DOCSLIB.ORG

CZAPSCY Czapscy

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
CZAPSCY Czapscy CZAPSCY CZAPSCY Czapscy herbu Leliwa, o pierwotnym nazwisku Czaplscy, wojskowe i urzędnicze. Na przełomie XVIII i XIX w. linia wywodzili się z Pomorza, gdzie król Zygmunt I w latach 20. będkowska Czapskich dzięki wianu Weroniki Radziwiłłów- XVI w. nadał im wieś Czaple. Zdolni i zapobiegliwi pomna- ny poślubionej Franciszkowi Stanisławowi Kostce Czapskie- żali swój majątek i uzyskiwali liczne godności państwowe. mu otrzymała znaczne dobra w okolicy Mińska: Wiazyń Od połowy XVII w. z dużym powodzeniem rozwijali kariery i Stańków. The Czapskis, Leliwa coat of arms, original surname Czapl- La famille Czapski, des armes Leliwa, son nom initial était Cza- ski. They hailed from Pomerania, where in the 1520s King plski. La famille Czapski est originaire de Poméranie, où le roi Sigismund I gave them the village of Czaple. Skilled and Sigismond Ier lui transmit le village de Czaple vers 1520. Doués savvy, they multiplied their wealth and acquired numerous et prévoyants, les membres de la famille firent prospérer leurs state honors. From the mid-seventeenth century, they suc- biens et obtinrent de nombreuses dignités étatiques. Depuis cessfully developed careers in the military and as officials. At la moitié du XVIIe s., ils remplirent des carrières dans l’armée the turn of the eighteenth and nineteenth centuries, owning et la fonction publique avec beaucoup de succès. Au tour- to the dowry of Weronika Radziwił who married Franciszek nant des XVIII et XIX s., la famille Czapski de Będków, grâce Stanisław Kostka Czapski, the Będków line of the Czapski au douaire de Weronika (née Radziwiłł), mariée à Stanisław family received considerable property in the Minsk region: Kostka Czapski, reçut de nombreux biens aux environs de Wiazyń and Stańków. Mińsk: Wiazyń i Stańków. MeCenat Kulturalny, kolekcjonerstwo, Fundacje Cultural patronage: collections, foundations MéCénat CultuReL: collections, fondations emeryk Hutten-Czapski (1828–1896) — hrabia, kolekcjoner, znawca numizmatów. urzędnik państwowej służby rosyj- skiej, geolog, poliglota. Potomek linii rodu Czapskich osiadłych na Wołyniu i Biało- rusi. Kontynuując tradycję rodzinną (jego ojciec, Karol józef, był szambelanem króla Stanisława Augusta Poniatowskie- go), pełnił prestiżowe funkcje w administracji państwowej, był m.in. szambelanem dworu, gubernatorem Nowogrodu Wielkiego, wicegubernatorem, okresowo gubernatorem Petersburga, Zarządcą Departamentu Leśnego Cesarstwa Rosyjskiego. W 1854 r. przejął zbiory Michała Tyszkiewi- cza, czym zapoczątkował własną kolekcję — stworzył jeden z najbogatszych i unikatowych zbiorów polskich i rosyjskich monet, banknotów, medali, orderów. gromadził również książki (ponad 8 tys. woluminów), mapy, starodruki, grafiki, ryciny i autografy, a także przedmioty sztuki użytkowej. emeryk Hutten-Czapski, światowej sławy numizmatyk. Miedzioryt wykonany przez Victora Bobrova w 1876 r. [Z archiwum janusza Przewłockiego] emeryk Hutten-Czapski, a world-famous numismatist. A copperplate made by Victor Bobrov, 1876. emeryk Hutten-Czapski, numismate de renommée mondiale. Chalcographie exécutée par Victor Bobrov 1876. emeryk Hutten-Czapski (1828–1896) — count, collector, expert Le comte emeryk Hutten–Czapski (1828–1896) — collection- numismatist. Official of the Russian state service, geologist, neur, expert en numismatique, employé des services de l’état polyglot. russe, géologue, polyglotte. A descendant of the Czapski family line settled in Volhynia and Descendant de la famille Czapski fixée en Volhynie et en Biélo- Belarus. Continuing the family tradition (his father, Karol józef, russie, il continua la tradition familiale en occupant des fonc- was the