Fractievoorzitter), R

V E R S L A G *******************

van de commissievergadering van de gemeente Westerwolde, gehouden op 30 oktober 2019 in de raadzaal in Sellingen.

Voorzitter: E. Hoomoedt

Griffier: P.D. Nap

Aanwezig Gemeentebelangen: G.H.M. Heijne (fractievoorzitter), R. Koskamp, J.R. Kruiter- Draadjer, J.D. Elinga; PvdA: S. Melis (fractievoorzitter), J.T.E.M. Molle, R. van Dam, W. Eilert; CDA: H.M. Hemmen (fractievoorzitter), H.J. Kuper, W.F. Meendering; VVD: K. Buigel, R. ter Veen GroenLinks: R.H.J. Kriek, J. Bouman Partij voor de Dieren: E.C. van der Horst (fractievoorzitter) Lijst Timmermans P.F.X. Timmermans (fractievoorzitter)

De wethouders: B.A. Huizing, F.J. Luth, W. Potze, H. van der Goot De burgemeester: J. Velema Waarnemend gemeentesecretaris: H. Scheper

1. Opening

De heer Hoomoedt, voorzitter, opent de commissievergadering van de gemeente Westerwolde heet iedereen hartelijk welkom.

2. Mededelingen raadscommissie en college

De voorzitter meldt dat de heer Brouwer van de PvdA afwezig is. De heer Koskamp van Gemeentebelangen komt later. De heer Middel van Gemeentebelangen wordt vervangen door de heer Elinga en de heer Dinkla van de VVD door de heer Ter Veen.

3. Vaststellen agenda

De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld.

4. A. Spreekrecht voor burgers over geagendeerde en niet geagendeerde onderwerpen

De voorzitter meldt dat mevrouw Thole op deze vergadering zou inspreken, maar dat zij door persoonlijke omstandigheden niet in de gelegenheid is. Zij heeft verzocht om hiervan melding te maken.

Mevrouw Rungen spreekt namens een aantal inwoners van Westerwolde. Deze bewoners willen geïnformeerd worden over visie en het beleid in de gemeente ten aanzien van dierenwelzijn. De gemeente heeft op het gebied van dierenwelzijn de verplichting om zwerfdieren op te vangen. Dit is onlangs geregeld met een dierentehuis Ter Marse, maar het is onduidelijk hoelang de dieren daar kunnen verblijven en wat er gebeurt wanneer de eigenaar van het dier zich niet binnen twee weken meldt. Zij vraagt wat de gemeente nog meer kan en wil doen ten aanzien van dierenwelzijn. Zij noemt enkele voorbeelden van wat de gemeente nog meer zou kunnen doen voor dieren. De belangrijkste vraag is hoe het economisch belang zich verhoudt tot het welzijn van het dier en het behoud van de natuur. De burgers namens wie mevrouw spreekt, zouden graag een beleid gerealiseerd zien en zij geeft aan dat burgers hierin een rol zouden kunnen en willen vervullen. Mevrouw Van der Horst (Partij voor de Dieren) geeft aan dat dit een prachtig onderwerp is. Dierenwelzijn was eerder ondergebracht in de portefeuille van de burgemeester. Ook mevrouw Van der Horst heeft de vraag gesteld wat er na twee weken gebeurt met de dieren die in Ter Marse zijn opgenomen. Zij verwacht binnenkort antwoord op haar vraag. Zijn er in de groep van mevrouw Rungen mensen die een dierenopvang zouden kunnen organiseren of dit al doen? Mevrouw Rungen geeft aan dat zij dat niet weet, maar dat zij inspreekt om dit bij de gemeente aan te kaarten. Het is een taak van de gemeente. Er zijn mensen die willen meedenken. Mevrouw Van der Horst geeft aan dat mevrouw Rungen een brief geschreven heeft waarin de vraag gesteld wordt om met de portefeuillehouder te spreken. Inmiddels is dierenwelzijn door het college verdeeld over verschillende wethouders. Heeft u antwoord gekregen op de vraag waarom het niet noodzakelijk was om met de portefeuillehouder te spreken? Mevrouw Rungen geeft aan dat er schriftelijke antwoorden gegeven zijn, maar dat die niet afdoende waren. Mevrouw Van der Horst vindt het goed dat mevrouw volhoudt en wil graag haar gegevens noteren. De heer Kriek (GroenLinks) vraagt welke organisatie zij vertegenwoordigt. Mevrouw Rungen geeft aan dat het dierenliefhebbers zijn die handtekeningen verzameld hebben met de vraag: Vindt u dat er meer aan dierenwelzijn gedaan moet worden? De voorzitter geeft aan dat het niet gebruikelijk is dat een portefeuillehouder reageert op een inspreker. Burgemeester Velema geeft aan dat de eerder gestelde vragen schriftelijk beantwoord zijn. Naar aanleiding van het tweede verzoek heeft de burgemeester aangegeven dat hij het gesprek wil aangaan. De uitnodiging is op korte termijn te verwachten.

De heer Keur spreekt over het Ruiten A kanaal. Hij woont in Ter Apel aan dit kanaal. Hij geeft aan dat het een slecht idee is om dit kanaal af te sluiten. Het plan gaat niets besparen en door afsluiting is nog slechts een kanaal beschikbaar in de regio Oost-Groningen. De verbinding tussen Ter Apel en Nieuweschans, Winschoten en Oude Pekela verdwijnt ermee. Dit betekent dat er geen rondje gevaren kan worden Hij verwacht dat recreanten niet meer naar de regio komen wat minder toeristen, minder overnachtingen en minder inkomsten voor de gemeente en middenstand inhoudt. Volgens de gemeente wordt nauwelijks gebruik gemaakt van het kanaal. Hoe komt dit en hoe kan dit veranderen. Er is geen marketing op de kanalen van de gemeente Westerwolde gevoerd. Er staan geen wegwijzers bij en het is een zelfbedieningskanaal. De oudere recreanten die minder fit en soepel zijn zien op tegen het bedienen van de kunstwerken. Deze categorie toeristen heeft behoefte aan bediening. Er is veel geld aan de storingsdienst uitgegeven. Doordat lang geen structureel onderhoud heeft ontbroken zijn er veel storingen en deze slechte reputatie door storingen schrikt af om het kanaal te bevaren. Programma drie in de begroting geeft aan dat er marketing gedaan zou moeten worden om toeristen naar het gebied te trekken. De sluiting van het Ruiten A kanaal staat hier echter haaks op. Hij noemt cittaslow als positief voor de recreatie en de economie. Het doel is toeristen te trekken, omdat dit goed is voor de economie van het gebied.

Dit sluit goed aan bij het rapport over het versterken van het watertoerisme in de regio dat hij in september aan de gemeente heeft gestuurd. Hij noemt enkele aanbevelingen van het rapport: onderhoud van waterwegen met een lange termijnvisie, wegwerken van achterstallig onderhoud, verlengen van het vaarseizoen, maatwerk in brug- en sluisbediening, promotie. Waarschijnlijk kunnen hiervoor buiten de gemeente fondsen gevonden worden. Het Ruiten A kanaal kan het toerisme in het gebied versterken en hij vraagt de gemeente om het kanaal niet te sluiten. Het kanaal bestaat in 2020 honderd jaar. Mevrouw Hemmen (CDA) vraagt verduidelijking over het rapport, het plan van aanpak dat de heer Keur naar de gemeente heeft gestuurd. De heer Keur: Het gaat om het plan om het Ruiten A kanaal te promoten teneinde meer recreanten in het kanaal te laten varen. Volgens de gemeente varen er slechts 200 bootjes, maar de heer Keur denkt dat het er meer zijn. De heer Kriek (GroenLinks) vraagt naar het aantal boten en informeert hoe dit aantal wordt bepaald, of er geteld wordt. Hoe tevreden of ontevreden zijn de mensen die nu gebruik maken van het kanaal. De heer Keur weet niet hoe het aantal boten bepaald wordt. In het afgelopen jaar zag hij er veel meer dan de jaren ervoor. De schippers die hij spreekt zijn lovend over het kanaal. Er is ook een facebookpagina voor het kanaal.

Mevrouw Karsemeijer spreekt over het Ruiten A kanaal. Ook zij is het er niet mee eens dat het kanaal als bezuinigingsmaatregel wordt afgesloten terwijl onlangs veel geld gestoken is in het weer bevaarbaar maken van het kanaal voor de pleziervaart. In Drenthe zijn vlakbij het Ruiten A kanaal ook kanalen bevaarbaar gemaakt. Zij kan zich niet voorstellen dat sluiting zo maar mag. Hierop is de gemeente ook schriftelijk gewezen door het Watersportverbond en Waterrecreatie Nederland. Zij geeft aan dat niet alleen de watersporters door sluiting worden benadeeld, maar ook de omwonenden. Zij heeft indertijd het huis mede gekocht vanwege het vaarwater. Hierdoor was het huis ook duurder dan vergelijkbare huizen die niet aan vaarwater stonden. Wanneer de gemeente het kanaal afsluit en als afwateringskanaal gaat gebruiken dan betekent dit een forse waardedaling van het huis van mevrouw Karsemeijer en de andere huizen langs het kanaal. Zij vraagt zich af of het wijzigen van het kanaal planschade veroorzaakt. Indien dit het geval is zouden de aanwonenden van het kanaal een schadevergoeding aanvragen wegens planschade. Mensen die door de gemeente varen hebben geen auto bij zich en dat dwingt hen om hun boodschappen e.d. in de buurt van het water te kopen wat de omzet van de winkeliers en horeca ten goede komt. Zij vraagt zich af hoe het aantal van 200 tot 250 boten is bepaald. In het kader van bezuinigingen worden de andere bruggen en kanalen niet meer op zondag bediend en dat is vreemd, omdat recreatie juist plaatsvindt in het weekend. Het vaarverkeer in de omliggende gemeenten wordt hierdoor ook getroffen. Twee jaar geleden was er wel geld, want toen is een kabelbaan over het kanaal aangelegd. Sam Keur geeft aan dat het leuk is om aan vaarwater te wonen. Als het kanaal wordt afgesloten dan kan er niet meer in gevaren worden. Er worden bruggen opgeknapt en mensen komen er omdat het mooi is. Het zou jammer zijn als het kanaal wordt afgesloten. De bediening van de bruggen is soms wel ingewikkeld en dat is slecht voor de naam van het kanaal. De heer Ter Veen (VVD) waardeert het dat Sam zijn verhaal vertelt. De heer Kuper (CDA) sluit zich bij de woorden van de heer Ter Veen aan en vraagt of Sam bedoelt of het alleen maar zin heeft om het kanaal open te houden wanneer ook de problemen met de bruggen worden opgelost. Sam Keur: Nee, dat niet. Maar mensen kunnen niet makkelijk via de oostkant naar het noorden met een jacht. Mensen willen naar Bourtange met een jacht en daar is het Ruiten A kanaal goed voor. Mevrouw Van der Horst (Partij voor de Dieren) vraagt hoe hij jachten naar het Ruiten A kanaal probeert te halen. Sam Keur: Er is een facebookpagina voor het Ruiten A kanaal gemaakt en hij geeft hierop aan dat hij hen helpt met de bruggen.

