En Polderwater in Noord-Holland
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Zoutgehalte van boezem- en polderwater in Noord-Holland (Mededeeling No. 13 der Zuiderzeecommissie). DOOR N.L. Wibaut-Isebree+Moens. Na de afsluiting der Zuiderzee zullen veranderingen in betreft het water optreden, zoowel wat het zoutgehalte en de hydrografische gesteldheid, als in de fauna en flora langs en in het water. Een deel van Noord-Holland’s boezemwater staat recht- streeks in verbinding met de Zuiderzee, een ander deel de heeft communicatie met Waddenzee bij Nieuwediep en met de Noordzee bij IJmuiden. Ter wille van het peil in het boezemwater kan in drogen tijd Zuiderzeewater worden ingelaten. Dit gebeurt van tijd tot tijd, zoodat een groot gedeelte van Noord-Holland daardoor brak boezemwater heeft. Hier en daar wordt dit ook in de polderslooten toegelaten. Dat in het algemeen brakwater voor Noord-Holland, voor veeteelt landbouw niet is en bevorderlijk is, genoegzaam In de bekend. vele opzichten zal de afsluiting en te ver- wachten verzoeting van de Zuiderzee daarin verbetering brengen. de De Gem. Waterleidingen en Geneesk.- en Gezond- heidsdienst van Amsterdam hebben een onderzoek ter hand den stand het genomen naar tegenwoordigen van zoutgehalte van het boezem- en polderwater. Alleen wan- neer dit bekend is, kan ook de verzoeting later vervolgd worden. In 1930 is daarmede begonnen. Het onderzoek 203 geschiedt in het laboratorium van laatstgenoemden Dienst door Dr A. Dr J. Heijmann en N. L. Wibaut—Isebree Moens. De Zuiderzeecommissie der N.B.V., welke de verande- in de flora in ringen langs en het water stap voor stap wenscht toonde niet alleen te volgen, groote belang- voor dit maar ook in alle stelling onderzoek, was op- zichten tot medewerking bereid. Door haar bemiddeling konden de uitkomsten van dit onderzoek in het Ned. Kruidk. Archief verschijnen. In 1930 welwillende zijn met medewerking van een 15-tal studenten in de 3 tochten biologie gemaakt op 29 April, 1 Juli en 20 October. eiken tocht werd Op aan een persoon een bepaald gebied opgegeven en een aantal monsterfleschjes verstrekt, die hij welke op punten, vooraf door ons op een schetskaart 1 25.000 had : aangegeven waren, te vullen. Deze monsters werden denzelfden dag in het laboratorium van den Ge- neeskundigen en Gezondheidsdienst gebracht, waar de hoeveelheid chloor in het water door titratie werd bepaald. Enkele andere waarnemingen over carbonaathardheid, geur van het water en nannoplankton, werden gedaan; deze moeten hier echter onvermeld blijven. De werden plaatsen, waar monsters genomen, vindt men met dekaarten zwarte punten en cijfers aangeteekend op 1—4. Dezelfde cijfers met de omschrijving van de plaatsen, vindt in tabel 1. Daarin * men zijn aangegeven met een de * monsters, genomen uit boezemwater, zonder uit polder- de water, onder 3 data de uitkomsten van de gevonden chloor in L. den