61961, 61161 61361, 61674, 62435, 63389 Wenselaers (Selm): 60612, 61982 Yernaux (G.): 61391 Werbrouck (Marcel): 60921 Yperman (Gilbert): 61619 Wéry (B.): 60846, 61429 Zaloga (Steve): 62269 Wets (Johan): 62795 Zanatta (François): 61486 Wets (T.): 61306 Zappey (W.M.): 61598, 61748 Weyts (Johan): 61673 Zeischka (Siger): 60546 Wicks (Jared): 63346 Zelis (Guy): 60275 Wienfort (Monika): 62398 Ziggelaar (A.): 61894 Wijnant (Jo): 60861, 60862, 60863, Zorzi (Andrea): 60570 63160 Zwaenepoel (A.): 62987, 61436, 62087, Wijsman (Hanno): 61462 62088, 62090, 62955

INDEX sommaire des noms de lieux beknopte index van plaatsnamen

Aachen: 60594, 62380, 62850, 62851, Antwerpen (prov): 61419, 63635 62852, 63029, 63039, 63041, 63042 Anvers: 61616, 61790, 61868, 62669, Aaigem: 60811, 60817, 60818, 60819, 61876bis 63117 Anzegem: 63497 Aalst: 61291, 60553, 61634, 61856, Appels: 63749 61858, 62313, 63095, 63193, 63381 Ardooie: 61769, 62012, 63348 Aalst (Land van): 62958, 60283, 61298 Arendonk: 62168, 60860, 62466 Aarschot: 60849, 60861, 60902, 61567, Arlon: 62469, 62955 61583, 61625, 61987, 62034, 63070, Artois: 61513 63434, 63761 Asse: 61192, 62169, 63319 Aarsele: 61735 Assebroek: 60850 Abswellen: 61559 Assenede: 60979, 60995, 61741, 63512 Affligem: 61786, 63326 Athus: 62170 Aix-la-Chapelle: 61543 Aubange: 62978 Alost: 61831 Aubel: 62038 Amay: 61420 Aubrives: 60450 Amsterdam: 62922 Auschwitz: 62351, 62352, 62367 Andenelle: 61732 Avelgem: 62171, 62468 Anderlecht: 63164 Averbode: 60657 Angoussart (terre de): 60867 Awans: 60928 Ans: 60928 Aywières: 61144 Antoing: 61334 Baardegem: 61683, 62979, 63362 Antwerp: 60378, 61137, 61190, 61236, Baarle: 61724, 63313 61599, 61614, 61623, 61636, 61637, Baarle-Hertog: 62222 61667, 61710, 61766, 61771, 61803, Baasrode: 63749 61830, 61832, 61863, 61891, 61902, Baden: 61538 61903, 61904, 61906, 61913, Balegem: 60760 61929, 61947, 62922, 62947, 63028, Balen: 62172, 62173, 62314 63156, 63158, 63371, 63623, 63739, Bande: 62524 60800bis Barbençon: 61729 Antwerpen: 60336, 60337, 60346, 60347, Bastogne: 63433, 60860 60348, 60349, 60351, 60359, 60363, Battignies: 63262 60366, 60369, 60370, 60397, 60410, Bavikhove: 62183, 62859 60459, 60800, 60934, 60986, 60991, Bazel: 60796, 60952, 63252 60992, 60993, 61180, 61212, 61435, Beaumont: 61331 61555, 61565, 61579, 61615, 61635, Beauvoorde: 60848 61690, 61810, 61824, 61825, 61850, Beerse: 62877 61853, 61876, 61915, 61940, 61946, Beez: 60759 61986, 62036, 62125, 62167, 62223, Begijnendijk: 60861 62272, 62276, 62311, 62366, 62477, Beigem: 60310 62478, 62480, 62493, 62588, 62734, Beiroet: 63374 62869, 62882, 62943, 62945, 62950, Bekkevoort: 60861 63009, 63086, 63115, 63140, 63159, Bellem: 60432 63194, 63195, 63196, 63235, 63372, Beloeil: 60831 63405, 63528, 63550, 63575, 63595, Bertem: 60319, 61566 63626, 63627, 63628, 63648, 63655, Berzée: 60955 63670, 63675, 63676, 63711, 63731, Bevegem: 60316 60375 246* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Beveren: 60325, 60455, 60824, 60997, 63202, 63203, 63204, 63205, 63206, 61549, 62535, 62731, 63265, 63774 63289, 63290, 63296, 63327, 63356, Beveren-Leie: 63450 63429, 63472, 63524, 63581, 63636, Beveren-Roeselare: 62015 63658, 63714, 63747, 63751, 63759, Beverlo: 60778 61877bis Binche: 60511, 60856, 60998, 60999, Brussel: 60314, 60341, 60364, 60521, 61909 60603, 60745, 61004, 61005, 61141, Bissegem: 61726 61182, 61183, 61184, 61214, 61491, Blandain: 63240 61627, 61672, 61747, 61784, 61914, Blankenberge: 63200 61921, 62009, 62026, 62037, 62451, Boechout: 63115, 62936 62494, 62503, 62507, 62711, 62897, Boekhoute: 62174 62901, 62902, 62904, 63044, 63057, Bois-Du-Luc: 62834, 62835 63085, 63142, 63166, 63207, 63208, Bokrijk: 60358 63374, 63396, 63415, 63428, 63443, Bon-Secours: 61000 63494, 63529, 63574, 63606, 63637, Bonheiden: 63111 63640, 63666, 63672, 63687 Bonn: 63494 Brussels: 61006, 61185, 61803, 61947, Boom: 63135, 63392 62161, 62506, 62543, 62806, 62808, Boortmeerbeek: 60861 62922, 63157, 63188, 63210 Borinage: 63441 Bruxelles: 60340, 60527, 60864, 60889, Bornem: 61001 60940, 60950, 60951, 61008, 61010, Borsbeke: 60868 61181, 61187, 61500, 61537, 61572, Bossut: 61434 61616, 61628, 61687, 62176, 62540, Boudelo: 61299 62607, 62697, 62742, 62807, 62891, Bourseigne: 61002 62894, 62911, 62938, 63024, 63025, Boussu: 60762, 60828 63109, 63113, 63119, 63127, 63187, Bovekerke: 62175 63191, 63212, 63213, 63214, 63215, Brabant: 60474, 61332, 61792, 61925 63217, 63218, 63350, 63369, 63377, Brabant wallon: 60524, 60713, 63060 63440, 63464, 63535, 63536, 63573, Braffe: 60838 63613, 63712, 63750, 63752, Braine-l’Alleud: 61191, 63679 61182bis Brakel: 62848 Buggenhout: 63768 Braunschweig: 61251 Burst: 63005 Bray: 63263 Burst: 63116 Brecht: 61691 Cambrai: 60723, 61219, 61352, 61337 Bree: 62086 Campoformio: 61994 Breendonk: 60483, 62357, 62360 Cantimpré: 61144 Brou: 61471 Cerfontaine: 61011 Bruges: 60451, 61096, 61236, 61254, Chantilly: 60389 61256, 61260, 61789, 61947, 62673 Charleroi: 60758, 62014, 63090 Brugge: 60321, 60375, 60428, 60533, Chastre: 60981 60537, 60586, 60659, 60678, 60707, Chastres: 60907 60829, 60884, 60898, 61003, 61218, Châtelet: 63260 61224, 61237, 61239, 61246, 61247, Chicago: 60539 61251, 61257, 61258, 61259, 61261, Chimay: 61329, 62952 61262, 61281, 61285, 61306, 61311, Clairefontaine: 61367 61525, 61535, 61547, 61548, 61626, Colonster: 60842 61638, 61639, 61671, 61684, 61812, Condroz: 61012 61829, 61848, 61861, 61877, 61885, Corsendonk: 61756 61892, 62000, 62010, 62089, 62307, Courtrai: 61241, 63767 62555, 62644, 62861, 62863, 62924, Couvin: 62841bis 63079, 63102, 63126, 63168, 63186, Dadizele: 61727 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 247*