Mevrouw Van der Horst: Zijn er nog meer jongeren in jouw omgeving die het leuk vinden om te helpen? Is het een idee om jongeren bij de bruggen te betrekken? Sam Keur: De buurjongen vindt het ook leuk, maar verder weet hij niemand. De heer H. Dun spreekt ook over de vaarrecreatie. Er is de laatste jaren veel geld in watertoerisme gestoken, ook vanuit Europa. Verschillende gemeentes sluiten vaarwegen. Bruggen zijn defect en dat duurt soms lang. Dit is een reden dat er weinig boten door het kanaal gaan, als een brug niet open kan, kan er geen scheepvaart zijn. In februari 2020 is de aanbesteding door het waterschap voor het uitdiepen van het Ruiten A kanaal. Dit had al in 2008 moeten gebeuren. Het doel van alle beleidsstukken uit het verleden was het vaartoerisme ontwikkelen. De heer Dun is dagelijks met zijn jachthaven bezig en met het naar Westerwolde halen van toeristen. Door dit soort besluiten wordt hij continu gehinderd door verschillende gemeenten, afgezien nog van de manier waarop de bediening van bruggen en sluizen geregeld is. Studenten inzetten voor de bediening van bruggen e.d. zou een idee zijn. Jachthavens en bruggen zijn service voor de toeristen en de gemeenten zijn een voorwaarden scheppend instrument. De jachthaven is erg gegroeid, maar de meeste schepen gaan naar het zuiden en niet richting Stadskanaal en Oost-Groningen. De reden hiervan is dat het niet goed geregeld is. De sloepenvereniging Nederland is bezig met het uitzetten van een sloepenroute langs het traject van het Ruiten A kanaal. Door jarenlang gebrek aan onderhoud moet het kanaal nu helemaal dicht. Dit vindt de heer Dun onbegrijpelijk. De gevolgen voor hem zijn groot. De jachthaven moet dan op termijn wellicht terug naar de gemeente. De brugbediening op zondag stopzetten is een slecht idee. Eigenlijk dient er van 1 april tot 1 oktober bediening van bruggen en sluizen te zijn. Het vaartoerisme wordt op zondag platgelegd als de bruggen niet bediend worden; het heeft ook gevolgen voor vaarwater in andere gemeenten. Er zijn erg veel storingen in de bruggen op dit traject vanwege slecht onderhoud. De beleidsvisies dienen eindelijk te worden uitgevoerd.

B. Spreekrecht voor commissieleden

(start woordelijke uitwerking) De heer Ter Veen (VVD): Dank u wel voorzitter. Er kwamen bij de VVD fractie allerlei signalen binnen dat er problemen zijn en onrust is bij de brandweerpost Ter Apel; dat er een grote uitloop gaande is of dreigt van vrijwillige brandweerleden; de commandant van de brandweerpost ontslag schijnt te hebben genomen en dat er onduidelijkheden zijn over het wel of niet goed verzekerd zijn van onze brandweerlieden als zij arbeidsongeschikt of gedeeltelijk arbeidsongeschikt raken als gevolg van een brandweertaak. De fractie van de VVD Westerwolde maakt zich hier ernstig zorgen over en heeft daarom afgelopen week al de volgende schriftelijke vragen gesteld aan het college: klopt het dat er onrust is bij de brandweervrijwilligers van de brandweerpost Ter Apel? Klopt het dat de commandant van de brandweerpost Ter Apel zijn ontslag heeft ingediend? Klopt het dat onze vrijwillige brandweerleden niet 100 procent verzekerd zijn bij de uitvoering van hun brandweer werkzaamheden? Klopt het dat er al een geval speelt waarbij iemand gedeeltelijk arbeidsongeschikt is geworden en dat de verzekering dit niet dekt? Hoelang is het college hiervan al op de hoogte? Hoelang speelt deze verzekerings-onzekerheidskwestie al? Waarom is de raad hier niet over ingelicht? Is er sprake van een leegloop onder de brandweervrijwilligers van Ter Apel, zo ja is dan de brandveiligheid van Ter Apel en omstreken hierdoor in het geding en als dit allemaal speelt wat heeft de portefeuillehouder gedaan om dit op te lossen?

Burgemeester Velema: Er zijn een aantal vragen die over een persoon gaan, dus ik stel voor dat ik eerst in algemene bewoordingen het antwoord geef en dan de vragen nog weer even bij langs ga. Binnen het korps Ter Apel spelen twee zaken. Er is een algemene ontevredenheid. Eigenlijk al sinds de totstandkoming van de veiligheidsregio, over verlies van autonomie, over zeggenschap over de uitvoering van de taken.

Men heeft het idee dat men niet altijd invloed heeft op een aantal zaken die voor de brandweermensen in de uitvoering van belang zijn. Dit is iets wat al een tijdje speelt en dit is niet specifiek voor Ter Apel, maar dit leeft wat breder. Het tweede punt is dat van de arbeidsongevallenverzekering. Deze is tot stand gekomen bij de veiligheidsregio. Er is een nieuwe verzekering afgesloten en door een heel specifieke situatie van een van de brandweermensen in Ter Apel werd geconstateerd dat de dekking niet toereikend zou kunnen zijn. Dat was een afwijking ten opzichte van een eerdere situatie. Er is een collectieve verzekering en die is voor iedereen op dezelfde wijze van toepassing. Deze verzekering maakt geen onderscheid tussen mensen in loondienst, zzp-ers of ondernemers. Een brandweerman is behept met het brandweervirus en doet vooral zijn taak. Als je dan geconfronteerd wordt met een ongeval en geconfronteerd wordt met een verzekeringskwestie waarbij er een discussie is of het letsel dat is ontstaan, wel gedekt wordt door de polis. Daar kwam discussie over. Niet alleen discussie, maar het duurde ook nog wel enige tijd, omdat bij het bepalen van de schade eerst moet worden vastgesteld dat het ook blijvend letsel is. Als je weer beter kunt worden dan is de schade natuurlijk anders dan wanneer je er de rest van je leven last van zult hebben. Daar gaat een bepaalde periode overheen. Het heeft heel erg lang geduurd. Er was onduidelijkheid of het toegekend zou worden en er was onduidelijkheid zolang er nog niet een definitieve uitspraak was over of het daadwerkelijk blijvend letsel zou zijn. Uiteindelijk ligt er nu een dossier bij de directie van de veiligheidsregio, want dat is formeel de werkgever van de brandweerman. Daar is de mogelijkheid van toepassing van de hardheidsclausule, dus daar waar de verzekering niet dekt, is er altijd een mogelijkheid dat de veiligheidsregio zegt wij vinden het van belang dat we alsnog een uitkering toekennen. Dat kan een som zijn, maar dat kan ook een uitkering zijn. Die ligt voor. Het is een verzekering die met zes regio’s is afgesloten dus op dit moment is de directie nog in overleg; ook met andere regio’s over hoe zij met de hardheidsclausule omgaan. Ik heb hierover contact gehad met de directeur van de veiligheidsregio en ik heb er op aangedrongen om in ieder geval een uitspraak te doen. Deze kan vervelend zijn, maar dan heb je in ieder geval duidelijkheid, want dit duurt gewoon te lang. Zij heeft gezegd zich te zullen inspannen om op korte termijn een uitspraak hierover te doen. Het geeft in ieder geval duidelijkheid. Daarnaast heb ik ook gezegd als er in negatieve zin een uitspraak komt, dan wil ik dat eigenlijk wel delen met het bestuur, want dit reikt ook verder dan Ter Apel. Wij zien dat er veel meer zzp-ers zijn en veel meer ondernemers en in Ter Apel in het bijzonder. Dus daar moeten wij met elkaar waakzaam zijn over wat de consequenties kunnen zijn van een dergelijke afspraak. Er is mij toegezegd dat wij over deze situatie die een voorbeeld kan zijn voor andere korpsen, ook vanuit het bestuur met elkaar zullen spreken. Met betrekking tot het ontslag van de brandweercommandant, dat is correct. Hij heeft aangekondigd dat hij gaat stoppen. Het moment dat mij dit ter ore kwam, het was volgens mij rond de Boeskoolmarkt, maar dat weet ik niet helemaal zeker, heb ik gesproken met de commandant en met de rayonmanager. Zij hebben beiden te kennen gegeven eerst met elkaar in gesprek te willen gaan, omdat zij het wel echt in hun arbeidsverhoudingen zien. Zij hebben mij wel toegezegd dat als het zo ver zou zijn ik daar wel bij betrokken zou worden. Omdat ik het van belang acht van het totaal van het korps. Wij hebben er vorige week nog een keer contact over gehad en ze zijn niet tot overeenstemming gekomen. Zij hebben wel een heel goed gesprek gehad met het team erbij. Er is nu wel weer een basis. De commandant heeft gezegd ik schort mijn besluit op. Dus er is met elkaar een afkoelingsperiode afgesproken en wij willen met elkaar op zoek gaan, in gesprek gaan naar de omstandigheden waarin het korps opereert, naar het gevoel we verliezen een stuk autonomie in de veiligheidsregio, als ook meer zekerheid over de dekking bij de arbeidsongevallenverzekering. Dat is het laatste bericht. In feite is er op dit moment niet sprake van ontslag, dat is eigenlijk bevroren. De handreiking die ik heb gedaan is door beiden aangenomen. Dus wij gaan met elkaar in gesprek, dit alles in het belang van het korps. Dit is trouwens ook op uitdrukkelijk verzoek van de leden van het korps. Die hebben ook aangedrongen bij zowel de rayonmanager als bij de commandant om vooral nog goed met elkaar in gesprek te gaan, want dit wil eigenlijk niemand.

Dan nog een ding. Ik heb dit onderwerp aangekaart naar aanleiding van het gesprek hier in de raad. Het was een van onze zienswijzen en die is ook in het DB gebracht en in het AB van de veiligheidsregio. Er is een commissie in het leven geroepen om opnieuw te kijken naar de arbeidsongevallenverzekering. De brandweercommandant was ook onderdeel van die commissie. Het gaat niet heel erg snel en dat heeft ook te maken met wijzigingen rond de Wnra. Dat is kennis die ik pas sinds vanmiddag heb. Ik heb dit nog even nagevraagd bij collega Kuin die voorzitter is van die commissie en hij geeft aan dat de huidige collectieve verzekering maar weinig mogelijkheden geeft tot maatwerk en op het moment dat we overgaan op de Wnra doet zich de mogelijkheid voor om meer te gaan kijken naar de achtergronden van elke brandweerman en ook te proberen om daar een goed passend arrangement op te bedenken. Ik moet u helaas wel aangeven dat dit meer tijd gaat kosten. Het is wel van belang dat we iedereen er nu nog wel heel erg goed bij houden. Het heeft alle aandacht, ook binnen het DB van de veiligheidsregio. Daarmee denk ik dat ik alle vragen beantwoord heb.

De voorzitter: Dank u wel. Heeft u nog een verduidelijkende vraag?

De heer Ter Veer (VVD): Ik heb nog een verduidelijkende vraag. Ik had gevraagd hoelang u hiervan op de hoogte bent, maar ik begrijp dat dit behoorlijk lang speelt. Als ik me niet vergis bijna tweeënhalf jaar. Voor de brandweervrijwilligers vind ik dit, als ik mezelf er in zou moeten verplaatsen en je moet denken moet ik wel ergens naar binnen als het brandt of moet ik niet naar binnen. En daar heb ik toch wel grote moeite mee, moet ik zeggen. Ik vind het eigenlijk niet kunnen en ik vind eigenlijk dat hier veel meer druk op gezet moet worden. Het kan niet zo zijn dat dit zo lang duurt. Dit zijn vrijwilligers, mensen uit onze omgeving, uit het dorp die dit doen en daar mogen we heel blij mee zijn dat wij dat hebben. Maar als ik de geluiden zo hoor is dit geval wel heel belangrijk voor een aantal mensen binnen de brandweerpost van Ter Apel. Ik maak mij ernstige zorgen als daar misschien wel negatief of een niet bevredigend antwoord op komt dat wij een probleem hebben met onze vrijwilligers. Vandaar wil ik er toch bij de portefeuillehouder op aandringen dat wij hier toch wel wat meer druk op gaan zetten. Ik weet niet hoe we dat kunnen doen, maar wel meer druk zetten op de mensen bij de brandweer die het daar voor het zeggen hebben, mevrouw Vogel als ik me niet vergis. Ik moet heel eerlijk zeggen dat ik dit veel te lang vind duren. Ik heb hier geen vrede mee, met hoe dit gaat. Dank u wel.