chamberlain of King Stanisław August Poniatowski), tions prestigieuses dans l’administation publique (son père, he held prestigious offices in the state administration. He was, Karol józef était chambellan du roi Stanisław August Ponia- for example, a court chamberlain, governor of Novgorod the towski). Il fut entre autres chambellan de la cour, gouverneur de great, vice–governor, periodically the governor of St. Peters- Novgorod, vice-gouverneur, périodiquement gouverneur de burg, and the Administrator of the Department of Forestry of Saint Pétersbourg, administrateur du département forestier the Russian empire). Starting from the acquisition of Michał de l’empereur de Russie. Après avoir repris la collection de Tyszkiewicz’s collection in 1854, he created one of the most Michał Tyszkiewicz en 1854, il créa l’une des collections les plus extensive and unique collections of Polish and Russian coins, riches et uniques de monnaies, billets, médailles et décorations banknotes, medals, and distinctions. He collected books (over polonaises et russes. Il rassembla également des livres (plus de 8,000 volumes), maps, old prints, drawings, engravings, and 8000 volumes), des cartes, des livres anciens, des gravures et autographs, as well as art works. des autographes ainsi que des objets de l’art appliqué. emeryk Hutten-Czapski samodzielnie opracowywał swoje zbiory, tworząc katalogi, m.in. polskich numizmatów, co dało mu możliwość wydania pięciu tomów „Catalogue de la Col- lection des Medailles et Monnaies Polonaises” — pierwszego w Polsce naukowego opracowania kolekcji rycin. Ostatni tom ukazał się w 1916 r., a więc już po śmierci emeryka Hutten-Czapskiego. Podczas prac inwentaryzacyjnych zbiorów numizmatycz- nych w Ermitażu emeryk Hutten-Czapski stworzył rękopis monet polskich. W tym czasie kupił również cenne dublety z kolekcji rosyjskiego muzeum. Stańków — Biblioteka Hutten-Czapskich, zwana Skarbczykiem. Akwarela Napoleona Ordy z 1876 r. Stańków property. The Czapski Library, called a “strongroom”, a watercolour by Napoleon Orda, 1876. Stańków — Bibliotèque Hutten-Czapski, surnommée le Bijou, aquarelle de Napoleon Orda, 1876. emeryk Hutten-Czapski created catalogues of his collections emeryk Hutten-Czapski élabora lui-même des catalogues, himself, including the catalogue of Polish numismatics, which parmi lesquels un catalogue de numismatique polonaise : Ca- resulted in the publication of five volumes: Catalogue de la talogue de la collection des médailles et monnaies polonaises, Collection des Medailles et Monnaies Polonaises. The last dont 5 tomes furent édités. Le dernier, parut après sa mort en one was released after his death in 1916. He established the 1916. Il est à l’origine du premier ouvrage élaboré de manière basis for the first in Poland scholarly study of the collection scientifique consacré aux collections de gravures. of engravings. Pendant l’inventaire de la collection de numismatique au During the inventory of the numismatic collections in the Her- musée de l’ermitage, il créa un manuscrit des monnaies polo- mitage, he created a manuscript of Polish coins. He also bought naises. en même temps, il achetait aussi de précieux doublets valuable doublets from the collection of the Russian museum. de la collection du musée russe. Bernardo Belotto, zwany Canalettem (1721–1780), wg własnego obrazu „Warszawa. Widok na Krakowskie Przedmieście od strony Bramy Krakowskiej”, 1771 r.; akwaforta, papier. Zabytek z kolekcji emeryka Hutten-Czapskiego zachowany w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Bernardo Belotto, known as Canaletto (1721–1780), Warsaw. Krakowskie Przedmieście Sreet. as seen from the Cracow gate, 1771. Bernardo Belotto, surnommé Canaletto (1721–1780), Varsovie. Vue sur la rue « Krakowskie Przedmieście » depuis la Porte de Cracovie, 1771. W 1894 r. hrabia emeryk Hutten-Czapski przeniósł się z majątku w Stańkowie na Białorusi do Krakowa. Przywiózł tu również swe kolekcje. Decyzja o przeprowadzce była konsekwencją zmiany spoj- rzenia emeryka Hutten-Czapskiego na Rosję; wpływ na podjęcie takich kroków miała również sytuacja w zaborze rosyjskim, o czym wyrażał się hrabia: „[…] Stosunki w Rosji za Aleksandra III były nie do wytrzymania dla Polaka”. W Krakowie rozpoczął realizację planu otwarcia prywatnego muzeum w celu podzielenia się polskim dziedzictwem i publicznego udostępnienia zbiorów. Zakupił do tego celu pałacyk przy ul. Wolskiej 12. Z powodu niespodziewanej śmierci w 1896 r. projekt ten dokończyła jego żona elżbieta w 1901 r. Dwa lata później rodzina Czapskich przekazała Muzeum hr. emeryka Hutten-Czapskiego gminie Kraków. Wcielono je następnie do Mu- zeum Narodowego w Krakowie. Medal ze złota wybity z okazji jubileuszu 25-lecia pracy naukowej emeryka Hutten-Czapskiego, 1896 r., K. Bartoszewicz. A jubilee gold medal minted to mark the 25th anniversary of emeryk Hutten-Czapski’s scientific work, 1896, K. Bartoszewicz. Médaille frappée à l’occasion du 25e anniversaire des travaux scientifiques d’emeryk Hutten-Czapski, 1896,, K. Bartoszewicz. In 1894, count emeric Hutten-Czapski, together with his en 1894, le comte emeryk Hutten-Czapski déménagea avec collections, moved from the Stańków estate in Belarus to les collections de son domaine de Stańkowo en Biélorussie, Kraków. This was a consequence of the change in his attitude jusqu’à Cracovie. Cette décision fut provoquée par son change- towards Russia and the situation in the Russian partition. As ment d’attitude envers la Russie ainsi que par la situation sous the count put it, “[…] The conditions in Russia of Alexander l’occupation russe : « […] Sous Alexandre III, l’atmosphère en III were unbearable for a Pole.” In Kraków, he launched a plan Russie était insupportable pour les Polonais. » À Cracovie, il to open a private museum to share the Polish heritage and entama le projet d’ouverture d’un musée privé visant à faire make his collections
Load more

Recommended publications
  • 153 AUKCJA QARRK Dobra A
    1 AUKCJA DZIE¸A SZTUKI I ANTYKI 13 GRUDNIA 2007 DOM AUKCYJNY ul. Marsza∏kowska 34-50 00-554 Warszawa, tel. (22) 584 95 31 tel. (22) 584 95 24 fax (22) 584 95 26 [email protected] GALERIA GALERIA GALERIA MARSZA¸KOWSKA DESA MODERN STAROMIEJSKA ul. Marsza∏kowska 34-50 ul. Koszykowa 60/62 Rynek Starego Miasta 4/6 00-554 Warszawa 00-673 Warszawa 00-272 Warszawa tel. (22) 584 95 35 tel. (22) 621 96 56 tel. (22) 831 16 81 [email protected] [email protected] [email protected] GALERIA GALERIA SALON DZIE¸ BI˚UTERII DAWNEJ NOWY ÂWIAT SZTUKI MARCHAND ul. Nowy Âwiat 48 ul. Nowy Âwiat 51 Pl. Konstytucji 2 00-363 Warszawa 00-042 Warszawa 00-552 Warszawa tel. (22) 826 44 66 tel. (22) 827 47 60 tel. (22) 621 66 69 [email protected] [email protected] [email protected] TERMINY NAJBLI˚SZYCH AUKCJI W 2007 ROKU: 15 grudnia – aukcja prezentów TERMINY AUKCJI W 2008 ROKU: Aukcja - Czwartek, 13 grudnia 2007, godz. 19 Auction - Thursday, December 13, 2007 at 7 pm Dzie∏a Sztuki i Antyki Sztuka Wspó∏czesna Galeria Domu Aukcyjnego Desa Unicum Desa Unicum Auction House Gallery 21 lutego 13 marca Warszawa, ul. Marsza∏kowska 34-50 Warsaw, Marsza∏kowska str. 34-50 24 kwietnia 29 maja Wystawa przedaukcyjna: Viewing: 19 czerwca 9 paêdziernika od 1 do 13 grudnia 2007 from 1 to 13 of December 11 wrzeÊnia 18 grudnia Godziny otwarcia galerii: Our gallery opening hours are: 23 paêdziernika 11-19 od poniedzia∏ku do piàtku 11am to 7pm between Monday and Friday 4 grudnia 11-16 w soboty 11am to 4pm on Saturday ok∏adka – Józef CHE¸MO¡SKI - Próba czwórki, 1878 r.