Damme: 61013 Everbeek: 62302 Deerlijk: 62177, 62720, 62723 Everbeek-Beneden: 63678 Deinze: 60444, 62868, 63219, 63294, Evere: 61424, 61425 63455, 63456, 63457, 63690 Evergem-Langerbrugge: 60834 Den Haag: 61921 Fagne: 61347 Denderhoutem: 61717 Fauvillers: 62466 Dendermonde: 61263, 62178, 63220, Fayt: 62614 63316, 63522 Ferrières: 60846, 61429 Dentergem: 61746, 63184, 63447 Firenze: 61235 Dessel: 62934 Floreffe: 60877 Desselgem: 61014 Florence: 61892 Destelbergen: 60826 Florenville: 62484 Desteldonk: 60910 Fontaine-l’Evêque: 61562 Detroit: 60411 Forchies-la-Marche: 60903 Deurne: 62959 Forges: 62377 Diest: 60367, 60776, 60861 Forest - Vorst: 60915 Diksmuide: 62590 Forzée: 61018 Dinant: 60858, 60972, 61350 Fosses-la-Ville: 61352 Doel: 60322, 62925, 63269 Frameries: 61345, 61353 Doornik: 61283 Frankfurt: 62817 Dottignies: 62179 Frasnes-lez-Anvaing: 61019 Douai: 61321, 61539 Froidchapelle: 63003 Drongen: 60323, 60872, 61275, 61733, Galmaarden: 62684, 62994, 62995, 63303 62996, 62999, 63067, 63118 Duffel: 63523 Geel: 61546, 62180, 62390, 63077, Duinkerke: 61640, 62013 63151 Eben Emael: 62741 Geetbets: 60863 Ecaussines: 61015 Gelrode: 63004 Ede: 62102 Geluwe: 61728, 62124, 62303, 62304 Edingen: 63304 Gemblinne: 61795 Edixvelde: 60953 Genappe: 62023 Eeklo: 61992, 63064, 63221, 63222 Genova: 61876bis Eernegem: 60965, 61907, 63266, 63271, Gent: 60282, 60303, 60350, 60353, 63324 60383, 60475, 60779, 60780, 60804, Egem: 63270 60847, 60948, 61020, 61021, 61224, Eifel: 61347 61229, 61255, 61260, 61264, 61265, Eine: 61523 61266, 61287, 61289, 61304, 61305, Ekeren: 62997 61418, 61436, 61509, 61557, 61618, Eksaarde: 63043 61641, 61670, 61678, 61682, 61782, Elen: 60440 62181, 62253, 62467, 62556, 62634, Elene: 60316 62643, 62645, 62920, 62921, 62960, Ellesmes: 62148 62980, 63087, 63102, 63131, 63152, Elverdinge: 61016 63154, 63291, 63429, 63467, 63471, Elversele: 60430 63480, 63492, 63514, 63515, 63607, Ename: 61556 63746 Engreux: 63347 Geraardsbergen: 60553, 61849, 61858, Entre-Sambre-et-Meuse: 60525 62309, 62867, 63094, 63323, 63382, Essen: 62591, 62871, 62928, 63435, 63521, 63579, 63680 63748 Gérouville: 60761, 61022, 61023, 61024, Eupen: 62380, 63029 61361, 62003, 62427, 63190, 63295 Eupen-Malmedy: 62052, 62256 Ghent: 61284, 61293, 63120 Euskirchen: 62851 Gijvelde: 61834 248* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Gilly: 61025 Hesdin: 61271 Gits: 62154 Heule: 61727 Glabbeek: 60487, 61583 Heverlee: 60307, 60890, 60892, 62294 Gobertanghe: 60760 Hoboken: 62312, 62875, 63474 Godinne: 62301 Hocht: 60401 Gooik: 62303, 62304, 63298 Hoegaarden: 60863, 63255 Gottechain: 61434 Hofstade: 63160, 63264 Gottem: 61686, 63001 Hombeek: 61194 Göttingen: 62095 Hooglede: 62154 Grâce-Berleur: 62569 Hoogstraten: 61193, 62310, 62715, Grâce-Hollogne: 60905 63261, 63321, 61563 Grammene: 61581, 63002 Hoorebeke: 60833 Grembergen: 63749 Horval: 62654 Grez-Doiceau: 61434 Houdremont: 61029 Grimbergen: 62961, 62962 Houthalen: 60844 Grivegnée: 61048 Houthem: 62683 Groot-Halle: 60495 Houtland: 60485 Groot-Lede: 61286 Hoxem: 63255 Gullegem: 61026, 61726 Hulste: 62183 Haacht: 60861, 61713, 62220, 62242 Huy: 61405, 61406, 62472, 63297 Haaltert: 61717, 63251 Iddergem: 60312 Haillot: 61354 Ieper: 60355, 60362, 60421, 60479, Hainaut: 61332, 61513, 62032, 63482 61240, 61248, 61303, 61561, 61642, Haine: 62182 61643, 61644, 61645, 61646, 61647, Haine-Saint-Pierre: 60423 61648, 61649, 61651, 61652, 62060, Hal: 62697 62107, 62124, 62158, 62611, 62650, Halen: 61778 62829, 63088, 63754 Halle: 60457, 60458, 60493, 60687, Ieper-Ambacht: 61577, 61586, 61590 60919, 61027, 61988, 62660, 62661, Impe: 62157, 62186, 62189 62929, 63605, 63694 Ingelmunster: 62187 Hamipré: 61362 Itegem: 62722 Handzame: 60949, 62548, 63695 Izegem: 60285, 61585, 62619, 62880 Harderwijk: 62100 Jabbeke: 60943 Harelbeke: 62183, 63245, 63654 Jambes (Namen): 63279 Haren-Evere: 63644 Jehay-Bodegnée: 63273 Hasselt: 60920, 63083 Jemappes: 62032, 63441 Hastière: 60956 Jeumont: 60840 Heikruis: 63300 Jezus-Eik: 61030 Heist-aan-zee: 61768 Jurbise: 60502 Heist-op-den-Berg: 61028 Kachtem: 62156, 62606 Heldergem: 61717 Kalfort: 60483 Hemiksem: 63692 Kalmthout: 62727 Herdersem: 60508, 61580, 63078, 63452 Kampenhout: 60862 Herent: 60308 Kapellen: 61583 Herentals: 60788, 61432, 61990, 62841, Kassel-Ambacht: 61268 63669 Keerbergen: 60861 Herk-de-Stad: 62184 Kemmel: 62105, 62733 Herkenrode: 60545, 60875, 60893, 61388 Kerksken: 61717, 62659 Herseaux: 62185, 62179 Kettenis: 60305 Herstal: 63080 Kiel: 61290 Herve: 62038, 62139, 63281 Kigali: 62792 Herzele: 62005, 63460 Kinshasa: 62783 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 249*