De voorzitter: Naar mijn bescheiden mening was dit geen verduidelijkende vraag. Dank u wel.

De heer Ter Veen (VVD): Sorry voorzitter, maar ik had wel een verduidelijkende vraag. Ik vroeg hoe lang dit al speelde. Dat wilde ik graag nog even horen.

De voorzitter: Portefeuillehouder, heeft u de vraag kunnen horen? Hoe lang dit al speelt, was de vraag.

Burgemeester Velema: Ik kende het dossier sinds mijn aantreden. Dat is inmiddels tien maanden. Ik meen dat het een periode van anderhalf jaar was, maar dat weet ik niet zeker. Het heeft heel erg lang geduurd, maar ik heb ook even toegelicht waarom dat zo is. Het heeft ook te maken met het uiteindelijk bepalen van de schade, daar gaat een periode overheen. Ik meen dat er ook een voorschot is verleend. Dus daar is wel op geacteerd, maar niet voldoende. Voor het overige deel ik volledig uw zorg en het ligt ook al bij de directie en bij het dagelijks bestuur. We hadden in juni/juli de vergadering. In september is er een DB vergadering geweest en sindsdien ligt die vraag op tafel van het bestuur, want hij is breder dan Ter Apel. Ik ben het helemaal met u eens.

De heer Ter Veen (VVD): Ik heb nog een vraag. Ik zou graag willen dat de portefeuillehouder ons op de hoogte houdt van alle ontwikkelingen hierover.

De voorzitter: Dank u wel. Normaliter is het zo dat alleen door de indiener verduidelijkende vragen gesteld kunnen worden, maar er zijn twee commissieleden die ook een verduidelijkende vraag willen stellen.

Mevrouw Hemmen (CDA): Dank u wel voorzitter voor deze gelegenheid. Ik schrik hier natuurlijk van, want hoe kan het nou dat een brandweerman onderweg naar een ongeluk zelf niet goed verzekerd schijnt te zijn en dat het dan zo lang duurt door het bureaucratische proces zoals net geschetst is door de portefeuillehouder. Heel treurig vind ik dat. Mijn vraag is: Is de leegloop bij brandweerleden direct te relateren aan het niet voldoende verzekerd zijn van onze brandweermensen?

De voorzitter: Dan voeg ik hier direct de vraag van de heer Eilert aan toe.

De heer Eilert (PvdA): Dank u wel, voorzitter en ook dank voor de gelegenheid. Allereerst wil ik even zeggen dat ik het toch wat ongemakkelijk vind om hier een individuele casus te bespreken. Mijn vraag sluit een beetje aan op die van mevrouw Hemmen, want de zorg zit hem inderdaad ook in het feit dat mensen zich straks niet meer vrijwillig melden om bij de brandweer te gaan en dat is wel verschrikkelijk belangrijk, want dat heeft toch een enorme veiligheidstaak. Ik ben echt benieuwd wat de portefeuillehouder doet om dat tegen te gaan. Dat mensen zich niet meer melden en hoe daarnaast ook de veiligheid gegarandeerd blijft op dat gebied.

De voorzitter: Wenst u daar op te reageren?

Burgemeester Velema: Ik begon mijn betoog met hetzelfde ongemak, het gaat om een individu, maar ik hoop dat ik daar in algemeenheid op heb geantwoord. Ik deel uw zorgen nogmaals. Ook met de zienswijze die wij gezamenlijk hebben ingediend bij de veiligheidsregio hebben wij dit punt geagendeerd en het betekent ook wel degelijk dat het op DB niveau en directieniveau op dit moment besproken wordt. Dat is wel mede door onze inzet, omdat wij ook heel specifiek hierdoor geraakt zijn. Dan de vraag van mevrouw Hemmen of dit ook speelt richting andere vrijwilligers. Ja, absoluut. Ook omdat in Ter Apel heel specifiek veel ondernemers actief zijn en zich de vraag stellen wat gebeurt mij in deze situatie. Dat brengt onzekerheid met zich mee die absoluut niet wenselijk is. Het heeft absoluut mijn aandacht en hoge prioriteit.

(einde woordelijke uitwerking)

De voorzitter geeft het woord aan de heer Melis.

De heer Melis (PvdA) stelt een vraag naar aanleiding van de memo van de portefeuillehouder over de invoering van het grondstoffenplan Westerwolde 2020-2025. In de memo is duidelijk opgenomen dat in het grondstoffenplan dat op 15 mei 2019 is vastgesteld, ten onrecht de suggestie is gewekt dat een tarief van 190 euro als gemiddeld tarief per huishouden, zou worden gehaald. In hetzelfde stuk staat dat nu blijkt dat het gemiddelde tarief 246 euro is. Dat is 56 euro meer. Het grondstoffenbeleidsplan is vastgesteld, de fractie van de PvdA was daar niet unaniem in, maar er was een belangrijke drijfveer: de financiële component van 190 euro. De verhoging naar 246 euro is voor de fractie van de PvdA een geheel nieuwe situatie. Is de portefeuillehouder bereid om een raadsvoorstel voor te bereiden om het eerder genomen besluit d.d. 15 mei 2019 terug te draaien en tevens bereid om de opties van bronscheiding en na-scheiding opnieuw uit te werken en te actualiseren en deze opnieuw ter besluitvorming aan de raad voor te leggen.

Wethouder Van der Goot geeft aan dat de besluitvorming een moeizaam proces was. Er is kennelijk onvoldoende rekening gehouden met bepaalde zaken bij de kostenberekening.

In 2015 is in Vlagtwedde een raadsbesluit genomen waaraan door de toenmalige portefeuillehouder geen uitvoering is gegeven met als consequentie dat het contract met Renewi niet kon worden opgezegd terwijl dit in het besluit was vastgelegd. In de voormalige gemeente Bellingwedde loopt het contract met Suez nog twee jaar door. Ook is er een verhoogde aanvoer van afval bij de brengstations waardoor de kosten daarvan hoger zijn. De kosten de verbrandingsoven in Harlingen zijn gestegen en deze zijn na het besluit van mei pas doorberekend. Allerlei factoren spelen een rol bij het verhogen van die prijs. Het college heeft zich afgevraagd of hiermee moet worden doorgegaan. Op de vraag van de PvdA om het raadsvoorstel opnieuw voor te bereiden en het besluit van mei terug te draaien geeft de wethouder aan hiermee in te stemmen.

De voorzitter geeft aan dat er nu vanuit het college een raadsvoorstel komt om de raad te vragen het besluit in te trekken.

Wethouder Van der Goot: Als er een nieuw voorstel komt, is het andere voorstel van tafel. Hij kan niet garanderen dat bij herziening het bedrag veel lager wordt.

De heer Melis (PvdA) geeft aan dat het raadvoorstel om het genomen besluit terug te draaien zo spoedig mogelijk gedaan moet worden. Het nieuwe raadsvoorstel komt dan later.

De heer Kuper (CDA): Het besluit dat genomen is, heeft wat gedaan met de inwoners en daarom is het erg belangrijk om goed na te denken over de wijze van communiceren richting de burgers.

De heer Buigel (VVD): Het verbaast de fractie dat de wethouder met een voorstel komt. Er zijn afspraken met Omrin gemaakt en kan de gemeente daar van afzien. Dit zou bij het voorstel geïmplementeerd moeten worden.

De heer Timmermans (Lijst Timmermans) geeft aan dat er dus nu nog minimaal een jaar, maar waarschijnlijk twee jaar op de oude voet verder. De verordening moet dan ook gewijzigd worden voor 1 januari. Als er geen verordening is kan er geen afvalstoffenheffing aan de burgers worden opgelegd.

Wethouder Van der Goot geeft aan dat dit correct is. Het voert te ver om het verhaal achter dit dossier hier uit de doeken te doen. Er is al goed over nagedacht om het beter te communiceren naar de burgers toe.

De voorzitter vat samen. Toegezegd is dat er een raadsvoorstel komt waarin de plannen opnieuw bekeken worden, inclusief alle opties die mogelijk waren voor het vorige plan. Daarnaast concludeer ik dat er voor 1 januari 2020 een nieuwe afvalstoffenverordening dient te zijn.

Wethouder Van der Goot geeft aan dat de verordening er voor 1 januari moet komen, maar niet alle opties die bij het vorige voorstel aan de orde waren zullen weer mogelijk zijn. Er zal geen inspraakronde komen, want daar is de tijd te kort voor.

De heer Melis (PvdA) geeft aan dat er zo spoedig mogelijk eerst een raadsbesluit moet komen om het raadsbesluit van 15 mei in te trekken. Vervolgens komt de verordening voor 1 januari om de afvalstoffenheffing te kunnen opleggen en daarna een nieuw voorstel over het afval, bronscheiding, na-scheiding etc. Dit wordt te zijner tijd aan de raad voorgelegd.

Mevrouw Hemmen (CDA) geeft aan dat de aanvulling van de VVD ook belangrijk is. De eventuele financiële consequenties van de toezeggingen die gedaan zijn onder het oude besluit zullen goed in kaart moeten worden gebracht voor dat een nieuw besluit wordt genomen.

Wethouder Van der Goot stemt hiermee in.

Mevrouw Van der Horst (Partij voor de Dieren) wil haar ongerustheid met de raad delen over de bomenkap bij het rijksmonument aan de Buiskoolweg. Per memo is de raad hiervan op de hoogte gebracht. Volgens het rapport over de bomenkap was de kap al in 2018 bekend. Zij heeft contact gehad met omwonenden en zij gaven aan dat zij al verschillende keren aan de gemeente gemeld hebben dat er vallende takken etc. waren. Is het college hiervan op de hoogte? Het gaat over 160 bomen, een monument. Waarom overweegt het college geen second opinion? Is er al begonnen met de voorbereidingen, zodat er geen stop meer is.

Wethouder Huizing: Naar aanleiding van de memo zijn schriftelijke vragen gesteld die nog beantwoord worden. In 2018 is geconstateerd dat de staat van de bomen slecht is en is bekeken wat hier aan gedaan kan worden en of de bomen nog te redden zijn. Er is met een gerenommeerd bureau naar de bomen gekeken hoe dit monument behouden kan worden. daarom is de memo gestuurd, het is niet achteraf informeren. Er wordt nog met de provincie en met de rijksdienst overlegd of het mogelijk is om het monument te behouden. Het behoud van de bomen wordt erg lastig, omdat deze in slechte staat verkeren en gevaar opleveren. Ze zijn niet meer te snoeien. Er is nog geen besluit genomen, er zijn geen vergunningen verleend. De memo was om de raad vroegtijdig te informeren.

