De Burger Maatschappij Anneke Koers
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
De Burger maatschappij Anneke Koers 1 Eerste woorden In de lokale democratie is duidelijk het gebrek aan vertrouwen van het lokale bestuur in de burger. Kunnen burgers wel omgaan met grote vraagstukken, vraagt men zich af. De inwoners krijgen wel zeggenschap over hun straat of krijgen kleine (rest)budgetten voor een buurtbarbecue. Maar als het over grote vraagstukken gaat staat het lokale bestuur liever zelf aan het roer. Er zijn heel veel vragen die het bestuur en de raad niet aan de bevolking wil voorleggen, omdat het mogelijke antwoord hen niet bevalt. Gemeenteraden dus vinden doorgaans dat bewoners alleen iets mogen zeggen over hun eigen buurt. Dat is een hele regenteske manier van kijken naar de burgers. De democratie is niet van de raadsleden en het bestuur. Bovendien is het een onterechte aanname dat burgers er niet over kunnen meedenken. Burgers maken zich wel degelijk druk over grotere, internationale kwesties zoals Europa of het milieu. Als je de mening van burgers negeert creëer je een voedingsbodem voor populisme. De inspraak van burgers wordt als een moetje gezien en daadwerkelijke zeggenschap en eigenaarschap van burgers blijft vaak uit. De overheid moet haar bemoeienis met burgerinitiatieven zo veel mogelijk beperken. De overheid zijn wij allemaal. Het bestuur en de raadsleden worden door ons betaald en het is een arrogante houding van de plucheplakkers. Wij bepalen met z'n allen wat we met ons gemeenschappelijke geld doen. Burgerinitiatieven zijn zeer waardevol. Daar moet ook geld naartoe gaan. Met geld maak je initiatieven belangrijk. Mensen komen van onderop met initiatieven en de gemeente komt van bovenaf met initiatieven. Het geld dat nodig is voor de projecten van de gemeente staat keurig in de begroting. Waarom worden burgerinitiatieven niet opgenomen in die begroting? Autoritaire mensen met macht zijn vaak erg doel- en actiegericht. Beslissingen zijn snel genomen en knopen zo doorgehakt. Ze zijn minder geremd, nemen meer risico en wat ze in hun hoofd hebben doen ze. Ze overschatten zichzelf nogal eens. Als politicus en beleidsmaker moet je je uiterste best doen om die macht op een ethische manier te gebruiken. Maar wees als dominante leider gewaarschuwd. Macht kan verkeer uitpakken. Politici en beleidsmakers verfraaien, verdraaien en ontwijken de waarheid voortdurend. Als we meer willen begrijpen van de gevaren die de democratie wereldwijd lijken te bedreigen moeten we voorbij de retoriek van autoritaire politici en beleidsmakers kijken. We moeten leren van de institutionele contexten die het saboteren van democratische verantwoording mogelijk maken. Kijken naar de individuen wiens waardigheid en zelfstandigheid wordt ontnomen. De politici en beleidsmakers hebben kennis opgedaan over hoe autocratieën functioneren. Ze hebben dat op onze eigen maatschappij toegepast. Alleen op die manier kunnen we doorgronden hoe autoritaire praktijken binnen onze democratie zich ontwikkelen. Onder welke omstandigheden ze gedijen en hoe ze het beste worden tegengegaan. Wie macht heeft, is in staat om het gedrag van anderen te sturen. Ongerustheid over het functioneren van onze democratie is in de plaats gekomen van gezapige tevredenheid daarover. Op papier klinkt de democratie goed. Maar in de praktijk schort er nog wel wat aan. Volgens Plato is democratie een politieke bazaar, een harlekijnpak voor mannen die graag spelen met macht ‘Politieke macht komt uit de loop van een geweer’, schreef Mao ooit in zijn Rode boekje . Tegenwoordig lijkt ze uit de schoorsteen van de media-industrie te komen. 2 Tegenwoordig exporteren grote naties democratie en mensenrechten op een brute manier. In het Midden-Oosten bijvoorbeeld wordt de destructie van gemeenschappen niet geschuwd om onze democratie aan de man te brengen. De vrije markt economie is mislukt want de bedrijven willen onderling geen afspraken maken om concurrentie te voorkomen. Bedrijven schakelen de concurrentie uit door middel van gekoppelde producten, zoals Word van Microsoft. Inleiding De burgermaatschappij wordt ook het maatschappelijk middenveld genoemd. Het is de veelheid aan associaties waar de samenleving zich vrijwillig mee organiseert en organiseert. Zij hebben een breed scala aan interesses. Het maatschappelijk middenveld betreft alle niet- marktgerelateerde en niet overheidsgerelateerde organisaties -buiten het gezin- waarin mensen zich organiseren en gedeelde interesses in het publieke domein nastreven. Voorbeelden zijn dorpsverenigingen, milieugroeperingen, vrouwenrechtengroepen, boerenverenigingen, op geloof gebaseerde organisaties, vakbonden, coöperaties, beroepsverenigingen en onafhankelijke onderzoeksinstituten. De macht hebben om publieke beslissingen te beïnvloeden. Om deze kracht te verwerven, moet een