Kleine Brogel: 60317, 60911, 63302, Lichtervelde: 62192, 62193, 62194, 63641, 63642 62347 Knesselare: 61255, 62682 Liège: 60304, 60324, 60541, 60542, Knokke: 61031, 63134, 63384 60720, 60891, 60927, 60957, 60969, Koekelare: 60507, 62615, 63677, 63684, 60971, 61040, 61337, 61368, 61375, 63685, 63686 61376, 61377, 61378, 61379, 61386, Koksijde: 60593, 61301, 61302, 62292, 61387, 61391, 61392, 61393, 61394, 63580 61395, 61396, 61397, 61399, 61401, Köln: 61203 61403, 61404, 61406, 61949, 61951, Kooigem: 61273 61952, 61953, 61954, 61955, 61956, Koolkerke: 60850 61957, 61958, 61959, 61964, 61965, Koolskamp: 62538 61967, 61969, 61970, 61971, 61972, Korbeek: 61032 61973, 61974, 61978, 61989, 62512, Kortemark: 60921, 60949, 62548 62642, 63082, 63096, 63683, 63744 Kortenaken: 60863 Liège (Pays de): 60395, 60939, 61960, Kortenbos: 61033 61968, 62844 Kortrijk: 60333, 60472, 61035, 61274, Liège (princ): 61895 61307, 61507, 61516, 61551, 61593, Lier: 60895, 61041, 61653 62118, 62655, 62942, 63089, 63317, Liezele: 60483 63470, 63767 Lille: 61539, 61558, 61563, 62002, Kraainem: 60862 62673 Kruibeke: 60796 Limbourg: 61042 Kruiseke: 62128 Limburg: 63010 Kuregem: 63359 Limburg (prov): 62935 Kuurne: 60942, 61036 Linter: 60863 La Louvière: 61037, 63179 Lissewege: 61300, 62739 Laarne: 61283, 63461, 63736 Lobbes: 61124, 61337, 61346, 61916, Laken: 63667 62004 Lampernisse: 61297 Loenhout: 61692 Landegem: 63055 Logne: 60407 Landen: 60863, 60922, 61038 Lokeren: 60473, 62866 Laon: 61256 Lombardsijde: 63243 Lasne: 63253 Lommel: 63241 Lauwe: 61725 Londen: 63606 Le Havre: 62093 Londerzeel: 62195 Lebbeke: 60968 Londres: 62345 Lede: 60913, 61610, 62157, 62186, Loon: 61374 62189, 63322 Lophem: 60451 Leefdaal: 62190 Lourdes: 63355 Leest: 61194 Louvain: 61809, 61839, 62598, 63423 Leeuwergem: 60316, 60827 Louvain-la-Neuve: 63422, 63425 Leffinge: 60490 Löwen: 61203 Lembeek: 63325 Lubbeek: 60424 Lembeke: 63048, 63238 Luigne: 62179 Lendelede: 60944 Luik: 61043, 61373, 61374, 61961, Léopoldsville: 62778 61991, 63066 Lesterny: 63242 Lunèville: 61994 Leuven: 60383, 60415, 60786, 60881, Lüttich: 60418, 61369, 61370, 61371 60946, 60977, 60983, 61787, 62717, Luxembourg: 60651, 63444, 63453, 63425, 63426, 63642, 63651 63485 Libin: 61039, 61617, 61802, 62888 Luxemburg: 60823, 60917, 61357, 61360 250* Bibliografie van de Geschiedenis van België

