DOCSLIB.ORG

Het Nationaal-Socialistische Beeld Van De Geschiedenis Der Nederlanden

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Het Nationaal-Socialistische Beeld Van De Geschiedenis Der Nederlanden Het nationaal-socialistische beeld van de geschiedenis der Nederlanden Ivo Schöffer bron Ivo Schöffer, Het nationaal-socialistische beeld van de geschiedenis der Nederlanden. HES, Utrecht 1978 (tweede, ongewijzigde herdruk) Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/scho122nati01_01/colofon.htm © 2008 dbnl / Ivo Schöffer 7 Woord vooraf bij deze herdruk (1978) Deze herdruk is een ongewijzigde herdruk van het proefschrift dat in 1956 verscheen en, met weglating van het promotie-titelblad en een persoonlijk promotie-bedankwoord, in de handel kwam (bij Van Loghum Slaterus/Meulenhoff, Arnhem/Amsterdam). Sedert dat jaar 1965 is er zeer veel over de geschiedenis van het nationaal-socialisme, ook in Nederland en België, gepubliceerd. Hier zij alleen verwezen naar het standaardwerk van A.W. Willemsen over het Vlaams-Nationalisme tussen 1914 en 1940 of naar L. de Jongs grote werk over Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Een bewerking van de eerste druk van dit proefschrift zou volledige herschrijving, in ieder geval van de drie eerste hoofdstukken, hebben gevergd. Daarvan is afgezien, mede omdat de algemene strekking van het betoog en vooral het hoofdonderdeel aangaande de geschiedschrijving gehandhaafd kan worden. Hier kan daarom worden volstaan met de waarschuwing dat alle gegevens, ook de literatuuropgaven, slechts gebaseerd kon zijn op hetgeen vóor 1956 bekend was of gepubliceerd werd. Het is wel nodig enkele feitelijke onjuistheden of onzuiverheden in de tekst recht te zetten of te verduidelijken: op blz. 63 noot 3 wordt Dr. H.G. van Senden ten onrechte genoemd onder de predikanten die nationaal-socialist zouden zijn geworden. Dr. van Senden is echter bij geen enkele nationaal-socialistische organisatie aangesloten geweest. op blz. 68 en 78 wordt wellicht de indruk gewekt dat Grammens nationaal-socialistisch-gezind zou zijn geweest. Dit is niet juist. op blz. 68 onderaan naar 69 bovenaan is bij de zgn. kwestie-Martens sprake van een omstreden ‘hoogleraarsbenoeming’, in werkelijkheid ging het om een benoeming tot Lid van de Vlaamsche Akademie van Wetenschappen. op blz. 69 wordt, even verder, de spreuk ‘Sic vos non vobis’ onjuist vertaald. Letterlijk beduidt dit: ‘Gij hebt aldus verricht, maar niet voor Uzelf’ en bedoelt te zeggen: een ander gaat ermee strijken. Ivo Schöffer, Het nationaal-socialistische beeld van de geschiedenis der Nederlanden 8 op blz. 92 bovenaan (einde eerste alinea) wordt Cyriel Verschaeve ten onrechte ‘oud-activist’ genoemd (zo kan de daar eveneens genoemde Borms wel worden aangeduid). Verschaeve bevond zich tijdens de eerste wereldoorlog aan de Frans-Belgische kant van het front en steunde de frontbeweging (vlg. blz. 53). op blz. 103 wekt noot 1 ten onrechte de indruk dat Petri na 1940 anti-semiet zou zijn geworden en de Jodenvervolgingen zou hebben toegejuicht. Niets wijst daarop. op blz. 322 (einde eerste alinea) wordt ten onrechte gemeld dat Goedewagen zijn privaat-docentschap te Utrecht in 1932 opgaf. Hij bleef privaat-docent tot zijn benoeming tot hoogleraar in 1943. I. Schöffer Ivo Schöffer, Het nationaal-socialistische beeld van de geschiedenis der Nederlanden 12 Ter verantwoording De harde feiten van de eerste oorlogsjaren hebben in het algemeen het geloof van veruit de meeste Nederlanders in de overwinning op het nationaal-socialisme niet of weinig geschokt. Menigeen zal zich nog wel bij anderen en bij ... zichzelf, staaltjes van bewustzijnsvernauwing herinneren. De vraag: ‘Stel je voor, dat de Duitsers wonnen, wat zou dan ...’ werd zeer spoedig weggedrongen. Zo speelde ik wel eens met de gedachte: ‘Stel je voor dat de Duitsers wonnen, wat zou er dan van het beeld van de Nederlandse geschiedenis overblijven?’ Nu, na jaren, heb ik gepoogd op deze vraag een antwoord te geven in de onderhavige studie. Daartoe nam ik boeken en periodieken door. Ongepubliceerde bronnen werden slechts sporadisch door mij bestudeerd. Gesprekken met nog levende oud-nationaal-socialisten heb ik wel gevoerd, maar meestal ter verifiëring en steeds incidenteel. Mijn eigenlijke onderzoek richtte zich op het reeds gepubliceerde. Ik meende mij daartoe te kunnen beperken, omdat pas in de openbaarheid, door het bekendmaken van een visie en de rangschikking der feiten, beeldvorming mogelijk is. Het materiaal op deze wijze verzameld, bleek overigens kwantitatief indrukwekkend genoeg. Ik heb alle belangrijke nationaal-socialistische en nationaal-socialistisch-georiënteerde periodieken er op doorgenomen en de daarin voorkomende artikelen geschift en bestudeerd. Via deze periodieken, bibliografieën en enkele andere, soms toevallige, hulpmiddelen, zoals de systematische registers van bibliotheken, catalogi etc., heb ik de losse publicaties opgespoord1. Op grond hiervan kon ik een Bronnenlijst samenstellen, die aan het slot van deze studie is afgedrukt. Uiteraard moest ik mij hierbij beperkingen opleggen. Zo liet ik bepaalde onderdelen van de geschiedenis, verwante en hulp-wetenschappen buiten beschouwing, omdat zij mij voor het algemene beeld van minder belang leken, en/of al te zeer buiten mijn competentie vielen. Hiertoe behoorden: de genealogie (de z.g. ‘sibbekunde’), de folklore en volkskunde, de archeologie (de Germanistiek in het bijzonder), de rechtsgeschiedenis en kunstgeschiedenis, althans 1 B.v. de bibliografieën in Historische Zeitschrift (1933-43), en de Revue Belge de philologie et d'histoire (1940-44), voorts PRINZHORN en HOLTZMANN & RITTER. Ivo Schöffer, Het nationaal-socialistische beeld van de geschiedenis der Nederlanden 13 voorzover zij een beperkt specialistisch karakter droegen. Ongetwijfeld bevinden zich in dit materiaal nog gegevens, maar het zou te ver van het eigenlijke onderwerp hebben afgeleid. Mij interesseerde meer algemeen-georiënteerde publicaties van cultuur-historische, politiek-staatkundige en economisch-sociale aard. In de tweede plaats liet ik de publicaties buiten beschouwing, die zich bezighielden hetzij met politiek-actuele omstandigheden van de dag hetzij met problemen van de algemene geschiedenis, die niet direct de Nederlandse betroffen. Ook hier zouden misschien nog enkele gegevens te vinden zijn geweest, omdat vele politieke beschouwingen met historische noties en rechtvaardigingen plegen te worden opgesierd, of omdat in beschrijvingen van b.v. de Pruisische of Engelse geschiedenis wel eens verwijzingen naar de Nederlandse te vinden zijn. (het contact Oranje-Brandenburg, de Engelse oorlogen etc.). Hier leidde mij echter de gedachte, dat de te geringe oogst tegen de moeite en de tijd van het zorgvuldig doorlezen en schiften niet zou opwegen. In de derde plaats liet ik die Duitse publicaties buiten beschouwing, welke niet typisch nationaal-socialistisch waren. Zo bleven b.v. ook na 1933 degelijke strikt-wetenschappelijke proefschriften verschijnen1, en was er soms in een Duits historisch vaktijdschrift wel eens een dergelijk artikel te vinden2. Ik meende hierbij Duitse publicaties iets nauwkeuriger te moeten schiften dan Nederlandse. In de Duitse periodieken liepen, wanneer deze tenminste niet een kennelijk partijkarakter droegen, nationaal-socialistisch-getinte en ‘ouderwets’-wetenschappelijke beschouwingen sterk door elkaar. Het klassieke voorbeeld hiervan is wel de ‘Historische Zeitschrift’, dat ondanks de nazificatie van de redactie in 1936 (Jaargang 153) nog iets van zijn standing ophield door naast nationaal-socialistische artikelen ook andere door te laten. Zo kon het zelfs gebeuren, dat de afgezette hoofdredacteur F. Meinecke bij zijn zeventigste