    [Show full text]
  • 'Politics of History'?
    35 Professor Jan Pomorski Maria Curie-Skłodowska University, Lublin, Poland ORCID: 0000-0001-5667-0917 AD VOCEM WHAT IS ’POLITICS OF HISTORY’? CONCERNING POLAND’S RAISON D’ÉTAT* (ad vocem) Abstract The term ‘politics of history’ can be encountered in the narratives created by three distinct types of social practice: (1) the social practice of research (‘politics of history’ is the subject of the research, and not the practice); (2) the social practice of politics (‘politics of history’ is practiced, and may be either an instrument for gaining and retaining power, and/or an instrument for realising the state’s raison d’état); (3) the social practice of memory (where the practice of ‘politics of history’ also has a place, and is synonymous with ‘politics of memory’). The author argues that political raison d’état requires Poland to pursue an active politics of history which should be addressed abroad, and proposes that its guiding ideas should be based on three grand narratives: (1) the fundamental role of ‘Solidarity Poland’ in the peaceful dismantling of the post-Yalta system in Europe, (2) the Europe of the Jagiellonians, and (3) the Europe of the Vasas, as constructs simultaneously geopolitical and civilisational, in which Poland performed an agential function. Keywords: politics of history as a subject of research, politics of history as a subject of practice, politics of history as raison d’état Institute of National Remembrance 1/2019 36 “Whoever does not respect and value their past is not worthy of respect by the present, or of the right to a future.” Józef Piłsudski “Polishness – it is not Sarmatian-ness, it is not confined to the descent from pre-Lechite peasants and warriors; nor it is confined to what the Middle Ages made of them later.
    [Show full text]
  • Starak Collection Vol. 1
    Starak Collection Vol. 1 004 005 ROZMOWA Z ANNĄ I JERZYM STARAKAMI, Interview with Anna and Jerzy Starak, KOLEKCJONERAMI, FUNDATORAMI FUNDACJI collectors, founders of the Starak RODZINY STARAKÓW ORAZ Z ELŻBIETĄ Family Foundation and with Elżbieta DZIKOWSKĄ, PREZES FUNDACJI RODZINY Dzikowska, president of the Starak STARAKÓW Family Foundation – Rozmawiamy w budynku Spectra. To starannie przemyślany, – We are having this conversation in the Spectra building, which imponujący biurowiec, dostrzeżona przez znawców perełka is a carefully considered and impressive office building, an archi- architektoniczna. Dla Pana to ważne miejsce, które skupia jak tectural gem acknowledged by experts. For you it is an important w soczewce Pana dokonania, sukcesy i wybory, nie tylko bizne- place, which, like a lens, concentrates your achievements, suc- sowe. Co zadecydowało o umieszczeniu w tym miejscu części cesses and choices, not only the business ones. What was the Państwa prywatnej kolekcji? deciding factor in placing here a part of your private collection? Jerzy Starak: Przede wszystkim chciałem podzielić się moją Jerzy Starak: First and foremost, I was eager to share my kolekcją z ludźmi, z którymi na co dzień współpracuję, moimi collection with people with whom I work on a daily basis, my pracownikami, klientami biznesowymi. Mam świadomość, jak employees and business clients. I am aware of how essential it ważne dla każdego człowieka jest zachowanie równowagi is for everyone to maintain the work-life balance. Locating the między życiem osobistym i zawodowym. Umieszczenie kolekcji collection in this place creates friendly working conditions and, w tym właśnie miejscu stwarza przyjazne warunki pracy i oprócz apart from the traditional professional development, it stimulates tradycyjnego rozwoju zawodowego, pobudza kreatywność.