Maagdenburg: 62355 Moerzeke: 60797 Maaseik: 61695, 62196 Mol: 63638 Maastricht: 61373, 62380, 62451, 62817 Molenbeek-Saint-Jean: 61423 Machelen: 60862, 61714, 63504, 63518 Mons: 60538, 60859, 62228, 62474, Maissin: 62135, 62197 63031, 63441 Maldegem: 61699 Montpellier: 61096 Malines: 62367 Moorsel: 61727, 62628 Malmedy: 60926, 62261 Moorslede: 60813, 62201, 62202 Manage: 60498, 60843, 62857 Moregem: 60331 Mandel: 60765 Morlanwelz: 62612 Manhay: 63132 Mortsel: 62308, 63439 Marche-en-Famenne: 60860, 62489, Mouscron: 60658, 61720, 62179, 62298, 62491, 63236 62090ter Marche-les-Dames: 62395 Naast: 60845 Marcinelle: 60365, 61731, 62836 Namur: 60504, 60961, 61349, 61351, Marcourt: 62275 61430, 61511, 61679, 62019, 62486, Maredsous: 63327 62926, 63084, 63224, 63444, 63489, Mariakerke: 60805 63668 Mariembourg: 60755 Namur (prov): 60753, 61355 Mariemont: 60356, 60357, 60361, 62385, Nazareth: 61137 62981 Nederbrakel: 62302, 62525 Marke: 61725 Nederzwalm: 60315 Mechelen: 60447, 60962, 60974, 60978, Neerwinden: 61528, 61993 61611, 61654, 61655, 61656, 61657, Neufchâteau: 60860, 62475, 62485 61659, 61661, 61662, 61664, 61773, Nevele: 63689, 63758 61781, 62031, 62065, 62198, 62199, Nevele (Land van): 61276 62352, 62365, 63306, 63438, 63645, Nieuwerkerken: 63272, 63682 61910bis Nieuwpoort: 60320, 62133, 63225 Mechelen-Bovelingen: 60418 Ninove: 60311, 60553, 60886, 61858, Meensel-Kiezegem: 62275 62993 Meerbeek: 63610 Nivelles: 61783 Meigem: 62895 Noirchain: 61345 Meise: 60904, 62706 Noordschote: 61533 Meldert: 61738, 62011, 62609, 63432, Norwich: 61137 63255 Nunspeet: 62099 Melle: 62200, 62657 Ochamps: 60441, 62931 Melsele: 63773 Oedelem: 63239, 63458 Menen: 60899, 61514, 61728, 62124, Oekene: 62535 62655 Oelegem: 63446 Merbes-le-Château: 60686, 61709 Okegem: 62608 Merchtem: 61774 Oldebroek: 62099 Merksem: 63738 Olen: 62314 Merksplas: 62458 Olmen: 62173 Mersch: 61591 Olne: 61677 Mesen: 61297, 61589, 62158 Ooigem: 60945 Meulebeke: 60941, 61745, 63277 Oombergen: 60316 Michelbeke: 63449 Oordegem: 62157, 62186, 62189, 62205 Middelkerke: 62255, 62293, 63178 Oostakker: 62349, 63278, 63349 Milan: 61537 Oostduinkerke: 62292 Mirwart: 61488 Oostende: 60284, 60454, 60777, 61619, Modave: 61382 62098, 62496, 62649, 62949, 63226, Moerkerke: 60330 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 251*

63227, 63229, 63230, 63231, 63520, Rastadt: 61538 63688 Rebecq: 61188 Oosterzele: 62120 Redu: 63733 Oostkamp: 61568, 62924 Reet: 62213 Oostkerke: 61297 Rekkem: 61728, 63275 Oostrozebeke: 62111 Resteigne: 63256 Opbrakel: 60809, 61045 Rillaar: 61730 Opdorp: 62984 Roborst: 60315 Opstal: 62206 Rode (Land van): 61788 Orchies: 61539 Roermond: 61985 Orval: 60873, 60874 Roeselare: 60405, 60408, 60420, 60438, Orvan: 60878 60909, 61761, 62115, 62210, 62211, Ostend: 61621, 61624 62535, 62567, 62568, 62571, 62881, Oud-Turnhout: 61058 63112, 63517, 63745, 63622bis Oudegem: 63749 Rome: 60509, 60510, 61049, 61267, Oudenaarde: 60901, 61046, 61047, 61307, 61632, 61772, 61854, 62233, 62346, 61322, 61523, 61526, 61531, 61629, 62763, 62823, 63434, 63486 61630, 61631, 61855, 62270, 62313, Roosbeek: 61179 62662 Rotselaar: 60861, 61796 Oudergem: 60851 Roubaix: 63174 Oudoumont: 61077 Rozebeke: 60315 Ougrée: 62843 Ruisbroek: 60483 Oupeye: 62837 Ruiselede: 60947, 62113, 63468 Outgaarden: 61582, 63255 Rumbeke: 62535 Overijse: 63462 Rummen: 60398 Overmere: 61734 Rumsdorp: 61050 Pamel: 61592 Rumst: 62213 Pamele: 61554 Rupelmonde: 60796, 63232 Papegem: 62157, 62186, 62189 Russeignies: 61739 Parijs: 63606 Saint-Ghislain: 60876 Paris: 61165, 61441, 62765, 62817 Saint-Gilles: 63167 Passendale: 61588, 62107, 62143, 62158 Saint-Hubert: 60332, 62489, 63136 Paulatem: 60315 Saint-Josse-ten Noode: 60960 Pecq: 61273 Saint-Nicolas-aux-Bois (dep Aisne): Peer: 62300 61283 Pépinster: 62953 Saint-Omer: 61293, 62673 Petegem: 61719, 63456 Saint-Pol: 61228 Philippeville: 60858, 61584 Sankt Vith: 63114 Picardie: 61513 Schaerbeek: 61051 Pietersheim: 61963 Scheldewindeke: 61270 Pittem: 63463 Schelle: 63000 Poeke: 60852 Schellebelle: 62214 Poelcapelle: 62208 Scherpenheuvel: 61794 Pont-à-Celles: 61334 Scherpenheuvel-Montaigu: 61793 Poperinge: 60494, 61552, 61838, 61994, Scherpenheuvel-Zichem: 60861 62127, 62236, 63183 Schoonaarde: 63749 Presgaux: 60434 Schoten: 62934 Proven: 63763 Schuiferskapelle: 62153 Putte: 62295 Seneffe: 60443 Puurs: 60483 Seraing: 62845 Quiévrain: 63180 Serskamp: 62214 Raeren: 61428 252* Bibliografie van de Geschiedenis van België