verjaardag toch weer een breed-opgezet vererend feestnummer werd aangeboden (Hist. Zeitschrift Bd. 167 [1943] S. 1-136). Alles ligt hier bovendien nog gecompliceerder, omdat bepaalde Duits-nationalistische en zelfs Duits-imperialistische gedachtegangen wel nationaal-socialistisch aandoen, maar dat nog niet zijn. Een voorzichtig toepassen van inwendige critiek heeft mij tot een schifting gebracht, die, ondanks een grote ruimheid, toch bepaalde publicaties uitsloot (zo 1 Enkele niet onbelangrijke publicaties zijn: WERNER HAHLWEG, Die Heeresreform der Oranier und die Antike. Studien zur Geschichte des Kriegwesens der Niederlande, Deutschlands, Frankreichs, Englands, Italiens, Spaniens und der Schweiz vom Jahre 1589 bis zum dreissig-jährigen Kriege. Habilitationsschrift Berlin, 1941; RENATE WIEBE, Untersuchungen über die Hilfeleistung der deutschen Staaten für Wilhelm III von Oranien im Jahre 1688. Diss. Göttingen, 1939; Barbara ROHWER, Die friesische Handel im frühen Mittelalter. Diss. Kiel, 1937; ERICH TRUNZ, Dichtung und Volkstum in den Niederlanden im 17. Jahrhundert. Ein Vergleich mit Deutschland und ein Überblick über die niederländisch-deutschen Beziehungen im diesem Jahrhundert. München, 1937. 2 -B.v. de artikelen van M. BRAUBACH over de Spaanse successieoorlog, van H. SPROEMBERG over Vlaanderen in de 13e en 14e eeuw en de politiek van Otto I in de Nederlanden (ten onrechte wekt NIERMEYER in zijn rede blz. 17/18 de indruk dat Sproemberg in de ‘leer’ nationaal-socialist was) en ook het voortreffelijke artikel van L. BEUTIN. Ivo Schöffer, Het nationaal-socialistische beeld van de geschiedenis der Nederlanden 14 b.v. alle publicaties van H. Sproemberg, enkele van H. Planitz of F. Petri). Aan de andere kant heb ik wel in mijn studie en bibliografie betrokken alle Duitse publicaties betreffende de Oostkolonisatie van Nederlanders als ook de meeste aangaande de contacten tussen de Nederlanden en het Rijk, ook wanneer zij geen nationaal-socialistische conclusies bevatten. Want deze onderwerpen behoorden wezenlijk
Load more

Recommended publications
  • Jocelyn Krusemeijer, Master Thesis Final Version Igitur
    Stories from the shade Dutch women in the Nazi East Jocelyn K. Krusemeijer (8533296), 28 June 2013 [email protected] Master thesis Cultural history Utrecht University Supervisors: Geraldien von Frijdag Drabbe Künzel, Willemijn Ruberg Index Introduction 3 Chapter 1 The image of women within the NSB and NSVO 14 Chapter 2 The Nazi East 23 Chapter 3 Nederlandsche Oost Compagnie (NOC) 28 Chapter 4 About women, husbands, fathers, brothers and lovers 40 Chapter 5 Who is following whom and other stories 50 Chapter 6 Conclusion 63 Appendix 67 Overview literature, archives and websites 69 2/71 Introduction Denn die einen sind im Dunkeln Und die andern sind im Licht Und man sieht die im Lichte Die im Dunkeln sieht man nicht Bertolt Brecht 1 The invisibility mentioned by Bertolt Brecht - the German author and playwright - is applicable to various and diverse groups in Dutch society and doubtlessly in other societies as well. As pointed out by the American historian Joan W. Scott, class, race and also gender play a role in determining whether people are hidden in the shadows - not necessarily being shady themselves - or performing in the limelight - not necessarily being bright and shiny.2 This paper is devoted to one of the groups in the shade, constituted by Dutch women who went voluntarily to the Nazi East during the Second World War in the framework of the Dutch contribution to Hitlers quest for Lebensraum. Starting in 1942 the Nederlandsche Oost Compagnie (NOC) (Dutch East Company) sent farmers, fishers, dairy experts, agronomists, craftsmen and construction workers to Ukraine, the Baltic States and Belarus, in order to help with the colonisation of these territories which had been occupied by Nazi Germany.