    [Show full text]
  • A Farewell to Giedroyc
    Warsaw, January 2017 A farewell to Giedroyc Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz The plans for the future of TV Belsat presented by Foreign Minister Witold Waszczykowski are a good excuse for an overall reflection on Poland’s eastern policy as it is being conducted today. The proposal to drastically reduce Belsat’s funding and pass those savings on to funds for a new Polish-language channel to be broadcast abroad, including officially to Belarus, should not be seen as a one-off deci- sion. It is a symptom of a fundamental turn-around: the departure from the assumptions that have guided nearly 25 years of Poland’s policy towards its Eastern European neighbours. Symbolically, this change can be described as ‘a farewell to Giedroyc’. No free Poland without a free Ukraine Despite various twists and turns, the Third Republic’s eastern policy has constantly drawn on several fundamental principles1. The roots of these principles lay in the concept, formulated in the 1960s by Mieroszewski and Giedroyc, of how to approach Ukraine, Lithuania and Belarus (ULB for short), which were then parts of the USSR2. These principles can be summarised as follows: Poland’s freedom is closely linked to the sovereignty (de facto independence from Russia) of our eastern neighbours. If Stefan Batory Foundation 1 In Polish historiography, periods of the statehood of the Republic of Poland (Pol. Rzeczpospolita Polska) are un- officially numbered as follows: the First Republic (Pol.I. Rzeczpospolita, from the mid-15th century until the final partition of 1795), the Second Republic (Pol. II. Rzeczpospolita, 1918–1945) and the Third Republic (Pol.
    [Show full text]
  • Parisian Culture's Views on Eastern Europe As a Factor
    POLISH POLITICAL SCIENCE VOL XXXIV 2005 PL ISSN 0208-7375 ISBN 83-7322-481-5 PARISIAN CULTURE’S VIEWS ON EASTERN EUROPE AS A FACTOR IN CONTEMPORARY POLISH FOREIGN POLICY by Iwona Hofman When analyzing events which unfolded in the Ukraine during the fi nal months of 2004 and the involvement of Polish politicians and public opinion in the strug- gle for the preservation of the democratic character of presidential elections, a question arises regarding the connection of their actions with the political projects of Jerzy Giedroyć, the founder and sole editor of an infl uential magazine and a centre of political thought, which was Culture , published in Maisons-Laffi tte, near Paris, in the years 1947–2000. Historians and political scientists rightly emphasize the fact that the „Eastern doctrine”, also known as the ULB doctrine (from the abbreviation of „Ukraine, Lithuania, Belarus”), has been a constant element of Polish foreign policy since 1989. Generally speaking, Giedroyć was convinced that nationalist impulses would eventually destroy the Russian empire from within, and a sovereign Poland would gain three new neighbours in the East: Ukraine, Lithu- ania and Belarus. " is process was expected to take place in the near future, as foreseen by Culture contributors who called on the émigrés from Eastern Europe to work together in laying solid foundations for the future partnership. Restricted in his political activities, Jerzy Giedroyć believed that words could be translated into actions. He also realized that a magazine whose program is characterized by far-reaching visions based on dismantling the European order shaped in Yalta, must fi rst of all fi ght national prejudices and stereotypes, present true history and show the common fate of the then enslaved nations.
    [Show full text]
  • Digitization of the Resources of the Literary Institute in Paris
    Artykuły Kognitywistyka i Media w Edukacji 2018, nr 2 Ewelina Górka Digitization of the resources of the Literary Institute in Paris Abstrakt Digitalizacja zasobów Instytutu Literackiego w Paryżu Instytut Literacki został założony w 1946 r. w Rzymie. Jak wskazano w powołują- cym go rozkazie, głównym celem było prowadzenie akcji wydawniczej w dziedzinie kulturalnej, literackiej i społecznej, a także zbieranie dorobku piśmiennictwa pol- skiego. Inicjatorem tego przedsięwzięcia i redaktorem był Jerzy Giedroyc. W okre- sie funkcjonowania Instytutu Literackiego, tj. w latach 1947–2000, ukazało się 637 numerów miesięcznika „Kultura”, 171 numerów kwartalnika „Zeszyty Historyczne” oraz książki: 26 publikacji w latach 1947–1952 i 378 książek w serii „Biblioteka Kul- tury”. Oprócz wskazanych wyżej publikacji, w archiwum Instytutu Literackiego za- chowała się bardzo duża liczba innych książek, czasopism polskich i zagranicznych, wycinków prasowych oraz dokumentów, listów i fotografii. Ich zebranie i uporząd- kowanie, a także wykonanie wersji elektronicznej było możliwe m.in. dzięki projek- tom: „Inwentarz Archiwum Instytutu Literackiego Kultura” oraz „Digitalizacja Ar- chiwum Instytutu Literackiego”. W artykule została zwrócona uwaga na proces digitalizacji zasobów Instytutu Lite- rackiego. Cyfrowe wersje oryginalnych tekstów źródłowych mogą bowiem posłu- żyć dalszym badaniom na temat spuścizny Jerzego Giedroycia. Wskazany dostęp to także ułatwienie do podejmowania dalszych prac i ochrona dokumentów, zwłasz- cza rękopisów, w związku z niszczeniem i upływem czasu. Jako przykład ilustrują- cy tę tezę w artykule posłużono się przykładem Jerzego Pomianowskiego, jedne- go ze współpracowników paryskiej „Kultury”, wskazując sposoby przeprowadzania wstępnej kwerendy źródłowej, tak ważnej dla realizacji tematu badawczego. Słowa kluczowe: Instytut Literacki, Jerzy Giedroyc, digitalizacja Digitization of the resources of the Literary Institute in Paris 151 The Literary Institute was founded in 1946 in Rome.