‘s-Hertogenbosch: 60403, 60746, 60990, Strud: 60453 61189, 61201, 61676, 61703, 61708, Temse: 62879, 63630 61928 Terhagen: 62213 Sijsele: 62740 Terjoden: 61717 Silenrieux: 63257 Tervuren: 60839, 62777 Sinaai: 60908 Terwaan: 61280 Sint-Amands: 63717 Thérouanne: 61133 Sint-Amandsberg: 63656 Thionville: 61520, 61674 Sint-Andries: 60850, 62858 Tielt: 60287, 62216, 62646, 62690, Sint-Baafs-Vijve: 60945 62719, 63099, 63233 Sint-Blasius-Boekel: 60315 Tienen: 60863, 61101, 61411 Sint-Denijs-Boekel: 60315 Tollembeek: 62999, 63067 Sint-Gillis-bij-Dendermonde: 63749 Tongeren: 60963, 60964, 61433, 62041, Sint-Goriks-Oudenhove: 60316 62217, 62275 Sint-Idesbald: 62292 Torhout: 60488, 62347 Sint-Jans-Molenbeek: 61422 Tortefontaine (France): 61343 Sint-Job-in-’t Goor: 63258 Tournai: 60313, 60352, 60360, 60376, Sint-Katelijne-Waver: 60808, 60885 60379, 60380, 60382, 60384, 60390, Sint-Kruis: 60850, 61673, 62732, 63320 60412, 60427, 60550, 60882, 61328, Sint-Lievens-Esse: 60804, 60820 61330, 61334, 61335, 61336, 61339, Sint-Margriet-Houtem: 61583 61340, 61341, 61343, 61344, 61767, Sint-Maria-Oudenhove: 60316 61770, 61797, 61933, 63165 Sint-Martens-Latem: 60315, 61733, 63597 Transinne: 63101 Sint-Martens-Lierde: 62545 Tremelo: 60861 Sint-Niklaas: 60853, 63182 Trier: 60917, 61365, 61366, 61363bis Sint-Omaars: 61052 Trondheim (Norway): 61343 Sint-Pieters-Kapelle: 62215, 63267 Turnhout: 61563, 62006, 62310 Sint-Pieters-Leeuw: 63268 Ursel: 60485 Sint-Truiden: 60540, 60894, 60896, 60897, Utrecht: 61538, 62451 60918, 60929, 60930, 60933, 60935, Val Sainte Anne: 61059 60936, 60954, 61400, 61975, 63128, Valduc: 60959 63315 Varsenare: 60943 Slypskapelle: 62202 Vaulx: 60837 Smeerebbe-Vloerzegem: 63250 Veltem: 60881 Smetlede: 62157, 62186, 62189, 62205 Velzeke: 60316 Smuid: 63299 Venise: 61920 Snellegem: 60943 Vergnies: 60967 Soignies: 60859 Verviers: 60594, 61694, 62850, 62851, Sombreffe: 61054 62852, 63029, 63039, 63041, 63042, Somzée: 60906 63301 Soumoy: 60482 Veurne: 60326, 61308, 61553, 61780, Spa: 61055, 62087 62716 Spy: 60608 Veurne-Ambacht: 60396 Stabroek: 61056 Viane: 63249 Stavelot: 61389, 61390, 61427 Vienne: 63613 Stavelot-Malmedy: 60407 Villance: 60767, 61800, 62348 Steenbrugge: 63314 Villers-en-Brabant: 61195, 61196, 61689, Steenkerke: 61057 61847 Steenokkerzeel: 60309, 60836, 60862 Villers-la-Ville: 60880, 60888 Steffeshausen: 60306 Vilvoorde: 60862, 61210, 62697 Stekene: 61736, 62040, 63469 Vinderhoute: 60912 Strée: 63454 Virton: 60860 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 253*

Visé: 61060 Wielsbeke: 60945 Vissenaken: 61583 Wien: 63494 Vlamertinge: 61644 Wieze: 62522, 63181 Vliermaal: 61560 Wijnegem: 62892 Vlimmeren: 62877 Wijnendale: 61530, 61619 Vlissingen: 62013 Wijnhuize: 60821 Voeren: 62685 Willebroek: 62870 Voormezele: 62273 Wingene: 61737, 62218, 62991, 63100 Vorst: 60399, 61061 Winksele: 61857 Vrolingen: 61559 Wolvertem: 60486, 62706 Waarbeke: 63248 Wommelgem: 63110 Waardamme: 61062 Woubrechtegem: 60311 Waas, (Land van): 61609, 61666 Wulpen: 62292 Waasmunster: 60883 Wuustwezel: 60518 Wakken: 60437, 62297, 62523, 63451, Ypern: 61251 63576 Ypres: 60452, 61144, 61319 Walem (Mechelen): 61785 Zaffelare: 60966 Walhain: 60981 Zandbergen: 63246 Wanzele: 62157, 62186, 62189, 63254 Zandvliet: 62998 Waregem: 60841, 61487, 62126, 62849, Zandvoorde: 61723 63629, 63772 Zarlardinge: 63247 Waremme: 60425 Zarren: 60949, 62548 Warneton: 61064 Zaventem: 60862, 62963 Washington: 63494 Zedelgem: 62738, 62924 Waterloo: 62020, 62022 Zeebrugge: 62136, 62948 Watermael: 61065 Zeeland: 62983 Wavre: 62019 Zegelsem: 60810 Wearmouth-Jarrow: 61314 Zele: 62628bis Weerde: 60958 Zelem: 60318 Wellen: 61559 Zemst: 60794, 60862 Wenduine: 61066 Zerkegem: 60943 Werchter: 62933 Zichen-Zussen-Bolder: 61068, 63259 Werken: 60949, 61431, 62548 Zonnebeke: 60433, 60909 Wervik: 62008 Zottegem: 60316 West-Brabant: 60489 Zoutleeuw: 60863 Westende-Bad: 63244 Zürich: 61251 Westkapelle: 60426, 61067 Zuurbemde: 61583 Wetteren: 63145 Zwartberg: 63011 Wevelgem: 61725, 63234, 63459, 63516 Zwevegem: 61269 Wezembeek-Oppem: 60862 Zwijnaarde: 60973 Wichelen: 62214 Zwijndrecht: 62992

Bibliographie de l’Histoire de Belgique 255*

II. INHOUDSTAFEL

I. BIBLIOGRAFIEËN EN HULPWETENSCHAPPEN...... 1 A. lopende en retrospectieve bibliografieën op nationaal vlak; kronieken; lopende en retrospectieve bibliografieën op regionaal en lokaal vlak; lijsten en tafels op tijdschriften...... 1 B. archieven, Musea en Bibliotheken...... 2 1. archivistiek, inventarissen ...... 2 2. museumkunde, gidsen ...... 5 3. bibliotheconomie, catalogi ...... 7 C. handschriftkunde ...... 8 D. Wapenkunde, Zegelkunde, Penningkunde...... 9 E. Paleografie ...... 10 F. genealogie en familiegeschiedenis ...... 10 1. algemene werken ...... 10 2. Werken gewijd aan één familie ...... 11 G. historische aardrijkskunde en kartografie ...... 13 H. taalwetenschap ...... 13 1. taalgeschiedenis ...... 13 2. dialectologie ...... 14 3. plaatsnaamkunde ...... 14 4. naamkunde ...... 15 I. iconografie ...... 15 J. volkskunde ...... 16

II. TIJDVAKOVERSCHRIJDENDE WERKEN ...... 17 A. op nationaal vlak ...... 17 Huldeboeken ...... 17 Verzamelbundels ...... 18 Colloquia en congressen ...... 19 Tentoonstellingscatalogi ...... 21 Algemene werken ...... 22 B. historiografie, Methodologie, Theoretische geschiedenis...... 24 Historiografie ...... 24 Historici/ae ...... 26 Methodologie...... 29 Theoretische geschiedenis...... 30 C. op regionaal en lokaal vlak...... 30 1. thematische indeling ...... 30 Algemeenheden ...... 30 Demografie, nijverheid, handel, landbouw, molens ...... 31 Kastelen, heren en heerlijkheden ...... 35 De tuinen ...... 36 Abdijen, kloosters, begijnhoven, hospitalen, parochies, heiligen en devotie . 37 Het onderwijs, de kunsten ...... 40 Het landschap ...... 44 2. steden en gemeenten ...... 44 256* Bibliografie van de Geschiedenis van België