    [Show full text]
  • On the Threshold of the Holocaust: Anti-Jewish Riots and Pogroms In
    Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions. of the Holocaust carried out by the local population. Who took part in these excesses, and what was their attitude towards the Germans? The Author Anti-Jewish Riots and Pogroms Were they guided or spontaneous? What Tomasz Szarota is Professor at the Insti- part did the Germans play in these events tute of History of the Polish Academy in Occupied Europe and how did they manipulate them for of Sciences and serves on the Advisory their own benefit? Delving into the source Board of the Museum of the Second Warsaw – Paris – The Hague – material for Warsaw, Paris, The Hague, World War in Gda´nsk. His special interest Amsterdam, Antwerp, and Kaunas, this comprises WWII, Nazi-occupied Poland, Amsterdam – Antwerp – Kaunas study is the first to take a comparative the resistance movement, and life in look at these questions. Looking closely Warsaw and other European cities under at events many would like to forget, the the German occupation. On the the Threshold of Holocaust ISBN 978-3-631-64048-7 GEP 11_264048_Szarota_AK_A5HC PLE edition new.indd 1 31.08.15 10:52 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions.
    [Show full text]
  • Kopstukken Van De Nsb
    KOPSTUKKEN VAN DE NSB Marcel Bergen & Irma Clement Marcel Bergen & Irma Clement KOPSTUKKEN VAN DE NSB UITGEVERIJ MOKUMBOOKS Inhoud Inleiding 4 Nationaalsocialisme en fascisme in Nederland 6 De NSB 11 Anton Mussert 15 Kees van Geelkerken 64 Meinoud Rost van Tonningen 98 Henk Feldmeijer 116 Max Blokzijl 132 Robert van Genechten 155 Johan Carp 175 Arie Zondervan 184 Tobie Goedewaagen 198 Henk Woudenberg 210 Evert Roskam 222 Noten 234 Literatuur 236 Colofon 238 dwang te overtuigen van de Groot-Germaanse gedachte. Het gevolg is dat Mussert zich met enkele getrouwen terug- trekt op het hoofdkwartier aan de Maliebaan in Utrecht en de toenemende druk probeert te pareren met notities, toespraken en concessies. Naarmate de bezetting voortduurt nemen de concessies die Mussert aan de Duitse bezetter doet toe. Inleiding De Nationaal Socialistische Beweging (NSB) speelt tijdens Het Rijkscommissariaat de Tweede Wereldoorlog een opmerkelijke rol. Op 14 mei 1940 aanvaardt Arthur Seyss-Inquart in de De NSB, die op 14 december 1931 in Utrecht is opgericht in Ridderzaal de functie van Rijkscommissaris voor de een zaaltje van de Christelijke Jongenmannen Vereeniging, bezette Nederlandse gebieden. Het Rijkscommissariaat vecht tijdens haar bestaan een richtingenstrijd uit. Een strijd is een civiel bestuursorgaan en bestaat verder uit: die gaat tussen de Groot-Nederlandse gedachte, die streeft – Friederich Wimmer (commissaris-generaal voor be- naar een onafhankelijk Groot Nederland binnen een Duits stuur en justitie en plaatsvervanger van Seyss-Inquart). Rijk en de Groot-Germaanse gedachte,waarin Nederland – Hans Fischböck (generaal-commissaris voor Financiën volledig opgaat in een Groot-Germaans Rijk. Niet alleen de en Economische Zaken). richtingenstrijd maakt de NSB politiek vleugellam.