    [Show full text]
  • Univerzita Pardubice Fakulta Filozofická Kapisté. Polští Malíři Působící V Paříži Dvacátých Let 20. Století Bc. K
    Univerzita Pardubice Fakulta filozofická Kapisté. Polští malíři působící v Paříži dvacátých let 20. století Bc. Kristýna Mertová Diplomová práce 2016 Prohlašuji: Tuto práci jsem vypracovala samostatně. Veškeré literární prameny a informace, které jsem v práci využila, jsou uvedeny v seznamu použité literatury. Byla jsem seznámen s tím, že se na moji práci vztahují práva a povinnosti vyplývající ze zákona č. 121/2000 Sb., autorský zákon, zejména se skutečností, že Univerzita Pardubice má právo na uzavření licenční smlouvy o užití této práce jako školního díla podle § 60 odst. 1 autorského zákona, a s tím, že pokud dojde k užití této práce mnou nebo bude poskytnuta licence o užití jinému subjektu, je Univerzita Pardubice oprávněna ode mne požadovat přiměřený příspěvek na úhradu nákladů, které na vytvoření díla vynaložila, a to podle okolností až do jejich skutečné výše. Souhlasím s prezenčním zpřístupněním své práce v Univerzitní knihovně. V Tallinnu dne 23. 6. 2016 Kristýna Mertová ANOTACE Komitet Paryski byl volným uskupením třinácti mladých polských umělců, kteří se pod vlivem profesora a malíře Józefa Pankiewicze vydali do Paříže roku 1924. Zde několik let studovali jak klasická, tak moderní malířství, které posléze přetvářeli v originální díla s vlastním rukopisem. Diplomová práce se zabývá celou skupinou i styly jednostlivých členů, inspirací, kterou během pobytu čerpali a nastiňuje jejich budoucí úspěch v malířské profesi. KLÍČOVÁ SLOVA Komitet Paryski, kapisté, Polsko, Paříž TITLE Kapists. Polish painters active in Paris in the 1920´s. ANNOTATION The Paris Committee was a group of thirteen polish painters, who went to Paris under influence of their professor Józef Pankiewicz in 1924. There they were studying classic and modern paintings which transformed into own original canvas.
    [Show full text]
  • Speakers and Chairpersons
    Speakers and Chairpersons Professor Urszula Augustyniak (born 1950) gained her Master’s, Doctoral and Habilitation degrees at the University of Warsaw in 1973, 1979 and 1988 respectively. She has taught at the Institute of History at the University of Warsaw since 1977, and has served inter alia as Pro-Dean and head of the Early Modern History section of the Institute of History, as well as head of the Lithuanistica Commission of the Polish Academy of Sciences. A specialist on the cultural, social, political and confessional history of the Polish-Lithuanian Commonwealth, among her more recent publications are Wazowie i ‘królowie rodacy’. Studium władzy królewskiej w Rzeczypospolitej XVII wieku (1999), two monographs on Hetman Krzysztof II Radziwiłł (2001), Historia Polski 1572-1795 (2008, also published as History of the Polish-Lithuanian Commonwealth: State – Society – Culture, 2015) and Państwo świeckie czy księże? Spór o rolę duchowieństwa katolickiego w Rzeczypospolitej w czasach Zygmunta III Wazy. Wybór tekstów (2012). Katarzyna Błachowska is a habilitated doctor of the Institute of History of the University of Warsaw, where she heads the Didactic and Historiographical Section. Since 2002 she has been a member of the Polish-Ukrainian group ‘The Multicultural Historical Environment of Lwów/Lviv in the Nineteenth and Twentieth Century’. Her research interests cover Polish, Russian, Ukrainian, Belarusian and Lithuanian historiography in the nineteenth and twentieth centuries, the history of Rus’ and the medieval Grand Duchy of Lithuania. Among her more important publications are (as Katarzyna Krupa) articles on the links of Lithuanian dukes with Novgorod the Great in the fifteenth century (published in Kwartalnik Historyczny and Przegląd Historyczny in 1993) and (as Katarzyna Błachowska) the books Emergence of the Empire.