III. GESCHIEDENIS IN TIJDVAKKEN ...... 48 A. Merovingische tijd, de evangelisatie, de Karolingische tijd ...... 48 B. de tijd der middeleeuwse vorstendommen ...... 49 1. het tijdvak in het algemeen ...... 49 a. De instellingen en het politieke leven ...... 49 b. Economisch en sociaal leven ...... 49 c. Godsdienstig leven ...... 51 d. Het culturele leven, De kunsten ...... 53 2. de verschillende vorstendommen ...... 55 a. Brabant, Limburg, Overmaas, Mechelen ...... 55 (1) de dynastie; de instellingen; het recht; politieke, militaire en diplomatieke gebeurtenissen ...... 55 (2) het economische en sociale leven ...... 55 (a) De handel, de nijverheid, het geldwezen, het verkeerswezen, de steden en het stadsleven ...... 55 (b) Het platteland, heren en heerlijkheden, parochies en dorpen, boeren en landbouw ...... 56 (3) het godsdienstige leven, de bovenparochiale kerkelijke inrichting, de seculiere geestelijkeid, de religieuzen, de leer, de godsdienstpraktijk, de heiligen ...... 56 (4) Het culturele leven: het onderwijs, de wetenschappen, de kunsten .. 57 b. Vlaanderen ...... 58 (1) De dynastie; de instellingen; het recht; politieke, militaire en diplomatieke gebeurtenissen ...... 58 (2) Het economische en sociale leven ...... 59 (a) De handel, de nijverheid, het geldwezen, het verkeerswezen, de steden en het stadsleven ...... 59 (b) Het platteland, heren en heerlijkheden, parochies en dorpen, boeren en landbouw ...... 62 (3) Godsdienstig leven ...... 62 (4) Het culturele leven ...... 63 c. Henegouwen ...... 65 (1) Het politieke leven ...... 65 (2) Het economische en sociale leven ...... 65 (3) Het godsdienstig leven ...... 66 (4) Het culturele leven ...... 66 d. Namen ...... 67 (1) Het politieke leven ...... 67 (2) Het economomische en sociale leven ...... 67 (3) Het culturele leven ...... 67 e. Luxemburg ...... 67 (1) Het politieke leven ...... 67 (2) Het economomische en sociale leven ...... 68 (3) Het godsdienstig leven ...... 68 f. De vorstendommen Luik, Loon, Stavelot-Malmédy ...... 68 (1) De Prins-bisschoppen, het St.-Lambrechtskapittel, de instellingen, het recht; politieke, militaire en diplomatieke gebeurtenissen ...... 68 (2) Het economische en sociale leven ...... 69 (3) Het godsdienstig leven ...... 70 (4) Het culturele leven ...... 70 g. De middeleeuwse archéologie ...... 71 3. de Bourgondische hertogen (1363-1477) ...... 73 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 257*

C. het Moderne Tijdvak ...... 75 1. de Spaanse en Oostenrijkse Nederlanden ...... 75 a. algemeenheden; de dynastie en haar vertegenwoordigers; de hoge adel; het leger; politieke en militaire geschiedenis ...... 75 b. centrale instellingen; vertegenwoordigers van het centraal gezag; het recht; de standenvergaderingen; ...... 80 c. de demografie ...... 82 d. het economische en sociale leven ...... 83 (1) De handel; buitenlandse expansie; de nijverheid; het geldwezen; het verkeerswezen; de steden en het stedelijk leven ...... 83 (2) De maatschappij; fortuinpeilingen en levensstandaard; de mentaliteiten, het dagelijkse leven...... 87 (3) het platteland; heren en heerlijkheden; parochie en dorpen; de landbouw; molens ...... 90 e. het kerkelijk leven ...... 92 (1) Het protestantisme ...... 92 (2) de katholieke kerk: de inrichting; seculiere geestelijkheid; de religieuzen; de leer; de godsdienstpraktijk; de heiligen ...... 93 (3) Het jansenisme; de vrijmetselarij; het judaïsme; hekserij ...... 95 f. het culturele leven ...... 95 (1) Geestelijke stromingen; het humanisme; de drukkunst; taaltoestanden 95 (2) Het onderwijs, de wetenschappen ...... 97 (3) De Kunsten ...... 99 2. de vorstendommen Luik, Loon, Stavelot-Malmédy ...... 105 a. de Prins-bisschoppen, het St.-Lambrechtskapittel, de instellingen, het recht; politieke, militaire en diplomatieke gebeurtenissen ...... 105 b. het economische en sociale leven ...... 105 c. de maatschappij; het platteland, heren en heerlijkheden ...... 106 D. hedendaagse tijd, 1789-2007 ...... 107 1. In chronologische volgorde ...... 107 a. de Brabantse en Luikse omwenteling ...... 107 b. de Franse tijd ...... 108 c. de periode van het Verenigd Koninkrijk; de omwenteling van 1830 ..... 109 d. het unitaire België, 1830-1993 ...... 110 (1) Algemene werken ...... 110 (2) 1914-1918...... 111 (a) Algemeenheden ...... 111 (b) Het militaire verloop...... 114 (c) De bezetting ...... 117 (3) 1918-1940...... 120 (4) 1940-1945...... 122 (a) Algemeenheden ...... 122 (b) Het militaire verloop ...... 122 (c) De bezetting...... 123 (d) De collaboratie ...... 125 (e) Het verzet...... 127 (5) 1945 - 2008...... 129 258* Bibliografie van de Geschiedenis van België