mgr. per op dag van monsterneming. Op de kaarten 5 —8 vindt men voor eiken datum de uitkomsten het van zoutgehalte van het boezemwater aan- gegeven. Het ligt niet in de bedoeling van deze mededeeling, beteekenis over de der cijfers uit te weiden. Zij zijn demon- 204 stratief en geven een indruk, hoe enorm wisselend het zoutgehalte in Noord-Holland is. De beteekenis, die dit bijv. heeft voor den plantengroei en dien der visschen, is maar al te duidelijk. Deze zal in het algemeen zeer niet schadelijk zijn. Zoetwaterorganismen kunnen het er uithouden, brakwatersoorten kunnen er geen vasten voet het terrein is het krijgen. Verarming van geheele er ge- volg van. de waarden Op kaart 8 zijn aangegeven gevonden voor het zoutgehalte in de polderslooten, waarbij de uitkomsten der drie data onder elkaar zijn gezet; een streepje beteekent, kon worden. dat op een der data geen monster genomen Ook deze cijfers zijn demonstratief en zijn eveneens wisselend, in den regel lager dan die der boezemwateren. Ook van deze is het niet de bedoeling ze thans te bespreken. In 1931 zal het onderzoek worden voortgezet, zooveel dezelfde ook verschillende be- mogelijk op wijze, terwijl staande dieptebronnen in het onderzoek zullen worden opgenomen. Laboratorium Afdeeling Volksgezondheid, Gem. Geneesk. en Gezondheidsdienst Amsterdam, N. Achtergracht 100. TABEL 1. mgr chloor pei Liter No. PLAATS 29 April 1 Juli 20 Oct. 1930 1930 1930 * 1 Nieuwediep bij Zoöl. Station .... 16.400 16.800 14.800 * 2 Binnenhaven 8.200 9.950 2.100 3 Polder Koegras 5.600 9.450 1.300 * 4 Balgzandkanaal b/d Kooi.. 8.000 8.050 2.600 * 5 Groot N. Holl. kanaal b/d Kooi. 7.700 9.200 1.500 6 Sloot bij Julianadorp 6.400 8.600 2.000 7 Molenvaart Anna Paulowna 5.600 7.950 1.150 * 8 Boezem Zijpe bij veerbrug 4.300 4.450 900 * 9 Oude Veer bij v. Ewijksluis — 3.450 1.500 205 Vervolg Tabel 1. chloor mgr pei Liter No. PLAATS 29 April 1 Juli 20 Oct. 1930 1930 1930 * 10 V. Ewijksvaart 5.000 4.750 950 11 Middenvaart 4.500 6.850 1.350 * 12 Balgkanaal 3.500 5.350 1.400 * 13 Boezem Arastelmeer 9.100 8.000 1.650 * 14 Oude sluis — 2.750 800 Afwateringskanaal .... * 15 Het razend zwin 2.400 4.200 1.300 16 Wieringerwaard — — 390 * 17 Kolhorn buiten i... 5.100 6.600 460 18 Kolhorn binnen 1.150 3.050 340 19 Waardpolder 1.550 3.650 1.490 20 Groetpolder eindpunt Lutjewinkel 650 3.650 690 * 21 Groote sloot 4.500 7.300 790 Schagerbrug ....... * 22 Groot N. Hollandsch kanaal..... 5.850 7.850 800 23 Geestmerambacht bij Lagedijk... 