burgermaatschappij gemeenschappen kunnen organiseren, mobiliseren en inspireren om samen te werken. Denk ook aan toegang krijgen tot informatie, onderwijs/opleiding, financiering of uitnodigingen (op vrijwillige basis of op basis van donatie) ontvangen voor deelnemen aan openbare besluitvormingsprocessen. Hoewel maatschappelijke organisaties gemeenschappelijke doelen delen om de mensenrechten te ondersteunen, moeten maatschappelijke organisaties worden beschouwd als onafhankelijk van expliciete politieke en veiligheidsbelangen verbonden aan politieke partijen of regimes. Een burgermaatschappij is onderscheidend Een burgermaatschappij kent toestemming en acceptatie. Bestaansrecht is afhankelijk van de instemming en acceptatie van andere burgers. Een burgermaatschappij kent vrijheid van handelen. De organisatie moet legaal kunnen opereren. Bron: toponderzoek.nl. 3 Het begrip fiscale stimulans, meestal geassocieerd met John Maynard Keynes , werd eigenlijk voor het eerst geformuleerd door Abba Lerner op een conferentie in 1944. Keynes was bang dat de spaarquote na de oorlog te hoog zou worden . Lerner zou hem dan hebben gesuggereerd dat de overheid de totale vraag zou kunnen verhogen door een begrotingstekort creëren door de overheidsuitgaven te verhogen en /of belastingen te verlagen. Het begrip economische orde houdt de manier waarop de economie in een samenleving is georganiseerd in. In een vrijemarkteconomie is sprake van ondernemingsgewijze productie, wat inhoudt dat het particulier initiatief bepaalt wat er geproduceerd wordt. De productie wordt hierbij geleid door de vraag. Het prijsmechanisme in een vrijemarkteconomie betekent het proces van ondernemers die komen en gaan, net zolang door totdat vraag en aanbod in evenwicht zijn. Volgens Adam Smith is er in deze economie sprake van een onzichtbare hand. Hij geloofde dat er een automatische, natuurlijke orde aanwezig was in de samenleving, waardoor er vanzelf een economisch evenwicht zou ontstaan. Een voorwaarde hierbij is wel dat er sprake is van eerlijke concurrentie, en dus geen monopolyposities. Om deze voorwaarde te waarborgen dienen bedrijven afspraken met elkaar te maken om concurrentie te voorkomen. Voordelen van de vrijemarkteconomie • Producenten worden gedwongen om kwalitatief goede producten tegen een zo lage prijs aan te bieden. • Het stimuleert de innovatie. Het zogenaamde ‘gat in de markt’. Nadelen van de vrijemarkteconomie • Het kan leiden tot sociale ongelijkheid. Vraag is gedefinieerd als koopkrachtige vraag. Dus niet als de werkelijke vraag, dit houdt ook de sociale ongelijkheid in stand. • De goedkoopste productiemanier wordt gezocht, dit kan schadelijk zijn voor het milieu. 4 Nederland is een parlementaire democratie. Dat betekent dat alle Nederlanders met stemrecht elke vier jaar mogen kiezen wie hen vertegenwoordigen in het parlement. Stemrecht heb je als je achttien jaar bent en de Nederlandse nationaliteit hebt. De verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de basis van de democratie. Het parlement heeft twee taken, de regering te controleren en samen met de regering nieuwe wetten te maken. Het Nederlandse parlement wordt in de Grondwet de Staten-Generaal genoemd. De Staten-Generaal bestaat uit twee Kamers, de Eerste Kamer en de Tweede Kamer. De leden van de Eerste Kamer en de Tweede Kamer vertegenwoordigen de Nederlandse kiezers. Ze worden dan ook de volksvertegenwoordigers genoemd. Maar hoe weten zij wat de kiezers willen? Bij de verkiezingen geven kiezers hun politieke mening door op een politieke partij te stemmen. De gekozen volksvertegenwoordigers zorgen ervoor dat zij steeds weten wat in de samenleving leeft. Elke politicus doet dat op zijn eigen manier. Politici staan open voor de meningen van de mensen in het land en die van hun kiezers in het bijzonder. Politici praten daarom zo veel mogelijk met hun achterban en met vertegenwoordigers van allerlei belangen. Zij brengen werkbezoeken, lopen stages, houden enquêtes, hoorzittingen en spreekbeurten en doen mee aan discussies. Ook hebben veel politieke partijen ‘denktanks’ waarin zij met deskundigen bepaalde onderwerpen 5 bespreken. Uiteraard kunt u ook zelf het initiatief nemen en uw mening geven aan uw politieke vertegenwoordigers. Zo kunt u via e-mail contact opnemen met Kamerleden of een petitie, een politiek verzoekschrift, aanbieden als u aandacht voor een specifiek onderwerp wilt. Om een onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer te krijgen, kunt u ook een burgerinitiatief beginnen. De twee belangrijkste taken van de Tweede Kamer zijn: samen met de regering nieuwe wetten maken en controleren of de regering haar werk goed doet. De Tweede Kamer speelt ook een belangrijke rol bij de vorming van beleid. De belangrijkste taak van de Eerste Kamer is het goedkeuren of verwerpen van wetsvoorstellen. Daarnaast heeft de Eerste