2. Thematische indeling ...... 130 a. Geschiedenis van de instellingen en van de politiek ...... 130 (1) De instellingen: wording en werking ...... 130 (a) Algemene werken; het koningschap ...... 130 (b) De nationale/federale wetgevende en uitvoerende macht ...... 131 (c) De rechterlijke macht. Het recht ...... 133 (d) De gewestelijke, provinciale en gemeentelijke instellingen ...... 137 (2) Het binnenlandse politieke leven ...... 138 (a) De politieke gebeurtenissen ...... 138 (b) Verkiezingen; kiezers en verkozenen ...... 138 De partijen ...... 140 Het politieke personeel ...... 143 (c) De publieke opinie ...... 143 (d) De patronale, landbouw- en middenstandsorganisaties ...... 144 (e) Verenigingen en bewegingen van loonafhankelijken ...... 144 (f) Taaltoestanden; de Vlaamse en Waalse beweging en verenigingen; de gewestvorming ...... 146 (g) De vrouwenbewegingen en verenigingen ...... 148 (h) De jeugd- en studentenbewegingen en -verenigingen ...... 149 (i) Andere bewegingen ...... 150 (3) Het leger ...... 150 (4) Buitenlandse politiek ...... 151 Diplomatieke geschiedenis; de ontdekkingen; de koloniale geschiedenis; Kongo en Ruanda-Burundi ...... 151 b. Het economische leven ...... 155 (1) De economie en de ondernemingen in het algemeen ...... 155 (2) De nijverheid; technieken; industriële archeologie ...... 156 (3) Handel en diensten ; het toerisme...... 159 (4) Communicatie en transport ...... 162 (5) De financiën ...... 164 (6) De land-, tuinen bosbouw; de visvangst...... 164 c. Sociale geschiedenis ...... 165 (1) Demografie; immigratie en emigratie; de sexualiteit; de familie ...... 165 (2) De sociale groepen ...... 169 (3) Levensstandaard; prijzen en lonen; bijstand ...... 170 (4) Criminaliteit ...... 171 (5) De gezondheidstoestanden; het medisch apparaat; de huisvesting ... 171 (6) Mentaliteit en dagelijks leven ...... 174 (7) De steden en voorsteden; het stadsleven; urbanisme; ruimtelijke ordening ...... 176 (8) Het platteland; het rurale leven ...... 179 d. Geschiedenis van de godsdienst en van de vrijzinnigheid ...... 182 (1) De katholieke kerk: de kerkelijke inrichting; de seculiere geestelijkheid; de religieuzen; de leer; de godsdienstpraktijk; de missies . 182 (2) Vrijzinnigheid; de vrijmetselarij ...... 186 (3) Andere godsdiensten ...... 186 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 259*

e. Cultuurgeschiedenis ...... 187 (1) Algemeenheden ...... 187 (2) Culturele organisaties en instellingen ...... 187 (3) Het onderwijs ...... 188 (4) De media ...... 192 (a) Algemeenheden ...... 192 (b) De gedrukte pers ...... 193 (c) De film, de radio en de televisie ...... 194 (5) De wetenschappen ...... 195 (6) De kunsten ...... 197 (a) Algemeenheden ...... 197 (b) Schilderkunst; beeldhouwkunst ...... 198 (c) De architectuur ...... 200 (d) De tuinen ...... 203 (e) De muziek ...... 203 (f) De letterkunde; de boekhandel; de bibliotheken ...... 205 (g) Het toneel en de dans ...... 208 (h) De fotografie; prenten ...... 208 (i) Toegepaste kunsten ...... 209

INDICES ...... 211 INDEX VAN DE AUTEURSNAMEN ...... 211 BEKNOPTE INDEX VAN PLAATSNAMEN ...... 245

INHOUDSTAFEL ...... 255 260* Bibliografie van de Geschiedenis van België

II. TABLE DES MATIÈRES

I. BIBLIOGRAPHIES ET SCIENCES AUXILIAIRES ...... 1 A. Bibliographies courantes et rétrospectives à l’échelon national; chroniques; bibliographies courantes et rétrospectives à l’échelon régional ou local; listes et tables de revues...... 1 B. archives, Musées et Bibliothèques ...... 2 1. archivéconomie, inventaires ...... 2 2. muséographie, guides ...... 5 3. bibliothéconomie, catalogues ...... 7 C. codicologie ...... 8 D. héraldique, Sigillographie, Numismatique ...... 9 E. Paléographie ...... 10 F. généalogie, Histoire de familles ...... 10 1. travaux généraux ...... 10 2. travaux consacrés à une famille en particulier ...... 11 G. géographie historique et cartographie ...... 13 H. sciences linguistiques ...... 13 1. histoire du langage ...... 13 2. dialectologie ...... 14 3. toponymie, hydronimie ...... 14 4. anthroponymie ...... 15 I. iconographie ...... 15 J. folklore ...... 16

II. TRAVAUX GÉNÉRAUX ...... 17 A. À l’échelon national - op nationaal vlak ...... 17 Hommages ...... 17 Ouvrages collectifs ...... 18 Colloques et congrès ...... 19 Catalogues d’exposition ...... 21 Généralités ...... 22 B. Historiographie, Méthodologie, Théorie et histoire ...... 24 Historiographie ...... 24 Historiens ...... 26 Méthodologie ...... 29 Théorie et histoire ...... 30 C. à l’échelon régional et local ...... 30 1. par secteurs fonctionnels ...... 30 Généralités ...... 30 Démographie, industrie, commerce, agriculture, moulins ...... 31 Les châteaux, seigneurs et seigneuries ...... 35 Les jardins ...... 36 Les abbayes, les couvents, les béguinages, les hôpitaux, les paroisses, les saints et la dévotion ...... 37 L’enseignement, Les arts ...... 40 Le paysage ...... 44 2. villes et communes ...... 44 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 261*

III. HISTOIRE PAR ÉPOQUES ...... 48 A. Epoque mérovingienne, l’évangélisation, l’époque carolingienne ...... 48 B. époque des principautés médiévales ...... 49 1. la période en général ...... 49 a. Les institutions et la vie politique ...... 49 b. Vie économique et sociale ...... 49 c. La vie religieuse ...... 51 d. La vie culturelle, Les arts ...... 53 2. les différentes principautés ...... 55 a. Brabant, Limbourg, Outre-Meuse, Malines ...... 55 (1) la dynastie; les institutions; le droit; les événements politiques, militaires et diplomatiques ...... 55 (2) vie économique et sociale ...... 55 (a) Le commerce, l’industrie, les finances, les routes, les villes et la vie urbaine ...... 55 (b) Les campagnes, seigneurs et seigneuries, paroisses et villages, paysans et l’agriculture ...... 56 (3) la vie religieuse, l’organisation ecclésiastique à l’échelon supra- paroissial, les séculiers, les réguliers, la doctrine, la pratique religieuse, les saints ...... 56 (4) la vie culturelle: l’enseignement, les sciences, les arts ...... 57 b. Flandre ...... 58 (1) la dynastie; les institutions; le droit; les événements politiques, militaires et diplomatiques ...... 58 (2) vie économique et sociale ...... 59 (a) Le commerce, l’industrie, les finances, les routes, les villes et la vie urbaine ...... 59 (b) Les campagnes, seigneurs et seigneuries, paroisses et villages, paysans et l’agriculture ...... 62 (3) la vie religieuse ...... 62 (4) la vie culturelle ...... 63 c. Hainaut, Tournai et le Tournaisis ...... 65 (1) La vie politique ...... 65 (2) Vie économique et sociale ...... 65 (3) La vie religieuse ...... 66 (4) La vie culturelle ...... 66 d. Namur ...... 67 (1) La vie politique ...... 67 (2) Vie économique et sociale ...... 67 (3) La vie culturelle ...... 67 e. Luxembourg ...... 67 (1) La vie politique ...... 67 (2) Vie économique et sociale ...... 68 (3) La vie religieuse ...... 68 f. Principauté de Liège, Looz, Stavelot-Malmédy ...... 68 (1) Les princes-évêques, le chapitre Saint-Lambert, les institutions, le droit; les événements politiques, militaires et diplomatiques...... 68 (2) La vie économique et sociale ...... 69 (3) La vie religieuse ...... 70 (4) La vie culturelle ...... 70 g. L’Archologlie médiévale ...... 71 3. les ducs de Bourgogne ...... 73 262* Bibliografie van de Geschiedenis van België