    [Show full text]
  • Marcel Minnaert, Astrofysicus 1893-1970
    Marcel Minnaert, astrofysicus 1893-1970 De rok van het universum Leo Molenaar bron Leo Molenaar, Marcel Minnaert, astrofysicus 1893-1970. De rok van het universum. Balans, Amsterdam / Van Halewyck, Leuven 2003 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/mole016marc01_01/colofon.htm © 2007 dbnl / Leo Molenaar 4 In deze tijd heeft wat men altijd noemde Schoonheid, schoonheid haar gezicht verbrand Zij troost niet meer de mensen Zij troost de larven de reptielen de ratten Maar de mens verschrikt zij En treft hem met het besef Een broodkruimel te zijn op de rok van het universum (Uit Lucebert, ik tracht op poëtische wijze, Verzamelde gedichten, Amsterdam 2002, pag. 52) Leo Molenaar, Marcel Minnaert, astrofysicus 1893-1970 7 Proloog Marcel Minnaert (1893-1970): Erflater van de Groot-Nederlandse beschaving Er zijn heel wat mensen voor wie de naam van Minnaert nog een dierbare klank heeft. Dat geldt in ieder geval voor leraren in de natuurwetenschap die houden van waarnemingen in de vrije natuur. Mijn eerste kennismaking met hem had dan ook plaats via de Minnaert: zo heten de drie delen van De Natuurkunde van 't Vrije Veld die ik omstreeks 1970 heb aangeschaft. De eerste druk van dit boek verscheen eind jaren dertig. In de jaren negentig kwamen van het eerste deel van Minnaerts trilogie, Licht en kleur in het landschap, nieuw geïllustreerde uitgaven in het Engels en Duits op de markt naast de herdruk van de Minnaert in het Nederlands. Het is dan ook een uniek boek. Minnaert had vijfentwintig jaar lang natuurverschijnselen geobserveerd, daar aantekeningen van gemaakt en onderzoek gedaan naar de fysische verklaringen.
    [Show full text]
  • COMPENDIUM 2021 Stichting Werkgroep Herkenning
    Werkgroep Herkenning COMPENDIUM 1981 – 2021 ERVARINGEN VAN KINDEREN EN KLEINKINDEREN VAN ‘FOUTE OUDERS’ Gonda Scheffel-Baars Cuny Holthuis-Buve Paul Mantel Teun van der Vaart Een uitgave van de Stichting Werkgroep Herkenning Derde druk © 2021 Stichting Werkgroep Herkenning Vestigingsadres: Grotekreek 28 8032 JD Zwolle Postadres: Rijksstraatweg 193 1115 AR Duivendrecht Kamer van Koophandel: 41131339 ING BANK: NL24 INGB 0005 2857 97 Mobiel: +31 (0)6 330 57 003 E-mail: [email protected] Website: https://www.werkgroepherkenning.nl/ Voor actuele contactgegevens raadpleeg altijd de website: https://www.werkgroepherkenning.nl/ © Stichting Werkgroep Herkenning INHOUD Inleiding 6 0.1 Opzet van het compendium 0.2 Terminologie 0.3 Bronnenmateriaal DEEL I Hoofdstuk 1 Historische achtergronden 10 1.1 Inleiding/vooraf 1.2 De NSB in de jaren ’30 1.3 Mei 1940 en de beginjaren van de Duitse bezetting: de Nieuwe Orde 1.4 Nationaal-socialistische nevenorganisaties van de NSB: 1.4.1 De NSVO (Nat. Soc. Vrouwen Organisatie) 1.4.2 De Nationale Jeugdstorm 1.4.3 Nat. Soc. ‘fronten’ en ‘gilden’ 1.4.4 De WA (Weer Afdeling) 1.4.5 De SS 1. Nederlandse of Germaanse SS 2. Nederlandse vrijwilligers in de Waffen SS aan het Oostfront 3. Standarte ‘Westland’ 4. Standarte ‘Nordwest’ 5. Het Nederlandse Vrijwilligerslegioen 6. De Landstorm 1.4.6 De Landwacht 1.5 Dolle Dinsdag en daarna 1.6 Winter ’44 en voorjaar ’45 1.7 De arrestaties Hoofdstuk 2 Stichting Werkgroep Herkenning 31 2.1 Doelstellingen 2.2 Definiëring van de doelgroep 2.3 (Leeftijds)categorieën
    [Show full text]
  • Belgian Identity Politics: at a Crossroad Between Nationalism and Regionalism
    University of Tennessee, Knoxville TRACE: Tennessee Research and Creative Exchange Masters Theses Graduate School 8-2014 Belgian identity politics: At a crossroad between nationalism and regionalism Jose Manuel Izquierdo University of Tennessee - Knoxville, [email protected] Follow this and additional works at: https://trace.tennessee.edu/utk_gradthes Part of the Human Geography Commons Recommended Citation Izquierdo, Jose Manuel, "Belgian identity politics: At a crossroad between nationalism and regionalism. " Master's Thesis, University of Tennessee, 2014. https://trace.tennessee.edu/utk_gradthes/2871 This Thesis is brought to you for free and open access by the Graduate School at TRACE: Tennessee Research and Creative Exchange. It has been accepted for inclusion in Masters Theses by an authorized administrator of TRACE: Tennessee Research and Creative Exchange. For more information, please contact [email protected]. To the Graduate Council: I am submitting herewith a thesis written by Jose Manuel Izquierdo entitled "Belgian identity politics: At a crossroad between nationalism and regionalism." I have examined the final electronic copy of this thesis for form and content and recommend that it be accepted in partial fulfillment of the equirr ements for the degree of Master of Science, with a major in Geography. Micheline van Riemsdijk, Major Professor We have read this thesis and recommend its acceptance: Derek H. Alderman, Monica Black Accepted for the Council: Carolyn R. Hodges Vice Provost and Dean of the Graduate School (Original signatures are on file with official studentecor r ds.) Belgian identity politics: At a crossroad between nationalism and regionalism A Thesis Presented for the Master of Science Degree The University of Tennessee, Knoxville Jose Manuel Izquierdo August 2014 Copyright © 2014 by Jose Manuel Izquierdo All rights reserved.
    [Show full text]
  • The Actuality of Critical Theory in the Netherlands, 1931-1994 By
    The Actuality of Critical Theory in the Netherlands, 1931-1994 by Nicolaas Peter Barr Clingan A dissertation submitted in partial satisfaction of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in History in the Graduate Division of the University of California, Berkeley Committee in charge: Professor Martin E. Jay, Chair Professor John F. Connelly Professor Jeroen Dewulf Professor David W. Bates Spring 2012 Abstract The Actuality of Critical Theory in the Netherlands, 1931-1994 by Nicolaas Peter Barr Clingan Doctor of Philosophy in History University of California, Berkeley Professor Martin E. Jay, Chair This dissertation reconstructs the intellectual and political reception of Critical Theory, as first developed in Germany by the “Frankfurt School” at the Institute of Social Research and subsequently reformulated by Jürgen Habermas, in the Netherlands from the mid to late twentieth century. Although some studies have acknowledged the role played by Critical Theory in reshaping particular academic disciplines in the Netherlands, while others have mentioned the popularity of figures such as Herbert Marcuse during the upheavals of the 1960s, this study shows how Critical Theory was appropriated more widely to challenge the technocratic directions taken by the project of vernieuwing (renewal or modernization) after World War II. During the sweeping transformations of Dutch society in the postwar period, the demands for greater democratization—of the universities, of the political parties under the system of “pillarization,” and of
    [Show full text]
  • Reconstructions of the Past in Belgium and Flanders
    Louis Vos 7. Reconstructions of the Past in Belgium and Flanders In the eyes of some observers, the forces of nationalism are causing such far- reaching social and political change in Belgium that they threaten the cohesion of the nation-state, and may perhaps lead to secession. Since Belgian independ- ence in 1831 there have been such radical shifts in national identity – in fact here we could speak rather of overlapping and/or competing identities – that the political authorities have responded by changing the political structures of the Belgian state along federalist lines. The federal government, the Dutch-speaking Flemish community in the north of Belgium and the French-speaking commu- nity – both in the southern Walloon region and in the metropolitan area of Brus- sels – all have their own governments and institutions.1 The various actors in this federal framework each have their own conceptions of how to take the state-building process further, underpinned by specific views on Belgian national identity and on the identities of the different regions and communities. In this chapter, the shifts in the national self-image that have taken place in Belgium during its history and the present configurations of national identities and sub-state nationalism will be described. Central to this chapter is the question whether historians have contributed to the legitimization of this evolving consciousness, and if so, how. It will be demonstrated that the way in which the practice of historiography reflects the process of nation- and state- building has undergone profound changes since the beginnings of a national his- toriography.