1.600 1.400 360 24 Egalementsloot 190 7.000 560 25 Sloot bij St. Maarten 1.290 — 420 * 26 Groote sloot 4.000 7.200 940 27 Burgersloot 4.200 7.050 1.040 * 28 Gr. N. Holl. kanaal 4.900 7.350 1.000 * 29 Oude Vaart 4.200 6.550 1.620 30 Hondsbossche zeewering 3.370 570 3.390 * 31 Gr. N. Holl. kanaal 3.550 6.800 1.150 32 Katrijper Moer 46 52 65 33 Polder bij Schoorldam 2.200 3.050 1.060 34 Oude greppolder 1.700 1.900 730 35 Vaartsloot bij Haringbuizen — 1.450 290 36 Moerbeek 760 2.000 390 37 Wateringskant 960 3.400 400 38 De rijd — 3.000 640 39 Boezem bij Smengelpolder 1.600 3.950 900 40 Heer Hugowaard — — 780 * 41 Ringsloot 3.400 5.850 960 42 Kerksloot 1.550 2.400 910 43 St. Pancras 1.650 — 850 ... * 44 Ringsloot 3.400 1.950 820 45 Heer Hugowaard 1.500 2.600 1.100 206 Vervolg label 1. chloor Liter mgr pei No. PLAATS 29 April 1 Juli 20 Oct. 1930 1930 1930 46 De Vaart 1.650 2.600 800 * 47 Ringsloot Schermer 3.550 2.700 1.040 48 Heer Hugowaard 1.750 2.150 1.110 * 49 Ringsloot 3.900 5.700 1.100 * 50 4.100 6.500 1.100 Vaart langs Hoornschen weg .... * 51 Groot N. Holl. kanaal 4.400 6.700 1.350 52 2.300 140 Ringsloot Bergermeerpolder ...... 2.400 53 Bergermeerpolder 1.000 400 1.030 54 Houtvaart bij Alkmaar 4.250 6.200 420 55 Kromme sloot 3.950 6.100 470 56 Bosmolenpolder 950 2.500 710 57 Wimmenummervaart 115 4.500 120 58 Geestmolentocht 2.050 5.800 1.720 59 De die 330 6.600 460 60 Water langs St. Aagtendijk 3.250 3.400 2.700 61 Assendelfterpolder 1.000 1.800 500 62 Overtoomsloot 2.750 3.700 2.600 63 De Ham 3.100 4.200 2.850 * 64 Krommenie 3.150 5.000 2.900 65 Molenbaan Uitgeest 2.650 5.050 1.400 * 66 Oude Nie sluisbuurt 4.150 6.700 1.800 * 67 Uitgeester Meer 3.850 6.550 2.250 * 68 Het IJ voor Amsterdam 6.500 7.100 3.150 * 69 N. Zeekanaal b/d Hembrug 7.000 7.700 3.500 * 70 F. 7.050 8.350 750 Zijkanaal , . f * 71 N. D. 8.550 1.800 Zeekanaal bij Zijkanaal ... 7.450 * 72 Nauernasche vaart 6.550 8.550 1.600 73 Water bij communicatieweg 5.700 8.250 1.300 * 74 Nauernasche vaart bij Krommenie 5.900 7.200 1.000 75 Polder Het Woud 5.550 7.350 1.900 76 Markerpolder 4.200 6.950 1.300 * 77 Markervaart 5.700 7.750 1.200 * 78 Alkmaardermeer 4.150 6.750 2.050 79 Boekelermeerpolder 2.000 6.600 — 80 1.950 5.700 — Ringsloot Boekelermeerpolder .... * 81 N. Hollandsch kanaal 4.200 6.600 650 207 Vervolg Tabel 1. Liter mgr chloor per No. PLAATS 29 April 1 Juli 20 Oct. 1930 1930 1930 82 Noordervaart 2.150 3.000 1.550 * 83 N. Holl. kanaal bij Graftdijk 4.150 7.100 950 84 Starrenmeerpolder 2.450 2.950 1.650 85 Polder Kamerhop 1.150 1.500 1.000 * 86 Beemster ringvaart 3.500 7.200 300 * 87 N. Holl. kanaal 3.750 7.300 1.540 88 Polder Wormer 2.750 4.550 770 * 89 Knollendammervaart 4.100 7.800 750 * 90 De Zaan 6.550 7.900 1.350 91 De Poel 3.100 5.000 2.150 * 92 De Kuil — 7.950 2.400 93 Groote IJpolder 2.500 2.250 1.300 94 Amsterdammer polder 3.400 3.600 2.050 95 Houtrak polder eindpunt 2.150 3.600 1.900 * 96 Het IJ bij Mij. „Nederland”.... 6.800 6.800 2.150 * 97 Buiten IJ 7.200 5.450 4.300 98 Kinselmeer 1.650 1.900 1.800 ................... 99 Uitdammer Die 2.550 7.600 2.100 *100 Zuiderzee j 8.000 5.500 6.300 .............. 101 De Poel 4.000 5.250 2.000 102 Ooster Ae 4.250 5.300 2.000 *103 Stinkevuil 2.820 4.050 1.400 *104 Purmerringvaart 2.950 4.400 1.200 105 Monnikenbroek 3.200 5.400 1.500 *106 Gr.