Mevrouw Van der Horst (Partij voor de Dieren) geeft aan dat wanneer in 2018 geconstateerd is dat de bomen slecht zijn dat het proces dan al een poos bezig moet zijn. Waarom is bij vorige inspecties niet geconstateerd dat het niet goed ging met de bomen. Duurt het een jaar voor u beslist over de kap? Zij adviseert om toch een second opinion te vragen. Daar moet zorgvuldig mee worden omgegaan.

Wethouder Huizing geeft aan dat er zeer zorgvuldig is gehandeld. Landschapsbeheer Groningen is zeker deskundig en met Landschapsbeheer Groningen wordt gekeken naar herstel en behoud van het monument voor de toekomst.

5. Tweede bestuursrapportage

De voorzitter stelt voor om de bestuursrapportage integraal te behandelen en steeds de paginanummers te noemen bij de vragen.

Mevrouw Molle (PvdA) - pagina 8, over de achtergestelde lening van 300.000 euro aan Boei ten behoeve van de renovatie van melkfabriek Laude. Hoe staat het met deze renovatie? - pagina 12, hoe het staat met de samenwerking van SPW en in hoeverre is de professionalisering van deze stichting gerealiseerd? - pagina 16, hoe staat het met de rotte kiezen? Er zou een gezamenlijke beleidslijn met het Rwlp komen. Wanneer komt deze beleidslijn? - pagina 37 (duurzaamheid), er is gestart met maatwerkmethoden van zonnepark initiatieven. Om de financiële participatie te borgen wordt een kader geschreven. In de media verschijnen stukken en de fractie ziet hierin de gemeente worstelen met zijn rol. De bedrijven doen in hun communicatie voorkomen alsof de gemeente achter hun plannen staat. In een brief aan bewoners staat dat plannen door de gemeente en de initiatiefnemers worden toegelicht. Zij vraagt in hoeverre de gemeente betrokken is bij het opstellen van deze brief en welke plannen de gemeente heeft. Ook vraagt zij of de kaders die de gemeente heeft snel bekend gemaakt kunnen worden.

De heer Meendering (CDA) geeft aan dat er volgens de bestuursrapportage 10.000 euro over is, maar het zijn cijfers van september. Het sociaal domein is de helft van de begroting en dit drukt zwaar op de cijfers. De grootste zorg voor de fractie blijven de Wmo en de jeugd. De partijen die hier en in Den Haag vertegenwoordigd zijn zouden een lobby voor meer geld kunnen starten. De fractie vreest dat er aan het eind van het jaar een tekort is. Is er al meer duidelijk over de mogelijke extra kosten voor Wmo en jeugdzorg. Het serviceniveau van het Grid neemt af, maar in het verleden zijn extra middelen beschikbaar gesteld om het kwaliteitsniveau omhoog te brengen. Volgens de bestuursrapportage is dit echter niet het geval. De telefooncentrale komt vanuit Stadskanaal ook naar de gemeente toe. Is de gemeente hiervoor voldoende geëquipeerd. Voor burgerzaken heeft de gemeente twee locaties. Waarom kan men dan voor een specifiek geval alleen in Sellingen terecht.

Wethouder Huizing: - pagina 8, de vraag over de achtergestelde lening: de wethouder weet dat er inmiddels een bedrijf in de melkfabriek aan het werk is. Aan Boei zal ten behoeve van de raad een schriftelijke opgave gevraagd worden van de stand van zaken. - pagina 16, de rotte kiezen: in samenwerking met de oost Groninger gemeenten wordt gewerkt aan het regionaal woon- en leefbaarheidsplan om daarmee de rotte kiezen aan te pakken. Er zijn mensen druk mee bezig. De wethouder wil op korte termijn een tussenstand geven. - pagina 37: de wethouder geeft aan dat er af en toe onduidelijkheid bestaat bij de inwoners. Er is een visie en een nota over zonneparken en kleine windmolens geschreven. Afgesproken is dat een maatwerkmethode zal worden toegepast om initiatieven te beoordelen op haalbaarheid en wenselijkheid. De initiatiefnemers houden de regie om informatiebijeenkomsten te organiseren. De gemeente is daarbij aanwezig om het beleid en de visie die door de raad is vastgesteld uit te leggen. De bewoordingen van de uitnodigingsbrieven wekken af en toe de suggestie dat de uitkomst al vaststaat en dat de gemeente het helemaal met de plannen eens is. Dit kan bij de omwonenden de suggestie wekken dat het allemaal al geregeld is en dat het bijwonen van de bijeenkomst geen zin heeft. Dit is absoluut niet het geval. Er zal gesproken worden met de initiatiefnemers om de rol van de gemeente op de juiste wijze te communiceren in uitnodigingsbrieven. Het is voor het onderzoek naar haalbaarheid en wenselijkheid heel belangrijk dat omwonenden op de informatieavonden aanwezig zijn en daar hun stem laten horen.

Wethouder Luth geeft aan dat er een marketingplan voor het omschakelen van SPW naar een professionele organisatie is gemaakt. Indien gewenst kan het plan aan de raad worden gestuurd. Vanwege de kosten is het spaak gelopen. SPW kan de kosten niet uit de subsidie betalen. In de begroting staat een Mip opgenomen, maar dit zal door bezuinigingen niet doorgaan, terwijl dit bedrag de organisatie naar een hoger niveau zou kunnen helpen.

Wethouder Potze: Ten aanzien van de kosten voor jeugdzorg (vraag van het CDA) geeft de wethouder aan dat hij het eens is met de strekking van het betoog. Er is een enorm tekort op het sociaal domein. De bijdrage die nodig is zou gemakkelijk betaald kunnen worden uit het overschot dat het rijk op dit moment heeft. Vorige week is namens portefeuillehouders jeugd en portefeuillehouders financiën aan de vaste Kamercommissie voor volksgezondheid, welzijn en sport gevraagd om landelijk 600 miljoen extra te vragen voor het sociaal domein.

Ook is de wethouder het eens met de lobbystrategie die wordt voorgesteld. Hij vraagt zich af waarom het niet lukt om deze lobby te starten, want het wordt vanuit het hele land geprobeerd. Hiermee moet wel worden doorgegaan, het probleem is groot. Wanneer het college informatie zou hebben dat het tekort nog groter zou worden dan was dit in de bestuursrapportage gemeld. Het is nog niet bekend, de facturen komen later, ook na het einde van dit kalenderjaar. Het aantal jongeren in de jeugdzorg daalt in de gemeente iets, maar de zwaarte ervan stijgt iets. Er wordt goed gelet op de kosten en hier wordt ook met de RIGG naar gekeken. Zodra er zicht is op de uitgaven van 2019 zal de raad geïnformeerd worden.

Wethouder Van der Goot geeft aan dat hij vanmiddag met ambtenaren gesproken heeft over het kader beleidsregels zonneparken. Het is nog niet met het college besproken, maar hij verwacht de raad volgende week te kunnen informeren. Er is ook een communicatieplan. Er is een stop ingesteld op het in behandeling nemen van aanvragen voor zonneparken, omdat het te veel wordt. Er mag wel worden aangevraagd, maar de behandeling vindt niet plaats. De actie van de gemeente is gericht op verduurzaming in de particuliere sfeer. Hiervoor komen beleidsregels en een communicatieplan. Er zijn plannen om op fiftyfifty basis deel te nemen in de zonneparken, hierop komt de wethouder later terug.

Burgemeester Velema geeft aan dat het college de zorgen die het CDA uitte ten aanzien van het Grid, deelt. De drie gemeenten zijn tot de conclusie gekomen dat het Grid niet toereikend is. Er zijn verschillende oorzaken, het vinden van goed personeel is lastig en daarom kan het Grid niet altijd goed leveren. Hierover is men in gesprek om op de toekomst te zijn voorbereid. Ten aanzien van het specifieke geval dat alleen in Sellingen terecht kon voor burgerzaken zegt de burgemeester dat het dan waarschijnlijk over naturalisatie gaat. De expertise hierover bevindt zich in Sellingen. Op de overige terreinen zijn beide locaties van de gemeente gelijk. Er is overgestapt op werken op afspraak en het is nu mogelijk om ambtenaren met specifieke expertise op het juiste moment op de juiste locatie te hebben. Er is ook nog steeds een avondopenstelling met inloop. Bij hoge uitzondering zal de dienstverlening op locaties verschillen. De telefooncentrale die gezamenlijk met Stadskanaal wordt gebruikt komt naar de gemeente Westerwolde en dat levert managementinformatie op over snelheid van doorlooptijden en daarmee kan de bedrijfsvoering beter mee worden ingericht.

Tweede termijn

Mevrouw Molle (PvdA) dankt voor de beantwoording. Zij vraagt of het mogelijk is om in het communicatieplan op te nemen dat initiatiefnemers uitnodigingsbrieven eerst naar de gemeentelijke afdeling communicatie sturen voor dat deze aan de burgers wordt verstuurd.

De heer Buigel (VVD) reageert op de oproep van de heer Meendering om een lobby in Den Haag te starten. In de afgelopen week zijn alle VVD fracties uit de provincie Groningen bij elkaar geweest en daar is een duidelijk signaal afgegeven aan het Tweede Kamerlid dat jeugdzorg in portefeuille heeft. Ook is de situatie in de hele provincie geschetst. Ten aanzien van de bestuursrapportage pagina 41 over huisvesting van de gemeente vraagt de fractie wanneer de visies over dienstverlening en thuis- en flexwerken zullen komen.

Over de leesbaarheid wordt opgemerkt dat er veel verwijzingen zijn naar andere hoofdstukken. Dit hoofdstuk sluit dan niet steeds correct aan bij het genoemde punt. Verwijzingen dienen goed aan te sluiten.

De heer Meendering (CDA) dankt voor de beantwoording van de vragen en geeft aan dat het heel belangrijk is dat ieder zich sterk maakt om meer geld te ontvangen van het rijk. Het ging in zijn vraag over naturalisatie en hij geeft aan dat er ook dienstauto’s zijn die voor dit soort dingen kunnen worden ingezet. Ten aanzien van de telefonie vraagt hij of de gemeente kwetsbaarder wordt. Er zijn in het verleden problemen geweest, met name in Wedde. Over de kosten voor de jeugdzorg geeft hij aan dat de overheadkosten vaak erg hoog zijn.

Wethouder Van der Goot bevestigt de vraag van de PvdA dat de communicatieafdeling een taak heeft in het formuleren van brieven.

Burgemeester Velema hoopt voor de zomer met een rapport te komen over de dienstverlening en aansluitend zal een rapport over flexwerk worden geschreven. Ten aanzien van de stabiliteit van de telefooncentrale zegt de burgemeester dat ook het college dit van belang vindt.

Wethouder Huizing is het eens met de opmerking van de heer Buigel over de verwijzingen. Deze moeten juist zijn. Hij vraagt om onjuistheden door te geven, omdat er nog mogelijkheden zijn tot aanpassing.

De voorzitter stemt met de commissie af dat de bestuursrapportage als hamerstuk naar de raad zal worden gezonden.

6. Vaststellen programmabegroting 2020 (inclusief Mip)

De voorzitter geeft aan dat deze integraal behandeld wordt en hij verzoekt om de paginanummers te vermelden.

Wethouder Huizing geeft aan dat al enige tijd geleden begonnen is met het opstellen van de programmabegroting 2020. In 2020 wordt een tekort verwacht van ongeveer anderhalf miljoen euro. De bezuinigingsvoorstellen zijn in de begroting opgenomen. De septembercirculaire is enigszins positief uitgevallen. Daarom zijn er mogelijkheden om een aantal bezuinigingsvoorstellen niet door te voeren of investeringsprojecten wel door te voeren. Een voorstel hierover wordt aan de raad overgelaten en hij geeft aan dat hij hoopt dat de fracties hierover hun mening geven in deze vergadering.