    [Show full text]
  • The Lion, the Rooster, and the Union: National Identity in the Belgian Clandestine Press, 1914-1918
    THE LION, THE ROOSTER, AND THE UNION: NATIONAL IDENTITY IN THE BELGIAN CLANDESTINE PRESS, 1914-1918 by MATTHEW R. DUNN Submitted to the Department of History of the University of Kansas in partial fulfillment of the requirements for departmental honors Approved by: _________________________ Dr. Andrew Denning _________________________ Dr. Nathan Wood _________________________ Dr. Erik Scott _________________________ Date Abstract Significant research has been conducted on the trials and tribulations of Belgium during the First World War. While amateur historians can often summarize the “Rape of Belgium” and cite nationalism as a cause of the war, few people are aware of the substantial contributions of the Belgian people to the war effort and their significance, especially in the historical context of Belgian nationalism. Relatively few works have been written about the underground press in Belgium during the war, and even fewer of those works are scholarly. The Belgian underground press attempted to unite the country's two major national identities, Flemings and Walloons, using the German occupation as the catalyst to do so. Belgian nationalists were able to momentarily unite the Belgian people to resist their German occupiers by publishing pro-Belgian newspapers and articles. They relied on three pillars of identity—Catholic heritage, loyalty to the Belgian Crown, and anti-German sentiment. While this expansion of Belgian identity dissipated to an extent after WWI, the efforts of the clandestine press still serve as an important framework for the development of national identity today. By examining how the clandestine press convinced members of two separate nations, Flanders and Wallonia, to re-imagine their community to the nation of Belgium, historians can analyze the successful expansion of a nation in a war-time context.
    [Show full text]
  • Time and Historicity As Constructed by the Argentine Madres De Plaza De Mayo and Radical Flemish Nationalists Berber Bevernage A; Koen Aerts a a Ghent University
    This article was downloaded by: [Bevernage, Berber] On: 23 November 2009 Access details: Access Details: [subscription number 917057581] Publisher Routledge Informa Ltd Registered in England and Wales Registered Number: 1072954 Registered office: Mortimer House, 37- 41 Mortimer Street, London W1T 3JH, UK Social History Publication details, including instructions for authors and subscription information: http://www.informaworld.com/smpp/title~content=t713708979 Haunting pasts: time and historicity as constructed by the Argentine Madres de Plaza de Mayo and radical Flemish nationalists Berber Bevernage a; Koen Aerts a a Ghent University, Online publication date: 20 November 2009 To cite this Article Bevernage, Berber and Aerts, Koen(2009) 'Haunting pasts: time and historicity as constructed by the Argentine Madres de Plaza de Mayo and radical Flemish nationalists', Social History, 34: 4, 391 — 408 To link to this Article: DOI: 10.1080/03071020903256986 URL: http://dx.doi.org/10.1080/03071020903256986 PLEASE SCROLL DOWN FOR ARTICLE Full terms and conditions of use: http://www.informaworld.com/terms-and-conditions-of-access.pdf This article may be used for research, teaching and private study purposes. Any substantial or systematic reproduction, re-distribution, re-selling, loan or sub-licensing, systematic supply or distribution in any form to anyone is expressly forbidden. The publisher does not give any warranty express or implied or make any representation that the contents will be complete or accurate or up to date. The accuracy of any instructions, formulae and drug doses should be independently verified with primary sources. The publisher shall not be liable for any loss, actions, claims, proceedings, demand or costs or damages whatsoever or howsoever caused arising directly or indirectly in connection with or arising out of the use of this material.