    [Show full text]
  • Polacy W Gruzji Poles in Georgia
    Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych The Head Office of the State Archives Narodowe Archiwum Gruzji The National Archives of Georgia Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” Association “Polish Community” Archiwum Państwowe m.st. Warszawy The State Archive of the Capital City of Warsaw POLACY W GRUZJI POLES IN GEORGIA Tbilisi, fot. Magda Będzińska, 2009 r. Tbilisi, photographs by Magda Będzińska, 2009. W archiwach gruzińskich zachowało się wiele inte - W Archiwum Narodowym Gruzji przechowywa - Celem wystawy jest przedstawienie Polaków miesz - resujących dokumentów na temat Polaków żyjących nych jest ponad 200 dokumentów odzwierciedlających kających w Gruzji w XIX i na początku XX wieku, ich na Kaukazie w XIX i na początku XX wieku. przyjacielskie stosunki między narodem polskim i gru - wkładu w rozwój gospodarczy i kulturalny kraju oraz W ostatnich latach polskie i gruzińskie archiwa na - zińskim. działalności polskich organizacji społeczno-kultural - wiązały ożywioną współpracę. Jesienią 2008 r. w uro - nych (Towarzystwo Dobroczynności i „Dom Polski”). czystych obchodach 200-lecia Archiwum Głównego W Oddziale Akt Dawnych Centralnego Archiwum Histo - W prezentowanej ekspozycji odnajdą Państwo wybit - Akt Dawnych uczestniczyła dyrektor Archiwum rycznego Gruzji przechowywany jest zespół Katolikosa nych architektów, artystów i przyrodników. Obok Narodowego Gruzji Teona Iaszwili. W 2009 r. z wi - Gruzji Kiriona II (1917-1918), zawierający rozmaite doku - nich pokazujemy materiały dotyczące osób mniej zna - zytą oficjalną w Gruzji przebywała zastępca Na - menty, w tym także sporządzone w języku polskim. nych – nauczycieli, lekarzy, rzemieślników. czelnego Dyrektora Archiwów Państwowych Barbara Berska i dyrektor Archiwum Państwo - Dokumenty XX-wieczne zawierają informacje Prezentowane na wystawie materiały archiwalne po - wego m.st. Warszawy Ryszard Wojtkowski. Wtedy o dniach kultury polskiej w Gruzji i kultury gruzińskiej chodzą z zasobu Archiwum Narodowego Gruzji i Gru - też zrodził się pomysł zorganizowania wystawy w Polsce.
    [Show full text]
  • Jerzy Giedroyc (1906–2000)
    Jerzy Giedroyc (1906–2000) Jerzy Giedroyc, Maisons-Laffitte, 1987 r. r. 1987 Maisons-Laffitte, Giedroyc, Jerzy Fot. © BohdanPaczowski Redaktor. Tak mówiono i pisano o Jerzym Giedroyciu naj- częściej. Był znany jako twórca i redaktor wydawanego od 1947 r. miesięcznika „Kultura” oraz założyciel Instytutu Li- terackiego. Podparyskie Maisons-Laffitte, gdzie mieściła się siedziba zarówno redakcji, jak i Instytutu, stało się symbolem polskiej kultury na emigracji po II wojnie światowej. To tu wy- chodziły nie tylko przekłady na język polski Geor ge’a Orwella Rczy Arthura Koestlera, lecz też dzieła Gustawa Herlinga-Gru- dzińskiego, Witolda Gombrowicza, Czesława Miłosza i wielu innych pisarzy, które nie mogły ukazać się drukiem w kraju po 1945 r. Bez Redaktora – często pisanego właśnie wielką literą – polska kultura byłaby prawdopodobnie uboższa o te i o wiele innych nazwisk. Jerzy Giedroyc to jednak nie tylko wydawca, lecz także ktoś, kto inspirował, przekonywał do spraw beznadziejnych, załatwiał rzeczy niemożliwe do załatwienia, zmieniał przeko- nania Polaków, a czasem również – ich sąsiadów. Książę Jerzy Giedroyc urodził się 27 lipca 1906 r. w Mińsku Li- tewskim. Był pierwszym z trzech synów aptekarza Ignacego Giedroycia i Franciszki ze Starzyckich. Jako dziesięciolatek został wysłany przez rodziców do gimnazjum w Moskwie. To miasto mogło się wydawać wtedy miejscem bezpiecz- niejszym niż Mińsk, bo położonym dalej od frontu. Nikt nie przypuszczał jednak, że już niedługo stolica Rosji pogrąży Jsię w chaosie rewolucji. Zanim to się stało, młody Giedroyc mieszkał na stancji i uczył się w gimnazjum Komitetu Pol- skiego. W 1917 r., kiedy skończył się rok szkolny, wyruszył do Petersburga, gdzie miał nadzieję spotkać swojego stry- ja.