De heer Heijne (Gemeentebelangen): - pagina 8, ombuigingsvoorstellen. De fractie wil absoluut niet dat het Ruiten A kanaal wordt afgesloten voor pleziervaart en dat de zondag openstelling voor bruggen wordt beëindigd; - pagina 9, hertenkamp Vriescheloo: de bezuiniging kan wat betreft de fractie doorgaan, maar het werk zou moeten worden overgenomen in samenspraak met de inwoners door TDC of de kwekerij in Vlagtwedde zodat de gemeente er zicht op houdt; - pagina 9 de bijdrage aan het medisch onderzoek voor gehandicapten parkeerplaats: is voor de fractie niet bespreekbaar;

- pagina 9 de verhoging van de OZB belasting met 10 procent: dit is niet acceptabel. Voor Gemeentebelangen zou het maximaal 4 procent kunnen zijn; - pagina 9 de lijkbezorging 50 procent kostendekkend: is het mogelijk om dit langzaam naar een dekking van 100 procent te brengen? - pagina 19 regel 2a: de gemeente beschikt over drie brandweerposten met voldoende vrijwilligers. Naar aanleiding van het inspreken vraagt de fractie zich af of er nog voldoende vrijwilligers zijn; - pagina 19 onderaan de beleidsindicatoren: ten opzichte van Nederland ziet Westerwolde er slecht uit. De fractie gaat er van uit dat de cijfers van het COA hier in opgenomen zijn. Is deze conclusie juist? - pagina 26 punt 5, E en F over de procesmaatwerkondersteuning van zonneparken en zorgdragen voor participatie: is de participatie een taak van de gemeente? - pagina 46 beleidsindicatoren: wat wordt verstaan onder hernieuwbare elektriciteit? - pagina 48 beleidsindicatoren nieuw gebouwde woningen, aantal 1000 per woningen: 17,7 woningen zijn er gebouwd. Is hier de nieuwbouw van het COA in meegerekend? - pagina 51 de inwoners als kiezer, klant en onderdaan: de fractie ziet de inwoners niet als onderdaan; - pagina 71 toeristenbelasting geraamde opbrengst: hoe zit het met het toezicht hierop. De fractie heeft voorgesteld om weer eens heel streng te gaan controleren; - pagina 79 Wedeka: komt in de conceptbegroting 2020 uit met een nadelig saldo van 7.274.000 euro. Eerder was sprake van een tekort van ruim 5 miljoen. Waar komt dit verschil door? - pagina 108 Schier BV: hiervan is alleen de gemeente Westerwolde aandeelhouder. Moet dit in stand gehouden worden? - pagina 124 huis van bewaring: een post van 77.000 euro. Wat moet de fractie zich daar bij voorstellen? Wat wordt hier van betaald; - pagina 124 onderaan: Cittaslow: 87.000 euro: is dit de totale uitgave voor Cittaslow? Of zitten ook in andere onderdelen van de begroting posten voor Cittaslow? - jeugdgebouw Sellingen: hoge lasten, maar lage opbrengst. De fractie heeft vernomen dat het gebouw niet meer in gebruik is. Wat gebeurt er met het gebouw? - buurthuizen Wedde, Vriescheloo, Reederbrug, Veelerveen. In het zuidelijk deel van de gemeente zijn de buurthuizen in stichtingen ondergebracht, in ieder geval niet meer van de gemeente. Kan deze zelfde constructie voor het noordelijk deel van de gemeente worden gebruikt? - pagina 176 programma openbare gebieden, bebording voor evenementen en omleidingen: de fractie zou graag zien dat wanneer er borden van de gemeente worden gebruikt dat hiervoor een vergoeding voor wordt betaald; - pagina 184 het besluit, regel 3 Mip kredieten: Mip nummer 2020 staat op pagina 184 en op pagina 182 staat ook een Mip nummer 2020. Welke van de twee Mippen wordt aangenomen als de begroting wordt aangenomen?

De heer Melis (PvdA): geeft aan dat het een heldere en duidelijk leesbare programmabegroting is en de fractie complimenteert de ambtelijke organisatie hiervoor. - programma 3, bedrijvigheid en duurzaamheid, pagina 25: er zijn behoorlijke ambities ten aanzien van het creëren van een sterke economie. De activiteiten die hiervoor worden ontplooid zijn niet concreet. Dit zou de fractie concreter geformuleerd willen zien. - pagina 25, een bedrijfsloket van de gemeente: hoe wordt hier invulling aan gegeven? - pagina 26, de economische promotie: hier gaat het over de bedrijventerreinen. De fractie mist bij dit onderdeel dat er kansen zijn in de ketenbenadering. Op de industrieterreinen zijn grote partijen gevestigd, bijvoorbeeld Avebe.

Wellicht kan het industrieterrein zo interessant gemaakt worden dat ook andere bedrijven worden aangetrokken door de nabijheid van bijvoorbeeld Avebe. Deelt de wethouder deze mening en hoe zou hier invulling aan kunnen worden gegeven; - pagina 25, door het creëren van de sterke economie ontstaan gebiedscorporaties. Een lector duurzaam ondernemen (de heer Foorthuis) heeft een heel duidelijke visie over het vormen van gebiedscorporaties. Bent u bereid om contact met deze lector te leggen of heeft u al contact met hem om te kijken of dit in Westerwolde kan worden toegepast. - programma 5, sport, cultuur en recreatie, pagina 33: Parc Emslandermeer en het zwembad. De manier waarop dit in de programmabegroting is opgenomen is te prematuur, dit moet nog onderzocht worden. De omschrijving zou moeten worden aangepast om aan te sluiten bij de fase waarin dit onderwerp zich bevindt. Is de wethouder hiertoe bereid? - pagina 45: Hetzelfde als hiervoor geldt voor milieu en gezondheid en afval. Er is een memo aan de raad gestuurd. Aan de hand van de memo zou naar de programmabegroting 2020 gekeken moeten worden. Wellicht leidt dit tot herformulering van de programmabegroting. De fractie vindt dat een aantal ombuigingsvoorstellen moet vervallen. Het gaat om het afstoten van de sportvelden, de harmonisatie van de sport moet nog plaatsvinden. Het is te vroeg om tot afstoting over te gaan; De verkoop van de molens wil de fractie schrappen. Pas wanneer dit op een heel goede, duurzame en toekomstbestendige bestemming krijgt zou dit kunnen gebeuren; Sportcoach, sportstimulering: ook deze bezuiniging kan niet doorgaan volgens de fractie van de PvdA. Hetzelfde geldt voor het mantelzorgcompliment. De fractie zou een aanpassing willen van het mantelzorgcompliment van 200 naar 150 euro. De fractie heeft moeite met de verhoging OZB. Er is gesproken over een inflatiecorrectie. Volgens de fractie is 10 procent te hoog en wil de OZB verhoging op 3 procent stellen. De participatieregeling. De fractie wil de inkomensgrens van 110 procent handhaven. Met de verhoging van de zwembadtarieven is de fractie het niet eens. Het hebben van zwemdiploma’s is belangrijk, maar daarna moet wel gezwommen kunnen worden om vaardigheid te behouden.

Mevrouw Molle (PvdA): - pagina 40, inkomensregelingen: welke concrete stappen zijn gezet om de armoede, met name kinderarmoede terug te dringen. Er is een onderzoek geweest naar armoede en eenzaamheid. Wat is er gedaan met de aanbevelingen van dit onderzoek? - pagina 41 schuldhulpverlening: de gemeente gaat uit het VKB. De fractie wil de stand van zaken weten. Is in de begroting rekening gehouden met de uittredesom? - programmaonderdeel volksgezondheid. De inentingsgraad is in de gemeente erg laag. Dit zou onderzocht worden. Hoe staat het nu met de inentingsgraad in de gemeente?

Mevrouw Van der Horst (Partij voor de Dieren) dankt voor de uitgebreide beantwoording van de vragen. -pagina 29 onderwijshuisvesting: er is een winstwaarschuwing afgegeven vanwege stijgende bouwkosten. Op welke manier wordt gestuurd om op de meest gunstige momenten aan te besteden. Zij leest het antwoord voor en geeft aan dat dit niet het antwoord op de vraag is. De vraag was hoe voorkomen wordt dat weer geld moet worden bijgelegd. De vraag over het hertenkamp in Vriescheloo was of er overleg met de omwonenden is geweest. Het overleg is niet geweest en komt pas na het besluit van de raad. De Partij voor de Dieren is van mening dat eerst met de buurt moet worden overlegd. Het dierenwelzijn moet niet alleen meetellen, maar dit is een prioriteit.

Op de vraag over omgevingsgericht werken (pagina 51) is geantwoord dat het gemeentebestuur wordt meegenomen in de werkwijze. Wat wordt hier concreet mee bedoeld. Participatie van de inwoners ten aanzien van de zonneparken. De vraag was hoe inwoners daadwerkelijk kunnen participeren en het antwoord is dat de inwoners zelf hierin de verantwoordelijkheid hebben om betrokkenheid te tonen. Inwoners die hun betrokkenheid toonden kwamen van een koude kermis thuis, omdat er op de bijeenkomsten geen ruimte voor tegengeluiden was. Soms werd de toegang geweigerd.

De heer Meendering (CDA) geeft aan dat de meeste uitgaven al van te voren al vast liggen waardoor weinig ruimte voor nieuw beleid bestaat. Het ziekteverzuim is zorgelijk. De jeugdzorg en het sociaal domein blijven de grootste posten. Het CDA onderschrijft de mening van de PvdA ten aanzien van het zwembad. Het is prematuur om hiervoor kosten op te nemen en dit geldt ook voor het afval en snelle communicatie hierover is gewenst. - pagina 41 over de Wmo: hier is niets terug te vinden over de audits. Wat betreft het kostendekkend zijn van producten van de gemeente geeft hij aan dat de meeste posten bij lange na niet kostendekkend zijn. Hier zou iets aan moeten worden gedaan. De Mips worden door geldgebrek geschrapt. De algemene reserve zit onder het niveau dat wettelijk verplicht is en de fractie verwacht dat dit ook nog een tijd wel zo zal blijven. Ten aanzien van de ombuigingen geeft de heer Meendering aan dat deze in 90 procent van de gevallen de burgers raken en het gaat ook over de zwakste burgers. - pagina 111: de gronden worden gewaardeerd op de verkoopprijs van landbouwgrond. De opbrengst van de woningen die in Blijham gebouwd zouden worden zouden een opbrengst van 74.000 euro kunnen hebben. De vaarrecreatie: hierover geeft de heer Meendering aan dat moet worden afgezien van de afsluiting van het Ruiten A kanaal. Het afstoten van sportvelden: hierover wordt gesteld dat gekeken wordt naar de KNVB norm, maar sommige verenigingen hebben heel veel jeugd en daar is capaciteit voor nodig. Ten aanzien van de verkoop van molens vraagt het CDA zich af of die gemakkelijk verkoopbaar zijn. Het dorp Vriescheloo is heel erg betrokken bij het hertenkamp. Bepaalde fracties hebben al met de dorpsraad gesproken. Bij het beheren van het hertenkamp is toezicht nodig. Ten aanzien van mantelzorg geeft de heer Meendering aan dat er misschien ook behoefte is aan respijtzorg, als mensen tijdelijk geen mantelzorg kunnen verlenen. De participatieregeling kan niet, omdat daar de zwaksten mee getroffen worden. De verhoging van de OZB met 10 procent is te hoog. Verder moet gekeken worden naar kostendekking van producten, efficiency, taakstelling in eigen huis. De gemeente kan in eigen huis wel bezuinigen.