    [Show full text]
  • Kinderen Van De Collaboratie
    FACULTEIT LETTEREN EN WIJSBEGEERTE Academiejaar 2009 - 2010 Kinderen van de collaboratie. Ervaringen en getuigenissen van nakomelingen van collaborateurs in de Tweede Wereldoorlog. Suzanne Lambert Master in de geschiedenis Promotor: Prof. dr. Bruno De Wever Vakgroep Geschiedenis Decaan: Prof. dr. Freddy Mortier Rector: Prof. dr. Paul van Cauwenberghe Woord Vooraf Deze thesis vormt het sluitstuk van vier jaar geschiedenis aan de Universiteit Gent. Hierop terugkijkend is het bijna onmogelijk snel gegaan. Het was een goede tijd die ik voor een groot deel te danken heb aan mijn ouders, Eddy en Miriam. Zij hebben mij de mogelijkheid gegeven hier te studeren en me altijd in alles gesteund. Ook mijn zus Michelle was vanaf de eerste dagen op de banken van de Blandijn tot op het afprinten van deze thesis een onmisbare steun. Mijn warme dank gaat verder uit naar mijn vriend, Bas, die me in dit thesisonderzoek zowel praktisch als moreel heeft gesteund. Wanneer ik terugkijk op het project rond deze thesis denk ik aan een aantal mensen zonder wie ik het niet had kunnen volbrengen. Mijn eerste en heel grote dank gaat uit naar mijn 24 respondenten. Zij hebben mij allen zeer hartelijk in hun omgeving ontvangen om hun soms pijnlijke en intieme verhalen met mij te delen. Het was een ervaring die ik nooit had willen missen. Speciale dank gaat ook naar Martine van Asch van de Kunsthal van de Sint-Pietersabdij. Zij heeft mij op verschillende interessante sporen gezet. Dit geldt ook voor dr. Bram Enning, werkzaam aan het NIOD, en Lieve vanden Kerchove, een respondente die me vanuit haar psychologische expertise een schat aan inzichten gaf.
    [Show full text]
  • Wereldbesschouwelijke Vorming in Vlaanderen
    KU Leuven Faculteit Letteren Blijde Inkomststraat 21 bus 3301 3000 LEUVEN, BELGIË WereldbeSSchouwelijke vorming in Vlaanderen De ideologische scholing van de Algemeene-SS Vlaanderen en de DeVlag tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1944) Toon De Clerck Masterproef aangeboden binnen de opleiding master in de Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven Promotor: dr. Sarah van Ruyskensvelde Academiejaar 2017-2018 Circa 12.850 woorden KU Leuven Faculteit Letteren Blijde Inkomststraat 21 bus 3301 3000 LEUVEN, BELGIË Ik verklaar me akkoord met de code of conduct van de faculteit Letteren voor geloofwaardig auteurschap. Voorwoord Deze masterproef is het eindpunt van mijn masteropleiding in de Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven. Een opleiding die ik nooit alleen tot een goed einde had kunnen brengen. Daarom is een woord van dank hier op zijn plaats. In de eerste plaats zou ik mijn promotor dr. Sarah van Ruyskensvelde willen bedanken. Zij wees mij op dit onderwerp en gaf tijdens mijn onderzoeksproces de nodige aanwijzingen en suggesties. Daarnaast moeten ook alle medewerkers van de archiefinstellingen die ik bezocht heb hier kort worden vermeld voor hun hulp. Het grootste dankwoord is voorbehouden voor mijn vrienden en familie. Mijn vrienden wil ik vooral bedanken omdat zij mij op tijd en stond van achter de boeken sleurden om een verdiende pauze te nemen. Mijn grootouders wil ik op hun beurt bedanken voor het branden van de talloze kaarsjes die mij mee door veel examens hebben geholpen. Ten slotte ben ik mijn ouders het meest dankbaar van allemaal omdat zij mij de kans hebben gegeven om te studeren en altijd voor mij klaarstaan.
    [Show full text]