    [Show full text]
  • (1946-2000) (Association Institut Littéraire "Kultura") (Poland) Ref N° 2008-54
    MEMORY OF THE WORLD REGISTER Archives of the Literary Institute in PARIS (1946-2000) (Association Institut Littéraire "Kultura") (Poland) Ref N° 2008-54 PART A – ESSENTIAL INFORMATION 1 SUMMARY ARCHIVES of THE LITERARY INSITUTE in PARIS (1946-2000) (Association Institut Littéraire “Kultura”) The Archives of the Literary Institute are the complete documentation of the Institute’s activities in the years 1946-2000. They are a unique collection, which depicts the work of an unparalleled emigration institution, which, thanks to the intellectual and political vision implemented for decades by its founders and leaders, played an extremely vital role in one of the most important historical events of the 20th century – the peaceful victory over the communist dictatorship and the division of the world into two hostile political blocs. The Institute significantly contributed to the success of the transformation of 1989-1990s by creating intellectual and political foundations, which, through a dialogue of the elites, allowed for reconciliation between the nations of Eastern and Central-Eastern Europe. The Institute also deserves recognition because it enabled the intellectuals of this part of Europe to participate in a wide international intellectual exchange in a period of an information blockade and censorship that lasted till the end of the 1980s. The Institute fulfilled the functions of: • the publishing house that produced the journal “Kultura” that inspired intellectuals from Central-Eastern Europe and fought against censorship in the countries under totalitarian rule, • a centre of independent political thought for emigrants from Eastern European countries, such as Poland, Ukraine, Belarus, Czechoslovakia, Hungary, Baltic countries, • an organizer of support for authors, dissidents and independent organizations from countries behind the Iron Curtain in the 1950s and 1960s, especially for organizations that were established in the 1970s, like e.g.
    [Show full text]
  • Dorota Sieroń-Galusek, Józef Czapski – About Learning and Teaching Art
    RIHA Journal 0030 | 20 October 2011 Józef Czapski – about learning and teaching art Dorota Sieroń-Galusek Peer review and editing organized by" Międzynarodowe Centrum ultury, ra"#w / International Cultural Centre, rakow #evie ers" Maria Hussa"owska&'zy%zko, Janusz (ezda Polish version available at / Wersja polska dostępna pod: (RIHA Journal 0029) Abstract The subject of the article is the issues of intellectual and artistic formation. From the extremely rich life and intellectual background of Józef Czapski (1896–1993) – a painter and writer – the author selects the experiences he gained as a co-creator of the Kapiści group, that is a company of students who organised a trip to Paris under the supervision of Professor Józef Pankiewicz and was later transformed into a self-teaching group. Pankiewicz himself subsequently became an important figure for Czapski. Walks in the Louvre organised by Pankiewicz, not only for his students, were recorded by Czapski in a long interview published as a book. There is a likely connection between the Paris experience of the young painter and the situation when years later an émigré to Paris Józef Czapski introduced others into the world of painting, both through his essays and during walks modelled on those that Pankiewicz had invited him to. And it is this moment determining the fact that a student, consciously looking at his master, in his turn becomes a master for others, that forms the subject of these reflections. 3 4 Józef Czapski ( !"#$ ""%& $ a painter+ essayist and abo-e all a man 'hose almost century(long life 'as marked 'ith epoch(making experiences.
    [Show full text]