De heer Kriek (GroenLinks) geeft aan dat zijn fractie het een schandalige zaak vindt dat er vanuit het rijk zo weinig geld naar de gemeenten gaat terwijl de gemeenten er wel heel veel taken heeft bij gekregen. Gemeenten moeten gezamenlijk optrekken en in Den Haag duidelijk maken dat dit niet kan. Wellicht moeten alle gemeenten de artikel 12 status aanvragen. Er zijn in de programmabegroting veel dingen niet duidelijk. De beleidsindicatoren geven vage informatie of geen informatie. - pagina 26, marketing: het lijkt er op dat het college dit wil afschaffen of ernstig wil beperken. Dat zou heel jammer zijn, want marketing levert inkomsten.

- pagina 29 bouw RSG: de fractie is onaangenaam verrast door de verhoging van de kosten. Wat is de stand van zaken op dit moment nu bouwbedrijven zonder werk dreigen te raken. - pagina 70, OZB: hij geeft aan dat er een verspringing is van de bedragen en hij geeft aan dat hij dit niet begrijpt. In 2018 is een veel lager bedrag voor niet woningen opgenomen. - pagina 71, de tien procent verhoging komt boven op de inflatiecorrectie van 3 procent en de fractie is het hier niet mee eens. Het laten bestaan van twee gemeentehuizen: het hebben van een gemeentehuis zou een grote besparing opleveren. De fractie hoort graag de hoogte van deze besparing. De afsluiting van het Ruiten A kanaal vindt GroenLinks een slecht plan, omdat ook andere partijen (gemeenten, provincie, watersportverbond e.d.) betrokken zijn. Dit geldt ook voor de brugbediening op zondag en het openhouden als vaarroute. De besparing is laag. Het college wil de promotie van het toerisme terugdraaien. Het sluiten van sportvelden kan alleen indien de velden niet gebruikt worden. Ten aanzien van de molens vraagt GroenLinks zich af wie deze molens zouden kopen en hoe de kwaliteit van de molen geborgd is. De tarieven voor losse zwembadkaartjes zouden kunnen stijgen, maar de prijs van abonnementen moet laag blijven. De verhoging van 15, 10 en 8 procent jaarlijks, GroenLinks hoort graag waar dit over gaat. - pagina 154, de muziekschool: dit is een samenwerking met Stadskanaal. Volgens de bestuursrapportage is hiervoor recent een meerjarenplan opgesteld. Hoe verhoudt zich deze bezuiniging ten opzichte van het meerjarenplan en in hoeverre kan dit worden gedaan zonder afstemming met Stadskanaal. - pagina 155, productcatalogus van de bibliotheek: het taalhuis wordt geschrapt terwijl er sprake is van laaggeletterdheid in de gemeente. - pagina 157, de fractie wil absoluut niet dat er bij de maatwerkvoorziening Wmo schrijnende gevallen ontstaan.

De professionele marketing kost 200.000 euro. De fractie is het er mee eens dat dit erg veel is en dat het lager zou kunnen, maar helemaal afschaffen vindt de fractie te ver gaan. - pagina 168, cultuur wordt geheel wegbezuinigd. Ook hier zou wellicht een gedeeltelijke bezuiniging kunnen plaatsvinden. - pagina 169, grensoverschrijdende arbeidsbemiddeling. Dit is heel belangrijk, maar het college wil het niet. Voor de Nedersaksenlijn wordt geen geld beschikbaar gesteld. Handhaven permanente bewoning recreatieparken gemeente. Hier is de fractie het mee eens, maar wanneer kunnen de kosten van handhaving worden verhaald op de overtreders? Het onderhouden en vervangen van bruggen moet gebeuren. Renovatie paden begraafplaatsen: de gemeente heeft een zorgplicht, maar is de renovatie vanwege de veiligheid of om luxe. Renovatie wegen: er had veel eerder onderhoud gedaan moeten worden. - pagina 182, uitvoeringsplan Retailvisie Westerwolde. Dit wil het college niet terwijl het college ook aangeeft dat dit zeer nadelige effecten zal hebben.

Mevrouw Bouman (GroenLinks) - pagina 19, bij de beleidsindicatoren valt op dat de gemeente het niet goed doet. De fractie denkt dat dit aan de COA locatie in Ter Apelervenen ligt.

Er zijn meer dingen in de begroting die misschien betrekking hebben op het COA. Dit zou apart vermeld kunnen worden. - pagina 22, verkeer: kan er aandacht besteed worden aan de verlichting van voertuigen overdag en in schemering. - pagina 42 en 43, over de zorg: ook de fractie vindt dat er een taak ligt om landelijk via de partijen vragen te stellen. GroenLinks heeft in de Tweede kamer vragen gesteld op basis van een onderzoek van bureau Berenschot. Een derde deel van het geld voor jeugdzorg is voor coördinatie: is hier binnen de gemeente zicht op. - pagina 43, Wmo maatwerkarrangement: waarom scoort de gemeente Westerwolde hoger dan landelijk? . Bij de ombuigingen wordt 5000 euro bij cultuur geschrapt. Volgens GroenLinks zou dit niet moeten gebeuren.

De heer Buigel (VVD) geeft aan dat het college anderhalf miljoen euro wil bezuinigen in 2020. De VVD fractie vraagt zich af of dit voldoende is gezien de memo’s die recent zijn verschenen over respectievelijk de Buiskoolweg en het grondstoffenplan dat door het niet opzeggen van contracten niet ingevoerd wordt en de hogere kosten die de afvalinzameling voor de huishoudens zou betekenen. In de tweede bestuursrapportage wordt een bedrag voor het invoeren van pasje geboekt, de raad heeft daarover nog niets besloten. Er is een memo over de parkeerplaats bij Lidl, maar er zijn onvoldoende middelen voor dit plan, er is een tekort van 350.000 euro. De fractie mist in de begroting informatie om tot een goede afweging te komen. Het is niet duidelijk wat het voor de inwoners, verenigingen en belanghebbenden inhoudt. Mag de gemeente eenzijdig besluiten om het Ruiten A kanaal af te sluiten? Is er een afstemming met belangenorganisaties en ondernemers geweest. Er zullen in de toekomst wel onderhoudskosten voor de bruggen zijn. Enkele jaren geleden is 275.000 euro betaald aan het waterschap om het kanaal uit te baggeren dit is nog niet volledig uitgevoerd. Kan dit worden teruggedraaid? Is er overleg geweest met andere gemeenten en ondernemers over het niet meer op zondag bedienen van de bruggen? Hoe wil het college het openbaar groen realiseren. Is er overleg geweest met verenigingen over het afstoten van sportvelden en is bekend om welke sportvelden het gaat. De tarieven van de zwembaden worden verhoogd. De zwemmers betalen voor de verlaging van de tarieven van de sporthallen. De fractie van de VVD zou van het college bij iedere ombuiging een toelichting willen over de wijze waarop de ombuiging te realiseren is. De hoogte van de algemene reserve uit de eerste bestuursrapportage komt niet overeen met de stand van deze reserve in de begroting op 1 januari 2020. Kan het college dit verschil uitleggen? Er is een fors tekort op de begroting. De fractie heeft het idee dat het punt diversiteit al grotendeels is uitgevoerd In de concept begroting is onvoldoende aandacht voor risico’s en zeer waarschijnlijke uitgaven. Er zijn tekorten bij Afeer en Wedeka, het riool gaat nog veel geld kosten, de RSG is duurder en het onderhoud van bruggen, oevers etc. Pagina 78 is de hoogte van de uittreedsom van de VKB al bekend? Het is essentieel dat er draagvlak is voor het COA en COA gelden moeten voor Ter Apel ingezet worden. Hiervoor zijn geen voorstellen gemaakt. Ten aanzien van het fietspad Mercuriusweg Eksterstraat geeft de heer Buigel aan dat dit in slechte staat verkeert en moet worden opgeknapt. Ook zou verlichting moeten worden aangelegd, omdat het een verbinding is naar het industrieterrein.

Voor de fractie van de VVD zijn de volgende bezuinigingen absoluut niet bespreekbaar: verhoging van de zwembadtarieven, verlaging van het mantelzorgbudget, medische keuring gehandicapten parkeerkaart, participatieregeling, herinrichting Molenplein, diversiteit, onderhoud van bruggen en wegen waarop eerder al te veel bezuinigd werd. Ook mag de toeristenbelasting niet weer verhoogd worden. Daarbij geeft hij aan dat bij de grote ondernemingen een schatting plaatsvindt en dat bij de kleine bedrijven een exacte opgave verlangd wordt. De fractie vindt dat dit gelijk moet worden getrokken. Ook het verhogen van de OZB met 10 procent is onbespreekbaar. De VVD fractie zou andere keuzes maken: het aandringen bij het provinciebestuur om de woonvisie goed te keuren. De cultuursubsidies bedragen vele tonnen en de taakstelling van 5000 euro zou kunnen worden verhoogd naar 25.000 euro. Ook op de bibliotheek kan 25.000 euro bezuinigd worden. Door de buitendienst efficiënter aan te sturen zou 25.000 euro kunnen worden bespaard. Jeugdlocaties Hebe en Pitt kunnen worden samengevoegd. Herindicatie financiële vergoeding vervoer een jaar eerder, levert 30.000 euro op. Het beheer van de gemeentelijke zwembaden zou kunnen worden overgedragen aan verenigingen, inwoners e.d. 50.000 euro. Op de ICT kan taakstellend bezuinigd worden. Het is de vraag of alle medewerkers alle licenties nodig hebben, 75.000 euro. De gemeente kan zich een vierde full time wethouder niet veroorloven. Besparing 100.000 euro. De hertenkamp in Vriescheloo zou een goede locatie voor bouwkavels zijn. Opbrengst 125.000 euro. De nieuwe welzijnsorganisatie kan bezuinigen, omdat wordt teruggegaan naar een directeur. Ook vervalt een mantelzorgcoördinator. Dit levert een besparing van 150.000 euro op. Rzijn heeft een reserve van anderhalf miljoen euro. De heer Buigel vraagt naar de jaarrekening van Rzijn. De schoollogopedie zo organiseren dat het wel door de basiszorgverzekering wordt vergoed: 250.000 euro. Bij jeugdzorg kan kritischer en kosten bewuster naar de uitgaven worden gekeken wat 250.000 euro besparing geeft. Cittaslow kost 375.000 euro per jaar. Kan het college met een voorstel komen om Cittaslow kostenneutraal in te richten? Er zijn gemeenten die met supporters werken. Wanneer niet kostenneutraal kan worden gewerkt dient de VVD een motie in om met Cittaslow te stoppen. Door de fractie voorgestelde bezuinigingen bedragen 1,3 miljoen euro.