C. les temps modernes ...... 75 1. les Pays-Bas espagnols et autrichiens ...... 75 a. généralités; la dynastie et ses représentants; la haute noblesse; l’armée; l’histoire politique et militaire ...... 75 b. institutions centrales; représentants du pouvoir central; le droit; assemblées d’états; ...... 80 c. la démographie ...... 82 d. la vie économique et sociale ...... 83 (1) Le commerce; l’expansion à l’étranger; l’industrie; les finances; les routes; les villes et la vie urbaine ...... 83 (2) La société; l’évaluation des fortunes et niveau de vie; les mentalités; la vie quotidienne ...... 87 (3) Les campagnes; seigneurs et seigneuries; paroisses et villages; paysans; l’agriculture; les moulins ...... 90 e. la vie religieuse ...... 92 (1) Le protestantisme ...... 92 (2) L’église catholique: l’organisation; les séculiers; les réguliers; la doctrine; la pratique religieuse; les saints ...... 93 (3) Le jansénisme; la franc-maçonnerie; le judaïsme; la sorcellerie ...... 95 f. la vie culturelle ...... 95 (1) Les courants de pensée; l’humanisme; l’imprimerie; la situation linguistique ...... 95 (2) L’enseignement, les sciences ...... 97 (3) Les arts ...... 99 2. principauté de Liège, Pays de Looz, Stavelot-Malmédy ...... 105 a. les princes-évêques, le chapitre Saint-Lambert, les institutions, le droit; les événements politiques, militaires et diplomatiques ...... 105 b. la vie économique et sociale ...... 105 c. la vie culturelle; les arts ...... 106 D. époque contemporaine ...... 107 1. Par tranches chronologiques ...... 107 a. la révolution brabançonne et liégeoise ...... 107 b. l’époque française ...... 108 c. l’époque du Royaume-Uni; la révolution de 1830 ...... 109 d. la Belgique unitaire ...... 110 (1) Etudes générales ...... 110 (2) 1914-1918...... 111 (a) Généralités ...... 111 (b) Les événements militaires ...... 114 (c) L’occupation ...... 117 (3) 1918-1940...... 120 (4) 1940-1945...... 122 (a) Généralités ...... 122 (b) Les opérations militaires ...... 122 (c) L’occupation ...... 123 (d) La collaboration ...... 125 (e) La résistance ...... 127 (5) 1945 - 2008...... 129 Bibliographie de l’Histoire de Belgique 263*

2. Histoire par secteurs fonctionnels ...... 130 a. histoire des institutions et histoire politique ...... 130 (1) Les institutions: genèse et fonctionnement ...... 130 (a) Généralités; la royauté ...... 130 (b) Le pouvoir législatif et exécutif national/fédéral ...... 131 (c) Le pouvoir judiciaire. Le droit ...... 133 (d) Les institutions régionales, provinciales et communales ...... 137 (2) La vie politique intérieure ...... 138 (a) Les événements politiques ...... 138 (b) Les élections; les électeurs, les élus ...... 138 Les partis ...... 140 Le personnel politique ...... 143 (c) L’opinion publique ...... 143 (d) Les organisations patronales, agricoles et des classes moyennes ...... 144 (e) Les organisations et les mouvements sociaux...... 144 (f) La situation des langues; les organisations et les mouvements flamand et wallon; la régionalisation ...... 146 (g) Les organisations et les mouvements féministes ...... 148 (h) Les organisations et les mouvements de jeunesse et d’étudiants ...... 149 (i) Autres mouvements ...... 150 (3) L’armée ...... 150 (4) La politique étrangère ...... 151 Histoire diplomatique; les explorations; l’expansion coloniale; le Congo et Ruanda-Burundi ...... 151 b. la vie économique ...... 155 (1) L’économie et les entreprises en général ...... 155 (2) L’industrie; les techniques; l’archéologie industrielle ...... 156 (3) Le commerce et les services ; le tourisme ...... 159 (4) Les communications et le transport ...... 162 (5) Les finances ...... 164 (6) L’agriculture; l’horticulture; l’économie forestière; la pêche ...... 164 c. Histoire sociale ...... 165 (1) La démographie; l’immigration et l’émigration; la sexualité; la famille...... 165 (2) Les catégories sociales ...... 169 (3) Niveau de vie; prix et salaires; l’assistance ...... 170 (4) La criminalité ...... 171 (5) Les conditions hygiéniques; l’appareil médical; le logement ...... 171 (6) La mentalité et la vie quotidienne ...... 174 (7) Les villes et les faubourgs; la vie urbaine; l’urbanisme; l’aménagement spatial ...... 176 (8) La campagne; la vie rurale...... 179 d. Histoire de la vie religieuse et de la laïcité ...... 182 (1) L’église catholique: L’organisation écclésiastique; les séculiers; les réguliers; la doctrine; la pratique religieuse; les missions ...... 182 (2) Laïcité; la franc-maçonnerie ...... 186 (3) Autres religions ...... 186 264* Bibliografie van de Geschiedenis van België

e. histoire culturelle ...... 187 (1) Généralités ...... 187 (2) Organisations et institutions culturelles ...... 187 (3) L’enseignement ...... 188 (4) Les médias ...... 192 (a) Généralités ...... 192 (b) La presse écrite ...... 193 (c) Le cinéma, la radio et la télévision ...... 194 (5) Les sciences ...... 195 (6) Les arts ...... 197 (a) Généralités ...... 197 (b) La peinture; la sculpture ...... 198 (c) L’architecture ...... 200 (d) Les jardins...... 203 (e) La musique ...... 203 (f) La littérature; la librairie; les bibliothèques ...... 205 (g) Le théâtre et le ballet ...... 208 (h) La photographie; l’illustration ...... 208 (i) Arts appliqués ...... 209

INDICES ...... 211 INDEX DES NOMS D’AUTEURS ...... 211 INDEX SOMMAIRE DES NOMS DE LIEUX ...... 245

TABLE DES MATIÈRES ...... 255