De heer Timmermans (Lijst Timmermans): De financiële reserves worden tot onder het afgesproken minimum gebracht. Over Parc Emslandermeer moet de raad nog spreken, maar er staat al structureel 150.000 euro voor. De aankoop en de kosten komen het eerste jaar op 300.000 euro. En dit blijkt niet uit de begroting. 2015 Mip post onderhoud bruggen: hiervoor zijn BOR en OOR. Het afsluiten van het Ruiten A kanaal is overbodig, want wanneer de bruggen worden gesloten blijft wel onderhoud nodig. Ook het beëindigen van de zondagopening van de bruggen is een slecht plan. - pagina 19, openbare orde en veiligheid: hij mist het amendement veiligheid en integratie Ter Apel. Hij mist een politiehuiskamer. - pagina 44, voormalige vuilnisbelt Schaalbergerweg: er moet bodemsanering komen, maar de grond is enkele jaren geleden volledig afgedekt. Dit zou veilig zijn. Waarom wordt nu toch een bodemsanering gedaan. - pagina 46, afval: er waren toch aandelen genomen in NV Omrin? Ook zijn de pasjes en de pmd scheiding niet terug te vinden. - pagina 97, de kosten voor het uittreden uit SOZOG ontbreekt. - pagina 108, afval: hier mist Omrin. Er is een raadsbesluit om aandelen Omrin aan te schaffen of is dit deel van het besluit niet uitgevoerd.

De afsluiting van het Ruiten A kanaal: hier zijn al afspraken over gemaakt en het kanaal staat al in de almanak. Het kan in 2020 niet gesloten worden. Het zou ook het einde van de haven in Bourtange betekenen. In de bestuursrapportage wordt aangegeven wat niet gehaald is, 60.000 euro dienstverlening. Ook op formatie is niet alles gerealiseerd. Hij vraagt aan het college om in eigen huis te kijken waarop bezuinigd kan worden.

Wethouder Huizing geeft aan dat het college de ombuigingsvoorstellen niet met plezier brengt. Door de toegenomen kosten van Wmo en jeugdzorg is het noodzakelijk om te bezuinigen en scherp naar de uitgaven te kijken. Het zijn pijnlijke keuzes. De wethouder geeft aan dat de VVD fractie het college verwijt dat de ombuigingsvoorstellen niet goed onderbouwd zijn, maar achter in de begroting worden de voorstellen uitgelegd. De tegenvoorstellen die genoemd zijn zou de wethouder graag onderbouwd zien. De wethouder begint met de vragen van Gemeentebelangen. - pagina 48, vraag over het aantal woningen: het COA wordt hierin meegerekend. Ten aanzien van de beleidsindicatoren geeft de wethouder aan dat op pagina 148 een goede uitleg staat over de beleidsindicatoren. In de beleidsindicatoren zijn de cijfers van het COA vrijwel altijd meegenomen. Ten aanzien van het aantal woonruimten en het aantal inwoners kan wel een splitsing worden gemaakt. - pagina 71, controle op toeristenbelasting: jaarlijks wordt steekproefsgewijs gecontroleerd. Om alles te controleren is extra geld nodig, maar de wethouder wil kijken of dit binnen de budgetten past. - pagina 127, dorpshuizen: de wijze van beheer verschilt in de gemeente en in 2020 zal een begin worden gemaakt om hier naar te kijken. Het is een lange termijn project. - pagina 176, bebording voor evenementen: een vergoeding vragen kan altijd. Wanneer overal een vergoeding voor moet worden gevraagd zal dit voor de evenementen een te grote kostenpost worden. Het Mip is om nieuwe en extra borden aan te schaffen. Dit wordt nu niet voorgesteld. De vragen van de Partij voor de Dieren. De partij vindt dat eerst met de inwoners moet worden gesproken. Op het moment dat de raad besluit dat deze bezuiniging moet worden doorgevoerd zal met de omwonenden worden gesproken. Het is nu nog te vroeg hiervoor en het zou onrust kunnen geven. De wethouder geeft aan dat hij op de technische vraag van GroenLinks over de OZB schriftelijk zal beantwoorden. Ten aanzien van de opmerkingen en vragen van de VVD geeft de wethouder aan dat de vele memo’s niet alleen over kostenverhogingen gaan. De Buiskoolweg wordt uitgevoerd in het bestaande Mip project. Over het verschil in bedragen van de reserves geeft de wethouder aan dat hij hier schriftelijk op zal antwoorden.

Wethouder Potze beantwoordt de vragen per onderwerp. Het jeugdgebouw in Sellingen is niet meer in gebruik. De stichting Rzijn heeft gevraagd om het jeugdwerk te mogen uitvoeren vanuit het MFA in Sellingen. Dit is toegestaan. De kosten van onderhoud van het jeugdhuis kunnen worden bespaard, maar wel moet worden onderzocht wat met het gebouw moet worden gedaan. Over het mantelzorgcompliment zegt de wethouder dat op de begrotingsvergadering een besluit over de hoogte kan worden genomen door de raad. Over de vaccinatiegraad zegt de wethouder dat dit is uitgezocht. Er blijkt een link te bestaan met het centrum in Ter Apel. Wanneer het centrum buiten beschouwing wordt gelaten zit de gemeente Westerwolde op het landelijk gemiddelde wat betreft vaccinatie.

Ten aanzien van de vragen over de RSG geeft de wethouder aan dat deze wel irritatie opwekken. Er wordt nu gedaan alsof er enorme overschrijdingen zijn. De raad heeft in het verleden 12 miljoen euro ter beschikking gesteld en er is een aanvullend krediet van 545.000 euro gevraagd. Dit krediet is teruggebracht naar 295.000 euro. Dit is ten opzichte van het eerdere raadsbesluit een overschrijding van 2,46 procent. Over de vraag van het CDA over de audit zegt de wethouder dat de resultaten recent zijn ontvangen en dat deze via het college naar de raad zullen worden gestuurd. Over de productencatalogus van de bibliotheek geeft de wethouder aan dat het taalhuis genoemd is als optie. De bezuiniging van 50.000 euro is gebaseerd op gesprekken met de directeur van de bibliotheek en de directeur van de nieuwe welzijnsorganisatie om dingen efficiënter te organiseren. De vraag of een derde deel van de kosten voor jeugdzorg naar de coördinatie gaan beantwoordt de wethouder met een verwijzing naar de lagere bijdrage die door het rijk wordt vergoed. Volgens de wethouder doet de gemeente het goed. Alles wat niet aan directe zorg wordt uitgegeven moet goed en kritisch beoordeeld worden. Wanneer bij die een derde ook de consulenten zijn begrepen dan zijn dat noodzakelijke kosten. De VVD fractie onderbouwt de voorstellen niet. Ten aanzien van de logopedie heeft een meerderheid van de raad hier een besluit over genomen. Op de voorgestelde bezuiniging van 150.000 euro op de nieuwe welzijnsinstelling geeft de wethouder aan dat hij binnenkort de begroting van deze instelling aan de fractie zal toezenden om te laten aangeven waar 150.000 euro kan worden bezuinigd. De reserves van stichting Rzijn blijven bij de stichting, omdat de gemeente hier niet over gaat. Ook wil de wethouder weten hoe 250.000 euro kan worden bezuinigd op jeugdhulp. De opmerking over de vierde wethouder stoort wethouder Potze in hoge mate.

Wethouder Luth geeft aan dat de ombuigingen met pijn in het hart worden voorgesteld. Ten aanzien van het voorstel van de heer Heijne om het onderhoud van het hertenkamp door TDC Westerwolde te laten doen zegt zij dit een goed idee te vinden. De extra investering voor Wedeka is bestemd voor de ombouw naar leerwerkbedrijf en om het bedrijf toekomstbestendig te maken. De opmerkingen van de PvdA zal de wethouder ter harte nemen. De wethouder zal kijken hoe concreter geformuleerd kan worden, dit is geen toezegging. Ten aanzien van de gebiedscorporaties en de lector die advies zou kunnen geven zegt de wethouder dat zij hem niet kent, maar dat zij graag de gegevens ontvangt en contact met hem wil. De wethouder is het met de fractie van de PvdA eens dat de formulering ten aanzien van Parc Emslandermeer te prematuur is. De wethouder geeft aan dat de zwembadtarieven in de omringende gemeenten hoger zijn, Westerwolde blijft het goedkoopst. Naar aanleiding van het onderzoek naar armoede is begonnen met de inzet van de Voorzieningenwijzer, er is de Stichting Leergeld, Jeugdfonds sport en cultuur. De bevindingen vanuit het onderzoek worden ook ingezet bij het nieuwe beleidsplan voor de schuldhulpverlening. Deze bevindingen zullen begin 2020 in de raad worden gebruikt bij de behandeling van de integrale dienstverlening op het sociaal domein. De vraag over de schuldhulpverlening VKB kan de wethouder op dit moment niet beantwoorden; hierover zal binnenkort meer bekend zijn. Het CDA merkte ook op dat de kosten van Parc Emslandermeer prematuur zijn, over het hertenkamp heeft de wethouder al een opmerking gemaakt. Over de opmerking van GroenLinks ten aanzien van de marketing geeft de wethouder aan dat er al veel gebeurt op dit gebied. De toeristenmarketing zou veel beter kunnen. De wethouder zou de Mip hiervoor graag willen. Dit jaar gaat de gemeente niet naar de promotiedagen, omdat ondernemers hebben aangegeven niet meer mee te willen, omdat het te weinig oplevert.

Wat betreft de zwemabonnementen geeft de wethouder aan dat ook deze goedkoop zijn in vergelijking met zwembaden in andere gemeenten. Vanuit Afeer is er nog wel grensoverschrijdende arbeidsbemiddeling, maar er zijn ook consequenties aan het werken in Duitsland verbonden. Ten aanzien van de opmerking van de VVD dat de diversiteit al grotendeels is uitgevoerd zegt de wethouder dat dit niet juist is, er is nog niets uitgevoerd. Voor de startnotitie is geen bureau ingehuurd, want deze is door een van de ambtenaren gemaakt. Zij complimenteert hem hiervoor.

Wethouder Van der Goot geeft aan dat de gemeente in zonneparken participeert, omdat de gemeente vergunningverlener is en omdat er vinger aan de pols gehouden moet worden. Het college ziet ook kansen om er voordeel aan te hebben met het oog op de visie duurzaamheid en het duurzaamheidsfonds. Er zijn vragen gesteld over Schier BV en de wethouder geeft aan dat deze BV zich met het inzamelen van afval bezighoudt. Meer weet de wethouder er niet over. Wanneer er meer inhoudelijk informatie gewenst is dan zal de wethouder hier op terug komen. De opmerking van het CDA dat er beter gecommuniceerd moet worden is terecht, zeker nu het afval op dezelfde wijze ingezameld wordt als in de afgelopen jaren. Er is inmiddels een communicatieplan opgesteld en het wordt deze week nog verzonden. Op de vraag van GroenLinks over de Wmo en de schrijnende gevallen geeft de wethouder aan dat deze mensen niet de dupe mogen worden van de ombuigingen. Over het voeren van verlichting overdag zegt de wethouder dat het wettelijk geregeld is. Over het maatwerkarrangement Wmo zegt de wethouder dat dit aan de bevolkingssamenstelling ligt. De opmerkingen van de VVD en Lijst Timmermans over een pasje waarover geen raadsbesluit is genomen zegt de wethouder dat zijn voorganger dit pasje heeft ingevoerd naar aanleiding van klachten van de raad. Hier ligt een raadsbesluit aan ten grondslag. Het pasje komt medio 2020. Over het contract met Sozog meldt de wethouder dat dit per 2020 stopt. De gemeente heeft geen aandelen in Omrin. De vraag over de Schaalbergerweg kan de wethouder nu niet beantwoorden, hij zal de vraag later beantwoorden.

Burgemeester Velema zegt over de kostendekkendheid van de lijkbezorging dat de laatste tijd gewerkt is aan het op orde brengen van de administratie en het maken van een goed beheerplan voor de begraafplaatsen. De opmerking van Gemeentebelangen dat naar een volledige kostendekking moet worden gewerkt is terecht. Ten aanzien van de vraag over winkeldiefstal geeft de wethouder aan dat deze gerelateerd is aan de veilige landers. Pagina 43, laat zien dat de gemeente wat meer kosten heeft aan reclassering en jeugdzorg. Hierin is Halt opgenomen. De kosten van Cittaslow is toerekening van uren aan Cittaslow door werkzaamheden van verschillende medewerkers. Daarnaast is een klein bedrag beschikbaar om projecten mogelijk te maken en de ambassadeurs te ondersteunen. Het bedrag van 77.000 euro voor het huis van bewaring gaat over de urentoerekening van ambtenaren op het gebied van openbare orde en veiligheid. De burgemeester vindt ook dat de benaming verwarrend is en zal overleggen over een meer passende titel. Ten aanzien van het ziekteverzuim geeft de portefeuillehouder aan dat het ziekteverzuim niet bovenmatig is, maar dat er wel een relatief hoog aantal langdurig zieken is. Over het behouden van twee gemeentehuizen zegt de burgemeester dat met elkaar gekozen is voor de weg van zorgvuldigheid. De ambitie is om in de nabijheid van de burgers te zijn. Of er twee gemeentehuizen zullen blijven bestaan in de toekomst, kan nu nog niets gezegd worden.

Over de vraag over de huiskamer voor de politie zegt de burgemeester dat waarschijnlijk het inlooppunt bedoeld wordt dat een kortdurend project is dat georganiseerd is door gemeente, ministerie en politie. Dit is gekoppeld aan de duur van de aanwezigheid van de ketenmariniers.

Wethouder Huizing reageert nog op de opmerking van de heer Heijne dat er twee Mips met hetzelfde nummer zijn, beide 2020. Een van de twee moet 2021 zijn.

Tweede termijn

Mevrouw Van der Horst (Partij voor de Dieren) reageert op de opmerking van wethouder Huizing dat het lijkt of de raad denkt dat het college met plezier ombuigt. En zij vermoedt dat hij doelt op de scherpte van vragen, ook door de eigen coalitie. Het stellen van financiële vragen moet niet tot boosheid van wethouders leiden. Mevrouw Van der Horst vindt het legitiem om vragen te stellen. De vraag of het dierenwelzijn met betrekking tot de plannen met het hertenkamp een prioriteit is, is niet beantwoord. Ook de derde vraag is niet beantwoord. Op de Schaalbergerweg zijn waarschijnlijk zware metalen de grond in gelekt. Het is volgens wethouder Huizing een verkeerde volgorde om eerst met de omwonenden van het hertenkamp te spreken en daarna met de raad. Mevrouw Van der Horst geeft aan dat bij elk voorstel ook gevraagd wordt wat de omgeving ervan vindt. Dan is eerst met burgers spreken, logisch.

De heer Buigel (VVD) vraagt of het pasjessysteem onderdeel uitmaakte van het grondstoffenplan dat aan het begin van de vergadering zou worden ingetrokken. Als de pasjes pas medio 2020 worden ingevoerd, waarom zijn deze dan al in de tweede bestuursrapportage opgenomen. Er is een memo over de parkeerplaats op het Molenplein gekomen en hier is geen dekking voor de kosten gevonden door de fractie. Komt hier nog een voorstel over. Is er over het afsluiten van het Ruiten A kanaal gesproken met belanghebbenden, mag de gemeente afsluiting eenzijdig besluiten. Voor de fractie is de tekst over het sluiten van sportvelden onduidelijk. De fractie heeft aangegeven waar taakstellende bezuinigingen zouden kunnen plaatsvinden. De heer Buigel geeft aan hoe de fractie aan de bedragen is gekomen. Het niet hebben van een vierde wethouder is niet persoonlijk bedoeld. De VVD heeft in 2018 al aangegeven dat zij niet instemmen met vier wethouders gezien het aantal inwoners van de gemeente. De fractie heeft ook gevraagd of Cittaslow kostenneutraal kan worden gemaakt.

De heer Kriek (GroenLinks) geeft aan dat er in de raad niet op personen gespeeld wordt, maar dat wordt geprobeerd oplossingen te bedenken. Over het houden van twee gemeentehuizen merkt hij op dat de kosten hoog zijn. Voor service zouden er ook loketten kunnen zijn, een gemeentehuis is iets anders. Wat levert het sluiten van een gemeentehuis op. Marketing stoppen kan misschien ook veranderen in de marketing efficiënter inrichten. De gezamenlijke taken bibliotheek, brugbediening, vaarrecreatie kunnen waarschijnlijk niet worden aangepast; het is ook onwenselijk. Er is veel tijd gegaan in het opstellen van een cultuurvisie en deze wordt geschrapt. Er is niet gereageerd op de verhoging van de OZB. Van de lijst met Mips op pagina 9 zijn er vier verplicht. De nummers 2009, 2015 en 2018 zijn verplicht en er is een bedrag van 1.465.000 euro mee gemoeid. Hoe kunnen deze verplichte Mips niet worden uitgevoerd.

De heer Meendering (CDA) geeft aan dat er gezamenlijk keuzes moeten worden gemaakt en daarbij horen kritische vragen. De pijn die dat veroorzaakt is er voor iedereen. Het CDA heeft voorgesteld om voor bezuinigingen in de eigen organisatie te kijken en om kostendekking te bereiken. Het anders inzetten van het mantelzorgbudget richting respijt, geeft wellicht een minder aanzuigende werking. Is er voor het zonnepanelen park al iets gebudgetteerd.

De heer Timmermans (Lijst Timmermans) geeft aan dat het college niet is ingegaan op de opmerkingen over de sluiting van het Ruiten A kanaal. Ook hoort hij graag wat de invloed op het toerisme is.

De heer Melis (PvdA) maakt namens zijn fractie complimenten aan het college voor de beantwoording van de vragen. De raad heeft de wethouder unaniem verkozen. De fractie was duidelijk over de ombuigingsvoorstellen die niet moeten worden uitgevoerd. De fractie gaat ervan uit dat hiermee rekening wordt gehouden bij de uitwerking.

De heer Heijne (Gemeentebelangen) geeft aan dat in de vorige commissievergadering een verhoging van de toeristenbelasting is afgesproken. Dit zal in de raadsvergadering van 6 november bekrachtigd worden. Volgens de heer Heijne wordt de toeristenbelasting 1,25 euro en de vaarbelasting is het 1 euro. Moet dit niet gelijk getrokken worden? Ten aanzien van de beleidsindicatoren geeft hij aan dat er ook een aanpassing gedaan kan worden zodat zichtbaar wordt waar het verschil door komt. De fractie overweegt een amendement over diversiteit.

Burgemeester Velema Ten aanzien van het kostenneutraal uitvoeren van Cittaslow geeft de portefeuillehouder aan dat hij de vraag niet goed begrijpt. Er worden vanuit de gemeente inspanningen gedaan waardoor er altijd kosten zullen zijn. Er zal nog wel gesproken worden over wat Cittaslow kan opleveren. De burgemeester geeft aan dat hij dierenwelzijn buitengewoon belangrijk vindt.

Wethouder Van der Goot geeft aan dat de pasjes wellicht al zijn aangeschaft, maar zal hierop nog nader antwoorden.

Wethouder Huizing geeft aan dat bij de hertenkamp het dierenwelzijn prioriteit heeft. Over de memo Molenplein zegt de wethouder dat Mip 2007 hiervoor bedoeld is. Het afsluiten van het Ruiten A kanaal houdt in dat er geen onderhoud meer zal worden verricht aan de bewegende delen van bruggen. Er zijn afspraken tussen provincie en waterrecreatie Nederland. Deze afspraken wil het college zo veel mogelijk respecteren. Wanneer de provincie de gemeente gaat verplichten om vaarroutes open te houden dan zal de wethouder in gesprek gaan met de provincie over de financiën. Ten aanzien van het sluiten van sportvelden geeft de wethouder aan dat dit besproken is met de verenigingen. De verenigingen hebben aangegeven dat zij die velden nodig hebben. Met betrekking tot de aangegeven Mips die wettelijk verplicht zijn, geeft de wethouder aan dat dit klopt, maar dat er wel gradaties in zijn. De Mips die hierin omschreven zijn zorgen voor het handhaven van het minimale niveau zonder dat de veiligheid in het geding komt. Het CDA heeft voorstellen gedaan hoe bezuinigen wel zou kunnen, bijvoorbeeld door te zorgen van kostendekkend zijn van producten. Bij de ombuigingsvoorstellen zijn veel producten bekeken om kostendekkendheid te verhogen. Over de ongelijkheid in toeristenbelasting en watertoeristenbelasting geeft de wethouder aan dat het voorstel voor de watertoeristenbelasting met terugwerkende kracht over heel 2019 gaat. Het tarief toeristenbelasting is voor 2020. Als de raad ermee akkoord gaat kan volgend jaar weer achteraf de watertoeristenbelasting worden verhoogd.

De beleidsindicatoren zijn een verplichting waaraan de gemeente moet voldoen. Voor 2021 zou gekeken kunnen worden of dit nog kan worden uitgesplitst.

De heer Meendering (CDA) heeft nog geen antwoord op de OZB van de zonnepanelen. Is er al gebudgetteerd voor het zonnepark te Harpel, want zodra het staat, kan OZB geheven worden.

Wethouder Huizing geeft aan dat dit zonnepark in 2021 wordt opgeleverd.

Mevrouw Van der Horst (Partij voor de Dieren) herhaalt haar vraag die nog niet beantwoord is. De vraag gaat over pagina 51, omgevingsgericht werken en wat concreet bedoeld wordt met ‘het meenemen van het voorstel’.

De voorzitter geeft aan dat hier over nog uitleg wordt gegeven.

Wethouder Potze reageert op de opmerking van de Partij voor de Dieren. Er mogen zeker vragen gesteld worden, maar het gaat wel om het type vraag en de intonatie van de vraag. Opmerkingen en vragen zijn prima, maar ze moeten ook wel zinvol zijn. De reactie op het statement van de VVD over de vierde wethouder blijft staan.

De heer Meendering (CDA) geeft aan dat hij geen antwoord heeft gekregen op het respijt ten aanzien van de Wmo.

Wethouder Potze geeft aan dat hij het met het CDA eens is.

De heer Buigel (VVD) heeft het idee dat de portefeuillehouder van Cittaslow niet geheel de intentie van de vraag heeft begrepen. In 2018 heeft de gemeente 375.000 euro aan Cittaslow uitgegeven. Nu bij de begroting worden ernstige bezuinigingen noodzakelijk daarom vindt de fractie van de VVD het erg wrang om de participatieregeling te moeten schrappen en wel kosten te maken voor Cittaslow. In Westerwolde kan iedereen supporter worden van Cittaslow. In andere Cittaslow gemeenten wordt met bijvoorbeeld een ballotagecommissie gewerkt of wordt een bijdrage gevraagd. De VVD zou een voorstel hierover op prijs stellen.

De voorzitter stelt voor om de portefeuillehouder op een later termijn een antwoord aan de heer Buigel en zijn fractie te geven. De begroting zal als bespreekstuk naar de raadsvergadering worden gestuurd.

7. Sluiting

De voorzitter sluit de vergadering en wenst ieder een prettige avond.

Vastgesteld in de commissievergadering van 27 november 2019

raadsgriffier ` voorzitter